Intouch spring 2014 welsh

Health & Safety | intouch | www.wwha.co.uk | 17

intouch RHIFYN 78 | GWANWYN 2014 | AM DDIM

Cylchgrawn preswylwyr Tai Wales & West

Yn y rhifyn hwn...

Diwrnod ym mywyd Rheolwr Cynllun Gwobrau Gwneud Gwahaniaeth 2014 – pwy yw eich arwr?

A fedrwch chi arbed arian ar eich biliau ynni?

Enillwch lyfr Jack Monroe

Oes gennych chi’r hyn sydd ei angen i fod yn

aelod o’r Bwrdd sy’n Breswyliwr?

Wyddech chi eich bod chi, fel un o breswylwyr WWH, yn gallu cynnig eich enw i gael eich ethol yn aelod o’r Bwrdd, cyn belled â bod eich enw ar eich cytundeb tenantiaeth a’ch bod chi’n cael eich enwebu gan ddeg preswyliwr cymwys arall, fel yr ysgrifenna Kathy Smart, Cadeirydd Bwrdd WWH. Sut allech chi ddod yn aelod o’r Bwrdd sy’n Breswyliwr Dim ond dilyn pum cam hawdd: Cam 1:

Bydd gofyn i chi fynd i ‘Ddiwrnod Gwybodaeth’, gorfodol, lle byddwch chi’n dysgu am WWH, ei hegwyddorion llywodraethu, y ffordd y mae’r Bwrdd yn gweithio, yr ymrwymiad sydd ei angen o ran amser, ac ati.

Cam 2:

Ar ôl bod yn y Diwrnod Gwybodaeth, bydd gofyn i chi lenwi ffurflen yn cofrestru eich diddordeb mewn dod yn Aelod o’r Bwrdd sy’n Breswyliwr.

Cam 3:

Yna, fe gewch chi gyfarfod Anne Hinchey, y Prif Weithredwr, a fydd yn trafod gyda chi beth yw swyddogaeth a chyfrifoldeb bod yn aelod o Fwrdd WWH sy’n breswyliwr.

Cam 4:

Nesaf, bydd gofyn i chi lenwi’r holl waith papur perthnasol.

Cam 5:

Os byddwn yn cael mwy o enwebiadau na’r lleoedd sydd ar gael, bydd angen i ni gynnal etholiad. Mae pob preswyliwr yn cael pleidleisio, ac mae’r canlyniadau yn cael eu cyhoeddi yng nghyfarfod cyffredinol blynyddol WWH.

Cynhelir y Diwrnod Gwybodaeth ar 15 mis Gorffenaf 2014 rhwng 10am a 4pm.

Os oes gennych ddiddordeb, a’ch bod eisiau dod i’r Diwrnod Gwybodaeth, cysylltwch ag adain y Prif Weithredwr ar 0800 052 2526 cyn 16fed Mehefin 2014.

Newyddion a Gwybodaeth Gyffredinol | intouch | www.wwha.co.uk | 03

Llythyr y Golygydd y cylchgrawn sy’n arbennig ar gyfer preswylwyr WWH lle byddwch yn dod o hyd i’n newyddion diweddaraf a llawer o wybodaeth ddefnyddiol.

Mae’r misoedd diwethaf wedi bod yn llawn cyffro i WWH. Ym mis Ebrill, enillom Wobr yr Amgylchedd ac Ynni am y systemau gwresogi arloesol a osodom i breswylwyr ym Mhowys (tudalen 27). Yna, ym mis Mai, enillom Wobr Dai y Deyrnas Unedig (Oscars sector tai y Deyrnas Unedig) ar gyfer ein datblygiad Vulcan Court ym Merthyr Tudful (tudalen 5).

Gan ein bod yn trafod gwobrau, mae enwebiadau ar gyfer ein Gwobrau Gwneud Gwahaniaeth ar agor nawr! Mae’r gwobrau hyn yn un o uchafbwyntiau calendr WWH, ac mae’r seremoni’n cydnabod arwyr ac arwresau di-glod ymysg ein preswylwyr.

Eleni, bydd y gwobrau’n cael eu cynnal ar 10 Hydref yng Ngwesty’r Vale, Bro Morgannwg. Felly, os ydych yn adnabod rhywun sydd wedi gwneud gwahaniaeth i’ch cymuned neu wedi cyflawni rhywbeth rhyfeddol, ewch i dudalen 47 i gael gwybod mwy am sut i enwebu.

Hefyd yn y rhifyn hwn, bydd ein Swyddogion Cefnogi Tenantiaeth yn rhoi rhywfaint o gyngor gwych am newid eich tariff ynni, agor cyfrif banc a rheoli eich Dreth Gyngor (tudalennau 19-22). Rydym yn edrych o’r newydd ar ein polisi anifeiliaid anwes hefyd, yn dilyn cynnig Llywodraeth Cymru i gyflwyno deddf ficrosglodynnu newydd o fis Mawrth 2015 (tudalen 6).

Gobeithio y byddwch yn mwynhau eich cylchlythyr – peidiwch ag anghofio rhoi gwybod i ni beth ydych chi’n feddwl - rydym bob amser yn falch o glywed eich sylwadau.

Mwynhewch ei ddarllen a chadwch mewn cysylltiad.

Contents Newyddion a Gwybodaeth WWH 04 Gwaith Cynnal a Chadw wedi’i Gynllunio 16 Materion Ariannol 18 Cymdogaethau sy’n Gweithio 23 Adroddiad Chwarterol 24 Byw’n Iach 25 Byw’n Wyrdd 27 Cyfranogiad Preswylwyr 31 Y Diweddaraf am Elusennau 32 Datblygiadau Diweddaraf 34 Gwaith, Sgiliau, Profiad 37 Diwrnod ym mywyd…

39 Newyddion a Safbwyntiau 40 Pen-blwyddi a Dathliadau 44 Cystadleuaeth 46 Gwobrau Gwneud Gwahaniaeth 2014 47

Wyddoch chi eich bod chi nawr yn gallu cael mwy o newyddion a diweddariadau ar-lein?

Dilynwch ni ar twitter @wwha

Ieithoedd a fformatau eraill Os hoffech chi gopi o’r rhifyn hwn o In Touch yn Gymraeg neu mewn unrhyw fformat neu iaith arall, er enghraifft, mewn print bras, rhowch wybod i ni ac fe wnawn ni eich helpu chi.

Cysylltu â Ni

Tai Wales & West, 3 Alexandra Gate, Ffordd Pengam, Tremorfa, Caerdydd CF24 2UD. Ffôn: 0800 052 2526 Testun: 07788 310420 E-bost: contactus@wwha.co.uk Gwefan: www.wwha.co.uk Gallwch hefyd gysylltu ag aelodau o staff yn uniongyrchol drwy e-bost.

Er enghraifft, joe.bloggs@wwha.co.uk

04 | www.wwha.co.uk | intouch | Newyddion a Gwybodaeth Gyffredinol

Ymgyrch y dreth ar ystafelloedd gwely ac addasiadau i bobl anabl

adroddiad ar effaith Yn y rhifyn In Touch blaenorol, soniom wrthych am ein hadroddiad ar effaith y cymhorthdal ystafell sbâr ar breswylwyr anabl sy’n byw mewn eiddo sydd wedi cael eu haddasu.

Lansiom ein hadroddiad – ‘Pwy sy’n talu?

-Effaith Rheoliadau Symud Ymaith Ystafell Cymhorthdal ​​sbâr ar trigolion anabl sy’n byw mewn Eiddo a Addaswyd yng Nghymru’ ac ar 6 Chwefror, cawsom sylw yn y newyddion ar BBC Cymru (radio a theledu), newyddion ITV ac mewn nifer o bapurau newydd.

Darlledwyd cyfweliadau gyda’r preswylydd Judith Parker a Dirprwy Brif Weithredwr WWH Shayne Hembrow ar newyddion BBC Cymru ac ITV Cymru drwy’r dydd, a chafodd eitemau trafod ar BBC Radio Cymru eu rhedeg o 6am i 10pm, ynghyd ag adroddiadau ar Radio Cymru.

Cafwyd sylw ar-lein ac yn y wasg, mewn papurau a oedd yn cynnwys The Western Mail, The Daily Post, walesonline, The South Wales Echo ac Evening Leader. Hyd yn hyn, mae sylw gan wasg y sector wedi cynnwys Inside Housing, The Housing 60 a South West Housing News. Mae’r mater i fod i gael sylw cyn bo hir yn Around the Houses Cartrefi Cymunedol Cymru ac yn y Welsh Housing Quarterly.

Roedd twitter yn fyw o negeseuon am yr ymgyrch, a chawsom ymatebion gan wleidyddion a rhanddeiliaid blaenllaw - gan gynnwys Gweinidog yr Wrthblaid dros Dai yng Nghymru, y Ceidwadwr Mark Isherwood AC, Jessica Morden AS ar gyfer Dwyrain Casnewydd, Leanne Wood AC, Arweinydd Plaid Cymru a Jocelyn Davies AC.

Un canlyniad arbennig o galonogol oedd y cyhoeddiad gan y Gweinidog Tai Carl Sargeant ar 7 Chwefror (y diwrnod ar ôl ein blitz gan y cyfryngau), bod Llywodraeth Cymru nid yn unig yn galw o’r newydd ar Lywodraeth y Deyrnas Unedig i gael gwared ar ei bolisi presennol ynghylch y cymhorthdal ​​ystafell sbâr (treth ystafell wely) lle mae pobl sy’n byw mewn eiddo sydd wedi cael eu haddasu’n arbennig yn pryderu, ond roedd hefyd yn rhyddhau £ 1.3m yn ychwanegol i helpu’r bobl hynny sy’n dioddef caledi ariannol o ganlyniad i’r polisi.

Yn olaf, cafodd ein hadroddiad ei ddyfynnu yn y Senedd hefyd, pan gafodd y dreth ystafell gwely ei dadlau o dan gynnig a gyflwynwyd gan Blaid Cymru, ac yn y Senedd yn y Pwyllgor Dethol ar Faterion Cymreig.

Newyddion a Gwybodaeth Gyffredinol | intouch | www.wwha.co.uk | 05

Y ni yw’r cwmni dielw Vulcan Court yn mwyaf blaenllaw yng ennill Gwobr Dai y

Nghymru - eto Deyrnas Unedig

Mae wedi bod yn chwe mis arbennig o lwyddiannus i WWH o ran dyfarniadau ac achrediadau.

• Ym mis Chwefror, cawsom eu graddio’r cwmni dielw gorau yng Nghymru am y drydedd flwyddyn yn olynol gan Gwmnïau Gorau’r Sunday Times, a’n gosododd ni’n 5ed yn y Deyrnas Unedig yn gyffredinol. O dan yr un broses, cadwom hefyd ein hachrediad Cwmnïau Gorau tair seren safon aur a fawr chwenychir.

• Yr hydref diwethaf, enwyd WWH hefyd yn rif 42 ar restr newydd o’r 50 Landlord Fforddiadwy Gorau yn y DU gan 24 Housing.

Ariannol

hyfyw

Mae ein datblygiad arloesol, Vulcan Court ym Merthyr Tudful, wedi ennill un o Oscars y sector tai yn y Deyrnas Unedig!

Ym mis Mai, enillodd Vulcan Court - sef 15 o fflatiau wedi’u hailwampio, a oedd gynt yn hen dŷ hanesyddol, adfeiliedig, Vulcan House, gategori Datblygiad Bach y Flwyddyn 2014 yng Ngwobrau Tai y Deyrnas Unedig 2014, gan guro cystadleuaeth gref o bob cwr o’r Deyrnas Unedig.

Mae pob landlord cymdeithasol cofrestredig sydd ag o leiaf 250 o unedau yn destun adolygiad ariannol rheoleiddiol ac yn destun dyfarniad ynghylch hyfywedd ariannol. Aseswyd WWH ym mis Mawrth 2014, a chyrhaeddom y categori uchaf unwaith eto, sef “pasio”, sy’n golygu bod gennym ddigon o adnoddau i fodloni ymrwymiadau busnes ac ariannol cyfredol ac yn y dyfodol.

I ddarllen ein Dyfarniad ynghylch Hyfywedd Ariannol 2014 yn llawn, ewch i’n gwefan:

www.wwha.co.uk/AmdanomNi/Rheoliad

06 | www.wwha.co.uk | intouch | Newyddion a Gwybodaeth Gyffredinol

Polisi Anifeiliaid Anwes WWH

Mae Llywodraeth Cymru yn cyflwyno deddf a fydd o 1 Mawrth 2015, yn gorchymyn bod rhaid microsglodynnu pob ci sy’n byw yng Nghymru.

‘Diogelu eich anifail anwes’ ochr yn ochr â’r Cats Protection League, yr RSPCA a’r PDSA. Am ddim ond £10 (yn lle £200), bydd y cynllun perchnogion anifeiliaid anwes hwn yn cynnig y canlynol:

Fel rhan o’n polisi perchnogaeth gyfrifol o anifeiliaid/anifeiliaid anwes, rydym yn: • newid ein gweithdrefnau, fel y bydd unrhyw un sy’n gofyn am gael caniatâd i gadw ci o hyn ymlaen angen ei ficrosglodynnu (os nad oes un arno’n barod).

• argymell bod yr holl berchnogion cŵn presennol yn microsglodynnu eu hanifeiliaid anwes dros yr ychydig fisoedd nesaf, fel y byddan nhw’n barod pan ddaw’r ddeddf newydd i rym.

• gofyn i breswylwyr ddiweddaru eu manylion perchnogaeth gyda’r cwmni sy’n microsglodynnu. Os na fyddwch yn gwneud hyn, gallech gael dirwy, a byddwch yn parhau i fod yn gyfrifol am unrhyw gi y byddwch yn ei werthu neu’n ei roi i rywun arall.

Er mwyn helpu ein preswylwyr, rydym yn gweithio’n agos gyda’r Dogs Trust, a fydd yn talu am ficrosglodynnu cŵn mewn rhai milfeddygfeydd cyfrannol.

