Wiklina
Wiklina
Piękne rzeczy, które wy P leciesz sam( a )
katarzyna nejman a nna Borecka
K ów 2023
Kra
Spis treści
Wstęp, czyli kilka słów o nas
CZĘŚĆ 1. TROCHĘ TEORII I HISTORII
Czym jest wiklina?
Obrabianie wikliny
Ta opowieść się plecie, czyli historia plecionkarstwa
Warsztat plecionkarza: miejsce pracy i narzędzia
Przygotowanie do pracy
CZĘŚĆ 2. PROJEKTY
Wiklinowy dom
Ramka
Tacka katalońska
Osłonka z glinianym dnem
Podkładka, czyli jak wykonać dno koszyka
Oko – ozdoba na ścianę
Mandala
Abażur, czyli jak wykonać obręb
Koszyczek, czyli jak wykonać gimę
Wazon, czyli jak wykonać stopkę i założyć warstwę
Tacka, czyli jak wykonać obręb w dwie pary
Kosz na sklejce Chlebak
Osłonka na doniczkę, czyli jak wykonać obręb w trzy pary
9 21 26 32 36 38 47 53 57 65 69 81 85 93 101 109 119 127 137 141
Od święta Wianek Bombka Choinka Gwiazdka Wiklina w lesie i ogrodzie Płot wiklinowy Karmnik motany Karmnik w kształcie rogu Tipi Leśny kosz Dla dzieci Kosz mojżeszowy Kosz z uszami Wózeczek Sowa Lew Zakończenie 151 155 159 165 169 171 179 183 189 193 201 205 209 215 221 227 231 237
ola 8
Wstęp,
czyli kilka słów o nas
ola 9
Cześć!
Z tej strony Ania i Kasia, twórczynie marki Siostry Plotą. Bardzo się cieszymy, że trzymasz w ręku naszą książkę. Dlaczego? Bo oznacza to, że zaciekawił cię temat wikliny i prawdopodobnie – a przynajmniej taką mamy nadzieję –chcesz rozpocząć własną przygodę z plecionkarstwem.
Jeśli tak właśnie jest, udało ci się trafić w dziesiątkę!
Już nie możemy się doczekać, aż opowiemy ci więcej o naszej pasji oraz o historii i tradycji plecionkarstwa…
Jak możesz się domyślać po nazwie naszej marki, jesteśmy siostrami – Ania jest starsza, a Kasia młodsza. Być może nie wiesz jednak, że pasja do wikliny nie jest w naszej rodzinie niczym nowym. Można powiedzieć, że wychowałyśmy się wśród plecionych koszy, kufrów i foteli. Dziadek Sylwester założył sklep z wyrobami wikliniarskimi na Starej Pradze, kiedy Ania miała dwa lata, czyli jeszcze przed narodzinami Kasi.
Odkąd pamiętamy, wiklina była naszą codziennością.
Gdy parę lat temu dziadek nosił się z zamiarem
zamknięcia swojego sklepu, my w dość emocjonalnym
zrywie postanowiłyśmy zrobić wszystko, by tradycja plecionkarstwa przetrwała w naszej rodzinie. Choć obie zdobyłyśmy wykształcenie w zupełnie innych dziedzinach (Ania jest graficzką, a Kasia – aktorką), postanowiłyśmy wywrócić nasze życie do góry nogami: zapisałyśmy się do szkoły, by zdobyć tytuł rzemieślniczy koszykarz-plecionkarz i tak powstała marka Siostry Plotą! Pragnęłyśmy nie tylko uratować sklep naszego dziadka, lecz także działać na rzecz promocji plecionkarstwa. Nie chcemy dopuścić do wyginięcia tego rzemiosła. Naszym marzeniem jest, aby jak najwięcej osób pokochało wiklinę. Pragniemy szerzyć wiedzę o tym
rękodziele i zarażać ludzi swoją pasją – właśnie dlatego napisałyśmy tę książkę. Oczywiście zapraszamy cię również do naszego sklepu na Placu Hallera 5 w Warszawie – sprzedajemy tam produkty z wikliny, ale mamy też swoją pracownię
11 W STĘP
i prowadzimy warsztaty. Możesz zajrzeć do nas choćby po to, by porozmawiać o plecionkarstwie lub poszukać
inspiracji.
Choć obie kochamy wiklinę i pracujemy z nią zawodowo, mamy zupełnie różne temperamenty – oraz talenty. Dlatego przygotowując dla ciebie projekty do wykonania, podzieliłyśmy się zadaniami: Ania odpowiada za komunikację wizualną, a Kasia za komunikację werbalną. To właśnie ja, Kasia, piszę do ciebie teraz te słowa, w czasie gdy Ania gimnastykuje się z wikliną i aparatem fotograficznym, by jak najlepiej pokazać ci cały proces twórczy na zdjęciach. W książce będę używać dwóch form: „ja” i „my”. Wprawdzie opowiadam naszą (moją i Ani) historię, jednak jako współautorka nie mogę porzucić swojej perspektywy.
12 W STĘP
Od razu uprzedzamy, że po lekturze tej książki nie staniesz się mistrzem rzemiosła. Ale nie taką mamy misję. My chcemy pokazać ci możliwości, jakie daje wiklina – jest ona bowiem cudownym i bardzo wdzięcznym materiałem do pracy. Pokażemy ci rozwiązania, które sprawdzą się w domowym zaciszu i pozwolą na artystyczną zabawę, a jednocześnie będą praktyczne. Opowiemy także o tym pięknym rzemiośle i o naszej pasji. W książce znajdziesz sporo faktów, ciekawostek i wiedzy, ale też nasze osobiste historie: wspomnienia i rodzinne anegdoty.
