ArchitectenPunt editie 2

JAARGANG 2 | EDITIE 2

BIM LOKET

brengt open standaarden onder één dak

DE VOORDELEN VAN BIM optimaal benutten

BIM...

STABU

en classificaties en wetgeving en software in fasen

STABU, DE,’I’ IN BIM

KOSTENBESPARING DOOR SAMENWERKING

CONSTRUCTIES & MATERIAAL | DAKEN | DEUREN | GEVELS | INRICHTING | INSTALLATIES | LIFTEN & TRAPPEN | RAMEN | VEILIGHEID | VLOEREN | WANDEN

DESIGN & AKOESTIEK

De BREEDVELD formule voor Prettig Werken BREEDVELD is leverancier van optimale flexibiliteit, openheid en transparantie. Waar nodig doen we daar ook nog een vleugje akoestiek bij. Het resultaat mag er zijn. Mobiele wandsystemen die het verschil maken. Technisch, visueel en op de lange termijn. Vraag naar de nieuwe documentatie.

www.breedveld.com T 0487 542888

FLEXIBELE ESTHETICA WAAR HET STIL VAN WORDT

PA N E E LWA N D E N G L A S WA N D E N S C H U I F WA N D E N V O U W WA N D E N

VOORWOORD Voor u ligt de tweede editie van de STABU Stijlgids, welke wederom in samenwerking met XYTO Media tot stand is gekomen. Er is sinds de vorige uitgave van het ArchitectenPunt een hoop gebeurd. STABU Bouwbreed wordt steeds meer omarmd door de Nederlandse bouwsector. Alhoewel we er nog lang niet zijn en vol ambitie door ontwikkelen, horen we veelal positieve geluiden over de systematiek. De volgende uitdaging is de koppeling met BIM. De eerste stap is reeds gezet. Dankzij de koppeling met de 3D-werkmethodiek van ICN Solutions is het mogelijk de informatie uit STABU te koppelen aan het 3D-model

IR. L.M. (MARC) VERHAGE ALGEMEEN DIRECTEUR STABU Fotografie Ronald Bruinink

in Revit. We verwachten dat er de komende tijd meer koppelingen gerealiseerd gaan worden en dat partijen software gaan bouwen die de uitgebreide database van STABU gaat ontsluiten voor CAD-software. Op deze wijze kan naast het virtuele model een in­ formatiedossier worden opgebouwd. Momenteel worden er stevige discussies gevoerd in de markt. Wat is leidend: het model of het informatiedossier? Voor STABU Bouwbreed is dat om het even. Zodra de plug-ins zijn gerealiseerd is het mogelijk informatie uit te wisselen tussen het model én het dossier.

STABU gelooft in de toekomst met BIM. BIM staat wat ons betreft voor Bouw Informatie Management. Het managen van alle informatiestromen in de gehele keten gedurende de gehele levenscyclus van een bouwwerk. Partijen met verstand van zaken kunnen kennis toevoegen aan het gebouwdossier en uitvoerende partijen kunnen er informatie aan onttrekken. Waar en wanneer ze dat nodig hebben. STABU levert een deel van die informatie.

Op gestructureerde en een gestandaardiseerde wijze. Zodat iedereen heel snel begrijpt waar men het over heeft en informatie eenvoudig kan (terug)vinden. Natuurlijk hebben we het over gevalideerde data. Wij zorgen ervoor dat u uw informatie kunt baseren op geldende wet- en regelgeving.

04

ARCHITECTENpunt

COLOFON ARCHITECTENPUNT

is een samenwerking tussen STABU en XYTO Media STABU C Telefoonweg 32, 6712 GC EDE

Wij kunnen dit niet alleen. Wij hopen dat wij partijen in de markt enthousiast kunnen

P Postbus 36, 6710 BA EDE

maken en dat opdrachtgevers uiteindelijk Bouwbreed gaan vragen van hun bouwpartners.

T +31 (0)318 63 3026 (algemeen)

Wanneer iedereen het gaat gebruiken wordt het een standaard. Zoals de voorganger van

W www.stabu.org

Bouwbreed, STABU² een vrijwel overal toegepaste standaard is. Wij gaan zelfs zover dat

XYTO Media

wij ervan overtuigd zijn dat een van de onderliggende classificaties wel eens dé vervanger

C Middenweg 453a

zou kunnen zijn van de veelgebruikte NL/SfB. Maar het is niet aan ons om dat te bewijzen.

1704 BB Heerhugowaard

Bouwbreed bewijst zichzelf. We hopen straks dat iedereen in de bouwsector dezelfde taal

T +31 (0)72 7113 109

spreekt. In ieder geval op het gebied van het uitwisselen van specificaties.

@ info@xyto.nl

Omdat wij geloven in BIM zijn wij ook nauw betrokken bij het BIM Loket, dat als doel heeft

Uitgever XYTO Media

het gebruik van BIM te stimuleren en te ondersteunen. Wij nemen deel in het bestuur van

Hoofdredactie Klaas-Jan Mud

het BIM Loket. We proberen de koppeling te leggen tussen NL/SfB en de verbeterde versie

Eindredactie Klaas-Jan Mud,

daarvan: Bouwbreed Bouwsystemen & Installaties. En we zijn voornemens deze laatste

Lex Rendering, Diana Kervel

onder te brengen in het BIM Loket zodat deze vrij toegankelijk (open) wordt. Wij hebben

Vormgeving Helga Martens

vertrouwen dat STABU haar toegevoegde waarde met de nieuwe systematiek voor de

Redactie Marieke Pool

bouwsector als geheel, en op het gebied van BIM in het bijzonder, zal gaan bewijzen. Zoals

Fotografie Ronald Bruinink, Marije

gezegd gaat het steeds beter met de acceptatie van en het enthousiasme voor Bouwbreed.

Dijkema Hugo de Jong, Gerard Kievits

Zowel de systematiek als de software zijn volwassen en worden steeds vaker gebruikt in

Sales Klaas-Jan Mud, Stefan Mol,

projecten. We zien de toekomst dan ook met veel vertrouwen tegemoet. ■

Benjamin Rog Druk S.A. Corelio Printing, Brussel

ir. L.M. (Marc) Verhage

Verspreiding Nic. Oud, Heerhugowaard

Algemeen Directeur STABU

Oplage 10.000 exemplaren Copyright

TEKST EN BEELD DOOR XYTO ME-

DIA GEMAAKT ZIJN EIGENDOM VAN XYTO MEDIA EN MOGEN NIET ZONDER TOESTEMMING VOOR ANDERE DOELEINDEN WORDEN GEBRUIKT. XYTO MEDIA EN DIENS OPDRACHTGEVER ZIJN NIET AANSPRAKELIJK VOOR EVENTUELE ONJUISTHEDEN IN DEZE UITGAVE. XYTO MEDIA EN DIENS OPDRACHTGEVER ZIJN NIET VERANTWOORDELIJK VOOR HANDELINGEN VAN DERDEN WELKE MOGELIJKERWIJS VOORTVLOEIEN UIT HET LEZEN VAN DEZE UITGAVE.

ARCHITECTENpunt

05

024

Holland Mast

Aandacht trek je met verlichting en beweging

029 INHOUD

Holland Mast is in 1985 opgericht en komt voort uit het aloude instituut Van der Neut masten. Holland Mast weet de ervaring van Van der Neut optimaal te combineren met de modernste technieken en materialen. Deze combinatie maakt van Holland Mast de meest toonaangevende leverancier van zowel standaard oplossingen als maatwerk in masten, vlaggen, aankleding van events, city-dressing en design. Holland Mast durft rustig te stellen dat ze dé specialist van Nederland zijn.

STABU

004 VOORWOORD 010 INTRODUCTIE STABU EN BIM Interview Marc Verhage

018 BIM EN CLASSIFICATIES Interview BIM Loket en CROW

040 STABU EN BIM

Vijf STABU specialisten aan het woord

060 BIM EN WETGEVING

Interview instituut voor bouwrecht (IBR)

072 UNI-ADVIES

Adviseurs in gepleisterd bouwen

074

Kingspan unidek

Van het dak naar de gevel

Kingspan Unidek is leverancier van innovatieve oplossingen voor snel en efficiënt bouwen en isoleren. Deze oplossingen leveren een actieve bijdrage aan energiebesparing en optimalisatie van het leefcomfort. Dankzij de voortdurende aandacht voor milieueffecten tijdens productontwikkeling, productie en recycling zijn de isolatieoplossingen bovendien duurzaam. De onderneming, opgericht in 1969 en voorheen bekend als Unidek B.V., is onderdeel van de Kingspan Group. Kingspan is wereldwijd leider op het gebied van hoogwaardige isolatie, bouwmaterialen en geïntegreerde solar-oplossingen.

035

046 096 CONSTRUCTIES & MATERIALEN

024 INTERVIEW HOLLAND MAST

Aandacht trek je met verlichting en beweging

029 ALLEEN VOOR PROFESSIONALS Alleen door Ardex

079 067 ALL-IN BEDRIJFSDEUREN & DOCKING Uw betrouwbare partner

068 GELUIDSWERENDE DEURSYSTEMEN Van dBdoors

GEVELS

031 TEN HAVE BETON

074 INTERVIEW KINGSPAN UNIDEK

035 CASE STUDY

079 SOLARLUX

039 BLUEDEC

080 SWELA

Begin met een prefab kelder Cosentino: revolutionaire Dekton gevel voor Cajamar Group Hogere EPC eisen bouwtechnisch haalbaar

DAKEN

046 INTERVIEW GORTER GROUP Kwaliteit verloochent zich niet

051 SDS OMMEN

Moderne klassieker

052 IKKING GROUP

Greening the world, one roof at a time

056 GLAZING VISION EUROPE Things are looking up

DEUREN

062 ONTMOET JANNIE KOOIJ

Van het dak naar de gevel

Passie voor openheid en transparantie Fabrics for living architecture

083 POLYPLUS

Polyester dakgoten, duurzaam met luxe uitstraling

084 CASE STUDY

The Flagstone Company & Strikolith

088 GEVELMEESERS

Kies de juiste duurzame bescherming

INRICHTING

096 INTERVIEW FORTEZZA

Voor iedereen zonder ophaalbrug

100 TOILETCABINES EN SANITAIRE WANDEN Van Kemmlit

Van REINÆRDT Deuren

068 084

056

ARCHITECTENpunt

07

116

JK vloerverwarming

JK FERMAFLOOR Renovatie&transformatie

JK vloerverwarming levert naast afgiftesystemen voor lage temperatuur-verwarming (LTV) en hoge temperatuur-comfortkoeling met name oplossingen en totaal concepten. JK zorgt ervoor dat opdrachtgevers worden ontzorgd. Samenwerking met partners staat daarbij centraal. Bundelen van krachten en kennis zorgt voor doorontwikkelde systemen, onder andere ook voor de droogbouw met een optimale basis voor vloerafwerking. Investeren in kennis en innovatie is vanzelfsprekend.

100 INHOUD STABU

090 BIM EN SOFTWARE Interview Contrusoft

112 INTERVIEW

Architectenbureau Koorn

129 BIM EN SOFTWARE ICN Solutions

144 BIM IN FASEN

Van Architect tot sloper

174 BIM EN SOFTWARE Interview Cad & Company

INRICHTING

105 OCS ACTIEF

Binnen nieuwe campus Heerlen

107 QUOOKER

De zuinigste kokenwaterboiler

108 LAGOTRONICS

De invloed van dynamisch licht

178

STAS picture hanging systems

STAS… een naam die blijft hangen!

STAS picture hanging systems is in 1995 opgericht door de broers Rien en André Stas.

Inmiddels staat het bedrijf uit Eindhoven alom bekend als ontwikkelaar, fabrikant en distributeur van innovatieve en gepatenteerde ophangsystemen. Anno 2016 hangen de systemen in meer dan 50 landen: bij mensen thuis, in bedrijven, in non-profit instellingen en in musea en galerieën. STAS, specialist in ophangsystemen voor schilderijen en overige wanddecoratie.

164

108 132 INSTALLATIES

154 VLOEREN

116 INTERVIEW JK VLOERVERWARMING

164 INTERVIEW TARKETT

124 HEALTHY SCHOOL CONCEPT

168 DUOFOR, COMBIFOR

127 INATHERM

171 ORKA SYNTHETICS

JK Fermafloor Renovatie & Transformatie Van Renson

Vuilafstotende coating voor toevoer-, afzuig- en brandventielen

LIFTEN & TRAPPEN

132 VAN DEN BEEMD

Een begrip in de wereld van liftschachten

RAMEN

136 INTERVIEW VELUX NEDERLAND

Daglicht, gezondheid en duurzaamheid centraal

141 VENTIVIEW

Nieuw bij Belned

VEILIGHEID

Duurzaamheid zit in ons DNA

De vloer die zich aanpast aan uw bouwwerk Focus op productie en ontwikkeling van duurzame oplossingen

172 STORAX

De milieuvriendelijkste schoonloopzone

WANDEN

178 INTERVIEW STAS PICTURE HANGING SYSTEMSSTAS, een naam die blijft hangen

182 BREEDVELD MOBIELE WANDEN Innovatie en design geven mobiele wanden een nieuw perspectief

185 MAARS

Living walls

154 INTERVIEW BEELE ENGINEERING

186 FAAY PREFAB UNITS

159 XS PLATFORMS

190 DERAKO INTERNATIONAL

160 AXIS COMMUNICATIONS

193 ARCHITECTUURPLAQUETTE

Sealing Valley: leren en innoveren in Aalten

Esthetische valbeveiliging voor groendaken Met BIM wordt het ontwerp de rode draad

124 136

Prefab is geen taboe

Design in massief hout

Geeft gebouwen hun naam

190

ARCHITECTENpunt

09

INTRODUCTIE STABU EN BIM | INTERVIEW MARC VERHAGE

EEN GESPREK MET MARC VERHAGE, ALGEMEEN DIRECTEUR

STABU en BIM TEKSTMARIEKE POOL ■ FOTOGRAFIERONALD BRUININK

‘STABU IS VANWEGE DIVERSE ONTWIKKELINGEN IN DE MARKT ENKELE JAREN GELEDEN BEGONNEN MET HET MAKEN VAN EEN NIEUWE SPECIFICATIESYSTEMATIEK. EÉN DIE GEREED IS VOOR DE TOEKOMST. EEN TOEKOMST MET ANDERE SAMENWERKINGSVORMEN, ANDERE CONTRACTSTELSELS EN HET WERKEN MET BIM. WANNEER JE BIM ZIET ALS BOUWWERK INFORMATIE MANAGEMENT, DAN IS DE LINK NAAR HET NIEUWE BOUWBREED DIRECT DUIDELIJK’.

010

ARCHITECTENpunt

‘VOLG NIET PER DEFINITIE DIEGENE DIE HET HARDST SCHREEUWT.’

ARCHITECTENpunt

STABU

011

‘BOUWBREED FACILITEERT. HET SCHRIJFT NIETS VOOR. HET NEEMT GEEN TAKEN OVER. HET DWINGT NERGENS TOE.’ OVER STABU WORDT NOGAL EENS GEZEGD DAT HET EEN GESLOTEN SYSTEEM IS. HOE PAST DAT IN DE (OPEN) BIM-FILOSOFIE? ‘Om de STABU-database te kunnen gebruiken moet je een licentie hebben. Dat is correct. De gebruiker betaalt voor de data in STABU. Voor niets gaat de zon op, STABU moet als organisatie ook ergens van betaald worden. Echter, als ontvanger van STABU-data is er

STABU STAAT BEKEND ALS LEVERANCIER VAN DE STANDAARD BESTEKSYSTEMATIEK. WAT HEEFT DAT MET BIM TE MAKEN?

een gratis viewer te downloaden, waarmee het bestek, project- of gebouwdossier in te zien is. Softwarehuizen kunnen om niet een exploitatieovereenkomst afsluiten met STABU om de data te ontsluiten in diverse software zoals besteksverwerkende software,

Bouwbreed biedt een onderlegger (een format) om een project- of

calculatie- en CAD-pakketten. Ook hier geldt weer dat wanneer

gebouwdossier te maken. Een dossier dat gestart wordt bij het

men de data van STABU wil gebruiken, hiervoor een licentie nood-

Programma van Eisen, met functionele specificaties en dat mee-

zakelijk is.’

gaat met het bouwwerk tot het moment van slopen. Alle tussenliggende fases, met hun eigen informatiebehoefte, kunnen wor-

‘Je kunt in principe alle software of databases koppelen met STA-

den bediend met het gebouwdossier dat is opgebouwd volgens de

BU. En het principe dat de gebruiker betaalt maakt een tool niet

STABU Bouwbreed systematiek. Door het leggen van koppelingen

per definitie gesloten. Natuurlijk zou het mooi zijn wanneer STABU

tussen het geometrische model in CAD-software en bijvoorbeeld

Bouwbreed gratis ter beschikking kan worden gesteld aan de ge-

het bestek (of project- of gebouwdossier) dat gemaakt is in Bouw-

hele sector, het huidige financieringsmodel staat dat helaas niet

breed, heb je een compleet dossier met zowel de geometrische

toe. STABU ontvangt geen subsidies en moet zichzelf bedruipen.

informatie als de content.’

Dat doen we op een kostendekkende manier. Eventuele winsten worden gebruikt om de dienstverlening te verbeteren, innovatie te

‘Wij spreken bij STABU inmiddels niet meer van het klassie-

plegen of licenties op termijn goedkoper te maken.’

ke bestek, alhoewel ook dat nog steeds gefaciliteerd wordt door

‘Open wil wat ons betreft zeggen dat het door iedereen en

Bouwbreed, maar van het bestek 2.0 ofwel het project- of ge-

overal gebruikt kan worden. Het is niet voorbehouden aan één

bouwdossier. Het dossier bestaat uit diverse informatie (data)

softwarepakket of aan één doelgroep. Sterker nog, wij hopen dat

uit verschillende bronnen. Deze hoeven niet noodzakelijkerwijs

op termijn de hele sector overstapt op één uniforme taal die STABU

allemaal in één database te zijn opgeslagen. Zolang er een kop-

Bouwbreed biedt. Wij denken dat we met onze classificaties Ruimten,

peling mogelijk is tussen de diverse bronnen kun je spreken van

Bouwsystemen & Installaties en Werksoorten datgene bieden waar

een gebouwdossier. Een gebouwdossier kan dus bestaan uit een

de markt om vraagt. Natuurlijk is alles en iedereen momenteel

CAD-model, een STABU Bouwbreed-dossier en informatie uit an-

nog ingesteld op bijvoorbeeld de NL/SfB. Maar inmiddels weten

dere bronnen, zoals ETIM/2BA, bedrijfseigen informatiedossiers

velen ook dat dé NL/SfB niet meer bestaat. Nederland is een van

etc. STABU is niets meer of minder dan een met de markt wel

de weinige landen waar nog met NL/SfB gewerkt wordt en alleen

overdachte en ontwikkelde onderlegger waarmee een deel hier-

de eerste posities zijn nog uniform. Voor de rest werkt iedereen

van gefaciliteerd wordt.’

met een stukje eigen aanvulling wat de uitwisseling tussen partijen

012

ARCHITECTENpunt

VERVOLG | STABU EN BIM | INTERVIEW MARC VERHAGE

INTERVIEW INTRODUCTIE

bemoeilijkt. Er is dus allang geen sprake meer van één standaard.

van heeft. Ga dus geen zaken vastleggen die (nog) niet relevant

Daarnaast zijn alle gewenste aanpassingen op de – inmiddels sterk

zijn. Schrijf een fabrikant, installateur of aannemer niet voor hoe

verouderde NL/SfB - reeds verwerkt in de STABU classificatie

zij hun werk moeten doen. Dat weten ze zelf veel beter en daar ligt

Bouwsystemen & Installaties. Wij denken, en hopen, dat wanneer

vaak hun USP. Een fabrikant kan dus veel beter vastleggen in een

de markt dit durft op te pakken en samen met STABU wil werken

bestek, project- of gebouwdossier, hoe zijn producten in een com-

aan verbeteringen en aanvullingen, er één uniforme taal ontstaat,

pleet systeem het best tot zijn recht komen. Een aannemer bouwt

die gekoppeld aan CAD-software tot het ware bimmen zal leiden.’

complete concepten, die hij veel beter zelf kan inbrengen in het

STABU PROMOOT ZICHZELF ALS DE i IN BIM. WAT WORDT DAARMEE BEDOELD?

dossier. Een installateur heeft heel veel unieke kennis en wil die veel liever zelf inbrengen, dan wanneer hem wordt voorgeschreven hoe hij een installatie in elkaar moet zetten. Kortom, Bouw-

‘Wij horen wel eens dat STABU een te grote broek aan zou trek-

breed faciliteert dat iedere partij in de keten dátgene kan doen

ken. Maar dit beeld komt voort uit onbekendheid. En onbekend

waar hij goed in is en dat op uniforme wijze in één dossier kan

maakt onbemind. STABU is bij veel partijen in de sector bekend

vastleggen. Uiteraard hangt de wijze van specificeren af van de

vanwege het klassieke bestek. En daar worden nogal eens fouten

samenwerkings- en contractvorm en de wensen van de opdracht-

in gemaakt. Bovendien zijn uitvoerende partijen vaak lijdend voor-

gever. Ofwel, de ‘i’ in BIM, de inhoudelijke kant achter het model.’

werp in een bestek. Het feit dat STABU inmiddels een informatie-

ductbeschrijvingen, diverse contractvormen en software. Dit kan

ER ZIJN DIVERSE CLASSIFICATIES, DATA­ BASES EN TOOLS DIE PRETENDEREN BIM TE ONDERSTEUNEN. WAT MAAKT STABU HIERIN ANDERS DAN AL DIE ANDEREN?

gebruikt worden om een deel van de ‘i’ in BIM, namelijk een stuk

‘Alle partijen die zeggen BIM te ondersteunen hebben gelijk. Ie-

beschrijvende informatie over het model, vast te leggen in één taal.

dereen levert iets dat bijdraagt aan het informatiedossier. Er is

management-tool levert is dan ook nog niet overal doorgedrongen. Wij bieden met Bouwbreed een onderlegger voorzien van een standaard format, drie classificaties, een conceptendatabase, pro-

In een voor iedereen leesbaar en bekend formaat. Het faciliteert dus. Het schrijft niets voor. Het neemt geen taken over. Het dwingt nergens toe. Echter, wanneer je je ‘i’ in BIM vastlegt met Bouwbreed, dan is de kans groter dat alles op correcte wijze gespecificeerd is. Alle relevante normen en wet- en regelgeving worden dan gevolgd. In ieder geval op conceptueel niveau. De fabrikanten zelf zijn verantwoordelijk voor het invullen van de juiste waardes en de correctheid van die waardes. Ook hier faciliteert STABU het op juiste wijze kunnen vastleggen van de gevraagde waardes.’

‘STABU trekt dus geen grote broek aan. STABU faciliteert enkel het op uniforme en correcte wijze vastleggen van informatie. Voorheen werd informatie vaak vastgelegd in het begin van het proces; door de opdrachtgever en haar bestekschrijver(s). Met Bouwbreed propageren we dat iedereen datgene vastlegt waar hij of zij kennis

ARCHITECTENpunt

STABU

013

‘MET BOUWBREED PROPAGEREN WE DAT IEDEREEN DATGENE VASTLEGT WAAR HIJ OF ZIJ KENNIS VAN HEEFT.’ ‘Wat STABU anders maakt is de wijze waarop wij een basis bieden om te specificeren. Alhoewel niet populair, komt er een hoop weten regelgeving kijken in de bouw. Niemand beschikt over al die kennis. STABU biedt met Bouwbreed een systematiek waarin al die kennis is geïntegreerd, zodat de gebruiker daar niet meer naar om hoeft te kijken. STABU bestaat al 40 jaar. En hoewel sommigen dat als een beperking zien, zit er veel (collectieve) kennis en ervaring ook niet één beste oplossing. Dat mag ieder voor zich bedenken. Er

bij STABU. Die kennis zetten we graag in om de sector te verbete-

zijn partijen die claimen dat met hun oplossing álles kan. Daar ge-

ren. Negeren van die kennis is dom. Het gebruiken van die kennis

loof ik niet in. Oplossingen dienen een bepaald doel en zijn opgezet

behoedt of waarschuwt de sector voor het maken van fouten en

met een bepaald resultaat in het vizier. En daarin is die tool goed

het over de balk smijten van geld. STABU heeft niet de wijsheid in

(of het nou een classificatie, een database of een stuk software

pacht, maar STABU heeft wel veel wijsheid in huis, die in combina-

is maakt in dezen niet uit). Zo is de Bouwbreed systematiek met

tie met de wijsheid van vele anderen in de sector een belangrijke

haar classificaties bedoeld om correct te kunnen specificeren. 2BA

asset voor die gehele sector is.’

met de ETIM-classificatie is bedoeld om handel te kunnen drijven ties die met name geschikt zijn om te calculeren en anderen die

TOT SLOT: WAT ZOU JE DE LEZERS VAN DIT MAGAZINE WILLEN MEEGEVEN?

geschikt zijn om bestelinformatie te rangschikken. Weer anderen

‘Laat je niet gek maken. Durf verder te kijken dan wat er in de

zijn geschikt om te ontwerpen. Ik denk dat we moeten stoppen met

wandelgangen gezegd wordt. Volg niet per definitie diegene die

het zoeken naar die ene heilige graal. Die bestaat niet. We moeten

het hardste schreeuwt. Kijk verder dan je neus lang is. Stel vragen.

proberen om van alles het beste te kiezen en dat met elkaar zien

Wees positief kritisch. Ook naar jezelf. Er spelen heel veel belang­

te verbinden.’

en in de sector. Zowel commercieel als politiek. En dan heb ik het

tussen groothandels, fabrikanten en afnemers. Er zijn classifica-

niet enkel over de Haagse politiek, alhoewel die ook af en toe om ‘We moeten ook stoppen met claimen van andere taken dan waar-

de hoek komt kijken. Datgene wat gezegd wordt is dus niet altijd

voor iets bedoeld is. Dat het wellicht mogelijk is om meer te doen

waar of goed. Laat je goed voorlichten door verschillende partijen.

dan dat is oké, maar iedere tool heeft zijn eigen doel en gebruiks-

En maak dan je eigen beslissing over de wijze waarop je wilt bim-

waarde voor een specifieke toepassing waarvoor dit is ontwikkeld.

men. Natuurlijk, ook STABU is nadrukkelijk aanwezig in de com-

En tot slot moeten we stoppen, zeker wanneer het gaat om het

municatie over BIM. Ook wij maken daarin fouten en roepen wel

inzetten van gemeenschapsgelden, om allerlei zaken opnieuw te

eens te hard. Maar, wij merken ook dat wanneer men zich oprecht

bedenken en veel geld te steken in nieuwe initiatieven omdat van-

verdiept in datgene wat wij te bieden hebben, het enthousiasme

wege politieke of commerciële belangen dat even beter uitkomt.

vrij snel volgt. Omdat men even alles vergeet en de tijd neemt om

Laten we als sector geld steken in het bij elkaar brengen van di-

echt na te denken, echt te zoeken naar oplossingen en daardoor

verse tools en databases. Niet alles op één grote hoop gooien, het

uiteindelijk ook vindt…’ ■

is een misverstand dat dat de oplossing is. Nee, verbinding leggen, samenwerken, koppelen en duidelijk uitleggen wat je waarvoor kunt gebruiken en op welke wijze je, gebruikmakend van de beschikbare tools, je het hele proces kunt afdekken.’

014

ARCHITECTENpunt

VERVOLG | STABU EN BIM | INTERVIEW MARC VERHAGE

INTERVIEW INTRODUCTIE

ARCHITECTENpunt

STABU

015

Hoe bouwt u aan de toekomst?

The Edge, Amsterdam

Toekomstvast rendement ontstaat door toekomstvast gebruik.

VBI bouwt daarom mee aan duurzame, flexibele en comfortabele woon- en werkomgevingen die steeds aan te passen zijn aan de wensen van de eindgebruiker. Flexibel comfort noemen we dat.

Meer weten? Bel +31 (0)26 379 79 79 of volg ons via @flexibelcomfort

www.vbi.nl

Een groeiende markt voorzien van onmisbare tools.

We know.

Brandbeveiligingsproducten die tijdens de bouw van een object al geplaatst moeten worden, zijn als BIM downloads op saval.nl beschikbaar.

Het betreft brandslanghaspels, haspelkasten en brandblussers, maar tevens consoles voor haspelkasten en brandslanghaspels wanneer het betreffende gebouw geen bevestiging aan de muur toe laat.

Zelf 3D blusmiddelen tekenen hoeft niet meer.

saval.nl

INTERVIEW

BIM EN CLASSIFICATIES

BIM: Zorg dat BIM LOKET BRENGT OPEN BIM-STANDAARDEN ONDER ÉÉN DAK EN BUNDELT KENNIS

‘VOOR MIJ GAAT BIM OVER HET UITWISSELEN VAN INFORMATIE’ JAN-PIETER EELANTS PROGRAMMAMANAGER CONTRACTEREN & AANBESTEDEN VAN KENNISPLATFORM CROW

AAN HET WOORD ZIJN Jan-Pieter Eelants, programmamanager Contracteren & Aanbesteden van Kennisplatform CROW en Jacqueline Meerkerk, directeur van de stichting BIM Loket. De organisaties in een notendop: CROW bedenkt slimme en praktische oplossingen voor vraagstukken over infrastructuur, openbare ruimte, verkeer en vervoer in Nederland. Dat doet het kenniscentrum samen met externe professionals die kennis met elkaar delen en toepasbaar maken voor de praktijk.

BIM Loket is het centrale aanspreekpunt voor informatie over open BIM-standaarden.

In het BIM Loket werken de beheerorganisaties van open BIM-standaarden, waaronder STABU en CROW, samen. Het BIM Loket stimuleert het gebruik van open BIM-standaarden in de Nederlandse bouwsector en zorgt voor een goede onderlinge aansluiting, zowel nationaal als internationaal.

‘Onze slogan is praktische kennis, direct toepasbaar,’ vangt Jan-Pieter aan. ‘Daarmee zitten we steeds op het grensvlak tussen theorie en praktijk’. En met het kenniscluster Aanbesteden en Contracteren maken we afspraken, of zoals je wilt standaarden, met partijen op het raakvlak tussen opdrachtgever en opdrachtnemer. De ideeën voor de huidige standaarden zijn begin jaren ’90 al ontstaan. Inmiddels zijn er diverse goed toepasbare standaarden. Deze worden echter los van elkaar aangeboden terwijl de markt vraagt om samenhang. Het BIM Loket verbindt de relevante kennisorganisaties en standaarden en coördineert en versterkt de onderlinge aansluiting.’

018

ARCHITECTENpunt

INTERVIEW

je erbij bent!

WAT IS BIM? Jan-Pieter: De afkorting BIM wordt op diverse manieren uitgelegd. Voor mij gaat BIM over het uitwisselen van informatie. De bouw is gefragmenteerd. We hebben het over langlopende projecten met verschillende fasen. Tussen al deze fasen staan redelijk hoge schotjes. Ga je van initiatieffase naar de ontwerpfase dan wordt er een rapport over het eerste schotje gegooid. Werken op deze versnipperde wijze resulteert in informatieverlies.

Daarnaast zijn er enorm veel partijen betrokken bij projecten. Deze partijen hebben allemaal een gedeelte van de informatie nodig om goed te kunnen presteren en op hun beurt weer informatie toe te voegen. BIM voorkomt versnippering. Waar BIM tevens een grote

‘BIM ZORGT ERVOOR DAT WE SLIMMER, BETER EN EFFICIËNTER KUNNEN WERKEN, MEER WAARDE VOOR DE KLANT DUS!’ JACQUELINE MEERKERK DIRECTEUR STICHTING BIM LOKET

bijdrage aan kan leveren is evaluatie. We leren tot nu toe maar weinig van projecten die zijn afgerond. Wanneer zaken goed zijn vastgelegd kunnen we beter evalueren.’

Jacqueline vult aan: ‘Voor mij is BIM een digitale vorm van bouwen die de samenwerking versterkt. BIM zorgt ervoor dat we slimmer, beter en efficiënter kunnen werken, meer waarde voor de klant dus! De Bouw Informatie Raad noemt BIM een begrip waar eenieder een andere uitleg en gedachte bij heeft. In praktijk herkennen we drie samenhangende betekenissen: Het Bouwwerk Informatie Model ofwel de digitale representatie van een bouwwerk, Bouwwerk Informatie Modellering waarin de nadruk ligt op het proces en Bouwwerk Informatie Management waarin de informatie centraal staat. Wat mij betreft zijn deze drie invalshoeken stuk voor stuk relevant. We streven naar een gestroomlijnd bouwproces zonder informatieverlies en zonder fouten.’

ARCHITECTENpunt

STABU

019

‘DE DIGITALISERING IN DE BOUW GAAT OP KORTE TERMIJN EEN NOG VEEL GROTERE VLUCHT NEMEN. DAAROM IS HET ZO BELANGRIJK DAT STANDAARDEN NAAR ELKAAR TOE GROEIEN.’ JACQUELINE MEERKERK

IS ER EEN ECHTE STANDAARD? ‘Jazeker! Neem de STABU-systematiek of de RAW-systematiek van CROW voor de Infrabouw. Standaarden voor het opstellen van bouwcontracten die al meer dan 30 jaar dagelijks hun toegevoegde waarde bieden binnen de bouwsector. Binnen BIM-omgevingen wordt de VISI-standaard al veel gebruikt. Met name in de Infrabouw.’ Jan-Pieter vervolgt: ‘We kennen in Nederland het Forum Standaardisatie waar open standaarden worden omarmd. Dit Forum richt zich op open standaarden voor elektronische gegevensuitwisseling tussen de overheden onderling en tussen overheden, bedrijven en burgers. Het gaat dus om standaarden waarmee gegevensuitwisseling over organisatiegrenzen heen kan plaatsvinden. Onze standaard VISI, de basis voor communicatie en informatieoverdracht in organisaties en (bouw)projecten, heeft het Waarmerk Open Standaard en zelfs het predicaat Excellent Beheer. Het Forum is dus overtuigd van de toegevoegde waarde van VISI. Aan de andere kant ben je pas een standaard als je daadwerkelijk gebruikt wordt. Gelukkig wordt VISI breed gedragen. Daarnaast is een stabiel financieel draagvlak van belang. Of er een standaard Bouwwerk Informatie Model is? Er zijn drie typen standaarden: standaarden die toezien op processen, standaarden die gaan over tekeningen en afspraken en semantische standaarden. Deze laatsten fungeren als een soort kapstok waarmee je op een gestructureerde wijze informatie met elkaar en middels software kunt uitwisselen.’

Jacqueline: ‘Standaarden kom je overal tegen in het leven. We hebben afgesproken dat we stoppen voor een rood licht. Standaarden zijn nodig om goed te kunnen samenleven en samenwerken. In de bouw doen we dat met de open BIM-standaarden. Het BIM Loket vindt het heel belangrijk dat standaarden open zijn. Dat betekent dat deze laagdrempelig beschikbaar zijn, dat partijen inspraak hebben en dat er sprake is van onafhankelijkheid zodat we de informatie gedurende een lange termijn beschikbaar houden. En wat JanPieter aangeeft klopt helemaal: het is belangrijk dat een standaard ook daadwerkelijk gebruikt wordt.’

WAT IS DE TOEGEVOEGDE WAARDE VAN BIM? ‘De toegevoegde waarde is naar mijn idee betere samenwerking, doordat sub­optimale informatie-uitwisseling en samenwerking wordt doorbroken! Ik denk dat dat ertoe bij kan dragen dat de bouwsector veel trotser kan zijn op de prestaties die zij neerzet, en een positiever imago krijgt. Wij hebben het verder graag over de toegevoegde waarde van het palet van open BIM-standaarden,’ aldus Jacqueline. ‘We staan aan het begin van de digitalisering in de bouw. Deze gaat op korte termijn een nog veel grotere vlucht nemen.

Daarom is het zo belangrijk dat standaarden naar elkaar toe groeien. Dat ze met elkaar samenwerken zodat er geen informatie verloren gaat en je in samenhang kunt BIMmen.

Gesloten standaarden zorgen ervoor dat we informatie steeds opnieuw moeten inwinnen/ invoeren of afhankelijk zijn van softwareleveranciers. Dat is zonde van ons (belasting)geld en we willen voorkomen dat we in een gesloten wereld terecht komen! Het palet van open standaarden maakt optimaal uitwisselen veel gemakkelijker en zorgt ervoor dat informatie ook op de langere termijn toegankelijk blijft, ook bij verandering van ICT-systemen. Dat is belangrijk voor de gebruikers. Informatie moet stromen.’

020

ARCHITECTENpunt

Jan-Pieter vult aan: ‘De bouwsector is een belangrijke industrie voor onze maatschappij, ook economisch gezien. Dat onze sector te kampen heeft met een faalkostenpercentage tussen de 11 en 14% is eigenlijk niet uit te leggen. Een slecht verhaal voor de bouw!

Waardoor het komt? Gebrekkige communicatie. Met BIM kunnen we veel efficiënter gaan werken en de faalkosten drastisch omlaag brengen. Daarnaast kan BIM de productiviteit in de bouwsector een flinke boost geven. De afgelopen 10-20 jaar is er, ondanks automatiseringsslagen, maar weinig productiviteitsverbetering gerealiseerd. Ook voor de maatschappij an sich valt veel winst te behalen met BIM. Denk aan bouwwerken die auto-

‘DAT ONZE SECTOR TE KAMPEN HEEFT MET EEN FAALKOSTEN­PERCENTAGE TUSSEN DE 11 EN 14% IS EIGENLIJK NIET UIT TE LEGGEN.’ JAN-PIETER EELANTS

matisch aangeven dat er onderhoud gewenst is en aan slimme mobiliteitssoftware. De mogelijkheden zijn eindeloos.’

WELKE ROL HEBBEN KENNISINSTITUTEN IN BIM? ‘De kennisinstituten bezitten enorm veel kennis en zijn de basis van veel standaarden. In het belang van de ontwikkeling van onze branche moeten we deze kennis zoveel mogelijk delen. Het BIM Loket helpt partijen de handen ineen te slaan. We willen van elkaar leren en meer samenhang creëren tussen de standaarden. We breken graag een lans voor onze helpdesk, waar de kennisinstituten ook actief aan meewerken, te bereiken via helpdesk@BIMloket.nl. Vertel ons gerust over hiaten en gesloten deuren. Zo kunnen ook wij goed inspringen op wat er leeft in de markt.’ Jacqueline vervolgt: ‘Samen is een van onze kernwaarden. Dat passen wij ook praktisch toe, zo is bijvoorbeeld Jan-Pieter ook een deel van zijn tijd clustertrekker gezamenlijk beheer bij het BIM Loket. Zo verbinden wij de kennisinstellingen!’

ARCHITECTENpunt

STABU

021

‘BIM VEREIST WAT VERANDERINGEN BINNEN EEN ORGANISATIE. HET IS NIEUW EN SPANNEND, MAAR GA ER WEL MEE AAN DE SLAG WANT DEZE BOOT WIL JE NIET MISSEN.’ JACQUELINE MEERKERK

Jan-Pieter: ‘Partijen als STABU en CROW hebben jaren met man en macht gewerkt aan standaarden. We hebben veel geld geïnvesteerd, kennis opgedaan en grote netwerken gerealiseerd. We werken allemaal aan dezelfde doelstelling en moeten nu, in het belang van de sector en de samenleving, echt gaan samenwerken. Verschillende kennisinstituten brengen daarom twaalf open BIM-standaarden, geheel of gedeeltelijk, onder bij het BIM Loket. Dat kan best wat pijn doen, want afstand nemen van iets waar je jarenlang aan hebt gewerkt is lastig. Laat staan ergens een veer laten ten behoeve van de synergie. Aan de andere kant kunnen we hierdoor nog meer draagvlak creëren en eindelijk bereiken wat we al jaren voor ogen hebben.’ Jacqueline vult aan: ‘In feite doen partijen ook niet echt afstand, ze brengen het in in de samenwerking van het BIM Loket voor en door de bouwsector, vermenigvuldigen door te delen dus! En dat maakt het nog leuker ook!’.

IS BIM IN ELK PROJECT DE JUISTE KEUZE? ‘Op dit moment niet nee. Als je nu wilt BIMmen moet je pionieren. Zoals met alles wat nieuw is: het is even wennen. Vraag je me dit over tien jaar opnieuw dan antwoord ik zeker met een ja. Dan gebruikt iedereen zelfs bij het meest simpele project BIM. Ga je starten met BIM? Begin dan klein! Start met routineprojecten zodat je kunt wennen en de gelegenheid hebt om te leren,’ besluit Jan-Pieter.

