fragm t świade ............ ctwa na blogu ........en ........ ......... Nie chce mi się z Rzucę książki w nikim gadać. Nie chce mi się ży kąt i chyba skoń czę ze sobą... ć. Przecież jej ufałem , jemu też. Często powtarz się śmieję i cudoała, że jestem taki wspaniały, ki edy wny, kiedy się zł oszczę. Lubiła się ze mną pr ze komarzać. Mów że jestem tak pi iła też, czuły, opiekuńc ęknie uparty. A przy tym taki do zy... bry, I co...? Dlaczego m ni e zostawiła i wyb Czym on ją ocza rała jego? rował? Dobili precyzyjni że on był moim e – to nieznośnie boli. Tym ba rdziej, najlepszym przy jacielem... ............ ............ ............ .
Płyta zawiera film pt.: „Filiżanka czekolady” ( (czas czas 15 15:15), :15) :1 15) 5), , komentarz eksperta dra Szymona Grzelaka (czas 07:22), oraz świadectwo z blogu (czas 02:02). Materiał filmowy wraz ze scenariuszami lekcji jest przeznaczony na dwie jednostki lekcyjne. Całkowity czas nagrania – 24:39. Scenariusz i reżyseria: Dariusz Regucki Wystąpili: Barbara Kurzaj Marta Bałazińska Klaudia Ćwikła Maciej Słota Szymon Winiarski Przemek Litwin inni
Zdjęcia: Michał Bożek Adam Szklarek Marcin Pazdur Marcin Tybur
Opieka merytoryczna: Teresa Król – konsultant WdŻwR
Montaż i wizualizacje: Marcin Pazdur
Scenariusze lekcji: Olga Regucka – pedagog
Zakochanie i zdrada Chlopak i dziewczyna – pierwsze zwiazki
Ekspert: dr Szymon Grzelak – psycholog
Twórcy filmu składają serdeczne podziękowania: Dyrekcji Kina Pod Baranami w Krakowie, Rynek Główny 27 Dyrekcji ZSOI nr 4 im. Polskich Noblistów w Krakowie, ul. Żabia 20 © Katarzyna Król, Wydawnictwo i Hurtownia Rubikon ul. Na Leszczu 17, 30-376 Kraków www.ksiegarniarubikon.pl Tel. (+48) 12 398 18 42, (+48) 12 398 18 43, Fax (+48) 12 398 18 44 e-mail: rubikon@rubikon.krakow.pl
WSZELK WSZELK WSZ ELKKIEE PRA PRAAWA WA AUT AUTORS AUTORS RSSKIE KIEE I PRO KI PRODUC UCEENTA EN A ZAST ASTRZE AS RZE ZEŻON ŻON ONEE. E. OODT DDTWA WA ZAN WARZAN WAR ANNIE ANIE IE PUB PPUU LIC I ZNE ZN , PROD PROD ODUKC OD UKCJA UK UKC JA I ROZP ROZP OZZP ZPOWS O ZEC OW ZE HNI ZE N ANIE NI NIE BEZ BEZZ ZEZWOL ZEZ EZWOL WOLLEN EENI NI N A ZABR AABB ONIIONE ONE NE
rubikon-film_okladki_ostatnia.indd 1
2012-03-14 20:24:34
fragment świade ............ ctwa na blogu ...Na imprezie by .................... ło sporo alkoho wiadomo. lu. A skutek... Większość była więc na górę dowstawiona, ja także. Poszłam odpocząć. Wkrótpokoju Justyny, aby chwilę najlepszy przyja ce przyszedł tam Adam, ciel Mikołaja. I stało się... Zani m już „po”... Kilka ty się zorientowaliśmy – było że jestem w ciąż godni później okazało się, kocham Mikołaj y. Mam problem – bardzo Powiedziałam o a i nie chcę go stracić. oboje bardzo w tym Adamowi. Czujemy się inni. ............ ............ ........
Płyta zawiera film pt.: „Ostry makijaż” (czas 13 13:0 13:00), :00) 00) 0), komentarz eksperta dra Szymona Grzelaka (czas 05:59), oraz świadectwo z blogu (czas 01:45). Materiał filmowy wraz ze scenariuszami lekcji jest przeznaczony na dwie jednostki lekcyjne. Całkowity czas nagrania – 20:44. Scenariusz i reżyseria: Dariusz Regucki Wystąpili: Barbara Kurzaj Maciej Słota Roksana Grabowska Angelika Marzecka Przemek Litwin Sebastian Gawor inni
Zdjęcia: Michał Bożek Adam Szklarek Marcin Pazdur Marcin Tybur
Opieka merytoryczna: Teresa Król – konsultant WdŻwR
Montaż i wizualizacje: Marcin Pazdur
Scenariusze lekcji: Olga Regucka – pedagog
Wczesna inicjacja seksualna młodzieży
Ekspert: dr Szymon Grzelak – psycholog
Twórcy filmu składają serdeczne podziękowania: Dyrekcji Zespołu Placówek Oświatowych im. Obrońców Warszawy w Osieczanach, Dyrekcji ZSOI nr 4 im. Polskich Noblistów w Krakowie, ul. Żabia 20 © Katarzyna Król, Wydawnictwo i Hurtownia Rubikon ul. Na Leszczu 17, 30-376 Kraków www.ksiegarniarubikon.pl Tel. (+48) 12 398 18 42, (+48) 12 398 18 43, Fax (+48) 12 398 18 44 e-mail: rubikon@rubikon.krakow.pl
WSZELK WSZELK WSZ ELKKIEE PRA PRAAWA WA AUT AUTORS AUTORS RSSKIE KIEE I PRO KI PRODUC UCEENTA EN A ZAST ASTRZE AS RZE ZEŻON ŻON ONEE. E. OODT DDTWA WA ZAN WARZAN WAR ANNIE ANIE IE PUB PPUU LIC I ZNE ZN , PROD PROD ODUKC OD UKCJA UK UKC JA I ROZP ROZP OZZP ZPOWS O ZEC OW ZE HNI ZE N ANIE NI NIE BEZ BEZZ ZEZWOL ZEZ EZWOL WOLLEN EENI NI N A ZABR AABB ONIIONE ONE NE
rubikon-film_okladki_ostatnia.indd 2
2012-03-14 20:27:09
fragment świade .......... ctwa na blogu .. Kiedy wróciłem .................. sklepów z podo do domu, szukałem Kupowałem też bnymi czasopismami. nie coraz więcej pornosy. Wydawałem na już nie wystarczapieniędzy. Kieszonkowe mamy. Na dziew ło, więc podbierałem od patrzyłem jak naczyny w szkole i na ulicy te z fotek, czy film ów. Filmy kupowałem scenkami. Ogląd z coraz mocniejszymi kiedy starzy już ałem głównie w nocy, potrzeba, tak sil spali. To była narastająca na jak narkotyk. ............ ............ ......
