Haaien-Echo's maart 2021

478 Jaargang 45 mrt 2021

AQUARIUMCLUB

ZILVERHAAI v.z.w.

BERINGEN - BELGIE

Verantwoordelijke uitgever: Theo Luyten, Ooievaarstraat 10, B-3920 LOMMEL

7

Nature

Met natuurlijke ingrediënten Hoogwaardig insectenmeel afkomstig van de hermetia-vlieg als duurzame proteïnebron Krill – rijk aan carotenoïden – voor de natuurlijke kleurontwikkeling Natuurlijk Spirulina met een hoog gehalte aan plantaardige proteïnen en carotenoïden Proteïne- en minerale bron met een hoog gehalte aan sporenelementen en carotenoïden

  

vrij van kleurstoffen vrij van conserveermiddelen ijzonder licht b verteerbaar

We Lo v e Fi s h AZ_Nature_HaaenEchos_186x270_NL.indd 1

www.sera.de 08.01.2020 10:46:38

geen uitnodigingen

algemene ledenvergadering dinsdag 9 maart 2021 4D-vergadering dinsdag 23 maart 2021

Zilverhaai Beringen gesticht in 1976

op de volgende pagina staan toelichtingen voor beide vergaderingen aanvang 19u30 Stedelijke Feestzaal ‘COR’ Pastorijstraat 42 3582 Koersel-Beringen

aquarium - terrarium zeeaquarium - tuinvijver

Haaien-Echo’s

nr 478 - maart 2021 Het maandblad van aquariumclub Zilverhaai Beringen

HAAIEN-ECHO’S

mededelingen van het z-bestuur * Coronas perikelen (vervolg)

De geplande vergaderingen van 9 en 23 maart zijn zoals verwacht eveneens afgelast.

De pandemie blijft ons parten spelen. Laat ons echter hopen dat de geplande vaccinaties nu snel terug een normaal clubleven kunnen bieden.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Michel Smolders uit Tongeren Dimitry Thysbaert uit Nijlen Jan Van Genechten uit Zelem Jannes Cauberghs uit Koersel Johny Preuveneers uit Koersel Bjorn Delville uit Tienen Lutgarde Maes uit Tongeren Robert Gorrens uit Leopoldsburg Benny Renders uit Zonhoven Sonia Courtois uit Beverlo

Nota: Deze Vip-ranking van maart is het totaal KK-punten van de laatste 4 maanden (van nov 2020 t/m februari 2021).

* Zilverhaai Online Tombola De 9de trekking had plaats op 08/02/2021 en de winnaars zijn: - Gele bon > TL-lamp naar keuze (zie lijst op de website) > winnaar: Dimitry Thysbaert uit Nijlen - Blauwe bon > Abonnement Aquariumwereld 2021 >winnaar: Conny De Wilde uit Leopoldsburg - Groene bon > Aquariumverwarmer > winnaar: Jos Rutten uit Hechtel-Eksel - Rode bon > Aanwezigheidsprijs > winnaar: Bjorn Verbakel uit Pelt Bonnen van trekking 8/02 zijn samen met deze Haaien-Echo’s naar de winnaars verstuurd en kunnen later op een ledenvergadering ingeruild worden.

De trekking van de februari tombola is op 8 maart 2021 en zoals alle vorige edities wederom te volgen in Z-Post.

Neem ook deel aan de volgende online tombola’s, want wij gaan er voorlopig mee door tot er weer reguliere vergaderingen zijn.

Winnaars van een abonnement Aquariumwereld (blauwe bonnen) en aanwezigheidsprijs (rode bonnen) worden aangemaand de bonnen goed te bewaren. Alle gekleurde bonnen van 2020 en 2021 blijven immers geldig en kunnen in de toekomst bij gelegenheid nog altijd verzilverd worden.

www.zilverhaai.be > klik regelmatig op Z-Post en verneem zo nieuwe berichtjes

Aquariumclub: Zilverhaai vzw Beringen

Website = www.zilverhaai.be (Webmaster: Macflippo) e-mail = zilverhaai@skynet.be & zilverhaai@gmail.com

Lokaal: Stedelijke Feestzaal 'COR' Pastorijstraat 42, 3582 Koersel-Beringen.

Tel. 011-42.61.83

Filip Maes Voorzitter, Webmaster, Multimediagroep Diestersteenweg 182, B-3970 Leopoldsburg Tel: 011/34.69.60 e-mail: zilverhaai@gmail.com Theo Luyten Secretaris, Ledenadministratie, Redactie, Techn.Organisator, Clubkampioenschap Ooievaarstraat 10, B-3920 Lommel Tel: 011/54.43.11 e-mail: Luyten.theo@gmail.com Jos Luyten Penningmeester, Public Relations, Cultuurraad Vrevijverstraat 39, B-3582 Koersel GSM 0479-21.94.03 e-mail: jolu1@telenet.be Theo Raymaekers Lokaalbeheer, Feestcomité, TT-hulp Acacialaan 8, B-3550 Heusden-Zolder Tel: 011/57.54.75 e-mail: raymaekers_theo@hotmail.com Rudy Wouters Tombola, Clubmateriaal, TT-hulp, Cultuurraad Merelstraat 8, B-3582 Koersel GSM 0476-51.83.83 e-mail: rudy.wouters99@telenet.be Kenny Mertens Verslaggever Broechemsesteenweg 64, B-2560 Nijlen GSM 0474-20.44.84 e-mail: kenny.mertens3@telenet.be

versie 01-01-21

Z-Ereleden Jos Jansen (sinds 1989) Jos Luyten (sinds 1989) Theo Luyten (sinds 1990) Robert Gorrens (sinds 1993) Filip Maes (sinds 2002) Theo Raymaekers (sinds 2003) Mieke Van der Straeten (sinds 2015) Pascal Wuyts (sinds 2019) Coördinator Multimediagroep: Filip Maes Coördinator Zeewatergroep: Robert Verhaeren Coördinator Garnalengroep: Kenny Mertens Coördinator Terrariumgroep: Rudy Wouters Coördinator Feestcomité: Theo Raymaekers Redactiehulp: Mieke Van der Straeten

Zilverhaai-Lidgeld Abonnement: Haaien-Echo's + Aquariumwereld .......................30,-- euro Abonnement: alleen Haaien-Echo's: ........................................25,-- euro Inwonend gezinslid (= zonder tijdschriften) ...............................10,-- euro Betalingen via storting: BE77 7875 2062 6342 (met vermelding van: Lidgeld) advertentie 4a

De grootste dierenvakhandel ter wereld

De grootste dierenvakhandel ter wereld 13.000 m2 verkoopsoppervlakte. Aquariumafdeling met 1.000 aquariums. Terrariumafdeling met 500 terrariums. Vijverafdeling van 1.500 m2. Enorm keuze uit toebehoren en voeder. Vakliteratuur over alle onderwerpen. Vakkundig en prima advies

Online-Shop

Alles voor uw hobby, meer dan 30.000 artikelen, dolle fantastische aanbiedingen, Newsletter, informatieve raadgevers rond het thema huisdier, actuele evenementeninfo, hier blijft geen enkele wens onvervuld.

Bestel gratis de catalogus 2021 van meer dan 600 blz!

Konrad-Adenauer-Ring 6, 47167 Duisburg, Duitsland Telefon: 0049 203 45045-0, Fax: 0049 203 45045-45 Online-Shop: www.zajac.de, E-Mail: info@zajac.de Bezoek ons en

1a

Tekst: Will Huygen

HAAIEN-ECHO’S

rubriek: Aquariumvissen

De dodelijke straal van de schuttersvis De schuttersvis, met de wetenschappelijke naam Toxotes jaculatrix, is net een bewegend waterpistool. Hij kan op geruime afstand, zeer nauwkeurig, met druppels zijn prooi (insecten) beschieten met dikwijls een dodelijke afloop.

Dit schieten bereiken ze door hun keelspieren samen te trekken terwijl ze met hun lichaam zeer nauwkeurig op de prooi richten. Door de onderkaak hierbij als geweerloop te gebruiken worden de druppels met een zeer grote precisie en kracht weggeschoten met een trefzekerheid op een afstand van 1,5 tot 2 meter.

De schuttersvis is baarsachtig van bouw, en komt voor in mangrovemoerassen en riviermondingen in de kustgebieden van Zuid-Azië tot Australië.

Deze decoratieve jager is bij uitstek zeer geschikt om te worden gehouden in schaduwrijke paludaria, een aquarium met verlaagd waterniveau en hier en daar wat overhangende beplanting is ze ook zeer welgevallig.

Zorg wel voor voldoende vliegende insecten onder de lichtkap en het wordt een feest voor het oog, gelooft u mij maar.

ruim watervolume volgens de literatuur soms een lengte van 24cm kan bereiken. Ik heb ze echter nog nooit zo groot gezien.

Het best gedijt de schuttersvis bij een watertemperatuur van rond de 25°C en een zuurgraad van 7-7,5 pH. Niet geheel onbelangrijk is te weten dat deze scholenvis bij

Met een high-speed video-opname (milli seconden) merk je in het traject de toename van de massa die zich ophoopt aan de kop van de waterstraal tijdens de vlucht naar de prooi.

Vergeet niet om per 10 liter water 2 tot 3 eetlepels zeezout toe te voegen zodat de watersamenstelling min of meer overeenkomt met die in hun vindgebied.

Tekst: Dennerle

HAAIEN-ECHO’S

rubriek: Zeeaquarium

Koralen & Co voor de Nano

Schijfanemonen Schijfanemonen behoren tot de minst veeleisende bewoners van de Nano Cube. Zij hebben vanwege hun symbiose algen niets meer dan licht en een zachte waterbeweging nodig.

Behalve de prachtig gekleurde Ricordea florida komen ook de soorten Discosoma en Rhodactis in aanmerking. Een

aantal soorten is aan het leven met weinig licht aangepast en bevolkt daarom ook de donkere delen van het rif.

Ricordea florida

Discosoma sp

Korstanemonen Korstanemonen vormen vlakke kolonies van individuele poliepen. Vaak zijn ze tweekleurig en lijken op een

Rhodactis indosinensis

Zoanthus sociatus

bontgekleurd "bloementapijt", zoals de sterk aanbevolen vertegenwoordigers van de soort Zoanthus. Door hun symbiosealgen zijn ze niet afhankelijk van extra voeding, hoewel veel soorten meestal wel voer accepteren en daardoor sneller groeien. Korstanemonen zijn zeer sterke en dankbare bewoners, die een wat sterkere waterstroming prefereren.

PAS OP! Met korstanemonen moet u in principe zeer voorzichtig omgaan. Veel soorten scheiden een zeer giftige stof af: palytoxine (met name de soorten Palythoa en Protopalythoa). Het onbeschermd hanteren van deze giftige stof kan zwaar lichamelijk letsel veroorzaken.

hetgeen betekent dat ze met hun tentakels een ritmische sluitbeweging maken. Zachte boomkoralen van de

Zachte koralen Zachte koralen van de soort Xenia zijn zeer populair, vooral de soorten, waarvan de poliepen “pompen”,

Capnella imbricata soorten Litophyton, Nephthea en Capnella behoren tot de interessantste koralen voor de Nano Cube. Zij bezitten symbiosealgen en kunnen gemakkelijk kunstmatig worden vermeerderd. Zachte koralen wiegen sierlijk in de stroming en zijn daarom altijd een blikvanger.

Lederkoralen Xenia sp

Litophyton arboreum

De schermvormige paddenstoelleders van de soort Sarcophyton zijn er erg sterk en stellen weinig eisen, net als de soort Sinularia. Ze behoren al decennia lang tot de

Sinularia dura

poliepen ontspruiten. Het madeliefjeskoraal van de soort Knopia, dat naar de Duitse aquariaan en auteur Daniel Knop werd genoemd, behoort door zijn gelijkenis met bloemen tot de mooiste koralen in de Nano Cube. Net als de orgelpijpkoralen van de soort Clavularia zijn ze uitstekend geschikt voor elk formaat Nano Cube.

Hoornkoralen Hoornkoralen (gorgonen) worden vanwege hun groeiwijze ook wel zeewaaiers genoemd. Ze groeien rechtop en fijnvertakt, zoals bijv. Pseudopterogorgia americanum.

Sarcophyton sp vaste bezetting van zeewateraquariums. Als ze worden verstoord kunnen zij hun poliepen volledig intrekken.

Sinularia sp

Pseudopterogorgia americana Sommige hoornkoralen, die symbiosealgen bezitten, kunnen heel goed in de Nano Cube verzorgd worden. Ze kunnen ook eenvoudig kunstmatig vermeerderd worden.

Nauw verwant aan de hoornkoralen zijn de sterpoliepen (Briareum), die het steensubstraat met een mooie laag poliepen overgroeien. Ze zijn erg sterk en niet veeleisend.

Vanwege hun op bloemen lijkende poliepen mogen ze in geen enkele Nano Cube ontbreken.

Orgelpijpkoralen Orgelpijpkoralen ontlenen hun naam aan de op een orgelpijp lijkende bodemstam, waaruit de bloemachtige

Knopia octocontacanalis

Briareum asbestinum

• Kleinhandel gespecialiseerd in zoutwater • Steeds vers zeewater en osmosewater • Verdeler Waterbox • Verdeler voeding Jan Boerlage, parels Fish food • Verdeler ocean art, aquaforest en Tropic Marin • Wekelijks grote zakken levende mysis en Dutch mysis

Bubbels, Voltweg 25, 4631SR Hoogerheide, Tel: 0031 (0)164-612810, Internet: www.bubbelsbv.be www.facebook.com/Bubbels.Aquarium.en.Vijverspecialist Wij beschikken over een ruime eigen parkeerplaats

10% korting op vertoon B.B.A.T. pas, aanbiedingen uitgezonderd.