Jacqueline: ‘Een lastige vraag. Dat moeten partijen natuurlijk zelf beslissen. BIM vereist wat veranderingen binnen een organisatie. Het is nieuw en spannend, maar ga er wel mee aan de slag want deze boot wil je niet missen. Of je dan direct in elk project BIM toepast is een tweede. Mijn devies is: stel niet uit om met BIM aan de slag te gaan als je je bedrijf of de belastingbetaler serieus neemt. Het is een onomkeerbare ontwikkeling. Zorg dat je erbij bent en profiteer van alle ervaringen die er al zijn!’ ■

INFORMATIE BIM LOKET C Van der Burghweg 1 | 2628 CS Delft @ info@BIMloket.nl W www.BIMloket.nl

CROW C Galvanistraat 1 | 6716 AE Ede T +31 (0)318 69 5300 W www.crow.nl 022

ARCHITECTENpunt

Oproep tot samenwerking

STABU Bouwbreed en haar classificaties is een onmisbare schakel in het BIM-proces, zeker als het gaat om het delen van informatie met andere bouwpartners. STABU is de ‘i’ in BIM en staat open voor samenwerking op alle fronten.

STABU is op zoek naar partijen die willen samenwerken op het gebied van software zoals plug-ins en soortgelijke ontwikkelingen.

Interesse? Neem dan contact op met Marc Verhage van STABU per mail mverhage@stabu.nl of telefonisch 0318-633026.

ARCHITECTENpunt

STABU

023

INTERVIEW

Aandacht trek je met verlichting en beweging HOLLAND MAST

Holland Mast is in 1985 opgericht en komt voort uit het aloude instituut Van der Neut masten. Holland Mast weet de ervaring van Van der Neut optimaal te combineren met de modernste technieken en materialen. Deze combinatie maakt van Holland Mast de meest toonaangevende leverancier van zowel standaard oplossingen als maatwerk in masten, vlaggen, aankleding van events, city-dressing en design. Holland Mast durft rustig te stellen dat ze dé specialist van Nederland zijn.

‘EEN MAST IS DE DRAGER VAN JE MEDIUM VOOR DE DEUR...

DAT MOET TOCH GEWOON GOED ZIJN?’ TEKSTMARIEKE POOL ■ FOTOGRAFIEHOLLANDMAST

‘Van onze meest aansprekende projecten mogen we niets laten zien’, vangt Mark Bijkerk, Accountmanager en Vlagvoeringexpert, aan. ‘We werken veel voor rijksinstanties en deze zijn behoudend in communicatie. Waarom ze voor Holland Mast kiezen? We kunnen hele mooie bijzondere dingen maken. Daarvoor gebruiken we degelijke materialen. En wij doen alles wat anderen te moeilijk vinden. Extreme lengtes, bijzondere locaties, we durven risico te nemen. In zowel uitvoering als in oplossingen.

024

ARCHITECTENpunt

‘Voordat we in gesprek gaan met een nieuwe relatie denkt deze vaak ik koop een stok en een lap en dat is het’ MARK BIJKERK

Hermitage Amsterdam | De vlag geeft de entree van het museum aan en is het visitekaartje aan de Amstel. Probleem op deze locatie was het wikkelen van de vlag om de mast.

We hebben dit opgelost door een mast in een maatwerk lager constructie te hangen waar de gehele mast in roteert.

CONSTRUCTIES & MATERIALEN

PROJECTEN Manhattan Hotel | maatwerk mast 360째 horizontaal roterende masten voorzien van verlichting en vlaggen met duikerlood (ter voorkoming van het wikkelen van de vlaggen om de masten).

Hoge Raad | maatwerk mast Met 32 meter de langste vlaggenmast van Nederland.

IKEA | standaard masten De Vlaggenmast Pro is de enige mast die aan de EN40-normering voor straatmeubilair voldoet.

Particuliere woning | standaard mast De Vlaggenmast Pro: een elegante en duurzame keuze!

026

ARCHITECTENpunt

EEN STOK EN EEN LAP

‘V

we dat de vlag om de mast wikkelt of onsierlijk over de mast valt

oordat we in gesprek gaan met een nieuwe relatie denkt

wanneer de wind plots gaat liggen. We maken voor iedere loca-

deze vaak ik koop een stok en een lap en dat is het. Ga je

tie een uniek systeem. Een bouwproject aan de kust vraagt om

alleen voor een stok en een lap? Dan voldoen materialen

andere oplossingen dan een binnenstedelijk project. Ook vlaggen

uit China, Turkije en Oost-Europa. Ga je voor kwaliteit, dán ben je

kunnen we volledig customizen, we realiseren graag uw profes-

bij ons aan het juiste adres. Als je het doet, moet je het goed doen.

sionele vlagvoering. Met behulp van duikerlood zorgen we ervoor

Aan kromme masten en slap hangende gerafelde vlaggen heeft niemand wat. Dat is anti-reclame.’

veel ondernemers gebruik van vlaggenmasten als reclame-uiting.

‘Aan kromme masten en slap hangende gerafelde vlaggen heeft niemand wat.

Dat is anti-reclame.’

En soms is het voeren van een of meerdere vlaggen simpelweg

dat de vlaggen de gewenste vorm aanhouden. Baniermasten voor-

traditie. Denk aan historische panden, monumenten en hotels.’

zien we van vlaggen met een banierhouder om de leesbaarheid te

Mark vervolgt enthousiast: ‘Een mast is niet zomaar een witte

waarborgen. Natuurlijk leveren we deze met een dubbel kogelge-

paal. Holland Mast levert maatwerk. Een monument vraagt om

lagerde kop, eventueel volledig uit rvs. We gaan altijd voor de beste

een andere vormgeving dan een hypermodern architectonisch

kwaliteit. Men koopt bij Holland Mast dus niet zomaar een stok en

pand. We leveren graag toegevoegde waarde op het esthetische

een lap, maar een unieke oplossing.’ ■

WAAROM EEN VLAGGENMAST? ‘Naast overheidsgebouwen, die verplicht het vlaggenprotocol volgen, kiezen veel grote bedrijven voor het voeren van de nationale vlag. Met name multinationals, advocatenkantoren en hightech bedrijven volgen de nationale vlaginstructie. Daarnaast maken

vlak. Een passende mast geeft sjeu. Een wapperende vlag is je eerste visitekaartje, een eyecatcher. Aandacht trek je met verlichting en beweging. Wij bieden beide.’

REPRESENTATIEF VLAGGEN, OOK ONDER EXTREME OMSTANDIGHEDEN ‘Wat ik onbegrijpelijk vind is dat hotels tonnen, soms miljoenen besteden aan de aankleding van hun lobby’s, maar als het op een mast aankomt mag het niet meer kosten dan € 500,-. Een mast is de drager van je medium voor de deur. Dat moet toch gewoon goed zijn? Gelukkig zijn er veel partijen die deze mening delen.

Holland Mast is in staat vlaggenmasten te ontwikkelen die ook bij extreme windlasten representatief kunnen vlaggen. Ons degelijke materiaal is de basis. Middels een rotatiemechaniek voorkomen

C. Holland Mast Ambachtstraat 4 4231 DP Meerkerk T. +31 (0)183 35 2008 @. info@hollandmast.nl W. www.hollandmast.nl

ARCHITECTENpunt

Constructies & Materialen

027

EllenMatic Soundproof De geluidswerende valdorpel voor houten deuren

De voordelen van de EllenMatic Soundproof • Enkelzijdige bediening aan de scharnierzijde.

• Aandrukknop met groot contactoppervlak maakt montage zonder stootplaatje mogelijk.

• Groot werkingsbereik door maximale slag van 20 mm.

• Loodrechte verplaatsing van het binnenwerk zonder zijwaartse beweging voor 1 - 2 mm afhangspeling.

• Automatische scheefstelling voor oneffen vloeren.

T30, T60

RS,w,0 51 dB

Scan de QR-code en bekijk de film www.elton.nl

Dicht Perfect.

ALLEEN VOOR PROFESSIONALS. ALLEEN DOOR ARDEX. OM GEGRONDE REDENEN.

F

amiliebedrijf ARDEX GmbH uit het Duitse Witten levert wereldwijd verschillende bouwproducten, waarvan de gebruikers de hoogwaardige kwaliteit steeds weer bena­drukken. Van voegmortels tot tegellijmen en van vloeregalisaties tot vloerbe-

dekking- en parketlijmen.

De Duitse producent en leverancier van bouwchemische producten ARDEX GmbH kennen de meeste specialisten uit de bouwsector van producten die voor gebruikers van gebouwen meestal onzichtbaar blijven. Maar we hebben met PANDOMO® zeker ook een zíchtbaar kwaliteitsproduct.

BEHALVE PANDOMO®. PANDOMO® IS ONZE OPLOSSING VOOR DE AF­ WER­KING VAN VLOEREN, WANDEN EN PLAFONDS. ARDEX BIEDT MET PANDOMO® EEN KLEURRIJKE EN STIJLVOLLE VERWERKINGSMETHODE VOOR IEDER OPPERVLAK EN VOOR ELKE TOEPASSING. VAN WOONHUIS TOT HOTELLOBBY. VAN BEDRIJFSPAND TOT ZORGINSTELLING.

TEKSTJOHAN KONING ■ FOTOGRAFIEARDEX GMBH

PANDOMO® is ideaal voor iedere architect. U kunt er uw creativiteit optimaal mee laten

Kenmerk van de hierboven genoemde producten is, dat ze worden geroemd door de professionele verwerkers. Maar we zijn ons ook bewust van het feit dat onze producten hun gewaardeerde werk grotendeels buiten het zicht doen.

zien. We adviseren u graag over de mogelijkheden. Want ook daarin worden we geprezen door onze klanten: we denken met ze mee en geven desgevraagd garanties. ■

C. ARDEX GmbH | Friedrich-Ebert-Straße 45 | 58453 Witten (D) W. www.pandomo-ardex.com | W. www.ardex.eu – info@ardex.eu ARCHITECTENpunt

Constructies & Materialen

029

“Structural Anchoring Systems” voor

Constructieve Veiligheid

Voor Constructeurs, Architecten, Staalbouwers, Aannemers, etc.

Nieuwe BIS Injectie Systemen Pure-Epoxy 3:1 voor ultra hoge lasten. ETA goedkeuring voor gescheurd en ongescheurd beton, diamant geboorde en watergevulde gaten. Seismische Goedkeuring C1 en C2.

Voor de installatie van stek- en draadeinden.

Vinylester voor hoge lasten. ETA goedkeuring voor ge-

scheurd en ongescheurd beton en watergevulde gaten.

Seismische Goedkeuring C1. Styreen vrij. Voor de installatie van stek- en draadeinden.

Polyester voor gemiddelde lasten. ETA goedkeuring voor

NIEUW

ongescheurd beton en holle steen. Styreen vrij.

Voor de installatie van draadeinden.

MET GRATIS DESIGNFIX ONDERSTEUNING

Nieuwe Anker Design Software DesignFiX® gratis anker calculatie software voor B+BTec SAS en BIS anker systemen.

✔ Complete invoer vrijheid en 3D interface ✔ Resultaten in één oogopslag ✔ Automatische berekening effectieve zetdiepte ✔ Geïntegreerde FEM berekening voor bepalen dikte voetplaat

Munterij 8, 4762 AH Zevenbergen ■ Postbus 17, 4760 AA Zevenbergen ■ T 0168 - 33 12 400 ■ E info@bbtec.nl

NIEUW

■

www.bbtectools.com/nl

BOUWPLANNEN

Begin B met een prefab kelder!

ij het ontwerp van ieder bouwproject is het van belang om creatief met de ruimte om te gaan. Daarom is het telkens het overwegen waard om een kelder in te passen, hierdoor wordt de bouwgrond optimaal benut.

DE GROTE VOORDELEN VAN PREFAB KELDERS • fabriekskwaliteit • snelle levering en plaatsing • gunstige prijs

DIVERSE DOELEINDEN

Woningbouw | proviand -, wijn-, hobby- of archiefruimte.

Agrarische sector | mestkelder, calamiteiten bak voor brandstoftanks.

Horeca Campings | als opslagruimte en opvang toiletafvoer.

TEKST ■ FOTOGRAFIETEN HAVE BETON

Industrie en kantoren | als archiefruimte, machinekamer en opslag voor diverse doeleinden.

Als vijver of zwembad. ten Have Beton levert prefab kelders in vele uitvoeringen, met maxi­male afmetingen van 6800 x 3600 mm. Dit familiebedrijf stelt kwaliteit boven kwantiteit en is met ruim 20 jaar ervaring een betrouwbare partner. ■

Het Wever 22 | 8112 AP Nieuw Heeten | T. +31 (0)572 32 1715 | F. +31 (0)572 32 1716 | @. info@tenhavebeton.nl | W. www.tenhavebeton.nl ARCHITECTENpunt

Constructies & Materialen

031

E U R O P E S E P R O D U C E N T VA N DA K- E N G E V E L S YS T E M E N

H i ll e 174 , 8750 Zweve z e l e , B e l g i ĂŤ - T +32(0)51 61 07 8 0 - F +32(0)51 61 07 81 d i v i si o n . e x p o r t@j o r i si d e . b e - w w w. j o r i si d e . n l

WIJ LEGGEN DENatuur AAN UW VOETEN

Architectenpunt 2016.indd 1

24/11/15 15:55

Kom en laat u verrassen!

Kijk ook op www.sknatuursteen.nl Overbeeke 14 - 5258 BL Berlicum - T: (073) 549 50 68 - info@sknatuursteen.nl

welnesscentra

straatmeubilair

NEDAPLAST ...is een in- en exporterende organisatie en wholesaler voor Nederland en omliggende landen In die rol vertegenwoordigt Nedaplast diverse Europese fabrikanten van uitsluitend producten uit gerecycled kunststof, in zijn netwerk van zeer uiteenlopende markten.

Dit specialisme brengt een grote kennis van de materialen en hun toepassingen.

Gerecycled kunststof is uitstekend toepasbaar onder vochtige, zoute en zure omstandigheden. Denk aan vijvers, welnesscentra, galvano-industrie, fundatie, zwembaden enz.. Maar ook in park- en straatmeubilair.

fundatie

Het is: • Rot- en schimmelvrij • Grote drukbestendigheid • Makkelijk verwerkbaar • Lange levensduur • Hufterproof

En past in het duurzaam denken…

vijvers

V L A S K A M P 2 A | 9461 V B G I E T E N | W W W. N E DA P L A S T. CO M | I N F O @ N E DA P L A S T. CO M

SEALANTS - ADHESIVES - EXTRUSIONS Afdichtingsproducten zoals elastische kitten, lijmen en siliconenrubber profielen zijn sinds 60 jaar onze core­business.

Middels STABU software weten bestekschrijvers onze afdichtingsproducten met succes te implementeren. Met onze expertise staan wij onze opdrachtgevers voor specifieke projecten met passende bestekteksten terzijde.

Kijk op w bloemsww. ealants . co m

Bloem Sealants al al 60 60 jaar uwuw partner Bloem Sealants jaar partner ’ ’ voor afdichtingsproducten voor afdichtingsproducten Voor professioneel, duurzaamduurzaam en veilig beglazen levert Bloem ISO-gecertificeerde elastische (lijm)kitten en BSP-en BSPVoor professioneel, en veilig beglazen levertSealants Bloem Sealants ISO-gecertificeerde elastische (lijm)kitten siliconen rubberprofielen.

Voor standaard beglazingbeglazing volgens NPR3577 of het plaatsen van brandwerend, monumentaal, siliconen rubberprofielen.

Voor standaard volgens NPR3577 of het plaatsen van brandwerend, monumentaal, veiligheids-, structureel, triple en zelfreinigend glas kunt u vertrouwen op ons uitgebreide productassortiment.

Kennis veiligheids-, structureel, triple en zelfreinigend glas kunt u vertrouwen op ons uitgebreide productassortiment. en Kennis en voortdurende productinnovatie vormen de basis van een stabiel familiebedrijf dat u ondersteunt met gedegen advies. voortdurende productinnovatie vormen de basis van een stabiel familiebedrijf dat u ondersteunt met gedegen advies.

Kiezen voor Bloem Kiezen voor Bloem Sealants betekent Sealants betekent kiezen voor ‘Sealants kiezen voor ‘Sealants that Work!’ … zeker, that Work!’ … zeker, vast en veilig totveilig tot vast en in lengte in van jaren.van jaren. lengte

Westvlietweg 69, -Den - 070 329 6601 Westvlietweg 69, Den Haag 070Haag 329 6601

www.bloemsealants.com www.bloemsealants.com

SKH

SKH

Case Study

Revolutionaire Dekton gevel voor Cajamar Group

TEKSTCOSENTINO ■ FOTOGRAFIEFERMANDO ALDA

Cosentino Group is een internationaal Spaans familiebedrijf dat hoogwaardige innovatieve steenproducten voor architectuur en designtoepassingen produceert. Het nieuwste merk van Cosentino is Dekton, en de eigenaren van het nieuwe hoofdkantoor van de Spaanse bank Cajamar kozen voor een totale aankleding met Dekton; vloeren buiten en binnen, trappen, wanden en de gevel.

WAT IS DEKTON Dekton is een verfijnde mix van grondstoffen van onder andere glas, porseleintegels en kwarts. Het exclusieve technologische proces is een versnelde versie van het ontstaan van natuursteen. Samen-

Links | Geventileerde gevel: Dekton Sirocco Rechts | Binnenvloeren en trappen: Dekton Danae

gedrukt in de grootste pers ter wereld (25.000 ton), vormt het een ultracompact materiaal met hoge weerstand tegen Uv-stralen, is het vorst- en dooibestendig, kleurvast en heeft het een hoge corrosieweerstand. Essentiële eigenschappen voor het gebruik op bui-

als buiten het gebouw is Dekton in de kleur Danae gebruikt. Er

tengevels van deze aard.

moest een erg lichte kleur worden gebruikt met een zonnereflectiecoëfficiënt of SRI > 78, zodat een “warmte-eilandeffect” werd

3 SOORTEN GEVEL

vermeden. De kleur Danae, geïnspireerd op de romeinse travertijn,

Het interessantste architectonische kenmerk van het Cajamar

met een crèmekleurige en matte afwerking die klassieke warmte

gebouw is het esthetische contrast ontstaan door de drie soorten

uitstraalt, voldeed perfect aan de technische eisen van het gebouw.

gevel: een lang wit geheel van fotokatalytische glasvezelversterkte betonplaten, een geventileerde Dekton gevel in de kleur Sirocco en

LEED GOLD

een gordijngevel beschermd door keramische lamellen. Het feit dat

Het nieuwe hoofdkantoor van Cajamar heeft de LEED GOLD-certifi-

het gemakkelijk te monteren is - dankzij de precisie van het mate-

cering voor duurzame gebouwen gekregen, die is verstrekt door de

riaal dat een structuur voor de ondersteuning ervan bevat - is even-

US Green Building Council. Verder heeft het gebouw energielabel

eens belangrijk. De verbinding tussen het voor de bevestiging ge-

A ontvangen van het Andalusische energieagentschap wegens de

bruikte CAT 1 Wandegar-systeem en de Dekton platen is erg goed.

vermindering van de energiebehoefte van verwarming, daken en airco- en ventilatiesystemen. Ten slotte voldoet het Cajamar kan-

ESTHETISCHE CONTINUÏTEIT

toor, volgens de parameters van de Duurzaamheidsrichtlijn van het

Daarnaast valt op dat het materiaal dat buiten rondom het gebouw

technologiepark, aan 98 van de 100 duurzaamheidsparamaters en

is toegepast doorloopt naar binnen. Voor zowel de vloeren binnen

is het als ‘excellent’ aangetekend. ■

C. Cosentino The Netherlands | Florijn 6 | 5751 PC Deurne | The Netherlands T. +31 (0)493-326910 | F. +31 (0)493 32 6911 @. info.nl@cosentino.com | W. www.dekton.com ARCHITECTENpunt

Constructies & Materialen

035

Isolatieoplossingen van Termokomfort

Milieubewust en innovatief!

Door alle aandacht voor energiebesparing en milieu in de media is het isoleren van woningen en gebouwen ‘hotter’ dan ooit.

Bij Termokomfort is de isolatie van gebouwen pas echt in ‘groene’ handen. Dat komt onder andere omdat we recyclebare en biologisch afbreekbare grondstoffen voor onze isolatieproducten én -systemen gebruiken die zorgen voor een minimale belasting van het milieu.

BioFoamPearls bijvoorbeeld is 100% plantaardig, cradle-to-cradle gecertifi ceerd en biedt de allerhoogste isolatiewaarde in de markt.

100% natuurlijk product Gecertificeerd energiezuinig Hoogste isolatiewaarden in de markt 100% veilig voor mens en milieu Flexibel in de verwerking Inzetbaar voor vele vormenakoestischedakisolatie spouwisolatie kruipruimteisolatie isolatie Bel vandaag nog voor een vrijblijvend gesprek en wij van isolatie vertellen u graag hoe Termokomfort de beste ‘groene’ isolatieoplossingen in de markt kan bieden! dakisolatie

spouwisolatie

kruipruimteisolatie

akoestische isolatie

✆ (036) 538 75 58 www.termokomfort.nl

maakt het behaaglijk

MODIUS DRAAIPOORT

MOOI DOOR ZIJN EENVOUD

De aluminium Modius dubbele en enkele draaipoorten combineren een robuuste constructie met een stijlvol uiterlijk.

De diverse keuze aan vullingen biedt voor ieder wat wils.

Door de weggeslepen lasnaden en de moderne aluminium scharnieren heeft de poort een zeer strakke en moderne uitstraling.

Meer informatie?

Kijk op modius.hitmetal.com of bel 0492 - 471333

ALUMINIUM DRAAIPOORTEN

Licht en kleur

de ideale sfeermakers voor binnen en buiten

IBG ProjeX is een systeem integrator van hedendaagse besturingssystemen en energiezuinige en duurzame technieken, waaronder verlichting en domoticasystemen.

Wij ontwerpen, produceren, installeren en programmeren de meest uiteenlopende toepassingen.

Een toepassing kan eenvoudig en kleinschalig zijn maar tevens zeer gecompliceerd en uitdagend.

Onze jarenlange ervaring staat garant voor een perfecte advisering en uitvoering. Wij weten wat nodig is voor het tot stand komen van een een efficiĂŤnt, uniek, duurzaam en in het oog springend ontwerp.

IBG ProjeX heeft sinds 1997 ervaring in de artistieke vertaling van de meest uiteenlopende besturings- en verlichtingsprojecten!

IBG ProjeX T 0184 - 69 14 00 | E info@ibgprojex.nl | www.ibgprojex.nl

IBG ProjeX is a member of THE ART OF LIVING WELL Group

HOGERE EPC EISEN BOUWTECHNISCH HAALBAAR?

V

oor nieuwbouw gelden momenteel de volgende eisen: het

niet of nauwelijks te worden aangepast. In een doorsnee woning

dak 6,0 m².K/W, voor de gevel 4,5 m².K/W en de vloer op

gaat het vaak ook nog niet eens om zoveel m2 en als je appels

3,5 m².K/W.

met appels vergelijkt – dus een complete rekensom – blijkt dat

De dikke isolatiepakketten bestaan veelal uit minerale wol (glas

BLUEDEC helemaal niet zoveel duurder is. Je kunt ook denken

of steenwol), harde schuimen (pir of eps) of uit ‘groene’ isolatie-

aan combinatie van BLUEDEC met de traditionele materialen.

materialen zoals hennep, vlas, cellulose, stro,e.d. Maar willen

Dat wordt wel vaker gedaan. Inmiddels hebben we dan ook al vele

of moeten we wel zo dik ? Het kost immers veel aan beschikbare

projecten in binnen- en buitenland gerealiseerd’.

(woon)ruimte, zeker in bestaande bouw. Moeilijke aanpassingen

‘Wij hebben veel aan productontwikkeling gedaan met als ge-

van details, lompe(re) esthetische detailleringen terwijl we juist

volg een hele range aan producten – allemaal op aerogel geba-

allemaal dunner, ranker en moderner willen. Kiezen we voor iso-

seerd - die breed inzetbaar zijn. Inmiddels hebben we ook bij-

latie buitenom dan komen we weer andere bouwtechnische pro-

voorbeeld op basis van aerogel onze vacuum (vip) panelen, maar

blemen tegen.

die zetten we meestal industrieel in. Mocht de bouwsector hier

Wij staken ons licht op bij Toine Wassing van BLUEDEC aerogel

echter ook voor kiezen dan kunnen wij hen bedienen, incl. leg-

isolatie. Hij vertelde: ‘op plaatsen waar men ruimte genoeg heeft

plannen etc.’

kiest men meestal voor de traditionele dikke isolatiematerialen.

‘Een van de ontwikkelingen is dat wij nu ook de buitengevel

De prijs is daarbij de doorslaggevende factor. Maar als je goed

kunnen isoleren met een 10 – 20 of zelfs 30 jaar verzekerde ga-

rekent zal in veel gevallen blijken dat de dunne BLUEDEC of VIP

rantie. Het systeem heeft de ‘Bauaufsichtliche Zulassung van het

niet zoveel duurder is dan in eerste instantie lijkt. Door toepas-

DiBT uit Berlijn’ en is daarmee ook in Nederland goedgekeurd.

sing van de dunne isolatie varianten hoeven vaak de kozijnen,

Men kan kiezen uit een afwerking met stucwerk, steenstrips of

vensterbanken, deuren, lateien en andere bouwkundige details

andere al dan niet keramische materialen’. ■

Hier is het grote verschil in dikte tussen traditoneel en Bluedec duidelijk zichtbaar (10 cm).

Omdat Bluedec flexibel is kun je het toepassen op ronde bouwdelen.

Geen aanpassingen nodig ter plaatse van overstekken, windveren ed.

www.bluedec.nl

Toepassing op het dak direct onder de pannen.

Bluedec direct voorzien van stucwerk.

Ressenerbroek 26 d 6666 MR Heteren | The Netherlands T. +31 (0) 264 72 2003 | F. +31 (0) 264 72 0760 E. info@bluedec.nl | W. bluedec.nl

ARCHITECTENpunt

Constructies & Materialen

039

INTERVIEW

040

ARCHITECTENpunt

STABU en BIM

‘BIM is geen doel, BIM is een middel.’

TEKSTMARIEKE POOL ■ FOTOGRAFIERONALD BRUININK

BIM IS MEER DAN EEN INFORMATIEMODEL WAAR RELEVANTE INFORMATIE GEDURENDE HET GEHELE BOUWPROCES WORDT OPGESLAGEN, GEBRUIKT EN BEHEERD IN EEN DIGITAAL (3D) GEBOUWMODEL. HET IS EEN INSTRUMENT DAT INTEGRAAL SAMENWERKEN VORM GEEFT. INTEGRAAL SAMENWERKEN TUSSEN VERSCHILLENDE PARTNERS MET ALS RESULTAAT TEVREDEN KLANTEN. BIM IS WERELDWIJD IN ONTWIKKELING EN STABU ONTWIKKELT MEE.

Vijf STABU-specialisten aan het woord ARCHITECTENpunt

STABU

041

INTERVIEW INTERVIEW

INTERVIEW

VERVOLG | STABU EN BIM VIJF STABU SPECIALISTEN AAN HET WOORD

BAREND VAN LAAR (MANAGER MARKETING & SALES) ‘Om jezelf staande te houden moét je meegaan met BIM. Veel bedrijven zien BIM als een ver-van-mijn-bed-show. Denken dat het een modeverschijnsel is. Ze refereren aan methodes als Lean en Breeam en verwachten dat BIM hetzelfde pad zal bewandelen.

Maar als je je verdiept in BIM dan weet je dat het meer is dan alleen het model, meer dan alleen informatie en meer dan alleen het bouwwerk. Je moet het echt in de combinatie zien.’

‘VEEL BEDRIJVEN ZIEN BIM ALS EEN VER-VAN-MIJN-BED-SHOW.’ ‘STABU levert met Bouwbreed de verbindende schakel in het bouwwerkmodel. Wij noemen Bouwbreed de ‘i’ van BIM. In combinatie met de B en M gaan we faalkosten te lijf en realiseren we daadwerkelijk de gewenste prestatie. Dankzij BIM kunnen we hiaten tijdig signaleren en niet pas als het kwaad al is geschied.

Bouwbreed is de uitgelezen tool om het model en de informatie aan elkaar te koppelen en om vanuit daar een bouwdossier aan te leggen dat geschikt is voor de toekomst.’

‘Natuurlijk is Bouwbreed ook zonder BIM de juiste keuze. Met Bouwbreed kun je de voor een bouwwerk essentiële informatie vastleggen en beheren.’ ■

042

ARCHITECTENpunt

INTERVIEW INTERVIEW

INTERVIEW INTERVIEW

RADBOUD BAAYEN (SENIOR TECHNISCH CONSULTANT)

HENK GIDDING (ACCOUNT SALES OFFICER)

‘BIM bestaat in basis uit drie componenten: het geometrische mo-

‘STABU is met Bouwbreed leverancier van de ‘i’ in BIM. We maken

del, het datamodel en het procesmodel. Wij leveren met STABU

het beeld compleet. Het is met STABU Bouwbreed mogelijk om te

Bouwbreed de informatiecomponent die inhoud geeft aan BIM.

komen tot een van gevalideerde informatie voorzien contractstuk.

BIM is voor mij wat we in andere sectoren ketenintegratie of supply

Met een model alleen weet je nog niets over de kwaliteit van

chain management noemen. De bouwsector acteert niet altijd als

de toegepaste materialen. Met het overschakelen naar STABU

sector, maar meer als een branche met losse bedrijven. Ik bedoel,

Bouwbreed zetten we een belangrijke stap in het vinden van aan­

leveren we nu echt een product, ben je echt een bouwwerk voor

sluiting op software van belangrijke partijen in het BIM-proces. Zo

iemand aan het neerzetten of ben je alleen met jouw eigen disci-

is er een mogelijkheid om middels een plugin besteksinformatie

pline bezig? Hoe kunnen we de prestatie dan echt optimaliseren?

te koppelen aan het 3D-model. Uit de reacties van de diverse

BIM is het antwoord.’

fabrikanten blijkt echter dat er nog behoorlijk wat haken en ogen aan BIM zitten. Denk bijvoorbeeld aan verschillende bestands­

‘MET BIM KUNNEN WE ECHT GAAN ONTZORGEN.’

formaten, er is niet echt een standaard.’

Daarnaast wordt het gestructureerd vastleggen van informatie

‘STABU IS MET BOUWBREED LEVERANCIER VAN DE ‘I’ IN BIM.’

gemakkelijker en daarmee het gebruik in andere fasen mogelijk.’

‘Grote fabrikanten hebben inmiddels een complete 3D-bibliotheek

‘Met BIM hebben diegenen die het proces managen houvast.

laten bouwen. Voor kleinere fabrikanten is dat nog niet altijd reali‘BIM is geen doel, het is een middel. Alle prachtige termen ten

seerbaar. Daar komt hopelijk snel verandering in, want als je niet

spijt, het is toch vooral de bedoeling dat we toegevoegde waarde

beschikt over 3D-modellen kun je ook niet opgenomen worden en

leveren? We willen met elkaar een beter product realiseren. Faal-

dan loop je kans een opdracht mis te lopen. Alles wat nieuw is, is

kosten zijn in onze branche heel normaal, heb je daar al eens over

aanvankelijk kostenintensief. Besef dat deze kosten op een gege-

nagedacht? En als we een huis kopen, zijn we al blij met de sleu-

ven moment ook weer zullen dalen.’ ■

tel. Dat accepteren we in geen enkele andere branche. Met BIM kunnen we nu echt gaan ontzorgen, daar is nog veel te winnen.’ ■

ARCHITECTENpunt

STABU

043

INTERVIEW

044

VERVOLG | STABU EN BIM VIJF STABU SPECIALISTEN AAN HET WOORD

ARCHITECTENpunt

INTERVIEW INTERVIEW

INTERVIEW INTERVIEW

JACO RUIJS (HOOFD ONTWIKKELING & ICT)

SEBASTIAAN BRANDS (SENIOR JURIDISCH ADVISEUR)

‘Er is nog geen echte BIM-standaard. Het Bouwwerk Informatie

‘Met Bouwbreed kun je op efficiënte wijze tal van contracten en

Model is nergens gedefinieerd. Wie bepaalt wat er vastgelegd

technische beschrijvingen toegespitst op de eisen en wensen van

moet worden? BIM is dus niets meer dan het gestructureerd vast-

de opdrachtgever opstellen. Dit kan binnen vastgestelde kaders,

leggen van alle informatie over een bouwwerk.’

maar er is ook de mogelijkheid om hier zelf invulling aan te geven.

Afhankelijk van de contractvorm en technische beschrijving kan

‘DE HAMVRAAG BLIJFT ALTIJD: WAT WIL JE BEREIKEN?’

de aannemer binnen de gestelde kaders een uitwerking maken van bijv. het ontwerp, productkeuze en de gewenste prestaties van deze bouwproducten in zijn eindtoepassing. Er zijn zoveel wijzen

‘Veel mensen die gaan bimmen denken dat het een 3D-tekening

van samenwerken en elke samenwerkingsvorm vereist een ande-

is, maar dat is slechts het model. Daarnaast zijn er constructie-

re manier van vastleggen. Dat we dezelfde taal spreken is van het

berekeningen, tekeningen, bestekken en alle voor het bouwwerk

grootste belang.’

relevante informatie. Met STABU Bouwbreed zorgen we ervoor dat informatie gestructureerd wordt vastgelegd. Zo kan men in elke de afspraken behoren. De bestekschrijver krijgt langzaam maar

‘SUCCES VALT OF STAAT MET STANDAARDISATIE EN BOVENAL COMMUNICATIE.’

zeker meer een verzamelende dan een beschrijvende functie.

‘De markt is nog zoekende. BIM is een breed begrip. Natuurlijk

Dankzij de door fabrikanten weergegeven specificaties in Bouw-

bestaan er BIM-protocollen zoals de Rgd BIM Norm, maar een

breed presenteert hij de juiste teksten op het juiste moment.’

echt opgelegde manier van werken is er niet. Daarom is de juri-

fase afleiden welke materialen, uitvoeringswijzen en prestaties tot

dische kant ook zo belangrijk. Realiseer je goed dat men vaak in ‘De hamvraag blijft altijd: wat wil je bereiken? Ik heb tekeningen

zijn eigen model zit te werken. Deze modellen worden veelal op

uit 1936, daar staat ook veel informatie op. Bedenk altijd wat je wilt

een later moment samengevoegd tot één model. Maar wie is dan

vastleggen en waarom. Want waarom zou je iets vastleggen dat

waar verantwoordelijk voor en is dit te achterhalen in het geval van

geen toegevoegde waarde heeft?’ ■

complicaties? Succes valt of staat met standaardisatie en bovenal communicatie. Bibliotheken moeten matchen. Pas dan spreek je dezelfde taal. Leg op voorhand vast waar je mee bezig bent.’ ■

ARCHITECTENpunt

STABU

045

Kwaliteit verloochent zich niet INTERVIEW

GORTER GROUP BV

Gorter Group BV levert innovatieve luiken voor toegang tot daken, door vloeren, wanden en plafonds. Gorter® bestaat sinds 1928 en is over de jaren uitgegroeid tot een toonaangevende organisatie met eigen productiefaciliteiten, engineering afdeling en logistiek centrum. Producten worden in eigen fabrieken vervaardigd waarbij veiligheid, kwaliteit, innovatie en betrouwbaarheid voorop staan. Gorter® is reeds lange tijd vooraanstaand leveran­cier in Europa en heeft in 2015 haar eerste stappen op Noord-Amerikaanse bodem gezet.

‘DUURZAAMHEID IS...

NIET LANGER EEN MODETERM, HET IS SERIOUS BUSINESS’ TEKSTMARIEKE POOL ■ FOTOGRAFIEMARIJE DIJKEMA

In de eerste editie van ArchitectenPunt kondigden we het part­ner­schap tussen Gorter® en Dudoc (Dutch Urban Design Center) in Vancouver al aan. ‘Deze samenwerking gaat erg goed’, vangt Sacha Beers aan. ‘Duurzaamheid is een hot topic in Noord-Amerika, maar staat nog in de kinderschoenen. We kunnen samen met Dudoc ook de Amerikanen goed in het zadel helpen als we het hebben over verantwoord omgaan met energie.’

046

ARCHITECTENpunt

‘Gorter® is sinds 2015 een van de bijzondere deelnemers van Dudoc Vancouver’ Sacha Beers, mede eigenaar Gorter Group BV

DAKEN

G

orter® staat bekend om de continue investeringen in de

HOLLAND HOUSE

isolatiewaarden van haar dakluiken. De onovertroffen re-

Vancouver is met haar aantrekkelijke ligging en oog voor duur-

sultaten bleven niet onopgemerkt en daarom kiest Europa

zaamheid de perfecte springplank voor innovatieve bedrijven.

al langer voor Gorter . De luikenspecialist valt inmiddels ook in

Dat vindt ook Dudoc (onderdeel van de Walas Groep). Dudoc

Noord-Amerika behoorlijk op. De toenemende interesse deed Gor-

biedt haar zorgvuldig geselecteerde partners een uitvalsbasis in

ter besluiten deel te nemen aan beurzen in Chicago en Denver. En

Vancouver, waar vanuit de gehele Noord-Amerikaanse westkust

niet zonder succes! Herbert Wennink, Senior Commercial Officer

bediend kan worden. Gerben van Straaten, [CEO Wallas Com-

bij het Nederlandse Consulaat in Chicago: ‘Gorter is langzaam

panies]: ‘In het centrum van het snel groeiende en dynamische

maar zeker bezig om ook Noord-Amerika te veroveren. One roof at

Vancouver heeft Dudoc een permanent Holland House opgericht.

the time. Via de Koninklijke Metaalunie is Gorter in contact geko-

Hier presenteren Nederlandse bedrijven met bijzondere produc-

men met het Nederlands Consulaat-Generaal in Chicago. In juni

ten en diensten voor duurzame bouw en stedelijke ontwikkeling

2014 had Gorter in deze stad een stand op de jaarlijkse expo van

zich. Gorter® is sinds 2015 een van de bijzondere deelnemers

de AIA, het American Institute of Architects. Er stonden zo’n 750

van Dudoc Vancouver. Er is een fantastische permanente stand

bedrijven die allerhande bouwmaterialen, software, etc. toonden.

opgebouwd en vanaf deze locatie wordt door het lokale team de

Veel van de 17.000 architecten die de expo bezochten toonden inte-

belangstelling voor de Gorter® producten opgevangen. De bijzon-

resse in Gorter’s Dutch Design. Het LEED-programma (Leadership

dere eigenschappen van de Gorter® producten worden in Canada

in Energy and Environmental Design), dat door veel Amerikaanse

en de VS niet geëvenaard. We zien de interesse en de vraag naar

architecten gevolgd wordt, promoot het gebruik van energiebe-

meer informatie al sterk toenemen.’

®

®

®

®

wuste producten zoals die van Gorter . En hoewel energiekosten ®

in de VS lager zijn dan in Europa, waren veel architecten onder

WAAROM GORTER®?

de indruk van de Energy Efficiency van Gorters dakluiken. Gorter®

‘Waarom Dudoc voor Gorter® heeft gekozen? Wij zijn ervan

heeft sinds kort een vertegenwoordiging voor de VS en Canada in

overtuigd dat producten zoals die van Gorter® nodig zijn om de

Vancouver, zodat hun klanten een lokaal aanspreekpunt hebben.’

duurzaamheidsdoelstellingen van de steden in Canada en de VS

048

ARCHITECTENpunt

Skyline van Vancouver

Dudoc Vancouver

waar te maken. Kwaliteit verloochent zich niet’, aldus Gerben van Straaten. Sacha Beers is content met het partnerschap én de kansen op de Amerikaanse markt. ‘Dudoc geeft ons de gelegenheid om nu echt voet aan de grond te krijgen in Amerika. Het partnerschap is bijzonder prettig. Dat komt door de gedrevenheid die leeft bij Dudoc, maar zeker ook door hun geloof in onze producten. Als je de Amerikaanse ambitie op het gebied van energiebesparing vergelijkt met Nederland doen wij het echt heel erg goed. Maar gelukkig gaat ook in de States de knop langzaam om. Duurzaamheid is niet langer een modeterm, het is serious business.’ ■ Meer technische informatie over de producten van Gorter® in de derde editie van het ArchitectenPunt.

C. Gorter Group BV | The Netherlands T. +31 (0)224 21 9860 | W. www.gortergroup.com

ARCHITECTENpunt

Daken

049

Duurzame dakafdichtingssystemen... ontwikkeld voor elk klimaat!

RENOLIT ALKORTOP (TPO)

RENOLIT ALKORTEC (EVA/EBA)

RENOLIT ALKORPLAN (PVC)

milieu relevante product informatie

WWW.RENOLIT.COM/ROOFING

De statige, elegante uitstraling van een gefelst dak. Het Classic felssysteem, voor nieuwbouw of renovatie,geeft uw project deze tijdloze uitstraling.

MODERNE KLASIEKER

1

De toepassing van metalen felsbanen kent een rijke historie.

De modernste variant van felsbekledingen zijn de stalen Classic felsbanen van SDS Ommen. Zij bieden een voorgeprofileerde stalen felsbekleding die zich eenvoudig laat verwerken voor nieuwbouw en renovatie. Uniek aan deze stalen felsbaan is het uiterlijk van een traditionele dubbele staande fels.

