nr 6(36)/2017
bezpłatny magazyn o tematyce zdrowia i urody
Helena Czarnecka Dwór Czarneckiego w Porosłach
2 ZDROW Y BIA£YSTOK 6(36)
Spis treści:
To właśnie tego wieczoru, gdy zimnym śniegiem wiatr dmucha – w serca złamane i smutne, cicha wstępuje otucha. To właśnie tego wieczoru, od bardzo wielu już wieków, pod dachem tkliwej kolędy, Bóg się rodzi w człowieku.
Kochani Czytelnicy oraz wszyscy współpracujący z nami specjaliści! Życzymy Wam, by nadchodzące Święta były dla Was niezapomnianym czasem spędzonym bez pośpiechu i trosk. By były piękne, malowane mrozem, pełne niezapomnianych prezentów i spotkań. Niech Sylwester skąpie Was w szampanie, w tańcu szalonym – póki ranek nie nastanie. A w Nowy Rok, gdy księżyc zajdzie i świt się światem rozniesie, nich Święty Mikołaj przyjdzie raz jeszcze i Was spod stołu podniesie. Marzena Bęcłowicz, redaktor naczelna
Redaktor naczelny: Marzena Bęcłowicz, mbeclowicz@skryba.media.pl bezpłatny magazyn o tematyce zdrowia i urody
Wydawnictwo Skryba, ul. Bema 11, lok. 80, 15-369 Białystok, tel. 85 745 42 72, e-mail: redakcja@zdrowybialystok.pl
ZDROW Y BIA£YSTOK 6(36)
DTP: Jan Kitszel
Aktualności Relacja z konferencji Ogród Zmysłów i Namiętności – str. 4 Zdrowie Oferta Centrum Ortopedyczno-Protetycznego – str. 6 Jak radzić sobie z xerostomią – str. 8 Wpływ produktów mlecznych na nasze zdrowie – str.10 O elementach etyki, odpowiedzialności i szacunku do pacjenta – str. 12 Optyk Izabela podsumowuje 25-lecie istnienia – str. 14 Poduszka ortopedyczna – tylko z Medactive – str. 16 Fala uderzeniowa to metoda stosowana w leczeniu chronicznego bólu – str. 18 Rak prostaty jest najczęściej diagnozowanym nowotworem u mężczyzn – str. 20 Kiedy warto skorzystać z medycyny estetycznej – str. 22 Sprawdź, co możesz zrobić, by twoje szanse na potomstwo wzrosły – str. 24 Czym jest badanie PET oraz jakie są wskazania do jego wykonania – str. 26 Poradnia rehabilitacyjna z Eskulapu zaprasza – str. 28 Na Święta i Nowy Rok Catering dietetyczny Zdrowy Smak – str. 30 Co jeść, by mieć zdrową, pozbawioną niedoskonałości cerę – str. 32 Wywiad Rozmowa z Heleną Czarnecką, współwłaścicielką Dworu Czarneckiego – str. 34 Kuchnia Nowy białostocki lokal Zachodnia Kawiarnia&Bistro zaprasza – str. 36 Zakład mięsny Kabo promuje aktywność i zdrowy tryb życia – str. 38 Nowości rynkowe – str. 40 Rozrywka – str. 41 Tu są nasze gazety – str. 42 Zdjęcie na okładce – fot. Sebastian Tarnowski Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja zastrzega sobie prawo skracania i adiustacji publikowanych tekstów. Przedruki i wykorzystywanie opublikowanych materiałów mogą odbywać się wyłącznie za zgodą redakcji.
www.zdrowybialystok.pl Reklama: Magdalena Pietraszko, tel. 533 379 533 Joanna Sawicka, tel. 507 181 639
Druk: Bieldruk Białystok. Nakład: 8.000 egz.
3
a k t u a l n o œ c i 17 listopada br. w hotelu Silver w Białymstoku, odbyła się konferencja Ogród Zmysłów i Namiętności
Gorąca krew To był niezwykły, pełen atrakcji wieczór. Była mowa zarówno o honorowym krwiodawstwie ale też o tym co robić, by jak najdłużej utrzymać namiętność w związku. Było gorąco. Pierwsza część spotkania dotyczyła bardzo ważnego zagadnienia jakim jest honorowe krwiodawstwo. Jacek Grygorowicz, prezes Stowarzyszenia Honorowych Dawców Krwi w Białymstoku obalił mity dotyczące oddawania krwi oraz wymienił na jakie przywileje mogą liczyć krwiodawcy. Drugą część spotkania, zatytułowaną Koncert zmysłów, prowadziła Justyna Tymcio, właściciel Mariee SPA. Mówiła o tym, co zrobić, gdy uszło powietrze w związku. – Decydującą rolę odgrywa „dyrygent” rozkoszy, który ulokowany jest w podwzgórzu, w mózgu. By „grał” ładną melodię z najseksowniejszym narządem zmysłu – narządem Jacobsona – należy go odpowiednio pobudzić – mówiła pani Justyna. Jak to zrobić? Dowiedzieli się wszyscy, którzy przybyli na konferencję.
▲▲ Justyna Tymcio, właściciel Mariee SPA oraz Jacek Grygorowicz, prezes Stowarzyszenia Honorowych Dawców
Krwi – organizatorzy konferencji.
Kolejną częścią spotkania były występy dwóch wyjątkowych kobiet. Pierwsza z nich – Izabela Olchowicz-Marcinkiewicz – opowiadała o tym jak mimo trudności podnieść się i zacząć żyć od nowa. Z kolei aktorka – Maria Pakulnis – mówiła o tym, że życie to nie tylko uśmiech, ale i łzy. Że należy pozwolić sobie na odczuwanie emocji jakie są tu i teraz; że to upór i siła są wewnątrz nas. Była też mowa o pysznym jedzeniu. – Prawdziwy dom jest wtedy, gdy wypełniony jest różnymi aromatami z kuchni. To tworzy jego magię i łączy domowników – mówiła pani Maria.
W czasie uroczystości można było też wysłuchać pieśni o miłości w wykonaniu Doroty Rosłaniec z akompaniamentem Ireny Szawiel oraz obejrzeć zmysłowy pokaz tańca dziewczyn z Paaro. Na zakończenie wieczoru odbył się pokaz sukni z salonu La Perla. Partnerami konferencji byli m.in.: Organic Life, Joka Joanna Karpuk , Mariee SPA – NeoTerapia, Justyna Miazga Make up Artist, Gekon Jewellery, Instytut Terapii Witaminowej, My Travel, Sylwia Świsłowska Paaro, MiM Nieruchomości, MonaVisage, Ewa Puczyłowska, Dana Ostrówka doTerra, Calypso, Kwiaciarnia Retro&Modern, Filiżanka Kawy&Herbaty oraz La Perla. MB Fot. Marzena Bęcłowicz, Justyna Tymcio
▲▲ Dorota Rosłaniec (z prawej) oraz Irena Szawiel.
▲▲ Jednym z partnerów konferencji była firma Joka Joanna Karpuk. ◄◄ Na zgromadzonych czekało wiele atrakcji, m.in.: taniec dziewczyn z Paaro oraz pokaz
pięknych sukni z salonu La Perla. 4 ZDROW Y BIA£YSTOK 6(36)
ZDROW Y BIA£YSTOK 6(36)
5
z d r o w i e Centrum Ortopedyczno-Protetyczne widziane oczami pacjenta
Perfekcja w protetyce – Całkowicie zmienili moje podejście do niepełnosprawności. Zrozumiałem, że to nie proteza ma zaakceptować mnie, ale ja ją. Przed wypadkiem korzystałem z życia pełną piersią, uprawiałem sport i uwielbiałem tańczyć. Dzięki zaopatrzeniu wykonanym w Centrum Ortopedyczno-Protetycznym robię to nadal – mówi Artur Boniecki, pacjent Centrum Ortopedyczno-Protetycznego. Protetyka to zindywidualizowany i kilkustopniowy proces przywracania mobilności, utraconej w wyniku amputacji kończyny. Jej celem jest umożliwienie, a w dalszej kolejności, poprawa techniki, dynamiki oraz komfortu poruszania się. Pacjent w wyniku współpracy z protetykiem otrzymuje protezę – przedmiot ortopedyczny, złożony z kilku komponentów, których ilość podyktowana jest poziomem amputacji, stopniem zaawansowania w poruszaniu się. – Schemat naszej współpracy pacjent – protetyk zaczyna się od konsultacji. Bezpośredni kontakt z naszym specjalistą umożliwia profesjonalną ocenę potrzeb, możliwości fizycznych i oczekiwań pacjenta. Prezentujemy też najnowsze rozwiązania technologiczne – mówi Emil Chojnowski, właściciel Centrum Ortopedyczno-Protetycznego w Białymstoku. Jeśli pacjent jest zainteresowany dalszą współpracą, następnym krokiem jest pobranie miary za pomocą negatywu gipsowego lub skanowania kikuta. Jest to podstawowa i najistotniejsza czynność przy wykonywaniu produktów indywidualnych. – Jakość i precyzja pomiaru, umiejętna ocena i zastosowana technika wpływają na dopasowanie oraz funkcjonalność protezy. Pomiar tradycyjny polega na ustaleniu obwodów kikuta i tymczasowym zabandażowaniu opaskami gipsowymi, celem uzyskania negatywu (odwzorowania kikuta). Metodą bardziej precyzyjną i mniej inwazyjną jest skanowanie – dodaje Pan Emil. Następnie protetyk, w oparciu o uzyskany wcześniej negatyw gipsowy lub skan 3D kikuta, wykonuje pierwszy lej protezy, tzw. testowy. Wprowadzona koncepcja umożliwia ewentualne modyfikacje, które przełożą się na lej ostateczny. – Naszym celem jest doskonały produkt finalny, dlatego nieodzowna jest ścisła współpraca. Pacjent wyposażony w lej próbny, wraz z elementami mocującymi oraz stopą, stawia pierwsze kroki. Oceniany jest sposób użytkowania, wspólnie z technikiem ustalane są też ewentualne poprawki i modyfikacje – tłumaczy Emil Chojnowski.
W momencie gdy pacjent zaakceptuje lej testowy, technik wykonuje lej ostateczny z kompozytów węglowych, charakteryzujących się niską wagą, estetyką i dużą wytrzymałością. Szczególną uwagę przykłada się do uzyskania optymalnych ustawień protezy i wyosiowania zgodnego z charakterystyką wykorzystanych komponentów. – Na rynku dostępnych jest wiele komponentów protetycznych. Są to różnego rodzaju stopy protezowe (dynamiczne, węglowe, sportowe), adaptory (tytanowe, aluminiowe, stalowe) czy stawy kolanowe (hydrauliczne, pneumatyczne, mechaniczne). Wiemy, że pacjenci nie muszą się na tym znać, dlatego my dajemy im możliwość bezpłatnego testowania, celem wybrania odpowiedniego. Korzyść wynikająca z jakości finalnego produktu jest obopólna. Dynamika i komfort poruszania się pacjenta, są równoznaczne z satysfakcją zawodową naszego specjalisty – dodaje pan Emil z Centrum Ortopedyczno-Protetycznego. Ostatnią czynnością jest wykonanie pokrycia kosmetycznego, imitującego kształt nogi. Warto pamiętać, że współpraca pacjent – protetyk powinna być kontynuowana po wykonaniu protezy. – Obwody kikuta mogą ulec zmianie, co negatywnie wpłynie na korzystanie z protezy. W takim wypadku konieczny jest serwis protezy. Jej modularna budowa umożliwia modyfikację lub ewentualną wymianę poszczególnych elementów. Usprawnianie lub wymiana wyeksploatowanych elementów mogą być dokonywane na bieżąco podczas przeglądu. Ze względu na bezpieczeństwo i komfort pacjenta ważny jest systematyczny kontakt z protetykiem – mówi Emil Chojnowski.
▲▲ – Odwiedziłem wiele pra-
cowni ortopedycznych. Jednak tylko w Centrum OrtopedycznoProtetycznym spotkałem się z tak indywidualnym podejściem do pacjenta oraz szeroką wiedzą i umiejętnościami całego zespołu. Nie wyobrażam sobie współpracy z inną firmą. Zespół protetyków włożył ogrom pracy i zaangażowania, aby idealnie dopasować protezę do moich potrzeb – mówi Artur Boniecki, pacjent Centrum Ortopedyczno-Protetycznego. Na zdjęciu z Krzysztofem Gniedziejko, technikiem – protetykiem.
Centrum Ortopedyczno-Protetyczne to sieć salonów medycznych i producent zaawansowanych, indywidualnych przedmiotów ortopedycznych dla każdej grupy pacjentów. – Protezy wykonujemy we własnych pracowniach według światowych standardów. W naszej ofercie znajdują się protezy kończyn dolnych i górnych oraz inne przedmioty ortopedyczne (gorsety, ortezy). Nasze wieloletnie doświadczenie oraz pogłębiana wiedza dają najlepsze rozwiązania technologiczne, co przekłada się na poziom wykonywanych przedmiotów. Podczas produkcji protez koncentrujemy się na szczegółach, dbamy o bezpieczeństwo, komfort, estetykę i design – dodaje pan Emil. MB Fot. Centrum Ortopedyczno-Protetyczne
6 ZDROW Y BIA£YSTOK 6(36)
ZDROW Y BIA£YSTOK 6(36)
7
z d r o w i e Jak radzić sobie z xerostomią
Nadmierna suchość w ustach, spowodowana zbyt małą ilością śliny lub jej brakiem. To najbardziej uciążliwa i bolesna oznaka xerostomii. Dodatkowo przypadłość ta zaburza czucie smaku, powoduje ból i dyskomfort w trakcie jedzenia oraz bywa przyczyną próchnicy. Xerostomia może być czynnikiem zaburzającym prawidłowe odżywianie, niekorzystnie wpływać na stan uzębienia oraz odbijać się na zdrowiu fizycznym i psychicznym. Problemy z nią związane to przewlekły ból – aż do uszkodzenia gardła, uczucie pieczenia, trudności z mówieniem i przełykaniem, chrypa oraz uciążliwa suchość w nosie. Xerostomia jest pierwotną, ukrytą przyczyną choroby dziąseł i utraty zębów, u trzech na dziesięciu przebadanych pacjentów. Pozostawiona nieleczoną, obniża pH w ustach i przyczynia się do rozwoju nalotu nazębnego i próchnicy. Prowadzi do znaczącego zwiększenia ryzyka rozrostu ślinianek przyusznych, zapaleń oraz pękania warg, zapaleń i owrzodzeń języka czy błony śluzowej policzków, infekcji gruczołów ślinowych, powstawania nieprzyjemnego zapachu z ust (halitosis). Grzybica jamy ustnej jest też jedną z najczęstszych infekcji jamy ustnej u osób z xerostomią.
Na xerostomię skarży się około 20% osób w podeszłym wieku. Jakkolwiek przypadłość ta nie wydaje się mieć bezpośredniego związku z wiekiem, przyjmowanie leków przez osoby starsze jest częstą przyczyną jej powstawania.