1b 6ab advertentie

Tekst: Guido Lurquin, Siervis Leuven

HAAIEN-ECHO’S

rubriek: Koi & Tuinvijver

De slechtste vijverplanten Een aantal moerasplanten groeien te weelderig en gaan fel woekeren. In folders en boeken over vijvers staan deze snel om zich heen grijpende planten gewoonweg vermeld tussen de andere vijvergewassen. Zelden wordt er een woord gerept over hun onstuimig karakter of hun bijna onuitroeibaar zijn. Binnen de kortste keren palmen zij de gehele moerastuin in. Dit gaat ten koste van open wateroppervlak en van andere, minder snelle planten. Niet dat er op zich iets in te brengen is tegen deze planten, maar in een siervijver die men “netjes” wil onderhouden zijn ze niet echt op hun plaats. En wanneer men ze dan toch wil toepassen (snel groeien betekent immers ook het water goed zuiveren) dan doet men dit best in een duidelijk afgescheiden stuk van de vijver zoals een filterend moeras of een bovenvijvertje. De soorten die zich uitzaaien zullen echter ook dan voor problemen kunnen zorgen.

Enkele planten die best geweerd worden uit mooi te onderhouden siervijvers zijn:

Bidens tripartita / Driedelig tandzaad.

Deze plant komt gelukkig niet bewust in de handel, hij wordt niet verkocht, staat niet vermeld in vijverboeken maar… komt zo nu en dan mee als verstekeling, vaak als zaadje. Het is belangrijk dit plantje tijdig te herkennen en te verwijderen want het kent zijn gelijke niet in het ongewenst uitzaaien in moerasgedeeltes en vochtige grond. Het is een van de allerslechtste vijverplanten.

Cardamine pratensis / Pinksterbloem Pinksterbloemen kleuren in de bloeitijd de weilanden lila.

Dit is een mooi zicht maar wanneer ze zich uitzaaien in de moerasgedeeltes van de vijver kan dat vlug teveel worden.

Ook het broertje van de pinksterbloem, namelijk Cardamine amara, bittere veldkers mag niet onderschat worden en is nog een meer geduchte uitzaaier. Gelukkig hebben deze beide planten slechts zwakke worteltjes zodat ze eigenlijk eenvoudig te verwijderen zijn.

Carex sp. / Zeggensoorten De inheemse zeggensoorten zijn - op een paar zeldzame uitzonderingen na - allemaal te mijden. Hun sterke wortels zijn nagenoeg onuitroeibaar. Eens aanwezig zullen zij alle andere planten uit de vijver verdringen. Niet introduceren dus en wanneer men er eentje opmerkt tijdig verwijderen tot het kleinste stukje wortel. Opgepast voor de snijdende bladeren. Het dragen van handschoenen is aangewezen.

Hydrocotyle ranunculoides / Drijvende waternavel (= Hydrocotyle natans in handel) Deze uit Midden-Amerika afkomstige waternavel wordt geroemd om zijn zuiverend vermogen. Deze plant vormt blaadjes als parasolletjes die ongeveer 10 cm boven het wateroppervlak worden gehouden op een steeltje. Zelfs zware metalen kan hij uit het water verwijderen en hij wordt daarom graag toegepast in zuiveringsinstallaties. Hij groeit echter snel, zeer snel.

In Nederland kwam hij in de vrije natuur terecht en veroorzaakte vooral in de jaren ’95 en ’96 grote problemen.

Vijvers en kanalen groeiden toe en de grote middelen

Levende voedseldieren Alljd vers en gevarieerd!

Bijna dagelijks verse aanlevering van vele soorten: krekels, maden, sprinkhanen, wormen, kakkerlakken, vliegen, wasmooen en meer.

advertentie 5b

Alles voor je aquarium bij Zowizoo ✔ MEER DAN 350M² AQUARIUMPLEZIER ✔ RUIME KEUZE ZOETWATERVISSEN & PLANTEN ✔ MEER DAN 250 VERSCHILLENDE VISSOORTEN ✔ MEER DAN 50 VERSCHILLENDE PLANTENSOORTEN ✔ VERSCHILLENDE SHOWBAKKEN IN DE WINKEL

Watertesten ✔ Deskundig advies door een team specialisten ✔ Eigen CO2-vulstation ✔ Osmosewater ✔ Merken: JBL, sera, EasyLife, Eheim, Ruto, Juwel, Oase, Biorb,...

Mechelsesteenweg 272 I 2550 Kontich I 03 451 95 95 www.zowizoo.be I vind ons op OPENINGSUREN Di - Wo - Do - Vr: 9u30 - 18u30 Zat: 10u00 - 18u00 I Zon: 10u00 - 16u00

DIERENSPECIAALZAAK advertentie 5a

moesten ingezet worden: met kranen en vrachtwagens werd de groene massa verwijderd. Momenteel is de verkoop van deze woekerplant verboden in Nederland.

Lycopus europaeus / Wolfspoot Aan waterkanten vinden wij in onze natuur wolfspoot.

Soms wordt wolfspoot aangeboden in de vijverhandel. Hij lijkt wel wat op een dovenetel maar zijn blaadjes zijn kleiner en de bloempjes zijn piepklein, slechts drie millimeter in diameter en met paarsrode puntjes. De plant kan tot een kleine meter hoog worden en geeft problemen doordat hij zich echt rijkelijk uitzaait in watertuinen.

Lysimachia vulgaris / Gewone wederik Deze vaste plant bloeit mooi geel in de periode van juni tot augustus en weet zich door middel van wortelstokken vlot te vermeerderen. Hij kan zich ook uitzaaien maar over

het algemeen zal men daar minder last van hebben dan van de wortels. Wie ooit de roze wortelmassa, die zich in het water vertakt, bekeken heeft weet genoeg. Dit is geen plant voor een klein vijvertje.

Mentha aquatica / Watermunt Van de woekerende, moeilijk te verwijderen planten is watermunt zeker een van de meest bekende. Hij wordt in de watertuinen geïntroduceerd om zijn heerlijke geur en men kan er thee van maken. Ook de blauwe lipbloemen zijn charmant. Laat men hem zijn gang gaan dan palmt hij gans de vijver in. Alles wordt aan elkaar geklit in een sterk wortelnet dat weliswaar goed ruikt maar niet meer te ontwarren is.

Mimulus luteus / Gele maskerbloem Wenst u veel gele bloemen gedurende een lange periode en niet alleen in vijver en moeras maar ook in de rest van de tuin plant dan zeker gele maskerbloemen. Ze zijn winterhard en vermenigvuldigen zich snel vegetatief.

Een massa witte wortels met daarboven groene, getande blaadjes in een dicht tapijt is het resultaat. Bovendien zaaien ze zich rijkelijk uit.

Oenanthe aquatica / Watertorkruid Stengels, takken en bloemstelen van deze plant zijn hol en met lucht gevuld. Hij lijkt gebouwd uit lichte dunne kokertjes. Het bloemscherm is wit en neigt naar rood.

Ook in de winter blijft de plant groen en groeit dan zelfs.

Onder het wateroppervlak kruipt hij met zijn lichte uitlopers overal tussendoor, hij grijpt zijn kansen. Wanneer dan de kervelachtige bladeren uitgespreid worden is het al te laat: hij heeft de vijver veroverd. De cultuurvorm Oenanthe

Pot

Sp

e

la ntil

an arg

ium

pal

r ust

c ere

W is /

ate

rd raa

bei

Sol

tum

ro /G

te

l ege

sko

m anu

dul

ar cam

a/

o erz t t i B

p

aquatica ‘Variegata’ wordt meer verkocht en toegepast omwille van zijn mooie bladkleur (blauwgrijs met roze en roomwit) maar is al even “erg” als de wildvorm.

Potentilla palustris / Wateraardbei Alleen al voor de naam wordt deze plant gekocht. Men hoopt dat er aardbeien zullen aankomen. Dat is spijtig genoeg niet het geval. Wateraardbei is wel familie van de aardbei en de vruchten lijken erop maar zijn klein en niet eetbaar. De bloei is helemaal niet spectaculair maar… de houtige stengels zijn zeer sterk en taai en zullen met een scherpe snoei-schaar moeten doorgeknipt worden. De houtige wortelstok groeit net zo gemakkelijk vlak onder het wateroppervlak als over de natte grond langs de vijver.

Ranunculus lingua / Grote boterbloem Grote boterbloem is een tot meer dan een meter hoge plant met gele bloemen, twee tot vier centimeter in diameter.

Zijn bladeren zijn lancetvormig en oevers daar houdt hij van. Het is vooral opletten geblazen in de herfst. Dan verkleden grote boterbloemen zich. Als kleine plantjes, net onder het wateroppervlak groeiend maar verbonden met onderwaterstengels proberen ze zoveel mogelijk vierkante meters vijver in te palmen. Wanneer men ze in de herfst niet tegenhoudt zal er volgend jaar misschien helemaal geen vrij wateroppervlak meer over zijn. Ook de cultuurvariëteit met grotere bloemen Ranunculus lingua ‘Grandiflora’ woekert hevig.

Sium erectum / Watereppe Deze plant voelt zich thuis op natte grond en in ondiep

r Hyd

oco

r tyle

an

ul unc

oid

e

D s/

rijv

e end

et

wa

a tern

vel

water. In de winter blijven de ondergedoken planten groen en zien er dan alleraardigst uit met hun meervoudig geveerde lichtgroene bladeren. Weldra zal men echter een aaneen hangend tapijt plantjes verkrijgen want de vermenigvuldiging met uitlopers gebeurt vliegensvlug, winter en zomer. Verwijderen is erg moeilijk. Ook zijn grotere broer Sium latifolium, grote watereppe, is te mijden.

Beide planten vormen in de zomer opgaande stengels met witte bloemschermen.

Solanum dulcamara / Bitterzoet Bitterzoet hoort tot de familie van de nachtschaden. Zijn bloemen zien eruit als die van aardappelplanten maar zijn kleiner en paars. De vruchten zijn rode bessen die er appetijtelijk uitzien. Ze zijn echter giftig net als de andere delen van de plant. Bitterzoet is eigenlijk een klimplant die door zijn liaanachtig gewoeker andere vijverplanten kan verstikken.

Sparganium erectum / Grote egelskop Het lijkt alsof grote egelskop ontworpen is met passer en liniaal. De stengel vertakt zich perfect en ritmisch.

De zijtakjes ervan dragen de bloemen in ronde bolletjes maar… de vermeerderingsdrift van deze vijverplant is legendarisch. De korte wortelstokken verspreiden zich naar alle kanten en weldra worden de andere planten verstikt. Ook Sparganium emersum, kleine egelskop, is een te duchten woekeraar.

Buiten deze waterplanten zijn er ook nog een paar woekerende landplanten die soms als ‘vijverplanten’ aangeboden worden: klein hoefblad, groot hoefblad, smeerwortel.

Discuskwekerij STENDKER Meer dan 50 jaar zijn wij kwekers van de keizer der aquariumvissen, de discusvis. Onze vissen “made in Germany” zijn bekend over heel Europa om hun superieure kwaliteit en kleurenpracht.

Wij hebben onze STENDKER discusvissen tijdens hun opgroeien gewoon gemaakt aan leidingwater en aan mensen, en ze zijn derhalve zeer eenvoudig te houden.

We bieden U ons Discus totaalpakket aan: - Discusvissen in 28 verschillende kleurvariëteiten; - Compleet discusvoer (volgens eigen recept); - Discushandboek en aquaristische informatie GRATIS op onze homepage.

Maak uw dromen waar. Verschaf U een oase van rust en schoonheid. Aquascaping is met onze STENDKER-juwelen perfect mogelijk.

Het resultaat is een absolute blikvanger in elke woonkamer!

Deze en nog veel meer informatie, bijvoorbeeld wat betreft passende planten en bijvissen, wetenswaardigheden omtrent de discusvis, afbeeldingen, video’s en nog zoveel meer vindt U op onze homepage en ook op onze Facebookpagina.

De verkoop verloopt enkel via de aquariumhandel.

Ook de lijst van onze verdelers vindt U op: www.Diskuszucht-Stendker.de.

Wij wensen U veel plezier met uw STENDKER-discusvissen.

DISKUSZUCHT STENDKER GMBH & CO.KG- Discusvissen-Discusvoer-Discusinformatie www.diskuszucht-stendker.de 1b

in cooperation with

PROFESSIONELE PRODUCTEN VOOR EEN NATUURLIJK ZOET- OF ZEEWATER AQUARIUM

Kijk voor ons complete assortiment op www.hsaqua.nl HS aqua Burg. Visschersstraat 130, 6235 EM Ulestraten, Nederland, info@hsaqua.nl

HAAIEN-ECHO’S rubriek: Kennistest /8 Met de volgende meerkeuzevragen geven we een aanzet om uw kennis bij te schaven via onze website (www.zilverhaai.be).

Door te klikken op ‘Kennistest’ in de hoofdmenu is er met behulp van een vernuftig programma de mogelijkheid uit 10 categories een zelf gekozen aantal meerkeuzevragen op te lossen.

Z1570=C Z1571=B Z1661=A Z1672=A Z2246=C Z1666=C Z2186=B Z1768=A Z1871=C Z1850=C

Elke maand selecteren wij voor u één willekeurige vraag, uit elke categorie. Om uw antwoord te verefiëren hebben we hiernaast de juiste oplossingen omgekeerd afgedrukt.

Kennistest Categorie 1 Aquarium Beginners

Kennistest

Kennistest

Z1570---------------------------------------------------------------------------------------------------* DOOR WELKE NATUURLIJKE TOEDRACHT KAN HET IN EEN RIJK BEPLANT AQUARIUM TOT EEN ZUURSTOFTEKORT KOMEN TIJDENS DE NACHT? a) Door sterke micro-organismen vorming. b) Door een verhoogde aktiviteit van nachtdieren. c) Door het zuurtofverbruik van waterplanten.

Categorie 2 Aquarium Gevorderden

Z1571-------------------------------------------------------------------------------------------------* OP WAT DUIDEN BLEKE EN GEELACHTIGE PLANTENTOPPEN IN HET AQUARIUM? a) Te weinig turf in de bodem. b) Te kort aan ijzer. c) Neutraal water.

Categorie 3 Aquarium Specialisten

Z1661-------------------------------------------------------------------------------------------------* EEN REGEL VOOR DE JUISTE SCHRIJFWIJZE VAN IEDERE WETENSCHAPPELIJKE BENAMING IS … a) Geslachtsnaam met hoofdletter en soortnaam met kleine letter. b) Beide namen met hoofdletter. c) Geslachtsnaam met hoofdletter en soortnaam met kleine of grote letter.

