WILLY V A N D E R S T E E N
tante biotica
Standaard Uitgeverij
Dit exemplaar wordt aangeboden door het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Meer informatie over antibioticaresistentie vindt u op www.rijksoverheid.nl
Š 2015 Standaard Uitgeverij / WPG Uitgevers BelgiÍ nv
W ILLY VANDERSTEEN
Scenario: PETER VAN GUCHT Tekeningen: LUC MORJAEU
TANTE BIOTICA
Standaard Uitgeverij
SW_Tante_Biotica_BW_v3.indd 1
27/10/14 10:17
© 2015 Standaard Uitgeverij / WPG Uitgevers België nv Mechelsesteenweg 203, B-2018 Antwerpen Alle rechten van reproductie, vertaling en aanpassing zijn uitdrukkelijk voorbehouden voor alle landen. Geïnspireerd door Samuel Coenen
SW_Tante_Biotica_BW_v3.indd 2
27/10/14 13:33
SW_Tante_Biotica_BW_v3.indd 3
27/10/14 10:17
SW_Tante_Biotica_BW_v3.indd 4
27/10/14 10:17
SW_Tante_Biotica_BW_v3.indd 5
27/10/14 10:17
SW_Tante_Biotica_BW_v3.indd 6
27/10/14 10:18
SW_Tante_Biotica_BW_v3.indd 7
27/10/14 10:18
SW_Tante_Biotica_BW_v3.indd 8
27/10/14 10:18
SW_Tante_Biotica_BW_v3.indd 9
27/10/14 10:18
SW_Tante_Biotica_BW_v3.indd 10
27/10/14 10:18
SW_Tante_Biotica_BW_v3.indd 11
27/10/14 10:19
SW_Tante_Biotica_BW_v3.indd 12
27/10/14 10:19
SW_Tante_Biotica_BW_v3.indd 13
27/10/14 16:10
SW_Tante_Biotica_BW_v3.indd 14
27/10/14 10:19
SW_Tante_Biotica_BW_v3.indd 15
27/10/14 10:20
SW_Tante_Biotica_BW_v3.indd 16
27/10/14 10:20
SW_Tante_Biotica_BW_v3.indd 17
27/10/14 10:20
SW_Tante_Biotica_BW_v3.indd 18
27/10/14 10:20
SW_Tante_Biotica_BW_v3.indd 19
27/10/14 10:20
SW_Tante_Biotica_BW_v3.indd 20
27/10/14 10:21
SW_Tante_Biotica_BW_v3.indd 21
27/10/14 10:21
SW_Tante_Biotica_BW_v3.indd 22
27/10/14 10:21
SW_Tante_Biotica_BW_v3.indd 23
27/10/14 10:21
SW_Tante_Biotica_BW_v3.indd 24
27/10/14 10:22
Antibiotica, gebruik ze goed en alleen als 't moet
Allerlei ziektes kunnen ontstaan door bacteriën in je lijf. Vaak is je lichaam sterk genoeg om zelf weer beter te worden. Maar soms is dat niet zo en dan moet je wel eens antibiotica gebruiken. Antibiotica zijn medicijnen die zor gen dat bacteriën dood gaan of dat ze niet meer groeien. Het nadeel van antibiotica is dat de bacteriën er aan ge wend raken. Dan helpen antibiotica niet meer. Daarom geeft de dokter ze alleen als het echt nodig is.
Ziek door een bacterie Bacteriën zijn kleine beestjes. Zo klein dat je ze alleen onder een microscoop kunt zien. Ze zijn overal: in de lucht, op je huid en in je lichaam. Een heleboel bacteriën zijn g‘ oed’: ze helpen je lichaam zijn werk te doen. De bacteriën in je darmen helpen bijvoorbeeld om je eten te verteren. Maar soms kunnen bacteriën je ziek maken. Dan krijg je bijvoorbeeld een blaasontsteking. Als je ziek bent door bacteriën, gaat dat vaak vanzelf weer over. Je lichaam vecht tegen de bacteriën tot ze weg zijn. Antibiotica Soms ben je zo ziek dat je lichaam niet meer hard genoeg kan vechten tegen de bacte riën. Als je longontsteking hebt bijvoorbeeld, of hersenvliesontsteking. Of je bent al heel erg lang ziek. Dan geeft de dokter je medicijnen die je lichaam helpen tegen de bacteriën te vechten. Die medicijnen heten antibiotica. Het zijn erg sterke medicijnen. Ze maken de bacteriën dood of zorgen dat die niet meer kunnen groeien. Van antibiotica bestaan heel veel soorten, omdat er ook heel veel soorten bacteriën bestaan. Een heel bekende is penicilline. Penicilline was het eerste medicijn tegen ziektes door bacteriën.
niet te vaak Er is een belangrijke reden om niet te vaak antibiotica te gebruiken. Bacteriën kunnen er namelijk aan gewend raken en na een tijdje helpt het medicijn niet meer. Dat heet antibioticaresistentie. hoe werkt resistentie? Als je ziek bent krijg je soms antibiotica om je beter te maken. Sommige ziekmakende bacteriën zijn aan antibiotica gewend. Ze hebben zich beschermd. Dat noemen we resi stente bacteriën. Door antibiotica gaan de gewone bacteriën dood of ze kunnen niet meer groeien. Maar dat geldt niet voor de bacteriën die resistent zijn. Die blijven springlevend. Als alleen resistente bacteriën over zijn, worden zij de baas. Het worden er steeds meer. Ze zijn beschermd tegen antibiotica. Dat maakt het moeilijk om van een infectie te genezen. Als veel bacteriën aan antibiotica gewend raken wordt het moeilijker mensen beter te maken. De dokter moet dan zoeken naar antibiotica die nog wel helpen.
Is dat gevaarlijk resistentie? Ja, best wel. Bacteriën gaan vaak van de ene mens naar de ander. En daar kunnen dus ook bacteriën bij zitten die gewend zijn aan antibiotica. Je wordt er meestal niet ziek van, maar als dat wel gebeurt, is het dus moeilijker om je weer beter te maken. Bovendien kun je ze weer aan een ander doorgeven. Kun je iets doen tegen resistentie? Ja, alleen als een bacterie weinig in aanraking komt met antibiotica, raakt hij er niet aan gewend. Dus we moeten het niet vaak gebruiken. En als je toch antibiotica nodig hebt, dan moet je goed luisteren naar wat de dokter zegt over wanneer en hoe lang je het moet gebruiken. Want de dokter weet hoe je de bacteriën zo snel mogelijk uitschakelt. Anders krijgen ze toch tijd om te wennen. Tips
?
hoe gebruik je antibiotica op een verstandige manier ?
Gebruik alleen antibiotica als de dokter dat nodig vindt. Neem elke dag de voorgeschre ven hoeveelheid in en doe dat op het juiste tijdstip. Stop er niet zomaar mee uit jezelf. Gebruik geen restjes antibiotica of antibiotica van andere mensen. Bij elke ziekte weet de dokter of je antibiotica nodig hebt. De dokter weet ook welke medicijnen dan het beste zijn en hoe lang je deze moet gebruiken.
Deze informatietekst is afkomstig van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu
www.rivm.nl