1e UdT Magazine

Udenaar de Toekomst magazine 01/2016

2e G1000 Impuls voor Udenaar de toekomst UdTMAGAZINE

Dit initiatief draagt bij aan Udenaar de toekomst 2020 www.udenaardetoekomst.nl

De volgende stap Verbinders

1

Reporters 2 november 2015

Dominique Uittenbogerd, Van taal tot z Ad Hartman, CleanNed BV Gert de Goede Albert Hermes Heleen Litmaath, Studio Granaatappel Inge Smolders, Gemeente Uden

Fotografie

Albert Hermes Gert de Goede Inge Smolders Judith Vermeulen Chantal Schoen

Redactie

Ad Hartman, CleanNed BV Dominique Uittenbogerd, Van taal tot z Gert de Goede Albert Hermes Inge Smolders, communicatieadviseur Heleen Litmaath

Eindredactie

Ad Hartman, CleanNed BV Inge Smolders

Ontwerp

Judith Vermeulen Nilg端n T端rkay Shirley de Koning

Productie

2

UdTMAGAZINE

Gemeente Uden

VOORWOORD Maandag 2 november, theater Markant. Een jaar na de G1000 opnieuw een evenement in Uden. Dit keer om te verbreden, zichtbaar te maken en te verbinden: inwonerinitiatieven met elkaar én met alle betrokkenen. Om elkaar te inspireren en van elkaar te leren. De G1000 heeft laten zien dat als inwoners gevraagd worden mee te denken en doen, zij zeker bereid zijn daar gehoor aan te geven. De echte essentie lag niet in de uitkomst, vertaald in projecten. Die ligt in de ervaring dat als je naar elkaar wil luisteren, met elkaar wil meedenken in een open gesprek, er een energie loskomt om samen te verkennen hoe je ideeën en oplossingen kunt realiseren. Voor alle betrokkenen was het een uitdaging om er een goed vervolg aan te geven.

En nu, een jaar later. De bal die - vanaf 2011 - al in beweging was gekomen in Uden is gelukkig blijven rollen. De positieve energie van inwoners is omgezet in acties, soms heel snel en soepel, maar soms ook nog een zoektocht, met vallen en opstaan. De kunst is dan om niet af te haken als het even niet lukt maar samen vol te houden en de juiste weg te zoeken.

Elkaar op te zoeken - precies zoals we dit ook 2 november deden - en die bal SAMEN in goede banen te leiden.

Niet alleen de initiatieven die voortkwamen uit de G1000 of Udenaar de Toekomst, maar 45 initiatieven, ook uit de regio, presenteerden zich in de evenementenhal. Hoe een initiatief begint is niet zo relevant. Waar het om gaat is hoe we met elkaar die energie kunnen vasthouden, dingen mogelijk kunnen (blijven) maken en elkaar verder kunnen helpen.

Dat we die ideeën, initiatieven en betrokkenheid koesteren en de opbrengst, de maatschappelijke waarde, behouden.

Zichtbaar, of liever: vindbaar, verbindend en verbredend.

INHOUDSOPGAVE De sprekers

Inwoners, gemeentebestuur en ambtenaren hebben met elkaar een opdracht om die dialoog op gang te brengen en houden. Ieder vanuit hun eigen rol. In contacten tussen inwoner en overheid is het zaak om aan te sluiten bij elkaars belevingswereld. De Verbinders - komend uit die drie bloedgroepen en gepresenteerd op 2 november - zijn de eerste stap. Zonder dat ze een nieuw instituut vormen gaat ieder op zoek naar de invulling van een eigen opdracht, houden ze de samenhang in beeld, enthousiasmeren en betrekken anderen. In dit magazine stellen de verbinders zich verder aan u voor.

4-5

Verbinden, verbreden en zichtbaar maken

6-7

Initiatieven van onze kanjers Neem contact op met de initiatieven De verbinders

8-16 17 18-21

Hoe breng ik mijn initiatief verder Op weg naar succes

22-24 25

What’s next?

26

Jij kunt het verschil maken De volgende stap

27 28-29

DNA van de Udenaar

30-31

Sponsoren

32

Financiën

33

Wat delen we met elkaar Dit waren de vrijwilligers

34-35 35

Ook diverse sprekers verrijkten ons met nieuwe inzichten.

Het was een vol programma, waardoor wij allemaal moesten kiezen waar we gingen luisteren of met elkaar in gesprek gingen. Gelukkig kunt u in dit magazine veel teruglezen; over de onderwerpen van de sprekers, de initiatieven en de verbinders. We wensen u veel leesplezier!

Hetty van Lemmen UdTMAGAZINE

3

DE SPREKERS

Uden, ga door met jullie voortrekkersrol.

Den Haag is watching you!

Vanwege een werkbezoek aan Aruba en Curaçao, moest minister Plasterk helaas verstek laten gaan bij het vervolg van de G1000. Toch zweeg hij niet: hij sprak tot de aanwezigen in een videofragment. Daarin blikt hij terug op de G1000 2014 en toont hij opnieuw zijn betrokkenheid bij het “Udense Experiment”. Hij spreekt zijn bewondering uit voor de burgers en de kartrekkers van (het vervolg van) de G1000.

“Uden betreedt een onbekend terrein. De verbinding tussen politiek en burgers die jullie hier proberen vorm te geven, draagt bij aan het debat over een nieuwe democratie. Het deliberatieve proces beïnvloedt het formele proces. Jullie zijn de pioniers van de deliberatieve democratie. De kans van slagen is sterk afhankelijk van de politiek. De gemeenteraad móet de concrete aanbevelingen uit de burgerinitiatieven oppakken. Dat is de grootste hobbel. Mijn hoop en advies: gemeenteraad, omarm je burgers, ga de verbinding aan.”

Deliberatieve democratie is een vorm van publieke besluitvorming waarin informatievergaring, overleg en de uitwisseling van argumenten centraal staan.

Bron: Wikipedia.

4

UdTMAGAZINE

Kijk eens wat vaker door de bril van de ander.

Burgemeester Henk Hellegers bij de opening: “In 2012 formuleerden we als Udense gemeenschap een prachtige toekomstvisie onder de titel ‘Udenaar de Toekomst’. Een visie van, voor en door Udenaren.

Velen van jullie brachten hun kennis, ervaring en intuïtie in. Groen, Gezond, Gastvrij en Gezellig vormen de vier pijlers van die visie. Onder de vlag van Udenaar de Toekomst zijn daarna al verschillende nieuwe groepen met elkaar aan de slag gegaan. Met mooie voorbeelden als de Energiecoöperatie en D’n Hof van de Toekomst als resultaat.

Op zaterdag 4 oktober 2014 vond vervolgens de G1000 Uden plaats. Ruim 300 betrokken inwoners uit Volkel, Odiliapeel en Uden brachten 327 ideeën in en kozen samen een top tien. Verschillende van die ideeën zijn het afgelopen jaar gerealiseerd. Zo is er een Leercafé opgezet en een Fietsvisie opgesteld.

Inmiddels hebben we meer dan 50 bewonersinitiatieven in onze gemeente. Ze tonen aan dat er een Udense beweging met zeer bevlogen inwoners is ontstaan.

Ik nodig iedereen van harte uit om kennis te maken met deze initiatieven en om met elkaar in gesprek te gaan. Ontdek wat u voor elkaar kunt betekenen.

Alleen door gezamenlijke inspanning kunnen we deze initiatieven verder helpen: samen voor elkaar. Probeer aan te sluiten bij elkaars belevingswereld: kijk eens wat vaker door de bril van de ander. We zijn allemaal heel verschillend qua achtergrond, drijfveren, kennis en kunde. Wanneer we erin slagen écht contact te maken en verbinding te leggen, is de optelsom vele malen groter dan de som der delen.”

Onze succesformule is prima na te volgen door andere initiatieven!

Martine Postma, oprichtster van het Repair Café Anno 2015 is Repair Café International uitgegroeid tot een wereldwijd initiatief met meer dan 850 locaties in twintig landen. Grondlegster Martine Postma heeft het concept in 2009 bedacht vanuit haar passie voor duurzaamheid. De beweging zet zich in voor het behoud van reparatiekennis in de samenleving en voor beter repareerbare producten.

“Het was een doelbewust streven om het Repair Café een (inter)nationaal initiatief te maken. Het Repair Café beantwoordt namelijk aan een universele behoefte: onze voorraad aan grondstoffen is beperkt. Mensen zijn zich daar best bewust van, en we maken het ze gemakkelijk om duurzaam te handelen. Dichtbij, in hun eigen omgeving, met een hele concrete activiteit. Het succes is ook te danken aan onze aanpak: we hebben er een concept van gemaakt dat wereldwijd toepasbaar is. Met het startpakket dat vrij te downloaden is, kan iedereen direct aan de slag. Je hebt nu eenmaal in elke buurt mensen mét en mensen zonder praktische kennis, mensen mét en mensen zonder gereedschap.

