UNIZO Magazine provincie Vlaams-Brabant & Brussel oktober 2022

Page 1

EDITIE PROVINCIE VLAAMS-BRABANT & BRUSSEL VERSTERKT ONDERNEMERS Bakker Jan Dierickx-Visschers “Als je wil dat ze voor je omrijden, moet je écht zijn” Brussels staatsecretaris Barbara Trachte “De economische transitie is een speerpunt in het Brussels regeerakkoord” In dit nummer Advocate Christine Mussche “Verdedigen is niet hetzelfde als goedpraten” Topseminar-spreker Ben Tiggelaar Zo onderneem je veilig zonder handrem In energienood? Bel de UNIZO Energielijn: 02 21 22 678 VERSCHIJNT 1 X PER MAAND103DE JAARGANGP912078ANTWERPEN XNUMMER 08OKTOBER 2022 Scan deze code en schrijf je nu in voor het UNIZO Topseminar
iX1 #bornelectric Milieu-informatie (KB 19/03/04): bmw.be 16,8-19,1 KWH/100KM • 0 G/KM CO 2 (WLTP)

Geen staatseconomie

Het is niet eenvoudig om ondernemer te zijn in deze tijden. Het kan tellen als understatement. Onnodig, maar ik som de problemen nog eens op: stijgende grondstofprijzen, exploderende energiekosten, gigantische indexeringen van lonen, huur en andere… Deze prijsstijgingen zijn zo groot dat je ze niet doorgerekend krijgt aan je klanten. Je kan het stilaan soms uitzichtloos noemen.

En dat mag het net niet zijn. Ondernemers willen in eerste plaats al ondernemend door de crisis raken. Als dat niet (helemaal) lukt, mag er een beroep gedaan worden op de overheid. En laat ons eerlijk zijn: de verschillende regeringen in dit land hebben gehoor gegeven aan onze oproepen. Zowel de Vlaamse als de federale regering kwamen over de brug met energiemaatregelen. Zowel om op korte termijn iets aan de kosten te doen, als om op langere termijn meer onafhankelijk te worden van fossiele brandstoffen. Na veel geduldige inzet van de Belgische regering lijkt er op Europees vlak zelfs stilaan zicht te komen op een prijsplafond op de gasprijs én kunnen de overwinsten van de energieproducenten afgeroomd worden. Tijdens het schrijven van deze edito werkt ook de Brusselse regering aan steunmaatregelen. En belangrijker nog: de premier kondigde in zijn “State of the Union” maatregelen aan om ook de stijgende loonlasten door de indexeringen te temperen. Is hiermee het probleem opgelost? Verre van.

Dus de steun van de overheid is zeer welkom maar niet genoeg. Wil dat zeggen dat de overheid méér moet doen? Meer kan altijd, maar we mogen niet de fout maken dat de overheid alle kosten wegsubsidieert. Vroeg of laat wordt de rekening immers gepresenteerd. Het is dus niet ongezond dat de overheid een deel overlaat aan de markt en aan het sociaal overleg.

Het is nu aan de vakbonden en de werkgeversorganisaties, waaronder UNIZO, om ervoor te zorgen dat de loonevolutie in dit land op een gezonde manier verloopt en geen bedrijven doodknijpt. Een gigantische opdracht met een beperkte kans op slagen. Maar we moeten die verantwoordelijkheid opnemen. Want wie alle heil van de staat verwacht, moet maar in China gaan wonen.

OKTOBER 2022 3
“Ondernemers willen in eerste plaats al ondernemend door de crisis raken.”

TUSSEN NEUS EN LIPPEN

BEN TIGGELAAR, SPREKER TOPSEMINAR

“Wie niet begrijpt hoe gedrag werkt, onderneemt met de handrem op.”

18 JAN DIERICKXVISSCHERS, BAKKER

“Als je wil dat ze voor je omrijden moet je écht zijn.”

52 CHRISTINE MUSSCHE, TOPADVOCATE

“Ik heb een enorme fascinatie voor het menselijk gedrag, het falen ervan en de oorzaken.”

59 Opleidingsincentives in de praktijk

Uitzendarbeid in de praktijk

Werken ‘in de cloud’ in de praktijk

Vijf vragen aan Ish Ait Hamou

begrafenisondernemer

Boel, Trøst

volgende nummer verschijnt op 17 november 2022.

4 UNIZO MAGAZINE DEZE MAAND Volg ons op: De redactie van UNIZO Magazine, www.unizo.be streeft naar de grootst mogelijke betrouwbaarheid van de gepubliceerde informatie, waarvoor zij echter niet aansprakelijk kan gesteld worden. Dit magazine is auteursrechtelijk beschermd. Elk gebruik zonder toestemming van UNIZO is verboden. UNIZO vzw is verantwoordelijk voor de verwerking van uw gegevens, volgens de geldende wetgeving en de privacyverklaring zoals terug te vinden op www.unizo.be. Bij vragen over deze verwerking kan u zich richten tot privacy@unizo.be.
Aangesloten
bij uitgeverfederatieUNIZO-partners in ondernemen De folie rond dit magazine kan gerecycleerd worden. COLOFON Ons
MANAGER CONTENT & COMMUNICATIE Filip Horemans CONTENT EXECUTIVE Jurgen Muys CREATIEVE COPYWRITERS Babette Plessers, Lucas Medaer, Laurens Bervoets V.U UNIZO vzw - Willebroekkaai 37, 1000 Brussel - Tel: 02 212 25 11 communicatie@unizo.be - www.unizo.be RECLAMEREGIE Trevi nv - Meerlaan 9, 9620 Zottegem - Tel: 09 360 62 16 www.trevi-regie.be VORMGEVING KIXX - www.kixx-concept.be EN VERDER 5 UNIZO in actie 7 Kort en krachtig 27 Je provinciale directeur opent 39 Een KMO Adviesraad in jouw bedrijf? 44 De Ondernemerslijn 56 Startende
Vanessa
62
64
66
15
ONDERNEMERSPORTRET

UNIZO voert volgehouden strijd voor betaalbare lonen

Maandenlang al waarschuwt UNIZO voor de onhoudbare loonstijgingen waarmee kmo’s in dit land geconfronteerd worden, door de automatische loonindexering, in combinatie met de hyperinflatie. In de TV-studio van Terzake op VRT ging gedelegeerd bestuurder Danny Van Assche hierover in debat met Staatssecretaris voor Relance, Thomas Dermine (PS). Scan deze QR-code met de camera van je smartphone om het volledige gesprek te (her)bekijken. Je vindt de video onderaan op deze VRTnws-pagina.

OKTOBER 2022 5
UNIZO
IN
ACTIE
“Taboe rond automatische loonindexering doorbreken”

“Recht op betaalbare lonen”: met die slogan trok UNIZO dit voorjaar al haar campagne op gang om de proble matiek van de – toen al – pijlsnelle toename van de inflatie en de daar mee gepaard gaande automatische loonstijgingen, op de agenda te krij gen. Met de toenmalige actie wilde UNIZO de vakbonden ook een spie gel voorhouden. Zij voerden op dat ogenblik immers nog volop actie voor extra loonstijgingen, buiten de loon norm. Dus bovenop de automatische loonindexering, plus de loonmarge. De lancering van de UNIZO-campagne “Recht op betaalbare lonen” ging ook gepaard met de publicatie van een manifest, met daarin 3 kerneisen, die we tot op vandaag blijven herhalen:

• Een ingreep in het systeem van automatische loonindexering Dat kan via een algemene aanpas sing, een sociaal gecorrigeerde in dexsprong, een netto-indexering, of minstens een ‘opting-out’ voor ondernemingen in moeilijkheden.

• Het behoud en de strikte toepassing van de loonnormwet , ook de volgende jaren. Anders gaan de lo nen bij ons nog sneller stijgen dan in de buurlanden.

• Een hervorming van de personenbelasting waarbij werknemers meer netto overhouden van hun brutoloon, en dus werken lonender wordt.

Enkele maanden later is de situatie er alleen maar nijpender op gewor den. Terwijl in heel wat sectoren al verschillende opeenvolgende loonin dexeringen werden doorgevoerd, kijken nog heel wat andere werkge vers aan tegen een toename van hun loonmassa met minstens 10% vanaf januari 2020.

“Iemand die tien mensen in dienst heeft, gaat in januari plots 11 mensen moeten betalen. Over twee jaar gaat hij zelfs 12 mensen moeten betalen terwijl er maar 10 werken. Het gevolg zal zijn dat er misschien nog 8 werknemers

overblijven om er 10 betaald te krijgen”, drukte UNIZO-topman Danny Van Assche het al meermaals plastisch uit.

Ook andere werkgeversorganisaties, waaronder het VBO, trekken intussen samen met UNIZO aan de alarmbel om ingrepen in het systeem van de auto matische loonindexering af te dwin gen. Een actie die de afgelopen weken ook volop werd opgepikt in de media (zie o.m. afbeeldingen persartikels).

Stand van zaken: Een oplossing lijkt voorlopig nog niet in zicht. Maar UNIZO blijft haar strijd intussen ver der zetten. Het verloop hier van kan je volgen op deze webpagina.

6 UNIZO MAGAZINE

KORT

100 ondernemers verkennen Luxemburg en de VS tijdens kick-offs

UNIZO Internationaal organiseerde de afgelopen week twee kick-offs als startschot van de 4Explorers trajecten naar de Verenigde Staten en Luxemburg. De twee landen zijn uitersten op vlak van grootte, bevolking en BBP, maar toch zak ten 35 ondernemers af naar het EY Wavespace in Berchem om bij te le ren over zakendoen in Luxemburg. De kick-off voor de VS trok nog meer belangstelling met 65 aanwezigen.

De kick-offs worden samen met Flanders Investment and Trade ge organiseerd en zijn het startschot van een volledige traject dat uit eindelijk cumuleert in een groeps zakenreis. De bedoeling is dat in maart 2023 telkens 20 ondernemers op groepszakenreis vertrekken naar Luxemburg en naar de Verenigde Staten in de hoop daar in de nabije toekomst zaken te kunnen doen.

Ter plaatse hebben de ondernemers B2B afspraken met mogelijke partners en bezoeken er boeiende beurzen.

Info: Eerstvolgende kick-offs op de agenda van UNIZO Internationaal zijn de 4Discoverers naar de Nieuwe Zijderoute en de 4Explorers naar

Marokko, Frankrijk en Portugal. Ben je ook geïnteresseerd om deel te nemen aan kick-offs of heb in het algemeen interesse in internationaal ondernemen? Neem dan zeker een kijkje op de website https://www. unizo.be/internationaal of stuur een mail naar internationaal@unizo.be.

Door de energiecrisis sta je als ondernemer voor enorme uitdagingen. Maar als UNIZO-lid moet je deze strijd niet alleen aangaan. Het team van onze UNIZO Energielijn staat voor je klaar, om op je energievragen te antwoorden, om je te informeren en te advi seren. Samen met jou vecht UNIZO schouder aan schouder om deze storm te trotseren.

Tip: Op www.unizo.be/energielijn bundelen we voor jou info, tips en antwoorden op de meest gestelde vragen over hoe deze energiecrisis te trotseren. Je kan rechtstreeks naar de pagina via deze QR-code)

OKTOBER 2022 7
EN KRACHTIG
De UNIZO Energielijn beantwoordt jouw energievragen Bel 02 21 22 678 of mail naar ondernemerslijn@unizo.be

UNIZO Startevent 2022 geheel in het teken van “Energie voor ondernemers”

Op 20 september gaf UNIZO de af trap van haar nieuwe werkjaar tij dens haar traditionele Startevent.

Het programma in het tot de nok gevulde KBC-auditorium stond ge heel in het teken van “Energie voor

ondernemers”. Federaal minister van Energie Tinne Van der Straeten kwam er uitvoerig haar energie beleid toelichten. In zijn toespraak pleitte Danny Van Assche, gedele geerd bestuurder van UNIZO, na drukkelijk voor een beleid dat inzet op het zélf produceren van onze energie: “Het échte beleid is de energietransitie zelf. Wanneer we een toekomst willen waarin we niet afhankelijk zijn van schurkenregimes voor onze energiebevoorrading, dan moeten we onze energie zelf ma ken. UNIZO pleit voor een ‘Energie Transitie Pact’ waarbij alle overhe den in dit land zich volop inzetten om de energie transitie te realiseren.”

UNIZO Winkelhier lanceert “Wij zijn open”-actie… met gesloten deuren!

Ben jij zelf een winkelier? Dan vind je deze sticker (foto) in het echt bij dit magazine. Door deze sticker op je winkeldeur te kleven, maak je duidelijk aan je klanten dat je zaak wel degelijk open is, hoewel de deur gesloten blijft. Op die manier hou je de warmte binnen en bespaar je op dure ener giekosten. De boodschap op de sticker zorgt ervoor dat je klanten tóch zonder aarzelen over de vloer blijven komen. Heb je zelf geen winkel, dan vind je ook geen sticker bij je magazine. Maar weet dat je hem de komende periode geregeld zal tegenkomen op winkeldeuren wanneer je gaat shoppen. En consumenten zijn we uiteindelijk allemaal. Twijfel je om een zaak binnen te gaan wanneer de deur dicht is, laat je dan zeker door deze sticker overhalen. De lokale handel zal je er dankbaar voor zijn. Bedankt alvast om bewust te blijven winkelhieren!

Tip: Lees hier alles over het belang van Winkelhieren en de in spanningen die UNIZO hier voor levert.

8 UNIZO MAGAZINE

Goosebumps included.

V.U./Adverteerder: D’Ieteren Automotive s.a./n.v., Audi Import België, Maliestraat 50, 1050 Elsene - KBO 0466 909 993, IBAN BE42 3100 1572 0554. Contacteer uw Audi verdeler voor alle informatie over de fiscaliteit van uw voertuig. 19,9 - 22,5 kWh/100 KM ◆ 0 G CO2/KM (WLTP) Passie brengt u verder. Net als Audi. De 100% elektrische Audi e-tron GT is het nieuwe toonbeeld van progressieve luxe in een nu al iconisch design. Dit is vooruitgang, aangedreven door passie. Voelt u het ook?
The fully electric Audi e-tron GT. Charged by passion.

Nieuwe WOMED Award-campagne gelanceerd Wie wordt de ‘Onderneemster van het Jaar’?

Wie volgt Caroline Vercauteren van MonBush op als Onderneemster van het Jaar? Dat is de inzet van de jaarlijkse WOMED Award-verkiezing, een initiatief van Markant vzw, het netwerk van ondernemende vrouwen, in samenwerking met UNIZO, en met de steun van VLAIO. Met de WOMED Award willen de initiatiefne mers een podium geven aan straf vrouwelijk ondernemerschap. Caroline Vercauteren imponeerde de jury met haar durf om het charcuteriebedrijf van haar schoonouders om te vormen tot een future proof vegetarisch/ veganistisch pareltje. Benieuwd welk van de vele straffe vrouwelijke on dernemersverhalen het dit keer zal halen.

OPROEP: Ben of ken jij een straffe onderneemster die absoluut een po diumplaats verdient? Inschrijven voor de nieuwe WOMED Award-editie (ook voor de verkiezing van de Belofte voor jonge onderneemsters) kan nog tot 6 november, uiterlijk om 18u00, via www.womedaward.be.

UNIZO

van de Freelancer

freelancers in Vlaanderen en Brussel

Freelancen zit meer dan ooit in de lift. Het aantal freel ancers in Vlaanderen en Brussel blijft stijgen, het afge lopen jaar was er een toename met bijna 7%. Dat blijkt het nieuwste Freelancer Focus Rapport van UNIZO en GraydonCreditsafe naar aanleiding van de Dag van de Freelancer. Het jaarlijkse Dag van de Freelancer-event van UNIZO, op 6 oktober in Greenhouse BXL te Diegem, stond dit jaar in het teken van de freelancer en (het op volgen van) zijn/haar financiën.

Tip: Je kan het meest recente Freelancers Focus Rapport, met daarin naast feiten en cijfers ook levende getuige nissen, downloaden op www.unizo.be/freelancer

10 UNIZO MAGAZINE KORT EN KRACHTIG
Dag
Bijna 200.000

Pay by Link: ideaal voor snelle betalingen zonder terminal

Niets zo handig als een terminal om snel, zelfs contactloos, betalingen te aanvaarden. Maar wat als je klant zich niet in je winkel of restaurant bevindt? Hoe laat je ze op voorhand of achteraf een deel van de kosten, of zelfs het volledige bedrag betalen? Dat kan met Pay by Link, een beveiligde link die je via sms, chat, WhatsApp en sociale media zoals Facebook of Instagram kan sturen. Enkele voorbeelden:

Voorkom no-shows op restaurant

Het is een kwaal van deze tijd. Klanten reserveren in je restaurant, maar komen niet opdagen. Dat kun je voorkomen door een waarborg te vragen bij de reservatie. Hebben ze telefonisch gereserveerd? Stuur dan een sms’je terug met een betaallink. Gaat het via een reservatiesysteem, voeg dan een betaalknop toe in het reserveringsproces.

Op maat gemaakt? Op voorhand betaald! Klusjes doen bij iemand thuis? Dat kan, maar als je op maat gemaakte elementen nodig hebt om de klus te klaren, dan moet je zeker zijn dat je klant niet afbelt voor de stukken zijn geleverd. Laat hen op voorhand betalen met Pay by Link en recupereer de kost van de stukken direct. Voer je het werk effectief uit, dan hoef je enkel nog je werkuren door te rekenen. Easy!

Detailhandel zonder webshop

Online verkopen kan ook zonder eigen webshop. Zet je producten te koop via sociale media en laat je klanten betalen via Pay by Link. Hetzelfde voor een aanvraag via mail. Stel dat je klant een droomhandtas heeft gespot in je winkel, dan kun je die opzij houden en je klant al op voorhand via mail laten betalen. Je stuurt hen simpelweg een link en je klant kan snel en veilig online betalen.

Online consultatie afrekenen

De voorbije jaren nog veel meer dan vroeger, hebben we online contact gehad. Veel consultaties, bijvoorbeeld bij een voedingsdeskundige of de opvolging bij een personal trainer, gebeuren via videocall. Heb jij ook online contact met je klant, laat ze op het einde van het gesprek betalen via Pay by Link. Zo hoef je betalingen nooit meer voor- of achteraf te regelen.

