DE HOFLEVERANCIERS / Zij doen zaken met Laken
HILDE CREVITS, ONZE MINISTER VAN ECONOMIE /
VERSCHIJNT 1 X PER MAAND - 100STE JAARGANG - P912078 - ANTWERPEN X - NUMMER 1 - JANUARI 2020
VLAAMS-BRABANT
Wat heeft ze in petto voor ondernemers?
Een feestneus voor business Winkelhieren met carnaval!
VERSTERKT ONDERNEMERS
Gelden de saloncondities op elke BMW? #askBMW
SALONDEALS
Op elke BMW, zoals de BMW X1 Plug-in Hybride vanaf € 450/maand excl. BTW
huur voor professionelen.*
*Info en voorwaarden op bmw.be Milieu-informatie (KB 19/03/04): www.bmw.be
1,7-2,1 L/100 KM • 39-48 G/KM CO2 (WLTP) Contacteer uw concessiehouder voor alle informatie over de fiscaliteit van uw voertuig.
Echt rijplezier
DANNY OPENT
Klaar voor de ‘dolle jaren’? Ik ga het niet hebben over de federale regeringsvorming. Echt niet. Er wordt al genoeg over geschreven. En laat ons wel wezen, wat voor zinnigs valt er nog over te vertellen? Ik ga jullie in de plaats een gelukkig, gezond en ondernemend 2020 wensen. Want het is wel wat, de start van de jaren ‘20 in de één-en-twintigste eeuw. Honderd jaar geleden sprak men van de roaring twenties, of ‘de dolle jaren twintig’. Vraag is hoe dol onze jaren twintig gaan worden.
FOTO Luc Daelemans
Wel, eigenlijk begint het zo slecht nog niet. We kennen sinds 2015 een onafgebroken periode van economische groei en de laatste negatieve groei dateert van 2009. En ondanks de onheilstijdingen raamt de Nationale Bank de groei dit jaar op 1,2%. De werkloosheid is nog nooit zo laag geweest. Ook hier raamt de Nationale Bank een verdere daling in 2020 tot 5,4%. Werkloosheid is niet meer het acute probleem van de afgelopen decennia; het is eerder de vacatures invullen wat problematisch is. En het houdt niet op! We staan aan de vooravond van technologische doorbraken die onze manier van ondernemen, werken en leven volledig op zijn kop zullen zetten. Die technologische evolutie is al een tijdje bezig, maar we hebben het laatste nog niet gezien. De doorbraken gaan elkaar steeds sneller opvolgen, en ze zullen ons raken in elk aspect van onze samenleving. Op zich steeds ten goede, maar we zullen er ook mee moeten leren omgaan. We zullen opnieuw moeten nadenken over wat we echt belangrijk vinden. Dat betekent ook dat we voortdurend moeten bijsturen, zoals we dat bijvoorbeeld nu zeer snel moeten doen voor het klimaat. We mogen dus best wel optimistisch naar de toekomst kijken. Al staan er ernstige problemen voor onze deur. Ik had het al over de klimaatproblematiek. Waarschijnlijk is dit de grootste uitdaging waar onze planeet heeft voorgestaan sinds de wederopbouw na de Tweede Wereldoorlog. Maar eigenlijk weten we hoe het moet. En voor ondernemers zitten er heel wat opportuniteiten in.
“We kennen sinds 2015 een onafgebroken periode van economische groei.”
In België moeten we de toekomst van ons sociaal model veilig stellen. Onze sociale zekerheid bestaat 75 jaar en heeft ervoor gezorgd dat onze economie gewapend is tegen grote schokken. Onze mensen zijn verzekerd voor de tegenslagen in het leven. Maar deze oude dame kraakt in haar voegen. We moeten de sociale zekerheid hervormen zodat ze iedereen op een eerlijke, evenwichtige en stimulerende manier een verzekering blijft bieden. Daarvoor moeten we ook de overheidsfinanciën op orde zetten, zodat er voldoende middelen zijn om te investeren. En dan zijn er nog problemen van onze tijd zoals de brexit die op ons gemoed drukken. De grote indicatoren zijn positief. De grote uitdagingen zijn bekend en kunnen worden aangepakt. Waarom heerst er dan toch zo’n pessimistische sfeer in ons land? Waarom staan we niet klaar om aan die dolle jaren twintig te beginnen? Misschien omdat we de gekende problemen dringend moeten aanpakken? Daarvoor hebben we een sterke en samenwerkende federale regering nodig! Verdomme, nu begin ik er toch weer over! We hebben dringend een federale regering nodig!
DANNY VAN ASSCHE UNIZO-GEDELEGEERD BESTUURDER Danny.VanAssche@unizo.be
ZO januari 2020 - 3
ZO Magazine in januari BIJZONDERNEMEND
DE SNELFIE
Comate won UNIZO’s trofee voor KMO Dienstenbedrijf van het Jaar. Ze toveren fantastische ideeën om tot producten die rijp zijn voor de markt.
Dirk Brossé componeert en dirigeert. Ook dat is ondernemen.
21
30 HET GESPREK Hilde Crevits is de nieuwste Vlaamse minister van Economie en van nog veel meer. Wat mogen ondernemers van haar verwachten?
22 ELKE MAAND 6 Couleur locale: UNIZO was van de partij / 8 Het hete hangijzer: UNIZO zet zich in voor een actueel thema in jouw streek / 11 Stand van zaken: UNIZO en de actualiteit / 14 Dossier: digitaal betalen rukt op / 28 De werkplek / 34 Op weg met Danny: ook paraat op zondag / 43 Durvers en doeners: nieuwtjes over ondernemers in je eigen streek / 48 Het bestuur: een lokale ondernemersvereniging stelt zich voor / 50 Slotwoord van je provinciale directeur
Ons februarinummer verschijnt op 19 februari 2020.
COLOFON Directeur MarCom Luc Missinne
Senior writer Herman Van Waes
Eindredacteur Filip Huysegems
Redacteurs Paulien Coenaerts Sanderijn Vanleenhove Filip Horemans
Management Assistant MarCom Jurgen Muys
V.U UNIZO vzw Willebroekkaai 37 1000 Brussel Tel: 02 212 25 53 zo@unizo.be www.unizo.be
RECLAMEREGIE Trevi nv Meerlaan 9 9620 Zottegem Tel: 09 360 62 16 www.trevi-regie.be
VORMGEVING Kliek Creatieve Communicatie www.kliek.be
Mijn werknemer is tijdens zijn opzeg elders aan de slag. Mag dat? Check het onmiddellijk in de nieuwe
ZO ADVIESBRIEF
SAMEN WERKT Borginsole kan rekenen op Katie Van den Bulck van VLAIO.
44 DE REPORTAGE
GOED GEHOLPEN
Hoe is dat, de Koning als klant hebben? We gingen luisteren bij drie leveranciers met brevet.
UNIZO versterkt ondernemers: Het matcht tussen Carla Kayaerts en Dadec Interieur.
36
46
UNIZO-partners in ondernemen
Aangesloten bij uitgeverfederatie
ZO Magazine, het zakenblad voor de zelfstandige ondernemer, is een uitgave van Unizo, de Unie van Zelfstandige Ondernemers, en de Federatie Vrije Beroepen. Verschijnt 10 x per jaar. De redactie van ZO Magazine, www.unizo.be streeft naar de grootst mogelijke betrouwbaarheid van de gepubliceerde informatie, waarvoor zij echter niet aansprakelijk kan gesteld worden. ZO Magazine is lid van Medianetwerk Plus. Uw persoonsgegevens worden opgenomen in het bestand van UNIZO vzw, met de bedoeling u onze informatie en publiciteit te sturen en u op de hoogte te houden van onze activiteiten. U kan uw gegevens steeds inzien en corrigeren, overeenkomstig de wet van 8 december 1992 betreffende de bescherming van de persoonlijke levenssfeer, mits betaling van de wettelijk voorziene vergoeding.
Was jij erbij?
Ondernemend Aarschot Feest UNIZO & VOKA Aarschot sloegen opnieuw de handen in elkaar voor een gezellige eindejaarsreceptie voor ondernemers uit de regio. Het werd een Black & Gold-edition in de showroom van Garage Van der Elst. DancersAgency zorgde voor een champagne-act. Het was de ideale gelegenheid voor ondernemend Aarschot om te netwerken en plannen te maken voor het nieuwe jaar.
UNIZO Asse uit de startblokken Dag en nacht ben je in de weer om je zaak op de kaart te zetten. Maar hoe fijn zou het zijn om tegelijk een boost te geven aan de gemeente waar je onderneemt? En ervoor te zorgen dat er een kruisbestuiving ontstaat waar alle ondernemers in Asse beter van worden? Het perfecte ondernemersklimaat? Dat creĂŤer je samen! En zo ontstond UNIZO Asse.
6 - ZO januari 2020
COULEUR LOCALE
Kom jij ook? OndernemersFora ‘de kracht van non-verbale communicatie’ en ‘copywriting & content management’’ Meetings bijwonen, teamleden briefen, sollicitatiegesprekken afnemen, projecten evalueren… Als ondernemer communiceer je de hele dag door. Maar hoe kom je over? Slaag je erin een sterke connectie te maken? Dit ondernemersforum maakt je een krak in non-verbale communicatie. De juiste lichaamstaal versterkt immers je boodschap. Een nieuwe reeks start op 18 februari.
Ondernemersfora voorjaar 2020 Een nieuw jaar betekent heel vaak ook een nieuwe start, vol goede voornemens, nieuwe plannen en professionele ambities. Wil je je kennis uitbreiden of bepaalde vaardigheden aanscherpen? Goed idee! Het UNIZO Ondernemersforum helpt je daar graag bij. • Je kan kiezen uit 9 themagroepen • Je komt terecht in een groep van max 15 ondernemers • Je wordt gecoacht door een ervaren expert • Je vindt er een persoonlijk klankbord • Je collega-ondernemers delen hun ervaringen, visie, ideeën en oplossingen met jou • Je gaat aan de slag met concrete opdrachten om jezelf of je zaak te professionaliseren Check! / www.unizo.be/ondernemersforum/vlaamsbrabant
ZO januari 2020 - 7
UNIZO vraagt gebruiksvriendelijker systeem
Buitenlandse medewerkers aanwerven moet vlotter FOTO’S Vanhellemont
Er is volk te kort om alle vacatures te vullen. Hoe moeilijk of makkelijk is het om buitenlands personeel aan te trekken? UNIZO vraagt dat de tijd om een vergunning af te leveren korter kan. De krapte op de arbeidsmarkt blijft duren. Uit een enquête van UNIZO bij 673 ondernemers blijkt dat 84 procent problemen ervaart met aanwervingen. 42 procent van de ondernemers zette een vacature stop omdat er geen geschikte kandidaten reageerden. Niet te verbazen dat sommige bedrijven over de landsgrenzen kijken om werkvolk te vinden. Zoals Fruit Vanhellemont uit MeenselKiezegem, dat fruit teelt en sorteert. Je kunt er ook terecht voor hoeve- en streekproducten, zoals confituur, jenevers, en fruitsappen van eigen appels en peren. Zowel in het sorteercentrum als tijdens de oogstperiode werken er heel wat werknemers van buitenlandse origine. Mario Vanhellemont: “Doorheen het jaar zijn er in het sorteercentrum zeven à acht vaste werkkrachten, en 10 tot 15 losse, al
8 - ZO januari 2020
naargelang de behoeften. Van half augustus tot half oktober loopt dat aantal op, dan werken hier zo’n 60 à 70 mensen.”
Mario Vanhellemont:
“De mond-aan-mondreclame doet alle werk. Ik heb nog nooit moeite gehad om plaatsen in te vullen.”
Alle uithoeken van de wereld waren al vertegenwoordigd bij Vanhellemont, tot India, Nigeria, Pakistan en Irak toe... Mario Vanhellemont: “Ik werk in de eerste plaats met mensen die al in België wonen. Die nodigen op hun beurt familie uit, die dan overkomt uit landen als Roemenië, Turkije, Polen... De mond-aan-mondreclame doet alle werk. Ik heb nog nooit moeite gehad om de plaatsen in te vullen.”
Twee in één, maar te traag Voor mede-Europeanen zoals Polen komt daar nauwelijks nog papierwerk aan te pas, dankzij de EU. Maar voor mensen die van verderweg komen (om precies te zijn: van buiten de ‘Europese Economische Ruimte’), is het een ander paar mouwen.
HET HETE HANGIJZER
federale regering met de vraag om een gebruiksvriendelijker systeem op poten te zetten. Daarin staat onder meer te lezen: “In de nieuwe procedure is het onmogelijk geworden om kort op de bal te spelen. (…) In een steeds krapper wordende arbeidsmarkt lopen we daardoor broodnodig toptalent mis.” Hoe kan een gebruiksvriendelijker systeem eruitzien? Joris Renard: “Om te beginnen denken we aan een elektronisch platform dat alle data en informatie samenbrengt en waar de belanghebbenden kunnen zien in welke fase hun procedure zit. Zo kan iedereen beter volgen waar hij of zij aan toe is.”
Ondernemersforum over werken met multicultureel personeel Werk gedaan krijgen met een grote verscheidenheid aan nationaliteiten vraagt een bijzondere aandacht. Mario Vanhellemont: “Er zijn verschillen in taal, in geloof, in achtergrond. Soms moeten mensen dagenlang heel kort op elkaar werken, in de sortering bijvoorbeeld. Ik heb toch al eens serieus moeten ingrijpen, als de ene groep de andere bestookt met de ergste verwijten.”
Joris Renard van de UNIZO Studiedienst: “Vroeger hadden buitenlandse werknemers een arbeidskaart én een verblijfstoestemming nodig. Maar door de Europese regelgeving heeft Vlaanderen die twee in 2019 in één vergunning gegoten: de single permit. Dat is handiger voor de indiener, maar nog altijd moet een dossier het Vlaams en het federaal station passeren voor alles in orde is. Je kunt het al raden: het duurt algauw enkele maanden voor de aanvraag volledig is afgehandeld.” Mario Vanhellemont: “Veel hangt ook af van het stads- of gemeentebestuur waarmee je te maken krijgt. Inschrijvingen, vergunningen, wachten... bij het ene bestuur gaat dat al sneller dan bij een ander. Dus daar mag wat meer stroomlijning in komen. Ons fruit wacht niet om rijp te worden, hé.”
Waar het schoentje knelt Tuinbouwmedewerker is een typisch knelpuntenberoep, zo’n beroep waarvoor vacatures moeilijk ingevuld geraken. Ook in de bouw, de horeca, de verpleging en de schoonmaak vind je tal van knelpuntberoepen. De volledige lijst wordt om de twee jaar opgemaakt en aangepast, naargelang de noden van de arbeidsmarkt. UNIZO vindt die twee jaar onnodig star en wil dat die lijst sneller kan bijgestuurd worden. Om het hele proces te versoepelen, hebben alle sociale partners – onder wie UNIZO – een brief gestuurd naar zowel de Vlaamse als de
Om al die culturele schakeringen goed in de hand te houden, volgden vaste werknemers van Vanhellemont enkele jaren geleden en peterschaps- en meterschapsopleiding, georganiseerd via onder meer de SERV, de Vlaamse overheid en VDAB. “ Bijzonder interessant was dat, en voor ons, als kmo, aan een haalbare kost. Je leerde hoe je leiding geeft aan mensen van andere culturen, over interculturele communicatie, maar ook over de praktische kanten van werken met buitenlands personeel. Spijtig genoeg is die opleiding afgeschaft, terwijl ze heel erg nodig is vandaag. We zullen immers meer en meer moeten gaan rekenen op buitenlandse werkkrachten, of op Belgen van buitenlandse afkomst.” UNIZO heeft het signaal alvast begrepen, en organiseert een Ondernemersforum over werken met buitenlands personeel. Ondernemersforum “Meer ideeën, sfeer en resultaten in je multiculturele onderneming” • Werk jij met een cultureel divers team? • Wil je culturele misverstanden voorgoed vaarwel zeggen? • Wil je inzetten op de persoonlijke kwaliteiten en professionele talenten van je teamleden? • Wil je vlot communiceren en gepast reageren in je multiculturele werkomgeving?
Dan is dit Ondernemersforum absoluut iets voor jou! Bedoeld voor zaakvoerders en leidinggevenden van een cultureel divers team. Ze vertellen je hoe je van de valkuilen van meerdere talen en culturen voordelen maakt. / Contacteer lena.laurent@unizo.be of 0472/63 54 93.
