ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟ ΕΠΟΣ ΤΟΥ 1940 ΤΑ FAKE NEWS ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ
ΥΠΕΡ
1940
Στην Ελλάδα είχαμε τις εξαιρετικές αφίσες του Γραμματόπουλου, του Τάσου, της Βάσως Κατράκη, του Γουναρόπουλου... Και, βέβαια, τις εκπληκτικές συνθέσεις του Αλεξανδράκη, πίνακες που τυπώθηκαν σε χιλιάδες αντίτυπα, μπήκαν στα σχολικά βιβλία και έχουν αποκτήσει πια εμβληματικό χαρακτήρα. Αμέσως μετά την έναρξη του πολέμου άρχισε η προσπάθεια των καλλιτεχνών να εμψυχώσουν τους πολίτες, να τονώσουν το ηθικό των μαχητών και να περάσουν μηνύματα στην κοινωνία. Η Βέμπο με τα τραγούδια της, οι ηθοποιοί με τις επιθεωρή-
Το με τα μάτια των Ιταλών
σεις τους, οι χαράκτες, οι σκιτσογράφοι των εφημερίδων, οι ζωγράφοι. Λίγες βδομάδες μετά την έναρξη του πολέμου ο Μουσολίνι φάνταζε στα μάτια των Ελλήνων σαν ένας γελοίος ανθρωπάκος που κατέστρεφε τη χώρα τους. Η γελοιοποίηση του Μουσολίνι είναι ένα από τα αξιοσημείωτα γεγονότα αυτής της περιόδου και μάλλον πρέπει κάποτε να αποτελέσει αντικείμενο ειδικής μελέτης. Οι άνθρωποι της τέχνης άκουσαν γρήγορα τα μηνύματα των καιρών. Η συμβολή τους στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης και στη γενικότερη έκ-
ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ 2023
βαση του πολέμου δεν έχει ακόμη αποτιμηθεί σε βάθος. Τα ίδια περίπου γίνονταν και στη φασιστική Ιταλία. Μόνο που εκεί οι τεχνολογικές δυνατότητες ήταν πολύ περισσότερες. Έμπειροι ζωγράφοι εικονογραφούσαν τον πόλεμο και πρόσφεραν φαντασιακές απεικονίσεις στους αναγνώστες των πολύχρωμων κυριακάτικων εκδόσεων των εφημερίδων. Σ’ αυτό το υλικό σταματάμε σήμερα και κοιτάζουμε τα πράγματα με τα μάτια των άλλων, των αντιπάλων εκείνης της εποχής. Τα κοιτάζουμε προσεκτικά, όχι άκριτα όμως...
ΕΙΚΟΝΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΜΕΤΩΠΟ ΤΗΣ ΑΛΒΑΝΙΑΣ. ΛΙΘΟΓΡΑΦΙΕΣ ΙΤΑΛΩΝ ΖΩΓΡΑΦΩΝ ΠΟΥ ΠΡΟΣΠΑΘΗΣΑΝ ΝΑ ΣΕΡΒΙΡΟΥΝ ΘΡΙΑΜΒΟΥΣ ΤΟΥ ΙΤΑΛΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΗ ΓΝΩΜΗ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΤΟΥΣ. Ο ΝΙΚΟΣ ΨΙΛΑΚΗΣ παρουσιάζει αποκλειστικά για τους αναγνώστες του περιοδικού μας τεκμήρια από μια πολύτιμη συλλογή που αποκαλύπτουν άγνωστες πτυχές της ελληνικής εποποιίας και της προσπάθειας των εισβολέων να διαστρεβλώσουν τα γεγονότα.
Ελληνικές αφίσες για τον πόλεμο του ’40.
>
Λιθογραφία για τον πανελλήνιο έρανο της 16ης Δεκεμβρίου 1940 με θέμα τη «Φανέλλα του στρατιώτη». «Έλα να τα πάρεις». Αφίσα του Κ. Γραμματόπουλου.
40
41