ZOA's Jaaroverzicht 2019

ZOA JAAROVERZICHT 2019

Inhoud

2019: het jaar waarin...

3 Onze missie 4 Wij zijn er 7 De financiĂŤn in een oogopslag

... Benjamin op de fiets stapte voor Eritrese vluchtelingen

14

8 ZOA wereldwijd in 2019 10 De impact van ons werk in 2019 14 We zijn er samen 16 Betrokken ondernemers 17 Onze donoren

2

ZOA JA A R OV E R Z I C HT 2 0 1 9

11 ... Margarita's dromen uitkwamen

Jaaroverzicht

Fotografie

Het Jaaroverzicht 2019 is een online uitgave

Jaco Klamer

van ZOA en is een verkorte weergave van het

Jilke Tanis

jaarverslag. Het jaarverslag 2019 (Engelstalig)

Jonneke Oskam

is online beschikbaar via www.zoa.nl.

Marianne van Elst-Sijtsma

Onze missie GeĂŻnspireerd door het christelijk geloof ondersteunt ZOA mensen die lijden door oorlogen of natuurgeweld. We helpen hen bij het weer opbouwen van een bestaan zodat ze in vrede een waardig leven kunnen leiden in hun gemeenschappen.

ZOA JA A R OV E R Z I C HT 2 0 1 9

3

4

ZOA JA A R OV E R Z I C HT 2 0 1 9

We zijn er In 2019 zagen we miljoenen Venezolanen hun land ontvluchten. Hele gezinnen belandden op straat in Colombia. We konden niet blijven toekijken terwijl deze ramp zich voltrok. Ons noodhulpteam kwam in actie en al snel konden we mensen bijstaan met schoon drinkwater en onderdak.

Op de foto ziet u Marlene Perozo, één van de miljoenen mensen die Venezuela ontvluchtte.

Ze heeft de tweejarige Leidymar op de arm, haar zoon Levi en dochter Genesis staan naast haar.

Op de grond ligt wat speelgoed. Het is voor ons bijna onmogelijk om ons de situatie van Marlene en haar man Renzo voor te stellen. Daar zit je dan: onder een golfplaat, zonder drinkwater, zonder toilet, zonder school voor de kinderen.

En toch, in Marlene’s ogen zie ik moed en doorzettingsvermogen. Telkens weer sta ik versteld van de veerkracht van de mensen die wij mogen helpen. Ondanks alle problemen die ze tegenkomen, vinden velen van hen de moed om door te gaan. We staan naast hen in de moeilijke tijd die ze doormaken en geven hen met onze hulp ook hoop op een betere toekomst.

In 2019 konden we 1.4 miljoen mensen ondersteunen. Het is mijn gebed en verlangen dat we ons werk in 2020 en de jaren die volgen kunnen blijven doen.

Blijft u meedoen?

Chris Lukkien Directeur

ZOA JA A R OV E R Z I C HT 2 0 1 9

5

Het verhaal van Amira

2019 – Het jaar waarin Amira de draad van haar leven weer oppakte ‘’Toen IS onze stad innam, verloor ik alles. Mijn huis, mijn spullen, maar ook mijn vee moest ik achterlaten. Ik vluchtte met onze twee dochters en zoon. We waren alles kwijt, ik had niets meer om mezelf en mijn gezin te onderhouden. Ik was wanhopig voordat ik de mensen van ZOA ontmoette. ZOA gaf me een aantal schapen, en ik kreeg een training om goed voor de schapen te kunnen zorgen. Dat gaat heel goed, nu geef ik die kennis weer door.’’ Amira Hassan (40 jaar), Irak.

6

ZOA JA A R OV E R Z I C HT 2 0 1 9

De financiën in een oogopslag

Hoe wordt uw gift besteed?

ZOA’s uitgaven in 2019

Bedragen in euro’s, exclusief uitgaven gedaan door consortiumpartners 2.0% 3.5%

Uw gift doet ertoe!

