İNŞAAT İŞLERİNDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ
YAPI İŞLERİ TÜZÜĞÜNÜN KISIMLARI
Genel Hükümler
Yapı İskelelerinde ve Merdivenlerinde Alınacak Güvenlik Tedbirleri
Yapı İşlerinde Alınacak Güvenlik Tedbirleri
Yıkım İşlerinde Alınacak Güvenlik Tedbirleri
Kazı İşlerinde Alınacak Güvenlik Tedbirleri
Yapı İşlerinde Kullanılan Makine ve Teçhizatta Alınacak Güvenlik Tedbirleri
YAPI İŞLERİ Maden ocakları hariç olmak üzere, yerüstü veya yeraltında, su üst veya su altında yapılan bina, set, baraj, yol, demiryolu, havai hat, tünel, metro ve köprü gibi bütün inşaat işlerini kapsar.
1
2
Çalışma şartları bakımından en riskli sektördür.
Meydana gelen kazaların % 4’ü ölümle sonuçlanmaktadır.
3
Ölümle sonuçlanan iş kazalarının yaklaşık %30’u yapı iş kolundan meydana gelmektedir.
YAPI İŞLERİNDE KAZA NEDENLERİ
YAPILAN ÇALIŞMALAR SÜREKLİ DEĞİŞİM GÖSTERİR.
GEÇİCİ İŞLERDİR, ÇALIŞMA SAATLERİ DÜZENSİZDİR
EĞTİMSİZ VE VASIFSIZ İŞÇİLER ÇOK SAYIDADIR.
ÜRETİM ŞEKLİ VE KULLANILAN MALZEME ÇOK ÇEŞİTLİDİR.
YAPI İŞLERİNDE KAZA NEDENLERİ
Düşme
% 23 %8
% 44 % 11
% 14
Makine Mlz. Düşmesi Elektrik Diğer
•Her işveren, yapı işlerinde işçilerin sağlığını ve iş güvenliğini sağlamak için, yapı işleri tüzüğünde belirtilen koşulları yerine getirmekle yükümlüdür. •Her işveren, yapı işlerini, fenni yeterliği bulunan kişilerin, teknik gözetimi ve sorumluluğu altında yürütmelidir.
•İşveren, bir yapı iş defterini işyerinde bulundurmakla yükümlüdür. •Bu yapı iş defteri sorumlu kişi tarafından doldurulur ve bağlı bulunduğu çalışma müdürlüğüne her sayfasını mühürletmek suretiyle onaylatır.
YAPI İŞLERİNDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ 1. Çalışmaların gündüz yapılması esastır. Ancak zorunluluk halinde gece çalışmalarında iş sağlığı ve güvenliği açısından gerekli aydınlatmanın yapılması gerekmektedir. 2. ÇALIŞANLARA FİZİKİ ÖZELLİKLERİNE GÖRE GEREKLİ KKD VERİLMELİDİR. 3. YAPININ DEVAMI SIRASINDA MALZEMELER ÇALIŞANLARI TEHLİKELİ DURUMLARA DÜŞÜRECEK ŞEKİLDE İSTİFLENMEMELİDİR. 4. YÜKSEKLİĞİ TABANDAN İTİBAREN 3 METREDEN FAZLA OLAN VE DÜŞME VEYA KAYMA TEHLİKESİ BULUNAN YERLERDE ÇALIŞANLARA EMNİYET KEMERLERİ VERİLMESİ VE BUNLARI KULLANILMASI ZORUNLUDUR.
