MET KATERN PROVINCIE VLAAMS-BRABANT EN BRUSSEL! +ZO-ADVIESBRIEF
Het UNIZO-magazine voor de Zelfstandige Ondernemer
17/11
VERSCHIJNT 1 X PER MAAND - 97STE JAARGANG - P912078 - GENT X - NUMMER 10 - 17 NOVEMBER 2017
DAG VAN DE ONDERNEMER
Toekomstwatcher Peter Hinssen
Waar vindt u vers geld? KMO ZOEKT KAPITAAL
OVERLEEFT UW BEDRIJF OVERMORGEN?
VERSTERKT ONDERNEMERS
versterkt ondernemers
Portret uit Vlaams-Brabant SOFIE FREDERICKX: FREJA HOME STYLING
U versiert de lekkerste cupcakes. Wij zorgen voor een gesmaakte mobiliteit. Ook voor kleine en middelgrote ondernemingen bedenkt Alphabet mobiliteitsoplossingen op maat. Terwijl u doet waar u het best in bent, houden we uw bedrijf continu in beweging. KostenefficiĂŤnt en duurzaam. Rijd richting toekomst op www.alphabet.be
TER ZAKE
“Jullie zijn overal. En maar goed ook.”
Ondernemers zijn écht overal! Ondernemers vind je écht overal. Ondernemen kan je écht overal. En ondernemen brengt je écht overal. Dat zijn de sprekende slogans van onze inmiddels vierde editie van de Dag van de Ondernemer, dit jaar op vrijdag 17 november. Een feest om jullie een hart onder de riem te steken en jullie te bedanken voor de inzet waarmee jullie onze welvaart creëren. Een feest ook om jullie passie, gedrevenheid en enthousiasme te vieren. En om jullie ook bij het grote publiek ‘beter in de markt te zetten’. Iedereen vindt de wel-
“Iedereen vindt welvaart intussen zo vanzelfsprekend, dat bijna niemand er nog bij stilstaat wie daar achter zit: jullie, ondernemers, dus.”
vaart van vandaag, de producten, de diensten, de voorzieningen, de activiteiten in onze steden en gemeenten…
intussen
zo vanzelfsprekend, dat bijna niemand er nog bij stilstaat wie daar allemaal achter zit: jullie, ondernemers, dus. Met deze Dag van de Ondernemer willen we die aandacht voor jullie werk en realisaties opnieuw opwekken. Want wie eenmaal de ogen (her)opent, kan er
niet meer naast kijken: ondernemers zijn écht overal. Niet alleen in de winkels, de maakbedrijven, de vrije beroepspraktijken, de diensten zelf, maar ook in de gebouwen die ze bewonen, van het dak tot de kelder. In het asfalt van de straat onder je voeten. In de vliegtuigen boven je hoofd. In de messcherpe plooien van je vers bij de droogkuis geperste broek. In de snit van je haren. Het eten op je bord. En ook dat bord zelf, het bestek… In de ziekte die je overwon, met dank aan de dokter en apotheker. In de met ondernemersgeld gesponsorde outfit waarin zoon- of dochterlief zich sportief uitleeft. Op de door ondernemers gelegde grasmat. Onder de douche, met dank aan de loodgieter. Aan de schoolbanFOTO Luk Collet
ken van de meubelmaker. In dit nummer van ZO Magazine laten we graag een aantal van jullie, ondernemers, aan het woord. Zoals we dat in elk nummer doen. Maar voor deze bijzondere gelegenheid met extra aandacht voor ondernemers die beroepshalve op bijzondere, niet alleJOHAN BORTIER
daagse, vaak fascinerende plaatsen komen en werken. Om des te
WAARNEMEND UNIZO-GEDELEGEERD BESTUURDER johan.bortier@unizo.be
meer te benadrukken en te illustreren dat jullie écht overal zijn. Bedankt daarvoor.
3
BUSINESSPARTNERS 6 Laminaria
PASSIE 34 BIJZONDERNEMEND Klingele Chocolade, Leeuw van de Export
VOOR DE GOEDE ZAAK 8 Trias gaat op pad
40 ACHTER DE SCHERMEN BIJ… De begrafenisondernemers
KENNIS VAN ZAKEN 10 STAND VAN ZAKEN Deze maand
EXPERTISE 49 HET BESTE ADVIES van Nathalie Vleeschouwer
18 PRO & CONTRA Vaste tarieven voor advocaten?
50 PRAKTISCHE ZAKEN Scholen kunnen opnieuw makkelijker inkopen bij lokale handelaren
20 MIJN GEDACHT De nieuwe privacyregels 22 INTERVIEW Peter Hinssen kijkt in de toekomst 28 DOSSIER Financieringsbronnen voor KMO’s
54 PRAKTISCHE ZAKEN De sociale media zijn overal 56 QUÉ? Wat is blockchain?
DE ZAAKWAARNEMER 58 Pascal Paepen
E l k e d e r d e v r ij d ag v a n n o v em b e r s t e e k t U N I Z O o n d e r n em e r s e en h a r t o n d e r d e r i em m e t d e D ag v a n d e O n d e r n em e r. D it ja a r i s h e t t h em a ‘O n d er n em e r s v i n d j e e c ht o v e r a l ’ - w a a r m e e w e i n d e v e r f z e t t en d at h e t o n d e r n em e r s c h ap o v e r a l r o n d o m o n s i s . D at z u lt u o ok m e r k en a a n d it nu m m e r: h e r en d e r d u i k en o n d e r n em e r s op t u s s e n d e k i er en v a n d e a r t i k e l s - op pl a at s en w a a r j e z e n i e t v e r w a c ht .
Uw eerstvolgende ZO Magazine verschijnt samen met de ZO Adviesbrief op 18 januari 2018.
COLOFON Directeur MarCom Luc Missinne
Senior writer Herman Van Waes
Eindredacteur Filip Huysegems
Redacteurs Paulien Coenaerts Sanderijn Vanleenhove
Management Assistant MarCom Jurgen Muys
RECLAMEREGIE Trevi nv Meerlaan 9 9620 Zottegem Tel: 09 360 62 16 www.trevi-regie.be
V.U Unizo vzw Willebroekkaai 37 1000 Brussel Tel: 02 212 25 53 zo@unizo.be www.unizo.be
UNIZO-partners in ondernemen
VORMGEVING Proforma Advertising www.proforma.be
Aangesloten bij uitgeverfederatie
UNIZO gebruikt een nieuwe database. Daar zitten nog enkele kinderziektes in. Fouten kunnen bijgevolg voorkomen, waarvoor onze excuses. ZO Magazine, het zakenblad voor de zelfstandige ondernemer, is een uitgave van Unizo, de Unie van Zelfstandige Ondernemers, en de Federatie Vrije Beroepen. Verschijnt 10 x per jaar. De redactie van ZO Magazine, www.unizo.be streeft naar de grootst mogelijke betrouwbaarheid van de gepubliceerde informatie, waarvoor zij echter niet aansprakelijk kan gesteld worden. ZO Magazine is lid van Medianetwerk Plus. Uw persoonsgegevens worden opgenomen in het bestand van UNIZO vzw, met de bedoeling u onze informatie en publiciteit te sturen en u op de hoogte te houden van onze activiteiten. U kan uw gegevens steeds inzien en corrigeren, overeenkomstig de wet van 8 december 1992 betreffende de bescherming van de persoonlijke levenssfeer, mits betaling van de wettelijk voorziene vergoeding.
4
INTERVIEW PETER HINSSEN Kijk maar uit: de nieuwe technologieën zullen ons maatschappijmodel grondig door elkaar schudden. Peter Hinssen volgt het allemaal op de voet. “Ik ben hoopvol voor kleine ondernemingen.”
22
DOSSIER FINANCIERING Op zoek naar geld om je bedrijf te doen groeien? Er liggen kansen voor het rapen, maar niet iedereen kent de weg.
BIJZONDERNEMEND KLINGELE CHOCOLADE Hoe krijg je met suikervrije chocolade voet aan de grond krijgt in 44 landen? De Leeuw van de Export gaat dit jaar naar Klingele Chocolade uit Evergem. Koen Klingele en Eline Blanchaert onthullen het geheim.
28
34
ACHTER DE SCHERMEN BIJ… DE BEGRAFENISONDERNEMER Novembermaand, rouwmaand. Dan denkt een mens al eens sneller aan zerken en doodgaan. Conclusie: ondernemers zijn overal, ook voor de poorten van het hiernamaals.
40 5
6
TEKST Sanderijn Vanleenhove - FOTO Kurt Vansteelant
B U S I N E S S PA R T N E R S
LAMINARIA, TWEE NEVEN MET GOLVEN ENERGIE
Drijvende krachten De neven Steven en Geert Nauwelaerts zijn de drijvende krachten achter Laminaria, dat een golfenergieconvertor ontwikkelt. Een wat? Simpel gezegd proberen beide heren om de energie uit golven om te zetten in elektriciteit. Hun idee is verre van nieuw. Al in 1800 werd hierop een eerste patent genomen. “Maar tot nu toe maakten onze voorgangers een inschatting van hoe extreem de hoogtes van de golven zouden kunnen zijn” , legt Steven Nauwelaerts uit. “Dat gebeurde met heel zware en vooral dure installaties die bovendien stilliggen of minder goed werken bij normale golfhoogtes. Wij ontwikkelden een installatie die zich aanpast aan de situatie. Zijn er weinig golven, dan ligt ze aan de oppervlakte. Zijn er meer golven, dan zakt de installatie tot een niveau waar ze energie uit de golven haalt, maar toch beschermd is. Onze installatie kan eender welke storm aan zonder verlies aan productie.” Steven is zonder twijfel de techneut van de twee, wat Geert meteen bevestigt. “Onze taakverdeling is duidelijk. Steven is de bouwer van het toestel, hij ontwikkelt de technologie. Ik ben de ondernemer. Ik zoek bijvoorbeeld naar mensen die in ons project geloven, rapporteer aan investeerders of richt buitenlandse entiteiten op. Ik ben ook altijd ondernemer geweest. Ik had bijvoorbeeld de allereerste webshop in digitale camera’s.” Laminaria startte in 2011. Stap voor stap werd de installatie ontwikkeld en verbeterd. In de lente van volgend jaar starten Geert en Steven met een project met één toestel in Schotland, in 2019 volgt een eerste commercieel park in Ierland. Recent trok Laminaria nieuwe investeerders aan voor een kapitaalronde van 2 miljoen euro. Steven en Geert vullen elkaar perfect aan. Geert: “We zijn uit hetzelfde hout gesneden en zijn goede zakenpartners. Maar natuurlijk blijven we ook neven. We zien elkaar nog buiten het werk en praten dan zeker over andere dingen dan golfenergie. Men zegt wel eens dat je geen vrienden of familie als collega kan hebben. Ik geloof dat niet. Het komt erop aan om goede afspraken te maken. Werk is werk, en privé is privé. En eerlijk zijn tegen mekaar. We hebben nooit iets op papier gezet, wie wat doet, wijst zichzelf uit. Elk moet vooral doen waar hij goed in is.” www.laminaria.be Bekijk op Youtube het filmpje: ‘Laminaria Wave Energy: Launch in Ostend’. 7
TRIAS STUURT ZIJN AMBASSADEURS UIT
Dromen krijgen kansen Bekijk deze mensen eens goed. De kans
helpt om hun dromen waar te maken. Op
voor een starter in Oeganda of een fami-
bestaat dat één van hen binnenkort bij u
dat punt hebben Trias en UNIZO hetzelf-
liebedrijf in El Salvador. En u wordt er als
langskomt. Zij zijn de ambassadeurs die
de doel voor ogen: welvaart creëren door
ondernemer ook beter van.
voor Trias op pad zullen gaan om fondsen
ondernemerschap te stimuleren. Alleen
Die steun kan een gift zijn. Maar u kunt
te werven. Niet lukraak deur-aan-deur,
zijn de uitdagingen in Afrika of Latijns-
ook de comedyvoorstelling van Koen
maar gericht, bij KMO’s en kleine zelf-
Amerika nog veel groter dan hier.
Dewulf bestellen. Of een fototentoon-
standigen met een warm hart.
Trias is aan de slag in vijftien landen
stelling van Isabel Corthier tijdelijk in uw
Trias is een ontwikkelingsorganisatie
en kan uw bijdrage goed gebruiken. Uw
bedrijf halen. Of op een nog andere ma-
die wereldwijd ondernemende mensen
steun kan immers het verschil maken
nier. De ambassadeurs kunnen u er alles
8
8
VO O R D E GO E D E Z A A K
TEKST Eva Verbist FOTO Wouter Van Vooren
ONS W ER K I N BEEL D
over vertellen. De meesten van hen kennen Trias al jaren, anderen hadden er tot voor kort nog nooit van gehoord. Maar allemaal zijn ze overtuigd van de missie en werkwijze van Trias. Ondernemende mensen on-
Benieuwd wat er allemaal kan? Neem contact op met Trias voor een afspraak met ĂŠĂŠn van de ambassadeurs. Bel Erwin Van der Kelen, bestuurder UNIZO West-Vlaanderen op 0473 73 80 14 (erwinvdk@gmail.com) of Koen Brebels bij Trias op 0475 49 78 08 (koen.brebels@trias.ngo).
dersteunen door ze te verenigen in sterke ondernemersverenigingen en die organi-
www.trias.ngo/maatschappelijk-verantwoord-ondernemen
saties op hun beurt versterken.
9
K E N N I S VA N Z A K E N
Davy Greunlinx schildert hoogspanningsmasten bij Iris Group
HET CIJFER
“Op 208 meter hoogte zijn de auto’s wel heel klein” “Veel mensen weten niet eens dat hoogspanningsmasten geschilderd worden. Laat staan hoe. Sommigen denken dat er een helikopter naast hangt van waaruit iemand schildert, of dat de mast plat wordt gelegd. Maar wij klimmen dus effectief die palen op en hangen soms op 6 meter, maar soms ook op 208 meter hoog-
25.803
te. Dan zijn de auto’s beneden wel heel klein. De belangrijkste vereiste voor de job is geen hoogtevrees hebben. Er komen hier soms gewezen paracommando’s. Maar uit een vliegtuig springen of aan een paal hangen, is niet hetzelfde. Je moet én klimmen én met je twee
Zoveel keer werd de UNIZO Ondernemerslijn in 2016 gecontacteerd voor een ad-
handen kunnen werken. Zoiets leer je niet op
vies, een klacht of een probleem. Zo blijkt uit het eerste jaarverslag van de Onder-
school of ergens anders. Je moet het gewoon
nemerslijn, die met haar eerstelijnsadvies is uitgegroeid tot een exclusieve graad-
doen. Maar eenmaal de microbe je te pakken
meter van wat er leeft en nodig is bij zelfstandigen en KMO’s.
heeft, dan blijf je hier werken.
Van de telefonische vragen wordt de helft meteen beantwoord, 84% de dag zelf
Zo hoog boven de grond zie je zoveel meer.
nog. Van de online contactnames (e-mail, chatsessie), loopt inmiddels 30% binnen
Normaal zie je het silhouet van de vogels van
na de kantooruren en in het weekend, vaak ook ’s nachts. Met de Ondernemerslijn
langs onder. Wij hebben het geluk om de vogels
wil UNIZO de klok rond een luisterend oor, info en advies bieden aan al wie zelf-
van langs boven te zien. Met een ballonvaart
standig een zaak runt.
heb je dat ook, maar dat kost veel geld. Wij zien het hele dagen en worden ervoor betaald.
TOPPERS De grootste instroom was er van juridische vragen (6.037), vaak over
Je moet er wel altijd je verstand bijhouden. Je
geschillen (2.517), met name B2B, problemen van betalingsachterstand of met re-
werkt tenslotte aan hoogspanningsmasten. Ik
clameronselaars.
heb wel eens meegemaakt dat ik uitschoof of
Stijger met stip zijn de vragen rond langdurig zieke werknemers en burn-outs.
mijn voet verkeerd zette. Dan voel je je hart wel
Er werden ook meer vragen gesteld rond aanwerven, met name over incentives
sneller kloppen, ja. Maar gelukkig weet je dat je
(taxshift) bij de aanwerving van de eerste werknemer(s). Ook nieuw zijn de vragen
goed vasthangt. De controle op onze veiligheid
over het statuut van ondernemer-student.
is ook zeer streng.”
Onder de 1.847 vragen over geld en belastingen spannen fiscale vragen duidelijk de kroon (1.373). Klassiekers zijn vragen rond aftrekbare beroepskosten en btw en -nieuw- rond de kilometerheffing voor vrachtvervoer.
ONDERNEMERS VIND JE OVERAL, OOK IN DE LUCHT
BETALEN De UNIZO Ondernemerslijn wordt steeds belangrijker als contactpunt en klankbord voor alle mogelijke ondernemersproblemen. De voornaamste problemen gingen hier over (elektronisch) betaalverkeer (274). Er waren dan wel geen grote pannes, maar er was wél de veroordeling van betaalterminalleverancier Keyware, meldingen over problemen aan toestellen en de toepassing van algemene voorwaarden door bepaalde leveranciers. Ondernemers bellen ook vaak met hun klachten over de overheid (248): aan slepende vergunningsprocedures en inefficiënte overheidsdiensten, maar ook aangekondigde of goedgekeurde maatregelen: de aankondigingen inzake gewaarborgd loon voor (langdurig) zieke werknemers, de verhoging van de roerende voorheffing (van 25 naar 27% en later naar 30%), de voorstellen over de meerwaardebelasting op aandelen. Verder springt het hoog (en toenemend) aantal meldingen van phishing-mails in het oog en de klachten over nutsmaatschappijen en grote operatoren. FOTO Pat Verbruggen
FOTO Shutterstock
Davy Greunlinx
Op het nummer 0800 20 750 kunnen ondernemers GRATIS terecht. Mailen kan naar ondernemerslijn@unizo.be.
10
DE Volvo S90. WHEN SAFETY MEETS LUXURY. De Volvo S90 is het resultaat van doordacht Scandinavisch design. Zijn uitgepuurde lijnen. Zijn strak lederen interieur en intuitieve technologie, alles ademt luxe en comfort. En Volvo zou Volvo niet zijn, moest die luxe niet gepaard gaan met veiligheid. Zo is de S90 standaard uitgerust met pilot assist, een technologie die u helpt om tussen de zijmarkeringen van de rijbaan te blijven rijden en een vooraf geselecteerd tijdsverschil ten opzichte van uw voorligger aan te houden, voor extra rijcomfort en veiligheid.
Kom de Volvo S90 ontdekken, vanaf 37.530â‚Ź*.
2,0 - 7,3 L/100 KM I 46 - 167 G CO2/KM (NEDC) Milieu-informatie KB 19/03/2004: www.volvocars.be. Afgebeeld model ter illustratie. *Aanbevolen catalogusprijs S90 D3 momentum: â‚Ź 44.600 incl btw. Inclusief alle voordelen aangeboden door Volvo Car Belux en zijn deelnemende verdelers. Aanbod geldig voor particulieren t.e.m. 31/12/2017.
DEZE M A A N D
S TA N D VA N Z A K E N
GROOTSCHALIG ONDERZOEK NAAR EFFECT VAN OPEN WINKELDEUREN
Laat met gerust hart de deur dicht Het wordt killig buiten. Toch houden
Eandis, onderzoeksbureau Haystack
slóten te houden. De verzamelde ge-
sommige winkeliers hun deuren open in
Inter national (gespecialiseerd in re-
gevens werden vervolgens statistisch
de veronderstelling dat ze zo meer klan-
tailonderzoek), het Vlaams Energie
getoetst aan de trafiek in de straat. De
ten trekken. Een open deur lijkt immers
agentschap en Stad Antwerpen on-
effecten van de temperatuur en de dag
aantrekkelijker dan een dichte. Toch?
derzochten samen met UNIZO en de
van de week werden op die manier be-
Niets is minder waar. Dat blijkt uit een
winkelvereniging Quartier National hoe
studeerd omdat er bijvoorbeeld meer
studie van Eandis en Stadslab2050.
je de deuren toch dicht kan laten zonder
shoppers zijn bij mild weer en op za-
de verkoopcijfers aan te tasten.
terdagen. Door de algemene trafiek te
Shoppers laten zich helemaal niet te-
Dat gebeurde via een wetenschappe-
controleren kon dus daarmee rekening
genhouden door gesloten deuren. Of de
lijk experiment gebaseerd op meer dan
worden gehouden.
deuren nu open zijn of dicht, ze komen
10.000 registraties van klanten (door
Het resultaat van het experiment toont
net zo vlot binnen. Heel wat winkeliers
tellers in de winkels) en meer dan 1,4
aan dat er géén verschil is in het aantal
vermoedden het al. Nu is het zwart op
miljoen registraties van passanten door
winkelbezoeken, noch in de omzet, als
wit bevestigd. Je kunt dus energie bespa-
straatcamera’s. Daarbij werden winke
de winkelier de deuren gesloten houdt.
ren met gesloten deuren zónder dat het
liers gedurende 5 weken gevraagd de
En dat terwijl er zo 39% energie kon be-
je klanten of omzet kost.
deuren een week ópen en een week ge-
spaard worden.
