ENOTHTA 9
MÂÙÚÒ, ‰ËÏÒÓˆ ÔÛfiÙËÙ· Î·È ÛÂÈÚ¿ ∆· ·ÚÈıÌËÙÈο
ŒÓ· ·ÚÓ¿ÎÈ, ‰‡Ô ·ÚÓ¿ÎÈ·,... ¤ÍÈ ·ÚÓ¿ÎÈ·,... ...ÂηÙfi ·ÚÓ¿ÎÈ·,... ÙÚÂȘ ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ·ÚÓ¿ÎÈ·, ¤Ó· ÂηÙÔÌ̇ÚÈÔ ·ÚÓ¿ÎÈ·... O¯, Ë ÒÚ· ‹Á ÔÎÙÒ. ¶Ú¤ÂÈ Ó· ÛËΈıÒ.
«ª·Ú·ıÒÓÈÔ˜ ·ÁÒÓ·˜ ‰ÚfiÌÔ˘ Á˘Ó·ÈÎÒÓ» ¶ÚÒÙË ÙÂÚÌ¿ÙÈÛÂ Ë ∂ÏÏËÓ›‰· ·ıÏ‹ÙÚÈ· ª·Ú›· ™Ù·ÛÈÓÔ‡, ‰Â‡ÙÂÚË Ë ∫·Ó·‰¤˙· ∫¤ÏË ¡Ù¿ÚÂÓ Î·È ÙÚ›ÙË Ë °·ÏÏ›‰· ºÚ·ÓÛÔ˘¿˙ ∑ÂÚÌfiÓ. ∏ Ó·ڋ Ì·˜ ·ıÏ‹ÙÚÈ· ∞Û·Û›· ª·ÚÈÓ¿ÎË ÙÂÚÌ¿ÙÈÛ ÂÈÎÔÛÙ‹ ÙÚ›ÙË.
¶ÔÈ· ÛÂÈÚ¿ ¤¯ÂÈ;
– £¤Ïˆ ¤Ó· ·Ïfi ÂÈÛÈÙ‹ÚÈÔ ÁÈ· ÙËÓ ∫·Ï·Ì¿Ù·. ¶fiÙ ·Ó·¯ˆÚ› ÙÔ ÏˆÊÔÚ›Ô; – ™Â Ï›ÁÔ, ÁÈ·Ù› Ú¤ÂÈ Ó· ÍÂÎÔ˘Ú·ÛÙ› Ô Ô‰ËÁfi˜. ∫¿ÓÂÈ ‰ÈÏfi ‰ÚÔÌÔÏfiÁÈÔ Û‹ÌÂÚ·.
¶fiÛ˜ ÊÔÚ¤˜ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ Â›Ó·È Î¿ÙÈ;
∞fi fiÛ· ̤ÚË ·ÔÙÂÏÂ›Ù·È Î¿ÙÈ;
– √ ÌÈÛıfi˜ ÌÔ˘ ʤÙÔ˜ Â›Ó·È ‰ÈÏ¿ÛÈÔ˜. – ÃÚÂÈ¿˙ÂÛ·È ÙÂÙÚ·Ï¿ÛÈ· ÏÂÊÙ¿ ÁÈ· Ó· ¿ÚÂȘ ·˘Ùfi ÙÔ ÎÔÏȤ.
¢ÒÛÙ ÌÔ˘ ÌÈ· ‰ˆ‰Âο‰· ·˘Á¿ Î·È Î·ÌÈ¿ ÂÈÎÔÛ·ÚÈ¿ ÎÈÏ¿ ·Ù¿Ù˜.
122
∆È ÔÛfiÙËÙ· ›ӷÈ;
ªÔÓ¿‰Â˜ Ô˘ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ¤Ó· Û‡ÓÔÏÔ ‹ ÛËÌ·›ÓÔ˘Ó ÂÚ›Ô˘
™¯ËÌ·Ù›˙ ˆ Ï¤Í ÂȘ
→
∞ƒπ£ª∏∆π∫∞ ∂›Ó·È ϤÍÂȘ Ô˘ Ê·ÓÂÚÒÓÔ˘Ó ·ÚÈıÌÔ‡˜. ÃÚËÛÈÌÔÔÈԇ̠ٷ ·ÚÈıÌËÙÈο ÁÈ· Ó· ‰Â›ÍÔ˘Ì ÔÛfiÙËÙ·, ÛÂÈÚ¿, ‹ ÁÈ· Ó· ‰ËÏÒÛÔ˘Ì ·fi fiÛ· ̤ÚË ·ÔÙÂÏÂ›Ù·È Î¿ÙÈ, fiÛ˜ ÊÔÚ¤˜ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ Â›Ó·È ·fi οÙÈ ¿ÏÏÔ ‹ ÁÈ· Ó· ·Ó·ÊÂÚıԇ̠۠ÌÔÓ¿‰Â˜ Ô˘ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ¤Ó· Û‡ÓÔÏÔ. ∆· ·ÚÈıÌËÙÈο ÌÔÚ› Ó· ›ӷÈ: ∞ÚÈıÌËÙÈο ›ıÂÙ· ∞ÚÈıÌËÙÈο Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο Ù¤ÛÛÂÚ· È¿Ù· ÌÈ· ‰ˆ‰Âο‰· ·˘Á¿ ÙÚ›ÙÔ˜ Á‡ÚÔ˜ ηÌÈ¿ ÂÈÎÔÛ·ÚÈ¿ ¿ÙÔÌ·
9.1
∞fiÏ˘Ù· ·ÚÈıÌËÙÈο
∂Û‡ Â›Û·È ÌÈÛfi ̤ÙÚÔ Î·È ÙÚ›· ÂηÙÔÛÙ¿, ÂÓÒ ÂÁÒ Â›Ì·È ¤Ó· ̤ÙÚÔ Î·È ÙÚÈ¿ÓÙ· Ù¤ÛÛÂÚ· ÂηÙÔÛÙ¿. ∞! K·È ÊÔÚ¿ˆ ·Ô‡ÙÛÈ ÓÔ‡ÌÂÚÔ ÙÚÈ¿ÓÙ· ÂÊÙ¿.
