ZO Magazine september 2019 by Jurgen Muys

ACTUA

“Al die jaren kwamen ze nog nooit te laat.”

Ilona en Laura ontvingen de UNIZO-award uit handen van topman Danny Van Assche. Philip Van Eeckhoute bood de dames namens Liantis een cheque aan van 1500 euro.

“De klanten vragen speciaal naar hen” Twee ‘Jobstudenten van het Jaar’ voor de prijs van één deze keer: op 29 augustus werd de 23-jarige tweeling Ilona en Laura Vandenbulcke door UNIZO en Liantis gelauwerd voor hun voorbeeldige inzet, al bijna zeven jaar, als jobstudentes in het Eerste-Wereldoorlogmuseum Hooge Crater in Ieper. «Het was hun allereerste studentenjob en ze zijn ons altijd trouw gebleven», aldus de trotse werkgever en zaakvoerder, Niek Benoot. «Ze werken hier tijdens vakanties en de weekends en geen taak is hen teveel. Al die jaren kwamen ze

nog nooit te laat! Ze helpen in de keuken, zorgen voor de bediening in het café, ze verwelkomen de bezoekers van het museum... en altijd alles met de glimlach.» Laura studeerde zonet af als criminologe en Ilona is logopediste. Daarmee komt een einde aan hun loopbaan als jobstudent, maar ze willen hier best als flexi-jobber in het weekend aan de slag, zodra ze aan het werk zijn. Niek Benoot: “Hun vertrek zou een groot verlies zijn. Ze horen hier gewoon thuis. Wanneer ze er een keer niet zijn, vragen de klanten er expliciet naar.»

In 2018 waren er welgeteld 544.752 jobstudenten aan de slag, 4% meer dan het jaar ervoor. Onder druk van UNIZO werden de voorwaarden om in het (zowel voor werkgever als werknemer) voordelige jobstudentenstatuut te werken aanzienlijk versoepeld. Zo mogen ze nu vrij heel het jaar door werken, zolang ze zich houden aan het maximum van 475 uren per jaar. En die versoepeling werpt vruchten af. Zo deden het afgelopen jaar 62.753 werkgevers een beroep op jobstudenten, 5% meer dan in 2017. / www.unizo.be/jobstudent

Kommer en Commerce

ZO september 2019 - 11

ACTUA

GRATIS NIEUWSRUBRIEK MET BEPERKTE AANSPRAKELIJKHEID Terwijl de meeste supermarktketens de kassiersters gaandeweg vervangen door zelfscanners, want het kan niet snel genoeg gaan, experimenteren ze bij de Nederlandse budgetketen Jumbo, die nu bij ons haar eerste winkels opent, met precies het tegenovergestelde: een kassa waar boodschappen niet over de band vliegen, maar rustig voorbij de scanner passeren. Ze noemen het een “kletskassa”, voor mensen die liever wat onthaasten, de tijd nemen voor anderen en een praatje slaan, terwijl ze in alle rust hun 1 of 2 eurocentjes natellen. Innovatie? Zo’n ontmoetingsplaats heeft altijd bestaan, we noemden dat een kruidenier of superette. Vergeet dus niet te winkelhieren in je eigen buurt, je steekt er wat van op. Of beter: geef ‘winkelhier’ op als kandidaat Woord van het Jaar op de website van Van Dale, woordvanhetjaar.vandale.be doen! Zowel politici als bouwondernemers kreunen eronder: je kan hier geen schup meer in de grond steken voor een nieuwe brug, windmolen, shoppingcenter of kerststal, zonder dat er burgerprotest komt. Je kent allicht het NIMBY-syndroom (Not In My BackYard), maar voor een land als België zijn er straffere uitdrukkingen bedacht. Al gehoord van het BANANA-syndroom? Build Absolutely Nothing Anywhere Near Anyone… of van CAVE-men? Citizens Against Virtually Everything. In Knokke kennen ze vooral het NOMB-syndroom (Not On My Beach): burgemeester Lippens haalde destijds al de Dikke Van Dale met zijn ‘frigoboxtoeristen’. Inmiddels wordt er ook al opgetreden tegen ‘promilletoeristen’ die komen om zich te bezatten aan strandbars, en deze zomer kwamen er maatregelen tegen ‘decibeltoeristen’ op te luidruchtige party’s. Met een algemeen verbod op dj’s op het strand werd de rust in Knokke hersteld. Altijd welkom blijven de ‘golftoeristen’: ze nemen wel veel plaats in, maar ze zijn tenminste stil en meestal nuchter. Vraag is natuurlijk of al die mooie Vlaamse newspeak een plaats krijgt in de nieuwe Vlaamse canon. En of daar ook Engelse woorden in mogen, want we zagen deze zomer al Vlaamsradicalisten ijveren voor de taal van Gezelle met petjes ‘Make Flanders Great Again’. Nog een mooi Vlaams woord dat je misschien uit de datingwereld kent is ghosting: iemand met wie je al wat over en weer hebt gechat een digitaal blauwtje laten lopen door niets meer te laten horen. Dat gebeurt nu meer en meer in de rekruteringswereld: sollicitanten die vroeger na een eerste gesprek te horen kregen: “Bedankt, u hoort nog van ons”, en daarna niks meer, geven nu in een krappe arbeidsmarkt werkgevers een koekje van eigen deeg… laat je dus niet ghosten!

Ongezouten mening “Ooit zag ik voor mijn kraam hoe een meeuw het eten van een vrouw opslokte. Ze was zo geschrokken dat ze bijna flauwviel. En minstens elke dag staat hier iemand om een tweede bordje te bestellen omdat een meeuw er met hun eerste vandoor is.” Zaakvoerder Oostendse Visboetiek Emilie in Het Nieuwsblad

“Er waren misschien iets minder klanten dan in de andere weken, maar we hadden op voorhand op onze Facebookpagina gepost dat er airco was in de winkel. Zo kwamen er toch nog veel mensen langs.” Verkoopster boetiek Passe Partout over de solden, in GvA

“Als iemand zich onder het mom van ‘klant is koning’ misdraagt, zeg ik: ‘De klant is hier niet koning, de koning is hier klant. En hij heeft nog niet de helft zoveel streken als u.’” Stefan Dossche, zaakvoerder van 100-jarig wafelhuis Marie Siska, in De Tijd

“Ik maak liefst niet te veel reclame, want ik moet de mensen toch teleurstellen. We zitten volgeboekt tot het voorjaar 2020. Elke keer als Frank Deboosere in het weerbericht waarschuwt voor een nieuwe droge zomer, staat de volgende ochtend de telefoon roodgloeiend.” Johan Verheyden, boring van grondwaterputten, in De Tijd.

“Wie zegt dat hij geen geld kan verdienen met een sterrenrestaurant, verkoopt larie. Je moet natuurlijk wel even goed leren tellen als koken.” Afscheidnemende tweesterrenchef Chef Bart Desmidt in Het Laatste Nieuws

“Ik ben ervan overtuigd dat er meer dan één kind is verwekt in mijn taxi. Sommigen proberen het zo discreet mogelijk te houden en doen het onder een jas of zo, anderen kicken erop te weten dat ze gezien en gehoord worden. Zoals de man die ervan uitging dat hij niet moest betalen omdat ik ‘op de eerste rij had gezeten en gratis had mee genoten’.” Getuigenis van een taxichauffeur uit het boek ‘Taxipraat’

ZO september 2019 - 13

ACTUA

Het cijfer Volgens een enquête van UNIZO gunt 79% van de ondernemers zichzelf de tijd om in de zomermaanden uit te blazen. Niettemin bleef de helft van de bedrijven open. Dat is niet onlogisch. Voor veel horeca, kleinhandel en andere

diensten zijn de voorbije maanden de topmaanden. Vorig jaar bleven de meeste vakantiegangers 2 weken weg, zo'n 43%. Ruim 1 op 4 blaast 3 weken uit. Slechts 2 procent van alle ondernemers gunt zichzelf langer dan 4 weken vakantie.

UNIZO eist gelijke belastingen en regels

“ Meer controle op import uit niet-Europese webshops” Goederen uit webshops van buiten Europa worden bij invoer niet of nauwelijks gecontroleerd, zolang het om pakketten voor ‘onopvallende’, ‘kleinere’ bedragen gaat. Niet door de btw- en douanediensten en niet door de EU-keuringsinstanties. Vooral grote Aziatische webshops richten zich volop op die mazen in het Europese net. Ze splitsen grotere online bestellingen in kleinere pakketten met een lagere waarde, waardoor ze onder de radar van de controles blijven. Vandaag geldt immers nog steeds een Europese vrijstelling van btw en douanerechten voor pakketten tot een waarde van 22 euro. UNIZO is tevreden dat Europa besliste om die vrijstelling af te schaffen, maar het is daarvoor nog wachten tot 2021. UNIZO protesteert tegen oneerlijke concurrentie en eist een strikte handhaving van de regels. Zo moet er strenger worden gecontroleerd of het om namaak gaat, of om producten die niet aan de Europese kwaliteits- en veiligheidsnormen voldoen. De Europese regels over productveiligheid, milieu, garantie, herroepingsrecht, etiketterings- en verpakkingseisen én privacy, moeten ook gelden voor niet-Europese webshops zodra die goederen naar de EU-markt versturen. Ook vraagt UNIZO om de gesubsidieerde gunsttarieven voor verzendingen vanuit ‘ontwikkelingslanden’, die dat eigenlijk niet meer zijn, kritisch te bekijken. Al deze te nemen beleidsmaatregelen staan in de eisenbundel van UNIZO naar aanleiding van de ‘Winkelhier’-campagne.

U wenst uw onderneming te verkopen in alle discretie? U zoekt een bedrijf om over te nemen? Van Damme & partners beschikt over 25 jaar ervaring. Professionele begeleiding. Gratis waardebepaling. Indien geen resultaat: geen kosten. Onze portefeuille: www.vandamme-partners.be www.overnamemarkt.be

Tel +32 9 222 58 54 - Fax +32 9 221 18 65 E-mail info@vandamme-partners.be www.vandamme-partners.be

/ www.Winkelhier.be 14 - ZO september 2019

adv-vandamme-ZO-2010b.indd 1

29/03/10 13:19

JAGUAR I-PACE 100 % ELEKTRISCH

OFFICIALLY THE BEST CAR IN THE WORLD

VANAF € 699 PER MAAND.* De beste argumenten om voor een elektrische wagen te kiezen? Die hoeft u bij Jaguar niet ver te zoeken. De volledig elektrische I-PACE is 120% fiscaal aftrekbaar. Bovendien betaalt u geen inschrijvingstaksen of jaarlijkse verkeersbelasting én is ook het VAA erg laag. Last but not least is er een comfortabel rijbereik tot 470 km (WLTP). Geen wonder dat hij niet alleen tot European Car of the Year, maar ook tot World Car of the Year werd verkozen. jaguar.be

0 L/100 KM. CO2 : 0 G/KM * Financiële Renting met aankoopoptie 20% op een duurtijd van 60 maanden. Enkel bestemd voor professionele doeleinden. Onder voorbehoud van aanvaarding van uw dossier door Jaguar Land Rover Financial Services, handelsnaam van FCA Bank, Belgisch fi liaal van FCA Bank S.p.A., verhuurder, Jules Cockxstraat 8-10, 1160 Oudergem met als maatschappelijke zetel Corso Agnelli 200, 10135 Torino - Italië. RPR: Brussel. KBO: 0699.630.712. Voorbeeld gebaseerd op voorwaarden geldig op 26/08/2019, nettoprijs van de wagen € 65.603,31 excl. btw (fleetkorting inbegrepen) en een voorschot van € 13.743,89 excl. btw. Milieu-informatie [KB 19/03/04]: jaguar.be. Jaguar Care: 3 jaar waarborg, bijstand en gepland onderhoud tot 100.000 km. Geef voorrang aan veiligheid. Getoond model uitgerust met opties. Rijbereik tot 470 km (WLTP-norm), kan variëren naargelang de configuratie van de wagen, de staat van de batterij, rijstijl, aard van het gebruik, weersomstandigheden of de rijomgeving.

De all-in écht aangepast aan jouw zaak Bizz All-in 5 GB

Bijna één op drie ondernemers

Voor het eerst meer vrije beroepers dan handelaars Van de 1.112.646 zelfstandigen die ons land vorig jaar telde, beoefent bijna één derde een vrij beroep, volgens het jaarlijkse Polsslag-rapport van de Federatie Vrije Beroepen. Met 341.936 vrije beroepers steken ze voor het eerst de sector handel voorbij, met 327.090 ondernemers. Toch is het aantal starters in een vrij beroep licht afgenomen, “en dat is niet negatief, eerder geruststellend”, zegt Marieke Wyckaert, voorzitter van de Fede ratie Vrije Beroepen. “De massale groei van de voorbije jaren zorgde hier en daar voor een enorme concurrentie, waardoor gevestigde vrije beroepers het moeilijker kregen om het hoofd boven water te houden.” Inmiddels zet de vervrouwelijking in het vrije beroep zich door. Voor het zesde jaar op rij startten er meer vrouwen dan mannen (51,55% tegenover 48,45%) wat de totale man-vrouwverhouding in het vrije beroep op 55% tegenover 45% brengt. In de paramedische beroepen (o.a. logopedisten, kinesitherapeuten, psychologen,…) waren zelfs 83% van de starters in 2018 vrouwen, algemeen in de zorgsector ruim 64%. Vrije beroepers stelden ook 312.052 mensen tewerk (+5%), vooral in Vlaanderen (58%). In Brussel stellen werkgevers in het vrije beroep gemiddeld 10,58 werknemers tewerk, in Vlaanderen 7 en in Wallonië 5.

Door de grote instroom kregen gevestigde vrije beroepers het moeilijk.

€ 65 € 89

excl. btw

/maand gedurende 3 maanden + gratis installatie

Bekijk de volledige Polsslag van het Vrije Beroep op / www.federatievrijeberoepen.be

Goedgekeurd door Joël, tuincentrum, Sud Garden “Ik heb alles wat ik nodig heb om mijn klanten de best mogelijke service te bieden.”

Voor elke nieuwe Bizz Internetabonnee die voor Bizz All-in met tv kiest.

proximus.be/bizzallin Promo: van 12/08 t.e.m. 30/09/2019. De totale waarde van de promotie is € 72 (€ 24/maand gedurende 3 maanden) geldig op Bizz All-in en € 60 (€ 20/maand gedurende 3 maanden), geldig op Bizz Office met tv, zelfs bij een eventuele prijsverandering van onze packs. Bizz Install: deze omvat de standaard installatie en de activatie en configuratie van MyProximus, domeinnaam (DNS), mailboxen en Bizz Office Switch door ICT Experts op afstand. Niet verenigbaar met andere lopende acties, uitgezonderd gecombineerde aanbiedingen van een smartphone met een gsm-abonnement en DataPhone optie.