Płyta zawiera film pt.: „Tato” (czas 17:40), komentarz eksperta dra Szymona Grzelaka (czas 05:00), oraz świadectwo z blogu (czas 02:35). Materiał filmowy wraz ze scenariuszami lekcji jest przeznaczony na dwie jednostki lekcyjne. Całkowity czas nagrania – 25:15. Scenariusz i reżyseria: Dariusz Regucki Wystąpili: Barbara Kurzaj Maciej Słota Bartłomiej Regucki Wit Pencarski Szymon Winiarski inni
Zdjęcia: Michał Bożek Adam Szklarek Marcin Pazdur Marcin Tybur
Opieka merytoryczna: Teresa Król – konsultant WdŻwR
Montaż i wizualizacje: Marcin Pazdur
Scenariusze lekcji: Olga Regucka – pedagog
Uzależnienie od pornografii
Ekspert: dr Szymon Grzelak – psycholog
Twórcy filmu składają serdeczne podziękowania: Firmie ,,Stach” z Myślenic, Dyrekcji ZSOI nr 4 im. Polskich Noblistów w Krakowie, ul. Żabia 20 © Katarzyna Król, Wydawnictwo i Hurtownia Rubikon ul. Na Leszczu 17, 30-376 Kraków www.ksiegarniarubikon.pl Tel. (+48) 12 398 18 42, (+48) 12 398 18 43, Fax (+48) 12 398 18 44 e-mail: rubikon@rubikon.krakow.pl
WSZELK WSZELK WSZ ELKKIEE PRA PRAAWA WA AUT AUTORS AUTORS RSSKIE KIEE I PRO KI PRODUC UCEENTA EN A ZAST ASTRZE AS RZE ZEŻON ŻON ONEE. E. OODT DDTWA WA ZAN WARZAN WAR ANNIE ANIE IE PUB PPUU LIC I ZNE ZN , PROD PROD ODUKC OD UKCJA UK UKC JA I ROZP ROZP OZZP ZPOWS O ZEC OW ZE HNI ZE N ANIE NI NIE BEZ BEZZ ZEZWOL ZEZ EZWOL WOLLEN EENI NI N A ZABR AABB ONIIONE ONE NE
rubikon-film_okladki_ostatnia.indd 3
2012-03-14 20:27:30
Bardzo ważnym elementem filmu jest wypowiedź psychologa dra Szymona Grzelaka, zajmującego się zagadnieniami wychowania i profilaktyki problemów dzieci i młodzieży. W przystępny sposób, ze swadą, wyczuciem i ogromną znajomością tematu opowiada o uczuciach, inicjacji seksualnej i uzależnieniach seksualnych.
i współautorka podręczników do przedmiotu wychowanie do życia w rodzinie. Daje to gwarancję wysokiej jakości merytorycznej i spójności z programem nauczania. Każda płyta zawiera: film, wypowiedź eksperta dra Szymona Grzelaka oraz historię zapisaną przez młodego człowieka na blogu. W pakiecie również scenariusze 6 jednostek lekcyjnych do zrealizowania w sposób dynamiczny, nowatorski i twórczy, z zaangażowaniem wszystkich uczniów w klasie.
Opiekę merytoryczną nad filmami sprawuje pedagog mgr Teresa Król, konsultant ds. wychowania prorodzinnego i seksualnego, autorka programów ISBN 978-83-89947-32-1
Pakiet multimedialny to 75 minut materiału filmowego.
i
.
Konwencja filmów jest fabularna, ale zrealizowana bardzo wiarygodnie, bez moralizowania. Historie są prawdziwe, a inspiracją do napisania scenariuszy były konkretne wydarzenia.
hani c o ak
e
Filmy poruszają poważny ść ć i s k ualnoś l ś ść temat wchodzenia w dorosłość seksualność: 1 zakochanie, pierwsze związki uczuciowe, 2 wczesna inicjacja seksualna, 3 zniewolenie pornografią.
Filmy dla uczniów III klasy gimnazjum i młodzieży starszej
Z
Pakiet 3 filmów przeznaczony ny dl dla uczniów czni III klasy gimnazjum i młodzieży starszej
. co . dalej
Scenariusze lekcji wychowania do życia w rodzinie Olga Estera Regucka
© Katarzyna Król, Wydawnictwo i Hurtownia Rubikon ul. Na Leszczu 17, 30-376 Kraków www.ksiegarniarubikon.pl Tel. (+48) 12 398 18 42, (+48) 12 398 18 43, Fax (+48) 12 398 18 44 e-mail: rubikon@rubikon.krakow.pl WSZELKIE PRAWA AUTORSKIE I PRODUCENTA ZASTRZEŻONE. ODTWARZANIE PUBLICZNE, PRODUKCJA I ROZPOWSZECHNIANIE BEZ ZEZWOLENIA ZABRONIONE
zakocanie_konspekt_v2.indd 2-3
2012-04-05 11:18:29
.
i
ochani k a
e
Z
Filmy dla uczniów III klasy gimnazjum i młodzieży starszej
. co . j dale
Scenariusze lekcji wychowania do życia w rodzinie Olga Estera Regucka
zakochanie_konspekt_ksiazeczka_v2.indd 1
2012-04-05 13:52:48
Skład: Łukasz Kosek
© Katarzyna Król, Wydawnictwo i Hurtownia Rubikon ul. Na Leszczu 17, 30-376 Kraków www.ksiegarniarubikon.pl Tel. (+48) 12 398 18 42, (+48) 12 398 18 43, Fax (+48) 12 398 18 44 e-mail: rubikon@rubikon.krakow.pl Kraków 2012 ISBN 978-83-89947-32-1
zakochanie_konspekt_ksiazeczka_v2.indd 2
2012-04-05 13:53:15
(Scenariusz I) Film 1.
Filiżanka czekolady
Zakochanie. Chłopak i dziewczyna – pierwsze związki Temat zajęć: Ich troje – dlaczego? Cel ogólny: Uczeń ma wiedzę na temat zakochania i uczuć, jakie mu towarzyszą. Cele operacyjne: Uczeń: • zna treść filmu „Filiżanka czekolady” o zakochaniu i pierwszych młodzieńczych związkach, • zna definicję zakochania, • potrafi swobodnie wypowiadać się o uczuciach, • potrafi współpracować w grupie, tworzyć mapę mentalną. Metody pracy: metoda pokazu – film, metoda słowna – pogadanka, mapa mentalna. Formy: praca zbiorowa, praca w grupach. Zasady: zasada aktywności, zasada konkretności, zasada wiązania teorii z praktyką. Pomoce: płyta DVD z filmem „Filiżanka czekolady”, 4 x 1/2 arkusza szarego papieru, kolorowe pisaki, magnesy do tablicy. Plan zajęć: Część I Wprowadzenie (ok. 3 min.) Część II Realizacja tematu (ok. 36 min.) 1. Projekcja filmu „Filiżanka czekolady”. 2. Pogadanka na temat wrażeń i spostrzeżeń po obejrzeniu filmu. 3. Praca w grupach. Mapa mentalna.
3 zakochanie_konspekt_ksiazeczka_v2.indd 3
2012-04-05 13:53:15
Część III Zakończenie (ok. 5 min.) 1. Podsumowanie zajęć. Przebieg zajęć: Wprowadzenie 1. Powitanie klasy. 2. Podanie tematu lekcji. 3. Zapowiedź emisji filmu i prośba skierowana do uczniów, aby podczas oglądania zwrócili szczególną uwagę i zanotowali te cechy charakteru bohaterów filmu oraz wartości, które mogą pomóc w budowaniu relacji i więzi z drugim człowiekiem. (ok. 3 min.) Realizacja tematu 1. Projekcja filmu „Filiżanka czekolady” (16 min.) 2. Pogadanka • Spróbujcie opisać i zdefiniować zjawisko zakochania. • Jak zachowują się zakochani? • Jakie emocje towarzyszą temu zjawisku? • Jak rodzice postrzegają stan zakochania u swoich dzieci? • Jak długo może trwać zauroczenie? • Jaki jest najczęściej dalszy ciąg takiego stanu uczuć? • Co mogło wpłynąć na to, że zrodził się „trójkąt’? (Karolina, Piotr, Krzysztof) • Czy tylko przypadek sprawił, że doszło do układu „Ich troje”? • Co mogło spowodować, że Krzysztof i Karolina zakochali się w sobie? • Dlaczego film ma tytuł „Filiżanka czekolady”? (ok. 10 min.) 3. Praca w grupach. Mapa mentalna a) Podział zespołu klasowego na cztery grupy: po dwie grupy tej samej płci. Rozdanie materiałów: 1/2 arkusza szarego papieru, kolorowe pisaki dla każdej grupy. b) Zapowiedź tematu ćwiczenia: „Co ona w nim widzi?”, „Co on w niej widzi?”. 4 zakochanie_konspekt_ksiazeczka_v2.indd 4
2012-04-05 13:53:15
c) Próba znalezienia odpowiedzi na powyższe pytania i zanotowanie ich na plakatach (mapa mentalna) za pomocą stwierdzeń, symboli, sentencji, rysunków. (ok. 12 min.) I grupa chłopców: Atuty zewnętrzne dziewcząt. Cechy wyglądu dziewcząt, które są interesujące dla chłopców. II grupa chłopców: Atuty wewnętrzne dziewcząt. Cechy charakteru, osobowość i wartości, które są ważne dla chłopców w kontakcie z dziewczętami. I grupa dziewcząt: Atuty zewnętrzne chłopców. Cechy wyglądu chłopców, które są interesujące dla dziewcząt. II grupa dziewcząt: Atuty wewnętrzne chłopców. Cechy charakteru, osobowość i wartości, które są ważne dla dziewcząt w kontakcie i w poznawaniu chłopców. d) Prezentacja prac: umieszczenie plakatów na tablicy i omówienie przez liderów grup. Zakończenie 1. Podsumowanie zajęć a) Pogadanka podsumowująca: • Co to znaczy zachwycić się pięknem wewnętrznym drugiego człowieka? • Które atuty (zewnętrzne: uroda, czy wewnętrzne: osobowość) są dla Was bardziej istotne? • Które atuty podlegają zmianom i są mniej trwałe, a które stabilne? (ok. 4 min.)