Maen nhw hefyd yn rhedeg cynllun

• • • • •

archwiliadau iechyd cael gwared â chwain dilyngyru microsglodynnu ysbaddu

Mae’r cynllun yn cynnwys cathod yn ogystal â chŵn, ynghyd ag anifeiliaid anwes bychain eraill fel moch cwta a chwningod. Mewn rhai ardaloedd, gall unrhyw un o fewn amrediad cod post penodol elwa o’r cynllun waeth beth yw eu hincwm; fodd bynnag, mewn mannau eraill, mae ond yn agored i bobl sy’n derbyn budd-daliadau ar sail prawf modd, sy’n cynnwys credydau treth i deuluoedd sy’n gweithio (elfen ar sail prawf modd yn unig). I gael rhagor o wybodaeth am ddyddiadau ac amodau’r cynllun yn eich ardal chi, siaradwch â’ch Swyddog Tai lleol neu eich Swyddog Datblygu Prosiectau Cymunedol.

Yn ogystal, mae’r Dogs Trust yn bwriadu cynnal digwyddiadau microsglodynnu am ddim i gŵn ledled Cymru yn y dyfodol agos - byddwn yn rhoi gwybod i’n preswylwyr unwaith y bydd y dyddiadau yn cael eu cyhoeddi.

News and General Information | intouch | www.wwha.co.uk | 07

Mae urddas a pharch yn gweithio’r ddwy ffordd Neges gan Anne Hinchey, Prif Weithredwr Tai Wales & West “Er bod y rhan fwyaf ohonom yn gwneud ein gorau i gydweld â’n gilydd, mae yna adegau pan fydd anghytuno yn anochel ac yn normal.

Mae hyn, wrth gwrs, yn cynnwys adegau pan fydd staff WWH yn anghytuno â chi, ein preswylwyr.

Beth sydd ddim yn normal, fodd bynnag, a’r hyn na fyddwn yn ei oddef, yw pan fydd ein staff yn cael eu cam-drin gan unrhyw breswylydd neu unigolyn sy’n dod i’w cartref, boed yn bersonol, dros y ffôn, mewn unrhyw ohebiaeth i ni neu mewn unrhyw ffordd arall.

Os bydd unrhyw aelod o’n staff yn dioddef ymosodiad personol, neu os fydd termau difrifol yn cael eu defnyddio yn erbyn staff WWH, yn gyntaf, byddant yn ei gwneud yn glir i unrhyw breswylydd sydd ynghlwm bod y sylwadau hyn yn annerbyniol ac na fyddant yn cael eu goddef.

Yna, byddant yn cysylltu â’u rheolwr llinell ar unwaith, a fydd yn dechrau ymchwilio i’r gŵyn. Mewn rhai achosion, gallai fod yn ddigon i’r rheolwr llinell siarad â’r preswylydd dros y ffôn,

neu fynd i ymweld â’r preswylydd gartref gyda’r swyddog tai i drafod y digwyddiad gyda nhw.

Fodd bynnag, mae adegau pan fydd angen cymryd camau cyfreithiol, ac rydym wedi bod yn llwyddiannus iawn yn ddiweddar wrth gael ymrwymiadau cyfreithiol ar ddau unigolyn am gam-drin staff, ac mewn un achos eithafol, rydym yn y broses o geisio meddiant ar gartref unigolyn.

Felly os gwelwch yn dda, cofiwch fod parch ac urddas yn gweithio’r ddwy ffordd.”

08 | www.wwha.co.uk | intouch | Newyddion a Gwybodaeth Gyffredinol

Eiriolwyr Digidol yn eu Harddegau

yn pontio’r bwlch rhwng y

cenedlaethau ar-lein Eiriolwyr Digidol yn eu Harddegau yn pontio’r bwlch rhwng y cenedlaethau ar-lein Ymunodd disgyblion chweched dosbarth o Goleg Cymunedol Llanfihangel â phreswylwyr yn ein cynllun ymddeol ym Mhenylan i ddangos iddynt sut i ddefnyddio’r rhyngrwyd.

Roedd y digwyddiad yn rhan o Raglen Cynhwysiant Digidol WWH, sydd yn cefnogi ein hymrwymiad i gyflwyno Wi-Fi band eang am ddim i gynifer o’n preswylwyr ag y bo modd ledled Cymru.

Hwn hefyd oedd y tro cyntaf i ddarparwr tai cymdeithasol yng Nghymru ymuno â phrosiect Eiriolwyr Digidol BT, a hwylusir gan y Transformation Trust.

Meddai preswylydd Oldwell Court Anne Halliday, sy’n 62 oed: “Rwyf wedi cael

Preswylwyr Oldwell Court yn mynd ar-lein

amser anhygoel ac wedi dysgu llawer.

Dangosodd Jacob i mi sut i wneud pethau’n gyflymach gyda Gweplyfr a Thrydar.

“Dim ond ychydig fisoedd oed yw fy nhabled ac oherwydd fy mod i wedi cael strôc, mae wedi fy helpu yn arw gyda fy nghof, ac wedi agor byd newydd i mi ar yr un pryd.

“Rwy’n credu bod cael y myfyrwyr yma i’n haddysgu yn syniad gwych i bobl hŷn fel ni. Efallai y bydd rhai yn meddwl na fedran nhw wneud rhai pethau ond fel rwy’n dweud, gallwn wneud unrhyw beth cyn belled â’n bod ni’n cael dipyn o help llaw i gychwyn. “

Newyddion a Gwybodaeth Gyffredinol | intouch | www.wwha.co.uk | 09 BT am eu cefnogaeth o ran hwyluso’r sesiwn benodol hon, yn ogystal â’r Transformation Trust. “

Wendy McCarthy gyda’r myfyriwr Daniel Allen

Meddai Jason Williams, myfyriwr yng Ngholeg Cymunedol Llanfihangel, sy’n 17 oed: “Cefais fy syfrdanu o weld pa mor dda roedd y preswylwyr wedi dysgu popeth. Es i drwy gyfryngau cymdeithasol, mynediad i e-byst a mynd ar y rhyngrwyd - dipyn o bopeth mewn gwirionedd. Creais gyfrif e-bost a Gweplyfr ei hun i un fenyw hefyd - Jean - a’i helpu gyda’i chyfrineiriau a rhoi manylion iddi am le i’w cadw nhw’n ddiogel. “ Meddai Richard Troote, Pennaeth Technoleg Gwybodaeth a Chyfathrebu WWH: “Rwy’n hapus iawn gyda llwyddiant y diwrnod hwn. Gwnaeth y myfyrwyr waith gwych yn helpu ein preswylwyr i gael y mwyaf o’r rhyngrwyd a’r offer sydd ganddynt yn barod, ac rwy’n falch eu bod nhw’n gwneud trefniadau i ailadrodd y sesiwn hwn yn rheolaidd.

Bydd y myfyrwyr eu hunain hefyd yn elwa, oherwydd mae’n gyfle iddynt rannu eu sgiliau yn ogystal ag ennill credydau tuag at eu hastudiaethau Bagloriaeth Cymru.

“Rydym yn bwriadu cynnal cymaint o sesiynau fel hyn ag y gallwn, a gweithio gyda’n preswylwyr hŷn a myfyrwyr ar draws Cymru. Hoffwn fanteisio ar y cyfle hwn i ddiolch i Eiriolwyr Digidol

Meddai Gemma Jones, Gweinyddwr Bagloriaeth Cymru o Goleg Cymunedol Llanfihangel: “Mae Coleg Cymunedol Llanfihangel ac Ysgol Uwchradd Glyn Derw yn credu y dylai pob unigolyn gael y cyfle i fynd ar-lein, a chael mynediad at wybodaeth ar flaenau eu bysedd.

Bydd yr hyfforddiant hwn yn agor drysau i lawer, a’n eu galluogi i fyw bywydau hapusach a mwy bodlon.

Mae ein myfyrwyr yn ymroddedig i helpu’r gymuned ac yn ymfalchïo mewn gwneud hynny fel rhan o’u cymhwyster Bagloriaeth Cymru. “ Dywedodd Ann Beynon, Cyfarwyddwr BT Cymru: “Mae gan blant ysgol heddiw gysylltiad naturiol gyda thechnoleg, felly mae’n wych bod dros fil o fyfyrwyr yng Nghymru wedi cyfrannu trwy rannu eu sgiliau gyda phobl sy’n mynd i elwa fwyaf. Mae dod yn eiriolwr digidol yn newid y plant hefyd, ac yn rhoi’r hyder iddynt i sylweddoli y gallant wneud gwahaniaeth i gymdeithas.”

Y myfyriwr Jacob Durbin gydag Anne Halliday

10 | www.wwha.co.uk | intouch | Newyddion a Gwybodaeth Gyffredinol

Gweithio gyda Gwasanaethau

Tân ac Achub De Cymru yn West Lee Mae WWH wedi bod yn gweithio gyda Gwasanaeth Tân ac Achub De Cymru i wella diogelwch tân yn ein cynllun West Lee yng Nghaerdydd.

Mae cyfres o ymarferion tân wedi cael eu cynnal yn y cynllun, gyda chriwiau tân lleol yn cynnal eu trydydd ymarfer yn gynharach y mis Mai hwn.

Bu’r arwyddion cyfeiriadol newydd yn y cynllun yn hynod fuddiol i’r diffoddwyr tân, gan eu galluogi i symud o gwmpas West Lee yn llawer mwy hwylus.

Y gobaith yw y bydd yr ymarferion, ynghyd â rhagor o welliannau

diogelwch tân a wnaed yn ddiweddar yn West Lee, yn helpu i sicrhau diogelwch ein preswylwyr mewn argyfwng tân.

Newyddion a Gwybodaeth Gyffredinol | intouch | www.wwha.co.uk | 11

West Lee yn cael ei drawsnewid wrth

i’r gwaith bron â chael ei gwblhau

Mae gwaith adeiladu yn ein cyfadeilad West Lee ar Cowbridge Road East, Caerdydd, bellach bron a dod i ben.

Roedd angen atgyweiriadau sylweddol i’r concrid, to a’r gwaith maen yn y 130 o fflatiau a fflatiau deulawr yn West Lee, a ddechreuodd ym mis Awst 2013. Rydym wedi gosod eitemau pren newydd - fel peipiau dŵr a byrddau tywydd – gyda UPVC, a gweddnewid yr adeilad drwy beintio trwy gydol y cymhleth.

Mae ystod o welliannau effeithlonrwydd ynni hefyd wedi cael eu gwneud, sy’n cynnwys newid ffenestri alwminiwm gwydr sengl am ffenestri UPVC dwbl gradd A. Mae’r preswylwyr hynny y mae eu heiddo yn wynebu tramwyfa brysur Cowbridge Road East hefyd wedi cael gwydr acwstig wedi’i osod i leihau effaith sŵn y ffordd.

Mae inswleiddiad y waliau ceudod wedi cael ei uwchraddio ym mhob un o flociau fflatiau West Lee, ac rydym wedi darparu

boeleri am ddim i dri o breswylwyr lesddeiliaid drwy’r Cynllun Cynhesrwydd Fforddiadwy.

Mae drysau tân wedi cael eu gosod mewn eiddo at ddibenion iechyd a diogelwch, ac mae’r tîm yn awr yn y broses o adnewyddu’r holl ddrysau yn y mannau cymunedol ac ar y grisiau.

Yn olaf, mae system arwyddion newydd wedi cael ei ddatblygu er budd y preswylwyr, ymwelwyr a’r gwasanaethau brys, ac mae’r hen fynedfeydd clo ac allwedd wedi cael eu disodli gan system mynediad drwy ffob, gyda drysau allanol UPVC newydd.

Rydym yn disgwyl i’r holl waith ar gynllun West Lee gael ei gwblhau erbyn diwedd mis Mai 2014.

12 | www.wwha.co.uk | intouch | Newyddion a Gwybodaeth Gyffredinol

Y Gweinidog yn agor Llys

Jasmine yn swyddogol

yn ystod Wythnos

wedi cael ei ddylunio gan y penseiri Ainsley Gommon a’i adeiladu gan Anwyl Construction, yn cynnwys: •

Ymwybyddiaeth o Ddementia • • •

Y cynghorydd Aaron Shotton, Cadeirydd WWH Kathy Smart a’r Gweinidog Tai Carl Sargeant yn agor Llys Jasmine

Ddydd Iau, 22 Mai, agorodd y Gweinidog Tai ac Adfywio, Carl Sargeant AC, Lys Jasmine yn swyddogol - sef cyfadeilad gwerth £9.8m o 61 o fflatiau a dau fyngalo gofal ychwanegol. Agorwyd y cynllun yn ystod Wythnos Genedlaethol Ymwybyddiaeth o Ddementia.

Mae’r cynllun diweddaraf, a ariennir yn rhannol drwy £6.07m o Grant Tai Cymdeithasol gan Lywodraeth Cymru, wedi cael ei ddatblygu gan WWH mewn partneriaeth â Chyngor Sir y Fflint ac mae’n cynnwys 15 o fflatiau a adeiladwyd yn bwrpasol ar gyfer pobl â dementia. Credir ei fod yn un o’r cyntaf o’i fath yng Nghymru i gynnwys fflatiau pwrpasol mor unigryw ar gyfer pobl sy’n byw gyda dementia.