ZO januari 2020 - 9
WiWi sse l el re va r i ng e ne ui sse r var i ng n tu i t LeLe e reva n e eene exp e re t rt r van n exp Laat j e j iensp i rei re re n n La at i nsp
ONDERNEEM MET EVENVEEL WINST ALS PASSIE ONDERNEEM MET EVENVEEL WINST ALS PASSIE Leer slim meer geld verdienen door eeneen unieke combinatie Leer slim meer geld verdienen door unieke combinatie tussen meer grip op op je cijfers én én eeneen betere marketing. tussen meer grip je cijfers betere marketing. DATA - 12/02 - 19/02 - 04/03 DATA05/02 05/02 - 12/02 - 19/02 - 04/03 COACH Ilse Dieltjens COACH Ilse Dieltjens WAAR AEtelier, Haasrode WAAR AEtelier, Haasrode
WALK & TALK VOOR ONDERNEMERS: WALK & TALK VOOR ONDERNEMERS: BEWEGEN, NETWERKEN ENEN BIJLEREN BEWEGEN, NETWERKEN BIJLEREN Haal je wandelschoenen boven en en wissel ervaringen uit uit Haal je wandelschoenen boven wissel ervaringen met collega-zaakvoerders. met collega-zaakvoerders. DATA - 24/04 - 29/05 - 25/09 - 27/11 DATA 13/03 13/03 - 24/04 - 29/05 - 25/09 - 27/11 COACH Hilde Helsen, TRAJECTUM COACH Hilde Helsen, TRAJECTUM WAAR vanvan Horst WAARKasteel Kasteel Horst
VERMERKVULDIG! JOUW ONDERNEMING VERMERKVULDIG! JOUW ONDERNEMING ALS GESPREKSONDERWERP ALS GESPREKSONDERWERP Stippel je merkverhaal uit uit en en laatlaat anderen hethet vertellen. Stippel je merkverhaal anderen vertellen. DATA - 03/03 - 17/03 - 31/03 DATA 18/02 18/02 - 03/03 - 17/03 - 31/03 COACH Katlijn Voordeckers, OpMERKelijk COACH Katlijn Voordeckers, OpMERKelijk WAAR Aarschot WAARKAF, KAF, Aarschot EXTRA Katlijns brandingsboek VerMERKvuldig! EXTRAJe ontvangt Je ontvangt Katlijns brandingsboek VerMERKvuldig!
DEDE KRACHT VAN NON-VERBALE COMMUNICATIE KRACHT VAN NON-VERBALE COMMUNICATIE KenKen en en controleer je lichaamstaal en en verbluf je publiek. controleer je lichaamstaal verbluf je publiek. DATA - 11/03 - 18/03 - 25/03 DATA 04/03 04/03 - 11/03 - 18/03 - 25/03 COACH Eva Vissers, Human Frequency COACH Eva Vissers, Human Frequency WAAR Dilbeek WAAR Castelhof, Castelhof, Dilbeek
MEER RESULTATEN OPOP DEDE WERKVLOER MEER RESULTATEN WERKVLOER IN IN MINDER TIJD MINDER TIJD
PROFESSIONEEL COMMUNICEREN PROFESSIONEEL COMMUNICEREN MET STERKE BEELDEN MET STERKE BEELDEN Hoe valval je als bedrijfsaccount op op met leuke content? Hoe je als bedrijfsaccount met leuke content? DATA - 30/04 - 07/05 - 14/05 DATA 23/04 23/04 - 30/04 - 07/05 - 14/05 + online movienight + online movienight COACH Hendriks, Brainrangers COACHJo Jo Hendriks, Brainrangers WAAR Vilvoorde WAAR Cuisin, Cuisin, Vilvoorde
VERGROOT JEJE PROFESSIONEEL VERGROOT PROFESSIONEEL NETWERK MET LINKEDIN NETWERK MET LINKEDIN WilWil je een LinkedIn-profiel datdat indruk je een LinkedIn-profiel indruk maakt en expertise uitstraalt? maakt en expertise uitstraalt? DATA - 25/05 - 15/06 - 29/06 DATA 18/05 18/05 - 25/05 - 15/06 - 29/06 COACH Joeri Billast, Efficado COACH Joeri Billast, Efficado WAAR Leuven WAARBrauhaus, Brauhaus, Leuven
Focus op op je prioriteiten, verhoog je productiviteit Focus je prioriteiten, verhoog je productiviteit en en winwin tijdtijd voor je passie. voor je passie. DATA - 11/03 - 18/03 - 25/03 DATA 04/03 04/03 - 11/03 - 18/03 - 25/03 COACH Johan D’Haeseleer, ExtraTijd COACH Johan D’Haeseleer, ExtraTijd WAAR Dilbeek WAARCastelhof, Castelhof, Dilbeek
ONTDEK INSTAGRAM & SCOOR MET JEJE BEDRIJF ONTDEK INSTAGRAM & SCOOR MET BEDRIJF DitDit ondernemersforum trakteert je op praktische tipstips voor ondernemersforum trakteert je op praktische voor eeneen straf Instagram-account. straf Instagram-account. DATA - 23/03 - 20/04 - 04/05 DATA 09/03 09/03 - 23/03 - 20/04 - 04/05 COACH Joeri Billast, Efficado COACH Joeri Billast, Efficado WAAR Leuven WAAR Brauhaus, Brauhaus, Leuven
Schrijf Schrijf WWW.UNIZO.BE/ WWW.UNIZO.BE/ je in je via in via ONDERNEMERSFORUM/ ONDERNEMERSFORUM/ VLAAMS-BRABANT VLAAMS-BRABANT
ONTDEK ER ER ONTDEK ALLES OVER IN IN ALLES OVER BIJGEVOEGDE BIJGEVOEGDE FOLDER FOLDER
ACTUA
Het cijfer
30.543 kmo’s méér
56% van het totaal aantal kmo’s in België. Vandaag zijn er 20% meer Vlaamse kmo’s actief dan tien jaar geleden.
“We blijven een land van zelfstandige ondernemers, met tal van activiteiten, dienstenbedrijven, handelaars, maar ook kleinschalige makers en ambachtslieden”, zegt Danny Van Assche, CEO van UNIZO. “En ook die groep ondernemers moeten we koesteren, net als onze groei-kmo’s. Zo vragen we dat de komende federale regering werk maakt van een verhoogde fiscale aftrek voor zelfstandigen zonder vennootschap. Zo krijgen ook zij meer financiële ademruimte, nadat eerder de kmo-vennootschapsbelasting, eveneens op ons aandringen, werd verlaagd.”
Bovendien blijken de meeste kmo-vennootschappen in een blakende financiële gezondheid te verkeren: de solvabiliteit en liquiditeit ging er nog op vooruit, de schuldgraad (vreemd vermogen t.o.v. totaal passiva) was de afgelopen 10 jaar nooit lager, en de meeste kmo’s konden zonder problemen hun schulden op korte termijn financieren.
Het aantal kmo’s in België (van eenmanszaken tot kmo’s met 49 werknemers) steeg in 2018 andermaal naar een recordhoogte. Ze zijn nu met 1.166.233, netto 2,7% of 30.543 kmo’s méér dan in 2017. Zo bleek uit het nieuwste KMO-rapport van UNIZO, UCM en bedrijfsinformatiespecialist Graydon.
Land van kmo’s én freelancers
Dat inmiddels 88% van die Vlaamse kmo’s eenmanszaken zonder personeel zijn, valt vooral te verklaren door de opmars van de freelancers.
In Vlaanderen kwamen er het afgelopen jaar 18.579 kmo’s bij, bijna 3%. Wat het totaal in Vlaanderen op 652.650 brengt, of
Lees het volledige KMO-rapport op / www.unizo.be/kmo-rapport
KMO-RAPPORT [2019] Het aantal Belgische kmo’s
1.166.233
Meerderheid bedrijven heeft geen personeel
[2018] 56% van alle Belgische kmo’s zijn Vlaams.
88%
gezondheid rendabiliteit van het eigen vermogen na
[2018] De markt voor freelancers groeit door de krapte op de arbeidsmarkt.
+ 30.553 (+2,7%)
1.135.680 [2017]
groeien
[2018] De schuldgraad van de Vlaamse kmo’s was de afgelopen 10 jaar nooit lager.
9,2% mediaanwaarde
34,3%
[2018]
Meer dan een derde van de Vlaamse kmo’s is nu
31,0% [2009]
[2018]
+ 36.953 (+3,4%)
59,4%
1.098.727 [2016]
mediaanwaarde
Ongezouten mening “Als wij iemand 100 euro opslag willen geven, dan kost het ons 300 euro. Dat betekent 200 euro opslag voor de overheid. Sorry, dat is niet ernstig.”
“Digitalisering en robotisering zijn natuurlijk disruptief. Maar voor elke job die de digitalisering vernietigt, worden 3,7 nieuwe jobs gecreëerd.”
“Je verwacht dat de Kansspelcommissie alleen bezig is met het controleren van de goksector en de bescherming van spelers vooropzet. Maar ze lijkt een soort van UNIZO voor de goksector.”
Ondernemer Roland Duchâtelet in Knack
Marc Lambotte, CEO technologiefederatie Agoria in De Tijd
Professor verslavingszorg Frieda Matthys (VUB) in De Morgen
ZO januari 2020 - 11
UNIZO opgelucht over uitstel stemming wetsvoorstel
GRATIS NIEUWSRUBRIEK MET BEPERKTE AANSPRAKELIJKHEID Wie een uitstapje plant, kijkt tegenwoordig op Tripadvisor, maar een hoge tevredenheidsscore voor een of andere attractie betekent natuurlijk niet dat je dat bedrijf ook aansprakelijk kan stellen als er iets niet naar je zin is. Toch daagde een Amerikaanse toeriste Tripadvisor voor de rechter omdat een slecht afgerichte, zwangere kameel haar tijdens een ritje in Marrakesh op de grond gooide, zodat ze een arm brak. Er was geen veiligheidsbriefing en het duurde een uur voor de begeleiders een ambulance belden. Kortom, alle reden voor een aanklacht wegens nalatigheid en contractbreuk tegen Woestijntripadvisor. De immens populaire ‘Game of thrones’-serie mag dan afgelopen zijn, de merchandising moet wel blijven draaien: de fans kunnen vanaf 2021 inschepen op een Cruise of Thrones, volledig in het teken van de reeks en de filmlocaties: ofwel een noordelijke toer langs Ijsland en Ierland, ofwel zuidelijk richting Malta, Spanje of Dubrovnik. Op het thematisch ingeklede schip zullen de gasten zich kunnen verkleden in hun favoriete personage, maar dan wel met de garantie de cruise te overleven. Prijzen vanaf 4600 euro voor een week. Tv-series die ondernemers positief in beeld brengen, UNIZO heeft er ook al aan meegewerkt. Maar dat is nog wat anders dan letterlijk een programma sponsoren, zoals de Boerenbond doet met het Boerenjaar op Vier, waar het wel en wee van zes boerengezinnen wordt gevolgd. Hoeveel marketingbudget - of heet dat subsidies? - daar tegenaan wordt gegooid, blijft geheim. De vraag is of meer jongeren daardoor gaan dromen van het landbouwersbestaan. Het is toch altijd opletten met het opvoeren van cliché-ondernemers op tv. De schade aan het boerenimago die destijds door boer Charel, de eerste agrarische influencer, werd aangericht, is nog altijd niet hersteld. Maar voor zover we al hebben kunnen zien, tonen de boeren van nu zich als echte ondernemers van vlees en bloed. There’s no business like boerenbusiness. Hoe ziet de werkplek van de toekomst eruit? Dat was de vraag op ‘Future of Work’, een congres georganiseerd door… Nespresso. De koffiemakers deden zelfs een enquête bij 800 bureauwerkers. En blijkt nu toch wel niet toevallig dat lekkere koffie - na ergonomie - de allerbelangrijkste factor is (87%) bij het beoordelen van de werkplek? Zeker not done is een sollicitant een slechte kop koffie aanbieden: een kwart van de kandidaten zou na zo’n afknapper niet meer in je bedrijf willen werken. Verder heeft lekkere koffie invloed op motivatie en productiviteit, welzijn, waardering, sociale banden en creativiteit op de werkvloer. Kortom, zo’n Nespresso betaalt zichzelf zo terug. We wachten in spanning op het onderzoek van Johnnie Walker over ‘whisky op de werkvloer’.
Minnelijke invordering voorlopig niet aan banden gelegd “Kleine facturen invorderen wordt onbetaalbaar,” was de boodschap van UNIZO in vorig ZO Magazine, over een wetsvoorstel dat minnelijke invordering bij particulieren aan banden wou leggen en op dat ogenblik ter stemming lag in het federaal parlement. Die stemming werd echter uitgesteld en zo werd gehoor gegeven aan de oproep van UNIZO om dit wetsvoorstel aan een nieuw en grondig debat te onderwerpen en perverse effecten bij te sturen. Het wetsvoorstel voorziet onder meer in een betaaltermijn van 27 dagen én een extra respijttermijn van 10 dagen ten gunste van particulieren. Daardoor zou je als ondernemer dus bijna 40 dagen moeten wachten vooraleer je intresten kunt aanrekenen of verdere stappen kunt zetten als je klant niet betaalt. In het voorstel staat verder een verbod om een contante betaling van een factuur te eisen. Uitbaters van webshops zouden geen onmiddellijke betaling meer kunnen vragen (bijvoorbeeld via debetkaart) bij een verkoop aan buitenlandse klanten. Alle betalingsrisico’s komen in het huidige voorstel op de schouders van zelfstandigen en kmo’s terecht. Dat vindt UNIZO onaanvaardbaar. Daarom dringt UNIZO samen met Bouwunie, Nelectra, Brafco en Traxio aan om drie fundamentele aanpassingen op het voorstel door te drukken: 1. Beperk het toepassingsgebied tot de sectoren waar het probleem zich stelt 2. Contante betalingen van de factuur moeten mogelijk blijven 3. Herleid de betaaltermijn van 39 dagen naar 15 dagen / www.unizo.be/standpunten
12 - ZO januari 2020
ACTUA
UNIZO geen fan van Europese uitbreiding btw-vrijstelling
Zorg eerst voor vereenvoudigde en uniforme btw-aangifte Meer ondernemingen vrijstellen van btwverplichtingen en dus minder rompslomp, driewerf hoera? Toch kon de beslissing van de EU om de maximumdrempel voor btw-vrijstelling tegen 2025 te verhogen van 25.000 naar 85.000 euro, allerminst op applaus van UNIZO rekenen. “Ondernemers met een btw-vrijstelling hebben minder administratieve verplichtingen, minder kosten en kunnen daardoor lagere prijzen aanrekenen. Maar dat kan tot concurrentievervalsing leiden”, waarschuwt UNIZO. “We vrezen dat een
hogere Europese maximumdrempel voor extra druk zal zorgen om ook in ons land de drempel voor vrijstelling op te trekken. Als steeds meer ondernemingen - starters, maar ook ondernemers die nu wél een btw-administratie voeren - voor vrijstelling kiezen, zal dat de oneerlijke concurrentie doen toenemen. En dan dreigen de btw-inkomsten verder te dalen, die we dan weer elders moeten gaan halen. Want België haalt volgens de OESO nu al te weinig inkomsten uit btw en te veel uit arbeid. We hopen dat het gezond
verstand zegeviert en dat de nationale vrijstellingsdrempel van 25.000 euro niet wordt opgetrokken.” Natuurlijk blijft UNIZO absoluut vragende partij voor minder administratieve rompslomp en een vereenvoudiging van het kmo-bedrijfsbeleid, “maar dit is niet de juiste weg. Zorg eerst voor een vereenvoudigde btw-aangifte, die gelijk is in alle EU-landen, met uniforme tarieven en minder uitzonderingen.” / www.unizo.be/standpunten
Wordt 2020 een grand cru jaar? 43% van de Vlaamse kmo’s verwacht dat het nieuwe jaar op economisch vlak positief tot heel positief wordt. Zo bleek uit de driemaandelijkse kmo-barometer-enquête van UNIZO bij 733 ondernemers in december. De pessimisten zijn een minderheid van 18%, de rest stelt zich neutraal op. Na eerdere signalen zijn kmo’s momenteel blijkbaar positiever gestemd over hun toekomst dan grote ondernemin-
gen, stelt UNIZO vast. De kmo-barometer scoorde met 100,4 punten zelfs beter dan het kwartaal voordien. Zowel de tevredenheid over het eigen bedrijf, over de economie in het algemeen, de huidige en toekomstige omzet als de financiële situatie scoren goed. / Alles over de recente kmo-barometer op www.unizo.be/onderzoek-en-statistiek
Kommer en Commerce
ZO januari 2020 - 13
Zonder cash naar de kassa Ongetwijfeld worden ook in deze soldenperiode weer nieuwe records aan de kassa gebroken. Om betalingen te doen is ‘digitaal het nieuwe normaal’: dat verkondigen niet alleen trendgoeroes, ook 9 op 10 Belgen zeggen dat ze liefst elektronisch betalen. Toch gebeuren nog altijd 63% van alle betalingen in ons land cash. Wantrouwen, onwetendheid, te weinig aanbod, te duur? Tijd om de vooroordelen opzij te schuiven, want als handelaar doe je met digitaal alleen maar je voordeel. TEKST Herman Van Waes - ILLUSTRATIES Shutterstock
We lopen achter Eerst even een stand van zaken. Uit de recentste studie van het marktonderzoeksbureau iVOX blijkt dat maar liefst 89% van de Belgen liever digitaal betaalt dan met cash. 48% doet
14 - ZO januari 2020
dat het liefst met de debetkaart, 19% met een betaalapp (bankapp, Payconiq by Bancontact, Google of Apple Pay), en 9,4% met de kredietkaart (9,4%). Bij wie jonger is dan 34 jaar scoort de betaalapp al 29%. Toch gebeuren in ons land nog 63% van
alle betalingen in de winkel met baar geld, zo bleek uit een studie van de Europese Centrale Bank. In Nederland is dat nog maar 45%, in Denemarken amper 23%. Met 16.000 betaalterminals in winkels per miljoen inwoners bengelt ons land aan de staart van het Europees peloton.