5 zakochanie_konspekt_ksiazeczka_v2.indd 5
2012-04-05 13:53:15
(Scenariusz II) Film 1.
Filiżanka czekolady
Zakochanie. Chłopak i dziewczyna – pierwsze związki Temat zajęć: Zawsze jest jakieś wyjście… Cel ogólny: Uczeń wie, jak radzić sobie z trudnościami wieku dorastania. Cele operacyjne: Uczeń: • zapoznał się z komentarzem (po filmie) eksperta dra Szymona Grzelaka, • zna definicję pojęcia motywacja i potrafi wymienić cztery rodzaje motywacji, • potrafi przygotować i odegrać scenkę, • potrafi przedyskutować z kolegami problem wyboru motywacji do działania. Metody pracy: metoda pokazu – film, metoda słowna – pogadanka, drama. Formy: praca zbiorowa, praca w grupach. Zasady: zasada aktywności, zasada konkretności, zasada wiązania teorii z praktyką. Pomoce: płyta DVD z filmem „Filiżanka czekolady”, 4 kartki z rodzajami motywacji (załącznik nr 1). Plan zajęć: Część I Wprowadzenie (ok. 2 min.) Część II Realizacja tematu (ok. 43 min.) 1. Zapoznanie uczniów z komentarzem eksperta dra Szymona Grzelaka. 2. Obejrzenie wyznania pierwszej części świadectwa Marcina (Uwaga: drugą część świadectwa, zaczynającą się od słów: „wierzyłem, że mi 6 zakochanie_konspekt_ksiazeczka_v2.indd 6
2012-04-05 13:53:16
to minie. Było po mnie, ale już ogarniam. :)...”, pozostawiamy do emisji na podsumowanie lekcji). 3. Pogadanka dotycząca wrażeń i spostrzeżeń po obejrzeniu pierwszej części świadectwa Marcina oraz komentarza eksperta do filmu „Filiżanka czekolady”. 4. Drama. Rodzaje motywacji do życiowej aktywności. Część III Zakończenie (ok. 1 min.) 1. Podsumowanie zajęć. Przebieg zajęć: Wprowadzenie 1. Powitanie klasy. 2. Podanie tematu lekcji. 3. Polecenie dla uczniów, aby w trakcje emisji komentarza dra Szymona Grzelaka zapisywali w punktach problemy, rady i sugestie, które psycholog kieruje pod adresem bohatera filmu (Piotra). (2 min.) Realizacja tematu 1. Wspólne oglądanie komentarza eksperta oraz pierwszej części świadectwa (9 min.) 2. Pogadanka dotycząca wrażeń i spostrzeżeń po obejrzeniu i wysłuchaniu emitowanego materiału • W jaki sposób rozmawiać z osobą, która nie widzi sensu swojego życia? • Co można zrobić, aby podnieść samoocenę osoby dotkniętej poczuciem bezsensu istnienia? • Jak umiejętnie i odpowiednio wcześnie zareagować na symptomy świadczące o kryzysie przeżywanym przez młodego człowieka, które mogą grozić nawet samobójstwem? • W jaki sposób można skierować uwagę osoby przeżywającej kryzys na „coś innego” nie bagatelizując przeżywanego problemu? (ok. 9 min.) 3. Drama. Rodzaje motywacji do życiowej aktywności a) Zapowiedź tematu dramy: MIESIĄC PÓŹNIEJ... czyli jak mógłby zachować się Piotr po upływie miesiąca od dramatycznej sceny, w której dowiedział się o zdradzie swojej dziewczyny i przyjaciela. b) Podział uczniów na 4 grupy (w każdej grupie jest chłopiec do odegrania roli Piotra). 7 zakochanie_konspekt_ksiazeczka_v2.indd 7
2012-04-05 13:53:16
c) Liderzy grup losują kartkę z tematem dramy i jednym z czterech rodzajów motywacji. d) Objaśnienie prowadzącego w sprawie sposobu odegrania scenki (bohaterem każdej scenki jest Piotr oraz bliskie mu koleżanki i koledzy). e) Wyznaczenie ról i przygotowanie się do prezentacji scenek. f) Odegranie dramy (cztery scenki). g) Po scenkach „odczarowanie” – relacja aktorów oraz osób z widowni o sposobie odegrania scenek, przekazie treści i przesłania scenki (rodzaju motywacji). (ok. 20 min.) 4. Pogadanka podsumowująca nt. rodzajów motywacji • Próba dookreślenia rodzajów motywacji poprzez wspólną analizę zdarzeń, które zostały zaprezentowane przez poszczególne grupy. • Nazwanie motywacji i zapisanie ich na tablicy (4 rodzaje). (ok. 4 min.) Zakończenie 1. Projekcja drugiej części świadectwa, od słów „Nie wierzyłem, że mi to minie. Było po mnie, ale już ogarniam. :)...” 2. Krótkie podsumowanie zajęć. (ok. 1 min.)
Załącznik nr 1 GRUPA I
MIESIĄC PÓŹNIEJ... Zachowanie Piotra po upływie miesiąca od dramatycznej sceny, w której dowiedział się o zdradzie swojej dziewczyny i przyjaciela „Nic mi się nie chce” BRAK MOTYWACJI – osoba nie widzi sensu podejmowania jakiejkolwiek aktywności
8 zakochanie_konspekt_ksiazeczka_v2.indd 8
2012-04-05 13:53:16
GRUPA II
MIESIĄC PÓŹNIEJ... Zachowanie Piotra po upływie miesiąca od dramatycznej sceny, w której dowiedział się o zdradzie swojej dziewczyny i przyjaciela „Muszę żyć, bo ktoś bliski chce, żebym żył i funkcjonował” MOTYWACJA ZEWNĘTRZNA – uleganie presji, przymusowi zewnętrznemu
GRUPA III
MIESIĄC PÓŹNIEJ... Zachowanie Piotra po upływie miesiąca od dramatycznej sceny, w której dowiedział się o zdradzie swojej dziewczyny i przyjaciela „Robię coś, bo muszę”. „Uważam, że muszę” MOTYWACJA WEWNĘTRZNA – uleganie wewnętrznemu przymusowi, podjęcie aktywności życiowej, decydowanie o działaniu
GRUPA IV
MIESIĄC PÓŹNIEJ... Zachowanie Piotra po upływie miesiąca od dramatycznej sceny, w której dowiedział się o zdradzie swojej dziewczyny i przyjaciela „Nie muszę czegoś robić, ale chcę z własnego wyboru” SWOBODNA DECYZJA – to ja decyduję o swoim życiu!
9 zakochanie_konspekt_ksiazeczka_v2.indd 9
2012-04-05 13:53:16
(Scenariusz III) Film 2.