UNIZO: “Energienorm nodig om handicap weg te werken”

Vlaamse kmo’s betalen bijna kwart meer voor stroom dan in buurlanden

Met UNIZO naar het museum M

Borman was de beste beeldsnijder

Vlaamse kmo's op laagspanning betalen 24% meer voor hun elektriciteit dan hun collega's in de buurlanden. UNIZO maakte daarover gedetailleerde berekeningen, rekening houdend met correctiefactoren in de lidstaten, op basis van EUROSTAT-databanken, CREG-data en een PwC-studie in opdracht van de VREG. “Dat is een onaanvaardbaar hoge handicap die dringend weggewerkt moet worden”, aldus UNIZO-topman Danny Van Assche. “Er moet nu eindelijk werk worden gemaakt om de elektriciteitsfactuur te zuiveren van factoren die met het verbruik niets te maken hebben.” Want de stroomprijsverschillen met buurlanden of de andere gewesten zijn vooral te wijten aan alle heffingen, bijdragen en toeslagen die doorgerekend worden in de stroomfactuur. UNIZO herhaalt dat er dringend een energie- / elektriciteitsnorm moet komen. Die kan ervoor zorgen dat het kostprijsverschil met de buurlanden niet boven een bepaald niveau uitstijgt.

Op 17 oktober zijn UNIZOleden welkom in Museum M in Leuven voor een avondlijk bezoek met gids (vanaf 19u) aan de tentoonstelling Borman en zonen (Borman was een Brabants beeldsnijder uit de 16de eeuw), waarbij een link zal worden gelegd naar makers en ondernemers vandaag. Je zult met eigen ogen kunnen zien waarom Borman ‘de beste beltsnydere’ van zijn tijd werd genoemd. We sluiten af met een informele netwerkdrink. UNIZO-leden die op een ander moment de tentoonstelling bezoeken, krijgen 10% korting op vertoon van de UNIZOnieuwsbrief of dit ZO Magazine. En het is nog niet gedaan: op onlinetickets krijgen UNIZO-leden een ‘1 betalen, 1 gratis’korting met de couponcode UNIZOBORMAN via https://leuven. iticketsro.com.

/ www.unizo.be/standpunten/energie

www.mleuven.be/nl/borman. Info: savanna.fonteijn@unizo.be

THE METROPOLITAN MUSEUM OF ART

ACTUA

Ook zakelijk goed omringd

“Elk advies van mijn bankier tilt mijn zaak naar een hoger niveau.“ 6 redenen om uw V.A.B. te financieren met Beobank: U hoeft uw kasmiddelen niet aan te spreken Geen belastingvermeerdering Belastingvermindering (bonificatie) mogelijk voor zelfstandigen in fysieke persoon Fiscaal aftrekbare interesten als beroepskosten Competitieve rentevoet Beobank zorgt voor de tijdige betalingen aan de fiscale autoriteiten

WWW.BEOBANK.BE

In het kader van de analyse van het kredietdossier vraagt de bank aan de kredietnemer, en desgevallend aan de persoon die een persoonlijke zekerheid stelt, alle relevant geachte informatie om de haalbaarheid van het betrokken project, hun financiële positie, hun terugbetalingscapaciteit en hun lopende financiële verbintenissen te beoordelen. Het spreekt voor zich dat de meegedeelde informatie juist en volledig moet zijn, zoals er ook een zorgen informatieplicht van de bank tegenover de kredietnemer geldt. V.U.: C. Guilloret – Beobank NV/SA – G. Jacqueslaan 263g 1050 Brussel – BTW BE 0401.517.147 – RPR Brussel – IBAN BE77 9545 4622 6142.

DOSSIER / DE ALTERNATIEVEN VOOR PLASTIC

DE PLASTICPANIEK BIEDT OOK KANSEN Plastic ligt onder vuur. Er drijft te veel van in de oceaan, we krijgen microdeeltjes binnen in ons lichaam. Europa wil het gebruik ervan stevig aan banden leggen, en daar zullen ondernemers mee te maken krijgen. Vragen dringen zich op: is het wel zo erg als men beweert? Moeten we meer inzetten op recyclage? En zijn er haalbare alternatieven. TEKST Paulien Coenaerts – ILLUSTRATIE Xavier Truant, FOTO’s Shutterstock

Een doordeweekse middag op het werk. Terwijl ik een voorverpakt slaatje koop in de supermarkt om de hoek, met een plastic vork erbij, dat samen met mijn plastic flesje water in een plastic zakje gaat, besef ik: we zijn omgeven door plastic. Net dàt materiaal dat Europa zo drastisch wil afbouwen. Waarom? Omdat aardolie als grondstof schaarser wordt en omdat plastic niet biologisch afbreekbaar en dus vervuilend is. De plastic soep - het eiland van zwerfvuil in de oceaan - is daar getuige van.

Plasticpaniek in de supermarkt Laten we nog even in de supermarkt blijven. De plastic zakjes voor groenten en fruit, of om je boodschappen in te stoppen aan de kassa, liggen bijna wekelijks onder vuur. Wat vinden de supermarkt uitbaters zelf van de ‘plasticpaniek’? Vol gens Luc Ardies van Buurtsuper.be is het niet zo eenvoudig om plastic te bannen. “De demografische evolutie heeft het gebruik van plastic in de hand gewerkt.

Supermarkten krijgen vaker te maken met alleenverdieners, gescheiden gezinnen… waardoor het aanbod van voeding sterker geproportioneerd moet worden. Met plastic, want die stof heeft nu eenmaal eigenschappen zoals sluitbaarheid, doorzichtigheid… die andere materialen niet kunnen nabootsen. En dan rijst nog de vraag wat het alternatief kan zijn. Papier? En de bomen dan? Bovendien kan je niet verwachten dat elke supermarkt van de ene dag op de andere zijn plastic zakken

Luc Ardies, Buurtsuper.be:

“Plastic heeft eigenschappen die andere materialen niet kunnen nabootsen.” 18 - ZO september 2019

Waar moet al dat plastic afval naartoe?

vervangt door de duurdere biologische varianten. Die investering gaat dan misschien ten koste van investeringen in zonnepanelen, die ons klimaat immers ook vooruithelpen.”

Tien smerige rivieren Jan Goesaert, voorzitter van Fedpack, de vereniging van fabrikanten en importeurs/distributeurs van serviceverpak kingen was - ondanks talrijke pogingen - niet beschikbaar voor commentaar. Maar Yves Verschueren, CEO van de Federatie voor chemie, kunststoffen en lifesciences (Essenscia, red.) heeft ook zijn zegje te doen over de plastic-kritiek. Vooraleer we plastic bekritiseren, moe-

ten we het hebben over wat het bijbrengt. Dat vertelde hij eerder dit jaar in Trends. “Ik hoop dat wie zich radicaal uitspreekt tegen plastic, nooit in een operatiezaal zonder kunststoffen terechtkomt. In moderne geneeskunde is immers niets nog denkbaar zonder plastic. Denk maar aan baxters, katheders, schermen, hygiëne.” Plastic verbannen is dus zeker niet de oplossing, weet Verschueren. Dat wil ook niemand. “En trouwens, de plastic soep in de oceanen komt niet van ons land, maar van tien rivieren die bijna allemaal in Azië en Afrika liggen”, vult hij aan. “Daar wordt een rivier beschouwd als een vuilnisbak.”

ZO september 2019 - 19

DOSSIER / DE ALTERNATIEVEN VOOR PLASTIC

meer. Voor ECO-oh! is plastic namelijk geen afval, wél een grondstof. “Wat ons uniek maakt: wij recycleren wat niet recycleerbaar is”, zeg Stefan Wauters van ECO-oh!. “Huishoudelijk restplastic – alles wat dus niet in de PMD-zak mag - zoals het zachte plastic van yoghurtpotjes - krijgt normaal geen tweede leven. Wij recycleren het tot pellets waarmee we meubilair maken zoals zitbanken, picknicktafels en bloembakken.” Ook tot verkeerspaaltjes en bouwmaterialen weet ECO-oh! ons plastic afval om te toveren. Meer nog, na gebruik blijven die 100% recycleerbaar. Over een ronde cirkel gesproken!

Plastic afval kan een grondstof worden.

Meer sorteren als start Al mag dat geen vrijgeleide zijn om het plastic bij ons dan zomaar in het milieu te keilen: het kan al beginnen met plastic beter te sorteren, meent Ingrid Bouchez van Valipac, dat bedrijven helpt met hun recyclagedoelen. “Het gros van het plastic afval dat bedrijven voortbrengen, belandt tussen het restafval. Het probleem begint dus bij het sorteergedrag. Ik schat dat de helft van wat je in de restafvalzak van een kmo vindt, nog gesorteerd kan worden.” Denk dan vooral aan plastic verpakkingen, piepschuim, of de krimphoezen om producten op een houten pallet bij elkaar te houden. “Bedrijven die verpakkingen op de markt brengen, zijn verplicht een bepaald recyclagepercentage aan te tonen, in totaal voor 80%, specifiek voor plastic 55%. Met de houten, papieren, en kartonnen verpakkingen vormt dat doorgaans geen probleem. Bewijzen dat hun plastic verpakkingen voor 55% gerecycleerd worden, is andere koek. Als kleine kmo is het moeilijk om individueel aan die resultaten te komen, want begin maar eens te bewijzen dat ál jouw verpakkingen ook écht gerecycleerd worden. Valipac werkt met af-

20 - ZO september 2019

valophalers samen, reikt premies uit aan bedrijven die het verpakkingsafval sorteren, ontwikkelt recycleerbare hoezen om dat afval op te halen… Er zijn dus geen excuses om je plastic afval niet te sorteren en te laten recycleren.” Tot zover de probleemstelling. Maar laten we niet vergeten: voor ondernemers is elk probleem een business opportunity.

Stefan Wauters, ECO-oh!:

“Het zachte huishoudelijk restplastic krijgt normaal geen tweede leven. Bij ons wel.”

Dat plastic afval haalt het bedrijf op bij intercommunales. Het wordt gewassen en gesmolten tot kleine korrels en dat wordt de grondstof. “Ik moet er wel bijzeggen dat de korrel die wij maken geen zuivere korrel is en daardoor een beperkt toepassingsgebied heeft, namelijk: meubilair voor openbare ruimtes”, zegt Stefan. “Want zo’n bank is enorm zwaar en dik. Een particulier wil dat niet. Het voordeel voor gemeenten is dat hun banken niet snel gestolen zullen worden.” Ik hoor van Stefan dat één zitbank – die kost zo’n 400 euro - gemaakt is van het plastic afval dat een gezin van vier mensen over een periode van 3 jaar produceert en sorteert. Dat is niet weinig. “Vandaag hebben we een capaciteit van 24.000 ton en dat volstaat momenteel voor de verwerking van de plasticberg die onze kant uitkomt”, gaat Stefan verder. “Maar we zijn voorbereid op meer. We zijn volop bezig met het ontwikkelen van een recyclagelijn voor nog eens 10.000 ton extra. Ik geloof dat die in oktober volgend jaar up and running zal zijn. En dan zullen we 25% van het plastic restafval kunnen verwerken dat in ons land geproduceerd wordt.”

Plastic uit suikerriet Dikke banken Het Limburgse bedrijf ECO-oh! verwerkt plastic afval tot duurzame tuinmeubelen. Denk aan yoghurtpotjes, botervlootjes, plastic groente- en fruitbakjes, flessen, planten- en kruidenpotjes en nog zoveel

Distributeur BeNatural stapt volledig af van plastic als grondstof. Het bedrijf importeert en verdeelt verpakkingen en bekers, bordjes, bestek… gemaakt op basis van suikerriet, maïs, hout, en zelfs aardappelschillen. Afnemers zijn onder meer Delhaize, AVA, Foodmaker, Exki, Panos…

WIE ZEI DAT BUSINESS NIET LEUK KAN ZIJN?

500X Business met geavanceerde connectiviteit. Ervaar de wereld van vandaag met de technologie van morgen. De nieuwe 500X versterkt uw connectiviteit en plaatst u midden in de actie dankzij de compatibiliteit van “Apple CarPlay” en Android Auto™(2) en het Uconnect™ 7’’ HD LIVE touchscreen. NIEUWE FIAT 500X. A TASTE OF TOMORROW, TODAY.

fiat.be

CONTACTEER UW FIAT BUSINESS CENTER VOOR EEN FLEET AANBIEDING OP MAAT. MEER INFO OP FIAT.BE

5 -7,1 L / 100 KM

•

127-166 G / KM CO2 (WLTP)

Contacteer uw concessiehouder voor alle informatie over de fiscaliteit van uw voertuig.

* Android Auto™, binnenkort beschikbaar in België. Foto’s ter illustratie en niet contractueel. V.U. Y. Chabert. Adverteerder: FCA Belgium N.V., Jules Cockxstraat 12a - 1160 Brussel. RPR Brussel. KBO: 0400.354.731. IBAN FCAB: BE86 4829 0250 6150.Milieu informatie [K.B. 19.03.04]: www.fiat.be.

DOSSIER / DE ALTERNATIEVEN VOOR PLASTIC

Plastic kan omgesmolten worden tot korrels, die als nieuwe grondstof kunnen dienen.

“Ons ‘plastic’ wordt gemaakt van suikerriet, maïs, bamboe en zetmeel”, aldus bezieler Dirk Wens. “Wanneer suikerrietstengels uitgeperst worden om de suiker eruit te halen, worden die stengels doorgaans op een hoop gegooid en verbrand. Enkele bedrijven hebben een alternatief gezien en zijn begonnen met daar bordjes, bekers, bestek en verpakkingen van te maken.” “Het gros van onze producten voeren we in uit Azië.” Azië? Dat lijkt mij geen ecologische keuze. Maar Dirk weet mij te vertellen dat die producten per 500.000 stuks in een container verscheept worden. Als je de ecologische kost daarvan verrekent, kom je voor het transport gunstiger uit dan het resultaat van “de doorsnee burger die elke dag de auto neemt om naar de bakker te gaan.”

Afbreekbaarheid is niet zo simpel Het Radio 1-programma Peeters & Pichal deed eens onderzoek naar die organische en biologisch afbreekbare zakjes. Ze hadden een composteerbare zak begraven onder de VRT-toren en die enkele maanden later opnieuw opgegraven. En… het was nog steeds een zak. Als iets ‘biologisch afbreekbaar’ is, komt dat erop neer dat het gecomposteerd moet worden, preciseert Dirk Wens: “Composteren is een proces van vochtigheid, temperatuur, micro-organismen… en kan enkel op een composthoop of in een composteerfabriek bij een temperatuur van 150 graden. Zulke onderzoeken bewijzen dus niets.”

22 - ZO september 2019

Volgens Dirk staat de sector van biologische verpakkingen en zakjes nog in zijn kinderschoenen. Dat is mede zo omdat de overheid geen initiatief neemt om de productie of het gebruik ervan te stimuleren, of in de kosten tegemoet te komen. Omdat die markt zo kleinschalig is op dit moment, liggen de prijzen voor ecologische en biologische producten nog vrij hoog. “Voor organische en composteerbare wegwerpbekers of -borden is het prijsverschil met conventionele producten al wel gedaald tot 10 à 15%. Maar gerookte zalm biologisch inpakken is al snel zeven keer zo duur.”

B-Token: “ Aardappelschillen zijn het nieuwe plastic.” Om die redenen én omdat plastic nu eenmaal uniek en onmisbaar is in onze maatschappij, zal het nooit volledig vervangen worden door de organische variant. Maar dat hoeft ook niet, weet Dirk. De plastic afvalberg verminderen is op zich al een goede zaak.