Osoby cierpiące z powodu tej przypadłości w pierwszej kolejności skarżą się na problemy z jedzeniem, mówieniem czy przełykaniem. Suchy, kruchy i sypki pokarm, taki jak płatki zbożowe, herbatniki czy krakersy okazuje się dla nich szczególnie trudny do spożycia. Osoby noszące protezy zębowe mogą doświadczać problemów z utrzymaniem ich oraz otarciami błony śluzowej jamy ustnej. Pacjenci z xerostomią często uskarżają się też na zaburzenia smaku, bolesność języka oraz zwiększone zapotrzebowanie na wodę, zwłaszcza nocą. Przyczyn suchości w jamie ustnej jest wiele. Są to: – Przyjmowanie leków – setki leków, włączając w to wiele sprzedawanych bez recepty wywołują suchość w jamie ustnej jako efekt uboczny. Leki,
które najczęściej bywają przyczyną tego rodzaju problemów, to: preparaty w terapii depresji oraz nerwic, leki antyhistaminowe, antyarytmiczne, obniżające ciśnienie krwi, przeciwbiegunkowe, obniżające napięcie mięśniowe, stosowane przy nietrzymaniu moczu oraz chorobie Parkinsona. – Chemioterapia onkologiczna – leczenie raka przy użyciu chemioterapeutyków może zmienić charakter śliny oraz upośledzić intensywność jej wydzielania. – Radioterapia – leczenie nowotworów głowy i szyi przy użyciu radioterapii może doprowadzić do upośledzenia funkcji gruczołów ślinowych, powodując ograniczenie wydzielanie śliny. – Wiek – osoby starsze, ze względu na przyjmowanie leków, są znacznie bardziej narażone na suchość w jamie ustnej. – Uszkodzenia nerwów – wkłucia oraz zabiegi chirurgiczne w okolicy głowy i szyi mogą spowodować uszkodzenie nerwu i wywołać objawy xerostomii. – Inne czynniki medyczne – suchość w jamie ustnej może być też konsekwencją innych chorób lub skutkiem ubocznym ich leczenia, włączając w to chorobę autoimmunologiczną zwaną syndromem Sjogrena, cukrzycę, chorobę Parkinsona, HIV/AIDS, nerwice oraz depresję. Udar i choroba Parkinsona mogą wywołać wrażenia suchości w jamie ustnej, nawet jeśli ślinianki funkcjonują prawidłowo. Chrapanie i oddychanie przez otwarte usta może dodatkowo przyczyniać się do powstania problem. Palenie papierosów może zwiększać symptom suchości w jamie ustnej. Postępowanie w przypadku wystąpienia xerostomii powinno polegać na identyfikacji czynników ją wywołujących. Leczenie objawów choroby zazwyczaj obejmuje cztery obszary: zwiększenie wydzielania śliny; zastąpienie śliny, której wydzielanie jest upośledzone; kontrola uzębienia w tym próchnicy oraz terapie doraźne, czyli leczenie powstałych infekcji. W sprzedaży jest wiele wyrobów medycznych, które pomagają w zwalczaniu objawów xerostomii. Produkty te, to substytuty śliny lub wyroby stymulujące jej wydzielanie i tym samym ograniczające problemy dentystyczne oraz inne. Wyroby stymulujące produkcję śliny to bezcukrowe pastylki do ssania, gumy do żucia,
Fot. Aurea Pharma
Niech ślinę na język przyniesie
▲▲ Przed wprowadzeniem MucoDry X na ry-
nek, skuteczność jego składników w leczeniu xerostomii była potwierdzona w siedmiu randomizowanych, podwójnie ślepych badaniach klinicznych.
sorbitol, xylitol, kwasy organiczne oraz kilka leków wydawanych na recepty. Sztuczna ślina, czyli inaczej mówiąc substytut śliny, powinna być stosowana do zastępczego nawilżania jamy ustnej. Sztuczna ślina jest produktem, który ma imitować ślinę naturalną, jednak nie stymuluje ona aktywności wydzielniczej gruczołów ślinowych. Produktem, który spełnia obydwie powyżej opisane funkcje jest MucoDry X. Jest to wyrób medyczny w formie sprayu, zawierający substancje składające się z mieszanki substytutów śliny (gliceryna, woda, xanthan), stymulatorów wydzielania śliny (kwas cytrynowy, xylitol) oraz niezbędnych dodatków farmaceutycznych. Mechanizm działania sprayu MucoDry X jest oparty na zastępowaniu naturalnej śliny przez jej substytuty i jednoczesnym stymulowaniu wydzielania gruczołów ślinowych. Aktywne składniki nawilżają i chronią błonę śluzową jamy ustnej oraz stymulują produkcję śliny i ograniczają rozwój bakterii w jamie ustnej.
Grzegorz Demski, farmaceuta, właściciel firmy
Aurea Pharma
8 ZDROW Y BIA£YSTOK 6(36)
Więcej informacji: www.aureapharma.eu, Grzegorz: 607 696 440 ZDROW Y BIA£YSTOK 6(36)
9
z d r o w i e O dobroczynnym wpływie produktów mlecznych na zdrowie człowieka
Zimą nasz organizm jest szczególnie narażony na spadek odporności. Już od listopada obserwujemy wzrost zachorowań na przeziębienie i grypę – choć ich szczyt notuje się zwykle w styczniu – lutym. Na taki stan wpływa kilka czynników. Są to m.in.: brak słońca za oknem oraz aktywności fizycznej na świeżym powietrzu, stres oraz monotonny jadłospis, w którym mamy zmniejszoną ilość świeżych warzyw i owoców. Co warto jeść, by zmniejszyć ryzyko zachorowania? Do naszego codziennego jadłospisu włączmy mleczne produkty fermentowane. W tym przypadku monotonia nam nie grozi, ponieważ możemy wybierać z szerokiej gamy artykułów mlecznych, takich jak: kefiry, jogurty, maślanki, zsiadłe mleko oraz mleko acidofilne wspomagające florę bakteryjną i wzmacniające system odpornościowy. To właśnie w przewodzie pokarmowym znajduje się aż 70% komórek układu immunologicznego. Pożyteczne bakterie, zwane probiotykami, znajdu-
jące się w fermentowanych napojach mlecznych, skutecznie pomagają zwalczać wirusy i bakterie. Te szczególne właściwości posiadają takie rodzaje szczepów bakterii kwasu mlekowego jak: Bifidobacterium i Lactobacillus. Mleczne probiotyki łagodzą objawy grypy żołądkowej i zmniejszają ryzyko wystąpienia biegunek poantybiotykowych. Ponadto pomagają one wchłaniać w jelicie grubym składniki mineralne, m.in.: żelazo, fosfor i wapń oraz biorą udział w produkcji witamin z grupy B oraz witaminy K – wskutek czego wzmocniona zostaje odporność organizmu. O dobroczynnym wpływie produktów mlecznych na zdrowie człowieka możemy dowiedzieć się na konferencji podsumowującej tegoroczną edycję projektu: „Cykl konferencji: Fakty i mity o mleku”, którego organizatorem jest Polska Izba Mleka, sfinansowanej z Funduszu Promocji Mleka. Spotkanie odbędzie się o godz. 12.00, 11 grudnia 2017 r. w Restauracji Kawelin w Białymstoku. Osoby zainteresowane przybyciem prosimy o potwierdzenie uczestnictwa, wraz z podaniem
imienia i nazwiska osoby delegowanej, do 8 grudnia 2017 r., do godz. 12.00, na adres: izba@izbamleka.pl. Organizowane w ciągu roku spotkania, objęły swoim zasięgiem wszystkie grupy spo- ▲▲ dr n. med. Irena Białokozłeczne, od kobiet w cią-Kalinowska ży poprzez młodzież szkolną i studentów, do osób starszych. Miały one na celu zwiększyć świadomość, jak ważnym składnikiem diety jest mleko i jego przetwory oraz obalić pojawiające się na jego temat mity. Podczas konferencji przewidziane zostało wystąpienie eksperta projektu – dr n. med. Ireny BiałokozKalinowskiej, specjalisty chorób dzieci, alergologa. Pani doktor przekaże uczestnikom najświeższe informacje dotyczące mleka i jego przetworów, z uwzględnieniem zalecanego spożycia oraz wartości, jakich dostarcza do naszego organizmu.
Dieta bezzbożowa ma pozytywny wpływ także na zdrowie twego psa
Brit Care GrainFree Salmon&Potato Karmy dla psów podążają za tymi samymi trendami, które pojawiają się w żywieniu ludzi. Redukcja lub eliminacja z diety zbóż jest obecnie jednym z najbardziej popularnych trendów żywieniowych człowieka oraz psa. Bezzbożowość, jest pojęciem dotyczącym żywienia opartego na wykluczeniu z diety pupila wszelkich zbóż. Mistrzowie tej filozofii bazują na założeniu, że psy są niezdolne do ich trawienia. Najbardziej znanym alergenem jest pszenica, a dokładniej białko pochodzące z jej ziaren – gluten. Z psiej karmy nie można jednak całkowicie wyeliminować pszenicy. zornie tańszych karm. Finansowe korzyści ze stosowania diety bezzbożowej Wystarczy natomiast, by jej zawartość nie przekraczała 15%, aby można było wynikają też z tego, że zdrowy pies nie wymaga zabiegów, które są droższe ją uznać za składnik nieszkodliwy. niż zakup dobrej karmy. MB Podawanie psom bezzbożowej karmy zwiększa ich odporność, wytrzymałość i poprawia stan KONKURS zdrowia. Karmy bezglutenowe stanowią bardziej Dla Czytelników mamy konkurs, w którym do wygrania są bezzbożowe karmy dla skoncentrowane źródło energii, gdyż składniki psów Brit Care GrainFree Adult Salmon&Potato. Aby wygrać jedną z nich należy do jakie zawierają są dobrej jakości. Hodowcy psów 20 stycznia 2018 r. przesłać na adres redakcji lub mailem (redakcja@zdrowybialypo przeliczeniu ceny na porcję przekonują się, stok.pl) autorskie zdjęcie swojego pupila. Nagrodzimy autorów trzech najładniejże dzięki doskonałej przyswajalności koszt dzienszych fotografii. nej porcji jest znacznie niższy, niż w przypadku po10 ZDROW Y BIA£YSTOK 6(36)
ARTYKUŁ REKLAMOWY
Mleczne probiotyki wzmacniają odporność
ZDROW Y BIA£YSTOK 6(36)
11
z d r o w i e Rozważania o elementach etyki, odpowiedzialności i szacunku do pacjenta
Postęp technologiczny a medycyna Służyć życiu i zdrowiu ludzkiemu (…) przeciwdziałać cierpieniu i zapobiegać chorobom (…) strzec godności stanu lekarskiego (…) stale poszerzać swą wiedzę (...). Przyrzekam. Tak, w wielkim skrócie, brzmią słowa przysięgi Hipokratesa, którą składa każdy lekarz tuż po ukończeniu kształcenia. Zawód lekarza trudno porównać do jakiejkolwiek innej profesji. My pracujemy bowiem „na żywym organizmie”, który podległa ciągłym zmianom. Mówiąc żartobliwie, nie jest to fabryka, gdzie dokładnie wymierzona i wykonana część, pasuje do całej serii np. silników. Człowiek ma kończyny, głowę, tułów, zęby, jednak te „elementy” są różne u różnych ludzi. Lekarz chcąc podołać swoim obowiązkom musi więc dysponować wiedzą z zakresu fizjologii, patofizjologii, psychologii oraz innych ciągle rozwijających się dziedzin nauk medycznych. Ale od początku. By uzyskać prawo wykonywania zawodu, każdy student medycyny czy stomatologii musi pomyślnie zdać egzaminy dyplomowe, a następnie zmierzyć się ze stażem, egzaminem państwowym i rezydenturą. Podczas uroczystości wręczania dyplomów wszyscy składają uroczystą przysięgę Hipokratesa. W skrócie można powiedzieć, że nakłada ona na nas najwyższe standardy etyczne w stosunku do pacjentów, koleżanek i kolegów lekarzy oraz ludzi spotkanych na zawodowej drodze. Lekarz powinien wykazać się umiejętnością rozmowy oraz odpowiedniego podejścia do chorego, a także stosowania w procesie leczenia najnowszych, sprawdzonych procedur leczniczych, jak i najlepszego, dostępnego sprzętu diagnostycznego i leków. W bliższej mi dziedzinie, jaką jest stomatologia, tak jak w medycynie ogólnej, mamy różne specjalizacje, wymagające dużej wiedzy teoretycznej i szczególnych umiejętności praktycznych. Od początku studiów zwraca się szczególną uwagę na przygotowanie przyszłych lekarzy do prawidłowego i umiejętnego wykonywania poszczególnych procedur. Ponadto po zakończeniu uczelnianej edukacji każdy dentysta stara się, poprzez uczestnictwo w szkoleniach i konfe-
▲▲ – Ważnym czynnikiem wpływającym na jakość i precyzję
wykonywanych procedur stomatologicznych jest odpowiedni sprzęt. Takim urządzeniem jest z pewnością mikroskop stomatologiczny – mówi lek. stom. Mieczysław Silkiewicz z gabinetu DentMedica w Białymstoku.
rencjach, poprawiać, usprawniać i unowocześniać poziom usług w swoim gabinecie. Zdanie, które słyszymy od wykładowców na zakończenie szkolenia zwykle brzmi: „aby od najbliższego poniedziałku zdobyte tu umiejętności zostały zastosowane w waszych gabinetach”. Innym czynnikiem wpływającym na jakość i staranność wykonywanych przez nas procedur jest odpowiedni sprzęt. Coraz częściej spotykanym wyposażeniem poprawiającym precyzję wykonywanych zabiegów jest powiększenie. Mogą to być lupy lub mikroskop stomatologiczny. Obraz pola zabiegowego widziany gołym okiem jest znacznie mniej szczegółowy, w porównaniu z obrazem z lupy czy mikroskopu. I tak robiąc przegląd jamy ustnej z pomocą lupy, a jest to standard w mojej praktyce, jestem w stanie dostrzec większość patologii w obrębie struktury zębów. Często nie-
widoczny z zewnątrz zęba ubytek umiejscowiony na powierzchni stycznej, przy odpowiednim podświetleniu lusterkiem stomatologicznym, widać w postaci innego odcienia tkanki. Z tego powodu pojawiają się czasami nieporozumienia. Zdarza się bowiem, że ja znajduję u pacjenta więcej ubytków próchnicowych, niż inny stomatolog, w innym gabinecie. Gabinet stomatologiczny, aby zapewnić pacjentom usługi na najwyższym poziomie, oprócz odpowiedniego wyposażenia, musi przede wszystkim skupiać odpowiednio dobraną kadrę. W mojej praktyce, zarówno lekarze jak i personel pomocniczy – asystentki i higienistki, są wykwalifikowanymi pracownikami ochrony zdrowia. Asystentki są przeszkolone do pracy z lekarzem na cztery ręce w pozycji leżącej pacjenta i aktywnie wspomagają mnie podczas wszystkich zabiegów. Higienistka z kolei wykonuje zabiegi higienizacyjne (zdjęcie kamienia, osadów, piaskowanie, nauka prawidłowego wykonywania zabiegów szczotkowania zębów). Jej wykształcenie obejmuje też umiejętność wykonywania wycisków orientacyjnych, koron tymczasowych, korekty i polerowania wypełnień oraz innych drobnych zabiegów stomatologicznych. Pierwszorazowi pacjenci trafiający do naszej placówki, są często zaskoczeni, tym, że wykonuje ona te zabiegi samodzielnie. Należy podkreślić, iż w większości rozwiniętych krajów Europy odpowiednio wyedukowany personel średni, już dawno przejął część obowiązków lekarza stomatologa. Świat ciągle się rozwija i zaskakuje nowościami. Ostatnie ćwierćwiecze pełne nowych, jeszcze nie tak dawno, niewyobrażalnych technologii, przyniosło wiele wspaniałych, prorozwojowych zmian. Kto by pomyślał, że będziemy mogli w ciągu kilku sekund wysłać wiadomość czy zdjęcie na drugi koniec świata i również w ciągu kilku sekund otrzymać odpowiedź. Chcąc uczestniczyć w tym rozwoju i z niego korzystać musimy się doskonalić i rozwijać, gdyż innej drogi nie ma. Dotyczy to nie tylko stomatologii czy medycyny ogólnej, ale każdej nowoczesnej dziedziny nierozerwalnie połączonej z naszą przyszłością. lek. stom.
Mieczysław Silkiewicz, DentMedica Białystok Fot. Marzena Bęcłowicz
12 ZDROW Y BIA£YSTOK 6(36)
ZDROW Y BIA£YSTOK 6(36)
13
z d r o w i e Jubileusz 25-lecia działalności Optyk Izabela w Białymstoku
Poznasz nas po okularach
Pełen profesjonalizm. Rzetelne podejście do klienta. Przemiła atmosfera. Fachowe doradztwo. Zdecydowanie najlepszy optyk w mieście. To tylko niektóre opinie, na jakie natknęłam się szukając informacji o Optyku Izabela w Białymstoku. Rozmawiam z Izabelą Budrecką, optometrystką, właścicielką tegoż salonu. Marzena Bęcłowicz: Okrągłe rocznice i jubileusze skłaniają do refleksji i podsumowań. W waszym przypadku to już ćwierćwiecze.
