Wat velen al vreesden, is werkelijkheid geworden. Een wolf heeft in het Friese gehucht Luxwispel waarschijnlijk een roofoverval gepleegd. De VIVO kruidenierswinkel aan de Grote Dierenbosstraat was het doelwit. De dader ging verkleed als oud vrouwtje, maar de winkelier, Monfer de M. (het slachtoffer wil niet met volledige naam in de krant, red) meent zeker te weten dat het een wolf betrof.
“Myn eagen binne net sa goed, mar ik bin der wis fan dat it in wolf wie”, laat de geschrokken Monfer weten. De dader droeg een rood kapje en dito jurk, maar: “Dêr stonk ik net yn.” Aan de grote oren, ogen, neus en mond te zien leed het volgens de arme kruidenier geen twijfel dat de overvaller een wolf was.
De overval is volgens Monfer opnieuw een voorbeeld van de ongekende brutaliteit van de Canis Lupis, beter bekend als de wolf. De kruidenier staat niet alleen in zijn verhaal. Hij krijgt steun van zijn overburen, de vrijgezelle broers Ed en Willem B, die net als het slachtoffer uit oogpunt van privacy niet met volledige naam in de kolommen willen worden opgenomen.
De broers weten eveneens zeker dat de dader een wolf was. “Wy hawwe earder by de telefyzje jierren mei in wolf gearwurke. Leau my, ik werken in wolf fan ôfstân”, vertelt Willem. Waarop broer Ed aanvult. “Dat wie Bor, hy wie wat lawaaiich, mar fierder in poerbêste keardel.” Niet alle wolven zijn echter als Bor, weet Ed. “Der sitte mispunten by.”
De dader maakte alleen houdbare etenswaren buit, waaronder een partij hondenvoer die over datum was. “Ik soe it hjoed krekt fuortsmite, mar dat hoecht dus net mear. Ik hoopje dat er alles opfret en flink yn’e skiterij rekket”, aldus de boze winkelier.
Luxwispeler Lowieke de Vos vindt dat er te snel wordt geoordeeld. “Der moat earst bewiis komme. Ik bin ek faak ûnterjochte fan allerhanne saken beskuldige. Foardatst it witst hast in minne namme dêr’tst net wer fan ôfkomst.”
Gurbe van der Woude, redacteur GrootSa!
LEKKER LEZEN
6. FRANK TERPSTRA, MOLENAAR MET EEN VISIE
14. FACE TO FACE MET KUNSTENARES TRUUS VAN DALSEM UIT HEMRIK
17-21. NIEUWS VAN GEMEENTE OPSTERLAND ALGEMEEN
SPORT
33. OUD-PROFVOETBALLER ANDRÉ VAN TUINEN ZET ZICH IN VOOR V.V. BAKKEVEEN
34. JUBILEUMDUEL SC HEERENVEEN IN 30-JARIG ABE LENSTRA STADION
ACTUEEL
28. AFKALVEND WINKELBESTAND IN URETERP
CULTUUR & UITGAAN
24. VINCENT TIMMER VAN MINECRAFT NAAR MILJOENEN VERDIENEN
GEZOND & FIT
37. SAMEN WANDELEN IN BAKKEVEEN: “JE BINNE DER EFKES ÚT”
44-45. AGENDA EN UITGELICHT
Wil jij bepalend zijn voor het nieuws in jou regio? Meld je dan hier aan voor het lezerspanel.
In de regio
Open Huis Ronald McDonaldhuis
BEETSTERZWAAG – Het Ronald McDonald vakantiehuis en Manege Onder de Linde in Beetsterzwaag openen zaterdag 8 maart gezamenlijk van 10.00 tot 12.00 uur hun deuren voor een Open Huis. Vrijwilligers laten het reilen en zeilen in het aangepaste vakantiehuis zien.
In Beetsterzwaag staat een van de drie aangepaste vakantiehuizen van het Ronald McDonald Kinderfonds. Hier vieren kinderen die extra zorg nodig hebben en hun families onbeperkt vakantie. Want als je kind langdurig ziek is of een beperking heeft, dan vraagt dat veel van een gezin. In de vakantiehuizen kunnen deze families weer even tot elkaar te komen. De vakantiehuizen ontvangen geen subsidie en functioneren dankzij sponsors, donaties en de inzet van vrijwilligers. Manege Onder de Linde opent tegelijkertijd de deuren voor een rondleiding en een eerste kennismaking met de paarden. Hier is te zien dat paardrijden voor vrijwel iedereen – met of zonder beperking –mogelijk is.
Verkeerstheaterquiz in Ureterp
URETERP – Hoe zit het ook alweer in het verkeer? Die vraag staat centraal tijdens de verkeerstheaterquiz op dinsdag 1 april (10.00 tot 11.30 uur) tijdens het ontmoetingsmoment Samen@Ureterp in De Wier in Ureterp,
Onder het genot van een kopje koffie of thee en wat lekkers wordt samen in een team door middel van een theatrale quiz de verkeersgeschiedenis doorlopen. Ook komen alle huidige verkeersregels voorbij en is er bijvoorbeeld aandacht voor alcohol- en medicijngebruik in het verkeer. Het team met de meeste punten wint een leuke prijs. Deelname is gratis.
Juf Matty zwaait na 46 jaar af
LIPPENHUIZEN – Juf Matty Jongstra (67) stond vorige week donderdag, na 46 jaar in het onderwijs te hebben gewerkt, voor de laatste keer voor de klas. De directeur van OBS De Flecht in Lippenhuizen volgde in haar jeugd haar hart en heeft nooit spijt gehad van haar beslissing onderwijzeres te worden.
“Der hat altyd in ûnderwizer yn my skûle”, vertelt Matty. Als jong meisje was ‘juf’ worden haar droom en die heeft de in Donkerbroek geboren en Grou getogen Matty Jongstra gevolgd. Op 1 juni 1979, als 21-jarige, stond Matty voor het eerst voor de klas aan de Master Wielsma Skoalle in Grou. Ze bleef er 27 jaar om in 2006 directeur te worden van OBS De Flecht in Lippenhuizen. Haar begintijd als lerares is volgens Matty niet te vergelijken met het huidige onderwijs.
“Mei de opfieding hoegdest dy net te bemuoien. Dat wie in saak foar thús.” Het takenpakket is bovendien breder geworden; onderwerpen als voeding, beweging en burgerschap, werden vroeger niet in de klas behandeld. “It wie taal, lêzen, rekkenjen, nuttige hânwurksumheden foar de famkes en rekkenjen foar de jonges, sa binne wy begûn”, weet Matty nog. “Der wiene in pear haadfakken. De bern moasten foaral sa gau mooglik lêzen leare. Lêzen wie de basis. En dan wiene
der noch in pear byfakken. Alles gie neffens in fêst programma. Ymprovisearje wie der net by.” Ook de leerlingen veranderden, ze werden mondiger en kritischer. Het is beter zo, vindt Matty. Ze probeerde kinderen altijd te stimuleren om zich te ontwikkelen. De scheidend directrice had altijd oog voor leerlingen die een extra steuntje in de rug konden gebruiken. “Ik wie in sosjale juf en letter ek in sosjale direkteur. As bern ûnrjocht oandien waarden, dan stipe ik harren om fernimme te litten dat der op skoalle altyd ien wie dy’t oan harren tocht.”
Voorleeskampioen Emma
Oprop foar Fryske gedichten
DE GORDYK – Utjouwerij Frysk en Frij organisearret ein dit jier in grutte manifestaasje en sympoasium oer it tema ‘Fier dyn frije taal’. Dan wurdt ek in earste eksemplaar fan in dichtbundel oerlange oan Arno Brok, kommissaris fan de Kening yn Fryslân.
Eltsenien kin meidwaan oan it poëzyprojekt troch it skriuwen fan in gedicht. Dit kin yn it Frysk, mar ek yn in streektaal, bygelyks it Bildts of it Stellingwerfs. Foar minderheidstalen en lytse talen is ek romte. Skoalbern kinne ek meidwaan. Iennichste betingst: it moat oer it tema ‘taal’ gean. Dichter Tsead Bruinja fersoarget de ynlieding fan de bondel. De organisaasje ropt op om gedichten yn te stjoeren. Dat kin foar 1 juny op post@frysk-en-frij.nl.
URETERP – Emma de Haan van basisschool De Opdracht in Ureterp is de nieuwe Opsterlandse voorleeskampioen. Aan de finale in de bibliotheek deden negen leerlingen van deelnemende Opsterlandse scholen mee. Emma mag Opsterland vertegenwoordigen op de provinciale finale van de voorleeswedstrijden die ook in Gorredijk wordt gehouden.
Iedere kandidaat las een fragment voor uit een zelfgekozen boek. Wethouder Libbe de Vries, berneboeke-ambassadeur Tialda Hoogeveen en gepensioneerd bibliothecaris Piet Obbema, samen de jury, keken naar uitspraak, verstaanbaarheid en tempo. Ook het contact van de voorlezer met het publiek was belangrijk. Winnares Emma de Haan las een fragment voor uit het boek ‘De wraak van Knor’ van Tosca Menten. De jury vond dat zij zich goed had ingeleefd, waardoor ze kalm, met goede inzet van stemmen bij de dialogen en in een prettig tempo voorlas. Dit maakte het prettig om naar te luisteren.
Grannies bouwen huizen in Oeganda
TIJNJE – De elf Friese vrouwen in de organisatie Grannies2GranniesFriesland hebben vorig jaar in Oeganda opnieuw 45 huisjes laten bouwen voor de oma’s daar. In de dertien jaar dat de organisatie nu bestaat zijn 370 woningen gebouwd voor de grannies die verantwoordelijk zijn voor de opvoeding van hun kleinkinderen.
De hulpverlening gaat inmiddels veel verder dan huisvesting. Zo gaan 165 kleinkinderen gesponsord naar school. Dat betekent dat hun schoolgeld wordt betaald, en ze een schooluniform, schoenen en lesmiddelen krijgen. Ook krijgen deze kinderen een beker pap in de ochtendpauze en een warme maaltijd tussen de middag. Verder bestaat de steun uit het beschikbaar stellen van kookapparatuur en uitwasbaar maandverband. Ook wordt gewerkt aan een sport- en een tuinproject.
Graffiti voor toneeldecor
BEETSTERZWAAG – De leerlingen van School Lyndensteyn en School De Finne in Beetsterzwaag hebben samen het decor van een toneelstuk van Fryske Krite De Sweach van graffiti voorzien.
Het toneelstuk ‘In kring fan in ring’ speelt zich af op een verlaten deel onder een treinstation. Een plek waar daklozen en zwervers leven. Daar past volgens regisseur Jan Smit een decor met graffiti prima bij. Omdat hij wist dat kinderen van De Finne les hebben gehad van een kunstenaar in het maken van graffiti leek het hem leuk de kinderen te vragen. Op het
Wrotterspôle zoekt tuinders
GORREDIJK – Tuindersvereniging De Wrotterspôle in Gorredijk zoekt nog tuinders voor een aantal tuinen. De beschikbare tuinen variëren in omvang van vijftig tot honderd vierkante meter, een grotere tuin is ook mogelijk.
In overleg is volgens het bestuur te bepalen hoe groot de tuin wordt. Het is ook mogelijk eerst met een kleine tuin te beginnen en als het bevalt op te schalen naar een grotere tuin. Volgens het bestuur is het nu, met het voorjaar voor de deur, een goed moment om in te stappen en te starten met het verbouwen van eigen groenten, fruit of kruiden of het aanleggen van een bloementuin. Liefhebbers kunnen zich melden bij Elly Hoornveld: 06 -1005 7685. Meer informatie is te vinden op www.wrotterspole.nl.
idee om dit samen met de kinderen van School Lyndensteyn te organiseren, reageerde iedereen enthousiast. De leerlingen vonden het volgens Smit wel spannend. Valide en wat mindervalide kinderen die elkaar niet kennen en dan samen wat maken. “Maar het ging geweldig. In no time werden leuke kunstzinnige ideeën uitgewisseld”, aldus Smit.
Het resultaat is te zien in de drie voorstellingen die in De Buorskip worden gegeven op 8 en 15 maart (beide om 20.00 uur). Op 9 maart is er een matineevoorstelling om 15.00 uur. Kaarten: bij Drogisterij Ans en aan de zaal.
Bouw Aldi officieel gestart
GORREDIJK – De aannemer is al een paar weken volop aan de gang, maar afgelopen donderdag 27 februari boorde wethouder Marcel van Opzeeland officieel de eerste paal in de grond van de nieuwe Aldi-supermarkt aan de Hoofdstraat in Gorredijk.
De bouw van de Aldi supermarkt is met recht een project van de lange adem. De eerste gesprekken over een nieuwe locatie voor de supermarkt werden met wethouder Piet van Dijk gevoerd en we zijn inmiddels al een paar wethouders verder. Gezien de bewoning in de omgeving wordt er voor de bouw niet geheid, maar de 199 heipalen worden geboord en dan vol gegoten met beton. Als alles volgens planning verloopt, dan opent de nieuwe Aldi in Gorredijk in week 48 van dit jaar de deuren, net op tijd voor de drukke decembermaand.
De huidige Aldi Gorredijk aan de Schoolstraat voldoet niet meer aan de eisen van nu. Bovendien liet het parkeren te wensen over. Verbouwen en uitbreiden op deze plaats was voor Aldi geen optie en dus is gezocht naar een alternatieve locatie in het centrum. Wethouder Marcel van Opzeeland is trots op het doorlopen proces: “Het was een zorgvuldig traject waarbij Aldi, de gemeente Opsterland en de omgeving intensief hebben samengewerkt. Dat heeft uiteindelijk geleid tot een breed gedragen plan.”
Bijeenkomst Schrijftolken in Drachten
DRACHTEN – Op vrijdagmiddag 7 februari (van 14.00 tot 16.00 uur) organiseert hoormij-nvvs een bijeenkomst over schrijftolken. Een schrijftolk is een hulpmiddel in de communicatie, waardoor slechthorenden weer moeiteloos gesprekken kunnen volgen.
Een schrijftolk typt alles wat er gezegd wordt. Buiten het gesproken gedeelte geeft de schrijftolk ook informatie aan zoals lachen, nuances in de stem, stemverheffingen en belangrijke omgevingsgeluiden zolang het gesprek hiertoe de mogelijkheid laat. Aanwezigen op de bijeenkomst krijgen uitleg over wat een schrijftolk is en waarvoor mensen met een gehoorprobleem een schrijftolk kunnen gebruiken.
Ook is er informatie over de kosten en vergoedingen. Mensen die al gebruik maken van een schrijftolk worden uitgenodigd om hun ervaringen met anderen te delen. De bijeenkomst wordt gehouden in zorglocatie Neibertilla, Burgemeester Wuiteweg 140B, Drachten. Ringleiding en schrijftolk zijn aanwezig. Aanmelden kan via stichtinghoormij.nl of bij Kees Roeleveld op 06-14787702.
70 jaar getrouwd
GORREDIJK – Lolke en Froukje van der Hoef hadden 3 maart jongstleden een speciaal feestje. Zij vierden hun 70-jarig huwelijksfeest in Oranjewoud, waar ook burgemeester Andries Bouwman van de gemeente Opsterland hen kwam feliciteren.
Het echtpaar Van der Hoef, beiden 91 jaar oud, is in Gorredijk en omgeving bekend vanwege hun in 1968 overgenomen sport- en lederwinkel aan de Hoofdstraat. Ze hadden toen al een zadel- en zeilmakerij in de Nieuwstraat. Later werd Lolke van der Hoef ook actief in zonwering, hij bleef tot op hoge leeftijd werkzaam.
De winkel is later overgenomen door zoon Tinus en zijn vrouw Jannie en sloot in 2022. Lolke en Froukje van der Hoef hebben twee zoons en vijf kleinkinderen. Mevrouw Van der Hoef woont sinds kort in Anna Schotanus in Heerenveen, mijnheer Van der Hoef woont nog steeds aan de Nieuwstraat.
COLUMN
Door de schaarste op de woningmarkt komt het nog regelmatig voor dat belangstellenden 'moeten' overbieden om een woning te kunnen bemachtigen. De concurrentie is soms enorm. Als makelaar proberen we dat proces in goede banen te leiden. De afgelopen weken was het weer een paar keer flink raak: tientallen kijkers bij meerdere woningen.
Dan weet ik al dat we veel mensen teleur moeten stellen, er is maar één iemand die de woning kan kopen. De anderen balen als een stekker. Heel begrijpelijk, natuurlijk en een logische reactie. Soms worden bieders echt boos en wordt het persoonlijk gemaakt richting de verkoper en de makelaar. Met als uitgangspunt dat het niet eerlijk gegaan zou zijn. Gelukkig is er sinds twee jaar het biedlogboek. Dat wil zeggen dat iedere bieder na afloop kan opvragen wat zich precies heeft afgespeeld en welke biedingen zijn uitgebracht. Daarmee is het proces transparant geworden. Desondanks verandert dat niet altijd het gevoel van de bieders. Sommigen gaan er bijvoorbeeld vanuit dat de hoogste bieder altijd de koper zal worden. Dat is echter niet verplicht. De verkoper mag zelf weten aan wie de woning gegund wordt. Daarbij mogen ook andere aspecten meewegen. Dat kunnen dingen zijn als de gewenste overdrachtsdatum, het wel of niet hanteren van ontbindende voorwaarden en ook de gunfactor mag een rol spelen. Het is dus zeker niet alleen de prijs die allesbepalend is.
We kunnen niet iedereen een woning garanderen, maar wel een kans en een eerlijk proces. Heb je geboden op een woning? Vraag dan gerust het biedlogboek op, dat kan verhelderend en leerzaam zijn.
TERPSTRA HEEFT EEN BREDE BLIK OP HET BEHOUD VAN ERFGOED
Een molenaar met een visie
Hij is al 35 jaar betrokken bij de Grevensmolen in Vegelinsoord, maar de passie van Frank Terpstra uit Beetsterzwaag voor molens gaat veel verder. Hij draagt zijn eigen visie op dit specifieke erfgoed overal uit, pleit voor meer aandacht voor het brede verhaal van de molens in de omgeving en bindt de strijd aan met de commerciële adviseurs. “Er gaan jaarlijks miljoenen euro’s om in de molenwereld, maar er blijft veel te veel hangen bij adviseurs die zichzelf in stand houden.”
DDirect na de bebouwde kom van Vegelinsoord duikt een draaiende molen op aan de horizon. De laatste zaterdagochtend van februari is wat miezerig, maar heeft ook een mooie wind om de Grevensmolen een paar maaluren te laten maken. Een zwarte streep aan de slootkant laat duidelijk zien dat alles gaat zoals het moet. Het waterpeil in de poldersloot is gedaald, het water is geloosd op het Deel, de vaart aan de rand van de Haskerveenpolder.
Totale molenbehoud
Dat de molen uit 1860 er nog staat is volgens Frank Terpstra te danken aan de bijzondere plek. Toen een stoomgemaal in 1917 het bemalen van de polder overnam, volgde voor de overige twee poldermolens de sloop. De Grevensmolen mocht blijven voor het bemalen van een klein stukje van de polder. “Dat was goedkoper dan dit ook over te laten aan het moderne gemaal. Het was de redding voor de molen”, vertelt Frank. “De bedstee in de molenaarswoning is later een keer opnieuw opgebouwd, verder is de molen nagenoeg volledig origineel. De molen heeft een gietijzeren bovenas, een stukje innovatie in die dagen. De traditionele houten bovenassen gingen door weersinvloeden maar zo’n 25 jaar mee; de gietijzeren as functioneert al 165 jaar.”
Het lijkt een detail, maar het is onderdeel van de cultuurhistorische waarde van de molen waarover Frank zo graag vertelt. Hij is een groot pleitbezorger van het totale molenbehoud en dat gaat verder dan de molen alleen. Daar horen ook het molenerf en eventuele bijgebouwen bij, en ook de plaats van de molen in de geschiedenis van de omgeving.
Rijksmonument
De Grevensmolen is gebouwd als poldermolen, bedoeld om de Haskerveenpolder te bemalen. Frank Terpstra: “In dit gebied van ruim drieduizend hectare was de turfwinning geen groot succes. Het was financieel altijd lastig, veel geld was er niet. Na de bouw van de eerste twee molens, kwam de derde molen daardoor pas acht jaar later. Eigenlijk was het bijzonder dat er nog windmolens werden gebouwd, want het kantelpunt van poldermolens naar stoomgemalen stond al bijna voor de deur.”
En net zo bijzonder is het dus dat de molen er nog steeds is. Veel andere Friese veenpoldermolens overleefden de technische vooruitgang niet. Na het verlies van haar belangrijke taak bleef de Grevensmolen lang eigendom van de gemeente Skarsterlân, later De Fryske Marren. Inmiddels is de molen
samen met andere rijksmonumenten in de gemeente overgegaan in een stichting.
Technische Universiteit
Frank Terpstra woont al jaren in Beetsterzwaag, maar groeide op in Scharnegoutum. “Molens hebben mij altijd gefascineerd. Tijdens vakanties wist ik als kind altijd overal al molens te vinden. Thuis bouwde ik ook molens. Op mijn zestiende vroeg molenaar Ane Dijkstra of ik een keer mee wilde naar een echte molen. Dat was mijn eerste kennismaking met de Grevensmolen.” We zijn inmiddels 34 jaar verder, en de molen in Vegelinsoord liet Frank Terpstra nooit meer los. Samen met Job Koehoorn uit Ureterp vormt hij er het vaste molenaarsduo.
Frank studeerde bouwkunde; het maken van iets, van A tot Z, heeft hem altijd geboeid. Na de lts kwam hij op de mts, waar hij stage liep bij een molenrestaurateur. Frank wilde verder en belandde uiteindelijk als student bouwkunde op de Technische Universiteit van Eindhoven. Anno 2025 werkt hij in het dagelijks leven al jaren bij een ingenieursbureau in Drachten.
VERGADERINGEN (ARRANGEMENT)
FEESTJES EN PARTIJEN (ARRANGEMENT)
SPORTEVENEMENTEN
Us Doarpshûs in Terwispel is een verrassende locatie en beschikt over een ruime (gratis) parkeergelegenheid.
Vraag vrijblijvend naar de mogelijkheden en prijzen: doarpshusterwispel@gmail.com
“De Laatste Eer Lippenhuizen” Vereniging voor begraven en cremeren Uitnodiging/Agenda
Jaarvergadering
Maandag 10 maart 2025 om 20:00 uur in It Kobunderhûs, Buorsterwyk 34 te Lippenhuizen
Agenda jaarvergadering 10 maart 2025
• Opening
• Notulen vergadering 5 maart 2024
• Mededelingen en ingekomen stukken
• Jaarverslagen penningmeester
• Verslag Kascommissie
• Bestuursverkiezing: Aftredend en herkiesbaar: Gjalt Mulder en Minne Wijbenga Tegenkandidaten kunnen zich melden bij een van de bestuursleden.
• Benoeming Kascommissie 2026
• Voorstel vaststelling vergoeding en contributie
• Rondvraag
• Sluiting
• Na de vergadering zal Erna Jansen, uitvaarleider, ons bijpraten over trends in de uitvaartwereld.
Een groot deel van Franks vrije tijd gaat op aan molens. En dat gaat verder dan alleen de Grevensmolen in Vegelinsoord.
Frank laat zich ook landelijk horen in de discussie over het behoud van molens als historisch erfgoed. “Het is natuurlijk een hele specifieke categorie. Het is een bouwwerk, maar tegelijkertijd ook een machine.” In het behoud van de molens spelen de molenaars volgens hem een cruciale rol. “De opleiding tot molenaar is geen doel op zich; de praktijkkennis van de molenaars is een middel in het behoud van het erfgoed.”