Drankjetons à gogo B-Token gaat nog een stapje verder en blijft tegelijk dichter bij huis: het gebruikt biologisch afval van bij ons. “Aardappel

schillen zijn het nieuwe plastic!” klinkt het bij B-token, dat jetons, festivalbandjes, drankbekers, ballenbadballen, ballonstokjes… maakt. Alles wat je nodig hebt voor een feestelijk festival, dus. En jawel, de bekendste klanten van B-Token zijn Rock Werchter, Graspop, de Lokerse Feesten, maar ook Carrefour… Naar wel 96 landen exporteren ze, en volgend jaar hopen ze de kaap van de 100 te bereiken. Op het vlak van jetons zijn ze wereldleider, zo’n 78 miljoen muntjes vliegen er jaarlijks de deur uit. “Vroeger bestonden onze jetons vooral uit kunststof, maar acht jaar geleden zijn we gestart met jetons uit aardappelschillen”, vertelt Sofie Hermans. “Maar ook houtresten en visnetten vormen de grondstof van onze producten. En ook nog het klassieke plastic (polystyreen, red.). Sommige klanten durven de alternatieven niet uitproberen, en voor andere zaken gaat het gewoon niet. Voor speelgoed bijvoorbeeld geldt de CEnorm (een Europese norm, red.), die o.a. stelt dat de herkomst van de grondstof bekend moet zijn, en bij gerecycleerde producten is dat nu eenmaal moeilijker haalbaar. En voor lockermuntjes zijn de alternatieve grondstoffen na verloop van tijd niet erg vormvast, in tegenstelling tot plastic. Tegen 2020 willen we het polystyreen volledig vervangen door polystyreen van gerecycleerd materiaal.”

Korrels van frieten Waarom aardappelschillen? Bij B-Token waren ze al langer op zoek naar alternatieven voor plastic, en dan kwamen ze eerst uit bij suikerriet of maïs. “Maar dat zijn twee stoffen die je uit de voedselketen haalt, en specifiek gaat telen voor kunststofalternatieven”, bemerkt Sofie. “Regenwoud kappen om suikerriet te telen in Brazilië om alternatief plastic op de markt te brengen, kan niet de bedoeling zijn. De aardappelschillen komen van de frietindustrie: McCain, Farm Fried in Lommel… Een Nederlands bedrijf verwerkt ze tot korrels die wij gebruiken in de spuitgieterij. Ook vezels en hars van palletten, oude meubels, timmerhout… gebruiken wij voor onze jetons.”

DE IDEALE MIX

Maak van je onderneming een duale werkplek voor leerlingen en bouw mee aan felbegeerde competenties op de arbeidsmarkt. Stap je in deze formule, dan leid je de werknemers van de toekomst op in een reĂŤle beroepscontext. Tegelijk zetten ze hun opleiding ook verder op de schoolbanken. Een slimme combinatie dus van jong talent, een goede opleiding en degelijke expertise op jouw werkvloer. Zeg nu zelf: is dat niet de perfecte mix? Surf snel naar www.duaalleren.vlaanderen, doe de zelfscan en ontdek of je klaar bent om een duale werkplek aan te bieden!

WWW.DUAALLEREN.VLAANDEREN

DOSSIER / DE ALTERNATIEVEN VOOR PLASTIC

“Die mogen na gebruik terug binnengebracht worden. Wij vermalen ze opnieuw tot korrels en nemen ze weer op in het productieproces.” Een nuloperatie dus. Een schoolvoorbeeld van circulaire economie. Maar kan dat van ieder bedrijf verwacht worden? Ecologie vergt grote investeringen, neem ik aan. “Bij ons is het een organisch proces geweest. We deden alles stap voor stap en dan zijn dat geen enorme investeringen – in tegenstelling tot wat andere bedrijven in de plasticindustrie misschien beweren. Althans, niet in geld. Tijd is er nodig om onderzoek te doen naar alternatieve grondstoffen, andere productieprocessen, en de juiste partners die gerecycleerd polystyreen kunnen aanleveren.”

De conclusie van het plasticprobleem Dat het sorteergedrag van bedrijven (eerder dan het plastic zelf) op dit moment het grootste probleem is, wil niet zeggen dat we niets moeten doen aan de gigantische kunststofafvalberg die we voortbrengen. Veel kmo’s werken aan een overgang naar minder verpakkingen en duurzamere verpakkingen. Ze doen dat samen met verpakkingsleveranciers en ondersteunende overheidsdiensten. De markt van biologisch afbreekbare plastics staat nog in zijn kinderschoenen en speelt zich vooral af aan de rand van de consumptiemaatschappij, en op heel kleine schaal. Kmo’s kijken naar de overheid om meer te investeren in alternatieven voor plastic en om de bestaande initiatieven naar een grotere schaal te brengen. Alle plastic terugdringen, zal niet lukken en dat hoeft ook niet, want plastic heeft veel goede kanten en heeft onze levenskwaliteit verbeterd. Maar alle beetjes helpen. En onze bedrijven dragen hun steentje bij.

Partners van UNIZO

Het mobiliteitsbudget: sociaal document bijhouden In het zog van de nieuwe regeling rond het mobiliteitsbudget paste de overheid ook enkele regels aan over de sociale documenten die je als werkgever moet bijhouden.

Wat is het mobiliteitsbudget? Het ‘mobiliteitsbudget’ is een budget dat je als werkgever onder bepaalde voorwaarden kan toekennen aan werknemers. Dankzij dit mobiliteitsbudget kunnen je werknemers een bedrijfswagen inruilen voor een milieuvriendelijke wagen. Bovendien kunnen ze ook kiezen voor een pakket van alternatieve vervoersoplossingen (fiets, openbaar vervoer, deelsystemen…). Op die manier kan een werknemer een keuze maken gebaseerd op zijn persoonlijke situatie. Gebruikt je medewerker niet het volledige budget, dan ontvangt hij of zij op het einde van het jaar het resterende saldo in loon.

Overeenkomst De invoering van een mobiliteitsbudget moet je als werkgever op papier vastleggen. De overheid beschouwt deze overeenkomst als een ‘sociaal document’, waardoor er een aantal administratieve verplichtingen mee gepaard gaan. Voor de eerste toekenning van een mobiliteitsbudget moet je een dergelijke overeenkomst afgesloten hebben. Deze overeenkomst moet onder andere vermelden: • het bedrag van het budget; • de expliciete vermelding dat je medewerker niet meer kan genieten van een aantal sociale en fiscale vrijstellingen in het kader van het woon-werkverkeer.

Bewaringsplicht

De sorteerwinkel Met De Sorteerwinkel wil Fost Plus bedrijven helpen om hun PMD-sorteerplicht op een eenvoudige en efficiënte manier na te komen. Via De Sorteerwinkel vind je als kmo communicatiemateriaal zoals gratis stickers en affiches om medewerkers, bezoekers en klanten op de hoogte te brengen dat in het bedrijf gesorteerd wordt, waar de afvalbakken staan, het eventuele ‘sorteer-eiland’ op de bedrijfssite, enz. Beter sorteren van bvb. plastic flessen en flacons is van cruciaal belang, want daardoor kunnen ze gerecycleerd worden en vermindert de milieu-impact.

Elke werknemer die een mobiliteitsbudget krijgt, moet een kopie van de overeenkomst hebben uiterlijk op de dag waarop de overeenkomst in werking treedt. Als werkgever ben je op jouw beurt verplicht om de overeenkomst bij te houden op de plaats waar je de werknemer tewerkstelt. Bij een bezoek van de sociale inspectiediensten moet je deze documenten kunnen voorleggen. Bovendien moet je het document voor minstens vijf jaar bewaren. Deze termijn van vijf jaar start op de dag nadat de overeenkomst eindigt.

/ www.desorteerwinkel.be! Fost Plus doet voor bedrijven enkel PMD. Valipac is gericht is op kmo’s met verschillende stromen verpakkingsafval. / iksorteerinmijnbedrijf.be

24 - ZO september 2019

Hulp nodig bij de invoering van een mobiliteitsbudget? De klantenadviseurs van Liantis sociaal secretariaat begeleiden je stap voor stap bij het opstellen van de juiste documenten. Neem voor meer info zeker een kijkje op liantis.be.

Xavier Ramon, CEO BOPLAN

Wie wint de Leeuw van de Export 2019?

Winnaar Leeuw van de Export 2018

Maak het live mee in Genk op woensdag 18 september ! Inschrijven kan op LEEUWVANDEEXPORT.BE

ZĂŠker tijdens het Weekend van de Klant! Contactloze betalingen zijn voor u net zo snel, makkelijk ĂŠn veilig als voor uw klanten. Een win-winsituatie dus. Reden te meer om uw klanten aan te moedigen om contactloos te betalen. En om de handelaars te bedanken voor hun vertrouwen, hebben Worldline en Bancontact een mooi cadeau: tijdens dit weekend vallen de transactiekosten van contactloze Bancontact-betalingen helemaal weg voor Worldline-klanten.

Meer info op betaalcontactloos.be

SNELFIE

Vijf vragen aan een Bekende Ondernemer

Bert Kruismans Wie Bert Kruismans hoort, denkt comedy. Maar achter de Slimste Mens ter Wereld en komiek schuilt een ondernemer pur sang: presentator, columnist, spreker, evenementadviseur, boekauteur. En fervent grasmaaier, zo blijkt. Vijf vragen én vooral antwoorden die je meer inkijk geven in het leven van Bert Kruismans.

TEKST Paulien Coenaerts - FOTO Studio Dann

Wat is je beste investering? “Ongetwijfeld is dat mijn opleiding. Ik heb rechten gestudeerd en dat komt me vandaag meer dan ooit van pas. Ik zeg in mijn comedyshows misschien veel om te lachen, maar wat erachter zit, klopt. Twee jaar geleden schreef ik een boek over België doorspekt met cijfers om alles te staven. En ook mijn columns voor De Juristenkrant zijn gestoffeerd. Dat komt door de juridische Grundlichkeit die ik heb meegekregen. Ook van mijn dictie-, toneel- en zangles pluk ik vandaag de vruchten. Want op een podium staan en iets te vertellen hebben is één ding, maar de mensen ook boeien, dat is een vak.” Wat was je geworden als je dit niet deed? “Ik doe al heel veel (lacht). Naast komiek zijn, schrijf ik boeken, columns, presenteer ik, adviseer ik voor evenementen, geef ik lezingen… Over erfenisrecht en over bier, meestal niet gecombineerd. Maar als ik niet zo toevallig in de media gerold was, zou ik diplomaat zijn vandaag.”

“Ik heb mezelf een jaar lang geen loon uitgekeerd.”

Van welke fout ben je blij dat je ze gemaakt hebt? “Blij is veel gezegd... maar ik had met een paar vennoten een bedrijfje opgericht dat al snel op de rand van het faillissement stond. Ik deed het dagelijks bestuur, en liet een vennoot de financiële kant op zich nemen. Zonder mij daar een sikkepit van aan te trekken. Gevolg? Ik had mezelf een jaar lang geen loon uitgekeerd en moest alle werknemers ontslaan. Wat ik daaruit leerde? Dat ik ondernemen nu het liefst alleen doe, en dat ik élke dag mijn cashflow moet controleren.” Vul aan: de beste ideeën krijg ik… “…terwijl ik het gras afrijd in augustus. Augustus is sowieso een kalme maand, waarin ik tijd vind om te herbronnen. En wanneer ik dan op mijn grasmachine zit, komen de beste ideeën naar boven. Inspirerend, hoor, gras afrijden.” Wat was het mooiste of moeilijkste moment uit je carrière? “De 80ste verjaardag van koning Albert II. Filip was toen net koning en Albert had zonder toestemming van het nieuwe hoofd van de familie – namelijk Filip – een interview gegeven aan RTL. En dan was er nog de hoveling van Albert die maar niet werd buitengegooid, terwijl Filip dat vroeg. Kortom, de sfeer zat niet goed. Ik kwam op, ik improviseerde een halfuur – ik weet absoluut niet meer wat ik zei – en de spanning ebde weg. Het werd een van mijn beste voorstellingen. Op de receptie spraken Paola en Albert mij spontaan aan om me te bedanken. Een moeilijk en tegelijk ook mooi moment uit mijn carrière.”

ZO september 2019 - 27

DE WERKPLEK

Hoe een werkomgeving kan inspireren

Street artist SMOK Bart Boudewijns is SMOK. Hij maakt straatkunst in opdracht, voor organisaties en particulieren. “De hele dag binnenzitten is niet mijn ding.”

TEKST Herman Van Waes - FOTO’S Smok, Steven Bral, Joris Luyten

Graffiti of street art? Terwijl de eerste als werkplek vooral moeilijk bereikbare, soms verboden plaatsen kiest om er zijn ‘tag’ of ‘piece’ achter te laten, werkt een zelfstandig street artist als Bart Boudewijns, beter bekend als SMOK, in opdracht en ter verfraaiing van ons aller leefomgeving. We treffen Bart terwijl hij de sporthal van Edegem een beurt geeft. “Ik heb nog altijd veel respect voor graffiti, waarin ik al sinds m’n 14de mijn grenzen probeerde te verleggen. Illegale spuiters, vandalisme? Misschien, maar als hier morgen een gigantisch reclamebord van Coca-Cola hangt, heeft daar ook niemand om gevraagd...” Maar dat is verleden tijd, naarmate er brood op de plank moest komen voor een vrouw en drie kinderen begon Bart met een vennoot een succesvol grafisch ontwerpbureau, waarmee ze onder meer de huisstijl verzorgden voor grote bedrijven, zoals de VDAB. “Maar de hele dag binnenzitten is toch niet mijn ding. Op een ‘graffiti-jam’ een jaar of zes geleden kreeg ik de smaak weer te pakken om terug ‘op straat te komen’. De mond-tot-mondreclame, nu nog veel krachtiger via sociale media, deed z’n werk en de ene opdracht na de andere bood zich aan, vaak van officiële instanties: OCMW’s, dienstencentra, jeugddiensten, scholen, spoor- en metrotunnels, bruggen... maar ook van privépersonen: vooral voor winkelgevels en tuinmuren.”

“Wat er zo leuk aan is? De creatieve vrijheid, in de buitenlucht kunnen werken, niet aan uren gebonden zijn, en geïnspireerd worden door het commentaar van voorbijgangers. Iedereen kan mijn kunst zien, je hoeft er niet voor naar een galerij. De laatste jaren word ik ook meermaals in het buitenland uitgenodigd: Den Haag, Parijs, Portugal, Los Angeles... Stiekem droom ik ervan om ooit te gaan tekenen in exotische landen als China of India.”

“Voor mijn kunst hoef je niet naar een galerij.” “Als artiest ben ik een eenmansbedrijf, inmiddels met een aparte vennootschap. Dat magazijn vol spuitbussen in wel driehonderd kleuren is een flinke investering. Als het om een hoge muur of een flatgebouw gaat, heb ik een hoogtewerker nodig, die ik huur bij een vaste leverancier. Een tarief kan je op zo’n werk moeilijk plakken, het hangt wat van de grootte en de moeilijkheidsgraad af, én de impact op mijn vrijheid. Als ik de commentaren van collega’s hoor, ben ik nog te goedkoop. Meer dan eens hoor ik van opdrachtgevers: de prijs valt best mee. Als we die muur gewoon hadden laten schilderen, had het ons evenveel of zelfs meer gekost...” SMOK.im

ZO september 2019 - 29

Voorkomen is nog altijd beter dan genezen Daarom kunt u dankzij uw arbeidsongevallenverzekering ook rekenen op handig preventieadvies.

Meer weten? Surf naar

kbc.be/ondernemen/arbeidsongevallenverzekering

PECH EN WEER OP WEG

Maak kennis met ondernemers die een zware tegenslag hadden en terug overeind krabbelden.

