Verschijnt 1 x per maand - 97ste jaargang - P912078 - GENT X - NUMMER 4 - 20 APRIL 2017
Het Unizo-magazine voor de Zelfstandige Ondernemer
KMO’s bij VDAB-baas Fons Leroy “WIJ VINDEN GEEN VOLK” Coworking DE VOOR- EN NADELEN Tijd voor een groene wagen ZO SWITCHT U VAN EEN DIESEL NAAR ELEKTRISCH VERSTERKT ONDERNEMERS
versterkt ondernemers
NEW CITROËN JUMPY ALLES WORDT MOGELIJK
“MENEER ROBINSON? WE HEBBEN EEN PAKKETJE VOOR U.” DE VERTREKKENSKLAARAANBIEDINGEN NEW CITROËN JUMPY MAAT XS 1.6 BLUEHDI 95 MAN COMFORT
13.515€
(1)
vanaf
op opties 50% dekorting
(5)
ONMIDDELLIJK BESCHIKBAAR
business.citroen.be (1) Prijs ‘vanaf’ ZBTW op 01/04/2017, inclusief fleetkorting, voorbehouden aan bezitters van een ondernemingsnummer, waaronder de voorwaardelijke premies: EcoTech premie(2), overnamepremie(3) en stockpremie(4). Volgens model en afwerking. (2) CITROËN biedt u een EcoTech premie van 600€ ZBTW aan voor de overname en de recyclage van uw oude voertuig bij aankoop van een nieuwe CITROËN Jumpy. Het voertuig moet volledig zijn en minimum 6 maanden ingeschreven zijn op naam van de koper van het nieuwe voertuig. (3) CITROËN biedt u, van een nieuwe CITROËN Jumpy een voorwaardelijke overname premie van 600€ ZBTW. (4) CITROËN biedt u een stockpremie van 750€ ZBTW bij aankoop van een nieuwe F Y Y bij aankoop CITROËN Jumpy in stock besteld en geleverd vóór 31/05/2017. (5) Offerte Optie+ : CITROËN biedt u 50% korting op alle opties. Voor meer inlichtingen en voorwaarden brengt u een bezoek aan uw dichtstbijzijnde CITROËN verkooppunt. Aanbieding geldig van 01/04/2017 t.e.m. 31/05/2017, deze aanbieding geldt zolang de voorraad strekt. V.U.: V. Rzasnicki, Parc de l’Alliance - Avenue de Finlande 4-8 – 1420 Braine l’Alleud. De prijzen in dit document zijn onder voorbehoud van drukfouten.
TER ZAKE
“ Alleen een bedrijf dat ook zónder jou draait, is verkoopbaar”
Als we niet opletten, zitten tussen dit en pakweg tien jaar tienduizenden KMO’s zonder opvolger. Weg bedrijf, weg toegevoegde waarde, weg honderdduizenden arbeidsplaatsen. Dat moeten we met man en macht voorkomen. Daarom lanceerde UNIZO een actieplan om zoveel mogelijk KMO’s aan een geschikte overnemer te helpen, zodat deze bedrijven, inclusief de tewerkstelling die ze genereren, blijven voortbestaan (zie ook p 12). In het belang van iedereen. Niet dat we de afgelopen jaren hebben stilgezeten. Al tien jaar
“De komende tien jaar zullen massaal veel KMO’s te koop komen.”
lang
brengen
we
vraag en aanbod van over te nemen KMO’s samen op ons online platform Overnamemarkt.be. En je wil niet weten hoeveel infosessies we de afgelopen jaren al over het onderwerp
hebben
georgani-
seerd. Maar het moet sneller, efficiënter en beter nu blijkt dat maar liefst 44.553 KMO’s in Vlaanderen een zaakvoerder hebben die
ouder is dan 55 jaar (onderzoek Antwerp Management School). Daarvan hebben er 13.434 zelfs een zaakvoerder ouder dan 65 jaar. Je moet geen wiskundig wonder zijn om hieruit te besluiten dat er de komende tien jaar massaal veel KMO’s te koop zullen komen. Wie gaat die allemaal overnemen, daar waar er geen onmiddellijke kandidaat-opvolgers uit de familie of onmiddellijke omgeving klaar staan…? Veel ondernemers die hun bedrijf in het verleden te koop zetten, beseffen intussen dat ze het overnameproces vooraf zwaar hadden onderschat, dat het moeilijker is verlopen dan gedacht, dat ze uiteindelijk niet de vraagprijs hebben gekregen waar ze FOTO Luc Daelemans
van droomden, en dat het allemaal veel langer dan gehoopt heeft geduurd. Dit zou een wake up call moeten zijn voor al die 55-plussers die aan de vooravond van hun overnameproces staan en waarvan maar liefst 30 % (onderzoek AMS) nog niet met de voorbereiding is gestart. Nee, natuurlijk roep ik niet op om op je 55ste te stoppen met werken. Maar weet dat een optimale overnamevoorbereiding járenlang kan duren. Dat je een betere prijs krijgt voor een bedrijf dat organisatorisch, boekhoudkundig en qua rendement helemaal op punt staat. Waarbij transparantie troef is en alles gedocumenteerd is. Als alle kennis enkel in je eigen hoofd KAREL VAN EETVELT
zit als zaakvoerder, en jij vertrekt, dan verdwijnt daarmee ook
GEDELEGEERD BESTUURDER VAN UNIZO
de waarde van je bedrijf. Alleen een bedrijf dat ook zónder jou draait, is verkoopbaar.
karel.vaneetvelt@unizo.be BLOG www.unizo.be/karelvaneetvelt @karelvaneetvelt www.facebook.com/unizo
3
BUSINESSPARTNERS 6 Made in Inox VOOR DE GOEDE ZAAK 8 Bedrijfsleiders tanken inspiratie in Berlijn
KENNIS VAN ZAKEN 11 STAND VAN ZAKEN Deze maand 20 PRO & CONTRA Verplicht bewijs van beroepsbekwaamheid overbodig?
PASSIE
NETWERK
40 BIJZONDERNEMEND Peter Platel, Wakko Kapper en entertainer
64 BIJ ONS IN… UNIZO BKT - Begijnendijk, Keerbergen & Tremelo
46 START ME UP Huisraad Advocaten, starter van het jaar
66 DE ZAAKWAARNEMER
48 ACHTER DE SCHERMEN BIJ… Coworkers
EXPERTISE 55 HET BESTE ADVIES Eric Domb, Pairi Daiza
22 MIJN GEDACHT Ilse Pipeleers over ondernemen met kanker
56 PRAKTISCHE ZAKEN Starters & innovatie
24 DOSSIER Elektrisch rijden & groene stroom
60 QUÉ? SLA - Service Level Agreement
34 RONDETAFEL KMO-werkgevers aan tafel met VDAB-topman Fons Leroy
“Het idee van de omgekeerde jobbeurs, waar goed opgeleide jongeren zich presenteren en bedrijven met een jobaanbieding mogen langskomen, is in de toekomst niet zo ver gezocht.” F O N S L E RO Y ( V DA B) ( P 3 4)
Uw eerstvolgende ZO Magazine verschijnt samen met de ZO Adviesbrief op 18 mei 2017.
COLOFON Directeur MarCom Luc Missinne
Senior writer Herman Van Waes
Coördinator Communicatie Simon Gryspeert
Redacteurs Paulien Coenaerts Filip Horemans (woordvoerder)
Management Assistent Jurgen Muys
RECLAMEREGIE Trevi nv Meerlaan 9 9620 Zottegem Tel: 09 360 62 16 www.trevi-regie.be
V.U Unizo vzw Willebroekkaai 37 1000 Brussel Tel: 02 212 25 53 zo@unizo.be www.unizo.be
Bekijk het UNIZO-tv-nieuws elke maandagavond op
UNIZO-partners in ondernemen
VORMGEVING Proforma Advertising www.proforma.be
Aangesloten bij uitgeverfederatie
www.kanaalZ.be ZO Magazine, het zakenblad voor de zelfstandige ondernemer, is een uitgave van Unizo, de Unie van Zelfstandige Ondernemers, en de Federatie Vrije Beroepen. Verschijnt 10 x per jaar. De redactie van ZO Magazine, www.unizo.be streeft naar de grootst mogelijke betrouwbaarheid van de gepubliceerde informatie, waarvoor zij echter niet aansprakelijk kan gesteld worden. ZO Magazine is lid van Medianetwerk Plus. Uw persoonsgegevens worden opgenomen in het bestand van UNIZO vzw, met de bedoeling u onze informatie en publiciteit te sturen en u op de hoogte te houden van onze activiteiten. U kan uw gegevens steeds inzien en corrigeren, overeenkomstig de wet van 8 december 1992 betreffende de bescherming van de persoonlijke levenssfeer, mits betaling van de wettelijk voorziene vergoeding. U kan hiervoor terecht bij de administratiedienst van UNIZO, Petra Bellemans, Tel: 02 212 25 60.
4
DOSSIER ELEKTRISCH RIJDEN & GROENE STROOM Tijd om uw bedrijfswagenpark te ‘vergroenen’ van diesel naar elektrisch? Maar hoe begint u eraan? Misschien produceert uw bedrijf ook al groene stroom, maar gebruikt u die eigen energie wel efficiënt?
24
RONDETAFEL KMO-WERKGEVERS AAN TAFEL MET VDAB-TOPMAN FONS LEROY KMO-werkgevers op zoek naar een ‘witte raaf’ krijgen van UNIZO een steuntje in de rug met het interactief traject Jobstap, in samenwerking met onder meer de VDAB. We confronteerden VDAB-baas Fons Leroy met hun ervaringen. BIJZONDERNEMEND PETER PLATEL, WAKKO KAPPER Een goeie kapper is altijd een beetje entertainer, maar Peter Platel kon nooit echt kiezen tussen de twee. Zo groeide de “Wakko Kapper” met zijn flamboyante, eigenzinnige stijl uit tot de enige BK (Bekende Kapper) van Vlaanderen, tv-figuur, schrijver, entertainer, coach…
40
ACHTER DE SCHERMEN BIJ… COWORKERS Een coworkingspace is een ontmoetingsplek waar ondernemers elkaar inspireren en waar kruisbestuiving schering en inslag is. Maar hoe zit de sector van dit nieuwe werken in elkaar?
BIJ ONS IN UNIZO BKT Begijnendijk, Keerbergen en Tremelo slaan de handen in elkaar om de ondernemers in hun gemeente bij te staan.
64 5
34
48
DAG VAN DE MEDEWERKER 2017, UW BUSINESSPARTNER BIJ UITSTEK
“Mensen kunnen goeie wil tonen, robots niet” Enkele jaren al breidt UNIZO de tradi-
Watou bijvoorbeeld. De roots van het
trouwen zowel klanten uit de privé als
tionele ‘Secretaressedag’ op de derde
bedrijf gaan terug tot ‘t Rattekot, de
uit de agro, industrie, horeca, design
donderdag van april uit tot Dag van
‘smesse’ (smederij) van Pol Cauweliers
en bouwsector hun opdrachten toe aan
de Medewerker. Want bekwame en
overgrootvader. Toen Pol de fami-
het Made in Inoxteam dat 10 betrokken
gemotiveerde
de
liezaak voortzette trok hij meer en
vakmensen telt. Echtgenote Marleen
fundamenten van elke KMO. Daarom
meer de kaart van inox maatwerk.
Baelde (midden op de foto naast Pol):
mogen die ook op deze 20ste april een
De boerensmederij werd omgeturnd
“Die betrokkenheid is niet zo vanzelf-
keer in de bloemetjes gezet worden.
tot een modern atelier, met nieuwe
sprekend, iedereen weet dat technische
Bij Made in Inox in het West-Vlaamse
technologie en software. Vandaag ver-
profielen, mensen die met hun hoofd,
medewerkers
zijn
6
hart en handen moeten kunnen werken,
onze educatieve werking. Wat hier ge-
te lichten hebben we extern advies in-
niet makkelijk te vinden zijn. En als je
beurt kan moeilijk door robots gedaan
gehuurd, in samenspraak met de mede-
ze hebt is zorg voor ergonomische en
worden: het verschil met medewerkers
werkers. Om de interne communicatie
aangename omstandigheden een must.
van vlees en bloed is dat hun werk ook
te bevorderen werken we volgens het
Vandaag, op de Dag van de Medewerker,
zin moet geven aan hun leven, dat ze
traject van de Indigo Transitiecirkel. In
stellen we met trots ons gerestyled
zien waar hun creaties terechtkomen.
het begin was dat wat onwennig, zeker
atelier voor. Tegelijk hebben we de oude
Dat vraagt de nodige goeie wil van beide
voor West-Vlamingen, maar nu vragen
smesse gerecreëerd uit respect voor
kanten en investeringen in tijd en mid-
ze al wanneer de volgende sessie is.”
het familie-erfgoed en als element van
delen. Om onze bedrijfsprocessen door
www.madeininox.be
7
TEKST Herman Van Waes – FOTO Pat Verbruggen
B U S I N E S S PA R T N E R S
Bedrijfsleiders tanken inspiratie op UNIZO-trip in Berlijn
“Ich bin ein Unternehmer” dat
Maker Award, trok UNIZO in maart op
der. Zelfrijdende auto’s, retailrecep-
was het opzet van de allereerste
inspiratietrip naar de Duitse hoofd-
ten van de toekomst, digitale en cir-
#UNIZOInspiratietour. Met een groep
stad. Waarom Berlijn? Het is een van
culaire economie: Berlijn is een echte
van een twintigtal ondernemers, al-
de meest dynamische en onderne-
motor van innovatie & ontwikkeling.
lemaal finalisten of winnaars van de
mende regio’s in Europa. Zeker in de
Het recept van de vierdaagse trip was
KMO Laureaat 2016-2017 of de Belgian
startup industrie, maar het gaat ver-
een hutsepot van ondernemerschap en
Finding
the
spirit
of
Berlin:
8
VO O R D E GO E D E Z A A K
TEKST & FOTO Hilde Van Damme
ONS W ER K I N BEEL D
rebelsheid, discipline en nonchalan-
“De inspiratiereis heeft mij uit mijn
deze trip te herhalen voor andere ge-
ce. Berlijn is een stad met duizenden
context getrokken. Het ‘double shot’
ïnteresseerde
indrukken en evenveel nieuwkomers
aan inspiratie dat ik tijdens de reis
najaar. Interesse om mee te gaan? Op
van overal ter wereld, die als echte
kreeg gaf mij inzichten om mijn con-
www.unizo.be/inspiratietour vindt u
Berlijners een verschil willen maken.
text en het bedrijf te accelereren.”
meer informatie.
Deelnemer Wouter Uten (Ugentec):
Redenen genoeg dus voor UNIZO om 9
ondernemers
in
het
Altijd dicht bij uw klanten Ook tot in de verste uithoeken van uw zaak
We komen gratis langs om het beste te halen uit uw internet en telefonie
Maak een afspraak op proximus.be/bizz
K E N N I S VA N Z A K E N
HET CIJFER
Zoveel kost gemiddeld in ons land het ziekteverzuim per werknemer per jaar. Alleen al de kostprijs van langdurig zieken (langer dan een maand en minder dan een jaar) liep vorig jaar op tot in totaal meer dan 8 miljard euro, méér dan de sociale zekerheid betaalt aan werkzoekenden. Alleen al daarom is het een goeie zaak dat de federale regering eindelijk een akkoord bereikte over de “responsabilisering van werkgevers en werknemers” bij de herinschakeling van langdurig zieken.
Voor alle duidelijkheid: het gaat om langdurig zieken die nog een job kunnen uitvoeren, maar die misschien ander, aangepast werk nodig hebben. Wie niet in staat is om te werken, wordt met rust gelaten. Ook artsen die abnormaal veel ziektebriefjes voorschrijven worden in kaart gebracht en daarop aangesproken. Bedoeling is dat de ingreep binnen een jaar wordt geëvalueerd, waarbij dan ook zal worden gekeken naar de KMO’s met 20 tot 50 werknemers.
Wat houdt dit akkoord in? Van de werkgevers wordt verwacht dat ze meewerken aan de herintegratie, contact houden met hun zieke werknemer(s) en desgevallend aangepast werk zoeken of de werkplek aanpassen. Als ze daarvoor geen of te weinig inspanningen leveren, riskeren ze een sanctie op 800 euro per tekortkoming. KMO’s met minder dan 50 personeelsleden blijven evenwel buiten schot. Werknemers die hun administratieve verplichtingen niet nakomen, kunnen hun uitkering gedurende één maand met 5% zien afnemen, zelfs 10% als ze niet opdagen voor een gesprek over een reintegratietraject. Werknemers die niet met de adviserend geneesheer meewerken riskeren zoals nu hun volledige uitkering te verliezen.
UNIZO toonde zich tevreden dat de regering heeft geluisterd naar haar voorstellen en verzuchtingen. Er is geen sprake meer van werkgevers twee maanden gewaarborgd loon te laten betalen en het akkoord gaat uit van een gedeelde verantwoordelijkheid van werkgevers, werknemers én artsen. Dat KMO’s tot 50 werknemers in eerste instantie worden vrijgesteld van boetes is een goeie zaak voor UNIZO, dat zich voorneemt om samen met deze ondernemers naar goeie oplossingen te zoeken voor de re-integratie van hun langdurig afwezige medewerkers.
11
Tekst: Herman Van Waes – Beeld: Shutterstock
972 euro
DEZE M A A N D
FOTO Luk Collet
S TA N D VA N Z A K E N
UNIZO EN MINISTER MUYTERS STELLEN ACTIEPLAN VOOR
Bedrijfsoverdracht is acute uitdaging voor tienduizenden KMO’s
Karel Van Eetvelt en minister Muyters “Het is vijf voor twaalf, we moeten samen nu alle
UNIZO-topman Karel Van Eetvelt en
er al wél over nadenken, rekent 53% op
Vlaams minister van Werk, Economie,
familiale opvolging, 39% gaat uit van ex-
registers opentrekken om veel méér KMO’s aan een geschikte overnemer te helpen.”
Europees niveau: Transeo Marketplace.
Innovatie en Sport, Philippe Muyters
terne verkoop en 8% wil stoppen. Van de
3. Een krachtige online waarderingstool
slaan de handen in elkaar om er samen
bedrijven die een externe verkoop over-
- www.unizo.be/waarderingstool -
voor te zorgen dat we solide overnemers
wegen, vindt 71% moeilijk een geschikte
voor over te nemen KMO’s, met de
vinden voor de vele KMO’s die vandaag
overnemer.
expertise van de Antwerp Management
en morgen te koop komen te staan.
Zowel UNIZO als minister Philippe
School (AMS) en in samenwerking met
Want niet minder dan 44.553 KMO’s in
Muyters willen een versnelling hoger
o.m. het Vlaams Agentschap Innovatie
Vlaanderen hebben een zaakvoerder die
schakelen om een krachtig antwoord te
ouder is dan 55 jaar (Onderzoek Antwerp
bieden op deze uitdaging, met een plan
Management School), 13.434 zelfs een
dat 5 krachtige actiepunten omvat:
campagnes, zoals de driedelige
zaakvoerder ouder dan 65 jaar. De ko-
1. De complete vernieuwing van het
informatiereeks “Denk vroeger aan
mende jaren zullen dus een massa KMO-
online UNIZO-platform Overna-
later” op 16 plaatsen in Vlaanderen,
bedrijfsleiders een overnemer moeten
memarkt.be, waarvan de Vlaamse
de “Week van de Bedrijfsoverdracht”,
zoeken, bovenop de nu al over te nemen
overheid structurele partner is via de
de opleidingen van de Ondernemers-
bedrijven. Een gigantische uitdaging, die
Participatiemaatschappij Vlaanderen
academie, diverse inspiratiesessies en
niet mag mislukken, gelet op het enor-
(PMV) en medefinancier via het Vlaams
me economische en maatschappelijke
Agentschap Innovatie en Ondernemen
belang van deze KMO’s, in totaal goed
(VLAIO)
en Ondernemen (VLAIO). 4. Sensibiliserings- en informatie-
webinars. 5. Individueel advies op maat. Zo begeleidt UNIZO ondernemers via
voor liefst 297.903 jobs. Verontrustend
2. Meer slagkracht voor de online
het traject Road to Growth i.s.m.
daarbij is dat 30% van de 55-plussers met
overnameplatformen door allian-
VLAIO. Via Expert@Board kunnen
een bedrijf nog niet bezig is met de aan-
ties in binnen- en buitenland, Daarbij
KMO-zaakvoerders aan een betaal-
loop naar de overdracht. Terwijl het hier
is het samenwerkingsovereenkomst
baar tarief experts inhuren om hen te
toch om een complex proces gaat, dat
met het Waalse Sowaccess een eerste
adviseren en te begeleiden bij o.m. hun
heel veel voorbereiding vergt. Van zij die
stap. Volgende stap is een alliantie op
overnameproces.
DOE MEE AAN DE GEZOND WERKEN AWARD
Werkt u aan de gezondheid van uw medewerkers? De Gezond Werken Award is een gloednieuwe wed-
Alle Vlaamse profit, social profit enoverheidsbe-
strijd om ondernemingen te belonen die een kwa-
drijven (ook in Brussel), kunnen er aan deelnemen.
liteitsvol gezondheidsbeleid voeren in het kader
Binnen elke categorie zijn er twee prijzen: voor een
van hun welzijns- of HR-beleid. De award is een
bedrijf van méér en minder dan 100 medewerkers.
erkenning van het gevoerde beleid en een plat-
Inschrijven kan tot 30 september 2017. De awards
form, een manier om hun onderneming een posi-
worden uitgereikt op 5 december op de Prenne in
tief imago te bezorgen. Zo kan de winnaar het logo
de Xpo Kortrijk. Organisatie: VIGeZ en Prebes
“Winnaar Gezond Werken Award 2017” gebruiken in zijn bedrijfscommunicatie en is er een prijs ter
Alle info en inschrijvingen via
waarde van 1.000 euro te winnen.
www.gezondwerkenaward.be. 12
LOODGIETERS ZIJN ULTIEME ALLESKUNNERS
Met een beetje hulp van Telenet Business
Kenneth Jervis Zaakvoerder Jervis sanitair & verwarming in Antwerpen Vloerverwarming leggen, scherpe offertes maken, op tijd uw geld zien, uw agenda beheren… u kan het allemaal. Maar zelfs wie alles kan, hoeft niet alles alléén te doen. Met een beetje hulp van Telenet Business kan u nu ook perfect uw zaak digitaal uitbouwen. Ontdek hoe we ook uw zaak kunnen verder helpen op www.telenet.be/business
DEZE M A A N D
S TA N D VA N Z A K E N
“SCHORSING MILIEUVERGUNNING DE ENIGE MOGELIJKE, LOGISCHE BESLISSING”
Het genadeschot voor Uplace? Zoals bekend schorste de Raad van State
er een geheel nieuw rapport zou moeten
de milieuvergunning voor het mega shop-
worden opgemaakt.
pingcomplex Uplace. In zijn arrest spreekt
UNIZO voerde al meer dan eens aan dat de
de Raad zich niet uit over de grond van de
verkeersknoop op en rondom de Brusselse
zaak. Wel acht de Raad de kans reëel dat
ring de voorbije jaren alleen maar erger
de verkeersomstandigheden sinds de op-
werd en de mogelijke komst van Uplace
maak van het milieueffectenrapport voor
alleen maar dramatischer gevolgen zou
Uplace in 2010 aanzienlijk veranderd zijn.
hebben. UNIZO noemde de schorsing van
Om de kans op een onomkeerbare schade
de milieuvergunning dan ook “de enig
door de start van de werken te voorkomen,
mogelijke, logische beslissing”. Intussen
schorste de Raad van State daarom de mi-
loopt ook nog een UNIZO-procedure
lieuvergunning, in afwachting van een
tegen
uitspraak ten gronde. De kans is echter
Uitvoeringsplan (GRUP) voor de Brusselse
heel klein dat die er dit jaar nog komt. Dit
rand. “We zullen alle wettelijke middelen
arrest legt overigens ook een bom onder
blijven uitputten om de bouw van Uplace
het milieueffectenrapport zélf, waardoor
tegen te houden.”
het
Gewestelijk
Ruimtelijke
DOE MEE AAN DRIEDAAGSE HACK BELGIUM OP 4, 5 EN 6 MEI
UNIZO wil België hacken UNIZO wil België hacken? Nee, we plannen geen Wikileaks of een aanslag op uw bankgegevens. We bedoelen ‘hacken’ in de oorspronkelijke zin van het woord: het oplossen van problemen met inventieve, efficiënte, creatieve oplossingen. Omdat we geloven dat België wat meer slimme oplossingen kan gebruiken, is UNIZO partner bij HACK BELGIUM. Dat is een grootschalig brainstorm event op 4, 5 en 6 mei in Tour & Taxis, Brussel. Tijdens deze driedaagse ‘hackathon’ gaan duizend mensen oplossingen zoeken voor problemen. Welke problemen? Denk bijvoorbeeld aan voedsel: we produceren zoveel eten, dat er dagelijks bergen van weggegooid moet worden. En toch sterven er mensen van de honger. Of wat ge-
Dat moet beter kunnen, want ons land
men ook echt werk te maken van nieuwe
dacht van de werkbalans: enerzijds gaan
telt genoeg talent en ambitieuze, visio-
oplossingen. Wilt u ook deel uitmaken
mensen er onderdoor aan burn-outs,
naire ondernemers. Ook aan expertise
van deze ambitieuze beweging?
terwijl anderen niets liever willen dan
is er geen tekort, met kenniscentra van
een job. Of mobiliteit: aan transportmid-
wereldniveau in onze steden. Tijdens
delen geen tekort, en toch staan massa’s
Hack Belgium ontmoeten creatievelin-
20% op de inschrijvingsprijs.
mensen elke dag weer hun tijd en goed
gen, visionairen en experts elkaar in de
Kijk voor meer info en inschrijven op
humeur te vergooien in de file.
hoop om elkaar te inspireren én om sa-
www.unizo.be/hackbelgium
14
Als UNIZO-lid krijgt u een korting van
BOOST UW EXPORT ! Wil u weten hoe u de Leeuw van de Export 2017 kan worden ? Schrijf u nu in voor het seminarie op 4 mei.
