WŁOCŁAWEK
www.kujawy.media.pl
nr 37
W Naszej Gminie
kwiecień 2014 0 zł
ISSN 1896-3692
KRUSZYN * NOWA WIEŚ * MODZEROWO * SMÓLNIK * SMÓLSK * WARZĄCHEWKA * ŁAGIEWNIKI
Wielkanoc na Kujawach
Ważne inwestycje
Tradycyjnie panie z KGW Kruszyn, przygotowują reprezentacyjny stół wielkanocny na powiatową wystawę pn. ,,Stoły Wielkanocne na Kujawach”. Tegoroczna odbyła się w Niedzielę Palmową, 13 kwietnia w Lubrańcu. Na zdjęciu obok: Paweł Bogdanowicz – wiceprzewodniczący rady Gminy, Tomasz Karkosik – przewodniczący Rady Gminy, wójt Ewa Braszkiewicz, Andrzej Spychalski – radny powiatu, Irena Muszyńska – radna gminy, Aleksandra Łysiak i Barbara Syropiatko
Podczas ostatniej sesji Rady Gminy radni podjęli uchwałę o budowie drogi powiatowej Włocławek - Smólsk z programu tzw. „schetynówek” i wspólnym ubieganiu się z samorządem powiatu o dofinansowanie.
Rozmawiamy z Januszem OSTAPIUKIEM, wiceministrem w Ministerstwie Środowiska, radnym gminy Włocławek.
Czytaj str. 3 Tradycje wielkanocne na Kujawach wspominają najstarsi mieszkańcy Warząchewki.
Fot. Jolanta Pijaczyńska
Czytaj str 12
Czytaj str. 16
Czytaj str. 16
Biegaj razem z nami W Smólniku 26 kwietnia odbędą się XIV regionalne wiosenne biegi przełajowe pn. „Szukamy talentów”. Honorowy patronat nad biegami objęła wójt Ewa Braszkiewicz. - Bieganie rozpoczynamy o godz.10.30, bez względu na pogodę – mówi trener Andrzej Kłódkowski, lider animator. – Od wielu lat propagujemy w Smólniku czynny wypoczynek oraz aktywność ruchową wśród dzieci i młodzieży, upowszechniamy też biegi przełajowe wśród dzieci i młodzieży.
Zachęcamy, aby młodzi odkryli u siebie talent do biegania. Nie muszę chyba przypominać, że przestrzegamy i uczymy zasad fair play w sporcie. Organizatorem głównym biegów w Smólniku jest Uczniowski Klub Sportowy START Smólnik, a jego partnerami są: Urząd Gminy Włocławek, Fundacja Sport Support – Warszawa, Polski Związek Lekkiej Atletyki w Warszawie, Wojewódzkie Zrzeszenie LZS w Toruniu, Starostwo Powiatowe we Włocławku, Zespół Szkół z Oddziałami Integracyjnymi im. Janusza Korczaka w Smólniku.
Trzecia płyta kruszyńskiej kiej
orkiestry y Orkiestra dęta OSP SP m Kruszyn, pod kierunkiem kapelmistrza Tomasza Tuszyńskiego w y d a ł a kolejną, już trzecią płytę pn. „Orkiestra Dęta OSP Kruszyn Biesiaduje – Na Kruszyńską Nutę”. W nagraniu, które odbywało się w studiu Polskiego Radia Łódź uczestniczyło 37 osób. Teksty piosenek, któ-e re znajdują się na płycie uorkiestry dętej OSP Kruszyn: ach, Pożar w Kwaśniewicach, błuszRezerwa, Czerwone jabłuszouchy, ko, Te opolskie dziouchy, ry, GdyPrzybyli ułani, Chachary, ry razy po bym miał gitarę, Cztery Hej, sokoły), dwa razy, Ukraina (Hej, ianna, WidziaSzła dzieweczka, Marianna, łem Marynę, Oj dana, dana, Te strażackie chłopy.
Czytaj str 8
2
W Naszej Gminie
Ludzie
www.kujawy.media.pl
nr 37, kwiecień 2014
Odznaczeni medalami prezydenta RP
Pod opieką GOPS
Pół wieku razem
Czas na aktywność
Fot. Jolanta Pijaczyńska
GOPS Włocławek kontynuuje realizację projektu unijnego pt. „Czas na aktywność” współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. - Przyjmujemy zgłoszenia do projektu, mamy zamiar objąć programem 24 osoby bezrobotne, korzystające z pomocy społecznej i będące mieszkańcami naszej gminy - mówi Elżbieta Grzegórska, kierownik GOPS. - Wśród uczestników będą trzy osoby posiadające orzeczenie o niepełnosprawności. Uczestnicy objęci będą wsparciem w postaci kursów zawodowych oraz wsparciem psychologicznym. Odbędą również spotkania z doradcą zawodowym, zarówno grupowe jak i indywidualne. Ponadto dla wszystkich uczestników i uczestniczek oraz dla ich rodzin zorganizowana zostanie wycieczka o charakterze edukacyjnym. Biuro projektu znajduje się w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej we Włocławku przy ulicy Królewieckiej 7.
Nowoczesna sieć. Koniec kłopotów z internetem Firma Sat-Film dzięki dofinansowaniu unijnemu będzie budowała bardzo nowoczesną sieć teleinformatyczną o dużej przepustowości. Sieć obejmie swoim zakresem również dużą część gminy Włocławek, między innymi: Modzerowo, Józefowo, Dąb Polski i okolice. Gmina by umożliwić przesyłanie sygnału do Dębu Polskiego udostępni dwa maszty o wysokości 28 m. Pierwszy z nich wybudowano w Modzerowie, drugi powstanie w Dębie Polskim, pod warunkiem uzyskania pozwolenia. Na razie protest jednego mieszkańca wstryzmuje inwestycję. Mieszkańcy dzięki inwestycji będą mieli możliwość podłączenia się do szerokopasmowego internetu, telefonu stacjonarnego i telewizji kablowej. Obecnie trwają prace nad utworzeniem punktu dostępowego do podłączenia miejscowości Smólnik i jej okolic. Michał Szymczak
Jubilaci Janina i Władysław Drozdzewscy oraz (od lewej) wójt Ewa Braszkiewicz, córka Emilia Mirosz, Wiesław Błasiak, Grażyna Jakrzewska Medale za Długoletnie Pożycie Małżeńskie przyznane przez Prezydenta RP otrzymali Janina i Władysław Drozdzewscy z Dębic. Uroczystość wręczenia medali jubileuszowej pa-
rze odbyła się 18 marca w Urzędzie Gminy Włocławek. Państwu Janinie i Władysławowi Drozdzewskim Medale za Długoletnie Pożycie Małżeńskie, które przyznaje się z wspólne przeżycie co naj-
Fot. Nadesłana
Koło KGW w Warząchewce w Dniu Kobiet KGW w Warząchewce zorganizowało dla wszystkich pań z okolicznych wsi spotkanie z okazji Międzynarodowego Dnia Kobiet . Kilka pokoleń członkiń KGW w Warząchewce spotkało się miejscowej szkole. Artystyczną oprawę spotkania przygotowali uczniowie szkoły SPSK w Warząchewce. Przy dźwiękach muzyki i uroczystym stole, na którym królowały dania przyrządzone własnym sumptem przebiegała w miłej atmosferze wiejska biesiada. Wśród zaproszonych pań były: wójt Ewa Braszkiewicz, Elżbieta Grzegórska - kierownik GOPS, Jolanta Kwiatkowska (Urząd Gminy) oraz Ewa Adamczyk - dyrektor szkoły w Warząchewce. Panie podjęły decyzję o kontynuowaniu spotkań pokoleniowo-integracyjnych. Sławomir Kwiatkowski
Radna zaprosiła na babską biesiadę Do restauracji „Staropolska” w Kruszynie 8 marca na wspólne świętowanie z okazji Dnia Kobiet zaprosiła radna gminy Włocławek Danuta Seklecka. Skierowała je nie tylko do mieszkanek Kruszyna, ale także okolicznych miejscowości. Babska biesiada, była wprawdzie składkowa, ale pieniądze symboliczne. Panie bawiły się świetnie, były konkursy, wspólne pogaduszki i tańce przy muzyce. Co najważniejsze, oderwanie się od szarości codziennego życia na wsi. Fot. Jolanta Pijaczyńska
mniej 50 lat wręczyła wójt Ewa Braszkiewicz. W uroczystości jubilatom towarzyszyła córka Emilia Mirosz oraz Grażyna Jakrzewska - sołtys sołectwa Ludwinowo, a także Wiesław Błasiak - radny
Rady Gminy Włocławek. Pani Janina pochodzi z Czamanina w powiecie radziejowskim (gmina Topólka), a pan Władysław z Gołębina w gminie Lubraniec. Poznali się u rodziny w Koszanowie, a po dwóch tygodniach znajomości wzięli ślub cywilny w Topólce, a kościelny w Świerczynie w parafii św. Mateusza. W Dębicach mieszkają od 40 lat. Oboje pracowali w miejscowym Państwowym Gospodarstwie Rolnym. Wychowali pięciu synów: Krzysztofa, Jacka, Władysława, Bogdana, Janusza oraz córkę Emilię. Dochowali się pięciu wnuków, pięć wnuczek i jednej prawnuczki. Państwo Drozdzewscy mieszkają nadal w Dębicach razem z synem Jackiem. W tym samym domu mieszka córka Emilia Mirosz wraz z rodziną, która opiekuje się rodzicami. (j)
Coraz więcej Niebieskich Kart Niepokojącym zjawiskiem, jakie ostatnio odnotowuje Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej jest przemoc w rodzinie. Świadczy o tym duża liczba założonych przez policję Niebieskich Kart, co oznacza, że u niektórych mieszkańców gminy Włocławek pojawia się problem przemocy w rodzinie. Informacja o założonych Niebieskich Kartach wpływa do Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej. - Jednym z zadań własnych gminy jest prowadzenie zespołu interdyscyplinarnego, którego celem jest wspieranie problemów rodzin, w których występuje przemoc - mówi Elżbieta Grzegórska, kierownik GOPS. - Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie nałożyła na samorząd realizację zadań w tym zakresie. W skład takiego zespołu wcho-
dzą: przedstawiciel policji, pracownicy socjalni oraz kierownik GOPS, pedagog szkolny, pielęgniarka środowiskowa, kuratorzy sądowi. Zespół roboczy spotyka się w przypadku zaistnienia problemu indywidualnych rodzin, gdzie na skutek przemocy założona została przez policję Niebieska Karta. Przypominamy, że przemoc w rodzinie ustawa określa jako jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste osób, w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne. GOPS
nr 37, kwiecień 2014
W Naszej Gminie
Rozmowa
3
www.kujawy.media.pl
Janusz OSTAPIUK, wiceminister w Ministerstwie Środowiska: - Konkurencją dla zalewu są przepiękne i czyste jeziora i te będziemy wybierać do kąpieli i pływania
Nie może się zmarnować żadne euro Zajmuje się pan gospodarką wodną. Jak pan odnosi się do pomysłu stworzenia drogi wodnej na Wiśle, a także zagospodarowania Zalewu Włocławskiego?
Jest pan chyba jedynym podsekretarzem stanu, który uczestniczy w sesjach rady gminy jako radny. Zrezygnował pan wprawdzie z obowiązków wiceprzewodniczącego Rady Gminy Włocławek, ale nadal sprawuje funkcję radnego. Nie kłóci się to z pana obowiązkami w ministerstwie? - Radnym Gminy Włocławek, w której mieszkam jestem od początku tej kadencji, mija czwarty rok. Natomiast na podsekretarza stanu w Ministerstwie Środowiska zostałem powołany przez premiera niedawno, bo 22 stycznia tego roku. Zrezygnowałem z funkcji przewodniczącego rady, ponieważ obowiązki wynikające z nowej pracy nie pozwalają na solidne kierowanie jej pracami.
Do końca kadencji Wykonywanie obowiązków podsekretarza stanu wiąże się z wieloma obowiązkami, a nie chcę zawieść zarówno radnych, jak i mieszkańców gminy Włocławek. Natomiast zrezygnowanie z funkcji radnego narobiłoby wiele zamieszania i generowałoby dodatkowe koszty. Kadencja rady w listopadzie tego roku dobiega końca, więc organizowanie wyborów w tym czasie nie uważam za stosowne. Będę jednak starał się z obowiązków radnego wywiązywać jak należy. Mija trzeci miesiąc pracy w ministerstwie. Przyjęcie nowych obowiązków wymagało zapewne czasu. Jakimi
Janusz Ostapiuk: - Uważam, że pilną i potrzebną inwestycją w naszej gminie jest wybudowanie centralnej kotłowni na biomasę w Kruszynie. sprawami pan się zajmuje? - Nie było czasu na zastawianie się. Już na drugi dzień pracy w ministerstwie na moim biurku pojawiły się teczki dokumentacji z wieloma sprawami i trzeba było się nimi natychmiast zająć. Nie miałem z tym trudności, ponieważ od wielu lat jestem zawodowo związany z ochroną środowiska. Byłem też dyrektorem wydziału ochrony środowiska, gospodarki wodnej i geologii w Urzędzie Wojewódzkim, a także dyrektorem Wojewódzkiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych. Praca podsekretarza stanu jest podobna, tylko zakres problemów dotyczy nie województwa, a całej Polski. Do ministerstwa przeszedłem z Europejskiej Platformy Recyklingu SA, gdzie pełniłem funkcję dyrektora generalnego. To merytoryczne
przygotowanie pozwoliło mi na szybkie wdrożenie się do nowych obowiązków, m.in. także na odpowiadanie na pytania posłów obradujących w komisjach sejmowych i senackich, co bez takiego doświadczenia i wiedzy nie byłoby możliwe. Nadzoruję trzy departamenty: ekonomiczny, funduszy europejskich i gospodarki odpadami. Zajmuję się funduszami europejskimi z programu infrastruktura i środowisko, funduszy norweskich i europejskiego obszaru gospodarczego, a także mniejszych funduszy bilateralnych. Jestem przewodniczącym rady nadzorczej Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, co oznacza, że koordynuję pracę wojewódzkich funduszy w części związanej z tworzeniem i kształtowaniem prawa.