Liever doosopmaat.be Dus niet te klein maar zeker ook niet te groot, zonder verspilling van karton, vulmateriaal en transportvolume. U bestelt uw dozen op maat snel, eenvoudig en voordelig bij doosopmaat.be.
DA T PAK T GO ED UIT
Gratis bezorgd
Bedrukken in kleur
10
12
Al vanaf 10 stuks
Levertijd 5-7 werkdagen
UNIZO WIL GARANTIES
Wie minstens 4/5de werkt of gepensio-
concurrentie nog altijd open staat. Met
neerd is, zal voortaan belastingvrij ‘ac-
bijvoorbeeld een toegelaten activiteit
tiviteiten van burger tot burger’ kunnen
als “kleine onderhoudswerkzaamheden
verrichten tot 6.000 euro per jaar, zo
aan of rondom de woning” is de concur-
stond het in het Zomerakkoord. UNIZO
rentie met professionele schrijnwerkers,
maakte meteen duidelijk dat dit geen
tuinmannen, elektriciens, enz. niet ver
oneerlijke concurrentie mocht beteke-
weg. UNIZO wil garanties dat dit niet zal
nen tegenover klassieke zelfstandigen,
gebeuren. Daarnaast is UNIZO er niet
die wél sociale bijdragen en inkom-
over te spreken dat de bronbelasting van
stenbelasting betalen. Daarop kwam
10% op bijklussen via erkende digitale
de regering met een beperkte lijst van
platformen wordt afgeschaft. In het ka-
‘diensten met een maatschappelijke
der van de deeleconomie worden steeds
meerwaarde’ waar belastingvrij bij-
meer goederen en diensten geruild en
klussen zou kunnen. UNIZO is tevreden
gedeeld verricht via online platformen
met deze bijsturing, maar vreest dat in
en app’s, ook door wie geen 4/5de werkt
de praktijk de deur naar de oneerlijke
of gepensioneerd is.
FOTO Shutterstock
Belastingvrij bijklussen strikt beperken
Bent u echt zeker dat al uw facturen betaald worden? Verzeker u tegen onbetaalde facturen met CashFirst van Atradius. CashFirst, de oplossing voor de KMO om altijd betaald te worden! n
€ 99/maand, en u bent verzekerd tegen onbetaalde facturen.
n
Volledig online proces.
n
U bepaalt zelf welke klant of factuur u verzekerd wilt zien.
n
Kies uit één van onze 4 prijsformules.
www.cashfirst.be 13
Atradius Jan van Gentstraat 1, bus 201-202, 2000 Antwerpen Tel: 03/213 42 90
Het gaat tegenwoordig hard met de robotisering van de samenleving.
Wat je leert op de werkvloer kan je niet leren op school ! Met Techclass kunnen ondernemers hun bedrijf openstellen voor een bedrijfsbezoek of om een leerkracht les te laten geven op de werkvloer. UNIZO organiseert Techclass tussen 8 januari en 29 maart 2018. Met uw passie als ondernemer stimuleert u jongeren om de juiste beroepskeuze te maken. Het is bovendien de ideale kans om matches te maken met scholen uit de buurt en met toekomstige werkkrachten.
Inschrijven en meer info over Techclass vindt u op www.onderÂnemendeschool.be/bedrijfsleven
TE koop EEN locatie met mogelijkheden De Kaarderijstraat 69 te Gent is een locatie met tal van mogelijkheden. De site bestaat uit twee lofts, burelen, magazijnen en een oprit met tuin. De totale bebouwde opp. van de site is 2.399m² en dat aan de kleine stadsring, vlak aan het centrum.
www.sitekaarderij.be Contactgevens
michel@jellycoe.com 0477 31 68 25
14
DEZE M A A N D
S TA N D VA N Z A K E N
GEDETACHEERDE WERKNEMERS UIT OOST-EUROPA BLIJVEN DUURDER
Gelijk loon voor gelijk werk, maar… schijnzelfstandigheid opschuiven. “Want
“Gelijk loon voor gelijk werk” zou voor
gen we dan ook al jaren dat deze vorm van
taan het motto moeten worden in de EU
concurrentievervalsing moet stoppen.”
ook daar zijn onze KMO-werkgevers al-
met de ‘detacheringsrichtlijn’ die de
Toch zijn we er nog niet met deze nieuwe
lerminst van gediend. De ene vorm van
Europese Raad goedkeurde. Hierdoor
stap vanuit Europa, waarschuwde UNIZO.
oneerlijke concurrentie mag niet in de
krijgen de uit andere EU-landen ge-
Zo moet de plenaire vergadering van het
plaats komen van een andere.”
detacheerde
dezelfde
Europees Parlement nog over de tekst
Gelijk loon voor gelijk werk zou voor
loon- en arbeidsvoorwaarden als hun
stemmen. En vervolgens moeten alle lid-
UNIZO ook moeten betekenen dat het
collega’s in het land waar ze tijdelijk
staten, ook en vooral de Oost-Europese,
debat over de sociale zekerheid in geval
zijn tewerkgesteld. UNIZO feliciteerde
de afgesproken regels effectief toepas-
van detachering nu wordt geopend. Want
Eurocommissaris Marianne Thyssen voor
sen. We zullen bovendien geduld moeten
voorlopig blijven gedetacheerde werkne-
haar doorzetten in dit dossier. “Veel van
uitoefenen tot de lange overgangsperiode
mers en hun werkgevers sociale bijdragen
onze lokale KMO-werkgevers ondervin-
(4 jaar) is afgelopen. UNIZO vraagt ook
betalen in het uitzendende land. In de
den immers oneerlijke concurrentie van
aan de EU welke flankerende (contro-
Oost-Europese landen liggen die tarieven
bedrijven die ongeremd werknemers uit
le)maatregelen ze gaat voorzien om te
substantieel lager dan in België, waardoor
Oost-Europese
inschakelen,
voorkomen dat veel gedetacheerde werk-
deze werknemers op onze markt goedko-
aan veel lagere lonen. Vanuit UNIZO zeg-
nemers door de nieuwe regels richting
per blijven dan Belgische werknemers.
werknemers
lidstaten
BEHEERSOFTWARE
Wij zijn verhuisd! Om u de volgende jaren nog beter van dienst te zijn, is Wings verhuisd naar een nieuw pand in Westmeerbeek, op de duurzame KMO-site ‘La Corbeille’. Een nieuwe locatie, met nog steeds het aanbod van een complete en betrouwbare software voor boekhouding en logistiek beheer.
Contacteer ons voor meer informatie Probastraat 7 - Blok A - 2235 Westmeerbeek www.wings.be - info@wings.be of bel gratis 0800 84 029 Wings adv ZO-mag nov17.indd 1
3/11/17 09:17
15
DEZE M A A N D
S TA N D VA N Z A K E N
Ongezouten mening
n “Uitgevers vragen zich nu af hoe ze de schrijver kunnen elimineren. Ze onderzoeken of een computer een verhaal kan componeren, om dat daarna te laten opsmukken door een loonslaaf. Het werkt hen op de zenuwen dat ze een schrijver moeten betalen. Een machine kost geen geld.” Auteur Pieter Aspe in Trends n “Iedereen spreekt over de zogenaamde BV-korting, maar ik ervaar net het tegenovergestelde: als bekende Vlaming word je veel sneller benadeeld. Als ik nieuwe ramen laat plaatsen, ligt de kostprijs al meteen veel hoger dan wat mijn zussen moeten betalen. En als ze geplaatst zijn, blijkt de prijs dubbel zo hoog als aanvankelijk was afgesproken. Daar word ik heel ambetant van.” Goedele Liekens in De Tijd n “Een naaktstrand in Knokke-Heist? Ik zie het niet gebeuren, zoiets past niet bij onze gemeente. Wij steunen de Belgische economie én de textielindustrie. Elke strandganger moet minstens één iets dragen, anders zijn ze niet welkom.” Knokse Burgemeester Lippens in Het Nieuwsblad n “Eigenlijk heb ik een boodschap voor premier Michel, de man van de MR, van de liberale partij, de partij van de ondernemers en zelfstandigen. Wel, beste premier, het is toch een beetje gek dat u een bril van een buitenlands merk op uw neus heeft. U, de eerste minister van ons Belgenland, zou toch een montuur van eigen bodem mogen dragen! Dat hoeft niet per se van míjn brillenmerk Odette Lunettes te zijn, maar u bent altijd welkom om een trendy montuur uit te zoeken. U zal het zich niet beklagen.” Ondernemer Eline de Munck in TV Familie n “De kilometerheffing voor vrachtwagens heeft weinig veranderd. Voorheen was het ‘gratis parkeren’ op de Antwerpse ring, nu is het ‘betalend parkeren’ geworden.” Transporteur Marc Geerts in De Tijd n “Elke mens heeft een sombere, melancholische kant. Met die kant van het menselijke karakter kan je bij de bakker en in de Efteling niet terecht. De enige plek die daarvoor geschikt is, is het bruine café. Als het bruine café morgen niet meer bestaat, kunnen psychiaters hun bezoekuren verdubbelen.” Bioloog en zoon van cafébazen Midas Dekkers in Humo
OP WEG NAAR GELIJKWAARDIG SOCIAAL VANGNET VOOR ONDERNEMERS
Vanaf januari al na twee weken ziekte-uitkering Zoals al in het Zomerakkoord stond, besliste de ministerraad zopas dat vanaf 1 januari 2018 de carensmaand, waarin arbeidsongeschikte zelfstandigen moeten wachten op een ziekte-uitkering, wordt gehalveerd tot twee weken. UNIZO reageerde verheugd dat deze discriminatie tegenover werknemers, die al vanaf de eerste ziektedag een uitkering krijgen, tenminste gedeeltelijk wordt weggewerkt. In een recente UNIZO-bevraging noemden 3 op 4 ondernemers dit nog ‘onrechtvaardig’. Voortaan zullen vaak schrijnende situaties worden vermeden waarbij zieke ondernemers noodgedwongen blijven doorwerken om toch maar rond te komen. Uit hetzelfde UNIZO-onderzoek bleek trouwens dat 85% van de zelfstandigen bij ziekte toch veelal doorwerkt, tegen het advies van hun dokter in, en met het risico nog zieker te worden. De voornaamste reden die hiervoor wordt aangegeven zijn de financiële gevolgen (48%). UNIZO noemde dit dan ook een belangrijke nieuwe stap naar een gelijkwaardig sociaal vangnet voor ondernemers. “Maar daarmee is het werk uiteraard nog niet af” , benadrukte waarnemend UNIZO-topman Johan Bortier. “Zo blijven we onder meer ijveren voor de invoering van de ‘deeltijdse arbeidsongeschiktheid’ , zodat ondernemers bijvoorbeeld deeltijds kunnen werken, in combinatie met een uitkering.” Ook blijft UNIZO vragende partij voor een ‘gezondheidsbudget’ , waarmee zelfstandigen zelf ondersteuning en begeleiding kunnen kopen om hun gezondheid en re-integratie op de werkvloer na ziekte te bevorderen. En er moeten informatiecampagnes komen om zelfstandigen beter te informeren over hun sociale rechten bij ziekte.
16
Hoezo?
GRATIS NIEUWSRUBRIEK MET BEPERKTE AANSPRAKELIJKHEID
Terwijl de pers zich te pletter jaagt op de Catalaanse Pokémon -pardon Puigdemontdreigen met de politieke onrust veel bedrijven én jobs in Catalonië te verdwijnen. Ook bij ons is het aantal boekingen richting Barcelona met een kwart gedaald en de ongerustheid stijgt of met de feestdagen de toevoer van cava nog wel verzekerd is. Het enige economische lichtpuntje uit Barcelona de voorbije weken was de opening van een disruptieve primeur in de wellnessector, met name het bordeel Lumidolls, waar de ‘werkneemsters’ vier hyperrealistische siliconenpoppen zijn. Robots dus, voorzien van alle oren en poten op de gebruikelijke plaatsen, van een ras, haarkleur en cupmaat naar keuze. Klanten kunnen er voor tachtig euro een uurtje mee aan de slag. Commercieel succes lijkt verzekerd: precedenten in
lijf zouden lopen. Het verschil met wat ze normaal op internet bekijken zou wel eens shockerend kunnen zijn. n Hoe kan het dat de makers van F.C. De Kampioenen pas na 25 jaar op het idee zijn gekomen om hun product ook culinair te exploiteren? Want wie heeft zich nog nooit afgevraagd hoe een Boma-worst echt smaakt? Weldra in uw frituur: de Boma Cervela Pikant - volledig in Kampioenen-kleuren omhuld - en Marks favoriete Kampioenenballetjes (met of zonder tomatensaus). Geleverd door dezelfde fabrikant die de wereld de ‘Romeo’s XXL’
Wenen en Japan wijzen zelfs op een klantentevredenheid die hoger ligt dan ‘the real stuff’. Maar strikt juridisch is niet duidelijk of het hier om (verboden) pooierschap gaat dan wel de uitbating van een mechanische attractie. n Terwijl we allemaal onze eerste warme winterjassen aantrekken ijvert de Federatie voor Naturisten voor een extra naaktstrand in ons land, vanwege haar groeiend ledenaantal, “want in de zomer ligt er wel duizend man tegen elkaar op een strookje van 400 meter in Bredene. Bij vloed lijken we wel haringen in een ton”, aldus voorligger Koen Meulemans. Andere kustgemeenten staan niet te springen voor een eigen naaktstrand, vooral om hun ‘familiaal’ karakter te bewaren en te voorkomen dat kinderen op vakantie of op zeeklassen onverhoeds naaktlopers tegen het
curryworst schonk. Fans moeten nog even op hun honger blijven tot de release van de derde film F.C. de Kampioenen Forever in december. Als de worsten-met-balletjes succes hebben worden ze zeker herhaald als Dagschotel. n
BOSS paints kleurt de toekomst groen met Puro! Johan (59), sportieve vader van twee, werkt als Facility Manager bij BOSS paints. Samen met zijn collega’s kiest hij voor duurzaamheid. “Bij BOSS paints zijn we al een tijdje bezig met het verkleinen van onze ecologische voetafdruk. Zo investeren wij in zonnepanelen, elektrische fietsen en hebben wij een milieucoach aangesteld binnen het bedrijf. Puro Fairtrade koffie past perfect bij deze visie. Wij zijn van mening dat kwalitatieve producten, zoals Puro en Boss paints, ook duurzaam moeten zijn.”
BEREKEN JOUW IMPACT MET PURO & WIN EEN PURO KOFFIEMACHINE
WWW.PUROIMPACT.COM
PEOPLE PLE
ASU
RE
PLANET FAI
RTR
17
ADE
U W M E N I N G I N M E E R DA N 14 0 T E K E N S
P RO E N C O N T R A
Vaste tarieven voor advocaten?” “ Een vooraf bepaalde prijs voor een geschil met een leverancier of een bouwgeschil. Het hangt al een tijd in de lucht, en als het van de regering Michel afhangt, wordt een
ELKE MAAND SCHOTELEN WE EEN NIEUWE STELLING VOOR
maximumtarief voor advocaten een feit. Advocaten kiezen zelf of ze zich eraan houden of niet. Zo weet je perfect op voorhand wat een rechtszaak zal kosten. Ook breidt de regering de rechtsbijstandsverzekering uit zodat je die ook kan gebruiken bij bijvoorbeeld bouwof consumentengeschillen. Zo zijn de kosten voor een rechtszaak zo goed als gedekt. Een goed idee of compleet zinloos? Wij vroegen het twee meesters in het veld.
TEKST Sanderijn Vanleenhove
Wat denkt u er van? Laat het ons weten via onze sociale media: linkd.in/UNIZOvzw www.facebook.com/unizo @UNIZOvzw
MEESTER HERMAN BUYSSENS
MEESTER JAN VANDERSANDEN
Senior partner Buyssens advocaten
Partner bij AdLex Advocaten
“Een Rolls Royce kost meer dan een Smart”
“Als advocaat zeker van onze inkomsten”
“Wij procederen dagelijks tegen collega-advocaten. De
“De voorbije jaren zijn de rechtsplegingskosten
sociale druk is enorm. Je wordt meteen op de vingers
gestegen, net als de kosten voor een gerechts-
getikt als je buiten de lijntjes kleurt of exuberant hoge
deurwaarder of de erelonen van advocaten.
erelonen aanrekent. Wettelijke tarieven invoeren, is
Consumenten zijn daardoor steeds minder ge-
dus niet nodig. Los daarvan is het gewoon moeilijk om
neigd om een procedure aan te spannen. Dat is
prestaties van een advocaat te herleiden tot een vas-
niet goed. Daarom vind ik het voorstel interes-
te prijs. De ene rechtszaak is de andere niet en de ene
sant. Consumenten kunnen zich voor veel meer
cliënt vraagt meer tijd en werk dan de andere. Het is
zaken laten verzekeren. Wij zijn als advocaat
ook niet meer dan normaal dat er verschillen bestaan
zeker van onze inkomsten en verzekerings-
tussen erelonen. Als je met een Rolls Royce wil rijden,
maatschappijen houden dankzij de vooraf be-
betaal je meer dan voor een Smart. De reputatie en
paalde tarieven hun – trouwens fiscaal aftrek-
deskundigheid van een advocaat hebben hun prijs. Met
bare – premies betaalbaar. Dat het voorstel een
een forfaitair bedrag heb je minder zicht op wat je moet
aanval is op het vrije beroep vind ik absolute
verwachten en de advocaat wordt dus minder op zijn
onzin. Wij kunnen als advocaat nog altijd ons
prestaties afgerekend. Wettelijke tarieven en de bijbe-
ereloon kiezen. Vraag je meer dan wat de verze-
horende rechtsbijstandsverzekering leiden volgens mij
kering dekt en wil de cliënt toch nog altijd met
tot overconsumptie. Cliënt én advocaat gaan bijvoor-
jou in zee, dan betaalt die gewoon de surplus.
beeld sneller in beroep, want de verzekering dekt toch
Het gaat trouwens ook om gemiddelde eenheid-
alle mogelijke kosten. Wel vind ik dat meer transpa-
starieven. Heb je aan een bepaalde zaak toch
rantie noodzakelijk is. Een cliënt moet weten waar hij
meer werk dan de prijs die ertegenover staat,
aan toe is. Ik betreur de onduidelijkheid van sommige
dan is een aanpassing mogelijk. Wij zitten niet
collega’s over hun erelonen”.
aan een bepaald bedrag vastgeklonken”. 18
Hoe complex de wetgeving rond bedrijfsmatig verpakkingsafval ook is,
MET VAL-I-PAC HOU IK M’N ADMINISTRATIE KLEIN.