Categorie 4 Zeeaquarium algemeen

Z1672-------------------------------------------------------------------------------------------------* HEEFT DE TEMPERATUUR EEN INVLOED OP HET ZUURSTOFGEHALTE VAN HET WATER? a) Ja, hoe hoger de temperatuur, hoe geringer het zuurstofgehalte in het water. b) Neen, de temperatuur speelt bij het zuurstofgehalte van het water geen rol. c) pH waarde en temperatuur bepalen samen het zuurstofgehalte van het water.

HAAIEN-ECHO’S rubriek: Kennistest /8

HAAIEN-ECHO’S rubriek: Kennistest /8 Categorie 5 Terrarium & Paludarium

Z2246-------------------------------------------------------------------------------------------------* WAAROM WORDT DE HELMBASILISK (BASILICUS BASILISCUS) SOMS OOK JEZUSHAGEDIS OF JEZUS CRISTUSHAGEDIS GENOEMD? a) Omdat dit dier een kroon draagt. b) Omdat de wetenschappelijke naam ‘Basiliscus messias’ is. c) Omdat de hagedis over het water kan rennen.

Categorie 6 Koi & Tuinvijver algemeen

Z1666-------------------------------------------------------------------------------------------------* WELKE VISSOORT WOELT IN DE VOEDINGSBODEM VAN DE PLANTEN? a) De winde. b) De goudvis (Carrasius auratus). c) De koikarper.

Categorie 7 Cichliden algemeen

Z2186-------------------------------------------------------------------------------------------------* WAAROP MOET JE LETTEN BIJ HET OPBOUWEN VAN ROTSPARTIJEN? a) Dat je deze mooi loodrecht en zo verticaal mogelijk stapelt. b) Dat je deze zorgvuldig en zeer stabiel opbouwt. c) Dat je de kleine bovenaan stapelt zodat, als deze vallen, het de kleinste zijn.

Categorie 8 Aquariumplanten algemeen Z1768-------------------------------------------------------------------------------------------------* WAT IS DE HERKOMST VAN DE MEESTE GEïMPORTEERDE AQUARIUMPLANTEN? a) Zijn bij massa’s gekweekt in natuurlijke omstandigheden. b) Zijn veelal ontnomen uit de natuur. c) Zijn vooral uit zaad gewonnen.

Categorie 9 Bekwaamheidsattest BBAT Z1871-------------------------------------------------------------------------------------------------* WAAROM MAG JE EEN VISZAK NOOIT MET DE MOND OPBLAZEN?

Categorie 10 Zilverhaai-Club algemeen

a) Je blaast zo een overdosis CO2 in de zak met soms dodelijke gevolgen voor de vissen. b) Je blaast ziektekiemen in de zak waardoor de vissen tijdens het transport ziek kunnen worden. c) Je blaast uitgeademde lucht met een verminderde zuurstofconcentratie in de zak, wat snel tot zuurstofgebrek zal leiden tijdens het transport.

Z1850-------------------------------------------------------------------------------------------------* HOE ONTSTOND DE LIMBEURS IN 1990? a) Door geldgebrek van de Limburgse Federatie. b) Op initiatief van de toenmalige BBAT-voorzitter Aimé Bijnens. c) Door een overname van de jaarlijkse en succesvolle Aqua-Markt-Ruildag van Zilverhaai Beringen.

HAAIEN-ECHO’S rubriek: Kennistest /8

GEJO is gespecialiseerd in o.a.: tropische zoet- en zeewatervissen, koudwatervissen, honden en katten, fretten, vogels, knaagdieren enz...

GEJO... Vlaanderens grootste

dierenspeciaalzaak

Ook hebben wij een ruim assortiment dierenbenodigdheden.

Gouden Kruispunt 28 3390 Tielt-Winge * Open alle dagen 10:00u - 18:00u (Maandag gesloten) * Tel : 016/63.50.55 Fax : 016/64.06.55 * www.dszgejo.be gejo@dszgejo.be 8a 15b advertentie

SAMEN LOSSEN WE HET OP! eSHa -ndx®

algen preparaat voor max. 300 ltr.

eSHa -ndx® is een antihelminticum voor siervissen in zoet- en zeewater. Het werkt tegen parasitaire Nematodensoorten (species) zoals Anisakis, Cmallanus, Capillaria, Pseudocapillaria, Oxyuris, Eustrongylides e.a. Het middel doodt ook Planaria en andere niet-parasitaire wormen.

préparation Anti-Algues pour max. 300 ltr.

Slakken* MINAROLL

Gezond herstel

CH-B: Stempel Stamp/Tampon Exp/Verw Stempel/Stamp/ Tampon Bis:

D - Vor Gebra beach uch Meereswas ten. Als ZusatPackungsbei natürlichenser Aquariu z zum Süß-lage gegen In Widerstandm. Erhöht denund Für Kinderfektionen und (die Resistenz) Frostfre unzugänglicKrankheiten. schützen.i lagern und vorh aufbewahre informat Flasche und Licht und Hi n. aufbewahreion in originalGebrauchs- tze n. Umverpackun g NL - Lees Pr voor gebru aquariae. paraat voor zoet-ik de bijslu stand vanVerhoogt de natuuen zeewatiter.

Buiten bereivissen tegen rlijke weer-er Vorstvri k van kindereninfecties en zi in originj, in een koele, houden. ekten. ele verpa donkere kki pla FR - Lire ng bewaren. ats en Appli la notice Pour l‘aquarication en aquard‘abord. mer. Il augm um à eau ium. aux infe ente la résidouce ou à eau la portéections et maladstance natur de du gel et des enfants. ies. Tenir horselle dans son Conservez de emba DK - Genn l age d'oràigl'abri ine. ol emæs vitamindereren inden braltid instruktio saltvandskog mineraleug! Sporstoffensf modstandskrvarier. Det r, til brug i fersr, domme. aft med iøger fisks naturk- og OpbevaresOpbevares utnfektioner og lige frostfrit ilgængelig sygog fo S - Läs al i original embar børn! l age. in ltid inst miner ochnan användningruktionsfolder och saltv mineraler, f . Spårämnenn naturlig attensakvarieör användning, vitasjukdoma resistens motr. Den ökar fis i sötFörvara ar. Förvaras oåtkoinfektioner ochkarnas frostfrit mli i orginal gt för barn. förpackni ngen.

eSHa

Algen

eSHa-ndx Vitamins and Minerals Vitamines et Minéraux Vitaminen en Mineralen Vitamine und Mineralien

Anti Nematoda Against parasitic Nematodes (roundworms) Tegen parasitaire Nematoden (rondwormen) Contre les Nématodes parasitaires (vers ronds)

Vitamines

Dosage / Dosierung / Doserin g: Weekly / Wöch 5 / Ltr. entlich / Weke lijks:

TEGEN PARASITAIRE NEMATODEN (RONDWORMEN)

Symptomen van Nematodenbesmetting zijn: vermageren, verminderde eetlust of zichtbare uitsteeksels bij de anus (Camallanus cotti). 20 ml. voor 450 ltr. aquariumwater.

Dosage / Dosierun g / Dose ring: Weekly / 3 / Ltr Wöchentlich / Wek . elijks:

eSHa gdex®

TEGEN HUID-, KIEUW- EN LINTWORMEN GB - Read le AddsForoxygthe welfaafrelet before use! system. en, aids thof goldfish.

Chlor(a Neutralises e immune Keep outm)ine. Prote wastes and Store fr of reach ofcts the skin l packaginost-free in th children! ayer. g. e original

Pour tortues For aquatic turtles Voor waterschildpadjes Para uso en tortugas acuáticas

Waterschildpadjes

Goudvissen CH-B: Stempel Stamp/Tampon Exp/Verw Stempel/Stamp/ Tampon Bis:

eSHa CRYPTO-PLUS

CH-B: Stempel Stamp/Tampon Exp/Verw Bis: Stempel/Stamp/ Tampon

D - Beacht anl en Sie die Gebrau Pflanzeneitung! Flüssigdünger chsFür einenin Süßwasseraquarienfür Pflanzenbegesunden und üppi . unzugängl stand. Frostfrei undgen Die Flascheich für Kinder auf informationund die Gebrauchs-bewahren. in der origin Umverpackun g aufbewahreal n.

NL - Lees Pla eerst de bijsl aquariu ntenvoeding voor hetuiter! derig plm. Voor een gezond siervis bereik vananten bestand. Buit en weelin originelekinderen houdene!nVorhet verpakking stvrij, beware FR - Voir mode n.

Substa d’empl pour pla nces nutritives oi! bonne santnteés d’eau douce. Pouret engrais des plant et une bonne fl une enfants. es. Tenir hors de porortaéison vez e des dans sonConser emballageàd'l'abri du gel et orig DK - Gennem ine. tio læs altid Gødningnsfolderen inden brinstrukvækstgødnitil vandplanter. Nærug! planter. ng, giver sunde, ingsrig børn! OpbevOpbevares utilgængeliog frodige emballage. ares frostfrit, og i org for iginal S - Läs alltid instruktionsf innan använd vattenväxte ning. Gödseloldern, ger friska, r. Näringsrik växt för Förvara och frodiga växte gödsel, Förvaras utom räckhåll för barr. packningen.frostfrit , i orginalför- n.

For goldfish Voor goudvissen Pour des poissons rouges

D - Beach tung! Flüten Sie die Gebra Süßwassera ssigdünge uchsa die Entwi quarien. r für Pflanzennleisatte Bl cklung der BlFördert hervor in Pflanzen.at farben, auchät er und sorgatgend bei rotbl für Kinder aufFrostfrei und unzug bewahren. änglicät rigen Gebrauchsin UmverpackunformationDie Flasche undh für g auf in der ori die N L - Lees bewahren. ginal voeding eerst de bijslu Stimul voor het iter! Pl vorm eneert een goed siervis aquarantenroodbla diepglanzendontwikkelde blium. van kin derige planten.e kleuren, ookad-bi houde Buite j nele verderen pakking n! Vorstvnrijhet bereik bewar , i FR - Voir en. n originutrit mode d’ d’eau douceives et engraemploi! Subst des feui . Il favorise is pour plantances bril ant l es et garant le développemes plante es profondes,it des couleurs ent portées à feuil es rouges.même dans les gel et dansdes enfants. ConseTenir hors de son emba rvez à l'a DK - Genne l age d'originbri du f mlæ e. vandploalntderen inden brs altid instruktio er. Nærin ug! Gødnin nsgiver sunde gsr g og helbr , og frodigeig vækstgødniting,l som sl eder huller i planter. Modv utilgængeimede blade, ogblplade, og sygdommeirker et er og i origi lig for børn! Opbe var nal emba var. Opbe e es S - Läs al l age. s frostfrit, ltid inst innan använ växter dniruktionsfolder och fro. Näringsrik växtgng. Gödsel för n, sjukdomdiga växter. Motveödsel, ger frvatis tenar Förvar med slemmig rka hål i bl ka, frostfriats utom räckhåll a blad, fläckar.ad, och , i orginal för barn. förpacknin Förvara gen.

Nutrients for plants Aliments pour plantes Flüssigdünger für Pflanzen Voedingsstoffen voor planten

Planten

Nutrients for plants Aliments pour plantes Flüssigdünger für Pflanzen Voedingsstoffen voor planten

Cryptocorynen

eSHa gdex® is speciaal ontwikkeld tegen huiden kieuwwormen (zoals Gyrodactylus sp. en Dactylogyrus sp.) en tegen lintwormen (Cestoden). Een van de vele voordelen is dat het product te combineren is met al onze zoetwater geneesmiddelen.

De combinatie van eSHa 2000®, EXIT en eSHa gdex® geeft een extreem breed werkingsspectrum. Combineer eSHa gdex® met Hexamita voor een zeer effectief geneesmiddel voor Discussen en andere zachtwater Cichliden. eSHa gdex® kan ook bij zeewatervissen in quarantaine bakken gebruikt worden. 20 ml. voor 300 ltr. aquariumwater.

Marine Aquaria with inverts Zeewater aquaria met ongewervelden Meereswasser Aquarium mit Wirbellose Pour l‘aquarium à eau de mer Invertébrés

Koraal

Zeewater

UNIEK combinatie preparaat

Beschermt de vissen voor max. 800 ltr.

UNIQUE Produit combination

Protège les poissons pour max. 800 ltr.

Discus

Bacteriecultuur - Schimmels en bacteriën -

* Gebruik biociden veilig. Lees voor gebruik eerst het etiket en de productinformatie.

- Stip -

- Karperluis en ankerwormen -

#eSHalabs 50 x 6 300 Tests

lor, Chlore, Chloor

Testkit

A4 eSHa ad Haaienechos_18C30.indd 1

18C29

Ch

eSHa Labs - Postbus 431 NL 6200 AK, Maastricht

advertentie 15a

www.eshalabs.eu 30-03-18 11:12

Tekst: Roger Veltens, De Siervis Leuven

HAAIEN-ECHO’S

rubriek: Terrarium

Pijlgifkikkers van Costa Rica Bij de voorbereidingen van onze tropische reis die we in 2009 zouden maken staken 2 bestemmingen boven alle andere uit: onze voorkeur ging uit naar Madagaskar maar Costa Rica was ook een gewilde bestemming.

Madagaskar trok ons natuurlijk enorm aan met zijn wel zeer speciale endemische diersoorten. Als liefhebbers van kameleons en daggecko’s zouden we het er zeker naar onze zin hebben, om van een ontmoeting met lemuren maar te zwijgen…

En dan braken er in Antananarivo rellen uit. Een telefoontje naar Buitenlandse Zaken leerde ons dat reizen naar deze bestemming ten stelligste afgeraden werd.

we veel hoop om de lokale pijlgifkikkers te ontdekken, … maar deze diertjes in het echt zien zou waarschijnlijk wel moeilijk zijn.