Pierwsze podsumowanie kosztów „ustawy śmieciowej” Urząd Gminy na wniosek radnych dokonał pierwszego podsumowania funkcjonowania gospodarki odpadami funkcjonującej w nowym systemie. Przepisy znowelizowanej ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminie, nakładające nowe obowiązki na odbiorców indywidualnych i gminy w zakresie zbierania, segregowania i utylizacji odpadów komunalnych weszły w życie 1 lipca 2013 roku. Jak się okazało, wprowadzenie nowych przepisów spowodowało znaczące podwyżki cen za odbiór śmieci w całej Polsce. W gminie Włocławek, po dziewię-
ciu miesiącach policzono koszty nowego systemu. Za drugie półrocze 2013 roku przychody z wpłat mieszkańców wyniosły 259 tys. zł. Koszt zorganizowania systemu odbioru odpadów wyniósł 472 tys. zł. Z budżetu Gminy Włocławek dołożono w tym okresie 213 tys. zł, m.in na zakup ciągnika z przyczepą, adaptację budynku i uporządkowanie terenu pod potrzeby PSZO-ka oraz koszty odbioru popiołu. Natomiast za pierwszy kwartał br. przychody wyniosły 170 złotych, a wydatki 194 tys. zł. Różnicę musiano pokryć z budżetu Gminy Włocławek. Czytaj też str. 10-11
Rozliczenie funduszy Najważniejsze sprawy z tych ostatnich miesięcy? - Przede wszystkim musimy rozliczyć się z funduszy unijnych, co nie jest łatwe. Jeszcze trwa perspektywa unijna 2007-2013, która jest dobra dla ekologii. Mamy zagwarantowane ponad 4 miliardy euro na ochronę środowiska. Chcemy, aby pieniądze unijne jak najszybciej dotarły do Polski, dlatego bardzo starannie monitorujemy rozpoczęte prace inwestycyjne. Przyświeca nam hasło „Nie może się zmarnować żadna złotówka, żadne euro”. Szczególnego nadzoru, ze względu na nowe instalacje, wymagają spalarnie odpadów, a takich budujemy w Polsce sześć: w Krakowie, Bydgoszczy, Białymstoku, Koninie, Szczecinie i Poznaniu.
- Trudny temat. Aby stworzyć drogę wodną to cała Wisła musi być spławna. W tej chwili spławna jest tylko od Gdańska w okolice Włocławka, a przy niskich stanach wód, poniżej tamy nie przepłynie żadna jednostka oprócz małej łódki. Przywrócenie żeglowności Wisły - to jest melodia dalekiej przyszłości. Natomiast Zalew Włocławski nadaje się dobrze do żeglarstwa i szybkich łodzi, ale nie kąpieli. Konkurencją dla zalewu są przepiękne i czyste jeziora i te będziemy wybierać do kąpieli i pływania. Trzeba myśleć o zagospodarowaniu rzeki, ale trzeba też brać pod uwagę potrzeby mieszkańców. W zeszłym roku wszedł w życie nowy system gospodarowania odpadami przez gminy, którego był pan zwolennikiem. Jak gmina Włocławek na tle innych gmin w kraju wywiązała się z nowego obowiązku? - Uważam, że gmina Włocławek przyjęła rozwiązania na bardzo poprawnym poziomie. Są samorządy, które wprawdzie zatwierdziły rozwiązania na poziomie wysokich standardów, ale mieszkańcy płacą powyżej 15 zł od osoby miesięcznie. W gminie Włocławek opłaty wynoszą poniżej 10 złotych. Za te pieniądze poziom usług nie jest zły.
W całej Polsce kuleje kwestia odbierania odpadów z nieruchomości niezamieszkałych, np. z drobnej wytwórczości. Przy najbliższej nowelizacji będziemy proponowali, aby te nieruchomości weszły do systemu gminnego. Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach zostanie doprecyzowana i poprawiona. Pod kierownictwem prof. Andrzeja Kraszewskiego pracuje zespół do spraw wdrażania tej ustawy powołany przez ministra środowiska.
Pilną inwestycją kotłownia Samorządowcy gminy Włocławek mogą liczyć na pana pomoc w pozyskiwaniu środków unijnych? - Do tańca trzeba dwojga. Apelowałem do radnych, aby zostały jasno określone przyszłe cele i przygotowana dokumentacja pod inwestycje. Jeśli to zostanie zrobione, wtedy gdy pojawią się środki unijne, będzie można o nie aplikować. Uważam, że pilną i potrzebną inwestycją w naszej gminie jest wybudowanie centralnej kotłowni na biomasę w Kruszynie. Zasilałaby ona szkołę, dom kultury i ośrodek zdrowia. Obecnie za ogrzewanie tych instytucji płacimy ponad 220 tysięcy złotych rocznie. Za te pieniądze z pomocą środków unijnych można swobodnie wybudować kotłownię, która w przyszłości da duże oszczędności gminie. Rozmawiała: Jolanta Pijaczyńska
Parkingi przy cmentarzach Nekropolie w gminie Włocławek są coraz większe. Więcej ludzi odwiedza groby swoich najbliższych. Niestety, dojazd do cmentarzy jest nierzadko bardzo uciążliwy. W Smólniku do cmentarza prowadzi droga żużlowa, co sprawia trudności z dojazdem. Jednak niedługo kłopoty te się skończą, bowiem w czerwcu wybudowana zostanie droga do cmentarza komunalnego wraz z kilkunastoma miejscami parkingowymi wzdłuż ogrodzenia cmentarza w Smólniku. Przetarg na tę inwestycję został przeprowadzony a umowa z wykonawcą podpisana.
W Kruszynie od wielu lat nabrzmiewał problem dojazdu mieszkańców i zaparkowania samochodów w pobliżu cmentarza. Po dyskusji radnych, w trakcie przygotowywania budżetu na rok 2014 zapadła decyzja o wykorzystaniu gruntów położonych przy cmentarzu, które należą do Gminy Włocławek pod potrzeby przyjeżdżających na cmentarz. W maju rozpoczną się prace związane z urządzeniem parkingu z dojazdem od strony drogi wojewódzkiej nr 265 Kruszyn-Brześć Kujawski.
4
W Naszej Gminie www.kujawy.media.pl
Utylizacja na koszt funduszu
Dachy bez azbestu W tym roku z dachów w gminie Włocławek zniknie 60 ton szkodliwego dla zdrowia eternitu. Łączna powierzchnia pokryć dachowych budynków mieszkalnych i gospodarczych, z których zostanie zdjęty eternit zawierający azbest wynosi około 4 tys. mkw. - Na początku października 2013 roku Gmina Włocławek rozesłała do sołtysów i umieściła na stronie internetowej oraz w Biuletynie Informacji Publicznej Urzędu Gminy Włocławek informacje dotyczące możliwości otrzymania z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu dotacji na utylizację azbestu na 2014 rok – mówi Magdalena Korpolak-Komorowska, kierownik referatu budownictwa, rolnictwa i gospodarki komunalnej. - Mieszkańcy gminy mogli składać do końca ubiegłego roku wnioski na sfinansowanie demontażu, transportu i utylizacji azbestu. Złożonych zostało 20 wniosków (16 na demontaż, transport i utylizację oraz 4 na sam transport zdjętego wcześniej już azbestu). Prace rozpoczną się pod koniec kwietnia i powinny zakończyć się z końcem sierpnia tego roku. Całkowity koszt przedsięwzięcia szacuje się na około 50 tys. zł. Gmina na ten cel otrzyma dotację z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu.
Zieleń z dotacji Gmina Włocławek otrzyma 10 tys. zł z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu na powiększenie terenów zieleni na terenie gminy. Za otrzymane pieniądze z WFOŚiGW oraz dodane z budżetu Gminy Włocławek 2 tys. złotych zostaną zakupione i posadzone drzewa i krzewy ozdobne.
Gospodarka
Po pieniądze unijne wspólnie z Włocławkiem mentacja jest już gotowa. Na obie te inwestycje dofinansowanie z Unii Europejskiej wynosi 85 proc.
Wstępne projekty
Gospodarze sąsiedzkich gmin rozmawiają na temat programu ZIT. Od lewej: Jan Krzyżanowski, Stanisław Adamczyk, burmistrz Wojciech Zawidzki i Ewa Braszkiewicz Gminy przygotowują się do pozyskania pieniędzy unijnych z nowego rozdania na lata 2014-2020. Nowym instrumentem do pozyskiwania środków finansowych są Zintegrowane Inwestycje Terytorialne (ZIT). Jest to nowa forma współpracy pomiędzy jednostkami samorządu terytorialnego, które będą wspólnie działały.
Zaprosił Włocławek
Orzeczenie SKO
Kara za wycięte drzewa Nadleśnictwo Włocławek ma zapłacić za nielegalną wycinkę drzew gminie Włocławek około 400 tysięcy złotych - tak orzekło Samorządowe Kolegium Odwoławcze we Włocławku. Ponad 2,5 roku temu na zlecenie leśników Nadleśnictwa Włocławek bez wymaganego zezwolenia wycięto 30 sztuk drzew olszy czarnej w leśnictwie Mursk. Wtedy, po przeprowadzonym postępowaniu administracyjnym, wójt gminy nałożyła karę administracyjną w wysokości 372 tysiące złotych. Od tej decyzji odwołało się Nadleśnictwo Włocławek, które ponosi odpowiedzialność za działanie leśniczych z Murska. - Postępowanie w tej sprawie toczyło się ponad dwa lata, dwukrotnie SKO uchylało moją decyzję celem uzupełnienia materiału dowodowego - mówi wójt Ewa Braszkiewicz. - Osobiście od początku uważałam, że drzewa zostały wycięte nielegalnie, bez wymaganej decyzji, na terenie, który zgodnie z dokumentami stanowi łąkę a nie las, co też wykazaliśmy. Samorządowe Kolegium Odwoławcze ustaliło, że wójt gminy wydała decyzję zgodną z przepisami prawa. Ponad wszelką wątpliwość ustalono, że teren, z którego usunięto drzewa był łąką, a więc do wycinki drzew potrzebna była decyzja wójta. Decyzja SKO jest ostateczna i wymagalna. Sprawa całkowicie się nie zakończyła bowiem Nadleśnictwo Włocławek zamiast zapłacić gminie karę podważyło decyzję SKO, zaskarżając ją do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Na wydanie orzeczenia trzeba będzie zapewne długo czekać. Wójt ma prawo od chwili wydania decyzji przez SKO naliczać odsetki za zwłokę. (r)
nr 37, kwiecień 2014
Możliwość powołania ZIT ma samorząd Włocławka. W tym celu musi zawrzeć porozumienia z jednostkami samorządów terytorialnych funkcjonujących w obszarze powiatu ziemskiego. Do wspólnego działania samorząd Włocławka zaprosił m.in. gminę Włocławek, a także gminy: Fabianki, Brześć
Kujawski i Kowal. Na zaproszenie wójt Ewy Braszkiewicz 26 marca br. w siedzibie Urzędu Gminy Włocławek odbyło się spotkanie wójtów i burmistrzów gmin, które podpiszą porozumienie i będą wspólnie tworzyły Zintegrowane Inwestycje Terytorialne Miasta Włocławek. Uczestnicy spotkania: Wojciech Zawidzki - burmistrz Brześcia Kujawskiego, Stanisław Adamczyk - wójt gminy Kowal oraz Jan Krzyżanowski - wójt gminy Fabianki po przeanalizowaniu proponowanego budżetu tzw. „miejskiego ZIT-u”, ustalili priorytety zadań, które będą finansowane w nowym rozdaniu z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Europejskiego Funduszu Społecznego. W ramach projektów „twardych” gmi-
ny przewidują pozyskanie środków unijnych między innymi na budowę ścieżek rowerowych, uzbrojenie terenów inwestycyjnych przy wybudowanej autostradzie A1, rewitalizację miejscowości i rozbudowę lub budowę infrastruktury oświatowej i sportowej. W ramach programów społecznych ustalono, że głównym celem działań będzie pozyskanie środków na poprawę warunków życia osób starszych, niepełnosprawnych i wykluczonych społecznie. Gmina Włocławek w ramach ZIT-u planuje pozyskanie środków unijnych, m.in. na budowę sali gimnastycznej w Kruszynie (dokumentacja jest w trakcie przygotowania), rozbudowę ośrodka zdrowia w Smólniku - doku-
- Salę w Smólniku budowaliśmy także ze środków unijnych, ale wsparcie wyniosło tylko 30 proc. – mówi wójt Ewa Braszkiewicz. Warto było poczekać, teraz możemy sięgnąć po większą pulę pieniędzy. Oprócz tych zadań zgłoszono także projekty dotyczące m.in. budowy sieci wodociągowej i kanalizacyjnej Nowa Wieś-Kruszyn, kompleksowej rewitalizacji miejscowości Świętosław, budowy ścieżek rowerowych, remont budynku Zespołu Szkół w Kruszynie. Istotne znaczenie ma realizowany wspólnie z gminą Miasto Włocławek w ramach obszaru Transport Niskoemisyjny projekt wymiany autobusów MPK na gaz. To spowoduje znaczący spadek kosztów działalności tego przedsiębiorstwa. Gmina Włocławek liczy przy tym na zwiększenie liczby kursów autobusów linii Nr 8 i 13. Przyjęta wstępnie przez samorządowców lista projektów była omawiana na spotkaniu w Urzędzie Miejskim we Włocławku, który z racji sprawowanej funkcji będzie odpowiedzialny za realizację ZIT. (mp)
Z funduszu sołeckiego
Wodomierze radiowe w Łagiewnikach i Kolonii Dębice Gmina Włocławek podjęła decyzję o wdrożeniu radiowego systemu odczytu wodomierzy w domkach jednorodzinnych. System ten, który w oparciu o urządzenia i rozwiązania technologiczne firmy Media Miar w prosty sposób usprawni inwentaryzację, odczyty i rozliczenie odbiorców. Odczyt pod nieobecność Wymienionych zostanie około 100 wodomierzy w dwóch miejscowościach Kolonia Dębice oraz Łagiewni-
ki, w których mieszkańcy podjęli decyzję o przekazaniu środków na ten cel z budżetu funduszu sołeckiego. Zainstalowane zostaną wodomierze firmy METRON, które po 5-letnim okresie legalizacji mogą być wymienione na nowe, a impulsatory mogą pozostać te same. Dzięki nowym wodomierzom oraz systemie odczytu radiowego inkasenci będą mogli szybko, sprawnie, a co najważniejsze podczas nieobecności mieszkańca danej nieruchomości, dokonać pełnego odczytu wodomierzy i przesłać gotowe rozliczenie na adres odbiorcy. Koszt jednego wodomierza z nadajni-
kiem wyniesie około 72 zł a jego wymiany około 21 zł.
Wymierne oszczędności W związku z faktem, iż zmiana odczytu na system radiowy przyniesie oszczędności oraz udogodni mieszkańcom rozliczanie się za wodę, Gmina Włocławek planuje w przyszłości poszerzenie obszaru, na którym zostaną zamontowane tego typu wodomierze oraz ma nadzieję, iż przyłączą się do tego pozostałe sołectwa, przekazując na ten cel swoje fundusze. (mp)
W Naszej Gminie
Samorząd
nr 37, kwiecień 2014
www.kujawy.media.pl
5
Fot. Jolanta Pijaczyńska
Na trzech sesjach obradowali radni
Radni gminy Włocławek podczas XXIX sesji W tym roku odbyły się trzy sesje Rady Gminy Włocławek. Pierwsza tegoroczna sesja 14 lutego, była sesją nadzwyczajną, zwołaną na wniosek wójta. Podjęte uchwały związane były ściśle z finansami gminy. Podczas sesji odbywającej się 18 lutego radni przyjęli dwa programy - opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt oraz gminny program opieki nad zabytkami Gminy Włocławek na lata 2014-2017.