Omdat de Classic felsbanen worden gemaakt van verzinkt, gecoat staal, heeft het een ongeĂŤvenaarde levensduur. Het beschermt het staal tegen corrosie, terwijl de coating kleurvast is en het materiaal niet uitloogt. Dit biedt ook de mogelijkheid de felsbanen in verschillende kleuren toe te passen. Classic felsbanen

2 3

worden toegepast op zowel het dak als gevels. Sinds kort is zijn de stalen felsbanen leverbaar in de breedtes 275 mm en 475 mm.

Een goed eindresultaat zit hem in de details. Een compleet geleverd en gemonteerd Classic stalen felssysteem inclusief afwerkingen verzekert u decennialang van een onderhoudsarm dak of gevel. Classic felsbanen laten zich uitstekend combineren met andere materialen. Wordt uw volgende project authentiek met metselwerk en Classic, modern met hout en Classic of gewaagd met Cor-Ten staal en Classic?

Een stalen dak of gevel is een verantwoorde keuze. Het is eenvoudig om op een Classic dak voorzieningen te treffen voor het aanbrengen van zonnepanelen. Wie nu een stalen dak of gevel plaatst, heeft bijna geen afval en het materiaal is 100% recyclebaar. â–

1 Renovatie en uitbreiding woning te Deil | Van kessel architectuur 2 Nieuwbouw paardenpension Paridon te Katwijk | Happelcornelisseverhoeven architecten 3 Nieuwbouw pand Coop supermarkt te Stavoren | K3H Arcitecten Nieuwleusen

C SDS Ommen| Hessenweg West 5b | 7731 RN Ommen T +31 (0)529 45 0000 | F +31 (0)529 45 4665 @ hferinga@sdsommen.nl | W www.sdsommen.nl ARCHITECTENpunt

Daken

051

GREENING THE WORLD, ONE ROOF AT A TIME Ikking Group draagt haar steentje hieraan bij door het aanbieden van duurzame, milieu- en arbeidsvriendelijke composiet leien en dakpannen alsmede een innovatief eco zonnepanelen­ dakbedekkingsysteem.

I

kking Group heeft een langdurige ervaring in de dakenbranche. Sinds 1972 is Ikking actief op het dak en importeerde als een van de eerste in Nederland kwalitatieve dakshingles.

Sinds die tijd heeft het bedrijf steeds innovatieve materialen toegepast op dak en wand.

Inmiddels bestaat het assortiment uit duurzame, milieu- en arbeidsvriendelijke composiet leien en dakpannen alsmede een zonnepanelensysteem dat niet op het dak bevestigd wordt maar het dak is! Met de huidige technieken kunnen we kwaliteit bepalen en maken. Onze composiet leien, leipannen en dakpannen zijn hoogwaardige producten, en toch aantrekkelijk geprijsd. Kostentechnisch is het totaalplaatje aanzienlijk lager dan ieder andere traditionele dakbedekking. Onze doelstelling is investeren in hoge productkwaliteit alsmede het reduceren van arbeid door snelheid en gemak waarmee gemonteerd wordt. Daarbij wordt de fysieke belasting van zowel de arbeider als de omstanders ontzien doordat deze producten kwartsstofvrij zijn. Het lage gewicht van onze producten maakt ze bovendien

TEKST ■ FOTOGRAFIEIKKING GROUP

arbeidsvriendelijk.

‘ALS WE DENKEN AAN GEWICHT BETEKENT DIT NATUURLIJK OOK DENKEN AAN DE ONDER­CONSTRUCTIE DIE LICHTER UITGEVOERD KAN WORDEN. EEN BIJKOMEND VOORDEEL IS DAT GEHELE PALLETS MATERIALEN OP STEIGERS GEZET KUNNEN WORDEN EN ZODOENDE SNEL VERWERKT KUNNEN WORDEN.’ Als architect zoekt u steeds nieuwe manieren om uw projecten de uitstraling te geven die ze verdienen. Bovendien wilt u uw handtekening onder elk van uw creaties kunnen zetten.

Tapco composiet leien zijn het duurzame alternatief voor zowel nieuwe daken als bij renovatie ter vervanging van daken met shingles, keramische pannen en natuurleien.

ES-dakpannen zijn bijzonder hoge kwaliteitsdakpannen van Duitse makelij geproduceerd uit polymeren met UV-filter.

De AT-leipannen worden stormvast aangebracht zonder verdere bevestigingsmiddelen.

Ook verkrijgbaar alle toebehoren zoals randafwerking en (geventileerde) nokstukken De AT-leipan is ook verkrijgbaar met ingebouwde zonnecellen.

052

ARCHITECTENpunt

Door de unieke samenstelling fungeert het T-Solaris systeem als dakbedekking en kan ook volledig geïntegreerd worden in de bestaande dakbedekking.

TAPCO LEIEN

Zowel de Tapco Leien als de ES-dakpannen en AT-leipannen geven u deze volledige creatieve vrijheid. Deze materialen zijn volledig KWARTSSTOF vrij, recyclebaar, onderhoudsarm en hebben een zeer lange levensduur met de daarbij behorende

- Licht van gewicht (16,35 kg per m2) - Breken of barsten niet en zijn volledig beloopbaar (ook bij toepassing van houten leilatten) - Vorst- en hagelbestendig (geen afschilfering) - Onderhoudsvrij - Niet te onderscheiden in aanzicht van natuurleien, iedere lei heeft dezelfde kwaliteit en toch een uniek karakter - Geen kwartsstoffen - Niet poreus, daardoor geen (mos)aangroei, vogeluitwerpselen hebben geen invloed - Windvast, d.w.z. de leien waaien niet op of af, gaan niet open staan (getest op orkaankracht 176 km/uur!)

- Geen capillaire werking (door de speciale profilering van de achterzijde) - 15 kleuren en 5 mixkleuren (door en door gekleurd) - Stabubesteknr. Kunstlei: B225140.111.f01

Tapco leien

garanties. Dankzij hun natuurgetrouwe uiterlijk geven onze leien en dakpannen een authentiek cachet aan daken én gevels. U creëert een tijdloze, esthetische ervaring….. met een innovatief, milieuarbeidsvriendelijk en duurzaam materiaal!

Door het lichte gewicht per m2 zijn deze producten uitermate geschikt voor zeer lichte dakconstructies. Door het unieke montagesysteem zijn zowel de leien als de dakpannen en leipannen bestand tegen enorme windsnelheden en is het bekende afwaaien uitgesloten. ■

ES-DAKPANNEN - - -

- - - - -

Licht van gewicht (circa 10 kg per m2) Zeer hoge buig- en breeksterkte, volledig beloopbaar Hagelbestendig en slagvast, hoge vorstweerstand en stuifsneeuwdicht Zeer goede weerstand tegen veroudering Zeer goede isolerende eigenschappen Sealing systeem als optie leverbaar Waterabsorptie minder dan 0,2% Verkrijgbaar in zwart en terracotta, UV-bestendig (door en door gekleurd)

ES dakpannen

AT-LEIPANNEN - Licht van gewicht (4,7 kg per m2) - Stormvaste bevestiging zonder bevestigingsmiddelen op gegalvaniseerde Z-profielen - Ook leverbaar met zonnecellen - Verkrijgbaar in antraciet, terracotta en dakpannenrood

AT leipannen

T-SOLARIS ZONNEPANELENDAKBEDEKKINGSSYSTEEM

C. Ikking Group Hessenweg 142-A 3791 PM Achterveld T. +31 (0)342 45 2575 @. info@ikking.com W. www.ikking.com

- -

-

- - - -

-

Het T-Solarissysteem fungeert als dakbedekking Kan als zodanig ook volledig worden geïntegreerd in bestaande dakbedekking De energie-opbrengst wordt niet negatief beïnvloed door warmtedragers zoals onderliggende keramische dakbedekking.

De zonnepanelen raken niet oververhit en blijven energie genereren door het geïntegreerd ventilatiesysteem.

De waterafvoer is compleet geïntegreerd in het systeem Plug & play-aansluitingen bevinden zich allemaal in de droge zone Gouden medaille op de Innovatiebeurs 2012 in Genève In de paneelhouders (module) zijn standaard Duitse zonnepanelen verwerkt maar ook naar de wens en voorkeur van de opdrachtgever kan elk gewenst passend zonnepaneel gemonteerd worden.

Het gecertificeerde systeem is geschikt voor alle fotovoltaic zonnepanelen tussen 230 en 270 Wc.

T Solaris

ARCHITECTENpunt

Daken

053

®

Fixodrain XD 20

Voordelige en kwalitatief hoogwaardige systeemoplossing voor grootschalige vegetatiedaken!

Dit unieke systeem kent voor u als verwerker een aantal grote voordelen:       

Zeer scherp geprijsd!

Gemakkelijk en snel te verwerken door uniek “kliksysteem” en gecacheerd filtervlies.

Dankzij het onderling verbinden minder kans op opwaaien en geen extra beschermlaag nodig.

Geteste afvoercapaciteit volgens EN ISO 12958.

Vervaardigd uit gerecycled polyethyleen en geheel recyclebaar.

Geschikt voor omkeerdaken.

10-jarige verzekerde garantie mogelijk op de werking van het systeem.

Technische gegevens Hoogte: Breedte rol: Lengte rol: Gewicht:

ca. 20 mm ca. 1,0 m ca. 20,0 m ca. 1 kg/m²

De Fixodrain XD 20 wordt geleverd op rollen van 1 x 20 meter.

ZinCo brengt leven op het dak!

ZinCo Benelux is wereldwijd marktleider op het gebied van daktuinen en parkeerdaken.

Of het nu gaat om sedumdaken, intensieve daktuinen of parkeerdaken: de hoogwaardige en innovatieve duurzame daktuinsystemen van ZinCo maken meervoudig ruimtegebruik op daken mogelijk.

Wij adviseren u graag over de mogelijkheden.

ZinCo Benelux Postbus 9092 ∙ 1006 AB Amsterdam ∙ Nederland Telefoon +31 20 667 48 52 ∙ Fax +31 20 667 38 47 daktuin@zinco.nl ∙ www.zinco.nl

Kruispan

Wat zou Rembrandt kiezen?

U wilt een dak met een klassieke uitstraling, zoals Rembrandt zou kiezen? Monier biedt een bijzondere collectie klassieke Hollandse dakpanmodellen - bijvoorbeeld deze Kruispan. Gemaakt met dezelfde ambachtelijke toewijding als toen, maar met de techniek van nu. Kijk op watzouRembrandtkiezen.nl voor meer klassieke modellen van Monier ĂŠn maak kans op een VIP-weekend in Amsterdam.

Monier, altijd meer mogelijk.

www.watzouRembrandtkiezen.nl

things are looking up.

Glazing Vision is al 20 jaar de Engelse marktleider in lichtstraten, dakramen, beloopbaar glas en elektrische dakluiken.

Het ontwerpprincipe van Glazing Vision is ‘mininum framework – maximum daylight’, het ontbreken van tussenstijlen, frames, raambomen en andere storende elementen in uw design. Deze voor Glazing Vision typische ‘Sky Only View’ is uniek in de markt.

De producten van Glazing Vision worden in Europa verkocht en geïnstalleerd door Glazing Vision Europe. Het Nederlandse installatieteam staat voor u klaar. Kies voor frisse lucht in plaats van airco en kies daglicht in plaats van kunstlicht.

056

ARCHITECTENpunt

Mijnlichtstraat.nl | Het beloopbaar glas van Glazing Vision is geïsoleerd en kan uit één stuk worden geleverd tot wel 6m2. Door het gepatenteerde aluminium profiel wordt de waterdichtheid gegarandeerd. Bovendien staat de opstand buiten de sparing waardoor de typische ‘sky-only view’ wordt gerealiseerd. Het beloopbaar glas is zo ontworpen dat het vlak in de vloer kan worden geplaatst. Licht binnen en ruimte buiten. Kijk verder op mijn lichtstraat.nl voor de mogelijkheden.

Aantoonbare kwaliteit | Sathish Nammi van de Anglian Ruskin University ontwikkelde samen met Glazing Vision een methodologie voor het nauwkeurig berekenen van de thermische prestaties van dakramen en dakluiken. Glazing Vision Europe is de enige Nederlandse leverancier van glazen dakluiken en dakramen die op deze wijze aan kan tonen wat de (isolatie)waarden zijn.

Mijndakluik.nl | De scharnierende Skydoor kan wel 4.5m2 groot zijn en is met zijn deksel van glas een uniek elektrisch dakluik. Geen elektromotoren in uw design, geen veren en uitzetters, alleen de lucht. Dit elektrische dakluik gaat 90 graden open en is standaard uitgerust met een bewegingssensor. Naast de scharnierende Skydoor kunt u ook kiezen voor onze schuivende systemen van glas en zelfs voor de unieke Sliding Box die wordt toegepast als er weinig verdiepingshoogte is. Kijk op mijndakluik.nl voor de mogelijkheden.

Vlakke lichtkoepel | De vlakke lichtkoepel van Glazing Vision wordt geleverd tot wel 8m2 uit één stuk. Groter nodig? Dan worden de delen verbonden met een siliconenvoeg, een aluminium ondersteuning of naar wens zelfs een glazen ondersteuning. Standaard low E glas en dubbel gehard. Gelamineerd, solar of triple glas? Het kan. Plaatsing tegen een opgaande muur, ventilerend of in een afwijkende vorm? Wij maken het. De meest verkochte maten kunt u nu ook on-line bestellen op www.myrooflight.eu.

Europe C. Glazing Vision Europe BV IJsselmeerdijk 9 | 1473 PP Warder | T. +31 (0)299 63 3853 @. info@glazingvision.eu | W. www.glazingvision.eu ARCHITECTENpunt

Daken

057

Nr. 1 in esthetische en constructieve producten 1

inncempro.nl

Making the best better

Uitsluitend werken met de beste materialen.

Jarenlange ervaring met passie voor het vak.

Zó ontstaat een schitterend eindresultaat.

Al meer dan 36 jaar garandeert Wédéflex de allerhoogste kwaliteit.

Dat kunnen we alleen door samen te werken met échte vakspecialisten: Onze Wédéflex Established Dealers. Want door elkaar steeds opnieuw te inspireren en te versterken, zijn we in staat het beste nog beter te maken.

Wédéflex Duurzame Daksystemen Zuid-Willemsvaart 14, Postbus 811, 5201 AV ’s-Hertogenbosch Telefoon: 073 - 613 10 40, Fax: 073 - 614 62 46, E-mail: info@wedeflex.nl, Internet: www.wedeflex.nl

BIM EN WETGEVING

INTERVIEW FOTOGRAFIEKELLE SCHOUTEN

‘ALS JE GAAT BIMMEN, HÉB JE EEN PROTOCOL NODIG. HET MAAKT ZAKEN INZICHTELIJK. WAAR GAAT DIT PROJECT OVER? WIE MOET WAT EN WANNEER DOEN?’ PROF. MR. DR. MONIKA CHAO-DUIVIS

‘De voordelen van BIM optimaal benutten’ DE MISSIE VAN HET IBR IS HET OP ONAFHANKELIJKE WIJZE BEVORDEREN VAN DE WETENSCHAPPELIJKE EN PRAKTISCHE BEOEFENING VAN HET BOUWRECHT. DIRECTEUR VAN HET IBR PROF. MR. DR. MONIKA CHAO-DUIVIS: ‘HET INSTITUUT VOOR BOUWRECHT HOUDT ZICH BEZIG MET ALLES WAT MET PRIVAATRECHTELIJK EN PUBLIEKRECHTELIJK BOUWRECHT TE MAKEN HEEFT. VANAF HET INITIATIEF TOT EN MET DE SLOOP. WE BEMOEIEN ONS MET DE HELE LIFE CYCLE VAN EEN BOUWWERK. DE ACTUALITEIT HEEFT ONZE ONVERMINDERDE AANDACHT. DE AFGELOPEN JAREN WAS HET AANBESTEDINGSRECHT EEN SPEERPUNT. NU DIT BEGINT TE CONSOLIDEREN KUNNEN WE ONZE AANDACHT VERSCHUIVEN NAAR ANDERE GEBIEDEN WAARONDER BIM.’ GOEDE AFSPRAKEN ‘BIM is nog echt in ontwikkeling. Goed dat de STABU daar extra aandacht aan besteedt.

Nu het technisch mogelijk is om met behulp van BIM te ontwerpen wordt ook het juridische gedeelte zeer belangrijk. Pas als BIM gesetteld is, dus wanneer er goede algemene afspraken zijn, laat het IBR de teugels vieren.’ Monika vervolgt: ‘Tot die tijd geven we veel vakinhoudelijke cursussen voor bouwrechtjuristen over dit onderwerp en zorgen we voor relevante publicaties. Een van onze publicaties, in opdracht van de BNA gemaakt, is de Juridische handreiking relatie BIM-protocol en de DNR 2011 speciaal voor adviseurs en opdrachtgevers. Het BIM-protocol miste een juridisch equivalent, daarom heeft de BNA mij verzocht deze handreiking te schrijven.’

IS HET PROTOCOL ECHT NODIG? Monika benadrukt: ‘Als je gaat bimmen, héb je een protocol nodig. Het maakt zaken inzichtelijk. Waar gaat dit project over? Wie moet wat en wanneer doen? Het juridisch equivalent moet je ook in beeld hebben. Want hoe zit het juridisch als men gemaakte afspraken niet nakomt? Wat gebeurt er als de opdrachtnemer in gebreke blijft of doorverwijst naar zijn onderaannemers? Het staat allemaal in de handreiking. Doe er je voordeel mee!’

060

ARCHITECTENpunt

Juridische handreiking relatie BIM-protocol en de DNR 2011 (voor adviseurs en opdrachtgevers)

Juridische handreiking relatie BIM-protocol en de DNR 2011 (voor adviseurs en opdrachtgevers)

prof. mr. dr. M.A.B. Chao-Duivis

VOOR ONTWERPERS, ADVISEURS EN OPDRACHTGEVERS ‘Ik hoor veel architecten en ontwerpers zeggen wij gaan gewoon bimmen. Heel goed, moet je doen! Maar maak gebruik van het protocol en de Juridische Handreiking en pas het toe!

Dan heb je inzichtelijk wat je juridisch moet regelen. Want doe je dat niet, dan val je terug op het Burgerlijk Wetboek en dat is vaak te algemeen. Het bevat regels waar je wellicht van af had willen en kunnen wijken. Met behulp van de Juridische Handreiking kan dat!’

De Juridische handreiking relatie BIM-protocol en de DNR 2011 is speciaal geschreven voor ontwerpers, adviseurs en opdrachtgevers. In de Handreiking worden verschillende juridische aspecten van het werken met BIM uiteengezet. Dit gebeurt op een manier die zo direct mogelijk aansluit op de praktijk. De Juridische Handreiking helpt de voordelen van BIM optimaal te benutten. ■

INFORMATIE PROF. MR. DR. M.A.B. CHAO-DUIVIS DIRECTEUR

IBR-publicaties zijn digitaal te raadplegen via het kennisplatform

C. Anna van Buerenplein 47

van het Instituut voor Bouwrecht: www.ibrtracker.nl

(gebouw Nieuw Babylon, 10e etage)

Liever een papieren uitgave? www.ibr.nl/publicaties/ibr-publicaties/juridische-handrei-

2595 DA | Den Haag

king-relatie-bim-protocol-en-de-dnr-2011-voor-adviseurs-en-opdracht-gevers/

Postbus 93077 | 2509 AB Den Haag

Elektronisch toegang tot het protocol en de juridische handreiking: www.bna.nl/121924/

T. +31 (0)703 24 5544

ARCHITECTENpunt

STABU

061

INTERVIEW

Ontmoet...

Jannie Kooij

TEKSTMARIEKE POOL ■ FOTOGRAFIERONALD BRUININK

Enthousiast, open en gedreven. Zo laat Jannie Kooij zich het best omschrijven.

We spreken haar bij haar nieuwe werkgever REINÆRDT in Haaksbergen. ‘Mijn werk bestaat uit het delen van kennis. Met zowel bestaande als nieuwe relaties.

We hebben het in de markt al enige tijd over de prestatie. Als die prestaties echt centraal staan dan is het noodzakelijk dat de voorschrijvers bekend zijn met de mogelijkheden. Want wat je niet kent, kun je ook niet voorschrijven!’

TEKEN VAN BESCHAVING

‘W

maken? Omdat het bedrijf waar ik voor werk zoveel mogelijkhe-

e hebben ontzettend veel knowhow in huis. Deze

den heeft. Ik ben erg onder de indruk van het innovatieve karakter

kennis delen we graag met de mensen die keuzes

van REINÆRDT. Die drive naar vernieuwing en verbetering werkt

moeten maken. Zo kunnen we bijdragen aan de juis-

aanstekelijk.’ Jannie over de markt: ‘Er zijn natuurlijk veel colle-

te omschrijving voor de gewenste prestatie. Ik mag dus zaaien.

ga’s die ook goede deuren maken. En ja, over twee jaar leveren zij

Een collega zei ooit tegen me: het is een teken van beschaving om

dezelfde rookwerende deuren die wij nu al op de markt brengen.

te kunnen wachten tot er opkomt wat je gezaaid hebt en precies zo

Maar goed, dan zijn wij alweer vele stappen verder.’

zit ik in deze functie. Ik heb geen keiharde targets, ik ben aange-

Ook in gesprek met Jannie? ‘Graag! Er zijn veel partijen die invloed

nomen om onze vakkennis te delen. En ja, daar krijgen we ook veel

hebben op het bouwproces, ik draag graag mijn steentje bij door

voor terug. Uit de gesprekken die we voeren met architecten en

samen de mogelijkheden en oplossingen te bespreken. Neem ge-

projectontwikkelaars halen we veel informatie waar we zelf weer

rust contact op via 06 5334 2140 of j.kooij@reinaerdt.nl.’

mee uit de voeten kunnen. Zo kunnen ook wij onze dienstverlening optimaliseren. In de tweede plaats komen we natuurlijk graag in

REINÆRDT IN HET KORT

het bestek. Maar niet omdat ik keihard handel aan het drijven ben,

Van eenvoudige deursets voor de woningbouw tot gecompliceerde

nee, juist omdat onze producten van onovertroffen kwaliteit zijn.

brand-, rook-, geluid- en inbraakwerende deuren: REINÆRDT is

Zo leveren onze gesprekken meerwaarde voor beide partijen.’

de partner voor deuren en kozijnen. Uiteraard zijn de producten stuk voor stuk voorzien van de bijbehorende certificaten volgens

PLATGEBELD

de laatste (Europese) normen. REINÆRDT is partner van zowel de

‘Voorschrijvers worden platgebeld door fabrikanten, want ieder-

aannemer, de architect als de opdrachtgever. De specialisten van

een wil in gesprek met de mensen die aan de voorkant van een

REINÆRDT dragen graag bij aan een vlekkeloos bouwproces. In

project werken. Waarom ze nou juist met mij die afspraak moeten

simpele én complexe zaken. ■

062

ARCHITECTENpunt

‘Wat je niet kent, kun je ook niet voorschrijven.’

JANNIE KOOIJ

REINÆRDT DEUREN BV: PARTNER VOOR DE AANNEMER, DE ARCHITECT EN DE OPDRACHTGEVER Nijverheidsstraat 1 | 7482 GZ Haaksbergen | T +31 (0)53 573 5735 | @ info@reinaerdt.nl | W www.reinaerdt.nl

DEUREN

STALEN DEUREN

Stalen taatsdeuren, schuifdeuren & scharnierdeuren

G. de Rooy Metaaldesign Seringstraat 29

Als architect streeft u altijd naar perfectie. De Rooy

6744 WZ Ederveen

metaaldesign deelt dezelfde visie. Vakmanschap,

Tel: (0318) 573 231

flexibiliteit en betrouwbaarheid kenmerken onze

E-Mail: info@gderooy.nl

unieke stalen designdeuren. Hoogwaardig materiaal, onderhoudsvrij en volgens uw specificaties.

“Tijdloze klasse tot in detail�

www.stalen-binnendeuren.nl

Skantrae, uw flexibele deurenpartner voor elk woningbouwproject

Skantrae biedt talloze meerkeuze-opties voor luxe deuren in elk woningbouwproject. Kwaliteit en duurzaamheid gaan perfect samen. Samen met ons brede dealernetwerk regelen wij alles voor uw

klant. Van het uitzoeken van deuren in een goed geouttilleerde showroom tot het inmeten, aflakken en afhangen van de deuren. Snel, makkelijk en goed. Ook dat is Skantrae!

Wat biedt Skantrae?

Producten

Een zeer aantrekkelijk en divers deurenaanbod, inclusief een welhaast onuitputtelijk assortiment glas, deurbeslag, hang- en sluitwerk, maar ook deurlijsten, plinten en zelfs lambrisering. Kortom, alles om uw klant maximaal te inspireren.

Diensten

Skantrae regelt desgewenst het complete traject van inmeten, afhangen en zelfs aflakken van deuren,

inclusief montage van glas, beslag en accessoires. Kortom, geen extra werk of risico. Wij regelen het allemaal voor u. Ook dat is Skantrae!

Verkoopondersteuning

Voor elk project maken wij een speciale consumenten-brochure, waarin u uw klanten kunt informeren

over de meerkeuze opties van Skantrae. Bovendien richten wij desgewenst een deurenpresentatie in,

op de bouwlocatie of in uw pand. En uiteraard beschikt Skantrae over een breed kwalitatief hoogwaar-

dig dealernetwerk, waar uw klanten in goed geoutilleerde showrooms zich kunnen laten adviseren ĂŠn inspireren.

skantrae.com

Skantrae B.V. - Mega 1, 6902 KL Zevenaar Postbus 48, 6900 AA Zevenaar

info@skantrae.com www.skantrae.com

All-in Bedrijfs­deuren & Docking UW BETROUWBARE PARTNER

TEKSTJANNEKE STRIJK-VERMEER ■ FOTOGRAFIEALL-IN BEDRIJFSDEUREN & D0CKING

Wat? Een breed pakket industriële

Op zoek naar de juiste oplossing voor uw bedrijfsdeur of laad- en lossysteem? Dan

overheaddeuren, branddeuren,

haalt u met All-in Bedrijfsdeuren & Docking een betrouwbare succespartner in huis. Eén die uw behoeftes centraal stelt en ‘out of the box’ durft te denken met slimme oplossing­

brandschermen, brandwerende

en als resultaat. Dankzij een full service aanpak bent u altijd letterlijk verzekerd van een

en inbraakwerende loopdeuren

bedrijfsdeur die aan al uw wensen voldoet. Natuurlijk allemaal volgens de laatste veilig-

en rolluiken, snelroldeuren en

heidsnormen. All-in Bedrijfsdeuren & Docking is niet merkgebonden en door de jaren­ lange ervaring kan het bedrijf service op maat bieden en onderhoud verlenen aan alle

ook laad- en lossystemen zijn te

merken.

leveren. U kunt bij ons ook terecht

Eén aanspreekpunt Kiezen voor All-in Bedrijfsdeuren & Docking betekent kiezen voor

voor service en onderhoud aan uw

professionals die voor u een duurzame en vooral slimme oplossing bedenken én deze ook uitvoeren. Vanaf de offerte tot de oplevering, van service tot duurzaam onderhoud. All-in

bedrijfsdeuren en laad- en

Bedrijfsdeuren & Docking is een betrouwbaar en enthousiast bedrijf met veel ervaring.

lossystemen.

Klanten spreken direct met de verkoper, die op zijn beurt de opdracht direct in handen geeft van de projectleider. Korte lijnen, daar draait het in de praktijk om. En voor de eindgebruiker betekent dit één aanspreekpunt voor de service van de bedrijfsdeuren.

Montage en service De montage van onze Bedrijfsdeuren en Docking producten (laaden lossystemen) wordt uitgevoerd door ervaren eigen personeel en montageploegen die voorzien zijn van VCA-certificering. Onze montageploegen zijn met de grootste zorg geselecteerd op kwaliteit en ervaring. ■

Het ‘All-in’ team bestaat uit Mike Bos | Eigenaar en verantwoordelijk voor de verkoop en service.

Ronald Strijk | Eigenaar en verantwoordelijk voor de projectleiding, service & onderhoud.

Marco van de Kerkhof | All-round service- en montagemonteur.

Hans Kielestein | All-round service- en montagemonteur.

Martine Kapiteijn – Stam | Verantwoordelijk voor de administratie.

C. ALL-IN BEDRIJFSDEUREN & DOCKING | POSTBUS 550 | 4900 AN OOSTERHOUT T. +31 (0)162 22 9500 @. INFO@ALL-INBEND.NL | W. WWW.ALL-INBEND.NL ARCHITECTENpunt

Deuren

067

80dB

90dB

100dB

110d

Stofzuigen

Schreeuwend praten

Vuurwerk

Rockcon

90dB

p

100dB

110dB

120d

Hoort u wat?

Nee dus.

Met geluidswerende deursystemen van dBdoors hoort u helemaal niets van wat er in de naastgelegen ruimten gebeurt. Wel zo prettig in hotelkamers, vergaderzalen, ziekenhuizen, behandelkamers, bioscopen en theaters.

120 dB(A) 60 dB(A)

068

ARCHITECTENpunt

63 dB(A)

60 dB(A)

0dB

10dB

20dB

30dB

40dB

50dB

10dB

20dB

30dB

40dB

50dB

60dB

Boomblaadjes in de wind

Slaapkamer

Bibliotheek

Rustig kantoor

Regen

Normaal gesprek

20dB

30dB

60dB

70dB

40dB

80dB

50dB

90dB

60dB

70dB

100dB

110dB

70dB

80dB

90dB

100dB

110dB

120dB

Verkeer op snelweg

Stofzuigen

Schreeuwend praten

Vuurwerk

Rockconcert

Ambulance sirene

80dB

90dB

100dB

110dB

120dB

130dB

Visualisatie van dB waardes

dBdoors, specialist in geluidswerende deursystemen

M

atthijs Zomer, directeur, vangt aan: ‘Een deur is eigen-

over geluidswerendheid van de gehele constructie. Dus over de

lijk een lek in de constructie. Terwijl het voor bepaalde

deur, maar óók over het kozijn.

ruimtes juist zeer belangrijk is een goede geluidswering

‘Er zijn geen wettelijke eisen omtrent geluid vastgesteld. En dat

te bewerkstelligen.’

is eigenlijk best gek. Daarom spijkeren wij opdrachtgevers en architecten graag bij inzake geluidsreductie en de mogelijkhe-

Gelukkig weet dBdoors het lek te dichten met deursystemen die

den per toepassing. Geluidswerendheid is meer dan een simpel

zowel brand- als geluidswerend zijn. Moederbedrijf BPZ levert de

optelsommetje en de mogelijkheden zijn ongekend. De eerste

deuren inclusief hang- en sluitwerk en monteert deze persoonlijk.

dBdoor-systemen zijn inmiddels toegepast bij de renovatie van

Met de geluidswerende deursystemen van dBDoors zijn eindge-

de Hotel NH Collection Doelen in Amsterdam. Wat voor geluid

bruikers verzekerd van een maximaal leef- en gebruikscomfort.

er ook wordt gemaakt op die kamers, door onze deursystemen

dBdoors adviseert van ontwerp tot uitvoering en neemt geïnteres-

komt het niet,’ besluit Matthijs lachend.

seerden graag mee in de wondere wereld van geluid.

Binnen een paar muiskliks de juiste oplossing vinden? Via dbdoors.nl/oplossingen vindt u middels het invoeren van de ge-

DB, HOE ZIT DAT OOK ALWEER?

wenste Rw-waarde, Rw,p-waarde, R’w, DnT,A,K-waarde en mate

De regel luidt: hoe hoger de geluidswerendheid (aangeduid in

van brandwerendheid de deur voor uw ontwerp. ■

dB), hoe beter de geluidsisolatie. Bij dBdoors praten ze graag

dBdoors, voor als het écht stil moet.

BPZ | Onlandweg 9 | 9482 TC Tynaarlo | T. +31(0)1592-544114 | @. info@bpz.nl | W. www.dBdoors.nl

ARCHITECTENpunt

Deuren

069

floor rolluiken

In een ideale wereld zijn wij niet nodig

Tot die tijd... zijn we overal

Integratie van design en veiligheid

Bouwkundig sterk

Productie direct bij de bron

T 0346-21 34 26 F 0346-21 34 38 E info@floorrolluiken.nl I www.floorrolluiken.nl

Ontwerptechnisch meedenken

Diversiteit in rolluiksystemen Bezoekadres en showroom Groenekanseweg 24 3737 AG Groenekan

Design in veiligheid

www.abt.eu

Vooraankondiging BIM-symposium

Van eerste schets tot eerste film binnen 14 maanden!

CineMec Nijmegen, donderdag 7 april 2016

Bent u benieuwd op welke manier BIM in CineMec Nijmegen is toegepast, wat de nieuwste ontwikkelingen vanuit het ABT BIM-lab zijn en wat BIM voor u kan betekenen?

Kom dan donderdag 7 april 2016 naar het BIM-symposium in CineMec Nijmegen. Mede door de integrale aanpak, waarin BIM een sleutelrol heeft, is voor een scherp budget in 14 maanden vanaf de eerste schets een bioscoop met 7 zalen gerealiseerd.

Heeft u interesse om bij het symposium aanwezig te zijn? Geef het dan aan via BIM-symposium@abt.eu. In januari ontvangt u een uitnodiging met de datum en het programma.

ABT | Ingenieurs in bouwtechniek ABT is een multidisciplinair bureau dat de aanwezige kennis van haar ruim 250 medewerkers snel, flexibel en doelgericht combineert. ABT levert als onafhankelijk ingenieursbureau toegevoegde waarde aan de gebouwde omgeving. Voor zowel gebouwen als infrastructuur, nieuwbouw als hergebruik.

Wij zijn actief in binnen- en buitenland. Vanuit onze veelzijdige kennis van techniek ĂŠn proces verkennen wij samen met onze opdrachtgevers de grenzen van het mogelijke. Dit doen wij binnen de gestelde kaders en met aandacht voor duurzame en nieuwe ontwikkelingen.

INTERVIEW

ADVISEURS IN GEPLEISTERD BOUWEN

Uni-Advies ‘UNI-ADVIES HOUDT ZICH BEZIG MET ADVISERING EN TRAJECT BEGELEIDING INZAKE GEVELISOLATIE ZOWEL GEPLEISTERD, STEENSTRIPPEN ALS ONGEÏSOLEERDE MORTELSYSTEMEN. HET DOEL? HET STEVIG IN DE MARKT ZETTEN VAN KWALITATIEVE EN ONGEËVENAARDE AFBOUWPRODUCTEN VOOR EEN ZO HOOG MOGELIJKE KWALITEIT IN GEVELISOLATIE GEPLEISTERD EN STEENSTRIPPEN EN ONGEÏSOLEERDE SYSTEMEN’.

‘UNI-ADVIES MAAKT HET MOGELIJK OM UW OBJECT NAAR EEN HOGER LEVEL TE TILLEN’

en steenstrips en realiseert al sinds 1999 onderhoud aan bestaande, monumentale en

ARNOLD HARMS | ADVISEUR UNI-ADVIES BV

nieuw te bouwen gevelafwerking voor binnen en buiten. Samen met verschillende leve-

UNI-ADVIES IS SPECIALIST IN OPLOSSINGEN voor gepleisterd bouwen

ranciers en partijen waaronder applicatiebedrijven zorgt Uni-Advies voor de technische ondersteuning, ontwikkeling, bouwbegeleiding, service, onafhankelijke expertise en advisering om gevels en wanden in topconditie te brengen én te behouden.

Op zoek naar een onafhankelijke partij die ervoor zorgt dat projecten worden afgerond zoals afgesproken? Zoekt u als architect of ontwikkelaar een partij die ervoor zorgt dat uw project conform ontwerp wordt uitgevoerd? Uni-Advies is het antwoord. De adviseurs van Uni-Advies laten zich bij voorkeur al vóór de bouwfase betrekken bij een bouwproject. Ze zien erop toe dat afspraken inzake gevelisolatie en -afwerking worden nagekomen conform het ten grondslag liggend advies/ bestek.

UITVOERBAAR PLAN Moderne ontwikkelingen zorgen ervoor dat de diversiteit in gevelisolatie, pleistermaterialen, steenstrips en onderhoudsproducten toeneemt. Kennis van deze materialen, van de manieren van toepassing en van de duurzaamheidfactor zijn noodzakelijk voor het maken van de beste keuze voor het betreffende project. Uni-Advies zorgt voor een pasklaar uitvoerbaar plan waarin de wens van de klant centraal staat.

072

ARCHITECTENpunt

Links | Steenstrips Rechts | Gepleisterd

GEVEL GARANTIEPLAN Het is sinds februari 2015 mogelijk om in Bouwsystemen & Installaties van STABU Bouwbreed verzekerde garantie op te vragen op buitengevelisolatie met pleisterwerk en of steenstrips, mortelsystemen en gevel onderhoud van bestaande pleister systemen onder het Gevel Garantieplan. Dit plan is een initiatief van Uni-Advies, deze heeft dit ondergebracht bij de Nationale Nederlanden. Deze unieke verzekering biedt opdrachtgevers zekerheid inzake de kwaliteit van gevelisolatiesystemen. Onder de verzekering vallen: • het advies.

• de geadviseerde materialen.

• de applicatie.

• randproducten (denk aan de steiger).

De aanneemsom is evenredig aan de dekking en niet afbouwend.

Gevel Garantie Plan

UNIEK VOORDEEL Het Gevel Garantieplan levert gecombineerd met Uni-Advies een uniek voordeel op. In een aantal muisklikken is het gehele gepleisterde/steenstrips gevelproject te verzekeren voor verzekerd van onafhankelijk advies, strategische begeleiding en duidelijke rapportages.

INFORMATIE ARNOLD HARMS

Ver weg van de tekentafel worden de uitvoering van het bestek, het systeem en de verwer-

ADVISEUR UNI-ADVIES BV

king ter plaatse optimaal gecontroleerd en begeleid. Uni-Advies maakt het mogelijk om

C. Graskampen 9 | 9481 JR Vries

uw object naar een hoger level te tillen. Gegarandeerd! ■

M. +31 (0)653 58 4847

de duur van 10 jaar, op gevelisolatie met steenstrips zelfs tot 30 jaar. Daarnaast is men

T. +31 (0)592 40 5145

MEER INFORMATIE vindt u op de website van het Gevel Garantieplan:

@. info@uniadvies.nl

http://www.gevelgarantieplan.nl/ en op www.uniadvies.nl

W. www.uniadvies.nl

ARCHITECTENpunt

STABU

073

INTERVIEW

Van het dak naar de gevel KINGSPAN UNIDEK

Kingspan Unidek is leverancier van innovatieve oplossingen voor snel en efficiënt bouwen en isoleren. Deze oplossingen leveren een actieve bijdrage aan energiebesparing en optimalisatie van het leefcomfort. Dankzij de voortdurende aandacht voor milieueffecten tijdens productontwikkeling, productie en recycling zijn de isolatieoplossingen bovendien duurzaam. De onderneming, opgericht in 1969 en voorheen bekend als Unidek B.V., is onderdeel van de Kingspan Group. Kingspan is wereldwijd leider op het gebied van hoogwaardige isolatie, bouwmaterialen en geïntegreerde solar-oplossingen.

‘ENERGIE DIE JE NIET VERBRUIKT, HOEF JE OOK NIET OP TE WEKKEN.’ TEKSTMARIEKE POOL ■ FOTOGRAFIEKINGSPAN UNIDEK

‘Energieverbruik kun je op diverse manieren omlaag brengen. Een goed geïsoleerde gebouwschil zorgt voor het beste resultaat’. Business Unit Manager Olaf van Vonno vervolgt: ‘We passen ons sandwichelement al jaren toe op het dak en doen dat sinds kort ook in de gevel. Het thermisch isoleren van dak en gevel is een eenmalige investering waar je de gehele levensduur van een bouwwerk van profiteert’.

074

ARCHITECTENpunt

‘Deze markt vraagt om slimme toepassingen waarbij het beperken van energieverbruik van het grootste belang is.’ OLAF VAN VONNO

Brandweerkazerne Schiedam

GEVELS

Brede school HETDOK te Oegstgeest.

TSUNAMI

D

e bedenker van het sandwichelement levert al jaren een uitgekiend assortiment voor alle denkbare toepassingen. Unidek dakelementen zijn de basis voor wat inmiddels al zo’n 30 jaar de standaard is in Nederland. Deze zelfdragende ele-

menten met geëxpandeerd polystyreen (EPS) zijn heel sterk, leveren indrukwekkende isolatieprestaties en zijn eenvoudig te verwerken. ‘Dezelfde voordelen zijn te verkrijgen voor de gevel. Nu we ons vanwege wetgeving en bewustwording steeds meer bezighouden met energieverbruik was de stap van het dak naar de gevel meer dan logisch. Een jaar geleden zei iemand tegen mij: Er is een tsunami gaande in hoe wij omgaan met gevels in Nederland. En dat klopt! Met traditionele oplossingen kom je niet meer weg. Deze markt vraagt om slimme toepassingen waarbij het beperken van energieverbruik van het grootste belang is. Want energie die je niet verbruikt, hoef je ook niet op te wekken.’

