Gazeta michalowska 311 2016

Grafika: Maria Mełnicka

ISSN 1425-7718

BRODNICA marzec 2016, nr (311)

Cena 0 zł

Wydarzenia

2

nr 311, marzec 2016

6 marca gościł w Brodnicy Zbigniew Wodecki – muzyk i wokalista znany m.in. z takich przebojów jak „Zacznij od Bacha”, „Chałupy”, „Izolda”. Sławę przyniosła mu również piosenka z filmu o przygodach „Pszczółki Mai”.

Wybrane z miesiąca 11 marca swoimi wspomnieniami z podróży na Kubę dzieliła się z publicznością Wiesława Kopiczyńska. Podróżniczka i fotograf zilustrowałą swoją opowieść zdjęciami wykonanymi w różnych stronach kraju. Spotkanie zorganizował w BDK DKF Brodnica.

18 marca w muzealnej Galerii Brama otwarto wystawę prac urodzonego w Brodnicy artysty malarza Wilhelma Burzy.

Więcej na str. 9

18 marca w Ośrodku Kultury w Bobrowie odbył się XVII Gminny i XVI Powiatowy Konkurs Palm Wielkanocnych. Do konkursu zgłoszono 46 palm.

W kategorii szkoły podstawowe wygrała SP z Górzna, a w kategorii gimnazjów szkoła z Brzozia.

W kategorii szkoły ponadgimnazjalne komisja wyróżniła: Szkołę Przysposabiającą do Pracy w Brodnicy i Zespół Szkół Rolniczych w Brodnicy. W kategorii kół gospodyń wiejskich I miejsce przyznano KGW w Grzybnie.

17 marca gościem brodnickiej biblioteki był Wojciech Zawadzki, autor książki pt. „Pomorze 1920”, która ukazała się w ramach serii Bitwy Świata, nakładem wydawnictwa Bellona.

Autor z dbałością o szczegóły, opisał dwie operacje wojskowe, które rozegrały się na Pomorzu w 1920 roku. Pierwsza dotyczy przywracania Polsce Pomorza w styczniu i lutym 1920 roku, druga poświęcona jest obronie Pomorza przed wojskami bolszewickimi w lipcu i sierpniu 1920 roku ze szczególnym uwzględnieniem bitwy pod Brodnicą.

25 lutego w BDK zaprezentowano wystawę fotografii pt. „SZEROKIE Instalacje”. Ilustruje ona wyprawę pięciu fotografów po: Europie, Azji, Afryce i Ameryce Środkowej. Autorami zdjęć byli - Michał Matusik, Łukasz Kuphershmidt oraz bracia Karol, Bartłomiej i Krystian Fischerowie.

Po raz jedenasty w Brodnicy odbył się Ogólnopolski Przegląd Tańca LIVE DANCE SHOW BRODNICA 2016.

Występy były oceniane pod względem perfekcji wykonania i spektakularności. Na show składał się pomysł na układ, ekspresja tancerzy, oryginalność stroju, całokształt obrazu scenicznego/artystycznego.

Inicjatorem przeglądu było gimnazjum nr 1. Najlepsza para turnieju: Paulina Janikowska i Maciej Wiśniewski z gimnazjum w Rypinie. Najlepszy tancerz: Jakub Adamczyk z gimnazjum 2 w Olsztynie. Najlepsza tancerka Kinga Bartochowska z gimnazjum 1 w Olsztynie.

Opracował: Paweł Stanny

1 marca pod pomnikiem żołnierzy AK przy klasztorze franciszkanów uczczono pamięć o żołnierzach wyklętych. W asyście żołnierzy z brodnickiego pułku wiązanki kwiatów złożyły delegacje urzędów, zakładów pracy i organizacje kombatanckie.

3

Samorząd

nr 311, marzec 2016

- Zobowiązanie to nie znaczy, że nie mają obowiązku pójść do klasy pierwszej.

Decyzję w tej sprawie podejmują rodzice - mówi Anna Kupczyk, kierownik Biura Oświaty Urzędu Miejskiego w Brodnicy.

Pomimo, iż rodzice na podjęcie decyzji mają czas do końca marca br. to zdecydowana większość zade-

Burmistrz Brodnicy wręczył stypendia najlepszym uczniom gimnazjów i III LO. Kryteria przyznawania stypendiów określiła Rada Miejska.

Stypendia przyznawane są uczniom, którzy uzyskali na koniec semestru ocenę wzorową lub bardzo dobrą z zachowania a ponadto uzyskali średnią ocen ze wskazanych przedmiotów nie mniej niż 5,00 w gimnazjum i 4,8 w liceum oraz wykazują szczególne uzdolnienia i umiejętności w wybranej dziedzinie wiedzy. Burmistrz Brodnicy przyznał stypendia trzem najlepszym uczniom z klas pierwszych, drugich i trzecich każdego z gimnazjów i III liceum.

Stypendium wypłacane będzie przez cztery miesiące w wysokości 150 zł miesięcznie dla ucznia gimnazjum i 250 zł miesięcznie dla ucznia liceum.

klarowała pozostawienie pociech w przedszkolach.

Oznacza to, że nowych miejsc dla trzylatków w przedszkolach publicznych już nie ma.

- Będzie też problem z miejscami dla dzieci w wieku czterech lat. Jednak dzieci w wieku czterech i pięciu lat mają prawo do wychowania przedszkolnego mówi Anna Kupczyk.

W takiej sytuacji gmina ma obowiązek miejsce w przedszkolu zapewnić.

Burmistrz Brodnicy ma dwie możliwości: zaadoptować istniejące pomieszczenia i zwiększenie liczby miejsc

lub ogłosić konkurs ofert skierowany do przedszkoli niepublicznych, dzięki któremu rodzic będzie mógł zapisać dziecko do przedszkola niepublicznego na takich samych zasadach jak w przedszkolu publicznym.

Od przyszłego roku szkolnego ta reguła będzie dotyczyć również dzieci w wieku trzech lat.

Jak zapowiada szefowa brodnickiej oświaty, zwolnień wśród nauczycieli z powodu reformy nie będzie.

Utrzymanie kadry będzie możliwe dzięki powołaniu przez burmistrza w 2012 roku zespołów szkolno-przedszkolnych.

- Zakładamy, że w szkołach powstaną jedna bądź dwie klasy pierwsze. Natomiast dla nauczycieli zmartwienie żadne, bo te dzieci pozostaną w przedszkolach.

Nauczyciel, który do tej pory uczył w klasach pierwszych, znajdzie zatrudnienie w oddziałach przedszkolnych dodaje Anna Kupczyk.

Więcej na ten temat w najnowszym Miejskim Serwisie Telewizyjnym na www. brodnica.pl lub na profilu facebook’owym: Brodnica. pl – oficjalny profil miasta.

Kaplica Krzyża Świętego już gotowa

(rwi)

W tym roku na ochronę dóbr kultury i dziedzictwa narodowego brodnicki samorząd przeznaczy sto siedemdziesiąt tysięcy złotych. Wsparcie otrzyma m.in. kościół farny, gdzie trwają prace konserwatorskie w kaplicy Krzyża Świętego.

Od kilku lat kontynuowane są prace przy elewacji świątyni.

Odrestaurowana została wieża kościelna oraz wschodnia ściana prezbiterium i głównej nawy.

- Aby przekazać następnym pokoleniom ten kościół, trzeba o niego dbać, odrestaurowywać, tak jak to rada parafialna czyni - mówi ks. prałat dr Krzysztof Lewandowski, proboszcz parafii pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Brodnicy. - W tym roku planujemy odnowić południową stronę naszego kościoła. Są to roboty bardzo kosztowne. Obecnie dobiegają końca prace w kaplicy Krzyża Świętego. Myślę, że będziemy mogli zobaczyć tę kaplicę już na święta wielkanocne.

Brodnicka fara inaczej kościół pod wezwaniem św. Katarzyny Aleksandryjskiej powstał na przełomie XIII i XIV wieku w stylu północnego gotyku i jest jednym z najważniejszych zabytków Brodnicy. Posiada trzy nawy o układzie halowym. W nawie głównej i prezbiterium znajdują się sklepienia gwiaździste z rzeźbionymi zwornikami, w nawach bocznych umieszczone są sklepienia krzyżowe. Świątynia posiada wiele cennych zabytków sztuki sakralnej. (rwi)

Edukacja

Więcej kieszonkowego na własne wydatki

Fot. Paweł Stanny

Od września 2016 roku zmieniają się niektóre przepisy oświatowe. W myśl nowych przepisów, dzieci w wieku sześciu lat są zobowiązane do odbycia rocznego wychowania przedszkolnego.

Fot. Paweł Stanny

Zwolnień nauczycieli nie będzie

Stypendyści burmistrza Brodnicy

Społeczeństwo

Fot. Paweł Stanny

Asystent rodziny pomoże

Przybliżenie roli oraz problemów związanych z asystentem rodziny miało na celu seminarium zorganizowane przez Urząd Miejski w Brodnicy, Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Brodnicy oraz Brodnickie Centrum Caritas.

Asystent rodziny – osoba przez pewien czas wspierająca rodzinę, aby ta w przyszłości samodzielnie potrafiła pokonywać trudności życiowe, zwłaszcza dotyczące opieki i wychowania dzieci. To najprostsza definicja nowej służby społecznej w systemie pomocy społecznej rodzinie.

- Rodzice najczęściej trafiają w obszar zainteresowania asystenta, gdy nie mają pracy, popadają w uzależnienia, a to co powoduje, że asystent rodziny zaczyna wspierać rodzinę, to przede wszystkim zaburzenia funkcji opiekuńczo-wychowawczej - mówi Lidia Zeller, prezes stowarzyszenia „Dla rodziny”.

W Brodnicy funkcjonuje dwóch asystentów rodziny, którzy pod swoją opieką mają łącznie dwadzieścia rodzin. (rwi)

Miasto ma już gotowy projekt techniczny na przebudowę i modernizację stadionu miejskiego OSiR w Brodnicy wraz z pozwoleniem na budowę. Jest szansa na pozyskanie pieniędzy z Ministerstwa Sportu i Turystyki i realizację tej inwestycji.

W zakresie projektu znajduje się przebudowa istniejącego stadionu w rejonie murawy głównej z bieżnią okrężną, budowa nowych trybun, budowa budynku dla komentatorów sportowych wraz z przebudową ciągów jezdnych, chodników.

Dokumentację projektowała firma FSprojekt Pracownia Projektowa z Brodnicy, która została wyłoniona w trybie zapytania ofertowego, jako najkorzystniejsza za cenę 55.350 zł.