Brengt uw bedrijf verpakte goederen op de Belgische markt? Dan bent u hoogstwaarschijnlijk wettelijk verantwoordelijk voor het afval dat dit veroorzaakt. En dat brengt enkele verplichtingen met zich mee. Volgens de wetgeving moet u aantonen dat minstens 80 % van de bedrijfsmatige verpakkingen waarvoor u verantwoordelijk bent, werd gerecycleerd. Gelukkig kan VAL-I-PAC u helpen om de administratieve rompslomp zo klein mogelijk te houden. Nog niet aangesloten bij VAL-I-PAC? Doe het vandaag nog. U hebt er alleen maar voordelen bij: • minder papierwerk • in orde met de recyclagewetgeving • kans op premies • goed voor het milieu
MEER WETEN? KIJK OP VALIPAC.BE OF BEL 02 456 83 10
M I J N G E DA C H T
RUBEN VAN DER ELST
Alweer extra huiswerk In mei 2018 worden de nieuwe Europese privacyregels van kracht. Die staan bekend onder de naam GDPR, de General Data Protection Regulation. Ze gelden voor alle bedrijven die met klantengegevens werken, groot en klein. Ik kan iedereen aanraden om niet bij de pakken te blijven zitten. Wij hebben een kledingbedrijf met 18 eigen verkooppunten en een 180-tal multimerkwinkels die ons merk verdelen. We kunnen er dus over meepraten - het is een stevige opgave. Bij klantenkaarten bijvoorbeeld. Klanten moeten op voorhand ingelicht zijn waarvoor hun gegevens kunnen dienen en nadrukkelijk hun toestemming geven. Bovendien moet je data ook binnen het bedrijf afschermen. Niet iedereen mag op dezelfde manier toegang krijgen tot gegevens over klanten, maar evenmin over leveranciers of prospecten. Daar moet je dus een systeem voor opzetten. Er bestaan instanties die hiervoor een softwarepakket verkopen. Hiervoor moet je bijvoorbeeld een checklist invullen met 64 vragen per gevaar/proces. Gemiddeld heeft elk bedrijf een 8-tal processen die moeten aangepakt worden. En het zijn niet de makkelijkste vragen! Het is niet dat het ophoudt na mei 2018. Voortaan moet een bedrijf te allen tijde zijn zorg voor de privacy kunnen verantwoorden en aanpassen. Het GDPR is zo ruim, dat er bij controle altijd wel iets te vinden zal zijn
RUBEN VAN DER ELST
dat niet in orde is. En dan kunnen er, naar gewoonte, boetes volgen. En deze boetes zijn niet min. Ze kunnen oplopen van
is zaakvoerder van het
600 euro tot 600.000 euro.
kledingbedrijf Marie Méro
Niet dat ik privacy een loos begrip vind. Een voordeel van deze richtlijn is dat spamberichten kunnen teruggedrongen
“Bij controle zal er altijd wel iets te vinden zijn.”
worden, en dat iedereen binnen het bedrijf weet hoe te reageren wanneer er virussen of hackers zijn ingebroken. Maar al bij al is het GDPR iets dat veel tijd kost, veel paperassen met zich meebrengt en een controle meer op het lijstje zet. Het komt er allemaal weer bij. Ik zou wel eens een Europese maatregel willen zien die de administratieve rompslomp vermindert in plaats van vermeerdert.
Zie ook www.unizo.be/privacy. UNIZO organiseert infosessies over het GDPR
Reacties en suggesties zijn welkom op ondernemerslijn@unizo.be
20
20
www.volkswagen.be
De nieuwe T-Roc.
Toon je ware karakter. De nieuwe T-Roc zal in het oog springen. En u dus ook. Hij heeft een avant-gardistisch design en bovendien zijn er heel wat mogelijkheden om hem te personaliseren. Zo straalt hij per definitie een unieke stijl uit. Maar bij de nieuwe T-Roc draait het ook rond de inhoud: hij zit boordevol spitstechnologie. Hij biedt onder andere een infotainmentsysteem, een Active Info Display en Front Assist met noodremfunctie voor in de stad. Hiermee ervaart u een onovertroffen rijplezier, in alle veiligheid. De nieuwe T-Roc is uniek, net als u. Ontdek hem nu bij elke Volkswagen-concessiehouder.
Rij met een T-Roc vanaf 250 € per maand excl. BTW in Financiële Renting*.
Volkswagen
5,1 - 6,7 L /100 KM • 117 - 153 G CO2 /KM Milieu-informatie (KB 19/03/2004) : www.volkswagen.be * Volkswagen T-Roc Trendline TSI 115 pk. Catalogusprijs incl. BTW: 21.500 €. Huurprijs incl. BTW: 302,5 €. Offerte in Financiële Renting Volkswagen Financial Services berekend op basis van 60 maanden, zonder eerste verhoogde huurprijs en met een aankoopoptie van 20%. Aanbieding voorbehouden aan professionele gebruikers. Onder voorbehoud van aanvaarding van het dossier door D’Ieteren Lease n.v., met maatschappelijke zetel te Leuvensesteenweg 679, 3071 Kortenberg, België - RPR Leuven - KBO 0402623937. Prijzen op 01/11/2017 en geldig tot 14/12/2017. Volkswagen Financial Services is een commerciële benaming van D’Ieteren Lease n.v. (filiaal van Volkswagen D’Ieteren Finance n.v.). D’Ieteren Lease NV (FSMA 20172A) is een niet verbonden agent van P&V Verzekeringen (FSMA 0058) en een onder-agent van Allia Insurance Brokers (FSMA 11420A). Afgebeeld model met opties.
INTERV IEW
PETER HINSSEN
INNOVATIE-ONDERNEMER PETER HINSSEN
“Technologie kan de wereld redden of doen ineenstorten” “Als over twintig jaar mensen mijn boeken vastpakken, zeggen ze misschien: wat een naïeve manier om naar de toekomst te kijken. Want het wordt wellicht allemaal nog disruptiever dan we ons kunnen voorstellen.” Het nieuwe boek van ‘digitaal orakel’ Peter Hinssen heet The Day after Tomorrow, en dat klinkt niet toevallig als de titel van een rampenfilm. “Want de toekomst oogt even opwindend als angstaanjagend.” TEKST Herman Van Waes - FOTO’S Robert Clayton - Shutterstock
Peter Hinssen is net terug van zijn zo-
In The Day after tomorrow stelt u dat
trein iemand vertellen dat hij net een
veelste trip met ondernemers naar San
vooral grote bedrijven en organisaties
kabeltje had gevonden op Allekabels.nl.
Francisco. Hij ontvangt ons in zijn be-
niet wendbaar genoeg zijn om ade-
Een simpel idee waarvan je denkt: dat
drijf Nexxworks, in het MeetDistrict
quaat te reageren op radicale verande-
daar nog niemand was opgekomen.”
van de Gentse Ghelamco Arena, waar de
ringen. Zijn kleine organisaties zoals
lounge muziek en de meeting boxes net
KMO’s dan beter gewapend door hun
UNIZO doet er alles aan om handelaars
iets meer Silicon Valley-sfeer ademen
flexibiliteit?
te overtuigen dat online zakendoen
dan de doorsnee Vlaamse KMO-zone.
Peter Hinssen: “Grote bedrijven heb-
een must is geworden. Is het Week-
Hinssen brengt daar dan ook gemid-
ben slagkracht en resources, maar hun
end van de Klant met de glimlachende
deld een maand of drie per jaar door:
gebrek aan wendbaarheid is nu hun
zelfstandige in zijn ‘bakstenen win-
“Nexxworks wil een netwerk zijn dat
achilleshiel aan het worden. Ze denken
kel’ weldra een relict uit het verleden?
inspiratie brengt naar bedrijven. Niet
in het beste geval aan hun ‘kassakoei-
“Gewone winkels zullen blijven be-
via traditionele consulting, maar via
en’ die geld opbrengen, maar ze hebben
staan, op voorwaarde dat ze een dui-
lezingen, Innovation Bootcamps, het
nauwelijks oog voor de dag nà morgen.
delijke meerwaarde bieden. Voor de
gloednieuwe innovatieplatform nexxo-
Een KMO die tijdig inziet wat er alle-
meeste commodity-producten kan je
logy en rondreizen langs innoverende
maal op ons afkomt, kan veel sneller
niet winnen van de grote onlinewin-
bedrijven overal ter wereld. Voor re-
reageren. In die zin ben ik eigenlijk zeer
kels. Ik ga in een kleine elektrozaak
tailbedrijven doen we bijvoorbeeld de
hoopvol voor kleine bedrijven.”
geen smartphone meer kopen, maar
Future of Shopping Tours, waarbij we in-
“En dan zie je bijvoorbeeld op het gebied
voor een wasmachine, die ik wil laten
noverende winkels bezoeken in New
van e-commerce dat de Nederlanders
aansluiten door een vakman, ligt dat
York en San Francisco. Het idee is dat de
veel alerter zijn. Dan heb ik het niet al-
misschien anders. Klanten willen be-
deelnemende ondernemers van mekaar
leen over de Bol.coms en de Coolblues.
talen voor iets met een lokaal karakter,
kunnen leren en samenwerken. Want de
Je hebt daar gewoon voor alles en nog
of een unieke ervaring, of een speciale
toekomst is aan de netwerkers.”
wat al een webshop. Zo hoorde ik op de
service, of iets dat je niet bij de grote
22
INTERV IEW
X PETER HINSSEN
“The network always wins: ook UNIZO kan evolueren van een belangenvereniging naar een actief netwerk, een echte ondernemerscommunity.”
OVER PETER HINSSEN • Peter Hinssen (1969) is een gerenommeerde innovatieondernemer, oprichter van Nexxworks, adviseur, LinkedIn influencer, Forbes contributeur, docent aan internationale business schools, veelgevraagd spreker en auteur van vier boeken over radicale en ontwrichtende (disruptive) innovatie: Business/IT Fusion, Digitaal is het nieuwe normaal, The Network Always Wins en The Day After Tomorrow • Bekijk de inspirerende voordrachten van Peter Hinssen op Youtube en op www.nexxworks.com
23
INTERV IEW
PETER HINSSEN
“ Dat we in het rusthuis door robots gewassen zullen worden, klinkt ons nu lichtjes onmenselijk in de oren, maar wordt misschien de enige haalbare oplossing.” winkelketens vindt, maar dat vergt
is een goed voorbeeld, maar eigenlijk
Koen Deleuze, hoofdeconoom van BNP
creativiteit. Waar je op inzoomt, dat ligt
is UNIZO zelf ook zo’n netwerk, en zou
Paribas, schat hij eerder twintig jaar.”
in elke sector anders, maar het moet
het dat nog meer kunnen zijn. Dat kan
“We zijn wel allebei als onverbeterlijke
gaan om de beleving, de experience en
gaan van het aanbieden van een aantal
optimisten die geloven dat de samen-
de convenience: maak het de klant zo ge-
diensten tot het scheppen van een ech-
leving deze omwenteling te boven zal
makkelijk mogelijk, onder meer door te
te ondernemerscommunity. Zo evolu-
komen, als we er creatief genoeg mee
digitaliseren.”
eer je van een belangenvereniging naar
omgaan. Juristen die worden vervan-
een actief netwerk.”
gen door AI zullen moeten bedenken
Uw
Koos
FOTO Pat Verbruggen
Taillieu
vorige
boek
heette
The net-
wat ze als toegevoegde waarde kun-
work always wins: de hoogst geno-
Al die technologische innovaties zul-
nen leveren. Een boekhouder zal wat
teerde bedrijven ter wereld zijn niet
len massa’s banen kosten: worden
meer moeten bieden dan het indienen
meer de traditionele multinationals,
boekhouders, verzekeraars en juristen
van btw-aangiftes. Maar het jobverlies
maar netwerken als Amazon, Google,
massaal vervangen door Artificieel
door automatisering en digitalisering
Facebook…
Intelligente robots?
zullen we nooit helemaal kunnen op-
Is ook voor KMO’s samenwerken een
“John Cryan, CEO bij Deutsche Bank,
vangen door nieuwe jobs. Er komt dus
noodzaak om te overleven?
deed zijn personeel botweg de mede-
een tussenperiode van grotere werk-
“Als wij op tournee gaan, zijn daar
deling: ‘In onze bank hebben we te veel
loosheid, en we kunnen er maar beter
grote en kleine bedrijven bij en het is
medewerkers die jobs doen als robots,
voor zorgen dat we er geen twintig jaar
fantastisch om te zien hoe die mekaar
maar in de toekomst zullen we robots
over doen om onszelf heruit te vinden.”
vinden en er een bruisende creativiteit
tewerkstellen die zich als mensen ge-
ontstaat. Want in de plaats van ieder
dragen.’ Dat was qua HR-aanpak niet
Gaan we ons maatschappijmodel en
voor zich iets uit te vinden, kunnen ook
zijn meest verstandige uitspraak. Maar
onze sociale zekerheid dan niet hele-
kleine spelers die kracht van het net-
die evolutie komt er aan, de vraag is
maal moeten herdenken? Wordt een
werk gebruiken. Storesquare, het plat-
alleen wanneer. In mijn enthousiasme
basisinkomen voor iedereen dan toch
form voor digitale handelaars dat UNI-
als technoloog schat ik al over een jaar
realistisch? Verdwijnen statuten als
ZO samen met andere partners opzet,
of tien. Als ik daarover discussieer met
werknemer en zelfstandige?
ONDERNEMERS VIND JE OVERAL: OOK OP RAVES
Jonas Kiesekoms, dj bij Mumbai Science
“We meten het succes van onze set af aan het aantal zoeners” “Maarten Elen en ik maken al 15
hard. Op ons 23ste werden we on-
jaar muziek. Op ons veertiende
dernemer, en moesten we ons ook
schreven we ons eerste nummer.
bezighouden met administratie,
Tijdens onze studies draaiden we
verzekeringen en de economische
op fuiven. Toen we een platencon-
aspecten van de job. Dat was min-
tract kregen, ging het plots heel
der leuk.
24
(© Jessa Ziekenhuis) De Vlaamse (!) robot Zora wordt nu al ingezet bij revalidatieoefeningen voor ouderen in het Jessa Ziekenhuis Hasselt.
“Die transformatie lijkt me inderdaad
feur die me vervoerde, vertelde dat hij
dan vroeger en was hij vijf dagen vrij.
onvermijdelijk en het is mijn grote frus-
vroeger als werknemer en trucker zes
Ik zeg niet dat we allemaal Uberchauf-
tratie dat onze beleidsmensen daar zo
dagen op zeven rondreed. Nu werkte hij
feur moeten worden, maar we zul-
weinig mee bezig zijn. In San Francisco
als Uberchauffeur nog enkel op vrijdag
len naar een herverdeling van arbeid
zie je hier en daar de krijtlijnen van een
en zaterdag, maar dan heel veel uren.
moeten gaan die het klassieke patroon
nieuwe maatschappij. De Uberchauf-
Zo verdiende hij als zelfstandige meer
van werknemer of zelfstandige verlaat,
Ga je naar een concert, dan kijkt het
Wel maken we altijd ons eigen ver-
heel Europa, Australië, India, Chi-
publiek naar het podium. Bij een dj
haal. Wij hebben op voorhand in
na en Thailand. Het strafste verhaal
geldt het omgekeerde.
gedachten wat we willen draaien.
maakten we mee in Japan, op een
Het mooiste aan DJ zijn voor mij is
Dat is niet noodzakelijk wat mensen
kerstavond. We dachten dat er geen
muziek maken en zoveel mogelijk
willen. De kunst is om ze toch mee
kat ging zijn, maar die tent was tot
mensen hun bestaan doen vergeten.
te krijgen. Tijdens onze sets dansen
de nok vol. En die Japanners maar
Mensen moeten zo weinig mogelijk
wij nog het hardst van allemaal.
meebrullen. Je moet weten dat onze
naar jou kijken. Het gaat niet om de
We kunnen het misschien niet goed,
nummers geen tekst hebben. Onver-
dj, maar om het publiek. Weet je, wij
maar het werkt aanstekelijk en het
getelijk.”
meten het succes van onze set af aan
komt authentiek over.
het aantal zoeners.
We draaiden al in Amerika, Mexico, 25
INTERV IEW
PETER HINSSEN
hebben, sturen we die naar hier.’ We hebben in Europa nog altijd een zeer hoge levenskwaliteit, maar we moeten ons afvragen: hoe lang nog?” Eén van de zichtbaarste vormen van disruptie zet zich al door in onze mobiliteit: de Uber, of de zelfrijdende, elektrische auto... Hoe ziet u ons over tien jaar rondrijden? “Als ik in Silicon Valley met de mensen van de automobielindustrie praat, is iedereen het eens dat de invloed van elektrisch rijden groot zal zijn, maar die van de zelfrijdende auto nog veel groter. Bij Uber heet de goedkoopste formule Uber Pool: samen met anderen in een wagen die een traject aflegt. Wel, die chauffeur volgt gewoon de Uber-route op z’n
“ Over pakweg twintig jaar zal een driverless busje u komen oppikken, maar de overgangsperiode zou heel chaotisch kunnen worden.”
smartphone, en heeft vaak zelf geen idee waar hij zich bevindt. Die is dus eigenlijk bijna gereduceerd tot een robot. Over pakweg twintig jaar zal er inderdaad een driverless busje komen voorrijden dat u oppikt, maar de overgangsperiode zou heel chaotisch kunnen worden. Landen die daar nu al over nadenken qua infrastructuur en regelgeving zullen een voorsprong hebben. Nederland is daar
want de digitalisering laat veel meer
Het zal ook in een Europese con-
volop mee bezig: kom je buiten op Schip-
schakeringen toe.”
text moeten gebeuren, maar als je
hol, dan zijn alle taxi’s Tesla’s.”
spreekt van een log en weinig wendU hebt weinig vertrouwen in onze po-
baar apparaat…
Als uitgerekend Elon Musk of Step-
litici. Eén van uw uitspraken is: ‘Laat
“De verarming van de Europese Unie op
hen Hawking waarschuwen voor de
het land besturen door een computer
technologisch vlak baart mij het mees-
gevaren van Artificiële Intelligentie,
en het zal beter bestuurd worden.’
te zorgen: van de platformbedrijven
als Bill Gates pleit voor een taks op
“Het is helaas eigen aan onze politi-
die het nu in de wereld voor het zeggen
robots, is het dan niet stilaan tijd om
ci dat ze niet verder dan de volgende
hebben, zitten Amazon, Facebook en
bang te worden?
verkiezingsdag kijken, laat staan naar
Google in de VS, en China heeft Aliba-
“Vroeger waren het naties die de tech-
de day after tomorrow. Om onze achter-
ba, Baidu en Tencent, maar Europa heeft
nologische vooruitgang stuurden, denk
stand in e-commerce in te halen, wordt
niets. Het enige wat de EU blijkbaar kan,
maar aan de Koude Oorlog en de ruim-
er nu eindelijk een versoepeling van de
is fikse boetes uitdelen. En we hebben
tevaartwedloop, of de uitvinding van
arbeidstijden voorzien, maar dat blijkt
dan wel een onderwijs dat goede men-
internet als militaire oplossing. Die rol
alleen te kunnen in bedrijven waar de
sen kweekt, maar die zijn we binnen de
is later overgenomen door multinatio-
vakbonden akkoord gaan. Doortas-
kortste keren weer kwijt. We waren in
nale corporations en nu door de nieuwe
tende hervormingen lukken hier nog
Silicon Valley op bezoek bij Pieter Abeel,
spelers, de netwerken als Google. Die
nauwelijks. Met een technologie als
topwetenschapper op het gebied van AI,
spelen echt winner takes all: zij bepalen
blockchain zou je een veel efficiënter,
prof in Berkeley en de rechterhand van
welke technologie op de markt komt. En
goedkoper en transparanter overheids-
Elon Musk. Die denkt er niet aan om te-
daar moeten we geopolitiek serieus over
apparaat kunnen bouwen, met wellicht
rug naar hier te komen. In China hoor-
nadenken, en niet één keer per jaar in
een vijfde van het huidige aantal amb-
den we van een Gentse prof bouwkunde:
de sneeuw van Davos. Elon Musk wees
tenaren.”
‘Als wij in Gent een heel goede student
op het gevaar als één van die cloudspe-
26
lers de ultieme AI zou ontwikkelen en al
Zal de nieuwe technologie helpen
U heeft zelf opgroeiende kinderen. Als
de rest daarvan afhankelijk zou worden.
ons vergrijzingsprobleem draaglijk
die lezen dat veel van de huidige jobs
Daarom probeert hij er samen met Pieter
te maken?
over twintig jaar niet meer zullen be-
Abeel voor te zorgen dat de kennis over
“In Japan is de vergrijzing nog een stuk
staan, wat raadt u hen dan aan om nog
AI in open source komt, zodat iedereen er
groter dan hier. Daar gaan ze ervan uit
te studeren?
de vruchten kan van plukken.”
dat robots voor hun oude en zieke men-
Peter Hinssen: “Mijn dochter van 18 is
“Inmiddels zijn we overgegaan van
sen moeten zorgen. Het idee dat we in
net gestart met studies om dierenarts te
physical warfare naar een onzichtbare
het rusthuis door robots gewassen en
worden, een beroep waarvan iedereen
cyberwar. Inbrekers gaan vandaag niet
verzorgd zullen worden, klinkt ons nu
zegt dat er al te veel van zijn. Maar ik
meer met een koevoet aan de slag, ze
lichtjes onmenselijk in de oren, maar
heb altijd één ding tegen mijn kinderen
hacken je beveiliging. We kunnen de
wordt misschien de enige haalbare
gezegd: volg je passie. Als je iets creatief
klok niet terugdraaien: hoe meer ge-
oplossing. Zeker als we allemaal hon-
en met hart en ziel doet, zal je dat altijd
connecteerd we zijn, hoe gevaarlijker
derd jaar worden. Enerzijds vind ik het
op een clevere manier kunnen invullen.”
het wordt. Zelfs de banken slagen er niet
doodjammer dat ik dat allemaal niet
meer in om de beste veiligheidsspecia-
meer zal meemaken, anderzijds wil ik
ZO Magazine geeft 10 exemplaren
listen aan te trekken, die gaan bij Google
sommige evoluties misschien liever
weg van ‘The Day after Tomorrow’.
of voor het Russisch leger werken.”
niet meemaken…”
Mail naar zo@unizo.be
Voor elke kwart seconde onoplettendheid staan wij al een kwarteeuw paraat.