CRISIS ‘De crisis in de bouw heeft nogal wat teweeg gebracht. Net als veel andere bedrijven heeft Kingspan Unidek veranderingen moeten doorvoeren. Helaas heeft het voor veel bedrijven in de bouw fatale gevolgen gehad waardoor we nu heel wat handen minder tot onze beschikking hebben om projecten te realiseren. Deze ontwikkeling vraagt om nieuwe toepassingen. Net als het eerder genoemde energieaspect én de toename van binnenstedelijke projecten. Bouw en renovatie in stedelijke omgevingen vragen namelijk om oplossingen die tijdvoordeel opleveren. Prefab dus. Het enige voordeel van de

076

ARCHITECTENpunt

Van boven naar beneden | Stadskantoor KW2, Leidschendam-Voorburg.

Zorgcentrum Scharn, Maastricht.

crisis is dat het partijen aan het denken heeft gezet. De bouw staat nu meer open voor veranderingen’.

NIEUWE MANIER VAN GEVELBOUW ‘Wij bieden met Unidek SIPS een voor de Nederlandse markt nieuwe methode van bouwen. Unidek SIPS is een prefab oplossing om de gevel op te vullen en te isoleren. De basis is een sandwichpaneel die in de fabriek wordt gekoppeld tot een samengesteld gevelelement. Deze wordt op de bouw in korte tijd gemonteerd tot een energiezuinige gevel. De voordelen? Men verkrijgt op eenvoudige wijze een hoge isolatiewaarde, er kan slank, constructief sterk en snel gebouwd worden en er is volledige vrijheid in ontwerp en afwerking. Uiteraard voldoet Unidek SIPS aan het Bouwbesluit en zijn we KOMO-gecertificeerd.

Het DUBOkeur ® maakt Unidek SIPS de meest milieuvriendelijke keuze in zijn soort. Veel bouwers zijn al overtuigd en degenen die nog moeten wennen aan deze manier van bouwen willen we graag wijzen op de bouwmethoden in Amerika. Daar is SIPS al jarenlang de standaard in de bouw. We hebben in de eerste twee levensjaren van Unidek SIPS bijzonder mooie projecten mogen voorzien van onze gevelelementen. Een aantal projecten uitgelicht: De brandweerkazerne in Schiedam, Brede school HETDOK in Oegstgeest en Zorgcentrum Scharn te Maastricht. Deze projecten vroegen om een duurzame oplossing op maat. Unidek SIPS was het logische antwoord’.

‘De bouw staat nu meer open voor veranderingen.’

‘Het doel is om in 2020 energieneutraal bouwen als standaard te

hanteren. Dit vraagt om een nieuwe opbouw van de gevel. Unidek SIPS haalt Rc- waarden tot en met 7.0 en voldoet hiermee ruimschoots aan de verscherpte eisen in het Bouwbesluit. Door het toepassen van hoge isolatiewaarden behoudt het gebouw zijn waarde en spelen we in op de vraag naar energiezuinige oplossingen.’ ■

C. Kingspan Unidek B.V. Scheiweg 26, 5421 XL Gemert, Nederland Postbus 101 | 5420 AC Gemert, Nederland T. +31 (0) 492 37 8111 F. +31 (0) 492 37 8258 W. www.kingspanunidek.nl ARCHITECTENpunt

Gevels

077

Perfectie – Kwaliteit – Veiligheid –Duurzaam – Economisch De ultieme esthetische, geveloplossing Projecten in Nederland: Leeuwerik plaat te Eindhoven, Cargotec te Rotterdam, Westrom te Roermond, BMW te Ypenburg, Porsche Amsterdam, Ikea Barendrecht, Weijers te Grubbenvorst, Posmac Heteren, Gilde school te Roermond, Riverdale te Ypenburg, Kroon te Helmond, Petrol Industries te Tilburg.

S.S.G. Benelux v.o.f. (Agent Trimo d.d.) | Postbus 65 | 5760 AB Bakel T: +31 492 344 730 | www.trimo.nl | www.qbiss.eu | info@trimo.nl

PASSIE VOOR OPENHEID EN TRANSPARANTIE Als de grenzen tussen binnen en buiten verdwijnen, creëer je ruimte: ruimte voor meer woon- & leefcomfort en ruimte voor fraaie architectuur.

Solarlux biedt fascinerende oplossingen voor gevel­ope­ning­ en. Het vele glas zorgt voor lichtovergoten woon­ruimtes.

Vouwwanden en schuifsystemen zijn royaal te openen waardoor grenzen tussen binnen en buiten vervagen.

D

e filosofie van Solarlux is dat topkwaliteit, design en functionaliteit in ieder ontwerp perfect gecombineerd worden. Topkwaliteit is gegarandeerd door continue testen op wind- en waterdichtheid, geluiddemping en isolatiewaarden bij gere-

nommeerde instituten. Focus op behoeften uit de markt zorgt voor spraakmakend design van de slanke profielen en grote glasoppervlakten. En voor de uiteindelijke bewoner

TEKSTHEIDI NAHUIS ■ FOTOGRAFIECONSTANTIN MEYER

is een hoge mate van bedieningscomfort gewaarborgd.

HET INNOVATIEVE SCHUIFSYSTEEM CERO IS BEKROOND MET DE IF GOLD AWARD. HET SYSTEEM DANKT HAAR NAAM AAN DE ULTRA­ DUNNE TUSSEN­STIJLEN VAN SLECHTS 34 MM EN GLASOPPERVLAKTEN TOT 15M². MAXIMALE TRANSPARANTIE EN PERFECTIE TOT IN DETAIL. Met Solarlux vouwwanden worden ruimtes nagenoeg 100% geopend. Men heeft keuze uit een groot scala aan profielsystemen uit aluminium en/of hout, kleuren en openingsvarianten. Onze adviseurs denken graag mee over de talrijke mogelijkheden voor uw ontwerp dat geheel past bij de wensen van de klant. ■

C. Solarlux Nederland BV | Marie Curiestraat 2 | 7442 DP Nijverdal T. +31(0)548 63 1323 | F. +31(0)548 63 1329 | @. info@solarlux.nl | W. www.solarlux.nl ARCHITECTENpunt

Gevels

079

SCREEN FABRICS BY SWELA

Fabrics for living architecture De transparante zonwering, vlam vertragend of in aluminium look voor effectieve warmtewering, comfort en meer privacy.

TEKST ■ FOTOGRAFIESWELA

SWELA VUSCREEN STOFFEN- UW VOORDELEN BIJ VERTICAAL ZONWERING OP EEN RIJ

VUSCREEN

is een hightech poly­ ester screen weefsel,

laat licht en lucht door, is vrij van PVC, is vormvast en uitermate bestand tegen scheuren. Het staat voor een aangenaam binnenklimaat, een goed doorzicht naar buiten en geeft bescherming tegen nieuwsgierige ogen die graag naar binnen kijken.

Het optimale doorzicht Van buitenaf zijn vuscreen stoffen bijna ondoorzichtig, maar van binnen blijft er een optimaal zicht naar buiten. Dit garandeert u binnen een uitstekende bescherming tegen de hinderlijke zon maar geeft u ook de nodige privacy, zonder het gevoel te krijgen dat u opgesloten zit.

Zeer goede UV-bescherming Dankzij de gebruikte materialen en met een hoogwaardige productie zijn de vuscreen stoffen UV-bestendig. Ook op lange duur is het zonlicht niet schadelijk voor het weefsel zelf en blijft bij intensief gebruik de kleur behouden.

080

ARCHITECTENpunt

PVC free

Energiebesparing

Esthetiek

swela vuscreen stoffen helpen actief om energie te besparen. Bij

Onze stoffen zijn esthetisch mooi om naar te kijken. En om het

gebruik in de winter verdwijnt de warmte minder snel door het

visueel beeld van een gebouw intact te houden, kunnen de casset-

raam naar buiten. Terwijl in de zomer door de schaduwwerking

tes waarin het materiaal wordt opgerold minimaal blijven.

de warmte zoveel mogelijk wordt buiten gehouden en er minder energie nodig is om de ruimte te koelen. Met de fraaie aluminium

Hoge scheurweerstand

look vuscreen ALU zijn de resultaten nog beter.

De hoge treksterkte garandeert dat, bij grote raampartijen de belasting van het dienovereenkomstig grote textieloppervlak, er

PVC free

geen gevaar is dat het scheurt (bijv. door wind). Dit wordt zelfs nog

Niet alleen uit ecologisch oogpunt, maar ook vanwege de voor de

beter als er een ritstoepassing is aangebracht. vuscreen is van

gezondheid schadelijke eigenschappen zou het gebruik van PVC

topkwaliteit voor dit soort speciale eisen.

moeten worden uitgesloten. Daarom hebben we het gebruik van PVC volledig weten te elimineren en beschermen we daarmee de

Vlamvertragend (FR)

gezondheid en het milieu.

Veel stoffen van vuscreen collectie zijn vlamvertragend volgens DIN 4102-B1. In het kader van veiligheid kunnen deze stoffen vol

Optimaal zelfherstellend vermogen

overtuiging worden ingezet in zowel de particuliere als de project­

Polyester heeft een textiel geheugen. Dat wil zeggen, zelfs indien

markt.

zij vervormd wordt door weer en wind, het materiaal zich naar zijn oorspronkelijke toestand terugkeert. Er is dus geen blijvende ver-

Vuil- en waterafstotend

vorming en minder slijtage en uiteindelijk naar de klant een lan-

De vuil- en waterafstotende eigenschappen zorgen ervoor dat

gere levensduur.

vuscreen stoffen over de gehele levensduur gemakkelijk te reinigen zijn en visueel aantrekkelijk blijven. Dit wordt bereikt door de

De verwerking

SFC-finish (Schmitz Fluor Carbon) op de stoffen.

Veel stoffen kunnen alleen worden gestikt voor de verdere verwerking. De vuscreen stoffen kunnen ook worden verlijmd. Lijmnaden

Partners

zijn niet alleen duurzaam, maar ook stabieler bij een hoge trekbe-

Geselecteerde partners van swela maken systemen met vu­screen

lasting. Alleen Ultrasoon snijden van de stof is voldoende voor de

van topkwaliteit. Op deze wijze wordt gegarandeerd dat u een zeer

afwerking aan de zijkanten, deze behoeft niet te worden versterkt.

hoogwaardig product geleverd krijgt, waarin alle goede eigen-

Natuurlijk kan de zijkant ook worden voorzien van een rits, zodat

schappen van vuscreen tot hun recht komen.

vuscreen ook als Zipscreen kan worden toegepast. swela vuscreen is ontwikkeld door Schmitz-Werke GmbH + Co. Slim gekleurd

KG in Emsdetten (Duitsland) en wordt gefabriceerd op de meest

In de optiek kunt u zelf kiezen welke methode past bij uw behoef-

moderne weefmachines. ■

ten. Afhankelijk van het type materiaal wordt het materiaal geweven geverfd of worden de garens vóór het weven geverfd. Door alleen garens te verven worden patronen mogelijk die niet mogelijk zijn wanneer het geweven wordt geverfd. Wat er ook gekozen wordt de overtuigende eigenschappen van vuscreen zijn voor beide gelijk.

Informatie | Swela Nederland BV | T. +31 (0)251 22 9926 | F. +31 (0)251 22 9927 | @. info@swela.nl | W. www.swela.nl ARCHITECTENpunt

Gevels

081

Polyester dakgoten

Duurzaam met een luxe uitstraling

P

olyplus Kunststoffen B.V. levert ruim 25 jaar prefab polyester dakgoten, windveren, smetplanken en gootklossen. Onze producten zijn toepasbaar bij nieuwbouw & renovatie en geven uw project een luxe uitstraling. Door de grote verscheidenheid

aan vormen is er altijd wel een vorm die bij het ontwerp van u woning past. Vanwege de door ons toegepaste montageflap is ieder type goot eenvoudig te monteren.

Al onze goten zijn opgebouwd uit één geheel en op maat gemaakt inclusief eindschotten, dit zorgt voor een sterke constructie en fraaie afwerking. De goten zijn in de meeste RAL-kleuren leverbaar. De mogelijkheden zijn daardoor erg interessant voor architecten en opdrachtgevers. Voor grote projecten is een speciaal te ontwerpen goot bespreekbaar.

‘Sterk in bijzondere details enkele stuks of grote projecten’ ONTWERPEN MET POLYPLUS De dakgoten van Polyplus hebben zowel praktische als esthetische eigenschappen en een ongeëvenaarde uitstraling. Ze kunnen met een minimum aan materialen worden bevestigd. Uiteraard zijn onze polyester goten modern en passen daardoor perfect in een strakke vormgeving. Maar onze goten zijn er ook in klassieke uitvoering, met een ro­man­tisch, gotische of jaren dertig uitstraling. Ons polyester benadert de ‘look and feel’ van een getimmerde houten goot met zinken bekleding, met een chique uitstraling en doet luxe aan. Naast dakgoten zijn er allerlei combinaties en toepassingen mogelijk met plafondbekleding, smetplanken en gootklossen.

Download onze tekeningen speciaal voor architecten op onze site en verwerk ons product in uw ontwerp. De gebruiker van het pand zal u dankbaar zijn. ■

C. Pottenbakkerstraat 20 | 9403 VK ASSEN T. +31(0)592 34 6600 | @. verkoop@polyplus.nl W. www.polyplus.nl ARCHITECTENpunt

Gevels

083

Strand, zee en licht In het schilderachtige Noord-Hollandse

dorpje is het in de zomer een drukte van

jewelste. Naast het vele groen, de bijzondere ligging aan zee en de gezelligheid van de plaats, is het eigenlijk een droom

om hier te kunnen wonen.

TEKSTTHE FLAGSTONE COMPANY & STRIKOLITH ■ FOTOGRAFIECHIEL DE NOOYER

084

ARCHITECTENpunt

Aan de boulevard ligt een bijzonder mooie kavel in de duinen. Hiervoor is een zeer gepaste, exclusieve villa ontworpen door architect Eric Lemstra. Het idee van de natuurstenen look voor dit bijzonder gelegen project in Bergen aan Zee, is gegroeid uit het feit dat de opdrachtgevers een ander ontwerp op de website van Bloem & Lemstra Architecten via Google hadden gevonden. Eric en zijn team werken vaker aan luxe huizen vlakbij water of aan het strand.

Zo hebben zij in het verleden een zeer fraai ontwerp gerealiseerd van een villa in Griekenland waar natuursteen niet kon ontbreken.

Dit was de inspiratiebron voor dit strakke huis.

Eric houdt, net als zijn opdrachtgevers, van een natuurstenen look in combinatie met een zeer strakke en moderne inrichting waar veel natuurlijke materialen worden toegepast. De beleving moet naar zijn zienswijze natuurlijk en warm zijn. Bijzondere elementen zijn de continue lichtinval, maar ook door de aannemer zelf gestorte betonnen trappen. Bij het project Bergen aan Zee zijn de spanten in het zichtveld gebleven voor de beleving van het ultieme ‘beachgevoel’.

Ook is er midden in het huis een boom geplaatst. Zijdelings hebben de opdrachtgevers zich laten inspireren door de uitstraling

Het Strikotherm gevelisolatiesysteem in combinatie met strak stucwerk en Geopietra Steenstrips staan garant voor een unieke gevelafwerking.

van luxe woningen en beachclubs op Ibiza. Met meerdere proefborden van The Flagstone Company is men tot deze succesvolle keuze van wandbekleding met Geopietra Steenstrips gekomen.

Bron artikel: Flagstone Magazine

STRIKOTHERM MET GEOPIETRA STEENSTRIPS Bij dit project is gebruik gemaakt van een uniek systeem van leve­ ran­cier Strikolith uit het Brabantse Raamsdonksveer. Het Striko-

Elke Geopietra steen wordt natuurgetrouw gereproduceerd op ba-

therm Comfort Systeem met de Geopietra Steenstrips afwerking

sis van natuurlijke grondstoffen en met de hand gekleurd met als

(Abitasistema) geeft de ontwerper de mogelijkheid om een zeer

resultaat een uniek, ambachtelijk product. Door dit traditionele

ex­­clusieve en geloofwaardige natuursteenafwerking te com­bi­­­

proces is elke steen anders en dus is elk eindresultaat uniek.

ne­ren met de bijzondere kenmerken van de Strikotherm gevel­ isolatiesystemen.

Het reproduceren van deze natuurstenen heeft vele voordelen: de stenen zijn ademend, licht in gewicht, van geringe dikte en hebben

Het Strikotherm gevelisolatiesysteem wordt hierbij voorzien van

een vlakke achterzijde waardoor ze makkelijk bevestigd kunnen

een extra, systeemeigen mortelweefsellaag en mechanische ver-

worden. ■

ankering. Hierna volgt de toplaag met gereconstrueerde stenen van het merk Geopietra (verkrijgbaar bij The Flagstone Company).

U kunt bij Strikolith of The Flagstone Company een brochure aanvragen

In combinatie met strak stucwerk staat dit systeem garant voor

waar u meer informatie kunt vinden over het gegarandeerde systeem

een schitterende en unieke gevelafwerking!

van Geopietra Steenstrips op het Strikotherm Comfort Systeem.

Eeuwenoude natuursteen vind je in alle soorten, kleuren en maten. Op basis hiervan is ook het Geopietra assortiment ingericht.

Het aantal mogelijkheden is vrijwel oneindig. Het Geopietra assor­ timent bestaat uit tientallen steenstripmodellen, verkrijgbaar in een variatie aan basis- en speciale kleurtonen. The Flag­stone Company heeft een unieke showroom waar men alle soorten steenstrips kan bezichtigen.

C. Strikolith B.V.

Lissenveld 9-13

4941 VK Raamsdonksveer T. +31 (0)162 514 750 @. info@strikolith.com W. www.strikolith.com

C. The Flagstone Company BV

Aalbosweg 16

8171 MA Vaasen T. +31 (0)578 560 048 @. info@natuursteenstrips.nl W. www.natuursteenstrips.nl

ARCHITECTENpunt

Gevels

085

Duurzame gevels voor morgen

Het bouwmateriaal van de toekomst Modern vezelcement van het Deense Cembrit is een uiterst duurzaam bouwmateriaal dat erg veelzijdig gebruikt wordt voor oa gevelbekleding, binnenafwerking en technische applicaties. Cembrit gevelpanelen in vezelcement hebben een aantal onklopbare troeven: esthetisch, veelzijdig, sterk, duurzaam, waterafstotend, vorstbestendig, onderhoudsarm en recycleerbaar. Daardoor is het ook hĂŠt bouwmateriaal van de toekomst en dat past binnen duurzame en creatieve architectuur. Ontdek het uitgebreide gamma gevelpanelen en technische bouwplaten op onze website of email naar info@cembrit.nl voor meer informatie.

www.cembrit.nl

Kies de juiste duurzame bescherming TEKST&FOTOGRAFIE â– GEVELMEESTERS

APP / GevelMeesters specialiseert zich reeds meer dan 30 jaar in het duurzaam beschermen en onderhouden van bouwoppervlakken. APP is een zelfstandig laboratorium, dat in samenwerking met de uitvoerende tak GevelMeesters voortdurend innoverende beschermingsproducten ontwikkelt.

Mede door de gedeelde praktijkervaring en wetenschappelijk inzicht, waarbij rekening wordt gehouden met o.a. het respect voor milieu, optimale effectiviteit en behoud van visuele uitstraling en fysische eigenschappen, komen diverse probleemoplossende concepten voor de opdrachtgever aan het licht. Wij kunnen nauwgezet bepalen welk product voor welke ondergrond in een bepaalde omgevingssituatie het beste resultaat geeft. Iedereen ziet tenslotte graag dat zijn werk, eigendom of product schoon blijft. Door oppervlakken preventief te beschermen vermijd je grote reinigingskosten en schades aan de ondergrond.

088

ARCHITECTENpunt

Overzicht van de meest door GevelMeesters toegepaste producten van APP: EIGENSCHAPPEN

APP-HD

APP-PUR 2K

APP-NC

APP-S EN PSS-20

Product type Productomschrijving

Permanente impregnering Impregnering op waterbasis voor minerale oppervlakken. APP-HD verandert poreus substraat van een absorberend (hydrophiel) naar een vloeistof- (hydrophoob) en olie (oleophoob) afwerend oppervlak.

Permanente coating Antigraffiti coating op kleur ontworpen om ondoordringbaar barriere te zijn voor graffiti verf.

Permanente coating Non-stick nanocoating ontworpen om vuil minder aan gladde oppervlakken te laten hechten.

Het hydro- en oleophobe effect maakt het oppervlak Easy-to-Clean.

Zelfopofferende coating Beschermende coating uit plantaardige biopolymeren in water. Eenmaal aangebracht vormt het een ultra dunne film die effectieve bescherming biedt tegen graffiti en normale vervuiling.

Uiterlijk

Onzichtbaar op 95% van alle minerale oppervlakken.

Damp open ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓

Zichtbare coating leverbaar in RAL kleuren. Glans of matte uitstraling.

Beperkt dampdoorlatend ✓ ✓

Onzichtbaar op 99% van alle niet minerale oppervlakken.

Damp open ✓ ✓

Nagenoegd onzichtbaar op 95% van alle oppervlakken.

Damp open

Dampdoorlatendheid Horizontale ondergrond Verticale ondergrond Natuursteen Beton Baksteen Ongeglazuurde tegel Hout Stucwerk Niet corrosief metaal Corrosief metaal Geglazuurde tegels Geschilderd mineraal Geschilderd niet mineraal Water Olie en vetten Vuil Graffiti Kauwgum Functionele levensduur

✓ ✓

✓ ✓ ✓ ✓ ••••• •••• •••• •••• •• ca 10 jaar

••••• •••• •••• ••• •• ca 10 jaar

••••• ••••• ••• ••• ••• ca 10 jaar

✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ • ••• ••••• ••••• •• ca 3-7 jaar

Het beschermen van bouwwerken of andere (vloer) opper-

ONDERHOUDSCONTRACTEN

vlakken tegen graffiti en andere vormen van verontreiniging

Wanneer er graffiti wordt gespoten, dan verwijderen wij deze

wordt elk jaar meer erkend als een onmisbaar element in het

binnen een vooraf afgesproken termijn, zonder verrekening

leefbaar en aantrekkelijk houden van stedelijke milieus en

van extra kosten. Dit is een soort ‘Anti-Graffiti verzekering’,

infrastructurele projecten. Een schone omgeving geeft ge-

waarbij je dus verzekerd bent van het feit dat de graffiti op

bruikers van dergelijke objecten een prettig en veilig gevoel

het behandelde oppervlak ook vakkundig wordt verwijderd.

en de rust en zekerheid dat er aan hun welzijn gedacht wordt.

Door een snelle en effectieve aanpak ontmoedigt het de

Klantgericht denkende eigenaren en beheerders weten dat.

graffitispuiters, waardoor ze uiteindelijk weg zullen blijven.

Maar ook als architect is het belangrijk dat in de beginfase

Afhankelijk van het toepaste product zal de laag vervolgens

de opdrachtgever een oplossing op maat wordt voorgelegd.

plaatselijk hersteld moeten worden. In een besteksfase is

Hierbij kan een beroep gedaan kan worden op ons ervaren

het belangrijk dat dit onderhoud ook wordt omschreven in

team om ook speciale oplossingen te ontwikkelen indien dit

het bestek. Op deze manier is de opdrachtgever verzekerd

gewenst is. Te vaak worden er producten of concepten voor-

van waar voor zijn geld. Te vaak zien wij dat bij oplevering van

geschreven die niet aansluiten op de voorgeschreven mate-

het werk de opdrachtgever of beheerder niet op de hoogte

rialen en/of voldoen aan de wens die de opdrachtgever voor

is van een beschermingssysteem, waardoor de kracht van

ogen heeft. Daarom pleiten wij voor een betere samenwer-

de juist niet-zichtbare bescherming verloren gaat en er vaak

king met de architect.

verkeerd met graffiti op de coating wordt omgegaan.

APP / GevelMeesters levert een duurzame bijdrage aan het schoon maken en schoon houden van oppervlakken met haar

APP / GevelMeesters is de juiste partner voor het duurzaam

unieke dienstverlening en de eigen beschermende produc-

beschermen en onderhoud van objecten. ■

ten die in al hun toepassingen door o.a. WTCB zijn getest en waarvan goedkeuringen en aanbevelingen door Rijksmonumentenzorg aanwezig zijn.

Diverse producten van APP zijn opgenomen in het STABU of de RAW systematiek. Maar dit is niet voldoende. Neem tijdens de opmaak van een bestek contact met ons op om de diverse mogelijkheden te bespreken ten aanzien van de bescherming van het bouwobject en de diverse onderhoudscontracten.

C. GevelMeesters B.V. Leuvert 8 5437 AG Beers T. +31 (0) 485 31 2327 F. +31 (0) 485 31 3703 @. info@gevelmeesters.nl W. www.gevelmeesters.nl

ARCHITECTENpunt

Gevels

089

BIM EN SOFTWARE INTERVIEW

‘IEDEREEN KAN ZELF DE KEUZE MAKEN VOOR BIMGEREEDSCHAPPEN’

‘We leggen de lat steeds hoger’ ‘VIJF JAAR GELEDEN HAD IEDER WILLEKEURIG PERSOON IN DE BOUWKETEN EEN ANDERE VERWACHTING VAN BIM DAN WE NU HEBBEN. WE LEGGEN DE LAT STEEDS HOGER. LOGISCH OOK, JE KUNT PAS HET ONDERSTE UIT DE KAN HALEN ALS JE DE INHOUD KENT’ VANGT ROB ROEF, COMMER­CIEEL DIRECTEUR VAN CONSTRUSOFT AAN.

ROB ROEF, COMMER­CIEEL DIRECTEUR CONSTRUSOFT

‘BIM STAAT VOOR

Building Information Modeling of Management. Wat we uit­

eindelijk willen in de bouw en GWW is dat een gebouw of bouwwerk, of het nu een kantoor­ pand, brug of tunnel is, tweemaal wordt gemaakt. Eén keer virtueel en één keer in het echt. Wat mij betreft is daarom BIM niet altijd helemaal de juiste benaming. Ik spreek graag over Virtual Design & Construction, dit dekt de lading veel beter. VDC is het integrale proces waarbij alle partners in de bouwketen aan het virtuele model werken, met BIM als basis. Iedereen kan zich wat voorstellen bij VDC. Alle partners die betrokken zijn bij de totstandkoming van een bouwwerk dragen in de ontwerp-, engineering- én uitvoerings­ fase hun steentje bij. Door op deze manier samen te werken komen we er al vroegtijdig achter hoe het ontwerp daadwerkelijk te realiseren is. Zijn alle onderdelen te produceren?

Kan het worden uitgevoerd binnen het gewenste tijdsbestek? Zo kunnen we alle mogelijke problemen al in het virtuele ontwerp elimineren.’

OPEN BIM ‘Een aantal jaar geleden dachten velen ook dat er één model zou worden gemaakt waar iedereen informatie aan zou toevoegen. Tegenwoordig weten we dat werken met een

090

ARCHITECTENpunt

Partners overleggen door middel van Trimble Connect over het virtuele ontwerp.

eigen BIM-model en het met anderen uitwisselen van benodigde informatie effectiever is. Het gaat erom dat je informatie aan iemand aanlevert, en dat kan real-time natuurlijk, waardoor deze zijn werk beter kan doen dan zonder jouw informatie, zo ontstaan interactieve processen. Door het gebruik van aspectmodellen creëren we een complete virtuele omgeving. Deze benadering zorgt ervoor dat iedereen zelf de keuze kan maken voor de BIM-gereedschappen, in de volksmond wordt dit open BIM genoemd. Zelf maak ik tegenwoordig bijna geen gebruik meer van deze term, in mijn beleving is dit namelijk de enige manier waarop BIM goed kan worden toegepast. Uiteindelijk dienen alle betrokken partijen informatie zodanig aan te leveren dat ook een ander zijn werk goed kan doen.

Waar veel behoefte aan is in de Nederlandse bouwsector, zijn uniforme open, standaarden.

Veel partijen spelen hierop in door beschrijvingen, coderingen en of werkwijzen te leveren.

Zo ook STABU die met hun nieuwe werkmethodiek Bouwbreed een belangrijke bijdrage kan leveren aan het gebruik van BIM. Zij maken immers uniforme beschrijvingen van alle voorkomende werkzaamheden en kunnen er mede voor zorgen voor dat iedereen in het proces dezelfde taal spreekt. Ze willen de markt bedienen met een set universele afspraken, zodat iedereen weet wat hij moet aanleveren.’

‘TRIMBLE CONNECT MAAKT BOUWINFORMATIE ALTIJD ÉN OVERAL BESCHIKBAAR, MOBIEL EN IN DE CLOUD’ ARCHITECTENpunt

STABU

091

Alle onderdelen, zoals de wapening, worden rechtstreeks vanuit het model geproduceerd.

‘WIJ BEGRIJPEN HOE JE VANUIT EEN 3D-MODEL KUNT PRODUCEREN’

Trimble zorgt er ook voor dat BIM beschikbaar is op de bouwplaats via mobiele apparaten.

PRODUCTIE AANSTUREN VANUIT HET MODEL Construsoft is al sinds 1995 toonaangevend leverancier en ontwikkelaar van BIM-software en levert in meer dan 30 landen in Europa en Zuid-Amerika professionele consultancy en uitgebreide ondersteuning, verzorgt opleidingen en aanvullende diensten. Als organisa­ tor en deelnemer van meerdere maatgevende evenementen en vernieuwende initiatieven ondersteunen ze actief de ontwikkeling van BIM. Rob vervolgt: ‘We zijn al sinds de op­ richting partner van Tekla, de meest gebruikte BIM-software in onder meer de staal- en betonbouw.’ Tekla, de ontwikkelaar van BIM-software is inmiddels onderdeel van Trimble, wereldwijd marktleider in diverse bouwdisciplines. ‘We zijn een snelgroeiend bedrijf en werken ondertussen met een enthousiast team van zo’n 120 professionals aan het succes van Construsoft. Wat ons onderscheidt van andere leveranciers in de branche? Onze men­ sen begrijpen hoe onze klanten engineeren en vanuit een 3D-model kunnen produceren.

Je wilt een voorbeeld? Realiseer in BIM een voetbalstadion met stalen constructie, een in beton uitgevoerde tribune en een houtskeletbouw gedeelte voor kantoren en wij zorgen ervoor dat al deze onderdelen direct vanuit BIM worden geproduceerd.’

VOORLOPER IN PREFAB ‘De roots van Tekla liggen in Finland, daar waar de prefabricering van de bouw wordt gedomi­ neerd. Enigszins gedwongen door de lange koude winters en korte dagen zijn Finnen de ab­ solute voorloper in prefab. Want koud of niet, er moet gebouwd worden. En daarin gaan ze ver.

Het vereist excellente engineering en fabricage. Daarna worden de bouwcomponenten naar de bouwplaats vervoerd waar het geheel gemonteerd wordt. De hoofdaannemers, die ervoor moeten zorgen dat zaken optimaal worden gecoördineerd en afgemonteerd, maken voor een efficiënte planning en het correct in kaart brengen van de montagevolgorde óók gebruik van Tekla-software. Het moge duidelijk zijn: de BIM-adoptie is heel hoog in Scandinavië.’

092

ARCHITECTENpunt

Waar prefabricage in het spel is, is de BIM-adoptie groot.

MOBIELE DEVICES ‘Trimble & Tekla zitten nooit stil. Sinds kort zorgen zij ervoor dat alle informatie vanuit BIM beschikbaar is op de bouwplaats, niet alleen via PC’s en de ondersteuning van Smartboards maar ook via mobiele apparaten, gebruik makend van software zoals Tekla Field3D en Tekla BIMsight. Bovendien is een platform voor sa­

‘CONSTRUSOFT IS ACTIEF IN MEER DAN 30 LANDEN MET EEN ENTHOUSIAST TEAM VAN ZO’N 120 PROFESSIONALS’

menwerking ontwikkeld, Trimble Connect genaamd, dat het mo­ gelijk maakt alle informatie via de cloud te delen. Het mooie is dat ook met niet-Trimble software informatie gedeeld kan worden. Zo is vanaf nu dus ook bouwinformatie altijd én overal beschikbaar.’

Kijkend naar de toekomst verwacht Rob op zowel korte, middel­ lange, als lange termijn veel van de Amerikaanse softwaregigant Trimble. ‘De strategie van Trimble is om de manier waarop de bouw werkt te transformeren’, sluit Rob af, ‘ze hebben hun sporen al verdiend met jarenlange ontwikkeling van lasers en Robotic Total Stations en ontwikkelen software bijna sneller dan

groeiende vertrouwen dat we van de markt krijgen bewijst dat we

INFORMATIE ROB ROEF Commercieel directeur CONSTRUSOFT

goed bezig zijn.’■

C. Hengelder 16 | 6902 PA ZEVENAAR

wij kunnen bijhouden. Wij onderzoeken in hoeverre deze nieuwe producten kunnen aansluiten op de markten die wij bedienen. Het

T. +31 (0)316 20 0000 F. +31 (0)316 34 2454 @. info@construsoft.com W. www.construsoft.com

ARCHITECTENpunt

STABU

093

Een groot deel van ons assortiment is nu ook verkrijgbaar als BIM ( Building Information Model ) kijk op onze website voor meer informatie

Bezoek onze stand nr. 12.E073 HAL 12 tijdens de VSK en bekijk onze nieuwste innovaties ...

www.vandenbergafvoerputten.nl

Honderden AB-QM drukgecompenseerde regelafsluiters inregelen met slechts één muisklik

4-in-1 Servomotor met buscommunicatie, flowindicator en datalogger.

De NovoCon® S digitale servomotor biedt u op afstand controle over uw verwarmings- en koelsysteem vanuit uw kantoor.

De NovoCon® S digitale servomotor koppelt hydraulische inregeling en regeling met gebouwautomatisering.

Dit biedt u tweezijdige communicatie en alarmen via een veldbus en stelt u in staat om rechtstreeks vanaf uw computer actie te ondernemen, zoals spoelen op afstand. Het voordeel hiervan is minder tijd voor onderhoud en foutopsporing, minder klachten en minimale verstoringen wegens bezoeken op locatie.

Kijk hoe we hydraulische balans en gebouwautomatisering koppelen, ga naar: www.novocon.danfoss.nl

INTERVIEW

Fortezza, voor iedereen zonder ophaalbrug FORTEZZA

Fortezza security systems biedt totaaloplossingen in beveiliging voor particulieren, be­ drijven en instellingen. Van hang- en sluitwerk tot intelligente camerasystemen en van toegangscontrole tot domotica. Fortezza levert altijd oplossingen op maat. Met de nieuw­ ste technologie. Met meer dan 25 jaar ervaring. En even discreet als doeltreffend. Henk Iesberts, eigenaar van Fortezza: ‘Ons motto is: Veilig wonen. Veilig werken. Prettig leven.

Dat bereiken we met innovatieve, doeltreffende en betrouwbare beveiliging. Met onze ervaring zijn wij de aangewezen partij voor het geven van adviezen die ook daadwerkelijk matchen met de plannen van de architect.’

‘WE VOLDOEN AAN EISEN VAN VERZEKERAARS EN BRANDWEER’

‘CENTRAAL STAAN DE WENSEN VAN ONZE KLANT’ TEKSTMARIEKE POOL ■ FOTOGRAFIEBART VAN DER VOORT

‘Het liefst gaan we al bij de eerste besprekingen met de architect mee naar de opdrachtgever. Waarom? Heel simpel. Bekijk een object als een taart. Beveiliging en de daarmee gepaard gaande techniek zijn onmisbare ingrediënten. Voordat de architect gaat tekenen moet er duidelijkheid zijn over hoeveel ingrediënten er wanneer moeten worden toegevoegd om het beste resultaat te halen.’

096

ARCHITECTENpunt

‘Bouwen wordt goedkoper

als we in het beginstadium mee mogen denken’

INRICHTING

Met z’n allen aan tafel!

Henk vervolgt: ‘Wij kunnen opdrachtgevers en architecten precies vertellen hoeveel en welke ruimte nodig is voor de gewenste techniek. Zo kunnen we architectuur gebruiken om beveiliging te verbeteren! Met z’n allen aan tafel dus, het maakt het bouwen voor iedereen prettiger. Win-win-win dus.’

‘We verkopen geen producten, maar oplossingen’

DANIELLE IESBERTS

HOE EERDER, HOE BETER ‘Veel architecten en ontwikkelaars betrekken ons al in een heel vroeg stadium bij nieuw­ bouw. Of het nu een particuliere opdracht betreft of een grootschalige ontwikkeling.

En terecht, want juist dan is er dus veel winst te behalen. Als specialist kunnen wij in het ontwerpstadium reeds aangeven wat aandachtspunten zijn, waar pijnpunten liggen en hoe elektra, domotica en beveiliging eenvoudig te combineren zijn. Onze inbreng resulteert altijd in een veiliger gebouw waarbij de kosten voor een alarm en/of beveiligingsinstallatie een stuk lager zijn dan bij realisatie achteraf. Fortezza is er gedurende het gehele proces. Van ontwikkeling tot oplevering en daarna, want onderhoud en alarmopvolging zijn minstens zo belangrijk.’

098

ARCHITECTENpunt

Salto XS4 2.0 mini | Het nieuwste design op het gebied van betrouwbare toegangscontrole.

Natural Oak Woodlike deuren | Nieuwste ontwikkelingen op deurengebied. Echt natuurlijk eikenhout fineer gesneden uit verweerde eiken balken.

Door een jarenlang verweringsproces heeft deze Woodlike deur de ruwe en ruige uitstraling verkregen.

HOE GEZELLIG UW HUIS OOK IS, NIET IEDEREEN IS WELKOM Fortezza in Hilversum is een jonge snelgroeiende onderneming met een enorm groeipotentieel. In 2012 gestart en inmiddels trotse werkgever van 15 man personeel. Fortezza heeft een brede en diepgaande kennis van beveiliging en doet niet aan het verkopen van producten. Henk: ‘Producten verkopen kan iedereen.

Wij verkopen oplossingen en die zijn voor elke situatie anders. Het Rijksmuseum vraagt om andere middelen dan een zorginstelling of private villa. Standaardisatie kennen wij niet. Of eigenlijk wel: onze kwaliteit is standaard. Om bezit te beschermen zijn wij 24/7 onzichtbaar actief.’

VOOR JONGE MENSEN KLEED JE EEN DEUR ANDERS AAN DAN VOOR OMA

Siedle Classic video deurstations | Horen is goed, zien is veiliger. Een videobewaking betekent ten opzichte van de gebruikelijke spraakinstallatie een flinke toename aan veiligheid en comfort.

Des te beter is het wanneer het een zeer variabel systeem is, dat aangepast kan worden aan de wensen van de klant. En vormgegeven kan worden in kleur en materiaal zodat het altijd past bij de omgeving waar het komt te hangen.

‘Met Fortezza kun je rekenen op de nieuwste systemen in inbraak- en brandbeveiliging. Op effectieve én mensvriendelijke toegangscontrolesystemen. En natuurlijk op het beste hang- en sluitwerk. Daarbij voldoen we aan alle eisen van verzekeraars en brandweer, maar vooral aan de wensen van onze klant. En deze wensen verschillen per object. Musea, zorginstellingen, woningbouw, ieder gebouw en iedere deur heeft unieke eigenschappen en vraagt om een aparte aanpak. Kort gezegd: een deur van jonge mensen kleed je anders aan dan de deur van opa en oma.’

‘Fortezza biedt altijd een oplossing die naadloos past bij de specifieke situatie, wensen en niet te vergeten: het budget.

Siedle Classic video deurstation | Deze variant videodeurstation is voorzien van een bellen, horen, spreken, zien en bewaken functie.

Een hoge resolutie kleurencamera, toegangscontrole door middel van een vingerafdruklezer.

De toetsen zijn vanaf de achterzijde met duurzame en energiebesparende LED’s verlicht of gegraveerd.

We ondersteunen door actief mee te denken en te adviseren over een effectief veiligheidsbeleid. We adviseren niet alleen maar zijn ook uitstekend in staat om de uitvoering te verzorgen, want zoals gezegd: dit is minstens zo belangrijk. Ons team bestaat uit goed opgeleide monteurs die even vakbekwaam als klantvriendelijk en servicegericht zijn. Kortom: koopt u bij ons een beveiligingssysteem, dan koopt u ons erbij.’ ■

Voor meer informatie C. Fortezza Security Systems 1216 BX Hilversum T. +31 (0)35 763 0780 F. +31 (0)35 763 0789 @. info@fortezza.nl W. www.fortezza.nl

ARCHITECTENpunt

Inrichting

099

NiUU

Sanitaire wanden met uitstraling

www.sistim.nl LED-indicatie

Hoogwaardig deurbeslag

Verdekte scharnieren

Logo

Toiletcabines, sanitaire wanden van Kemmlit

NiUU verdiepingshoog

Voor hoogwaardige individuele toiletruimten TEKST ■ FOTOGRAFIESISTIM

De toiletruimten van een gebouw worden steeds representa­ tiever. Of het nu een hotel/restaurant, een publiek gebouw, een NiUU - F

fitnesscentrum, een sauna of de industrie betreft: Attractieve ruimten met een hoog welbevinden gehalte worden steeds be­ langrijker.