Meer weten over onze Pay By Link oplossing? betaalde in 2022 minstens één keer contactloos (tegenover 47% voor corona)74% 84% 4/10 betaalden minstens één keer via een QR-code in een fysieke winkel (tegenover 3 op 10 voor corona) € 55 hebben we gemiddeld nog cash op zak (tegenover € 61 voor corona) 1/5 gebruikt mobiele applicaties voor betalingen heeft voorkeur aan digitale betalingen (vooral contactloos betalen zit in de lift) 90% doet online betalingen geeft aan dat contactloos betalen zijn eerste keuze is40%

Druk bezochte ‘Welkom kmo’-beurs voor meer toegang tot overheidsopdrachten

De Welkom KMO-beurs, een initiatief van de Vlaamse overheid in samen werking met onder meer UNIZO en Bouwunie, kende een groot succes. Bijna 700 kmo-bedrijfsleiders kwa men op 21 september naar het event afgezakt om er van de verschillende Vlaamse overheidsdiensten te verne men hoe ze hun kansen kunnen ver hogen bij deelname aan overheids opdrachten. Onderzoek wijst uit dat er op vlak van toekenning van over heidsopdrachten aan lokale kmo’s bij ons nog heel wat verbetermarge is. UNIZO hamerde al meermaals op diezelfde nagel. Zowel Vlaams minis ter-president Jan Jambon als UNIZOgedelegeerd bestuurder Danny Van Assche waren aanwezig. Elk op hun manier braken ze een lans voor het versterken van de Winkelhier-reflex

overheidsdiensten. UNIZO stond zelf ook met een stand op de beurs voor info en advies.

Tip: Praktische info en tips om zelf meer kans te maken bij deelname aan

overheidsopdrachten + een overzicht van ons lobbywerk en onze beleids aanbevelingen, vind je op unizo.be/ overheidsopdrachten. Via deze QR-code kan je er rechtstreeks naartoe.

UNIZO reageerde tevreden op de steunmaatregelen voor door de energiecrisis getroffen bedrijven, die de Federale en Vlaamse regeringen onlangs lanceerden. “We zijn opgelucht dat de beleidsmakers gehoor geven aan onze oproep om gezonde bedrijven in nood door deze crisis te loodsen”, aldus gedelegeerd bestuurder Danny Van Assche.

Feestelijk Weekend van de Klant

Het afgelopen Weekend van de Klant (op 1 en 2 oktober), een initiatief van UNIZO, UCM en Comeos, waarbij handelaars hun klan ten bedanken voor hun vertrouwen, was andermaal een succes. Op zondag 2 oktober werd een stijging van 17% van het aantal transacties genoteerd ten opzichte van dezelfde zondag vorig jaar. Ruim 14.000 handelaars hadden zich ingeschreven voor de zesde editie van Het Weekend van de Klant. Het weekend was feestelijk gestart in Hasselt en Waver, de twee gaststeden van deze editie. Info: Bekijk hier het verslag van dit geslaagde weekend

12 UNIZO MAGAZINE
UNIZO verwelkomt federale en Vlaamse steunmaatregelen “Dit is wat we gevraagd hadden”

BRING THE WOW TO YOUR FLOOR!

De hogedrukreinigers van Kärcher kent u al. Wist u dat wij ook veegmachines, stofzuigers, tapijtreinigers, schrobzuigers, batterijaangedreven machines en een uitgebreid assortiment aan reinigingsmiddelen hebben? Elke dag opnieuw werken wij aan WOW reinigingsoplossingen.

hier inspiratie op

PROFESSIONAL | karcher.be Doe
!

HR Ondernemerscongres ETAB andermaal schot in de roos De zoektocht naar talent stopt nooit

Op donderdag 29 september vond het tweede HR Ondernemerscongres plaats van ETAB, of voluit Elk Talent Aan Boord. Ook dit jaar lokte het event op Nike-site in Laakdal heel wat geïn teresseerde (kandidaat-)werkgevers. Na boeiende workshops, volgde een interessante keynote door Mariam Harutyunyan, onder meer executive director van ‘A seat at the table’. Zij vertelde vol overgave hoe je als onder nemer Generatie Z’ers kan aantrekken en behouden. Haar keynote werd af gewisseld met intermezzo’s van im provisatietheater Inspinazie. In hun in terventies betrokken zij het publiek bij hun sketches over de generatie Z. Na afloop volgde een boeiend netwerk moment met hapjes en drankjes.

Info: Hier vind je alle info over de werking en het aan bod van ETAB

Terwijl je voor bepaalde medewer kers (al dan niet verplicht) tussen komt in de kosten voor hun trein/ tram/busabonnement, betaal je aan andere collega’s een fietsvergoeding voor hun woon-werkverkeer of een kilometervergoeding voor hun ver plaatsingen. Daarnaast willen som mige van je medewerkers hun be drijfswagen misschien liever inruilen

voor een mobiliteitsbudget… Hoe zie je daarbij als werkgever het bos nog door de bomen? En hoe beheer je al die verschillende budgetten? In de Snelwijzer die je gratis bij dit magazine vindt, geven we een aantal antwoor den. Daarbij presenteren we ook de nieuwe Sodexo Mobility Pass. Hiermee beheer je alle verplaatsingsuitgaven van je bedrijf op één 100% digitaal

platform. Je werknemers gebruiken de elektronische Mobility Pass voor al hun vervoersuitgaven, met eenzelfde gemak als bij pakweg de elektronische Maaltijdcheques die ze al kennen.

Tip: Je kan de inhoud van de Snelwijzer over verplaat singskosten ook online (her) lezen op deze pagina.

14 UNIZO MAGAZINE
Je HR-dienstverlener weet raad De verplaatsingskosten van mijn personeel (terug)betalen
©Karolien Coenen

Ben Tiggelaar over verandering en gedrag

The Times They Are A-Changin’.

Ondernemen in een volatiele wereld is geen evidentie. Maar Ben Tiggelaar toont hoe het kan: door de aard van mense lijk gedrag te begrijpen en erop in te spelen. “Wie niet begrijpt hoe gedrag werkt, onderneemt met de handrem op.”

Ben Tiggelaar is van vele markten thuis. In Nederland noemen ze dat een slashie. Hij is namelijk gedrags wetenschapper slash docent slash podcastmaker. Om van ‘bestselle rauteur’ nog maar te zwijgen. “Het is inderdaad heel modern om met veel verschillende dingen tegelijk bezig te zijn”, vertelt Tiggelaar.

“Maar dat is in mijn leven eigenlijk altijd al een beetje zo geweest. Er is wel één constante: al mijn activiteiten draaien om gedrag in organisaties. Ik schrijf, doceer en spreek voor men sen die leiding geven in organisaties, telkens vanuit gedragswetenschap pelijke kant.”

Managementboeken hebben de repu tatie nogal droge kost te zijn, maar van die van Tiggelaar zijn er ondertussen al honderdduizenden verkocht. Ook zijn wekelijkse column in NRC en zijn

podcast op BNR radio worden druk gelezen en beluisterd. Waar komt die fascinatie van het grote publiek toch vandaan? En misschien belangrijker: waarom heeft hijzelf van dit onder werp zijn core business gemaakt?

Tiggelaar: “Op de middelbare school was ik hoofredacteur van de school krant en het lukte maar nooit om alle stukken op tijd bij mekaar te krijgen en de deadlines te halen. Als zeer jonge hoofdredacteur van zestien jaar oud, werd ik dus als het ware geconfron teerd met mijn eerste werkgevers vraagstukken. (lacht) Ik denk dat de fas cinatie toen om de hoek is komen kij

ken. Het is ook in die periode dat ik mijn eerste managementboek heb gelezen.”

UNIZO: En de fascinatie van de doorsnee Nederlander, hoe ver klaart u die? Zijn Nederlanders ana lytischer ingesteld dan Vlamingen? “Er is al heel veel over leiderschap ge schreven. Zo veel dat mensen in die berg informatie hun weg vaak niet meer vinden. In die zin ben ik een soort Kuifje in Managementland (lacht). Ik ben ge promoveerd op gedragswetenschap pelijk onderzoek. Langs de ene kant weet ik dus prima waarover het gaat. Maar langs de andere kant blijf ik ook heel nieuwsgierig. Hoe denken andere

OKTOBER 2022 15

mensen hierover? Hoe kun je er ook naar kijken? Die enthousiaste nieuws gierigheid wordt wel gewaardeerd.” “Bovendien schrijf ik niet louter ma nagementboeken. Ik schrijf ook over het managen van jezelf. Mijn werk si tueert zich op het snijvlak tussen het managen van jezelf enerzijds en het leiden van een bedrijf anderzijds. Ook dat helpt om de oversteek te maken naar het grote publiek.”

UNIZO: U gelooft dat ondernemers door een aangepaste leiderschaps stijl het gedrag van hun medewerkers kunnen beïnvloeden. Moeten we dat niet nuanceren? Iemand die bijvoorbeeld op twee jaar van zijn of haar pensioen staat, gaat toch niet meer veranderen?

“Uit onderzoek blijkt dat leeftijd niet zo gek veel uitmaakt. Wel significant is hoe vaak mensen van baan veran deren. Iemand die veertig is, maar al vijftien jaar hetzelfde werk doet, is moeilijker tot verandering te bewe gen dan iemand die vijfenzestig is, maar die om de drie jaar een nieuw takenpakket heeft gekregen.”

“Gedragswetenschappers onder scheiden drie determinanten van gedrag: capaciteit, motivatie en om geving. Dat zijn meteen ook de drie knoppen waar je als ondernemer aan kan draaien. Wil je je medewerkers iets nieuws laten doen, dan moet je eerst stilstaan bij hun capaciteiten.

Kunnen ze dit al? En kunnen ze het goed genoeg? Zo niet, dan moeten ze getraind worden. Je moet ook nagaan of de omgeving het gewenste gedrag mogelijk maakt. Heb je ze wel vol doende tijd gegeven om het nieuwe takenpakket onder de knie te krijgen? Hebben ze de juiste software om hun opdracht te voltooien? Pas dan maakt verandering kans op slagen.”

UNIZO: Ondernemen is innoveren, maar tegenwoordig lijkt er wel een turbo op verandering te staan. Wat zegt u tegen ondernemers die vrezen niet meer mee te kunnen?

“Stilstaan is achteruit gaan. Zelfs al wil je dezelfde marktpositie behouden en dezelfde klanten blijven bedienen, zul je je bedrijf steeds moeten ver anderen. Om de simpele reden dat de eisen en wensen van mensen ook veranderen. Een goed idee van vijf jaar geleden, is allang weer ingehaald door andere ideeën. Technologie van tien jaar geleden voldoet niet meer.”

“Ik denk ook niet dat vernieuwing per se het probleem is. Het verlies dat erbij komt kijken, is het probleem.

Bij iedere verandering raken mensen ook iets kwijt. Het hangt er dan vanaf wat er tegenover staat en hoe snel dat komt. De moeilijkste veranderingen zijn die veranderingen waarbij ik nú iets moet inleveren in de hoop dat ik daar later iets voor in de plaats krijg. Neem bijvoorbeeld de klimaatveran dering: we zullen nú moeten stoppen

met vlees eten in de hoop dat dat een gunstig effect heeft voor mensen in de warmere delen van de wereld. Puur rationeel gezien klinkt dat goed, maar emotioneel gezien leidt dat tot allerlei gevoelens van verlies. En dat maakt mensen boos.”

UNIZO: Wat kan een ondernemer die verandering wil doorvoeren daartegen beginnen?

“Belangrijk is om van tevoren stil te staan bij die emoties. Je zult je als ondernemer vooraf moeten afvra gen: ‘Als we dit gaan veranderen, wie gaat dan wat verliezen?’ Dat gaat overigens niet enkel om materië le of financiële zaken, maar ook om psychologische zaken, zoals status. Of om het gevoel dat je er plots ‘niet meer bij hoort’. Je moet die onzeker heid dus bij voorbaat proberen weg te nemen door het verlies te compen seren. Dat is erg moeilijk, maar besef dat veel mensen negatieve zekerheid verkiezen boven onzekerheid.”

“Verandering hoeft bovendien niet synoniem te zijn met onzekerheid. Wanneer je in dialoog met je medewer kers nieuwe plannen voor de toekomst afspreekt, dan geef je hen houvast. Andersom leidt inactiviteit evengoed tot onzekerheid. Toen de coronacri sis losbarstte, waren er bijvoorbeeld heel wat ondernemers die in de ogen van werknemers te lang wachtten met maatregelen te nemen. Wanneer je ziet

16 UNIZO MAGAZINE
“Ik blijf nieuwsgierig. Zoals een soort Kuifje in Managementland.”

dat er van alles in de wereld gebeurt, maar de baas lijkt dat niet te zien en onderneemt geen actie, dan leidt juist die inactiviteit tot onzekerheid.”

UNIZO: In Vlaanderen kampen we momenteel met een enorm tekort op de arbeidsmarkt. Hoe kunnen bedrijven getalenteerde mensen aantrekken en aan boord houden?

“Het behouden van mensen draait vooral op het stimuleren van hun emo tionele betrokkenheid bij het bedrijf. Engagement, zoals ze dat in de vakli teratuur noemen. Da’s iets anders dan tevredenheid. Ook tevreden mensen vertrekken. Mensen die daarentegen erg betrokken zijn bij hun job hebben de neiging te blijven. En dat niet alleen: betrokken mensen zijn ook minder vaak ziek én ze zijn productiever.”

“Vaak wordt ook gehamerd op het belang van opleidingen. Toch zitten niet alle werknemers daarop te wach ten. Zo wordt 75% van de opleidings budgetten in Nederland niet gebruikt. Een belangrijke reden daarvoor is dat mensen het op het werk vaak erg druk hebben. Wanneer iemand dus besluit om een opleiding te gaan volgen, groeit de berg werk voor de rest van het team. Een goed alternatief is een centrale opleidingsdag organiseren.

Op die manier krijg je mensen wel mee. Want dan laat je het team net in de steek wanneer je niét meegaat.”

Ben Tiggelaar op het UNIZO Topseminar

Op zes december trakteert UNIZO je in de Koningin Elisabethzaal op het UNIZO Topseminar. Geïnteresseerd in de laatste HR-trends, maar weinig tijd om dikke boeken te lezen? We’ve got you covered. Tien auteurs stellen er in tien keyno tes de essentie van hun managementboek voor. Ben Tiggelaar bespreekt er zijn boek ‘Dromen, durven, doen’, waarin hij je uitlegt wat er nodig is om de stap van dromen naar ondernemen te zetten. Alle boeken krijg je na afloop mee naar huis.

Ben Tiggelaar: “Op het Topseminar hoop ik mensen duidelijk te maken dat je als ondernemer eigenlijk altijd met gedrag bezig bent. Het gedrag van je klanten, dat van je medewerkers,… Als je geen rudimentair begrip hebt van hoe dat gedrag eigenlijk werkt, dan ben je eigenlijk aan het ondernemen met de handrem op.”

Tickets vind je op unizotopseminar.be

OKTOBER 2022 17
“Ook tevreden werknemers vertrekken bij een bedrijf. Betrokken werknemers niet.”

“Als je wil dat ze voor je omrijden moet je écht zijn.”

Veel Vlamingen starten hun zondag met een croissant of pistolet. En veel Izegemnaren halen die croissant bij bakker Jan. Al bijna drie decennia staat hij in het Oost-Vlaamse dorp bekend om zijn constante drang naar innovatie en zijn hang naar eigenheid. En om zijn kleurrijke persoonlijkheid.

“Mijn zaak is sober: geen goudblaad jes, zo weinig mogelijk kleurstoffen, en niets dat ruikt naar het groot warenhuis.” Jan Dierickx-Visschers heeft zijn eigen mening. Niet alleen over de bakkersstiel, maar zo’n beetje over alles. Hij zetelt in de gemeente raad, schrijft columns voor het vak blad van Vlaamse bakkers en fluit re gelmatig voetbalwedstrijden. Je hebt ongetwijfeld al verhalen gehoord van scheidsrechters die uitgekafferd worden en zelfs fysiek geweld moe ten trotseren. Geloof me vrij: daar heeft bakker Jan geen last van. De man die tegenover me zit, heeft een borstkas van wel vijf volkorenbroden breed.

Bovendien kan hij zijn gesprekspart ner zo indringend aankijken, dat zelfs Neymar Jr. bij zijn aanblik aan zichzelf zou beginnen twijfelen. Ik ondervind het aan den lijve wanneer hij mij een tas koffie aanbiedt. “Graag”, antwoord ik, terwijl ik me bedenk dat ik hele maal geen koffie drink. Gelukkig voor Neymar fluit bakker Jan geen wed strijden van PSG.

Eigenheid

“Klantenkaarten, tienpluskaarten,… Ik heb het allemaal meegemaakt, heb er ook allemaal aan meegedaan. Maar ik ben er opnieuw van afgestapt. Stel: je geeft een klant één brood gratis bij een volle spaarkaart. Geeft een ande re bakker morgen twee broden gratis, dan ben je al die klanten weer kwijt. Neen, naar mijn zaak moet je komen omdat je mijn product lekker vindt. Puur en simpel. Daarom zal je hier ook geen merkproducten vinden. Geen Waldkorn, geen Vita+. Want die vind je ook in de grootwarenhuizen. En daar zijn ze veel goedkoper, omdat ze door op grote schaal geproduceerd wor den. Al de broodsoorten die in mijn winkel liggen, zijn mijn broodsoorten. Die zal je nergens anders vinden.”

“Ik had ooit een collega die een groot warenhuis voor zijn deur kreeg, waar door zijn verkoop begon te dalen. Da’s logisch, maar die man had ook Waldkorn en andere merkproducten in zijn etalage liggen. Ik heb hem toen geadviseerd om daarmee te stoppen en op zijn eigen sterktes te focussen.”

18 UNIZO MAGAZINE
Bakker Jan Dierickx-Visschers heeft zijn eigen mening.
OKTOBER 2022 19 ONDERNEMERSPORTRET
“Over smaak valt niet te discussiëren. Maar voor mijn aardbeientaartjes moet je naar mijn zaak komen.”

E xpert in financiële opleidingen

Edfin is een leer- en examenplatform voor de financiële professional op inititiatief van BZB-Fedafin.

• Uitgebreid aanbod aan opleidingen bank, verzekeringen en kredieten

• Zowel klassikale opleidingen als e-learnings, webinars, webinars on demand, afstandsonderwijs en examens

Bekijk ons aanbod op www.edfin.be

• Erkende opleidingen die FSMA-punten opleveren

• Kantoortool om geregelde bijscholing te beheren

Eigenheid, daar hamert hij op. Het klinkt mooi, maar ik vraag me af in hoeverre dat in de praktijk mogelijk is. Is het vanuit zakelijk opzicht niet enorm riskant om zo hevig in te zet ten op zoiets subjectiefs als smaak? “Over smaak valt niet te discussiëren”, valt Jan in. “Als je liever de aardbeien taartjes van de supermarkt eet, dan is dat zo. Maar voor mijn aardbeien taartjes moet je naar mijn zaak ko men.”

“Kijk, eigenlijk maken die industriële bakkerijen ook redelijk goed brood. Maar hun probleem zit in de distri butie: ze moeten suikers en vetten toevoegen zodat hun brood langer vers blijft. Bovendien zitten ze ook in de naverkoop met een probleem: het winkelpersoneel dat het brood in de supermarkt moet afbakken, mist de vaardigheden van een vakman.”

Net daarom is het volgens Jan zo be langrijk dat je jezelf onderscheidt: “Ik zou mijn winkel kunnen volleggen met producten van Vandemoortele en die ter plaatse afbakken. De klant zou dat niet merken. Maar als mijn producten hetzelfde smaken als die in de supermarkt, dan gaan de mensen hun sandwich in het vervolg daar ha len. Als mijn producten uniek zijn, dan rijden ze daarvoor om.”

