P909011 HASSELT X
EEN MAGAZINE VAN JONGCD&V
EDITIE OKTOBER 2015
klimaat editie
De Commissie-Leefmilieu. Een update van Tinne Rombouts / p. 6 / Klimaatverandering in BelgiĂŤ: een verhaal van ambities en doelstellingen / p. 8 /
Gastbijdrage CDJA / p. 10 / Binnen 50
jaar geen vis meer? / p. 11 /
Interview Joke
Schauvliege / p. 14 / Parijs en de energie-revolutie:
Europa neemt het voortouw / p. 20 /
1
RADIKAAL COLOFON HOOFDREDACTEUR Pieter-Jan Crombez WERKTEN MEE AAN DIT NUMMER Bert Segier Giel Valkeneers Ivo Belet Lieven Demolder Martijn Sanders Pieter-Jan Crombez Robbert Casier Sharon Linclau Sofie Ghielens Tinne Rombouts Vincent Orroi Wim Soons REDACTIE-ADRES Nationaal secretariaat JONGCD&V Wetstraat 89, 1040 Brussel tel. 02.238 38 90 fax. 02.230 33 01 radikaal@jongcdenv.be HELPDESK SECRETARIAAT tel. 02.238 38 94 (elke werkdag van 9 tot 12 uur en van 12.30 tot 16.30 uur) e-mail: info@jongcdenv.be
“Trendbreuk: CD&V trekt opnieuw Meer jongeren aan” U las het: ons ledenaantal zit opnieuw in stijgende lijn, in de eerste plaats bij de min-30-jarigen. Maar wie zijn ze, die dik 3200 CD&V-jongeren? Enkele honderden zien we vaak op nationale activiteiten, vele anderen zijn lokaal actief. Heel wat leden kennen we echter niet. Ze ontvangen Radikaal en nieuwsbrief, maar (misschien) niet meer dan dat.
Breng-je-vriend(innet)je-mee Deze groep willen we sterker bereiken. Door vanuit Nationaal het activiteitenaanbod verder uit te breiden, maar dat zal niet volstaan. Meer en meer ervaren we hoe belangrijk persoonlijk contact is om extra leden te betrekken: zo was bij ons laatste zomerunief meer dan de helft van de deelnemers persoonlijk ‘uitgenodigd’ door andere JONGCD&V-leden.
EINDREDACTIE EN VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Peter Mees Wetstraat 89 1040 Brussel POSTABONNEMENTEN tel. 02.238 38 05 DESIGN (zoz) reclamebureau tel. 011.67 28 76 info@zoz.be
Betrokkenheid Bis Betrokkenheid is ook een sleutelwoord in de vluchtelingencrisis die de voorbije maanden de kop opstak: vele Vlamingen verzamelden hulpgoederen, deden een gift etc. Als JONGCD&V hebben we ons in het vluchtelingendebat niet voortdurend laten horen, zoals velen anderen wel deden. We konden ons immers in heel wat vinden van datgene er vanuit onze moederpartij werd gecommuniceerd: een positief en menselijk verhaal, zonder blind te zijn voor de plichten die vasthangen aan een aantal rechten.
An inconvenient truth Intussen hopen velen, en de vluchtelingen in de eerste plaats, dat de conflicten in Syrië, Irak,… spoedig een einde zullen kennen. Tegelijk beseft iedereen dat de kans zeer reëel is dat dit de eerstkomende jaren niet zo zal zijn. En dat de vluchtelingen op zeker moment zullen besluiten dat hun thuisland nog steeds niet veilig genoeg is om hun kinderen te laten opgroeien, en hier hun leven willen opbouwen. Voor veel Vlamingen, politieke partijen inbegrepen, is dit an inconventient truth, een ongemakkelijke waarheid. We mogen echter niet de fout maken die gemaakt is ten aanzien van de gastarbeiders in de de jaren ’50 en ’60. Toen is te vaak gedacht ‘echte integratie is niet nodig, ze zullen immers terug vertrekken’.
FOTO’S JONGCD&V archief
Terwijl het net essentieel is dat men er hier zo snel mogelijk ‘bij hoort’, men ondergedompeld wordt in onze maatschappij, de buren leert kennen in het wijkcomité, in de jeugdbeweging of het cafévoetbal-team. We willen sterker inzetten op dit persoonlijk contact: zo zullen ook lokale en regiovoorzitters worden uitgenodigd op onze exclusieve nieuweledenavond, op voorwaarde dat ze een nieuw lid meebrengen. Coverfoto: Sinds deze zomer loopt de thermometer-actie. Zo kan je met deze thermometer aandacht vragen voor het ondertekenen van het burgemeestersconvenant. Verschillende afdelingen gingen hiermee reeds aan de slag. Wil je hier meer over weten, contacteer ons dan zeker even op info@jongcdenv.be. RADIKAAL Glenn Van Roey 2 Coverfotograaf:
Want als we meer leden willen betrekken, ligt de sleutel daarvoor bij jullie!
Zonder die verbondenheid kan een maatschappij immers niet echt functioneren. En het tot stand brengen van die maatschappelijke verbondenheid, da’s altijd bij uitstek een CD&V-project geweest.
Wim Soons Nationaal Voorzitter JONGCD&V T @wimsoons - M 0474 85 46 84 E wim@jongcdenv.be
VLAAMS-BRABANT JONGCD&V Tienen zamelde schoolmateriaal in voor mensen die het financieel wat moeilijker hebben. De inzamelactie was een succes. “We dachten niet dat zo veel mensen zouden reageren en willen hen bij deze ook bedanken voor hun bijdrage. We zullen de komende jaren zeker nog zulke acties ondernemen en hopen dat de mensen dan even talrijk zullen reageren”, aldus voorzitter Nicky Martens.
ANTWERPEN Begeleidingstehuis Juno heeft nood aan nieuwe speeltuigen, maar onvoldoende middelen om deze aan te kopen. JONGCD&V Schoten bleef niet aan de zijlijn staan en sprong in de bres. Met een succesvolle pannenkoekenslag werd maar liefst 800 euro opgehaald, een bedrag dat integraal naar het begeleidingstehuis voor jongeren van 3 tot 21 jaar gaat. Proficiat!
NIEUWS IN DE BEWEGING
Nieuws in de beweging
OOST-VLAANDEREN Op 21 juli was het niet alleen de nationale feestdag, er was ook… bumper voetbal! Onder het genot van een warm zomerzonnetje en een lekkere barbecue, bracht JONGCD&V Oost-Vlaanderen de jongeren samen voor een gezellige namiddag.
LIMBURG Feitelijke verenigingen, vzw’s, aansprakelijkheid,… hoe zit dat nu eigenlijk? Een vraag die leeft bij vele (jeugd)verenigingen, ook in Overpelt. Daarom organiseerde JONGCD&V Overpelt een infoavond met als doel de lokale jeugdverenigingen met enkele nuttige tips op zak huiswaarts te sturen. Het werd een geslaagde avond met een bondige uiteenzetting door een specialist ter zake. De avond eindigde met een gezellige babbel aan de toog.
WEST-VLAANDEREN Naar goede gewoonte organiseerde JONGCD&V Regio Kortrijk ook deze zomer weer de ‘Zoek je boule?!’-sportieve generatiebattle. Met een drankje in de hand deed jong en oud zich tegoed aan de vele petanque- en kubbwedstrijdjes.