Mae Llys Jasmine yn cynnig y cyfle i bobl 65 oed a throsodd yn Sir y Fflint i fyw yn annibynnol, gyda gofal a chefnogaeth 24 awr ar y safle. Mae nodweddion allweddol o’r cynllun, sydd

• • • •

fflatiau sydd wedi’u cynllunio i gael eu haddasu i anghenion newidiol preswylwyr gofal a chefnogaeth 24 awr ar y safle bwyty cymunedol hunanwasanaeth sy’n darparu prydau bwyd poeth i breswylwyr ystafelloedd cymunedol amlswyddogaeth cyfleusterau trin gwallt a golchi dillad cwrt cysgodol a gardd defnyddiadwy a gynlluniwyd i annog ymarfer corff a ffordd o fyw egnïol system gofal galw o’r radd flaenaf awyru goddefol a dyluniad gwresogi deallus

Meddai Kathy Smart, Cadeirydd WWH: “Rwy’n falch iawn bod y Gweinidog wedi gallu agor Llys Jasmine, ein cynllun gofal ychwanegol a datblygu dementia cyntaf. I ni, mae Llys Jasmine yn garreg filltir arwyddocaol a hoffem ddiolch i’n partneriaid, Cyngor Sir y Fflint a Llywodraeth Cymru, am helpu i wneud hyn yn bosibl. “ Dywedodd Carl Sargeant, y Gweinidog Tai: “Ymwelais â safle Llys Jasmine ym mis Gorffennaf y llynedd i weld y cynnydd yn y gwaith adeiladu ar y cynllun, ac rwyf wrth fy modd gyda’r canlyniadau. Mae’n amlwg bod y cyfleusterau o’r radd flaenaf yn mynd i wneud gwahaniaeth go iawn i fywydau ei breswylwyr a darparu’r gofal ychwanegol a’r gofal dementia sydd eu hangen arnynt.

“Bydd y cynllun hefyd o fudd mawr i’r

Newyddion a Gwybodaeth Gyffredinol | intouch | www.wwha.co.uk | 13

Y Gweinidog yn siarad gyda phreswylwyr hapus Llys Jasmine am eu cartref newydd

gymuned leol a fydd yn gallu gwneud defnydd o’r ardaloedd cymunedol, a fydd yn helpu i adeiladu cysylltiadau rhwng preswylwyr a’r ardal ehangach.

“Rwy’n falch bod Llywodraeth Cymru wedi darparu £ 6.7m o Grant Tai Cymdeithasol i sefydlu Llys Jasmine a chefnogi pobl hŷn sydd angen lefel o ofal i allu parhau i fyw yn annibynnol yn eu cartref eu hunain.”

Y Gweinidog yn ymweld â systemau gwresogi gwyrdd ym Mhowys sydd wedi

ennill gwobrau

Ymwelodd Carl Sargeant, y Gweinidog Tai hefyd, â rhai o’n preswylwyr ym Mill View Close Howey, Llandrindod yn ddiweddar i weld eu systemau gwresogi adnewyddadwy newydd.

Mae WWH wedi bod yn gweithio gyda’r arbenigwyr gwresogi Thermal Earth i osod pympiau gwres ffynhonnell aer, er mwyn mynd i’r afael â thlodi tanwydd ymhlith preswylwyr cefn gwlad nad ydynt yn gallu manteisio ar brif gyflenwadau

Y Gweinidog yn siarad gyda’r preswylwyr Mr a Mrs Bibb am eu system wresogi effeithlon newydd.

Y gweinidog Tai Carl Sargeant gyda thîm Thermal Earth and Cambria WWH ym Mill View Close, Howey

nwy. Arweiniodd y gwaith o osod y pympiau ar safle cyfagos Clos Llwynbrain y llynedd at WWH yn ennill y categori Ynni Adnewyddadwy Arloesol yng Ngwobrau yr Amgylchedd ac Ynni 2014.

Mae Brian a Joyce Bibb, sydd wedi bod yn byw ym Mill View Close am 30 mlynedd, yn hapus iawn gyda’r system wresogi newydd.

Meddai Brian, 66: “Mae’n hawdd i’w ddefnyddio ac mae’r tŷ yn braf ac yn gynnes. Roedd y dynion o Thermol Earth yn wych-roeddent yn lân ac yn daclus ac mor gymwynasgar drwy gydol y broses gyfan. “ Meddai’r Gweinidog: “Mae’n hyfryd gweld yr enghraifft wych hon o sut ellir mynd ati i wella effeithlonrwydd ynni mewn cartrefi yng Nghymru.

Diolch i’r dechnoleg ddiweddaraf, mae’r tai hyn yn awr yn llawer mwy ecogyfeillgar ac mae’r buddsoddiad yn golygu bod tenantiaid yn gallu edrych ymlaen at gael biliau ynni llai a chartrefi cynhesach. “

14 | www.wwha.co.uk | intouch | Newyddion a Gwybodaeth Gyffredinol

Gwelliannau mawr yn

parhau yng Nghaerau Court Mae ein gwaith adnewyddu yn ein cynllun ‘Caerau Court’ yng ngorllewin Caerdydd yn parhau, gyda llawer o welliannau wedi cael eu gwneud ers i’r gwaith ddechrau ym mis Awst 2013.

Richard Tamlin (Ch) a Shaun Williams (Dd) o SMK Building and Maintenance gyda Kate Solomon o WWH yng Nghaerau Court

Er bod y tywydd gwael dros y gaeaf wedi arwain at rywfaint o oedi, mae llawer o’r gwaith wedi cael ei gwblhau ar y safle erbyn hyn.

Mae waliau allanol y fflat deulawr a’r fflatiau wedi cael eu hinswleiddio, eu trwsio, eu paentio a’u gwella. Mae’r gwaith o gael gwared ar asbestos wedi ei gyflawni, mae goleuadau allanol newydd wedi cael eu gosod, ac mae toeau newydd wedi cael eu gosod ar y portshys o flaen y mynedfeydd i’r blociau o fflatiau.

Yn dilyn cyllid gan gynllun Arbed Llywodraeth Cymru, mae WWH hefyd wedi gwneud nifer o welliannau effeithlonrwydd ynni yng Nghaerau Court.

Mae’r rhain yn cynnwys gosod boeleri newydd, systemau awyru Flatmaster ac optimeiddiwyr foltedd - ac rydym yn credu y bydd y rhain yn helpu ein preswylwyr i arbed hyd at 8% ar eu biliau trydan. Er mwyn sicrhau nad oedd unrhyw breswylwyr dan anfantais, rhoddom arian hefyd i uwchraddio boeleri aneffeithlon yn yr eiddo hynny nad oeddent yn gymwys i gael arian gan Arbed.

Tu mewn, rydym wedi gosod systemau derbyn integredig (IRS) yn ardaloedd cymunedol y fflatiau ac felly, nid oes

Caerau Court, Caerdydd

angen i breswylwyr dalu i ddysglau lloeren gael eu gosod yn eu heiddo. Mae hyn hefyd yn gwella golwg ein hadeiladau yng Nghaerau Court ac er mwyn cyflawni hyn, rydym wedi gosod pibellau allanol i guddio gwifrau. Mae cam olaf y gwaith yn y cynllun yn parhau yn awr, gyda’r tîm yn gosod gorchuddiadau toeau newydd ac yn inswleiddio’r to. Yna, byddwn yn mynd ati i wella gwaith draenio, osod rheiliau newydd ar y fflatiau deulawr, adfer gerddi a gosod ffenestri newydd ar gyfer prydleswyr tai, a byddwn yn talu hanner y gost o wneud y gwaith hwn.

Newyddion a Gwybodaeth Gyffredinol | intouch | www.wwha.co.uk | 15

Nant y Môr yn

mynd i ddathlu ei ben-blwydd yn 3 oed

Cafodd preswylwyr amser gwych gyda’i gilydd yn ddiweddar, yn mwynhau eu dosbarth ymarfer corff gyda’r hyfforddwr Annaleah Lowe. Ariannwyd y dosbarthiadau gan Gyngor Sir Ddinbych.

Mae preswylwyr a staff cynllun tai gofal ychwanegol Nant y Môr yn edrych ymlaen at ddathlu trydydd pen-blwydd y cynllun ar 19 Mehefin.

Hwn oedd y cynllun tai gofal ychwanegol cyntaf i gael ei ddatblygu gan WWH mewn partneriaeth â Chyngor Sir Ddinbych, ac mae’n darparu cyfleusterau o’r radd flaenaf i bobl dros 60 oed.

Mae preswylwyr yn mwynhau’r rhyddid o fyw bywydau annibynnol o dan yr un to, gyda’r sicrwydd eu bod yn ddiogel ac yn gyfforddus ac yn cael mynediad i staff gofal 24 awr y dydd.

Mae cyfleusterau’n cynnwys fflatiau gyda chawodydd mynediad gwastad ensuite a cheginau wedi’u cyfarparu’n llawn, bwyty hunanwasanaeth sy’n gweini bwyd maethlon a gynhyrchir yn lleol, terasau a gerddi ar y to, ystafell ardd, golchdy, parcio ar y safle, lolfeydd, ystafell i westeion, salon trin gwallt a chlwb cymdeithasol.

I gael rhagor o wybodaeth am Nant y Môr, ewch i www.wwha.co.uk neu ffoniwch 0800 052 2526.

16 | www.wwha.co.uk | intouch | Gwaith Cynnal a Chadw wedi’i Gynllunio

Gwaith Cynnal a Chadw

wedi’i Gynllunio Gweler isod y cynlluniau rydym yn bwriadu eu huwchraddio yn ystod gweddill 2014.

Ystafelloedd Ymolchi

Llinell doeau

Carlsgate, Y Gelli Gandryll, Powys Brynawelon, Llanwrtyd, Powys Maes Y Ffynnon, Crucywel, Powys

Llys Colwyn, Bae Colwyn, Conwy

Ceginau

Victoria Road, Rhyl, Sir Ddinbych Maes Y Ffynnon, Crucywel, Powys

Cwrt Bannau, Crucywel, Powys Richway Court, Aberhonddu, Powys Oxford House, Aberhonddu, Powys Clos Pontganol, Crucywel, Powys Quay Wharf, Cei Connah, Sir y Fflint Emlyn Williams Court, Cei Connah, Sir y Fflint St John’s Way, Cei Connah, Sir y Fflint Sullivans Rise, Cei Connah, Sir y Fflint

Ffenestri Hanover Court, Llandudno, Conwy – ardaloedd cymunedol yn unig

Ffenestri/Drysau

Swits Tanwydd Rowan Court, Caerdydd St John Street, Bro Ogwr, Pen-y-bont ar Ogwr

Gwaith Cynnal a Chadw wedi’i Gynllunio | intouch | www.wwha.co.uk | 17

Preswylwyr Fferm Y Bryn yn hapus iawn

gyda’u hystafell i westeion a’u cegin newydd Mae preswylwyr Fferm y Bryn, Ystrad Mynach, yn hapus gyda’u hystafell newydd i westeion sydd wedi cael ei hailwampio’n ddiweddar gan GKR. Cyn hynny, nid oedd en-suite yn yr ystafell, ac roedd rhaid i westeion ddefnyddio’r toiled cymunedol oedd ar draws y coridor.

Nawr, gyda’r ystafell wedi’i hailaddurno’n llwyr a charpedi newydd wedi’u gosod, bydd gwesteion – a oedd yn arfer aros mewn llety gwely a brecwast lleol – yn gallu bod yn gyfforddus ac yn agos at eu perthnasau pan fyddan nhw’n dod i’w gweld.

Yr ystafell newydd i westeion

Dywedodd Rheolwr y Cynllun, Frances Hall: “Doedd yr ystafell ddim yn wych; cafodd yr hen ystafell ysmygu ei throi yn ystafell i westeion ond eleni, roeddem yn ffodus i gael ystafell gawod wedi’i gosod.

Mae’n wych, mae’r preswylwyr wrth eu boddau ac mae’r ystafell wedi cael ei defnyddio’n barod. Rydym yn gobeithio y bydd yn cael ei defnyddio llawer mwy.

Pan mae preswylwyr yn sâl, mae’n braf gwybod bod eu ffrindiau neu eu teulu sy’n dod i’w gweld yn agos. Mae’n werth bob ceiniog. Rydym yn codi isafswm o £4 y noson. Bydd y newid newydd hwn yn golygu y bydd mwy o ffrindiau a pherthnasau yn ymweld, a bydd yr arian yn helpu gyda’r gost o dalu’r taliadau gwasanaeth.”

Mae gan yr ystafell newydd ddau wely, cwpwrdd dillad a gofod cwpwrdd yn ogystal â chyfleusterau gwneud te a choffi.

Mae’r gegin wedi cael ei hadnewyddu hefyd, fel bod mwy o breswylwyr yn gallu defnyddio’r cyfleusterau’n rhwydd. Mae bellach ffwrn lefel y llygaid, sydd yn llawer mwy diogel ac mae’r preswylwyr yn hapus i’w defnyddio ar gyfer eu clwb cinio.

Mae unedau cegin ychwanegol, arwynebau gwaith, rhewgell ac oergell integredig ac arwyneb gweithio yn yr ardal gymunedol hefyd wedi cael eu gosod.

18 | www.wwha.co.uk | intouch | Materion Ariannol

PH Jones Enillwyr

Gallech chi ennill tusw o flodau, siocledi a siec am £250!

I fod yn gymwys, y cyfan sydd angen i chi ei wneud yw cael eich bwyler nwy wedi’i wasanaethu ar yr apwyntiad cyntaf, neu roi o leiaf 48 awr o rybudd i ni i ohirio’r ymweliad. Mae’n syml a gallech chi hefyd fod yn ENILLYDD! Mae cael eich boeler wedi’i wirio bob blwyddyn yn rhoi tawelwch meddwl i chi, yn ogystal â chadw eich cartref yn ddiogel ac yn gynnes.

ENILLWYR LWCUS y 4ydd Chwarter yw: David a Janet Myles, o Buxton Court, y Rhyl. “Rwy’n hapus iawn – wrth fy modd! Dwi erioed wedi ennill unrhyw beth o’r blaen. Rwy’n mynd i wario’r arian ar addurno a chael carped newydd wedi’i osod yn ein fflat.

Rydym wedi bod yn byw yma ers saith mlynedd ac rwyf wrth fy modd yma, “meddai Mr Myles.

Mae Miss Sarah Sherlock o Glenbrook Close, y Barri ym Mro Morgannwg, yn mynd i brynu rhywbeth neis iddi hi ei hun gyda’i henillion.

Materion Ariannol | intouch | www.wwha.co.uk | 19

Materion Ariannol: newid cyflenwyr ynni Donna Steven, Swyddog Cefnogi Tenantiaeth Pan mae arian yn dynn, mae’n ymddangos weithiau bod mesurydd ynni rhagdalu yn opsiwn da byddwch yn talu am yr hyn rydych yn ei ddefnyddio a dim yn mynd i ddyled.

