2014 kroków do WOLNOŚCI! by Związek Harcerstwa Polskiego

2014 kroków

do WOLNOŚCI!

Propozycja programowa dla drużynowych ZHP z okazji 25. rocznicy Wyborów 4 Czerwca

2014 kroków do WOLNOŚCI! Propozycja programowa dla drużynowych ZHP z okazji 25. rocznicy Wyborów 4 Czerwca pod redakcją hm. Natalii Gorgol

Warszawa 2014

Autorzy: phm. Gracja Bober, hm. Lucyna Czechowska, hm. Maciej Czechowski, hm. Natalia Gorgol, Barbara Horyń, phm. Małgorzata Kluszczyńska, phm. Anna Pospieszna, pwd. Przemysław Kowalski, pwd. Dominika Maczuga, phm. Aleksandra Nowak, phm. Dorota Urbanowicz Recenzenci: Magdalena Chułek, hm. Emilia Kulczyk – Prus, hm. Maciej Młynarczyk, hm. Ryszard Polaszewski, dr Julia Tazbir Korekta: hm. Emilia Kulczyk – Prus Zdjęcia: Grzegorz Basiński, Sebastian Godziszewski, Agata Grzywacz, Piotr Rodzoch Skład i łamanie: Sonia Róża Stach

SPIS TREŚCI Spis treści........................................................................................................................................ 5 Słowo wstępne............................................................................................................................... 6

I. Krok po kroku, czyli słowniczek przydatnych pojęć.... 7 II. Kto dziś stawia kroki do WOLNOŚCI? Co to jest pomoc humanitarna?........................................................................................................................ 9 Sytuacje konfliktowe na świecie....................................................................................................................... 11 Prawa człowieka na świecie................................................................................................................................. 12 Co Ty możesz robić?.................................................................................................................................................. 14

III. Święto WOLNOŚCI - pomysły dla Twojej gromady i drużyny........ 15 Zuchy................................................................................................................................................................................... 16 Harcerze............................................................................................................................................................................. 19 Harcerze starsi............................................................................................................................................................... 23 Wędrownicy.................................................................................................................................................................... 25

IV. Orkiestra dusz, czyli niesamowite inspiracje ze świata........................... 35 Organizacje..................................................................................................................................................................... 35 Działania............................................................................................................................................................................ 36 Kultura................................................................................................................................................................................ 37 Ciekawe strony.............................................................................................................................................................. 38

V. Harcerskie Kroki WOLNOŚCI w 2014 roku...................................... 39 Źródła......................................................................................................................................................................................... 40

2014 kroków do WOLNOŚCI!

Druhno Drużynowa, Druhu Drużynowy! Z przyjemnością oddajemy w Twoje ręce niniejszą propozycję, która powstała w bardzo wyjątkowym roku, roku świętowania Polskiej WOLNOŚCI. Przypomina on bowiem te wydarzenia i postacie, które na przestrzeni ostatniego stulecia decydowały o kształcie naszej teraźniejszości. 100 lat temu, wraz z wybuchem Wielkiej Wojny, wzbudziła się nadzieja na odzyskanie niepodległości. Powstały Legiony Polskie, chluba na naszej drodze do suwerenności. W tym samym roku urodził się człowiek, mający stać się symbolem pokolenia kolejnej wojny. Był nim Jan Karski, legendarny emisariusz, który z narażeniem życia informował świat o tym, co dzieje się w okupowanej Europie. Jego postać na mocy Uchwały Sejmu stała się patronem 2014 roku w Polsce. Siedemdziesiąt lat mija także od innych ważnych dla nas wydarzeń. To wówczas odegrano hejnał mariacki na wzgórzu Monte Cassino, a kilka miesięcy później zawieszono biało-czerwone flagi w walczącej stolicy, podczas powstania warszawskiego. Przede wszystkim jednak chcemy, abyście przybliżyli swoim podopiecznym temat 25 rocznicy Wyborów 4 Czerwca 1989 r., będących symbolem upadku komunizmu i zwycięstwa po ponad 40 latach zniewolenia. Były one ostatnią furtką, przez którą musieliśmy przejść w trudnym XX w., na drodze do WOLNOŚCI. I dzięki nim mogliśmy wejść na nową drogę – prowadzącą do Europy. Obchodzimy bowiem w tym roku także 15 rocznicę przystąpienia Polski do Paktu Północnoatlantyckiego i 10 rocznicę przyłączenia się do Unii Europejskiej. W dzisiejszym świecie są jednak narody i ludzie, którzy wciąż o swoją WOLNOŚĆ muszą walczyć. Chcielibyśmy, abyście o tym pamiętali, rozmawiali, wspierali działania, których celem jest obrona podstawowych praw człowieka. We wszystkich wspomnianych wydarzeniach ważną rolę odegrali nasi starsi koledzy – harcerze i instruktorzy. Dziś możemy być im wdzięczni za to, że uczymy się i pracujemy w niepodległym kraju. My – żyjący w Polsce Jutra, powinniśmy dbać o to, by codziennie przyczyniać się do jej rozwoju, z nadzieją i dumą patrzeć w przyszłość. Przede wszystkim zachęcamy Was zatem do radosnego przeżywania rocznic w 2014 r.! Mamy nadzieję, że proponowane pomysły pozwolą Wam na przeprowadzenie inspirujących zbiórek i działań w Waszych środowiskach. Wspólnie wykonajmy kolejne ważne kroki - uczczenia naszej polskiej WOLNOŚCI! hm. Natalia Gorgol

Radosny patriotyzm

ć Aktywnoś społeczna

Braterstwo

Ciekawość świata

I. Krok po kroku, czyli słowniczek przydatnych pojęć

DEMOKRACJA (DEMOCRACY) - ustrój polityczny, w którym władzę sprawuje społeczeństwo poprzez swych przedstawicieli; forma organizacji życia społecznego, w której wszyscy uczestniczą w podejmowaniu decyzji i szanują prawa i wolność innych ludzi. KOMUNIZM (COMMUNISM) - ustrój totalitarny realizowany w ZSRR, narzucony krajom Europy Środkowej i Wschodniej po II wojnie światowej, oparty na monopolu władzy skupionej w rękach jednej partii. PARLAMENT (PARLIAMENT) - naczelny organ władzy państwowej, sprawujący funkcję ustawodawczą. PLURALIZM POLITYCZNY (POLITICAL PLURALISM AND PARTICIPATION) – demokratyczna zasada ustrojowa gwarantująca różnym grupom społecznym i politycznym prawo wyrażania swych interesów oraz udział w sprawowaniu władzy. PRAWA OSOBISTE (INDIVIDUAL RIGHTS) – niezbywalne prawa człowieka bezpośrednio dotyczące jego integralności fizycznej i psychicznej, indywidualności, godności, pozycji w społeczeństwie i zapewniające warunki wszechstronnego rozwoju, poczucia godności i samorealizacji. PRAWA POLITYCZNE (POLITICAL RIGHTS) - uprawnienia jednostki do udziału w życiu publicznym oraz w kontrolowaniu władzy. PRAWA, SWOBODY OBYWATELSKIE (CIVIL LIBERTIES) – konstytucyjnie zagwarantowane prawa obywatela danego państwa, których celem jest ochrona jego interesów. PRAWO DO GŁOSZENIA POGLĄDÓW (FREEDOM OF EXPRESSION) - prawo głoszenia poglądów i opinii bez względu na ich treść i formę. PRAWORZĄDNOŚĆ (RULE OF LAW) - postępowanie oraz rządzenie zgodnie z prawem, przestrzeganie prawa i jego poszanowanie; działanie przez wszystkie organy państwowe wyłącznie na podstawie przepisów prawa i ściśle według prawa oraz przestrzeganie prawa przez inne podmioty. Pojęcie praworządności, według dominującego stanowiska nauki prawa, dotyczy zarówno organów państwowych jak i zwykłych obywateli czy osób prawnych. RZĄD (GOVERNMENT) – naczelny wykonawczy i zarządzający organ państwa, kierujący całym aparatem administracyjnym. WIĘZIEŃ POLITYCZNY (POLITICAL PRISONER) – człowiek więziony za poglądy polityczne. WŁADZA (RULE) - prawo rządzenia państwem; instytucje, organy rządzące; osoby rządzące. WOLNOŚĆ (LIBERTY) - prawa obywateli wyznaczone przez dobro powszechne, interes narodowy i porządek prawny; niezależność jednego państwa od innych państw w sprawach wewnętrznych i stosunkach zewnętrznych; możliwość podejmowania decyzji zgodnie z własną wolą; życie poza więzieniem, zamknięciem. WOLNOŚĆ OSOBISTA (PERSONAL AUTONOMY) - prawo do swobodnego przenoszenia się z miejsca na miejsce i prawo niepodlegania uwięzieniu bez wyroku sądu. WOLNOŚĆ WYZNANIA (FREEDOM OF BELIEF) - prawo do wyznawania wybranej religii bądź niewyznawania żadnej, wykluczając zarówno uprzywilejowanie jak i prześladowania czy dyskryminację na tym tle. Wiąże się z tolerancją i szacunkiem wobec wyznawców innych religii oraz niewierzących. 7

2014 kroków do WOLNOŚCI! WOLNOŚĆ ZRZESZANIA SIĘ (ASSOCIATIONAL AND ORGANIZATIONAL RIGHTS) - jedno z podstawowych praw i wolności obywatelskich odnoszące się do możliwości stowarzyszania się obywateli w dowolne (mieszczące się w porządku prawnym) organizacje społeczne. WYBORY (ELECTORAL PROCESS) – proces, w którym obywatele wybierają spośród zgłoszonych kandydatów swoich przedstawicieli do organów władzy. Źródła: www.portalwiedzy.onet.pl, www.pl.wikipedia.org, Słownik Języka Polskiego PWN www.sjn.pwn.pl, www.freedomhouse.org

II. Kto dziś stawia kroki do WOLNOŚCI? Oni walczą o wolność, demokrację i prawa człowieka

Co to jest pomoc humanitarna? Pomoc humanitarna to przede wszystkim ratowanie i ochrona życia w czasie klęsk i katastrof spowodowanych warunkami naturalnymi lub wywołanych działalnością człowieka, a także:

• udzielanie • • •

koniecznej pomocy i wsparcia ludziom narażonym na długotrwałe kryzysy oraz pomoc w tzw. „zapomnianych kryzysach”; przeprowadzanie krótkoterminowych prac związanych z odbudową i rekonstrukcją, szczególnie w zakresie infrastruktury i sprzętu, w ścisłej współpracy z instytucjami lokalnymi, biorąc pod uwagę, o ile to możliwe, długoterminowe cele rozwoju; pokonywanie trudności związanych z konsekwencjami migracji ludności (uchodźcy, przesiedleńcy i repatrianci), spowodowanymi przez klęski żywiołowe lub katastrofy wywołane działalnością człowieka; działania na rzecz zapobiegania katastrofom oraz ograniczania ich skutków.

Sposób świadczenia pomocy humanitarnej jest określany przez postanowienia Europejskiego Konsensusu ws. Pomocy Humanitarnej, wyznaczające następujące zasady:

• humanitaryzmu - jednostkę ludzką należy traktować humanitarnie w każdych warunkach, czego • • •

przejawem jest ratowanie życia ludzkiego i niesienie ulgi w cierpieniu, przy jednoczesnym poszanowaniu jednostki; bezstronności - podstawą niesienia pomocy humanitarnej musi być wyłącznie zaistniała potrzeba, udzielanie pomocy humanitarnej nie może być uzależnione od narodowości, rasy, wyznania ani poglądów politycznych; neutralności - udzielanie pomocy humanitarnej nie łączy się ze wspieraniem jednej ze stron konfliktu zbrojnego lub innego sporu, w trakcie którego organizowana jest pomoc humanitarna; niezależności - oznaczająca autonomię celów humanitarnych oraz politycznych, gospodarczych i militarnych.

Źródło: http://www.polskapomoc.gov.pl/Pomoc,humanitarna,170.html#top

Aktorzy działań humanitarnych W trakcie XX i XXI w. na arenie międzynarodowej wykształciły się grupy organizacji zajmujących się działaniami humanitarnymi. Główne miejsca wśród nich zajmują Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ), organizacje rządowe, Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca oraz organizacje pozarządowe (NGOs). Podejmowane przez nich działania są utrudniane poprzez wielość i różnorodność aktorów humanitarnych, brak wypracowanych schematów działania oraz sam nagły i niespodziewany charakter kryzysów humanitarnych, jednak w wielu regionach na świecie widać pozytywne skutki świadczonej przez te organizacje pomocy.

ONZ realizuje działania humanitarne poprzez wyspecjalizowane agendy, przypisując im poszczególne obszary kompetencji. Zadaniami ONZ jest koordynacja oraz prowadzenie własnych działań humanitarnych. Agendy, które zajmują się pomocą humanitarną to m.in:

• Biuro NZ ds. Koordynacji Pomocy Humanitarnej (OCHA); • Urząd Wysokiego Komisarza NZ ds. Uchodźców (UNHCR); • Fundusz Narodów Zjednoczonych na Rzecz Dzieci (UNICEF); 9

2014 kroków do WOLNOŚCI!

