Meer opties. Meer service. Meer experts. Meer beschikbaarheid. Meer mobiliteit. Allemaal voor u. Als u iedere dag verder gaat voor uw klanten, gaan wij verder voor u. Ons team van service- en verkoopspecialisten is er voor u en uw mobiliteit. Zij zijn dĂŠ experts op het gebied van bestelwagens en om- en opbouwmogelijkheden. Dankzij ruime openingsuren bent u snel aan de beurt voor de beste service. Uiteraard staan alle Mercedes-Benz bestelwagens klaar voor een proefrit en hebben we vervangend vervoer als dat nodig is. Hebt u direct een extra bestelwagen nodig? Daarvoor zijn speciale lease- of huuroplossingen. Dat is de kracht van complete dienstverlening: u blijft mobiel ĂŠn schakelt snel als het nodig is. Kom langs bij uw Mercedes-Benz Van ProCenter, dan gaan we samen aan het werk. Geef voorrang aan veiligheid. Milieu-informatie KB 19/03/2004: www.mercedes-benz.be
TER ZAKE
“ Klaar om er meteen in te vliegen”
Geen mooier moment om (opnieuw) bij UNIZO te kunnen starten dan januari! Het jaar is jong. We staan klaar om er met goede moed aan te beginnen. Én het geeft me de gelegenheid een soort nieuwjaarsbrief aan u te schrijven. Het is een hele eer dat ik de nieuwe gedelegeerd bestuurder van uw organisatie mag zijn. UNIZO is niet meer en niet minder dan dé organisatie van, voor en door zelfstandige ondernemers in dit land. Geen enkele andere organisatie is zo goed ingebed in het Vlaamse ondernemersleven. Naar geen enkele andere organisatie wordt zoveel gekeken en geluisterd. Dat is niet vanzelf gegaan. UNIZO is in de afgelopen jaren opgebouwd door duizenden vrijwillige bestuurders, honderden medewerkers en een aantal visionaire kopmannen.
Binnen een jaar moet UNIZO minstens evenveel vertrouwen genieten als toen Karel Van Eetvelt de organisatie in blakende gezondheid overdroeg.
UNIZO straalt vertrouwen uit: de organisatie geniet zowel het vertrouwen van politiek en partners, maar ook – en dat is nog veel belangrijker – van de zelfstandige ondernemers. UNIZO viert in 2018 zijn 70ste verjaardag, maar ziet er veel jonger uit voor die leeftijd! Wanneer u mij dus zou vragen naar mijn grootste opdracht voor dit jaar, dan is het om dit vertrouwen te bestendigen. Binnen een jaar moet UNIZO minstens evenveel vertrouwen genieten als toen Karel Van Eetvelt de
organisatie in blakende gezondheid overdroeg. Dat betekent ook dat we er onmiddellijk moeten invliegen. De Wetstraat staat niet stil. De wet op het 6000 euro bijverdienen is nog niet goedgekeurd, dus blijven we er onze kritiek op geven. Opnieuw wordt er hardop nagedacht om te morrelen aan solden en sperperiodes, maar dat zal niet zonder ons gebeuren. In 2018 zijn er gemeenteraadsverkiezingen, dus ons memorandum moet in alle bestuursakkoorden terug te vinden zijn. Van een heel andere orde is het debat over de kerncentrales, en dus ook over uw betaalbare en verzekerde energietoevoer. We willen ook verder kijken dan de waan van de dag. Ondernemers zijn bezorgd of ze nog goed opgeleide werknemers zullen vinden. We staan met zijn FOTO Dieter Telemans
allen veel te lang stil op onze wegen. Waarom krijgt een zelfstandige relatief minder pensioen dan een werknemer? De digitalisering verandert onze manier van werken, leven en ondernemen sneller dan we ooit gewend waren. En hoewel de digitalisering snel gaat, blijft de administratieve rompslomp loodzwaar wegen op de Vlaamse ondernemers. Allemaal thema’s waar UNIZO actief mee bezig is en waar we tot de juiste oplossingen willen komen. Om tot die juiste oplossingen te komen, hebben we u nodig. Ik hoop dat ik de komende weken en maanden zoveel mogelijk ondernemers kan ontmoeten. DANNY VAN ASSCHE
Het is van leden en bestuurders dat we willen horen waar de grote knelpunten
UNIZO-GEDELEGEERD BESTUURDER
zitten en hoe we tot aanvaardbare oplossingen kunnen komen. Dat is net de
Danny.VanAssche@unizo.be
kracht van UNIZO: wij staan met onze beide voeten in het ondernemerschap. En daardoor kunnen we beter dan wie ook meebouwen aan een goed ondernemingsklimaat. Ik ben er klaar voor!
3
BUSINESSPARTNERS 6 Het Smaakatelier
PASSIE 34 BIJZONDERNEMEND Arnout Van den Bossche, stand-up comedian
VOOR DE GOEDE ZAAK 8 Nieuwe fiscale regels in
38 ACHTER DE SCHERMEN De toekomst van de retail: een ontdekkingsreis naar New York
sneltempo uit de doeken
KENNIS VAN ZAKEN 10 STAND VAN ZAKEN Deze maand
EXPERTISE 33 HET BESTE ADVIES van Helmut Lotti
17 PRO & CONTRA Kun je nu nog in orde geraken voor de nieuwe privacyrichtlijn?
PRAKTISCHE ZAKEN
19 MIJN GEDACHT Sneller terug aan de slag na ziekte 20 INTERVIEW Een kennismaking met Danny Van Assche, de nieuwe topman van UNIZO 26 DOSSIER Ondernemen in het buitenland – hoe cool is dat?
43 Hoe kies je een boekhouder? 46 De aanvullende pensioenpijler 48 QUÉ? Brandend actueel: employer branding
DE ZAAKWAARNEMER 50 Bart Debbaut
“Tijdens de voorstelling sturen de managers in de zaal sms’jes naar mekaar: ‘Dat gaat hier zeker over mij!’ “ A R N O U T VA N D E N B O S S C H E , S TA N D - U P C O M E D I A N E N E X- M A N AG E R , P. 3 4
Uw eerstvolgende ZO Magazine verschijnt samen met de ZO Adviesbrief op 22 februari 2018.
COLOFON Directeur MarCom Luc Missinne
Senior writer Herman Van Waes
Eindredacteur Filip Huysegems
Redacteurs Paulien Coenaerts Sanderijn Vanleenhove
Management Assistant MarCom Jurgen Muys
RECLAMEREGIE Trevi nv Meerlaan 9 9620 Zottegem Tel: 09 360 62 16 www.trevi-regie.be
V.U Unizo vzw Willebroekkaai 37 1000 Brussel Tel: 02 212 25 53 zo@unizo.be www.unizo.be
UNIZO-partners in ondernemen
VORMGEVING Proforma Advertising www.proforma.be
Aangesloten bij uitgeverfederatie
ZO Magazine, het zakenblad voor de zelfstandige ondernemer, is een uitgave van Unizo, de Unie van Zelfstandige Ondernemers, en de Federatie Vrije Beroepen. Verschijnt 10 x per jaar. De redactie van ZO Magazine, www.unizo.be streeft naar de grootst mogelijke betrouwbaarheid van de gepubliceerde informatie, waarvoor zij echter niet aansprakelijk kan gesteld worden. ZO Magazine is lid van Medianetwerk Plus. Uw persoonsgegevens worden opgenomen in het bestand van UNIZO vzw, met de bedoeling u onze informatie en publiciteit te sturen en u op de hoogte te houden van onze activiteiten. U kan uw gegevens steeds inzien en corrigeren, overeenkomstig de wet van 8 december 1992 betreffende de bescherming van de persoonlijke levenssfeer, mits betaling van de wettelijk voorziene vergoeding.
4
20
INTERVIEW DANNY VAN ASSCHE UNIZO heeft een nieuwe gedelegeerd bestuurder. Danny Van Assche werkte in het verleden voor UNIZO en komt na acht jaar terug via de grote poort. “De werknemers in onze bedrijven zouden onze beste partners moeten zijn. Want als het in hun bedrijf goed gaat, is dat ook goed voor hen.”
DOSSIER GRENSOVERSCHRIJDEND BEZIG Heeft het al eens gekriebeld om in een ver buitenland te ondernemen? De ondernemers die u in dit stuk leert kennen, gaven toe aan die kriebels.
26
BIJZONDERNEMEND ARNOUT VAN DEN BOSSCHE Hij was manager en is nu stand-upcomedian. Zijn jongste voorstelling heet ‘Burn-out voor beginners’. “Ik toon de absurditeit van wat we in ons werk zo serieus nemen.”
34 ACHTER DE SCHERMEN DE TOEKOMST VAN HET SHOPPEN Door de moderne technologie zal shoppen nooit meer hetzelfde zijn. Lopen ze in de States voor? Onlangs zette het Gentse innovatieagentschap nexxworks een reis op touw om het daar allemaal te bekijken. Onze reporter Eef Vicca was van de partij. Conclusie: de toekomst ligt vlakbij.
5
38
Van links naar rechts: Peter Verlinde, Wim Casteleyn,
TEKST Sanderijn Vanleenhove • FOTO Kurt Vansteelant
Pieter De Winter.
6
B U S I N E S S PA R T N E R S
EEN VERRASSENDE SAMENWERKING: HET SMAAKATELIER
‘Het draait super’ Het Smaakatelier in het West-Vlaamse Kortemark is
en Den Buiten zorgt voor de drank. Om problemen te
een samenwerking tussen drie totaal verschillende
vermijden houden we financieel alles gescheiden. We
ondernemingen: een brouwerij, een meubelmakerij
zijn nu bijna een jaar bezig en het draait super. Ook voor
en een traiteur. “Onze oude werkplaats stond leeg en
privéfeesten of bierdegustaties met diner kan je bij ons
wij hadden nood aan een toonzaal”, zegt Peter Verlinde
terecht. We moeten nauwelijks reclame maken. Men-
van de gelijknamige meubelmakerij. “Samen met mijn
sen horen het via via, ofwel zien klanten van de meu-
schoonbroer Pieter heb ik brouwerij Den Buiten. Voor-
belmakerij de gedekte tafels in de toonzaal (de tafels
aan in de meubelmakerij hebben we een soort streek-
zijn permanent gedekt, red.). Sowieso was er in Kortemark
productenwinkel ingericht. Op een UNIZO-activiteit
nood aan iets zoals Het Smaakatelier. Maar we hadden
kwam ik in contact met Wim Casteleyn en Heidi van
het succes nooit verwacht. En nu waren we nog eens bij
Food@Location. Hij is trouwens gewezen chef-kok van
de laatste vijf in de verkiezing van de UNIZO-wedstrijd
de Rode Duivels. Zo groeide het idee voor Het Smaaka-
Creatieve Ondernemer van het Jaar. De komende maan-
telier, ons huiskamerrestaurant dat een paar keer per
den zijn al volledig volgeboekt.”
maand open is. Wij stellen onze toonzaal en meubilair ter beschikking, Wim en Heidi zorgen voor de catering
Meer info: zie Facebookpagina Het Smaakatelier
BELASTINGEN VERANDERDEN OP 1 JANUARI 2018
Uw fiscale update op een kwartier Dit zijn Michiel Verhamme en Loïc Van Staey van de UNIZO-Studiedienst. Zij worden gefilmd in de UNIZO-studio terwijl ze tekst en uitleg geven over de recente hervormingen van de belastingen voor ondernemers. Die zijn ingegaan op 1 januari 2018. Wat eruit springt zijn onder meer het lagere tarief voor vennootschapsbelastingen, grotere fiscale voordelen bij investeringen en strengere voorwaarden voor de bezoldiging van be drijfsleiders in vennootschappen. Ook voor de kostenaftrek van auto’s zijn er opvallende wijzigingen. Evenals in het systeem van voorafbetalingen en afschrijvingen. Allemaal de moeite waard om over ingelicht te zijn. Ondernemers die geen tijd hebben om infosessies te volgen of hierover veel te lezen, krijgen in dit adviesfilmpje op een kwartier tijd een antwoord op de tien belangrijkste vragen bij deze belastinghervorming.
TEKST Filip Huysegems - FOTO Luk Collet
Bekijk het filmpje op www.unizo.be/belastinghervorming
8
VO O R D E GO E D E Z A A K ONS W ER K I N BEEL D
9
K E N N I S VA N Z A K E N HET CIJFER
FOTO Shutterstock
97%
ZO OVERWELDIGEND IS DE MEERDERHEID VAN ZELFSTANDIGEN DIE EEN BETERE SOCIALE BESCHERMING WILLEN.
Dat bleek uit een recente bevraging van UNIZO naar aanleiding van 50 jaar sociaal statuut, waaraan bijna 3000 zelfstandigen deelnamen. Hoewel dat sociaal statuut in die halve eeuw stelselmatig verbeterde, vindt ruim 92% dat er verder werk moet worden gemaakt van een gelijkwaardige sociale bescherming voor zelfstandigen, werknemers en ambtenaren. Zo vindt 96% van de zelfstandigen dat ze te veel sociale bijdragen betalen in verhouding tot de sociale rechten die ze daarvoor krijgen. 93 % vindt dat de berekening van het pensioen gelijk moet worden ge-
trokken voor zelfstandigen en werknemers. Slechts 37% wil daar meer sociale bijdragen voor betalen. Ter vergelijking: een zelfstandige krijgt gemiddeld 857 euro pensioen per maand, een werknemer 1200 euro, een ambtenaar 2600 euro. Tweede prioriteit is een betere bescherming bij arbeidsongeschiktheid (64%). Een stap vooruit is dat zelfstandigen vanaf 1 januari 2018 nog maar twee weken op een uitkering moeten wachten in de plaats van een maand. Een kleine meerderheid is gewonnen voor een werkloosheidsverzekering voor zelfstandigen (53%). 10
De zwakkere sociale bescherming blijft voor ondernemers een pijnpunt. Bij de UNIZO-bevraging bij de Dag van de Ondernemer 2017 gaf 45% toe dat ze om precies die reden vooraf twijfelden om een onderneming te starten. Een verdere verbetering van het sociaal statuut de komende 50 jaar blijft dan ook een van de voornaamste opdrachten van UNIZO. Om de volledige resultaten te bekijken van de UNIZO-enquête over het sociaal statuut van zelfstandigen, ga naar: www.unizo.be/bevraging oversociaalstatuut
DEZE M A A N D
S TA N D VA N Z A K E N
KMO’S KIJKEN MET OPTIMISME NAAR 2018
Tijd om weer te investeren De UNIZO-KMO-barometer eindigde 2017 weliswaar met een dipje, maar ge
KMO-Barometer
middeld kijken de KMO’s met optimis
102
tische verwachtingen naar 2018, en dat
101
vertaalt zich in een
behoorlijk grote
investeringsappetijt.
100,7 100,4
100 99
De UNIZO KMO-barometer polst elk
98 97
uitgebreid panel van ondernemers. De
96
barometer van december 2017, op basis van een bevraging bij 896 ondernemers, toont met een score van 100,4 punten een terugval (-0,6 punten) ten opzich-
Q1 2011 Q2 2011 Q3 2011 Q4 2011 Q1 2012 Q2 2012 Q3 2012 Q4 2012 Q1 2013 Q2 2013 Q3 2013 Q4 2013 Q1 2014 Q2 2014 Q3 2014 Q4 2014 Q1 2015 Q2 2015 Q3 2015 Q4 2015 Q1 2016 Q2 2016 Q3 2016 Q4 2016 Q1 2017 Q2 2017 Q3 2017 Q4 2017
kwartaal naar de conjunctuur bij een
KMO BAROMETER
Voortschrijdend gemiddelde per kwartaal vanaf 2011
te van het vorige kwartaal (101 punten), maar dat was dan ook het hoogste niveau in 6 jaar. Het is bovendien het 11de kwar-
Die overwegend positieve stemming bij
regelen uit het Zomerakkoord, zoals de
taal op rij dat de barometer boven de ge-
de KMO’s vertaalt zich in meer ruimte
verlaging van de vennootschapsbelas-
zonde grens van 100 punten blijft.
voor investeringen. Gemiddeld voorziet
ting en de verhoging van de investe-
Zoals bij elke jaarwisseling werd ook nu
43% het komende jaar nieuwe investerin-
ringsaftrek. UNIZO rekent er wél op dat
aan de KMO’s gevraagd hoe ze terugkij-
gen: 13% uitbreidingsinvesteringen om
de federale regering niet achterblijft om
ken op 2017 en vooruitblikken op 2018.
de productiecapaciteit te verhogen, 15%
de KMO’s verder te ondersteunen bij hun
Voor een kwart (25%) was 2017 een min-
vervangingsinvesteringen en nog eens
investeringsplannen. Zo voorziet haar
dere periode, maar slechts 15% ziet 2018
15% een combinatie van beide. Vooral
Investeringspact (ambitie: 60 miljard
eerder pessimistisch tegemoet. De helft
industriële sectoren (60%) en grotere
euro tegen 2030) ambitieuze investerin-
van de Vlaamse KMO’s (49%) gaat met
KMO’s met minstens 10 werknemers
gen in o.a. energievoorziening, de digita-
positieve verwachtingen het nieuwe
(65%) zijn van plan het komende jaar
le agenda en mobiliteit, met infrastruc-
jaar in, terwijl het voor 36% ‘business as
extra geld in het bedrijf te pompen.
tuurwerken als absolute prioriteit.
usual’ is. Opvallend: de detailhandel ziet
Naast het algemeen toegenomen onder-
het minder rooskleurig in met gemiddeld
nemersvertrouwen door de aantrekken-
Bekijk de volledige resultaten van
’slechts’ 36% positief gestemden, tegen-
de conjunctuur spelen volgens UNIZO al
de UNIZO-KMO-barometer op
over 23% met negatieve verwachtingen.
de eerste effecten van de fiscale maat-
www.unizo.be/statistieken
BEROEPSVERENIGING BELGAMBU
Ambulancediensten sluiten aan bij UNIZO Belgambu, de beroepsvereniging van
onze sectorvereniging trachten we el-
de ruime zorgsector, kan UNIZO voor
Belgische
sloot
kaar daarin te ondersteunen en te ver-
Belgambu een belangrijke meerwaarde
met
sterken. Daarnaast willen we vanuit
leveren. Niet alleen op vlak van lobby-
UNIZO. “Onze leden zetten zich da-
Belgambu ook meer wegen op het be-
werk, maar ook inzake info- en advies-
gelijks volop in om het vervoer van
leid. De samenwerkingsovereenkomst
verlening” , aldus Jan Sap, directeur-ge-
patiënten van en naar zorginstellin-
met UNIZO past in die strategie.”
neraal van UNIZO.
gen optimaal te laten verlopen” , aldus
“Met haar ruime ervaring en netwerk
voorzitter Kenneth Arkesteyn. “Met
als belangenorganisatie, ook binnen
een
ambulancediensten,
associatieovereenkomst
12
Contact: Jan.Bollen@belgambu.be
MAAR UNIZO WACHT VOORAL OP ÉCHTE START DUAAL LEREN
“ Snuffelstages in bedrijven prima idee” Vanaf volgend schooljaar kunnen 14-ja-
15 jaar. “Elk initiatief op dit vlak is ui-
Zo organiseert UNIZO Onderwijs &
rigen die willen leren op school én op
teraard welkom” , aldus topman Danny
Ondernemen van 8 januari tot 29 maart
de werkvloer al een week ‘snuffelstage’
Van Assche, “maar veel belangrijker is
opnieuw
haar
jaarlijkse
lopen bij een bedrijf. Scholen zullen die
de verdere uitrol van het nieuwe duaal
traject,
een
‘opendeurdag-formu-
kennismakingsstage, zowel tijdens de
leren, met de uitbreiding van de proef-
le’ , waarbij meer dan 100 innovatieve
schooluren als in de schoolvakanties,
tuinen, dit en volgend schooljaar, en de
technische en technologische KMO’s
vrijwillig kunnen aanbieden.
effectieve start ervan in september 2019.
over de 2000 leerlingen uit het la-
UNIZO vindt het goed dat leerlingen,
Vooral dáár zitten onze werkgevers op te
ger en secundair onderwijs verwel-
in eerste instantie uit het beroeps- en
wachten, met intussen al honderden er
komen. De leerlingen krijgen niet al-
technisch onderwijs, zo al het beroep
kende leerwerkplekken.”
leen een rondleiding met uitleg, maar
dat hen interesseert beter kunnen le-
UNIZO laat trouwens
leerlingen uit
worden ook effectief ‘aan het werk’
ren kennen, als aanloop naar hun op-
het lager en secundair onderwijs al ja-
gezet, tijdens praktische workshops.
leidingstraject via duaal leren, vanaf
ren proeven van de echte werkvloer.
www.ondernemendeschool.be
Techclass-
W IE WOR DT ONDERNEEMSTER OF BELOFTE VAN HET JA A R ? Ontdek alle ondernemersverhalen op www.womedaward.be en STEM!