Całkowita wartość zadania zgodnie z kosztorysem wynosi 4,5 mln złotych. Do 15 kwietnia br. gmina złoży wniosek do Ministerstwa Sportu i Turystyki w ramach „Programu rozwoju infrastruktury lekkoatletycznej”

Kościół farny jest jednym najstarszych zabytków Brodnicy

Inwestycje

Potrzebne pieniądze z zewnątrz celem pozyskanie środków na realizacje I etapu prac, tj. wykonanie nowej bieżni wraz z urządzeniami lekkoatletycznymi. Bieżnia projektowanego stadionu będzie 4-torowa (na prostej 6 torów). Boisko piłkarskie będzie wymiarowe, czyli 105 na 68 metrów. Realizacja za-

dania rozpocznie się po weryfikacji dokumentacji konkursowej i podpisaniu umowy na dofinansowanie projektu, tj. pod koniec 2016 roku lub w 2017 roku. (rwi)

Wizualizacja przebudowanego stadionu

Tradycja

4

nr 311, marzec 2016

Fot. BDK

Wybory miss

Święta Wielkanocne

W Brodnickim Domu Kultury miało miejsce robocze spotkanie finalistek Konkursu Miss Polski Województwa Kujawsko-Pomorskiego. Oprócz świetnego wyglądu kandydatek ważna jest też wiedza, umiejętność komunikacji i otwartość na potrzeby innych.

Finał 30 kwietnia 2016, w hali OSiR w Brodnicy.

Muzeum Będą mówić o chrzcie Polski W związku z przypadającą w bieżącym roku 1050. rocznicą przyjęcia chrztu przez Mieszka I Muzeum w Brodnicy proponuje cykl lekcji muzealnych w trakcie których omawiane będą następujące zagadnienia: 1. Święta - pogańskie czy chrześcijańskie? Elementy pogańskie w chrześcijaństwie.

2. Początki chrześcijaństwa w regionie brodnickim na podstawie wyników badań archeologicznych.

Zajęcia prowadzone będą w terminie od 15 marca do 29 kwietnia br. Koszt udziału w zajęciach wynosi 40 zł od grupy (w tym: 45 min. zajęć i zwiedzanie zamku). Prowadzone zajęcia mają na celu zwiększenie świadomości Polaków na temat roli i znaczenia chrztu Polski jako jednego z najważniejszych wydarzeń w historii państwowości polskiej oraz jego wpływu na kształt współczesnej Polski. Do każdego rodzaju i tematu zajęć dobierane są stosowne metody dydaktyczne (praca z rekwizytem, dyskusja, itp.), odpowiednie dla danej grupy wiekowej.

Spotkania poszerzają wiedzę, rozwijają umiejętności, ale też będą budować postawy i przekonania. W sprawie tematu nr 1 prosimy o kontakt z prowadzącym zajęcia Bartoszem Markuszewskim, pod nr tel.695-394-636.

W sprawie tematu nr 2 prosimy o kontakt z prowadzącą zajęcia Agnieszką Markowską pod nr tel. 796-736-066. (rwi)

Kultura Inicjatywy dla rozwoju kultury 3 marca w BDK odbyło się pierwsze szkolenie, w ramach programu „Dom Kultury + Inicjatywy lokalne”.

W szkoleniu wzięli udział wolontariusze oraz pracownicy Brodnickiego Domu Kultury, a dotyczyło ono pierwszej części projektu „Dom Kultury + Inicjatywy lokalne”, związanej z diagnozą kultury. Szkolenie poprowadzili Monika Hausman-Pniewska (trenerka i animatorka, przewodnicząca Rady Organizacji Pozarządowych Województwa Warmińsko-Mazurskiego i członkini prezydium Sieci Wspierania Rozwoju Lokalnego HEROLD, na stałe współpracująca ze Stowarzyszeniem Centrum Aktywności Lokalnej „CAL”) oraz - on line - Krzysztof Kanabaj, badacz/socjolog z Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Wsparcia Inicjatyw Pozarządowych „TŁOK”.

- Zależy nam bardzo na tym, by Brodnicki Dom Kultury był rzeczywiście domem, miejscem, które państwo współtworzycie, będąc jego gospodarzami, a nie tylko instytucją, z oferty której korzystacie - mówiła dyr. BDK Ewa Dembek. - Dlatego zachęcamy wszystkich, zarówno grupy nieformalne, jak i stowarzyszenia działające na niwie kultury o aktywne włączenie się do programu „Dom Kultury + Inicjatywy lokalne”. Chcemy zaskakiwać innowacyjnymi pomysłami i pobudzać do działania, dlatego tak bardzo zależy nam na współpracy z mieszkańcami. (rwi)

Na kiermaszu. Palmy, jajka i zające W niedzielę palmową 20 marca pracownicy Brodnickiego Domu Kultury zorganizowali na Dużym Rynku kiermasz wielkanocny.

Dopisała pogoda i wystawcy, więc zainteresowanie było duże.

Pierwszy kiermasz odbył się 12 marca w sali I LO pod patronatem starosty brodnickiego. Swoje wyroby prezentowali głównie mieszkańcy gmin powiatu brodnickiego. W niedzielę palmową, w pierwszych godzinach trwania imprezy, największe „wzięcie” miały palmy. Kupowali je chętnie wierni podążający na msze święte. 16 wystawców z Brodnicy (m. in. BDK, Caritas, harcerze), Nowego Miasta Lubawskiego, Kurzętnika, Zembrza, Brzozia i Dolnej Grupy oferowało jednak nie tylko palmy, ale rzeszę najróżniejszych skarbów mogących przydać się na prezenty lub do ozdoby domów. Podczas kiermaszu pierwszą nagrodę za najpiękniejszą ozdobę, najpiękniejsze stoisko i kunszt wyrobów przyznano Ewie Szczecińskiej.

- Wyroby pani Ewy zasługują na szczególną uwagę choćby z tego powodu, że są to prace w pełni autentyczne, bez półproduktów – wyjaśnia dyrektor BDK Ewa Dembek.

Tekst i fot. Paweł Stanny

Zmieniły się przepisy dotyczące wydawania praw jazdy.

Przy gromadzeniu dokumentów warto zwrócić uwagę, by zrobić odpowiednie zdjęcie.

25 lutego br. weszło w życie rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Budownictwa z 24 lutego br. w sprawie wydawania dokumentów stwierdzających uprawnienia do kierowania pojazdami (Dz.U. poz. 231). Zmieniły się wymagania dotyczące fotografii załączanych do wniosków w sprawie wydawania prawa jazdy.

Fotografia powinna być kolorowa, o wymiarach 35x45 mm, wykonana na jednolitym jasnym tle, mająca dobrą ostrość oraz odwzorowująca naturalny kolor skóry, obejmująca wizerunek od

Kiedy prawa jazdy w ciemnych okularach? wierzchołka głowy do górnej części barków, tak aby twarz zajmowała 70-80 proc. fotografii, pokazująca wyraźnie oczy, zwłaszcza źrenice i przedstawiająca osobę w pozycji frontalnej, bez nakrycia i okularów z ciemnymi szkłami, patrzącą na wprost z otwartymi oczami nieprzysłoniętymi włosami, z naturalnym wyrazem twarzy i zamkniętymi ustami.

Fotografia powinna być aktualna, czyli wykonana nie wcześniej niż 6 miesięcy przed dniem złożenia wniosku.

Osoba z wrodzonymi lub nabytymi wadami wzroku może załączyć do wniosku fotografię przedstawiającą ją w okularach

z ciemnymi szkłami, ale w takim przypadku do wniosku załącza się również orzeczenie o niepełnosprawności osoby do 16 roku życia lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności osoby, która ukończyła 16 lat, z powodu wrodzonej lub nabytej wady narządu wzroku.

Osoba nosząca nakrycie głowy zgodnie z zasadami swojego wyznania może załączyć do wniosku fotografię przedstawiającą ją w nakryciu głowy, o ile wizerunek twarzy jest w pełni widoczny – w takim przypadku do wniosku załącza się zaświadczenie o przynależności do wspólnoty wyznaniowej zarejestrowanej w Rzeczypospoli-

tej Polskiej. Po zmianie przepisów z pewnymi niedogodnościami mogą liczyć się kierowcy, którzy występują o prawo jazdy albo ich wymianę, a uzyskały uprawnienia do kierowania pojazdami przed 19 stycznia 2013 r.

Dla tej grupy osób wydłuży się druk aktualnego prawa jazdy. Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych w Warszawie, gdzie dokumenty się drukuje, dostosowuje oprogramowanie do zmienionych przepisów i zwłoka w produkcji tej partii praw jazdy może wynieść ok. 3 tygodni.

Sprawy młodych

nr 311, marzec 2016

Igrzyska wiedzy

Czy można bawić się nauką?

Ekipa z Gimnazjum nr 1 w Brodnicy zwyciężyła w III Igrzyskach Wiedzy, które odbyły się w III LO w Brodnicy.

Poziom zawodów był jednak bardzo wyrównany i 10 rywalizujących drużyn z całego powiatu brodnickiego wyjechało z Brodnicy z medalami.

Po raz trzeci w hali sportowej III Liceum Ogólnokształcącego w Brodnicy odbyły się Igrzyska Wiedzy. Celem konkursu jest popularyzowanie wiedzy i doskonalenie naukowej formy przed zbliżającymi się egzaminami gimnazjalnymi.

3 marca do rywalizacji przystąpiło dziesięć szkół z powiatu brodnickiego. Byli uczniowie z gimnazjów: w Brzoziu, nr 1 i nr 2 z Brodnicy, Górzna, Jabłonowa Pomorskiego, Jastrzębia, Osieka, Świedziebni, Szczuki i Zbiczna.

Pięcioosobowe drużyny przez dwie godziny rozwiązy-

wały problemy z różnych dziedzin nauki. Zadania osadzone były w kontekście rzeczywistym, pokazywały zastosowania wiedzy.

W części przyrodniczej należało rozpoznać warzywa, podać ich nazwy, a także określić jaki organ rośliny jest spożywany przez człowieka. Imbir, kapusta i inne kuchenne wiktuały, nie tylko pięknie pachniały, ale również wywoływały u uczniów niezwykłe zainteresowanie. Uczestnicy konkursu opisywali również zjawiska atmosferyczne, przeprowadzali doświadczenia fizyczne, wyruszali w kilkuminutową podróż na inne kontynenty, ale także rozpoznawali utwory literackie i miejsca związane z kulturą anglojęzyczną.

W trakcie całego konkursu trzyosobowe drużyny przygotowywały prezentacje na temat bezpieczeństwa w ruchu drogowym i z zaangażowaniem

wykonywały model motocykla z klocków Lego. Do rywalizacji dopingowali uczestników konkursu licznie zgromadzeni kibice.

W ocenie jury szkoły prezentowały wysoki i wyrównany poziom. Zwyciężyło Gimnazjum nr 1 w Brodnicy z liczbą 28 punktów, drugie miejsce zajęły ex-equo Gimnazjum nr 2 w Brodnicy i Gimnazjum w Brzoziu, trzecie miejsce Gimnazjum ze Szczuki.