DOSSIER / ELEK TRONISCH BETALEN NU OF NOOIT
Volgens de iVOX-studie betaalt ongeveer één op vijf Belgen (19,4%) met cash uit pure gewoonte. Maar er schort vooral wat aan het aanbod: voor ruim de helft (50,1%) is simpelweg het ontbreken van de mogelijkheid om met de kaart of de smartphone te betalen de grootste reden om nog cash geld boven te halen. Bijna de helft (48,4%) van wie cash betaalde, had liever met de kaart betaald, àls dat mogelijk was geweest. Ruim 11% is zelfs al eens weg gestapt uit een zaak omdat ze niet met de kaart konden betalen. Er is ook nog behoorlijk wat wantrouwen als het gaat over nieuwe technologie, zoals het contactloos betalen, waarbij de kaart dus niet in de terminal hoeft. Tot nader order is nog altijd maar 5% van alle betaalkaarttransacties in ons land contactloos. In Nederland is dat al meer dan de helft, en tegenover Hongarije (82%) of Tsjechië (93%) lopen we mijlenver achter. De Belgische banken doen een inhaalbeweging: tegen eind 2020 heeft het merendeel van de betaalkaarten deze technologie. Wie als ondernemer een betaalterminal huurt, heeft bijna zeker een model dat deze betalingen kan verwerken.
Waarom elektronisch betalen aanvaarden? Uit een UNIZO-enquête via Checkmarket blijkt dat een grote meerderheid van de handelaars (80%) een vorm van elektronisch betalen in huis heeft, om diverse goeie redenen: Het is veilig Minder cash geld betekent minder risico op diefstallen of overvallen, minder risico op vervalst geld, minder kosten voor beveiligd vervoer van het geld, en minder kans op kassafouten bij het teruggeven van wisselgeld. Het geld staat meteen veilig op je rekening. Minder geld drukken en transporteren is trouwens ook beter voor het milieu. Het is snel en gebruiksvriendelijk Je bespaart tijd. Geld ontvangen en natellen, wisselgeld teruggeven (die verduivel-
de rosse muntjes!), bedragen verwerken en de kassa natellen... dat valt allemaal weg. Je hoeft ook niet meer naar de bank te lopen voor wisselgeld. Voor handelaars in de voeding is er ook een hygiënisch voordeel: je wil niet weten hoeveel bacteriën en microben er op zo’n bankbiljet zitten. De klant verwacht het De klant anno 2020 wil altijd en overal met de kaart of de app kunnen betalen en verwacht dus dat je een digitale betaaloplossing in huis hebt. Dat is geen kwestie meer van klantvriendelijkheid, voor sommigen is het genoeg om naar de concurrentie te stappen. Klanten willen zich bij hun aankopen al lang niet meer beperken tot het cash geld dat ze toevallig op zak hebben of desnoods moeten gaan afhalen aan een automaat. Het wegvallen van de drempel van het fysiek betalen met briefjes zet trouwens aan tot meer uitgeven, zo leerde onderzoek. Het hoeft niet meer te kosten Misschien de grootste drempel voor handelaars die nog geen digitaal betalen aanbieden is de kostprijs, al wordt die soms te hoog ingeschat. Het klopt dat je moet investeren in apparatuur, abonnementskosten, transactiekosten… Maar die zijn de laatste jaren - onder impuls van UNIZO flink gezakt. Uiteindelijk kosten betalingen met cash ook geld: de kans op fouten en kasverschillen, overvallen, diefstal door personeel… Om maar te zwijgen van de kosten die de staat maakt voor het produceren van al die muntjes en briefjes, waar we allemaal aan meebetalen.
Welke oplossing voor jouw zaak? Het aantal mogelijkheden om digitaal te betalen neemt elk jaar toe, maar grosso modo kan je vandaag kiezen uit: • Een vaste betaalterminal die je naast je kassa plaatst. • Een mobiele betaalterminal die je naast je kassa kan plaatsen, maar ook mee op pad kan nemen.
• Een kaartlezer (pinpad) gekoppeld aan je smartphone of tablet, voor betalingen op verplaatsing of aan de kassa. • Via een app op je smartphone of tablet. Welke betaaloplossing het best past bij je zaak hangt af van je eigen noden en behoeften. Betalen je klanten altijd aan de kassa? Dan is een vaste terminal de beste keuze. Ben je vaak op pad (bvb. markt- en foorkramer, huisarts, standhouder op beurzen...? Of mogen je klanten aan hun tafel of op het terras betalen (bvb. horeca)?
“UNIZO heeft een kwaliteitslabel voor leveranciers van betaalterminals.” Dan kan een mobiele betaalterminal of een kaartlezer gekoppeld aan je smartphone of tablet een optie zijn. Ontvang je maar enkele betalingen per maand, dan is de kaartlezer gekoppeld aan je smartphone of tablet meestal voldoende. Heb je een voornamelijk jong publiek, dan kan investeren in betaalapps de betere strategie zijn. Belangrijk: voor een mobiele oplossing moet je in je handelszaak of onderweg een wifi- of 4G-verbinding hebben. Een vast toestel kan ook via een internetkabel verbinding maken. Als je een geschikte betaaloplossing hebt gekozen, moet je ook kiezen welke kaarten je wenst te aanvaarden. Enkel debeten/of kredietkaarten of ook elektronische maaltijdcheques, ecocheques, bedrijfskaarten? Uiteraard zal de kostprijs die keuze mee bepalen. Daar gaan we later op in.
Wat is het kostenplaatje? Een betaalterminal kopen of huren? Op lange termijn is een aankoop mogelijks voordeliger, ondanks de initiële aan-
ZO januari 2020 - 15
Kunnen uw klanten bij u al met hun smartphone betalen?
Met Payconiq ontvangt u vlot en veilig elektronische betalingen, zรณnder betaalterminal.
Payconiq ook in uw zaak? Surf naar kbc.be/ondernemen/payconiq
DOSSIER / ELEK TRONISCH BETALEN NU OF NOOIT
koopkost. Voor een vaste betaalterminal betaal je zo’n 400 à 600 euro. Een mobiele betaalterminal is iets duurder, ongeveer 800 euro. Naast de aankoop moet je ook een onderhoudscontract afsluiten (10 tot 14 euro per maand) voor technische bijstand, software updates... Weet dat voor de aankoop van een betaalterminal een verhoogde investeringsaftrek geldt (waardoor je dus een deel van de aankoopprijs van je belastbare winst mag aftrekken). Hou er wel rekening mee dat een aangekochte betaalterminal na een aantal jaren misschien niet meer voldoet aan de snelle technologische evoluties.
inbegrepen (vanaf 39 euro per maand). Je hebt dus maar één factuur, en weet perfect wat je gaat betalen.
Een betaalterminal huren kan je al vanaf 20 euro per maand, maar dat kan oplopen tot 60 euro per maand. Als je een terminal huurt, is het onderhoudscontract namelijk inbegrepen in die prijs. Afhankelijk van de vraag hoe ruim de service in het onderhoudscontract is (bijvoorbeeld: hoe snel je een interventie mag verwachten bij een panne), betaal je een hogere huurprijs.
Je mag wél zelf nog bepalen of je betalingen met de kaart toelaat, of slechts vanaf een bepaald bedrag, bijvoorbeeld vanaf 10 of 20 euro. Al komt dat anno 2020 niet meer zo klantvriendelijk over.
Hoeveel kosten per transactie? Betaal je een abonnementsprijs per maand met lagere transactiekosten of betaal je alleen transactiekosten? Tarieven liggen doorgaans tussen 0,10 en 0,15 euro per transactie (afhankelijk van de gekozen formule en je gemiddelde aantal transacties per maand). Sommige aanbieders werken met specifieke tarieven voor kleine bedragen. Vraag hier dus zeker naar als er in je zaak vooral voor kleine sommen gekocht wordt, bijvoorbeeld een bakkerij. Bij kredietkaarten betaal je vaak een percentage (1%) van het totale transactiebedrag. Betaalpakketten Bij een betaalpakket huur je een totaalpakket, inclusief een aantal transacties. Voor een vast bedrag per maand heb je dus een betaalterminal, een onderhoudscontract en bijvoorbeeld 100 transacties
Mag je de klant daarvoor laten betalen? Sinds 2018 mag je geen kosten meer doorrekenen voor het gebruik van om het even welke betaalkaart, dus zowel voor Bancontact, Maestro, of kredietkaarten zoals Mastercard, Visa, American Express, Diners... Trouwens ook voor online betalingen op je webshop, overschrijvingen, maaltijdcheques, ecocheques, ... mag je geen kosten doorrekenen.
Hoe kies je een terminalleverancier? Let op het UNIZO-kwaliteitslabel Vroeger hadden ondernemers vaak klachten over leveranciers van betaalterminals met agressieve verkooptechnieken, slechte technische bijstand, té lang lopende huurcontracten of gebrekkige klachtenbehandeling.
“Heb je veel jonge klanten? Dan is een betaalapp een goede investering.” Om je te helpen een goede leverancier te kiezen, ontwikkelde UNIZO een kwaliteitslabel voor leveranciers die voldoen aan minimumeisen voor klantvriendelijkheid, betrouwbaarheid en veiligheid. Die kan je herkennen aan het ‘Erkend Leverancier’-logo. Het werd al toegekend aan onder meer: Worldline, CCV Belgium (lid van CCV Europe), Ingenico Payment Services...
Check je contract • Ga na of de contractvoorwaarden duidelijk en steeds na te lezen zijn, ook op de website: hoeveel betaal je, voor hoe lang ben je gebonden...? • Let op dat je contract voldoende opzegbaar is. De leveranciers met het UNIZOlabel engageren zich dat je bij hen nooit langer gebonden bent dan één jaar. • Tenzij anders overeengekomen, moet de leverancier de terminal maximum tien werkdagen na ontvangst van de bestelbon kunnen leveren. • De leverancier moet expliciet vermelden op welke manier en binnen welke termijn er technische bijstand beschikbaar is, zowel telefonische helpdesk als interventies ter plaatse. Als die verbintenis niet wordt nagekomen, heb je recht op een ‘billijke vergoeding’. • Bekijk of je leverancier een snelle en correcte klachtenbehandeling aanbiedt, zowel voor klachten over de kwaliteit van het product als over de dienstverlening.
Liever geen betaalterminal? Ook als je geen betaalterminal wil plaatsen in je zaak, zijn er vandaag verschillende mogelijkheden om je klant elektronisch te laten betalen. Kaartlezer/pinpad Een kaartlezer heeft als voordeel dat de investering klein is, maar je klant toch met de kaart kan betalen. Nadeel is dat de transactiekost vaak hoger ligt. Enkele voorbeelden:
ZO januari 2020 - 17
CCV-betaaloplossingen Laat klanten zorgeloos betalen
Betaalbare oplossing Alle bancontacttransacties onder de 5 euro zijn GRATIS Wij adviseren je graag: • mobiele of vaste terminal • kopen of huren • terminal of all-in betaalpakket sales@be.ccv.eu www.ccv.eu
0800 22 789 (gratis nummer)
DOSSIER / ELEK TRONISCH BETALEN NU OF NOOIT
• CCV Mini: aankoopprijs: 99 euro, kost per transactie: 0,11 à 0,23 euro (afhankelijk van de abonnementsformule), abonnement: 10 of 20 euro. • KBC Pay me: aankoopprijs: 99 euro, kost per transactie: 0,18 euro -1,6% - 2,99% (afhankelijk van abonnementsformule). • SumUp: aankoopprijs: 39 euro, kost per transactie: 2,75% App Heb je veel jonge klanten? Dan kan een betaalapp een goede investering zijn. Enkele voorbeelden: • CCV Tap & Go: deze app kan je gratis downloaden op je smartphone of tablet, zodat je als handelaar mobiele betalingen via QR-code kan ontvangen zonder betaalterminal, dus zonder abonnementskosten, onderhouds- of opstartkosten. De betaling gebeurt via een QR-code die je op jouw smartphone via de app genereert, en die de klant inscant. Je betaalt enkel per transactie (0,11 tot 0,23 euro per transactie, afhankelijk van het aantal). • Payconiq by Bancontact: met deze betaalmethode heb je enkel een sticker met QR-code nodig die je op je toonbank aanbrengt; de klant kan die scannen om de betaling te laten doorgaan. Ook hier is er dus geen enkele investeringskost (omdat een betaalterminal niet nodig is), en een kost van slechts 0,06 euro per transactie. Die lage kostprijs is deze app volop in opmars, met in 2018 al 34 miljoen mobiele betalingen, een verdubbeling ten opzichte van 2017.
Online betalen in je webshop? Online betalen moet veilig, maar ook gratis en gebruiksvriendelijk zijn. Laat je klanten dus kiezen hoe ze willen betalen in je webshop. Je betaalprovider (PSP – payment service provider) die je online betalingen verwerkt, zorgt ervoor dat de
koper makkelijk en in alle veiligheid kan betalen én dat jij als handelaar je geld netjes op je rekening krijgt. Vaak worden er meerdere betaalopties aangeboden in één contract: Betaalknop van de bank: wekt vertrouwen, is voordelig. Kaartbetaling via kredietkaart: Populair, zeker bij een internationaal publiek en bij klanten die graag uitgesteld betalen. Wekt vertrouwen, je betalingen zijn instant én gegarandeerd. Kaartbetaling via debetkaart: populair, voordelig. PayPal: snelle betaalmethode is in het Verenigd Koninkrijk bijzonder populair. Klassieke bankoverschrijving: bekend en goedkoop. Apple Pay: klanten kunnen met hun kredietkaart (niet met hun debetkaart) betalen in apps en op websites in Safari met een Apple Paybetaalknop. Google Pay: Android-gebruikers kunnen krediet- en debetkaarten van meerdere banken toevoegen om te betalen in (web)winkels en in sommige apps. Per betaaloptie betaal je doorgaans de som van 3 kostenelementen: • Eenmalige opstartkosten voor de integratie in je website/online shop NIEUW: Je kan ook Payconiq by Bancontact integreren in je webshop. In dat geval bedraagt de kost per transactie maar 20 cent. Een klassieke kaartbetaling in je webshop kost al snel 39 cent per transactie, dat is dus de helft goedkoper. En eenvoudig voor de klant. Online betalen met de Payconiq by Bancontact-app kan door een QRcode te scannen of rechtstreeks in de app van de handelaar. Het enige wat de klant moet doen, is zijn pincode ingeven.
• Maandelijkse abonnementskosten • Een commissie per transactie
Het nieuwe contactloze betalen Gewoon met de kaart Alle recente betaalkaarten bevatten nu de NFC-technologie (Near Field Communication), herkenbaar door de 4 radiogolfjes. Met NFC volstaat het om de betaalkaart dicht bij de terminal te houden om de betaling uit te voeren.
“Minder cash geld betekent minder risico op diefstallen, overvallen, en vals geld.” De klant hoeft de kaart dus niet in de betaalterminal te plaatsen, en moet voor kleine betalingen tot 25 euro geen pincode meer ingeven. Voor het overige verloopt de betaling volledig zoals een klassieke kaartbetaling, even veilig en aan dezelfde kostprijs. Met de app op de smartphone Naast betaalkaarten werken ook veel betaalapps met de NFC-technologie: consumenten kunnen apps als KBC Mobile, Glase, Google Pay of Apple Pay dowloaden die gekoppeld worden aan één of meerdere betaalkaarten of -rekeningen, en zo betalen via hun smartphone of tablet. Het volstaat om de smartphone tegen de betaalterminal te houden. Om zo’n contactloze betalingen te aanvaarden moet je als ondernemer een betaalterminal of ander toestel hebben dat zelf ook de NFC-technologie bevat (vraag aan je leverancier). De kostprijs verschilt per app, maar is in principe nooit duurder dan een klassieke kaartbetaling. / www.ccv.eu/be-nl / www.payconiq.be / www.kbc.be/mobilebanking
ZO januari 2020 - 19
Laat u uw klanten al mobiel betalen? Steeds meer klanten ontdekken het gemak van betalen met een smartphone. Met Payconiq ontvangt u vlot en veilig al hun mobiele betalingen. Gemakkelijk voor u ĂŠn voor uw klanten. Ontvang gerust mobiel.
Payconiq ook in uw zaak? Ga naar payconiq.be/nl/professioneel
SNELFIE
Vijf vragen aan een Bekende Ondernemer
Dirk Brossé Dirk Brossé is artistiek directeur van het Brussels Philharmonic, chef-dirigent van het Nationaal Jeugdorkest van België en doceert aan het conservatorium van Gent. Hij is een ondernemer in hart en nieren. “Al heb ik natuurlijk wel een iets gekker bedrijf dan de meeste ondernemers. Ik verkoop georganiseerde wind.”
TEKST Paulien Coenaerts – FOTO Wouter Van Vooren
Wat was je beste investering ooit? “Ikzelf ben mijn beste investering (lacht). Ik heb veel geïnvesteerd in mijn studies. Na het conservatorium specialiseerde ik mij verder in compositie en orkestdirectie. In het buitenland, want daar vond je toen de beste proffen. Het was wel een serieuze investering, maar eentje waar ik nog geen seconde spijt van heb gehad.” Is succesvol ondernemen gemakkelijker als ze je naam kennen? “Dat denk ik wel. De consument kiest voor het merk dat hij herkent, dat zit nu eenmaal in onze aard. En daar kan je als ondernemer handig op inspelen. Al houdt dat natuurlijk ook gevaar in, want de verwachtingen zijn hoog gespannen. En dan is het soms gemakkelijk om – wanneer niemand je kent – in alle rust op je bek te gaan.”