Friesland heeft haar eigen ‘Gild Fryske Mounders’, een molenaarsgilde dat afwijkt van de landelijke koers, waarin molenaars kennis moeten hebben van alle in het land aanwezige typen molens. Frank: “Dat is veel te veel. In Friesland concentreren we ons op onze eigen typen molens en technieken. Dat is veel praktischer en overzichtelijker. Een gediplomeerde molenaar kan die kennis later wel uitbreiden.” Gedetailleerde kennis van de eigen molen is ook arbotechnisch belangrijk. Het is en blijft bij een draaiende molen altijd opletten. Frank verhaalt over een huishoudster van de molenaar die in 1892 daadwerkelijk een klap van de molenwiek kreeg en dat met de dood moest bekopen. “Een voorval dat in de omgeving veel indruk maakte.”
Kennis verdelen
Friesland telt momenteel voldoende molenaars, maar Frank pleit voor landelijke invoering van het Friese model. Het ‘Gild Fryske Mounders’ viert dit jaar haar vijftigjarig jubileum en de discussie over de invoering van het Friese model bestaat net zo lang, óók al vijftig jaar. Frank: “Er moet van hogerhand nu eindelijk eens worden doorgepakt.” Hij is ervan overtuigd dat dit belangrijk is om ook in de toekomst voldoende molenaars te werven. “Het is belangrijk dat molenaars jong instappen en zo tientallen jaren ervaring kunnen opdoen en kennis kunnen opbouwen.”
Die kennis is in zijn ogen cruciaal in het behoud van het erfgoed. Het stoort hem dat veel molenkennis is geconcentreerd bij commerciële adviseurs die overal hun adviezen geven. “Die kennis hoort niet alleen bij hén te zitten. De toekomst van het erfgoed is afhankelijk van vakmensen die direct kunnen ingrijpen, die
de hand aan de ploeg hebben. Dat kan bijvoorbeeld door de kennis te verdelen over regionale erfgoedhuizen die direct en permanent verantwoordelijk zijn voor een aantal molens in samenwerking met de molenaars als dagelijkse beheerders. Er gaan jaarlijks miljoenen euro’s om in de molenwereld, maar er blijft veel te veel hangen bij adviseurs die zichzelf in stand houden.” Frank ergert zich bovendien blauw aan situaties waarin de adviseurs plannen opstellen voor stichtingen waarin ze zelf als bestuurslid of vaste adviseur van het bestuur over hun eigen
plannen en budgetten kunnen beslissen. “Ik vind dat dat niet kan.”
Molenerven vertellen het héle verhaal
In de molenwereld zet Frank Terpstra zich ook in voor aandacht voor de molenerven, een visie die links en rechts steeds meer landt. “Een molen is op veel plekken veel meer dan de molen zelf. Het is nodig om een soort landgoed-denken te hanteren. De omgeving met soms een molenaarswoning, pakhuizen of knechtenwoningen hoort daar ook bij. Dat ensemble vertelt het héle verhaal. De historische context met de bijgebouwen of zoals hier het verhaal van de polder, horen bij het erfgoedverhaal van de molen. Dat hele verhaal moet je vertellen om de aandacht voor het erfgoed te bewaren.”
‘Gestolde vroegere ontwikkelingen’
Het zal niet verbazen dat Frank ook een duidelijke opvatting over restauratiepro-
“Wij zijn het nageslacht inmiddels zelf”
jecten heeft. Hij noemt het erfgoed ‘gestolde vroegere ontwikkelingen’, inclusief de verschillende bouwfasen en gebruiksperioden. Met andere woorden: als een molen zich in 150 jaar heeft ontwikkeld, moet je de molen niet terug restaureren tot de situatie van 150 jaar geleden. “Dan vernietig je een deel van het verhaal.” Frank roert een voorbeeld aan van een molen die ooit is omgebouwd tot dieselgemaal en in 2007 weer is omgebouwd tot molen. “Dan vernietig je juist een stuk geschiedenis.” In diezelfde lijn heeft hij ook een eigen kijk op de molenromp van De Ulesprong bij Tijnje, de enige overgebleven molen in de gemeente Opsterland.
Bewaren voor het nageslacht
Frank: “Bij de opkomst van de moderne gemalen is deze molen voor sloop behouden, omdat de bewoner ook het nabij gelegen veer bediende. Dat de kop met de wieken van de molen verdween hoort bij de afbraakfase in de geschiedenis van de molens.” De watermolen bij De Ulesprong werd gebouwd in 1856, vlak aan de Nieuwe Vaart. Toen de poldermolens in 1911 weer werden gesloopt omdat ze geen dienst meer deden, werd van deze molen alleen de kap en het gevlucht, het wiekenkruis, verwijderd. Frank: “De molen staat nu langer zonder dan met kop. Dat moet je nu niet meer herstellen.” Hij ziet veel meer in het vertellen van het verhaal van deze molenromp in relatie tot de nabijgelegen veenpolders en het goed bewaarde elektrische Sudergemaal aan de overkant van de Nieuwe Vaart. “Bijzonder dat deze fasen in de geschiedenis van de bemaling van de veenpolders zo dicht bij elkaar staan. Daar kun je iets moois mee doen.”
“Er blijft te veel geld hangen bij commerciële adviseurs”
Frank Tersptra heeft dan ook niet zoveel met projecten waarin dorpen voor het mooie dorpsbeeld een nieuwe molen willen bouwen. “Ik vind het veel belangrijker dat het beschikbare geld naar het behoud van de twaalfhonderd historische molens gaat.” Hij noemt een voorbeeld in de Zaanstreek waar nieuwe molens in historische stijl worden gebouwd met als doel om energie op te wekken. “Een bedachte ontwikkeling”, noemt hij dat. Met de nog twaalfhonderd historische molens die ons land telt is er volgens Frank voldoende erfgoed over om het historische verhaal te vertellen en te bewaren voor het nageslacht. “Al zijn wij dat nageslacht inmiddels zelf.”
Grevensmolen, Vegelinsoord
De Grevensmolen (of Deelsmolen) in Vegelinsoord (Deelswâl 4) wordt in archiefstukken aangeduid als de ‘molen aan de Grevensvaart’. Enkele decennia later wordt de huidige naam gangbaar. De Grevensmolen is gebouwd in 1860 en maalvaardig. De molen is opgericht voor het bemalen van de Haskerveenpolder. De molen is speciaal voor het publiek geopend tijdens de Nationale Molendag (dit jaar op 11 en 12 mei) en op de Open Monumentendag (13 en 14 september). Publiek is ook welkom als de molen draait.
Reuzel hangt te drogen in de molen, wordt gebruikt als smeermiddel.
Een blik in de molenaarswoning
•
• In- en outdoor hondentrainingen
• Privé trainingen
• Sport & Spel fun training
• Indoor speelparadijs (Socialiseren onder begeleiding)
• Halverhuur
een omtrek van 10 km rond Gorredijk.
Kort zakelijk
Easyslim.nu helpt klanten op maat
Easyslim.nu helpt klanten in Zuidhorn, Roden en nu ook in Drachten om op maat af te vallen en spierkracht te behouden. “Gewicht zegt niet alles”, vertelt eigenaar Martha Strengholt. “Niet alleen zichtbaar vet, maar ook visceraal vet rond de organen wil je verminderen als het vetpercentage te hoog is. Daarom doen we uitgebreide body-analyses voor en tijdens de kuur.”
Elke klant krijgt een persoonlijk plan op basis van een intake. “Hoe vaak iemand komt, hangt af van het doel. Onze apparaten versterken spieren zonder inspanning. Boven de vijftig verlies je spierweefsel en verbrand je minder calorieën, dat proces kun je tegengaan met onze kuren.” Voeding speelt ook een rol; daarom worden er ook voedingsadviezen gegeven, passend bij iemands gewoontes. “Kleine aanpassingen maken al verschil, maar motivatie blijft belangrijk”, zegt Martha Strengholt. “De behandelingen zijn geschikt voor iedereen, van ouderen die kracht verliezen tot jongeren die niet van sporten houden. De meeste klanten zijn vrouwen boven de vijftig die merken dat afvallen lastiger wordt, maar ook mannen komen voor ondersteuning.” Voor meer informatie kijk op www.easyslim.nu
Tiid foar Skoft!
“Wat ite jim hjoed?” Het is een vaak gestelde vraag, zowel aan klanten als aan medewerkers. Daniëlle van Daans Drogisterij uit Gorredijk grapt: “Er wordt mij dagelijks gevraagd wat ik eten wil, maar uiteindelijk is het altijd weer een verrassing, omdat het toch iets anders is geworden dan wat ik voorstelde. Toen we elkaar leerden kennen woonde hij in Kampen en was werkzaam als chef-kok.”
Lekkerder leven door mindfulness
Lekkerder leven met meer rust en minder stress? Dan is mindfulness wellicht iets voor jou. In maart start Akkelien Hovinga van MindfulmetAkkelien uit Tijnje met een achtweekse mindfulnesstraining in Beetsterzwaag (Studio LikeYoga) en Wijnjewoude (Studio Vrijzicht). Eerst een voorproefje? Meld je dan aan voor de workshop Proeven van Mindfulness.
Deelnemers geven vaak aan dat ze na een training meer rust ervaren. Meer ruimte. Niet meer steeds ‘aan staan’. Vaker een tevreden gevoel hebben. Meer energie. Meer balans in werk en privé. Minder stress. Beter om kunnen gaan met wat het leven brengt. We hebben vaak best drukke levens. Daar verandert een training van acht weken natuurlijk niet zoveel aan, maar hoe zou het dan zijn als je net wat vaker rust kunt ervaren? Mindfulness helpt je om bewuster en met meer ontspanning in het leven te staan. Het helpt je om meer rust in je hoofd te hebben, minder stress, meer energie en veerkracht en je kunt beter omgaan met uitdagingen.
Ook zonder specifieke klachten kan het een positieve invloed op je leven hebben. Deze training is voor iedereen die ‘t leven een gezonde impuls wil geven. Een waardevolle investering in jezelf. Doe je mee? Meld je dan aan op MindfulmetAkkelien. nl. Vooraf hebben we een gesprek om te kijken of mindfulness iets voor je is. Hierna besluiten we pas of we met elkaar in zee gaan. En heb je een wens voor een zakelijke training op maat? Ik hoor het graag!
‘First Impression’, salon voor permanente make-up
COLUMN
Schone bloedvaten
Regelmatig komen klanten met de opmerking dat ze een te hoog cholesterol hebben, ze willen weten wat ze kunnen doen. Het gaat dan ook vaak over goede en slechte cholesterol. Wij leren over LDL en HDL; het gaat dan niet over cholesterol maar eigenlijk over de vervoersbootjes voor het cholesterol. Waarbij LDL sneller kan oxideren. Zie dat als ijzer dat kan roesten. Maar daarmee is ijzer nog niet slecht. Je moet het onderhouden, zodat het niet gaat roesten.
‘Hij’ is Henk, een Fries in hart en nieren en Henk heeft in zijn leven heel wat voetstappen gezet binnen horecaland. Vlak voor coronatijd had Henk een baan op Terschelling, maar doordat alles dicht moest, rolde hij uiteindelijk in de supplementenwereld bij Daan. Henk was wel nieuwsgierig naar de orthomoleculaire wereld. “We bieden een kleine kaart aan die zal variëren, maar van goede kwaliteit en ambacht is. Het moet puur en smaakvol zijn”, zegt Henk. Wie nu Daan haar winkel binnenstapt zal aangenaam verrast zijn, want na maanden van voorbereiden en verbouwen is het gezellige winkelcafé ‘Skoft’ erbij gekomen, met een kleine kaart van Henk. Het is ‘tiid foar Skoft!’ ‘Skoft’ is een winkelcafé waar je onder andere koffie kunt drinken en kunt lunchen. Henk: “We zijn vereerd om de thee en koffie te mogen schenken van De Eenhoorn uit Kampen. Beide biologisch en van zeer hoge kwaliteit, handmatig geplukt en geselecteerd. Het branden van de koffiebonen wordt ter plaatse door henzelf gedaan, waarbij kennis van de juiste geur, kleur, temperatuur en het juiste tijdstip van essentieel belang is en dat proef je!” Voor de lunch maakt Henk diverse lekkernijen met ingrediënten van ondernemers uit de buurt. “Naar mijn mening is de verbouwing goed geslaagd”, zegt Daan trots! “Lekker ite!”
Sinds 1 augustus zit ‘First Impression’, salon voor permanente make-up, op de Badweg 28 in Gorredijk. Bij First Impression kun je terecht voor powderbrows, eyeliner, lippigmentatie en wenkbrauwstyling zoals epileren, harsen, verven.
Eigenaresse Agnes de Jong is al meer dan tien jaar bekend met Permanente Make-Up, oftewel PMU. “Het voordeel van PMU is dat de basis make-up in de huid zit. Ontzettend handig, bijvoorbeeld wanneer je gaat zwemmen of naar de sauna gaat, want je make-up vlekt niet en loopt niet meer uit. Het blijft ook lange tijd in de huid zitten, van een jaar tot wel enkele jaren De klanten ervaren tijdens de behandeling ook echt een moment van rust; dat is heerlijk, vooral in deze tijd waarin iedereen het druk heeft.” First Impression werkt uitsluitend met hoogwaardige pigmenten en producten, die zijn goedgekeurd door de EU. Veiligheid en kwaliteit zijn belangrijke speerpunten. First Impression is goedgekeurd door de GGD en heeft daardoor een vergunning. Een vergunning van de GGD krijgt een salon uitsluitend, wanneer deze voldoet aan strenge hygiëne-eisen. Bel of whatsapp voor meer informatie naar 06-2499 2921 of kijk op www.firstimpressionpmu.nl. Of kijk op Instagram: first.impression.pmu.
Cholesterol is een stof die nodig is voor verschillende functies. Sowieso is het een belangrijk sto e om onze bloedvaten te repareren. Het is ook nodig voor onze hormonen, gal, opbouw cellen, vitamine D en ons immuunsysteem. We maken het blijkbaar niet voor niets aan in onze lever. In mijn redenering moet je dan het cholesterolgehalte niet klakkeloos verlagen, dan krijg je andere problemen. Cholesterol wordt vaak als boosdoener gezien, maar is dat wel terecht? Zoals een arts tegen mij zei: “Daan, of het nu erfelijk is of niet het draait allemaal om een ontsteking.”
Natuurlijk begint de verantwoording bij ons zelf: wat stoppen we in onze mond? Daar kunnen we deze ontstekingen juist meer in de hand werken. Verteren we het allemaal nog wel? Vezels zijn bijvoorbeeld nodig om cholesterol weer af te voeren.
Ook omega 3 speelt een belangrijke rol voor de juiste verhouding tussen LDL en HDL, maar het is ook je aan- en uitknop bij ontstekingen. Tevens is verkalking van de aderen een groot probleem waarbij vitamine K2 een fijne vriend kan zijn! Schoon je vaten op!
De BigGreen is een simpele, maar effectieve manier van kalkpreventie. De BigGreen gebruikt geen zout, stroom of chemicaliën en mineralen zoals calcium en magnesium blijven in het water. Iets wat bij een traditionele ontharder niet het geval is en waardoor is de smaak van het gefilterde drinkwater optimaal blijft. De effectiviteit van de BigGreen is gelijk aan een ontharder.
VOLOP BELANGSTELLING VOOR DE BINGO VAN DE ROLLENDE BALLETJES
“Ik
wurd nachts wolris wekker en rop dan... ‘Bingo!’”
Een volle zaal in De Kompenije in Jubbega. De dames van bingoclub ‘De Rollende Balletjes’ zijn niet anders gewend. Ook op de 14e februari wanneer wij een kijkje bij de club nemen, is er volop belangstelling voor een gezellige bingoavond. Met als klapper een hoofdprijs van 150 euro. “It is Valentijnsdei; ik ha myn man in priis beloofd.”
Om acht uur ’s avonds zijn alle tafels en stoelen bezet; er zijn welgeteld 137 deelnemers. Sommigen zitten zelfs om zeven uur al paraat om zeker te zijn van een goed plekje. “Wy sitte hjir altyd foaroan. Dit is ús fêste plak. Wy wolle nergens oars sitte.” Organisatoren Anneke de Jong-Bergsma en Dirkje Blokzijl verwelkomen de aanwezigen, waarna de avond kan beginnen. Een speciale bingoballenmachine blaast een voor een een balletje naar boven, waarna Anneke het nummer omroept: “Negenentwintig!”
VAN CHOCOLA TOT
EEN POT TULPEN
Rechtsachter in de hoek zit een groep dames uit Jubbega, Hoornsterzwaag en Nij Beets. Ze kunnen Anneke en Dirkje niet zien, maar wel duidelijk horen. De nummers galmen onafgebroken door de stille zaal. De stiften van de spelers zwaaien over de vellen en stippen de getallen aan. Soms klinkt even wat gemompel, totdat plots iemand roept: “Bingo!” De gelukkige staat op en loopt naar voren om een prijs op te halen. Dat kan van alles zijn. Van chocolade, een pot met tulpen tot een vogelhuisje voor in de tuin.
De vrouwen aan deze tafel hebben allemaal een voorwerp meegenomen dat geluk brengt. Enkelen hebben een fleurig gehaakt poppetje voor zich op tafel liggen, terwijl anderen een boeddha-beeldje hebben neergezet. “At it hjoed gjin gelok bringt, giet er sa yn ‘e
“Gelok is mei de dommen”
kliko,” zegt Grietje Stoelwinder uit Hoornsterzwaag, terwijl ze een nieuw bingovel voor de volgende ronde pakt. Het poppetje brengt al na enkele rondes geluk, Grietje kan al snel een prijs ophalen: een blauw spaarvarkentje met een mooie strik om.
GELUK OF BEHENDIGHEID?
Bij elk omgeroepen nummer dwalen de ogen van de dames razendsnel over alle vellen op zoek naar
het betreffende nummer. Enkele dames hebben drie vellen naast elkaar liggen met op elk vel drie blokken met 25 nummers, terwijl anderen het doen met slechts één vel. “Trije fellen, dat is my te folle. Dat kin ik noait byhâlde.”
Aan een andere tafel klinkt plots weer: “Bingo!”, waarop de andere deelnemers zuchtend achterover gaan zitten en hun gebrek aan geluk overdenken. Hebben de winnaars puur geluk of komt er ook nog wat behendigheid bij kijken? De dames zijn het duidelijk met elkaar eens: “It is allinich mar gelok. Je kinne der neat oan dwaan. Gelok is mei de dommen.” De nummers vliegen ondertussen zonder onderbreking door de zaal. Anneke en Dirkje zijn niet te stuiten en gaan gestaag door: “Drieënvijftig!” Een paar seconden later: “Negenentwintig!” Het is opvallend rustig in de grote zaal. Er wordt even gekucht of wat binnensmonds gemompeld, maar voor de rest heerst de stilte. Er is weinig tijd om even wat te praten; bingo vergt aandacht en concentratie. Een van de dames bekent zelfs van bingo te dromen: “Ik wurd nachts wolris wekker; dan
sit ik ynienen rjochtop yn bêd en rop: ‘Sânentritich... Bingo!’”
LIEVER GELD
Verderop in de zaal zit een groep vrouwen uit Heerenveen; zij zijn goed op de hoogte van de bingo-avonden in Friesland. Ze weten precies waar en wanneer er in de diverse dorpen en steden wordt gespeeld. “In Harkema is het elke maandagavond bingo. De hoogste
prijs is 500 euro. Daar krijg je alleen maar geld of cadeaubonnen. Wij hebben ook het liefst geld, want soms win je iets en dan denk je: ‘Wat moet ik ermee?’” Ze zijn het niet eens met de dames uit Jubbega en Hoornsterzwaag over de geluksfactor bij bingo. Volgens hen winnen vaak dezelfde speelsters. Dat blijkt even later inderdaad het geval te zijn: één van hen wint twee keer een prijs.
Donaties aan een goed doel
Bingogroep ‘De Rollende Balletjes’ doneert elk kwartaal 300 euro aan een activiteit in de omgeving. De bewoners van woonzorgcentrum WenWearde in Jubbega kregen bijvoorbeeld kerststukjes en wat lekkers. Verder werd geld beschikbaar gesteld voor speeltoestellen en een ijsclubhokje in Luxwoude. Daarnaast ontvingen de Spelweek en het Sinterklaasfeest in Jubbega bijdragen. Dit kwartaal is biljartvereniging Us Fertier uit Gorredijk de gelukkige ontvanger.
# FACE TO FACE TRUUS VAN DALSEM
fotografie MARTIJN VAN DER VAART // tekst AREND WANINGE
“IK KAN MIJ VERBAZEN OVER MIJN EIGEN WERK”
Beeldend kunstenaar Truus van Dalsem uit Hemrik ontdekt al meer dan vijftig jaar steeds nieuwe artistieke wegen. Ze heeft ervaren dat het doorzettingsvermogen vraagt om dáár bij te kunnen komen waar je denkt te kúnnen komen. Die uitdaging gaat ze aan, keer op keer. “Ik kan er niets aan doen, het moet eruit.”
Geef Truus van Dalsem (1953) een schelp of een blad en ze kan er uren naar kijken. Niet alleen de vorm boeit haar, ook het prachtige kleurverloop dat de natuur weet te realiseren blijft haar fascineren. Ze kijkt met een nieuwsgierigheid die kinderen eigen is, maar volwassenen zo vaak verliezen. “Het gevoel dat iets je ineens kan raken, dat blijft bijzonder. Daar blijf ik naar op zoek. Het is ook de vergankelijkheid, het verloop van kleur. Sporen van leven, slijtage, dat geeft karakter. Perfectie, daar is niets aan.” Het intensief kijken brengt haar gedachten op de loop, dan komt een ontwikkeling op gang die inspiratie geeft voor nieuw werk.
NIEUWSGIERIGHEID
Die nieuwsgierigheid is voor keramiste Truus van Dalsem al een leven lang een inspiratiebron die tot nu toe nog niet is opgedroogd. Kijken en nieuwsgierigheid is de basis van vooruitgang, zo omschrijft ze het zelf. Het brengt haar steeds op nieuwe paden. Van Dalsem kende perioden waarin schoenen en schelpen centraal stonden. Deze twee inspiratiebronnen zijn ook nog niet uit beeld, blijkt in haar atelier in Hemrik. De schelpen van keramiek hebben de meest wonderlijke vormen. Zoals de natuur en dus ook de kunstenaar ze kan maken. “De uiteindelijke vorm hoeft niet natuurgetrouw te zijn, de natuur vormt een inspiratie, ik imiteer niet.”
De nieuwsgierigheid brengt haar ook steeds op nieuwe paden. Sinds anderhalf jaar staat de kimono in haar werk centraal. “De vorm van de kimono geeft mij veel ruimte om mijn technieken op toe te passen.” De kimono, van oorsprong een Japanse mantel, kent veel vlakken, voldoende ruimte om haar kleurvariaties op aan te brengen.
ALLES DRAAIT OM KLEUR
Want kleur en de contrasten van kleur vormen de rode draad in al haar werk. “Het gaat altijd over kleurverloop. Kleur werkt op je gevoel. Dat begint al ’s ochtends met de keuze van kleding. Wat wil je uitstralen? Hoe voel je je? Wil je opvallen of kies je er juist voor om je te verschuilen. Je kunt spelen met kleur.” Veel mensen zijn zich volgens
Van Dalsem niet bewust van de invloed van kleur.
Ze zijn ook vaak bang voor kleur. “Dat zie je ook bij de inrichting van bijvoorbeeld een woonkamer.
Gelukkig zie je nu weer meer gekleurde wanden, maar er was ook een periode dat alles wit was. Dat was niet míjn tijd.”