Costa Rica stond als andere bestemming op ons verlanglijstje, maar we wisten dat het er tijdens de zomermaanden zeer veel regende. Navraag leerde ons dat er tijdens het regenseizoen wel wat meer neerslag viel, maar dat het eigenlijk het ganse jaar een “natte” bestemming was, vooral omdat we naar gebieden wilden die begroeid waren met nevel- en regenwoud. Een lokale gids verklaarde het ons als volgt: “In Costa Rica, we have two seasons, the wet season and the very wet season.” En gelijk heeft hij!

De reisroute werd uitgestippeld en de nodige reservaties voor vliegtuig, hotels en terreinwagen werden gemaakt.

Er werd wat opzoekingwerk gedaan rond de verschillende diersoorten die we er zouden aantreffen. Uiteraard hadden

De meeste exemplaren hebben een wat gouden glans over het hele lichaam. Hoewel sommige populaties eerder blauw met zwart gestreept zijn, zijn de meesten zwart met groen gekleurd.

De tekening kan zelfs geel of groen gestipt of gestreept zijn, afhankelijk van de locatie waar de kikker leeft. Deze soort leeft in zuidelijk Nicaragua, Costa Rica, Panama en Colombia. Zoals de meeste pijlgifkikkers is ook deze soort dagactief en het voedsel bestaat

In Costa Rica komen een aantal soorten pijlgifkikkers voor: de Dendrobates granuliferus, de Phyllobates lugubris een aantal Colostethus soorten en de 3 bekendste soorten: de Dendrobates auratus, de Dendrobates pumilio en de Phyllobates vittatus. Hieronder volgt een korte beschrijving van deze soorten.

Dendrobates auratus of gouden pijlgifkikker

a: Dendrobates auratus, groene of zwarte pijlgifkikker b: Oophaga pumilio, aardbeipijlgifkikker c: Dendrobates azureus, blauwe pijlgifkikker d: Oophaga sylvatica uit kleine insecten, zoals mieren en luizen maar ook teken en mijten. De maximale lichaamslengte is ongeveer 5 centimeter.

De gouden pijlgifkikker (foto a) is een typische oerwoudbewoner die in extreem vochtige en warme omgevingen leeft, met veel bemoste takken en een voedselrijke strooisellaag. Deze strooisellaag bevindt zich niet alleen op de bodem, maar ook op brede takken van grote bomen.

Het gif van deze kikker is niet zo sterk dat het een mens kan doden, maar vooral in de natuur aangetroffen dieren kunnen behoorlijke irriterende reacties opwekken. Meestal verliest het kikkertje het meeste gif als hij in gevangenschap wordt gehouden, omdat een belangrijk deel van het gif in de prooidieren zit die in de natuur gegeten worden.

De mannetjes blijven kleiner dan de vrouwtjes en maken geen gillende maar eerder zoemende of grommende geluiden. De eitjes worden gelegd in bladoksels en bromelia's en ook in wat diepere en grotere plassen. Als ze uitkomen brengt de man de larfjes naar het water, meestal in een aantal keer. De larven eten insecten omdat ze kannibalistisch zijn eten ze ook elkaar.

Dendrobates pumilio of aardbeikikker De aardbeikikker (foto b) is meestal makkelijk te herkennen aan de rode voorzijde die ongeveer twee derde uitmaakt en de donkerblauwe achterzijde. Ook is de lengte niet

groter dan 3 centimeter en daar is de wetenschappelijke soortnaam aan te danken, want pumilus betekent dwerg.

Lang niet alle exemplaren hebben echter de roodblauwe kleurencombinatie; geheel blauwe, gele en groene kleuren komen ook voor, soms in combinatie met zwarte vlekken of strepen. Ook zijn er andere soorten die sterk verward kunnen worden met de aardbeikikker, waardoor determinatie met het blote oog niet altijd mogelijk is. Over sommige ondersoorten bestaat dan ook enige discussie.

Uit onderzoek werd duidelijk dat de kleur van de aardbeikikker niet alleen is ter afschrikking van predatoren, maar dat vrouwtjes ook een voorkeur hebben voor feller gekleurde mannetjes.

Dit is zodanig, dat er zelfs seksueel dimorfisme door kan ontstaan in een populatie.

Het voedsel bestaat uit kleine diertjes zoals mieren, kevertjes, luizen en mijten. Het gif dat in de prooien zit wordt door de kikkers 'hergebruikt', en naar de huid getransporteerd waar ze het voor de eigen verdediging gebruiken. De aardbeikikker komt voor in de regenwouden van Nicaragua, Costa Rica en Panama en de meeste eilanden voor de kust. Het biotoop bestaat uit dichtbegroeide regenwouden waar het erg warm en vochtig is.

De aardbeikikker kent een speciale vorm van broedzorg.

Nadat een koppeltje elkaar na een kort paringsritueel gevonden heeft, wordt er naar ei-afzetplaatsen gezocht,

waarna er eitjes worden gelegd op een tak tussen de bladeren of het mos. Wanneer de eieren zijn gelegd, begint de broedzorg. Eerst neemt het mannetje die taak op zich. Hij zorgt ervoor, dat de eieren totdat ze uitkomen niet uitdrogen door ze regelmatig te bezoeken en te bevochtigen.

Eenmaal uitgekomen is de beurt aan het vrouwtje. Zij vervoert iedere larve naar een eigen poeltje. Dit kan een bladoksel van een Bromelia, Heliconia of andere plant zijn, maar ook andere poeltjes zijn geschikt. Bij de meeste pijlgifkikkers is het hiermee gedaan voor wat betreft de broedzorg. De pumilio gaat echter een stap verder.

Het vrouwtje gaat regelmatig bij al haar poeltjes langs en deponeert dan enkele onbevruchte eitjes. Deze eitjes dienen als voedsel voor de zich ontwikkelende larve. Op dit dieet groeien de larven snel, waarna de metamorfose volgt en moeders taak erop zit.

Phyllobates vittatus of gestreepte pijlgifkikker

De mannetjes van deze pijlgifkikker worden maximaal 3cm groot. Het vrouwtje heeft een maximale afmeting van 3,5cm. De rug en de flanken van het kikkertje zijn zwart met daartussen een brede roodoranje of oranje streep vanaf de onderrug tot over het hoofd, boven de ogen naar de punt van de neus. Vanaf het oog loopt via de wang tot de voorpoten een lichter gekleurde oranje streep. Ook de borst van het kikkertje is zwart. De voorpoten, achterpoten en buik zijn groen-zwart gevlekt.

De gestreepte pijlgifkikker lijkt qua uiterlijk erg veel op Phyllobates lugubris maar komt niet in hetzelfde leefgebied voor. De kikker is endemisch in Costa Rica. Dit betekent dat dit kikkertje alleen in dit land en nergens anders voorkomt. De Phyllobates vittatus is alleen te vinden in het Golfo Dulce district in het zuidwesten van Costa Rica, de iets kleinere Phyllobates lugubris komt voor aan de Caraïbische kust op de grens van Costa Rica en Panama.

Het kikkertje is te vinden op een hoogte van 30 tot 70 meter boven zeeniveau in vochtige, dichtbeboste gebieden. Hij houdt zich voornamelijk op in het bladafval van de bomen en struiken. Zodra het kikkertje wordt benaderd verschuilt het dier zich in nabije holen en spleetjes.

De gestreepte pijlgifkikker is zeer territoriaal. Mocht een indringer zich in zijn territorium ophouden dan waarschuwt hij deze eerst vocaal. Meestal komt het op een vechtpartij uit waarbij de kikkertjes duwen, trekken en slaan. De diertjes zijn het meest actief gedurende de vroege ochtend of late middag. Op deze momenten laten ze zich vaak horen. Ze produceren een hoog vibrerend geluid dat gemiddeld 5 seconden aanhoudt. Het vrouwtje legt tussen de 10 tot 25 eitjes in inkepingen in bladeren en veilige holletjes.

Nadat het vrouwtje de eitjes heeft afgezet worden ze bevrucht door het mannetje. Nadat het vrouwtje de eitjes

heeft gelegd verlaat ze het gebied en blijft het mannetje alleen achter om ze te bewaken.

De eitjes komen uit na ongeveer 18 dagen. Het mannetje draagt alle kikkervisjes naar een klein plasje of poeltje in de buurt. Per keer neemt het mannetje tussen de 4 tot 6 kikkervisjes mee. Na ongeveer twee maanden transformeren ze uiteindelijk naar kleine kikkertjes. Tot die tijd voeden de kikkervisjes zich onder andere met in het water rottende plantenresten.

Met bovenstaande kennis trokken we het regenwoud in op zoek naar deze prachtige diertjes. Een eerste vindplaats is gelegen in de provincie Heredia, ten noorden van de hoofdstad San José. Voorbij Boca Tapada in de richting van Santa Rita, aan de grens met Nicaragua trekken we door een stuk regenwoud, gelegen aan de oever van de rio San Carlos. Op verschillende plaatsen aan de rand van het woud treffen we kleine groepjes Dendrobates auratus aan. Het gaat hier steeds om de groene vorm met zwarte strepen. Een andere vindplaats is gelegen in de provincie Limon aan de Caraïbische kust. Tussen de kustplaatsjes Puerto Viejo en Manzanillo kan je ze zonder moeite te doen aan de voet van palmbomen aantreffen. Niettegenstaande ze in het terrarium tamelijk schuw zijn kan je ze hier op korte afstand observeren. Een koppeltje had zich zelfs verschanst aan de ingang van onze verblijfplaats. Alleen als je te kort komt om ze te fotograferen gaan ze er vandoor.

De Dendrobates pumilio is moeilijk op te sporen, maar eens je weet hoe je moet zoeken zie je de diertjes overal (nu ja, overal is veel gezegd) in het regenwoud zitten. Een eerste ontmoeting met deze pareltjes hebben we in een woud in de buurt van Boca Tapada. Hier moet je wel moeite doen om je schuivend en wegzakkend door de rode modder een weg te banen tussen de hoge woudreuzen. Eens je de

roep van de pumilio herkent vind je ze al snel tussen de wortels en de afgevallen bladeren.

Wie niet zoveel moeite wil doen kan in de buurt van La Fortuna een bezoek brengen aan het Ecocenter Danaus.

Hier kan je de kleine kikkertjes in de buurt van het kleine meertje vinden.

gekruist: de mooiste was in elk geval de groene boomkikker Agalychnis callidryas.

En uiteraard waren er alle andere dieren: verschillende soorten anolissen, basilisken, slangen, prachtige vogels met als uitschieters de piepkleine kolibries, de rode ara’s en statige toekans, brulapen, kapucijnaapjes, luiaards, coati’s en nog zoveel meer.

www.aquascaper.be

We hebben in elk geval 2 soorten opgemerkt: kikkertjes Nature aquarium, uniek stukje in huisom rond te met een beetje blauw aan de achterpoten, waarschijnlijk Wie ooghaal heefteen voor de natuur ennatuur de tijd neemt Dendrobates granuliferus en kikkertjes met volledig kijken en te observeren zal in Costa Rica een waar paradijs blauwe pootjes, de Dendrobates pumilio die door de lokale ontdekken. En de regen, de natte en modderige kleren, de bevolking als “blue jeans frog” aangeduid worden. slechte weg en de moeite om soms met de terreinwagen De Phyllobates vittatus hebben we nergens gezien, maar de weg te vinden neem je er dan graag bij. dat is ook te begrijpen. Ze komen alleen aan de Pacifische kust voor in het gebied van Golfo Dulce. Door tijdsgebrek hebben we aan deze kust alleen het Parque National Agalychnis callidryas Manuel Antonio in Quepos aan de Golfo de Nicoya (groene boomkikker)  clear glass aquaria & cabinets info@aquascaper.be bezocht. Een zoektocht naar deze schuwe soort in het Parque National Corcovado had ons zeker 5 dagen extra  glassware +32 (0) 468 089 207 tijd gekost… Dat zal dus iets voor een volgend bezoek zijn.

Dé Belgische web shop voor uw aquascapes

CO2 & benodigdheden Uiteraard  hebben wevulstation niet alleen pijlgifkikkers gezien in Costa Rica. Vele soorten padden en boomkikkers onze route  hebben in vitro planten 

plantenverlichting



plantenvoeding



deco

www.aquascaper.be Nature aquarium, haal een uniek stukje natuur in huis

Dé Belgische web shop voor uw aquascapes 

clear glass aquaria & cabinets



glassware



CO2 vulstation & benodigdheden



in vitro planten



plantenverlichting



plantenvoeding



deco advertentie 11a

info@aquascaper.be +32 (0) 468 089 207

Tekst: Marcel Bennik

HAAIEN-ECHO’S

rubriek: Aquarium

Corona en je (alg)aquarium We mogen in deze coronatijd veel tijd in huis doorbrengen.

Reden om eens goed naar je aquarium te kijken.

Misschien zit er alg in.

Zo ja, lees dan het onderstaande eens goed door.

Algenverwijderingstechnieken mogen niet de standaardmethode zijn om een aquarium algenvrij te houden.

De schoonste aquaria zijn bakken waarin algen niet groeien. Dit betekent het vermijden van de belangrijkste triggers voor algen: stikstofhoudend afval, ammoniak, ongezonde planten.

In een beplant aquarium zijn ongezonde planten de belangrijkste reden voor algen. Dus de eerste stap van het algenprobleem is aandacht te besteden aan de groeiparameters van planten (voedingsstoffen, CO2 en waterstroming). Zorg dat elke plant krijgt wat het nodig heeft om goed te groeien.

Gezonde planten zijn zeer algenbestendig. Laat je planten goed groeien en de algenzorgen verdwijnen. Hoe gevoeliger/kieskeuriger een plant is, hoe groter de kans dat het zal lijden aan stress en algen veroorzaken.

Langzamer groeiende planten zijn ook kwetsbaarder in vergelijking met sneller groeiende planten.

Andere bronnen zijn stikstofhoudend afval van vissen of rottende planten. Het hebben van een goede filtratie en een biologisch gerijpt aquarium waarin organisch afvalmateriaal en ammoniak wordt afgebroken, helpt dus snel ‘triggerfactoren’ te verminderen.

groeien. Daarnaast heeft het hebben van voldoende biofiltratie en regelmatig trimmen, oude bladeren weghalen en organisch afval verwijderen een positief effect. Het is deze combinatie die dan zorgt voor een aanhoudende algenvrije bak.

