------------------------ÜNİTE-5)DANIŞANLA GÖRÜŞME SÜRECİ--------------------------------------------------A.GÖRÜŞME HAZIRLIKLARI----------------------Fiziki Mekân: Danışanların ulaşabilmesi için trafik açısından rahatça gidilebilecek bir yer olması önemlidir. Danışma hizmetinin verildiği kurumun sapa, ulaşılması zor ve girip çıkanın gözetlenebileceği bir yerde olmaması gerekir. Görüşme için başvuran danışanın, problemini rahatça ifade edebilmesi için, başvuru odasının baş başa görüşülebilecek bir yer olması iyi olur. Danışma görüşmeleri o kurumda, görüşme amaçlı tahsis edilmiş odalarda yapılması gerekmektedir. Başka kullanımlar için var olan müdür odası, büro, yemekhane, toplantı odası gibi yerler danışmaya karşı bir isteksizlik oluşturur. Seansların farklı ortamlarda değil, aynı odada olması düzen ve tertip açısından önem arz eder. Görüşmenin yapıldığı oda ne danışanın içinde kaybolacağı kadar büyük, ne de sıkıntı basacak kadar küçük olmalıdır. Danışma odası güven telkin eden huzur verici bir rahatlık içinde olmalıdır. Duvarların rengi, resim ve tablolar sade ve rahatlatıcı olmalıdır. Mobilya ve tefrişte lüksten kaçınılmalı, görüşmeye her gelir grubundan insanların geleceğine dikkat edilmelidir. Görüşme odasının danışana kendini hem fiziki, hem de psikolojik açıdan rahat hissettirecek özelliklere sahip olmalıdır. Oturma Düzeni: Danışman ve danışan karşılıklı otururken arada masa, sıra vb. fiziki engeller olmamalıdır. Arada bir küçük sehpa olabilir. Danışan ve danışman karşılıklı oturmalı, 180 derecelik oturma yerine, birbirlerine hafif açılı durmalıdır. Danışman ilgisini göstermek için hafif öne doğru eğilmeli ve göz temasını eksik etmemelidir. Mesafe kişilerin al ve ayak hareketlerini engelleyecek kadar yakın olmamalı, bir uzaklık hissi de uyandırmamalıdır. Danışman ve danışan benzer sandalyelere oturmalı ve her iki sandalyenin yüksekliği eşit olmalıdır. Giyim ve kuşam karşıdaki kişiye yakınlık e güven telkin etmelidir. Danışman kıyafeti ile dikkat çekmemelidir. Görüşme Zamanı: Görüşmelerden istenen verimin alınabilmesi için zamanın iyi kullanılması ve randevuların da, danışmanın ve danışanın görüşebileceği saatlerde olması gerekir. Görüşmelerin bireysel danışmalarda 50 dakika, grup danışmalarında 90 dakika olması artık geleneksel olarak kabul edilmiştir. Çocuklarla yapılacak grup danışması bir saati geçmemelidir. İlk görüşmede danışmanın kaç oturum süreceği, her oturumun kaç dakika olduğu hakkında bilgi verilmeli, ücret ve kurallar açıkça konuşulmalı ve danışanla bir anlaşma yapılmalıdır. Randevulara gelemeyeceği zaman bunu bildirmesi istenmelidir. Yaklaşımlara göre değişmekle birlikte, haftada bir yapılacak görüşme uygundur. Danışanın ihtiyaç hissetmesi halinde her zaman arayabileceği, uygun olursa görüşme talep edebileceği güven ve garantisi verilmelidir. Danışanın erken veya geç gelmesi psikolojik danışma ile ilgili bir sorundur. Danışmanın ise görüşmeye geç gelme veya haber vermeden gelmeme lüksü yoktur. Danışmanın dakik olması ona olan güveni besler. Not Tutma: Danışma görüşmelerinin not tutulması görüşmelerin gelişimini görme açısından yararlıdır. Görüşme esnasında not tutma ve görüşmelerin ses ve video kayıtlarını yapma konusu ise bazı sınırlılıkları içerir. Kayıt, danışanın bilgisi dâhilinde ve izni ile yapılmalıdır. Tutulan notların ve yapılan kayıtların hiçbir şekilde başka amaçlarla kullanılmaması gerekir. Danışma Ücreti: Danışmanlık profesyonel bir meslektir. Bir meslek olarak danışmanlarda yaptığı işin karşılığın rayiç bedelleri üzerinden almalıdırlar. Danışman, eğer bir kurumda çalışıyorsa, çalıştığı kurum adına danışma yaptığı için ayrıca bir ücret talep edemez. Kendi bürosunda danışma yapan danışman ise danışma görüşmesinin başında, ödeme durumunu konuşmalıdır..
