ZO Magazine december 2018 by Jurgen Muys

Het UNIZO-magazine voor de Limburgse zelfstandige ondernemer / December 2018

IPARC: KMO van het Jaar

VERSCHIJNT 1 X PER MAAND - 98STE JAARGANG - P912078 - GENT X - NUMMER 10

De kunst van het kunstonderhoud BIJ DE SERVICECLUB Elitair of vrienden-voorhet-goede-doel?

VERSTERKT ONDERNEMERS

AMBTENAREN VERSUS ONDERNEMERS ‘Regelneven’ en ‘sjoemelaars’ over elkaars vooroordelen

LIMBURG FibriCheck: meest beloftevolle KMO 2018

DANNY OPENT

Werk aan de winkel, en veel! We waren ons ervan bewust dat de campagne voor de federale verkiezingen na die voor de gemeenteraden vrij snel opnieuw uit de startblokken zou schieten.. En de zenuwachtigheid die de Wetstraat teistert, bevestigt die verwachting.

FOTO Luc Daelemans

Vanuit UNIZO kijken we ernaar met een zekere bezorgdheid. Want het is er de tijd niet naar om het werk opzij te schuiven. Afgelopen week bekroonden we tijdens ons alom gesmaakte Topseminar in Oostende IPARC tot KMO van het Jaar. IPARC is een relatief jong groeibedrijf met 19 medewerkers, actief in de sector van restauratie en conservatie van kunstwerken. Je leest er meer over in deze ZO Magazine. Het is een bedrijf met gezonde ambitie dat buitenlandse markten wil veroveren en daarvoor een stabiel kader en gespecialiseerde en betaalbare medewerkers nodig heeft. Kan IPARC rekenen op onze regeringen om bijvoorbeeld de brexit goed op te volgen? Wanneer het voorlopige akkoord niet door het Britse Lagerhuis raakt, komt er een ‘harde brexit’. Dat betekent: de strengste douaneregels en -heffingen en een hoop extra administratie voor wie met het Verenigd Koninkrijk zaken doet. Voor een bedrijf als IPARC is dit veel meer dan lopende zaken.

“ We hebben maatregelen nodig die mensen aansporen op de arbeidsmarkt te komen.”

Nog nijpender is de krapte op de arbeidsmarkt. We hebben maatregelen nodig die mensen aansporen op de arbeidsmarkt te komen, want we hebben iedereen nodig. De federale arbeidsdeal moet daarom volledig uitgevoerd worden, ook in het debat rond oudere werkzoekenden en anciënniteitsregels. Maar ook de Vlaamse regering moet zich volledig inzetten om te zorgen dat de VDAB een duidelijke regisseursrol krijgt om mensen naar vacatures te leiden, van waar ze ook komen. Duaal leren moet gebetonneerd en uitgerold worden, zodat we de competenties van jonge mensen efficiënter en ineens juist kunnen ontwikkelen. En laat ons niet vergeten dat het sociaal overleg nog moet leiden tot een betaalbaar kader van lonen en loonkosten, dat de verworvenheden van deze regeerperiode niet opnieuw verkwanselt. Het ABVV herinnerde ons er alvast aan dat dit geen evidentie zal zijn. En ik kan nog even doorgaan: de B2B-verhoudingen, de uitvoering van de nieuwe vennootschapswet, de energienorm en de energievoorziening, … UNIZO kan dus maar één ding zeggen: beste ministers en parlements leden, de verkiezingen liggen nog een eind voor ons uit. Tot zo lang is er nog heel wat werk op de plank!

DANNY VAN ASSCHE UNIZO-GEDELEGEERD BESTUURDER verwacht reacties en suggesties op Danny.VanAssche@unizo.be

ZO december 2018 - 3

ZO Magazine in december STAND VAN ZAKEN

SNELFIE

UNIZOâ&#x20AC;&#x2122;s Topseminar trok veel volk

Els De Schepper als ondernemer. 5 vragen, 5 antwoorden.

27 DOSSIER Hoog tijd om na te denken over je voertuigenvloot van morgen.

16 ELKE MAAND 6 Samen werkt / 14 De lezersquiz / 22 De werkplek / 29 Pech gehad / 48 De waaromvraag / 50 Column De zaakwaarnemer / en in het midden: NIEUWS UIT JOUW PROVINCIE

Uw eerstvolgende ZO Magazine is een special en verschijnt op 17 januari 2019. De redactie wenst iedereen een fijne eindejaarsperiode.

COLOFON Directeur MarCom Luc Missinne

Senior writer Herman Van Waes

Eindredacteur Filip Huysegems

Redacteurs Paulien Coenaerts Sanderijn Vanleenhove Filip Horemans

Management Assistant MarCom Jurgen Muys

V.U UNIZO vzw Willebroekkaai 37 1000 Brussel Tel: 02 212 25 53 zo@unizo.be www.unizo.be

RECLAMEREGIE Trevi nv Meerlaan 9 9620 Zottegem Tel: 09 360 62 16 www.trevi-regie.be

CONCEPT Wils-Peeters www.wils-peeters.be VORMGEVING Proforma Advertising www.proforma.be

Haute Quizzine DĂŠ quiz van ZO Magazine

Jouw bedrijf op de cover van dit magazine? Dan moet je eerst meedoen aan de lezersquiz! Je kunt ook andere prijzen wegkapen. Blader snel naar blz. 14

BIJZONDERNEMEND IPARC, KMO van het Jaar, verenigt ambachtelijkheid en hi-tech.

36 HET GESPREK

REPORTAGE

Valt er te praten met staatsambtenaren? Kijk op pagina

Serviceclubs: elitaire onderonsjes of vriendschap voor het goede doel?

UNIZO-partners in ondernemen

Aangesloten bij uitgeverfederatie

ZO Magazine, het zakenblad voor de zelfstandige ondernemer, IS een uitgave van UNIZO, de Unie van Zelfstandige Ondernemers, en de Federatie Vrije Beroepen. Verschijnt 10 x per jaar. De redactie van ZO Magazine streeft naar de grootst mogelijke betrouwbaarheid van de gepubliceerde informatie, waarvoor zij echter behoudens opzettelijke fout niet aansprakelijk kan gesteld worden. ZO Magazine is lid van Medianetwerk Plus. UNIZO vzw is verantwoordelijk voor de verwerking van uw gegevens conform de Algemene Verordening Gegevensbescherming. Meer informatie over de wijze waarop wij uw gegevens verwerken en uw rechten m.b.t. deze verwerking, vindt u op https://www.unizo.be/unizo-privacyverklaring.

SAMEN WERK T

Vijf snotvrienden De stoffen zakdoek heruitgevonden FOTO Studio Chloki

Het begon allemaal op een skipiste in 2015. Vijf vrienden kwamen tot de vaststelling dat ze allemaal het liefst een klassieke, stoffen zakdoek gebruikten. Maar geen van hen had ooit de ultiem comfortabele stof gevonden. En de designs waren ook altijd uit de jaren stillekes, in de winkel lagen nog dezelfde zakdoeken als in grootvaders tijd. Ze besloten daar en dan om het gat dicht te rijden. Zonder enige ervaring in mode of textiel, maar elk met een bijdrage vanuit zijn achtergrond: Bruno Festjens (verkoper van survival gear), Tom De Cock (radiopresentator en bekend gezicht), Jonas Van Garsse (productiemanager), Simon Gryspeert (ondernemersadviseur) en Ward Pauwels (zaakvoerder van een grafisch ontwerpbureau) – zie de foto. Huff & Puff was geboren.

“In de winkel lagen nog dezelfde zakdoeken als in grootvaders tijd.”

“Na twee jaar zoeken en testen, presenteerden we eind 2017 onze eerste collectie van 20 verschillende designs. Die lanceerden we via een succesvolle crowdfundingcampagne. We klokten af op meer dan 26.000 euro, bijna het dubbele van het beoogde startkapitaal”, vertelt Simon Gryspeert. “Onze pocketwear is gemaakt van lyocell, een zachte en sterk absorberende vezel op basis van duurzaam geteelde eucalyptus. Er is 20 keer minder water voor nodig dan bij de productie van katoen. De afwerking gebeurt met de hand, in het oudste naaiatelier van België.” “Vandaag hebben we al een tweede collectie en zijn de zakdoeken te koop via onze webshop en een dertigtal winkels over heel Vlaanderen. We leveren ook gepersonaliseerde doosjes aan bedrijven die op zoek zijn naar een ecologisch verantwoord Belgisch product als relatiegeschenk. De interesse in de aanloop naar de feestdagen is enorm, een set zakdoeken blijkt een ideaal cadeau. En we blijven ambitieus: na nieuwjaar gaan we over de taal- én de landsgrens kijken.” / www.huffpuff.be

ZO december 2018 - 7

Gevarieerde dag in Casino Kursaal

FOTO: Johan Lammertyn

KMO van het Jaar onthuld op UNIZO's Topseminar

UNIZO en Buurtsuper.be tevreden na 11 jaar lobby tegen rosse muntjes

Eindelijk verplicht afronden tot op 5 eurocent voor cash betalingen Vanaf 1 december 2019 worden de stukjes van 1 en 2 cent grotendeels overbodig. Handelaars moeten vanaf dan de eindbedragen aan de kassa afronden naar 0 of 5 cent voor wie cash betaalt. Voor elektronische betalingen verandert er niets: afronden mag, maar wordt niet verplicht.

Topseminarspreker Jeroen De Flander bij Indra Dewitte.

UNIZO bekroonde restauratiebedrijf IPARC (International Platform for Art Research and Conservation) uit Kampenhout tot KMO van het Jaar. Een uitvoerig portret van dit bedrijf lees je in dit magazine op p. 36–39. De titel van Beloftevolle KMO van het Jaar voor jonge bedrijven ging naar StepUp Consulting uit Leuven. StepUp specialiseert zich in ‘revenu management’, en analyseert informatie uit ‘big data’, zodat klanten als Coca-Cola, Heineken, Danone… hun marketing- en verkoopstrategieën kunnen verbeteren.

De uitreiking van de awards was het hoogtepunt van het UNIZO-Topseminar op 28 november in het Casino Kursaal van Oostende, voor meer dan 650 kmobedrijfsleiders. Digitale transformatie, disruptie, e-commerce, een vernieuwend HR-beleid, economische groei... deze en nog andere onderwerpen passeerden de revue. En dat in een origineel jasje gebracht door tien topsprekers, onder wie als Jo Caudron, Wouter Torfs en Jurgen Ingels Bekijk de aftermovie op www.unizo.be/topseminar_aftermovie

Kommer en Commerce

8 - ZO december 2018

UNIZO en de aangesloten beroeps vereniging Buurtsuper.be reageerden opgelucht nu de verplichte afronding eindelijk is goedgekeurd door de ministerraad. “We ijveren hier al 11 jaar lang voor,” benadrukt topman Danny Van Assche van UNIZO. UNIZO en Buurtsuper.be wijzen erop dat de muntjes niet formeel worden afgeschaft. Daartoe kan enkel Europa beslissen. In principe kunnen klanten dus nog altijd de (afgeronde) bedragen met de kleinste muntjes betalen. Alleen zullen de banken ze niet meer terug in omloop brengen. Wat uiteraard het opzet is van deze regel.

STAND VAN ZAKEN

UNIZO ziet positieve en kritische punten

Zorgt de arbeidsdeal voor meer arbeidsplaatsen? De zogenaamde arbeidsdeal die de federale regering goedkeurde bevat volgens UNIZO goeie maatregelen om de krapte op de arbeidsmarkt aan te pakken. UNIZO is heel tevreden met de uitbreiding van het fiscaal voordeelregime voor overuren van de eerste 130 naar de eerste 180 overuren. Ook de versoepeling van het scholingsbeding (zie p.49) is een goeie zaak: het wordt eenvoudiger om afspraken te maken met werknemers om een deel van de (verplichte) opleidingen die ze volgden te laten terugbetalen als ze voortijdig opstappen. Daarnaast gaat de regering werknemers die een opzegvergoeding uitbetaald krijgen al naar de tewerk

stellingsdienst doorsturen nog vóór ze een werkloosheidsuitkering ontvangen. Al is het wel vreemd dat de werkgever zijn werknemer daarvan op de hoogte moet brengen. UNIZO is wel teleurgesteld in de verplichte outplacementbegeleiding voor werknemers van wie de arbeidsovereenkomst eindigt wegens langdurige ziekte of medische overmacht. Caroline Deiteren (UNIZO-studiedienst): “De werkgever heeft hier geen schuld aan. Een outplacementbegeleiding ondergraaft ook de gespecialiseerde én succesvolle trajecten voor langdurig arbeidsongeschikten door het RIZIV en VDAB.”

Het cijfer

1 café per dag failliet

In de eerste zeven maanden van dit jaar gingen 185 cafés failliet, volgens de FOD Economie. Dat betekent dat bijna elke dag een café sluit. Het rookverbod en de alcoholcontroles zijn de vaakst terugkerende verklaringen. De cijfers zijn des te opvallender vergeleken met andere sectoren: in diezelfde periode gingen 26 autohandelaars en 18 bakkers failliet. Het aantal cafés in ons land is al langer in vrije val. In ruim 20 jaar tijd is de helft verdwenen.

In ruim 20 jaar is de helft van de cafés verdwenen.

Ongezouten mening “Normaal met kerst heeft onze slagerij zo’n 600 bestellingen, goed voor een omzet van om en bij de 50.000 euro. Maar doordat overuren voor de werkgever duur zijn, schiet daar maar weinig van over.”

“Dinsdagavond ben ik nog drie uur onderweg geweest. In het donker was het wat zoeken naar de huisnummers, maar het is uiteindelijk gelukt. De nabestaanden appreciëren mijn inspanningen - daar draait het om.”

Slager Johan Oosterbosch blijft voor het eerst in 34 jaar dicht (VTM-nieuws)

Hoe begrafenisondernemer Mario De Meutter zijn stakende postbode verving, in Het Laatste Nieuws

“Belastingverlaging voor zelfstandigen en familiebedrijven: dat is wat de PVDA in Zelzate van plan is. Middenstandsliberalisme, zowaar. Belastingverhoging voor de grote bedrijven: daar moet het van komen. Bij ArcelorMittal davert de directiekamer op haar grondvesten - van het lachen, welteverstaan.” Commentator Jan Segers in Het Laatste Nieuws ZO december 2018 - 9

STAND VAN ZAKEN

GRATIS NIEUWSRUBRIEK MET BEPERKTE AANSPRAKELIJKHEID Een trip naar Disneyland deze kerstvakantie? Een bezoek aan dit pretpark kan niet alleen verrassingen, maar soms ook verassingen in petto hebben. Vooral in de Amerikaanse Disney resorts blijken nogal wat bezoekers graag de asse van hun geliefden te komen uitstrooien, want waar vindt een mens een betere laatste rustplaats? Hoewel het streng verboden is, worden er volop stoffelijke resten binnengesmokkeld. Minstens één keer per maand moet er een schoonmaakploeg met speciale stofzuigers uitrukken. Met name het spookhuis (The Haunted Mansion) blijkt een erg verstrooiende bestemming. Misschien toch ook eens de asbakken nakijken. Nog een van de pot gerukte cadeautip: je toilet schoonmaken kan nu met de Donald Trumptoiletborstel. Onder de slogan: “Make your toilet great again!” verwijder je met het oranje kapsel van de president de hardnekkigste remsporen. De ‘Commandor in Crap’, zoals deze ultieme shit-terminator heet, is online te koop, maar de vraag in de webwinkel is zo groot dat het weken wachten is. Op zoek naar een cadeautje voor een jonger persoon? Denk dan eens aan Monopoly voor Millennials. De opdracht is deze keer niet om zo veel mogelijk straten, huizen en hotels te kopen. Want een eigen woning, laat staan in een dure straat, kan je je als millennial toch niet veroorloven. In de plaats moet je goedkope ervaringen najagen om te winnen, zoals een avocado eten, naar de kringloopwinkel gaan, bij een vriend gratis op de zetel slapen… En wie de meeste schulden heeft, mag beginnen. Voor de hipsters onder ons is er dit jaar trouwens een prachtig accessoire: kerstlichtjes om je baard mee te versieren en te stralen tijdens het kerstdiner. Batterijen inbegrepen en verkrijgbaar in diverse varianten. Wees je eigen kerstboom als het ware! Je kinderen Lego gekregen van Sinterklaas en nu al een stukje opgegeten? De schrik van jonge ouders en daar wilden zes kinderartsen uit Australië en het UK wat aan doen met een opmerkelijk onderzoek: ze slikten zelf allemaal een Lego-hoofdje van 10 bij 10 millimeter in en onderzochten hoelang het duurde voor die weer via de natuurlijke weg het licht zagen. De resultaten, verschenen in de kersteditie van de ‘Journal of Paediatrics and Child Health’, bleken gelukkig zeer ontlastend: het duurde gemiddeld 1,7 dagen voor de Legokopjes in de pot belandden en niemand had last van diarree of verstopping.