“Nog een koffietje?” “Graag.”

Innovatie

De bakkerij van Jan op de Meensesteenweg staat er al meer dan 25 jaar. Niet in dezelfde gedaante als vandaag, want Jan wil vooruit. Hij installeerde zich er in 1995, toen hij hoorde dat er zich op die eerder af gelegen plaats ook een beenhouwer zou vestigen. Dat zou een verstandige zet blijken, want intussen is de plek uitgegroeid tot een bruisende buurt met verschillende handelszaken. Beginnen deed Jan op 300 vierkan te meter. Ondertussen zit hij aan het dubbele. Hij breidde het pand uit naar achteren en liet het onderkelderen.

“Ik heb een huis geïnvesteerd”, ver trouwt hij me toe.

Jan neemt me mee op ontdekkings tocht in de bakkerij. Die is groot. Heel groot. De dominante kleur in het ate lier is metaalgrijs, van alle machines die er staan. We lopen langs broodlijnen, deegbewaarkasten en silo’s met tonnen bloem. Of al die machinerie niet vloekt met zijn afkeur voor industriële bakke rijen? “Neen”, antwoord hij kordaat. “Ik ben een warme bakker. Al mij producten zijn vers. Wat ik niet doe, is mijn brood van tevoren bakken, het dan invriezen en het vlak voor verkoop afbakken, zo als ze in de grootkeukens doen. Maar ik hou wél altijd mijn ogen open voor nieuwe opportuniteiten. Daarom inves teer ik in die machines: omdat ze helpen om efficiënter te werken. Neem nu deze remrijskasten. Die laten ons toe om de

snelheid waarmee het deeg rijst te regu leren. Op die manier kunnen we de pro ductie zoveel mogelijk overdag doen.”

Solidariteit

Een mens zou denken dat bij een inves tering van die omvang de nodige stress komt kijken. Maar Jan lijkt er immuun voor. Hij spreekt kalm, maar vastbera den en hij oogt veel jonger dan de 62 die hij in werkelijkheid is. Zijn zaak is zes dagen in de week geopend, van half vijf ’s ochtends tot zeven uur ’s avonds. Geen idee waar hij de energie vandaan haalt, maar naast zijn job is hij ook nog scheidsrechter, gaat hij met de lokale zwemclub zwemmen in ijswater en ze telt hij de gemeenteraad.

Jan komt uit voor zijn mening en durft tegen schenen te schoppen, maar en kel wanneer hij iets als onrechtvaar dig beschouwt. Vaak zijn het dan ook de schenen van hooggeplaatsten die het moeten ontgelden. Met zijn colle ga-bakkers hamert hij op een nauwe samenwerking. “Bakkers onderling zijn allang geen concurrenten meer”, is zijn overtuiging. “Als een colle ga om een recept vraagt, sta ik altijd klaar. Dat heeft me ook al veel opge leverd. Want ik vind niets uit. IJscrème bestaat, biscuitbeslag bestaat, brood bestaat. Ik werk enkel met dingen die al bestaan. Het is zoals met auto’s: die bestaan. Maar sommigen kunnen er niet mee rijden en anderen wel. Da’s vakmanschap.”

OKTOBER 2022 21 ONDERNEMERSPORTRET
“Ik vind niets uit. Ik werk enkel met dingen die al bestaan. Het is zoals met auto’s: die bestaan. Maar sommigen kunnen er niet mee rijden en anderen wel. Da’s vakmanschap.”
OKTOBER 2022 23
ONDERNEMERSPORTRET
“Al de broodsoorten die in mijn winkel liggen, zijn mijn broodsoorten. Die zal je nergens anders vinden.”
Transparante transactiekosten voor jou als handelaar UNIZO-partner VIA, de koepelorganisatie van Belgische uitgevers van maaltijdcheques, helpt je graag op weg. Contacteer rechtstreeks de uitgevers Sodexo, Edenred en/of Monizze en ontvang een voorstel op maat van jouw onderneming. Payconiq biedt klanten de mogelijkheid om in voedingswinkels met maaltijdcheques te betalen.

Lees hier de open brief van bakker Jan aan zijn ex-jobstudent

“Enkele jaren geleden werd een col lega in Menen met geweld overvallen. “Ze hebben die man tijdens die overval door zijn hand geschoten, waardoor hij niet meer kon werken”, leg Jan uit. “Ik heb toen samen met Bakkers voor Bakkers een hulpactie op poten gezet: ik heb een broodrecept ontwikkeld en dat ter beschikking gesteld van colle ga-bakkers. Dat ‘Geweldloos brood’ hebben we op die manier in heel Vlaanderen verkocht, ten voordele van onze gewonde collega.”

Wanneer ik mijn aardbeientaartje op heb en me afvraag waarom zoveel mensen drugs gebruiken terwijl er zoiets als koffie bestaat, neemt Jan me mee naar zijn computer. Hij wil me nog informatie doorsturen over de actiedag die hij organiseert. Wanneer de vakbonden op 9 november staken, wil Jan meestaken. Uit onvrede met de hoge energieprijzen en de lage broodprijs. Hij is volop bezig met an dere bakkers ervan te overtuigen om mee te doen. Dat is Jan ten voeten uit, denk ik wanneer ik de zaak buiten stap. Activistisch, en tegelijkertijd re lativerend. “Ik ben twee keer geschei den. Bij mijn eerste scheiding ben ik met mijn fiets vertrokken. Mijn vrouw mocht alles hebben. Ik begin gewoon opnieuw. Ik zal nooit honger hebben.”

www.bakkerjan.be

OKTOBER 2022 25
ONDERNEMERSPORTRET

Zijn jouw statuten al aangepast

aan het nieuwe Wetboek van vennootschappen en verenigingen?

Sinds 1 mei 2019 bestaat er een nieuw Wetboek van vennootschappen en verenigingen (WVV) en dat bracht voor heel wat ondernemingen wijzigingen met zich mee. Eén van hen is de verplichting om je statuten aan te passen aan de gewijzigde wetgeving en dit voor eind 2023.

Voor wie?

Vennootschappen of verenigingen opgericht vóór 1 mei 2019 waarvan de statuten nog niet werden aangepast.

Opgelet! Als je deze verplichting niet naleeft, kan je als bestuurder hiervoor aansprakelijk worden gesteld.

Wat kan Liantis voor je doen?

Deadline 2023

Breng je statuten zo snel mogelijk volledig in orde om de mogelijkheden van de nieuwe wetgeving te ontdekken. Onthoud dat je statuten hoe dan ook vóór eind 2023 aangepast moeten zijn.

Liantis zorgt ervoor dat de statuten van je VOF, CommV of VZW volledig in orde zijn met de nieuwe wetgeving. Voor meer informatie surf je naar liantis.be of stuur je een e-mail naar ondernemingsloket@liantis.be. samen werkt.

Hoe heden en toekomst elkaar kunnen vinden

Waar we vorig jaar reikhalzend uitkeken naar de relance, zoals opveren na een bun geejump, werd er deze zomer abrupt aan de elastiek getrokken. Zonder zachte lan ding stonden we terug op de grond. Levertermijnen liepen uit, grondstoffen werden schaars, energieprijzen swing(d)en de pan uit en lonen ontsporen.

Uitdagingen stellen zich sneller en forser dan vroeger. Ondernemers en sectoren zitten echter niet stil, evalueren hun businessmodel en zetten hierbij bewust in op trends zoals duurzaamheid en digitalisering. Steeds balancerend tussen haalbaar heid (betaalbaarheid) en vernieuwing. Op zoek naar hoe het heden en de toekomst elkaar kunnen vinden.

Maar gaat het wel snel genoeg? Vast niet. Van elke evolutie denken we achteraf: “Hadden we dit maar eerder gedaan of uitgevonden”. Zo zorgen ook de ener gie-uitdagingen, naast een onvoorziene schok, vandaag voor een momentum. Met mijn inziens twee essentiële vragen. Eén, houden we onze motor draaiende ter wijl we cruciale schakels vernieuwen? En twee, leren we hieruit om een stap vooruit te zetten?

Ondernemen is wendbaar zijn en je aanpassen aan steeds wijzigende omstandighe den. Alleen moet je effectief ook in de mogelijkheid zijn om je flexibel op te stellen. Bij abrupte gebeurtenissen wil een motor wel eens sputteren. Dan is het zaak om snel te schakelen. Laat de economie stilvallen (cfr. corona) en onze maatschappij valt stil. Dat wil niemand meer.

Op korte termijn moeten bedrijven die omwille van ontspoorde energieprijzen in moeilijkheden terecht komen, ondersteund worden. Het is een absoluut noodza kelijke, maar geen structurele oplossing. Elke euro die we nu uitgeven, wordt im mers door een volgende generatie terugbetaald. Ofwel in euro, ofwel in welvaart.

Daarom moet tegelijkertijd op een omwenteling worden ingezet, door pioniers wind mee te geven en innovatievolgers de zeilen te laten bijzetten. Stap voor stap maken we zo vooruitgang. -Opnieuw verwijzend naar het bungeetouw- wetende dat ondernemers nog een paar keer op en neer zullen veren.

OKTOBER 2022 27
PROVINCIE VLAAMS-BRABANT
& BRUSSEL “Uitdagingen stellen zich sneller en forser dan vroeger.”
Elke Tielemans directeur van UNIZO Vlaams-Brabant & Brussel. Elke.Tielemans@unizo.be

SESSIES

VAN DE ONDERNEMER

28 UNIZO MAGAZINE COULEUR LOCALE 01.10 - 02.10 Weekend van de klant - Tienen 26.09 UNIZO Halle - Ben jij klaar om te ondernemen in 2030? 13.09 UNIZO Londerzeel - Medewerkers aantrekken en behouden 27.09 UNIZO Internationaal - Bezoek aan Health House Leuven VOORUITBLIK OKTOBER 26 NETWERKEVENT Dag van het Vrije Beroep 27 INFOSESSIE Online starterscongres NOVEMBER 07 ONDERNEMERSFORUM De TogA’s - Netwerk ambitieuze advocaten 08 ONDERNEMERSFORUM Laat je business groeien via LinkedIn ONLINE
Boekhouden voor beginners 14 ONDERNEMERSFORUM FreeBiz – lerend netwerk freelancers 16 ONTBIJTSESSIE Bedrijfsoverdracht 18 DAG
Keynote Heidi Rakels met feestelijke bekendmaking KMO van het Jaar 21 ONDERNEMERSFORUM Haal een overheidsopdracht binnen! 24 ONDERNEMERSFORUM Training in non-verbale communicatie DECEMBER 06 UNIZO ANTWERPEN Topseminar 07 ONDERNEMERSFORUM Retail inspiratietrip naar Knokke 08 ONDERNEMERSFORUM Talking money ALLE ACTIVITEITEN

Het vrije beroep in volle verandering

Vrije beroepers zijn sleutel figuren in het leven van elk van ons. Ook binnen het economisch weefsel in Vlaams-Brabant & Brussel zijn ze onontbeerlijk. In geen enkele andere regio zijn ze procentueel zo sterk vertegenwoordigd als bij ons.

Ruim 1 op 3 ondernemers is beoefenaar van het vrije beroep en dat aantal neemt gestaag toe. In Vlaams-Brabant alleen al waren er in 2020 meer dan 47 500 vrije beroepers actief. Ze verschaften werk aan 49 573 medewerkers en leveren dus een niet te onderschatten bijdrage aan de welvaart van onze regio.

Het vrije beroep is in volle verande ring en nieuwe uitdagingen treden op de voorgrond. Sinds de inwerkingtre ding van de nieuwe insolventiewet geving op 1 mei 2018 kunnen vrije beroepers, net zoals andere onderne mers, een gerechtelijke reorganisatie aanvragen of failliet gaan. Het ‘veilig’ kader dat er voordien was, viel weg. Vrije beroepers worden steeds meer geconfronteerd met concurrentie van buitenaf en als rechtstreeks ge volg daarvan ook met uitdagingen en trends binnen het ondernemerschap.

Specifiek voor advocaten zet UNIZO Vlaams-Brabant & Brussel een lerend netwerk op, de TogA’s. Samen met Sofie Spriet en Bram Vandromme van Togbåt wordt tijdens 7 sessies ingezoomd op de uitdagingen die de

advocatuur vandaag ervaart en hoe deze het hoofd te bieden.

Sofie en Bram starten hun carrière samen aan de Kortrijkse balie in 2007. Zes jaar later stapt Sofie uit de advo catuur rechtstreeks het bedrijfsleven in. Ze gaat aan de slag bij vastgoed groep Dewaele, waarvan ze nu CEO is. Bram blijft met zijn beide voeten middenin de advocatuur.

Wat is het verhaal achter Togbåt?

Sofie: “Nadat onze wegen scheidden, zijn we altijd contact blijven houden. Ongeveer drie jaar geleden hadden we het tussen pot en pint over het feit dat de wereld zo snel verandert en de advocatuur stilstaat, zonder dat je dat als advocaat beseft. Je zit in een mi croklimaat en het is pas als je daaruit

OKTOBER 2022 29
“Een advocatenkantoor is als een groot containerschip: robuust, maar moeilijk wendbaar”

stapt, zoals ik gedaan heb, dat je het ziet. In plaats van erover te palaveren, hebben we de koe bij de horens gevat. Na ettelijke brainstormsessies hadden we een methode uitgewerkt om on dernemerschap tot bij de advocaat te brengen. Zo is Togbåt geboren.”

Bram: “Togbåt betekent ‘sleepboot’ in het IJslands. Wij stellen in onze methodiek het advocatenkantoor voor als een groot containerschip. Een robuust schip, maar daardoor ook moeilijk wendbaar. Het vaart jammer genoeg vaak doelloos rond op de oceaan. Sofie en ik zijn dan de sleep boot die het containerschip aan een duidelijke bestemming wil helpen.”

Sofie vult aan dat die bestemming een professioneel en geoptimaliseerd ad vocatenkantoor is: “We staan met één been in de advocatuur, waardoor we ons goed kunnen inleven in de leef wereld van ons cliënteel. Met ons ander been staan we midden in de bedrijfswereld waardoor we ook die ervaring rechtstreeks kunnen aanbie den aan advocaten die zoekende zijn.”

Bram: “We zijn yin en yang op dat vlak. Dat is onze grote troef.”

De opleiding van advocaten focust op expertise. Ze worden onvoldoende voorbereid op het runnen van een onderneming.

Bram: “Dat is echt een groot pro bleem. Elke advocaat is een onderne mer, maar leert tijdens zijn opleiding niets over ondernemerschap. We zien dat er vandaag een groot aantal kan toren doelloos op de oceaan rondva ren met hun tanker: geen strategie, geen missie, geen visie, waar naartoe en hoe? Dat is een heel groot pro bleem binnen de sector.”

Sofie: “Het is ontluisterend vast te stellen hoe beperkt het kennis peil is op vlak van strategie, hr-be leid, procesefficiëntie of marketing. Moet een advocaat een topmarke teer zijn? Dat ga je mij niet horen zeggen, maar het is een facet dat erbij hoort. Je kan dan nog beslis sen of je het zelf doet of uitbesteedt.

Advocaten zijn experts die vaak heel goed zijn in specifieke materies, maar minder goed in het coachen van medewerkers. Er is een groot retentieprobleem binnen de ad vocatuur. Dat resulteert in weinig instroom, veel uitstroom. Zeker de

De TogA’s: netwerk voor ambitieuze advocaten

jongere generatie wil een aangena me werkomgeving, perspectief en groeipaden. Er wordt over die zaken te weinig nagedacht.”

Bram: “Er is daarenboven veel con currentie op de markt. Allerhande bedrijven richten zich steeds meer op juridische dienstverlening. Denk maar aan accountants, verzekeringsmake laars en -maatschappijen en sociale secretariaten. Dat zorgt ervoor dat het stukje taart dat advocaten hebben steeds kleiner wordt. De advocatuur ziet dat te weinig en dat maakt haar bijzonder kwetsbaar. Het is vanuit dat oogpunt dat wij met Togbåt de sector proberen wakker schudden.”

Sofie: “Maar wel hands-on en op een praktische manier. We gaan op maat van elk kantoor dieper in op de mis sie, visie en waarden. Binnen het le rend netwerk, de TogA’s, hebben we na de zeven sessies een pitchmoment waarbij de deelnemende advocaten een presentatie geven over hoe ze het nu gaan aanpakken in hun kantoor op basis van wat ze tijdens het traject van ons en de andere advocaten hebben bijgeleerd. Uiteraard volgen we ze na

Tijdens ons lerend netwerk ‘ de TogA’s’ zet je samen met andere advocaten in op ondernemerschap, innovatie en strategie als voorbereiding op de advocatuur van morgen. In 7 sessies sta je stil bij thema’s als disruptie, technologie en automatisatie. Op het einde ga je naar huis met concrete actiepunten en een onderbouwd plan voor jouw toekomst. www.unizo.be/ToGa

30 UNIZO MAGAZINE
Bram Vandromme Sofie Spriet

het traject individueel verder op om effectief zaken te realiseren.”

Bram: “Die pitches zijn echt fantas tisch om te zien. Niet alleen de ma nier waarop het wordt vastgenomen, maar ook de openheid die in de le rende netwerken ontstaat. Alle advo caten komen met dezelfde positieve insteek: iets bijleren.”

Sofie: “We leven met heel de groep naar die pitch toe. Tegen het einde voel je de nervositeit van iedereen zo wat komen. Er zijn al advocaten serieus uit hun comfortzone gegaan. Onlangs kwam het haar recht op mijn armen tijdens een pitch. Een advocate die gespecialiseerd is in echtschei dingen had een podcast ingespro ken om ervoor te zorgen dat ouders liever zijn voor elkaar. Heel treffend en mooi gedaan. Zonder het traject ging haar missie en visie nooit zo duidelijk geweest zijn en ze heeft dat kunnen vertalen in concrete acties. Dat is de impact, hoe klein ook. We willen steentjes in de rivier verleggen.”

Bram: “Het is ook mooi om te zien hoe de advocaten van de lerende netwer ken nadien contact blijven houden.”

Sofie: “We zijn soms echt verbaasd. Soms zijn er advocaten die zich op dezelfde doelgroep in dezelfde pro vincie richten en toch heel open zijn over de dagdagelijkse problematie

ken en oplossingen. Het is vaak zelfs bijna een opluchting om te horen dat de andere daar ook mee worstelt.”

Waar worstelen advocaten vandaag mee op vlak van ondernemerschap?

Sofie: “Human Resources bijvoor beeld: de retentie van medewerkers, nieuwe medewerkers of zij-instro mers aanwerven en ze evalueren.

Maar ook op vlak van marketing: er zijn amper kantoren met een marketingplan of die actief bezig zijn met content. Er is vaak geen afstemming tussen de bedrijfs strategie enerzijds en wat men communiceert anderzijds.