Dokonano także zmian w budżecie Gminy Włocławek na 2014 r. co doprowadziło także do zmian w wieloletniej prognozie finansowej gminy na lata 2014-2032. Przyjęto również plan pracy komisji rewizyjnej na 2014 rok oraz plan kontroli. Na sesji w marcu radni powołali nowego wiceprzewodniczącego rady, wyrazili zgodę na wyodrębnienie w budżecie Gminy Włocławek na 2015 rok funduszu sołeckiego. Fundusz sołecki - to pieniądze, które gmina przekazuje
mieszkańcom sołectw do podejmowania decyzji na jakie cele je przeznaczyć. Tę formę budżetu partycypacyjnego w Gminie Włocławek stosuje się od chwili wprowadzenia w życie postanowień ustawy o funduszu sołeckim, czyli od 2009 roku. Dzięki tym pieniądzom powstały chodniki, oświetlenie uliczne, place rekreacyjne. W marcu tego roku weszła w życie znowelizowana ustawa o funduszu sołeckim. Do tej pory rada gminy musiała corocznie podejmować uchwałę o utworzeniu
funduszu. Po zmianie taka decyzja obowiązuje na stałe, aż do czasu, gdy rada ją zmieni. Sołectwa z jednej gminy mogą teraz realizować wspólne projekty. Inwestycje z funduszu sołeckiego są w większym stopniu wspierane z budżetu państwa. Radni zajęli się też drogami gminnymi. Podjęli decyzję o współdziałaniu z Powiatem Włocławskim przy przebudowie drogi powiatowej Nowa Wieś-Smólsk-Kruszyn. (jot)
Gospodarka wodno-ściekowa dofinansowana
Po rezygnacji Janusza Ostapiuka
Fot. Jolanta Pijaczyńska
Paweł Bogdanowicz wiceprzewodniczącym Rady Gminy
Komisja skrutacyna powołana do przeprowadzenia wyboru. Od lewej: Witold Makaro, Elżbieta Sadowska Grzegorz Kędzierski Podczas obrad XXIX sesji Rady Gminy Włocławek radni podejmowali decyzję o wyborze wiceprzewodniczącego Rady Gminy. Został nim Paweł Bogdanowicz. Wiceprzewodniczący Rady Gminy Janusz Ostapiuk zrezygnował z tej funkcji po tym, jak objął stanowisko podsekretarza stanu w Ministerstwie Środowiska. Dla przeprowadzenia wyborów powołano komisję skrutacyjną w składzie: Elżbieta Sadowska (przewodnicząca), Witold Makaro i Grzegorz Kędzierski, która przeprowadziła tajne głosowanie. Wcześniej radni zgłosili dwóch kandydatów na nowego wiceprze-
W sesjach, jak zawsze oprócz radnych uczestniczyli sołtysi. Przypomnimy, że 11 marca obchodzono Ogólnopolski Dzień Sołtysa
wodniczącego: Sławomira Kwiatkowskiego i Pawła Bogdanowicza. W głosowaniu tajnym, w którym brało udział piętnastu radnych wszystkie głosy były ważne. Paweł Bogdanowicz otrzymał osiem głosów, natomiast Sławomir Kwiatkowski o jeden głos mniej. Paweł Bogdanowicz, który został nowy wiceprzewodniczącym Rady Gminy Włocławek z zawodu jest leśnikiem. W 1994 roku objął leśnictwo Dąb, którym nadal zawiaduje. Leśnictwo Dąb jest obszarowo jednym z większych w Nadleśnictwie Włocławek, obejmuje 1900 hektarów.
Więcej przydomowych oczyszczalni Od kilku lat w gminie Włocławek sukcesywnie rozwiązywane są problemy gospodarki wodno-ściekowej. Wszędzie tam, gdzie mieszkańcy nie mają możliwości podłączenia posesji do sieci kanalizacyjnej budowane są przydomowe oczyszczalnie ścieków. W tym roku powstanie kolejnych 50 takich oczyszczalni. Zarząd województwa kujawsko-pomorskiego już pozytywnie zaopiniował wniosek Gminy Włocławek o dofinansowanie kolejnej inwestycji gminnej w zakresie gospodarki wodno-ściekowej. Wójt Ewa Braszkiewicz 27 lutego br. podpisała umowę w ramach programu Oś 3 „Jakość
życia na obszarach wiejskich i różnicowanie gospodarki wiejskiej”, działanie „Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej ” na budowę przydomowych oczyszczalni ścieków dla indywidualnych odbiorców z terenu gminy Włocławek. Dofinansowanie budowy przydomowych oczyszczalni wyniesie 75 procent poniesionych kosztów kwalifikowalnych. Przydomowe oczyszczalnie ścieków zostaną wykonane między innymi w miejscowościach: Dąb Mały, Dobiegniewo, Smólnik, Warząchewka Polska, Łagiewniki, Józefowo, Kruszynek, Smólsk, Markowo.
Kanalizacja w Modzerowie - II etap
Gratulacje Pawłowi Bogdanowiczowi składa wójt Ewa Braszkiewicz
Zarząd Województwa kujawsko-pomorskiego ogłosił kolejny nabór wniosków o przyznanie pomocy dla operacji dotyczących gospodarki wodno-ściekowej w ramach działania Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej objętego programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 . W ramach ogłoszonego konkursu Gmina Włocławek zamierza złożyć wniosek na dofinansowanie zadania budowy II etapu sieci kanalizacji sanitarnej
w miejscowości Modzerowo. Dzięki pozyskanym środkom finansowym udałoby się zakończyć wieloletnią inwestycję sieciową, która byłaby sfinansowana ze środków unijnych w wysokości 75 proc. wartości zadania dla każdego etapu. Przypominamy, iż w roku 2013 zakończony został I etap budowy. Urząd Gminy rozpisze przetarg na drugi etap budowy do końca kwietnia. Magdalena Korpolak - Komorowska
6
W Naszej Gminie
nr 37, kwiecień 2014
Szkoła Smólnik
www.kujawy.media.pl
Nowatorskie nauczanie
Ćwiczę, uczę się, wygrywam
Śpiewa Nicola Jaroszewska z oddziału przedszkolnego
Nauczyciele wspierają uczniów
Ukryte talenty trzeba odkryć i pielęgnować Zespół Szkół w Smólniku od kwietnia 2013 roku ma tytuł „Szkoła odkrywców talentów”. Stanowi on wyróżnienie za istotny wkład w odkrywanie i wspieranie zainteresowań oraz uzdolnień przedmiotowych, sportowych, artystycznych, technicznych, a także społecznych i obywatelskich dzieci i młodzieży. Tegoroczny dzień promocji talentów odbył się 21 marca w pierwszym dniu wiosny. Uczniowie spotkali się z młodymi karatekami z Włocławskiego Klubu Karate Tradycyjnego. Później uczniowie klas IV-VI i gimnazjum wybrali się do wielu ciekawych krain: dobrego Smaku (kulinarnej), piękności (fryzjersko-kosmetycznej), doświadczeń (chemiczno- fizycznej), papieru i techniki (plastyczno-technicznej), artystycznych dusz (muzycznej), sportu i gier (scrabble, szachy, warcaby). Pod opieką nauczycieli uczniowie tworzyli swoje dzieła, rozwijali zainteresowania, przygotowywali się także do pokazów. Przedszkolaki i dzieci z klas I–III świętowały radośnie początek wiosny, paląc Marzannę. Swoje umiejętności muzyczne zaprezentowali niepełnosprawni uczniowie z klasy VI i III gimnazjum. Ich występ spotkał się z miłym przyjęciem, wszyscy bili duże
brawa. Następnie w edukacji wczesnoszkolnej odbył się konkurs recytacji wierszy Juliana Tuwima. Zwyciężyły: Aleksandra Wasielewska (kl. I), Patrycja Markowska (kl. I) i Oliwia Pietrzak (kl. III). W hali sportowej odbywały sią pokazy, popisy, prezentacje w wykonaniu uczniów uzdolnionych. Na początku zaprezentowali się szkolni aktorzy w inscenizacjach „Przypowieści o talentach” i „W pracowni naukowca”. Kolejni uczestnicy pokazów to młodzi recytatorzy, tancerki, piosenkarze, poeci, pisarze, muzycy, sportowcy, pasjonaci klocków lego, modelarstwa, fotografii i origami, plastycy, chemicy, kucharze, cukiernicy, szachiści, gracze w scrabble i warcaby, przyszłe
fryzjerki i kosmetyczki. Łącznie wystąpiło ponad stu uczniów, którzy pragnęli zaprezentować swoje zainteresowania i pokazać swoje mocne strony. Największymi brawami zostali obdarzeni najmłodsi uczestnicy. Przedszkolaki z grupy 3-4 latków zaprezentowały pokaz wokalno-taneczny, dzieci z grupy 4-5 latków „Taniec z chustami”, a przyszli pierwszoklasiści z grupy 5-6 latków, Małgorzata Potocka i Piotr Buziewski zadziwili wszystkich pięknym czytaniem wiersza J. Brzechwy „Na straganie”. Dużym zainteresowaniem cieszył się pokaz Aleksandry Wojciechowskiej. Uczennica sama projektuje i szyje swoje ubrania.
Mają zdolności kulinarne: Dominika Miziołek, Agata Kluzińska, Paulina Teśka, Patrycja Redecka
Można było obejrzeć również wiele wystaw prac plastycznych przedszkolaków i uczniów szkoły podstawowej. W galerii prac gimnazjalistów pojawiły się grafiki Natalii Sudo, Natalii Skowrońskiej i Angeliki Dekowskiej oraz fragmenty utworów poetyckich i prozatorskich Dominiki Krzeszewskiej, Rafała Malesy, Natalii Sudo i Aleksandry Wojciechowskiej. Samorząd Uczniowski przeprowadził wśród uczniów plebiscyt na „Nauczyciela z pasją”. Uczniowie szkoły podstawowej wybrali panią Wiolettę Skrajną, a uczniowie gimnazjum przyznali to wyróżnienie Małgorzacie Gliszczyńskiej.
Małgorzata Gliszczyńska
Adam Lewandowski- pasjonat chemicznych doświadczeń
Fot. Nadesłana
Aleksandra Wojciechowska-utalentowana sportsmenka, znakomita krawcowa
Od maja 2013 roku uczniowie obecnej klasy drugiej Gimnazjum Zespołu Szkół z Oddziałami Integracyjnymi w Smólniku uczestniczą w projekcie pn. „Ćwiczę, uczę się, wygrywam”. Jego koordynatorem jest Kujawsko-Pomorskie Centrum Edukacji Nauczycieli w Bydgoszczy, a uczestniczy w nim około 100 gimnazjów województwa kujawsko-pomorskiego. Projekt ma charakter wychowawczy, a jego głównym celem jest kształtowanie i rozwijanie społecznie akceptowanych zachowań u uczniów w wyniku zastosowania nowatorskich działań edukacyjnych i wychowawczych na zajęciach pozalekcyjnych. Uczniowie uczą się jak radzić sobie w sytuacjach trudnych i konfliktowych, rozwijają swoje zainteresowania matematyczne, językowe, informatyczne i sportowe. Uczniowie pod opieką nauczycieli Jolanty WieczorekWilińskiej i Krzysztofa Jarębskiego zwiedzili Muzeum Geologiczne Uniwersytetu Łódzkiego, gdzie wysłuchali prelekcji na temat powstawania, występowania i praktycznego wykorzystania skał i minerałów. Wizyta w muzeum przybliżyła uczniom sylwetkę polskiego uczonego, Jana Czochralskiego, wynalazcy powszechnie stosowanej do dziś metody otrzymywania monokryształów krzemu.
Logika - w oczekiwaniu na wyniki gry - od prawej Anita Dylicka, p. Kinga Rybarkiewicz, Dominika Miziołek, Dawid Jankowski i ekspert Eksperymantarium Szczególnym zainteresowaniem uczniów cieszyła się wizyta w Eksperymetarium, w którym zwiedzili wystawy „Tajemnice fizyki” oraz „Ryzyko”. Uczniowie zaobserwowali wiele doświadczeń, znanych im z fizyki i matematyki. Interaktywna wystawa pozwoliła zrozumieć trudne niekiedy zagadnienia z różnych dziedzin fizyki: magnetyzmu, elektryczności, dynamiki, optyki, mechaniki, akustyki i dźwięku, matematyki: logiki, rachunku prawdopodobieństwa, biologii, chemii. Stały się one prostsze i czytelniejsze dla każdego z uczniów, dzięki możliwości wypróbowania ich działania na specjalnych przyrządach oraz na stanowiskach interaktywnych. Duże wrażenie zrobił na uczestnikach wycieczki Tunel kosmiczny, stając się niewątpliwą atrakcją wystawy. Zwiedzanie wystawy było preludium do gry tematycznej „Odkryj tajemnice Einsteina”, podczas której uczniowie w grupach zgłębiali tajemnice fizyki i matematyki. Uczniowie rozwijają swoje kompetencje językowe, ale także wykorzystują je w praktyce. Uczestnicy projektu zainicjowali akcję czytania dzieciom przedszkolnym i młodszym kolegom z klas I-III bajek w oryginale. Zajęcia przez nich przygotowane pod opieką Aleksandry Skorupy cieszyły się bardzo dużym zainteresowaniem dzieci, a organizatorom sprawiły wiele radości i satysfakcji. Aby nie tylko umysł był w formie, lecz i ciało dba o to p. Andrzej Kłódkowski. Zajęcia sportowe rozwijają zarówno kondycję młodych sportowców, jak również kształtują ich postawy, ucząc przestrzegania zasad fair play.
Jolanta Wilińska
ZAPRASZAMY DO NASZEJ SZKOŁY Szkoła proponuje:
„Dzieci! – dumne miejcie zamiary, górne miejcie marzenia i dążcie do sławy. Coś z tego zawsze się stanie.”
J. Korczak W szkole panuje wyjątkowo przyjazna atmosfera. Jest to szkoła otwartości, demokracji, tolerancji i wolności w wyrażaniu własnych opinii. Otaczamy opieką dzieci wymagające wsparcia, akceptacji i pomocy.
* język angielskiego od przedszkola, * zajęcia ruchowe i muzyczne, * gimnastykę korekcyjną, Uczniowie naszej szkoły uczestniczą w różnego rodzaju zajęciach pozalekcyjnych, np. kółka matematycznego, polonistycznego, historycznego, ekologicznego, plastyczno-technicznego, teatralnego, informatycznego, j. angielskiego czy zajęciach rekreacyjno-sportowych. Nasze motto: Szkoła ekologiczna promująca kulturę kujawskiej wsi. Szkoła zapewnia:
* wyposażenie ucznia w niezbędny zasób wiedzy; * kształcenie umiejętności korzystania z nowoczesnych źródeł informacji; * przygotowanie do dalszych etapów edukacji i samokształcenia; * rozwijanie uzdolnień i zainteresowań; * kształcenie postaw patriotycznych, społecznych i humanitarnych. W roku szkolnym 2013/2014 oferujemy: * sześciolatkom - realizację obowiązku szkolnego w klasie I lub zorganizowane zajęcia w oddziale przedszkolnym * siedmiolatkom - naukę w
klasach z programami: ,,Zdrowo jem- więcej wiem.”, „Akademia przyjaciół pszczół” oraz udział w akcjach „Szklanka mleka” i „Owoce w szkole”. Szkoła posiada: * certyfikaty: „Szkoła Odkrywców Talentów”, ,,Szkoła zrównoważonego rozwoju”, ,,Szkoła przyjazna lokalnemu środowisku”; * wysokie osiągnięcia w konkursach międzyszkolnych oraz egzaminach; * własne programy nauczania w zakresie: edukacji sportowej- np. Lider Animator, ekologicznej, artystycznej
Ponadto: Wyspecjalizowanych nauczycieli, pracujący z pasją i zaangażowaniem. Nowoczesną bazę dydaktyczną dostosowaną do dzieci niepełnosprawnych, salę informatyczną, świetnie wyposażone sale dydaktyczne w nowoczesne pomoce i urządzenia multimedialne. Halę sportową i mini salę gimnastyczną, wielofunkcyjne boisko sportowe, plac zabaw, salę zabaw ruchowych dla dzieci z oddziałów przedszkolnych i klas I-III. Świetlicę szkolną otwartą od godz. 7:00 do 16:00. Oferujemy wspaniale dwudaniowe obiady z dodatkami. Dzieci i uczniów dowozimy gminnymi środkami lokomocji pod opieką odpowiedzialnych i solonych opiekunów.