IS UW BUSINESS EEN SUCCES IN MEER DAN ÉÉN BRUGGE ? DAN WORDT U MISSCHIEN DE LEEUW VAN DE EXPORT 2017 ! Uw bedrijf heeft de wind in de zeilen in het buitenland ? Dan maakt u een goede kans om de Leeuw van de Export 2017 te winnen, de belangrijkste exportprijs van Vlaanderen uitgereikt door Flanders Investment & Trade. Een prijs ook die heel wat deuren opent, in meer dan één Brugge ... en tal van andere plekken wereldwijd. Maak dus meteen werk van uw kandidatuur en grijp uw kans om uw bedrijf een ware boost te geven. Dien uw dossier in vóór 2 juni en treed in de voetsporen van Aucxis en MediaGeniX !
LEEUWVANDEEXPORT.BE Hoofdsponsor
Sponsor
Locatiesponsor WERK & ECONOMIE
DEZE M A A N D
S TA N D VA N Z A K E N
UNIZO WAARSCHUWT OPNIEUW VOOR MALAFIDE BETAALTERMINALLEVERANCIER
Ondanks veroordeling doet Keyware gewoon voort Intussen al meer dan 150 klachten klach-
verbrekingsvergoeding van 500 euro
betalingsbevel, om vorderingen “waar-
ten
betaalterminalleverancier
tot 750 euro (+ btw) en 75 euro dossier-
tegen handelaars zich niet onmiddellijk
Keyware liepen er - alweer - binnen bij
kosten. Levert de ondernemer daar-
verzetten” meteen via de advocaat van
UNIZO sinds half december vorig jaar.
naast de betaalterminal niet binnen
het bedrijf en een deurwaarder te innen.
Nochtans werd Keyware toen door de
de drie dagen aangetekend bij Keyware
Met die intimiderende aanpak proberen
correctionele rechtbank veroordeeld tot
in, dan komt daar nog eens een boete
ze ontevreden klanten die zich misleid
een boete van 720.000 euro en duizenden
van 1.000 euro (+ btw) bij. Volgens heel
voelen toch nog te laten betalen.
euro’s schadevergoeding aan de gedu-
wat gedupeerden deinzen de Keyware-
UNIZO sluit verdere gerechtelijke stap-
peerden (1000 tot 2000 euro per slacht-
vertegenwoordigers er niet voor terug
pen niet aan en adviseert gedupeerden
offer), wegens valsheid in geschrifte,
om zich uit te geven voor sectorgenoot
klacht neer te leggen bij de FOD Economie.
oplichting en inbreuken op het Wetboek
Worldline.
Handelaars kunnen ook 7/7 terecht bij de
van Economisch Recht. Dit vonnis kwam
Intussen maakt Keyware ook op slinkse
UNIZO Ondernemerslijn, 0800 20 750 -
er na klachten van UNIZO, daarin ge-
wijze gebruik van de nieuwe wet op het
ondernemerslijn@unizo.be.
over
steund door de FOD Economie. Duidelijk niet onder de indruk ging Keyware meteen in beroep, waardoor de strafuitvoering wordt opgeschort, en sindsdien gaat
TIP UNIZO Charter Betaalterminalleveranciers
de
Om handelaars een betrouwbare houvast te geven bij het kiezen van een cor-
betaalterminalleverancier
gewoon
door met zijn malafide praktijken.
recte betaalterminalleverancier, is er het “UNIZO Charter Betaalterminal
De meeste klachten gaan over de lang-
leveranciers”. Leveranciers die het charter ondertekenden, engageren zich
durige contracten. Keyware biedt over-
tot een correcte service en klantenbenadering, volgens de door UNIZO voor-
eenkomsten van 5 jaar aan, die onder-
opgestelde criteria. Meer info op www.unizo.be/charterbetaalterminals.
nemers enkel vroegtijdig kunnen stopzetten na het betalen van een forfaitaire
10de EDITIE UNIZO TECHCLASS
FOTO Tom Talloen
Ruim 2000 leerlingen proeven van technische beroepen 2205 leerlingen uit het basis- en secun-
procesinstallaties... UNIZO benadrukte
dair onderwijs die in 112 deelnemen-
nogmaals het belang van zo’n dag: “Nog
de bedrijven op bezoek gingen om er
al te vaak kiezen leerlingen met sterke
te proeven van het ‘échte werk’ in de
technische interesses en talenten voor
dagelijkse
Met
algemene opleidingen, omdat zij - en
de ijzersterke formule ‘Techclass’ liet
hun ouders - denken dat die betere kan-
UNIZO inmiddels al voor de 10de keer
sen bieden op de arbeidsmarkt. Terwijl
kinderen kennismaken met technische
heel veel werkgevers schreeuwen om
beroepen. Bij Ekopak in Tielt bijvoor-
technisch
beeld toonde zaakvoerder Pieter Loose
waarvoor ze de vacatures nauwelijks in-
en zijn team de leerlingen de wonde-
gevuld krijgen.”
re wereld van stoomketels, koeltorens,
www.ondernemendeschool.be
ondernemerspraktijk.
16
geschoolde
medewerkers,
Hoezo? GRATIS NIEUWSRUBRIEK MET BEPERKTE AANSPRAKELIJKHEID De regering raakte het eens over manieren om langdurig zieken weer aan de slag te krijgen. Daar is blijkbaar nog werk aan de winkel, want toen bevoegd staatssecretaris De Backer vorig jaar ruim 1000 gerichte controles op zwartwerk liet doen, bleek een kwart van die zieken-met-een-uitkering stiekem aan het werk. Dat leverde zo’n 2,5 miljoen euro op aan onterechte uitkeringen die dienden terugbetaald. Om de controles op te voeren komen er 14 extra inspecteurs bij, bovenop de al 30 van nu. Misschien kunnen die voortaan checken hoeveel van die zieke zwartwerkers een vals ziektebriefje hadden gekregen en van welke dokters? n De ene zijn dood is ook online de ander zijn brood: twee Hollandse ondernemers verkopen nu via Bol.com doodskisten. Er is keuze uit 22 modellen in 90 uitvoeringen. Het goedkoopste model kost 275 euro, de verzending is gratis en kopers mogen zich 14 dagen bedenken, als ze dan nog leven tenminste. n Bij winkelketen Kruidvat verkochten ze van die kleurboeken
met afbeeldingen, opgedeeld in kleine vakjes met een letter voor elke kleur, om het kleuren voor kinderen te vergemakkelijken. Tot grote verbijstering van sommige ouders verscheen daarin een mannetje met zwart haar, een klein dun snorretje, de rechterarm geheven en rond de linkerarm een rode band met een swastika…. Hoe der Führer anno 2017 in een kleurboek belandde is onduidelijk. Na een halve dag werd het boek al uit de rekken gehaald, maar wie het toch heeft, kan het omruilen. Al valt er mits aanpassing van enkele vakjes best nog een sterk gelijkende
om internationaal door te breken hoefde brouwer Marc Limet van brouwerij Kerkom in Sint-Truiden doen: die stelde tot zijn verrassing vast dat zijn Bink Bloesem-bier op de kaart staat van het pas verkozen beste restaurant ter wereld, Eleven Madison Park in New York. Hoewel hij zelf geen idee heeft hoe het daar beland is. Niet slecht voor een Haspengouws bedrijfje van drie man. Voor de liefhebbers: de Bink Bloesem is een lekkernij met 7,1% alcohol, waarin onder meer honing van Sint-Truiden en peren-
Erdogan van te maken. n Coca-Cola wil zijn Cherry Coke in China lanceren en zette op de blikjes levensgroot de kop van… Warren Buffett. De Amerikaanse miljardair is een fervent liefhebber van het kersendrankje en ook een belangrijke aandeelhouder van Coca-Cola via zijn investeringsfirma Berkshire Hathaway, maar hij blijkt vooral bij de Chinese communistische consument zowat een halfgod. “If Wallen likes Chelly
stroop van Vrolingen verwerkt is. n Waar streekbieren trouwens allemaal goed voor zijn: een Waalse ambachtelijke veehouder nabij Chimay, voedert zijn koeien sinds kort met het lokale streekbier (6%), La Sara van Brasserie de Silenrieux: niet minder dan vier liter per rund per dag, wat vooral de smaak van het vlees ten goede zou moeten komen en ze ook minder stress zou bezorgen. Nee, dronken worden ze er niet van, maar misschien is dit dé oplossing om verdoofd
Coke, we too” n Veel minder inspanning
te slachten? n
—————————— 28 april 2017 —————————— Internationale dag van de veiligheid op het werk PROFESSIONELE EHBO
Onze gratis jaarlijkse controle geeft u de zekerheid dat uw EHBO-koffer volledig is en conform de wetgeving. Professionele Eerste Hulp, al 25 jaar lang.
Voor elke kwart seconde onoplettendheid staan wij al een kwarteeuw paraat. Advertentie Z.O. magNDL.indd 1
Eerste zorgen Zonder zorgen
www.mext.eu 4/04/17 11:44
DEZE M A A N D
S TA N D VA N Z A K E N
Ongezouten mening
n “Ik hoorde van een vrouwelijke stukadoor waarom zij liever aan de slag gaat in een schildersbedrijf dan in de ruwbouw: in die fase van de bouw is het sanitair al klaar.” Marc Dillen, Vlaamse Confederatie Bouw, in De Standaard
n “Het is toch absurd dat een voetbalcompetitie de naam van een biermerk draagt? Mocht er morgen een Marlboro League in het leven geroepen worden, dan zou het kot te klein zijn. Maar met een Jupiler League heeft men blijkbaar minder problemen.” Voedingsexpert dr Hendrik Cammu in Humo
n “In België moet je ondernemen met een overheid die zegt: ‘Als u mislukt zullen we u alles afpakken, maar als u slaagt moet u slechts de helft van al wat u verdient aan ons geven.’” Roland Gillet, professor Economie aan de Sorbonne en de ULB
ONDERNEMERSVERTROUWEN HERLEEFT EEN JAAR NA DE AANSLAGEN
n “Met een basisinkomen zou ik
Brusselse zelfstandigen lieten zich niet klein krijgen
zeker ondernemer geworden zijn”
De Brusselse zelfstandigen hebben ‘hun rug gerecht’ ,
Karel Van Eetvelt in het boek ‘Win for Life’
één jaar na de aanslagen in hun stad. Dat blijkt uit cijfers die UNIZO via verschillende kanalen verza-
n “Het concept van het glazen plafond is ondertussen goed
melde (BISA, RSVZ, RSZ, Actiris). “Tijdens de eerste
ingeburgerd in het maatschappelijke debat: vrouwen hebben
maand na de aanslagen was de impact enorm” , aldus
het nog steeds moeilijk om absolute topposities te bereiken.
Anton Van Assche, UNIZO-werking Brussel. “Maar
Maar ons onderzoek wijst ook in de richting van een ander
kort daarna zie je weer de veerkracht die onderne-
fenomeen: de kleverige vloer. Vrouwen hebben, gemiddeld
mers typeert naar boven komen. De mentaliteit van
genomen, minder kans om snel promotie te maken.”
‘we moeten vooruit’. Wat zich onder meer vertaalt
Arbeidsmarktonderzoeker Stijn Baert in De Standaard
in een herlevend ondernemersvertrouwen, terwijl de gevreesde forse toename van het aantal faillis-
n “De hele economie riskeert een tovertafel te worden. Het
sementen is uitgebleven. In 2016 gingen wel 51 ho-
zogenoemde ‘slim’ wordt een lapmiddel. Een appje hier en een
recazaken meer failliet dan het jaar ervoor (481 te-
appje daar wekken de indruk dat we nog vooruitgaan. Maar
genover 367). Maar het aantal handelszaken in faling
als ‘slim’ een surrogaat wordt voor menselijkheid en gezond
daalde dan weer van 621 in 2015 naar 531 in 2016, on-
verstand, boeren we achteruit.”
danks de aanslagen.
Jonathan Holslag, professor internationale betrekkingen VUB, in Knack
Wat niet wil zeggen dat het de Brusselse zelfstandigen nu voor de wind gaat. De toeristische sector is
n “De KMO’s zijn een cruciaal onderdeel van ons economisch weefsel. Maar het zijn de multinationals die de trekkers zijn. Vergelijk het met het veldrijden. Daar komen de beste renners, de kampioenen, maar aan de start als de organisator hen flink wat startgeld betaalt. Maar door samen met hen te koersen, kunnen jonge talenten leren en ervaring opdoen. De grote vedetten trekken de toeschouwers en maken dat de drankstandjes en de hotdogtenten goede zaken doen.”
nog niet volledig hersteld van de aanslagen. Zo viel
Commentator Stefaan Michielsen in De Tijd
voelen ze de impact van de digitalisering en de in-
de stijgende trend in hotelovernachtingen meteen na de aanslagen stil, al is er nu een geleidelijke verbetering. Veel Brusselse ondernemers hebben het ook moeilijk met de manier waarop de voetgangerszone werd ingevoerd en met de slechte communicatie daarrond. En net als hun collega’s buiten Brussel voering van de witte kassa.
18
ADMB ADVISEERT
Nieuw wettelijk kader voor re-integratie De overheid sleutelde aan de Arbeidsovereenkomstenwet om de nodige rechtszekerheid te bieden wanneer werknemers tijdelijk aangepast of ander werk uitvoeren. Deze aanpassingen leggen geen bijkomende verplichtingen op, maar schuiven een aantal duidelijke principes naar voor
4. Bijlage bij arbeidsovereenkomst Hoewel het niet verplicht is, is het wel aan te raden om samen met uw werknemer een bijlage te ondertekenen bij de arbeidsovereenkomst om de belangrijkste elementen van de uitvoe-
1. Geen schorsing van arbeidsovereenkomst
komst, zelfs als de werknemer aange-
ring van het aangepast of ander werk (uurroos-
past of ander werk uitvoert. Ook voor de
ter, aard van het werk, loon …) te regelen. De
De uitvoering van een contract wordt
berekening van de werknemersdrem-
afspraken uit de bijlage lopen onmiddellijk af
niet geschorst wanneer een arbeidson-
pel, zoals bijvoorbeeld voor sociale ver-
wanneer de werknemer niet langer voldoet aan
geschikte werknemer tijdelijk aange-
kiezingen, moet u rekening houden met
de voorwaarden voor de werkhervatting.
past of ander werk uitvoert. Dit gebeurt
de aanvankelijke arbeidsrelatie.
5. Neutralisering gewaarborgd loon
enkel bij een volledige stopzetting van contract opzegt voor of tijdens de perio-
3. Behoud van verworven voordelen
de van ander of aangepast werk, blijft de
Uw
verworven
beidsongeschikt door een ziekte of ongeval,
opzeggingstermijn gewoon doorlopen.
voordelen – zoals een firmawagen – tij-
dan bent u als werkgever geen gewaarborgd
dens de periode van aangepast of ander
loon verschuldigd. Dit is wel het geval bij een
2. Vermoeden van behoud oorspronkelijke arbeidsovereenkomst
werk. Hij of zij heeft echter enkel recht
beroepsziekte, arbeidsongeval of ongeval op
op loon voor de prestaties die hij daad-
weg naar of van het werk.
De wet voorziet een vermoeden van be-
afwijkende wettelijke of conventionele
houd van de initiële arbeidsovereen-
bepalingen.
prestaties. Wanneer u als werkgever het
werknemer
behoudt
Wordt uw medewerker opnieuw volledig ar-
werkelijk leverde, tenzij in geval van
Meer weten? Surf naar www.admb.be.
Liever doosopmaat.be Dus niet te klein maar zeker ook niet te groot, zonder verspilling van karton, vulmateriaal en transportvolume. U bestelt uw dozen op maat snel, eenvoudig en voordelig bij doosopmaat.be.
DAT PAK T GO ED UIT
Gratis bezorgd
Bedrukken in kleur
10
19
Al vanaf 10 stuks
Levertijd 5-7 werkdagen
U W M E N I N G I N M E E R DA N 14 0 T E K E N S
P RO E N C O N T R A
“ Verplicht bewijs van
beroepsbekwaamheid overbodig” Vanaf 1 januari 2018 verdwijnt de zogenaamde vestigingswet die zelfstandige
ELKE MAAND SCHOTELEN WE EEN NIEUWE STELLING VOOR AAN ONDERNEMERS
TEKST Herman Van Waes
Wat denkt u er van? Laat het ons weten via onze sociale media: linkd.in/UNIZOvzw www.facebook.com/unizo @UNIZOvzw
starters in een hele reeks ‘gereglementeerde’ beroepen verplicht om een bewijs van beroepsbekwaamheid voor te leggen, zoals een diploma, een geslaagde test bij een examencommissie of x-jaar praktijkervaring in het beroep. Al wie voortaan slager, bakker, kapper, garagist, opticien enz wil worden, zal dus geen beroepskennis meer hoeven te bewijzen. Een goeie zaak? Of de deur openzetten voor ‘cowboys’?
HANNELORE DUPON
DAVY FOX
Kapster
Boekhouding en fiscaliteit
“Mogen wij weldra mislukte kapsels repareren?”
“Zonder vakkennis val je toch door de mand”
Hannelore Dupon, die in Kuurne Coiffure Mantiss uit-
Davy Fox van het Limburgse boekhoud- en fiscaal
baat, noemt het verdwijnen van het vestigingsattest in
adviesbureau AFS Care, ziet over het algemeen
haar beroep niet minder dan een ramp: “Wat wij doen
meer voordelen dan nadelen in het verdwijnen van
is een stiel die moet aangeleerd worden: stel je voor dat
het verplichte beroepsattest: “De drempel om met
iedereen er zomaar aan mag beginnen, dan krijgen wij
een eigen zaak te starten wordt verlaagd, en ik ge-
binnenkort de klanten binnen van wie wij het mislukt
loof toch wel in de regulering door de markt zelf:
kapsel mogen repareren. Een vriendin die les geeft aan
wie geen beroepsbekwaamheid kan aantonen, zal
kapsters hoor ik nu al zeggen: wat sta ik hier nog te doen?
snel door de mand vallen en verdwijnen bij ge-
Er is ook het aspect van een zaak runnen, waarvoor wij
brek aan klanten. Ik kan me ook niet voorstellen
toch een extra jaar bedrijfsbeheer hebben gevolgd.
dat iemand die totaal niks van vlees kent zonder
Voortaan zou dus zomaar om het even wie een salon
enige opleiding als slager aan de slag gaat. Zeker
mogen openen, hoeveel faillissementen gaan daar van
in de voedingssector zijn er bovendien strenge
komen? Van mijn vertegenwoordigers hoor ik dat ze hun
voedselveiligheidsnormen om ongelukken door
hart vasthouden. De prijsconcurrentie is nu al niet meer
avonturiers te voorkomen. In deze snel evolueren-
eerlijk: hoe verklaar je dat de ene maar 8 euro vraagt
de tijden speelt de beroepservaring en bijscholing
en de andere 18? Hoeveel zogenaamde kappers werken
een grotere rol dan een papieren diploma of ande-
er aan huis? Er wordt nu blijkbaar meer zelfregulering
re attesten: wie twintig jaar geleden als garagist
verwacht van de sector zelf. Maar die is nu meestal be-
afstudeerde is niet noodzakelijk vandaag nog in
perkt tot opleiding voor specifieke onderdelen van het
staat om aan uw auto te werken. Waarom trou-
beroep: zo behaalde ik ooit een attest voor kleuranalyse
wens het ene beroep wel beschermen en het an-
en gelaatsvormen. Maar ik hoop dat mijn beroepsfede-
dere niet? Zelfs om een boekhoudkantoor als het
ratie UBK alle zeilen bijzet om een echt kwaliteitslabel
onze te starten moet je geen diploma voorleggen.
met strikte voorwaarden te promoten, zodat klanten 100
Voorwaarde voor zelfregulering is wel dat de be-
procent zeker zijn dat ze bij een vakbekwame kapper te-
roepsinstituten elk in hun sector voldoende con-
rechtkomen, anders vrees ik een ramp.”
troleren of de regels worden nageleefd.” 20
Handen tekort? Als werkgever in de zelfstandige kleinhandel kom je al snel handen tekort. Geschikt personeel vinden valt niet altijd mee. Daarom steekt het Sociaal Fonds N° 201 je een handje toe. Bied een langdurig werkloze, deeltijds leerplichtige, tijdelijk werkzoekende of laaggeschoolde een bediendecontract aan en wij belonen je hiervoor met een forfaitaire premie. Geef met onze steun iemand uit een risicogroep een kans en geef je zaak extra dynamiek met een gemotiveerde nieuwe werkkracht! Meer info: www.sociaalfonds201.be
SOCIAAL FONDS N° 201
Willebroekkaai 37 | 1000 Brussel | Tel. 02 212 26 32 CSC
Belgische Confederatie van de Broodbakkerij - Banketbakkerij Chocoladebewerking IJsbereiding (B.B.C.I.) v.z.w.
Confédération belge de la Boulangerie - Pâtisserie Chocolaterie - Glacerie (B.P.C.G.) a.s.b.l.
M I J N G E DA C H T
ILSE PIPELEERS
Hoe ook onze zaak kanker overleefde Wat ben ik blij dat ik weer aan het werk ben. Samen met David in onze zaak. Wat heb ik dit gemist. De sociale contacten, de voldoening van tevreden klanten. Horeca is hard werken, in ons geval 11 uur per dag, maar het is absoluut de moeite waard. Het is het leukste wat ik ooit heb gedaan. De enige vereiste is gezond blijven. Net daar hebben we geen controle over. Virussen en bacteriën zijn onze grootste vijand. En dan hadden we nog geen rekening gehouden met kanker. Dan pas besef je hoe kwetsbaar je bent. Zelfstandige ondernemers verzekeren zich tegen verlies van inkomen. Een dure grap, maar wel noodzakelijk. Ook de ziekenkas keert een vervangingsinkomen uit. Maar als meewerkende echtgenoot van een zelfstandig ondernemer heb je geen recht om terug te vallen op zo’n vervangingsinkomen. Blijf je thuis, heb je niks. Ik val tussen de mazen van het sociale vangnet. Tijdens mijn kankerbehandeling ben ik blijven werken. Niet alleen omdat ik het heel graag doe, maar ook omdat het anders financieel onhoudbaar was.