Repareren stoffig of saai? Echt niet! Op deze manier is het leuk, gezellig, goedkoop én duurzaam!

‘Of het concept van het Repair Café toe te passen is op andere initiatieven?

Volgens mij wel! De aanpak is prima te kopiëren. Zorg voor een startpakket dat aan alle kanten faciliteert, dan kunnen mensen vlot en zelfstandig aan de slag.’

Martine Postma

Het heeft zich inmiddels bewezen, de tijd is rijp voor dit soort dingen. Mensen willen de controle terug, zijn geen willoze consumenten meer. Er is behoefte aan ambachtelijkheid en echtheid. Binnen het format is er veel ruimte voor eigen invulling, er is geen Repair Café hetzelfde. De vrijwillige organisatoren creëren vanzelf een plek en een sfeer die past bij de buurt. Of het concept toepasbaar is op andere burgerinitiatieven? Ja hoor, de aanpak is volgens mij prima te kopiëren. Zorg voor een startpakket dat aan alle kanten faciliteert, dan kunnen mensen vlot en zelfstandig aan de slag. Succes!”

UdTMAGAZINE

5

Hier in Uden begint de uitvinding van de lokale verzorgingsstaat Albert Jan Kruiter, Instituut voor Publieke Waarden “Van wie is democratie eigenlijk? Van wie is de publieke zaak? Wie kunnen het aan om een democratie te besturen? Vragen die 2500 jaar oud zijn.

Uden erft een flinke historie.”

“Beroemde filosofen als Plato en Aristoteles hebben deze vragen in hun eigen tijd geprobeerd te beantwoorden. In woorden van nu zou hun antwoord luiden: de publieke zaak is van iedereen die zelfredzaam is en de verantwoordelijkheid kan dragen om voor anderen te zorgen. Samenredzaamheid, in feite. Nu moeten we ons wel realiseren dat de Griekse democratie heel kleinschalig was, ca. 50.000 mensen. Dat is een mooi, werkbaar aantal. Wordt de populatie te groot, dan hebben we bureaucratie nodig om mensen te controleren. Is de populatie te klein, dan is het onmogelijk om grote problemen op te lossen. Wij leven momenteel in een grootschalige verzorgingsstaat die draait op drie pijlers: de overheid, de samenleving en de markt. Zij vertegenwoordigen ieder verschillende kernwaarden: Kernwaarde markt: Rendement (efficiency, effectiviteit, doelmatigheid) Kernwaarde overheid: Legitimiteit (rechtsstaat, grondwet, rechtmatigheid) Kernwaarde samenleving: Betrokkenheid (solidariteit, engagement, eigenaarschap) De kernwaarden zijn onderling afhankelijk en de balans ertussen bepaalt de effectiviteit en efficiency van het oplossen van publieke problemen. De vraag

6

UdTMAGAZINE

is of de huidige inrichting van het publieke domein effectief en efficiënt is. Nederland heeft een zeer gedecentraliseerde geschiedenis, alles werd geregeld vanuit de steden. Anno 2015 staan we echter ónderaan de Europese ladder wat dat betreft. Dat betekent: héél veel regeltjes vanuit Den Haag. Moeten we dat willen?

Nee! De publieke zaak is van ons mensen, niet van de politiek. Ik hoop dat we dit soort initiatieven zoals hier in Uden kunnen gaan standaardiseren. Terug naar de lokale democratie!”

Geef elkaar de ruimte om te experimenteren!

Henri Swinkels, gedeputeerde ‘Leefbaarheid en Cultuur’ Provincie Noord-Brabant “Onze samenleving is inmiddels behoorlijk geïnstitutionaliseerd: bij veel van ons handelen zijn we gebonden aan protocollen en procedures. Dat maakt traag en soms zelfs inefficiënt. En het is natuurlijk dodelijk voor nieuwe ideeën. Dan is de overheid eerder een hindermacht dan degene die faciliteert.

Wat kan ik daar als gedeputeerde aan doen, dacht ik bij mijn aanstelling. Ik wil namelijk geen drempel zijn, maar een loopplank. De overheid moet in mijn ogen een instantie zijn die ruimte creëert om nieuwe initiatieven een kans te geven. We hebben veel te bieden, alleen al door onze kennis en ons netwerk, maar ook veel te halen. Elke overheid is immers gebaat bij goede voorbeelden. Daar zijn we in Brabant al best ver mee trouwens. Dat heeft te maken met wat ik wel de Brabantse methode noem: we zijn in onze provincie van oudsher goed in coöperatieve samenwerkingsverbanden. Maar het heeft ook te maken met lef. Het lef bijvoorbeeld om niet langer alleen maar programma’s te ontwerpen die zijn ingesteld om fouten te voorkomen, maar ook programma’s waarin ruimte is om een beetje ‘aan te klooien’, in de betekenis van experimenteren, inclusief het risico op fouten.

We moeten fouten durven accepteren. Daar leren we uiteindelijk ook weer van! Lef ook in de wijze waarop je succesvolle programma’s verder uitrolt. Inmiddels weten we dat elke situatie een andere aanpak vraagt.

Het is dus niet altijd meer een kwestie van even proberen en dan provinciebreed uitrollen. Dat vraagt

een andere opstelling van de overheid. Ook dat vergt lef: we moeten elk project steeds op maat beoordelen. Vertrouwen in ons beoordelingsvermogen en een creatief klimaat zijn daarbij belangrijke kritische succesfactoren. Talenten moeten zich uitgenodigd voelen om een bijdrage te leveren. In dat licht is G1000 en nu de volgende stap van Udenaar de Toekomst een spannend initiatief, waarin de rollen van burgerinitiatief en een democratiserende Gemeenteraad hand in hand lijken te gaan. Mijn advies: reken elkaar niet meteen af als er iets fout gaat, maar geef elkaar de ruimte om te experimenteren!”

Jan Rotmans, Hoogleraar transitiekunde aan de Erasmus Universiteit Rotterdam “Momenteel leven we in een meervoudige crisis: zowel op economisch als op institutioneel en ecologisch vlak hebben we te maken met een morele crisis. Waarden die eeuwenlang centraal stonden in Nederland, zoals gastvrijheid en een open blik, zijn gekelderd tot onderaan de Europese ladder. Het systeem faalt, maar besef: wij zijn het systeem. En wij zijn degenen die ervoor kunnen zorgen dat we ‘vooruit naar vroeger’ gaan. We willen terug naar de menselijke maat, naar eenvoud, naar vertrouwen in plaats van wantrouwen. We hebben instituties gebouwd op basis van wantrouwen, denk aan zorgverzekeraars en banken. We hebben van studeren een rendementsrace gemaakt, met outputfinanciering als aanjager.

Studeren was ooit synoniem aan het beste uit jezelf halen, nu is het efficiënt vakjes halen. De weeffout komt aan de oppervlakte: we hebben rendementsdenken gelijkgesteld met aantallen. Maar rendement is geen ééndimensionaal gegeven. De mens is ondergeschikt geraakt aan het systeem, menselijke waarden aan systeemwaarden. Doelmatigheid en efficiency zijn belangrijker geworden dan tijd en aandacht. Controle en beheersing winnen het van persoonlijke ruimte. Keuzevrijheid legt het af tegen regelzucht. Kosten en baten tellen zwaarder dan kwaliteit. Maar we komen in opstand, de mens eist zijn plek op in de on(t)menselijke samenleving. WIJ moeten weer centraal komen te staan. De burgerinitiatieven die overal ontstaan, zijn een antwoord op de efficiency maatschappij. Klein en lokaal versus massaal.

Vertrouwen tegenover wantrouwen. De kanteling is onvermijdelijk. We willen geen onderdaan meer zijn, maar overdaan. En de overheid wordt onderheid. We leven in een geweldige tijd, de meest revolutionaire tijd die je je kunt indenken. Leve de chaos! Alle deuren

gaan open om dingen wezenlijk anders te gaan doen.

Onze verontrusting is de voedingsbodem voor de samenleving 3.0, die we samen bezig zijn te creëren.

Nu, hier. Deze fundamentele verandering neemt ongeveer twee generaties in beslag. Van verticaal, centraal en top-down kantelen we naar horizontaal, decentraal en bottom-up. Mijn devies: Wees Niet Bang. Laat je niet verlammen, laat sneuvelen wat moet sneuvelen en vier de chaos. Bouw mee aan de nieuwe orde. Jullie zijn tot véél in staat met jullie kennis en expertise.

Jullie macht lijkt misschien klein, maar onderschat de micromacht niet. Macht kun je gebruiken om tegen te houden, maar ook om te ontwikkelen. Transformatieve macht heet dat. Gelóóf in die kathedraal!”

We namen Jan een eindje mee vooruit naar vroeger. We schrijven 2040. Opa Jan neemt zijn kleinzoon mee op stap.

Waarheen? Wat vindt opa Jan inspirerend, wat moet de kleine Rotmans absoluut zien?