Bram: “Je ziet dat er, naast de uitda gingen die Sofie opsomt, een heel lage digitale graad is. Uit een digime ter-onderzoek dat de OVB onlangs deed, bleek bijvoorbeeld dat 1 op de 10 advocatenkantoren zelfs nog geen website heeft.”

Er zijn advocaten waarbij het onder nemerschap sterk aanwezig is, maar die botsen tegen deontologische grenzen.

Bram: “Ja, deontologie is iets heel be langrijk in de advocatuur. Het is iets om te koesteren maar daardoor zijn er vandaag ook beperkingen aan de manier waarop je kan ondernemen als advocaat. Zo zijn bijvoorbeeld ex terne kapitaalinjecties in een advoca tenkantoor zijn niet toegelaten.”

Sofie: “Dat is zeker een probleem als je weet dat andere juridische dienst verleners die beperkingen niet heb ben. Ze kunnen veel kapitaal ophalen om zwaar in digitalisering te investe ren bijvoorbeeld, en zo makkelijker aan de verwachtingen van klanten en medewerkers voldoen. Anderzijds ben ik er van overtuigd dat kantoren met een lage digitale graad, maar een duidelijk toekomstbeeld, goede stra tegie en een goede service, wel rele vant gaan blijven. Zelfs al hebben ze niet de meest zotte tools.”

Bram: “Absoluut. Dat is het. Digi talisering is nooit een doel op zich. Uiteindelijk ligt de focus altijd op de klant.”

Woensdag 26 oktoberDag van het Vrije Beroep Wat is vandaag nog de meer waarde van het vrije beroep? Daar zoomen we met vier vrije beroepers uit verschillende sec toren op in tijdens onze Dag van het Vrije Beroep in het Museum van Natuurwetenschappen in Brussel. In samenwerking met de provincie Vlaams-Brabant zor gen we vooraf ook voor een pro vinciaal netwerkmoment.

Meer info: www.unizo.be/ dagvanhetvrijeberoepVLB

OKTOBER 2022 31
“Het is ook mooi om te zien hoe de advocaten van de lerende netwerken nadien contact blijven houden.”

“De grootste uitdaging is de Brusselse KMO’s en ZKO’s betrekken”

Het Brussels Hoofdstede lijk Gewest organiseert van 18 tot en met 24 november 2022, samen met UNIZO The Shifting Economy Week in het kader van de Dag van de Ondernemer. Een week gewijd aan de economische transitie. Een moment waarbij Brusselse ondernemers elkaar ontmoeten en de geleidelijke transformatie van hun activiteiten bespreken om tegen 2050 koolstof neutraal te zijn. UNIZO Vlaams-Brabant & Brussel sprak hierover met bevoegd staatsecretaris Barbara Trachte.

Economische transitie, wat houdt dit juist in?

“De economische transitie is een speerpunt in het Brussels regeerak koord. Dat was al zo voor de corona crisis en de huidige energiecrisis. Deze crisissen bevestigen waarom we die keuze maakten. De strate gie van The Shifting Economy be staat uit verschillende aspecten die je niet los van elkaar kan zien.

We willen veerkrachtige Brusselse bedrijven die de kansen die de tran sitie biedt, grijpen. Zo is het belang rijk om de financiële middelen van bedrijven te versterken. Dat doen we vooral via finance.brussels. Naast deze financiële middelen, bieden we tegelijkertijd een breed bege leidingsaanbod aan. Daarnaast is er ook een aanbod van gebouwen en terreinen dat moet leiden tot een

32 UNIZO MAGAZINE
Brussels staatsecretaris Barbara Trachte over de economische transitie
Barbara Trachte

grotere veelzijdigheid aan bedrijven. Financiering, begeleiding, huisves ting: al deze elementen worden ge richt op de transitie.”

Na de coronacrisis trotseren we nu de energiecrisis. Voor veel be drijven is het overleven en zijn er geen reserves om te investeren. Wat suggereert u?

“Wanneer bedrijven twijfelen om in vesteringen in de economische tran sitie te doen, kunnen we hen een testomgeving aanbieden. Innoviris en projecten zoals BeCircular testen duurzame producten of diensten op hun haalbaarheid en schaal. Zo mer ken ondernemers vaak dat de initiële kost groot is, maar het hen later veel meer oplevert en het de investering dus waard is.”

U stelt dat het Brussels Hoofdstedelijk Gewest de locomotief is van de transitie. Hoe staat Brussel ervoor in vergelijking met de andere gewesten?

“In Brussel staan we toch al ergens! We zijn een jonge stad, met univer siteiten en creativiteit. Natuurlijk zul len we voor sommige aspecten van onze economie, zoals bijvoorbeeld voedsel, altijd afhankelijk blijven van ons hinterland. Eén van onze doel stellingen blijft echter om de pro ductie van onze goederen dichter bij de consumptie van onze goederen te brengen.”

Voor ondernemers hangt veel af van hun klanten. De markt voor duurzame economie is, vooral in sommige wijken, klein in Brussel. De klant koopt wat goedkoopst is. Hoe wilt u deze mentaliteit veranderen?

“Het is een vorm van oneerlijke con currentie dat goedkope Chinese producten op de Brusselse markt komen en zo de wind uit de zeilen nemen van Brusselse producenten.

Het wordt hen moeilijk gemaakt om (meer) duurzame producten aan te bieden. Daarentegen tonen projecten zoals GoodFood aan dat kwalitatief goed eten niet gelijk staat aan duur eten. Daarnaast kunnen we ook via de openbare aanbestedingen lokale bedrijven meer marktaandeel geven.”

In Brussel vind je hoofdzakelijk KMO’s en ZKO’s (zeer kleine ondernemingen) terug. Voor hen is de transitie een hele uitdaging en enigszins buiten hun comfortzone. Hoe wil u hen betrekken?

“Dat is zeker een grote uitdaging. Ik denk dat het belangrijk is om het een voudig te maken voor hen. Om be drijven die ver van de transitie afstaan te overtuigen, vertrouwen we op onze administraties. Daarnaast willen we hen ook hulp aanbieden via be kende partners, zoals de boekhou der of sectorale instantie. Wij moeten naar hen toegaan. Dat vraagt tijd en daarom is het objectief gesteld op lange termijn, tegen 2030. Zoals ik

eerder aanhaalde, zetten we ook in op financiering en begeleiding.”

Er wordt sterk ingezet om bedrijven die het al goed doen, extra te onder steunen. Bent u niet bang dat er een kloof zal ontstaan met bedrijven die nog niet in transitie zijn?

“We helpen elk bedrijf dat bezig is met de transitie, niet enkel de bes te voorbeelden. Ja, er zal een kloof ontstaan tussen degenen die al kozen voor transitie en degenen die nergens staan. Maar we willen ook dat diege nen die nergens staan, veranderen! We willen de hoofdstad van de eco nomische transitie worden.”

www.finance.brussels www.innoviris.brussels www.circulareconomy.brussels

Scan de QR-code en bekijk het vol ledige programma van The Shifting Economy Week

OKTOBER 2022 33
HET HETE
HANGIJZER
“Ondernemers merken dat de initiële kost naar duurzaamheid groot is, maar het hen later veel meer oplevert en het de investering dus waard is.”

Na bijna 10 jaar stabiel voorzit terschap van Guido Kestens, waait er sinds kort een frisse wind door het bestuur van UNIZO DUO Dilbeek. En wat voor één. Guido Kestens geeft de voorzittersfakkel door aan Elke Van Verdegem. Mama van twee, zaakvoerder van Bar Envie en vooral een vrouw met veel ondernemingszin.

34 UNIZO MAGAZINE
Tekst: Hester Vanermen Foto: Elke Tielemans
Guido Kestens en Elke Van Verdegem
In gesprek met Elke Van Verdegem, nieuwe voorzitter van UNIZO DUO Dilbeek “Ik ben iemand die de dingen vastpakt en graag mee opbouwt”

HET

Met een master in de handelswe tenschappen op zak, gaat Elke aan de slag in de media- en reclamewe reld. Tien jaar werkt ze voor onder andere Roularta en de Persgroep. Wanneer ze bevalt van haar eerste kindje, stelt ze die piste in vraag.

Elke: “Ik werkte lange dagen en was zelden voor acht uur thuis. Daar wou ik verandering in brengen. Als student heb ik altijd in een taverne gewerkt en op een dag vertelde ik aan mijn broer dat het mijn droom was om een eigen koffiebar uit te baten. Hij werkte zelf in een horecazaak en antwoordde ad rem: ‘Waarom doen we dat dan niet?’ Er stond een bruine kroeg in Dilbeek te koop, we brachten een bod uit en dat is aanvaard.”

In 2017 starten de verbouwingen en Bar Envie gaat open in februari 2020, drie weken voor de eerste lockdown. Net zoals veel horecazaken stapt Bar Envie over op takeaway en leve ring van ontbijt en verse maaltijden. Wanneer de lockdown op z’n strengst is, komt Elke met een nieuw idee: “Op een bepaald moment was niets nog toegelaten behalve wandelen in beperkte groep. Ik vond het jammer dat er bij Bar Envie geen wandelrou tes waren, dus stippelde ik er zelf twee uit die langs de zaak passeerden.

Door grote wegenwerken was de straat voor Bar Envie afgezet en kon

den we toen de vrije ruimte gebruiken om braadworsten, tartiflettes en war me chocomelk te serveren. Het was een gigantisch succes.”

Elke sluit zich ondertussen aan bij UNIZO en ontmoet Guido. “Toen hij mij uitnodigde om bij het lokaal UNIZO-bestuur te komen, was mijn respons dat ik het heel druk had: twee jonge kindjes en een bar die zes op zeven open is. Hij zei dat iedereen het druk heeft en dat dat geen excuus is. Dat klopt. Het is altijd makkelijker om te klagen, dan zelf iets te onder nemen. Ik ben daarentegen iemand die de dingen vastpakt en graag mee opbouwt. Ik trad dus met veel en thousiasme toe tot het bestuur en tijdens de tweede vergadering al, werd beslist dat ik nieuwe voorzitter zou worden.”

Elke vliegt er meteen in: “Ik stelde voor om verschillende werkgroe pen samen te stellen. Zo werd er één opgericht voor communicatie, on dernemers samenbrengen, de kerst markt, de eindejaarsactie … Het zorgt ervoor dat acties behapbaar blij ven en je effectief dingen realiseert. Niet elke ondernemer heeft baat bij een kerstmarkt, dus moet ook niet elke bestuurder aan die werkgroep deelnemen. Mijn plan is om 2 à 3 keer per jaar met alle werkgroepen samen te vergaderen.”

“Ik wil sowieso de tijd nemen om al les en iedereen beter te leren kennen. Ik wil bekijken hoe Guido het deed, welke zaken zeker verder gezet moe ten worden en hoe we tegelijkertijd een frisse wind kunnen laten waaien.

UNIZO DUO Dilbeek moet naar mijn gevoel vooral naar ondernemers luis teren en hen verbinden. Ik hoop dat elke ondernemer die ergens nood aan heeft, het dan ook aankaart zo dat we kunnen ondersteunen met informatie, advies of activiteiten. We moeten elkaar versterken en steu nen, over sectoren heen. Dat kan heel eenvoudig, door bijvoorbeeld zelf lokaal te kopen bij de drukkerij om de hoek of de bloemist in de straat. Op momenten dat er niet snel beter schap op komst is, is het belangrijk om te beseffen dat we allemaal in hetzelfde schuitje zitten en jezelf voor ogen te houden waarom je doet wat je doet.”

Benieuwd naar de activiteiten van UNIZO DUO Dilbeek of zin om het bestuur beter te leren kennen?

Neem een kijkje op: www.unizo. be/dilbeek of neem contact op via info@duodilbeek.be

OKTOBER 2022 35
BESTUUR
“We moeten elkaar versterken en steunen, over sectoren heen. Dat kan heel eenvoudig, door bijvoorbeeld zelf lokaal te kopen bij de drukkerij om de hoek of de bloemist in de straat.”

Why work with ponies if you can hire unicorns?

Grafisch ontwerper Jonas Verstockt optimaliseert zijn bedrijf Unicorn Graphics

10 jaar geleden startte Jonas Verstockt het grafisch ontwerpbureau ‘Unicorn Graphics’ op. Kort nadat Jonas’ vrouw Liesbeth Vanderlinden haar managementbedrijf ‘By James’ opricht, volgt ze de begeleiding bedrijfsoptimalisatie bij UNIZOondernemerscoach An Dehoux. Jonas luistert op de achtergrond mee naar de gesprekken en beslist al snel dat hij ook wel zo’n begeleiding wil volgen.

36 UNIZO MAGAZINE
Jonas Verstockt

Jonas: “Liesbeth volgde de bege leiding en zei dat het ook voor mijn bedrijf verrijkend kon zijn. Ik deed wat opzoekwerk en zag dat er heel wat interessants werd aangeboden voor een lage prijs, dus ben ik er voor gegaan.” An wordt Jonas’ coach en neemt dus ook Unicorn Graphics onder de loep: “Twee ondernemingen onder één dak met een ander aanbod, vragen vanzelfsprekend een andere aanpak. Het traject bedrijfsoptimali satie laat dit perfect toe. Het is een in dividuele coaching waarbij wordt in gezoomd op waar de ondernemer op dat moment nood aan heeft. Loopt hij vast met bepaalde operationele taken (administratie, marketing, timema nagement) dan kan hij met concre te tips, advies en tools aan de slag. Wil hij graag sparren met een coach om te kijken waar marge tot verbete ring is, dan kan dit ook in het traject. Jonas zat in die laatste categorie. “

Jonas: “Alles zat goed bij Unicorn Graphics. Ik wou vooral de vinger aan de pols houden. Tijdens het eerste gesprek stelde ik mijn bedrijf voor en legde ik uit hoe ik tewerk ga. Door de diepgaande vragen die An stelt, merk je vanzelf waar er nog ruimte voor verbetering is.”

An: “Er waren inderdaad geen speci fieke problemen of aandachtspunten. Jonas was meer op zoek naar een klankbord en antwoorden op vra

gen zoals ‘ben ik goed bezig’, ‘waar kan ik nog aan werken’ of ‘zijn er nog andere opportuniteiten’.”

De begeleiding bedrijfsoptimalisa tie bestaat uit drie gesprekken, die Jonas en An om de maand inplannen. Na elk gesprek krijgt Jonas een op dracht mee. “De frequentie van die gesprekken zat goed, omdat je zo de tijd had om na te denken over de opdracht en al concrete stappen kon zetten. Zo had ik recent een verko per in dienst genomen, waarmee ik strategische meetings opzette om te bepalen welke richting we uit konden.

Daarnaast maakten An en ik een tijd lijn met duidelijke deadlines op. Ik was bijvoorbeeld al even bezig aan een brochure. We hebben samen gezegd: ‘oké, tegen die datum moet dat rond zijn’. Dat is dan ook gelukt.”

An: “Tijdens het traject bedrijfsopti malisatie nemen we de tijd om stil te staan en te reflecteren over waar de ondernemer NU staat. Wie zijn de huidige klanten, wat is het aanbod, wie zijn de concurrenten, … om ver volgens een richting te bepalen. Waar wil hij of zij naartoe? In het traject met Jonas zijn we hier verder op in gegaan. We hebben de markt in kaart gebracht en de daar bijhorende doel groepen bepaald.” Jonas’ focus ligt bij drie doelgroepen: de vastgoedmarkt, de farmasector en de paardensector.

Jonas: “We hebben aan elke doel groep een specifieke pagina gewijd op mijn website. Per doelgroep ont wierp ik een foldertje voor mijn ver koper. We hebben ook het verhaal van Unicorn Graphics zelf verder ge definieerd. Dankzij deze oefeningen kan ik nu veel gerichter adverteren en communiceren.”

“In dat opzicht sluit de naam ‘bedrijfs optimalisatie’ naadloos aan bij de in houd van de begeleiding. Het verhaal rond mijn bedrijf werd verfijnd samen met een aantal processen. Tot slot is het goed dat iemand van buitenaf eens naar je bedrijf kijkt. In tegenstel ling tot jezelf of je partner, durft een externe coach je vaak wel ongezou ten zeggen waar het op staat.”

www.unicorngraphics.be

Zoek je iemand extern die met een frisse blik naar jouw onder neming kijkt en vernieuwende ideeën, tips & tricks kan geven?

Onze UNIZO-coaches staan voor jou klaar. Of je nu een starten de ondernemer, eenmanszaak, groeibedrijf of kmo bent: wij hebben voor jou een ruim aan bod individuele begeleidingen op maat. Neem een kijkje op: www.unizo.be/begeleidingen

OKTOBER 2022 37
“Door de diepgaande vragen die An stelt, merk je vanzelf waar er nog ruimte voor verbetering is.”

EEN KLEIN GEBAAR MAAKT HET VERSCHIL

Een kleine doos die een groot verschil maakt

Zet je bedrijf in de kijker door een inzamelpunt te worden en spoor al je medewerkers aan om lege batterijen in te zamelen. Uit elke lege batterij recupereert Bebat namelijk waardevolle materialen die gerecycleerd en verwerkt worden in nieuwe toepassingen. Een klein gebaar van jouw bedrijf maakt een groot verschil voor onze planeet!

gratis starterskit te ontvangen of surf naar www.bebat.be/nl/starterskit

KMO

Een KMO Adviesraad in jouw bedrijf?

Met de expertise van UNIZO

Als ondernemer wil je dat jouw bedrijf vooruitgaat. En dat gaat vaak beter als je even stilstaat. Want stilstaan om te reflecteren over de koers die jij best volgt, is de ideale manier om te groeien. Hoe je dat doet? Met een KMO Adviesraad natuurlijk! UNIZO weet dat jij er dikwijls alleen voor staat bij het nemen van belangrijke beslissingen in jouw KMO. Als ondernemer kan je ook niet van alle markten thuis zijn. De oprichting van een KMO Adviesraad is dan een goede optie. Zo haal je externe experten in huis die met hun kennis en ervaring jouw zaak een boost geven.

Een Adviesraad, ‘sleutel op de deur’

Goed bestuur of corporate governance is één van de factoren die kan bijdra gen tot het succes van je onderneming . Ook in moeilijkere tijden. Samen met UNIZO zetten we hier al jarenlang volop op in. In dat verband publiceerden we recentelijk nog een nieuwe Code voor goed bestuur, in samenspraak met de verschillende stakeholders.

Al sinds 2005 biedt UNIZO begeleiding aan bij de eerste stappen naar beter bestuur, met de KMO Adviesraad. Zo’n 400 ondernemingen hebben inmiddels via UNIZO een KMO Adviesraad opgericht: UNIZO helpt je ‘sleutel op de deur’ met de oprich ting van een adviserend orgaan, waarin meestal 2 of 3 externen worden aangesteld op basis van hun ervaring en expertise. Zij adviseren jou als ondernemer over de meest prioritaire strategische vraagstukken. Meer dan 85% van de ondernemers zijn tevreden over dit aanbod en meer dan 94% is tevreden met de door UNIZO geselecteerde externen.