YAPI İŞLERİNDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ Madde 6 ‐ Yapı işlerinin gündüz yapılması esastır. Karanlıkta veya gece çalışılmasının gerekli veya zorunlu bulunduğu hallerde, çalışma yerinin ve geçitlerin yeterince ve uygun şekilde aydınlatılması ve iş güvenliğinin sağlanması gereklidir. Madde 7 ‐ Yapı işlerinde kullanılan iskeleler, platformlar, geçitler, korkuluklar, merdiven parmaklıkları, güvenlik halatları ve güvenlik fileleri, zincirler, kablolar ve diğer koruma tedbirlerine ait araç ve gereçler ve işçilere verilen güvenlik kemerleri ile diğer malzeme ve araçlar; yapılan işe uygun ve işçileri her çeşit tehlikeden korumaya yeterli olacak ve kullanılan tesisat, tertibat, malzeme veya araçlar, kaldırabilecekleri yüke dayanacak nitelik ve sağlamlıkta bulunacak; alet, parça, malzeme gibi cisimlerin düşmesi muhtemel yerlerde çalışacak işçilere koruma başlığı (baret) verilecektir.
Madde 8 ‐ Yapı alanı içindeki tehlikeli kısımlar, açıkça sınırlandırılacak ve buralara görünür şekilde yazılmış uyarma levhaları konulacak ve geceleri kırmızı ışıklarla aydınlatılacaktır.
Madde 9 ‐ Yapının devamı süresince sivri uçları veya keskin kenarları bulunan malzeme ve artıklar, gelişi güzel atılmayacak ve ortaklıkta bulundurulmayacaktır.
Madde 10 ‐ Yapı işyerinde kazaya sebep olacak veya çalışanları tehlikeli durumlara düşürecek şekilde malzeme istif edilmeyecek ve araçlar gelişi güzel yerlere bırakılmayacaktır.
Madde 11 ‐ Tavan veya döşemelerdeki boşluk ve deliklere korkuluk yapılacak veya bu deliklerin üstleri geçici bir süre için uygun şekilde kapatılacaktır. Madde 12 ‐ Yapı işyerinde çalışanların birlikte korunmaları sağlanamadığı hallerde, yapılan işlerin özelliği itibariyle gerekli kişisel korunma araçları verilecektir. Bu araçlar işçilerin fizik yapılarına uygun olacaktır. Bir işçinin kullandığı koruyucu araçlar başka işçilere verilmeden önce uygun şekilde temizlenecektir. Madde 13 ‐ Yüksekliği tabandan itibaren 3 metreden daha fazla olan ve düşme veya kayma tehlikesi bulunan yerlerde çalışanlarla, kiremit döşeyicilerine, oluk ve her türlü dış boya işleri yapanlara, gırgır vinçlerini çalıştıranlara ve kuyu, lağım, galeri ve benzeri derinliklerde çalışanlara güvenlik kemerleri verilecek ve işçiler de verilen bu kemerleri kullanacaklardır.
Madde 14 ‐ Çatılarda veya eğik yüzeylerde yapılan işlerde kullanılan yapı iskeleleri uygun korkuluklarla donatılacaktır. Bu korkuluklar aynı zamanda dengesini kaybetmiş bir işçinin düşmesine engel olabilecek sağlamlıkta yapılacaktır.
Madde 15 ‐ Cam, saç ve çimento harçlı levhalardan yapılmış veya eskimiş, yıpranmış ve dayanıklılığı azalmış çatılarda, çatı merdiveni kullanılacak ve buralarda tam güvenlik sağlanmadıkça çalışılmayacaktır.
,
Madde 16 ‐ Kuvvetli rüzgar alan iş yerlerinde gerekli güvenlik tedbirleri alınmadan işçiler çalıştırılmayacaktır. Madde 17 ‐ Yapı alanında kamyon ve benzeri taşıt ve araçlar kullanıldığında bunların giriş ve çıkışları için uygun bir şekilde işaretlenmiş yerler ayrılacak ve bu taşıtların bütün manevraları bir gözetici tarafından yönetilecektir. Ayrıca bu araçların manevra ve park yerleri belirtilmiş olacak, kısa bir süre için de olsa araçlar, gerekli güvenlik tedbirleri sağlanmadıkça sürücüsüz bırakılmayacaktır.
