Wh2013_01 by ZHPOlesnica

OD REDAKCJI

REDAKCJA WSZEHWIEDNIKA HUFCOWEGO

Wiosna to czas, kiedy przyroda budzi się ze snu zimowego. Poszukujemy nowych zajęć, stajemy się coraz bardziej aktywni, spacerujemy, uprawiamy sport i zaczynamy myśleć, jak schudnąć przed wakacjami.

Redaktor Naczelna: phm. Marlena Piotrowska HR [MP] Członkinie Redakcji: dh. Anna Gadomska HO [AG] sam. Patrycja Frączyk [PF] hm. Hanna Musur HR [HM] phm. Paulina Wawszczyk HR [PW] sam.Aleksandra Czapla [AC] sam. Anita Żarecka [AŻ] dh Kacper Falentin [KF] Okładka: phm. Marlena Piotrowska HR Korekta: hm. Hanna Musur HR Kontakt z Redakcją: marlena.piotrowska@zhp.net.pl

Tak naprawdę niewielu z nas wie, jakie są zasady zdrowego żywienia i jak mądrze podejść do tematu odchudzania się czy wegetarianizmu. W trosce o Wasze zdrowie i dobre samopoczucie chcemy poświęcić kilka stron tematyce żywienia. Mamy nadzieję, że zanim sięgniecie po kolejną szklankę coli czy kostkę czekolady, zastanowicie się, czy tego właśnie potrzebuje Wasz organizm. Naprzeciw nam wyszła Główna Kwatera ZHP wraz z firmą Unilever Food Solutions – owocem ich współpracy jest Harcerska Książka Kucharska, o której możecie przeczytać na stronie … Jak zwykle chcemy Was także zachęcić do udziału w harcerskich przedsięwzięciach. W tym numerze przybliżymy Wam: Zlot Chorągwi Dolnośląskiej, Rajd Grunwaldzki i Wiosenny Biwak Integracyjny. Zatem miłej lektury! I oczywiście: smacznego! Redakcja Urząd Miasta Oleśnica finansuje śródroczną działalność programową naszego hufca.

Hufiec ZHP im. Bohaterskich Lotników Polskich w Oleśnicy, 56-400 Oleśnica, ul. Lwowska 3, tel. 71 733 95 45 www.olesnica.zhp.pl Masz lekkie pióro? Wiesz, co w hufcu piszczy? Lubisz poznawać nowych ludzi? Jesteś zdolny(a) i kreatywny(a)? Szukasz nowych wyzwań? PISZ Z NAMI DO „WSZECHWIEDNIKA HUFCOWEGO”! Redakcja „Wszechwiednika Hufcowego” ogłasza nabór na stanowisko redaktora! Udowodnij nam, że jesteś idealnym kandydatem (idealną kandydatką)! Napisz wiadomość na adres: marlena.piotrowska@zhp.net.pl i krótko się zaprezentuj – jak się nazywasz, czym się interesujesz, w jakiej działasz drużynie i dlaczego to właśnie Ty jesteś najlepszym kandydatem (najlepszą kandydatką). Forma prezentacji jest dowolna. Mamy nadzieję, że wykażesz się kreatywnością. Na Twoją wiadomość czekamy do 10.05.2012r. do godz. 21:00. W tytule maila wpisz: Lepszy wyż niż niż.

HARCERSKA KSIĄŻKA KUCHARSKA Proste, tanie i zdrowe harcerskie potrawy? To nie problem, jeśli zajrzycie do nowego przewodnika, który jest owocem współpracy Głównej Kwatery ZHP z firmą Unilever Food Solutions.

Harcerska książka kucharska to kompleksowy poradnik, dzięki któremu będziecie mogli tworzyć zbilansowane posiłki podczas rajdów, biwaków czy zbiórek. Warto do niej zajrzeć, aby znaleźć zbiór przepisów na tanie i kreatywne harcerskie potrawy. Ma tylko 40 stron, więc lektura nie zajmie Wam wiele czasu i zawsze będziecie mogli do niej wrócić podczas planowania harcerskich przedsięwzięć. Dzięki tej publikacji dowiecie się m.in. ile kalorii mają chipsy, czekolada, cukier, parówki, kotlet schabowy czy frytki. Nauczycie się, jak przyrządzać 21 dwudaniowych obiadów wraz z deserami (idealne menu w sam raz na trzytygodniowy obóz), wraz z przybliżoną ceną jednej porcji. Poradnik zawiera także zestaw sprawności zuchowych i harcerskich o tematyce kulinarnej, skierowany do zuchów, harcerzy, harcerzy starszych oraz wędrowników. Harcerska książka kucharska jest dostępna na stronie internetowej: http://issuu.com/ zhp_pl/docs/kucharska

NIE MARNUJMY JEDZENIA Wielu z nas marnuje żywność bez zastanowienia. Nabieramy się na promocje typu 20% gratis w tej samej cenie, kupujemy większe opakowania produktów, a „nadwyżek” nie dojadamy i wyrzucamy znaczną część żywności do kosza. Myślenie w ten sposób doprowadza do absurdalnej sytuacji, w której 1/3 światowej produkcji żywności (1,3 mld ton jedzenia) marnuje się, chociaż istnieje problem niedożywienia ludzi.

Z marnowaniem żywności starają się walczyć Banki Żywności, czyli organizacje pozarządowe, których celem jest pozyskiwanie pełnowartościowej żywności produkowanej w nadmiarze. Następnie żywność ta trafia do organizacji, które prowadzą dożywianie. Obecnie na terenie Polski działa 29 banków żywności, które są zrzeszone w Federacji Polskich Banków Żywności (w 1994 roku w Polsce istniały tylko dwa banki żywności). Na terenie naszego województwa istnieją trzy banki żywności: we Wrocławiu, w Wałbrzychu i Jaworze. Źródła: www.bankizywnosci.pl, www.niemarnuje.pl

[MP]

Publikacje, które zwiększają naszą świadomość na temat żywności: - Żywność, dobro, które szanuję. Propozycja cyklu lekcji dla klas: IV-VI klasy szkoły podstawowej, I-III klasy gimnazjum, Federacja Polskich Banków Żywności – pomysły można bez problemu wykorzystać w pracy z drużynami harcerskimi, aby odkryć tajemnice higieny żywienia, dowiedzieć się, jak powinniśmy się odżywiać lub poznać globalne problemy związane z tematyką żywności. Publikację można pobrać za darmo: www.bankizywnosci.pl/media/ pub_zywnosc_dobro.pdf