• Program Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju (UNDP); • Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO); • Światowa Organizacja Zdrowia (WHO). W publikowanych raportach ONZ bezustannie podkreśla, że cele niestety nie są osiągane, np. problem ubóstwa cały czas wzrasta.

Organizacje rządowe realizują działania humanitarne poszczególnych państw, działając w bliskiej współpracy z narodowymi ministerstwami spraw zagranicznych. Członkowie tej grupy należą do grupy głównych donatorów pomocy humanitarnej. W Polsce taką organizacją jest Polska Pomoc. Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża jest organizacją humanitarną działającą na mocy Konwencji Genewskich - nie jest więc organizacją pozarządową, nie jest ona także organizacją reprezentującą jakiekolwiek z państw - działa niezależnie na rzecz świadczenia pomocy ofiarom konfliktów zbrojnych oraz ochrony ludności cywilnej. Organizacja realizuje swoje cele poprzez działające na terenie poszczególnych państw struktury wchodzące w skład Federacji Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca (w tym np. Polski Czerwony Krzyż). Sektor pozarządowy reprezentowany jest przez międzynarodowe, regionalne i lokalne podmioty realizujące konkretne działania na określonym obszarze. Najczęściej zajmują się one realizacją konkretnych, finansowanych z różnych źródeł projektów, działając w ścisłej współpracy z organizacjami rządowymi i agendami ONZ. Do najbardziej znanych należą: Lekarze bez Granic; Korpusy pokoju; Oxfam; Polska Akcja Humanitarna; Polskie Centrum Pomocy Międzynarodowej.

• • • • •

Źródło: http://www.polskapomoc.gov.pl/Pomoc,humanitarna,170.html#top

Pomoc humanitarna – kwestie sporne Pomoc humanitarna w praktyce wygląda nieco inaczej, niż obrazy pokazywane w mediach: szczęśliwe miny obdarowanych. Jest to bardzo skomplikowane zjawisko – nie tylko społeczne, ale i polityczne. Podczas gdy tworzył się Międzynarodowy Czerwony Krzyż, jedna ze zwolenniczek humanitaryzmu – pielęgniarka brytyjska Florence Nightingale zauważyła zależności między niesieniem pomocy żołnierzom na polu bitwy a ich dalszymi losami. Ranny, cierpiący człowiek był opatrywany, a jeśli mógł chodzić i trzymać broń w ręku - znów był wysyłany na pole bitwy. Przez to walki trwały dłużej, przysparzały więcej bólu i przyczyniały się również do większej liczby ofiar. Czy teraz, jak i w XIX wieku, pomoc humanitarna może przynieść odwrotne skutki od zakładanych? Niestety zdarza się to. W roku 2010 stacja BBC podała, że pieniądze zebrane przez akcję Live Aid (95 milionów dolarów przeznaczonych na pomoc humanitarną) prawdopodobnie trafiły do rebeliantów, którzy zakupili za nie broń. Była to głośna akcja zorganizowana przez Boba Geldofa. W ramach jej, 13 lipca 1985 roku, odbyły się dwa ogromne koncerty, przyciągające publiczność w Wielkiej Brytanii i w USA |oraz przed telewizorami. W roku 2005 odbyła się kontynuacja pod nazwą Live 8 – 11. Warto zatem wspierać sprawdzone organizacje i przedsięwzięcia, by poprzez czyjeś oszustwa nie przyczynić się do powstawania niepożądanych sytuacji.

Sytuacje konfliktowe na świecie Wybrane konflikty na świecie od 2001 r.

• Inwazja na Afganistan (2001-2002) • I wojna domowa na Wybrzeżu Kości • • • • •

Słoniowej (2002-2003) II wojna w Zatoce Perskiej (20 marca - 15 kwietnia 2003) Konflikt w Darfurze (od 2003) Wojna w Pakistanie (od marca 2004) Pomarańczowa rewolucja - Ukraina (listopad 2004 – styczeń 2005) Konflikt czadyjsko-sudański (23 grudnia 2005 – 13 marca 2008)

• Wojna w Somalii (2006-2007) • Szafranowa rewolucja – Birma (jesień 2007) • Wojna w Osetii Południowej • • •

(7 sierpnia 2008- 16 sierpnia 2008) Konflikt plemienny w Sudanie (od 2009) Protesty w krajach arabskich (m.in. Tunezja, Egipt, Algieria, Libia, Syria) - Arabska Wiosna (od 17 grudnia 2010) Konflikt ukraiński - Euromajdan (od listopada 2013)

Opis wybranych konfliktów zbrojnych Miejsce i strony

Przebieg

Przyczyny

Pod koniec lat 90. Wyzwoleńcza Armia Kosowa • dążenia Albańczyków do autonomii nasiliła działania terrorystyczne przeciwko ludności • różnice religijne serbskiej, dążąc do odzyskania autonomii. Serbowie • różnice kulturowe odpowiedzieli wypędzeniem Albańczyków z Serbii. • wymieszanie ludności – enklawy Doprowadziło to w 1999 r. do zbrojnej interwencji narodów NATO. • szowinizm narodowy W 1991 r. po rozpadzie ZSRR, Czeczeni ogłosili • podbój Czeczenii przez Rosję w XIX w. Czeczenia (Czeczeni i Rosjanie) niepodległość. W 1994 r. wojska rosyjskie wkroczyły • Wysiedlenie Czeczenów do Czeczenii, dokonując przyłączenia zbuntowanej do Kazachstanu po II wojnie światowej republiki. Po przegranej walce z Rosjanami Czeczeni • różnice religijne i kulturowe nadal prowadzą walkę partyzancką. • dążenia niepodległościowe • łamanie praw człowieka przez Rosjan • walka o kontrolę nad ropę i gazem ziemnym W 1948 r. na terytorium Palestyny powstało państwo • powstanie państwa na terytorium Palestyna Izrael. Żydowska Rada Narodowa proklamowała palestyńskim (Arabowie i Żydzi) powstanie Izraela obejmującego całą Palestynę. • różnice religijne i kulturowe Palestyńczycy rozpoczęli walkę o niepodległość. W latach 1979 – 1989 Afganistan był okupowany • przejęcie władzy przez fundamentaAfganistan (Talibowie i USA) przez wojska radzieckie. W 1990 r. władzę przejęli listów islamskich talibowie, który utworzyli państwo wyznaniowe. i utworzenie państwa wyznaniowego W odpowiedzi na zamach z 11 IX 2001 r. USA • umiejscowienie baz terrorystycznych wystąpiło zbrojnie przeciw talibom i Osamie bin na obszarze kraju Ladenowi. • rywalizacja między grupami narodowościowymi oraz lokalnym watażkami o władzę Od powstania niepodległej Ruandy w 1962 r. w kraju • polityka kolonialna Ruanda wybuchały konflikty etniczne między plemionami • waśnie plemienne (Tutsi i Hutu) Tutsi i Hutu. Przerodziły się one w wojnę domową • walka plemion o władzę spowodowaną przeludnieniem i pogarszającą się • spory o ziemię sytuacją ekonomiczną. W 1994 r. po tragicznej śmierci prezydenta doszło do masowych mordów ludności cywilnej obu plemion i emigracji ocalałych do sąsiednich krajów. Efektem sporu o wyspy było ich zajęcie przez • spór o przynależność wysp Falklandy Argentynę w 1982 r. Brytyjczycy wysłali w ten (Wielka Brytania rejon swoje oddziały militarne i przejęli władzę nad i Argentyna) wyspami. Status wysp nadal jest nieuregulowany. Źródło: Geografia, Vademecum maturalne. Operon. Warszawa 2009

Bałkany (Serbowie i Albańczycy)

2014 kroków do WOLNOŚCI! Garść statystyk

• Od początku XIX w. prowadzonych było ponad pięćdziesiąt konfliktów zbrojnych i wojen, około • • • • •

•

trzydziestu z nich trwa nadal. Niektóre z wojen trwają od lat siedemdziesiątych ubiegłego wieku (Filipiny, Afganistan, Kolumbia) . Wojna w Afganistanie pochłonęła życie 3270 żołnierzy koalicji (dane na koniec 2012 r.). W wyniku braku podstawowych środków do życia w Afganistanie od początku inwazji zmarło 3,7 miliona osób.1 W latach po inwazji zmarło 2,6 miliona dzieci poniżej piątego roku życia. Według danych UNICEF 90% z nich umiera w wyniku braku podstawowych środków do życia. Koszt wojny w Iraku poniesiony przez obywateli USA to ok 1,9 bln USD.2 Koszt wojny w Afganistanie wg różnych Stosunek strat ludności cywilnej do źródeł szacowany jest na 1,5 - 3 bln USD. wojskowych w wybranych wojnach Jak podaje biuro Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców, 3,2 miliona Afgańczyków zostało Siły wojskowe Ludność cywilna uchodźcami. Wśród nich 2,7 miliona I Wojna Światowa 20:1 znalazło schronienie w Pakistanie 10 000 000 500 000 i Iranie, a pozostali są uchodźcami wewnętrznymi. II Wojna Światowa 1:1 26 000 000 25 400 000 Największa liczba konfliktów zbrojnych Wojna Koreańska 1:5 i wojen toczy się w Afryce i na Bliskim 1 000 000 5 000 000 Wschodzie. Wojna Wietnamska 1:20 150 000 3 000 000 Przyszłe wojny: 1:100

Prawa człowieka na świecie

(Źródło: K. Kubiak „Wojny i punkty zapalne na świecie. Informator 2007” wyd. TRIO, Warszawa 2007)

Konflikty to obecnie nie tylko starcia i walki na otwartym polu. Wiele krajów niestety nadal stosuje wobec swoich obywateli przemoc i zastraszanie, nie dając im możliwości posiadania wielu z praw człowieka. Jedną z organizacji badających poziom demokracji i wolności na świecie jest Freedom House. W sporządzonych przez nich raportach, jako kraje i terytoria, w których występuje największy problem z poszanowaniem praw człowieka znajdują się:

• Erytrea, • Gwinea Równikowa, • Korea Północna, • Arabia Saudyjska, • Somalia, • Sudan, • Syria, • Turkmenistan, • Uzbekistan, • Tybet,

1. za: Gideon Polya, www.countercurrents.org 2. Źródło: Congressional Budget Office, 2007

• Sahara Zachodnia, • Białoruś, • Czad, • Chiny, • Kuba, • Laos, • Południowa Osetia.

sił

Źródło: http://www.freedomhouse.org

Na zamieszczonej mapie, powstałej na podstawie raportu Freedom House, kolorem zielonym oznaczono państwa, w których mieszkańcy mają dostęp do wszystkich swobód i wolności obywatelskich, kolorem żółtym miejsca, w których dostęp ten jest częściowy, a fioletowym państwa, które nie przestrzegają praw człowieka.

Organizacja Amnesty International (międzynarodowe stowarzyszenie, którego głównym celem jest obrona praw człowieka) sporządza raport, w którym informuje o poziomie przestrzegania praw człowieka przez wszystkie kraje na świecie. Poniżej zamieszone są statystyki dotyczące łamania tych praw. Źródło: http://amnesty.org.pl/prawa-czlowieka/raporty-roczne-stan-praw-czlowieka-na-swiecie/raport-roczny-2013.html

2014 kroków do WOLNOŚCI! Prawa człowieka – kwestie sporne Prawa człowieka to bardzo szeroki i kontrowersyjny temat, który przy realizacji konkretnych działań może wywoływać spory, powodować niechęć. Wynika to z różnic w rozumieniu tych praw, a także z różnic kulturowych. Ciekawym przykładem może być zakazanie przez rząd francuski noszenia tzw. burek (nakryć głowy i twarzy u muzułmanek). Według oficjalnych przekazów rząd wprowadził zakaz uważając burki za przejaw lekceważenia godności człowieka. Niestety, według niektórych zostało tu naruszone prawo do wolności osobistej, ponieważ zakaz nie daje możliwości wyboru. W dzisiejszym świecie z pewnością można znaleźć więcej takich przykładów. Zachęcamy Was do zastanowienia się nad nimi i dzielenia się przemyśleniami w swoich środowiskach.

Co Ty możesz robić? Poniżej prezentujemy kilka sposobów na to, jak można włączyć się w zapobieganie skutkom trudnych sytuacji na świecie. Zachęcamy do dalszych lektur i poszukiwań.

1. Ograniczenie wydatkowania energii elektrycznej i ropopochodnej. Zmiany klimatyczne powodują

wyniszczanie terenów zielonych i susze na całym świecie, co prowadzi do ograniczenia dostępności zasobów i nowych konfliktów. Warto także sortować śmieci, do transportu wybierać autobus, tramwaj lub rower, oszczędzać prąd i wodę.

2. Wsparcie działań organizacji międzynarodowych oraz organizacji pomocowych (pomoc finansowa, moralna, wolontariat). Sposoby pomocy można znaleźć na stronach internetowych organizacji, np.:

• http://www.pck.pl/pages,8_19.html (Polski Czerwony Krzyż) • http://www.pah.org.pl/zaangazuj-sie/4 (Polska Akcja Humanitarna) • https://www.siepomaga.pl/ (platforma integrująca NGOs) • http://amnesty.org.pl/maraton-pisania-listow.html (Maraton Pisania Listów AI) • http://www.fundacjakasisi.pl (Fundacja Kasisi) 3.

