WŁOCŁAWEK
W Naszej Gminie
KRUSZYN * NOWA WIEŚ * MODZEROWO * SMÓLNIK * SMÓLSK * WARZĄCHEWKA * ŁAGIEWNIKI
www.kujawy.media.pl
ISSN 1896-3692
nr 42
Czytaj str. 3
W gminie Włocławek działa system bezpłatnego ostrzegania i informowania. Trzeba się tylko zalogować. Szczegóły na str. 4 kwiecień 2015 0 zł
Na prywatnych ulicach Bratkowej i Sasankowej w Nowej Wsi nie można prowadzić żadnych inwestycji. Mieszkańcy od wielu lat zgłaszali wnioski o przejęcie tych ulic przez Gminę Włocławek. Sprawa jest na dobrej drodze prawnej.
3 maja 1791 roku została uchwalona Konstytucja Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Była ona pierwszą konstytucją w nowożytnej Europie, drugą po amerykańskiej na świecie, doniosłym dziełem myśli polskiego Oświecenia. O tym trzeba pamiętać.
Samorząd Powiatu Włocławskiego i Samorząd Gminy Włocławek zapraszają na III Powiatowe Obchody Święta Konstytucji 3 Maja Uroczystości 3 maja rozpoczną się o godz. 12.00 mszą świętą w kościele p. w. Najświętszej Marii Panny Królowej Polski w Kruszynie. Oprawę artystyczną zapewni teatrzyk dziecięcy „Kruszynka” O godzinie 13.30 rozpocznie się koncert Alicji Majewskiej przy akompaniamencie Włodzimierza Korcza.
Mieszkańcy wsi wybierali sołtysów i rady sołeckie
10 maja wybory Prezydenta RP Prezydencka kampania wyborcza w pełni, zakończy się 8 maja o godz. 24.00. Wyborcy pójdą do urn 10 maja. Głosować będzie można w godzinach od 7.00 do 21.00.
Rozpocżęła się czteroletnia kadencja sołtysów i rad sołeckich. Wybrani zostali na zabraniach mieszkańców. W gminie Włocławek jest 26 sołectw. Podczas marcowej sesji Rady Gminy Włocławek sołtysi odebrali zaświadczenia o wyborze oraz tabliczki z napisem „Sołtys”. Na zdjęciu obok: Jakub Wojciechowski - sołtys Murska odebrał tabliczkę z rąk Andrzeja Spychal;skiego - przewodniczącego rady gminy oraz wójt Ewy Braszkiewicz. (mp)
• Obwód Nr 1 (sołectwa: Dąb Mały i Skoki Duże) - lokal - świetlica w Dębie Polskim; • Obwód Nr 2 (sołectwa: Kosinowo, Ładne, Mursk, Smólnik i Telążna Leśna) – lokal Zespół Szkół z Oddziałami Integracyjnymi w Smólniku; • Obwód Nr 3 (sołectwa: Józefowo, Modzerowo i Wistka Królewska) – lokal Szkoła Podstawowa i Gimnazjum Stowarzyszenia Przyjaciół Szkół Katolickich w Modzerowie; • Obwód Nr 4 (sołectwa: Pińczata, Warząchewka Królewska, Warząchewka Nowa i Warząchewka Polska) – lokal Szkoła Podstawowa Stowarzyszenia Przyjaciół Szkół Katolickich w Warząchewce Polskiej; • Obwód Nr 5 (sołectwa: Dobra Wola, Kruszyn i Kruszynek) – lokal Zespół Szkół z Oddziałami Integracyjnymi w Kruszynie; • Obwód Nr 6 (sołectwa: Gróbce, Kolonia Dębice, Koszanowo, Ludwinowo, Łagiewniki, Markowo, Nowa Wieś, Poddębice i Smólsk) – lokal Zespół Szkół z Oddziałami Integracyjnymi w Kruszynie.
Fot. Michal Szymczak
Obwody głosowania i lokale wyborcze w gminie Włocławek:
Na konwencie wójtów i burmistrzów o pieniądzach unijnych
Mniej na drogi i kanalizację Wszystko wskazuje na to, że najlepsze lata pozyskiwania pieniędzy na budowę i modernizację dróg gminnych i sieci kanalizacyjnych gminy wiejskie mają już za sobą. O możliwościach i perspektywach rozwoju infrastruktury technicznej w gminach na lata 2014-2020 dyskutowano na II Konwencie Wójtów i Burmistrzów Województwa Kujawsko-Pomorskiego, które odbyło się 17 kwietnia br. Niestety, potwierdzają się zapowiedzi sprzed kilkunastu miesięcy, że w najbliższych latach na budowę dróg gminnych każda gmina może uzyskać łącznie około 1 mln zł, a na kanalizację
i wodociągi dofinansowanie w zależności od stopnia zwodociągowania i skanalizowania – mówi wójt Ewa Braszkiewicz. Im wyższy stopień zwodociągowania tym mniejsze będzie wsparcie. Jak widać gminy, które w zakończonej perspektywie unijnej składały wnioski i budowały drogi i sieci są dzisiaj w dużo lepszej sytuacji nawet jeżeli wkład własny uzupełniać musiały kredytami i pożyczkami. - Tylko na realizację jednej inwestycji drogowej, tj. na drogę Warząchewka Polska - Gołaszewo pozyskaliśmy około 1,6 mln złotych - mówi wójt Ewa Braszkiewicz - Jeżeli nasz gmi-
na miałaby tę drogę zbudować z własnych środków nastąpiło by to może dopiero za 8-9 lat. I tak jest w wielu innych przypadkach. Trudno nam samorządowcom będzie wyjaśnić mieszkańcom, dlaczego Unia Europejska tak drastycznie obcięła fundusze na drogi, kiedy są jeszcze tak ogromne potrzeby. Gmina Włocławek na szczęście wiele dróg ma już wybudowanych. Jednak nie wszystkie gminy są w tak dobrej sytuacji. Trzeba też pamiętać, ze drogi mają to do siebie, że się niszczą i niebawem trzeba będzie wykładać duże pieniądze na pierwsze gruntowne remonty.
Z wizytą u prezydenta Etos Szarych Szeregów ważny też dziś Podczas finału konkursu literackiego „Mój Arsenał”, który miał miejsce w marcu w Pałacu Prezydenckim prezydent Bronisław Komorowski mówił, że etos Szarych Szeregów jest w dalszym ciągu ważny dzisiaj dla nas wszystkich. Na konkurs wpłynęło 214 prac ze 108 miejscowości kraju, w tym także praca Pauli Marczak uczennicy szkoły w Kruszynie, która otrzymała imienne zaproszenia na uroczystość podsumowania konkursu. Konkurs został zorganizowany z okazji 70. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego oraz 72. Rocznicy Akcji pod Arsenałem. Był skierowany do młodzieży ze szkół gimnazjalnych oraz ponadgimnazjalnych, a jego celem była popularyzacja idei braterstwa i służby ojczyźnie. Uczestnicy mieli za zadanie nadesłać prace w różnych formach literackich dotyczące tamtych wydarzeń.
Na uroczystości prezydent Komorowski podkreślił, że każdy człowiek w swoim życiu ma okazję do zaznaczenia swojej niezgody na zło, że stoi po stronie świata wartości, że w imię wielkich rzeczy ma zdolność poświęcenia czegoś z własnego życia. Wizyta w Pałacu Prezydenckim na długo pozostanie w pamięci Pauli i jej opiekuna Magdaleny Marczak.
(mm)
Paula Marczak po prawej
2
W Naszej Gminie
Rozmaitości
www.kujawy.media.pl
Plan na 2015 rok
Majówka ekologiczna w Kruszynie
Komisja skontroluje Radni zatwierdzili plan pracy Komisji Rewizyjnej
Rady Gminy Włocławek oraz plan kontroli na 2015 rok. W pierwszym kwartale Komisja Rewizyjna przyjrzy się działalności Gminnego Ośrodka Kultury i Gminnej Biblioteki Publicznej w Kruszynie, zespołów folklorystycznych „Smólnik” i „Kruszynioki”, klubów sportowych oraz jednostek OSP. Drugi kwartał to przede wszystkim sporządzenie opinii Komisji Rewizyjnej dotyczącej wykonania budżetu za 2014 rok i sporządzenie wniosku o udzielenie (bądź nie udzielenie) absolutorium wójtowi gminy Włocławek. Komisja m.in. oceni również stan utrzymania dróg gminnych oraz
realizację ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminie. - Rada gminy wykonuje swoje przypisane ustawowo uprawnienia kontrolne – mówi Andrzej Spychalski, przewodniczący Rady Gminy. – Zapis ustawowy stanowi: „Rada gminy kontroluje działalność wójta, gminnych jednostek organizacyjnych oraz jednostek pomocniczych gminy; w tym celu powołuje komisję rewizyjną”. Komisja Rewizyjna może przeprowadzać kontrole: kompleksowe, problemowe i sprawdzające podejmowane w celu ustalenia, czy wyniki poprzedniej kontroli zostały uwzględnione przez kontrolowanych. Komisja rewizyjna jako organ wewnętrzny rady
nr 42, kwiecień 2015
podlega w całokształcie swojej działalności radzie. Zasady i tryb działania komisji rewizyjnej ustalają radni. Przewodniczącym komisji rewizyjnej jest Tomasz Karkosik, a członkami: Zbigniew Lewandowski i Danuta i Seklecka.