™Ô˘ÊϤ Ì ٤ÛÛÂÚ· Ù˘ÚÈ¿ ÀÏÈο: ¤ÍÈ ·Ù¿Ù˜ Ù¤ÛÛÂÚ· ·˘Á¿ ÌÈÛfi Ï›ÙÚÔ Á¿Ï· Ù¤ÛÛÂÚȘ ʤÙ˜ ̤ÈÎÔÓ ÂÓ‹ÓÙ· ÁÚ·ÌÌ¿ÚÈ· ·ÚÌÂ˙¿Ó· ÂηÙfiÓ ÂÓ‹ÓÙ· ÁÚ·ÌÌ¿ÚÈ· ʤٷ ÂηÙfi ÁÚ·ÌÌ¿ÚÈ· ηۤÚÈ Â‚‰ÔÌ‹ÓÙ· ÁÚ·ÌÌ¿ÚÈ· ÁÚ·‚Ȥڷ
ÃÈÏÈÔÌÂÙÚÈΤ˜ ·ÔÛÙ¿ÛÂȘ fiÏÂˆÓ ·fi ÙËÓ ∞ı‹Ó· £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË: ÂÓÙ·ÎfiÛÈ· ‰¤Î· ¯ÈÏÈfiÌÂÙÚ· ¶¿ÙÚ·: ‰È·ÎfiÛÈ· ‰¤Î· ¯ÈÏÈfiÌÂÙÚ· µfiÏÔ˜: ÙÚÈ·ÎfiÛÈ· ›ÎÔÛÈ ¯ÈÏÈfiÌÂÙÚ·
∆· ·fiÏ˘Ù· ·ÚÈıÌËÙÈο Ê·ÓÂÚÒÓÔ˘Ó ÔÚÈṲ̂ÓÔ ·ÚÈıÌfi ·fi ÚfiÛˆ·, ˙Ò·, Ú¿ÁÌ·Ù·. ∆· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈԇ̠ÁÈ· Ó· ‰ËÏÒÛÔ˘Ì ÔÛfiÙËÙ·, ¯ÚfiÓÔ, ·fiÛÙ·ÛË, ̤ÁÂıÔ˜.
123
ˆ Ì · Ù›˙ ™¯Ë
9.2
Ï ¤ Í ÂȘ
∆·ÎÙÈο ·ÚÈıÌËÙÈο – ∫˘Ú›· ÌÔ˘, ÙÈ Ù· ÊÔÚ¿Ù ٷ Á˘·ÏÈ¿, ·ÊÔ‡ ‰Â ‚ϤÂÙ ԇ ¿ÙÂ; ∆ËÓ ÚÒÙË ÊÔÚ¿ Ì ·Ù‹Û·ÙÂ, ÙË ‰Â‡ÙÂÚË ÊÔÚ¿ ¤Û·Ù ÔÏfiÎÏËÚË Â¿Óˆ ÌÔ˘, ÙËÓ ÙÚ›ÙË ÊÔÚ¿ Ì ÍÂÓ˘¯È¿Û·ÙÂ, ÙËÓ Ù¤Ù·ÚÙË Î·ı›Û·Ù ¿Óˆ ÛÙÔ Î·¤ÏÔ ÌÔ˘ Î·È ÙÒÚ· ¯‡Û·Ù ¤Ó· ÔÏfiÎÏËÚÔ ÊÏÈÙ˙¿ÓÈ Î·Ê¤ ÛÙÔ Î·ÈÓÔ‡ÚÈÔ ÌÔ˘ Ô˘Î¿ÌÈÛÔ. – ø! ªÂ Û˘Á¯ˆÚ›ÙÂ, ηϤ ÌÔ˘ ·ÚÈÂ. ∂›Ó·È Ë ÚÒÙË Ì¤Ú· Ô˘ ·Ó·Áο˙ÔÌ·È Ó· ÊÔÚ¤Ûˆ Á˘·ÏÈ¿ Î·È ‰ÂÓ Ù· ¤¯ˆ Û˘ÓËı›ÛÂÈ. – ∆fiÙÂ, Ϥˆ Ó· ¿Ù ηχÙÂÚ· ÛÙÔ Û›ÙÈ Û·˜ Î·È Ó· ΢ÎÏÔÊÔÚ‹ÛÂÙ ¤Íˆ Í·Ó¿ ÙËÓ ÂηÙÔÛÙ‹ Ë̤ڷ... ∆· Ù·ÎÙÈο ·ÚÈıÌËÙÈο ‰ËÏÒÓÔ˘Ó ÙË ı¤ÛË Ô˘ ·›ÚÓÂÈ Î¿ÔÈÔ˜ ‹ οÙÈ Û ÌÈ· ÛÂÈÚ¿.
¶π¡∞∫∞™ ∞¶√§À∆ø¡ ∫∞π ∆∞∫∆π∫ø¡ ∞ƒπ£ª∏∆π∫ø¡ ∞fiÏ˘Ù· ·ÚÈıÌËÙÈο 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22
124
¤Ó·˜ ‰‡Ô/‰˘Ô ÙÚÂȘ Ù¤ÛÛÂÚȘ ¤ÓÙ ¤ÍÈ ÂÙ¿/ÂÊÙ¿ ÔÎÙÒ/Ô¯ÙÒ ÂÓÓ¤·/ÂÓÓÈ¿ ‰¤Î· ¤Ó‰Âη/¤ÓÙÂη ‰Ò‰Âη ‰ÂηÙÚ›˜ ‰Âη٤ÛÛÂÚȘ ‰Âη¤ÓÙ ‰Âη¤ÍÈ/‰ÂοÍÈ ‰ÂηÂÙ¿/‰ÂηÂÊÙ¿ ‰ÂηÔÎÙÒ/‰ÂηԯÙÒ ‰ÂηÂÓÓ¤·/‰ÂηÂÓÓÈ¿ ›ÎÔÛÈ Â›ÎÔÛÈ ¤Ó·˜ ›ÎÔÛÈ ‰‡Ô
∆·ÎÙÈο ·ÚÈıÌËÙÈο
ÚÒÙÔ˜ ‰Â‡ÙÂÚÔ˜ ÙÚ›ÙÔ˜ ٤ٷÚÙÔ˜ ¤ÌÙÔ˜ ¤ÎÙÔ˜ ¤‚‰ÔÌÔ˜ fiÁ‰ÔÔ˜ ¤Ó·ÙÔ˜ ‰¤Î·ÙÔ˜ ÂÓ‰¤Î·ÙÔ˜ ‰ˆ‰¤Î·ÙÔ˜ ‰¤Î·ÙÔ˜ ÙÚ›ÙÔ˜ ‰¤Î·ÙÔ˜ ٤ٷÚÙÔ˜ ‰¤Î·ÙÔ˜ ¤ÌÙÔ˜ ‰¤Î·ÙÔ˜ ¤ÎÙÔ˜ ‰¤Î·ÙÔ˜ ¤‚‰ÔÌÔ˜ ‰¤Î·ÙÔ˜ fiÁ‰ÔÔ˜ ‰¤Î·ÙÔ˜ ¤Ó·ÙÔ˜ ÂÈÎÔÛÙfi˜ ÂÈÎÔÛÙfi˜ ÚÒÙÔ˜ ÂÈÎÔÛÙfi˜ ‰Â‡ÙÂÚÔ˜
ËÏÒÓˆ ÔÛfiÙËÙ· η ‰ , Ò Ú Ù È ÛÂÈ : M 9 ∞ Ú¿ ∆ ∏ ∆ ∂ ¡√ ¶π¡∞∫∞™ ∞¶√§À∆ø¡ ∫∞π ∆∞∫∆π∫ø¡ ∞ƒπ£ª∏∆π∫ø¡ ∞fiÏ˘Ù· ·ÚÈıÌËÙÈο 30