Daarnaast biedt UNIZO Expert@Board individuele begeleiding aan ondernemers die concrete stappen willen zetten naar beter bestuur, hun bedrijfsvoering willen professionaliseren op financieel of organisatorisch vlak of die intern afspraken wil len maken over hoe het bedrijf wordt bestuurd en de onderlinge takenafbakening. KMO’s kunnen ook bij UNIZO Expert@Board terecht voor begeleiding om een fami liecharter of aandeelhoudersovereenkomst op te maken.

Ik hoop dat je geïnspireerd bent door de getuigenissen. Alvast veel leesgenot!

Bernard Thuysbaert

Voorzitter UNIZO Stuurgroep Corporate Governance Managing Partner Deminor NV

OKTOBER 2022 39
ADVIESRAAD

Houtcomfort uit Diest

“Met 1 stap kom je niet op de hoogste trap”

we ondersteuning. En die vonden we bij de KMO Adviesraad.”

Kaarten op tafel Luc Verheyen is één van de drie ad viseurs in de KMO Adviesraad bij Houtcomfort. Hij begeleidt KMO’s op vlak van strategie. “Elk bedrijf is uniek”, zegt Luc. “Maar toch heb ben ze vaak dezelfde uitdagingen. Houtcomfort zocht vooral exper tise op vlak van strategie, organi satie en marketing. De samenwer king in de adviesraad verloopt vlot. Zelf kijk ik graag over de muurtjes van mijn eigen expertise heen. Want als je geïsoleerd kijkt, kom je ook met ge isoleerde oplossingen.”

Houtcomfort is het familiaal bedrijf van Chris Cabergs en zijn vrouw Peggy. Zo’n 30 jaar geleden startten ze met de productie en plaatsing van trappen en binnendeuren. Recent stapte ook zoon Brent mee in het bedrijf. Om de overdracht van vader op zoon in de toekomst goed te begeleiden, deed Houtcomfort beroep op een KMO Adviesraad.

De onderneming werd in 1992 op gericht en groeide tot een gezon de KMO. Ondertussen werken er 13 mensen in het bedrijf. Sinds anderhalf jaar is ook zoon Brent erbij gekomen. Hij brengt een frisse kijk binnen en dat zorgt voor nieuwe dynamiek. Tegelijk willen Chris en zijn vrouw Peggy op termijn een stap terugzetten.

“Brent wil dingen veranderen en stelt een aantal zaken in vraag”, zegt Chris Cabergs. “Hij wil vooruit en dat is logisch, want het is zijn toekomst.

Maar er moet ook meer structuur ko men in het bedrijf zodat wij als zaak voerders minder nodig zijn. Om die uitdagingen aan te pakken zochten

“Er was ook direct een klik met Chris en Brent”, vervolgt Luc. “De noden in het bedrijf kwamen direct en open naar boven. Dat is belangrijk want door verstoppertje te spelen ben je elkaars tijd aan het verdoen. Ik had hier gelukkig meteen het gevoel dat alles bespreekbaar is. Dat is een goe de basis om te starten. Vervolgens be paal je samen waar je met de advies raad naar toe wil.”

“Je moet inderdaad alles op tafel wil len leggen” beaamt Chris Cabergs.

“Je moet open zijn en openstaan voor verandering. Het uitgangspunt is dat je goed wil doen voor de firma. Als je altijd maar bij je eigen gelijk blijft, ge raak je niet vooruit.”

40 UNIZO MAGAZINE
Zaakvoerders Chris Cabergs en zoon Brent

Spiegels voorhouden

“Je moet vandaag begeleiden om morgen veilig te stellen”, zegt Luc Verheyen. “Ook bedrijven waar het goed gaat, hebben baat bij een adviesraad. Die externe blik op de zaak is altijd nuttig. Als adviseur hou den we spiegels voor en challengen we de ondernemer. Maar zij moeten wel zelf actie ondernemen. Ik laat het ook duidelijk weten als ik merk dat er veel gepraat wordt, maar weinig actie komt. Want wij gaan het niet voor hen doen hé.”

Die spiegel kan verhelderend wer ken, maar evengoed confronterend. Chris Cabergs bevestigt: “Als je 30 jaar de dingen op dezelfde manier doet, kom je daar niet makkelijk op terug. En als Brent het dan anders wil doen, heb je nood aan externe expertise met een neutrale blik. Omdat de adviseurs elk hun eigen expertise hebben, krijg je een breed en onderbouwd advies. Daar zit voor mij de grote meerwaar de van een adviesraad.”

Resultaten boeken

“Het resultaat heb je zelf in handen”, zegt Chris Cabergs. “Als je niks met de adviezen doet, heb je er ook niks aan.

De onderwerpen die hier aan bod ko men, leiden effectief tot actiepunten. Zo gaan we de ERP-software aanpas sen om de mogelijkheden ervan ten volle te benutten. We willen ook beter zicht krijgen op de omzet en de winst.

KMO

Chris Cabergs Wil jij ook een KMO Adviesraad?

Een KMO Adviesraad bestaat uit onafhankelijke specialisten die jou helpen bij het nemen van belangrijke strategische beslissingen. Wil je jouw bedrijfsstra tegie verder uittekenen of heb je nood aan meer marketingkennis? Overweeg je buitenlandse markten te verkennen of wil je jouw personeelsbeleid profes sioneel uitbouwen? Of misschien denk je na over de opvolging in het bedrijf?

Waarover je ook deskundig advies wenst, UNIZO zoekt voor jou de geschikte experts om te zetelen in jouw Adviesraad. UNIZO stelt je een geschikte mix aan specialisten in de gewenste vakgebieden voor. Maar jij beslist wie er uiteindelijk in de KMO-adviesraad zal zetelen.

En ook al is extern advies goud waard, UNIZO houdt de KMO Adviesraad erg betaalbaar. Grijp dus deze kans om een KMO Adviesraad te installeren in jouw bedrijf. Alle info vind je op www.kmoadviesraad.be

Door die goed te analyseren, kun nen we optimaliseren waar mo gelijk. We deden ook een klan tenbevraging waar we veel uitha len. Door nieuwe producten in de markt te zetten willen we het bedrijf verder ontwikkelen.”

Voor Brent Cabergs is de adviesraad een ideale leerschool. “Ik leer op kor te tijd enorm veel bij. Ik ben hier in het atelier begonnen, maar draai nu ook mee in de administratie en het be heer van het bedrijf. Momenteel ben ik bezig met een plan voor een nieuw businessmodel. En ik start binnenkort een opleiding bedrijfsbeheer om ook zicht te krijgen op de financiële kant van de onderneming.”

“De KMO Adviesraad is ook een fi nancieel haalbare manier om externe expertise binnen te brengen”, geeft Luc Verheyen nog mee. “Het is alles zins goedkoper dan een consultant in te huren.”

Blik op de toekomst

“De overdracht van het bedrijf is nog niet voor morgen, zegt Chris Cabergs.

“Maar de weg ernaartoe moet wel nu worden uitgestippeld. Dus moet er structureel één en ander gebeuren.

Bepaalde sleutelposities in het be drijf moeten herbekeken worden. Waar nodig moeten we extra perso neel aanwerven en de taakverdeling opnieuw bekijken.”

OKTOBER 2022 41
ADVIESRAAD
“De overdracht van het bedrijf is nog niet voor morgen. Maar de weg ernaartoe moet wel nu worden uitgestippeld.”

Wat andere ondernemers zeggen over de KMO Adviesraad

Sinds 2011 begeleidde UNIZO zo’n 400 KMO’s bij de oprichting van hun KMO Adviesraad. Dit is wat andere ondernemers uit Vlaams-Brabant zeggen over de samenwerking.

“De Adviesraad bleek zeer nuttig om voldoende uitgedaagd te worden om out of the box te denken, en om strategische keuzes te maken.”

Philippe Werck, Clavis Uitgeverij - Hasselt

“Communicatie is een belangrijke vaardigheid. De expertise werd per fect overgebracht voor de zaken die ik als zaakvoerder nodig heb.”

Viktor Slabbinck, Kunstateliers Slabbinck - Brugge

“De experts zijn vooral kritisch en leggen wel wat werkpunten bloot. Ook de bredere kijk van buitenaf is een goede zaak.”

Tim Van der Valk, Van der Valk Hotel - Beveren

“Absolute meerwaarde. Goede ken nis van zaken, duidelijke uitleg. Betrokkenheid was zeer groot.”

Pierre Klein, SRN Group – Stabroek

Daarbij is het belangrijk om uit te spre ken wat je nog wél en wat je niet meer wil. “En dat geldt zowel voor Chris als voor Brent”, zegt Luc Verheyen.

“De rol van Chris als zaakvoerder verandert, maar er mag ook niet di rect te veel last op de schouders van Brent komen. Een adviesraad wordt daarom nogal eens gebruikt in die overgangsfase, als smeerolie tussen generaties. En Brent zit inderdaad vol nieuwe ideeën, maar die zijn soms nogal risicovol.”

“Laat hem maar proberen en nieu we initiatieven nemen”, zegt Chris Cabergs. “Daar leert hij ook veel van. Ik wil hem dus voldoende ruimte geven. Maar je zoekt wel een even wicht tussen die ambitie en wat nu al werkt. Het is niet dat de adviseurs dan scheidsrechter moeten zijn, maar ze geven ons wel een neutraal advies. Ik heb twee zonen, maar mijn bedrijf is als een derde kind voor mij. Daar ga ik dus even zorgzaam mee om.”

“Chris en Peggy pakken die overgang op een prachtige manier aan”, vat Luc Verheyen het samen. “En Brent is een katalysator voor het hele bedrijf. Ook de andere medewerkers worden door zijn enthousiasme gestimuleerd.

Het is mooi om te zien hoe er goed wordt samengewerkt. Maar het is een lang proces. Met één stap kom je niet op de hoogste trap.”

www.houtcomfort.be www.kmoadviesraad.be

42 UNIZO MAGAZINE KMO ADVIESRAAD
“Een adviesraad wordt nogal eens gebruikt als smeerolie tussen generaties.”
Luc Verheyen
Het Sociaal Fonds helpt jou en je personeel met extra handen. Niet letterlijk, maar wel met premies! Geschikt personeel vinden, valt niet altijd mee. Bied een langdurige werkloze of laaggeschoolde een bediendencontract aan en wij belonen je met een forfaitaire premie. Jouw werknemers financieel steunen door een tussenkomst in de kinderopvang via het Sociaal Fonds? Dit is mooi meegenomen! Nieuwsgierig geworden? GA NAAR sociaalfonds201.be sociaalfonds202-01.be EN DIEN NU ONLINE JE PREMIEAANVRAAG IN SOCIAAL FONDS N° 201 en N° 202.01 Belgische Confederatie van de Broodbakkerij Banketbakkerij ChocoladebewerkingIJsbereiding (B.B.C.I.) v.z.w.
44 UNIZO MAGAZINE Stel jouw vraag aan de UNIZO Ondernemerslijn 02 21 22 678 / ondernemerslijn@unizo.be Het enthousiaste UNIZO Ondernemerslijnteam. Op de foto v.l.n.r.: Lien Put, Kaat Verleye, Lieven Cloots, An De Cock, Jaïna Nsavye,
Christel Hofkens, Leen Buekers

Als je een ‘kleine onderneming’ bent, kan de bank een kre diet niet zonder reden weigeren. De bank is dan wettelijk verplicht een kredietweigering te motiveren. Ze moet de onderneming meer bepaald in kennis stellen van de belang rijkste elementen waarop deze weigering is gebaseerd of die de risico-inschatting hebben beïnvloed. Dat moet gebeuren op een transparante en in voor de onderneming verstaan bare bewoordingen, hetzij schriftelijk, hetzij mondeling. De onderneming kan wel een schriftelijke verduidelijking van de mondelinge kennisgeving verkrijgen.

Als ondernemer zit je heel vaak met vragen waarop je snel een antwoord moet vinden. Maar wie kan jou op dat ogenblik helpen? Bij welke instantie kan je terecht?...

Voor al dit soort vragen is er de UNIZO Onder nemerslijn, exclusief voor leden. Welke ondernemersvragen je ook hebt, wij bezorgen je de antwoorden of wijzen je de weg, zodat je vooruit kan. In deze rubriek brengen we telkens een selectie van de meest gestelde vragen aan onze Ondernemerslijn, met daarbij de antwoorden.

Uiteraard staat het een bank steeds vrij een kredietaanvraag te weigeren, daar kan je op zich dus niets aan doen. De mo tivering is er echter vooral op gericht je informatie te geven waarom het krediet geweigerd werd, zodat je jouw krediet aanvraag eventueel kan aanpassen of bijsturen.

Deze motiveringsplicht geldt bovendien alleen als je onder de definitie van ‘kleine’ onderneming valt, wat betekent dat je op balansdatum van het laatst afgesloten boekjaar, niet meer dan één van de volgende criteria overschrijden:

• jaargemiddelde van het aantal werknemers: 50;

• jaaromzet, exclusief de belasting over de toegevoegde waarde: 9.000.000 euro;

• balanstotaal: 4.500.000 euro.

Val je buiten deze criteria, dan is de bank dus niet wettelijk verplicht om een kredietweigering te motiveren.

OKTOBER 2022 45 ONDERNEMERSLIJN
1Ik klopte onlangs aan bij mijn bank om een lening aan te vragen. Die werd me echter geweigerd zonder verdere uitleg. Kan dat zomaar?
©

Jazeker! Iedereen met een volledig elektrische wagen (in eigendom; via een contract van huurfinanciering, huurkoop of iets gelijkaardig; of als bedrijfswagen) kan een aanvraag doen om een publiek laadpunt te laten installeren binnen de 250 meter van zijn of haar woning of bedrijf. Ook je werk nemers kunnen dus een laadpaal aanvragen in de buurt van hun woning wanneer ze over een bedrijfswagen beschikken. Binnen de 6 maanden moet de aangestelde laadpaalopera tor de infrastructuur ook effectief geplaatst hebben. Er gel den wel enkele voorwaarden:

• Het voertuig is een volledig elektrische personenwagen (M1) of lichte vracht (N1)

• De aanvrager (particulier - werknemer) beschikt niet over eigen parkeermogelijkheden en/of is niet in staat om zelf een laadpunt te installeren (bijvoorbeeld na negatief ad vies van brandweer in een ondergrondse parking).

• Aanvragende bedrijven beschikken niet over parkeerplaat sen op privaat domein en kan dus zelf geen laadpunten installeren.

• De aanvraag is verenigbaar met de plaatselijk geldende parkeerregels.

• Er is geen publiek toegankelijk laadpunt op maximaal 250 meter wandelafstand van de woonst beschikbaar.

Een aanvraag doe je eenvoudig door deze QR code te scannen:

Let wel: Voor inwoners van Gent, Oostende, Genk en de stad Antwerpen gelden andere procedures.

Met een warmtepomp haal je warmte uit de omgeving (lucht, grondwater of bodem) die je gebruikt om je bedrijfsgebouw te verwarmen. Een klimaatvriendelijke investering, want een warmtepomp haalt 70 tot 80 procent van haar energie uit de natuur. De overheid beloont die investering met een premie, die één keer per 10 jaar toegekend kan worden. Er zijn wel enkele voorwaarden aan verbonden:

• Het moet gaan om een nieuwe warmtepomp

• die geplaatst wordt door een aannemer

• in een gebouw dat aangesloten is op het elektriciteitsdis tributienet van Fluvius vóór 1 januari 2014, of waarvoor de omgevingsvergunning voor stedenbouwkundige hande lingen meer dan 5 jaar voor de datum van de eindfactuur verleend werd

• waarbij de technische voorwaarden bij de plaatsing nage leefd worden

• die blijft staan op het adres dat je bij de aanvraag hebt ver meld

Het bedrag van je premie hangt af van het type van warm tepomp en varieert naargelang het elektrische compressor vermogen, dan wel het geïnstalleerde gasvermogen uitge drukt in kW. Dit zijn de maximale bedragen naargelang het type warmtepomp:

• Geothermische warmtepomp: max. 57.000 euro

• Lucht-waterwarmtepomp: max. 23.500 euro

• Hybride lucht-waterwarmtepomp: max. 12.500 euro

• Lucht-luchtwarmtepomp: max. 4.800 euro

De aanvraag voor de premie moet uiterlijk binnen de twee jaar na datum van de laatste factuur (= eindfactuur) voor de warmtepomp ingediend worden. De datum van je factuur moet tussen 1 januari 2021 en 31 december 2022 liggen.

De premie is cumuleerbaar met de premie warmtepompboi ler indien de warmtepompboiler eerst werd geplaatst.

46 UNIZO MAGAZINE
3Ik wil een warmtepomp laten installeren in mijn onderneming. Heb ik recht op een premie?
2Ik wil een elektrische wagen kopen, maar heb geen laadinfrastructuur bij mij thuis. Kan ik de overheid vragen om een publieke laadpaal in mijn omgeving te installeren?

4Nu de zomervakantie afgelopen is, komen er na schooltijd weer meer jongeren langs in mijn winkel. Helaas zie ik ook het aantal diefstallen toenemen. Kan ik de rugzakken van mijn klanten controleren wanneer ze mijn winkel verlaten?

Jij of je personeel mogen klanten niet vragen om de inhoud van hun rugzak of handtas te tonen bij het passeren aan de kassa of het verlaten van de winkel. Enkel externe bewa kingsondernemingen of interne bewakingsdiensten mogen dit vragen (een vergunning is dus nodig). Wanneer jij of je personeel dit wel zelf doen, riskeer je boetes tot maar liefst 25.000 euro. Zelfs wanneer je een minnelijke schikking van 30% van de administratieve geldboete aangeboden krijgt, blijft dat een aanzienlijk bedrag...

Het uithangen van bordjes “bedankt om spontaan je zaak te openen” zijn dus uit den boze!

Wanneer de uitgangscontrole gebeurt door een externe/in terne bewakingsdienst, dan nog moet je klant instemmen met zo’n uitgangscontrole. Zo niet, dan kan je enkel de poli tie verwittigen. Je kan een klant namelijk niet tegen zijn wil ter plaatse houden, tenzij deze op heterdaad werd betrapt.

5De gestegen grondstofen energieprijzen hebben mijn onderneming de das omgedaan en ik heb het faillissement aangevraagd. Heb ik recht op een sociale uitkering?

Ja. Sinds 1 januari 2017 hebben zelfstandigen die hun on derneming gedwongen moeten stopzetten recht op een vervangingsinkomen uit de sociale zekerheid. Dit recht staat open voor zelfstandigen die hun activiteit moesten staken omwille van één van volgende dwingende feiten:

• faillissement van de zaak (zowel voor eenmanszaken als voor vennootschappen).

• een collectieve schuldenregeling.

• brand, vernieling door derden, natuurramp, beroepsallergie.

• stopzetting om economische redenen.