Razem dla pszczół
Kwartał trzeci zdominuje ocena działalności szkół i przedszkoli oraz m.in. ocena zasobów GOPS we Włocławku. W czwartym kwartale roku zostanie skontrolowany Urząd Gminy Włocławek.
(r)
Więcej za mniej
Lampy nocą gasną Oświetlenie uliczne w gminie Włocławek to wspólny problem, który dotyczy nie tylko mieszkańców ale także urzędników i radnych gminy.
wę oświetlenia drogowego. Teraz sporządzimy dokumentacje projektowe, aby w miarę możliwości finansowych budować oświetlenie ulic.
- W gminie Włocławek jeszcze wiele ulic nie posiada oświetlenia ulicznego – mówi Magdalena Korpolak-Komorowska, kierownik Referatu Budownictwa, Inwestycji i Gospodarki Komunalnej Urzędu Gminy Włocławek. - W kwietniu, wspólnie z przedstawicielem Zakładu Energetycznego objechaliśmy całą gminę, dokonując wizji lokalnej. Wzięliśmy pod uwagę wszystkie zgłaszane wnioski z prośbą o budo-
Drugim, dość istotnym problemem jest wyłączanie oświetlenia w porze nocnej w okresie wiosenno-letnim. Zdania na ten temat są podzielone, co można było zaobserwować podczas zebrań wiejskich, na których poruszano ten temat. Na jednych zebraniach mieszkańcy zwracali się z wnioskami o potrzebę wyłączania światła w nocy, a na innych wnioskowano o całonocne oświetlenie.
Koszty oświetlenia ulicznego są duże i w najbliższych latach rachunki raczej będą rosły – mówi Magdalena Korpolak-Komorowska. - Słusznie na zebraniach wiejskich sugerowano, aby z zaoszczędzonych za wyłączanie światła nocą pieniędzy budować nowe punkty świetlne. Dlatego na okres tegorocznego lata, podobnie jak to miało miejsce w poprzednich latach zadecydowano o wyłączaniu światła nocą. (mp)
Harmonogram od maja do października br.
Odbiór popiołu w gminie Odbiór popiołu odbędzie się w dniach:
• Świętosław, Dobra Wola, Kruszynek – 18 maja, 27 lipca, 28 września. • Kruszyn, Nowa Wieś – 19 maja, 28 lipca, 29 września. • Koszanowo, Humlin, Gróbce, Markowo, Sykuła, Kolonia Dębice, Smólsk – 20 maja, 29 lipca, 30 września. • Ludwinowo, Łagiewniki, Dębice, Poddębice – 21 maja, 30 lipca, 1 października.
• Warząchewka Polska, Warząchewka Królewska, Warząchewka Nowa, Płaszczyzna, Smolarka, Wójtowskie, Pińczata – 22 maja, 31 lipca, 2 października • Skoki Duże, Skoki Małe, Dąb Polski, Dąb Wielki, Dąb Mały, Dobiegniewo, Jazy, Kosinowo, Adaminowo, Łączki, Ruda, Zuzałka – 25 maja, 3 sierpnia, 5 października. • Józefowo, Radyszyn, Widoń, Ładne, Mursk – 26 maja, 4 sierpnia, 6 paź-
dziernika. • Smólnik, Przerytka, Smolarskie, Telążna Leśna, Telążna Stara – 27 maja, 5 sierpnia, 7 października. • Modzerowo, Wistka Królewska, Wistka Szlachecka, Mostki, Stasin – 28 maja, 6 sierpnia, 8 października. Worki z popiołem należy wystawić przed posesje w widocznych i łatwo dostępnych miejscach.
Już po raz czwarty Zespół Szkół w Kruszynie organizuje majówkę ekologiczną. W tym roku ze względu na wybory prezydenckie odbędzie się ona dopiero 14 czerwca, o godz. 15.00. Partnerami przedsięwzięcia są: Gminny Ośrodek Kultury w Kruszynie, Gminna Biblioteka Publiczna w Kruszynie z filią w Smólniku oraz Regionalny Związek Pszcze-
larzy Ziemi Dobrzyńsko-Kujawskiej we Włocławku. Festyn będzie odbywał się pod hasłem „Razem dla pszczół”. Na realizację programu IV majówki ekologicznej Gmina Włocławek otrzyma dotację w wysokości 15 tys. zł z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu.
Nowe tereny pod infrastrukturę drogową
Zbudujemy ścieżki rowerowe W roku ubiegłym Gmina Włocławek pozyskała od Polskich Kolei Państwowych S.A tereny po byłej kolejce wąskotorowej w miejscowości Dobra Wola, stanowiące działkę nr 20 o powierzchni 3,74 ha oraz w miejscowości Kolonia Dębice działkę nr 39/2 o powierzchni 2,29 ha z przeznaczeniem na cele związane z inwestycjami infrastrukturalnymi służącymi wykonaniu zadań własnych gminy w dziedzinie transportu. Na tych nieruchomościach zamierzamy pobudować
ścieżkę pieszo-rowerową, a w najszerszych miejscach – pozostałościach po bocznicach planujemy urządzić kompleksy sportowo rekreacyjne dla mieszkańców wsi Dobra Wola i Kolonia Dębice. Ponadto w związku ze złożonymi wnioskami do wojewody kujawsko-pomorskiego zostały nabyte nowe działki. Gmina Włocławek nabyła z mocy prawa, na podstawie decyzji komunalizacyjnej kolejne działki: w miejscowość Ludwinowo - działka nr
41 o powierzchni 1,7800 ha i działka nr 73 o powierzchni 0,83 ha oraz w miejscowości Kruszynek - działka o nr 7 o powierzchni 0,1900 ha oraz działka nr 10 o powierzchni 0,8600 ha. Aktualnie trwają prace związane ze wznowieniem granic tych nieruchomości, co pozwoli zaplanować i wykonać stosowną dokumentację. Magdalena Korpolak-Komorowska
Ulica Wrzosowa w Dębie Polskim Radni podjęli uchwałę o nadaniu nazwy ulicy w miejscowości Dąb Polski dla drogi oznaczonej geodezyjnie nr działki 120/31 - ul. Wrzosowa. Pojawiające się nowe domki we wsi muszą mieć nadany numer porządkowy posesji. Gdy nie ma ulic,
odszukanie wskazanego adresu jest trudne, ponieważ powstające nowe posesje znajdują się w różnych miejscach wsi. Jeśli są wyznaczone ulice, to wtedy numery domów są uporządkowane. Intensywny rozwój budownictwa mieszkaniowe-
go i letniskowego w Dębach obserwuje się na działkach powstałych w wyniku podziału nieruchomości zgodnie z ustaleniami aktualnie obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. (mk)
W Naszej Gminie
Samorząd
nr 42, kwiecień 2015
www.kujawy.media.pl
3
Urząd zaoszczędzi na papierze, ale także na czasie pracy urzędników
Radni na sesję z laptopami Radni gminy Włocławek potrafią obsługiwać komputer. To właśnie na wniosek radnych poprzedniej kadencji wójt zakupiła laptopy i oddała im w użyczenie. Jest więc duże prawdopodobieństwo, że niebawem urząd zaoszczędzi nie tylko na papierze, ale także na czasie pracy urzędników. Trudno bowiem sobie wyobrazić, aby radni w tej sytuacji nie zaakceptowali elektronicznego przesyłania im materiałów.
Radni gminy Włocławek otrzymali do dyspozycji laptopy. Materiały na sesję będą mogli otrzymywać drogą elektroniczną. Jednak, aby tak się stało trzeba zmienić zapisy w statucie. Komisja statutowa zebrała się, aby przygotować wpro-
wadzenie zmian do statutu gminy. Analizowała projekt uchwały w tej sprawie. Istotą większości proponowanych zmian było „zaoszczędzenie środków finansowych w kolejnych budżetach Gminy Włocławek poprzez zminimalizowanie wyko-
rzystania znacznej ilości papieru do drukarek, kopert i tonerów oraz zmniejszenie kosztów wysyłania materiałów do radnych, na rzecz elektronicznego sposobu przekazywania radnym niezbędnych materiałów wraz z zawiadomieniami o sesjach i komisjach”- czytamy w uzasadnieniu do uchwały. - Zaproponowane w statucie regulacje dopuszczają dwie możliwości dostarczania radnym materiałów na sesje i innych wiadomości poprzez formę papierową i elektroniczną – mówi Piotr Stanny, sekretarz Gminy Włocławek. - Oznacza to, że nie narzucamy formy dostarczania materiałów radnym. Zawiadomienie o sesji wraz z przygotowanymi materia-
łami, wnioskami oraz projektami uchwał przesyłane będzie drogą elektroniczną tylko za pisemną zgodą radnego.