“Ik heb gelukkig al veel fouten gemaakt.”
Vul aan: de beste ideeën krijg ik als… “…ik in het vliegtuig zit. Daar word ik nooit lastig gevallen door mails of telefoontjes en kan ik mijn gedachten de vrije loop laten. Aan het venster kijk je op een andere manier naar het leven. Je ziet de mensen die als mieren aan het rondcrossen zijn en dan dwalen mijn gedachten al eens af naar de zin van het leven. Een vliegtuig zweeft tussen het tastbare (de aarde) en het ontastbare (de lucht waar je oneindig ver lijkt te kunnen kijken. En voor ik het weet ben ik in mijn hoofd aan het componeren. Tijdens mijn laatste vlucht naar New York bedacht ik een volledige compositie voor een symfonisch orkest. Zonder laptop of piano. Straf, hé?” Vul aan: het belangrijkste moment van mijn dag is… “… de ochtend. Op dat moment weet je nog niet wat de dag brengt. Ook al ga je naar de fabriek met je boterhammen, of vertrek je met het vliegtuig naar een concert… Elke dag is anders, ook al is het maar een klein beetje. Dat vind ik een fantastisch gevoel.”
Wil je ook inspirerende ideeën opdoen? www.unizo.be/ondernemersforum
Van welke fout ben je blij dat je ze gemaakt hebt? “Ik heb gelukkig al veel fouten gemaakt. Dat zijn dan fouten die ik nu niet meer ga maken. Oef! ‘Alleen wanneer je risico’s neemt, ga je nooit verdrinken’, zeg ik altijd.”
ZO januari 2020 - 21
Vlaams minister-van-bijna-alles Hilde Crevits
“De grote innovaties zitten in de kleine bedrijven�
22 - ZO januari 2020
HET GESPREK / HILDE CREVITS
Haar geliefkoosde Onderwijsportefeuille moest ze achter zich laten, maar nu Hilde Crevits zowel onze Economie, Innovatie, Werk, Sociale Economie als Landbouw in goeie banen moet leiden heeft ze de handen vol om van het Vlaams regeerakkoord meer te maken dan een verzameling ambitieuze voornemens. Wij wilden natuurlijk vooral weten wat kmo’s en zelfstandigen van haar mogen verwachten. TEKST Herman Van Waes FOTO’S Dieter Telemans
Niet minder dan 11 volle pagina’s schriftelijke voorbereiding heeft Hilde Crevits klaarliggen als antwoord op de vragen die we vooraf hadden toegestuurd, stuk voor stuk ‘hete hangijzers’ voor zelfstandige ondernemers. Het moet zijn dat UNIZO hier echt wel au sérieux wordt genomen. / Om maar met het meest ambitieuze cijfer te beginnen: 120.000 mensen extra aan de slag tegen 2024? En dat terwijl er nog nooit zo weinig werkloosheid was en veel hefbomen bij de federale regering zitten. Hilde Crevits: “Dat klinkt inderdaad heel hoog gegrepen, en ik riskeer daarop afgerekend te worden als het er minder zijn. Maar we kunnen niet wegkijken van die krapte op de arbeidsmarkt. In mijn eigen WestVlaanderen is dat gewoon dramatisch. Ik zou het erg gevonden hebben tegenover zoveel bedrijven die banen aanbieden, als wij daar geen tandje zouden bijsteken. Daarom wilden we er een concreet cijfer opplakken. Ook in Vlaanderen hebben we daar hefbomen voor, de Vlaamse arbeidsmarkt vráágt ook een
specifieke aanpak, op diverse fronten. Het is een octopus met vele armen.” / Iedereen aan de slag, alle beschikbare reserves ‘activeren’ op de arbeidsmarkt. In de eerste plaats zij die er al lang uit zijn, maar wel willen werken? Hilde Crevits: “Van de 179.000 werklozen die er nu zijn, vindt ongeveer de helft binnen een redelijke termijn een job, maar de andere helft is al heel lang werkloos, soms 5 of 6 jaar. Dat is toch wraakroepend? We moeten er alles aan doen om die uit de ‘vergeetput’ te halen.” “Veel talrijker nog zijn de langdurig zieken en arbeidsongeschikten, die we erg moeilijk opnieuw aan het werk krijgen, hoewel de meesten dat graag zouden willen. We moeten creatiever zijn in het deeltijds combineren van werken en ziek zijn, zoals dat in het onderwijs nu al kan. Vroeger niet: mijn moeder kreeg kanker toen ze 49 was. Maar toen ze terug aan de slag wou als leerkracht, moest dat meteen fulltime, zodat uiteindelijk vervroegd pensioen de enige uitkomst was.”
“We investeren 30 miljoen in Artificiële Intelligentie, waar heel wat kansen liggen voor kleine technologiebedrijven.” “We moeten met het RIZIV afspraken maken over re-integratie, en de bestaande ondersteuningsmaatregelen beter bekend maken. Akkoord, het is niet voor elke werkgever evident om voor een langdurig zieke een aangepaste job of werkpost te voorzien. Daarom moeten we tussen de sectoren en bedrijven zoeken naar uitwisseling: mensen met een fysiek zware job bijvoorbeeld omscholen, ook al is dat in een andere sector. Ik denk ook aan meer samenwerking tussen de sociale en de reguliere economie.”
/ Daarnaast is er een grote groep mensen die in staat is om te werken, maar dat niet doet. Hoe activeer je bijvoorbeeld de ‘moeders aan de haard’? Hilde Crevits: “Als mensen geen uitkering hebben en niet als vrijwillig werkzoekende ingeschreven zijn bij de VDAB, is het niet eenvoudig om zicht te krijgen op deze groep. Het gaat onder andere over vrouwen uit allochtone culturen. Die kun je niet verplicht naar de VDAB sturen. We willen ze wél overtuigen, in hun eigen omgeving. Bijvoorbeeld door rolmodellen te tonen van succesvolle, allochtone zakenvrouwen. Die kunnen getuigen over wat een job met je kan doen: het emanciperende effect, het sociale, het extra inkomen... Het zal tijd nodig hebben, maar ik ben optimistisch. Mijn moeder was in haar katholieke school de eerste leerkracht die ‘mocht’ blijven werken nadat ze bevallen was... dat was toen een uitzondering, en hoe lang is dat geleden?” / We slagen er niet in meer mensen met een migratieachtergrond aan de slag te helpen. Hun aandeel in de werklozenstatistieken steeg van 25% in 2014 naar 30% nu. Hilde Crevits: “We voorzien ruim 3 miljoen euro voor een proefproject via individuele begeleiding, voor een 800-tal mensen. De VDAB werkt daarvoor samen met organisaties voor mensen ‘met een grote afstand tot de arbeidsmarkt’. Ik verwacht ook veel van nieuwe partnerschappen met lokale besturen. Er worden bijvoorbeeld contracten gesloten tussen lokale OCMW’s en de VDAB, dat is nieuw. De VDAB moet ook doelgericht werken in de regio’s waar dat het meest nodig is. Als er binnenkort duizenden jobs komen bij de bouw van Oosterweel, moet je je daar nu op voorbereiden.” “Een grote struikelsteen blijft de taal, dus wordt er meer op taalopleidingen ingezet. Talenkennis opent deuren en kweekt goodwill bij de ‘autochtonen’. Maar als je iemand naar een job wil leiden is het frustrerend dat die eerst maandenlang alleen
ZO januari 2020 - 23
Partners van UNIZO
Opleidingsovereenkomst: binnenkort beter verzekerd bij arbeidsongeval Sinds 1 januari 2020 is de arbeidsongevallenwet uitgebreid. Ook medewerkers met een opleidingsovereenkomst, zoals stagiairs, vallen vanaf die datum onder de arbeidsongevallenwet. Wat verandert er precies? Hoewel sommige opleidingen al onder de arbeidsongevallenwetgeving vallen is dit nog voor heel wat andere niet het geval, onder meer de instapstage en de individuele beroepsopleiding. Vanaf 1 januari 2020 vallen al deze opleidingsovereenkomsten onder de arbeidsongevallenwet. Ben jij de ‘wettelijke werkgever’ van zulke medewerkers, dan moet je voor hen een polis ‘arbeidsongevallen’ nemen.
Wat met lopende opleidingsovereenkomsten? Wat je nu precies moet doen wanneer je al medewerkers met een opleidingsovereenkomst in dienst hebt, hangt af van het feit of je al dan niet andere medewerkers in dienst hebt. Je hebt al een polis arbeidsongevallen voor je ander personeel De meeste arbeidsongevallenverzekeraars zullen hun verzekeringspolissen vanaf 1 januari 2020 automatisch uitbreiden met de dekking voor de personen in deze kleine statuten. De eventuele extra ongevallenverzekering die je voor deze kleine statuten onderschreef, zal de verzekeraar stopzetten. Je hebt geen ander personeel en dus ook geen arbeidsongevallenverzekering Vanaf 1 januari 2020 zal je een polis arbeidsongevallen moeten afsluiten voor de kleine statuten. Doe je dat niet, dan riskeer je een boete van het Federaal Agentschap voor Beroepsrisico’s (Fedris). Je verzekeringsmaatschappij (of tussenpersoon) bij wie je al een individuele ongevallenverzekering voor de kleine statuten onderschreef, zal je contacteren om die polis om te vormen.
Wie is de wettelijke werkgever? Afhankelijk van het opleidingstype is dat: • het bedrijf waar de stage plaatsvindt; • de school met de onbetaalde stage in haar opleiding; • de overheidsinstelling die de opleiding coördineert (VDAB of Syntra).
Meer weten? Neem een kijkje op liantis.be.
UNIZO-leden ontvangen 6 maanden gratis afdrukken* www.unizo.be/sharp
*Enkel van toepassing op het gecommitteerde aantal afdrukken.
Sharp_Landcape advertentie A5_UNIZO_Oktober 2019_V7_DEF.indd 1
05-11-2019 15:11
HET GESPREK / HILDE CREVITS
maar les moet volgen. Als je mensen meteen op de werkvloer taalles geeft, werkt het voortuitzicht op geld verdienen beter.”
“De gratis retours voor online shoppers moeten minder aantrekkelijk worden. Gebruikte spullen massaal terugsturen, dat is toch vreselijk en respectloos tegenover handelaars en makers?.” “Nieuw is ook dat elke nieuwkomer die in aanmerking komt voor een inburgeringstraject zich binnen de 2 maanden moet inschrijven bij de VDAB. De boodschap is: in onze cultuur wordt er gewerkt, en waar nodig helpen we daarbij.” / Er komt vanaf 2021 een jobbonus voor laagbetaalde jobs, al betwijfelen velen of een paar tientallen euro per maand mensen over de streep trekt. Hilde Crevits: “In de laagste looncategorieën maakt 50 euro netto per maand wel degelijk een verschil. Ook zelfstandigen kunnen daar voor mijn part voor in aanmerking komen.” / Anderzijds wordt er gesnoeid in de bestaande loonkostkorting voor doelgroepen. Een vestzak-broekzakoperatie? Hilde Crevits: “Kijk, in een ideale wereld zou je korting op maat geven, maar je kan ‘afstand tot de arbeidsmarkt’ helaas niet in meters uitdrukken. We willen wel meer eenvoud en transparantie. De premies voor jongeren met enkel een secundair diploma zijn geschrapt, wegens minder effectief. Voor de ouderen komt er pas een lastenverlaging vanaf 58 en niet meer vanaf 55 jaar. Dat is te verantwoorden, want de cijfers zeggen dat er steeds meer vijftigplussers aan de slag zijn. Dat is toch
fantastisch, als je ziet vanwaar we komen? Mijn schoonmoeder ging op haar 50ste met pensioen, in de fleur van haar leven!” “Voor zestigplussers is de drempel nog groot. Als telkens weer blijkt dat kennis van informatica bij ouderen een zwak punt is, moet de VDAB daar meer op focussen. Ouderen op SWT (het vroegere ‘brugpensioen’, red.) zijn moeilijk weer in te schakelen, maar dat heeft veel te maken met de werkbaarheid van het werk.” “De werkbaarheidscheques om bedrijven daarbij te helpen waren nog geen succes. Maar dat was omdat ze te onbekend bleken. We geven die opnieuw een kans, nu ook in de zorgsector en de sociale economie.” / Vooroordelen en discriminatie bij aanwerving spelen nog altijd een rol. Hilde Crevits:“Ik ben nu zelf 50-plus en het komt raar over als mensen je vragen waarom bedrijven niet graag 50-plussers aanwerven (lacht). De werkgeversorganisaties hebben een pact gesloten om vooroordelen en discriminatie over afkomst, geslacht of leeftijd tegen te gaan.” “Ik denk dat je met positieve beeldvorming meer bereikt dan met praktijktesten.
Maar iedereen moet beseffen dat discriminatie vaak onbewust gebeurt, het zit in kleine dingen. Ik moet toegeven dat het voor mij ook wennen was toen er hier een poetsman opdook, en ik onwillekeurig dacht: ‘Zou die wel kunnen poetsen?’ Ik dacht: ‘Oei, Hilde, dat is nu ook niet proper van u.’” (lacht) / Of omgekeerd: vrouwen in technische mannenberoepen. Vandaag in de krant: een meisje dat geen stageplaats als automechanieker vond. Terwijl bedrijven schreeuwen om technische jobs. Hilde Crevits:“We maken al vooruitgang door de duale studierichtingen uit te breiden van 79 naar 104, en dat moet nog verdergaan. Ons probleem is niet bedrijven vinden die ervoor openstaan, maar technische leerkrachten vinden voor de theorie. Werken en leren in één traject moet trouwens ook in het volwassenonderwijs kunnen.” “Niet alleen bij jongeren, maar ook bij volwassenen moet de attitude van levenslang leren meer ingang krijgen. Dit is voor mij een prioriteit, want daarin scoren we heel slecht: bijna 80% van de Vlamingen tussen
ZO januari 2020 - 25
VLAAMS-BRABANT
DAT IS BUITENGEWOON VERGADEREN
“Discriminatie op het werk gebeurt vaak onbewust, in kleine dingen. Voor mij was het wennen toen er hier een poetsman opdook, en ik onwillekeurig dacht: ‘Zou die wel kunnen poetsen?”
25 en 65 jaar ziet geen nood aan opleiding of training. In tijden waarin niemand nog zijn hele leven voor hetzelfde bedrijf werkt, kan dat niet meer.”
ONTDEK ‘ZAKENTOERISME VLAAMS-BRABANT’ een uitgebreid aanbod unieke vergaderlocaties de origineelste teambuildingactiviteiten verrassende troeven van de Groene Gordel rond Brussel, het Hageland en Leuven
CHECK DE GRATIS OFFERTETOOL
/ Startende ondernemers zullen nog meer dan werknemers levenslang moeten leren. Daarom was het geen aangename verrassing dat er in de succesvolle kmo-portefeuille voor opleiding, advies of coaching zwaar gesnoeid is. Hilde Crevits: “Het was zeker niet de bedoeling te besparen ten koste van kleine bedrijven, en we hebben de manier waarop met UNIZO vooraf overlegd. We hebben wél gekozen om meer in te zetten op innovatiesteun en wat minder op economische steun.” “Vandaag gaat al 55% van de innovatiesteun naar de kmo’s. De kleine ondernemingen ontvangen 83 miljoen innovatiesteun, drie keer zoveel als acht jaar geleden. Dat moet nog meer worden, want de grote innovaties zitten vaak precies in kleine bedrijven.”
www.zakentoerismevlaamsbrabant.be “Sommige ondernemers hebben evenwel een innovatie-achterstand. Die moet je ervan overtuigen dat het loont een innovatie-
26 - ZO januari 2020
dossier in te dienen. Want ze denken al te vaak dat het niets voor hen is. We rekenen op UNIZO als betrouwbare partner om daar mee werk van te maken.” “Meer inzetten op innovatie wil trouwens niet zeggen dat we op andere vlakken kmo’s minder ondersteunen. Zo gaan we bijvoorbeeld het budget voor waarborgleningen van PMV, die bedrijven helpen een lening te krijgen, verhogen naar 400 miljoen.” / Om wat voor middelen en concrete innovatieprojecten gaat het dan? Hilde Crevits: “In totaal is er deze legislatuur 250 miljoen extra voor innovatie voorzien. De precieze verdeling ligt nog niet vast, maar de middelen zullen evenwichtig gaan naar universiteiten voor basisonderzoek en naar bedrijven voor toegepast onderzoek. Voor cybersecurity trekken we 20 miljoen per jaar uit. Voor Artificiële Intelligentie, waar heel wat kansen liggen voor kleine technologiebedrijven, 30 miljoen.” “Als minister van Sociale Economie vind ik het trouwens geweldig dat ook maatwerkbedrijven een rol spelen bij de AIontwikkeling: om die computers slimmer te maken moeten ze gevoed worden met veel data en beelden, een zeer repetitief werk waar maatwerkbedrijven prima diensten kunnen bewijzen.”
HET GESPREK / HILDE CREVITS
/ Inmiddels hebben we in Vlaanderen, dat in de top 5 van innovatieve kennisregio’s wil staan, nog altijd geen snel 5G-netwerk. Hilde Crevits:“Voorlopig wordt 5G nog enkel getest in de havens van Antwerpen en Zeebrugge en in Brussels Airport. Ik ben het er mee eens dat die achterstand een spijtige zaak is. Het is wachten op de federale regering om de ‘veiling van het spectrum’ te organiseren, er zijn ook Europese veiligheidsaspecten etc.” “Maar om verdere stappen te zetten naar digitalisering moeten we niet wachten op 5G. Zo starten we in elke provincie een ‘digital experience lab’, waar kmo-bedrijfsleiders begeleiding kunnen vinden om hun processen te digitaliseren.”