PROFESSIONELE EHBO
Onze gratis jaarlijkse controle geeft u de zekerheid dat uw EHBO-koffer volledig is en conform de wetgeving. Professionele Eerste Hulp, al 25 jaar lang.
Eerste zorgen Zonder zorgen
www.mext.eu
KMO’S EN HUN FINANCIERING
Dringend gezocht: start- en groeikapitaal 2017 belooft alweer een topjaar te worden wat het aantal starters betreft. Tijdens de eerste jaarhelft steeg het aantal Vlaamse starters met 5,4%. Maar de grootste uitdaging voor wie vandaag start en over vijf jaar ook nog wil bestaan of doorgroeien zit hem vaak in het vinden van een solide financiële basis, hetzij via zijn bankier, hetzij via andere geldschieters of via maatregelen van de overheid. Maar kennen ondernemers die wel? TEKST Herman Van Waes FOTO’S Shutterstock
Sinds Chris Dauw een jaar of acht ge-
rol gespeeld om risico’s nog meer te
ook waarborgen, als indekking voor
leden aan de slag ging als federaal en
beperken en met alle bankproducten,
het geval het mis zou gaan. Op dit vlak
later Vlaams kredietbemiddelaar zag
ook de kredieten, nauwlettender om te
vind ik de waarborgregeling bij PMV een
hij ruim 1750 kredietdossiers van KMO’s
springen. Na de Basel II-normen zijn er
fantastische maatregel die al heel veel
op zijn bureau passeren, hetzij om een
nu al de Basel III-normen, waar ze zich
starters heeft vooruitgeholpen.”
oplossing te zoeken bij een geweigerde
strikt aan moeten houden. Maar zijn de
kredietaanvraag, hetzij om te bemidde-
banken te streng? Dat vind ik niet, een
UNIZO ondervroeg ruim 10.000
len bij problemen met het terugbetalen
bank moet streng zijn, die heeft haar
dernemers over de relatie tussen
van een krediet.
eigen bedrijfslogica, die is het Leger des
KMO’s en kredietverstrekkers, en wat
Greet Daems, freelance Ondernemers-
Heils niet. Maar grosso modo heb ik niet
toch het meest opviel was de grote on-
begeleider KMO bij UNIZO, begeleidt
de indruk dat er nu meer of minder pro-
wetendheid bij veel ondernemers.
starters en gevestigde ondernemers bij
blematische kredietdossiers binnenko-
Chris Dauw: “Daar heeft die wet uit
de financiering van hun project in het
men, pakweg zo’n 15 per maand.”
2013 helaas niet veel aan veranderd.
kader van Go for Finance, een indivi-
Greet Daems: “Een ondernemer met
En dan gaat het vooral om kleinere on-
dueel begeleidingstraject van UNIZO.
een goed onderbouwd dossier, dat de
dernemers, vaak in sectoren als de ho-
sterke punten benadrukt, maar de ne-
reca, de bouw en de detailhandel, met
Volgens een recente studie van de
gatieve niet uit de weg gaat, mag bij
een dossier dat een beetje ‘op de rand’
Universiteit Antwerpen en UNIZO zou
zijn bank op veel goodwill rekenen. Een
zit. Die bakker of metser kan wellicht
nog altijd één KMO op vier moeilijk
aanvaardbare eigen inbreng is vaak wel
heel goed bakken of metsen, maar iets
toegang krijgen tot krediet. Zijn de
een vereiste. Wanneer de onderneming
minder boekhouden. Die is totaal niet
banken sinds de crisis van 2008 nog
niet over deze middelen beschikt, is een
vertrouwd met de bankenwereld en hoe
strenger geworden?
winwinlening een mogelijke oplossing.
hij daar een dossier moet presenteren.
Chris Dauw: “De crisis heeft zeker een
Naast de eigen inbreng vraagt een bank
Als hij zich dan ook niet goed laat be-
28
on-
DOSSIER
K M O - F I NA N C I E R I NG
geleiden -want dat kost allemaal geld-
kapitaal nodig heeft, volstaat dat vaak
Chris Dauw: “In de regel komt de onder-
levert dat vaak een zwak businessplan
niet, omwille van de beperking tot
nemer bij de kredietbemiddelaar als hij
op. Als ik dan aanvullende info vraag
50.000 euro per inbrenger, met in to-
bij de bank ‘een blauwtje’ heeft gelopen
om dat dossier te onderbouwen, komt
taal een maximum van 200.000 euro.
bij een kredietaanvraag en een ‘herkan-
daar vaak zelfs geen reactie op. Ofwel
Met de tax shelter voor starters heb ik
sing’ wil met een sterker dossier. Dat
het typische antwoord: ‘Maar mijn bank
zelf weinig ervaring. Die tax shelter met
levert in ruim de helft van de gevallen
heeft die informatie al!’ Maar zo werkt
een mogelijke uitbreiding naar groeiers
een oplossing op. Maar ik wil toch graag
dat niet, de bank gaat dat niet opzoeken,
heeft één heel groot nadeel: het werkt
wat meer aandacht voor de ondernemer
je moet zelf je dossier onderbouwen. Die
enkel via participatie in het bedrijfska-
die al een krediet heeft, maar door om-
onwetendheid is er helaas ook vaak over
pitaal. Hier staat de ondernemer vaak
standigheden buiten zijn wil in de pro-
de financieringssteun die de overheid
niet voor te springen. Hij wil liever geen
blemen komt om die terug te betalen:
aanbiedt, zoals de waarborgregeling,
aandelen afgeven, want de investeerder
dat kunnen een paar grote klanten zijn
wat toch een soepele, goed werkende
zal deze binnen 5 tot 7 jaar willen door-
die failliet gaan, je straat die ze een jaar
maatregel is. OK, startersadviseurs wij-
verkopen, met winst… Over crowdfun-
openleggen… Situaties die je als gezon-
zen hen uiteraard op al die mogelijk-
ding lees je heel veel, maar ik zou het
de ondernemer moet ondergaan, en dan
heden, maar niet iedereen maakt daar
niet dé alternatieve financieringsvorm
begint de bank moeilijk te doen: ze zet-
gebruik van. Anderzijds is er voor een
noemen, eerder een marketingstrate-
ten je mandaat (recht op het nemen van
bankier natuurlijk een verschil tussen
gie die goodwill voor je product creëert.
een inschrijving) om in een hypotheek,
een kredietaanvraag voor 15.000 euro
Het geld dat je ophaalt is meegenomen,
en dan zie je opeens duizenden euro’s
of een miljoen: die zit niet meteen te
maar het is toch vooral het bekend ma-
van je rekening gaan. Ze trekken de in-
wachten op een ‘klein’ dossier dat hem
ken van je product waar het om draait.”
trestvoet op, pakweg van 5% ineens 15%,
relatief weinig oplevert, maar waar
Chris Dauw: “Zeker als een bedrijf wat
terwijl je het al moeilijk hebt… En dan
hij evenveel tijd moet insteken. En hij
meer kapitaal nodig heeft om door te
komt de RSZ aankloppen, de btw… Zo
vraagt als waarborg liever een privéwo-
starten, blijft toch altijd de rationele
komt een bedrijf in een vicieuze cirkel
ning die ruim het hele krediet dekt dan
vraag van elke geldschieter, zij het een
en vaak in de afgrond terecht. Ook daar
een borgstelling van maar 75% vanwege
bank, een investeringsfonds of een par-
moet ik regelmatig in bemiddelen om
de overheid.”
ticulier: is er terugbetalingscapaciteit?
de schade te beperken. Soms kan ik ook
Greet Daems: “Belangrijk is dat een on-
Welke waarborgen (zekerheden) kunt
een voordeliger wederbeleggingsver-
dernemer zijn financieel plan of balans
u bieden? Bestaat dat bedrijf over drie
goeding onderhandelen als een onder-
en resultatenrekening zelf begrijpt. Een
jaar nog? De kans dat die investeerder
nemer zijn krediet voortijdig wil afbe-
Go for Finance-traject is dan ook vaak
zijn geld niet terugziet is nog altijd zeer
talen. Of moet ik bemiddelen omdat een
werken aan de financiële geletterd-
reëel. Zelfs als zo’n bedrijf een hype is
ondernemer zonder het zelf te beseffen
heid van ondernemers. En dan maakt
en de zaakvoerder is al tot ‘manager van
ineens op de ‘zwarte lijst’ van de ban-
het niet uit of het een starter of een
het Jaar’ uitgeroepen, zal de bank dat
ken terecht komt, zonder enige verwit-
gevestigde onderneming is, een hore-
altijd rationeel benaderen.”
tiging. Het zou goed zijn dat onderne-
caondernemer of een hippe IT’er. Het
mers daar net als bij de consumenten
probleem met innoverende starters die
Het aantal starters met plannen mag
pakweg een nieuwe app of software op
dan hoge toppen scheren, het aan-
de markt willen brengen is vaak dat ze
tal faillissementen ligt ook nog altijd
• kredietbemiddelaar@vlaio.be
een heel goed idee hebben, maar dat het
hoog. Is de afbetaling van bestaande
contactpersoon: Sofie Roosen
nog niet tastbaar en ‘vermarktbaar’ is.
kredieten vaak een probleem?
• www.vlaamsekredietbemiddelaar.be
van zouden verwittigd worden.”
Zij hebben dus nood aan risicokapitaal en dit is niet het soort krediet dat een bankier verstrekt.” Tax shelters, crowdfunding, business
Krediet nodig of behoefte aan financiële begeleiding? GO FOR FINANCE
angels… we lezen er veel over, maar
Ben je op zoek naar de juiste financiering voor jouw onderneming? Weet je
werkt het ook?
welke financieringsbehoefte je werkelijk hebt? Of wil je je financiële kennis
Greet Daems: “Om investeerders aan te
versterken? Via het individuele begeleidingstraject Go for Finance helpen we
trekken is vooral de winwinlening een
jou op weg om jouw financieringsaanvraag tot in de puntjes voor te bereiden.
groot succes, een eenvoudige maatre-
Kijk op www.unizo.be/goforfinance
gel waar we heel goeie ervaringen mee hebben. Maar voor iemand die veel 29
DOSSIER
K M O - F I NA N C I E R I NG
Steunmaatregelen van de overheid
Als geld vinden op de privémarkt een probleem is PMV/z
Extra’s indien je werkzoekende bent
alvorens een beroep te kunnen doen op
Definitie
volle-
de KMO-cofinanciering. Het maximum-
werkzoekende:
een
Onder de merknaam PMV/z kent Parti-
dig
werkloze,
bedrag van de KMO-cofinanciering is
cipatiemaatschappij Vlaanderen onder
niet-werkende werkzoekende of begun-
gelijk aan het kleinste van de volgende
meer ‘achtergestelde leningen’ toe. Dat
stigde van een leefloon. Je bezorgt een
bedragen:
houdt in dat andere schuldeisers dan
geldig attest Startlening (verkrijgbaar bij
• 4 maal de eigen inbreng
PMV/z voorrang krijgen en eerst worden
de VDAB of andere bevoegde instantie bij
• 350.000 euro
betaald wanneer je bedrijf in moeilijk-
de aanvraag). De looptijd van je lening
heden zou komen. Achtergestelde lenin-
als werkzoekende bedraagt minimum 5
Je eigen inbreng moet minstens 10% van
gen worden door de banken beschouwd
jaar. PMV/z vraagt geen waarborgen als
de globale investering bedragen.
als ‘eigen vermogen.
je werkzoekende bent. Indien de zaak of
De tussenkomst van de cofinancier
Meer info: www.pmvz.eu.
onderneming wordt stopgezet, dan kan
(bank, investeringsfonds, business an-
zelfs een schuld tot 40.000 EUR worden
gel) moet minstens 20% van de globa-
kwijtgescholden. Je behoudt het recht op
le investeringsbehoefte bedragen. De
De Startlening+ is bestemd voor alle
werkloosheidsuitkering bij stopzetting
looptijd van de lening is minimaal 3 en
starters, zowel natuurlijke personen als
voor om het even welke reden binnen de
maximaal 10 jaar. De intrestvoet is gelijk
rechtspersonen.
15 jaar volgend op de start van de zelf-
aan de IRS-intrestvoet (basisintrestvoet
PMV/z verstaat onder ‘starter’ dat je jouw
standige activiteit.
op de markt voor investeringskredieten)
Startlening+
uitkeringsgerechtigde
voor de betrokken looptijd +0.53%, met
zelfstandige activiteit nog niet langer
een minimum van 3%.
dan 4 jaaruitoefent.
Waar de Startlening+ aanvragen?
Het maximumbedrag van de lening is
Voor aanvragen en begeleiding bij de
gelijk aan het kleinste van volgende be-
indiening van de Startlening+ kan je
Waar een KMO-cofinanciering
dragen:
terecht bij UNIZO. www.unizo.be/star-
aanvragen?
• 4 maal de eigen inbreng. Dit bedrag mag
ters/advies/startlening
Je kan een aanvraag voor een KMO-cofi-
ook gedeeltelijk of volledig geleend worden
KMO-cofinanciering
nanciering indienen via één van de kredietinstellingen en investeringsfondsen
• 100.000 euro
De KMO-lening is bedoeld voor natuur-
waarmee PMV/z een samenwerkings-
De duur van de lening is minimaal 3 en
lijke personen en/of rechtspersonen.
overeenkomst heeft of BAN Vlaanderen
maximaal 10 jaar. De intrestvoet is vast
Natuurlijke personen moeten zich eerst
indien een of meerdere business angels
en bedraagt nu 3% per jaar.
vestigen als zelfstandige in hoofdberoep
optreden als cofinancier.
30
Ziet u de brandstof van morgen?
Wij financieren uw professionele project vandaag nog. Opportuniteiten zitten soms in de kleinste hoekjes en dan is het kwestie om snel de juiste beslissing te nemen. Ziet u de wereld door de ogen van een ondernemer? Bij ING zien we de oplossingen voor uw zaak. ing.be/businessfinanciering
Aanbod voor financieringsoplossingen voor professionele doeleinden onder voorbehoud van aanvaarding door ING België en mits wederzijds akkoord. De voorwaarden en bepalingen (reglementen of algemene voorwaarden, tarieven en alle bijkomende informatie) zijn verkrijgbaar in alle ING-kantoren of op www.ing.be. ING België nv • Bank/Kredietgever • Vennootschapszetel: Marnixlaan 24, B-1000 Brussel • RPR Brussel • Btw BE 0403.200.393 • BIC : BBRUBEBB • IBAN: BE45 3109 1560 2789 • www.ing.be • Verantwoordelijke uitgever: Marie-Noëlle De Greef • Sint-Michielswarande 60, B-1040 Brussel • 08/17
DOSSIER
K M O - F I NA N C I E R I NG
Fiscale steunmaatregelen Tax shelter voor startende ondernemingen…
… en weldra ook voor groeibedrijven
Particulieren die rechtstreeks inschrijven op nieuwe aan-
kwart van het geïnvesteerde bedrag mogen aftrekken
delen van een startende kleine vennootschap hebben
van zijn belastingen. Met deze uitbreiding van de tax
recht op een belastingvermindering. Ze hebben ook recht
shelter wil de federale regering investeringen in groei-
op deze belastingvermindering wanneer ze deelnemen
ende bedrijven aanmoedigen, zodat die makkelijker geld
in een erkend startersfonds. Het startersfonds moet deze
vinden voor hun expansie. Een groeibedrijf is een KMO
ingezamelde middelen beleggen in nieuwe aandelen van
die tussen 5 en 10 jaar oud is en minstens 10 werknemers
startende kleine vennootschappen.
telt. Bovendien moet de omzet of het personeelsbestand
Normaal gezien gaat het om een belastingvermindering
van het bedrijf in de twee jaar voor de investering met
van 30%. Als de particulier investeert in een microven-
10 procent zijn gestegen. In totaal kunnen beleggers niet
nootschap, bedraagt de belastingvermindering 45%.
meer dan 100.000 euro aan investeringen inbrengen. De
Voor meer info www.unizo.be
bedrijven kunnen maximaal 500.000 euro ophalen.
Wie investeert in een groeibedrijf, zal vanaf 2018 een
Winwinlening Dankzij de winwinlening kunnen KMO’s in Vlaanderen – een-
een geldlening aan de KMO voor acht jaar. Het maximumbe-
manszaak of vennootschap – van een goedkope privéfinancie-
drag van zo’n lening bedraagt 50.000 euro per kredietgever en
ring genieten. Hierbij verstrekt een particuliere kredietgever
200.000 euro per KMO. De betaalde interest wordt laag gehouden voor de ondernemer en de kredietgever krijgt een jaarlijkse belastingvermindering (in de personenbelasting) van 2,5% van het uitgeleende kapitaal. Ook het risico op faillissement van de ondernemer wordt voor de kredietgever gedeeltelijk ingedekt: hij/zij verkrijgt een éénmalige belastingvermindering ter waarde van het niet terugbetaalde bedrag. Meer info op www.winwinlening.be.
Ledenvoordeel:
Waarborgregeling Als de bank je geen krediet geeft omdat je omdat je onvoldoen-
De 21 Geheimen voor Succesvol Ondernemen
de zekerheden of waarborgen kunt bieden, is de Waarborgregeling een goed alternatief. Met de Waarborgregeling stelt de Brusselse of de Vlaamse Overheid zich borg voor een deel van het krediet dat je nodig
Businesscoach An Verstraete van Businesslab werkte in dit boek 21 actiegerichte tips uit, specifiek voor eenmanszaken en kleine BVBA’s.
hebt. Hou ook rekening met de volgende voorwaarden: • Eenzelfde KMO kan via de Waarborgregeling van maximum 750.000 euro (in Vlaanderen) of 500.000 euro (in Brussel) aan waarborgen gebruik maken. Uitzonderingen zijn mogelijk.
Ontdek hoe je meer winst en meer vrije tijd creëert*.
• De waarborg kan betrekking hebben op ten hoogste 75% (in Vlaanderen) of 80% (in Brussel) van het bedrag van je krediet. • Er moet een éénmalige premie betaald worden, naargelang
Als UNIZO-lid bestel je gratis het boek “21 Geheimen voor Succesvol Ondernemen” via www.21geheimen.be/unizo .
de omvang en de looptijd van de waarborg. • De waarborg is aanvullend en komt bovenop de andere zekerheden die de bank je vraagt. Meer info:
*
• In het Vlaams Gewest: www.pmv.eu
Let wel: dit is geen word-snel-rijk-zonder-te-werken boek.
• In het Brussels Gewest: www.brusselswaarborgfonds.be 32
Vlaanderen is ondernemen
Ondernemen is...
elke dag de sprong wagen
ondersteuning
inspiratie informatie U zoekt inspiratie voor een nieuw product of dienst? U heeft een vraag rond overheidsinformatie? Uw bedrijf wil beroep doen op passende ondersteuning of financiering? Dan bent u bij ons aan het juiste adres. We stimuleren en ondersteunen innovatie en ondernemerschap en dragen bij tot een gunstig ondernemersklimaat. Neem een kijkje op onze website!
AGENTSCHAP INNOVEREN & ONDERNEMEN
www.vlaio.be
BI JZON DER N EMEN D
K L I N G E L E C HO C O L A D E
Leeuw van de Export voor chocolade die biologisch en eerlijk verhandeld is
Met lef en geduld Ondernemen brengt je écht overal: toen Koen Klingele zo’n 22 jaar geleden in zijn keuken experimenteerde met suikervrije chocolade voorspelde niets dat zijn passie hem vandaag in 44 landen zou brengen. Laat staan dat hij er de Leeuw van de Export voor KMO’s mee zou winnen. TEKST Herman Van Waes – FOTO’S Pat Verbruggen
Het succes van Klingele heeft veel te
in voeding heeft die markt steeds groter
maken met de complementaire tandem
gemaakt.”
erachter: grondlegger en chocoladefanaat Koen Klingele en zijn sales direc-
Atkins-dieet bijna fataal
tor Eline Blanchaert. Ze komen net van
Na drie jaar knokken als eenmanszaak
een Duitse beurs en er moet ook nog
kon Klingele onder de merknaam Balan-
verhuisd worden: “We hebben net een
ce al op grotere schaal chocolade zonder
hele bovenverdieping bijgebouwd, op
toegevoegde suiker produceren en kwam
de groei. Nu hebben we de ruimte om de
er een eerste werknemer.
steeds talrijker buitenlandse klanten te
Koen Klingele: “Het moet ook een beet-
ontvangen.”
je meezitten: een Britse groothandelaar had ons product ergens in een winkel
KLINGELE CHOCOLADE NV • Verwerkt 2,5 ton chocolade per dag tot chocoladerepen en -tabletten, pralines, zeevruchten.. • 40% Eigen merken - Balance: chocolade zonder toegevoegde suiker of gezoet met stevia of maltitol, of lactosevrij, met vitamines ...
