F-35C Lightning II Pokładowy samolot myśliwski nowej generacji

F-35C Lightning II Pokładowy samolot myśliwski nowej generacji

Myśliwiec piątej generacji F-35C Lightning II, to pierwszy w świecie naddźwiękowy samo lot bojowy o cechach utrudnionej wykrywalności przeznaczony do służby na lotniskowcach. Na zdjęciu: F-35C (CF-03) z VX-23 na pokładzie USS George Washing ton podczas trzeciej fazy prób rozwojowych na morzu (DT III) w sierpniu 2016 r.

Lotniskowce są jednym z kluczowych elementów potencjału militarnego Stanów Zjednoczonych. Lotnictwo pokładowe umożliwia projekcję siły w niemal dowolnym rejonie świata. Najnowszym amerykańskim samolotem pokładowym jest wielozadaniowy myśliwiec piątej generacji Lockheed Martin F-35C Lightning II. Jest to pierwszy w świecie (i jak dotąd jedyny) naddźwiękowy samolot bojowy o cechach utrudnionej wykrywalności (stealth) przeznaczony do służby na pokładach lotniskowców. Obecnie samoloty F-35C Lightning II produkowane są na potrzeby lotnictwa US Navy i US Marine Corps.

Samolot doświadczalny (demonstrator technologii) X-35C (PAV-2; numer seryjny 300) podczas jednego z lotów próbnych z Edwards AFB. W trakcie fazy CDF programu JSF X-35C wykonał 73 loty w łącznym czasie 58 godzin.

Realizowane w latach 80. i 90. XX wieku w Stanach Zjednoczonych liczne programy badawczo-rozwojowe, których celem było opracowanie taktycznych samolotów bojowych nowej generacji dla US Air Force (USAF), US Navy, US Marine Corps (USMC) i sił powietrznych krajów sojuszniczych, doprowadziły do zainicjowania w styczniu 1994 r. wspólnego programu Joint Advanced Strike Technology (JAST), od czerwca 1996 r. znanego jako Joint Strike Fighter (JSF). W ramach JSF opracowano trzy wersje samolotu, różniące się detalami konstrukcji, zespołu napędowego i uzbroje nia: F-35A – konwencjonalnego startu i lądowania (Conventional Take-Off and Landing, CTOL) dla USAF i sił powietrznych krajów so juszniczych; F-35B – krótkiego startu i pionowego lądowania (Short Take-Off and Vertical Landing, STOVL) dla USMC, Royal Air Force (RAF), Fleet Air Arm (FAA) i innych zaintere sowanych sojuszników; F-35C – pokładowa (Carrier Variant, CV) dla US Navy i USMC.

Od X-35C do F-35C

Pierwszym krokiem na drodze do budowy F-35C był samolot doświadczalny (demon strator technologii) X-35C (PAV-2; numer seryjny 300). Jego oblotu z lotniska fabrycznego firmy Lockheed Martin w Palmdale w Kalifornii dokonał pilot doświadczalny Joe Sweeney 16 grudnia 2000 r. Po 27-minuto wym locie X-35C wylądował w Edwards Air Force Base, gdzie przeprowadzono pierwszą fazę prób w locie. 22 grudnia za sterami X-35C po raz pierwszy zasiadł pilot US Navy LCDR Brian Goszkowicz, a 30 stycznia 2001 r. pierwszy lot X-35C wykonał pilot USMC