ZOA’s werk is onmogelijk zonder de hulp van onze donateurs en vrijwilligers. Wij zijn dankbaar en onder de indruk van uw trouw en betrokkenheid. Naast de bijdragen van onze achterban ontvangen we ook financiering van institutionele donoren, zoals het ministerie van Buitenlandse Zaken, de Europese Unie en de Verenigde Naties.Voor veel van deze bedragen geldt de voorwaarde dat we zelf een bedrag moeten inleggen. Dat betekent dat uw gift ons toegang geeft tot meer financieringsmogelijkheden, en we dus nog meer mensen kunnen helpen.

94.5%

Uitgegeven aan doelstellingen: € 56.421.905 Kosten voor fondsenwerving: € 2.099.104 Management- en administratiekosten: € 1.209.065 Totaal € 59.730.074

ZOA’s inkomsten in 2019

Bedragen in euro’s, exclusief schenkingen bestemd voor consortiumpartners 0.4% 6.9% 13.2%

In 2019 steeg het bedrag dat we uitgaven aan onze doelstellingen met 20% naar € 56.421.905. We konden de hulp uitbreiden in Irak, Congo, Sudan en Jemen. Daarnaast startte ZOA voor het eerst in Colombia met projecten voor schoon water, sanitatie en voedselhulp voor Venezolaanse vluchtelingen.

79.5%

Inkomsten van institutionele donoren: € 46.967.459 Inkomsten uit eigen fondsenwerving – particulieren, bedrijven, scholen en kerken: € 7.816.918 Inkomsten van andere non-profit organisaties: € 4.085.944 Overige inkomsten: € 236.420

Wilt u meer weten over ZOA’s financiën? Een compleet overzicht vindt u in het

Totaal € 59.106.741

jaarverslag 2019 (Engelstalig). Dit is online beschikbaar via ww.zoa.nl.

ZOA JA A R OV E R Z I C HT 2 0 1 9

7

ZOA Wereldwijd in 2019 Aantal werknemers op 31/12/2019 Uitgegeven aan doelstellingen

Afghanistan € 3.334.738 136

Ethiopië € 3.767.471 145

Myanmar

Burundi

Colombia

DR Congo

€ 2.770.805

€ 332.464

€ 3.773.587

49

7

43

Indonesië

Liberia

Irak

€ 1.032.430

€ 4.912.848

€ 1.914.026

0

36

41

Nederland*

Nigeria

Filipijnen***

€ 1.979.145

€ 4.119.053

€ 2.112.361

€ 124.397

86

86**

41

0

Sri Lanka € 854.089 43

Syrië

Zuid-Sudan € 1.739.284 39

Uganda

€ 1.200.559 6

€ 2.842.724 99

Colombia La Guajira

Sudan € 13.715.426 110

Jemen

Overig

€ 5.641.496

€ 255.004

110

Totaal € 56.421.905 1,077 besteed aan de coördinatie van landenprogramma’s en bewustwording

* **

8

ZOA JA A R OV E R Z I C HT 2 0 1 9

71,3 fte, inclusief de medewerkers van het Disaster Response Team besteed aan het afronden van noodhulpprojecten

***

Syrië Aleppo, Damascus, Dara’a

Nederland

Irak Anbar, Bagdad, Hamdaniyah, Mosul

Afghanistan Jawzjan, Sar-e Pul, Nangarhar, Zabul, Uruzgan, Kabul, Nuristan

Sudan Gedaref, Noord-Darfur, Zuid-Darfur, Oost-Darfur

Myanmar Rakhine, Kayin, Noord-Shan Filipijnen

Jemen Hajjah, Sana’a, Al Mahwit, Al Hudaydah, Aden, Shabwah

Nigeria Borno

Zuid-Sudan Jonglei, CentraalEquatoria

Democratische Republiek Congo Zuid Kivu

Liberia Alle districten

Uganda Westelijk Nijlgebied, Nwoya, Amudat

Ethiopië Tigray, Gambella, Dolo Ado, Addis Abeba

Indonesië Lombok, Sulawesi

Sri Lanka Kilinochchi, Mullaitivu, Mannar, Negombo, Batticaloa, Ampara

Legenda

Burundi Cibitoke, Makamba, Muyinga, Rumonge

Water, sanitaire voorzieningen & hygiëne

Onderdak

Voedselzekerheid & levensonderhoud

Vredesopbouw

Onderwijs

ZOA JA A R OV E R Z I C HT 2 0 1 9

9

DE IMPACT VAN ONS WERK IN 2019 ZOA is er voor mensen die alles kwijt zijn geraakt door een oorlog of een ramp.

