4 minute read
Stoppen met roken?
from UA 6 - 2020
KIES DE METHODE DIE BIJ JE PAST
Eigenlijk geldt het voor alles: kies de methode die bij je past. Houd je meer van hardlopen dan van fitnessen? Ga hardlopen! Ben je een vergeetachtig type? Gebruik dan niet de pil voor je anticonceptie, maar een inwendige methode. Moet je aankomen na een operatie? Eet dingen die je lekker vindt en probeer niet tegen heug en meug eiwitten te eten.
Advertisement
Zo is het ook met de methode om te stop pen met roken. En zijn zoveel manieren! Het is belangrijk de methode te kiezen die het best bij je past.
KEUZESTRESS
Het is gebleken dat de combinatie van coaching en een farmaceutische aanpak het best werkt. Voor coaching kunnen mensen kiezen tussen individuele bege lei ding of groepsbegeleiding, op een locatie, via de telefoon of via een computer pro gramma. Bij de farmaco logische aanpak zijn er diverse nicotinevervangende producten en een aantal medicijnen op voorschrift die helpen bij stoppen met roken. Nicotinevervangende producten helpen bij het hanteren van de ontwen nings verschijnselen; coaching helpt het gedrag te veranderen en de medicijnen werken op de verslavingskant. Wat iemands voorkeur heeft, is heel persoonlijk. Praat je liever in een groep of juist één op één? Wil je de deur uit of blijf je
liever thuis? Of houd je het liever anoniem met een digitaal programma? Houd je van sabbelen? Kun je in je werk wel kauwgom kauwen? Wil je een medicijn op voorschrift, of stop je liever zonder er al te veel rucht baarheid aan te geven? Keuzestress!
KEUZEHULP
Het blijkt dat veel mensen proberen zonder hulp te stoppen met roken. Dat is jammer, want de kans dat dat lukt is klein: 7%. Terwijl er heel veel hulpmiddelen en hulp programma’s zijn. “Bij het kiezen van hulpmiddelen of hulpprogramma’s gaat het mensen vaak duizelen”, vertelt onderzoeker Thomas Gültzow. “Ze willen stoppen met roken, maar weten niet hoe.” Daarom heeft hij een digitale keuzehulp ontwikkeld, in samenwerking met een aantal collega’s van de afdeling Gezondheidsbevordering aan de Universiteit Maastricht, de Univer siteit van Amsterdam en het Maastricht UMC. De ontwikkeling ervan is gefinancierd door KWF Kankerbestrijding en de Keuze hulp VISOR is nu in de testfase. “Het is een mooi instrument voor mensen die willen stoppen met roken, maar niet weten waar ze moeten beginnen”, legt hij uit. En dat blijkt vaak voor te komen. Mensen weten niet wat er goed helpt, of wat goed bij hen past. De online keuzehulp leidt ze stap voor stap door een pro gramma met vragen. Op basis van de antwoorden wordt uiteindelijk een advies gegeven, dat past in het advies van de NHG-Standaard Stoppen met roken. Er worden dus geen hulpmiddelen gead viseerd die het NHG niet zinvol vindt bij het stoppen met roken (bijvoorbeeld e-sigaretten, acupunctuur of mindfullness).
KEUZES MAKEN
Mensen die de keuzehulp doorlopen, krijgen vragen voorgelegd, afhankelijk van eerder gemaakte keuzes. Zo wordt bij coaching gevraagd naar de voorkeur voor persoonlijke of groepsbegeleiding, voor live of online bijeenkomsten. Ook bij nicotinevervangers en bij receptmedicijnen kun je voorkeuren voor eigenschappen aangeven. Als je het programma hebt doorlopen, volgt er een advies dat past bij je rookgedrag en je voorkeuren.
WETENSCHAPPELIJKE ONTWIKKELING
Het programma is ontwikkeld met input van zorgverleners, wetenschappelijke deskundigen, coaches én de doelgroep: mensen die willen stoppen met roken. Het programma is nu af, maar de effectiviteit wordt nog onderzocht voordat het breed wordt uitgerold. Mensen die het program ma doorlopen, kunnen meedoen aan een onderzoek. Daarmee wordt gemeten wat deelnemers van het programma vinden en of ze er iets aan hadden. Zijn ze succesvol gestopt? Welke gevolgen heeft dat voor hun persoonlijk leven? Hadden ze goede ondersteuning bij het kiezen van hun stopmethode? Daarvoor vullen ze een aantal korte vragenlijsten in, voor en na het invullen van de keuzehulp, één maand later en na een halfjaar. Er zijn twee groepen: een groep die de volledige keuzehulp doorloopt en een groep die een verkorte versie doorloopt. Interessant is of daar een verschil uit zal komen. Begin oktober hadden al ruim 500 mensen de keuzehulp volledig doorlopen. De resul taten van het onderzoek laten nog even op zich wachten. Nog tot januari 2021 kunnen mensen instappen, hun laatste vragenlijst volgt een halfjaar later. Het is spannend wat de uitkomsten zullen zijn. Het is de bedoeling dat het programma uiteindelijk via een non-profitinstelling beschikbaar zal zijn voor gebruik in de praktijk.
SOCIALE MEDIA
Hoe komen de onderzoekers aan de deelnemers? “Je moet proberen ook mensen te vinden die niet naar de huisarts gaan en wel hulp willen”, legt Gültzow uit. Dat gebeurt vooral via sociale media. Handig voor een online keuzehulp: je kunt meteen doorklikken. Vooral via Instagram zijn er veel – relatief jonge – deelnemers gekomen. Gelukkig dat ook zij willen stoppen met roken. Want roken kan zo schadelijk zijn voor de gezondheid. <
Meer informatie: www.visor-keuzehulp.nl
TABEL
SOORTEN NICOTINEVERVANGENDE PRODUCTEN. Voor alle producten geldt: gebruik stapsgewijs afbouwen. mogelijke bijwerkingen snelheid van werking
Pleisters huidirritatie geleidelijke afgifte werking en gebruik
Geeft 24 uur lang nicotine af, waardoor je geen last hebt van lichamelijke ontwenningsverschijnselen zoals onrust en trek
Kauwgoms, keelirritatie zuigtabletten, mondsprays*, inhalators* snelle afgifte, opname via mondslijmvlies Te gebruiken op het moment dat je behoefte hebt aan roken. Geeft direct nicotine af waardoor de trek verdwijnt
* Niet combineren met een andere nicotinevervangende methode, omdat er dan te veel nicotine kan vrijkomen.