“Ik wil hem de vooruitgang laten zien. Ik ben een optimist in hart en nieren.’’ ‘‘Ik wil hem laten zien dat we al heel lang geen oorlog hebben, dus ik neem hem mee naar de sporen van de twee wereldoorlogen in Noord-Frankrijk. Maar ook naar mijn appartementje in Noordwijk, het strand.

De kustlijn daar wordt continu gerenoveerd. We gaan zeker naar de Stadsboerderij in Rotterdam, waar je kunt leren hoe je je eigen eten verbouwt. Proeven, eten, échte smaken. En naar de Euromast. Vroeger was dat het hoogst haalbare, nu een luciferhoutje. In de contrasten zie je de vooruitgang.”

UdTMAGAZINE

7

INITIATIEVEN VAN ONZE KANJERS! Misfits Misfits, jonge wondernemers & bijzondernemers. Jonge mensen die met veel energie en passie hun ondernemersdroom waar willen maken. Vol creativiteit! Een top 10 plek tijdens een G1000 is geen garantie voor succes. En andersom. Dit initiatief is daar wel ontkiemd maar groeit en bloeit ook zonder top 10 plek.

Platform voor jonge, startende ondernemers uit Uden en omstreken. Laagdrempelig en toegankelijk, waar ze hun talenten, producten en diensten aan kunnen bieden aan de maatschappij, en waar ze kunnen groeien als ondernemer.

SamSam Buurtbewoners kunnen veel voor elkaar betekenen. De één is een fantastische oppasmoeder, de ander repareert moeiteloos lekkende kranen. De één heeft vaak tijd over, de ander kookt weleens te veel. Alles komt samen op SamSam: de digitale marktplaats voor diensten.

Bij SamSam is het geven én nemen: iedereen heeft iets te bieden en iedereen heeft soms iets nodig. SamSam betekent niet ‘voor wat hoort wat’, maar gewoon wanneer het u uitkomt.

Buurttuin Bitswijk Uden Door de sloop van buurtgebouw het Trefcentrum ontstond er ruimte voor dit geweldige project.

Enkele bewoners sloegen de handen ineen en buurttuin de Bitswijk was geboren. Groen, Gezond, Gezellig én Gastvrij!

Buurtbemiddeling Uden Ergernissen of conflicten tussen buren beginnen vaak met een kleinigheid. Door er niet over te praten ontstaat er onenigheid. Buurtbemiddelaars kunnen dan helpen met probleem oplossing met behoud van goede sfeer.

8

UdTMAGAZINE

Maison Unique - Uden doet duurzaam

Werkgroep Toegankelijkheid en Toegankelijke zorg & Stichting Samen beter thuis

Textielatelier/winkel Maison Unique wil mensen met een indicatie voor dagbesteding (WMO/WLZ) en anderen met een afstand tot de arbeidsmarkt zij aan zij te laten werken. Om elkaar te kunnen helpen en zo ook zelf te groeien naar meer zelfstandigheid. In de reguliere dagbesteding zien we mensen met dezelfde (soort) beperking bij elkaar in een groep, maar bij Maison Unique zorgen ze juist voor verbinding tussen deelnemers met verschillende kwaliteiten, c.q. beperkingen.

Samen maken zij duurzame lifestyle producten van leer en stof voor in en om het huis, die ze in de winkel verkopen.

Gegarandeerde zorg voor iedereen in de Gemeente Uden, uitgaande van het VN Verdrag op het gebied van de rechten van mensen met een handicap. Gebruikers betrekken voor de uitwerking van plannen. Bijvoorbeeld de gids- en geleidelijnen voor slechtzienden rondom de markt.

Repair Café Uden

VOKU

Repair Cafés organiseren gratis toegankelijke bijeenkomsten die draaien om het (samen) repareren van kapotte spullen. Mensen met waardevolle praktische kennis worden weer gewaardeerd en kunnen deze kennis overgedragen. Spullen worden langer bruikbaar gemaakt en hoeven niet te worden weggegooid.

Niets te repareren? Neem een kop koffie of thee en geniet van de positieve houding die in alle Repair Cafés voelbaar is; duurzaam denken in oplossingen.

Deze reeds lang bestaande vereniging stelt zich ten doel om door middel van vorming en ontmoeting mee te werken aan de ontplooiing van vrouwen. Er word door deze vrouwen enorm veel goeds georganiseerd; zoals uitjes, lezingen, workshops enz.

UdTMAGAZINE

9

OpMaat Dit project is voortgekomen uit de eenzaamheidswerkgroep en wil maatwerk op ieder vlak voor bewoners van St. Jan faciliteren. Persoonlijke aandacht voor waar de specifieke bewoner behoefte aan heeft. Dit loopt uiteen van zorg, geestelijke verzorging, vele passende activiteiten en passende contacten met professionals, vrijwilligers en mede-bewoners.

Fiets Forum Uden

Vrijwilligerscollege Vivaan Vrijwilligers zijn inmiddels doorgesijpeld in veel sectoren van de maatschappij waarbij de taken ook steeds belangrijker worden. Voor het optimaal uitvoeren van die taken is een goede ondersteuning nodig in de vorm van scholing.

Met de juiste ‘kennis van zaken’ zal de vrijwilliger zich gesterkt voelen in de uitvoering van het werk. Dit draagt weer bij tot enthousiasme en een goede motivatie.

Hoe Uden fietsvriendelijker, fietsveiliger en fietscomfortabeler gemaakt kan worden. Het Fietsforum is het directe resultaat van de werkgroep fietsvisie van de G1000. Bij de presentatie van het resultaat van hun werk, op vrijdag 27 maart 2015, kwam naar voren dat het wenselijk was om diverse betrokken organisaties en personen in Uden de krachten te laten bundelen, en een fietsforum op te richten naar het model van Tilburg. Dat is gelukt en nu zijn zij voortvarend aan de gang.

Bewonersraad AREA De leden van de bewonersraad zijn zelf huurder bij Area en zij behartigen op een eigentijdse manier de belangen van huidige en toekomstige huurders en bewoners.

10

UdTMAGAZINE

Wereldvrouwen Oss

Coöperatie Coopnet - Brabant Coöperatief Een coöperatie starten en runnen is niet altijd makkelijk. De missie van Coopnet is: mensen en bedrijven helpen bij het verwezenlijken van hun coöperatieve doelen, dromen en ambities.

Zij bouwen aan een slim en sterk netwerk en delen kennis rondom coöperatief ondernemen.

Ga zeker eens langs voor advies, begeleiding en opleidingen voor eventuele nieuw op te zetten of al bestaande coöperaties.

WereldVrouwen Oss is een bijzonder multicultureel koor (momenteel 32 vrouwen van 12 verschillende afkomsten) dat zang als middel gebruikt om diverse doelen te bereiken. Het project wordt ondersteund door het Oranje Fonds en het is nu al zichtbaar en merkbaar dat het werkt. Zij willen zich regionaal profileren en voor andere steden een voorbeeld zijn. Ze willen laten zien hoe vrouwen elkaar kunnen helpen om zich te ontwikkelen, hun problemen en zorgen te delen, elkaar te respecteren en te accepteren, te integreren in de maatschappij en hoe ze netwerken op kunnen bouwen. En dit alles met zang als belangrijkste middel.

‘‘Mensen en bedrijven helpen bij het verwezenlijken van hun coöperatieve doelen, dromen en ambities.’’

Gebiedsplatforms Uden De gebiedsplatforms en dorpsraden zijn al en aantal jaar een klankbord voor overleg en advies over toekomstig beleid en de uitvoering ervan binnen de gemeente Uden. Zij brengen zowel gevraagd als ongevraagd advies uit.

UdTMAGAZINE

11

Energiecoach AREA Energie besparen doen we samen. Maar hoeveel energie gebruik jij eigenlijk? Ben jij benieuwd hoe je jouw energiekosten omlaag krijgt met slechts enkele simpele oplossingen? Ga dan eens langs bij de energiecoach en profiteer van snelle tips.

Energie Uden De enige echte energie coöperatie voor betaalbare, duurzame en eigen energie voor inwoners en ondernemers in Uden, Volkel en Odiliapeel.

’T Huis Warm ‘T Huis Warm gaat met je in gesprek over de voordelen van woningisolatie en wat dat voor je oplevert. Stichting ’T Huis Warm is een initiatief van EnergieUden, in samenwerking met Boekel Energie en ondersteund door de provincie Noord-Brabant.

Veiligheid en leefbaarheid in de buurt Doe, praat en denk ook mee over de veiligheid en leefbaarheid in je eigen woonomgeving. Waar is inzet van BOA’s gewenst en nodig en wat is hun rol? Zijn er in je eigen woonomgeving aandachtspunten waar zij een rol in kunnen spelen?

Welke ervaringen zijn er en zijn er suggesties voor verbetering? Kortom: ga met de BOA’s in gesprek over gastheerschap.