Het handhaven van een goede gezondheid van planten en stabiele parameters zijn belangrijk, omdat het planten in staat stelt om consistent gezond te groeien. Elke keer dat groeiparameters drastisch worden gewijzigd, moeten planten hun enzymen opnieuw programmeren om te optimaliseren voor nieuwe omstandigheden. Dit kan leiden tot het voortijdig lozen van oude groeistoffen of afsterven van delen van de plant. In dergelijke gevallen is het belangrijk om de gezonde toppen te herplanten en de slechte ondereinden weg te gooien.

De meeste beplante aquariums produceren veel organische rommel dat algen kan veroorzaken. Het hebben van garnalen, slakken en microfauna die dat snel afbreken en verteren naar kleinere stukken organisch materiaal, is enorm nuttig.

Regelmatig afhevelen van de bodem is ook belangrijk. Met behulp van een slang en tegelijk te roeren kun je gemakkelijk alleen de bovenste rommel van de bodem verwijderen.

Belangrijke factoren Er zijn 4 belangrijke factoren die algen aanwezigheid in een aquarium bepalen.

1. Licht.

2. Gezonde planten.

3. Schoon aquarium.

4. Biologisch milieu.

Licht

Licht is slechts een versneller; het verminderen van licht vermindert de snelheid waarmee algen groeien, maar lost zelden de oorzakelijke trigger op. Een holistische benadering, het principe dat alles met elkaar is verbonden van licht, CO2 en bemesting, is de methode om het algenprobleem te stoppen en de planten goed te laten

Sterke verlichting is als het besturen van een snelle auto. Het kan je sneller naar je bestemming brengen, of eindigen in een ongeluk. Sterke verlichting in combinatie met organisch afval of beschadigde planten leiden tot algensporen oftewel algenbloei. Echter, onze planten vereisen voldoende licht om goed te kunnen groeien, vandaar dat het regelen van aquariumverlichting erg handig is. Vaak is dit in een aquarium met TL-buizen niet goed mogelijk. De lichtintensiteit in een aquarium meet je op de bodem. Hoge bakken hebben meer licht nodig.

Proserpinaca palustris is een van de weinige planten die verbetering in kleur/vorm onder zeer hoge lichtniveaus laten zien. De meeste gekleurde/ rode planten kunnen goed zonder bovenmatig licht worden gekweekt.

Belichtingsduur • Minimum van 5-6 uur voor nieuw ingerichte aquariums om algengroei te minimaliseren.

• 7-10 uur is gebruikelijk voor gemiddelde, stabiele aquariums.

• 10+ uur: marginale winsten op de groei van planten, verhoogde kans op algen.

Beter om maanlicht als verlichting te gebruiken als een langere verlichtingsduur gewenst is voor het bekijken van het aquarium. Het hebben van een verstelbaar lichtsysteem geeft flexibiliteit. Het veranderen van het aantal uren en intensiteit, door het gebruik van dimmers, kan de resultaten aanzienlijk veranderen. Als u geen planten hebt die een hoge verlichting vereisen, is het gebruiken van lagere hoeveelheden licht om je doelstellingen te bereiken veel stabieler en vereisen lager onderhoud.

Door schakelklokken aan te sluiten op een standaard stopcontact kun je eenvoudig programmeren wanneer de lichten aan/uit gaan. Voor aquariums zonder planten zijn black-outs een gemakkelijke oplossing om zich te ontdoen van algen. Omdat algen niet de grotere zetmeel opslag structuren hebben als geavanceerde planten, sterven ze snel af zonder licht.

de bladeren. Dit is ook de reden dat deze plant in steeds minder aquariums te bewonderen is.

Aanbevolen plantenmassa als percentage van de aquariumruimte.

• Beplante aquaria met 70%+ oppervlaktesubstraat geplant zijn veel veerkrachtiger tegen algen.

• Beplante aquaria met 30% en minder oppervlakte beplant zijn zeer kwetsbaar voor algen. Netheid is van heel groot belang om algen te voorkomen.

• Grotere, robuustere planten (zwaardplanten, lotussen, crinum) zijn veerkrachtiger tegen algen dan kleinere planten (tapijten en mossen).

• Snel groeiende planten (waterregeneria, grote stengelplanten) zijn veerkrachtiger dan langzaam groeiende planten (Javavaren, Anubias, Alternanthera reineckii).

• Als gevolg van aquariumontwerp en stroompatronen.

In sommige aquariums kunnen algen alleen in een bepaald gebied van het aquarium voorkomen. Het planten van grotere, robuustere planten in die gebieden kan hardnekkige algenproblemen oplossen.

Gezonde planten Het is van cruciaal belang om de planten in het begin dicht bij elkaar te planten en de gezondheid van planten te garanderen door voldoende koolstof, voedingsstoffen, licht en stroming te geven. Gebrek aan koolstof (in de vorm van kooldioxide) is de meest voorkomende variabele die mensen niet optimaliseren.

Dit is de reden waarom ‘lage CO2' wordt aangehaald als de oorzaak voor veel soorten algen.

Hogere CO2-niveaus hebben op zichzelf geen invloed op algen. Algen worden niet gedood door hoge CO2-niveaus.

Planten die voldoende CO2 krijgen hebben een betere gezondheid en kunnen daardoor robuust groeien.

Zelfs langzame groeiers zoals Anubias en Bucephalandra zijn algenbestendig als ze gezond zijn. Ook bij hogere lichtniveaus blijven ze algenvrij. Anubias heeft extra fosfaat nodig, anders krijg je een groen/zwarte aanslag op

Gezondheid planten Rottende bladeren trekken algen aan als vliegen naar een karkas. Neem de tijd om ze te verwijderen.

Voldoende voedingsstoffen en CO2 zijn nodig voor een goede gezondheid van planten op lange termijn.

Te volle bossen planten leiden tot een slechte gezondheid van planten en sneller rottende oude groei. Consequent snoeien: een aquarium, volledig gevuld met nieuwe groei is extreem algenbestendig.

Neem de tijd om ze stengeltje voor stengeltje te poten, geen bosjes planten poten. Bij sommige soorten kan dat wel, maar bij het snoeien kom je in de problemen.

Bucephalandra

Anubias en Bucephalandra zijn algenbestendig als ze gezond zijn.

• TOEBEHOREN SSEN I V IT LITE A W AQUARIA • TOPK ERVISSEN VIJV ARIUMPL U Q • ANTEN A

MAASTRICHTERSTRAAT 209 - 3740 BILZEN (Waltwilder) (t.o. Ford garage Beckers)

089 50 31 40 • INFO@AQUABILZEN.BE • WWW.AQUABILZEN.BE OPEN VAN DINSDAG-ZATERDAG 9.00-18.00 • GESLOTEN OP ZON-& MAANDAG GEJO is gespecialiseerd in o.a.: tropische zoet- en zeewatervissen, koudwatervissen, honden en katten, fretten, vogels, knaagdieren enz...

GEJO... Vlaanderens grootste

dierenspeciaalzaak

Ook hebben wij een ruim assortiment dierenbenodigdheden.

Gouden Kruispunt 28 3390 Tielt-Winge * Open alle dagen 10:00u - 18:00u (Maandag gesloten) * Tel : 016/63.50.55 Fax : 016/64.06.55 * www.dszgejo.be gejo@dszgejo.be 8a advertentie 2b

De nieuwe GEMINI standvastige lichtverdeling zonder schaduwen

LED/T-5 hybriden zijn de toekomst voor moderne rifaquaria.

In tegenstelling tot vele systemen die enkel met LED werken zijn er geen regio’s met hoge lichtintensiteit (zgn. hot spots), die een veel te hoge stralingsintensiteit creëren op een kleine schaal, terwijl andere gedeelten diep beschaduwd zijn.

Dit helpt om koraalverbleking te voorkomen, wat helaas een typisch probleem is van vele LED-verlichtingen. Giesemann was het eerste bedrijf dat LED en T-5 combineerde, inmiddels reeds 8 jaar.

De ultra-platte vormgeving met onafhankelijke reflectoren voor elke T-5 en alle LED’s staat borg voor een perfecte

prestatie en superieure kleuren. De GEMINI-HYBRID maakt gebruik van dezelfde marktleider Bluetooth light controletechnologie als FUTURA. Realistische daglicht-simulaties met zonsopgangen en- ondergangen in verschillende kleuren, evenals het gehele gamma van speciale effecten, inbegrepen weer- of maansimulaties met natuurgetrouwe cycli, zorgen er voor dat uw aquarium van het best mogelijke licht voorzien wordt.

Technische gegevens: Vermogen: 150 Watt LED/4x39 W T-5 Afmetingen: 900 x 405 x 50 mm Controle: via Bluetooth

Bezorg je aquarium de toekomst – gun het de nieuwe GEMINI

www.giesemann.de

advertentie 2a

Het voorbeeld hierboven van een beplant aquarium (F. van Wezel). De plantenselectie bestaat hier vooral uit gemakkelijke planten. Maar er zitten ook kwetsbare planten tussen die voor algenproblemen kunnen zorgen (mossen en Myriophyllum). Het feit dat ze algenvrij blijven is een bewijs van de hoge onderhoudsstandaard van de aquariaan. Stofzuigen, het verwijderen van dode en rottende bladeren en snoeien tegen overvolle groei zijn allemaal belangrijke acties bij het aquariumonderhoud.

Veel aquarium hobbyisten beginnen te licht beplant en dat vereist meer waterveranderingen en onderhoudswerk om algenvrij te blijven. Start altijd met gemakkelijke planten.

Als je bijvoorbeeld plotseling het CO2-niveau laat dalen, moeten planten hun interne structuren her-programmeren om het te doen met de minder beschikbare CO2, meer eiwitten en energie besteden aan CO2 uit het water opnemen.

De afvaleiwitten worden vervolgens direct op de blad/ plantenoppervlakken uitgeworpen. Dit organisch afval wordt de trigger voor algen om te groeien. Hetzelfde gebeurt wanneer waterparameters of beschikbaarheid van voedingsstoffen in een groot patroon fluctueren. Denk aan één keer per maand een grote waterverversing en dan bemesten voor een maand.

Mijn planten groeien, dus ze zijn toch gezond?

Robuuste planten (gemakkelijke planten) kunnen gemakkelijker omgaan met dergelijke veranderingen (ze zijn meer aanpasbaar), terwijl sommige delicate planten, die alleen kunnen overleven in een smal scala van waterwaarden, een snellere verslechtering laten zien. Het is dus belangrijk om niet alleen te voorzien in de behoeften van de planten, maar om het ook op een consistente manier in de loop van de tijd te doen. Dit is een van de redenen waarom het wordt aanbevolen om voedingsstoffendosering een paar keer gedurende de week te doen, in plaats van in een grote dosis per week.

Neem bijvoorbeeld beide sets Rotala macrandra.

Helaas, planten die zichtbaar groeien en groter worden, kunnen nog steeds ongezond zijn of in een staat van stress. Ze kunnen groeien, maar hebben voedseltekort waardoor ze niet mooi ogen. Ze kunnen er mooier uitzien.

Planten groeien matig in gevallen waarin voedingsstoffen ontbreken, maar ook zie je vaak ongezonde/gestrestste planten als gevolg van sterke schommelingen in waterparameters of voedingsstoffen dosering. Planten zullen hun enzymen her programmeren om optimaal gebruik te maken van de huidige parameters in het water.

Ze zijn beide 'groeiende', maar het verschil in gezondheidstoestand is duidelijk. Zelfs als je niet let op de kleur (die kunnen te wijten zijn aan licht of fotografie-methoden), zie je duidelijke verschillen in dikte van de stengels en bladeren, internodale afstand, stand van de bladeren en ongelijke bladkleuring.

Zwakke planten zijn algenmagneten. Aquarianen die zeer

Het aquarium van Wong voor staat kun je moeilijkere planten poten. Let wel: sommige planten zullen bij een ander goed groeien, maar in jouw bak ontbreekt een parameter voor goede groei en het vinden van die parameter is vaak erg moeilijk. Probeer dan een andere plantensoort.

Planten met strengere groei eisen zijn ook per definitie kwetsbaarder voor algen. Als je niet in staat bent om adequaat in hun behoeften te voldoen (waardoor ze om te groeien in een gestresste staat verkeren) zullen ze veralgen. Het hebben van een groter percentage robuuste planten, gemengd met een paar moeilijke soorten maken het gemakkelijker om het aquarium in het algemeen te handhaven. Breid je collectie langzaam uit en geef jezelf de tijd om de behoeften van elke plant te begrijpen.

Trithuria lanterna moeilijke planten in hun aquarium plaatsen worden ook geconfronteerd met de strenge eisen van deze planten. Ze hebben meer kans op algen.

Het aquarium van Wong is het exacte scenario dat beginners moeten vermijden. Groeiende soorten die zacht water nodig hebben (Trithuria lanterna) direct naast soorten die de voorkeur geven aan hard water (Pogostemon helferi) en met een hoog percentage delicate planten die kwetsbaar zijn voor algen.

Ook groeiende schaduwplanten (Bucephalandra) naast planten die de voorkeur geven aan een hoge verlichting (Red Eriocaulon, Rotala florida, Trithuria lanterna) maakt de Bucephalandra kwetsbaarder voor algen. Als u een beginner bent, kies dan voor meer robuuste soorten. Dit maakt het leven zeker gemakkelijker. Als je bak er goed

Als je aanhoudende algenproblemen hebt met slechts een bepaalde soort of type plant, schakel dan over naar iets anders: een robuuste en gemakkelijke plant. Soms kan het veranderen van de locatie ook werken, wanneer een plant moeilijk groeit. Dit kan liggen aan een tikkeltje meer waterstroming of licht dat beschikbaar is op deze plek. Het proberen om soorten te mengen die zeer verschillende groeivereisten hebben, zorgt dat je planten apart in de bodem moet bemesten.