Radni uchwalili gminny program wspierania rodziny do 2018 roku
Z pomocą rodzinie Gminy mają obowiązek ustawowy opracowania i realizacji trzyletnich gminnych programów wspierania rodziny. Wspieranie rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych to zespół planowych działań mających na celu przywrócenie rodzinie zdolności do wypełniania tych funkcji. - Bezradność w sprawach opiekuńczo – wychowawczych występuje w 170 rodzinach zamieszkujących gminę Włocławek – mówi Elżbieta Grzegórska, kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej Gminy Włocławek. – Taki stan odnotowaliśmy na koniec ubiegłego roku. W tych 170 rodzinach pomocą obejmujemy w sumie 486 osób. Rodziny te nie radzą sobie z obowiązkami dnia codziennego, często nie
potrafią zadbać o ważne sprawy, zabezpieczyć niejednokrotnie potrzeb swoich dzieci. Jednakże przy udzielanej pomocy i wsparciu Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej, a także wytężonej pracy pracowników placówek oświatowych, rodziny te w miarę możliwości i posiadanej wiedzy wywiązują się ze swoich obowiązków rodzicielskich. Do zaniedbań opiekuńczo-wychowawczych w rodzinie, najczęściej prowadzą takie niepożądane zjawiska jak np. ciężkie choroby, długotrwałe bezrobocie i ubóstwo, a także wszelkie nałogi, m.in. alkoholizm i narkomania. - Umieszczenie dziecka w systemie pieczy zastępczej nie oznacza rozwiązania problemu rodziny – mówi Elżbieta Grzegórska. - Z uwagi
na więzi emocjonalne dziecka z rodziną i środowiskiem konieczne jest motywowanie rodziców do zmiany oraz praca prowadząca do stworzenia prawidłowych warunków rozwoju dziecka w rodzinie naturalnej. Przyjęty przez radnych gminy Gminny program wspierania rodziny na lata 2015-2018 zakłada przede wszystkim tworzenie warunków sprzyjających wspieranie rodzin przeżywających trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych, a także zapewnienie opieki i wychowania dzieciom pozbawionym częściowo lub całkowicie opieki rodziców z zachowaniem priorytetu prorodzinnych form pieczy zastępczej.
- Mobilny sprzęt nie jest prezentem dla radnych, laptopy są nadal własnością Urzędu Gminy Włocławek, a radni otrzymali je po podpisaniu umowy użyczenia – mówi wójt Ewa Braszkiewicz. – Drukujemy wiele dokumentów, marnuje się dużo papieru i tuszu do drukarek. Niektóre projekty uchwał
mają po kilkadziesiąt stron. Udostępnienie laptopów radnym jest stworzeniem możliwości nowoczesnej pracy. Wiele samorządów w Polsce już wprowadziło możliwość wysyłania informacji drogą elektroniczną. Korzyść jest obopólna i dla radnych i dla urzędu. Dzięki skokowi technologicznemu urządzenia elektroniczne są dzisiaj popularne, posiadają je nawet dzieci. Dzięki komputerom sposób komunikowania stał się łatwiejszy i szybszy. Radni wykonując swoje obowiązki będą mogli również elektronicznie komunikować się z pracownikami Urzędu Gminy, a także z wyborcami. (jot)
Nowa Wieś
Gmina Włocławek przejmuje prywatne ulice: Bratkową i Sasankową
Problem własności gruntów pod drogami istnieje od dawna. Przepisy prawne mówią jasno, że na drogach prywatnych gminy nie mogą prowadzić jakichkolwiek inwestycji drogowych.
Na istniejącym od ponad trzydziestu lat osiedlu w Nowej Wsi kilka ulic dotąd jest własnością osoby prawnej. Na prywatnych ulicach Bratkowej i Sasankowej nie można było prowadzić żadnych inwestycji. Mieszkańcy od wielu lat zgłaszali wnioski o przejęcie tych ulic przez Gminę Włocławek. - Po wielu prowadzonych negocjacjach nareszcie porozumieli-
śmy się w sprawie wykupu tych ulic - mówi wójt Ewa Braszkiewicz. - W maju sprawa zostanie sfinalizowana u notariusza i dopiero wtedy będziemy mogli zaplanować modernizację tych ulic. Zgodnie z ubiegłoroczną decyzją mieszkańców wykonamy oświetlenie uliczne, którego koszt pokryjemy z funduszu sołeckiego.
W gminie Włocławek na regulacje spraw własnościowych czekają jeszcze inne odcinki dróg. O przejęciu tych dróg będą decydowali radni, bo to ich kompetencja. Z pewnością decyzje zapadną szybko jeśli drogi zostaną oddane za symboliczne kwoty.
Innym problemem jest ustalanie granic pasów drogowych. Jak poinformowała wójt gminy na jednym z zebrań sołeckich najpierw Gmina Włocławek będzie wyznaczała geodezyjnie swoje granice, potem realizowała inwestycje. Może to znacząco wydłużyć okres przygotowania inwestycji, ale z powodu pojawiających się przypadków wstrzymywania budowy przez jedną czy dwie osoby tak należy czynić. To pozwoli także na ustalenie, czy grunty gminne nie są zajęte przez osoby prywatne. W takim przypadku będą musiały one oddać grunty gminie.
4
W Naszej Gminie www.kujawy.media.pl
Gospodarka
nr 42, kwiecień 2015
O zmeliorowane grunty dba Gminna Spółka Wodna Kujawsko-pomorski zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych we Włocławku przy współudziale Gminnej Spółki Wodnej 10 kwietnia 2015 r. podpisał protokół odbioru zakończonej inwestycji pn. ,,Melioracja gruntów rolnych - Kruszyn III”. Inwestycja ta objęła swym zasięgiem miejscowości: Kruszyn, Smólsk, Kolonia Dębice, Gróbce, Humlin i Koszanowo. Od 10 kwietnia br. Gminna Spółka Wodna jest zobowiązana do bieżącej konserwacji zmeliorowanych gruntów na tym terenie. - Gminna Spółka Wodna we Włocławku w 2015 r. zatrudniła od 1 kwietnia 2015 r. siedem osób na okres pięciu miesięcy – mówi Mirosław Seklecki, prezes GSW. - Zawarliśmy umowę z Powiatowym Urzędem Pracy we Włocławku na organizowanie robót publicznych na umowę o pracę. Zatrudnieni pracownicy w ramach swoich obowiązków będą prowadzić prace konserwacyjne, tj. oczyszczanie rowów melioracyjnych, napra-
wę i czyszczenie studzienek i przepustów melioracyjnych na terenie naszej gminy. Pracownikom, którzy będą dobrze wykonywać swoje obowiązki zostanie przedłużona umowa o pracę.
Za zmeliorowane tereny trzeba zapłacić
Obszar jaki objęła pracami w roku 2015 GSW Włocławek to miejscowości Kolonia Dębice, Poddębice, Kruszyn i Sykuła. GSW w marcu br. zwróciła się z dwoma wnioskami o przyznanie dotacji przedmiotowej. Jeden wniosek został złożony do Urzędu Gminy Włocławek, a drugi do Kujawsko Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Bydgoszczy. Wysokość otrzymanej dotacji z KPUW zależna jest od ściągalności składek członkowskich od rolników, a ta nie należy do najlepszych.
Rowy i studzienki Pracownicy GSW przy pomocy wynajętego sprzętu w miesiącu kwietniu br. odnowili rów melioracyjny o długości około 600 m biegnący od Ludwinowa do łąk znajdujących się w Nowej Wsi. - Teraz dokończymy czysz-
Oczyszczone rowy szybciej odprowadzą wodę podczas ulewy czenie rowu melioracyjnego w Nowej Wsi, który biegnie od drogi głównej do autostrady – mówi prezes Mirosław Seklecki. - Planujemy również odnowienie rowu melioracyjnego w Kruszynie, który ma długość około 350 m. Jednak do prac przystąpi-
my dopiero po zebraniu z pól plonów przez rolników. Jak co roku pracownicy Gminnej Spółki Wodnej, w ramach swoich obowiązków na bieżąco będą czyścić rowy melioracyjne na terenie gminy Włocławek, naprawiać zniszczone studzienki
i przepusty melioracyjne. Rolnicy chcący aby pracownicy spółki naprawili uszkodzone studzienki melioracyjne na terenie ich posesji powinni zgłosić potrzebę do biura GSW Włocławek w Kruszynie.