“Ik las op Facebook dat Vestiville niet doorging. De dag zelf.” Vestiville in Lommel moest eind juni een spetterend meerdaags festival worden. Maar de dag zelf bleven de poorten gesloten: de veiligheid was niet in orde en daarnaast werden de organisatoren verdacht van oplichting. Vestiville eindigde met gigantische schulden, razende hiphopfans en gedupeerde leveranciers. Plus Events was een van die leveranciers. TEKST Paulien Coenaerts FOTO’S: Dick Demey en Glenn Van Hoegaerden

Ook zorgen aan je hoofd? Ga naar www.unizo.be/advies of bel direct de UNIZO Ondernemerslijn 0800 20 750

Na de ravage op Vestiville wachtte techniekleverancier Glenn Van Hoegaerden (foto) een koude douche.

Het geflopte muziekfestival Vestiville draaide deze zomer ook voor Plus Events - leverancier van geluids-, lichten video-installaties - uit op een kater. En niet zo eentje die je wel vaker aan een festival overhoudt. Niet alleen staan er nog facturen open, er werd ook nog eens voor een kleine 40.000 euro aan materiaal gestolen. Zaakvoerder Glenn Van Hoegaerden: “Rond 17 uur – een uur nadat het festival normaal zou beginnen – las een van mijn collega’s op Facebook dat Vestiville was afgelast. Niemand van de organisatie had ons verwittigd. Toen we er onze in-

“Er werd voor 40.000 euro van mijn materiaal gestolen.” stallaties gingen afbreken, merkten we dat er een draaitafel ontbrak en verder versterkers, lichtinstallaties… Zulke grote stukken kan je bijna alleen met een bestelwagen vervoeren. Daarom verdenk ik andere leveranciers ervan met mijn spullen weg te zijn. Misschien dachten ze op die manier een stuk van hun geld te recupereren, wie weet?” Niet verzekerd “Ik heb meteen klacht ingediend tegen onbekenden bij de Lommelse politie voor 40.000 euro. In alle chaos vlak na de afgelasting heeft niemand

iets gezien. Ook de camerabewakingsfirma was intussen al gestopt met filmen omdat hun factuur nog niet betaald was, beelden zijn er dus ook niet.” “Enkele weken geleden zag ik een YouTubefilmpje dat een dj had gemaakt van de chaos, en daarop zag ik twee mensen bij onze installaties staan op een podium waar op dat moment niemand moest zijn. Ik heb het bezorgd aan de politie, maar het is afwachten of ze er iets mee kunnen doen.” “Als ze de daders niet vatten, ben ik die 40.000 euro gewoon kwijt. Want verzekerd waren de installaties niet. Als je alles al verzekerd krijgt, gaat dat over honderdduizenden euro’s. En dan moet je nog een verzekeringsmaatschappij vinden die dat ziet zitten. Ik heb er al enkele gecontacteerd maar zonder succes. Om te voorkomen dat zoiets in de toekomst nog gebeurt, willen we een soort GPS-systeem in de installaties inbouwen zodat we ze kunnen tracken. Het grootste deel van mijn facturen werd intussen wel door de organisatie betaald. Maar of ik alles terugkrijg, dat betwijfel ik.” Festivals wachten niet “Wat ik eruit geleerd heb? Dat ik mijn klanten beter moet screenen, en dat ik voor grote producties een voorschot vraag. Het wordt een iets zwaarder jaar dan verwacht en ik moet een budgettair gat dichten, maar echt in de problemen zit Plus Events niet. Alle installaties werden intussen al opnieuw aangekocht. De andere festivals wachten niet.” / www.plusevents.eu

ZO september 2019 - 31

Danny Van Assche (UNIZO) en Miranda Ulens (ABVV),

“ Als wij geen eieren leggen, ze voor ons klutsen” 32 - ZO september 2019

HET GESPREK

Bijna twintig jaar na Mia De Vits heeft het ABVV opnieuw een ‘sterke vrouw’ aan het roer. Tijd voor een zomers rendez-vous tussen Miranda Ulens, algemeen secretaris van het ABVV, en UNIZOtopman Danny Van Assche. “Maar Danny, dat je speciaal voor mij een rooie das hebt aangetrokken!” TEKST Herman Van Waes FOTO’S Studio Dann

partners in sociaal overleg

gaat iemand anders

Plaats van afspraak is Café de l’Opéra naast de Brusselse Munt, alwaar het Belgisch model ooit het levenslicht zag. Als je onze politici bezig ziet, lijkt dat federale België een onbestuurbaar concept, waar nog nauwelijks een regering voor op de been te krijgen is. Maar de economische wereld draait door. De terrassen op het Muntplein lopen vol. Sectoren en bedrijven onderhandelen bij het begin van een nieuw werkjaar hoe ze die 1,1% opslag best uitdelen aan hun werknemers: zo stond het in het tweejaarlijks loonakkoord dat de sociale partners bereikten in hun Groep van 10. Maar hoe hard de onderhandelingen daar soms ook gevoerd worden, deze ontmoeting verloopt hartelijk en beleefd, niet als kemphanen, veeleer als partners. Toevallig allebei afkomstig uit een gezin van zelfstandigen, dat is toch al één punt van overeenkomst.

ZO september 2019 - 33

“ Digitale facturen? Graag, zodra ik tijd heb.”

Geen tijd?

Dan is het hoog tijd om digitaal te gaan.

Laat je inspireren op TIJDVOORDIGITAAL.BE

HET GESPREK

Heeft een vakbondsvrouw meer affiniteit met ondernemers als ze zelf uit een zelfstandig nest komt? Miranda Ulens: “Ik zie zeker overeenkomsten tussen de syndicale beweging en de noden van zelfstandigen. Je ziet vandaag veel jongeren die kiezen voor een freelance job: vrijheid, blijheid… tot ze een tegenslag hebben, ziek worden, onzeker zijn van hun inkomen. Mijn vader was schrijnwerker, werd op z’n 52ste ziek, maar moest na drie maanden terug beginnen werken, anders was er geen inkomen. De sociale bescherming stelde toen niks voor en daar heb ik geleerd hoe belangrijk zo’n vangnet is en hoeveel risico een zelfstandige loopt.” Danny Van Assche: “Vandaag zijn steeds meer jongeren bereid dat risico te nemen, uit vrije keuze. In de plaats van een ‘vaste benoeming’, dromen ze ervan vrij hun ding te doen. Hun bescherming zal nooit even groot zijn als die van een werknemer, maar het is aan ons om die te verbeteren, zeker als het over pensioenen gaat. Daar zijn wij ook best voor geplaatst, en we zijn niet gediend van vakbondsinitiatieven zoals van het ACV, dat meende een free lancersvakbond te moeten oprichten. Nee dank u, die is er al.”

Ons unieke sociale overlegmodel krijgt de laatste jaren veel kritiek: een praatbarak, een vergeetput… Het recente loonakkoord (IPA) werd alweer een noodbevalling. Maar jullie geloven er - als relatieve nieuwkomers - nog wél in? Danny Van Assche: “Zoals wijlen mijn professor Herman Deleeck zei: ‘De sociale partners zijn zo sterk als ze zelf willen, en ze zijn op hun sterkst als ze akkoorden maken’. Niemand is beter geplaatst dan wij om de verhoudingen tussen werkgevers en werknemers te kennen en te weten wat er nodig is om die beter te maken. De sociale partners zijn trouwens de stichter van heel ons sociale zekerheidssysteem, in 1944, en het is aan ons om dat te beheren en er afspraken over te maken.” Miranda Ulens: “Was Achilles Van Acker (socialistische grondlegger van de sociale

Danny Van Assche:

“ De vakbonden hebben de voorbije vijf jaar alles wat de regering voorstelde verketterd.” zekerheid) een katholiek geweest, dan was hij zalig verklaard. Onze sociale zekerheid heeft massa’s mensen uit de armoede gehaald. Dit land is gebouwd op ons vermogen om compromissen te sluiten. Ik blijf dus geloven in overleg en akkoorden op alle niveaus, en dat lukt ons. Maar als er dan één punt is waar we het niet over eens raken (in casu de té kleine stijging van de minimumlonen volgens het ABVV, we besparen de lezer de discussie hierover die meteen weer hoog oplaait...) wordt daar des te meer heisa over gemaakt.” “Een ander belangrijk akkoord over het voorkomen van ziektes en het herinschakelen van langdurig zieken, kreeg veel minder aandacht. Die dialoog buiten de schijnwerpers, zonder camera’s, levert vaak betere resultaten op.”

Danny Van Assche: “Ook op Vlaams niveau hebben we net nog een belangrijk akkoord gemaakt om de krapte op de arbeidsmarkt aan te pakken. Dus vertellen dat we niks klaarmaken is onzin. Maar we moeten toegeven: één van de grootste mislukkingen was dat we het niet eens raakten over de pensioenhervorming. Want nog vóór daarover een volledig plan ter tafel lag, moesten we al discussiëren over de uitzonderingen, de zware beroepen. Maar we hebben wél onder de sociale partners een ruimere overgangsperiode afgesproken over de leeftijdsgrens voor SWT-ers (het vroegere brugpensioen), tégen de zin van de regering.” Miranda Ulens: “Het is niet aan de regering om de sociale partners iets op te leggen over de brugpensioenen. Er was ook meteen de hakbijl om de pensioenleeftijd naar 67 jaar te brengen, zonder dat dit in enig kiesprogramma stond. Er wàs toch al een stimulans om langer te werken? De pensioenbonus, die veel succes had. Ik ken zelfstandigen die langer bleven werken omwille van die pensioenbonus. Je kan mensen beter een beloning voorhouden dan ze te bestraffen. Maar ook dat is wegbezuinigd.”

ZO september 2019 - 35

Met de juiste opleiding naar een nóg veiligere werkplek Van EHBO-cursussen, over bijscholingen voor vertrouwenspersonen tot even spectaculaire als waardevolle brandblustrainingen: bij Liantis kan je een beroep doen op een ruim opleidingsaanbod. Op regelmatige tijdstippen organiseert Liantis hands-on opleidingen over een brede waaier aan thema’s. Zo zijn je medewerkers goed voorbereid als er zich pakweg een ongeval of een brand voordoet. Want een goede opleiding kan in zo’n geval levens redden.

Schrijf je nu in! Vind nu een passende bedrijfsopleiding in een opleidingscentrum in jouw buurt en schrijf jezelf of je medewerkers meteen online in. Neem een kijkje op liantis.be/opleidingskalender of contacteer ons via info@liantis.be of 050 47 47 47.

HET GESPREK

Danny Van Assche: “Terecht. Waarom moet iemand een bonus krijgen om niét vroeger te stoppen? Uitbollen op 55 à 60 jaar was lange tijd de normale gang van zaken, maar met de vergrijzingsgolf zijn er meer inkomsten nodig om de sociale zekerheid betaalbaar te houden. Laat ons proberen de koek te vergroten, zorgen voor meer bijdragen doordat mensen langer werken. Dus ook de taxshift was nodig, want onze lasten op arbeid zijn bij de hoogste ter wereld.” Miranda Ulens: “Wij hebben dan ook de meest productieve werknemers. Maar hun aandeel in de productiviteitswinsten is gedaald. Veel werkende mensen zien dat er groei is bij de bedrijven en vragen zich af waarom zij daar geen beloning voor krijgen. Als zij meer koopkracht hebben, is dat toch ook goed voor ondernemers?” Danny Van Assche: “Daar is weer die perfide redenering van de vakbond: eigenlijk moeten we hogere lonen krijgen, want we produceren meer! Waarom zijn wij zo productief? Omdat, àls je de hoogste lasten ter wereld hebt, elk uur ook zoveel mogelijk moet renderen, noodgedwongen. Anders valt er niet te concurreren met de buurlanden.” Miranda Ulens: “Dat doe je ook niet door de inkomsten van je sociale zekerheid in gevaar te brengen. Ik zal je even voortekenen wat de regering daarmee gedaan heeft (neemt een blad papier en tekent een taart in drie stukken): 1/3 van de inkomsten komt uit werknemersbijdragen, 1/3 uit werkgeversbijdragen, 1/3 van de overheid. Wel, er kwamen lagere werkgeversbijdragen, er kwamen jobs waar geen werknemersbijdragen op betaald worden en de regering besloot zelf minder bij te dragen. Wat krijg je dan? (scheurt het wegbezuinigde stuk uit de taart en steekt vinger erdoor): een groot gat in de sociale zekerheid, van hier tot in Tokio. De volgende regering moet dus die put vullen en er zal nog minder overblijven voor openbare dienstverlening: betaalbare kinderopvang, openbaar vervoer, gezondheidszorg...”

het publieke domein. We willen niet dat er hier bruggen instorten zoals in Italië. Er is dus een inhaalbeweging nodig voor wegen, openbaar vervoer, fietspaden, scholen…” Miranda Ulens: “We willen vooral een regering die niet alleen naar de werkgevers luistert, zoals die van Michel. België moet een sociaal rechtvaardig land blijven. Als er 1 miljoen ondernemers zijn, en ruim 5 miljoen werknemers, wiens stem weegt dan het zwaarst?” Danny Van Assche: “Je moet je laten verkiezen Miranda, want je bent steeds over de regering bezig, je zou in het parlement moeten zitten om oppositie te voeren. Dat is trouwens wat de vakbonden de voorbije vijf jaar hebben gedaan: alles wat de regering voorstelde per definitie verketteren.”

Miranda Ulens: “Als er 1 miljoen ondernemers zijn, en ruim 5 miljoen werknemers, wiens stem weegt dan het zwaarst?”

Werkbaar werk Miranda Ulens: “In ruil voor langer werken werden ons allerlei verzachtende omstandigheden voorgespiegeld: de fetisj van de wet Werkbaar Werk, maar die wet is mislukt. Inmiddels vraagt een bagage-afhandelaar op de luchthaven of iemand in een callcenter zich af hoe hij of zij dit in godsnaam tot 67 jaar moet volhouden. Er moet nog veel gebeuren om zulke loopbanen draaglijker te maken: met aangepast werk, kortere arbeidstijden, burn-out erkennen als een beroepsziekte, vorming om een andere job aan te kunnen…. De ongelofelijke stijging van het aantal langdurig zieken is toch geen toeval?” Danny Van Assche: “Er bestaat op dat vlak al heel wat, om maar de vele soorten tijdskrediet niet te noemen. Ik zou graag binnen de Groep van 10 heel open over flexibiliteit willen discussiëren. Dat gaat al lang niet meer om een werkgever die zijn medewerkers op alle mogelijke uren wil opvorderen. Vandaag is dat ook de werknemer die wat later komt om zijn kind naar de opvang te brengen of de file te ontwijken, of die vraagt om thuis te werken.” “En daar botsen we op heel rigide ar-

Danny Van Assche: “Maar enfin, als ik naar jou luister, leven we hier in een derdewereldland! Akkoord, er is te vaak bespaard op

ZO september 2019 - 37

Kia.com JAAR GARANTIE

P U R E K WA L I T E I T

De nieuwe Kia XCeed. Hij zal niet lang meer geheim blijven. Vanaf januari 2020 ook beschikbaar als PHEV

VAA1 vanaf

47,73 € netto/maand

De gloednieuwe Kia XCeed heeft alles om de hoofden te doen draaien. Een sportief cross-over design met unieke LED-koplampen vooraan in Z-vorm en opvallende LED-lichten achteraan. De grote binnenruimte en hogere zitpositie van een SUV. En de nieuwste technologische ontwikkelingen zoals een volledig digitaal display in 12.3”. Ziet de nieuwe Kia XCeed er niet geweldig uit? Wacht tot u ermee rijdt.