- Jak właściwie obchodzić się z żywnością? Kilkanaście wskazówek, Federacja Polskich Banków Żywności – dowiesz się m.in. tego, jak bezpiecznie przechowywać żywność Publikację można pobrać za darmo: www.bankizywnosci.pl/media/ pub_jak_obchodzic_sie_z_zywnosca.pdf 60 przepisów kulinarnych, czyli smaczne, zdrowe i pożywne posiłki przygotowane z produktów pochodzących z Banków Żywności, Federacja Polskich Banków Żywności – chciałbyś przygotować kluski francuskie, domowy makaron, pierogi ruskie, łazanki, knedle a może racuchy, ale nie wiesz jak? Polecamy Ci tę publikację:

znajdziesz w niej przepisy na zdrowe, pożywne, łatwe w przyrządzeniu a przede wszystkim tanie potrawy. Publikację można pobrać za darmo: www.bankizywnosci.pl/media/ pub_60_przepisow_kulinarnych.pdf Jak nie marnować żywności? - korzystaj z kalkulatora porcji, dzięki niemu wyliczysz, ile produktów potrzebujesz, aby przygotować posiłek dla dorosłych i dla dzieci: www.niemarnuje.pl/policz-porcje.html - planuj zakupy: jeśli kupujesz w dużych sklepach planuj na cały tydzień, jeśli w małych: na 2-3 dni, przed stworzeniem listy zakupów zajrzyj do lodówki i szafek: może już masz to, co chcesz kupić? Sprawdź koniecznie daty ważności produktów, które posiadasz w kuchni. Dopiero na końcu zajmij się spisaniem listy potrzebnych rzeczy - Pobierz aplikację Bank Smaków na Twój komputer. Bank Smaków to prosta w obsłudze internetowa baza przepisów kulinarnych, która ułatwi Ci przyrządzenie potraw z produktów, które masz dostępne w domu: musisz po prostu zaznaczyć, co już posiadasz, a aplikacja wyszuka potrawy, które możesz z tego „wyczarować” oraz podpowie Ci, co powinieneś dokupić, aby konkretną potrawę stworzyć. Aplikację można pobrać za darmo: www.kreatywnybazar.pl - Myślisz, że o niemarnowaniu żywności wiesz już wszystko? Sprawdź swoją wiedzę i odpowiedz na pytania dotyczące ochrony środowiska i niemarnowania żywności: www.niemarnuje.pl/nie-marnuj-jedzeniaedukacja.html [MP]

w mięsie? Produkty zbożowe, a więc pieczywo, wszelkie kasze i ryż, a także makarony, kluski, naleśniki itp.sporządzone z mąki z pełnego przemiału, zawierającej dużo błonnika i witamin z grupy B. Warzywa zielone, czerwone i żółte, które zawierają właściwe proporcje białek, węglowodanów, wody, soli mineralnych oraz witamin. Przede wszystkim warto zwrócić uwagę na warzywa strączkoweróżne odmiany fasoli, groch, bób, sojęktóra nazywana jest mięsem wegetarian, soczewicę, ciecierzycę. Owoce i owoce suszone, powinny być jedzone nie tylko na deser czy jako przekąska między posiłkami, można je włączyć także do głównych posiłków. Efekt przepyszny, pełen witamin, wzmacniający system odpornościowy. Orzechy-wszystkich gatunków, ale zwłaszcza orzechy włoskie i sezam, które dostarczają praktycznie tych samych składników odżywczych co mięso i ryby. Gotowe produkty wegetariańskie, przede wszystkim przygotowane na bazie soi: twarożek sojowy tofu, mleko sojowe, kotlety sojowe, pasty tofu i wiele innych. Obecnie sklepy oferują wiele ciekawych produktów dla wegetarian. Jest nawet sojowa kawa! Korzystając z okazji chciałabym zdementować mit o smaku wymienionych wyżej produktów: wielu, słysząc mleko sojowe, czy tofu krzywi się niepotrzebnie! Jest to naprawdę smaczne ;)

WEGETARIANIZM Wegetarianizm to nie tylko dieta wykluczająca spożywanie mięsa. Jedni decydują się na nią z powodów zdrowotnych, inni kierując się religią bądź zasadą nieszkodzenia innym żywym istotom. Tak naprawdę jest to sprawa indywidualna. Powodów jest wiele, tak jak wiele jest odmian wegetarianizmu. Oto kilka z nich: Laktoowowegetarianizm-polega na rezygnacji z potraw mięsnych (w tym także ryb). Dopuszczane są natomiast produkty pochodzenia zwierzęcego takie jak: nabiał, jajka, miód. Laktowegetarianizm: odmiana wegetarianizmu, gdzie oprócz mięsa i ryb, wyłącza się z jadłospisu także jajka. Dopuszczane jest spożywanie mleka i jego przetworów. Owowegetarianizm-dieta, która z produktów zwierzęcych dopuszcza jedynie jajka. Weganizm-poza mięsem wyłączone są z jadłospisu mleko, sery, miód. Osobiście wegetarianką jestem od 1,5 roku i mogę powiedzieć, że można się obejść bez tradycyjnego schabowego na niedzielnym talerzu. O to najczęściej pytają ludzie wokół, kiedy dowiadują się o braku mięsa w mojej diecie. Często zadają pytania: jak to jest nie jeść mięsa? Szczerze mówiąc na usta ciśnie mi się odpowiedź: normalnie. Jednak to niewiele im wyjaśnia. Dla wielu jest to nie lada wyzwanie, jednak dla mnie nie był to wyczyn. Przyzwyczaiłam się do tego po 1,5 roku takiego funkcjonowania, a czytając opinie wegetarian lub rozmawiając z osobami, które są wegetarianami 10-15 lat zauważam, że niejedzenie mięsa stało się dla nich rutyną jak codzienne wstawanie ;) Co można jeść w zamian, aby dostarczyć organizmowi potrzebnych białek, które w dużej ilości znajdują się 5

I <3 KIEŁKI

Do tego jajka naładowane po samą skorupkę składnikami odżywczymi. Jak można zau ważyć, dietę wegetariańską można urozmaicić tak, aby na talerzu nie znajdowały się same warzywa. Będąc na różnego typu wyjazdach harcerskich, od krótszych rajdów zaczynając na dłuższych obozach kończąc ,mogę powiedzieć, że nie jest to żadne utrudnienie czy minus. No, bo kto nie lubi ruskich pierogów czy łazanek z serem lub naleśników, które są bardzo często zamiennikiem potraw mięsnych?