“De jobbonus een maat voor niets? In de laagste looncategorieën kan 50 euro per maand echt wel het verschil maken tussen werken of niet werken. Ook zelfstandigen kunnen daar wat mij betreft voor in aanmerking komen.”
/ Cruciaal voor UNIZO in het economisch beleid is de bedrijvige kern, die ook vermeld staat in het regeerakkoord. Hilde Crevits: “De bedrijvige kern staat voor de verweving van wonen, werken en winkelen. Vier steden (Gent, Vilvoorde, Turnhout, Sint-Truiden) en een initiatief van enkele Zuid-West-Vlaamse steden en gemeenten krijgen alvast een ‘verweefcoach’. Nog eens 10 andere steden krijgen externe expertise en begeleiding om concrete plaatsen leegstand om te vormen tot verweven werklocaties.” “Verder is er ons decreet dat een visie formuleert op de detailhandel op Vlaams, provinciaal en gemeentelijk niveau (het IHB-decreet, red.). Maar dat mag geen dode letter blijven en we rekenen op de
input van UNIZO om het concreter te maken. Gemeenten kunnen bijvoorbeeld vrijstelling geven van opcentiemen voor wie een winkel opent. Vier gemeenten (Arendonk, Deinze, Lommel en SintTruiden, red.) kregen al een subsidie om leegstaande handelspanden te kopen. We voelen dat daar interesse voor is, we krijgen al meer vragen dan er budget is. Bij gelegenheden als Kerstmis zie je pas hoe graag mensen elkaar ontmoeten in de gezellige kern van hun eigen gemeente.” / Hoe kunnen we onze handelaars beter wapenen tegen het geweld van de online-verkoop? Hilde Crevits: “Ik ben zelf geen onlineshopper, doe mij maar winkelhieren, maar bij de jeugd draai je dat niet meer terug. Handelaars kunnen niet anders dan erin meegaan. Ik heb Kris Peeters al aangesproken om op Europees niveau iets te doen aan de gratis retours. Als ik hoor dat mensen zelfs gebruikte spullen terugsturen, vind ik dat vreselijk en respectloos tegenover handelaars en makers.” / Handelaars die te lang op hun geld moeten wachten zijn extra kwetsbaar. CD&V lanceerde een wetsvoorstel om bedrijven te verplichten hun facturen sneller te betalen, op 60 in de plaats van 90 dagen. Hilde Crevits: “Daar sta ik volledig achter. Het kan niet dat grote afnemers kleinere leveranciers onder druk zetten door steeds later te betalen. (blijkt dat de traiteurszaak van de vrouw van Crevits’ woordvoerder dat al aan den lijve mocht ondervinden, red.) Ja, de ervaring van Arne toont aan dat zo’n voorstel echt noodzakelijk is. Je ziet maar, als je bevoegd bent voor Economie is het heel interessant een woordvoerder te hebben die getrouwd is met een kleine zelfstandige!” (lacht)
ZO januari 2020 - 27
28 - ZO januari 2020
DE WERKPLEK / DE FEEST WINKEL
Hoe een werkomgeving kan inspireren
De Feestwinkel Al ruim een kwarteeuw tovert Erwin Van de Walle jong en oud om tot feestvarkentjes. De Feestwinkel in Oudenaarde telt zo’n 17.000 artikelen. Van geboorte tot Halloween, er is voor elk wat wils. Wie nog inspiratie zoekt voor carnaval weet waar naartoe!
TEKST Sanderijn Vanleenhove – FOTO’S Emy Elleboog
“Dat ik een winkel heb, is geen toeval. Als kind deed ik niets liever dan winkeltje spelen. Dat ik feestartikelen verkoop is wel toeval. Op een dag vroeg iemand me om zijn carnavalswinkel over te nemen, een pand van 64 vierkante meter. Vijf jaar lang hield ik de winkel open in bijberoep, op vrijdag en zaterdag. Nu werk ik meer dan fulltime in een winkel van 2000 vierkante meter.” “Terwijl ik zelf eigenlijk geen feestvierder ben. Verkleden doe ik niet graag. Toch is het niet raar om dan een feestwinkel te hebben. Die feestartikelen zijn een beetje een verslaving voor mij. Het blijft een uitdaging om altijd nieuwe dingen te vinden.” “De sfeer doet natuurlijk ook veel. 90 procent van de klanten komt hier om naar een feestje te gaan. Ze beleven hier soms meer plezier in de pashokjes dan op het feestje zelf, denk ik. We creëren ook zelf sfeer. Rond Halloween zijn de verkoopsters verkleed en geschminkt en op Weekend van de Klant draaide mijn jongste zoon een dj-set.” “Mijn job is geëvolueerd naar bureauwerk, maar op vrijdagen en zaterdagen vind je me tussen de rekken. Verkopen doe ik nog altijd het liefste. En zo hou ik ook het meeste voeling met de klanten. Wat slaat aan en wat niet? Want feestartikelen zijn mode-gebonden.” “Dé trend voor carnaval zijn trouwens steampunk-outfits (steampunk is sciencefiction die zich afspeelt in de 19de eeuw, red.). Of van die mooie lange jassen (die Erwin op de foto draagt, red.) met bijbehorende accessoires. Die zijn echt mooi afge-
werkt. Chinese brol vind je hier niet. Nonnen- en paterskleren blijven een klassieker. Jaarlijks gaan er hier toch een paar honderd de deur uit.”
“Onze klanten beleven hier soms meer plezier dan op het feestje zelf.” “Vroeger hadden we een grote verkooppiek in de aanloop naar carnaval en daarna viel het wat stil. Nu verkopen we heel het jaar door vrij goed. We trappen het jaar af met vuurwerk, snel gevolgd door carnaval en Valentijn. In het voorjaar heb je dan de huwelijks- en communiefeesten met een piek in de verkoop van decoratie en ballonnen. In de zomer komen klanten outfits shoppen voor de festivals, in het najaar heb je de Oktoberfeesten en Halloween. En de Sint en kerstman sluiten het jaar af. Ik ben fan van al die feestdagen, ook van de commerciële die overwaaien uit Amerika. Elke reden om te feesten is goed, zeker in deze sombere tijden.” “Ons publiek, dat gaat van kinderen tot 100-jarigen, en van scholen en verenigingen tot evenementenbureaus. Als ik me op netwerkevents voorstel als zaakvoerder van De Feestwinkel, bekijken sommigen me wat smalend. Maar ik run wel een fysieke winkel met 12 werknemers en een webshop. Ik ben een onderneming zoals een andere.” / www.defeestwinkel.be
ZO januari 2020 - 29
Comate, KMO Dienstenbedrijf van het Jaar
“Wij zouden in een Bentley Maar we investeren liever in
Op 4 december vorig jaar ging Comate uit Leuven met de UNIZO-award ‘KMO Dienstenbedrijf van het Jaar’ lopen. Het bedrijf vertaalt ideeën naar een marktklaar product. Waarop de klant het in productie brengt. Innovatie en technologie combineren met design is hun drijfveer. “Het mooiste moment is wanneer een product van de band rolt en werkt. En dan zijn wij alweer bezig met het te verbeteren of te verfijnen.” TEKST Sanderijn Vanleenhove - FOTO’S Dieter Telemans
“Van mij mag de titel worden aangepast van ‘KMO van het Jaar’ naar ‘Team van het Jaar’”, zei mede-zaakvoerder Sander Van den Dries vrijwel onmiddellijk nadat hij de UNIZO-award in ontvangst nam. Ze zijn de titel meteen met het team gaan vieren. Bedenk daarbij dat de jury ook omwille van het personeelsbeleid Comate tot winnaar kroonde. Dan zijn de medewerkers het belangrijkste. Toch? Oprichter Wouter Foulon: “Onze mensen zijn gewoon top. Niet alleen in hun kennis, maar ook in hun mentaliteit. Vergelijk
30 - ZO januari 2020
het met een restaurant. Als jij gaat eten, verwacht je dat jouw maaltijd top is. Maar diezelfde verwachting hebben ook nog 59 andere klanten. De chef moet dus 60 keer een topmaaltijd afleveren. Dat geeft enorm veel stress. Bij Comate is dat niet anders. Elke klant wil dat zijn product een succes is. Onze mensen moeten dus best wat druk aankunnen.” Sander: “Klanten vragen ons om producten te ontwikkelen die nog niet bestaan. Zoals recent nog een robot om vliegtuigen te poetsen. Wij moeten dan echt
‘onze tenen uitkuisen’, want er is geen voorbeeld om van te starten. Tegelijk krijgen onze medewerkers een deadline, ook al weten ze niet eens waar ze gaan eindigen, laat staan hoe ze eraan moeten beginnen. Dat is pittig.” “Wie bij ons werkt, moet tegen kritiek kunnen. We kunnen ons niet veroorloven dat de klant achteraf zegt ‘waarom heeft Comate daar niet aan gedacht?’. Dus moeten we elkaar constant uitdagen en in vraag stellen. Ons team is een geoliede machine. En daarom zijn we ook zo
BIJZONDERNEMEND / COMATE, KMO VAN HET JA AR
kunnen rondrijden. mensen.” streng in onze selectie. Jaarlijks screenen we zo’n 150 kandidaten, van wie we er 3 of 4 aanwerven. Op sollicitatiegesprekken vragen we altijd wat iemand na zijn uren doet. Als de sollicitant bezig is met pakweg raketten bouwen, dan weten we: ‘dat is hem’. Hij of zij zal met plezier op maandag opstaan, want je mag hier aan geweldige projecten werken.”
Geniet van je vakantie Wouter: “Wij vragen veel van onze mensen, maar ze krijgen ook veel terug. We zouden met gemak met een Bentley kunnen rijden, maar we doen dat bewust niet. Omdat we het geld liever in onze mensen investeren. Zo krijgt elke werknemer een persoonlijk budget voor op-
Oprichter Wouter Foulon (rechts op de foto):
“Je kan een fantastisch idee hebben, maar als de markt er nog niet klaar voor is, dan moet je er niet aan beginnen.”
leidingen in binnen- en buitenland, een dertiende maand, hospitalisatieverzekering enzovoort.” Sander: “Wij hechten ook veel belang aan flexibiliteit. Wanneer een klant maar om 19u kan afspreken, verwachten we dat de betrokken medewerker erbij is. En wanneer iemand zijn kind om 9u naar de crèche wil brengen, dan is dat geen probleem. Onze focus ligt op zo efficiënt mogelijk werken, niet op het aantal uren dat iemand werkt.” Wouter: “Het is ook geruststellend voor onze mensen dat we niet verwachten dat ze elke dag 16 uren kloppen en in het weekend werken. Ook al moet dat soms wel natuurlijk. Ze krijgen 32 dagen vakantie en we benadrukken dat ze van de rust moeten genieten.” “Hoe het met onszelf zit? Slecht (lacht). Wanneer je zoveel ambitie hebt als wij, dan kan het niet anders dan dat je altijd met je zaak bezig bent. Maar we nemen wel verlof, hoor.” Sander: “En je hebt een uitlaatklep nodig. Ik toch. In het weekend moet ik gewoon fietsen of lopen, anders komt het niet goed.”
Beklonken op een familiefeest Vandaag zijn ze bij Comate met een 50-tal medewerkers, maar 10 jaar geleden was er enkel Wouter. “Ik ben van opleiding projectontwikkelaar en werkte al een paar jaar als consultant. Elke keer zag ik hetzelfde probleem. Niemand zette in op hightech waarmee de gebruiker, de poetsvrouw of chirurg of wie dan ook, makkelijk kan werken. De combinatie van design en technologie was tot dan toe onbestaande. Dus ben ik zelf producten beginnen ontwikkelen. Zes jaar later is Sander erbij gekomen.”
ZO januari 2020 - 31
Sander: “Wouter en ik zijn neven. Op elk familiefeest vroeg ik hem hoe de zaken liepen. Als ingenieur vond ik het razend interessant wat hij deed. Uiteindelijk vroeg Wouter hoe het nu concreet zat. Wou ik mee aan de kar trekken of niet? Ik heb niet lang getwijfeld.” Sander: “Ze zeggen wel eens dat je moet oppassen om samen te werken met familie. Maar wij denken en willen hetzelfde. En we durven ook alles zeggen tegen elkaar. Onze familiefeesten zijn nog altijd even plezant, wees gerust.”
De autonome robot Kobi ruimt sneeuw in Amerika.
Wouter: “Het gros van de ondernemers start met vrienden of familie. En ja, er zijn mislukkingen, maar die zijn volgens mij een minderheid. Er zijn heel veel familiebedrijven die het super doen.”
Mislukken hoort erbij Net zoals Comate dus. Met een omzetcijfer van 2.700.000 euro in 2018, een gemiddelde groei van 30 procent en een jaarlijkse nettowinst van 10 procent lijkt het bedrijf op rozen te zitten. Meerdere jaren op rij prijkte Comate in de Deloitte Fast 50, de snelst groeiende Belgische start-ups. Het gereedschap ‘de Gripper’ ontlast de chirurgen en de patiënt kan na anderhalf uur terug stappen.
Wouter: “We doen het goed en groeien inderdaad, maar we blijven daar bescheiden in. In vergelijking met de wereld zijn we nog altijd relatief klein. Groei is trouwens geen doel op zich.” Sander: “Natuurlijk is het helemaal anders met 10 werknemers dan met 30 of 50. Net zoals we constant onze producten in vraag moeten stellen, doen we hetzelfde met ons bedrijf.” Wouter: “Het feit dat we nagenoeg geen personeelsverloop hebben de afgelopen 4 jaar bewijst dat we goed bezig zijn. Maar groeien betekent veranderen: van team, organisatie, infrastructuur… Maar als je niet met verandering kan omgaan, dan ben je geen ondernemer”.
32 - ZO januari 2020
Hetzelfde geldt voor mislukkingen. Die zijn eigen aan het ondernemerschap. Zeker in een onderneming als Comate.
“Wij moeten echt ‘onze tenen uitkuisen’, want er is gewoon geen voorbeeld om van te starten.” Wouter: “Lukt iets niet, dan neem ik dat net zoals de collega’s mee naar huis. Natuurlijk proberen we mislukkingen zoveel mogelijk te beperken. Daarom weigeren we soms klanten of ideeën. Als je
op voorhand al weet dat de filosofie, het engagement of het financiële plaatje niet klopt, heeft het geen zin om te starten.” “Om een voorbeeld te geven, iemand wou een autonome wagen ontwikkelen die vluchtauto’s kon tegenhouden. Zo hoefde de politie er zelf niet achteraan te gaan op gevaar van eigen veiligheid. Maar er zat geen businessmodel achter en er bestaan al oplossingen. We hadden gerust 50.000 euro kunnen vragen voor een eerste schets. Maar dat deden we niet. We willen echt dat een project slaagt. Ons doel is om een langetermijnrelatie met de klant op te bouwen. Als een product slaagt, dan komt hij terug met een tweede of derde idee.”
BIJZONDERNEMEND / COMATE, KMO VAN HET JA AR
Sander: “Klanten weigeren doen we soms ook om ethische redenen. Alles wat met wapens te maken heeft bijvoorbeeld. We kiezen liever voor positieve projecten met een maatschappelijke meerwaarde.”
Hello Elon Musk? Zoals ‘de Gripper’ bijvoorbeeld, een chirurgisch instrument dat ervoor zorgt dat de patiënt na een heupoperatie al na anderhalf uur kan stappen. Tegelijk ontlast het de chirurgen en hun team. Of de autonome sneeuwruimer die ze voor de Amerikaanse en Canadese markt ontwierpen, veel milieuvriendelijker dan de tweetaktsneeuwruimers vandaag. Of de ‘Slimbox’, een compacte verpakkingsma-
chine waarmee je dozen op maat kan maken, zodat je minder karton verspilt. En zo kunnen we nog even doorgaan. Het zijn stuk voor stuk ontwerpen die ook internationaal hoge ogen gooiden. Wat Sander en Wouter stiekem doet dromen van een telefoontje van Elon Musk om een idee in een product om te zetten. Sander: “Hij heeft jammer genoeg nog niet gebeld. Maar onze ambitie is om topideeën naar Leuven te blijven krijgen. En of die nu komen van een start-up, kmo, prof of multinational, dat is ons eender. Zolang het maar topideeën zijn.” Wat mij doet afvragen of Sander en Wouter zelf van die topideeën in hun mouw hebben steken.
Sander: “Massa’s. Een heel boek vol. Net zoals veel collega’s hier. Maar net omdat je hier werkt, weet je hoe moeilijk het is om een idee te concretiseren tot een product. Je moet je er 100 procent ingooien. En dan nog. Ook al klopt het technisch en is het design perfect, de markt moet het product nog willen. Je kan een fantastisch idee hebben, maar als de markt er nog niet klaar voor is, dan moet je er niet aan beginnen.” En mochten ze nu toch een idee uit hun boek mogen uitwerken? Wouter: “Dan zeggen we zeker niet welk (lacht).”