Izabela Budrecka: Nasz salon optyczny Optyk Izabela istnieje od 1992 r. Łatwo więc policzyć, że w tym roku obchodzimy jubileusz 25-lecia działalności. Przez ten czas zmierzyliśmy się z różnymi sytuacjami, które pozwoliły całej naszej kadrze zdobyć niezbędne doświadczenie i nabrać odpowiedniego podejścia do pracy oraz klientów.
▲▲ – Serdecznie zapraszamy do odwiedzenia naszego salonu Optyk Izabela na stronie internetowej, facebooku oraz
oczywiście osobiście. Wśród asortymentu znajdują się oprawki, akcesoria i okulary przeciwsłoneczne marek uznanych na całym świecie, między innymi Ray Ban, Vogue, Dolce&Gabbana, Emporio Armani czy Versace – mówi Izabela Budrecka, właścicielka salonu Optyk Izabela w Białymstoku.
pomagaliśmy im lepiej widzieć świat. Silnym fundamentem salonu jest mój wspaniały zespół z wieloletnim doświadczeniem. Cała kadra dba o jakość widzenia naszych klientów, starając się dobrać im jak najwygodniejszy i najskuteczniejszy rodzaj korekcji, jednocześnie eliminując wszystkie możliwe niedogodności związane z noszeniem okularów. Pogłębiając naszą wiedzę poprzez szereg wielokierunkowych szkoleń i zawodowych kursów, jesteśmy w stanie zapewnić wysokiej jakości obsługę, spełniającą indywidualne wymagania klienta. MB: Na rynku jest wiele salonów optycznych, ale oferta Optyk Izabela wydaje się wypełniać niszę rynkową.
MB: Optyk Izabela z założenia miał być miejscem świadczącym kompleksowe usługi.
IB: Tak. Oferujemy komputerowe badanie wzroku oraz pomiar refrakcji w profesjonalnym gabinecie optometrycznym. Można u nas też dopasować soczewki kontaktowe, kupić atestowane okulary przeciwsłoneczne z najwyższym filtrem lub polaryzacją, oraz z pomocą doświadczonego optyka dobrać piękne oprawy. MB: Lata lecą, klientów przybywa...
IB: Zaufanie klientów motywuje nas do ciągłego rozwoju. Jestem dumna, że przez tyle lat
IB: Czerpiąc z zasobów naszego doświadczenia oraz znajomości nowoczesnych technologii, wykraczamy poza schematy. Tworzymy niebanalne kompozycje (oprawy z soczewkami) otrzymując w zamian zadowolenie klienta. Jest to „coś”, co uważamy za naszą misję. Nigdy nie stawialiśmy i nie stawiamy na tzw. masową produkcję. W naszej ofercie każdy znajdzie dla siebie coś ciekawego lub niebanalnego. Bawimy się formą. W oprawach stawiamy na kolor. Prezentujemy ekskluzywne i innowacyjne oprawy okularowe, a ich ceny dostosowane są do budżetu i potrzeb każdego klienta. Nasza oferta skierowana jest do osób, które szukają niebanalnych form iden-
tyfikacji swojego wizerunku. Jesteśmy w stanie sprostać wszelkim wymaganiom. MB: Co Pani zdaniem wyróżnia was na rynku optycznym?
IB: Niepowtarzalne projekty, nowoczesne materiały, kreatywne rozwiązania, nietypowe realizacje, ceny dostosowane do budżetu i potrzeb. Dzięki tak szerokiej ofercie jesteśmy w stanie zaspokoić potrzeby każdego odwiedzającego nas klienta, nawet tego bardzo wymagającego. Proste, a jednak spersonalizowane okulary, wykonujemy już w cenie 99-120 zł. Inne ciekawe rozwiązania, czyli tzw. „przyjazne” powłoki antyrefleksyjne, można mieć już za 200-420 zł., natomiast progresywne nawet od 400 zł. za parę soczewek. Poza tym dysponujemy własną pracownią, która została zaopatrzona w sprzęt i narzędzia najwyższej jakości. Dzięki temu czas oczekiwania na okulary jest krótki, a naprawy robimy na miejscu. Chcemy by nasze usługi i produkty były nie tylko na wysokim poziomie, ale również spełniały oczekiwania klientów i przy tym nie kosztowały wiele. Dlatego oprócz czasowych promocji i rabatów, oferujemy możliwość skorzystania z ogólnopolskiego systemu spłat ratalnych zabiegów medycznych Mediraty. MB: Dziękuję za rozmowę i życzę kolejnych tak pięknych jubileuszy.
Fot. Marzena Bęcłowicz
14 ZDROW Y BIA£YSTOK 6(36)
ZDROW Y BIA£YSTOK 6(36)
15
z d r o w i e Podaruj sobie oraz bliskim zdrowy i komfortowy odpoczynek nocny
Pogaduchy na temat poduchy Średnio siedem godzin dziennie spędzamy w łóżku. Sen to jedna z podstawowych czynności życiowych. Warto więc zainwestować w dobrą jakość tego wypoczynku. Jak? Bardzo prosto, wystarczy kupić dobrej jakości poduszkę. Podpowiadamy jaką.
ortopedyczna kupiona w hipermarkecie, w niewyspecjalizowanym punkcie czy chociażby w sklepie meblowym, jest tańsza i najczęściej nie jest poduszką ortopedyczną, a jedynie ją imituje. Po pewnym czasie użytkowania staje się twarda i zniekształcona. Natomiast poduszka ortopedyczna cechuje się m.in.: elastycznością i plastycznością, dzięki czemu nie zniekształca się i może nam Higiena snu jest tak samo ważna jak podstawosłużyć przez lata – mówi Anna Wąż. we czynności fizjologiczne. Kiedy starannie o nią Na rynku są tysiące lepszych i gorszych pozadbamy, obudzimy się z uśmiechem na twarzy, duszek ortopedycznych, dlatego nie łatwo jest pełni zapału i energii do działania. Pomoże nam wybrać tę właściwą. Dodatkowo powinna ona w tym poduszka ortopedyczna. być indywidual– Dobra jakościowo poduszka ortopedyczna nie dopasowana do spania, to doskonała inwestycja w spokojny ŻLE do użytkownika. i wygodny sen, zdrowy kręgosłup oraz dobre By wybór był trafsamopoczucie. To też inwestycja na lata – mówi ny, radzimy wybrać Joanna Waszkiewicz, mgr fizjoterapii, właścicielsię do punktu ortoka sklepu Medactive w Białymstoku. – Sen zajpedycznego, gdzie muje prawie trzecią część naszego życia, dlatego każdy rodzaj poniezwykle ważny jest komfort tego wypoczynku. duszki można doStosowanie poduszek ortopedycznych jest potknąć i z pomocą lecane przez wielu specjalistów i fizjoterapeutów. kompetentnego Jednak zanim udamy się na zakupy powinniśmy personelu dokowiedzieć co nie co na ich temat. nać właściwego – Poduszka ortopedyczna poprawia jakość wyboru. snu oraz dzięki specjalnemu, anatomicznemu – Przy doborze wyprofilowaniu, wspomaga utrzy- Poduszka ortopedyczna dzięki anatomicznemu wyprofilowaniu, wspomaga utrzymanie prawidłowej pozycji kręgo- poduszki ważna słupa szyjnego w trakcie odpoczynku. jest m.in. pozycja, manie prawidłowej którą zazw yczaj pozycji kręgosłupa przyjmujemy podczas snu: na plecach, na brzuszyjnego w trakcie DOBRZE chu czy na boku. Cechą dobrej poduszki jest odpoczynku. Szyja też niewątpliwie jej odpowiednia twardość. jest prawidłowo Wypełnienie poduszki ortopedycznej to kolejpodparta, zachowana ważna rzecz, którą powinniśmy kierować się na jest również naprzy jej zakupie. Według nas wybór zawęża się turalna krzywizna, tylko do paru materiałów – mówi właścicielka czyli tzw. lordoza sklepu Medactive. szyjna. Takie ustaJak widać zakup poduszki ortopedycznej wienie powoduje, prosty nie jest. Zapraszamy zatem do sklepu że szyja po ciężkim, Medactive, w którym fizjoterapeuci odpowiedzą stresującym dniu na wszelkie pytania oraz pomogą dokonać najw nieustannym nalepszego wyboru. pięciu, odpoczywa, regeneruje się i rozMB luźnia w najdogodniejszej dla niej pozycji – dodaje Anna Wąż, mgr fiPoduszkę ortopedyczną można, a nawet powinno się, używać także profilaktycznie. Spanie zjoterapii ze sklepu Medactive w Białymstoku. ZADBAJ O ZDROWY SEN Poduszka ortopedyczna zalecana jest szcze- na niej zapobiega bowiem odwadnianiu dysków Z o k a z j i Św i ą t B o ż e g o N a r o d z e n i a gólnie osobom, które mają problemy z zasypia- (krążków międzykręgowych), które w konsekwenna Czytelników Zdrowego Białegostoku w sklepie Medactive czeka 10% rabat na zakup poniem. Zmniejsza bóle głowy, karku oraz ramion. cji mogą doprowadzić do dyskopatii lub innych duszki ortopedycznej – wystarczy podać hasło Zapobiega skrzywieniom kręgosłupa, likwiduje problemów z odcinkiem szyjnym kręgosłupa. „Zdrowy Białystok”. – Bardzo istotna w doborze poduszki jest pewmrowienie i drętwienie rąk. Wspomaga prawiUwaga: od 6 listopada 2017 r. sklep Medactive mieści się przy ul. Żelaznej 9, lok. U1. dłowe oddychanie i w niektórych przypadkach ność, że mamy do czynienia z wyrobem medyczzapobiega chrapaniu oraz bezdechowi sennemu. nym, który posiada odpowiednie atesty. Poduszka Poduszka ortopedyczna niweluje też nadmierne napięcia, relaksuje i odciąża mięśnie i więzadła. Wyjątkiem są dzieci do drugiego roku życia, które samodzielnie radzą sobie z tego typu dolegliwościami, bez potrzeby używania takich poduszek. – Pamiętajmy, że poduszka nigdy nie załatwia sprawy bólu całkowicie i nie można jej traktować, jako niezastąpiony, jedyny środek leczniczy. Pomaga ona jedynie zwalczać dolegliwości odcinka szyjnego oraz zapewnia prawidłowy odpoczynek głowy, szyi i barków – tłumaczy Joanna Waszkiewicz.
16 ZDROW Y BIA£YSTOK 6(36)
ZDROW Y BIA£YSTOK 6(36)
17
z d r o w i e Fala uderzeniowa to jedna z najlepszych metod stosowana w leczeniu bólu
Odzyskaj sprawność z Lege Artis Nieinwazyjna i niezwykle skuteczna metoda leczenia stanów zapalnych i bólowych układu ruchu. Jej efekty terapeutyczne widoczne są niemal natychmiast. Na czym polega fenomen fali uderzeniowej? Zapraszam do lektury artykułu. Fala uderzeniowa to obecnie jedna z najlepszych metod, stosowana w leczeniu chronicznego bólu, związanego z układem mięśniowo-szkieletowym. W fizjoterapii została odkryta stosunkowo niedawno – najpierw z powodzeniem stosowano ją w rehabilitacji sportowców, natomiast później stała się powszechną metodą leczenia bólu. W nowoczesnej terapii fala uderzeniowa wykorzystuje lecznicze cechy fali akustycznej. Energia, która jest przekazywana przez aplikator bezpośrednio do bolesnych obszarów ciała, skutecznie leczy procesy chorobowe zlokalizowane powierzchownie, jak i w głębszych partiach ciała. Zabieg eliminuje ból i przywraca pełną mobilność, polepszając jakość życia pacjenta. Impulsy wprowadzane do ciała w trakcie terapii falą uderzeniową, wprawiają komórki w drgania o różnej częstotliwości. Dochodzi do przyspieszenia krążenia krwi oraz poprawienia metabolizmu komórek. Powodując mikrouszkodzenia przyspiesza się też produkcję kolagenu, co przekłada się na odżywienie i odbudowę tkanek. Ponadto, zaostrzając chwilowo stan zapalny, fala uderzeniowa powoduje miejscowy wzrost stężenia substancji przeciwbólowych, dając po kilku dniach efekt zmniejszenia dolegliwości. Uszkodzona tkanka stopniowo się regeneruje, aż w końcu dochodzi do jej całkowitego wyleczenia. Lista schorzeń, w których można zastosować falę uderzeniową jest długa. Do zabiegu kwalifikują się pacjenci z urazami i zapaleniami w obrębie stawów, mięśni, ścięgien i więzadeł, nadmiernym napięciem mięśniowym, łokciem tenisisty i golfisty, punktami spustowymi, itp. Siła bodźca, który wprowadza się w bolesny obszar ciała, umożliwia rozbicie pa-
tologicznie powstałych zwapnień oraz zwłóknień, dlatego jest niezastąpioną metodą w przypadku ostróg piętowych, czy zwapnień barkowych. Korzystne efekty terapii falą uderzeniową można odczuć już po jednym zabiegu, jednak najczęściej stosuje się serie – od trzech do siedmiu – zabiegów w kilkudniowych odstępach czasu. Wielką zaletą terapii jest też to, że pozytywne efekty utrzymują się bardzo długo. Zabieg poprzedza dokładna diagnostyka, na którą składa się wywiad i badanie fizjoterapeutyczne, w SN ZOZ Lege Artis – przeprowadzane przez dr Annę Brykalską-Naruszewicz, specjalistę rehabilitacji medycznej oraz dr Marka Arciucha, specjalistę neurologa. Jeśli lekarz diagnozujący, pozytywnie oceni wskazanie do zabiegu, jest on wykonywany już na pierwszej wizycie, co finalnie przyspiesza uwolnienie od bólu i gwarantuje szybszy powrót do zdrowia. Odczucia związane z działaniem aplikatora w trakcie terapii są różne. Wiele zależy od miejsca, na które stosujemy zabieg. W przypadku tzw. łokcia tenisisty, gdzie opracowywane tkanki znajdują się tuż obok tkanki kostnej, odczucia mogą być zdecydowanie bardziej intensywne, niż w przypadku zmian, w pobliżu których nie znajduje się unerwiona bólowo okostna. Wbrew powszechnej opinii zabieg nie jest bolesny. Niektórzy doznają delikatnego dyskomfortu, inni nie czują nic. Należy podkreślić także, że zabieg nie niesie z sobą żadnego ryzyka ani skutków ubocznych. Fala uderzeniowa ma niewiele przeciwwskazań, niemniej jednak nie należy o nich zapominać. Przede wszystkim nie powinna być wykonywana, jeżeli pacjent ma problemy z krzepliwością krwi. Ponadto z zabiegów nie powinny korzystać kobiety w ciąży. Przeciwwskazaniem jest też osteoporoza w zaawansowanym stadium. Jeżeli jesteśmy mocno przeziębieni i doskwiera
nam wysoka temperatura, zdecydowanie należy poczekać, aż objawy ustąpią. Do SN ZOZ Lege Artis zgłaszają się pacjenci z bardzo różnorodnymi dolegliwościami. Już po kilku zabiegach są zdumieni efektami, które udało się osiągnąć za pomocą fali uderzeniowej. To idealne rozwiązanie dla osób, które dążą do powrotu do zdrowia i sprawności organizmu. Przywrócenie mobilności pacjenta za pomocą kilku nieinwazyjnych i przede wszystkim w pełni bezpiecznych zabiegów, to główne atuty tej innowacyjnej terapii. Warto także podkreślić, że najwięcej dysfunkcji udaje się skutecznie wyeliminować stosując falę uderzeniową w połączeniu z terapią manualną, masażem i fizykoterapią. Nasz gabinet cieszy się bardzo dobrą opinią wśród pacjentów, wysoką skutecznością oraz ogromnym zaufaniem, czego dowodem jest coraz liczniejsza rzesza pacjentów. mgr
Katarzyna Sienicka, fizjoterapeutka,
Poradnia Rehabilitacji SN ZOZ Lege Artis w Białymstoku
►► – Zgłaszający się do nas pacjenci mają pew-
ność, że plan leczenia, poprzedzony dokładprecyzyjnie dobrany do ich potrzeb, co w konsekwencji doprowadzi do poprawy zdrowia i jakości ich życia – mówi mgr Katarzyna Sienicka, fizjoterapeutka z Poradnia Rehabilitacji SN ZOZ Lege Artis w Białymstoku.