Wsparcie dla uchodźców pochodzących z terenów objętych konfliktami zbrojnymi – nie przeciwsta-wianie się migracji do Europy czy innych krajów rozwiniętych.

4. Świadomy

wybór towarów konsumpcyjnych, bojkot towarów pochodzących z produkcji niewolniczej albo z obszarów objętych działaniem konfliktów o zasoby. Przed zakupem kawy, herbaty czy czekolady należy upewnić się, czy nie pochodzą one z krajów, w których toczy się wojna domowa albo z krajów, w których mieszkańcy zmuszani są do niewolniczej pracy na rzecz dużych koncernów.

Źródło: Urbanowska A., „Wpływ konfliktów na rozwój globalny”.

III. Święto WOLNOŚCI - pomysły dla Twojej gromady i drużyny

III

Głównym czynnikiem, który przyczynił się do powstania niniejszej propozycji jest chęć przybliżenia w drużynach i gromadach tematów związanych z rocznicą 4.06.1989 r. Były to pierwsze powojenne częściowo wolne wybory parlamentarne, w których ogromny sukces osiągnęła opozycja, czyli „Solidarność”. Kluczowym wydarzeniem były tzw. obrady Okrągłego Stołu, podczas których udało się osiągnąć porozumienie z władzami PRL dotyczące m. in. właśnie przyszłych wyborów. 4.06.1989 r. zakończyła się polska era komunizmu. Data ta wyznaczyła kres niezwykle trudnego w naszej historii 50-lecia, stała się kamieniem milowym w drodze do zjednoczonej Europy. Po raz kolejny w XX w. rodziło się „pierwsze pokolenie” wolnych Polaków. Dziś możemy się cieszyć z tego, że żyjemy w demokratycznym kraju, będącym częścią europejskiej rodziny. Warto o tym, pamiętać, warto te wspomnienia i radości przybliżać podczas zbiórek, gier, przedsięwzięć i akcji w lokalnych społecznościach. Pozostaje pytanie: jak to zrobić? Co konkretnie przygotować? Poniżej zaprezentowano propozycje harcerskich działań, związane z tematyką demokracji i wolności. Przedstawione zostały zarówno gotowe zbiórki, jak i pomysły do adaptacji. Każde z nich przyporządkowano do jednego z 4 pionów metodycznych, ale to od Ciebie zależy, które z propozycji uznasz za odpowiednie dla Twojej drużyny czy gromady. Niech te pomysły będą początkiem i inspiracją do wspólnego świętowania WOLNOŚCI!

2014 kroków do WOLNOŚCI!

Zuchy Temat: „Dziecko swoje prawa ma i zuch je zna” Czas trwania: 2 h Cel:

• Zapoznanie zuchów z prawami zawartymi w Konwencji o prawach dziecka; Ukazanie przykładów nieprzestrzegania praw dziecka; Wskazanie właściwych zachowań, respektujących prawa dzieci.

• •

Zamierzenia: Zachęcenie dzieci poprzez zabawę do poznania swoich praw oraz świadomego z nich korzystania.

Przebieg:

1. Obrzędowe rozpoczęcie zbiórki. 2. Gawęda - wiersz Marcina Brykczyńskiego o prawach dziecka (zał. 1). 3. Ćwiczenie - zuchy w swoich szóstkach lub wcześniej wybranych grupach wypisują prawa dziecka zawarte w wierszu, które udało się im zapamiętać.

4. Ćwiczenie

- drużynowy umieszcza w centralnym punkcie harcówki planszę z najważniejszymi zapisami konwencji o prawach dziecka. Analizuje z zuchami, czy wszystkie prawa jakie wypisały znajdują się w tej konwencji (jeśli jakichś brakuje na kartkach zuchów to dopisujemy im, jeśli mają za dużo to wykreślamy).

5. Majsterka

– zuchy w szóstkach tworzą rysunki/piktogramy/symbole obrazujące wcześniej wymienione prawa dziecka. Wykonane symbole przyklejają na planszy obok prawa, które symbolizują.

6. Ćwiczenie – drużynowy angażuje zuchy, aby podały przykłady łamania praw dziecka przez osoby dorosłe.

7. Ćwiczenie - zuchy dzielimy na 3 grupy (inne niż w pozostałych zadaniach). Każda grupa losuje jedną z karteczek:

• Kopciuszek (np. praca ponad siły); • Dziewczyna z zapałkami (np. sprzedaż zapałek na mrozie); • Jaś i Małgosia (np. scena z zamknięciem Jasia w klatce). • Zuchy przedstawiają wybraną scenę z bajki w formie Zuchowego Teatru. Następnie w grupie

zastanawiają się jakie prawa dziecka zostałyby złamane w tych bajkach, gdyby obowiązywała wtedy konwencja o prawach dziecka. Po zakończonym zadaniu, wspólnie z zuchami omawiamy efekty pracy. (Drużynowy musi pamiętać, aby obrazowały łamanie praw dziecka). 8. Krąg Rady - Na środku, w kręgu kładziemy kartkę z logiem Rzecznika Praw Dziecka. Opowiadamy zuchom o instytucji Rzecznika i o tym, jak mogą zwrócić się do niego o pomoc. Staramy się uświadomić zuchom, że jest wiele osób które w sytuacjach łamania ich praw, mogą pomóc. Zuchy zastanawiają się i wymieniają osoby, do których mogłoby zwrócić się, gdyby działa się im krzywda (np. rodzice, wychowawca, dyrektor szkoły, pedagog, rzecznik praw dziecka).

9. Ćwiczenie

- na tablicy zawieszamy kartki z wypisanymi osobami od których zuchy mogą oczekiwać pomocy (jedna osoba - jedna kartka). Zastanawiamy się wspólnie i zapisujemy pod wybraną osobą przykładowe problemy z jakimi moglibyśmy się do nich zwrócić.

10. Ćwiczenie

- aby uświadomić zuchom, że wszystkie dzieci na całym świecie są równe, mają takie same prawa wynikające z Konwencji o prawach dziecka wykonujemy następujące ćwiczenie: „Dzieci siedzą w kręgu. Jedno z dzieci dostaje dwie piłeczki w różnych kolorach

(np.: białą i czerwoną). Podaje swojemu sąsiadowi białą piłeczkę i mówi: „Jestem podobny do ciebie, bo ...”. Następnie podaje mu czerwoną piłeczkę i mówi: „Różnię się od ciebie, bo...”. Dzieci kolejno podają sobie piłeczki i mówią w czym są do siebie podobne, a czym się różnią.” (E. Suska, V. Kwiatkowska „Praktyczny poradnik dla nauczyciela”). Warto na koniec powiedzieć zuchom, że mimo różnic między ludźmi, wszyscy powinniśmy się szanować.

11. Obrzędowe zakończenie zbiórki.

Temat: „W kolejce po wiedzę” Czas trwania: 2 h

zał. 1 Marcin Brykczyński

„O prawach dziecka” Niech się wreszcie każdy dowie I rozpowie w świecie całym Że dziecko to także człowiek Tyle że jest mały. Dlatego ludzie uczeni Którym za to należą się brawa Chcąc wielu dzieci los odmienić Stworzyli dla was mądre prawa. Więc je na co dzień i od święta próbujcie dobrze zapamiętać: Nikt mnie siłą nie ma prawa zmuszać do niczego A szczególnie do zrobienia czegoś niedobrego. Mogę uczyć się wszystkiego, co mnie zaciekawi I mam prawo sam wybierać, z kim się będę bawić. Nikt nie może mnie poniżać, krzywdzić, bić, wyzywać I każdego mogę zawsze na ratunek wzywać. Jeśli mama albo tata już nie mieszka z nami Nikt nie może mi zabronić spotkać ich czasami. Nikt nie może moich listów czytać bez pytania Mam też prawo do tajemnic i własnego zdania. Mogę żądać, żeby każdy uznał moje prawa A gdy różnię się od innych, to jest moja sprawa. Tak się w wiersze poukładały Prawa dla dzieci na całym świecie Byście w potrzebie z nich korzystały najlepiej jak umiecie.

Cel:

• wyrobienie szacunku do historii polski i wzbogacenie wiedzy na • zachęcenie do pogłębiania wiedzy.

temat ojczyzny.

Przebieg zbiórki

1. Obrzędowe rozpoczęcie zbiórki. 2. Ćwiczenie - zuchy wchodzą do Sali, w której na środku stoi zbudowany wcześniej wehikuł czasu

(np. koło ze skakanek lub coś innego), wszystkie zuchy wchodzą do wehikułu, łapią się za ręce i głośno powtarzają po kadrze: „Wehikule, wehikule przenieś nas tam gdzie zechcesz”. Jedna osoba z kadry mówi: „Witajcie w dawnej Polsce. Witamy w czasach komunizmu. A co to? Dowiemy się!”.

3. Zwiad – zuchy poszukują w pobliżu karteczek z symbolami z czasów PRL, np. Okrągły Stół, Wałęsa, Solidarność, Maluch, kartka na jedzenie, plakaty propagandowe; robią to na czas.

4. Gawęda – Omawiamy z zuchami pokrótce czym jest komunizm, najważniejsze fakty i osoby; trzeba pamiętać, aby omówić symbole znalezione przez zuchy.

5. Ćwiczenie

– zuchy w szóstkach dostają na kartkach – w ramach memory obrazki różnych samochodów, tych z dzisiejszych czasów oraz tych z czasów PRL. Mają za zadanie w jak najszybszym czasie podzielić je na dwie grupy – reprezentujące czasy obecne oraz komunistyczne.

6. Zuchowy Teatr – dzielimy Zuchy na dwie grupy. Ustawiamy z przygotowanych wcześniej rzeczy i przedmiotów sklep. Jedna z grup dostaje wydrukowane pieniądze, a druga kartki na jedzenie z PRL. Każda z grup ma za zadanie zrobić zakupy we wcześniej przygotowanym przez kadrę sklepie. Grupie z pieniędzmi nie uda się dokonać zakupów, a grupie z kartkami tak. Po odegranej scence rozmawiamy

2014 kroków do WOLNOŚCI! z zuchami o tym, że w tamtych czasach wszystko były na kartki. Warto wspomnieć, że w sklepach nie było takiej oferty i tylu rzeczy ile jest w chwili obecnej. Należy pokazać im zdjęcia/slajdy pustych półek, kartek na żywność itp.

7. Majsterka

– Zuchy pracują w szóstkach. Każda z szóstek dostaje jeden wydrukowany symbol z czasów PRL, np. znak Peweksu, Maluch. Z każdej szóstki wybieramy jedną osobę której zawiązujemy oczy, wcześniej zuchy mają chwilę na zapoznanie się z obrazkami. Każda z szóstek dostaje kartkę i kredki. Osoba z zawiązanymi oczami ma za zadanie narysować symbol jaki dostała jej szóstka. Reszta zuchów naprowadza słownie osobę rysującą.

8. Pląs wybrany przez szóstkę, która wygrała poprzednie zadanie 9. Ćwiczenie - wybieramy jednego zucha i zuchenkę. Wybrani wychodzą na środek a kadra pomiędzy

wybranymi zuchami z resztą gromady rozkłada wiele ubrań i akcesoriów - nowoczesnych i z okresu komunizmu. Gromada ma za zadanie ubrać wybranych, tak aby wyglądali jak ludzie „wyjęci” z ustroju komunistycznego.

10. Krąg

Rady – podsumowujemy informacje które zdobyliśmy na temat komunizmu. Warto w tym miejscu podkreślić te zjawiska, które miały negatywny wpływ na życie ludzi w PRL. Każdy zuch dostaje karteczkę czerwoną i zieloną. W kręgu stoją dwie miski. Zuchy wrzucają zieloną kartkę do miski oznaczonej na zielono – jeśli chciałyby żyć w okresie komunizmu, a czerwoną do czerwonej jeśli podoba im się okres, w którym żyją teraz.

11. Ćwiczenie

– zuchy ponownie wchodzą do wehikułu i powtarzają głośno „Chcemy wrócić w XXI wiek!”, wybrana osoba z kadry mówi - „Witamy w 2014 roku!”.

12. Obrzędowe zakończenie zbiórki

Harcerze Temat: Droga do wolności Cel: Zapoznanie harcerzy z historią walki Polaków o wolność w czasach „Solidarności” Po zbiórce harcerz będzie: • znał ważniejsze wydarzenia z omawianego okresu; • wiedział jak wyglądała droga do wolności; • potrafił wskazać istotne symbole i postaci. Czas trwania: około 1 h. Przebieg zbiórki:

1. Obrzędowe

rozpoczęcie zbiórki, rozpalenie świeczkowiska z obecnością symboli „Solidarności” (logo, symbol „v”) – 5 min.