W Naszej Gminie
Rozmaitości
nr 37, kwiecień 2014
www.kujawy.media.pl
7
Na zakończenie karnawału
Tradycyjnie, tak jak w ubiegłych latach, grupy barwnych przebierańców ze Świętosławia, Kruszyna oraz Olganowa pielęgnujące zwyczaje zapustne na Kujawach bawiły mieszkańców wiosek. W tłusty czwartek kujawska „koza” wyszła na ulice Świętosławia. Barwny korowód
przebierańców zdążał w radosnych pląsach od domu do domu, aby wreszcie zjawić się w świetlicy gdzie trwała zabawa dla dzieci. Nie mogło być inaczej, bo była to karnawałowa zabawa z „kozą”. Dzieci zgromadzone na balu w świetlicy w Świętosławiu z radością powitały kozy, bociany, niedźwiedzia i
konie. Gorzej było z maszkarami diabłów i śmierci, które budziły w maluchach strach, ale gdy maszkary zdjęły maski okazało się, że nie taki straszny diabeł, jak go malują. Wspólna zabawa przy muzyce, głośnych śpiewach dźwiękach dzwonków i odgłosach kłapiących szczęk, w myśl dawnych wierzeń miała
Fot. Jolanta Pijaczyńska
Pielęgnują zwyczaje zapustne na Kujawach
Fot. Tomasz Wieczorek
Uczestnicy zabawy z „kozą” w Świętosławiu
Kruszyńska „koza” z radnym Andrzejem Spychalskim
odpędzić zimę i wszelkie zło oraz przywołać wiosnę. Zabawę z „kozą” w Świętosławiu zorganizował dla dzieci Urząd Gminy we Włocławku wraz z Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej i Gminnym Ośrodkiem Kultury w Kruszynie. Do prezentów dla dzieci dołożyli się również Bogusław Wrocławski, radny gminy oraz Andrzej Spychalski, radny powiatu. - W gminie Włocławek mamy dwie grupy zapustne kultywujące dawne tradycje.
„Koza” tradycyjnie pojawia się w Świętosławiu i Kruszynie – mówi wójt Ewa Braszkiewicz. - Wspieramy ich działalność, ponieważ stanowią one wartościowe zjawisko niematerialnego dziedzictwa Kujaw. Podtrzymują pradawną ludową tradycję. Grupy te także, co roku uczestniczą w barwnym karnawałowym korowodzie idącym ulicami Włocławka. W tym roku we włocławskim ulicznym karnawale paradowała „koza” ze Świętosławia.
Natomiast kruszyńska „koza” w pięknych strojach skakała po ulicach wioski, zaglądała do domów i bawiła mieszkańców Kruszyna oraz tych, którzy przez wieś przejeżdżali. Oprócz tradycyjnych maszkaronów w grupie pojawiają się także rekwizyty (rowery, traktor) oraz postaci (milicjant, kominiarz) czasów PRL-owskich i współczesnych. (jot)
Zagrali, zaśpiewali i zatańczyli na spotkaniach na Krajnie Zespół Folklorystyczny „Kruszynioki” uczestniczył w VIII Spotkaniach Integracyjnych „ Sztuka kulinarna i kultura ludowa gmin województwa kujawskopomorskiego”. Do Lutowa Zespół „Kruszynioki” pojechał na zaproszenie Stowarzyszenia Rozwoju Wsi „KGW i KR” wójta gminy Sępólno Krajeńskie, burmistrza
Sępólna Krajeńskiego, KGW, WOK i Rady Sołeckiej Lutowo. W spotkaniu uczestniczyło liczne grono przedstawicieli władz samorządowych powiatów i gmin. Artyści ludowi z Kruszyna, dając koncert składający się z piosenek i tańców kujawskich, promowali swoją gminę na przepięknej Krajnie.
Pieniądze z małych projektów
„Kruszynioki” uwiecznią piosenki na płycie Jednym z celów jakie stawia Unia Europejska przyznając pieniądze na tzw. „małe projekty” jest rozwijanie aktywności społeczności lokalnej oraz promocja twórczości tej społeczności. Urząd Gminy Włocławek, korzystając z możliwości pozyskania unijnych pieniędzy z tego źródła wystąpił z wnioskiem o dotację w celu propagowania osiągnięć Zespołu Folklorystycznego „Kruszynioki” poprzez nagranie utworów będących w ich repertuarze.
Projekt pn. „Nagranie płyty przez Zespół Folklorystyczny Kruszynioki z Kruszyna” zakłada nagranie płyty w profesjonalnym studiu nagrań. Płyta zawierać będzie muzykę lokalną kujawską, folklor kujawski oraz biesiadną. Na krążku CD znajdzie się 19-22 utworów muzycznych, czas nagrania około 40 minut. Wyprodukowanych zostanie trzy tysiące egzemplarzy płyt w kartonowym pudełku. Zostaną one rozdane mieszkańcom gminy Wło-
cławek nieodpłatnie wraz z gazetą „W Naszej Gminie”. Całkowity koszt nagrania, w którym wystąpi ponad 45 osobowa grupa członków Zespołu wyniesie nieco ponad 17 tys. złotych, w tym dofinansowanie w wysokości 5900 złotych. Przypomnijmy, że Zespół Folklorystyczny „Kruszynioki” powstał w 1987 roku. Jego założycielem i kierownikiem jest niezmiennie Irena Muszyńska, także radna Gminy Włocławek. Przez wszystkie lata istnienia i funkcjonowania Zespołu
mozolnie opracowywano repertuar pod względem muzycznym, docierając do najstarszych mieszkańców regionu. „Kruszynioki” to Zespół wielopokoleniowy, wokalno-taneczny z własną kapelą ludową, który w swoim repertuarze ma pieśni kujawskie oraz inne utwory ludowe z różnych regionów kraju. Wiernie odwzorowuje obrzędy ludowe. Zespół nie stroni też od muzyki biesiadnej. „Kruszynioków” można spotkać na prawie wszystkich festynach organizowanych w regionie Kujaw i ziemi dobrzyńskiej.
Próby Zespołu odbywają się dwukrotnie w tygodniu w Gminnym Ośrodku Kultury w Kruszynie. Płyta „Kruszynioków” pozwoli zachować od zapomnienia dawne zwyczaje i pieśni ludowe, a także będzie również doskonałą promocją Gminy Włocławek. Celem zadania jest rozwijanie aktywności społeczności lokalnej oraz promocja lokalnej twórczości poprzez nagranie płyty przez Zespół Folklorystyczny „Kruszynioki” z Kruszyna.
Po zrealizowaniu zadania na pewno podniesie się zaangażowanie lokalnej społeczności w inicjatywę społeczną Zespołu, poprzez to, że w wyniku nagrania płyty uczestnicy przeprowadzą swoistą promocję swojej działalności, a lokalna młodzież zobaczy, że przez taką działalność proponujemy jej udział w realizacji ciekawych projektów. M. Korpolak - Komorowska
8
W Naszej Gminie
nr 37, kwiecień 2014
Kultura
www.kujawy.media.pl
Śpiewaj razem z nami, strażakami Teksty piosenek, które znajdują się na płycie orkiestry dętej OSP Kruszyn: Pożar w Kwaśniewicach, Rezerwa, Czerwone jabłuszko, Te opolskie dziouchy, Przybyli ułani, Chachary, Gdybym miał gitarę, Cztery razy po dwa razy, Ukraina (Hej, sokoły), Szła dzieweczka, Marianna, Widziałem Marynę, Oj dana, dana, Te strażackie chłopy.
Trzecia płyta kruszyńskiej orkiestry Oj dana, dana Lasem, łąką, polem biegną kręte dróżki. Zawiozą nas one do kruszyńskiej wioski. Ta wioska od dawna w okolicy słynie ze straży pożarnej najdzielniejszej w gminie. Mają tu strażacy samochód czerwony A na sześciu kołach czarne lśnią opony. Mają sprzęt strażacki bogaty, nie skąpy: drabiny, gaśnice, sikawki i pompy. Wszystko zawsze działa sprawnie jak należy. A strażacy tutaj - to sam kwiat młodzieży. Zgrabni, silni, młodzi, opaleni chłopcy. Dumni są z nich swoi, a chwalą ich obcy. Każdy z nich ma mundur, toporek ze stali i hełm, w którym słońce złotą świeczkę pali. Gdy syrena wyje już śpieszą strażacy czasem w nocy - ze snu, czasem w dzień - od pracy. Słychać warkot z dala. Patrzy wioska cała: mknie samochód straży jak czerwona strzała. Na pomoc! Na pomoc – ile sił w motorze! Kto lepiej niż strażak w nieszczęściu pomoże? Nasza straż jest pierwsza – choćby szmat był drogi. Pryska woda z węża, syczy żar i ogień. Gaśnie groźny pożar, dym ku ziemi gnie się. To brygada Kruszyn ludziom pomoc niesie! Strażacy nie tylko są pierwsi przy pracy! Wesoło się bawić umieją strażacy. W strażackiej remizie wieczorem w sobotę lśni klarnet srebrzysty, puzony lśnią złote. I talerz o talerz uderza znienacka. Nie lubi próżnować orkiestra strażacka. Dziewczętom warkocze fruwają nad głową, gdy bęben rytm walca wybija miarowo. Starszyzna się cieszy, przygładza wąsiska. I starsi na tańce popatrzeć chcą z bliska.
Gdybym miał gitarę Gdybym miał gitarę To bym na niej grał Opowiedziałbym o swej miłości Którą przeżyłem sam. x2 Ref: A wszystko te czarne oczy Gdybym ja je miał Za te czarne, cudne oczęta Serce, dusze bym dał. x2
Orkiestra dęta OSP Kruszyn, pod kierunkiem kapelmistrza Tomasza Tuszyńskiego wydała kolejną, już trzecią płytę pn. „Orkiestra Dęta OSP Kruszyn Biesiaduje – Na Kruszyńską Nutę”. W nagraniu, które odbywało się w studiu Polskiego Radia Łódź uczestniczyło 37 osób. Jak sama nazwa mówi, trzecia płyta orkiestry z Kruszyna wypełniona jest muzyką i piosenkami biesiadnymi. Rozpoczyna się powitaniem na tle kujawiaka, który gra na fleciku drewnianym kapelmistrz Tomasz Tuszyński. Dalej usłyszymy 14 utworów nagranych przez orkiestrę w aranżacji (oprócz utworu „Marianna”) Tomasza Tuszyńskiego. Praca nad wydaniem płyty, od pomysłu, aż do pojawienia się krążka z nagraniami trwała półtora roku. - Zanim wybraliśmy utwory pytaliśmy członków orkiestry, a także naszych znajomych, jakie piosenki lubią słuchać i śpiewać podczas wspólnych biesiad - mówi Tomasz Tuszyński. - Gdy pojawiły się pierwsze propozycje zacząłem szukać odpowiednich opracowań tych utworów, jednak były one bardzo trudne do zagrania. Proste aranże, które były lekkie łatwe i przyjemne trudno znaleźć. Chodziło nam o coś lekkiego, miłego dla ucha. Podjąłem wtedy decyzję, żeby opracować utwory w lekkim stylu zachęcającym do śpiewu
Te strażackie chłopy Te strażackie chłopy wielkie paradnice Kazali se kupić pianowe gaśnice. Czerwone gaśnice, białe wężownice, By móc se ugasić całą okolicę. Te strażackie chłopy, każdy siły spręża Kazali se kupić 8 m węża. 8 m węża byleby grubego by móc se ugasić pożara każdego. Te strażackie chłopy- to dzielne chłopaki Kazali se kupić nowiutkie bosaki. Nowiutkie bosaki z długimi kijami Aby przy pożarze radę sobie dali.
Podczas nagrania w Polskim Radiu oraz do tańca. Mam nadzieję, że się udało. Pracowałem nad tym 1,5 roku. Powoli pojawiało się coraz więcej utworów, które systematycznie włączałem do repertuaru orkiestry. Atmosfera od początku do samego końca była bardzo twórcza, graliśmy przecież utwory, przy których sami lubimy biesiadować. W nagraniu płyty orkiestrze towarzyszyli wokaliści Paulina Kozłowska i Mariusz Gralak. Projekt graficzny wykonał Kamil Wieczorek. Zdjęcia są autorstwa Zbigniewa Wieczorka. - Zbliżają się ciepłe dni, a więc nadchodzi czas na biesiadowanie przy muzyce – mówi Roman Gołębiewski – wicestarosta i prezes OSP Kruszyn. - Oddajemy nowy krążek do rąk mieszkańców
W nagraniu płyty udział mają: Tomasz Tuszyński – kapelmistrz/wokal; Paulina Kozłowska – wokal; Mariusz Gralak – wokal; Marietta Mielczarek – lira; Krzysztof Kędzierski – klarnet; Marcin Włodarczyk – klarnet; Milena Rucińska – klarnet; Mariusz Mielczarek – klarnet; Patryk Waligórski – klarnet; Damian Młynarkiewicz – saksofon altowy; Dawid Świątkowski – saksofon altowy; Adrian Olszewski – saksofon altowy; Maciej Waligórski – saksofon tenorowy; Robert Modrzejewski – saksofon tenorowy; Andrzej Kędzierski – saksofon barytonowy; Piotr Gliński – alt; Andrzej Matynka – eufonia; Daniel Hoff-
gminy Włocławek i naszych przyjaciół z nadzieją, że chętnie posłuchają muzyki, a także z nami zaśpiewają. Nagranie trzeciej płyty jest dowodem, że kruszyńska wielopokoleniowa orkiestra rozwija się i podwyższa swój poziom artystyczny. Niewątpliwym osiągnięciem OSP Kruszyn jest zachęcanie dzieci i młodzieży do nauki na instrumentach dętych. Nasza jednostka od wielu lat prowadzi nie tylko działania pożarnicze, ale również szeroko zakrojoną działalność wychowawczą, kulturalną oraz sportową. - Nic nie przychodziło łatwo – mówi Tomasz Tuszyński. – Za nami wielogodzinne próby, ale każda z nich to taka mała biesiada dla nas.
man – tenor; Kamil Skowroński – tenor; Jerzy Chojnacki – trąbka; Paweł Martynowski – trąbka; Paweł Gramza – kornet; Kamil Chlebowski – kornet; Marceli Olszewski – kornet; Mateusz Czarniak – kornet; Dawid Winiecki – kornet; Anna Gołębiewska – kornet; Fabian Ziomkowski – puzon; Bartosz Krawiecki – puzon; Roman Gołębiewski – tuba; Jan Antecki – tuba; Grzegorz Szymański – perkusja; Jarosław Kolanowski – bęben; Piotr Gągolewski – instrumenty perkusyjne; Jan Robaczewski – instrumenty perkusyjne; Jacek Winiecki – instrumenty perkusyjne oraz Piotr Mielczarek - instrumenty perkusyjne.