Mae rhai pobl yn dewis yr opsiwn rhagdalu i’w helpu i reoli eu cyllideb.

Yr hyn nad yw llawer yn gwybod, fodd bynnag, yw yn union pa mor gostus yw mesuryddion rhagdalu; mae llawer tua £200 yn fwy y flwyddyn na metr credyd.

Gallwch arbed llawer o arian drwy beidio â defnyddio mesurydd rhagdalu. Byddwch yn gweld y gellir cael y fargen orau a gwneud yr arbedion mwyaf drwy ddefnyddio mesuryddion credyd, lle byddwch yn talu eich darparwr ynni trwy Ddebyd Uniongyrchol bob mis.

Os ydych chi eisoes ar fesurydd credyd, gwiriwch eich tariff bob blwyddyn yn erbyn cwmnïau eraill er mwyn sicrhau eich bod yn dal i gael y fargen orau. Nid yw’n anodd newid cwmnïau; yn wir, mae’n haws newid nawr nag y bu erioed. Ewch i un o’r gwefannau cymharu, megis Martin Lewis Money Saving Expert, neu cysylltwch â’r Llinell Gymorth Ynni ar 0800 074 0745 i gael yr holl gyngor

sydd ei angen arnoch ynghylch newid.

Hyd yn oed os oes gennych ddyledion, cyn belled â’u bod yn llai na £500, byddwch yn dal i allu newid. O ran y rhai hynny sydd ar incwm isel ac mewn caledi ariannol, mae gan bob cyflenwr rwymedigaeth i helpu’r bobl sydd fwyaf agored i niwed mewn cymdeithas i allu gwresogi eu cartrefi. Os ydych yn gymwys i dderbyn Gostyngiad Cartrefi Cynnes, byddwch yn derbyn £140 tuag at filiau gan eich cyflenwr ynni. Bydd angen i chi gysylltu â’ch darparwr ynni ym mis Medi / Hydref i weld a ydych yn gymwys i gael y gostyngiad - mae ar sail y cyntaf i’r felin, felly peidiwch ag oedi.

Yn olaf, os oes gennych fesurydd rhagdalu a dal ddim yn siŵr am gael gwared ohono, lledaenwch y gost drwy gydol y flwyddyn. Parhewch i roi credyd i mewn i’r cyfrif bob wythnos yn ystod y misoedd cynhesach, fel nad ydych yn gorfod talu mwy yn ystod y gaeaf. Bydd hefyd yn rhoi hyder i chi y byddwch yn gallu newid i fesurydd credyd yn y dyfodol.

I gael rhagor o wybodaeth am arbed arian a chyllidebu, cysylltwch â’ch Swyddog Cefnogi Tenantiaeth drwy ffonio 0800 052 2526.

£££

20| www.wwha.co.uk | intouch | Money Matters

Cael cymorth gyda’ch

Dreth Gyngor Dros y misoedd diwethaf, rydym wedi clywed gan nifer o breswylwyr sydd wedi mynd i ddyled o ran y Dreth Gyngor. Mae’r Dreth Gyngor yn cael ei hadnabod fel dyled ‘blaenoriaeth’ (ynghyd â’ch rhent), sy’n golygu eich bod yn wynebu’r canlyniadau gwaethaf os byddwch yn methu ei thalu. Yn achos y Dreth Gyngor, byddai hyn fel arfer yn golygu anfon beili i’ch cartref i gael gwared ar unrhyw eitemau o werth, neu orchymyn yn cael ei roi ynghlwm â’ch cyflog. Byddwch hefyd yn gyfrifol am y costau cyfreithiol sy’n gysylltiedig â hyn.

Peidiwch â phoeni, fodd bynnag, gan y gallwch osgoi’r holl ganlyniadau hyn os byddwch yn syml yn cysylltu â’ch cyngor lleol os ydych yn cael trafferth. Rhowch wybod iddynt cyn

gynted ag y bo modd eich bod yn cael trafferth yn talu eich Dreth Gyngor, a byddant yn gallu rhoi cyngor i chi am eich opsiynau. Mae’r rhain yn gallu cynnwys lledaenu taliadau dros 12 mis yn hytrach na’r 10 mis traddodiadol, neu drefnu cynllun talu fwy fforddiadwy.

Peidiwch ag anghofio ein bod ni hefyd yn cynnig cyngor ariannol annibynnol a bod gennym Swyddogion Cefnogi Tenantiaeth penodol fydd yn gallu eich helpu os ydych yn wynebu anawsterau ariannol.

Bydd cymryd camau yn gynnar yn y materion hyn yn eu gwneud yn llawer haws eu datrys, felly cofiwch gysylltu â ni os ydych wedi mynd i ddyled.

Money Matters | intouch | www.wwha.co.uk | 21

Agor cyfrif banc Oes gennych chi gyfrif banc? Nag oes? Yna efallai y byddwch yn colli allan ar y manteision o gael un ...

Mae cyfrifon banc yn caniatáu i chi dalu eich biliau trwy Ddebyd Uniongyrchol, sy’n golygu nad oes rhaid i chi boeni am gofio dyddiadau talu, neu fynd allan o’ch ffordd i fynd i siop neu Swyddfa’r Post i dalu biliau.

Maen nhw hefyd yn ffordd wych o arbed arian, gan fod y rhan fwyaf o ddarparwyr cyfleustodau yn cynnig prisiau is i gwsmeriaid sy’n talu drwy Ddebyd Uniongyrchol. Mae llawer hefyd yn gwobrwyo’r rhai hynny sydd yn talu trwy Ddebyd Uniongyrchol yma yn WWH, rydym yn rhoi enwau ein preswylwyr sy’n talu trwy Ddebyd Uniongyrchol yn ein cystadleuaeth chwarterol, lle gallant ennill £100.

Os nad oes gennych gyfrif banc, mae’n werth agor cyfrif banc sylfaenol a fydd yn eich galluogi i dderbyn arian a thalu biliau. Mae cyfrifon banc sylfaenol yn ddewis gwych ar gyfer y rhai hynny sydd wedi cael eu troi i lawr ar gyfer cyfrifon cyfredol, ac maen nhw’n rhwydd iawn i’w defnyddio.

Bydd cyfrif banc sylfaenol yn eich galluogi i: • gael cyflog, budd-daliadau, pensiynau a chredydau treth wedi’u • talu’n syth i mewn i’ch cyfrif dalu sieciau i mewn am ddim (ar yr amod nad ydynt mewn arian tramor) • gael arian dros y cownter neu o beiriant twll yn y wal • dalu eich biliau trwy Ddebyd Uniongyrchol neu archeb sefydlog

• • •

dalu arian i mewn dros y cownter weld balans eich cyfrif dros y cownter neu mewn peiriant twll yn y wal Bydd rhai cyfrifon hefyd yn rhoi cerdyn debyd i chi

Mantais arall cyfrifon banc sylfaenol yw nad oes ganddynt isafswm sy’n rhaid i chi ei dalu bob mis - sy’n ddelfrydol os ydych ar incwm isel.

Hefyd, nid yw cyfrifon banc sylfaenol yn gadael i chi fynd i orddrafft, sy’n golygu na fydd llawer o fanciau yn disgwyl i chi basio gwiriad credyd cyn agor un.

Er nad ydych yn gallu mynd i orddrafft gyda chyfrif banc sylfaenol, mae’n bwysig gwybod os nad oes digon o arian yn eich cyfrif i dalu archeb sefydlog neu Ddebyd Uniongyrchol, y gallai’r banc wrthod ei dalu, sy’n golygu y gallai’r banc godi ffi arnoch chi. Drwy wirio eich balans yn rheolaidd, byddwch yn gwneud yn siŵr bod gennych ddigon o arian yn eich cyfrif i dalu unrhyw filiau sydd i fod i fynd allan. Cyn belled â’ch bod yn rheoli eich arian, ni fyddwch yn cael unrhyw broblemau.

Mae agor cyfrif banc sylfaenol yn broses syml, a bydd y banc yn gwneud yr holl waith caled i chi; yr unig beth fydd angen i chi ei wneud yw mynd â phrawf o bwy ydych chi a’ch cyfeiriad gyda chi. Holwch eich banc i weld pa ddogfennau sydd eu hangen arnoch er mwyn agor eich cyfrif.

Os hoffech gael rhagor o gyngor ar agor cyfrif banc neu os hoffech help llaw i wneud hynny, siaradwch â’ch Swyddog Cefnogi Tenantiaeth.

22 | www.wwha.co.uk | intouch | Materion Ariannol

Ydych chi angen cyngor am eich budd-daliadau?

Os ydych chi angen help ac arweiniad am fudd-daliadau anabledd a salwch, yna mae

benefitsandwork.co.uk

yn wefan wych ac yn ffynhonnell werthfawr o gyngor i chi.

Os ydych yn cael trafferth yn hawlio neu yn apelio yn erbyn Lwfans

Cyflogaeth a Chymorth (ESA), Taliad Annibyniaeth Bersonol (PIP) neu benderfyniad Lwfans Byw i’r Anabl (DLA), yna bydd y wefan hon yn gallu helpu.

Gallwch siarad hefyd â’n Swyddogion Cefnogi Tenantiaeth, a fydd yn gallu rhoi cyngor i chi am eich budd-daliadau.

Debyd Uniongyrchol Gallech CHI ENNILL £100 dim ond drwy dalu eich rhent trwy Ddebyd Uniongyrchol.

Mae sefydlu Debyd Uniongyrchol yn syml iawn; cysylltwch â’ch Swyddog Tai neu ein Canolfan Gwasanaethau Cwsmeriaid ar 0800 052 2526 - a byddwch yn gymwys ar gyfer y gystadleuaeth hefyd.

Yr enillydd ar gyfer y chwarter olaf yw Mr Brandwood o Brestatyn, a dderbyniodd ei siec am £100 gan Reolwr y Cynllun, Helen Jones.

Ein henillydd Mr Brandwood gyda Rheolwr y Cynllun, Helen Jones

Cymdogaethau sy’n Gweithio | intouch | www.wwha.co.uk | 23

Mynd yn erbyn y duedd o ran troi pobl allan

Yn ddiweddar, adroddodd y cyfryngau gynnydd yn y nifer o denantiaid tai cymdeithasol sy’n cael eu troi allan, yn enwedig ar ôl cyflwyno diwygiadau lles. Fodd bynnag, mewn cyferbyniad llwyr, rydym yn mynd yn erbyn y duedd hon.

Yn 2006, troesom y deiliaid allan o gyfanswm o 46 o dai: 3 am ymddygiad gwrthgymdeithasol a 43 am fynd i ddyled gyda’u rhent.

Mae’r ffigurau hyn yn cynrychioli gostyngiad o 67% dros gyfnod o saith mlynedd.

Mae Lynnette Glover, Pennaeth Tai yn WWH, yn esbonio’r gostyngiad hwn i “newid llwyr yn ein diwylliant sydd wedi ein gweld yn rhoi anghenion ein cwsmeriaid yn gyntaf.”

67% Yn 2013, troesom dim ond 16 o’r deiliaid allan o dai: 6 am ymddygiad gwrthgymdeithasol a 10 am fynd i ddyled gyda’u rhent

Parhaodd: “Rydym yn gweithio’n galed i helpu pobl i gadw eu tenantiaethau - troi pobl allan yw’r dewis olaf. Mae ein techneg newydd yn cynnwys paneli rhent arloesol, lle mae pobl sy’n aml ddim yn talu yn cael un cyfle arall i fynd i’r afael â’u problemau a gwneud trefniant parhaol a fydd yn mynd i’r afael â’u hôl-ddyledion. Mae’r rhain wedi cael eu canmol gan y farnwriaeth yng Nghymru. “

24 | www.wwha.co.uk | intouch | Adroddiad Chwarterol

Adroddiad Chwarterol Ers 2012, rydym wedi bod yn dweud wrthych sut rydym yn datblygu fel busnes gyda’n hadran reolaidd Beth sy’n bwysig i chi? yn In Touch ac ar ein gwefan.

Hoffem edrych o’r newydd ar sut rydym yn gwneud hyn, gan ein bod yn credu y gallai fod ffyrdd gwell o rannu gwybodaeth o’r fath gyda chi.

Felly, er mwyn ein helpu ni, hoffem glywed eich syniadau ar y math o wybodaeth yr hoffech i ni ei rhannu gyda chi a fydd yn dangos sut rydym yn datblygu. Pethau fel, er enghraifft, faint o rent a gasglwyd gennym, faint o atgyweiriadau rydym wedi’u gwneud, pa mor hir mae’n ei gymryd i ni gwblhau gwaith atgyweirio a pha mor hir mae’n ei gymryd i ni osod eiddo.

Gallwch ddweud wrthym pa wybodaeth yr hoffech ei gweld mewn sawl ffordd: • Anfonwch e-bost at contactus@wwha.co.uk a rhoi ‘In Touch - Adroddiadau Chwarterol’ fel eich pennawd.

• Anfonwch neges destun at y rhif 07788 310420 • Ysgrifennwch atom ni: Adroddiad Chwarterol InTouch, d / o Cysylltiadau Cyhoeddus a Chyfathrebu, Tai Wales & West, 3 Alexandra Gate, Ffordd Pengam, Caerdydd CF24 2UD • Ffoniwch ni ar y rhif rhadffôn 0800 052 2526 a gofynnwch am gael siarad ag aelod o’r Tîm Cysylltiadau Cyhoeddus a Chyfathrebu.

Byw’n Iach | intouch | www.wwha.co.uk | 25

Atal Strôc Sut i newid eich ffordd o fyw a lleihau eich risg Ein helusen bresennol a enwebwyd gan ein staff yw Cymdeithas Strôc Cymru, ac mae WWH wedi codi £24,851 i’r elusen hyd yma.

Yn yr erthygl hon, byddwch yn dod o hyd i gyngor ar sut allwch chi newid eich ffordd o fyw i leihau eich risg a hefyd, sut allwch chi adnabod arwyddion strôc.

Beth yw strôc?