Fot. Marzena Bęcłowicz
nym badaniem i analizą stanu zdrowia, zostanie
18 ZDROW Y BIA£YSTOK 6(36)
ZDROW Y BIA£YSTOK 6(36)
19
z d r o w i e Rak prostaty jest jednym z najczęściej diagnozowanych nowotworów u mężczyzn
Pogadajmy po męsku Dbasz o swoje auto. Co sezon zmieniasz opony, wymieniasz olej, robisz przegląd techniczny, sprawdzasz zawieszenie. A czy o swoje zdrowie dbasz tak samo? Robisz badania kontrolne? Kiedy ostatnio sprawdzałeś stan „podwozia”? Zima za pasem. Wizyta u mechanika zaliczona – opony zmienione, zimowy płyn do spryskiwaczy kupiony. Można spać spokojnie i czekać na śnieg i mróz. Choć, zaraz... zaraz... Warto odwiedzić jeszcze jeden warsztat, by sprawdzić w nim swój stan techniczny. – Mężczyźni nie lubią chodzić do lekarzy – mówi z uśmiechem dr n. med. Radosław Bobrowski, właściciel gabinetu USG „Ultramed” w Białymstoku. – Dlatego o ich profilaktycznych badaniach zazwyczaj pamiętają panie. One też zwykle zachęcają panów, a wręcz umawiają ich na wizyty u lekarza.
Rak prostaty to jeden z częściej diagnozowanych nowotworów u mężczyzn. Badanie USG pozwala ocenić wielkość gruczołu krokowego oraz dobrać właściwą metodę leczenia.
Kiedy mężczyzna przekroczy próg gabinetu lekarskiego, mamy pierwszy sukces. A jeśli jest to gabinet ultrasonograficzny sukces jest podwójny. – USG gruczołu krokowego (prostaty, stercza) jest jedną z najbardziej popularnych metod obrazowania tego narządu. Można je wykonać na dwa sposoby: poprzez powłoki brzuszne lub przez odbyt – mówimy wówczas o tzw. USG transrektalnym (TRUS). Badanie ultrasonograficzne jamy brzusznej, z oceną wielkości gruczołu krokowego, wykonuje się, gdy prowadzona jest diagnostyka pod kątem przerostu prostaty. Natomiast USG TRUS zalecane jest najczęściej przez specjalistę urologa, przy podejrzeniu raka gruczołu krokowego oraz niektórych chorób zapalnych prostaty – tłumaczy doktor Bobrowski. Choć brzmi to mało zachęcająco, zarówno jeden jak i drugi rodzaj badania jest zupełnie nieinwazyjny. Pamiętać trzeba jedynie, by na USG prostaty przez powłoki brzuszne zgłosić się z pełnym pęcherzem. Najlepiej tuż przed badaniem wypić około półtora litra wody mineralnej. Przy USG TRUS nie ma potrzeby, aby pęcherz był pełny. Mogłoby to wręcz spowodować u pacjenta niepotrzebny dyskomfort. – Jest kilka wskazań do wykonania USG gruczołu krokowego. Są to: ocena stanu stercza
u osób, które leczą się w związku z jego łagodnym przerostem; dodatkowa diagnostyka u osób, których wynik badania PSA odbiega od normy; badania profilaktyczne u osób obciążonych genetycznie nowotworem gruczołu krokowego; inne, dodatkowe badania diagnostyczne pod kątem raka prostaty – wymienia specjalista z gabinetu Ultramed. Najbardziej charakterystycznym objawem mogącym sugerować łagodny rozrost prostaty jest uczucie ucisku na pęcherz moczowy i częstomocz. Towarzyszy mu ból i mimo wypróżnienia, chory czuje silne i bardzo nieprzyjemne uczucie parcia. Ryzyko rozwoju choroby rośnie wraz z wiekiem, a najwięcej zachorowań obserwuje się u mężczyzn po ukończeniu 45. roku życia. Kolejne męskie badanie to USG jąder. Jest ono ▲▲ – Podstawową metodą diagnostyczną, zarówno w przypadku gruczołu krokowego jak i jąder, jest badanie USG – mówi doktor Anita Kuć, ultrasonografista z gabinetu najczęściej zlecane przez USG „Ultramed” w Białymstoku. lekarzy w diagnostyce zmian chorobowych wyskręt lub niedorozwój jądra – wylicza specjalista stępujących w okolicach tych narządów. – Badanie ultrasonograficzne jąder obrazuje z Ultramedu. Pod kontrolą USG wykonuje się także biopsję jądra, struktury jądra, najądrza oraz moszny. Jest bezbolesne i nie wymaga żadnych specjalnych przygoto- w przypadku gdy jest podejrzenie zmiany nowowań. Podobnie jak USG gruczołu krokowego trwa tworowej lub w diagnostyce niepłodności. Z kolei kilkanaście minut, wynik jest znany od razu oraz funkcja Dopplera w trakcie badania USG jąder pomożna je powtarzać wielokrotnie – mówi doktor zwala ocenić lekarzowi przepływ krwi w naczyniach jąder i najądrzy oraz wykryć ewentualne zaburzenia Radosław Bobrowski z Ultramedu. Wskazaniami do wykonania USG jąder jest każ- w ich ukrwieniu. Przed badaniem warto poinformoda zaobserwowana zmiana ich wyglądu, czyli wać lekarza, gdy odczuwalny jest silny ból jąder lub powiększenie, zaczerwienienie, obrzęk, guzki oraz na mosznie znajduje się otwarta rana, gdyż czynniki te mogą utrudniać wykonanie badania. ból lub dyskomfort w ich obrębie. I teraz, gdy już i wizytę u „mechanika – Lekarz może też zalecić to badanie, gdy podejrzewa u pacjenta stan zapalny jądra lub najądrza; z Ultramedu” mamy zaliczoną, możemy spokojwodniaka jądra; guza moszny; żylaki powrózka nie i bezpiecznie jechać swoim wozem dalej. Aż nasiennego; uraz, krwiaka, ropień lub nowotwór do kolejnego przeglądu… MB jądra; niezstąpienie jądra do worka mosznoweFot. Marzena Bęcłowicz go, tzw. wnętrostwo; przepuklinę pachwinową;
20 ZDROW Y BIA£YSTOK 6(36)
ZDROW Y BIA£YSTOK 6(36)
21
z d r o w i e Szerokie możliwości medycyny estetycznej
Poprawiamy wygląd i samopoczucie O roli medycyny estetycznej z lekarzem Andrzejem Purwinem, właścicielem Instytutu Medycyny Estetycznej i Regeneracyjnej DrPurwin w Białymstoku rozmawia Marzena Bęcłowicz. Marzena Bęcłowicz: Kiedy warto, albo kiedy trzeba skorzystać z medycyny estetycznej?
Andrzej Purwin: Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie. Medycyna estetyczna przychodzi z pomocą w sytuacjach, gdy czujemy się źle z własnym wyglądem, gdy mamy kompleksy lub wtedy, gdy nie jest nam w stanie pomóc kosmetolog czy dermatolog. Dla przykładu, nawet najlepszy krem nie zniweluje opadniętych policzków, ale już nić haczykowa zrobi to szybko i skutecznie. Podobnie jest z małymi ustami, które są problemem wielu kobiet. Owszem, możemy je codziennie powiększać fachowo zrobionym makijażem, ale wieczorem przecież musimy go zmyć. Bardziej trwały i na pewno znacznie korzystniejszy efekt da wypełnienie ust niewielką ilością kwasu hialuronowego, który nie tylko je powiększy, ale również ładnie nawilży. Efekt zabiegu utrzyma się przez kilka miesięcy i na pewno poprawi samoocenę pacjentki. Podobnie jeśli chodzi o kondycję skóry. Można wydawać fortunę na drogie kremy nawilżające, ale efekt ich użycia będzie słaby lub krótkotrwały. Znacznie skuteczniej jest nawilżyć skórę kwasem hialuronowym, za pomocą podskórnych mikroiniekcji. Zabieg jest praktycznie bezbolesny, efekty nawilżenia utrzymują się około pół roku, a skóra jest bardziej świetlista i wygląda na wypoczętą. Z kolei ogólną kondycję skóry świetnie poprawia zabieg z wykorzystaniem osocza bogatopłytkowego, pozyskanego z własnej krwi pacjenta. Zawarte w osoczu komórki wzrostu bodźcowo stymulują skórę do produkcji kolagenu, poprawiają jej gęstość i ukrwienie. Poza tym zabieg osoczem jest bardzo bezpieczny, naturalny i skuteczny. Żeby utrzymać efekt trzeba go powtarzać co kilka miesięcy. MB: Medycyna estetyczna przychodzi też
▲▲ Podanie toksyny botulinowej niweluje głębokie
zmarszczki na czole, kurze łapki oraz tak zwaną lwią
cjach plastycznych, tylko o delikatnych zabiegach takich jak podanie toksyny botulinowej, kwasu hialuronowego czy osocza bogatopłytkowego. Botoks jest świetnym rozwiązaniem w przypadku głębokich zmarszczek na czole, które są problemem wielu kobiet po 40. roku życia. Po podaniu toksyny botulinowej mięśnie się rozluźniają, pozwalając zmarszczkom „odpocząć”. Jeśli zmarszczki są bardzo głębokie, po 2-3 tygodniach można je delikatnie wypłycić kwasem hialuronowym, uzyskując w efekcie gładkie, ładnie napięte czoło. Botoksem można też zniwelować kurze łapki oraz tak zwaną lwią zmarszczkę, która nadaje twarzy smutny i zniecierpliwiony wygląd. Remedium na obwisłe policzki są z kolei nici haczykowe. Lifting twarzy przy użyciu tej metody daje spektakularne efekty konturująco-odmładzające, widoczne praktycznie od razu po zabiegu. Do tego dochodzą długotrwałe procesy naprawcze takie jak produkcja nowego kolagenu, pobudzane przez polidioksanon – materiał, z którego wykonana jest nić. Z kolei nici PDO świetnie liftingują szyję i dekolt.
zmarszczkę. Na zdjęciu lekarz Andrzej Purwin, właściciel Instytutu Medycyny Estetycznej i Regeneracyjnej
MB: Zbliża się koniec roku. Czego mo-
DrPurwin, podaje botoks.
żemy życzyć Instytutowi DrPurwin w 2018 roku?
dowolnie regulować ilość podawanego preparatu. Do jednej piersi można podać mniej środka, do drugiej więcej, albo w ogóle uzupełnić ubytek tkanki tylko w jednej piersi. Poza tym Aquafiling – w przeciwieństwie do implantów piersi – jest zabiegiem, a nie operacją. W jego przypadku znieczulenie podawane jest tylko w miejscu wkłucia i już 24 godziny po zabiegu pacjentka może wrócić do normalnej aktywności (za wyjątkiem korzystania z siłowni, pływania, ponoszenia ciężkich rzeczy). Ryzyko powikłań jest więc ograniczone do minimum. Aquafilling wykorzystywany jest również do zwiększenia objętości i poprawy kształtu piersi, korekcji kształtu i wielkości pośladków, korekty defektów pośladków (np. wrodzonej dysproporcji), jak również korekcji tkanek miękkich różnej etiologii, np. po zabiegu liposukcji.
AP: Mamy plany związane z rozwojem. W nowym roku chcemy rozszerzyć pakiet zabiegów na twarz i ciało z wykorzystaniem nowoczesnych urządzeń. Nie zdradzę jeszcze, jakie to będą technologie, ale chcemy je dobrać tak, by wspierały zabiegi, które aktualnie mamy w ofercie. MB: Dziękuję za rozmowę i życzę pozytywnej realizacji planów.
Fot. Instytut Medycyny Estetycznej i Regeneracyjnej DrPurwin
z pomocą osobom, które mają jakieś „skazy” na urodzie…
AP: Dość powszechnym problemem jest na przykład asymetria piersi. Z reguły jest ona wrodzona lub tworzy się w wyniku karmienia piersią. W przypadku takiego defektu znakomitą metodą jest Aquafillig, czyli żelowe wypełnienie w 98% złożone z soli fizjologicznej. Żel podawany jest do tkanek za pomocą kaniuli, więc możemy
MB: Czy są takie rzeczy, których kobiety nie są w stanie zaakceptować w swoim wyglądzie?
AP: Generalnie niekorzystnych oznak upływu czasu, czyli głębokich zmarszczek, bruzd, opadniętych powiek, obwisłych policzków. W tych wszystkich przypadkach z pomocą przychodzi medycyna estetyczna. I nie mówimy tu o poważnych opera-
▲▲ Lifting szyi za pomocą nici PDO.
22 ZDROW Y BIA£YSTOK 6(36)
Piękno pod kontrolą Oferta zabiegów dostępnych w Instytucie Medycyny Estetycznej i Regeneracyjnej DrPurwin: • Aquafilling Bodyline – bezoperacyjny lifting piersi • botoks • kwas hialuronowy • mezoterapia • korekcja cieni pod oczami • leczenie nadpotliwości • nici PDO • osocze bogatopłytkowe • komórki macierzyste
www.drpurwin.pl ul. H. Dąbrowskiego 20 lok. 7, Białystok T: +48 791 52 52 55 E: instytut@drpurwin.pl F: drpurwin
-20%
rabat y n z c te Świ ą gi * n a zabie
* ważny z egzemplarzem Zdrowy Białystok oprócz Aquafilling Bodyline
z d r o w i e Niepłodność to poważny problem zdrowotny. Sprawdź, co możesz zrobić, by twoje szanse na potomstwo wzrosły.
Zadbaj o swoją płodność
CENTRUM LECZENIA NIEPŁODNOSCI GINEKOLOGIA I POŁOŻNICTWO
Rozród człowieka jest bardzo skomplikowanym, wieloetapowym procesem. Obejmuje on wytwarzanie gamet w procesach spermatogenezy (plemniki) oraz oogenezy i folikulogenezy (komórki jajowe), które to przebiegają pod ścisłą i precyzyjną kontrolą układu hormonalnego. Aby nastąpił proces rozrodu, konieczne jest odbycie stosunku płciowego i wprowadzenie plemników do organizmu kobiety. Następuje wówczas wędrówka plemników z pochwy przez jamę macicy do jajowodu, gdzie dochodzi do połączenia gamety żeńskiej i męskiej. Po wniknięciu plemnika do komórki jajowej następuje aktywacja jaja i pierwsze podziały komórkowe. Zarodek dzieli się na dwie, cztery, osiem i więcej komórek, po czym osiąga stadium moruli i blastocysty. Blastocysta przechodzi z jajowodu do jamy macicy, gdzie po wykluciu się z osłonki przejrzystej zaczyna się zagnieżdżać w śluzówce jamy macicy. Następne etapy to rozwój embrionalny, płodowy i w końcu poród. Wszystkie wymienione etapy muszą przebiegać w ścisłych ramach czasowych, a niepowodzenie któregokolwiek z nich może spowodować brak potomstwa. Ważną informacją dla par starających się o dziecko jest fakt, że średni wskaźnik płodności wynosi około 20%. Oznacza to, że wśród zdrowych par oczekujących potomstwa, do ciąży dochodzi tylko raz na 5-6 cykli. Dlatego też o niepłodności mówimy dopiero wtedy, kiedy po roku regularnych starań kobieta nie zachodzi w ciążę. Chociaż w Polsce nie prowadzi się w tym zakresie badań i brak jest dokład-
www.malykadr.pl
Chęć powiększenia rodziny to jedna z najważniejszych decyzji podejmowanych przez partnerów. Jednak, jak podają statystyki, jedna na sześć par starających się o poczęcie dziecka napotyka problemy. Wymagają one specjalistycznych konsultacji lekarskich, a czasem także leczenia pod okiem fachowców.