3
STAND VAN ZAKEN Overbevissing, CO2-uitstoot, opwarming van de aarde,… in deze Radikaal verschijnen veel termen die je wel vaker in de media leest, ziet of hoort, maar waarschijnlijk nogal abstract zijn. Daarom deze stand van zaken: waar gaat het precies over?
UITSTOOT BROEIKASGASSEN
VISVANGST Jaarlijkse levende visvangst in Europa daalt… maar grote regionale verschillen (in ton) BELGIË 22.098
2008
25.377
2013
DENEMARKEN 690.581
2008
668.338
2013
Er is vandaag 40% meer CO2 in de atmosfeer dan aan het begin van de industrialisering. N2O 5,3% Distikstofoxide CH4 8,8% Methaan
853.373
2008
882.309
2013
BROEIKASGASSEN IN DE VS
IJSLAND 1.306.361
2008
83,7%
1.383.638
2013
NOORWEGEN 2.366.529
2008
1.943.912
2013
OVERSTROMINGEN
2008
Het aantal geregistreerde overstromingen per jaar neemt aan sneltempo toe.
SPANJE
VERENIGD KONINKRIJK 587.823 617.592
4
RADIKAAL
2,2% PFC’S ea.
164
2013
EU 2008
EU 2013
4.9
4.8
n 13.810 to
CO2 Koolstofdioxide
06 . 7 0 7 to
86 52
n
Globaal West-Europa België
26 0,5 0,1
1,75 0,2
3,2 0,4
3,4 0,54
1970
1980
1990
2000
1979
1989
1999
2014
STAND VAN ZAKEN
KLIMAATOPWARMING IN BELGIË
Alle seizoenen worden significant warmer (in °C)
Alle seizoenen worden significant warmer (in °C)
+2,1°C +0,3°C
1833 > 2014 laatste 10j
+2,0°C +0,1°C
1833 > 2014 laatste 10j
+3,0°C +0,4°C
1833 > 2014 laatste 10j
+1,9°C +0,3°C
1833 > 2014 laatste 10j
HERFST TOENAME Ø TEMPERATUUR
1833 1910
8,8 °C
31
Ø ZOMERDAGEN 40 (+25°C) 31 1911
1988 2014
10,8 °C WINTER
1987
TOENAME Ø TEMPERATUUR
9,6 °C Het gemiddelde zeeniveau stijgt significant (in centimeter)
OOSTENDE
1951>2013
NIEUWPOORT
1967>2013
ZEEBRUGGE
1979>2013
+11,5
LENTE TOENAME Ø TEMPERATUUR
+8,1
+4,2 ZOMER
Bronnen: Eurostat, European Parliament (DG Internal Policies), Forbes, European Commission (DG CLIMA), KMI, United Nations Framework Convention on Climate Change, Intergovernmental Panel on Climate Change
TOENAME Ø TEMPERATUUR
STAND VAN ZAKEN
5
Tinne Rombouts zoomt in op het werk in de commissieLeefmilieu
UPDATE
inne Rombouts, burgemeester in Hoogstraten en Vlaams volksvertegenwoordiger, is voorzitter van de commissie voor Leefmilieu, Natuur, Ruimtelijke Ordening, Energie en Dierenwelzijn. Naast voorzitter Tinne Rombouts heeft CD&V nog een vertegenwoordiging van drie andere parlementsleden in de commissie: Robrecht Bothuyne, Valerie Taeldeman en Lode Ceyssens. Samen volgen zij de thema’s die aan bod komen op en leveren in de vaak technische discussies een christendemocratische bijdrage.
Energie
Het is een uitdaging om te blijven werken aan een draagvlak voor e en verstandig groen en duurzaam verhaal, ook bij jongeren
6
RADIKAAL
Het voorbije jaar was klimaat een hot topic. Onze minister, Joke Schauvliege, heeft als coĂśrdinerend minister de grote uitdaging om tegen 2020 20% minder CO2 uit te stoten. Geen gemakkelijke opdracht, gezien de vele aspecten en beleidsdomeinen die in rekening moeten worden gebracht. 20% minder CO2 uitstoot tegen 2020, is dus een uitdaging voor ons allemaal! Misschien heb jij als lokale mandataris ook wel de burgemeesterconvenant
Voor CD&V is het duidelijk dat we voor een gigantische uitdaging staan en we gaan dan ook voor concrete maatregelen! De strijd tegen de opwarming van de aarde zal ons de komende jaren leiden naar een hopelijk energie-efficiĂŤnter landschap. Want hoe minder energie we verbruiken, hoe beter. De commissie hecht belang aan een gedragen langetermijnvisie op vlak van energie, in overleg met partners en middenveld. Maar de energie-uitdaging stopt niet bij de taalgrens. De Vlaamse regering moet die energievisie afstemmen op de plannen die de andere regeringen hebben. Daarom willen we als parlement uit onze muren breken. De meerderheid heeft op aansturen van CD&V dan ook voorgesteld om een interfederale parlementaire energiecommissie op te richten. De samenwerking moet een groot maatschappelijk draagvlak stimuleren. Minder energie gebruiken is het efficiĂŤntst, maar zonder kunnen we niet. De vraag naar het optimaal gebruik van hernieuwbare energiebronnen en nieuwe innovatieve technieken, verdient al onze aandacht. Diepe geothermie is daar een voorbeeld van. Het is energie die onder de vorm van warmte onder het aardoppervlak wordt opgeslagen en wordt gewonnen door water op te pompen. We staan als overheid voor de uitdaging om een langetermijnvisie te ontwikkelen over deze materie. Wie heeft het recht op de ondergrond? Wie kan initiatief nemen? De eerste proefboring voor bodemanalyse gebeurde in september en het is uitkijken naar deze resultaten.
Biodiversiteit Klimaat en duurzaamheid kent naast energie ook een ander aandachtspunt dat in de commissie behandeld wordt. In het kader van biodiversiteit is het belangrijk om zorg te dragen voor onze aarde en daar duurzaam mee om te springen. In dat kader zijn vandaag de instandhoudingsdoelstellingen een actueel item. Europa verplicht de lidstaten tot het nemen van maatregelen om bepaalde planten en dieren te beschermen, door ze in goede staat te houden. Hierdoor komt de landbouwsector in het vizier, maar ook verkeer en industrie. Een activiteit kan alleen vergund worden wanneer daarmee geen significant negatief effect veroorzaakt wordt. Hierdoor dreigde een vergunningsstop in de landbouw. De uitdaging bestaat er in om maatregelen te nemen die ecologie en economie verzoenen.
Uit onderzoek blijkt dat er duurzaamheidsmoeheid heerst. Het is dus een uitdaging om te blijven werken aan een draagvlak voor een verstandig groen en duurzaam verhaal, ook bij jongeren. Persoonlijk zie ik hiervoor een grote kans in de omkering van het toegankelijkheidsverhaal. Vandaag is een bos enkel toegankelijk wanneer dat aangegeven staat. Waarom keren wij dat principe niet gewoon om? Bossen en natuurgebieden zijn dan toegankelijk, tenzij men aan-
geeft dat een zone dermate kwetsbaar is en dus niet toegankelijk is. Hetzelfde geldt voor de jeugdkampplaatsen. Een aantal jeugdverblijven, gelegen in bossen of natuurgebieden, zijn niet in orde met hun stedenbouwkundige vergunning. Ze kunnen niet uitbreiden of renoveren, wat het comfort van de kinderen die er verblijven niet ten goede komt. Joke Schauvliege zorgde voor een concrete oplossing, waardoor kinderen kunnen blijven ravotten en kennis te maken met de natuur. Met deze beslissing ben ik er zeker van dat we voor meer draagvlak zorgen voor deze gebieden en bossen dan wanneer we ze zouden afschermen.