“DIE KIMONO KEEK MIJ AAN”
Jaren geleden kocht Truus op een brocantemarkt in Frankrijk een in kimono geklede pop. “Ik zocht haar niet, zij zocht mij. Die kimono keek mij aan.”
De pop neemt in haar atelier nog steeds een centrale plek in. Van Dalsem gelooft niet in toeval, dingen komen niet voor niets op je pad. “Een kat staat niet plotseling voor de deur; die weet dat zijn
plek hier is. Tijdens een workshop keramiek leidde spanning in de klei tijdens het bakken bij een van de deelnemers tot een scheur in het werkstuk. De maakster werd verdrietig; ze zag het als de zoveelste tegenslag. Ze begon te vertellen over haar nog niet zo lang geleden overleden man. Zo kreeg de scheur in het werk een hele andere lading.”
MACHT OVER TECHNIEK
Opgegroeid in Utrecht kwam de jonge Truus van Dalsem naar Friesland. Ze was 25 toen ze als lerares beeldende vakken aan de slag ging bij de Friese Poort in Drachten. Haar lessen tekenen en handvaardigheid vielen bij de leerlingen op de opleiding Mode en Kleding behoorlijk in de smaak. “Deze leerlingen zijn daar heel ontvankelijk voor.”
Toch was de overgang van Utrecht naar Drachten groot. Het vuur in de jonge lerares paste niet helemaal bij de sfeer in het uit de kluiten gegroeide Friese dorp. Ze miste de academische zoekende studentenomgeving en schreef zich daarom in voor een studie aan Kunstacademie Minerva. “Ik wilde alles van technieken weten. Pas als je een techniek beheerst, kun je er ook mee spelen. Je moet de macht over de techniek hebben. Dan kun je jezelf ontwikkelen.”
TECHNIEKEN MET TOEVAL
Als keramist heeft Van Dalsem met veel technieken te maken. De keuze van het materiaal, de baktechniek, het opbrengen van andere materialen, het kleurverloop, het effect van de glazuur. Het heeft allemaal invloed op het eindresultaat. “Ik werk ook met veel technieken die met toeval te maken hebben, zoals het vloeien van kleuren. Ik heb wel enig idee over hoe het wordt, maar je weet nooit precies wat het eindresultaat is.”
Keramiek vormt het hoofdbestanddeel van haar werk, maar er is meer. In het atelier hangen ook enkele acrylschilderijen aan de muur, met ook dáárop veelkleurige kimono’s. Ze begon als jonge kunstenaar ooit met kleine etsjes in perspex. De werken werden daarna groter en groter. “Het was het gevolg van toegenomen zelfvertrouwen. Als je de techniek in handen krijgt, wil je dat laten zien.” Nu zijn de werken weer wat kleiner van formaat. Dat is geen kwestie van afnemend zelfvertrouwen, maar heeft vooral praktische redenen.
GEEN ONRUST
Alle dagen brengt Truus tijd door in haar atelier aan huis. Ondanks dat haar ontwikkeling nooit stilstaat, wil ze het niet omschrijven als onrust. “Ik heb het altijd gedaan. Ik kan niet anders. Het zit erin, het moet eruit. Ik moet van mijzelf iets met die drive doen.” En wat haar al dat werk brengt? “Vooral waardering. Niet van anderen; dat is mooi meegenomen, maar de waardering dat ik dit kan
maken, dáár gaat het om. Het uitvinden hoe je iets voor elkaar krijgt, dat is zo mooi. Ik kan soms echt met verbazing kijken naar mijn eigen werk. Dat het gelukt is om het effect te bereiken dat ik wil bereiken.”
ELK WERK IS EEN SELFIE
Ieder mens heeft talenten, Truus van Dalsem vindt dat te veel mensen te weinig met hun talenten doen. Ze weet uit eigen ervaring dat het doorzettingsvermogen vraagt om te komen waar je denkt dat je kúnt komen. En als dat dan lukt, levert het zó ontzettend veel op. “Door je talenten te gebruiken, blijf je dicht bij jezelf. Het maakt het leven veel rijker. Als je aan de gang gaat met creativiteit, dan komt er veel los. Beleving, verdriet, geluk, het heeft allemaal met gevoel te maken. Je kunt het er allemaal in kwijt, je creëert voor jezelf zó ontzettend veel ruimte. In de workshops die ik heb gegeven, kwamen op die manier heel veel verhalen los.” Op haar eigen website schrijft ze: ‘Kunst maken is meer dan het juist gebruik maken van technieken. Elk werk is een selfie.’
DERTIEN JAAR FRANKRIJK
De workshops gaf Truus jarenlang in het buitenland. Na de pensionering van haar man vertrokken ze naar Frankrijk, waar ze al langer een huisje hadden. Ze kochten een oud landgoed in de Dordogne, knapten dat helemaal op en brachten het terug in de originele stijl. “Dat landgoed paste ons perfect; het kan niet anders dan dat het ons heeft gezocht.” Na dertien jaar volgde een terugkeer naar Friesland. “De leeftijd begon een rol te spelen, het onderhoud was wel heel intensief.” Via een vriendin vonden ze een plekje bij de Hemriker sluis. Een passende plek waar ook altijd iets gebeurt, waar het water altijd stroomt, op zoek naar nieuwe wegen en waar de toeristen op de Turfroute halt moeten houden. Een inspirerende omgeving.
VOLOP TE ZIEN
De kimono’s van Truus van Dalsem zijn in trek. Ze verkoopt ze onder andere bij Galerie Art Niveau in Bolsward. Tot en met 4 april is haar werk ook te zien in het oude kerkje van Galerie Mildam. In mei wacht haar ook nog een bijzondere uitdaging. Ze doet in Groesbeek mee aan het project ‘The Colorfield performance’, een idee van de Friese kunstenaar Dirk Hakze. In het kader van 80 jaar bevrijding staan daar meer dan driehonderd panelen opgesteld in een V-vorm, het Victory-teken. Ze mag één paneel van 122 bij 122 centimeter vullen. Het moet op één dag gebeuren. “Ik ga er op Moederdag aan de slag, op 11 mei.” Ze weet ook al wat ze gaat maken. De eerste ontwerptekening is al klaar. Hoe kan het op dit moment ook anders: een open geslagen kimono. “Zie je wel hoe mooi daar het V-teken in terugkomt?”
"De Heer is mijn herder" Wij zijn verslagen...
In liefde laten wij los mijn zorgzame vrouw, onze mem, beppe en oerbeppe
Metje van der Leeuw-Overwijk
* 24 mei 1942 † 25 februari 2025
29 april 1965
Jan van der Leeuw
Luxwoude: Gerrit en Gea
Gorredijk: Fimke en Jan
Nij Beets: Cobi en Martin
Drachten: Anja en Rinco Klein- en achterkleinkinderen
Breewei 8, 8406 EE Tijnje
Het afscheid heeft maandag 3 maart plaatsgevonden.
Tige oandien binne wy dat wy ús leave beppe
Metje
no misse moatte
Trientje en Vincent, Lotte
Jan en Hilde, Ties,
Lammert-Jan en Willianne, Ruben, Féline, Maud Wilco en Rochella, Sofie, Bo, Nora, Gerke
Jildou en Norwin Hessel Jesmer
Elianne Myrthe
"Ik ha in moai libben hân, it is goed sa."
Ynstee fan kaarten Myn man, ús heit en (oer)pake is ferstoarn
* Koartsweagen 14 maaie 1936
† De Gordyk 13 febrewaris 2025
Annie Moll - Kroes
Lammert & Gerard & Anita & Hanneke Akkenynke Dick
Pakesizzers en oerpakesizzers
Skriuwadres: Utgong 93, 9244 HH Beetstersweach De kremaasje hat yntusken plakfûn.
De leave (oer) pake fan myn (berns) bern is ferstoan.
Anton Moll
Hennie Venema
Theo Zijlstra
Wy sille dy misse Anton
Een jaar na haar man Jan Pultrum hebben we nu ook afscheid moeten nemen van
Ieke Pultrum ter Schuur
Familie ter Schuur Familie Menger
Diep bedroefd zijn we door het plotseling overlijden van onze buurtgenoot
Metsje van de Leeuw
We wensen de familie veel sterkte toe.
Buurtvereniging Breewei Zuid, Tijnje
Anton Moll
N�s út Opsterlân
maart 2025
IN DEZE UITGAVE:
Woonportret: Andries Idzerda en Reina Gerlofsma, Hemrik | Jaarverslag Raad 2024 | De Skâns: tijd voor een update! | Puzzelen met bermbeheer
Contact met de gemeente
Hoofdstraat 82, 9244 CR Beetsterzwaag
Postbus 10.000, 9244 ZP Beetsterzwaag
E-mail gemeente@opsterland.nl
Telefonisch zijn wij bereikbaar van ma. t/m do. van 9.00 - 17.00 uur en vrij. van 9.00 - 13.30 uur op telefoonnummer 0512 386 222
De gemeente Opsterland is alleen op afspraak geopend op ma. t/m vr. van 9 - 17 uur. Op donderdag is het gemeentehuis open tot 20.00 uur. Een afspraak maken kan online via www.opsterland.nl/contact
Tijdelijk Noodfonds Energie
Huishoudens met een hoge energierekening en een laag inkomen kunnen opnieuw gebruikmaken van het Tijdelijke Noodfonds Energie.
Deze regeling is bedoeld om de energielasten te verlichten.
ISOLATIEACTIE
Wilt u uw woning beter isoleren? Er is een subsidie beschikbaar voor het isoleren van bijvoorbeeld uw spouwmuur, dak of vloer.
• Reguliere subsidie: Tot € 2.177,-
• Voor huishoudens met een laag inkomen: Tot € 4.677,-
Zijn de kosten hoger dan het subsidiebedrag? Dan betaalt u zelf het verschil. Samen werken we aan een duurzaam Opsterland!
Voor meer informatie en de voorwaarden van deze regelingen kunt u terecht op onze website: www.energieinopsterland.nl
Afspraak
Plannen doorstroomlocatie Ikenhiem door naar volgende fase
De gemeenteraad van de gemeente Opsterland hee op 24 februari gestemd over het geldbedrag dat nodig is om door te kunnen gaan met de doorstroomlocatie Ikenhiem in Beetsterzwaag. Dit betekent dat de gemeente door kan gaan met het realiseren van een doorstroomlocatie voor 80 statushouders.
WAT GAAT ER NU VERDER GEBEUREN?
De gemeente kan nu de aanbesteding starten voor de verbouwing van de locatie. Ook is de gemeente bezig met het vormgeven van andere onderdelen van een doorstroomlocatie, zoals een integratieplan en de samenwerking met andere partijen. Voor omwonenden organiseert de gemeente een meedenksessie. Deze sessie is al aangekondigd in een nieuwsbrief. Omwonenden worden hier binnenkort voor uitgenodigd.
Voor meer informatie over de aanpak huisvesting vluchtelingen van de gemeente Opsterland kunt u terecht op www.opsterland.nl/ huisvestingvluchtelingen of scan de QR-code.
Gemeenteraad neemt motie aan over maatregelen tegen wolven
De gemeenteraad van Opsterland hee tijdens de raadsbijeenkomst van 24 februari 2025 de motie ‘Actie tegen wolven’ aangenomen. De motie biedt de gemeente richtlijnen om verdere maatregelen te verkennen ter bescherming van dieren tegen wolven.
De gemeente volgt nauwlettend de ontwikkelingen en voelt de zorgen van inwoners: “De motie verzoekt het college om tijdelijk schuilstallen toe te staan, zodat dieren beter beschermd kunnen worden tegen mogelijke aanvallen door wolven,” zegt wethouder Marcel van Opzeeland namens het college. “Dit betekent een vorm van actief gedogen, waarbij we nog specifieke regels moeten opstellen waaraan deze schuilstallen moeten voldoen. Het is belangrijk om te bese en dat wie nu al een schuilstal plaatst, het risico loopt dat deze later niet binnen de uiteindelijke
regelgeving valt. Dit risico ligt bij de eigenaar.”
Het college van B en W blij zich daarnaast inzetten voor meer ruimte in het beleid: “We blijven in gesprek met de Provinsje Fryslân, het Rijk en de Europese Unie voor meer mogelijkheden voor een flexibele aanpak van het beheer van de wolvenpopulatie. We vinden het belangrijk dat maatwerk mogelijk wordt, zodat we dieren beter kunnen beschermen
Meer informatie: www.opsterland.nl/wolven
Doe uw melding via de BuitenBeter app!
Ziet u iets in de openbare ruimte dat niet klopt, zoals schade of een omgevallen boom? Meld het via de BuitenBeter app. U kunt de app downloaden op uw smartphone. Daarna kunt u heel eenvoudig meldingen doorgeven. De melding komt direct bij ons terecht. Als u uw gegevens achterlaat, wordt u op de hoogte gehouden van de afhandeling van uw melding.
Meer informatie: www.opsterland.nl/melding-doen
Ondernemers-
verkiezing:
Ondernemend Fryslân komt naar Opsterland
Dit jaar vindt de Verkiezing Friese Ondernemer van het jaar 2025 plaats in Opsterland. Uit een grote groep Friese ondernemers zijn er een zestal bedrijven genomineerd die gaan strijden om de titel Friese Onderneming van 2025. De genomineerden zijn Boonstra Schadevoertuigen (Drachten Azeven), Kwant Controls (Sneek), IJzerhandel Raadsma (Dokkum), SG Groen Groep (Heerenveen), Titan Salt (Bolsward) en Van der Wiel (Drachten).
De halve finale vindt op 10 maart plaats bij Rinsma Modeplein in Gorredijk. De finale vindt plaats op 8 april in Beetsterzwaag bij Landgoed Lauswolt, Revalidatie Friesland en Alliade. Burgemeester Andries Bouwman is verheugd dat ondernemend Fryslân naar de gemeente komt: "Ondernemerschap is de motor van onze lokale én Friese economie. Het is fantastisch dat de VFO dit jaar in onze gemeente plaatsvindt. Dit evenement brengt de trots en ondernemerschap van Fryslân samen en we zijn dan ook trots en vereerd om als gastgemeente een bijdrage te leveren. Ik kijk uit naar een verkiezing vol enthousiasme, inspiratie en samenwerking!”
Meer informatie: www.verkiezingfrieseonderneming.nl
Bekendmakingen?
Schr�f u in voor de nieuwsbrief!
Scan de QR-code.
woon
portret
‘Wy
Het is goed wonen in Opsterland, zo horen wij vaak. Dat vinden wij als gemeente natuurlijk fijn en dat willen we uiteraard ook graag zo houden. Maar, net als elders in het land, is ook in hier sprake van krapte op de woningmarkt. Samen met woningcorporaties en commerciële bouwbedrijven willen we als gemeentebestuur zorgen voor een woningaanbod dat aansluit bij de markt en toekomstbestendig is. Op deze plaats portretteren wij inwoners van Opsterland en vragen wij naar hun ervaringen met wonen in onze gemeente.
hâlde fan de rêst, romte en in belutsen mienskip’
Andries Idzerda en Reina Gerlofsma, Hemrik
Na tientallen jaren in Tijnje te hebben gewoond, streken Andries Idzerda (66, geboren in Tijnje) en Reina Gerlofsma (62, geboren in Achlum) in september 2024 neer in Hemrik. Aan de Andryssingel – what’s in a name - vonden zij een fraaie vrijstaande woning, die op vrijwel alle punten aan hun wensenlijstje voldeed. ,,Allinnich de priis wie wat heger, mar we hawwe it hûs dochs mar kocht.’’
Hebben jullie lang moeten zoeken? Hoe ging het proces? ,,It gong frij flot, mar ik fûn it wol spannend’’, zegt Reina. ,,Ik ha 39 jier wenne op ’e Tynje. Dogge we der wol goed oan, tocht ik somtiden.’’ Andries: ,,Wy binne echt minsken fan de mienskip en hawwe in soad bining mei it ferieningslibben op ’e Tynje . Ek no noch binne wy dêrby belutsen.”
Toch besloten Andries en Reina te vertrekken. Hun huis, gebouwd in 1911, stond even buiten het dorp, aan een redelijk drukke weg. Met een perceeloppervlakte van ruim 1800 vierkante meter vonden zij het onderhoud steeds bewerkelijker worden. Ze oriënteerden zich rustig op andere huizen, maar toen het huis in Hemrik op de markt verscheen, ging het vlot. ,,Us bod waard fuortendaliks akseptearre. Wy koene it
sûnder betingsten finansiere. Dat wie ús gelok.’’
Binnen twee weken kochten en verkochten Andries en Reina een huis. De woning in Tijnje werd verkocht aan een echtpaar uit het dorp. ,,Sy woene graach fan de buorkerij ôf, sadat ien fan harren soannen de maatskip dêr trochsette koe. En syn jongere broer kaam yn syn hûs telâne. Sa kaam der in moaie trochstreaming ta stân. Boppedat fine wy it moai dat it bewenners út it doarp sels binne dy’t no yn ús âlde hûs wenje.
Zijn jullie tevreden in jullie nieuwe woning? ,,It befalt poerbêst.’’ Het huis is gebouwd in 1994 en kent de gemakken van een moderne woning. De verhuizing van het buitengebied naar een nieuwbouwwijk verliep soepel. Het is rustig, er komt vrijwel alleen bestemmingsverkeer. Reina: ,,Wy hâlde fan de rêst, romte en in belusten, lytse mienskip. Yn in grut doarp of stêd wurde wy net lokkich.’’ Er wordt door de inwoners veel georganiseerd in Hemrik. ,,Dat sprekt ús oan.’’ Andries is al benaderd voor een bestuursfunctie van één van de vele verenigingen in het dorp.
Hoe ziet het wonen er in de toekomst uit?
Andries en Reina zien zichzelf nog vele jaren wonen in Hemrik. Op de benedenverdieping hadden de vorige bewoners een slaapkamer ingericht, maar die is nu vooral in gebruik als eetkamer en hobbyruimte. In de toekomst kunnen ze, indien nodig, er weer een slaapkamer van maken.
Voor jongeren is het op de woningmarkt een moeilijke situatie, ziet Reina. De prijzen gaan al enkele jaren over de kop. ,,Dat is foar harren net op te bringen’’, meent de laboratoriummedewerker van ziekenhuis Nij Smellinghe. Ze denkt dat de komende jaren vooral kleinere woningen gebouwd moeten worden voor eenpersoons huishoudens (jongeren en ouderen).
Als oud-beleidsadviseur wonen van de gemeente hee Andries uiteraard zijn gedachten over de huidige woningcrisis. ,,Mar dêr wol ik net tefolle oer sizze.’’ Een vlotte oplossing ligt echter niet voor het oprapen, weet hij. Immers, gemeente, provincie en de landelijke overheid, ze hebben er allemaal iets over te zeggen. Bovendien hee de gemeente te maken met geldende weten regelgeving. ,,It wichtichste is dat elkenien noflik wenje kin yn Opsterlân. It gefoel is dêrby wolris dûbeld. Wy wolle graach mear en foar eltsenien bouwe, mar wolle ek de romte en ferskaat fan it karakterestike lânskip yn Opsterlân behâlde. Dat lêste leveret nammentlik in grutte bydrage oan it noflik wenjen yn Opsterlân.’’
Jaarverslag Raad
Jaarverslag Raad
Jaarverslag Raad
Jaarverslag Raad
We k�ken terug op een mooi jaar. Het was een jaar waarin we aan de slag z�n gegaan met ons eigen ontwikkeling: hoe kunnen we ons werk voor alle inwoners van Opsterland nog effectiever doen?
We k�ken terug op een mooi jaar. Het was een jaar waarin we aan de slag z�n gegaan met ons eigen ontwikkeling: hoe kunnen we ons werk voor alle inwoners van Opsterland nog effectiever doen?
21 raadsleden
raadsleden 8 part�en
21 raadsleden
We k�ken terug op een mooi jaar. Het was een jaar waarin we aan de slag z�n gegaan met ons eigen ontwikkeling: hoe kunnen we ons werk voor alle inwoners van Opsterland nog effectiever doen?
We k�ken terug op een mooi jaar. Het was een jaar waarin we aan de slag z�n gegaan met ons eigen ontwikkeling: hoe kunnen we ons werk voor alle inwoners van Opsterland nog effectiever doen?
We hebben grote besluiten genomen, zoals de uitbreiding van IKC De Opdracht in Ureterp. We hebben ook goede discussies met elkaar en met het college gevoerd, zoals over de plannen van Vitens b� Luxwoude, de huisvesting van vluchtelingen en basisbanen.
Gemeenteraad van Opsterland
We hebben grote besluiten genomen, zoals de uitbreiding van IKC De Opdracht in Ureterp. We hebben ook goede discussies met elkaar en met het college gevoerd, zoals over de plannen van Vitens b� Luxwoude, de huisvesting van vluchtelingen en basisbanen.
We hebben grote besluiten genomen, zoals de uitbreiding van IKC De Opdracht in Ureterp. We hebben ook goede discussies met elkaar en met het college gevoerd, zoals over de plannen van Vitens b� Luxwoude, de huisvesting van vluchtelingen en basisbanen. Gemeenteraad van Opsterland
We hebben grote besluiten genomen, zoals de uitbreiding van IKC De Opdracht in Ureterp. We hebben ook goede discussies met elkaar en met het college gevoerd, zoals over de plannen van Vitens b� Luxwoude, de huisvesting van vluchtelingen en basisbanen. Gemeenteraad van Opsterland
Gemeenteraad van Opsterland
De oriënterende raadsb�eenkomst:
De oriënterende raadsb�eenkomst:
De besluitvormende raadsvergadering:
De oriënterende raadsb�eenkomst:
De besluitvormende raadsvergadering:
Opsterlands Belang
ChristenUnie
Amendementen
Amendementen
12x per jaar 22 uur vergaderd 2364 website bezoekers 752 website k�kers 398 live k�kers
De besluitvormende raadsvergadering:
De oriënterende raadsb�eenkomst:
12x per jaar 22 uur vergaderd 2364 website bezoekers 752 website k�kers 398 live k�kers
13x per jaar 25 uur vergaderd 2601 website bezoekers 939 website k�kers 441 live k�kers
12x per jaar 22 uur vergaderd 2364 website bezoekers
12x per jaar 22 uur vergaderd 2364 website bezoekers 752 website k�kers 398 live k�kers
752 website k�kers 398 live k�kers
De meeste k�kers (131) waren er t�dens het Vaststellen bestemmingsplan Luxwoude op 27 mei.
Ook de Benoeming kinderburgermeester en IKC De Opdracht op 30 september werd goed bekeken, met in totaal 130 k�kers
De meeste k�kers (131) waren er t�dens het Vaststellen bestemmingsplan Luxwoude op 27 mei.
De meeste k�kers (131) waren er t�dens het Vaststellen bestemmingsplan Luxwoude op 27 mei.
De meeste k�kers (131) waren er t�dens het Vaststellen bestemmingsplan Luxwoude op 27 mei.
Ook de Benoeming kinderburgermeester en IKC De Opdracht op 30 september werd goed bekeken, met in totaal 130 k�kers
De besluitvormende raadsvergadering:
13x per jaar 25 uur vergaderd 2601 website bezoekers 939 website k�kers 441 live k�kers
aangenomen 4 ingetrokken
13x per jaar 25 uur vergaderd 2601 website bezoekers
13x per jaar 25 uur vergaderd 2601 website bezoekers 939 website k�kers 441 live k�kers
939 website k�kers 441 live k�kers
Toezeggingen
Wethouder Durksz
Wethouder Jonkman
Wethouder de Vries
B�zondere gebeurtenissen Er is besloten over diverse woningbouwplannen IKC De Opdracht MFC De Wier Drinkwater en PFAS en Loevestein fase 4
Ook de Benoeming kinderburgermeester en IKC De Opdracht op 30 september werd goed bekeken, met in totaal 130 k�kers
Ook de Benoeming kinderburgermeester en IKC De Opdracht op 30 september werd goed bekeken, met in totaal 130 k�kers
De nieuwe kinderburgemeester is Sterre Turk. Z� volgde op 30 september Mirre Kanters op.