Naar schatting driehonderd nationa-
gezien en was geïnteresseerd. Ik weet
le chocolatiers vechten in binnen- en
nog hoe ik met de fiets bij mijn eerste
- Chocolates from Heaven:
buitenland om een plaats in het schap.
buitenlandse klant arriveerde, die zo-
biologische en fair trade
Wat maakt dat Klingele vlotjes elk jaar
waar een trappist had klaar staan. Hij is
chocolade
10 tot 15 procent blijft groeien?
vandaag nog altijd klant. Een grote boost
Koen Klingele: “Ik denk vooral trouw
kwam er toen het enorme succes van het
blijven aan de filosofie en de niche die
koolhydraatarme Atkins-dieet in de VS
ik van bij het begin voor ogen had, toen
de deuren opende voor de Amerikaanse
ik in ‘95 mijn eerste chocoladefiguren
markt. Zo belandden we daar in de rek-
per fiets probeerde te slijten bij natuur-
ken van grote ketens als Walmart.”
winkels in Gent: chocolade maken met
Eline Blanchaert: “Maar dat succes
respect voor de gezondheid van de mens
kreeg gauw een keerzijde: in 2005 kreeg
en voor de natuur. Dat was niet alleen
Robert Atkins een hartaanval. De ge-
mijn overtuiging, daar zat ook een flink
loofwaardigheid van zijn dieet smolt als
gat in de markt. Want op beurzen bleek
sneeuw voor de zon en tegelijk de helft
het aanbod aan suikervrije chocolade
van onze 2 miljoen omzet. Weg Ameri-
bijzonder mager, en die leemte wilde ik
kaanse markt, van de ene dag op de an-
vullen. Het stijgend aantal diabetespa-
dere. Toen ik in het bedrijf kwam, was
tiënten en de trend naar minder suiker
Klingele zo goed als failliet en het 34
• 60% private label (onder meer warenhuismerken) • 5 miljoen euro omzet (2016) • 69% uit export • Te koop in 44 landen • 28 medewerkers • KMO-zone Noorwegenstraat 19, Evergem bij Gent www.klingelechocolade.be
KOEN KLINGELE EN ELINE BLANCHAERT
“ Chocolade met respect voor de gezondheid van de mens en voor de natuur. Dat was niet alleen mijn overtuiging, maar ook een flink gat in de markt.”
35
BI JZON DER N EMEN D
K L I N G E L E C HO C O L A D E
kostte jaren om weer uit de put te
zijn daar al? Hoe koopkrachtig is de be-
we klant niet meteen een grote bestel-
geraken. Een harde les wat risicosprei-
volking? De landeninformatie en be-
ling ‘aan te smeren’ , want als die daarmee
ding betreft: nooit zullen we nog ons
geleiding van de FIT is daarbij een heel
blijft zitten, zie je hem niet meer terug.
lot laten afhangen van één markt of één
grote steun. Je leert gaandeweg hoe elke
Daarin is een KMO wellicht ook anders
afnemer. Diversifiëring was dus telkens
markt zijn manier van benaderen heeft:
dan een multinational: niet meteen den-
het ordewoord in de verdere uitbouw
soms is het nuttig een prospectiereis te
ken aan de snelle winst, maar tevreden
van onze omzet: klanten zijn nu onder
doen, stalen op te sturen… Reken er al-
klanten maken op wier behoeften je als
meer grootwarenhuizen (al dan niet
vast op dat het erg lang kan duren om
KMO flexibeler kan inspelen.”
onder private label), groothandels die
het vertrouwen te winnen – soms ruim
“Met die Leeuw van de Export willen
natuurwinkels en bakkerijen bevoorra-
een jaar tussen het eerste contact en
we ook andere kleine bedrijven inspire-
den, grote afnemers zoals ziekenhuizen
een eerste bestelling. Maar eens je zo-
ren om ervoor te gaan. We worden veel
of rust- en verzorgingstehuizen, taxfree
ver bent, kan je een langetermijnrelatie
gevraagd voor voordrachten, panelge-
winkels, wellnesscentra...”
opbouwen.”
sprekken of andere netwerkmomenten.
Koen Klingele: “Zaken doen met Japan-
Ondernemen op buitenlandse markten
ners bijvoorbeeld behelst heel wat meer
is erin geloven, veel lef maar ook veel
Die diversifiëring en de spreiding over
dan het uitwisselen van visitekaartjes.
geduld hebben. Het is zwaar, maar ook
diverse continenten was één van de
Ze zijn hier net nog een ‘social audit’
erg verrijkend, dat contact met al die
sterke punten waarvoor jullie de Leeuw
komen doen: gebeurt alles hier volgens
culturen. Een Spanjaard die belooft op
van de Export kregen. Hoe krijg je als
hun regels, is er hier geen kinderar-
30 dagen te betalen, zal dat wellicht op
klein bedrijf in een niche voet aan de
beid? Ze willen dat de kwaliteit tot in
90 dagen doen. Beloof je een Zweed of
grond in 44 landen?
de kleinste details gecontroleerd wordt.
een Duitser om twee uur te bellen, dan
Eline Blanchaert: “Het voordeel van een
Dat betekent om de zoveel uur een foto
moet je dat geen 5 minuten later doen, of
klein bedrijf met een kleine niche is wel-
van de producten die van de band ko-
die hangt al aan de lijn.”
licht dat je uit het vaarwater van de grote
men, foto’s maken van hoe onze palet-
concurrenten blijft, die niet in die niche
ten gestapeld zijn, de datumaanduiding
Big in Japan
Blijven innoveren Klingele selecteert ingrediënten uit de
“Het voordeel van een klein bedrijf met een kleine niche is dat je uit het vaarwater van de grote concurrenten blijft.”
hele wereld en versmelt die volgens eigen recepten met de puurste cacao. Maar de cacaobonen verwerken tot chocolade gebeurt niet hier. Eline Blanchaert: “Er zijn in België een viertal grote leveranciers die cacao tot chocolade verwerken. Die chocolade wordt hier vloeibaar met vrachtwagens gelost in grote containers: melk
geïnteresseerd zijn. Via buitenlandse
op de verpakking moet op een precieze
of puur, suikervrij, met stevia of met
distributeurs hebben we zo gaandeweg
plaats staan, geen millimeter ernaast…
maltitol. Wij voegen er dan allerlei
een internationaal netwerk ook buiten
Maar het loont: na 6 jaar komt bijna 10
vruchten of noten aan toe, gieten ze in
Europa uitgebouwd, vandaag zo’n 69%
procent van onze omzet uit Japan. We
vormen en verpakken ze. Zo verwerken
van de omzet. Deelnemen aan de grote
liggen daar als luxeproduct in de mooiste
we ongeveer 2,5 ton chocolade per dag.”
zoetwarenbeurzen zoals ISM en Anuga
winkels.”
Koen Klingele: “We zijn voortdurend
in Keulen, Foodex in Tokio of SIAL in Pa-
Eline Blanchaert: “Het Midden-Oosten
op zoek naar nieuwe smaken. Het is een
rijs is een must.”
telt veel diabetici en dus zijn ook landen
kwestie van goed luisteren naar de re-
“Op een beurs worden vooral contac-
als Saoedi-Arabië en de Emiraten belof-
acties van onze business-to-business
ten gelegd, geen bestellingen geplaatst.
tevolle markten. Die willen geen pure,
klanten en voortdurend je ogen open-
Het echte werk begint daarna pas: al die
maar enkel melkchocolade, terwijl het
houden voor producten die in het bui-
contacten bellen, offertes sturen…. Daar
bij Japanners net andersom is. Je houdt
tenland succes hebben. We zitten ook
hebben we veel in bijgeleerd. In de plaats
er rekening mee dat ze regelmatig een
samen met de grote leveranciers, die
van iedereen te contacteren, kijken we
vergadering verlaten om te gaan bidden,
zelf een R&D afdeling hebben en trends
eerst of zo’n distributeur wel een juis-
dat voor sommigen handen schudden
onderzoeken. We speuren in boeken
te partner voor ons kan zijn, of dat land
met een vrouw not done is. Vertrouwen
naar recepten. Soms gaan we zelf op een
een beloftevolle markt is. Welke merken
winnen betekent ook: probeer een nieu-
streekproductenmarkt staan om voe-
36
BI JZON DER N EMEN D
K L I N G E L E C HO C O L A D E
ling met de consument te hebben. Of we organiseren intern een proefpanel om te kijken of iets in de smaak valt. We werken in een niche, we willen het dus niet te ver te gaan zoeken. Bij ons geen pralines met olijfolie of zo. Na al die tijd is wel gebleken dat suikervrije chocolade niet de zoveelste gezondheidshype was, maar dat het blijft aanslaan, ook omdat je nog nauwelijks het verschil proeft met gewone chocolade.”
Duurzaam = fair trade + bio De jonge Koen Klingele werkte als vrijwilliger in een Oxfam-Wereldwinkel en wilde eigenlijk als landbouwingenieur aan ontwikkelingssamenwerking gaan doen. “Dat is er nooit van gekomen, maar ook als ondernemer kan je een duit in het zakje doen voor een rechtvaardiger wereld. Ik ben trouwens geen typische zakenman, wel iemand die graag zijn
nog veel bekender moet worden, bleek
omgaan met medewerkers? Al ge-
eigen ideeën uitwerkt en zijn goesting
ook op de uitreiking van de Leeuw,
dacht aan een verpakkingsafdeling
doet. De passie voor het product is meer
toen andere kandidaten ons vroegen
zoals bij Chocolat Tytgat op tv?
de drijfveer dan geld verdienen. Choco-
wat dat eigenlijk is, fair trade…”
Eline Blanchaert: “Een prachtige serie, al kan je niet verwachten dat elk
lade is voor mij genieten. Hoe kan je van iets genieten als je beseft dat er kinder-
Vanaf wanneer kan je spreken van
bedrijf het zo aanpakt. Wij werken
arbeid bestaat in de cacaoproductie? Een
biochocolade?
voor onze inpak wél samen met maat-
langetermijnrelatie met je leveranciers,
Koen Klingele: “In de eerste plaats als
werkbedrijven (vroeger: beschutte werk-
de boeren ginder, moet gebaseerd zijn op
er geen pesticiden zijn gebruikt. Een
plaatsen, red.), en daar betalen we meer
eerlijke prijzen, fair trade dus. Dat hoeft
rare speling van het lot, want in één
voor dan als we het elders zouden la-
de consument zelfs niet veel te kosten.
van mijn eerste jobs was ik nog verko-
ten doen. Elke woensdag komt hier een
Voor de boeren betekent die meerprijs
per van pesticiden, hoewel ik eigenlijk
zwaar mentaal gehandicapte jongen uit
een beter leven, maar die meerprijs
tegen het gebruik daarvan ben. Ik raad-
een dagverblijf een paar uur werken.
voel je bijna niet in het eindproduct.
de de boeren zelfs aan om wat minder
Duurzaamheid is een rekbaar en soms
Bio en fair trade is vooral duurder om-
pesticiden te spuiten en eigenaardig
misbruikt begrip dat je op veel manie-
dat het op kleinere schaal wordt ge-
genoeg werd ik daarop door mijn baas
ren kunt invullen. We nemen vooral
produceerd.”
ontslagen… (lacht).”
mensen aan die hier in de buurt wonen,
Eline Blanchaert: “Onze bio- en fair
“Het enige goeie was dat ik zo bij cho-
we werven langdurig werklozen aan via
trade chocolade lanceerden we zo’n
coladebedrijven over de vloer kwam, en
IBO-contracten. We hebben zonne-
tien jaar geleden onder het merk Green
zo ontstond het idee om zelf iets met
panelen op het dak, we laten geregeld
Dream, vandaag onder een nieuwe naam
chocolade te doen. Maar dan biologisch,
een energiescan doen… Je merkt dat
Chocolates from Heaven. Ook deze niche
en dat vraagt een extra inspanning. Een
het aspect duurzaamheid veld wint:
bleek de juiste keuze, want de gevoe-
biocertificaat brengt nogal wat extra
aankopers van grote bedrijven krijgen
ligheid voor duurzame en ethisch ver-
administratieve rompslomp mee en een
meer en meer de opdracht duurzaam
antwoorde productie is sindsdien alleen
jaarlijkse controle om het te behouden.
aan te kopen. Al gebeurt het nog dat ik
maar toegenomen.”
Dat vraagt heel wat discipline van alle
met een aankoper geconfronteerd word
“Al is er nog veel werk aan de winkel:
deelnemers aan de keten. Momenteel is
die qua prijs echt het onderste uit de
de Oxfam-Wereldwinkels, die drijven
de vraag naar bioproducten zelfs groter
kan wil. Dan zeg ik: ‘Sorry, hier stopt
op vrijwilligers, zien cliënteel naar
dan wat er kan geleverd worden.”
het, ik ben verantwoordelijk voor 27
warenhuizen vertrekken, waar nu ook
Wordt dat respect voor natuur én
gezinnen, lager zak ik niet’. Dan heb ik
fair trade in de rekken ligt – wij leve-
mensen ook doorgetrokken naar de
er geen probleem mee zo’n bestelling
ren aan allebei. En dat het begrip toch
rest van het bedrijfsbeleid, zoals het
af te blazen.”
38
Proximus Bizz
Gratis Screen protector
t.w.v. minstens â‚Ź 30 Exclusief voor ondernemers
Blijf altijd dicht bij uw klanten en reserveer nu uw cadeau op proximus.be/dagvandeondernemer Actie in de deelnemende verkooppunten van 6/11/2017 t.e.m. 17/11/2017, zolang de voorraad strekt. Voorwaarden op proximus.be/dagvandeondernemer.
JOHAN DEXTERS
“ Een uitvaartverzekering als geboortecadeau is een goed idee. Oké, dat klinkt wat luguber.”
40 40
A C H T E R D E S C H E R M E N B I J…
DE UITVAARTSECTOR
“De één z’n dood is mijn brood” De een zijn dood is de ander zijn brood. In de uitvaartbranche geldt dat heel letterlijk. We gunnen u een inkijk in een sector waar wanbetalers niet ongewoon zijn, schaalvergroting de markt beheerst en reclame maken moeilijk is, maar waar – anders dan velen denken – ook wat wordt afgelachen. TEKST Paulien Coenaerts, Sally Schorpion - FOTO’S Pat Verbruggen, Kurt Liefsoons
Johan Dexters, begrafenissen Peeraers-Dexters en voorzitter van Funebra
“ Begrafenissen zijn een all-in-formule geworden. Met alle gevolgen van dien.” ‘Begrafenissen’ staat er in het groot
uitvaartcentra telt. Schaalvergroting is
meteen naar een van de grotere proble-
boven het raam. In de winkel prij-
dé tendens. De 24-op-24-uur-bereik-
men in de sector: wanbetalers. Een uit-
ken overal bloemstukken, en pas als
baarheid kan dan immers verdeeld wor-
vaart kost tussen 4000 en 7000 euro.
je goed kijkt, zie je hier en daar een
den over verschillende ondernemingen
Niet elke familie kan dat zomaar op-
urn of grafsteen. De tijd van etala-
en werknemers van één koepel. Daarom
hoesten. Meer dan eens zitten we met
ges vol zerken is passé. Ondernemer
ook heb ik twee jaar geleden een ander
cashflowproblemen. En dan gaan aan-
Johan Dexters wacht me breed glim-
bedrijf overgenomen, zodat ik vandaag
kloppen bij die rouwende familie is ook
lachend op.
met 6 tot 7 man personeel werk. Na ja-
niet mijn favoriete bezigheid. Maar het
ren alles op mijn eentje te moeten doen,
brengt een heuse financiële druk met
is dat een verademing.”
zich mee. De oplossing? Een uitvaart-
“De uitvaartsector is een mooie sector”,
“Onze taak strekt zich uit vanaf het
verzekering als geboortecadeau. Het
begint hij. “Al moet je er wel een roe-
overlijden tot de regeling van de be-
klinkt wat luguber, maar je begrijpt
ping voor voelen, want voor de poen
grafenis en de plechtigheid. Maar meer
wat ik bedoel”, zegt Johan lachend. “Die
moet je het niet doen. Vandaag is een
en meer zijn we ook bezig met voor-
uitvaartverzekeringen winnen aan po-
begrafenisonderneming een dienst-
zorg en nazorg. Een all-in-formule is
pulariteit met Dela, Funalia, Corona en
verlenend bedrijf, terwijl onze job zich
het bijna. Er zijn meer mensen die hun
KBC, dus hopelijk worden ze binnenkort
in 1900 nog beperkte tot de verkoop
begrafenis vooraf willen regelen, en
iets vanzelfsprekends.”
van kisten. Pas in 1981 brak de profes-
steeds vaker helpen wij na de begrafenis
sionalisering door. Met kleine familiale
de nabestaanden bij het afsluiten van
Een prijsstijging van 34%?
bedrijven, die nu meer en meer worden
gas en elektriciteit, het regelen van het
“Een uitvaart is niet goedkoop, maar
opgekocht door grotere concerns als de
nalatenschap, enzoverder. Die vooraf-
dat de prijzen – zoals de Economische
Dela-groep, die intussen 64 Belgische
regeling van de begrafenis brengt me
Inspectie beweert - de voorbije tien
Alles inbegrepen
41
Staat u met uw onderneming voor een belangrijke beslissing? Welke richting u uit wilt en wat uw plannen ook zijn, ĂŠĂŠn ding is zeker: goed advies is van het allergrootste belang.
Ontdek wat onze kmo-adviseurs voor u doen op
kbc.be/ondernemen/advies Het gespecialiseerde kmo-advies is een contractuele en betalende service.
A C H T E R D E S C H E R M E N B I J…
DE UITVAARTSECTOR
jaar met 34% gestegen zijn, moet je
er op een huwelijksplechtigheid iets
met een korrel zout nemen. Uit interne
mis, dan wordt daar de volgende dag al
onderzoeken blijkt dat de prijsstijging
mee gelachen bij een pint of twee. Bij
rond de 22% ligt. Niet veel meer dan de
een begrafenis kan zoiets traumatisch
index dus, die in diezelfde periode met
zijn.”
21% is gestegen.”
Gert Verhaert • Rustpunt Begrafenissen
“Dat taboe rond de dood moet er uit”
“Onze bedrijvigheid is enorm uitge-
Godverdomme, lijk vergeten
breid. Ziekenhuizen hebben hun fune-
“Voor velen hebben wij een droevig be-
raria afgestoten. Mensen stappen af van
roep. Maar pijn, verdriet en vreugde lig-
Ook begrafenisondernemer Gert Verhaert waag-
een kerkelijke begrafenis, willen (en
gen dicht bij elkaar, zeg ik altijd. Want
de zich in de uitvaartsector. Als psycholoog kiest
liefst niet thuis) opgebaard worden en
er wordt ook vaak gelachen als wij op
hij voor een niet-traditionele aanpak.
hun uitvaart in een aula laten doorgaan.
bezoek komen. Er worden herinnerin-
En dat allemaal onder hetzelfde dak, zo-
gen opgehaald, leuke anekdotes ver-
“De nadruk ligt op het proces en minder op de
dat genodigden zich weinig moeten ver-
teld… en daar mogen wij bij zijn. Soms
vormelijke aspecten van een ‘mooie’ uitvaart. We
plaatsen. Dus moeten wij investeren in
wordt er zelfs tijdens de begrafenis wat
denken samen met de mensen een hele week mee
infrastructuur. Ik heb onlangs een nieu-
afgelachen. De borstel voor de zegening
na over hoe we het afscheid passend kunnen in-
we lijkwagen gekocht voor 110.000 euro
die een schroef miste waardoor hij door
vullen. Was de overledene een tuinliefhebber? Dan
zonder btw. Vijf jaar geleden betaalde je
de lucht vloog op het kerkhof. Of toen
houden we een mooie afscheidsplechtigheid in de
nog 65.000 euro. Ook die prijzen stijgen
de pastoor de kist achteraan in de kerk
tuin. Was iemand ergens bijzonder aan gehecht?
dus. Ten slotte zijn er de hoge loonkos-
vergat en al aan de viering begon. Toen
Dan proberen we dat element op te nemen in de
ten. Vandaag krijgt iedere werknemer
ik zwaaide om hem duidelijk te maken
ceremonie. Bidprentjes kunnen vervangen wor-
waar hij recht op heeft, terwijl dat vroe-
dat hij de kist nog naar voren moest
den door bedrukte zakjes vol bloemzaadjes. Zelfs
ger misschien niet altijd het geval was.
leiden, viel zijn frank, kwam hij naar
een ecologische doodskist in karton, die kinderen
Dat het zwartwerk uit de sector ver-
achter en zei: ‘Godverdomme, nu was ik
kunnen beschilderen, behoort tot de mogelijkhe-
dwijnt, helpt niet om die kosten te druk-
dat lijk nog vergeten’. In zijn opgespel-
den. Zulke dingen zijn zinvol en dragen bij tot het
ken. Het is niet meer dan normaal dat je
de micro, zodat iedereen het kon horen.
verwerkingsproces. Want dat is het laatste dat je
dat allemaal wat in de prijs weerspiegeld
Ook de nabestaanden konden daar toen
voor iemand kan doen.”
ziet. Maar voor 34%? Dat klopt niet.”
mee lachen.”