10 - ZO december 2018

“De constante race van de ene afprijzing naar de andere is voor iedereen nefast. Winkels die niet meedoen verliezen omzet, wie wel meedoet geeft een deel van zijn boterham af. Wij organiseren een Wake-up Friday: op Black Friday geven wij geen kortingen, maar geven we een deel van de omzet aan Poverello, dat zich inzet voor mensen in armoede.” Freija De Baere van schoenenzaak Walk The Line, in Het Nieuwsblad

UNIZO stelt prioriteiten in sociale bescherming zelfstandigen

“ Liever betere kinderopvang dan betaald vaderschapsverlof” Zelfstandigen die vader worden zullen weldra ook kunnen genieten van vaderschapsverlof, kondigde federaal minister van Zelfstandigen Ducarme aan. Werknemers hebben nu recht op tien dagen betaald vaderschapsverlof, op te nemen tot vier maanden na de geboorte van hun kind. Zelfstandigen hebben daar geen recht op, maar nog deze regeerperiode zou beslist worden om ook vaders die hun zelfstandige activiteit volledig of gedeeltelijk onderbreken voor de geboorte van hun kind te laten genieten van betaald verlof. Wellicht wordt dat even lang als bij werknemers en desgewenst gespreid in de tijd. UNIZO wil al langer de sociale bescherming voor zelfstandigen gelijkschakelen met die voor werknemers, en staat dus principieel niet afkerig tegenover betaald geboorteverlof voor zelfstandige vaders. Maar er zijn allicht andere prioriteiten: “Bij jonge zelfstandige gezinnen lopen privé en bedrijf sterk door elkaar. Vooral het combineren van de zorg voor het gezin met het managen van de zaak, stelt hen dus voor grote uitdagingen. Vaderschapsverlof kan daarbij een hulp bieden, maar in de praktijk hebben zelfstandigen eerder nood aan meer flexibele opvang, ook in de weekends”, aldus Caroline Deiteren van de UNIZO-studiedienst.

Zorg combineren met een zaak is een grote uitdaging.

GRATIS transacties tot 5 euro

Elektronisch betalen zit in de lift, zeker voor kleine bedragen. Worldline kent een groei van maar liefst 32% voor betalingen met Bancontact voor kleine bedragen. Om deze betalingen nog meer te stimuleren, bieden wij onze klanten met een Worldline Pack* gratis Bancontact transacties voor bedragen tot en met 5 euro**. En dit elke maand opnieuw. Straf hĂŠ?

Interesse? Contacteer ons voor dit exclusief aanbod: 078 055 026 (ma-vr, 9-17 u.) campaigns-belgium@worldline.com worldlinepacks.be/nl * Klanten die over een Compact, Complete of Comfort Pack beschikken. ** Beperkt tot 2000 Bancontact transacties per maand.

UNIZO KIEST

In deze rubriek schotelen we je elke maand een andere prioriteit voor uit het lijstje dat UNIZO opstelde in aanloop naar de Vlaamse, federale en Europese verkiezingen. Deze maand: Punt 5 uit de lijst, ‘Betaalbare energie en voluit voor circulaire energie’. En meer specifiek: hernieuwbare energie stimuleren. TEKST Sanderijn Vanleenhove – FOTO’S: Pixabay en Studio Dann

Als je dit artikel bij kaarslicht moet lezen, dan is het gevreesde stroomtekort een feit. Elektriciteit is steeds meer een kostbaar goed. Daarom legt Europa zichzelf serieuze energie- en klimaatdoelstellingen op. Tegen 2050 moet Europa klimaatneutraal zijn. Ook ons land zal dus fors moeten investeren, onder meer in hernieuwbare energie. Heel wat ondernemers willen hun steentje bijdragen. Maar het wordt hen niet altijd gemakkelijk gemaakt. Karl Verlinden is zaakvoerder van farmaceutisch bedrijf Qualiphar en voorzitter van UNIZO. Al twintig jaar probeert hij een windmolen op zijn bedrijventerrein te plaatsen. “Kafkaiaans. Ik heb er geen ander woord voor. De administratieve rompslomp waar je als ondernemer door moet, is ongelooflijk. Er zijn zoveel regeltjes en procedures. Om een voorbeeld te geven. We moesten een impactstudie laten uitvoeren voor de eventuele geluidsoverlast. Terwijl ons bedrijf vlak naast de druk bereden N16 ligt. Er was het onderzoek naar de impact op het grondwater, naar de eventuele verstoring van de militaire radiofrequentie, naar de vogelpopulatie…” “Enkele jaren geleden kregen we voor de eerste keer een vergunning, mede dankzij de inspanning van onze burgemeester. Toen bleek dat er Navo-leidingen op ons terrein lagen. Opnieuw een hele administratieve mallemolen met als gevolg dat onze ver-

12 - ZO december 2018

Minder procedures voor hernieuwbare energie gunning was verlopen. En zo begon alles opnieuw. Nu zitten we eindelijk in de laatste rechte lijn. Er was nog het beroep van een bewoner die op 2,5 km hiervandaan woont, maar dat is gelukkig verworpen.” “Ons dossier heeft op de tafel van zowat alle ministeries en administraties gelegen. Ik

begrijp dat er wetten en regels moeten zijn, maar het moet wel haalbaar en betaalbaar blijven. Enerzijds windmolens aanmoedigen en anderzijds een complexe regelgeving invoeren, is niet consequent. Vandaag word je eerder afgeremd dan gemotiveerd. Dat kan toch niet de bedoeling zijn.”

Betaalbare energie en voluit voor circulaire energie. Wat vraagt UNIZO? Betaalbare energie: • Barrières slopen voor microgrids (kleinschalige elektriciteitsnetten op bvb. kmo-bedrijventerrein) of directe lijnen (rechtstreekse verbinding tussen bvb. windmolen en gebruiker) • Gebruik van nettarieven voor de financiering van kosten voor netbeheer, netonderhoud en nieuwe netinvesteringen en niet voor allerlei andere zaken. • Een energienorm: plafonnering van (net)tarieven voor elektriciteit tot een maximale afwijking in vergelijking met het gemiddelde van onze buurlanden. • Korte en soepele procedures voor elke ondersteuningsmechanisme voor hernieuwbare energie. • Stimuleren van onderzoek naar de stockage van hernieuwbare energie.

Circulaire energie: • Meer en betere recyclage van verpakkingen via Europese productnormering en door het gebruik gerecycleerd materiaal in drankverpakkingen. • Inkomsten van federale verpakkingsheffingen gebruiken voor een duurzaam verpakkingsbeleid en de strijd tegen zwerfvuil. • Minder administratieve rompslomp voor het transport van afval. • Betere afstemming tussen de afvalstoffenwetgeving, REACH en het productbeleid.

www.volkswagen.be

Zo compleet uitgerust, dat er over gepraat zal worden onder de collega’s.

De Arteon R-Line met Travel Pack. Schippert u tussen een geweldige baan en een druk privéleven? U bent sportief ingesteld, maar houdt ook van elegantie? Dan is de Arteon R-Line, met zijn uitmuntende design en klassevolle uitstraling, voor u gemaakt. Hij heeft dan ook heel wat te bieden: achteruitrijcamera, gps, getinte ruiten, Traffic Sign Recognition, App-Connect, Park Pilot, led-koplampen, Adaptive Cruise Control, enz. Ook binnenin weet hij te verrassen, dankzij zijn luxueuze interieur en extreem comfort. De Arteon. Stijlvolle elegantie.

TDI 150 pk-versie 80% fiscaal aftrekbaar*. Meer info bij elke Volkswagen-concessiehouder of op volkswagen.be

Volkswagen

4,2 - 7,3 L /100 KM • 110 - 164 G CO2 /KM (GEMETEN VOLGENS NEDC)

ZO december 2018 - 13

Milieu-informatie (KB 19/03/2004) : www.volkswagen.be *Aftrekbaarheid in functie van de wettelijke voorwaarden voorzien in het kader van de Belasting op de Inkomsten. Enkel geldig voor de professionele gebruikers voor de Volkswagen Arteon R-Line TDI 150 pk 6 versnellingen manuele versnellingsbak.

Haute Quizzine Dé quiz van ZO Magazine

JOUW BEDRIJF OP DE COVER VAN DIT MAGAZINE? Dit zijn de vragen van deze maand:

Trouwe lezers van ZO Magazine willen we belonen. 1. Z oek in het magazine en in de adviesbrief die erbij zit het antwoord op vijf vragen en vul ze - samen met je UNIZOlidnummer - vóór het einde van maand in op www.unizo.be/hautequizzine. 2. H eb je alle antwoorden juist, dan maak je kans op een mooie prijs . 3. Wie deze hele jaargang meedoet, tot juni, en juist antwoordt, maakt kans op de hoofdprijs: JE BEDRIJF OP DE COVER VAN ZO MAGAZINE, in november 2019. Het volledige reglement van deze wedstrijd kan je nalezen op www.unizo.be/hautequizzine. Je kunt daar ook de vorige vragen terugvinden.

1. Wie verkoos UNIZO tot ‘Beloftevolle KMO van het jaar’? 2. Hoe heet de overkoepelende Federatie van Voertuigenverhuurders? 3. Hoe heet de nieuwe kinderbijslag? 4. Hoe heet de jongerenafdeling van de Rotary Club?

WAT KUN JE DEZE MAAND WINNEN? MET ZO MAGAZINE NAAR EEN MATCH!

• 2 VIP business seats voor een match van KV Kortrijk. Met de groeten van CCV Belgium. U wenst uw onderneming te verkopen in alle discretie? U zoekt een bedrijf om over te nemen? Van Damme & partners beschikt over 25 jaar ervaring.

• Twee duotickets voor een match van Cercle Brugge in het Jan Breydelstadion in Brugge. Met de groeten van Liantis.

Professionele begeleiding. Gratis waardebepaling. Indien geen resultaat: geen kosten.

Wil jij ook je zaak in de kijker zetten en een prijs aanbieden? Laat het weten via zo@unizo.be.

Onze portefeuille: www.vandamme-partners.be www.overnamemarkt.be

Tel +32 9 222 58 54 - Fax +32 9 221 18 65 E-mail info@vandamme-partners.be www.vandamme-partners.be

14 - ZO1december adv-vandamme-ZO-2010b.indd

2018

Winnaars worden 100% toevallig aangeduid met een random number generator.

29/03/10 13:19

De Opel

GRANDLAND 

Tot 80% fiscaal aftrekbaar



Vanaf 105 G

milieu-informatie (KB 19/03/2004): opel.be

4,0-5,7 L/100 KM

105-130 G/KM

Het verbruik en de CO2 uitstoot is bepaald volgens de World Harmonized Light Vehicle Test Procedure (WLTP) en de waarden werden ter vergelijking omgezet naar NEDC, volgens de normen R (EC) Nr. 715/2007, R (EU) Nr. 2017/1153 en R (EU) Nr. 2017/11.

ZO december 2018 - 15

De kmo-vloot van vandaag en morgen

Waar gaat dat naartoe met je wagenpark?

Hoe ziet het voertuigenpark van de gemiddelde kmo eruit? Uit een bevraging van UNIZO blijkt dat vooral te bestaan uit geleasede vierwielers op benzine of diesel. Maar voor hoe lang nog? Alternatieven zoals de deelauto of de leasefiets houden de geesten bezig. En binnenkort is er het mobiliteitsbudget. ZO ging te rade bij de Federatie van Voertuigenverhuurders Renta, bij Autodelen.net, en keek hoe een bedrijf als BOSS paints het aanpakt. TEKST Sanderijn Vanleenhove FOTO’s Kurt Vansteelant, Renta, Autodelen.net, Shutterstock

16 - ZO december 2018

Van diesel tot tweewieler

“We leasen al duizenden fietsen” Wie aan een vloot denkt, denkt aan bedrijfswagens. Jaar naar jaar groeit het aantal geleasede bedrijfswagens. Van 296.077 in 2014 tot 370.309 vandaag. Hoe ziet de sector van voertuigverhuurders dat verder evolueren? We luisterden naar Frank Van Gool, algemeen directeur van Renta.

“Zelfs met één werknemer in dienst, is het interessant om een bedrijfswagen aan te bieden. Akkoord, de doorgevoerde hervormingen (verlaagde btw-aftrek en fiscaliteit, red.) maken de bedrijfswagens iets duurder voor de werkgever, maar ze blijven fiscaal aantrekkelijk. Voor heel wat kmo’s is het bovendien een manier om talent aan te trekken. De bedrijfswagen is en blijft een salarisvoordeel. Die levert de werknemer jaarlijks een netto-voordeel op van zo’n 3000 euro. Dat als werkgever in loon compenseren, is met de hoge loonlasten bijna onmogelijk. Om nog te zwijgen over de praktische voordelen: bij een defect of ongeval wordt alles

DOSSIER / VLOOTMANAGEMENT

geregeld. De leasemaatschappij neemt heel wat van de administratie over, en als werkgever weet je perfect hoeveel de wagen elke maand kost. Terwijl je vroeger nog moest werken via vertegenwoordigers of zelf moest langsgaan, kan je het leasecontract nu via internet afsluiten. Het wordt alleen maar gemakkelijker voor ondernemers.”

Ontdieseling “Wel verliest de dieselwagen terrein. In 2016 was diesel nog goed voor 80% van de leasevloot. In de eerste jaarhelft van 2018 is dit nog 64%. Bij privépersonen of zelfstandigen zien we bijna een halvering. Dat heeft met psychologie te maken. Een dieselwagen voltanken is vandaag een pak duurder dan een benzinewagen. Maar je moet het totale kostenplaatje bekijken, zoals de aankoopprijs en de levensduur. In veel gevallen valt een dieselwagen dan toch nog goedkoper uit. Ook vrezen vooral zelfstandigen dat de restwaarde van een dieselwagen vermindert, maar voorlopig staat die niet onder druk. Ten slotte speelt ook het milieubewustzijn een rol. Sinds dieselgate zijn mensen hier extra gevoelig voor. Maar in de praktijk zien we dat de allernieuwste dieselwagens in uitstoot van fijn stof beter scoren dan benzinewagens.”

mate de kostprijs zakt. Zeker bij kmo’s en zelfstandigen, net omwille van het ecologische aspect.”

Leasefietsen ook voor kmo’s “Wat de laatste tijd boomt, is fietsleasing. Onze leasemaatschappijen zetten al duizenden fietsen in leasing. Ofwel in combinatie met een bedrijfswagen, maar meer en meer ook enkel fietsen. Zeker voor zelfstandigen en kmo’s is het een interessante optie.* Je hoeft je geen zorgen te maken over onderhoud, schade of diefstal, en ook hier weer weet je elke maand wat de fiets je kost. Bovendien is fietsleasing ook fiscaal interessant: de kosten zijn voor 100 procent aftrekbaar. En er is geen duurzamer en gezonder vervoermiddel dan de fiets. Dus als bedrijf kan je dit ook uitspelen. Je zorgt voor de gezondheid van je werknemers en de verkleining van je ecologische voetafdruk.”

Mobiliteitsbudget Over het recent goedgekeurde mobiliteitsbudget (zie p.18, red.) heeft Frank van Gool zijn bedenkingen. “Het mobiliteitsbudget duwt de leasemaatschappijen meer in de richting van alternatieven: fietslease, openbaar vervoer... Dat is op zich positief. Maar we mogen de impact niet overschatten. Administratief gezien is zo’n mobiliteitsbudget vrij complex en daar zitten ondernemers zeker niet op te wachten. Bovendien zijn de eisen streng. Kies je voor de eerste pijler (een goedkopere en groenere wagen), dan mag de wagen maximum 95 gram CO2 uitstoten. Slechts 4 procent van de wagens voldoet aan dat criterium, waaronder de - dure - elektrische wagens. Enkel wie dus voluit gaat voor de tweede en eventueel derde pijler, doet voordeel met het budget. En dat gaat dan enkel over mensen die ofwel heel dicht bij hun werk ofwel dicht bij het openbaar vervoer wonen. En zo mis je een grote groep mensen voor wie de bedrijfswagen nog steeds een beter alternatief zal zijn.”

*Uit een enquête van UNIZO (augustus ’18) blijkt dat één op tien ondernemers zijn werknemers een fiets aanbiedt.

Nieuwe inschrijvingen van leasewagens op naam van zelfstandigen, 2016-2018, opgedeeld volgens aandrijving (in %).