▲▲ Głównym trzonem działalności Kriobanku jest diagnoza przyczyn niepłodności oraz jej leczenie. Placówka zapew-
nia też kompleksową opiekę położniczą pod okiem doświadczonych lekarzy oraz w komfortowych warunkach.
nych rejestrów, szacuje się, że problem niepłodności dotyczy około 20% par w okresie reprodukcyjnym. Diagnozując niepłodne pary, identyfikuje się 35% przyczyn po stronie kobiety, tyle samo po stronie mężczyzny, a w 25% problem dotyka obojga partnerów. W pozostałych przypadkach przyczyna pozostaje nieznana. W związku z tym bardzo ważne jest równoległe prowadzenie diagnostyki obojga partnerów. Diagnostyka kobiety obejmuje dokładny wywiad, badanie ginekologiczne, badanie ultrasonograficzne oceniające macicę, przydatki (jajniki i jajowody) oraz okolicę miednicy, badania hormonalne, czasami dodatkowe badania laboratoryjne, drożność jajowodów (HSG, sono HSG, laparoskopia), ocenę jamy macicy – histeroskopię. U mężczyzny najważniejszym badaniem jest ocena nasienia. W razie nieprawidłowości diagnostykę rozszerza się o badanie andrologiczne, dodatkowe badania hormonalne i inne w zależności od wskazań.
Problem niepłodności jest wciąż tematem tabu, dla niektórych bardzo osobistym i wstydliwym. Szczególnie mężczyźni czują się niewygodnie, kiedy po miesiącach starań partnerka sugeruje wykonanie badań. Panowie obawiają się, że nieprawidłowy wynik może odebrać im coś z ich męskości lub seksualności. Jednak gdy podejmowane próby okazują się nieskuteczne, bardzo ważne jest zgłoszenie się do lekarza zajmującego się leczeniem niepłodności, ponieważ może uda się zdiagnozować problemy zdrowotne i je rozwiązać. Oszczędzi to wówczas niepotrzebnych nerwów, napięć w związku i relacjach seksualnych, które są bardzo częste w tej grupie pacjentów oraz przede wszystkim nie doprowadzi do straty czasu reprodukcyjnego pacjentki, który jest bezcenny. dr n. med.
Agnieszka Kuczyńska,
Kriobank Centrum Leczenia Niepłodności Ginekologia i Położnictwo, Białystok
Specjaliści z Kriobanku, pierwszej w Polsce prywatnej kliniki leczenia niepłodności, do tej pory pomogli w przyjściu na świat około 7 tys. dzieci.
24 ZDROW Y BIA£YSTOK 6(36)
ZDROW Y BIA£YSTOK 6(36)
25
z d r o w i e
Czym jest badanie PET oraz jakie są wskazania do jego wykonania
Obrazowanie hybrydowe
PET to kompleksowe badanie całego ciała, pozwalające na wykrycie zmian charakteryzujących się zaburzonym metabolizmem tkankowym. Dzięki temu można ocenić rozległość i stopień zaawansowania procesu chorobowego w organizmie. W celu precyzyjnego określenia położenia zmian metabolicznych, obecne aparaty PET są sprzężone z aparatami radiologicznymi – tomografią komputerową (computed tomography, CT) jako PET/CT lub z rezonansem magnetycznym (magnetic rezonanse, MR) i wówczas jest to technologia PET/MR. Ze względu na te połączenia w języku medycznym coraz częściej używa się terminu – obrazowanie hybrydowe, gdyż podczas jednego badania wykorzystuje się równocześnie dwie technologie. Obrazowanie hybrydowe typu PET/ CT i PET/MR jest szczególnie przydatne w diagnostyce schorzeń nowotworowych, gdzie czynnik czasu, czyli jak najszybsze określenie rodzaju i zasięgu zmian, często decyduje o dalszych losach pacjenta. Nowotwór złośliwy to choroba, w której zachodzą ciągłe, niekontrolowane przez mechanizmy
obronne organizmu, podziały i namnażanie się komórek nowotworowych. Aby móc się szybko dzielić, komórki te, w większości przypadków, potrzebują glukozy jako materiału, z którego pozyskują energię do dalszej ekspansji. Podając pacjentowi znakowaną izotopem promieniotwórczym glukozę (F-18 fluorodeoksyglukozę, FDG), możemy z użyciem aparatury PET odnaleźć w organizmie te miejsca, w których wychwyt glukozy jest nieprawidłowo wzmożony. Dzięki temu uwidoczniają się ogniska choroby. Zwiększony wychwyt FDG wykazują komórki nowotworowe, ale również i zapalne. Należy podkreślić, że stwierdzenie zmian nie jest jednoznaczne z diagnozą. Tę określa zawsze lekarz specjalista w oparciu o wywiad, badanie lekarskie oraz wszystkie badania dodatkowe, w których PET jest ważnym, ale tylko jednym z elementów analizy stanu pacjenta. Badanie PET z FDG umożliwia bardzo wczesne wykrycie i dokładne określenie lokalizacji zmian. Jest więc ono bardzo ważne u pacjentów z chorobą nowotworową, szczególnie w przebiegu takich schorzeń jak białaczka, rak piersi, rak płuca, czerniak, rak głowy i szyi, rak trzustki. Najważniejszym elementem szybkiej diagnostyki onkologicznej jest zobrazowanie zmian na takim etapie, na którym możliwe jest zastosowanie skutecznej metody leczenia. Badanie PET umożliwia nie tylko wykrycie zmian, ale przede wszystkim określa stopień zaawansowania choroby.
W diagnostyce raka prostaty, badanie PET ma szczególne znaczenie u osób kwalifikowanych do zabiegu operacyjnego i/lub radioterapii oraz u pacjentów po usunięciu gruczołu krokowego, przy podejrzeniu wznowy procesu nowotworowego. Badanie PET przeprowadza się wówczas ze znacznikiem specyficznym dla zmian nowotworowych prostaty – znakowaną fluorem F-18 choliną (18F-cholina). Poza schorzeniami onkologicznymi badanie PET ma duże zastosowanie u pacjentów z chorobą niedokrwienną serca i w schorzeniach neurologicznych. Ostatnie badania wykazały, że jest to najbardziej dokładne badanie w wykrywaniu zmian niedokrwiennych mięśnia sercowego. Należy pamiętać, że badań PET/CT i PET/MR nie wykonuje się u kobiet w ciąży oraz u osób z niewyrównaną cukrzycą, czyli wysokim poziomem cukru we krwi. Ścisłe wskazania do badania PET/CT określone przez Narodowy Fundusz Zdrowia dotyczą chorób nowotworowych, serca oraz układu nerwowego i są następujące:
Choroby nowotworowe: – pojedynczy guzek płuca o średnicy > 1 cm, w celu różnicowania pomiędzy jego łagodnym i złośliwym charakterem, przy braku rozpoznania innymi dostępnymi metodami;
26 ZDROW Y BIA£YSTOK 6(36)
ARTYKUŁ REKLAMOWY
Nowoczesne, nieinwazyjne badanie obrazowe, wykorzystywane przede wszystkim w diagnostyce i monitorowaniu leczenia schorzeń onkologicznych i kardiologicznych. Mowa o pozytronowej tomografii emisyjnej (PET).
z d r o w i e – niedrobnokomórkowy rak płuca, w celu oceny jego zaawansowania przed planowaną resekcją lub radykalną radioterapią, jeżeli inne badania nie dają jednoznacznej oceny stopnia zaawansowania (z wyjątkiem raka oskrzelikowo-pęcherzykowego i nowotworów neuroendokrynnych lub rozpoznanych wcześniej przerzutów odległych); – niedrobnokomórkowy rak płuca, w celu oceny resztkowej choroby po indukcyjnej chemioterapii; – chłoniak Hodgkina i chłoniaki nie-Hodgkinowskie, w celu wstępnej oceny stopnia zaawansowania lub oceny skuteczności chemioterapii lub wczesnego rozpoznania nawrotu, jeżeli inne badania obrazowe nie dają jednoznacznej oceny stopnia zaawansowania; – rak jelita grubego, w celu przedoperacyjnej oceny zaawansowania lub wczesnego rozpoznania nawrotu po radykalnym leczeniu (w przypadku wzrostu stężeń markerów lub niejednoznacznych wyników badań obrazowych); – rak przełyku, w celu oceny zaawansowania przed leczeniem i wczesnego wykrycia nawrotu po radykalnym leczeniu (w przypadku niejednoznacznych wyników badań obrazowych); – ocena patologicznej zmiany budzącej podejrzenie raka zlokalizowanej w trzustce lub w wątrobie, jeżeli rozpoznanie innymi dostępnymi metodami jest niemożliwe; – rak piersi, w celu wykluczenia odległych przerzutów, kiedy wyniki innych badań są niejednoznaczne lub w przypadku przerzutów do pachowych węzłów chłonnych z ogniska o nieznanym położeniu i podejrzeniem ogniska pierwotnego w gruczole piersiowym; – czerniaki z klinicznymi przerzutami do regionalnych węzłów chłonnych, w celu wykluczenia przerzutów do narządów odległych, z potencjalnie operacyjnymi przerzutami do narządów odległych lub z przerzutem bez ustalonego ogniska pierwotnego; – rak jajnika, w celu wczesnego wykrycia nawrotu po radykalnym leczeniu (w przypadku wzrostu stężeń Ca 125 lub niejednoznacznych wyników badań obrazowych);
– nowotwory nabłonkowe głowy i szyi, w celu wczesnego rozpoznania nawrotu i w ocenie miejscowo-regionalnego zaawansowania, jeżeli wyniki innych badań są niejednoznaczne; – nowotwory złośliwe mózgu, w celu wczesnego rozpoznania nawrotu lub dla określenia miejsca biopsji; – rak tarczycy, w celu ▲▲ Przykładowe badanie PET MR całego ciała lokalizacji ogniska nawrotu w przypadku wzrostu stężenia ty- – przerzuty o nieznanym punkcie wyjścia, w celu lokalizacji guza pierwotnego, jeżeli nie reoglobuliny, jeżeli inne badania nie pozwajest to możliwe przy użyciu innych dostęplają zlokalizować ogniska nawrotu (niezbędnych badań. ne wcześniejsze wykonanie scyntygrafii 131I); – podejrzenie przerzutów do kości, jeżeli inne badania nie pozwalają zlokalizować ogniska na- Choroby serca: wrotu nowotworu (preferowany znacznik 18F); – badania perfuzyjne serca: – planowanie radykalnej radioterapii o moduloa) podejrzenie choroby niedokrwiennej wanej intensywności wiązki, w celu oceny rozw grupie chorych o pośrednim ryzykładu żywotnych komórek nowotworowych, ku zachorowania, jeśli inne badania diahipoksji lub proliferacji guza, jeżeli inne badagnostyczne (w tym szczególnie badanie nia nie pozwalają na dokonanie takiej oceny; perfuzyjne SPECT) nie pozwalają na jed– nowotwory jądra (z wyjątkiem dojrzałych ponoznaczne określenie rozpoznania, jako tworniaków), w celu oceny ich zasięgu i skuteczbadanie rozstrzygające; ności leczenia (w tym obecności resztkowego b) podejrzenie choroby niedokrwiennej w gruguza i rozpoznania nawrotu), jeżeli inne badapie chorych o pośrednim ryzyku zachoronia nie pozwalają na dokonanie takiej oceny; wania, jeśli czynniki obiektywne wskazują – rak gruczołu krokowego i rak nerki, w celu rozna możliwość uzyskania wyniku fałszywego poznania nawrotu (przerzutów) po radykalnym w klasycznych badaniach SPECT (otyłość, maleczeniu (tylko za pomocą PET ze znakowaną stektomia, duży biust, wszczepy, inne), jako choliną lub octanem), jeżeli inne badania nie badanie podstawowe; pozwalają na dokonanie takiej oceny; – badania w kierunku oceny żywotności mięśnia – mięsaki, w celu oceny skuteczności chemiotesercowego. rapii (po 1-3 kursach, w porównaniu z wyjściowym badaniem) i wczesnego wykrycia nawrotu, Choroby układu nerwowego: jeżeli inne badania nie pozwalają na dokona- – rozpoznana padaczka lekooporna z planowanie takiej oceny; nym leczeniem operacyjnym. – nowotwory podścieliska przewodu pokarmoOprac. dr n. med. Dorota Jurgilewicz, wego (GIST), w celu monitorowania odpowiekoordynator pracowni Bio-skaner w Białymstoku dzi na molekularnie ukierunkowane leczenie; Fot. Bio-skaner
PRACOWNIA BADAŃ PET/CT PRACOWNIA BADAŃ PET/MR PRACOWNIA REZONANSU MAGNETYCZNEGO (MR) na terenie Białostockiego Parku Naukowo-Technologicznego (budynek II) ul. Żurawia 71A, 15- 540 Białystok Dojazd autobusem komunikacji miejskiej nr 19 Wykonujemy badania rezonansu magnetycznego: głowy, szyi, kręgosłupa, serca, klatki piersiowej, jamy brzusznej, miednicy, kolan, bioder, barków i inne ZDROW Y BIA£YSTOK 6(36)
ARTYKUŁ REKLAMOWY
PRACOWNIA BIO-SKANER Zapraszamy od poniedziałku do piątku w godzinach 8.00 – 16.00 Rejestracja telefoniczna: tel. 85 686 50 94, tel. kom.: 737 48 00 41 email: rejestracja@bioskaner.eu, www.bioskaner.eu
27
z d r o w i e Im szybciej rozpocznie się rehabilitacja, tym szybszy będzie powrót do zdrowia
Na bóle i wszelkie niesprawności
▲▲ Uniwersalny Gabinet Usprawniania Leczniczego (UGUL) to kabina do różnego rodzaju ćwiczeń. Na zdjęciu pacjentka w czasie zabiegu.
Dziedzina medycyny, która walczy z bólem oraz dąży do poprawy zaburzeń funkcji układu ruchu spowodowanych urazami, wadami wrodzonymi oraz uszkodzeniem układu nerwowego. Rehabilitacja.
▲▲ – Białostocki Eskulap ma bardzo konkurencyjne ceny zabiegów w stosunku do innych placówek. Zapraszamy
– Po pierwsze rehabilitacja musi być powszechna, po drugie musi być odpowiednio wcześnie wdrożona, po trzecie ma być kompleksowa, czyli nad pacjentem ma pracować cały zespół rehabilitacyjny (lekarz, fizjoterapeuta, masażysta, psycholog, pracownik socjalny) i po czwarte, musi być zachowana jej ciągłość – mówi doktor Bołtryk. Niestety taki model rehabilitacji nie ma obecnie racji bytu. Wraz z reformą zdrowia pojawiły się tzw. kontrakty, które nie zapewniają pacjentowi tego co proponował profesor Dega. Kolejki oczekujących na zabiegi są długie, a wiadomo – im szybciej wdrożona jest rehabilitacja, tym szybszy jest powrót do sprawności. Dlatego powstało wiele prywatnych poradni rehabilitacyjnych, wśród których na szczególną uwagę zasługuje Centrum Rehabilitacji LSSP Eskulap. – Oferujemy leczenie usprawniające, czyli przyjmujemy pacjentów pourazowych, z uszkodzeniami centralnego układu nerwowego (m.in. z niedowładami połowiczymi po udarach mózgowych). Pomagamy też pacjentom z uszkodzeniami obwodowego układu nerwowego, czyli z uszkodzeniami np. nerwu promieniowego, łokciowego, twarzowego, z uszkodzeniami splotów barkowych. Ostatnio coraz częściej zajmujemy się też rehabilitacją osób z pojawiającymi się z wiekiem zmianami zwyrodnieniowymi – wyjaśnia doktor Elżbieta Bołtryk. W myśl tego w Eskulapie skorzystać można z całej gamy zabiegów z fizykoterapii (to m.in. zabiegi prądowe, światłolecznictwo, ultradźwięki, laser, krioterapia, magnetoterapia), kinezyterapii, czyli leczenia ruchem oraz masaży (m.in. klasycznych, limfatycznych, segmentarnych) i oczywiście porad lekarza rehabilitacji.
do skorzystania z oferty – mówi Barbara Kołaczek, fizjoterapeutka z Centrum Rehabilitacji Eskulap w Białymstoku.