Charlatans in zicht
Concurreren in de dood
“Vanaf 2018 vervalt de vestigingswet
“Op het sterftecijfer hebben wij geen
die genomineerd werd voor de European Funeral
die zegt dat een ondernemer – ja, ook
invloed. Willen we meer klanten, dan
Innovation Award. “Steeds vaker vervangt men
één die begrafenissen organiseert - al-
moeten we die afsnoepen van andere
een godsdienstige plechtigheid door een persoon-
lerlei getuigschriften moet voorleggen
begrafenisondernemers. Maar reclame
lijke ceremonie. De ritueeltafel kan dienst doen
vooraleer hij in de sector aan de slag
maken voor de dood, hoe doe je dat?
als een soort ‘altaar’ en persoonlijk worden aan-
kan. Nu die wet dreigt te vervallen, kan
Mond-tot-mondreclame is alles in de
gekleed. Op de tafel kan de urne omringd worden
eender wie als begrafenisondernemer
uitvaartindustrie. Zijn de klanten te-
met honderd bloemen in plaats van de traditionele
beginnen. Dat kan niet de bedoeling
vreden over hoe je de begrafenis van
rouwkransen. Die kunnen dan op een rituele ma-
zijn. In Nederland zijn er op 10 jaar 1600
hun geliefde hebt aangepakt? Daarvan
nier door de bezoekers aan de overledene worden
begrafenisondernemers bijgekomen.
moet je het hebben.”
geschonken.”
Die doen dat in bijberoep, huren hun
“Jaarlijks regelen wij een 450-tal be-
mortuarium bij de ene, hun auto bij de
grafenissen. Het landelijk gemiddelde
Geen copy/paste
andere en de rest gebeurt in hun achter-
ligt rond de 100, geloof ik. Daarvan kan
Verder wil Gert het taboe rond de dood doorbreken.
kamer. Concurreren met iemand die het
je wel leven. Er zijn nog jongeren die
“In een maatschappij waar het thema sterven en
voor de helft van de prijs kan doen en
begrafenisondernemer willen worden.
doodgaan ver verwijderd raakt van ons dagelijks
er vierkant zijn voeten aan veegt, daar
Mijn oudste zoon werkt nu in de firma.
leven, is er dikwijls een groot schrikeffect als er
is geen beginnen aan. Er moet een soort
Zoals ik al zei, is het op het eerste ge-
iemand overlijdt. Daarom willen we het onderwerp
beroepsinstituut komen dat de sector
zicht niet de meest aantrekkelijke sec-
meer bespreekbaar maken. Want in geen geval
beheert en erop toeziet dat de charla-
tor, maar wel een heel dankbare. Als
mogen begrafenissen clichés zijn, geen doordruk
tans niet de markt overnemen. Wil je bij
alles goed is verlopen, dan zijn de nabe-
van een vorig overlijden”, besluit hij.
de begrafenisondernemers horen, dan
staanden enorm dankbaar. En daarvoor
moet je gediplomeerd zijn. Want loopt
doe je het natuurlijk.” 43
Ruimte voor rituelen Gert Verhaert ontwikkelde ook een ritueeltafel,
Rekruteren met
Select Actiris,
Eenvoudig en gratis. behandelt al uw rekruteringen van A tot Z. Wanneer een hoogtempel van de Brusselse gastronomie Select Actiris inschakelt voor al zijn aanwervingen, kan de chef-kok zich helemaal toeleggen op zijn eigenlijke bezigheid, zijn haute cuisine.
Getuigenis We ontmoeten Matthias Van Eenoo, een Frans-Belgische chef-kok die zijn talenten in de grote Franse sterrenrestaurants heeft kunnen tentoonspreiden en sinds deze zomer met veel flair het prestigieuze restaurant BrugMAnn bestiert. Vertel eens hoe het eerste contact met Actiris is verlopen? Enkele weken vóór de opening van het restaurant BrugMAnn waren we nog op zoek naar zo’n twintig personeelsleden voor de keuken, de zaaldienst en de administratie. Daarom hebben we de hulp van professionele rekruteringsdiensten ingeroepen. Bij Actiris bleken we al snel aan het juiste adres te zijn en we zijn tot nu toe nog steeds zeer tevreden. Hoeveel personen heeft u via Actiris kunnen aanwerven? En voor welke functies? Dankzij Actiris hebben we, in eerste instantie met een ABD en daarna met een AOD, een tiental personen voor de keuken, een tiental personen voor de zaaldienst en iemand voor de administratie kunnen aanwerven.
Zo’n twintig personen in totaal dus: Maitre d’hôtel, rangkelner, Bediende, Kok, Poetsvrouw, Bordenwassers … Waarom heeft u een samenwerkingsovereenkomst met Actiris getekend? We waren zeer tevreden met de eerste rekruteringen en, aangezien de horecasector sowieso een grote turn-over kent, zullen we regelmatig van de diensten van Actiris gebruikmaken. We hebben hierin alle vertrouwen.. Zou u voor uw toekomstige aanwervingen opnieuw een beroep doen op Actiris? Ja, natuurlijk! Dat is ook de reden waarom we deze samenwerkingsovereenkomst voor de lange termijn hebben ondertekend.
Wat vindt u van de dienstverlening op maat? Heeft Actiris uw verwachtingen ingelost? De dienstverlening op maat van Actiris is inderdaad zeer efficiënt. We hebben persoonlijke consulenten, mevrouw Lefort en de heer Depaus, met wie we echt een professionele relatie gebaseerd op vertrouwen en wederzijds respect hebben opgebouwd. We stellen het zeer op prijs dat zij bij elk van onze verzoeken echt naar ons luisteren en op de gepaste manier reageren. Zou u Actiris aanbevelen aan een andere werkgever die personeel wenst te rekruteren? Absoluut! Werken met Actiris is de meest efficiënte oplossing, omdat een groot deel van de preselecties reeds van tevoren door Actiris wordt uitgevoerd.
Brugmannlaan 52-54, 1190 Brussel, www.brugmann.com
Wilt u ook eens beroep doen op Select Actiris? Contacteer ons op het nummer 02 505 79 15 of via werkgevers@actiris.be Of surf naar actiris.be/werkgevers Actiris verandert de toekomst van uw bedrijf: www.actiris.be
A C H T E R D E S C H E R M E N B I J…
DE UITVAARTSECTOR
Jeroen Baeten, Aninco
“Iedereen gaat dood. Een stabielere markt konden we niet kiezen” Na een kleine zoektocht op een bedrijventerrein kom ik bij Aninco aan. Bedrijfsleider Jeroen Baeten – strak in het pak – leidt me rond in de enorme fabriek, waar een 40-tal werknemers geconcentreerd werken en haast niet opkijken. Op de ene plek met oordoppen om het lawaai van de machines wat te temperen, op de andere klinken vrolijke deuntjes van de radio. Hier en daar hangt er zelfs een kalender van de betere soort aan de muur, als u begrijpt wat ik bedoel. Dit heeft alles van een goed uitgebouwde schrijnwerkerij. Met dit verschil dat hier doodskisten worden gemaakt.
Het uurwerk eruit et voilà! “Ik ben van de vijfde generatie. Sinds 1881 bestaat onze familieonderneming. Mijn betovergrootvader startte met een schrijnwerkerij, later werd dat een interieurwinkel en een meubelfabriek, mijn vader specialiseerde zich in het maken van staande klokken. Die markt ging achteruit, en eind jaren ’90 moesten we op zoek naar een nieuw product. Er stond een grafkistenbedrijf over te nemen. Ik heb wat koude rillingen gehad toen ik voor het eerst door de fabriek liep. Nu spelen mijn kinderen verstoppertje achter de kisten, niet erin natuurlijk, en is dit voor ons de normaalste zaak van de wereld.” 45
Maak uw zaak de celebrity van de streek... ...met een reclamefolder in elke brievenbus. Naam en faam, wie droomt daar niet van? Vergeet Hollywood en ga voluit voor bekendheid in uw hoogsteigen streek. Kies daarom voor huis-aan-huisreclame! Dan bezorgen we uw folder in één of meerdere wijken, de hele gemeente of meerdere steden, op de dag(en) van uw keuze. Zo wordt uw zaak in een mum van tijd ‘the talk of the town’. Geen paparazzi, maar wél talloze nieuwsgierige streekgenoten die een kijkje komen nemen in uw zaak, op uw webshop of website. En meer bekendheid betekent uiteraard ook meer omzet.
Breng meteen schot in uw zaak: maak snel een afspraak met de kmo-adviseur in uw postkantoor op www.bpost.be/mijnreclame 46
A C H T E R D E S C H E R M E N B I J…
Olivier Bytebier, diepzeeduiker
DE UITVAARTSECTOR
“Steek mij niet achter een bureau van negen tot vijf” “De meeste mensen denken bij ons beroep vooral aan onderwaterlassen. Maar dat doen we niet zoveel. We inspecteren kaaimuren, reinigen sche-
“De uitvaartmarkt is interessant en vooral stabiel, want iedereen heeft een
pen, leggen pijpleidingen, helpen windmolen-
kist nodig. Ook wie gecremeerd wordt, want dat is de wet. Al zien we sinds
parken op zee aanleggen. Eigenlijk alles wat in de
de verschuiving naar seculiere begrafenissen en crematies dat mensen voor
bouw wordt gedaan, maar dan onder water.
een goedkopere doodskist kiezen. ‘Dat wordt toch verbrand’, klinkt het dan.
Als duiker werk je echt overal. Van min 28 graden
Maar dus wel een stabiele markt. En zoveel verschil met onze klokkenbusi-
in Litouwen tot plus 42 graden in Quatar. Of van
ness was dat nu ook niet. We hebben de klok platgelegd, het uurwerk eruit
tientallen meters zichtbaarheid met visjes rond-
gehaald et voilà.”
om, tot nul procent zichtbaarheid in de Noordzee. Dat maakt het zo boeiend. In de Bahama’s had ik
Sterf nu
mijn mooiste klus. We moesten een pijpleiding
“België telt drie grote spelers in de grafkistensector. Er zijn er een aantal
leggen van het strand naar een eiland 900 meter
kleinere, maar die bewegen zich in een nichemarkt. We maken het elkaar
verderop. En onder het eiland door.
niet gemakkelijk. Door actief reclame te maken, zoveel mogelijk begrafe-
Natuurlijk is het een beroep met risico’s. Als er
nisondernemers te overtuigen en door ons, zoals dat gaat in elke markt,
iets gebeurt onder water, dan gaat het heel snel
te differentiëren. Wij doen dat met ecologie. Wij doen dat bij voorkeur met
heel fout. Maar in die twintig jaar dat ik bezig ben,
gecertificeerd hout, zowel massief als MDF-platen, en daar gaan we zo ef-
heb ik nog nooit iets meegemaakt. In de bouw ge-
ficiënt mogelijk mee om. Met de schilfers hout die echt niet hergebruikt
beuren meer ongevallen. Veiligheid is onze groot-
kunnen worden, wordt het bedrijf verwarmd. Onze kleuren en vernissen
ste prioriteit. Er zijn heel veel regeltjes die we
zijn op waterbasis. Maar onze grondstof blijft hout natuurlijk. We moeten
moeten volgen, van heel nuttig tot heel absurd.
daar niet onnozel over doen: als er een boom wordt omgehakt voor een kist,
Maar daar begint het wel mee. Als je de regels niet
staat daar niet de volgende dag al een nieuwe. Onze ecologische aanpak
volgt, of je onderhoudt het materiaal niet, ja, dan
kan maar zover gaan.”
vergroten de risico’s.
“Concurreren in de uitvaartsector is niet evident. Je zit ten eerste al met
Soms is het ook heel saai. Dan ben je drie tot vier
een bepaald aantal overlijdens per jaar en die moet je afwachten. Het weer
weken stand-by. Dan zit je daar op het schip. Je kan
heeft daar een geweldige invloed op. Bij zomerse of ijstemperaturen sterven
een film zien of eens naar de fitness gaan, maar na
er meer mensen. Of beter gezegd, dan sterven ze sneller. 2014 was een zwak
een paar dagen heb je het daar wel gezien. Van het
jaar met ‘maar’ 105.000 overlijdens. Dat is 5000 minder dan 2015, en zoiets
land zelf zie je weinig. In Brazilië werkte ik op 300
voel je wel.Dan kan je niets anders doen dan wachten tot de overlijdens ko-
meter van de kust. Die kustlijn en de luchthaven is
men. Reclame maken als: ‘Sterf nu en krijg je kist aan de helft van de prijs’
zowat het enige dat ik gezien heb.
of ‘twee voor de prijs van één’, dat gaat natuurlijk niet. Ik weet het wel, dat is
De job vraagt veel van je familie. Je bent soms
wat morbide om te zeggen, maar het is nu eenmaal onze business.”
vier tot acht weken weg en een kleine twee weken thuis. Maar ik zou niets anders willen doen. Steek
Rare verzoekjes
mij niet achter een bureau van 9 tot 5. Als freelan-
“We hebben 1500 stuks in voorraad, in verhouding met die 108.000 mensen
cer heb je meer mogelijkheden.
die allemaal een kist nodig hebben is dat niet veel. De doorlooptijd van een kist is een paar uur, afhankelijk van het model. Rare verzoekjes? Die zijn er, ja. We hebben eens een kist moeten maken met op het deksel de afbeelding van een iPhone. En er was een koppel dat twee kijkgaten wilde in hun
ONDERNEMERS VIND JE OVERAL: OOK ONDER WATER
kist. De man kreeg een kijkgat links en de vrouw rechts, zodat ze ook onder de grond elkaar zouden kunnen ‘zien’. Toen de man twee jaar na de vrouw stierf, werd bij haar de kurk eruit getrokken en zijn kist ernaast gelegd.”
“De enige zekerheid die we hebben in het leven is dat we doodgaan. En dat we daarvoor een doodskist nodig hebben. De sector mag dan in evolutie zijn, dat zal niet veranderen. Van kerkelijk naar seculier, van graf naar urn, van koffie naar champagne… Vroeger was het taboe om een glaasje champagne te drinken bij een begrafenis. Aan de koffietafel werd enkel koffie geschonken, of fruitsap. Dat kunnen we ons bijna niet meer inbeelden. Nu wordt er taart gegeten, soms zelfs het lievelingsgerecht van de overledene, en iets van alcohol gedronken. Maar hoe hard die begrafenissen nog zullen veranderen in de toekomst, dat we een doodskist nodig hebben verandert niet.”
47
FOTO Pat Verbruggen
Champagne! Olivier Bytebier
www.dagvandeambachten.be -
#DVA17 -
dagvandeambachten
Een initiatief van de FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie
E X P E RT I S E H ET BEST E A DV I ES
HET BESTE ADVIES VAN NATHALIE VLEESCHOUWER, ZAAKVOERDER EN ONTWERPER
“Neem altijd marge” Er is de collectie onder haar eigen naam: Nathalie Vleeschouwer. Maar zwangere vrouwen of vrouwen met kinderen kennen haar vooral van het zwangerschapsmerk Fragile. Niet slecht voor iemand die de Modeacademie vroegtijdig vaarwel zei om haar eigen winkel in Antwerpen te beginnen. Want “het kriebelde te hard en ik leerde altijd het meeste uit de praktijk”. Nochtans was het net tijdens een vrijwillige stage voor de Academie dat Nathalie Vleeschouwer haar beste advies oppikte. “Mijn stagemeester zei me dat je altijd marge moest nemen. Dat klinkt heel logisch, maar dat is het voor velen niet. Ik ben een creatieve ondernemer, ik ontwerp. Je hebt de neiging, zeker als je start, om te ondernemen vanuit een gevoel voor schoonheid of voor het plezier. Maar die marge moet er wel zijn, wil je als bedrijf overleven. Tot op vandaag denk ik aan dat advies. In ons bedrijf maakt de marge standaard deel uit van de prijsberekening voor onze ontwerpen, maar ik geef de tip nog altijd mee
Wat ze in de voorbije 27 jaar ook leerde, en ook graag aan anderen meegeeft, is dat er altijd iets positiefs schuilt in iets negatiefs. “Ondernemen is vallen en opstaan. Net als je denkt dat je alles onder controle hebt, gebeurt er toch iets waarvan je denkt: o nee, hoe moet het nu verder? Maar doorheen de jaren merkte ik dat er altijd een opportuniteit zit in een tegenslag. En dat geeft me telkens weer de energie om verder te gaan.” 49
TEKST Sanderijn Vanleenhove
aan jonge, beginnende ontwerpers”.
PR AKTISCHE ZAKEN
S C HO O L A A N KO P E N
NIEUWE WET OVERHEIDSOPDRACHTEN GEEFT MEER KANSEN AAN LOKALE HANDELAARS
‘Help, ik mag niet meer leveren aan de school…’ Sinds enkele jaren moeten schooldirecteurs zich houden aan de Wet Overheidsopdrachten: voor elke bestelling van broodjes, schoolboeken, tot werken aan de speelplaats, is in principe een openbare aanbesteding nodig. Die complexe procedure lieten veel scholen liever door aankoopgroeperingen afhandelen. Zo werd de lokale handelaar vaak buitenspel gezet. Gelukkig is de wet sinds 1 juli 2017 soepeler geworden, zodat niets de lokale school nog belet om opnieuw bij u te bestellen. TEKST Herman Van Waes - FOTO Shutterstock
Wat is er nieuw? De (oude) wet voorzag al een uitzondering voor aankopen of werken met een geraamde waarde van minder dan 8500 euro (+btw).
Daar komen nu andere
drempelwaarden bij, zodat voor heel wat bestellingen de aanbestedingen niet meer hoeven. Voor alle aankopen/werken die een schoolbestuur doet met een waarde van minder dan 30.000 euro (+ btw) volstaat nu gewoon een factuur om geldig een bestelling te plaatsen. Zo wordt het een stuk eenvoudiger om als schoolbestuur aan te kopen bij de lokale handelaars. Let wel: • Om werken te laten uitvoeren moet een school in principe nog altijd meerdere aannemers contacteren, maar dat is
de aanbestedingsprocedures. De voor-
KMO’s er gemakkelijker op kunnen
niet langer aan strikte vormvereisten
waarden verschillen al naargelang het
intekenen. Ook in deze gevallen kan
gebonden. Een eenvoudige telefoni-
bedrag.
de school gebruikmaken van e-Notifi-
sche bevraging van enkele bedrijven of
• Ligt het bedrag niet hoger dan 135.000
een vergelijking van enkele websites of
euro (+btw), dan mag de school een
catalogi is voldoende.
cation. • Wanneer de aanbesteding bepaalde
onderhandelingsprocedure zonder
‘Europese drempels’ overschrijdt,
• Een bestelling mag niet kunstmatig
voorafgaande bekendmaking volgen.
moet ze ook Europees bekendgemaakt
opgedeeld worden om zo onder het
Deze soepele gunningsprocedure laat
worden, zodat bedrijven uit andere
drempelbedrag te blijven.
toe om te onderhandelen met inschrij-
lidstaten kunnen meedingen. Voor
vers. De aanvraag kan eenvoudig
leveringen en diensten moet dat vanaf
gebeuren via e-Notification op internet.