Więcej informacji, ciekawych przepisów na: www.wegetarianie.pl [AŻ] 6

Dawno temu kupiłam paczkę kiełków słonecznika, były dobre, kupiłam kolejną ... i tak zakochałam się w kiełkach. Po pewnym czasie odkryłam, że mam mocniejsze włosy, ładniejszą cerę – zdrowa moc kiełków działa. Wypróbowałam większość dostępnych na rynku i polecam kiełki fasoli mung (chrupiące i smaczne), kiełki słonecznika, kiełki soi – to moja ulubiona trójka. A historia kiełków wygląda tak… Ziarno dla celów medycznych kiełkowano na Dalekim Wschodzie przez tysiące lat. Szczególne zasługi ma w tym względzie cesarz Chin, Shen Wung, który żył 2800 lat p.n.e. Wyróżniał on trzy typy kiełków leczniczych: budzące nowy organizm; zachowujące go w zdrowiu; zapobiegające starzeniu się. Nieco później stwierdzono, iż kiełki dodawane do pożywienia przeciwdziałają chorobom przewodu pokarmowego, stawów, płuc i skóry. Europa zainteresowała się leczniczymi właściwościami kiełków dopiero w XVIII wieku. Zalecano wówczas marynarzom jedzenie skiełkowanego jęczmienia w czasie długich rejsów. I chociaż nie znano jeszcze witaminy C, to wiedziano, że kiełki jęczmienne przeciwdziałają szkorbutowi. Większość roślin po zbiorze stopniowo traci witaminy. Natomiast w pędach kiełków koncentrują się wszystkie potrzebne nam składniki. Dwie łyżki kiełków zawierają dzienną porcję niezbędnych: • witamin (A, B, C, E, PP); • soli mineralnych; • mikroelementów (mangan, cynk, wapń, fosfor, potas, magnez); • tłuszczów; • wartościowego białka; • błonnika;

Mają też dużo energii, która wyzwala się w trakcie kiełkowania, natomiast mało kalorii, dlatego mogą być stosowane w kuracjach odchudzających. Skiełkowane ziarno zawiera też hormony roślinne, antybiotyki, enzymy i olejki zapachowe. Hormony te działają podobnie jak zwierzęce, a więc opóźniają lub przyspieszają pewne reakcje w organizmie. Od dawna znane jest bakteriobójcze i grzybobójcze działanie kiełków. Szczególnie aktywne są pod tym względem ziarna rzodkiewki i gorczycy. Zjadamy ziarenka z korzonkiem, kiełkiem i zielonym listkiem. Wcześniej płuczemy pędy pod strumieniem bieżącej wody.

Kiełki możemy: • jeść jako dodatek do kanapek czy surówek • mieszać je z majonezem, jogurtem, twarogiem, jajami na twardo • dodawać do zup, sosów • posypywać nimi ziemniaki, kasze, ryż, kluski • stosować do mięs, ryb, zapiekanek Kiełki z: • jęczmienia – odżywiają mózg i wzmacniają układ nerwowy • gryki – ocieplają (bardzo bogate energetyczni e), zapobi egaj ą przeziębieniom oraz infekcjom • lnu – zawierają dużo jodu. Paczka kiełków kosztuje od 4 do 6 zł – czyli tyle ile czipsy! Decyzja należy do Ciebie! Źródło: www.kielki.info [HM]

CO PARÓWKA MA W SOBIE? Prawie każdy lubi parówki, bo brakuje w nich żyłek, kości, a poza tym są smaczne i łatwo się je przyrządza. Na biwaku harcerskim są podstawą żywienia większości patroli. Jednak przed ich zjedzeniem warto przeczytać uważnie listę składników, bo możemy zostać niemile zaskoczeni. Mięso może stanowić niewielki procent składu parówki. Pozostałe z nich to odpady poprodukcyjne, konserwanty (substancje poprawiające kolor, konsystencję i smak czy stabilizatory barwy), które powodują, że parówki są tańsze i można je dłużej przechowywać. Takie "mięso" jest dużo bardziej szkodliwe, bo zawiera czterokrotnie więcej sodu. Dlaczego warto przeczytać etykietę? Ponieważ na rynku są też takie parówki, które składają się nawet z 93 do 95 % mięsa, są one oczywiście dużo droższe od tych w opakowaniach zbiorczych. Warto wybrać znaną markę, po przeczytaniu informacji na etykiecie, której jesteśmy pewni. Najlepsze na rynku są parówki dla dzieci, ponieważ mają inne standardy jakości i mamy 100% pewności, że nie ma w nich śmieciowych składnikach - zapychaczy. W parówkach możemy znaleźć także błonnik z grochu lub soi. Dla wegetarian polecamy parówki sojowe – smakują całkiem nieźle. Są bogate w białko soi niemodyfikowanej genetycznie i białko pszenne. Nie zawierają tłuszczu zwierzęcego ani cholesterolu.

E!!!

Soja jest powszechnie znanym źródłem cennych dla zdrowia składników: białka, sojowych izoflawonów , żelaza , nienasyconych kwasów tłuszczowych oraz minerałów i witamin. W 100 gr takich parówek znajduję się tylko 181 kcal czyli o jakieś 100kcal mniej niż w przypadku parówek wieprzowych. Produkty sojowe przygotowuję się na ciepło, nie można jeść ich na zimno! Parówki można ugotować, podsmażyć na patelni lub zrobić w kuchence mikrofalowej.