----------------------------------B.GÖRÜŞME AŞAMALARI---------------------------1.Kepçeoğlu’na Göre Danışmanın Aşamaları: Kepçeoğlu‟na göre psikolojik danışmanın aşamaları dört başlık halinde ifade edilebilir: Yapılanma:İlk aşama olan yapılanmada süreç hakkında danışanı bilgilendirme amaçlanır. Bu bilgiler danışmanın rolü ve yapabileceği yardımın nitelikleri, danışanın danışma süreci ile ilgili görevlerini ve danışma oluşumunun kurallarını içerir. Danışanın yanlış veya gerçekçi olmayan beklentilerini ortadan kaldırmayı amaçlar. Problemi Ortaya Koyma: Danışman tarafından oluşturulan güven verici ortamda danışan problemini anlatmaya ve probleminin etrafındaki duygu ve düşüncelerini anlamaya çalışır. Burada danışman danışanı ustalıkla dinlemeyi ve onun kendisini anlamasına yardımcı olmayı sürdürür. Danışan problemini gerçekçi bir gözle anlamaya başlamıştır. Çözüm İçin Gerekenleri Ortaya Koyma:Problemin anlaşılmasından sonra gelen bu aşamada çözüm için mevcut olan seçeneklerden birisini tercih etme ve karar verme süreçleri yaşanır. Burada kararı verecek ve uygulama için sorumluluğu alacak olan danışanın bizzat kendisidir. Danışman kolaylaştırıcılık rolünü üstlenmiştir. Sonuçlandırma:Alınan kararların uygulamaya konulması ve sonuçların değerlendirilmesi de psikolojik danışmanın bir parçasıdır. Alınan kararlar sonraki görüşmeye kadar yapılacak uygulamaları içerdiği gibi, danışma sürecinin sonunda varılması istenen hedeflerle de ilgili olabilir
2. Egan’a Göre Danışmanın Aşamaları: Gerard Egan (1998) üç aşamalı danışma modeli önermiştir. Problemin Aydınlatılması Aşaması:İlk iş olarak danışman ve danışan arasında güven verici bir ilişkinin kurulması önemlidir.Bu aşamada danışana deneyimlerini somut bir şekilde keşfetmesi ve aydınlatması için bazı danışmanlık becerileri kullanılır. Bu beceriler aktif katılım, dinleme, içerik ve duyguları yansıtma ve bunun için de soru sorma becerileri olabilir. Amaçlar Oluşturma Aşaması: Bu aşamanın amacı danışanın problemini net olarak anlamasını ve problemine uygun amaçlara yönelmesini sağlamaktır. Bir önceki yardım becerilerine ilaveten bu aşamada duyguların açıklanması, kendini açma ve gerçeklerle yüzleşme becerileri devreye girer. Danışman danışana hangi hedefleri başarabileceği ve bunlardan hangisinin gerçekten danışana ait ve başarılabilir olduğu konusunda yardımcı olmaya çalışır. Harekete Geçme Aşaması: Üçüncü aşamada danışanın daha önceki aşamada belirlediği amaçların gerçekleşmesi için yapılacak planlar ve bu planları nasıl uygulayacağı konusu tartışılır. Burada yaratıcılık, beyin fırtınası ve cesaretlendirme gibi beceriler devreye girer.
--------------------------C.GRUP GÖRÜŞME TEKN İKLERİ-------------------------------------------Amaçları, ilkeleri ve anlayış bakımından bireysel ve grup danışması arasında bir fark yoktur. Bireysel danışmada var olan prensipler grup danışmasında da geçerlidir. Danışana saygı ve onun kendi ayakları üzerine durabilecek hale gelmesi iki danışma türünde de arzulanan bir sonuçtur. Bu benzerliklere rağmen, bazı farklılıklarda söz konusudur. Psikolojik, sosyolojik ve ekonomik ve diğer nedenler grup danışmasının bireysel danışmaya tercih edilmesine sebep olmaktadır. Danışman yanında diğer danışanlarında yardım ve görüşleri değerlendirilen grup danışması sosyal gerçekliğe daha uygun bir ortam oluşturmaktadır. Ayrıca kişilerarası ilişkiler bireysel danışmaya göre daha zengindir. Yine bir seansta birden çok kişiye yardım yapılabildiği için, danışanlar ve danışman açısından, grup danışması daha ekonomik bulunmaktadır. Kişilerarası ilişkilerin daha yoğun ve derin olduğu grup danışmasında, her birey hem danışan hem de danışman rolünü üstlenir. Tan (1995),
1