2. Gawęda wprowadzająca: - 5 min. Przykład: Tyle zdarzeń miało barwę ognia”. Nasz kraj bardzo często spotykały trudne chwile, takie jak wojna, przez co musieliśmy walczyć o własną wolność. Po rozbiorach Polska zniknęła z mapy, jednak dzięki odwadze i bohaterstwu wielkich patriotów 11 listopada 1918 udało nam się odzyskać niepodległość. Dwadzieścia lat później, spotkało nas okrucieństwo II wojny światowej, w której zginęło wielu Polaków, w tym harcerzy. Po tych trudnych wydarzeniach wydawało się, że to już koniec, że jesteśmy wolni. Jednak nastały bardzo trudne czasy zwane komunizmem. Polska była pod stałą kontrolą innego państwa – Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich. Nie można było się swobodnie wypowiadać, w sklepach było bardzo mało żywności, nie było artykułów, które dziś są bardzo łatwo dostępne. Nie można było swobodnie brać udziału w życiu religijnym, wyjeżdżać za granicę. Aby kupić cokolwiek trzeba było stać w długich kolejkach. Robotnicy ciężko pracowali, a wiele osób prześladowano - zwłaszcza ludzi wierzących w Boga, i tych, którzy sprzeciwiali się władzy. Jednak w Polakach obudził się duch walki o wolną Polskę, co nie spodobało się rządzącym. Doszło do wielu starć i rozlewu krwi. Wielu ludzi zginęło walcząc o to byśmy dzisiaj mogli być wolni. Udało się to 25 lat temu. Nie było to łatwe, jednak dzięki poświęceniu i odwadze udało się zwyciężyć.

3. Rozsypanka – zdjęcia, tytuły, teksty. Należy dopasować do siebie poszczególne elementy, które dla utrudnienia mogą być np. zaszyfrowane. Każdy zestaw zawiera 3 części (Zał. 1) – 15 min.

4. Piosenka „Mury” J. Kaczmarskiego (wspólne zaśpiewanie lub odtworzenie) – 5 min. 5. Gra w memory - dopasowanie znanych symboli do ich nazwy. (Można zastąpić grą „Znaj znak” wydaną przez IPN.) - 10 min. Proponowane symbole:

• „Solidarność” – Niezależny Samorządowy Związek Zawodowy

• NZS - Niezależne Zrzeszenie Studentów • „S-W” - Solidarność walcząca • „V” – zwycięstwo • Czuwajka – trójpromienna odznaka harcerska w czasach PRL

• Kartka – kartki żywnościowe • Orzeł bez korony – godło w czasach PRL • tablica Porozumień Sierpniowych – postulaty robotników • MO – milicja obywatelska • FMW – Federacja Młodzieży Walczącej 19

2014 kroków do WOLNOŚCI! 6. Praca w grupach. Przygotowanie inscenizacji, gdzie dana osoba wciela się w jedną z postaci. Należy

wykorzystać charakterystyczne gesty, symbole, cytaty. Zadaniem pozostałych grup jest odgadnięcie, jaką postać prezentuje dana grupa. To zadanie może być zlecone wcześniej do przygotowania, a na zbiórce odbywa się prezentacja działań (Zał. 2) – 15 min.

7. Dyskusja

na podsumowanie: „Jak dbać o wolność, jak ją szanować?”. Pytania pomocnicze: Czy warto było podejmować walkę, w której wiele osób zginęło? Co dzięki temu zyskaliśmy? Czym się charakteryzuje dzisiejsza wolność? Jak szanować wolność? – 10 min.

8. Obrzędowe zakończenie zbiórki – 5 min. Zał. 1 I. STAN WOJENNY Wprowadzony 13 grudnia 1981roku na terenie całej Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, niezgodnie z Konstytucją. Zniesiono go 22 lipca 1983 roku. W trakcie jego trwania z rąk milicji oraz SB zginęło kilkadziesiąt osób. Na mocy obowiązujących wówczas przepisów można było poruszać się tylko od 6:00 do 22:00, ulice stale patrolowali żołnierze. Zawieszono działalność większości organizacji. W sklepach brakowało żywności.

II. POROZUMIENIA SIERPNIOWE Zawarte przez rząd PRL z komitetami strajkowymi powstałymi w 1980. Zakończyły wydarzenia sierpnia 1980. Zawarte w Szczecinie, Gdańsku, Jastrzębiu-Zdrój i Katowicach. Na podstawie tego dokumentu dopuszczono do zarejestrowania NSZZ „Solidarność”.

III. OKRĄGŁY STÓŁ Negocjacje prowadzone od 6 lutego do 5 kwietnia 1989 r. przez przedstawicieli władz PRL, opozycji solidarnościowej oraz kościelnej. Brały w nich udział 452 osoby. Było to jedno z najważniejszych wydarzeń w najnowszej historii Polski, od którego rozpoczęły się zmiany ustrojowe, w tym częściowo wolne wybory parlamentarne.

IV. STRAJKI W STOCZNI Wydarzenia na Wybrzeżu, zakończone zawarciem porozumień sierpniowych. Działy się pod przewodnictwem m. in. Lecha Wałęsy i Bogdana Borusewicza. Źródło: www.wikipedia.org

Zał. 2.

Jan Paweł II – Papież-Polak, podczas swych pielgrzymek do ojczyzny, stale apelował o pokój i wzywał do jedności. Zwolennik „Solidarności”. Anna Walentynowicz – pracownica Stoczni Gdańskiej, zwolniona w czasie sierpniowych protestów, jej przywrócenie do pracy było jednym z postulatów sierpniowych. Lech Wałęsa – przywódca strajków w Stoczni Gdańskiej, podpisał z władzami porozumienie sierpniowe. W 1989 wybrany Prezydentem. Tadeusz Mazowiecki – pierwszy premier w wolnej Polsce po 1989 r., współtwórca pokomunistycznej konstytucji i uczestnik obrad Okrągłego Stołu.

„Teleturniej” Cel: pogłębienie wiedzy o Polsce, Europie i regionie. Przebieg gry:

1. Podział drużyny na zespoły (2-4). 2. Pierwszy zespół wybiera kategorię

i wartość pytania (Zał. 1.), na które chce odpowiedzieć; drużynowy zadaje pytanie. 3. Jeśli po upływie 30 sekund zespół nie zna odpowiedzi - inny zespół, który zgłosił się jako drugi, ma prawo do odpowiedzi. 4. Jeśli zespół odpowie dobrze - wybiera następną kategorię i punktację itd. 5. Jeśli zespół odpowie źle - następne pytanie wypada na kolejny zespół (drugi, trzeci itd.) 6. Wygrywa ten zespół, który uzbiera najwięcej punktów. Wskazówka dla prowadzącego: konieczne będzie wcześniejsze przygotowanie pytań z zakresu wiedzy o Twoim regionie. Pomocna może okazać się strona:

http://www.poland.gov.pl/Regiony,Polski,6923.html Zał. 1.

TU U NAS - LOKALNIE

POLSKA

(Tutaj drużynowy wymyśla własne pytania dotyczące odpowiedniego regionu, o wartości 100, 200, 300 i 400 pkt.)

100 pkt. – Jaki tytuł (Mazurek Dąbrowskiego)

nosi hymn Polski?

200 pkt. – W którą stronę jest odwrócona głowa Orła na Godle? (w prawą) 300 pkt. - co oznaczają kolory na fladze Polski? (biały – czystość, czerwony- odwagę) 400 pkt. - czy Polska demokratycznym? (tak)

jest

krajem

KRAJE EUROPEJSKIE 100 pkt. – Wymień 2 kraje, które sąsiadują z Polską. (Niemcy, Czechy, Słowacja, Ukraina, Białoruś, Litwa, Rosja) 200 pkt. – Który z Polskich sąsiadów ma niebiesko-żółtą flagę? (Ukraina)

KOT W WORKU 100 pkt. – Ile jest w Polsce województw? (16) 200 pkt. – Jak nazywają się którzy zasiadają w Europarlamencie (Europosłowie)

posłowie,

300 pkt. – W którym dniu odbyły się pierwsze częściowo wolne wybory w Polsce, które stały się symbolem upadku komunizmu? (4 czerwca 1989 r.) 400 pkt. – Co oznacza słowo wolność? (każda decyzja zaakceptowana przez drużynowego jest poprawna, patrz: Słowniczek).

300 pkt. – Jak nazywamy harcerzy z innych krajów? (np. skauci) 400 pkt – Jakimi językami można porozumieć się w Brukseli? Podpowiedź: dwoma. (niderlandzki, francuski) 21

2014 kroków do WOLNOŚCI! Ćwiczenie Cel: Zadaniem ćwiczenia jest ukazanie uczestnikom, jak ważna jest współpraca w grupie oraz wpływ każdego uczestnika na osiągnięcie wspólnego sukcesu. Przygotowanie: Drużynowy przygotowuje dowolne zdjęcie (może być to zdjęcie z rocznicy wyborów 4 czerwca lub walk o demokrację) i rozcina je na kawałki, tworząc puzzle (ile członków gry, tyle kawałków).

Czas trwania: 20 min. Przebieg gry:

1. Drużynowy rozdaje każdemu z uczestników po zestawie: kawałek zdjęcia, kartka i ołówek, prosząc o odwzorowanie swojego puzzla na białej kartce. (5 min.)

2. Po upływie czasu zadaniem całej grupy jest stworzenie obrazka na podstawie stworzonych rysunków (nie wolno podglądać kawałków zdjęć). (10 min.)

3. Podsumowanie: W państwie demokratycznym wszyscy podejmują decyzje i są współodpowiedzialni

za swój kraj. Działania każdego są tak samo ważne. Można również porównać to do walk o niepodległość, gdzie każdy osobny ruch wpływa na sukces. (5 min.)

Harcerze Starsi Gra Temat: Gra w pomieszczeniu “Walka o stół” Gra pochodzi z książki Milosa Zapletala „Wielka Encyklopedia Gier. Gry pod dachem”, Biblioteka Kręgu Płaskiego Węzła, Kraków 2013, s. 39.

Wskazówki dla prowadzącego: Ćwiczenie dla harcerzy ćwiczące ich spostrzegawczość i szybkość reakcji. Nadaje się jako przerywnik podczas zbiórki poświęconej znaczeniu częściowo wolnych wyborów z 4 czerwca 1989 roku i postanowień Okrągłego Stołu. Potrzebny będzie stół (prostokątny lub kwadratowy) i kreda. Instrukcja dla uczestników: Podzielcie blat stołu na dwie połowy, rysując kredą linię. Dwa zespoły mające jednakową liczbę graczy ustawiają się po dwóch stronach stołu i następnie (na zmianę) przesuwają kolejno ręce przez graniczną linię na obszar, który należy do przeciwników. Graniczną linię można przekroczyć tylko jednym dozwolonym sposobem – przesunąć po blacie palce lub palce i cały grzbiet ręki. Dłoń jest wtedy cały czas na stole, gdyż nikt nie może przesunąć ręki na obszar rywala w powietrzu. Przy powrocie na własną połowę stołu powyższa zasada nie obowiązuje – można dłoń podnieść nad blatem i cofnąć rękę w powietrzu. Komu się uda plasnąć jakiegoś przeciwnika w rękę w momencie, gdy ma choćby tylko czubki palców na obcym obszarze, ten zyskuje dla swojej drużyny punkt. Jeśli jednak zamiast w rękę rywala trafi w stół, punkt dostaje druga strona. Gracze podają uzyskane punkty arbitrowi, a ten je zapisuje na kartce pionowymi kreskami. Zwycięża drużyna, która po pięciu minutach ma a swoim koncie więcej kresek.

Gra w pomieszczeniu „Karteczki” Wskazówki dla prowadzącego: Ćwiczenie dla harcerzy starszych utrwalające ich wiedzę na temat podstawowych pojęć związanych z demokracją. Nadaje się jako wstęp do zbiórki z wyżej podanej tematyki np. z okazji rocznicy pierwszych częściowo wolnych wyborów parlamentarnych w powojennej Polsce. Grać musi parzysta liczba graczy. Potrzebne: pocięte na małe paski kartki (może być makulatura), długopis dla każdego, miska (lub inny pojemnik), zegarek z sekundnikiem. Instrukcja dla uczestników: Na podanych karteczkach wypiszcie wszystkie rzeczowniki (ale bez nazw własnych), jakie kojarzą się wam z hasłem „demokracja” tak, aby na jednej karteczce znajdowało się jedno słowo. Zapisane hasła złóżcie na pół i wrzućcie do miski. Po zakończeniu etapu przygotowawczego podzielcie się na pary i usiądźcie w kręgu tak, aby każdy miał swoją drugą „połowę” naprzeciwko siebie. Zgadywanie losowanych haseł będzie się odbywało zgodnie z ruchem wskazówek zegara, w ten sposób najpierw pierwsza osoba z pary będzie opowiadać, a druga zgadywać, a następnie odwrotnie. Osoba opowiadająca losuje jedną karteczkę z miski i stara się wytłumaczyć słownie jej znaczenie tak, aby druga strona wypowiedziała na głos hasło. Liczy się tylko dokładne wypowiedzenie danego słowa, np. jeśli na kartce jest napisane „parlamentarzysta” nie wystarczy powiedzieć „poseł” (należy także zwracać uwagę na właściwy rodzaj i liczbę). Trudność polega na tym, że nie można używać „części fonetycznych” hasła np. jeśli na kartce jest napisane „parlamentarzyści” nie wolno powiedzieć „parlament” czy „parlamentarny”, ale można powiedzieć „inaczej posłowie” lub „zbierają się na Wiejskiej”. Jeśli hasło zostanie odgadnięte osoba opowiadająca może wylosować następną kartkę i grać dalej, aż upłynie limit 30 sekund (licząc od rozłożenia pierwszej wylosowanej karteczki). Jeśli komuś zdarzy się wylosować hasło, którego nie umie wytłumaczyć w danego ciągu limitu czasowego składa karteczkę i z powrotem wkłada ją do miski. Gra toczy się aż do wyczerpania haseł, a zwycięża para z największą ilością karteczek (zgadnięte hasła wyciąga się z miski i kładzie przed sobą w charakterze punktów). Wskazówka: alternatywna opcja – nazwiska postaci związanych z polską historią (walka o niepodległość, rozbiory, Okrągły Stół).