Naszym głównym celem jest zainteresować cię wikliną (a może nawet sprawić, że się w niej zakochasz).
Zapraszamy cię w podróż po świecie wikliny!
Ania i Kasia
ola 42
Część 2
Projekty
ola 43
Ramka
Nie wystarcza ci przeglądanie galerii na smartfonie i lubisz drukować zdjęcia? A może wolisz, gdy ściany zdobią grafiki i obrazki? Może w twojej rodzinie jest jakiś artysta, którego prace czekają na piękną oprawę? Spróbuj zrobić wiklinowe ramki.
Ramki mogą wykonywać nawet dzieci. W tym projekcie wyjątkowo wiklina nie musi być elastyczna, więc do zrobienia ramek można użyć innych materiałów: świetnie sprawdzą się sztywne patyki, słomki czy rurki.
Potrzebne mater I ały:
6 patyków dł. 30 cm
6 patyków dł. 20 cm sznurek jutowy klej introligatorski
Czas mo C zen I a: ok. 30 min; jeśli patyki są proste, można pominąć moczenie
Kro K P o K ro K u: ułożenie patyków wiązanie sznurka wklejenie zdjęcia lub rysunku
s to PI eń trudnoś CI :
Uwaga! Patyki o podanej długości pasują do grafiki o rozmiarach 20 × 15 cm.
Patyki powinny wystawać co najmniej 5 cm poza krawędzie obrazka, który chcesz oprawić.
53 Ram K a
1. Patyki ułóż tak, by tworzyły ramkę.
2. Zwiąż ich rogi sznurkiem jutowym tak, jak pokazano na schemacie. Istnieje wiele sposobów zawiązania. Tutaj zastosowano najprostszy –krzyżak.
3. Obrazek przyklej od tyłu za pomocą kleju introligatorskiego.
54
C
ZĘŚĆ 2. P ROJEKTY
Tacka katalońska
Naukę wyplatania warto zacząć od prostej tacki wykonanej na obręczy bambusowej. To idealny projekt na początek plecionkarskiej przygody. Tacka jest niemal całkowicie płaska, dzięki czemu leżące na niej produkty są pięknie wyeksponowane.
Doskonale się sprawdza także jako ozdoba ścienna. To jeden z naszych pierwszych wyplotów, który od lat dumnie zdobi ścianę w mieszkaniu naszych dziadków. A jaki ty masz na nią pomysł?
Potrzebne mater I ały: obręcz bambusowa o śr. 25 cm (jest łatwo dostępna w sklepach internetowych oraz pasmanteriach)
ok. 100 witek dł. 120 cm
Czas mo C zen I a: 70 min
Kro K P o K ro K u: umieszczenie czterech witek na obręczy bambusowej prosty splot – przed jeden, za jeden
s to PI eń trudnoś CI :
57 Ta CK a K aTalO ń SK a
1. Cztery witki o podobnej grubości podziel na dwie pary. Połóż je tak, aby gruba końcówka jednej leżała obok cienkiej końcówki drugiej (patrz rysunek).
2. Tak przygotowane pary połóż luźno na bambusowej obręczy, równolegle do siebie, w odległości ok. 7 cm. W ten sposób stworzysz szkielet tacki.
3. Wybierz kolejną witkę ze snopka i zacznij wyplatać. Chwytając za czubek (cieńsza strona witki), kieruj ją najdłuższą drogą (czyli środkiem koła), prostopadle do położonych prętów, na przemian górą i dołem, pod każdą parą. Witka idzie od prawej nad bambusową obręczą, pod pierwszą parą prętów, nad drugą parą i pod bambusową obręczą. Po wpleceniu pierwszej witki konstrukcja jeszcze nie jest stabilna, ponieważ jedna para witek nadal pozostaje luźna. Kolejna wpleciona witka już ją stabilizuje.
4. Drugą witkę poprowadź od drugiej strony obręczy (lewej), również zaczynając od czubka. Przeplataj raz górą, raz dołem. Twoim celem jest wypełnienie splotem całego wnętrza koła, więc stopniowo będziesz zapełniać i górę, i dół.
58 C ZĘŚĆ 2. P ROJEKTY
3 4 59 Ta CK a K aTalO ń SK a
5. Wplataj kolejne witki dokładnie tak jak dwie pierwsze. Przepleć jak najwięcej witek, tak aby całe koło wypełniło się splotem. Pamiętaj, że zaczynamy raz z prawej raz z lewej strony obręczy (od czubków).
Uwaga! Witki powinny iść naprzemiennie, wówczas konstrukcja powoli się stabilizuje, ponieważ wplecione witki przytrzymują pionowe pary tworzące konstrukcję. W tym samym pionie jedna witka powinna być pod konstrukcją, a druga nad nią.
6. Przeplecione witki ściśnij tak, by tworzyły zwarty splot. Możesz od razu przyciąć ich końcówki lub zrobić to na końcu pracy.
60 C ZĘŚĆ 2. P
ROJEKTY
61 Ta CK a K aTalO ń SK a 5 6