13
DEZE M A A N D
S TA N D VA N Z A K E N
OVERHEID GEEFT HET SLECHTE VOORBEELD
Voor 10 miljard euro facturen te laat betaald Ondanks de heroplevende economie
2017 nog 90% van haar facturen netjes
wordt gesloten. De huidige wetgeving
ging de ‘betaalhygiëne’ er het voorbije
op tijd en slechts 1% meer dan 90 da
laat nog te veel ruimte voor het opleg-
jaar bij heel wat overheden, onderne
gen te laat. Maar in het derde kwartaal
gen van onredelijke betalingstermijnen,
mingen en instellingen op achteruit.
betaalde ze nog maar 61% op tijd en zelfs
vaak door grote afnemers aan hun veel
Dat blijkt uit een uitvoerige studie van
11% van de facturen te laat. Ook bij de ge-
kleinere leveranciers. Ook de wettelijke
UNIZO en financieel onderzoeksbureau
meenten is er gemiddeld een negatieve
mogelijkheid om een ‘verificatieperiode’
Graydon. “Facturen te laat betalen,
trend: zo werden in het derde kwartaal
in te lassen wordt al te vaak misbruikt
meer dan 30 dagen na vervaldatum,
van 2017 al 10% van de facturen meer dan
om de betalingstermijn onredelijk lang
kostte ons bedrijfsleven in 2016 bijna 10
90 dagen te laat betaald.
te rekken. Vooral de overheden zijn hier
miljard (9.649.743.074 euro) of 2% van
“Maar ook het bedrijfsleven gaat aller-
het BNP. Kort door de bocht: het equi
minst vrijuit” , aldus jurist Lieven Cloots
valent van 20.000 arbeidsplaatsen.”
van de UNIZO-studiedienst, “en dat is
Het zijn vooral de overheden die een
opmerkelijk in een periode van econo-
slechte beurt maken.
mische heropleving en toegenomen ondernemersvertrouwen, waarin correct
De Vlaamse overheid blijft haar slech-
betalen juist makkelijker zou moeten
te betaalreputatie alle eer aandoen met
gaan dan in crisisperiodes. Maar we zien
slechts 39% op tijd betaalde facturen
net het tegenovergestelde: bedrijven lij-
in het derde kwartaal van 2017 en maar
ken lakser om te gaan met hun debiteu-
liefst 51% facturen die meer dan 90 da-
ren. We blijven er bij onze ondernemers
gen te laat of helemaal niet worden be-
op hameren dat ze hun debiteuren strikt
taald. Opvallend, en vooral teleurstel-
opvolgen en de aandacht zeker niet la-
lend is de terugval in betaalhygiëne bij
ten verslappen. Maar onze cijfers tonen
de federale overheid, de voorbije jaren
vooral aan dat de wet op de betalingster-
nochtans de beste leerling van de klas:
mijnen dringend moet worden aan-
die betaalde in het eerste kwartaal van
gescherpt, waarbij elk ‘achterpoortje’
heel bedrijvig in.”
Economische schade door wanbetalers vooral bij: • Dienstverlening aan bedrijven: € 3.521.985.946 • Handelsbemiddeling: € 1.656.866.665 • Bouw: € 708.341.496 • Chemische en kunststofin dustrie: € 493.581.681 • Immo: € 398.916.832 • Transport: € 390.130.310
Website van KMO Adviesbox wint Award De website www.kmoadviesbox.be van Unizo, gebouwd door de KMO’s SumoCoders en Absoluut, wint de derde editie van de FeWeb Excellence Awards. Die Awards gaan naar de technisch meest performante websites die het afgelopen jaar ontwikkeld werden. Zo wil FeWeb, de beroepsorganisatie van de digitale sector, de expertise van haar agentschappen in de schijnwerpers plaatsen. Er werden 104 inzendingen ontleed op basis van objectieve criteria, zoals snelheid, gebruiksvriendelijkheid, toegan-
Een wetsontwerp van minister van Werk Kris Peeters (CD&v) zou bedrijven verplichten afspraken te maken met het personeel over de omgang met e-mails na de werkuren.
kelijkheid en cyberveiligheid. De KMO Adviesbox bundelt alle services die UNIZO KMO’s aanbiedt. 14
NU EXTRA INVESTEREN IN ONZE ÉCHTE WINKELKERNEN
“Definitieve genadeslag voor Uplace” Net voor Kerstmis vernietigde de Raad
vernietiging van dit GRUP dan ook enkel
te creëren. Vrije beroepers, kleinschali-
van State het (tweede) Gewestelijk
de definitieve genadeslag betekenen. We
ge duurzame maakbedrijven, dienstver-
Ruimtelijk Uitvoeringsplan (GRUP) voor
roepen de Vlaamse regering op om nu
leners... allemaal kunnen ze bijdragen
Uplace. UNIZO noemde dat een voor de
vooral extra te investeren in onze échte,
aan het herstel en/of de versterking van
hand liggende beslissing: “Behalve wat
bestaande winkelkernen.”
de bedrijvigheid in onze kernen.”
cosmetische aanpassingen week het
De regering kwam meteen met een con-
Als het deze regering écht menens
nieuwe GRUP nauwelijks af van het eer-
crete maatregel: wie een leegstaande
is met het versterken van de kernen,
ste, waardoor alle bezwaren uit het ver-
winkel inricht als woning zal weldra vijf
moet ze volgens UNIZO consequent
leden overeind bleven. Sterker nog: de
jaar lang (vroeger drie jaar) geen onroe-
zijn en tegelijk stoppen met het nog
totale winkeloppervlakte in het gebied
rende voorheffing meer moeten betalen.
verder toekennen van vergunningen
zou zelfs nog toenemen. Zo voorzag het
Een ingreep die gedelegeerd bestuurder
aan megashoppingcomplexen aan de
tweede GRUP weliswaar een inkrimping
Danny Van Assche alleen maar kan toe-
rand. “Anders evolueren we van win-
van Uplace van 77.000 naar 62.000m².
juichen: “Door wonen, werken en win-
kelstraten met onbewoonde verdie-
Maar tegelijk zou het aantal andere bij-
kelen in onze centra samen te brengen,
pingen naar straten met bewoning bo-
komende winkels aangroeien van 50.000
zorg je voor extra leven in de buurt én
ven lege winkelpanden.” UNIZO kijkt
naar 82.800m². En dat terwijl heel wat
voor meer veiligheid, ook na het slui-
ook met ongeduld uit naar de concre-
omliggende handelskernen kreunen on-
tingsuur van de winkels. Daarnaast
te uitvoering van het vorige zomer in
der toenemende leegstand. Bovendien
komt het erop aan in onze centra zelf
werking getreden decreet Integraal
bood het GRUP geen geloofwaardige
nieuwe ondernemersfuncties in de lege
Handelsvestigingsbeleid (IHB), waar-
oplossing voor het dreigende verkeers-
handelspanden onder te brengen, om
bij de winkelkerngebieden voor ieder-
infarct door Uplace. Voor UNIZO kan de
zo opnieuw levende, bedrijvige kernen
een duidelijk worden afgebakend.
NOODZAKELIJKE BUFFER VOOR SOLDEN
Nog voor de lopende koopjesperiode
van UNIZO Retail. “De rechtsonzeker-
op 3 januari van start ging, waren heel
heid die nu rond de sperperiode hangt,
wat handelaars al gestart met kop
heeft vooral te maken met het niet op
pelverkoop en fluistersolden. Waarop
treden van de Economische Inspectie
minister van Consumentenzaken Kris
tegen inbreuken. Er moeten duidelijke
Peeters voorstelde om de sperperio
instructies komen, zodat iedereen exact
de maar meteen af te schaffen. Voor
weet waaraan zich te houden en welke
UNIZO
sancties er op inbreuken staan.”
een
merkwaardig
initiatief
waarop niemand zit te wachten.
“Dit
FOTO shutterstock
UNIZO: “Sperperiode moet blijven”
heeft ook niets met de bescher-
UNIZO is niet blind voor de realiteit op
ming van de consument te maken. De
het terrein en ziet ook dat de sperpe-
sperperiode heeft net tot doel om tij-
tingen worden gegeven en met verlies
riode, waarin geen prijsverminderin-
dens de solden een echt ‘momentum’
kan worden verkocht. Iets wat nefast
gen mogen worden aangekondigd, vaak
te creëren, met échte grote kortingen.
zou zijn voor de zelfstandige detaillis-
wordt uitgehold door allerlei verdoken
Voor UNIZO moet de sperperiode dan
ten, die nu al met erg krappe marges
kortingen, want “als de concurrentie
ook behouden blijven als een buffer te-
moeten zien te overleven. In een periode
het doet, moeten wij ook mee”. “Maar
gen de aantasting van de effectieve sol-
waarin de handel zo al onder grote druk
het gaat niet op om een wetgeving af te
den. Als we die solden in de wind zetten,
staat en volop moet investeren in inno-
schaffen met als argument dat ze toch
creëren we toestanden zoals in het bui-
vatie en e-commerce, komt het initiatief
niet wordt nageleefd” , aldus Mien Gillis
tenland, waar het ganse jaar door kor-
van de minister bijzonder ongelegen.”
15
DEZE M A A N D
S TA N D VA N Z A K E N
Hoezo?
Ongezouten mening
GRATIS NIEUWSRUBRIEK MET BEPERKTE AANSPRAKELIJKHEID De meest provocerende nieuwjaarskaart kwam dit jaar van de Antwerpse webontwikkelaar Spatie.be, met een foto van de bekende oorlogsmisdadiger Praljak, die zelfmoord pleegde in het Joegoslaviëtribunaal. ‘Op uw gezondheid’ staat er, terwijl hij, in een sneeuwlandschap en met rode oorwarmers op, van de gifbeker drinkt. De reacties varieerden van “cynisch” tot “super-
n “Het systeem van bonussen werkt goed voor simpele zaken, zoals augurken plukken. Zodra je creatief moet denken, wordt het contrapro ductief. En dat creatieve denken is net waar we in de kenniseconomie behoefte aan hebben.” Comedian Michael Van Peel in Trends n “Geef Laurent de kans foert te zeggen tegen die dotatie. Als de prins dat wil, kan hij hier morgen aan de slag. Wij maken van hem de gedroomde bierambassadeur. En hij zal geen euro moeten inleveren.” Brouwer Xavier Van Honsebrouck in HLN.be n “Alleen twee bollenwinkels, een drogisterij en een café zijn aanvaardbaar. Tegen al de rest blijven wij ons verzetten.” Leuvens burgemeester Louis Tobback over Uplace ‘light’ in Het Laatste Nieuws n “We zijn onszelf gaan beschouwen als een kleine onderneming, die heel veel moet realiseren. Akelig. Alsof we voor onze begra fenis een powerpointpresentatie moeten kunnen maken van wat we hier allemaal hebben gedaan. Ik pleit ervoor de power pointpresentaties bij begrafenissen te beperken.” Psychiater Dirk De Wachter in Trends n “In drie jaar tijd is het aantal pakjes minstens verdrievoudigd. En daar zitten soms grote en zware pakketten bij, zoals een opgerold tapijt, een televisie of zakken honden- en katteneten. Eigenlijk hebben we stilaan een voltijdse medewerker nodig voor dat PostPunt, maar die kunnen wij ons niet veroorloven, zeker niet met de lagere vergoeding die we zullen krijgen.” Spar-met-Postpunt- uitbater Celine Van Laecke in De Standaard n “Ik pleit voor een ethische manier van bestellen. Spullen die je niet meteen nodig hebt, hoeven niet binnen de 24 uur geleverd worden.” Professor arbeidsgeneeskunde KU Leuven, Lode Godderis, in Het Nieuwsblad n “Elke euro wordt maar één keer uitgegeven. De taart wordt niet groter, maar het is harder vechten voor elk stukje. En dus zijn er meer winkels op zondag open. Noodgedwongen, bij sommigen in de sector, omdat ze meer moeten verkopen om liquiditeits problemen te bedwingen. Niet gezond.” Schoenhandelaar Wouter Torfs in Het Laatste Nieuws
16
plat”. n Trendwatchers hebben het dezer dag druk met uit te leggen welke trends in of juist out zijn. Volgens onderzoeksbureau Trendhuis zijn lifestyle trends die we in 2018 snel willen vergeten: het ‘vapen’ van elektronische sigaretten (29%), bieryoga (18%) en genderneutrale kledij (16%). Vooral de combinatie van de drie zouden we echt afraden. n En waar gaan we dit jaar naartoe? Ruim de helft (58%) van de Belgen is ontevreden met zijn aantal vakantiedagen, aldus onderzoek van reisbureau Expedia. Een derde neemt dan nog niet al zijn vrije dagen op, vanwege té druk op hun werk. Hoewel: ze vinden daar blijkbaar ruim de tijd om toch regelmatig te dagdromen over (60%) of plannen te maken (57%) voor hun vakantie… Ook opmerkelijk: voor één extra vakantiedag wil 52% van de Belgen de alcohol opgeven, 45% het dessert overslaan en 40% social media uitschakelen. Een kwart zou zelfs een week seks opgeven voor een vrije dag extra. Al kan je die week seks misschien op die dag wel inhalen. n Of je een dagje ziek melden? Vanaf nu kunnen bedrijven ook wie al langer dan 2 jaar ziek is, oproepen voor een re-integratietraject tijdens het ziekteverlof. Een bedrijfs- of een controlearts van het ziekenfonds gaat dan samen met de langdurig zieke op zoek naar een job die hij of zij wél nog aankan. Maar blijkbaar komen er zoveel telefoontjes van bedrijven die hun zieke werknemers willen oproepen dat veel controleartsen op hun beurt overwerkt raken en zelf uitvallen. Bij de CM is al één op de vijf artsen buiten strijd. De vraag is nu wie er die artsen kan gaan bezoeken om ze opnieuw aan de slag te krijgen. n In Japan gaan ze niet zielig thuis overwerkt
.
zitten zijn, daar werken ze zich soms letterlijk dood Zo telden ze vorig jaar weer 191 karoshi-slachtoffers, die doodgingen aan slaaptekort, hartaanvallen etc. op het werk. Om die overijverige medewerkers op te sporen en tijdig naar huis te sturen experimenteren Japanse bedrijven nu met indoor drones. Op basis van de beelden die de drone dagelijks maakt kan de chef uitvissen wie te veel overuren klopt en opnieuw een drone sturen om de uitslover middels een muziekje aan te manen om op te krassen. n
U W M E N I N G I N M E E R DA N 14 0 T E K E N S
P RO E N C O N T R A
“ Wie nu nog niet mee is met de nieuwe privacywet, komt te laat” Op 25 mei 2018 treedt de Europese richtlijn General Data Protection Regulation (GDPR) in werking. Die snel naderende deadline maakt grote én kleine bedrijven zenuwachtig. De infosessies van UNIZO in heel Vlaanderen trekken volle zalen. Zelfverklaarde experts waarschuwen dat het al 5 na 12 is voor wie zich nu nog in regel wil stellen. Paniekzaaierij of niet?
DIRK DE BOT
PATRICK GLENISSON
Expert op de infosessies van UNIZO
Data-analyst en consultant
“Laat u niet bang maken”
“Onderschat het niet”
“Ik zie heel veel stemmingmakerij en onderne-
Big data-analyst Patrick Glenisson begeleidt be-
mers die bang worden gemaakt voor torenhoge
drijven bij de toepassing van de GDPR: “Onder
boetes. In de UNIZO-infosessies gaan wij uit van
bedrijven heb je ‘slaapwandelaars’ en andere die
wat een doorsnee bedrijf moet doen om in orde
bruusk zijn wakker geschoten. De Facebooks en
te zijn, en dat valt best mee. Een typische KMO
Googles van deze wereld hebben genoeg juridi-
verwerkt gegevens voor klantenbeheer, direct
sche slagkracht om zich daar weinig zorgen over te
marketing, leveranciersbeheer, boekhouding,
maken. Het zijn vooral onze grotere lokale spelers
public relations, personeelsbeheer en loonad-
die moeten opletten. Kleinere bedrijven kunnen
ministratie. De aanpassingen daarin zijn al bij al
best juridisch advies inwinnen om hun risico’s in
beperkt. Daar is geen data protection officer voor
te schatten. Elk e-commercebedrijf moet zijn alge-
nodig.”
mene voorwaarden aanpassen, het zijn vaak klei-
“Voor een groot bedrijf dat volledig afhangt van
ne ingrepen die geen grote investeringen vragen,
z’n IT is het nu al laat om in gang te schieten.
maar je moet ze wel doen.”
