Çalışma ortamı gözetimi by Yonetmen

ÇALIŞMA ORTAMI GÖZETİMİ

Eğitimin Amacı  Çalışma ortamı gözetiminin tanımı ve kapsamı,  İş güvenliği uzmanlarının çalışmalarındaki yeri ve önemi konularında bilgi edinmek.

Çalışma Ortamı Gözetiminin Tanımı Çalışma ortamı gözetimi;  İşyerlerinde çalışanların maruz kalabilecekleri endüstriyel kirlenmelerin (Ör: gürültü, kimyasal gazları, tozlar vb.) iş sağlığı ve güvenliği mevzuatları kapsamında değerlendirilmesidir.  İşyerlerinde sağlık ve güvenlik tehlikelerine karşı yürütülecek her türlü önleyici ve düzeltici faaliyetlerdir.

İŞYERİNDEKİ RİSK KAYNAKLARI  Fiziksel Riskler  Kimyasal Riskler  Biyolojik Riskler  Psiko-sosyal Riskler  Mekanik Riskler  Elektriksel Riskler  Diğer İş Ekipmanları (Basınçlı Kaplar vb.) ve İşyeri Yapısı (merdivenler, korkuluklar vb) Riskleri

ÇALIŞMA ORTAMINDA, ÇALIŞANLARIN SAĞLIĞINI OLUMSUZ YÖNDE ETKİLEYECEK ETKENLER  FİZİKSEL ETKENLER : 

Gürültü,



Titreşim,



Aydınlatma,



Sıcaklık,



Basınç,



İyonlaştırıcı olmayan radyasyon vb….

 KİMYASAL ETKENLER :  Toz,  Gaz,  Buhar vb…..

 BİYOLOJİK ETKENLER :  Virüs,  Bakteri,  Mantar vb……

MEVZUAT 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu MADDE 4 – (1) İşveren, çalışanların işle ilgili sağlık ve güvenliğini sağlamakla yükümlü olup bu çerçevede; Mesleki risklerin önlenmesi, eğitim ve bilgi verilmesi dâhil her türlü tedbirin alınması, organizasyonun yapılması, gerekli araç ve gereçlerin sağlanması, sağlık ve güvenlik tedbirlerinin değişen şartlara uygun hale getirilmesi ve mevcut durumun iyileştirilmesi için çalışmalar yapar. MADDE 5 – f) Teknoloji, iş organizasyonu, çalışma şartları, sosyal ilişkiler ve çalışma ortamı ile ilgili faktörlerin etkilerini kapsayan tutarlı ve genel bir önleme politikası geliştirmek.

Çalışma Ortamı Gözetiminin İş Güvenliği Uzmanlarının Çalışmalarındaki Önemi  İş güvenliği uzmanlarının temel görevi çalışanların iş kazaları ve meslek hastalıklarından korunmasıdır.  Bu kapsamda çalışma ortamının gözetimi iş kazalarının ve meslek hastalıklarının önlenmesinde etkili bir yöntemdir.

İş Güvenliği Uzmanının Çalışma Ortamı Gözetimi Yönünden Görevleri  Çalışma ortamının gözetimini yapmak,  İşyerinde iş sağlığı ve güvenliği yönünden yapılması gereken periyodik bakım, kontrol ve ölçümleri planlamak ve uygulanmasını kontrol etmek,  İşyerinde kaza, yangın veya patlamaların önlenmesi için mevzuata uygun çalışmalar yapmak ve uygulamaları takip etmek,  Periyodik olarak eğitimleri ve tatbikatları yaptırmak.

İşyeri Hekiminin Çalışma Ortamı Gözetimi Yönünden Görevleri Sağlık gözetimi sonuçlarına göre, bulunması halinde iş güvenliği uzmanı ile işbirliği içinde çalışma ortamının gözetimi kapsamında gerekli ölçümlerin yapılmasını önermek, ölçüm sonuçlarını değerlendirmek,

OSGB ve İSGB’ lerin Çalışma Ortamı Gözetimi Yönünden Görevleri İşyerinde sağlık ve güvenlik risklerine karşı yürütülecek her türlü koruyucu, önleyici ve düzeltici faaliyeti kapsayacak şekilde, çalışma ortamı gözetimi konusunda işverene rehberlik yapılmasından ve öneriler hazırlayarak onayına sunulmasından sorumludur.

ÇALIŞMA ORTAMI GÖZETİMİ  İşyeri çalışma ortamının gözlenmesi ve analizi  Ergonomik şartlar,  Çalışma süreleri (günlük, haftalık çalışma, molalar vb…)  Çalışılan iş (açık alanda, su altında, yeraltında, yüksekte vb..)