In 2019 konden we er zijn voor 1.4 miljoen mensen.

Samen met u kunnen we in noodsituaties snel te hulp schieten. En hen ook daarna trouw blijven, door te helpen bij het opbouwen van een nieuw bestaan. Net zo lang totdat ze zichzelf weer kunnen redden.

Om dit te kunnen bereiken, bieden we op vijf verschillende terreinen hulp: voedselzekerheid & levensonderhoud; water, sanitaire voorzieningen & hygiĂŤne; onderdak; vredesopbouw; onderwijs.

Samen met de lokale gemeenschappen kijken we waar onze bijdrage het hardst nodig is. Op de volgende pagina’s leest u hoe dat er in de praktijk uitziet. Het is een greep uit ons werk in 2019.

10

ZOA JA A R OV E R Z I C HT 2 0 1 9

NIGERIA

Eigenwaarde met een e-card In het noordoosten van Nigeria trekt terreurgroep Boko Haram al jaren vernietigend rond.

Dorpen worden in brand gestoken, de inwoners gedood of ontvoerd. Tienduizenden mensen vluchtten naar Maiduguri, de grootste stad in het gebied. Rond deze stad leven de ontheemden in tentjes.

Teruggaan kan niet, het is te onveilig. In deze uitzichtloze situatie richt ZOA zich op het ondersteunen van de meest kwetsbare mensen: vrouwen die alleen voor hun gezin zorgen, zwangere vrouwen, ouderen en gehandicapten. Omdat ieder

gezin andere behoeften heeft, werkt ZOA met e-cards waarop een tegoed wordt gestort. In 2019 ontvingen 7,200 mensen hulp via dit systeem hulp. De e-card wordt beheerd door de vrouw des huizes, die op deze manier zelf kan bepalen waar ze het geld aan uitgeeft. Het ZOA team onderzoekt iedere twee maanden wat er gebeurt met de steun die mensen ontvangen.

Uit dit onderzoekt blijkt dat 70% van het geld aan voedsel wordt besteed. Daarnaast wordt geld gebruikt voor het kopen van kleding, huishoudelijke items, gezondheidszorg of het terugbetalen van leningen. De vrouwen die meedraaien in het project geven aan dat ze meer respect ontvangen en dat hun zelfvertrouwen toeneemt.

COLOMBIA

Schoon drinkwater én meer onderlinge verbondenheid Venezuela, ooit een van de meest welvarende Zuid-Amerikaanse landen, is in de greep van een economische, politieke en humanitaire crisis. Meer dan vier miljoen Venezolanen zijn hun land ontvlucht op zoek naar stabiliteit. Zo’n 165,000 mensen zochten hun toevlucht in La Guajira, Colombia. De migranten staan voor tal van uitdagingen, zo is er gebrek aan sanitaire voorzieningen, is de hygiëne slecht en zijn met name vrouwen en kinderen kwetsbaarheid voor (seksueel) misbruik en geweld. In 2019 startte ZOA een noodhulpprogramma in dit gebied. ZOA voorzag de migranten in La Guajira van 500 opslagtanks voor water, 380 waterfilters en 300 latrines. Om jongeren te betrekken, lanceerde ZOA een wedstrijd waarin kinderen en jongeren werden uitgedaagd de nieuwe voorzieningen te beschilderen. De migranten installeerden zelf de opslagtanks en latrines. Zo werd de onderlinge samenhang in de gemeenschap versterkt en voelden ze zich extra verantwoordelijk voor de nieuwe voorzieningen.