B�zondere gebeurtenissen
Grote besluiten Op 7 en 8 februari was er een ProDemos Klassenbezoek met BHS. 42 VMBO 4e jaars leerlingen over het organiseren van een Popconcert
B�zondere gebeurtenissen
B�zondere gebeurtenissen
Wethouder van Opzeeland
Burgemeester Bouwman
Grote besluiten
Grote besluiten
Grote besluiten
Er is besloten over diverse woningbouwplannen, IKC De Opdracht, MFC De Wier, Drinkwater en PFAS en Loevestein fase 4
Er is besloten over diverse woningbouwplannen, IKC De Opdracht, MFC De Wier, Drinkwater en PFAS en Loevestein fase 4
Er is besloten over diverse woningbouwplannen, IKC De Opdracht, MFC De Wier, Drinkwater en PFAS en Loevestein fase 4
ProDemos Democracity met 6 basisscholen. Hoe ziet de ideale stad van jouw klas eruit?
Toezeggingen
Wisselingen in de raad
Toezeggingen
Toezeggingen
10x Wethouder Durksz
10x Wethouder Durksz 7x Wethouder Jonkman 5x Wethouder de Vries 4x Wethouder van Opzeeland 3x Burgemeester Bouwman
10x Wethouder Durksz
Schriftel�ke vragen 16 aangenomen
Op 1 februari nam Anneke Oosterwoud (Opsterlands Belang) het fractievoorzitterschap over van Jan van Dalen. De toelating en beëdiging van Danny van der Weide - Hoogstad (D66) na vertrek van Shajan de Wagt was op 26 februari. Op 25 maart vertrok Joeri Arndt nadat Mirjam Bergsma (FNP) terugkwam van zwangerschapsverlof.
7x Wethouder Jonkman
5x Wethouder de Vries
7x Wethouder Jonkman 5x Wethouder de Vries 4x Wethouder van Opzeeland 3x Burgemeester Bouwman
4x Wethouder van Opzeeland 3x Burgemeester Bouwman
De nieuwe kinderburgemeester is Sterre Turk. Z� volgde op 30 september Mirre Kanters op.
De nieuwe kinderburgemeester is Sterre Turk. Z� volgde op 30 september Mirre Kanters op.
De nieuwe kinderburgemeester is Sterre Turk. Z� volgde op 30 september Mirre Kanters op.
Nieuw dit jaar is de Dicussienota. Hier kunnen de raadsleden hun visie geven op dilemma’s van het college, zonder dat er besluitvorming nodig is. Hiermee heeft de raad meer kaderstellende mogel�kheden. De onderwerpen waren: Basisbanen Lelyl�n Vluchtelingenopgave en Inwonersparticipatie
ProDemos Democracity met 6 basisscholen. Hoe ziet de ideale stad van jouw klas eruit?
Op 21 oktober was er een gesprek met oud-kinderburgemeester Mirre Kanters over speeltuinen
ProDemos Democracity met 6 basisscholen. Hoe ziet de ideale stad van jouw klas eruit?
Op 5 oktober was er de Dag voor Nieuwe Inwoners
Op 5 oktober was er de Dag voor Nieuwe Inwoners
Op 5 oktober was er de Dag voor Nieuwe Inwoners
Nieuw dit jaar is de Dicussienota. Hier kunnen de raadsleden hun visie geven op dilemma’s van het college, zonder dat er besluitvorming nodig is. Hiermee heeft de raad meer kaderstellende mogel�kheden. De onderwerpen waren: Basisbanen, Lelyl�n, Vluchtelingenopgave en Inwonersparticipatie
Op 27 september kwam Commissaris van de Koning dhr. Brok op ambtsbezoek.
ProDemos Democracity met 6 basisscholen. Hoe ziet de ideale stad van jouw klas eruit?
Op 1 februari nam Anneke Oosterwoud (Opsterlands Belang) het fractievoorzitterschap over van Jan van Dalen. De toelating en beëdiging van Danny van der Weide - Hoogstad (D66) na vertrek van Shajan de Wagt was op 26 februari. Op 25 maart vertrok Joeri Arndt nadat Mirjam Bergsma (FNP) terugkwam van zwangerschapsverlof.
Op 1 februari nam Anneke Oosterwoud (Opsterlands Belang) het fractievoorzitterschap over van Jan van Dalen. De toelating en beëdiging van Danny van der Weide - Hoogstad (D66) na vertrek van Shajan de Wagt was op 26 februari. Op 25 maart vertrok Joeri Arndt nadat Mirjam Bergsma (FNP) terugkwam van zwangerschapsverlof. Wisselingen in de raad
Op 1 februari nam Anneke Oosterwoud (Opsterlands Belang) het fractievoorzitterschap over van Jan van Dalen. De toelating en beëdiging van Danny van der Weide - Hoogstad (D66) na vertrek van Shajan de Wagt was op 26 februari. Op 25 maart vertrok Joeri Arndt nadat Mirjam Bergsma (FNP) terugkwam van zwangerschapsverlof.
Op 27 september kwam Commissaris van de Koning dhr. Brok op ambtsbezoek.
Op 27 september kwam Commissaris van de Koning dhr. Brok op ambtsbezoek.
Op 27 september kwam Commissaris van de Koning dhr. Brok op ambtsbezoek.
Op 7 en 8 februari was er een ProDemos Klassenbezoek met BHS. 42 VMBO 4e jaars leerlingen over het organiseren van een Popconcert
Op 7 en 8 februari was er een ProDemos Klassenbezoek met BHS. 42 VMBO 4e jaars leerlingen over het organiseren van een Popconcert
Op 21 oktober was er een gesprek met oud-kinderburgemeester Mirre Kanters over speeltuinen
Op 21 oktober was er een gesprek met oud-kinderburgemeester Mirre Kanters over speeltuinen
Op 21 oktober was er een gesprek met oud-kinderburgemeester Mirre Kanters over speeltuinen
Nieuw dit jaar is de Dicussienota. Hier kunnen de raadsleden hun visie geven op dilemma’s van het college, zonder dat er besluitvorming nodig is. Hiermee heeft de raad meer kaderstellende mogel�kheden. De onderwerpen waren: Basisbanen Lelyl�n Vluchtelingenopgave en Inwonersparticipatie
Nieuw dit jaar is de Dicussienota. Hier kunnen de raadsleden hun visie geven op dilemma’s van het college, zonder dat er besluitvorming nodig is. Hiermee heeft de raad meer kaderstellende mogel�kheden. De onderwerpen waren: Basisbanen Lelyl�n Vluchtelingenopgave en Inwonersparticipatie
Op 7 en 8 februari was er een ProDemos Klassenbezoek met BHS. 42 VMBO 4e jaars leerlingen over het organiseren van een Popconcert
Er werd op 9 april, 14 mei en 14 oktober gesproken over de Lelyl�n
Er werd op 9 april, 14 mei en 14 oktober gesproken over de Lelyl�n
Er werd op 9 april, 14 mei en 14 oktober gesproken over de Lelyl�n
De Skâns: tijd voor een update!
Eind 2023 heeft de raad besloten dat het cultureel centrum De Skâns gaat verhuizen naar de nieuwe locatie bij de Burgemeester Harmsma School (BHS). De nieuwe De Skâns komt in het voorste deel van de BHS. Het is een tijdje stil geweest. Maar achter de schermen wordt er wel zeker hard gewerkt, zegt Eelco van der Heide, de (nieuwe) projectleider van De Skâns. Alle reden dus om eens even te horen hoe ver het staat met de plannen. Aan het woord zijn daarom Eelco van der Heide, Atty Ekema (De Skâns) en Pieter Schievink (Alynia architecten)
Hoe ver staat het met De Skâns?
We vertelden eerder dat we bezig waren met het selecteren van een architect voor het maken van een ontwerp. Dit kostte best veel tijd, volgens Eelco. “De selectie moest namelijk via een Europese aanbesteding. Er zijn veel regels te volgen, en dat zorgt dat zo’n aanbesteding een aantal maanden duurt. Uit een voorselectie zijn er drie partijen geselecteerd die een schetsontwerp mochten maken. Alynia Architecten kwam als beste naar voren. Met een mooi en uitdagend plan zijn wij als opdrachtgever erg enthousiast over de ingeleverde visie.“
Hoe komt de nieuwe De Skâns eruit te zien?
Atty geeft aan dat het belangrijk is dat de nieuwe De Skâns een plek moet bieden voor alle gebruikers. “Het moet een fijne plek worden om samen te komen voor de activiteiten. En wat ik ook belangrijk vind, is dat het gebouw uitstraling heeft.”
Pieter vult aan. Hij zegt dat het voorste deel van de BHS heel goed bruikbaar is voor de ruimten van De Skâns. “De huidige De Skâns past echter niet in zijn geheel in dit deel van de BHS. In het schetsontwerp is gekozen om de theaterzaal daarom nieuw te bouwen. Het voorste deel van de BHS krijgt
intern een complete metamorfose waarbij de sfeer straks is zoals bij een theater past. Duurzaamheid speelt hierin een grote rol. Bouwmaterialen worden zo veel mogelijk hergebruikt. Ook worden elementen met emotionele waarde uit de oude De Skâns gebruikt voor de nieuwe De Skâns. Bovendien sluit hergebruik van een bestaand gebouw hier naadloos op aan.”
Gaan de BHS en De Skâns straks ook samenwerken?
Atty geeft aan dat De Skâns en de BHS al een aantal keren met elkaar om tafel hebben gezeten. “We kunnen bijvoorbeeld gebruik maken van muzieklokalen in de BHS. In de nieuwe De Skâns komen ook muziekruimten, echter op de piekmomenten is het ideaal om ook de ruimten in de BHS te kunnen gebruiken. Andersom kunnen de leerlingen van de BHS de theaterzaal gebruiken voor een dramales. Ook kan de keuken van de BHS gebruikt worden voor kookworkshops van De Skâns. Daarnaast is de Skâns een ideale plek voor de leerlingen van de
BHS om stages te lopen. Bijvoorbeeld het helpen met koffieschenken, of een kijkje achter de schermen bij licht en geluid voor het theater.“
Kan het dorp ook nog ergens meedenken in het project? Pieter: “Jazeker. We willen juist dat het dorp, de gebruikers, meedenken. Het moet namelijk hun gebouw gaan worden. Eelco vult aan: “Om tot een goed en breed gedragen plan te komen doorlopen we een aantal stappen. Zo is er vorige week een overleg geweest met de gebruikers waarbij de architect het voorlopige schetsontwerp heeft gepresenteerd. De gebruikers reageerden enthousiast. Het is goed om te weten dat dit nog geen definitief ontwerp is, maar een schetsontwerp. Er kan nog van alles veranderen. De vervolgstap is dat de architect dit schetsontwerp vertaalt naar een voorlopig ontwerp. Als het voorlopig ontwerp klaar is, wordt het plan gepresenteerd aan de direct omwonenden en andere belanghebbenden. Mensen kunnen
Wethouder Libbe de Vries:
“We binne bliid dat we no einliks in folgjende stap sette kinne. Der leit in prachtich sketsûntwerp. We ha echt wat om sjen te litten oan De Gordyk. De nije De Skâns wurdt in gebou mei alluere.”
meedenken over bijvoorbeeld het inrichten van het terrein en de invullen van het groen rondom De Skâns. Daarna kunnen de architect en de nodige adviseurs de plannen verder uitwerken en kan er een aannemer en installateur worden gekozen.”
Atty vult aan en zegt dat in de komende maanden het ontwerp verder uitgewerkt gaat worden. “Daarbij organiseren we meerdere bijeenkomsten waarin de gebruikers de vorderingen te zien krijgen. Ze krijgen dan de gelegenheid om vragen te stellen en mee te denken.”
Wat gebeurt er met de locatie van de huidige De Skâns?
Dit is nu nog niet bekend, zegt Eelco. “Zodra hierover meer bekend is, communiceren we hierover.”
Wanneer is De Skâns klaar? Eelco geeft aan dat dit een lastige vraag is omdat De Skâns nu nog in de ontwerpfase zit. “Het is moeilijk om dit nu al aan te geven. We hebben ook te maken met de vernieuwbouw van de BHS. We onderzoeken of het handig is om hierin gezamenlijk op te trekken of juist niet. Als alles meezit zouden we in de tweede helft van 2027 de nieuwe De Skâns kunnen openen. Over de vernieuwbouw van de BHS communiceren we binnenkort meer.”
Het schetsontwerp van de nieuwe De Skâns
Puzzelen met bermbeheer
Met 480 kilometer aan wegen binnen en buiten de bebouwde kom heeft Opsterland een uitgebreid wegennetwerk. Ter vergelijking: de afstand is net zo lang als een enkeltje Beetsterzwaag – Luxemburg. Zo belangrijk als de wegen zelf, is ook het onderhoud van bermen ernaast. En dat is, weet Jan Dijkstra, een uitdagende puzzel. Als beheerder verharding van de gemeente kent hij letterlijk en figuurlijk alle valkuilen en hobbels op dit terrein.
Verkeersintensiteit en gedrag bepalend
De wegen in Opsterland worden druk bereden. Door inwoners, ondernemers, agrariërs en toeristen. ,,Het gedrag is bepalend voor de toestand van de bermen. De verkeersintensiteit neemt toe en landbouwverkeer wordt steeds groter en zwaarder. Als de verkeersgebruikers elkaar de ruimte geven en anticiperen op de situatie, kan veel bermschade worden voorkomen. Maar we leven tegenwoordig in een snelle wereld. Iedereen heeft haast en wil zo snel mogelijk van A naar B. Dat brengt op onze veelal smalle wegen de nodige bermschade met zich mee.’’
Veel factoren spelen rol Goed onderhoud is belangrijk, om ongelukken te voorkomen. Structureel is hiervoor jaarlijks € 95.000 beschikbaar. Eind 2023 bracht de gemeente de kwaliteit van de Opsterlandse bermen in kaart. Het onderzoek vormt de basis voor het uitvoeringsprogramma aanpak bermschade, dat door het college is vastgesteld.
De gemeentelijke buitendienst heeft daarnaast voor de aanpak van kleine plekken en plotselinge, onverwachte gaten circa € 40.000) in kas. Dit budget staat los van de structurele bedragen die Dijkstra beheert.
Onderhoud van bermen laat zich niet eenvoudig plannen. Verschillende factoren spelen daarbij een rol. ,,Als door werkzaamheden omleidingsroutes nodig zijn, zorgt dat voor meer verkeer en dus ook bermschade
op deze routes. Daarnaast is in het buitengebied glasvezel aangelegd, vervangt Vitens broze waterleidingen en werkt Liander aan verzwaring van het elektriciteitsnetwerk. Al deze werkzaamheden verzwakken de sterkte van de berm’’, legt Dijkstra uit. Ook klimaatverandering heeft invloed op de kwaliteit van de bermen. ,,De afgelopen jaren hebben we een paar keer een
ontzettend lange regenperiode gehad. Dan zijn alle bermen verzadigd en ontstaat nog sneller schade.’’ In het veengebied zorgt juist droogte voor meer verz(w)akkingen.
Een veilige berm vraagt maatwerk Er zijn diverse manieren waarop de bermenschade kan worden beperkt. ,,We maken gebruik aan puinverharding, graskeien en bermbeton. Per locatie bekijken welke oplossing het meest geschikt is. Bermbeton doet lijken op een gewone weg, waardoor automobilisten weer sneller gaan rijden. Dat wil je liever niet. Daarom brengen we er richels in aan die voor geluid zorgen zodra je er overheen rijdt. Dan weet de automobilist direct dat hij in de berm zit en gaat hij weer langzamer rijden.’’ In tegenstelling tot klinkerverharding blijft de betonstrook langer sterker.
Een deel van de Binnenwei is vorig jaar voorzien van nieuw asfalt. Over enige tijd ontstaat kleurt de weg in het midden lichtgrijs en zijn de zijkantenzwart, waardoor weggebruikers een optische wegversmalling waarnemen. De berm is door de werkzaamheden op dit moment nog zacht.
Wanneer er een vrij liggend fietspad naast de weg ligt, dan gebruikt de gemeente vaker graskeien en puinverharding. ,,Op wegen waar auto’s en fietsers wel samen gebruik van maken houden we bermen liever sterker. Vooral voor de veiligheid van fietsers.’’ In de voorbije jaren is op veel gemeentelijke wegen buiten de bebouwde kom de snelheid teruggebracht tot 60 kilometer per uur. Die maatregel vermindert het ontstaan van bermschade, weet Dijkstra.
Proef met passeerstroken
Voor dit jaar staan de nodige klussen op de agenda. De bermen aan de Slúsleane (tussen Lippenhuizen en Jubbega), Bonteboksterleane (tussen Jonkerslân en Bontebok) en Bremerwei (Siegerswoude) worden aangepakt. ,,Bij de Bremerwei doen we, in overleg met de omwonenden en Plaatselijk Belang, een proef met passeerstroken.’’
Hoe noodzakelijk ook, de werkzaamheden gaan altijd gepaard met overlast voor weggebruikers. Dijkstra: ,,We doen het voor hun veiligheid, laat iedereen zich dat goed beseffen.’’
Aan de Tjalling Harkeswei is de bermschade duidelijk zichtbaar. Bermbeton en klinkerverharding in de berm aan de Slúswei.
Jan Dijkstra inspecteert de bermschade
Ga toch golfen!
Open Dag
Zaterdag 15 maart 11-15 uur
Kom naar de Open Dag van Golfclub Lauswolt op 15 maart. Maak kennis met deze meer dan leuke, sportieve en gezonde sport en doe mee: oefenen van diverse slagen, spelen van paar korte holes, info over golf en mogelijkheden! Aanmelden kan telefonisch (0512 383590/1) met keuze uit beschikbare tijden, of per mail (info@golfclublauswolt.nl) waarbij u een tijd krijgt aangeboden.
Het is nu extra aantrekkelijk om te leren golfen. De starter kan terecht bij onze Golfschool!
• Leer de basis in 10 golflessen
• Les van gekwalificeerde PGA leraren
• Gebruik van oefenfaciliteiten
• Onbeperkt ballen slaan op de Driving Range
• Tien oefenrondes van 9 holes
Een starterspakket van 6 maanden, incl. lessen en examen kost € 75,95 p/mnd.
Meer weten?
www.golfclublauswolt.nl of bel 0512 383590/1
Van Harinxmaweg 8a Beetsterzwaag Tel. 0512 383590 www.golfclublauswolt.nl
29 MEI t/m 6 JULI, NIJ BEETS
GRENZELOOS MUZIEKTHEATER IN HET FRIESE VEEN
Tijdens de verbouwingzwemmen wegewoon door. We gaan er een mooi seizoen van maken
Seizoen 2025
Opening traditioneel op Koningsdagzondag 27 april
Op zaterdag naar de vrijmarkt op zondag naar het zwembad.
Aanvragen abonnementen vanaf 1 april. Tarieven zijn ongewijzigd.
Volg de berichtgeving in de media op Instagramen Facebooken op de website
Kaarten: www.revolutievanderinsemas.nl
atmosfeer is gemoedelijk en gezellig.
WATERSNOOD 1825 HAD NOG JARENLANG GEVOLGEN
De ramp na de ramp
Afgelopen 2 februari werd overal in Friesland de watersnoodramp van 1825 herdacht door het luiden van de klokken, ook in de gemeente Opsterland. Bij die watersnoodramp van 200 jaar geleden waren geen directe dodelijke Opsterlandse slachtoffers te betreuren, maar tóch waren de gevolgen groot, zo bleek nog jaren daarna. Niet alleen de landbouw en de turfwinning liepen veel schade op; onder de bevolking braken ook ook dodelijke ziekten uit, die duizenden mensen het leven hebben gekost. Het werd de ramp na de ramp.
Het kwam in de eerste februaridagen van 1825 goed uit dat veel kerken op hoger gelegen plaatsen liggen. Overal in de provincie boden de kerken daardoor een veilige vluchtplaats voor mens en vee, op de vlucht voor het alom stijgende water. Het ging woest. Springtij en enorme noordwesterstormen zorgden voor circa dertig dijkdoorbraken aan de Zuiderzeekust. Het zoute zeewater kreeg vrij spel in een groot deel van het zuidelijke deel van Friesland. De dit jaar uit de vergetelheid gehaalde ramp kostte circa achthonderd Nederlanders het leven, onder wie zeventien in Friesland.
BIVAKKEREN OP HET
DAK VAN DE BOERDERIJ
Het lager gelegen westelijke deel van Opsterland kreeg ook te maken met deze watersnoodramp. Veel land dat onder de zeespiegel lag, kwam onder water te staan. Het water drong door tot Langezwaag en Gorredijk. Zelfs de Hegedyk, al heel lang een waterkering tussen Gorredijk en Gersloot, kon het amper aan. Op een paar plekken gutste het water over de polderdijk. De hele veenderij bij Tjalleberd liep onder. Op sommige plekken stond twee meter water. Een gezin in Langezwaag bivakkeerde twee dagen en nachten op de nok van het dak van hun boerderij, met ‘eenige rauwe rapen’ als voedsel.
Het hoger gelegen kerkhof bij Gersloot bood onderdak aan vee. Ook de Koornbeurs bij de brug
“Der waard boekweit ferboud, mar nei in skoftke wie alles dea”
van Gorredijk werd een opvangplaats. Journalist Kerst Huisman spreekt in het boek ‘Opstand in de Turf’ over ongeveer 250 vluchtelingen die een maand lang onderdak vonden in Gorredijk. Twee gezinnen woonden enige tijd in de kerk van Terwispel. Op 6 februari, toen de storm was gaan liggen, zeilde Jan Sipkes Luxwolda
vanuit Gorredijk over het water naar de Heawei in Luxwoude waar zijn dochter Fenna en schoonzoon Durk Minkema woonden. Hij bracht zijn familie en het vee per boot in veiligheid.
ARMOEDE DOOR
MISLUKTE LANDBOUW
De problemen waren niet voorbij toen het water zich weer terugtrok. Pas toen werden de gevolgen goed zichtbaar. Natuurlijk was er schade aan wegen, maar de gevolgen op het land waren groter. De zode was verrot. Het zeewater liet bovendien een sliblaag achter die de landbouw nog lang parten speelde. Het was dit keer geen vruchtbare slib, maar vanwege het zeewater zout slib. Daar was de landbouw niet op berekend.
Hielke de Vries uit Langezwaag haalde het een en ander aan informatie boven uit zijn familiearchief. “Der waard wer gewoan boekweit ferboud. Dat like yn it begjin wol goed, mar nei in skoftke wie alles dea.” Het duurde jaren voordat het land zich had hersteld. Dat had natuurlijk gevolgen voor de boeren, maar ook voor de bevolking. De opbrengsten van
het land, ook uit de eigen tuin, waren slecht. Het zorgde voor veel armoede.
ZOUTE TURF
Dat werd nog eens versterkt voor de situatie in de veenderij. Ook daar zorgde de overstroming voor veel schade. Volgens Kerst Huisman stonden op meerdere plekken de opgestapelde turf tot tien turven hoog onder water. Deze turf werd zout, waardoor de kwaliteit snel terugliep. Zoute turf brokkelt eenvoudiger af, brandt minder goed en is slecht voor de kachel. De gevolgen van de overstroming waren in de vervening ook nog jaren later merkbaar. Een gezonde exploitatie van sommige veenlanden bleek vanwege het zoutgehalte in de turf niet langer mogelijk.