 Ortam ölçümlerinin yapılarak etkenlerin belirlenmesi  Fiziksel etkenler (gürültü, titreşim, sıcaklık, aydınlatma, nem, hava hızı, basınç, radyasyon vb. ölçümler)  Kimyasal etkenler (toz, gaz, buhar vb. ölçümler)  Biyolojik etkenler (virüs, bakteri vb ölçümler)

ÇALIŞMA ORTAMI ÖLÇÜMLERİ NİÇİN YAPILMALIDIR?  Ölçmek bilmektir, yönetmektir.  Ölçülebileni ölçün, ölçülemeyeni ise ölçülebilir hale getirin. Galileo Galilei

ÇALIŞMA ORTAMI ÖLÇÜMLERİ  Gaz ölçümleri  Toz ölçümleri  Gürültü ölçümleri  Titreşim ölçümleri  Termal konfor ölçümleri  Aydınlatma ölçümleri  Radyasyon ölçümleri  Basınç ölçümleri

Gaz Ölçümleri Prosesten kaynaklanan kimyasal gazların ölçülerek tespit edilmesi amaçlanır. Bu ölçümler yapılırken kullanılan araçlar;

El tipi ölçüm cihazı

Sabit Sensörler

Kimyasal Tüpler

Toz Ölçümü İşyeri ortam havasındaki toz miktarının gravimetrik esasa veya lifsi tozlarda lif sayısına göre belirlenmesidir. Ölçüm sonucu mg/m3 tespit edilir.

Toz / Toz ölçümü  Toz ölçümlerinin sonuçları «Zaman Ağırlıklı Ortalama Değer (ZAOD/TWA)» olarak belirlenir.  ZAOD/TWA : Günlük 8 saatlik zaman dilimine göre ölçülen veya hesaplanan zaman ağırlıklı ortalama değer.  TOZ : İşyeri ortam havasına yayılan veya yayılma potansiyeli olan parçacıklar.  İNERT TOZ : Solunumla akciğerlere ulaşmasına rağmen akciğerlerde yapısal ve/veya fonksiyonel bozukluk yapmayan tozlar.  SOLUNABİLİR TOZ : Aerodinamik eşdeğer çapı 0,1 - 5,0 mikron büyüklüğünde kristal veya amorf yapıda toz ile çapı 3 mikrondan küçük, uzunluğu çapının en az 3 katı olan lifsi toz.

Toz / Toz ölçümü  KRİSTAL YAPIDA SiO2 : Kuvars, tridimit ve kristobalit  LİFSİ TOZLAR : Uzunluğu 5 mikrondan daha büyük, eni 3 mikrondan daha küçük ve boyu eninin 3 katından büyük olan parçacıklar.  PNÖMOKONYOZ : Akciğer toz hastalığı. Akciğerlerde tozun birikmesi sonucu ortaya çıkan doku reaksiyonu ile oluşan hastalık.  STANDART AKCİĞER GRAFİSİ : En az 35x35 cm ebadında ILO uluslararası Pnömokonyoz Radyografileri Sınıflandırılması kriterlerine göre değerlendirilebilir akciğer radyografisi veya dijital akciğer radyografisi.  OKUYUCU : ILO uluslararası Pnömokonyoz Sınıflandırılması konusunda eğitim almış hekim.

Radyografileri

Döküm işi

Gürültü Ölçümleri Çalışma ortamından kaynaklanan gürültü ölçümleri bir ses seviyesi ölçülür sonuçlar raporlanır. Ölçüm birimi = dB (A)

G端r端lt端 Haritas脹

Gürültü ölçümlerinde değerler Çalışanların Gürültü ile İlgili Risklerden Korunmasına Dair Yönetmelikte belirtilen değerler esas alınır. Bu yönetmeliğe göre sınır değerleri; Maruziyet sınır değerleri : 87 dB (A) En yüksek maruziyet eylem değerleri : 85 dB (A) En düşük maruziyet eylem değerleri : 80 dB (A) şeklindedir.

Aydınlatma Ölçümleri İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü kapsamında işyerlerinde suni ışık kullanıldığı hallerde aydınlatma miktarları ölçülerek raporlanacaktır.

Aydınlatma Ölçümleri Aydınlatma değerleri;  Avlular ve dış kesimlerde 20 lux’ ten,  Kaba malzeme taşınması gibi işlerin yapıldığı yerlerde 50 lux’ ten,  Kaba işlerin yapıldığı yerlerde 100 lux’ ten,  Ayrıntıların seçilebilmesi gereken işlerde 300 lux’ ten,  Koyu renkli dokuma, büro ve benzeri sürekli dikkati gerektiren ince işlerin yapıldığı yerlerde 500 lux’ ten,  Hassas işlerin sürekli olarak yapıldığı yerler 1000 lux’ ten az olamaz.

LUX NEDİR ? : Aydınlığın ölçülmesini sağlayan uluslar arası ışık birimidir.