Warm hart
TINNE ROMBOUTS ZOOMT IN
ondertekend? In de commissie werden er verschillende vragen om uitleg gesteld en waren er ook enkele actuele vragen over het onderwerp.
Ondanks de discussies in de commissie, draagt iedereen milieu en klimaat een warm hart toe. De weg ernaartoe is nog lang en de visie over hoe we er moeten geraken, durft weleens uit elkaar te liggen. Toch ben ik er van overtuigd dat, als we vertrekken vanuit een breed overlegmodel, we er geraken. Eind september kwam minister Schauvliege naar de commissie met een beleidsbrief voor het komende jaar. Het was uitkijken naar de doelstellingen die zij opneemt. De commissie besteedde alvast de nodige aandacht aan het hoofdstuk gewijd aan de klimaatproblematiek.
Tinne Rombouts Vlaams Parlementslid tinne.rombouts@ vlaamsparlement.be
TINNE ROMBOUTS ZOOMT IN OP HET WERK IN DE COMMISSIE-LEEFMILIEU
7
UPDATE
KLIMAAtVERANDERING IN BELGIĂ‹: EEN VERHAAL VAN AMBITIES EN DOELstellingen
Iedereen beseft dat het op macroniveau alleen niet gaat lukken. Het zal moeten gebeuren in onze straten, in onze bedrijven, onze verenigingen en ook thuis
8
RADIKAAL
Een internationale context In 2012 werd Nathalie Muylle, federaal volksvertegenwoordiger voor CD&V, uitgenodigd voor de Conferentie van de voorzitters van de commissies voor Landbouw en Leefmilieu in Kopenhagen. Bij haar terugkeer vertelde ze over haar indrukken in die stad. Wat me toen vooral bijgebleven is uit haar verhalen, is dat in een stad als Kopenhagen – waar de fiets het stadsbeeld bepaalt – de strijd om duurzaamheid gewonnen kan worden als infrastructurele en technologische vernieuwing mensen ervan kan overtuigen dat het anders en beter kan. De transport- en mobiliteitssector heeft een erg groot aandeel in de CO2-uitstoot in ons land. In België doet men reeds inspanningen om werk te maken van een shift naar andere vervoersmodi. De federale regering heeft, samen met de gewesten, zich in het regeerakkoord ertoe verbonden hier aan te werken. België levert inspanningen om de Europese klimaatdoelstellingen 2020 te halen. De uitstoot van broeikasgassen moet met 20% worden gereduceerd, 20% van de energie moet afkomstig zijn van hernieuwbare energiebronnen en we moeten allemaal 20% minder energie gaan verbruiken. Na de verdeling van deze doelstellingen over de verschillende Europese lidstaten, zijn de aandachtspunten de uitstoot van broeikasgassen en de productie van hernieuwbare energie. Voor België betekent dit de uitstoot van broeikasgassen met
15% te reduceren en 13% van de energie moet afkomstig zijn van hernieuwbare energiebronnen. Momenteel heeft België nog altijd geen akkoord over de verdeling van de hierboven besproken energie- en klimaatdoelstellingen. Voor CD&V, en met name Nathalie Muylle, is het van belang om een akkoord te vinden nog voor de klimaattop in Parijs dit jaar plaatsvindt. Kwestie van op internationaal niveau geen mal figuur te slaan. Maar wat na 2020? CD&V is ervan overtuigd dat we de 2020-doelstellingen moeten realiseren. Maar we zullen ook al verder moeten kijken, naar de nieuwe Europese doelstellingen voor 2030, en nadenken over bijkomende maatregelen en ingrepen om de CO2-uitstoot verder te doen dalen en vanuit België bij te dragen aan deze nieuwe doelstelling. Zo moet de uitstoot van broeikasgassen met 40% gereduceerd worden in vergelijking met het verbruik in 1990 en zal 27% van de energie afkomstig moeten zijn uit hernieuwbare bronnen.
De Belgische verantwoordelijkheid Deze zomer ging ik met mijn gezin op reis naar Frankrijk. Tijdens de fijne autorit op weg naar onze bestemming, merkte ik, tussen alle balen stro, de ene windmolen na de andere op. “Eigenlijk een mooi iets, die windmolens”, bedacht ik me tijdens het rijden. Ze wekken hernieuwbare energie op, zonder een ecologische voetafdruk na te laten. Vervolgens week mijn blik af op mijn dochtertje Amylia, zich niet bewust van de opwarming van de aarde, en er volgde een gevoel van geruststelling. Want ook België investeert in hernieuwbare energie! Misschien moet ik het offshore windmolenpark op zee eens gaan bewonderen… om de inspanningen van de federale regering in levenden lijve te zien. De federale regering wil graag een voor-
beeldfunctie opnemen. Men wil het federale gebouwenpark energie-efficiënter maken. Er is tevens nood aan een betere monitoring van het verbruik van deze gebouwen. Bovendien zal er samen met de sector gekeken worden hoe bestaande gascentrales geoptimaliseerd kunnen worden, zodat hun rendabiliteitsgraad verhoogt en hun CO2-uitstoot verlaagt.
{iedereen inbegrepen} Iedereen beseft dat het op macroniveau alleen niet gaat lukken, dus moeten we allen aan de slag. Het zal moeten gebeuren in onze straten, onze bedrijven, onze verenigingen en ook thuis. We moeten mondiale gedachten op lokaal niveau handen en voeten geven. Het is een kwestie van verantwoordelijkheid nemen voor jezelf, je medemens en je omgeving. En voor ieders toekomst! Want zoals paus Franciscus het schrijft in zijn encycliek Laudato Si: “De aarde is niet van ons, wij mogen die tijdelijk gebruiken en moeten er zorg voor dragen, zodat er ook nog een gezond klimaat is voor de generaties die na ons komen”!
KLIMAATVERANDERING IN BELGIË
Toen ik de vraag kreeg om een stuk te schrijven voor Radikaal over Duurzame Ontwikkeling, werd ik overspoeld met twijfels. Wat ga ik schrijven? Over de klimaattop in Parijs eind dit jaar, die er moet voor zorgen dat de opwarming van de aarde beperkt blijft tot maximaal 2 °C? Of vertrek ik vanuit de ervaringen die ik opdoe als mens, als moeder, als parlementair medewerkster van Nathalie Muylle, als inwoner van België?
Dat noemen ze rentmeesterschap. Het is een perfect voorbeeld van hoe je de christendemocratie in de dagelijkse praktijk kan brengen.
Sharon Linclau Parlementair medewerkster Nathalie Muylle Bestuurslid V&M Roeselare
Klimaatverandering in België: een verhaal van ambities en doelstellingen
9
DE RECHTER IS AL MEE, NU DE POLITIEK NOG!