12

UdTMAGAZINE

Kleinschalige Hulp en Zorg op Buurtniveau Hoe krijg je gewoon in je eigen buurt vraag en aanbod van hulp en zorg goed bij elkaar? Daarmee is deze werkgroep na de G1000 aan de slag gegaan. Met die resultaten en conclusies zijn ze zelf aan de slag gegaan en willen daarmee ook andere buurten inspireren om ook zelf initiatieven te starten die bijdragen aan een vitale(re) zelfredzame buurt.

Samenhanger Uden De Samenhanger is een aanhanger met klus- en tuinmateriaal, statafels, thermoskannen etc.

Deze wordt door de gemeente Uden en AREA uitgeleend aan buurtbewoners die samen hun woonomgeving willen opruimen/verfraaien.

Mobiliseer de buren en kom ‘m reserveren!

Dorpsauto Boerdonk De Dorpsauto is voor alle bewoners op afroep beschikbaar en rijdt naar plaatsen in de omgeving die met het openbaar vervoer niet te bereiken zijn. Vrijwillige chauffeurs en een coördinator regelen dit vervoer.

‘‘D’n Hof van de Toekomst is voortgekomen uit het Project ‘Udenaar de toekomst’ met als motto: Groen, Gezond, Gastvrij, Gezellig, én Gezamenlijk.’’

D’n Hof van de Toekomst Uden Sinds voorjaar 2013 bestaat de eerste Udense permacultuurtuin; een duurzame vorm van land- en tuinbouw, waarbij er naar gestreefd wordt een gezonde aarde achter te laten voor volgende generaties.

UdTMAGAZINE

13

Het Leercafé Iedereen heeft kennis, kunde, vaardigheden, ervaringen en talenten. Als je deze in openheid met elkaar deelt en leert, verrijkt dit je leven en je omgeving. Het Leercafé is een virtuele en fysieke plek waar mensen aan en van elkaar kunnen leren. De workshop “Kleren opleuken” bijvoorbeeld laat zien hoe je van oude kleding weer leuke en nieuwe kleding kan maken.

Stichting Uden Fairtrade

Coderdojo

Zij promoten de Fairtrade gedachte gemeentebreed en doen er alles aan de eind vorig jaar behaalde eervolle titel Fairtradegemeente te behouden. Zij stimuleren dat winkeliers, horecagelegenheden en kantines een groeiend assortiment aan Fairtrade producten aanbieden en consumenten en bedrijven deze artikelen afnemen. De gemeente geeft hierbij het goede voorbeeld door Fairtrade producten in te kopen en te gebruiken.

Bij de Coderdojo leren jonge mensen tussen de 5 en 17 jaar, geholpen door vrijwilligers, programmeren, apps te ontwikkelen, games maken etc.

Het gaat hierbij ook om ontmoeten van gelijk gestemden.

‘‘Ze delen waarmee ze bezig zijn en maken (samen) nieuwe dingen. De coderdojo is ook een onderdeel van het Leercafé.’’

14

UdTMAGAZINE

Hart en Ziel Groep Mensen die vanuit het hart hun dromen met anderen willen delen. Hun droom van de toekomst in die andere samenleving. Vanuit die dromen wil men nieuwe acties plannen. Neem plaats in hun huiskamer en sta even stil bij: “hoe zie jij de toekomst voor Uden?” Één van die initiatieven is bijvoorbeeld: Eten om de Hoek. Dit is een wandelroute rond Uden Centrum waarop je locaties vinden kunt van lokale voedsel aanbieders.

Het idee is een digitale kaart te maken waarop je door middel van voedselspelden kunt zien waar per seizoen producten te koop zijn.

Toekomstbestendig Wonen voor Ouderen

‘‘Toekomstbestendig wonen voor ouderen bevorderen in bijv. hofjes, patiowoningen of lege kantoorpanden.’’

Aangename Dagtochten Op Zondag (ADOZ) Zij organiseren vanuit Udens boeiende, maar zeker ook gezellige dagtochten met een cultuur/ historische bestemming.

De Groene Buurttafel Oss

Groene Lopers Maashorst & IVN Initiatieven van actieve bewoners en ondernemers vormen samen beleefbare verbindingen (Groene Lopers) vanuit de 7 kernen Uden, Zeeland, Schaijk, Herpen, Oss, Heesch en Nistelrode naar natuurgebied de Maashorst.

Zet zelf maar eens je initiatief letterlijk op de grote kaart, dan kijken zij of en hoe ze dit kunnen verbinden met de groene lopers.

Voor wie graag iets anders eet. En vooral plantaardig, biologisch, zonder suiker, zonder schadelijke vetten en E-nummers. Samen voorbereiden, samen eten, samen afwassen en opruimen in Wijkpunt Ruwaard, onderin de Sterrenbosflat in Oss.

UdTMAGAZINE

15

De Udense Uitdaging De Udense Uitdaging bouwt bruggen tussen het bedrijfsleven en de samenleving. Ze stimuleert maatschappelijk betrokken ondernemen in Uden en brengt daarmee concrete samenwerking tot stand tussen bedrijven en maatschappelijke organisaties. Ze wil oplossingen realiseren voor maatschappelijke vraagstukken en daarmee de leefkwaliteit voor inwoners in Uden verbeteren.

Studenten HAN - Eenzaamheid in Bitswijk Studenten van de HAN werken aan het project Eenzaamheid in de Bitswijk. En proberen hierdoor tot oplossingen te komen.

Sportief Support Platform voor ontmoeting, uitwisseling en samenwerking tussen en met sportverenigingen in de regio Oss-Uden-Veghel.

‘‘Doel is het realiseren van een netwerk t.b.v. kennisdeling, uitwisseling en krachtenbundeling op diverse terreinen.’’

Uden doet duurzaam Uden doet duurzaam! Op lokaal niveau ondersteunen en ontwikkelen zij activiteiten.

‘‘We streven naar een duurzame wereld door een gelijkmatige ontwikkeling in een sociale, ecologische en economische samenhang.’’

16

UdTMAGAZINE

NEEM CONTACT OP MET DE INITIATIEVEN! Misfits, jong wondernemers & bijzondernemers Imke de Korte www.themisfits.nl facebook.com/misfitsuden Buurttuin Bitswijk Gerard van der Pas www.buurttuinbitswijk.nl facebook.com/buurttuinbitswijk Samsam Jos Wijdeven www.samsamuden.nl facebook.com/SamSam-Uden319481138199632 Buurtbemiddeling Uden Nol Braks www.buurtbemiddelinguden.nl G1000 Werkgroep Toegankelijkheid en Toegankelijke zorg & stichting Samen beter thuis Jos Wijdeven joswijdeven@kpnmail.nl VOKU vrouwenvereniging Ans van de Broek www.voku-uden.nl MAEXchange – Jouw initiatief op de kaart Silvia de Ronde- Bresser www.maexchange.nl Movisie www.movisie.nl Bibliotheek Gabri Raaymakers www.nobb.nl facebook.com/BiebUden Maison Unique & Uden doet duurzaam Karin Thuis www.maisonunique.nl facebook.com/Maison-Unique1652084791702150 Wereldvrouwen Oss Nezahat Akbal en Alaide Helmijr www.wereldvrouwenoss. simpsite.nl facebook.com/ wereldvrouwenoss

Repair Café Uden Ary Stuifbergen www.repaircafeuden.nl facebook.com/repaircafe.uden

Werkgroep Kleinschalige hulp en zorg op buurtniveau Annemieke van den Ing a.vandening@home.nl

De Groene Buurttafel Mariëtte Groothoff mariettegroothoff@outlook. com

OpMaat - thuis in St. Jan Marianne v/d Berg en Juliette Bonarius mhberg5047@gmail.com en bonariusjuliette@gmail.com

Dorpsauto Boerdonk Rini Weijers riniweijers@hotmail.com

Udense uitdaging Melanie Reekers www.udenseuitdaging.nl facebook.com/UdenseUitdaging

Vrijwilligers college Vivaan Annie van Genugten annievangenugten@planet.nl Fiets Forum Uden Ary Stuifbergen www.fietsforumuden.blogspot. nl facebook.com/groups/fietsforumuden Bewonersraad Area Angelica van Heulen-Paprotta www.bewonersraadarea.nl facebook.com/bewonersraadarea Gebiedsplatforms Uden Danny van den Boom danny.van.den.boom@ groupsupport.com Coöperatie Coopnet - Brabant Coöperatief Jos van Wegen www.coopnet.nl Gast van de Raad Elsa Weijenberg elsa.weijenberg@uden.nl Veiligheid en leefbaarheid in de buurt Arie Cornelissen en Diana Chan arie.cornelissen@uden.nl en diana.chan@uden.nl