Maar voor een KMO die met zijn IT-partner gaat
“Ik vrees dat sommigen dat wat onderschatten.
praten om zijn software aan te passen, kan dat
Er zijn genoeg ‘tips en tricks’ te vinden, maar het
nog in orde komen. Zelfs als je tegen mei nog
volstaat niet ‘de tien geboden van een goeie pri-
niet helemaal volgens de regels werkt, maar
vacy-implementatie’ te lezen. Bij de praktische
kunt aantonen dat je inspanningen hebt gedaan,
toepassing duiken heel wat vragen op: welke af-
zal er niet meteen met boetes gezwaaid worden.
spraken moet ik maken met mijn serviceprovider,
Voor zover er bij KMO’s al controleurs aanklop-
hoe moet ik met persoonsgegevens omgaan in mijn
pen, zullen die eerst een termijn voorstellen om
e-mailmarketingcampagne? Je wil het als restau-
zich in regel te stellen.”
ranthouder niet meemaken dat een mondige klant
“80% van de GDPR is niet nieuw, maar er waren
zich in de media gaat beklagen over ongevraag-
geen sancties, dus dat bleef dode letter. Nu kun-
de mails. Voor grotere KMO’s gaat het niet alleen
nen boetes sneller worden opgelegd. Maar voor
om hun klantenbestand, maar ook om hun perso-
wie van goede wil is, zal er doorgaans soepel
neelsbestand. Het is niet te laat om nog gespeciali-
worden opgetreden.”
seerd advies in te winnen, maar toch wel 5 voor 12.” 17
ELKE MAAND SCHOTELEN WE EEN NIEUWE STELLING VOOR
TEKST Herman Van Waes
UNIZO organiseert infosessies over de nieuwe privacyregels (GDPR) Zie www.unizo.be/privacy Wat denkt u er van? Laat het ons weten via onze sociale media: linkd.in/UNIZOvzw www.facebook.com/unizo @UNIZOvzw
Va na fâ‚Ź 19 9!
zet jouw zaak in de schijnwerpers op hln.be/regio In 5 simpele stappen staat je advertentie online tussen het streeknieuws.
meer info op www.mediablend.be
M I J N G E DA C H T
LODE GODDERIS
Sneller aan de slag na ziekte Wie lang ziek thuis zit, wordt daar zelden vanzelf beter van. Daarom is opnieuw gaan werken voor veel mensen met chronische aandoeningen erg belangrijk. Maar dat is niet evident. Hoe langer iemand afwezig is, hoe groter de onzekerheid en angst voor een werkhervatting. Niet alleen bij de werknemer, ook bij de werkgever en bij collega’s. Want zal die persoon het werk nog aankunnen? Hoe groot is de kans op herval? Wat zijn de opties voor een terugkeer? Bedrijfsleiders voelen zich vaak onzeker bij zo’n re-integratie. Het is ook lastig een balans te vinden tussen het werkgeversen het werknemersbelang, en het belang van collega’s tegenover dat van de zieke. De financiële beslommeringen verbonden aan ziekteverzuim, werkaanpassingen en re-integratie doen werkgevers nog meer rillen. Want al leven ze mee met iemands situatie, er is ook de harde economische realiteit. Je zal maar een bouwvakker zijn met twee gasten, waarbij er eentje plots uitvalt wegens rugpijn. Hoe vang je dat op? En hoe sta je tegenover een re-integratie die tijdelijk aangepast werk vergt? In KMO’s is er vaak een directe en haast familiale band tussen
LODE GODDERIS is professor arbeidsgeneeskunde aan de KU Leuven. Van hem verscheen onlangs het boek Werken is genezen (Lannoo Campus).
leidinggevenden en werknemers (én klanten). Die vertrouwelijke band is één van de sleutels tot succes. Want het blijkt dat bij een werkhervatting werkgevers meer moeite doen voor werknemers over wie zij tevreden waren. De werkgever heeft dus een grote rol bij het re-integreren van
FOTO Dieter Telemans
iemand die lang ziek is geweest. Leidinggevenden zijn doorgaans
“ Al leven werkgevers mee met iemands situatie, er is ook de harde economische realiteit.”
bereid om daar oprecht aan bij te dragen, zeker als ze zelf of in hun directe omgeving geconfronteerd geweest zijn met ziekte en pijn. Goede bedoelingen zijn helaas niet voldoende. Aan de hierboven vermelde kwesties moet uiteraard een mouw gepast worden, maar er moeten ook mogelijkheden gecreëerd worden die bedrijfsleiders aanmoedigen om werknemers terug te laten keren. Het is even belangrijk om werkgevers hierin te ondersteunen en te begeleiden als werknemers. Daarom moet er een beleid zijn dat werkgevers stimuleert werknemers opnieuw in te schakelen. Er zou bijvoorbeeld een tijdelijke subsidie kunnen komen voor het organiseren van aangepast werk dat voor duurzame werkher vatting zorgt. Gezien België meer en meer een land is van kleine
Reacties en suggesties zijn welkom op ondernemerslijn@unizo.be
ondernemingen is het essentieel om wetgeving en ondersteuning op maat te maken van KMO’s.
19
INTERV IEW
DANNY VAN ASSCHE
DE GOEDE VOORNEMENS VAN DE NIEUWE GEDELEGEERD BESTUURDER VAN UNIZO
“Ik wil veel contacten met ondernemers” We ontmoeten Danny Van Assche nog in zijn vertrouwde ‘horecabiotoop’ nabij de Brusselse kerstmarkt. De voormalige sociaal adviseur van UNIZO komt na acht jaar langs de grote poort weer binnen om Karel Van Eetvelt op te volgen als gedelegeerd bestuurder. Een kennismaking. TEKST Herman Van Waes - FOTO’S Dieter Telemans
Dacht je meteen bij het vertrek van
zou worden, zou ik mijn job niet goed
spreekbuis voor zelfstandige onderne-
Karel: dat is iets voor mij? Of toch een
doen. Maar ik heb geen enkele intentie
mers geweest, maar is de voorbije jaren
beetje schroom om in de schoenen te
om in ‘de boekskes’ te staan of mee te
zowel qua uitstraling, dienstverlening
stappen van je illustere voorgangers?
doen aan tv-spelletjes. De relatieve be-
als manier van werken nog verder ge-
kendheid die bij de job hoort, kan je wél
professionaliseerd.”
Danny Van Assche: “Dat was inderdaad
gebruiken voor de doelstellingen van je
een dubbel gevoel. CEO worden bij UNI-
organisatie. Want het komt erop aan in
“Het is belangrijk dat je lokaal bent
ZO ligt in het verlengde van mijn werk
de media onze UNIZO-boodschap ook
ingeplant om met de lokale eigenheid
bij Horeca Vlaanderen, een sector die
naar niet-ondernemers over te bren-
en gevoeligheden van ondernemers te
ik ga missen. De kans om hetzelfde te
gen, om een maatschappelijk draagvlak
kunnen rekening houden, maar tegelijk
doen, maar dan voor ondernemers in
voor ons verhaal te vinden. De werk-
moeten we wél allemaal hetzelfde ver-
alle mogelijke sectoren, is dan sowieso
nemers in onze bedrijven zouden onze
haal vertellen en dezelfde doelstellin-
een boeiende uitdaging. Maar ook geen
beste partners moeten zijn, want als het
gen nastreven. Het is dan ook evident
evidente: kan ik dat en wil ik dat, in
in hun bedrijf goed gaat, is dat ook goed
dat ik mijn schouders mee zet onder de
combinatie met een jong gezin? Ik heb
voor hen.”
1-UNIZO-operatie (die 1 lijn nastreeft van lokaal tot nationaal, red.) die door Karel
dus zeer goed nagedacht alvorens me kandidaat te stellen. Al drong de maat-
Enerzijds is het handig dat je het huis
schappelijke impact van deze functie
al kende als sociaal adviseur op de
en Karl in gang is gezet.”
pas echt goed door bij de totale over-
UNIZO-Studiedienst, anderzijds is dit
In Trends werd de opvolging bij UNI
rompeling die eerste week, toen bekend
niet meer dezelfde organisatie als die
ZO betiteld als: ‘Lobbyist volgt lob
werd dat ik het zou worden. Gelukkig
waar je in 2010 vertrokken bent. Wat
byist op’. Is dat lobbywerk je eerste
heeft Karel me daarin met veel goede
valt het meest op?
opdracht of is de UNI van UNIZO even
raad bijgestaan.”
belangrijk? “Het zou bijzonder fout zijn te denken
“Mijn voorgangers Peeters en Van Eet-
dat ik UNIZO nu ken, want het is uiter-
“Een hotelier uit Roeselare sprak me
velt nopen me inderdaad tot een zekere
aard niet dezelfde organisatie als toen.
onlangs nog aan: ‘Nu heb ik gelezen dat
bescheidenheid, met de BV-status die
Uiterlijk valt vooral op dat zowel het na-
gij een lobbyist zijt… zo heb ik u nooit
zij hebben. Maar ik vind: je moet in deze
tionale hoofdkwartier als de regionale
bekeken!’ Het woord heeft een wat ne-
job een beetje BV zijn, en tegelijk màg je
UNIZO-kantoren inmiddels in eigen-
gatieve bijklank, maar uiteindelijk is
dat niet zijn. Als de topman van UNIZO
tijdse, functionele gebouwen gevestigd
het dat wat we doen. UNIZO steunt op
geen vertrouwde stem op radio en tv
zijn. UNIZO is altijd de referentie en
drie grote pijlers: de belangen van zelf-
20
INTERV IEW
X
“UNIZO is een belangenorganisatie én een netwerker én een dienstverlener. Ik zie daar geen gradatie in, die hangen samen.”
OVER DANNY VAN ASSCHE • Geboortedatum: 29 december 1971, zoon van een slager • Geboorte- en woonplaats: Wilrijk • Licenciaat economische wetenschappen en doctor in de politieke wetenschappen • 1995-97: wetenschappelijk medewerker Economie, Tewerkstelling en Financiën in het Vlaams Parlement • 1997-99: adviseur van de Vlaamse minister van Economie, KMO, Landbouw en Media (Eric Van Rompuy) • 1999-2005: mandaatassistent Politieke Wetenschappen UA • 2005-2010: adviseur Sociale Zaken UNIZO • 2010-2017: afgevaardigd bestuurder Horeca Vlaanderen • Burgerlijke stand: getrouwd met Veerle • Kinderen: Martje (7) en Minne (4) • Supportert voor: Beerschot-Wilrijk 21 21
‘Iedereen heeft het recht om met zijn gezicht tegen een muur lopen’: een lijfspreuk die ik ook als kersvers CEO van UNIZO in gedachten hou.”
onder wie je voorganger, functioneert dat instituut niet goed meer, en durft het niet toekomstgericht nieuwe uitdagin gen aan te pakken. “Mijn favoriete quote is: ‘The difficulty lies not so much in developing new ideas as in escaping from old ones.’ (J.M.Keynes). Het verlaten van die oude ideeën, daar heeft de Groep van 10 het de laatste tijd wat moeilijk mee. Maar dat betekent niet dat ik niet geloof in de slaagkansen om dat een nieuw elan te geven. De komende jaren komen er heel wat nieuwe mensen in de Groep van 10. Het zal tijd kosten om mekaar te leren kennen, maar het kan vooral een nieuwe dynamiek betekenen. We moeten heel voorzichtig omspringen met ons systeem van welvaart dat we de voorbije zeventig jaar hebben opgebouwd. Niemand zit op een Big Bang te wachten, maar het is wel onze verdomde plicht om die vieille grande dame van onze sociale zekerheid een verjongingskuur te geven. Al is het maar om iedereen die heel zijn leven gewerkt heeft gerust te stellen dat hij recht heeft op een aanvaardbaar pensioen. Of dat zal lukken? Om onze goeie ouwe professor Herman Deleeck te citeren: ‘De sociale partners zijn zo sterk als ze zelf willen en zijn op z’n sterkst als ze akkoorden maken’. En dat moet onze opdracht zijn.” Econoom Geert Noels noemt het ‘een
standige ondernemers verdedigen, ze
Hoe ervaren ze onze dienstverlening
instituut van inertie’. Hij ziet de loon
bij mekaar brengen zodat ze van mekaar
en kunnen wij ze beter helpen? Bij dat
onderhandelingen liever gedecentrali
leren en ons laten weten wat er leeft, en
laatste kan je wel de vraag stellen: wat
seerd gebeuren, zo dicht mogelijk bij de
ten derde diensten aanbieden waardoor
doe je uit roeping, bijvoorbeeld voor
bedrijven. Ook niet per sector, want die
ze betere ondernemers kunnen worden.
starters, en wat doe je commercieel om
grenzen zijn artificieel en vervagen.
We zijn dus én een belangenorganisatie
je organisatie te doen draaien? Welke
én een netwerker én een dienstverlener.
‘serviceproducten’ zet je in de markt?
“Daar ben ik het volledig mee oneens.
Ik zie daar geen gradatie in, die hangen
Maar er moet absoluut een evenwicht
Mijn ervaring met loononderhandelin-
samen.”
zijn tussen de syndicale organisatie en
gen leert dat heel veel bedrijven - zeker
de dienstverlener: wij hebben leden,
die met een syndicale vertegenwoordi-
“De lobbyist kan dus niet zonder een
geen klanten. We gaan onze eigen leden
ging - het liefst zoveel mogelijk centraal
sterke band met die lokale ondernemer.
toch geen concurrentie aandoen? De
geregeld zien. Dat vermindert bij hen lo-
Alleen door heel veel contacten met zo-
‘klanten’, dat zijn voor ons nog altijd de
kaal de druk om onverantwoorde toege-
veel mogelijk ondernemers in de lokale
klanten van onze ondernemers.”
vingen aan de vakbonden te doen. Maar het is inderdaad een complex systeem,
ondernemersverenigingen van UNIZO kan ik weten wat er leeft: welke spe-
Om te lobbyen zit UNIZO in de Groep
met loonoverleg op al die verschillende
cifieke problemen zijn er, hoe kijken
van 10, het sociaal overleg tussen werk
niveaus en in Paritaire Comités. Opeen-
ze naar het hoofdkwartier in Brussel?
gevers en werknemers. Volgens velen,
volgende ministers van Werk hebben ge-
22
INTERV IEW
DANNY VAN ASSCHE
probeerd dat te vereenvoudigen en het
wen de werkloosheid de hoogste toppen
“Wij
aantal Paritaire Comités te doen dalen,
scheert. Of Brussel, dat smeekt om hoog
wegdeemsteren als een bijna minder-
maar meestal bleek achteraf dat er nog
opgeleide arbeidskrachten, terwijl daar
waardige onderwijsvorm, terwijl daar
waren bijgekomen… Vereenvoudigen is
een enorme pool van werkloze, minder
meestal heel vakbekwame onderne-
dus niet zo eenvoudig en intussen moet
opgeleide arbeidskrachten bestaat. Het
mers uitkwamen. In andere landen is
je roeien met de riemen die je hebt. De
bijeenbrengen van vraag en aanbod is
het nog steeds een evidente vorm van
horeca bijvoorbeeld zit al jarenlang in
meer dan ooit acuut, maar past ook in
opleiding. Kortom, de weg van duaal le-
zwaar weer: de witte kassa’s, de aansla-
een ruimer maatschappelijk debat, over
ren die we zijn ingeslagen, daar wijken
gen, het rookverbod... Dat maakte het
migratie bijvoorbeeld.”
we niet meer van af.”
hebben
dat
leercontract
zien
sectoraal overleg zeker niet makkelijker, maar we zijn wél altijd tot akkoor-
Het leren op de werkvloer veralgeme
Citaat van UNIZO-voorzitter Karl Ver
den met de vakbonden gekomen. Dat
nen is daarbij al jarenlang een strijd
linden in een vorig ZO-Magazine: “De
bewijst dat het kan, als alle partijen het
punt voor UNIZO, maar wordt de facto
nieuwe UNIZO-baas mag meteen be
algemeen belang voor ogen houden en
nog maar eens uitgesteld.
ginnen hameren op minder regulitis:
de wijsheid aan de dag leggen om geen onmogelijke eisen te stellen.”
er is geen enkele ondernemer die niet “Duaal leren is voor onze bedrijven on-
links of rechts gepakt kan worden op
waarschijnlijk belangrijk en dat er nu
een overtreding.”
Verlaging van de loonkost blijft een
een jaar uitstel komt, mag niet beteke-
verdere uitdaging. De taxshift zou al
nen dat het op de lange baan geschoven
“De administratieve overlast blijft in
vast een stap vooruit moeten zijn.
wordt. Alleen zo kunnen we het perver-
de top-drie van zaken waar onderne-
Maatregelen als flexi-jobs en bijklus
se watervalsysteem in het onderwijs
mers van wakker liggen. De digitalise-
sen door gepensioneerden en andere
oplossen. We moeten leerlingen die
ring kan veel oplossen, maar omdat die
vrijwilligers kunnen op minder alge
gefrustreerd hun broek verslijten op de
zoveel mogelijkheden biedt, wordt het
mene instemming rekenen.
schoolbanken veel vroeger in een stel-
niet altijd eenvoudiger. Bijvoorbeeld de
sel krijgen waar ze bewust kiezen om
aangifte van een werknemer via Dimo-
“Qua lastenverlaging heeft deze re-
een stiel te leren, niet als laatste keuze
na in de plaats van op papier is een stap
gering al ingrijpende maatregelen ge-
op latere leeftijd, als het in alle andere
vooruit, maar als je dat elke dag moet
nomen met de taxshift en de lagere
studierichtingen niet lukte. Het moet
doen - want het is toch zo eenvoudig? -
vennootschapsbelasting. We gaan dat
een positieve keuze zijn, geen noodop-
kruipt er toch weer meer tijd in.”
goed moeten volgen, maar er is iets in
lossing.”
gang gezet wat er daarvoor niet was. Die
“Ik herinner me dat destijds Vincent
flexi-jobs noem ik altijd het sous-papke,
“Het is ook iets anders dan stage vol-
Van Quickenborne als minister van
het ventiel dat een interessant instru-
gen: dat is toepassen op de werkvloer
Administratieve Vereenvoudiging pro-
ment is om pieken in het werk op te
van wat je op school heb geleerd, en
minent in beeld kwam, maar wie weet
vangen. Maar belangrijker is de evo-
niet leren op de werkvloer van een leer-
er dat in deze regering Theo Francken
lutie op de arbeidsmarkt: we hebben
meester. Mijn eigen vader was het beste
daarvoor bevoegd is? De verplichte toets
jaren gefocust op het bestrijden van de
voorbeeld: die heeft vanaf zijn 14de op
om bij elke nieuwe wetgeving na te gaan
werkloosheid, terwijl vandaag de uit-
leercontract de stiel geleerd bij een an-
wat de extra rompslomp zal zijn, lijkt
daging vooral is om de goed opgelei-
dere beenhouwer, en van daaruit een
me eerder een formaliteit geworden. We
de arbeidskrachten te vinden die onze
succesvolle zaak uitgebouwd waarmee
moeten dat opnieuw op de agenda zet-
economie nodig heeft. Her en der in
hij drie kinderen heel deftig heeft kun-
ten en er actief mee bezig zijn.”
Vlaanderen is de werkloosheid zo laag
nen opvoeden. Ik vraag me soms af wat
dat veel KMO’s die niet meer vinden.
er met hem zou gebeurd zijn als hij in
Een administratieve kluif waar veel
Typisch voorbeeld is West-Vlaanderen,
ons huidig schoolsysteem zou terecht-
KMO’s in 2018 ietwat benauwd naar
terwijl in het aangrenzende Henegou-
gekomen zijn.”
uitkijken is de GDPR, de nieuwe pri
“De werknemers in onze bedrijven zouden onze beste partners moeten zijn, want als het in hun bedrijf goed gaat, is dat ook goed voor hen.” 23
vacy-richtlijn. ‘Omdat het moet van Europa’. “Maar wie is Europa? Dat zijn wij allemaal! Europa is binnenland. Het is het politieke niveau dat stilaan de grootste impact heeft op al onze regelgeving en
INTERV IEW
DANNY VAN ASSCHE
ons dagelijks leven. Dus moeten we daar veel actiever mee bezig zijn.” “De GDPR heeft enorme gevolgen voor alle bedrijven die met klantenlijsten en dergelijke werken. Maar de regelgeving is veel te ingewikkeld en niet eenduidig. Zo hoor ik verschillende interpretaties op Europees en op Belgisch niveau. Maar ik aanvaard niet dat we alleen maar mogen vaststellen: ‘We kunnen er niks aan doen, want het is opgelegd door Europa’. We hadden er wél iets aan kunnen doen, maar hadden vooraf beter moeten opletten. In de EU duurt het heel lang voor een besluit er is, maar zodra het er is, is het gebetonneerd en moeilijk aan te passen. We moeten dus veel aandachtiger zijn in de periode dat die besluitvorming tot stand komt. Daarom moeten we onze Europese KMO-koepel UEAPME sterker maken.” Je vertrekt dagelijks vanuit Ant werpen naar Brussel, onnodig dus om uit te leggen dat mobiliteitspro blemen een zwaarwegende econo misch factor zijn geworden.