Te strażackie chłopy to jurne chłopaczki Kazali se kupić samochód strażacki. Czerwony samochód z mocnymi pługami Aby sobie zimą drogi odśnieżali. Te strażackie chłopy, w swych pięknych mundurach Kazali se kupić 4 m sznura. 4 m sznura no i piwa skrzynkę aby po tej akcji odpocząć se chwilkę.
Widziałem Maryne Widziałem Marynę raz we młynie, (bis) jak lazła do góry po drabinie, (bis) I widać jej było całe nogi, (bis) o jakie grubaśne, Boże drogi, (bis) I widać jej było kolaniska, (bis) o jakie grubaśne te kościska, (bis) I było jej widać kawał uda, (bis) a potem to były same cuda, (bis) Więc któryś niedzieli grzecznie pytom, (bis) „czy chciałabyś zostać mą kobitą?”, (bis) A ona mi na to „chuderloku, (bis) weź sznura i powieś się na hoku”, (bis) Wybrała se chłopa jak niedźwiedzia, (bis) w tygodniu zrobiła z niego śledzia, (bis) I wzięła se chłopa jak wilczura, (bis) w tygodniu zrobiła z niego szczura, (bis) Z piosenki wynika morał taki, (bis) nie bierzcie se grubych bab chłopaki, (bis)
Fajki ja nie palę Wódki nie piję, Ale z żalu, z żalu wielkiego Ledwo co żyję. x2 Ref. A wszystko te czarne oczy Gdybym ja je miał Za te czarne, cudne oczęta Serce, dusze bym dał. x2 Ludzie mówią głupi, Po coś ty ją brał Po coś to dziewczę czarne, figlarne Mocno pokochał. x2 Ref. A wszystko te czarne oczy Gdybym ja je miał Za te czarne, cudne oczęta Serce, dusze bym dał. x2
W nagraniu, które odbywało się w studiu Polskiego Radia Łódź uczestniczyło 37 osób.
W Naszej Gminie
Kultura
nr 37, kwiecień 2014
www.kujawy.media.pl
Aktywnie w Nowej Wsi Nowe boisko sportowe pomagali budować mieszkańcy wsi
Koszty oleju opałowego rosną z roku na rok co dotkliwie odczuwają nie tylko indywidualni odbiorcy ale przede wszystkim urzędy, instytucje i przedsiębiorstwa. Kilkanaście lat temu, kiedy gminy otrzymywały znaczące wsparcie na modernizację kotłowni wygaszano stopniowo kotłownie na węgiel i budowano na olej . Olej - to paliwo ekologicz-
Fot. Lidia Pawlak
W Nowej Wsi wybudowane zostało nowoczesne boisko do koszykówki, siatkówki i tenisa ziemnego. Dużego wsparcia przy budowie udzielili mieszkańcy wsi. Jednak budowa była możliwa głównie dzięki unijnym funduszom. Urząd Gminy pozyskał na budowę obiektu 292 tys. złotych. Nie wszystko objęte było kosztorysem ponieważ kilka lat temu na miejscu obecnego boiska wybudowane było także z udziałem mieszkańców Nowej Wsi boisko z kostki polbrukowej. Ogrodzenie
Mieszkaniec Nowej Wsi, radny Stanisław Ataniel jest dumny z nowego boiska
Drogie ogrzewanie Powstaną nowe oszczędne kotłownie ne i w ówczesnym czasie było tanie. Jednak czasy się zmieniły, a ceny oleju opałowego rosną zatrważająco. Dlatego samorządy szukają alternatywnych rozwiązań w celu obniżenia kosztów ciepła.
Publikujemy list mieszkanki gminy Włocławek, który wpłynął do Urzędu Gminy oraz do redakcji gazety „W Naszej Gminie”. Sprawa dotyczy poszanowania dobra wspólnego, jakim jest droga gminna. W nawiązaniu do naszych ustaleń i mojej deklaracji co do czynnego udziału także wkładu materialnego w zakresie wspólnej naprawy drogi gminnej 2 KDD (Żużlowy trakt wzdłuż lotniska Kruszyn) – stanowiącej wspólny dojazd do gruntów położonych w sąsiedztwie lotniska, uprzejmie informuję, że wycofuję się z chęci pomocy materialnej w/w sprawie, do czasu wyegzekwowania przez organ poszanowania dobra wspólnego, jakim jest droga gminna. Pismem z dnia 23.07.2012 r. informowałam Wójta Gminy Włocławek o uporczywym niszczeniu drogi gminnej 2 KDD (żużlowy trakt wzdłuż lotniska Kruszyn), polegającym na jej zaorywaniu. Wójt Gminy Włocławek podjął działania z urzędu i wykonał na swój koszt geodezyjne wytyczenie przedmiotowej drogi, wskazując jej skrajne granice, których przekraczać nie wolno przy wykonywaniu orki. Geodeta działający w imieniu Wójta Gminy Włocławek poinformował wszystkie osoby, które posiadają grunty w bezpośrednim sąsiedztwie. Następnie geodeta odszukał zniszczone punkty graniczne i oznaczył je ponownie. Pomimo, że granice drogi były wyraźnie i trwale oznaczone, to fakt ten nie zmienił nagannej mentalności u większości rolników posiadają-
Urząd Gminy Włocławek zlecił wykonanie koncepcji na zmodernizowanie istniejących kotłowni działających przy budynkach użyteczności publicznej w Smólniku i Kruszynie. W Smólniku budynki Ze-
społu Szkół z Oddziałami Integracyjnymi, ośrodka zdrowia, biblioteki i OSP. Koncepcja przewiduje wybudowanie kotłowni, rozprowadzenie sieci ciepłociągu wraz z podłączeniami do niej tych budynków i włączenie sieci w kolektor
boiska i kosze sponsorowali mieszkańcy. Materiały z rozbiórki „starego” boiska (kostka polbruku) zostały w 100 proc. wykorzystane do realizacji teraźniejszej inwestycji. Obecnie pracownicy zatrudnieni w ramach robót publicznych zagospodarowują teren wokół placu zabaw i boiska. Urządzenia zabawowe będą niedługo przeniesione, a plac zabaw ogrodzony. Taką decyzję podjęli mieszkańcy na zebraniu sołeckim we wrześniu ubiegłego roku. Zakup koszy do grania w piłkę koszykową Urząd Gminy dziękuje państwu E. i B. Ścierzyńskim. (e)
w istniejących kotłowniach. Kotłownia będzie ogrzewana z wykorzystaniem biomasy drewna kawałkowego, jako paliwa odnawialnego. Podobny tym ogrzewania planuje się w Kruszynie. Kotłownia będzie ogrzewała budynki Zespołu Szkół, Ośrodka Zdrowia, Domu Kultury i Oddziału Przedszkolnego. (e)
Mieszkańcy interweniują. List do redakcji
Szanuj dobro wspólne cych swoje grunty wzdłuż granicy drogi gminnej 2 KDD. Jak to jest udokumentowane na załączonych zdjęciach, większość rolników ponownie zaorała drogę. O ile takie zachowanie wcześniej można było tłumaczyć niewiedzą, co do położenia granic drogi, to w obecnym stanie faktycznym działania niektórych rolników należy uznać za celowe i zamierzone. Przedmiotowa droga jest oznaczona jako 2 KDD, co oznacza, że jest sklasyfikowana jako droga publiczna. Zgodnie z art. 1 ustawy o drogach publicznych drogą publiczną jest droga zaliczona na podstawie niniejszej ustawy do jednej z kategorii dróg, z której może korzystać każdy, zgodnie z jej przeznaczeniem, z ograniczeniami i wyjątkami określonymi w tej ustawie lub innych przepisach szczególnych. Zatem zgodnie z art. 34 ustawy o drogach publicznych – na odcinkach dróg, na których nie ustalono pasy gruntów o szerokości 0,75 m (pasy przydrożne), licząc od zewnętrznej krawędzi rowu lub stopy nasypu. Dbałość i usuwanie chwastów w pasach przydrożnych należy do obowiązków właścicieli tych pasów. Zaoranie pasa drogowego jest
karalnym wykroczeniem w rozumieniu art. 100 kodeksu wykroczeń, jak również zajęciem pasa drogowego bez zezwolenia zarządcy drogi (art. 36 ustawy o drogach). Zatem podlega orzeczeniu w drodze decyzji administracyjnej, o jego przywróceniu do stanu poprzedniego, albowiem zgodnie z art. 39 . 1 . zabrania się dokonywania w pasie drogowym czynności, które mogłyby powodować niszczenie lub uszkodzenie drogi i jej urządzeń albo zmniejszenie jej trwałości oraz zagrażać bezpieczeństwu ruchu drogowego. W szczególności zabrania się zaorywania lub zwężania w inny sposób pasa drogowego (pkt. 8). Za zajęcie pasa drogowego na cele niezwiązane z budową, przebudową, remontem, utrzymaniem i ochroną dróg pobiera się opłatę (art. 40. 3.), którą ustala się jako iloczyn liczby metrów kwadratowych zajętej powierzchni pasa drogowego, stawki opłaty za zajęcie 1 m2 pasa drogowego i liczby dni zajmowania pasa drogowego, przy czym zajęcie pasa drogowego przez okres krótszy niż 24 godziny jest traktowana jak zajecie pasa drogowego przez 1 dzień. W wyroku NSA II GSK 1746/11 z
dnia 13.12.2012 r. wskazano, iż art. 40 ust. 12 u.d.p. wynika, że nałożenie kary pieniężnej za zajęcie pasa drogowego bez zezwolenia jest obligatoryjne. Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że z ustawy nie wynikają jakiekolwiek dodatkowe warunki nałożenia omawianej kary, oprócz stwierdzenia, że pas drogowy był zajmowany bez zezwolenia. Kara administracyjna z reguły jest karą związaną z wystąpieniem określonego skutku, niepożądanego przez ustawodawcę i do jej nałożenia stwierdzenie winy jest zbędne. Należy zauważyć, że wykładnia prawna sądu powszechnego ma moc wiążącą nie tylko dla innych sądów ale również w stosunku do innych organów administracji państwowej. Nadto, zgodnie z treścią przepisu art. 304 § 1 Kodeksu postępowania karnego, każdy dowiedziawszy się o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu ma społeczny obowiązek zawiadomić o tym prokuratora lub policję. Mając na uwadze powyższą wykładnię prawna, Urząd Gminy Włocławek ma nie tylko prawo ale i obowiązek wezwać osobę, która zajęła pas publiczny drogowy do przywrócenia jej stanu poprzedniego, oraz naliczyć opłaty za każ-
9
Wniosek składała OSP Smólnik Świetlica wiejska w Smólniku przy remizie miejscowej OSP odgrywa bardzo ważną rolę w propagowaniu rozwoju aktywności społeczności lokalnej. Od wielu lat jest miejscem, gdzie mieszkańcy mogą się spotykać i rozwijać swoje zainteresowania, propagować lokalną kulturę. Świetlica jest też miejscem organizowania zebrań sołeckich. Obecny stan świetlicy utrudnia jej prawidłowe funkcjonowanie. Obiekt nie był od wielu lat remontowany. Przeprowadzenie modernizacji w postaci wykonania remontu podłogi oraz ścian sali głównej pozwolą zacząć proces modernizacji świetlicy. Wniosek pn. „Modernizacji i remontu świetlicy wiejskiej w miejscowości Smólnik” o dofinansowanie ze środków unijnych złożyła jednostka OSP Smólnik. Kosztorys inwestorski opiewa na łączną kwotę prawie 18 tys. złotych. (mk)
dy dzień zajęcia, do czasu protokólarnego zwrócenia naprawionej drogi. W niektórych przypadkach może to być kwota liczona już w setkach złotych dziennie, ponieważ stawka dzienna wynosi średnio ok. 10 zł za 1 m2 zajętej powierzchni. Należy przypomnieć, iż przedmiotowa droga była utwardzona na całej jej długości, po której poruszały się autokary w związku z wizyta papieża we Włocławku w dniu 07.06.1991 r. . taki stan drogi utrzymuje się nadal w jej części początkowej i tylko w wyniku bezmyślności ludzkiej została zniszczona. Moją intencją nie jest spowodowanie aby karać za ludzką głupotę, ale aby te naganne zjawisko zostało przerwane. W związku z powyższym uprzejmie proszę, aby przed podjęciem działań urzędowych wezwać pisemnie osoby, które bezpośrednio dopuściły się opisanego wyżej czyny, do dobrowolnego naprawienia szkody, oraz poprzez perswazję wytłumaczyć o bolesnych skutkach prawnych wynikających z takiego zachowania. Nadto, proszę o opublikowanie (bez ujawniania danych osobowych) istotnych fragmentów mojego pisma na łamach gminnej gazety, licząc na społeczną odpowiedzialność mieszkańców naszej Gminy w nadziei, że apel ten spotyka się ze zrozumieniem wszystkich, którym leży na sercu nasze dobro wspólne.
Imię i nazwisko autorki znane redakcji gazety „W Naszej Gminie”
W Naszej Gminie www.kujawy.media.pl
Ochrona środowiska
nr 37, kwiecień 2014
Fot. Zbigniew Wieczorek
10
Działaj świadomie Główne cele ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach to przede wszystkim upowszechnienie prowadzenia selektywnego zbierania odpadów komunalnych „u źródła”, zmniejszenie ilości składowa-
nych odpadów komunalnych poprzez m.in. zapewnienie powstania odpowiednich instalacji do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów komunalnych.
• Za wywóz posegregowanych śmieci płacisz mniej. • Gdy znikną nielegalne wysypiska możesz cieszyć się czystą okolicą. • Recykling zamiast składowania odpadów gwarantuje zdrowsze środowisko.
Za śmieci w nowym systemie Od 1 lipca biegłego roku zaczął funkcjonować nowy system gospodarowania odpadami. Od tego czasu gmina Włocławek, tak jak inne w Polsce, odpowiada za to, co jest związane ze śmieciami.
Większość mieszkańców gminy Włocławek zdążyła się już przyzwyczaić do nowego systemu segregowania odpadów komunalnych, ale są i tacy, którzy obowiązującym zasadom jeszcze nie podporządkowali się. Na szczęście takich osób jest niewiele. Przypomnijmy, że w gminie Włocławek segregacja śmieci polega na zbieraniu ich w osobnych workach przeznaczonych na szkło i tworzywa sztuczne. W workach również zbierany jest zimny popiół, który jest odbierany od mieszkańców. Odpady zmieszane zbierane są do pojemników.
płacili za odbiór odpadów komunalnych w ubiegłym roku. Powstały zaległości płatnicze za 2013 rok, które na dzień 24 marca 2014 roku stanowiły 7.631 zł. Oznacza to, że właściciele aż 77 nieruchomości nie uregulowali należności za odbiór odpadów komunalnych w minionym roku. Niezależnie od wpływu opłat od mieszkańców gmina musi miesięcznie płacić za odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych firmie SANIKO kwotę 39.650 złotych.