Frank van Gool:

“Elektrische wagens in leasing gaan aan populariteit winnen.” “Hybride wagens en elektrische wagens blijven marginaal. Bij de elektrische wagens heeft dat vooral met de kostprijs, beperkte autonomie en het keuzeaanbod te maken. En met praktische redenen. Je moet je wagen kunnen opladen, dus moet je investeren in laadinfrastructuur. Niet alleen bij je thuis, maar ook in je zaak of onderneming. Maar ik geloof dat elektrische wagens aan populariteit gaan winnen in leasing, naar-

2016 2017 2018 Leasewagens benzine

17,2

22,4

32,2

Leasewagens diesel

80,7

74,7

63,7

0,2

0,5

Leasewagens hybride + benzine

1,7

2,5

3,1

Leasewagens hybride + diesel

0,1

Leasewagens elektrisch

Eenmanszaken benzine

51,7

55,5

64,4

Eenmanszaken diesel

44,7

39,4

29,4

Eenmanszaken elektrisch

0,5

0,3

0,4

Eenmanszaken hybride + benzine

2,5

4,1

4,5

0,1

Eenmanszaken hybride + diesel

Bron: Febiac

ZO december 2018 - 17

DOSSIER / VLOOTMANAGEMENT

Alternatief voor de salariswagen

Deel eens een auto “Autodelen staat voor bedrijven in zijn kinderschoenen”, zegt Jeffrey Matthijs van Autodelen.net, het Vlaams netwerk Autodelen. “Maar het is een kwestie van tijd en een mentaliteitsswitch vooraleer autodelen doorbreekt”.

In België gebruikt 3,8 procent van de bevolking een deelauto (bron: ING), een pak minder dan in bijvoorbeeld Frankrijk (9%). Bij bedrijven zijn deelauto’s nog veel minder ingeburgerd. 4 procent van de ondernemers poolt de eigen wagens. Slechts 1 procent biedt zijn werknemers een abonnement op deelauto’s aan. Jeffrey Matthijs: “Een bedrijf heeft vandaag twee mogelijkheden om aan autodelen te doen. Heb je al een bedrijfsvloot, dan kan je ervoor kiezen om die te gaan delen. Met het personeel, voor bijvoorbeeld privégebruik, maar ook met andere bedrijven in de buurt. Je kan hiervoor samenwerken met autodeelbedrijven. Via geïnstalleerde software kan je exact uitrekenen wie welke kilometer rijdt. Sowieso doe je als werkgever voordeel. Want je krijgt een vergoeding voor de kilometers die door andere bedrijven of tijdens privéuren gereden worden. Het enige struikelblok is misschien de verzekeringsmaatschappij. De kans bestaat dat de premie zal stijgen.”

Meesurfen op de deeleconomiehype “De tweede mogelijkheid is de bedrijfsvloot vervangen door een abonnement op deelauto’s. Zowat alle aanbieders van au18 - ZO december 2018

todelen hebben dat. Er zijn formules waarbij het autodeelbedrijf een auto exclusief voor jouw bedrijf blokkeert tijdens de kantooruren. Daarna kunnen buurtbewoners die huren. De kost is tussen de 400 en 600 euro per maand. Voor kleinere bedrijven is dit voordeliger dan een salariswagen. Deze formules zijn vooral interessant bij occasioneel gebruik. Heb je vertegenwoordigers die constant op de baan zijn, dan blijft een bedrijfswagen een betere keuze.” “Autodelen heeft veel voordelen. Financieel, zoals gezegd. En er is het gebruiksgemak. Het autodeelbedrijf regelt zowat alle administratie en je hoeft je geen zorgen te maken over onderhoud of schade. Je profileert je ook als groen bedrijf. Dat argument is vandaag zeker aan de orde, denk maar aan de klimaatakkoorden. De millennials en zeker de generatie erna zijn veel minder gesteld op bezit. Zij zullen wellicht rapper solliciteren bij een bedrijf dat meesurft op de deeleconomie.”

Verlaag btw op autodelen “De salariswagen blijft de grootste concurrent van autodelen. Een deelauto kan nooit op tegen de voordelen van een salariswagen voor een werknemer. Maar ook

voor de werkgever. De bedrijfswagen blijft fiscaal te interessant. In die zin is het mobiliteitsbudget een gemiste kans. Zeker, het is een stap in de goede richting, maar het gaat niet ver genoeg. De overheid geeft bedrijven nog te veel keuze: bedrijfswagens, mobiliteitsbudget en cash-for-car. Pas wanneer het mobiliteitsbudget een volwaardig fiscaal en financieel alternatief wordt voor de salariswagen, en bedrijven resoluut kiezen voor vergroening, ga je de impact voelen. De btw voor autodelen verlagen naar 6 procent in plaats van de huidige 21 procent, zou al een goed begin zijn.”

Het mobiliteitsbudget: alle vervoersmodi in één budget Zodra het mobiliteitsbudget een feit is (in principe bij de start van volgend jaar), is het nog maar de vraag of het potten gaat breken. Volgens een enquête van UNIZO is slechts 3% van de ondernemers van plan om het toe te kennen. Bovendien geldt het budget enkel voor werknemers en niet voor zelfstandigen, wat UNIZO graag anders zou zien. www.unizo.be/advies onder ‘mobiliteitsbudget’ of kijk in de hier bijgevoegde Adviesbrief

Ondernemers Bent u zelfstandige of eigenaar van een kmo? Uw zaak is uw passie. Bescherm ze! Welke verzekeringen heeft u nodig voor uw activiteiten, uw medewerkers en uzelf? Doe in minder dan 5 minuten een check-up van uw professionele verzekeringen met de Insurance Scan. En overleg met uw makelaar over een bescherming op maat. 5 minuten om de check-up van uw professionele verzekeringen te doen. Scan de code onderaan deze pagina of ga naar axa.be/ondernemers

â&#x20AC;&#x2030;Blijf ondernemen

AXA Belgium, nv van verzekeringen toegelaten onder het nr. 0039 om de takken leven en niet-leven te beoefenen (K.B. 04-07-1979, B.S. 14-07-1979) - Maatschappelijke zetel: Troonplein 1, B-1000 Brussel (BelgiĂŤ) Internet: www.axa.be - Tel.: 02 678 61 11 - Fax: 02 678 93 40 - KBO-nr.: BTW BE 0404.483.367 RPR Brussel V.U.: G. Uytterhoeven, AXA Belgium nv, Troonplein 1, 1000 Brussel.

DOSSIER / VLOOTMANAGEMENT

Investeren in fietsen en duurzamere bedrijfswagens

Met groepsaankopen en vakantiewagens Sommige bedrijven maakten al de ommezwaai. Mobiliteitscoach Els Heyssens legt uit hoe het bij BOSS paints in zijn werk gaat.

Els Heynssens: “In 2015 startten we met een heel nieuw fietsbeleid. We organiseerden toen een groepsaankoop van stadsfietsen, elektrische fietsen, plooifietsen en bakfietsen. Zeker elektrische fietsen zijn niet altijd goedkoop. Daarvoor kon je via het bedrijf een renteloze lening aangaan tot 2000 euro, gespreid over 3 jaar. Die groepsaankoop was een groot succes. Zo’n 30 medewerkers ruilden de auto voor een fiets. Vorig jaar was er opnieuw een groepsaankoop.”

Meer Wielekes “Er is een automatisch registratiesysteem voor het woon-werkverkeer met de fiets. Elke dag dat je fietst, per schijf van 20 kilometer, ontvang je bovenop de fietsvergoeding een Wieleke. Als het regent, krijg je er eentje extra. Wielekes zijn onze eigen uitgevonden muntjes. Werknemers spenderen die in de Wielekesshop voor bijvoorbeeld middagmalen of bonnen voor sportwinkels. Of geven die uit aan fietsonderhoud of betalen er hun fiets mee af.” Nu is BOSS niet bepaald een minibedrijfje. Er werken ruim 250 mensen. Maar de firma toont wel een richting die anderen tot navolging kan inspireren. “Steeds meer medewerkers nemen bij ons de fiets. Ik zeg niet dat ze speciaal bij BOSS solliciteren voor ons fietsbeleid, maar van de 20 mensen die vorig jaar begonnen, komt de helft met de fiets.”

Vakantiewagen “Natuurlijk hebben we nog bedrijfswagens. We geven incentives om te kiezen voor een elektrische wagen of een wagen op cng. Wie een elektrische wagen neemt, krijgt

20 - ZO december 2018

Els Heynssens: “Van de 20 mensen die recent bij ons begonnen, komt de helft met de fiets.”

bijvoorbeeld een laadpaal bij hem thuis en een premie voor een leasefiets. Toen we merkten dat sommigen toch voor een dieselwagen gingen omdat ze vreesden niet meer naar Zuid-Frankrijk te kunnen rijden, lanceerden we de zogenaamde vakantiewagen: een klassieke dieselwagen

gedurende de periode van je verre autoreis. Enkel wie jaarlijks heel veel kilometers afhaspelt, kiest nog voor de klassieke dieselwagen.” “Alles samen is dat een grote investering: zo’n 70.000 euro vorig jaar. Maar we willen een voortrekker zijn.”

Vlootvergroening - Wat wil UNIZO? Zoals je in het verhaal van BOSS paints kan lezen, staat vlootvergroening vaak synoniem voor grote investeringen. UNIZO vraagt maatregelen om groene mobiliteit te laten groeien. Zoals: • Een interessante omkadering voor deelwagens (zowel binnen als buiten het bedrijf), al dan niet in samenwerking met de gekende of nieuwe autodeel operatoren. Eén of meerdere deelauto’s op een bedrijventerrein hebben, moet fiscaal en financieel (voor werkgever en werknemer) minstens even interessant zijn als een salariswagen. • Geef ook ondernemers de mogelijkheid om een beroep te doen op de cash-for-carregeling of het mobiliteitsbudget. • Een 120% fiscale aftrekbaarheid voor zowel aankoop als leasing van elektrische fietsen door werkgevers. Vandaag geldt de 120% enkel voor de aankoop van elektrische fietsen. • Moderniseren van de wetgeving. Hou voor de fiscale voordelen ook rekening met innovatieve vormen van mobiliteit, zoals de elektrische step of de hooverboard.

Ziet u ruimte voor uw nieuwe bedrijfsvoertuig?

Lease in enkele klikken met My ING Lease. Met My ING Lease, een beveiligd online platform voor uw leasingcontracten, kunt u verschillende simulaties maken, contracten ondertekenen en uw leasings volledig online beheren, waar en wanneer u maar wilt. ing.be/leasing

Enige overeenkomst die via My ING Lease zal worden aangegaan, is alleszins onderworpen aan de volgende opschortende voorwaarden : (i) het gunstig doorlopen van de identificatieprocedure van zowel de cliënt als zijn uiteindelijke begunstigden, en de verificatie van de vertegenwoordigingsbevoegdheid van de ondertekenaar(s), (ii) het naar het oordeel van ING Lease aanvaardbare resultaat van een “due diligence” op o.m. financieel, juridisch, fiscaal, commercieel, en milieuvlak (iii) bekrachtiging van het kredietakkoord en (iv) de eenvormigheid tussen het materiaal zoals het in de tool wordt beschreven en zoals het opgenomen wordt in de uiteindelijke bestelbon aan de leverancier. ING België NV, Bank – Marnixlaan 24, B-1000 Brussel – RPR Brussel – BTW BE 0403 200 393 – BIC BBRUBEBB – IBAN : BE45 3109 1560 2789. Tussenpersoon voor ING Lease Belgium.ZO • Verantwoordelijke uitgever: december 2018 - 21 Philippe Wallez • Sint-Michielswarande 60, B-1040 Brussel

DE WERKPLEK

Hoe een werkomgeving kan inspireren

De Witte Pelikaan Wie nood heeft aan inspiratie voor zijn nog kale kerstboom, kan terecht bij De Witte Pelikaan in Brugge. Meer nog, zaakvoerster Katrien Beselaere verkoopt het hele jaar door slingers, ballen, bomen en andere gespecialiseerde kerstdecoratie.

TEKST Sanderijn Vanleenhove - FOTO’S Joris Luyten

“Mijn man en ik doen eigenlijk met ons bedrijf Voltex in non-woven textiel, ofwel gesmolten petroleumkorrels. Je vindt die terug in bijvoorbeeld luiers, maandverband, haarkapjes voor dokters... Toen we de goederen begonnen te importeren – je vindt die niet in België – hadden we een onderpand nodig om kredietwaardigheid te krijgen bij de bank. We kochten daarom dit historisch pand in Brugge, om het als winkel te verhuren. Maar door de vele werken in de buurt, vonden we geen huurders.”

“Ik ben al die kerstdecoratie zeker nog niet moe.” “Op de vele buitenlandse beurzen die we voor we Voltex deden, zag ik altijd standen met kerstdecoratie. Zo kreeg ik het idee voor De Witte Pelikaan. De naam verwijst naar het standbeeld bovenop ons gebouw, een overblijfsel uit de middeleeuwen.” “Als werkplek vind ik de winkel heel gezellig. Je kan sfeer creëren en de omgeving verandert constant. Ook in de etalage proberen we altijd een verhaal te steken. We krij-

gen veel complimenten over de inrichting.” “Onze winkel heeft twee soorten klanten. Mensen van hier, die hun kerstgerief of een cadeaubon komen kopen, en toeristen die een kerstitem als souvenir meenemen: Mexicanen, Nieuw-Zeelanders, Duitsers, Ame rikanen… Heel de wereld komt hier over de vloer. Behalve Japanners. Nochtans zijn er daar genoeg van in Brugge. Maar zij zijn blijkbaar niet zo kerst-minded.” “We verkopen nog de klassieke ballenboom, maar bij ons komen de mensen ook voor de meer gespecialiseerde items. Ballen die open kunnen of een speciale vorm hebben. Of voor Inge Glas, het oude nostalgische glaswerk dat Duitse boeren tijdens de winter maakten. Je hebt daar hele collecties in: brandweerwagens, flessen wijn, groenten, treinen, kerstmannen als golfers… Je kan het zo gek niet bedenken of het bestaat. Voor veel mensen is het een verzamelartikel.” “Ik ben al die kerstdecoratie zeker nog niet moe. En ja, ik zet zeker nog altijd een boom in onze eigen huiskamer. Die komt er direct na Sinterklaas en blijft staan tot 20 januari. Want dan is een van mijn dochters jarig en die vindt het anders maar kaal zonder boom.”

ZO december 2018 - 23

Publireportage

VENNOOTSCHAPSBESCHERMING

BIJ OVERLIJDEN

Je bedrijf mag dan op wieltjes lopen, de kans bestaat dat de gang van zaken abrupt doorkruist wordt door een onverwacht overlijden. Een medevennoot sterft, of een onmisbare leidinggevende... of jij zelf. Tegen de financiële kopzorgen waarmee het bedrijf dan kan te maken krijgen, kun je je verzekeren. Bart Chiau en Guido Cartrysse, experts voor verzekeraar NN, doen enkele oplossingen uit de doeken.

Laat ons meteen het meest drastische scenario nemen: hoe kan ik zorgen dat bij mijn overlijden mijn vennootschap niet in nauwe schoentjes komt? Guido Cartrysse: “Stel, een zaakvoerder heeft kredieten afgesloten bij zijn bank om te investeren in zijn bedrijf. Wat als die zaakvoerder overlijdt? Om te voorkomen dat het voortbestaan van het bedrijf in het gedrang komt, kan een bedrijfsleiderverzekering een oplossing bieden. Dat is een verzekering op het hoofd van zijn zaakvoerder, ten gunste van het bedrijf. Bij een overlijden komen dan de financiële middelen voorhanden om de bank te vergoeden en zo een aderlating van de onderneming te voorkomen. De premies zijn voor rekening van de vennootschap.” “Heel belangrijk om in het oog te houden, is dat er bij een eventuele uitkering vennootschapsbelasting zal worden afgehouden. Voor 2018 bedraagt die 29,58% - crisisbijdrage inbegrepen. Bijgevolg moet je de som die je verzekerd wil hebben optrekken tot 142 procent om het netto ontleende bedrag te kunnen verzekeren. Dat vergeet men wel eens.”