- Wszyscy uczestnicy konkursu mieli możliwość skonfrontowania swoich wiadomości i umiejętności z rówieśnikami, podejmowali wysiłek rozwiązania czasem bardzo trudnych problemów w bardzo krótkim czasie, ale również bawili się nauką i z całą pewnością odczuwali satysfakcję z naukowej rywalizacji. To jest największa nagroda w konkursie, chociaż niewymierna - mówi Tomasz

Wysocki, dyrektor ZS nr 1 w Brodnicy.

Osiemdziesięciu uczniów uczestniczących w konkursie nagrodzonych zostało pamiątkowymi medalami i atrakcyjnymi nagrodami. Honorowy patronat nad konkursem objął burmistrz Brodnicy Jarosław Radacz, który był też jednym z głównych fundatorów nagród. Upominki dla uczestników ufundowali również: Henryk Zdunkowski - prezes MPWiK w Brodnicy, Józef Mitura - prezes Banku Spółdzielczego w Brodnicy, Robert Skonecki i Robert Zieliński - właściciele firmy AutoComplex, Marcin Krajewski firma NEO-SYSTEM, a także Rada Rodziców przy Zespole Szkół nr 1.

5 Święta Wielkanocne

Festiwal ludowego rękodzieła Ponad 300 prac wpłynęło na Konkurs na Dekorację Świąteczną podczas I Powiatowego Kiermaszu Wielkanocnego, który odbył się 11 marca w sali I LO w Brodnicy.

Zwycięzcy w poszczególnych kategoriach: Szkoły podstawowe kl. 1-3. I miejsce (aparat fotograficzny w nagrodę) - Kacper Pajączkowski (SP w Małkach), II (odtwarzacz MP4) - Dominika Paterewicz (SP w Świedziebni, szkoła filialna w Michałkach), III (słuchawki) - Julia Basikowska (SP nr 4 w Brodnicy). Wyróżnienia (słuchawki) Maria Słomińska (SP w Małkach) i Paulina Wrońska (SP nr 2 w Brodnicy).

Szkoły podstawowe kl. 4-6. I miejsce (aparat fot.)

Jakub Wilczopalski (SP w Góralach), II (MP 4) - Wiktor Jarosz (SP w Szabdzie), III (słuchawki) - Miłosz Czepek (SP w Jajkowie). Wyróżnienia (słuchawki) Kacper Weręgowski (SP w Brzoziu) i Natalia Puka (SP w Jabłonowie Pomorskim).

Gimnazja. I miejsce (aparat fotograficzny) - Julia Michalak (gim. w Jabłonowie Pomorskim), II (MP4) - Natalia Gutkowska (gim. nr 2 w Brodnicy), III (słuchawki) - Ewa Rudnik (gim. w Brzoziu). Wyróżnienia (słuchawki) Dominika Gutowska (gim. w Szczuce) i Bartłomiej Trędowicz (gim.w Brzoziu).

Upominki za udział w konkursie przygotowano dla wszystkich uczestników, którzy samodzielnie wykonali prace.

- Dziękujemy uczniom i nauczycielom za tak duże zainteresowanie konkursem. Zapraszamy znów za rok mówi Anna Małkiewicz, inicjatorka konkursu. (mo)

Zespół redakcyjny szkolnej strony www III LO w Brodnicy

Harcerze z hufca brodnickiego już myślą o akcjach letnich.

Na razie w dniach od 11 do 13 marca przebywali na wspólnym zlocie w Brzoziu. Omawiano tam ważne dla hufca tematy związane z tegoroczną działalnością.

Fot. Paweł Stanny

Konkurs

Laury za wiedzę o historii Aresztowanie w domu w Sugajnie, koszmar więziennego życia w hitlerowskim obozie w Potulicach pod Bydgoszczą, śmierć sióstr, praca w folwarku u niemieckiego bauera w Sępólnie Krajeńskim, powrót po wojnie do rozkradzionego gospodarstwa, a potem radość z bycia razem i radzenie sobie z wojenną spuścizną – tak najkrócej opisać można pracę laureata konkursu w Toruniu.

Trzynastoosobowa kapituła konkursu wyróżniła ponadto trzy prace uczniów z III LO w Brodnicy. Uczennica klasy 2c Violetta Kowalska napisała pracę „Bajka o zwykłym bohaterze” - o zamordowaniu przez Niemców mieszkańców Pokrzydowa w czasie wojny; Natalia Wiśniewska z klasy 1b o profilu dziennikarsko – prawniczym w pracy „Wojna oczami małego dziecka” opisała wojenne wspomnienia babci Małgorzaty Wiśniewskiej (z domu Pokorskiej)

Fot. Nadesłane

W VIII edycji Wojewódzkiego Konkursu Historycznego „Oni tworzyli naszą historię” sukces odniosło czterech uczniów z III LO. Daniel Zero zdobył drugie miejsce i – co niezwykle rzadkie w szkolnych konkursach - tysiąc złotych nagrody.

Uczniowie III LO w Brodnicy już od kilku lat zdobywają laury w Wojewódzkim Konkursie Historycznym „Oni tworzyli naszą historię”. W tym roku Daniel Zero z Sugajna (gm. Brzozie), uczeń klasy 2b o profilu dziennikarsko- prawniczym III LO, zdobył drugie miejsce.

Były też trzy wyróżnienia dla: Roberta Kaczorka, Natalii Wiśniewskiej i Viloletty Kowalskiej.

Daniel Zero odebrał swoją nagrodę 18 marca, podczas gali w Toruniu.

Nagroda za zajęcie drugiego miejsca w kategorii szkół ponadgimnazjalnych jest nietypowa jak na konkursy uczniowskie, wynosi tysiąc złotych.

Daniel Zero napisał pracę, opatrzoną zdjęciami z archiwum rodzinnego na temat wojennych losów swojego dziadka Bolesława pod tytułem „Narzucony los...”. W pracy zaprezentowany został niepublikowany dotąd wiersz.

Powiatowy konkurs

Daniel Zero (z lewej), Robert Kaczorek, Natalia Wiśniewska i Violetta Kowalska uczniowie z III LO w Brodnicy wraz z historykiem Radosławem Stawskim, pod którego kierunkiem prace powstały

z Pokrzydowa, z kolei Robert Kaczorek z klasy 2a stworzył materiał wspomnieniowy „Droga przez piekło polskich wysiedleńców, czyli gdy śmierć staje się chciwym towarzyszem wędrówki”. Praca dotyczy wysiedleń „Dzieci Zamojszczyzny” na przykładzie Janiny Ronewicz (z domu Mruczkowskiej), pensjonariuszki Domu Opieki Społecznej w Brodnicy. Wszystkie cztery prace powstały pod kierunkiem historyka w III LO w Brodnicy – Radosława Stawskiego.

Wojewódzki konkurs im. gen. bryg. prof. Elżbiety Zawackiej ma na celu popularyzowanie dokumentowania historii wśród młodych pokoleń. Prace oceniała kapituła konkursu na czele z prof. dr. hab. Wojciechem Polakiem z Wydziału Politologii i Stosunków Międzynarodowych UMK w Toruniu.

Warto przypomnieć, że w tym konkursie uczennica III LO Karolina Woźniak kilka lat wcześniej zdobyła wyróżnienie oraz drugie miejsce, natomiast w ubiegłym roku wyróżnienie uzyskała Marta Szyszkowska.

Tekst: Redakcja szkolnej strony www w III LO w Brodnicy

Wydarzenia

6

nr 311, marzec 2016

Wnioski od 1 kwietnia. 500 zł na dziecko (ale nie na każde)

Nowe wsparcie finansowe dla rodzin dach z Urzędu Skarbowego za 2014 rok, składki na ubezpieczenie zdrowotne za 2014 rok (dotyczy osób, które nie mają prawa do zasiłku rodzinnego w okresie zasiłkowym 2015/2016), - dokumenty potwierdzające uzyskanie lub utratę dochodu.

W terminie 3 miesięcy

Program Rodzina 500 plus to nieopodatkowane 500 zł miesięcznie na każde drugie i kolejne dziecko, bez dodatkowych warunków. Świadczenie wychowawcze - w wysokości 500 zł miesięcznie - na drugie i kolejne dziecko w rodzinie, do dnia ukończenia przez dziecko 18 roku życia, przysługiwać będzie: matce, ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka bez względu na wysokość dochodu.

Na osobę Świadczenie wychowawcze przysługiwać będzie także na pierwsze dziecko, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 800 zł netto. Jeżeli członkiem rodziny jest dziecko niepełnosprawne, świadczenie wychowawcze przysługiwać będzie na pierwsze dziecko jeżeli dochód rodzi-

ny w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 1.200 zł.

Dochód ustala się na podstawie dochodu z roku poprzedzającego okres zasiłkowy – 2014 , tzw. bazowego, uwzględniając jednocześnie aktualną sytuację rodziny, tzn. utratę dochodu lub jego uzyskanie po roku bazowym.

Wysokość świadczenia wychowawczego nie będzie wliczana do dochodu stanowiącego podstawę do otrzymywania innych świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej. Wnioski wydawane i przyjmowane będą w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej (ul. Ustronie 2b) od 1 kwietnia br. Wniosek może być składany także drogą elektroniczną.

Przyjmowanie wniosków : - osobiście – MOPS Brodnica, ul Ustronie 2b, pokój nr 8 (wnioski będzie przyjmowało 6 osób),

- drogą elektroniczną.

Interesanci będą obsługiwani w godzinach urzędowania: poniedziałek, środę, czwartek i piątek w godzinach od 7.15 do 15.15 oraz we wtorki od godziny 8.00 do 16.00.

Od 1 kwietnia

Przedłożenie powyższych dokumentów nie jest obowiązkowe, ale przyspieszy wydanie decyzji, a co za tym idzie odbiór świadczenia wychowawczego. Dokumenty te nie są wymagane od osób, które otrzymują świadczenia rodzinne, gdyż są one już w posiadaniu ośrodka pomocy społecznej. W przypadku złożenia wniosku bez dokumentów potwierdzających stan osobowy i dochodowy ośrodek sam pozyska te dane.

Uczestnikiem konkursu może być osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej oraz podmioty te występujące wspólnie, o ile spełnią warunki określone w regulaminie. Ocena prac konkursowych będzie dokonywana w oparciu o część graficzną i część opisową pracy konkursowej. Prace będą oceniane według następujących kryteriów: a) atrakcyjność idei programu oraz koncepcji zagospodarowania terenu oraz uwzględnienie historii i tradycji miejsca, funkcjonalność, spójność i walory estetyczne kompozycji zieleni, rozwiązań przestrzennych – 60 proc. W ramach tego kryterium oceniane będzie: zgodność koncepcji z założeniami i celami konkursu, atrakcyjność i trafność proponowanych rozwiązań zagospodarowania terenu, funkcjonalność i walory estetyczne rozwiązań przestrzennych; b) cena za prace projektowe – 30 proc. W ramach tego kryterium oceniane będzie: wykazany przez

nizacyjnie po potwierdzeniu otrzymania decyzji ośrodek w każdej chwili może zrealizować przelew. Natomiast wypłata gotówkowa wymagać będzie zaplanowania terminu i powiadomienia o nim potencjalnych odbiorców świadczenia.

Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Brodnicy wyznaczył do obsługi wniosków sześć osób. O tym czy będzie zatrudniać do obsługi tego zadania nowe osoby, zdecyduje po pierwszych miesiącach obsługi tego świadczenia. Ośrodek wychodzi z założenia, że doświadczenie pracowników jest atutem w usprawnieniu i rzetelności obsługi tego zadania.

Druki (które są zamówione, lecz jeszcze ich nie otrzymano) wydawane będą od 1 kwietnia br. (wzór będzie umieszczony na naszej stronie internetowej).

Dokumenty do przedłożenia dla osób, które wnioskują o świadczenie na każde drugie i następne dziecko: - dowód osobisty, - akt urodzenia dziecka.

Dokumenty do przedłożenia dla osób, które wnioskują o świadczenie na pierwsze dziecko: - dowód osobisty, - akt urodzenia dziecka, - zaświadczenie o docho-

Rewitalizacja „zielonych płuc”

Burmistrz Brodnicy ogłasza konkurs na opracowanie koncepcji dla zadania pod nazwą ,,Rewitalizacja zielonych płuc miasta Brodnicy’’.

W przypadku złożenia wniosku w terminie 3 miesięcy od dnia wejścia ustawy, tj. do dnia 1 lipca br., prawo do świadczenia ustalone zostanie od 1 kwietnia br.

Termin wypłaty podany będzie w późniejszym okresie, gdyż MOPS nie jest w stanie przewidzieć, czy klienci będą składać wnioski w pierwszych dniach czy może równomiernie w ciągu trzech miesięcy. Nie jesteśmy w stanie przewidzieć faktycznego wpływu środków z Urzędu Wojewódzkiego.

Należy dodać, ze decyzja administracyjna przyznająca świadczenie wychowawcze musi być „skutecznie doręczona”, tzn. wnioskodawca musi odebrać decyzję, aby można było wypłacić należne świadczenie. Sposób wypłaty: wzór wniosku dopuszcza tylko przelew na konto. Jest to najszybszy sposób wypłaty, gdyż orga-

Uczestnika Konkursu koszt wykonania przez niego dokumentacji projektowej i specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót budowlanych oraz kosztorysu inwestorskiego; c) nowe technologie energooszczędne i rozwiązania proekologiczne – 10 proc.

Wniosek o dopuszczenie do udziału w konkursie należy złożyć osobiście lub za pośrednictwem poczty na adres Urząd Miejski w Brodnicy, ul. Kamionka 23, 87300 Brodnica, pok. 211 do dnia 31 marca 2016 r. do godz. 12.00.

Prace konkursowe uczestnicy zakwalifikowani do udziału w konkursie winni złożyć do 16 maja 2016 roku do godziny 12.00 – na adres - jak wyżej wniosek. Regulamin konkursu wraz z załącznikami jest udostępniony na stronie internetowej organizatora konkursu pod adresem bip.brodnica.pl.

Uprawniona do kontaktów z uczestnikami konkursu jest Joanna Kilian, tel. (56) 493-06-20, faks: (56)493-08-26, e-mail: jkilian@ brodnica.pl.

Także w Brodnicy

Akcja społeczna „Daj włos” Stowarzyszenie Osób Działających na Rzecz Ludzi Niepełnosprawnych RAZEM wspólnie ze Stowarzyszeniem Wspierania Rozwoju Społecznego „Stoper” organizują w Brodnicy akcję społeczną „Daj włos”. Akcja w naszym mieście rozpocznie się 1 kwietnia i potrwa do końca maja.

Organizowane przedsięwzięcie będzie pierwszym tego typu w naszym mieście. Jego celem jest pomoc ludziom w sytuacji ciężkiej choroby. Częstym skutkiem ubocznym u osób z chorobą nowotworową jest utrata włosów po chemioterapii. Pacjentkę do dalszej walki z nowotworem motywować może dobrze dobrana peruka z naturalnych włosów. Jednak nie zawsze jest ją na nią stać, bowiem tylko częściowo jest refundowana z NFZ. Akcja społeczna „Daj włos” w Brodnicy ma na celu przekazanie włosów, fundacji Rak’n’Roll

Wygraj życie w Warszawie, która współpracuje z firmą produkującą naturalne peruki. Następnie wyprodukowane peruki zostają przekazywane za darmo kobietom, które walczą z rakiem.

W akcji biorą udział następujące salony fryzjerskie: Salon Fryzjerski „U Misi” Michalina Markuszewska, Salon Fryzjerski damsko-męski „AGA” Agnieszka Głowacka, Salon Fryzjerski „TREND Vision” Joanna Biernacka, „K&L Hair Design Group”, Salon Fryzjerki damsko-męski Anna Bąkowska, „New Design. Studio Fryzjerskie”, Salon Fryzjerski Zyta Korzeńska, Salon Fryzjerki „Trendy” Anna Kierzenkowska oraz Studio Fryzur Alina Kopistecka, w których można pozostawić ofiarowane włosy (długość min. 25 cm). Usługę strzyżenia fryzjerzy wykonają bezpłatnie.

Patronat nad akcją objął burmistrz Brodnicy, zaś patronat medialny portal TVbrodnica.

Droga Krzyżowa

nr 311, marzec 2016

7

Droga Krzyżowa brodniczan Tradycja odprawiania nabożeństwa Drogi Krzyżowej przed świętami wielkanocnymi przyjęła się za sprawą działalności zakonów religijnych.

Największy udział w tym dziele mają franciszkanie, którzy upowszechniali zwyczaj Drogi Krzyżowej od średnio-

wiecza. To wielkopostne nabożeństwo polega na symbolicznym odtworzeniu drogi Jezusa Chrystusa od miejsca skazania, aż po śmierć na Golgocie i złożenie do grobu.

W XVIII wieku papież Klemens XII ustalił 14 stacji Drogi Krzyżowej.

W Brodnicy Droga Krzyżowa miała miejsce w piątek 18 marca. Po mszy świętej o godzinie 18.00 w kościele klasztornym ojców franciszkanów, procesja wiernych z duchowieństwem i z Krzyżem Męki Pańskiej na czele, wyruszyła przez centrum miasta ku brodnickiej farze.

Krzyż niosły na zmianę wyznaczone delegacje dorosłych i młodzieży. Nad bezpieczeństwem na drodze czuwali policjanci.

Tekst i zdjęcia: Paweł Stanny

Zaproszenia

8

OPEN MUSIC 2016

Pchełki * Śmierć jest źle wychowana. Nie uważa, że starsi mają pierwszeństwo. * Przy niektórych operacjach finansowych przydałaby się narkoza. * Gdy duma rozpiera, to może i rozedrze. * Pyszni są niestrawni. * Nie załamuj rąk. Czym nogi umyjesz?

Mirosław R. Kaniecki

16 kwietnia Brodnicki Dom Kultury zaprasza na piątą edycję OPEN MUSIC 2016, w którym młodzi wykonawcy prezentują efekty swoich muzycznych poszukiwań.

Muzyka nie zna ograniczeń, a spektrum zainteresowań muzycznych wykonawców, biorących udział w przeglądzie, jest bardzo szeroki. Jeśli więc grasz rocka, alternatywnego rocka, reggae, folk, funky albo ska, to OPEN MUSIC jest właśnie dla Ciebie!

Szukamy zespołów, których muzyka wpisze się w klimat OPEN MUSIC - niech wasze brzmienia nas zaskoczą! Koordynatorem OPEN MUSIC 2016 jest Kacper „Kepa” Nadolski.

Karta zgłoszenia oraz regulamin do pobrania na stronie Brodnickiego Domu Kultury. Termin składania zgłoszeń upływa 31 marca br.

Kino OUTDOOR CINEMA - 2 kwietnia godz. 11:00 - „Robinson Crusoe” godz. 12:50 - „Historia Roja” godz. 15:30 - „Moje córki krowy” godz. 17:20, 20:00 - „Planeta singli” Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna zaprasza na V Brodnickie Warsztaty Literackie. Tym razem swoją receptę na ciekawą działalność publicystyczną i bestsellerowe książki przedstawi pisarka Gaja Kołodziej.

nr 311, marzec 2016

Gwiazdą OPEN MUSIC 2016 będzie zespół COCHISE, znany z ciężkiego brzmienia i mrocznych, pełnych klimatu grozy teledysków. Ich ostatni album „The sun also rises for unicorns”, którego premiera miała miejsce jesienią 2015, zachwyca oryginalnym połączeniem roc-

COCHISE skład: Paweł Małaszyński vocal/teksty, Wojtek Napora - gitara, Radek Jasiński - bas guitar, Czarek Mielko - perkusja.

OPEN MUSIC COCHISE, od lewej - Radek-bas, Paweł vocal, Czarek - perkusja, Wojtek - gitara ka i grunge’u. Grupa powstała w Białymstoku, w 2004 roku i od tego czasu zagrała kilkaset koncertów w całym kraju oraz nagrała cztery, studyjne albumy, wydane przez wytwórnię „Mystic” i „Metal Mind”. Wśród najciekawszych wydarzeń koncertowych, w których uczestniczył COCHISE można wymienić „Seven Festival”, „Świebodzice Rock Festival”, „Cieszanów Rock Festiwal” czy ubiegłoroczną edycję „Impact Festival”, z legendarną formacją Black Sabbath, w roli headlinera.

V Brodnickie Warsztaty Literackie

Jeśli chcesz pisać książki….

Rap Wars dla raperów Brodnicki Dom Kultury we współpracy z organizacją Street Artist ogłaszają pierwszy konkurs muzyczny dla raperów - Rap Wars 2016!

OPEN MUSIC zespół COCHISE

nizuje konkursy literackie.

Jest m.in. autorką powieści pt. „Wystrzałowa licealistka”, „Księżniczka”, „Dżokej”, „Dar”, „Przemilczenie”. Odbyła blisko 100 spotkań autorskich w całym kraju.

Podczas wizyty w Brodnicy, Gaja Kołodziej mówić będzie o kulisach powstawania swoich książek. Opowie również, krok po kroku, jak samemu napisać i wydać bestseller oraz jak konstruować postacie, w tym superbohatera.

Gaja Kołodziej ma 24 lata i jest najmłodszym członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Obecnie prowadzi Instytut Sztuki Literackiej, uczy uzdolnioną pisarsko młodzież, wydaje książki, a także orga-

To pierwsza tego rodzaju inicjatywa w Brodnicy. Jeśli więc skończyłeś 13 lat, działasz solo lub w ekipie, mieszkasz na terenie powiatu brodnickiego, amatorsko rapujesz i komponujesz muzę, do której składasz tekst, to ten konkurs jest dla Ciebie!