Deze uitkering staat bekend onder de naam overbruggingsrecht , maar wordt soms nog faillissementsverzekering of stopzettingsverzekering genoemd. Let wel: het gaat hier niet om een verzekering, waarvoor je premies moet betalen aan een maatschappij, maar om een sociaal recht. Het gaat over een bedrag dat het minimumpensioen van de zelfstandigen evenaart, en waar je gedurende 12 maanden op kunt te rugvallen. Pas op: het overbruggingsrecht combineren met prestaties of een ander vervangingsinkomen is onmogelijk. Bovendien kan je niet kiezen tussen de werkloosheidsuitke ring en de uitkering voor gedwongen stopzetting: de werk loosheidsuitkering heeft altijd voorrang.

Om als zelfstandige van het overbruggings recht te genieten, moet je wel aan een aantal voorwaarden voldoen. Scan de QR-code en check op de website van het RSVZ of je aan spraak kan maken op deze uitkering!

OKTOBER 2022 47 ONDERNEMERSLIJN

Neen. Heb je louter getekend voor ontvangst, dan betekent dat juridisch niet automatisch dat je het eens bent met de hoeveelheid en de aard van de geleverde goederen. Door je handtekening kan je leverancier in principe enkel bewijzen dat hij het beschreven assortiment goederen bij jou heeft achtergelaten. Je moet wel een onderscheid maken wan neer je de goederen niet onmiddellijk kan zien (bijvoorbeeld omdat ze in een gesloten verpakking zitten) en wanneer je ze wel kan zien.

Als de goederen in een gesloten verpakking zitten en de le verancier kan geen door jou ondertekende bestelbon to nen, dan mag je zonder meer eisen dat hij die komt terugha len en hoef je daar ook niet voor te betalen. Ook eventuele klachten over schade aan de goederen, kunnen nog nadat je de leveringsbon hebt ondertekend.

Als de goederen wel in een gesloten verpakking zitten en je tekent voor ontvangst, dan betekent dit ook dat je akkoord gaat met de hoeveelheid en met de gebreken die je onmid dellijk of mits een korte inspectie kan zien. Je kan dan wel nog steeds bij je leverancier aankloppen voor gebreken die pas later naar boven komen of indien het geleverde goed niet volledig overeenstemt met de bestelbon (doe dat in ieder ge val zo snel mogelijk en hou hier een schriftelijk bewijs van bij). Kan je bij de levering dus onmiddellijk zien dat er te veel goederen geleverd zijn of dat er schade is aan het goed, aan vaard het pakket dan niet (of niet volledig) en noteer dit ook zo op de leveringsbon. In sommige gevallen kan je de schade die je op het eerste zicht ontdekt ook nà de levering melden, maar dat kan alleen wanneer dit zo opgenomen is in de al gemene voorwaarden. Heb je niet veel tijd om de goederen te inspecteren, dan kan het veilig zijn om een voorbehoud te laten noteren “bv. voor ontvangst, onder voorbehoud van nazicht m.b.t. zichtbare gebreken”.

Om discriminatie op de arbeidsmarkt tegen te gaan, kan de overheid zogenaamde ‘mystery calls’ inzetten. Dat was al mogelijk sinds 1 april 2018, maar in 2022 heeft de wetgever de bijzondere bevoegdheden van de sociaal inspecteurs om discriminatie vast te stellen, aangepast. UNIZO was erg kri tisch voor deze aanpassingen en vindt dat de aanpassingen voor rechtsonzekerheid zullen zorgen.

Voortaan kan de sociale inspectie anonieme testen afnemen bij ondernemingen als:

• er objectieve aanwijzingen zijn van discriminatie, of na een klacht of melding, of op basis van resultaten van dat amining en datamatching. Slechts één van deze drie voor waarden moet vervuld zijn

• de inspectie een voorafgaande machtiging van de arbeid sauditeur of procureur des Konings heeft.

Het schrijven en gebruiken van een fictief cv, een valse naam of diploma komt normaal gezien inderdaad neer op vals heid in geschrifte. Maar de strafbare feiten die de sociaal inspecteurs begaan -en die strikt noodzakelijk zijn om de praktijktest te doen slagen- worden niet als strafbare feiten aangemerkt. Een inspecteur die een valse cv stuurt zal dus niet langer een strafbaar feit plegen wanneer hij dit begaat in het kader van zijn onderzoek naar discriminatie en wordt niet strafrechtelijk vervolgd. Ook derden (zoals bijvoorbeeld Unia) kunnen betrokken worden bij de acties van de sociale inspectie.

Wat betekent dit voor jou als werkgever? Het is belangrijk dat je alle sollicitanten beoordeelt via een volwaardige selectie procedure en dit ook aantoont aan de sociale inspectie.

48 UNIZO MAGAZINE
7Er passeerde onlangs een cv mijn bureau dat uiteindelijk nep bleek te zijn: het werd naar mij verstuurd in het kader van een praktijktest door de sociale inspectie. Kan dit zomaar? Is dit geen valsheid in geschrifte?
6Ik kreeg gisteren een levering binnen, maar ik merk pas vandaag dat de inhoud van het pakket niet overeenkomt met mijn bestelling. Ik heb echter wel getekend voor ontvangst. Betekent dat dat ik mij ook akkoord heb verklaard met de inhoud ervan?

8Moet mijn bedrijf een afvalstoffenregister bijhouden?

Producenten van bedrijfsafvalstoffen moeten een afvalstoffen register bijhouden. Iedereen die bedrijfsafval produceert moet een afvalstoffenregister bijhouden. Bedrijfsafval is een vrij ruim begrip, dat kan gaan van productie-uitval, horeca-afval, bouwafval, verpakkingen, ... tot “gemengd bedrijfsafval”. Het afvalstoffenregister moet verschillende gegevens bevatten, zoals de hoeveelheid afvalstoffen in liter of kg, de aard en sa menstelling van de afvalstoffen (met code-vermelding), de ver werkings- of toepassingswijze van de afvalstoffen (vb. storten, verbranden, recyclage, ….), …

Bedrijven moeten het afvalstoffenregister ten minste elke maand aanvullen met de meest recente gegevens. Het register wordt gedurende vijf jaar door de afvalstoffenproducent bijge houden. Dat mag ook op papier zijn. Het register ligt ter inzage op de exploitatiezetel.

Om bedrijven te helpen met deze administratie ve verplichting, lanceert de OVAM via haar tool ‘Cirkeltips’: een online toepassing om dit afval stoffenregister bij te houden.

De OVAM heeft een standaard sjabloon ontwik keld dat je kan gebruiken als afvalstoffenregister en je ook kan opladen in jouw online afvalstof fenregister van Cirkeltips.

OKTOBER 2022 49 ONDERNEMERSLIJN

Ondernemers die getroffen zijn door wegenwerken met zware hinder kunnen een beroep doen op de hinderpremie of sluitingspremie. De hinderpremie is een ondersteuning van 2000 euro voor ondernemers die getroffen worden door zware hinder door wegenwerken die minstens 30 dagen du ren. Ondernemers die in aanmerking komen krijgen automa tisch een brief met de melding dat men recht heeft op een hinderpremie en hoe de premie kan worden aangevraagd. De premie moet worden aangevraagd via www.hinderpre mie.be voor de deadline aangegeven op de brief.

Wie krijgt een hinderpremie?

• Ondernemingen met maximaal 9 werknemers

• De onderneming wordt getroffen door werken die min stens 30 opeenvolgende kalenderdagen duren en waar bij de rijbaan geheel of gedeeltelijk is afgesloten of één of meer rijstroken zijn geheel of gedeeltelijk afgesloten

• De hoofdactiviteit behoort tot 1 van de in aanmerking komende NACE-codes. Het gaat voornamelijk om detail handel en horeca. De lijst is hier te raadple gen: QR-code. Activiteiten met code 1 heb ben recht op de hinderpremie als ze aan alle voorwaarden voldoen.

Naast de hinderpremie is er ook een sluitingspremie voor ondernemers die hun vestiging tijdens de wegenwerken wensen te sluiten. Ondernemers die een hinderpremie krij gen kunnen deze premie aanvragen, maar ook ondernemers met hoofdactiviteit met code 2 (zie lijst) die te maken hebben met ernstige hinder kunnen een sluitingspremie aanvragen. Dit kan via www.hinderpremie.be.

Een geannuleerde vlucht kan wel al eens voorvallen en is erg vervelend. Zeker als je werknemer terugkeert uit verlof en daags nadien opnieuw aan de slag zou gaan. Maar aange kondigde stakingen zijn geen excuus om niet op het werk te verschijnen. Een werknemer moet maatregelen nemen om er toch tijdig te geraken, en steeds minstens zijn werkgever informeren. De situatie is enigszins anders voor wie niet of niet tijdig op het werk geraakt door een wilde staking waar door de werknemer in dat geval wel zijn loon behoudt. Dit geldt wel enkel voor de eerste dag van de wilde staking en niet voor de dagen die daarop volgen aangezien de stakings acties dan wel te voorzien zijn.

Als je werknemer dus te laat terugkeert naar het werk door een aangekondigde pilotenstaking, heb je een aantal opties als werkgever:

• Vooreerst zou je in onderling overleg kunnen afspreken om de vakantie van de werknemer te verlengen of om hem onbetaald verlof toe te kennen. Dit kan je als werkgever nooit eenzijdig doen, waardoor je werknemer steeds hier mee akkoord moet gaan.

• Is het niet mogelijk om een akkoord te vinden dan is de werknemer gewettigd, maar onbetaald afwezig. Hij of zij heeft dan geen recht op loon als er geen arbeidsprestaties worden geleverd.

• Heeft je werknemer helemaal niks van zich laten horen waardoor je als werkgever helemaal niet geïnformeerd was over zijn plotse afwezigheid, dan is de werknemer ongewettigd afwezig en hoef je eveneens geen loon te betalen.

50 UNIZO MAGAZINE ONDERNEMERSLIJN
10 Mijn medewerker zit door een pilotenstaking vast op Gran Canaria. Moet ik hem betalen voor de dagen dat hij niet aanwezig is?
9Mijn zaak is slecht bereikbaar vanwege openbare werken. Kan ik ergens een schadevergoeding bekomen ter compensatie van het omzetverlies?

Mogelijk problemen bij ondernemingsnummers die starten met het cijfer 1

Volgend jaar zouden de eerste ondernemings nummers opduiken die beginnen met het cijfer één. En dat kan problemen geven.

Structuur van een ondernemingsnummer

Elke onderneming heeft zijn eigen ondernemingsnummer. Dat nummer is uniek, heeft een vaste structuur en wordt bij transacties en handelingen gebruikt. Op dit moment begin nen alle ondernemingsnummers met het cijfer nul (in het jar gon: een ‘0-reeks’) en wordt het officieel als volgt geschreven: ‘0.xxx.xxx.xxx’.

0-reeks eindigt in 2023

Elk jaar worden er ongeveer 140.000 ondernemingsnummers gecreëerd. Maar de vraag naar ondernemingsnummers is groot en het aantal cijfercombinaties is eindig. Je kan het ver gelijken met de kentekenplaten voor auto’s: zodra de 0-reeks is uitgeput, worden ondernemingsnummers toegekend waar

van het eerste nummer 1 is: ‘1.xxx.xxx.xx’ (of 1-reeks). Het is heel aannemelijk dat in het voorjaar of in de zomer 2023 de eerste ondernemingen een ondernemingsnummer zullen krijgen dat begint met het cijfer één.

Controleer je webformulieren en -applicaties

Het ondernemingsnummer is intussen een vast invulveld ge worden in nagenoeg alle toepassingen en webformulieren voor bedrijven. Vaak wordt daarbij gewerkt met een controle op vorm van de gegevens die worden ingevuld, en mogelijks knelt daar wel een schoentje. Je checkt dus het best of de in gebouwde controles op je eigen toepassingen of webformu lieren een voornummer ‘1’ wel toelaten. Het loont de moeite om ook die van je leveranciers even tegen het licht te houden om eventuele problemen nu al te signaleren.

Ontdek heel wat interessant advies op www.liantis.be

COLUMN

Christine Mussche is jurist en vennoot bij Van Steenbrugge Advocaten. Als gerenommeerd strafpleiter in zedenzaken kreeg ze de voorbije jaren een paar spraakmakende dossiers op haar bord, zoals die van Bart De Pauw, Jan Fabre en Roger Vangheluwe. Hoe staat zij als vrije beroeper in haar vak? En is de advocatuur in ons land überhaupt wel zo vrij?

Tekst: Lucas Medaer - Foto’s: ID/Jonas Lampens

Christine Mussche heeft de gave zich van weinig iets aan te trekken. Krantencommentatoren en twitter critici raken haar koude kleren niet. “Ik scherm mijn wereld af”, kadert ze haar vermogen om aandacht te schenken aan de belangrijke zaken des levens en de triviale naast zich neer te leg gen. Wat haar na bijna veertig jaar in de advocatuur wél nog altijd raakt, is onrecht. Spreekt ze over de zaken die ze heeft gepleit, dan spreekt ze vol vuur. Als een sneltrein die niet meer te stoppen valt. Toch had het niet veel gescheeld of Christine Mussche was nooit in de advocatuur beland.

De psychologische kant van het recht

“Mijn eerste studiekeuze was inder daad regentaat lichamelijke opvoe ding. Ik had in mijn jeugd namelijk altijd basketbal gespeeld. Daar heb ik met eigen ogen gezien hoe belangrijk een goede ondersteuning voor jonge mensen wel niet is. Daarom had ik ini tieel ook voor die opleiding gekozen: vanwege mijn voorliefde voor jonge mensen, die ik van mijn vader heb meegekregen. Hij was het die me al

tijd zei: ‘de jeugd, dat is de toekomst. Die moeten we koesteren.’ Dat is blij ven hangen.”

Toch zou Mussche, onder impuls van haar schoonbroer, uiteindelijk de overstap naar de universiteit ma ken. De keuze viel op Rechten. Maar ze benadert dat vakgebied wel van uit een unieke invalshoek. Mussche staat er niet om te springen om een ander te veroordelen. Ze wil de ander in de eerste plaats begrijpen. Wat ui teraard niet betekent dat ze de feiten goedkeurt. “Ik ben gefascineerd door de vraag hoe we als mens functio neren. En waarom sommigen onder ons moeilijker functioneren dan an deren. Vooral dat psychologische aspect trekt mij aan in mijn job. Die zoektocht naar de genetische, biolo gische en omgevingsfactoren die ge drag verklaren, is extreem belangrijk vooraleer je iets kan beoordelen. Laat staan vooraleer je iemand kan veroor delen.”

“Net om die reden hebben we binnen ons kantoor een Forensic competen ce centre opgericht. Daarin zetelen

onder meer psychiaters, psycholo gen, neurologen en sociologen. Aan hen leggen we onze moeilijkste cases voor. Op die manier kunnen we een beter beeld vormen van met wie we te maken hebben. Is iemand bijvoor beeld genetisch beperkt? Als je dat in kaart kan brengen, ga je daar ook an ders naar kijken.”

De evolutie van het zedenrecht

Meester Mussche focust zich van daag vooral op geweldsdelicten en zedenzaken. In die laatste categorie zijn ook vaak jonge mensen slacht offer. Is het haar voorliefde voor de jeugd die haar carrière op dat spoor gezet heeft? “Neen, dat is eerder toevallig gegroeid”, corrigeert ze. “De reden waarom ik bij zedenrecht terecht gekomen ben, is omdat we daar op de universiteit zo goed als niets over geleerd hebben. We wisten wat verkrachting was. We wisten wat aantasting van de seksuele integriteit was. Maar meer ook niet. Dus toen ik met de eerste verhalen van slachtof fers in aanraking kwam, was dat voor mij een volkomen vreemde wereld.

52 UNIZO MAGAZINE
In gesprek met Christine Mussche in aanloop naar de Dag van het Vrije Beroep “Zonder psychologisch inzicht kan je niet (ver)oordelen.”

Daarom ben ik toen opleidingen be ginnen volgen. Zo heb ik een netwerk opgebouwd en vonden hulpverleners steeds vaker de weg naar mij. Maar ik heb daar nooit bewust voor gekozen. Dat is iets dat zich ontwikkeld heeft over de jaren heen.”

Je spreekt over een gebrek aan aandacht voor zedenzaken. Speelt dat nu nog altijd? Er wordt al langer geroepen dat de straffen voor pakweg verkrachting te laag liggen.

“Het seksuele strafrecht heeft de laatste decennia veel meer aandacht gekregen. Zo zijn er heel wat nieuwe misdrijven bijgekomen die vroeger niet strafbaar waren. Denk bijvoor beeld aan voyeurisme. De maat schappij heeft dus zeker beseft dat zedendelicten veel vaker voorkomen dan initieel gedacht. Ook is er veel expertise gegroeid over hoe we best met die misdaden omgaan. Vroeger dacht men: straffen, straffen, straf fen. Hoe harder, hoe liever. Vandaag weten we dat (preventieve) behande ling in bepaalde gevallen veel meer uithaalt. Jammer genoeg heerst er nog steeds een politieke onwil -zeker wanneer het over pedofilie gaat- om die inzichten te willen aanvaarden.”

Maakt jou dat kwaad?

“Ja, er zijn veel zaken in de politiek waar we het oneens over zijn. Maar een veiligere maatschappij? Is dat dan niet iets waar algehele consen

OKTOBER 2022 53
“Verdedigen betekent niet: de feiten verdedigen. Verdedigen betekent: de feiten kaderen.”

sus over zou moeten zijn? Ik word daar kwaad van. En pas op: ik be grijp dat pedofilie voor de burger de allerergste misdaad is die een mens kan begaan. Maar van beleidsmakers verwacht je iets anders. En als her haaldelijk wetenschappelijk bewezen wordt dat de combinatie van repres sieve en niet-repressieve maatregelen wérkt, dan snap ik niet welke politie ke partij daar tegen kan zijn. Gelukkig bestaat er een organisatie zoals Stop it Now!, waarbij mensen met parafiele neigingen op een veilige manier hulp kunnen vragen. Zodat misdrijven ver meden kunnen worden.”

Compassie met Demir

“Wat niet goed begrepen wordt, is dat ik zowel voor slachtoffers als voor daders werk. Mijn inzet voor slacht offers begrijpt iedereen, maar een dader bijstaan ligt voor de publieke opinie veel moeilijker. Men maakt de grote fout van te denken dat verdedi gen betekent: ‘de feiten verdedigen’. Uiteraard niet. Nooit. En zeker niet als het gaat over zo’n zware vergrijpen. Verdedigen betekent in mijn functie: toelichten waar het schadelijke gedrag vandaan komt en welk traject we moe ten uitwerken om ervoor te zorgen dat de dader in kwestie niet hervalt.”

Die kritiek komt van overal. Ook Vlaams justitieminister Zuhal Demir tackelde jou op Twitter toen je zei dat de verkrachter die je verdedigde ‘een normale jongen’ was. Hoe komt zoiets binnen?

“Niet.”

Niet? De hele juridische klasse stond nochtans op haar achterste poten.