209.000 euro (+btw), voor werken vanaf
• Bij een aanbesteding vanaf 135.000
5.225.000 euro (+btw). Via e-Notifi-
Bij hogere bedragen moet het school-
euro (+btw), moet de opdracht verdeeld
cation kan de ‘tender’ automatisch
bestuur wél gebruikmaken van één van
worden in verschillende percelen, zodat
verspreid worden buiten de grenzen.
Wat met bedragen van meer dan 30.000 euro?
50
Scholen keren terug naar lokale handelaar
West-Vlaanderen
“Zeker voor verswaren wil-
mers is er dus vaak wat angst
len
op-
voor het onbekende. Daar is
kleinere regio’s, om zoveel
nieuw bij de lokale bakker,
wellicht nog een informa-
Stefanie Gryson (Katholiek
mogelijk kleinere partners
slager of traiteur aanklop-
tietaak voor UNIZO bij zijn
Onderwijs): “Als het aan onze
ook mee te krijgen.”
pen, maar het probleem is
leden weggelegd.”
schooldirecteurs lag, waren
“Zodra in 2016 bekend werd
dat die ook niet altijd goed
“Anderzijds zijn er trends
ze het liefst blijven verder
dat de wet zou versoepeld
weet hoe hij zijn offerte
waar we niet aan ontko-
werken met hun lokale leve-
worden en er al een richt-
moet opstellen. Zelfs een
men:
rancier die ze al jaren kennen.
lijn was, hebben wij onze
contract om vier jaar brood-
bij een paar grote spelers
Schoolgroeperingen kunnen
schooldirecties ingelicht en
jes te leveren kan algauw
op de markt en zelfstandige
het zich veroorloven iemand
geadviseerd om van de nieu-
boven de 30.000 euro zitten.
boekhandels worden steeds
aan te stellen die zich full-
we
gebruik
Bij werken gaat het vaak om
zeldzamer.
time met die aankopen be-
te maken, in afwachting dat
een aanbesteding boven de
kopen is veelal vervangen
zighoudt, voor een kleine ba-
de wet in juli van kracht zou
135.000 euro, maar als daar
door ze te leasen. In zo’n ge-
sisschool ligt dat moeilijker.
worden. Bestellingen voor het
geen lokale aannemer op in-
vallen zal naast de prijs ook
Zo’n directeur moet alles zelf
nieuwe schooljaar dienden
schrijft, kan de school daar
de service een grote rol spe-
doen en er is de angst voor
immers al voor de zomer te
niet voor kiezen. Ook bij die
len en moeten ze sowieso bij
het onbekende: als het dan
gebeuren. Veel scholen heb-
kleine handelaars of aanne-
grotere spelers terecht.”
toch moet, is de keuze vaak
ben die drempel van 30.000
snel gemaakt om centraal aan
euro dankbaar aangegrepen
te kopen via een van de gro-
om opnieuw lokaal aan te
te aankoopcentrales van het
kopen, al hebben we na vier
katholiek onderwijs, de vzw’s
maanden nog geen zicht op
Servico
West-Vlaan-
een verandering in aankoop-
deren) en IRO (Interdiocesa-
gedrag. Ook dat ze voor be-
ne Raad voor Overheidsop-
dragen onder de 135.000 euro
drachten). Wat niet betekent
gewoon drie mensen uit de
dat lokale handelaars niet
omgeving kunnen aanschrij-
meetellen. Servico heeft bij-
ven, zonder voorafgaande be-
voorbeeld zijn overheidsaan-
kendmaking, maakt het een
besteding voor catering in
stuk eenvoudiger.”
(voor
in
opgedeeld
verschillende
grensbedragen
percelen,
schooldirecteurs
Download de nieuwste UNIZO Adviespocket ‘Zakendoen met de overheid’
zitten
Kopiemachines
U wenst uw onderneming te verkopen in alle discretie?
Wil u zaken doen met (lo-
U zoekt een bedrijf om over te nemen?
kale) overheden, dan is de gloednieuwe
schoolboeken
adviespocket
van UNIZO een niet te mis-
Van Damme & partners beschikt over 25 jaar ervaring.
sen leidraad. Die geeft een
Professionele begeleiding.
overzicht van de verschillende
procedures,
hoe
Gratis waardebepaling.
u
kan meedingen, en boven-
Indien geen resultaat: geen kosten.
al een reeks tips en check-
Onze portefeuille: www.vandamme-partners.be www.overnamemarkt.be
lists. Wil u uw kansen om een overheidsopdracht binnen te halen verhogen,
Tel +32 9 222 58 54 - Fax +32 9 221 18 65 E-mail info@vandamme-partners.be www.vandamme-partners.be
dan is deze pocket een absolute must. Download de digitale versie of bestel de papieren versie via www.unizo.be/overheidsopdrachten.
51
adv-vandamme-ZO-2010b.indd 1
29/03/10 13:19
“… EN KBC ZORGT DAT DAT FINANCIEEL MOGELIJK IS.”
actief kunnen ondersteunen. Het thema lijkt dan ook op ons lijf geschreven. Want ondernemers vind je écht overal, ondernemen kan
Je uitdagingen als onder-
je écht overal en ondernemen brengt je écht
nemer zijn niet min: je
overal. En daar helpt Proximus bij, zodat jij
moet nieuwsgierig zijn,
dicht bij jouw klanten kunt staan.
openstaan voor wat er
www.proximus.be
rondom je gebeurt, en de
derende omgeving. Enkel
In ontelbare huis- en studentenkamers
gonst
het van de creativiteit en koesteren mensen klei-
vinger aan de pols houden van de snel veran-
“… EN DANKZIJ ZENITO MET EEN BETER SOCIAAL VANGNET.”
ne of grote plannen om Daniel Falque, CEO KBC België
zo ontstaan de goede businessideeën waar al-
“… EN DANKZIJ SODEXO OOK DIGITAAL.”
hun ondernemersdroom waar te maken. Als jij ook overweegt om de stap te
Jan Steverlynck, gelegeerd bestuurder Zenito
les mee begint. Bij KBC zien we elke dag hoe
70% van onze klanten
zetten, neem dan zeker
moeilijk het is ondernemersplannen waar
zijn KMO’s, ondernemers
contact op met Zenito of kom eens langs in
te maken. Daarom denken we graag met jou
die de juiste talenten wil-
een van onze kantoren bij jou in de buurt.
mee en zetten we onze kennis en middelen in
len aantrekken, hun per-
Zenito staat garant voor de juiste dienstver-
om jouw business te ondersteunen. Of je nu
soneelsbeleid en hun ad-
lening voor ondernemers en vrije beroepers
starter bent of al een succesvolle zaak hebt
ministratiebeheer willen
uitgebouwd. We geloven in je project, finan-
optimaliseren.
cieren en verzekeren het mee, en focussen
ontwikkelt Sodexo sa-
op de lange termijn. KBC bouwt samen met
men jou en alle andere
jou een netwerk uit, via onze digitale platfor-
ondernemers een nieuwe
men, maar uiteraard ook via onze experten
generatie van gedigitali-
een betere sociale zekerheid voor zelfstandi-
die zelfs buiten de kantooruren voor je klaar
seerde diensten die het leven van kleine en
gen. www.zenito.be
staan. We zijn trots dat ondernemers KBC
middelgrote ondernemingen gemakkelijker
Bank & Verzekering kiezen als partner. Want
maken: digitalisering van ecocheques, maal-
ondernemers zorgen ervoor dat onze Vlaam-
tijdcheques, cadeaucheques en daarnaast ook
se economie blijft draaien.
nieuwe diensten voor het kostenbeheer, mo-
www.kbc.be
biliteitsbeheer... Samen met Xpenditure, een
Daarom
en dit van voor je start, met het juiste advies, Jérôme Lemouchoux, CEO Sodexo Benefits and Rewards Services Belgium
jonge Mechelse onderneming, volgden we de principes van open innovatie om ervaringen
“… EN DANKZIJ PROXIMUS OOK DICHTER BIJ HUN KLANTEN.”
hun systeem van volledig digitaal kostenbe-
ben heel wat gemeen,
heer, biedt Xpenditure nu ook een even een-
want we staan allebei
voudig en efficiënt beheer van reisboekingen
graag dicht bij ‘onze’ on-
aan KMO’s.
dernemers. Daarom heb-
nito Ondernemingsloket, Sociaal Verzekeringsfonds en Aanvullend Pensioen onderneem je zonder zorgen en kan je rekenen op
“… MET GROEP ADMB ALS COMPAGNON DE ROUTE IN ALLE PERSONEELSZAKEN.” Als ondernemer, werkgever en raadgever vind je in Groep ADMB een vertrouwde compagnon de route voor al jouw mensenzaken: van opstart tot
loonadministratie,
van rekrutering tot preventie, van kinderbijslag
www.sodexo.be
ben we ook al sinds een nerschap, want dat geeft
viteiten in België uitbreiden én hun internationale activiteiten versterken. Gekend voor
UNIZO en Proximus heb-
hele tijd een hechte part-
uit te wisselen. Daardoor konden ze hun acti-
tot na je pensioen. Met de diensten van Ze-
Philip Van Eeckhoute, gedelegeerd bestuurder ADMB
over verzekeringen tot
Dominique Leroy, CEO Proximus
HR-advies. Op elk moment kan je op ons rekenen voor een passende ondersteuning
ons de kans en de ruimte om te doen wat we
dankzij onze geïntegreerde dienstverlening.
graag doen: ondernemers als jij ondersteunen
Samen gaan we voor een maatschappij die
en inspireren. Wij zijn dan ook heel blij dat we
ondernemerschap waardeert én stimuleert.
ook dit jaar weer de Dag van de Ondernemer
www.admb.be
52
“… EN BMW ZORGT ERVOOR DAT ZE OVERAL GERAKEN.”
ideale kandidaat en creëren we samen met
sten overal op eenzelf-
jou een omgeving waarin je personeel kan
de, kwalitatieve en con-
Als ondernemer word je
groeien. Zo staan we altijd en overal paraat
sistente manier aan de
voor jou.
man te brengen? Daar is
www.vdab.be
CCV de partner bij uit-
geconfronteerd met een stijgende behoefte aan individuele
stek. Al 20 jaar maken
mobiliteits-
we elektronisch betalen
oplossingen voor jezelf en je medewerkers. Daarom wil BMW jou helpen bij de mobiliteitsuitdaging van morgen. Met een fleet-
Dr. Peter Henrich, president & CEO BMW Group Belux.
“… EN MET EANDIS EN INFRAX KUNNEN ZE DUURZAAM ONDERNEMEN.” Je wil vooruit, door het
zorgen ervoor dat kleine en grote handelaren
specialist in élke BMW
verschil te maken voor je
concessiehouder die je naar een oplossing
klanten: altijd, overal en
op maat van jouw bedrijf begeleidt. En met
zonder zorgen. Distribu-
ons steeds breder gamma aan modellen. Van
tienetbeheerders Eandis
100% elektrische voertuigen zoals de BMW i3,
en Infrax zijn vlakbij, om
over plug-in hybride modellen waaronder de
je daarbij vaart te geven.
BMW 2 Reeks of de BMW 7 Reeks tot de bre-
We brengen energie in
de waaier aan modellen met een benzine- of
je bedrijf via aansluitin-
efficiënte dieselmotor. Met ConnectedDrive
gen en netwerken die tot
ben je bovendien continu geconnecteerd met
de
de buitenwereld. Altijd. En overal.
in Europa behoren. En
www.bmw.be
schouder aan schouder
meest
ne. Dat doen we graag, samen met UNIZO.” www.ccv.be Walter Van den Bossche CEO Eandis
tude: niet bij de pakken blijven zitten en doen wat er moet gebeuren. Voluit ervoor gaan en blijven gaan. Maar dat kan natuurlijk enkel als Frank Vanbrabant, CEO Infrax
samen met jou aan energie-efficiënte gebouwen en een groene(re)
Bij VDAB willen we jou
voertuigenvloot. Kortom: jij komt overal, en
kwalitatieve dienstverle-
wij helpen jou op weg. We zijn nooit veraf via
ning garanderen, los van
www.eandis.be en
plaats of tijd. We willen
Daarvoor hebben we een uitgebreid digitaal aan-
nemerschap kunt focussen. Zonder je zorgen te
Jean-Paul Van Avermaet, cluster managing director Belgium
moeten maken over jouw veiligheid of over die van je personeel, je producten of cash. Als veiligheidsexpert doet G4S dat wel voor je volop op je zaak kunt concentreren. G4S
len op je behoeften met een oplossing op maat.
je je 100% op het onder-
u. Zodat je op je twee oren kan slapen, en je
www.infrax.be.
snel en correct inspe-
“… EN G4S ZORGT DAT ZE OOK OVERAL VEILIG ZIJN.” Ondernemen is een atti-
spelen kort op de bal met premies. Zo werken we
re in contactloos betalen en e-commerce, en
diensten kunnen aanbieden, online en offli-
betrouwbare
gespecialiseerd advies en
pionierden, onder ande-
op een slimme en toegankelijke manier hun
kijken we vooruit. We
“… EN DANKZIJ VDAB MET DE GESCHIKTE WERKNEMERS.”
Dimitri Beck, CEO CCV Belgium
in België mogelijk. We
is nooit veraf: ontdek al onze diensten via Fons Leroy, gelegeerd bestuurder VDAB
“… EN DANKZIJ CCV OOK IN DE E-COMMERCE.”
bod, via je ‘mijn VDAB’-account kan je zelf je
Klanten zijn overal: thuis, onderweg, op het
vacatures beheren en de passende kandida-
werk en in de winkelstraat. De smartphone
ten selecteren en contacteren. En als je nood
en het internet zorgen ervoor dat klanten
hebt aan persoonlijke begeleiding, dan staan
continu producten, prijzen en services kun-
onze accountmanagers klaar met HR advies
nen vergelijken. Omnichannel is een van de
op maat van je onderneming. Bij VDAB on-
grootste uitdagingen voor handelaren. Hoe
dersteunen we je graag bij het vinden van de
slaag je erin om jouw producten en dien-
53
www.g4s.be.
PR AKTISCHE ZAKEN
SOCIALE MEDIA
Stap in de sociale media Als je bedrijf wel een website, maar nog geen social media-account heeft, kun je dat best niet meer uitstellen. Een Facebook- of Instagram-account geeft immers niet te versmaden extra power aan je website. Nog een voordeel: sociale media zijn goedkoop en je bereikt er meteen de juiste doelgroep mee. Een tienstappenplan voor beginners, aan de hand van Hannah Van de Plas van Nativemedia.
TEKST Hannah Van de Plas - FOTO Shutterstock
1
Creëer een verhaal Een begrip om te onthouden: customer experience. Dat is het
3
Beantwoord berichten snel Dankzij Facebook en Instagram
5
Blijf actief Wanneer je pas bent gestart met sociale media is het moeilijk om
totaalpakket van waar jij als bedrijf
kunnen klanten snel in contact komen
meteen een grote groep volgers op te bou-
voor staat. De producten of diensten
met jou. Ze kunnen je een bericht stu-
wen. Geef niet op en blijf doorgaan met
die je aanbiedt, je schrijfstijl, je be-
ren, ze kunnen een review maken of ze
het plaatsen van artikels, foto’s en video’s.
reikbaarheid, je persoonlijkheid, de
kunnen reageren op een foto die je post.
Door actief te blijven, zien andere gebrui-
snelheid waarmee je een bericht be-
Facebook en Instagram geven je steeds
kers dat je veel te bieden hebt. Dit leidt
antwoordt… Alles waarmee je je be-
melding van zo’n bericht. Wacht niet te
niet alleen tot meer geïnteresseerde vol-
drijf of merknaam profileert dus.
lang met je klanten te antwoorden, want
gers, maar biedt ook de mogelijkheid om
Streef als KMO naar een zekere natural
zo zou je een verkoop kunnen mislopen.
in contact te komen met je doelgroep. Hoe
in je verhaal, want klanten engageren zich het liefst met een bedrijf waar een échte persoon achter zit.
2
Wees bereikbaar
langer je doorgaat met berichten plaatsen,
4
Schakel je netwerk in De beste manier om nieuwe klanten te vinden is door oude
hoe groter de kans dat je een mooie groep volgers krijgt.
6
Wees persoonlijk & origineel
Niets is zo vervelend als moe-
klanten in te zetten. Vraag hen bijvoor-
ten zoeken naar een telefoon-
beeld om een recensie te schrijven in
nummer, openingsuren, een adres of
ruil voor korting. De volgers en vrien-
een website. Zorg er dus voor dat je con-
den van deze klanten zullen zien dat
tekst op je social media-accounts. Nie-
tactgegevens duidelijk zichtbaar zijn op
jouw klanten heel tevreden zijn en ze
mand wordt warm van zakelijke foto’s.
je Facebookpagina of je Instagram-ac-
zullen op je website gaan kijken voor
Wissel af met inspirerende of grappige
count. Geef klanten de mogelijkheid om
meer informatie.
quotes waarin je klanten zich herkennen.
Plaats met je smartphone recht-
streeks leuke foto’s met een aanstekelijke
een Facebookbericht te sturen. Verkoop
Durf met emoticons spelen om er tussen-
je online, stuur je volgers dan meteen
uit te springen. Ben je op weg naar Parijs of
naar je webshop. Mensen zijn sneller
Keulen voor een beurs? Heeft de leveran-
geneigd om actie te ondernemen wan-
cier een nieuwe levering gebracht? Deel dit
neer ze meteen kunnen doorklikken of
met je volgers en lok interactie uit. Kort-
je nummer zien staan.
om, durf verder te gaan dan het saaie, alleen maar zakelijke verhaal. 54
7
Deel interessante, gerelateerde content
doorsturen. Facebook is voor bijna ieder
adverteren op Facebook en Instagram.
bedrijf een doeltreffend gereedschap.
Kies toffe foto’s, bepaal je doelgroep
Je wil jezelf natuurlijk profileren
Heb je vooral een jong publiek? Dan is
(leeftijd, interesses, regio) en promoot je
als expert in jouw specialiteit, maar de
ook Instagram een must. Dit visuele ka-
bericht. Je kan te allen tijde de resultaten
inhoud mag niet steeds over jezelf gaan.
naal werd de laatste jaren alsmaar po-
van je advertentie meten en bijschroe-
Wanneer je alleen maar advertenties en
pulairder. Met foto’s, video’s én de juiste
ven waar en wanneer nodig.
eigen producten plaatst, zullen je vol-
hashtags bereik je er potentiële klanten.
gers hun interesse verliezen. Niemand
Via Instagram bouw je vooral een relatie
wil naar een spreker luisteren die het al-
met je klanten op in plaats van directe
leen over zichzelf heeft, toch? Post daar-
sales te genereren.
10
om ook interessante weetjes of tips uit je vakgebied zonder dat het per se over jezelf gaat.
8
Facebook of Instagram?
9
Durf adverteren
Vraag hulp aan een specialist Misschien heb je geen zin of
geen tijd om er zelf aan te beginnen. Er zijn gelukkig mensen die gespecialiseerd
Dit is wellicht de nuttigste tip:
zijn in sociale media en dit perfect voor
durf te investeren in adverten-
jou kunnen doen. Heb dus geen schroom
ties. Zelfs met een klein budget kun je al
om een hulplijn in te schakelen.
Facebook is een breed medium.
Je kunt je meteen tot de juiste doelgroep
Voor opleidingen in het gebruik van de sociale media, zie:
richten en je woord wordt snel verspreid.
www.unizo.be/projecten/unizo-ondernemersforum
Het grote voordeel van Facebook is dat je klanten gemakkelijk naar je website kan
ADMB ADVISEERT
Vakantie voor schoolverlaters Door de jeugdvakantie en de Europese vakantie krijgen schoolverlaters die in de privésector gaan werken, meteen recht op vakantie.
Een jongere die jeugdvakantie wil genieten, moet:
Wie Europese vakantie wil genieten, moet:
totaal recht heeft op 4 weken vakantie.