Het wandsysteem NiUU van Kemmlit draagt in dit welbevinden een belangrijk steentje bij en dankzij de strakke vormgeving is dit een aantrekkelijk wandsysteem voor architecten en opdracht­ gevers. NiUU is door Kemmlit in samenwerking met architect Wolfram Wöhr uit München ontwikkeld. De wanden zijn lever­ baar in 30 mm en in 38 mm dikte.

Voor het deurbeslag zijn vele varianten van deurkrukken, trek­ knoppen e.d. leverbaar. Een extra highlight is een innovatieve ver­ ticale greep in verschillende lengten te kiezen, met geïntegreerde LED-indicatie voor vrij of bezet.

NiUU met LED-indicatie

De innovatieve pootconstructie zorgt voor een gereduceerde bodem­vrijheid en geeft de impressie dat de wanden zweven.

Vanwege de fragiele profielen bij de deuraanslag, die deze be­ schermen tegen beschadigingen en de verder gladde afwerking is het een vrijwel naadloos wandsysteem. Bij de 38 mm dikke variant is het mogelijk de scharnieren geheel verdekt in te bouwen.

Omvangrijke keuzemogelijkheden voor uitvoeringsvarianten ge­ ven u de mogelijkheid het wandsysteem geheel naar eigen inzicht vorm te geven en aan de ruimte aan te passen. Daarbij is het spec­ trum zeer breed met kleuren, deurbeslag, wandhoogte, bodem­ vrijheid, etc. voor maximale privésfeer. ■

C Sistim Nederland B.V. Vriezerweg 20B 9482 TB Tynaarlo T +31 (0)592 54 4230 F +31 (0)592 54 4350 @ info@sistim.nl W www.sistim.nl NiUU - F

ARCHITECTENpunt

Inrichting

101

MEER DAN ALLEEN LICHT VRAAG DE BIG WHITE 2016 GRATIS AAN Werp licht op uw omgeving met (LED) verlichtingsarmaturen van SLV - BIG WHITE 2016.

Kijk op de compleet vernieuwde website slvbyoutput.nl of download direct de vernieuwde app in de store.

Nu met meer informatie en prijzen!

DE NIEUWE PT-JW130 SPACE PLAYER DE UNIEKE PROJECTOR DIE NAADLOOS AANSLUIT OP UW VERLICHTINGSPLAN De gebruiksvriendelijke, unieke PT-JW130 Space Player is Panasonic’s nieuwe combinatie van verlichting en projectie. Door gemakkelijke bevestiging aan rails en met meerdere video-ingangen past de Space Player in werkelijk ieder lichtplan. Op deze manier ontstaan er eindeloze, unieke mogelijkheden voor het uit- en verlichten van objecten

OCS actief

binnen nieuwe campus Heerlen TEKST ■ FOTOGRAFIEOCS

I

n het voormalige GKII-gebouw van ABP in Heerlen wordt een nieuwe campus gerealiseerd. Het pand langs de autosnelweg staat nu nog leeg: maar niet voor lang. In de broedplaats

voor nieuwe bedrijvigheid komen straks onderwijs, onderzoek en onder­nemen samen in een inspirerend pand. Office Cabling Systems zorgt voor faciliteiten zodat al deze bedrijven aan de slag kunnen.

Het doel is om uiteindelijk tientallen start-ups en spin-offs aan te trekken. De bedrijven, innovaties en talentontwikkelings­ pro­­­gramma’s moeten natuurlijk goed, flexibel en snel kunnen werken. Daar gaan aansluitpunten vanuit plafonds, in vloeren, muren en op bureaus voor zorgen. OCS (kabelmanagement) zorgt

Milaan I De benodigde stroom of data voor een laptop, tablet of smartphone is binnen handbereik met de Milaan I bureau opbouwunit. Ideaal voor de flexibele werknemer die efficiënt wil werken in conferentieruimtes, lesopstellingen of kantoortuinen.

Door de eenvoudige bevestiging zijn grote aantallen werkplekken snel en veilig te veranderen in flexplekken.

TETRA® 2.0 | De recyclebare TETRA® 2.0 past in een moderne omgeving van vandaag en morgen. In het deksel – waar de vloerafwerking in kan worden geplaats – is altijd makkelijk te sluiten, ook als haakse stekkers zijn aangesloten. Kies uit een RVS- of kunststof deksel in RAL 7024 of bij grotere oplages in een kleur naar keuze.

in samenwerking met Oosterberg (logistiek) en EPM Maastricht (E-installateur) voor maar liefst 1250 OCS TETRA® 2.0 vloer­dozen om voldoende vloercontactpunten te realiseren. De duurzame vloerdozen zijn in eigen beheer ontwikkeld, 100% stekerbaar en makkelijk te installeren. Ook de bureaus worden voorzien van stroom- en data-aansluitingen van OCS. Het kabelmanagement­ bedrijf levert daarnaast ook speciale waterdichte vloerdozen voor het project Center Court.

OCS verdiept zich als kabelmanagementspecialist in totaaloplos­ singen voor flexibele en veilige werkomgevingen. Kijk voor meer informatie over OCS of de producten op www.ocsystems.nl. ■

C. OCS Distributiestraat 51E 4283 JN | Giessen | Nederland W. www.ocsystems.nl

ARCHITECTENpunt

Inrichting

105

Met een Quooker heb je altijd direct kokend water bij de hand. Op ieder moment van de dag en voor tientallen toepassingen.

Met de Quooker Fusion heb je zelfs koud, warm én kokend water uit één kraan! De Quooker is zeer zuinig in het verbruik van water en energie, bespaart ruimte en tijd, en is veilig dankzij de dubbel-druk-draai bedieningsknop. Bovendien is de Quooker voorzien van het energielabel A. Ervaar zelf het dagelijks gemak van een Quooker!

Bezoek quooker.nl voor meer informatie en stel je eigen Quooker samen.

A

A B C D E F G

Quooker: de zuinigste kokendwaterboiler

W

Quooker | De kraan die direct kokend water levert. Kraan op het aanrecht, reservoir in het kastje eronder.

Een 100% Nederlandse uitvinding die de wereld verovert.

at klinkt als pure luxe – altijd kokend water bij de hand

De COMBI wordt alleen op de koudwaterleiding aangesloten. Door

– blijkt ook nog een bijzonder zuinig idee. De Quoo­ker

het koude water te mengen met kokend water kan hij direct 27

boiler is de meest duurzame investering voor in de

liter warm water van 40°C leveren.

keuken en wordt gewaardeerd met energielabel A!

De COMBI+ is aangesloten op de koud- én de warmwaterleiding.

Net als de ‘gewone’ COMBI rekent hij af met het lange wachten

EUROPEES ENERGIELABEL KEUKENBOILERS

op warm water en de verspilling van drinkwater. Zodra de warm­

Vanaf september 2015 is een Europese regeling van kracht voor

waterleiding warm water levert, stopt de toevoer van kokend water

keukenboilers. In de categorie kleinere elektrische waterverhit­

en neemt de gewone warmwatervoorziening de warmwatertoe­

ters met voorraadvat voor in de keuken, zijn de Quooker COMBI

voer weer over. Op deze manier levert de COMBI+ naast kokend

en de Quooker COMBI+ de hoogst scorende keukenboilers met

water ook onbeperkt warm water.

kokendwaterfunctie, en hebben daarom energielabel A gekregen.

PRO-VAQ reservoirs leveren alleen kokend water. De EU heeft

ENERGIELABEL A VOOR QUOOKER BOILERS

geen energielabel richtlijn opgesteld voor kokendwaterreservoirs.

De Quooker COMBI reservoirs staan in het keukenkastje en leveren

Deze reservoirs zijn echter net zo zuinig.

niet alleen kokend water van 100°C maar ook warm water van 40 tot 60°C. Het zijn de eerste ‘boilers’ ter wereld met hoog-vacuümisola­

Kijk op www.quooker.nl voor meer informatie over het energie­

tie en daardoor de zuinigste warmwatervoorziening voor uw keuken!

label en veelgestelde vragen. ■

Quooker bv | Staalstraat 13 | 2984AJ Ridderkerk | T +31 (0)10 420 488 | @ Info@quooker.nl | W www.quooker.nl ARCHITECTENpunt

Inrichting

107

DE INVLOED VAN De interesse in licht is de afgelopen jaren enorm toegenomen. Er wordt veel onderzoek gedaan naar de effecten van licht op het menselijk lichaam. De verlichting in een ruimte is van invloed op de gemoedstoestand, concentratie en prestaties van de personen die erin aanwezig zijn. De fabrikanten van verlichting spelen in op dit causaal verband door middel van dynamische led verlichting.

Het woord ‘dynamisch’ duidt erop dat er sprake is van veranderend licht. Die dynamiek kan bijvoorbeeld gekoppeld worden aan de toepassing van de ruimte, de stemming of taak van personen die zich erin bevinden of het tijdstip op de dag.

TEKST ■ FOTOGRAFIELAGOTRONICS

DYNAMISCH LICHT & TOEPASSING

D

oor instelbare verlichting toe te passen kan een sfeer ge­

Een andere toepassing van dynamische verlichting wordt gezien

creëerd worden die is afgestemd op de toepassing van

in de zorg. In de ouderenzorg wordt de techniek bijvoorbeeld

een ruimte. Het kan dezelfde ruimte ook multifunctioneel

ingezet voor het stabiliseren van het slaap- en waakritme van

maken. Denk aan een restaurant waarin overdag door zakelijke

mensen met dementie of voor een daling in zowel medicatiege­

bezoekers met een mobiele werkplek gewerkt wordt, terwijl er

bruik als het aantal ongelukken. Op de hartbewaking (CCU) en

in de avonduren romantisch gedineerd kan worden.

eerste harthulp (EHH) van het Viecuri Medisch Centrum in Venlo

Dynamische verlichting wordt gebruikt in diverse winkelconcep­

loopt al enkele maanden een pilot met een daglichtnabootsing in

ten, waarbij bijvoorbeeld de drempelwaarde wordt verlaagd voor

samenwerking met Lagotronics BV. Hierin wordt onderzocht wat

het binnen gaan van de winkel of het doen van impulsaankopen.

het effect is de nabootsing van daglicht op de gezondheid en het

Het vormt een onderdeel van de totale beleving van de klant en

herstel van de patiënt. Enkele kamers zijn voorzien van led pa­

moet aansluiten bij de gewenste uitstraling van de winkelformu­

nelen en led strips waarvan de intensiteit en kleurtemperatuur

le. Als geïntegreerd onderdeel van het winkeldesign kan het de

gedurende de dag wordt aangepast. ■

onderscheidende factor ten opzichte van de concurrent vormen.

108

ARCHITECTENpunt

DYNAMISCH LICHT & STEMMING

Verlichting heeft een directe invloed op cognitieve processen zoals concentratie, alertheid, reactiesnelheid en stemming. Hiervan kan gebruik worden gemaakt op scholen en kantoren. Kunstmatige verlichting met een daglicht kleur (50006500ºK), heeft een effect op de melatonine hormoonspiegel van de personen in de betreffende ruimte. Hiermee worden alertheid in de werkomgeving of medische behandelomgeving positief beïnvloed. Met het dimmen van het lichtniveau in combinatie met het instellen van warm wit licht tussen 2700ºK en 3000ºK kunnen juist een ontspannen sfeer en welbehagen worden bewerkstelligd. Een instelling van fris wit (4000ºK) licht wordt geadviseerd in kantooromgevingen waar hoge eisen aan de kwaliteit van het licht worden gesteld. De werknemer of student zal een boost krijgen door dit frisse licht, wat de productiviteit positief beïnvloed. Een dynamische regeling zorgt voor de optimale verlichting van de ruimte gedurende de dag.

DYNAMISCH LICHT & TIJD

Met zogenaamde daglichtregelingen wordt het verloop in intensiteit en kleur van het zonlicht gedurende de dag nagebootst. Het brengt de gunstige effecten van daglicht naar binnen. Er kan bovendien een balans worden aangebracht tussen invallend licht van buiten en het kunstlicht in een ruimte. Een tekort aan daglichttoetreding kan worden gecompenseerd met kunstlicht. Daarnaast kan de invloed van het seizoen in het lichtbeeld worden meegenomen of gecompen­ seerd. Het resultaat is stimulerende verlichting die natuurlijk aanvoelt en het welzijn van mensen positief beïnvloed.

DYNAMISCH LICHT DYNAMISCH LICHT & BESPARING

Dat met de toepassing van led verlichting kan worden bespaard op energie- en onder­houdskosten is bekend. Een bijkomend voordeel van een dynamische ver­ lichtingsregeling is dat er binnen het beperkte energieverbruik nog een extra besparing behaald kan worden. Wanneer er rekening wordt gehouden met de sterkte van het invallende licht van buiten, hoeft kunstlicht minder fel te branden. Wanneer niemand in een ruimte aanwezig is, kan de verlichting automatisch worden gedimd of uitgeschakeld.

DYNAMISCH LICHT & LAGOTRONICS BV Lagotronics BV pionierde al met led verlichting in de jaren ’90, toen het nog geen gemeengoed was. Na de ontwikkeling van diverse gekleurde (RGB) led verlichtings­ oplossingen richt deze importeur en groothandel zich inmiddels op dynamische ‘witte’ verlichting. Lagotronics noemt dit White Shades. Producten variëren van led panelen in diverse afmetingen tot led strips die naar wens traploos en dynamisch instelbaar zijn over een bandbreedte van zeer warm wit (2400ºK) tot daglicht temperatuur (6500ºK).De toepassingen variëren van ergonomische kantoorruimten, clean rooms, professionele keukens, medische ruimten zoals dagverblijven en onderzoeks- of behandelruimten tot scholen, winkels, kapsalons en andere energiebesparingstoepassingen.

Lagotronics BV Noorderpoort 28 | 5916 PJ Venlo | www.lagotronics.nl

ARCHITECTENpunt

Inrichting

109

J.H. van Aismaweg 72-78 J.H. van Aismaweg 72-78 9045 PM Beetgumermolen Holland J.H. van Aismaweg 72-78 Tel. +31 (58) 253 14 28 Fax +31 (58) 253 15 57 9045 Beetgumermolen Holland 9045 PMPM Beetgumermolen Holland info@prolinemeku.com www.prolinemeku.com

Fax +31 (58)253 25315 1557 57 Tel.Tel. +31+31 (58)(58) 253253 14 14 2828Fax +31 (58) J.H. van Aismaweg 72-78 info@prolinemeku.com www.prolinemeku.com info@prolinemeku.com www.prolinemeku.com Onze brandslanghaspels zijn gefabriceerd en gecertificeerd volgens EN 671-1 en CE. 9045 PM Beetgumermolen Holland

Tel. +31 (58) 253 14 28 Fax +31 (58) 253 15 57 Onze brandslanghaspels zijn gefabriceerd enwww.prolinemeku.com gecertificeerd volgens EN 671-1 en CE. info@prolinemeku.com Onze brandslanghaspels zijn gefabriceerd en gecertificeerd volgens EN 671-1 en CE.

Pure wellness beleving thuis Z w e M b A d e n | s A u n A’ s | s PA’ s | s to o M b A d e n

Uw eigen wellness: op elk moment genieten!

De weldadige warmte van een sauna, de verkwikkende hydromassage van uw eigen spa en daarna een frisse duik in uw privé zwembad. Bij Bodyfit kunt u vertrouwen op optimale service en vakkundige installatie. Met een indrukwekkend assortiment van maatwerk wellness producten voor professioneel en privégebruik nodigen wij u graag uit in onze showroom.

w w w. b o d y f i t. n l

Landbouwweg 73 | 3899 BC Zeewolde | T (036) 522 55 32 | info@bodyfit.nl

‘BOUWBREED...

INTERVIEW

kan alleen nog maar groeien’ ‘DE BOUWSECTOR IS DE LAATSTE TWEE JAAR WEER AAN HET OPKRABBELEN, DAT MERKT ANDRÉ VAN VEEN VAN ARCHITECTENBUREAU KOORN BV-BNA DUIDELIJK. TOCH MOET ER GEKNOKT WORDEN VOOR ELKE OPDRACHT OM DEZE BINNEN TE KRIJGEN. ZELFS WANNEER ER EEN ONTWERP REEDS GEMAAKT IS, KOMT HET PROJECT NIET ALTIJD VAN DE GROND. IN DEZE OMSTANDIGHEDEN IS MEN GESTART MET STABU BOUWBREED EN DE ERVARINGEN ZIJN POSITIEF’.

‘IK VIND HET OOK BELANGRIJK DAT JE JE OPENSTELT VOOR NIEUWE DINGEN. LAAT EENS IEMAND LANGSKOMEN OM ZIJN PRODUCTEN AAN TE PRIJZEN, GA VERGELIJKEN EN AFWEGEN. LATEN WE PIONIERS ZIJN’ ANDRÉ VAN VEEN | PROJECTLEIDER

HOEWEL DE HOEVEELHEID

utiliteitsprojecten te wensen overlaat, heeft de

markt voor vrijstaande woningen een vlucht genomen. Projectleider bij Architecten­ bureau Koorn André van Veen zet uiteen waar de focus op lag afgelopen jaren. ‘Reno­ vatie is een belangrijk deel van de portefeuille geworden, maar ook het ombouwen van kantoorpanden naar woningen. Hier in Hoorn is vanwege de land- en tuinbouw veel huisvesting nodig voor seizoenarbeiders. Kantoorpanden kunnen dan met een minimale investering worden omgeturnd voor deze groep.’

VAN STABU² NAAR BOUWBREED Architectenbureau Koorn is al sinds 1987 lid van STABU en dus een early adapter. Ook met de overstap naar de nieuwe online specificatiesystematiek Bouwbreed heeft men niet lang gewacht. Van Veen vertelt: ‘We hebben vanaf het begin veel informatie over Bouwbreed opgedaan en hebben allereerst de moeite genomen om een roadshow te bezoeken toen namen van modules als ‘Bouwsystemen en Installaties’, ‘Kennissyste­ men’ ter tafel kwamen. Ook het feit dat STABU² eind 2016 zou ophouden te bestaan was reden om langs te gaan.’

Hoewel André van Veen officieel projectleider is bij Koorn, heeft hij zich afgelopen jaren het bestekschrijven eigen gemaakt. Bij de roadshow is door Jaco Ruijs van STABU een demonstratie verzorgd van de classificatie ‘Bouwsystemen en Installaties’. Van Veen

0112

ARCHITECTENpunt

licht toe met de nodige zelfspot: ‘Toen ik zag dat ik niet meer zoveel hoefde te typen, gaf

Showroom en werkplaats (950 m2) voor Alfa Romeo specialist Sam van Dalen in Opmeer. Het ontwerp kenmerkt zich door het gebruik van eerlijke materialen als onbehandeld red cedar hout, schone beton en aluminium.

dat de doorslag.’

OPBOUW ‘De opbouw is compleet anders. Voorheen - in STABU² - moest je voor de besteksom­ schrijving van een spouwmuur uit diverse ‘hoofdstukken’ de onderdelen halen, waar­ onder de ‘buitenmuur’, ‘isolatie’, ‘binnenmuur’ etc. Het risico was groot dat wanneer er wat aan veranderde dat niet goed doortrokken werd in alle onderdelen. Dit kun je dan oplossen met een ‘Nota van inlichtingen’, maar daar zit je niet op te wachten. Met STABU Bouwbreed kies je voor het onderdeel ‘Buitenwanden’ en vervolgens komen alle onder­ delen er in voor. Het is daarmee een uitgebreide checklist.’

‘De insteek van de nieuwe systematiek is het werken volgens een ‘vraagspecificatie’, waarmee je dus aangeeft wat je wilt hebben voor een project. De aannemer komt dan met de ‘uitgewerkte antwoorden’ volgens de laatste wet- en regelgeving. In de projectomschrijving (we mogen het eigenlijk geen bestek meer noemen) bieden wij een leidraad met eventueel voorgeschreven middelen. We hoeven het allemaal niet meer tot op de laatste spijker te detailleren. Dit levert ook ruimte op voor innovaties en vindingrijke oplossingen. De aannemer kan dus nog meer zijn expertise laten zien en de opdrachtgever kan het beheer voor zijn rekening nemen.’

ARCHITECTENpunt

STABU

0113

Deze vrijstaande woning in het uitbreidingsgebied Bloesemgaerde te Wognum is specifiek ontworpen in de jaren 30-stijl.

STAPPENPLAN Na de eerste kennismaking tijdens de roadshow heeft het bedrijf een demolicentie aan­ gevraagd om zogenaamde vingeroefeningen te doen met Bouwbreed. ‘We hebben tijd genomen om een project hiermee op te bouwen. Het was in het begin wel wennen om volgens ‘Bouwsystemen en Installaties’ te werken, ook omdat een goede zoekfunctie ontbrak en nog niet alles voorradig was in de specificaties. Voor dat laatste heb ik regel­ matig aan de telefoon gehangen met STABU en input geleverd voor de vulling. Tenslotte was ik er zelf ook mee geholpen en dat is een voordeel van een online systeem, het kan 24/7 aangepast worden!’

André van Veen heeft inmiddels twee projectomschrijvingen gemaakt met STABU Bouwbreed, waarvan het eerste in de uitvoeringsfase zit. ‘Naast projectleider ben ik ook directievoerder. Dat maakt mijn werk nog leuker. Bouwen is emotie. Dat komt vooral in discussies over ‘gelijkwaardigheid van producten’ naar voren. Ik vind het ook belangrijk dat je je openstelt voor nieuwe dingen. Laat eens iemand langskomen om zijn producten aan te prijzen, ga vergelijken en afwegen. Laten we pioniers zijn. Laten we er voor open staan, dat geldt ook voor de opdrachtgever.’

0114

ARCHITECTENpunt

De huisvesting van internationale wanddecoratiegroep Graham & Brown bij Agriport te Middenmeer.

‘In het begin waren er nog de nodige kinderziektes qua printen, lay-out, opslaan van bestanden. Tussen het eerste en het tweede bestek is er al een enorme verbetering gekomen en dat kon veel sneller en beter gemaakt dan het vorige. Er zijn nog een aantal dingen waarvan ik zeg dat mag beter, maar dat is met een tekenprogramma ook zo. Je blijft het continue innoveren. Het enige wat ik mis nog zijn de producenten. Voor de lees­ baarheid lever ik voorlopig nog een ‘leeswijzer’ mee voor de bestekontvanger.’

‘In het begin waren er veel mensen die al die social media maar onzin vonden. Maar toen ze eenmaal een profiel bij LinkedIn hadden aangemaakt werden ze steeds enthousiaster over dit zakelijke netwerk. Ik denk dat dit ook voor Bouwbreed geldt. Onbekend maakt onbemind. Ik zou de mensen echter willen oproepen om er gewoon eens mee te begin­ nen en uit hun comfortzone te stappen. Ik denk dat dit systeem levensvatbaar is en blijft.

Als het ook nog opgepakt wordt in diverse softwarepakketten kan het alleen nog maar groeien.’ ■

INFORMATIE A.J.A. (ANDRÉ) KOORN PROJECTLEIDER ARCHITECTEN­ BUREAU KOORN BV-BNA C Lepelaar 2a | 1628 CZ HOORN T +31 (0)299 21 9765

+31 (0)229 21 6955

@ info@koorn-architecten.nl W www.koorn-architecten.nl

ARCHITECTENpunt

STABU

0115

INTERVIEW

JK FERMAFLOOR Renovatie & transformatie JK VLOERVERWARMING

JK vloerverwarming levert naast afgiftesystemen voor lage temperatuur-verwarming (LTV) en hoge temperatuur-comfortkoeling met name oplossingen en totaal concepten.

JK zorgt ervoor dat opdrachtgevers worden ontzorgd. Samenwerking met partners staat daarbij centraal. Bundelen van krachten en kennis zorgt voor doorontwikkelde systemen, onder andere ook voor de droogbouw met een optimale basis voor vloerafwerking.

Investeren in kennis en innovatie is vanzelfsprekend. Net als het delen van knowhow.

Duurzaamheid speelt een belangrijke rol bij JK, zowel in energieverbruik als in samen­ werkingsverbanden.

‘DE FOCUS LIGT TEGENWOORDIG NIET ALLEEN OP NIEUWBOUW MAAR OOK OP RENOVATIE, TRANSFORMATIE EN INNOVATIE MIDDELS SAMENWERKINGSVERBANDEN’.

‘INGESLEPEN VLOERVERWARMING IN DROOGBOUW’ TEKST ■ FOTOGRAFIEJK VLOERVERWARMING

‘Wij zijn niet het enige vloerverwarmingsbedrijf ’, aldus Ferdi Jonkers, Technisch Commercieel en EPA Adviseur. ‘Maar wel degelijk voortuitstrevend, onderscheidend en innovatief. JK vloerverwarming onderscheidt zich o.a. met de gepatenteerde slijpmachinede ‘Floorgrinder’, ontwikkeld door onze directeur Hein Janssen. Deze maakt het stofvrij inslijpen van een strak sleuvenpatroon in iedere onder-grond mogelijk. De opgevangen slijpstof wordt op verschillende wijzen gerecycled. De perfecte oplossing voor onder meer renovatieprojecten!’

0116

ARCHITECTENpunt

INSTALLATIES

INGESLEPEN VLOERVERWARMING VOOR IEDERE VLOERAFWERKING IN IEDERE ONDERGROND

S

inds de oprichting in 1994 van Janssen & Krop, de voorloper van het huidige JK vloerverwarming hebben er niet alleen in de wereld maar ook bij JK vloerverwar­ ming bijna revolutionaire ontwikkelingen plaatsgevonden. Van vloerverwarmings­

bedrijfje, met weliswaar een unieke inslijpmethode en werkend vanuit een schuurtje voor hoofdzakelijk de tegelbranche, tot een internationaal opererende organisatie met vesti­ gingen en partners in Europa en daarbuiten.

Buiten onze grenzen is het aanleggen van vloerverwarmingssystemen door middel van de JK inslijpmethode ook onze ‘corebusiness’. Binnen Nederland zijn wij marktleider wat betreft ingeslepen vloerverwarming, maar ook uitgegroeid tot een organisatie die naast de engineering en installeren van alle vormen van vloerverwarming in de woning en uti­ liteitsbouw, ook software ontwikkelt en producent is van innoverende verdeel- en regel­ systemen.

Veel is er de afgelopen jaren veranderd binnen de JK organisatie maar de drive om te in­ noveren en altijd het uiterste te doen om partners en klanten zo goed mogelijk te bedienen

EXPERIENCE CENTER ‘We willen niet alleen innovatief zijn in onze oplos­ singen, maar ook in het contact met onze huidige en toekomstige relaties. Onze bedrijfspanden zijn energie neutraal, waarbij de productie van 10.000 hoogwaardige RVS verdelers per jaar worden gerealiseerd. In ons Experience Center presenteren en demonstreren we de mogelijkhe­ den van onze duurzame installatie. Deze wijze van presenteren is bijzonder te noemen omdat ons product normaal gesproken verdwijnt onder een veelal hoogwaardige vloerafwerking. In het Expe­ rience Center is een speciale ruimte voor scholing en presentatie ingericht.

is nog steeds de rode draad binnen ons bedrijf.

Met de door JK vloerverwarming ontwikkelde en gepatenteerde slijpmachine ‘Floorgrin­ der’ is het mogelijk om in de bestaande afwerk/dekvloer (beton) of droogbouwvloer (iedere ondergrond) achteraf watervoerende vloerverwarming aan te brengen. Met behulp van de Floorgrinder wordt er stofvrij een nauwkeurig sleuvenpatroon ingeslepen waar ver­ warmingsbuizen in aangebracht worden. Het opgevangen slijpsel wordt hergebruikt in de JK-dichtzetmassa en JK-uitvlakmassa. Na aanbrengen van deze lagen ‘Regalisatie®’ is de vloer geschikt voor iedere vloerafwerking. Voor renovatie betekent dit dat de bestaande vloer niet gesloopt en afgevoerd hoeft te worden. Dus geen afval (milieubelasting), geen kosten voor sloop. Buiten de kosten is het ook een enorme tijdwinst.

118

ARCHITECTENpunt

JK heeft de afgelopen jaren haar bestaande panden in Ede ook gerenoveerd. Naast de bouwkundige schil te voorzien van extra isolatie, zijn alle daken voorzien van zonnepanelen. De warmtebron is een WKO installatie met warmtepompen. Alle panden zijn voorzien met onze afgiftesystemen, aangevuld met hoog rendement WTW luchtbehandelingsinstallatie voor ventilatie.

SAMENWERKING MET POTENTIE JK is specialist op het gebied van ingeslepen vloerverwarmingssystemen en kan dit onder andere met een gipsvezel-dekvloer verzorgen. Fermacell biedt een specialistische oplos­ sing met gips vloerelementen en is in de branche van droge afbouw en renovatieprojecten

JK FERMAFLOOR Het vloersysteem is zowel bouwkundig als energetisch vastgelegd. Als afgiftesysteem heeft het geaccrediteerde onderzoekslaboratorium WTP in Berlijn de afgifte bepaald. JK is voor de ingeslepen vloerverwarming DIN Certo gecerti­ ficeerd. Akoestisch voldoet dit systeem aan een delta Lw van ca. 20-22 [dB], goed toepasbaar in de verdiepingsbouw (vloerelement 2E26). Het systeem heeft een brandwerendheid van 30-60 [min] en een opbouwhoogte van minimaal 25 [mm]. Flexibel in het aanleggen van het vloersys­ teem, op maat in het bouwproces.

een bekende naam.

Het product JK FERMAFLOOR is een unieke combinatie van een gipsvezel-dekvloer met een hoogwaardig ingeslepen vloerverwarming systeem. Bovendien de oplossing bij een houten vloerconstructie. Het op maat ingeslepen vloerverwarmingsysteem geeft een ega­ le en efficiënte verwarming van de ruimte en is tevens uitstekend toepasbaar voor duur­ zame warmte opwekking.

Supersnel te verwerken, er is geen droogtijd en geen speciaal materiaal benodigd. Mate­ riaal is licht en eenvoudig te plaatsen. Na montage kan er direct begonnen worden met het aanbrengen van de ingeslepen vloerverwarming en aansluitend de toplaag. De vloe­ relementen zijn relatief licht van gewicht en zijn dus zeer geschikt voor verwerking in gebouwen met een houten vloerconstructie.

Duurzaam, gips is 100% recyclebaar; JK vangt het slijpstof volledig op en voert het af naar Fermacell die het hergebruiken in het productieproces. Vloerverwarming is bij uit­ stek te combineren met duurzamere verwarmingsbronnen. JK FERMAFLOOR ‘De totaal­ oplossing’ van 2 gerenommeerde bedrijven die hun krachten bundelen voor dit vloerver­ warmingssysteem. De meest voorkomende gipsplaat waaruit het systeem bestaat, levert Fermacell ook met een vilten isolatielaag. Het vilt ontstaat door vezels samen te persen van (oude) kleding, aangevuld met andere textielvezel soorten (bijv. tapijt). WIJ BEGRIJPEN MENS WARMTE & ENERGIE. ■

ARCHITECTENpunt

Installaties

119

‘Kortom,

JK vloerverwarming heeft de markt iets bijzonders te bieden!

Dat vinden ook de architecten waar we intensief mee samenwerken aan projecten zoals de Transformatie U.J. Klarenstraat in Amsterdam.’

C JK vloerverwarming Fahrenheidstraat 39 6716 BR EDE T +31 (0)318 63 6329 @ info@jk-nl.com W www.JK-nl.com

120

ARCHITECTENpunt

Door de grote mix aan unieke woningen in de Klarenstraat moesten alle technieken zeer flexibel toepasbaar zijn en tegelijk optimaal presteren.

Architectonische elementen als balkons en kozijnen; maar ook installaties en inbouwelementen.

Slimme technieken en (letterlijk) ‘custom made’ uitvoering.

ARJAN GOOIJER | VANSCHAGEN ARCHITEKTEN

JK vloerverwarming slijpt zonder stofontwikkeling de sleuven exact op maat in de Fermacellvloer, hierdoor kan altijd maatwerk worden geleverd. Dit is een perfecte schakel in onze duurzame systemen.

TIM OVERDIJK | KLIMAATARCHITECT

ARCHITECTENpunt

Installaties

121

Mitsubishi Heavy Industries Q-ton

CO2

Unieke efficiëntie Grote prestaties

Hoge efficiëntie

Milieuverantwoord

Eenvoudige bediening

Betrouwbaar op lange termijn

... de tapwateroplossing van de toekomst Q-ton is een lucht-waterwarmtepomp welke CO2 gebruikt als een natuurlijk

De Q-ton is uitermate

koudemiddel. Het behaalt een toonaangevende C.O.P. van 4.3* met een minimale

geschikt voor de (warm)

carbon footprint.

tapwatervoorziening van

De Q-ton is ideaal voor het opwarmen van water tot 90 °C, waardoor hij geschikt is

hotels, verzorgingstehuizen,

voor uiteenlopende toepassingen. Met een Global Warming Potential (GWP) van 1 en

fitnesscentra, campings, etc.

Ozone Depletion Potential (ODP) van 0 heeft de Q-ton zich bewezen voor de toekomst. *Bij aanvoer van 65 °C

Kennis van Koeling

Coolmark B.V. Postbus 393, 2990 AJ Barendrecht Tel: +31 (0)180 751 300 info@coolmark.nl, www.coolmark.nl

Importeur van Nederland voor

Healthy School

Energiezuinige oplossingen voor een gezonde school

Naar aanleiding van onderzoeken worden scholen wereldwijd aangeklaagd vanwege het belabberde binnenklimaat. Het Healthy School Concept® van RENSON® speelt daarop in met een energiezuinige

CONTINUE GECONTROLEERDE BASISVENTILATIE

totaaloplossing voor gezonde en comfortabele leef- en

In het Sint-Geertruidinstituut in Gent zorgden de architecten voor

werkomgeving op school. Continue basisventilatie,

een continue toevoer van verse lucht via de integratie van ventila­

intensieve natuurlijke ventilatie en buitenzonwering zijn daarin de drie pijlers voor een goede luchtkwaliteit en aangename temperaturen in klaslokalen.

tieroosters in de ramen terwijl de ontwerpers van Vives hogeschool in Kortrijk ventilatie en zonwering in één oplossing combineren met de Fixvent Mono AK. Afvoermonden kunnen in combinatie met een CO²-gestuurde klep (RENSON® Healthconnector) de afvoer van de vervuilde lucht rege­ len. Zo wordt er nooit meer geventileerd dan strikt noodzakelijk en

TEKST ■ FOTOGRAFIE RENSON

gaat er dus niet nodeloos energie verloren. Bovendien vraagt het systeem slechts een minimum aan onderhoud.

NATUURLIJKE INTENSIEVE VENTILATIE INVLOED OP LEERPRESTATIES

K

Bij het ontwerp van Basisschool ’t Schakeltje in Dilsen-Stokkem

laslokalen zijn vaak muffe ruimtes met verontreinigde

kozen architect en bouwheer voor het principe van ‘natuurlijke, in­

lucht, flikkerende en verblindende verlichting en hoog oplo­

tensieve ventilatie’ door integratie van roosters in de raampartijen

pende temperaturen op warme dagen. De richtwaarde voor

van de klassen. Hierbij koelen grote natuurlijke luchtstromen het

CO² en andere schadelijke stoffen wordt in bijna alle gecontroleer­

gebouw en de binnenlucht ’s nachts of ‘s morgens af, zonder extra

de klaslokalen overschreden. Dat slechte binnenklimaat leidt tot

energieverbruik. Om oververhitting overdag te vermijden, werden

verschillende klachten zoals droge ogen en keel, hoofdpijn en ver­

de roosters hier gecombineerd met uitkragende zonwerende lui­

moeidheid. Het ziekteverzuim bij leerlingen en leerkrachten stijgt

fels boven de ramen.

en de prestaties van de leerlingen hebben eronder te lijden.

Daarbij komt dat nieuwe of gerenoveerde schoolgebouwen steeds

EXTERNE ZONWERING VOOR GLASGEVELS

beter geïsoleerd en luchtdicht gebouwd zijn. Dat is in termen van

Zowel voor de basisschool in Wielsbeke als in de ‘Platanen’ in

energiezuinigheid absoluut een goede zaak, maar brengt wel met

Ekeren verkozen de architecten voor windvaste doekzonwering om

zich mee dat vochtigheid, CO en andere schadelijke stoffen in het

oververhitting door overmatig binnenvallend zonlicht te voorkomen.

gebouw blijven hangen en dat zorgt voor verontreinigde binnen­

Voor de ramen van de studentenkamers van The Village in Leuven

lucht. Net daarom is het zo belangrijk om regelmatig en correct te

integreerde het architectenbureau dan weer Loggia-schuifpanelen,

ventileren. Ook de temperatuur speelt een belangrijke rol: op war­

die de studenten moeten toelaten om op elk moment van de dag

me dagen kan het vaak broeierig heet worden in klaslokalen, wat

een aangename binnentemperatuur in de kamer te behouden.

de leeromstandigheden ook niet bevordert. Natuurlijke, intensieve

Dat bevordert een goede nachtrust en tegelijk blijft het licht toch

ventilatie en de beperking van binnenvallend zonlicht overdag door

steeds optimaal binnenvallen, wat een positief effect heeft op de

een efficiënte buitenzonwering moet die oververhitting tegengaan.

leerprestaties. ■

2

124

ARCHITECTENpunt

Concept Ventilatieroosters type AR75 in de ramen zorgen voor een continue toevoer van verse lucht in het Sint-Geertruidinstituut in Gent.

van RENSON® Om oververhitting overdag te vermijden werden de roosters in Basisschool ’t Schakeltje in Dilsen-Stokkem gecombineerd met uitkragende zonwerende luifels boven de ramen.

De Fixvent Mono AK combineert ventilatie met doekzonwering in Vives Hogeschool Kortrijk

Voor basisschool ‘Platanen’ in Ekeren verkozen de architecten een windvaste screen type Fixscreen om oververhitting door overmatig binnenvallend zonlicht te voorkomen.

Meer info? www.renson.nl C. RENSON® NV Maalbeekstraat m10 | B-8790 Waregem T. +32 (0)56 62 7111 | F. +32 (0)56 60 2851

ARCHITECTENpunt

Installaties

125

Boven | 40% minder vuilaanhechting dan de traditionele poedercoating dankzij de unieke nanotechnologie.

Links | Verschillende roosters en ventielen van Inatherm zijn standaard voorzien van de CleanVent coating.

CleanVent

®

Vuilafstotende coating voor toevoer-, afzuig- en brandventielen Vuile roosters en ventielen zijn een veel

voorkomend probleem bij ventilatiesystemen.

Dit is niet alleen visueel onaantrekkelijk.

Het betekent ook een negatief effect op de luchtkwaliteit en de gezondheid van mensen.

Bovendien leidt vuilafzetting op roosters en ventielen tot meer weerstand en dus een hoger energieverbruik.

VOORDELEN VAN DE CLEANVENT® COATING Dankzij de unieke nanotechnologie worden ventielen en roosters vuil­afstotend en blijven ze veel langer schoon.

• 40% minder vuilaanhechting dan de traditionele poedercoating • Schonere lucht, dus een gezonder binnenklimaat • Minder schoonmaakkosten • Worp en luchtverdeling blijven ongewijzigd • 19% minder drukverlies, dus aanzienlijke energiebesparingen

CLEANVENT TOEPASSINGEN De CleanVent® ventielen worden toegepast in zowel de utiliteit als de woningbouw en zijn dankzij de coating zeer geschikt voor plaatsen

TEKST ■ FOTOGRAFIEINATHERM BV

waar hoge eisen worden gesteld aan het binnenklimaat, zoals zieken­ huizen, laboratoria, scholen, hotels, de voedsel- en elektronische in­ dustrie. Ze zijn ook geschikt voor plaatsen waar hoge esthetische eisen gelden, bijvoorbeeld in musea en concertgebouwen.

De FläktWoods toevoer-/afzuigventielen en brandventielen, stan­ krijgbaar daard voorzien van CleanVent® coating, zijn exclusief ver­ bij Inatherm. Deze producten zijn ruim op voorraad en dus direct leverbaar. ■

Inatherm BV | Vijzelweg 10 | 5145 NK Waalwijk | Postbus 270 | 5140 AG Waalwijk T +31 (0)416 31 7830 | F +31 (0)416 34 2755 | @ sales@inatherm.nl | W www.inatherm.nl ARCHITECTENpunt

Installaties

127

‘Het is BIM wat de klok slaat’

INTERVIEW

BIJ ICN SOLUTIONS IS HET BIM IS WAT DE KLOK SLAAT. TOEN HET BEGRIP BIM GEÏNTRODUCEERD WERD IN NEDERLAND, REEDS MEER DAN 10 JAAR GELEDEN, ADOPTEERDE HET BEDRIJF UIT DEN BOSCH HET ONMIDDELLIJK.