/ www.comate.be
ZO januari 2020 - 33
“Hij heeft ‘ja’ gezegd…” Het leven van een gedelegeerd bestuurder bij UNIZO, hoe ziet dat er uit? Wat maakt Danny zoal mee? Waar komt hij en wie ontmoet hij daar? Wat steekt hij daarvan op? En wat houdt hij daar aan over? We brengen elke maand een episode uit zijn boeiend bestaan, telkens vanuit een andere invalshoek. Deze keer: het VTM-journaal wil commentaar. TEKST Filip Horemans - FOTO vtm
34 - ZO januari 2020
“De volgende!?...” Het is zondagochtend. Danny Van Assche is net aan de beurt bij zijn bakker wanneer hij de kerkklokken hoort luiden: de beltoon van zijn gsm. Dat zal je altijd zien... Eerst brood en pistolets bestellen. Die telefoon moet maar even wachten. Wanneer zijn woordvoerder, Filip Horemans, hem belt, weet hij: dit is wellicht belangrijk en vooral dringend. Maar op die tien minuten zal het ook niet aankomen. Terwijl hij afrekent, vraagt hij zich vanbinnen al af waarover dit zal gaan. Een vraag van de pers, allicht, maar waarover? Meestal kan hij er wel weg mee, hij is een dossiervreter met veel parate kennis. Maar er zijn twee soorten vragen waar hij het moeilijk mee heeft: vragen over onderwerpen van een ondraaglijke lichtheid en – minstens even erg – vragen
om onmiddellijk, out of the blue, te reageren op grote onderzoeken of studies waar je tot twee minuten daarvoor nog nooit gehoord had. Alsof hij zomaar altijd en overal alles kan laten vallen om op zijn smartphone een gans rapport te lezen. En daar dan ook nog een paar adviseurs van de studiedienst over te consulteren…
Gedaan met gratis retourtje Hij heeft begrip voor het onvoorspelbare ad hoc-karakter van bepaalde belangrijke nieuwsfeiten die zich plots aandienen. Maar sommige journalisten verstaan de kunst om je een uur voor de deadline te bellen met vragen die ze al twee weken eerder hadden kunnen stellen. Meestal journalisten die je anders niet of nauwelijks hoort.
OP WEG MET DANNY
En ze weten ook vaak hun moment goed te kiezen. Op zondagmiddag, bijvoorbeeld, wanneer je net je bord met warme soep hebt uitgeschept. Of ’s avonds, terwijl je de kinderen te slapen legt. Danny is soepel en beseft dat de pers ook voor hem belangrijk is. Maar ze moeten wel serieus en professioneel blijven, hè.
“We gaan toch ‘ja’ zeggen? Ik heb vorige week tegen VTM nog gereclameerd over het feit dat ik hen al heel vaak met van alles heb geholpen, maar dat we hen bijna nooit meer zien wanneer wij vragende partij zijn. Volgens mij komt het daardoor dat ze nu naar ons bellen. En als ik vraag dat de cameraploeg naar Bornem komt?”
“Ja, Filip?”, belt hij terug, nadat hij net bij zijn bakker is buitengestapt. Zijn dochters van zes en negen hangen aan zijn jas. “Nu even heel stil zijn… Nee, ik had het niet tegen jou, Filip. Zeg maar.”
“Vraag inderdaad of ze straks naar het marktplein in Bornem kunnen komen. De feestzaal waar wij zitten is daar vlakbij. Als ze me bellen van zodra ze er zijn, kom ik naar buiten.” “OK, bedankt, Danny. Doen we zo.”
“Het VTM-nieuws wil je deze namiddag voor de camera over ons voorstel om gratis retourzendingen bij e-commerce wettelijk te verbieden. Je weet wel, uit ons klimaatplan en verkiezingsmemorandum van vorig jaar. Wouter Torfs stond zopas met datzelfde voorstel in de krant.
“VTM wil livecommentaar over gratis retour bij e-commerce? Mooi, maar ik zit hier op een familiefeest in Bornem.” Wie bij Schoenen Torfs te vaak en te veel schoenen terugstuurt, wordt persoonlijk door een medewerker opgebeld voor een gesprek over de economische en ecologische impact hiervan. Interessant natuurlijk om als UNIZO nog eens met dat belangrijke thema in beeld te komen en het te claimen. Wij hebben dit tenslotte gelanceerd, als onderdeel van ons klimaatplan. En het is trouwens weer vrij lang geleden dat je nog met je gezicht op het VTM-nieuws bent verschenen. Ik zou deze kans grijpen…”
Commentaar in Bornem Danny stapt schijnbaar op zijn gemak met zijn dochters naar de wagen. Maar in zijn hoofd bladert hij volop door zijn dossiers, op zoek naar de essentie van wat hij straks voor de camera gaat vertellen. Dit is op zich een vrij eenvoudig verhaal, makkelijk om te vertellen. Maar hoe moet hij zijn boodschap precies formuleren om te vermijden dat ze als eng protectionistisch wordt gepercipieerd? Hoe krijgt hij de kijker mee in het besef dat hier echt een belangrijke ecologische component speelt?
En uiteraard gaat dit ook over winkelhieren: het belang van een gelijk speelveld voor alle retailers waardoor ook lokale handelaars, in al hun diversiteit, overeind kunnen blijven, ten voordele van iedereen. Voor de camera komen zeggen wat je te zeggen hebt, lijkt vaak veel eenvoudiger dan het is. Omdat je weinig tijd en ruimte krijgt. En omdat je zelf geen controle hebt over hoe je boodschap finaal wordt verknipt, ingekort, gemonteerd… Het UNIZO-voorstel om gratis retourzendingen bij e-commerce te verbieden is een schoolvoorbeeld. Oorspronkelijk ging het hier om slechts één van vele UNIZO-voorstellen in een beleidsnota voor een klimaatneutrale economie op termijn. Maar wie kent die andere voorstellen nog? “Meneer Van Assche? Jeroen Van der Auwera van het VTM-nieuws. We staan op het marktplein in Bornem.” “Prima, bedankt. Ik kom er zo meteen aan.” “Gaan wij nu al naar huis, papa?”, vraagt zijn jongste dochter, terwijl Danny zijn jas aantrekt om even het feest te verlaten. “Nee, hoor. Papa staat hier over een kwartiertje terug. En vanavond kom ik op tv.”
“Inderdaad een mooie. Maar ik zit vanmiddag met een familiefeest in Bornem…” Zijn woordvoerder helpt hem met de enige vraag die telt.
ZO januari 2020 - 35
Met lof van het Hof Wie royaal wil shoppen, moet eens een fiets kopen bij Freddy Sport, een hoed bestellen bij Delvigne of bij wijnhandelaar Rabotvins langsgaan. Die ondernemers mogen zich ‘gebrevetteerd hofleverancier’ noemen. ZO Magazine ging informeren wat voor klant ons Belgisch Koningshuis is.
36 - ZO januari 2020
Ons koningspaar. Mathilde met hoed van Fabienne Delvigne.
Zowat 3000 firma’s en handelaren leveren goederen aan het Hof, maar slechts 113 daarvan hebben een brevet. Elk jaar wordt de lijst geactualiseerd en vallen er enkele af en komen er weer anderen bij. Lever je geregeld aan het Koningshuis? En is je hoofdzetel in België? Proficiat, dan maak je kans op een brevet. “De aanvraag moet worden ingediend bij de Civiele Lijst”, horen we van het secretariaat van die Civiele Lijst. “Daar wordt nagekeken of het bedrijf aan de vereiste voorwaarden voldoet. De selectie wordt door onze intendant aan het koningspaar bezorgd, en dan wordt bedrijf per bedrijf overlopen. Het paar beslist dus echt zelf wie hofleverancier
mag worden. Dat gebeurt altijd ergens op het einde van het jaar, rond 15 november.” Soms komt de koning zelf met een suggestie, omdat het bijvoorbeeld leuk samenwerken is met een bepaalde leverancier. Al is dat eerder zeldzaam. Ook zeldzaam zijn de keren dat een brevet wordt ingetrokken. Dat is meestal omdat er niet meer aan de voorwaarden voldaan wordt, of bij faillissement of ziekte. De hofleveranciers worden bij hun erkenning uitgenodigd op het paleis, waar ze van Koning Filip een brevet krijgen, dat ze dan kunnen ophangen in hun zaak. “In stickers met het wapenschild of iets dergelijks wordt niet voorzien”, preciseert het Secretariaat.
REPORTAGE / ALS DE KL ANT KONING IS: DE HOFLEVER ANCIERS
Fabienne Delvigne maakt hoeden voor koninginnen
“Ik wil dat de koningin de mooiste is op het feest” Wie een foto ziet van onze koningin met een hoed, kan er prat op gaan dat die van Fabienne Delvigne is. Denk aan de poederroze hoed van koningin Mathilde tijdens de troonsbestijging van Filip (zie foto hiernaast), een extravagante hoed van veren voor koningin Máxima, en hoeden van – jawel – harde plastic. Je kan het niet gek genoeg bedenken. De Brusselse hoedenmaakster Fabienne Delvigne kan dat wel. Al 30 jaar in het vak, waarvan bijna 20 als gebrevetteerd hofleverancier. “Nu nog een hoed voor de Engelse prinses Kate, en dan kan ik gelukkig sterven.” TEKST Paulien Coenaerts FOTO’S Belga Image, De Grove
Geen etalage vol hoeden, tricolore lintjes of enig spoor van de koningin, maar een rijhuis met een bescheiden naambordje met daarop in een nog bescheidener lettertype ‘Fabienne Delvigne’. Zo ziet de gevel van de Brusselse hoedenmaakster en gebrevetteerd hofleverancier eruit. Fabienne Delvigne leidt me al pratend en lachend langs enkele extravagante hoeden en een twintigtal foto’s van de koninginnen Mathilde en Máxima - mét hoofddeksel natuurlijk – naar haar atelier. “Maak je geen illusies. Normaal ligt het er hier anders bij, maar voor dit interview heb ik alles opgeruimd. Wanneer de koningin langskomt, doe ik dat immers ook”, lacht ze. Zo’n royale verwelkoming bevalt me wel.
Hoedenliefde “Buiten draag ik bijna altijd een hoed, in huis natuurlijk niet. Al vind ik het fijn om ze af en toe eens te passen. Van kindsbeen af wilde ik anders zijn. En hoe doe je dat beter dan met een hoed!? Mensen zien hoeden nog te vaak als een formeel kledingstuk, voorbehouden aan de beau monde. Daar moeten we van af. Hoeden zijn voor iedereen. Ze geven je persoon-
lijkheid, én zijn de perfecte ijsbreker om een conversatie te starten.” “Iedereen verklaarde mij gek toen ik zei dat ik hoedenmaakster werd. Ik had mijn studies in de marketing net afgerond en begon als arbeidster in een naaiatelier om de kneepjes van het hoedenvak te leren. De beste beslissing uit mijn leven!
Op paleisbezoek Vroeger kwamen koningin Paola en koningin Mathilde naar het atelier. Toen had vooral de koning een druk programma. Vandaag krijgt de koningin bijna evenveel taken op haar bord, dus gaat Fabienne Delvigne naar het paleis.
“Ik zal de koningin misschien iets diplomatischer tegenspreken dan een andere klant. Maar mijn mening krijgt ze.” Mijn stijl viel snel op, en voor ik het wist kwamen mensen bij mij thuis een hoed bestellen. Het was iemand van Armani – waar koningin Paola vaste klant was – die mijn hoeden aan haar voorstelde. In 2001 werd ik uitgenodigd op het paleis.”
Klant is koning(in) “Ik had me er goed op voorbereid om de koningin in levenden lijve te zien: begroeten doe je met een hand en een kleine buiging. Maar toen kwam plots ook de koning binnen. ‘Oh nee. Hoe begroet je de koning?’ Ik schoot even in paniek. Ik deed dan maar de persoon na die naast me stond (lacht). Koningin Paola zei dat ze eindelijk iemand had gevonden die de hoeden kon maken waar zij van droomde. Je zou van minder kippenvel krijgen. En sindsdien mag ik ervoor zorgen dat de koninginnen van de Lage Landen, en die van Zweden én het Groothertogdom Luxemburg zonder kopzorgen door het leven gaan.” “Of de koningin voor mij een klant is als alle andere? Ik doe even hard mijn best voor een niet-koninklijke als een koninklijke klant. Al zal ik de koningin misschien iets diplomatischer tegenspreken dan een andere klant, mijn mening krijgen ze allebei.”
Soms bespreekt ze alles met de koningin alleen, soms met de kleermakers van het bijpassende kleed. Dat lijkt me best lastig, want als hoedenmaakster wil je dat jouw stuk het pronkstuk is, terwijl de kleermaker wil dat de jurk de show steelt. Fabienne: “We willen natuurlijk allemaal vooral dat de koningin de mooiste op het feest is.”
Fabienne Delvigne: “Koningin Paola zei dat ze eindelijk iemand had gevonden die de hoeden kon maken waar zij van droomde.”
ZO januari 2020 - 37
REPORTAGE / ALS DE KL ANT KONING IS: DE HOFLEVER ANCIERS
Iedereen klant bij de hofleverancier? “Het is moeilijk om te meten of dat brevet mij veel klanten oplevert. Het zijn er beslist wel wat. Het is wel zo dat ik een zichtbaar product heb. Je moet al je best doen om de koningin te zien en niet op haar hoofddeksel te letten. Komt de koningin in de krant of op televisie, dan mijn hoeden ook.
Het blijft een fantastisch gevoel om mijn hoeden – mijn kindjes, zoals ik ze wel eens noem – op een koninklijk hoofd te zien.” “De meest gedenkwaardige hoed? Dat is een moeilijke vraag. Maar de hoed van Máxima met honderden geverfde veren waarvan er een paar in brand vlogen tijdens het verven, zal ik niet snel vergeten. Even onvergetelijk is de hoed van Mathilde die ik in een recordtempo ontwierp in 2013, toen
koning Albert II onverwacht troonsafstand deed, de prinses koningin werd en een nieuwe hoed bij haar nieuwe kleren nodig had voor de 21 juliviering.”
Wie de hoeden van Fabienne Delvigne wil bezichtigen, kan dat in haar boek Sublimer par la différence. / www.fabiennedelvigne.be
Hofwijnleverancier Rabotvins
“Het was even wachten om te leveren, de kelder zat vol” Rabotvins is met zijn wijnen en aperitieven al ruim 80 jaar actief vanuit Gent, maar met vijf wijnkastelen in eigen portefeuille ook vanuit het hart van de Bordeaux-streek. Groothandels, horecazaken en… het Hof vertrouwen op de hoogstaande kwaliteit van het aanbod. TEKST: Herman Van Waes FOTO’S Belga Image
CEO Jacques De Schepper: “We zijn nog altijd een volbloed familiale onderneming, met inmiddels Olivier en Isabelle, de kinderen van mijn overleden broer Firmin, en mijn zoon Laurent in de zaak. Met een twintigtal medewerkers sturen we jaarlijks bijna twee miljoen gebottelde flessen de deur uit. Rabotvins heeft drie afdelingen: de productie van aperitieven, waaronder onze likeurwijnen Forte d’Oro en Godelina, de wijnhandel en de uitbating van wijnkastelen onder de naam De Mour.” “Als zoveel klanten al zolang vertrouwen op je knowhow en productkwaliteit, stel je op een dag toch de vraag: waarom zouden we ook niet aan het Hof kunnen leveren? Je maakt dan een afspraak met de intendant, je mag een paar proefleveringen doen en van het ene komt het andere.”
38 - ZO januari 2020
Bij grote recepties en galadiners wordt de wijnvoorraad van het Paleis aangesproken. Hier klinken president Macron en koning Filip.
“Als je vijf jaar lang hebt geleverd, kom je in aanmerking om gebrevetteerd hofleverancier te worden, bij ons was dat in 2005. Dat wordt herbekeken om de vijf jaar én als er een nieuwe koning aantreedt, dus ook bij de troonsbestijging van koning Filip in 2013. De titel wordt niet aan het bedrijf, maar aan een persoon toegekend. In ons geval ben ik dat, maar ik ben nu 70: als er iemand anders aan het roer komt, krijgt die de titel.”
Hoeveelheden van betekenis Wie van een hofleverancier straffe verhalen verwacht over dronken braspartijen ten paleize, is hier aan het verkeerde adres, want absolute discretie is één van de voorwaarden. “Over de persoonlijke smaak van onze vorsten weten we weinig, behalve dat het geen van allen grote drinkers waren. Koning Albert dronk wel graag een Bordeaux, maar zeker Filip en Mathilde staan niet bekend
als echte wijnliefhebbers.
Verwacht ook niet dat ze de duurste flessen gaan afnemen. Ook het koningshuis denkt aan zijn reputatie en wil niet te veel luxe ten toon spreiden. Enkel bij grote recepties en officiële galadiners voor staatshoofden, of voor feestelijke gebeurtenissen, zoals de huwelijken van Laurent en Claire en Filip en Mathilde, kan je een hoeveelheid van betekenis leveren.”
“Velen weten niet dat ze zo’n brevet kunnen krijgen.” “Er wordt nooit vooraf vastgelegd hoeveel ze dat jaar zullen bestellen. De eerste keer zei de intendant: ‘Het kan een tijdje duren voor er een bestelling komt, want de kelder zit vol.’ (lacht) Hij moet er ook op letten dat er zoveel mogelijk bedrijven – meest-
al kleintjes - aan hun trekken komen. We zijn bijvoorbeeld met vier wijnleveranciers aan het Hof, maar toch mogen we nu ook champagne leveren. Vergeet ook niet dat er naast de gebrevetteerde misschien wel een paar duizend andere bedrijven aan het Hof leveren. Die weten zelfs niet allemaal dat ze zo’n brevet kunnen krijgen, daar wordt weinig publiciteit rond gemaakt.”