Deklaracje na 2014 rok Na dzień 24 marca 2014 r. właściciele nieruchomości zamieszkałych złożyli 2060 deklaracji dotyczących opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz około 200 deklaracji od właścicieli nieruchomości mieszkających w zabudowie wielorodzinnej.
Nie wszyscy płacą Na terenie gminy Włocławek jest około 1450 nieruchomości jednorodzinnych, z których odbierane są odpady komunalne natomiast dla nieruchomości wielorodzinnych wyznaczono dziewięć specjalnych punktów odbioru odpadów. Przed 1 lipca 2013 roku w gminie Włocławek zawarto 1384 umów na odbiór odpadów komunalnych z właścicielami nieruchomości zamieszkałych. Wszyscy mieszkańcy zostali wyposażeni przez Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Saniko Sp. z o.o. w pojemniki na odpady komunalne. Odpady były i są odbierane regularnie, według wyznaczonego harmonogramu. Pojawił się jednak problem z płatnościami. Nie wszyscy właściciele nieruchomości za-
Niestety, znowu znaleźli się tacy, którzy mimo dwukrotnego wezwania, tak jak w ubiegłym roku, tak i w tym płacić nie zamierzają. Nie wpłynęły deklaracje z 23 nieruchomości zamieszkałych przez około 80 osób. W tej sytuacji właściciele tych nieruchomości otrzymają decyzję z urzędu, określającą opłatę za odpady komunalne w kwocie 15 zł od jednego mieszkańca na miesiąc, naliczoną od 1 lipca 2013 r. Opłaty za wywóz i zagospodarowanie odpadów komunalnych należy uiszczać miesięcznie – do 15 każdego miesiąca na rachunek bankowy Urzędu Gminy Włocławek, Bank KDBS o/Włocławek nr konta 02 9550 0003 2001 0070 0711 0046
nr 37, kwiecień 2014
Ochrona środowiska
Do PSZOK-a w Poddębicach W Poddębicach, od 2 grudnia 2013 roku funkcjonuje Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów. Odpady przyjmowane są w każdą środę oraz sobotę w godzinach od 8.00 do 12.00. Jednak do PSZOK-a można przywozić tylko niektóre odpady. Odbierane są: 1. odpady ulegające biodegradacji, a w szczególności: odpady zielone (z wyjątkiem odpadów zielonych pochodzących z pielęgnacji zieleńców, parków, ogrodów przy firmach, ośrodkach zdrowia, szkołach itp., boisk, placów do uprawiania
sportów, placów rekreacyjnych, placów zabaw, cmentarzy, pasów zieleni przy ulicach oraz innych otwartych terenów publicznych) oraz inne odpady nadające się do kompostowania (biodegradowalne) - w ilości do 0,5 m. sześciennego przypadającej na właściciela nieruchomości w roku kalendarzowym; 2. makulatura; 3. zużyte opony w ilości do czterech sztuk przypadającej na właściciela nieruchomości w roku kalendarzowym; 4. zużyte baterie; 5. zużyte akumulatory; 6. zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny; 7. meble i inne odpady
W Naszej Gminie 11 www.kujawy.media.pl
Zmiana terminu odbioru śmieci Odbiór odpadów zbieranych selektywnie szkła oraz tworzyw sztucznych przypadający na dzień wolny od pracy, tj. 1 maja odbędzie się 30 kwietnia. Odbiór dotyczy miejscowości: • KRUSZYN (wraz z al. Kazimierza Wielkiego), • KRUSZYNEK (z wyłączeniem drogi na Świętosław i Dobrą Wolę), • NOWA WIEŚ, • KOLONIA DĘBICE (od 1 do 31a, 34, 35). Urząd Gminy prosi o wystawienie worków z odpadami zbieranymi selektywnie.
wielkogabarytowe; 8. odpady budowlane i rozbiórkowe w ilości do 0,5 m3 przypadającej na właściciela nieruchomości w roku kalendarzowym; pozostałe odpady, w tym zimny popiół.
W PSZOK znajdują się pojemniki i kontenery: • kontener o pojemności minimalnej 1 metrów sześc. - 2 sztuki na odpady budowlane i remontowe; • pojemnik – kontener zamykany od góry o pojemności min. 7 msześc. - na odpady zielone (z oznaczeniem przeznaczenia); • pojemnik na odpady niebezpieczne o pojemno-
ści maksymalnej 1,1 metra sześc. - do gromadzenia środków chemicznych, farb, lakierów oraz akumulatorów; • pojemnik specjalistyczny na świetlówki; • pojemnik zamykany od góry o pojemności 1,1 metra sześc. na tekstylia; • pojemnik zamykany od góry o pojemności 120 litrów z przeznaczeniem na przeterminowane leki; • pojemnik zamykany od góry o pojemności 120 litrów z przeznaczeniem na zużyte baterie; • kontener zamknięty o pojemności min. 10 metrów sześc. - na popiół.
Porządek na drogach Na terenach prywatnych posesji za porządek odpowiedzialni są właściciele tych nieruchomości. Mają oni obowiązek sprzątania na swojej działce. Za czystość na drogach odpowiadają zarządcy dróg. Gmina Włocławek odpowiada za porządek na drogach gminnych. Dba o sprzątanie dróg i chodników oraz o zieleń przydrożną, a także o opróżnianie koszy znajdujących się przy tych drogach. Gmina nie odpowiada za drogi powiatowe, wojewódzkie i krajowe przebiegające przez jej tereny. (mp)
12
W Naszej Gminie
Drogi
www.kujawy.media.pl
nr 37, kwiecień 2014
W Łagiewnikach i Smólsku
Wiadukty na ukończeniu Podczas niedawnego spotkania z przedstawicielami samorządów gmin, przez które przebiega podwłocławski odcinek autostrady A1, Mirosław Jagodziński - dyrektor bydgoskiego oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad pinformował, że zakończenie budowy mostu nad rzeką Lubieńką spowodowało, że 19-kilometrowy odcinek autostrady pomiędzy Pikutkowem a Kowalem będzie przejezdny szybciej niż zapowiadano wcześniej.
Fot. Jolanta Pijaczyńska
Budowa odcinka autostrady A1 na terenie powiatu włocławskiego wyraźnie przyśpieszyła. Prawdopodobnie jezdnia zostanie udostępniona kierowcom już na przełomie kwietnia i maja.
Na wiadukcie w Łagiewnikach prace przyspieszyly W gminie Włocławek intensywne prace prowadzone są przy budowie wiaduktu w Łagiewnikach. Pomimo, że jezdnia autostrady zostanie udostępniona na przełomie
kwietnia i maja, to prace będą trwały nadal i jak zapowiada GDDKiA skończą się 23 lipca. Pobieranie opłat za przejazd autostrada rozpocznie się podobno w trzecim kwartale bieżącego roku.
stwa Mrowickich, którzy po wprowadzeniu się do nowego domu za chwilę mogą się z niego wyprowadzać.
Nowy budynek jest dziś popękany, widoczne są głębokie rysy na ścianach. Budynki gospodarcze już dawno zostały wyłączone z użytkowania. Duże problemy mają także Państwo Muszyńscy, którzy od dwóch lat walczą o prawidłowe doprowadzenie do ich budynków kanalizacji, która po rozpoczęciu budowy została poprzerywana. Z tego tytułu ponieśli straty materialne. Problem z melioracją mają także Państwo Młynarkiewiczowie. Od wielu lat systematyczne zalewana jest ich działka. Spowodowane jest ono wadliwym przebudowaniem rowu melioracyjnego odbierającego wody. Korespondencje w tych
sprawach krążą pomiędzy zainteresowanymi od wielu lat. Przedstawiciele GDDKiA nie do końca przyznają się od odpowiedzialności za zniszczenia i straty spowodowane budową. W trakcie odbytego pod koniec marca spotkania samorządowców we Włocławku z dyrektorem GDDKiA po raz kolejny zgłoszono wiele wniosków o ich pilne załatwienie spraw. Dyrektor zapewnił, że po otwarciu autostrady sprawy melioracyjne będą załatwiane. Natomiast w sprawach odszkodowań na koniec kwietnia planowane jest spotkanie wójtem gminy z dyrektorem GDDKiA. (j)
Autostradowe straty Pod koniec kwietnia GDDKiA zapowiada oddanie od użytku odcinka autostrady A-1, biegnącej przez teren gminy Włocławek. Za chwilę zejdą z placu budowy wykonawcy ale problemy związane z jej budową pozostaną. Dramatyczna sytuacja jest u PańWiadukt w Smólsku jest przejezdny, ale pobocze nie ukończone
Autostrada w Smólsku
Porządki
Nowe wiaty przystankowe Od trzech tygodni trwają prace porządkowe na drogach gminnych i przystankach autobusowych, zbierane są śmieci, prowadzona jest wiosenna pielęgnacja drzew i krzewów. Gmina Włocławek, chcąc poprawić warunki osobom korzystającym z transportu publicznego, zakupi nowe wiaty przystankowe na trasie Włocławek - Świętosław. Będą one większe i bardziej dostosowane pod potrzeb mieszkańców. Zakupione zostaną też kosze, które będą zamontowane na przystankach, placach zabaw, boiskach i innych miejscach użyteczności publicznej. (mk)
Przetargi Gmina Włocławek przeprowadziła na przełomie pierwszego i drugiego kwartału bieżącego roku 23 postępowania przetargowe, w tym 11 zakończyło się już podpisaniem umowy z wykonawcami. Pozostałe przetargi są w trakcie rozpatrywania. Są to między innymi zamówienia publiczne na: budowę bądź rozbudowę istniejącej infrastruktury drogowej oraz remonty i modernizacje obiektów budowlanych. 10 kwietnia br. zostało przeprowadzone otwarcie ofert na zadanie inwestycyjne pod nazwą „Budowa przydomowych oczyszczalni ścieków na terenie gminy”. Przedmiotem zamówienia jest dosta-
wa i montaż 47 sztuk przydomowych oczyszczalni ścieków pracujących w technologii niskoobciążonego osadu czynnego i zanurzonego złoża biologicznego z napowietrzaniem mechanicznym. Inwestycja dofinansowana będzie w ramach działania Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013. Jest to już czwarta inwestycja realizowana dzięki dofinansowaniu z funduszy unijnych w ramach gospodarki wodno-ściekowej.
świetlicy wiejskiej w Poddębiceach; przebudowa chodnika wzdłuż drogi gminnej wraz z zatoką autobusową w Świętosławiu; budowa chodnika wzdłuż drogi gminnej w Warząchewce Polskiej; przebudowa drogi gminnej wraz z przebudową istniejącego parkingu przy cmentarzu komunalnym w miejscowości Zuzałka; oraz przebudowa dróg gminnych: Zuzałka-Kosinowo-Adaminowo; Ludwinowo (II etap); Mursk- Przerytka-Smólnik; ulicy Skrzydlatej w Kruszynie; drogi w miejscowościach Markowo i Telążna Leśna.
Przetargi na inwestycje w toku: modernizacja i remont
Magdalena Korpolak Komorowska
Ważna inwestycja
Wybudują wspólnie kolejną „schetynówkę” Wójt gminy wystąpiła do Zarządu Powiatu Włocławskiego z prośbą o przygotowanie w ramach Narodowego Programu Przebudowy Dróg dokumentacji na przebudowę drogi powiatowej Włocławek - Smólsk. W uzasadnieniu swojej prośby wójt Ewa Braszkiewicz wskazała potrzebę modernizacji tego odcinka polegającego na położeniu nowej nawierzchni asfaltowej oraz co jest najistotniejsze potrzebie budowy ciągu pieszo rowerowego dla mieszkańców Smólska i Nowej Wsi. Jak wiadomo, z osiedla w Nowej Wsi i Smólska duża liczba osób dochodzi do ul. Brzezinowej we Włocławku i tam wsiada do autobusów MPK, dojeżdżając nimi do pracy i szkół. Budowa chodnika i ścieżki rowerowej na całym odcinku aż do Smólska pozwoli na bezpieczne poruszanie się pieszych i rowerzystów w
tej okolicy. Wzrost bezpieczeństwa w tym rejonie jest szczególnie ważny z uwagi na bliskość wybudowanej autostrady. Podczas ostatniej sesji Rady Gminy radni podjęli uchwałę o partycypacji w budowie tej drogi i wspólnym ubieganiu się przez oba samorządy o dofinansowanie tego zadania z programu tzw. „schetynówek”. Projekt uchwały poparli na sesji radni z tego terenu, szczególnie radny powiatu Andrzej Spychalski. Termin realizacji tej inwestycji przewidziany jest 2015 rok. Starosta pozytywnie ustosunkował się do wniosku. Prace nad dokumentacją rozpoczęto. Przypomnijmy, że samorząd gminy Włocławek wybudował w ramach tego programu trzy drogi z udziałem partnerów: gmin Kowal i Brześć Kujawski oraz Powiatu Włocławskiego. (mk)
W Naszej Gminie 13
Kruszyn
nr 37, kwiecień 2014
www.kujawy.media.pl
W „Kubusiu Puchatku” na powitanie wiosny
Dla przedszkolaków nowy sprzęt i zabawki
Tradycyjnie Przedszkole im. „Kubusia Puchatka” w Kruszynie organizuje „Dzień otwarty”, aby rodzice i przyszłe przedszkolaki mogły obejrzeć, jak miło można spędzać czas w przedszkolu. W ten dzień do grupy czterolatków będących zawitała „Ciotka Klotka” dzieci powitały gościa wierszem i piosenkami i wiosennym tańcem. „Ciotka Klotka” przeczytała przedszkolakom fragment „Calineczki”. Hansa Christiana Andersena. Dzieci podziękowały wręczając gościowi laurkę i kwiaty.
Sześć oddziałów przedszkolnych funkcjonujących w Zespole Szkół w Smólniku i w Zespole Szkół w Kruszynie wzbogaci się o nowy sprzęt i zabawki dla dzieci. Gmina Włocławek znalazła się na liście rankingowej sporządzonej przez Urząd Marszałkowski o dofinansowanie oddziałów przedszkolnych działających przy szkołach podstawowych, dla których organem prowadzącym jest gmina. W ramach projektu systemowego pn. „Radosne przedszkola w gminie Włocławek”, złożonego przez Gminny Zespół Oświaty, na 6 oddziałów w dwóch Zespołach Szkół, gmina otrzyma ponad pół miliona złotych, czyli na jeden oddział ponad 84 tysiące.
Ewelina Spychalska
Celem tego projektu jest zwiększenie dostępu do edukacji przedszkolnej dzieci w wieku przedszkolnym, poprawa warunków wychowania najmłodszych oraz zakup dodatkowego wyposażenia, dostosowanego do potrzeb dzieci. Wsparciem objętych będzie ponad 170 dzieci w wieku 3-6 lat. Obie szkoły wzbogacą się w nowoczesne place zabaw m.in z huśtawkami, zjeżdżalniami, karuzelami i ściankami wspinaczkowymi. Pod urządzeniami zabawowymi planowane są bezpieczne nawierzchnie poliuretanowe. Doposażone zostaną kuchnie, łazienki, szatnie dla dzieci i pomieszczenia gospodarcze. Do każdej klasy zakupiony zostanie przez gminę sprzęt ICT : laptop, telewizor, tablica interaktywna, projektor, odtwarzacz CD. Nie zapomniano też o zabawkach, programach interaktywnych do ćwiczeń , matach multimedialnych do gier i zabaw ruchowych.