KAZI İŞLERİNDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ
1. YAPI ALANININ ÇEVRESİNE ORTALAMA 2 METRE YÜKSEKLİĞİNDE TAHTA PERDELER YAPILMALI VE YAPININ BİTİMİNE KADAR BU ŞEKİLDE KORUNMALIDIR. 2. KAZININ YAPILACAĞI ALANDA DAHA ÖNCEDEN ELEKTRİK KABLOLARI, SU VE DOĞAL GAZ BORULARI GİBİ UNSURLAR ÖNCEDEN ARAŞTIRILMALIDIR. 3. KAZI ALANI YAPI İŞ DEFTERİ SORUMLUSU TARAFINDAN HER GÜN EN AZ BİR DEFA KONTROL EDİLMELİDİR.
KAZI İŞLERİNDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ
3. KAZI İŞLERİ TOPRAĞIN DAYANIKLILIĞI İLE ORANTILI ŞEKLİ UYGUN BİR ŞEVLE YAPILMALIDIR. 4. SERT KAYA , SERT ŞİST, BETONLAŞMIŞ KAYA, SERT KALKER, KİLLİ ŞİST, GREYVAK VE KONGLOMERA GİBİ KENDİNİ TUTABİLEN ZEMİNLERDE 150 CM’DEN DAHA DERİN KAZILARDA İKSA GEREKTİĞİ ZAMAN KULLANILMALIDIR. 5. KUYU VE LAĞIM GİBİ DERİN ÇUKURLARADA ÇALIŞANLARA KKD’LER VE TEMİZ HAVA SAĞLANMALIDIR.
KAZI İŞLERİNDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ 6. KAZILAN TOPRAĞI DIŞARI TAŞIMAK İÇİN ARAÇLARIN KOLAYLIKLA GİRİP ÇIKMALARINI SAĞLAYACAK RAMPA EĞİMİ 35 DERECEDEN FAZLA OLMAMALIDIR. 7. DİNAMİT VEYA DİĞER PATLAYICI MADDELERİN KULLANILIDIĞI HALLERDE 100 METRE UZAKLIKTAKİ ÇEVREDE KAVLAK MUAYENESİ YAPILACAKTIR.BU MADDENİN KULLANIMINDAN SONRA EN AZ 1 SAAT SONRA YETKLİ ELEMAN TARAFINDAN SAKINCA OLMADIĞI SAPTANMADAN KUYU, TÜNEL, GALERİ VE BENZERİ YERLERE GİRİLMESİ YASAKTIR.
KAZI İŞLERİNDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ
8. KAYA KAZILMASINI GEREKTİREN YER ALTI İŞLERİNDE, SULU DELİCİ MAKİNALAR KULLANILMALI VEYA TOZLARIN İŞÇİLERİN SAĞLIĞINA ZARAR VERMEMESİ İÇİN GEREKLİ TEDBİRLER ALINMALIDIR.
YAPI İŞELERİNDE VE MERDİVENLERDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ
1. İSKELELERDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ. 2. AHŞAP İSKELELERDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ. 3. ÇELİK BORULU İSKELELERDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ. 4. ASMA İSKELELERDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ. 5. SIPA İSKELELERDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ. 6. BETONARME KALIBI YAPIMI VE SÖKÜMÜNDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ. 7. MERDİVENLERDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ.
YAPI İSKELERİNDE VE MERDİVENLERDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ 1. İSKELELERDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ.
•YAPI İSKELELERİ YETKİLİ TEKNİK ELEMAN VE TECRÜBELİ USTA YÖNETİMİNDE KURDURULACAK VE SÖKÜLMELİDİR. •İSKELELERİN TAŞIYABİLECEĞİ EN ÇOK AĞIRLIK LEVHALARA YAZILARAK GÖRÜNÜR BİR YERE ASILMALIDIR. •İSKELELERİN ÜZERİNDE GEÇİŞLERİ ENGELLEYECEK MALZEMELER KONULMAMALIDIR. •VİNÇ VE BENZERİ MAKİNALARIN MALZEME TAŞIMASI SIRASINDA İSKELYE ETKİSİ GÖZ ÖNÜNDE BULUNDURLMALI VE GEREKLİ ÖNLEMLER ALINMALIDIR.