Het Leercafe: Kleren opleuken Ferry Groenendijk www.leercafe.nl facebook.com/leercafe Coderdojo Ad Hartman www.coderdojo-uden.nl facebook.com/coderdojo.uden Stichting Uden Fairtrade Don Freijters www.facebook.com/ UdenFairtrade G1000 Eten om de hoek Chantal Schoen chantal_schoen@yahoo.com Hart & Zielgroep Ad Hartman ad.hartman@g1000uden.nl Toekomstig bestendig wonen voor ouderen Marion de Goeij marion-de-goeij@ziggo.nl De Groene lopers (IVN & De Maashorst) Ido de Haan (coördinator de groene loper) of Marloes Mejan i.de.haan@ivn.nl Cultuuragenda Thelma van den Akker en Mieke Kox thelma.van.den.akker@uden.nl en mieke.kox@uden.nl

De Samenhanger Aangename Dagtochten op Walter Gerrits www.uden.nl/inwoners/wonen/ zondag (ADOZ) Bert van den Elzen en mijn-wijk/samenhanger Wim Wijdeven bertvandenelzen@outlook.com D’n Hof van de Toekomst wimwijdeven@home.nl Nico Ettema en Annemieke van den Ing www.dnhofvandetoekomst.nl facebook.com/DnHofVanDeToekomst

Buurthuis de Nieuwe Pit Cis Evenwel www.buurthuisdepit.nl Sportief support Annie van Genuchten www.sportiefmagazines.nl/ sportief-support facebook.com/sportiefsupport Studentengroep eenzaamheid in Bitswijk Dort Spierings dort.spierings@han.nl G1000 Uden Afvalvrij in 2020 Annie van Genugten of Ton van der Vegt annievangenugten@planet.nl tonvandervegt@hotmail.com Stichting Lokale Agenda 21 Uden Leo Brinkhorst www.la21-uden.nl Energiecoach AREA & Buurkracht Arie Abels aabels@areawonen.nl ‘t Huis warm Marloes Bosman www.thuiswarm.nl www.facebook.com/thuiswarm Energie Uden Hans Groenendijk www.energieuden.nl www.facebook.com/ EnergieUden

UdTMAGAZINE

17

Udenaar de Toekomst 2.0

De verbinders

De verbinder is een zichtbare en vindbare persoon die initiatiefnemers coacht, kennis inbrengt, lijntjes legt tussen de juiste mensen en organisaties, waardoor ideeën tot bloei komen.

Verbinder Ton de Vroomen Verbinder vanuit de gemeenteraad, waar ik als raadslid de VVD/ Leefbaar Uden vertegenwoordig.

Ik woon in Volkel en vind het belangrijk dat ook de kerkdorpen in beeld zijn. Daarbij wil ik eraan bijdragen om de drempel voor inwoners naar de gemeente te laten verdwijnen. Dat doe ik door aanwezig te zijn, mensen de weg te wijzen. We leven ook in een tijd waarin het anders moet. Iedereen moet meer zelf doen en meer voor anderen doen. Wat ik voor anderen kan doen, is mensen aan elkaar verbinden, zodat ze zelf verder kunnen.

G1000MAGAZINE

18

UdTMAGAZINE

Verbinder Claus van Heesch Als Udenaar, ambtenaar én verbinder wil ik een brug slaan tussen de oude en nieuwe vorm van democratie, waarbij inwoners zelf initiatieven nemen.

Ik wil mensen graag met elkaar in gesprek brengen, aan elkaar verbinden, waardoor ze weer verder kunnen met hun ideeën.

Gelukkig heb ik een flink netwerk wat ik daarbij kan inschakelen, zowel binnen als buiten het gemeentehuis. Ik weet door mijn werk veel over de taken van de gemeente, dus zie snel waar initiatieven zouden kunnen thuishoren. Het is mooi om te zien dat plannen mede door mijn hulp verder komen.

Verbinder Ninette Willemsen Vorig jaar was ik tafelvoorzitter bij de G1000. Dat vond ik ontzettend leuk om te doen. Toen ik gevraagd werd als verbinder, vond ik dat een leuke taak. Ik heb een groot netwerk en dat wil ik graag inzetten. Van inwoner tot inwoner, zeg maar. Sommige mensen hebben goede ideeën, maar net te weinig ingangen om er iets mee te doen. Mensen naast elkaar zetten en verbinden die elkaar versterken, daar ligt mijn kracht. Als ik zie dat door die verbinding er iets is ontstaan dat werkt, ben ik blij.

Verbinder Maarten van Gemert Onder andere geĂŻnspireerd door G1000 met het van buiten naar binnen denken, heb ik me aangemeld. Want ik vind het als ambtenaar belangrijk dat we doen wat de gemeenschap zelf wil.

Veel mensen hebben het tegenwoordig heel druk door het werk, de kinderen en andere dingen. Ik herken het wel. Dan is het fantastisch als deze mensen ook nog tijd willen steken in het mooier, fijner maken van hun leefomgeving. Ik wil daar graag aan bijdragen en mijn kennis en netwerken voor inzetten. Daarbij kijk ik breder dan alleen mijn eigen werkveld.

Verbinder Anne Marie Kamp Als verbinder kan ik met mijn grote netwerk, zonder dat het geld kost, mensen met elkaar in contact brengen. En daarmee meerwaarde leveren. Dat vind ik belangrijk als betrokken Udenaar. Soms moet je mensen aan de hand meenemen in hun zoektocht, soms is alleen de weg wijzen voldoende. Ik voel me goed als ik mensen daarmee blij maak. Als ik over een tijdje terugkijk op mijn rol als verbinder, dan vind ik het geslaagd als er mede door de inzet van mijn netwerken een mooi initiatief tot een goed einde wordt gebracht.

Verbinder Edwin Verbruggen Mensen en ideeĂŤn verbinden zit in mijn aard. Van nature regel, organiseer en verbind ik dingen, mensen en hun gedachten aan elkaar. Ik vind het fantastisch als ik mensen blij kan maken door hen verder te helpen en daardoor iets voor ze kan betekenen. En hoe lastiger, hoe leuker. Door een verhaal of vraag echt te horen, kan ik helpen met de antwoorden.

Ook als ik het niet weet, zal ik dat aangeven. Vertrouwen in elkaar hebben, vind ik belangrijk. Ik vind mijn rol als verbinder geslaagd als ik de juiste partijen aan elkaar heb kunnen koppelen, waardoor een groep mensen hun droom kan waarmaken.

UdTMAGAZINE

19

Verbinder Ad Hartman Ik wil iets goeds doen, want dat geeft energie. Mijn mening is dat als je dingen wilt veranderen, je niet moet mopperen, maar je steentje moet bijdragen. Ik houd van vernieuwing, dingen anders doen. Mijn sterke kant daarbij is organiseren en gewoon doen. Dat kan zijn door kennis te delen of door mensen met elkaar in contact te brengen. Als ik over een tijdje terugkijk op deze beweging dan ben ik trots als er nog meer mensen dan nu, bezig zijn met de veranderende samenleving. Dat we als mens weer dichter bij elkaar staan en er een focus ligt op het lokaal zakendoen. Het grootste succes zal zijn als alle hokjes uit de politiek en samenleving verdwijnen en we dingen echt samendoen.

Verbinder Angelika van Heulen Ik ben tot eind 2015 lid van de Bewonersraad Area Uden. Na 12 jaar valt het doek voor mij, omdat ik drie keer vier jaar lid mocht zijn. Op zoek naar een nieuwe uitdaging kwam ik de advertentie in Udens Weekblad tegen. Ik heb toen meteen gereageerd en mocht aan dit project deelnemen. Ik vind het erg boeiend om iets nieuws mee op te bouwen en succes te zien. Ook uit tegenslagen kan geleerd worden. Mijn belangen liggen in het drempel verlagende werk voor inwoners uit Uden met de gemeente en de raadsheren. En het verbindende element te zijn tussen instanties en om er voor problemen van de gewone burgers klaar te staan en mij in te zetten.

Verbinder Ramona Sour Ik wil als verbinder aan de slag, omdat ik merk dat er regelmatig geen duidelijkheid is over wat mensen kunnen verwachten van de gemeenteraad. Als raadslid wil ik daarom meedenken met initiatieven over wanneer iets behandeld zou kunnen worden in een raadsvergadering als dat al nodig is.

Op deze manier voorkomen we teleurstelling. Daarnaast wil ik meedenken over hoe zaken het beste aangepakt kunnen worden, zodat de initiatieven niet vastlopen.

Verbinder Ton Segers De afstand tussen de gemeenteraad en de burger wordt steeds groter. Steeds meer burgers voelen zich niet begrepen, niet gehoord. Ik wil een bijdrage leveren om dit te verbeteren en zo proberen het vertrouwen in elkaar te vergroten. Ik denk dat dat begint met een gesprek, luisteren naar elkaar. Het bij elkaar brengen van mensen en gemeenteraad is hierin een eerste stap en ik wil mensen hierin ondersteunen.