Bijvoorbeeld, het mengen van zacht water soorten met soorten die liever harder water hebben, kan het moeilijk maken om alle planten op hetzelfde moment gelukkig te houden. Het mengen van Sygonanthus en Tonina soorten (die beide de voorkeur geven aan zeer zacht water) met Pogostemon helferi (die de voorkeur geeft aan harder water), maakt balanceren op parameters lastig. Bij twijfel, controleer dat voordat je planten koopt.

Biologisch milieu Na rottende plantenstof dat algenbloei veroorzaakt, is organisch afval (zowel door vissen als planten) een van de belangrijkste triggers voor algenbloei. Het hebben van een efficiënte bio filtratie en een gerijpte aquariumomgeving leidt

tot een snellere afbraak van organisch afval en ammoniak, waardoor de trigertijd voor algen wordt geminimaliseerd.

Dit betekent dat het hebben van een omgeving die microbiële activiteit bevordert, waardoor bacteriën afvalproducten sneller en efficiënter kunnen afbreken, een grote impact op de aquariumomgeving heeft.

Deze microben zijn delicaat en het gebruik van agressieve chemicaliën (zoals algicides) zal hen beïnvloeden. Dat is de reden waarom veel aquarianen verstrikt raken in de nooit eindigende lus van het doden van algen - met steeds nieuwe algen - op zoek naar nieuwe geneeswijzen. Als de algen sterven zorgen ze voor meer organisch afval. Wat weer leidt tot algen. Wat weer leidt tot een nieuw anti-algen middel. Dat leidt tot de eeuwige lus.

Wat moet je doen: Stap 1: houd organisch afval laag • Manieren om organische niveaus te beheren: • Niet te veel vissen. Visafval draagt aanzienlijk bij aan algenproblemen in nieuwe aquariums. (Nieuw betekent minder dan 3 maanden oud.)

Stap 2: oefenen met regulier schoonmaken • Waterverversingen zijn niet genoeg.

• Goede stofzuigertechnieken om detritus te verwijderen zijn belangrijk.

Stap 3: effectieve bio filtratie creëren • Stappen voor het opzetten van een systeem met effectieve biofiltratie: • Houd een hoog zuurstofgehalte in het aquarium.

Dit wordt gedaan door gebruik te maken van oppervlaktestroming. Daarnaast een stromingspatroon die de oppervlaktelaag van water verwisselt met diepere waterlagen in het aquarium. Hogere zuurstofniveaus zijn belangrijk voor bacteriënactiviteit.

• Een filterpomp met een goede stroming om organisch afval naar het filter af te voeren.

• Filter stroomsnelheid van 5x tot 10x van de aquariumgrootte. Bijvoorbeeld: een 1000 liter per uur filter op een 200 liter aquarium.

• Voer niet te veel. (In een kwartier moet alles op.)

• Garnalen, slakken en andere diertjes die grotere organische deeltjes uitsplitsen.

• Regelmatig waterverversen (30-50% per week) afhankelijk van het aantal vissen.

• Het handhaven op lange termijn van stabiele waterparameters.

• Verwijdering van oude/rottende bladeren. Dit vereist topping en herbeplanting: het afsnijden en her-planten van het bovenste gedeelte van stamplanten. Geen bladeren in de bodem stoppen bij het toppen.

• Het afsnijden van beschadigde bladeren en het verwijderen van drijvende plantenresten.

• Wekelijks/tweewekelijks licht de bodem stofzuigen.

Gebruik eventueel een ballonpipet (in het Engels: turkey baster) om bodemrommel te verwijderen.

• Onderhoud verstopte filters. Afhankelijk van uw biobelasting kan dit zo vaak worden gedaan: van elke twee weken tot elke drie maanden.

• Let op: uitstroom van je filter elke week controleren.

Garnalen, slakken en andere microfauna houden het aquarium schoon door organisch afval af te breken. Ze zorgen er vooral voor dat voedselresten en dode dieren worden verwijderd. Veel aquarianen denken alleen maar dat ze perfect water hebben omdat gemeenschappelijke waterparameters (ammoniak, nitrieten) tests zorgen voor perfect water.

Dat is niet zo! Organische afvalproducten komen voor in veel vormen en zijn niet af te lezen met de 'hobby tests'. (Mijn advies: vergeet deze tests eens, en let op je plantengroei.)

Regelmatig water verversen is een noodzaak om giswerk 'wat is je werkelijke waterkwaliteit' weg te nemen.

Naarmate het aquarium meer biologisch gerijpt is, zal het organische afval sneller afbreken. Regelmatige veranderingen in de waterparameters zijn niet zinvol.

Tekst: Raymond Burger

HAAIEN-ECHO’S

rubriek: Aquarium

Slakkenhuis als woning Zoals waarschijnlijk iedereen dat heeft spreekt de ene vis ook mij meer aan dan de ander. Een van zulke soorten is Neolamprologus multifasciatus, de kleinste (slakhuis) cichlidesoort die er te vinden is. Van nature komen ze voor in en bij de slakken kerkhoven van het Tanganyikameer in Afrika. Door de hoge hardheid van het water lossen de slakkenhuizen niet op. Ze rollen door de stroming in geulen en naar grote rotsen die de stroming (onder)breken.

De Tanganyika cichliden staan bekend voor de bizarre aanpassingen die vele soorten hebben doorgaan. Zo ook diverse soorten die in deze lege slakkenhuizen een mooi appartement zagen. In een aquarium kunnen de huizen van appelslakken gebruikt worden. Belangrijk is de draairichting van de schelp, als deze de tegenovergestelde kant draait t.o.v. de Tanganyika slakken kunnen ze wel in, maar niet uit de schelp komen.

Het aquarium moet minimaal 60x30x30 (cm.) zijn voor een zestal dieren. Een achterwand, zijwanden, een stevige pomp, een paar stenen in het midden en een dikke laag schelpen is perfect voor deze soort. Eventueel Vallisneria of hoornblad voor de aankleding of keurmeester.

een zeer dikke laag gebruikt wordt. Dit is natuurlijk gedrag, het doel voor deze dieren is om enkel de uitgang van de schelp zichtbaar te houden. In de praktijk betekend dat vaak een laag zand tegen de voorruit, vissen die elkaars huizen vol zand spugen en de huizen op kaal glas.

Qua voedsel zijn ze erg gemakkelijk, levend, droog en diepvries voer wordt gemakkelijk gegeten. Het beste is om geen vette hap als tubifex en rode muggenlarven voeren, maar artemia, mysis e.d. Hun darmen kunnen dergelijk voedsel namelijk vaak moeilijk verwerken.

De kweek is ook erg eenvoudig, soms heb ik zelfs in aquariumwinkels jongen aangetroffen. Als er goed aan de basis wordt voldaan (schoon houden, goed gevarieerd voeren, stroming, enz..) zal het vrouwtje eieren afzetten in het slakkenhuis waarna het mannetje ze bevrucht.

Samengevat een makkelijke, sterke vissoort met een zeer speciale levenswijze die ook aan te raden is voor beginners.

De stenen breken de zichtlijnen, wat minder vechtpartijen tot gevolg heeft. Het eventuele zand wordt helemaal weggegraven, tenzij

N e o l a m p r o l o g u s

m u l t i f a s c i a t u s

• 400+ zoetwateraquaria en 200+ zeewateraquaria • 4x6 meter aquariumplanten • Wekelijkse import planten, zee- en zoetwaterdieren • Professioneel CO2 vulstation • Aquariumbouw in eigen beheer • Familiebedrijf sinds 1961 • Online winkelen via onze webshop www.aquariumcoenen.nl • Iedere eerste zondag van de maand geopend van 12.00 tot 17.00 uur • Uitgebreide webshop

Aquarium Coenen B.V. - Koningin Julianaweg 21 - 5684 VA Best NL www.aquariumcoenen.nl - Tel: 0499 395000 - mail@aquariumcoenen.nl

advertentie 3a

Tekst: Luc Lambrechts

HAAIEN-ECHO’S

rubriek: Aquarium

Het belang van een quarantaine bak Zieke vissen horen in een speciaal voor dat doel bestemd aquarium thuis. Ook voor nieuwe vissen geldt deze regel. Er zijn namelijk een heleboel ziekten die in het beginstadium niet duidelijk zijn, maar die zich na enige tijd uiten.

Wanneer u deze vissen in het aquarium hebt ondergebracht, is er gevaar voor heel het gezelschap. In een quarantainebak kan u zonder gevaar medicijnen toedienen.

Als u dat in een goed functionerend aquarium doet, dan bestaat er kans dat het filter stuk gaat, of dat bepaalde gevoelige vissen negatief reageren op de medicatie.

Daarom is een aparte bak geen overdreven luxe, maar kan u heel wat geld besparen.

Veel vissen hebben de gewoonte om naar de voorruit te zwemmen als u in de buurt van hun aquarium komt.

Sommige aquarianen menen dat de dieren hongerig zijn.

Toch is dat niet altijd waar.

Er zijn meer vissen overvoed, met als gevolg een vette lever, dan vissen die uitgehongerd zijn.

Levend voedsel geven is prima, maar niet altijd zo gezond.

Want zelfs via het voedsel kunt u problemen in huis halen.

Als u bijvoorbeeld steeds levend voer schept uit een sloot waar ook lozingen van stoffen met zware metalen gebeuren, dan kan u de vissen met de beste bedoelingen vergiftigen.

Zware metalen, zoals lood, zink e.a., kunnen de nieren van de vissen beschadigen. Krijgt jongbroed bijvoorbeeld Artemia-naupliën die onvoldoende van de eischalen werden gescheiden, dan gaan ze dood. De schalen verstoppen de vissendarmen en de voedselpassage stagneert. Overvoeding kan ook de dood veroorzaken.

In de dierentuin krijgen vissen 2 maal per week eten.

Jonge dieren moeten dagelijks en soms meerdere malen

per dag worden gevoerd.

Als vissen worden getransporteerd, moeten ze eerst vasten tot hun darm helemaal leeg is. Op die manier kunnen ze het transportwater niet erg bevuilen.

Maar als ze daarna plotseling veel voer krijgen, dan overeten ze zich en sterven massaal. Daarom wordt in de groothandel de voedselopname langzaam opgebouwd.

Als u zelf visseneten bereidt (krachtvoer bijvoorbeeld) zijn er ook gevaren.

Veelal wordt er dan (afval) vis gekocht, vermalen en vermengd met andere ingrediënten. Maar in dat visvlees kunnen wel kleine tuberculoseknobbeltjes zitten. Wanneer de vissen die verorberen, ook na invriezen van het voer, kan een tuberculose uitbraak volgen. Als een van de besmette dieren dan sterft en niet uit het aquarium wordt verwijderd, dan kunnen er in de komende maanden nog vissen aan tuberculose sterven. Daarom is het een gouden regel om dode vissen zo snel mogelijk uit het aquarium te verwijderen.

En natuurlijk behoren zieke vissen overgebracht te worden naar een quarantaine bak. Zo daalt de stress en wordt de kans op overdracht beperkt.

Sponsor berichten (Z-Post) Frau Müller overleden (Splinternieuws) Vogelspin met veel geluk (Business News) Slang klimt als een lasso (Splinternieuws) Turtle Bank / Magnetisch drijvend eiland (Business News) Natuurlijke grondstoffen voor vijveroplossingen (Business News) Aquariumvisserij in Hawaï verboden (Splinternieuws) Artikels over over slakken, krabben, kreeften en garnalen (Magazine) ...en nog veel meer!

Tekst: Toon Lambrechts (EOS)

HAAIEN-ECHO’S

rubriek: Zeeaquarium

Garnalen helpen algen kweken in zee Zeevissen 'domesticeren' garnalen om hen te helpen bij het kweken van algen De uitwerpselen van de garnalen bevorderen de groei van algen op het rif, algen waarmee de vissen zich voeden. De verstrengeling tussen beide soorten is dermate hecht dat het aan domesticatie doet denken.

Per toeval ontdekte een Australisch onderzoeksteam een wel heel bijzondere relatie tussen langvinnige koraaljuffers (Stegastes diencaeus) en aasgarnalen (Mysidium integrum), twee soorten die zich ophouden in de koraalriffen van de Caraïben. De juffers houden een soort van kudde aasgarnalen binnen hun territorium. De uitwerpselen van de garnalen bevorderen de groei van algen op het rif, algen waarmee de vissen zich voeden. De verstrengeling tussen beide soorten is dermate hecht dat het aan domesticatie doet denken.

Rohan Booker, maritiem bioloog verbonden aan Deakin University, en zijn team bevonden zich in Belize in het kader van een ander onderzoek toen hij de garnalen in de ondiepe riffen opmerkte. 'Koraaljuffers zijn erg territoriale dieren, ze bewaken hun stukje van het rif nauwgezet tegen indringers. Daarom dat de aanwezigheid van de garnalen opviel. Het deed ons vermoeden dat er een relatie tussen de twee soorten moest zijn, maar in de literatuur was daarover weinig te vinden.

De interactie tussen beide soorten bleek erg ver te gaan, aldus Booker. 'De juffers beschermen de aasgarnalenbinnen hun territorium. Zonder de juffer maken de garnalen weinig kans om te overleven tussen de riffen, want er zwemmen bijzonder veel roofvissen rond. In ruil voor beschermingen profiteert de juffers van het feit dat de uitwerpselen van

de algen op het rif bemest. De koraaljuffers voeden zich met die algen en we stelden vast dat de algen binnen het territorium van juffers die garnalen houden veel beter groeien. Beide partijen hebben dus een duidelijk voordeel van deze relatie.'

Onbewuste domesticatie Symbiose, het samenleven van soorten waarbij minstens een ervan er een voordeel uithaalt, komt erg vaak voor in de natuur. Dergelijke relaties gaan van parasitisme over commensalisme waarbij een van de partners een voordeel heeft en de andere er geen last van ondervindt, tot mutualisme, een situatie die beide partners goed uitkomt.

Wat er zich tussen de koraaljuffers en aasgarnalen afspeelt is echter nog specifieker, verduidelijkt Booker. 'Hoewel de term verschillende ladingen dekt, zou ik durven zegen dat het om een vorm van domesticatie gaat. Ik zie het als een specifieke vorm van mutualisme, waarbij een soort een vorm van controle heeft over de andere.'