Zakwalifikowali się do etapu wojewódzkiego
Fot. Nadesłana
Ojcowizna uczniów z Kruszyna
Laureaci ogólnopolskiego konkursu Tegoroczny cykliczny konkurs Ogólnopolski Młodzieżowy Konkurs „Poznajemy Ojcowiznę” wkracza w fazę etapu wojewódzkiego. Pod koniec lutego we Włocławku podsumowano konkurs na etapie oddziałowym. Uczniowie z Zespołu Szkół z
- Dzieci wyrecytowały wiele pięknych wierszy o miłości do babci i dziadka, mówiące o wdzięczności za to, że zawsze mają dla nich czas – mówi Ewelina Spychalska. - Włożyły wiele wysiłku w to, aby jak najlepiej wyrazić swoją miłość i szacunek dla starszych. Dzieci własnoręcznie przygotowały również drobne upominki, które wręczyły babciom i dziadkom. (es)
„Nie wszystko zapomniane - historia starego dworu w Smólsku”, wykonana pod kierunkiem Doroty Ryniec –Kilanowskiej. W wojewódzkim etapie konkursu Poznajemy Ojcowiznę uczniowie z kruszyńskiej szkoły zajęli także czołowe miejsca: W kategorii szkoły podstawowe - II miejsce - Weronika Gościniak za pracę „Witoworodzinna wieś mojego Taty i Dziadka” - opiekun Magdalena Marczak. Gimnazjaliści: II miejsce - Zuzanna Gościniak – praca „Wojenne wspomnienia Jadwigi Wawrzyszko” - opiekun Dorota Ryniec-Kilanowska oraz II miejsce za prace multimedialną - Bogna i Olga Łukomskie - „Cena marzeń” opiekun Urszula Łukomska. (DK)
Realizacja projektu rozpocznie się 1 września 2014 i potrwa do 30 czerwca 2015 roku. (be)
60 tys. zł dofinansowania
Wiele dodatkowych zajęć Gmina Włocławek 6 lutego br. w realizuje projekt „Nauka szansą dzieci z Gminy Włocławek” w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego. Jego głównym celem jest wyrównanie szans edukacyjnych poprzez indywidualizację procesu kształcenia dzieci w klasach I-III.
Dzieci pamiętały
Dla babci i dziadka
Fot. Nadesłana
Dzieci z Przedszkola „Kubusia Puchatka” w Kruszynie pamiętały o swoich babciach i dziadkach i w dniu ich święta. Wspólnie ze swoimi paniami przygotowały dla nich przedstawienie.
Oddziałami Integracyjnymi w Kruszynie zakwalifikowali się do etapu wojewódzkiego - Nasi uczniowie od dawna interesują się historią swojego regionu, przeszłością swoich małych Ojczyzn – mówi Dorota Ryniec-Kilanowska, nauczycielka historii. – Ucznio-
wie są wspaniałymi badaczami historii okolicznych wiosek. Poprzez swoje zaangażowanie przyczyniają się do poznania najbliższego środowiska i specyfiki swojego regionu. Są autorami wielu ciekawych i niepowtarzalnych prac badawczych. Poprzez umiejętne wykorzystanie źródeł historycznych dostrzegają wpływ regionu na życie poszczególnych ludzi. Uczniowie z kruszyńskiej szkoły, która od kilku lat uczestniczy w tym konkursie, w każdej kategorii konkursowej zajęli czołowe miejsca. Podobnie było podczas etapu wojewódzkiego, uczniowie także byli najlepsi. Jedyna praca, która zakwalifikowała się do etapu centralnego to multimedialne dzieło Julii Cichockiej pn.
Na twarzach najmłodszych, ale też tych najstarszych malowało się wzruszenie i radość ze wspólnego uroczystego spotkania.
Projekt o wartości 60 tys. zł w 85 procentach zostanie dofinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego oraz w 15 proc. z budżetu krajowego. Do projektu włączono obie szkoły prowadzone przez Gminę Włocławek – Zespół Szkół z Oddziałami Integracyjnymi im. Janusza Korczaka w Smólniku oraz Zespól Szkół im. Polskich Noblistów w Kruszynie. Uczestniczy w nim 94 uczniów klas I-III szkół podstawowych. Dla dzieci z trudnościami w czytaniu i pisaniu, w tym także zagrożonych ryzykiem dysleksji, prowadzone są specjalne dodatkowe zajęcia. Podobne zajęcia odbywają się dla dzieci z trudnościami w zdobywaniu umiejętności matematycznych. Ponadto dzieci otrzymują pomoc logopedyczną. Dzieci z wadami postawy maja zajęcia korekcyjne. W programie przewidziano także zajęcia rozwijające dla dzieci szczególnie uzdolnionych. Zajęcia będą realizowane do końca czerwca 2014 roku. Z pozyskanych pieniędzy dla szkół już zakupiono pomoce dydaktyczne m.in. klocki, piłki, puzle logopedyczne, suchy basen, maty do fizykoterapii i ćwiczeń psychoruchowych, programy do terapii logopedycznej i terapii dysleksji, mata z zegarem oraz torba z instrumentami. Anna Ledzion
14
W Naszej Gminie www.kujawy.media.pl
Zabytki
nr 37, kwiecień 2014
Wszyscy dbamy o zabytki
Ocalić od zapomnienia Opieka nad zabytkami stanowi jeden z obszarów działania dla władz gminy Włocławek. Radni podczas sesji Rady Gminy odbywającej się 18 lutego przyjęli program opieki nad zabytkami na lata 2014-2017. W opracowanym programie zawarto m.in. charakterystykę zasobów, analizę i ocenę stanu dziedzictwa kulturowego gminy. Głównym założeniem programu jest poprawa stanu zasobów dziedzictwa kulturowego gminy oraz upowszechnienie w świadomości społeczeństwa potrzeb i zasad ochrony środowiska kulturowego Za podstawowe kierunki działań przyjęto: prowadzenie gminnej ewidencji zabytków; uwzględnienie ochrony obiektów zabytkowych w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego i kontrolę ich realizacji; promocję i popularyzację dziedzictwa kulturowego; edukację w zakresie ochrony dóbr kultury oraz wspieranie aktywności lokalnej mającej na celu poszanowanie dziedzictwa kulturowego.
Własność ziemska Na przestrzeni wieków w miejscowościach dzisiejszej gminy Włocławek własność ziemska ulegała często zmianom. Największą stabilnością charakteryzowały się miejscowości Dębice, Gróbce, Kruszynek, Świętosław, Poddębice, które od XV do XIX wieku były własnością szlachecką oraz wsie Humlin, Józefowo, Koszanowo i Modzerowo; stanowiące majątek kościelny (do XIX wieku). Wieś Dąb Polski w XVI i
XVII wieku dzierżawiło starostwo przedeckie, w XVIII wieku została częścią starostwa kłodawskiego. Wieś Kruszyn w XV wieku była własnością królewską. W dwóch kolejnych stuleciach była dzierżawą starostwa brzeskiego, by w XVIII wieku ponownie powrócić do królewszczyzny. Wieś Łagiewniki do XVIII wieku była dzierżawiona przez starostwo kowalskie z wyjątkiem XVI wieku, gdzie władało nią starostwo brzeskie. Markowo zostało wymienione w źródłach szesnastowiecznych jako własność szlachecka. Wsie Skoki Duże, Skoki Małe i Sykuła od XVI wieku są wzmiankowane w źródłach jako majątki kościelne (Skoki Duże, Skoki Małe – klasztorna). Od XVII wieku Smólsk był własnością szlachecką, jedynie w XVI wieku należał do kościoła. Telążna Stara, Wistka Królewska były dzierżawą starostwa kowalskiego do XVII wieku; od XVIII wieku Telążna Stara zostaje dzierżawą duninowską, a Wistka Królewska częścią królewszczyzny. Na terenie Gminy Włocławek znajduje się pięć obiektów zabytkowych wpisanych do rejestru zabytków oraz 51 obiektów zabytkowych (lub zespołów obiektów) ujętych w ewidencji. Obiekty zabytkowe, które przetrwały do dziś, z obszaru gminy Włocławek nie powstały wcześniej niż w 1 ćw. XIX w. Do najstarszych należą założenia rezydencjonalne w Świętosławiu (XVIII/XIX w.) oraz w Smólsku (I poł. XIX w.). W Kruszynie zachował się zespół o zachowanym historycznym układzie zabudowy związanej z historycznymi traktami komunikacyjnymi. Zachowane elementy przestrzenne za-
dworca kolejowego w Warząchewce, wzniesione na przełomie trzeciej i czwartej dekady XX w. Budownictwo mieszkalne reprezentują w przeważającej mierze drewniane domy, z których najstarszy datowany jest na okres przed 1819 r. (dom nr 10 w Dąbie Polskim) a najmłodsze - na ok. 1913 r. (dom nr 3 w Wójtowskim). Osady, w których zachowały się relikty zabudowy mieszkalnej, w tym także szczątkowo przykłady zabudowy zagrodowej to: Dąb Polski, Przerytka, Skoki Duże, Wójtowskie. W Kruszynie zachował się murowany dom mieszkalny organisty z pocz. XX w.
Dziedzictwa niematerialne
Dawny dworzec kolejowy w Warząchewce. Budynek adaptowano na mieszkania budowy od poł. XIX w.
Rezydencje i obiekty sakralne Wśród założeń rezydencjonalnych wyróżnia się obiekt w Smólsku z pierwszej połowy XIX w., który nawiązuje koncepcją do wilii typu palladiańskiego. Poza tym należy zwrócić uwagę na założenie dworsko - parkowe w Świętosławiu - najstarszy zachowany zabytek w gminie (przełom XVIII/XIX w.). Pozostałe siedziby rezydencjonalne - w Dębicach, Kruszynku i Wistce Królewskiej również pochodzą z XIX w. W Kruszynie zachowały się jedynie pozostałości założeń dworsko - parkowych w postaci parków, wymagające jednak gruntownych zabiegów odtworzeniowych. Obecnie są w złym stanie (częściowo używane jako boisko). Również w Wistce Królewskiej park zachował się
szczątkowo, z dworu natomiast pozostały tylko ruiny. Budownictwo sakralne reprezentuje tylko jeden kościół w Kruszynie. Zlokalizowany jest w miejscu kilku poprzednich kościołów. Od 1324 r. do 1654 r. był to kościół drewniany, w połowie XVII wieku wybudowano kościół murowany, który przetrwał do 1941 r. (zbudowany wtedy przez Niemców). Obecnie jest to obiekt zbudowany w latach 1955 - 1957, który zharmonizowany jest z dawną plebanią z 1923 r. i organistówką.
Kaplice, kapliczki i figurki przydrożne Krzyż przydrożny zachował się w Dębicach. Figurki przydrożne w Kruszynie i Smólsku. Również w Smólsku znajduje się kapliczka przydrożna NMP. W Modzerowie znajduje się Kaplica ewangelicka. Wszystkie obiekty datowane są na XX w. z najmłodszą kaplicą ewangelicką z 1934 roku.
Cmentarze i mogiły Na terenie gminy znajdują się dwa zabytkowe cmentarze. Obiekt z Kruszyna pochodzi z 3 ćw. XIX w. i jest związany widokowo i funkcjonalnie z kościołem rzymsko-katolickim. W miejscowości Ładne zachowały się resztki cmentarza ewangelicko-augsburskiego, funkcjonującego w latach 1900 - 1920. Niestety, następuje systematyczna degradacja tej nekropolii.
Budynek w Kruszynku, w którym w 1905 roku otwarta została szkoła tkactwa i gospodarstwa domowego dla włościanek.
Obiekty techniki i użyteczności publicznej
W okresie międzywojennym powstały w Józefowie młyn wodny i kaszarnia, są to jedyne na terenie gminy przykłady budownictwa techniki. Z obiektów użyteczności publicznej przetrwały budynki oraz zespoły szkół w Kruszynie (ob. budynek mieszkalny), Ładne, Smólniku i Warząchewce, a także zespół
Na terenie gminy można odnaleźć jedynie ślady dziedzictwa niematerialnego kultywowane w formie przekazu ustnego i tradycji. Do tradycji należą obrzędy religijne związane szczególnie ze świętami katolickimi. Mimo, iż gmina Włocławek nie szczyci się szczególnymi formami dziedzictwa niematerialnego, to jednak w życiu organizacji społecznych kultywuje się po części tradycje ludowe w postaci obrzędów, zwyczajów, wiedzy, rękodzieła. Źródło: Gminy Program Opieki nad zabytkami
Moim zdaniem
Kochajmy zabytki, tak szybko... niszczeją Uchwalona przez Radę Gminy uchwała w sprawie „Gminnego Programu Opieki nad Zabytkami Gminy Włocławek na lata 2014-2017” jest bardzo potrzebna i na czasie. Praktycznie jest to dokument o stanie posiadania i ochronie tego co pozostawili w swojej spuściźnie nasi przodkowie. Tak się historycznie ukształtowała nasza gmina, że tych zabytków jest jak na lekarstwo. Nie mamy aż tak spektakularnych i wszystkim znanych obiektów, które przykuwały by uwagę i były „wabikiem” dla pasjonatów zabytków architektury. Nie znaczy to jednak, żeby nie zachować szczególnej uwagi do tego wszystkiego z czym w codzienności obcujemy. Jest tego, jak wynika z zestawienia, dużo jednakże w gminna ewidencja wymaga aktualizacji. Podjęta uchwała daje gwarancję, że te wszystkie rozsiane po naszej gminie – naszych wsiach obiekty podlegające ochronie dziedzictwa kulturowego nie zostaną zapomniane, a ich właściciele uchronią je dla przyszłych pokoleń. Oby więcej było i żyło na naszym terenie ludzi, którzy potrafią swoją pasją uchronić to, co jest wartością i pamiątką po naszych przodkach, tak jak uczyniono to w przypadku m.in. Smólska i Wójtowskiego. Mam nadzieję, że przyszłe pokolenia chociaż na chwilę zatrzymają się i pomyślą o tym, co pozostało dla nich z dziedzictwa przodków i być może z wdzięcznością pomyślą o nas współczesnych. Sławomir Kwiatkowski, radny gminy
nr 37, kwiecień 2014
W Naszej Gminie 15
Sport
www.kujawy.media.pl
W Smólniku
Piłkarze Kujawaiaka walczą w klasie B
Ton nadawał badminton
Przygotowani do rundy Drużyna LZS Kujawiaka Kruszyn przygotowania do wiosennej rundy rozpoczęła już z końcem stycznia br. Piłkarze grają w klasie B. Wiosenna runda rewanżowa rozpocznie się w połowie kwietnia.