Ostry makijaż
Wczesna inicjacja młodzieży Temat zajęć: Seks. „A dlaczego nie?” Cel ogólny: Uczeń ma wiedzę na temat odpowiedzialnych zachowań w sferze płciowości. Cele operacyjne: Uczeń: • zna treść filmu „Ostry makijaż”, • potrafi swobodnie wypowiadać się o przyczynach i skutkach podjęcia decyzji o przedwczesnej inicjacji seksualnej. Metody pracy: metoda pokazu – film, metoda słowna – pogadanka, dyskusja. Formy: praca zbiorowa. Zasady: zasada aktywności, zasada konkretności, zasada wiązania teorii z praktyką. Pomoce: płyta DVD z filmem „Ostry makijaż”. Plan zajęć: Część I Wprowadzenie (ok. 2 min.) Część II Realizacja tematu (ok. 38 min.) 1. Zapoznanie uczniów z filmem „Ostry makijaż”. 2. Pogadanka dotycząca wrażeń i spostrzeżeń po obejrzeniu filmu. 3. Emisja komentarza eksperta dra Szymona Grzelaka. Część III Zakończenie (ok. 5 min.) 1. Podsumowanie zajęć.
10 zakochanie_konspekt_ksiazeczka_v2.indd 10
2012-04-05 13:53:16
Przebieg zajęć: Wprowadzenie 1. Powitanie klasy. 2. Podanie tematu lekcji. 3. Prośba nauczyciela, aby uczniowie podczas emisji filmu zwrócili uwagę na sposób bycia i zachowania Kasi, co jest także przedmiotem zazdrości Kamili. (ok. 2 min.) Realizacja tematu 1. Projekcja filmu „Ostry makijaż” (ok. 13 min.) 2. Pogadanka • Jakie refleksje nasuwają się Wam po obejrzeniu filmu? • Czym kierowała się Kamila w podjęciu decyzji inicjacji seksualnej? • A czym kierował się Maciek w inicjowaniu współżycia z Kamilą? • Co można powiedzieć o odpowiedzialności Maćka za los Kamili i ewentualnie poczętego ich dziecka? • „Tak” czy „nie” dla wczesnego współżycia seksualnego. Uzasadnijcie odpowiedź. (ok. 10 min.) 3. Komentarz eksperta dra Szymona Grzelaka do filmu „ Ostry makijaż” Prośba nauczyciela o zapisanie podczas emisji komentarza „czterech błędów Kamili”. (6 min.) 4. Dyskusja Opinia komentatora a Wasze zdanie na ten temat „czterech błędów Kamili”. (ok. 9 min.) Zakończenie 1. Podsumowanie zajęć prowadzącego: argumenty natury biologicznej, Miniwykład psychologicznej i etycznej za celowością opóźnienia inicjacji seksualnej. (ok. 5 min.)
11 zakochanie_konspekt_ksiazeczka_v2.indd 11
2012-04-05 13:53:16
(Scenariusz IV) Film 2.
Ostry makijaż
Wczesna inicjacja młodzieży Temat zajęć: Jaką drogę mam teraz wybrać? Cel ogólny: Uczeń ma wiedzę na temat odpowiedzialnych zachowań w sferze płciowości. Cele operacyjne: Uczeń: • zna treść filmu „Ostry makijaż”, • potrafi sformułować odpowiedź na list do redakcji, • potrafi swobodnie wypowiadać się o przyczynach i skutkach podjęcia decyzji o przedwczesnej inicjacji seksualnej. Metody pracy: metoda pokazu – film, metoda słowna – rozmowa kierowana, list. Formy: praca zbiorowa, praca w grupach. Zasady: zasada aktywności, zasada konkretności, zasada wiązania teorii z praktyką. Pomoce: płyta DVD z filmem „Ostry makijaż”, 4 kartki A4, pisaki, 4 kopie tekstu świadectwa (załącznik nr 1), sentencje dla uczniów (załącznik nr 2). Plan zajęć: Część I Wprowadzenie (ok. 2 min.) Część II Realizacja tematu (ok. 23 min.) 1. Zapoznanie uczniów ze świadectwem -wypowiedzią na blogu Majki. 2. Rozmowa kierowana dotycząca wrażeń i spostrzeżeń po obejrzeniu świadectwa Majki. 12 zakochanie_konspekt_ksiazeczka_v2.indd 12
2012-04-05 13:53:16
3. Praca w grupach – redagowanie listu. Część III Zakończenie (ok. 20 min.) Podsumowanie zajęć – odczytanie sentencji i refleksje. Przebieg zajęć: Wprowadzenie 1. Powitanie klasy. 2. Nawiązanie do poprzedniej lekcji, kontynuacja tematu. 3. Prośba nauczyciela o uważne śledzenie losów Majki podczas emisji jej świadectwa. (ok. 2 min.) Realizacja tematu 1. Emisja wyznania dziewczyny – świadectwo Majki na blogu (ok. 2 min.) 2. Rozmowa kierowana a) Jakie emocje wywołało w Was wyznanie Majki? b) „Zakręty życiowe” – czy muszą się zdarzać i czy muszą być aż tak bolesne? c) Jakie argumenty i wartości mogą decydować o życiowych wyborach? (ok. 3 min.) 3. Praca w grupach – redagowanie listu do Majki a) Zapowiedź pracy: „Dzisiaj będziecie ekspertami – dziennikarzami w rubryce poświęconej problemom sercowym w różnych czasopismach. b) Podział na 4 grupy. Każda grupa otrzymuje tekst z bloga (świadectwa) Majki. c) Każda grupa udziela w swoim czasopiśmie odpowiedzi Majce na pytanie: „Jaką drogę mam teraz wybrać?”. d) Czasopisma: Grupa 1. Dla mężczyzn „Dziś” (tabloid), Grupa 2. Dla kobiet „Historie prawdziwe”, Grupa 3. Dla nastolatek „Lakier”, Grupa 4. Dla nastolatków „Kolor”.
13 zakochanie_konspekt_ksiazeczka_v2.indd 13
2012-04-05 13:53:16
e) Po przedyskutowaniu problemu konsekwencji lekkomyślnie podjętej inicjacji seksualnej, uczniowie próbują znaleźć wyjście dla Majki. Następnie redagują odpowiedź dla swojego czasopisma, uwzględniając specyfikę odbiorcy. f) Odczytanie przez liderów każdej grupy odpowiedzi na list. g) Ustosunkowanie się pozostałych uczniów do treści kolejnych listów. (ok. 20 min.) h) Podsumowanie pracy grup przez nauczyciela. (ok. 1 min.) Zakończenie 1. O życiu i miłości – złote myśli a) Uczniowie tworzą krąg i losują sentencje (każdy uczeń otrzymuje inną) nt. miłości i odpowiedzialności (załącznik nr 2). b) Odczytanie przez kolejnych uczniów złotych myśli. Krótka refleksja ucznia, ewentualnie dopowiedzenie nauczyciela. (ok. 17 min.) 2. Podziękowanie uczniom za aktywność
14 zakochanie_konspekt_ksiazeczka_v2.indd 14
2012-04-05 13:53:16
Załącznik nr 1 Tekst z bloga (4 kopie) Tego Sylwestra nie zapomnę... Justyna zaprosiła nas do siebie, na ,,domówkę” pod Warszawą. Ekipa była w porządku i cały dom do naszej dyspozycji. Na imprezę poszłam z Mikołajem. Znamy się już od roku i bardzo się kochamy. Mikołaj jest czuły i troszczy się o mnie. Ma też pewne zasady dotyczące współżycia przed ślubem. To mi u niego imponuje, bo nie jest nachalny i nigdy nie żądał „dowodu miłości”. Na imprezie było sporo alkoholu. A skutek... wiadomo. Większość była wstawiona, ja także. Poszłam więc na górę do pokoju Justyny, aby chwilę odpocząć. Wkrótce przyszedł tam Adam – najlepszy przyjaciel Mikołaja. I stało się... Zanim się zorientowaliśmy – było już „po”... Kilka tygodni później okazało się, że jestem w ciąży. Mam problem – bardzo kocham Mikołaja i nie chcę go stracić. Powiedziałam o tym Adamowi. Czujemy się oboje bardzo winni. On skończył już 18 lat i chce się ze mną ożenić, abyśmy razem wychowywali dziecko. Ale przecież się nie kochamy. Mikołaj i moi starzy nic jeszcze nie wiedzą. Co mam robić? Czy być z chłopakiem, którego nie kocham, ale który jest ojcem mojego dziecka? Czy mam powiedzieć wszystko Mikołajowi? Chyba by mnie nie zostawił, ale czy pokocha nie swoje dziecko? Jedno wiem na pewno – dziecka się nie pozbędę i nie oddam go do adopcji, ale co będzie dalej... Jaką drogę mam teraz wybrać? Majka