Mae strôc yn digwydd pan fydd cyflenwad y gwaed i ran o’r ymennydd yn cael ei dorri i ffwrdd, sy’n cael ei achosi gan rwystr yn un o’r pibellau gwaed sy’n arwain i’r ymennydd, neu waedu yn yr ymennydd. Mae’n gallu effeithio ar sut mae’r corff yn gweithio, ar brosesau meddwl ac ar sut mae rhywun yn teimlo ac yn cyfathrebu.

Lleihau’r risg Mae yna lawer o ffactorau sy’n ymwneud â’ch ffordd o fyw sy’n gallu cynyddu eich risg o gael strôc. Bydd

cymryd camau i newid y ffactorau risg hyn yn eich helpu i leihau eich siawns o gael strôc.

Ysmygu: Mae ysmygu yn peri i’ch rhydwelïau gennu ac yn gwneud eich gwaed yn fwy tebygol o geulo. Os ydych yn ysmygu, rydych ddwywaith yn fwy tebygol o gael strôc, a bydd y risg hon yn cynyddu po fwyaf y byddwch yn ysmygu. Bydd rhoi’r gorau i ysmygu yn lleihau eich risg o gael strôc-er gwaetha pa mor hen ydych chi neu pa mor hir ydych chi wedi bod yn ysmygu. Ffoniwch Dim Smygu Cymru ar 0800 085 2219 neu ewch i dimsmygucymru.com i gael cyngor ar roi’r gorau iddi.

Alcohol: Mae yfed gormod o alcohol yn codi eich pwysedd gwaed. Mae goryfed mewn pyliau yn arbennig o beryglus, gan y gallai achosi i’ch pwysedd gwaed godi yn gyflym iawn.

Os ydych yn cael problemau yn rheoli faint ydych chi’n ei yfed, siaradwch â’ch meddyg.

Deiet: Mae hanfodol bwyta’n dda i gael llif gwaed iach. Mae deiet cytbwys

26 | www.wwha.co.uk | intouch | Byw’n Iach da yn gallu helpu i atal strôc, clefyd y galon a diabetes math 2. Ceisiwch fwyta o leiaf pum darn o ffrwythau neu lysiau bob dydd, torri i lawr ar gig coch, bwyta digon o ffibr a lleihau nifer yr halen a braster sydd yn eich deiet.

Pwysau: Mae bod dros eich pwysau yn eich rhoi mewn perygl mawr o gael pwysau gwaed uchel, clefyd y galon

FAST

a diabetes math 2. Bydd deiet iach a digon o ymarfer corff yn eich helpu i golli neu reoli eich pwysau.

Ymarfer corff: Mae dim ond 30 munud o ymarfer corff rheolaidd bum diwrnod yr wythnos yn gallu haneru eich risg o gael strôc. Nid oes rhaid i chi wneud y cwbl ar yr un pryd - mae gwneud ychydig o ymarfer corff ychydig o weithiau’r diwrnod am 10 neu 15 munud yr un mor effeithiol.

I gael rhagor o wybodaeth a chyngor, cysylltwch â’r Gymdeithas Strôc ar 0303 3033 100 neu anfonwch e-bost at info@stroke.org.uk

Adnabod Strôc

Gallwch adnabod strôc drwy ddefnyddio’r prawf hwn:

Gwendid wynebol: Ydy’r unigolyn yn gallu gwenu? Ydy ei lygaid neu ei geg wedi gollwng?

Gwendid yn y fraich: Ydy’r unigolyn yn gallu codi’r ddwy fraich?

Problemau lleferydd: Ydy’r unigolyn yn gallu siarad yn glir a deall beth ydych chi’n ei ddweud?

Amser ffonio 999 Os nad yw unigolyn yn pasio bob un o’r profion hyn, ceisiwch help ar unwaith drwy ffonio 999.

Gall ymateb yn gyflym helpu i leihau’r niwed i ymennydd unigolyn a gwella eu cyfleoedd o wella’n llawn.

Byw’n wyrdd | intouch | www.wwha.co.uk | 27

Rydym wedi ennill gwobr eco blaenllaw!

Mae WWH wedi ennill y Categori Ynni Adnewyddadwy Arloesol yng Ngwobrau mawreddog yr Amgylchedd ac Ynni 2014 am waith a gafodd ei wneud ym Mhowys.

Enillodd WWH, sy’n rheoli mwy na 800 o dai ym Mhowys ac sydd yn y broses o adeiladu 70 o gartrefi fforddiadwy newydd arall yn y sir, y wobr am waith a gafodd ei wneud yn Llwynbrain Close, Hawy.

Cafodd pympiau gwres ffynhonnell aer o’r radd flaenaf eu gosod mewn 15 o dai, ynghyd â phaneli solar thermol, er mwyn torri gwastraff ynni a lleihau costau ynni ar gyfer ein preswylwyr gwledig.

Pobl ifanc yn rhoi

help llawn yn ymgyrch casglu

sbwriel Barracksfield

Casglu sbwriel

ym Merthyr!

Ymunodd Herman Valentin, ein Swyddog Datblygu Cymunedol, â phreswylwyr a phobl ifanc ar ystâd Twyncarmel ym Merthyr Tudful yn ddiweddar i gasglu sbwriel.

Drwy gefnogaeth Cadwch Gymru’n Daclus a’r Tîm Plismona Cymdogaethau, llwyddodd y grŵp i lenwi cefn lori Trefi Taclus y cyngor gyda bagiau du.

Da iawn i bawb a gymerodd ran!

Rhoddodd blant o Barracksfield yn Hightown, Wrecsam, help llaw yn ddiweddar i gasglu sbwriel ar yr ystâd.

Bu’r bobl ifanc yn chwynnu rhai o welyau blodau uchel y gymuned hefyd.

Da iawn i’r holl blant a helpodd!

28 | www.wwha.co.uk | intouch | Byw’n wyrdd

Sarah’n ymuno

â’r tîm amgylcheddol!

Rydym wedi cael cymaint o geisiadau gan breswylwyr i ddatblygu gerddi cymunedol fel ein bod wedi gorfod gofyn am gymorth gan Sarah Willcox, ein Cynorthwy-ydd Amgylcheddol newydd, i ymateb i’r galw!

Bydd Sarah’n gweithio’n llawn amser i helpu preswylwyr sydd eisiau ddatblygu gerddi cymunedol, ardaloedd blodau gwyllt a phrosiectau amgylcheddol eraill.

Meddai Sarah: “Rwy’n gyffrous iawn i fod yn gweithio gyda’n preswylwyr, a helpu i wella’r amgylchedd a gwneud ein gerddi cymunedol yn fannau tyfu bwyd mwy cynhyrchiol.”

Mae Sarah (canol) wedi ymuno â’r tîm yn ddiweddar, a bydd yn helpu ein preswylwyr gyda phrosiectau amgylcheddol.

Mae ein cronfa amgylcheddol ar gael i grwpiau o breswylwyr sydd eisiau gweithio gyda’i gilydd ar brosiectau amgylcheddol. Os hoffech chi a’ch cymdogion gael help gyda phrosiect, yna ffoniwch 0800 052 25 26 a gofynnwch am Sarah Willcox, neu e-bostiwch sarah.willcox@wwha.co.uk

Mae’r tîm amgylcheddol wrth eu bodd yn clywed adborth fel hyn gan breswylwyr: “Dim ond eisiau dweud diolch i chi ar ran ein preswylwyr am eich help i godi’r gwely.

Gweithiodd Sarah, Ian, Phil a Marcelle mor galed y bore ‘ma yn ei roi at ei gilydd a gwnaethant waith gwych, rydym yn ddiolchgar iawn i bob un ohonynt. Mae’r preswylwyr wrth eu bodd gyda’r gwaith. “

Byw’n wyrdd | intouch | www.wwha.co.uk | 29

Cawsom Benwythnos

Gwyllt i Gymru!

Mwynhaodd pedwar ar ddeg o gynlluniau WWH dwtio eu gerddi ar ôl ennill tocynnau Canolfannau Gerddi Cenedlaethol fel rhan o’r ymgyrch ‘Dathlwch Benwythnos Gwyllt i Gymru’ Cadwch Gymru’n Daclus.

Nod yr ymgyrch penwythnos hir a ariannwyd gan Lywodraeth Cymru ac Adnoddau Naturiol Cymru, oedd annog pobl i wella ffynonellau bwyd a chynefinoedd naturiol ar gyfer peillwyr yng Nghymru.

Rhoddwyd tocynnau £100 i’r cynlluniau canlynol: 1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

Cynllun ymddeol Sylvester Court, Wrexham Cynllun â chymorth Llys Binwydden, yr Wyddgrug Cynllun ymddeol Hanover Court Llandudno Cynllun gofal ychwanegol Llys Jasmine, yr Wyddgrug (tocyn £150) Cynllun gofal ychwanegol Nant Y Môr, Prestatyn (tocyn £150) Caerau Potters, Caerau, Caerdydd Cynllun Prydles ar gyfer yr Henoed Oakmeadow Court, Llaneirwg, Caerdydd Western Court, Pen-y-bont ar Ogwr Cynllun ymddeol St Catherine Court, Caerffili St Michaels Close, Tongwynlais (gogledd Caerdydd) Cynllun ymddeol Wilfred Brook House, Grangetown, Caerdydd St Mellons Community Garden, Llaneirwg, Caerdydd Cynllun ymddeol Hanover Court, y Bari Cynllun ymddeol Oldwell Court, Penylan, Caerdydd

Gymru’n Daclus - Llys Binwydden Penwythnos Gwyllt Cadwch

Most of the schemes spent money on Gwariodd y rhan fwyaf o’r cynlluniau arian ar blannu gerddi perlysiau peillwyr-gyfeillgar a phrynu planhigion, gan gynnwys hadau pabi a chompost.

Dywedodd Lesley Jones, Prif Weithredwr Cadwch Gymru’n Daclus: “Rwyf wrth fy modd bod cymaint o grwpiau ar draws Cymru wedi cymryd rhan i helpu ein peillwyr a’u hamgylchedd naturiol. Maen nhw wedi plannu planhigion blodeuol newydd i ddenu ein gwenynnod a’n gloÿnnod byw, yn ogystal â rhoi help llaw i gynefinoedd presennol. “ Dywedodd Anne Hinchey, Prif Weithredwr WWH: “Mae’n wych bod 14 o’n cynlluniau wedi ennill y tocynnau i helpu i wneud eu gerddi i edrych yn fwy deniadol a helpu’r amgylchedd naturiol.

Mae Cadwch Gymru’n Daclus yn helpu i wneud gwahaniaeth i’n cymdogaethau.“

Gymru’n Daclus – preswylwyr Sylvester Court

30 | www.wwha.co.uk | intouch | Byw’n wyrdd

Cyllid yn peri i gynlluniau

gerddi preswylwyr dyfu Mae WWH wedi helpu i greu gardd gloÿnnod byw bywyd gwyllt a gardd synhwyraidd i breswylwyr yng nghynllun Cil y Coed yn Henllan, Sir Ddinbych.

Mae’r cynllun yn gymysgedd o dai fforddiadwy a byw â chymorth ar gyfer oedolion ifanc sydd ag anghenion ychwanegol. Cafodd prosiect yr ardd ei ariannu’n rhannol hefyd gan Cadwyn Clwyd, fel rhan o Echel 4 Cynllun Datblygu Gwledig Cymru.

Dywedodd Sarah Jones, Swyddog yr Amgylchedd a Threftadaeth Cadwyn Clwyd: “Bydd y gerddi yn cynnig man awyr agored mawr ei angen ar gyfer preswylwyr Cil y Coed, a bydd yn gweithredu fel adnodd defnyddiol ar gyfer y gymuned ehangach. “

Cil y Coed, Henllan

Meddai Helen D’Aulby, Cadeirydd Grŵp Cadwraeth Henllan: “Mae Tai Wales & West yn awyddus i greu mannau agored yma, a gweithiom gyda nhw i gynllunio datblygiad cynefin cyfoethog mewn neithdar, bioamrywiol i gefnogi gloÿnnod byw, pryfed a bywyd gwyllt.

Dywedodd Anne Hinchey, Prif Weithredwr WWH: ”Rwyf wrth fy modd gyda’r newyddion hyn. Bydd yr arian yn wir helpu i wneud gwahaniaeth i fywydau ein preswylwyr fel y gallwn yn awr wireddu eu dymuniadau am gael gerddi gloÿnnod byw, blodau gwyllt a synhwyraidd. “

Cyfranogiad Preswylwyr | intouch | www.wwha.co.uk | 31

Gwnewch Iddo Ddigwydd –

gwnaethom ninnau

Preswylwyr yn mwynhau Diwrnod Hwyl y Pasg, Bracla

ym Mracla, Pen-y-bont ar Ogwr!

Cynhaliodd Pwyllgor Rhieni Bracla Ddiwrnod Hwyl y Pasg gwych gyda chymorth un o’n grantiau Gwnewch iddo Ddigwydd.

Talodd y grant am logi castell bownsio, citiau peintio wynebau / tatŵs gliter, yrnau te, bwyd a deunyddiau gwneud candi-fflos, ymysg eitemau eraill.

Bu’r grŵp o famau yn gofalu am y stondinau ac yn trefnu amrywiaeth o adloniant i deuluoedd lleol, gan gynnwys siop felysion a raffl. Bydd yr holl arian a godir o’r digwyddiad yn mynd at dripiau i deuluoedd sy’n byw yn ardal Bracla.

Mae ein grantiau Gwnewch Iddo Ddigwydd yn darparu hyd at £500 i helpu i gynnal gweithgareddau cymunedol yn eich ardal chi. Gall yr arian gael ei ddefnyddio ar gyfer ystod o weithgareddau a digwyddiadau; o arddio a chrefft, i goginio a chyfrifiadura - neu unrhyw beth arall a fyddai o fudd i’ch cymuned. Nid oes rhaid i chi fod yn grŵp preswylwyr ffurfiol i wneud cais, dim ond yn gymdogion brwdfrydig sydd â syniad da!