W Hali Sportowej w Smólniku 8 lutego odbył się Turniej Badmintona Amatorów - Smólnik Cup. W turnieju wzięło udział 23 miłośników
najszybszej gry na świecie. Przez blisko trzy godziny zawodnicy i kibice mogli obserwować 34 emocjonujące pojedynki często z niesamo-
witymi, filmowymi podaniami, obronami i smeczami. Organizatorem turnieju był Uczniowski Klub Sportowy START Smólnik oraz Zespół Szkół w Smólniku. Turniej ten był podsumowaniem tygodniowej akcji „Ton nadaje badminton” trwającej w czasie ferii zimowych i mającej na celu popularyzację badmintona. Projekt realizowany został przy wsparciu fundacji Sport Support i programu Lider Animator. Podczas turnieju rywalizowano w sześciu kategoriach wiekowych. Zwycięzcy otrzymali puchary, medale, a wszyscy startujący pamiątkowe dyplomy. Tekst i fot. Andrzej Kłódkowski
Skład kadry zespołu wchodzą: Bramkarze: Damian Szychulski, Roman Gołębiewski. Obrońcy: Marcin Komorowski, Cezary Dobruń, Michał Kraszewski, Piotr Orzelski, Dawid Kaszuba, Konrad Marczewski, Łukasz Sokołowski, Bartłomiej Malinowski, Kacper Komorowski. Pomocnicy: Dominik Chojnacki
Fot. Jacek Błaszczyk
Nagrodzeni zawodnicy na zakończenie turnieju
Pierwszy miesiąc podopieczni trenera Dominika Chojnackiego przygotowywali się siłowo na sali gimnastycznej, dopiero po tym okresie wyszli na boisko. Treningi, ze względu na renowację murawy na boisku w Kruszynie, odbywają się dwa razy w tygodniu na obiektach OSiR-u przy ulicy Leśnej we Włocławku. W zajęciach bierze udział 22 zawodników, w tym nowi: bramkarz Damian Szychulski (rezerwowy z III ligowej WŁOCŁAVII) oraz napastnik Łukasz Ziółkowski (ostatnio
występujący w LUBIENIANCE Lubień Kujawski). Po półrocznej przerwie do zespołu powrócił Bartłomiej Malinowski (LTP Lubanie). Wiosną w składzie nie zobaczymy Filipa Szymańskiego i Martina Kaczmarka, którzy będą grać w GKS-u Baruchowo. Pozostali zawodnicy zadeklarowali grę w „Kujawiaku” i walkę o jak najlepszą pozycję w tabeli na koniec sezonu.
(trener), Dawid Orzelski, Daniel Siedlecki, Konrad Błaszczyk, Radosław Chlebowski, Daniel Szczygielski, Łukasz Kwiatkowski. Napastnicy: Łukasz Ziółkowski, Paweł Orzelski, Łukasz Zajączkowski, Kamil Chlebowski W okresie przygotowawczym zespół „Kujawiaka” rozegrał klika spotkań towarzyskich m. in.:Kujawiak Kruszyn – VICTORIA Smólnik (A klasa) 5-2; Kujawiak Kruszyn – GROT Kowalki (A klasa) 3-2; KUJAWIAK Kruszyn – CUKROWNIK Fabianki (A klasa) 3-2; PIAST Bądkowo (A klasa) – KUJAWIAK Kruszyn 6-2; KUJAWIAK Kruszyn – ORION Popowo (B klasa) 4-2. KUJAWIAK Kruszyn – KUJAWY - „Kozy” 8:0; KUJAWIAK Kruszyn – WICHER Wielgie 2:2; KUJAWIAK Kruszyn – LECH Dobre 2:4.
Konrad Błaszczyk, Łukasz Ziółkowski i Łukasz Kwiatkowski podczas meczu towarzyskiego ze Smólnikiem.
Łukasz Kwiatkowski
Przyroda wokół nas
W Zespole Szkół z Oddziałami Integracyjnymi w Kruszynie, tradycyjnie, już po raz ósmy obchodzono Tydzień Ekologiczny. Pod hasłem „Przyroda wokół nas” od 7 aż do 11 kwietnia uczniowie brali udział w różnych konkursach oraz spotykali się z Grzegorzem Wiśniewskim i Włodzimierzem Błasiakiem - łowczymi z okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego z koła „Łoś”. Zwiedzali Centrum Edukacji Ekologicznej i ścieżkę przyrodniczą przy Nadleśnictwie Włocławek. Podsumowanie tygodnia ekologicznego z udziałem wielu zaproszonych gości, w tym radnych gminy Włocławek odbyło się 11 kwietnia br. Uroczystość rozpoczęła się inscenizacją w wykonaniu uczniów kl. III pod opieką Alicji Prochno. Dyrektor Andrzej Nowacki wręczył nagrody laureatom, a wszystkim biorącym udział w konkursach uczniom drobne upominki. Łącznie rozdano
234 nagrody, zakupione z pieniędzy otrzymanych z WFOŚ w Toruniu. Pomysłodawcą i koordynatorem odpowiedzialnym za projekt ekologiczny, od wielu lat są nauczycielki Helena Cichocka i Alicja Kołodziej. W tym roku pomocą służyli nauczyciele zaangażowani w przygotowanie konkursów: Urszula Łukomska, Magdalena Marczak, Ewa Kawińska, Paweł Bieńkowski, Renata Iwańska, Tomasz Szmajda, Ewa Malinowska, Anna Kacprzak, Rafał Majchrzak i Anna Głowacka. Przy szkole otworzono nowopowstałą ścieżkę przyrodniczą z tablicami informacyjnymi. Jest też tutaj miejsce do rekreacji z ławeczkami i zadaszonymi wiatami oraz specjalnym miejscem na ognisko. Środki finansowe na ten cel w kwocie 22 tys. złotych pozyskał UKS „As Kruszyn”. (jot)
Fot. Jolanta Pijaczyńska
Ekologiczny Kruszyn
Kiełbaski z gilla na otwarcie ścieżki ekologicznej
Nagrody wręczali: dyrektor Andrzej Nowacki, Helena Cichocka (z prawej) i Alicja Kołodziej Redakcja „W NASZEJ GMINIE” Wydawca: Wydawnictwo Kujawy, www.kujawy.media.pl Adres: 87-811 Szpetal Górny, Lipowa 48, Redaktor naczelny Stanisław Białowąs, tel. 600-15-68-05 e-mail: stanislaw.bialowas@wp.pl
Nagrodzeni Krzysztof Majchrzak i Marta Majchrzak
redaktor wydania Jolanta Pijaczyńska, tel. (54) 237-05-05, 608-45-56-58, e-mail: jo-pi@tlen.pl
16
W Naszej Gminie
Tradycja
www.kujawy.media.pl
nr 37, kwiecień 2014
Ze świętami wiąże się wiele tradycji oraz obrzędów
Wielkanoc na kujawskiej wsi Wybijanie żuru Dawniej w Wielki Czwartek wybijano żur. Był to ostatni dzień gotowania tej potrawy, którą spożywano przez okres postu, a następnie garnki czyszczono popiołem. Zwyczaj ten po prostu zaniknął, pamiętają o tym już tylko babcie i dziadkowie.
Z Wielkanocą na Kujawach wiąże się wiele tradycji oraz obrzędów, które są nadal, choć w okrojonej formie, kultywowane w miejscowościach gminy Włocławek.
Wielki Piątek Dzień ten jest dniem zadumy nad Męką Chrystusa, w kościołach odprawiane jest nabożeństwo Drogi Krzyżowej. Obowiązuje ścisły post. Co roku od Wielkiego Piątku do rezurekcji w kaplicy strażacy Ochotniczej Straży Pożarnej w stroju galowym i hełmach pełnią wartę przed grobem Pana Jezusa.
Niedziela Palmowa
Najczęściej są bogato zdobione, mają różne rozmiary. Tak jak za dawnych czasów są zanoszone do kościoła i poświęcone. W chwili obecnej są elementem ozdobnym domów podczas świąt wielkanocnych. Dawniej palmy służyły do odpędzania „złych mocy” w domu. Istniał zwyczaj połykania bazi, aby nie cierpieć na ból głowy i gardła. Bazie z palmy mieszano nawet z ziarnem siewnym. Po powrocie z nabożeństwa chłostano się poświęconą palmą. Nigdy jej nie wyrzucano, starą palmę spalano w piecu.
Joanna Kasprzak ze swoimi lalkami „przytulankami”
Wielka Sobota Fot. Nadesłana
Szczególnym obrzędem jest Niedziela Palmowa. Palmy są symbolem odradzającego się życia. Tak jak w całej Polsce mieszkańcy naszej gminy robią sami palmy lub kupują je gotowe aby iść z nimi w Niedzielę Palmową do kościoła lub kaplicy. We współczesnych czasach palmy są wykonywane z różnych materiałów: gałązek wierzby z baziami związane tasiemką lub wstążką. Często dodaje się gałązki bukszpan i borowiec.
Palma wykonana przez członkinie KGW Warząchewka. Od lewej Maria Zawitowska i Agnieszka Zasada. Palma ma wysokość trzy metry. Na jej wykonanie zużyto 400 kwiatów. Głównym animatorem wykonania wielkanocnej palmy była Agnieszka Zasada.
Dzień Wielkiej Soboty związany jest ze zwyczajem święcenia potraw. Jak wspomina Zygmunt Ryniec z Warząchewki, w czasach przedwojennych u Jana Stolarczyka z Warząchewki Polskiej stała wiejska bryczka (używana do wożenia chorych, księdza, pogrzebu) W Wielką Sobotę przywożono z parafii we Włocławku księdza z „kipami” (koszami) umocowanymi z tyłu. W pierwszej kolejności ksiądz świecił stoły w Płaszczyźnie i Warząchewce Królewskiej, następnie odwiedzał Warząchewkę Polską i Pińczatę, z której gospodarz odwoził księdza do parafii. Każda gospodyni miła uszykowane na przyjęcie księdza kilka jajek. Po takiej
święcące, uzbierało się tego do 4 kip z jajkami przesypywanych sieczką żeby się nie potłukły. Celina Stolarczyk z Warząchewki Polskiej wspomina podwórka i dom, które na wizytę księdza musiały być wysprzątane, a dodać trzeba, że dawniej nie było podłóg takich jak dzisiaj, tylko glina, którą posypywało się jasnym piaskiem. Przywołani świadkowie tamtych czasów wspominają, że gospodarze przy furtach i bramach przyjmowali księdza i wprowadzali go do domu. Tam na stole suto zastawionym ciastami, kiełbasami, przyprawami, stał krzyż i talerzyk z wodą święconą oraz kropidłem. Gdy ksiądz poświecił potrawy, wtedy dopiero można było je spróbować. Wcześniej do godz. 12,00 obowiązywał post. Podczas Wielkanocy na stołach nigdy nie mogło zabraknąć malowanych jajek. W okolicznych wsiach były to przeważnie kraszanki, czyli jaja bez wzorów, jednobarwne. Tradycja malowania jajek przetrwała do dzisiaj i jest atrakcją szczególnie dla najmłodszych. Do chwili obecnej dzieci malują jajka farbkami, ozdabiają naklejkami. W wielu domach jeszcze ozdabia się jajka metodami tradycyjnymi takimi jak zabarwianie ich w naturalnym wywarze np. z cebuli, liści wiśni czy buraków. Kiedyś skorupki pisanek wielkanocnych podkładano pod drzewa owocowe, aby chronić je przed szkodnikami lub spalano w piecach, lub wkładano
do koszy z sieczką. Obecnie ta tradycja zaginęła bezpowrotnie. Święcenie koszyczków wielkanocnych odbywa się w kościołach.
Niedziela Wielkanocna Wcześnie rano odbywała się rezurekcja, najważniejsze nabożeństwo wielkanocne. Z kościoła wychodziła procesja z figurą Chrystusa Zmartwychwstałego i hostią. Dzwoniły dzwony, strzelano na wiwat z kalifiorku (przed wojną) i puszki po farbie lub z korkowców po wojnie. Obecnie modne są petardy. W okresie przedwojennym jak wspomina Zygmunt Ryniec i Celina Stolarczyk „ nasadzone gęsi były chowane przed hukiem, gdyż w przeciwnym wypadku wyklute z jaj pisklęta nie chciały się chować.” . Po powrocie z Kościoła wszyscy zasiadali na śniadanie wielkanocne Tak jak za dawnych czasów dzisiaj także zasiadamy do uroczystego, wielkanocnego śniadania. Dzielimy się święconym jajkiem z najbliższymi, co jest symbolem umacniania więzi rodzinnych. Na stole obowiązkowo - baranek z chorągiewką, jako symbol Chrystusa Zmartwychwstałego. Nie może zabraknąć drożdżowej baby, szynki, kiełbas, chrzanu i chleba oraz jaj kolorowo pomalowanych.
Przywołówki To znana tradycja, kultywowana na Kujawach we Wielkanoc. Niestety na terenie wsi Warząchewek się nie przyjęła, chociaż w okresie
międzywojennym mieszkańcy, którzy wywodzili się z okolic gdzie były majątki (Śmiłowice, Dębice), starali się o tej tradycji pamiętać. Gdy Władysław Kwiatkowski przed wojną na Wielkanoc wszedł na drzewo i zaczął rymowanki wygłaszać pod adresem miejscowych panien, ludzie się bardzo dziwili wspomina Zygmunt Ryniec, jeden z najstarszych mieszkańców wsi Warząchewka Polska. W wydanej w 1979 r. książce „Folklor Kujaw” na stronie 222 jest przytoczona „przywołówka” zapamiętana przez Martę Pawińską z d. Kwiatkowską (1900 – 1976) ze Smólska, a spisana w 1954 roku. U Woźniakowej jest dziewucha urodno, do ludzi podobno. A niech się nie boji, bo za niom Jan Pawiński stoji! Ręczniczek do ucierania, lusterko do przeglądania, grzebyczek do wyczesania. Hura! Hura! A niech sie nie boji!
Śmigus-dyngus Śmigus-dyngus rozpoczyna drugi dzień świąt Wielkanocnych czyli Lany Poniedziałek. Zwyczaj ten nie został zapomniany. Łupem jego padały panny, które polewano obficie wodą, a już w czasach nam bliższych perfumami. Na drugi dzień okazję rewanżu miały panny, które wodą polewały kawalerów. Sławomir Kwiatkowski radny Gminy Włocławek
Zapachniało świętami W Niedzielę Palmową 13 kwietnia mieszkańcy powiatu włocławskiego spotkali się, tym razem w Lubrańcu na powiatowej wystawie pn. ,,Stoły Wielkanocne na Kujawach”. Jak co roku panie z KGW w Kruszynie pod kierownictwem Ireny Muszyńskiej, radnej gminy wystawiły stół wielkanocny bogato zastawiony świątecznymi potrawami. Na stoisku z rękodziełem stanęły Katarzyna Bogdanowicz z Dębu Wielkiego i Joanna Kasprzak z Józefowa.
Fot. Jolanta Pijaczyńska
Nazwa Wielkanoc wywodzi się od nabożeństwa upamiętniającego Zmartwychwstanie Chrystusa, które odbywa się w nocy z soboty na niedzielę.
Tomasz Karkosik – przewodniczący Rady Gminy, Katarzyna Bogdanowicz, Anna Wieczorek z Włocławka i Paweł Bogdanowicz – wiceprzewodniczący Rady Gminy