ÙÚÈ¿ÓÙ·
40
Û·Ú¿ÓÙ·
50
ÂÓ‹ÓÙ·
60
ÂÍ‹ÓÙ·
70
‚‰ÔÌ‹ÓÙ·
80
ÔÁ‰fiÓÙ·
90
ÂÓÂÓ‹ÓÙ·
100
ÂηÙfiÓ/ÂηÙfi
101
ÂηÙfiÓ ¤Ó·˜
200
‰È·ÎfiÛÈÔÈ ÙÚÈ·ÎfiÛÈÔÈ ÙÂÙÚ·ÎfiÛÈÔÈ ÂÓÙ·ÎfiÛÈÔÈ ÂÍ·ÎfiÛÈÔÈ ÂÙ·ÎfiÛÈÔÈ/ÂÊÙ·ÎfiÛÈÔÈ ÔÎÙ·ÎfiÛÈÔÈ/Ô¯Ù·ÎfiÛÈÔÈ ÂÓÓÈ·ÎfiÛÈÔÈ ¯›ÏÈÔÈ ‰‡Ô ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ÙÚÂȘ ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ‰¤Î· ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ¤Ó· ÂηÙÔÌ̇ÚÈÔ ¤Ó· ‰ÈÛÂηÙÔÌ̇ÚÈÔ
300 400 500 600 700 800 900 1.000 2.000 3.000 10.000 1.000.000 1.000.000.000
∆·ÎÙÈο ·ÚÈıÌËÙÈο
ÙÚÈ·ÎÔÛÙfi˜ ÙÂÛÛ·Ú·ÎÔÛÙfi˜ ÂÓÙËÎÔÛÙfi˜ ÂÍËÎÔÛÙfi˜ ‚‰ÔÌËÎÔÛÙfi˜ ÔÁ‰ÔËÎÔÛÙfi˜ ÂÓÂÓËÎÔÛÙfi˜ ÂηÙÔÛÙfi˜ ÂηÙÔÛÙfi˜ ÚÒÙÔ˜ ‰È·ÎÔÛÈÔÛÙfi˜ ÙÚÈ·ÎÔÛÈÔÛÙfi˜ ÙÂÙÚ·ÎÔÛÈÔÛÙfi˜ ÂÓÙ·ÎÔÛÈÔÛÙfi˜ ÂÍ·ÎÔÛÈÔÛÙfi˜ ÂÙ·ÎÔÛÈÔÛÙfi˜ ÔÎÙ·ÎÔÛÈÔÛÙfi˜ ÂÓÓÈ·ÎÔÛÈÔÛÙfi˜ ¯ÈÏÈÔÛÙfi˜ ‰ÈÛ¯ÈÏÈÔÛÙfi˜ ÙÚÈÛ¯ÈÏÈÔÛÙfi˜ ‰ÂηÎÈÛ¯ÈÏÈÔÛÙfi˜ ÂηÙÔÌÌ˘ÚÈÔÛÙfi˜ ‰ÈÛÂηÙÔÌÌ˘ÚÈÔÛÙfi˜
¶·Ú·ÙËÚÒ fiÙÈ Ù· ·ÚÈıÌËÙÈο Ô˘ Â›Ó·È Ì ϿÁÈ· ÁÚ¿ÌÌ·Ù· ÎÏ›ÓÔÓÙ·È!
¢ƒ∞™∆∏ƒπ√∆∏∆∞ 27
°Ú¿Êˆ Ì ϤÍÂȘ ÙÔ˘˜ ·ÚÈıÌÔ‡˜: 6, 16, 26, 36, 56, 106 Î·È 1, 11, 21, 31, 51, 101
125
ˆ Ì · Ù›˙ ™¯Ë
Ï ¤ Í ÂȘ
¡· Ò˜ ÎÏ›ÓÔÓÙ·È Ù· ·fiÏ˘Ù· ·ÚÈıÌËÙÈο ¤Ó·˜, ÙÚÂȘ, Ù¤ÛÛÂÚȘ.
∞ÚÛÂÓÈÎfi
£ËÏ˘Îfi
√˘‰¤ÙÂÚÔ
√Ó.
¤Ó·˜
Ì›·/ÌÈ·
¤Ó·
°ÂÓ.
ÂÓfi˜
ÌÈ·˜
ÂÓfi˜
∞ÈÙ.
¤Ó·Ó
Ì›·(Ó)/ÌÈ·(Ó)
¤Ó·
∞˘ÙÔ› ÔÈ Ù‡ÔÈ ÌÔÈ¿˙Ô˘Ó Ôχ Ì ÙÔ˘˜ Ù‡Ô˘˜ ÙÔ˘ ·fiÚÈÛÙÔ˘ ¿ÚıÚÔ˘ (‚Ï. ÂÓfiÙËÙ· 5.4).
∞ÚÛÂÓÈÎfi
£ËÏ˘Îfi
√˘‰¤ÙÂÚÔ
√Ó.
ÙÚÂȘ
ÙÚÂȘ
ÙÚ›·
°ÂÓ.
ÙÚÈÒÓ
ÙÚÈÒÓ
ÙÚÈÒÓ
∞ÈÙ.
ÙÚÈÒÓ
ÙÚÈÒÓ
ÙÚÈÒÓ
ªÂ ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÙÚfiÔ ÎÏ›ÓÔÓÙ·È Î·È fiÏÔÈ ÔÈ ·ÚÈıÌÔ› Ô˘ ÙÂÏÂÈÒÓÔ˘Ó Û 3 (‰ÂηÙÚ›˜, ›ÎÔÛÈ ÙÚÂȘ, ÙÚÈ¿ÓÙ· ÙÚÂȘ ÎÙÏ.) ∞ÚÛÂÓÈÎfi
£ËÏ˘Îfi
√˘‰¤ÙÂÚÔ
√Ó.
Ù¤ÛÛÂÚȘ
Ù¤ÛÛÂÚȘ
Ù¤ÛÛÂÚ·
°ÂÓ.
ÙÂÛÛ¿ÚˆÓ
ÙÂÛÛ¿ÚˆÓ
ÙÂÛÛ¿ÚˆÓ
∞ÈÙ.
Ù¤ÛÛÂÚȘ
Ù¤ÛÛÂÚȘ
Ù¤ÛÛÂÚ·
ªÂ ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÙÚfiÔ ÎÏ›ÓÔÓÙ·È Î·È fiÏÔÈ ÔÈ ·ÚÈıÌÔ› Ô˘ ÙÂÏÂÈÒÓÔ˘Ó Û 4 (‰Âη٤ÛÛÂÚȘ).