YAPI İSKELERİNDE VE MERDİVENLERDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ 2. AHŞAP İSKELELERDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ.
•AHŞAP İSKELELERDE KULLANILACAK KERESTE, DÜZGÜN, SIKI DOKULU VE SAĞLAM OLMALIDIR. •İSKELELERDE GEREKLİ DAYANIKLIĞI SAĞLAYACAK ÇİVİ, BULDOĞ GİBİ BAĞLANTI MALZEMESİ KULLANILMALIDIR. •İSKELELERİN PLATFORM, GECİT VEYA BENZERİ YERLERİNDE KULLANILACAK KALASLAR, UZUNLUĞU DOĞRULTUSUNDA EKSİKSİZ, YAN YANA VE ARAKLIKSIZ KONMALIDIR. •KALAS UÇLARI İSKELE BİTİMİNDE KENDİ UZUNLUĞUNUN 1/10 UNDAN FAZLA ÇIKTIĞI HALLERDE, O KISMA GEÇMEYİ ÖNLEYECEK KORULUKLAR YAPILMALIDIR.
YAPI İSKELERİNDE VE MERDİVENLERDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ 2. AHŞAP İSKELELERDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ.
•TUĞLA DUVAR, TAŞ DUVAR VE KAPLAMA GİBİ İŞLER İÇİN YAPILAN VE YÜK TAŞIYAN İSKELELERİN GENİŞLİKLERİ, 120 CM DEN AZ VE BUNLARIN DUVAR YÜZÜNE OLAN UZAKLIKLARI İSE, 10 CM DEN FAZLA OLMAMALIDIR. •İSKELELERDE YAPILACAK KORULUKLAR DÖŞEMEDEN İTİBAREN EN AZ 50 CM YÜKSEKLİKTE YAPILMALIDIR. •İSKELELERDE KÖPRÜ GÖREVİ GÖRECEK GEÇİTLER, 60 CM DEN DAR VE KORKULUKSUZ OLMAMALIDIR. •İSKELE SÖKÜMÜNE DE EN ÜST KISIMDAN BAŞLANMALIDIR.
YAPI İSKELERİNDE VE MERDİVENLERDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ 3. ÇELİK BORULU İSKELELERDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ.
•İSKELE YAPIMINDA BAŞKA İŞLERDE KULLANILMIŞ MALZEMELER KULLANILMAMALIDIR. •ÇELİK BORULU İSKELELER, SAĞA VE SOLA SALLANMAYACAK ŞEKİLDE YETERİ KADAR ÇAPRAZ BORULARLA TAKVİYE EDİLMELİDİR. • DÜŞEY VE YATAY BORULARDAKİ EKLER EN ÇOK 6 METREDE BİR YAPILMALIDIR. •BORU VEYA MADENİ İSKELELER STATİK ELEKTİRİĞE KARŞI TOPRAKLMANMALIDIR.
YAPI İSKELERİNDE VE MERDİVENLERDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ 4. ASMA İSKELELERDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ.
•ASMA İSKELELERİNDE KULLANILAN MAKİNA VE TECHİZATLAR YETKİLİ TEKNİK ELEMANCA KULLANMAYA BAŞLAMADAN ÖNCE GEREKLİ BELGELER İŞYERİNDE BULUNMALIDIR. •ASMA İSKELELERİN TAŞIYACAĞI YÜKLER YETKİLİ TEKNİK ELEMAN TARAFINDAN RAPORLANMALIDIR. •PLATFORM GENİŞLİKLERİ, SIVA İŞLERİNDE 120 CM DEN AZ OLMAMALIDIR. •ASMA İSKELELERDE HER METREKAREYE 400KG DEN FAZLA YÜK KONMAMALI VE ASMA İSKELEDE 4 DEN FAZLA İŞÇİ ÇALIŞTIRILMAMALIDIR.
YAPI İSKELERİNDE VE MERDİVENLERDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ 5. SIPA İSKELELERDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ.