2014 kroków do WOLNOŚCI! Zbiór pomysłów na działania „Jak zapamiętali ten dzień?” Zachęć harcerzy do przeprowadzenia wywiadu w Waszym środowisku, zadając pytanie: „Jak zapamiętała Pani/Pan 4 czerwca 1989r.?”. Możecie potraktować to jako zadanie międzyzbiórkowe dla zastępów lub zadanie dla zastępów podczas zbiórki drużyny. Z otrzymanych odpowiedzi możecie przygotować biuletyn informacyjny, gazetkę, tablicę pamiątkową do powieszenia w harcówce/ szkole. Możecie też zaprosić swoich rodziców, dziadków, sąsiadów, instruktorów z hufca na spotkanie i tam zapytać ich, jak zapamiętali 4 czerwca 1989 r.

„Pamiętajcie” Na zbiórce drużyny przygotujcie ulotki przypominające o obradach Okrągłego Stołu lub pierwszych wolnych wyborach parlamentarnych. Niech harcerze napiszą na nich krótko o tym, które z postanowień obrad wniosły coś dobrego w życie Polaków. Przypomnijcie, że warto się tym cieszyć i świętować. Ulotki mogą posłużyć do przeprowadzenia akcji promocyjnej np. w szkole, na osiedlu, w gminie.

Konkurs plastyczny Razem z drużyną przygotujcie konkurs plastyczny „Droga do WOLNOŚCI” w szkole, w której działacie (lub w klubie osiedlowym, świetlicy itp.). Harcerze mogą przygotować plakaty informacyjne, na których przypomną krótko historię Okrągłego Stołu, zachęcą rówieśników do wykonania prac plastycznych. Stwórzcie regulamin konkursu. Pomóż harcerzom także przygotować nagrody.

„Zaangażuj się. Wybieraj!” Przygotujcie plakaty i ulotki, które będą zachęcały dorosłych, np. rodziców, do wzięcia udziału w następnych wyborach parlamentarnych lub samorządowych. Porozmawiajcie o tym, dlaczego tak ważne jest, aby brać udział w głosowaniu.

Kącik pamięci Wraz z harcerzami przygotuj kącik pamięci/tablicę pamiątkową do harcówki lub do szkoły, w której działa Wasza drużyna. W kąciku tym możecie poświęcić miejsce ważnym postaciom, przypomnieć postanowienia Okrągłego Stołu, zachęcić do wspólnego radosnego świętowania. Być może uda się zaprezentować wystawę w ciekawy sposób – rozdając biało-czerwone przypinki, malując znak flagi na twarzach uczniów.

Domino, Memory Aby nauczyć harcerzy ważnych pojęć związanych z historią Polski, oswoić ich z wizerunkami najważniejszych postaci przygotuj domino lub memory. Możesz umieścić tam zdjęcia osób wraz z ich nazwiskami oraz najważniejsze pojęcia, symbole i ich wyjaśnienia. Być może hufiec lub zaprzyjaźnione środowisko posiada grę „Znaj Znak” - warto ją wykorzystać.

Dzień po dniu Na biwaku możecie „przenieść się” do 1989 r., dokładnie, dzień po dniu śledząc wszystkie wydarzenia. Przygotuj odpowiednią scenografię, dowiedz się jakie wydarzenia miały miejsce, jaki towarzyszył im nastrój. Możecie wspólnie odegrać dzień obrad Okrągłego Stołu (nie samych obrad, ale tego do działo się w „życiu codziennym”) lub dzień wyborów. Warto przygotować odpowiednie stroje czy specjalny posiłek.

Wędrownicy Zbiórka Cele:

• zastanowienie

się nad osiągnięciami 25 lat polskiej wolności

i demokracji; przedyskutowanie wizerunku Polski i Polaków w świecie, a także w oczach nas samych. Zamierzenia:

•

• Po zakończeniu zbiórki uczestnik będzie: • potrafił określić czym charakteryzuje się obywatelski obowiązek, a czym obywatelska cnota; • umiał nakreślić współczesny wizerunek Polaka na świecie; • umiał nakreślić współczesny wizerunek Polaka wśród nas samych; • miał własny obraz dokonań 25 lat III RP. • Ilość uczestników: 10-20 osób.

Czas: 1,5 h. Harmonogram:

1. Wprowadzenie

w temat zbiórki – zaprezentowanie piosenki O.S.T.R. „Kochana Polsko” http://www.youtube.com/watch?v=auqVcKcU3Kw - 3 min.

2. Sprawdź, co już umiesz – czyli quiz (Zał. 1) - 15 min. 3. Obywatelski obowiązek, a cnota obywatelska – jak je scharakteryzować, czym się różnią? - Podział

uczestników na 4 grupy. 2 grupy charakteryzują obywatelski obowiązek (grupy A), a 2 grupy cnotę obywatelską (grupy B). Następnie łączymy grupy (w układzie: grupa A połączona z grupą B) – następuje porównanie odpowiedzi, wychwycenie różnic. Podsumowujemy, już wszyscy razem, uzyskane odpowiedzi. - 15 min. Wskazówka: Warto, abyś sam zapoznał się bliżej z tematem, przygotował krótką informację dla grup.

4. Konstytucja prawdę Ci powie - czyli przeczytanie zakresu obowiązków obywatelskich z Konstytucji RP (Zał. 2.) i krótka dyskusja na ich temat. (10 min.)

5. Krótka refleksja – przeczytanie wiersza Z. Herberta (Zał. 3.) oraz zaprezentowanie filmu - 8 min. http://www.youtube.com/watch?v=Vv48uepOhpo (2,47 min.)

6. Dyskusja na temat: Co Tobie dała III RP? – (Zał. 4.) - 20 min. Pytania pomocnicze: Jakie, wg Ciebie, posiadasz wymierne korzyści z odzyskania suwerenności w 1989 roku? Jakie są dla Ciebie negatywne skutki tego zdarzenia? Jakie są namacalne skutki dokonań Polaków w III RP? Co wg Ciebie warto poprawić w kraju? Czego inni mogą się od nas nauczyć?

• • • • •

7. „Jak nas widzą, tak nas piszą” – czyli wizerunek Polaka na świecie,

a także w naszych własnych oczach.- Podział uczestników na trzy grupy - jedna grupa wypisuje stereotypy Polaka na świecie, a dwie opisują wizerunek Polaka w oczach Polaka. - 25 min.

8. Podsumowanie

– siadamy w kręgu, każdy ma zadanie zaprezentować jeden wniosek na temat tego co sobie uświadomił w trakcie zbiórki, co sobie przypomniał itp. Zasada – mówi ta osoba, która trzyma w ręce buławę głosu. Na zakończenie wypowiedzi piosenka „Nie pytaj o nią” http://www.youtube.com/watch?v=2LwK8W0f3-E 10 min.

9. Zakończenie zbiórki - 5 min. 25

2014 kroków do WOLNOŚCI! Zał. 1.

QUIZ: 1. Jaki jest ustrój państwa Polskiego? 2. Ile trwa kadencja prezydenta? 3. Wymień co najmniej 7 partii działających obecnie w Polsce. 4. Podaj datę wstąpienia Polski do UE. 5. Podaj datę wstąpienia Polski do NATO. 6. Którym premierem jest Donald Tusk? 7. Co to jest Zgromadzenie Narodowe? 8. W przypadku śmierci prezydenta władzę przejmuje? 9. Ilu jest posłów a ilu senatorów? 10. Ilu mieszkańców ma Polska? 11. W którym roku została uchwalona obecna Konstytucja? 12. Wymień przynajmniej 5 premierów Polski. 13. Ile jest w Polsce województw? 14. Wymień kraje sąsiadujące z Polską. 15. Ile rozdziałów liczy Konstytucja RP? 16. Ilu potrzeba posłów, by zmienić konstytucję? 17. Podaj oficjalną (umowną) datę obalenia komunizmu w Polsce? 18. Jak nazywa się największa i najstarsza organizacja wychowawcza w Polsce? 19. Uporządkuj w odpowiedniej kolejności: Jeszcze Polska nie zginęła,

Przejdziem Wisłę, przejdziem Wartę,

Kiedy my żyjemy.

Będziem Polakami.

Co nam obca przemoc wzięła,

Dał nam przykład Bonaparte,

Szablą odbierzemy.

Jak zwyciężać mamy.

Marsz, marsz Dąbrowski,

Już tam ojciec do swej Basi

Z ziemi włoskiej do Polski.

Mówi zapłakany —

Za twoim przewodem

Słuchaj jeno, pono nasi

Złączym się z narodem.

Biją w tarabany.

Jak Czarniecki do Poznania Po szwedzkim zaborze, Dla ojczyzny ratowania Wrócim się przez morze.

Zał. 2.

Art. 82. Obowiązkiem obywatela polskiego jest wierność Rzeczypospolitej Polskiej oraz troska o dobro wspólne.

Art. 83. Każdy ma obowiązek przestrzegania Rzeczypospolitej Polskiej.

prawa

Art. 84. Każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie.

Art. 85. 1. Obowiązkiem obywatela polskiego jest obrona Ojczyzny. 2. Zakres obowiązku służby wojskowej określa ustawa. 3. Obywatel, któremu przekonania religijne lub wyznawane zasady moralne nie pozwalają na odbywanie służby wojskowej, może być obowiązany do służby zastępczej na zasadach określonych w ustawie. Art. 86. Każdy jest obowiązany do dbałości o stan środowiska i ponosi odpowiedzialność za spowodowane przez siebie jego pogorszenie. Zasady tej odpowiedzialności określa ustawa. Zał. 4.

Dyskusja 2x4x8 - Nazywana inaczej „kulą śnieżną”. Gdy chcemy ulepić bałwana i toczymy kulę po śniegu, stopniowo nabiera ona większych rozmiarów. Podobnie ta dyskusja zaczyna się w małych grupkach i stopniowo rozszerza się na większe grupy. Forma jest łatwa do przeprowadzenia nawet w licznych grupach. Przebieg: Prowadzący zadaje temat do dyskusji lub pytanie. Uczestnicy dobierają się w pary i problem jest omawiany w zespołach 2-osobowych. Po znaku ze strony prowadzącego, zespoły 2-osobowe łączą się w zespoły 4-osobowe i ten sam temat jest omawiany w większej grupie. Po kolejnym znaku prowadzącego, zespoły 4-osobowe łączą się w zespoły 8-osobowe (zastęp) i problem omawiany jest w tym gronie. Kolejno następuje prezentacja wniosków przez zastępy (np. w formie planszy) i ewentualna dyskusja na forum wszystkich uczestników.

Rada: warto aby każda grupa zapisywała wnioski – mając spisane wnioski będzie się łatwiej dyskutowało.

zał. 3 Zbigniew Herbert

„Pan Cogito o cnocie” Nic dziwnego że nie jest oblubienicą prawdziwych mężczyzn generałów atletów władzy despotów przez wieki idzie za nimi ta płaczliwa stara panna w okropnym kapeluszu Armii Zbawienia napomina wyciąga z lamusa portret Sokratesa krzyżyk ulepiony z chleba stare słowa - a wokół huczy wspaniałe życie rumiane jak rzeźnia o poranku prawie ją można pochować w srebrnej szkatułce niewinnych pamiątek jest coraz mniejsza jak włos w gardle jak brzęczenie w uchu mój Boże żeby ona była trochę młodsza trochę ładniejsza szła z duchem czasu kołysała się w biodrach w takt modnej muzyki może wówczas pokochaliby ją prawdziwi mężczyźni generałowie atleci władzy despoci żeby zadbała o siebie wyglądała po ludzku jak Liz Taylor albo Bogini Zwycięstwa ale od niej wionie zapach naftaliny sznuruje usta powtarza wielkie - Nie nieznośna w swoim uporze śmieszna jak strach na wróble jak sen anarchisty jak żywoty świętych

2014 kroków do WOLNOŚCI! Akcja Mur Wolności Opis działania: Celem akcji będzie stworzenie przy współudziale lokalnych drużyn, szkół, środowisk Muru Wolności, czyli kolażu wykonanego na płótnie, zawierającego pozytywne hasła i przesłania, na wzór muru berlińskiego (http://www.berliner-mauer-gedenkstaette.de/de). Powstałe dzieło będzie można zaprezentować w widocznym miejscu – na rynku miejskim, w szkole, w urzędzie, w siedzibie zaprzyjaźnionej instytucji. Wskazówka: Być może w Waszej okolicy uda się wykonać okolicznościowy mural związany z tematyką wolności.