“Europa legt ons op dat we de nieuwe privacy-richtlijnen moeten volgen, klagen ondernemers. Maar wie is Europa? Dat zijn wij allemaal! Europa is binnenland.”
“Er is dringend een langetermijnvisie op de mobiliteit nodig. Het vol-
2018 is een bijzonder jaar voor de sociale
een kapitaal in hun bedrijf kunnen op-
staat niet een modal shift voorop te
zekerheid van de zelfstandigen, het jaar
bouwen als garantie voor de toekomst.
stellen, dus een verschuiving in onze
waarin we 50 jaar sociaal statuut vieren.
Maar we weten allemaal dat onderne-
vervoersmiddelen. Zolang de werk-
Er is al heel wat gerealiseerd, maar wat
merschap onderhevig is aan factoren
nemer op weg naar zijn werk en de
moet er nog gebeuren?
die je niet in de hand hebt. Er zijn ondernemers die met zware pech te kam-
vrachtvervoerder op weg naar zijn klant het gevoel hebben dat er geen
“Uit onze recente enquête blijkt dat voor
pen hadden, en hard gewerkt hebben
alternatief is, lossen we het niet op.
zelfstandige ondernemers vooral hun
om hun personeel, leveranciers en de
En als we allemaal stilstaan, dreigen
pensioen en hun uitkering bij arbeids-
staat correct te betalen, maar er zelf
we onze troef als doorvoerland en
ongeschiktheid dé prioriteiten zijn, dus
weinig aan overhielden. Ook die men-
hub van Europa te verliezen. Zaken
moeten we daar verder werk van maken.
sen, of zij die ziek zijn geworden, heb-
als mobiliteit, klimaat en energie zijn
Ondernemers zullen altijd risico’s moe-
ben recht op een aanvaardbaar vangnet,
veel te lang als ‘geitewollensokken’
ten nemen, maar om dat op een verant-
evenwaardig aan dat van werknemers.”
thema’s weggezet, maar zijn inmid-
woorde wijze te doen, is er een minimale
dels niet meer weg te denken. Als we
sociale bescherming nodig, in een stel-
“Het mag ook geen schande zijn om te
daar nu geen oplossingen voor vin-
sel dat ook op lange termijn betaalbaar
mislukken, daar lessen uit te trekken
den, spelen we binnen tien jaar niet
blijft.”
en opnieuw te beginnen. Een lijfspreuk die ik trouwens ook als kersvers CEO
meer mee. En als veel ondernemers hier elke nacht van wakker liggen, is
“Ik heb mijn vader nooit over zijn pensi-
van UNIZO in gedachten hou: ‘Iedereen
dat ook voor UNIZO een heel belang-
oen horen klagen. Succesvolle onderne-
heeft het recht om met zijn gezicht te-
rijke opdracht.”
mers zullen dat zelden doen, die hebben
gen een muur lopen’.”
24
BOEK ALVAST VOLGENDE DATA IN:
Exportbeurs
BOOST UW EXPORT !
12-13-14 juni Leeuw van de Export
19 september
ER ZIJN HEEL WAT OOSTENDES WAAR U NAARTOE KUNT MET UW BUSINESS. Is uw bedrijf klaar om te exporteren ? Dan is Flanders Investment & Trade het eerste adres waar u naartoe moet. Wij kennen namelijk de weg in (onder andere) alle Oostendes van de wereld. En omdat wij meer dan 100 kantoren hebben in het buitenland, kennen wij er ook als geen ander de lokale zeden, gewoonten en wetgeving. Bovendien weten wij alles over beurzen en subsidies. Doe dus gerust gratis een beroep op onze ervaring en kennis. Ook als uw bedrijf niet in Oostende gevestigd is.
FLANDERS INVESTMENT & TRADE
FLANDERSTRADE.BE
DE WIJDE WERELD IN
ONDERNEMERS ZONDER GRENZEN
Waarom zou je met je ondernemers zin onder de kerktoren blijven? Een pioniersgeest, een snufje toeval en enige vakkennis brengen je al heel ver. In dit dossier leert u mensen kennen die een bedrijf runnen op een ander continent. Zijn de grasvelden groener en de sociale lasten lager aan de andere kant van de heuvel?
Volgens de recentste cijfers van de vzw Vlamin gen in de Wereld wonen er 442.771 landgenoten in het buitenland. Wat ze daar precies doen, daar bestaan geen uitgesplitste gegevens over. De één volgt de liefde, de ander zit er voor een bedrijf of een internationale instelling, ouderen brengen er hun pensioen door. En sommigen beginnen er voor zichzelf. Doe je dat in Europa, dan valt het nog mee. Maar ga je écht ver weg, dan is het een ander paar mouwen. Cultuurver schillen, administratieve eigenaardigheden, politieke instabiliteit ... Leen Gillis, Lies De Visscher en Kjell Van Doren namen de stap en berouwden het geen van allen. Hun verhaal lees je op de volgende pagina’s. Want ondernemen kun je overal. Ook in het buitenland.
Lees verder op blz. 27.
Leen Gillis 26
DOSSIER
INTERNATIONAAL ONDERNEMEN
Leen Gillis, zaakvoerder van Jaguar Pantanal Safaris in Brazilië
“Inflatie is hier het grootste probleem” Leen Gillis wou als kind stewardess worden, studeerde voor bio-ingenieur, en werd junglegids. Met haar Braziliaanse man André Moratelli richtte ze in 2012 Pantanal Jaguar Safaris op. In een land vol politieke instabiliteit blijkt het ondernemersklimaat verrassend gunstig. TEKST Sanderijn Vanleenhove - FOTO’S Pantanal Jaguar Safaris
Ik die dacht op een
stewardess worden. Hoewel ik op mijn
boekhouder enzo passeren. Dat was
druiligere vrijdagmor-
twaalfde een spreekbeurt over de Ama-
voor ons het geval na drie jaar. Maar
gen via Skype even
zone gaf, dus misschien was het toch
ook die papierwinkel viel mee. In Bel-
te
voorbestemd (lacht).”
gië is het zoveel ingewikkelder. In het
kunnen
ontsnap-
pen aan het Belgische
begin dachten we de vennootschap in
tropische taferelen aan de andere kant
“We waren meteen volgeboekt”
van mijn Skype-scherm. “Het regen-
“Geleidelijk aan dachten we om op ons-
notaris langsgaan en ga zo maar door.
seizoen is begonnen, vandaar dat de
zelf te beginnen. Door zo lang voor an-
Je betaalt in Brazilië ook veel minder
hemel er bewolkt uitziet”, zegt Leen
deren te gidsen, hadden we ervaring en
belastingen dan in België. De vennoot
Gillis. “Deze periode is dan ook rustig
vooral goede connecties met pousadas
schapsbelasting is 17 procent. Het on-
voor ons. Ideaal om onze tours voor vol-
(hotelletjes). Maar nog geen klanten.
dernemersklimaat is gunstig.”
gend jaar voor te bereiden.”
Dus toen we in 2012 begonnen, was er
“Al moet je erbij nemen dat de overheid
Dat zijn er tegenwoordig zo’n negen te-
wel even paniek. We hadden op dat mo-
niet zo correct is als in België. Over-
gelijk. Niet slecht voor een onderneming
ment geen van beiden werk. We hebben
die nog maar een goede vijf jaar bezig is
onze site dan gepromoot via Google
en ontstond door een samenloop van
Ads en we waren voor het eerste seizoen
toevalligheden.
meteen volgeboekt.”
“Voor mijn thesis als bio-ingenieur had
“Een goede twee jaar later namen we
ik de keuze: ofwel maakte ik die in ge-
freelance gidsen aan omdat we de aan-
woon in Leuven, ofwel deed ik een pro-
vragen met ons twee niet meer aankon-
ject in Venezuela, Suriname en Brazilië.
den. Maar altijd blijven ofwel André
Dat laatste was natuurlijk aantrekkelij-
ofwel ikzelf op kantoor om eventuele
ker. Het was mijn eerste kennismaking
problemen op te lossen en bereikbaar te
met het Amazonegebied. Na mijn stu-
zijn. De andere gidst. In de eerste plaats
dies deed ik er nog eens vier maanden
omdat dit nog altijd leuk is, maar ook
• Brazilianen zijn heel flexibel en passen
onderzoek naar duurzame landbouw. In
als vorm van kwaliteitscontrole: zijn de
zich gemakkelijk aan. Een toepasselijke
die periode leerde ik André kennen. Ik
lodges OK, zit de tour goed in elkaar…
Braziliaanse term is de bekende jeitinho
keerde in mei 2007 naar België terug en
Nu denken we eraan om iemand vast aan
brasileiro, waarmee bedoeld wordt dat er altijd
stond hier in oktober 2007 al opnieuw
te werven voor het beantwoorden van
wel een manier te vinden is om een probleem
om definitief te
mails en voor de financiën, maar zover
op te lossen.
blijven.”
zijn we nog niet.”
herfstweer, kwam bedrogen uit. Geen
Leen Gillis: “In Brazilië is het heel gemakkelijk om een zaak te starten.”
“André was toen
België op te richten, maar dan heb je meer startkapitaal nodig, je moet bij de
ZAKENDOEN IN BRAZILIË • Het gebruik van titels zoals Doutor (dokter) of Professor is gebruikelijk in de zakelijke contacten. De voornaam wordt na de titel vermeld.
• Verwijs niet naar successen in Afrika. Brazilië vindt zichzelf geen derdewereldland. Vermeld
rators, en ik vond
“Overheidsgeld verdwijnt nogal makkelijk”
dat een fantasti-
“In Brazilië is het heel gemakkelijk om
• Afspraken worden maximaal 2 weken op
sche job. Ik ben
een zaak te starten. Kleine vennoot-
voorhand vastgelegd. Vroeger starten met
het ook beginnen
schappen met een jaaromzet van maxi-
het maken van afspraken heeft weinig zin
doen.
was
mum 60.000 reais (ca. 15.500 euro, red.)
gezien deze dan wellicht toch gewijzigd zullen
geen
kin-
kan je zelf online oprichten. Je hebt
worden.
derdroom,
nee.
bij voorbeeld geen notaris nodig. Draai
Ik wou als kind
je meer omzet, dan moet je wel via de
gids bij tourope-
dus
Het
27 27
veeleer successen in de VS of Europa.
Bron: Flanders Investment and Trade
DOSSIER
INTERNATIONAAL ONDERNEMEN
heidsgeld verdwijnt nogal makkelijk. In
werkingsindustrie zit er nu zelfs een
om langere tijd te blijven, bijvoorbeeld
de periode van het WK Voetbal ging er een
politicus in de cel. Maar de inflatie is
mochten de kinderen later in België
futuristische tram komen van de lucht-
ons grootste probleem, niet de over-
willen studeren. Wij wonen hier mid-
haven tot hier, in Cuiabá. Iedereen was
heid. Sinds we hier zitten, bedraagt die
den in de natuur. Er is hier geen cinema
vol verwachtingen en positief, want het
al 12 procent. In het begin rekenden we
of theater en de dichtstbijzijnde grote
openbaar vervoer is echt slecht en veel
onze tours aan in reais, ondertussen
stad ligt op 60 kilometer. Maar het is
mensen hebben geen auto. De bomen zijn
werken we met dollar, dat geeft toch wat
hier fantastisch. De apen hangen in de
gekapt, de tram staat aan de luchthaven,
meer stabiliteit.”
bomen. Heel grote padden komen ge-
maar het project is nooit afgeraakt.” “Maar toch merk ik dat de bevolking
“Pas op voor de slangen”
zich meer en meer laat horen. Na een
“Ik zie ons zeker nog naar België ko-
gigantisch schandaal in de vleesver-
men, maar niet meer om te wonen. Wel
woon bij ons binnen. Jullie moeten in België aan de kinderen zeggen: ‘Pas op voor de auto’s’. Wij zeggen: ‘Pas op voor de slangen’.”
Lies De Visscher, zaakvoerder van Den Anker, Zuid-Afrika
“Wij zijn 364,5 dagen per jaar open. Die halve dag is voor het personeelsfeest” Wie al eens in Kaapstad was, kent dit stukje vaderland vast en zeker: Den Anker. Een bar/restaurant met Belgische bieren en gerechten. Aan het roer staat al 23 jaar lang Lies De Visscher. Een Oost-Vlaamse met het hart op de tong, maar vooral op de juiste plaats. Haar medewerkers noemt ze ‘familie’ en betaalt ze met plezier goed. “Als wij geld verdienen, dan mogen zij ook geld verdienen. ” Maar je moet wel blijven investeren in hun opleiding. “Mensen vinden is niet moeilijk, maar ze opleiden wel.” TEKST Sanderijn Vanleenhove - FOTO’S Den Anker
Ik heb geluk. Wanneer ik
pelkot , Waterhuis aan de bierkant, Den
sausje uit, omdat ze denken dat het be-
Lies De Visscher contac-
Turk… Coca-Cola vroeg hem in 1990 om
ter is. Ook al hebben ze een boek met de
teer, is ze net in België.
een project te doen in Port-Elisabeth
recepten en foto’s. Of ze zetten een bier-
Dus zoek ik haar op in
(Zuid-Afrika, red.). Dat was de eerste keer
glas niet met het label naar de klant als
‘haar’ landelijke Merendree. Ze trak-
dat hij met het land in aanraking kwam.
het druk is. Dat zijn kleine dingen, maar
teert me er op een knetterend haard-
Hij belandde een keer in Kaapstad en
het moet gewoon correct zijn. Dat is de
vuur en zicht op de weilanden. Wat een
was verkocht. Twee jaar later zijn we
sterkte van Den Anker, daardoor bestaan
zaligheid. Geen wonder dat ze graag
samen begonnen met Den Anker. Mijn
we al zo lang”.
naar België terugkomt. “Ik hou van
man had echt een neus voor zaken. En
Zuid-Afrika, maar ik ga me er nooit
Afrika zat in zijn bloed. Hij heeft in Zaï-
“Wij waren de buitenlanders”
thuis voelen. Mijn thuis is België. Er
re gewerkt en in Angola.”
“Den Anker starten, was absoluut niet
zijn slechtere plaatsen in de wereld om
“Er zijn in Afrika echt veel capabele
evident. We waren niet graag gezien,
elke twee, drie weken naartoe te vliegen
mensen, maar je moet ze goed oplei
wij waren de buitenlanders. Banken, le-
(lacht).” Hoe is ze eigenlijk in Kaapstad
den. En blijven opleiden. In het begin
veranciers… alles deden ze om het ons
terechtgekomen? “Mijn man Denis (hij
deed ik alles. Ik diende op, kuiste de
moeilijk te maken. De eerste twee jaar
overleed in 2004, red.) was vroeger brou-
toiletten. Om het te tonen. Een dweil
zijn zwaar geweest. Ik herinner me veel
wersingenieur bij het huidige ABInbev
kenden ze niet, en de ramen poetsten ze
momenten dat mijn man thuiskwam
en directeur van Coca-Cola. Uit inte-
met krantenpapier. Nu is iedereen goed
en zei dat hij het niet meer zag zitten.
resse is hij met een paar cafés begon-
opgeleid, al kunnen ze het toch nog eens
Maar dan ga je slapen en de volgende
nen: De Brouzaele in Gent, het Drup-
verknoeien. Dan vinden ze een nieuw
dag doe je gewoon voort.”
28
“Ook contracten afsluiten was niet evi-
soneel, dacht dat ik in België ging blijven.
dent. South African Breweries had een
Maar wat dan? Den Anker was het enige
monopolie. Je moest alles van hen afne-
dat ik had. Mijn man had altijd gezegd
men. Zelfs het gas voor onze tapinstal-
dat hij wou doordoen tot 2010, het jaar
laties. Maar mijn man had connecties
van het WK voetbal. Daarna wou hij iets
vanuit zijn vorige jobs, ik denk zelfs dat
beginnen in Australië. Ik wou voor hem
hij de directeurs van South African Bre-
voortdoen tot 2010, maar intussen zijn we
weries kende. Hij kreeg het voor elkaar
al 2018. Ik hoop dat Den Anker nog lang
om Belgisch bier te importeren. Sinds
mag blijven bestaan. In de eerste plaats
twee jaar zijn we nu zelfs distributeur van
voor ons personeel. Voor ‘onze’ chef Solly
alle Moortgatbieren in Zuid-Afrika. Ei-
bijvoorbeeld, hij werkt er al 23 jaar, vanaf
genlijk wou ik een tweede Den Anker in
het begin. Of Victor, onze garçon, die is er
Johannesburg. Maar dat was dan weer
al 19 jaar. En natuurlijk mijn rechterhand
een kwestie van investeren en personeel
Rejeanne en haar man Doekle Vlietman.
zoeken. En je bent ook nooit zeker op
Zij zijn al 23 jaar bij ons. Het is dankzij
politiek vlak. Dus dat zag ik niet zitten.”
hen dat Den Anker zo goed gaat. Ik heb al
“Ik zou doodgraag in België iets begin-
hun kinderen zien opgroeien.”
nen. Hier in Merendree bijvoorbeeld.
“Dat is familie, hé. Wij zorgen voor ons
Mensen vragen mij dat. Maar als ik zie
personeel. Als er iets gebeurt, brengen
hoe moeilijk het hier is, en wat perso-
we die persoon naar het ziekenhuis of
neel kost... In Zuid-Afrika is het hele-
naar de dokter. Of we betalen hun verze-
maal anders. De sociale lasten zijn er een
kering. Een beetje mens zijn, is gemak-
stuk lager. Maar wij betalen onze mensen
kelijk, je moet er niets voor doen. Vanuit
wel goed. Zo blijven ze ook en hebben we
Den Anker doen we trouwens met onze
weinig verloop. En ik gun het hen. Als wij
fietsclub elk jaar iets voor het goede doel.
geld verdienen, dan zij ook. Je mag niet
Vorig jaar sponsorden we een rolstoel
gierig zijn. Je kan ook geen job hebben in
voor een jongen met een spierziekte. Het
de horeca van 36 uur. Wij zijn 364,5 dag
is misschien een druppel op een hete
per jaar open. We sluiten enkel een hal-
plaat, maar die maakt het leven aange-
ve dag voor ons personeelsfeest. In Bel-
namer.”
gië mag je niet 7 dagen op 7 open zijn.