Een verhaal uit Burundi

2019: het jaar dat Margarita's dromen uitkwamen Vargarita woont met haar gezin in een klein Burundees dorpje in de bergen. Samen met haar man neemt ze deel aan ZOA’s PIP-aanpak (“Plan Intégré du Paysan” in het Frans). Als onderdeel van dit programma heeft ze samen met haar gezin de huidige situatie en de gewenste toekomstsituatie op de boerderij uitgetekend.

Nu werkt ze aan concrete doelen om haar toekomstdroom te realiseren. Ook heeft ze trainingen gevolgd op het gebied van irrigatie, veehouderij en het opslaan van de oogst. Margarita is dankbaar dat ze de kans heeft gekregen mee te doen in dit programma. Het heeft haar en haar gezin enorm geholpen. Ze kunnen beter in hun levensonderhoud voorzien én de kinderen kunnen nu naar school.

ZOA JA A R OV E R Z I C HT 2 0 1 9

11

UGANDA

Onderwijs voor vluchtelingenkinderen Honderdduizenden Zuid-Sudanese gezinnen hebben hun toevlucht gezocht in de buurlanden, bijvoorbeeld in Uganda. ZOA helpt de vluchtelingen én de armste Ugandese bevolking. We gaan verder dan noodhulp en bouwen ook onder deze moeilijke omstandigheden aan de lange termijn. Daarbij ligt de focus op de toegankelijkheid en kwaliteit van onderwijs. Ook al komt onderwijs vaak op de laatste plaats ten tijde van crisis – op de lange termijn is het een onmisbaar onderdeel van de wederopbouw van een land.

In 2019 ondersteunden we meer dan 40.000 basisschoolleerlingen. We voorzagen 35.000 leerlingen in en rond de vluchtelingenkampen in het Westelijke Nijlgebied van leermiddelen. Er werd extra aandacht gegeven aan kinderen met een handicap.

426 van hen ontvingen hulpmiddelen (zoals een bril of gehoorapparaat) zodat ze de lessen konden volgen. Er werden 95 leraren aangenomen om in 14 basisscholen voor de klas te staan. Ook werden er extra klaslokalen en latrines gebouwd.

INDONESIË

Samen huizen ontwerpen en realiseren Zware aardbevingen verscheurden het Indonesische Lombok in juli en augustus 2018. De ramp kostte 560 mensen het leven en 396.032 mensen raakten ontheemd. In de nasleep van de bevingen kwam een groot aantal mensen onder plastic zeilen en in gemeenschapstenten terecht. ZOA werkt samen met Indonesische partnerorganisaties aan de wederopbouw.

In 2019 werden 61 permanente, aardbevingsbestendige onderkomens neergezet. De huizen werden zoveel mogelijk gebouwd door de bewoners zelf, met hulp van speciaal opgeleide metselaars. Er werden meer dan 100 metselaars opgeleid in aardbevingsbestendig bouwen. Het werk is nog niet af, voor 2020 staan nog eens 250 huizen op de planning.

12

ZOA JA A R OV E R Z I C HT 2 0 1 9

IRAK

Vredesopbouw Toen Islamitische Staat (IS) in 2014 grote delen van Irak bezette en angst en terreur zaaide, werd de Irakese bevolking gedwongen om massaal op de vlucht te slaan. Anderen zaten gevangen tussen de frontlinies. Er vielen veel doden en gewonden. De bevolking moet nu leren leven met de herinneringen aan deze verschrikkelijke periode.

In samenwerking met onze Iraakse lokale partner IID heeft ZOA in vier gemeenschapscentra in Mosul speciale programma’s neergezet voor kinderen en volwassenen. In deze centra kunnen mensen een beetje bijkomen, krijgen ze psychosociale ondersteuning en, indien nodig, hulp bij het verwerken van hun trauma’s. Ze kunnen er ook lessen volgen in bijvoorbeeld naaien, koken en fotografie. De gemeenschapscentra zijn erg populair. Ruim 8000 mensen kregen erin 2019 ondersteuning. Een aantal bezoekers gaf aan zelf vrijwilligerswerk in de centra te willen doen in de nabije toekomst.

Inmiddels zijn door ZOA en IID 1179 vrijwilligers opgeleid om mee te bouwen aan duurzame vrede.