Gminna Spółka Wodna wysyła do rolników nakazy zapłaty składki członkowskiej za obszar gruntów zmeliorowanych. Termin płatności określono do 15 września 2015 r. Na walnym zgromadzeniu członków Gminnej Spółki Wodnej, które odbyło się w lutym br. została ustalona wysokość składki na 2015 r. w kwocie 18 zł za 1 ha. Ściągalność składek członkowskich od rolników za 2014 r. wyniosła tylko 75 proc. Rolnicy, którzy chcą opłacić składkę mogą dokonywać wpłat bezpośrednio na konto bankowe GSW Włocławek na nr 52 9550 0003 2001 0070 0519 0001 lub w biurze mieszczącym się w budynku Gminnego Ośrodka Kultury w Kruszynie w każdy poniedziałek, środę i piątek w godz. 10.00 – 15.00. Od przyszłego roku prawdopodobnie melioracja będzie zadaniem własnym gminy. (jmp)
W Naszej Gminie
Samorząd
nr 42, kwiecień 2015
www.kujawy.media.pl
5
Obszar Strategicznej Interwencji Włocławka i obszar powiązany z nim funkcjonalnie
ZIT zamieniony na OSI zapisach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego polityka terytorialna drugiego i trzeciego poziomu funkcjonuje, jako tzw. OSI – Obszar Strategicznej Interwencji, a nie jak dotąd ZIT – Zintegrowane Inwestycje Terytorialne, do których przyzwyczajano nas przez cały poprzedni rok. Radni gminy musieli podjąć nową uchwałę o współpracy z innymi gminami. Podczas sesji odbywającej się 27 marca radni wyrazili zgodę na zawarcie przez Gminę Włocławek porozumienia w sprawie wzajemnej współpracy przy realizacji wspólnych działań w ramach Obszaru Strategicznej Interwencji Włocławka i obszaru powiązanego z nim funkcjonalnie. Rada wyraziła zgodę na zawarcie z: Gminą Miasto Włocławek oraz gminami: Miasto Kowal, Brześć Kujawski, Lubanie, Fabianki, Choceń, Bobrowniki, Kowal, Miastem i Gminą Dobrzyń nad Wisłą porozumienia w sprawie wzajemnej współpracy przy realizacji wspólnych działań w ramach Obszaru Strategicznej Interwencji Włocławka i obszaru powiązanego z nim funkcjonalnie. Oznacza to, że poprzednia uchwała w tej sprawie, ale określająca współpracę przy realizacji Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych Włocławka straciła moc prawną Polityka terytorialna stanowi instrument realizacji założeń Strategii rozwoju województwa kujawsko-pomorskiego do roku 2020 – Plan modernizacji 2020+. Strategia będzie wdrażana poprzez wykorzystanie m.in. środków unijnych, w tym środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2014-2020. Decyzją Komisji Europejskiej Regionalny Program Operacyjny Województwa Kujawsko-Pomorskiego został przyjęty w dniu 16 grudnia 2014 r. Ostateczne zapisy programu uległy zmianie w sto-
sunku do poprzednich projektów dokumentu. W wyniku negocjacji z Komisją Europejską ustalono, że w naszym regionie instrument ZIT będzie wdrażany jedynie na poziomie wojewódzkim – mówi wójt Ewa Braszkiewicz. - Dla drugiego poziomu polityki terytorialnej zaakceptowano formułę przygotowywania wspólnej Strategii dla miast regionalnych/subregionalnych i obszarów powiązanych z nimi funkcjonalnie, które po zatwierdzeniu przez Instytucję Zarządzającą RPO, będą podstawą do uruchomienia konkursów z „kodem dostępu”. Obecnie w zapisach Regionalnego Programu Operacyjnego polityka terytorialna drugiego i trzeciego poziomu funkcjonuje, jako tzw. OSI – Obszar Strategicznej Interwencji, a nie jak dotąd ZIT – Zintegrowane Inwestycje Terytorialne. Środki udostępnione na realizację wspólnych działań nie uległy zmianie. Władzę uchwałodawczą OSI Włocławka pełnić będzie Komitet Sterujący OSI Włocławka. Kierowanie pracami Komitetu Sterującego powierzono Gminie Miasto Włocławek, co oznacza, że funkcję przewodniczącego Komitetu Sterującego pełnić będzie prezydent miasta Włocławek lub upoważniony przez niego zastępca.
sprawnego transportu łączącego miasto i jego obszar funkcjonalny; • przywracanie funkcji społeczno-gospodarczych zdegradowanych obszarów miejskiego obszaru funkcjonalnego; • poprawa stanu środowiska przyrodniczego na obszarze funkcjonalnym miasta; • wspieranie efektywności energetycznej oraz promowanie strategii niskoemisyjnych; • wzmacnianie rozwoju funkcji symbolicznych budujących międzynarodowy charakter i ponadregionalną rangę miejskiego obszaru funkcjonalnego oraz poprawa dostępu i jakości usług publicznych w całym obszarze funkcjonalnym. Wójt Ewa Braszkiewicz W skład Komitetu Sterującego wejdą po jednym upoważnionym przedstawicielu ze wszystkich samorządów sygnatariuszy porozumienia oraz przedstawiciel marszałka województwa kujawsko – pomorskiego pełniący funkcję opiniodawczo – doradczą. Władzę wykonawczą OSI Włocławka pełnić będzie Zarząd OSI Włocławka. W ramach OSI można będzie pozyskać pieniądze na przedsięwzięcia z wyznaczonych obszarów tematycznych: • rozwój zrównoważonego,
Fot. Michał Szymczak
W
Burmistrz Kowala Eugeniusz Gołembiewski i Magdalena KorpolakKomorowska, kierownik referatu Urzędu Gminy we Włoclawku
Nowa rada społeczna SP ZOZ Radni powołali Radę Społeczną przy Samodzielnym Publicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej Gminy Włocławek z siedzibą w Kruszynie na kadencję 2015 – 2019. Rada liczy osiem osób, a jej przewodniczącą jest wójt Ewa Braszkiewicz. Członkami Rady zostali: Mieczysław Ochmański, jako przedstawiciel Wojewody Kujawsko-Pomorskiego oraz przedstawiciele wybrani przez Radę Gminy Włocławek: Tomasz Karkosik, Andrzej Spychalski, Elżbieta Sadowska, Wanda Olejniczak, Jan Brzeziński, Irena Muszyńska.
Kolejne spotkanie przedstawicieli gmin wchodzących w skład Obszaru Strategicznej Interwencji (dawny ZIT) odbyło się 7 kwietnia w siedzibie Urzędu Gminy Włocławek. Wójtowie i burmistrzowie ustalili nowe przedsięwzięcia, które będą realizowane w latach 2014 – 2020. Zgodnie z nowymi zasadami gminy z terenu OSI będą realizowały inwestycje związane z modernizacją budynków użyteczności publicznej, budową ścieżek pieszo-rowerowych, sieci kanalizacyjno-wodociągowych. Gmina Włocławek przygotowuje projekty związane z termomodernizacją swoich obiektów użyteczności publicznej. Zmodernizowany zostanie budynek Zespołu Szkół z Oddziałami Integracyjnymi im. Polskich Noblistów w Kruszynie. Planowany jest między innymi: remont stropodachu, wymiana węzłów cieplnych i wodno-kanalizacyjnych, wymiana grzejników, malowanie elewacji, wymiana okien oraz montaż kolektorów słonecznych. W budynku Domu Kultury w Kruszynie przewidywane jest docieplenie stropodachu, ocieplenie ścian wraz z wykonaniem elewacji, montaż kolektorów słonecznych. Podobne modernizacje przeprowadzone zostaną w świetlicy
58 ton azbestu do utylizacji Gmina Włocławek już piąty rok z rzędu uzyskała dofinansowanie ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska w Toruniu z przeznaczeniem na usuwanie azbestu. - Na usunięcie azbestu w 2015 roku złożonych zostało 31 wniosków, w tym 16 wniosków na demontaż, transport i utylizację oraz 15 wniosków na sam transport zdjętego wcześniej już azbestu - mówi
Magdalena Korpolak-Komorowska, kierownik referatu budownictwa rolnictwa i gospodarki komunalnej w UG Włocławek. - Łączna powierzchnia pokryć dachowych budynków mieszkalnych i gospodarczych, z których zniknie szkodliwy eternit to około 4100 mkw. Szacunkowy ciężar usuniętego azbestu wynosi około 58 ton. Mieszkańcy gminy Włocławek mieli możliwość składania wniosków od paź-
dziernika ubiegłego roku do końca stycznia bieżącego roku. - Całkowity koszt przedsięwzięcia szacujemy się na około 40 tys. złotych – mówi Magdalena Korpolak-Komorowska. - W najbliższym czasie wybierzemy wykonawcę, który zrealizuje powyższe zadanie. Planowany termin rozpoczęcia usuwania azbestu to koniec maja a zakończenia koniec sierpnia 2015 roku. (k)
w Świętosławiu i Wistce Królewskiej oraz na Zespole Szkół z Oddziałami Integracyjnymi im. Janusza Korczaka w Smólniku, gdzie nastąpi wymiana eternitu i docieplenie ścian na „starej” sali gimnastycznej. Uwzględniając potrzeby społeczne, przygotowano również projekty dla obu szkół mające na uwadze zapewnienie równego dostępu do dobrej jakości wczesnej edukacji elementarnej oraz kształcenia podstawowego, gimnazjalnego i ponadgimnazjalnego. Planowane jest urządzenie pracowni informatycznych, językowych i chemicznych oraz organizacja zajęć ruchowo-terapeutycznych tj. hipoterapia i dogoterapia dla dzieci i młodzieży. Zajęcia prowadzone za unijne pieniądze w świetlicy w Dębie Polskim oraz w Kruszynie cieszyły się dużym zainteresowaniem. Teraz Urząd Gminy Włocławek zamierza sięgnąć po więcej pieniędzy z Europejskiego Funduszu Społecznego. W wyremontowanych świetlicach wiejskich i Gminnym Ośrodku Kultury będą realizowane nowe projekty adresowane do lokalnych społeczności. Unijne pieniądze trafią m.in. do stowarzyszeń, GOK, KGW. Powołane zostaną także kluby młodzieżowe, które realizować będą zajęcia dla dzieci i młodzieży. Na spotkaniu zapadła ważna decyzja o utworzeniu Stowarzyszenia na rzecz wspierania i rozwoju kultury fizycznej i sportu dzieci i młodzieży z terenu gmin objętych OSI. Siedzibą stowarzyszenia będzie Lubanie. W założeniach powołane Stowarzyszenie za główny cel przyjęło rozwój różnych form aktywności fizycznej, w tym sekcji piłkarskich, koszykarskich, żeglarskich. (p)
Zieleń z dotacji Na przełomie kwietnia i maja rozpocznie się sadzenie drzew i krzewów ozdobnych. Pieniądze na ten cel w kwocie 9600 zł Gmina Włocławek otrzyma w formie dotacji z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu Na powiększenie terenów zieleni z budżetu gminy dołożonych zostanie 2 tys. złotych. (MK)
6
Wybory w sołectwach
W Naszej Gminie www.kujawy.media.pl
nr 42, kwiecień 2015
Podczas marcowej sesji Rady Gminy Włocławek sołtysi odebrali zaświadczenia o wyborze oraz tabliczki z napisem sołtys.