15 zakochanie_konspekt_ksiazeczka_v2.indd 15
2012-04-05 13:53:16
Załącznik nr 2 O życiu i miłości – złote myśli 1. Miłość nie jest wynikiem zadowolenia seksualnego, ale szczęście seksualne jest owocem miłości. 2. Miłość jest wartością głębszą niż sama seksualność, toteż miłość nie może być sprawdzona poprzez akt płciowy. 3. Miłość sprawdza się przez życzliwość, ofiarność, wierność. 4. Nie można żyć na próbę, nie można kochać na próbę. 5. Nie można osoby brać na próbę i nie może też osoba oddawać się na próbę, gdyż stanowi więcej niż ciało. 6. Każde powstające w nas pragnienie musi ocenić rozum, czy prowadzi ono do dobra czy do zła. Jeżeli po przemyśleniu zdamy sobie sprawę, że seksualność otrzymaliśmy po to, aby służyła prawdziwej miłości oraz przekazywaniu życia, wówczas łatwo zrozumieć, że nie godzi się postępować w tej dziedzinie bezkrytycznie i bezrefleksyjnie, bo może to prowadzić do wyrządzenia krzywdy drugiemu, sobie, a także mogącemu się począć dziecku. 7. Człowiek nie może być sobą – nie jest godny swego imienia, jeśli nie potrafi sobie mówić: nie! Otóż to jest twórcze nie! Muszę umieć sobie odmówić! 8. Czy ktokolwiek rozwija niecierpliwe płatki ledwo zawiązującego się pąka róży? Sama natura pąka róży jest taka, że brak cierpliwości w oczekiwaniu na kwiat może doprowadzić do zmarnowania najwspanialej zapowiadającej się róży. Podobnie jest z miłością osób, które już postanowiły złączyć się w małżeństwo. Jeśli zabraknie im cierpliwości i zaczną udawać małżeństwo, choć jeszcze nim nie są, niech liczą się z tym, że pośpiech taki może zaszkodzić nawet najwspanialej zapowiadającej się miłości. 16 zakochanie_konspekt_ksiazeczka_v2.indd 16
2012-04-05 13:53:16
9. Twoje życie jest Historią Miłości, umieszczoną w samym środku walki na śmierć i życie. Piękno, przygoda, intymność – to rzeczy jak najbardziej prawdziwe. Ale toczy się walka o ich zdobycie i utrzymanie. Walka o Twoje serce i o serca wszystkich wokół Ciebie. 10. To wielkie dobro, gdy mężczyzna walczy o serce kobiety i staje pomiędzy nią i jej wrogami. Często jednak w życiu kobiety nie ma mężczyzny, który by o nią walczył. 11. Jest w Tobie siła. Widzę ją. 12. Bądź ostrożna, by nie zaoferować zbyt wiele siebie mężczyźnie, dopóki nie masz dobrego, solidnego dowodu na to, że on jest silnym człowiekiem, zdolnym do podjęcia zobowiązania. 13. Dzięki mądrości miłość wie, komu, co i kiedy jest winna. 14. Życie z prawdziwym pięknem może wymagać długiego czekania, długiego czasu i sporej nieustępliwości ducha. 15. Zaoferowanie serca jest zaoferowaniem pragnień zamiast żądań. Piękno oferuje pragnienia. 16. Uwielbiam uczucie, że jestem chciana, upragniona, i że walczy się o mnie. To pragnienie tkwi głęboko w sercu każdej małej dziewczynki – i każdej kobiety. 17. Pomału. Nie śpiesz się. Nie trać wiary. Wytrzymaj. Cierpliwość to geniusz. 18. Wszystko mi wolno, ale nie wszystko przynosi korzyść. Wszystko mi wolno, ale ja niczemu nie oddam się w niewolę. 19. Wszelka odwaga rodzi się we wnętrzu człowieka. 17 zakochanie_konspekt_ksiazeczka_v2.indd 17
2012-04-05 13:53:17
20. Nie jest sztuką nigdy nie upaść, lecz z każdego upadku zwycięsko się podnieść. 21. Miłość winna się opierać bardziej na czynach niż na słowach. Miłość polega na obopólnym udzielaniu sobie tego, co się posiada. 22. Celem pracy nad sobą jest zaprowadzenie ładu w miłości. 23. Do miłości się dorasta. Stopniowo staje się ona coraz wyraźniej doświadczeniem dobra. Nie chodzi o dobro „dla mnie” ani dobro „dla ciebie”, ale dobro „dla nas”. 24. Miłość jest siostrą mądrości. W głupim nie ma dość materiału na dobroć. To właśnie mądrość wprowadza porządek w świat miłości. 25. Wszyscy chcemy kochać i być kochani, jednak kobiety i mężczyźni zupełnie inaczej definiują miłość. 26. Każdy satysfakcjonujący związek dwojga ludzi powinien bazować przede wszystkim na wzajemnym zaufaniu. 27. Mijają dni i noce, wieki zakwitają jak kwiaty. A ty naucz się czekać. 28. Szukać prawdy, kochać piękno, chcieć dobra, czynić co najlepsze – to zadanie i cel człowieka. 29. Miłość jest dlatego piękna, że chroni przed samolubstwem. 30. Miłość daje, ale niczego nie żąda.
18 zakochanie_konspekt_ksiazeczka_v2.indd 18
2012-04-05 13:53:17
(Scenariusz V) Film 3.
Tato
Pornozniewolenie Temat zajęć: Pornozniewolenie Cel ogólny: Uczeń ma wiedzę na temat skutków uzależnienia od pornografii.
Cele operacyjne: Uczeń: • zna treść filmu „Tato”, • zna zagrożenia wynikające z oglądania filmów ze scenami pornograficznymi, • potrafi pracować z tekstem i samodzielnie wnioskować. Metody pracy: metoda pokazu – film, praca z tekstem- metoda 66”, metoda słowna – miniwykład, pogadanka, „burza mózgów”. Formy: praca zbiorowa, praca w grupach. Zasady: zasada aktywności, zasada konkretności, zasada wiązania teorii z praktyką. Pomoce: płyta DVD z filmem „Tato”, teksty do analizy w grupach (załączniki nr 1–6). Plan zajęć: Część I Wprowadzenie (ok. 5 min.) Część II Realizacja tematu (ok. 35 min.) 1. Zapoznanie uczniów z filmem. 2. Pogadanka dotycząca wrażeń i spostrzeżeń po obejrzeniu filmu pt. „Tato”. 3. Praca indywidualna – „burza mózgów”. 4. Praca w grupach – „metoda 66”.
19 zakochanie_konspekt_ksiazeczka_v2.indd 19
2012-04-05 13:53:17
Część III Zakończenie (ok. 5 min.) 1. Podsumowanie zajęć – miniwykład nauczyciela o szkodliwości pornografii. Przebieg zajęć: Wprowadzenie 1. Powitanie klasy. 2. Polecenie, aby uczniowie oglądając film „Tato” zwrócili uwagę na relacje międzyosobowe w rodzinie głównego bohatera. Uwaga: Nauczyciel nie podaje na początku lekcji tematu, aby nie sugerować uczniom tematyki filmu „Tato”. (ok. 2 min.) Realizacja tematu 1. Projekcja filmu „Tato” (ok. 18 min.) 2. Pogadanka dotycząca wrażeń i spostrzeżeń po obejrzeniu filmu • Czy od początku emisji mogliście się domyślić, jakie filmy ogląda ojciec, i jakie czasopisma kupuje? • Dlaczego ojciec głównego bohatera ukrywa przed żoną i synem fakt kupowania czasopism pornograficznych i oglądania filmów porno w Internecie? • Spróbujcie uzasadnić reakcję syna w sytuacji odkrycia faktu oglądania przez ojca filmów pornograficznych. • Jakie symptomy uzależnienia od pornografii zauważyliście u ojca i syna? • Podajcie propozycje tematu dzisiejszej lekcji. (ok. 5 min.) 3. „Burza mózgów” a) Na podstawie filmu uczniowie formułują skutki oglądania pornografii przez dorosłego człowieka (ojca) i nastolatka (syna). b) Nauczyciel zapisuje w dwóch kolumnach odpowiedzi uczniów na pierwszej części tablicy. Na drugiej części zostaną dopisane odpowiedzi – wynik pracy z tekstem w grupach. (ok. 5 min.)