Yn ogystal â darparu cefnogaeth gyda’r grant Gwnewch Iddo Ddigwydd, gallwn hefyd eich helpu i:

• ddarganfod pa weithgareddau sydd o ddiddordeb i breswylwyr yn eich ardal chi • gychwyn prosiectau garddio newydd ar gyfer tyfu ffrwythau a llysiau gyda’n Grant Amgylcheddol • ddysgu sut i ddefnyddio cyfrifiaduron trwy gael tiwtoriaid i ddod i’ch dysgu chi yn eich cynllun, ystâd neu gerllaw • gael hyfforddiant lleol rhad ac am ddim i’ch helpu i gyflawni eich gweithgaredd newydd, megis tystysgrifau cymorth cyntaf neu hylendid bwyd • gael hyfforddiant preswyl rhad ac am ddim yn Neuadd Trafford (Canolfan Adnoddau Cymunedol Cenedlaethol) fel garddio, ysgrifennu cylchlythyr ac adeiladu tîm. Mae grant hefyd yn gysylltiedig â’r cyrsiau hyn, a gallech wneud cais amdano ar gyfer eich gweithgaredd neu grŵp (grwpiau a gyfansoddwyd yn unig).

I gael rhagor o wybodaeth, cysylltwch â Claire Hammond, Swyddog Strategaeth Cyfranogiad Preswylwyr ar 0800 052 2526 neu anfonwch e-bost at: claire.hammond@wwha.co.uk

32 | www.wwha.co.uk | intouch | Y Diweddaraf am Elusennau

Mae Andy yn ENILLYDD Pan ddechreuais redeg yn 2012, roedd y syniad o redeg marathon yn ymddangos yn dasg amhosibl gan mai prin oeddwn i’n gallu rhedeg 5km. Fodd bynnag, ar 13 Ebrill, llwyddais i orffen y marathon (26.2 milltir) mewn 4:03.26, ac roeddwn yn hapus iawn gyda hyn o ystyried mai hwn oedd fy un cyntaf.

“Roedd yr wythnos yn dynesu at y marathon yn gyffrous - ac roeddwn yn gallu bwyta unrhyw beth i adeiladu fy storfeydd egni! Teithiais gyda fy nheulu - a oedd wedi dod draw i’m cefnogi - i Lundain ar y dydd Sadwrn.

Daeth popeth yn fwy real ar y trên a dechreuais deimlo’n nerfus iawn bod rhaid i mi redeg 26.2 milltir y diwrnod canlynol. Ar ôl cofrestru a chasglu fy sglodyn amseru a rhif ras yn Llundain, roeddwn yn gwybod wedyn nad oedd dim troi nôl. Ni chysgais fawr ddim y noson honno, gan mai’r unig beth oeddwn i’n gallu ei feddwl oedd ‘ydw i’n mynd i allu rhedeg 26.2 milltir?’

“Roedd yr hyfforddiant yn galed, ac roedd y 6 mis o’r adeg rhwng cael gwybod fy mod i wedi cael fy nerbyn i redeg y marathon a’i gwblhau yn teimlo fel oes. Y nosweithiau oer, tywyll ym mis Rhagfyr a mis Ionawr oedd yr anoddaf, ond roeddwn i mor bendant fy mod i’n mynd i gwblhau’r marathon fel nad oeddwn i byth yn peidio â mynd i redeg.

“Roedd bore’r marathon yn fwy hamddenol. Roedd yn gyffrous aros ymysg y miloedd o redwyr eraill ar y llinell gychwyn. Roedd y tywydd yn gynnes iawn a llawer poethach na’r tywydd yr oeddwn wedi hyfforddi ynddo, ond ar yr ochr bositif, roedd yn golygu bod miloedd o wylwyr wedi dod allan i wylio a chefnogi’r rhai hynny oedd yn rhedeg y marathon.

“Roeddwn i’n teimlo’n iawn yn ystod y rhan fwyaf o’r ras - pan redais heibio i fy nheulu ar ôl milltir 17 a gweld fy mab, rhoddodd hwb go iawn i mi. Wrth i’r milltiroedd fynd heibio, roeddwn yn gallu teimlo fy lefelau egni yn gollwng a daeth yn anoddach, ond llwyddais i ddal i wthio fy hun nes milltir 24 ... pan gyrhaeddais y wal honno a ofnir. Doeddwn i erioed wedi teimlo dim byd fel hyn o’r blaen,

“Profais yr uchafbwyntiau a’r isafbwyntiau o ran hyfforddi - pwynt isel iawn oedd pan anafais fy mhen-glin 7 wythnos cyn y marathon.

Dywedodd y meddyg bod rhaid i mi orffwys am 2-3 wythnos; ar adeg mor dyngedfennol, roedd yn anodd gwneud dim. Yn sicr, fe helpodd gorchmynion y meddyg, gan i fy mhen-glin wella’n llwyr cyn y marathon.

Y Diweddaraf am Elusennau | intouch | www.wwha.co.uk | 33 doedd fy nghoesau ddim eisiau symud o gwbl. Y frwydr feddyliol oedd y gwaethaf, gan fod fy ymennydd yn dweud wrthyf am roi’r gorau iddi am y 2.2 milltir ddiwethaf. Y gefnogaeth gan y dorf a wnaeth i mi groesi’r llinell derfyn. Roedd y rhyddhad llwyr o wybod bod y cyfan drosodd ar ôl croesi’r llinell yn aruthrol. Ni lwyddais i gyrraedd fy nharged o fynd o dan 4 awr, ond byddaf yn bendant yn curo’r 4 awr pan fyddaf yn gwneud fy un nesaf. Na, nid ydy’r profiad wedi gwneud i mi ailfeddwl am redeg marathon arall!

“Roedd yr oriau ar ôl y marathon a’r diwrnod nesaf yn eithaf poenus - roedd fy holl gorff yn brifo. Fodd bynnag, roedd y cyfan yn werth yr ymdrech gan ei fod ar gyfer achos mor dda, sef y Gymdeithas Strôc. Codais gyfanswm o £3684.29 (gan gynnwys cymorth rhodd).

“Hoffwn ddiolch i bawb sydd wedi fy helpu drwy gydol y broses hon a Tai Wales & West a GKR & Restruct Ltd am fy nghefnogi. Mae’r nifer o roddion hael gan y staff wedi fy helpu i gyrraedd fy nghyfanswm a fydd yn mynd yn bell o ran helpu pobl sydd wedi cael strôc. “ Andrew Pritchard, Swyddog Tai WWH. Y cyfanswm sydd wedi cael ei godi hyd yn hyn ar gyfer y Gymdeithas Strôc yw £24,851, a chafwyd cyfanswm o £17,126 mewn rhodddion elusennol gan Tai Wales & West yn ystod 2013.

Preswylwyr yn dod at ei gilydd ar gyfer Cymdeithas

Clefyd Niwronau Motor Fis Awst diwethaf, collodd Mrs Gent sy’n byw yn ein cynllun Cwrt Anghorfa ym Mhen-y-bont ar Ogwr, ei nith i’r Clefyd Niwronau Motor.

“Roedd Mrs Gent wedi cael amser anodd a daeth llawer o’r preswylwyr at ei gilydd i gynnig cysur a chefnogaeth,” meddai Lucy Clewlow, Rheolwr y Cynllun. “Cytunodd pawb y byddai’r arian a godwyd yn ein ffair ym mis Tachwedd gael ei roi i Gymdeithas Clefyd Niwronau Motor.

“Daeth Lesley Frost, o Gymdeithas Clefyd Niwronau Motor i Gwrt Anghorfa ym mis Chwefror, lle derbyniodd rodd y preswylwyr gan Mrs Gent. Roedd Lesley yn wych, a chymerodd yr amser i siarad gyda ni am Glefyd Niwronau Motor ac am sut mae arian rhodd yn cael ei ddefnyddio.

“Mae’r preswylwyr bellach yn cynllunio taith gerdded noddedig ym Mharc Margam yn ddiweddarach eleni er mwyn codi mwy o arian ar gyfer Cymdeithas Clefyd Niwronau Motor.

Rydym yn gobeithio cael llawer o bobl i gymryd rhan. “

Mrs Alfreda Gent yn cyflwyno siec i Lesley Frost o Gymdeithas Clefyd Niwronau Motor

34 | www.wwha.co.uk | intouch | Datblygiadau diweddaraf

Datblygiadau Rhagor o dai newydd

fforddiadwy i bobl dros 50 oed yng Nghaerdydd Rydym wedi trawsnewid warws segur ar Elm Street, y Rhath, yn 10 o fflatiau newydd sbon ar gyfer pobl dros 50 oed a thrwy hynny, darparu mwy o dai fforddiadwy mewn ardal boblogaidd o’r ddinas.

Y datblygiad, sy’n cynnwys 4 eiddo 2 ystafell wely a 6 eiddo un ystafell wely gyda lle parcio ar y safle, yw’r cartref cyntaf i gael ei adeiladu i bobl hŷn gan WWH yng Nghaerdydd ers blynyddoedd lawer.

Mae’r cyfadeilad fflatiau yn estyniad o’n cynllun ymddeol Willow Court presennol, a chafodd ei adeiladu ar ôl cael grant tai cymdeithasol gan Lywodraeth Cymru. Dechreuodd y gwaith ar y safle yn ystod misoedd yr haf 2013, a dylai gael ei orffen ym mis Mehefin.

Mae’r preswylwyr sydd eisoes yn byw yn Willow Court wedi croesawu datblygu’r tir oedd gynt yn ddiffaith, ac yn dweud wrthym fod y fflatiau newydd yn ychwanegu at fywiogrwydd y cynllun.

Diweddaraf

40 o dai newydd

yn dod i Borthcawl, Pen-y-bont ar Ogwr Rydym yn awr ar y safle yn New Road, Porthcawl, ac yn adeiladu 40 o fflatiau un a dwy ystafell wely mewn partneriaeth â Chyngor Bwrdeistref Sirol Pen-y-bont ar Ogwr, yn defnyddio cyllid a gafwyd o Grant Cyllid Tai Cymru.

Mae’r contractwr Jehu yn adeiladu’r fflatiau uwchben archfarchnad Morrisons newydd ar safle tir llwyd, a oedd yn lleoliad dau gartref gynt. Bydd yr adeilad £ 3.8m- sy’n cael ei ddylunio gan y penseiri Spring Design - yn eiddo fforddiadwy i’w rentu a pherchnogaeth isel.

Hyd yn hyn, mae’r gwaith adeiladu yn mynd yn dda, ac rydym yn gobeithio cael y fflatiau newydd yn barod i denantiaid ym mis Mawrth 2015.

Datblygiadau diweddaraf | intouch | www.wwha.co.uk | 35

Y Maer yn ymweld

â Hightown

Yn ddiweddar, ymwelodd Maer Wrecsam, y Cynghorydd David Bithell a’i wraig Virginia, â phreswylwyr yn ein datblygiad Hightown newydd ar Kingsmills Road.

Aeth y preswylydd Tina Devlin â’r Maer o gwmpas ei fflat, a dywedodd wrtho: “Rwyf wrth fy modd ac ni fyddai byth yn symud eto!”

Yna, aeth i weld ei chwaer Gwendy Sydenham. “Rwyf wrth fy modd yn fy nghartref,” meddai. “Gallaf edrych dros fy ffens yn yr ardd a chadw llygad ar fy chwaer.”

Meddai’r Maer: “ Mae’r datblygiad hwn wedi gwella Hightown 100%.

Mae’n wych gweld preswylwyr yn ymgartrefu ac yn mwynhau’r cyfleusterau newydd o’r radd flaenaf.

Mae’r ganolfan adnoddau cymunedol a’r ganolfan feddygol yn rhagorol. “ Mae’r ganolfan, sydd wedi’i lleoli yng nghanol Wrecsam, yn cynnig dosbarthiadau ac ystafelloedd am brisiau fforddiadwy i unigolion, teuluoedd a busnesau lleol i’w mwynhau. I fwcio lle, ffoniwch 0300 123 20 70. Gallwch hefyd fynd i www. facebook.com/hightowncrc

36 | www.wwha.co.uk | intouch |Datblygiadau Diweddaraf

Tai cymdeithasol yn cael eu hadeiladu ar safle hen garej Mae hen safle garej Slaters ar Stryd y Bont, Abergele, wedi cael ei ddymchwel i wneud lle i ddatblygiad newydd cyffrous o 23 o dai i helpu i gwrdd â’r angen am dai cymdeithasol yn yr ardal.

Mae’r datblygiad £ 2,3 miliwn wedi cael ei gynnig gan WWH i adeiladu cynllun preswyl newydd yn agos i’w gynllun poblogaidd arall, Tŷ Gwyn Jones.

Cynhaliwyd noson agored anffurfiol i breswylwyr lleol ym mis Rhagfyr i weld y cynlluniau, ac roedd eu hadborth cychwynnol i’r cynigion yn gadarnhaol.

Dywedodd Craig Sparrow, Rheolwr Datblygu WWH: “Rydym yn hapus iawn gyda’r sylwadau sydd wedi cael eu gwneud gan breswylwyr hyd yn hyn, sy’n ymddangos ar y cyfan i groesawu’r cynllun. Rydym yn bwriadu adeiladu cymysgedd o dai a fflatiau 2 a 3 ystafell wely, a byddwn yn trefnu ymgynghoriad ffurfiol gyda’r gymuned leol cyn i’r gwaith adeiladu ddechrau. “ Dywedodd Anne Hinchey, Prif Weithredwr WWH: “Mae’r datblygiad arfaethedig yn darparu ateb i’r angen am dai fforddiadwy yn Abergele, yn ogystal â rhoi hwb i’r economi a rhoi gwaith a chyfleoedd hyfforddi i’r gymuned leol.”

Meddai’r Cynghorydd Phil Edwards, Aelod Cabinet Cyngor Conwy dros Gymunedau: “Mae darparu tai fforddiadwy o safon ar gyfer pobl sy’n byw yng Nghonwy yn flaenoriaeth bwysig i’r Cyngor, ac mae’r datblygiad newydd yn Abergele yn enghraifft ardderchog o sut mae gweithio mewn partneriaeth yn ein helpu i gyflawni hyn. “ “Mae’r gost o ddatblygu wedi ei hariannu’n rhannol trwy Grant Refeniw Tai Llywodraeth Cymru a sicrhawyd gan Gyngor Bwrdeistref Sirol Conwy, a thrwy gyllid preifat a ariannwyd gan Wales & West. Mae’n arbennig o braf gweld safle tir llwyd ger canol y dref yn cael ei ddefnyddio unwaith eto. “

I gael rhagor o wybodaeth am y datblygiad arfaethedig, ffoniwch 0800 052 2526.