AD DE JONGH is sinds 2005 BIM consultant bij ICN: ‘Direct startte ICN met het initia­ tief om een applicatie te bouwen voor Revit, het BIM ‘gereedschap’ bij uitstek en wel de 3B applicatie.’ Deze werkmethodetechniek concentreert zich op de beginnende en gevorderde gebruiker met name in het modelleerdeel. Nog steeds krijgt deze doelgroep de volle aan­ dacht. Ad: ‘Gebruikers hebben namelijk zeggenschap wat er in 3B komt.’

richting overigen die wel de gegevens uit het BIM model willen gebruiken, maar zelf geen

‘GEBRUIKERS HEBBEN ZEGGENSCHAP WAT ER IN 3B KOMT’

modelleersoftware hebben. ‘3B heeft de gereedschappen om data vanuit Revit te exporte­

AD DE JONGH

IMPORT EN EXPORT De 3B Werkmethodentechniek beperkt zich niet tot de realiserende BIM kolom maar ook

ren naar bijna elke gewenste overige software. Uiteraard heeft 3B ook de functionaliteit om die bewerkte data weer te importeren en te koppelen aan de Revit elementen.’

KOPPELING MET STABU Inmiddels is er een directe koppeling met de systematiek STABU Bouwbreed. ‘Vanuit het Revit model worden elementen geselecteerd en van STABU Bouwbreed codering voorzien.

Ergo, het geproduceerde bestand kan direct worden geactiveerd in STABU Bouwbreed en zodoende wordt het gebouwdossier opgebouwd. Tijdbesparing en reduceren van fouten is het resultaat.’ STABU organiseert regelmatig bijeenkomsten rondom Bouwbreed, ICN geeft hier ook ‘acte de présence’ met een demonstratie.

INFORMATIE AD DE JONGH

GRATIS BIM AUDIT

BIM CONSULTANT ICN SOLUTIONS

Binnen het concept ‘heel Nederland BIMt’ biedt ICN Solutions een gratis BIM audit aan.

C Europalaan 14-18

‘Consultants van ICN Solutions lichten een organisatie door op het ‘BIM gehalte’ en/of de

aanwezige wensen waar men uiteindelijk uit wil komen met de implementatie van BIM in

T +31 (0)737 50 6750

de betreffende organisatie. Daarmee gaat ICN Solutions net een stap verder!’, besluit Ad

@ info@icn-solutions.nl

de Jongh. ■

W www.icn-solutions.nl

5232 BC | ‘s-Hertogenbosch

ARCHITECTENpunt

STABU

129

Huck Torimex BV 071-4097700 sales@huck-torimex.com

HERMANS TECHNIEK ENERGY is gespecialiseerd in het leveren van hoogwaardige en exclusieve glasproducten op het gebied van duurzaamheid en veiligheid. Onze maatwerk producten bestaan uit PowerGlaz BIPV zonnepanelen, licht diffuserend en isolerend Solera glas en Romag veiligheidsglas.

PowerGlaz® BIPV PowerGlaz is ontwikkeld door Romag Ltd. uit Engeland, een producent die zich al jarenlang bezighoudt met hoogwaardige BIPV glasmodules.

PowerGlaz is een zonne-energie product op maat. Alle mogelijke vormen en uitwerkingen zijn binnen de limieten van glas mogelijk. Op deze manier hoeft er aan de architectonische creativiteit geen concessies te worden gedaan om zonne-energie in projecten te verwerken.

Het geeft de mogelijkheid om te variëren met het aantal zonnecellen om zo de ideale verhouding te verkrijgen tussen lichtinval en de opgewekte energie.

SOLERA® glas SOLERA®, in tegenstelling tot andere beglazing, is een licht diffuserend type glas met een grote hoek. Door het verspreiden van een gelijke hoeveelheid aan licht in alle richtingen, kan een gediffuseerd en comfortabel spectrum aan daglicht worden gerealiseerd.

SOLERA® + Lumira® aerogel is een daglicht product dat thermische prestaties aanzienlijk verbetert, Aerogel i.c.m. glas levert een uniek product op, met een U-waarde van slechts 0.22 W/M²K.

Romag veiligheidsglas Romag veiligheidsglas biedt bescherming voor ambassades, musea, juweliers, banken, voertuigen, schepen en nog vele andere objecten met verhoogde veiligheidseisen. Wij leveren: Inbraakwerend glas - BS EN 356 • P1A - P7B • LPS 1270 Kogelwerend glas - BS EN 1063 • BR1 - BR7 • SG1 - SG2 • STANAG glas

W. www.hermanstechniek.nl E. energy@hermanstechniek.nl

Van den Beemd B.V.

EEN BEGRIP IN DE WERELD VAN LIFTSCHACHTEN Waar de stalen liftschacht voor de meeste staal­ bedrijven een bijproduct is, is het voor Van den Beemd het hoofdproduct. Wie op Google het zoek­ woord ‘stalen liftschacht’ intypt, komt hoe dan ook op de website van Van den Beemd B.V. terecht. En in de bouwwereld is ‘Van den Beemd’ een begrip.

H

et is het tweede bedrijf van Cor van den Beemd. Als hij in 2000 de aandelen van zijn eerste staalbedrijf heeft ver­ kocht, begint hij een staalbedrijf dat is gespecialiseerd in

liftschachten. De keuze om in deze niche markt te opereren is niet toevallig. ‘Het vraagt het uiterste van je communicatieve vaardig­

heden en engineering skills’, vertelt Michael van den Beemd. ‘En die beheerst mijn vader als geen ander.’

SPIN IN HET WEB ‘Dat begint al bij de zoektocht naar de partij die het werk uitgeeft’, licht Michael toe. ‘Is de opdrachtgever een aannemer, liftleveran­ cier, woningbouwvereniging of is het een directielevering? Als dit bekend is en het werk is gegund, is het zaak om met alle partijen het gesprek aan te gaan. Ze hebben namelijk allemaal hun speci­ fieke eisen en wensen. De architect kijkt vooral naar het estheti­ sche aspect. De aannemer focust op uitvoering en budget en over­ heidsinstanties waken over de veiligheid. Wij zijn in dit proces de spin in het web en brengen deze wensen en eisen samen in een te realiseren product. We kennen het wereldje; zijn op de hoogte van de eisen van het Liftinstituut en het Bouwbesluit en weten welke bouwvergunningen zijn vereist.’

132

ARCHITECTENpunt

onder of subkop Nullam nulla eros, imperdiet

Projecten (1) Kruisherenhotel, Maastricht fotografie | Patricia Smits (2) Stadsbrug Nijmegen foto©Thea van den Heuvel/DAPh (3) Stal Tops, Valkenswaard

TEKST ■ LILIANE VERWOOLDE

FAMILIEBEDRIJF

WERKEN MET PASSIE

Op deze manier ontlast Van den Beemd alle partijen, waarbij zij

Reden voor Van den Beemd om in 2016 te verhuizen naar een gro­

de kunst verstaat om de gesprekken zakelijk, maar ook plezierig

ter bedrijfspand in Dongen. ‘Als kind heb ik me vaak afgevraagd

te laten verlopen. ‘Ik geloof zeker dat we hierin een naam hebben

wat mijn vader de hele dag deed’, vertelt Michaéla. ‘Hij was altijd

opgebouwd’, vertelt Michaéla van den Beemd.

aan het werk. Nu weet ik het, omdat ik zelf in het bedrijf werk. Hij

‘Mensen weten dat het er bij Van den Beemd gemoedelijk aan toe

heeft ons allemaal een baan bezorgd in een bloeiend bedrijf waar

gaat. Daarbij zijn we op en top een familiebedrijf. Binnen het be­

we kunnen werken met onze passie. Hoe bijzonder is dat?’ ■

drijf werken we nu met drie broers en zussen en allemaal zijn we trots op het bedrijf. Dit houdt tevens in dat we allemaal bereid zijn om een stapje extra te zetten.’

ALLES IN EIGEN BEHEER Van den Beemd heeft alle fasen van het ontwikkelingsproces in

B.V.

eigen beheer. Inventarisatie gegevens, engineering en vergunnin­ gentraject worden geregeld vanuit het bedrijfspand in Hooge Zwa­ luwe. Als het ontwerp akkoord is, wordt in de enorme bedrijfshal in Waalwijk het productieproces in gang gezet. ‘De hal biedt ruim­ te voor de bouw van meerdere liftschachten’, vertelt Michael. ‘Met speciale stalen karretjes kunnen we de elementen verplaatsen, zodat we steeds optimaal gebruikmaken van de ruimte. Maar je voelt hem al aankomen. Het is passen en meten.’

C. Van den Beemd B.V.

De Leest 5, 5107 RC Dongen T. +31 (0)76 593 4010 @. info@vandenbeemd.nl W. www.vandenbeemd.nl

ARCHITECTENpunt

Liften & Trappen

133

unieke mensen, uniek wonen.

LEVENSLOOPBESTENDIGE WONING Een huislift combineert het nuttige met het aangename, zowel esthetisch als qua wooncomfort.

Hij geeft een huis een unieke en luxe uitstraling en zorgt voor een levensloopbestendige woning waarin jong en oud zich gemakkelijk kunnen voortbewegen.

Voor meer informatie C. thyssenkrupp Encasa NV, branche NL Van Utrechtweg 99 2921 LN Krimpen aan den IJssel T. 0800 - 5003 (gratis)

KLAAR VOOR DE TOEKOMST

E. info@tkencasa.nl

Steeds meer mensen zien de voordelen van deze investering in hun toekomst. Behalve dat een huislift de woning levensloopbestendig maakt, is de installatie veel minder ingrijpend dan men wellicht zou denken. Zo is voor het integreren van een huislift van thyssenkrupp geen put nodig.

Daarnaast is iedere lift compact vormgegeven en in elke gewenste afmeting verkrijgbaar.

W. www.tkencasa.nl/architect

HUISLIFT INTEGREREN U als architect zult dan ook in toenemende mate aanvragen krijgen voor het integreren van een huislift. Niet alleen bij een renovatieproject, waarbij onze huisliften gemakkelijk in het bestaande plaatje te passen zijn, maar ook bij een nieuwbouwproject, waar u de lift naar eigen inzicht en geheel volgens de unieke wensen van de bewoner kunt plaatsen. Hoe het bouwproject ook uitziet: met een huislift is de woning niet alleen aantrekkelijk voor nu, maar ook al klaar voor de toekomst. thyssenkrupp biedt een ruime keuze in huisliften, die geschikt zijn voor ieder interieur. Hoe uniek dat interieur of zijn bewoners ook zijn. We vertellen u er graag over.

INTERVIEW

Daglicht, gezondheid en duurzaamheid centraal VELUX NEDERLAND B.V.

VELUX Nederland B.V. is een verkoop- en marketingorganisatie en maakt deel uit van de internationale VELUX Groep. Al bijna 75 jaar creëert de VELUX Groep wereldwijd een be­ tere leefomgeving voor mensen door te zorgen voor daglicht en frisse lucht door het dak.

Het productprogramma biedt daglichtoplossingen voor hellende en platte daken, zoals dakramen, lichtkoepels en modulaire lichtstraten. Daarnaast bestaat het assortiment uit vele typen raamdecoratie, zonwering, rolluiken, installatieoplossingen en intelligente bedieningssystemen. De Groep heeft verkoop- en productieactiviteiten in meer dan 40 landen en 10.000 werknemers wereldwijd.

‘DOOR KENNIS EN INZICHT OVER HET BINNENKLIMAAT TE DELEN...

ZAL HET COMFORT VOOR DE GEBOUWCONSUMENT ALLEEN MAAR VERBETEREN’ TEKSTMARIEKE POOL ■ FOTOGRAFIEVELUX NEDERLAND BV.

‘Onze producten leveren een bijdrage aan duurzaam bouwen en een binnen­ klimaat waar mensen prettig in kunnen wonen, werken of leren. We leggen de nadruk echter graag op de achterliggende waarde van onze producten. Zo organiseren we symposia over gezondheid, duurzaamheid en daglicht in gebouwen voor professionals en bieden we eindgebruikers graag wooninspiratie.’ Aan het woord zijn Marcel Vreeken, Manager Technische Voorlichting en Marthijn Reekers, architect Daglicht & Binnenklimaat van VELUX Nederland.

136

ARCHITECTENpunt

‘Vroeger moesten we het alleen doen met berekeningen, nu visualiseren we de effecten.’ MARTHIJN REEKERS

Modulaire lichtstraten | Sinds een paar jaar een uniek, sterk en duurzaam systeem, ontwikkeld in samenwerking met Foster + Partners. Modulaire lichtstraten zijn uitermate geschikt voor de utiliteitsbouw zoals hier in het Atrium van het Nikhef (National Institute for Subatomic Physics) gebouw te Amsterdam.

RAMEN

‘Wat VELUX oplevert?

Daglicht, uitzicht, ruimte­lijkheid, natuurlijke ventilatie en uiteraard, een feilloos systeem’ MARTHIJN REEKERS

in samenwerking met ingenieursbureau DGMR een daglichtcal­ culator ontwikkeld. Deze tool is geheel gratis te downloaden via www.pro.velux.nl.’

DAGLICHT EN COMFORT Marthijn: ‘Ook de 3D Daylight Visualizer is gratis te verkrijgen en ook bruikbaar voor dakramen en lichtkoepels van andere par­

VAN INSPIRATIE TOT PRAKTISCHE TOOLS

‘M

tijen. Met dit programma kan men op basis van de parameters

et onze producten zorgen we graag voor het wow-ef­

tijdstip, maand en locatie de daglichttoetreding per project exact

fect! Het belangrijkste is dat je geïnspireerd raakt

en al vroegtijdig in het ontwerpproces berekenen én visualiseren.

door alle mogelijkheden. Overal in huis kun je genie­

Importeer eenvoudig Revit-, ArchiCAD- en SketchUp-objecten in

ten wanneer de hoeveelheid daglicht voldoende is. Maar hoe kun

de tool en bekijk hoe de lichtinval daadwerkelijk wordt na reali­

je dat het beste realiseren? Juist daarom hebben we gekozen voor

satie. Door kennis en inzicht over het binnenklimaat te delen zal

een showroom waar we niet alleen losse producten tonen, maar

het comfort voor de gebouwconsument alleen maar verbeteren.

voorbeelden van de verschillende daglichtoplossingen. Je ziet

Daarom hebben we tevens een DEIC (Daylight, Energy and Indoor

hierdoor direct hoe een product van VELUX kan helpen bij de reali­

Climate) basisboek ontwikkeld. Dit is een uitgave van de VELUX

satie van een prettige woonomgeving,’ vangt Marcel Vreeken aan.

Groep waarin de hedendaagse kijk op daglicht, frisse lucht en bin­ nenklimaat uitgebreid wordt toegelicht. Ook deze uitgave is koste­

‘Voldoende daglicht binnenshuis is echter niet alleen prettig en

loos verkrijgbaar.’

nuttig, maar ook van groot belang voor onze gezondheid, producti­ viteit en prestaties,’ vult Marthijn Reekers zijn collega aan. ‘Daar­

Natuurlijk kan iedereen de tools zelf toepassen, maar Marthijn

om organiseren we elke twee jaar een internationaal Daylight

en zijn collega Raymond van Hattum kunnen hierbij ook advise­

Symposium om daglicht nog prominenter op de kaart te zetten. De

ren. ‘We brengen voor ieder budget een passende oplossing. Zo

interesse is overweldigend. Tijdens het laatste tweedaagse evene­

kunnen we soms met minder glasoppervlak hetzelfde effect re­

ment in Londen ontvingen we 350 gasten en sprekers afkomstig

aliseren. Metingen met onze tools maken die inzichten mogelijk.

uit de hele wereld. Daarnaast willen we ook de jonge generatie

Vroeger moesten we het met alleen berekeningen doen, nu visua­

architecten inspireren om daglicht in de gebouwde omgeving toe

liseren we de effecten. ’

te passen. Ook nu weer kunnen studenten meedoen aan de Inter­ national VELUX Award en hun concepten insturen.’

Marcel vertelt verder: ‘Uiteraard beschikken we ook over een com­

‘Onze producten zorgen voor daglicht, uitzicht, ruimtelijkheid, na­

plete 3D-bibliotheek van onze producten. Het grote voordeel van

tuurlijke ventilatie en, uiteraard, een feilloos systeem. Maar we

BIM is dat je alle gebouwinformatie centraal opslaat. De kans op

onderscheiden ons vooral in service. Compleet toegespitst op de

fouten wordt geminimaliseerd, want je kunt simpelweg niet iets

wensen van de eindgebruiker. We bieden inspiratie en leveren

intekenen wat niet te realiseren is. Daarnaast biedt het bijvoor­

praktische tools aan zowel architect als consument. We bieden

beeld ook uitgebreide mogelijkheden in de onderhoudsfase van

alle partijen in iedere fase een passende service,’ vervolgt Marcel

een gebouw. Bij onderhoudstermijnen en problemen zijn alle ge­

Vreeken.

gevens direct voorhanden.’

VERDER DAN HET BOUWBESLUIT

MODULAIR LICHTSTRAATSYSTEEM

‘Wij adviseren de branche wat betreft daglicht verder te gaan

‘Sinds een paar jaar leveren we modulaire lichtstraten, een uniek,

dan het Bouwbesluit aangeeft. Naast de positieve gevolgen voor

sterk en duurzaam systeem ontwikkeld in samenwerking met

de mens is de aanwezigheid van veel daglicht ook esthetisch en

Foster + Partners. De modulaire lichtstraten zijn uitermate ge­

praktisch van toegevoegde waarde. Om de bijdrage van daglicht

schikt voor de utiliteitsbouw zoals kantoren, publieke gebouwen

door dakramen, lichtstraten en lichtkoepels eenvoudig te bere­

en schoolgebouwen. Een speciaal ingericht team begeleidt elk

kenen en te toetsen aan het Bouwbesluit, heeft VELUX Nederland

project van begin tot oplevering. We ontwerpen mee en komen dus

138

ARCHITECTENpunt

Centrale Aula van de Brede School De Egelantier in Zilk, met VELUX Modulaire Licht­ straten.

VELUX daglichtoplossingen in het LichtAktiv Haus in Hamburg, onderdeel van het Modelhomeprogramma van de VELUX Group.

Marcel Vreeken Manager Technische Voorlichting Marthijn Reekers Architect Daglicht & Binnenklimaat

ook op de bouwplaats. En we geven desgewenst trainingen aan ge­ ïnteresseerde aannemers. Waarom? Omdat we uitvoerders graag ontlasten én omdat we gaan voor onovertroffen kwaliteit,’ aldus Marthijn.

KWALITEITSBORGING Vanaf 2017 wordt verwacht dat private partijen de kwaliteitsbor­ ging van nieuwbouw-, renovatie- en onderhoudsprojecten uitvoe­ ren. ‘Dat betekent dat het hele proces in de bouw verandert. De verantwoordelijkheden worden hierdoor nog meer neergelegd bij de aannemer. We helpen deze aannemer graag en leveren onze bijdrage door aannemers te trainen in het optimaal verwerken van onze producten,’ besluit Marcel. ■

C. VELUX Nederland T. +31 (0)30 662 9629 @. info@velux.nl | W. www.velux.nl

ARCHITECTENpunt

Ramen

139

kant-en-klare raamdorpelelementen voor nieuwbouw en renovatie • Elke kozijnmaat leverbaar • Speciaal voor renovatie: 13cm raamdorpelsteen • Levering 1 tot 4 weken • Geleverd in stalen bakken en rekken • Eenvoudig en snel te plaatsen • Montage ook mogelijk • Tot 3 meter uit één stuk!

Kijk voor een razendsnelle offerte op www.raamdorpel.nl

Raamdorpelelementen BV Fabrieksweg 5 · 5531 PP Bladel T 0497 - 36.07.91 · F 0497 - 38.09.71 · E info@raamdorpel.nl · W www.raamdorpel.nl

NIEUW BIJ BELNED

Ventiview

Belned brengt met Ventiview een nieuw innovatief voorzet­­raamsysteem op de markt. Naast de bestaande voorzetramen heeft dé specialist in beglazingsmaterialen uit Raamsdonksveer ook Duraview schuiframen in het assortiment.

D

voorzetraam open gezet kan worden maakt het raam niet min­ der warmte- of geluidisolerend. Toepassing van knevels rondom zorgt voor een perfecte afdichting en dus isolatie.

e voorzetramen van Belned zijn al jaren toonaangevend in

DURAVIEW SCHUIFRAMEN

Nederland en België. De ramen zijn warmte- en geluid­

Duraview schuiframen kunnen zowel horizontaal als verticaal

isolerend en geschikt voor zowel oud- als nieuwbouw. TNO

schuivend worden uitgevoerd. In of op de dag gemonteerd bieden

heeft de ramen getest en de conclusie mag er zijn: de toepassing

de schuiframen de mogelijkheid de ruimte te ventileren wanneer

van Belned voorzetramen verbetert de U-waarde van de bestaan­

de bestaande beglazing open gezet wordt. Daarnaast worden de

de beglazing met 50 tot 80 procent. Belned voorzetramen zijn te­

Duraview schuiframen ook vaak toegepast als loket. Wanneer er

recht een uitstekend alternatief voor traditioneel isolatieglas en

geen ruimte is om het bredere profiel van de Duraview ramen te

zorgen voor een optimaal comfort in zowel de winter als de zomer.

monteren is een traditioneel voorzetraam de enige optie. Belned heeft gezocht naar een oplossing om een standaard voorzetraam

Ventiview voorzetramen zijn voorzien van scharnieren aan beide

toch open te kunnen zetten om te kunnen ventileren zonder dat

zijden van het raam. Aan één zijde zijn de pennen, die in het schar­

bijvoorbeeld een windvlaag of hevige luchtstroom het voorzet­

nier geplaatst zijn, te verwijderen waardoor het voorzetraam open

raam beschadigt en daar zijn zij in geslaagd. Met deze innovatie­

gezet kan worden. De speciaal ontwikkelde haak verankert het

ve ontwikkelingen toont Belned aan dat ook in voorzetraamsys­

raam met dat deel van het scharnier dat op het kozijn is gemon­

temen nog steeds vernieuwing mogelijk is. ■

teerd. Hierdoor is de kans op beschadiging vrijwel nihil en kan de ruimte worden geventileerd.

Doordat het voorzetraam kan worden opengezet wordt het schoon­maken van het voorzetraam ook een stuk eenvoudiger en kan dit vrijwel altijd zonder hulp worden gedaan. Het feit dat het

C

T F @ W

Ramgatseweg 4-6, 4941 VS Raamsdonksveer +31(0)162 57 65 76 +31(0)162 51 99 50 info@belned.nl www.belned.nl

ARCHITECTENpunt

Ramen

141

CLIMAPLUS® XN en 3-voudig CLIMATOP® XN

Nieuwe standaards voor HR isolatieglas ++

Energie-efficiënter én eXtra Neutraal

De XN-generatie volgt de CLIMAPLUS ULTRA N en de 3-voudige CLIMATOP ULTRA N op en is de nieuwe standaard voor energie-efficiënter en extra neutraal HR++ -isolatieglas Kenmerken

Voordelen

Gamma

• • • •

• Besparing: minder energie door minder verwarming, koeling en kunstlicht.

• Comfort: aangenaam binnenklimaat en licht ruimtes. Grote glasafmetingen mogelijk.

• Design: natuurgetrouwe kleurweergave in doorzicht en reflectie.

Te combineren met nuttige opties: • ECOTEC - onopvallende matzwarte warm-edge afstandhouder voor maximale thermische isolatie van het raam (Uw) • STADIP SAFE - veiligheidsglas • STADIP SILENCE - geluidwerend glas • STADIP PROTECT - inbraakvertragend glas

Goede thermische isolatie (Ug) Optimale zonnefactor (g) Verbeterde lichttransmissie (Tl) Bijzonder neutrale kleur

The future of glass. Since 1665.

www.glassolutions.nl/XN

Investeer samen met Isotechniek in een energie zuinige toekomst Welkom thuis bij Isotechniek!

Isotechniek Nederland B.V. is ĂŠĂŠn van de oudste isolatiebedrijven van Nederland. Wij zijn een bedrijf met een rijk verleden dat enthousiast bouwt aan de toekomst. Door onze ervaring zijn onze maatwerkoplossingen weloverwogen, weldoordacht en afgestemd op uw woningproject. Wat anderen u beloven maken wij waar.

Uiteraard verwerken wij uitsluitend hoogrenderende en milieuvriendelijke isolatiematerialen.

Wilt u weten wat Isotechniek Nederland B.V. voor u kan betekenen? Maak dan een afspraak met een van onze adviseurs. Wij helpen u graag, om samen met u, de juiste oplossing te kiezen die zowel qua prestatie en investering het meest gunstig is. Isotechniek Nederland voor topkwaliteit in advies en aanbrengen van spouwmuurisolatie, kruipruimte isolatie, dakisolatie, vloerisolatie tot bodemhygrolatie. Na isoleren loont!

Isotechniek Nederland B.V. Segment 3 - 6921 RC Duiven - Tel. 0313 - 422 422 - Email post@isotechniek.nl - isotechniek.nl

BIM IN FASEN

De bouwketen Deze tweede editie van STABU ArchitectenPunt staat volledig in het teken van BIM. In dit artikel laten wij partijen vanuit de gehele bouwketen aan het woord over BIM. Want wat is BIM? En is BIM voor iedere schakel de juiste oplossing?

Wat levert BIM, naast de faalkostenreductie, nog meer op?

BIM in kaart.

Aannemer Architect/ bestekschrijver Installateur

Architect

BIM

Sloper

Fabrikant

Facilitair

management

144

ARCHITECTENpunt

over BIM IR HENK H. VAN ZEELAND

INTERVIEW

bi architect is gespecialiseerd in transformatie

& advies inzake bouwkwaliteit, regelgeving, (internationale-)normen, certificering, in­ formati­ca, rechtsbijstand en kennisoverdracht. ‘Betrouwbare geautomatiseerde dataentry, -processing & -mining is de achilleshiel van een goed functionerend CAD/CAM systeem. Het volledig multidisciplinair gebruiken van hetzelfde model in hetzelfde informatiesysteem gedurende een lange reeks van jaren voor alle fasen van ontwerp tot renovatie/herbestemming c.q. sloop/demontage lijkt en is ideaal, maar is (hoe nastrevenswaardig) helaas gedeeltelijk nog een fata morgana. Daarom is wereldwijd te­recht gekozen voor het maken van een tussenoplossing m.b.t. de informatica-eigen­ schappen van bouwdata en communicatieafspraken.’

‘Kortheidshalve wordt verwezen naar hetgeen ISO/CEN&NEN gestandaardiseerd c.q. in ontwikkeling hebben. Dit gebeurt o.m. i.s.m. BuildingSMART International & Benelux en de BIR / BIM loket (v.h CB-Nl). Het systeem-& software-onafhankelijk kunnen uitwisselen van bouwinformatie biedt grote mogelijkheden m.b.t. de ontwerpspecificaties, con­ tractstukken, productiedocumenten, assemblage op de bouwplaats, onderhoud en vervanging op termijn. Om te komen tot totale/integrale Quality Checking in BIM is gebleken dat de uitwisselbaarheid van technische informatiebestanden van tenminste

Architect

VAN ZEELAND SOEST ARCHITECTUUR & ADVIES IR. HENK H. VAN ZEELAND, DIRECTEUR

7 primaire bouwinstituten zoals NEN, KOMO/SBK, SBRCUR/BRIS, ISSO, CROW, STABU onderling geharmoniseerd moeten worden. Gebaseerd op de EU uitgangspunten van Performance Based Building 1989/2002 (zie daarvoor bijv.de CE marking/CPR) verdient het aanbeveling dat Normen, Praktijkrichtlijnen, BRL’en en samengestelde gestandaardiseerde oplossingen in complexe situaties zoals bijv. NTA Hoogbouw zo­ danig wiskundig geordend/bewerkt worden dat deze t.b.v. Quality Checking in BIM intelligent bruikbaar zijn. Kortheidshalve wordt verwezen naar mijn vier internationale wetenschappelijke publicaties die in CIB-World verband zijn gepubliceerd als congres papers vanaf 2002. Zie daarvoor mijn LinkedIn-profiel onder publicaties.’ ■

ARCHITECTENpunt

STABU

145

BIM IN FASEN

INTERVIEW

VDNDP biedt in alle fasen van een project ondersteuning in de vorm van technisch ontwerp, projectleiding, bouwtechnische uitwerking, bestekschrijven, calculatie, directievoering en toezicht. De opdrachtgever kan iedere partij in de keten van het bouwproces zijn: opdrachtgever, architect, adviseur, aannemer of beheerder. Directeur Wouter Zwerink: ‘BIM zet alles op zijn kop. Alle processen moeten opnieuw worden uitgevogeld. Alle rollen veranderen in deze nieuwe samenwerkingsvorm. Super interessant!’

‘Het klinkt misschien simpel, maar de basis is altijd: afspraak is afspraak. Dat geldt dus ook voor BIM. Vroeger werkten we met een lange planningsbalk en wisten we niet zoveel van elkaar. Met BIM raak je verstrengeld met de andere partijen. We werken niet meer reactief, maar als team. Tenminste, dat is wat mij betreft de bedoeling van BIM. We slaan

Uitwerkend architect VDNDP BOUWINGENIEURS WOUTER ZWERINK, DIRECTEUR

twee vliegen in één klap, want lean werken en ketenintegratie zijn in BIM vanzelfsprekend.’

‘De grootste kracht van BIM is het visueel maken van een bouwwerk. We kunnen beter bouwen, faalkosten reduceren en een goed financieel resultaat voor alle partijen realiseren. Het succes van BIM valt of staat met de samenwerking. Er is maar één belang: het projectbelang. En de informatie? We moeten elkaar op het grensgebied opzoeken. Als we alle informatie over alle materialen en hun toepassingen gaan toevoegen, gaat het mis.

Goede informatie is belangrijker dan veel informatie. Keep it simple!’ ■

146

ARCHITECTENpunt

INTERVIEW

BAM BOUW EN TECHNIEK kiest voor BIM vanuit de overtuiging dat een op BIM gebaseerde bedrijfsvoering leidt tot een grotere klanttevredenheid, betere eindproducten, betere dienstverlening, een betere samenwerking, lagere kosten en daardoor tot een betere concurrentiepositie.

BAM DEFINIEERT BIM TWEELEDIG: • Vanuit een informatie gerelateerd aspect, waarbij BIM een virtueel gebouwmodel is, waarin de fysieke en functionele kenmerken van een gebouw eenduidig zijn vastgelegd, in één of meerdere 3D CAD modellen met daaraan gekoppelde databases. Het BIM-model fungeert als een gedeelde kennis- en informatiebron ten behoeve van beslissingen en activiteiten tijdens de levenscyclus van het gebouw. Kenmerkende begrippen voor het BIM-model zijn consistentie en integraliteit.

• Vanuit een proces gerelateerd aspect, waarbij het gaat om het genereren, afstemmen, verifiëren, verstrekken en borgen van gebouw gebonden informatie tijdens het ontwikkelen, realiseren, onderhouden en exploiteren van gebouwen. In een succesvol BIM-proces staat samenwerken centraal.

Aannemer

BAM BOUW EN TECHNIEK CARIN BARREVELD, PROJECTLEIDER

Voor een goede en meetbare implementatie van BIM, is door de Raad van Bestuur van Koninklijke BAM Groep het BIM ontwikkelprogramma opgesteld als minimum doelstelling voor de verschillende BAM bedrijven in de periode tot 2020. Wegens het strategisch belang van BIM voor de procesvoering heeft de directie van BAM Bouw en Techniek besloten dit programma in een versneld tempo in te voeren.

In het BIM ontwikkelprogramma (tabel pagina 148) staat 100% niet zozeer voor een volledige inbedding van BIM in het primaire bedrijfsproces, maar vooral voor een primair bedrijfsproces dat volledig is gebaseerd op de mogelijkheden welke BIM te bieden heeft.

‘Aansluitend op de visie van BAM ben ik er van overtuigd dat, nu er steeds meer geïntegreerde contracten van toepassing zijn, BIM een grote meerwaarde biedt door functionele specificaties zichtbaar te maken, waardoor aandachtspunten in het ontwerp sneller worden gesignaleerd in VO- en DO-fase. Wanneer vervolgens de technische (objectgebonden)

ARCHITECTENpunt

STABU

147

BIM IN FASEN

VERVOLG PAGINA 147

• alle product- en gebouw gebonden informatie is up-to-date, eenduidig en toepassingsgericht beschikbaar in de virtuele omgeving (BIM model); • integrale projectaanpak in samenwerking met partners in de keten (BIM proces).

specificaties ingekleurd worden gevisualiseerd, wordt de kwaliteit sneller en soms zelfs geautomatiseerd toetsbaar in DO en engineeringsfase. Dit omvat niet alleen de specificaties van de opdrachtgever maar ook aanvullende specificaties van het team. Bijvoorbeeld het zichtbaar maken van de specificaties ten behoeve van de exploitatiefase en het kwantificeren hiervan. Uiteraard zijn hier vele andere voorbeelden mogelijk.’ ■

EEN OP BIM GEBASEERDE BEDRIJFSVOERING KENMERKT ZICH DOOR: Slim ontwikkelen • klantfocus; • kansen creëren; • risico’s beheersbaar; • hergebruik van projectdata; • simuleer & voorspel prestaties; • hoge scoringskans.

Virtueel ontwerpen en testen

Realiseren als gepland

• multidisciplinair ontwerpen

in een virtuele omgeving; • oplossingen zijn geverifieerd

aan eisen; • tijd- en kosten-consequen ties van ontwerpbeslissingen

zijn bekend; • de prestatie van het gebouw,

de realisatie en de dienst verlening is bekend via simulaties; • ontwerpbeslissingen worden

genomen op basis van

LCC analyses.

• leveren van gevalideerde

kwaliteit, op tijd, binnen budget,

in één keer goed; • veilige werkomgeving, geen ongevallen; • geen afval; • beperkte verstorende invloed

op de omgeving; • geen opleverpunten; • gedetailleerde as-built

informatie bij oplevering.

Beheren, Onderhouden en Exploiteren als gepland • uitmuntende service en een

goed onderhouden gebouw; • gebouwprestaties worden

gemeten teneinde de

prestatie te verbeteren, ook

voor volgende projecten; • efficiënte afhandeling van calamiteiten.

Bronvermelding: BIM Visie BAM Bouw en Techniek door J.J. Kempkens en J.A. Hazeleger

148

ARCHITECTENpunt

INTERVIEW

BREIJER BOUW EN INSTALLATIE is totaalleverancier van installatiewerk in groot- en kleinschalige projecten op het gebied van renovatie, verbouw, nieuwbouw, installatie, onderhoud en beheer. Met alle specialismen in huis is Breijer voor opdrachtgevers het enige aanspreekpunt voor al het installatiewerk. BIM-coördinator Arnold Boukes: ‘Er komt steeds meer vraag naar het modelleren van installatietechniek binnen een integrale planuitwerking. Onze eigen projecten worden daarom sinds 2012 allemaal opgezet binnen een integrale 3D-omgeving. Mocht de situatie zich voordoen dat er geen bouwkundig of constructief model voorhanden is, dan zetten wij dit zelf op. Vervolgens modelleren we de installatietechnische componenten binnen deze bouwkundige of constructieve schil.’

‘Daarnaast helpen we collega-installateurs op weg in de wereld van BIM. Nog niet iedereen heeft kaas gegeten van deze ontwikkeling. Breijer begrijpt dat, BIM is tenslotte een nogal ingrijpende verandering in zowel proces als organisatie, en helpt collega’s graag op weg.’

‘BIM heeft veel voordelen. Zo krijg je zeer snel inzicht in hetgeen je gaat maken. Je kunt al in een vroeg stadium clashes detecteren. BIM is in de ontwerpfase enorm flexibel. En ik zal niet de eerste zijn die de faalkostenreductie noemt. BIM is dataverrijking. Natuurlijk

Installateur BREIJER BOUW EN INSTALLATIE ARNOLD BOUKES, BIM-COÖRDINATOR

zijn er ook nadelen te noemen. BIM wordt alleen een succes als iedereen meegaat. We kunnen als installateur samen met de bouwkundige partij van alles aan het model toevoegen, maar als de constructeur niet mee gaat binnen de BIM-omgeving zijn we nergens.

Daarnaast zijn investeringen in tijd en geld noodzakelijk. Zoals bij alle veranderingen geldt: investeren komt voor renderen.’ ■

ARCHITECTENpunt

STABU

149

BIM IN FASEN

INTERVIEW

FAAY is een zelfstandig Nederlands familiebedrijf, opgericht in 1972 en gespecialiseerd in prefab-wandsystemen en -plafondsystemen. Deze worden in de eigen fabriek ontwikkeld en geproduceerd. Calculator Teus Kleijn over BIM: ‘BIM is het in 3D ontwerpen van gebouwen. Het model wordt door alle partijen voorzien van een schat aan informatie. Betrokken partijen kunnen vervolgens de voor hen relevante informatie uit BIM onttrekken.

Dat geldt voor de architect, de aannemer, de installateur enzovoort. Het grote voordeel van BIM is het reduceren van faalkosten. Je ziet in het model direct of er bijvoorbeeld een balk in de weg zit. Iets waar je voorheen pas op de bouw achter kwam. BIM software kan worden ingesteld op een zogeheten clashcontrole. Middels deze functie wordt bij het toevoegen van een conflicterend component direct een waarschuwing gegeven. BIM zorgt voor betere en snellere samenwerking tussen alle betrokken partijen, omdat alle beschik-

Fabrikant

FAAY | TEUS KLEIJN CALCULATOR/TECHN. ADVISEUR/ PROJECTLEIDER BRANDVEILIGHEID

bare informatie in één 3D-model zit.’

‘BIM is een model opgebouwd uit intelligente objecten die op elkaar reageren. Maak je het gebouw omvangrijker, dan groeien vloeren, gevel, dak etcetera automatisch mee. Het aanpassen van tekeningen en berekeningen behoort tot het verleden. Met BIM-software bereken je gemakkelijk hoeveelheden, montagetijd, energiebehoefte en meer en kun je het gebouw vooraf virtueel bouwen zodat je bijvoorbeeld logistieke processen al voor realisatie kunt simuleren.’

‘Of BIM ook nadelen kent? Dan noem ik de hoge investering voor hardware, software en training van onze medewerkers, maar we verwachten dat deze investering zich dubbel en dwars terugverdient.’ ■

150

ARCHITECTENpunt

INTERVIEW

HFB

heeft een rotsvaste reputatie voor ontwikkeling, begeleiding en uitvoering van

BIM-processen en -projecten. Inmiddels staan er ruim 300 succesvolle projecten op de teller. HFB’s werkwijze is bouwen aan langdurige relaties waaruit projecten voortkomen.

Project ongebonden samenwerking dus. HFB is dan ook een onafhankelijke partner voor bouwbedrijven, woningcorporaties en projectontwikkelaars.

‘Wat BIM voor HFB betekent? Waar veel bedrijven en ondernemers BIM nog aan het ontdekken zijn, gaat HFB een stap verder. ‘We moeten iets met BIM en 3D doen’ is wat veel bedrijven nu roepen. Hierdoor is BIM een doel geworden, terwijl het juist als een fantastisch hulpmiddel bedoeld is.’

‘BIM zou een vanzelfsprekend onderdeel van ieder bedrijf in de bouwsector moeten zijn.

HFB wilt ernaar toewerken dat alle partners zelfstandig BIM kunnen uitvoeren. Hiervoor zijn drie onderdelen nodig: kennis, kunde en samenwerking.’

‘HFB verschuift de focus dan ook van BIM-uitvoering naar BIM-samenwerking. Een geslaagd project is het centraal belang van alle betrokken partijen; efficiënte, effectieve en maximaal kwalitatieve objecten realiseren is nummer één. Ondersteuning van elkaars belangen is hierbij net zo belangrijk. Dit is waar HFB voor staat en gaat: stevige samenwerkingen waardoor de techniek zich optimaal kan manifesteren.’