W gminie Włocławek jest 26 sołectw. Pierwsze zebrania wiejskie mające wyłonić nowych sołtysów i rady sołeckie na nową czteroletnią kadencję rozpoczęły się pod koniec stycznia br. W poprzednim wydaniu gazety „W Naszej Gminie” zaprezentowaliśmy sylwetki nowo wybranych 12 sołtysów, teraz przedstawiamy kolejnych.
Zdzisław Szałański Dobra Wola
Małgorzata Urbańska Kruszyn
Aleksandra Łysiak Kruszynek
Andrzej Klimek Nowa Wieś
Nowi sołtysi i rady sołeckie Kolejne zebrania sołeckie w gminie Włocławek wyłoniły sołtysów i rady sołeckie
Grażyna Jakrzewska Ludwinowo
Na sesji wręczano sołtysom tablice informacyjne
Stanisław Zasada Kolonia Dębice
Mariola Wichrowska Józefowo
Teresa Wujkiewicz Warząchewka Polska
Marcin Chojnacki Smólsk
Barbara Rybka Łagiewniki
Mieczysław Ochmanski Markowo
Warząchewka Królewska: sołtys - Kazimierz Rychlewski. Rada Sołecka: Andrzej Daczkowski, Przemysław Wojtasiak, Zbigniew Buler. Warząchewka Polska: sołtysem - Teresa Wujkiewicz. Rada Sołecka: Danuta Grzybowska, Ryszard Włosiński, Zdzisław Nowakowski Gróbce: sołtys - Roman Kurpiński. Rada Sołecka: Dariusz Pańka, Artur Kruszka, Marek Chojnacki. Koszanowo: sołtys - Tomasz Karkosik. Rada Sołecka: Iwona Białkowska, Grzegorz Grudewicz, Henryk Kawczyński. Markowo: sołtys - Mieczysław Ochmański. Rada Sołecka: Janusz Żelazek, Władysław Beciński, Paweł Ulewicz. Kruszyn: sołtys - Małgorzata Urbańska. Rada Sołecka: Elżbieta Szubska, Bożena Piwowarczyk, Edward Betliński, Wojciech Pałczyński, Jacek Winiecki. Smólsk: sołtys- Marcin Chojnacki. Rada Sołecka: Stanisława Klacza, Elżbieta Górecka, Barbara Majchrzak. Kruszynek: sołtys - Aleksandra Łysiak, Rada Sołecka: Jan Antecki, Róża Węgielewska, Jan Woźniak. Nowa Wieś: sołtys - Andrzej Klimek, Rada Sołecka: Wacław Kalinowski, Stanisław Nitecki, Janusz Nowok, Grażyna Pawlak, Władysław Winnicki. Ludwinowo: sołtys – Grażyna Jakrzewska, Rada Sołecka: Jacek Drożdżewski, Tomasz Młynarkiewicz, Stanisław Świątkowski, Karolina Wojnarowska, Aneta Zaborowska. Kolonia Dębice: sołtys - Zasada Stanisław, rada Sołecka: Andrzej Kornacki, Zdzisław Stasiak, Zdzisław Smoliński. Józefowo: sołtys - Mariola Wichrowska, Rada Sołecka: Tomasz Bączkowski, Urszula Gabryszewska, Grzegorz Kaczyński, Joanna Kasprzak, Arkadiusz Szydłowski. Łagiewniki: sołtys - Barbara Rybka, Rada Sołecka: Barbara Nowak, Bartosz Pawlak, Robert Szubski. Poddębice: sołtys - Zbigniew Lewandowski , Rada Sołecka: Jacek Czarniak, Łukasz Radzikowski, Wioletta Rubiecka. Dobra Wola: sołtys -Zdzisław Szałański, Rada Sołecka: Jolanta Dulak, Jan Habasiński, Wacław Przybysz.
Wybory w sołectwach
nr 42, kwiecień 2015
W Naszej Gminie www.kujawy.media.pl
7
Sołectwa w gminie Włocławek
Zbigniew Lewandowski Poddębice
1. DĄB MAŁY (Dąb Mały, Dąb Polski, Dąb Wielki) - sołtys Anna Ziętarska, 177 mieszkańców. 2. DOBRA WOLA (Dobra Wola, Świętosław) – sołtys Zdzisław Szałański, 473 mieszkańców. 3. GRÓBCE – sołtys Kurpiński Roman, 119 mieszkańców. 4. JÓZEFOWO (Józefowo, Radyszyn, Widoń) – sołtys Mariola Wichrowska, 306 mieszkańców. 5. KOLONIA DĘBICE - sołtys Stanisław Zasada, 122 mieszkańców. 6. KOSINOWO (Adaminowo, Dobiegniewo, Jazy, Kosinowo, Łączki, Ruda, Stasin, Wistka Szlachecka, Zuzałka) – sołtys Krystyna Wiśniewska, 375 mieszkańców. 7. KOSZANOWO (Humlin, Koszanowo) – sołtys Tomasz Karkosik, 135· mieszkańców. 8. KRUSZYN – sołtys Małgorzata Urbańska, 724 mieszkańców. 9. KRUSZYNEK – sołtys Aleksandra Łysiak, 479 mieszkańców. 10. LUDWINOWO (Dębice, Ludwinowo) – sołtys Grażyna Jakrzewska, 252 mieszkańców. 11. ŁADNE - sołtys Andrzej Kotwicki, 151 mieszkańców. 12. ŁAGIEWNIKI - sołtys Barbara Rybka, 165·mieszkańców. 13. MARKOWO (Markowo, Sykuła) – sołtys Mieczysław Ochmański, 107 mieszkańców. 14. MODZEROWO – sołtys Rozalia Lewandowska, 494 mieszkańców. 15. MURSK - sołtys Jakub Wojciechowski, 67 mieszkańców. 16. NOWA WIEŚ (Józefowo, Łuba Druga, Nowa Wieś, Potok, Przyruda) - sołtys Andrzej Klimek, 783 mieszkańców. 17. PIŃCZATA (Pińczata, Wikaryjskie) - sołtys Jadwiga Zasada, 212 mieszkańców. 18. PODDĘBICE - sołtys Zbigniew Lewandowski, 100 mieszkańców. 19. SKOKI DUŻE (Skoki Duże, Skoki Małe) - sołtys Ewa Pędzikowska, 152 mieszkańców. 20. SMÓLNIK (Smólnik, Przerytka) – sołtys Wiktor Muratow, 357 mieszkańców. 21. SMÓLSK – sołtys Marcin Chojnacki, 321 mieszkańców. 22. TELĄŻNA LEŚNA (Smolarskie, Telążna Leśna, Telążna Stara) - sołtys Michał Kowalewski, 239 mieszkańców. 23. WARZĄCHEWKA KRÓLEWSKA (Płaszczyzna, Smolarka, Warząchewka Królewska) - sołtys Kazimierz Rychlewski, 80 mieszkańców. 24. WARZĄCHEWKA NOWA - sołtys Władysław Reniec, 171 mieszkańców. 25. WARZĄCHEWKA POLSKA (Warząchewka Polska, Wójtowskie) - sołtys Teresa Wujkiewicz, 253 mieszkańców. 26. WISTKA KRÓLEWSKA (Mostki, Wistka Królewska) – sołtys Henryka Michalska, 280 mieszkańców.
Tomasz Karkosik Koszanowo
Sołtysi gminy Włocławek
Rozmawiano o środkach wyodrębnionych z budżetu gminy
Z sołtysami o funduszu sołeckim Nowo wybrani sołtysi spotkali się z władzami samorządowymi, aby porozmawiać o realizacji funduszu sołeckiego. O tym, na co zostały przeznaczone środki w sołectwach zadecydowali mieszkańcy w ubiegłym roku głosując w trakcie zebrania wiejskiego. Wielu sołtysów jest nowych, więc ta wiedza jest dla nich niezbędna - Znowelizowana ustawa o funduszu sołeckim jest bardziej elastyczna - mówi wójt Ewa Braszkiewicz. Teraz w ciągu roku budżetowego sołectwo będzie mogło dokonać zmian realizacji przedsięwzięć, oczywiście takie zmiany musi uchwalić zebranie wiejskie. Podczas zebrania, razem z paniami Anetą Kaczmarek, skarbnikiem Gminy Włocławek
i Magdaleną Korpolak-Komorowską, kierownikiem Referatu Budownictwa Rolnictwa i Gospodarki Komunalnej starałyśmy się przekazać wiedzę o funduszu sołeckim, szczególnie ważna jest ona dla nowo wybranych sołtysów. Kolejna, istotna informa-
cja która została przekazana sołtysom dotyczyła Regionalnego Programu Operacyjnego naszego województwa i gminnych przygotowań do absorbcji środków unijnych na lata 2014 – 2020. Zaplanowany
fundusz
sołecki w kwocie ponad 360493zł nie zostanie przejedzony, pieniądze przeznaczono m. in. na modernizację dróg i budowę chodników (Warząchewka Nowa, Warząchewka Polska, Wistka Królewska, Kosinowo -dokumentacja drogi Adaminowo- Łączki,
Fot. Michał Szymczak
Sołtysi rozmawiali o środkach wyodrębnionych z budżetu gminy na fundusz sołecki.