• op 31 december van het voorafgaande
• een activiteit aangevat of hervat hebben
een aanvulling op de gewone vakantie-
tijdens het huidige of voorafgaande
dagen. Het totaal aantal vakantiedagen
kalenderjaar;
wordt bepaald volgens de duur van de
kalenderjaar jonger zijn dan 25 jaar; • in de loop van het voorafgaande kalen-
De dagen Europese vakantie zijn ook
derjaar zijn studies, leertijd of opleiding
• gedurende minimaal drie maanden
tewerkstelling dat jaar. Het jaar waarin
beëindigd hebben en in dienst getreden
tewerkgesteld worden (de zogenaamde
de schoolverlater zijn studies beëin-
zijn van een werkgever;
aanloopperiode);
digt, kan hij geen vier weken vakantie
in de loop van het voorafgaande kalenderjaar minimaal 1 maand verbonden
• alle gewone vakantie opgenomen
nemen. Het jaar nadien zal hij in totaal wel recht hebben op vier weken vakan-
hebben.
tie, als hij het volledige jaar tewerkge-
zijn door een arbeidsovereenkomst en
steld wordt.
op grond hiervan minstens 13 arbeids-
Een schoolverlater kan dus zowel het
of gelijkgestelde dagen in rekening
jaar waarin hij in dienst treedt als het
kunnen brengen, met een minimum van
jaar nadien Europese vakantie opne-
De jongere kan verschillende vakan-
70 arbeidsuren of gelijkgestelde uren;
men, op voorwaarde dat hij telkens mi-
tiedagen opnemen uit de stelsels maar
nimaal 3 maanden tewerkgesteld is.
kan nooit meer dan 4 weken vakantie
• alle gewone vakantie opgenomen hebben.
Hoeveel vakantiedagen?
opnemen.
Een schoolverlater kan dus enkel het
De jeugdvakantiedagen zijn een aan-
jaar nadat hij zijn studies beëindigd
vulling op de gewone vakantiedagen. Ze
Meer info op admb.be/
heeft jeugdvakantie opnemen.
zorgen ervoor dat de schoolverlater in
vakantie-schoolverlaters
55
Blockchain voor dummies Banken, multinationals, vastgoedkantoren, politici... Allemaal hebben ze de mond vol van blockchain of experimenteren ze ermee. Maar wat is blockchain en vooral: wat kan het een ondernemer opleveren? Blockchain in vragen en antwoorden. Van skireizen tot legoblokjes. TEKST William Visterin
Wat is blockchain? Simpel gesteld is blockchain een slim-
Maar wat betekent dit concreet?
Waarvoor staat de naam blockchain (en hoe veilig is het)?
me en digitale boekhouding, met name
Vergelijk het met een skireis met vrien-
De naam wijst op de essentie van block-
voor betalingen. Die boekhouding is ook
den waarbij de kosten eerlijk moeten
chain. Een ‘block’ staat voor een of
gemeenschappelijk: niet één instantie
worden verdeeld. Vaak beheert dan één
meer transacties, zoals betalingen, en
of persoon registreert alle transacties,
iemand de kassa. In de blockchainfi-
de ‘chain’ is de hele keten van blocks
maar iedereen staat ervoor in.
losofie doet iedereen dat. Als iemand
die al is goedgekeurd, de lego-toren dus.
Deze boekhouding heeft nog twee bij-
dan gemeenschappelijke boodschap-
zondere kenmerken:
pen wil doen, dan moet iedereen eerst
Iets technischer: elk blok uit de keten
• Ze is onveranderlijk. Zodra één element
goedkeuring geven voor die aankoop.
is als een doos vol transacties die een
(of transactie) eenmaal is toegevoegd,
Zolang dat niet gebeurt, worden deze en
digitaal
kan men het nooit meer verwijderen of
de daaropvolgende (groeps)aankopen
krijgt - een ‘hash’ in het jargon van
veranderen. Vergelijk het met een hoge
simpelweg geblokkeerd.
IT’ers. Tegelijk zit er in elke doos data
identificatielabel
opgekleefd
die verwijzen naar de ‘hash’ van het
toren van legoblokjes: je kunt een blokje bovenaan toevoegen, maar geen blokje
Elke deelnemer heeft bovendien een
blok, transacties van net daarvoor. Op
middenin wegnemen zonder de toren te
zicht op alle eerder goedgekeurde
die manier is de volgorde in de keten
doen omvallen.
transacties (lees: de stapel lego-blok-
van blokken logisch en onveranderbaar.
• Er is niet één exemplaar van de
jes). Dit is alleen haalbaar als alle le-
boekhouding, maar vele. Die moeten
den in de groep in realtime met elkaar
Kortom, bij blockchain is het haast on-
allemaal op elk moment identiek zijn.
kunnen communiceren via een digitaal
mogelijk om de boel te belazeren. Zij die
Of om in de vergelijking te blijven: bij
netwerk. Om met blockchain te wer-
willen frauderen, moeten alle eerdere
elke stapel volgt bijvoorbeeld dat ene
ken, heb je dus een netwerk als inter-
blokken in de keten aflopen voor ze de
gele blokje op dat ene rode blokje.
net nodig.
data kunnen herschrijven. En boven-
Koos Taillieu, crime scene cleaner en zaakvoerder van K.T.S Cleaning
“Met een zuurstofmasker en wat Vicks onder de neus geraak je al ver” “Ik zag een markt in crime scene cleaning
ten en je moet met een aantal zaken re-
de vliegen bij manier van spreken van-
(opruimen van plaatsen delict, red.). Het is
kening houden.
onder de deur door. Ik moet je ook niet
zo’n niche, bijna niemand anders doet
Je moet bijvoorbeeld altijd eerst het on-
zeggen hoe hard het er stonk. Je eerste
dit. Ik volgde hiervoor een opleiding in
gedierte bestrijden voor je iets anders
reflex is dan om een raam open te trek-
Engeland. Dit soort werk vraagt name-
doet. Een opdracht was eens een ap-
ken. Maar dat mag je niet doen. Je weet
lijk een aparte benadering. Je werkt met
partement poetsen waar een vrouw al
nooit wat voor ziektes de overledene had
aangepast materiaal en speciale produc-
weken dood lag. Ze was in zo’n bedkast
en nu dus die vliegen. Als die ontsnap-
tussen het bed en de kast gesukkeld en
pen en jouw zoontje is 50 meter verder
daar overleden. Op den duur kwamen
aan het spelen…
56
QU E?
VOO R U U I T G E L E G D
dien moeten ze dit telkens opnieuw
ten te handelen. Een bekend voorbeeld
ook al commerciële toepassingen van
doen. Want iedereen op het netwerk
is de Britse singer-songwriter Imogen
de blockchaincode, zoals van IBM, die
heeft een kopie van de hele transactie-
Heap die aan een systeem werkt om
klanten toelaten om een veilig block-
keten gekregen.
muziek aan de man te brengen zonder
chainnetwerk te gebruiken.
organisatie.
Is blockchain nog (verre) toekomstmuziek?
In theorie is dit systeem correcter dan
Wat heeft blockchain met bitcoin te maken?
bij centrale registratie. Een voorbeeld:
De bekendste toepassingen van block-
echte doorbraak zijn overleg en sa-
als een ondernemer een huis koopt,
chain zijn de virtuele munten of ‘cryp-
menwerking nodig. Verder ontbreekt
moet hij of zij daarvoor langsgaan bij
tomunten’ (zie ZO Magazine van okto-
het aan een wettelijk kader en zijn er
de notaris. Een blockchain kan dat werk
ber). De bitcoin, die in 2009 ontstond,
nog technische uitdagingen. Want hoe
automatiseren. De aankoop van de wo-
is de bekendste. Bij de bitcoin houdt de
groter het netwerk en hoe meer trans-
ning en het eigendomscontract kunnen
blockchain bij wie er geld betaalt aan
acties, hoe meer data en hoe meer het
in code worden omgezet en door ver-
wie. Alle bitcoinbetalingen die ooit zijn
systeem onder druk komt te staan en
schillende partijen (en dus niet langer
gedaan, staan in die boekhouding.
met vertragingen kampt. Zo kan het
door één enkele notaris) gevalideerd
Intussen zijn er nog talloze andere vir-
bitcoinsysteem vandaag maar drie of
worden op een uitgebreid netwerk.
tuele munten gelanceerd, die gebruik-
vier betalingen per seconde aan. Terwijl
Blockchain kan het einde inluiden van
maken van een gelijkaardig principe.
Visa tweeduizend transacties per se-
de (onvermijdelijke) tussenpersoon. Of
Globaal is volgens experts meer dan
conde verwerkt.
het nu banken zijn, beurshuizen die ef-
130 miljard euro aan virtuele munten in
fecten verhandelen, notarissen die hui-
omloop. In die zin is iets als bitcoin de
Grootschalig gebruik van blockchain is
zen doen verkopen of de vakbonden die
voorloper van blockchain.
dus nog niet voor meteen. Toch zijn tal
de werkloosheiduitkeringen beheren,
We zitten in het stadium van experimenten en proefprojecten. Voor een
van bedrijven er vandaag al mee aan de
een blockchain. Soms is er gewoon ook
Waar kan ik blockchain kopen?
geen centrale, stabiele autoriteit die ie-
Blockchain is geen product of dienst op
bedrijf als Maersk gebruikt een block-
ders vertrouwen geniet.
zich. Het is een techniek om transac-
chain om containers te traceren. Ook
ties tussen partijen in goede banen te
de (lokale) overheid toont interesse. De
De technologie zou zelfstandigen en
leiden en iedereen hierover te informe-
stad Antwerpen bekijkt bijvoorbeeld
kleine bedrijven meer mogelijkheden
ren, zonder dat er nog een centrale tus-
hoe ze met blockchain de administra-
bieden om rechtstreeks met eindklan-
senpersoon nodig is. Al zijn er intussen
tieve rompslomp kan verminderen.
Mijn onmiddellijke omgeving kijkt al
zuurstofmasker en Vicks onder de neus
niet meer op van een gewone zelfmoord
kom je gelukkig al ver.
of moord, enkel nog van de speciale ge-
Ik zie veel in mijn job. Echt schrijnen-
vallen. Maar op café hangen de mensen
de toestanden soms. Ik hou een foto-
wel vaak aan mijn lippen, al heb ik niet
boek bij van mijn meest opmerkelijke
altijd zin om erover te vertellen. Soms
opdrachten. Echt waar, je valt achter-
word ik zelfs aan anderen voorgesteld
over van hoe sommige mensen leven.
als ‘Je raadt nooit wat die mens van job
Huizen waar dode dieren her en der
doet’. Het is dan ook geen klassieke job
liggen of vol menselijke uitwerpselen.
en het is spannend. Je werkt wel altijd in
Familiedrama’s met kinderen blijven
de stank. Op den duur weet je wel hoe het
het ergste. Ik heb zelf kinderen en dan
ruikt en het went, maar toch. Met een
denk je toch wel eens na.”
allemaal worden ze vervangbaar door
57
slag. Banken als ING, BNP en KBC experimenteren volop. Een scheepvaart-
ONDERNEMERS VIND JE OVERAL, OOK OP PLAATSEN DELICT
Koos Taillieu
FOTO Pat Verbruggen
Wat zijn de voordelen voor een ondernemer of zelfstandige?
platenmaatschappij of auteursrechten-
D E Z A A K WA A R N E M E R
PA S C A L PA E P E N
Hints De Nobelprijs Economie is weer uitgereikt. Straf. Want die prijs bestaat eigenlijk niet eens. In tegenstelling tot de prijzen voor Natuurkunde, Scheikunde, Geneeskunde, Literatuur en Vrede heeft Alfred Nobel zaliger nooit een onderscheiding voorzien voor een econoom die zich heeft weten te onderscheiden. Waarom niet? Nobel mag het weten. Misschien is het wel omdat zijn erfenis, die de prijzen bekostigt, groot is, maar niet oneindig? Of omdat Nobel economie niet zag als een volwaardige wetenschap? Wie zal het zeggen? De Zweedse centrale bank heeft dan maar een ‘Nobelprijs’ Economie gelanceerd. En die wordt dus sinds 1969 jaarlijks toegekend. Is daar iets van waar, dat economie geen volwaardige wetenschap is? Een exacte wetenschap, zoals natuurkunde en scheikunde, is het geenszins. Economie is een menswetenschap, net zoals psychologie en antropologie. Economen bestuderen inderdaad het economische gedrag van mensen die met schaarste omgaan om in hun consumptie te voorzien. Er zijn nogal wat raakvlakken tussen economie, psychologie en sociologie, en misschien is het wel toeval dat Richard Thaler, de Amerikaan die dit jaar de Nobelprijs Economie won, econoom is. Hij had evengoed psycholoog kunnen zijn. Hij maakte zijn levenswerk van de invloed die emoties hebben op economische beslissingen. Mensen handelen, in tegenstelling tot wat men vroeger wel eens dacht, niet altijd als rationele wezens. Dat irrationele gedrag wordt tegenwoordig, dankzij het baanbrekende werk van Thaler en zijn collega’s, bestudeerd in het vak ‘behavioural economics’. Dat Thaler voor zijn werk een Nobelprijs Economie krijgt, toont aan dat er vandaag veel waarde wordt gehecht aan zijn onderzoek. De invloed van emoties op de keuze die de consument maakt, kan groot zijn. In de financiële wereld zien we hetzelfde fenomeen. Prijzen van aandelen worden voor een groot deel bepaald door het emotionele, irrationele gedrag van de belegger. Dat gedrag wordt bestudeerd in ‘behavioural finance’. Thaler heeft ons op nog wat interessante bevindingen gewezen. In zijn boek Nudge bespreekt hij dat mensen bij het nemen van beslissingen zachtjes in de ‘goede’ richting kunnen gestuurd worden. Zonder hun vrijheid te beperken, kunnen beleidsmakers er consumenten toe aanzetten om, onbewust, gezonde voeding te verkiezen boven ongezonde. Een prijsvoordeel voor gezonde voeding door de gezonde variant te subsidiëren of ongezonde voeding te belasten, zou zo een nudge kunnen zijn. Veel moet dat niet zijn. Een kleine ‘tik’ of ‘hint’ zou mensen er al toe kunnen aanzetten om de juiste beslissing te nemen. De overheid kan overal nudges inzetten. Ze kan daarmee mensen aanzetten meer appelen te eten, maar evenzeer diezelfde mensen ertoe aansporen een appeltje voor de dorst opzij te leggen om de pensioenproblematiek te verkleinen. Het schoolsparen, de wet Cooreman-De Clercq en het pensioensparen zijn succesvolle voorbeelden uit het verleden die heel wat landgenoten ertoe hebben aangezet om te sparen en te beleggen. Prachtig! De laatste tijd heb ik echter de indruk dat de huidige generatie van politici vergeten is wat ‘behavioural economics’ en nudging willen zeggen. Ze introduceerden een speculatietaks en effecten(rekening)taks, zogezegd om de van ‘fiscale rechtvaardigheid’. Daarmee draaien ze de klok terug. Nederland schafte pas de roerende voorheffing af, in ons land werd die opgetrokken tot 30%. Het wordt tijd dat iemand elk van onze beleidsmakers een boek van Richard Thaler cadeau doet.
PASCAL PAEPEN is financieel analist bij diverse kranten en doceert Bank & beurs aan de KU Leuven en aan enkele hogescholen. Hij was ook jarenlang bankier in de Londense City en Radio 1-correspondent.
58
FOTO ID-Wouter Van Vooren
‘rijken’ aan te pakken. Ze verhogen steevast de beurstaks en de roerende voorheffing onder het mom
id e arb en
e an a n
ac
re ge
or vo
n ee
n ge ra
ht e
n jo
a sse en g pa n erv n i w t a en r n a a o bied lek er a aal Z-k p d h i t S k e n r o arb r R we arm ee de oen nw z k e i e e r er ns ste ee kom lag er ste k eer ee euw e i f onts n r k llectie o De e ee erste eer een c t o t D e e ste k gaan D eer r over sollicitatie De eerste kee n spontane ee p o en e er D er reag De eerste ke De eerste keer een medewerker aanwerven De e De erste keer feedback geven aan De eeerste ke een sollic er HR e D itant -advi De e eer rste ke e s inw er e De ee ste i n e n n en ee rste keer kan dida rs te kee een m a t uitn ke r ee ede odig er n5 we en v ee rke 5-p oor n r l b een u op ijsc sse gesp ho lei ra rek l e di n a n ng we Ne rve de n rla nd so p de we rk vlo er aa nv ra ge n
ap dic an sh
v an
ri
va
r re
p
m
co
so
ie
en t
et
als
en
st
pl ij
e
kg ev
we r
ri n
de
ake len
ve
n
te
et
rf z
ng
eri
er ekr ut
vo or j
en er vo k re sp ge gs rin ne .be ven r tio ab we vd nc an r r fu ra vloe aa n ate erk nn ee erl ew d rfe olv p er o no ke r su sch eide nen te kee een opl scree rs r n and ee ste kee idate r m d n e a er i De ee ste tten ële k i t De e eer rste ke kijker ze oten r in de D ee eer p erkgeve De erste k lf als w De e erste keer jeze De e en De eerste keer cv’s opvrag De eerste keer herst ructureren De D eerste k e e e r t a alcoach D eers ing op D e eers te keer s de w t o D e e l r l k i v c loer aa i De e e eerst e keer t a t iebri nvrage n even ee erst e kee selec ti r e b e e s a t n e te ke r so twoo sts rden a ke er je cial m f nem e e t en d r o i ai e nsc h
er w
ve n
rv
AB
zo
nw
aa
en
rv we
n ge ple ad ra er ag an en k tm k ban un ma ata co an a Bd ac el DA AB eV rofi p VD in d jfs en ken dri be zoe ’ re B n A D ee een V ate e k er en did ‘Mijn nmak rst ke kan n op e na aa r ee rste keer fspagi stre bedrij De ee ste eer regi nline o k De eer n De erste je eige erven De eeerste keer udent aanw De er een jobst De eerste ke De eerste keer je medewerkers een cursus laten volgen De ee De rste keer outplace ment aan D eerste ke bieden e r D e ee e e n tew D e e rste erkste D e e erste keer d ll e i e n e g e s l c n e el opr e er rste keer i m ichte en a ste ke em n an e e an k e d n e rd aan jobb e r e eeln we eurs em en r e
j
AB
e
it h
ven u
en
sie
d
t b uit enl an
ns es
e
lijv
Bij b
n
lle
ps te
o
ne
na a
g
vin
hr ij
sc
m
ob o
MET VD
1
n
ere
ut ekr ar
n aa lom re e dip g llen m r n o ie de kste j r n e r o n w e z e te ke r ee nd alig n t te kee iema s r s e voere r r and sprek ee erste kee e n g e e i t De e e erste keer e licita D e e rste n sol D e ee e keer ee plaatsen D eerst vacature De erste keer een De e aanvragen De eerste keer jobcoaching De eerste keer een bedrijfsfilm make De n De eerste keer je vacatu De eerste re B k e A t emplat D eer eMET VD ers e ontw t D e en IB erpen De e e eerst e keer O-co e e ntra ee rst kee werk c t e o e rs pste nm te kee r een llen et e ke r e lee e n en rco er sta gia ntr me ee ir act n de Vl a we fslu aa rke ite m rm n se et on e de en rs ar te be un ids in be gs pe pr rk em ing ie aa aa nw nv er ra ve ge n n
d
an
MET VD
e nd
ng
n
ve
er
de eerste
keer
Ongeveer 40.000 knelpuntvacatures raken niet of moeizaam ingevuld. Toch is er genoeg talent op de arbeidsmarkt, als je tenminste niet in hokjes denkt. Waarom zou een boekhouder zich niet kunnen omscholen tot bakker? Waarom zou een 55-plusser geen aanwinst zijn voor je bedrijf? Of waarom zou iemand met een beperking niet 100% matchen met je huidige medewerkers? Elk talent telt en daarom willen we samen met onze partners én met jou verder kijken dan de traditionele profielen. Ook wie op het eerste gezicht niet in aanmerking komt voor de job kan de geknipte kandidaat worden via opleidingen, omscholingen en taalcursussen. En al klinkt dit wat onwennig, er is voor alles ‘een eerste keer’. Op 23 november zetten we graag met jou de eerste stap richting nieuw talent voor je bedrijf: maak een afspraak op vdab.be/eerstekeer.
Rekruteren met
Select Actiris,
eenvoudig en gratis.
biedt diensten aan die uw aanwerving vereenvoudigen. • Een consultant gespecialiseerd in uw activiteitensector • Een selectie van maximum 6 kandidaten die aan het gewenste profiel voldoen • Tips om uw loonkosten te optimaliseren • Administratieve ondersteuning bij het aanwerven van jongeren en stagiairs
Om gratis gebruik te maken van onze diensten, surf naar www.actiris.be
Werkgevers vertrouwen ons! Ontdek de getuigenis van
Actiris verandert de toekomst van uw bedrijf
in dit nummer.
www.actiris.be Met de steun van de Europees sociaal fonds