Niet te opzichtig Kortom, als hofleverancier doe je het niet zozeer voor de grote omzet, wél voor de eer en de reputatie: “Een garantie op succes is het zeker niet, er hebben trouwens al hofleveranciers moeten afhaken wegens faillissement... Maar als je op je facturen, wagens, visitekaartjes... discreet dat wapenschild mag vermelden, is dat wel degelijk een niet te onderschatten marketinginstrument. Nu je het zegt, op onze website is het nog nergens te
Jacques De Schepper bij de koningin.
vinden, daar moeten we werk van maken.” “En wellicht zou ik die foto van mezelf met Mathilde ook mogen gebruiken? Je moet daarmee opletten, wie er té opzichtig commercieel mee uitpakt, maakt zich niet geliefd ten paleize. Maar het maakt wel degelijk een verschil, bijvoorbeeld voor onze vertegenwoordigers, als ze zich bij een of ander restaurant aanmelden. Met zo’n titel op zak ben je voor potentiële klanten meteen een huis van vertrouwen.” / www.rabotvins.com
Fietsenwinkel Freddy Sport uit Dilbeek
“Ik moest naar het paleis nog geen incassodienst sturen” Bij Freddy Sport hebben ze een ‘royale’ keuze, moet koning Filip gedacht hebben en dus zijn hij en zijn gezin er al jaren klant. Sinds 2017 mogen ze zich ‘gebrevetteerd Hofleverancier van België’ noemen. Als enige fietsenwinkel in ons land. TEKST Sanderijn Vanleenhove FOTO’S Dieter Telemans, Belga Image
Ik heb pech. Geen rode loper voor de ingang noch tricolore vlaggetjes. De koning lijkt vandaag niet op te dagen bij Freddy Sport. Of gaat de komst van de koning gewoonlijk niet met zoveel poeha gepaard? Mede-zaakvoerder Davy Depaepe: “Ik doe niets speciaals als hij komt, nee. Mijn winkel ga ik niet extra poetsen en ik trek
ook geen kostuum aan. Hij krijgt dezelfde behandeling als andere klanten. Hier is elke klant koning.” “Natuurlijk is het in het begin onwennig als de koning voor je staat. Maar eigenlijk zijn hij en zijn gezin heel gewone mensen, heel vriendelijk ook. Ik spreek hem aan met ‘Sire’, maar mijn vrouw zegt gewoon ‘mijnheer’. Ik denk dat hij daar even tevreden mee is.”
Met de camionette naar het paleis “Prinses Astrid was de eerste klant. Bij mijn vader Freddy. Geen idee hoe ze bij ons was terecht gekomen. Een tijdje later, nu zo’n 12 jaar geleden, belde het Paleis of Filip, toen nog prins, mocht langskomen voor een nieuwe fiets. Ik dacht eerlijk gezegd dat het
een grap was. Een paar uur later stonden ze aan mijn winkel met twee wagens en enkele securitymensen. Sindsdien is hij blijven komen, net zoals zijn vrouw en kinderen.” “Voor een accessoire komt meestal iemand van de entourage. Voor herstellingen of onderhoud trekken wij naar het paleis. Gewoon met ons camionetje. De eerste keer was dat raar. Je moet dan aan dat hek aanbellen en die lange oprijlaan op. Nu zijn we dat gewoon. Je komt natuurlijk wel op plaatsen waar je als normale burger niet mag komen. En we rijden ook wel een rondje met de fiets op het domein om te zien of alles in orde is.” “Wanneer de koning een nieuwe fiets wil, dan komt hij die zelf kiezen. Hij moet ermee rijden natuurlijk. Testritjes gebeuren hier ge-
ZO januari 2020 - 39
“Ik spreek hem aan met ‘Sire’, maar mijn vrouw zegt gewoon ‘mijnheer.” Kwaliteitslabel
Koningskorting
“Eigenlijk was het niet eens onze ambitie om hofleverancier te zijn. We waren er niet mee bezig tot de vereniging van Hofleveranciers ons zelf aanraadde om ons kandidaat te stellen. Het Paleis was op dat moment al jaren klant. Onze erkenning was dan ook vrij snel in kannen en kruiken.”
“Tegenwoordig komen ze gewoon tijdens de openingsuren langs. Wel belt het Paleis even op voorhand om te verwittigen. Het is inderdaad al een paar keer gebeurd dat er klanten in de winkel waren terwijl de koning binnenstapte. Hij wacht dan geduldig tot het zijn beurt is. Hij moet trouwens nooit lang wachten, want we zijn met genoeg om te helpen.”
“Tot hiertoe zijn we de enige fietsenwinkel-hofleverancier. Dat geeft ons geen exclusiviteit, want het staat de koning vrij om ergens anders een fiets te kopen. Maar het zegt wel iets over de tevredenheid van het Paleis. En over ons natuurlijk. Hier krijg je kwaliteit én een goede service. Dat is trouwens het hoofdcriterium bij de selectie tot hofleverancier.”
“Of ik een koningskorting geef? Nee, hoor, het Paleis betaalt hetzelfde als andere klanten, inclusief btw. Hij is een goede betaler. Ik heb nog geen incassodienst naar het paleis moeten sturen (lacht).”
“Een paar mensen zijn vanwege het label klant geworden bij ons, maar dat aantal is beperkt.
woon op de parking. In kostuum, ja. Ik heb de koning nog nooit in sportieve kledij gezien hier. Misschien is dat wel verplicht?”
Fluogeel “Ik heb eigenlijk geen idee of de koning veel fietst. Hij heeft een stadsfiets en een sportieve fiets. Hij is trouwens goed op de hoogte van wat er op de markt is. In het openbaar zie je hem niet vaak fietsen, tenzij op Autoloze Zondag. Maar zijn tuin is natuurlijk groot genoeg om in rond te rijden. Aan de fietsen van de kinderen en de mensen van de beveiliging hebben we wat meer werk op het vlak van herstellingen. Die fietsen worden duidelijk meer gebruikt.” “De koning fietst sinds een jaar of twee met een helm, hij heeft natuurlijk een voorbeeldfunctie. Hij koos trouwens voor een fluogeel exemplaar. Daar was ik wel verbaasd over. Ik dacht dat hij een meer bescheiden kleur ging kiezen. Zo zie je maar dat hij minder stijf is dan hij op tv misschien overkomt.”
40 - ZO januari 2020
Koning Filip, toen nog zonder fluo fietshelm.
Omgekeerd gaan we ook niet minder verkopen mocht de erkenning wegvallen. Maar hofleverancier zijn doet wel deugd. In onze sector is het vandaag niet gemakkelijk. De concurrentie met de grote ketens is groot. Wij zijn niet de goedkoopste, maar dat willen we ook niet zijn. Wij willen gewoon de beste zijn. Misschien moeten we het label meer uitspelen in onze marketing.” “Al beginnen de mensen wel meer en meer het verschil te zien in kwaliteit. Duurder is echt wel beter. Mensen komen specifiek naar ons voor elektrische fietsen, plooi- en bakfietsen en sportieve fietsen. Want wij kunnen nadien ook effectief alle herstellingen doen. Grote ketens niet. Dat is de redding van de fietsenwinkel. Je moet gewoon het verschil maken. Voor elke klant, koning of niet.” / www.freddysport.be
PECH EN WEER OP WEG
Maak kennis met ondernemers die een zware tegenslag hadden en terug overeind krabbelden.
“In één seconde was ik doof” Kristl De Loose stond zeven jaar aan het roer van een consultancybedrijf toen ze in 2015 plots bijna volledig doof werd. Zomaar. Terwijl ze in de auto zat. Haar carrière als consultant was voorbij. Maar niet als ondernemer. Nog datzelfde jaar werd ze specialist in pasta. TEKST Paulien Coenaerts FOTO Geert Van de Velde
Ook toe aan een ommezwaai? Ga voor individuele begeleiding naar www.unizo.be/starters/go4business
Kristl, hofleverancier van de nationale voetbalploeg: “Voor elke match eten de Rode Duivels mijn pasta.”
“Plotsdoofheid, noemt de wetenschap het. Het ene moment hoorde ik nog perfect, het volgende was mijn gehoor links volledig weg en zakte het aan de rechterkant tot 30%. Intussen is mijn gehoor nog verder gezakt tot 10%, en dat verslechtert jaarlijks. De oorzaak? Daar hebben ze tot nu toe nog altijd het raden naar. Met een sterk hoorapparaat kan ik nog door het leven, maar mijn job als consultant was onmogelijk geworden. Ik gaf trainingen over leiderschap en conflicten aan teams in grote bedrijven, ziekenhuizen en sociale economiebedrijven. Nogal moeilijk vol te houden als je plots niemand meer verstaat. Ik heb in 2015 de projecten afgerond waarmee ik bezig was, en dan de boeken neergelegd.” Lang bleef Kristl niet bij de pakken zitten, want toen ze in datzelfde jaar op de markt in Piemonte rondliep, kwam ze op een idee. “Ik wou pasta gaan maken in België. Echte Italiaanse pasta. En sociale pasta. Voor ik ondernemer werd, had ik immers elf jaar een maatwerkbedrijf gerund. Mijn hart voor de sociale economie klopte nog altijd. Ik volgde een opleiding tot pastachef in Italië, en liep stage in lokale restaurantjes. Terug in Gent kocht ik een kleine pastamachine en verkocht ik mijn pasta via mijn webshop en op
lokale markten. Cru en Foodbag sprongen erop, en Aarova – een maatwerkbedrijf uit Oudenaarde – stapte mee in het verhaal. En zo was mijn sociale onderneming Pastati geboren. Ik leidde de chef en het personeel op, en kon me voortaan focussen op de uitbouw van mijn pastabedrijfje.” “Vandaag doe ik alles behalve de productie, dat doet Aarova. Het is wel ploeteren, hoor.
“In de voedingssector is het niet evident om iets van nul op te starten.” Zeker in de voedingssector is het niet evident om iets nieuws van nul op te starten. Maar we doen verder. Zo doe ik het met mijn gehoor, en met mijn onderneming ook. Stilaan draaien we break-even en vinden meer en meer horecazaken en traiteurs hun weg naar Pastati. Ik contacteerde de kok van de Rode Duivels, en voor ik het wist at ons nationaal elftal míjn pasta voor elke match. Sindsdien kijk ik zelf wel eens naar de voetbal. En als ze scoren, hoop ik dat dat door mijn pasta komt.” / www.pastati.be
ZO januari 2020 - 41
COLOMN: DE ZA AKWA ARNEMER / GUIDO EVER AERT
Verlos je van de rommel ’s Ochtends duurt het voor mij ongeveer 30 seconden om de weg van huis naar werkplaats af te leggen. Voor de niet-ingewijden lijkt het een droom, en een zaligheid. Stinkendweg in pyjama beginnen werken. Opstaan wanneer je daar zin in hebt, en ongeschoren en ongewassen de dag doorstappen zonder opmerkingen van wie dan ook. Mijn realiteit is anders. Door scha en schande heb ik geleerd dat zoiets aantrekkelijk klinkt, maar het werkt niet. Letterlijk. Sinds een paar jaar ben ik daardoor een fervent aanhanger van Marie Kondo, de Japanse opruimgoeroe. Niet slaafs en ook niet gehypet. Wees gerust, ik streel mijn ondergoed niet voor ik het opvouw. Ik spreek ook mijn boeken niet liefdevol toe voor ik ze weggeef. Ik ben enkel een aanhanger van haar waar het efficiency betreft. ‘Get rid of the clutter’. Ik heb er systemen voor. Een Handige Harry heeft het nu over ‘life hacks’. Opbergsystemen, wegwerpsystemen, zelfs kledingsystemen. Altijd min of meer hetzelfde dragen om keuzestress uit te sluiten. En actief nadenken over het management van de garderobe. Al mijn hemden hangen bijvoorbeeld in dezelfde richting op een knaapje. Als ik ze een keer gedragen heb, dan hangt het knaapje omgekeerd. En dat blijft zo voor de rest van het jaar. Na een jaar maak ik inventaris. De hemden die nog steeds in dezelfde richting hangen, die verdwijnen in de textielcontainer. Idem met pakken. Het doet pijn om op die manier afscheid te nemen van een Zegna pak, of een Yamamoto jasje. Brutale confrontaties met de realiteit. Die 20 kilo gaat er heus niet meer af. Om maar iets te noemen. Ik heb tientallen van dat soort regeltjes, die niemand ooit in mij vermoedt, en waar ik niets over zeg, ze zouden me laten opsluiten. Vaste dagen en
momenten voor vaste routines. Ik word rustig door systemen, regeltjes en opbergvakken. Alleen voor mezelf weliswaar, want ik word gek als iemand me regeltjes zou proberen op te dringen. Opstaan om 6u, koffie zetten, douchen, bed opmaken en eventuele rommel van de avond voordien opruimen. Daar geef ik mezelf een uur voor. Schrijven tot 9u. Geen internet, geen afleiding, niets. Daarna begint de werkdag. Zoals voor ieder ander mens. Rust reinheid, regelmaat, zei één van mijn bazen vroeger. Hij heeft na al die jaren gelijk gekregen. Structuur en routines ondersteunen de productiviteit.
“Ik word rustig door systemen, regeltjes en opbergvakken.” Ik ondervind dat als ik voor de zoveelste keer meer hooi op mijn vork neem dan goed voor me is. Dan blijft de boel de boel, neem ik die andere taken minder au sérieux en beginnen deadlines als vanzelf tegen elkaar op te botsen. Het resultaat is ontevreden klanten en ‘compote in de kop’. Daar wordt niemand blij van. Onlangs werd bevestigd dat ik het bij het rechte eind heb. Ik kreeg een boekje cadeau: Dagelijkse rituelen van Mason Currey. Hoogst vermakelijk en hoopgevend. Veel kunstenaars, schrijvers en denkers zweren bij hun rituelen. Al was het maar om de avond of de namiddag vrij te kunnen maken voor ongebreideld slempen. Want ik heb nooit beweerd dat ik een georganiseerd leven heb.
GUIDO EVERAERT is columnist, copywriter, spreker en content marketeer. Zijn persoonlijke blog is www.justguidooohh.com, zijn zakelijke www.ge-wild.com.
DURVERS EN DOENERS
Brouwerij Oud Beersel Brouwerij Oud Beersel wordt gerund door Gert Christiaens, voorzitter van UNIZO Beersel. Zijn bedrijf werd recent genomineerd voor de Innovation Award van Horeca Expo met hun ‘Beer Box Frigo’. Een mooie opsteker voor de brouwerij, die al bestaat sinds 1882. Behalve een heel gamma aan huisbieren, gunnen zij de liefhebbers tijdens de brouwerijbezoeken ook graag een blik achter de schermen. / www.oudbeersel.com
Starters van het jaar UNIZO Tienen-Hoegaarden-Boutersem verkoos tijdens haar nieuwjaarsreceptie met Dragon Roast een nieuwe starter van het jaar. Joëlle Hauglustaine en Jos Dierickx zijn twee opgewekte Tienenaars, wier project in een ver verleden startte met een (koffie)boon voor elkaar. Koffie betekent voor hen warmte en gezelligheid, iets wat ze met anderen willen delen. Jos brandt zijn eigen koffie. Joëlle is naast koffieliefhebber ook herborist en aspirant theesommelier.
Traxx Mode Traxx Mode uit Londerzeel bestaat 60 jaar en dit jaar nam de derde generatie de fakkel over. Midden vorige eeuw voorzagen de broers Van Steen als kleermakers al alle mensen van de gepaste kledij. Vandaag biedt de modezaak 750m² winkelplezier voor dames en heren. De herenwinkel werd ter gelegenheid van dit feestjaar volledig vernieuwd. Het mag duidelijk zijn dat het vak hen in de genen zit en zij delen met plezier hun kennis met al hun klanten. / www.traxxmode.be
/ www.dragonroast.be
HEB JE OOK IETS TE MELDEN? UNIZO PROVINCIE VLAAMS-BRABANT Diestsevest 52-54 - 3000 Leuven - T 016 28 44 41 -vlaamsbrabant@unizo.be - www.unizo.be/vlaams-brabant UNIZO BRUSSEL Willebroekkaai 37 - 1000 Brussel - T 02 21 22 510 - brussel@unizo.be - www.unizo.be/brussel
ZO januari 2020 - 43
Katie Van den Bulck is adviseur bij VLAIO.
Paul Borgions en Gratienne Sioncke zijn de zaakvoerders van Borginsole.
“Katie kon voor ons heel wat deuren openen�
SAMEN WERK T
Borginsole in Rotselaar, dat zijn Paul Borgions en Gratienne Sioncke. Borginsole produceert niet zomaar inlegzolen, en zeker al geen steunzolen, zoals orthopedisch techniekers die maken. Waar Borginsole in uitblinkt, zijn podologische zolen die, door kleine correcties aan iemands voetpositie, problemen verhelpen hogerop in het lichaam: aan knie, heup, of rug. Zoiets steekt allemaal heel nauw, en om tot almaar betere zolen te komen, zijn Paul en Gratienne voortdurend op zoek naar technologische vervolmaking. En daarvoor doen ze een beroep op VLAIO, het Vlaams Agentschap Innoveren en Ondernemen. Want wie een vernieuwend idee wil waarmaken, krijgt daar een adviseur die helpt zoeken naar financiering daarvoor. In het geval van Borginsole, was die adviseur Katie Van den Bulck. Gratienne: “Ik ken Katie al van in 2011, maar onze eerste hechte samenwerking begon toen we met Borginsole een 3D-voetscanner nodig hadden.”