ILSE PIPELEERS (42)
David en ik zijn volledig op elkaar ingewerkt. Het is onze sterkte, maar ook onze grootste zwakte. Valt een van ons uit, dan hebben we een
Zaakvoerder van Sanseveria Funky Foodcorner in
ernstig probleem. Dat hadden wij dus na mijn dubbele borstrecon-
Diepenbeek. Ze herstelt momenteel van borstkanker.
structie. Zes weken ‘out’. Onze foodcorner zonder mij openhouden, zette hem voor meerdere medewerker. Iedereen is er naar op zoek binnen de horeca. Ze zijn amper te vinden. En als je dan een fijne medewerker treft, dan is die zo goed als onbetaalbaar, zowel op basis van interim als een tijdelijk contract. De loonkost is in ons land echt veel te hoog. En dus moet je als jonge onderneming alles goed op een rijtje zetten en een keuze maken. Of je kiest ervoor om de zaak open te houden, hard te werken en op het einde van de rit weinig of niets over te houden vanwege de hoge loonkost. Of je bijt door de zure appel heen en je sluit zes weken de deuren. David koos voor dit laatste. Hij maakte gebruik van die tijd om thuis orde op zaken te stellen en goed voor mij te zorgen. Dus ja, ik ben blij dat ik weer aan het werk ben. Blij omdat ik het heel graag doe, blij om samen weer de kost te kunnen verdienen.
Reacties en suggesties zijn welkom op ondernemerslijn@unizo.be
Deze column verscheen eerder in Het Belang van Limburg. Ilse Pipeleers heeft er een wekelijks dagboek over haar leven na borstkanker. 22
TEKST Ilse Pipeleers - FOTO Luc Daelemans
“Ik val tussen de mazen van het sociale vangnet. Tijdens mijn kankerbehandeling ben ik blijven werken.”
obstakels. Een eerste uitdaging was het vinden van een enthousiaste
Als Brusselse dienst voor arbeidsbemiddeling gaat Actiris elke dag langs bij werkgevers. Maar op 25 april zien we het groter. Onze medewerkers trekken de stad in om vacatures te verzamelen bij duizenden werkgevers die niet altijd zelf de tijd hebben om de ideale kandidaat te zoeken.
Op zoek naar personeel? Blijf gewoon waar je bent, want wij komen langs met onze gratis ĂŠn professionele service! Ontdek op actiris.be of we bij jou langskomen. Actiris. De weg naar werk.
TIJD VOOR EEN
GROENE WAGEN? UW STAPPENPLAN VAN DIESEL NAAR ELEKTRISCH
De meeste bedrijfswagens in ons land rijden nog steeds op diesel, maar dat is snel aan het veranderen: Dieselgate, Lage-EmissieZone in Antwerpen, gezondheidsproblemen door fijnstof, fiscale incentives… Ook u vraagt zich wellicht af of dit het moment is om uw (bedrijfs)wagen(s) te vergroenen. Maar hoe begint u daar aan? Wat zijn de kosten en baten, zowel voor het milieu als voor uw bedrijfsbudget? Volgend stappenplan zet u op weg. TEKST Bart Jacobs – FOTO’S Shutterstock
24
DOSSIER
G RO E N E WAG E N S
Groen, blauw of eco, waar staat dat voor?
lasting. Daarvoor moet de auto wel op
dan moeten ze zichzelf extra loon uit-
Een milieuvriendelijke(re) auto wordt
het bedrijf ingeschreven worden en niet
keren, wat een hele fiscale sneeuwbal in
‘groen’ genoemd of ook ‘blauw’, wat zich
op een leasingmaatschappij. Want die
gang zet.
vaak vertaalt in de naam die de fabri-
leasemaatschappijen vallen onder het
Als eenmanszaak kan u niet van die
kant er aan geeft. Maar die is even vaak
federale systeem, dat krachtige hybrides
fiscale voordelen genieten, maar krijgt
misleidend of té optimistisch, net als
zelfs benadeelt. Gelukkig zijn er die hun
u wel een aankoopbonus van maximaal
het veel misbruikte voorvoegsel ‘eco’.
klanten toelaten de auto op eigen naam
€ 4000 van de Vlaamse overheid voor
Welke kleur ook, geen enkele auto is
in te schrijven. Maak dus de vergelijking.
een elektrische auto. Die incentive wordt
echt milieuvriendelijk, zelfs geen vol-
Een nadeel van zuivere auto’s is hun
elk jaar een stukje afgebouwd om in 2020
ledig elektrische, want elke auto pro-
hoge kostprijs, maar die betaalt de over-
te verdwijnen. Zelfstandigen met een
duceert fijnstof via de banden, remmen
heid voor een stuk mee door een hogere
eenmanszaak kunnen van hun autokos-
enz... Diesels spuwen via hun verbran-
fiscale aftrekbaarheid, die kan oplopen
ten maximaal 75% inbrengen, ongeacht
ding nog veel meer fijnstof uit, maar dat
tot 120% voor een puur elektrische auto.
het type auto. Die minder voordelige fis-
doen benzinewagens met directe injec-
Ook het privé voordeel alle aard (VAA) is
cale behandeling maakt het eenmans-
tie ook. Dat is de reden waarom die ge-
fors lager, zeker vergeleken met een gro-
zaken moeilijker om de meerkost van
leidelijk ook een roetfilter krijgen. Een
tere, dure dieselauto.
een elektrische auto terug te verdienen
van BIV (inschrijvingstaks) en rijbe-
Rijden ze met een auto met te hoog VAA,
dan ondernemers in een vennootschap.
benzinemotor is dus niet altijd zuiverder dan een moderne diesel… Kortom,
Het rekenvoorbeeld in figuur 1 geeft
Vraag uw boekhouder om het fiscale plaa
de echte milieubelasting van een auto
u een idee van de verschillen bij ogen-
tje voor u uit te tekenen.
hangt af van heel veel factoren. We be-
schijnlijk vergelijkbare auto’s.
perken ons hier tot de fiscale criteria die
Benzine, diesel, aardgas, hybride of elektrisch?
Die beoordeelt auto’s op basis van hun
Voor vennootschappen én eenmanszaken?
brandstoftype, CO2-uitstoot en Euro-
De combinatie van aftrekbaarheid en
het verbruik zelf natuurlijk. Veelrijders
norm, naast het vermogen en de leef-
VAA verklaart het grote succes van dure
zijn nog altijd het goedkoopst af met
tijd. De CO2-uitstoot is de belangrijkste
elektrische en plug-in hybride auto’s
diesel. Wie gemiddelde afstanden aflegt
factor. CO2 is een broeikasgas dat enkel
bij bedrijven. De kosten blijven redelijk
en niet continu op de snelweg rijdt, kijkt
vrijkomt bij de verbranding van fossie-
onder controle en de bestuurder van de
best naar een benzinemodel. De ver-
le brandstoffen zoals diesel, benzine of
auto is privé veel goedkoper af dan bij
schillen in verbruik zijn de voorbije jaren
aardgas. Daarom is de CO2-uitstoot van
een klassieke auto. Interessant voor
gesmolten als sneeuw voor de zon. Toch
elektrische voertuigen nul en van hybri-
bedrijfsleiders met een btw-plichtige
is de literprijs van benzine om onver-
de voertuigen, die gedeeltelijk elektrisch
vennootschap, die zichzelf een beperkt
klaarbare redenen nog altijd hoger dan
rijden, erg laag. De officiële meetcyclus
loon uitkeren, maar dat compenseren
die van diesel, hoewel het omgekeerd
is daarenboven erg voordelig voor zulke
met een mooie auto en extra voordelen.
zou moeten zijn.
de Vlaamse overheid vandaag gebruikt.
Niet enkel de fiscaliteit speelt mee, ook
auto’s, omdat hij hen toelaat maximaal elektrisch te rijden, wat niet steeds
Figuur 1
overeenkomt met het reële gebruik.
Hoe zuiverder, hoe meer fiscaal voordeel? Door de focus op CO2 worden alle auto’s met een zeer lage uitstoot voordelig belast, ook diesels. Al moeten oudere dieselmodellen met een stevige penalisatie rekening houden. De zuiverste auto’s daarentegen worden zelfs tijdelijk vrijgesteld
merk
BMW
type
320d
320i
330e
brandstof
diesel
benzine
benzine plug-in hybrid
uitstoot C02 g/km
106
124
44
brandstofverbruik l/100
7
8
7
fiscale aftrekbaarheid
80%
80%
100%
investering btw inclusief
43.000 €
40.000 €
50.000 €
nettokost bedrijf op 5 jaar
49.588 €
49.659 €
48.208 €
nettokost privé op 5 jaar
6.599 €
6.140 €
4.150 €
25
DOSSIER
G RO E N E WAG E N S
Wat moet er in het totale kostenplaatje?
Het mag duidelijk zijn dat u een elektrische of groene/blauwe auto niet zomaar kunt vergelijken met een klassieke diesel- of benzinewagen. Kijkt u louter naar de aankoopprijs of het leasingtarief, dan zal u zelden goedkoper uitkomen dan uw huidige dieselauto. Maar neemt u alle kosten mee in de berekening, dan wordt het plaatje een stuk interessanter.
1
Aanschafwaarde en afschrijving naar restwaarde
2
Eventuele aankoop van laadinfrastructuur op de zaak en thuis
3
Kosten voor onderhoud, reparatie en bandenwissels
4 5
Verzekering Brandstof- of elektriciteitskosten, eventuele abonnementen
6 7
Inschrijvingstaks en rijbelasting Fiscale aftrekbaarheid van de autokosten
8 9
modellen uit. Toch zit er een groot gat
zuivere brandstof, maar stoot wel me-
tussen de peperdure Tesla’s en de meer
thaangas uit, een zeer agressief broeikas-
democratische,
gas. Er zijn voor- en tegenstanders, maar
van Renault, BMW, Mercedes of ook Hy-
het langetermijnperspectief van CNG
undai en Nissan. Die kloof wordt binnen
voor personenwagens is eerder onduide-
afzienbare tijd gedeeltelijk gevuld door
lijk.
Jaguar met de iPace, BMW met de nieuwe
Een ‘hybride’ combinatie van benzine en
X3 of nog Mercedes met hun EQ-gam-
elektrisch is voor de meesten de ideale
ma. Opel komt met een zeer interessan-
optie. Zo’n hybride koppelt een verbran-
te nieuwe Ampera, die elektrisch rijden
dingsmotor aan een elektrische motor,
voor veel meer mensen haalbaar moet
waarbij de elektriciteit wordt geleverd
maken. Uit de Audi-fabriek in Vorst rolt
door een extra batterij. Die kan worden
volgend jaar dan weer een veelbelovende
gevoed door bij stilstand met een stekker
Q6 e-tron van de band.
compactere
modellen
stroom op te laden. Zo’n auto heet dan ‘plug-in hybride’ of ‘stekkerhybride’.
Ook het elektrisch rijbereik, nu nog een
Heeft de auto geen stekker, dan wordt de
kritiek punt, wordt steeds groter. Hou er
batterij tijdens het rijden gevoed via de
echter rekening mee dat het werkelijk be-
motor en door recuperatie van remener-
reik in de praktijk stukken lager ligt dan
gie, en heet dan ‘hybride’, bijvoorbeeld de
wat de fabrikant aangeeft, dus informeer
Toyota Prius. Een klassieke hybride heeft
u degelijk. Enkele goede bronnen www.
dus geen stekker, kabels of laadpunt no-
link2fleet.be en www.egear.be.
dig. Maar vooral: hij kost geen elektriciteit, want u haalt geen stroom van het
In de praktijk zal een hybride voor de
net. Dat in tegenstelling tot een volledig
meesten onder ons voorlopig nog de gul-
elektrische auto, die een beroep doet op
den middenweg zijn. De keuze voor een
veel grotere batterijen om voor een aan-
conventionele of stekkerhybride bepaalt
vaardbaar rijbereik te zorgen.
u zelf volgens voorkeur en prioriteiten. De gewone hybride is budgettair haalbaarder dan een plug-in, met leuke au-
Andere…
bruikt gemiddeld 20-25 kWh per 100 ki-
to’s als de Kia Niro en Toyota CR-V of zelfs
lometer. Aan een consumentenprijs van
stadswagens als de Toyota Yaris. Maar
€ 0,30 per kWh, betekent dat 6 à 7 euro
ondanks hun prijs is het succes van stek-
per 100km. Dat is vergelijkbaar met een
kerhybrides vandaag zo groot dat er soms
compacte diesel of benzine. Als u zon-
lange wachttijden voor zijn.
Welk type auto heeft u nodig: compact, luxewagen, trekpaard?
brikanten brengen bijna dagelijks nieuwe
zijn uitstoot wil doen. CNG is een relatief
Een auto die op elektriciteit rijdt, ver-
wagen af van veel andere factoren:
2 3 4 5
hybride auto’s nog te beperkt, maar de fa-
Voordeel alle aard voor privégebruik
Bovendien hangt de keuze van de juiste
1
Ook CNG (aardgas) is een optie voor wie veel kilometers aflegt en toch iets aan
nepanelen hebt of u koopt als bedrijf uw elektriciteit goedkoper aan, wordt het na-
Hoe maakt u een keuze? U kunt zelf de
Hoe ziet uw gemiddeld traject er uit?
tuurlijk interessanter. Elektrisch rijden
markt opgaan en vergelijken, analyse-
Hoe vaak kan u de auto opladen?
is niet gratis, maar het is wel het goed-
ren, proefrijden en kiezen (bvb tijdens de
koopst en dat zal het in de toekomst nog
Electric Driving Nights van UNIZO, zie
meer zijn, want de klassieke brandstof zal
onderaan dit artikel). Meer en meer au-
enkel duurder worden. De overheid zal de
todealers hebben gespecialiseerde ver-
fiscale behandeling van fossiele brand-
kopers die u al een eind op weg kunnen
U merkt het: dit is geen eenvoudige
stoffen verder verstrengen, nieuwe emis-
helpen. Als het voor uw eigen wagen is,
oefening en ze hangt sterk af van uw
siezones en dieselschandalen zullen de
kan dat leuk en leerrijk zijn. Maar zeker
individuele situatie. Laat u bij uw keuzes
restwaarde van dieselauto’s verder onder
als u meerdere auto’s in uw bedrijfswa-
dus goed adviseren en begeleiden door
druk zetten…
genpark wil vergroenen, riskeert u veel
Wilt u ‘stekkeren’ of helemaal niet? Moet u een zware aanhanger trekken?
een expert in de materie.
Wat is er al op de markt? Vandaag is het aanbod aan elektrische en 26
kostbare tijd te verliezen. Dan kan het aangeraden zijn de hulp van een adviseur in te roepen.
www.volkswagen.be
Het plezier van elektrisch rijden.
e-Moby, de all-in leasingoplossing om zorgeloos elektrisch te rijden.
• Thuis opladen van uw Nieuwe e-Golf wordt volledig door de werkgever betaald.
• Een vakantiewagen met diesel- of benzinemotor is
enkele weken per jaar beschikbaar voor lange afstanden.
• 300 km rijbereik* met uw Nieuwe e-Golf. Meer info op e-moby.volkswagen.be
Rij de toekomst binnen.
12,7 KWH/100KM - 0 G CO2/KM *Rijbereik volgens NEDC. Het rijbereik in het vermelde gebied varieert door: rijstijl, snelheid, inzet van comfort-/nevenverbruikers, buitentemperatuur, aantal passagiers/laadtoestand, rijprofielkeuze (Normal, ECO, ECO+) en topologie. Milieu-informatie (KB 19/03/2004): www.volkswagen.be
DOSSIER
G RO E N E WAG E N S
Welke laadoplossing? Kiest u zoals de meesten voor een elektrische of plug-in hybride, dan weet u dat u dagelijks of zeker meermaals per week aan de stekker moet, tenminste als u het spaarpotentieel van de auto wilt benutten en de auto niet enkel koopt omwille van het fiscale voordeel. Koopt u een plug-in hybride met beperkte batterijcapaciteit (10 kWh of minder) en u laadt overdag of ’s nachts
treert u dan makkelijk welke auto
voorzien worden, en de juiste wallbox
op, dan kan dat perfect aan het gewo-
hoeveel kWh heeft opgeladen, zodat
geleverd. Zo’n installatie duurt één
ne stopcontact. Op een uurtje of drie
dit netjes kan worden afgerekend.
tot anderhalve dag en moet achteraf
is elke plug-in opgeladen. Nadeel is
Superchargers zijn een optie voor wie
gekeurd en bij uw verzekeraar aange-
dat u de thuis opgehaalde elektriciteit
een Tesla koopt, die met zijn zware
geven worden.
niet als bedrijfskosten kan aanreke-
batterij zelfs aan een gewone wallbox
Engie is de belangrijkste aanbieder
nen. Daarvoor hebt u een wallbox met
te veel tijd verliest. Let wel dat het dan
van laadoplossingen, en heeft re-
software nodig. Die zult u ook nodig
erg duur wordt.
cent concurrent EV-Box overgeno-
hebben als u een volledig elektrische
Een ander aandachtspunt is de staat
men. Beide bedrijven hebben al heel
auto wilt volladen, of uw plug-in zeer
van uw elektrische installatie én die
wat ervaring opgebouwd en bieden
regelmatig wil bijladen. Want aan het
van uw netbeheerder in de straat. Is
– rechtstreeks of via verdelers- een
stopcontact gaat het dan gewoon niet
de installatie verouderd of niet sterk
degelijke service en de juiste infra-
snel genoeg. U kunt een basic wallbox
genoeg, dan zal u mogelijk zelfs geen
structuur. Laat u bij de keuze van een
bij u thuis installeren, en krachtiger
krachtige lader kunnen installeren.
laadoplossing niet verleiden door het
exemplaar op de zaak, zodat u meer-
Daarom moet uw installatie vooraf
eerste het beste niet-te-missen aan-
dere auto’s tegelijkertijd kan opladen.
steeds gekeurd worden, zodat even-
bod. Advies van een expert kan u ook
Met de bijgeleverde software regis-
tuele
hier veel geld en irritatie besparen.
aanpassingswerken
kunnen
Electric Driving Nights 2017 ONTDEK WAT GROEN RIJDEN NU ECHT IS Is een elektrische of hybride wagen duurder of goedkoper dan een klassieke wagen? Rijdt zo’n groene wagen goed? Hoe zit dat met oplaadpunten, batterij-autonomie en de levensduur van je wagen? Is groen rijden ook interessant voor je personeel? Ontdek het zelf vanaf 29 mei tijdens de 5 UNIZO Electric Driving Nights! Proef van wat ‘groen’ rijden nu echt is, zodat je geïnformeerd een beslissing kan nemen over toekomstige bedrijfswagen(s). Testritten, workshops, leveranciers, eersteklas netwerkreceptie: voor elk wat wils. Interesse? Wees er snel bij, het aantal plaatsen is beperkt. Meer informatie en inschrijven via www.unizo.be/EDN.
28
Gespecialiseerd advies nodig? Korting voor UNIZO-leden De auteur van deze bijdrage is Bart Jacobs, zelfstandig consultant voor de autosector. Hij is gespecialiseerd in milieuvriendelijke voertuigen en in de fiscale aspecten van vergroening van wagenparken. Op zijn website www.bluefleet.be kunt u terecht voor gedetailleerde info of begeleiding.Leden van UNIZO genieten bovendien van een korting.
Een groots idee. 100% elektrisch.
www.smart.com
>> Ontdek de smart electric drive. Vanaf nu is je favoriete stadswagen verkrijgbaar als elektrische auto. Met zijn 0% CO2-uitstoot luidt de smart electric drive een revolutie aan in het hedendaagse stadsverkeer. Daardoor ga je elke urban uitdaging met respect voor het milieu aan. Klaar voor een nieuwe manier van rijden?
Vanaf eind juni in je smart center. Nu reeds bestelbaar.
smart electric drive: 0 L/100KM - 0 G CO2/KM • 12,9-13,1 kWh/100KM Milieu-informatie KB 19/03/2004: www.smart.com - Geef voorrang aan veiligheid.
P U B L I R E P O R TA G E
Partner voor uw Power Power2b is een energiemakelaar, al meer dan 10 jaar actief in de energiesector en kent dus de markt als geen ander. Zij werken met verschillende leveranciers en leveren een oplossing op maat van de klant. Oorspronkelijk adviseerden ze bedrijven om hun energieverbruik te koppelen aan de juiste leverancier en aan het beste tarief. Altijd in functie van het effectieve verbruikspatroon. Niet zo eenvoudig want dat is voor iedere klant anders. Vandaag gaat hun service veel verder dan dat. Ze helpen klanten nu ook om niet alleen op het tarief maar om op de volledige energiekost te besparen. Zo helpen ze bezuinigen op verlichting en bieden ze zonnepanelen, power walls en laadpunten voor elektrische fietsen en auto’s aan. En ze gaan nog een stap verder. Ook naar het waterbeheer en de behandeling van water wordt gekeken. En ook daar zijn jaarlijkse besparingen van 500 euro en meer mogelijk.
Voor zelfstandige ondernemers, door zelfstandige ondernemers
Wenst u voor uw bedrijf ook een gratis en vrijblijvende audit?
Heel veel grote bedrijven worden bijna wekelijks aangesproken door ‘energieconsultants’. Zij laten de kleine, zelfstandige ondernemers vaak links liggen. Maar voor Power2b zijn dit net de belangrijkste klanten: zo’n 90 % van hun cliënteel is net als zijzelf zelfstandige ondernemer!
Surf dan naar www.power2b.be en vul het contactformulier in. Als u vermeld dat u Unizo-lid bent dan ontvangt u bij hun bezoek gratis een handige powerbank om uw GSM onderweg op te laden. Meteen de eerste energie die u van Power2b krijgt.
ZAAKVOERDER PAUL VAN HEST POWER2B & FIETSLAADPUNTEN
30
Fietslaadpunten om klanten voor uw bedrijf te werven Power2b is ook de oprichter en initiatiefnemer van fietslaadpunten.be. Zij verdeelden vorig jaar fietslaadstations bij meer dan 50 horecazaken. Deze zijn meestal gelegen aan druk bereden fietsknooppuntroutes. Zo kunnen potentiële klanten hun fiets bijtanken terwijl ze zelf ook ‘bijtanken’ op één van de mooie terrasjes… Dit sloeg enorm goed aan. Door de enthousiaste reacties van horecazaken én fietsers besliste Power2b dan ook om nog meer fietslaadstations te plaatsen in 2017. Heeft u een horecazaak gelegen aan een fietsroute? En wilt u graag extra klanten in uw zaak? Surf dan naar www.fietslaadpunten.be. Ook voor liefhebbers van elektrisch fietsen hebben ze iets in petto. Download de gratis app “fietslaadpunten” via Play Store of App Store en u weet altijd waar het dichtstbijzijnde fietslaadpunt ligt en hoe u er naar toe moet. Maar ook als adverteerder kan u klanten aantrekken met uw reclame op hun borden. Zo liepen vorig jaar succesvolle campagnes voor Eneco en Touring. Ook dit jaar is Eneco van de partij. En wie weet ook Uw bedrijf? Vraag meer info via www.fietslaadpunten.be.
“ 39.8 % van alle, in België verkochte fietsen vorig jaar, zijn elektrisch. De populariteit van de E-bike stijgt ieder jaar. Dankzij onze fietslaadstations, verhoogt de actieradius voor de recreatieve gebruiker en zijn ze een mooie ruggensteun voor de horecazaken. Naast de 50 fietslaadstations die we vorig jaar al plaatsten, willen we dat aantal minimaal verdubbelen dit jaar.” ZAAKVOERDER PAUL VAN HEST POWER2B & FIETSLAADPUNTEN
31
ONZE PARTNERS:
Eneco brengt 100% groene stroom tot bij u Eneco, trotse partner van fietslaadpunten.be, levert en produceert gas en elektriciteit uit 100% hernieuwbare bronnen, zoals zon en wind. Tot haar klanten rekent Eneco grote bedrijven en particulieren, maar ook heel wat kmo’s. Daarnaast wordt sterk ingezet op e-mobiliteit: Eneco investeert mee in fietslaadpunten.be en plaatst zelf over heel België laadpunten voor elektrische wagens, zodat u op 100% groene stroom kunt rijden. Meer info? Surf snel naar www.eneco.be/e-drive.