De veenbazen grepen de slechte tijden ook aan om te proberen onder de door hen te betalen slik- en armengelden uit te komen. Deze verzoeken richting de provincie werden soms door de gemeente Opsterland ondersteund, zoals bijvoorbeeld in 1827. Een groep van zestien verveenders uit Gorredijk, Langezwaag, Luxwoude en Terwis-
pel dienden zo’n verzoek in omdat ze door de overstroming van 1825 veel schade hadden ondervonden.
MALARIA
De bevolking in Friesland kreeg in de jaren na 1825 ook nog eens te maken met een toename van ziekten. Er is wel becijferd dat de watersnoodramp in de jaren die volgden in totaal zo’n tienduizend Friezen het leven heeft gekost. Er werd gesproken over de ‘Groninger ziekte’, waarschijnlijk malaria, die epidemische vormen aannam.
VERDERE INPOLDERING
De watersnoodramp van 1825 leidde ook tot plannen voor verdere inpoldering van het gebied: het zesde en zevende veendistrict. Het ging daarbij om de veenderijen van Luxwoude, Langezwaag en Terwispel. Tussen plannen maken en realisatie zaten ook toen al vele jaren. Belangrijk onderdeel was het graven, vanaf 1848, van de Nieuwe Vaart vanaf de Warme Hoek bij Gorredijk via Terwispel naar de Ulesprong.
Op een plankaart uit 1836 is goed te zien hoeveel petgaten en water dit gebied dan nog bevat.
Op 2 februari werden overal in Friesland de klokken 18 minuten en 25 seconden geluid, zo ook bij de klokkenstoel in Gorredijk.
De watersnoodramp van 1825 leidde ook tot plannen voor verdere inpoldering van het gebied: het zesde en zevende veendistrict. Het ging om de veenderijen van Luxwoude, Langezwaag en Terwispel. Op een plankaart uit 1836 is goed te zien hoeveel petgaten en water destijds in dit gebied aanwezig was.
DE LEERWEG VAN AUTODIDACT VINCENT TIMMER (22)
Van Minecraft tot miljoenen verdienen
De wereld van traden. Voor de één is het een ver-van-mijn-bedshow, voor de ander een droom: vanuit huis geld verdienen door slim te investeren. Maar achter die droom schuilt hard werken, toewijding en doorzettingsvermogen. De tweeëntwintigjarige Vincent Timmer is het levende bewijs dat succes in deze wereld niet uit de lucht komt vallen. Vincent Timmer introduceert zichzelf als half Amsterdammer, half Fries. Op zijn zevende verhuisde hij van Amsterdam, via een korte tussenstop in Groningen, naar Friesland. Tegenwoordig pendelt Vincent tussen zijn woonplaats in Friesland en Amsterdam. Daar liggen zijn roots, maar zijn hart ligt in het Noorden, zegt hij.
HEEN EN WEER
“De rust en de vriendelijkheid van de mensen in Friesland vind ik heerlijk. Als ik hier in de sportschool kom, dan groet iedereen elkaar, dat voelt fijn. Amsterdam heeft ook zijn charme, maar ik ben meer een natuurmens. Friesland past beter bij me, maar Amsterdam is praktischer vanwege het kantoor van Doopie Cash in Den Haag, waar ik werk. Heen en weer rijden van Friesland naar Den Haag vind ik echt te ver. Nu woon ik in Amsterdam én in Friesland en dat werkt perfect.”
PASSIE VOOR ANALYSE
Vincent vertelt over hoe het allemaal op jonge leeftijd begon. “Ik was op mijn tiende al bezig met content maken, voornamelijk YouTube-video’s over Minecraft. Ook had ik toen, en heb ik nog steeds, een enorme passie voor het weer. Vooral extreem winterweer fascineert me en analyseerde ik.”
Analyse, zo blijkt later, is de rode draad in zijn nog jonge leven en de sleutel tot zijn succes. “Ik ging op in een plan maken, testen hoe iets werkt en de resultaten bekijken. Dat gold voor de video’s die ik maakte, maar ook voor het weer. Als ik geen trader was geworden was ik weerman óf stormchaser geworden.” Het lot besloot anders. Met het zien van een YouTube filmpje werd zijn interesse voor traden gewekt. “Ik kwam een video tegen van iemand die beweerde dat hij van honderd euro naar een miljoen euro was gegaan met daytraden. Het greep me meteen.” Vincent was toen vijftien. “Vanaf dat moment ben ik me volledig gaan verdiepen in daytraden.”
JONG EN GEDREVEN
dagelijks in- en uitstapt op de financiële markt. “Dat kan zijn in aandelen, crypto of andere financiële producten. Het draait daarbij om technische analyses. Het lezen van koersbewegingen om kansen in de markt te herkennen.”
Inmiddels is Vincent een vaste kracht in het team van Doopie Cash, hij helpt anderen een weg te vinden in de wereld van traden.
EEN LEERSCHOOL
VOL FOUTEN
Daytraden, legt Vincent uit, betekent dat je
Vanaf het moment dat hij die eerste video zag, bestonden zijn dagen uit urenlang YouTube-video’s kijken om zoveel mogelijk kennis op te doen over traden, onder ander via het kanaal van Doopie Cash. “Destijds hadden ze nog maar een paar duizend volgers. Ik keek alles wat ze maakten en was actief op hun kanaal. Mijn naam viel op en dat leidde tot een samenwerking. Ze zagen mijn drive, ondanks mijn jonge leeftijd.”
Zelf doorliep hij een lange weg. Zijn eerste jaren waren verre van succesvol. “Ik begon met kleine trades van een paar honderd euro, maar in de eerste twee jaar ging alles fout. Het leren van technische analyse kost tijd. Het is als een studie: je moet investeren in kennis en ervaring voordat je resultaat ziet.” Zijn doorzettingsvermogen zorgde voor het succes. “Ik had een soort hyperfocus. Terwijl anderen uitgingen, zat ik uren achter mijn scherm om te leren traden. Die toewijding maakte het verschil. Op school deed ik het hoognodige. Mijn focus lag op traden en analyseren. Op mijn zestiende wist ik al dat dit was wat ik wilde doen.”
EMOTIECONTROLE
“Daytraden is een spel van focus, discipline en vooral volhouden, het is een vak. Vergelijk het met een opleiding. Het kost je zeker drie jaar om het onder de knie te krijgen. Je moet technische analyses leren, risico’s berekenen en vooral leren omgaan met je emoties.” Dat laatste is misschien wel het moeilijkste. “Traden is vijftig procent kennis en vijftig procent emotionele controle. Ik wilde alles snel doen. Dat werkte in mijn nadeel. Traden is een spiegel van je eigen karakter. Het heeft me gedwongen om geduldig te zijn en bewuste beslissingen te nemen. Het is een psychologisch spel. Je moet risico’s berekenen en focussen op de lange termijn. “Ik blijf bij één strategie en één markt, zoals bitcoin. Dat geeft me structuur en voorkomt impulsieve beslissingen.”
GEVAREN
Vincent weet dat zijn verhaal kan inspireren, maar hij waarschuwt ook voor de gevaren. “Crypto wordt soms gepresenteerd als een makkelijke manier om geld te verdienen, maar dat is het niet. Zonder kennis en ervaring maak je fouten.”
Zijn advies als je wil beginnen? “ Begin klein en focus op leren.
Zet geen groot geld in voordat je begrijpt hoe het werkt. En vooral: laat je niet afleiden door snelle winstverhalen. Een veelgemaakte fout is de afleiding die schuilt in nieuwe trends en coins die plotseling exploderen, maar daar hou ik me niet mee bezig. Ik focus me al zeven jaar op bitcoin en aandelen. Het is niet spectaculair, maar wel stabiel en consistent. Traden draait om kansen berekenen en gecalculeerd risico nemen. Als ik een trade maak, dan zorg ik dat mijn potentiële verlies beperkt is en mijn mogelijke winst zo groot mogelijk.”
“Als ik geen trader was geworden was ik weerman óf stormchaser geworden”
Heeft hij nooit getwijfeld?
Vincent: “Er zijn zéker momenten geweest dat ik twijfel had. Vooral in het begin, maar ook tijdens de coronacrash. In die tijd heb ik veel verloren, mijn kennis was nog niet goed genoeg. Ik kwam mezelf enorm tegen. Achteraf was het een goede leerschool, maar op dat moment vroeg ik mij serieus af waarom ik dit nog deed”
EEN BLIK OP DE TOEKOMST
Vincent is een vermogende jongeman van tweeëntwintig die op grotere voet leeft dan veel van zijn leeftijdsgenoten, maar ondertussen doordacht met zijn geld omgaat. “Ik heb de auto waar ik als jongetje van droomde, hou van lekker eten en reizen, maar tóch geef ik niet onnodig veel geld uit. Het meeste geld laat ik rouleren, ik leef van het geld dat ik verdien bij Doopie Cash. Ondertus-
sen denk ik vooruit, bijvoorbeeld aan het kopen van een huis.”
De dagen van Vincent beginnen met een blik op de markt. “Dan kijk ik waar de kansen liggen en of ik een trade kan maken. Daarna starten de een-op-een coachingsessies; tussendoor ga ik naar de sportschool en daarna heb ik weer coachingsessies of maak ik content. Mijn grootste doel voor de toekomst is: blijven groeien, zowel persoonlijk als professioneel. Daarbij is het belangrijkste dat ik blijf doen wat ik leuk vind.”
Zijn advies voor iedereen die droomt van een toekomst in traden? “Begin klein, blijf gefocust en geniet van het proces. Er zijn mensen die geluk hebben en snel rijk worden, maar dat is niet de norm. Zonder kennis maak je fouten. Begin met kleine bedragen en leer hoe het werkt.”
“Crypto wordt soms gepresenteerd als een makkelijke manier om geld te verdienen, maar dat is het niet; zonder kennis en ervaring maak je fouten”
COLUMN
Geld, een bron van geweld?
Men zegt vaak dat van het verdelen van een erfenis ruzie komt. Dat hoeft niet, zeg ik uit ervaring. Maar ik weet ook dat erfenissen een bron van ruzie en verwarring kunnen zijn. Helaas barst er binnen veel families een strijd los na een overlijden. Dat kan er heftig aan toe gaan. Geld, of de waarde van bezit, kan voor spanningen tussen nabestaanden zorgen, vooral als er onduidelijkheid bestaat over de verdeling of al er voor het overlijden als spanningen waren. De echte aanleiding voor een ruzie over de erfenis ligt vaak al in het verleden. Bijvoorbeeld omdat er geen contact is, spanningen zijn, scheve gezichten zijn of een niet goed gelukte overname van een familiebedrijf.
Zonder testament moeten de erfgenamen de erfenis volgens de wet samen verdelen. Een testament kan helpen bij een goede verdeling of om de verdeling door een executeur in goede banen te laten leiden. De executeur is verantwoordelijk voor het afwikkelen van de erfenis. Dit betekent niet alleen het betalen van de schulden van de overledene, maar ook het zorgen voor een zo eerlijk mogelijke verdeling. Het is zijn taak om objectief en rechtvaardig te handelen en goed te communiceren. Maar helaas is dit in veel gevallen niet eenvoudig. Het is de vraag wie het beste executeur kan zijn: een mede-erfgenaam, een familielid, een vriend, de notaris?
Ruzies over een erfenis kunnen leiden tot langdurige conflicten binnen families. Soms jarenlang. De emotionele lading die er aan verbonden is, kost veel energie en tijd en maakt het vaak moeilijk om tot een oplossing te komen. Als u uw erfgenamen dit wilt besparen, denk dan eens na over een executeur. Een goede, professionele executeur kan veel problemen en misverstanden voorkomen.
Op onze 35 openbare en identiteitsrijke basisscholen in Opsterland en Oost- en Weststellingwerf verzorgen we onderwijs voor ruim 4000 leerlingen.
www.comprix.nl/opendag2025
CEES VAN BRUGGEN IS ACTIEF BIJ DE HOOGSTAMBRIGADE
Fruitbomen in hun kracht zetten
Alweer vijftien jaar is Cees van Bruggen actief bij de Hoogstambrigade, een vrijwilligersgroep van Landschapsbeheer Friesland die zich inzet voor het onderhoud van fruitbomen bij particulieren. Cees is met dit groene vrijwilligerswerk actief in de regio Zuidoost-Friesland.
“Ast in beam troch en troch kinst, is it ek makliker om de goede dingen te dwaan”
“Wy nimme de tiid foar beammen”
Onlangs ging Cees van Bruggen met pensioen. “Ik ha no alle tiid”, zegt hij, maar ook tijdens zijn werkzame leven was Cees al actief bezig met vrijwilligerswerk in de buitenlucht. “Ik hie in kantoarbaan en seach d’r dan nei út om wykeins nei bûten te gean, gesellich mei oare minsken oan’e slach.”
EMOTIONELE BAND
Pas na zijn verhuizing van Harderwijk naar Oosterwolde, in 2007, kwam hij in aanraking met hoogstamfruitbomen; er stonden er een paar van in zijn nieuwe tuin. Hoewel Cees best wat snoei-ervaring had, wist hij niet precies wat hij met deze bomen moest beginnen. Hij werd attent gemaakt op een cursus ‘fruitbomen snoeien’ van Landschapsbeheer Friesland en na het afronden van deze cursus was de keuze voor vrijwilligerswerk bij de Hoogstambrigade snel gemaakt.
“Minsken hawwe faaks in emosjonele bân mei harren fruitbeammen”, volgens Cees.
“D’r binne ek wol hiele âlde beammen by, dy’t noch troch foariche generaasjes plante binne, der doarre se net samar yn om te snoeien.” Het snoeien van fruitbomen is inderdaad geen sinecure; de vrijwilligers zijn vaak uren bezig met een paar bomen. Cees: “Wy nimme de tiid foar beammen.”
VERANTWOORDELIJK WERK
Het is ook verantwoordelijk werk. Vooral als het om een jonge boom gaat, vraagt Cees advies van zijn mede-snoeiers.
“Kinst in jonge beam mar ien kear goed yn foarm bringe, dat kinst letter net mear feroarje.” De meeste snoeiers in zijn groep hebben net als Cees thuis ook fruitbomen. Verder zijn het allemaal mensen die graag buiten werken; dat schept een band. De laatste jaren is Cees zelfs actief als coördinator van de brigade in Zuidoost-Friesland. Gelukkig is het team zelfsturend en enthousiast, iedereen denkt en doet mee. Cees z’n taak is om de adressen die zich hebben aangemeld te bezoeken, om daar het werk te beoordelen en een prijsopgaaf te doen. “Wy berekkenje in lyts bedrach
TIPS VAN CEES
Zelf fruitbomen planten? Koop geen bomen bij het tuincentrum maar kies voor mooie oude rassen van een kweker of ga naar de Fruithof in Frederiksoord.
Wil je zelf aan de cursus ‘fruitbomen snoeien’ meedoen?
foar de reiskosten en gebrûk fan it ark.”
Of hij dan nog wel tijd heeft om op vakantie te gaan met zo’n drukke job? “Ja, hjer, it snoeiseizoen rint fan novimber oan’t maart; dernei komme de beammen yn bloei en moatte wy der ôfbliuwe.” Het voordeel van het snoeien in de winter is dat je de vorm van de boom goed kunt zien als alle bladeren zijn gevallen. Cees: “Ik sjoch meastal yn ien eachopslach wol wat d’r oan in beam dien wurde moat, krekt as in dokter.”
APPELS HEBBEN
EEN COMPLEX DNA
In de winter ná de grote snoeibeurt kunnen de eigenaren van de appel- en perenbomen meestal zelf wel weer de dunne uitlopers, de waterloten, wegsnoeien. De Hoogstambrigade hoeft dus maar eens in de twee á drie jaar langs te komen. Ook jonge bomen die misschien nog geen vrucht dragen, moeten eraan geloven. “Minsken tinke wolris datst jonge beammen net hoechst te snoeien, mar dy moatte júst stjoerd wurde”, verzekert Cees.
Doet de Hoogstambrigade ook aan bomen knuffelen? “Haha, nee, dat is net it gefal.” Maar Cees zou wel nóg meer kennis willen opdoen over fruitbomen. Hij vertelt: “In apel hat ien fan de meast komplekse DNA-gearstallingen, wertroch d’r in hiel soad ferskillende soarten apels binne, dat is dochs fassinearjend!” Het genoom, de volledige genetische samenstelling van een appel, bevat 57.000 genen, terwijl – ter vergelijking – het menselijk genoom op 25.000 genen blijft steken.
Er zijn ook veel oude Friese appel- en perenrassen; de meeste zijn terug te vinden bij de Fruithof in Frederiksoord, de moeite waard om eens een bezoek te brengen, tipt Cees. Daarnaast zou hij wel eens willen weten hoe het nu precies met die sapstromen zit. “Ast in beam troch en troch kinst, is it ek makliker om de goede dingen te dwaan mei it snoeien.”
Stuur een e-mail naar info@landschapsbeheerfriesland.nl en we brengen je op de hoogte als er weer een cursus op het programma staat.
Heb jij hulp nodig met het snoeien van je appel- of perenboom? Neem contact op met Cees en zijn team via de website www.landschapsbeheerfriesland.nl/ aanmeldformulier-hoogstambrigade.
PLAATSELIJK BELANG EN MIDDENSTAND WILLEN DUIDELIJKHEID GEMEENTE OVER AANPAK
Afkalvend winkelbestand in Ureterp
Ureterp, het na Gorredijk grootste dorp van Opsterland, kampt al jaren met een afkalvende middenstand. De toekomst biedt bovendien niet veel hoop op verbetering. De kans dat het winkelbestand verder afneemt lijkt juist groter. Opsterland huldigt in de nieuwste detailhandelsvisie 2024 het standpunt dat ondernemers en burgers initiatieven moeten ontplooien om het tij te keren. In Ureterp kijken ze naar de gemeente. “Der moat wol jild beskikber komme.”
De problematiek van Ureterp staat niet op zich. Ook grote kernen als Drachten en Leeuwarden kampen als gevolg van de opkomst van webshops en online-winkelen, de impact van de corona-epidemie, inflatie en een veranderende rol van de fysieke winkel met leegstand en een veranderend winkelaanbod.
LIJTEPLEIN
In Ureterp spelen de problemen echter al langer. In 1995 ging het Ureterper centrum voor ruim dertien miljoen euro op de schop. Naast de bouw van aanleunwoningen en een renovatie van bejaardencentrum De Lijte werd het Lijteplein gerealiseerd. Met plek voor vijf winkels met een oppervlakte van 1.150 vierkante meter. Het was niet de bedoeling om nieuwe winkels naar Ureterp te lokken. Ondernemers, wiens pand vanwege de opknapbeurt van het dorpshart plaats moest maken, werd een nieuwe plek op het Lijteplein geboden. Die opzet is niet gelukt. De winkelruimten bleven na de oplevering in 1998 tot ergernis van winkeliers en Ureterpers grotendeels leeg.
CRUCIALE FOUTEN
De gemeente en Woningbouwvereniging Talma trokken in 2001 de beurs om de leegstand aan te pakken en investeerden ruim twee ton in de verhuizing van de bibliotheek van het dorpshuis naar het Lijteplein. Een oneigenlijke invulling voor het winkelplein, zoals later ook de komst van een politiepost en een filiaal van de Rabobank niet naadloos aansloten bij de aanvankelijke plannen.
Ruim een kwart eeuw na de oplevering van het Lijteplein concluderen voorzitter Catrien Dijk van de Ondernemers Vereniging Ureterp en voorzitter Maarten Kemperman van Plaatselijk Belang dat er bij het ontwerp van het winkelplein ‘cruciale fouten’ zijn
gemaakt. Het had anders gemoeten, weet Dijk. Er is een autoluw plein gecreëerd. “Dat hie noait moatten, mar kinst it net tebekdraaie.” Dijk verwijst naar het nabijgelegen Marum, waar in het hart van het dorp een voor auto’s goed bereikbaar winkelgebied is gerealiseerd. “Dêr sjochst ek dat der nije winkels bykomme.” In Ureterp gebeurt het tegenovergestelde. De afgelopen jaren raakte het dorp onder meer een schoenmaker, dierenzaak, witgoedwinkel, radio en tv-zaak, meubel- en woninginrichtingsbedrijf en recent nog supermarkt Coop kwijt.
GEEN SFEER
Die trend lijkt zich door te zetten. De plaatselijke bloemisterij is vanwege persoonlijke omstandigheden ter overname beschikbaar en café It Alde Sté dreigt eind dit jaar de deuren te sluiten omdat er geen overnamekandidaat is. Sluiting zou voor Ureterp, waar al weinig horeca is, een slechte ontwikkeling zijn, meent Dijk. “Minsken dy’t troch Oerterp komme, kinne dan amper mear in bakje kofje keapje.”
Voor de dagelijkse voorzieningen heeft Ureterp een prima winkelaanbod, zo blijkt uit een in opdracht van de provincie uitgevoerde sterkte-zwakteanalyse, maar voor uitgebreidere aankopen kunnen Ureterpers niet in eigen dorp terecht. Bovendien mist het centrum volgens het onderzoek sfeer en is Drachten, met een groter winkelaanbod en meer aantrekkingskracht, een geduchte concurrent.
Eerdere pogingen om het Lijteplein aantrekkelijker te maken liepen op niets uit. De gemeente stuurde in het verleden aan op verplaatsing van winkels van De Weibuorren naar het Lijteplein, maar daar waren de middenstanders niet voor te porren. Begrijpelijk, vindt Dijk. “Ast in eigen pân hast, silst net ferhúzje om earne oars wat te hieren of te keapjen.”
WETHOUDER:
‘YN DE PRULLEBAK’
In de detailhandelsvisie schrijft Opsterland dat de gemeente ondernemers wil stimule-
“It is net sa, dat der in pot mei jild is dêr’t wat mei dien wurde kin; der moat earst in plan komme en dán kin de ried prioritearje”
ren en mee wil werken aan initiatieven om de leefbaarheid en vitaliteit van de dorpen te behouden. Tegelijkertijd laat Opsterland weten dat als gevolg van een negatief begrotingssaldo de komende jaren financiële implicaties uitvoering van plannen kunnen belemmeren. Kortom, er is mogelijk geen of niet toereikend budget. Als Opsterland niet met geld over de brug komt, is er weinig mogelijk, is de ervaring in Ureterp. In 2017 lag er een breed in het dorp gedragen plan klaar voor een opknapbeurt van het Lijte-
De voorzitters van de Ondernemersvereniging en Plaatselijk Belang van Ureterp, Catrien Dijk en Maarten Kemperman op het Lijteplein, dat in hun ogen aangepakt moet worden.
plein met groenvoorzieningen en zitmeubilair, maar Opsterland hield de hand op de knip. De ondernemersvereniging moest 15.000 euro bijdragen voor de realisatie. Te veel. “It plan koe sa de prullebak yn.”
CENTRUMMANAGER
WEGBEZUINIGD
In Ureterp is men, door recente ervaringen, afwachtend geworden. Geld om de in 2009 geplante bomen aan de Weibuorren, die niet tot volle groei zijn gekomen, te vervangen, laat al tijden
op zich wachten. Dat Opsterland in de nieuwste detailhandelsvisie geen geld meer uittrekt voor een centrummanager, wordt als teleurstellend ervaren.
Opsterland verwacht bij de ontwikkeling van nieuwe ideeën en initiatieven een voortrekkersrol van bewoners en winkeliers. Dat kost tijd, aldus Dijk en die tijd ontbreekt bij middenstanders die het druk genoeg hebben met de eigen winkel. Een centrummanager had veel en goed werk kunnen verrichten. “Mar dêr is dus gjin jild foar.”