“Iedereen is welkom in Den Anker en is
De witte kassa bestaat niet, nee. Dat is
er graag gezien. Voor velen, vooral Bel-
ook niet nodig, wij doen alles officieel.
gen, is het een ontmoetingspunt. Er pas-
Ik vind het erg dat ze in België de witte
seerde al veel bekend volk. Ministers zo-
kassa hebben ingevoerd. De horeca is een
als Reynders, De Crem, premier Dehae-
slavenjob, je moet dat echt graag doen.
ne. Of sportlegendes zoals Eddy Merckx.
We betalen al genoeg belastingen zonder
Ook Koning Filip is hier een paar keer
dat je nog eens belast moet worden op al
geweest, toen hij nog prins was. Je kent
de uren dat je moet werken.”
dat, hé, eerst komt de security binnen
Veel bekend volk
om te zien of er geen bommen liggen. En dan moest hij een ruimte apart hebben
“Toen mijn man overleed, was de eerste
om te eten. Plots gaat hij naar mijn man
vraag: wat nu? Iedereen, zeker ons per-
en vraagt waar hij zich even kan ‘terugtrekken’. “Moedde pissen misschien?”, ant-
Lies De Visscher: “ Wij waren de buitenlanders. Contracten afsluiten was niet evident.”
woordt mijn man in plat Gents. Voor hem was iedereen gelijk: boer of koning. Maar wij stonden wel met het schaamrood op de wangen (lacht). Wie nog nooit geweest is, is Verhofstadt. Mijn man heeft hem ooit uitgenodigd tijdens een radio-interview, toen de reporter vroeg wie er
Lies De Visscher
ZAKENDOEN IN ZUID-AFRIKA • Hoewel met titels wordt gegoocheld, is het normaal om elkaar bij de voornaam te noemen. • Het afsluiten van een contract vergt meestal enige tijd. Zet door en hou regelmatig contact. • Een zakelijk gesprek begint meestal met een eenvoudige handdruk (er bestaat ook een Afrikaanse handdruk) en het uitwisselen van visitekaartjes. • Het Engels is de voertaal met lokale overheden. Afrikaans-Nederlands gebruik je hooguit voor sociale babbels. Afrikaners nemen het je niet kwalijk als je in een zakelijke omgeving Engels gebruikt. • Vermijd gespreksonderwerpen als politiek, apartheid en misdaad. Beter praat je over de natuur, sport of het klimaat. • De werkdruk ligt niet minder hoog dan in Europa. Stiptheid is een must. Kom een gemaakte afspraak na. • Vrijdagnamiddag is het niet evident om nog iemand op kantoor te bereiken.
allemaal was geweest. Bij deze, hij is nog altijd welkom.”
Bron: Flanders Investment and Trade
29
Kjell Van Doren “Het maakt niet uit waar ik onderneem. Ik zie elk land even graag en haat het net zo hard.”
Kjell Van Doren, zaakvoerder van bouwbedrijf MVIVO in Sri Lanka
“Ik verlang naar een beetje regen” Welk werelddeel blijft er nog over? Juist ja, Azië. Kjell Van Doren en zijn vrouw Eva Reubsaet verhuisden vorig jaar naar Sri Lanka om er de bouwindustrie op z’n kop te zetten. En daar slagen ze stilaan in met MVIVO, dat modulaire woningen ontwikkelt op hoog niveau. We gingen op pad om er het fijne van te ontdekken. Niet naar Sri Lanka jammer genoeg. Lang leve Skype. TEKST Paulien Coenaerts - FOTO’S MVIVO
10 uur in België, 14.30
die toch even naar de baas lachen en
seerd staal, de muren zijn aan weerszij-
uur in Sri Lanka. Ik
eens naar mij zwaaien.
den beschermd door zelf ontwikkelde
aan de ene kant in het druilerige België
Het is net Lego
composietpanelen. Stalen schroeven vormen de fundering waarmee al-
en Kjell Van Doren aan de andere kant
“Met MVIVO bouwen wij woningen zo-
les stevig in de grond zit. De stukken
in het nét iets zonnigere Sri Lanka. Ach-
als Ikea meubelen maakt”, vertelt Kjell.
afzonderlijk wegen niet meer dan 50
ter Kjell hangen enkele foto’s. Centraal
(MVIVO verwijst naar ‘modulair’ en ‘levend’,
kilogram. Je kan dat met z’n tweeën
eentje van zijn vrouw Eva en pasgebo-
red.) “Volgens Europese normen, volle-
dragen. Ze zijn makkelijk in elkaar te
ren zoontje Manuel, daarrond enkele
dig aanpasbaar en op maat. Prefab dus.
klikken. Het is net Lego. Om van pro-
van inspirerende ondernemers als Elon
Maar dan veel innovatiever. Een vier-
ductie van de afzonderlijke stukken tot
Musk en Steve Jobs. Dan eentje waarop
tal jaren hebben we met ingenieurs uit
een woning te komen, hebben we vier
Manneken Pis staat te pronken en een
België en Nederland gewerkt aan nieu-
maanden nodig. Eens we alle stukken
sjaal van de Rode Duivels. “Ik mis geen
we technieken om méér uit dezelfde
hebben, staat zo’n huis op vier dagen
enkele match”, geeft Kjell lachend toe.
materialen te halen en woningen snel
recht. Een klant kan beginnen met een
Ook de rest van het kantoor doet Bel-
en makkelijk op te bouwen. Veel heb
huis van één verdieping, en naarmate
gisch aan. Dat is te zien terwijl Kjell me
ik te danken aan mijn vennoot Kostas
zijn gezin uitbreidt telkens een verdie-
met de computer een rondleiding geeft
Anastasiades. Hij is een ronduit geniale
ping toevoegen.”
door het gebouw. De vergaderruimtes
ingenieur-architect en veel van de in-
krijgen namen van Belgische steden. In
novaties en patenten zijn het werk van
“Investeerders vind je hier moeilijk.
zaal Antwerpen siert een grote foto van
hem en zijn team.”
Die hebben we ook uit België en Neder-
het Antwerpse station de muur en zijn
“De houten basisstructuur van het huis
land gehaald. Goed voor zo’n 1,2 mil-
zes mensen druk aan het vergaderen,
wordt samengehouden door gegalvani-
joen euro tot nu toe. De laatste 600.000
30
BNI Vlaanderen: netwerken loont! BNI (Business Network International) is gebaseerd op een beproefd en getest ondernemersprincipe: ‘Giver’s gain’ of in het Nederlands ‘Geven loont’. Dit houdt in dat als ik jou vandaag help, dan zal jij mij later helpen en worden we er uiteindelijk samen beter van. BNI zet als netwerkorganisatie vol in op mond-tot-mondreclame. Ondernemers uit verschillende sectoren komen wekelijks samen om elkaar beter te leren kennen en stellen zo hun netwerk open. BNI Vlaanderen ging van start in 2012 en telt inmiddels meer dan 2.300 leden. Allen geloven zij in het belang van netwerken als basis voor succesvol ondernemen.
Local Business – Global Network BNI werd in 1985 opgericht in de Verenigde Staten. Toen Ivan Misner zijn grootste klant verloor nodigde hij enkele kennissen uit voor een brainstormsessie om nieuwe potentiële klanten te vinden. Dat netwerkmoment betekende het keerpunt voor zijn eigen onderneming en het startsignaal voor de oprichting van een wereldwijd zakelijk netwerk. Vandaag is BNI actief in 75 landen, samen goed voor 8.211 chapters en 227.000 leden. BNI ziet het als zijn missie om zijn leden te helpen meer omzet te realiseren. Met dat doel voor ogen biedt het een gestructureerd, positief en professioneel marketingprogramma dat gebaseerd is op persoonlijke aanbevelingen. Het doel? Duurzame relaties uitbouwen tussen kwalitatieve ondernemers. Binnen BNI zetten wij in op persoonlijke groei en het idee dat als iemand jou helpt, je dit met vertrouwen zal beantwoorden. Onze werking is overal dezelfde. Binnen een chapter kan er slechts één persoon per beroepsgroep toetreden. Het voordeel daarvan? In een chapter zitten nooit concurrenten waartegen je moet opboksen. Week na week leren de zakenlui elkaar, elkaars producten en diensten beter kennen. Dient er zich een opportuniteit aan, dan beveelt het BNI-lid zijn mede-ondernemer aan bij een potentiële klant.
erkclub waar “Eindelijk een netw ie tegenkom." ik geen concurrent
Geven Loont In Vlaanderen heeft BNI een explosieve groei meegemaakt. Momenteel staat de teller op 2.311 leden in 73 chapters. In 2017 gaven leden van BNI Vlaanderen elkaar 81.915 aanbevelingen. Dat leverde hen gezamenlijk een bijkomende omzet van 113.994.112 euro op. Cijfers die voor zichzelf spreken… Wie geeft en zijn netwerk ten dienste stelt van anderen, krijgt automatisch veel terug. Hoe meer leden in je chapter, hoe groter je netwerk en hoe meer kansen om ideeën, contacten en business met elkaar te delen. Alle ondernemers binnen jouw chapter vormen als het ware een uitgebreid salesteam dat helpt om jouw producten of diensten in de markt te zetten. Wie een aanbeveling doet voor iemand, zet ook zijn eigen reputatie op het spel. BNI-leden vertrouwen elkaar volledig en dat is meteen een van de succesfactoren van deze netwerkformule. Meer weten? Op de website www.ontdekBNI.be leest u alles wat u altijd al wilde weten over Business Network International. Echter de beste manier om BNI te leren kennen is een bezoek aan een lokaal chapter. Geïnteresseerden mogen altijd vrijblijvend twee bijeenkomsten bijwonen.
BNI ziet het als zijn missie om zijn leden te helpen meer omzet te realiseren.
DOSSIER
INTERNATIONAAL ONDERNEMEN
euro aan investeringen zijn we momenteel aan het finaliseren, wat ons tot aan de eerste verkoop brengt. En daar werken we nu aan met 38 werknemers. 33 Sri Lankanen en 5 Europeanen.”
In de zon gedroogd “Er is een enorm verschil tussen de bouwsector hier en in België. De Belgen en hun bakstenen in de maag hebben gezorgd voor een intussen vrij mature markt. In Sri Lanka ligt dat ietsje anders. Enkel glas is hier nog schering en inslag. Bakstenen worden in de zon gedroogd, waardoor ze in verschillende maten en vormen komen en de muren soms meer voegsel bevatten dan steen. De fundering bestaat dan weer uit losse stenen zoals je dat ziet in opgravingen
ZAKENDOEN IN SRI LANKA • In Sri Lanka is het traditie om indirect te communiceren. Dat vertraagt en zorgt voor misverstanden. Wanneer je voelt dat mensen met iets zitten, direct op ingaan en oplossen. • Veel Sri Lankanen hebben een ‘eilandmentaliteit’ en durven niet te innoveren of de eerste te zijn om iets te doen. Lanceer je product of dienst met impact en pak marketing creatief aan. • Doe massieve rekruteringscampagnes. Spendeer de eerste 6 maanden 50% van je tijd daaraan. Zo stel je een topteam samen. • Zorg voor een prachtige werkomgeving. Kantoren in Sri Lanka lijken allemaal op elkaar. Dat van MVIVO springt uit de band, en mensen zijn compleet onder de indruk wanneer ze de eerste maal te gast zijn. Dat vormt mee het imago en vergemakkelijkt werving en selectie. En je zit uiteraard zelf in een inspirerende omgeving. • Werk zo weinig mogelijk samen met de overheid en ga op eigen kracht. Heb vertrouwen in je product en de markt.
van tweeduizend jaar geleden. En dat asbest slecht is voor de gezondheid,
(Kjell Van Doren)
daar zijn ze hier nog niet helemaal van overtuigd. Dus dat zit in zowat elk dak. Er zijn nog wel wat opportuniteiten,
Snelheid overigens ook niet. Waar het in
naar hier. En of ik nu in België, Sri Lanka,
me dunkt. Daarom zit ik in Azië en
België een uur duurt om iets te regelen,
Paraguay of Timboektoe woon en onder-
niet België.”
neemt dat hier een halve dag in beslag.”
neem, dat maakt voor mij niet uit. Ik hou
“Om in Sri Lanka traditioneel een huis
evenveel van elk land en haat tegelijk ie-
“Dat idee van Azië is vooral via mijn
te bouwen, moet je twee jaar rekenen.
der land even hard.”
vrouw binnengeslopen. Mijn schoon-
Omdat er zoveel opvolging en adminis-
“In Sri Lanka hou ik van de openheid
ouders hebben via hun familiebedrijf
tratie bij komt kijken. Van bestelling tot
van de mensen. De hele buurt zit bui-
altijd een band met India gehad en mijn
overhandiging van de sleutel zitten er
ten gezellig te babbelen op een bankje.
vrouw heeft haar MBA behaald in Ban-
bij ons twee maanden. En vanaf maart
Wij kunnen ons eenjarig zoontje de hele
galore. We richtten Booming India op,
kunnen mensen huizen bij ons bestel-
namiddag doorgeven en je weet dat hij
waarmee we KMO’s in België en Ne-
len. De eerste klanten hebben we nu al,
in veilige handen is. Fantastisch vind
derland begeleidden in hun weg naar
hoor. We hopen dat de rest snel volgt.”
ik dat. Maar ik mis het Belgische weer.
de Indiase markt. We reisden toen al
Ik verlang naar een beetje regen. Of
vaak over en weer van België naar In-
Gezellige buurt
dia. Maar het bleef kriebelen. Welnu,
“Of ik nog terug naar België kom? Dat
en Nieuwjaar te vieren in tropische tem-
onderzoek wijst uit dat er wereldwijd
weet ik niet. Als ondernemer kan ik niet
peraturen. De zon komt hier ook élke dag
in 2020, en dan vooral in Azië, 300
verder dan twee jaar in de toekomst
op hetzelfde uur op, en gaat op hetzelf-
miljoen woningen tekort zullen zijn.
kijken. Omdat we met Belgische en Ne-
de uur weer onder. Ja, raar maar waar, ik
Zo werd MVIVO geboren. In Sri Lanka,
derlandse investeerders werken, keer ik
mis het weer. En een Tripel Karmeliet af
niet in India. Hier zijn de lonen beter,
vaak terug. De familie komt regelmatig
en toe zou ik ook niet erg vinden.”
sneeuw. Het voelt wat gek aan om Kerst
de scholing gratis en bijgevolg vind je hoger opgeleide mensen. Vanuit Colombo, de havenstad waar we gevestigd zijn, kunnen we alle omringende
Toch maar binnen Europa blijven?
landen bereiken via de zeeroute.”
Weet dat je als EU-burger in alle EU-landen (plus IJsland, Noorwegen en
“Niet alles vergemakkelijkt het onder-
dit zo vlot mogelijk te laten verlopen. Zo moet de oprichting binnen de 3
nemersklimaat. Tot 2009 heeft hier een burgeroorlog gewoed, Sri Lanka heeft een lange periode van wisselende overheden gekend en een enorme staatsschuld opgebouwd. Steun van de over-
Liechtenstein) een eigen zaak mag oprichten. De EU stimuleert lidstaten om werkdagen kunnen gebeuren, moet dat minder dan 100 euro kosten, en moet je alle procedures online en bij één instantie kunnen vervullen. Ben je van plan om een eigen zaak op te richten binnen de EU, dan kan je contact opnemen met één van de nationale contactpunten. Meer info via https://europa.eu/youreurope/business/index_nl.htm.
heid moet je hier dus niet verwachten. 32
E X P E RT I S E H ET BEST E A DV I ES
HET BESTE ADVIES VAN HELMUT LOTTI, ZANGER
“Wees een krak in je vak. En laat anderen dat zijn in het hunne.” “Mijn carrière is er één van trial en error. En de fouten die daarbij horen, hebben me gemaakt tot wie ik nu ben. Zoals toen ik, lang geleden, naast mijn trouwe publiek een nieuw publiek wilde aantrekken. Met een nieuw repertoire, dat brak met alles wat ik voordien deed. Ik wilde mensen die naar an dere muziek luisterden toch interesse doen krijgen in Helmut ren. Maar dat bleek geen goed idee. Alles in mijn carrière was zelfs fout aan het lopen. Tot ik in een wegrestaurant in Asse zat met Piet Roelen, mijn huidige manager. Dat was in 1990, geloof ik. Hij zei tegen mij: ‘Helmut, jij moet je bezig houden met waar jij goed in bent. Dat is zingen. En niets anders. En laat de rest maar aan mij over.’ Het is niet omdat je ergens een krak in bent dat je ook goed bent in alles wat daarbij komt kijken. Integendeel. Piet is bijvoorbeeld stukken beter in re pertoires opstellen en een toekomstplan uitwerken. Dat laat ik aan hem over. Ik ben geen échte ondernemer, dus delegeer ik naar mensen die dat wel zijn. Niet dat ik dat advies altijd goed heb opgevolgd. Want ik heb net weer twee albums zon der hem gemaakt die op weinig zijn uitgedraaid. We werken nu samen aan een comebacktour die in het najaar 2018 door België trekt. En ik concentreer me enkel op dat zingen. Want ik stoot me geen derde keer aan dezelfde steen.”