Tweede scenario: een van de vennoten overlijdt. Bart Chiau: “Laat ons veronderstellen dat ik samen met een vriend een bedrijf opgericht heb. We hebben elk fifty-fifty van de aandelen. Mijn vriend sterft. Normaal gesproken worden de aandelen van mijn medevennoot geërfd door zijn levenspartner, zijn kinderen... Maar ik wil mijn zeggenschap over dat bedrijf behouden. Dan is er de onzekerheid dat de erfgenamen de aandelen aan mij willen verkopen. Dit probleem valt te voorkomen als de zakenpartners, in de statuten, voor elkaar een voorkooprecht bij overlijden voorzien. Dat kan in een schriftelijk akkoord, desgevallend via een notaris.” Guido Cartrysse: “Maar ook als we aannemen dat de erfgenamen van goede wil zijn, dan nog moet ik als overlevende vennoot de centen op tafel kunnen leggen om die aandelen over te kopen.” “Dan komt de volgende kwestie in zicht. Wat zijn de aandelen waard? Dat kan voor discussie zorgen met de nabestaanden, en dat voorkom je liever. Het is dus aan te raden om, samen met het voor-

Publireportage

kooprecht, ook de methodiek overeen te komen waarmee de waarde van de aandelen bepaald zal worden. Dat is een vrij technische kwestie, en externe experts kunnen daarbij helpen.” “Goed, het voorkooprecht is afgesproken, de waardebepaling is geregeld, maar nu moet ik nog het geld hebben om de aandelen te kopen. En dit kan over heel veel geld gaan, zeker bij goed draaiende ondernemingen. Niet iedereen heeft als privépersoon die liquide middelen voorhanden. Dit valt op te lossen via een verzekering, de zogenaamde vennotenpolis. Zaakvoerder A neemt een verzekering op zaakvoerder B bij vervroegd overlijden ten gunste van A voor de waarde van de aandelen, en omgekeerd.”

Zo spontaan denk ik: ik neem gewoon een lening bij de bank. Veel eenvoudiger. Bart Chiau: “Ik vrees dat dat niet makkelijk zal zijn. Want je moet die lening nemen als privépersoon. Misschien heb je nog belangrijke leningen lopen, voor je woning bijvoorbeeld? Het zal hoe dan ook een oplossing zijn waar de bank een zware kost voor aanrekent, als ze al bereid is ze toe te staan. Nee, dit geval is veel goedkoper in te dekken met een verzekering.” Guido Cartrysse: “Deze neem je ook als privépersoon, maar met het grote voordeel dat op het uitgekeerde kapitaal geen erfbelasting, noch een andere belasting betaald hoeft te worden.” Bart Chiau: “Er is nog een derde scenario dat we willen naar voor brengen. Je hebt bijvoorbeeld een manager of een sleutelfiguur met een unieke expertise. Wanneer deze wegvalt door overlijden of langdurig afwezig is door ziekte, heb je een probleem met de continuïteit van je bedrijf. Je kunt je daarvoor verzekeren via een bedrijfsleidersverzekering, waardoor er dan een kapitaal bij overlijden of een rente bij arbeidsongeschiktheid wordt uitgekeerd aan het bedrijf. Dit moet toelaten dat het bedrijf de financiële middelen heeft om een nieuwe persoon aan te trekken zodat de continue werking van het bedrijf verzekerd blijft.”

Dat zijn alles bij mekaar veel mogelijkheden. De keerzijde is dat mensen zich zouden kunnen oververzekeren. Guido Cartrysse: “Wat is dat, oververzekeren? Dat is als je het risico waaraan je onderhevig bent méér verzekert dan nodig of dubbel verzekert. Dat mag niet de bedoeling zijn. Het is de verzekeringstussenpersoon die daarover waakt. Die maakt jouw behoefteanalyse. Professionaliteit en kennis spelen daarin een niet te onderschatten rol. En menselijk inzicht. Dat betekent: luisteren naar een klant, kunnen inschatten waar diens bezorgdheden liggen, de noden detecteren.” Bart Chiau: “Dat is een belangrijk gegeven. Want hoe vult de verzekeringstussenpersoon zijn rol in? Wacht hij de vraag van de klant af, of gaat hij een interactief gesprek aan? Dat verschil maakt de kwaliteit uit van de ene tussenpersoon tegenover de andere. NN begeleidt zijn makelaars via zijn Competence Center, niet alleen in de materie van de verzekeringen, maar ook in specifieke dossiers bij de klant.” Guido Cartrysse: ”Er komen bij het indekken van een overlijdensrisico heel wat diverse zaken aan bod. Welke economische impact heeft het overlijden van de zaakvoerder op zijn bedrijf en zijn privé? Om deze waarde te bepalen, moeten diverse zaken worden geanalyseerd. Afhankelijk van de specifieke situatie worden dan diverse oplossingen uitgewerkt, zodat de financiële impact van een overlijden tot een minimum kan worden herleid.” Bart Chiau: “Behalve de nood aan een degelijke behoefteanalyse wil ik ook op iets anders wijzen: een regelmatige update. Want al neem je vandaag een beslissing over een overlijdensverzekering, je leeft wellicht nog tien, twintig jaar... In tussentijd kan er veel veranderen: je financiële situatie, je familiale situatie, een scheiding, een nieuwe partner, je gaat professioneel een andere richting uit... Blijven de begunstigden dezelfde, moet je ze aanpassen? Ik raad mensen aan om elke vijf jaar, en zeker op kritieke momenten in het leven, alles opnieuw onder de loep te nemen.”

Dit klinkt als iets voor multinationals. Guido Cartrysse: “Welnee, je kunt een vennootschap hebben met pakweg drie mensen, waarbij één persoon, bijvoorbeeld een vrije beroeper, voor de inkomsten zorgt en de anderen zich bezighouden met de ondersteuning. Als die sleutelpersoon overlijdt of ziek wordt, is er een gigantisch probleem, want de kosten lopen door, de verzekering en de afbetaling van wagens, huur van gebouwen, loon voor personeel...”

De levensverzekeraar NN biedt innovatieve oplossingen voor invaliditeit en overlijden, en heeft een breed netwerk van makelaars en partners in de banksector. NN valt onder NN Group, een internationale verzekeraar en vermogensbeheerder. www.nn.be

DE NIEUWE BMW X5.

Puur rijplezier

NU VANAF € 530/MAAND EXCL. BTW VOOR PROFESSIONELEN.*

* Publiciteit

enkel geldig voor professionelen.

Maandelijkse huurprijs van een BMW Financiële Renting berekend voor een looptijd van 48 maanden en maximum 60.000 km voor een BMW X5 xDrive30d met een verkoopprijs van € 56.983,47 excl. BTW (€ 68.950 incl. BTW), mits een voorschot van € 11.300 excl. BTW en een restwaarde van € 24.728,63 excl. BTW. Deze publiciteit richt zich uitsluitend tot professionele klanten die het voertuig gebruiken met het oog op de uitoefening van hun handels-, beroeps-, of ambachtelijke activiteiten. Onder voorbehoud van aanvaarding van het dossier door het kredietcomité van BMW Financial Services Belgium NV, Lodderstraat 16, 2880 Bornem. Restwaarde: minimum 16% van de aankoopprijs. Publiciteit geldig van 02/01/2019 tot en met 04/02/2019. Alle prijzen zijn exclusief BTW en onder voorbehoud van wijzigingen en vergissingen.

Milieu-informatie (KB 19/03/04): www.bmw.be

6-9,1 L/100 KM • 158-207 G/KM CO2 (NEDC)

SNELFIE

Vijf vragen aan een Bekende Ondernemer

Els de Schepper Al ruim een kwarteeuw brengt cabaretière Els de Schepper onewomanshows naar grote zalen en culturele centra overal in Vlaanderen. Maar ook voor musicals of tv-werk draait ze haar hand niet om. Vanaf volgende maand toert ze rond met haar nieuwste show ‘Els de Schepper heeft besloten er geen eind aan te maken’.

TEKST Sanderijn Vanleenhove - FOTO Pat Verbruggen

Is succesvol ondernemen makkelijker als je bekend bent? “Nee. Natuurlijk heb ik intussen een reputatie opgebouwd, maar het blijft hard werken. Vandaag is het ook helemaal anders dan dertig jaar geleden. Je moet meer investeren in marketing en er zijn meer kanalen. Om een voorbeeld te geven. Dertig jaar geleden lieten we nog affiches drukken voor de theatervoorstellingen, vandaag gebeurt alles online.” Wie is jouw voorbeeld? “Ik groeide op met artiesten als Bette Midler, Urbanus en André van Duin. Zij hebben zo’n breed scala aan talenten: zingen, verhalen vertellen, grappen maken, ernstig zijn… Ze kunnen het allemaal. Ik probeer hun voorbeeld te volgen, maar dan op mijn manier.”

“Theater is een vorm van topsport”.

Vul aan: de beste ideeën krijg ik… “...dikwijls tijdens het autorijden. Zeker wanneer ik ’s nachts terugrijd van een voorstelling en het wat kalmer is op de weg. Dan komen er veel ideeën binnen. Die neem ik op, of ik schrijf ze op een post-it of zet ze op mijn desktop als ik thuiskom.” Vul aan: het belangrijkste moment van mijn dag is… “De vroege ochtend. Als ik in mijn eentje koffie kan drinken en er nog geen mails of telefoons binnenlopen. Ik moet mijn dag heel rustig kunnen beginnen en niet meteen hard gaan. Natuurlijk gebeurt dat soms wel eens, maar ik probeer het te vermijden. Ik sta meestal om halfzeven à zeven uur op. Ook wanneer ik laat in bed lag na een voorstelling. Dan slaap ik overdag een uurtje. Je moet jezelf verzorgen: gezond eten, je stem soigneren, op je slaap letten. Theater is een vorm van topsport.”

/ www.elsdeschepper.com

Wat was het moeilijkste moment uit je carrière? “Zo’n zeven jaar geleden kreeg ik een heftige burn-out. Ik kon letterlijk niet meer bewegen. Net ervoor had ik een zwaar auto-ongeluk. Mijn grootste vrees was dat ik nooit meer ging kunnen doen wat ik deed. Het duurde een jaar, maar ik ben er uitgeraakt dankzij een heel goede begeleiding, zowel mentaal als fysiek. Dat was het allermoeilijkste moment, maar tegelijk een keerpunt in mijn leven.”

ZO december 2018 - 27

ADVERTORIAL

GEZOCHT: GEMOTIVEERDE JONGERE ZONDER ERVARING Waarom ervaring geen vereiste meer is dankzij de First Stage Joëlle De Grox is HR-verantwoordelijke bij Auto5. Net als veel andere werkgevers heeft ook zij de droomkandidaat voor ogen wanneer ze rekruteert: een gemotiveerde jongere met praktrijkervaring. Al is het voor schoolverlaters onmogelijk om ervaring te hebben. Dankzij Select Actiris vond ze een oplossing voor die eeuwige spreidstand.

Jong en onervaren

Carrière lanceren

“Laten we eerlijk zijn,” vertelt Joëlle. “Iedereen wil mensen met ervaring aannemen. Zo weet je dat je nieuwe werkkrachten meteen inzetbaar zijn.” Mohamed Oufkir, 21 jaar en kersvers automechanieker bij Auto5, herkent het probleem: “Terwijl ik net van school kwam! Ik kon dus helemaal geen ervaring hebben.”

“Dankzij die First Stage was mijn carrière gelanceerd,” vertelt Mohamed. “Ik kon zes maanden ervaring opdoen nadat ik afstudeerde, en daarna werd ik meteen vast aangenomen.” Ook Joëlle blikt tevreden terug: “En zo hebben wij een jonge, gemotiveerde werknemer erbij met de praktijkervaring die we zoeken!”

De oplossing kwam er Dankzij Select Actiris. “Select Actiris is een vaste partner voor ons wanneer we rekruteren,” vertelt Joëlle. “Soms zoeken we met hen op korte tijd heel wat mensen die meteen inzetbaar zijn. Net voor de grote vakantie bijvoorbeeld, wanneer mensen hun auto nog eens willen laten onderhouden voor de lange rit naar hun vakantiebestemming.”

Tijd om te rijpen “Maar wanneer we nieuwe werknemers zoeken die we op lange termijn kunnen inzetten, heeft Select Actiris een andere maatregel waarmee we kunnen rekruteren: de First Stage. Zo is ook Mohamed bij ons terechtgekomen.” Die First Stage blijkt de ideale manier voor Joëlle om de ploeg duurzaam te versterken. “Met de First Stage kunnen we jonge mensen met weinig ervaring aannemen, die we dan helemaal kunnen vormen naar onze manier van werken bij Auto5. De loonkosten tijdens zo’n First Stage zijn bovendien beperkt, zodat de jongeren de tijd krijgen om zich te integreren en zich het vak eigen te maken.”

VERTROUW OP DE EXPERTISE VAN SELECT ACTIRIS OM TE REKRUTEREN Net als Joëlle het ideale profiel rekruteren in Brussel? Perfect mogelijk met Select Actiris. Select Actiris combineert een grondige selectie met opleidingen en premies om ook voor jouw vacature de ideale kandidaat te vinden. Surf snel naar select.actiris.brussels en vraag raad aan je persoonlijke werkgeversconsultant.

Met de steun van het Europees sociaal fonds

PECH EN WEER OP WEG

Maak kennis met ondernemers die een zware tegenslag hadden en terug overeind krabbelden.

De garagist die niet opgaf Eric Van De Velde werd met zijn motor van de baan gereden en belandde in een rolstoel. Intussen heeft hij al vijftien jaar een garage waar hij auto’s aanpast voor mensen met een lichamelijke beperking. TEKST Paulien Coenaerts FOTO Tom Verbruggen

“Toen ik 22 was, kreeg ik een motorongeluk. Ik werkte in een garage en ging een autoradio ophalen bij een concullega, toen er plots een autobestuurder de baan opreed zonder te kijken en mij wegmaaide. Ik had een dwarslaesie (een onderbreking van de zenuwbanen in de rug, red.) en ben sindsdien verlamd van onder mijn armen.”

“Acht jaar heb ik mijn zaak alleen gerund. Alleen, mét mijn beperking.” “Na een jaar revalidatie begon ik eerst met wat vrienden en kennissen aan auto’s te sleutelen, en toen kwam ik terecht bij een firma die auto’s aanpaste voor mensen met een handicap. Je kan het zo gek niet bedenken of we deden het. Een rolstoellift, een extra staafje aan de hendel voor de richtingaanwijzer, joystickbesturing... Omdat de service beter kon, startte ik mijn eigen zaak.” “Acht jaar lang heb ik mijn zaak alleen gerund. Alleen, mét mijn beperking. Makkelijk is dat niet. Om een lift in een wagen te zetten bijvoorbeeld, moet je er voortdurend in- en weer uitkruipen. Dus ook in en uit de rolstoel. En je moet enorm

“Meerdere klanten vallen na een tijd uit. We zitten nu eenmaal in een droevige branche.”

veel sleuren, met een hernia en een kapotte schouder tot gevolg. Vandaag werken we hier met z’n vieren. We boksen op tegen stevige concurrentie - gelukkig maar dat er zoveel garages zíjn waar mensen met een beperking terechtkunnen – en hebben een vijfhonderdtal trouwe klanten. Al vallen meerdere klanten met MS, ALS,… na verloop van tijd uit. We zitten nu eenmaal in een droevige branche.” “Binnenkort laat ik de zaak over in vier goede handen, en blijf ik nog even als loontrekkende aan de slag. Naast wagens gaan we ons in de toekomst ook richten op handbikes. Het blijft op wieltjes lopen dus (lacht). Maar er is nog werk bij het Ministerie. Ik heb nooit financiële hulp gekregen, het papierwerk dat je als andersvalide moet invullen is fenomenaal, en achterhaalde wetten zorgen voor oneerlijkheid. Zo krijgen werkgevers die mensen met een beperking tewerkstellen, tot 40% van het loon terugbetaald, omdat die mensen in principe minder rendabel zijn. Maar als zelfstandige heb ik toch datzelfde probleem?” “Waarom ik het dan blijf doen? Omdat ik het graag doe. Je hoort ondernemers vaak zeggen dat hun werk hun hobby is, maar voor mij is het eerder een verslaving. En ik ben blij dat ik dat nog kan.” / www.autoaanpassingen.be

ZO december 2018 - 29

Ambtenaren en ondernemers over de wederzijdse vooroordelen

SJOEMELAARS ontmoeten REGELNEVEN Trage, stugge luiwammesen aan de ene kant en zakkenvullers en sjoemelaars aan de andere. De vooroordelen over de publieke en de privésector swingen de pan uit, wat hun contact meer dan eens bemoeilijkt. Maar kloppen de clichés? En waar komen ze vandaan? Onze reporter kroop de arena in met Frank Van Massenhove en Francis Adyns aan de ambtenarenkant en Bart Debbaut en Frank Verheijden aan de ondernemerszijde. TEKST Paulien Coenaerts – FOTO’S Dieter Telemans

30 - ZO december 2018

Aan de linkerkant Frank Van Massenhove: Voorzitter FOD Sociale Zekerheid. “Natuurlijk ben ik omringd door ambtenaren, maar zelf ben ik er geen.” Francis Adyns: Woordvoerder van de FOD Financiën. Al 30 jaar ambtenaar. “Mijn vrouw komt uit een zelfstandigennest, dus ik weet hoe het er aan de overkant aan toe gaat.”