Piknik w czasach PRL Opis działania: Zorganizujcie piknik, podczas którego będziecie mieli okazję zapoznać się z życiem i kulturą w czasach PRL. Zaproście do współpracy lokalne środowiska i drużyny. Przykładowe aktywności podczas pikniku: stół smakołyków z epoki pokaz mody i warsztaty modowe – tworzenie i przeróbka ubrań i dodatków festiwal/konkurs piosenki polskiej warsztaty „Zrób to sam” impreza taneczna kącik gry „Kolejka” gry i zabawy dla dzieci w czasach PRL

Wskazówka: Pamiętajcie, że wiele osób, które Was otacza, doskonale pamięta czasy PRL. Ważne, by całą imprezę przeprowadzić z rozmysłem i rozsądkiem, by nie spowodować negatywnych odczuć. Prócz dobrej zabawy, warto, by uczestnicy także nauczyli się czegoś, wiedzieli, że PRL był także bardzo ciężkim okresem w naszej historii.

Okrągły stół – inscenizacja sterowana Wskazówki dla prowadzącego: ćwiczenie dla wędrowników rozwijające zdolności aktorskie i przybliżające fakty z obrad Okrągłego Stołu. Pomocny będzie okrągły stół (lub coś, czym można go zastąpić). Zadaniem uczestników będzie wcielenie się w postaci uczestniczące w obradach Okrągłego Stołu i osiągnięcie celów, które są im przypisane (Zał. 1.). Niektóre z ról mogą być powtórzone, w zależności od ilości uczestników. Możesz dodatkowo rozszerzyć wybrane kompetencje. W czasie wykonywania zadania możesz pomóc Przewodniczącemu obrad lub wcielić się w którąś z ról. Zadanie warto zaprezentować wędrownikom wcześniej i dać im czas na przygotowanie się (np. między jedną a drugą zbiórką). Przydatne informacje nt. obrad Okrągłego Stołu: http://ipn.gov.pl/wydzial-prasowy/komunikaty/okragly-stol http://pl.wikipedia.org/wiki/Okrągły_Stół_(historia_Polski)

Instrukcja dla uczestników: Waszym zadaniem będzie wcielenie się w postaci zasiadające w różnych frakcjach podczas obrad Okrągłego Stołu. Każdy z Was wylosuje swoją rolę. Zadaniem opozycji jest skierowanie przebiegu obrad na takie tory, by wywalczyć jak najbardziej korzystne dla siebie położenie na przyszłość. Chcecie zakończyć rządy komunistów w Polsce. Zadaniem strony rządowej jest ograniczenie postulatów opozycji w taki sposób, by zmiany w państwie nie zachodziły w sposób gwałtowny. Na koniec sprawdźcie - komu udało się w lepszym stopniu wykonać zadanie? Czy Wasz scenariusz był podobny do historycznych obrad? Zał. 1.

Postaci – role w dyskusji: Czesław Kiszczak (w roli przewodniczącego obrad) – Jesteś przewodniczącym strony rządowej. Twoim zadaniem, we współpracy z przewodniczącym opozycji, jest czuwanie nad sprawnym przebiegiem obrad. Tematy, jakie trzeba poruszyć:

• ustalenie

procentowego rozłożenia mandatów w sejmie dla członków PZPR i kandydatów bezpartyjnych (opozycji);

• głosowanie nad powołaniem urzędu Prezydenta; • głosowanie nad ustawą o zgromadzeniach w

kształcie, która umożliwiłaby rejestrację „Solidarności”; głosowanie nad dostępnością opozycji do mediów. Tadeusz Mazowiecki – jesteś bardzo aktywnym członkiem obrad, jednym z liderów opozycji.

•

Leszek Miller – jesteś jednym z przedstawicieli strony rządowej. Aleksander Kwaśniewski – jesteś przedstawicielem strony rządowej w zespole ds. pluralizmu związkowego, zabierasz głos ws. procentowego rozkładu mandatów w nowym Sejmie. Bronisław Geremek – jesteś przewodniczącym opozycji w zespole ds. reform politycznych, zajmujesz stanowisko w kwestii wyborów do Sejmu. Janusz Reykowski – jesteś przewodniczącym strony rządowej w zespole ds. reform politycznych, zajmujesz wyraźne stanowisko w kwestii powołania Prezydenta. Jacek Kuroń – jesteś przedstawicielem opozycji w zespole ds. reform politycznych, negocjujesz ws. Prezydenta. Lech Wałęsa – jesteś przewodniczącym obrad ze strony opozycji. Współpracujesz z przewodniczącym strony rządowej i wspólnie czuwacie nad sprawnym przebiegiem obrad. Twoje zdanie jest zdecydowane i jasne – chcesz, by nastąpił kres komunistycznej władzy i jak najszybsze wolne wybory parlamentarne. Zajmujesz stanowisko w kwestii rejestracji „Solidarności”. Władysław Baka – jesteś przewodniczącym strony rządowej w zespole ds. gospodarki i polityki społecznej, finanse to Twoja specjalność; zabierasz głos przede wszystkim ws. rejestracji „Solidarności”. Jerzy Urban – jesteś rzecznikiem prasowym, po zakończeniu obrad musisz zdać rzetelną relację dziennikarzom. Dziennikarz – skrupulatnie podążasz za przebiegiem obrad; po zakończeniu przeprowadzisz wywiad z rzecznikiem prasowym i przedstawisz swój reportaż. Ksiądz – jesteś obserwatorem, w sytuacjach kryzysowych starasz się wpłynąć na uspokojenie uczestników.

Zagłosuj na WOLNOŚĆ! – flashmob w lokalnej społeczności Opis działania: Zaproście lokalną społeczność do udziału w Waszym Święcie Wolności! Przygotujcie karty do głosowania, w których zaznaczyć można hasło: „Wybieram WOLNOŚĆ!”. Niech wszyscy w charakterystycznym miejscu spotkają się w jednym miejscu i wrzucą swój głos do urny. Wykonajcie pamiątkowe zdjęcia, rozdajcie dzieciom balony z datą 4.06. Przygotujcie oprócz tego wystawę zdjęć z pierwszych wolnych wyborów w powojennej Polsce, podajcie tam też informacje związane z wyborami (np. kto wtedy kandydował, jaka była frekwencja, przypomnijcie kto w Waszym mieście wtedy wygrał wybory itp.).

Przykładowe dodatkowe aktywności: Spróbujcie dowiedzieć się, kto w Waszej miejscowości widniał na karcie do głosowania w czerwcu 1989 r. - bardzo możliwe, że nadal mieszka blisko Was! Zaproście go na spotkanie, zaproponujcie rozmowę czy wywiad. Być może sam wskaże Wam sposób na pozytywne świętowanie. Wskazówka: Dobrym pomysłem będzie zaproszenie do współpracy miejscowej parafii – Kościół był bowiem jednym z ważniejszych filarów wspierających polską drogę do wolności. Warto zatem przeprowadzić akcję w niedzielę, np. po zakończeniu mszy św., w pobliżu kościoła – to z pewnością wpłynie pozytywnie na frekwencję. Źródło: www.archiwum.kalisz.pl

2014 kroków do WOLNOŚCI! Rozsypanka pojęć „Prawa polityczne i swobody obywatelskie” Wskazówki dla prowadzącego: Ćwiczenie dla wędrowników poszerzające ich wiedzę na temat podstawowych pojęć związanych z prawami politycznymi i swobodami obywatelskimi oraz rozwijające ich umiejętności posługiwania się językiem angielskim. Nadaje się, jako wstęp do dyskusji z wyżej podanej tematyki np.: Jak oceniamy stan respektowania wyżej wymienionych praw w Polsce? Jakie prawa polityczne i swobody obywatelskie dało nam wstąpienie do UE? Jak to odnosi się do polskiej konstytucji? Warto zapewnić wędrownikom dostęp do słownika książkowego lub internetowego.

Poprawne odpowiedzi znajdują się na: http://www.freedomhouse.org/report/freedom-world-2013/checklist-questions-and-guidelines#. UtJ167RixCd.

Instrukcja dla uczestników: Poniżej znajdziecie wskazówki, jakie organizacja Freedom House bierze pod uwagę oceniając poziom wolności w poszczególnych państwach świata. Dopasujcie zestawy pytań do podanych poniżej pojęć, a następnie podzielcie je na dwie główne grupy: PRAWA POLITYCZNE (POLITICAL RIGHTS) lub SWOBODY OBYWATELSKIE (CIVIL LIBERTIES). PERSONAL AUTONOMY AND INDIVIDUAL RIGHTS ELECTORAL PROCESS ASSOCIATIONAL AND ORGANIZATIONAL RIGHTS POLITICAL PLURALISM AND PARTICIPATION FREEDOM OF EXPRESSION AND BELIEF RULE OF LAW FUNCTIONING OF GOVERNMENT

1. Is the head of government or other chief national authority elected through free and fair elections?

2. Are the national legislative representatives elected through free and fair elections? 3. Are the electoral laws and framework fair?

1. Do the people have the right to organize in different political parties or other competitive political groupings of their choice, and is the system open to the rise and fall of these competing parties or groupings?

2. Is there a significant opposition vote and a realistic possibility for the opposition to increase its support or gain power through elections? 3. Are the people’s political choices free from domination by the military, foreign powers, totalitarian parties, religious hierarchies, economic oligarchies, or any other powerful group? 4. Do cultural, ethnic, religious, or other minority groups have full political rights and electoral opportunities?

1. Do the freely elected head of government and national legislative representatives determine the policies of the government?

2. Is the government free from pervasive corruption? 3. Is the government accountable to the electorate between elections, and does it operate with openness and transparency?

1. Are there free and independent media and other forms of cultural expression? (Note: In cases where the media are state-controlled but offer pluralistic points of view, the survey gives the system credit.)

2. Are religious institutions and communities free to practice their faith and express themselves in public and private? 3. Is there academic freedom, and is the educational system free of extensive political indoctrination? 4. Is there open and free private discussion?

1. Is there freedom of assembly, demonstration, and open public discussion?

2. Is there freedom for nongovernmental organizations? (Note: This includes civic organizations, interest groups, foundations, etc.) 3. Are there free trade unions and peasant organizations or equivalents, and is there effective collective bargaining? Are there free professional and other private organizations?

1. Is there an independent judiciary?

2. Does the rule of law prevail in civil and criminal matters? Are police under direct civilian control? 3. Is there protection from political terror, unjustified imprisonment, exile, or torture, whether by groups that support or oppose the system? Is there freedom from war and insurgencies? 4. Do laws, policies, and practices guarantee equal treatment of various segments of the population?

1. Do citizens enjoy freedom of travel or choice of residence, employment, or institution of higher education?

2. Do citizens have the right to own property and establish private businesses? Is private business activity unduly influenced by government officials, the security forces, political parties/organizations, or organized crime? 3. Are there personal social freedoms, including gender equality, choice of marriage partners, and size of family? 4. Is there equality of opportunity and the absence of economic exploitation?

Debata oksfordzka nt. wolności Wskazówki dla prowadzącego: Forma dyskusyjna przeznaczona dla wędrowników i instruktorów, ze względu na swój wymagający charakter raczej nie nadaje się dla harcerzy starszych (chyba, że dana grupa posiada duże umiejętności w zakresie formułowania myśli i publicznego występowania). Sprawdza się w praktycznie każdej (kontrowersyjnej) tematyce, poszerzając wiedzę mówców i słuchaczy w wybranej dziedzinie. Ponadto, pozwala ćwiczyć się w budowaniu i prezentowaniu argumentacji. Niezbędny jest czas na przygotowanie oraz dostęp do materiałów źródłowych, więc można albo powierzyć uczestnikom zadanie międzyzbiórkowe i dać im wolną rękę w poszukiwaniu danych, albo samodzielnie wybrać zbiory informacji, które uczestnicy dostaną na początku zbiórki (wraz z czasem na przygotowanie). Proponowane tezy:

1. Wolność wypowiedzi nie powinna być w żaden sposób ograniczana. / Wolność wypowiedzi może być ograniczana.

2. Nie ma lepszego ustroju państwowego niż demokracja. / Są lepsze formy ustrojowe niż demokracja. 3. Kara śmierci powinna zostać w polskim prawodawstwie przywrócona. / Kara śmierci nie powinna funkcjonować w polskim prawodawstwie.

4. Państwo powinno angażować się w rynek wewnętrzny. / Państwo nie powinno ingerować w procesy wolnorynkowe.

5. Eutanazja

powinna zostać dopuszczona w polskim prawie. / Eutanazja nie powinna zostać dopuszczona w polskim prawie. 31

2014 kroków do WOLNOŚCI! 6. Prawa i wolności człowieka mogą być ograniczone na rzecz bezpieczeństwa i porządku publicznego. / Prawa i wolności człowieka są „dobrem” nienaruszalnym.

7. Rząd francuski występuje w obronie godności człowieka zakazując używania burek w swoim kraju. /Rząd francuski łamie prawa człowieka zakazując używania burek.

8. Każdy

ma prawo do wolności wymiany informacji. / Użytkowanie plików pochodzących z nielegalnych źródeł to łamanie prawa do ochrony własności intelektualnej.