DE RECHTER IS AL MEE, NU DE POLITIEK NOG! Rondom het klimaatthema is in Nederland deze zomer iets bijzonders gebeurd. Klimaatactiegroep Urgenda heeft een rechtszaak tegen de Nederlandse staat gewonnen. De rechtbank heeft in haar uitspraak de staat opgedragen om in 2020 de binnenlandse broeikasgasemissies met 25 procent te reduceren ten opzichte van 1990. De uitspraak is bijzonder omdat de rechter daarmee op de stoel van de politicus plaatsneemt. De regering is, ondanks dat de regeringspartijen VVD (liberalen) en PvdA (sociaaldemocraten) zich kunnen vinden in de uitspraak, in hoger beroep gegaan omwille van de mogelijke precedentwerking. Toch heeft de regering aangegeven wel gehoor te geven aan de uitspraak. Dat moet ook wel, want de cijfers liegen er niet om. Als alles meezit, is 12,5% reductie in 2020 haalbaar. Dat is een probleem. De Europese Unie eist dat Nederland tegen die tijd op 14 procent zit. Nederland bungelt op dit moment met 4,5 procent duurzame energie dan ook nagenoeg onderaan de lijst van EU-landen.
De liberalen zeggen onze energiebronnen wel te willen verduurzamen, maar het regeringsbeleid laat wat anders zien. Proefboringen naar schaliegas en nieuwe gasboringen in de Noordzee... het ontbreekt de liberalen aan politieke wil. Door de verhoging van de maximumsnelheid, is de CO2-uitstoot toegenomen en daarnaast bereikte het kolenverbruik in energiecentrales dit jaar een historisch hoogtepunt. De VVD steekt liever geld in de economie en belastingverlagingen dan in vergroening. De sociaaldemocraten willen wél vergroenen, maar kiezen in een uitruil met de VVD eerder voor sociale thema’s om op te scoren. Vergroening delft daardoor ook bij hen het onderspit.
10 RADIKAAL
DE RECHTER IS AL MEE, NU DE POLITIEK NOG!
De christendemocraten zijn in deze discussie opvallend stil. Terwijl het CDA zich als oppositiepartij juist nu kan laten horen. De partij houdt vast aan de Europese doelstelling van 14% minder CO2-uitstoot in 2020. ‘Het stellen van te ambitieuze doelstellingen werkt alleen maar klimaatmoeheid in de hand’, aldus onze voormalige fractieleider. Ook het CDA ziet liever geld naar andere doeleinden gaan, zoals defensie en veiligheid, dan naar verduurzaming. De standpunten over energie die het CDA uitspreekt (het CDA is niet tegen schaliegas en wil de opwekking van kernenergie bespreekbaar maken) komen voort uit angst voor afhankelijkheid van Russisch gas. Des te meer reden om voor groene energie te kiezen, zou je zeggen. Hier ligt een kans voor het CDJA. Wij hebben ons tot nu toe alleen in afzonderlijke resoluties uitgesproken over verduurzaming van onze energiebronnen. Op het komende CDJA-najaarscongres zullen de leden debatteren over het visiestuk op klimaatverandering en duurzame energie. Dit belooft een stevig debat te worden. Recentelijk is namelijk een resolutie van de werkgroep Milieu over de inzet van meer windenergie in de vereniging gesneuveld. Net als in de rest van Nederland, zijn CDJA-leden verdeeld over nut en noodzaak van windenergie. Er heerst vooral het geloof dat de Nederlandse windmolens op overheidssubsidie draaien. Ook landschapsvervuiling is nog altijd een veelgehoord argument. Maar Nederland is nu eenmaal een windland, dus windenergie zal onvermijdelijk deel gaan uitmaken van verduurzaming. Daarnaast zou het makkelijker moeten zijn voor gemeenschappen om te investeren in eigen duurzaamheidsprojecten, zoals windmolens, zonnepanelen of deelneming in een biomassacentrale. Dit past ook mooi binnen het christendemocratische gedachtegoed. Verduurzaming dicht bij de mens, vergroening in eigen kring. Dit is de visie die het CDJA moet gaan uitdragen. Bij de Nederlandse rechter is deze boodschap inmiddels doorgedrongen, nu nog bij onze politici.
Dit artikel is geschreven ten persoonlijke titel. Martijn Sanders Voorzitter werkgroep Milieu, Infrastructuur en Landbouw CDJA mil@cdja.nl
De barbaarse verwoesting van de monumenten uit Palmyra haalde al verschillende keren de nationale en internationale pers. Dit UNESCO Werelderfgoedgebied is immers van onschatbare archeologische en culturele waarde voor de hele mensheid. Veel minder aandacht is er helaas voor de verwoesting van ons natuurlijk erfgoed, in het bijzonder de continue vernietiging van het leven in de zee. De laatste 40 jaar is de impact van de mens op het mariene ecosysteem exponentieel toegenomen, maar de verwoesting is al een paar eeuwen bezig. Het is verbijsterend om logboeken van Vlaamse vissers uit de Middeleeuwen te lezen: de Noordzee zat vol vis en bijna de volledige zeebodem was bedekt met oesters en ander leven waar kleine vissen beschutting vonden. Eeuwen van onduurzame visvangst en het afslepen van de zeebodem hebben geleid tot de Noordzee van vandaag: een onderzeese woestijn met mini-vissen. Schilderijen uit de 15-16de eeuw tonen Vlaamse vismarkten met gigantische vissen, maar ook zeehonden, dolfijnen, reuze-kreeften en zelfs schildpadden. Die overvloed is slechts één illustratie van de langzame verandering die de oceaan heeft ondergaan. Vissen die wij nu ‘groot’ vinden, zouden een eeuw geleden als klein aangeduid zijn. Op dit vlak hebben onze grootouders zeker gelijk: vroeger was het beter!
Als er iets is dat wij als rentmeesters niet in een even goede staat moeten doorgeven, maar in een veel betere, dan is het wel de oceaan. Ook omdat we zoveel ‘gratis’ terugkrijgen: voedsel, zuurstofproductie, klimaatstabiliteit,… Deze ecosysteemdiensten van de oceaan worden geschat op 21 triljoen dollar per jaar, en dan zijn we nog maar net begonnen met de wetenschappelijke exploratie van de diepzeeën. Als we daar ooit het paleis van Koning Triton ontdekken, zou ik niet graag de toorn van Sebastiaan de krab ondergaan...
Robbert werkt voor een internationale organisatie rond de bescherming van de zee.
BINNEN 50 JAAR GEEN VIS MEER?
BINNEN 50 JAAR GEEN VIS MEER?
Ook al zijn deze gegevens wetenschappelijk aanvaard, toch verandert de Europese tanker tergend traag van richting. De visquota zijn erop gericht de huidige situatie te behouden, terwijl dat al een historisch dieptepunt is. Het is ook een illusie te denken dat bedreigde soorten zich direct zullen herstellen bij de juiste beschermingsmaatregelen. Een kleine populatie heeft een veel kleinere genetische diversiteit, zodat ze heel slecht om kunnen gaan met al die andere bedreigingen. Berekeningen van de Food and Agriculture Organization voorspellen dat er, als er niets verandert, tegen 2050 haast geen wilde vis meer zou rondzwemmen. Aquacultuur kan een van de oplossingen zijn, ook al zijn er nog heel wat uitdagingen waarvoor men nog een oplossing moet vinden. Sommige soorten, zoals tonijn, hebben dan ook nog eens het nadeel dat ze zo gegeerd zijn dat er niet direct een alternatief beschikbaar is. Het gevolg: minder tonijn, hogere prijzen, nog minder tonijn, tot de prijs zo hoog is dat het betaalbaar is om met helikopters en gesofisticeerde sonars jacht te maken op de laatste tonijn-scholen. De vrijemarkteconomie op z’n best.