20

UdTMAGAZINE

Verbinder Fred van den Bosch Ik ben geboren en getogen in de gemeente Uden en voel me betrokken bij de ontwikkeling van deze gezellige en unieke gemeente. Ik ben er van overtuigd dat de kennis, ervaring en inzet van de Udense burgers een waardevolle bijdrage kan leveren aan het beleids- en besluitvormingsproces van de gemeente Uden. Niet door op de stoel van de gemeenteraad of ambtenaar te gaan zitten maar door op specifieke momenten in samenwerking een bijdrage te leveren. Daarom ben ik ook lid van Werkgroep 1 voortkomend uit de G1000 van vorig jaar. Graag zie ik mijn rol als verbinder ook als verbinder tussen de Werkgroep en dit initiatief, zodat we gezamenlijk stappen kunnen zetten naar een nog beter beleids- en besluitvormingsproces. Als organisatieadviseur heb ik een ruime kennis en ervaring in het begeleiden van veranderende ontwikkelprocessen in organisatie en met name bij gemeentelijke overheden.

Verbinder Inge Smolders Als ambtenaar werk ik letterlijk in dienst van de inwoners van de gemeente Uden. Toch weten we vaak onvoldoende wat er echt speelt en leeft onder inwoners. Andersom weten inwoners vaak ook niet voor welke moeilijke keuzes de gemeente staat. Ik ben van nature iemand die dingen die ik zie, ervaar, hoor of lees, aan elkaar wil verbinden. Ik draag daarom al een tijd actief bij aan de ontwikkeling van Udenaar de toekomst en de G1000. Hele mooie manieren om met inwoners in gesprek te gaan en elkaar te leren kennen en erkennen. Van daaruit komen we vaak samen tot hele mooie, nieuwe, andere oplossingen of manieren om samen te werken. Of we begrijpen elkaar beter. En dat geeft veel energie; ik zet me daar graag voor in.

Verbinder Stan Willems Ik ben Stan Willems, student bestuurskunde en gemeenteraadslid in Uden. Ik wil me graag inzetten als verbinder omdat ik iets toe wil voegen aan de verbinding tussen burger en gemeente. Ik hoop veel jongeren te kunnen verbinden met de gemeente en hen bij te kunnen staan met de vragen en ideeĂŤn die zij hebben. Uit ervaring weet ik dat jongeren de afstand tussen henzelf en de overheid of de politiek vaak groot achten.

Dat is eigenlijk heel jammer omdat we samen veel kunnen doen en veel van elkaar kunnen leren!

UdTMAGAZINE

21

Hoe breng ik mijn initiatief verder?

Silvia de Ronde Bresser is initiatiefnemer van de coöperatie ‘Kracht in NL’, een landelijk platform dat zich inzet om lokale burgerinitiatieven landelijk zichtbaar te maken en te verbinden tot een nieuwe Topsector. Ze ontwikkelde onder andere de MAEXchange, een instrument dat de maatschappelijke waarde van burgerinitiatieven inzichtelijk maakt.

We vroegen haar hoe Uden scoort op deze MAEXchange.

Over Silvia: “In Nederland groeit een nieuwe topsector: duizenden bewonersinitiatieven, ondernemende communities, wijkondernemingen en social enterprises produceren maatschappelijke waarde en versterken de lokale economie.

Deze producenten van maatschappelijke waarde worden zichtbaar in de MAEXchange, een instrument van Kracht in NL, dat de impact van het maatschappelijk initiatief zichtbaar maakt en investeren in de sector van initiatieven bevordert.

Elk initiatief maakt in de MAEXchange een eigen profiel aan en kan de doelgroep en gebruikers vragen om een waardering of reactie achter te laten op dit profiel. Kracht in NL analyseert de gegevens van de aan de MAEXchange genoteerde initiatieven, zowel voor heel Nederland als voor gemeenten, regio’s of thema’s op maat. We krijgen daarmee steeds beter inzicht in de impact die deze initiatieven op de samenleving hebben, maar ook van de behoeften die initiatieven hebben om te kunnen verduurzamen. Hier kunnen overheid, bedrijfsleven, kennisinstellingen en fondsen op inspelen en op een gelijkwaardige en wederkerige manier met deze sector samen werken. Het hart van onze analyse bestaat steeds uit het zogenaamde waardeweb.

Dat laat zien dat de initiatieven afzonderlijk en de sector als geheel meervoudige waarde leveren.

Elke waarde is opgebouwd uit verschillende subwaarden. Opvallende resultaten van die subwaarden lichten we kort toe.”

22

UdTMAGAZINE

Kracht in NL maakt maatschappelijke initiatieven landelijk zichtbaar en verbindt ze met elkaar tot een nieuwe topsector. Een topsector die inzet op nieuwe lokale economieën, door slim te combineren en samen te doen. Met haar bijdrage wil Kracht in NL overheden, bedrijfsleven, de onderwijssector en de geld- en geefsector inspireren om ruimte en energie te geven aan die nieuwe topsector.

In de Kracht in NL community worden innovatoren uit alle sectoren samengebracht. Met elkaar zoeken ze naar nieuwe samenwerkingsvormen, naar instrumenten die passen bij een netwerksamenleving

en een nieuwe economie. Met elkaar stellen ze fiscale, juridische en organisatorische belemmeringen aan de kaak.

Daarnaast zet Kracht in NL zich in om via een landelijk podium zichtbaar te maken welke waarde elk initiatief creëert, en wat er nodig is om het te verduurzamen.

Doel is om de initiatieven daarmee gericht onder de aandacht te brengen bij (lokale) overheden, fondsen en bedrijven, zodat zij meer gaan samenwerken met de initiatieven én participeren/investeren in deze nieuwe topsector. De waarde van elk initiatief wordt objectief en gestructureerd bepaald met de MAEXchange (zie: www.maexchange.nl).

Stand van zaken in Uden volgens de MAEXchange 615 vrijwilligers leveren per initiatief 33 uur vrijwillige arbeid per week (mediaan) (landelijk genomen over 700 initiatieven is dit 50 uur) 10 betaalde medewerkers leveren per initiatief 1 uur betaalde arbeid per week (mediaan) (landelijk gezien over 700 initiatieven is dit 7 uur)

Initiatieven in Uden 32

Over de De MAEXchange is een instrument dat de maatschappelijke waarde van burgerinitiatieven inzichtelijk maakt, op basis van gegevens van de initiatiefnemer en de gebruiker. Daarmee is de MAEXchange meteen een middel dat investeren en participeren in die initiatieven bevordert. Het maakt niet alleen duidelijk wat er waar gebeurt, maar ook hoe initiatieven maatschappelijke meerwaarde realiseren, welke effecten ze op het welzijn van mensen hebben en wat er nodig is om beter te kunnen presteren. De MAEXchange is er voor initiatiefnemers die willen delen met anderen wat ze doen en die op zoek zijn naar partners, geld, media aandacht, materialen, kennis etc. Maar de MAEXchange is er ook voor overheden, bedrijven en fondsen die een initiatief willen steunen en op zoek zijn naar een afweegkader voor investering of bijvoorbeeld partners om gezamenlijk maatschappelijke oplossingen te realiseren.

Voordelen • Voor initiatiefnemers: je kunt je burgerinitiatief gratis aanmelden. Je krijgt een eigen pagina in de MAEXchange en kunt daar Nederland laten zien wat jouw initiatief toevoegt. Tegelijkertijd kun je laten

weten wat je nodig hebt om dit nog beter te kunnen doen, en wellicht partners vinden die je daarbij kunnen helpen. Jij beheert zelf de informatie die uiteindelijk zichtbaar wordt. Verder kun je in de MAEXchange zien hoe vergelijkbare initiatieven het doen. Je kunt gemakkelijk met ze in contact komen, bijvoorbeeld om uit te zoeken hoe jullie elkaar kunnen versterken.

• Voor overheden, fondsen, bedrijven en kennisinstellingen: de MAEXchange maakt een tot nu toe onoverzichtelijke sector van maatschappelijke initiatieven transparant. Via de MAEXchange vind je initiatieven die bij jouw criteria voor samenwerking of ondersteuning passen.

• Voor inwoners van een gemeente/bewoners van een buurt: via de MAEXchange kun je kijken wat er bij jou in de gemeente/wijk allemaal speelt en waar je een bijdrage aan kunt leveren, bijvoorbeeld als vrijwilliger.

Ben je erg goed geholpen door een initiatief of juist helemaal niet? Deel je ervaring!

Meer informatie: www.krachtinnl.nl www.maexchange.nl

UdTMAGAZINE

23

Inkomsten 25% 30 23% 28 19% 29 14% 27 13% 29 11% 28

Gemiddeld aandeel in inkomsten (%) Aantal initiatieven

32 initiatieven bereiken in totaal 13,5 duizend Nederlanders gemiddeld 220 per initiatief mediaan 85 per initiatief

032 initiatieven

Behoeften Media aandacht (22) Geld (16) Partners (12) Materialen (11) Vrijwilligers (11) Onderzoek (7) Werkplek/werkruimte (7) * Thema top 5 Sociale Cohesie (12) Duurzaamheid & Energie (10) Leefbaarheid (9) Netwerk/Platform (9) Wijkontwikkeling (8) * * De getallen verwijzen naar het aantal keren dat deze onderwerpen zijn genoemd.