Fietsparkeren.net Fietsende klanten en werknemers zijn goed voor uw bedrijf, en ze verdienen een beetje extra comfort. De technische partner van fietslaadpunten.be is fietsparkeren.net. Dit bedrijf is gespecialiseerd in het slimmer, comfortabeler en compacter inrichten van fietsenstallingen. In hun gamma vindt u een heel scala innovatieve producten om fietsers gastvrij te ontvangen: plaats besparende ophangsystemen, veilige wielvriendelijke fietsenrekken, reclame-rekken, laadkasten voor e-bikes, trapgoten voor fietsen, servicepaaltjes en -boxen… Dankzij de eigen studie- en installatiedienst biedt fietsparkeren.net u een integrale dienstverlening voor het realiseren van uw ideale fietsenstalling. Neem snel een kijkje op www.fietsparkeren.net voor meer informatie.
7.8
5.3
kWhe
kWhe
Fors besparen op uw elektriciteitsfactuur?
Doe meer met uw eigen energie De energieprijzen stijgen jaar na jaar en nemen een steeds grotere hap uit uw bedrijfsbudget. De meeste ondernemers beseffen al lang dat ze met alle middelen hun energiefactuur moeten drukken: minder verbruiken, beter meten, slimme besparingsingrepen, tot en met het zelf produceren van hun elektriciteit. Mogelijk heeft ook u een warmtekrachtkoppelingsinstallatie, een windmolen of zonnepanelen op uw dak? Maar weet u zeker dat uw eigen energie optimaal rendeert? Met SAVE leert u er meer over. TEKST Bert De Schutter, Bart Eestermans – Kenniscentrum Energie, Thomas More – Beelden: SAVE
Het probleem van milieubewuste bedrij-
geïnjecteerd wordt. Terwijl de distribu-
len) geldt namelijk niet het compense-
ven die met veel goeie bedoelingen hun
tienettarieven nu net de grote slokop
rende principe (de terugdraaiende teller)
eigen energie produceren via windmo-
zijn, volgens de Vreg goed voor zo’n 44%
zoals bij kleine huishoudelijke installa-
lens of zonnepanelen is dat ze die zelf
van uw energiefactuur.
ties. Alles wat u niet onmiddellijk ver-
niet verbruiken, maar dat een groot deel
Bij
van
bruikt in uw productie, zult u later dus
ervan terug in het distributienetwerk
meer dan 10 kilo Watt piek (+-40 pane-
aan volle distributiekost terug dienen af
een
zonnepaneleninstallatie
32
DOSSIER
G RO E N E S T RO O M
te nemen. Zo wordt door de sterk toege-
wen tijdens de middagpauzes een fikse
de type bedrijf met minder koeling. Dit
nomen distributiekost uw eigenverbruik
daling in hun energieverbruik kennen.
is typisch voor de landbouw en fruit-
tot 6 keer goedkoper dan de energie die
Het is dan ook belangrijk met deze dip
teelt. Tijdens de oogst zal het energie-
u later terug moet afnemen van het net.
rekening te houden om de rendabiliteit
verbruik zeer hoog liggen. Enkele we-
Het project ‘SAVE’, dat staat voor
van uw energieproductie-installatie te
ken na de oogst, als alle producten op
‘Slim Aansturen Van Elektriciteit’,
optimaliseren. Bij bedrijven waar het
de juiste temperatuur gekoeld zijn, zal
(www.slimaansturenvanelektriciteit.be)
werk vooral buitenshuis moet gebeuren
het verbruik een eerste keer sterk dalen.
wil KMO’s helpen hun eigenverbruik te
zitten de grootste pieken ’s morgens en
Vervolgens zal het verbruik verder licht-
maximaliseren. Dat wil zeggen oplos-
’s avonds, als er nog veel bedrijvigheid
jes dalen, naarmate de oogst verkocht
singen zoeken om de elektriciteit die
op het bedrijf zelf is. De ‘middagdip’ is
wordt.
het eigen bedrijf produceert (bijvoor-
bij deze bedrijven veel minder, tot niet
Bij kantoorgebouwen zien we zowel in de
beeld door zonnepanelen, windmolens
zichtbaar. In sommige bedrijfstakken
winter als in de zomer hoge verbruiken.
of warmtekrachtkoppelingsinstallaties)
hangt het dagverbruik sterk af van en-
Afhankelijk van het koelsysteem zal
zoveel mogelijk zelf te gebruiken in
kele ‘grootverbruikers’. Deze bedrijven
het verbruik hoger of lager liggen in de
plaats van op het distributienet te in-
hebben over het algemeen zeer vlakke
zomer. Bij productiefabrieken is er een
jecteren. Door in te spelen op stuurbare
profielen, met pieken en dalen, afhan-
eerder stabiel profiel, met in de zomer-
lasten, de opslag van elektriciteit en de
kelijk van de productie en de gebruikte
vakantie doorgaans wel een periode met
eigen energieproductie kan de elektri-
apparatuur.
minder verbruik. Toch zal elk bedrijf zijn
sche situatie van uw bedrijf een stuk
Misschien nog belangrijker is het jaar-
eigen pieken en dalen kennen, afhanke-
efficiënter worden. De mate waarin het
verbruiksprofiel van een bedrijf, dat
lijk van de bestellingen.
elektriciteitsverbruik van uw bedrijfsac-
sterk kan beïnvloed worden door sei-
tiviteiten overeenstemt met uw zonne-
zoengebonden activiteiten en de ener-
opbrengst (of andere productiebronnen)
gie die daarbij nodig is. Uiteraard is uw
Verhoog uw eigenverbruik door slim te sturen
zal bepalen of u een hoog of laag eigen-
PV-profiel (dat de stroomproductie van
Het idee is simpel, probeer meer te ver-
verbruik zal hebben.
uw zonnepanelen weergeeft) ook sterk
bruiken wanneer er overschot is aan
afhankelijk van de seizoenen en het
zonne-energie, zodat er minder terug
komt er dus op aan uw jaarverbruiks-
naar het elektriciteitsnet vloeit. Vooral
profiel en uw PV-profiel zo nauwkeurig
geschikt daarvoor zijn toestellen waar-
Het project ‘SAVE’ brengt de verbruiks-
mogelijk op mekaar af te stemmen, zo-
van u het verbruik voor een bepaalde pe-
profielen in kaart per type bedrijf. Daar-
dat u maximaal voor eigen verbruik pro-
riode kan uitstellen of toestellen waar-
bij speelt zowel het verbruik per dag als
duceert.
mee u elektrische energie kan gaan op-
per jaar een rol.
Bij een bedrijf met veel koelinstallaties
slaan in warmte of koude (boiler, koel-
Als het om dagverbruiksprofielen gaat,
bijvoorbeeld zal er in de zomer allicht
cel) of elektrochemisch (een batterij, een
blijkt bijvoorbeeld dat kantoorgebou-
veel meer verbruik zijn dan bij eenzelf-
elektrisch voertuig).
Bekijk uw dag- en jaarverbruiksprofiel
Ook de richting waarin uw zonnepanelen staan kan wellicht beter. Ten tijde van de hoge subsidies werd steevast gekozen voor de oriëntatie die jaarlijks het
Zin in een gratis simulatiescan?
meeste opbracht. Vandaag kan het inte-
Het project ‘SAVE’ brengt in kaart welke kleine ingrepen voor welk type bedrijf
ressanter zijn om voor de oriëntatie te
een hoger eigen verbruik opleveren. In samenwerking met het Kenniscentrum
kiezen die het meeste eigenverbruik zal
Energie van Thomas More biedt UNIZO u tijdelijk gratis een simulatie van uw
opleveren. Anders gezegd: een oriëntatie
elektriciteitsverbruik aan en leggen we de pijnpunten bloot. We begeleiden u bij
die beter bij uw verbruiksprofiel past en
de eventuele aanpassingen die voor uw bedrijf aangewezen zijn.
bovenop het net minimaal belast. In de
Heeft u interesse in de GRATIS simulatiescan of ontvangt u graag meer informa-
meeste gevallen zal een zuidelijk geori-
tie hierover, neem dan contact met de UNIZO Ondernemerslijn op 0800 20 750 of
ënteerde installatie de beste keuze zijn.
via ondernemerslijn@unizo.be. www.slimaansturenvanelektriciteit.be
Toch zou het kunnen dat het in bepaalde omstandigheden voordeliger is om de PV installatie te oriënteren naar het oosten en/of westen.
33
RO N D E TA F E L
AANWERVEN
KMO-werkgevers aan tafel met VDAB-topman Fons Leroy
“In de komende oorlog om talent worden het allemaal knelpuntberoepen” De economie trekt aan, veel bedrijven willen weer aanwerven en dan klinkt meteen de verzuchting: ‘maar we vinden geen geschikte mensen’. Die noodkreet zien we ook weerspiegeld in de cijfers over de VDAB: de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding kreeg vorig jaar een record aantal van 226.000 vacatures binnen, maar kon voor een kwart van die jobaanbiedingen geen geschikte kandidaat vinden. KMO-werkgevers op zoek naar een ‘witte raaf’ krijgen van UNIZO een steuntje in de rug met het interactief traject Jobstap, in samenwerking met onder meer de VDAB. Wij lieten Jobstapdeelnemers aan tafel met VDAB-baas Fons Leroy hun alledaagse aanwervingsperikelen vertellen: “Knelpuntberoepen? Straks zijn er geen andere meer.” TEKST Herman Van Waes • FOTO’S Dieter Telemans
Opleidingsaanbod niet op maat
dige bediende en een operator voor zijn
een dozijn gezien, maar het enige wat er
digitale drukpersen. “Voor die bedien-
opzit is ergens anders iemand wegkopen.
Bij de ondernemers aan tafel zijn er nog-
defunctie heb ik via Jobstap een zestal
Of wachten tot er ergens een concurrent
al wat moeilijk te vinden technische
kandidaten gezien, van wie er helaas
failliet gaat.”
profielen en horen we meteen treffende
drie niet met een boekhoudpakket kon-
Fons Leroy: “Voor die boekhoudfunc-
illustraties van de kloof tussen de aan-
den werken, wat vandaag toch essentieel
tie zouden er zeker voldoende kandida-
geboden opleidingen en wat hun bedrij-
is? Een operator vinden is helemaal ho-
ten moeten zijn. Operatoren zijn er in-
ven nodig hebben.
peloos, want daar bestaat hier geen op-
derdaad tekort in alle sectoren. Met de
Roland Vanderstukken runt met een
leiding voor, zoals in Nederland. Om dan
drukkerijsector hebben we een samen-
vijftal medewerkers drukkerij Procopia
nog iemand te vinden die wat ICT min-
werking om via werkplekleren mensen
in Heverlee en zoekt een boekhoudkun-
ded is, grafische feeling heeft… ik heb er
op te leiden in de drukkerij.”
34
INTERV IEW
X
Roland Vanderstukken: “Maar dat is he-
door de concurrentie wordt ingepikt.”
bouwsector zou ook helpen, want com-
laas voor de grote offset- of rotatiedruk-
Frank
Weerdt runt Deweco in
bineer maar eens een opleiding met
kers, niet echt voor het soort drukwerk
Kontich, waar met een tiental mensen
onze onregelmatige werkuren: we plaat-
dat wij doen. We willen het nu via IBO
kunststofvloeren
geplaatst,
sen vaak ’s avonds of in het weekend, als
(Individuele BeroepsOpleiding) probe-
vooral in de voedingssector: “Ook daar-
bijvoorbeeld supermarkten of restau-
ren, als we iemand vinden met de goeie
voor bestaat geen specifieke opleiding,
rants gesloten zijn.”
ingesteldheid en oog voor kwaliteit. Er
dus moeten we sowieso onze mensen
Pascal Peeters heeft in Bilzen een her-
zit niet veel anders meer op dan opleiden
zelf opleiden, waar veel tijd inkruipt.
stelgarage en carwash voor trucks, Ne-
op de werkvloer, maar je riskeert ook dat
Terwijl ze worden opgeleid zijn ze niet
bim JRS, met een 20-tal mensen. Hij
je iemand opleidt voor een veel gevraag-
productief, en daarna riskeer je dat ze
zoekt vruchteloos naar vrachtwagen-
de technische functie, en dat die daarna
weg zijn. Wat meer flexibiliteit in de
techniekers, want dat blijkt nog heel
De
worden
35
Ondernemers zijn het eens: “IBO’s en interims vervangen nu de afgeschafte proefperiode. Laat ons die meteen terug invoeren.” wat anders dan in de opleiding auto-
van Europa niet één bedrijf bevoordelen.
Dat bureau had die gewoon uit de pool
mechanica wordt aangeleerd: “Ik vind
Bijvoorbeeld: een transportbedrijf stelt
van de VDAB gecontacteerd. Kortom, ik
geen mensen, want er is gewoon geen
een chauffeur op overschot ter beschik-
wil best een goeie relatie met de VDAB
opleiding voor. Als er in heel Limburg
king om werkzoekenden tot chauffeur
uitbouwen, maar blijkbaar willen meer
dit jaar 17 automekaniekers afstuderen,
op te leiden, deels betaald door ons. Bij
en meer partijen van die krappe arbeids-
begrijp je dat ik niet veel keus heb. Op
de vissorteerders aan de kust hebben we
markt een graantje meepikken.”
zoek naar een opleiding ben ik eerst bij
dat ook opgezet. Via onze accounts kun-
Patrick Hilven, zaakvoerder van Winfe-
VDAB gaan horen, doorverwezen naar
nen ondernemers navragen of dat bij hen
ra, met vestigingen in Tongeren, Hasselt
Syntra, doorverwezen naar Fortio (Lim-
zou kunnen.”
en Kortrijk, verkoopt en plaatst ramen
burgse bedrijfsopleidingen) en dan te-
en deuren. Hij zoekt voor zijn zestig-
mijn omgeving gebeld om afgestudeer-
Headhunters jagen op VDAB-website
den te sturen, maar geen reactie. Helaas
Dick Geirnaert is zaakvoerder van Me-
dige uitbaters voor de uitbreiding van
is voor mij het IBO-systeem ook niet zo
tafor in Wetteren, waar met een 30-tal
zijn franchisenetwerk in Vlaanderen:
geschikt: zes maanden is echt te weinig
mensen metalen halffabricaten bewerkt
“Ik vind de VDAB-website op zich wel
om iemand tot vrachtwagenmekanieker
en gemonteerd worden voor grote in-
gebruiksvriendelijk, maar toen ik twaalf
op te leiden. Sinds een maand heb ik dan
dustriële klanten: “De bedoeling van
‘werkzoekenden’
tegen wil en dank twee Polen aangewor-
een opleiding zou toch een job moeten
kreeg ik maar twee antwoorden. En de
ven, zoals veel van mijn concurrenten
zijn? Ik zocht een metaalplooier en kon
eerste zocht geen werk, want ze werkte
trouwens ook doen, omdat ik anders niet
via Jobstap vier VDAB-kandidaten zien:
al voor de VDAB zelf… Mijn vraag aan
door mijn werk geraak. Moet ik echt zo
één daarvan mocht meteen bij mij be-
de VDAB: leer mensen ook niet té goed
verder of helpt er mij iemand? Een pis-
ginnen! Maar die belde niet terug, vol-
solliciteren. Soms krijg je een cv binnen
te die ik nu overweeg is dat ik mijn bes-
gens de VDAB omdat die waarschijnlijk
en denk je: ‘nu heb ik ‘m gevonden!’ , tot
te werkman opleid tot leraar en dan zelf
net een opleiding ging starten… Kandi-
je dan die persoon voor je ziet zitten… Er
maar een opleiding organiseer. Is daar
daten met oog voor kwaliteit en details,
moet toch een systeem zijn om de cv van
misschien subsidie voor?”
eerlijk gezegd zie ik dat steeds minder
mensen die echt niet meer actief op zoek
Fons Leroy: “We zouden een traject in
bij VDAB-kandidaten en eerder via an-
zijn daar af te halen. Die database zou
mekaar kunnen steken waarbij de klas-
dere kanalen. Ik vrees dat ze zich sneller
moeten gescreend worden, want zo loop
sieke basisvaardigheden van mechanica
bij een interimkantoor gaan inschrijven
je veel ontgoochelingen op. Stuur ieder-
en IT in de VDAB-opleidingscentra wor-
dan bij de VDAB. Die uitzendbureaus
een bijvoorbeeld om de zoveel weken een
den bijgebracht, maar aangevuld met
sturen tegenwoordig betere kandidaten,
mailtje: bent u nog actief zoekend? An-
IBO’s of andere formules om specifiek
maar daar betaal je dan voor. De laatste
ders verwijderen we uw cv.”
op de vloer op te leiden. Als er genoeg
maanden krijg ik zelfs massa’s mails
Fons Leroy: “Ons uitgangspunt is trans-
‘kritische massa’ is kan de VDAB een in-
van headhuntersbureaus – je zou er een
parantie op de arbeidsmarkt, dus zoveel
structeur van het bedrijf zelf betalen om
spambox mee kunnen vullen. Ze stelden
mogelijk vacatures capteren en publice-
een opleiding ter plaatse te geven. Maar
me een pas afgestudeerde lasingenieur
ren om de kansen voor werkzoekenden
dan moet zo’n oplossing wél voor alle
voor en als ik die zou aanwerven zou me
en bedrijven te vergroten. Werkgevers
ondernemingen openstaan, we mogen
dat 18% van zijn bruto jaarloon kosten…
kunnen de matching zelf doen en hun
rug naar de VDAB. Ik heb drie scholen in
36
koppige team nog monteurs en andere technische mensen, evenals zelfstan-
een
stuurde,
RO N D E TA F E L
AANWERVEN
pool van kandidaten vergroten of ver-
ven.. Meer inzetten op IBO’s en variaties
mee op inspelen en er werkplekleren aan
kleinen door te spelen met de compe-
van werkplekleren zijn een must.”
koppelen, creëren we win-winsituaties.”
tenties. Dat heeft nadelen, zoals vacatu-
Roland Vanderstukken (drukker): “Voor
kend of werkwillig zijn, maar anderzijds
Vakmanschap blijft ondergewaardeerd
posten ook werkgevers vacatures die niet
Maar voor veel ouders is zo’n IBO of een
een ambacht. We moeten jongeren een
altijd écht zijn. Die nadelen wegwerken
leercontract nog altijd een noodoplos-
zekere fierheid om met hun handen te
kan alleen in een systeem dat vertrekt
sing, als al de rest niet wil lukken. Als
werken kunnen meegeven, want in ons
vanuit controle en wantrouwen, en dat wil
ons onderwijssysteem nog altijd veel
land worden tenslotte wel prachtige
ik niet: ik ga er dus van uit dat beide partij-
te weinig technisch geschoolde jonge
drukwerken gemaakt. Maar je moet ze
en te goeder trouw werken, al proberen we
mensen aflevert, ligt dat vooral aan de
wel over de vloer krijgen eer je ze kan
zoveel mogelijk te corrigeren. Werkgevers
onderwaardering van vakmanschap en
overtuigen.”
kunnen trouwens kiezen of ze zelf de reac-
technische beroepen.
Dick Geirnaert (metaalbewerking): “Het
ties op hun vacature willen selecteren, of
Fons Leroy: “We tellen jaarlijks zo’n
onderwijs heeft vandaag zoveel richtin-
ze door ons laten screenen. Die matching
vijfduizend jongeren die ASO volgden,
gen dat iedereen wel iets naar zijn gading
is een gratis service, maar die moeten ze
maar in hun hogere studies daarna niet
vindt, als het maar geen ‘minderwaar-
res van mensen die niet (meer) werkzoe-
dan
wel
kelijk
ons zijn het ‘technische mensen’ die we zoeken, maar eigenlijk is wat we doen
dige’
uitdruk-
aanklikken.
Dan gaat een va-
FONS LEROY (VDAB)
caturebemiddelaar
“We moeten er eerlijk in zijn dat er in de huidige arbeidscontext geen mirakeloplossingen bestaan, en dat zal er met de vergrijzing van de beroepsbevolking niet beter op worden.”
van de werkwinkel in kwestie dat opvolgen.” Patrick
Hilven:
“Via Jobstap doen wij dat ook en we contacteren
die
bemiddelaar regel-
technische
job is. Maar zelfs al zouden er meer jongeren sche
techni-
richtingen
willen volgen, dan kan het onderwijs de techniciteit die het
bedrijfsleven
vraagt nooit meer bijbenen. De techniek moeten wij ze toch zelf bijbren-
matig, maar helaas kan ook zij geen ramen- en deurenplaat-
slaagden en dan ontdekken dat ze toch
gen, maar waar tenminste werk van kan
sers toveren als die er niet zijn.”
beter hun technische vaardigheden gaan
worden gemaakt is de attitudevorming,
Fons Leroy: “We moeten er eerlijk in
ontwikkelen en zich herscholen, bij-
want daar schort het even erg.”
zijn dat er in de huidige arbeidscon-
voorbeeld tot IT’ers. Nog altijd willen te
text geen mirakeloplossingen bestaan,
veel ouders hun kinderen liever voor een
Wortel of stok?
en dat zal er met de vergrijzing van de
bediendenjob laten studeren. De per-
Want helaas ervaren werkgevers dat er
beroepsbevolking niet beter op wor-
ceptie dat technische jobs fysiek zwaar,
bij werkzoekenden soms meer passivi-
den. Zoals de instroom en uitstroom
vuil, belastend zouden zijn, willen we
teit dan passie te bespeuren valt. Sinds
op de arbeidsmarkt zich aankondigt,
onder meer helpen doorbreken door
vorig jaar heeft VDAB de controle op ac-
gaan jongeren hun vel duur kunnen
korte verkennende stages, om jongeren
tief zoekgedrag en de sanctiebevoegd-
verkopen. Het idee van de omgekeerde
zonder verplichting te leren kennisma-
heid overgenomen van RVA. Werkt dat?
jobbeurs, waar goed opgeleide jonge-
ken met bedrijven. Laat ze eens zien dat
Fons Leroy vindt dat over het algemeen
ren zich presenteren en bedrijven met
een garage of een drukkerij vandaag niet
de wortel beter werkt dan de stok: “Ver-
een jobaanbieding mogen langskomen,
meer hetzelfde is als vroeger. Zorg eerst
wacht niet dat we de stok gaan hanteren
is niet zo ver gezocht. We zullen in die
dat ze appetijt krijgen. Geef ook jonge-
om werkloze 55-plussers aan het werk
‘war for talent’ dus steeds creatiever
ren met weinig kansen of diploma’s een
te krijgen, ook de bedrijven vragen dat
moeten inspelen op de behoeften om
positieve ervaring mee en dan ontluiken
niet. Met jongeren mogen we wat stren-
vraag en aanbod beter te matchen. We
vaak onvermoede talenten en passie. In
ger zijn, omdat we zien dat daar de stok
moeten structureel nog veel meer op
Genk leggen we de eerste steen van een
soms werkt en ze hun gedrag bijstel-
duaal leren gaan inzetten, scholing in
technologiecampus, met state of the art
len als we dreigen met een schorsing.
de bedrijven zelf, om de sterke leerlin-
apparatuur, waarin scholen gaan sa-
Sneller en effectiever bemiddelen moet
gen tegelijk technische en andere skills
menwerken met de VDAB, Syntra en en-
voorop staan, alleen gendarme spelen
zoals teamwerk, flexibiliteit mee te ge-
kele bedrijfssectoren. Als bedrijven daar
gaat ons niet vooruithelpen. We pak-
37
Vroeg of laat krijgt uw klant de fiscus over de vloer
Als boekhouder of accountant spaart u kosten noch moeite om uw klant met raad en daad bij te staan. En daar wil u ook correct voor verloond worden. Dankzij de juiste verzekeringspolis hoeft uw klant bij een fiscale controle alvast niet wakker te liggen van uw factuur.
ADMB Omnifisc dekt alle noodzakelijke kosten en erelonen van erkende boekhouders, accountants, fiscale experten en advocaten, zowel in de administratieve fase als in de gerechtelijke fase van een fiscale controle.
Meer info of een offerte op maat? Surf naar admb.be/omnifisc-verzekering
FSMA 013334A - NV ADMB Verzekeringen
Deskundig advies is dan een must, maar wie betaalt de rekening?