Full service BIM bureau HFB ROB VAN DORP, DIRECTEUR

‘BIM volledig integreren in een organisatie betekent verandering; in de processen, maar vooral in de denkwijze. Om organisaties hierin te ondersteunen en op te leiden heeft HFB een nieuw product ontwikkeld: het BIM Adoptieplan. HFB adviseert en begeleidt tot een organisatie BIM naar behoefte zelfstandig kan uitvoeren. Na implementatie van het BIM Adoptieplan kan iedere specifieke organisatie niet alleen ‘iets doen met BIM’, maar de toegevoegde waarde van BIM optimaal benutten. De gehele bouwsector als een verenigd BIM-collectief, dat is waar HFB voor gaat.’ ■

ARCHITECTENpunt

STABU

151

BIM IN FASEN

‘BIM (Building Information Modeling) kan veel waarde toevoegen bij het beheer en onderhoud van gebouwen. Maar het proces om BIM van belofte naar realiteit te brengen moet tegelijkertijd niet onderschat worden. Het gebruik van gebouwmodellen is al jaren een

INTERVIEW

gewoonte in het veld van facilitair management. Tot op heden zijn dit echter voornamelijk 2D-modellen (tekeningen) die slechts een beperkte hoeveelheid beschrijvende data bevatten. Het gebruik van tekeningen is uitgegroeid tot een gewoonte, met name rondom het beheer van ruimten en het onderhoud van gebouwen met hun installaties.’ BIM voegt in vergelijking met 2D-tekeningen een aantal dimensies toe die ook voor facilitaire managers van waarde kunnen zijn: • Van 2D naar 3D | De begripsvorming van het gebouw en zijn vormfactoren wordt door een BIM sterk vereenvoudigd • Het model bevat de ‘Bill Of Material’ | Elementen en onderdelen van gebrouwen zijn niet alleen in geometrie weergegeven maar kunnen daarnaast ook tot in detail beschreven zijn (materiaal, typegegevens, leveranciersgegevens e.d.)

• BIM is een digitaal samenwerkingsplatform | Waar BIM systemen gebruikt worden om de samenwerking tussen partijen te faciliteren gedurende de ontwerp en bouwfasen (via zogenaamde BIM processen), kunnen ook verbouwingen op eenzelfde wijze uitgevoerd worden. Dit kan ook hier leiden tot significante doorlooptijdverkorting, lagere kosten en een hogere kwaliteit.

Facilitair management

PLANON SOFTWARE ERIK JASPERS, PRODUCT STRATEGY & INNOVATION OFFICER

Het realiseren van voorgenoemde voordelen vereist echter wel dat BIM-modellen goed geïntegreerd worden in de wijzigingsprocessen die inherent zijn aan facilitair beheer: wanneer er wijzigingen aan gebouwen worden aangebracht is het van groot belang dat deze wijzigingen zowel in het FMIS systeem als in het gebouwmodel worden weergegeven. Ofwel: de introductie van BIM is tegelijkertijd en mogelijk vooral een informatie management project.

BIM-systemen zijn zeer krachtig maar zijn niet gericht op het voeren van facilitaire beheerprocessen zelf en alle logistieke en financiële aspecten er omheen: daarvoor gebruikt men een FMIS-systeem. Dit heeft twee consequenties: in eerste instantie moet de informatie in een BIM-model geschikt gemaakt worden voor het gebruik binnen facilitair management.

Een voorbeeld hiervan is het toevoegen van de juiste ruimte- en asset coderingen aan het model. Dit aspect wordt zeer vaak over het hoofd gezien en onderschat. Ten tweede moet de consistentie van informatie gewaarborgd worden gedurende de gebruiksfase van het gebouw. Anders ontstaan er grote problemen in de planning en uitvoering van facilitaire activiteiten. Immers: waar staat de waarheid?

‘Middels de dagelijkse beheerprocessen in het facilitaire werkveld veranderen gebouwen op een bijna continue basis. Facilitaire informatiesystemen die het gebruik van BIM mogelijk maken zullen dan ook de tools aanleveren om BIM informatie en FMIS informatie consistent te houden. Alleen dan kan er sprake zijn van een vruchtbaar gebruik van BIM-systemen binnen facilitair management.’ ■

152

ARCHITECTENpunt

INTERVIEW

HET DOOR BEELEN

ingezamelde (sloop)afval kent een recyclepercentage van

maar liefst 99,45%. Werkvoorbereider René Roelofs: ‘Met BIM kunnen we belangrijke informatie over een bouwwerk goed vastleggen. Zo hebben we 24/7 inzicht in hoe constructies in elkaar zitten en welke materialen zijn toegepast. Daarnaast wordt inzichtelijk met welk materieel we de vloeren en verdiepingen op kunnen. Belangrijke informatie om een gebouw goed te kunnen slopen.’

‘Op dit moment halen we informatie over bouwwerken nog uit het gemeentearchief. We maken handmatig berekeningen om sloopwerkzaamheden optimaal uit te kunnen voeren.

Straks halen we de berekeningen uit BIM. Dan krijgen we ook direct inzicht in de constructie. Zo weten we of gebouwen uit losse elementen bestaan en hoe de bewapening en verbindingen zijn gerealiseerd. Dat maakt het demonteren en slopen van een gebouw een stuk gemakkelijker en geeft direct inzicht in de hergebruikwaarde.’ René voegt toe: ‘Het werkt net als bij een kast van IKEA. Deze zet je met gebruik van een handleiding in elkaar.

Wil je hem demonteren? Dan lees je de handleiding andersom. Dat wat je als eerste neerzet, moet je als laatste slopen.’

Sloper

BEELEN WASTE INNOVATORS RENÉ ROELOFS, WERKVOORBEREIDER

‘We werken nog niet veel met BIM. Dat begint nu langzaam te lopen. Hoewel ik een beetje vrees voor een overload aan informatie. Informatie over de constructie en bouwkundige zaken is voor ons van groot belang, maar details over de afbouw zijn minder belangrijk. Als we dit goed kunnen structureren wordt BIM ook voor ons een succes.’ ■

ARCHITECTENpunt

STABU

153

Sealing Valley: leren en innoveren in Aalten INTERVIEW

BEELE ENGINEERING BV

Op elk moment van de dag, in elk bedrijf, in elke situatie bestaat de dreiging van brandgevaar. BEELE Engineering is specialist in passieve brandveiligheidssystemen waarmee de verspreiding van brand, rook, water en gassen via kabel- en buizeninstallaties wordt voorkomen. Daarnaast levert BEELE een breed scala geavanceerde oplossingen om risico´s­ als gevolg van wateroverlast en lekkage te voorkomen. Of het nu gaat om geringe of grote druk- of schokbelastingen: de systemen bieden een oplossing en genieten wereld­ wijd erkend een uitstekende reputatie.

‘WIJ SLUITEN GEEN COMPROMISSEN...’

...ALS HET GAAT OM DE VEILIGHEID VAN MENSEN’

TEKSTDIANA KERVEL&MARIEKE POOL ■ FOTOGRAFIEBEELE ENGINEERING

Dat BEELE een enorme operationele expertise heeft op het gebied van brandveiligheid en bescherming tegen calamiteiten is welaan bekend. Dat er in Aalten een complete Kenniscampus zal worden gebouwd is echter geheel nieuw. Eigenaar Hans Beele wil de wereld een beetje veiliger maken.

154

ARCHITECTENpunt

VEILIGHEID

‘We Care is onze passie, we solve is onze missie’

HANS BEELE, DIRECTEUR BEELE ENGINEERING BV

Kenniscampus in Aalten | Sealing Valley.

D

e wereld een beetje veiliger maken dus. Het bedrijf heeft

naar de (buitenlandse) markten. Om aan de continue vraag naar

veel producten ontwikkeld die daar aan bijdragen op het

oplossingen te kunnen voldoen is het de bedoeling dat jonge, goed

gebied van brandveiligheid en waterdichtheid. De afzet­

opgeleide ingenieurs worden aangetrokken.

markt is bouw, scheepsbouw, offshore installaties, energie en

Tomasz is een van de jonge ingenieurs die voor BEELE is gaan wer-

infrastructuur. De producten worden expliciet ontwikkeld voor

ken toen hij net was afgestudeerd aan de Universiteit in Gdansk.

een levensduur van meer dan twintig jaar en staan garant voor

Hij is nu bijna vier jaar in dienst en de filosofie van het bedrijf is

duurzaamheid. De uitdagingen zijn enorm en regelmatig krijgt

hem stap voor stap bijgebracht. Hij wordt regelmatig meegenomen

Beele dan ook een telefoontje vanuit de andere kant van de wereld

naar instanties en installaties in het buitenland om geleidelijk de

om voor de meest extreme omgevingen oplossingen te vinden:

noodzakelijke kennis te vergaren. Hij is opgenomen in het team dat

‘Innovatie is nodig om met succes op de wereldmarkt te kunnen

aan nieuwe ontwikkelingen werkt, de noodzakelijke testen uitvoert

opereren. Wij zijn in het bezit van talloze patenten die de innovatieve

en na de succesvol afgesloten ontwikkeling ook op kleine schaal de

drive van ons bedrijf onderstrepen.’ Toch maakt Beele zich zorgen

productie opstart. Pas wanneer het proces zonder problemen ver-

over de veiligheid van mensen in de bouw, scheepvaart, offshore en

loopt, wordt in de fabriek met de productie op grote schaal begon-

overige plaatsen waar de kans op calamiteiten groot is. ‘Wij willen

nen. Leergierig als hij is, heeft Tomasz zich alles eigen gemaakt en

zeevarenden en hun familieleden een grotere waarborg geven om

verzorgt hij inmiddels ook voorlichting aan binnen- en buitenland-

veilig thuis te komen.’

se bezoekers. ‘Recent kregen we bezoek uit Korea. Het blijft mooi om de verbazing op de gezichten van mensen te zien als ze de fa-

CAMPUS: KOMENDE GENERATIES

briek met technisch hoogwaardige machines en producten bezoe-

De vergaarde kennis op het gebied van afdichtingen die is opge-

ken. Om over het bijbehorende laboratorium en R&D-centrum nog

daan, gaat ver uit boven het aanbod op de markt. Opleiding en be-

maar niet te spreken. Vaak demonstreren we brandtesten en laten

geleiding zijn van wezenlijk belang om de vakkennis uit te dragen

we zien hoe we alles documenteren en vastleggen. Bij een herha-

156

ARCHITECTENpunt

lingsbezoek hebben we ook altijd weer veel nieuws te melden en keren ze wederom geïmponeerd en enthousiast weer naar huis.’

OPLEIDEN, LEREN EN INNOVEREN De behoefte aan expertise en engineering is één ding, maar kennisoverdracht, educatie en training gekoppeld aan research &

Om lekkende doorvoeringen van kabels in stromend water niet alleen waterdicht te maken maar daarmee de functionaliteit voor decennia te handhaven heeft Beele een kneedbaar rubber ontwikkeld genaamd ‘Aquastop’.

development en dus innovatie is essentieel om functionaliteit in het veld te optimaliseren om calamiteiten te voorkomen. Dit heeft Beele ertoe doen besluiten om een campus te gaan bouwen op het gebied van brand- en vluchtveiligheid en bescherming tegen water, gas, corrosie en andere calamiteiten. Met de gemeente Aalten is hij hierover tot overeenstemming gekomen en ook zij zijn enthousiast om Aalten op de wereldkaart te zetten met een educatief kennisen trainingscentrum en een R&D-centrum dat zijn weerga niet kent in de afdichtingen oftewel sealing wereld.

CAMPUS: ARCHITECTUUR Voor het ontwerp is Architect John Velthuis uit Oldenzaal benaderd.

Hij heeft als opdracht gekregen om voor de 45.000 m2 een uniek en esthetisch hoogwaardig complex te ontwerpen waarvoor ook

CONTROFIL is een concept waarbij kabels worden geordend en een teveel aan door­ gevoerde kabels wordt voorkomen. Het eindresultaat is een brand-, water- en gasdichte doorvoering.

veel ruimte is voor milieu en duurzaamheid. Velthuis: ‘Transparantie is een thema in dit bouwwerk dat zich uit in veel beglazing. De bouw zal plaatsvinden in drie fases, waarbij de indeling nog nader ingevuld moet gaan worden maar in ieder geval veel ruimte gecreëerd zal zijn voor ontvangstruimten, leslokalen, showrooms en laboratoria. Diverse R&D-faciliteiten voor de ontwikkeling van basismaterialen als rubber, plastic, coatings, keramiek en metaal zullen worden gebouwd. Een van de onderdelen is in ieder geval een ruimte waarin men kan ervaren – in een veilige omgeving – welke factoren er komen kijken bij brand en overige calamiteiten.’

INTERESSE? De reputatie van BEELE is bekend bij alle organisaties waar brandveiligheid van het uiterste belang is. ‘Onze filosofie is We Care is

FISSICcoating is ontwikkeld voor corrosie­ be­s cherming van stalen leidingen en constructies in de scheepsbouw en in offshore en industriële installaties, met name daar waar blootstelling aan hoge (lucht) vochtigheid en/of contact met zeewater plaatsvindt. FISSICcoating biedt daarnaast een hoge mate van brandbescherming en thermische isolatie. FISSICcoating kan zonder primer op een grote verscheidenheid van materialen worden aangebracht.

Meer informatie www.fissiccoating.com.

onze passie, we solve is onze missie. Wij sluiten geen compromissen als het gaat om de veiligheid van mensen. Het opleiden van de nieuwe generatie past in dit beeld.’

‘Wanneer scholen, leveranciers, certificerende instanties interesse hebben om betrokken te worden bij de ontwikkeling en uitvoering van het campusproject, kunnen zij zich melden,’ aldus de eigenaar van BEELE Engineering. ‘In Amerika hebben ze Sillicon Valley. Hier in de Achterhoek krijgen we in de loop van volgend jaar Sealing Valley’, besluit Hans Beele. ■

C. BEELE Engineering BV Beunkdijk 11 7122 NZ Aalten @. info@beele.com W. www.beele.com

ARCHITECTENpunt

Veiligheid

157

VOORUIT DENKEN IN TOEGANGSMANAGEMENT

RFID PIONIER SINDS 1994

ALLES IS MOGELIJK. ALLES IS EENVOUDIG. DIALOCK SLUITSYSTEEM: CONSEQUENT VANUIT DE GEBRUIKER GEDACHT. Dialock maakt bedrijfstoegang-organisatie eenvoudig. Het elektronische toegang- en identificatiesysteem kan op uw wensen worden afgestemd. Door eenvoudig schaalbare toegangspunten, een onbeperkt aantal gebruikers en een op uw behoefte afgestemd sluitplan. Deze mogelijkheden in combinatie met onze on-site service brengt uw persoonlijke toegangsmanagement tot leven. Engineered by H채fele.

Voor meer informatie www.hafele.nl/dialock

ESTHETISCHE VALBEVEILIGING VOOR GROENDAKEN Het beschrijven van een valbeveiligingsoplossing in het bestek schept een precedent voor een fraaie, geïntegreerde oplossing die volledig aansluit bij het ontwerp van een gebouw.

PROJECT&FOTOGRAFIE ■ DE BOER SAFETY

G

roendaken winnen in rap tempo terrein. En waar groen­

VALBEVEILIGING IN HET BESTEK

daken eerst nog voorbehouden waren aan alleen de meest

Het beschrijven van een valbeveiligingssysteem in het bestek

prestigieuze bouwprojecten, ziet men dit soort daken

heeft zeker meerwaarde. Op deze manier houdt men namelijk

tegen­woordig steeds vaker terugkomen. Gelukkig maar – groen-

de kosten en de visuele impact van de valbeveiligingsoplossing

daken zijn een welkome verrijking van de stedelijke omgeving. Ze

zelf in de hand.

zorgen voor vergroening van onze pragmatisch ingerichte steden.

XSPlatforms beschikt over een groot bestand met bestek­teksten,

Bovendien brengen groendaken grote voordelen met zich mee op

die rechtstreeks in een projectbestek opgenomen kunnen worden.

het gebied van waterafvoer en isolatie.

Deze zijn te vinden op onze website: xsplatforms.com.

ONDERHOUD AAN GROENDAKEN

Voor volledig op maat gemaakte oplossingen kunnen wij ook

Groendaken zijn grotendeels zelfvoorzienend, maar toch vergen

specifieke bestekteksten leveren.

ze tenminste twee keer per jaar onderhoud - denk daarbij met name aan de vegetatie en de afvoer. Bij onderhoudswerkzaam-

EEN UNIEKE OPLOSSING VOOR EEN UNIEK ONTWERP

heden op hoogten vanaf 2,5 meter is het in Nederland verplicht

Oplossingen van XSPlatforms kenmerken zich door een inno­

om valbeveiliging te gebruiken.

vatief ontwerp en een fraai design. Bovendien hebben onze val­­­­­­­ beveiligingsoplossingen een minimale impact op de dak­­constructie

DE MOGELIJKHEDEN OP HET GEBIED VAN VALBEVEILIGING

van een (groen)dak.

Denk bij valbeveiliging aan oplossingen zoals (inklapbare) hek­ werken, leeflijnsystemen (zie afbeelding) of losstaande anker-

De afgelopen twee decennia heeft XSPlatforms wereldwijd talloze

punten. Voor een geïntegreerde oplossing is het belangrijk dat er

gebouwen van valbeveiliging voorzien. Omdat elk gebouw en elk

bij het ontwerp van een gebouw al rekening gehouden wordt met

project uniek is, leveren wij altijd op maat gemaakte oplossingen

valbeveiliging.

die perfect aansluiten bij het ontwerp van ùw groendak. ■ Meer informatie: Papland 11 | 4206 CK | Gorinchem | +31 (0)183 56 9111 | info@xsplatforms.com | xsplatforms.com Vestigingen in | Europa | Azië-Oceanië | Midden-Oosten | Noord- en Zuid-Amerika ARCHITECTENpunt

Veiligheid

159

Met BIM E

pko van Nisselrooij RSE is Business Development Manager bij Axis en voorziet architecten en engineers in regio Bene-

wordt het ontwerp de rode draad

TEKSTMARIEKE POOL ■ FOTOGRAFIEAXIS COMMUNICATIONS BV

lux desgewenst van kennis en advies. ‘Wij anticiperen op

behoeftes. We ontwikkelen door op basis van vragen uit de markt.

Dat geldt voor onze producten én voor de informatie om conform BIM te kunnen ontwerpen.’

BOUWOBJECT VISUALISEREN ‘Met BIM wordt het ontwerp de rode draad. Voorheen maakte een consultant of engineer het ontwerp en na uitvoering belandden de tekeningen in de kast. Tegenwoordig heeft het ontwerp een veel

Wereldmarktleider Axis Communications is van oor­sprong een Zweedse netwerk­camera­fabrikant én uitvinder van de eerste netwerkcamera. Vanuit meer dan 40 kantoren opereert Axis in 179 landen wereldwijd. Axis biedt innovatieve video surveillance oplossingen voor een breed spectrum van bedrijfssegmenten en toepassingen. Of het nu om een paar óf om een paar duizend camera’s gaat, de oplossingen van Axis zijn eenvoudig te installeren en aan te passen aan veranderende behoeften.

160

ARCHITECTENpunt

‘Voorheen maakte een consultant of engineer het ontwerp en na uitvoering belandden de tekeningen in de kast.’ prominenter plek in het systeem. Alle aanpassingen voor, tijdens of na de bouwfase moeten in de tekening worden verwerkt, want

Epko van Nisselrooij RSE Business Development Manager bij Axis Communications

vanuit dit model wordt gedurende de gehele levenscyclus van een bouwwerk belangrijke informatie onttrokken. Partijen als Rijksgebouwendienst en Rijkswaterstaat kiezen al voor ontwerpen conform BIM. En niet voor niets natuurlijk. Je kunt met BIM een compleet bouwobject visualiseren. Dankzij deze visualisatie kun je conflicten in een vroeg stadium opsporen en voorkomen. Hiermee worden faalkosten drastisch gereduceerd. Denk aan het voorkomen van meerkosten en tijdverlies.’

ZEKERHEID OVER DE PRESTATIES

Axis Revit Families is een set interactieve 3D CADbeveiligingscameramodellen voor gebruik met de Autodesk® Revit® CAD-software die tevens BIM (Building Information Modelling) bevatten.

‘BIM-modellen worden gevuld met gegevens als productinformatie, installatietijd, onderhoudskosten en levensduur wat het berekenen van de total cost of ownership een stuk eenvoudiger maakt.

‘We leveren in een vroegtijdig stadium zekerheid over de prestaties.’

Vroeger tekende je gewoon een camerasymbool in de tekening.

Tegenwoordig vullen we het model met een schat aan informatie. Zo kunnen we visualiseren welke beeldinformatie je kunt verwachten van een camera. Deze visualisatie maakt het mogelijk al in het ontwerp aan te geven waar camera’s gepositioneerd dienen te worden voor optimaal resultaat en bruikbare beeldinformatie.

Zo leveren we in een vroegtijdig stadium zekerheid over de prestaties. BIM is niet zomaar even software aanschaffen. Implementatie van BIM heeft invloed op bedrijfsproces, de cultuur en manier van samenwerken, het regelen van informatiestromen etc. Axis zorgt voor up-to-date standaarden. Alle camera’s van Axis zijn beschikbaar als 2D- en 3D-modellen voor Microsoft® Visio® als SketchUp® en Autodesk® Revit®. Voor SketchUp® en Revit® hebben we tevens een plug-in ontwikkeld waarmee we het beeld van de camera al in de ontwerpfase in 3D kunnen weergeven. Hierdoor

Met de Axis Camera Extension voor de 3D CAD-software SketchUp® kunnen systeemontwerpers op handige wijze Axis-netwerkcamera’s selecteren en ze in 3D-ontwerpen van gebouwen en gebieden opnemen.

kunnen we op voorhand zelfs de lensinstellingen optimaliseren om het ontwerp optimaal af te stemmen op de wensen en eisen.

Dit is echt ontwerpen 2.0.’

Verdere informatie over de diverse ontwerptools vindt u hier: www.axis.com/tools ■ Voor verdere vragen, ondersteuning of assistentie; Epko van Nisselrooij RSE | epko.vannisselrooij@axis.com, telefoon +31 (0)10 750 4662.

C. Axis Communications BV | Rivium Boulevard 301 2909 LK Capelle aan den IJssel T. +31 (0)10 750 4600 | F. +31 (0)10 750 4699 W. www.axis.com

ARCHITECTENpunt

Veiligheid

161

ARCHITECTUS-PRO: MAATWERK Een modulair video-deurintercomsysteem Een deurstation dat door de modulaire opbouw maximaal tegemoet komt aan de esthetische wensen van de architect.

Geen ‘mechanische drukknoppen’ dankzij CapSense-technologie.

Door druk op het oppervlak herkent het paneel de minimale vervorming van het staal. Of voorzien van een full colour touchscreen, geschikt voor gebruik in vol zonlicht.

Materiaal: roestvast AISI 316 staal.

Comelit Nederland BV

www.comelit.nl - info@comelit.nl

Passion.Technology. Design.

Snelle en betrouwbare berekeningen voor Installatie

Bouwbesluit

Advies

inksoftware.nl

Downloa

emo via www.b d s ti ra g n e e u n d

BINK Software BV - T 078 740 02 00 info@binksoftware.nl - www.binksoftware.nl

www.uro-flame.eu

Producent en groothandel in blusmiddelen Automatische blusinstallaties Blusdekens Brandblussers Brandslang- en Werkhaspels Brandweermaterialen Droge blusleidingen Haspelkasten Impregneermiddelen Pictogrammen Watervoerende armaturen Waterleidingsprinkler Uro-Flame ondersteunt architecten en project managers in de bouw met advies, bestek (zie STABU) en 3D BIM objecten.

URO-FLAME BIEDT | Levering uit eigen voorraad | Distributie en Warehouse in eigen beheer | Levering binnen 24 uur in Nederland en BelgiĂŤ | Custom made producten aangepast naar wens van klant | After Sales Service | Uw eigen label op produkten | Ondersteuning bij promotie en actie | Certificering dealerschap

URO-FLAME Noorderbaan 4 | NL-5388 RB Nistelrode T. +31(0)412 61 06 01 | F. +31(0)412 61 04 24 | info@uro-flame.eu | WWW.URO-FLAME.EU

Duurzaamheid zit in ons DNA INTERVIEW

TARKETT

Tarkett is in 1886 opgericht en staat inmiddels wereldwijd aan de top van de vloerenindustrie. De onderneming levert geïntegreerde vloeroplossingen en ondergronden voor sportactiviteiten aan architecten, faciliteitprofessionals, aannemers, distributeurs, installateurs en eindgebruikers. Tarkett werkt samen met veel van ’s werelds meest vooraanstaande architecten en bouwkundigen om echte service te kunnen bieden. Dit leidt ertoe dat de geïntegreerde vloeroplossingen en sportondergronden van Tarkett deel uitmaken van talloze prestigieuze architectonische projecten.

‘MEN DENKT BIJ EEN OPTIMALE BINNENLUCHTKWALITEIT...

ALTIJD DIRECT AAN VENTILATIE. ER IS ECHTER NOG MEER WINST TE BEHALEN!’ TEKSTMARIEKE POOL ■ FOTOGRAFIEGERARD KIEVITS & TARKETT

‘Tarkett is flink aan het segmenteren. Waarom? Omdat wij met onze producten échte toegevoegde waarde willen leveren. In elk segment. Van zorg tot hospitality en onderwijs. Met deze servicegerichte houding realiseren we duurzame relaties. En dat past perfect bij het duurzame karakter van onze vloeren,’ vangt Marco van Westerlaak aan. Timme Grummels valt zijn collega bij: ‘Tarkett gaat ver in realisatie van duurzaamheid. Het gaat niet alleen om het product, maar ook hoe het tot stand komt.’

0164

ARCHITECTENpunt

VLOEREN

OPTIMALE BINNENLUCHTKWALITEIT

T

arkett breidt haar productcollectie elk jaar uit met nieuwe dessins, kleuren en materialen. De overname van Desso in januari 2015 benadrukt de overtuiging van Tarkett om een

zo breed mogelijk assortiment in de markt te zetten. De koploper in de vloerenindustrie levert echter niet alleen het breedste

Duurzame oplossingen dragen bij tot een prettige leefomgeving (Tarkett ID Inspiration).

assortiment in de markt, maar ook het meest duurzame. Timme Grummels, , Districtsmanager en Segmentmanager Onderwijs: ‘Men denkt bij een optimale binnenluchtkwaliteit altijd direct aan ventilatie. De focus ligt op het beperken van CO2-uitstoot. Er is echter nog meer winst te behalen! Ook bouwmaterialen hebben een behoorlijke invloed op de binnenluchtkwaliteit en juist daar kunnen we een behoorlijke slag slaan. Tarkett-producten hebben een bijzonder lage VOS-emissie. Sterker nog, deze waarden zijn bijna niet te meten. We zijn ruim vijf jaar geleden deze weg ingeslagen en inmiddels hebben al onze producten een positieve inbreng ten opzichte van de binnenluchtkwaliteit. Vooruitstrevende landen om ons heen zijn al overtuigd van de positieve invloed van Tarkett-vloeren. Dat heeft natuurlijk niet alleen te maken met deze lage VOS-emissie, maar ook met de slijtvastheid van onze

Functioneel kan ook duurzaam zijn (Tarkett Granit SD dissipatieve vloer).

vloeren, de kleurstellingen en de besparing in de exploitatiefase.’

BESPAREN IN EXPLOITATIEFASE Marco: ‘Een Tarkett-vloer is in de exploitatiefase de goedkoopste van allemaal. Onze vloeren zijn afgewerkt met een speciale toplaag waardoor deze niet meer in de was gezet hoeven worden.

Hierdoor kunnen eindgebruikers profiteren van een besparing op 30 tot 40% op de schoonmaakkosten. Daarnaast sparen we het milieu. Het ontbreken van een extra waslaag betekent namelijk ook dat deze chemische stof niet via dweil, sop en afvoerputje in ons milieu terecht komt. Tarkett kan met haar assortiment een bouwwerk van zolder tot kelder voorzien van vloeren met dezelfde schoonmaak- en onderhoudsprotocollen. Van operatiekamer tot spoelruimte. Dat is in de zorg, waar de werkzaamheden 24 uur per dag doorgaan, van enorme toegevoegde waarde. Tarkett streeft ernaar om met vloeren te voldoen aan alle specifieke eisen die in de zorg gelden ten aanzien van veiligheid, duurzaamheid, esthetiek en functionaliteit.’

OPENHEID VAN ZAKEN De dagelijkse focus van Tarkett ligt op het verhogen van de effectiviteit en milieuvriendelijkheid door het verbruik van verantwoorde grondstoffen en uitstoot te verlagen, materiaal te recyclen

166

ARCHITECTENpunt

Binnenlucht kwaliteit wordt steeds belangrijker in het onderwijs. Tarkett neemt zijn verantwoordingdoor uiterst lage VOS emissie en Phtalaat vrije producten.

Tarkett vloeren hebben de laagste schoonmaak- en onderhoudskosten.

Tarkett IQ Natural met 75% natuurlijke en herwinbare grondstoffen.

‘Duurzaamheid gaat niet alleen over milieu, maar ook over hoe lang een product meegaat.’

en hergebruiken en ruimtes te creëren die aangenaam zijn voor

legsnelheid en duurzaamheid tevens inzicht in de kosten van de

mensen. ‘Duurzaamheid zit in ons DNA, ‘aldus Timme. We richten

gehele levenscyclus van een vloer. Wij trechteren naar aanleiding

ons op het beperken van emissies en het verbruik van elektrici-

van de wensen de juiste producten. En de uitstraling? Die laten

teit en water. Neem onze houtfabriek in Zweden. Daar wordt het

we over aan de partij die daar het meeste verstand van heeft: de

resthout gebruikt om de opslagruimten op temperatuur te hou-

architect.’ ■

den. De restwarmte zetten we vervolgens in voor de verwarming van de nabij gelegen woonwijken. Hergebruik van materialen is voor ons vanzelfsprekend. Voor optimale recycling hebben we eigen recycle-eenheden gerealiseerd. Ons vinyl bestaat voor 25% uit gerecycled materiaal. En natuurlijk worden onze vloeren ftalaat-vrij geproduceerd.’ Marco vervolgt: ‘Duurzaamheid gaat niet alleen over milieu, maar ook over hoe lang een product meegaat.

We bieden per toepassing de meest geschikte materialen. Met wie we ook aan tafel zitten, we geven volledige openheid van zaken. Zo geven we naast informatie over de meest geschikte productlijnen,

C Tarkett Holding GmbH - vestiging Nederland Denariusstraat 21 | 4903 RC Oosterhout (nb) Nederland T +31 (0)765 78 0760 F +31 (0)765 78 0766 @ info.nl@tarkett.com W www.tarkett.nl ARCHITECTENpunt

Vloeren

167

DuoforCombifor De vloer die zich aanpast aan uw bouwwerk De renovatie van een oud pand is vaak een hele operatie. Een essentieel aspect is de vloerconstructie.

Deze moet sterk en stijf zijn, duurzaam én praktisch toepasbaar. Het Brabantse bedrijf Duofor brengt sinds 2013 een innovatief systeem op de markt dat voldoet aan deze eisen. Hoewel revolutionair is de werkwijze traditioneel.

E

ddie Pieters, directeur- eigenaar en marketing sales­manager Rob van Roosmalen zijn enthousiast over hun gepatenteerde vloersysteem Combifor: Met dit systeem heb je op een eenvoudige, verwerkings­­

vriendelijke, snelle en voordelige manier een stevige en duurzame vloer die voldoet aan alle wet- en regelgeving.

Combifor: binnen één dag zonder hak- en breekwerk, een sterke en stijve vloer.

LICHT EN OERSTERK Het unieke aan Combifor is de combinatie van lichtgewicht materialen met een

TEKST ■ FOTOGRAFIEDUOFOR B.V.

oersterk eindresultaat. Daarom bij uitstek geschikt voor renovatie en aanbouw.

TRADITIONELE WERKWIJZE Een prachtige innovatie, maar in hoeverre is de constructie goed toepasbaar?

Pieters legt uit: Bij het ontwikkelen van een systeem vinden we de praktijk belangrijk zodat het aansluit op de traditionele werkwijze.

Combifor vloersystemen worden op dezelfde manier opgebouwd als een traditionele constructie met houten balklaag. Echter, deze vloer is duurzamer, sterker en presteert beter. Met het speciale muurprofiel en haakbeugels kan er nog sneller gebouwd worden. Dat werd onlangs bevestigd toen we werden ingeschakeld bij de renovatie van 112 woningen in Deventer en 110 in Borculo.

Architecten, woningbouwcorperaties, aannemers, advies­bureaus en bouwmaterialenhandelaren zien ons als vraagbaak en daar zijn we trots op! ■

168

ARCHITECTENpunt

Optimale flexibiliteit | Combifor is ontwikkeld voor elke situatie die u tegen komt in de praktijk, het schuif- koppelstuk maakt ons systeem uniek. Duofor biedt u een constructieve en flexibele oplossing bij vloerrenovatie.

TECHNISCHE VOORDELEN OP EEN RIJ Sterkte en stijfheid

Snel, binnen 1 dag

De sterkte en stijfheid van het Combiforsysteem komt uit de stalen

Door toepassing van het muurprofiel met de haakbeugels versnelt het

ligger zelf. Dit heeft als voordeel dat de liggers geen extra constructieve

totale vloeropbouwproces aanzienlijk. Het muurprofiel bevestigt u aan

betonvloer met wapening nodig hebben om samengesteld sterk

de bouwmuur, met de haakbeugel hangt u de ligger eenvoudig aan het

en stijf aan te voelen. Afgewerkt met zwaluwstaartplaten en zand-

muurprofiel.

cement, voelt de vloer aan als een massieve betonvloer. Ook de lichtste

Deze hulpstukken bieden u, samen met het schuif- koppelstuk, tijdens

variant met een underlayment afwerking voelt stijf aan. De liggers

de uitvoering een oplossing als blijkt dat de praktijk toch anders is. Deze

zijn circa veertig procent stijver dan andersoortige stalen liggers in

flexibiliteit zorgt ervoor dat u niet stil komt te staan en uw werk kunt

combinatievloeren ondanks dat ze zijn voorzien van ovale gaten voor

afronden. De vloer past zich aan uw bouwwerk aan.

doorvoer van leidingwerk.

Vrije keuze hart - op hartmaat

Lichte systeemvloer 25 kilo/m2 Naast dat Combifor systeemvloer uit extreem lichte materialen bestaat

Onder de stalen liggers wordt de Thermostrip aangebracht. Deze strips

kan deze uitstekend met een plaatmateriaal worden afgewerkt. De vloer

zijn o.a. drager van standaard isolatieplaten. Dit maakt het mogelijk

behoudt zijn sterkte en stijfheid maar weegt slechts 25 kilo/m2. Deze

de liggers op elk mogelijke hart-op-hartmaat te leggen! Vooral bij

vloer leent zich bij uitstek voor afwerking met parket en/of laminaat.

renovatie erg handig: houten balken kunnen in iedere bestaande bouw liggers in de oude inkassingen of verdeelt ze op een zo economisch

Vanzelfsprekende opbouw en werkwijze

mogelijke manier.

Hoewel het systeem revolutionair is, is de werkwijze traditioneel.

op een andere onderlinge afstand liggen. De uitvoerder plaatst de

Duurzaam door Thermostrips

Duofor levert alles wat nodig is om het systeem te kunnen specificeren en plaatsen; zowel constructieve-, thermische- en brand berekeningen,

De Thermostrips dienen naast het dragen van de isolatie tevens als

als ook legplannen, verwerkingsvoorschriften en technische

koude­brugisolator van de stalen ligger. De Lambdawaarde van de

projectondersteuning op locatie.

Thermostrip ligt iets hoger dan die van bijvoorbeeld polystyreen waardoor de kritische temperatuurlijnen onder de stalen ligger worden doorgestuurd. Hierdoor kan er geen condensaat op de onderzijde van de stalen ligger optreden. Op lange termijn heeft dit een gunstige invloed op de zinklaag en daarmee de levensduur van de totale vloer.

Traploze verstelbaarheid De liggerlengte loopt op met 30 centimeter, heeft een minimale standaardlengte van drie meter en maximaal standaard vijf meter.

Daarnaast is er een diversiteit aan speciale maten snel leverbaar.

Liggers traploos verlengen Schuif/koppelstukken bieden een uitkomst daar waar de maten teveel

Herkenbaar bouwen | Eenvoud en tochbreed toepasbaar, voor elke vloerafwerking geschikt.

verschillen. Ze maken de liggerlengte traploos verstelbaar tot +400 mm. Waar de liggers niet in een spouwmuur doorgestoken kunnen worden, legt men de ligger aan één zijde in het metselwerk en schuift het andere uiteinde simpelweg uit.

DUOFOR B.V. | Postbus 182 | 5100 AD Dongen | T. +31 (0)162 31 4166 | @. verkoop@duofor.nl | W. www.duofor.eu ARCHITECTENpunt

Vloeren

169

duurzaam woningbeheer door milieuvriendelijk isoleren met Drowa Meest duurzame oplossing met Drowa Het aanbrengen van Drowa in de kruipruimte wordt door steeds meer huizenbezitters ontdekt als een efficiĂŤnte methode om het woningbezit duurzaam te verbeteren.

De relatief lage investering, de productie uit 100% gerecycled materiaal en het feit dat de chips bij sloop makkelijk weer uit de kruipruimte is te halen voor recycling, maakt Drowa zeer aantrekkelijk voor woningbezitters die verder denken dan alleen de kosten op korte termijn.

De toepassing van Drowa vraagt een relatief lage investering maar draagt aanzienlijk bij aan het verkrijgen van een hoger energielabel. Omdat met de hoogwaardige isolatiechips van Drowa de vochtproblemen in de kruipruimte effectief worden bestreden, wordt tevens aantasting van de constructie door vocht voorkomen. Hierdoor nemen de onderhoudskosten substantieel af. Daarnaast verbetert het leefklimaat in woningen met een hoge luchtvochtigheid sterk nadat Drowa is aangebracht.

100% gerecyclede EPS chips van de hoogste kwaliteit Drowa is als enige isolatiechip gemaakt van 100% gerecycled materiaal en is zelf ook weer volledig recyclebaar. Drowa heeft een gesloten celstructuur waardoor vocht en vuil geen invloed hebben op de werkzame eigenschappen van het materiaal. Het product gaat levenslang mee en is eenvoudig weer te verwijderen. Drowa is TNO-getest op werking en isolatiewaarden en bezit de gecontroleerde kwaliteitsverklaring van het BCRG.

Bel op 0519 244 030 of surf naar www.drowa.nl Verbetering leefklimaat bewoners

Duurzame investering in woningbeheer

Gecertificeerde isolatiewaarde BCRG

Orka Synthetics

Focus op productie en ontwikkeling van duurzame vloeroplossingen.

TEKST ■ FOTOGRAFIEORKA SYNTHETICS

V

an een vloer worden doorgaans hoge eisen verwacht. Naast de mechanisch zware belasting moet deze goed reinigbaar zijn, voldoende antislip bieden in natte omstandigheden en

tegen de nodige oliën, vetten en zuren kunnen. Orka Synthetics BV, producent van coatings, giet- en troffelvloeren sinds 1972, heeft de laatste jaren de focus extra gelegd op het ontwikkelen van specialistische, duurzame vloeroplossingen.

SPECIALISTISCHE OPLOSSINGEN VOOR INDUSTRIE Begin 2014 heeft Orka er bewust voor gekozen geen projecten meer uit te voeren en zich vanuit een nieuw pand in Deventer volledig te richten op de productie en ontwikkeling van kunststof­ vloeren. De afgelopen 2 jaar heeft Orka zich doorontwikkeld als modern productiebedrijf dat specialistische vloeroplossingen biedt

Boven | Industriële coating voor zware mechanische belasting.

Orka is de laatste jaren veel betrokken geweest bij projecten in o.a. productie, logistiek en bouwmarkten.

Onder | Specialistische oplossingen voor de voedingsindustrie.

Naast sterke, slijtvaste, vloeistofdichte vloeren biedt Orka vele kunststofmortels aan om reparaties uit te voeren aan bestaande kunststofvloeren, beton, gewassen grind- en slachthuisvloeren, dilataties, plinten en zelfs oplossingen voor reparaties in vriescellen.

voor o.a. productiebedrijven, logistiek en voedingsindustrie.

MAATWERK VOOR GROTE EN KLEINE PROJECTEN Door deskundigheid en efficiency te combineren met een modern aangestuurd productieproces kunnen grote en kleinere hoeveelheden op maat gemaakte materialen aangeleverd worden voor elk project. Zo staat er in de productieruimte een unieke mortel­ machine die een constante kwaliteit in het afvullen van zakken waarborgt en er tevens voor zorgt dat er snel geschakeld kan worden als het gaat om maatwerk.

SAMENWERKEN Door samen te werken en kennis te delen met architecten en applicateurs bouwt Orka aan een netwerk van partners. Daarbij wordt veel tijd genomen om relaties te voorzien van deskundig en projectgericht advies op locatie. ■

Voor meer informatie: C. Orka Synthetics BV Revalstraat 18 7418 BJ Deventer T. +31 (0)578 57 3939 F. +31 (0)578 57 1948 @. info@orka.nl W. www.orka.nl

ARCHITECTENpunt

Vloeren

171

De milieu­ vriendelijkste schoonloopzone TEKST ■ FOTOGRAFIESTORAX

B

ezoekers van openbare gebouwen vegen hun voeten niet.

Als gevolg daarvan worden zand en vocht van de straat verspreid door het gebouw. Het zand dat achterblijft op

de harde vloer direct achter de entree veroorzaakt krassen en

De entree is het visitekaartje van een gebouw.