20 zakochanie_konspekt_ksiazeczka_v2.indd 20
2012-04-05 13:53:17
4. Praca w grupach – „metoda 66”, praca z tekstem a) Nauczyciel dzieli zespół klasowy na 6 grup. Każda grupa otrzymuje tekst do analizy (załączniki nr 1–6), z którym uczniowie zapoznają się w ciągu 6 minut. Wybrani liderzy grup relacjonują treść fragmentu artykułu. b) Nauczyciel dopisuje podane przez uczniów kolejne argumenty nt. szkodliwości pornografii na drugiej części tablicy. (ok. 12 min.) Zakończenie 1. Podsumowanie zajęć Miniwykład nauczyciela o szkodliwości pornografii. (ok. 3 min.)
21 zakochanie_konspekt_ksiazeczka_v2.indd 21
2012-04-05 13:53:17
Załącznik nr 1 GRUPA I – Obraz kobiety w pornografii „[...] Pornografia, lansując wzorzec idealnego wyglądu i modelowych wymiarów ciała, ma negatywny wpływ na postrzeganie siebie przez kobiety i mężczyzn, zwłaszcza ludzi młodych. Niemożność sprostania wzorcom sztucznie wykreowanej piękności i wyrafinowanych umiejętności gry seksualnej powoduje zachwianie poczucia bezpieczeństwa, lęk przed brakiem akceptacji ze strony innych, poczucie braku własnej wartości i nieakceptowania siebie. Wiele kobiet załamuje się psychicznie (np. reagują anoreksją, bulimią, depresją), zaś mężczyźni stają się agresywni[...]”1. Tasha, związana z pornobiznesem: „Zdobywa się powodzenie, gdy stara się sprostać fantazjom mężczyzn. A każdy mężczyzna ma inne fantazje. Każdej nowej osobie oddaje się kawałek po kawałku samą siebie. Traci się stopniowo siebie, jakby opuszczała człowieka własna dusza. Kiedy jest się najpierw z jedną, a potem z kolejną osobą, dusza umiera powoli. Przy tym cały czas udaje się, gra kogoś innego. To sprawia, że przekracza się kolejne granice. Wreszcie, na dobrą sprawę, już nie wiadomo, kim się jest, ponieważ długo udawało się, że jest się kimś innym. Na krótko przed moim odejściem z klubu czułam w sobie śmiertelną pustkę, jakąś czarną dziurę wysysającą wszystko wewnątrz. Byłam martwa w środku2.
1 2
Dorota Kornas-Biela, Pornografia krzywdą wyrządzaną rodzinie, „Służba Życiu”, I-II/2000, s. 6. Kulisy pornobiznesu, Stowarzyszenie Kulturalne „Fronda”, „Służba Życiu” I/2006, s. 10.
22 zakochanie_konspekt_ksiazeczka_v2.indd 22
2012-04-05 13:53:17
Załącznik nr 2 GRUPA II – Pornobiznes Linda, bohaterka jednego z najsłynniejszych filmów pornograficznych („Głębokie gardło”, Deep Throat), opublikowała swoje wspomnienia z udziału w tej produkcji w 1972 r. w książce pt. „Przeprawa”. Opisała w niej koszmar, jaki przeżywała przez lata. Przemoc ze strony męża (jej „nauczyciela”, współproducenta filmu) i innych mężczyzn, którym pod jego przymusem świadczyła „usługi”. „Wystąpiłam w ohydnym filmie z ohydnymi ludźmi. Dlaczego ten film w ogóle ktokolwiek ogląda?” – napisała w książce. Wpadła w depresję, próbowała popełnić samobójstwo. Trae Keller, były pracownik seksbiznesu: „W tym fachu używanie narkotyków jest powszechne. Każdy, kto tam pracuje, bez żadnych wyjątków, używa narkotyków lub alkoholu. Dziewczyny biorą dużo narkotyków, aby otępić się, aby nie czuć, co się wokół nich dzieje. Nie chcą rozumieć, co rzeczywiście robią. Nie chcą mieć poczucia, że są bezwartościowe i że się je stale wykorzystuje. Po to biorą te środki. Zresztą, ja także brałem kokainę i dużo piłem [...]. Dziewczyny mówią swoim koleżankom o tej robocie: »Słuchaj. Pieniądze są tutaj niezłe. W ogóle jest fajnie. Spróbuj«. Traktują seks jak zabawę. No i zaczyna się. Potem pojawiają się prostytucja, kręcenie filmów porno. Jednak za tym wszystkim kryje się AIDS i inne choroby przenoszone drogą płciową. Znam osoby, które się zaraziły. To straszne. Zdarzało się, że kogoś zastrzelono, ale AIDS jest najgorsze. To powolna tortura [...]”3.
3
tamże
23 zakochanie_konspekt_ksiazeczka_v2.indd 23
2012-04-05 13:53:17
Załącznik nr 3 GRUPA III – Pornografia a społeczeństwo „W świecie współczesnym, szczególnie dziś, panują dwie przeciwstawne postawy: cywilizacja życia i cywilizacja śmierci”. „Ludzie nie zawsze zdają sobie sprawę, że pornografia służy walce z życiem, choć pozory są inne. Jednak kiedy człowieka, szczególnie kobietę, przedstawia się jak przedmiot, który można sprzedać i kupić, gdy ośmiesza się wierną miłość i lansuje swobodę seksualną we wszystkich, także patologicznych, przejawach, gdy oddziela się akt małżeński od jego owocu, od dziecka i przedstawia się go tylko jako źródło seksualnej przyjemności, zawęża się horyzont ludzkich dążeń. Cały wysiłek wkłada wyłącznie w to, by jak najwięcej zaznać przyjemności i gubi szczęście, gdyż przyjemność zmysłowa nie jest szczęściorodna. Najbardziej efektowne i sensacyjne przeżycia zmysłowe mijają i to bardzo szybko, a zostaje życie odarte z wartości, narasta cynizm, traci się poczucie sensu istnienia”4.
4
Wanda Półtawska, Na antypodach człowieczeństwa, pornokultura, „Służba Życiu” I-II/2000, s. 23.
24 zakochanie_konspekt_ksiazeczka_v2.indd 24
2012-04-05 13:53:17
Załącznik nr 4 GRUPA IV – Pornografia a przemoc Tedy Bundy, 42-letni Amerykanin skazany na śmierć za zgwałcenie i zamordowanie około 100 kobiet. W przeddzień egzekucji udzielił wywiadu psychologowi Jakubowi Dobsonowi. „Chciałbym przypomnieć, jak mając 12 lat odkryłem pornografię w sklepie blisko naszego domu. Wraz ze swoimi kolegami przebywałem często na ulicy, szperaliśmy wśród śmieci, czasem znajdowaliśmy czasopisma pornograficzne bardziej hard [...]. Chcę, żeby ludzie zrozumieli: byłem człowiekiem normalnym, nie spędzałem dni w barze na piciu, nie byłem włóczęgą czy zboczeńcem. Miałem dobrych przyjaciół, prowadziłem życie normalne z wyjątkiem tych niszczycielskich wyobrażeń, które ukrywałem. Kiedy aresztowano mnie po raz pierwszy, szok i przerażenie moich bliskich były spowodowane również tym, że uważali mnie za porządnego amerykańskiego młodzieńca. Tego się nigdy nie spodziewali. Wrażliwość i sumienie, jakie mi dał Bóg, były nienaruszone, ale w owych chwilach bywały zniesione. Ludzie powinni zrozumieć, że kto jest pod wpływem gwałtu, zwłaszcza gwałtu z pornografii, nie jest urodzonym potworem. Moja rodzina była wierząca i wspaniała, ale nie ma żadnej ochrony przed wpływem pornografii, na którą godzi się zbyt tolerancyjne społeczeństwo [...]. W więzieniu spotkałem wielu ludzi, których do gwałtu doprowadził, tak jak mnie, wpływ brutalnej pornografii. Bez niej moje życie i życie tylu innych osób byłoby lepsze [...]. Społeczeństwo musi się bronić przed takimi ludźmi jak ja. Ufam jednak, że ten wywiad pokaże, iż społeczeństwo winno się chronić przed sobą. Nie ma sensu, żeby porządni ludzie potępiali Teda Bundy i przechodzili obojętnie obok kiosków pełnych czasopism pornograficznych, które rodzą Tedów Bundy. Moja śmierć nie przywróci życia pięknym dziewczynom, które zabiłem ani nie złagodzi bólu ich rodziców. Trzeba coś zrobić zawczasu...”5.