9. Akcje typu „stop fotoradarom” i „zlikwidować Straż Miejską m. st. Warszawy” występują w obronie wolności osobistej. / Podobne akcje społeczne przyczyniają się do lekceważenia bezpieczeństwa, życia i zdrowia ludzkiego.

10. Wolność to również prawo do „niechodzenia na wybory” albo „głosowania dla zabawy.” / Wolność nie zwalnia obywateli od obowiązku brania odpowiedzialności za losy kraju.

Instrukcja dla uczestników: Zasady i przebieg debaty:

1. Debaty oksfordzkie to sztuka dyskusji

na najwyższym poziomie z zachowaniem wszelkich zasad kultury politycznej. Założeniem debat jest nauczyć młodych ludzi nie tylko dyskutować, ale przede wszystkim poprzez dyskusję ukształtować pewne nawyki kulturalnego traktowania drugiego człowieka mającego odmienne poglądy. Debatom przyświeca motto: Dyskutuj tak, by Twe słowa miały odzwierciedlenie w najważniejszych zasadach, w duchu tolerancji i poszanowania odmiennych przekonań niż Twoje.

2. Debacie przewodniczy Marszałek, który ją rozpoczyna oraz zaprasza Mówców do zabrania głosu. Jego zadaniem jest również przypominanie o regulaminie debaty, jeśli któryś z Mówców przekroczy zasady w niej obowiązujące. Marszałkowi pomaga Sekretarz, który pilnuje czasu przemawiania poszczególnych Mówców. W razie przekroczenia przyznanego na mocy regulaminu czasu informuje o tym Marszałka, który prosi o zakończenie wypowiedzi. Upomniany Mówca ma prawo skończyć zdanie, jeśli upomnienie pojawiło się w środku czy na początku wypowiedzi. Mówcy muszą zawsze kończyć zdanie, jeśli nie chcą narazić się na utratę punktów. 3. Debata składa się z dwóch części. I część stanowią wypowiedzi Mówców, w trakcie których nikt

z publiczności nie ma prawa zadawać pytań do Mówców. II część polega na udzielaniu odpowiedzi na postawione pytania, jak również na zadawaniu pytań drużynie przeciwnej. Drużyny mogą zadawać sobie pytania, bądź pytania mogą zostać zadane ze strony publiczności. Pierwsze pytanie zawsze powinno być zadawane Propozycji, gdyż to ona zawsze zaczyna debatę. Po czym pytania zadawane są na przemian. Marszałek pilnuje, by dla równych szans, pytania i odpowiedzi były zadawane w takiej samej ilości dla każdej drużyny. Marszałek również informuje o przeznaczonym czasie na II część debaty (np.10-20 minut).

4. Drużyny nazywane są Izbami.

Jedna z drużyn jest zwana Propozycją, druga – Opozycją. Teza debaty skonstruowana jest w postaci zdania oznajmującego, którego Propozycja ma bronić, zaś Opozycja obalić (np.: ,,Ta izba zgodziłaby się na przystąpienie Turcji do UE”).

5. W każdej drużynie występuje 5-ciu Mówców, zwanych dalej Mówcą pierwszym, drugim itd.

Jeżeli któryś z Mówców jest nieobecny, wówczas drużyna ustala między sobą, który z Mówców będzie zabierał głos za Mówcę nieobecnego. Mówcy na poparcie swoich tez mogą na ręce Jury przedkładać materiały źródłowe, ankiety, wykresy itp. Mogą również prezentować je przed publicznością. Taki sposób prezentacji jest najwyżej punktowany.

6. Zadania Mówców: Mówca 1: wprowadza w temat, podaje 2-3 argumenty na poparcie tezy Mówca 2: rozwija argumenty Mówcy 1 i podaje kolejne Mówca 3: nawiązuje do argumentów Mówcy 2 i dodaje nowe Mówca 4: musi ustosunkować się do argumentów Mówców 1-3 z drużyny przeciwnej, jego zadanie jest najtrudniejsze, gdyż musi stworzyć kontratak na argumentację przeciwników Mówca 5: podsumowuje argumentację swojej drużyny, wygłasza tzw. „mowę końcową”, mającą 32

na celu przekonanie Jury co do zasadności tez postawionych przez drużynę.

7. Czas. Mówca 1,2,3 i 5 mają po 3 minuty na przedstawienie argumentów, natomiast Mówca 4 ma 4 minuty. Za przekroczenie limitu czasu jury odejmuje punkty. O ilości pozostałego czasu informuje Mówcę Sekretarz debaty poprzez położenie właściwych karteczek na mównicy. Jeśli Mówca przekroczył przeznaczony dla niego czas, Sekretarz ma obowiązek poinformować go słowami; „czas minął”. Po tym komunikacie, Mówca ma obowiązek zakończyć swą wypowiedź kończąc jedynie rozpoczęte zdanie. Mówcy powinni skończyć swoje wystąpienia nie wcześniej niż 60 sek. przed upływem czasu. 8. Pytanie

– informacja. Podczas przemawiania Mówcy drużyna przeciwna ma prawo zadawać pytania bądź prosić o wyjaśnienie pewnych rzeczy (taką wolę sygnalizuje się poprzez podniesienie ręki). Mówca musi zareagować na podniesione ręce drużyny przeciwnej, udzielając prawa głosu bądź odrzucając pytanie. Jeśli Mówca zezwoli na zadanie pytania to wyraża to słowami: „proszę”/„zezwalam” wskazując na konkretnego Mówcę z drużyny przeciwnej. Jeśli nie zdecyduje się na udzielenie odpowiedzi, wówczas musi powiedzieć: „nie, dziękuję”/„dziękuję, odrzucam”. Po tej procedurze pytający, któremu udzielono prawa głosu ma obowiązek wypowiedzieć słowa: „pytanie” lub „informacja” – informując w ten sposób stojącego przy mównicy Mówcę o swoim zamiarze. Należy pamiętać, iż nie dolicza się czasu, więc Mówca, który zdecyduje się udzielać odpowiedzi, wyjaśnień itp. czyni to w czasie przeznaczonym na swoją wypowiedź, więc musi liczyć się z tym, że może nie zdążyć z wygłoszeniem swoich argumentów. Decyzja zawsze należy do Mówcy.

9. Kultura polityczna. Każdy z Mówców po raz pierwszy zabierając głos, ma obowiązek powitać wszystkich np. takimi słowami: „Witam Szanownego Pana Marszałka, Sekretarza, Jury, drogich oponentów, koleżanki i kolegów z drużyny, szanowną publiczność”. Mówca występujący po raz kolejny nie musi już witać wszystkich, natomiast zaczynając przemowę bądź w jej trakcie może zwracać się do słuchaczy tymi słowami: „Szanowni Państwo, szanowna publiczności, szanowny Panie Marszałku, szanowna/y Pani/Panie”. Zawsze po zakończeniu przemowy należy podziękować za wysłuchanie argumentacji słowami; „dziękuję”/„dziękuję za uwagę”. Niedopuszczalne jest zwracanie się do Mówców z drużyny przeciwnej per ”ty”. 10. Jury. Skład Jury zależy od możliwości organizatora. Jury orzeka na podstawie jasnego systemu punktowania znanego obu drużynom. Wygrywa ta drużyna, która nazbiera najwięcej punktów. Od decyzji Jury nie można się odwołać. Film instruktażowy: https://www.youtube.com/watch?v=mp1b7mFE9Gk.

Proponowany system oceniania: Rozpoczynając debatę każda drużyna ma zasób 30 punktów, które może pomnażać lub tracić za następujące kwestie:

1. Porównanie argumentów obu zespołów: 1.1 Brak repliki na argument przeciwnika: -2 pkt. (za każdą tego typu sytuację); 1.2 Użycie błędnego argumentu do obalenia zasadnego argumentu przeciwnika: -1 pkt. (za każdą tego typu sytuację); 1.3 Wykorzystanie zbyt małej ilości danych: -2 pkt.; 1.4 Argument trywialny w kontekście debaty: -1 pkt. (za każdą tego typu sytuację). 2. Treść wystąpień: 2.1 Przedstawianie opinii zamiast dowodów: -2 pkt. (za każdą tego typu sytuację); 2.2 Zmiana tematu w trakcie debaty: -1 pkt. (za każdą tego typu sytuację); 2.3 Używanie argumentów odbiegających od tezy: -2 pkt. (za każdą tego typu sytuację); 2.4 Mylenie znaczenia używanych pojęć: -1 pkt. (za każdą tego typu sytuację); 2.5 Zbyt częste cytaty: -1 pkt. (za każdą tego typu sytuację).

2014 kroków do WOLNOŚCI! 3. Forma występowania i dyskutowania: 3.1 Nieprzestrzeganie limitu czasowego: -1 pkt. (za każdą tego typu sytuację). 3.2 Niejasny przekaz: -1 pkt. (za każdą tego typu sytuację); 3.3 Monotonny sposób mówienia: -1 pkt. (za każdą tego typu sytuację); 3.4 Niedbała postawa: –1 pkt. (za każdą tego typu sytuację); 3.5 Atak personalny na przeciwnika: -4 pkt. (za każdą tego typu sytuację); 3.6 Zadawanie trafnych pytań podczas wystąpienia strony przeciwnej oraz podawanie informacji, plastycznie reagując na przebieg debaty: +3 pkt. (za każdą tego typu sytuację).

IV. Orkiestra dusz, czyli niesamowite inspiracje ze świata

Poniżej zaprezentowane zostały inspiracje z kraju i ze świata, które pozwolą Wam jeszcze lepiej zgłębić temat WOLNOŚCI, a być może staną się iskierką do dalszych owocnych działań w Waszych środowiskach.

Organizacje Amnesty International - organizacja od kilkudziesięciu lat walcząca o zwalnianie z więzień bezprawnie przetrzymywanych więźniów sumienia, ofiar dyktatorskich reżimów oraz konfliktów wewnątrzkrajowych (strona w języku polskim). www.amnesty.org.pl Avaaz - organizacja zrzeszająca aktywistów z całego świata, której celem jest uczestnictwo w akcjach społecznych różnego rodzaju poprzez udzielanie wsparcia finansowego i podpisywanie petycji. Jest związana również z przeciwdziałaniem konfliktom (strona prowadzona jest w języku angielskim, ale ma również wersję polską). www.avaaz.org Freedom House – założony w 1941 roku w USA, jest niezależną organizacją typu „watchdog” zaangażowaną na rzecz ekspansji wolności na całym świecie. www.freedomhouse.org Jeźdźcy Wolności – amerykańskie stowarzyszenie działające na rzecz zniesienia segregacji rasowej w USA w latach 60. XX w. Członkowie Freedom Riders prowadzili akcje społeczne przemierzając kraj w specjalnych autobusach, byli obiektami ataków i prześladowań. http://en.wikipedia.org/wiki/Freedom_Riders Polska Akcja Humanitarna – organizacja założona w 1994 r., której misją jest „uczynić świat lepszym przez zmniejszanie cierpienia i niesienie wartości humanitarnych”.3 www.pah.org.pl Ruch Obrony Praw Człowieka i Obywatela - polska organizacja antykomunistyczna, powołana w 1977 r. http://pl.wikipedia.org/wiki/Ruch_Obrony_Praw_Człowieka_i_Obywatela NSZZ „Solidarność” - polski związek zawodowy powstały w 1980 r. dla obrony praw pracowniczych, stał się jednym z największych na świecie frontów walki z komunizmem. http://www.solidarnosc.org.pl Transparency International - organizacja założona w 1993, która przekształciła się w globalny ruch działający na rzecz wolności od korupcji w ponad 100 krajach. http://www.transparency.org