∞˜ ‰Ô‡Ì Ҙ ÎÏ›ÓÔÓÙ·È Î·È ÌÂÚÈο ¿ÏÏ· ·fiÏ˘Ù· ·ÚÈıÌËÙÈο. ñ ∆Ô ‰È·ÎfiÛÈÔÈ, ‰È·ÎfiÛȘ, ‰È·ÎfiÛÈ· Î·È fiÛ· ÌÔÈ¿˙Ô˘Ó Ì ·˘Ùfi, ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó ÙËÓ ÎÏ›ÛË ÙˆÓ ÂÈı¤ÙˆÓ Û -Ô˜ (‚Ϥ ÂÓfiÙËÙ· 7.1) Î·È ¤¯Ô˘Ó ÌfiÓÔ ÏËı˘ÓÙÈÎfi. ™ÙË ÁÂÓÈ΋ Û˘¯Ó¿ ηÙ‚¿˙Ô˘Ó ÙÔÓ ÙfiÓÔ ÛÙËÓ ·Ú·Ï‹ÁÔ˘Û·. ¶.¯. £· ·Ú·ÎÔÏÔ˘ı‹Ûˆ ÙÔÓ ·ÁÒÓ· ‰ÚfiÌÔ˘ ÙÂÙÚ·ÎÔÛ›ˆÓ ̤ÙÚˆÓ. ñ ∆Ô ÂηÙÔÌ̇ÚÈÔ Î·È ÙÔ ‰ÈÛÂηÙÔÌ̇ÚÈÔ Â›Ó·È Ô˘‰¤ÙÂÚ· Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο, Ù· ÔÔ›· ÎÏ›ÓÔÓÙ·È fiˆ˜ Ù· Ô˘‰¤ÙÂÚ· Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο Û -Ô (‚Ï. ÂÓfiÙËÙ· 6.2 °1). ¶.¯. ŒÓ· ÂηÙÔÌ̇ÚÈÔ ¿ÓıÚˆÔÈ ¤¯·Û·Ó ÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘˜, ÂÓÒ ÂÓ‹ÓÙ· ÙÚ›· ÂηÙÔÌ̇ÚÈ· ¤ÌÂÈÓ·Ó ¿ÛÙÂÁÔÈ. ªÈÏ¿Ì ÁÈ· ¤Ó· ÔÛfi ÙˆÓ Â›ÎÔÛÈ ÂÓfi˜ ÂηÙÔÌÌ˘Ú›ˆÓ ¢ÚÒ.
126
ËÏÒÓˆ ÔÛfiÙËÙ· η ‰ , Ò Ú Ù È ÛÂÈ : M 9 ∞ Ú¿ ∆ ∏ ∆ ∂ ¡√ ªÈÛfi˜, -‹, -fi ∆Ô Â›ıÂÙÔ ÌÈÛfi˜ Û˘Ó‰˘¿˙ÂÙ·È Ì ٷ ·fiÏ˘Ù· ·ÚÈıÌËÙÈο Î·È Û¯ËÌ·Ù›˙ÂÈ ÙÔ˘˜ ·Ú·Î¿Ùˆ Ù‡Ô˘˜: ÂÓ¿ÌÈÛ˘ ¯ÚfiÓÔ˜ →ÌÈ¿ÌÈÛË → ÂÓ¿ÌÈÛÈÒÚ·Ï›ÙÚÔ → ·ÚÛÂÓÈÎfi Î·È ıËÏ˘Îfi ÙÚÂÈÛ‹ÌÈÛÈ ÙfiÓÔÈ, ÙÚÂÈÛ‹ÌÈÛÈ Ì¤Ú˜ → Ô˘‰¤ÙÂÚÔ → ÙÚÈ¿ÌÈÛÈ Î·ÚÔ‡˙È· ·ÚÛÂÓÈÎfi Î·È ıËÏ˘Îfi → ÙÂÛÛÂÚÈÛ‹ÌÈÛÈ ·ÈÒÓ˜, ÙÂÛÛÂÚÈÛ‹ÌÈÛÈ ÒÚ˜ Ô˘‰¤ÙÂÚÔ → ÙÂÛÛÂÚ¿ÌÈÛÈ ÏÂÙ¿ ·ÚÛÂÓÈÎfi ıËÏ˘Îfi Ô˘‰¤ÙÂÚÔ
√È Ù‡ÔÈ ‰˘fiÌÈÛÈ, ÂÓÙ¤ÌÈÛÈ, ÂÍ‹ÌÈÛÈ, ÂÊÙ¿ÌÈÛÈ, Ô¯ÙÒÌÈÛÈ ÎÙÏ. Â›Ó·È ¿ÎÏÈÙÔÈ.
∆· Ù·ÎÙÈο ·ÚÈıÌËÙÈο ÎÏ›ÓÔÓÙ·È fiˆ˜ Ù· ›ıÂÙ· Û -Ô˜, -Ë, -Ô (‚Ï. ÂÓfiÙËÙ· 7.1).
9.3
¶ÔÏÏ·Ï·ÛÈ·ÛÙÈο ·ÚÈıÌËÙÈο
ªÂ Ù· ‰ÈÏ¿ ÁÏ˘Î¿ Î·È ÙÔ˘˜ ‰ÈÏÔ‡˜ ÌÂ˙¤‰Â˜, Û›ÁÔ˘Ú· ¯ÚÂÈ¿˙ÂÛ·È ‰ÈÏ‹ fiÚÙ· Î·È ‰ÈÏfi ÎÚ‚¿ÙÈ ÛÙÔ Û›ÙÈ ÛÔ˘. ªÂ ÙfiÛ· ÎÈÏ¿ Ô˘ ¤‚·Ï˜ ı· Ú¤ÂÈ ÙÒÚ· Ó· ηٷ‚¿ÏÂȘ ÔÏϷϤ˜ ÚÔÛ¿ıÂȘ ÁÈ· Ó· ·‰˘Ó·Ù›ÛÂȘ.
∆· ÔÏÏ·Ï·ÛÈ·ÛÙÈο ·ÚÈıÌËÙÈο Ê·ÓÂÚÒÓÔ˘Ó ·fi fiÛ· ̤ÚË ·ÔÙÂÏÂ›Ù·È Î¿ÙÈ Î·È Ï‹ÁÔ˘Ó Û -Ïfi˜.
¶ÔÏÏ·Ï·ÛÈ·ÛÙÈο ·ÚÈıÌËÙÈο Â›Ó·È Ù·: ·Ïfi˜, ‰ÈÏfi˜, ÙÚÈÏfi˜, ÙÂÙÚ·Ïfi˜, ÂÓÙ·Ïfi˜, ÂηÙÔÓÙ·Ïfi˜, ÔÏÏ·Ïfi˜ ÎÙÏ.
