Οριστική Ενεργητικής και Μέσης Φωνής Επαναληπτικό μάθημα
Κλίση οριστικής Ενεστώτα και Μέλλοντα του ρ. λύω ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ Οριστική
Απαρέμφατο
ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ
Μετοχή
λύ–ω
λύ–ομεν
Απαρέμφατο
Μετοχή
λύ–σ- ω
λύ–εις λύ–ει
Οριστική
λύ – ειν
λύ–ων
λύ–σ-εις
λύ–ουσα,
λύ–σ- ει
λῦ–ον
λύ–σ-ομεν
λύ–ετε
λύ–σ- ετε
λύ–ουσιν
λύ–σ- ουσιν
Σχηματισμός Μέλλοντα
λύ- σ – ων , λύ – σ- ειν
λύ–σ- ουσα, λῦ-σ – ον
Κλίση οριστικής Ενεστώτα και Μέλλοντα του ρ. λύομαι
ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ Οριστική
Απαρέμφατο
ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ Μετοχή
λύ–ω
λύ–ομεν
Απαρέμφατο
Μετοχή
λύ–σ- ω
λύ–εις λύ–ει
Οριστική
λύ – ειν
λύ–ων
λύ–σ-εις
λύ–ουσα,
λύ–σ- ει
λῦ–ον
λύ–σ-ομεν
λύ–ετε
λύ–σ- ετε
λύ–ουσιν
λύ–σ- ουσιν
λύ- σ – ων , λύ – σ- ειν
λύ–σ- ουσα, λῦ-σ – ον
ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ
ΑΟΡΙΣΤΟΣ
Κλίση οριστικής Παρατατικού και Αορίστου του ρ. λύω Οριστική Οριστική
Οριστική Οριστική
– ον ἒλυἒλυ – ον
ἒλυ – σα σα
– ες ἒλυἒλυ – ες
ἒλυ –– σας σας
λύ λύ – σας –σ
ἒλυἒλυ – ε– ε
ἒλυ –– σε ἒλυ σε
λύ λύ – σασα –σ
– ομεν ἐλύἐλύ – ομεν
ἐλύ– σαμεν ἐλύ– σαμεν
ἐλύ – ετε
ἐλύ – ετε
ἒλυ – ον
ἒλυ – ον
Αύξηση ρήμα αρχίζει από…Αύξηση η αύξηση είναι… μα αρχίζει από… η εαύξηση είναι… μφωνο ωνο εη
Απαρέμφατο Απαρέμφατο
λῦ - σαι
λῦ - σαι
Μετ Μετοχή
λῦ - σαν
λῦ -
ἐλύ – σατε
ἐλύ – σατε ἒλυ – σαν
ἒλυ – σαν
Σχηματισμός Αόριστου Σχηματισμός Αόριστου Σχηματίζεται από: Σχηματίζεται από: 1) το θέμα του μέλλοντα, 1) την το θέμα του μέλλοντα, 2) αύξηση (ίδια με του παρατατ
Τα ρήματα στην οριστική των ιστορικών χρόνων, δηλ. του παρατατικού, του αορίστου και του υπερσυντελίκου, παίρνουν στην αρχή του θέματος αύξηση, η οποία δηλώνει το παρελθόν. Υπάρχουν δύο είδη αύξησης: η συλλαβική και η χρονική.
Κλίση οριστικής Παρατατικού και Αορίστου του ρ. λύομαι
Κλίση οριστικής Παρακείμενου και Υπερσυντέλικου του ρ. λύω
Ο παρακείμενος και ο υπερσυντέλικος έχουν στην αρχή του θέματος αναδιπλασιασμό σε όλες τις εγκλίσεις και στους ονοματικούς τύπους (απαρέμφατο, μετοχή).
1. ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ του αρχικού συμφώνου με ένα ε-
1α) Όσα ρήματα αρχίζουν από σύμφωνο, όχι όμως από διπλό ή το ῥ: π.χ. λύω > λέ-λυ-κα. Προσοχή: Όσα ρήματα αρχίζουν από χ, φ, θ, στον αναδιπλασιασμό τα γράμματα αυτά μετατρέπονται σε κ, π, τ χ > κ = χορεύω > κε-χόρευ-κα, φ > π = φυτεύω > πε-φύτευ-κα θ > τ = θύω > τέ-θυ-κα 1β) Όσα ρήματα αρχίζουν από δύο σύμφωνα, όμως το πρώτο από αυτά είναι ένα από τα άφωνα (π, β, φ, κ, γ, χ, τ, δ, θ) και το δεύτερο είναι ένρινο (μ, ν) ή υγρό (λ, ρ) π.χ. γράφω > γέ-γρα-φ-α, βλάπτω > βέ-βλα-φ-α 2α) Όσα ρήματα αρχίζουν από δύο σύμφωνα, χωρίς όμως το πρώτο να είναι άφωνο και το δεύτερο ένρινο ή υγρό, π.χ. σπουδάζω > ἐ-σπούδα-κ-α
2. ΣΥΛΛΑΒΙΚΗ αύξηση
2β) Όσα ρήματα αρχίζουν από τρία σύμφωνα, π.χ. στρατεύω > ἐ-στράτευ-κ-α 2γ) Όσα ρήματα αρχίζουν από διπλό σύμφωνο ζ, ξ, ψ, π.χ. ψαύω > ἔ-ψαυ-κ-α 2δ) Τα ρήματα που αρχίζουν από ῥ, τότε παίρνουν ένα -ἐ- ως συλλαβική αύξηση και διπλασιάζουν το ρ π.χ. ῥίπτω > ἔρ-ρι-φ-α
3. ΧΡΟΝΙΚΗ αύξηση
3α) Όσα ρήματα αρχίζουν από φωνήεν ή δίφθογγο Ό,τι αλλαγές είχαμε στον Παρατατικό και στον Αόριστο, οι ίδιες συμβαίνουν και στον Παρακείμενο Τσατσούρης Χρήστος, Φιλόλογος Γυμνασίου Μαγούλας π.χ. ἁλιεύω > ἡ-λίευ-κ-α xtsat.blogspot.gr
Προσέχω το αρχικό γράμμα του ρήματος στην οριστική Ενεστώτα και αναλόγως επιλέγω:
Τσατσούρης Χρήστος, Φιλόλογος Γυμνασίου Μαγούλας xtsat.blogspot.gr
1. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται στον αναδιπλασιασμό που παίρνουν τα ρήματα Προσέχω σε ποιες περιπτώσεις βάζω μπροστά από το θέμα συλλαβική αύξηση, που αρχίζουν από δασέα σύμφωνα (χ, φ, θ), τα οποία τρέπονται στα δηλ. ένα ἐαντίστοιχα ψιλά (κ, π, τ):
2.Προσέχω Στα σύνθετα ή παρασύνθετα ρήματα με α′ συνθετικό πρόθεση ο σε ποιες περιπτώσεις βάζω μπροστά από το θέμα συλλαβική αύξηση, δηλ. αναδιπλασιασμός μπαίνει μετά την ένα πρόθεση, π.χ. ἀπο-γράφω → ἀπο-γέἐγραφα.
Φωνηεντόληκτα και οδοντικόληκτα (τ,δ,θ)
ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ
Χειλικόληκτα (π,β,φ)
-κα
-χα
-φα
-κας
-χας
-φας
-κε
-χε
-φε
-καμεν
-χαμεν
-φαμεν
-κατε
-χατε
-φατε
-κασι(ν)
-χασι(ν)
-φασι(ν)
Φωνηεντόληκτα και οδοντικόληκτα (τ,δ,θ)
ΥΠΕΡΣΥΝΤΕΛΙΚΟΣ
Ουρανικόληκτα (κ,γ,χ)
Ουρανικόληκτα (κ,γ,χ)
Χειλικόληκτα (π,β,φ)
-κειν
-χειν
-φειν
-κεις
-χεις
-φεις
-κει
-χει
-φει
-κεμεν
-χεμεν
-φεμεν
-κετε
-χετε
-φετε
-κεσαν
-χεσαν
-φεσαν
Τσατσούρης Χρήστος, Φιλόλογος Γυμνασίου Μαγούλας xtsat.blogspot.gr
Κλίση οριστικής Παρακείμενου και Υπερσυντέλικου του ρ. λύω
Κλίση οριστικής Παρακείμενου και Υπερσυντέλικου του ρ. λύομαι