5
Fakty mówią: stop pornografii!, „Służba Życiu” I-II/2000.
25 zakochanie_konspekt_ksiazeczka_v2.indd 25
2012-04-05 13:53:17
Załącznik nr 5 GRUPA V – Pornografia a miłość „Pornografia w kłamliwy sposób prezentuje człowieka, gdyż traktuje ‘część jako całość’, tzn. ukazuje go jedynie jako istotę seksualną, a nie płciową. Tymczasem płciowość przejawia się w kobiecości i męskości, w podejmowaniu właściwych dla każdej płci ról i zadań (córki, syna, żony, męża, matki, ojca). W pornografii człowiek występuje jedynie w jednej roli: jako partner seksualny. Seksualność człowieka jest sterowana przez korę mózgową, natomiast pornografia ukazuje ją jako podporządkowaną instynktowi, sprowadza do fizjologicznych procesów (napięcie – rozładowanie), których nie można opanować, a rezygnację z realizacji pożądliwości zmysłowej ukazuje jako niezdrową. Takie postawy i przyzwyczajenia nie sprzyjają dochowaniu wierności małżeńskiej. Nietrudno wtedy o rozpad małżeństwa. Modele pornograficzne koncentrują się na aktualnych doznaniach zmysłowych z przypadkowymi partnerami i stwarzają złudzenie, że nie skutkują one zranieniami uczuciowymi, uzależnieniami, przemocą, dewiacjami seksualnymi, chorobami przenoszonymi drogą płciową, poczynaniem niechcianych dzieci i komplikacjami w życiu rodzinnym Kłamstwo o naturze wzajemnych relacji propagują pornograficzne wzorce seksu wyrafinowanego, pragmatycznego, bezpiecznego i ‘zimnego’, sprowadzonego jedynie do zaspokajania potrzeb fizjologicznych, bez miłości, odpowiedzialności i konsekwencji. […] Pornografia wyrabia przekonanie, że drugi człowiek, a właściwie jego ciało, może być wykorzystane jak przedmiot dla własnych celów, że można kupić je jak inny towar, że jest obiektem użytecznym do zapewnienia satysfakcji seksualnej”6.
6
Dorota Kornas-Biela, Pornografia krzywdą wyrządzaną rodzinie, „Służba Życiu”, I-II/2000, s. 4.
26 zakochanie_konspekt_ksiazeczka_v2.indd 26
2012-04-05 13:53:18
Załącznik nr 6 GRUPA VI – Pornografia a dziecko „[…] Szeroko dostępna pornografia dociera często do przypadkowych odbiorców, którym narzuca obrazy, zanim zdołają temu zapobiec lub przeciwstawić się im. Można ją traktować jako formę przemocy seksualnej. Pornografia wywiera wpływ na dzieci i młodzież wykorzystując ich niewiedzę i niedojrzałość psychiczną. Kontakt z nią ma niszczący wpływ na ich psychikę, bo stawia je wobec doświadczeń przerastających ich zdolności adaptacyjne i dostarcza wzorców patologicznych zachowań. Wobec narzucających się obrazów lub sytuacji obscenicznych dzieci pozostają szczególnie bezbronne. Nie umieją sobie poradzić z emocjami, często nie potrafią okazać sprzeciwu, natomiast ten materiał przyciąga ich uwagę jak każda nowość. Dorosły może zinterpretować tę dziecięcą ciekawość jako potrzeby lub zainteresowania seksualne, a tymczasem jest to zwykły odruch poznawczy. Odrzucenie uczuciowe, brak opieki i nadzoru ze strony dorosłych, niezaspokajanie potrzeb dziecka ułatwia kontakt z pornografią, a nuda i brak możliwości zaspokajania potrzeb poznawczych (ciekawości, zainteresowań, twórczego spędzania czasu wolnego) prowadzi do sięgania po materiały pornograficzne”7.
Literatura O godność kobiet – stop pornografii, „Służba Życiu”, Nr 1/2006. Pornografia degradacją człowieczeństwa, „Służba Życiu”, Nr 1–2/2000. 7
Dorota Kornas-Biela, op. cit., s.5.
27 zakochanie_konspekt_ksiazeczka_v2.indd 27
2012-04-05 13:53:18
(Scenariusz VI) Film 3.
Tato
Pornozniewolenie Temat zajęć: Wyjście –> skorzystaj z oznaczeń! Cel ogólny: Uczeń ma wiedzę na temat przyczyn i skutków uzależnienia od pornografii. Cele operacyjne: Uczeń: • zna treść filmu „Tato”, • zna mechanizmy zachodzące w psychice po oglądaniu scen z filmów pornograficznych, • zna zagrożenia wynikające z oglądania filmów ze scenami pornograficznymi, • potrafi swobodnie odpowiadać na zadawane pytania.
Metody pracy: metoda pokazu – film, metoda słowna – miniwykład, pogadanka. Formy: praca zbiorowa, praca indywidualna. Zasady: zasada aktywności, zasada konkretności, zasada wiązania teorii z praktyką. Pomoce: płyta DVD z filmem „Tato”, kartki A5, kolorowe pisaki. Plan zajęć: Część I Wprowadzenie (ok. 10 min.) Część II Realizacja tematu (ok. 25 min.) 1. Zapoznanie uczniów z komentarzem eksperta dra Szymona Grzelaka. 2. Pogadanka dotycząca wrażeń i spostrzeżeń po obejrzeniu komentarza. 3. Praca indywidualna – tworzenie krzyżówki. Część III Zakończenie (ok. 10 min.) 1. Podsumowanie zajęć.