“De situatie is onveilig, vooral voor kleine kinderen.

Ik maak me grote zorgen.”

Een verhaal uit Colombia

2019: het jaar waarin Herbert en Jendy met hun vier kinderen op straat belandden “We verkochten onze koelkast, onze televisie, onze bedden: alle waardevolle spullen deden we van de hand om onze reis naar Colombia te kunnen financieren”, vertelt vader Hebert (28) uit het Venezolaanse San Fransisco, dichtbij de grote stad

Maracaibo. Hij vertrok samen met zijn zwangere vrouw Jendy (29) en hun kinderen Bryan (11), Zaida (9), Isabel (5) en Branyer (1). Bij de grens werden ze tegengehouden: ze mochten Colombia niet in omdat de kinderen niet over de juiste reispapieren beschikten. “We wachtten en wachtten en toen de Venezolaanse politiemannen en militairen even niet opletten, staken we samen de grens over. We zien het als een groot wonder.’’ En nu? Het gezin woont al een

week op straat, op het plein Parque de la India van de noord-Colombiaanse stad Riohacha, Ze delen een matrasje en een lakentje. Jendy vertelt dat ze wel móesten vertrekken omdat ze geen baan meer hadden en geen geld voor eten. Maar hun situatie is er niet makkelijker op geworden: “Ik vind het te gevaarlijk om op straat te slapen, terwijl iedereen kan passeren”, zegt ze als de avond invalt. “De situatie is onveilig, vooral voor kleine kinderen. Ik maak me grote zorgen.”

ZOA JA A R OV E R Z I C HT 2 0 1 9

13

TEGEN DE WIND IN...

De 14-jarige Benjamin verhuisde van Broeksterwoude in Friesland naar Zoetermeer in Zuid-Holland… op de fiets! Hij fietste 230 kilometer in twee dagen en haalde daarmee meer dan €5.000,- op voor Eritrese vluchtelingen die noodgedwongen een onderkomen zoeken in Ethiopië.

Benjamin: “Alhoewel ik mijn thuis ga verlaten, weet ik zeker dat er een nieuw thuis op me te wachten staat. Voor vluchtelingen is dit anders.

Zij moeten huis en haard verlaten en weten niet zeker of ze er een nieuw thuis voor terug krijgen. Door op de fiets te verhuizen wil ik aandacht vragen voor vluchtelingen.”

Benjamin Mak verhuisde per fiets en haalde geld op voor ZOA.

14

ZOA JA A R OV E R Z I C HT 2 0 1 9

We zijn er samen Ook in 2019 stond u weer klaar om ons werk te ondersteunen.

Jongeren stapten op de fiets, kinderen wandelden voor water en ondernemers schoven aan bij het Charity Dinner. Bedankt voor uw betrokkenheid!

39.000

mensen steunden ons werk met een donatie.

1.000 kerken

waren in gebed en financieel betrokken bij het werk van ZOA.

50 ondernemers

zijn als ZOA Business Ambassadors met financiering en advies betrokken bij ons werk in 7 landenteams.

150 ondernemers

13.000

vrijwilligers

zetten zich in 2019 op vele verschillende manieren in – als collectant, als colllecteorganisator, in hun kerk of met hun school.

569

nieuwe volgers

deden mee aan het ZOA Charity Dinner en haalden € 83.792 op.

Het aantal volgers op Facebook nam in 2019 toe van 5518 naar 6114.

ZOA-werknemers en -vrijwilligers verzorgden

250 gastlessen

25

e

op scholen.

ZOA nacht

In oktober 2019 werd voor de 25e keer de beroemde ZOA-nacht op het Driestar College gehouden:

€114.000,-

20.000

kinderen

deden mee aan de landelijke actie Wandelen voor Water – een actie van Amref Flying doctors, Simavi, ZOA en Rotary Nederland.

haalden de jongeren in 24 uur op.