Zawodnicy zmierzą się w kategoriach: FREESTYLE 1 VS 1: muzykę narzuca organizator, temat widownia lub prowadzący konkurs. UWAGA! Czas prezentacji nie może przekroczyć 1minuty!!

SHOW YOUR SKILLS: prezentacja autorskiej,16.wersowej zwrotki do muzyki organizatora. UWAGA! DJ ma do dyspozycji podkłady w czterech stylach: trap, cloud, oldschool oraz reggae; CONTEST CREW: przegląd ekip prezentujących po dwa autorskie utwory. UWAGA! Czas prezentacji nie może przekroczyć 10 minut!!

Oceniane będą: poprawność techniczna i oryginalność, walory artystyczne, kompozycja i aranżacja, jakość i interpretacja tekstu, wizerunek i charyzma na scenie, kultura osobista, adekwatność tekstu do narzuconego tematu (w kat. FREE STYLE) oraz indywidualne brzmienie całości utworu (tzw. flow).

Warunkiem uczestnictwa w „RAP WARS” jest przesłanie karty zgłoszenia na adres: rapwars2016@gmail.com lub dostarczenie jej do BDK, ul. Przykop 43, 87-300 Brodnica, terminie do 30 marca br.

REGULAMIN oraz KARTA ZGŁOSZENIA do pobrania na fb BDK albo na www.bdk. brodnica.net.

Szczegółowe informacje na stronie bdk.brodnica.net lub na fb BDK: https://www.facebook. com/events/1717585058474740/

Przeboje muzyczne

Nie tylko operetki Brodnicki Dom Kultury zaprasza wszystkich miłośników operetki na wyjątkową w swoim rodzaju, zabawną a zarazem sentymentalną muzyczną podróż do niezbyt odległej przeszłości.

W programie koncertu, który odbędzie się 17 kwietnia o godzinie 17.00, znajdą się utwory doskonale znane miłośnikom operetki, musicalu, a także przeboje muzyki filmowej i rozrywkowej. Usłyszymy, między innymi, popisowe utwory z doskonale znanych operetek Straussa, Kalmana, Lehara, kto bowiem nie zna szlagierów takich jak „Usta milczą”, „Tak całkiem bez dziewczątek”, „Kto me usta całuje ten śni” czy „Wielka sława to żart”.

W świat musicalu zabierzemy państwa za sprawą utworów takich jak: „Nie żegnaj mnie Argentyno” z „Evity” Andrew Lloyda Webbera, „Wyśniłam sen” z „Nędzników” C.M. Schonberga czy bijącego rekordy popularności musicalu „Koty”, z którego pochodzi ponadczasowy hit „Memory”.

W programie koncertu znajdą się także polskie, niezapomniane przeboje sprzed lat w wykonaniu utalentowanych artystów: Anny Spychalskiej (vocal), Emilii Zielińskiej (sopran), Mariusza Adama Ruty (tenor) i Romualda Spychalskiego (tenor).

Bilety w cenie 50 zł do nabycia w BDK. tel. 511 050 755.

Udzieli też wielu innych cennych wskazówek dla początkujących literatów oraz osób mających zamiar sięgnąć po pióro.

V Brodnickie Warsztaty Literackie odbędą się 14 kwietnia (czwartek) o godzinie 17.30 w Sali Wielkiej Pałacu Anny Wazówny. Wcześniej autorka spotka się z czytelnikami w Świedziebni. Wstęp wolny. (sta)

9

Tradycja

nr 311, marzec 2016

Muzeum. Piękno Grudziądza utrwalone ręką brodniczanina W Galerii Brama przy Małym Rynku otwarto wystawę obrazów Wilhelma Burzy. Urodzony w Brodnicy artysta był dotąd bardzo mało znany lokalnej społeczności.

Pracownicy brodnickiego muzeum postanowili więc przypomnieć tę ciekawą postać.

Balon Caurbiere. 1919 rok. Akwarela

Ulica Murowa w Grudziądzu. Akwarela

W Wielki Piątek praktykowano pokutny zwyczaj zwany „Boże Rany” polegający na delikatnym uderzaniu się rózgami. Tradycja pochodzi prawdopodobnie z dawnych procesji biczowników i trafiła do Polski północnej z zachodniej Europy. Do bicia używano gałązek drzew ciernistych, np. głogu, agrestu, jałowca. Dawniej zwyczaj praktykowano często przy pobudce.

Rodzic lub współmałżonek uderzał dzieci wypowiadając formułę: „Któryś za nas cierpiał rany” albo „ Pan Jezus w grobie złożony za nasze grzechy, leżał trzy dni w grobie, dał bok przebić sobie” (Pokrzydowo). Obecnie zwyczaj ma charakter symboliczny lub wręcz żartobliwy. Uderzenia są lekkie, a witki są z brzozy lub wierzby.

W pierwszy dzień świąteczny domownicy wstawali wcześnie rano, aby na 6.00 rano udać się do kościoła na rezurekcję. W Radoszkach był zwyczaj pobudki dla mieszkańców wsi poprzez bicie w bęben przed każdym domem.

Robili to młodzieńcy. Za tę „usługę” otrzymywali drobne od gospodarzy.

W Pokrzydowie i Jajkowie, w okresie międzywojennym i zaraz po II wojnie światowej mieszkańcy chodzili obmyć się (przy studni) wodą w celu pozbycia się krost, liszajów lub chorób oczu.

Czyniły to zazwyczaj kobiety. Panowie przykładali do tego zwyczaju mniejszą wagę.

Po powrocie z rezurekcji był zwyczaj zasiadania do świątecznego śniadania.

W okresie międzywojennym, w Pokrzydowie i Jajkowie rdzenni miesz-

Wilhelm Burza urodził się 24 grudnia 1871 roku w rodzinie polsko-niemieckiej o wyznaniu ewangelickim. W Brodnicy ukończył gimnazjum, artystycznie zaś kształcił się prawdopodobnie w Niemczech. Po ukończeniu studiów malarskich wrócił na Pomorze trudniąc się tworzeniem polichromii w kościołach ewangelickich oraz szkołach i urzędach.

Pomiędzy rokiem 1903 a 1905, na stałe zamieszkał w Grudziądzu.

W latach 1910-1920 wykonał polichromie w gmachu późniejszego Starostwa Powiatu Grudziądzkiego przy ul. Młyńskiej. Prace te wykonywał także w gmachu obecnego I Liceum Ogólnokształcącego przy ul. Sienkiewicza oraz w budynku obecnego II Liceum Ogólnokształcącego przy ul. Marcinkowskiego.

W latach 1921-1927 artysta pracował jako nauczyciel rysunku w Państwowym Gimnazjum Żeńskim. Równolegle, od 1 września 1922 roku do 30 sierpnia 1931 roku, uczył rysunku w Niemieckim Gimnazjum Koedu-

kacyjnym. Projektował również scenografię dla grudziądzkiego teatru. Tworzył najczęściej akwarelą, dbając bardzo o szczegóły i kolorystkę. Uprawiał także malarstwo olejne, rysunek i grafikę. Jednym z ulubionych tematów artysty była panorama Grudziądza malowana w różnych porach roku. Sporadycznie malował sceny rodzajowe i portrety.

Zmarł na początku 1945 roku w Gdańsku.

Prezentowane na wystawie prace pochodzą ze zbiorów Muzeum im. Ks. Dr. Władysława Łęgi w Grudziądzu oraz kolekcji prywatnej Zbigniewa Zawadzkiego z Grudziądza.

Muzealnikom jak dotąd nie udało się dociec, czy artysta kiedykolwiek odwiedził swoje rodzinne miasto w celach plastycznych. Być może w prywatnych zbiorach znajdują się też obrazy przedstawiające Brodnicę.

Wystawa prac Wilhelma Burzy czynna jest od 18 marca w Galerii Brama przy ul.

Mały Rynek 4. Będzie ją można oglądać do połowy kwietnia br.

Na podstawie materiałów Muzeum w Brodnicy

Panorama Grudziądza z ok. 1940 roku. Akwarela

Tekst i fot. Paweł Stanny

Widok na Grudziądz. Grafika. 1906 r.

Święta Wielkanocne

Tradycje i zwyczaje ludowe w regionie brodnickim Składniki te gotowało się, a następnie do czystego wywaru wkładało się jajka. Tak przygotowane stały 12 godzin, po czym jajka gotowało się w wywarze. Przed włożeniem do garnka można było nałożyć roztopiony wosk pszczeli w różnych wzorach. Gdy jajka były pomalowane, wykonywano z nich skrobanki. Aby jajka nie były matowe, smarowano je masłem.

kańcy nie zawsze praktykowali zwyczaj święcenia pokarmów. Nie dzielono się także święconym jajkiem. Zwyczaj praktykowała za to ludność napływowa.

We wsiach praktykujących święcenie pokarmu (w koszyczkach), jajko dzieli się na tyle części ile jest domowników. Każdy z mieszkańców spożywa swoją cząstkę. Nie składa się przy tym życzeń.

Wspólny posiłek świąteczny (wielkanocny) stanowi o więzi rodzinnej i podkreśla jej wspólnotę. Po posiłku częsty jest wspólny spacer lub rodzinne pogawędki.

W niektórych wsiach był zwyczaj robienia przez dzieci (lub dorosłych) gniazd z mchu, liści lub słomy dla zająca. Gniazda takie powstawały w ogrodach, w krzakach i za stodołami. Do gniazd najbliżsi wkładali słodycze i drobne upominki, a następnie prosili dzieci o ich poszukiwanie w celu sprawdzenia, co im zając przyniósł. „Zajęcze gniazda” są zwyczajem pochodzenia zachodnioeuropejskiego.

Zaszczepiła go na naszych ziemiach ludność niemiecka.

Jajka malowano w łupinach od cebuli, młodym zbożu i w burakach.

Praca dzieci 5 – letnich z Przedszkola Niepublicznego w Brodnicy przy ul. Kamionka 16 pod kierunkiem wychowawcy Justyny Łapkiewicz

Mostek przy Browarze w Grudziądzu

Znanym i lubianym zwyczajem był dyngus odbywający się w drugi dzień świąt. Na wsiach, przed wojną dzieci z biedniejszych rodzin chodziły po domach wołając: „Przyszedł ja po dyngusie, opowiem wam o Jezusie. Jezus wstał, dygus dał. A wy pani nie dumajcie tylko jajek w koszyk dajcie”. Nie mniej popularny był dyngus starszej młodzieży, która chodziła do domów, gdzie mieszkały panny na wydaniu.

Taką pannę należało oblać niewielką ilością wody kolońskiej lub perfumowanej. Nigdy jednak wodą z wiadra.

We wsi Radoszki i większości miejscowości regionu brodnickiego, chłopcy w wieku 15 i 16 lat uderzali dziewczyny witkami z brzozy. Zwyczaj bicia po nogach był w regionie zdecydowanie bardziej popularny niż oblewanie wodą. Obecność dyngusa u panny znaczyła, że się kawalerom podoba

i może się ona spodziewać zalotników. „Kawalerka” była zawsze w domu mile goszczona i obdarowywana smakołykami. Brak dyngusa u panny był zawodem dla tej ostatniej, choć oficjalnie dziewczyny chowały się lub uciekały przed dyngusowymi gośćmi.