In de nieuwe hal van Borginsole in Rotselaar helpen sinds kort enkele robots mee aan de productie. Daar kan geen enkele podologische producent ter wereld aan tippen. Tussen idee en realisatie zitten flink wat stappen. Maar alles landde mooi op zijn pootjes, mede dankzij adviseur Katie Van den Bulck van VLAIO. TEKST Filip Huysegems FOTO Studio Dann
Paul: “We wisten wat voor apparaat we wilden, maar vonden dat niet op de markt. Dus besloten we het zelf te laten maken. Ik kan perfect uittekenen wat ik wil, maar ik ben geen ingenieur.” Gratienne: “Toen ben ik gaan aankloppen bij Katie. Zij heeft ons de stap laten zetten naar subsidies om zelf zo’n scanner te ontwikkelen, en we hebben met haar een firma gezocht die een prototype kon maken. Ze heeft alle deskundigheid daarvoor in huis.” Katie: “Het is niet dat ik alles weet, maar VLAIO heeft nu eenmaal een heel uitgebreid netwerk. Ik kan met mijn vragen bij collega’s terecht of mijn licht opsteken bij kennisinstellingen, en zo bij de juiste bedrijven of kennispartners uitkomen.” Gratienne: “En dat is voor ons de grote meerwaarde. Via Katie hebben we toegang
tot het hele netwerk van VLAIO. Zij kan voor ons heel wat deuren openen.”
Waterstraalsnijder De samenwerking eindigde niet bij die scanner. Met een perfecte scan heb je nog geen perfecte zool. Daarvoor is er even perfecte apparatuur nodig. Die is er nu. In de fonkelnieuwe productiehal van Borginsole staan sinds kort robots die met hoge precisie en met een waterstraalsnijder de perfecte zool vervaardigen.
Katie Van den Bulck:
“Het is niet dat ik alles weet, maar VLAIO heeft een heel uitgebreid netwerk.” Paul: “De nauwkeurigheid van de 3D-scans kunnen we nu doortrekken dankzij de robotisering. En Katie, jij hebt ons ervan overtuigd om van die robotisering een subsidiedossier te maken, wij waren dat eerst niet van plan. Want wij zijn zodanig met het dagelijkse werk bezig, dat we daar niet aan dachten, tot jij ons erop gewezen hebt.” Katie: “Als ik mensen wat langer ken, zoals Gratienne en Paul, voel ik waar ze naartoe willen met hun bedrijf. Dan neem ik een coachende rol op. Als bedrijf moet je vooruitziend zijn, en op een bepaald moment je groeiambities formuleren. En die robotisering paste daar mooi in.” Gratienne: “Eigenlijk zou elke ondernemer in zijn loopbaan eens een innovatieproject moeten doormaken. Katie liet ons een blauwdruk maken van onze organisatie: wat we doen, waar we staan, en waar we naartoe willen. Zo hebben we nu onze visie en missie scherper in het vizier.”
/ www.vlaio.be / www.borginsole.com
ZO januari 2020 - 45
UNIZO versterkt ondernemers
“We waren te braaf gebleven”
Dadec Interieur, dat zijn David Decuypere (links op de foto) en Sebastien Engels, allebei opgeleid in de schrijnwerkerij. Carla Kayaerts begeleidde hen voor UNIZO om hun zaak naar een hoger niveau te tillen. TEKST Filip Huysegems FOTO’S Ivan Put
46 - ZO januari 2020
GOED GEHOLPEN: UNIZO GEEF T ANT WOORD OP JE VR AGEN
Sebastien: “We waren toen zeven, acht jaar bezig. Werk hadden we genoeg, dat was niet het probleem. Maar we beseften dat we verkeerd bezig waren. Zo gingen we nooit goed verdienen. Ik was de helft van de tijd gratis bezig, naar mijn gevoel. Voor elke offerte maakte ik een tekening. Want ik wou kunnen tonen wat we konden, en een showroom hadden we niet.” Carla: “Ik weet nog dat jullie zeiden: we kunnen onze prijs niet te hoog zetten, want we moeten onze markt nog bestendigen. En jullie namen alle opdrachten aan. Ik heb toen geopperd: jullie zijn gericht op een specifiek segment, doen veel maatwerk, gebruiken met speciale materialen, daar mag een duidelijke prijs tegenover staan.”
Carla Kayaerts, UNIZO:
“Klanten gaan niet lopen als je een correcte prijs vraagt.” David: “We waren te braaf gebleven. Want hoe gaat dat, je bent jong, ook je kameraden zijn klant, en die zeggen: ‘Amai, vraagt gij zoveel??’, en voor je ‘t weet werk je voor een appel en een ei. Terwijl de kwaliteit die je levert echt niet minder is dan elders.”
De juiste prijs Hoe is dat opgelost? David: “Als we afgingen op het tarief van concullega’s, dan vergeleken we alleen het uurloon. Dan zijn we met Carla - met wie we ook het Go for Finance-traject doorliepen - aan het rekenen geslagen en als we alle kosten mee in rekening namen, kwamen we op een heel ander tarief uit. Dan trek je je ogen eens open: oei, dat is veel meer.” Carla: “Wat ik interessant vind aan de begeleiding Road to Growth, die David en Sebastien
volgden: ze laat zich aanpassen aan de specifieke situatie van een onderneming. Zij waren duidelijk geen beginners, maar zaten op een punt dat ze enkele sterke keuzes moesten maken. Het kwam eropaan de middelen efficiënt in te zetten, de vraagprijs beter te beheersen, en hun onderlinge rolverdeling af te lijnen.”
Reclamepanelen Een ander aspect dat Carla aanbracht, was een gerichtere marketing. “Tot dan toe hadden jullie het voornamelijk van mond-aan-mondreclame.” Sebastien: “Dat klopt, en dat marcheerde. Maar we wilden ook op een ander soort klanten mikken. We hebben dan geïnvesteerd in twee reclameborden langs de weg. Een particulier is daar minder attent op, maar architecten rijden daar ook voorbij, en zo zien ze dat wij bestaan.” David: “En dat werkt, de respons die de borden opleveren, is enorm. ‘Ik heb jullie reclame gezien onderweg, kunnen we samenwerken?” Met die woorden komen ze bij ons binnen. Het is al zo ver dat we bijna meer voor architecten werken dan voor privéklanten.” Carla: “Jullie hebben ook de website mooi uitgebouwd.” Sebastien: “Dat zorgt er mee voor dat we professioneler overkomen. Ook dat we zijn verhuisd van een oncomfortabel atelier naar een ruimere locatie. We zitten nu op een plek waar we 1000 m² ter beschikking hebben, en een eigen parking. Dat is een serieuze investering, maar ze loont.”
Oog voor de ondernemer Hoe komt Carla Kayaerts aan de knowhow om zulke vraagstukken tot een goed einde te brengen? Carla: “Ik heb veel ervaring in de financiële sector, tot 5 jaar geleden was ik general manager bij KBC. Op zeker moment heb ik voor mezelf besloten: nu is het tijd om mijn eigen
zaak, C Gate, te starten en met mijn inzichten bedrijfsleiders verder te helpen. In het Road to Growth-traject kijken we naar de strategische aspecten van de bedrijfsvoering, maar evengoed naar de personen. Het gaat mij niet alleen om de onderneming, maar ook om de ondernemer, en dat is typisch voor UNIZO. Daarom heb ik ook aandacht gegeven aan de rolverdeling tussen Sebastien en David.” Sebastien: “David en ik vullen elkaar aan. Vroeger deden we allebei alles. We splitsen nu de taken meer. Zeker nu we kort geleden drie mensen hebben aangenomen, en een vierde is op komst, hou ik me meer bezig met papierwerk, financiën, personeel, en David met wat er gebeurt in het atelier.” Carla: “Dat strookt mooi met wie ze zijn als mens. David heeft een verleden bij de scouts, hij is een echte groepsleider. Sebastien is de man van de kordate beslissingen – hij is in zijn vrije tijd scheidsrechter in het basketbal.”
Vertrouwen Het ziet er naar uit dat de samenwerking tussen Carla en Dadec op rolletjes liep. Ze deden ook nog eens samen de begeleiding Go for Finance, voor meer grip op de cijfermatige kant van het zakendoen. Carla: “Ik had sterk het gevoel dat ik jullie vertrouwen kreeg, dat vond ik fijn. Want je moet als begeleider confronterende dingen aanbrengen. Je kunt dat als een stormram doen, ik noem dat de ‘stijl Gordon Ramsay’. Of je kunt samen zoeken naar de sterktes van je bedrijf en jouw persoon, en met die kracht er het beste uithalen.” / www.dadecinterieur.be / www.cgate.be
In de begeleiding Road to Growth helpt een expert van UNIZO jouw onderneming door eender welke overgangsfase. / www.unizo.be/projecten/road-growth
ZO januari 2020 - 47
Op de foto van links naar rechts: Ulric Schollaert, Jean-Philippe Coget, Henry de Giey, Pascale De Jonckheere, Gianni Di Carlo, Ilse Gesquière.
HET BESTUUR
Brussel bruist in de Sint-Jacobswijk De vzw Sint-Jacobswijk is een vereniging die als doel heeft de levenskwaliteit te verbeteren van de inwoners, de handelaars en de ondernemers van de Sint-Jacobswijk. De wijk ligt vlak bij de Grote Markt en heeft een eigen, goed bewaarde, geschiedenis en erfgoed. Sint-Jacobs telt meer dan tweeduizend woongelegenheden, meer dan tweehonderdvijftig handelszaken, vijf onderwijsinstellingen, drie hotels, kantoren, een ziekenhuis en zelfs een parlement. Die verschillende functies zijn nuttig en moeten volgens de vereniging worden behouden. De Sint-Jacobswijk herbergt veel gespecialiseerde handelszaken die de bijzondere identiteit van de handelskern versterken en klanten aantrekken. Het is zowel de wijk van de verzamelaars (postzegels, munten, muziek op cd en vinyl, zeldzame boeken...), de gaywijk van Brussel, maar ook de wijk van de mode en mode-ontwerpers (street-
wear, ethnisch, hoedenmaakster, vintage), van het goud en de juwelen, van de kappers en barbiers, de muziek, de artistieke coĂśperatieven, de feestartikelen en het vuurwerk... en uiteraard van chocolade en souvenirs. De wijk weerspiegelt het levendige karakter van het stadscentrum, met verschillende restaurants, mooie terrassen, cafĂŠs en bars. De vereniging zet zich in voor een goede band tussen bewoners en handelaars, een propere en veilige buurt met meer groen, een verscheidenheid aan handelszaken, goed onderhouden gebouwen, een beter mobiliteitsbeleid. UNIZO ondersteunt Brusselse verenigingen als deze door coachings- en infosessies, door mee allerlei activiteiten te organiseren en door hun belangen mee te behartigen op bestuursniveau.
ZO januari 2020 - 49
ELKE SLUIT
Het beste moet nog komen Een nieuw jaar, een nieuw decennium, en dus ook heel wat nieuwe en ongekende dingen die ons pad de komende periode zullen kruisen. Dit lokt uiteenlopende reacties uit. Zo boezemt het onbekende of het onvoorspelbare sommige mensen angst in. We hebben op veel vlakken immers een soort artificiële veiligheid ingebouwd. Wie vertrekt er vandaag nog op reis zonder smartphone of GPS-systeem? Twee zaken die nog maar recent een plaats kregen in onze leefwereld, maar wel meteen een gevoel van veiligheid met zich meebrachten. Vroeger vertrok je op reis met een wegenkaart en wanneer je verloren reed, vroeg je onderweg de weg en kwam het erop aan om zelf initiatief te nemen. Nu worden sommige mensen angstig wanneer ze vooraf hun traject niet met zekerheid kennen. Voor anderen zorgt het onbekende dan weer voor een uitdaging en de goesting om ervoor te gaan. Je natuurlijke weerstand kan immers ook kracht geven om het nieuwe te verkennen, om oplossingsgericht te denken en vooruitgang te boeken. Klinkt dit herkenbaar als ondernemer? In een maatschappij als de onze moet je kritisch blijven, opportuniteiten opzoeken en risico’s durven nemen. Laat dit dan ook zijn wat ik je graag toewens voor 2020: sta open voor hetgeen je pad kruist, ga uitdagingen niet uit de weg maar gebruik ze als hefboom voor je zaak en je persoonlijke doelen, maak keuzes. Of zoals professor Frederik Anseel het onlangs stelde: “Het enige wat telt, is dat je knopen doorhakt. Beslissingen nemen is misschien wel de meest onderschatte vaardigheid in deze turbulente tijden.” Ook op politiek vlak moeten er beslissingen genomen worden. Alleen al op ondernemersvlak staan er heel wat uitdagingen voor de deur: de krapte op de arbeidsmarkt, de pensioenen, het energiebeleid, het ontwarren van de mobiliteitsknoop, zorgen voor een gelijk speelveld… Uiteraard blijven we bij UNIZO niet ter plaatse trappelen en verdedigen we verder je belangen als ondernemer. Het is trouwens dankzij jouw steun, en die van ruim 110.000 andere leden-ondernemers, dat we de stem van de zelfstandige ondernemer dagelijks hard kunnen blijven maken. Van de Dorpstraat tot de Wetstraat, en zelfs op Europees niveau. De voorbije jaren realiseerden we op deze manier onder meer een lagere vennootschapsbelasting, een betere, wettelijke bescherming tegen wurgcontracten, een stijging van het aantal vrijwillige overuren, en hogere uitkeringen in de sociale zekerheid voor zelfstandigen. Maar het werk is niet af. We blijven het opnemen – welke regering er ook komt – voor ondernemers die met eigen middelen en kapitaal een zaak runnen en bijdragen aan de welvaart van onze samenleving. De versterking van lokale handelaars, en bij uitbreiding alle lokale ondernemers, blijft een stokpaardje van UNIZO. We blijven dit ook in de toekomst onder de aandacht brengen met onze Winkelhier-campagne. Daarnaast maken we er een punt van om, naar analogie van de verlaagde vennootschapsbelasting, ook de belastingdruk voor eenmanszaken te verlagen. Ook administratieve vereenvoudiging blijft hoog op onze agenda staan, met een betere samenwerking tussen overheidsdiensten en transparante regels op maat van ondernemers.
ELKE TIELEMANS is directeur van UNIZO Vlaams-Brabant & Brussel. Elke.Tielemans@unizo.be
50 - ZO januari 2020
Verder wordt het steeds moeilijker om geschikt personeel te vinden en te houden. In dit kader bepleiten we een beperking van de werkloosheidsuitkeringen in de tijd en een sterkere activering van álle inactieven. Met de ‘Dag voor gelijk pensioen’ kloppen we tot slot elk jaar opnieuw op de nagel van de ongelijke pensioenberekening tussen werknemers en zelfstandigen, ook dat zal dit jaar niet anders zijn. Heel wat uitdagingen en zaken waarvan we niet weten waar ze ons dit jaar zullen brengen. Al is één ding duidelijk. We kijken vooruit en werken oplossingsgericht verder. Op naar een ondernemersvriendelijk 2020!
Informatie, advies, belangen behartiging, netwerken ... dat mag je van U N IZO verwachten. Maar dat wij onze leden ook helpen op de centen te letten, dat blijft vaak onderbelicht. Nochtans is dat het effect van de UNIZO-ledenvoordelen waar élk UNIZO-lid toegang toe heeft: je krijgt méér voor minder.
Neem nu de MAES-UNIZO-tankkaart
Weten datje elke keer automatisch tegen een voordeeltarief tankt, zonder daarvoor iets extra's te hoeven doen, ook dat is op je zaak passen.
Rij je bijvoorbeeld 30.000 km per jaar, dan geniet je van een voordeel van circa € 500. Je tankt tot wel € 0,16/liter goedkoper op alle types brandstoffen in de Benelux bij Maes, Esso, Octa+, Texaco, etc. Check de tankstations in jouw buurt op maes-oil.be.
Eén kaart, één pincode, één factuur per maand
En dit is maar één voorbeeld van de vele UNIZO ledenvoordelen (unizo. be/ledenvoordelen).
Nog geen lid?
Vraag je lidmaatschap voor 2020 aan en 'tank' - net als alle andere 110.000 UNIZO-leden - energie, vertrouwen én succes! Lid worden doe je via unizo.be/lid-worden.
�MAES Energy & Mobility
Dankzij duaal leren konden we nieuwe mensen opleiden die perfect aan onze noden voldeden. OLIVIER OLBRECHTS, OPRICHTER VAN MISTER GENIUS, REKRUTEERDE MET DUAAL LEREN.
VERTROUW OP DE EXPERTISE VAN SELECT ACTIRIS OM TE REKRUTEREN Het ideale profiel rekruteren in Brussel? Perfect mogelijk met Select Actiris, Select Actiris combineert een grondige selectie met opleidingen en premies om ook voor jouw vacature de ideale kandidaat te vinden. Surf naar select.actiris.brussels en vraag raad aan je persoonlijke werkgeversconsultant.
Met de steun van het Europees social fonds