Café It Alde Sté sluit mogelijk de deuren omdat er geen nieuwe pachter is. Een verarming voor het dorp, vindt de Ondernemersvereniging Ureterp,
PLAATSELIJK BELANG:
“Er zijn stimuli en enthousiasme nodig om het dorp een kwaliteitsimpuls te geven”
Het pand van de voormalige supermarkt Coop staat al een tijd leeg. “Het verloedert, er moet wat gebeuren”, vindt Plaatselijk Belang.
DE ONDERNEMERSVERENIGING:
“Der moat wol jild beskikber komme, oars kinst gjin plannen meitsje”
Positief is dat na de coronaperiode, waarin de vereniging volgens Dijk ‘op zijn gat’ lag, de ondernemersclub is opgekrabbeld en weer 21 leden telt. Het hernieuwde enthousiasme heeft onder meer geleid tot de terugkeer van de voorjaars- en najaarsmarkt, maar bedreigingen liggen nog op de loer. “As ik earlik bin, tink ik dat it winkelbestân net feroaret en earder ôf- dan tanimt”, stelt Dijk.
VERLOEDERING
Een negatieve ontwikkeling is de sluiting van de Coop-supermarkt in 2024. Het pand, eigendom van Poiesz supermarkten, staat sindsdien leeg, verpaupert en heeft een negatief effect op de uitstraling van de omgeving. Sinds de sluiting is de westkant van het centrum stiller geworden en wordt er beperkt gebruik gemaakt van de naastgelegen parkeerplaats.
Herontwikkeling van het voormalige supermarktpand biedt kansen, valt in de analyse van de provincie te lezen. Daar sluit voorzitter Maarten Kemperman van Plaatselijk Belang zich bij aan. Woningbouw zou een mogelijke oplossing zijn. “Nu verloedert het, we hopen daarom dat de gemeente maximale medewerking verleent aan mogelijke plannen.” Kemperman beseft echter dat Poiesz, als eigenaar van het pand, bereid moet zijn mee te werken. Ondernemersvereniging
en Plaatselijk Belang trekken samen op om de uitdagingen te lijf te gaan. Beide willen de schouders eronder zetten, maar kijken ook naar de gemeente. Kemperman: “De gemeente beschouwt Ureterp als een centrumdorp met een sleutelfunctie voor omliggende dorpen. Er zijn stimuli en enthousiasme nodig om het dorp een kwaliteitsimpuls te geven.” ”En der moat wol jild beskikber komme”, vindt de Ondernemersvereniging.
ONDUIDELIJK
Met beperkte investeringen kan volgens Kemperman al het nodige bereikt worden. “We hebben het niet over een kunstgrasveld van twee miljoen euro. Met een ton kun je al veel doen.” Onduidelijk is volgens Dijk hoeveel geld Opsterland beschikbaar heeft voor maatregelen. “Dat moatte wy wol witte, oars kinst gjin plannen meitsje.”
Wethouder Marcel van Opzeeland laat weten dat voor de vervanging van bomen geld beschikbaar gemaakt kan worden uit bestaande middelen via het beeldkwaliteitsplan Opsterland. Voor aanvullende maatregelen ligt de bal volgens hem bij Ureterp.
“It is net sa, dat der in pot mei jild is dêr’t wat mei dien wurde kin; dan komt der neat fan telâne. Der moat earst in plan komme en dán kin de ried prioritearje.”
KINDERCOACH FIONA DE JONG OVER DE ZORG
“Verlies je kind niet uit het oog”
Een echtscheiding is ingrijpend in het leven van alle betrokkenen, en zéker ook in dat van een kind. “Een scheiding slaat de fundering onder de voeten van het kind weg”, zegt kindercoach Fiona de Jong-Kiers uit Gorredijk. “Daarom is het belangrijk dat we oog houden voor het kind.”
Om te voorkomen dat kinderen nu of op latere leeftijd te zeer belast worden door de scheiding van de ouders, is het belangrijk ze goed te begeleiden bij een echtscheiding, vindt Fiona de Jong. Ook de kinderombudsman bevestigt haar zorgen. Die deed zelfs een noodoproep om de belangen van kinderen tijdens een scheiding beter te behartigen. “Ook al ga je uit elkaar, zorg dat je sámen ouders voor je kind blijft”, zegt Fiona op besliste toon. “Verlies je kind niet uit het oog.”
HULP VRAGEN IS STERK
In de praktijk van kindercoach Fiona de JongKiers heerst een warme sfeer waar je jezelf mag zijn en waar je je veilig voelt. En dat is precies wat ze kinderen wil bieden. De vrolijk aangeklede ruimte en de grote kasten vol speelgoed nodigen uit en zorgen voor een huiselijk gevoel. Fiona heeft zich gespecialiseerd, ze staat kinderen en hun ouders in Opsterland en omgeving tijdens of na de scheiding bij.
Als je een kind helpt de scheiding op een goede manier te verwerken, dan beperk je volgens Fiona de kans op loyaliteitsconflicten, het gevoel nergens bij te horen, een gebrek aan zelfvertrouwen, een minderwaardigheidsgevoel, moeite met contact maken en pestgedrag. Ze wijst erop dat het belangrijk is dat je je blijft verplaatsen in het kind en dat het kind zich zelfs in deze onrustige tijd gezien en geliefd voelt. Om hulp vragen in dit moeilijke proces is geen zwakte, maar juist een kracht. In haar begeleiding komen verschillende thema’s aan bod. Zoals het schuldgevoel dat sommige kinderen ervaren. “Door een gebrek aan communicatie kan een kind hele eigen conclusies gaan verzinnen en geloven”, legt Fiona uit. “Omdat er niet, of te weinig, met het kind wordt gepraat.“ De kindercoach gaat met de kinderen aan de slag door te werken aan zelfvertrouwen en met het creëren van begrip.
HET SLECHTE NIEUWS GOED BRENGEN
Ondanks dat de meeste ouders er goed over nadenken, worden er nog vaak verkeerde dingen gezegd. Fiona: “Als je zegt dat papa en mama niet meer van elkaar houden, kan het brein van een kind, dat zich nog volop ontwikkelt, concluderen dat houden van altijd kan stoppen. Ook hun eigen positie voelt dan wiebelig aan. Belangrijk is dat je kinderen informatie geeft die ze kunnen verwerken. ‘We konden elkaar niet gelukkig ma-
ken’, dat is dan een betere formulering. Je moet het slechte nieuws goed brengen.
Als je het uit-elkaar-gesprek goed met het kind voert, kan het kind langzaamaan beginnen met verwerken en rouwen. In de fase die volgt zijn ouders vaak druk bezig met het inregelen van hun nieuwe leven en de daarbij behorende financiële gevolgen. Het kind bungelt er dan maar wat bij. Meer dan logisch: er is nog geen tijd voor emotionele verwerking, simpelweg omdat er nog van alles geregeld moet worden. Maar voor het kind start die belangrijke verwerking wel direct! Het kind raakt dan, in een kwetsbare periode, een beetje tussen wal en schip.”
INGRIJPENDE VERLIESERVARING
Fiona: “Tijdens een scheiding ervaren kinderen een ingrijpende verlieservaring. Ze verliezen hun eigen vertrouwde gezin. Maar ook de gezinsstructuur verandert en hun perspectief op de toekomst is ineens onzeker en onduidelijk. Omdat ze hun ouders niet extra willen belasten laten veel kinderen de emoties die ze hierbij ervaren niet zien. Hierdoor komt het regelmatig voor dat kinderen pas rouwen wanneer de ouders hun eigen leven weer op de rit hebben. Meestal pas na anderhalf tot drie jaar. En dat zorgt bij ouders weer voor onbegrip, omdat ouders het verband met de scheiding niet meer zien.
HOOP BLIJVEN HOUDEN
“Wat de verwerking bij kinderen ook bemoeilijkt is het feit dat ze zich blijven vasthouden aan hoop. Kinderen vinden heel wat uit om hun ouders opnieuw aan elkaar te koppelen. Maar juist die hoop geeft ze geen ruimte voor verdriet.
Ik vertel kinderen altijd duidelijk dat de meeste papa’s en mama’s niet meer bij elkaar komen. Dat klinkt hard, maar is nodig om de situatie te kunnen verwerken. Verwerking begint bij een startpunt en zolang je hoop houdt is dat startpunt er niet.”
“Kinderen vinden heel wat uit om hun ouders opnieuw aan elkaar te koppelen”
“Ook al ga je uit elkaar, zorg dat je sámen ouders voor je kind blijft”
“Hoop geeft geen ruimte voor verdriet”
LOYALITEITSCONFLICT
Ook het gevoel hebben te moeten kiezen tussen beide ouders heeft volgens Fiona een grote impact op kinderen. Voor kinderen, die uit beide delen van de ouders bestaan, is dit een onmogelijke keuze. En dat loyaliteitsconflict kan al op hele onschuldige momenten getriggerd worden. Fiona geeft een voorbeeld: “Stel, het wisselmoment vindt plaats op het sportveld. Er is afgesproken dat vader het kind na de wedstrijd meeneemt. Vader staat al op het veld, maar moeder stelt voor het kind even te brengen, zodat ze nog wat tijd in de auto heeft om te kletsen. Wat het kind ook kiest, direct mee met papa of zich laten brengen door mama, hij zal voor zijn gevoel één van beiden kwetsen.”
WAARDEVOLLE GROEPSSESSIES
Een goede begeleiding kan volgens Fiona de Jong veel ellende voorkomen, ook op latere leeftijd. Ze startte onlangs een programma in groepsverband. Ouders en kinderen die hetzelfde meemaken ontmoeten elkaar hier. “Ze ontdekken dat ze niet de enigen zijn. Dat levert waardevolle inzichten op. Ouders praten met elkaar over wat ze meemaken, wat ze moeilijk vinden en vinden herkenning bij elkaar. Laatst had ik twee jongens die allebei door de nieuwe partners van hun ouders kleinere stiefbroertjes kregen. Ik hoorde ze samen praten over wat er zo irritant was aan die drukte. Dat ze er zo achter komen dat ze niet alleen op de wereld zijn met deze gevoelens is prachtig om te zien.”
Zien en begrijpen
Maud (11) en haar twee jongere broertjes wonen bij hun moeder en haar nieuwe vriend. Haar vader woont, ook met een nieuwe partner, een aantal straten verderop. Vader en moeder hebben samen co-ouderschap, maar maken veel en vaak ruzie. Maud kan moeilijk omgaan met de veranderende dynamiek thuis en de vijandigheid van haar ouders. Ze weet niet goed wat haar eigen positie is binnen de samengestelde gezinnen en dus trekt ze zich thuis vaak terug. Door met iemand te praten die haar ziet en haar begrijpt voelt ze zich langzaam beter. Ook bij haar ouders ontstaat er begrip en inzicht in waarom Maud zich gedraagt zoals ze doet. Ze komen steeds meer naar elkaar toe en werken aan een situatie waarin iedereen zich prettig voelt.
Oprechte verbinding
De ouders van Veerle (16) zijn acht jaar geleden plotseling gescheiden. Binnen een week verhuisde Veerle met haar moeder naar een nieuw huis en maakte daar direct kennis met moeders nieuwe partner. Zoveel jaar later voelt ze zich verward en is ze boos. Boos op haar ouders, die elkaar vermijden en elkaar nog steeds dingen verwijten. Boos om heel veel wat ze niet begrijpt. Tijdens de coaching tekende ze een fantasiehuis, waarin ze alles wat ze wenst mocht tekenen. Haar huis stond op een zonnige plek met daarin beide ouders mét beide partners. Veerle wil niks liever dan oprechte verbinding tussen alle volwassen personen in haar leven. Door dat inzicht zet iedereen om haar heen nu de eerste stappen richting dat ideaalbeeld.
Veerkracht
Intens verdrietig, vol ongeloof en lamgeslagen zit de familie bij elkaar rond de tafel in de gezellige woonkamer. Enkele uren eerder die ochtend ging mem naar boven om te kijken waar Bert bleef. Het duurde wel heel erg lang voordat hun zoon naar beneden kwam voor het ontbijt. Het zwartste scenario bleek werkelijkheid.
Dan gaat alles in een stroomversnelling en moet er ineens nagedacht worden over zijn uitvaart. Het is niet te bevatten! Bert was een introverte, rustige man met humor, wars van poespas. Een uitstekende automonteur, die in zijn vrije tijd leefde voor de autocross. Sleutelen was zijn lust en zijn leven.
Opruimen was niet bepaald zijn hobby, maar hij wist precies waar hij het benodigde gereedschap kon vinden. De Crossclub was zijn tweede familie geworden. Regelmatig trokken ze eropuit om wedstrijden te rijden, Bert sleepte de nodige overwinningen in de wacht.
“We doen alles zelf hoor”, laten de broers geëmotioneerd weten. “Bert wordt in zijn eigen bus naar het crematorium gebracht.” De een inventariseert mooie herinneringen voor de ceremonie, de ander regelt de formaliteiten, samen wordt de rouwkaart opgesteld en buigt men zich over de muziek. Heit en mem zijn het baken te midden van alle drukte. De neven en nichten laten zich ook niet onbetuigd. Bert was gek met hen en zij met hem. Er wordt een prachtig bloemstuk gemaakt waarin het stuur van de crossauto van Bert is verwerkt. Dan is het zover. Buiten is het doodstil als heit en mem langs het pad naar de voordeur hun opwachting maken. De broers begeleiden Bert naar zijn bus. Heit legt zijn hand op mem haar arm en vraagt zachtjes “Giet it?”
André van Tuinen uit Bakkeveen was profvoetballer voor sc Heerenveen, Veendam, FC Zwolle, Eindhoven en Go Ahead Eagles. Tegenwoordig geeft de man die de hele linkerflank bestreek technische adviezen bij de club waar hij het voetballen leerde. Een club die hem na aan het hart ligt. “Bakkefean moat bestean bliuwe.”
André van Tuinen, hij wordt deze maand 51 jaar, zegt het niet zonder reden. De oud-profvoetballer met 149 wedstrijden in het betaalde voetbal achter zijn naam, weet dat amateurclubs – en zéker kleine dorpsverenigingen als Bakkeveen – het moeilijk hebben. De tijd dat v.v. Bakkeveen met vier of vijf seniorenteams in de competitie uitkwam, is niet meer dan een herinnering.
TOEGENOMEN
INDIVIDUALISERING
In zijn jongere jaren was voetballen een vanzelfsprekendheid. Die tijd is voorbij; voetbal staat niet meer op één, weet André van Tuinen. De Bakkeveenster noemt corona als een boosdoener; de minder fanatieke voetballers haakten af en kwamen niet meer terug. En ook de toegenomen individualisering speelt een rol. Meer en meer jongeren prefereren de sportschool boven voetbal.
“Persoanlik snap ik dat net sa goed”, zegt Van Tuinen. Hij genoot altijd van het groepsproces van de teamsport. Het samen knokken voor een resultaat, de vreugde en het feest na succes, de kleedkamerhumor, Van Tuinen had het niet willen missen. Om daar meteen aan toe te voegen dat de sfeer bij v.v. Bakkeveen zéker goed is. “Ús tredde helte is altyd gesellich.”
ZATERDAGVOETBAL IS ZWAARDER
Wat eveneens een rol speelt is de overstap van de oudsher zondagvereniging naar de zaterdag als speeldag. Bakkeveen speelde vanaf de oprichting in 1929 op zondag, maar is sinds dit seizoen actief in de vierde klasse D van het zaterdagvoetbal. Een stap met risico’s. Want hoe reageert de achterban op deze in sportief opzicht zwaar-
dere klasse. Het zaterdagvoetbal is in tegenstelling tot vroeger van hoger niveau dan het zondagvoetbal.
V.v. Bakkeveen wist zich vorig seizoen met moeite te handhaven in de vierde klasse. De start van dit seizoen was belabberd, maar de blauwwitten richtten zich op en verrasten met zeges op clubs uit de top drie: Haulerwijk en Veenhuizen. Van Tuinen: “Wy steane der reedlik foar. Meidwaan om de boppeste plakken sit der foar ús net yn, mar as wy net tsjin degradaasje hoege te fuotbaljen is it prima.” Positief is dat Bakkeveen volgens hem over jeugdig talent beschikt, maar van achterover leunen is geen sprake.
HET CEMENT VAN DE DORPSGEMEENSCHAP
De oud-prof maakt deel uit van een commissie die regelmatig brainstormt over hoe het ledenaantal op peil te houden. “Leure by spilers fan oare ferienings dogge wy net. Wy sykje it yn eigen doarp. Sjogge wy minsken oer de holle? En hoe kinne wy harren derby belûke?”
Van Tuinen vindt het belangrijk dat Bakkeveen een gezonde voetbalvereniging houdt. De club vormt het cement van de dorpsgemeenschap, vindt de oud-prof. Of Bakkeveen nu op vierde of vijfde klasse niveau acteert, vindt hij van minder belang. “Ik haw by Bakkefean spile, myn bern spylje der no en ik hoopje dat myn pakesizzers der aanst ek noch by spylje kinne. Dat is it foarnaamste.” Over zijn rol bij de voetbalvereniging doet
Van Tuinen bescheiden. “Der binne minsken dy’t folle mear dogge.”
De voormalig prof houdt zich bezig met de team-indelingen, overlegt met spelersraad, voert in-
“As Bakkefean net tsjin degradaasje fuotballet is it prima”
“Miskien romantisearje we it fuotbal fan eartiids ek wol”
dividueel gesprekken met spelers en is betrokken bij de aanstelling van trainers. Hij is ook gevraagd om training te geven, maar daarvoor heeft hij bedankt.
“Trainer wêze kostet my enerzjy”, legt André van Tuinen uit. “Ik hingje der leaver in bytsje boppe
om wêr nedich op basis fan myn fuotbalûnderfining advys te jaan.” Die rol past Van Tuinen, die in het dagelijks leven een leidinggevende functie bij horecagroothandel Actifood heeft, het best. “En ik fyn it moai om te sjen hoe’t jongeren op myn fisy reagearje.”
REALITEITSZIN
Over de huidige mentaliteit wordt wel geklaagd, maar Van Tuinen vindt het meevallen. De Bakkeveenster voetballers knokken altijd voor een resultaat en beschikken over realiteitszin. “We hiene in trainer op it each, mar tochten dat de jonges him te âld fine soene. It tsjindiel wie wier. Sy woene ien dy’t boppe de groep stie. Ferrassend en moai om te sjen, dat jongeren dochs oars tinke as je ferwachtsje.” André van Tuinen heeft het naar zijn zin bij v.v. Bakkeveen en is ieder weekend op het voetbalveld te vinden. Dat het voetbal vroeger beter was, wil hij niet zeggen. “Dat roppe alle âlderen en ik tink dat it sa is, mar miskien romantisearje we it fuotbal fan eartiids ek wol, en falt it ta.”
André van Tuinen op het sportpark van Bakkeveen. De voormalig profvoetballer geeft tegenwoordig technisch advies bij de zaterdag vierdeklasser.
André van Tuinen (midden) viert samen met Lee-Roy Echteld (links) en Erik Regtop een doelpunt van Tony Alberda (zittend) in het thuisduel van sc Heerenveen van 2 april 1995 (3-3).
JUBILEUMDUEL IN TEKEN VAN 30 JAAR VOETBAL IN ABE LENSTRA STADION
Oud-coryfeeën nog één keer in pompeblêdenshirt
Op zaterdag 22 maart wordt er een speciale wedstrijd gespeeld in het Abe Lenstra stadion. Om te vieren dat de sc Heerenveen dertig jaar in dit stadion speelt, duikt de Friese voetbalclub in het verleden. Onder leiding van twee oud-trainers, Foppe de Haan en Gertjan Verbeek, komen twee elftallen met voormalige voetballers van de club nog eenmaal in actie in het thuisdomein van de pompeblêdenclub.
De echte Feanfan kan op 22 maart zijn hart ophalen, want sc Heerenveen is erin geslaagd een groot aantal voetballers te strikken voor een eenmalige terugkeer. Wat te denken van namen als Hans Vonk, Michel Breuer, Petter Hansson, Goran Popov, Tieme Klompe, Danijel Pranjic, Arek Radomski, Marcus Allbäck, Lasse Nilsson. Igor Korneev, Gerald Sibon en Radoslav Samardzic?
“IN PRACHTICH INISJATYF”
Foppe de Haan vindt het jubileumduel “in ‘prachtich’ inisjatyf.” De Fries, die als trainer vele successen vierde met sc Heerenveen, was trainer toen de club in 1994 zijn intrek nam in het huidige stadion. De aanvankelijke vrees dat de verhuizing van het vertrouwde Sportpark Noord aan de J.H. Kruisstraat naar het nieuwe Abe Lenstra stadion ten koste zou
gaan van de sfeer, bleek ongegrond. “It stadion siet fuortdaliks grôtfol”, herinnert De Haan zich. Dat sc Heerenveen goed presteerde en zich doorontwikkelde, was er mede debet aan dat de verhuizing rimpelloos verliep, aldus de oud-trainer. Dankzij het nieuwe stadion kon sc Heerenveen de sportieve ambities realiseren. De Haan: “Yn it âlde stadion hie de klup nea sa’n grutte stap meitsje kinnen.”
De Haan vindt het Abe Lenstra stadion, dat na de ingebruikname meerdere verbouwingen onderging, een van de mooiste stadions van Nederland. “Ast op’e middenstip stiest, tinkst: ‘Wauw, dít is moai’.” De entourage van het Abe Lenstra stadion heeft menig potentiële nieuwe aanwinst over de streep getrokken, denkt De Haan. “As se ien kear yn in fol
stadion west hawwe, wolle se der ek fuotbalje.” Foppe de Haan heeft vele herinneringen aan het Abe Lenstra stadion, maar het duel tegen het grote Ajax van Louis van Gaal op 2 maart 1995 zal hem altijd bijblijven. Met een gehavend elftal hielden de Friezen Ajax, dat later dat jaar de Champions League zou winnen, op 3-3. “Wy hiene in plan en dat slagge, omdat elkenien him deroan hold. Dat joech in geweldich gefoel.”
‘FISKJE ITE’ BIJ RIEMER
Erik Regtop behoorde die dag tot de uitblinkers. De inmiddels 57-jarige oud-aanvaller is op 22 maart waarschijnlijk ook van de partij. De Haan kijkt uit naar het weerzien, niet alleen met Regtop, maar ook met andere oude bekenden. “Guon spilers haw ik nea wersjoen.” Misschien wordt er vooraf gezamenlijk nog een
‘fiskje’ gegeten bij Riemer van der Velde. “It wurdt yn alle gefallen gesellich en feestlik”, verwacht de oud-trainer.
Naast Foppe de Haan worden de beide teams op 22 maart begeleid door oud-trainers Gertjan Verbeek, Johnny Jansen en Jan de Jonge. Op het moment van het interview met De Haan zijn er nog geen nadere afspraken gemaakt over het jubileumduel, maar sommige spelers zullen in acht moeten worden genomen, volgens De Haan. “Guon spilers binne yntusken al reedlik âlde manlju. Der sil flink trochwiksele wurde, want we wolle gjin blessueres.”
MOOIE VERHALEN
Ook Gertjan Verbeek kijkt uit naar de jubileumwedstrijd. Het weerzien met oude bekenden uit de voetballerij is leuk, weet de
voormalig trainer en oud-speler van sc Heerenveen. “Als we met oud-Heerenveen speelden was het altijd gezellig.
Alfred Finnbogason scoorde bij zijn eerste optreden in het Abe Lenstra stadion, op 2 september 2012, twee keer tegen Ajax en bezorgde zichzelf daarmee een droomstart in Friesland.