•
SIVA VEYA HAFİF İŞLER İÇİN KULLANILACAK SIPA İSKELELERDE AŞAĞIDAKİ ÖZELLİKLER BULUNMALIDIR: -İSKELE GENİŞLİĞİ 50 CMDEN AZ, YÜKSEKLİĞİ 120 CM ÇOK, -PLATFORMLARIN KALINLIĞI 5 CM DEN VE GENİŞLİĞİ 40 CM DEN AZ OLMAMALIDIR.
•
DUVAR İŞLERİNDE VEYA 120 CM DEN YÜKSEKTE YAPILACAK İŞLERDE AŞAĞIDAKİ ÖZELLİKLER BULUNMALIDIR: -GENİŞLİKLERİ 125 CM DEN AZ, -YÜKSEKLİKLERİ 300 CM DEN ÇOK, -PLATFORM KALINLIĞI 5 CM DEN AZ OLMAMALIDIR.
YAPI İSKELERİNDE VE MERDİVENLERDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ 6. BETONARME KALIBI YAPIMI VE SÖKÜMÜNDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ.
•BETONARME PLATFORMLARININ DÖŞEME KENARLARINA DÜŞMEYİ ÖNLEYECEK KORULUK YAPILMALIDIR. •SÖKME İŞİNİ YAPAN İŞÇİLER, DİKMELERE TIRMANMAYACAK, SIPA VE BENZERİ ARAÇLARADAN YARARLANILMALIDIR. •SÖKÜLEN KALIP MALZEMESİ UYGUN ŞEKİLDE İSTİF EDİLMELİDİR.
YAPI İSKELERİNDE VE MERDİVENLERDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ 7. MERDİVENLERDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ. •BASAMAKLAR EN ÇOK 30 CM VE EŞİT ARALIKLARLA OLMALIDIR. •10 METRE YÜKSEKLİĞİNİ GEÇEN SABİT MERDİVENLERDE, HER 10 METREDE BİR DİNLENME PLATFORMU YAPILMALIDIR. •DÜZ SAÇTAN VEYA MADENİ MALZEMEDEN YAPILMIŞ MERDİVEN BASAMAKLARININ ÜSTLERİ KAYMAYACAK MALZEME İLE KAPLANMALIDIR.
YIKIM İŞLERİNDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ
•YIKIM İŞLERİ, ANCAK SORUMLU VE YETKİLİ TEKNİK ELEMANIN DENETİMİ ALTINDA YAPILMALIDIR. •YIKIMDAN ÖNCE YAPININ İÇİNDEKİ VE ETRAFINDAKİ HAVAGAZI, SU VE ELEKTRİK BAĞLANTILARI KESİLMELİDİR •BİNADAKİ MERDİVENLER VE BUNLARIN DAYNAKLARI EN SON YIKILMALIDIR. •YIKIMDA ÇALIŞAN İŞÇİLERE GEREKLİ KİŞİSEL KORUYU DONANIMLAR VERİLMELİDİR.
YAPI İŞLERİNDE KULLANILAN MAKİNA VE TECHİZATTA ALINACAK GÜVENLİK ÖNLEMLERİ
•VİNCİN ELEKTRİK MOTORU TOPRAKLANMIŞ OLMALIDIR.
•GIRGIR VİNCİN HAREKETİ ESNASINDA KATLAR ARASINDA KOVAYA TAKILACAK HERHANGİ BİR ENGEL BULUNMAMALIDIR. •GIRGIR VİNCİ ÇALIŞTIRAN İŞÇİYE GÜVENLİK KEMERİ, LASTİK ELDİVEN VE LASTİK AYAKKABI GİBİ UYGUN KİŞİSEL KORUYUCULAR VERİLMELİDİR. •GIRGIR VİNCİN HER KONTROLÜ YAPI İŞ DEFTERİNE YAZILARAK İMZALANACAKTIR.
HATA ARAMA, ÇÖZÜM BUL.
HEDEFİMİZ • (0) SIFIR İŞ KAZASI • (0) SIFIR İŞ GÜCÜ KAYBI • (0) SIFIR İŞ GÖREMEZLİK GÜN SAYISIDIR