7 ANS MAP UPDATE

* 7 jaar garantie of 150.000 km (wat het eerst wordt bereikt, zonder kilometerbeperking gedurende de eerste 3 jaar). ** Het 7 Year Map Update programma gerechtigt de koper van een Kia wagen verkocht vanaf 01.03.2013 door Kia Motors Belgium via een erkende Kia-verdeler in België of het Groothertogdom Luxemburg en uitgerust met een origineel fabrieksgemonteerd LG-navigatiesysteem, gedurende een periode van 7 jaar vanaf de aflevering van de wagen, tot het bekomen van een jaarlijkse navigatiekaart-actualisatie (maximaal om de twaalf maanden) bij elke erkende Kia-dealer of Kia-hersteller in de Europese Unie (enkel na afspraak). *** Foto ter illustratie.

1 De berekening van het netto Voordeel van Alle Aard is gebaseerd op het hoogste tarief van de bedrijfsvoorheffing (53,5%). Er wordt in dit voorbeeld ook rekening gehouden met een vrijstelling van 410 € op jaarbasis voor woonwerkverkeer. Deze berekening is louter indicatief en heeft geen contractuele betekenis. Kia Motors Belgium is niet verantwoordelijk voor eventuele wijzigingen in de regelgeving.

5,1 - 7,2 l/100 km (WLTP)

134 - 162 g/km (WLTP) Contacteer uw concessiehouder voor alle informatie over de fiscaliteit van uw voertuig.

V.U.: NV Kia Motors Belgium (BE 0477.443.106, IBAN: BE17 5701 3129 5521), Kolonel Bourgstraat 109,1140 Evere.

HET GESPREK

beidswetten. Flexibiliteit is vandaag nadenken over wat een tweeverdienersgezin nodig heeft om werk en gezin te combineren. Flexibiliteit is ook nadenken over hoe je een langdurig zieke opnieuw kunt inschakelen. Wie in de bouw niet meer meekan om te metselen, kan misschien een goede leraar worden. En als we onze mensen langer aan boord willen houden, moeten ook komaf maken met vooroordelen. Bijvoorbeeld dat investeren in de opleiding van een oudere niet loont. Wie denk je dat er het langst zal blijven? De oudere die nog zeven jaar te gaan heeft, of de jongere die op zoek is naar een beter betaalde uitdaging? Verder zitten we met barema’s, die de lonen van ouderen duurder maken.” Miranda Ulens: (lacht smalend) “Ik vroeg me al af wanneer je daarmee zou afkomen. Die barema’s zijn ook weer zo’n fetisj. Het gaat om kleine verhogingen. Waarom zou de ervaring die iemand meebrengt niet mogen meetellen in het loon? Maar het is natuurlijk makkelijker om goedkopere, ultraflexibele jongere mensen in te zetten. Op Twitter zien wij getuigenissen van tweeverdieners die mekaar alleen bij het wisselen van hun shift nog tegenkomen. Ook het aantal working poor, die zelfs met een job niet kunnen rondkomen, stijgt alarmerend.” Danny Van Assche: “Jobs die leiden tot working poor vind ik ook onaanvaardbaar, maar die bestaan in België amper. Het risico zit vooral bij alleenstaande werkende ouders met een laag inkomen en extra kosten van kinderopvang. Daar willen we met ons Vlaams akkoord wat aan doen.” Miranda Ulens: “Het zijn er nu in elk geval meer dan vroeger. Ook flexi-jobs zijn voor ons de verkeerde piste, die geven alleen werk aan wie al een job heeft, maar niet genoeg verdient om daarmee rond te komen. Als volgens het Rekenhof 35% van die flexi-jobs geen nieuwe jobs zijn, dan nemen ze die toch van iemand anders af? Terwijl er met flexi-jobs niet wordt bijgedragen aan de sociale zekerheid en het gat dus alleen maar groter wordt.” Danny Van Assche: “Maar dat is niet waar! Een flexi-job is een uitstekend instrument

Miranda Ulens: “Ik zal je even voortekenen hoe de regering zich rijk rekende en voor een groot gat in de sociale zekerheid zorgde.”

voor mensen die op een bepaald moment wat meer inkomen willen, bijvoorbeeld als ze een huis hebben gekocht. Ik zie ook heel wat gepensioneerden die nog graag willen werken om hun pensioen aan te vullen.” Miranda Ulens: “Tja, men kan natuurlijk ook meer werklozen en migranten een kans geven, met respect voor de sociale afspraken uiteraard.” Danny Van Assche: “Helemaal akkoord, maar inmiddels is het godgeklaagd dat we in ons eigen land zelfs de werkmobiliteit tussen de regio’s niet op gang krijgen: er zijn zoveel meer werklozen in Brussel en Wallonië, maar West-Vlaamse bedrijven krijgen geen Waalse werkzoekenden over de vloer, wel Franse.”

“Laat ons de business van sociaal overleg” Bijna twee uur later wordt er even hartelijk afscheid genomen. Er komt zelfs de suggestie om het gesprek nog eens over te doen voor voor het ABVV-ledenmagazine De Nieuwe Werker. (“Maar dan mag ik ook wat meer aan het woord, zoals jij nu, hé Danny?”) Ze zijn het erover eens dat ze zo’n drie kwart van de tijd van mening hebben verschild, maar dat kwart waar

ze het wél over eens waren, is niet onbelangrijk. Miranda Ulens: “Uiteraard is het aan ieder van ons om voor onze leden op te komen. We moeten als ABVV een tegenmacht zijn tegenover werkgevers en de overheid, maar niet alleen focussen op onze verschillen, ook naar overeenkomsten zoeken. Alleen moeten ze dat sociaal overleg aan ons overlaten en moet de politiek daar niet telkens zijn neus insteken, want dat was voor ons de laatste vijf jaar het probleem. Ik zou willen dat ze ons de business laten van het sociaal overleg. Dan vinden we mekaar wel, dat hebben we al 70 jaar lang bewezen.” Danny Van Assche: “Dat kan alleen als we er beiden in slagen om onze rollen te overstijgen. Wij zijn de vertolkers van wat leeft bij onze achterban, en uiteraard horen wij bij UNIZO alleen de klachten van ondernemers over ‘de andere kant’, terwijl werknemers die naar hun vakbond bellen ook met een reëel probleem zitten. We hebben dus allebei een minimum aan empathie nodig, anders kunnen we geen akkoorden sluiten. Maar het moet: als wij geen eieren leggen, gaat iemand anders ze voor ons klutsen.” Miranda Ulens: “We willen alleen graag dat het dan een lekkere omelet wordt.”

ZO september 2019 - 39

Oostendse oesters in De Oesterput

De echte parel aan de kust Langs welke weg je ook van Oostende naar Bredene rijdt, je ziet ze altijd blinken. De Spuikom, of ‘De pit’ zoals ze aan de zee zeggen. Dat is een heerlijk paradijs voor surfers en zeilers. En voor oesters. De familie Puystjens kweekt ze al 25 jaar. In hun Ostendaises – erkend streekproduct – kruipt jarenlange handenarbeid. Ze zijn de enige kwekers in België. En dat zal wellicht zo blijven. TEKST Sanderijn Vanleenhove – FOTO’S Pieter Clicteur

40 - ZO september 2019

BIJZONDERNEMEND / DE OESTERPUT

“O, wat zijn ze gegroeid!” Kim Puystjens, toekomstig zaakvoerder van De Oester put, kan haar enthousiasme nauwelijks bedwingen wanneer ze met haar handen de mini-oesters uit de kweekbakken schept. Een centimeter zijn ze ongeveer, zeker niet meer. Nog enkele maanden geduld en ze mogen in De Spuikom zelf in manden verder groeien. Voorzichtig laat Kim ze weer zakken. “Een week geleden waren ze nog zo klein”, klinkt het liefdevol. Bijna alsof ze tegen haar baby’s bezig is. “Ze zijn ook een beetje mijn kindjes. Hoe uit een klein korreltje zo’n mooi product kan groeien, dat is toch fantastisch.” We lopen van de steiger terug naar land. De late augustuszon schijnt uitnodigend. “Kom, we gaan buiten zitten”, zegt Kim. Via de winkel vol andere heerlijke schelp- en schaaldieren en de oesterbar waar enkele gasten Ostendaises slurpen, loodst ze me naar binnenkoer. Het domein is veel groter dan je zou denken. De gebouwen rondom ons huisvesten naast de winkel en bar dan ook het atelier, een jeugdverblijfcentrum, feestzaal en B&B.

Beschermd beroep “Het was ook eigenlijk helemaal onze bedoeling niet om oesters te kweken”, bekent Kim. “Mijn ouders kochten dit pand om hier het jeugdverblijf te starten. Mijn vader is sociaal assistent van opleiding, vandaar zijn interesse om iets met kinderen te doen. Maar de stad Oostende wou hier een containerpark van maken. De enige mogelijkheid om te blijven, was om een beschermd beroep uit te oefenen. Zoals oesterkweker.” “Waarmee we meteen een oude traditie verder zetten. Zo’n 200 jaar geleden waren er tientallen kwekerijen aan de zee, in Oostende alleen al zo’n 25. Oesters waren nog geen exclusief product zoals nu. Ze waren armeluiskost. De twee wereldoorlogen hebben veel kapot gemaakt en de laatst overgebleven kwekerij ging midden jaren ’80 failliet.” “Mijn vader wist niets van oesters. Hij at ze zelfs niet graag. Ik nog altijd niet trouwens. Maar er bestaat geen opleiding voor oesterkweker. Je kan de stiel enkel al doende leren. Dus ging hij naar Engeland en Frankrijk om te kijken hoe de oester-

“Eén voor één gaan de oesters op de weegschaal. Alles gebeurt met de hand.”

ZO september 2019 - 41

NOOD AAN DIGITALE GROEI?

XPO

DISCOVER & LEARN ALL ABOUT THE LATEST TRENDS IN E-COMMERCE

14 & 15 OKT 2019 KORTRIJK XPO EXPERTISE — CEO DEBATTEN — PANELGESPREKKEN — ONTBIJTSESSIES KEY NOTE SESSIES — RONDE TAFELS — SPEEDDATING SESSIES Een greep uit het programma: FIT & COLLECT: EEN NAADLOZE SHOPPING ERVARING, VOOR MERKEN, WINKELS EN WEBSHOPS Met Claire Tobback — Collectique.

PANELGESPREK : MARKTPLAATSEN, KEERPUNT IN E-COMMERCE ? OF WIL DE CONSUMENT TOCH LIEVER ANDERS? Huub Vermeulen, ceo bol.com Thierry Geerts, Country Manager Google Kathleen van Beveren, vice president Parcel Bpost

SIGNEERSESSIE: ‘DE DIGITALE HYSTERIE VOORBIJ’ Gino van Ossel — adjunct-professor retail- & trademarketing

ATIS JOUW GR A A RT INKOMK AGAZINE IN DIT M

IS A-COMMERCE DE NIEUWE CONSUMPTIE? Martijn Martens —Gondola Academy

REGISTREER JE NU MET CODE UNIZ123 VIA WWW.ECOMMERCEXPO.BE 42 - ZO september 2019

BIJZONDERNEMEND / DE OESTERPUT

boeren het daar deden. En eenmaal terug in Oostende, was het leren met vallen en opstaan hoe je de perfecte oester kweekt. Ondertussen weet hij er alles van.”

Erkend streekproduct Terwijl Kim vertelt, probeert een klein jongetje haar aandacht te trekken. Haar zoontje. Zou de oesterstiel ook hem al interesseren? “Vandaag houdt hij vooral van in het water te spelen of om in het bootje te zitten”, lacht Kim. “En we zijn bijlange zo ver nog niet. Eerst moet ik nog de zaak overnemen wanneer mijn ouders ermee stoppen. We zien wel over 30 jaar wie mij gaat opvolgen. Maar het zou wel jammer zijn, mocht het stoppen. Het is toch een stukje Belgisch erfgoed.” “Al zijn de mensen zich daar te weinig bewust van. De trend om terug naar het authentieke en lokale te gaan zien we niet voor de oesters. Het grote publiek staat weigerachtig tegenover Belgische oesters of weet niet dat ze bestaan. In de su-

permarkt kiezen ze sneller voor Franse of Nederlandse. Daarom liggen we voortaan enkel nog in de supermarkten Bioplanet en Cru, waar wij de enige zijn. Dat is voor ons zoveel leuker omdat je weet dat de klanten daar bewust voor een Belgisch product kiezen.” “Onze erkenning als streekproduct of de Heureka-award (voor innovaties in de horeca, red.) deden wel deugd, maar het effect is tijdelijk. Mensen zijn weer vergeten dat er Belgische oesters bestaan. We kunnen best wat promotie gebruiken. Wij leveren aan heel wat restaurants. Jammer genoeg doet niet iedereen het, maar Mare Nostrum of De Jonkman bij-

Kim Puystjens:

“Elke dag moet je het water in, weer of geen weer.”

voorbeeld pakken op de kaart uit met de Ostendaises. Dat is ook terecht. Onze oesters zijn gewoon top. Bij oesterproeverijen verkiezen mensen de onze steeds boven de Franse, Ierse of Nederlandse. De smaak is helemaal anders.”

ZO september 2019 - 43

Ik blies de limonade van mijn ouderlijke brouwerij nieuw leven in met een Startlening. Jan Verlinden

OOK OP ZOEK NAAR FINANCIERING? Voor elke beloftevolle onderneming of elk interessant project met een goed businessplan vind je bij PMV/z de gepaste financieringsoplossing.

WAARBORGEN

Tot € 1,5 miljoen - dekt tot 75% van het krediet

WINWINLENING

Fiscaal voordeel en waarborg op leningen van een vriend, kennis, familielid of investeerder - tot € 50.000 per kredietgever

STARTLENING

Tot € 100.000 - 3% intrest per jaar

COFINANCIERING

Tot € 350.000 - 3% intrest per jaar

COFINANCIERING+

GEEN OPLOSSING VOOR JOUW PLANNEN? Naast de standaardoplossingen van PMV/z vind je bij de Vlaamse investeringsmaatschappij PMV beslist een financiering op maat.

www.pmv.eu

Tot € 700.000 - 5,5% intrest per jaar

BIJZONDERNEMEND / DE OESTERPUT

Het Spuikom-microklimaat Welke die smaak dan is, wil ik graag zelf even ondervinden. Kim doet een oester voor mij open. “Geen citroen of peper bij doen, puur natuur zijn ze op hun best”, geeft ze me mee. Ik laat het glibberige goedje voorzichtig in mijn keel glijden. En het moet gezegd, ik ben aangenaam verrast. Hij smaakt inderdaad anders dan de oesters die ik rond Nieuwjaar op recepties naar binnen werk. Minder ziltig. “Dat heeft met de Spuikom te maken. Die staat weliswaar in verbinding met de zee, maar niet continu. Er zit een sluis tussen. Het water is ook niet diep, dus zitten er meer voedingsstoffen in. Dat maakt de oester vleziger en minder zout. Het ondiepe water zorgt er ook voor dat ze de weersomstandigheden beter voelen, wat hen resistenter maakt tegen allerlei ziektes.” Tegelijk zijn de weersomstandigheden en dat ondiepe water ook een bedreiging voor de oester. “Hitte vermindert de zuurstof in het water en doet algen en zeewier groeien. En dat hebben oesters niet graag. Tijdens de hittegolf vorig jaar zijn we dagen bezig geweest met pakken zeewier uit het water te scheppen. Op een bepaald moment hebben we zelfs een kraan laten komen om het eruit te halen. Toen zijn er veel oesters kapotgegaan. En twee jaar geleden in februari waren de sluizen stuk. Een week heeft het geduurd. En dat terwijl het keihard aan het vriezen was. Het waterniveau stond zo laag dat de oesters bloot lagen. Een oester kan perfect tegen de vrieskou, maar niet als ze bloot ligt. Ook toen was de sterfte groot.”