“Ik heb inderdaad gemerkt dat mijn omgeving daar enorm kwaad van werd. Terwijl ik enkel dacht: ‘Die vrouw weet van niets.’ Zij heeft zich gebaseerd op een artikel waarin se lectief uit mijn pleidooi geciteerd werd. Ik had tijdens dat pleidooi ge zegd dat mijn cliënt tot de dag van de feiten een gewone jongen was die naar school ging en met niemand problemen had. Maar ik heb nooit beweerd dat hij ook na de feiten een doodgewone jongen is gebleven. En voor alle duidelijkheid: wij hebben de feiten nooit ontkend. We hebben schuldig gepleit. Ook de gerechts deskundigen waren het trouwens met onze expert eens dat het middelen misbruik van mijn cliënt die dag mede tot het vergrijp heeft geleid. Dus het heeft geen zin om te zeggen: ‘Ik kan dat niet geloven’. Net dat is zo teleur

stellend: dat een minister van Justitie zich voor haar oordeel over zo’n com plexe zaak baseert op één slecht ge schreven krantenartikel.”

De advocaat als vrije beroeper

De uithaal van Demir lijkt sympto matisch voor de polarisering van de samenleving die door sociale media opgepookt wordt. Dat lijkt nefast te zijn voor de advocatuur, waar volledi ge informatie noodzakelijk is om een genuanceerd beeld van een zaak op te kunnen hangen. Hoe vrij is het vrije beroep nog? Mussche: “De specifici teit die wij als advocaat nodig hebben in ons beroep, vraagt dat wij vrije be roeper zijn. We hebben bijvoorbeeld de vertrouwelijkheid van de briefwis seling. Dergelijke correspondentie kan niet gebruikt worden in een pro cedure en mag men niet aan derden doorspelen, zelfs niet aan de eigen cliënt. Op die manier wil men de vrij heid van gedachtewisseling tussen advocaten stimuleren. Zoiets bestaat in geen enkel ander beroep. De onaf hankelijkheid die het statuut van het vrije beroep met zich meebrengt, is dus onontbeerlijk voor advocaten.”

Op 26 oktober neemt Christine Mussche tijdens de Dag van het Vrije Beroep deel aan panelgesprek in het Museum voor Natuurwetenschappen in Brussel. Centraal staat de vraag: ‘Hoe vrij is het vrije beroep?’. Scan de QR-code en ontdek het hele programma.

54 UNIZO MAGAZINE MIJN BEROEP
“Als je niet weet waarover je spreekt, zwijg dan.”

Laat uw business opvallen met de CUPRA Born, de eerste 100% elektrische CUPRA. Zijn 77 kWh-batterij geeft u een geweldig rijbereik tot 550 km. Ontdek een totaal nieuwe rijervaring, die bovendien 100% fiscaal aftrekbaar is. De CUPRA Born is uniek én opmerkelijk. En u, gaat u voor gewoon of voor buitengewoon? www.cupra.be

Contacteer uw CUPRA-agent voor

* CUPRA Born 58 kWh 204 pk. Aanbevolen

€ 46.230.

BTW: € 683,65. Aanbieding in Financiële Renting CUPRA Financial Services, berekend op basis van 60 maanden en 100.000 kilometer, zonder eerste verhoogde huurprijs en met een aankoopoptie van 20%, rekening houdend met een bonus-malusscore van 0. Aanbieding voorbehouden aan professionele gebruikers. Onder voorbehoud van aanvaarding van het dossier door D’Ieteren Lease n.v., met maatschappelijke zetel te 3071 Kortenberg, Leuvensesteenweg 679, België - RPR Leuven - KBO 0402623937. Prijzen op 30/09/2022 en geldig tot en met 31/10/2022. CUPRA Financial Services is een commerciële benaming van D’Ieteren Lease n.v. (fi liaal en verbonden kredietagent van Volkswagen D’Ieteren Finance n.v.). D’Ieteren Lease n.v. is een niet-verbonden agent van P&V Verzekeringen (code 0058). Aanbieding onder voorbehoud van prijswijzigingen en vergissingen. Adverteerder voor het krediet: Volkswagen D’Ieteren Finance n.v., met maatschappelijke zetel te 1050 Brussel, Maliestraat 50. KBO 0841 046 715, RPR: Brussel. IBAN: BE97 4829 2680 3149. V.U./Adverteerder: D’Ieteren Automotive n.v., CUPRA Import België, Maliestraat 50, 1050 Elsene – RPR Brussel – KBO-nummer: 0466.909.993. Bankrekeningnummer:

OKTOBER 2022 55 CUPRA BORN VANAF € 565/MAAND EXCL. BTW IN FINANCIËLE RENTING*
meer info over de fiscaliteit van uw wagen. Geïllustreerd model uitgerust met betalende opties.
catalogusprijs incl. BTW:
Huurprijs incl.
IBAN BE98 2100 0009 1493.
CUPRA BORN - 15,3 – 17,5 KWH/100 KM 0 G CO²/KM (WLTP) MILIEU-INFORMATIE (K.B. 19/03/2004): WWW.CUPRA.BE STAND OUT WITH YOUR BUSINESS.

Begrafenisondernemer Trøst brengt duurzame troost

De begrafenissector in ons land is springlevend en er beweegt veel op vlak van innovaties. Ook verduurzaming maakt er, net als in tal van andere sectoren, opgang. Een mooie illustratie hiervan is het startersverhaal van Vanessa Boel uit Berchem. Met haar vorig jaar opgerichte begrafenisonderneming Trøst zet ze maximaal in op persoonlijke begeleiding, én een minimale milieu-impact.

Noem Vanessa Boel gerust een ‘bui tenbeentje’ in de huidige uitvaartsec tor. Al hoopt ze op heel wat volgers, waardoor ze dat niet zal blijven. Zo biedt ze, bijvoorbeeld, uitvaarten aan in een lijkwade, als alternatief voor begrafenissen in een traditionele kist. Ook zie je haar vaker rondrijden met haar transportfiets dan met de rouw wagen. En hoewel ze vaak werkt in opdracht van nabestaanden, meteen na een overlijden, tracht ze die volg orde waar mogelijk ook te keren.

“Wanneer mensen terminaal ziek zijn en de dood in de ogen kijken, vinden ze dikwijls heel wat troost en gerust stelling in het zelf kunnen regelen van

56 UNIZO MAGAZINE
Innovatieve starter in een springlevende sector
Vanessa Boel (Trøst): “Ik kijk erg uit naar de dag waarop de wetgeving in België resomatie en humusatie toelaat en we een duurzamer alternatief hebben voor cremeren en begraven.”

Eén afscheid tegelijk

Vanessa staat momenteel nog volle dig alleen in voor haar begeleidingen, waardoor ze als begrafenisonder nemer de enige persoon is waar de families mee in contact komen. “Ik denk dat dit een voordeel is. Ik pro beer de families van de overledenen ook zoveel mogelijk te betrekken bij heel het proces. Wanneer ik bij fami lies aankom, probeer ik eerst aan te voelen wat er al dan niet belangrijk is voor hen. Ik schets een beeld van wat er eerst moet gebeuren. Van zodra

ik met een begeleiding ben gestart, probeer ik ook geen andere begelei dingen aan te nemen. Dan gaat mijn aandacht echt volledig naar de des betreffende familie.”

Op de vraag of Vanessa tot nu toe al bijzonder ervaringen heeft dankzij Trøst, hoeft ze niet lang na te denken. “Ik denk dan aan een familie dat ik heb begeleid in een palliatief traject. Dat is wel speciaal natuurlijk. Die mensen zijn zich heel bewust over hun situ atie, waardoor je heel open en zon der taboes alles kan bespreken. Dat schept echt een band. Je voelt dat je voor hen écht iets bijdraagt aan de kwaliteit van hun laatste stukje leven.”

Focus op duurzaamheid

Naast die persoonlijke begeleiding is ook duurzaamheid het stokpaardje van Vanessa Boel. “Ik kijk uit naar de dag waarop de wetgeving in België resomatie (oplossen in water water crematie, details zie kader) en humu satie of ‘humuseren’ (menselijk com posteren, details zie kader). In sommi ge Amerikaanse staten mag het al, in Nederland wacht er een wetsvoorstel voor resomatie op goedkeuring ter wijl bij ons enkel het traditionele be graven en cremeren zijn toegestaan.”

De core business van Vanessa blijft uiteraard haar begeleidingen, maar dit houdt haar niet tegen om verder te bekijken hoe ze haar steentje kan bijdragen aan de mogelijke innovatie in haar sector. “Ik wil mensen infor meren, samenbrengen, verbinden, o.a. door de TRØST-momenten van afgelopen augustus, door webinars en workshops te geven. Prestarters die ook in de uitvaartsector willen ondernemen, mogen ook zeker alle informatie gebruiken dat op mijn website staat. Ik zie andere begrafe nisondernemers eigenlijk niet als mijn concurrenten, ik zou eerder met hen een koffietje gaan drinken om elkaar te kunnen inspireren.”

MIJN BEROEP hun uitvaart. Op een heel persoon lijke manier en zoals ze het zelf wil len”, vertelt Vanessa Boel. “Door zelf dat ‘orgelpunt’ te kunnen vastleggen, krijgen ze het gevoel hun leven mooi te kunnen afronden. Op die toene mende nood wil ik met Trøst een ant woord bieden. Ik investeer heel veel in dat soort begeleiding op maat en krijg daar ook volop waardering en erkenning voor terug. Zowel van de persoon die komt te overlijden als van zijn of haar nabestaanden. Dat maakt dit beroep voor mij zo mooi en zo waardevol. Tegenover de tranen van verdriet stellen we de tranen van geluk om de waardige manier van af scheid nemen.”

Tot slot legt Vanessa nog uit wat haar stiekeme droom is om met Trøst te realiseren. “Ik wil graag een soort van Trøst huis oprichten, een plek waar verschillende mensen terecht. Dit hoeft zeker niet triestig te zijn, eerder een creatieve hub. Dit lijkt mij een laagdrempelige manier om ver binding te maken tussen het leven en de dood op een normale manier, met schoonheid en voeling.”

Info: www.duurzaamafscheid.be

OKTOBER 2022 57
“Ik zie andere begrafenisondernemers eigenlijk niet als mijn concurrenten, ik zou eerder met hen een koffietje gaan drinken om elkaar te kunnen inspireren.”

Liedekerke en BloomUp zetten in op welzijn op de werkvloer

De helft van wie voor online therapie kiest, zou geen profes sionele hulp hebben gezocht mocht het niet online hebben gekund. Dat blijkt uit cijfers van BloomUp, een platform voor online therapie. Bij advocatenkantoor Liedekerke zetten ze in op het welzijn van hun mensen door de handen in elkaar te slaan met BloomUp.

Advocatenkantoor Liedekerke werkt al een jaar samen met BloomUp, een door CM gesteund platform voor online therapie. Door de eerste zes sessies te betalen, zet het advocatenkantoor in op het welzijn van haar mensen. Leïla Mourali en Annick Verstraete zijn beiden HR-managers in advocaten kantoor Liedekerke. Leïla is verantwoordelijk voor de HR-bekommernissen van de zelfstandige advocaten in het kantoor en Annick neemt de onder steunende medewerkers onder haar hoede. Zij wijzen de leden van het kan toor de weg naar laagdrempelige psychische hulp.

Liedekerke en BloomUp zetten in op welzijn op de werkvloer?

Leïla Mourali: ‘‘We hebben BloomUp leren kennen dankzij een advocate die voor ons kantoor werkt, zij tipte ons over het interessant project. BloomUp stelt z’n platform ter beschikking voor ons. De samenwerking is heel nauw, we zitten regelmatig samen om te bespreken hoeveel leden van het kantoor het platform gebruiken en over welke thema’s het dan gaat. Voor alle duide lijkheid: het gaat over geanonimiseerde data, we kunnen dus niet zien wie over welk thema praat. Dat is vanuit ons HR-perspectief interessant om te weten. Wij geven op onze beurt feedback aan BloomUp.’

Wat is de kracht van BloomUp?

Mourali: ‘Vooral de laagdrempeligheid van het platform. Onze medewerkers kunnen BloomUp anoniem gebruiken, wij weten dus niet wie het gebruikt en waar het over gaat. Op het platform kun je een thema aanduiden waar je het over wil hebben, op basis daarvan krijg je een voorstel van een aantal thera peuten. Je kiest er één uit waarvan je denkt dat die bij je past en er volgt een kennismakingsgesprek. Het is geen probleem als je toch geen klik voelt met de therapeut, je kunt gewoon overschakelen op een andere.’

Jullie zouden het dus aanraden aan de werknemers?

Mourali: ‘Ja, op HR worden we wel vaker geconfronteerd met medewerkers die nood hebben aan een babbel als het iets moeilijker gaat. Wij zitten dan met de handen in de haren, want noch Annick noch ik hebben een psycho logische achtergrond.’nt noch Annick noch ik hebben een psychologische achtergrond.’

Annick Verstraete: ‘De samenwerking met BloomUp biedt ons extra hulp. Als we merken dat het probleem van die aard is dat de medewerker eerder

baat zou hebben aan professionele psychologische ondersteuning, verwij zen we de persoon naar BloomUp. Al weten we door de anonieme aard van het platform nooit of ze echt gaan.’

Welke feedback horen jullie in de wandelgangen?

Mourali: ‘De feedback die we horen is positief. Al moet ik toegeven dat we weinig reactie krijgen, niet iedereen is even open over het feit dat ze BloomUp gebruiken. Maar soms krijg ik een praktische vraag over BloomUp en weet ik op die manier dat ze het platform gebruiken. Dan durf ik wel eens door te vragen.’

Maakt BloomUp het advocatenkantoor sterker?

Verstraete: ‘Ja, Liedekerke biedt iets heel persoonlijk aan en zorgt dat werknemers toch de stap zullen zetten naar therapie waar ze dat anders niet zouden doen.’

Mourali: ‘We wijzen onze medewerkers er ook op dat hun problemen niet persé groots hoeven te zijn om hulp te zoeken. Dat een babbel met iemand met een ander, professioneel perspectief over een onderwerp zoals tijds druk goed kan doen. In dat opzicht maakt de samenwerking met BloomUp Liedekerke sterker.’

Wil je meer weten over BloomUp? Scan deze QR-code of ga naar bloomup.org/cm. Op cm.be/mentaalwelzijn vind je alles over psychologische zorg.

58 UNIZO MAGAZINE ADVERTORIAL

Opleidingsincentives

De competenties en deskundigheid van je medewerkers zorgen mee voor het succes van je onderneming. Maar mensen met de juiste vaardig heden vinden, is niet evident. Bovendien raakt de kennis van je medewerkers in onze constant evoluerende samen leving snel verouderd. Daarom belichten we hieronder enkele manieren waarop je als werkgever kan investeren in het opleiden van je werkne mers en jezelf.

Hoeveel opleidingsdagen moet je wettelijk aanbieden?

De federale regering De Croo besliste in haar arbeidsdeal in 2022 dat elke werk nemer vanaf 2023 minstens 4 dagen opleiding moet genieten. Vanaf 2024 wor den dat 5 dagen. Belangrijke nuance is dat KMO’s tot 10 werknemers niet onder deze regeling vallen. KMO’s met 10 tot 20 werknemers (uitgedrukt in VTE) heb ben ook een aparte regeling, waarbij ze minstens 1 opleidingsdag per jaar moe ten voorzien. ”Werkgevers met meer dan 20 werknemers moeten élk jaar voor 31 maart een opleidingsplan opstellen voor hun werknemers. Het plan moet voorgelegd worden aan de werknemers en aandacht geven aan personen uit risicogroepen, oudere werknemers en knelpuntberoepen.”

De belangrijkste voorwaarden om gebruik te kunnen maken van de KMO-Portefeuille zijn de volgende:

• Actief in de privésector?

• Voldoen aan de Europese KMOdefinitie of beoefenaar van een vrij beroeper?

• Gevestigd in het Vlaams Gewest?

• Een aanvaardbare hoofdactivi teit, met andere woorden: staat de NACE-code van jouw hoofd activiteit in deze lijst?

• Een aanvaardbare rechtsvorm?

1. De KMO-Portefeuille

Ongetwijfeld het meest gekende in strument voor opleiding. De KMOPortefeuille, waarvoor je terecht kan bij het overheidsagentschap VLAIO, heeft als doel om de werking van jouw onderneming te versterken en te verbeteren. Via dit instrument kan je als ondernemer een ondersteu ning krijgen voor zowel opleiding als advies. De opleidingen of het advies

moeten door geregistreerde dienst verleners gegeven worden. Kleine ondernemingen kunnen rekenen op 30% steun voor hun opleidingen en middelgrote ondernemingen op 20%. De maximale ondersteuning bedraagt voor elke onderneming 7.500 euro op jaarbasis, ongeacht de grootte van de onderneming.

Maximale ondersteuning Steunpercentage

Middelgrote onderneming < 50 werknemers

Kleine onderneming < 250 werknemers én geen kleine onderneming

Jaaromzet van max. € 10 miljoen óf balanstotaal van max. € 10 miljoen.

Jaaromzet van max. € 50 miljoen óf balanstotaal van max. € 43 miljoen.

€ 7.500 30%*

€ 7.500 20%*

*indien het opleiding/advies betreft rond cybersecurity geniet je van een hogere steunpercentage, respectievelijk: 45% en 35%.

OKTOBER 2022 59 IN
Hoe investeer je in het opleiden van je werknemers en jezelf?

Het zal vanaf 1 januari 2023 niet langer mogelijk zijn om voor elke opleiding via de KMO-Portefeuille een subsidie te ontvangen. Een subsidiabele opleiding zal dan onder één van onderstaande thematieken moeten vallen:

• Bedrijfsstrategie: het bepalen van de koers en structuur van een onderne ming om haar strategische bedrijfsdoelstellingen (zoals bv. kwaliteitszorg) te bereiken;

• Beroepsspecifieke competenties: de theoretische of praktische kennis en vaardigheden die in een bepaald vaktechnisch gebied nodig zijn om de kernta ken van een functie of beroep uit te oefenen;

• Digitalisering: het gebruik van digitale technologieën, innovaties en data die leiden tot nieuwe activiteiten of wijzigingen in bestaande activiteiten op het vlak van hardware, software en onlinetoepassingen van de onderneming en cyber security;

• Duurzaamheid: een economisch systeem dat leidt tot een efficiënter gebruik van grondstoffen, onderdelen en producten met respect voor milieu en maat schappij;

• Financiële geletterdheid: financiële en boekhoudkundige kennis die nodig is om een onderneming succesvol te beheren;

• Innovatie: het invoeren van nieuwe technieken of inzichten als antwoord op een specifieke technologische kennisvraag over een product, proces of dienst;

• Internationalisering: het beleid om het internationaal ondernemen van Vlaamse ondernemingen te stimuleren, te ondersteunen en te bevorderen;

• Personeelsmanagement: het personeelsbeleid van een onderneming om een doelmatige en functionerende arbeidsorganisatie te verwezenlijken, dat gericht is op de algemene werking van de kleine of middelgrote onderneming, en dat betrekking heeft op minstens een van de volgende onderwerpen:

Arbeidsorganisatie en bedrijfsprocessen;

Competentiebeleid;

Diversiteit- en non-discriminatiebeleid;

Evaluatie- en functioneringsbeleid;

Personeelsplanning; Sociale wetgeving.