HET GESPREK

/ Ambtenaren en ondernemers leven in twee werelden met elk hun eigen logica. Wat zijn voor jullie de clichés of vooroordelen die bestaan over ambtenaren? Zit er waarheid in? Francis Adyns: “Er zijn ongetwijfeld heel wat vooroordelen. Dat ons systeem traag en log is, dat ambtenaren niet veel werken, dat ze onvriendelijk zijn. Dat lijken me de voornaamste clichés. We moeten van het imago van De Collega’s af.” Bart Debbaut: “Dat imago speelt nog altijd wat mee. Maar als ik naar de belastingdienst ga en ik zie die aftandse gebouwen, triestige bureaus en ik moet weken wachten voor alles in orde is… dan lijkt het alsof jullie die clichés alleen maar willen bevestigen.”

Aan de overkant Bart Debbaut: Eerst bankier, nu uitbater van Herenkledingzaak De Gouden Schaar. “Mijn ouders waren onderwijzers, en ook mijn schoonbroer – die priester is – is ambtenaar. Ik ben zelfstandige, samen met mijn vrouw.” Frank Verheijden: Van Buggy Booker, deelplatform voor buggy’s. “Ik was vroeger ambtenaar bij de gemeente Neerpelt. Nadien zelfstandige geworden. Ik ken beide kanten maar al te goed.”

Frank Van Massenhove: “De overheid staat slecht aangeschreven bij de privésector om zaken die ambtenaren zélf verschrikkelijk vinden: de waanzinnige bureaucratie in ons land. 30% van het werk dat wij doen, is zinloos. Omdat we ons moeten houden aan wetten die achterhaald en zelfs onbelangrijk zijn. Als Torfs vandaag beslist om geen sneakers meer te verkopen, dan is dat morgen het geval. Werd er bij ons 50 jaar geleden beslist dat we sneakers maken, dan moeten we die blijven maken. Ongeacht of je met die sneakers nu kan wandelen of niet. ‘Dat zijn liberale schoenen, daar blijf je af’. Later komt er dan een socialist die ze afschaft. Niet omdat ze slecht zijn, maar enkel en alleen omdat ze liberaal zijn. En zo komen we nergens. Het is wachten op de eerste minister die niet doodsbang is om risico’s te nemen.” Francis Adyns: “Bij ons is dat het ergste. Elk jaar zijn er meer pagina’s in het Belgisch Staatsblad. Twee derde van wat erin staat, gaat over Financiën en Sociale Zekerheid. Die materies worden altijd maar complexer door slechte wetgeving en koterijen.”

Frank Verheijden: “Dat is bij ondernemers anders natuurlijk. Een kmo is een wendbaar speedbootje. Is er een nieuwe trend, dan kunnen we een bocht maken en een andere richting uitvaren. Maar de overheid, dat is een tanker.” Francis Adyns: “En dan staat er nog iemand aan wal met de afstandsbediening van die tanker. Vaar je op een ijsschots af, dan krijg je te horen: ‘Ai, dat is pech, maar dit oude papier zegt dat je die koers moet aanhouden. Bots maar.”

/ Denken jullie als ondernemer dat de bureaucratie aan de basis ligt van die clichés, en niet de ambtenaren zelf? Bart Debbaut: “Dat is zeker deels de oorzaak. Onlangs belde ik naar de pensioendienst voor twee van mijn personeelsleden. De ene had altijd vier dagen per week gewerkt, de andere twee, en toch kreeg die laatste een hoger pensioen. Ik kreeg de typische ambtenaar uit De Collega’s aan de lijn, die op de meest monotone manier zei: ‘Pensioendienst, met Eddy’ (lacht). Hoewel Eddy - tegen mijn verwachtingen in - me heel goed kon uitleggen hoe dat kwam, viel ik opnieuw van mijn stoel. De ene werkneemster had bij ontslag een papier met behoud van rechten getekend en de andere niet.” Frank Verheijden: “Het hangt dus af van een stukje papier?” Frank Van Massenhove: “Dat bedoel ik nu net. Dat is wellicht gebaseerd op een wetgeving van de jaren stillekes. Waarom kunnen die politici niet zorgen dat zoiets als een pensioenregeling rechtvaardig is? Zo moeilijk kan dat toch niet zijn?” Francis Adyns: “Dat is regelneverij ten top.”

ZO december 2018 - 31

Francis Adyns, FOD Financiën:

onwaarschijnlijke arrogantie van mensen uit de privésector. Ik ben wat ongenuan-

“ Mensen belden om te zeggen dat ze van ons een valse, want te vriendelijke brief hadden gekregen.”

ceerd, maar dat is mijn bedoeling omdat mijn ervaring dat ook is. Die mensen komen solliciteren met de idee: de overheid draait vierkant, ik ga hier eens tonen hoe het moet. Tijds- en plaatsonafhankelijk werken? ‘Daar zijn die ambtenaren nog niet klaar voor.’ En ik zát daar, hé. Met mijn resultaatgericht werken bij de FOD, waar alles door het team zelf bepaald wordt en iedereen voor zichzelf uitmaakt hoe, waar en wanneer hij werkt. Zolang het resultaat er maar is. Wij zijn vooruitstrevender dan het gros van de bedrijven in ons land.”

/ En de vooroordelen ten opzichte van de privésector? Hoe zien ambtenaren zelfstandigen? Francis Adyns: “Als fraudeurs. Dat idee heerste bij de FOD Financiën toch. Hoe komt dat? Omdat een loontrekkende per definitie niet veel kan frauderen, een ambtenaar evenmin. We hebben rechtstreeks zicht op hun inkomsten. Bij een zelfstandige is er weinig tot niets vooraf ingevuld in tax-on-web, dus die kan al eens iets proberen.” ”Frank Van Massenhove: “Er zijn er nog wel wat. Ik heb al in enkele jury’s van Selor gezeteld bij sollicitaties voor topmanagers. Ik ben daar geschrokken van de

/ Op het terrein komen jullie elkaar weinig tegen, tenzij er wordt gecontroleerd en gesanctioneerd. Merken jullie als zelfstandige dat er vooroordelen tegenover jullie bestaan op die momenten? Bart Debbaut: “Enorm. Ik had mijn winkel twee jaar toen de Sociale Inspectie binnenviel. Letterlijk binnenviel. Met vijf waren ze. Ik voelde me plotseling de grootste witteboordcrimineel van heel België. Ik werd aan de kant geschoven en moest zwijgen. Qua typecasting kon dat wel tellen: de eni-

ge vrouw was de bitch, en de vier mannen stonden er maar naar te kijken. De vrouw deed een hele uitleg waar ik kop noch staart aan kon krijgen, dus vroeg ik of ik dat even via mail kon krijgen. Waarop ze kortaf zei: ‘Ik ben uw secretaresse niet’. Dat is toch geen manier van werken? Als je zoiets meemaakt, worden je vooroordelen natuurlijk alleen maar versterkt.” / Dan zijn we weer bij het vooroordeel dat ambtenaren onvriendelijk zijn? Frank Van Massenhove: “Vijf jaar geleden was dat inderdaad zo. En bij de RSZ misschien nog altijd. Vandaag zit de Sociale Inspectie niet meer bij ons departement, maar dankzij datamining is de aanpak enorm veranderd. Met alle gegevens die vandaag worden verzameld, hebben inspectiediensten écht zicht op de fraudeurs. En dan zie je dat dat vooroordeel over zelfstandigen niet klopt. Er zijn er altijd die aan zware sociale fraude doen, maar dat zijn ook degenen die zware btw-fouten maken… dat is maffia. En vooral een minderheid.” Francis Adyns: “Sinds die datamining worden énkel bedrijven gecontroleerd waarbij er knipperlichten afgaan. Dat wekt wrevel bij de vakbonden, want die willen liever zelf de dossiers kunnen bepalen. Op een kleine marge van 20% na laten we dat niet meer toe. 80% wordt centraal aangestuurd. Als je niets verkeerds doet, hoef je ook niemand te zien.” Frank Verheijden: “Dus sommige ondernemingen krijgen nooit controle?”

Frank Van Massenhove, voorzitter FOD Sociale Zekerheid:

“ De ambtenarij had de idee dat ze het centrum van de wereld was. De aanpak is nu sterk veranderd.” 32 - ZO december 2018

HET GESPREK

moet jezelf twee vragen stellen. Doe ik het goed? En doe ik het graag? Antwoord je op één van die vragen ‘neen’, verander dan. Als je dan vast benoemd bent, wil je dan nog 15 jaar hetzelfde werk blijven doen? Daar wordt toch niemand beter van?” Frank Van Massenhove: “Er is geen sector waar je zo makkelijk kunt schuiven met je job als bij de overheid. Is er een functie bij de FOD Financiën die iemand van mijn personeel interesseert, dan kan hij naar daar overstappen. Het onderwijs is een ander verhaal. Benoemd zijn krijgt er voorrang op ieder ander talent. Ben je niet vast benoemd, en er komt iemand solliciteren die dat wel is, dan ben je je functie kwijt. De overheidsvakbonden spelen daarin een ongelooflijk slechte rol.”

Bart Debbaut, ondernemer:

‘Dat ambtenaren lui zijn en ondernemers per definitie niet, dat is onzin.’ Francis Adyns: “Nee, is dat nodig? Dat lijkt me onnodige intimidatie. Vandaag heeft iedereen in België evenveel kans om gecontroleerd te worden, namelijk wanneer iets echt niet klopt. Die aanpak helpt om vooroordelen over ambtenaren uit de wereld te helpen - dat we zouden viseren bijvoorbeeld – maar ook om de clichés over de privésector te ontkrachten.” Bart Debbaut: “Nog een cliché over ambtenaren is dat ze vast blijven zitten in hun statuut. Ze zijn vast benoemd en slepen zich dan maar elke dag naar hun werk, met hun thermos en hun oude boekentas…” Frank Van Massenhove: “Zijn dat niet de mensen die bij de banken werken?” (lacht) Bart Debbaut: “Ik wil maar zeggen: die mensen zullen zich moeten aanpassen aan de wijzigende marktomstandigheden. En ik vraag me af of ze daar klaar voor zijn. Ik zei vroeger in de bankensector altijd: je

/ Er wordt ook gezegd dat ambtenaren ‘onontslaanbaar’ zijn. Frank Van Massenhove: “Wij kunnen écht iemand buitenzetten. Wij waren daar voorlopers in. Krijg je een eerste negatieve evaluatie, dan heb je drie maanden om dat weer recht te trekken. Lukt dat niet, dan lig je buiten.” “Om op jouw vraag verder te gaan, Bart: vroeger werkten er bij de FOD Sociale Zekerheid veel laaggeschoolde vijftigplussers. 30% van die mensen had ik niet nodig. En ik kon ze ook niet opleiden naar een nieuwe functie. Wat hebben we gedaan? Voor elke drie laaggeschoolden die met pensioen gingen, haalden we één hooggeschoolde binnen. Vroeger waren we met 2300, nu met 1000. Maar we doen tien keer zoveel werk als vroeger. Omdat we met technologie werken, en omdat we hoger opgeleide mensen in dienst hebben die we aanspreken op hun innovatiekracht en niet op het controleren van zaken.” “Mensen zeiden: dat gaat hier slecht aflopen, en ze vertrokken naar de FOD Financiën. In die periode werd er bij jullie, Francis, niet geëvalueerd, en er werd amper bestuurd. Je kon daar de luiaard uithangen. Dan is Hans D’Hondt daar gekomen en de gasten van ons die naar Financiën zijn vertrokken, hebben daar niet hun beste tijd gehad, hé.”

“Bij ons geldt: doe je werk goed, dan ben je zeker dat je werk gaat blijven hebben. Misschien niet je job, maar wel werk.” / Frank, jij hebt al aan de twee kanten gestaan. Hoe is jouw contact tot nu toe met de instanties hier aan tafel? Is dat verbeterd sinds initiatieven zoals het Charter Sociale Inspectie? Frank Verheijden: “Ik heb tot nu toe geen klachten. Integendeel. De inspectiediensten die ik over de vloer kreeg, waren vriendelijk. Met Buggy Booker zitten we in een incubator voor jonge ondernemingen, waar we veel begeleiding en steun krijgen van de overheid. Subsidies van dit, steun voor dat, innovatiecentra… De overheid doet de laatste jaren veel moeite om zelfstandigen te helpen ondernemen. Dat in de privésector bijna geen kat die mogelijkheden kent, is deels de fout van de overheid, maar ook van de zelfstandige zelf die niet de moeite doet zich te informeren.”

Frank Verheijden, ondernemer:

“ Een kmo is een wendbaar speedbootje. De overheid, dat is een tanker.” ZO december 2018 - 33

Ondernemen, da’s topsport… Aannemer of ziekenhuisdirecteur, starter of doorwinterd zelfstandige: je wil omhoog en zet stappen vooruit. Dat kan alleen met een hecht team waarin je vertrouwen hebt. Liantis – de nieuwe naam voor ADMB, Provikmo en Zenito – biedt je als vertrouwde compagnon de route een stevige houvast. Met concrete oplossingen, voor al wat met jezelf, je zaak en je medewerkers te maken heeft. Ontdek meer op liantis.be

samen werkt.

Bart Debbaut: “Dat klopt. Ik ging naar mijn boekhouder en zei dat ik aan tax shelter wilde doen. Typisch dat juist ik daarmee afkwam, zei hij. En ‘dat daar nooit iemand naar vraagt’. Dat vind ik erg. Tax shelter is een interessant systeem voor ondernemers, maar onbekend is onbemind, dus vragen ze er niet naar.”

/ Lui zijn wordt dus niet enkel aan ambtenaren toegeschreven? Bart Debbaut: “Dat ambtenaren lui zijn en ondernemers per definitie niet, dat is onzin. Ik ken ondernemers van wie de winkel om 10 uur opent, die toekomen om vijf over tien, dan nog hun computer moeten opstarten en een koffietje zetten. Zo werkt het niet, hé. Tegen dan heb ik al vijf klanten geholpen, bij wijze van spreken. Ondernemers willen maximale vrijheid, maar als het even tegenzit, willen ze dat de overheid tussenkomt. Kijk naar de leegstand in de kleinere steden. Dat is zogezegd de schuld van de overheid. Soms moeten zelfstandigen eens naar zichzelf kijken.” Frank Verheijden: “Dat klopt. Als ondernemers en handelaars met elkaar niet willen samenwerken om die problemen aan te pakken, gaan we niet ver geraken.”

/ Wordt er initiatief genomen om vooroordelen over de publieke en de privésector te ontkrachten? Frank Van Massenhove: “Copernicus had gezegd dat de zon niet om de aarde draaide. Zo hadden we bij de ambtenarij - voor 2002 - de idee dat we het centrum van de wereld waren en dat de rest blij moest zijn als we iets voor hen deden. En zo gedroegen we ons ook. Maar sinds de copernicusverandering in de overheid is de aanpak al sterk veranderd. Alleen heeft zo’n diep ingebakken mentaliteit tijd nodig om zich aan te passen.” Francis Adyns: “We zijn meer en meer bezig met ons imago. Voor en na het tv-programma De fiscus (op Eén, in 2016-17, red.)

Frank Verheijden (vooraan): "Ik heb aan de twee kanten gestaan."

Francis Adyns, FOD Financiën:

“ Elk jaar zijn er meer pagina’s in het Staatsblad. Twee derde van wat erin staat, gaat over Financiën en Sociale Zekerheid.”

hebben we een imagometing gedaan. En daaruit bleek dat we na de uitzendingen op meer begrip konden rekenen. Maar verwacht de burger wel dat wij vriendelijk zijn? Onlangs hebben we een onderzoek gedaan naar nudging (‘nudging’ is iemand met zachte hand naar het gewenste gedrag leiden, red.). Wanbetalers kregen een brief met dezelfde boodschap, maar bij de ene wat vriendelijker geformuleerd dan bij de andere. Wat blijkt? De repressieve nudge spreekt het meeste aan. Er hebben toen zelfs mensen naar onze dienst gebeld om te zeggen dat ze een valse, want te vriendelijke brief hadden gekregen. Is de burger wel klaar om brieven te krijgen van ons die vriendelijk geformuleerd zijn? Hoe dan ook, we evolueren wel naar een model van dienstbaar zijn. Niet van controle.”