Gwaith, Sgiliau, Profiad | intouch | www.wwha.co.uk | 37

Jack yn amseru pethau’n berffaith

gyda WWH

datblygiadau yn datblygu o’r cam cynllunio i‘r cwblhau. “ Roedd Jack hefyd wedi amseru pethau’n berffaith - pan anfonodd 60 o lythyrau i wahanol sefydliadau’r llynedd, dim ond gan 10 y derbyniodd ateb, ac un ohonynt oedd gan Craig Sparrow, Rheolwr Datblygu yn WWH. “Roeddwn i mor falch ac roedd yn gymaint o ryddhad mai fi oedd yr un cyntaf yn y brifysgol i gael lleoliad.

Nid oedd pawb wedi cael lle, gan fod y diwydiant adeiladu yn dal i deimlo effeithiau’r dirwasgiad, “meddai Jack.

Nid yw Jack Donald, 21, erioed wedi edrych yn ôl ers iddo ymuno â Thîm Datblygu WWH yn Fflint am flwyddyn o brofiad gwaith.

Mae Jack, y mae ei deulu yn byw yn Northwich, Sir Gaerlleon, yn astudio ar gyfer gradd Arolygu Adeiladau ym Mhrifysgol Fetropolitan Leeds, ac roedd angen cael profiad gwaith ymarferol.

“Roeddwn eisiau gweithio yn y maes adeiladu gan fod fy nhad yn ddatblygwr. Rwyf yn hapus iawn gyda fy nghwrs gan ei fod yn heriol - y llynedd dysgais am arolygon, lluniadau adeiladu, CAD, technoleg adeiladu, cyfraith cytundebau a’r amgylchedd.

Ond y rhan rwy’n mwynhau fwyaf yw mynd allan ar y safleoedd a gweld

Roedd y lleoliad gwaith yn ychwanegiad dymunol iawn. Ddiwedd mis Ionawr, cynigiwyd contract â thâl i Jack am weddill ei flwyddyn academaidd. “Rydw i wedi bod yn lwcus iawn yn gweithio i Tai Wales & West. Rwyf wedi bod yn cael y cyfle i weithio ar bron pob un o’r safleoedd yng Ngogledd Cymru ac wedi cael fy ngwahodd i ddweud fy nweud mewn cyfarfodydd. Rwyf hefyd wedi bod i ddigwyddiadau ymgynghori cyhoeddus ac agoriadau swyddogol. Alla i ddim diolch digon i Craig a’r tîm.”

Felly sut mae Jack yn teimlo am ddychwelyd i Leeds fis Medi nesaf?

“Bydd yn wych rhannu fy mhrofiad gyda myfyrwyr eraill.

Y cam rhesymegol nesaf i mi yw canolbwyntio ar dai fforddiadwy ar gyfer fy nhraethawd hir. Rwyf yn deall faint o alw sydd amdanynt nawr, ar ôl gweithio gyda Tai Wales & West, a pha mor ddechau yw safonau’r tai.”

38 | www.wwha.co.uk | intouch | Gwaith, Sgiliau, Profiad

Hoffech chi weithio

i Castell Catering? bwyd i breswylwyr gofal ychwanegol drwy’r flwyddyn, saith niwrnod yr wythnos. Mae pryd o fwyd yn cael ei weini amser cinio ym mwytai’r cynlluniau ac mae dewis arall o becyn cinio neu de plât oer i ddarparu ar gyfer ymrwymiadau dyddiol preswylwyr.

Mae Castell Catering yn mynd o nerth i nerth, ac yn gweini dros 1,000 o brydau bwyd poeth i bobl hŷn yn ein cynlluniau gofal ychwanegol - Llys Jasmine yn yr Wyddgrug a Nant y Môr ym Mhrestatyn - bob wythnos.

Roedden nhw hefyd yn falch iawn i weini bwffe i’r Gweinidog Tai ac Adfywio Carl Sargeant AC pan agorodd Lys Jasmine yn swyddogol ar 22 Mai. Paratowyd y bwffe ar gyfer 240 o bobl. Mae Castell Catering angen mwy o staff ac mae bellach yn recriwtio ar gyfer y ddau safle. Cynhaliont ddiwrnod recriwtio agored yn Nant y Môr yn ddiweddar a chafwyd llawer o ddiddordeb.

Sefydlwyd Castell Catering ym mis Awst 2013, ac mae’n darparu prydau

Mae teuluoedd a ffrindiau preswylwyr hefyd yn cael eu croesawu, a gellir prynu prydau bwyd yn uniongyrchol gan Castell Catering.

Ble bynnag y bo’n bosibl, rhoddir ymrwymiad y bydd y cyflenwadau’n dod o ffynonellau lleol, ac mae Castell Catering hefyd yn mynd ati i hysbysebu cyfleoedd cyflogaeth o fewn y gymuned leol. Hefyd, lle’n bosibl, mae’n ceisio gwneud gwahaniaeth, a chynnig gwasanaethau i’r gymuned ehangach.

I gael rhagor o wybodaeth am Castell Catering, ffoniwch 0800 052 2526. Gallwch hefyd fynd i www.wwha.co.uk

Catering

Diwrnod ym mywyd | intouch | www.wwha.co.uk | 39

Diwrnod ym Mywyd…

Rheolwr Cynllun

Mae Gay Baynes, 56, wedi bod yn rheolwr cynllun Hanover Court, Llandudno, am naw mlynedd ac mae hi’n gofalu am 55 o fflatiau ymddeol y cynllun.

“Mae fy rôl yn un gwerth chweil, gan eich bod yn teimlo eich bod wedi helpu preswylwyr a gwella eu diwrnod.

Rwy’n caru’r amrywiaeth - mae pob diwrnod yn wahanol ac yn aml, rhaid i gynlluniau newid wrth i’r ffôn ddechrau canu ac wrth i breswylwyr, eu teuluoedd a chontractwyr ddod i mewn ac allan o’r swyddfa.

“Mae fy niwrnod yn dechrau drwy wirio lles preswylwyr - mae rhai yn dewis galwad pob dydd, rhai eraill bob wythnos. Rwyf hefyd yn profi larwm tân a synwyryddion mwg y cynllun, a chordiau larwm a phendantau yn y fflatiau yn rheolaidd. Mae hwn hefyd yn amser da i gael sgwrs fach ‘ddal i fyny’ gyda phreswylwyr nad wyf yn eu gweld yn aml iawn gan eu bod yn byw bywydau prysur, annibynnol ac yn mynd i fan hyn a fan draw yn aml.

Rwy’n helpu clwb cymdeithasol y

preswylwyr i drefnu eu teithiau bws hefyd - maen nhw’n mynd i farchnad Croesoswallt yr wythnos nesaf.

“Gyda’r glaw trwm diweddar a’r gwylanod preswyl, mae’r draen ar do un o’r blociau o fflatiau wedi blocio, gan ollwng dŵr dros y grisiau cymunedol, felly rwyf yn brysur yn datrys hynny heddiw. Rydym yn cael ffenestri newydd yn y neuaddau, ar ben y grisiau ac ar y grisiau heddiw hefyd fel rhan o waith cynnal a chadw arfaethedig, felly byddaf yn cadw golwg ar hynny.

“Ar nodyn arall, mae wedi bod yn ddiwrnod trist iawn. Yn gynharach, cefais alwad ffôn gan deulu preswylydd i roi gwybod i mi ei bod wedi marw yn yr ysbyty yn ystod y nos. Mae’n sicr yn amser anodd iddyn nhw ac i ffrindiau’r preswylydd yn y cynllun, ac rydw i fy hun wedi adnabod y wraig am nifer o flynyddoedd.

“Fodd bynnag, mae amseroedd hapus yn ogystal â rhai trist. Mae ein swyddog tai newydd gyrraedd i helpu gyda chydgyfnewid rhwng dau breswylydd - mae un ohonynt yn cael anhawster yn anadlu ac a nam ar y golwg, felly yn defnyddio ci tywys. Mae gŵr caredig iawn ar y llawr gwaelod wedi ei weld yn cael trafferth, ac wedi cynnig cyfnewid fflatiau er mwyn helpu.

“Gallwch weld felly fod bob dydd wir yn wahanol. Byddwn yn sicr yn argymell y rôl hon i eraill - rwyf wrth fy modd yn gallu helpu i wneud gwahaniaeth i fywydau pobl eraill.”

40 | www.wwha.co.uk | intouch | Eich Newyddion a Safbwyntiau

Your News & Views Flo yn derbyn ei Gwobr

Dinesydd gan y Maer Yn ddiweddar, derbyniodd Mrs Florence Thomas, preswylydd yn Hanover Court ym Mhen-y-bont ar Ogwr, Wobr Dinesydd y Maer am ei gwasanaethau i’r gymuned.

Mae Flo, 82 wedi bod yn gweithio’n galed dros y blynyddoedd, yn trefnu digwyddiadau fel boreau coffi a gweithgareddau eraill sy’n rhan o’r cynllun, yn ogystal â chodi arian ar gyfer y Clwb Strôc lleol. Mae gan bawb feddwl mawr ohoni yn Hanover Court, lle mae’n rhoi ei hamser o’i gwirfodd yn rheolaidd i breswylwyr eraill - hyd yn oed dros y Nadolig, pan fydd Flo i’w gweld yn coginio prydau arbennig ar gyfer y preswylwyr hynny sydd heb deulu na ffrindiau i ddod i’w gweld.

Ar 14 Mawrth, mynychodd Flo seremoni wobrwyo arbennig yn y Swyddfeydd Dinesig ym Mhen-y-bont ar Ogwr i dderbyn ei Gwobr Dinesydd gan y Maer Clive James.

Nid dyma’r tro cyntaf i Flo gael ei chydnabod, fodd bynnag; yn 2004 enillodd Wobr Efydd a chyrhaeddodd rownd derfynol Gwobrau Gwneud Gwahaniaeth WWH yn 2008.

Mae Flo yn dal i fod yn fodest iawn am ei holl waith da. I ddangos eu diolch, rhoddodd y preswylwyr eraill yn Hanover Court dusw hardd o flodau iddi i fynd gyda’i gwobr.

Y Cynghorydd Clive James, Maer Pen-y-bont ar Ogwr, yn cyflwyno Flo gyda’i Gwobr Dinesydd

Preswylwyr Cwrt Pentwmpath yn derbyn

ymweliad arbennig Yn ddiweddar, cafodd preswylwyr Cwrt Pentwmpath yn Wrecsam, ymweliad hyfryd gan y preswylydd lleol Isabel Sutton.

Rhoddodd Isabel, o Llai, sgwrs am y gorffennol a’i hatgofion o’i theulu.

Mwynhaodd y preswylwyr y cyfle i gwrdd ag Isabel yn fawr, ac roeddynt wedi mwynhau ei sgwrs. Gorffennont y digwyddiad gyda’i gilydd drwy fwyta rownd o frechdanau bacwn.

CH-Dd: Cynthia, Della, Margaret, Susan, Dilys, Sylvia, Audrey, Derrick, Isobel ac Alan

Eich Newyddion a Safbwyntiau | intouch | www.wwha.co.uk | 41

Preswylwyr Llys ‘Can Do Club’ yn Hafren, y Drenewydd,

yn mwynhau’r Pasg Yn ogystal ag addurno bonedau’r Pasg, mwynhaodd preswylwyr Llys Hafren eu Pasg gyda phryd a ddarparwyd gan Sylvia, Pam a Sherrie. Enillwyr y gystadleuaeth boned Pasg oedd Amy Parry, Mary Smith a Beryl Haines.

Enillwyr cystadleuaeth y boned Pasg

mynd o nerth i nerth yn Nhŷ

Ddewi, Rhondda Ar ôl cael strôc, dechreuodd preswylydd Tŷ Ddewi Denise (Dee) Thorne, grŵp cymdeithasol o’r enw ‘Can Do Club’, ar gyfer pobl ag anableddau.

Mae’r grŵp wedi mynd o nerth i nerth, gydag aelodau yn mwynhau gweithgareddau fel garddio, ymarfer corff ysgafn, triniaethau harddwch, bowlio gardd, dartiau a bingo - i enwi dim ond rhai.

Penderfynodd Denise, a arferai reoli’r siop Superdrug ym Mhorth, agor y clwb i bobl leol o’r tu allan i’r cyfdadeilad oherwydd toriadau’r cyngor a materion cyllido.

Y modelau Beryl Haines a Nan Law yn edrych yn urddasol yn nigwyddiad Pasg Llys Hafren

“Mae’r ‘Can Do Club’ yn cynnig cwmni a’r cyfle i bobl ddysgu sgiliau newydd.

Mae llawer o hwyl i’w gael ac mae’n dod â llawenydd i fywydau pobl, “ meddai Denise.

Mae John Mann, sydd hefyd yn byw yn Nhŷ Ddewi, hefyd wedi helpu Denise gyda’r clwb, a bydd nawr yn helpu gyda’r gweithgareddau garddio.

Denise Thorne a’r ‘Can Do Club’

I gael rhagor o wybodaeth am y ‘Can Do Club’, cysylltwch â Rheolwr y Cynllun Gill Jones ar 01443 432194.

42 | www.wwha.co.uk | intouch | Eich Newyddion a Safbwyntiau

Phoebe yn derbyn llythyr gan y

Frenhines am ei barddoniaeth

ar gyfer y Jiwbilî Ddiemwnt Mae preswylydd Dan y Mynydd Phoebe Laing wedi derbyn diolch arbennig gan Balas Buckingham am ei darn gwych o farddoniaeth am y Jiwbilî Ddiemwnt (isod) Watching the pageantry of the Royal Diamond Jubilee, the Queen’s entourage holding the crowds in their sway, really takes one’s breath away.

How to describe? What can I say? At the milling people in their thousands todayWhat a day!