Aydınlatma yüzeyinin 1 m2’ sine, bu yüzeyi aydınlatan ışık kaynaklarından gelen ışık akılarının toplamıdır.

1 lux = 1 lümen/m2 olup yaklaşık olarak 0,09290 mum ışığı değerindedir

Ayd覺nlatma Haritas覺

Titreşim -Vibrasyon Ölçümleri  Titreşim Yönetmeliği gereğince sınır değerler mevcuttur.  Çalışanların mekanik titreşime maruz kalmaları sonucu ortaya çıkabilecek sağlık ve güvenlik risklerinden korunmalarını sağlamak amaçlanmıştır.

El – kol titreşimi için; Sekiz saatlik çalışma süresi için günlük maruziyet sınır değeri 5 m/s2, Sekiz saatlik çalışma süresi için günlük maruziyet eylem değeri 2,5 m/s2.

Bütün vücut titreşimi için; Sekiz saatlik çalışma süresi için günlük maruziyet sınır değeri; 1,15 m/s2, Sekiz saatlik çalışma süresi için günlük maruziyet eylem değeri; 0,5 m/s2

El – Kol Titreşim Ölçümü Yapılması

Tüm Vücut Titreşim Ölçümleri

Termal Konfor Ölçümleri Termal konfor şartlarının temel prensibi vücuttaki ısı dengesinin korunmasıdır. Termal Konfor Bölgesine Etki Eden Faktörler;  Ortam sıcaklığı  Ortamın nem durumu Mutlak Nem; (gr/cm³). Bağıl Nem; (yüzde oranı)  Termal radyasyon (radyan ısı)  Hava akım hızı

ÖLÇÜM SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Basınç Ölçümleri Çalışma ortamındaki basınç miktarı ölçülür. Birimi = kg/cm2

İSG ÖLÇÜMLERİ Parametre

Gürültü

Toz

Sıcaklık, Nem

Aydınlatma

İlgili Mevzuat

Türkiye’deki Mevzuata Göre Sınır Değerler

 İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü  Çalışanların Gürültü ile İlgili Risklerden Korunmalarına Dair Yönetmelik  Gürültü Yönetmeliği

Ortam Gürültüsü 80 dB'in altında olmalıdır.

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü

-Özel Tozlar İçin Sınır Değerler Var.

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü

İlgili tüzükte nem değeri hesaba katılmamıştır. Sıcaklık değerleri 15 oC ile 30 oC arasında olmalıdır.

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü

İlgili tüzükte ölçüm yerine göre değişen sınır değerler 20, 50, 100, 200, 300, 500 ve 1000 lüks olarak verilmiştir.

İSG ÖLÇÜMLERİ Parametre

İlgili Mevzuat

Türkiye’de ki Mevzuata Göre Sınır Değerler

Ortam Hava Kalitesi

 Par-Pat Tüzüğü  Kanserojen ve Mutajen Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Her Parametre İçin Ayrı Önlemleri Hakkında Yönetmelik değerler.  Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik

Titreşim

 İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü  Çalışanların Titreşimle İlgili Risklerden Korunmalarına Dair Yönetmelik

Günlük maruziyet sınır değeri 1,15 m/s2, Günlük maruziyet etkin değeri ise 0,5 m/s2 olmalıdır.

Hava Akım Hızı Bu Konuda Bir Mevzuat Bulunmamaktadır.

Elektromanyetik Bu Konuda Bir Mevzuat Bulunmamaktadır. Alan

ÇALIŞMA ORTAMI ÖLÇÜMLERİ  Elde edilen veriler raporlanır ve bu raporlar denetimler veya acil durumlar için saklanır.  Elde edilen verilere göre alınması gereken tedbirler belirlenir.  Bu tedbirler çalışma bölgesinin ayrılması, yerel havalandırma, genel havalandırma veya kişisel koruyucu donanım kullanımı şeklinde olabilir.

ÇALIŞMA ORTAMI ÖLÇÜMLERİ  Ölçümlerin tekrarlanma periyodu bulunmamaktadır.  Ölçümler, proseste veya çalışma yerinde herhangi bir değişiklik yapıldığında tekrarlanarak raporlanır.

İLGİLİ MEVZUAT Ortam ölçümlerinden elde edilen veriler aşağıdaki yönetmelik ve tüzüklere göre değerlendirilir.  İş Hijyeni Ölçüm, Test ve Analizi Yapan Laboratuarlar Hakkında Yönetmelik  Çalışanların Gürültü ile İlgili Risklerden Korunmalarına Dair Yönetmelik  Çalışanların Titreşimle İlgili Risklerden Korunmalarına Dair Yönetmelik  Tozla Mücadele Yönetmeliği  Biyolojik Etkenlere Maruziyet Risklerinin Önlenmesi Hakkında Yönetmelik  Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik  Asbestle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik

TEŞEKKÜRLER…..