/ En aan de ondernemerszijde? Bart Debbaut: “Ik denk dat datamining al veel helpt om het vooroordeel van de frauduleuze ondernemer te ontkrachten. Bij ambtenaren dan toch, want de publieke opinie denkt er wel nog zo over. Het werd weer pijnlijk duidelijk met het faillissement van Würst. Jeroen Meus – die overigens al lang niet meer in het bedrijf zit - krijgt misschien een enkel compliment van Marc Coucke, maar de rest veroordeelt zijn mislukking al vóór ze eigenlijk goed en wel weten wat er echt gebeurd is.” Frank Verheijden: “Ik heb aan de twee kanten gestaan. Misschien zouden meer mensen dat eens moeten doen. Zo creëer je de beste ambassadeurs om de vooroordelen te ontkrachten.” Frank Van Massenhove: “Ik heb ooit een dag gewisseld van job met Karel Van Eetvelt. Ik was voor één dag de baas van UNIZO. Ik weet nog dat Karel ook met een boekentas vol vooroordelen kwam aankloppen. Maar na de eerste vergadering, zei hij al: ‘Lap, daar had ik me even vergist’.” / Hoe kijken jullie – na dit gesprek – naar de heren aan de overkant van de tafel? Bart Debbaut: “Vol respect.” Francis Adyns: “Dat is wederzijds. We komen van ver, dat merk ik.”

ZO december 2018 - 35

“We nemen alle strategische beslissingen met z’n vijven. We zijn een coöperatieve.”

IPARC is KMO van het Jaar

Zaken doen met kunstzaken 36 - ZO december 2018

BIJZONDERNEMEND / IPARC

Op het moment dat Danny Van Assche in het Casino Kursaal de naam onthulde van de KMO van het Jaar 2018, klonk er een oerkreet in de zaal. Met z’n vijven bestegen ze het podium, de founding partners van IPARC (International Platform for Art Research and Conservation). “We zijn zo verbaasd. Vereerd en blij, maar toch ook écht verbaasd. UNIZO kan goed geheimen bewaren”, aldus een trillende leading lady Leen Gysen. TEKST Paulien Coenaerts - FOTO’s Pat Verbruggen

“Ja, we waren écht verrast”, bevestigt Leen Gysen. “Dat was aan onze uitbundige reactie te horen, denk ik. Het is niet vanzelfsprekend dat een jury een bedrijf als het onze kiest. Omdat we in een nichemarkt zitten, omdat ons beroep niet erkend is, en omdat restauratie van kunst relatief onbekend en dus onbemind is als economische activiteit. Maar we zijn natuurlijk blij dat de jury toch ons uitverkoren heeft.” “We hadden ons ingeschreven omdat enkele mensen ons hadden aangespoord, en ook wel om zichtbaarheid te geven aan onze sector, die verder redelijk passief is. En dat is spijtig en meteen een van de grootste mankementen aan tal van opleidingen in de culturele economie. Je wordt weinig gestuurd in de richting van het ondernemerschap, terwijl er duidelijk opportuniteiten bestaan.”

Samenwerking in de reinste zin van het woord “We zijn met vijf zaakvoerders, in totaal telt IPARC 19 mensen. David, mijn man en schilderijrestaurateur, en ik wilden van in het begin een coöperatieve oprichten. In de aanloop naar de heropening van museum M in Leuven hadden we met andere restaurateurs gewerkt aan één collectie en gemerkt dat die kruisbestuiving heel inspirerend was. Kunst vraagt om een multidisciplinaire aanpak, en dat kan enkel door verschillende specialisaties samen te brengen.” “We nemen alle strategische beslissingen samen, met z’n vijven. Dat is niet altijd eenvoudig, maar wel een bewuste keuze,

die ons geen windeieren heeft gelegd. En ja, man en vrouw die samenwerken, dat is niet altijd even evident, maar uiteindelijk wel een absolute verrijking. En het werkt goed omdat we een duidelijke taakverdeling hebben. David staat in voor de afdeling schilderijenrestauratie en het onderzoekslabo, ik neem de zakelijke aspecten onder mijn hoede, zoals financiering, HR, marketing, business development… Dat lukt prima. We zien elkaar niet elke dag. Allee, op het werk. Thuis komen we elkaar wat vaker tegen (lacht).”

zijn er ook waar we al bijna anderhalf jaar aan bezig zijn. Ook het aantal mensen dat aan één object werkt, verschilt sterk. Aan grote schilderijen of een meubelensemble kunnen er dat drie tegelijk zijn.” “De offerte voor een project is niet altijd makkelijk op te maken. We kunnen alleen maar afgaan op wat we zien. Want als de afwerkingslaag eraf is, weet je soms niet wat je aantreft. En kan er een pak meer werk inkruipen dan je aanvankelijk hoopte.”

De correcte prijs

“We werken voor Nederlandse, Franse en Duitse musea. Daar ligt de marktprijs tot dubbel zo hoog.” Klanten en concurrenten “60% van onze klanten komen uit de publieke sector. Musea, kerkfabrieken, gemeenten, steden, OCMW’s. De andere 40% zijn projecten voor privéklanten. Daar zit een belangrijk groeipotentieel, want publieke projecten worden gefinancierd met restauratiepremies en die zijn geplafonneerd. Hoe we aan die privéklanten komen? Via mond-tot-mondreclame. Iemand aan jouw kunstwerken laten komen, dat is een vertrouwensmandaat.” “De gemiddelde behandeling van een werk duurt tussen drie en zes maanden, al

“We werken voor een kleine sector, maar wel eentje met gevarieerde concurrentie. Werken we voor een museum, dan concurreren we met restauratoren die ook meedingen naar die opdracht. Bij grote projecten zijn het veeleer de restauratie-aannemers of bouwaannemers waartegen we moeten opboksen. Of mee samenwerken, dat gebeurt ook.” “Maar geen ander restauratiebedrijf is te vergelijken met IPARC. Niemand heeft eenzelfde portfolio van restauratiespe cia lis aties, een onderzoeksluik als het onze, en onze expertise in kunstopslag en ecologische insectenbestrijding.” “De bereidheid om voor zulke ingrepen de correcte prijs te betalen, blijft laag. Restaurateur is geen beschermd beroep, maar het is cruciaal voor het behoud en het beheer van ons nationaal erfgoed en dus om die reden maatschappelijk relevant.” “Een verzamelaar die een schilderij van Magritte in zijn collectie heeft, geeft sneller 75 euro per uur uit aan zijn garagist om de olie van zijn Porsche te laten ver-

ZO december 2018 - 37

BIJZONDERNEMEND / IPARC

“Die prijsdruk lijkt er vooral in België te zijn. We werken ook voor Nederlandse, Franse en Duitse musea en daar ligt de marktprijs tot dubbel zo hoog. In de toekomst willen we nog uitbreiden naar andere landen, maar we moeten nog even nadenken welk operationeel model we daar hanteren. Vandaag sturen buitenlandse verzamelaars hun werk naar België of sturen wij een projectteam ter plaatse. Kunstopslag, insectenbestrijding en onderzoek zijn bijvoorbeeld ook makkelijker te internationaliseren dan de uitvoering van restauraties.” Leens Gysen en haar man David, schilderijrestaurateur.

versen dan aan iemand die zijn schilderij onder handen neemt.” “Ik denk dat de lage prijzen in België enerzijds komen doordat veel concurrenten meedingen naar eenzelfde project, en anderzijds doordat we bij de kunstenaars worden gerekend. Kunstenaars zijn we zeker niet, want we creëren niet. We zijn eerder wetenschappers. Bij restauratie komt vakmanschap kijken en werk je met je handen, maar het onderzoek dat eraan voorafgaat, is minstens zo belangrijk. Dat onderzoek is kunsthistorisch en materiaaltechnisch, en er komt heel wat chemie bij kijken.”

“De ondernemer creëert welvaart. Dat zou gestimuleerd mogen worden.” Toekomst: de nieuwe generatie “De vorige generaties hielden hun tips and tricks halsstarrig voor zich. Delen was uit den boze, je zou maar eens een concurrent vooruithelpen met jouw kennis. Dat maakt dat er intussen heel wat kennis en handelingen verloren zijn gegaan. En dat

willen we in de toekomst voorkomen. We willen dat de kennis van onze founding partners – allemaal veertigers – overgedragen wordt. Het enige model is dan een structuur waarbij jongeren kunnen instromen, je hen opleidt en geleidelijk mee in je verhaal trekt. Coaching, levenslang leren en kennis delen zetten wij dus centraal. Zo is de toekomst verzekerd.” “Wat er in de toekomst nog mag veranderen, is het ondernemersklimaat. De werknemer staat tegenover de ondernemer. Dat is zo voorbijgestreefd vandaag, mensen zullen tijdens hun loopbaan immers verschillende rollen opnemen. Een strikte splitsing is er vaak niet meer. Het moet dus gedaan zijn met dat verschil in de fiscaliteit zo te laten doorwegen, en onze pensioenen zo lamentabel laag te houden. De ondernemer creëert welvaart en tewerkstelling en draagt zo evengoed zijn deel bij. Dat zou gestimuleerd moeten worden, maar wat doet onze overheid? Het omgekeerde.” “Polarisatie in de publieke opinie helpt de zaak ook niet echt vooruit. Wij geloven erg in publiek-private samenwerking als creatief model om kennis in te zetten en te vermarkten.”

KMO van het Jaar, dat moet gevierd worden… “Hoe gaan we vieren dat we KMO van het Jaar zijn? We hebben na de uitreiking al wat gevierd, natuurlijk. En we gaan nóg vieren, met het hele team en met een aantal klanten die belangrijk geweest zijn voor ons. Omdat de twee winnaars - de meest beloftevolle KMO van het Jaar StepUpConsulting en wij - uit dezelfde provincie komen, hebben we afgesproken dat we samen een feestje gaan bouwen. Waarschijnlijk in hun kantoor. Bij ons ligt dat wat moeilijk, met al die delicate kunstwerken in de buurt.”

“Coaching, levenslang leren en kennis delen staan centraal in onze coöperatie.”

38 - ZO december 2018

/ iparc.eu / www.unizo.be/kmovanhetjaar

Opleidingen in de culturele economie sturen weinig in de richting van ondernemerschap. Hoewel daar kansen liggen.

ZO december 2018 - 39

Alles wat je altijd had willen weten over

SERVICECLUBS Over het wereldje van de serviceclubs bestaan nogal wat mythes en vooroordelen: elitaire relicten die hun beste tijd gehad hebben of hechte vriendschappen-voorhet-goeie doel? Jan Puype verdiepte zich als onderzoeksjournalist twee jaar in ‘de elite van België’, waaronder de serviceclubs, en schreef er een vuistdik boek over met die titel. Geert Poisson is voorzitter van een bloeiende Lions Club in Ninove, met een dertigtal leden.

“Ze doen zich voor als wilde weldoeners, maar willen vooral zaakjes doen” Waarom heet dat serviceclubs?

Netwerken doe je als UNIZO-lid natuurlijk in de eerste plaats via de uiteenlopende activiteiten die je krijgt aangeboden. Maar misschien overweeg je net als sommige collega-ondernemers om ook aan te sluiten bij iets ‘mondainer’ klinkende gezelschappen als de Rotary, Lions of Kiwanis? Heb je daar wat aan en hoe raak je daar dan binnen? Tekst Herman Van Waes Bronfoto: Shutterstock - Bewerking Proforma bvba

40 - ZO december 2018

Voor ondernemers die willen netwerken bestaan er tal van organisaties: businessclubs (met ronkende namen als De Warande, Cercle Lorraine, Cercle Gaulois..), ideeënclubs (zeg maar de Loge), regionale clubs (WTC Brussel, Top West-Vlamingen…), goede doelenclubs, discussieclubs, golfclubs,… genoeg om meerdere ZO Magazines te vullen. Maar we focussen hier dus op de ‘serviceclubs’, zoals je die in bijna elke middelgrote gemeente tegenkomt. Die onderscheiden zich door een ‘service’ aan de samenleving te bieden, via activiteiten om geld in te zamelen voor het goede doel. Jan Puype: “De ene club is al rijker dan de andere, meer of minder gericht op prestige, meer conservatief of elitair. Maar elke serviceclub doet minstens één keer per jaar iets voor de gemeenschap. De ene zal zich bijvoorbeeld een dag inzetten voor een gehandicaptenproject of kerstpakketten aan daklozen, een andere doet het met een golftoernooi of een champagneverkoop met Nieuwjaar. De foto met grote cheque is belangrijk.”

DE REPORTAGE / SERVICECLUBS

Geert Poisson (Lions): “Ik denk dat het elitaire er hoe langer hoe meer uitgaat. Bij ons is prestige niet de hoofdzaak. Ik zal buiten de club ook zelden mijn speldje dragen. Akkoord, het schept een band als je waar ook ter wereld iemand tegenkomt die ook tot de club behoort, maar vriendschap en waardering voor de andere persoon moeten primeren om in een club goed te functioneren. Egotrippers die voor hun eigen belang komen, om dealtjes te maken, zullen zich hier niet thuis voelen. Het hoofddoel blijft het sociaal engagement.” Jan Puype: “Na de formele vergadering wordt er verbroederd aan de bar en dan start de netwerking, dan wordt er ook aan business gedaan. Daar is niks mis mee. Het gaat er ook niet meteen om contracten te sluiten, maar als je een advocaat, notaris of bankier nodig hebt, dan kies je toch je vrienden, dat is universeel menselijk. Zakelijke conflicten kan je nooit uitsluiten en kunnen de sfeer danig verzieken. Vandaar ook de behoedzaamheid bij de rekrutering.”

“De CEO van een multi national maakt meer kans dan een kmo-bedrijfsleider” Hoe raak je daar binnen? Jan Puype: “Serviceclubs zijn niet open zoals UNIZO, waar iedereen die lidgeld betaalt er mag bijkomen. Ze selecteren hun leden, je moet dus door iemand voorgedragen worden, je levenswandel wordt gecheckt en je ‘dossier’ is het voorwerp van ‘ballotage’ door een commissie. Elk lid kan zijn veto stellen tegen een nieuweling.” Geert Poisson: “Om zakelijke concurrentie en geschillen te voorkomen zijn er beroepsclassificaties: van elke beroepscategorie wordt in principe maar één of soms enkele vertegenwoordigers toegelaten. Maar die screening is lang niet overal zo strikt: ik heb als accountant in een club gezeten waar er al vijf accountants waren.” “Bij ons komen leden vooral uit het lokale kmo-milieu en uit de vrije beroepen. Je kan je als kleine bouwaannemer, doe-het-zelfwinkel of zelfs ambtenaar gerust aansluiten. Je hoeft echt geen captain of industry te zijn.” Jan Puype: “Er zijn inderdaad grote verschillen. Iemand die in Erps-Kwerps bij de

Rotary wordt aanvaard, maakt wellicht in Kortrijk geen kans. Kan je in de ene afdeling ook als zelfstandig loodgieter of vloerenlegger aansluiten, dan is daar in andere afdelingen geen sprake van. Je moet zelf aanvoelen of je je met de lokale mentaliteit kan verzoenen.” “Maar in de regel kom je nog vaak bij de lokale ‘notabelen’ terecht: altijd een advocaat, notaris, dokter, bedrijfsleider, bankier, verzekeringsmakelaar, topambtenaar... Dat klinkt elitair, maar men is op zoek naar vrienden die nuttig zijn voor het netwerk, die een zeker ‘niveau’ hebben. Voor sommige beroepen kan dat delicaat liggen: een journalist-opiniemaker die lid wordt van een club, zal die nog altijd objectief zijn in zijn berichtgeving? Een topmagistraat die moet oordelen over iemand die toevallig clublid is?”

Geert Poisson, Lions Club

“ Egotrippers zullen zich hier niet thuis voelen.” “Te laat? Boete! Wéér afwezig? Geschrapt!” Wat mag je van zo’n clubavond verwachten? Serviceclubs hebben doorgaans geen eigen lokaal, dus houden ze hun vergaderingen bij voorkeur in de betere culinaire etablissementen. Er zijn nogal wat formaliteiten die de leden geacht worden na te leven. Geert Poisson: “We vergaderen twee keer per maand, in een vast restaurant. We starten met een drink op een actueel thema, op de vriendschap of soms op de koning. De voorzitter overloopt de vaste punten: aanwezigheden, verslag, bestuursmededelingen, etc. Een echte dresscode is er

niet, maar het dragen van je Lions-pin is verplicht. Anders riskeer je dat de boetemeester/sensor je met bel en hamer symbolisch een boete geeft, ook als je te laat komt of je gsm afgaat tijdens de zitting. Die regels zijn eerder ludiek bedoeld, maar je wil toch een zekere orde houden. Wie iets wil zeggen, vraagt het woord. En bij ons is de afspraak dat er geen politieke discussies gevoerd worden.” “In theorie kunnen leden die vaak niet opdagen of niet meehelpen, geschrapt worden. In de praktijk wordt daar soepel mee omgegaan. Als iemand het professioneel tijdelijk erg druk heeft, hebben we daar begrip voor.”