3. www.pl.wikipedia.org

2014 kroków do WOLNOŚCI! Działania Bałtycki Łańcuch - „masowy protest mieszkańców trzech krajów bałtyckich: Litewskiej, Łotewskiej i Estońskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej, zorganizowany 23 sierpnia 1989. Około 2 milionów osób utworzyło żywy łańcuch o długości ponad 600 km, łączący wszystkie trzy kraje. Bałtycki łańcuch był wyrazem protestu przeciwko ówczesnej sytuacji politycznej tych krajów wchodzących w skład Związku Radzieckiego.” http://www.unesco.org/new/en/communication-andinformation/flagship-project-activities/memory-of-the-world/ register/full-list-of-registered-heritage/registered-heritagepage-8/the-baltic-way-human-chain-linking-three-states-intheir-drive-for-freedom/#c183658 Control Arms - międzynarodowa kampania społeczna zwalczająca nielegalny handel bronią, który wpływa na powstawanie nowych konfliktów na świecie (informacje w języku angielskim). www.controlarms.org Ludzie Wolności – plebiscyt, którego celem jest uhonorowanie ludzi pracujących na rzecz niepodległości i demokracji. Honorowy patronat nad plebiscytem objął Prezydent RP Bronisław Komorowski. http://ludziewolnosci.pl Nagroda im. Jana Rodowicza „Anody” - „została ustanowiona przez Muzeum Powstania Warszawskiego w 2011 r. Jest to nagroda dla „Powstańców” czasu pokoju – ludzi, którzy nie muszą walczyć z bronią w ręku w obronie podstawowych wartości, lecz mogą je urzeczywistniać w wolnej Polsce. Honorowe odznaczenie jest przyznawane co roku w dwóch kategoriach: za całokształt dokonań i postawę życiową stanowiącą wzór do naśladowania dla młodych pokoleń oraz za wyjątkowy czyn.”4 http://www.1944.pl/nagroda_im_jana_rodowicza_anody/ Raporty ONZ – publikowane m. in. za pośrednictwem internetu szczegółowe badania dotyczące wielu problemów współczesnego świata. http://www.unic.un.org.pl/dokumenty/ Wskaźnik percepcji korupcji (Corruption Perception Index) - opracowywany przez organizację Transparency International od 1995 roku. Jego intencją jest ukazanie jak zjawisko korupcji jest postrzegane w poszczególnych krajach świata. Jego twórcy biorą pod uwagę rozumienie problemu z punktu widzenia ludzi biznesu, naukowców oraz analityków ryzyka. http://www.transparency.org/cpi2013, http://www.transparency.org/country, http://www.transparency.org/topic Wskaźnik Wolności Gospodarczej (Index of Economic Freedom, IEF) powstaje, jako roczny raport publikowany przez The Wall Street Journal i Heritage Foundation, które analizują 10 kategorii związanych z wolnością rynku w tym: interwencje rządu w gospodarce, politykę handlową, politykę monetarną, przepływ kapitału i inwestycje zagraniczne, bankowość i finanse, płace i ceny, obciążenia podatkowe, prawa własności, regulacje prawne oraz aktywność czarnego rynku. Na tej podstawie państwa dzielone są na 5 kategorii: wolny, w zasadzie wolny, umiarkowanie wolny, w zasadzie bez wolności oraz bez wolności. Mapa: http://www.heritage.org/index/heatmap, Ranking: http://www.heritage.org/index/ranking Dane o Polsce: http://www.heritage.org/index/country/poland 4. www.1944.pl 36

Wskaźnik wolności na świecie (Freedom in the World) – wydawany w formie rocznych raportów przez Freedom House od 1974 roku, ujmuje poziom przestrzegania przez poszczególne państwa praw człowieka. Raporty dzielą kraje na wolne, częściowo wolne i bez wolności, a także pokazują wprost lub spadek w tej materii (wraz z uzasadnieniem). Mapa wolności: h t t p : / / w w w. f re e d o m h o u s e .o rg / s i te s / default/files/Map%20of%20Freedom%20 2013%2C%20final.pdf, Wykresy i tabele z danymi: http://www.freedomhouse.org/sites/default/ files/FIW%202013%20Charts%20and%20 Graphs%20for%20Web_0.pdf http://www.freedomhouse.org/report/ freedom-world/freedom-world-2013

Kultura „39/89 Zrozumieć Polskę” – album polskiego artysty L.U.C.-a, nawiązujący do znamiennych 50 lat naszej historii, wzbogacony niesamowitymi animowanymi klipami. http://www.youtube.com/watch?v=WPzBLDpLYa8 „Animowana historia Polski” – niezwykły krótkometrażowy film Tomasza Bagińskiego promujący Polskę podczas wystawy światowej w Szanghaju (Expo 2010). http://www.youtube.com/watch?v=2DrXgj1NwN8 „Białoruskie marzenie” – wyemitowany za pośrednictwem Telewizji Polskiej film dokumentalny ukazujący spojrzenie białoruskich studentów na obecną, dramatyczną sytuację polityczną w ich kraju. „BiPoland” – pełne obrazów i kolorów dzieło amerykańskiego artysty ukazujące w ciągu 5 min. zarówno duchowe bogactwo, jak i energię oraz piękno naszego kraju. http://www.youtube.com/watch?v=lZ6XD1-26w0 „Invictus” - filmowa historia niezwykłego człowieka, Nelsona Mandeli, który całe życie poświęcił walce o wolność i równość w swojej ojczyźnie, Republice Południowej Afryki. Również wzruszająca opowieść o sile sportu. „Kamerdyner” - film opowiadający historię czarnoskórego pracownika Białego Domu, na tle segregacji rasowej w USA. „Kolejka” – gra planszowa stworzona pod patronatem Instytutu Pamięci Narodowej, w której uczestnicy wcielają się w życie rodziny w czasach PRL, próbując zdobyć w sklepach najpotrzebniejsze towary. Dawka refleksji, ale i dobrej zabawy! „Powstanie warszawskie” – legendarna już płyta polskiego zespołu Lao Che, odnosząca się do walk o stolicę w 1944 r. Wykorzystano w niej archiwalne nagrania i wojenną twórczość, które połączono z mocnym brzmieniem. W jednym z utworów usłyszeć można znany fragment piosenki zespołu „Chłopcy z placu broni”: Wolność ja kocham i rozumiem, Wolności to ja oddać nie umiem!, będący dla niektórych swoistym motto albumu.

2014 kroków do WOLNOŚCI! „Mali Powstańcy” – gra planszowa, w której wcielić się można w... zastęp harcerskiej poczty polowej w powstaniu warszawskim! Partnerem gry jest Związek Harcerstwa Polskiego. „Morowe Panny” – album zawierający twórczość polskich artystek, inspirowany historiami kobiet – żołnierzy Armii Krajowej. „Mury” - „płyta, od której wszystko się zaczęło. Pierwszy program artystyczny tria Przemysław Gintrowski, Jacek Kaczmarski, Zbigniew Łapiński. Mury to także tytuł pieśni, dzisiaj jeszcze, 25 lat później, utożsamianej z narodzinami fenomenu, jakim była w Polsce lat „Solidarności” (1980-1981) autorska piosenka literacka o kontekście historycznym i politycznym.”5 „Panny Wyklęte” - „płyta inspirowana jest losem kobiet Wyklętych i opowiada o ich tragicznych powojennych doświadczeniach głosem współczesnych artystek młodego pokolenia. Nieoficjalną patronką płyty jest postać Danuty Siedzikówny.6 „Znaj Znak” – prosta, a zarazem wciągająca gra wydana przez Instytut Pamięci Narodowej. Rozwija spostrzegawczość i w przyjemny sposób uczy kojarzenia symboli z historią Polski.

Ciekawe strony

• Strona

prezentująca m.in. ciekawe filmy dokumentalne dotyczące problemów współczesnego świata i sposobów ich rozwiązywania. http://www.alterkino.org/

• Strona grupy Efte - skrót od fair trade, czyli sprawiedliwy handel. Na stronie można znaleźć informacje dotyczące sprawiedliwego handlu i świadomej konsumpcji. www.efte.org

• Blog Macieja Kuźmicza, dziennikarza Gazety Wyborczej – informacje o krajach globalnego południa, komentarze, analizy. www.innyswiat.blox.pl

• Strona Polskiego Centrum Studiów Afrykanistycznych - zamieszczane są tam aktualne informacje i publikacje dotyczące sytuacji politycznej w Afryce i na Bliskim Wschodzie. www.pcsa.org.pl

• Strona Polskiej Zielonej Sieci, poświęcona tematyce globalnego rozwoju. www.globalnepoludnie.pl • Strony ONZ w zakładce „Peace and Security” (informacja w języku angielskim). http://www.un.org/ en/peace/

• Watchdog - Portal Stowarzyszenia Sieć Obywatelska, dotyczący pracy tzw. organizacji strażniczych (monitorujących działalność osób i instytucji m. in. względem przestrzegania praw człowieka). http://watchdog.org.pl

• E-book

„Współczesne wyzwania dla budowania pokoju i współpracy rozwojowej” - książka do pobrania w formacie pdf. http://www.peacestudies.pl/index.php?id=555&nius=545

5. www.empik.com 6. www.rokzolnierzywykletych.pl 38

V. Harcerskie Kroki WOLNOŚCI w 2014 roku

Oprócz rocznicy wolnych wyborów 4.06.1989r. Związek Harcerstwa Polskiego uczci w 2014 r. kilka innych niezwykle ważnych wydarzeń. Informacje o wszystkich działaniach i wydawnictwach znajdą się w Internecie. Rok 1914 przypomina o 100 rocznicy wybuchu I wojny światowej. Kojarzy nam się to przede wszystkim z sylwetkami harcerzy walczących o wolną Polskę na różnych frontach, zwłaszcza zaś w szeregach Legionów Polskich. W związku z tym powstała obszerna propozycja programowa, która z pewnością pomoże przybliżyć temat w gromadach i drużynach. Pamiętamy jednak, że Radosny Patriotyzm to przede wszystkim świętowanie WOLNOŚCI, dlatego zawiera ona bogatą i niezwykle inspirującą propozycję z okazji Święta Niepodległości. Maj 1944 r. przywołuje wspomnienia o walecznych żołnierzach armii gen. Andersa, o ich tułaczce przez kraje, kultury i kontynenty, walce i marzeniach, których kulminacyjnym momentem było zawieszenie polskiej flagi na szczycie Monte Cassino. 70. rocznicę wydarzenia ZHP uczciło organizacją zlotu we Włoszech. Niezbędne inspiracje, wiedzę i pomysły do wykorzystania w środowiskach znaleźć można w propozycji programowej pt. „Czerwone maki i harcerskie lilijki”. Sierpień to czas wyjątkowy. W 2014 r. obchodzić będziemy 70. rocznicę Godziny W, czyli wybuchu powstania warszawskiego, które dla pokoleń harcerzy było i jest niezwykłym symbolem umiłowania wolności, ale też źródłem wielu refleksji. Komenda Chorągwi Stołecznej ZHP im. Bohaterów Warszawy serdecznie zaprasza do wejścia w nowy wymiar obchodów - uczczenia Bohaterów podczas wspólnego zlotu w sercu miasta w dn. 31.07. - 3.08.2014 r. (szczegółowe informacje na końcu propozycji)! Czeka tam moc przygód, wzruszeń i zaskakujących działań. Jeśli w tym czasie zaplanowaliście obóz – nic straconego! Spróbujcie uczcić Godzinę W, gdziekolwiek będziecie. Zaglądajcie na strony Chorągwi w celu znalezienia cennych inspiracji. Warto zerknąć do bogatej propozycji programowej pt. „Harcerki i harcerze w Powstaniu Warszawskim”.

2014 kroków do WOLNOŚCI!

Źródła: ilustracje:

• http://watchdog.org.pl/wwwdane/images/loga_organizacji_qd9t/amnesty_international_6cp8.jpg • https://pbs.twimg.com/profile_images/3043549917/923912a621df55172e5466b768d22e8a.png • http://www.kabissa.org/directory/FreedomHouse • http://domysly.blox.pl/2010/12/Trudna-podroz-do-prawdziwie-wolnej-Ameryki.html • https://www.siepomaga.pl/f/polskaakcjahumanitarna • http://ipn.gov.pl/kalendarium-historyczne/ruch-obrony-praw-czlowieka-i-obywatela • h ttp://www.biostat.com.pl/news/nszz_solidarnosc_oraz_imp_lodz_w_gronie_klientow_ biostat-108.php

• http://www.stabroeknews.com/2013/news/stories/12/03/guyana-slips-transparencys-corruptionindex/

• http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?pubRef=-//EP//TEXT+IM-PRESS+20090708STO577 93+0+DOC+XML+V0//PL

• http://controlarms.org/en/ • h ttp://ludziewolnosci.pl/ludzie-wolnosci-r usza-plebiscyt-telewizji-tvn-i-gazetywyborczej,117809,n.html

• http://www.1944.pl/img/newsImages/anoda.PNG • http://static.polskieradio.pl/files/130b4acc-8735-4da5-a8b1-5698929dc122.file • http://www.nepcon.net/files/resource_1/news/2011/12%20December/TI-CPI-170.jpg • http://blog.heritage.org/wp-content/uploads/2014-INDEX-BANNER.jpg • http://fcasa.files.wordpress.com/2013/01/freedom2bin2bthe2bworld.jpg • http://wiedzaiedukacja.eu/archives/25270 • http://opium.org.pl/2010/08/03/animowana-historia-polski/ • http://www.tvp.pl/bydgoszcz/aktualnosci/polityczne/studenci-z-bialorusi-mowili-o-rezimielukaszenki/9420088

• http://www.tvn24.pl/dwupolska-oczami-amerykanina,318372,s.html • http://rookerville.com/2014/02/25/retrospective-invictus/ • http://www.eska.pl/news/kamerdyner_muzyka_z_filmu_lista_wykonawcow_i_piosenek_zobacz_ kto_zaspiewal_video/91920

• http://librimagistri.blogspot.com/2012/03/kolejka-gra-planszowa-ipn.html • h ttp://www.wiadomosci24.pl/artykul/powstanie_warszawskie_lao_che_przypomnialo_ rok_1944_105146.html

• http://ook24.pl/mali-powstancy-p-43.html • h ttp://di.com.pl/news/46138,0,Godzina_W_morowe_panny_i_lacznosc_w_Powstaniu_ Warszawskim.html

• http://merlin.pl/Mury-Reedycja_Zbigniew-Lapinski-Przemyslaw-Gintrowski-Jacek-Kaczmarski/ browse/product/4,1222888.html

• http://muzyka.onet.pl/newsy/panny-wyklete-dostepne-w-przedsprzedazy/t5lr7 • http://boardtime.pl/2012/12/znaj-znak-edukacyjna-gra-karciana-od.html)