Toch is het wat kort door de bocht om parallellen te trekken met domesticatie door de mens.

'Wij hebben de meeste soorten bewust gedomesticeerd in een selectieproces dat erg snel is gegaan. Maar het komt wel in de buurt van wat we een commensaal pad naar domesticatie noemen. Dat gaat over soorten die initieel een niche vonden in de nabijheid van mensen, zoals wolven en kippen. Het kan een evolutionair proces in gang zetten dat zich verstrekt omwille van de voordelen voor beide partijen.'

Het territorium van koraaljuffers vormt een beschermend toevluchtsoord voor de garnalen, die op hun beurt algengroei bevorderen.

VIJVERCENTER GESPECIALISEERD IN KOI EN ANDERE SIERVISSEN RUIM AANBOD AAN WATERPLANTEN EN ALLE VIJVERMATERIALEN JARENLANGE ERVARING EN KENNIS VAN ZAKEN

Aqua-Koi Hulsen 51 - 2490 Balen - Tel: 014/308770

De Cichlidenspecialist van Nederland!

Grote sortering tropische zoetwatervissen uit alle wereldelen.

Waterplanten, visvoer, literatuur over elke vis, aquaria- en aquariumbenodigdheden

Kijk op onze website voor actuele voorraad en aanbiedingen!

Wollefoppenweg 107 2761 DL Zevenhuizen Tel. 010 4550253 www.verduijncichlids.com

Openingstijden: ma.

8.30-17.30 wo-vr. 8.30-17.30 za.

8.30-17.00 advertentie 13b

Alles op het gebied van aquarium: o.a. Biofisch voer van Dr.Bassleer.

Tevens zijn wij gespecialiseerd in de aanleg van zwemvijvers & koi/visvijvers.

Bij aanleg van een vijver door uzelf, zullen wij u begeleiden.

bvba

www.geelsvijvertje.be

Laar 158 B-2440 Geel

Openingsuren wo-do-vr 10u00-18u00 za 10u00-16u00 zo-ma-di gesloten

GSM 0497/402.091 Tel. 014/59.05.51 info@geelsvijvertje.be

de aquarium en

vijver vijver specialist specialist

robert knops vijver en aquarium

rijksweg noord 13 • geleen advertentie 13a

de aquarium en

vijver

Tussenstanden clubkampioenschap 2021 Alles wat met clubkampioenschap te maken heeft, is ten alle tijde te raadplegen op de website : - Waardering en beloning - KK-Reglement - Criteria KK-punten - KK-Palmares - Eindstand 2019 - Tussenstand 2021 - Quizkampioenschap - VIP-statuut - Losse berichten ......................................................................... feb ......mrt ...... apr 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40

Michel Smolders uit Tongeren ............................ 3 ........1 ..........

Robert Gorrens uit Leopoldsburg ........................ 1 ........2 ..........

Dimitry Thysbaert uit Nijlen ................................. 2 ........3 ..........

Jan Van Genechten uit Zelem ............................. 4 ........4 ..........

Lutgarde Maes uit Tongeren................................ 6 ........5 ..........

Johny Preuveneers uit Koersel ........................... 7 ........6 ..........

Sonia Courtois uit Beverlo ................................... 5 ........7 ..........

Jannes Cauberghs uit Koersel .......................... 18 ........8 ..........

Conny De Wilde uit Leopoldsburg ....................... 8 ........9 ..........

Christiaan Corstjens uit Hechtel .......................... 9 ......10 ..........

Marese Tempels uit Heusden-Zolder ................ 10 ...... 11 ..........

Wesley Nouwen uit Leopoldsburg ......................11 ......12 ..........

Bjorn Verbakel uit Overpelt................................ 12 ......13 ..........

Jos Rutten uit Hechtel-Eksel ............................. 13 ......14 ..........

Pascal Wuyts uit Ham ....................................... 14 ......15 ..........

Sandra Vanlangenakker uit Hasselt .................. 15 ......16 ..........

Willy Ooms uit Beringen .................................... 16 ......17 ..........

Robin Grandjean uit Leopoldsburg.................... 17 ......18 ..........

Benny Renders uit Zonhoven ............................ 19 ......19 ..........

Jurgen Cosemans uit Kortessem ...................... 20 ......20 ..........

Karin Cerstelotte uit Heusden-Zolder ................ 21 ......21 ..........

Ludwig Beerten uit Beringen ............................ 22 ......22 ..........

Evy Aerts uit Meerhout ...................................... 23 ......23 ..........

Roger Vandijck uit Hamont ................................ 24 ......24 ..........

Rigo Leurs uit Koersel ....................................... 25 ......25 ..........

Henk Van Diejen uit Valkenswaard ................... 26 ......26 ..........

Bjorn Delville uit Tienen ..................................... 31 ......27 ..........

Maarten Gybels uit Heusden-Zolder ................. 27 ......28 ..........

Sven Bronckaers uit Geetbets........................... 29 ......29 ..........

Cyriel Vandebergh uit Heusden-Zolder ............. 28 ......30 ..........

Theo Coenen uit Koersel................................... 30 ......31 ..........

Luc Vansand uit Mol .......................................... 33 ......32 ..........

Robert Verhaeren uit Lommel ........................... 32 ......33 ..........

Wijnand De Bruijn uit Balen............................... 34 ......34 ..........

Carlo Marien uit Beringen.................................. 37 ......35 ..........

Jacky Baselet uit Hechtel .................................. 41 ......36 ..........

Bart Buyse uit Houthalen................................... 40 ......37 ..........

Hilde Goossens uit Beringen ............................. 39 ......38 ..........

Jos Jansen uit Hasselt ...................................... 38 ......39 ..........

Bert Van Doninck uit Paal.................................. 36 ......40 ..........

www.youtube.com/zilverhaai

www.issuu.com/zilverhaai

www.pinterest.com/zilverhaai

www.twitter.com/zilverhaai

www.facebook.com/zilverhaai

www.zilverhaai.be

HAAIEN-ECHO’S door MV & TL & ?

Deze HE-rubriek staat open voor inbreng van alle lezers.

Gelieve uw bijdrage naar de HE.redactie te sturen.

DATZ 11. 2019 Klep toe, watervlo dood…

De watervliegenval (Aldrovanda vesiculosa) is verwant met de venusvliegenval (Dionaea muscipula).

Beide vangen hun prooidieren met twee kleppen: vergroeide bladeren die 2 halve schalen maken en tastharen dragen. Wanneer de haartjes door een watervlo beroerd worden, sluit de val. Op de bladeren komen verteringsstoffen (enzymen) vrij en die lossen de buit op. Daarbij komen voor de plant belangrijke voedingsstoffen vrij, vooral stikstof- en fosforverbindingen evenals sporenelementen. Daardoor is Aldovanda in de mogelijkheid zich in voedselarme waters te vestigen. Daar wordt ze niet verdrongen door concurrenten, en niet overgroeid door algen.

De watervliegenval komt in Europa maar op een paar plaatsen voor. In vele landen geldt ze als uitgestorven; in Oost-Europa is ze nog veel voorkomend.

In het aquarium is de cultuur in zacht water eenvoudig. Ze groeit, zoals vele aquariumplanten krachtig net onder het wateroppervlak. In vele aquaria verdwijnt ze ook plotseling, niemand weet waarom.

In de herfst maakt de watervliegenval winterknoppen. Die kopstukken trekken zich samen tot overwinteringsknoppen die naar de bodem zinken, en in het voorjaar terug uitkiemen.

DATZ 12.2019 De blik van een krab Krabben bezitten zoals veel geleedpotigen facetogen. Ze bestaan uit tot 30.000 individuele oogjes (Ommatidia), die het de meeste soorten mogelijk maakt zich uitstekend te oriënteren.

Bij de wenkkrabben zitten de ogen op lange stelen, wat een compleet zicht rondom mogelijk maakt. Onder water kunnen ze die ogen als periscopen uit het water steken om naar vijanden uit te kijken. Ook op grote afstand nemen ze elke beweging waar. Ze kunnen hun ogen niet sluiten want ze hebben geen oogleden.

Onderzoekingen op insecten toonden aan dat dieren met facetogen lang niet zo scherp zien als mensen met hun “lensogen”, maar “sneller”. Voor hen zou een TV-beeld er uitzien als een langzaam aflopende film, want ze kunnen tot 200 beelden per seconde afzonderlijk waarnemen. Voor ons versmelten reeds bij 25 beelden per seconde de overgangen.

Wenkkrab in de mangrove van Burgers’ Zoo.

De zichtscherpte van een facettenoog is door het aantal der beeldpunten begrensd, en geringer dan de oplossing van mensenogen. Met hun facetogen zien krabben een mozaïek van afzonderlijke beeldpunten, die samengevoegd worden. Ze beschikken nochtans over een veel groter gezichtsveld dan dieren met lensogen. De oorzaak daarvan is, dat elk van de facetogen een scherp beeld oplevert. Een lensoog ziet alleen in het midden scherp, en aan de rand van het blikveld telkens waziger.

Ze zijn mooi Makkelijk om van te houden

ze verdienen het allerbeste

"Een liefkozing voor vissen en het milieu" Meer dan 40 jaar ervaring Gewaardeerd in 45 landen Meer dan 31.000 fans Word lid van onze fanclub Facebook.com/PRODACinternational

NITRIDAC een vloeistof met een hoge concentratie van niet giftige bacteriën die geselecteerd zijn op hun vermogen om organische stoffen te verwerken en het ammonia in aquariums om te zetten. NITRIDAC wordt zowel gebruikt voor nieuwe als voor reeds opgestarte zeewater- en zoetwateraquariums om het bijzonder giftige ammonia in nitriet en nitriet in nitraat om te zetten.

In de praktijk breekt NITRIDAC snel organische verbindingen af, gaat de ophoping van afzettingen en slib tegen, houdt de bodem en het glas schoon, voorkomt algenvorming en toename van nitrieten.

TROPICAL FISH FLAKES is visvoer van hoge kwaliteit in vlokken, speciaal bestudeerd voor alle tropische aquariumvissen.

De mengeling van verschillende hoogwaardige ingrediënten maken dit voer essentieel voor de gezonde voeding van uw tropische vissen. TROPICAL FISH FLAKES van Prodac bevat vismeel, granen, gisten, schaaldieren, algen, Aloë Vera, mineralen, vitaminen, Omega 3 en 6. Probeer het! Wij beloven U gezonde vissen.

AQUASANA onmisbare behandeling voor zoetwater- en zeewateraquariums om het chloor en Chloramine dat in kraantjeswater zit te elimineren, de effecten van zware metalen te annuleren en het water klaar te maken voor de vissen. Dit product bevat ALOË VERA, een speciaal natuurlijk colloïde dat de huid van de vissen beschermt en schade aan de kieuwen en de delicate kieuwbedekking voorkomt.

AQUASANA dient aan het water te worden toegevoegd zodra het nieuwe aquarium met water is gevuld en telkens als men het water ververst, omdat dit product het pH-gehalte controleert en een doeltreffend anti-stressmiddel is.

www.prodac.it - info@prodac.it advertentie17b

Heistraat 34 2610 Wilrijk

Tel: +32(0)3 547 03 01

Antwerpsesteenweg 69 Oude Vaartplaats 55 2000 Antwerpen 2630 Aartselaar Tel: +32(0)3 870 70 80

Tel: +32(0)3 213 68 70

info@dierenspeciaalzaakdepauw.be www.dierenspeciaalzaakdepauw.be

advertentie 17a

HAAIEN-ECHO’S

Tekst: George Farmer (Aquaristik) Vertaling: Mieke Van der Straeten, Zilverhaai Beringen

rubriek: Aquarium

10 tips voor een succesvolle aquascape 1 Wanneer je aan een plantenaquarium of een aquascape wil beginnen, moet je eerst en vooral over twee belangrijke punten nadenken.

Hoeveel geld wil je uitgeven, en hoeveel tijd kan je aan de zorg ervoor besteden?

Er zijn bij aquascapes en plantenaquaria 2 hoofdcategorieën: zij die véél en zij die weinig zorg en energie nodig hebben. Systemen die véél energie nodig hebben, vragen in de regel om een sterkere belichting, een CO2toevoeging, een hoger bemestingsniveau in het substraat en/of door middel van vloeibare meststoffen, plus een frequentere waterverversing. Systemen met kleiner energieverbruik kunnen het stellen met minder bemesting, en hebben ook minder waterwissels nodig.

Voor beginners is een systeem met een lager energieverbruik aan te bevelen, vermits het minder kost, en niet zo gevoelig is voor algenplagen. Systemen met hogere energiebehoeftes zijn interessanter voor ervaren aquascapers, omdat men daar ook meer veeleisende planten kan verzorgen. Men moet zich dan meestal ook méér met het aquarium bezighouden.

Een typisch minder energiebehoevend systeem kan je in minder dan 30 minuten per week verzorgen; een systeem met een hogere energiebehoefte kan meer dan 2 uur nodig hebben; daarbij moeten vele werkjes soms dagelijks gebeuren.

zorgt. Systemen met een hogere energiebehoefte, dus met veel licht en CO2, vereisen een grotere waterwisseling zodat zeker alle planten goed van CO2 en bemesting voorzien worden. In minder energie-intensieve systemen zonder CO2-toevoeging en minder licht kan een geringere waterwissel volstaan. Hetzelfde geldt voor de vloeibare bemesting – hoe meer licht de planten ter beschikking krijgen, hoe meer voedingsstoffen ze ook nodig hebben.

3 Investeer in de beste aquariumdecoratie (ook “hardscape” genoemd) die je je kan veroorloven, en neem de tijd om ze perfect in het aquarium te schikken. De mooiste aquascapes zijn ingericht met zeer opvallende decors uit wortelhout en/of stenen. Deze materialen verlenen de layout een zeer natuurlijk uitzicht, zoals een landschap in de natuur.