∫Ï›ÓÔÓÙ·È fiˆ˜ Ù· ›ıÂÙ· Û -Ô˜, -Ë, -Ô (‚Ï. ÂÓfiÙËÙ· 7.1).
127
ˆ Ì · Ù›˙ ™¯Ë
9.4
Ï ¤ Í ÂȘ
∞Ó·ÏÔÁÈο ·ÚÈıÌËÙÈο
º¤ÙÔ˜ ÙÚˆ˜ ‰ÈÏ¿ÛȘ ÌÂÚ›‰Â˜ ÁÏ˘Îfi Î·È ÙÚÈÏ¿ÛÈÔ˘˜ ÌÂ˙¤‰Â˜ ·fi ¤ÚÛÈ. ™›ÁÔ˘Ú· ı· ¯ÚÂÈ¿˙ÂÛ·È Î·È ‰ÈÏ¿ÛÈÔ Ì¤ÁÂıÔ˜ ·ÓÙÂÏfiÓÈ ÁÈ· Ó· Û ¯ˆÚ¤ÛÂÈ. ªÂ ÙfiÛ· ÎÈÏ¿, fï˜, Ô˘ ¤‚·Ï˜ ı· Ú¤ÂÈ ÙÒÚ· Ó· ηٷ‚¿ÏÂȘ ÂÓÙ·Ï¿ÛȘ ÚÔÛ¿ıÂȘ ÁÈ· Ó· ·‰˘Ó·Ù›ÛÂȘ.
∆· ·Ó·ÏÔÁÈο ·ÚÈıÌËÙÈο ‰ËÏÒÓÔ˘Ó fiÛ˜ ÊÔÚ¤˜ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ Â›Ó·È Î¿ÙÈ Î·È Ï‹ÁÔ˘Ó Û -Ï¿ÛÈÔ˜.
∞Ó·ÏÔÁÈο ·ÚÈıÌËÙÈο Â›Ó·È Ù·: ‰ÈÏ¿ÛÈÔ˜, ÙÚÈÏ¿ÛÈÔ˜, ÙÂÙÚ·Ï¿ÛÈÔ˜, ÂÓÙ·Ï¿ÛÈÔ˜, ÂηÙÔÓÙ·Ï¿ÛÈÔ˜, ÔÏÏ·Ï¿ÛÈÔ˜ ÎÙÏ.
∫Ï›ÓÔÓÙ·È fiˆ˜ Ù· ›ıÂÙ· Û -Ô˜, -Ë, -Ô (‚Ï. ÂÓfiÙËÙ· 7.1).
9.5
¶ÂÚÈÏËÙÈο ·ÚÈıÌËÙÈο
ÃÙ˜ ÙÔ ÌÂÛË̤ÚÈ ÌÈ· ÙÂÙÚ¿‰· Ì·ıËÙÒÓ Ô˘ ¤ÛÙÚÂÊ ·fi ÙÔ Û¯ÔÏÂ›Ô ‚ڋΠ¤Ó·Ó ͯ·Ṳ̂ÓÔ ¯·ÚÙÔʇϷη ÛÙË Û˘Ì‚ÔÏ‹ ÙˆÓ Ô‰ÒÓ ∆ÛÈÌÈÛ΋ Î·È ¶·‡ÏÔ˘ ªÂÏ¿. ∞fi ÙÔ ÛËÌÂ›Ô ·˘Ùfi ÂÚÓÔ‡Ó Î·ıËÌÂÚÈÓ¿ ÂηÙÔÓÙ¿‰Â˜ £ÂÛÛ·ÏÔÓÈΛ˜, ·ÏÏ¿ ηÓ›˜ ‰ÂÓ Â›¯Â ÚÔÛ¤ÍÂÈ ÙÔÓ ¯·ÚÙÔʇϷη. Èڛ˜ ‰ÈÛÙ·ÁÌfi ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ ÙÔÓ ·Ú¤‰ˆÛ·Ó ÛÙÔ˘˜ ·ÛÙ˘ÓÔÌÈÎÔ‡˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ Â¤ÛÙÚ„·Ó ÙÔ Â‡ÚËÌ· ÛÙÔÓ Î¿ÙÔ¯fi ÙÔ˘. ∂ΛÓÔ˜ ¢¯·Ú›ÛÙËÛ ıÂÚÌ¿ ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜, ηıÒ˜ ÂÎÙfi˜ ·fi ·ÚÎÂÙ¤˜ ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ¢ÚÒ Ô ¯·ÚÙÔʇϷη˜ ÂÚÈ›¯Â Î·È Î·ÌÈ¿ ‰ÂηÚÈ¿ ¤ÁÁÚ·Ê· ÌÂÁ¿Ï˘ ÛËÌ·Û›·˜.
∆· ÂÚÈÏËÙÈο ·ÚÈıÌËÙÈο Ê·ÓÂÚÒÓÔ˘Ó ¤Ó· Ï‹ıÔ˜ ÌÔÓ¿‰ˆÓ Ô˘ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ¤Ó· Û‡ÓÔÏÔ (-¿‰·) ‹ ¤¯Ô˘Ó ÙË ÛËÌ·Û›· ÂÚ›Ô˘ (-·ÚÈ¿).
∆· ÂÚÈÏËÙÈο ·ÚÈıÌËÙÈο Û¯ËÌ·Ù›˙ÔÓÙ·È ·fi Ù· ·fiÏ˘Ù· ·ÚÈıÌËÙÈο ˆ˜ ÂÍ‹˜:
128
ËÏÒÓˆ ÔÛfiÙËÙ· η ‰ , Ò Ú Ù È ÛÂÈ : M 9 ∞ Ú¿ ∆ ∏ ∆ ∂ ¡√ ·) Ì ÙËÓ Î·Ù¿ÏËÍË -¿‰·: .¯. ‰˘¿‰·, ÙÚÈ¿‰·, ÙÂÙÚ¿‰·, ‰Âο‰·, ÂÈÎÔÛ¿‰· ÎÙÏ. ÌÔÓ¿‰· ∞ÏÏ¿: ¤Ó·˜
→
‚) Ì ÙËÓ Î·Ù¿ÏËÍË -·ÚÈ¿: .¯. ‰ÂηÚÈ¿, ‰ˆ‰ÂηÚÈ¿, ÂÈÎÔÛ·ÚÈ¿ ÎÙÏ. ∞˘Ù¿ Ù· ·ÚÈıÌËÙÈο Û˘Óԉ‡ÔÓÙ·È ·fi ÙÔ Î·ÌÈ¿ (.¯. ηÌÈ¿ ÂÈÎÔÛ·ÚÈ¿ Ì‹Ï·).