2. Het Vlaams opleidingsverlof (VOV)

Werknemers hebben in bepaalde ge vallen het (individuele) recht om af wezig te zijn met behoud van loon, voor het volgen van een opleiding uit de opleidingsdatabank Vlaamse op leidingsincentives.1 De werknemer heeft het recht om in totaal maxi maal 125u per schooljaar afwezig te zijn van de werkvloer voor het volgen van één of meerdere opleidingen. De planning van de op te nemen uren opleidingsverlof worden onderling tussen werkgever en werknemer af gesproken. Je kan als werkgever het VOV niet weigeren.

Voor elk aanwezig lesuur kan u als werkgever een terugbetalingsforfait krijgen van 21,30 euro (aan te vragen in het WSE-loket). Een terugbeta ling van dit forfait kan ten vroegste 3 maanden vóór de start van de oplei ding en ten laatste 3 maanden na de startdatum van de opleiding aanvra gen. De termijn van 3 maanden na de startdatum van de opleiding wordt vanaf schooljaar 2022-2023 strikt toegepast. Terugbetalingsaanvragen die na deze termijn ingediend wor den, worden geweigerd.

Als werkgever is het van cruciaal be lang om goed te weten welk type op leiding gevolgd wordt. Wanneer een medewerker meer uren opneemt dan waar hij recht op heeft of niet deel

60 UNIZO MAGAZINE
Belangrijke wijziging aan de KMO-Portefeuille vanaf 1 januari 2023
”Mensen met de juiste vaardigheden vinden, is niet evident. Er zijn verschillende manieren waarop je als werkgever kan investeren in het opleiden van je werknemers en jezelf.”

Belangrijke wijziging aan het VOV sinds schooljaar 2021-2022 Nieuw in VOV sinds het schooljaar 2021-2022 is het gemeenschappelijk initiatiefrecht. Het gemeenschappelijk initiatiefrecht houdt in dat een medewerker die ingaat op een voorstel van de werkgever om een bepaalde opleiding te volgen én daarnaast ook een opleiding volgt op eigen initiatief, zijn recht verdubbelt tot maximaal 250 VOV-uren. Deze (tijdelijke) regelgeving werd verlengd met één schooljaar en is dus ook van toepassing in het schooljaar 2023-2024.

LET WEL OP: de beslissing om in te gaan op het voorstel van de werkgever blijft bij de werknemer. Ook komen opleidingen die noodzakelijk zijn voor de uitvoering van de huidige job niet in aanmerking voor het opleidingsverlof (bv. aanleren van een specifiek boekhoudpakket).

neemt aan de voorziene eindbeoor deling, heeft dit invloed op het terug betalingsforfait die u als werkgever ontvangt. Als een werknemer niet deelneemt aan de eindbeoordeling, heeft hij geen recht op VOV en wordt u als werkgever niet terugbetaald. Wanneer een werknemer onterecht uren VOV heeft opgenomen, kan u als werkgever het uitgekeerde loon terugvorderen bij uw werknemer of omzetten naar een jaarlijks verlof of onbetaald verlof.

De werknemer die gebruik maakt van het VOV heeft een aantal plichten die hij moet vervullen.

• Vooreerst moet deze nauwgezet de opleiding volgen. Dit betekent aanwezig zijn in de les en deel nemen aan de eindbeoordeling. Er is recht op 1 uur VOV per aan wezig lesuur.

• Wanneer de werknemer de oplei ding stopzet, niet aanwezig is of niet deelneemt aan een eventuele eindbeoordeling moet deze dat laten weten aan de werkgever en de opleidingsverstrekker.

• De werknemer mag ook niet meer uren VOV opnemen dan waar deze recht op heeft. De werknemer mag het VOV tussen 1 dag voor de start en tot 2 dagen na de beëindiging

3. De IBO (Individuele Beroepsopleiding)

Het vinden van personeel is vandaag niet evident. Wanneer een sollicitant niet over alle benodigde competenties beschikt voor de job, kan je via een IBO een opleidingstraject aanbieden aan de werkzoekende. Het opleiden van een werkzoekende via een IBO heeft een aantal interessante voordelen:

• Je leidt de werkzoekende op, op jouw eigen werkvloer. Je kan hem dus perfect kneden naar de be hoeften van je bedrijf. Afhankelijk van het op te maken opleidingsplan duurt een IBO minimaal 1 tot maxi maal 6 maanden.

• Tijdens de IBO behoudt de werk zoekende zijn uitkering en krijgt van VDAB daarboven een premie. Je be taalt geen loon, wel een vaste maan delijkse kost2 aan VDAB die afhanke lijk is van het toekomstige loon.

Maandelijks bedrag (netto) Loonschaal (bruto)

650 euro < 1.914,47 euro

800 euro € 1.914,47 - € 2.253,42

1.000 euro € 2.253,43 - € 2.591,27

1.200 euro € 2.591,28 -€ 2.928,02

1.400 euro € 2.928,03 euro of >

Wanneer de IBO afgerond is, ben je verplicht om de IBO-cursist aan te werven met een contract van onbe paalde duur. Je kan hier enkel van af wijken, indien je kan aantonen dat al

jouw medewerkers met een contract van bepaalde duur worden aange worven. De werknemer is na de IBO beschermt tegen ontslag (excl. drin gende reden) voor eenzelfde duurtijd als de duurtijd van de IBO.

2 Hetgeen je als ondernemer aan VDAB betaalt is niet gelijk aan de premie die de cursist ontvangt.

Je kan als werkgever een IBO star ten wanneer je voldoet aan vol gende voorwaarden:

• Gevestigd zijn in Vlaanderen of Brussel

• Actief in de private of openbare sector

• Werkzoekende is ingeschreven bij VDAB en heeft een ontslag geno men om de IBO te kunnen starten

• De kandidaat IBO-cursist was nog niet eerder aan de slag in jouw bedrijf (tenzij als jobstu dent of uitzendkracht)

4. Al gedacht aan een sectorale premie?

Heel wat sectoren hebben een op leidingsfonds. Vaak kan je ook bij de sectorale opleidingsfondsen terecht voor (gratis) opleidingen en voor een financiële ondersteuning wanneer je een opleiding aanbiedt aan je werk nemers. Het is dus zeker de moeite waard om na te kijken of jouw onder neming hiervoor in aanmerking komt.

OKTOBER 2022 61

Als je (tijdelijk) verlegen zit om extra werkkrachten

Meestal kiezen ondernemingen voor uitzendarbeid omwille van de soepelheid. Je bent zelf immers niet de werkgever van je nieuwe werkkracht, en hoeft je dus ook niet bezig te houden met alle administratie. Dat doet het uitzendbureau voor jou. Je hebt daarentegen wel het feitelijk werkgeversgezag over de uitzendkracht: jij geeft instructies over het werk dat moet worden uitgevoerd. Ook sta je in voor het naleven van de regels met betrekking tot de arbeidsduur en de arbeids veiligheid die gelden op de werkvloer.

Wanneer kiezen voor uitzendarbeid?

Hoewel het heel wat voordelen om vat, mag je uitzendkrachten niet altijd inschakelen. In principe mag je maar in 5 gevallen een beroep doen op uit zendarbeid:

1. om een vaste werknemer te ver vangen;

2. om te beantwoorden aan een tijde lijke vermeerdering van werk;

3. om te zorgen voor de uitvoering van een uitzonderlijk werk;

4. om artistieke prestaties te leveren en/of artistieke werken te produce ren;

5. een vacante betrekking in te vullen, met de bedoeling om na afloop van de periode van terbeschikkingstel ling de uitzendkracht vast in dienst te nemen voor diezelfde betrekking (motief instroom).

Wat kost een uitzendkracht?

In de regel is er geen verschil tussen het bruto loon van een uitzendkracht en dat van een werknemer in vast dienstverband, maar uiteraard betaal je daarnaast ook het uitzendbureau.

Afhankelijk van het bureau, de func tie van de uitzendkracht, de arbeids markt, … wordt een omrekeningsfac tor overeengekomen. Dat is een fac tor die men vermenigvuldigt met het bruto uurloon, om zo de totale kost per uur, exclusief btw te berekenen.

Formule:

bruto overeengekomen uurloon x omrekeningsfactor g

= kost per uur exclusief btw

Het loon van een uitzendkracht wordt wekelijks door het uitzendbureau uit betaald, dat ook de sociale bijdragen van het loon zal afhouden en ervoor zal zorgen dat de uitzendkracht in orde is op het vlak van verzekeringen en bescherming.

Het begrip ‘loon’ moet daarbij in rui me zin worden opgevat: het omvat alle voordelen waarop ook de vaste werknemers in de onderneming van de gebruiker recht hebben. Zo heb ben uitzendkrachten onder dezelfde voorwaarden als jouw vaste werkne mers recht op maaltijdcheques.

Voor welk uitzendkantoor kies je?

Eerst en vooral: een uitzendbureau moet door de overheid erkend zijn. Een lijst van de erkende uitzendkan toren per gewestelijke overheid vind je hieronder:

Vlaams Gewest: Erkende uitzendbureaus | Vlaanderen.be Brussels Hoofdstedelijk

Gewest: Erkende particu liere bureaus voor arbeids bemiddeling

62 UNIZO MAGAZINE
Tekst: Koen Cabooter, Lucas Medaer
Waarom kiezen voor uitzendarbeid?

TIP

Vermijd dat de samenwerking met de uitzendkracht toch als een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd wordt gezien!

Dat is onder meer zo in volgende situaties:

je stelt de uitzendkracht tewerk buiten de wettelijk toegestane gevallen (zie hierna);

je stelt teveel uitzendkrachten tewerk op basis van het motief ‘instroom’ (zie hierna);

je blijft de uitzendkracht gebruiken nadat het uitzendbureau de uitzendkracht heeft teruggetrokken.

Waals Gewest: Agrément - Placement

Zoals altijd geldt ook hier: kies niet voor de eerste de beste aanbieder, maar verken de markt. Let op be paalde kwaliteitslabels. Lees ook de commerciële overeenkomst met het uitzendkantoor grondig door. Vergelijk de daarin gehanteerde om rekeningsfactor en besef daarbij dat een frequente en trouwe gebruiker zich vaak in een sterkere onderhan delingspositie bevindt. Is er sprake van een niet-afwervingsbeding? Is dat redelijk? Besef daarnaast ook dat bepaalde kantoren zich specialiseren in bepaalde sectoren of activiteiten segmenten.

Meer info vind je op www.unizo.be/uitzendarbeid. Liantis heeft haar eigen uitzendbureau!

In onze snelwijzer zetten we alle regels op een rijtje:

OKTOBER 2022 63
“Kies niet voor de eerste de beste aanbieder, maar verken de markt.”

Jouw bedrijf in de wolken?

“Mijn gegevens staan in de Cloud”, “Ik gebruik enkel nog maar Cloud-oplossingen”, “Kan je het niet delen in de Cloud?”. Steeds meer zelfstan digen en ondernemingen kiezen ervoor om hun data en toepassingen in de Cloud op te slaan of te gebruiken. Maar wat is dat nu eigenlijk de Cloud? We spreken van de Cloud wanneer je data raadpleegt die niet lokaal op je computer staat, maar onder gebracht wordt op servers in een datacenter. Dat biedt vele voordelen voor zelfstan digen en ondernemingen, zoals meer flexibiliteit, transparantie, schaalbaarheid en veiligheid.

64 UNIZO MAGAZINE
Tekst: Paul Roevens en expertise van clear media.be
Werken ‘in the cloud’ in de praktijk

Heb ik wel nood aan een Cloud-oplossing voor mijn onderneming?

Doe de test:

• Mijn IT-infrastructuur is verouderd en het onderhoud kost veel geld.

• Mijn onderneming wil steeds over de meest recente softwareversies beschikken.

• Ik wil een gemakkelijke manier om licenties te beheren.

• Ik beschouw IT-oplossingen als een competitief voordeel voor mijn on derneming.

• Ik wil dat mijn IT werkt, altijd, overal en zonder zorgen.

• Ik wil nieuwe / tijdelijke werkne mers gemakkelijk kunnen uitrusten met de juiste IT-middelen.

• Mijn werknemers willen overal makkelijk en veilig kunnen werken.

Wat heb ik nodig?

Eigenlijk niet veel. Een PC of mobiel toestel met een goede internetver binding is voldoende om aan de slag te gaan. Het vergt dus helemaal geen grote investering om jouw stap naar de Cloud te zetten.

Laat je ontzorgen

Als ondernemer wil je doen waar je goed in bent en de volle 100% gaan voor jouw bedrijf. Neem daarom een partner onder de arm die je op ge bied van IT volledig kan ontzorgen.

Vlaanderen kent vele IT-specialisten die jouw noden kunnen invullen.

“Dat is enkel voor grote bedrijven.”

Het is een fabeltje dat Cloudoplossingen enkel beschikbaar of no dig zijn voor grote ondernemingen. Ook starters en kmo’s kunnen genie ten van de voordelen die een Cloudoplossing bieden. Dat kan gaan van het online opslaan van bestanden tot het samenwerken van volledige teams aan projecten.

“Dat is niets voor mij!”

Daar zijn we het niet mee eens. We zijn er vrijwel zeker van dat je al ge bruik maakt van Cloud- oplossingen zonder dat je het weet. Komen je e-mails toe op zowel je PC als Mobiel?

De Cloud! Worden je bestanden ge back-upt? De Cloud! Deel je foto’s of bestanden? De Cloud! Zo zie je maar dat de Cloud al meer aanwezig is dan je zou denken. Waarom geen stap verder gaan en gebruik maken van al die andere voordelen die de Cloud biedt!

Download de Snelwijzer van UNIZO ism clearmedia.be

Voordelen van de Cloud

Flexibel: je kan gemakkelijk gebruikers toevoegen of schrappen naargelang jouw behoeften.

Transparant: de gebruiker merkt geen verschil en hoeft dus geen nieuwe toe passingen aan te leren.

Steeds beschikbaar: jouw programma’s zijn altijd beschikbaar, waar je ook bent.

Veilig: Cloud-oplossingen zijn (meestal) ondergebracht in de streng beveiligde datacenters.

Gemoedsrust: je hoeft zich geen zorgen meer te maken over het beheer van jouw IT. U kunt het volledige beheer overlaten aan de specialisten.

Op maat: je kan je eigen toepassingen integreren in de Cloud.

Mobiel: jouw medewerkers hebben altijd en overal toegang tot de bedrijfsge gevens en –applicaties (e-mails, contacten, …).

Voorspelbare kosten: je betaalt enkel voor wat je gebruikt. Geen investeringen in hard- en software.

OKTOBER 2022 65
“Ik wil dat mijn IT werkt, altijd, overal en zonder zorgen.”

vijf vragen aan

Ish Ait Hamou

In ‘De Vijf’ stellen we vijf vragen aan een ondernemer. Wie zijn ze, wat doen ze, wat drijft hen? Deze maand leggen we Ish Ait Hamou, danser, choreograaf, schrijver en regisseur op de rooster. Daarbovenop geeft hij ook nog eens keynotes, zoals op het Online Starterscongres, waar hij het met de startende on dernemers zal hebben over talent als startkapitaal.

Tekst: Babette Plessers – Foto: Shed Mojahid

1“Volharding en veerkracht zijn belangrijkste skills, denk ik. Hoe vaak kan je terug rechtkomen, nadat je gefaald hebt of geld bent verloren. Dat is echt een skill, want alles waar je aan kan en moet werken maakt deel uit van jouw skillset. Je kan jouw zwakkere punten sterker maken. Je volharding zorgt er dus voor dat je uiteindelijk aankomt op jouw eindbestemming.”

2

“Vroeger zei mijn broer altijd: spaar je geld. Als er geen urgente uitgaven zijn, moet je jouw kapitaal opbouwen zodat je elke unieke opportuniteit kan aangrijpen, wanneer die komt kloppen. Er is altijd een moment van opportunity meets luck. Op die momenten heb je cashflow nodig. Ik zou daar nu wel toevoegen dat je jouw geld goed moet beleggen, omdat het rendement veel hoger is. Maar laat je goed informeren.”

3

“Ik kan niet specifiek één ondernemer opnoemen. Vooral de uitwisseling met verschillende ondernemers is interessant. Ik heb niet per se een an dere definitie van ondernemen, maar vanuit mijn perspectief zie ik ook de freelance danser als ondernemer. Het is interessant om te zien hoe zij hun brand aanpakken of worden. Maar ook de grote bedrijfsleiders die ik al heb gesproken kunnen interessant zijn.”

4

“De hoeveelheid aan tijd en werkuren die ik heb geïnvesteerd in zaken die ik heb gedaan. Dat is ook altijd een keuze: doe ik het wél of niet, werk ik een extra uur of niet, maar soms is het ook kiezen om iets niet te doen. Ik denk dat ik heel slim of efficiënt geweest ben met mijn tijd.”

5“Het klinkt cliché, maar start vanuit je passie. Ook al kriebelt het om te be ginnen met ondernemen, jouw product moet iets zijn waar je een passie voor hebt. Dat is het enige dat ervoor kan zorgen dat je op lange termijn bezig kan zijn. Je kan beter wat langer jouw missie uitpluizen, dan gewoon met een verkeerd startpunt te starten met ondernemen.”

66 UNIZO MAGAZINE DE VIJF
Welke skills heeft een ondernemer nodig?
Wat is het beste advies dat je ooit kreeg? Naar welke ondernemers kijk je op? Wat was jouw beste investering ooit?
“Heb je nog een gouden tip voor ondernemers?”
Keynote Heidi Rakels met bekendmaking 18.11.2022
Info & Inschrijven:

Voor de ontwikkeling van ons duurzamere brouwproces zorgde KBC voor een waterdichte financiële oplossing.

Boudewijn van der Kelen, Brouwerij Haacht

We hebben altijd gekozen voor de korte keten, dikwijls tegen de stroom in. Toch ging KBC hierin mee. Nele Devoghel, Van Elven Agra

Onze koffiebrander op zonne-energie: 100% CO2-vrij, 100% gesteund door Start it@KBC. Gert Linthout, Ray & Jules

KBC beweegt met je mee.

Duurzaamheid. Een woord dat pas betekenis krijgt als je het concreet invult. Daarom kunnen ondernemers die inzetten op een duurzame transitie van hun bedrijf rekenen op onze volle steun. En op ons netwerk van gespecialiseerde partners. Want als duurzame ideeën werkelijkheid worden, gaat iedereen mee vooruit. Durf dromen. Durf plannen. Durf vragen. Als bank en verzekeraar van hier zijn we altijd nabij. Via Kate en KBC Mobile, KBC Live of onze kantoren en agentschappen.

Beweegt met je mee.

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.