Je moet dus je toekomstige aquariuminrichting zeer zorgvuldig bestuderen en plannen. Het grootste stuk moet

2 Kijk na of je over de nodige uitrusting beschikt. Je aquariumset moet aangepast zijn aan de planten die je wil houden; voor eerder bescheiden planten heb je niet zo’n sterke belichting nodig, en ook geen CO2-installatie. Wil je meer veeleisende planten verzorgen zoals bijvoorbeeld de klein blijvende soorten als Glossostigma of Hemianthus, zijn een sterkere belichting en een CO2-installatie onontbeerlijk. Een plantvriendelijk substraat zoals Aqua Soil van ADA, of een soortgelijk product van een ander merk maken het u en uw planten ook makkelijker, omdat ze het water zachter maken en aanzuren, wat veel planten en vissen op prijs stellen. Zelfs hard water wordt op die manier geschikt voor het aquarium; de pH wordt gebufferd op 6,0 tot 6,5.

Ook een goede filtering is belangrijk, vermits zij het water verlost van gifstoffen, en tegelijk voor een goede stroming

Zilverhaai scapers (links: Sven Bronckaers en rechts: Niels Thijs) aan het werk tijdens een aquascape wedstrijd op Vivariumbeurs.nl

de aandacht trekken; je plaatst dat best op 33 of 66% van de lengte van aquarium (de gulden snede; naar verluidt een succesvolle formule voor het esthetisch inrichten).

Als je het hout of de stenen plaatst moet je er op letten dat het geheel er zo natuurlijk mogelijk uitziet. Experimenteer gerust met verschillende hoeken en posities, totdat het eindresultaat je voor honderd procent bevalt. Dit proces kan een paar minuten duren, maar je kan er ook dagenlang over doen. Het hangt ervan af hoe goed je materialen zijn, of hoe getalenteerd of ervaren je bent. Denk eraan: de hardscape is de ruggengraat van elke layout; als je van in het begin alles goed schikt heb je veel kans om een perfecte scape te maken.

4 Let er bij de aankoop ervan dat je gezonde planten hebt, en plant ze op de correcte manier. Zie na of de planten fris zijn, er geen algen of slakken op zitten, en de wortels gezond zijn. Gezonde wortels zijn wit; afgestorven wortels zijn bruin. De bladeren mogen geen gaten of andere beschadigingen hebben, en ook niet geelachtig zijn. Je kan

aan de handelaar vragen om je te laten weten wanneer er een nieuwe plantenlevering binnenkomt, zo heb je zeker de gezondste exemplaren.

Als je de planten uit een zeer dichtgegroeid potje neemt, moet je die in zoveel mogelijk afzonderlijke plantjes uiteen trekken. Een goed voorbeeld hiervoor is Eleocharis (naaldgras). Deze plant wordt gewoonlijk in potjes geleverd, waarin de afzonderlijke plantjes echte klompen vormen.

Als je deze voorzichtig met de vingers of een pincet uiteen plukt, kan je tot 50 plantjes uit één enkel potje halen.

Deze plantjes moeten met een pincet zorgvuldig 2 à 3cm. diep in het substraat worden gezet. De wortels van de meeste plantjes in pot zijn meestal in mineraal wol gevat, die je voor het inplanten best zoveel mogelijk verwijdert. Dit gaat het makkelijkst onder stromend water. De worteltjes worden dan tot ca. 2cm. teruggesnoeid. Dat maakt het planten gemakkelijker, en bevordert de hergroei ervan.

5 Een zeer mooi effect krijg je door planten op het decoratiemateriaal vast te binden. Daarvoor zijn soorten

als Microsorum, Anubias, Bolbitis en diverse mossoorten geschikt. Zo ziet een aquascape er praktisch onmiddellijk uit alsof hij al een tijdje gegroeid is.

Grote planten zoals volwassen javavarens kan je ook prima als blikvanger gebruiken (zie Tip 3), maar je moet dan wel goed op de positionering letten.

De meeste van die plantentypes zijn niet erg veeleisend wat licht- en voedselbehoeften betreft; ze zijn bijzonder geschikt voor aquaria met mindere energiebehoeften.

Hun rhizomen (de wortelstokken waaruit de wortels en bladeren groeien) mogen in geen geval in het substraat gezet worden, vermits ze dan onmiddellijk beginnen te rotten.

Ook mossen zijn bijzonder bruikbaar om een aquascape er natuurlijk en gerijpt te laten uitzien. De meeste soorten groeien in het begin erg traag, maar kunnen na een tijdje het aquarium compleet overwoekeren. De afgeknipte scheutjes van de meeste mossoorten zinken meestal naar de bodem. Maar je moet ze wel afhevelen indien je niet wil dat het mos zich ongecontroleerd uitbreidt. Een regelmatige snoei zorgt voor een gezonde groei en een bossig uitzicht.

Garnalen vormen een goede bezetting voor mosaquascapes. Ze helpen ook om het mos algenvrij te houden, en het mos zorgt met zijn grote oppervlakte voor veel biofilm (micro-organismen die zich aan dit oppervlak vasthechten), waarmee de garnalen zich voeden.

6 Een regelmatig onderhoud is de sleutel voor een immer goed werkende aquascape. Het is best die werkzaamheden te spreiden over vele kleine beurtjes. Grote, met tussenposen doorgevoerde ingrepen, zijn eerder contra-productief. De ruiten moeten dikwijls gereinigd worden, zodat er zich geen algenaanslag kan vormen. Zelfs wanneer je nog geen algen op de ruiten kan waarnemen is het aan te bevelen ze toch, voor elke waterwissel, te reinigen. Met een tandenborstel kan je de silicone in de hoeken schoon

maken. Ook de mechanische filter moet regelmatig gereinigd worden zodat hij effectief blijft. Zo behoud je een goede circulatie en gunstige stroming. Daarom moet ook de binnenkant van de slangen van buitenfilters regelmatig gereinigd worden.

Hoe dikwijls en hoeveel water gewisseld moet worden, hangt af of je een aquarium met minder of méér energieverbruik hebt. Bij systemen met een hoog energieverbruik moet je frequenter en meer water verversen om algenplagen te vermijden, gezien planten bij snellere groei ook meer organische afvalstoffen produceren.

Een voornaam punt is de plantenverzorging. Zorg voor goede werktuigen. De basisuitrusting bestaat uit een scherpe schaar waarmee de planten terug gesneden worden, en een lang pincet om de plantjes in te planten.

Er bestaan veel verschillende soorten en afmetingen. Aan jezelf om uit te zoeken wat je het beste past.

7 Algen zijn er de grootste oorzaak van waarom liefhebbers met de hobby stoppen. In plantenaquaria zijn algen zelfs nog problematischer, omdat ze daar meestal nog sterker met licht en meststoffen verwend worden.

Wanneer men nochtans een paar regels volgt, zouden algen geen probleem mogen geven. In een voor hogere waterplanten ideale omgeving slinkt het risico op algen aanzienlijk, maar wanneer men de planten verwaarloost, benutten de algen de voorhanden zijnde voedingsstoffen, en nemen de overhand.

In een systeem met hoge energiebehoefte, dus met veel licht en een grote hoeveelheid voedingsstoffen, moet je er vooral op letten dat er voldoende CO2 voorhanden is.

Bijna alle algenproblemen in deze systemen komen voor uit de CO2-verzorging: hetzij te veel, hetzij te weinig.

Wanneer je een CO2-toevoeging met een magneetventiel gebruikt, moet je er op letten dat ze minstens een uur voor de belichtingstijd begint, en een stabiel CO2-behalte van

30 mg/l. nastreven. Een andere fout is een ontoereikende toevoer van voedingsstoffen. In de hobby komt men er stilaan achter dat planten in een sterk beplant aquarium met véél licht en CO2 ook bijkomend van nitraat en fosfaat moeten voorzien worden. Vroeger nam men aan dat deze voedingsstoffen aan de grond lagen van algenplagen, maar in vele gevallen geldt het tegendeel. Wanneer onze planten te weinig fosfaat en nitraat ter beschikking krijgen, kunnen ze daardoor zodanig verzwakt worden dat de algen de overhand krijgen.

Algenetende vissen en garnalen kunnen eveneens een algenplaag voorkomen. Bijzonder effectief zijn de Amanogarnalen, Caridina multidentata. Men kan ze wel niet in elk aquarium houden want in gezelschap van grotere vissen worden ze snel levend voer. Meestal rekent men op 1 garnaal per 2 l. waterinhoud; voor kleinere aquaria zelfs meer.

In kleinere aquaria kan men ook Otocinclus inzetten, maar dan minstens in een schooltje van 6. Grotere algeneters zoals Ancistrus zijn geschikt voor grote aquaria, hoewel die zich soms ook aan zachte planten durven vergrijpen.

8 Een aquarium is niet compleet zonder vissen. Vissen brengen beweging, kleur en leven. Je moet ze wel zorgvuldig uitkiezen. Eerst en vooral moet je je afvragen of het aquarium voor de gekozen vissen sowieso geschikt is.

Komen de waterwaarden overeen met wat de vissen eisen? Kunnen ze tegen het CO2-gehalte (indien je dat toevoegt)? Worden ze niet te groot?

Ze moeten ook gekozen worden naar kleur en vorm. In een hoog, groot aquarium passen bijvoorbeeld vissen met een hoge lichaamsbouw zoals discussen en maanvissen.

Een laag, lang aquarium vraagt om slanke visjes zoals zalmen en rasbora’s. Een grote fout bestaat erin teveel verschillende soorten samen te brengen. Daardoor wordt de scape te onrustig. Vooral bij eenvoudige, minimalistische lay-outs moet dit vermeden worden. Verschillende soorten

kan men wel houden in complexere lay-outs, of grotere jungleachtige aquascapes.

9 Eén van de grote uitdagingen bij het aquascapen is om een compleet nieuwe lay-out te ontwikkelen. In het begin kan je nog de werken van anderen kopiëren als die je goed bevallen – zo ben je in ieder geval zeker dat het resultaat naar je zin is – vooropgesteld dat de planten zich ontwikkelen zoals gewenst. Maar als je al ervaring hebt op het gebied van vormgeving, wil je vast met eigen ideeën beginnen te werken.

Woon je in een landelijke omgeving, dan kan je die als inspiratiebron gebruiken. Bos- en kustlandschappen zijn goede ideeënbronnen, en je kan daar zelfs, waar het tenminste niet verboden is, ook decoratiemateriaal verzamelen. Let wel op de wetgeving voor bepaalde gebieden! In een stedelijke omgeving is het niet zo eenvoudig om je door de omgeving te laten inspireren – hier kan je altijd terugvallen op internet of TV. Inspiratie is overal te vinden; dikwijls hoef je maar om je heen te kijken.

10 GEDULD is een mooie zaak in aquascaping. Planten hebben tijd nodig om te groeien, en in het bijzonder nieuw opgestarte aquaria moeten indraaien en rijpen.

Onderneem in je bak géén grote veranderingen tenzij je voor 100% zeker bent. Vele algen sterven vanzelf af. En vele planten slaan pas aan nà een gewenningsperiode.

Hou gewoon je verzorgingsroutine aan, en je aquarium zal zich hopelijk ontwikkelen op de manier zoals je gewenst had.

---------------------------------------------------------------------------Verwacht géén onmiddellijk resultaat.

Door geduld te leren word je een betere aquascaper!

----------------------------------------------------------------------------

SIERVISVOEDING VOLGENS HET VOORBEELD VAN DE NATUUR Bij het merk DR. BASSLEER BIOFISH FOOD verkrijgt u een assortiment van uitzonderlijke siervisvoeders, ontwikkeld door de bekende vissendokter dr. Gerald Bassleer. Zowel de verschillende granulaatvormen als de bijzondere vlokkenvoeders bevatten alle noodzakelijke aminozuren, omega-3 vetzuren, mineralen, sporenelementen en vitaminen voor gezonde vissen met een goed afweersysteem.

VOEDING

DR. BASSLEER BIOFISH FOOD

ZORG

AQUAVITAL

BESCHERMING EN VERZORGING MET SYSTEEM Met het verzorgingssysteem AQUAVITAL verkrijgen de aquariumvissen de ideale leefomstandigheden. Voorbeelden van ongeëvenaarde producten zijn aquavital conditioner+ met een zeer zuivere, natuurlijke Chloorbinder, die de Chloor binnen enkele seconden volledig neutraliseert OF ook de unieke 2-componenten-Filterstarter AQUAVITAL BACTOSPRINT.

EENVOUDIG, SNEL EN EFFECTIEF Alle medicijnen van Aquarium Münster worden vervaardigd volgens de GMPrichtlijnen – de internationaal gerenommeerde kwaliteitsstandaarden van de farmaceutische industrie. Ze zijn het resultaat van jarenlang onderzoek, ontwikkeling en testen.

GENEZING

MEDICIJNEN

AQUARIUM MÜNSTER FISH LIKE US

Vissen houden van Aquarium Münster. Dit is geen wonder, want hier bekommert men zich al in de derde generatie met grote betrokkenheid om hun welzijn.

Zo konden werkzame medicijnen worden ontwikkeld tegen ziekten die lange tijd niet te genezen leken. En ook vernieuwde verzorgingsmiddelen die de levensomstandigheden van gezonde vissen voortdurend verbeterden. Daarbij gaat het om producten die aquarianen en tuinvijverliefhebbers over de hele wereld van dienst kunnen zijn.

Verdeler in België: BASSLEER BIOFISH bvba | www.bassleer.com

D012018P

Aquarium Münster Pahlsmeier GmbH | Galgheide 8 | D-48291 Telgte (Duitsland) | www.aquarium-munster.com

PRO POND

NIEUW

®

U GAAT. HIJ VOERT! JBL PROPOND AUTOFOOD ®

Weersbestendige Solarvoederautomaat voor Koi en andere vijvervissen

Exacte voederhoeveelheid en instelbare voedertijden Voedsel reikwijdte instelbaar (0,5 m of 1 m) Tot 25 l voedselopslag Onafhankelijk door Solarpaneel met Li-Ionen batterij of netstroom Temperatuur sensor met weergave in LCD controle-scherm Weersbestendig en regendicht

VOORSPRONG DOOR ONDERZOEK

JBL Az PP AUTOFOOD 210x297 NL-OK.indd 1

21.01.21 15:57