Tekst i fot.: Marzena Bęcłowicz
– Z roku na rok rehabilitacja staje się coraz bardziej modną dziedziną medycyny – mówi doktor Elżbieta Bołtryk, specjalista rehabilitacji medycznej z Centrum Rehabilitacji Lekarskiej Specjalistycznej Spółdzielni Pracy Eskulap w Białymstoku. Na początek trochę historii. O ile rozwój rehabilitacji zaczął się już w XIX w., to dopiero Douglas McMurtie, dyrektor Nowojorskiego Instytutu Czerwonego Krzyża, w 1918 r., przedstawiając wyniki leczenia inwalidów wojennych, po raz pierwszy użył określenia rehabilitacja.
– Ojcem i prekursorem polskiej rehabilitacji był natomiast profesor Wiktor Dega, ordynator Kliniki Rehabilitacji w Poznaniu. Natomiast twórcami współczesnego, polskiego modelu rehabilitacji byli: wspomniany profesor Dega oraz profesor Marian Weiss z Konstancina – wyjaśnia doktor Elżbieta Bołtryk. Według profesora Weissa rehabilitacja jest zorganizowaną działalnością, która umożliwia rekonstrukcję funkcji uszkodzonego narządu i przywrócenie do normalnego życia tych osób, które na skutek urazu lub schorzenia utraciły zdolność do właściwego funkcjonowania. Natomiast profesor Dega stworzył polski model rehabilitacji, który opiera się na kilku przesłankach.
28 ZDROW Y BIA£YSTOK 6(36)
ZDROW Y BIA£YSTOK 6(36)
29
k u c h n i a Na święta i nowy rok Catering dietetyczny Zdrowy Smak
Smaczna i zdrowa dieta pudełkowa Budzisz się rano, patrzysz w lustro i już wiesz. To dziś. Właśnie nadszedł ten dzień. „Dieta, ach dieta, koniec z hurtem czas na detal. Już pora zmienić menu, panie i dżentelmeni” – brzmią ci w uszach słowa piosenki kabaretu OT.TO... Catering dietetyczny już dawno przestał być opcją tylko dla celebrytów. Stał się na tyle powszechny, że jest dostępny praktycznie dla każdego mieszkańca naszego kraju. Takie posiłki to wygoda, oszczędność czasu i przede wszystkim dbałość o zdrowie. – Catering dietetyczny nie musi być traktowany jako cudowny środek
odchudzający – mówi Piotr Boruszko, właściciel Cateringu dietetycznego
Zdrowy Smak. – Przede wszystkim może pomóc zmienić złe nawyki żywieniowe, gdyż stanowi kompletny system zbilansowanych posiłków, zawierających stałą ilość kalorii i składników odżywczych. Oczywiście stosując tego typu dietę, najprawdopodobniej schudniemy, gdyż nie będziemy przekraczać swojego dziennego zapotrzebowania kalorycznego. A jak wyglądają takie posiłki? Otóż w Zdrowym Smaku szef kuchni, pod okiem dietetyka, komponuje co dzień inne dania. Do ich przygotowania wykorzystuje tylko składniki najwyższej jakości. – Nie używamy soli, cukru, konserwantów, tłuszczy nasyconych i tzw. trans, czyli utwardzonych olejów roślinnych. Inne dania przygotowujemy cukrzykom, wegetarianom, osobom na diecie bezmlecznej czy bezglutenowej. Posiłki są niskotłuszczowe, wysokobiałkowe oraz zawierają dużą ilość minerałów i witamin – tłumaczy Piotr Boruszko. Każde danie pakowane jest w opakowanie jednorazowe, a do momentu dostawy przetrzymywane w chłodni. Jedzenie jest zróżnicowane, bowiem Zdrowy Smak ma około 50 różnych, zmieniających się sezonowo menu. – Moi klienci dostają codziennie do domu pięć odpowiednio zbilansowanych posiłków wraz z in-
formacją dotyczącą pór ich jedzenia i sposobu podgrzania. Mówiąc żartobliwie i w myśl tego jak mawiał Forrest Gump – „życie jest jak pudełko czekoladek i nigdy nie wiesz, co ci się trafi danego dnia” – moi klienci też codziennie otwierają taką „czekoladkę”. Mogą być jednak pewni jednego – będzie ona pyszna i zdrowa – dodaje Piotr Boruszko, właściciel Cateringu dietetycznego Zdrowy Smak. Wraz z nadejściem Nowego Roku warto coś zmienić w swoim życiu. Jeśli nie masz pomysłu na świąteczny prezent dla bliskiej osoby, rozważ taką dietę. Nie musisz od razu kupować jej na cały miesiąc. Dopasuj ją do rozkładu codziennych zajęć i wykup na określone dni. Może tym razem dzień 1 stycznia będzie idealnym terminem, żeby wypróbować Catering dietetyczny Zdrowy Smak. Marzena Bęcłowicz Fot. Zdrowy Smak
30 ZDROW Y BIA£YSTOK 6(36)
ZDROW Y BIA£YSTOK 6(36)
31
z d r o w i e Co jeść, by mieć zdrową, pozbawioną niedoskonałości cerę
Opowieść o pięknej skórze Dawno, dawno temu za lasami, za górami żyła księżniczka. Jej piękna i zdrowa skóra były zasługą prawidłowego odżywiania się oraz oznaką zdrowia jej organizmu. To nie bajki moi drodzy Czytelnicy. Problemy skórne wywołane są niestety stanami zapalnymi organizmu powiązanymi z błędami żywieniowymi. Wiele osób zadaje sobie pytanie – „Jak poprawić wygląd skóry”? Na krótką metę pomogą oczywiście kosmetyki i zabiegi pielęgnacyjne. Jednak bez ingerencji wewnętrznej nic nie poskutkuje na dłużej. Niezbędne jest zatem wypracowanie odpowiednich nawyków żywieniowych,
poparte terapią oczyszczającą organizm, np. z pasożytów, bakterii czy drożdży, w połączeniu z dietą eliminacyjną (np. wykluczenie nabiału, cukru, glutenu). Jest kilka grup pokarmowych, które pozytywnie wpływają na kondycję naszej skóry. Po pierwsze są to tłuste ryby lub olej rybi w kapsułkach. – Tłuste ryby są dobrym źródłem nienasyconych kwasów omega-3, niezbędnych dla zdrowej skóry – mówi Małgorzata Markowska, właścicielka skle-
pu Zdrowy Kiełek w Białymstoku. – Zapewniają zdrowie błon komórkowych, od których zależy zdrowy wygląd skóry oraz odpowiedni poziom jej nawilżenia. Kwasy te są też ważnym hamulcem niepożądanych procesów zapalnych, a płonąca czerwień na skórze towarzysząca egzemie czy trądzikowi, demonstruje właśnie stan zapalny. Na stan skóry wpływają też kolorowe warzywa i owoce, charakteryzujące się wysoką zawartością substancji przeciwutleniających, rozpuszczalnych w tłuszczach. – Wewnętrzna warstwa skóry utworzona jest z tkanki tłuszczowej oraz łącznej, w postaci kolagenu i elastyny. Marchew, dynia, owoce rokitnika,
papryka, słodkie ziemniaki, kurkuma czy mango zawierają sporo rozpuszczalnych w tłuszczach i chroniących naszą skórę przed działaniem wolnych rodników karotenoidów. Spowalniają starzenie chroniąc kolagen oraz sprawiają, że skóra jest ładnie zabarwiona – mówi Małgorzata Markowska. Kolejnym bohaterem opowieści o pięknej skórze jest awokado. Podobnie jak pomarańczowe warzywa, owoce czy przyprawy, jest ono źródłem karotenoidów oraz silnego przeciwutleniacza – rozpuszczalnej w tłuszczach witaminy E. – Tokotrienole i tokoferole będące frakcjami witaminy E, zapobiegają tworzeniu się wolnych rodników w podskórnej warstwie tłuszczu oraz chronią przed działaniem promieniowania UVB i UVA. Awokado znakomicie nawilża naskórek i sprawia, że cera staje się aksamitna. Kwas oleinowy z awokado chroni przed podrażnieniem, redukuje zaczerwienienia oraz wpływa pozytywnie na nawilżenie naskórka – dodaje właścicielka Zdrowego Kiełka.
Wybierając awokado należy zwrócić uwagę czy jest ono dostatecznie dojrzałe, ma kremową konsystencję i „odchodzi” od skórki przy obieraniu. – Pełne ziarna (np. len, kasza gryczana lub jaglana, ciemny ryż, komosa ryżowa) także dodają zdrowego wyglądu naszej skórze. Są znakomitym źródłem witamin z grupy B, w tym np. niacyny łagodzącej trądzik i poprawiającej krążenie w skórze, czy biotyny wpływającej pozytywnie na jej ogólny wygląd i strukturę – tłumaczy pani Małgosia. Osobom mającym problemy skórne poleca się
też suplementację dobrej jakości witaminami z grupy B. Dawki terapeutyczne są wysokie – B-50 kompleks, a w niektórych przypadkach nawet B-100, podawane trzy razy dziennie. Witamina B12 jest także istotna dla zdrowego wyglądu skóry oraz w przypadku przebarwień. Znajdziemy ją wyłącznie w produktach pochodzenia zwierzęcego lub w postaci dobrych preparatów (poleca się formę metylowaną B12). – Na koniec i na początek – bo jest on wyjątkowo ważny dla zdrowia naszej skóry – cynk. Jego bogatym źródłem są pestki dyni oraz krewetki. Reguluje on pracę gruczołów łojowych, dlatego osobom z nadmiernie tłustą skórą czy trądzikiem, poleca się suplementację cynkiem. Pierwiastek ten jest wykorzystywany przez białe krwinki do kodowania genów zwalczających infekcje – dodaje Małgorzata Markowska. MB Fot. Zdrowy Kiełek
32 ZDROW Y BIA£YSTOK 6(36)
z d r o w i e Gdy na dworze śnieg i mróz
Zimowa pielęgnacja ciała Zmiany temperatury, mróz, wiatr, opady, przebywanie w ogrzewanych pomieszczeniach. Zimą nasza skóra jest narażona na niekorzystne działanie czynników pogodowych. W skórze znajduje się sześć razy więcej receptorów zimna niż ciepła, dlatego tak gwałtownie reaguje na niskie temperatury. Pomimo, iż zimno ma pozytywny wpływ na nasz organizm, pobudza krążenie i odmładza, to skórze może wyrządzić dużo szkody. Mróz przy pogodzie suchej i bezwietrznej jest mniej groźny, niż wilgoć i wiatr przy temperaturze bliskiej zera stopni. Niezabezpieczona skóra jest wtedy szczególnie narażona na odmrożenia, zwłaszcza w słabo ukrwionych częściach
Nowością w Ladies Studio Urody w Białymstoku jest zabieg keratynowego liftingu rzęs. Na Czytelniczki Zdrowego Białegostoku, które zechcą z niego skorzystać czeka niespodzianka – 20 zł rabat.
ZDROW Y BIA£YSTOK 6(36)
ciała, jak nos, uszy czy palce. Zimą (8 st. C i mniej) spada też wilgotność powietrza. Pory zwężają się, mniej się pocimy, a gruczoły łojowe nie zapewniają odpowiedniego natłuszczenia skóry. Powoduje to nawet zanik wydzielania łoju i osłabienie płaszcza hydrolipidowego. Natomiast gdy temperatura spada poniżej zera, naczynia krwionośne zwężają się, skóra staje się gorzej ukrwiona, co osłabia jej metabolizm. Warto też pamiętać, że zimą skóra może odwodnić się dwa razy szybciej, niż w czasie upalnego lata. Zimowe zabiegi pielęgnacyjne w gabinecie kosmetycznym, powinny koncentrować się na wyrównaniu przejściowego niedoboru tłuszczu, a tym samym uszczelnieniu bariery ochronnej, nawilżeniu warstwy rogowej naskórka, a także wzmocnieniu mechanizmów obronnych skóry i zapewnieniu jej właściwego pH. O tej porze roku moje klientki najchętniej wybierają zabieg z masażem przy użyciu preparatów regenerujących oraz olejków. Jeśli chodzi o domową pielęgnację – w kosmetyczce nie powinno zabraknąć łagodnych pre-
▲▲ Urszula Hajduczenia z Ladies Studio Urody
w Białymstoku zaprasza na zimowe zabiegi pielęgnacyjne.
paratów zmywających, sztyftu natłuszczającego usta czy dobrego ochronnego kremu. Warto też zadbać o delikatną, cienką, prawie pozbawioną podściółki tłuszczowej, skórę wokół oczu. Urszula Hajduczenia, Ladies Studio Urody, Białystok Fot. Marzena Bęcłowicz
33
w y w i a d Rozmowa z Heleną Czarnecką o sukcesach zawodowych i prywatnych
Wiele życiowych ról Współwłaścicielka Dworu Czarneckiego w Porosłach oraz Restauracji Forma w białostockiej Operze Podlaskiej. Prezes Fundacji Rodziny Czarneckich. Helena Czarnecka – kobieta, dla której biznes jest jak chleb powszedni.
nych niż standardowe. Teraz asortyment jest ogromny. Teraz także Dwór Czarneckiego jest rozpoznawalną marką. MB: Czy trudno jest odnieść sukces
Dwór Czarneckiego jako firma na podlaskim rynku istnieje już 15 lat. To hotel, SPA, restauracja, centrum konferencyjne i kilka innych przedsięwzięć skupionych wokół tej marki. Jedną z corocznych akcji organizowanych przez Fundację Rodziny Czarneckich jest Wigilia Białostocka dla osób samotnych i potrzebujących. W tym roku zostanie zorganizowana już po raz siódmy.
w branży hotelowo-gastronomicznej? Marzena Bęcłowicz: Początki Pani „bizne-
Mamy przecież w regionie mnóstwo hoteli,
sowej drogi” sięgają czasów, gdy przed-
domów weselnych.
siębiorczość w naszym kraju dopiero kiełkowała. Czy łatwiej było wtedy, czy może teraz?
Helena Czarnecka: Zdecydowanie teraz. Ponieważ teraz łatwiej i o kontrahenta, i o różnorodność towarów. Pamiętam, gdy 15 lat temu uruchamialiśmy restaurację mieliśmy problem z pozyskiwaniem produktów in-
HCz: Gdy zaczyna liśmy konkurencja była niewielka. Teraz jest potężna, jednak świadomość naszych gości – jeszcze większa. Przed laty z restauracji czy usług hotelowych korzystano raczej okazjonalnie. Teraz organizowanie w takich lokalach imienin, komunii, chrzcin czy innych przyjęć okolicznościowych jest normą. Moim zdaniem popyt na tę sługę rośnie. A czy trudno jest odnieść teraz sukces w branży? Dwór Czarneckiego jest marką samą w sobie. Mamy swoich stałych gości, a nowi często powołują się na rekomendacje znajomych czy rodziny. Nie jesteśmy anonimowi. Wręcz przeciwnie, mamy renomę, na którą cały nasz zespół ciężko pracował przez lata.
rzam, że już nie mogę się doczekać dnia, kiedy w końcu dzieci przejmą interes. Marzę by mieć więcej czasu dla wnuków, męża, ale też dla siebie. Jednak chcę pozostawić dzieciom Dwór zarówno w doskonałej kondycji finansowej jak i świetnym stanie technicznym. Dlatego teraz planujemy jego gruntowny remont. Mam nadzieję, że uwiniemy się z nim szybko, choćby dlatego, że mąż i syn prowadzą firmę budowlaną. MB: Równolegle z działalnością biznesową angażuje się Pani w działalność charytatywną. Trzy lata temu założyła pani wraz z córką Fundację Rodziny Czarneckich. W dzisiejszych czasach rzadko spotyka się osoby, które bezinteresownie pomagają innym. Skąd u pani taka potrzeba?
MB: Prowadzenie firmy rodzinnej ma swoje zalety i wady. Jak jest w Państwa przypadku?