∆È ı· ı˘Ì¿Ì·È ÁÈ·... Ù· ·ÚÈıÌËÙÈο ∆· ·ÚÈıÌËÙÈο Ê·ÓÂÚÒÓÔ˘Ó ·ÚÈıÌÔ‡˜. À¿Ú¯Ô˘Ó ¤ÓÙ ηÙËÁÔڛ˜ ·ÚÈıÌËÙÈÎÒÓ: 1. ∞fiÏ˘Ù· (‰ËÏÒÓÔ˘Ó ÔÛfiÙËÙ·), .¯. ÙÚ›· 2. ∆·ÎÙÈο (‰ËÏÒÓÔ˘Ó ÛÂÈÚ¿), .¯. ÙÚ›ÙÔ˜ 3. ¶ÔÏÏ·Ï·ÛÈ·ÛÙÈο (‰ËÏÒÓÔ˘Ó ·fi fiÛ· ̤ÚË ·ÔÙÂÏÂ›Ù·È Î¿ÙÈ), .¯. ÙÚÈÏfi˜ 4. ∞Ó·ÏÔÁÈο (‰ËÏÒÓÔ˘Ó fiÛ˜ ÊÔÚ¤˜ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ Â›Ó·È ·fi οÙÈ ¿ÏÏÔ), .¯. ÙÚÈÏ¿ÛÈÔ˜ 5. ¶ÂÚÈÏËÙÈο (‰ËÏÒÓÔ˘Ó ÌÔÓ¿‰Â˜ Ô˘ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ¤Ó· Û‡ÓÔÏÔ), .¯. ÙÚÈ¿‰· ∆· ·ÚÈıÌËÙÈο ÌÔÚ› Ó· Â›Ó·È Â›ıÂÙ· ‹ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο.
∆È Ó· ı˘Ì¿Ì·È fiÙ·Ó Áڿʈ
ñ ∆· ·fiÏ˘Ù· ·ÚÈıÌËÙÈο ̤¯ÚÈ ÙÔ Â›ÎÔÛÈ ÁÚ¿ÊÔÓÙ·È ˆ˜ Ì›· ϤÍË: ‰Âη¤ÍÈ, ‰ÂηÂÊÙ¿. ∞fi ÙÔ Â›ÎÔÛÈ ¤Ó· Î·È ¿Óˆ ÁÚ¿ÊÔÓÙ·È ˆ˜ ͯˆÚÈÛÙ¤˜ ϤÍÂȘ: Û·Ú¿ÓÙ· ÔÎÙÒ, Ù¤ÛÛÂÚȘ ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ÂÓÙ·ÎfiÛÈ· ÂÓÂÓ‹ÓÙ· ÂÓÓ¤·. ñ ∆· Ù·ÎÙÈο ·ÚÈıÌËÙÈο ·fi ÙÔ ‰¤Î·ÙÔ˜ ÙÚ›ÙÔ˜ Î·È ÌÂÙ¿ ÁÚ¿ÊÔÓÙ·È ˆ˜ ͯˆÚÈÛÙ¤˜ ϤÍÂȘ: ‰¤Î·ÙÔ˜ ÙÚ›ÙÔ˜, ÂÈÎÔÛÙfi˜ ¤ÌÙÔ˜. ñ °Ú¿ÊÔÓÙ·È Ì ‰‡Ô -ÓÓ- ÙÔ ÂÓÓ¤·/ÂÓÓÈ¿ Î·È fiÛ· ·ÚÈıÌËÙÈο ·Ú¿ÁÔÓÙ·È ·fi ·˘Ùfi Î·È ÂÚȤ¯Ô˘Ó ÔÏfiÎÏËÚË ÙË Ï¤ÍË ÂÓÓ¤·/ÂÓÓÈ¿ (ÂÓÓÈ·ÎfiÛÈÔÈ, ÂÓÓÈ·Ï¿ÛÈÔ˜ ·ÏÏ¿ ÂÓÂÓ‹ÓÙ·, ¤Ó·ÙÔ˜, ÂÓÂÓËÎÔÛÙfi˜). ñ ∆· Û‡ÓıÂÙ· ·ÚÈıÌËÙÈο Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ‰Â‡ÙÂÚÔ Û˘ÓıÂÙÈÎfi ÙË Ï¤ÍË ÌÈÛfi˜ ÁÚ¿ÊÔÓÙ·È ÛÙË Ï‹ÁÔ˘Û· Ì -È. ¢ÂÓ ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó ÙÔÓ Î·ÓfiÓ· Î·È ÁÚ¿ÊÔÓÙ·È Ì -Ë fiÛ· ¤¯Ô˘Ó ÚÒÙÔ Û˘ÓıÂÙÈÎfi ÙÔ ·ÚÛÂÓÈÎfi ¤Ó·˜ Î·È ÙÔ ıËÏ˘Îfi Ì›·: ÂÓ¿ÌÈÛÈ Â˘ÚÒ, ‰˘fiÌÈÛÈ ÎÈÏ¿, ÙÂÛÛÂÚÈÛ‹ÌÈÛÈ ÒÚ˜, ÂÊÙ¿ÌÈÛÈ ÙfiÓÔÈ, ·ÏÏ¿ ÌÈ¿ÌÈÛË ÒÚ·, ÂÓ¿ÌÈÛ˘ ÙfiÓÔ˜.