BINNEN 50 JAAR GEEN VIS MEER?
11
JONGCD&V neemt deel aan de Climate Express Op zondag 29 november zullen in Parijs een massa jongeren opstappen. Op dat moment vindt er immers de jaarlijkse klimaatconferentie van de Verenigde Naties plaats, een bijeenkomst waar reikhalzend naar wordt uitgekeken. Ook vanuit België zullen heel wat jongeren deelnemen. Het Climate Express-initiatief wil liefst 10.000 jongeren overtuigen om mee naar Parijs te trekken met speciaal ingelegde treinen en bussen, een aantal anderen zullen met de fiets naar daar rijden.
CLIMATE EXPRESS
Deelnemen of niet? Ook als JONGCD&V stelden we ons de vraag of we naar Parijs moesten afzakken. Kunnen we hier een verschil mee maken? Zijn we hier op onze plaats? Wij geloven van wel. Het is belangrijk om als JONGCD&V onze betrokkenheid te laten blijken in de strijd tegen de klimaatopwarming, één van de grote uitdagingen van onze tijd. Als we hierin geen sterke maatregelen nemen zullen de generaties na ons, onze kinderen en kleinkinderen, hier immers de prijs voor betalen.
Anderen ontmoeten. Daarnaast is het voor onze beweging ook een gelegenheid om andere jongeren te ontmoeten en met hen in gesprek of debat te gaan.
Concrete voorstellen Daarnaast willen we onze voorstellen rond duurzaamheid blijven uitdragen. Zo willen we sterker inzetten op energiezuinige renovatie. Op dat vlak is er in België nog heel wat mogelijk. Ook pleiten we voor meer duurzame consumptieproducten. Om dit te bereiken willen we de Europese garantieperiode om elektrische toestellen uitgebreid zien van 2 naar 3 jaar, en pleiten we voor een nultolerantie voor planmatig falen (‘planned obsolence’) van elektronische toestellen. Tenslotte moeten de federale en de gewestelijke overheden dringend een overeenkomst sluiten rond de interne verdeling van de klimaatinspanningen.
Deelnemen met JONGCD&V? Inschrijven doe je zelf via http://nl.climate-express.be/ inschrijven/klimaatmars.php We zullen allemaal samen opstappen in Antwerpen en als groep reizen. Wintertop-deelnemers die graag meegaan zullen op zondagmorgen in Herentals vertrekken naar Antwerpen. Belangrijk: Bij‘vervoerswijze en vertrekplaats’ => kies je “Bus – Antwerpen” Bij ‘Wil je samen reizen met een organisatie?’ kies je “Jong CD&V” Bij ‘Ga je in groep? Geef hier je groepscode in’ => hoef je niets in te vullen. Voor vragen en info: wim@jongcdenv.be
Op debatten waar we als JONGCD&V eerder al aan deelnamen, zoals op het congres van de Jeugdbond voor Natuur en Milieu, werden onze standpunten rond klimaat en leefmilieu ‘naar CD&V-normen’ als verrassend ambitieus onthaald. We hopen deze lijn te kunnen doortrekken in onze ontmoetingen met jongeren op de Climate Express.
VERZIN EEN ONDERSCHRIFT Proficiat Toben! In de vorige Radikaal organiseerden we een wedstrijdje in spontane reacties: wie het leukste onderschrift kon verzinnen bij de coverfoto, won het JONGCD&V-pretpakket. Na beraadslaging van de jury kwam Toben Braeckevelt van JONGCD&V Oostkamp uit de bus. Met de oerchristelijke spreuk “Ga en vermenigvuldigt u” kaapte hij de eerste plaats weg. 12 RADIKAAL
VERZIN EEN ONDERSCHRIFT
Wim Soons Nationaal Voorzitter JONGCD&V T @wimsoons - M 0474 85 46 84 E wim@jongcdenv.be
SAVE THE DATE 15
27
28-29
Welsprekendheidstornooi
2de verwelkomingsavond voor nieuwe leden
Wintertop Afterwork
Na het succes van de eerste editie, organiseren we op donderdag 15 oktober (start 19u) opnieuw een Welsprekendheidstornooi in de WET89. Iedereen die wil, kan zijn/haar stem laten horen om onze jury te overtuigen. Onder meer CD&V woordvoerder Steffen Van Roosbroeck en persmagistraat in Gent An Schoonjans zullen de spreekvaardigheid van de deelnemers beoordelen.
Het afgelopen jaar kregen we er heel wat nieuwe leden bij. Om hen welkom te heten bij onze jongerenpartij, nodigen we alle nieuwe leden uit op onze tweede verwelkomingsavond op dinsdag 27 oktober. De avond gaat door op het kabinet van Vlaams minister Joke Schauvliege.
Op 28 en 29 november gaan we met ons jaarlijks vormingsweekend helemaal ‘back to basics’! Geen urenlange lezingen, maar praktische workshops staan in Herentals op het programma. Alles staat in het teken van Traject 2018, waarbij we ons focussen op de afdelingswerking. Hoe neem je een goede foto? Wat moet er allemaal in een persbericht staan? Je komt het allemaal te weten op onze Wintertop, waarbij we samen bouwen naar 2018!
oktober
NOVEMber
DECEMBER
SAVE THE DATE
oktober
10
Gezellig samen stoom afblazen na een lange werkdag? Onze twee voorbije JONGCD&V afterwork drinks tonen aan dat dat in de smaak valt! Daarom organiseren we viermaal per jaar een afterwork. Onze volgende afspraak is op donderdag 10 december van 17u30 tot 21u00 in de WET89.
Krijg je niet genoeg van onze activiteiten? Check dan zeker onze jaarkalender zodat je geen enkel event moet missen!
SAVE THE DATE
13
Op die klimaattoppen loopt een massa mensen rond, met elk hun technisch dossier. Heel veel ngo’s doen allerlei grote en ludieke acties, maar in alle sereniteit en ernst tot akkoorden komen, lukt door dat circus niet meer. Dat is volgens mij het failliet van die klimaatconferenties
14 RADIKAAL
Een klimaateditie van de Radikaal zonder de hoofdverantwoordelijke van het Vlaamse beleid op de rooster te leggen, kan uiteraard niet. Joke Schauvliege is al sinds de verkiezingen van 2009 bevoegd minister voor Leefmilieu en in die hoedanigheid de verpersoonlijking van het Vlaamse klimaatbeleid. We trokken onze stoute laarzen aan en brachten de minister een bezoekje.