ZOA JA A R OV E R Z I C HT 2 0 1 9

15

Betrokken ondernemers ZOA werkt samen met een grote en diverse groep ondernemers. Als ondernemer wil je het verschil maken, elke dag opnieuw. Door hard te werken, plannen te maken en samen te werken. Zo verandert een ondernemer de wereld om zich heen. Dat doet ZOA ook. We zijn er samen op plekken waar dit het hardst nodig is.

Inmiddels zijn zo’n 450 ondernemers betrokken bij het werk van ZOA. Ze zetten zich in als ZOA Business Friend, als Business Ambassador of als Business Partner.

Samen vormen zij het ZOA Business Network en ondersteunen zij het werk van ZOA. Financieel, maar ook met de inbreng van hun kennis en kunde. Eén van deze bedrijven is Florys. We vroegen hen hoe zij de samenwerking met ZOA ervaren en hoe hun betrokkenheid ook impact heeft op henzelf. Hiernaast leest u hun verhaal.

Onze partner in Uganda

FLORYS FOUNDATION "Wij zijn ook veranderd" Mensen helpen om tot bloei te komen. Dat is wat wij bij Florys elke dag weer doen. Hoe? Wij bieden ondernemers administratieve, financiële, juridische, fiscale, HR- en IT-ondersteuning. Mensen helpen om tot bloei te komen kan op allerlei manieren en op allerlei plekken. Daarom heeft de Florys Foundation zich voor een aantal jaar verbonden aan ZOA's programma in Amudat, Uganda.

In dit programma worden jongeren geholpen met beroepsonderwijs en ontvangen kerkleiders leiderschapstraining. De training stelt de kerkleiders in staat om zelf projecten op te pakken binnen hun gemeenschap, op het gebied van bijvoorbeeld onderwijs. Om onze betrokkenheid bij het ZOA-programma te onderhouden en te versterken, gaat sinds 2017 ieder jaar een groep medewerkers op reis naar het projectgebied.

Soms kunnen we op een heel bijzondere manier tot steun zijn. Zo ontmoetten we Oscar, die ernstig gewond raakte bij een verkeersongeval. Hij kreeg een prothese, maar deze werd van hem gestolen. We hebben met onze collega’s geld ingezameld voor een nieuwe prothese voor Oscar.

Het ondersteunen en bezoeken van de mensen die meedraaien in ZOA’s projecten geeft ons veel voldoening.

Het is onderdeel geworden van onze dagelijkse realiteit.

We zijn persoonlijk betrokken bij de gemeenschap in Amudat en volgen de ontwikkelingen er op de voet. Deze betrokkenheid heeft ook ons eigen leven veranderd.

De ervaringen die we hebben opgedaan tijdens onze projectbezoeken hebben een onuitwisbare indruk gemaakt.

We zijn dankbaar dat de samenwerking met ZOA ons in staat stelt om mensen te ondersteunen die dat hard nodig hebben.

Florys Foundation

16

ZOA JA A R OV E R Z I C HT 2 0 1 9

We zijn dankbaar voor een heel brede groep donoren die ons werk mogelijk maken: Overheden

VN-organisaties

Bedrijfsleven

En: -d e Nederlandse ambassades in Burundi, EthiopiĂŤ en Rwanda -h et Bureau of Population, Refugees and Migration of the US State Department.

Europese Unie

En de ZOA Business Ambassadorsteams voor Democratische Republiek Congo, Burundi, EthiopiĂŤ, Zuid-Sudan, Uganda, Sri Lanka, Myanmar en het Noodhulpteam.

Stichtingen

Derden

En: DOB Emergency, Familie DK, Help2Change, Hofstee Stichting, Hulp bij Bijzondere Noden uitgaande van de Gereformeerde Gemeenten in Nederland, Remmelt Veenstra Fonds voor ZOA, stichting 1 Kronieken 29:14b, stichting De Pagter Fonds, stichting Draagt Elkanders Lasten, Stichting Mitswah, stichting Wees een Kans.

Alsook de vele donoren die anoniem wensen te blijven en natuurlijk de tienduizenden donateurs in Nederland die het werk van ZOA ondersteunen.

ZOA JA A R OV E R Z I C HT 2 0 1 9

17

BEDANKT VOOR UW STEUN!