Źródło zdjęcia: ww.stylowi.pl

Wszystkie składniki E są to substancje chemiczne, które są celowo, w małych ilościach, dodawane do żywności podczas jej wytwarzania. Same natomiast nie są spożywane jako żywność. Nie mogą one być używane przez producenta w dowolny sposób. Każda substancja chemiczna dodawana do żywności przechodzi przez ocenę ekspertów Światowej Organizacji Zdrowia. Ustanawiają oni normy dla każdego dodatku, w jakiej ilości może być bezpiecznie dodany do produkcji, nie stanowiąc przy tym zagrożenia dla zdrowia. Dla uporządkowania i ułatwienia wymiany towarowej pomiędzy krajami wprowadzono system numeryczny oznaczeń substancji dodatkowych. Symbol „E” umieszczony na opakowaniu jest deklaracją producenta, że zastosowane substancje dodatkowe są umieszczone na „pozytywnej” liście zatwierdzonej przez Unię Europejską oraz, że zgodnie z obecnym stanem wiedzy nie stwierdzono ich szkodliwości dla zdrowia. Czasem obok oznakowania numerycznego pojawia się jeszcze słowne określenie, jest to właśnie pełna nazwa substancji dodatkowej. Dla przykładu barwnik E – 124 to czerwień koszenilowa, konserwant E – 211 to benzoesan sodu. Wegetarianie powinni unikać takich E ze słynną koszenilą (czerwony barwnik ze sproszkowanych mszyc) E 120 na czele. Zły jest także szelak - E904 - również pozyskiwany z owadów - niestety występuje także na owocach cytrusowych jako środek konserwujący.

[HM] 8

Po co nam te dodatki? Produkt musi mieć atrakcyjny wygląd, smak, zapach. Ważne jest też, aby produkt, który nam przypadnie do gustu, smakował po raz kolejny tak samo. Istotna też stała się trwałość, łatwość przygotowania i przechowywania. Dla zapewnienia tych wszystkich cech podczas procesu technologicznego niezbędne jest właśnie stosowanie substancji dodatkowych. Żaden produkt też nie może dopuścić do strat spowodowanych krótkim okresem trwałości artykułów potrzebnych do wytworzenia żywności. W przemyśle spożywczym stosowanie dodatków jest niezbędne, choćby ze względów technologicznych, jakościowych i ekonomicznych. Oto kilka przykładów wykorzystania: • do przedłużenia trwałości stosuje się konserwanty, które zapobiegają mikrobiologicznemu psuciu się żywności. Chemiczne środki konserwujące zmniejszają ryzyko zatruć pokarmowych. Dzięki nim można tez uzyskać wyroby niskokaloryczne. • dzięki barwnikom można zwiększyć atrakcyjność wyrobu; • glicerol i sorbitol (substancje stabilizujące) utrzymują odpowiednią wilgotność gumy do żucia czy np. nadzienia z wiórków kokosowych w ciastach; • substancje zapobiegające zbrylaniu dodaje się do cukru pudru, zabieraczy do kawy, zup i sosów w proszku. Bez wątpienia i w tym przypadku kij ma dwa końce. Bezpieczna ilość jaka jest ustalana dla każdego dodatku, oceniana jest na podstawie aktualnej wiedzy. Za pewien czas może się okazać, że dawki, które do tej pory były bezpieczne, mogą okazać się szkodliwe. Dodatkowo następuje kumulacja w organizmie 9

substancji pochodzących z różnych źródeł. Jest to niebezpieczne dla alergików. Żywności zawierającej substancje dodatkowe nie powinny też spożywać niemowlęta i dzieci. Nadmierne spożywanie fosforanów, które występują np. w serkach topionych, szynce konserwowej czy napojach typu coca-cola, powoduje zaburzenia gospodarki kostnej (unikajmy galaretek i kisieli).

Stosowanie barwników, konserwantów, przeciwutleniaczy itd. jest niezbędne, ale warto mieć na uwadze zagrożenie dla zdrowia, jakie niesie spożywanie produktów z tymi substancjami. Jedyne co możemy zrobić, to uważnie czytać etykiety i wybierać te artykuły, w których jest jak najmniejsza ilość składników „E”. Co się kryje pod numerkami: Od E – 100 do E – 199 – to barwniki Od E – 200 do E – 299 – to substancje konserwujące Od E – 300 do E – 399 – to przeciwutleniacze Od E – 400 do E – 499 – to substancje stabilizujące, zagęszczające, emulgujące Pozostałe substancje mają numer powyżej E – 500 Źródło: www.dziecisawazne.pl/chemia-wzywnosci-lista-szkodliwych-e [HM]

JEMY ZDROWO – APLIKACJA E-FOOD NA SMARTFONY

listy dodatków po prawej stronie znajduje się nawigacja, dzięki której nie musimy w nieskończoność przewijać palcem listy wszystkich „E”. Aplikacja jest dość prosta i przejrzysta, co w przypadku takiej ilości danych zdecydowanie można zaliczyć na plus. Plusem jest także wbudowany słownik pojęć. Nie zauważyłem także żadnych problemów z działaniem. Źródło: www.ulicaekologiczna.pl/zdrowystyl-zycia [HM]

Substancje oznaczane symbolem „E” od lat cieszą się złą sławą. Wydaje się, że jest tak głównie dlatego, że nie mamy pojęcia jakie związki chemiczne się za nimi kryją. Osoby zainteresowane tematyką zdrowego odżywiania otrzymały ostatnio nowe narzędzie, które pozwoli w łatwy sposób sprawdzić, co kryje się za wszystkimi skrótami używanymi przez CUKIER producentów. Mowa o aplikacji Lubię jeść, chociaż do gotowania eFood. odnoszę się z rezerwą – brak mi do niego cierpliwości. Stanowczo dużo więcej energii wkładam w pieczenie: ciast, ciasteczek, tortów, czy muffinek. W swojej kuchni posiadam dużo różnokształtnych form i foremek i z chęcią kupuję nowe. Czasem zdarza mi się eksperymentować: ostatnio upiekłam czekoladowe muffinki (prawdziwa, gorzka czekolada) ze zmniejszoną ilościom cukru. Ani domownikom ani znajomym nie przypadły one do gustu. Dlaczego? Celem autorów było „stworzyć wielofunkcyjne narzędzie informujące o Nasze kubki smakowe przywykły do wszystkich substancjach używanych w spożywania dużej ilości cukru, bo przemyśle spożywczym.” Twórca większość z nas nie ma pojęcia, ile tej postanowił zacząć od dodatków „E”, ale substancji znajduje się w danym autorzy planują rozszerzyć bazę danych produkcie. A przecież nadmierna ilość również o inne substancje spożywcze. E- spożywanego cukru prowadzi do wielu Food cechuje się prostym i przejrzystym chorób, nie tylko do cukrzycy – nie bez interfejsem. Same substancje opisane są powodu dietetycy nazywają cukier białą dość szczegółowo, ze wskazaniem ich śmiercią. źródła pochodzenia, ryzyka jakie wiąże się z ich spożywaniem, korzyści jakie ono niesie (okazuje się, że czasem takie występują) oraz dawkowania. Dodatkowo oznaczone zostały prostym kodem graficznym – zielona buzia=nieszkodliwe, czerwona czaszka=mocno szkodliwe. Użytkownik ma także możliwość podzielenia się ciekawym znaleziskiem na portalach społecznościowych. W trybie 10