HCz: Prawie c z ter y lata temu, z araz po studiach prawniczych w Warszawie, wróciła do Białegostoku moja córka Dominika i… naturalnie zajęła się pracą w Dworze. Zaufałam jej od razu, bo choć lat ma stosunkowo niewiele, to doświadczenie ogromne. Wszystko dlatego, że właściwie od zawsze uczestniczyła w naszych przedsięwzięciach. Dziś zarządza Dworem Czarneckiego oraz naszą Restauracją Forma w Operze Podlaskiej. Wspiera też swoim doświadczeniem kilka innych rodzinnych przedsięwzięć. Cieszę się z tego, ponieważ wniosła do Dworu dużo świeżości, nowoczesnego sposobu zarządzania oraz masę pomysłów.
HCz: Chcę siać dobro, pomagać innym. Tego nauczyli mnie rodzice, tego ja uczę swoje dzieci i wnuki. Chcę żeby one po mnie, da lej to robiły. Mam zespół wyjątkowych ludzi i zarówno w Fundacji jak i w Dworze czy Formie nie pracuję sama. W przypadku Fundacji, gdy skala działania stała się tak duża, to nawet nie pamiętam kiedy pojawiło się tak wiele osób, które wsparły nasze działania. Pomagając ojcu Konkolowi przy organizacji Wigilii Miejskiej okazało się, że jesteśmy w stanie pozyskać produkty i przygotować tę Wigilię dla kilku tysięcy osób. Stwierdziliśmy wówczas, że działamy na taką skalę, że czas to sformalizować. Rodzina przyjęła ten pomysł z entuzjazmem, choć chyba nie do końca zdawała sobie sprawę z tego, co to za sobą niesie. Córka przygotowała statut Fundacji i zaczęliśmy oficjalną działalność.
MB: W przypadku firm rodzinnych naturalne jest, że kiedyś dzieci przejmą biznes
MB: Czy poza pracą znajdujecie Państwo
od rodziców. Co pani sądzi o tym zjawi-
czas dla siebie?
sku?
HCz: To naturalna kolej rzeczy, którą systematycznie wdrażam w życie. Często powta-
◄◄ Helena Czarnecka z córką Dominiką wspól-
nie zarządzają Dworem Czarneckiego w Porosłach, Restauracją Forma w Operze Podlaskiej oraz Fundacją Rodziny Czarneckich.
HCz: Ze względu na łączenie kilku działalności biznesowych, spędzamy ze sobą bardzo dużo czasu. Wzajemnie się inspirujemy, dyskutujemy, pomagamy i doradzamy w prowadzeniu firm. Dbamy o siebie nawzajem. Bardzo dobrze się rozumiemy i można powiedzieć – przyjaźnimy ze sobą. Mamy między sobą relacje bardzo partnerskie. A jeśli chodzi o działalność biznesową, to wzajemnie się napędzamy, gdyż wiemy, że w pojedynkę moglibyśmy zdziałać dużo mniej.
34 ZDROW Y BIA£YSTOK 6(36)
w y w i a d usługi, nie zawsze bezpłatnie, ale np. z ulgami czy preferencjami. Przy dużych działaniach – takich jak wigilia czy śniadanie wielkanocne – potrzebujemy dużo rąk do pracy. Każdy wolontariusz jest wówczas mile widziany. Z resztą często namawiamy naszych darczyńców, by prócz przekazania środków czy produktów, włączyli się w nasze działania jako wolontariusze. MB: W biznesie zarabia się pieniądze, działając charytatywnie co się osiąga?
MB: Jak można wesprzeć Fundację?
HCz: Można przekazywać darowizny finansowe, różne produkty czy inne dobra. Można świadczyć
HCz: Dobre sytuacje i dobre emocje. Pamiętam jak, kilka lat temu zorganizowałam wigilię dla dzieci z domów dziecka na Białorusi i z polskich rodzin ze Wschodu. Przyjechało do nas prawie pół tysiąca osób różnych wyznań. Znajomi pomogli mi przygotować sporo paczek świątecznych, miałam też dużo ubrań. I tak rozdawa liśmy to ma luchom.
▲▲ Fundację Rodziny Czarneckich może wesprzeć każ-
dy. Przy organizacji wigilii potrzeba wielu rąk do pracy. Każdy może zostać wolontariuszem.
W pewnym momencie za rękę łapie mnie mała dziewczynka, całuje i mówi, że dziękuje, że mogła tu przyjechać i się najeść. Podziękowała też za posiłek w imieniu swego rodzeństwa. To co powiedziała trzy miesiące stało mi w uszach. U nas dzieci wybrzydzają, a tam nie mają co jeść. Wiem, że każdemu nie dogodzę, ale wiem też, że są osoby, które docenią moją pracę. ▲▲ Wigilia Białostocka dla osób samotnych i potrzebujących to jedna z corocznych akcji organizowanych przez
Fundację Rodziny Czarneckich.
ZDROW Y BIA£YSTOK 6(36)
MB: Dziękuję za rozmowę.
Fot. Sebastian Tarnowski
35
k u c h n i a
▲▲ Klientów Zachodniej Kawiarnia&Bistro otacza zieleń –
Nowy białostocki lokal Zachodnia Kawiarnia&Bistro zaprasza
nie tylko na talerzach.
Kuchnia ciągle żywa Pełna smaków, aromatów i przede wszystkim natury. Pełna ludzi, których łączy pasja tworzenia zdrowej kuchni w oparciu o świeże i lokalne produkty. Taka, w wielkim skrócie, jest kawiarnia Zachodnia. Przekonałam się o tym w czasie spotkania z jej pracownikami. Ale od początku. – Swobodna kreacja w kuchni jest jak kolaż, który łączy różne materiały, obrazy, historie, wymiary, postaci, przedmioty – mówi Grażyna Milewska, menadżer Kawiarni&Bistro Zachodnia w Białymstoku – lokalu, który łączy wymienione elementy ze zdrowym jedzeniem oraz najwyższej jakości kawą. Pomysł na stworzenie lokalu, w którym serwowane będą posiłki tylko i wyłącznie z naturalnych składników i lokalnych produktów tkwił w głowie pani Grażyny od dawna. Jak sama mówi nigdy nie godziła się na byle jakość, jeśli chodzi o jedzenie. – Mieszkamy w pięknym regionie Polski, otacza nas wieś wraz z całym swoim dobrodziejstwem. Dlaczego mielibyśmy z tego nie korzystać? Mamy wokół siebie tyle fajnych produktów – polskich owoców, warzyw; a na naszych stołach nie wiedzieć czemu rozgościło się śmieciowe, pozbawione jakichkolwiek wartości odżywczych jedzenie. Tworząc kawiarnię Zachodnia postawiliśmy przede wszystkim na nasz region. Współpracujemy z lokalnymi producentami żywności i cały czas odkrywamy nowych oraz wspaniałe, zapomniane smaki. Smaki natury. – Maksymalnie bez dodatków, maksymalnie naturalnie, maksymalnie prosto od producenta. Taka jest nasza kuchnia – dodaje Paweł Spiżak,
kucharz Kawiarni&Bistro Zachodnia. – Nie używamy gotowych produktów czy półproduktów, wszystko od podstaw robimy sami – przyprawy, sosy, marynaty, pasztety. Ostatnio przygotowaliśmy nasz własny ser, według receptury na ser koryciński i podajemy go jako dodatek do sałat. Zapraszamy do nas na śniadania, obiady, lunche. Codziennie mamy do wyboru dwie zupy i dwa drugie dania. Poza tym chcemy poznać naszych klientów i ich gusta – rozmawiamy więc z nimi i prosimy o indywidualne sugestie. Tworzymy żywą kuchnię dostosowaną do pór roku. Teraz serwujemy bardziej sycące i rozgrzewające potrawy, latem natomiast podniebienia gości zachwycą potrawy lżejsze. Znakiem rozpoznawczym Kawiarni&Bistro Zachodnia jest to, że każdego tygodnia świętują smak wybranego owocu lub warzywa. Był już tydzień z gruszką, porzeczką, pomarańczą, burakiem czy dynią. Wówczas, przez siedem dni, dany produkt królował jako dodatek w wielu potrawach. W karcie dań Zachodniej nie brakuje też propozycji dla łasuchów. Za przygotowanie słodkości „odpowiadają” dwie przesympatyczne dziewczyny – Wiola i Gosia. – Podstawą naszych ciast jest mąka Sokołowska pochodząca z małego rodzinnego młyna Braci Górskich. Powstaje w yłąc znie z odmian zbóż spożywczych, bez domieszki przemysłowych. Oczywiście ciasta wypiekane
są bez proszku do pieczenia oraz sztucznych barwników. Dżemy, konfitury, soki i smoothies także przygotowujemy własnoręcznie. Mamy też ciasta i desery w opcjach wegańskich, wegetariańskich i bezglutenowych – tłumaczą cukierniczki. Uzupełnieniem tego pysznego menu jest kawa – 100% Arabika Caffee Grange. – Jako je dna z nielic znych k awiarni w Białymstoku mamy segment kaw specjality. To mięsista, lekko kwasowa kawa o średnim body, przechodząca w bogatą słodycz – tłumaczy Michał, barista Kawiarni&Bistro Zachodnia. W ofercie kawiarni Zachodnia jest większość podstawowych gatunków kaw. Serwowane jest podwójne espresso, klasyczne latte, flyweight, cortado czy macchiato. – Warto spróbować naszego klasyka, czyli podwójnego espresso. Proponujemy też swoje autorskie kawy, np. piernikowe latte (z piernikowym syropem własnej produkcji) czy aromatyczną kawę z syropem pomarańczowym, który także robimy sami z pomarańczy. Mamy też espresso tonic, czyli kawowy drink. Można go skosztować tylko u nas – dodaje pan Michał. – Nasze głowy są ciągle pełne pomysłów. Dopiero się rozkręcamy. Na przykład niedawno uruchomiliśmy aplikację naszej kawiarni, którą można zainstalować na telefonie. Zawiera ona informacje o naszym codziennym menu. Można więc łatwo i szybko złożyć zamówienie z dowozem do domu. Poza tym chcielibyśmy, by ludzie wiedzieli, że stworzyliśmy ten lokal dla nich. Że chcemy by dobrze się u nas czuli, by wpadali do nas bez specjalnego przygotowania, na luzie – nawet w czasie spaceru z psem, na którego zawsze będzie czekać miska z wodą – zaprasza pani Grażyna. Marzena Bęcłowicz, Fot. Zachodnia Kawiarnia&Bistro
◄◄ W Zachodniej regularnie odbywają się wy-
darzenia kulturalne oraz koncerty. ◄◄ Domowe posiłki, najwyższej jakości kawa, pyszne słodkości – to znak
rozpoznawczy Zachodnia Kawiarnia&Bistro. 36 ZDROW Y BIA£YSTOK 6(36)
ZDROW Y BIA£YSTOK 6(36)
37
k u c h n i a Zakład mięsny Kabo promuje aktywność i zdrowy tryb życia
Zdrowo na talerzu, czysto na sumieniu Kiełbasy, wędliny, pasztety, pieczenie i inne wyroby garmażeryjne. Wszystko przygotowywane według polskich, tradycyjnych receptur oraz w duchu sportu i aktywności. Tak produkuje się w Kabo. Zakład Mięsny Kabo z Choroszczy świętuje w tym roku ćwierćwiecze swojego istnienia. O tym jak zmieniał się na przestrzeni tych lat oraz o tym jak zmieniali się jego pracownicy, opowiada Anatol Borowik, współwłaściciel Zakładu. – Kiedy 25 lat temu zaczynaliśmy nie wiedzieliśmy jaka czeka nas przyszłość – wspomina Anatol Borowik. – Nastawiliśmy się na produkcję typowo prozdrowotnych wędlin drobiowych. Jednak z czasem okazało się, że nasze społeczeństwo ma inne preferencje smakowe i żywieniowe. Zaczęliśmy więc ewaluować zgodnie z gustami klientów. Wprowadziliśmy do oferty wędliny drobiowo-wieprzowe, a później otworzyliśmy sektor typowo wieprzowy. Obecnie produkujemy zarówno produkty drobiowe, wieprzowe jak i drobiowo-wieprzowe. Wizytówką firmy jest powstała w połowie lat 90. kiełbasa biebrzańska. Jest to kiełbasa produkowana z najlepszej jakości mięsa drobiowego i wieprzowego z dodatkiem naturalnych przypraw. – Jest to produkt najwyższej jakości, który nie wymaga warunków chłodniczych. Kiełbasa ta znana jest zarówno w Białymstoku, w Warszawie jak i innych miastach, gdzie sprzedawane są nasze wyroby – mówi Anatol Borowik. Pracownikami Kabo są w większości osoby mieszkające w jego najbliższej okolicy. Z tej racji, że zakład jest średniej wielkości, praktycznie wszyscy znają się oraz wzajemnie napędzają do… (nie, nie, nie do pracy – choć to z pewnością też) aktywności.
►► Zakład mięsny Kabo z Choroszczy
produkuje zarówno produkty drobiowe, wieprzowe jak i drobiowo-wieprzowe.
– Byłem w firmie pierwszą osobą, która prowokowała innych do uprawiania sportu. Sam sześć lat temu dołączyłem do białostockiego Towarzystwa SportowoRekreacyjnego Golfstok i zacząłem grać w golfa. Wybór nie był przypadkowy, szukałem bowiem takiej dyscypliny sporu, której mógłbym być wierny do późnych lat. Wiadomo 50-, 60-latek w piłkę nożną już nie pogra, a w golfa oczywiście. Najstarszy golfista w Polsce ma 91 lat – żartuje Anatol Borowik, obecnie wiceprezes Stowarzyszenia Golfstok Białystok. Uprawianie sportu wiąże się z prowadzeniem zdrowego trybu życia i tu kłania się oczywiście odpowiednia dieta. A jak dieta, to oczywiście żywność. A jak żywność, to wiadomo – trzeba produkować to, czego nie będzie się wstydzić i to co samemu ze smakiem będzie ▲▲ Towarzystwo Sportowo-Rekreacyjne Golfstok w Białymstoku zrzesza ponad się jadło. 45 członków. Anatol Borowik pełni w nim funkcję wiceprezesa. – Stawiam na aktywność, prozdrowotność i agituję do nich współpracowników. wymaganiom rynku, na początku nowego stuleDzięki temu od kilku lat mamy zakładową drużynę cia podjęło decyzję o budowie nowego zakładu. piłki nożnej. Pracownicy ćwiczą, zdrowo się od- Inwestycję udało się zrealizować przy udziale środżywiają i rozpowszechniają taki styl życia wśród ków pozyskanych w ramach SAPARDu i od 2006 r. pozostałych kolegów. Nasza drużyna bierze udział produkcja odbywa się w nowych budynkach, w wielu międzyzakładowych turniejach. Choć spełniających wszystkie standardy unijne. – Wejście Polski do Unii Europejskiej stworzynie zawsze wygrywamy, to świetnie się bawimy. Radość z gry jest dla nas cenniejsza niż zwycię- ło nam możliwość kupna mięsa także w innych stwo – dodaje współwłaściciel krajach. Zaopatrujemy się w Portugalii, Hiszpanii, Francji, Belgii, Danii czy Holandii. Ponadto uzyZakładu mięsnego Kabo. Jednak wróćmy jeszcze skaliśmy dostęp do rynku unijnego, dzięki czemu na chwilę do samego nasze wyroby trafiają do sklepów na Litwie, Łotwie zakładu. Szefostwo czy Estonii. Eksportujemy też do Anglii oraz Irlandii Kabo, chcąc sprostać – mówi Anatol Borowik. W Polsce dystrybucja wyrobów odbywa się na terenach północno-wschodnich. Sprzedaż przebiega głównie przez hurtownie oraz polskie sieci sklepów: Chorten, Arhelan, Lewiatan, a w Białymstoku także w PSS Społem. Kabo posiada też swój przyzakładowy sklep firmowy. MB Fot. Zakład mięsny Kabo
38 ZDROW Y BIA£YSTOK 6(36)
ZDROW Y BIA£YSTOK 6(36)
39
n o w o œ c i
r y n k o w e
Szukaj pod choinką Cieszą zmysły kolorami, zapachami i eleganckim wyglądem opakowań. Kuszą nowoczesnym designem, ciekawym połączeniem nowości produktowych, oraz tym, że występują w limitowanej edycji. Kosmetyczne zestawy świąteczne to prezenty, które chętnie wybieramy dla bliskich.