“Serviceclubs zijn onderonsjes voor oude mannelijke ondernemers” Vrouwen en jongeren niet gewenst? In de tijd dat de grote service- en businessclubs ontstonden was dat als vanzelfsprekend een mannenzaak. Vandaag vind je steeds meer vrouwen onder ondernemers en leidinggevenden, maar dat zie je nog niet weerspiegeld in de ledenlijsten van serviceclubs. Een machotrekje dat in deze tijd niet meer te verdedigen valt, of een kwestie van ‘ieder zijn ding’? Jan Puype: “Ten tijde van mijn onderzoek in 2005 was er nog weinig sprake van vrouwelijke of gemengde clubs. Op de 10.000 Rotariërs telde je 200 vrouwelijke leden, hoewel dat eindelijk was toegelaten, na een gerechtelijke uitspraak in de VS. In de praktijk zijn er zo gemengde afdelingen ontstaan, terwijl anderen voor een aparte werking kozen: Ladies Circle, Zonta, Inner Wheel… Ook bij de dames heeft de ene al wat meer elitaire trekjes dan de andere, maar ze bekijken het vooral als ‘me-time’ zonder de mannen.” Geert Poisson: “Ja, mannen onder mekaar, dat functioneert anders dan mannen en vrouwen samen, en zo denken de vrouwen er ook over: ‘me-time’ hebben en niet op je woorden moeten letten. Ik vind die ‘feitelijke scheiding’ in de bestaande clubs geen punt, maar bij de oprichting van nieuwe clubs zal die vraag naar een gemengde werking zich meer gaan stellen.” “Een groter probleem is de vergrijzing van veel serviceclubs, waar je in principe le-

ZO december 2018 - 41

Je denkt dat je als zelfstandige bedrijfsleider geen recht hebt op maaltijdcheques?

Schenk jezelf tot €1 520 loonoptimalisatie per jaar! NEEM EEN KIJKJE OP LUNCH-ZELFSTANDIGE.BE

Zin in een fiscaal voordelige loonsverhoging? Kies voor de Lunch Pass® van Sodexo en ga voor een oplossing die 100% vrijgesteld is van sociale lasten (RSZ) en personenbelasting! €1520 uitgeven = €1520 ontvangen met de Lunch Pass®.

DE REPORTAGE / SERVICECLUBS

0 Op bezoek bij Ladies’ Circle Lokeren venslang lid mag zijn, wat de drempel voor jongere ondernemers verhoogt. Wil je bijvoorbeeld als jonge advocaat toetreden, maar de ‘zetelende advocaat’ wil tot zijn tachtigste de clubavondjes bijwonen, dan moet je wellicht een filiaal elders gaan zoeken. Geert Poisson: “Vergrijzing is effectief een probleem, bij ons is de gemiddelde leeftijd tussen 55 en 60 jaar. Verjonging is één van mijn missiepunten als voorzitter. We gaan bijvoorbeeld de Leo’s, de jongerenafdeling tot 33 jaar, meer betrekken bij onze activiteiten.”

“0Je kan hier over alles praten”

TEKST Sanderijn Vanleenhove – FOTO’S Wouter Van Vooren

Jan Puype, auteur van ‘De elite van België’

“ Men is op zoek naar vrienden die nuttig zijn voor het netwerk.” Jan Puype: “Als reactie op die vergrijzing is een club als de Ronde Tafel ontstaan, die een leeftijdslimiet stelde: boven de 40 jaar moet je weg, om plaats te maken voor jongeren. Als reactie daarop kwam er dan club 51, een cijfer dat staat voor de gemiddelde leeftijd van de clubleden. Andere clubs startten een jongerenwerking, zoals de Rotaracts en de Leo’s. Die zijn nog niet levensvatbaar zonder de moederorganisatie, en ze hebben het niet makkelijk in deze tijd. Pas gestarte ondernemers hebben geen tijd voor clubleven en sociaal engagement. Toch is dat de weg die de clubs op moeten om het ledenverlies in te dijken: wie niet verjongt en/of vervrouwelijkt is met uitsterven bedreigd.”

The proof of the pudding is in the eating, zegt het spreekwoord en dat neemt jouw ZO-reporter vrij letterlijk. Zij zet met de dames van Ladies’ Circle Lokeren haar tanden in een aardappel met brie, en vraagt tussendoor waarom zij bij de serviceclub zijn.

TEKST Sanderijn Vanleenhove - FOTO'S Wouter Van Vooren

Of ik er een positief artikel van wil maken? Want mensen denken al genoeg dat ze een clubje hautaine vrouwen zijn, drukken meerdere dames me op het hart. Ze hoeven zich geen zorgen te maken. Ik voelde me tijdens het bezoek bijzonder op mijn gemak. Al had ik dat op voorhand niet durven hopen, geef ik toe. “We hebben ons imago niet mee”, zucht Katrijn, paradontologe. “Ik vertel weinig mensen dat ik in een serviceclub zit. En ik hang zeker geen affiches van onze activiteiten in mijn praktijk op.”

Verschillende vrouwen knikken instemmend. “’Een bende chichi-madammen’, zei het vriendinnetje van mijn negenjarige dochter, toen die vertelde waar haar mama elke maand naartoe ging. Ingefluisterd door de ouders. Zo jammer,” getuigt Kim, die in een evenementenbureau werkt. Els, lokaal voorzitster en leerkracht, hield om die reden tien jaar lang de boot af. “Mijn ouders willen niets over Ladies’ Circle horen. Maar wij zijn geen snobs. Wel vrien-

ZO december 2018 - 43

Publireportage

Limburgs technologiebedrijf klaar om de wereld te veroveren

Tegen eind 2020 moeten alle 32.000 vestigingen van McDonald’s uitgerust zijn met een remote monitoringsysteem. Een van de drie bedrijven die daar mee voor gaat zorgen is het Limburgse Rmoni, opgericht in 2006 en klaar om na Europa nu ook de rest van de wereld te veroveren met hun eigen ontwikkelde sensor2web. Volgens Bart Meekers, CEO van Rmoni is internationaal schalen de grootste uitdaging van dit moment.

“In het verleden verkochten we vooral in Europa, maar vandaag kijken we nog verder. Als je de wereld wil veroveren met een product waarbij de nodige lokale ondersteuning nodig is – bijvoorbeeld bij installatie en onderhoud – dan moet je de nodige partners vinden om die ondersteuning te bieden, of je product zo eenvoudig maken dat het echt een DIYproduct wordt. En daar slagen wij alsmaar beter in.”, legt Bart Meekers uit. “Zo hebben we voor een recente internationale klant heel wat YouTube-video’s voorzien om te helpen bij de installatie.”

NOOD AAN EEN BETROUWBARE HOSTINGPARTNER “Over de afgelopen 12 jaar hebben we meer dan 3.000 projecten opgestart. Dat betekent dat vandaag de dag meer dan 30.000 sensoren elke minuut hun metingen afleveren in de datacenters. Een erg zware load dus, waarvoor we samenwerken met Nucleus. Door onze software daar te hosten, kunnen we erg makkelijk schalen naarmate we groeien en zijn we er zeker van dat de nodige back-ups genomen worden. Nucleus neemt onze uptime voor zijn rekening, zodat wij kunnen focussen op onze producten.”

ALLES DRAAIT OM ÉÉN PRODUCT “Sensor2web zorgt voor het op afstand bewaken van kritische parameters. Dat kan een temperatuur zijn in een koelcel, de druk in een clean room of een deur die open of gesloten is. Al die dingen die voor onze klanten kritisch zijn om te bewaken, houden we zo automatisch 24/7 in de gaten. Loopt er toch iets verkeerd, krijgt de klant een alarm via e-mail of sms. Dat alles werkt draadloos en speelt zich volledig in de cloud af.”

SECURITY FIRST “Cybersecurity is een heel actueel thema waarover we ook van klanten erg veel vragen krijgen. Ook daarbij helpt Nucleus ons. Zo zijn we vulnerability scans aan het opzetten om te kijken waar de systemen kwetsbaar zijn en hoe we die kwetsbaarheden kunnen verbeteren. Dankzij die expertise hebben wij onze handen vrij om ons met onze klanten bezig te houden.”

ELKE KLANT EEN OPLOSSING OP MAAT “Onze sterkte is dat we alle hardware en software in huis ontwikkelen, waardoor we vlot kunnen inspelen op lokale vragen in de markt. Zo kunnen we maatwerk leveren in lijn met de vraag van de klant. Neem het project met McDonald’s bijvoorbeeld: de levering van hardware is makkelijk, onze fabricagepartners zijn op grote bestellingen voorzien, maar de uitdaging is om van elke vestiging een overzicht te krijgen van wat ze nodig hebben. Dus hebben we speciaal daarvoor tools ontwikkeld. De manager kan zo bijvoorbeeld in een app gewoon aanvinken wat zijn filiaal nodig heeft, een grondplan doorsturen, zodat wij een oplossing op maat kunnen sturen.” 44 - ZO december 2018

RMONI www.rmoni.com Tel: +32 89 51 50 12 Mail: info@rmoni.com www.nucleus.be NUCLEUS Tel: +32 3 275 01 60 Mail: sales@nucleus.be

DE REPORTAGE / SERVICECLUBS

dinnen die zich inzetten voor het goede doel. Dat het alleen vrouwen zijn, vind ik net zalig. Je kan hier over alles praten. Met een man erbij zou dat niet gaan.”

van spreken mijn winkel plat met de vraag om van alles en nog wat te sponsoren. Maar je hebt er geen zicht op wat ermee gebeurt. Hier wel. Het is hard werken, zeker. De modeshow bijvoorbeeld, daar kruipen ettelijke uren en dagen in. Maar je krijgt er veel voldoening van.”

Vriendschap Het is inderdaad niet te negeren dat ik tussen de vrouwen zit. De complimentjes over outfits vliegen heen en weer en de klederdracht op het voorbije galabal wordt uitvoerig becommentarieerd. Maar het gaat ook over de kinderen, vakanties…. Over alles, behalve ‘de business’. Nochtans zitten heel wat onderneemsters rond de tafel.

Katrijn

“Ik vertel niet gauw door dat ik lid ben.” “Wie bij de club komt om zaken te doen, valt gegarandeerd door de mand. Dat is niet het doel”, knikt Veerle heftig, uitbaatster van een kledingzaak. “Zelf kwam ik erbij om mensen te leren kennen en om iets te doen voor het goede doel. Natuurlijk komen er Ladies bij mij winkelen. Maar mocht ik die op een andere manier kennen, zouden ze ook bij mij komen.” Kim beaamt. “Als ik zaken wil doen, ga ik wel naar een businessclub. Er zijn netwerkclubs genoeg met die insteek.” Het is duidelijk, de service en de vriendschap (of de ‘zalige me-time’, zoals enkele vrouwen me toevertrouwen), zijn de voornaamste drijfveren. ‘Service’ en ‘vriendschap’ staan niet toevallig ook in het motto van de Ladies’ Circle.

Vriendschap en service De zoete aardappel met brie zit intussen achter de kiezen en voorzitster Els maakt zich klaar om de vergadering te openen. Iedereen veert in stilte recht terwijl Anne de doelstellingen voorleest. Dat is één van de

Veerle

“Ik heb nog nooit geweten dat een kandidate geweigerd werd.” formaliteiten die bij een serviceclub horen. Net zoals het dragen van de pin of het officieel afsluiten van de vergadering. Buiten de dienstmededelingen of berichtgeving vanuit Ladies’ Circle Nationaal dient een vergadering vooral om activiteiten voor te bereiden. Of om te stemmen over welk goed doel de club gaat steunen. Els: “Elk jaar krijgen we een vijftiental aanvragen. Wie overblijft na een eerste selectie komt zijn project op een vergadering pitchen. Dan stemmen we. Om geld in te zamelen, verkopen we Sinterklaaschocolade en elke twee jaar organiseren we een modeshow. Vorig jaar schonken we zo 25.000 euro aan zes goede doelen, waaronder een psychosociaal oncologisch centrum en een woonproject voor jongeren met een matige verstandelijke handicap.” “Dat is het mooie, je ziet waar je geld naartoe gaat”, zegt Veerle terwijl ze van haar dame blanche proeft. “Ze lopen bij manier

Lokaal voorzitster Els

“Dat het alleen vrouwen zijn, vind ik zalig.”

Vriendschap, service en de klik Sophie, die naast me zit, luistert geïnteresseerd toe. Zij is kandidaat-lid. “Ik zit al in een businessclub in Lokeren en ik ben ook lid van UNIZO. Maar ik vind het leuk om nieuwe mensen te leren kennen. En je inzetten voor het goede doel spreekt me enorm aan. Na vanavond heb ik nog meer zin om bij de Ladies’ Circle te gaan.” Sophie moet wel eerst een aantal vergaderingen bijwonen en bij tweederdemeerderheid verkozen worden. Els: “Zo’n procedure schrikt af, dat is zeker. En het werkt het elitaire imago van een serviceclub misschien in de hand. Maar langs de andere kant moet je als kandidaat-lid je engagement bewijzen. En alle leden moeten zich goed blijven voelen in de club. Het moet klikken.”

Sophie

“ Ik leer graag nieuwe mensen kennen.” “In mijn dertienjarig lidmaatschap heb ik nog nooit een weigering meegemaakt”, mijmert Veerle. “Al ken ik een dame die met de hakken over de sloot verkozen geraakte. Maar ze is er uiteindelijk uitgegaan.” Terwijl de dames bij de koffie duchtig verder keuvelen, maak ik me klaar om te vertrekken. “Je komt toch naar onze modeshow in maart?”, roept de voorzitster me nog na. Sophie kan bij deze hartelijke dames volgens mij op haar beide oren slapen. / www.ladiescircle.be

ZO december 2018 - 45

De lange weg naar Natura 2000

Ondernemen in natuurgebied Europa wil zijn natuurlijke rijkdommen in stand houden. Daarvoor zette de EU het netwerk Natura 2000 op poten, een lijst van beschermde natuurgebieden, ook in Vlaanderen. “Maar dat wil niet zeggen dat er geen economische activiteit is toegelaten”, zegt Frank Vassen van de Europese Commissie.

TEKST Filip Huysegems FOTO Pixabay

46 - ZO december 2018

Natura 2000 steunt op een Europese richtlijn (de Vogel- en Habitatrichtlijn) die zegt welke soorten en welke typen gebieden de moeite waard zijn om beschermd te worden. In Vlaanderen zijn dat bijvoorbeeld de Kalmthoutse Heide, Averbode Bos en bossen van de Vlaamse Ardennen. Allemaal goed en wel, maar als je wil ondernemen in zo’n gebied – of in de buurt ervan (!) – heb je een vergunning nodig. En voor je die bemachtigt, is er soms een lange mars door de instellingen af te leggen. Frank Vassen werkt voor de afdeling Milieubeleid van de Europese Commissie Milieu, en heeft de dossiers van Vlaanderen onder zijn hoede. “Vlaanderen is in Europa een uitzonderlijk geval. Ik durf zelfs te zeggen: een extreem geval. De bevolkingsdichtheid is hoog, het gebruik van de grond is versnipperd en intensief. In en bij natuurgebieden zorgen landbouwactiviteiten voor uitstoot, en er staat een sterke druk op de waterhuishouding. En toch: Vlaanderen telt biologisch best interessante zones, en die worden dus gevrijwaard door Natura 2000.”

Als iemand een bedrijvigheid wil starten in Natura 2000-gebied, moet die nagaan of die activiteit de Europese natuurdoelen niet in gevaar brengt. Met welke factoren wordt er rekening gehouden? “Met de vereiste oppervlakte, niveaus van uitstoot, lawaai, lichthinder, grondwaterniveau, afvalwater… deze en nog andere dingen kunnen allemaal relevant zijn om te meten.” Dat klinkt heel technisch. Moet je daar een gespecialiseerd studiebureau voor onder de arm nemen? “In de praktijk is dat vaak het geval. Maar laat ons bij het begin beginnen. De allereerste stap is: inschatten of de activiteit die je wil starten zwaar zal wegen op de natuurdoelen. Dat hoeft niet moeilijk te zijn. Je kunt online de ‘voortoets’ invullen, zodat je daar een idee van krijgt. De meeste lidstaten hebben een lijst van activiteiten die waarschijnlijk een lage impact hebben.

PR AK TISCHE ZAKEN / NATUR A 2000

Dan is er geen probleem. Verwacht je toch een aanzienlijke impact op de natuur, dan is de volgende stap een grondige studie, de zogenaamde ‘Passende Beoordeling’. Daarvoor doe je inderdaad het best een beroep op deskundigen.” Het lijkt me dat dit allemaal erg lang zou kunnen duren. “Dat hangt ervan af hoe efficiënt jouw land de procedure organiseert. Natura 2000 berust op een Europese richtlijn. Het is aan de lidstaat om die te vertalen in nationale wetgeving. Een lidstaat heeft dus manoeuvreerruimte om te bepalen hoe hij de Natura 2000-doelen waarmaakt.” “Als de Natura 2000-doelen scherp zijn afgebakend, per diersoort en per gebied, levert dat een goede referentiebasis op die duidelijk is voor iedereen. Zijn de doelen warrig, is het veel moeilijker om de impact in te schatten. Maar Vlaanderen scoort goed op dat vlak.” “De conclusie van dat grondig onderzoek (de Passende Beoordeling, red.) kan zijn dat er geen negatieve impact is, en dan is de activiteit toegestaan. Is er wel impact, dan moet je maatregelen nemen om de schade aan de natuur in toom te houden. Dan pas kan er een vergunning komen.”