Mniej popularny na ziemi chełmińskiej i michałowskiej był zwyczaj oblewania wodą z wiadra lub wrzucania do koryt z wodą. Nie chciano bowiem narazić panny na uszkodzenie ubrania lub spowodować jej choroby. Dziś często nie bierze się, niestety, tego pod uwagę. Dyngus praktykowany był także w domach wśród rodziny.

W poniedziałek rano spryskiwano wodą toaletową lub „chłostano” witkami brzozowymi kobiety, a we wtorek czyniono to z mężczyznami (tata oblewa mamę, a syn siostrę i odwrotnie).

W przeszłości dyngus traktowany był jako element kultury i tradycji, a nie chuligaństwa. Zawsze dbano o przyzwoitość i umiar.

Opracował: Paweł Stanny Współpraca: Agnieszka Grafka Źródło:

Wysłuchane relacje ustne oraz książka Teresy Karwickiej i Janiny Cherek pt. „Tradycja a współczesność w kulturze ludowej wybranych wsi regionów Polski północnej”. UMK, Toruń 1982 r.

Kultura

10 Brodnica w kolorze sepii

Z archiwum Ziemi Michałowskiej

Patron chemików

Generał Leon Berbecki był postacią bardzo znaną i szanowaną w kręgach wojskowych II RP. Podczas I wojny światowej walczył w szeregach Legionów Polskich. Podczas wojny polsko-bolszewickiej był dowódcą 3. Dywizji Piechoty Legionów. 5 września 1936 prezydent Ignacy Mościcki powołał go do Kapituły Orderu Odrodzenia Polski.

Podczas kampanii wrześniowej przebywał w otoczeniu Naczelnego Wodza marszałka Rydza-Śmigłego. 17 września w Kosowie otrzymał od marszałka pisemny rozkaz: „porządkować szeregi Wojska Polskiego przekraczające granicę”. Był internowany

Fot. Ze zbiorów Jacka Bielickiego

Na fotografii wykonanej z balkonu domu przy ulicy Hallera widać stojący przy przedwojennym brodnickim magistracie (ratuszu) wojskowy samochód. Osoba, która wykonała zdjęcie utrwaliła przyjazd do miasta generała Leona Piotra Berbeckiego. Wizyta nie jest przypadkowa. Miała ona miejsce 15 sierpnia 1927 roku, a więc w dzień Wojska Polskiego. Gości wita ówczesny burmistrz Brodnicy Mieczysław Jerzykiewicz.

15 sierpnia 1927 przyjazd gen. Berbeckiego w Rumunii, a następnie przetrzymywany w niemieckich oflagach. Po wojnie wrócił do Polski, gdzie zmarł w 1963 roku.

Generał Leon Berbecki jest patronem jednostek Wojska Polskiego. 16 marca 2011 roku Minister Obrony Narodowej nadał

W Galerii ART Radzikowscy można oglądać prace Kuby Adama Matejkowskiego. Artysta zajmujący się różnymi dziedzinami sztuki wystawił tym razem wyłącznie rzeźby.

Postać Kuby Adama Matejkowskiego jest na Pojezierzu Brodnickim znana od wielu lat. Jego pracownia mieszcząca się w Płowężu koło Jabłonowa jest chętnie odwiedzana nie tylko przez kolekcjonerów, ale także przez ciekawskich nowinek o wielkiej sztuce. Kto dotąd nie zetknął się z pracami, a zwłaszcza rzeźbami Kuby, zapraszamy na spacer do brodnickiego parku Anny Wazówny, gdzie na kamiennych głazach spoczywa rzeźba dziewczyny z dzbanem. Warto dodać w tym miejscu, że również sama fontanna w parku zbudowana została wedle projektu Kuby Adama Matejkowskiego i jego znajomego - miłośnika sztuki z Armenii.

Inspiracją były potoki górskie w Armenii i Gruzji. Jednak najbardziej znaną rzeźbą artysty jest Telekamera, która stanowi cenne trofeum dla gwiazd telewizji. Do tej pory powstało ponad 350 statuetek Telekamer. Każda z rzeźb (są odlewne w brązie) mierzy blisko 40 cm wysokości i waży ok. 2,5 kg. Wszystkie są numerowane i sygnowane.

Na wystawie w galerii ART Radzikowscy Telekamery nie zobaczymy, ale jest za to wiele innych, ciekawych rzeźb. Nie mają one podpisów. Artysta daje widzowi pole do myślenia, aby ten sam je określił, opisał lub nazwał.

Inspiracje dla ich powstania są rozmaite. To zwykle muzyka, folklor, świat baśni i bajek, sceny z życia prostych ludzi. Rzeźby Kuby Adama Matejkowskiego mają magiczną moc ożywiania wyobraźni i marzeń. Oglądając rzeźbę Nike, chciałoby się zamknąć oczy i poszybować wraz z postacią skrzydlatej kobiety. Prace Kuby to wspaniałe antidotum na smutek, szarość i brak chęci do czegokolwiek. Patrząc na kontrabasistę, dyrygenta, tancerkę, czy też czytającego, przychodzi ochota do działania np. poczytania, tańca czy np. posłuchania muzyki. Prace te inspirują, zmuszają do myślenia, przeżywania. Są pełne ekspresji lub też melancholii, a nawet czułości. Nieustannie przyciągają uwagę. Nie dają o sobie zapomnieć.

Tekst i zdjęcia: Paweł Stanny

5. Pułkowi Chemicznemu imię generała broni Leona Berbeckiego. Przypomnijmy, że patronem 4. Brodnickiego Pułku Chemicznego jest prezydent Ignacy Mościcki. (sta)

nr 311, marzec 2016

Niezwykłe zjawisko

Wykłady uniwersyteckie

Z soboty na niedzielę o godz. 12.30 spadł w okolicach zamkowskich gór pod Szabdą jasno-olśniewający meteor, który w miarę zbliżania się ku ziemi nabierał coraz czerwieńszego koloru, po czym 2 razy silnie zagrzmiało. Niezwykłe to zjawisko zauważyło wielu mieszkańców naszego miasta. „Ziemia Michałowska” z 5 stycznia 1937 r.

W czasie postnym Uniwersytet Poznański urządza w auli tut. Państw. Gimnazjum Męsk. o godz. 20 (8 wiecz.) 3 wykłady i to 28. II. prof. Chodyniecki, Geneza bolszewizmu. 7. III. dr Steffen, Pieśń polska na Warmii i Mazurach. 14. III. prof. Kostrzewski, Biskupin (z przeźroczami).

Wstęp dla dorosłych 30 gr, dla młodzieży 15 gr.

Aktualność tematów zaciekawi bez wątpienia szerokie koła naszego społeczeństwa. „Ziemia Michałowska” z 11 lutego 1937 r.

Meteor spadł W ostatnim naszym wydaniu pisaliśmy o spadnięciu w nocy na niedzielę meteora, który zauważono w Brodnicy i okolicy. To samo i w tym samym czasie zauważono również w Inowrocławiu i Wąbrzeźnie. W prasie czytamy: Poznań. 11. 1. W kierunku północnym od Inowrocławia w nocy z soboty na niedzielę około godz. 0.30 spaść miał meteor. Przez kilka sekund Inowrocław oraz cała okolica były niezwykle silnie oświetlone. Światło to pochodziło od dużej ognistej kuli, która spadła w zawrotnym tempie, a w pewnej chwili, spadając, rozbiła się, - jak twierdzą okoliczni mieszkańcy – na drobne kawałki. Na razie nie wiadomo gdzie spadł meteor. „Ziemia Michałowska” z 14 stycznia 1937 r.

Wycieczka do Wilna Publiczna Szkoła Powszechna nr 2 (dawniej żeńska) w Brodnicy zamierza urządzić wycieczkę szkolną do Wilna.

Dzięki staraniom p. naucz.

Bereżewskiego, tutejsza szkoła powsz. urządziła już dwie dalsze wycieczki szkolne z dziećmi. W roku szkolnym 1934/35 urządzono w czerwcu wycieczkę nad Polskie Morze do Gdyni, zaś w roku szk. 1935/36 także w czerwcu – do Warszawy.

Dla zainteresowania rodziców i opiekunów podajemy program tegorocznej

Galeria Ziemi Michałowskiej

wycieczki do Wilna. Opieka nad dziećmi jest zapewniona, gdyż na każde 10-ro dzieci będzie jeden nauczyciel-wychowawca.

Program wycieczki do Wilna.

2 – 7 czerwca 1937 r.

2. VI. Przyjazd do Warszawy. Nocleg.

3. VI. Krótka przechadzka po Warszawie. Odjazd do Białowieży przez Siedlce Hajnówka. Zwiedzenie ośrodka puszczy, pałacu myśl. Prez. Rzeczp. Muzeum przyr., Parku nar., Zwierz. z żubr. Nocleg.

4. VI Odjazd do Białegostoku, zwiedzenie miasta.

Odjazd do Wilna, nocleg.

5. VI. Zwiedzenie Wilna.

6. VI. Zwiedzenie Wilna i wycieczka do Werek – Zielonych Jezior.

7. VI. Odjazd do Brodnicy.

Koszty wycieczki wynoszą dla członków kółka 30zł., dla dzieci kolejarzy 8zł., dla nie członków 33zł., dzieci kolejarzy 10zł.

Zgłoszenia przyjmuje p.

Bereżewski do dnia 6.III. Przy zgłoszeniu wpłaca się 5zł., kol. 2zł. Dalsze wpłaty uskutecznia się w ratach mies.

Sobiech Antoni, kierownik szkoły „Ziemia Michałowska” z 28 lutego 1937 r.

Triathlon w czerwcu

Burmistrz Brodnicy Jarosław Radacz oraz Grzegorz Golonko organizator Volvo Triathlon Series podpisali 7 marca umowę na organizację triathlonu.

Sezon triathlonowy rozpocznie się po raz trzeci w Brodnicy. Inauguracyjna impreza odbędzie się w dniach 11-12 czerwca.

- Doświadczenia z lat poprzednich, przychylność burmistrza Brodnicy, idealne położenie trasy pływackiej, biegowej i rowerowej stanowią o tym, że zarówno uczestnicy jak i organizatorzy chcą powrócić do Brodnicy – mówi organizator Grzegorz Golonko.

Start zaplanowano nad

Umowa podpisana

Mistrzostwa powiatu

Zwycięska drużyna dziewcząt z SP nr 1

Koszykówka

W Osieku rywalizowali chłopcy z rocznika 2000 – 2002. Końcowa kolejność: Osiek, Szczuka, Brzozie. Do zawodów wojewódzkich awansowali chłopcy z Osieka, którzy wystąpili w składzie: Bartłomiej Kozerski, Cezary Kowalkowski, Dawid Kaliszewski, Paweł Paterewicz, Brajan Kalinowski, Wojciech Kuczkowski, Dominik Kozerski, Mateusz Skrzeczyna, Sebastian Tomaszewski, Kamil Dędza opiekun Marek Rochnowski..