Czy zastanawialiście się, ile kostek cukru znajduje się w produktach, które spożywacie (zakładając, że jedna kostka to 5g)? • Płatki śniadaniowe Nesquik. Zbożowe kuleczki o smaku czekoladowym (250g): 85g cukru w całym opakowaniu (17 kostek); • Batonik Lion (43g): 12,7g cukru (2,5 kostki); • Batonik Snickers (59g): 30g cukru (6 kostek); • Czekolada Milka (100g): 54.5g cukru w całej tabliczce (ok. 11 kostek); • Ptasie Mleczko. Wedel (420g): 202,4g cukru w całym pudełku (ok. 40,5 kostki), 5,6g w jednej czekoladce (nieco ponad 1 kostka); • Coca-Cola (2l): 212g cukru w całej butelce (ok. 42,5 kostki); • Pepsi (2l): 220g cukru w całej butelce (44 kostki); • Cappy. Sok jabłkowy (1l): 114g cukru w całej butelce (niespełna 23 kostki) – w jednym litrze soku jabłkowego Cappy jest więcej cukru niż w jednym litrze Coca-Coli; • Banan (140g): 17g cukru (ponad 3 kostki) Źródła danych: www.ilecukru.pl, www.milka.com.pl, www.sugarstacks.com Zamiast podsumowania przychodzi mi na myśl słynna sentencja powtarzana przez lekarzy, której twórcą jest ojciec medycyny nowożytnej, Paracelsus: Cóż jest trucizną? Wszystko jest trucizną i nic nie jest trucizną. Tylko dawka czyni, że dana substancja nie jest trucizną. Nie bójcie się jeść, ale czytajcie etykietki, naprawdę wiele można się z nich dowiedzieć! [MP]

GDA - Guideline Daily Amount Powiedzmy, że jesteśmy na tyle szalonymi konsumentami (lub rozsądnymi), że czytamy etykietki produktów, które zamierzamy kupić. Czy rozumiemy wszystko, co jest na nich napisane? Czym jest magiczne GDA?

GDA to skrót od angielskiego: Guideline Daily Amount, co po polsku oznacza: Wskazane Dzienne Spożycie. GDA określa w przybliżeniu ilość kalorii i składników odżywczych dla przeciętnej dorosłej osoby obliczone w odniesieniu do diety 2000 kcal. GDA może pomóc nam określić zbilansowaną dietę, dlatego

warto korzystać z informacji, które umieszczone są na etykietkach produktów.Oczywiście, musimy pamiętać, że indywidualne zapotrzebowanie na kalorie może zależeć np. od wieku, płci, wykonywanej pracy, czy stanu zdrowia. Kalkulator GDA możemy znaleźć na stronie: www.pfpz.pl/kalkulator2 Źródło: www.pfpz.pl; Etykieta: www.jemswiadomie.pl [MP]

BETLEJEMSKIE ŚWIATŁO POKOJU

czasie Finału. Dzięki Waszej uprzejmości uzbieraliśmy aż 52 272,60 zł.

W grudniu minionego roku mieszkańcy Oleśnicy mogli odebrać od harcerzy Betlejemskie Światło Pokoju, które do Oleśnicy zostało przywiezione z Wrocławia przez harcerzy z naszego hufca. Przekazanie BŚP odbyło 23 grudnia przed oleśnickim Ratuszem. Komendant naszego hufca przekazał Światło władzom naszego miasta oraz przedstawicielom służb miejskich. Tego samego dnia, w kościele pw. św. Jadwigi Śląskiej w Dobroszycach odbyło się przekazanie BŚP przygotowane przez instruktorów, harcerzy i zuchów z Dobroszyckiego Szczepu Harcerskiego. Dzięki nam kolejny raz Światła z Betlejem nie zabrakło na wigilijnych stołach. Oby cały rok przyświecało nam tegoroczne przesłanie: Odważ się być dobrym. [PF]

WOŚP 2013

Dziękujemy: członkom sztabu, wolontariuszom, firmom, stowarzyszeniom i nieformalnym grupom, które włączyły się w organizowanie atrakcji XXI Finału na terenie Oleśnicy, a także przedstawicielom lokalnych mediów i wszystkim, którzy chętnie przyłączyli się do naszej akcji i dzięki którym są realizowane cele Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy.

13. stycznia miał miejsce XXI Finał WOŚP. W tym roku orkiestra grała na rzecz ratowania dzieci oraz zapewnienia godnej opieki medycznej seniorom. Oleśnicki sztab tworzyli jak zwykle instruktorzy i harcerze z naszego hufca, a na czele sztabu stanął komendant, hm. Łukasz Binkowski. Wszystkie środki finansowe potrzebne na zorganizowanie i przeprowadzenie XXI Finału pochodziły od sponsorów. Korzystaliśmy także z nieodpłatnych usług wykonanych w darze w ramach organizacji Finału. Nie pokrywaliśmy żadnych kosztów organizowanych imprez ze środków pieniężnych zebranych w

Szczegółowa relacja oraz zdjęcia z finału dostępne są na: www.wospolesnica.zhp.net.pl [MP]

KURS PRZEWODNIKOWSKI „CZTERY ŻYWIOŁY” 2013: WSPOMNIENIA KOMENDANTKI

Kurs Przewodnikowski jest wprowadzeniem w tajniki bycia instruktorem harcerskim oraz stanowi część przeszkolenia do pełnienia funkcji drużynowego. Jest to duże wyzwanie dla organizatorów, dlatego cieszę się, że wsparł nas Zespół Kadry Kształcącej Hufca Powiatu Trzebnickiego. Cele kursu to: ukazanie roli i znaczenia instruktora w organizacji, ukazanie postaw instruktorskich, zgłębienie idei stopnia w odniesieniu do własnej osoby, przekazanie wiedzy niezbędnej podczas

zdobywania stopnia przewodnika, przygotowanie do pracy młodzieżowego lidera organizacji pozarządowych. W tym roku w kursie wzięło udział 12 uczestników. Liczę po cichu, że to przerodzi się w nowe drużyny w przyszłości. Pięć osób weźmie udział w kursach metodycznych: dwie w kursie drużynowych zuchowych i 3 w harcerskich. Kurs był pełen niespodzianek … nie ma to jak dowiedzieć się w środku gry nocnej, że nie mieszkamy w budynku sami. Kursantom gratuluję, a wy możecie zobaczyć ich na zdjęciu. Widzicie kogoś z Waszej drużyny?