O możliwościach finansowych mówi wójt Ewa Braszkiewicz
Kruszyn- budowa drogi Kruszyn-Lotnisko, przebudowa drogi Kruszynek, Ładne), oświetlenie uliczne (Ludwinowo, Dąb Mały, Nowa Wieś, Smólsk), na modernizację oraz doposażenie świetlic wiejskich (Dąb Polski, Telążna Leśna, Gróbce, Koszanowo, Łagiewniki, Józefowo – zaprojektowanie świetlicy), place zabaw (Dobra Wola, Mursk, Kolonia Dębice, Kruszyn). Także na rozbudowę remizy OSP w Smólniku. Część pieniędzy z funduszu sołeckiego przeznaczono na dofinansowanie imprez integracyjnych, ale głównie dla dzieci. Sołtysi, z długoletnim stażem, którzy nadal będą pełnili swoją funkcję mówią, że pieniądze, które mają do dyspozycji sołectwa autentycznie służą poprawie warunków życia mieszkańców. Ludzie na wsi sami najlepiej wiedzą, co im potrzeba, co
należy usprawnić. Mimo, że nie ma przeszkód, by środki z funduszu sołeckiego mogły być przeznaczone na organizację imprez okolicznościowych to w gminie Włocławek wydaje się je na ten cel ostrożnie. Na razie jest wiele potrzeb do zaspokojenia, takich, aby ludziom zapewnić dobre warunki życia na wsi. Możliwość wyodrębnienia z budżetu gminy funduszu sołeckiego po raz pierwszy wprowadzono dzięki zapisom ustawy z 2009 r. o funduszu sołeckim. Dzisiaj wielu mieszkańców gminy Włocławek nie wyobraża sobie, aby radni takiego funduszu nie zaakceptowali. (jot)
8
W Naszej Gminie www.kujawy.media.pl
Rozmaitości
nr 42, kwiecień 2015
Podróże kształcą
Zakręcili młynem wiedzy obrotowego, także w odniesieniu do dzieła Mikołaja Kopernika „O obrotach sfer niebieskich”. Natomiast w Planetarium uczniów zafascynował pokaz pt. ,,Znaki na niebie”. Wycieczka do Torunia była możliwa dzięki dotacjom unijnym, które pozyskano w ramach projektu „Wysoka jakość edukacji w gminie Włocławek”.
Rafał Malesa z nauczycielką języka polskiego Małgorzatą Gliszczyńską
Młodzi poeci ze Smólnika nagrodzeni w konkursach Uczniowie Zespołu Szkół w Smólniku wybrali się do Centrum Nauki i Planetarium w Toruniu. W odrestaurowanych dawnych młynach Richtera w Toruniu działa Centrum Nowo-
Uczniowie Małgorzaty Gliszczyńskiej, nauczycielki języka polskiego w Zespole Szkół w Smólniku nagrodzeni.
czesności Młyn Wiedzy. Jest to miejsce, w którym przekazywanie wiedzy odbywa się w sposób interaktywny, a nauka łączy się z zabawą. W Centrum oglądali m.in. wystawę „O obrotach” – poświęconą idei koła i ruchu
Złoto w mistrzostwach pływackich ZHP Harcerka Klaudia Kędzierska z DSH Wędrowcy z Kruszyna jako jedyna reprezentowała Hufiec ZHP Włocławek-Powiat na XXV Mistrzostwach Pływackich Związku Harcerstwa Polskiego oraz XXIV Mistrzostwach Pływackich ZHP Chorągwi Kujawsko-Pomorskiej, które odbyły się 18 kwietnia w Bydgoszczy. Klaudia zajęła pierwsze miejsce w stylu grzbietowym i drugie miejsce w stylu dowolnym w XXIV Mistrzostwach Pływackich ZHP Chorągwi Kujawsko - Pomorskiej. W klasyfikacji ogólnopolskiej zajęła 7 i 9 pozycję. Agnieszka Golińska
Natalia Sudo, uczennica klasy III Gimnazjum w Zespole Szkół w Smólniku zajęła I miejsce w ogólnopolskim konkursie literackim dla uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych pn. Literacki SMS – poezja i proza na 160 znaków pod hasłem „Skąd przychodzimy? Kim jesteśmy? Dokąd zmierzamy?” Pierwszym miejscem w konkursie poetyckim z okazji XI Narodowego Dnia Życia pod honorowym patronatem marszałka województwa kujawsko-pomorskiego, biskupa włocławskiego W. A. Meringa i KP CEN we Włocławku może pochwalić się Rafał Malesa uczeń klasy III gimnazjum w Smólniku. *** Ciągle chcemy być podobni do gwiazd na niebie. Są perfekcyjne i piękne, każdy je podziwia. Tylko, że one spadają, a my potrafimy się podnieść. Natalia Sudo
Konkursy na dyrektorów szkół
Kadrowe zmiany nastąpią od 1 września W połowie lutego wójt gminy Włocławek ogłosiła konkursy na stanowisko dyrektorów szkół w Kruszynie i Smólniku. Już wiadomo, kto będzie zarządzał szkołami od 1 września br. W Smólniku Konkurs na stanowisko dyrektora Zespołu Szkół z Oddziałami Integracyjnymi im. Janusza Korczaka
w Smólniku został rozstrzygnięty 20 marca br. Komisja konkursowa wyłoniła Marzennę Kwiatkowską jako kandydata na stanowisko dyrektora szkoły. 14 kwietnia wójt Ewa Braszkiewicz powierzyła Marzennie Kwiatkowskiej stanowisko dyrektora na okres pięciu lat, od 1 września 2015 roku do 31 sierpnia 2020 roku.
W Kruszynie Natomiast konkurs na stanowisko dyrektora Zespołu Szkół z Oddziałami Integracyjnymi im. Noblistów Polskich w Kruszynie nie został rozstrzygnięty 20 marca. Komisja konkursowa po bezskutecznym dwukrotnym głosowaniu nie wyłoniła kandydata na dyrektora szkoły. Wójt Gminy Włocławek skorzystała z upraw-
nień ustawowych i powierzyła stanowisko dyrektora, po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej, dotychczasowej wicedyrektor Iwonie Kanarek. Iwona Kanarek będzie pełniła funkcję dyrektora Zespołu Szkół z Oddziałami Integracyjnymi im. Noblistów Polskich w Kruszynie od 1 września 2015 roku do 31 sierpnia 2020 roku.
Natalia Sudo z dyplomem i statuetką
nr 42, kwiecień 2015
W Naszej Gminie
Społeczeństwo
www.kujawy.media.pl
9
Pojechaliśmy do Wieńca Zdroju Na roczek jedna świeczka do zdmuchnięcia
Nowa Wieś
Stowarzyszenie Autostrada po roku Zebranie podsumowujące działalność
Tym razem nad Wisłą
Zbliża się pierwsza rocznica założenia Stowarzyszenia Autostrada. Członkowie na Walnym Zebraniu podsumowali dotychczasowe dokonania. W krótkiej działalności udało się zorganizować m.in. dwa osiedlowe festyny, dwa ogniska, trzy wycieczki rowerowe, Andrzejki, dwie prelekcje historyczne, warsztaty plastyczne, spotkanie z okazji dnia kobiet i bożonarodze-
Światowy Dzień Świadomości Autyzmu
Pomagamy w chorobie Włocławek po raz pierwszy włączył się w ogólnopolską akcję organizowaną przez Fundację JiM „Polska na Niebiesko”, której celem jest informowanie czym jest autyzm i jak z nim żyć. We Włocławku „Polska na Niebiesko” miała kilka odsłon, m.in. na Zielonym Rynku przed Urzędem Miasta stanęły dwie 5-metrowe żarówki z hasłem 1/100. Miały one uświadamiać, że w Polsce Na budynku Urzędu Gminy Włocławek pojawiły u jednego na sto dzieci się niebieskie baloniki diagnozuje się autyzm, czyli całościowe zaburze- Braszkiewicz wzięła też Wsi jest dwoje dzieci z auudział w akcji zorganizo- tyzmem, one żyją w swonie rozwoju dziecka. wanej na Zielonym Rynku im własnym świecie, a ich rozwój jest zaburzony. Niebieski, to kolor sym- we Włocławku. Głównym organizatorem bolizujący autyzm. Ci któ- Włączyłem się do tej tej akcji była Izabela Piorzy wsparli akcję udekorowali lub podświetlili swoje akcji, razem z radną po- trowska, neurologopeda, włocławskiego logopeda, oligofrenopesiedziby na niebiesko. Na wiatu budynku Urzędu Gminy Magdaleną Korpolak-Ko- dagog oraz Zespół Szkół Włocławek pojawiły się morowską – mówi radny nr 3 im. Marii Grzegoniebieskie baloniki. To gminy Włocławek Ja- rzewskiej we Włocławku. znak, że samorząd rów- nusz Nowak. - Sam mam Ja natomiast byłem tylko nież włączył się do akcji dziecko niepełnosprawne, skromnym pomocnikiem. „Polska na Niebiesko” więc wiem, że pomagaAutyzm jest chorobą organizowanej z okazji nie osobom chorym i ich Światowego Dnia Wiedzy rodzinom jest konieczno- o podłożu neurologiczo Autyzmie. Wójt Ewa ścią. Wiem, że w Nowej nym. Najczęściej ujawnia
niowe, ubieranie choinki. Regularnie odbywają się zajęcia taneczne dla dzieci, aerobik, konwersacje w języku angielskim oraz wieczory gier planszowych. Jesienią młodzież trenowała piłkę nożną w ramach zajęć z trenerem, na które uzyskaliśmy dotację z FIO. Wraz z wiosną zajęcia te rozpoczęły się znowu, tym razem organizujemy je własnym kosztem. Dodatkowo wystartowały treningi siatkówki, na które uzy-
się w ciągu pierwszych trzech lat życia dziecka. Rozpoznanie choroby jest trudne, ponieważ jej objawy są zróżnicowane. Dotyczą one zakłóceń w komunikowaniu się, uczuciach i budowaniu relacji interpersonalnych. Chorzy żyją w świecie własnych przeżyć, stąd pojawiła się nazwa autyzmem, od gr. autos, co oznacza „sam” - We Włocławku tworzony jest Klub Rodziców Fundacji JiM przy Zespole Szkół nr3 przy ul. Nowomiejskiej 21 – mówi Izabela Piotrowska. - Koordynatorem klubu jest mama Mateusza, ucznia naszej placówki, Iwona Kochanowska. Fundacja JiM prowadzi Kluby Rodziców w całej Polsce. Nasz Klub będzie już 17 Klubem Rodziców w Polsce. Rodzice mogą zgłaszać się, jeśli mają obawy związane z rozwojem swojego dziecka, mogą uzyskać wskazówki i porady od innych rodziców. Liczbę dzieci z autyzmem w Polsce szacuje się na około 300 tysięcy. Przyczyny autyzmu nie są znane. (p)
skaliśmy dotację z Urzędu Gminy Włocławek. Działania swe kierujemy, jak na razie, nie tylko do swoich członków, lecz do wszystkich mieszkańców osiedla. Planów mamy wiele, cały czas zwiększa się liczba naszych członków, która aktualnie zbliża się do 70. I choć ciężko jest zaangażować mieszkańców w jakąkolwiek aktywność, ciągle liczymy na zwiększanie się zainteresowania naszą działalnością. Już teraz spowodowaliśmy, że wiele
osób poznało swych sąsiadów, młodzież spotyka się na boisku, a dzieci widują się na zajęciach. W sobotę zabawą w świetlicy, na której królowało karaoke, uczciliśmy pierwsze urodziny naszej organizacji. W niedzielę natomiast nasi młodsi członkowie zdmuchnęli świeczkę na urodzinowym torcie. I oczywiście go zjedli.