“Het grote publiek weet niet altijd dat Belgische oesters bestaan.”

Hoe kouder, hoe beter “Alles begint met oesterbroed, dat zijn larves van ongeveer een suikerkorrel groot. Die zetten we buiten in bassins uit, zodat ze voldoende zonlicht en voeding krijgen. Wanneer ze ongeveer 5 à 6 centimeter zijn, verhuizen ze naar manden die aan stalen draden in het water hangen. Het duurt ongeveer een half jaar voor ze zo groot zijn. Net zoals bij kinderen, groeit de ene oester minder rap dan de andere. En sommige oesters gaan dood. Dus moet je ze elke dag handmatig sorteren. Ook wanneer ze in de manden hangen. Elke dag moet je het water in, weer of geen weer.”

Een snottebel van 1,2 euro Is oesters kweken eigenlijk financieel rendabel? “Nee, puur van de oesters kunnen wij niet leven. Zeker niet omdat we vooral een groothandel zijn. De prijzenstrijd is te groot. Een particulier betaalt zo’n 1,20 euro per stuk. Veel mensen vinden dat veel voor, zoals ze zeggen, ‘ocheregod een snottebel’. Maar er kruipt enorm arbeid in zo’n oester. Je bent er 7 dagen op 7 mee bezig, en het is ook niet altijd even proper werk.”

dat oesters kweken zo zwaar is, zijn we de enige in België, denk ik. En ook omdat er weinig tot geen andere geschikte plaatsen zijn. Je hoort wel vaak over experimenten met oesters kweken op zee, maar tot hiertoe is dat nog nooit gelukt.”

“Na 4 à 5 jaar zijn de oesters groot genoeg om te oogsten. Maar die komen niet kant en klaar uit het water. Ze hangen vol vuiligheid. Dus worden ze 30 tot 40 keer met de hogedrukreiniger gespoeld. Sommige oesters schrobben we nog af met een schuurborsteltje. Daarna volgt het sorteren op gewicht. Eén voor één gaan de oesters op de weegschaal. Alles gebeurt met de hand. Dus dan is die 1,20 euro plots niet zo veel meer, hé. Net om-

“Onze grote oogst begint vanaf half november, natuurlijk met de feestdagen in het achterhoofd. Dan is het alle hens aan dek. We werken dan zelfs met seizoensarbeiders om alles rond te krijgen. Veel slaap krijg ik dan niet. Maar net zoals met aardbeien willen mensen het hele jaar door oesters eten. Dus oogsten wij ook in andere periodes. In de zomermaanden zijn de oesters eigenlijk minder lekker, ze zitten dan in hun voortplantingsperiode. Soms zijn ze zelfs ‘papachtig’, maar dan verkopen we ze niet. De kwaliteit staat altijd voorop. Dat geldt voor al onze producten. En als mensen met een oester terugkomen omdat er slib in zat, wat wij natuurlijk op voorhand niet kunnen weten, dan krijgen ze meteen een nieuwe. Eigenlijk zijn oesters op hun best na een vriesperiode. Hoe kouder, hoe liever. Maar maak de mensen in je artikel toch nu al maar warm voor onze Belgische oesters. Dan denken ze misschien aan ons in december.” / de-oesterput.be

ZO september 2019 - 45

Publireportage

De cloud is goed voor je portemonnee én het milieu! 4 redenen om te kiezen voor de cloud Steeds meer ondernemers en bedrijven verhuizen hun toepassingen geheel of gedeeltelijk naar de cloud, of kiezen voor business tools in de cloud. Waarom maken ze steeds meer die keuze? Wat zijn de belangrijkste voordelen van de cloud?

1. De cloud is voordeliger

een zo perfect mogelijke beveiliging van alle

ken die een stroomperformantie halen van

Een belangrijk voordeel van de cloud is dat

kluizen in het gebouw. Stel je je ooit de vraag

meer dan 90% en anderzijds de hardware

je zelf geen hardware of software moet ko-

of een kluis bij een bank minder veilig is dan

optimaal te benutten door meerdere cloud

pen en installeren. Je hoeft ook geen ge-

een kluis in je eigen bedrijf? Integendeel…

servers op één fysieke server te draaien.

kwalificeerd IT-personeel aan te werven of

Een goede cloud provider heeft een securi-

Door de combinatie van deze twee factoren

IT-consultant in te huren om je servers of

ty model in meerdere lagen. Het ISO 27001

daalt de stroom- en milieukost per miljoen

programma’s te beheren. Je hoeft dus geen

certificaat voor databeveiliging biedt op dat

operaties aanzienlijk.

investering op voorhand te doen. Je hebt

vlak de garantie dat een cloud provider se-

Bijkomend voordeel van de ideale bezet-

met andere woorden geen CAPEX (Capital

curity heel erg serieus neemt. Kiezen voor

tingsgraad per server is dat er minder hard-

Expense) meer. Voortaan is je IT-budget vol-

een veilige cloud oplossing is dus vooral

ware nodig is vergeleken met individuele

ledig een OPEX (Operational Expense). Je

kiezen voor een betrouwbare leverancier.

servers die bedrijven nu gebruiken. Het positieve gevolg daarvan is minder industriële

betaalt een bedrag per maand, gebaseerd gelijke tred met je inkomsten en kan je jouw

3. De cloud biedt hoge beschikbaarheid

budget flexibel beheren.

In de huidige “always on” maatschappij is

Wanneer je de financiële vergelijking maakt

falende IT een ramp voor je business. Ieder

Extra tip: Digitaliseer je volledig kantoor

tussen de cloud en eigen infrastructuur

moment dat een server of programma

‘Werken in de cloud’ is niet enkel een ver-

moet je rekening houden met de Total Cost

down is, kost je geld. In de cloud stelt dat

vanging van je in-house server. Je kan ook

of Ownership (TCO) van je IT-infrastructuur.

probleem zich niet omdat je hardware-on-

je tools slim kiezen en voor het ultieme

Een server kopen en afschrijven kan op het

afhankelijk bent. Dankzij high availability

duurzaam ondernemen gaan. Je kan bij-

eerste zicht goedkoper lijken dan de cloud,

wordt je cloud server ogenblikkelijk ergens

voorbeeld werken met Office365 om overal

maar dat is omdat je allicht een aantal kos-

anders in de cloud geplaatst. Je hebt dus

aan je e-mail en bestanden te kunnen. Zo

ten niet in rekening brengt.

veel hogere uptime garanties en betere

heb je niet alleen de groene energie van de

SLA’s dan op eigen hardware.

cloud provider, maar kan je ook nog eens

2. De cloud is heel erg veilig

Een (extra) cloud server opzetten gaat ook

van thuis uit werken en de files helpen ver-

Een van de onderwerpen die het vaakst te-

veel sneller. Een standaard cloud server kan

minderen. Of je kan je faxtoestel vervangen

rugkomt bij een verhuis naar de cloud zijn

op enkele minuten tijd virtueel aangemaakt

door een Online fax en zo geen papier en

veiligheid en privacy. Terecht overigens.

worden. Een heel verschil met eigen servers

inkt meer verspillen. Er zijn tal van digitale

Vandaag kunnen we met de hand op het hart

die besteld, geleverd, geïnstalleerd en ge-

mogelijkheden om jouw steentje bij te dra-

zeggen dat de cloud veiliger is dan servers

configureerd moeten worden. Ook onder-

gen aan een beter milieu.

die on-premise (bij je bedrijf zelf) beheerd

houd aan machines gebeurt zonder enige

worden. Waarom? Omdat cloud providers

downtime.

op wat je nodig hebt. Zo gaan je kosten in

intensief met security en privacy bezig zijn

productie, minder vervoer, enz.

Wens je advies over hoe je efficiënt kan werken in de cloud? Of heb je ondersteuning no-

en daarin een niveau halen dat voor bedrij-

4. De cloud is groen

dig bij een vlekkeloze verhuis naar de cloud?

ven heel erg moeilijk te bereiken is. Al was

Het hoeft geen betoog dat de cloud de

Laat je vrijblijvend adviseren door de digitale

het maar om de daarbijhorende budgetten.

meest groene IT is die je kan vinden. Stroom

experts van Combell. Bel gratis naar 0800-

Vergelijk het met een bankkluis. Je kan je

is tegenwoordig de grootste kost in IT.

85678 of mail naar sales@combell.com.

kluis in je bedrijf ook gaan beveiligen met

Daarom zal een cloud provider altijd inves-

extra sloten, een alarmsysteem en een con-

teren in groene IT en proberen zo ener-

tract met een meldkamer of een veiligheids-

gie-efficiënt mogelijk te zijn, want zo drukt

firma. Dat zal echter veel meer geld kosten

hij zijn en dus ook jouw kosten.

dan een kluis huren in een kluizenzaal in een

Het stroomverbruik wordt in de cloud sterk

bank. Je weet dat de bank garant staat voor

ingedijkt door enerzijds servers te gebrui-

www.combell.com • info@combell.com Tel: 0800-8-5678

LET OP: NIEUWE VOORWAARDEN IN 2019

Wil je graag een hand extra? Als werkgever in de zelfstandige kleinhandel kom je al snel handen te kort. Geschikt personeel vinden valt niet altijd mee. Daarom steekt het Sociaal Fonds je een handje toe.

Bied een langdurig werkloze, deeltijds leerplichtige, tijdelijk werkzoekende of laaggeschoolde een bediendecontract aan en wij belonen je hiervoor met een forfaitaire premie.

DIEN NU ONLINE JE PREMIEAANVRAAG IN:

www.sociaalfonds201.be www.sociaalfonds202-01.be Geef met onze steun iemand uit een risicogroep een kans en geef je zaak extra dynamiek met een gemotiveerde nieuwe werkkracht!

SOCIAAL SOCIAAL FONDS FONDS N° 201N° en 201 N° 202.01 Belgische Confederatie van de Broodbakkerij - Banketbakkerij Chocoladebewerking IJsbereiding (B.B.C.I.) v.z.w.

Sociaal ondernemen, omdat het opbrengt Sociale economie, sociaal ondernemerschap, maatschappelijk verantwoord ondernemen…: onder welk etiket ook, heel wat Vlaamse kmo’s tonen hun sociaal engagement. Ze bezorgen bijvoorbeeld een duurzame job aan mensen die moeilijk aan de bak komen. Want waarom zou een goed zakencijfer niet hand in hand kunnen gaan met maatschappelijke winst?

TEKST: Herman Van Waes

Joris Renard (UNIZO-studiedienst): “On der sociale economie verstaan we vooral sociale tewerkstellingseconomie. De zogenaamde maatwerkbedrijven zijn in veel gevallen een goeie lokale partner voor gewone bedrijven, die anders laaggeschoolde arbeid zouden uitbesteden in het buitenland.”

“In het beste geval zijn ze aanvullend tegenover gewone bedrijven, en niet hun concurrenten. Want subsidiëren mag geen manier zijn om ‘onder de prijs te gaan’ en andere bedrijven oneerlijke concurrentie aan te doen. Denk maar aan sommige lokale economieprojecten die kansarmen goedkope maaltijden bezorgen, maar die

ook openstaan voor een ruimer publiek, in directe concurrentie met de horeca. Ook in groenarbeid, poetsen, de bouw enz. moeten we opletten voor concurrentievervalsing.” “En in tijden van krapte op de arbeidsmarkt moeten we zoveel mogelijk mensen, ook met een beperking, proberen te laten doorstromen naar gewone jobs in gewone bedrijven.” “De toekomst zit wellicht in het Neder landse model: bedrijfjes werk leveren en tegelijk tegemoet komen aan een maatschappelijk probleem, onafhankelijk van subsidies. Ze werken volgens marktprincipes, en de winst die dat oplevert, herinvesteren ze. Dat is het verschil tussen een gesubsidieerde ‘goed doel’-organisatie en een finance driven, zelfbedruipende organisatie.” / www.socialenterprise.nl

Autisme geen beletsel voor supermarktbedienden

“Het is geen betaalde job, wél een win-winsituatie” In de grote Spar-supermarkt die Kris Borloo en Karin Deraet uitbaten in Denderwindeke helpen sinds een jaar of drie autistische mensen mee in de zaak. “De vraag kwam van het nabije opvangcentrum De Okkernoot, een vzw die personen met een autismespectrumstoornis (ASS) of verstandelijke beperking aangepaste activiteiten probeert te bieden.”

“Dat is begonnen met Mathias*, die elke dinsdag een paar uur in de drankenafdeling komt helpen met uitpakken en rekken aanvullen. Het is een stevige jongen, dus die fysieke bezigheid ligt hem wel. Zoals vaak bij autisten heeft hij een extreme zin voor ordelijkheid: als we vragen om producten in de rekken op datum te schikken, reken dan maar dat hij geen enkel pakje overslaat.” “Let wel, het is geen betaalde job, en ook niet gesubsidieerd, maar wél een win-winsituatie: zij doen iets wat ze graag doen en voor ons wordt weliswaar een deel werk gedaan, maar omdat er voortdurend een vaste begeleider moet naast

Kris en Karin: “ Inclusief ondernemen wordt misschien wel een noodzaak in een krappe arbeidsmarkt.” lopen, is die winst beperkt, want Mathias kan niet zelfstandig werken. Later kwam er Anna bij, die cosmetica en dierenvoeding aanvult. Omdat het zo goed liep, komt nu

* Om privacyredenen en op vraag van vzw De Okkernoot geven we niet de echte namen.

FOTO’S Wouter Van Vooren 48 - ZO september 2019

DE REPORTAGE / SOCIA AL ONDERNEMEN

Zaakvoerder Kris Borloo (links) met zijn medewerker en diens begeleidster. “Je moet rekening houden met zijn gewoonten en regelmaat.”

ook Michiel helpen. Er wordt telkens zowel met de begeleiders in de Okkernoot als met onze winkelverantwoordelijken overlegd, ook wat veiligheid of privacy betreft: zo is er de afspraak dat we geen namen van betrokkenen noemen in de media, opdat we op geen enkele manier publicitair misbruik zouden maken om uit te pakken met het ‘sociale imago’ van het bedrijf.”