RO N D E TA F E L
AANWERVEN
ge opzeg uitbetalen… Mensen van 55+ in dienst nemen, voor mij geen probleem, maar die moet je niet meer gaan verplichten ramen te plaatsen. Jaag die jongeren uit hun zetel. Als wij volop kiezen voor IBO’s en interimwerk is dat ook om de afgeschafte proeftijd te vervangen. Laat ons trouwens die proefperiode maar meteen terug invoeren.” (Waar alle ondernemers rond de tafel volmondig mee akkoord gaan.) Fons Leroy: “De juiste attitude is één van de moeilijkste elementen om te testen bij een sollicitant. Al weten onze instructeurs na een opleiding van zes maanden wel wat voor mentaliteit iemand heeft. Maar we willen een systeem opzetten waarbij werkgevers hun informatie doorspelen om iemands attitude meetbaarder te maken in de bemiddeling. Bij ING bijvoorbeeld krijgt
FONS LEROY (VDAB)
iedereen die daar gewerkt heeft een
“ Het idee van de omgekeerde jobbeurs, waar goed opgeleide jongeren zich presenteren en bedrijven met een jobaanbieding mogen langskomen, is in de toekomst niet zo ver gezocht.”
de competenties worden dus gewaar-
attest, een ‘attitude-visum’. Bepaalborgd door de vorige werkgevers. Zo zijn er nog wel meer domeinen waar we ondernemers beter kunnen informeren. Waarom werken er bij ons minder mensen met een beperking dan in andere Europese landen? Waarom wordt er alleen naar die beperkingen gekeken en te weinig naar competenties? Werk-
ken nog te weinig de telefoon om met de
tijdens de drie weken die hij anderhalf
gevers kunnen daarvoor ondersteuning
werkgever te overleggen op welke ma-
jaar geleden voor ons presteerde zich
krijgen, maar vinden niet altijd de weg
nier die kandidaat daar toch zou kunnen
telkens ziek meldde, met verlengingen
daar naartoe. Ook daar kan Jobstap bij
passen. Onze bemiddelaars zijn van oor-
van relatief korte periodes. Als ik hem
helpen.”
sprong meer gericht op het begeleiden
wil vervangen, moet ik hem de volledi-
van werkzoekenden. Ze kunnen zich wellicht minder in de rol van werkgevers inleven. Anderzijds kennen veel werkgevers de VDAB nog veel te weinig. Ook daar is nog werk aan de winkel, met de
Personeelsbeleid op maat van uw KMO
hulp van Jobstap.”
Bent u ook dringend op zoek naar een ‘witte raaf’ of denkt u binnenkort aan
Frank De Weerdt (kunststofvloeren): “Ik
te werven? Wilt u meer weten over een efficiënt aanwervingsbeleid? Over
vrees dat de echte goeie krachten al werk
competentie- en talentmanagement? Over de nieuwste loonkostsubsidies?
hebben, dat die dus niet naar werk moe-
Over de diensten van de VDAB? Over uw lokale arbeidsmarkt? Over manieren
ten gaan zoeken. Wat niet betekent dat je
om uw bedrijf als een aantrekkelijke werkgever te profileren? Bij JOBSTAP
anderen geen kans moet geven.”
komt u het allemaal te weten. Tijdens vier interactieve bijeenkomsten van
Patrick Hilven (ramen en deuren): “Ak-
drie uur krijgt u samen met collega-ondernemers informatie op maat van
koord, maar dan liefst met zo weinig
uw bedrijf. www.unizo.be/jobstap
mogelijk risico’s, dus geen ellenlange opzegtermijnen. Ik heb zo iemand die 39
BI JZON DER N EMEN D
D E WA K KO K A P P E R
Peter Platel, Wakko Kapper en entertainer
“Een kapper is een geknipte therapeut” Een goeie kapper is altijd een beetje entertainer, maar Peter Platel kon nooit echt kiezen tussen de twee. Zo groeide de “Wakko Kapper” met zijn flamboyante, eigenzinnige stijl uit tot de enige BK (Bekende Kapper) van Vlaanderen, tv-figuur, schrijver, entertainer, coach… zeg maar de Sergio met de schaar. Al blijft die show vooral marketing: “Uiteindelijk doe je het omdat je oprecht begaan bent met het geluk van mensen. Want wie niet goed in z’n haar zit, zit niet goed in z’n vel.” TEKST Herman Van Waes - FOTO’S Wakko
Toen Peter Platel (50) net 25 jaar geleden
die hun kapsel aan hem toevertrouwden
één van m’n stokpaardjes. Aan de verou-
het allereerste ‘Wakko’ salon in Antwer-
en de ‘Wakko tribe’ vervoegden.
derde basiskwalificaties voor het beroep mag blijkbaar niet geraakt worden. Ik
pen opende, was dat meteen een eyecat cher, met zijn kleurrijke mix van retro
Peter Platel: “Die opvallende huisstijl
geef les aan UBK-kappers, ik praat met
kitsch en trendy chic. Gepatineerde mu-
en die blikvangers in de media helpen
het gemeenschapsonderwijs, ik geef zelf
ren, zijden bloemen en kristallen kroon-
natuurlijk om je te onderscheiden en je
cursussen om leerlingen daarin bij te
luchters zetten de toon. Authentieke
zaak op de kaart te zetten, maar alles
sturen. Maar het begint al bij de selec-
jaren ’30 marmeren wastafels werden
begint bij vakmanschap. In mijn geval
tie: het heeft weinig zin om jongeren die
aquarium-kaptafels met echte goudvis-
was dat er met de paplepel ingegoten:
niet goed weten welke studierichting ze
sen. Later gingen vooral de levensgrote
mijn wieg stond letterlijk in het kapsalon
uitwillen dan maar voor kapper te laten
graphics van Jeroen De Jonckheere de
van mijn moeder, ik groeide er in op. Op
studeren en ze ook nog allemaal een di-
huisstijl definiëren. Die eerste zaak werd
m’n 16de was ik al zo goed als volleerd, al
ploma te geven. Ja, het onderwijs heeft
begin deze eeuw gevolgd door even hippe
ben ik me altijd blijven bijscholen. Want
een sociale rol om iedereen kansen te
kapsalons in Gent en Brussel. ‘De Wakko
vandaag knip je geen mensen meer zo-
geven, maar dat gebrek aan selectie haalt
Kapper’ werd in kranten en tijdschriften
als vijftig jaar geleden, dit vak evolueert
het beroep naar beneden en levert veel te
aangeprezen als dé place-to-be voor al
voortdurend: geen permanenten meer,
veel kappers af, die -tenminste in het re-
wie op zoek was naar iets anders: heftige
maar makkelijke, vlotte kapsels, geen
guliere circuit- hun boterham niet kun-
kleuren, dreadlocks, extensions, of een
zware chemische behandelingen, maar
nen verdienen.”
kuif zoals Tom Lanoye. Want ‘de-man-
natuurlijke producten… de diversiteit is
die-op-droog-haar-k nipt’ werd ook
gewoon veel groter. Helaas vind je dat
Laat de fiscus maar komen
algauw populair bij tv- en mediafiguren
niet altijd terug in de kappersopleiding,
Te veel kappers die met de handen in het haar naar hun boekhouding zitten te kijken? Moeilijk te bewijzen, maar
PETER PLATEL
Peter Platel ergert zich aan het gebrek
“Voor de fiscus is een vrouwenkapsel forfaitair duurder dan een mannenkapsel. Waarom kappers niet belasten op basis van de tijd die ze aan iemand besteden?” 40
aan transparantie als het over de financiële kant van de zaak gaat: “Helaas zijn er veel kappers die niet graag rekenen. Maar ze willen ook geen pottenkijkers, want er is veel afgunst: hoe kan het dat die concurrent aan de helft van mijn
PETER PLATEL
“Een kapsel is een verlengstuk van iemands persoonlijkheid, het juiste kapsel brengt iemand in balans, en wie daar aan werkt is dus ook voor een stuk therapeut.�
41
tarief werkt? Wel, je kan niet onder de prijs blijven werken, dat wreekt zich, zeker als je met personeel werkt. En wie 40 euro in de plaats van 20 vraagt, moet maar bewijzen dat hij dat waard is. Die geheimzinnigheid over hun inkomsten is ook heel Vlaams: als ik in de VS op een seminarie zit, worden de cijfers gewoon op tafel gelegd. Allicht heeft het ook te maken met onze vertroebelde relatie met de Het boek “Hou Van Haar”, hier gepresenteerd door collega Jani Kazaltzis
fiscus, want die leest mee… Van mij mag
uit de tv-reeks “De heren maken de man”, bleek zo’n succes dat Peter Platel
iedereen alles weten, voor mij mogen ze
ermee op tournee trok door Vlaanderen.
overal een witte kassa zetten, maar dan bij iedereen tegelijk. Maar ook ik ontsnap niet aan verouderde regels die vadertje
“Storytelling heb ik altijd al gedaan” Peter Platel: “Tegenwoordig krijg
schaar zou meenemen, zou ik na
elke handelaar en ondernemer
elke lezing of voorstelling de hele
ingepeperd dat hij voor beleving
zaal kunnen knippen. Maar het
moet zorgen, dat hij een verhaal
is zeker geen verkooppraatje om
moet vertellen over zijn bedrijf.
zoveel mogelijk producten te slij-
Ik was eigenlijk al vanaf het begin
ten. Het publiek voelt dat we eer-
zo’n ‘storyteller’, ook wel omdat ik
lijke informatie en advies delen.
lang heb getwijfeld tussen kapper
Er circuleert veel wetenschappe-
en entertainer. Ik heb indertijd
lijke informatie over haar, maar
Studio Herman Teirlinck gevolgd
ook veel commerciële onzin en
en nog in het jeugdtheater ge-
pseudowetenschap. Voor de mees-
speeld, en dat is me later als kap-
te mensen is het heel moeilijk om
per goed van pas gekomen. Mijn
te filteren wie de waarheid vertelt
passage in 2005 als de ‘grooming
en wie niet, en dan is zo’n toegan-
guy’ in de tv-reeks “De heren ma-
kelijk boek of een verhelderende
ken de man”, was een heel fijne tijd:
voorstelling welkom. Aan de hand
met vijf homo’s, onder meer Jani
van een ‘haarpaspoort’, dat ze best
Kazaltzis, deden we telkens een
samen met hun kapper invullen,
make-over van een hetero man.
komen ze precies te weten welk
En toen ik twee jaar geleden mijn
type haar ze hebben en hoe daar-
boek “Hou Van Haar” uitbracht,
mee om te gaan. Je kan ook de gra-
met
wetenswaardighe-
tis “Hou Van Haar” app downloa-
den over haar, bleek dat zo’n suc-
den. Er is nog genoeg over haar te
ces dat ik met een gelijknamige
vertellen om nog een paar boeken
show op tournee ben getrokken
te vullen. Ook mijn blogs kennen
door Vlaanderen. Dat doe ik nog
behoorlijk veel volgers. En sinds
steeds, samen met mijn echtge-
vorig jaar ben ik het gezicht van de
noot Luc Acke die voor de muziek
“Joico School Contest”, de grootste
zorgt en die nu ook mee in de zaak
Europese fotowedstrijd voor kap-
is gestapt. Een herkenbaar ver-
persstudenten. Al dat soort con-
haal vertellen blijkt inderdaad de
tacten zijn voor mij een klankbord
beste reclame: als ik telkens mijn
en inspiratiebron.”
allerlei
Staat voor ons beroep ooit invoerde. Zo had ik al van bij het begin in 1992 discussies met de fiscus omdat ik droog wilde knippen. Terwijl de ‘standaard service’ bij de kapper volgens de fiscus nog altijd is: wassen, knippen, föhnen of watergolven, én een afwerkingsproduct. Maar die formule is al lang niet meer van deze tijd. Het is trouwens ook om fiscale redenen dat wij nog altijd hogere tarieven moeten rekenen voor vrouwen dan voor mannen. De fiscus had daarvoor een meetbare formule uitgewerkt: omdat een vrouwensnit meer werk inhield dan een mannensnit werd die bij de belastingaangifte forfaitair duurder aangerekend. Ook dat systeem is totaal verouderd, maar wij worden dus nog altijd ‘tegenberekend’ op basis van het aantal mannelijke en vrouwelijke klanten, bij ons een verhouding 40/60. Waarom kappers niet belasten op basis van de tijd die ze aan iemand (m/v) besteden? Al is ook dat niet zo eenvoudig: mag je dan ook een adviesgesprek inbrengen? Door het toepassen van de juiste strategieën de laatste drie jaar hebben we ons bedrijf en ons omzetcijfer een flinke boost kunnen geven. Als je een zaak runt is het financiële luik hoe dan ook belangrijk. Zonder cash ga je failliet. Maar het mag nooit een doel op zich zijn. Ik wil graag mijn knowhow over management, strategie en leiderschap delen met andere zaakvoerders Vanaf september start ik daarvoor met enkele opleidingen. Zo kunnen we samen groeien en het niveau
42
BI JZON DER N EMEN D
D E WA K KO K A P P E R
van ons beroep optrekken terwijl we van
concept dat klopt, benadrukt Peter Pla-
uniek kapsel te creëren door middel van een
elkaar leren.”
tel: “In elk van onze salons ligt een bijbel
snit op droog haar, dat hen laat schitteren en
met alle leefregels die de medewerkers
stralen.’ Er zijn in Antwerpen maar een
Pastelkapsels en haartatoeages
moeten volgen, daar is over nagedacht
handvol kappers die droog knippen, al-
en op getraind. De missie van De Wakko
lemaal ex-werknemers van ons. Wij he-
Naast die basisvakkennis en een helder
Kapper staat ook expliciet op onze web-
ten weliswaar ‘De Wakko Kapper’, maar
financieel beleid komt het er op aan je
site: ‘Het is onze missie, om elke dag op-
hooguit 10% van de klanten wil echt een
te onderscheiden van de rest, met een
nieuw, voor iedereen, een gemakkelijk en een
extreem kapsel in groen of geel haar. De grote trends van nu zijn grijstinten en pastelkleuren. Die opvallende kapsels zijn voor ons wandelende visitekaartjes. De haartatoeages, waarbij we echt tekeningen en afbeeldingen in het haar scheren, zijn en blijven een grote hit. Het overgrote deel van onze klanten - van piepjong tot matuur – zijn ‘open minded’ mensen. Zij die vroeger met een voorbeeld uit een boekje kwamen, tonen nu op Instagram wat ze willen. Maar die foto’s komen dan wel vaak van topkappers die daar honderden euro’s voor vragen… De gevaarlijkste klanten zijn zij die zeggen: ‘doe maar iets’. Ze leggen de verantwoordelijkheid bij de kapper, maar als die hen niet goed kent, kan dat flink tegenvallen. Als iemand een totaal nieuwe look wil -bijvoorbeeld een extreme kleurverandering- dan maken we eerst een (betaalde) adviesafspraak. Als we het ook effectief gaan uitvoeren, krijgen ze die terugbetaald.”
Een nieuw lief, een nieuw kapsel “Een kapsel is een verlengstuk van iemands persoonlijkheid, het juiste
PETER PLATEL
“De tijd van de permanenten en zware chemische behandelingen is voorbij, maar helaas vind je dat niet altijd terug in de kappersopleiding.” 43
BI JZON DER N EMEN D
D E WA K KO K A P P E R
Huur eens een Wakkomobiel Net voor ons gesprek wijst Peter Platel nog een aanbod af om een documentaire over hem te maken. De Wakko Kapper blijft een ijzersterk merk, een bedrijf dat blijft groeien, gedreven door een duidelijke missie en heldere kernwaarden. Peter Platel: “Ik zou het concept als franchiseformule verder kunnen uitrollen, maar ik wil me liever focussen op wat ik het liefste doe: het bezig zijn met mensen en het bewaken van onze eigenheid. In dit feestjaar krijgen alle salons een spetterende make-over. De grote eyecatcher wordt “De Wakkomobiel”: een mobiel kapsalon van 7 meter lang voor educatie, events, party’s, product placements... Mijn tweede boek “101 Tips voor gezond, gelukkig en glanzend haar” is in 12.500 exemplaren uitgebracht en wordt als verjaar-
De grote eyecatcher van 25 jaar Wakko wordt “De Wakkomobiel”: een mobiel
dagscadeau gratis uitgedeeld aan
kapsalon voor educatie, events, party’s, product placements...
kappers voor hun klanten. In september wil ik van start gaan met een
in Kathmandu, Nepal, een vzw op-
rest er nog weinig tijd om zelf te
eigen lestraject voor kappers, salon-
gericht, Make Up 2 Make Up, die de
knippen. Voor mijn 50ste verjaar-
eigenaars en zaakvoerders, wat zou
transgender gemeenschap ginder
dag heb ik mezelf een jaar vrij van
moeten uitmonden in de ‘WAKKA-
ondersteunt met opleidingen En-
schaar gegeven, maar ik ga ze waar-
demie’. Want educatie is alles: ook
gels, haartooi en make-up. De ellen-
schijnlijk ooit wel terug oppikken. Ik
voor mezelf volg ik internationale
de van transgenders, die daar echt
zit nu in een fase van mijn leven dat
workshops om me verder te ont-
door iedereen worden uitgestoten
ik vooral graag anderen wil inspire-
wikkelen. Ik ben bijvoorbeeld in de
en aan de rand van de maatschap-
ren, delen en doorgeven wat ik ge-
leer gegaan bij de befaamde life en
pij overleven in de prostitutie of de
leerd heb. Ik gun iedereen een even
bedrijfscoach Anthony Robbins, ik
gevangenis, heeft me diep geraakt.
succesvol bedrijf als het mijne. Wij
verdiep me in positieve psycholo-
Ik was blij dat ik kon helpen om die
moeten als kappers niet bang zijn
gie en in meditatie. Als ondernemer
mensen wat meer eigenwaarde bij te
voor mekaar als concurrenten, maar
vind ik dat je ook de wereld een stuk-
brengen.
samenwerken om de uitstraling van
je mag helpen verbeteren. Zo heb ik
Als je met zoveel dingen bezig bent,
ons vak te vergroten.”
kapsel brengt iemand in balans, en wie
vrouwen hun haar aanraken als ze in de
het leven: een nieuwe job, een overlijden,
daar aan werkt is dus ook voor een stuk
kappersstoel gaan zitten, daar kan ik al
een echtscheiding, een nieuwe relatie…
therapeut. Maar een kapper kan ook een
voor 60 procent hun persoonlijkheid uit
Het kapsel is dan meestal de bezegeling
manipulator zijn: ik weet na zoveel jaar
afleiden. Achteraan in onze nek versprei-
van een beslissing die al genomen is,
precies met welke woorden ik mensen
den we feromonen: als dames daar voort-
letterlijk de kroon op het werk. Van mijn
in een bepaalde richting kan sturen. Het
durend met hun haar zitten te spelen, is
kappers verwacht ik dat ze zoveel moge-
sleutelwoord is niet praten, maar goed
dat eigenlijk een seksueel signaal.. Een
lijk rechtstreeks, in close contact, met de
luisteren en kijken. De manier waarop
nieuw kapsel is vaak een nieuwe fase in
klant praten, dus niet via de spiegel.”
44
BI JZON DER N EMEN D
X
PETER PLATEL
“Er circuleert veel wetenschappelijke informatie over haar, maar ook veel commerciële onzin en pseudowetenschap.” “Als je met 22 medewerkers in drie salons
kan praten, maar vooral luisteren, anders
junior-kapper, stylist en topstylist, elk
werkt, komt daar al een aardig stukje HRM
houdt het op. En als we dan besluiten ie-
aan verschillende tarieven. De meeste
bij kijken. De juiste mensen vinden die in
mand aan boord te nemen is het niet de
van onze kappers zijn vrouwen. Ik heb
je zaak passen, om te beginnen. De eerste
bedoeling om snel weer afscheid van el-
graag een evenwichtige verdeling, maar
zin van sollicitanten is doorgaans: ‘ik wil
kaar te moeten nemen. Ik doe er dan ook
er zijn gewoon niet genoeg mannelijke
heel graag veel bijleren’. Dat begrijp ik en
alles aan om mijn medewerkers gelukkig
kappers op de markt. De meeste jongens
dat is goed, maar je wordt natuurlijk wel
te houden: teambuildings, vier dagen in
worden tegenwoordig liever ‘barbier’ en
betaald om het te kunnen. Het is eigen-
een kasteel, waterskiën, kamperen… We
ontfermen zich over hipster snorren en
lijk toch raar dat wij mensen betalen om
werken in teams van vier: een leerling,
baarden, wat wij niet doen.”
iets te komen leren? Ik weet wel, anders zouden IBO’ers en leerjongeren uitgebuit
www.wakko.be
worden. Maar als ik ergens een cursus ga
www.peterplatel.be
volgen, moet ik daarvoor betalen, en niet
www.houvanhaar.be
omgekeerd. Ik geef iedereen drie maanden de tijd om de ‘handtekening van het huis’ meester te worden. Ik steek heel veel tijd in een streng selectieproces, in vijf stappen: een telefonisch gesprek –
Meer weten over haar?
hoe beleefd is die? -, een schriftelijk in-
ZO Magazine heeft 10 exemplaren van het
terview per mail, een mondeling inter-
boek “101 Tips voor gezond, gelukkig en glanzend
view en de skills zelf. Tijdens dat ‘afval-
haar” weg te geven aan UNIZO-leden die het
proces’ pols ik naar: passen uw waarden
eerst een mail sturen naar zo@unizo.be.
bij ons bedrijf? Kan u zichzelf verkopen? Het moet een extravert persoon zijn, die 45
Starters van het Jaar Nathalie Bruckers en Sarah Geebelen
“Advocatenraad kan ook op mensenmaat”
Met de wedstrijd Starter van het Jaar wil UNIZO aandacht vragen voor het economisch belang van sterke en ambitieuze starters. De prijs is goed voor een award en een cheque van 1.000 euro. Ben
je
zelf
startende
onderne-
mer en wil je info of begeleiding van UNIZO? Ontdek ons aanbod op www.unizo.be/starters. 46
S TA R T M E U P
H U I S R A A D A DVO C AT E N
Samen zoeken naar een oplossing voor je familiale problemen, bij het jonge advocatenduo Nathalie Bruckers en Sarah Geebelen in Maaseik doen ze dat aan tafel met een kopje ‘oplos’koffie en een Maaseikse knapkoek, in een gemoedelijke, huiselijke atmosfeer. Een ‘disruptieve’ aanpak tegenover de meeste advocatenkantoren, die duidelijk aanslaat bij hun cliënten, én bij de UNIZO-jury die hen onlangs unaniem verkoos tot Starter van het Jaar.
MARKETING VIA FACEBOOK De beste reclame voor HuisRAAD Advocaten zijn tevreden cliënten en die mond-tot-mondreclame blijkt goed te werken. Zo brengt de ene cliënt vaak de andere aan. Op onze
TEKST Herman Van Waes • FOTO HuisRAAD Advocaten
website en blogs in eigen beheer posten we nuttige tips & tricks onder de naam HuisRAAD PRAAT. Hoewel we
Toen Sarah Geebelen (34) en Nathalie Bruckers (28) elkaar aan de Limburgse balie leerden
als vrij beroepers het woord ‘reclame’
kennen, ontdekten ze dat ze er allebei een ietwat aparte kijk op de advocatuur op nahielden.
niet kennen, weten ze ons ook te
De twee raadsvrouwen besloten om hun krachten te bundelen en lanceerden in 2016 als part-
vinden op onze Facebookpagina
ners in crime HuisRAAD Advocaten. Daarvoor huurden ze een pand, met name de oude biblio-
www.facebook.com/HuisraadAdvocaten,
theek in de Hepperstraat, vlakbij de markt van Maaseik, een gebouw met veel karakter en
waar 13.800 mensen ons de Limburgse
een lage drempel. “Want we wilden voluit gaan voor een advocatenkantoor met een warmere,
Starter van het Jaar zagen worden. De
huiselijke aanpak. Voor ons zijn cliënten geen dossiers, maar in de eerste plaats mannen en
Facebookpagina is een fijne en gemak-
vrouwen – ongeveer 50/50 – die we met raad en daad willen bijstaan in de verschillende fases
kelijke marketingtool. Daarnaast heeft
van hun levenswandel. Mensen kunnen met hun vragen, onzekerheid en stress bij belang-
HuisRAAD Advocaten ook een eigen
rijke beslissingen bij ons komen aankloppen, of zelfs gewoon binnenwandelen, want onze
pagina op Pinterest https://www.pinte-
deur staat letterlijk en figuurlijk open. We zijn gespecialiseerd in familierecht en geven huis-
rest.com/Huisraadadv om ons cliënteel
raad bij een geboorte, bij vragen of problemen tussen koppels, bij regelingen voor kinderen of
een echte visuele inkijk te geven in
bij het overdragen van de huisraad aan de volgende generatie. Als vertrouwde raadsvrouwen
ons ‘RaadHUIS’. Zo leren ze ons beter
luisteren we niet alleen naar een probleem, maar ook naar het verhaal en de mens achter
kennen en wordt de drempel nog meer
dat probleem. Dit doen we in alle rust, waarbij een kopje (in Maaseik gebrande) oploskoffie
verlaagd.”
wordt aangeboden. En dan proberen we steeds te komen tot een klare oplossing voor zowel de juridische als de emotionele uitdagingen. De juridisch beste uitweg is niet altijd de oplossing waar die persoon zich in zijn concrete situatie het best bij voelt. Soms zullen we vrijblijvend doorverwijzen naar bijvoorbeeld een psycholoog of een boekhouder, mocht dat nodig zijn.