“Ast op’e middenstip stiest, tinkst wauw, dit is moai”
Bij die gelegenheden kwamen oude en mooie verhalen weer uit de kast. Je deelt natuurlijk een geschiedenis met elkaar.” Die mooie momenten waren legio, aldus Verbeek. Zoals de Europese overwinning in het seizoen 2005-2006 toen sc Heerenveen thuis met 1-0 van Levski Sofia won, maar afhankelijk bleef van het resultaat van het duel tussen Olympique Marseille en Dinamo Boekarest. “Onze wedstrijd was al afgelopen, maar we moesten op het veld wachten op de uitslag in Marseille. Dat waren vreselijk spannende minuten.”
Ook de sneeuwwedstrijd tegen Ajax, eind december 2005, het laatste duel voor de Friezen met Klaas Jan Huntelaar voordat die de overstap naar Amsterdam maakte, zal Verbeek niet licht vergeten. En ook het doelpunt vanaf de middenlijn van Paul Bosvelt in de Noordelijke derby tegen FC Groningen is een blijvende herinnering voor Verbeek.
Het succes was mede te danken aan zijn geweldige debuut in het Abe Lenstra stadion, op 2 september 2012 tegen Ajax. Mede dankzij twee treffers van Finnbogason velde sc Heerenveen Ajax. De IJslander kon meteen niet meer kapot bij fans en trainer Marco van Basten. “Vanaf dat moment speelde ik, in tegenstelling tot bij voorgaande clubs, altijd. Daardoor kon ik me ontwikkelen. Trainen is leuk, maar alleen door veel wedstrijden te spelen word je beter.” De voormalige topscorer van sc Heerenveen hoopt het Friese publiek op 22 maart nog één keer te laten juichen. “Ik wil scoren in het Abe Lenstra stadion en ga voor de wedstrijd zeker trainen, want ik wil fit zijn.”
COLUMN
Schulting
Autonoom zenuwstelsel
Stress, burn-out, depressie en angst, problemen met slaap, long covid, chronische vermoeidheid, chronische pijn, een overactieve blaas, blessures en vermoeidheid bij sporten. Komen deze klachten bekend voor?
Het zijn allemaal klachten die kunnen voortkomen uit een verstoring binnen het autonome zenuwstelsel. Het autonome zenuwstelsel regelt automatisch (autonoom betekent zelfstandig) bijna alle onbewuste functies en processen in het lichaam. Denk daarbij aan de ademhaling, hartslag, bloeddruk, energieproductie, spijsvertering en stofwisseling. Over dit soort functies hoef je niet na te denken. Het lichaam pakt het zelf op.
Een verstoring van het autonome zenuwstelsel kan diverse vervelende en langdurige klachten veroorzaken. De verstoring beïnvloedt namelijk meerdere lichaamssystemen en dat kan uiteenlopende fysieke en mentale klachten veroorzaken. NESA therapie richt zich op het herstel van het autonome zenuwstelsel. NESA therapie (niet- invasieve neuromodulatie therapie) werkt voor klachten waarbij het autonome zenuwstelsel betrokken is. NESA therapie optimaliseert de functie en werking van het zenuwstelsel snel, e ciënt en langdurig door middel van gepatenteerde microstromen. Deze behadeling maakt gebruik van een NESA X_SIGNAL toestel. Het een pijnvrije en doeltre ende methode om deze balans weer te herstellen. De behandeling duurt 45-60 minuten per sessie. Voorafgaand aan de behandeling wordt een intake gedaan.
FINNBOGASON
Alfred Finnbogason is een van de vele oud-spelers die in actie zal komen. De IJslander kwam in 2012 naar Heerenveen en ontpopte zich tot een rasechte goaltjesdief. Finnbogason vertrok na twee seizoenen met
53 treffers achter zijn naam en is met dat aantal nog all-time eredivisietopscorer van de Friese club. In zijn tweede jaar was Finnbogason met 29 doelpunten en tien assists topscorer en meest waardevolle speler van de Eredivisie. Finnbogason hoefde geen moment na te denken toen hij door sc Heerenveen benaderd werd voor het jubileumduel. De voormalig aanvaller - hij stopte september vorig jaar met voetballen - bewaart alleen maar goede herinneringen aan zijn periode in Friesland. “Bij Heerenveen viel alles op zijn plek, de klik met de trainer en andere spelers, de speelwijze. Het was in alle opzichten een ‘perfect fit’ voor mij.”
De IJslander kijkt bovendien uit naar het weerzien met oude bekenden zoals onder anderen Tieme Klompe en Erik Edman. “Het gekke van voetbal is dat je heel intensief met mensen samenwerkt en elkaar vervolgens nooit of zelden weer ziet. Ik kan oude vrienden weer ontmoeten, die kans laat ik niet lopen.”
Voor de volledige lijst met spelers die op 22 maart in actie komen en informatie over kaartverkoop voor het jubileumduel kijk op: www. sc-heerenveen.nl.
Neurovit is een nieuwe onderneming, onderdeel van Fysio Gorredijk. Ervaar je een van deze klachten, of ben je benieuwd of NESA therapie geschikt is voor jou?
De Zweedse goaltjesdief Marcus Allbäck is op 22 maart ook van de partij.
Goud van oud. Danijel Pranjic en Goran Popov komen ook terug op de plek waar zij vele successen vierden.
Hannie
SAMEN WANDELEN DOOR DE NATUUR IN BAKKEVEEN
“Je binne der efkes lekker út”
Weer of geen weer, iedere dinsdag om half tien ’s ochtends trekt een groep enthousiastelingen eropuit om even een uur flink te wandelen door de Bakkeveense Duinen. “We lopen altijd. Het laagste aantal deelnemers was acht. Nooit minder.”
“Atst de hiele dei thús sitst, bist gau útpraat”
We zijn bij Dúndelle in Bakkeveen. Het is rond het vriespunt, maar het waait niet en het is droog, dat scheelt. Een schuchter zonnetje speelt verstoppertje achter de wolken. Het is kortom heerlijk wandelweer. Om even voor half tien melden de eerste wandelaars zich en om precies half tien zet de groep zich in beweging richting de Bakkeveense Duinen.
MENSEN IN BEWEGING HOUDEN
Vandaag telt de groep achttien wandelaars. Net iets meer dan gemiddeld, maar dat heeft ongetwijfeld te maken met het fraaie weer. Fred Hoogenboom loopt vandaag voorop en kiest de paadjes uit. Er ligt nog sneeuw, maar de paden zijn goed begaanbaar. Over de zandvlakte en dan via allerlei kleine kronkelende paadjes richting Allardsoog. De deelnemers lopen met zijn tweeën, soms met zijn drieën naast elkaar. Er worden ondertussen vele gesprekken gevoerd over van alles en nog wat. “Ik mei graach efkes kuierje. Dan binne je der efkes ύt. Atst de hiele dei thús sitst, bist gau útpraat”,
zegt een wandelaarster terwijl de groep langs de heidevelden van It Mandefjild loopt.
De groep is ontstaan in 2018; sindsdien is er elke dinsdag gelopen. Het is een initiatief in het kader van ‘Bloeizone Bakke veen’ en heeft als doel mensen in beweging te krijgen én te houden. Anita van de Wolfshaar coördineert de wandelgroep en loopt zelf vandaag ook mee: “Een groot voordeel van deze activiteit is dat het altijd op dezelfde dag en hetzelfde tijdstip is. Het is vrijblijvend, je hoeft je vooraf niet op te geven of af te melden. Er is geen verplichting om te komen.”
OOK EEN
SOCIAAL GEBEUREN
wandelgroep. “Voor nieuwkomers in het dorp is het een hele goede manier om mensen te leren kennen. Tijdens een wandeling kun je met veel verschillende mensen praten.”
“Je hoeft je vooraf niet op te geven of af te melden”
zijn er ook wel enkele nieuwelingen. Veel van de wandelaars wandelen enkele keren per week; voor anderen is de dinsdagmorgen de enige dag dat ze de wandelschoenen aantrekken. “Sommigen gaan niet zo snel in hun eentje een stuk wandelen in het bos. Daar is deze groep juist voor”, zegt Elly Doorduyn,
Achteraan loopt Elly Doorduyn, de tweede begeleidster. Zij woont sinds twee jaar in Bakkeveen en sloot zich toen bewust aan bij de
Een groot deel van de groep bestaat uit vaste deelnemers die altijd meelopen, maar elke week
Fred Hoogenboom leidt de groep van de heidevelden terug door het bos. De brede, verharde paden worden smalle, zanderige paadjes. Regelmatig stopt hij even en draait zich dan om er zeker van te zijn dat hij niet te snel loopt. “Als de groep te uitgerekt is, loop ik even wat langzamer. We moeten wel bij elkaar blijven.” Vandaag loopt alles naar wens en dat gaat bijna altijd zo. Slechts één keer ging het een beetje fout toen Fred voorop liep en in een goed gesprek verzeild raakte, waardoor hij vervolgens te lang door wandelde: “Toen hebben we bijna twee uur gelopen en waren sommigen een beetje kwaad.”
ALTIJD MET Z’N ALLEN Er is in het verleden weleens geprobeerd om de groep op te splitsen naar snelheid, maar dat idee werd snel weer verlaten. “Dat werkt niet, het geeft de langzame wandelaars het gevoel dat ze er niet helemaal bij horen. Dat doen we dus niet meer. We wandelen met z’n allen.”
Na een ontspannen wandeling en een goed gesprek onderweg ploft vrijwel de hele groep neer in de kantine van Dúndelle voor een kop koffie. In een grote kring wordt het kleine dorpsnieuws en het grote wereldnieuws besproken en zitten de wandelaars weer even naast iemand die ze tijdens de wandeling nog niet hebben gesproken. Elly doet haar oranje rugzakje af en laat zien wat er allemaal in zo’n rugzakje van een begeleider zit: een reflecterend geel hesje als er eventueel langs de kant van de weg gewacht moet worden; handschoentjes en een reddingsdeken tegen de kou of de hitte; en pleisters, verband en een schaar. Alle spullen gaan weer in de rugzak voor de volgende dinsdag, want dan wordt er zeker weer gewandeld. Weer of geen weer. “Tot volgende week!”, klinkt het.
MUZIEK EN DANS KOMEN SAMEN IN BIJZONDERE VOORSTELLING IN BEETSTERZWAAG
‘Dansend de wereld door’
Het is een mix van stijlen. Het Fries Symfonie Orkest, fanfareorkest Euterpe en dansschool Eijer Producties werken samen aan het unieke project ‘Dansend de wereld door’, waarin klassieke muziek, blaasmuziek en dans samen komen.
“De dansers zorgen voor bijzondere energie.”
Een donderdagavond in februari in Beetsterzwaag. Op twee verschillende locaties wordt druk geoefend voor het project ‘Dansend de wereld door’. In It Buorskip repeteert het Fries Symfonie Orkest (FSO); enkele honderden meters verderop is fanfareorkest Euterpe bijeen in Ons Huis. Het project van de twee verschillende orkesten krijgt extra dynamiek door de samenwerking met een dansschool. Mechteld van der Loo, voorzitster en tweede violist van het FSO, geeft aan hoe dat gaat. “De blazers en strijkers van het FSO en Euterpe zitten op een vaste plek op het podium. De jonge dansers gaan echter heen en weer over het toneel en
“It moat by jimme yn de holle sitte”
geven een aparte energie aan de voorstelling.” Lia van Vliet, voorzitster van Euterpe, legt uit hoe de samenwerking met FSO is ontstaan. “In de coronaperiode oefenden we beide in It Buorskip en kwamen we elkaar bij de bar tegen. Toen is al besloten om eens iets samen te gaan doen.“
REPETITIES IN IT
BUORSKIP EN ONS HUIS
It Buorskip is vanavond volgestroomd met muzikanten voor de repetitie. Violen, trombones, trompetten, cello’s, hoorns, tuba’s, contrabassen komen uit de kisten en koffers. Weldra klinkt er een oerwoud van geluiden door de zaal als elke muzikant zijn of haar instrument aan het stemmen is. De repetitie start met het uitvoerig oefenen van een lied uit de musical ‘West Side Story’ . De muzikanten beginnen enthou-
siast te spelen om te laten horen wat ze thuis al hebben geoefend. Dirigent Gerhart Drijvers is echter minder blij met het gebodene. “Ik heb het gevoel dat een paar mensen op hun eigen eilandje spelen”, zegt hij. “Speel niet op je eigen houtje, maar met elkaar. Graag nog een keer.” Vervolgens worden meer nummers geoefend, zoals de ‘Hongaarse Dans’ van Brahms en ‘Olympic Spirit’ van John Williams. Allemaal compleet verschillende muziekstukken. Het orkest moet snel kunnen schakelen van stijl. Gerhart Drijvers legt regelmatig het spel stil en strooit met termen die voor een leek niet te begrijpen zijn. De muzikanten krijgen dan aanwijzingen als: “De zevende maat is na de tweede tel.” “Speel een beetje marcato onder de boog.” De dirigent luistert aandachtig met dichtgeknepen ogen; het lijkt alsof hij elke valse noot hoort. “Iets meer lucht graag. Anders wordt het zo hoekig.”
Even verderop oefent fanfareorkest Euterpe ondertussen in Ons Huis aan de Hoofdstraat voor hetzelfde project. Bijvoorbeeld op een nummer uit de musical ‘Grease’. Dirigent Menno Haantjes staat voor het orkest en beweegt actief mee met de muziek, terwijl hij ook zijn stem gebruikt om het juiste ritme aan te geven: “Pam!... Pam!.. Pam!” Hij luistert ingespannen en legt zo nu en dan het orkest even stil om enkele kritische noten te kraken: “Net te swier spylje. Hâld de linichheid fan de noaten oerein.” Nadat hetzelfde nummer nog enkele malen gespeeld is, is tenslotte ‘Libertango’ van Piazzola aan de beurt deze avond, waarna Menno Haantjes zijn muzikanten nog wat huiswerk meegeeft.
“Meitsje de nije stikjes jim eigen. It moat net op papier stean. It moat by jimme yn ‘e holle sitte.”
OP SOKKEN EN KOUSJES
Een week later oefenen beide orkesten samen met de dansers in de sporthal van de Burgemeester Harmsma School in Gorredijk. De muzikanten hebben allemaal hun schoenen uitgetrokken, ze spelen op sokken, pantoffels of slippers, terwijl de dansers op kousjes ronddartelen.
De twee orkesten spelen nu samen. Sommige muzikanten moeten even wennen aan een andere dirigent. “Menno, je staat zo ver af en heb je geen dirigeerstokje bij je?”
Terwijl de orkesten samen repeteren, oefenen de dansers vlak naast hen in dezelfde ruimte. Zo wordt stilletjes aan duidelijk hoe de muziek en de dans tijdens de voorstelling samenvloeien. Janna Eijer en Coco de Haas van Dansschool Eijer Producties hebben samen de dansvoorstelling gemaakt op basis van de muziek van de orkesten. Vandaag oefenen de jonge danseressen en één jongen de dansen. Tijdens de schoolvakantie hebben ze drie dagen lang van tien uur ‘s ochtends tot vier ’s middags alle mogelijke dansen, posities en formaties doorgenomen. “We hebben filmpjes gemaakt van alle dansen. Die kunnen ze gebruiken om thuis te oefenen en om te weten waar ze moeten staan ten opzichte van de rest.” Terwijl de dansers de ene na de andere dans uitvoeren, kijkt Janna naar de formaties die gevormd moeten worden. “Je moatte alle bern sjen kinne. Per dûns binne der wol fiif posysjes dy’t se unthâlde moatte.”
Even later oefenen de orkesten en de dansers samen en moeten de danseressen op het juiste moment opkomen. Dat vergt timing en goed luisteren naar de juiste tonen van de muziek. “Als de belletjes in de muziek komen, gaan jullie lopen”, geeft Coco als hulpmiddel aan.
“In de coronaperiode is al besloten om eens iets samen te gaan doen“
“Per dûns binne der wol fiif posysjes dy’t se unthâlde moatte”
SPIEGELS
GEEN
AAN DE MUUR
De orkestmuziek is soms ingetogen, waarbij twee dansers heel langzaam over de vloer glijden en schuiven. Dan klinkt er weer vrolijke popmuziek uit de musical ‘Grease’, waarbij alle dansers de hele vloer gebruiken om er een dolle boel van te maken. Na enkele uren oefenen hebben de meisjes even pauze en pakken hun broodtrommels voor de lunch. Het bepalen van hun eigen positie is het lastigst, zeggen ze.
“Wij zijn gewend aan grote spiegels aan de muur, zodat we onszelf kunnen zien bewegen en ook naar de
anderen kunnen kijken. Dan weet je of je het goed doet.”
Na de korte pauze worden nog enkele muziekstukken en dansformaties geoefend, waarbij Coco en Janna gebruik maken van een boekje waarin alle dansen nauwkeurig zijn beschreven met stippen en kleurtjes.
“We gaan nu een brede V maken. Maak een volledige diagonaal in de zaal. Geen slinger. Echt een diagonaal.”
De orkesten beginnen te spelen. De meisjes knikken en pakken hun koffers op. Ze weten wat ze moeten doen. De reis is begonnen. De reis over de wereld en door de tijd.
Reis over de wereld en door de tijd
‘Dansend de wereld door’ is niet alleen een reis over de wereld, maar ook een reis door de tijd. Hoofdpersoon van de voorstelling is Jula, die met haar grote koffer over de wereld en door de tijd reist, aan de hand van de muziek. De beide orkesten spelen een mix van klassieke muziek, blaasmuziek en filmmuziek. Het grote publiek kent ongetwijfeld bekende musicals als ‘Grease’ en ‘West Side Story’. Ook vermaarde componisten als Mozart, Brahms, Dvorak en Grieg komen aan bod. De voorstelling is op zaterdag 22 maart en zondag 23 maart te zien in Sporthal Lyndenstein in Beetsterzwaag. Het is een betoverende mix van klassieke meesterwerken, filmmuziek en poparrangementen die tot leven komt in een verhaal dat door dans wordt verteld. De aanvangstijd is 20.00 uur. Voor kaarten kijk op www.fso.frl.
COLUMN
Christiaan Schipper
OverwaardeWat kan je er mee?
Door de stijgende huizenprijzen hebben veel huiseigenaren overwaarde op hun woning. Maar wat betekent dat en wat kun je ermee? Overwaarde betekent dat je huis meer waard is dan je openstaande hypotheek. Dit extra geld kun je bijvoorbeeld gebruiken voor een verbouwing of verduurzaming van de woning. Of voor de aanschaf van een camper of een schenking aan je kinderen.
Hoeveel je kunt lenen op basis van je overwaarde hangt af van je geldverstrekker. Sommige banken lenen tot 80% van de marktwaarde als je het geld niet in je woning investeert, terwijl andere financiers tot wel 100% gaan. Daarnaast kijkt de bank of je de maandlasten kunt betalen. Zit je binnen tien jaar van je pensioen? Dan wordt ook gekeken of de lasten met het toekomstig pensioeninkomen betaalbaar blijven.
Als je hypotheek een hogere inschrijving heeft dan de hoogte van je huidige hypotheek, dan kan de financiering vaak zonder tussenkomst van een notaris geregeld worden. Dit scheelt tijd en kosten.
Gebruik je de lening voor je eigen woning? Dan is de rente fiscaal aftrekbaar, mits je binnen dertig jaar aflost. Gebruik je het geld voor iets anders? Dan kun je vaak ook nog kiezen voor een aflossingsvrije hypotheek.
Hou rekening met bijkomende kosten zoals taxatie-, advies-, notaris- en soms ook nog afsluitkosten.
Benieuwd naar jouw mogelijkheden? Neem gerust even contact op!
Scan de QR-code voor onze evenement-pakketten, of ga naar www.grootmedia.nl
Ontvang je graag advies op maat?
Bel 0515 745 005 of stuur een mail naar adverteren@grootmedia.nl
HULP BIJ UW
BELASTING AANGIFTE?
Wijdoenhetgraagvooru! Bel 0513 - 462 642
ADMINISTRATIES
Skeanpaed 4 8407 EW Terwispel info@pjcadministraties.nl pjcadministraties.nl
80 jaar vrijheid Opsterland met mini Vrijheidsfestival in Ureterp
Op maandag 5 mei wordt er bij de bibliotheek van Ureterp een mini Vrijheidsfestival gehouden. Onder het genot van een hapje en een drankje wordt onder andere een boekje gepresenteerd, dat gemaakt is door de Commissie 80 jaar bevrijding Ureterp. Neem je zonnige humeur mee en kom gezellig langs!
Fototentoonstelling
Ureterp viert op maandag 14 april 80 jaar vrijheid. In het kader daarvan is er vanaf dinsdag 15 april een fototentoonstelling te bewonderen in de bibliotheek. Deze fototentoonstelling wordt verzorgd door de Commissie 80 jaar bevrijding Ureterp. De fototentoonstelling is tot en met 5 mei in de bibliotheek te bezichtigen.
Heb je een vraag?
De
Bibliotheek kan je verder helpen
Steeds meer zaken moeten digitaal worden geregeld, zoals het verlengen van een rijbewijs. Veel mensen, jong en oud, weten niet precies hoe ze dit kunnen doen. De Bibliotheek kan hierbij helpen met het gratis Informatiepunt Digitale Overheid. Tijdens de openingsuren van de Bibliotheek is er een medewerker aanwezig voor hulp bij digitale vragen. Samen kijken wat er nodig is om een toeslag of andere voorzieningen aan te vragen. Als de vraag niet direct te beantwoorden is, wordt doorverwezen naar de juiste instanties.
Hulp bij DigiD
Hoe werkt dat nou in de praktijk? Bibliotheekmedewerkers Petra en Romkje vertellen beide een leuke ervaring. Petra: ,,Een mevrouw meldt zich bij mij aan de balie in de Bibliotheek. Zij wil zich graag inschrijven voor een huurwoning. Maar zij heeft hiervoor een DigiD nodig, en die heeft zij niet. Samen gaan we eerst de DigiD aanvragen. Gelukkig heeft mevrouw haar smartphone bij zich, zodat we meteen aan de slag kunnen. Vanachter een bibliotheekcomputer vragen we een DigiD aan. Na de aanvraag moet mevrouw wachten op een brief met activatiecode, die naar haar huisadres wordt gestuurd. Wanneer zij deze een paar dagen later ontvangt, ronden we samen in de bibliotheek de aanvraag af. Nu mevrouw een DigiD heeft, kan ze zich inschrijven voor de huurwoning. Samen bekijken we de website van de woningbouwvereniging en vinden we het aanmeldformulier. Dit formulier vult mevrouw zelf in. Een tijd later komt mevrouw weer in de Bibliotheek. Ze bedankt me voor de hulp die wij hebben geboden, en geeft aan dat ze nu tot volledige tevredenheid in een leuke seniorenwoning woont.”
Hulp met belastingaangifte
Romkje: ,,In het voorjaar komen in de Bibliotheek veel vragen binnen over het doen van belastingaangifte. Een meneer komt er niet goed uit op de computer en vraagt bij de balie hulp bij het invullen. Wij kunnen en mogen als bibliotheekmedewerkers de aangifte niet zelf uitvoeren. Dit is een vak apart en daarnaast mogen wij vanwege de privacy na het inloggen met een DigiD-wachtwoord niet meer meekijken op het scherm. Maar gelukkig kunnen we wel verder helpen. In de Bibliotheek kennen wij mensen en instanties die hierin gespecialiseerd zijn. Zij hebben de tijd en expertise om goed en vakkundig te helpen. Ik meld meneer aan voor het belastingspreekuur van Humanitas. Daar wordt hij goed geholpen, en zijn aangifte kan worden verstuurd!