INTERVIEW JOKE SCHAUVLIEGE
“Ik ben de enige minister van Leefmilieu met een klimaatbeleidsplan”
In juni trad JONGCD&V naar buiten met enkele duidelijke standpunten inzake Klimaat & Duurzaamheid. Wat was uw reactie op die tekst? Joke Schauvliege: “Ik vond dat JONGCD&V de voorbije jaren te weinig met dergelijke thema’s bezig was. Ik was dus positief verrast dat jullie die thema’s nu opnemen. Het zijn onderwerpen die goed bij een jongerenbeweging passen, want de klimaatproblematiek moeten we aanpakken in het belang van de toekomstige generaties. Sommige standpunten zijn ambitieus, zeker op het vlak van hernieuwbare energie. Ik miste wel een beetje het appellerende. De overheid kan en moet veel doen, maar het is ook een collectieve verantwoordelijkheid. Wat we eten, drinken, hoe we ons verplaatsen, onze woning bouwen,… heeft allemaal een grote impact op het milieu.” Onlangs werd u zelf aangeklaagd door een vereniging van BV’s onder de naam ‘Klimaatzaak’, omdat de politiek haar verantwoordelijkheid in de klimaatopwarming niet zou opnemen. Hoe kijkt u tegen dergelijke initiatieven aan? “Ik heb daar enkele bedenkingen bij. Ten eerste vind ik het feit dat bekende Vlamingen daarmee bezig zijn, positief: zo komt het klimaat weer op de voorgrond. Waar ik een probleem mee heb, is dat Klimaatzaak de volledige verantwoordelijkheid voor het klimaatbeleid bij de overheid legt, terwijl iedereen z’n steentje kan bijdragen. Mensen moeten beseffen dat, wanneer je drastische klimaatmaatregelen neemt, dit impact heeft op gedrag van DUBBELINTERVIEW JOKE SCHAUVLIEGE
15
mensen. Waar je gaat wonen, wat je eet, het mobiliteitsvraagstuk,… het laaghangend fruit is intussen weg. Mijn tweede probleem met klimaatzaak is het democratische. Om de zoveel jaar kunnen mensen kiezen voor een beleid en het huidige goed- of afkeuren. Dan vind ik het vreemd dat die BV’s, die zelf niet altijd het goede voorbeeld geven, zeggen dat ze niet in de democratie geloven, de stem van de mensen niet vertrouwen en via de rechtbank de overheid veroordelen. Ik vind dat een rare, zelfs gevaarlijke, evolutie in de democratie, waar ik het niet mee eens ben. Maar nogmaals: dat er opnieuw aandacht is voor klimaat, kan ik enkel toejuichen.”
Vlaanderen speelt een voortrekkersrol in Europa, zeker wat betreft afvalbeleid
U gaf eerder aan te geloven in de kracht van supranationale samenwerking. “Absoluut. We leven niet op een eiland, heel wat producten worden op Europese schaal ontwikkeld. Als wij op ons eentje in Vlaanderen beslissen dat er enkel nog CO2vrije industrie mag zijn, zal de werkgelegenheid dalen en wordt ze ingepalmd door de ons omringende landen. We zouden onszelf in de voet schieten, daarom is de EU zo belangrijk: het creëren van een gelijk speelveld. Bovendien is klimaat een wereldwijde problematiek. Vlaanderen vertegenwoordigt 0,2% van de uitstoot aan broeikasgassen. Dezelfde redenering gaat op voor Europa in de wereld, maar dat mag geen excuus zijn om zelf niets te doen. Onze paraplu opsteken en wachten op de rest van de wereld, is geen oplossing.”
16 RADIKAAL
Bent u optimistisch over de klimmaattop? (Twijfelt) “Ik ben niet optimistisch. Ik denk dat het moeilijk zal zijn, maar iedereen draagt de zware verantwoordelijkheid om eruit te geraken. Dat besef is er wel, maar ik ben op dit moment niet positief. Ik krijg uit informele contacten signalen dat men er nog niet is. We mogen vooral de fout van Kopenhagen niet herhalen. Daar waren enorme verwachtingen, maar vervolgens ontbrak het aan moed. Men kan veel beter tot akkoorden komen als het in de luwte kan gebeuren, niet wanneer heel de wereld met een vergrootglas meekijkt. Als landen of regio’s moeten toegeven en een beetje hun gezicht verliezen, gebeurt dat beter in alle stilte. Dat is met alle onderhandelingen zo. Op die klimaattoppen loopt een massa mensen rond, met elk hun technisch dossier. Heel veel ngo’s doen allerlei grote en ludieke acties, maar in alle sereniteit en ernst tot akkoorden komen, lukt door dat circus niet meer. Dat is volgens mij het failliet van die klimaatconferenties.” Over uitblijvende akkoorden gesproken: na al die jaren is er tussen de staat en de gewesten nog steeds geen akkoord over de verdeling van de klimaatinspanningen. Zou het kunnen dat de klimaatproblematiek niet serieus genoeg wordt genomen door de bevoegde politici? “Neen, dat heeft er helemaal niets mee te maken. Mijn collega’s en ikzelf nemen het klimaat voldoende au sérieux. De klimaatdoelstelling voor België is bekend. Het feit dat er nog geen intern Belgisch akkoord is, belet niet dat er een
JONGCD&V heeft duurzaamheid weer prominenter gemaakt
klimaatbeleid gevoerd wordt. Vlaanderen wacht niet op dat akkoord, wij willen onze eigen verantwoordelijkheid nemen. Ik ben de enige met een klimaatbeleidsplan.” “In die discussies blijkt weinig solidariteit, maar dat is alweer een centenkwestie. De opbrengsten van verkochte emissierechten zitten namelijk in een potje verzameld. Vlaanderen wil dat dit geld eerlijk wordt verdeeld naargelang de klimaatinspanningen, maar de andere regio’s willen dat geld lineair verdelen. Ik vind dat nefast voor het klimaat: die mid-
Iedereen wordt vandaag al op een bepaald moment persoonlijk betrokken bij de klimaatverandering. Wanneer was dat bij u het geval? “Het feit dat je wereldwijd ziet dat er langere periodes van droogte zijn en
overstromingen toenemen, is een duidelijk signaal dat we er iets aan moeten doen. Ik ben zelf moeder van twee, ik vind dat we daar voor de toekomstige generatie werk van moeten maken. Het is gemakkelijk om te zingen voor het klimaat en te roepen dat er van alles moet gebeuren, maar dan naar Pukkelpop gaan en daar massaal je tent en gerief achter te laten strookt daar ook niet echt mee. Voor mij is er een groot verschil tussen de grote principes en de toepassing ervan in de praktijk. We nemen nog steeds te snel de auto om brood te gaan halen. Dat baart mij de
grootste zorgen: dat het besef dat ons gedrag het klimaat verandert, niet doordringt. We zien dat duurzaam geproduceerd voedsel niet aanslaat, omdat dat duurder is.” We zijn eigenlijk dé partij die werkt rond duurzaamheid, maar ik vind dat we dat te laatste jaren te weinig ter harte hebben genomen. Volgend jaar komt er een congres en die duurzaamheid zit er prominenter in. Mede dankzij jullie, die dat mee hebben getrokken. Waarvoor dank (lacht).” Met plezier. Welke herinnering koestert u het meest aan uw tijd bij JONGCD&V? (Lacht) “Ik heb mijn man leren kennen bij JONGCD&V, op een congres waar voorzittersverkiezingen werden gehouden. Daar was een zeer geanimeerde campagne aan vooraf gegaan. Zo hebben we mekaar enkele keren gezien en van het één kwam het ander!” Dit interview is een selectie uit een diepgaand vraaggesprek. Om het hele verslag te lezen, surf naar www.jongcdenv.be.
