Š EleĚ onore H III - Fotolia.com
hoofdartikel
Het hooggevoelige kind Magdalena Troch
Kinderen zijn niet meer zoals vroeger. Of dat is toch wat er vaak wordt beweerd. Er zouden meer probleemkinderen zijn en gemakshalve worden deze gelabeld met ADHD, ADD, autisme, dyslexie, enz. Misschien zijn de voornoemde labels voorbarig en betreft het simpelweg hooggevoelige kinderen?
6 | Agenda plus - juni 2014
Mijn enige wens is om mijn talenten te ontwikkelen en te zijn en te worden wie ik werkelijk ben. Waarom zijn er in deze tijd zoveel kinderen die hoogsensitief zijn? Heeft het iets met deze maatschappij of tijdperk te maken? Hebben deze kinderen indirect een boodschap of inzicht voor ons? Sowieso leven we in een tijd van extreme veranderingen. Wat de media steeds weer luidop kelen, is dat we in een tijd leven van crisis, tekorten, gevaren, enz.
De zintuigen van een hoogsensitief kind zijn relatief scherp, omdat ze meer details horen, zien, ruiken, voelen en of proeven. Daardoor voelen ze bijvoorbeeld snel aan of iemand eerlijk is of niet. Sommige zijn ook wat men – in de wandelgangen – « helderziend » of « heldervoelend » noemt en hebben soms zogenaamde « paranormale » ervaringen.
Men wil ons doen geloven dat het verstand moet heersen; dat economie, werkgelegenheid en status heel belangrijke dingen zijn. Dat de wetenschap alles weet en Descartes een bijzondere mijnheer was. We zijn beland in een harde, steeds sneller vooruithollende technologische nachtmerrie! Meer en meer mensen beginnen in te zien dat deze levenswijze en dit huidig paradigma op lange termijn nefast is voor ons én... voor onze kinderen. Vele mensen worden bewuster en voelen aan dat er veel meer is tussen hemel en aarde. En dat heeft zo zijn gevolgen. Mensen gaan opnieuw naar hun hart luisteren, worden relatief gevoeliger en bewuster van zichzelf. Dat is maar goed ook, wil deze wereld opnieuw menselijker en natuurlijker worden. Hooggevoelige kinderen spelen daarin een grote rol. Deze kinderen zijn heel intuïtief en sterk verbonden met het zogenaamde « éénheidsbewustzijn ». Hun hooggevoeligheid suggereert dat zij als het ware hebben gekozen om mee te helpen aan de transformatie van angst en haat naar « liefde ».
Hoogsensitieve kinderen kunnen heel intens emoties van anderen « opzuigen » en zich sterk in anderen inleven; ze kunnen stemmingen en wensen van anderen goed aanvoelen. Ze zijn vrij direct over wat er op de aarde moet gebeuren om meer liefde te creëren en kunnen uitermate idealistisch en gedreven zijn. Met ander woorden: het zijn kinderen die beschikken over een sterk empathisch vermogen en een objectieve waarneming. Dit kan zich manifesteren in de vorm van het aanvoelen van de omgeving; door zonder woorden uitdrukkingen en gevoelens te begrijpen. Zelf kunnen kinderen dit niet altijd verwoorden, maar de ervaring is zeer intens. Dit maakt het voor hen onmogelijk om dit te negeren. Natuurlijk is dit gegeven voor een kind in beginsel moeilijk om mee te leven.
Scherpe zintuigen Op het eerste gezicht lijken deze kinderen vrij « normaal », behalve dan dat zij een gevoeliger zenuwstelsel en een open energieveld of aura hebben. De prikkels kunnen dus bewust en onbewust binnenkomen bij deze kinderen.
Twintig procent is hoogsensitief De naam « hooggevoelig » of « hoogsensitief » komt van de Engelse term « Highly Sensitive Person », afgekort HSP. Deze naam werd gegeven door Elaine Aron, een Amerikaanse psychologe die hem voor het eerst gebruikte in een publicatie in 1996. Ze bracht de hypothese naar voren dat HSP’ers een gevoeliger zenuwstelsel hebben dan de gemiddelde persoon. Kenmerkend aan Arons onderzoek is dat zij een verband probeert aan te tonen tussen wat zij noemt interne en externe gevoeligheid. Agenda plus - juni 2014 | 7
Precies door deze hogere gevoeligheid krijgen ze meer prikkels te verwerken, omdat er meer « impulsen » uit zowel hun eigen gedachten als uit de omgeving op hen afkomen. Naar schatting zou 20 % van de bevolking kunnen worden bestempeld als hooggevoelig.