Lidia Zaleska
Smardze w Warząchewce Polskiej Dzięki fantastycznym warunkom przyrody i mikroklimatu Warząchewki, można zobaczyć w ogrodzie niezwykłe grzyby. Jak podrosną, to może doczekam rozkoszy kulinarnej z moimi smardzami. Żartuję – przecież smardze są objęte ścisłą ochroną gatunkową w Polsce. Smardze były często wykorzystywane w kuchni staropolskiej. Grzyby te pojawiają się wczesną wiosną i rozpoczynają sezon na grzybobranie. Główka smarda przypomina ażurowy jasno lub ciemno-brązowy stożek. Niestety, w Polsce objęte są ochroną. Można je zbierać np. na Słowacji lub we Francji. W sprzedaży są to drogie grzyby, podobnie jak trufle. Sławomir Kwiatkowski, radny gminy
10
W Naszej Gminie www.kujawy.media.pl
Kruszyn
nr 42, kwiecień 2015
Z Kruszyna do Włocławka Gimnazjaliści z Zespołu Szkół w Kruszynie poszerzają swoje horyzonty uczestnicząc w wielu ciekawych wydarzeniach organizowanych we Włocławku. Ostatnio zapoznali się z ofertą szkół ponadgimnazjalnych w naszym regionie.
Zwyciężyły w województwie Na etapie wojewódzkim XXII Ogólnopolskiego Konkursu Krajoznawczego „Poznajemy Ojcowiznę”, którego rozstrzygnięcie miało miejsce 27 marca w Urzędzie Miasta we Włocławku, wśród kilkudziesięciu uczestników z naszego regionu uczniowie Zespołu Szkół w Kruszynie odnotowali sukces. Prace gimnazjalistek z Kruszyna, które zajęły pierwsze miejsca w województwie zakwalifikowały się do etapu ogólnopolskiego konkursu „Poznajemy Ojcowiznę”. Anna Maria Cichocka (kl. IIa) zajęła I miejsce za pracę multimedialną pod tytułem „Na jednej wojnie w dwóch armiach”. Opiekunem pracy jest Dorota Ryniec-Kilanowska. Bogna i Olga Łukomskie (kl. IIIb) – I miejsce za pracę pod tytułem „Dłoń Anioła”. Opiekunem pracy jest U. Łukomska.
Na konferencji W ramach zajęć z doradztwa zawodowego grupa gimnazjalistów Zespołu Szkół w Kruszynie uczestniczyła 20 marca w konferencji naukowej, pod nazwą: „Wkręć się w reklamę”, której organizatorem był Zespół Szkół Technicznych we Włocławku.
Na Włocławskich Targach Szkół Pracy i Rzemiosła Przed gimnazjalistami już niedługo pojawi się ważna decyzja wyboru dalszej drogi kształcenia. Uczniowie klas III gimnazjum 9 kwiet-
nia wraz z wychowawcami i pedagogiem szkolnym, uczestniczyli we Włocławskich Targach Szkół Pracy i Rzemiosła. Poznali ofertę szkół ponadgimnazjalnych we Włocławku oraz z innych miast naszego województwa.
Recytowali wiersze Tuwima
ności językowych oraz rozwijanie świadomości artykulacyjnej. Laureatów wyłoniła komisja, w której zasiedli: Renata Iwańska, Magdalena Marczak, Agnieszka Golińska. Pierwsze miejsce zdobyła Nikola Jasińska z klasy drugiej, drugie i trzecie miejsce przypadło uczniom z klas pierwszych: Wiktorowi Kozłowskiemu – klasa Ib (II miejsce), Patrycji Filipiak – klasa Ia (III miejsce). Wyróżnienia otrzymali: Justyna Waligórska (klasa Ib), Krzysztof Majchrzak (klasa II), Piotr Madelski (klasa III).
Dobre wyniki osiągnęli również uczniowie podstawówki z klasy VIa pracujący pod opieką M. Marczak. Katarzyna Jaroszewska zajęła II miejsce za pracę multimedialną pod tytułem „Historia Szkoły w Kruszynie”, a Weronika Gościniak – III miejsce za pracę pod tytułem ”Rówieśnicy”. - Uczniowie naszej szkoły poprzez konkurs „Poznajemy Ojcowiznę” zapoznają się z dorobkiem i kulturą regionu kujawsko-pomorskiego - mówi nauczycielka Dorota Ryniec-Kilanowska. – Nasza szkoła od wielu lat uczestniczy w tym konkursie, a autorzy prac odkrywają korzenie własnej ojcowizny. Poznają legendy i autentyczne historie ludzi. Odkrywają zabytki i poszukują własnych korzeni. Uczą się poszanowania osiągnięć własnych przodków. Nad przebiegiem podsumowania etapu wojewódzkiego konkursu czuwał prezydent Włocławka – Marek Wojtkowski i Lech Krajewski - prezes PTTK Włocławek. W etapie wojewódzkim wzięli udział m.in. uczniowie z Torunia, Włocławka, Żnina, Lipna, Nieszawy, Kowala, Aleksandrowa Kujawskiego. (r)
Natomiast w ramach „Drzwi Otwartych” gimnazjaliści zwiedzili szkoły we Włocławku, m.in. Zespół Szkół Chemicznych, Zespół Szkół Samochodowych, Zespół Szkół Budowlanych. Agnieszka Golińska – pedagog szkolny
W szkolnym konkursie recytatorskim logopedycznym utworów Juliana Tuwima udział wzięło 21 uczniów klas 0, 1-3 podstawówki z Zespołu Szkół z Oddziałami Integracyjny-
mi w Kruszynie. Imprezę zorganizowały 10 kwietnia nauczycielki: Alicja Prochno i Violetta Łojewska. - Konkurs przebiegał dwuetapowo - mówi Violetta Ło-
jewska. – Najpierw odbyła się część logopedyczna, a później recytatorska. Celem było rozwijanie zdolności recytatorskich, zainteresowanie uczniów poezją dla dzieci, prezentacja umiejęt-
Uczniowie grupy logopedycznej: Lena Majchrzak, Anna Lewandowska. Mikołaj Kiełkowski, Lena Pawłowska, Alicja Sęk. Klaudia Kotas otrzymali pamiątkowe dyplomy i nagrody. (AP)
Zuchy i harcerze powitali Wiosnę W Zespole Szkół w Kruszynie odbył się Zlot harcerski z okazji Powitania Wiosny.Zuchy i harcerze wspólnie spędzili noc z 20/21 marca w szkole. Uczestniczyli w zabawach harcerskich, wieczornym graniu i śpiewaniu. Rano harcerze z piosenką na ustach, wesoło pożegnali zrobioną Marzannę, paląc ją w ognisku. Wszyscy śpiewali: „Marzanno, Marzanno ty zimowa
panno, w ogień cię rzucamy, bo wiosnę witamy”. Do harcerskiego grona dołączyły dwie nowe druhny: Paulina Kozłowska i Anna Głowacka. W szkole działają Gromada Zuchowa „Odkrywcy” i Drużyna Harcerska „Poszukiwacze”.