INTERVIEW JOKE SCHAUVLIEGE
delen moeten worden gebruikt om hernieuwbare energie te stimuleren en de uitstoot te verminderen, niet om vrij te spenderen. Deze discussie is ook niet nieuw: toen de groenen in de regering zaten, met Vera Dua als minister, heeft men ook vijf jaar over die discussie gedaan.”
Lieven Demolder Voorzitter WG Klimaat & Duurzaamheid @LievenDemolder Giel Valkeneers JONGCD&V Genk @GielValkeneers
Pieter-Jan Crombez Nationaal Bureaulid JONGCD&V @PJCrombez
DUBBELINTERVIEW JOKE SCHAUVLIEGE
17
DE BUITENLANDCORRESPONDENT
Bert Segier (lid van WG Congres en WG Internationaal en oud-voorzitter van JONGCD&V Ieper) werkt momenteel als consultant voor een internationale organisatie in Den Haag. Eerder dit jaar werkte hij als communications officer voor een andere internationale organisatie, in Zweden. We vroegen hem een balans op te maken van zijn verblijf in Vikingland. Stockholm is een relatief dure stad, in vergelijking met de prijsstandaarden in België. Qua basisvoeding kost alles er toch minstens een euro meer. Dranken met meer dan 3,5% alcohol zijn niet goedkoop en al zeker niet op café en restaurant. Voor een stevige pils betaal je daar algauw 7 à 8 euro. Het openbaar vervoer is uitstekend, maar ook dit heeft z’n prijs. Iets huren is hier niet alleen erg duur; het is ook moeilijk om iets te vinden, aangezien de huurmarkt oververzadigd is. Een appartementje kopen, laat staan een huis, is voor velen in Stockholm ronduit onbetaalbaar. Toch heeft dit niks met een tekort aan ruimte te maken in Zweden: er zijn werkelijk duizenden en duizenden hectaren parken en bossen, zelfs even buiten Stockholm kun je hier al ten volle van genieten. Zweden is 15 keer groter dan België en telt een miljoen minder inwoners: ruimte zat! Zweden zijn door de band genomen erg trotse mensen, met een duidelijke visie en uitgesproken mening. Ik noem hen ook wel eens Noorderlanders, de Nederlanders van het Noorden, want er valt wel iets te zeggen over het trots uitdragen van hun cultuur en taal. Toch zijn Zweden dan weer eerder gereserveerd bij toevallige ontmoetingen, bijvoorbeeld op straat of in de metro. Ook wacht bijvoorbeeld iedereen altijd geduldig in de rij (een ‘nummertje trekken’ is er echt heilig) en is er over
18 RADIKAAL
het algemeen duidelijk respect in en voor de publieke ruimte. Fietsen gebeurt steevast met een helm, CEO met strak pak incluis. Men is erg omzichtig met het publiek verkopen van alcohol. Anderzijds is het cultureel gemeengoed om op Midsommernacht, ’s zomers kortste nacht, eens collectief erg diep in het glas te kijken en door het rood licht wandelen lijkt stevig ingeburgerd. Die dubbele socioculturele laag is soms verwarrend.
Zweden, en bij uitbreiding het vaak bejubelde Scandinavische maatschappijmodel, beleeft een scharnierperiode
Het lijkt of Zweden, en bij uitbreiding het vaak bejubelde Scandinavische maatschappijmodel, een scharnierperiode beleeft. Het sterke sociale model wordt op de proef gesteld, ondanks een performante hightech economie. Een vergrijzingsgolf, een hoge immigratie en uitdagingen binnen de verzorgings- en educatieve sector zijn niet onbekend. Daarnaast is er bijvoorbeeld een continu publiek debat
over wapenproductie en wapenexport naar niet-democratische landen, zoals naar Saudi-ArabiĂŤ, met zelfs een diplomatiek conflict tussen beide landen als gevolg eerder dit jaar. Veel Zweden blijven welvaart zien als een middel voor meer welzijn, maar lijken daarbij soms hun zelf-gelauwerde democratische fundamenten uit het oog te verliezen. Ook socioeconomisch zou je dus van een dubbele laag kunnen spreken. Studeren is hier gratis, het sociale zekerheidsstelsel erg gul. Toch is niet alles rozengeur en maneschijn: studenten moeten een tandje bijsteken, las ik, om competitiever te zijn en lange wachtlijsten voor doktersbezoeken zijn eerder regel dan uitzondering. Gelijkheid tussen mannen en vrouwen wordt hier sterk gepromoot, maar toch is er ook hier nog een duidelijke inkomensongelijkheid. Opnieuw die dubbele gelaagdheid dus. De publieke diensten vallen in globo nog steeds erg sociaal en toegankelijk te noemen, in vergelijking met de meeste andere landen ter wereld. Maar perfect is het systeem zeker niet en er staan grote uitdagingen voor de toekomst, na meer dan een halve eeuw van voorsprongeconomie op West-Europa na de Tweede Wereldoorlog. Daar lijkt de jongere politieke generatie in Zweden zich ook van bewust.
Bert Segier JONGCD&V Ieper @BGravitas
DE BUITENLANDCORRESPONDENT
19
PARIJS EN DE ENERGIEREVOLUTIE: EUROPA NEEMT HET VOORTOUW De droogte in Californië die al 4 jaar aanhoudt, de heetste julimaand ooit in Centraal-Europa,... het is duidelijk dat de opwarming van onze planeet zich nu al laat voelen. Europa - jarenlang pionier staat gelukkig niet langer alleen in de strijd tegen de klimaatopwarming. Na twintig jaar passiviteit, sloten de VS en China eind vorig jaar een akkoord. De bedoeling is dat de VS tegen 2025 zijn uitstoot van broeikasgassen met 26 tot 28 procent terugdringt t.o.v. 2005, terwijl China tegen 2030 het aandeel hernieuwbare energie wil optrekken tot 20 procent.