129
ENOTHTA 10
K¿Óˆ οÙÈ, ·ı·›Óˆ οÙÈ ‹ ‚Ú›ÛÎÔÌ·È Û ÌÈ· ηٿÛÙ·ÛË ∆Ô Ú‹Ì·
ÃÙ˜ ›‰·Ì ÛÙÔÓ ÎÈÓËÌ·ÙÔÁÚ¿ÊÔ ÌÈ· Ù·ÈÓ›· fiÏÔ ‰Ú¿ÛË. ∫·È ÙÈ ‰ÂÓ ¤ÁÈÓÂ. √ ÚˆÙ·ÁˆÓÈÛÙ‹˜, ¤Ó·˜ ·ÛÙ˘ÓÔÌÈÎfi˜, ·Ó·˙ËÙÔ‡Û ÌÈ· Û˘ÌÌÔÚ›· ·Ú¯·ÈÔη‹ÏˆÓ. ™ÙËÓ ·Ú¯‹ ¤„·¯Ó ÛÙ· ·Ú¯Â›· ÙÔ˘ ÁÈ· ›¯ÓË Ù˘ Û›ڷ˜. ∞ÚÁfiÙÂÚ·, fiÙ·Ó ‚ڋΠÌÈ· ¿ÎÚË, ¿Ú¯ÈÛ ӷ ÙÔ˘˜ ·Ú·ÎÔÏÔ˘ı› Î·È Ó· ۯ‰ȿ˙ÂÈ ÙÚfiÔ˘˜ Ó· ÙÔ˘˜ ÍÂÛοÛÂÈ. ∞ÏÏ¿ ÎÈ ÂΛÓÔÈ ‰ÂÓ ¤ÌÂÈÓ·Ó Ì ÛÙ·˘ÚˆÌ¤Ó· ¯¤ÚÈ·. ªfiÏȘ ÙÔÓ ·ÓÙÈÏ‹ÊıËηÓ, ÚÔÛ¿ıËÛ·Ó Ì οı ÙÚfiÔ Ó· ÙÔÓ ÍÂÊÔÚÙˆıÔ‡Ó. ª¿ÏÈÛÙ· Ï‹ÚˆÛ·Ó ¤Ó·Ó ·‰›ÛÙ·ÎÙÔ Î·ÎÔÔÈfi ÁÈ· Ó· ÙÔÓ Î˘ÓËÁ‹ÛÂÈ. √ ·ÛÙ˘ÓÔÌÈÎfi˜ Í¤Ê˘Á ÛηÚÊ·ÏÒÓÔÓÙ·˜ ·fi ÙÔÓ ÊˆÙ·ÁˆÁfi. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, ‚Ú¤ıËΠÛÙÔ ÂÚ‚¿˙È ÂÓfi˜ ·Ú·ı‡ÚÔ˘ ¯ˆÚ›˜ Ó· ÌÔÚ› Ó· ‰È·Ê‡ÁÂÈ ·fi ·ÏÏÔ‡. ∞Ó·ÁοÛÙËΠӷ ‚Ô˘Ù‹ÍÂÈ ÛÙÔ ÎÂÓfi ηÈ, ÁÈ· ηϋ ÙÔ˘ Ù‡¯Ë, ÚÔÛÁÂÈÒıËΠÛÙËÓ Î·ÚfiÙÛ· ÂÓfi˜ ÊÔÚÙËÁÔ‡. AÊÔ‡ ›¯Â È· ÍÂʇÁÂÈ ·fi ÙÔÓ Î›Ó‰˘ÓÔ, Ô ·ÛÙ˘ÓÔÌÈÎfi˜ ¤ÛÙÂÈÏ ÙÔ˘˜ Û˘ÓÂÚÁ¿Ù˜ ÙÔ˘ ÛÙÔ ÎÚËÛʇÁÂÙÔ ÙˆÓ Î·ÎÔÔÈÒÓ.
√Ú¤ÛÙË, ‰Â˜ Ù· ÏfiÁÈ· ÛÔ˘! ŸÙ·Ó ÌÈÏ¿Ì ÁÈ· ÂÓ¤ÚÁÂȘ Î·È Î·Ù·ÛÙ¿ÛÂȘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÌÂ Û˘Ó‹ıˆ˜ Ú‹Ì·Ù·.
ENEƒ°∂π∂™ ›‰·Ì ӷ ۯ‰ȿ˙ÂÈ Ó· ‰È·Ê‡ÁÂÈ ¤ÛÙÂÈÏ Î.¿.
→
∫∞∆∞™∆∞™∂π™ ‚Ú¤ıËΠ¤ÌÂÈÓ·Ó ·ÓÙÈÏ‹ÊıËÎ·Ó Î.¿.
ƒ∏ª∞ ∂›Ó·È ÎÏÈÙfi ̤ÚÔ˜ ÙÔ˘ ÏfiÁÔ˘ Ô˘ ÙÔ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈԇ̠ÁÈ· Ó· ÂÎÊÚ¿ÛÔ˘Ì ÌÈ· ÂÓ¤ÚÁÂÈ· ‹ ηٿÛÙ·ÛË. ∂›Ó·È ÙÔ ÈÔ ÎÂÓÙÚÈÎfi ̤ÚÔ˜ ÙÔ˘ ÏfiÁÔ˘ ÁÈ·Ù› Á‡Úˆ ÙÔ˘ ¯Ù›˙Ô˘Ì ÚÔÙ¿ÛÂȘ.
130
™¯ËÌ·Ù›˙ ˆ Ï¤Í ÂȘ
10.1
°ÂÓÈο ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο
∞. ¶ÚfiÛˆÔ Î·È ·ÚÈıÌfi˜
ŸÏÔÈ Ì·˜ ÙÚÔÌ¿Í·Ì fiÙ·Ó Ô ·ÛÙ˘ÓÔÌÈÎfi˜ ‹‰ËÍ ·fi ÙÔ Ì·ÏÎfiÓÈ ¿Óˆ ÛÙËÓ Î·ÚfiÙÛ· ÙÔ˘ ÊÔÚÙËÁÔ‡. ∆ÚfiÌ·ÍÂ Ô ı›Ԙ µÚ·Û›‰·˜, ÙÚfi̷͘ ÂÛ‡, ÙÚfiÌ·Í·Ó Î·È Ù· Í·‰¤ÏÊÈ· Ì·˜. ™·˜ ÎÔÚfiȉ„· Ï›ÁÔ Ô˘ ÙÚÔÌ¿Í·ÙÂ, ·ÏÏ¿, Ó· ˆ ÙËÓ ·Ï‹ıÂÈ·, ÙÚfiÌ·Í· ÎÈ ÂÁÒ ·ÚÎÂÙ¿.
∆Ô Ú‹Ì· ‰¤¯ÂÙ·È ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ ηٷϋÍÂȘ Ô˘ ‰Â›¯ÓÔ˘Ó ÁÈ· ÔÈÔÓ ÌÈÏ¿Ì οı ÊÔÚ¿ (‰ËÏ·‰‹ ‰Â›¯ÓÔ˘Ó ∞ã, µã, °ã ÚfiÛˆÔ ÂÓÈÎÔ‡ Î·È ÏËı˘ÓÙÈÎÔ‡ ·ÚÈıÌÔ‡):
∂ÓÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜
¶ÏËı˘ÓÙÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜
∞ã ÚfiÛˆÔ
ÂÁÒ
ÙÚfiÌ·Í-·
fiÏÔÈ Ì·˜
ÙÚÔÌ¿Í-·ÌÂ
µã ÚfiÛˆÔ
ÂÛ‡
ÙÚfiÌ·Í-˜
ÂÛ›˜
ÙÚÔÌ¿Í-·ÙÂ
°ã ÚfiÛˆÔ
Ô ı›Ԙ µÚ·Û›‰·˜
ÙÚfiÌ·Í-Â
Ù· Í·‰¤ÏÊÈ· Ì·˜
ÙÚfiÌ·Í-·Ó
ªÂ Ï›Á· ÏfiÁÈ·, ÙÔ Ú‹Ì· ¤¯ÂÈ ÚfiÛˆÔ Î·È ·ÚÈıÌfi.