Hoe herken ik hooggevoeligheid? Hooggevoelige kinderen kunnen extra gevoelig zijn voor externe prikkels zoals geluiden, geuren, gebeurtenissen in de natuur, met dieren, met hun geliefden, etiketjes in hun kledij, enz. Anderzijds kunnen zij hevig reageren op interne, gevoelsmatige prikkels zoals op ontroerende muziek of iemand die boos op hen is. Zij voelen intenser mee met anderen, zij hebben vaak een groot rechtvaardigheidsgevoel en komen op voor de zwakkeren. Deze twee soorten gevoeligheid hebben op elkaar ook een versterkend effect: de intense waarneming van de omgeving resulteert in meer zintuigelijke prikkels, waardoor ze makkelijk het noorden kwijt raken. Ze werken graag in hun eigen tempo en met hun eigen ordening. Ze dromen en fantaseren veel en houden van rust en stilte. Ze zijn meestal zorgzaam en héél zelfbewust. Ze zien meer details, waardoor ze vaak perfectionistische neigingen hebben. Ze stellen diepzinnige, beschouwende vragen. Ze zoeken authentiek contact, een diepe verbondenheid en bevestiging in hun omgeving. Door al deze heftige prikkels voelen ze zich vaak « anders », minderwaardig en vlug beschuldigd of schuldig.
Opgroeien tot volwaardige mens De wijze waarmee een kind omgaat met zijn hooggevoeligheid is in sterke mate afhankelijk van het welbevinden. Een veilige thuissituatie is dus heel belangrijk voor deze kinderen. Op
zich leidt hoogsensitiviteit niet noodzakelijk tot problemen. De meeste problemen ontstaan wanneer het kind zich niet begrepen voelt, waardoor het vaak negatieve reacties gaat tonen en het kind zich sneller schuldig voelt. Het weet dan vaak geen blijf met zichzelf. Ook overprikkeling en een gebrek aan rust en stilte kan leiden tot problemen. Hooggevoelige kinderen reageren vaak heel verschillend op overvloedige prikkels. Ze krijgen lichamelijke klachten zoals buikpijn of hoofdpijn. Ze krijgen woede-uitbarstingen of gaan juist heel stil en gehoorzaam zijn. Omdat ze zich niet begrepen voelen, gaan ze vluchten in een eigen wereld waarin ze alles zelf beheersen en die hen een houvast biedt. Bij kinderen waar het gevoel van onbegrepen te zijn sterk aanwezig is, kan depressiviteit op de loer liggen. Wanneer je als ouder aanvoelt dat je kind hoogsensitief is, is het dus belangrijk dat je toont dat je het kind begrijpt en dat je het een veilige thuis kan aanbieden. Wanneer je als leerkracht een HSP’er in de klas hebt, is het van belang dat hij of zij zich begrepen voelt en zich vooral goed voelt in de klas. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan, aangezien zij soms ook niet weten hoe ze met deze prikkels moeten omgaan en dit uiten d.m.v. negatieve emotie of gedrag. Als reactie hierop gaan ze minder communiceren, wordt het kind druk en gaat het onsamenhangend of clownesk communiceren. Deze strategieën vragen ontzettend veel energie en aandacht van het kind en kunnen een weerslag hebben op zijn gezondheid. Veel van deze kinderen krijgen te maken met bijnieruitputting. Ook psychosomatische en stressgerelateerde klachten doen hier meestal hun intrede en krijgen vaak een verkeerde diagnose zoals ADHD, PAO-NOS. Een reden te meer om hier zeer voorzichtig mee om te gaan.
Interessante links: www.hspvlaanderen.be • www.hspcoaching.org • www.sensitief.be • www.centrumopenmind.be www.hooggevoeligvlaanderen.be • www.gevoeligopvoeden.be Boeken: Mijn kind is hooggevoelig (Ilse Van den Daele & Linda T’Kindt) • Leven met hooggevoelige kinderen (Susan Marletta-Hart) • De gids over hooggevoelige kids (Scrivo Media).
8 | Agenda plus - juni 2014
The New teaching
www.samtati.com
Agenda plus - juni 2014 | 9
HSP-kindertherapeuten DIEPENDAELE Els
VIA PROMESSA Korte Munte 5 9260 Zottegem - Velzeke 09 361 36 29 • 0474 314 764 els@viapromessa.be www.viapromessa.be Kinderyoga, mindfulness voor kinderen, sensitief kindercoach, Ik Leer Leren trainer.
KLEIPAS Sandra
in praktijk Achtelsestraat 98 2320 Hoogstraten 0487 375 370 • www.inpraktijk.be sandra@inpraktijk.be Persoonlijke ontwikkeling - Gezinsbegeleiding. Specialisatie: HSP, faalangst en beelddenken.