28 zakochanie_konspekt_ksiazeczka_v2.indd 28
2012-04-05 13:53:18
Przebieg zajęć: Wprowadzenie 1. Powitanie klasy. 2. Podanie tematu lekcji. 3. Miniwykład nauczyciela nt. drogi uzależnienia od pornografii – 4 etapy (załącznik nr 1). (ok. 8 min.) Realizacja tematu 1. Emisja komentarza eksperta dra Szymona Grzelaka (ok. 5 min.) 2. Pogadanka • Dlaczego ludzie wchodzą w uzależnienia? • Jaki jest mechanizm uzależnienia od pornografii? • Jakie konsekwencje ponosi człowiek uzależniony od pornografii? (ok. 5 min.) 3. Emisja świadectwa (ok. 3 min.) Pogadanka po obejrzeniu świadectwa Łukasza. • Dlaczego miłość i przeżycia jej towarzyszące „kolidują” z pornografią? • Na ile realne doświadczenia miłości mogą stać się „wyleczeniem/ wyjściem/wyzwoleniem z uzależnienia”? (ok. 5 min.) 4. Miniwykład nauczyciela nt. Pornografia a prawo (załącznik nr 2). (ok. 4 min.) 5. Praca indywidualna – tworzenie krzyżówki 1. Każdy uczeń tworzy na kartce A5 krzyżówkę z hasłem WYZWOLENIE. 2. Hasła winny odnosić się do problemu uzależnienia od pornografii. 3. Odczytanie wybranych prac (ok. 13 min.) Zakończenie 1. Podsumowanie zajęć Podanie przez nauczyciela i zapisanie na tablicy stron internetowych np: „http://pornografia.ovh.org/”(12.03.2012r.), na których można uzyskać informację o terapii dla uzależnionych lub grupach wsparcia. (ok. 2 min.) 29 zakochanie_konspekt_ksiazeczka_v2.indd 29
2012-04-05 13:53:18
Załącznik nr 1 4 etapy uzależnienia: • uzależnienie (ciągłe myśli o seksie, fantazjowanie, poszukiwanie coraz to nowych materiałów, bardzo częsta masturbacja), • eskalacja czyli pogłębianie (coraz mocniejsza, bardziej perwersyjna pornografia, aby utrzymać poziom doznawanych bodźców, bardziej perwersyjne formy seksu). „Bycie w małżeństwie czy w czasowym związku seksualnym nie rozwiązuje problemu, bowiem w centrum pożądania mężczyzny pozostają sugestywne wizje seksualne wypełniające wyobraźnie. Mężczyźni często wolą pozostać ze swoją wyobraźnią i dokonać masturbacji niż współżyć z kobietą”8. • utrata wrażliwości (to, co kiedyś szokowało, teraz staje się czymś zwyczajnym). „Seksualne zachowania, jakim się w tych materiałach przyglądają(niezależnie jak antyspołeczne i dewiacyjne), stają się uprawnione. Wzrasta w nich przeświadczenie, że wszyscy tak robią, więc oni też mogą, nawet jeśli byłoby to wbrew obowiązującemu prawu lub kłóciłaby się się z ich dotychczasowymi przekonaniami”9. • wcielenie dewiacji w życie (próba praktykowania tego, co pokazuje pornografia). „Podejmując te zachowania mężczyźni ci często popadali w stan zależności, z którego nie potrafili się wydostać, niezależnie od tego jak negatywne były konsekwencje tego postępowania dla ich życia”10. Pornografia jest dużym niebezpieczeństwem, prowadzi do skrzywionego postrzegania seksualności i współżycia seksualnego.
8
9 10
porównaj z tekstem Victor B. Cline, Skutki pornografii – dowody eksperymentalne i kliniczne, Wyd. HLI, Gdańsk 1996. tamże tamże
30 zakochanie_konspekt_ksiazeczka_v2.indd 30
2012-04-05 13:53:18
Załącznik nr 2 Polski parlament przeciw pornografii Art. 197. § 1. Kto przemocą, groźbą bezprawną lub podstępem doprowadza inną osobę do obcowania płciowego, podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12. § 2. Jeżeli sprawca, w sposób określony w § 1, doprowadza inną osobę do poddania się innej czynności seksualnej albo wykonania takiej czynności, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. § 3. Jeżeli sprawca dopuszcza się zgwałcenia wspólnie z inną osobą, podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 3. § 4. Jeżeli sprawca czynu określonego w § 1-3 działa ze szczególnym okrucieństwem, podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 5. Art. 199. § 1. Kto, przez nadużycie stosunku zależności lub wykorzystanie krytycznego położenia doprowadza inną osobę do obcowania płciowego lub do poddania się innej czynności seksualnej albo do wykonania takiej czynności, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. § 2. Jeżeli czyn określony w § 1 został popełniony na szkodę małoletniego, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. § 3. Karze określonej w § 2 podlega, kto doprowadza małoletniego do obcowania płciowego lub poddania się innej czynności seksualnej albo do wykonania takiej czynności, nadużywając zaufania lub udzielając mu korzyści majątkowej lub osobistej, albo jej obietnicy. Art. 200. § 1. Kto obcuje płciowo z małoletnim poniżej lat 15 lub dopuszcza się wobec takiej osoby innej czynności seksualnej lub doprowadza ją do poddania się takim czynnościom albo do ich wykonania, podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12. § 2. Tej samej karze podlega, kto w celu zaspokojenia seksualnego prezentuje małoletniemu poniżej lat 15 wykonanie czynności seksualnej. 31 zakochanie_konspekt_ksiazeczka_v2.indd 31
2012-04-05 13:53:18
Art. 202. § 1. Kto publicznie prezentuje treści pornograficzne w taki sposób, że może to narzucić ich odbiór osobie, która tego sobie nie życzy, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. § 2. Kto małoletniemu poniżej lat 15 prezentuje treści pornograficzne lub udostępnia mu przedmioty mające taki charakter albo rozpowszechnia treści pornograficzne w sposób umożliwiający takiemu małoletniemu zapoznanie się z nimi, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. § 3. Kto w celu rozpowszechniania produkuje, utrwala lub sprowadza, przechowuje lub posiada albo rozpowszechnia lub publicznie prezentuje treści pornograficzne z udziałem małoletniego albo treści pornograficzne związane z prezentowaniem przemocy lub posługiwaniem się zwierzęciem, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. § 4. Kto utrwala treści pornograficzne z udziałem małoletniego poniżej lat 15, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10. § 4a. Kto sprowadza, przechowuje lub posiada treści pornograficzne z udziałem małoletniego poniżej lat 15, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. § 4b. Kto produkuje, rozpowszechnia, prezentuje, przechowuje lub posiada treści pornograficzne przedstawiające wytworzony albo przetworzony wizerunek małoletniego uczestniczącego w czynności seksualnej podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. § 5. Sąd może orzec przepadek narzędzi lub innych przedmiotów, które służyły lub były przeznaczone do popełnienia przestępstw określonych w § 1-4b, chociażby nie stanowiły własności sprawcy”11. Kodeks karny, stan prawny na dzień 6 lipca 2009 r.
11
http://karne.pl/karny.html, 19.03.2012.
32 zakochanie_konspekt_ksiazeczka_v2.indd 32
2012-04-05 13:53:18
Bardzo ważnym elementem filmu jest wypowiedź psychologa dra Szymona Grzelaka, zajmującego się zagadnieniami wychowania i profilaktyki problemów dzieci i młodzieży. W przystępny sposób, ze swadą, wyczuciem i ogromną znajomością tematu opowiada o uczuciach, inicjacji seksualnej i uzależnieniach seksualnych.
i współautorka podręczników do przedmiotu wychowanie do życia w rodzinie. Daje to gwarancję wysokiej jakości merytorycznej i spójności z programem nauczania. Każda płyta zawiera: film, wypowiedź eksperta dra Szymona Grzelaka oraz historię zapisaną przez młodego człowieka na blogu. W pakiecie również scenariusze 6 jednostek lekcyjnych do zrealizowania w sposób dynamiczny, nowatorski i twórczy, z zaangażowaniem wszystkich uczniów w klasie.
Opiekę merytoryczną nad filmami sprawuje pedagog mgr Teresa Król, konsultant ds. wychowania prorodzinnego i seksualnego, autorka programów ISBN 978-83-89947-32-1
Pakiet multimedialny to 75 minut materiału filmowego.
i
.
Konwencja filmów jest fabularna, ale zrealizowana bardzo wiarygodnie, bez moralizowania. Historie są prawdziwe, a inspiracją do napisania scenariuszy były konkretne wydarzenia.
hani c o ak
e
Filmy poruszają poważny ść ć i s k ualnoś l ś ść temat wchodzenia w dorosłość seksualność: 1 zakochanie, pierwsze związki uczuciowe, 2 wczesna inicjacja seksualna, 3 zniewolenie pornografią.
Filmy dla uczniów III klasy gimnazjum i młodzieży starszej
Z
Pakiet 3 filmów przeznaczony ny dl dla uczniów czni III klasy gimnazjum i młodzieży starszej
. co . dalej
Scenariusze lekcji wychowania do życia w rodzinie Olga Estera Regucka
© Katarzyna Król, Wydawnictwo i Hurtownia Rubikon ul. Na Leszczu 17, 30-376 Kraków www.ksiegarniarubikon.pl Tel. (+48) 12 398 18 42, (+48) 12 398 18 43, Fax (+48) 12 398 18 44 e-mail: rubikon@rubikon.krakow.pl WSZELKIE PRAWA AUTORSKIE I PRODUCENTA ZASTRZEŻONE. ODTWARZANIE PUBLICZNE, PRODUKCJA I ROZPOWSZECHNIANIE BEZ ZEZWOLENIA ZABRONIONE
zakocanie_konspekt_v2.indd 2-3
2012-04-05 11:18:29