[HM]

KURS PRZEWODNIKOWSKI „CZTERY ŻYWIOŁY” 2013: WSPOMNIENIA KURSANTKI Tegoroczne ferie zimowe rozpoczęłam inaczej niż dotychczas. W dniach 27.01 -03.02 miałam przyjemność brać udział w kursie przewodnikowskim "Cztery Żywioły", który w tym roku odbył się w Oleśnicy. Za jego przygotowanie odpowiedzialny był Zespół Kadry Kształcącej Hufca Oleśnica oraz ZKK Hufca Powiatu Trzebnickiego.

Muszę przyznać, że wybrałam się na ten kurs z nadzieją na poznanie wielu nowych osób, jednak już tutaj czekała na mnie (i nie tylko na mnie) niespodzianka. Spośród wszystkich uczestników tylko troje było spoza Hufca Oleśnica. Już po kilku dniach czuliśmy się jak 'mała rodzina'. Podczas tygodniowego kursu każdy z nas czerpał z niego to co najlepsze, od wiedzy, którą przekazywała nam kadra zaczynając, a na specyficznym poczuciu humoru każdego z nas kończąc. Z ajęcia o komunikowaniu si ę, planowaniu, metodzie harcerskiej, liderach, finansach, motywowaniu, organizacjach harcerskich i wielu innych zapamiętamy na długo. Niespodziewanie na kursie spełniło się jedno z moich marzeń: wejście na wieżę ratuszową w Oleśnicy.

Każdego wieczora każdy z nas dziękował sobie lub przepraszał zwyczajowym Żywiołakiem, śpiewaliśmy przy tym piosenki, które będą teraz kojarzyć się nam bardzo mi ło z kursem . Wielu z nas po kursie podjęło decyzje, co zamierza robić dalej w harcerstwie, w czym się sprawdzi na swojej 'harcerskiej drodze'. To zasługa kadry, dzięki której mogliśmy przeżyć niezapomnianą przygodę. Odwołując się do listu, który otrzymaliśmy

pierwszego dnia kursu i słów hm. Stefana Mirowskiego: Kursu nie można odbyć,kurs trzeba przeżyć. Myślę, że każdy z czystym sumieniem może powiedzieć, że ten kurs przeżył i to w najlepszym tego słowa znaczeniu. [AŻ]

DZIEŃ MYŚLI BRATERSKIEJ 2013 Posłannictwem moim jest rozprzestrzenianie przyjaźni i braterstwa na całym świecie. Lord Robert Baden-Powell

Jak wszyscy dokładnie pamiętacie, w piątek, 22. lutego, skauci na całym świecie obchodzili Dzień Myśli Braterskiej. Z tej okazji wszystkie drużyny naszego hufca spotkały się w harcówce przy ul. Lwowskiej na Braterskiej Zbiórce przygotowanej przez zespół programowy. W trakcie zbiórki mogliśmy spędzić wspólnie czas i lepiej się poznać: wysłuchaliśmy gawędy o przyjaźni, zaśpiewaliśmy wspólnie kilka piosenek i wykonaliśmy kartki z życzeniami. Mamy nadzieję, że w przyszłym roku powtórzymy braterskie spotkanie w jeszcze większym gronie. [MP]

NOC FILMOWA W oleśnickim Centrum Spotkań Organizacji Pozarządowych odbyła się noc filmowa przygotowana przez wędrowników z 1.Dobroszyckiej Drużyny Wędrowniczej "Kamień Milowy", w której uczestniczyli także wędrownicy z Hufca Powiatu Trzebnickiego.

z siedziby gestapo przy Alei Szucha na Pawiak. Miała ona miejsce pod warszawskim Arsenałem (skrzyżowanie ulic Bielańskiej i Długiej). Akcją dowodzili: całością Stanisław Broniewski “Orsza”, a bezpośrednio Tadeusz Zawadzki “Zośka”. W akcji został śmiertelnie ranny Maciej Aleksy Dawidowski “Alek”. Operacja opisana została dokładnie w książkach Kamienie na szaniec (1943) Aleksandra Kamińskiego i Akcja pod Arsenałem (1983) Stanisława Broniewskiego oraz zekranizowana w filmie Akcja pod Arsenałem w reżyserii Jana Łomnickiego (1977). Jak upamiętnić to wydarzenie na zbiórce drużyny?

Wydarzenie, które odbyło się w dn. 1-2 marca, zostało zainicjowane w celu nawiązania bliższej współpracy między wędrownikami i instruktorami z Dobroszyc oraz z Czeszowa. Cieszymy się, że w końcu mogliśmy się bliżej poznać, ponieważ mieszkamy relatywnie blisko siebie (dzieli nas tylko 20 km). Dziękujemy naszym gościom i mamy nadzieję, że spotkamy się wspólnie jeszcze wiele razy. [MP]

AKCJA POD ARSENAŁEM 26 marca 1943 to jedna z najważniejszych akcji zbrojnych Grup Szturmowych Szarych Szeregów (pod kryptonimem “Meksyk II”), w trakcie której uwolniono harcmistrza Jana Bytnara “Rudego” oraz 25 innych więźniów politycznych, przewożonych

Gawęda – wspólne przypomnienie informacji o Szarych Szeregach Symulacja –do harcówki wpada „powstaniec” krzycząc, iż budynek przed chwilą zaatakowali hitlerowcy i wszędzie jest pełno rannych. Zastępy wyruszają na ratunek, udzielając poszkodowanym pierwszej pomocy i sprowadzając ich do harcówki. Omówienie symulacji