Wanneer bij de overgang van buiten naar binnen

knarsende geluiden wanneer het wordt overlopen. Daarnaast zijn natte voetstappen zichtbaar en kan het achtergebleven vocht glijpartijen veroorzaken. Maar liefst 90% van dit soort ongelukken wordt veroorzaakt door een natte vloer! Ligt er tapijt direct

straatvuil adequaat wordt opgevangen blijft de

achter de entree?

gewenste uitstraling intact en worden onnodig

snelde slijtage. De oplossing? Een schoonlooptapijt van Storax!

Dan veroorzaakt het straatvuil doorgaans loopsporen en een ver-

hoge schoonmaakkosten voorkomen. Wat zijn

Een schoonloopzone van tenminste zes meter vangt het groot-

de mogelijkheden voor een optimaal

schone vloer. Ook andere, druk bezochte locaties in een gebouw

ontwerp van de entreevloer?

172

ARCHITECTENpunt

ste gedeelte straatvuil op efficiënte wijze op en zorgt voor een lenen zich voor toepassing van schoonlooptapijt. Denk aan liften, pantry’s en receptiebalies.

Schoonlooptapijt wordt gemaakt van sterker en dikker Polyamide garen dan normaal tapijt. De constructie van de polen is anders en de onderlinge afstand is wat groter.

Hierdoor kan zand opge­slagen worden tussen de polen en wordt water door capillaire werking naar beneden gezogen.

Schrapende matten bevatten stug monofilament garen met een borstelende werking. Dit schraapgaren wordt tussen de absorberende polen geplaatst of er omheen gedraaid.

De tapijtrug is ondoordringbaar voor water, zodat de onder­ vloer niet wordt beschadigd. Ook wordt het water hierdoor gedwongen te verdampen. Bij een juiste constructie kan schoonlooptapijt tot wel 2 kg zand /m² of 6 liter water opslaan!

WAT MAAKT SCHOONLOOPTAPIJT ANDERS DAN NORMAAL TAPIJT? Schoonlooptapijt wordt gemaakt van sterker en dikker Polyamide garen dan normaal tapijt. De constructie van de polen is anders en de onderlinge afstand is wat groter.

Hierdoor kan zand opgeslagen worden tussen de polen en wordt water door capillaire werking naar beneden gezogen.

Schrapende matten bevatten stug monofilament garen met een borstelende werking. Dit schraapgaren wordt tussen de absorberende polen geplaatst of er omheen gedraaid. De tapijtrug is ondoordringbaar voor water, zodat de ondervloer niet wordt beschadigd. Ook wordt het water hierdoor ge­ dwongen te verdampen. Bij een juiste constructie kan schoon­ looptapijt tot wel 2 kg zand /m² of 6 liter water opslaan!

FORZA ECO De Forza Eco van Storax wordt gemaakt van post-consumer gerecycled nylon. Hiervoor worden door Econyl onder andere oude visnetten verzameld.

MILIEUVRIENDELIJKE SCHOONLOOPZONE MET FORZA ECO Deze milieuvriendelijke en hoogwaardige schoonloopzone is speciaal ontwikkeld om de inloop van vuil en vocht te voorkomen. Forza

ONTWERPKEUZES

Eco wordt vervaardigd van 100% gerecycled garen en uitgevoerd met

De keuze voor een bepaald schoonlooptapijt hangt sterk samen

een PVC-vrije rug. De nieuwe Forza Eco heeft een ondoordringbare

met de aanwezigheid van een buitenmat. Bij een royale buitenmat

rug van polyurethaan(PU). Gedurende de levenscyclus bespaart dit

die al veel zand afschraapt, past een schoonloopzone die is geopti-

ten opzichte van de gangbare PVC-rug 30% niet-herwinbare energie

maliseerd voor vochtopname. De Forza Avant is hier uitermate ge-

en 15% broeikasgasuitstoot. Deze besparingen worden bereikt door

schikt: een klassiek, dicht velours tapijt met gesneden pool. Bij een

het lagere energieverbruik bij de fabricage van het tapijt en de ho-

kleine buitenmat kan beter worden gekozen voor een schrapen-

velours tapijten met een klassieke uitstraling en voelen fijn prikke-

‘Naast schoonloopzones biedt Storax ook een uitgebreid programma buitenmatten aan’

lend aan. De bouclés van Forza Dimension of Forza Eco voelen iets

gere energieopbrengst bij de afvalverwerking. Ook de afwezigheid

grover aan, maar ogen door de lussenpool toch strak en modern.

van chloride maakt afvalverwerking eenvoudiger. Omdat PU geen

Een bijkomend voordeel van een bouclé is dat deze zich makkelijk

weekmakers bevat, past dit product in ontwerpen die een maxima-

laat stofzuigen, omdat de stofzuigermond zich niet vastzuigt.

le omgevingsveiligheid nastreven. Bijkomend voordeel van de af-

de schoonloopzone. Velours en een bouclé (lussenpool) zijn beide geschikt. De Forza Brush of de Forza Connect zijn schrapende

wezigheid van weekmakers is dat permanente verkleuring van de

KLEUR

ondervloer (parket, laminaat of natuursteen) wordt voorkomen. De

Naast zand, water en wat organisch straatvuil (waaronder bladeren

rug zorgt daarnaast voor een totale gewichtsreductie van 20% en

en gras) veroorzaken ook oliën en vetten afkomstig van het straat-

is 3 x zo soepel als PVC. Het relatief lage gewicht draagt bij aan

oppervlak vervuiling van de entreevloer. Bij de kleurkeuze van een

reductie van transportenergie én maakt het werk van de stoffeerder

vloer komt daarom vaak een antracietgrijze entreevloer als win-

aanzienlijk aangenamer. Forza Eco: een verantwoorde keuze. ■

naar uit de bus. Op deze ondergrond is vervuiling namelijk het minst zichtbaar. De consequentie is dat entreevloeren doorgaans weinig onderscheidend zijn. Met Storax komt daar verandering in!

Het design en de kleuren van Storax Forza schoonlooptapijten zijn dusdanig gekozen dat ze bijdragen aan het optisch verbergen van vuil. In combinatie met zwarte en grijze accenten (voor optimale vuilverberging) is het toepassen van kleur dus zeer goed mogelijk.

C. Storax B.V. Postbus 382 | 3330 AJ Zwijndrecht T. +31 (0)78 6101900 | F. +31 (0)78 6100495 @. storax@storax.nl | W. www.storax.nl

ARCHITECTENpunt

Vloeren

173

BIM EN SOFTWARE

INTERVIEW

‘WE JAGEN INNOVATIE AAN EN FUNCTIONEREN ALS KENNISCENTRUM. WE HELPEN BEDRIJVEN LETTERLIJK HUN PROCESSEN TE VERBETEREN DOOR HET INZETTEN VAN NIEUWE TECHNO­ LOGIEËN.’

‘Problemen tackelen voor de realisatiefase’ ‘ER WONEN INMIDDELS ZO’N ZEVEN MILJARD MENSEN OP AARDE. DE HELFT VAN DEZE WERELDBEVOLKING WOONT IN STEDEN. 35% VAN DE CO2-UITSTOOT WORDT VEROORZAAKT DOOR DE GEBOUWEN IN DEZE STEDEN. WIJ ZIJN IN STAAT DEZE UITSTOOT NAGENOEG TE HALVEREN. WAT DAARVOOR NODIG IS? OPTIMALE ISOLATIE EN ENERGIENEUTRALE INSTALLATIES. DAT KUNNEN WE OOK BINNENSTEDELIJK, WAAR RUIMTE EN LOGISTIEKE MOGELIJKHEDEN BEPERKT ZIJN, PRIMA REALISEREN. HOE? MET BIM.’ ‘DE BOUW IS HARD AAN HET BIMMEN, zoals we werken met BIM inmiddels noemen,’ aldus Rob Oud, inspirator en eigenaar van CAD & Company. ‘Containerbegrip BIM brengt wel allerlei verwarringen met zich mee, want iedereen heeft zijn eigen uitleg. Wat ons betreft is BIM een proces om virtueel te gaan bouwen. We maken een virtueel prototype van het bouwwerk dat we willen realiseren. Het grote voordeel? Het tackelen van

ROB OUD

problemen vóór de realisatiefase.’

VIRTUEEL BOUWEN ‘De kennispartijen zien de voordelen van virtueel bouwen en ook de aannemers beginnen BIM goed op te pakken. Nu BIM breder gedragen wordt, lopen we helaas ook tegen wat zaken aan. Werken met zoveel partijen betekent dat we goede afspraken moeten maken en moeten samenwerken in vertrouwen. Informatie uitwisselen is echter nog niet de standaard. De bouw kent een cultuur die nou net niet het gewenste ingrediënt is voor succesvol samenwerken in BIM. De tweede uitdaging is de manier waarop we gaan samenwerken.

Welke informatie moeten we delen en welke standaard gaan we gebruiken? Betrokken partijen, dus ook de toekomstige beheerder, dienen al in de contractfase hun input te leveren, anders wordt beheren wat (virtueel) gebouwd is nagenoeg onmogelijk.’

174

ARCHITECTENpunt

AFAS Stadion in Alkmaar, volledig 3D gescand.

STANDAARDEN ‘De Nederlandse overheid laat het bepalen van standaarden over aan de markt. Dit in tegenstelling tot de Engelse overheid die kansen zag om met standaarden in processen en informatieoverdracht geld te besparen. In Engeland zijn ze dankzij die overheidsbemoeienis al redelijk op weg. CAD & Company helpt partijen in de Nederlandse markt bij de keuze voor de juiste standaarden.’

Rob Oud is bestuurder van Dutch Revit Standards, een stichting opgericht om een standaard te realiseren voor het modelleren binnen Autodesk Revit. DRS wordt ondersteund door het BIM Loket.

‘We willen niet alleen in woord, maar ook in daad toegevoegde waarde leveren. Er moet met die prachtige standaarden gewerkt gaan worden,’ aldus Oud. ‘In de praktijk werken de meeste partijen nog niet met standaarden. Er is nog niet voldoende draagvlak in de markt. Daarom hebben wij het online platform BuildingContent ontwikkeld. BuildingContent.nl helpt de architect, modelleur en aannemer bij het vinden van de juiste BIM-content. Voor fabrikanten is BuildingContent de marktplaats waar men BIM-content op universele wijze en op een centrale plek deelt. Tot nu toe maakte iedereen op zijn eigen wijze een 3D-bibliotheek en publiceert deze op de eigen website. Met BuildingContent zorgen we voor een eenduidige opbouw en een standaard voor de 3D-modellering voor fabrikanten. En natuurlijk is er een koppeling met STABU BouwBreed.’

‘DE BOUW IS HARD AAN HET BIMMEN.’ ARCHITECTENpunt

STABU

175

‘MET EEN SCAN KIES JE VOOR ZEKERHEID. ÉN VOOR BESPARING.’

CAD & COMPANY IT-dienstverlener CAD & Company garandeert dankzij strategische samenwerking met leidende partijen als Autodesk en Microsoft eersteklas kennis, direct afkomstig van de bron.

Het resultaat vindt men in een hogere kwaliteit, meer efficiency, betere risicobeheersing en grotere kostenbesparing. Rob vervolgt: ‘Wat wij doen? We verbeteren bedrijfsprocessen voor bedrijven in de bouw, civiel en industrie. Hoe we dat doen? We jagen innovatie aan en functioneren als kenniscentrum. We helpen bedrijven letterlijk hun processen te verbeteren door het inzetten van nieuwe technologieën. Van advies tot uitvoering. Kijk, technologie is geen beperking meer. We kunnen zo ontzettend veel. Vaak zijn het de processen of de mensen die nog niet klaar zijn voor de volgende stap. Wij helpen ze de drempel over.’

‘Zo kunnen we met onze software bijvoorbeeld bestaande gebouwen inlezen. Neem het voetbalstadion van AZ in Alkmaar. De aannemer ging rond de oplevering failliet. Er was dus geen gebouwendossier voorhanden. Gelukkig kunnen we ook bimmen zonder tekeningen!

CAD & Company heeft het complete stadion met behulp van diverse apparatuur vanaf een vrachtwagen, vanuit een drone en met een totalstation weten te scannen. De resultaten van deze drie tools konden we middels software aan elkaar verbinden tot een compleet 3D-model van de bestaande omgeving. Nu, tien jaar na de bouw, kunnen ze het stadion in Alkmaar dus prima beheren middels BIM.’

SCAN COMBINEREN MET BESTAAND BIM-MODEL ‘Het klinkt wat vreemd, maar je kunt een scan ook prima combineren met een bestaand BIM-model. Waarom je daarvoor zou kiezen? Bijvoorbeeld om hiaten te ondervangen. Zo hebben we in samenwerking met HSB uit Volendam bestaande bouw middels scan in kaart gebracht en dit resultaat naast het bestaande BIM-model gelegd. Je raadt het al, daar vonden we toch wat hiaten in het bestaande model. Met een scan kies je voor zekerheid. Én voor besparing. Kozijnen en andere bouwcomponenten kun je prima inmeten met behulp van scanresultaten, dat scheelt aanzienlijk in de steigerhuur. Ons advies is dan ook: scan een bouwwerk voordat je gaat renoveren.’

BIM NAAR DE BOUWPLAATS ‘Op dit moment vindt de realisatie plaats van het grootste kantoorgebouw in Nederland, het European Patent Office. CAD & Company voert daar in opdracht van JP van Eesteren| croon | wolter & dros | TBI, samen met TBI Kennislab, BIM360 Field in om ervoor te zorgen dat de kwaliteit van het gebouw optimaal gedocumenteerd wordt. We brengen alles in kaart: wanneer componenten geïnstalleerd worden, welke kwaliteitscontroles zijn uitgevoerd en of alle veiligheidsprocedures zijn doorlopen en wanneer. We leggen ter plekke elke handeling vast zodat de eindgebruiker optimaal gebruik kan maken van alle functionaliteiten van zijn gebouw én het gebouwdossier uit BIM.’ ■

176

ARCHITECTENpunt

INFORMATIE ROB OUD inspirator CAD & COMPANY C. Vrijheidweg 40 | 1521 RR Wormerveer T. +31 (0)88 494 6666 @. Rob.Oud@cadcompany.nl W. www.cadcompany.nl Bron: www.rijndijk.com European Patent Office, Rijswijk New Main: jp van eesteren | croon | wolter & dros | TBI

ARCHITECTENpunt

STABU

0177

STAS… een naam die blijft hangen!

INTERVIEW

STAS PICTURE HANGING SYSTEMS

STAS picture hanging systems is in 1995 opgericht door de broers Rien en André Stas.

Inmiddels staat het bedrijf uit Eindhoven alom bekend als ontwikkelaar, fabrikant en distributeur van innovatieve en gepatenteerde ophangsystemen. Anno 2016 hangen de systemen in meer dan 50 landen: bij mensen thuis, in bedrijven, in non-profit instellingen en in musea en galerieën. STAS, specialist in ophangsystemen voor schilderijen en overige wanddecoratie.

‘WE STUREN GEEN RAKET NAAR DE MAAN’

‘HET IS EEN RAILTJE EN EEN KOORDJE MET EEN HAAKJE’

TEKSTMARIEKE POOL ■ FOTOGRAFIEHUGO DE JONG & STAS EINDHOVEN

We ontmoeten André Stas in het moderne pand van STAS in Eindhoven.

‘Hier gebeurt het allemaal’, vangt de managing director aan. ‘Vanaf deze locatie voorzien we zowel projectontwikkelaars als particulieren over de hele wereld van onze ophangsystemen. We hebben alles in eigen beheer. Van productie tot het onderhoud van onze 17 webshops. En dat doen Rien en ik allang niet meer met z’n tweeën. Inmiddels werken we met ruim 30 medewerkers aan het in de markt zetten van onze systemen.’

178

ARCHITECTENpunt

‘Spanning in verstelbaarheid’ ANDRÉ STAS

WANDEN

FLEXIBEL OP DE WAND De ophangsystemen van STAS vind je terug in ziekenhuizen, onderwijsinstellingen, musea en in kantooromgevingen.

Met een STAS-ophangsysteem kun je wanddecoratie eindeloos (ver)wisselen. Je wijzigt even makkelijk de locatie van de wanddecoratie als de decoratie zelf. Zonder daarvoor de wand te beschadigen.

D

e basis is in elk systeem hetzelfde: ‘Het is een railtje en een koordje met een haakje. We sturen geen raket naar de maan. Maar het is wel een heel goed railtje, koordje en haakje. Daarom durven wij heel lang garantie te geven. Onze rails zijn

voorzien van een poedercoatlak, elegant en onopvallend mooi. Met onze systemen is men flexibel op de wand. We hebben inmiddels meer dan dertig patenten op onze naam staan.’

‘Als je een project tot in de puntjes wilt verzorgen voor de opdrachtgever, dan ga je voor gerenommeerde oplossingen. Daarom worden we met regelmaat voorgeschreven door architecten. Met onze systemen kun je zowel in nieuwbouw als in renovatie prima uit de voeten. Onze professionele monteurs hebben ervaring met de meest uiteenlopende wanden plafondtypes’, vult salesmanager Paul van Ninhuijs aan. Ook als STAS niet in het bestek staat komen projectontwikkelaars en interieurspecialisten vaak bij de ophangsysteemex-

‘Onze systemen zijn multifunctioneel, zetten de puntjes op de i van het interieur en besparen kosten op de lange termijn’ pert uit: ‘Meestal staat er dan al een prachtig pand dat is voorzien van geweldige moderne oplossingen. Ja, en dan is het zonde om een spijker in die mooie wanden te slaan. We leveren diverse systemen en voor iedere vraag is een oplossing. Basisschooldirecteuren heb-

180

STAS multirail 12 V | een rail met geïnte­ greerde verlichting, toegepast in een woning.

STAS u-rail | een rail voor systeem­ plafonds, in het Jeroen Bosch Ziekenhuis, Den Bosch.

STAS u-rail | kan in verschillende kleuren geleverd worden passend bij de kantlat van het systeemplafond.

STAS paper rail | een rail met knikkers die papieren op hun plek houden.

STAS u-rail | in het Jeroen Bosch Ziekenhuis, Den Bosch.

STAS cliprail | zwart uitgevoerd en daardoor bijna onzichtbaar toegepast in het Nederlands Steendrukmuseum, Valkenswaard.

ARCHITECTENpunt

ben andere wensen dan galeriehouders. Onze systemen zijn multifunctioneel, zetten de puntjes op de i van het interieur en besparen kosten op de lange termijn. Daarmee draagt STAS bij aan flexibel

Een prototype van de STAS to do rail | de rail is zowel aan de onder- als de bovenkant functioneel.

en duurzaam gebouwbeheer’, besluit Paul. André vervolgt: ‘Naast ophangsystemen beschikken we over een breed assortiment accessoires om wand­inrichting compleet te maken. Denk aan aanvullende ophangmethoden, whiteboards, prikborden, magneetsets of kapstokken, maar ook aan systemen met verlichting of multimediamogelijkheden. Deze multimediatoepassingen zijn mooie middelen om on demand zakelijke afbeeldingen af te stemmen op het bezoek. De stroomtoevoer geschiedt via het ophangsysteem.

We leveren dus ook het langste stopcontact van de wereld.’

‘We leveren diverse systemen en voor iedere vraag is een oplossing. Basisschooldirecteuren hebben andere wensen dan galeriehouders’ ONGEKUNSTELDE PRODUCTEN ‘Rien en ik zijn 20 jaar geleden met z’n tweeën begonnen. Onze filosofie: iedere wand is onze potentiële klant. We werkten samen aan de eerste opdrachten, maar dan lag de verkoop dus meteen stil. Alleen kun je niks. Daarom versterken we ons bedrijf door slimme mensen aan te nemen die ons de juiste richting wijzen.

‘En,’ voegt André toe: ‘we laten ons graag inspireren door jonge mensen met frisse inzichten én up-to-date kennis van hedendaagse online mogelijkheden. Maar natuurlijk krijgen ook mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt volop kansen bij STAS.’ STAS blinkt uit in eenvoud. Eenvoud in producten, in de organisatiestructuur en in communicatie. ‘What you see is what you get’, aldus André. ‘Daarom sturen we al vanaf onze eerste offerte in 1995 bij elk voorstel een monster van onze materialen mee. Zo ziet een potentiële klant direct wat hij kan verwachten. Ook ons nieuwste product is ongekunsteld. Hang eenvoudig materiaal van diverse volumes onderaan de rails of presenteer foto’s, schilderijen of kaarten door ze er bovenop te zetten. Perfect voor toepassing in zorginstellingen, op scholen, op werkplekken of in huis.’ ■

C. STAS | Esp 245, 5633 AD Eindhoven (NL) T. +31 (0)40 292 4848 | F +31 (0)40 292 48 49 @. contact@stas.nl | W www.stasgroup.nl

ARCHITECTENpunt

Wanden

181

Boven | MFA Sprundel na herbestemming van RK kerk met 6 mobiele paneel­w anden.

Links | St. Patijnenburg te Naaldwijk met paneelwanden met digitale prints.

En ineens werk je aan zee!

ALLES IS ALTIJD IN BEWEGING. DAT GELDT OOK VOOR DE MOBIELE WANDSYSTEMEN VAN BREEDVELD. DOOR INNOVATIES OP HET GEBIED VAN TECHNIEK EN DESIGN, ONTSTAAN ER SOMS NIEUWE KANSEN OP HET GEBIED VAN RUIMTEVERDELING.

Innovatie & design

geven mobiele TEKSTHANS DEN DIKKEN ■ FOTOGRAFIEDAVID ROZEMEYER

SCHUIFWANDEN MET GROTE GLASOPENINGEN Zo constateren we dat de inzet van flexibele wanden in utiliteitsgebouwen aan verandering onderhevig is. Technologische innovaties spelen daar een grote rol in. De Breedveld schuifwanden met grote glasopeningen zijn daar een mooi voorbeeld van. Deze uitvoering heeft een zwaar stalen frame, wat extra grote glasopeningen mogelijk maakt. Dat resulteert in een prachtige combinatie van techniek, openheid, transparantie en gebruiksgemak. De wand vervult een duidelijke behoefte en het succes verspreidt zich snel over kinderdagverblijven en diverse multifunctionele accommodaties.

AKOESTIEK EN DESIGN GAAN PRACHTIG SAMEN Links | MFA De Rosmolen in Beneden Leeuwen. Twee paneelwanden van zes meter hoog.

Op locaties waar diverse activiteiten naast elkaar moeten plaatsvinden, zonder geluidsoverlast, zijn hoge geluidsisolerende waarden gewenst. Flexibele wanden met hoge tot zeer hoge geluidsisolerende waarden zijn dan een must. Steeds vaker combineert Breedveld dit met fraaie akoestische cassettes, waarmee de geluidsabsorptie in de ruimte aanzienlijk wordt verbeterd. Bijkomend voordeel is dat de groeven- of gatenstructuren van de akoestische cassettes ook nog eens een extra dimensie aan het design geven.

182

ARCHITECTENpunt

wanden een nieuw perspectief Kinderdagverblijf Eigenwijs in Zwolle. Schuifwanden met extra grote glasopeningen.

HOGE WANDEN ZIJN DANKZIJ BREEDVELDINNOVATIE EENVOUDIG TE PARKEREN

20 jaar mee - kunnen de platen met prints ook weer eenvoudig door nieuwe platen (met digitale prints) worden vervangen.

Onlangs zijn er in de MFA De Rosmolen in Beneden Leeuwen twee hoge mobiele paneelwanden van maar liefst zes meter hoog ge-

DETAILS DIE HET VERSCHIL MAKEN

plaatst. Dankzij een slimme productinnovatie in het railsysteem,

Binnen de Breedveld-organisatie wordt er constant bewust ruimte

kunnen de afzonderlijke panelen met gemak door één persoon

gemaakt voor innovaties en procesverbeteringen. Tal van prak-

worden bediend. De innovatie bestaat feitelijk uit een vernuftige

tische details zijn hiervan het gevolg. Soms gericht op techniek,

blokkeerfunctie, die ervoor zorgt dat de losse panelen moeiteloos

dan weer gefocust op design of soms op speciale functionaliteiten.

en zonder haperingen door de rail naar een parkeerstand kunnen

Goede voorbeelden zijn ook de pop-out handgrepen die zorgen

rijden.

voor meer gebruiksgemak tijdens de verplaatsing van de wanden.

Of het ver doorontwikkelde schaarmechaniek dat er voor zorgt

DE KRACHT VAN PRINT

dat de panelen eenvoudig kunnen worden vastgezet. Momenteel

Steeds vaker kiezen (interieur)architecten ervoor om mobiele

geven we daar zelfs 10 jaar garantie op. Dit is uniek in de markt.

wanden te combineren met prints. Een zeer functionele afwer-

Op de impressiepagina van de Breedveld-site zijn tal van voorbeel-

king als het gaat om identiteits- of sfeerversterkende beelden.

den te vinden die meer dan onderscheidend zijn. Variërend van

Breedveld signaleert een toenemende vraag. In de meeste ge-

bijzondere Chesterfield-afwerkingen tot ingenieus uitgedachte

vallen adviseren we de prints dan digitaal op de afwerkplaat van

verdeelsystemen voor vakantiewoningen. ■

de wand te printen. Dankzij een beschermende harslaag worden de prints goed beschermd en gaan ze veel langer mee dan printfolie-beplakkingen. Omdat prints soms eerder dateren dan Breedveld-wanden - Breedveld-wanden gaan namelijk minstens C Rijdt 5A, Horssen Postbus 60, 6650 AB Druten T +31 (0)487 54 2888 | F +31 (0)487 54 2076 @ info@breedveld | W www.breedveld.com ARCHITECTENpunt

Wanden

183

Durf anders te zijn:

de kracht van de specialist

voor

na

SCHIMMELS

voor

na

ALGEN

voor

na

BACTERIËN

voor

na

COATINGS

Hygiëne coatings

RD Inducoat Inducoat

• Klanten vinden hygiëne belangrijk. Slimme vakmensen

is de enige specialist die beschikt over

begrijpen dat. Van badkamer tot en met bakkerij: het

schimmelwerende, bacterie werende en alg

moet schoon. Schimmel-, bacterie- en algvrij.

werende coatings voorzien van officiële

• Woningcorporaties, voedingsmiddelenfabrikanten,

toelatingsnummers. Dat voorkomt serieuze

artsenpraktijken, zorginstellingen en particulieren kiezen

problemen. En geeft onafhankelijk bewijs van

steeds vaker voor de hygiene coatingsystemen van

veiligheid en effectiviteit. Gegarandeerd.

RD Inducoat en Inducoat. Kritisch nadenken loont.

• Uw competitievoordeel is groter als u voor hetzelfde geld

Wilt u meer informatie?

niet alleen een vertrouwde basis biedt, maar ook de extra

Onze commercieel-technische adviseurs zijn

toegevoegde waarde van hygiene coatings.

altijd dichtbij voor een persoonlijk advies.

• De 1-2-3 systemen van RD Inducoat en Inducoat zijn simpel.

U kunt ons bereiken op (033) 456 23 94 of

info@inducoat.com

Inclusief langdurige garantiemogelijkheden. Eenvoud is innovatie.

safe simple ecologic

‘LIVING WALLS’ MAARS IS WERELDWIJD MARKTLEIDER op het gebied van systeemwanden.

Met het Living Walls concept slaat Maars nieuwe wegen in en verlegt het grenzen op het gebied van design, materiaalgebruik, integratie- en installatie­ tech­ nieken, brandwerendheid, geluidsisolatie en kwaliteit. Met de nieuwste productlijnen LALINEA en LINEACUBE is er een nieuw niveau van verfijning en technische perfectie bereikt. De dubbele glaswand lalinea is uniek in zijn soort door het MINIMALISTISCHE LIJNENSPEL en het ontbreken van verticale profielen. lineaCube is hét antwoord op de toenemende vraag naar CUBES IN ‘OPEN SPACE’-KANTOREN, waar men geconcentreerd kan werken, bellen en vergaderen. Daarnaast is Maars continu op zoek naar duurzame en verantwoorde oplossingen. Zo draagt Maars in positieve zin bij aan een hogere BREEAM en LEED score en sinds de zomer van 2015 zijn al onze Living Walls CRADLE-TOCRADLE gecertificeerd. ■

Newtonweg 1 | PO Box 1000 | 3840 BA Harderwijk Nederland | T +31 (0)341 46 5211 | F +31 (0)341 46 5346 @ info@maars.nl | W www.maarslivingwalls.com ARCHITECTENpunt

Wanden

185

Prefab

is geen taboe

186

ARCHITECTENpunt

Faay is een zelfstandig Nederlands familiebedrijf, opgericht in 1972 en in 2005 overgenomen door de kinderen van de oprichters, Mark Faay en Monique de Vos-Faay. Faay is gespecialiseerd in prefab-wandsystemen,

-plafondsystemen en andere prefab-oplossingen als badkamers en keukens.

Deze worden ontwikkeld en geproduceerd in de eigen fabriek in Vianen. De producten zijn beroemd om de brand- en geluidwerende eigenschappen, de

mogelijkheid tot snelle montage en het milieuvriendelijke karakter. Wereldwijd!

TEKSTMARIEKE POOL | FOTOGRAFIEFAAY PREFAB PRODUCTS B.V.

T

raditioneel gebouwde badkamers leiden vaak tot tijdverlies en ergernis. Voor een badkamer zijn veel disciplines nodig waardoor planningen vaak niet gehaald worden en

faalkosten de pan uit rijzen. ‘De oplossing is eenvoudig’, vangt Monique de Vos-Faay aan. ‘Kies voor prefab. Faay levert compleet afgewerkte units. Geheel ingericht naar de wensen van de eindgebruiker en inclusief een hoogwaardige constructie en onzichtbaar weggewerkte techniek.’

FAALKOSTEN OMLAAG

‘Wanneer je voor een Faay prefab-product moet kiezen?

Als je gaat voor efficiënt bouwen.’

MONIQUE DE VOS-FAAY

‘Men denkt niet prefab. Zeker niet bij badkamers. Terwijl het centraal realiseren van een badkamer of keuken zo logisch is. De stelpost voor faalkosten kan drastisch omlaag, want met prefab kies je voor zekerheid.’ Monique vervolgt: ‘De algemene gedachte is dat prefab productiewerk is. Dat kan, maar we realiseren met hetzelfde gemak custom made badkamers en keukens. Eind vorig jaar hebben we 25 verschillende keukens geleverd voor een project met starterswoningen. Stuk voor stuk maatwerk. Het is een mindset, een onnodig negatieve houding ten opzicht van prefab. Er is maar één ding standaard aan onze prefab badkamers en keukens en dat is dat het vervoerbaar moet zijn. Het moet op een vrachtwagen passen. En past het niet in zijn geheel? Dan leveren we de geprefabriceerde badkamer of keuken in delen aan.’

ARCHITECTENpunt

Wanden

187

‘Er is maar één ding standaard aan onze prefab badkamers en dat is dat het op een vrachtwagen moet passen.’

MONIQUE DE VOS-FAAY

VOLLEDIGE ONTWERPVRIJHEID ‘Architecten hebben met onze producten net zoveel keuze- en ontwerpvrijheid als bij de traditionele aanleg van badkamers en keukens. Het is geen tupperware omgeving, architecten kunnen echt hun ei kwijt. Of wij bimmen? Natuurlijk!’

ALLE BUSJES OP DE WERKPLAATS ‘Wanneer je voor een Faay prefab-product moet kiezen? Als je gaat voor efficiënt bouwen. Kijk, als je alle busjes op de bouwplaats wilt hebben, dan moet je blijven doen wat je doet. Maar besef dat de kleinste ruimte in de woning wel vijf disciplines nodig heeft. Oponthoud en faalkosten door gebrekkige communicatie liggen op de loer. Gelukkig kiezen steeds meer partijen ervoor om lean te werken. Om de opdrachtgever centraal te stellen. Hoe wíj dat doen? Door de loodgieter, elektricien, installateur, tegelzetter en stukadoor centraal hun werk te laten doen.

Gewoon bij ons in de fabriek. Zo heeft een aannemer slechts één aanspreekpunt in plaats van

188

ARCHITECTENpunt

vijf of zes. De uitvoerende partijen kunnen op hun beurt rekenen op een prettige en gestructureerde werkomgeving. En de eindgebruiker? Die kan gewoon zijn bewonerskeuze op tafel leggen, net als bij de traditionele manier van werken.’

Boven | Dankzij het ‘plug and play’-principe is elke unit direct gebruiksklaar.

Onder | We betrekken bewoners en geven ze veel keuzevrijheid.

Kant-en-klaar maatwerk dus!

‘Ook wanneer projecten een korte doorlooptijd hebben, bijvoorbeeld wanneer woningen snel verhuurd dienen te worden, is prefab de juiste keuze. We bieden met prefab badkamers en keukens enorme voordelen in snelheid. Tel daar de dalende faalkosten en de volledige keuzevrijheid in het ontwerp bij op, dan weet je zeker dat prefab de juiste keuze is.’

DE RENOVATIEBADKAMER, VOOR ALS DE GEVEL NIET OPEN KAN ‘Er zijn veel projecten waarbij de gevel niet open kan. Denk aan renovatiewoningen of woningen waar om andere redenen aanpassingen gewenst zijn. Faay levert ook oplossingen voor bouwprojecten waarbij de gevel niet open kan. Zo leveren we met regelmaat prefab badkamers aan mensen die dankzij de Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO) langer thuis kunnen blijven wonen. Zij kunnen doorgaans de badkamer op de verdieping niet meer bereiken. Dankzij onze oplossingen realiseren we op de begane grond een complete badkamer.

Vaak in combinatie met onze wanden. Desgewenst leveren we het geheel compleet demontabel op, zodat de volgende bewoner van de betreffende woning geen hinder ondervindt van de aangepaste indeling.’ Monique sluit af: ‘Mijn collega Remco Manten heeft laatst een blog geschreven over de vooroordelen rondom prefab. Deze is te lezen op faayprefabproducts.nl/ blog/, een aanrader!’ ■

C. Faay Prefab Products B.V. Mijlweg 3, 4131 PJ Vianen Postbus 116, 4130 EC Vianen T. +31 (0) 347 37 6624 @. info@faayprefabproducts.nl W. www.faayprefabproducts.nl

ARCHITECTENpunt

Wanden

189

DESIGN IN MASSIEF HOUT Geïnspireerd door de natuur en van nature inspirerend

TEKST ■ FOTOGRAFIEDERAKO

H

out is een natuurproduct dat leeft en ademt. Kiezen voor hout is kiezen voor duurzaamheid, flexibiliteit en gebruiksgemak. Hout is niet alleen volledig biologisch af-

breekbaar en goed recyclebaar, maar ook als bouwmateriaal vrijwel 100% CO2 neutraal. Met zijn authentieke eigenschappen en uitstraling is het geschikt voor elk gebouwinterieur of –exterieur, waarbij het mensen van nature beweegt om zich prettig te voelen.

Door een ruime keuze aan houtsoorten, systeemtypes, maatvoe-

Security filters in de Schiphol Departure hall welke zijn vormgegeven met natuurlijke rondingen, lichte kleuren en houten plafonds die de stress uit de controle moeten halen.

De plafondsystemen zijn door Derako volledig prefab en volgens een strak gepland schema aangeleverd om aan te sluiten op de dagelijkse operationele en bouwkundige planning van Schiphol.

Het gebouw van zwembad de Heuvelrand in Voorthuizen is voorzien van het Derako massief houten lineair plafondsysteem.

Binnen de multi-paneel uitvoering zijn houten lamellen, van grenenhout, in vijf verschillende breedtes gecombineerd tot een dynamisch patroon. Het ontwerp bevat unieke plafondhoeken waarbij twee verschillende curves direct op elkaar aansluiten.

ringen en afwerkingen zijn er tal van mogelijkheden om met het Derako plafond-, wand- of gevelsysteem een unieke ambiance te creëren. Bovendien zorgen de systemen voor een betere akoestiek in ruimtes. Derako construeert en werkt volgens het Cradle to Cradle® principe waarin er, naast onze huidige behoeftes, ook gekeken wordt naar de mogelijkheden voor toekomstige generaties. Alle systemen zijn hiertoe Cradle to Cradle gecertificeerd. De systemen, welke ontwikkeld worden in een ISO9001 en ISO14001 gecertificeerde omgeving, kunnen waar gewenst van FSC of PEFC gecertificeerd hout worden voorzien. Ook zijn er uitvoeringen die een substantiële bijdrage kunnen leveren aan de te verkrijgen credits binnen BREEAM en LEED. Bezoek onze website voor meer inspiratie en de adviseurs van Derako denken graag met u mee. ■

C. Derako International B.V. Kanaalkade 66 | 1756 AD ‘t Zand T. +31 (0)224 59 2340 @. info@derako.com W. www.derako.com

ARCHITECTENpunt

Wanden

191

TEKST ■ FOTOGRAFIESTICHTING ARCHITECTUURPLAQUETTE

De architectuur­ plaquette geeft gebouwen hun naam Tijdens de bouwfase vertelt het bouwbord wie aan de wieg van het gebouw heeft gestaan. Gaat het bouwbord eenmaal weg, blijft het gebouw anoniem achter.

De architectuurplaquette is ontworpen door Bruno Ninaber van Eyben, die ook heeft getekend voor het ontwerp van de gulden en de Nederlandse zijde van de euro. De plaquette is van geanodiseerd aluminium met zwarte acrylaatstrips waarin de letters zijn gegoten. De plaquette is van een onverwoestbare kwaliteit. Het ontwerp voegt zich vrijwel in elke architectonische omgeving.

De plaquette is ook een prachtig cadeau ter afsluiting van de vaak zeer intensieve samenwerking tussen opdrachtgever, ontwerper en bouwer. De herinnering aan de makers blijft zichtbaar.

D

e architectuurplaquette geeft gebouwen hun naam. Op een

ONLINE ARCHITECTUURGIDS

plaquette staan de belangrijkste gebouwgegevens, namelijk

Alle gebouwen met een plaquette worden in een online architec-

de titel van het bouwwerk, de naam van de architect, de naam

tuurgids op www.architectuurplaquette.com opgenomen. Tot nu

van de opdrachtgever en de aannemer en ook de bouwperiode.

toe bevat de gids al meer dan 850 gebouwen, waarmee het een waardevol naslagwerk is geworden. ■

VOOR IEDEREEN TE BESTELLEN De plaquette kan besteld worden door elke partij die bij het bouw-

De architectuurplaquette is opgenomen in de STABU-besteksystematiek.

proces betrokken is.

Meer informatie op www.architectuurplaquette.com.

Koornmarkt 62, 2611 EJ Delft, The Netherlands | T. +31 (0)152 84 0575 F. +31 (0)152 84 0576 | @. info@centendo.com | W. www.architectuurplaquette.com ARCHITECTENpunt

Wanden

193

Op ons kunt u bouwen !

Leiden 071 512 44 43

www.gl-advocaten.nl

Den Haag 070 315 60 80

TROLL

BUISDOORVOERINGEN ZIJN EFFICIﾃ起T DOOR TIJD - EN GELDBESPARING EN BIEDEN: 窶｢ een corrosievrije en esthetische afdichting ; 窶｢ een perfecte geluid en warmte isolatie; 窶｢ een charmante en vakkundige oplossing.

Gas en waterdichte doorvoeringen worden voor u op maat vervaardigd van een 6 mm dik roestvrijstalen frame en rubberringen van 20 mm dikte.

ALVEKA TECHNISCHE HANDELSONDERNEMING BUURTLAAN OOST 60

|

3902DB VEENENDAAL

|

TEL: 0318 - 565 793

|

FAX:0318-565792 WWW.ALVEKA.NL

TOTAALEVENEMENT MET FOCUS OP PRODUCTINNOVATIES VOOR ARCHITECTEN, INTERIEURARCHITECTEN EN VOORSCHRIJVERS

ARCHITECT @WORK THE NETHERLANDS

Ahoy Rotterdam 14-15 sept.

2016 6째 editie - 13:00-20:00 THEMA: ARCHITECTUUR & WATER < SEMINARS by Architectenweb < EXHIBIT Wonders of Water

by MATERIA < IMAGES by DAPh @ATW_INTL #ATWNL WWW.ARCHITECTATWORK.NL ORGANISATIE Beurzen Adviesbureau T 030 298 22 93 netherlands@architectatwork.eu Mediapartners

ARCHITECT @WORK BELGIUM

ARCHITECT @WORK

THE NETHERLANDS

ARCHITECT @WORK

ARCHITECT @WORK

ARCHITECT @WORK

ARCHITECT @WORK

ARCHITECT @WORK

ARCHITECT @WORK

ARCHITECT @WORK

ARCHITECT @WORK

ARCHITECT @WORK

ARCHITECT @WORK

AUSTRIA

SWITZERLAND

LUXEMBOURG

ITALY

FRANCE

SPAIN

UNITED KINGDOM

DENMARK

GERMANY

TURKEY

Innovatieve oplossingen voor ingeslepen vloerverwarming ook voor een droogbouw systeem

速

lees het interview op pagina 116

Specialisten in vloerelementen voor droge afbouw