MATZE Cindy
Credendo Vides Ludwig Burchardstraat 39 2050 Antwerpen 0470 807 219 info@credendovides.be www.credendovides.be Praktijk voor energetische therapie.
MERTENS Wendy
Groei & Kracht Drongenstraat 126 9160 Zeveneken (Lokeren) 09 335 63 20 • 0495 699 054 groei.kracht@telenet.be www.groei-kracht.webs.com Kinder-, tiener-, volwassen- en gezinscoach.
Michiels An
Sensitief vzw Barlebuizestraat 6 • 8972 Poperinge Baron R. De Vironlaan 62 • 1700 Dilbeek 057 30 09 19 • 0495 251 755 an@sensitief.be • www.sensitief.be www.hooggevoeligvlaanderen.be Coaching en training; ouder-kind-jongerekampen. Lezingen en workshops voor ouders, organisaties & scholen. 10 | Agenda plus - juni 2014
Storm Eva
Lazuli Coaching Lambert Briesstraat 18 • 2600 Berchem 03 296 80 60 • 0475 242 412 info@lazuli-coaching.com www.lazuli-coaching.com Opleidingen master-coach, life-coach en kinder-coach.
VAN BULCK Hilde
samtati Gasstraat 19 • 2570 Duffel 015 31 54 81 • info@samtati.com www.samtati.com Huis van Bewust-zijn.
VANDELOO Maria
Schriftuur Rapertingenstraat 93 3500 Hasselt (praktijk in Genk) 0474 388 512 info@schriftuur.be • www.schriftuur.be Begeleiding van hooggevoelige kind met de focus op: Creativiteit - Verhelderen - Zelfredzaamheid Zelfvertrouwen.
van den daele Ilse
HSP Vlaanderen Pr. Van Duyseplein 12a • 9000 Gent 09 324 81 99 • 0473 339 633 info@hspvlaanderen.be www.hspvlaanderen.be Hooggevoelige personen en hun omgeving informeren, ondersteunen en begeleiden.
Vanquaillie Sabine
Kus de kikker Hofgracht 10 • 2650 Edegem 0475 797 882 • sabine@kusdekikker.be www.kusdekikker.be Tover het beste uit jezelf en iedereen! Professionele aanpak hoogsensitiviteit, angst en strijd bij kinderen en volwassenen.
Winnelinckx Wendi
Miracles Groepspraktijk voor psychotherapie Lange Schipstraat 63/2 • 2800 Mechelen 0498 701 164 wendi@miracles.be www.miracles.be Creatief therapeute, mindfulnesstrainer.
Spiritueel gezien brengen hooggevoelige kinderen ons de boodschap om als mens opnieuw naar ons hart te luisteren, terug de natuur en het leven te respecteren, om mededogen voor de andere op te brengen; dit alles vanuit de visie dat alles met alles verbonden is. Zij brengen ons de boodschap dat elk mens zijn eigen specifieke taak heeft om op deze aarde een andere liefdevolle visie te laten materialiseren, gebaseerd op waarden zoals mededogen, respect voor alle leven en eenheid. Een schril contrast met de situatie nu: vele kinderen kiezen een studierichting die de meeste kans biedt op een goed loon en status, terwijl hun hart schreeuwt om iets anders te gaan doen. Veel tieners en jongvolwassenen weten niet wat ze in het leven willen doen, omdat zij het contact verloren hebben met zichzelf. Ze durven hun hart en gevoel niet te volgen, omdat deze maatschappij hen elke dag weer toebrult dat niet te doen. Reden waarom zoveel jonge mensen ontsporen, aan de drugs geraken, depressief worden, zelfmoord plegen…
© Briony Vanden Bussche
De missie van een hooggevoelig kind
Hooggevoelige kinderen staan heel dicht bij hun intuïtie, het gevoel van « eenheid met de ander, met de natuur, met het leven ». Wat een prachtige kwaliteit. Het is van groot belang dat wij deze kinderen herkennen en erkennen. Net als de kanarie in de toenmalige koolmijnen, hebben ze een waarschuwende boodschap voor de mensheid: we gaan het heel anders moeten aanpakken. Wanneer ieder mens hooggevoelig zou zijn, zou deze wereld er veel mooier uit zien!
Wil je jezelf en/of je kind extra laten begeleiden? Dat kan door de juiste kindercoach uit te zoeken, bv. op de pagina hiernaast. Neem zeker ook eens een kijkje in de activiteitenagenda bij de rubriek HSP.
Agenda plus - juni 2014 | 11