Plan akcji – po omówieniu symulacji, któryś z harcerzy na pewno zauważy, że brakuje jednego zastępowego. W tym momencie dochodzi do nas telefoniczna informacja, iż zastępowy ów został porwany przez Niemców. Informator podaje nam również dwie dokładne godziny, kiedy zastępowy będzie przewożony więźniarką w okolicach szkoły. Harcerze, po krótkiej dyskusji postanawiają odbić zastępowego. W tym celu przygotowują dokładny plan akcji – rysują makietę, na której zaznaczają drogę więźniarki, dzielą się zadaniami, itd. Pod koniec planowania, tuż przed pierwsza godziną przewozu zastępowego okazuje się jednak, iż brak zgody dowódcy na przeprowadzenie akcji. Po krótkiej dyskusji harcerze z bólem dostosowują się do rozkazu. Ćwiczenie – nie chcąc biernie czekać na kolejny rozkaz, harcerze wychodzą na boisku, by poćwiczyć celność w rzucaniu śnieżkami – ich głównej broni przeciwko Niemcom. Po kilku minutach przychodzi zgoda na przeprowadzenie akcji. Harcerze biegiem ruszają na trasę więźniarki i zajmują zaplanowane wcześniej pozycje Drama (odegranie akcji pod Arsenałem) - odbicie zastępowego – gdy więźniarka pojawia się w polu widzenia, harcerze przygotowani są już do akcji, dzięki czujkom, które wcześniej poinformowały ich o zbliżającym się samochodzie. Z więźniarki wysiadają Niemcy eskortujący zastępowego, chwilę potem następuje akcja odbicia i transportowania zastępowego do harcówki. Główną bronią są śnieżki. Gawęda – opowieść o właściwej akcji pod Arsenałem, jej przebiegu i skutkach. Dyskusja o tym, co czuli jej uczestnicy

By upamiętnić to wydarzenie w Warszawie odbywa się 43. Rajd Arsenał. Przesłania Rajdu Arsenał będą i powinny być różne, nowe, adekwatne do czasów nam współczesnych. Rajd, jak wszystkie harcerskie działania, powinien się rozwijać. Zawsze jednak należy pamiętać, że Rajd to przejaw pamięci o uczestnikach Akcji pod Arsenałem. Jakże to dziwna szaroszeregowa akcja, w której wiele braterstwa, odwagi i wiele wzniosłych spraw, a jednocześnie prostej młodzieńczej przyjaźni, która zawsze powinna nas – harcerzy i instruktorów – łączyć i nam towarzyszyć. Dla harcerza to właśnie przyjaźń, bliskość innych oddanych mu ludzi, mogą być czymś zrozumiałym i przemawiającym do wyobraźni. Mogą pomóc zrozumieć, na czym polegała Akcja Arsenał – gdy odbierze się jej wszystkie patetyczne określenia – i w czym tkwiła jej wyjątkowość. Niech każdy Rajd Arsenał będzie czasem refleksji, ale jednocześnie miejscem braterskiego radosnego spotkania. 43. Rajd Arsenał to impreza organizowana w konwencji 2.0 inspirowanej filozofią WEB 2.0, o której całkiem sporo można przeczytać w sieci. Ujmując sprawę najogólniej, można powiedzieć, że WEB 2.0 to nowatorskie spojrzenie na wykorzystanie i tworzenie zasobów internetowych, w którym twórca stoi w równym rzędzie z użytkownikiem. Słowa klucze podejścia 2.0 to m.in. partycypacja, łamanie schematów, wielość wyboru, otwartość, interakcje. Pomyśleliśmy, że właśnie w harcerstwie takie wartości powinny się realizować. Doszliśmy do przekonania, że wyzwaniem byłoby zrobić Rajd Arsenał, przyjmując sztandarowe hasła WEB 2.0. za zasady i to zarówno na etapie przygotowań jak i realizacji.

Konsekwencje podejścia 2.0 Na każdym etapie chcemy pokazywać możliwości jakie daje rajd i zachęcać do ich wykorzystania. Każdy, kto będzie miał pomysł na siebie, znajdzie miejsce w zespole rajdowym (można do niego dołączać aż do samego rajdu). Nie chcemy nikogo zmuszać do organizowania rajdu, ale liczymy na inicjatywę. Proponujemy narzędzia, które pomogą nam wspólnie wymyślać rajd.

sobotę maja każdego roku. A jak w ciekawy sposób spędzić JOTT w drużynie? 1.Przede wszystkim można zabrać drużynę na ciekawą wycieczkę. W góry czy na łąkę byle miło spędzić czas i powędrować wspólnie z drużyną przy słowach ulubionej piosenki 2.Jeśli nie wędrówka w góry to może bieg patrolowy po mieście czy bliskiej okolicy? 3.A jeśli pogoda nie dopisuje to może po prostu pobawmy się w harcówce i powspominajmy rajdy, w których braliśmy udział. 4.Warto też zrobić coś dla innych. Pomóc w organizowaniu wyjazdu (jeśli jesteście drużyną wędrowniczą), by młodsi dobrze się bawili i mieli frajdę. 5.A co powiecie na wycieczkę rowerową? By poznać najbliższą okolice i nabrać farmy przed dalszą harcerską pracą. Wybór należy do Was! Możecie też sami wymyślić kilka ciekawych przedsięwzięć i zaproponować je drużynom z hufca! [PF]

Czy to się udało ... o tym w nastepnym wydaniu. Źródła: www.arsenal.zhp.pl [AC] & [HM]

JOTT – JAMBOREE ON THE TRAIL Jamboree On The Trail to po prostu Jamboree na Szlaku. Do udziału w wydarzeniu są zaproszeni wszyscy harcerze, niezależnie od ich wieku i miejsca na świecie, w którym się znajdują. JOTT odbywa się w drugą 17

NOWA IDENTYFIKACJA WIZUALNA

Czy wiesz… • że od 1 stycznia obowiązuje nowa identyfikacja wizualna ZHP? • jaka jest różnica między logo a identyfikatorem ZHP? • jaka jest minimalna wysokość logo ZHP w reprodukcji? • jakie są podstawowe a jakie dodatkowe kolory wymienione w nowej identyfikacji wizualnej? • czym są Museo i Trebuchet? • jak powinna wyglądać harcerska wizytówka i blankiet korespondencyjny? Jeśli nie znasz odpowiedzi na powyższe pytania, zachęcamy Cię do zapoznania się z katalogiem nowej identyfikacji wizualnej ZHP dostępnym na www.promocja.zhp.pl [MP]