AMBASSADRICES VOOR ALLE STARTERS IN ONS LAND
Een minnelijke schikking is voor ons de eerste optie, maar als het moet gaan we tot de finish in de rechtbank wanneer er, om welke reden dan ook, geen akkoord kan worden gevonden.”
“Ongetwijfeld is deze prijs voor ons als starter een heel belangrijke erkenning,
Transparante erelonen en kosten
die onze geloofwaardigheid enorm
Als er iets de drempel naar een advocaat verhoogt is het wel de onzekerheid over de te ver-
versterkt. Potentiële cliënten zullen
wachten factuur. Voor HuisRAAD Advocaten was dat dan ook een extra aandachtspunt: “Het
hierdoor wellicht nog meer vertrouwen
eerste half uur is kosteloos, en dan zetten we meteen uiteen op welke manier het kosten-
stellen in ons verhaal en onze exper-
plaatsje kan worden afgehandeld. Ofwel kiest hij of zij voor een uurtarief van € 100 in fa-
tise. We willen andere starters vooral
miliezaken of € 110 in andere zaken (+21% en de gebruikelijke administratieve kosten). Voor
meegeven dat ze in de eerste plaats een
reis- en wachttijden rekenen we de helft van het standaard uurtarief aan. Ofwel kunnen onze
consequent verhaal moeten brengen
cliënten kiezen voor een pakketprijs, een all-in formule zonder financiële verrassingen ach-
en hierin ook moeten blijven geloven,
teraf. We kijken trouwens ook na of de cliënt geen recht heeft op gratis tussenkomst van een
want dat wordt uiteindelijk beloond.
advocaat, op basis van een polis rechtsbijstand (bijvoorbeeld voorzien in de familiale verze-
Nu we door UNIZO verkozen zijn tot
kering of autoverzekering).
ambassadrices voor de andere starters
Sinds onze start hebben we al een tweehonderdtal zaken behandeld en onze menselijke
in ons land het komende jaar, zullen we
aanpak blijkt ook financieel rendabel, want het ziet er naar uit dat we de komende jaren nog
hen deze boodschap maar al te graag
een assistente kunnen aanwerven en nog vrouwelijke advocates zullen aantrekken. Waarom
overbrengen. We hebben er zin in!”
vrouwelijke collega’s? We hebben zeker niets tegen mannen, maar we geloven dat je als vrouw en mama in vaak delicate familiedossiers een meerwaarde kan betekenen voor het uitwerken van concrete kindregelingen: wat bijvoorbeeld met de borstvoeding tijdens het verblijf bij papa? Kunnen de kinderen hun hobby’s nog beoefenen? Raadsvrouwen hebben meer aandacht voor dit soort details om tot een bevredigende regeling op maat te komen.” 47
www.huisraadadvocaten.be
Het nieuwe werken heet... coworking Een coworkingspace is een inspirerende plek waar je, samen met andere ondernemers en werknemers, in alle rust én voor wie dat wil in overleg kan gaan werken. Het is een ontmoetingsplek waar ondernemers elkaar inspireren en waar kruisbestuiving de standaard is. Maar hoe zit de sector van dit nieuwe werken in elkaar? We nemen een diepere kijk met Bart Scheenaerts, voorzitter van Be Coworking, de Belgische organisatie van coworking spaces, en gaan nadien eens langs bij coworkingplekken het Bolwerk en Faber. TEKST Paulien Coenaerts - FOTO’S Pat Verbruggen
“Eind 2013 zijn we gestart met het Bolwerk. Vandaag, drie jaar later, vind je
Goed begonnen...
hier zo’n 70 tot 75 coworkers. Met een vaste kliek van ongeveer 15 mensen
Als coworker in de eerste coworkings-
die hier voltijds komen werken. En dat ledenaantal stijgt nog volop. De kaap
pace in Antwerpen in 2008, wist ik vrij
van de 100 is in 2017 in zicht . Voor 90% zijn het ondernemers die we hier
snel dat ikzelf ook een coworkingplek
mogen verwelkomen, de overige 10% bestaat uit bedienden van grote bedrij-
wilde runnen. Daarvoor ging ik op zoek
ven die deeltijds van thuis of elders mogen werken en ook een aantal satel-
naar een locatie in de buurt van waar
lietwerkers. Maar dat is niet altijd zo geweest natuurlijk. En het heeft zeker
ik woonde, tot ik plots op de regionale
wel wat voeten in de aarde gehad vooraleer het Bolwerk up and running was.
televisie een oproep van de gemeente
48
A C H T E R D E S C H E R M E N B I J…
COWORKERS
“Weldra een werkplek in elke gemeente” “Het werken an sich is aan het verande-
is er meer centrale overheidssturing:
ren” , aldus Bart Scheenaerts, die naast
het CoWallonia netwerk werkt er nauw
uitbater van het Bolwerk ook voorzitter is
samen met kleine ondernemers. Met Be
een
van de organisatie Be Coworking. “Men-
Coworking organiseren we elk jaar de
marktbevraging opriep om een idee
sen worden flexibeler, dat zie je onder
‘coworking week’. Die heeft nu al twee
in te dienen over de mogelijke herbe-
meer aan de steeds grotere markt van
keer plaatsgevonden in oktober. In 2015
stemming van het historisch erfgoed
freelancers. Maar ook werknemers gaan
namen 27 coworkingspaces deel, vorig
Fort 5. Een aantal ondernemers
stel-
meer projectgewijs werken, de werkwij-
jaar waren dat er al 42. Je merkt wel dat
den een hotel voor, sociale huisvesting,
ze binnen grote bedrijven verandert. Het
de sector groeit. En sindsdien zijn er nog
café ... maar zoiets is niet evident om te
nieuwe werken bestaat intussen al 20
heel wat nieuwe kleine en grote plekken
realiseren in het midden van een park
jaar, maar wordt meer en meer in de reali-
ontstaan.
en nog minder middenin een vleermui-
teit gebracht door de nieuwe technologie-
De sector is in volle evolutie. Dat ieder-
zenreservaat. Ik ben dus ingegaan op de
ën en ICT mogelijkheden. Vandaag kan je
een binnenkort zelfstandige wordt en
marktbevraging en de rest is geschie-
als kenniswerker vanop elke plek werken
vanuit een coworkingplek zal werken,
denis.. Ik huur een stukje van dit grote
als je maar je computer bijhebt. Voor wie
is overdreven, maar er is een duidelij-
fort dus van de gemeente zelf, aan een
operationeel in een fabriek werkt, is dat
ke trend. Waar coworking zich nu nog
redelijke huurprijs. Onze grootste kost
moeilijker natuurlijk. Ook de groei van
vooral afspeelt in en rond de grootste-
is de loonkost. Zou daar nog een hoge
het mobiliteitsprobleem vergt een andere
den, zie ik in de toekomst zo’n werk-
huur bijkomen, dan zou
manier van werken. Het verkeersinfarct
plekkenomgeving in elke gemeente. En
is nog nooit zo nabij geweest als vandaag.
er zijn enkele trends die die evolutie in
Mensen zoeken een uitweg, door (deel-
de hand werken. We Work bijvoorbeeld,
Gelukkig moesten er weinig structu-
tijds) zelfstandig te worden bijvoorbeeld.
een Amerikaanse groep die heel wat
rele werken gebeuren, dus konden we
Maar ook bedrijven willen hun werkne-
beurskapitaal heeft opgehaald om in
ons voor stap twee al meteen op in-
mers vandaag het vertrouwen geven om
topsteden over de hele wereld cowor-
richting
tijds- en plaatsonafhankelijk te werken.
kingspaces op te richten. Wie noma-
in
Tijdsonafhankelijk, zodat je op woens-
disch wil werken, kan dat met éénzelfde
een bunker gehuisvest is , waren er wel
dagmiddag bijvoorbeeld even de kinderen
lidmaatschap in San Francisco, in Lon-
wat investeringen nodig om GSM-ver-
afhaalt en in ruil wat later doorwerkt. En
den of in Parijs... Er gaan zulke topplek-
keer binnen te laten. We startten met
plaatsonafhankelijk kan van thuisuit zijn
ken blijven bijkomen: dat is een trend
tweedehandsstoeltjes en tafels, en een
of vanop zo’n coworkingplek.
die de eerste jaren niet gaat veranderen.
Edegem zag die ondernemers in
het Bolwerk
geen lang bestaan beschoren zijn.
concentreren: meubilair, in-
ternet, koffie. Omdat het Bolwerk
allegaartje van ander meubilair dat op
Daarnaast ontstaan er ook op B-loca-
werd duidelijk dat meer comfort toch
Meer dan Antwerpen, Gent en Brussel
wel geapprecieerd wordt. Pas toen de
Coworken speelt hierop in en is rond 2005
kampen vaak met structurele leegstand.
financiën het toelieten om in degelijk,
gestart in de Verenigde Staten. In 2008 en
Coworking is een mooie manier om his-
ergonomisch materiaal te investeren,
2009 is het coworken in België binnen-
torisch erfgoed of leegstaande winkel-
is de coworkingplek echt succesvol ge-
gedruppeld met enkele eerste plekken in
panden nieuw leven in te blazen. Op die
worden, in een mooi partnership met
Brussel en Antwerpen. Vandaag zie je dat
manier kan het bestuur iets terugdoen
een Duitse topmeubelfabrikant. Ergo-
de meeste coworkingspaces rond de drie
voor de steeds groeiende groep van on-
nomie is enorm belangrijk. Wie acht
grote steden Antwerpen, Gent en Brussel
dernemers die in die gemeente wonen.
uur per dag op een stoel zit, heeft een
uit de grond schieten, maar dat er hier
Een derde trend is dat grote bedrijven
goeie stoel nodig. Hier geloven we in
en daar ook wel al enkele ontstaan in de
satellietkantoren willen gebruiken om
activity based working: wissel bureau-
kleinere steden en zelfs op het platte-
hun werknemers uit een bepaalde regio
werk af met een overleg aan een high-
land. Er komen wekelijks nieuwe cowor-
de pendel te besparen. Zo zie ik enkele
bench, of combineer een meeting met
kingspaces bij en er gaan er jammer ge-
grote attractiepolen ontstaan met een
een natuurwandeling rond de vijver in
noeg ook heel veel terug weg. Maar als ik
fijnmazig netwerk errond van cowor-
het park.
er toch een cijfer op moet plakken, zitten
kingplekken, allemaal met hun eigen
we vandaag ongeveer aan een tachtigtal
identiteit. Een glazen bol heb ik niet,
Een tweede uitdaging aan dit fort was
over heel België. In Vlaanderen meest-
maar ik schat dat de effecten van die
de akoestiek. We hebben met akoes-
al op initatief van ondernemers of van
evolutie over vijf à tien jaar wel duidelijk
tische panelen heel creatief moeten
stads- en gemeentebesturen die vaak
merkbaar zullen zijn.”
zijn, om het te kunnen activeren als
met ondernemers in zee gaan om een
coworkingspace. We hebben vijf ruim-
coworkingplek op te zetten. In Wallonië
tweedehands.be te koop stond. Al snel
tes, waarin we tussen de coworkers een duidelijk afsprakenkader hanteren. 49
ties nieuwe plekken. Van provinciesteden tot in de gemeentes. Die gemeentes
Meer info: www.becoworking.be
A C H T E R D E S C H E R M E N B I J…
COWORKERS
Zo wordt er in bepaalde ruimtes
soluut voor gekozen om te investeren.
niet gesproken, in andere ruimtes en-
Na ongeveer 20 maanden had ik het
bijvoorbeeld, kan een praatje met en-
kel rustig gesproken en in nog andere
break-evenpoint van de coworking be-
kele architecten interessant zijn. Maar
ruimtes kan je naar hartelust gaan bel-
reikt. Maar we blijven doorinvesteren,
ook softwaremensen actief in immobi-
len. Dat alles binnen een oppervlakte
omdat ik geloof in onze groei. Groei van
liën of meubelontwerpens zorgen voor
van ongeveer 600 m² met uitbreiding
het gemeenschappelijke netwerk, maar
kruisbestuiving. De eerste dag wordt
op komst. Het nieuwe Bolwerk zal zo’n
ook groei op het vlak van professionali-
bekeken met wie jij als coworker goed
1000m² van dit fort betrekken, maar
sering. Wij zien er vanuit Appelblauw-
zou kunnen matchen. In een goed-
dat is voor het najaar. We activeren dan
zeegroen een maatschappelijk gegeven
draaiende community begint iedereen
nog enkele bijkomende lokalen, instal-
in: wij willen voor synergie en samen-
dat spontaan te doen: webbouwers en
leren enkele belcellen en kleine verga-
werking zorgen tussen ondernemers,
grafisch vormgevers werken samen
derzalen, en professionaliseren onze
grote bedrijven, zelfstandigen, start-
met copywriters aan gezamenlijke pro-
keuken.
ups, kunstenaars en creatievelingen.
jecten. Of een evenementencoördinator
Samen met zaalverhuur van onze lo-
die een samenwerking start met een
kalen aan grotere bedrijven bieden we
coworker actief in grafische vormge-
diensten rond het nieuwe werken aan,
ving en een enthousiaste spreker die
rond mensen laten samenwerken in
een evenement kan opluisteren: dat
Als uitbater komt het erop aan je
projecten en verandertrajecten, rond
zijn zaken die hier heel spontaan ont-
coworking space aan de man te bren-
lokale economieontwikkeling, ...
staan.
gen. Tijdens de opstartfase kregen we
De omzetverdeling bij ons is ongeveer
leuke persaandacht en hebben we ons
25% uit coworking, 35% uit diensten,
Elke nieuwe coworker krijgt bij ons een
aangesloten bij Bar d’Office om op die
15% uit evenementen en 25% uit zaal-
gratis testweek, waarin hij kan proeven
manier gebruik te maken van een bo-
verhuur. De (vergader)zalen die we ter
of coworken in ons netwerk iets voor
“Coworking als onderdeel van een groter bedrijfsgeheel”
een zelfstandig bouwkundig tekenaar
hem of haar is. In ruil
venlokaal merk om sneller te kunnen opdelen over hoe je een coworkingspace runt. Vanaf de start stond het Bolwerk te prijken op een website die al volledig in orde
daarvoor vragen we
BART SCHEENAERTS
starten en kennis te
aan de coworkers niet
“Het gaat hem vooral om het netwerken, daarom werken we met matchmakers”
om iets terug te doen, maar om iets vooruit te doen volgens het “Pay it forward” principe. Iemand die zegt: ik heb een businessbibliotheek staan die ik
was. Sociale media en voornamelijk mond-tot-mondreclame
beschikking stellen van de coworkers,
beter hier kan zetten dan op mijn zol-
deden de rest.
verhuren we ook aan grotere, externe
der te laten verkommeren. Iemand or-
bedrijven die vanaf 40 euro per uur een
ganiseert een BBQ, iemand anders een
“Omdat ik zelf al een consulting be-
vergaderplek kunnen huren. Cowor-
sessie over sociale media... Zo creëer je
drijf had, “Appelblauwzeegroen”, heb
kers betalen dezelfde ruimtes aan een
een dynamiek van ondernemerschap
ik voor het Bolwerk meteen mensen
veel lagere vriendenprijs, wat voor een
en krijg je een klik tussen de mensen
aangeworven. We hebben intussen een
starter of een klein bedrijf een absolute
binnen je community door uitnodiging,
vast team met vier medewerkers, met
must is.
niet als must. Dit is een van de creatieve
mogelijke uitbreidingen op vlak van
manieren waarop we kruisbestuiving
partnerships.”
Werken, netwerken, samenwerken
Het Bolwerk telt vandaag meer dan 70
“Een coworkingspace is veel meer dan
samen werken met fijne collega’s en el-
coworkers. Dat is mooi, maar enkel van
een gedeelde infrastructuur. Het gaat
kaar versterken, daar draait het om in
die coworkers kunnen we niet leven.
hem vooral om de netwerkeffecten. In
de coworking wereld.”
Daarom combineren we het met eve-
het Bolwerk zetten we daar extra op
nementen, zaalverhuur en diensten. En
in met een ‘matchmaker’: een host bij
Ontdek meer:
dat zorgt ervoor dat we samen rendabel
wie netwerken in het bloed zit en die de
www.blwrk.be
zijn. In de eerste drie jaar heb ik er re-
coworkers aan elkaar voorstelt. Voor
www.abzg.be
50
tussen mensen effectief in gang zetten. Naast je eigen werk realiseren ook nog
SANNE HENDRICKX
“De nadruk bij Faber ligt ook op de kruisbestuiving.”
Faber
“Ik wil er de (maker)place to be van maken” Bij een coworkingspace of –plek
onontgonnen gebied. Fablab+, een ini-
en aan het opstarten van een netwerk
denkt iedereen meteen aan een hip
tiatief van het stedelijk onderwijs dat
buiten hun eigen studio om. In onze ge-
ingerichte, open kantoorruimte waar
geopend is van maandag tot vrijdag, zit
sprekken vonden we zeer snel verschil-
ondernemers en werknemers gecon-
voortdurend volgeboekt waardoor ze de
lende raakvlakken waaruit bleek dat
centreerd aan hun laptop zitten te
vraag niet meer aan kunnen. Van een
het een goed idee was om Faber samen
werken, tussendoor even een praatje
makerspace zoals ik die voor ogen had,
op te richten. Pinkeye heeft er mee voor
slaan en als het goed gaat elkaar ook
was er nog geen sprake. En dat terwijl
gezorgd dat de toestellen aangekocht
nog wat inspireren. Maar het kan ook
Antwerpen barst van de creatievelingen
konden worden, het logo en de huisstijl
anders. Want bij Faber zijn die laptops
en makers. Ruimtes huren wordt alleen
vorm heeft gekregen en dat ik onmid-
vervangen door een zeefdruktafel, een
maar duurder, waardoor wie zich in Ant-
dellijk een plek in Antwerpen noord
lasercutter, een 3D-printer, een CNC
werpen wil vestigen klein gaat wonen
kon betrekken. We kunnen dus echt
en een hele hoop ander werkmateriaal.
en de creatieve mensen hun creativiteit
van een win-win situatie spreken. Dit
De kersverse makerspace richt zich,
geen uiting kunnen geven vermits ze
is als starter dan ook een ideale positie
zoals de naam al verklapt, op de homo
geen atelier hebben. Ik wilde proberen
om uit te vertrekken. En ondertussen is
faber, de mens die iets maakt.
dat gat in de Antwerpse markt te dich-
Pinkeye ook één van mijn betere klan-
ten. Met Faber.
ten geworden.
Het gat in de markt
In de periode voordat Faber opstart-
“Iets meer dan 6 maanden geleden start-
te, raakte ik in gesprek met de mensen
Coworken, met de nadruk op ‘work’
te ik Faber op, een makerspace in hartje
van Pinkeye designstudio. Ze zaten al
“Maar Faber is meer dan een maker-
Antwerpen” , aldus Sanne Hendrickx.“ Er
een tijdje met het idee om een creatieve
space alleen. Want je kan hier ook
bestonden toen al een 20-tal fablabs in
ruimte op te starten. Ook al hadden ze de
dingen laten maken. Ik heb interieur-
België, maar in Antwerpen was dat vrij
middelen, het ontbrak hen aan kennis
vormgeving gestudeerd en daarvoor
51
A C H T E R D E S C H E R M E N B I J…
COWORKERS
beeldende kunsten, dus ik heb wel
ken en daar kruipt veel tijd in. Regel-
2 uur door. Ik denk dat dat een enorme
wat kneepjes van het vak geleerd. Maar
matig hoor ik zeggen ‘Wie dit alleen wil
kracht is van onze makerspace. Maar er
vooral toen ik in het fablab van Techno-
doen, is goed gek’. En af en toe geloof ik
zijn ook mensen die daar misbruik van
polis aan de slag ging, is mijn liefde voor
hen toch (lacht).
maken. Ik sluit om 21 uur, tien minuten voor sluitingstijd toekomen is dan weer
makerspaces en het daarbij horende la-
geen optie.”
sercutten en 3D printen ontstaan. Met
Het is de bedoeling om de eerste jaren
de projecten die ik uitvoer voor anderen,
break even te draaien. Ik wil blijven in-
haal ik het meeste omzet. Ik geloof zelfs
vesteren en ik vind het tegelijk ook be-
dat die verdeling ongeveer 70 – 30 is. Die
langrijk dat de prijzen niet de pan uit
“Met twee kan je zoveel meer dan alleen”
productie is nodig om Faber draaiende te
swingen. Vandaag kan ik al rekenen op
“Net zoals bij de andere ‘klassieke’
houden. We zijn nu 6 maanden geopend
20 jaarabonnees die hier op regelmatige
coworkingplekken ligt de nadruk bij Fa-
en ik kan bijna niet meer volgen. Want
basis komen werken. Wie maar één dag
ber ook op de kruisbestuiving. Elke dag
naast alle binnenkomdende projecten
wil komen, kan dat voor 15 euro. Stan-
zitten hier tien tot vijftien mensen sa-
vraagt dat coworken kostbare uren van
daard zijn we open van 10 tot 21 uur, zelfs
men. Het grootste deel daarvan komt
mij. Ik ben CEO en kuisvrouw tegelijk,
op zaterdag. Zondag en maandag is Fa-
hier om te laseren, maar tussendoor bab-
en ook alles wat daartussen ligt. Ik moet
ber dan weer gesloten. Bij mijn vorige
belen ze met elkaar, doen ze ideeën op,
offertes opstellen, facturen maken, de
jobs vond ik het zo jammer om mensen
zijn ze met andere dingen bezig en leren
stock aanvullen, bestellingen doen, alles
midden in hun creatief proces te onder-
ze nieuwe machines kennen. En die com-
leiden, klanten zoeken en die ook tevre-
breken en te zeggen: we stoppen ermee,
munity groeit nog sterk. We stimuleren
den houden... Als er iemand nieuw komt,
want het is sluitingstijd. Bij Faber wil ik
dit door ook workshops te geven waarbij
moet ik uitleggen hoe de machines wer-
dat niet. Soms werken we dan nog 1 of
we bijvoorbeeld tonen hoe je moet zeefdrukken of hoe je aan de slag kan met Arduino of hoe je hout couture kan maken met de lasercutter. Je ziet stilaan dat er hier en daar wat kruisbestuiving ontstaat tussen onder-
To cowork or not to cowork?
nemers die elkaar hier tegenkomen. Onlangs was hier een dame handtassen
• Spiegeltje, spiegeltje aan de wand... “Een coworkingplek ziet er goed uit, heeft
aan het maken en is er een samenwer-
uitstraling. Wat leuke meubelen, een retro kleurtje hier en daar, een plantje en een
king ontstaan met een beeldend kunste-
plekje om te ontspannen. Het is een plek waar je je thuisvoelt en waar je in een on-
naar. Zij ontwerpt abstracte patronen en
gedwongen sfeer rustig kan werken.”
beelden die verwerkt worden in de hand-
• Voor ieder wat wils. “De ideale coworkingplek is onderverdeeld in verschillende
tassen. En dan wordt zo’n handtas een
ruimtes. Er is een plek waar niet gesproken mag worden, één waar er zacht bespro-
kunstwerk op zich. Het is fantastisch om
ken mag worden en waar je kan samenwerken aan projecten en er zijn meestal ook
te zien hoe zoiets tot stand komt. Ik hoop
ruimtes zijn waar coworkers luid kunnen gaan bellen of vergaderen. Een keukentje
dat dat steeds meer gaat gebeuren.
kan, maar vooral een koffiehoekje is noodzakelijk. Een werkplek zonder koffie, dat
Alles begint met die kruisbestuiving. Met
kan niet (lacht). In dat koffiehoekje worden overigens ook de beste banden gesmeed.”
twee kan je zoveel meer dan alleen. Soms
• Netwerken, netwerken, netwerken. “Een coworkingspace is veel meer dan een
heb je echt maar een klein tikje nodig
louter gedeelde infrastructuur. De echte voordelen van coworking liggen op het
of één woordje wanneer je vastzit. Of je
vlak van netwerken. Een goede coworkingplek biedt je de mogelijkheid om te pra-
begint over iets te praten met een col-
ten over waar je mee bezig bent en om feedback krijgen van collega-ondernemers.
lega-maker en plots is de uitkomst dan
Het laat je toe veel interactiever te werken om meer direct je businessplan te opti-
helemaal anders dan je had verwacht.
maliseren.”