33
TEKST Paulien Coenaerts • FOTO Moritz Mumpi Künster
Lotti en Helmut Lotti-fans eens naar iets anders doen luiste
BI JZON DER N EMEN D
ARNOUT VAN DEN BOSSCHE, ZELFSTANDIG COMEDIAN
34
“Burn-out? Probeer er eens mee te lachen” Arnout Van den Bossche, van ingenieur tot Senior Executive Comedian: zo staat het op z’n website. Toen hij nog écht werk had, als consultant en manager, ontdekte hij dat humor de beste manier was om een zielloze kantoorbaan te overleven. Vandaag toert hij door het land als stand-up comedian met zijn show - of is het een therapie? - Burn-out voor beginners. Nu ook in boekvorm! TEKST Herman Van Waes • FOTO’S Filip Naudts, Pieter Verhaeghe
“Weinig mensen kennen mij van televi-
obligate PowerPoints heb je het gevoel
sie. Ik ben nu eenmaal geen komiek die
dat je eigenlijk niks hebt uitgestoken.
past in het circuit van Geubels & Co, de
Het ging al beter toen ik als innovatie-
professionele grappenmakers”, stelt Ar-
adviseur aan de slag was bij Innovatie-
nout Van den Bossche (42). “Dat bleek
centrum West-Vlaanderen, om er start-
al toen ik in 2009 aan Humo’s Comedy
ups te begeleiden. Maar uiteindelijk was
Cup deelnam: wat doet zo’n in het pak
dat vooral mensen helpen om de juiste
gestoken
godbetert
vakjes in hun subsidiedossier in te vul-
een ‘burgerlijk’ ingenieur, tussen al die
len. Als mijn kinderen later zouden vra-
jonge grapjassen in jeans en T-shirt? En
gen: ‘Wat is jouw werk, papa?’, en ik dan
die wint dan ook nog eens! Toen ik daar-
zou moeten antwoorden: ‘Ik weet alles
na ook in Nederland met prijzen ging lo-
van subsidies’... Daar zag ik niet het doel
pen, begon het me te dagen: misschien
van mijn leven in. Het contact met jonge
heb ik hier talent voor.”
ondernemers deed me beseffen dat ik
burgermannetje,
niet gemaakt was om voor een baas te Tegelijk zag je een manier om te ont
werken, dat ik beter zelf iets zou onder-
snappen aan de managementcultuur
nemen.”
waar je op uitgekeken was. Arnout Van den Bossche: “Ik werkte als
Wat gaf de doorslag ?
ingenieur voor bedrijven als Siemens
“Ik hing wel eens graag de clown uit,
en het toenmalige Belgacom. Ik had
en deed occasioneel aan comedy, vooral
er even ronkende als onuitspreekbare
om mijn job van overdag te overleven.
functies: purchase analist, Fertigungs-
Tot ik met een act van een kwartiertje
techniker, business consultant, proces-
tot ieders verbazing Humo’s Comedy
manager, senior bid manager… Je zit
Cup won. Toen ik ook in Nederland suc-
in een gouden kooi, en na alweer een
ces had, begon ik er echt in te geloven:
dag van vergaderen over procedures en
toch maar die bedrijfswagen en dat
35
“Ik wist dat ik het niet van tv-bekendheid zou moeten hebben, maar ik was wel het meest bekeken item op de website van Humo. Dus heb ik van bij het begin meteen sterk op online aanwezigheid gefocust, met filmpjes op YouTube en een eigen website. Ik zorgde ervoor dat ze me konden vinden via SEO (Search Engine Optimalisation), tijdens de optredens verzamelde ik e-mailadressen van mijn publiek. Geleidelijk bouw je dan een show op: bij een beginnend comedian is dat vooral een ‘verzameld werk’ van alle goeie grappen die je al had. Door veel uit te proberen groeit dat tot anderhalf uur. Dat vergt harde try-outs in cafés en huiskamers, voor soms een handvol mensen, die absoluut niet lachen met wat jij dacht dat een geweldige grap was.” “Geleidelijk krijgt die voorstelling een concept met een inhoud en een look. Zo werd ik ‘de relatiefluisteraar’, een wat nuffige consultant die met schema’s en flipovers zijn publiek inzicht verschaft in de relaties tussen mannen en vrouwen, het wel en wee van het huwelijk,
“Tot ieders verbazing won ik Humo’s Comedy Cup.”
kortom, het was een zeer herkenbare materie, die erg goed ontvangen werd.” Een comedian is altijd maar zo goed als zijn laatste product, met name zijn vorige show. De uitdaging is telkens:
riante loon loslaten voor een onze-
ring. Maar vooral moeten ‘de sterren
wat wordt de volgende, en de daarop
ker ondernemersavontuur? Ik zou het
juist staan’. Heb je de competenties?
volgende...
mezelf nooit vergeven als ik het niet
Heb je de juiste mix van gedrevenheid
“De twijfel over de volgende voorstel-
geprobeerd had. En wat voor een onder-
en naïviteit? Is er een markt voor? Een
ling kan zwaar wegen. Ik heb in perio-
nemersadviseur was ik eigenlijk, als ik
maatschappelijk draagvlak? Want als
des van creatieve armoede zelfs over-
zelf niet durfde te springen?”
kleine zelfstandige kan je geen golf
wogen er de stekker uit te trekken. Co-
“Dus besloot ik: ik doe mezelf een jaar
doen ontstaan, je moet meesurfen op
medy maken, dat is jezelf tegenkomen,
loopbaanonderbreking cadeau. Ik kreeg
een golf. De ‘boom’ van comedians in
dat is ontdekken wie je bent en welke
trouwens al zoveel aanvragen om ’s
Vlaanderen moest nog komen, maar ik
stijl je ligt, wat je wel en niet kan. Waar
avonds op te treden dat ik riskeerde
voelde dat die eraan kwam. Ik met mijn
ik mij – anders dan al die jonge come-
mijn dagen op kantoor slapend door te
kostuum, niet gehinderd door enige
dians- zeker meer ervaringsdeskundige
brengen. De stap om zelfstandig te wor-
artistieke opleiding, zag me daarin wel
in voelde was het kantoorleven en de
den, was een berekend risico: ik wist dat
een niche vullen. Voor ik het wist zat ik
zinloze invulling ervan: de eindeloze
ik een jaar kon rondkomen.”
aan twee optredens per week en draaide
vergaderingen, de nutteloze verslagen,
“Als innovatie-adviseur leerde ik de
mijn winkel.”
het overbodige e-mailverkeer, de kleine kantjes van de baas, het gezeik over
slaagkansen van een startend bedrijf inschatten. Ik geloof niet zo in busi-
Tussen een kwartiertje grappig zijn en
bedrijfswagens, de burn-outs… Ideaal
nessplannen, wel in de eigen intuïtie
een avondvullende show ligt een hele
voor het bedrijvencircuit, en zo is Burn-
en luisteren naar mensen met erva-
afstand.
out voor beginners tot stand gekomen. In 36
BI JZON DER N EMEN D
ARNOUT VAN DEN BOSSCHE, ZELFSTANDIG COMEDIAN
het begin liep dat stroef, tot er op een try-out in The Joker in Antwerpen, waar alle comedians passeren, opeens wél
“Ik laat vooral de absurditeit zien van zaken die we zo serieus nemen.”
gelachen werd. Ik denk dat men aanvoelde dat het uit mezelf komt, dat ik echt ongelukkig en gefrustreerd was in
ling hebben mensen meer behoefte
Ik zou het fijn vinden als mensen mij
dat managersbestaan. Als je het verge-
aan menselijkheid. En dan krijg je een
niet alleen komen bedanken voor de
lijkt met andere ‘kantoorcomedy’: Het
‘boom’ aan life coaches, mental coa-
mooie avond, maar tegelijk hun werk
eiland was grappig om zijn leuke kari-
ches, mindfulness consultants, yoga
voortaan op een andere manier zien.”
katuren, maar in The Office zat meer van
coaches… In Burn-out voor beginners
die herkenbare tristesse, en dat probeer
speel ik zo’n soort coach. Ik laat voor-
Als comedian zal je in ons taalgebied
ik ook te brengen.”
al de absurditeit zien van al die zaken
niet écht rijk worden. Hebben comedi
die we in ons dagelijks werk zo serieus
ans net als andere schouwspelarties
Burn-out voor beginners klinkt speels
nemen. Hoe meer ik met die mana-
ten een apart statuut nodig?
en humoristisch, het blijft een ernstig
gers lach, hoe liever ze het hebben. Die
“Dat kunstenaarsstatuut is volgens mij
probleem. Nooit zaten zoveel werkne
zitten tijdens de voorstelling sms’jes
vooral gemaakt om te zorgen dat ac-
mers langdurig thuis met depressieve
naar mekaar te sturen: ‘Dat gaat hier
teurs ook kunnen stempelen. Ik ben
gevoelens.
zeker over mij!’ Maar ik wil niet alleen
daar ooit naar gaan informeren, maar
“En met die mensen wil ik zeker niet
op managers mikken, ook de collega’s,
voelde toch een zekere trots: als het
de draak steken, wél met de omstan-
de vakbonden, de politiek, mannen én
echt niet gaat, zoek dan een andere
digheden die daartoe leiden. Vanuit
vrouwen.. Iedereen krijgt eens een lap,
job. Of wees ondernemend: als je een
mijn ervaring en opzoekingswerk slaat
en zo is iedereen content. Ook het ge-
half jaar moet wachten op een rol, wat
de burn-out vooral toe als je identiteit
lijknamige boek, met veel anekdotes
houd je tegen om elders te gaan helpen?
heel sterk afhangt van je job. Het zijn de
en cartoons uit het kantoorleven, slaat
Ik vind als zelfstandige dat ik best zelf
perfectionisten, zij die het zich allemaal
goed aan. Ik merk dat aan een toename
mijn boontjes dop. We worden van op
aantrekken, die nooit nee kunnen zeg-
van de boekingen. Ik overweeg nu zelfs
de schoolbanken al te veel gepamperd,
gen, die weinig anders buiten die func-
om mijn twee shows in het Engels en
opgekweekt met zekerheden, klaar-
tie hebben, die het meest risico lopen.
het Frans te brengen.”
gestoomd om in een grote boîte mee te draaien. En heb je dan een vaste job met
Of het gewoon door te veel wérk komt? Op veel plekken wordt er inderdaad ge-
Hoe wil je verder evolueren?
een ‘goeie pree’ en een bedrijfswagen,
saneerd en moet het werk daarna door
“Over vijf jaar wil ik een soort even-
blijf daar dan: hoe dikwijls heb ik dat
veel minder mensen gedaan worden.
wicht gevonden hebben in wat ik doe en
niet gehoord. Zo heb ik veel talent ver-
Maar ben je dan niet beter af als je ont-
een vast publiek dat mij weet te vinden.
loren zien gaan van mensen die het in
slagen wordt, liever dan het werk voor
Ik wil graag ook iets meer zijn dan de
zich hadden om ondernemer te worden,
drie te moeten doen?”
grapjas: ‘Ik vertel een grap en jij lacht’.
maar er niet aan durfden te beginnen.”
“Een kameraad was IT-consultant en verkoopt nu biowijn: hij verdient misschien de helft, maar is wel gelukkig. Uiteindelijk moet je toch zelf iets onniet op als je je blijft wentelen in een
Misschien iets voor uw UNIZO-afdeling?
slachtofferrol, als het altijd de fout is
Arnout Van den Bossche is te boeken op
van ‘den baas’, van de Staat of van die
www.5to9.be. Kijk ook op YouTube.
dernemen om eruit te raken. Je lost het
collega... In grote bedrijven is het vaak ontmoedigt, maar ook zelfstandigen
Meer weten over ‘Burn-out voor beginners’?
kreunen dat ze meer met administratie
Z.O. Magazine geeft exemplaren van het
moeten bezig zijn dan met hun stiel.”
boek weg aan wie snel een mail stuurt
“Sommigen zijn bang hun job te ver-
naar zo@unizo.be.
de kafkaiaanse structuur die mensen
liezen door de digitalisering, maar ik zie andere jobs in de plaats komen: net vanwege die technologisch versnel37
ACH T ER DE SCH ER M EN ACH T ER DE SCH ER M EN
XX DE TOEKOMST VAN HET WINKELEN
SHOPPEN IN
NEW YORK Het internet, de smartphone, de beleveniseconomie… het zijn evoluties die het winkelen grondig veranderen. In Amerika staat men daar al verder in. Het agentschap nexxworks maakte een reis door de VS met Belgische bedrijfsleiders. Onze reporter Eef Vicca woont in New York. Ze ging een dagje mee. TEKST Eef Vicca – FOTO’s Story, An De Smedt
38 38
ACH T ER DE SCH ER M EN
XX
New York is het beginpunt van The Future of Shopping in the USA. Onder die ti tel organiseerde het Gentse innovatie agentschap nexxworks een zesdaagse tour van de West- tot de Oostkust. Het zal niet verbazen dat New York City bij de meest vernieuwende spelers hoort op het vlak van technologie en retail. Het is hier waar trends worden gebo ren die daarna doorsijpelen tot op de Europese markt. Met een groep van zowat twintig exe cutives, KMO-bedrijfsleiders en zelf standigen begeef ik me door de re gen naar mijn eerste stop van de dag in de populaire shoppingbuurt Soho. Het team heeft er ondertussen al een drukke voormiddag opzitten. Na een yogasessie in Central Park werd er geluisterd naar inspirerende betogen van twee ‘digital’ strategen, onder meer Mark Read, CEO van Wunder man, een internationaal agentschap dat zich specialiseert in digitale com municatie. Na hem kwam Tod Harrick, vice-president van Marketplace Igni tion, die uitlegde hoe zijn consulting bureau retailers helpt hun verkoop op te krikken via Amazon. Je zou de kleine Belg eender wat kun nen wijsmaken in de Big Apple. Trends die
misschien
ondertussen
geen
trends meer zijn in het gehaaste New York City of nieuwe services die wel iswaar bestaan, maar slechts door een heel beperkt aantal Amerikanen wor den gebruikt. Nexxworks heeft ech ter de vinger aan de pols en geeft de nieuwsgierige groep Belgische onder nemers en bedrijfsleiders voeling met een aantal concepten die vernieuwend en relevant zijn. Storefront bijvoor beeld, de Airbnb voor tijdelijke win kelruimtes.
Winkelplezier De retailsector is sterk veranderd het laatste decennium. Gevestigde com merciële giganten verliezen terrein terwijl e-commerce nieuwkomers als paddenstoelen uit de grond rijzen. Betekent de digitalisering het einde van het retailtijdperk? Ironisch genoeg kent Amerika ondertussen weer een opmars van fysieke winkels en popups omdat die simpelweg kunnen wat een online winkel niet kan: een per soonlijke relatie met klanten opbou wen en hen winkelplezier bezorgen. Enter Storefront.
39 39
ACH T ER DE SCH ER M EN
XX
up in het Flatiron District, om de nieuwste Google Phone en andere technologie te verkopen. De tactiek om mensen te lokken? Een reuzegroot sneeuwballenbad met rondspuitende en neerdwarrelende sneeuw. Je kon er één voor één in plaatsnemen... om dan een selfie te nemen. Mensen stonden er makkelijk een uur voor aan te schuiven - geen moeite te groot voor de beste en origineelste foto. In L.A. was er een gelijkaardige Google-pop-up, met de volledig nagebouwde woonkamer van het hitserie Stranger Things. Doelgroep van dit alles is over het algemeen de millennials. Het zijn zij die uren per dag op de sociale media doorbrengen (en uren per week aan hun eigen Instagram-content werken). Het tijdelijke karakter van een pop-up maakt dat je in een korte tijdspanne een maximum aantal bezoekers over de vloer krijgt. Beleef het (lees: leg het vast op foto) vooraleer het niet meer kan, is het motto.
Instagramgekte Een coole pop-up opent, een handvol juiste influencers kom erop af en boom: het woord (en vooral the image) doet de ronde. Hier in New York draait de voorbije twee jaar bijna alles rond Instagram. Yankee Candle: ideaal voor Instagram. Onze reporter plakt tegen de muur. De Instagramgekte is zo aanlokkelijk dat een aantal mensen zelfs een professioEen belangrijk gegeven voor Store-
Pop-up in sneeuwballenbad
nele fotograaf meeneemt of van outfit verandert, want als je drie verschillende
front is het risicovrij huren. Blijkt je win-
Dat er zoiets bestaat als Storefront, een
taferelen op Instagram wil posten, kun
kel geen succes te zijn, dan zit je tenmin-
marktplaats voor pop-uplocaties, is veel-
je dat nu eenmaal niet doen in dezelfde
ste niet aan een jaarlijks contract vast. Je
zeggend. Ooit waren pop-ups bedoeld om
kleren. Zelf heb ik me al (door Instagram)
hoeft overigens niet over monsterbud-
leegstand tegen te gaan en starters een
laten verleiden om een bezoek te brengen
getten te beschikken om een winkel uit
kans te geven; vandaag ziet het ernaar uit
aan de pop-up van Yankee Candle (‘Ame-
te testen. “Voor slechts 1250 dollar per
dat ze een vast gereedschap zijn gewor-
rica’s best loved candle’) in Soho. Wat een
dag kan je hier al je eigen winkel openen”,
den voor retailers en merken. Sommige
feest! Een tropisch decor met palmboom-
vertelt Joy Fan, Chief Creative Officer van
experts zien ze zelfs als de redding van
pjes en ligstoelen rond een nepzwembad;
Storefront.
saaie winkelbuurten. Door het wisselend
een romantisch rozentuintafereel met
karakter van pop-ups kunnen die buur-
extra grote rozen en, als meest Insta-ge-
Een nexxworks-deelneemster oppert dat
ten zichzelf telkens weer vernieuwen,
geerde
dit bedrag geen koopje is voor een begin-
waardoor mensen er blijven terugkomen
woonkamer, waar het optisch lijkt alsof
nend bedrijf. Een ‘Europese’ opmerking
uit nieuwsgierigheid. Zelfs de groten
je op de muur wandelt.
waar de spreker niet meteen een ant-
gaan voor pop-ups, heb ik gemerkt. Zo
woord op heeft.
had Google tot eind december een pop40
enscenering,
een
gekantelde
Een groot vraagteken voor mij is de ren-
ACH T ER DE SCH ER M EN
DE TOEKOMST VAN HET WINKELEN
tabiliteit en verkoopcijfers tijdens zo’n
niet echt veel vernieuwing biedt en als
is een heus funhouse met onder andere
pop-upactivatie. Vanuit brand aware-
een Amerikaanse Media Markt of als een
een interactieve spiegel waar je digitaal
ness-standpunt kun je je geen betere re-
mindere versie van Fnac kan worden be-
nieuwe lippenstift en oogschaduw kan
clame indenken. Ik heb zelf echter geen
schouwd. Een deelneemster vraagt me:
uittesten. De mannen staan als eerste in
kaars gekocht.
“Wat doen we hier precies?” Gelukkig zijn
de rij om dit uit te proberen.
Verpleegsters Het team wordt door de voortreffelijke New York City-gids Patrick van Rosen-
technologische snufjes in Amerika in het algemeen goedkoper, dus tikt een hand-
Shoppen in Story is een totaalbelevenis
vol leden hier nieuwe gadgets op de kop.
die altijd verrast en prikkelt. Het aanbod is uniek, extreem divers en werkelijk
daal naar de volgende plaats gebracht.
Story, een totaalbelevenis
Patrick geeft meer dan het doorsnee toe-
Het bezoek aan Story, één van New Yorks
gazine, met zorgvuldig geselecteerde ‘ar-
ristenpraatje. Hij onthult insiderweetjes
meest briljante concept stores, is duidelijk
tikelen’, elke editie weer anders, telkens
waar ik als doorgewinterde New Yorker
de publieksfavoriet. De winkel in Chelsea
een ander verhaal. Met de bedoeling om
geen idee van had. Wanneer we voorbij
verandert met de snelheid van een gale-
van de klant een fan te maken.
het New Yorkse hoofdkantoor van Goog-
rij en vertelt elke vier tot acht weken een
le wandelen, vraagt hij of iemand weet
nieuwe ‘story’. Een van die thema’s was
Snel en concreet
waarom Google boven een ziekenhuis is
bijvoorbeeld Remember When, de ultieme
Terwijl deze bezoeken in NYC sterk geënt
gebouwd, iets waar ik zelf nooit had bij
terugkeer naar de nineties in samenwer-
zijn op vernieuwing in de retail, erkent
stilgestaan. Wil u een gok wagen?
king met Nickelodeon, met de koopwaar
nexxworks’ medestichter en retailgoeroe
uitgestald op schoolbanken en in kleed-
Steven van Belleghem dat het digitale ge-
“Voor de snelle toegang tot drugs en de
kamerkastjes. Voor het thema Story Fresh
geven in België nog sterk verbeterd moet
sexy verpleegsters!”, wordt er gelachen.
werd de winkelruimte omgetoverd tot
worden. Consumenten besteden meer tijd
“Omdat bij een stroompanne ziekenhui-
een frisse weide, met yogalessen voor de
dan ooit tevoren op het internet en daar
zen het sterkste backup-energiesysteem
gegadigden.
zouden ondernemers meer op moeten fo-
hebben”, luidt het correcte antwoord.
niets is te gek. De winkel is als een ma-
cussen. Dat is voorlopig onvoldoende het Bij dit bezoek is het thema Beauty. Je vindt
Een minpunt in de tour is het bezoek
er niet alleen de nieuwste make-up, ge-
aan BestBuy, de multimediagigant die
zichtsmaskers en geurkaarsen, de winkel
geval. Maar ondertussen staat niets stil. Het digitale tijdperk heeft de retailsector in Amerika en ver daarbuiten veranderd en vernieuwd. Mensen wachten niet meer op een taxi maar bestellen een Uber-rit via de smartphone, met een app als Seamless bestel je binnen enkele seconden je avondmaaltijd. Alles kan simpel en geautomatiseerd gekocht worden. In dat opzicht is het onmogelijk om nog naast Amazon te kijken. Of naast andere retailgiganten, zoals Jet.com en Fresh.com. Ik heb per toeval (ooit voor betaald tijdens een check-out) een Amazon Prime-account. Amazon is de plaats waar je naartoe gaat als je iets concreet en snel nodig hebt: de Belgische vlag voor een voetbalwedstrijd, prullaria van Frozen voor de nichtjes, een specifiek boek waar ik liever geen uren naar zoek in een boekenwinkel. Beauty- en toiletartikelen haal ik liever zelf in gespecialiseerde wa-
De winkel Story verandert geregeld van thema en interieur.
renhuizen zoals Bed, Bath and Beyond of
Altijd prikkelend, altijd verrassend.