Bielenda przygotowała wyjątkowe propozycje zestawów świątecznych, wśród których znalazło się wiele tegorocznych nowości marki. Ciekawe zestawienia produktowe, a także piękne opakowania sprawią, że tegoroczne święta będą niezapomniane. Zestawy dostępne są w sieciach drogerii Rossmann. Fot. Bielenda
Natura Siberica to marka kosmetyków organicznych, produkowanych z naturalnych składników roślinnych pochodzących z Syberii. Ich formuła oparta jest na starannie wyselekcjonowanych i przygotowanych ekstraktach organicznych i rezygnacji z substancji syntetycznych. Fot. Natura Siberica
Zestawy kosmetyków Dermika w świątecznych opakowaniach to wspaniały pomysł na udany prezent. Opakowania skrywają doskonałej jakości kosmetyki, które zachwycą nawet najbardziej wymagających konsumentów. Fot. Dermika
Marka Ziaja oferuje zimową, limitowaną linię smakowicie pachnących świętami kosmetyków. Są to: mydła w piance, ochronne kremy do rąk oraz cukrowe peelingi. Do wyboru w trzech wariantach zapachowych - karmelizowany migdał, pomarańcza lub piernik, imbir, cynamon. Fot. Ziaja
Na nadchodzące święta marka Lirene przygotowała wyjątkowe zestawy przeznaczone dla kobiet w różnym wieku. Eleganckie opakowania kryją w sobie starannie dobrane, innowacyjne kosmetyki pielęgnacyjne. W ofercie znajdziemy m.in. zestaw z elektryczną szczoteczką do oczyszczania twarzy. Fot. Lirene
Soraya od ponad 30 lat tworzy produkty, dzięki którym kobiety czują się zadbane i piękne. Tegoroczne zestawy świąteczne dedykowane są kobietom od 25. do 70. roku życia. Każdy z nich zawiera trzy produkty i ma swój wyjątkowy charakter. Fot. Soraya
40 ZDROW Y BIA£YSTOK 6(36)
r o z r y w k a
Oni wygrali, wygraj i Ty
Konkurs
Zapraszamy do naszej galerii wygranych. Zamieszczamy tu zdjęcia osób, które zgłosiły się do nas po nagrody oraz zgodziły na publikację zdjęcia. Ogromnie żałujemy, że nie możemy pokazać tu fotografii wszystkich naszych zwycięzców. W bieżącym wydaniu gazety mamy dwie zabawy, w których można wygrać kosmetyki. Nagrody sponsorują marki – Bielenda oraz Bell. Tym razem mamy upominki zarówno dla pań (marka Bell ufundowała kosmetyki do makijażu) jak i panów (produkty dostosowane do potrzeb męskiej skóry od marki Bielenda). A dla naszych internetowych Czytelników przygotowaliśmy konkurs we współpracy z Krajową Unią Producentów Soków. Jest to organizacja branżowa zrzeszająca producentów soków oraz inne podmioty bezpośrednio współpracujące z branżą sokową. Nagrody są bardzo atrakcyjne. Zapraszamy na www.zdrowybialystok.pl/ konkursy.
Bielenda Kosmetyki Naturalne stworzyła, bogatą w składniki aktywne linię produktów dostosowanych do problemów i potrzeb męskiej skóry. Seria Only for Men dzięki zastosowaniu innowacyjnych formuł stanowi kompleksowy program ochronny i pielęgnacyjny dla mężczyzn w każdym wieku. Super Mat, Extra Energy i Strong Power to trzy kategorie kosmetyków odpowiadające na wyzwania, jakie stawia skóra na każdym etapie życia. Dla naszych Czytelników mamy kosmetyki z kategorii Super Mat. Aby je otrzymać należy do 20 stycznia 2018r. przesłać na adres redakcji lub mailem redakcja@zdrowybialystok.pl, hasło reklamujące nagrody. Nagrodzimy autorów sześciu najciekawszych propozycji.
MB
▲▲ Katarzyna Ledochowicz
▲▲ Aleksandra Bielawska
KRZYŻÓWKA
Droga wśród drzew
Toksyna Poetycko o okręcie
10
Dawny Budynek przy rynku instrument Ornament wyszyty strunowy na tkaninie Zakrzywiony pręt
Kruszy lód na rzece
6
4
Słynny szwedzki Kontrolokwartet wał publi... Bruni kacje
26
11 Lisia jama
3
Miasto nad Iną
16
19
Wezwanie do działania
24
17
Solenizantka z 7 lipca
Ogłoszenie, plakat
Lantanowiec
14
5
ZDROW Y BIA£YSTOK 6(36)
6
9 12
21
7
8
9
Włosy upięte w węzeł
Mityczny król Eginy
Okres godowy u ryb
Niebieska linia na mapie
5
4
2 Sfilmowane opowiadanie Stephena Kinga z 1982 roku
Gałęzie z lasu
Wejście strzeżone przez mnicha
3
Na stole w kuchni
Nabity na czole
Obok kła
Obuwie sportowe
2
OplecioBazar, na przez jarmark fasolę
CudzoMleczny ziemiec, napój nieznajomy
Mocny trunek
Zbitka
Napełnianie butelek
1
Element gazociągu Tnąca krawędź
Schowek na asy
22
Górskie plecy Awantura
Koteria, sitwa
Taśma na muchy
15
Filmowy adorator
Wąż z "Księgi dżungli" Rudyarda Kiplinga
8
Tempo utworu muzycznego Arbuz
Atrybut ministra
Grecki bóg sztuki
13
Ważna osobistość
18
Groźny car
Naczynie z goryczą
20
25
Świątynia protestancka
Wielka ryba Ptak padlinożerny
Dwukoło- Egzotyczna wa jasztaczka czurka
Płuca pustyni
23
Pożywienie dzikich zwierząt Muzyka Komedy
1
Hełm motocyklisty
10 11 12 13 14 15 16 17 18
Nie przód i nie tył
7
19 20 21 22 23 24 25 26
Spośród osób, które prześlą prawidłowe hasło krzyżówki wylosujemy sześć i nagrodzimy kosmetykami marki Bell. Zgłoszenia prosimy wysyłać na adres: Zdrowy Białystok ul. Bema 11, lok. 80 15-369 Białystok lub redakcja@zdrowybialystok.pl Na rozwiązania czekamy do 20 stycznia 2018r. Odbiór nagród w redakcji. Uwaga! W losowaniu nagród wezmą udział zgłoszenia zawierające poprawne hasło (z polskimi znakami), imię, nazwisko i adres uczestnika.
HASŁO KRZYŻÓWKI Z OSTATNIEGO WYDANIA GAZETY BRZMIAŁO: CAŁODZIENNE NAWILŻENIE.
Małpa wąskonosa
41
Tu są nasze gazety Śmiech to zdrowie Wczoraj rozmawiałem przez CB radio z bardzo sympatyczną kobietą. Na koniec rzuciłem tradycyjne – „szerokości”! Zgadnijcie co mi odpowiedziała? – Krótkiego!
*** Jak jest najpaskudniejsza choroba? – Hemoroidy. Ani samemu obejrzeć, ani znajomym pokazać.
*** – Co kupiłeś żonie na urodziny? – Perły. – O! To się wykosztowałeś! – No. Cztery skubana wypiła!
*** – Z jakiego zwierzaka jest twoje futro? – Z małpy! – Wspaniałe! Wyglądasz, jakbyś się w nim urodziła!
*** Wpada facet do sklepu: – Dzień dobry! Jest cukier w kostkach? – Niestety nie ma. – A jakaś inna skromna bombonierka dla teściowej?
*** – Kochanie, czy zauważyłeś, że kupiłam nową szczotkę do WC? – Owszem, ale ja i tak wolę papier toaletowy.
*** Rozmawia dwóch kumpli: – Wygrałem milion w totka! – Gratulacje! A co na to twoja żona? – Odebrało jej mowę! – Zazdroszczę ci. Tyle szczęścia na raz...
*** – Jakie słowo w języku polskim ma najwięcej liter „y”? – Wychylylybymy.
*** Na lekcji języka polskiego dzieci poznają literki: – Czy ktoś zna słówko na literkę „k”? – pyta nauczyciel. Jasio podnosi rękę, a nauczyciel mówi: – Ty Jasiu już się lepiej nie odzywaj. Twoi rodzice jeszcze ciągle nie przyszli do szkoły za słówko na literkę „h”.
*** – Proszę księdza, moja teściowa to kobieta warta grzechu. – Synu, pamiętaj o VI przykazaniu. Nie cudzołóż. – Co też ojciec, ja miałem na myśli V przykazanie.
*** Dwaj kumple siedzą w barze i piją piwo. – Ja, jak się napiję, to nikogo się nie boję – mówi jeden. – Nawet własnej żony? – Nie, no… tak to się jeszcze nigdy nie schlałem.
Antoniuk, Młodych
Apteka „Bliska”, ul. Antoniukowska 22/1 Poradnia psychologiczno-pedagogiczna „Alter”, ul. Zwycięstwa 10A RR Sklep „Smaki natury”, ul. Wierzbowa 3D RR RR
Bacieczki RR RR
Centrum medyczne „Okolandia”, ul. KEN 38, lok. U3 Centrum medyczne TBS, ul. KEN 36, lok. 2
Bema, Nowe Miasto, Kawaleryjskie
Bistro „Zdrowa micha”, ul. Kręta 10A Bistro i kawiarnia „Zachodnia”, ul. Zachodnia 2F RR Centrum stomatologii estetycznej „Perłowy uśmiech”, ul. Pogodna 11C, lok. 2 RR Gabinet USG „Ultramed”, ul. Bema 2, lok. 29 RR Instytut zdrowia i urody „Yasumi”, ul. Mławska 4 RR Mastermed, ul. Legionowa 9A RR NZOZ Przychodnia lekarska, ul. Bema 2 RR Optyk Izabela, ul. Bema 3 RR Park Trampolin „Jumper”, ul. Bema 6 RR Podlaskie centrum promocji zdrowia „MagMed”, ul. Transportowa 12, lokal 5 RR Rehabilitacja „Lege Artis”, ul. Młynowa 17 RR Sklep „Miejska pasieka”, ul. Dubois 10, lok. 11 RR Sklep „Samo Zdrowie”, ul. Pogodna 11G, lok. 5U RR Sklep zielarsko-medyczny „Zielnik”, ul. Kaczorowskiego 7, lok. 7U RR Specjalistyczne centrum gastrologii „Gastromed”, ul. Wiejska 81 RR Twoja klinika, ul. Młynowa 38 lok. 4/2 RR RR
Białostoczek RR
Przychodnia „Twój lekarz rodzinny”, ul. Zagumienna 10A
Centrum, Przydworcowe
Centrum medyczne „Stołeczna”, ul. Stołeczna 7 Centrum leczenia niepłodności„Kriobank”, ul. Stołeczna 11 RR Expert Optyk. ul. Lipowa 4 RR Gabinet Kosmetologii Estetycznej„CareLine”, ul. Św. Rocha 12, lok. 3 RR Instytut Medycyny Estetycznej i Regeneracyjnej Dr Purwin, ul. H. Dąbrowskiego 20, lok. 7 RR LSSP „Eskulap”, ul. Białówny 9/1 RR LSSP „Eskulap”, ul. Malmeda 6 RR LSSP „Eskulap”, ul. Nowy Świat 11C RR Ośrodek alergologiczno-laryngologiczny Barbara Południewska, al. Piłsudskiego 4A RR Ośrodek diagnostyczno-badawczy chorób przenoszonych drogą płciową, ul. Św. Rocha 3 RR Prywatny gabinet lekarski Barbara Domysławska, ul. Przejazd 2A, lok. 5 RR Restauracja „Futu sushi”, ul. Lipowa 12 RR Sklep „Zdrowy kiełek”, ul. Św. Rocha 14A, lok. 12 RR Synergia, ul. Stołeczna 7, lok. 101-103 RR RR
Leśna Dolina, Zielone Wzgórza, Marczuk, Starosielce
Apteka „Awicenna”, ul. Szarych Szeregów 6 Apteka „Awicenna”, ul. Konwaliowa 2 RR Centrum medyczne „Rodzina”, ul. Witosa 15B RR Centrum stomatologii estetycznej „Perłowy uśmiech”, ul. Storczykowa 5, gab. 115 RR Centrum stomatologii estetycznej „Perłowy uśmiech”, ul. Grzybowskiego 11 RR Elite Optyk Malinowscy, ul. Hetmańska 16 RR RR
Piaski, Mickiewicza, Dojlidy
Artykuły ortopedyczno-rehabilitacyjne „Formed plus”, ul. Parkowa 14 RR Centrum medyczne „Dojlidy”, ul. Niedźwiedzia 69 RR Centrum stomatologii estetycznej „Perłowy uśmiech”, ul. Orzeszkowej 34, lok 32 RR Studio urody „Ladies”, ul. Żelazna 7, lok. 5U RR Niepubliczna poradnia psychologiczno-pedagogiczna nr 2, ul. Mickiewicza 74, lok. 4 RR Pracowania Bio-skaner, ul. Żurawia 71A RR Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa, ul. M. C. Skłodowskiej 23 RR TMS „Diagnostyka”, USK, ul. M. C. Skłodowskiej 24A, budynek G RR Sklep ortopedyczno-rehabilitacyjny „Medactive”, ul. Żelazna 9, lok. U1 RR Sklep „Zdrowa spiżarnia”, ul. Świętojańska 8 RR
Jeśli, w którymś z tych miejsc nie znajdą Państwo naszej gazety, prosimy o kontakt, tel. 501 303 181 – Andrzej Niczyporuk. Ponadto po gazety zapraszamy też do naszej redakcji, ul. Bema 11, lok. 80. Piasta, Skorupy
Centrum medyczne „Bojary”, ul. Piasta 14 Centrum ortopedyczno-protetyczne, ul. Stary Rynek 2, lok. 103 RR Gabinet urologiczny Paweł Zajkowski, ul. Warszawska 79, wejście E RR Ośrodek rehabilitacji „Armedis”, ul. Przygodna 14 RR Podlaskie Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom z Porażeniem Mózgowym „Jasny cel”, ul. Bukowskiego 4 RR Pr z ychodnia stomatologiczna „DentMedica”, ul. Piastowska 11/11 RR Sklep medyczno-zielarski „Szlachetne zdrowie”, ul. Słonimska 21, lok. 2U RR RR
Sienkiewicza
Centrum stomatologii „Classic”, ul. Sienkiewicza 81/3 Centrum medyczne „Ryska”, ul. Sobieskiego 13, lok. 8 RR Elite Optyk Malinowscy, ul. Sienkiewicza 22 RR Mrs. Sporty, ul. Fabryczna 8 RR Nasze Apteki, ul. Fabryczna 22 RR Salon optyczny „AndyOptic”, ul. Sienkiewicza 7 RR Sklep „Avocado”, Galeria Jurowiecka, ul. Jurowiecka 1 RR Stomatologia „Dąbrowscy”, ul. Fabryczna 4, lok. 4 RR Stomatologia „5 Plus”, ul. Wąska 5 RR RR
Wysoki Stoczek, Dziesięciny RR RR
Centrum optyki, ul. Berlinga 8 Niepubliczna poradnia psychologiczno-pedagogiczna nr 1, ul. Blokowa 4, lok. 4
Hajnówka RR RR
Park wodny w Hajnówce, ul. 3 Maja 50 Prywatny gabinet chirurgiczny „DuoMed” Popow, ul. 11 listopada 17
Porosły – Kolonia RR
Dwór Czarneckiego, Porosły – Kolonia 54A
Suwałki RR
Sklep „Avocado”, ul. Ks. J. Zawadzkiego 2, lok. 8
42 ZDROW Y BIA£YSTOK 6(36)
ZDROW Y BIA£YSTOK 6(36)
43