9 marca w Zbicznie stanęły do rywalizacji drużyny dziewcząt z rocznika 2000-2002. Wyniki końcowe: Brzozie, Zbiczno, Górzno, Osiek.

Do zawodów wojewódzkich awansowały dziewczęta z gimnazjum w Brzoziu, które wystąpiły w składzie: Kinga Zabłońska, Weronika Szypczyńska, Milena Mergel, Joanna Paczkowska, Aleksandra Głowacka, Oliwia Wardowska, Paulina Ćwiklińska, Maja Gęstwicka, Oliwia Gęstwicka, Izabela Frash, Martyna Frash, Karolina Lewalska – opiekunowie Agnieszka Fiszer i Radosław Fiszer.

jeziorem Niskie Brodno, natomiast metę przy zamku brodnickim. Organizatorzy przewidują ok. 800 zawodników na starcie.

- Myślę, że impreza będzie się cieszyć dużym zainteresowaniem nie tylko wśród triathlonistów brodnickich, ale również wśród tych krajowych - mówi Jarosław Radacz, burmistrz Brodnicy.

Szczegółowe informacje na temat brodnickiego Volvo Triathlon Series można znaleźć na stronie internetowej www.triathlonpl.com/brodnica.

Koszykówka

W Osieku i w Zbicznie odbyły się Mistrzostwa Powiatu Brodnickiego w Koszykówkę Szkół Gimnazjalnych.

11

Sport i wypoczynek

nr 311, marzec 2016

1 marca odbyły się Mistrzostwa Powiatu Brodnickiego w Mini Koszykówkę Szkół Podstawowych.Tytuły mistrzowskie wywalczyła drużyna dziewcząt z SP nr 1 w Brodnicy i chłopcy z SP nr 4 w Brodnicy.

W Mistrzostwach Powiatu Brodnickiego w Mini Koszykówkę szkół podstawowych – dziewcząt rocznika 2003 i młodszych - mistrzem powiatu brodnickiego w roku szkolnym 2015/16 zostały dziewczęta z SP nr 1 w Brodnicy. Zwycięski zespół wystąpił w składzie: Maria Grzybowska, Nikola Deuter, Amelia Pruchniewska, Dominika Liszewska, Wanessa Pliszka, Amelia Głowacka, Julia Kosińska, Oliwia Wieczorkowska, Magda Szwarc, Oliwia Kasprowicz - opiekun Arkadiusz Chojnowski. Tytuł wicemistrza przypadł drużynie SP w Bobrowie. Trzecie miejsce zdobyły koszykarki SP z Osieka. Na czwartym miejscu uplasowały się zawodniczki SP w Zbicznie.

W klasyfikacji drużyn chłopięcych

- mistrzem powiatu brodnickiego w roku szkolnym 2015/16 zostali chłopcy z SP nr 4 w Brodnicy, którzy wystąpili w składzie: Jakub Kruszewski, Franciszek Łasiński, Dominik Grochowski, Miłosz Jakubowski, Marcel Krajewski, Szymon Łapkiewicz, Jakub Kupferschmidt, Maciej Aniszewski, Jakub Krawulski, Kacper Marchlewicz – opiekun Sławomir Zakrzewski.

Tytuł wicemistrza przypadł drużynie SP nr 2 w Brodnicy. Trzecie miejsce zdobyli koszykarze SP ze Świedziebni. Na czwartym miejscu uplasowali się zawodnicy SP Strzygi, a piąte miejsce zajęła SP Nieżywięć.

Czołowe zespoły otrzymały ufundowane przez Starostwo Powiatowe w Brodnicy nagrody w postaci piłek do koszykówki oraz pamiątkowe dyplomy. Mistrzom wręczono drobne upominki promujące Powiat Brodnicki.

Puchar burmistrza dla Komorowa

Zwycięzcy nocnego turnieju W Brodnicy rozegrano 20 lutego turniej nocny w halową piłkę nożną pod nazwą „Trzecia Zmiana” o puchar burmistrza Brodnicy Jarosława Radacza, organizowany przez Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Miasta i Gminy Górzno.

Do rywalizacji przystąpiło jedenaście niezrzeszonych reprezentacji z Brodnicy i powiatu.

Nie było żadnych ograniczeń odnośnie przynależności klubowej poszczególnych zawodników.

Do grupy I wylosowano: WOM, Folmar, OSP Gorczenica, Kamieniarstwo Skowroński, BS, Gospodarstwo Rolne Komorowo,

Sparta Brodnica gotowa do rozgrywek rundy wiosennej. Klub oficjalnie zaprezentowałe swe drużyny. Prezentuje się zespół seniorów

do drugiej trafiły: Gotec Jastrzębie, Sits, Caritas, Samin-Druk i Visotec. Z każdej do dalszej fazy gry awansowały po dwa zespoły, a następnie rozegrano półfinały i finał, pozostałe z dalszych lokat rozgrywały mecze o kolejne końcowe miejsca. Po bardzo emocjonujących pojedynkach z grupy „A” awansowała drużyna BS z 12 pkt, a z drugiego miejsca Komorowo z dorobkiem mniejszym o dwa punkty. Z grupy „B” Visotec z 10, natomiast z drugiej pozycji Samin-Druk z 7 pkt.

W I półfinale po bardzo dramatycznej walce Komorowo pokonało Visotec 1:0, a Bank po dobrej grze wysoko 7:2 Samin-Druk. W ścisłym finale spotkało się ponownie Komorowo z Bankiem Spółdzielczym, po wyrównanym spotkaniu tym razem lepsi okazali się piłkarze z Komorowa, którzy wygrali 4:2 i zdobyli główne trofeum. Zawody sędziował Paweł Wółkowski z Działdowa, który pokazał uczestnikom 27 żółtych kartek oraz 6 czerwonych.

Kapitan drużyny BS R. Dobrowolski został „królem” strzelców, a Piotr Gierszewski z Komorowa najlepszym bramkarzem. Dla trzech pierwszych reprezentacji burmistrz Jarosław Radacz ufundował okazałe puchary oraz nagrody rzeczowe, a dla wszystkich dyplomy.

Ostateczna kolejność turnieju: 1. Zakład Rolny Komorowo, 2.

Bank Spółdzielczy w Brodnicy, 3.

Visotec Brodnica, 4. Samin-Druk Brodnica, 5. Kamieniarstwo – Skowroński Brodnica 6. Sits Brodnica, 7. Caritas Brodnica, 8. Wytwórnia Okuć Meblowych Brodnica, 9. Folmar Brodnica, 10. Gotec Jastrzębie, 11. OSP Gorczenica.

GALA SPORTU Medal Burmistrza Brodnicy za pracę na rzecz rozwoju sportu w Brodnicy za rok 2015 otrzymali: Zenon Rosiński – Prezes MUKL „Brodnica”, Jan Orzech – przedstawiciel MKS, Robert Schuetz – Prezes UKS „OSiR”, Jacek Rozwadowski – prezes BTŻ „Pojezierze”, Michał Gąsiorowski – sekretarz BTŻ „Pojezierze”, Adam Twarogowski – przedstawiciel BKS „Sparta”, Andrzej Domagalski – prezes MUKSK „Shotokan”, Karol Wiśniewski – członek klubu MUKSK „Shotokan”, Bogumił Kupczyk – prezes UKS „Gol”, Józef Drozdowski – prezes Polskiego Stowarzyszenia Moo Duk Kwan Tang Soo Do, Kazimierz Furtak – prezes LOK (Organizacja Powiatowa w Brodnicy), Kazimierz Namysł – przedstawiciel Stowarzyszenia OMEGA (brydż), Andrzej Meller – prezes UKS „Siódemka”, Dariusz Polmański – prezes Klubu Bokserskiego „Gladiator”, Adam Szymański – prezes UKS „Junior”, Andrzej Ochocki – prezes Kolarskiego Klubu Sportowego „Masters Brodnica”, Radosław Szpakowski – prezes Fight Team MMA Brodnica.

Przyjaciel Sportu: Sławomir Domański – prezes Włocławsko-Brodnickiego Klubu Sportowego Niewidomych i Słabowidzących „PIONEK”, Helena i Jerzy Kanieccy – przedstawiciele PCK (Oddział Rejonowy w Brodnicy), Henryk Tuptyński – czołowy tenisista ziemny w Brodnicy, w 2014 roku mistrz Polski w kat. powyżej 70 lat – senior games w golfie, Rafał Kinczewski – nauczyciel WF w Zespole Szkół Specjalnych w Brodnicy, trener reprezentacji Polski Olimpiad Specjalnych w piłce nożnej, obecnie uczy żeglarstwa w BTŻ „Pojezierze”.

Najwszechstronniejszy sportowiec: Nicola Deuter, Michał Sucharzewski – SP nr 1, Karina Potyra, Adam Safjan – SP nr 2, Weronika Grochowska, Franciszek Łasiński – SP nr 4 Ewelina Sosnowska, Michał Reich – SP nr 7, Patrycja Nas, Kamil Sternicki – GM nr 1, Zuzanna Sobiesińska, Michał Płoski – GM nr 2, Sylwia Panek, Michał Żmudziński – III LO. Wyróżnienia: Anna Głowacka, Beata Tuptyńska – WTZ Brodnica, organizatorki ogólnopolskiego turnieju kręglarskiego osób niepełnosprawnych; Henryk Zdunkowski, i Edward Szczygieł – organizatorzy ogólnopolskiego turnieju siatkówki pracowników wodociągów i kanalizacji oraz innych imprez; Jan Marchlewicz – organizator ogólnopolskich turniejów szachowych; Roman Ratkowski – były zawodnik BKS „Sparta”, sędzia piłkarski; Mariusz Zabłocki – Miejski Organizator Sportu, współorganizator wielu zawodów dla dzieci i młodzieży na terenie miasta i powiatu; Tadeusz Sobierajski, Robert Bronskowski – organizatorzy turniejów piłkarskich na terenie powiatu brodnickiego.

Stypendia sportowe. Miejski Uczniowski Klub Lekkoatletyczny „Brodnica”: Mateusz Zagórski 380 zł miesięcznie przez okres 10 miesięcy. Międzyszkolny Klub Sportowy. 100 zł miesięcznie przez okres 7 miesięcy: Jakub Jaworski, Michał Żmudziński, Michał Rudnik, Wiktor Jędrasiak, Dominik Jaworski, Łukasz Wieczyński; 50 zł miesięcznie przez okres 7 miesięcy: Martyna Brózda, Julia Panter, Paulina Wdowiak, Jagoda Bodnar Kinga Bieżuńska, Daria Biegańska, Martyna Nizgorska, Nikola Żurawska, Monika Kruszkowska.