Het waardeweb toont hoe de initiatieven effect hebben op het welzijn van hun doelgroep en de omgeving t.o.v. de andere welzijnswaarden. Waarden in de bovenste helft van het web richten zich gemiddeld meer op primaire levensbehoeften, waarden in de onderste helft zijn meer secundair.

Waarden aan de linkerkant richten zich meer op het individu, waar de rechterkant meer waarde voor de gemeenschap toont.

levensonderhoud

(sociale) veiligheid

zelfredzaamheid

ontwikkeling

Doelgroep

Omgeving

samenwerken aan een betere omgeving (participatie)

vrijetijdsbesteding

slim gebruik (duurzaamheid)

24

UdTMAGAZINE

sociale cohesie

OP WEG NAAR SUCCES

5

Eer stra .Visi teg est g wa iebel t je w oed ang ilt e nade actie Da rijk nk nm nke be u n bep trekk n je d voord et w ie, over a en ale e de t is juis je b en n. en He t re ergie Als je same te me egint . sul nse ne taa en pa dan o e In het woordenboek ver n go n erb t: E ssi ij en e he gaat ede staat succes omschreven aan ges t m t o laa eest t actie pak als ‘het slagen van een gde effe ,k opz ctief un je opzet’ en ‘gunstige et! inze tte 4. F afloop’. Maar wat maakt n. aci E lk i lite bij de initiatieven van n ren iti ste uni atief inwoners nou dat de d v n Inm raa e ov g. S i g plannen een succes t om erhe uit ddels oms id inw k a worden. Uit alle van one is er e an de nder e con de be rs, ra en gr overh kenn initiatieven die o a h e t i Ko acten oefte dsled ep ‘ve id da s of o me hoogleraar a e n r nd legge van h n en bind rbij h derhei e e j a n e a d rs’. t in mb transitiekunde lpe en hel . Heb ar kr ijge het i itiatie tenar Besta n. p j e e Jan Rotmans n? n Ma een v n de v itiati f kan en. O ande p raa e e il d e r tegenkwam, bin f ver en ve basi gw an d s d n r aar 3. G er ers aar bre binde zag hij 5 bij m u o den n e e ede r Sta aar en ve er be gen. a succescom ken rbi gro t het det i oek nde e d mu factoren. rk com p me nitiati om n a i e n cat st@ n f? zijn muni sen. ude De Maak ie cat a n l nk .nl. iem init het vee n i i l we atiefn com ddele a over dan b ten mu eke e nd wie ? M mer n e geb icatie ze m je w nd bij ail ilt b e je v een m r e rag uik va idde nsen len geb reike grote en nk n r dan opg 2. Z unt rui ken en w e e m n a z a e ake et w ar .

Bre kel l I ude n. W i aar n Ud ke er ng ra jkhe n en i je a lj ard n g i eto e hier als wa eld no dvoor d & p eko n o wa ard rofe ms ver m ran neer dig? I s s t e d e d @u sio beg voor oet. D het g n voo den er nal wa r e int, e . z h n i e am ar te et l. ld nad k enk an n den k e voo enlij initia it k a o t en, rt e ief d s in dan erha t ene gang doel bes nd ve rgie. ! Vee bek beeld en liss l e D e en l vaar it goe ‘gedo d? Sp n reg 1.E ove e el z t op r d ’o ee o rd De nerg e a lever rgani m on k af w e. Is ie & me t ser e anp de e en breke ie wa ak, n. He gro ste in pas t v nde oo dan t mo bij n beg tto l rdat j teg d? D itiatie sie in e ij a e v inn se suc nslag t gee en on itiat en’ kt ‘ee echt i ft e . rst vol efn c tsta e n har esse n of bep ergie an va eme n te den .D nu ro rs . erk enn eving e kun it pas .B sie en. st i el . s Da t ge angri om d Komt jk it h eft we is om vast et ini tiat er t e h ene de k lein oude ief va rgi n n ee e n d , tus , ook sen ek rac t ht o ijdmt UdTMAGAZINE e

25

WHAT’S NEXT? “Programmeren heeft de toekomst” Onze toekomst zal voor een groot deel digitaal, geautomatiseerd en gerobotiseerd zijn.

Programmeren zal dan ook net zo belangrijk worden als lezen en schrijven. Scholen laten dat liggen, wij spelen daar met de Coderdojo op in.

“De overheid zit in transitie naar een faciliterende rol”

Ad Hartman, oprichter Coderdojo-Uden

“Winkels met FairTrade producten letterlijk op de kaart zetten” Wij proberen om van Uden een echte FairTrade gemeente te maken. Een van de dingen die we daarvoor bedacht hebben is de ‘Eerlijke winkelroute Uden’: een handig uitvouwbaar plattegrondje op creditcardformaat. Er staan nu ruim 20 winkels op waar FairTrade producten te koop zijn maar de bedoeling is natuurlijk dat straks zo veel mogelijk winkels het verdienen om letterlijk op de kaart te worden gezet.

“Dit idee is zo mooi, het moet gewoon lukken” Ik ontmoette twee dames die een andere woonvorm op willen zetten voor zichzelf en voor andere mensen die niet in een regulier verzorgingshuis willen wonen. Ze hebben een heel mooi plan maar kunnen het niet alleen. Ik vind dit idee van “Toekomst Bestendig Wonen” zo mooi dat ik hier heel graag aan mee wil helpen.

Roselinde van Ravestein, verbinder en toegepast Gerontoloog

26

UdTMAGAZINE

Genoveef Lucassen, verbinder en standhouder voor “Uden FairTrade”

“Het inspireerde mij heel erg” “Ik sta op deze manifestatie omdat ik pas lid ben geworden van de Misfits. In Odiliapeel werken heel veel mensen gewoon ’in een normale baan’ [red.] Maar wij zijn allemaal mensen met een droom waar we gewoon voor willen gaan. Ik geef al langer dramalessen maar ben nu sinds een week ingeschreven al ZZP´er. De Misfits kwamen de hele tijd voorbij op internet en dat inspireerde mij heel erg.”

Roelie van Son, dramadocente

Jij kunt het verschil maken De G1000-de-volgende-stap bijeenkomst op 2 november was een succes.

Maar er was ook kritiek: het aantal aanwezigen was uiteindelijk maar een klein deel van alle inwoners van onze mooie gemeente. Dus ook nu kwam weer de vraag op: wat kunnen we doen om meer mensen te betrekken?

Iedereen is het eens met de stelling dat je als inwoner moet kunnen meebeslissen over gemeentelijk beleid. Maar toen er via de G1000 gelegenheid was zelf ideeën aan te dragen, bleek maar een beperkt aantal mensen daartoe bereid. Het blijkt lastig om mensen te motiveren mee te komen denken over de precieze aanpak en vooral: om mee te komen dóen bij de verdere ontwikkeling en uitvoering van goede ideeën!

Tips voor vervolg

Wat houd je tegen? En wat kunnen we doen om ervoor te zorgen dat jij de volgende keer ook meedoet? Die vragen stelden we tijdens de bijeenkomst en na afloop aan een paar mensen die er niet bij waren. Dit waren hun tips: Ga minder zenden, ga in gesprek (en laat dat zien, ook online!). Zoek je criticasters op.

Laat mensen aan het woord die nu nog niet bij G1000 zijn aangesloten: op de site, in het magazine en bevraag ze op de sociale media.

Ga G1000 presenteren bij business netwerkclubs, service clubs, scholen enz.

Voor een volgend evenement: begin eerder met aankondigen (uitnodiging herhalen!)

• maak het programma ook interessant voor jongeren, bijvoorbeeld door de combinatie met goede live muziek • kies een laagdrempeliger locatie, zodat het evenement toegankelijker voelt voor groepen die niet eerder in zicht waren • vraag jongerenorganisaties persoonlijk om een bijdrage te leveren, bijv. in de vorm van een debat •

Heb jij ideeën hoe we meer mensen kunnen betrekken bij Udenaar de Toekomst of de G1000? Laat het ons weten via de website, onze Facebookpagina of Twitter!

Ga bewust op zoek naar communities die je normaal niet ontmoet, naar de ‘unusual suspects’, zoals kerkgenootschappen, sportverenigingen, culturele organisaties e.d.

UdTMAGAZINE

27

Ideeën worden inititieven

28

2011

2012

2013

Presentatie visie Udenaar de toekomst Samen met betrokken inwoners, ondernemers en raadsleden is een visie richting 2020 vastgesteld, Udenaar de toekomst.