Hulp met belastingaangifte
Vind je belastingaangifte doen moeilijk?
Bij de bibliotheek in Gorredijk krijg je gratis hulp. Vanaf 19 maart helpen we je met het invullen van je aangifte inkomsternbelasting.
Afspraak maken
Elke woensdagmiddag van 13:30 – 15:30 (alleen op afspraak). Voor een afspraak kun je terecht bij de balie van de Bieb of kun je bellen (tel. 0513 461548).
Lees voor het maken van een afspraak of je in aanmerking komt voor gratis hulp:
• Je jaarinkomen is in 2024 niet hoger dan € 37.000
• Je hebt niet meer dan € 57.000 aan spaargeld/ aandelen of andere bezittingen (€ 114.000 als je een partner hebt)
• Jij bent en/of jouw partner is geen ondernemer of zzp’er
Humanitas
Thuisadministratie helpt je je financiën en administratie op orde te brengen en te houden.
Een uitkering of toeslag aanvragen? Of een nieuw energiecontract? Dat is vaak best ingewikkeld! Blijf dus niet rondtobben, als je door welke reden dan ook het overzicht bent kwijtgeraakt. Een vrijwilliger van Humanitas helpt je weer op weg!
Iedere dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur is er gratis inloopspreekuur in de bibliotheek van Gorredijk. Een afspraak maken is niet nodig. Neem je brief of formulier mee naar het spreekuur, dan gaan we meteen samen aan de slag!
Iedere dinsdagmiddag is er inloopspreekuur van Seniorweb in de bibliotheek in Gorredijk. Je bent welkom van 14.00 – 16.00 uur en kunt terecht voor bijvoorbeeld:
• Handige tips en nieuwigheden voor de smartphone (Android).
• Welke praktische zaken vind je bij “Instellingen” op je telefoon?
• WhatsApp wordt steeds uitgebreider. We geven tips over (on)bekende en nieuwe functies in deze app. En wat te zeggen van de concurrent Signal?
• Wat kunnen en willen we met AI (artificial intelligence oftewel kunstmatige intelligentie)? Bijvoorbeeld de inmiddels beken de Chat GPT. Maar ook de Copilot in de zoekmachine Bing van Microsoft of Gemini van Google?
Binnenkort worden er weer workshops gegeven door Seniorweb, op donderdagmiddag van 14.00 tot 16.00 uur:
13 maart: WhatsApp (Android). Tips en trucs In WhatsApp, die je nog niet wist.
20 maart: Wachtwoordenbeheer met Keepass. Onthoud één wachtwoord voor je kluis, waarin je al je wachtwoorden opgeslagen hebt.
27 maart: Veilig online, informatieve workshop over veilig internetten en voorkomen van internetfraude.
3 april: Handig opslaan van foto’s en documenten. Voor Windows 11.
Houd onze website of socials in de gaten om op de hoogte te blijven van alle komende activiteiten in de gemeente Opsterland!
INDIVIDUEEL: 4 & 10 MIJL + KIDSRUN
TEAMS: SCHOLIERENLOOP + VERENIGINGENLOOP + BUSINESS RUN
HÉT HARDLOOPEVENEMENT VAN SNEEK. MET DIT JAAR EEN EXTRA UITDAGING, NAMELIJK EEN 10 MIJL-AFSTAND.
Scan de QR-code of ga naar www.4en10mijlvansneek.nl
De Skâns Gorredijk
FRISICANA V:
INTO THE SUNSET
Piter Wilkens, Marcel Smit en Gurbe Douwstra
Het is een lustrum en een jubileum, maar wordt het ook een afscheid? Het is in ieder geval de vijfde toernee van de drie Friese singer/songwriters Marcel Smit, Piter Wilkens en Gurbe Douwstra.
MARTIN KOOLHOVEN:
Koolhovens KeuzeScorsese Special
Martin Koolhoven is een van Nederlands meest succesvolle filmmakers, die zowel eigen scenario’s verfilmde als die van anderen. Martin eet en drinkt film; over hem schreef HP De Tijd ooit dat er celluloid door zijn aderen stroomt. Hij begon met kleine arthouse films, maar via kaskrakers als ‘Het Schnitzelparadijs’ en ‘Oorlogswinter’, maakte hij onlangs zijn internationale debuut met ‘Brimstone’, de eerste ‘Nederlandse western’ die aan meer dan tachtig landen werd verkocht.
Tijdens ‘De Keuze van Koolhoven’ deelt Martin Koolhoven zijn passie voor film met de zaal. Hij loopt langs de films en filmscènes die voor hem belangrijk zijn geweest om zelf filmmaker te worden. Maar ook waarom deze films zo belangrijk zijn in de filmgeschiedenis. Verder kruipt hij in de huid van de regisseur: waarom heeft hij voor deze aanpak gekozen en welke invloed heeft dat op hoe wij de film beleven? Wat was het doel van de film en wat was de impact?
Heeft de regisseur met zijn keuzes zijn doel bereik? Aan de hand van films als ‘Terminator’, ‘Jaws, en ‘The Revenant’, maar ook zijn eigen films ‘Oorlogswinter’ en ‘Brimstone’ leert Koolhoven ons op een andere manier naar film kijken.
Deze avond bestaat uit een presentatie van circa veertig minuten, gevolgd door een pauze en het vertonen van de besproken film. Het thema van deze avond is Martin Scorsese en de film wordt ‘The Color of Money’.
GENRE: FILMCOLLEGE
ZA 15 MAART | 20:15 UUR | € 20,- (INCL. CONSUMPTIE)
Frisicana V dus, met als subtitel ‘Into the sunset’ en daarmee wordt dan toch misschien een tipje van de sluier opgelicht. Een laatste ronde langs de theaters en zalen in Fryslân? Of gewoon het begin van een ‘never ending tour’ van dit nog altijd enthousiaste trio creatievelingen? Hoe dan ook, de heren hebben weer een verrassend Fries- en Engelstalig programma gemaakt met een gevarieerd repertoire. Grotendeels nieuw, zelf geschreven en gecomponeerd of vertaalde klassiekers, aangevuld met weer een prima keuze uit het omvangrijke Americana-repertoire waar Marcel, Piter en Gurbe deels hun inspiratie uit halen. Met muziek van onder andere the Highwaymen, David Ramirez, John Gorka, Creedence Clearwater Revival, the Turnpike Troubadours en meer.
De vijf ervaren muzikanten van WHY GO HOME vormen samen dé Pearl Jam tribute van Nederland. WHY GO HOME wordt gekenmerkt door de authentieke Pearl Jam-sound met strakke drums, virtuoze gitaarsolo’s en veelzijdige baslijnen. Voeg daarbij het stemgeluid van de leadzanger, dat akelig dichtbij de herkenbare Vedder-sound ligt, en je hebt de 100% Pearl Jam-beleving.
De avondvullende live-set omvat een perfecte mix van het oude en nieuwere repertoire, zowel de hardere rocknummers als de rustige rockballads waar Pearl Jam de afgelopen 25 jaar furore mee heeft gemaakt. Denk hierbij aan de nummers ‘Alive’, ‘Black’ en ‘Jeremy’.
Ook de wereldbekende Unplugged-sessie heeft WHY GO HOME inmiddels in de vingers zitten en dit legendarische optreden blijft zeker niet ongemoeid. Bereid jezelf voor op een niet van echt
te onderscheiden tribute-ervaring met een verrassende setlijst en ga los op de welbekende grungerock-sound uit de jaren 90!Dit is een staconcert, maar er zijn op de avond zelf ook voldoende zitplaatsen aanwezig. Deze kunnen niet vooraf gereserveerd worden.
GENRE: MUZIEK (GRUNGE, ROCK)
ZA 29 MAART | 20.15 UUR € 19,50 (INCL. CONSUMPTIE)
GrootSa! Uitagenda Maart 2025
DO 6 MAART | 19:30
AVOND VAN DE PALLIATIEVE ZORG
GORREDIJK | DE SKÂNS
LEZINGEN
Een informatieavond over palliatieve zorg, de zorg in de laatste levensfase.
VR 7 MAART | 20:15 FRISICANA V:
‘INTO THE SUNSET’
GORREDIJK | DE SKÂNS MUZIEK
Met de Friese toubadours Marcel Smit, Piter Wilkens en Gurbe Douwstra. www.skans.nl
ZA 8 MAART | 15:30
‘ALSTUBLIEFT MEVROUW’ GORREDIJK | MUSEUM OPSTERLÂN LEZING
Tialda Hoogeveen houdt een lezing op Internationale Vrouwendag. www.museumopsterlan.nl
ZA 8 MAART | 10:00-16:00 HOBBYMARKT
BEETSTERZWAAG | BUORSKIP MARKT
Met diverse stands vol inspiratie.
ZA 8 MAART | 11:00-15:00 ENTDAG OUDE FRUITRASSEN
LUXWOUDE | DE OPSLACH 24 TUIN
Vrienden van het Oude Fruit organiseren entdag voor oude fruitrassen. www.vriendenvanhetoudehout.nl
ZA 8 MAART | 20:00 (+ ZO 9 MAART EN ZA 15 MAART)
‘IN KRING FAN IN RING’FRYSKE KRITE DE SWEACH
BEETSTERZWAAG | BUORSKIP TONEEL
Frederik en Isabel ha rúzje oer de brulloft. Lilk smyt Isabel de djoere ferlovingingsring fuort. De ring wurdt fûn troch in swalker.
ZA 8 MAART | 10:00-12:00 OPEN HUIS
BEETSTERZWAAG
ZORG
Het Ronald McDonald Vakantiehuis en manege Onder de Linde houden gezamenlijk een open ochtend.
ZO 9 MAART | 16:15
LENTECONCERT DOOR TRIO
ACHERON
OLTERTERP | SINT HIPPOLYTUSKERK
KLASSIEKE MUZIEK
Het Acheron Trio brengt werk van Beethoven, Kodály en Francaix. www.cultbee.nl
ZO 9 MAART | 15:00
SWINGKOOR BURGUM
HEMRIK | WITTE KERK MUZIEK
Dertig amateurzangers in een swingend optreden. www.wittekerkhemrik.nl
ZO 9 MAART
WILPSTER DAUWTRAPTOCHT DE WILP
WANDELEN
Jaarlijkse wandeltocht over 5, 10, 20 en 30 kilometer. www.dewilpsterdauwtrappers.nl
DO 13 MAART | 20:00 DE QUIZSHOW
GORREDIJK | DE SKÂNS
QUIZ
Code Hans organiseert een gezellige quizavond voor mantelzorgers en vrijwilligers bij verenigingen en organisaties. Maximaal 20 teams van 4-6 personen. www.codehans.nl
DO 13 MAART | 20:00 DE RIETZANGER EN VAN
OORDT’S MERSKEN
GORREDIJK | DE DRAAIER (VOLTAWERK) LEZING
Wender Bil bekijkt het natuurgebied Van Oordt’s Mersken bij Terwispel door de ogen van de rietzanger. www.geaflecht.nl
VR 14 EN ZA 15 MAART | 20:00 ‘DE WIERHEID’ -
RJUCHT EN SLJUCHT
TIJNJE | CAFÉ OVERWIJK
TONEEL
Toneelvereniging Rjucht en Sljucht brengt een spannend verhaal over liefde, lust en ontrouw tussen twee bevriende stellen.
ZA 15 MAART | 20:00
ANIMATO KWARTET
OLDEBERKOOP | BONIFATIUSKERK
MUZIEK
Het Animato Kwartet brengt werk van Beethoven, Schubert en Brahms. www.muziekopstapel.nl
ZA 15 MAART | 20:15
MARTIN KOOLHOVEN
GORREDIJK | DE SKÂNS
FILMCOLLEGE
Filmmaker Martin Koolhoven deelt zijn passie voor filmregisseur Martin Scorsese, Na zijn filmcollege wordt de film ‘The Color of Money’ vertoond. www.skans.nl
ZO 16 MAART | 15:00
BERT HEERINK & MARTIJN VAN DER ZANDE
KATLIJK | THOMASTSJERKE
MUZIEK
Akoestisch countryprogramma met bekende klassiekers. www.thomastsjerke.nl
ZO 16 MAART | 14:30
SARAH MCQUAID
LIPPENHUIZEN | PITERKERK
MUZIEK
Eigenzinnige, melodieuze folk en country van de in Spanje geboren, in Chcago opgegroeide en in Ierland wonende zangeres Sarah McQuaid. www.piterpodium.nl
ZO 16 MAART | 15:00
FILOSOFISCH-LITERAIR CAFÉ
HEMRIK | WITTE KERK
LITERATUUR
Voorlezen van fragmenten, columns, anekdotes of gedichten rond het thema ‘je moerstaal’, thema van de Boekenweek. www.wittekerkhemrik.nl
DO 20 MAART | 20:00
DIE DORFPLATZ MUSIKANTEN
GORREDIJK | DE SKÂNS MUZIEK
Böhmische muziek, typisch Tsjechische muziek uit het noorden het land. Een avond vol polka’s, marsen, solistische werken en zang.
Wandeling door verschillende parken en tuinen in Beetsterzwaag. www.tropischekas.nl
ZO 23 MAART | 11:00
PREEK VAN DE LEEK: MARIANNE VERBAAS
GORREDIJK | MARIAKERK KORTEZWAAG LEZING
‘Op verhaal komen, de kracht van verhalen en symbolen’. Dat is het thema waar Marianne Verbaas-Pijl over vertelt.
ZO 23 MAART | 15:00 LOS BOMBEROS
OLDEBERKOOP | MFA MEJANDER MUZIEK
Allround Latin band met een middag vol swingende Latijns-Amerikaanse muziek. www.mfaoldeberkoop.nl
ZO 23 MAART | 15:00 HOT & TOASTY HEMRIK | WITTE KERK MUZIEK
Van The Andres Sisters tot The Supremes. De dames van Hot & Toasty zorgen voor een feest der herkenning. www.wittekerkhemrik.nl
ZO 23 MAART | 16:00 KOORPROJECT
‘HEB HET LEVEN LIEF’ BEETSTERZWAAG | MARTENSKERK KOORZANG
Verwondering, verwarring, angst en hoop. Het komt allemaal voorbij in het leven én in dit bijzondere koorproject van Looft den Heer uit Wijnjewoude.
GrootSa! Uitagenda uitgelicht
MUZIEK
ZONDAG 9 MAART | 15.00 UUR
ACHERON TRIO
Olterterp | Sint Hippolytuskerk
Het traditionele lenteconcert in de Sint Hippolytuskerk in Olterterp. De professionele musici Justyna Mrozek (viool), Kristin Stets (altviool) en Florent Maigrot (cello) van het Acheron Trio maken alle drie onderdeel uit van het Noord Nederlands Orkest (NNO). Op het programma staat klassieke kamermuziek met composities van Beethoven, Kodály en Françaix. Het concert wordt georganiseerd door Cultbee, in samenwerking met de Vereniging Vrienden van het Noord Nederlands Orkest. www.cultbee.nl.
TONEEL
VRIJDAG 14 EN ZATERDAG 15 MAART | 20.00 UUR
EN SLJUCHT
Tijnje | Café Overwijk
Toneelvereniging Rjucht en Sljucht speelt de komedie ‘De Wierheid’ van Florian Zeller, uit het Frans in het Fries vertaald door Baukje Stavinga. ‘De Wierheid’ (La Verité) is een spannend verhaal over liefde, lust en ontrouw tussen twee bevriende stellen (Michel en Laurence en Paul en Alice), dat vertelt hoe huwelijk en vriendschap onder druk kunnen komen te staan. Terwijl de één opgegeten wordt door twijfel en schuldgevoel, kan de ander goed leven met de leugen. Natuurlijk is eerlijk en oprecht zijn tegenover je partner en je beste vrienden het belangrijkste dat er is, maar wat doe je als de lust en de passie nog net wat sterker zijn?
En als je voor de keuze komt te staan? Zet je een punt achter de affaire en kies je voor je huwelijk? Of houd je juist de leugen in stand? Een eigentijdse, soms wrange komedie over het menselijk tekort die de complexiteit van menselijke relaties bloot legt.
MUZIEK
ZONDAG 23 MAART | 15.00 UUR
LOS BOMBEROS
Oldeberkoop | MFA Mejander
Een zondagmiddag vol tropische klanken van de allround latinband Los Bomberos, die dansliefhebbers uit hun dak laat gaan op swingende Latijns-Amerikaanse muziek. Het repertoire bestaat niet alleen uit Zuid-Amerikaanse muziek. De band verrast het publiek ook met eigenzinnige bewerkingen van bekende popsongs en eigen Nederlandse en Spaanstalige nummers. Met de Groningse zanger Harry Niehof bracht de band in 2004 de succes-cd ‘Cuba Blues’ uit met grappige Groningse teksten op de thema’s van Buena Vista Social Club. In 2007 volgde de cd ‘Brand!’ met eigen Nederlands- en Spaanstalige nummers. www.mfaoldeberkoop.nl.
LEZING
DONDERDAG 13 MAART | 20.00 UUR
WENDER BIL: DE RIETZANGER EN VAN OORDT’S MERSKEN
Gorredijk | De Draaier (Voltawerk)
Van Oordt’s Mersken is een prachtig Natura 2000 gebied, gelegen tussen Terwispel en Nij Beets. Wender Bil zorgt voor een verrassende en onverwachte ervaring door dit gebied te bekijken door de ogen van een rietzanger. Wender doet al jaren vogelonderzoek in het gebied, met name naar de rietzanger. Dit leverde naast prachtige foto’s ook heel veel kennis op. Hoe is het bijvoorbeeld mogelijk dat een nestjong van de rietzanger uit Van Oordt’s Mersken het volgende voorjaar opduikt langs de oevers van het Gardameer? Wender legt het uit aan de hand van door hem aangebrachte geolocaters, waarmee individuele trekroutes en overwinteringsgebieden in kaart zijn gebracht. Een primeur, want een dergelijk onderzoek is niet eerder gedaan bij de rietzanger.
PREEK VAN DE LEEK
ZONDAG 23 MAART | 11.00 UUR
MARIANNE VERBAAS
Gorredijk | Mariakerk Kortezwaag
Marianne Verbaas-Pijl uit Langezwaag spreekt onder de titel ‘Op verhaal komen’ over de kracht van verhalen en symbolen en hoe die ons kunnen helpen om onszelf te begrijpen, verbinding te maken met anderen en met dat wat ons overstijgt. Als kind was Marianne altijd al gefascineerd door verhalen. Ze vond troost en inspiratie in de sprookjes en vertellingen die haar omringden. Tijdens haar studie levensbeschouwing, kunst en cultuur ontdekte Marianne de dynamiek van symbolen in verhalen. Dit inzicht bracht haar op het spoor van de werking van verhalen en waarom ze zo’n krachtige, helende, betekenis kunnen hebben. Na haar pensionering ontdekte Marianne de naaldkunst en zette ze haar verhalen om in geborduurde kunstwerken.
KOORPROJECT
ZONDAG 23 EN ZONDAG 30 MAART | 16.00 UUR
Beetsterzwaag en Ureterp
Verwondering, verwarring, angst en hoop, het komt allemaal voorbij in het leven én in het bijzondere koorproject ‘Heb het leven lief’ van Looft den Heer in Wijnjewoude, onder leiding van Annejaap Soldaat. De rode draad in het project vormt het vertrouwen dat je op jouw levensweg met alle ups en downs liefdevol gedragen wordt. Met een verrassende variatie aan liederen en uitvoeringsvormen, gecombineerd met verbindende woorden die aan dit koorproject een diepere betekenis geven. Het koorproject wordt drie keer uitgevoerd: in de Martenskerk in Beetsterzwaag op zondag 23 maart; in de Sint Piterkerk in Ureterp op zondag 30 maart; en nog een keer op zondag 18 mei in de PKN kerk, Wijnjewoude.
WANDELING
ZATERDAG 22 MAART 14.00 UUR
Beetsterzwaag | Notariskoepel
De Tropische Kas te Beetsterzwaag organiseert een stinzenplantenwandeling door verschillende parken, waaronder het Lycklama park en tuinen in Beetsterzwaag. De gids neemt de bezoeker mee op een wandeling langs vele stinzenplanten en deelt op een onderhoudende manier een schat aan kennis. Resultaat: de wandelaars kijken op een andere manier naar deze prachtige voorjaarsbloemen. De rondleiding begint bij de notariskoepel achter het gemeentehuis en eindigt bij de Tropische Kas waar koffie, thee en koek klaar staat.
Puzzelpagina nr. 03
Puzzel en win! In elke editie van deze uitgave staat een puzzel waarmee je leuke prijsjes kunt winnen. Stuur je oplossing via de e-mail of met traditionele post. Je kunt dit sturen naar: puzzel@grootmedia.nl o.v.v. puzzeloplossing GROOTSA! NR 03-2025 – tot uiterlijk 20 maart 2025. Wij wensen je veel puzzelplezier!
Winnaar puzzel grootSA! 02-2025
Klaske Kamstrade uit Gorredijk heeft de waardebon t.w.v. € 25,00 gewonnen. Deze waardebon is aangeboden door en te besteden bij Primera in Gorredijk.
GrootSa! is een maandelijkse uitgave van GrootMedia en wordt huis-aan-huis verspreid in gemeente Opsterland en omliggende dorpen en steden.
Oplage: 20.000 exemplaren.
UITGEVER GrootMedia BV Zwarteweg 4 8603 AA Sneek
Telefoon 0515 745005
E-mail info@grootmedia.nl www.grootmedia.nl
REDACTIETIPS? redactie@grootsa.nl
REDACTIECOÖRDINATOR
Marianne Bouwman
EINDREDACTIE
Henk de Vries
REDACTIE
Arend Waninge, Gurbe van der Woude, Remco Hofman, Nynke de Vos, Annemarie Overbeek en Wiepkje Hoekstra
VORMGEVING
Rinske Elsinga
Bente Vallinga
VERKOOP
Ate Eijer, Harmen Zwerver, Geart Jorritsma, Ying Mellema, Marianne Bouwman
FOTOGRAFIE
ThomasVaer Fotografie, Fotografie Martijn van der Vaart en Mustafa Gumussu
DRUK
Mediahuis Noord, Leeuwarden
VERSPREIDING
FRL Verspreidingen, Leeuwarden
Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. De gegevens in deze krant zijn met zorg samengesteld. Ten aanzien van de juistheid van de inhoud hiervan kan echter geen aansprakelijkheid worden aanvaard.
Onze belofte aan jou:
Geen streng dieet, geen zware workouts, maar een effectieve, ontspannen manier om af te slanken
Ons geavanceerde afslankapparaat combineert ultrasound en elektrostimulatie voor vetverbranding en spieractivatie.
Jij bepaalt het tempo – een 1 op 1 aanpak die bij jóu past, zonder crashdiëten, strenge regels of jojo-effect.
Voor iedereen – jong, oud, man of vrouw, bij Easyslim.nu voel je je thuis.
Ontdek het geheim achter Easyslim.nu: al 10 jaar een succes!
Almere
Zuidhorn Nieuwstraat 10 b zuidhorn@easyslim.nl
Randstad 2105 receptie@easyslim.nu
Drachten Zonnedauw 4 drachten@easyslim.nu
Roden Handelsweg 12 roden@easyslim.nu
Intake + behandeling van€ 89,voor € 10,ACTIE
(bij aanschaf van een abonnement)
App of bel 06-15632873
Of maak direct online een afspraak via: www.easyslim.nu
63287 n k de QR-code.
App of bel met Martha 06 44 06 68 75
Of maak direct online een afspraak via: www.easyslim.nl Of gebruik de QR- code