PLEBISCYT CZASU BRODNICY Trenerzy: I miejsce Zenon Rosiński – MUKL „Brodnica”, II Patryk Kupczyk – UKS „Gol”, III - Katarzyna Brózda – MKS, IV - Agnieszka Fiszer – trenerka unihokeja z Brzozia, V - Sławomir Zakrzewski – UKS „Gol”, VI - Łukasz Ciechowski – UKS „Gol” Sportowcy juniorzy: I - Maciej Tuptyński – piłka nożna BKS „Sparta”, II - Natalia Wesołowska – lekka atletka MUKL „Brodnica”, III Jagoda Bodnar – piłka ręczna MKS, IV - Mateusz Maćkowski – tenisista stołowy, V - Wiktor Wilkanowski – mistrz świata w Tang Soo Do, VI - Martyna Brózda – piłka ręczna MKS Sportowcy seniorzy: I - Karol Cichocki – piłka ręczna MKS RWI, II - Mateusz Zagórski – lekka atletyka MUKL „Brodnica”, III - Wiktor Jędrasiak – piłka ręczna MKS, IV - Jacek Sargalski – kolarstwo KKS „Masters Brodnica”, V - Izabela Dylewska – piłka ręczna MKS, VI - Kamil Netz – piłka ręczna MKS.

Młodzi strażacy na boisku W halach OSiR oraz I LO odbył się 13 marca VI Wojewódzki Turniej Halowej Piłki Nożnej Młodzieżowych Drużyn Pożarniczych Woj. Kujawsko-Pomorskiego Młody Strażak CUP 2016.

W zawodach wzięło udział 29 drużyn złożonych z członków młodzieżowych drużyn pożarniczych OSP, w tym 8 drużyn dziewcząt.

- Rozgrywki przebiegały w sportowej atmosferze zgodnie z zasadami fair-play. Podczas zawodów prowadzono również klasyfikacje indywidualne na najlepszego strzelca oraz najlepszego bramkarza - informuje mł. bryg. Piotr Rutkowski, zastępca komendanta powiatowego PSP w Brodnicy.

Stronę sportową przygotowali: Robert Stańko, Paweł Stanny, Maria Oryszczak i UM w Brodnicy

Ziemia Michałowska

Miejski Miesięcznik Społeczno-Kulturalny. Wydawca: Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna w Brodnicy.

Red. naczelny: Paweł Stanny. Współpracują: Jerzy Wultański, Marian Bizan, Maria Oryszczak. Adres redakcji: ul.

Zamkowa 1, 87- 300 Brodnica , tel. 56 49-822-47 Adres internetowy: ziemiamichalowska@wp.pl Skład: Wydawnictwo Kujawy – www.kujawy.media.pl Redakcja zastrzega sobie prawo skracania nadsyłanych materiałów

Historia

12

nr 311, marzec 2016

ARCHIWUM TAJEMNIC

Brodnicki komtur z Nowego Miasta Był zdolnym i doświadczonym urzędnikiem Zakonu.

Znakomitym organizatorem i sławnym rycerzem. Do historii przeszedł jednak nie tylko za sprawą swych czynów, lecz też dzięki sztuce.

Fundacja wielkiego mistrza Kuno von Liebestein dożył swych dni w zameczku w Bratianie, gdzie zmarł w październiku 1391 roku. I pewnie pamięć o tym słynnym rycerzu zakonnym by zaginęła, gdyby nie gest wielkiego mistrza Konrada von Jungingem. Polecił on wykonać w mosiądzu płytę upamiętniającą zasługi brata Kunona dla Zakonu i umieścić w kościele św.

Tomasza w Nowym Mieście Lubawskim, w posadzce pod łukiem tęczowym oddzielającym nawę od prezbiterium.

Płyty metalowe były w Prusach Wschodnich i na Pomorzu dość popularne. Wykonywano je m.in. z braku dobrego kamienia do rzeźbionych nagrobków, a metal nadawał się do obróbki i był trwały.

Zaliczył niemal wszystkie szczeble urzędniczej kariery w państwie zakonnym. Do swego ciekawego życiorysu nie dopisał jedynie godności wielkiego mistrza. Wielki mistrz Konrad von Jungingen docenił brata Kuno von Liebenstein, fundując mu wspaniałą płytę gotycką i czyniąc przez to nieśmiertelnym.

Urodził się około roku 1340 w Nadrenii, w zamku Liebensteinów nad Renem. Pierwszy zapis o rycerskiej służbie Kunona pochodzi z 1367 roku i dotyczy kawalera brandenburskiego. Trzy lata później był już rycerzem przybocznym wielkiego mistrza Winrycha von Kniprode.

Ten pierwszy szczebel kariery rycerskiej w zakonie krzyżackim dawał mu prawo głosu doradczego na dworze wielkiego mistrza. W 1375 roku został rycerzem wyższej rangi, a w 1379 roku objął funkcję komtura Ostródy i bronił miasta oraz zamku w trudnych czasach walk z Galindami i Jaćwingami.

Na szczytach władzy W maju 1383 roku trafił ponownie na dwór wielkiego mistrza, gdzie został wielkim komturem. Był wtedy zastępcą wielkiego mistrza Konrada Zolnera von Rotenstein i faktycznie kierował państwem krzyżackim. Miał jednak rywala w osobie wielkiego marszałka Konrada von Wallenrode, który od 1381 roku sprawował tę niezwykle ważną funkcję w państwie zakonnym. W oczach dostojników zakonnych wojowniczy i bezwzględny Wallenrode, znany z krwawych wypraw na Litwę i walk z Jagiełłą (jako wielkim księciem) wydał się bardziej dogodny na najwyższy urząd w państwie niż Liebenstein. A może były jeszcze inne powody odsunięcia brata Kuna ze stolicy?

Dobry rysunek to nie wszystko

Rycerz Kuno von Liebenstein Niewykluczone, że wpływ na przebieg wydarzeń miał wiek obu dostojników krzyżackich.

A może Kuno miał zbyt słabych stronników? Pytanie pozostaje otwarte.

W 1387 roku to Wallenroda, a nie Liebensteina, mianowano komturem Malborka i jednocześnie wielkim komturem Zakonu. Zdolny, błyskotliwy, ale mniej wojowniczy i nie najmłodszy już Liebenstein został usunięty z Malborka do ważnego komturstwa pogranicznego w Brodnicy.

Nowy komtur przybył do zamku nad Drwęcę w 1387 roku, ale po kilku miesiącach zabrano mu i ten urząd, spychając do roli wójta bratiańskiego. Wójtostwo należało do spokojniejszych urzędów w administracji krzyżackiego państwa. Otrzymywali je zasłużeni dla Zakonu dostojnicy jako „emeryturę”. Kuno von Liebenstein najlepsze lata życia miał za sobą.

Bazylika św. Tomasza w Nowym Mieście Lubawskim

W 1390 r. zmarł wielki mistrz Konrad Zöllner von Rotenstein. W walkę o sukcesję po nim włączył się Konrad von Wallerode, rywalizując z Walrabe von Scharffenbergiem, ówczesnym wielkim szatnym i komturem gdańskim.

Płyta dla wójta Kunona von Liebenstein powstała przed rokiem 1407 kiedy to zmarł fundator, czyli wielki mistrz Konrad von Jungingen. Rysunek wykonał prawdopodobnie osobisty artysta mistrza Konrada (słynącego z mecenatu artystycznego) malarz Piotr z Malborka. Twórca ten w 1399 roku pracował przy ozdabianiu kaplicy wielkich mistrzów w Malborku. Około roku 1402 w wielkim refektarzu wykonywał też malowidła

wielkich mistrzów. Na podstawie analogii z podobnymi zabytkami z tego okresu m. in. dyptyku elbląskiego z 1388 roku, rysunek został następnie wygrawerowany przez rzemieślnika związanego z produkcją w Elblągu.

Całość płyty o wielkości 2,50 na 1,40 metra stanowi 11 elementów połączonych ze sobą nitami. Znawcy tematu sugerują, że elementy te zmontowano w bardzo nieprofesjonalny sposób i są najsłabszym elementem tego dzieła. Prawdopodobnie była to praca lokalnego ludwisarza.

Zabytek ocalony Wójt przedstawiony został na płycie w pełnym rynsztunku, z tarczą (pawężą), ale bez hełmu i napierśnika. Płaszcz zakonny ze znakiem krzyża na lewym ramieniu układa się w fałdy pod stopami. Dolna część płyty pokryta jest roślinnością (trawa, koniczyna, bluszcz, kwiat lilii, drzewka) co stanowi nawiązanie do kultu Marii. Na płycie widoczne są też trzy psy: myśliwski i dwa szczeniaki, lew jako symbol męstwa, odwagi i siły oraz po cztery anioły z każdej ze stron i jeden nad głową Kuna. Anielska asysta symbolizuje zbawienie zmarłego. Twórcy nie zapomnieli również o herbach zmarłego: krzyż kotwiczny w medalionie i hełm turniejowy oraz główny herb stanowiący krzyż z kotwic.

Płyta wójta Kuno von Liebensteina otoczona jest tzw. okładką nawiązującą stylem wykonania do wspomnianego już dyptyku elbląskiego z 1388 roku. Łaciński napis na otoku brzmi: „HIC IACET DOMINUS KUNE DE LIEBENSTEEN QUI FUIT ADVOCATUS IN BRATIAN, QUI OBIIT ANNO DOMINI MCCCXCI IN FERIA QUINTO ACTO DIES POST FESTUM SANTI BORCHARDI AMEN” „Tutaj leży pan Kuno von Liebenstein, który był wójtem w Bratianie, który umarł w 1391 roku pańskiego, w czwartek, ósmego dnia po święcie św.

Borcharda. Amen” Płyta szczęśliwie dotrwała do naszych czasów unikając przetopienia, co często dotykało podobne zabytki.

W pierwszej połowie XX wieku, w obawie przed całkowitym zatarciem rysunku, zwłaszcza górnej części, płyty wmurowano w ścianę kościoła i tam do dziś można ją oglądać.

Tekst i fot: Paweł Stanny Źródło: Kamila Wróblewska Gotycka płyta nagrobna Kunona von Liebestein w Nowy Mieście nad Drwęcą”. Komunikaty Mazursko-Warmińskie 1961, nr 3

Fotograficzne łowy…

Prezentujemy kolejne zdjęcia brodnickiego fotografika Andrzeja Iwanowskiego. Tym razem fotki są z Warszawy. Wykonane zostały 19 sierpnia 2015 roku w ciągu paru minut, po godzinie dwudziestej, z wysokiego budynku na Rondzie Waszyngtona w czasie i krótko po wielkiej burzy. Aparat Nikon D750 z obiektywem 24-120/4.

- Zdjęcia przedstawiają widok na południe na Elektrociepłownię Siekierki, dalej widok na warszawski Manhattan i na pobliski Stadion Narodowy – mówi Andrzej Iwanowski.

(sta)