Harmon Values. En eetbare dingen be41
ACH T ER DE SCH ER M EN
DE TOEKOMST VAN HET WINKELEN
TOBIAS TOUSSEYN WAS ERBIJ
‘ Offline en online schuiven meer en meer in elkaar’ Tobias Tousseyn was mee op de nexxworksreis. Hij is country manager BeLux van Vente-Exclusive.com, een digitale outlet die werkt met leveranciers van fashionen lifestyleartikelen. “Ik vond de reis heel leerijk. Wij werken dan wel puur online, maar ik vind het belangrijk voeling te houden met alles wat rond ons gebeurt. Kwestie van de geest te stretchen. En de States lopen toch altijd iets voor op ons.”
Amazon “Voor ons bedrijf wou ik zicht krijgen op de alomtegenwoordigheid van Amazon. In Europa heeft Amazon zich nog niet hard gefocust op België, grote landen als Duitsland en Frankrijk krijgen prioriteit. Maar Amazon zal naar België komen, willens nillens, en dat zal niet onopgemerkt voorbijgaan. Het is een dilemma: Amazon biedt een gigantische marktplaats voor je aanbod, maar om aan te sluiten moet je veel opgeven. Maar kun je je veroorloven om ‘nee’
Een interactieve spiegel: maak je op en stuur het beeld naar je vrienden.
te zeggen tegen zo’n gigant? Vijf jaar geleden hoopten sommigen nog dat de bui zou overwaaien. Maar de teneur is stilaan aan het keren. Al heb ik gemerkt dat er nog plaats is voor nichespelers. Stitch Fix (een online ‘persoonlijke stilist’ voor kleding, zoals Outfittery of Suitcase in België, red.) draait toch ook al een miljard euro omzet.”
te trekken met executives die op dezelfde golflengte zitten, in een bruisende stad als NYC. Nexxworks biedt als het ware een onderhoudende studiereis aan voor mensen die op zoek zijn naar innovatie.
Geen kassa meer “Minder relevant voor mij, maar best interessant, waren de vernieuwende winkelconcepten die we zagen. Het grote aantal aanraakschermen viel me op, waarmee je een heel assortiment virtueel kunt oproepen. En aanraakschermen in pashokjes. Daar geef je het kledingstuk en de maat op, en via een tweezijdige kast wordt het stuk geleverd in de paskamer. Koop je het, dan kun je via datzelfde aanraakscherm afrekenen. Er is geen kassa meer met een geldla. Offline en online schuiven meer en meer in elkaar.” (fh)
Want inspiratie uit Silicon Valley of New York blijft soms ver van het bed van Belgische retailers. Het is een kwestie van stap voor stap nieuwe dingen proberen. Zeker omdat er in België nog zoveel werk voor de boeg is. New York is groots en ver weg, maar van wat je er ziet op het vlak van creativiteit, organisatie en klantbe-
kijk, ruik en betast ik liever vooraleer
Stap voor stap
nadering, valt best wel iets te kopiëren naar het lokale niveau. Alles zelf uit-
ik ze koop. Mijn aankopen zijn er beperkt,
Wat de nexxworks-tour uniek maakt, is
vinden met vallen en opstaan, daar is in
maar voor veel mensen is Amazon dé plek
de combinatie van sprekers, ontmoe-
het competitieve landschap van nu echt
voor alles. Dus aan de ene kant heb je het
tingen en bezoeken, en de kans om op
geen tijd meer voor.
winkelen zonder tijdverlies, gericht en efficient - zelfs zonder dat je ervoor uit je zetel moet komen, met dank aan het digitale. Het andere is shoppen als totaalbelevenis, waar de aankoop is ingebed in sfeer, service en menselijk contact - de sterkte van de fysieke winkel. Want nergens kun je de zintuigen van de klant beter bespelen dan op de winkelvloer.
• In 2018 kunt u ook met UNIZO mee op inspiratietours in het buitenland voor de retailsector: • www.unizo.be/inspiratietrip-kopenhagen • www.unizo.be/inspiratietrip-londen • Vanaf april organiseert UNIZO sessies over de digitalisering van uw zaak samen met VLAIO: www.hetinternetookuwzaak.be.
42
PR AKTISCHE ZAKEN
BO E K HOU D E N
10 tips om een boekhouder te kiezen Elke ondernemer heeft belang bij een deugdelijke boekhouding. Of je nu een deel of het geheel daarvan wil uitbesteden, het komt erop aan daarvoor de juiste man of vrouw te vinden. Hoe pak je dat aan? Een checklist. TEKST Loïc Van Staey • FOTO Shutterstock
Tip 1: Wat is een boekhouder?
Wat?
Federatie
Erkend Boekhouder (-fiscalist)
Voert en organiseert je boekhouding,
BIBF
adviseert je hierin en maakt de
Beroepsinstituut van erkende
jaarrekening op.
Boekhouders en Fiscalisten www.bibf.be
Accountant
Zelfde taken als een erkend boekhouder
IAB
en daarnaast nog een aantal specifieke
Instituut van de Accountants en
opdrachten zoals expertises en
Belastingconsulenten
opdrachten in het kader van het
www.iec-iab.be
vennootschapsrecht. Bedrijfsrevisor
Doet audits (controle op de rekeningen)
IBR
om derden te informeren via een
Instituut van de Bedrijfsrevisoren
verslag. Zelfde opdrachten als een
www.ibr-ire.be
erkend boekhouder en accountant plus een aantal specifieke opdrachten met als hoofdopdracht het controleren en certifiëren van je jaarrekening.
Naast deze wettelijk bepaalde boekhoud-
gen/vereffenen van je éénmanszaak of
consulent) zijn door de Wet beschermd.
kundige opdrachten (monopolie), die en-
vennootschap.
Je kan dit eenvoudigweg doen via de bovenvermelde websites van de instituten.
kel door deze ‘economische beroepsbeoefenaars’ mogen uitgevoerd worden voor
Vraag na of je boekhouder aangeslo-
Deze beroepsinstituten (BIBF, IAB en
‘derden’, zijn deze professionals tevens
ten is bij één van eerder vermelde be-
IBR) hebben tuchtkamers om geschillen
de adviseurs bij uitstek bij het vervullen
roepsinstituten. Enkel de leden van de
op te lossen.
van je fiscale aangiften (invullen en op-
drie instituten mogen deze wettelijk
timaliseren aangiftes, bijstand en ver-
beschermde beroepstitels voeren en de
Bovendien zijn aangesloten boekhou-
tegenwoordiging bij fiscale controle, …)
voorbehouden
op-
ders verplicht om jaarlijks opleiding te
alsook bij tal van andere aspecten van
drachten voor derden uitvoeren. De fis-
volgen en zich te verzekeren tegen hun
het opstarten, begeleiden en overdra-
cale beroepstitels (fiscalist en belasting-
beroepsaansprakelijkheid.
boekhoudkundige
43
Tip 2: Bedenk eerst wat jij zelf van een boekhouder verwacht Wil je alleen de jaarrekening laten opmaken of ook het ingeven van alle inkomende en uitgaande facturen, de btw-kwartaalaangifte, ...? Of wil je net dat ietsje meer? Een boekhouder aan wie je maar één of twee keer per kaar een bezoekje brengt, krijgt moeilijk inzicht in het reilen en zeilen van je onderneming. Hij zal je dan ook moeilijk gedetailleerde adviezen op maat kunnen geven. Een regelmatig overleg is dan ook aangeraden.
Tip 3: Een boekhouder is een vertrouwenspersoon en is bereikbaar Een goede boekhouder luistert en anticipeert waardoor je minder kans loopt voor verrassingen te komen staan. Je wil een goede dienstverlening voor je geld. Een boekhouder of accountant die tijd voor je maakt wanneer je belt met een dringende vraag, die je vragen serieus neemt en beantwoordt, met wie je een afspraak kan maken dat hij/zij bij jou langskomt of jij bij hem/haar. Het is ook aan jou om hier wat proactief in te zijn. Als starter is het goed om van gedachten te kunnen wisselen met je boekhouder of accountant over hoe bepaalde boe-
Tast ook af met wie je als persoon de beste klik hebt
kingen, afschrijvingen of investeringen het best verwerkt kunnen worden. Dan is het een pluspunt als je boekhouder
nootschap. Bij een omschakeling hoef je
Sommige boekhouders werken met uur-
voeling heeft met je onderneming. Ga
dus niet van boekhouder te veranderen.
tarieven, anderen met forfaitaire bedra-
daarom eventueel eens na of het boek-
Als starter wil je wellicht veel extra uit-
gen. Daarnaast zal het ereloon afhanke-
houdkantoor meerdere klanten heeft uit
leg en advies (bvb. bij het opstellen van
lijk zijn van de complexiteit van je dos-
jouw sector.
een financieel plan, opstartformalitei-
sier. Ook zijn er – weliswaar in beperkte
Je boekhouder zal (zoals een dokter) zijn
ten, …). Dit kost uiteraard meer maar je
mate - regionale verschillen. Maak hier-
diagnose stellen. Wees dus open en eer-
verwerft veel inzichten waardoor je op
over duidelijke afspraken op voorhand,
lijk tegenover hem/haar.
termijn misschien bepaalde dingen zelf
bij voorkeur via een opdrachtbrief of
kan doen. De toegevoegde waarde van
schriftelijk contract.
een boekhouder ligt voornamelijk in
Wanneer er gewerkt wordt met forfaitai-
deze adviesverlening en de begeleiding
re bedragen, informeer dan duidelijk wat
van je onderneming.
er al dan niet in het pakket vervat zit:
Tip 4: Een boekhouder kan je adviseren Een boekhouder-adviseur legt je alle stappen en overwegingen uit vanuit
• Inboeken
over de organisatie van je boekhouding
Tip 5: Hoeveel kost een boekhouder?
(structuur/rechtsvorm,…).
Daarnaast
Een boekhouder werkt niet gratis. Hij
• Info en advies
kan hij jou ook begeleiden in de overgang
kost geld, met uitschieters naar boven
• …
van een eenmanszaak naar een ven-
en naar beneden.
jouw perspectief. Hij zal je advies geven
44
• Btw-aangifte • Fiscale aangifte
PR AKTISCHE ZAKEN
BO E K HOU D E N
Je hebt er belang bij alle documenten geklasseerd, proper, overzichtelijk aan te leveren
gen te nemen en je strategie te bepalen (boekhouding is ook een beleidsinstrument, operationeel en strategisch). Een boekhouder kan niet verantwoordelijk gesteld worden voor een faillissement. Hij staat aan jouw kant en zal dit
Wat wordt voorzien in de dienstverle-
dus altijd proberen te voorkomen. Jijzelf
ning en wat niet? Teken bij voorkeur een
bent verantwoordelijk voor het goed
door verschillende factoren:
contract. Wellicht zal de ondernemer
draaien van je zaak. Je boekhouder on-
• de activiteit die je uitoefent
gevraagd worden om zijn adviseur een
dersteunt je hierbij en moet je duidelijk
• of je in hoofd- of bijberoep actief bent
volmacht te geven om hem te vertegen-
uitleg geven binnen zijn expertisedo-
• of je een vennootschap of eenmanszaak
woordigen bij de administratie (dit is ge-
mein.
De totale prijs zal worden beïnvloed
opricht • het aantal facturen op jaarbasis
bruikelijk).
Tip 9: Nog enkele aandachtspunten
wil worden en tussentijds persoonlijk
Tip 7: Lever je documenten tijdig en verzorgd aan
advies wil
Een boekhouder werkt steeds op de
• of je al dan niet per kwartaal bijgestuurd
officiële
documenten.
• Het principe van annualiteit of het eenjaAls
righeidsbeginsel; dat wil zeggen: facturen
• voorbereidingen die je zelf treft
originele,
• …
ze geboekt zijn, bezorgt hij ze aan de
• De drukste periodes voor een boekhouder
van een jaar, boeken in datzelfde jaar.
Extra begeleiding in bijvoorbeeld onder-
klant terug. Zorg er zelf voor dat je je
zijn 4 keer per jaar de periode van de
handelingen met een bank, advocaat…
originele
krijgt.
btw-aangifte, de uiterste datum voor
worden doorgaans apart aangerekend.
Bespreek met je boekhouder hoe je je
het indienen van de jaarrekening, en
Vraag na of dit ook het geval is voor gro-
documenten
Uiter-
de uiterste data voor het indienen van
tere controles.
aard doe je dit bij voorkeur geklasseerd,
aangifte in de personenbelasting en
Algemeen wordt gesteld dat ‘een goe-
proper, overzichtelijk in verschillen-
de boekhouder zijn geld terug verdient’.
de mappen (‘aankopen’ en ‘verkopen’)
• Als je echtgenoot of echtgenote ook
Een boekhouder kan in functie van jouw
Hoe meer informatie je bij je bewijsstuk-
zelfstandige is, is het vanwege de
beroepsactiviteit en jouw persoonlijke
ken kan voegen, hoe beter (bvb. de ver-
gez amen l ijke p ersonenb el ast i ng
situatie instaan voor een fiscale optima-
antwoording van een relatiegeschenk).
wellicht gemakkelijker om met dezelfde
lisatie. Bovendien kan jij, door je boek-
Zeker wanneer je je boekhouder betaalt
boekhouder in zee te gaan (al kan dat
houding uit te besteden aan een expert,
op basis van gepresteerde uren, kan je
wel een probleem zijn in geval van een
je focussen op je core business. Daaren-
je boekhoudkosten drukken door je do-
boven hebben boekhouders vaak goede
cumenten geklasseerd aan te leveren.
• Na het ontwerp van de jaarrekening -
professionele contacten met de BTW en
Tegenwoordig is veel geautomatiseerd.
opgesteld door de boekhouder - kan je
belastingsdiensten waardoor ze je dos-
Met eigentijdse boekhoudsoftware kan
beslissen wat er gaat gebeuren met de
sier ten volle kunnen verdedigen.
je boekhouder op afstand je boekhou-
winst.
Boekhoudkosten zijn 100% fiscaal aftrekbaar
ding controleren, correcties doorvoeren
als beroepskosten!
en rapporten maken. De werkuren en
documenten kan
terug
aanleveren.
vennootschapsbelasting.
– nakende – echtscheiding).
dus de eindfactuur zullen daardoor ook
Tip 10: Vergelijk en maak je keuze
lager uitvallen. Vraag eventueel met
Met bovenstaande tips in het achterhoofd
welk boekhoudsoftwarepakket je boek-
verken je best verschillende boekhoud-
Ook de manier van factureren kan ver-
houder werkt. Is het compatibel met dat
kantoren en maak je je keuze. Een eerste
schillend zijn: maandelijkse facturatie
van jou?
gesprek met een boekhouder is meestal
Tip 6: Hoe gebeurt de afrekening? of voorschotfacturen met een afrekening
gratis en vrijblijvend. Vraag hoe het kan-
der geval is het belangrijk dat de tarie-
Tip 8: Behoud de eindverantwoordelijkheid over jouw boekhouding en onderneming
ven transparant zijn zodat je niet voor
Het bijhouden van je boekhouding is niet
jij niet noodzakelijk belangrijk wat een
verrassingen komt te staan achteraf.
alleen noodzakelijk voor de fiscus. Je kan
ander belangrijk vindt en is je collega on-
Sommige boekhouders werken met con-
er samen met je boekhouder veel infor-
dernemer misschien actief in een andere
tracten. Dat kan, maar lees ze goed na.
matie uithalen voor jezelf om beslissin-
sector.
aan het einde van het jaar. Kies voor een betalingssysteem waar jij je het meest comfortabel bij voelt. In ie-
45
toor werkt, wat de tarieven zijn, tast af met wie je persoonlijk de beste klik hebt. Mond-aan-mond reclame zegt wat dit betreft zeker niet alles. Bovendien vind
PR AKTISCHE ZAKEN
P E N S IO E N E N
NIEUW AANVULLEND PENSIOEN VOOR EENMANSZAKEN VANAF 2018
Spaar poen voor je pensioen
Het gemiddelde pensioen van de zelfstandige ondernemer is zo’n 860 euro per maand. Dat is een mager beestje. Er zijn manieren om dat aan te vullen, en vanaf volgend jaar komt er een optie bij: de Pensioenovereenkomst Zelfstandigen (POZ). Hoe kun je fiscaal voordelig sparen voor een financieel zorgeloze oude dag? Expert Jannick Beyens van het Zenito Sociaal Verzekeringsfonds zet het op een rijtje. TEKST Jannick Beyens - FOTO Shutterstock
Ondanks vele (geslaagde) inspanningen
kan je dat optrekken tot een pensioen
inkomen storten. Met een Sociaal VAP
van UNIZO en Zenito blijft het pensioen
dat gelijkwaardig is aan dat van werk-
kun je tot 9,40% storten (15% hogere
van een zelfstandige ondernemer erg
nemers. Het Vrij Aanvullend Pensioen
fiscale aftrekbaarheid), tot 3666,85 euro
laag. Het gemiddelde pensioen van een
is exclusief voor zelfstandigen bedoeld.
per jaar voor 2018.
ondernemer ligt rond de 860 euro, dat
Er zijn twee soorten, een Gewoon VAP of
van een werknemer is zo’n 1200 euro en
een Sociaal VAP. Het Sociaal VAP biedt
De VAP-bijdrage is volledig aftrekbaar
een ambtenaar krijgt zelfs gemiddeld
extra troeven. Het biedt, naast een pen-
als beroepskost (als je je sociale bijdra-
2600 euro. Dat verschil moet kleiner
sioenkapitaal, extra sociale bescher-
gen betaalt uiteraard). Dat levert een
worden en het pensioen van een zelf-
ming bij arbeidsongeschiktheid, inva-
belastingbesparing op tot 50% en je
standige dus hoger. Zeker omdat uit een
liditeit, ernstige ziekte of overlijden.
kunt tot 20,5% besparen op de sociale
recente enquête van UNIZO blijkt dat
Je krijgt de garantie dat je aanvullend
bijdragen. Contractueel loopt een (Soci-
maar liefst 92% van de ondernemers de
pensioen verder wordt betaald tot uiter-
aal) VAP tot de wettelijke pensioenleef-
verhoging van het pensioen als priori-
lijk 65 jaar, ook in geval van arbeidson-
tijd. Het VAP vroeger laten uitbetalen
teit ziet (zie ook Het Cijfer, blz. 10).
geschiktheid door ziekte of ongeval, én
en toch verder werken, kan alleen als
dat je een aanvullende invaliditeitsren-
jevoldoet aan de voorwaarden voor ver-
te ontvangt.
vroegd pensioen.
standige een wettelijk pensioen. De
Voor een Gewoon VAP is de minima-
Het (Sociaal) VAP levert een aardig ka-
pensioenberekening is in principe een-
le storting 100 euro, voor een Sociaal
pitaal op. Wie bijvoorbeeld vanaf zijn
voudig. Men houdt rekening met de ge-
VAP 111,12 euro. De premies voor een
35ste elk jaar het maximale bedrag stort
werkte jaren waarvoor pensioenbijdra-
Vrij Aanvullend Pensioen zijn evenwel
in een Sociaal VAP tot zijn 67ste, spaart
gen betaald werden. Voor elk jaar is er
beperkt. In een Gewoon VAP kun je tot
bij een gewaarborgde rente van 1% iets
een aparte berekening in functie van de
8,17% van je netto belastbaar beroeps
meer dan 110.000 euro kapitaal bijeen.