Antwoord altijd ja “Velen van ons kennen autisme enkel van die film Rainman met Dustin Hoffman, maar iedere autist is anders. Je moet mekaar wat leren kennen. Ik heb bijvoorbeeld geleerd als Mathias een vraag stelt altijd met ‘ja’ te antwoorden, anders blijft hij vragen stellen. Ik zeg ook ‘s morgens één keer goeiendag en ga dan weg, anders blijft hij heel de tijd dag zeggen. Ze vinden het heel aangenaam om voortdurend te babbelen, ook tegen de klanten, maar af en toe moet je ze kordaat weer op hun taak wijzen. Je moet leren hun gewoonten en regelmaat te respecteren. Anna moet bijvoorbeeld altijd een laddertje bijhebben, probeer dat

niet af te nemen. En als Mathias per ongeluk een fles laat vallen, is hij daar de rest van de dag ondersteboven van.” “Enerzijds mag je als bedrijf wel wat sociaal engagement tonen, anderzijds wordt dat inclusief ondernemen en iedereen een kans te geven, misschien wel een noodzaak op een krappe arbeidsmarkt: ook wij vinden erg moeilijk winkelbedienden en ik wil best mensen met een beperking een echt arbeidscontract geven, zij het met ondersteuning. Als ik weet dat het

rendementsverlies deels gecompenseerd wordt, mag Mathias voor mij best een betaalde job voor pakweg 20 uur per week komen doen. Er bestaat ook zoiets als een GIBO, een Individuele Beroepsopleiding voor mensen met een handicap, waarbij bijvoorbeeld het aanpassen van de werkpost gesubsidieerd wordt. Van mij mag hier morgen iemand met een rolstoel aan de kassa komen zitten. Ik sta daarvoor open, maar heb zo nog geen kandidaten via de VDAB gekregen.”

Jobstap focust op talent Het Jobstap project van UNIZO begeleidt ondernemers bij het invullen van vacatures. Zij leren hun vacatures talentgericht te formuleren en komen tijdens speeddates in contact met werkzoekenden, ook uit doelgroepen met een ‘afstand tot de arbeidsmarkt’. Jobstap wil ook een brug slaan tussen de behoeften van kmo’s en zwakkere groepen op de arbeidsmarkt, via het zogenaamde inclusief ondernemen. Via Linkmij vind je tientallen middenveldorganisaties die ondernemers ondersteunen om bijvoorbeeld arbeidsgehandicapten, mensen met een migratieachtergrond of vluchtelingen aan de slag te helpen. Neem een kijkje op www.unizo.be/linkmij - www.unizo.be/jobstap

ZO september 2019 - 49

Krijgen kleinhandelaars ook iets tijdens het Weekend van de Klant?

Met een nieuwe campagne stimuleren we

winkelen bij de kleinhandel met maaltijdcheques.

Een initiatief van de sector van de maaltijdcheques:

FOTO Wim Kempenaers

DE REPORTAGE / SOCIA AL ONDERNEMEN

Lore Devolder (midden): “Het moet aangenaam zijn om hier te komen werken.”

“Ze moesten eens weten wat we allemaal kunnen” Maatwerkbedrijf Zonnehoeve Production

In de immense magazijnen van Zonne hoeve liggen eindeloze stapels hout en afgewerkte houtproducten. Corebusiness is de productie van bedden en lattenbodems voor de Europese markt, maar in de eigen industriële houtzagerij worden ook andere houtproducten zoals deurkozijnen gemaakt. Op speciale vragen kan heel flexibel worden ingespeeld, horen we van marketingmanager Lore Devolder: “Hier zit bijvoorbeeld een team dat de onderdelen in mekaar past van een drinkwatersysteem voor kippen in legbatterijen.”

sen van vroeger vaak mee vereenzelvigd werden. Meer en meer bedrijven zien toekomst in de samenwerking met ons, niet alleen vanwege het hippe imago van ‘sociaal en lokaal’, ook omdat het uitbesteden aan lageloonlanden niet altijd de

Pieter-Jan Vanfleteren

“Sociaal en lokaal’ heeft een hip imago.”

Beter, sneller, goedkoper “We zijn dan wel een vzw, maar in feite verschilt ons bedrijfsbeleid heel weinig van dat van een modern, rendabel regulier bedrijf”, legt Pieter-Jan Vanfleteren uit: “Van ruw hout een afgewerkt bed maken, gaat een stuk verder dan het ‘plakken van etiketten’, waar de beschutte werkplaat-

meest kostenefficiënte oplossing blijkt: transportproblemen, heffingen... Want laat ons wel wezen, de lage kostprijs blijft doorslaggevend, al wordt daar vandaag ook de nodige kwaliteit voor verwacht: beter, sneller en goedkoper is een eco-

Te midden van de velden in het Oost-Vlaamse Eke viert Zonnehoeve zijn 50ste verjaardag: destijds gestart als beschutte werkplaats voor een zestal mensen, vandaag een modern, uit de kluiten gewassen maatwerkbedrijf met 180 werknemers.

nomische logica waar we in mee moeten. Een maatwerkbedrijf dat teert op subsidies heeft geen toekomst. Je moet winst maken, niet voor je aandeelhouders, maar om opnieuw te investeren in digitalisering, automatisering, opleiding, nieuwe infrastructuur, HR, sales en marketing...” Lore: “Misschien moeten we naar een modernere naam, want Zonnehoeve klinkt nog altijd wat ‘beschuttend’. Een sterkere ‘corporate branding’ kan ons tegelijk helpen om geschikte begeleiders te vinden: het moet hier aangenaam zijn om te komen werken, zowel voor de medewerkers als de omkadering. Op onze opendeurdag deze maand gaan we dat ook tonen.”

Zelfsturende teams Vraag is dan natuurlijk of die moderne efficiëntievereisten nog te verenigen zijn

ZO september 2019 - 51

DE REPORTAGE / SOCIA AL ONDERNEMEN

Make it Work zoekt talent in ‘verloren generatie’ met de missie van een maatwerkbedrijf: werknemers met een handicap of andere beperkingen, in het ambtenarees ‘doelgroepmedewerkers’, toch een zinvolle, betaalde job geven. Pieter-Jan: “We proberen de activiteiten en werkposten aan te passen aan de mogelijkheden van onze werknemers. We luisteren heel goed naar hen en zoeken voor iedereen de juiste plaats in de productie. We werken in vaste, zelfsturende teams, begeleid door gemotiveerde monitoren, waarin elke werknemer zich kan ontwikkelen, en soms kan doorgroeien. Is er voor een team tijdelijk minder werk, dan gaan we werkloosheid - en dus inkomensverlies - vermijden, en die tijd gebruiken voor opleiding. Een professioneel HR-beleid dat rekening houdt met het welzijn van de medewerkers: dat is toch waar elke reguliere werkgever ook naar streeft?” “Iedereen krijgt een persoonlijk ontwikkelingsplan en na vijf jaar gaat de VDAB evalueren of er nog behoefte is aan steun en subsidie. Oordeelt de VDAB dat iemand klaar is voor de reguliere arbeidsmarkt, dan moet die naar een verplicht doorstroomtraject. We vrezen dat de realiteit op de werkvloer niet altijd goed wordt ingeschat. Mensen die hier erg gewaardeerd worden, belanden in een gewoon bedrijf onderaan de pikorde. Worden ze daar beter van?” / www.zonnehoeveproduction.be

Maatwerkbedrijven in Vlaanderen De beroepsorganisatie Groep Maatwerk vertegenwoordigt 48 maatwerkbedrijven, die samen bijna 80% van de doelgroepwerknemers in de maatwerksector tewerkstellen (in 2017 goed voor 12.090 vte). Die zorgden voor een totale omzet van meer dan 351 miljoen euro. Hiertegenover stonden 323 miljoen subsidies. / www.groepmaatwerk.be

52 - ZO september 2019

“ Probleemjongeren aan de slag helpen, is pure winst” Uitzendkantoren heb je in alle soorten en gewichten, goed voor een ‘markt’ van zo’n 400.000 tijdelijke arbeidskrachten. “Maar voor mij mocht het altijd iets meer zijn: business ja, maar ook iets creëren waar mensen beter van worden,” vertelt Ingrid Verduyn. Bijvoorbeeld werkgevers overtuigen om jongeren met een problematische opvoeding en zelfs een gerechtelijk verleden toch aan te werven. “Wij bieden kansen aan de moeilijkste groep op de arbeidsmarkt.”

Bijna twintig jaar geleden stond Ingrid Verduyn al in ZO Magazine als Ondernemer van het Jaar met Plus Uitzendkrachten, pionier in loopbaanbegeleiding met een sociale meerwaarde. Het bedrijf werd later verkocht, en vandaag runt ze samen met Paul Gréant het interim-, rekruteringen selectiebedrijf WaW (We and Work). Daarnaast verplicht ze zichzelf om elk jaar minstens een derde van de winst die ze uit die business haalt te investeren in Make it Work, een project om probleemjongeren tussen 17 en 25 jaar aan een job te helpen. Ingrid Verduyn: “In Vlaanderen zijn er ruim 39.000 minderjarigen met een problematische opvoeding of die strafbare feiten pleegden. Als ze een job gaan zoeken zijn ze heel kwetsbaar en botsen ze op afwijzingen wegens een gebrek aan diploma, povere competenties, een beperkt netwerk, een foute werkattitude...” Paul Gréant: “De jongeren die bij ons beginnen starten niet van nul, maar vaak onder nul. In hun rugzakje zit doorgaans geen diploma, wel een voorraad kasseien, die zij zelf of iemand anders er heeft ingestopt. Vaak komen ze bij ons terecht via de jeugdrechter of via sociale instanties. Het kennismakingsgesprek met een van onze twee coaches begint heel elementair met hun vertrouwen te winnen. Want ze staan sowieso wantrouwig tegenover officiële instanties: We maken hen duidelijk dat van ons niets moet, maar dat wij hen kansen willen geven op voorwaarde dat ze die zelf grijpen.”

Individueel maatwerk Ingrid Verduyn: “Met onze KernTalenten methode helpen we hen eerst uit te zoeken wat hun talenten en drijfveren zijn. Sommige zeggen ronduit: ‘Dat hoeft voor mij niet, ik heb geen talent’. Zo laag is het zelfbeeld van iemand die heel zijn jeugd heeft moeten horen dat hij niet deugt. Heel geduldig gaan onze coaches ze minstens enkele maanden voorbereiden op de arbeidsmarkt. Als het niet lukt, krijgen ze een tweede, derde, vierde... kans. Het ‘arbeidsklaar maken’ is individueel maatwerk dat veel geduld vraagt.” “Zo werken we geleidelijk aan hun jobdoelwit uit. Pas dan gaan onze jobhunters van WaW op zoek naar werk bij werkgevers in hun netwerk. We weten uit ervaring welke bedrijven daar meer voor openstaan en welke niet. Sommige klanten vragen zelfs bij voorkeur een jongere uit het Make it Work-project. Of ze bieden aan om hier als vrijwilliger te helpen.” Paul Gréant: “Wat die jongeren meedragen, hoeven wij niet bekend te maken. Dat weet een werkgever van andere sollicitanten toch ook niet? Trouwens, strafbare feiten komen bij minderjarigen niet op hun strafblad. Meer en meer bedrijven leggen zichzelf doelstellingen op voor Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (a.k.a. CSR - Corporate So cial Responsability) en zijn bereid met ons mee te denken. Wij vragen hen om af en toe die filters uit te schakelen die het zicht op de talenten van mensen verstoren: ‘te jong’, ‘te oud’, ‘te kort geschoold’,

FOTO DIETER TELEMANS

‘te hoog geschoold’, ‘te allochtoon’, ‘te weinig flexibel’, ‘te weinig ondernemend’. Geen wonder dat er één miljoen vacatures openstaan in België, terwijl er nog altijd 400.000 werklozen zijn.” “Als onze jongeren ergens aan de slag gaan, blijven we ze nog een half jaar volgen, samen met hun werkgever. En als er één een vast contract krijgt, is het hier feest. Maar het blijft vallen en opstaan: zo hadden we een job bezorgd aan een jongere die in een instelling verbleef. Maar één keer te laat naar huis komen, betekende volgens de huisregels van die instelling de volgende dag niet meer gaan werken... Weg job, al onze inspanningen voor niks.” Ingrid Verduyn: “Het unieke van ons project is dat we een brug slaan tussen de sociale sector en de bedrijfswereld. Van de Provincie Antwerpen krijgen we tijdelijk een subsidie van 30.000 euro uit het impulsfonds voor innovatieve projecten. Dat is een symbolisch bedrag als je be-

rekent dat elke begeleiding gemiddeld 2500 euro kost, die we zelf voorfinancieren. Ons sociaal engagement is inclusief, geïntegreerd in onze gewone business en in onze kostenstructuur. En hoe groter ons WaW-netwerk, hoe meer kansen we kunnen bieden. Dus investeren we in groei, met inmiddels zeven kantoren en een dertigtal medewerkers. Geld verdienen met duurzame projecten: het moet kunnen.”

Paul Gréant en Ingrid Verduyn: geld verdienen met duurzame projecten moet kunnen.

Succesverhalen gaan rond In het eerste volledige werkjaar 2018 coachte Make it Work een zestigtal jongeren: sommigen vonden effectief een job, vaak op eigen houtje buiten het WaW-circuit, anderen gingen hun middelbare school afmaken of een opleiding of training volgen. Een kwart haakte af. Paul Gréant: “Drie kwart met een positief resultaat, is dat veel of weinig? De ene geeft er ons een Award voor, de andere noemt het naïef, een druppel op

een hete plaat. Maar elke mens die goed terechtkomt, is voor ons een succes. Iemand die van de werkloosheid leeft, kost de maatschappij 30.000 euro per jaar, een gedetineerde 40.000 euro. En als die jongere dankzij ons gaat werken of studeren en niet aan de drugs gaat of in een cel belandt, is de kans een stuk groter dat zijn jongere broers niet op hetzelfde pad belanden. Elk succesverhaal wordt doorverteld en zet andere jongeren aan naar ons te komen.”

Pakketten verzenden op maat van KMO's vanaf € 3,90 Yo u r p ar ce l d el iv er w ed by ill b e our DP

To d 1 0:1 ay 5–

Dd ri ve

11:1

Chang

e del ive add ress ry Redire Parcel ct to a sho p

Geef je klant controle

Chang

e of del the dat ivery e Delive safe r to a place

• Live-tracking • 1 uur levertijdvak notificatie • Levering wijzigen tot 30 min voor aankomst

TEST TEST ONS!ONS!

30% korting

met code “WVDK30” tot 30/09/2019 tot 30/09/2019 met code “WVDK30”

www.dpdwebparcel.be Verzendpartner ZO september 2019 - 53

Hoe ver kun je gaan in digitalisering?

Het werk loopt gesmeerder Kmo’s hebben er belang bij na te gaan wat de digitalisering voor hen kan betekenen. In marketing en communicatie, maar ook in productieprocessen en de organisatie van het werk. Want ook op die domeinen kun je er stevig je voordeel mee doen.

Wie om zich heen kijkt, stelt algauw vast dat de computer en de smartphone in heel wat domeinen het leven makkelijker maken. Toch hebben flink wat ondernemers nog koudwatervrees om die alomtegenwoordige digitalisering door te trekken in hun eigen bedrijfsprocessen. Een website en e-mail, tot daaraan toe, plus Facebook en Instagram en Twitter, dat is nog te overzien. Maar méér dan dat? “Het kost allemaal veel tijd en geld en de dingen gaan prima zoals we het nu doen”, hoor je wel eens. Ziehier drie redenen om toch verder te denken.

verhuisd: reservaties, personeelszaken, voorraadbeheer, facturatie, marketing, communicatie... Peter: “Om een idee te geven: ons middagmenu verandert dagelijks. Het aanbod van de dag kunnen de klanten lezen op de tablet die we ter beschikking stellen, of via een QR-code die hen meteen naar de juiste pagina op de website brengt. ‘s Middags komt iedereen tussen twaalf en kwart voor één binnen, en je kunt niet dertig keer de lunch van de dag uitleggen, dan moet je al bijna iemand extra aannemen. Dat is dus echt wel tijdwinst.”