µ. ¶ÔÈfiÓ ÂÓÂÚÁ›·˜ Î·È ¯ÚfiÓÔÈ
ªÔÚÔ‡ÌÂ, ·ÎfiÌ·, Ó· ÚÔÛı¤ÛÔ˘Ì ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ ηٷϋÍÂȘ ‹ ÌfiÚÈ· ÁÈ· Ó· ‰Â›ÍÔ˘Ì fiÙ ¤ÁÈÓÂ Ë Ú¿ÍË Ô˘ ÂÚÈÁÚ¿ÊÔ˘ÌÂ:
131
☺
Αριθµητικά είναι οι λέξεις που εκφράζουν αριθµητικές έννοιες (αριθµητική ποσότητα, αριθµητική σειρά, πλήθος κτλ). Υπάρχουν αριθµητικά επίθετα και αριθµητικά ουσιαστικά. ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ ΕΠΙΘΕΤΑ Φανερώνουν ένα συγκεκριµένο πλήθος. Aπόλυτα Είναι όλοι οι αριθµοί π.χ. Μας έδωσαν τέσσερα βιβλία Φανερώνουν τη σειρά ή τη θέση που έχει το ουσιαστικό που προσδιορίζουν µέσα σε µια Τακτικά οµάδα π.χ. Τερµάτισε τρίτος. Φανερώνουν από πόσα απλά µέρη Πολλαπλασιαστικά αποτελείται κάτι π.χ. Η 25η Μαρτίου είναι διπλή γιορτή Φανερώνουν πόσες φορές µεγαλύτερο είναι κάτι από κάτι άλλο. Αναλογικά π.χ. Η Ειρήνη χρειάστηκε τριπλάσιο χρόνο από
☺
Αριθµητικά είναι οι λέξεις που εκφράζουν αριθµητικές έννοιες (αριθµητική ποσότητα, αριθµητική σειρά, πλήθος κτλ). Υπάρχουν αριθµητικά επίθετα και αριθµητικά ουσιαστικά. ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ ΕΠΙΘΕΤΑ Φανερώνουν ένα συγκεκριµένο πλήθος. Aπόλυτα Είναι όλοι οι αριθµοί π.χ. Μας έδωσαν τέσσερα βιβλία Φανερώνουν τη σειρά ή τη θέση που έχει το ουσιαστικό που προσδιορίζουν µέσα σε µια Τακτικά οµάδα π.χ. Τερµάτισε τρίτος. Φανερώνουν από πόσα απλά µέρη Πολλαπλασιαστικά αποτελείται κάτι π.χ. Η 25η Μαρτίου είναι διπλή γιορτή Φανερώνουν πόσες φορές µεγαλύτερο είναι κάτι από κάτι άλλο. Αναλογικά π.χ. Η Ειρήνη χρειάστηκε τριπλάσιο χρόνο από
την Άννα για να τελειώσει τη δουλειά της.
Περιληπτικά
ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ Εκφράζουν ένα σύνολο από ανθρώπους, ζώα ή πράγµατα. π.χ. Αγόρασε µια δωδεκάδα αυγά.
την Άννα για να τελειώσει τη δουλειά της.
Περιληπτικά
ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ Εκφράζουν ένα σύνολο από ανθρώπους, ζώα ή πράγµατα. π.χ. Αγόρασε µια δωδεκάδα αυγά.
Ονοματεπώνυμο:……………………………………………………………………………………………. .
ΑΠΟΛΥΤΑ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ ΕΠΙΘΕΤΑ Όταν ένα αριθμητικό επίθετο φανερώνει ένα πλήθος από ουσιαστικά, λέγεται απόλυτο αριθμητικό επίθετο. π.χ. Αγόρασα τρία μολύβια. Ο παππούς μου έχει δεκαπέντε κατσίκες. Τα απόλυτα αριθμητικά επίθετα από το 13 δεκατρείς-δεκατρία μέχρι το 19 δεκαεννέα-δεκαεννιά γράφονται με μία λέξη. Το ίδιο γίνεται κι όταν βρίσκονται μέσα σε μεγαλύτερους αριθμούς. π.χ. [ 1.918 ] χίλια εννιακόσια δεκαοχτώ. Τα απόλυτα αριθμητικά επίθετα από το 21 και πέρα γράφονται σε χωριστές λέξεις. π.χ. [είκοσι ένα, τριάντα οχτώ ].
1. Συμπλήρωσε τα απόλυτα αριθμητικά Έχω στη συλλογή μου (313)………………………………………… γραμματόσημα με πουλιά. Ο προπάππος μου γεννήθηκε το έτος (1919)…………………….. ……………………………………………………………………………. Η αδερφή μου γεννήθηκε το (1999) ……………………………......... …………………………….. και είναι (10) ……….. χρόνια μεγαλύτερή μου. Η γιαγιά μου είναι (85) ………………………………..χρονών . Η τάξη μου έχει …………………………..(16) παιδιά. Το χωριό μας είναι πολύ μικρό. Έχει μόνο ...…………………..(25) …………………………………….οικογένειες.
ΤΑΚΤΙΚΑ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ ΕΠΙΘΕΤΑ Όταν ένα αριθμητικό επίθετο δείχνει θέση-σειρά, λέγεται τακτικό αριθμητικό επίθετο. π.χ. 5ος πέμπτος, 51ος πεντηκοστός πρώτος Τα τακτικά αριθμητικά επίθετα από το 13ος δέκατος τρίτος και πέρα γράφονται σε χωριστές λέξεις. π.χ. 14ος δέκατος τέταρτος, 217ος διακοσιοστός δέκατος έβδομος. ΟΡΘΟΓΡΑΦΙΑ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΩΝ Το εννέα-εννιά και το εννιακόσια, εννιακοσιοστός-ή-ό, γράφονται με δύο [νν]. Το ένατος-η-ο, το ενενήντα και το ενενηκοστός-ή-ό γράφονται με ένα [ ν ].
2. Συμπλήρωσε τα τακτικά αριθμητικά Ο Αντρέας έτρεξε στο μαραθώνιο δρόμο της Αθήνας και τερμάτισε 99ος ……………………………………………. . Ο 1ος ……………… , ο 2ος ……………… και ο 3ος ……………... αθλητής παίρνουν μετάλλιο. Είναι η 80η ……………………….. φορά που παίρνω άριστα στην ορθογραφία μου. Πήγα στο θέατρο και κάθισα στην 44 η ………………………… θέση και 21η ………………………………… σειρά. Είμαι το 5ο …………………………..παιδί της οικογένειας. Στην παρέλαση ήμουν στην 7η ………………………………σειρά. Στο τετράδιο γραμματικής: α) Κλίνω το ρήμα βλέπω σε όλους τους χρόνους β) Κλίνω το ρήμα εγκαταλείπω σε ενεργητική και παθητική φωνή γ)Κλίνω το ουσιαστικό μαζί με το επίθετο ο μικρός πρόσφυγας