Het Wettelijk Pensioen Net zoals werknemers krijg je als zelf-
beroepsinkomsten van dat jaar. Uiteindelijk berekent men het totaal en kom je aan het jaarbedrag van het bruto pensioen waarop je recht hebt. Dat wettelijk pensioen ligt een stuk lager dan dat van werknemers.
(Sociaal) Vrij Aanvullend Pensioen (VAP) Met het Vrij Aanvullend Pensioen (VAP)
De exacte berekening van het verwachte pensioen? Dat is voer voor experten. Contacteer je sociaal verzekeringsfonds voor bijstand. Het bij UNIZO aangesloten fonds is Zenito. 46
PR AKTISCHE ZAKEN
X
Nieuw: Pensioen Overeenkomst voor Zelfstandigen (POZ) Werknemers hebben naast dat wettelijke pensioen een groepsverzekering om hun spaarpot te spijzen. Voor zelfstandigen met een vennootschap zijn er meer
Zelfstandige (eenmanszaak)
Zelfstandige (vennootschap)
Wettelijk pensioen
Wettelijk pensioen
(Sociaal) VAP
(Sociaal) VAP
Werknemer
Wettelijk pensioen
mogelijkheden. De vennootschap kan
NIEUW: Pensioen
Groepsverzekering of
een groepsverzekering of een individu-
Overeenkomst voor
Individuele Pensioentoe-
ele pensioentoezegging (IPT) afsluiten.
Zelfstandigen (POZ)
zegging (IPT)
Pensioensparen
Pensioensparen
Groepsverzekering
Voor eenmanszaken was dat tot nu toe niet het geval. Maar vanaf 2018 wordt
Pensioensparen
voor hen iets vergelijkbaars gecreëerd: de regering heeft beslist dat zelfstandigen zonder vennootschap een POZ (Pen-
pitaal opbouwen kan niet. Net zoals
blijven hangen op maximaal 940 euro
sioen Overeenkomst voor Zelfstandigen)
bij bedrijfsleiders geldt de 80%-regel,
per jaar. Vanaf 2018 verhoogt dit bedrag
mogen afsluiten. In het regeerakkoord
die stelt dat de som van het wettelijk
gevoelig tot 1200 euro. Je kan kiezen
staat: “Alle zelfstandigen die als natuur-
pensioen en de extra-wettelijke pensi-
tussen een storting tot 940 euro of meer,
lijk persoon actief zijn, moeten de mo-
oenen samen, maximum 80% mogen
maar met een maximum van 1200 euro.
gelijkheid krijgen om naast het (Sociaal)
bedragen van de jaarinkomsten van de
Het fiscaal voordeel blijft 30% bij een
VAP een tweede pijler te verwerven die
drie voorgaande jaren.
storting tot 940 euro (dus tot maximaal
vergelijkbaar is met die van de zelfstandige bedrijfsleiders”.
Hoe zit die POZ in elkaar? De pensioentoezegging wordt extern beheerd, bijvoorbeeld door een verze-
• Ook wordt er een RIZIV-bijdrage
282 euro voordeel); kies je voor een
afgehouden van 3,55% en een solida
storting hoger dan 940 euro, dan is het
riteitsbijdrage van maximaal 2%.
voordeel 25% (bij een maximale stor
• De eindbelasting op het kapitaal (vanaf de vroegst mogelijk pensioenleeftijd of
ting van 1200 euro is het fiscaal voor deel gelijk aan 300 euro).
bij voortijdig overlijden) is 10%.
keraar. Er is geen maximumbedrag en
De POZ is een mooie aanvulling, maar
Kies je ervoor om meer te sparen dan
de nieuwe formule is combineerbaar
voor zelfstandigen, zowel met als zon-
940 euro, ga dan zeker voor de maxi-
met een (Sociaal) VAP.
der vennootschap, komt het (Sociaal)
male bijdrage van 1200 euro. Alleen
• Voor elke storting die je uitvoert, betaal
VAP op de eerste plaats.
dan geniet je van het maximum fis-
je 4,4% taks.
caal voordeel van 300 euro. Zou je een
aanmerking voor een belastingver
Derde pensioenpijler: pensioensparen
mindering van 30%. Er gelden geen
Er is nog een derde pensioenpijler: pen-
caal voordeel (25%) lager dan wanneer je
minima en maxima zoals bij het VAP,
sioensparen. Het maximumbedrag voor
opteert voor het maximum van 940 euro
maar een oneindig hoog pensioenka-
het pensioensparen is al enkele jaren
(30%).
• De bijdragen in een POZ komen in
47
storting doen die hoger is dan 940 euro maar lager dan 1200 euro, dan is het fis-
Employer branding Employer branding, dat betekent: werken aan een sterk werkgeversmerk. Zo zul je vlotter talent aantrekken en blijven de goede mensen die je al hebt aan boord.
ven anno 2017 de belangrijkste reden om bewust te investeren in employer branding. Maar weet ook dat bedrijven die werk maken van hun employer brand een dikke streep voor hebben
TEKST Elin De Vits – FOTO Shutterstock
om dat talent aan boord te houden. Ten slotte leidt een sterke identificatie van de werknemer met het bedrijf tot meer betrokkenheid en engagement.
In de ideale wereld is de beste werkge-
en de manier waarop je beide – in de
ver ook de aantrekkelijkste. Bijgevolg
mate van het mogelijke – in overeen-
zou die geen moeite mogen hebben om
stemming brengt. Wat mensen binnen
Werk aan dat merk
het juiste talent te vinden en aan zijn
en buiten het bedrijf over je denken en
Ter illustratie van dat laatste, een
onderneming te binden. Helaas strookt
vertellen, zul je nooit kunnen contro-
waargebeurde anekdote: in 1961 be-
het zelfbeeld van de werkgever vaak
leren. Maar je kunt het wel in de goede
zocht president Kennedy de NASA,
niet met hoe de buitenwereld zijn be-
richting sturen.
en vroeg aan een schoonmaker die de
drijf ziet. Het goede nieuws is dat elke (identiteit, imago, reputatie en aantrek-
Boost voor rekrutering, retentie en engagement
kingskracht) kan werken.
Employer branding is trouwens van alle
organisatie aan zijn employer brand
vloer dweilde naar zijn rol in de organisatie. De schoonmaker antwoordde: “Ik help mee om een mens op de maan te zetten.”
tijden. Alleen staat het vandaag proEén ding staat vast: ook als een bedrijf
minenter dan ooit op de economische
Je moet gelukkig niet NASA, Coca-Cola
geen aandacht besteedt aan employer
agenda. De vergrijzing, de groeiende
of De Nul heten om aan je employer
branding zullen de medewerkers en de
schaarste aan gekwalificeerd talent en
brand te werken. Elke organisatie,
buitenwereld een beeld hebben van dat
de veranderende arbeidsmarkt zorgen
van groot tot heel klein, kan een sterk
bedrijf als werkgever.
ervoor dat heel wat bedrijven niet meer
merk worden. Besef wel goed dat je
moeten worden overtuigd van het be-
een employer brand niet kunt kopen of
Employer branding gaat over aantrekke-
lang van employer branding. Ze onder-
opleggen. Je kunt je ‘merk’ enkel ver-
lijk werkgeverschap. Over het managen
vinden dag in dag uit hoe belangrijk het
dienen door er met het hele bedrijf aan
van je identiteit (‘Hoe zien wij in dit be-
is om op de radar van de juiste kandi-
te bouwen. Bouwen aan je merk is een
drijf onszelf?’) en je imago (‘Hoe kijkt de
daat-medewerkers te staan. Het aan-
continu proces, het houdt nooit op.
buitenwereld naar ons als werkgever?’)
trekken van talent is voor veel bedrij-
Nabijheid en vertrouwen Om je aantrekkelijkheid als werkgever te boosten, moet je niet per se grote en
‘Employer branding’ in cijfers 1
Een sterk employer brand bespaart een bedrijf 10% loonkosten.
2
De kosten per aanwerving liggen 46% lager in bedrijven met een sterk
3
employer brand.
bestaat het gros van de instroom van kandidaten immers uit mensen die zich aanbieden op de lokale arbeidsmarkt. Voor werknemers zijn bedrijven aantrekkelijker als ze in de buurt liggen – en waar ze niet naartoe moet
In bedrijven met een sterk employer brand daalt het verloop van medewer kers met 28%.
dure campagnes voeren. In de praktijk
pendelen met trein-tram-bus, of met de auto files moeten trotseren. Daarnaast hechten mensen veel belang aan betrouwbaarheid en werk-
Bron: Jan Denys, Werken aan merken, Lannoo Campus 2017.
zekerheid bij de keuze van een werkgever. Die factor zal nog aan belang 48
QU E?
VOO R U U I T G E L E G D
winnen.
Zo
signaleert
Jan
van
betrouwbaarheid
spe-
Denys in zijn boek Werken aan
len dus in het voordeel van
merken dat werknemers in de
kleinere, meer lokaal ver-
toekomst
ankerde bedrijven. Die fac-
meer
vertrouwen
zullen krijgen in lokale werk-
toren
gevers. Denys voorspelt dat
de naambekendheid van de
compenseren
deels
door
Hoe begin je eraan? 7 tips:
bij
grote spelers die met enorme
grote bedrijven die uitgebreid
budgetten aan employer bran-
de media halen en de politie-
ding doen. Anders gezegd, de
ke krachten die de gevaren
grootte van je bedrijf is geen
van globalisering belichten,
reden om niet in je aantrek-
(te vinden in het vermelde boek van Jan
lokale werkgevers in de toe
kelijkheid als werkgever te
Denys) zijn daarbij een handig kompas.
komst aantrekkelijker zullen
investeren. Elk bedrijf heeft
worden.
zijn troeven. Het komt erop
herstructureringen
Nabijheid
en
de
perceptie
aan ze uit te spelen.
1
Weet wat jouw potentiële werknemer verwacht en belangrijk vindt – de
resultaten van 17 jaar Randstad-onderzoek
2
Zoek uit hoe je met jouw bedrijf aan die verwachtingen tegemoetkomt en wees
daarbij authentiek – zet die troeven in de verf in rekrutering en communicatie.
3
Randstad Employer Brand Research is al jarenlang
Maak van je medewerkers ambassadeurs. Wie werk maakt van
aantrekkelijk werkgeverschap en employer
een kompas voor bedrijven die aan de slag gaan met
branding is beter gewapend om het juiste
hun employer brand. Elin De
talent aan te trekken, én zorgt ervoor dat
Vits volgt het onderzoek al
zijn medewerkers trots zijn om voor het
sinds 2000. De Belgische
bedrijf te werken en aan boord willen
studie kreeg navolging in
blijven.
26 landen.
4
Beschouw ALLE medewerkers als potentiële ambassadeurs. Ook
jobstudenten en tijdelijke medewerkers, zoals uitzendkrachten, freelancers en stagiairs dragen jouw werkgeversimago uit.
Interesse gekregen in het onderwerp?
Ook zij zijn potentiële toekomstige medewerkers.
We geven exemplaren weg van Jan Denys’ Werken aan merken, het eerste Nederlandstalige basiswerk over employer branding.
5
relevante onderwijsinstellingen in de
6
onbemind), bouw een goed
Bouw contacten uit met de voor jou
buurt.
Mail naar zo@unizo.be
Communiceer (onbekend maakt
communicatiebeleid uit en geef je bedrijf Onder begeleiding van een expert samen met andere
een gezicht. Laat weten waar je bedrijf voor
ondernemers aan je employer branding werken? Dan
staat.
kan je terecht bij UNIZO’s lerend netwerk Jobstap. Daar
7
leer je in vier korte sessies hoe je een vacature opmaakt met focus op talent. Zie www.unizo.be/jobstap
Gebruik de sociale media om een netwerk van potentiële medewerkers
uit te bouwen. Doe dat continu en niet enkel in de periodes wanneer je op zoek bent naar talent.
49
D E Z A A K WA A R N E M E R
B A RT D E B B AU T
Ze keek me enkele ogenblikken
het topje van zijn balpen. “Euh, ik kom eigenlijk
zwijgend aan en begon toen te la-
voor een klein onderhoud”, zei ik, haast veront-
chen. “U maakt een grapje?”
schuldigend. Waarna de verkoper zich snel uit de
“Zie ik eruit als iemand die zo-
voeten maakte en me toevertrouwde aan de goe-
maar grapjes maak?” vroeg ik.
de zorgen van de baliebediende.
“Het zijn toch mid-season sales?”
De reden voor mijn zoektocht naar mid-season
Ik stond in de apotheek, en wil-
sales waren niet alleen de schreeuwerige uitstal-
de een doosje Dafalgan en een
ramen. Ook een brief van een overkoepelende or-
doosje Motilium afrekenen. De
ganisatie van Antwerpse modeagenturen had me
apothekeres, een mooie vrouw,
geprikkeld. “Wij behouden het vertrouwen in de
sluik halflang blond haar, spre-
fysieke winkels” , begon het. Tussen de lijntjes las
kende ogen met lange wimpers
ik wat anders, maar dat kan ook met mijn slech-
en een schoonheidsvlekje net bo-
te karakter te maken hebben. “We stellen echter
ven haar lippen, lachte opnieuw.
vast dat webwinkels en internationale ketens
“Mid-season sales”, zei ze. “Daar
steeds meer inzetten op mid-season sales.” Na
heb ik nog nooit van gehoord.” Ze
de gebruikelijke blabla volgde daarom de oproep
knipoogde toen ik de zaak ver-
om kortingen te geven van eerst twintig, daarna
liet, het compenseerde enigszins
dertig procent. “Om gezamenlijk de strijd aan te
het gebrek aan korting. Ook bij
binden met de internationale ketens en in te spe-
de fruit- en groentewinkel even
len op de verwachtingen van de consument.”
verderop, ving ik bot. “Mid-season
Gedegouteerd was ik door dit schrijven. Platvloerse
sales” , gromde Patrick, als steeds in
kortingen begin oktober? Waren ze nu helemaal
een blauw T-shirt met daarop een
besodemieterd? Wilden ze nog meer zelfstandi-
opengesneden groene kiwi. “Daar
ge retailers het water aan de lippen brengen? En
doe ik hier niet aan. Alles heeft zijn
klonk de openingszin daarom zo dubbelzinnig en
prijs.” En ook bij de houthandelszaak
hypocriet?
van Jozef & Zn hadden ze nog nooit
Op het moment dat u dit leest, zijn de solden
van mid-season sales gehoord. Ik be-
weer in het land. De solden, dat zijn de kortingen
greep het niet goed. Overal in het
die modewinkels geven op de restantvoorraad
straatbeeld hingen affiches en stic-
die nog in de rekken hangt op het einde van het
kers schreeuwerig aan te kondigen dat
fashionseizoen. Je kan dan nog discussiëren over
je minimum 30 procent kon besparen.
de periode (zou februari niet beter zijn, gezien
Het was begin oktober. Welk seizoens-
de weerkundige seizoenen?), maar de essentie is
midden bedoelen ze eigenlijk, vroeg ik me af?
er: solden zijn kortingen op stockrestanten. Wie
De zomer liep op zijn einde, de herfst moest nog
geluk heeft, scoort nog mooie dingen in zijn of
beginnen. We zaten helemaal niet in het midden
haar maat. Opruimen om plaats te maken voor
van een seizoen. Misschien hadden Patrick, Jo-
de nieuwe collectie. Maar intussen hebben heel
zef & Zn en de mooie apothekeres wel gelijk. Wie
wat winkels hun broodnodige volle marge weg-
gaf er nu korting en gebruikte daar een van-de-
gegeven aan Mid-Season Sales, Black Friday, Cyber
pot-gerukte term voor? Ja, autohandelaars, die
Monday en niet te vergeten: de koppelverkoop in
wel. Die beginnen meteen over kortingen. Laatst
december. Onvoorstelbaar. En een ramp voor de
nog. Nog voor ik iets had kunnen zeggen, schoof
rendabiliteit, voor de geloofwaardigheid, voor de
de verkoper al een offerte onder mijn neus. “En
vertrouwensrelatie met de consument. Daarvan
dat is zonder de korting” , hoorde ik hem zeggen,
krijg ik hoofd- en maagpijn. Die Dafalgan en Motilium kwamen goed van pas. Leve de solden.
enthousiast knipperend met zijn ogen en
BART DEBBAUT is zaakvoerder van herenkledingzaak ‘De Gouden Schaar’ in Tienen. Hij is ook auteur van zeven thrillers en twee romans. Eind februari verschijnt zijn tiende boek: ‘De Mol’, de eerste thriller rond de succesvolle gelijknamige televisiereeks.
50
FOTO Lotte Hendrickx
Leve de solden
Binnen 24 u antwoord op uw zakelijke krediet? Ja, dat kan! Bovendien staan we altijd voor u klaar: digitaal, via KBC Live of uw vertrouwde kantoor. Binnen
antwoord
Vraag uw zakelijke krediet aan op
kbc.be/jadatkan
Dit aanbod geldt enkel voor zakelijke kredieten tot 150 000 euro. Meer informatie leest u op www.kbc.be/jadatkan.
Laat de toekomst maar komen
U HEEFT NU MEER DAN 15 900 REDENEN OM EEN BRUSSELAAR AAN TE WERVEN. Carine (Brussel), zoekt werk als redacteur. “MIJN TROEVEN? VOLHARDING EN GEDULD.”
15 900 EURO AAN PREMIES: GENIET NU VAN ACTIVA.BRUSSELS. Wanneer u een Brusselaar aanwerft via Select Actiris, de gratis advies- en rekruteringsdienst van Actiris, staat u als eerste in de rij voor de premie activa.brussels. Want wij stellen u kandidaten voor die voldoen aan de juiste voorwaarden. Wist u trouwens dat uw kandidaat in aanmerking komt voor activa.brussels vanaf de eerste dag van zijn inschrijving bij Actiris als hij een stage of opleiding heeft gevolgd via Actiris, VDAB Brussel of Bruxelles Formation? Ontdek activa.brussels en tal van andere goede redenen om te rekruteren via Select Actiris op www.actiris.be/activabrussels.
Met de steun van het Europees Sociaal Fonds