De pijlers van de visie zijn de 4 G’s: groen, gezond, gastvrij en gezellig.

De visie komt tot leven Een groep betrokken inwoners, ondernemers, raadsleden en ambtenaren gaan aan de slag met concrete initiatieven om de visie tot leven te brengen.

Het gaat over anders denken, maar ook anders doen. De groep gaat vol passie aan de slag: de Passiegroep ontstaat. Het symbool voor Udenaar de toekomst wordt een boompje.

De boom groeit De ideeën worden werkelijkheid: het Repair Café is op gericht, D’n Hof van de toekomst is aangelegd, digitaal systeem voor burenhulp SamSam gaat draaien. Als symbool wordt op de Markt in Uden een nieuwe boom – het Prilleke - geplant onder het mom van ‘vooruit naar vroeger’.

UdTMAGAZINE

Udenaar de Toekomst 2.0

De volgende stap In Uden zijn twee platforms bezig met burgerinitiatieven en nieuwe democratie; Udenaar de toekomst en de G1000. Ze werken al veel samen, maar voor inwoners is het niet altijd duidelijk waar ze moeten zijn. We zetten nu de volgende stap en gaan samen door in één platform onder de naam Udenaar de toekomst.

Aandacht is er voor meer duidelijkheid creëren, beter en meer communiceren, structuur aanbrengen en de beweging groter maken. Ook zijn er plannen voor een lokaal fonds. Het Kantelhuis is de plek waar uw burgerinitiatief een start kan maken. Daar vindt u een gratis plek om te vergaderen, gelijkgestemden, kennis en inspiratie!

2014

2015

2016

Kunstmest Om de boom verder te laten groeien, is het belangrijk dat meer inwoners meedoen.

Een zogenaamde G1000 wordt georganiseerd om een nieuwe impuls te geven aan Udenaar de toekomst. 400 Inwoners doen mee en 10 nieuwe ideeën worden geadopteerd. Vanuit de G1000 gaan werkgroepen aan de slag om ze uit te werken.

Verbinden De G1000 en Udenaar de toekomst groeien steeds verder naar elkaar toe. Een kernteam staat op, om de initiatiefnemers te helpen waar ze kunnen. Zij krijgen een vaste plek: het Kantelhuis aan de Markt in Uden. In november volgt een nieuwe G1000 in Markant. Vele initiatieven presenteren zich en maken met elkaar kennis. Uden is volop in beweging! Maar het loopt soms nog wat langs elkaar heen. Daarom is er een groep Verbinders die letterlijk mensen en initiatieven aan elkaar verbindt en verder helpt.

Volle bloei In 2016 komt Udenaar de toekomst tot volle bloei! Udenaar de toekomst 2.0. Het symbool van het boompje wordt voortaan ook door G1000 gebruikt, om zo duidelijker te kunnen zijn naar inwoners.

Heeft u een idee of initiatief?

Laat het ons weten, misschien kunnen wij u ook verder helpen.

UdTMAGAZINE

29

DNA VAN

30

UdTMAGAZINE

DE UDENAAR We spreken in G1000-verband steeds over ‘dé Udenaar’, maar over wie hebben we het dan eigenlijk? Wat zijn nou typische kenmerken en karaktertrekken van de inwoners van Uden?

We zetten ze nog eens voor u op een rijtje, zoals de Udenaren dat zelf deden tijdens het visie-traject Udenaar de Toekomst.

De belangrijkste kwaliteiten van Uden zijn haar centrale ligging en de goede bereikbaarheid. De gemeente heeft een onderscheidende positie in de regio en een hoog voorzieningenniveau met regionale trekkers. Er zijn woonmilieus met veel ruimte en groen en er is een groot en sterk netwerk van midden- en kleinbedrijf. Het is er groen en gezellig.

De belangrijkste kwaliteiten van de Udenaar van nu zijn de open mentaliteit, gemoedelijkheid en gastvrijheid. De Udenaar is tolerant, innovatief en creatief; hij toont daadkracht, is multicultureel ingesteld en eigenzinnig.

De gemiddelde Udenaar is trots op het ‘Udense eigene’ en wil dat dat behouden blijft. Hij wacht niet lijdzaam op wat er komt, maar speelt actief in op wat er gebeurt in zijn omgeving. Hij kiest bewust voor samenwerking en ontmoeten.

UdTMAGAZINE

31

Sponsoren

&Beeld

W E B D E S I G N | W E B S O F T WA R E | I N T E R N E T M A R K E T I N G

32

UdTMAGAZINE

Financiën Inkomsten:

2015

Uitgaven:

2015

Bijdrage vanuit gemeenteraad Bijdrage coöperatie “Udenaar de toekomst” Bijdrage Provincie Noord-Brabant (techniek/audio/Repair Café) Bijdrage Ministerie BZK (dagvoorzitter en MAEX) Bijdrage sponsor 1 (Jan Rotmans lezing bibliotheek) Bijdrage sponsor 2 (doe-democratie / evenementenhal) Bijdrage sponsor 3 (Repair Café Nederland) Bijdrage campagne/communicatie/techniek Totaal:

Kosten theater Markant (overig) Kosten drank (367 x € 2,30 excl.)

Kosten catering Kosten techniek/geluid Markant (Provincie) Inhuur spreker Jan Rotmans (door bibliotheek) Inhuur dagvoorzitter Paul Suykerbuik (door BZK) Inhuur workshop MAEX-index (door BZK) Diverse kleine posten Kosten evenementenhal (stands, materialen) Kosten communicatie/campagne/techniek Totaal:

€ 7500,€ 500,€ 3236,€ 2000,€ 1500,€€ 250,€ 1000,€15.986,-

€ 3951,21 € 1021,36 € 864,50 € 3236,€ 1500,€ 1000,€ 1000,€ 424,64 € 1360,55 € 1450,€ 15.808,26

Het voordeel van € 177,74 wordt in mindering gebracht op de bijdrage van Udenaar de Toekomst

UdTMAGAZINE

33

34

UdTMAGAZINE

Wat delen we met elkaar?

Het jaarthema van de bibliotheek is in 2016 ‘Wat delen we met elkaar?’

Een vraag die we op verschillende manieren en plekken aan u voor zullen leggen.

Een vraag na het vorige jaarthema.

Toen we overal mensen zagen die bezig waren met ‘Oefenen in een andere tijd’.

Een trend die zich de komende jaren ongetwijfeld zal doorzetten. Waarom?

Omdat het nodig is. En het weinig zin heeft op ‘Den Haag’ of andere machtscentra te wachten. Vaak begrijpt men daar nog niet dat de maatschappij aan het kantelen is.

Klaar voor de 21e eeuw

Steeds nadrukkelijker zal zich de vraag opdringen of we niet vaker samen op moeten trekken. Om samen die veranderingen te gaan realiseren. Terugkomen op dat te ver doorgeslagen ik-gedoe. Terughalen van ‘zaken’ en ‘dingen’ die ‘ons’ de afgelopen decennia zijn ontvallen.

Diensten die in de schoot zijn gevallen van uiteenlopende bedrijven, organisaties en instellingen.

Waar we geen grip meer op hebben. Die prediken het goed met ons voor te hebben, maar zich in de praktijk vaak zeer anders opstellen. Anoniem, bureaucratisch, technocratisch, onvindbaar.

Het nieuwe delen

Dat nieuwe delen heeft ook te maken met het besef dat we niet alles weten. Dat er mensen rondlopen die om uiteenlopende redenen op een bepaald gebied domweg meer weten. ‘Iets’ beter kunnen. Vakmensen aan wie we ons tot op een bepaalde hoogte kunnen of moeten overgeven. Op dinsdag 19 januari a.s. spraken in theater Markant hoogleraar klinische psychologie en psychoanalyse Paul Verhaeghe en sociologe Christien Brinkgreve juist hierover. De bibliotheek brengt: ‘ Een ander verhaal over autoriteit en gezag’ als het eerste kantelcollege van 2016. Wil je dit thema blijven volgen? Kijk dan op http://kantelcolleges.blogspot.nl/.

Dit waren de vrijwilligers Eduard Bakermans Corine de Sterke Marius van Genugten Hetty van Lemmen Robbert-Jan van Lemmen Ton Segers Jos Wijdeven Don Freijters Wilbert Willems Henk Peeters Luc van Lemmen Ninette Willemsen Angelique Vriends Gabri Raaijmakers Annemarie Ruis Piet vd Bungelaar Hennie Biemans Ilse Lucassen Bettine van de Wijngaard Suzan van Tiel Ineke de Wild Claus van Heesch Chantal Schoen Paul Suijkerbuik Rene Jetten Annie van Genugten Dominique Uitenbogaard Heleen Lithmaat Albert Hermes Nilgün Turkay Shirley de Koning Judith Vermeulen Inge Deckers Inge Smolders Gert de Goede Ad Hartman

UdTMAGAZINE

35

UDEN info@g1000uden.nl www.g1000uden.nl