Agnieszka Golińska
nr 42, kwiecień 2015
Poradnictwo
W Naszej Gminie 11 www.kujawy.media.pl
W rolnictwie i ogrodzie
Dobre lub złe sąsiedztwo Wraz z wiosną posiadacze ogrodów, działek i większych plantacji myślą o ich zagospodarowaniu. Planując zasiewy i nasadzenia warto mieć na uwadze i to, że rozmaite rośliny – podobnie zresztą jak ludzie – wzajemnie na siebie oddziaływają.
- truskawka, pomidor, fasola na kapustę - ziemniak, zioła aromatyczne na ogórka - allelopatia akacji - liście akacji zawierają substancje, które uniemożliwiają wzrost innych roślin wokół nich.
Relacje te mogą być korzystne lub wręcz odwrotnie, bardzo destrukcyjne. Rośliny bowiem żyjąc w ekosystemie tworzą swój mikroświat wydzielając do gleby, wody czy atmosfery substancje chemiczne znajdujące się w liściach, kwiatach, łodygach, gałązkach etc. Związki te, rozpuszczone przez wodę (z opadów, strumyków, stawów) zmieniają właściwości środowiska, które dla gatunków nieodpornych stają się groźne. Zaczynają słabiej rosnąć, chorują, krócej żyją. Dotychczas najlepiej poznano ujemną stronę tego oddziaływania, ale może ono także sprzyjać rozwojowi roślin sąsiednich. Zjawisko to nosi nazwę allelopatii – od słów pochodzenia greckiego: alleon – wzajemny i pathos – cierpienie.
W rolnictwie znana jest także teoria regulowania zachwaszczenia upraw. Wiadomym jest, że pewna ilość chwastów obecna w uprawach roślin działa na nie korzystnie i plonotwórczo. Plantacje w 100 procentach wolne od chwastów plonują nieco niżej niż plantacje minimalnie zachwaszczone, ale w stopniu niepowodującym zagłuszania rośliny uprawnej przez chwasty. Chaber bławatek, popularnie nazywany modrakiem, zachwaszczający silnie pszenicę z powodu konkurencji i zjawiska allelopatii powoduje obniżenie plonowania. Udowodniono jednak w licznych doświadczeniach, że występując w łanie pszenicy w małych ilościach stymuluje jej wzrost i zwiększa plon w stosunku do upraw pszenicy, w której chaber bławatek nie występuje. W przypadku żyta bardzo korzystny wpływ na jego wzrost, rozwój i plonowanie ma umiarkowane zachwaszczenie perzem. Należy jednak pamiętać, że duże zaperzenie powoduje widoczny spadek plonowania.
Sadzone nieprzypadkowo Wzmianki o allelopatii możemy odnaleźć już w pismach z czasów starożytnych, np. u Pliniusza Starszego w jego „Historii Naturalnej”. Zawarty jest tam opis zagadkowych, a trujących dla innych roślin, właściwości orzecha czarnego (Juglans nigra). Wiedza o oddziaływaniu na siebie roślin znana była ludziom od dawna zajmującym się rolnictwem i ogrodnictwem czyli chłopom, szlachcie, zakonnikom etc., którzy przekazywali ją sobie z pokolenia na pokolenia. Odpowiedni fragment odnoszący się do tej kwestii znaleźć można również w naszej narodowej epopei „Panu Tadeuszu” Adama Mickiewicza. Poeta opisując sad i ogród w Soplicowie podkreśla, że rośliny zostały tam posadzone nieprzypadkowo, że jedne drugim służą za obronę i chronią przed szkodnikami:
Chwasty pod kontrolą
Grzędy rozjęte miedzą; na każdym przykopie Stoją jakby na straży w szeregach konopie, Cyprysy jarzyn: ciche, proste i zielone. Ich liście i woń służą grzędom za obronę, Bo przez ich liście nie śmie przecisnąć się żmija. A ich woń gąsienice i owad zabija. Księga II, wersy 403-418.
żyta z domieszką chabru spowoduje uzyskanie większych plonów niż bez niego. Podobnie jest z lnem, który zasiany w odpowiednich ilościach z lnicznikiem, pospolitym chwastem tej uprawy, rozplenia się o wiele intensywniej. Lnicznik hamuje także inwazję innych niepożądanych gatunków roślin.
Zatem znajomość wzajemnego oddziaływania na siebie roślin gromadzona była przez wieki na podstawie obserwacji i doświadczeń. Rolnicy wiedzieli, jakie rośliny „lubią się” i dobrze rosną razem, inne wprost przeciwnie. Z tego faktu wyciągali wnioski dotyczące płodozmianu. I chociaż były one trafne, jeszcze stosunkowo do niedawna nie potrafiono racjonalnie wyjaśnić, dlaczego np. pszenica po jęczmieniu albo mak po ziemniakach będzie niższy, nieodporny na choroby, wyda mniejszy plon. Ani też dlaczego w łanie pszenicy najczęściej widzimy maki, w rzepaku zaś rumianki.
Jako pierwszy teorię allelopatycznego oddziaływania pomiędzy roślinami sformułował w 1937 r. niemiecki badacz Hans Molisch. Później ją rozwijali m.in. Kelsey Grammer, M. Pavlik czy też Elroy L. Rice. Allelopatia jest wykorzystywana w rolnictwie i ogrodnictwie. Allelozwiązki odpowiednio się dobiera mając na uwadze ochronę roślin przed szkodnikami (owadami, nicieniami), a także w walce z chorobami roślin i chwastami.
Wiedziano, że najlepszym środkiem ujemnie wpływającym na perz była gorczyca lub gryka, zaś dynia bardzo dobrze odchwaszcza pola kukurydzy i fasoli. Wysianie
W rolnictwie i ogrodzie
Oto przykłady konkretnych oddziaływań poszczególnych roślin, o których powinni wiedzieć rolnicy i ogrodnicy: Allelopatia dodatnia: - fiołek polny lub wyka na żyto - cebula lub kalarepa na buraka - fasola, kukurydza, groch, rzodkiew i słonecznik na
ogórka - fasola, kukurydza, kapusta, chrzan, len na ziemniaka - groch, sałata, cebula, por, pomidor na marchew - kąkol, chaber bławatek, kukurydza na pszenicę - koniczyna, lucerna na trawy - lnicznik na len - marchew, rzodkiew, truskawka, ogórek, szpinak na sałatę - rośliny aromatyczne, ziemniak, seler, koper, szałwia, burak, cebula na rośliny kapustne - rzeżucha na szarłat - ziemniak, groch, fasola, ogórek, dynia, kabaczek, pszenica, bobik na kukurydzę - ziemniak, marchew, ogórek, kapusta na fasolę. Allelopatia ujemna: - cebula, czosnek, mieczyk na fasolę - dynia, kabaczek, ogórek, słonecznik, pomidor, mak polny, komosa biała na ziemniaka - fasola, gorczyca na buraka - jaskrowate na kukurydzę - koper na marchew - krwawnik na trawy - lulek czarny na koniczynę - mak polny, ostrożeń na pszenicę - mak polny na jęczmień i żyto
Korzystna allelopatia występuje także między wydzielinami perzu (oczywiście przy małym zachwaszczeniu) a plonowaniem ziemniaków, o czym może świadczyć popularne w rejonie Wielkopolski przysłowie ludowe, które mówi, że: „Tam gdzie pyrz, to i pyra tyż”. Rolnikom zjawisko allelopatii znane jest również
z faktu „mątwikobójczego” oddziaływania wydzielin korzeniowych gorczycy. Polega to na tym, że wydzielina wprowadza mątwika w błąd i pobudza go do rozpoczęcia cyklu życiowego. Gorczyca nie jest jednak dla niego rośliną żywicielską - sprzyjającą rozwojowi mątwika - jest nią, np. burak cukrowy i ziemniaki. Mątwik pobudzony przez gorczycę nie znajdując pokarmu ginie i jego populacja ulega znacznej redukcji. Na koniec naszych rozważań warto jeszcze dodać, że znajomość allelopatii pozwala także pełniej zrozumieć wypieranie rośliny uprawnej przez chwasty. Rośliny uprawiane rolniczo to intruzi na cudzym terenie. Hodowla i selekcja pod kątem cech użytkowych spowodowały osłabienie lub nawet zanik ich zdolności konkurencyjnych. Za to chwasty nie straciły agresywnej natury i mogą obniżyć plon nawet o 40 procent. Naukowcy ciągle badają różne odmiany zbóż poszukując najmniej wrażliwych na toksyczne substancje. Byłby one punktem wyjścia do wyhodowania roślin mniej podatnych na obecność chwastów, a nawet oddziałujących na nie trująco. Być może alternatywą dla kosztownych, także z ekologicznego punktu widzenia, herbicydów będą takie właśnie odmiany jęczmienia, kukurydzy czy owsa. Tekst i fot.: ARKADIUSZ CIECHALSKI Autor jest zastępcą dyrektora Zespolu Szkół Rolniczych i CKU w Kowalu
Redakcja „W NASZEJ GMINIE” Wydawca: Wydawnictwo Kujawy, www.kujawy.media.pl
Adres: 87-811 Szpetal Górny, Lipowa 48, Redaktor naczelny Stanisław Białowąs, tel. 600-15-68-05 e-mail: stanislaw.bialowas@wp.pl redaktor wydania Jolanta Pijaczyńska, tel. (54) 23705-05, tel. 608-45-56-58, e-mail: jo-pi@tlen.pl