Ieder komt hier met een eigen specia-
• Kruisbestuiving. “Coworkers inspireren elkaar voortdurend. Soms kan een klein
lisatie, maar raakt getriggerd door wat
woordje of een interessant gesprek met een coworker je triggeren en voor net dat
hier allemaal gebeurt zodat hun horizon
ontbrekende puzzelstukje zorgen dat je nodig hebt.”
verbreed wordt. Je inspireert elkaar en
• Coworken is eigenlijk erg betaalbaar. “Meestal kom je er met 300 euro voor een maand. Het kan je bovendien heel wat gependel, tijd en de bijbehorende benzinekosten besparen.”
52
leert van elkaar. Daar kan heel veel uit ontstaan.”
Echt rijplezier
PASSIE+ DE NIEUWE BMW 4 REEKS EN DE NIEUWE BMW M4.
Milieu-informatie (KB 19/03/04): www.bmw.be
4,0-9,1 L/100 KM • 106-213 G/KM CO2
P U B L I R E P O R TA G E
Een pen voor het leven: ambacht en kwaliteit voorop Laurent D’Haeseleer is de bezieler van Luxpen, die ambachtelijke vulpennen en rollerpennen ontwerpt en maakt. Wat ontstond als een passie voor oerdegelijke pennen, groeit intussen uit tot een succesvolle activiteit. Het verhaal van Laurent en zijn Luxpen leest u hier.
“We leven in een hypergeconnecteerde wereld. Blijkbaar moeten we altijd in verbinding zijn met
OERDEGELIJK VAKMANSCHAP
de rest van de wereld, en communiceren via grote en kleine schermen. Maar zo’n always on, always
Laurent maakt zijn vulpennen volledig zelf. Of toch
connected mentaliteit heeft ook een keerzijde.
de behuizing. “Voor het binnenwerk heb ik nauwe
Met Luxpen bieden we een authentiek en uniek
samenwerkingsverbanden met Engelse, Duitse en
alternatief.”
Japanse bedrijven die enkel het beste materiaal ontwikkelen. Ik ga altijd voor onverslijtbare
“We merken dat mensen vandaag steeds meer
materialen. Zodat ik een levenslange garantie kan
nood hebben aan echtheid en tastbare waardevolle
geven. Ik leg trouwens de kwaliteitslat altijd hoger,
elementen in hun leven. Een ambachtelijke en
daarom experimenteer ik met nieuwe materialen.”
kwaliteitsvolle pen die een leven lang meegaat, is meer dan een hebbeding. Zo’n vulpen is plezierig
Luxpen heeft vooral pennen met houten behuizing.
om mee te schrijven. Bovendien kristalliseer je wat
“Ik vertrek van een simpel blokje hout, dat ik bewerk
je opschrijft veel beter. En laat ons eerlijk zijn: een
op mijn draaibank, vervolgens heel fijn schuur en tot
liefdesbrief geschreven door een vulpen heeft toch
acht coatings aanbreng. Maar ook andere materialen
meer impact dan een e-mail.”
passeren de revue. Ik experimenteer ook met pennen uit titanium en eboniet. Beide materialen zijn gigantisch sterk en vormen een meerwaarde
VAN PASSIE TOT COMMERCIEEL SUCCES
aan het assortiment.” Ook het verhaal van het product is belangrijk. “Elke
“Naar aanleiding van mijn eerste communie, dat is
pen heeft een verhaal. Zo heb ik twee whiskyvaten
al een hele tijd geleden, kreeg ik mijn eerste vulpen.
van de fabriek van Jack Daniels verwerkt in
Een Parker in een mooi doosje. Het gevoel dat zo’n
pennen. Ik heb ook al Franse wijnvaten gebruikt.
pen je geeft, is me altijd bijgebleven. Vroeger had je
Die pennen zijn niet alleen zeer duurzaam, maar
trouwens zo’n 3.000 pennenwinkels. Vandaag blijven
vertellen ook een hele historie. Bovendien kun je de
er nog amper 20 over. Toch begint de markt stilaan
oorspronkelijke inhoud van die vaten bijna ruiken.”
te keren. En winnen de kwalitatieve vulpennen en rollerpennen terrein.”
NUCLEUS ALS HOSTING-VAKMAN Dat is meteen ook de reden waarom Laurent in zijn producten gelooft: “Ofwel maak je oerdegelijke
“Voor de hosting van mijn website en webshop,
pennen, ofwel blijf je uit dat segment weg. Je kunt
waar de pennen aan de man gebracht worden,
ook een Bic kopen van 40 eurocent, maar dat is een
vertrouw ik op Nucleus. Het zijn net als ik experts
totaal andere beleving.”
in hun vakgebied, en ze weten perfect waarmee ze bezig zijn. Dat geeft me een gerust gevoel. Ik
Vandaag maakt Laurent zo’n 250 handgemaakte
ben een trouwe klant, omdat ze me bieden wat ik
vulpennen en rollerpennen. “En ik sta op het
verwacht: continuïteit en ondersteuning wanneer
punt om mijn oplage te verdubbelen, dankzij een
het nodig is.”
samenwerking met organisaties die mijn vulpennen als relatiegeschenk willen aanbieden.”
LUXPEN www.luxpen.be Tel: 014 50 65 65 Mail: laurent@luxpen.be www.facebook.com/luxpen/
E X P E RT I S E H ET BEST E A DV I ES
“Wees nieuwsgierig!” “Met een vader die chirurg en een moeder die kunst-
stellingen vooropstellen was nooit onze filosofie, wel
historicus is, is het doorgeven van nieuwsgierigheid
doelen waarvan je droomt. Voor mij was zo’n doelstel-
altijd belangrijk geweest in onze familie. Mijn ouders
ling om het park uit te breiden met koala’s. Ik wist op
hebben mij geleerd om niet zomaar tevreden te zijn met
voorhand dat dat niet eenvoudig zou zijn, maar mijn
wat je hebt, nieuwsgierig te blijven en altijd je grenzen
nieuwsgierigheid haalde de bovenhand. Zonder te we-
te verleggen. Dat advies heeft me gebracht waar ik
ten of het zou lukken, trokken we naar het mooie down
vandaag sta. Ik blijf tot op vandaag nieuwsgierig naar
under en legden we meer dan 16.000 km af. En vandaag
andere best practices, ik leer eruit en bekijk hoe ik het
kunnen onze bezoekers hun eigen nieuwsgierigheid
park nog kan verbeteren. Het heeft me geholpen bij de
voeden en naar onze koala’s en Tasmaanse duivels
uitbouw van Pairi Daiza. Gemakkelijk haalbare doel-
komen kijken.”
55 55
TEKST Paulien Coenaerts – FOTO Eric Domb
HET BESTE ADVIES VAN ERIC DOMB, OPRICHTER EN CEO VAN PAIRI DAIZA
PR AKTISCHE ZAKEN
VA N I N NOVAT I E T O T B U S I N E S S P L A N
TOPIDEE!
Maar hoe moeten we verder? Met de technologische vooruitgang komt het er als ondernemer steeds meer op aan innovatief uit de hoek te komen. Makkelijker gezegd dan gedaan. Maar stel dat je dan toch dat ene originele, innovatieve idee hebt gevonden waarmee je een gat in de markt hoopt te dichten, hoe pak je dat dan aan? Hoe verover je de eerste klanten? Wat helpt je om te groeien? En hoe zorg je ervoor dat de grote spelers niet met jouw idee gaan lopen? We nemen een kijkje bij de jonge innoverende ondernemers Rutger Bevers en Niels Peetermans achter de app Conversation Starter, die event per event stilaan de wereld verovert. KMO-adviseur Tim Belon geeft tips en tricks. TEKST Paulien Coenaerts • FOTO’S Michel Wiegandt, Patrick Holderbeke
Conversation Starter. Què?
het evenement. Vooraf weet iedereen wie
te netwerken met al die ondernemers en
“Ondernemers verspillen enorm veel tijd
ze gaan ontmoeten, waar en wanneer en
ambitieuze studenten door elkaar. Toen
met netwerken”,meent Niels. “Je weet wel
waarover ze kunnen spreken. Netwerken
kwam het idee om daar een applicatie
hoe dat gaat. Het eerst uur sta je ergens
was nog nooit zo gemakkelijk.”
voor te ontwikkelen. Ik stak iets in elkaar
alleen in een hoekje koffie te drinken of
wat we even later op ons evenement uit-
je praat met mensen die je kent of, nog
Hoe het allemaal begon...
erger, zit vast bij iemand die niet inte-
“Tijdens onze studies hebben Niels en
applicatie ook op andere evenementen
ressant is voor jouw bedrijvigheid. En een
ik enkele jaren TedxUHasselt georgani-
gebruikt mocht worden. Op die evene-
gesprek afronden is vaak even moeilijk
seerd, conferenties over allerlei spraak-
menten sloeg de app opnieuw aan en zo
als dan er één aanknopen. Conversation
makende onderwerpen waar meestal een
is de bal aan het rollen gegaan. Omdat
Starter brengt netwerken ‘to the next le-
500-tal mensen op afkwamen”, vervolgt
ik voelde dat er interesse was voor wat
vel’. Het is een webplatform dat de juis-
Rutger. “We waren tevreden over de orga-
ik ontwikkeld had en dat er wel eens een
te ondernemers met elkaar in contact
nisatie, de sprekers, het eten ... maar voor
markt voor kon zijn, heb ik Niels erbij ge-
brengt tijdens evenementen. Voor het
–en na de sprekers gebeurde er weinig.
haald. Het is dus allemaal begonnen met
evenement maakt iedere aanwezige een
En dat terwijl er zoveel potentieel was om
mijn uit de hand gelopen hobby (lacht).”
testten. Al meteen kwam de vraag of de
profiel aan, waarbij ze aangeven wie ze willen ontmoeten en over welke expertise ze zelf beschikken. Een ondernemer is bijvoorbeeld op zoek naar mensen die ervaring hebben met crowdfunding en geeft aan dat je hem alles kan vragen over het opzetten van internationale verkooppunten. Een aantal dagen voor het evenement brengen we alle gespreksonderwerpen samen vervangen door gespreksopeners, zodat de gebruikers ze kunnen doorlopen. Dankzij Rutgers algoritme komen de gespreksopeners die voor jou het relevantst zijn, bovenaan te staan. Met één klik op de knop kiezen ze welk onderwerp ze interessant vinden en met wie ze willen netwerken. Zodra die persoon je uitnodiging aanvaardt, plan-
Niels Peetermans (rechts) en Rutger Bevers (links): “Hoe succesvol ook, een app als
nen wij een tijdstip en een locatie in op
Conversation Starter is heel moeilijk te beschermen.” 56
TIPS EN TRICKS VAN TIM BELON
Proficiat, je hebt het gat in de markt ontdekt. Wat nu? Het idee is er. En nu?
“Een topidee hebben dat ook nog eens het potentieel heeft om de markt te veroveren,
“Voor we het goed en wel beseften, had-
is één ding. Het ook écht de markt laten veroveren en er een bloeiende business rond
den we betalende klanten voor de basis-
bouwen, is iets geheel anders.” Tim Belon vult zijn professionele dagen onder meer
versie van Conversation Starter”, aldus
met het geven van advies aan startende ondernemers met zo’n topidee. Hij helpt hen
Niels. “En wat doe je met een innovatief
om van hún droom een onderneming te maken. “Voor een stuk moet ik die droom
idee op vlak van technologie? Je stapt naar
doorprikken. En dat komt bij sommige ondernemers wel hard aan. Ik stel niet de meest
iMinds (nu gefuseerd met imec). Wie een
sexy vragen, maar ze helpen je wel om je business uit te bouwen. En daarom zijn we
innovatief, schaalbaar bedrijf met een
hier natuurlijk.”
technologisch aspect wil opstarten en dat idee goed kan pitchen, maakt kans op een begeleidingsprogramma. Imec hanteert drie criteria. Zit er potentieel in het team? Rutger was onderlegd op vlak van
1
Maak een concreet businessplan
is nog maar de vraag. Wie een welomschreven pro-
Alles start met een idee, met een droom.
duct op de markt brengt,
technologie en product design en ik eco-
Maar om die droom te realiseren, heb je eerst
kan daar wellicht een pa-
nomisch, dus hadden we met twee in huis
en vooral een degelijk businessplan nodig.
tent op nemen. Maar dan
wat nodig was voor de start. Is er effectief
Probeer zoveel mogelijk te becijferen wat je
moet je je product gron-
een markt voor je product en willen men-
kosten en inkomsten zullen zijn. Hoeveel be-
dig – en dan bedoel ik heel
sen daarvoor betalen? De pilootversie van
draagt je startkapitaal? Wat is de marktwaarde
grondig – omschrijven.
de app was al in gebruik én er betaalden al
van je product of dienst? Welke klanten ga je
Zo’n
mensen voor. Check. Een derde criterium
bedienen? Wat is het groeipotentieel? Wie zijn
vergt vaak wat tijd, ener-
is de schaalbaarheid. Dat is vaak moei-
de concurrenten? Hoeveel omzet draai je het
gie en ook geld. Bij heel wat andere ideeën
lijker in te schatten, maar Conversation
eerste jaar? En het tweede? Het antwoord kan
heeft patenteren niet veel zin. Een service of
Starter is een technologieproduct dat op
perfect ‘niets’ zijn, maar 80% van de starters
een softwareprogramma bijvoorbeeld. Veel
termijn volledig self service kan zijn. Je
staat daar zelfs niet bij stil. Vraag hulp! Aan
innovaties van vandaag zijn een samenraap-
hebt geen leger aan werkkrachten nodig
zelfstandigen uit je omgeving, KMO-advi-
sel van bestaande producten. Ook dat kan je
om een event te bedienen.”
seurs ... Starten zonder degelijk businessplan
moeilijk patenteren. Dus: wees creatief ge-
We hadden alles wat imec zocht. We kre-
is levensgevaarlijk en leidt zelden tot succes.
noeg om je te onderscheiden van de rest en
gen 50.000 euro financiële steun en heel
2
verover zo snel mogelijk te markt. Je moet
wat begeleiding omtrent de juridische kant van het ondernemen, de merkbe-
Zorg voor voldoende startkapitaal
patent
aanvragen
naam gemaakt hebben voor andere bedrijven dat kunnen doen. Makkelijker gezegd dan ge-
Uit je bedrijfsplan zal blijken over welk start-
daan wanneer je met een beperkt budget zit
50.000 euro, die je niet mag gebruiken om
kapitaal je moet beschikken. Heb je dat zelf
en moet opboksen tegen de grote spelers op
jezelf een loon uit te keren, ging voor één
voorhanden? Ideaal. Maar in de meeste ge-
de markt. Maar dan moet je op zoek naar de
derde naar de verdere professionalise-
vallen zal je op zoek moeten gaan naar extra
juiste pilootklanten. Wie weet kan je met een
ring van ons product door een developer
middelen. Bij de bank? De tijden dat je daar
paar sterke eerste klanten een volgende stap
en twee derde naar marketingacties als
zomaar enkele tienduizenden euro’s krijgt
financieren.
Google Adwords, Facebook Advertising,
om je onderneming uit te bouwen zijn voor-
Twitter Advertising ... Daar hebben we
bij. Gelukkig zijn er tegenwoordig nog steeds
veel mee geëxperimenteerd. Je moet dat
andere mogelijkheden om aan het noodza-
gaandeweg bijsturen, nauwlettend in het
kelijke startkapitaal te komen, business an-
4
oog houden wat werkt en wat niet om je
gels, crowdfundingplatformen, initiatieven
dienst). Probeer in een eerste fase niet met
geld optimaal te kunnen investeren. Imec
als iMinds ... die je kunnen helpen bij de eer-
andere zaken bezig te zijn. Vele ondernemers
heeft nog een tweede keer 50.000 euro
ste kosten. Daarnaast kan je aankloppen bij
gaan in de fout omdat ze te veel willen doen
geïnvesteerd, dat nu mee in ons aande-
vrienden, familie, maar ook andere onderne-
of aanbieden van bij het begin. Je product mag
lenkapitaal zit.”
mers kunnen geïnteresseerd zijn om in je idee
zich best op een niche richten, maar zorg dat
te investeren. In al die gevallen komt het erop
dat de kwaliteit sterk is. Te veel diensten wil-
aan anderen van je businessplan te overtui-
len aanbieden of een product ontwikkelen dat
gen. Wie geen potentiële investeerders kan
veel verschillende dingen kan, gaat vaak ten
“We hebben ons idee op geen enkele ma-
overtuigen met een goed onderbouwd busi-
koste van de kwaliteit. Denk dus heel goed na
nier beschermd”, bekent Rutger. “Voor
nessplan, kan wellicht ook niet met de (kriti-
vooraleer je je product- en/of dienstenaan-
software is dat overigens heel moeilijk.
sche) klant van vandaag overtuigen.
bod zou uitbreiden. Boek eerst resultaat met
Een concept als een gespreksopeners de-
3
je initiële aanbod (waarover je hebt nagedacht
scherming, marketing, financiën ... Die
Een beschermd ondernemer is er twee waard?
len en mensen uitnodigen om te netwerken, is veel te vaag om te beschermen.
Hoe bescherm je je idee? Of je je idee kan en/of moet beschermen, 57
Focus! Verlies je idee niet uit het oog. Focus
op een duidelijk afgelijnd concept (product of
tijdens de opmaak van je bedrijfsplan) en ga pas daarna je aanbod uitbreiden.
PR AKTISCHE ZAKEN
VA N I N NOVAT I E T O T B U S I N E S S P L A N
5
Zoek de juiste partners
sommige gevallen zal je privé met heel
besteden. Onterecht. Verlies je niet in
Ondernemen doe je nooit alleen!
wat minder tevreden moeten zijn om zo
alle pietluttigheden die erbij komen kij-
Je hebt verschillende partners nodig om
je zaak extra middelen te geven om te
ken en laat taken waar je niet in uitblinkt
van je nieuwe onderneming een succes te
kunnen groeien en bloeien.
over aan een expert. Het ondernemer-
maken. Kies een accountant/boekhouder
7
slandschap is nu al rijkelijk bezaaid met
die proactief en praktisch advies kan geven. Kies een financiële instelling (bank)
Ken je doelgroep
burn-outs. Zorg dat je er niet zelf in te-
Leer je doelgroep kennen. Waarom
recht komt. Focus op jouw toegevoegde
die je bijstaat met raad en daad. Betrek
zouden zij je product of dienst willen ge-
waarde en laat al de rest aan experts over
die partijen tijdig bij de verdere uitwer-
bruiken? Wat vinden ze er goed aan? Wat
als dat financieel mogelijk is natuurlijk.
king van je bedrijfsplan. Indien deze par-
niet? Laat het hen uittesten – weliswaar
tijen geen voldoende tijd willen of kun-
nog niet tegen de prijs die je uiteindelijk
nen vrijmaken om naar je businessplan te
voor ogen had – en vraag feedback. Pro-
luisteren, aarzel niet en kies dan voor een
beer het onderscheid te maken tussen
10
andere partij, ze zullen je dan ook niet
relevante feedback en opmerkingen die
fundamenten te werken van een mooie
steunen als je ze echt nodig hebt.
maar één klant storen en optimaliseer
toekomst, maar na verloop van tijd moet
6
op die manier je product.
je wel terug die balans vinden tussen
8
werk en privé. De ziekte van veel onder-
Investeer je winst opnieuw
Wie ondernemer wordt met de idee om
Kijk over de grenzen
Behoud het overzicht In een eerste fase zal je omge-
ving je de tijd moeten gunnen om aan de
nemers is dat ze kei hard werken, ver-
Misschien is België niet de ge-
drinken in de dagelijkse gang van zaken
schikte markt voor je product. Durf
en geen afstand kunnen nemen. Maar die
reis terugkomen. Want wie start met wei-
over de landsgrenzen heen kijken. Wie
afstand is net nodig om met je bedrijf de
nig geld, gaat weinig geld blijven hebben.
weet zit de Amerikaanse markt al lang
volgende stap te kunnen nemen. Behoud
Als je je onderneming juist uitbouwt na-
te wachten op wat jij zonet ontwikkelde.
het overzicht: waar wil je met je bedrijf
tuurlijk. Want de winst die je eruit haalt,
Met de mogelijkheden van het internet
naartoe?
moet er ook terug in. Je moet de groei van
en de technologie vandaag is internatio-
je zaak voortdurend financieren. Ver-
naliseren misschien net iets haalbaarder
beter je diensten, verbeter je product,
dan pakweg enkele jaren geleden.
Meer tips en tricks van Tim Belon?
spreek nieuwe markten aan. Een bedrijf
9
Die krijgt u tijdens de workshop
rijk te worden, kan wel eens van een kale
mag niet stilstaan. Maar om vooruit te gaan, heb je nu eenmaal geld nodig. Hou daar alvast rekening mee voor je start. In
Besteed uit Vele ondernemers hebben een
soort angst om iets van hun zaak uit te
‘Busigraph’ aan onze UNIZO Ondernemersacadamie! www.ondernemersacademie.be
Heb je een apparaat ontwikkeld waarvan
richten op een niche. In de eventsector
momenteel op meer dan 110 events. En pas
je de precieze werking eenduidig kan om-
wordt veel geïnnoveerd en worden er veel
sinds september zijn we bezig om dat cijfer
schrijven, dan kan je daar een patent voor
applicaties ontwikkeld, maar dat zijn vaak
op te drijven. Voor onder meer UNIZO, ING,
aanvragen. Een exact algoritme kan je op
apps die alles willen doen. En daardoor
EY, Artsen Zonder Grenzen, Vlerick ... Het
zich ook patenteren, maar iemand anders
nooit even gespecialiseerd zijn als de onze
eerste anderhalf jaar hebben we gebruikt
kan dan wel een ander algoritme schrijven
in netwerken. We moeten top of mind zijn.
om het product te verbeteren. Want eigen-
dat ongeveer hetzelfde werkt én hetzelfde
En vandaag is dat zo, in België toch. Maar nu
lijk hebben we een onafgewerkt product op
resultaat heeft. Veel zin heeft zo’n patent
is de uitdaging natuurlijk: hoe kunnen we
de markt gebracht en dan zo veel mogelijk
dan niet en het biedt zeker geen bescher-
dat ook worden in het buitenland? We heb-
feedback verzameld. In het begin betekende
ming. Wij moesten het anders aanpakken.
ben binnenkort een evenement in Bulgarije,
dat dat we elke week nieuwe features toe-
Door anderen op snelheid te pakken en
in Frankrijk en Ierland. In Nederland zijn er
voegden. Bij het aanmaken van het profiel
een zo groot mogelijk deel van de markt te
al enkele geweest, in Engeland, in Polen en
vonden de gebruikers niet alles even duide-
veroveren. Door op de juiste manier eve-
in de VS. We proberen strategisch organisa-
lijk bijvoorbeeld. De vraag ‘waar ben je naar
nementorganisatoren te vinden en te trig-
toren te benaderen van evenementen met
op zoek?’ snapte niet iedereen. We hebben
geren. Via imec hebben we heel snel een
een groot bereik. En dan is het hopen dat
dan een algoritme geschreven om na te gaan
eerste aantal belangrijke klanten kunnen
ook daar dat sneeuwbaleffect snel in wer-
welke gespreksopeners van andere gebrui-
verzamelen. En dan is het wachten op het
king treedt.”
kers het best werken. Die komen er nu als
sneeuwbaleffect. Hoe meer evenemen-
voorbeeld bij staan. En we zien dat de pro-
ten met onze app werken, hoe sneller ze
Optimaliseren kan je leren
verspreid wordt. In een publiek van 1000
“Sinds een half jaar hebben we een eerste
Met die opmerkingen in het achterhoofd zijn
mensen zit er haast gegarandeerd wel een
medewerker in dienst die zich toespitst op
we de app gaan optimaliseren tot wat hij nu
evenementorganisator bij.
sales, marketing en de operationele opvol-
is. De ideale conversation starter.”