O my! O my!

The gathering medley of boats – small, medium and large, fills the Thames.

Strung far and wide, long narrow river barges floating alongside.

Our Queen with Prince Philip standing stoically strong, while the flotilla rows alongOars raised aloft saluting the Queen, a sight

ne’er seen in such a vast throng.

Varied sounds of masses cheering, bells pealing loudly, guns a booming. Sweet voices singing “Our National Anthem”.

The orchestral music rousing and ringing.

O my! O my!

Buzzing chatter as crowds wander along, moving slowly down the Mall.

Towards Buckingham Palace Balcony where the Royals meet together “A family” Taking their place by our beloved Queen, Whilst looking above to the planes now seen, zooming past with streaming colours, as “E-R” is forming fast. Such excitement fills the air.

As our Royals depart pair by pair, it is not finished though; there is still the evening show!!

O my! O my!

The middle island, between the Palace and the Mall, alight and glowing with beauty in the lull, as stars come forward to do their bit, hoping their act will be a hit.

Ah! Tis over- but wait – here is the Queen with Prince Charles, her Son who has something to say, to his lovely Mum, (bless him) He now voices his love and praise before they depart: With three rousing cheers for the Queen- from all our hearts.

O my! O my!

Phoebe Laing o Dan y Mynydd, Pen-y-bont ar Ogwr

Eich Newyddion a Safbwyntiau | intouch | www.wwha.co.uk | 43

Llys Jasmine Cyfadeilad newydd 61 fflat yw ein cynllun Llys Jasmine yn yr Wyddgrug, Gogledd Cymru, a adeiladwyd mewn partneriaeth â Chyngor Sir y Fflint, sy’n darparu llety cymorth o’r radd flaenaf i helpu pobl hŷn gydag anghenion gofal a chymorth.

Anfonodd Mrs Eleanor Hardy, 87, y darn hyfryd hwn o farddoniaeth am Lys Jasmine: There must be magic in this place That brings a smile to every face The staff are kind and friendly too A ship could have no better crew We may forget a person’s name But make good friendships just the same The green room holds many games to play The pink room is nice for a chat any day

May fortune smile on the wonderful folk Who planned and made it all work We’ll try and make light of our sticks and our gadgets And treat them like some sort of joke Gan Mrs Eleanor Hardy

Frank Price yn dathlu

80 mlynedd fel

‘bachgen côr’

Derbyniodd breswylydd Maes y Ffynnon Frank Price anrheg arbennig yn Eglwys Sant Ioan, ger Crucywel yn ddiweddar i nodi’r ffaith ei fod wedi bod yn aelod o’r côr am 80 mlynedd.

Yn y seremoni, cyflwynwyd neges wedi’i fframio i Frank a phlac gyda llun o’r eglwys.

Ar ôl y gwasanaeth, ymunodd pawb â Frank yn neuadd y pentref i’w weld yn torri ei deisen.

If the weather’s not fit for a leisurely amble There’s bingo for those who enjoy a mild gamble We can learn to draw or knit or write Whatever makes our daytime bright Now we have a gardening club For those who can bend with ease We’d all like to help, of course we would But age plays havoc with backs and knees

Llongyfarchiadau Frank!

44 | www.wwha.co.uk | intouch | Pen-blwyddi a Dathliadau

Pen-blwyddi a Dathliadau

Pen-blwydd Hapus Edna

Pen-blwydd Hapus

Evelyn yn 95 oed Pen-blwydd hapus i Edna Parker, preswylydd Christchurch Court yn Llandrindod, a oedd yn dathlu ei phenblwydd yn 90 mlwydd oed ifanc ar 8 Mai. Mae Edna wedi cael bywyd diddorol iawn, a dechreuodd weithio yn ddim ond 14 oed. Un o’i thasgau cyntaf oedd gwnïo bagiau cit i filwyr yr Ail Ryfel Byd, lle byddai hi hefyd yn arfer ysgrifennu llythyrau ewyllys dda ac yn eu rhoi yn y bagiau.

Yna, ymunodd â Byddin Dir y Merched a theithio i wahanol ffermydd i helpu. Ar ôl y rhyfel, treuliodd Edna nifer o flynyddoedd yn gweithio fel cynorthwyydd nyrsio seiciatrig ac roedd hi’n mwynhau’r swydd yn fawr. Mae Edna wedi mwynhau dathlu ei phen-blwydd gyda’i phlant, wyrion a gor-wyrion.

Hoffai Mrs Evelyn Brown, preswylydd hynaf Wentloog Court yng Nghaerdydd, ddiolch i’w ffrindiau a’i chymdogion am ei thuswau hyfryd o flodau a’i chacen pen-blwydd arbennig a fwynhasant gyda’i gilydd ar 2 Ebrill.

“Roeddwn yn teimlo wedi fy sbwylio”.

I ychwanegu at y cyffro, aeth Evelyn i briodas ei wyres ar 9 Mai yn Reading.

Evelyn, yr ail o’r chwith, gyda ffrindiau yn Wentloog Court

Pen-blwyddi a Dathliadau | intouch | www.wwha.co.uk | 45

Pen-blwydd Hapus

Grace yn 98 oed

Mrs Annie Law yn dathlu

ei phen-blwydd yn 101

oed gyda ffrindiau Dathlodd Mrs Annie Law (sy’n cael ei galw yn Nan) ei phen-blwydd yn 101 oed ar 9 Chwefror, gyda’i ffrindiau yn Llys Hafren yn y Drenewydd.

Dathlodd Grace Bligh, preswylydd yn Oakmeadow Court yn Llaneirwg, ei 98ain pen-blwydd ym mis Mawrth mewn steil yn y Fox & Hounds yn Llancarfan, Bro Morgannwg.

Mae Grace a’i ffrind Ina Miller yn wewyr medrus ac yn defnyddio eu doniau i wau blancedi i’r elusen ‘Loving hands’ ar gyfer babanod sy’n cael eu geni cyn eu hamser. Maen nhw hefyd wedi gwau golygfeydd y Geni - sy’n cymryd hyd at 3 mis i wau – i’w rhoi i eglwysi lleol.

Mae Grace hefyd yn mwynhau jig-sos ac mae ganddi un ar ei hanner y rhan fwyaf o’r amser; mae hi wedyn yn eu newid gyda’i chymdogion. Mae ei merch Janet yn dod ag un gwahanol i’w Mam bob amser ar ôl bod ar ei theithiau.

Ganed Nan yn Crofton, Wakefield, Gorllewin Swydd Efrog ym 1913 a bu’n byw yno gyda’i tair chwaer a’i brawd. Yn 16 oed, bu’n gweithio ym Mhlas Crofton fel morwyn ystafell, ac arhosodd yno nes iddi briodi yn 22 oed. Blwyddyn yn ddiweddarach, ym 1936, cafodd ei mab Jack.

Mae Nan wedi treulio’r rhan fwyaf o’i bywyd yn rhedeg tai llety a thafarndai ar draws Southport a Blackpool. Roedd hi unwaith yn berchen ar y dafarn hynaf yng Nghymru, The Skirrid Mountain Inn ger Y Fenni, y gellir ei olrhain i’r Goresgyniadau Normanaidd ac a oedd yn cael ei ddefnyddio i ddal carcharorion a anfonwyd gan y Barnwr Jeffreys (16451689).

Mae ganddi ddigon o hanesion i’w hadrodd am ysbrydion a digwyddiadau rhyfedd, gan fod y dafarn yn cael ei ddefnyddio gynt ar gyfer dienyddio pobl.

Cyfrinach Nan yw “byw’n dda a chadw’n heini”.

46 | www.wwha.co.uk | intouch | Cystadleuaeth

Roedd ein Cystadleuaeth

Arddio yn llwyddiant

aruthrol a’r enillwyr oedd: Anfonwch eich hoff rysáit

atom ni ac ENILLWCH

dri llyfr ffantastig Mae’n debyg bod gan bob un ohonom hoff rysáit nad ydym byth yn blino ar ei goginio. Gall fod yn un sydd wedi cael ei basio i lawr drwy’r cenedlaethau ac un mae eich teulu yn dal i fwynhau ei fwyta hyd heddiw. O bwdinau wedi eu stemio i basteiod ac o brydau chwilboeth yr haf i gynheswyr gaeaf, byddem wrth ein bodd yn clywed gennych!

Bydd y rysáit buddugol yn ENNILL pob un o’r tri llyfr uchod!

Anfonwch eich rysáit neu eich ryseitiau, drwy lythyr neu gerdyn post at: Keri Jones, Wales & West Housing, 3 Alexandra Gate, Pengam Road, Tremorfa, Cardiff CF24 2UD

Neu anfonwch e-bost at:

keri.jones@wwha.co.uk Y dyddiad cau ar gyfer ceisiadau yw 29 Awst 2014

Mrs Katherine Burnand o Brestatyn, a enillodd y Pecyn Garddio Planhigion Tŷ a’r Potiau Perlysiau Cerameg ar gyfer Silff Ffenestr. Meddai Katherine: “Bydd y wobr yn dod i mewn yn handi - dydw i erioed wedi ennill unrhyw beth o’r blaen.”

Ei hawgrym garddio i arbed arian yw: Plannwch Gyfardwf yn eich gardd gan y gall y dail gael eu trwytho mewn dŵr i wneud gwrtaith organig. Gadewch y dail i drwytho yn y dŵr am tua 4 wythnos, ac yna straeniwch a’i ddefnyddio fel gwrtaith ar eich planhigion a’ch llysiau. (Gall dail Cyfardwf gael eu rhoi mewn bag hesian neu unrhyw fag gyda thyllau, ac yna ei glymu ar y top a’i adael i hongian yn y gasgen fel y gellir ei symud yn rhwydd a’i hail-lenwi yn ôl yr angen).

Enillydd yr ail wobr oedd Emma Vyse o Acrefair, ger Wrecsam, a gafodd sioc fawr pan enillodd y Ffrâm Brifiant Hunan Ddyfrhau. Meddai Emma: “Rydw i a fy merch Tilly yn hapus iawn fy mod i wedi ennill y wobr yma.”

Ei hawgrym garddio yw: Cadwch y ffyn ar ôl i’r plant fwynhau eu lolis rhew, a defnyddiwch nhw fel labeli ar gyfer eginblanhigion a phlanhigion.

Making a Difference Awards 2014 | intouch | www.wwha.co.uk | 47

Pwy Yw

AL LOCERO H

Eich Arwr?

Pwy ydych chi’n adnabod sy’n gwneud gwahaniaeth gwirioneddol i’ch cymdogaeth? Rhywun sy’n cerdded y filltir ychwanegol i helpu ffrindiau a chymdogion? Efallai eu bod nhw wedi sefydlu grŵp ieuenctid neu gymunedol?

Efallai eu bod yn gofalu am ardd brydferth, neu efallai eu bod yn tyfu ffrwythau a llysiau - neu wedi dechrau tyfu rhai eu hunain mewn lotment?

Efallai eu bod nhw wedi goresgyn problemau mawr i ddod nôl i’r gwaith? Neu wedi mynd i’r coleg i gael cymwysterau newydd? Beth bynnag yw eu stori - rydym eisiau ei chlywed.

Ddydd Gwener, 10 Hydref, byddwn yn cynnal ein 7fed Gwobrau Gwneud Gwahaniaeth blynyddol.

Bellach wedi’u sefydlu’n gadarn fel un o uchafbwyntiau blwyddyn Tai Wales & West, mae’r gwobrau’n dathlu ymdrechion mawr ein holl arwyr ac arwresau di-glod - yn ogystal â bod yn noson allan wych.

Bydd yr holl enwebeion ar y rhestr fer - a’r bobl sydd wedi eu henwebu - yn mwynhau cinio tri chwrs ac adloniant yng Ngwesty’r Vale, Bro Morgannwg.

Mae mynediad am ddim - does gennych ddim i’w golli a phopeth i’w ennill.

ECO

GREEN FINGERS

RETIREMENT

CHAMP

ION

FRESH START

OD R GO BOU IGH

NE

4

H ES T FR TARBUILD S NEW

201

ITY UN MM CT CO PROJE

GREGEERNS FIN

Gallwch weld mwy drosoch chi eich hunan ar YouTube - chwiliwch ‘Gwobrau Gwneud Gwahaniaeth Wales & West Housing’, a gallwch weld fideos byr o seremonïau’r blynyddoedd blaenorol.

Y categorïau unwaith eto eleni yw: Cymydog Da, Dechrau o’r Newydd, Hyrwyddwr Eco, Bysedd Gwyrdd (Pobl Hŷn), Bysedd Gwyrdd (Pobl iau), Prosiect Cymunedol, Arwr Lleol.

Felly, os hoffech gopi o’r ffurflen enwebu, ewch i’n gwefan www.wwha.co.uk lle gallwch lwytho copi i lawr, neu ffoniwch Sharon neu Keri ar 0800 052 2526 unrhyw bryd, a byddwn yn hapus i anfon ffurflen atoch chi a’ch helpu gydag unrhyw gwestiynau.

06 | www.wwha.co.uk | intouch | News and General Information

A allai fy merch brynu un o’r rhain fel anrheg?

Gallai, yn hawdd.

Dim ond gofynnwch iddi gysylltu â ni ac fe wnawn ni’r gweddill.

Larymau personol a Theleofal

Dibynadwy, fforddiadwy ac wedi’u gosod pan fydd hi’n gyfleus i chi Rydym i gyd yn gweld gwerth yn ein hannibyniaeth ond weithiau fe allwn ni i gyd werthfawrogi ychydig o gymorth ychwanegol. Mae larymau personol Connect24 yn dod â chymorth a chefnogaeth i chi, wrth ichi ond cyffwrdd â botwm. Addas i unrhyw un o unrhyw oedran.

Ffoniwch radffon 0800 052 2526 neu e-bost at: contactus@wwha.co.uk neu ysgrifennwch at: Connect24 Personal Alarms Wales & West Housing RHADBOST CF3588 3 Alexandra Gate, Ffordd Pengam Tremorfa, Caerdydd , CF10 1YZ

www.wwha.co.uk @wwha