ZLOT CHORĄGWI DOLNOŚLĄSKIEJ W tym roku w terminie 31.05-02.06 odbędzie się Zlot Chorągwi Dolnośląskiej we Wrocławiu. Wydarzenie będzie stanowiło niewątpliwe święto dla środowisk harcerskich naszego województwa i będzie okazją do integracji i zdobycia nowych umiejętności. Nasz Zlot będzie również połączony z obchodami Dnia Dziecka we Wrocławiu . Komenda Zlotu zaprasza instruktorów i harcerzy hufców naszej chorągwi do współpracy przy organizacji i pełnieniu służby zlotowej. Więcej informacji już wkrótce na www.dolnoslaska.zhp.pl[ PW]

PROGRAMOWY TELEGRAM WIOSENNY BIWAK INTEGRACYJNY Już niedługo, bo 12-14 kwietnia odbędzie się kolejna edycja Wiosennego Biwaku Integracyjnego oraz Warsztatów Wymiany Doświadczeń. Tym razem spotkamy się w Kłodzku. Szczegółowa tematyka warsztatów zostanie podana już wkrótce. Nie zabraknie na pewno dobrej zabawy i wyjątkowej atmosfery z jakiej słynie Biwak. Więcej informacji na www.harcerski.dolnoslaska.zhp.pl oraz facebookowym Fanpage’u. [PW] 18

POLOWA ZBIÓRKA HARCERSTWA STARSZEGO PZ-HS.COM 2013 W długi weekend majowy harcerze starsi z całej Polski będą mogli należycie spożytkować swoją energię biorąc udział w największej imprezie harcerskiej dla HS-ów! W dniach 1-5 maja 2013 r. odbędzie się Polowa Zbiórka Harcerstwa Starszego PZHS.COM 2013, czyli zlot zastępów gimnazjalnych, które w ciągu kilku dni będą mogły sprawdzić się działając w nietypowych warunkach i sytuacjach. Na Cyplu Czerniakowskim w Warszawie powstanie HS-owe miasteczko, rządzące się własnymi prawami, które stanie się rzec zy wi st ym ucieleśnieniem Facebook’owej społeczności HSów. Poprzez to nietypowe SPOTKANIE, stawianie WYZWAŃ i możliwość WSPÓŁZAWODNICTWA, uczestnicy POZNAJĄ i poczują prawdziwą HS-ową energię, którą będą mogli przełożyć na pracę śródroczną swoich środowisk. Wszystkich zainteresowanych odsyłamy na stronę internetową zlotu: www.pzhs.com. Na potrzeby kontaktu z uczestnikami zlotu, uruchomiony został również oficjalny adres e-mail: pzhs@zhp.pl, na który możecie śmiało pisać i zadawać pytania. Zaglądajcie na Facebook’a, gdyż komunikaty nt. imprezy pojawiać się będą także na Fanpage’u Harcerze Starsi i FanPage’u ZHPFun. [PW]

55 OGÓLNOPOLSKI HARCERSKI RAJD ŚWIĘTOKRZYSKI W terminie 6.06-09.06.2013 odbędzie się 55 jubileuszowy Harcerski Rajd Świętokrzyski. Organizatorem rajdu jest Hufiec ZHP Starachowice. Organizatorzy oferują siedem malowniczych i pełnych przygód tras biegnących przez pasma Gór Świętokrzyskich. 8 czerwca podczas zlotu Rajdu dla uczestników odbędzie się koncert zespołów „Cisza Jak Ta” i „Nad Porami Roku”. Szczegółowy opis przebiegu tras oraz regulamin rajdu znajdziecie na: www. starachowice.zhp.pl i www.rajdswietokrzyski.zhp.pl [PW] RAJD GRUNWALDZKI 2013 Rajd Grunwaldzki to jedno z najbardziej niesamowitych wydarzeń, jakie może nas spotkać na harcerskim szlaku. W tym roku rajd odbędzie się na pograniczu województw: mazowieckiego, kujawskopomorskiego i warmińsko-mazurskiego w dniach 4-8 lipca 2013 r. Organizatorzy proponują siedem, w większości międzynarodowych tras o niebanalnych tematykach, pełnych przygód i ogromnych wyzwań. Szczegółowy ich opi s z naj dzi eci e na: www.rajdgrunwaldzki.zhp.pl [PW]

MIĘDZYNARODOWY ZLOT HARCERZY I SKAUTÓW WICEK 2013 W tym roku obchodzimy setną rocznicę urodzin patrona polskich harcerzy, Stefana Wincentego Frelichowskiego – Wicka. Z tej okazji w dn. 6-12 sierpnia odbędzie się Międzynarodowy Zlot Harcerzy i Skautów WICEK 2013. Termin: 6-12 sierpnia 2013r. – Zlot Toruń, Polska/12-15 sierpnia 2013r. – wycieczki dla grup zagranicznych po Polsce Miejsce: Toruń, Polska Koszt uczestnictwa: 150 zł Delegacja naszego hufca (sam. Aleksandra Czapla, sam. Patrycja Frączyk, dh Kacper Falentin i phm. Marlena Piotrowska) wybrała się dzisiaj do Szkoły Podstawowej nr 4 w Oleśnicy, aby odpowiedzieć na pytania uczniów uczestniczących w spotkaniach koła dziennikarskiego prowadzonego przez p.Małgorzatę Wesołowską. Czwarto- i piątoklasiści byli zainteresowani m.in. tym, co jest wyjątkowego w harcerstwie i Uczestnicy: harcerze, harcerze starsi, jakie warunki trzeba spełnić, aby zostać wędrownicy oraz instruktorzy ZHP, ZHR, harcerzem. ZHPpgK, SHK „Zawisza”FSE, SH oraz innych polskich organizacji harcerskich działających poza granicami – w wieku od 11 lat. Program zlotu tworzony jest w oparciu o różnorodne formy specjalistyczne, które realizowane będą w pięciu obszarach programowych – na wodzie, pod wodą, w powietrzu, pod ziemią oraz podróże w czasie i przestrzeni. Szczegóły: www.wicek2013.pl [MP]

SPOTKANIE W SP NR 4 Członkowie Hufcowego Zespołu Promocji i Informacji uczestniczyli dzisiaj w spotkaniu z uczniami należącymi do koła dziennikarskiego w SP nr 4 w Oleśnicy.

Mamy nadzieję, że spotkanie z członkami HZPI sprawi, że chociaż kilka nowych twarzy pojawi się na zbiórkach drużyn harcerskich z naszego hufca. [MP] fot. Małgorzata Wesołowska