Onze sterkte daar bovenop is dat we ons
ging van de evenementen. Onze teller staat
www.conversationstarter.net
58
fielen sindsdien veel kwaliteitsvoller zijn.
Vlaanderen is ondernemen
Ambitieuze groeiplannen? De kmo-groeisubsidie, uw steun voor strategische kennis bij groeiplannen Een innovatieve ontwikkeling naar de markt brengen? Groeien door buitenlandse markten aan te boren? Transformeren met het oog op groei? Een nieuw business model implementeren? De kmo-groeisubsidie geeft financiÍle steun aan kmo’s voor het verwerven van de nodigde kennis gericht op groei.
AGENTSCHAP INNOVEREN & ONDERNEMEN
T 0800 20 555 vlaio.be/kmo-groeisubsidie
SLA (Service Level Agreement) SLA is de afkorting van Service Level Agreement; soms wordt dit in het (bedenkelijk) Nederlands vertaald als Diensten Niveau Overeenkomst (DNO). Een Service Level Agreement is een schriftelijke overeenkomst tussen de aanbieder en de afnemer van welbepaalde diensten en/of producten. Deze overeenkomst omschrijft de afspraken die gemaakt worden tussen beide partijen omtrent het niveau van dienstverlening en/of de kwaliteitsaspecten van het product. TEKST Dirk Roelens – Moore Stephens Belgium
Is een SLA in alle omstandigheden nodig?
je beslist om je IT-ondersteuning uit te
het managen van de verwachtingen van
besteden aan een derde partij, is de im-
de klant en het aanbod van de leveran-
Wanneer je een nieuwe smartphone
pact van het gekochte goed of de dienst
cier.
wenst aan te schaffen, maak je een over-
veel groter op je bedrijfsvoering. Het is
Een SLA is niet noodzakelijk een for-
zicht van de noden en verwachtingen
in dergelijke gevallen aan te raden om
meel juridisch contract tussen de twee
die je stelt aan dat toestel, en je gaat dan
vooraleer een beslissing te nemen, goed
partijen (hoewel het dat wel kan zijn),
op zoek naar een model dat zo goed mo-
te overleggen en duidelijke afspraken te
het kan ook een onderhands onderling
gelijk aan alle eisen voldoet. Wanneer
maken met je leverancier. Die kunnen
akkoord omschrijven. De mate van ju-
je overgegaan bent tot aankoop van
beschreven worden in een SLA.
ridische onderbouw en diepgang hangt
een toestel, krijg je wellicht van de le-
In een SLA staan zowel een beschrijving
af van de impact van het mogelijk falen
verancier een garantieverklaring.
In
van de te leveren diensten/producten,
van het geleverde goed op de continu-
het beste geval lees je dit document,
als de rechten en plichten van zowel
ïteit van de bedrijfsvoering. Een “een-
en klasseer je het om het hopelijk later
aanbieder als afnemer ten aanzien van
voudige” overeenkomst zal in geval van
niet nodig te hebben. Wanneer je echter
het afgesproken kwaliteitsniveau. Het
ernstig conflict niet juridisch afdwing-
investeert in een productiemachine, of
is derhalve een belangrijk document in
baar zijn, en zal de nodige problemen
60
QU E?
VOO R U U I T G E L E G D
opleveren om het probleem op te los-
staat, wees dan op je hoede.
een visuele manier gebeuren. Zo werd
sen. Anderzijds is het opmaken van een
Wanneer je als leverancier een SLA
bijvoorbeeld in een ziekenhuisomge-
volledig juridisch dichtgetimmerd con-
moet opstellen, denk dan vooral aan
ving een afspraak gemaakt dat de kar-
tract misschien al een “slechte” start
de manier waarop je je garanties te al-
ren met het middageten op een bepaal-
van de samenwerking, omdat het niet
len tijde kunt waarmaken. Je moet dus
de plaats moesten staan op elke verdie-
direct vertrouwen tussen beide partij-
je processen onder de loep nemen, en
ping, ten laatste om 11.15 u. Vermits die
en uitstraalt. Belangrijk is dat een SLA
je afvragen hoe je de garanties onder
plaatsen vastgesteld waren, en gemar-
een bilateraal akkoord is, met andere
alle omstandigheden kunt hard maken.
keerd, was het voor iedereen duidelijk
woorden beide partijen verklaren zich
Hang je af van derden? Zijn je processen
vast te stellen of de karren al dan niet
akkoord met de inhoud, en engageren
onvoldoende onder controle? Kunnen
tijdig aanwezig waren. Een eenvoudig
zich om de nodige prestaties te leveren
er situaties optreden waar je helemaal
opvolgformuliertje (tijdig aanwezig? Ja/
om de afspraken te honoreren. Een SLA
geen invloed op hebt, maar die wel ne-
neen) leverde de indicator op.
kan derhalve niet echt eenzijdig opge-
fast kunnen zijn voor je SLA-realisatie?
Dit voorbeeld illustreert het feit dat
legd worden.
Wees in al die gevallen zeker voldoende
een SLA niet noodzakelijk afgespro-
Een omgeving waar het afsluiten van
alert en kritisch.
ken wordt door externe partijen. Het
SLA’s al geruime tijd gangbaar is, is de
gebeurt steeds meer dat een SLA afge-
randeert een beschikbaarheid van het
Hoe de prestaties van een SLA meten?
serverpark van X procent, back-ups die
Het is belangrijk voor beide partijen een
elke X tijd genomen worden, een help-
aantal zaken op te nemen in de SLA.
De output van afdeling 1 is de input voor
desk die antwoordt binnen een bepaald
Naast de “klassieke” elementen zoals
afdeling 2. En om zeker te zijn dat de
tijdsbestek, ...
de partijen, een aantal juridische as-
zaken optimaal verlopen, maken beide
Recentere voorbeelden van sectoren
pecten (zoals geldigheidsduur, uitstap-
afdelingen afspraken rondom het over-
waar SLA’s steeds meer opgang ma-
mogelijkheden, boeteclausules, even-
drachtsmoment: aan welke eisen moet
ken zijn gezondheidszorg, facilitaire
tuele bonusregelingen, afhandeling van
het product of de dienst voldoen? Welke
dienstverlening, postbedeling, bewa-
geschillen, …) is het zeker belangrijk
vorm (vb. een document of een excel
king, expeditie, logistiek, …
om de prestatie-eisen nauwkeurig te
sheet?), welke inhoud, op welk moment,
omschrijven, en hoe ze zullen gemeten
…
worden. We spreken in dit verband over
In die gevallen dient het opvolgen van
Hoe stel je een SLA op?
KPI’s: key performance indicators. De
de prestaties niet om schuldigen aan te
Dit verloopt doorgaans in enkele
KPI dient, zoals de term al laat vermoe-
duiden of boetes uit te delen, maar wel
stappen:
den, “key” te zijn. Met andere woorden:
om pijnpunten van het proces aan het
• Stap 1: vraag van de afnemer
de indicator moet een sleutel omvatten
licht te brengen, zodat verbeterinitia-
aan de leverancier omtrent
die belangrijk is voor de dienstverle-
tieven kunnen genomen worden om die
mogelijke dienstverlening en
ning. De KPI moet bovendien ondubbel-
pijnpunten te verhelpen.
garanties
zinnig gedefinieerd worden, concreet
IT-sector. De IT-serviceprovider ga-
sproken wordt tussen twee afdelingen van eenzelfde bedrijf.
en meetbaar zijn, en een streefwaar-
SLA… en ook ALS
de hebben (minimaal X, maximaal Y,
Wanneer het letterwoord SLA om-
tussen X en Y…). Tevens moet vermeld
gekeerd wordt, kom je uit op ALS.
worden welke de gevolgen zijn van het
Inderdaad: het is belangrijk om de
wel en niet houden van de afgesproken
voorwaarden te omschrijven die nodig
targets: is er een bonus te verdienen? Of
zijn om de afspraken te kunnen aan-
spreken we over boetes?
houden.
Het is zinvol om de indicator niet te
Bij een uitbesteding van onderhouds-
Het is belangrijk om te beklemtonen dat
complex te maken op vlak van opvol-
activiteiten van een productieorgani-
een SLA een win-win relatie moet ver-
ging: probeer te vermijden dat er weke-
satie werd door de onderhoudsfirma
tegenwoordigen, met andere woorden:
lijks of maandelijks heel wat rekenwerk
niet voldoende omschreven wat de
beide partijen moeten zich hiermee
en opzoekingswerk noodzakelijk is om
voorwaarden waren die ze stelden om
volkomen kunnen verzoenen.
de status van de KPI te kunnen opme-
een bepaald beschikbaarheidspercen-
Wanneer je als afnemer een voorstel tot
ten. Een indicator die “zo maar” volgt
tage van de installaties te garanderen.
SLA onder de neus geduwd wordt, waar
uit de dagelijkse rapportering is aan te
Naderhand weigerden ze de contrac-
geen ruimte tot onderhandeling be-
raden. En indien mogelijk kan dit ook op
tueel voorziene “malus” te regelen,
• Stap 2: een voorstel van de leverancier • Stap 3: onderhandeling tussen beide partijen • Stap 4: formaliseren van het bereikte akkoord
61
U wenst uw onderneming te verkopen in alle discretie? U zoekt een bedrijf om over te nemen? Van Damme & partners beschikt over 25 jaar ervaring. Professionele begeleiding.
Niets is ons te veel.
Gratis waardebepaling. Indien geen resultaat: geen kosten. Onze portefeuille: www.vandamme-partners.be www.overnamemarkt.be
Tel +32 9 222 58 54 - Fax +32 9 221 18 65 E-mail info@vandamme-partners.be www.vandamme-partners.be
adv-vandamme-ZO-2010b.indd 1
/ experts in bedrijfsvastgoed
U vindt ons aanbod op www.turner.immo
29/03/10 13:19
www.pmvz.eu
FINANCIĂ‹LE OPLOSSINGEN
voor de zelfstandige ondernemer met een goed businessplan
KMOCOFINANCIERING
STARTLENING+
PMV-AdvZOMagazine_140x220.indd 1
WINWINLENING
WAARBORGEN
5/09/16 15:01
QU E?
SYNDICUS, BEN JIJ AL IN DE KBO GEREGISTREERD?
VO O R U U I T G E L E G D
omdat de productie de installaties onvoldoende ter beschikking gesteld had om preventief onderhoud te kunnen uitvoeren. Vermits dit niet voorzien was in de SLA, was dit een bron van discussie en frustratie voor beide partijen. Een goede voorafgaandelijke risicoanalyse is dus van essentieel belang. Dit kan via een aantal bekende technieken zoals bijvoorbeeld FMEA (Failure Mode and Effects Analysis), en kan geborgd worden via een managementsysteem conform ISO31000.
Management by exception
Ben je syndicus van een Vereniging van Mede-eigenaars (VME) of van meerdere gebouwen? Dan ben je met ingang van 1 april 2017 wettelijk verplicht om je te registreren in de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO). Dit is een gloednieuwe wetgeving, die voor iedereen duidelijk maakt wie officieel optreedt namens een VME.
Wat je vaak hoort (en soms expliciet opgenomen wordt in een SLA) is de vraag van de klant naar een pro-actieve houding bij de leverancier, in geval van problemen. Liever tijdig verwittigd worden dat een levering niet tijdig zal gebeuren, dan in laatste instantie te moeten vragen wanneer het beloofde product geleverd zal worden, om vervolgens te vernemen dat het later zal zijn dan gepland. In het eerste geval kan de klant nog tijdig de nodige maatregelen
ZO REGISTREER JIJ JE IN DE KBO
nemen, in het tweede geval wordt dit zeer moeilijk of onmogelijk, met alle nadelige gevolgen vandien.
Inschrijven via Zenito Ondernemingsloket is de eenvoudigste manier om je KBO-registratie te regelen. “Wij willen graag dat jij als syndicus wettelijk in orde bent, met zo weinig mogelijk moeite. Daarom maken we het je heel gemakkelijk”, zegt Ann Verbruggen, Consulent Ondernemingsloket bij Zenito. “Ga naar www.kbo-registratie-syndicus.be en vul het formulier in. Wij nemen alle verdere administratie uit handen en vervolledigen je registratie in de KBO.”
Besluit SLA is gezond? Jazeker, net zoals je om een gezond slaatje te maken een aantal vaste ingrediënten nodig hebt, en kunt aanvullen naar eigen inzichten en beschikbaarheid, geldt dit ook voor een SLA. Een aantal vaste elementen dienen hierin opgenomen te worden, maar er is niet zoiets als een one size fits all. Aanpassen aan de noden en verwachtingen van je zakenpartner en jezelf is nodig, zodat er een echte win-win situatie ontstaat die niet nu, en niet in de
Voor deze dienst betaalt de VME het wettelijk vastgestelde bedrag van € 85,50 per VME. Wacht daarom niet en laat Zenito jouw registratie in de KBO verzorgen.
toekomst aanleiding geeft tot frustraties. Kortom: SLA is gezond.
Schrijf je vandaag nog in via: www.kbo-registratie-syndicus.be
Zelf nood aan een SLA? Wenst u zich te laten begeleiden bij het opstellen van een SLA, dan kan u een beroep doen op Expert@Board. Dit initiatief
VOOR MEER INFORMATIE
van UNIZO, levert topexperts aan betaal-
syndici@zenito.be 03/204.19.02
bare tarieven met subsidie van de KMO Portefeuille. En dit voor alle vakdomeinen waarmee u als ondernemer te maken krijgt. Meer info op www.expertatboard.be of via info@expertatboard.be.
63
NETWERK
“ B I J O N S I N ...
UNIZO Begijnendijk, Keerbergen en Tremelo willen we een sterk netwerk uitbouwen in eigen streek. Zo ook bij het Streekbierenfestival dit najaar”, vertelt voorzitter Christiaan Goris. “Hét evenement waarmee we onze ondernemers een hart onder de riem willen steken. Door hen in de bloemetjes te zetten, maar ook door zoveel mogelijk mensen te laten kennismaken met onze drie gemeentes, de ondernemers met elkaar en de klanten met onze ondernemers. Want daar draait het bij UNIZO BKT om. Sterke ondernemers in een sterke kern. En dat zowel in Begijnendijk, in Keerbergen als in Tremelo.” 64
64
BI J ONS IN
U N I ZO B K T
“Samen bereiken we meer ondernemers” Een lokale ondernemersvereniging zet zich in voor de ondernemers in en buiten de kern. Met activiteiten, belangenbehartiging, raad en daad. En UNIZO BKT is er zo één. En wat voor één. Begijnendijk, Keerbergen en Tremelo slaan de handen in elkaar om die ondernemers in hun gemeente bij te staan. “Want wij zijn trots op onze ondernemers”, aldus voorzitter Christiaan Goris. “En zij hopelijk ook op ons.” TEKST Paulien Coenaerts – FOTO Luc Daelemans
Wat je met z’n drieën doet, doe je meestal beter
met een probleem, dan weten de ande-
Zeg het met een streekbiertje
re daar wel raad mee. Maar we hebben
Het grootste project van onze LOV om de
Er was eens de LOV Tremelo – Keer-
natuurlijk wel te maken met de proble-
drie gemeentes en hun bedrijvige kern op
bergen, die al in de tijd van het NCMV
men van drie gemeentes. Zo wil Tre-
de kaart te zetten, is ons Streekbieren-
bestond. Inwoners van Tremelo hadden
melo haar bedrijvige kern versterken
festival. Omdat we op de Dag van de Klant
het bestuur in handen en organiseer-
om de leegstand uit de winkelstraat te
meer wilden doen dan enkel bloemetjes
den activiteiten voor de beide gemeen-
helpen voorkomen. Keerbergen barst
te gaan rond delen bij de handelaars, zijn
tes. “Ik weet niet waarom dat toen zo
van de horeca, maar wil meer hande-
we met een nieuw concept op de proppen
geregeld werd, maar dat zal organisch
laars naar de gemeente lokken. En de
gekomen: ‘Feest op ’t plein’ , later ‘Tremelo
gegroeid zijn. Een tiental jaar geleden
ondernemers in Begijnendijk zullen in
Culinair’ en sinds vorig jaar het ‘Streek-
werd er bewust voor gekozen onder-
de nabije toekomst te maken krijgen
bierenfestival’. Live muziek, een lekker
nemers van Keerbergen in het bestuur
met heel wat hinder door langdurige
hapje en vooral ook een lekker drank-
op te nemen. Je kan pas voeling hebben
werken in de beide kernen en op de
je. Want was is een streekbierenfestival
met de onderne-
zonder
mers van een ge-
n at uu rl ijk? Da a r-
meente en met wat reil en zeilt in een gemeente
als
er
daarvan enkele in-
“Het grootste project van onze LOV om de drie gemeentes en hun bedrijvige kern op de kaart te zetten, is ons Streekbierenfestival.”
woners in het be-
streekbier
voor werken we samen met een plaatselijke
bierhande-
laar en een plaatselijke biersommelier.
stuur van de LOV zetelen. Vier jaar ge-
voornaamste verbindingswegen. Tre-
Samen met hen konden we vorig jaar op
leden kwam Begijnendijk ons op eigen
melo konden we laten instappen in
de eerste editie een mooie selectie van de
verzoek vergezellen. We hadden contact
het project ‘Bedrijvige Kern’, waarbij
beste streekbiertjes aanbieden, afkom-
met de burgemeester en de schepen van
UNIZO BKT samen met de gemeente
stig van meer dan 18 brouwers uit de om-
de gemeente die het ondernemerschap
doelbewust op zoek gaat naar het uit-
geving. De Balen Berger, het Damiaan-
in Begijnendijk wat wilde aanwakke-
bouwen van een stevige handelskern.
bier, Den Draver, Den Dormaele zijn daar
ren. En ook enkele ondernemers uit Be-
In Keerbergen steunt de gemeente het
enkele voorbeelden van.
tekom en Begijnendijk waren vragende
project ‘Commerciële Inspiratie’, waar-
partij. En toen waren ze met drie. Er is
bij ondernemers persoonlijk worden
Omdat niet al onze ondernemers in de
momenteel één bestuurslid uit Begij-
begeleid door specialisten van UNIZO.
kern gevestigd zijn, organiseren we die
nendijk en we hopen toch dat er daar in
Voor Begijnendijk willen we de infoses-
dag ook een fietstocht die de deelnemers
de toekomst zeker nog drie bijkomen.
sie ‘hinder door werken’ organiseren
langs de ondernemers buiten het cen-
in het najaar en zullen we de gemeente
trum leidt. Zij zetten hun deuren wijd
Dat we met drie gemeentes de handen
bijstaan om de hinder voor de onder-
open en bieden de klanten een hapje en
in elkaar slaan, maakt het interessant.
nemers zoveel mogelijk te beperken.
een drankje aan. Een 300-tal deelne-
We kunnen meer handelaars en onder-
Er werd ook een lokale economieraad
mende fietsers hebben vorig jaar voor
nemers bereiken, meer realiseren om-
opgericht om de Begijnendijkse onder-
heel wat passage in en rond de gemeen-
dat we over meer budget beschikken en
nemers tijdens de duur van de werken
tes gezorgd. Met meer naambekendheid
onze activiteiten trekken ook meer volk
nog verder te ondersteunen en om in
voor onze ondernemers tot gevolg. Dat
waardoor meer ondernemers elkaar
Begijnendijk het ondernemersnetwerk
deelnemersaantal hopen we dit jaar nog
leren kennen. Kampt de ene gemeente
verder te ontplooien.
te overtreffen.”
65
D E Z A A K WA A R N E M E R
PA S C A L PA E P E N
Bed, bad en brood “Wie faalt pakken ze alles af, wie slaagt slechts de helft.” Ook al zijn we amper enkele maanden ver in het nieuwe jaar, toch zou ik die oneliner nu al graag nomineren tot uitspraak van het jaar. Want er zit verdorie heel veel waarheid over ondernemerschap vervat in die ene zin. Ik las hem bij een opinieartikel van Roland Gillet, hoogleraar financiële economie aan de Solvay Business School. Zijn stelling is dat de kans om als ondernemer te falen sowieso redelijk groot is. En dat je, als je faalt in ons land, meteen het stigma krijgt van mislukkeling en onbetrouwbaar individu. Het gaat niet alleen om een maatschappelijk vooroordeel, neen, de achterstelling gaat heel ver. Wie als ondernemer faalt mag immers niet hopen op een deftige uitkering die hem of haar zal beschermen tegen armoede. Slaag je wel in je opzet, dan heb je in ons land nog geen vooruitzicht op een comfortabel leven en een zorgeloze oude dag. Want dankzij de vennootschapsbelasting, een alweer verhoogde roerende voorheffing en de eventuele meerwaarde- en liquidatiebelasting mag je al blij zijn als je nog de helft overhoudt van de vruchten van je succes. Mijn conclusie? Wie rationeel is en dus rekening houdt met cijfers en statistieken wordt geen ondernemer in dit land. Om nog te willen ondernemen moet je gek zijn. En nog geen klein beetje! Dat is geen gezonde situatie. Als ondernemers niet op een respectvolle manier behandeld worden, is de kans groot dat almaar minder mensen zich geroepen voelen om een eigen zaak aan te durven. Het is aan de beleidsmakers om daar snel wat aan te veranderen. Soms lijkt er beterschap op komst. We hoorden al een paar keer van het initiatief van onze minister van Financiën om de vennootschapsbelasting te verlagen. Mooi zo! Maar voorlopig blijft dat een denkpiste die nog niks concreets heeft opgeleverd. En telkens het ballonnetje van een belastingverlaging wordt opgelaten, horen we ook politici die eisen dat zo’n verlaging best gekoppeld wordt aan… nieuwe belastingen die ook weer ondernemers zullen treffen. Zo geraken we nooit vooruit! Niet-financiële maatregelen zijn ook welkom. Een vereenvoudiging van tal van administratieve verplichtingen zou een ondernemer meer tijd en zin geven om te doen waar hij goed in is: ondernemen! Maar wanneer ik ook maar even spreek met zelfstandigen klagen zij vooral over de nog steeds toenemende werklast van het papierwerk dat op hen wacht en de zware boetes die het gevolg kunnen zijn van een onbedoelde slordigheid. Ze ontnemen de ondernemer de vrijheid en – erger nog - de goesting om iedere dag weer te kiezen voor het ondernemerschap. Als je het bijna opgegeven hebt, wordt er gelukkig een fris-nieuwe oproep gelanceerd door een politica die haar vak heeft geleerd van een meester-ondernemer. Volksvertegenwoordiger Nele Lijnen, ooit door Roland Duchâtelet binnengehaald in ‘zijn’ partij Vivant (nu Open Vld), haalde het idee van een onvoorwaardelijk basisinkomen van onder het stof. Lijnen noemt het basisinkomen een ‘Win for Life’. Ikzelf beschouw het als een levenslange vergoeding, voldoende om de kosten voor bed, bad en brood te dekken. Ook als het minder goed gaat. Zo kan je meer faalt hoeft dan namelijk niet meer te vrezen om in armoede terecht te komen. Dat lijkt me alleszins een veel beter perspectief dan er maar van te blijven uitgaan dat er altijd wel genoeg gekken zullen rondlopen die tegen elke prijs willen starten met een eigen zaak.
PASCAL PAEPEN is financieel analist bij diverse kranten en doceert Bank & beurs aan de KU Leuven en aan enkele hogescholen. Hij was ook jarenlang bankier in de Londense City en Radio 1-correspondent.
66
FOTO ID-Wouter Van Vooren
mensen ertoe aanzetten om op een verantwoorde manier te kiezen voor het ondernemerschap. Wie
Cash is passĂŠ! Hebt u een eigen zaak? Met Payconiq betalen uw klanten gewoon met hun smartphone.
Ook starten met Payconiq? Surf naar
kbc.be/ondernemen/payconiq