Frank Vassen, Europese Commissie Milieubeleid:

“Vlaanderen is een uitzonderlijk, zelfs extreem geval.”

Als het eenmaal zo ver is, hoe lang is de vergunning geldig? Moet ze periodiek hernieuwd worden? “Daar is geen vaste regel voor. Elke situatie is anders. Als je een gebouw neerzet in een Natura 2000-gebied dat geen gevaar oplevert voor de natuurdoelstellingen, dan kan dat er voor altijd blijven staan. Of als er uitstoot is, maar die blijft onbetekenend, is er geen reden om de vergunning in de tijd te beperken.” “Er is een vorm van controle, dat wel, en die wordt in gang gezet door klachten. Bijvoorbeeld van een ngo die begaan is met de natuur. Of van burgers, en dat is dikwijls een nimby-verhaal: not in my backyard. Stel, een ondernemer heeft plannen om een activiteit te ontplooien, en omwonenden willen dat tegenhouden door Natura 2000 in te roepen. In beide gevallen behandelt een nationale rechtbank de klacht. In het ultieme geval oordeelt het Europees Hof.”

Kansen voor recreatie VITO (Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek) maakte een rapport over economische activiteiten in Vlaams Natura 2000-gebied. Het rapport signaleert dat de landbouwproductie vermindert door het verdwijnen van landbouwareaal ten voordele van de natuur. Dat wordt voor een klein deel gecompenseerd door extra houtwinning via bosbouw. Recreatie daarentegen groeit aanzienlijk. "Door de toenemende bevolkingsgroei en verstedelijking zal de vraag naar recreatie op langere termijn nog toenemen." Het rapport becijferde de jaarlijkse bestedingen door recreanten op een breed geschatte "30 tot 67 miljoen euro".

Om het wat tastbaarder te maken: wat als ik bijvoorbeeld een windturbine wil plaatsen in een Natura 2000-gebied? “Uitgaande van dit hypothetische geval, zouden bepaalde vogels daardoor kunnen wegblijven of gedood worden door de wieken. In dat geval is er sprake van impact, en dat kan zelfs vanuit een aanpalende zone zijn - dat betekent, als je windmolen niet eens pal in Natura 2000-gebied staat.” “Dan kan, na alle voorafgaande onderzoekingen, de vergunning gekoppeld worden aan, zoals wij dat noemen, ‘verzachtende maatregelen’. Dat zijn ingrepen die je moet doen om mogelijke schade uit te vlakken. Stel dat je niet een windmolen in een veld zet, maar een waterturbine op een rivier. Een verzachtende maatregel kan zijn: een omleidingskanaaltje waarlangs de vissen de turbine kunnen passeren.” “Er kunnen ook ‘compenserende maatregelen’ worden gevraagd. Dan compenseer je de schade op de ene plek met

een natuurbeschermende ingreep op een andere. Je kunt je voorstellen dat dit een subtiel verschil is. De Europese rechtspraak heeft daar de voorbije jaren meer klaarheid in geschapen.” Ondanks die strikte reglementering, bestaan er economische activiteiten in Natura 2000-gebieden. “Natuurlijk, Natura 2000-gebied is geen no go-zone, in de zin dat er niets is toegelaten. In Oost-België heb je er flink wat toeristische activiteiten. Maar je hoeft niet alleen aan wandelaars en campings te denken. Er zijn ook mogelijkheden voor biolandbouw, bosbouw, vissen kweken, koeien en schapen hoeden... Aan de kust schept Natura 2000 gunstige voorwaarden om op garnalen te vissen, dankzij de propere omgeving.” / www.natura2000.vlaanderen.be/ over-natura-2000

ZO december 2018 - 47

DE WA AROMVR A AG

Waarom

is administratief vereenvoudigen zo ingewikkeld? Netto Attesten en formulieren en aangiften en aanvragen… elke ondernemer kent de kruisweg der administratieve verplichtingen. En elke ondernemer heeft zich wel eens afgevraagd: is dat allemaal nodig? Wie wordt hier blij van? En vooral: waarom maken ze het zo moeilijk? Kan dat niet eenvoudiger? TEKST Filip Huysegems – ILLUSTRATIE Kim Duchateau

Eigenlijk hadden we Theo Francken aan de tand kunnen voelen, als Staats se cre t aris voor Administratieve Vereen voudiging. Maar die heeft tegenwoordig andere kopzorgen. Het dagelijkse reilen en zeilen van de Dienst Admini stratieve Vereenvoudiging ligt in de handen van directeur Erwin de Pue. Die schenkt al meteen straffe koffie. “De administratieve lasten voor ondernemingen dalen constant. Extreem zelfs.” Pardon? “Het Planbureau doet elke twee jaar een enquête. Sinds 2000 is de kost van administratieve lasten voor alle ondernemingen gedaald van 8,57 miljard naar 6,79

miljard in 2016. Dat noem ik dus extreem, ja. Onze eigen metingen bevestigen die trend.” De meetmethode is, simpel gezegd, dat men ondernemers vraagt hoeveel werkuren de rompslomp opeet, en dat vermenigvuldigt met een uurtarief. Een nuancerend wolkje melk bij de koffie: “De recentste cijfers tonen dat de lasten bij grote bedrijven het hardst dalen, en dat ze bij kleine ondernemingen lichtjes stijgen.” Maar de fundamentele tendens, daar is De Pue stellig over, is dalend. Nu nog mooier. Moet ik de lezers-ondernemers melden dat de papierwinkel lichter is geworden, maar dat ze het niet beseffen?

Mensen hebben een kort geheugen, vindt Erwin De Pue. “Wordt er iets afgeschaft, dan weet een half jaar later niemand dat nog. Voer iets nieuw in, en het kot staat op stelten. Zo zijn in de boekhouding veel aangifteverplichtingen nu elektronisch mogelijk. Wie denkt nog terug aan hoe dat vroeger was?” Er gaan regels weg, maar er komen er natuurlijk ook bij. En die zijn niet per se een verbetering. Erwin De Pue: “Om de drie jaar zou een regel geëvalueerd moeten worden. Heeft hij nog zin? Bereikt hij zijn doel? Wat kan er beter? Dat gebeurt niet. Men voert iets in en blijft het doen.” Een voorbeeld: “Als je een stopzetting doorgeeft aan het Ondernemingsloket, moet je daarvoor betalen. Waardoor mensen een stopzetting niet melden, en de database niet juist is. Zulke absurditeiten moet men toch snel vaststellen en verhelpen? Maar het blijft bestaan. Intussen is men vier jaar aan het studeren op de hervorming van de Ondernemingsloketten.”

Ria En dan is er Ria. Ria staat voor Regelgevings impactanalyse en het opzet is mooi: wie een nieuwe regeling lanceert, moet met een Ria-document aantonen dat het de beste optie is tussen anderen, ook in het licht van de lastenvermindering. De Pue: “De Ria moet in principe voorafgaan aan de politieke beslissing. Maar dikwijls wordt ze op het laatste nippertje ingediend, om te rechtvaardigen wat men al van plan was.” Op Vlaams niveau, departement Kanselarij en Bestuur, zag men hetzelfde gebeuren. “Na een evaluatie zijn wij afgestapt van de verplichting om afzonderlijke Riadocumenten op te stellen. Die waren een pure formaliteit geworden.”

In en uit UNIZO wil administratieve vereenvoudiging weer hoog op de agenda zetten. Eén van de

48 - ZO december 2018

Partners van UNIZO

voorstellen is het volgende: komt er een nieuwe regel bij, bereken dan de kost. Schrap vervolgens oude regels tot je aan drié keer die kost komt. Op Vlaams niveau heeft men ooit een soortgelijke regel gebruikt. Frederik Vanlaere is van het team Wetsmatiging, binnen het departement Kanselarij en Bestuur. “Van 2005 tot 2014 hanteerden we de Compensatiemaatregel: één in – één uit. Maar in het economisch domein zit je met heel veel doelgroepen... bij de ene komt er een regel bij, bij de andere haal je er een weg, maar er is geen verband tussen de twee, en dat was eigenlijk fundamenteel oneerlijk.” Daar valt iets uit te leren. Ook ervaringen in het buitenland (o.m. in de UK) kunnen een leidraad zijn om de toepassing van dit principe aan te scherpen.

Magda Vandaag rekent men voor administratieve vereenvoudiging zwaar op digitalisering. Er zijn de onlinediensten van belgium. be, er is binnenkort het Vlaams digitaal loket voor ondernemers, er leven hoge verwachtingen over Magda (‘maximale gegevensdeling tussen administraties’) en Only Once (een overheid mag maar één keer iets opvragen). Maar we moeten het hoofd koel houden. Tien formulieren invullen op een scherm in plaats van op papier, dat zijn nog altijd tien formulieren. Erwin De Pue: “Digitalisering is niet de toveroplossing. Kijk eens ten gronde: er is een federale informatiestroom, een gewestelijke informatiestroom, nog een stroom naar hier en naar ginder... Financiën, sociale zekerheid, economie, ze vragen elk apart om aangiften, attesten, vergunningen. Dan denk ik: verzamel via een gemeenschappelijk informatieplatform nu eens alle gegevens en stel die ter beschikking van àlle beleidsniveaus. Maar dat is een fundamenteel andere filosofie.” Dieter Vanhee van het Vlaamse departement Kanselarij en Bestuur: “Neem nu het idee om de invoering van nieuwe regels te groeperen op vier vaste datums per jaar. Dat alleen al vraagt een sterke coördinatie over sectoren en departementen heen. Wat door hun grote autonomie niet eenvoudig is.” De Pue: “Instanties vertrekken vandaag te veel vanuit de gedachte ‘informatie is macht’ - men probeert zoveel mogelijk bij zich te houden. Terwijl het juist omgekeerd moet zijn.”

Conclusie

OMDATer zoveel bestuursniveaus en instanties zijn die elk aan hun aanpak vasthouden. Daar maak je niet zomaar een systeem van dat handig en inzichtelijk is voor burgers en ondernemingen.

Suggesties voor vereenvoudigingen kun je kwijt op onlyonce.vereenvoudiging.be/nl/meldpunt

Scholingsbeding wordt soepeler voor knelpuntberoepen Om investeringen in de opleiding van werknemers aan te moedigen, heeft de regering het scholingsbeding voor knelpuntberoepen versoepeld. Wat is een scholingsbeding? Als werkgever kan je een scholingsbeding afsluiten met een werknemer die tijdens de arbeidsovereenkomst op jouw kosten een opleiding volgt. Hierin staat duidelijk dat je werknemer een deel van de opleidingskosten terug moet betalen als hij of zij de onderneming verlaat vóór het einde van de afgesproken periode. Het beding sluit je schriftelijk af met elke werknemer afzonderlijk en ten laatste op het ogenblik waarop de opleiding start. Dit kan dus zowel bij de indiensttreding als tijdens de uitvoering van de arbeidsovereenkomst.

Voor welke werknemers? Je medewerker moet een arbeidsovereenkomst van onbepaalde duur hebben. Zijn of haar jaarloon moet meer bedragen dan 34.180 euro. Sinds 10 november 2018 is deze tweede voorwaarde niet langer van toepassing op opleidingen voor een beroep of een functie die voorkomt op de gewestelijke lijsten van knelpuntberoepen of moeilijk in te vullen functies.

Voor welke opleidingen? • De vorming moet je werknemer nieuwe professionele competenties bijbrengen die ook buiten de onderneming nuttig zijn. • De vorming moet minstens 80 uur duren of, als dit aantal uren niet bereikt wordt, moeten de kosten minstens het dubbel bedragen van het gewaarborgd gemiddeld minimum maandinkomen (3.187,52 euro). • De opleiding mag niet voortvloeien uit een wettelijke of reglementaire bepaling om het beroep uit te oefenen.

Voor hoelang en hoeveel moet de werknemer dan terugbetalen? De geldigheidsduur wordt vastgesteld in functie van de kost en duur van de opleiding, maar mag nooit langer dan drie jaar zijn. Werknemers die je zaak verlaten voor de duur is verstreken, moeten een deel van de opleidingskosten terugbetalen, maar maximaal: • 80% van de opleidingskosten als je werknemer vertrekt voor 1/3de van de overeengekomen periode; • 50% als de werknemer vertrekt tussen 1/3de en uiterlijk 2/3de van de periode; • 20% van de opleidingskosten als de werknemer vertrekt na 2/3 van de periode. Het bedrag mag bovendien nooit hoger zijn dan 30% van het jaarloon van de werknemer.

Meer info? Neem een kijkje op liantis.be.

ZO december 2018 - 49

DE ZA AKWA ARNEMER / GUIDO EVER AERT

Breiende ambtenaren, graaiende ondernemers

Hij had ook gevoel voor humor. Hij heeft ooit een ‘nota’ gestuurd aan zijn medewerkers waarbij hij beleefd verzocht om breiwerken en handwerkjes op te bergen wanneer er een bezoeker op de afdeling was. Hij heeft nooit begrepen dat ik een carrière in de ambtenarij erg laag op mijn prioriteitenlijstje had… de zekerheid, het goede pensioen, de vaste uren. Ik ging “in de privé”, erger nog in het “Sodom en Gomorra van de economie”, de reclamesector. Hij beschouwde dat nooit als werk, eerder als “iets tijdelijks, tot ik serieus werk zou vinden”. Ik zal nooit zijn zorgelijke blik vergeten toen ik aankondigde dat ik ook nog eens zelfstandige zou worden. De onzekerheid, zelf een pensioen opbouwen, altijd aan het werk… Hij begreep die keuze gewoon niet. Ik geef het ook toe, ik heb me lang erg arrogant gedragen, op dat vlak. Ik nam risico’s, leerde omgaan met de onzekerheid en vond het onbegrijpelijk dat niet iedereen voor het leven van een zelfstandige koos. Vanuit zware, dure wagens (ik moest kosten maken, weet u wel), keek ik neer op loonkoelies en de gehaaste Brusselpendelaars van de openbare besturen. Ik bouwde professionele netwerken uit, had ontzettend veel plezier en verdiende goed geld. En dat brengt zelfgenoegzaamheid met zich. En een soort blindheid.

50 - ZO december 2018

Blindheid voor de talenten en capaciteiten van anderen, blindheid ook voor een bepaalde realiteit. Een realiteit die net iets verder gaat dan ‘geld verdienen’ voor jezelf en overleven. Ik ben er ondertussen achter gekomen dat er ook zoiets bestaat als een gemeenschap, een samenleving. De structuur waarbinnen ik met mijn auto kon scheuren, mijn kinderen de best mogelijke opvoeding kon geven en een goed leven kon opbouwen. Zoiets vraagt visie, beleid, zorgzaamheid. Ik stond daar niet altijd bij stil.

“Mijn vader begreep mijn keuze niet om zelfstandige te worden.” Het is volgens mij een andere manier om naar de zaken te kijken. Ambtenaren zorgen (onder meer) voor het kader waarbinnen iedereen kan kiezen hoe het leven op te bouwen. Sommigen haten onzekerheid, anderen leven er door. Sommigen zoeken de regels, anderen doorbreken het status quo vanuit creativiteit en ondernemingszin. Het gaat nooit over het statuut, het gaat altijd over professionalisme. En dat is nooit het privilege geweest van ondernemers of zelfstandigen. Vergeet breiende ambtenaren en zwartgeld graaiende ondernemers, als huizenhoog cliché. Ga voor begrip.

GUIDO EVERAERT is columnist, copywriter, spreker en content marketeer. Zijn persoonlijke blog is www.justguidooohh.com, zijn zakelijke www.ge-wild.com

FOTO Wim Kempenaers

Mijn vader was een ambtenaar. Een mens van principes en regels. Mocht hij ’s nachts op een droge autosnelweg geconfronteerd worden met een verkeersbord dat hem aanmaant om 65,4 km/uur te rijden en ondertussen één oog dicht te knijpen tot de volgende afrit, dan weet ik zeker dat hij zich daaraan zou houden.

RELY ON US. ALWAYS AND EVERYWHERE. www.g4s.be

Aut. SPF. de lâ&#x20AC;&#x2122;Int. - Verg. FOD. Binn. Zaken 16.1066.11

Krediet nodig voor een dringende herstelling?

U kunt terecht bij KBC Live op 078 152 153. kbc.be/eerstehulp