Je wint tijd

Al die digitale toepassingen op orde houden, dat vraagt toch ook tijd? “In het verleden gebeurde alles op papier. Vandaag maken we bijvoorbeeld voor de sociale media één bericht en passen dat vervolgens aan voor Facebook, Instagram,

Daar kunnen Peter Maertens en Helen Stevens van restaurant Het Verschil in Lede over meespreken. Zij hebben zowat alles, behalve het koken en het soigneren van hun klanten, naar de onlinewereld

54 - ZO september 2019

Sven: “De app houdt de tijd bij die aan een meubel besteed is. Zo kan ik inschatten of mijn offerte goed gemikt was.”

PRAKTISCHE ZAKEN / DIGITALISERING

Twitter. Vroeger ontwierpen we flyers en deelden we ze uit, daar waren we veel langer mee bezig, hoor.”

Het werk loopt gesmeerder

De Stoffeerder in Buggenhout bekleedt meubels en interieurs. Dat is een heel ambachtelijke bezigheid, maar dat neemt niet weg dat zaakvoerder Sven Van der Straeten gul digitale toepassingen gebruikt om het werk gesmeerder te doen verlopen. Sven: “In het atelier gebruiken we tablets met een app waarop de medewerkers kunnen inloggen. In die app geef ik per meubelstuk een foto in met een beschrijving van wat ermee moet gebeuren. Iedereen weet zo perfect waar hij of zij aan toe is, ook als ik er niet ben om instructies te geven. Ik ben zelfs misbaar op de werkvloer.” Peter: “In ons restaurant komen reservaties binnen via een online-toepassing. Klanten krijgen dan van ons een e-mail

ter bevestiging, en we kunnen het zien of die gelezen wordt. Merken we dat het bericht de dag zelf nog niet geopend is, en het gaat om een tafel van pakweg dertien genodigden, dan is het altijd nuttig om toch nog eens te bellen. Niet alleen heb je op die manier het voordeel van een goed overzicht, maar ook van duidelijke communicatie.”

En je kunt alles beter meten Sven van De Stoffeerder: “In ons atelier vult iedereen die een meubelstuk bewerkt, op de tablet in welk materiaal hij gebruikt. Zo hou ik een betere kijk op onze voorraden. Tegelijkertijd houdt de app de tijd bij die aan een meubel besteed is, waardoor ik achteraf kan inschatten of ik goed gemikt heb met mijn offerte.” Peter van Het Verschil: “Vroeger zette je een uitknipbon in bijvoorbeeld De Streekkrant en dan kon je maar hopen dat er respons op kwam. Vandaag weet

je meteen hoeveel clicks je oogst op internet, en kun je nagaan hoeveel je nieuwsbrief gelezen wordt. Zo heb je direct inzicht in wat werkt en wat niet. Ook onze personeelsbezetting organiseren we digitaal. We werken met flexi-jobbers, en het werkrooster sturen we uit via een app, waarop ze kunnen intekenen als ze beschikbaar zijn.” Noch Peter, noch Sven menen dat ze nu alles wel gehad hebben. Peter: “Je moet blijven bijlezen en kijken naar wat anderen doen. Niet alleen in de restaurant sector, maar ook in andere bedrijven.” Sven: “Er zijn zoveel mogelijkheden waar van je niet eens weet dat ze bestaan. De eerste website van ons bedrijf heb ik in 1998 online gezet, ik was er dus vroeg bij, maar toen kon ik niet vermoeden wat er nu beschikbaar is aan kanalen.” Zie ook: www.tijdvoordigitaal.be, een campagne van de FOD Economie.

5/6 OKTOBER – WEEKEND VAN DE KLANT

UW PISTOLETS INRUILEN VOOR DIGITALE EXPERTISE? Doe mee en win gratis digitale hulp.

Bakkerij Kuylen Dirk Kuylen

DOE MEE EN WIN UW DIGITALE CAMPAGNE T.W.V. €1.000 Of uw specialiteit nu verse pistolekes zijn of heerlijke braadworsten. U kan ze bij ons inruilen voor gratis hulp van 4 jonge specialisten. Zij bekijken samen met u wat uw zaak op digitaal vlak nodig heeft. Meer bezoekers naar uw website genereren of meer likes op Facebook, online banners, advertenties,... noem maar op. Registreer u op telenet.be/weekendvandeklant ZO september 2019 - 55

Weekend van de Klant op 5 en 6 oktober

“ Vriendelijk zijn tegen een klant is niet zo vanzelfsprekend” In een retaillandschap waarin de handelaar niet enkel moet opboksen tegen andere winkels, maar ook tegen e-commerce, is het verschil maken méér dan ooit belangrijk. Wat kan jij bieden dat er online niet is? En wat jouw concurrent misschien niet doet? Volgens retailcoach Ils Verheyen moeten we terug naar authentieke klantvriendelijkheid. Moeite doen voor de klant op een manier dat een webshop dat niet kan. Maar hoe doe je dat precies? Ze vertelt het ons in vijf makkelijke tips. TEKST Paulien Coenaerts FOTO Shutterstock

56 - ZO september 2019

“Het lijkt misschien voor de hand liggend, maar toch wordt er nog vaak gezondigd tegen de basisregels. En dan heb ik het echt over de basis.” Authentiek vriendelijk zijn tegen een klant is niet zo vanzelfsprekend als we denken. Veel handelaars zijn druk bezig met hun winkel die in orde moet zijn, er proper bij moet liggen, er is het papierwerk, de stock… vaak vergeten ze dat het de klant is waar het om draait. Want die klantvriendelijkheid is net dé reden waarom klanten nog naar jouw winkel komen. Vriendelijk zijn? Dat doe je zo.

Denk positief “De eerste indruk is alles. De klant komt je winkel binnen en nog voor jij ‘hallo’ zegt, is de eerste indruk al ge-

maakt. Wat denk jij over een klant die binnenkomt? Zijn dat altijd positieve gedachten? Ook als hij of zij er wat sjofel bijloopt? Of ben je op die momenten al een oordeel aan het vellen? Wees je ervan bewust dat communicatie maar voor een klein deel via de taal verloopt, en dat je lichaamshouding en gelaatsuitdrukking de rest doen. En wees je er ook meteen van bewust dat wat je denkt, van je gezicht af te lezen is. Jouw klant voelt dat. Dus: wees blij dat die klant jouw winkel binnenstapt. Wie het ook is.” “De voornaamste redenen waarom consumenten niet terugkeren naar een winkel is dat ze niet genoeg aandacht kregen, zelfs werden genegeerd, of niet vriendelijk werden begroet.”

PRAKTISCHE ZAKEN / KLANTVRIENDELIJKHEID

Blijf vooral achter je kassa? Niet dus! “Wees proactief. Blijf niet achter je kassa staan of op de plek waar je de rekken vult of kledij opplooit wanneer er een klant jouw winkel binnenkomt. Wacht niet tot hij of zij iets vraagt, maar stap zelf op je klant af.” “Ga dan niet tegenover, maar naast je klant staan. Onderzoek wijst uit dat recht vóór je klant gaan staan, te aanvallend overkomt. Maak oogcontact. Glimlach. Glimlachen werkt aanstekelijk. Het lijkt zo voor de hand liggend dat ondernemers het wel vaker vergeten, maar zeg heel oprecht ‘goeiedag!’ of iets dergelijks. Nog voor je vraagt ‘Wat kan ik voor je doen?’. Nadien vraag je natuurlijk wel of hij hulp nodig heeft, of hij alles vindt wat hij zoekt en dat hij mag roepen als je moet komen…”

Ils Verheyen:

“ Het zijn de kleine dingen die het hem doen.”

Luister, écoutez, listen! “Aandachtig luisteren is misschien wel het belangrijkste wat je kan doen als klantgericht bedrijf. Alleen op die manier kan je bepalen of jouw service op hetzelfde niveau zit als de verwachtingen van je klant - en grijp vooral in als dat niet zo is. Neem even tijd voor hem en ga mee met wat hij vertelt. Ook al is het een klacht. Laat toe dat de klant anders denkt dan jij, en probeer te begrijpen dat hij boos is of zich gefrustreerd voelt… en ja, ook zijn gelijk wil halen. De reactie die ik vaak hoor bij een handelaar, is: ‘Ja, maar mevrouw…’ of ‘Meneer, daar kunnen wij wel niet aan doen…’. Jij begint te argumenteren, de klant voelt zich nog meer onbegrepen, jullie raken in conflict… en je klantenportefeuille is een klant lichter.” “Zo moet het dus niet. Erken liever dat jouw klant zich slecht voelt over iets. ‘Oei, dat is vervelend voor u’, ‘ach ja, dat kan ik begrijpen’ of ‘ai, dat is niet leuk’… zijn veel betere alternatieven. De klant voelt zich begrepen en is tevreden dat hij aandacht krijgt.”

Denk op lange termijn “Investeer in een langetermijnrelatie met je klant. Een klant vinden is één ding, hem houden is nog iets anders. Wees vriendelijk tegen de klanten die iets gekocht hebben, maar zéker ook tegen zij die niets kochten.” “Zorg daarom voor een extraatje in de winkel. Een hapje, een drankje, wat gratis water of zelfs een kleine gadget. Dat zijn de dingen die ervoor zorgen dat een klant jouw winkel onthoudt. Ik ga bijvoorbeeld niet naar het warenhuis om de hoek, maar wel naar eentje iets verderop, omdat die uitbaters altijd iets extra doen voor de klant. En ze zijn zó vriendelijk. Dan doe je daar als klant met plezier wat extra moeite voor. Zo moeten klanten toch ook over jouw winkel denken, of niet?” “Ook na een aankoop is het belangrijk dat je iets extra biedt. Een e-mail waarin je je klant bedankt voor zijn aankoop bijvoorbeeld. Of eentje met productinformatie. Of onderhoudstips. Misschien wel hoehaal-je-meer-plezier-uit-je-product-tips? Denk er vooral aan: het zijn die kleine dingen die het hem doen.”

Productkennis is het begin van alle wijsheid “Vrijwel iedere klant, in vrijwel elke branche, doet tegenwoordig aan online research. Dus op het moment waarop ze over jouw stenen drempel stappen, hebben ze al opgezocht wat de laatste trends en musthaves zijn. En er is vast ook ergens een lijstje opgedoken met tips waarop te letten tijdens het aankopen van dat product.” “En dus heeft die klant die over jouw drempel is gestapt een behoorlijk hoge verwachting van jouw kennis. Je zult die kennis moeten tonen, en de klant nieuwe informatie moeten geven. En daarbij iets moeten toevoegen aan wat die consument online al gelezen heeft. Ook dat is vriendelijkheid.”

Doe jij ook mee met het Weekend van de Klant op 5 en 6 oktober? Schrijf je dan nog snel in voor 15 september op weekendvandeklant.be en ontvang een gratis pakketje met promomateriaal voor jouw winkel. Je kunt als UNIZO-lid ook wedstrijdflyers aanvragen om tijdens het Weekend uit te delen aan je klanten. Zo maken zij kans op een safari voor 2 personen naar Kenia of een van de andere leuke prijzen! Ben je nog op zoek naar een leuke attentie? Neem dan zeker een kijkje in onze shop: shop.weekendvandeklant.be.

Meer weten over deze of andere opleidingen? Contacteer dan PMO (Personeels- en managementopleidingen voor retail) via wendy.labie@pmocvba.be. Bezoek zeker ook eens www.pmocvba.be.

ZO september 2019 - 57

COLUMN: DE ZA AKWA ARNEMER / GUIDO EVER AERT

De duurzame ondernemer We hebben het niet onder de markt, wij de kleine ondernemers. Toegegeven, veel dingen zijn een stuk versimpeld. Automatisering heeft ervoor gezorgd dat we administratief makkelijker uit de voeten kunnen. Informatie, resources, flexibiliteit om alles te plannen via de interwebs. Het lijkt alsof alles plots gewoon eenvoudig is. En hipper, flitsender. In plaats van simpele schrijnwerkers zijn we nu startups in duurzame woonbeleving. We vragen geen lening bij de bank. Neen, we halen kapitaal op, en zoeken naar private equity. We mislukken ook niet meer, we ondervinden ‘growth slumps’ en realiseren ‘pivotpoints’, in een ‘agile way’.

Ik mag er niet aan denken dat ik toen bij dat proces ook nog eens genoodzaakt zou worden om over duurzaamheid na te denken. Dat kan in vele richtingen gaan. Wil je bepaalde klanten verder helpen, ook als die met dingen bezig zijn die niet helemaal meegaan met een duurzame filosofie? Is het verantwoord om 12 liter diesel in de atmosfeer te pompen om een onnozel klein opdrachtje binnen te halen? Er zijn legio voorbeelden te verzinnen. En ze werden door mij toen allemaal beantwoord met, “ik zal er later over denken, als ik meer omzet draai!” Eerst geld, daarna principes.

“Wie mij echt bij zich op kantoor wil hebben, betaalt een premium van 50% op mijn uurtarief.”

Alsof dat soort ‘nieuwspraak’ nog niet genoeg is, komen er nu ook nog andere

Nu ben ik daarin veranderd. Vooral omdat

elementen om de hoek kijken. Gender

ik de tijd en de mogelijkheid heb om na te

neutraliteit en duurzaamheid. Om er maar

denken, afstand te nemen en te doen wat

een paar bij naam te noemen. Ik betwist

goed is. Maar of ik daarmee mijn erfschuld

geeneens de waarde van dat soort reflec-

goed maak? Ik betwijfel het.

ties. Maar je moet wel sterk in je schoenen staan om het als eenzame kleine ondernemer allemaal te realiseren.

of de manier waarop ze dat doel wil bereiken niet echt overeenstemt met mijn

hebben onze eigen primaire behoeften die

persoonlijke visie.

eerst moeten gerealiseerd worden. Er moet terugdenk aan hoe ik begon, dan had dat alles te maken met ‘husselen’. Opdrachtjes najagen, woekeren met talent, tijd en mogelijkheden. Klanten overbluffen met kennis die je niet had, en die proberen bij te spijkeren, zonder dat het opviel. Het zijn periodes waarbij ik soms geconfronteerd werd met keuzes als ‘eten of benzine om tot bij de klant/prospect te

58 - ZO september 2019

ten, omdat de organisatie, haar doel en/

Zelfstandigen, Kleine Ondernemers, we

omzet zijn, verkoop, geld in het laatje. Als ik

GUIDO EVERAERT is columnist, copywriter, spreker en content marketeer. Zijn persoonlijke blog is www.justguidooohh.com, zijn zakelijke www.ge-wild.com.

Ik weiger te werken voor bepaalde klan-

Ik heb een ontradend verplaatsingstarief. Wie mij echt bij zich op kantoor wil hebben, betaalt een premium van 50% op mijn uurtarief. Gewoon omdat mobiliteit een probleem is en ik liever aan de kant van de oplossing sta. Ik heb gunsttarieven voor vzw’s en organisaties die maatschappelijke impact en duurzaamheid nastreven, en dat geeft mij een fijn gevoel.

komen’. Ik koos altijd opnieuw voor de

Maar ik heb echt mijn twijfels of ik dat als

benzine. Eten was een zorg voor later. Zo

beginnend ondernemer had kunnen op-

scherp werd het soms gespeeld. Ik spreek

brengen. Ik was dan ook een kind van mijn

over de jaren ’80.

generatie. We zullen het daar op steken…