Europa heeft bij uitstek de meest ambitieuze klimaatregelgeving ter wereld. We hebben dan ook de grote verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat het akkoord van Parijs niet wordt uitgehold
20 RADIKAAL
Dat ook deze grote wereldeconomieën eindelijk de strijd met de klimaatopwarming au sérieux nemen, heeft vooral te maken met het inzicht dat klimaatactie ook economisch steek houdt. Hoe meer hernieuwbare energie, hoe minder (import van) fossiele brandstoffen uiteraard: voor elke euro of dollar die geïnvesteerd wordt in schone energietechnologie, wordt bijna drie dollar aan fossiele brandstoffen vermeden. De vraag is natuurlijk wel of de Amerikaanse en Chinese ambities ook overeind zullen blijven zodra ze moeten vertaald worden in tastbare en controleerbare engagementen. De grote toetssteen hiervoor is de internationale klimaatconferentie in Parijs
Klimaatambitie verzoenen met concurrentiekracht Intern zijn we in Europa volop bezig met de uitvoering van de zogeheten 20-2020 doelstellingen (20% minder CO2-uitstoot, 20% minder energieverbruik en een aandeel van 20% aan hernieuwbare energie tegen 2020). De 28 EU-leden hebben trouwens ook al afgesproken en vastgelegd dat tegen 2030 de CO2-uitstoot in Europa met 40% omlaag moet. België zal een forse inhaalbeweging moeten doen: op het vlak van hernieuwbare energie moeten we 13% halen tegen 2020. Alle maatschappelijke spelers en sectoren zullen bijkomende inspanningen moeten doen: transport, gebouwen, landbouw, industrie. Het is zaak om een regeling uit te werken die efficiënt en transparant is zonder dat ze onze indus-
trie de das omdoet - een aartsmoeilijke evenwichtsoefening tussen klimaatambitie en het behoud van de concurrentiekracht van onze energie-intensieve bedrijven. Net voor de zomer heeft het Europees Parlement het licht op groen gezet voor een ingrijpende hervorming van ons emissiehandelssysteem (Emission Trading System, ETS). Het is de eerste stap in een wetgevende drietrapsraket. In een volgende fase wordt het aandeel dat de industrie en de energiesector moeten leveren onder handen genomen en vervolgens ook de CO2-uitstoot van vooral transport en gebouwen. Een hervorming van de klimaatwetgeving drong zich op, omdat de hoeksteen ervan - het Europese systeem om de uitstoot van CO2 door de industrie te reguleren - 10 jaar oud is en kraakt in al zijn voegen. Onder het gewicht van de financieel-economische crisis kelderde de prijs van de CO2-uitstoot-vergunningen. De uitstoot van één ton CO2 moest in principe 30 euro kosten maar bedraagt vandaag nauwelijks 7 euro. Dat is niet genoeg om energiebedrijven ertoe aan te zetten om in duurzame alternatieven te investeren en hun emissies drastisch terug te dringen. Voortaan wordt ETS bijgestuurd door een automatisch correctiemechanisme: als het aantal uitstootvergunningen op de markt te hoogt oploopt, worden minder emissierechten op de markt gebracht, zodat de prijs niet keldert. En omgekeerd: als de groei aantrekt, bedrijven meer gaan produceren en er dus meer nood is aan uitstootrechten, wordt de kraan wat verder opengezet. Zo wordt de industrie niet bestraft omdat ze groeit. De ETS-hervorming is het resultaat van een moeilijk maar geslaagd compromis, dat ervoor zorgt dat de concurrentiekracht van onze energie-intensieve bedrijven niet wordt aangetast. We moeten immers koste wat het kost vermijden dat onze eigen energie-intensieve
sectoren de internationale concurrentie niet langer aankunnen en dat investeringen naar buiten de EU verhuizen, naar landen waar er geen prijs op CO2-uitstoot staat.
Parijs Europa timmert dus met succes verder aan de eigen klimaatwetgeving en kan met opgeheven hoofd en met volle overtuiging naar Parijs. De Amerikaanse en Chinese klimaatmaatregelen maken ook dat er iets meer reden tot optimisme is dan pakweg een jaar geleden. Het gerijpte inzicht dat investeringen in schone technologie economisch opportuun zijn, geeft reden tot hoop. Minder fossiele brandstoffen betekent minder afhankelijkheid van (vaak) labiele leveranciers en investeren in energiebesparing en hernieuwbare energie is een uitstekende zaak voor de lokale economie. Nu is het zaak ervoor te zorgen dat er bindende, internationale doelstellingen komen die ook haalbaar zijn voor armere economieën. Het energiebeleid zit wereldwijd volop in een transitie-tijdperk en die transitie gebeurt razendsnel: de volgende etappe kondigt zich al aan, met de opslag van overtollige hernieuwbare energie in batterijen (zie het project van de Amerikaanse autobouwer Tesla). Europa moet via het onderzoeksprogramma HORIZON 2020 en via het EFSI-‘Juncker’-investeringsprogramma een absolute prioriteit maken van deze revolutie in de energiesector zodat we mee de leiding blijven nemen van deze ingrijpende omschakeling.
PARIJS EN DE ENERGIEREVOLUTIE: EUROPA NEEMT HET VOORTOUW
eind dit jaar. Europa heeft bij uitstek de meest ambitieuze klimaatregelgeving ter wereld. We hebben dan ook de grote verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat het akkoord van Parijs niet wordt uitgehold of zodanig vaag is, dat het dode letter blijft. Europa moet ervoor blijven ijveren dat er in Parijs een akkoord wordt gesloten dat wettelijk bindend is én haalbaar voor alle gesprekspartners.
Ivo Belet is lid van de milieucommissie in het Europees Parlement en rapporteur van de ETS-hervorming.
Ivo Belet Europees Parlementslid CD&V @IvoBelet
PARIJS EN DE ENERGIEREVOLUTIE: EUROPA NEEMT HET VOORTOUW
21
UITSMIJTER
“Vrienden in de politiek zijn niet alleen mogelijk, maar ook noodzakelijk”
Sarah Claerhout (°1977) is volksvertegenwoordiger in de Kamer voor CD&V.
© Maîtrise
22 RADIKAAL
SARAH CLAERHOUT
Welke auteur of acteur mag uw leven vereeuwigen? Ik hou van de verbeelding van Vikram Chandra, de auteur van ‘Red Earth and Pouring Rain’. Zijn meeslepende, Aziatische verhaalstructuur met verhalen in verhalen in verhalen… zijn een mooie manier om de complexiteit van leven en beslissingen proberen te benaderen.
Op welke verwezenlijking bent u het meest fier? Op een gemeenschappelijke verwezenlijking van de hele groep in Gent: dankzij het groeiende vertrouwen werken we mee aan de uitbouw van een 21ste eeuwse christendemocratie.
Stel: u bent geen politicus. Welke vakvrouw is er aan u verloren gegaan? Ik zou met plezier lesgeven aan jongeren.
Waar heeft u vandaag spijt van? Dat het zo veel tijd vraagt om wijzer te worden in het leven en dat ik zo veel tijd verlies op dit punt.
Op welke manier heeft ervaring uit jongerenpolitiek u geholpen bij het federale beleidsniveau? Uit mijn engagement als lokale, ‘jonge’ voorzitter heb ik geleerd dat vrienden zijn in de politiek niet alleen mogelijk, maar ook noodzakelijk is. Ook op federaal niveau moeten we erin slagen om politiek voluit samen te werken en in groep realisaties te boeken. Dat vraagt vertrouwen, ook in moeilijke omstandigheden. Een oude politieke cultuur waarin intern iedereen vecht voor het individuele succesje is passé.
Wie is de meest inspirerende persoon die u het afgelopen jaar heeft ontmoet? De meest inspirerende persoon sinds jaar en dag is voor mij Prof. Balagangadhara van de Universiteit Gent. Vooral omdat hij over alles kan nadenken en inspirerende en redelijke argumentaties uitwerkt. Hij is zo iemand die je altijd wakker schudt, zoals Socrates deed.
Wat is het meest beklijvende moment uit uw jongerencarrière? Het raakte me enorm toen iemand tijdens een bezoek aan Palestina me zei “we believe more in Europe than Europe believes in itself.” Het schudde me wakker. Er wordt gerekend op Europa om een oplossing uit te werken voor de situatie in het Mid-
den-Oosten. We moeten die verantwoordelijkheid ook opnemen.
U mag voor één dag in de huid van iemand anders kruipen. Wie kiest u en waarom? Ik zou wel een dag in de huid willen kruipen van Ban Ki-Moon. Zo’n immense verantwoordelijkheid, hoe ervaar je dat? Hoe redeneer je om de juiste beslissing te nemen en de gepaste woorden te gebruiken?
It’s the ecology, stupid Beste lezer, Het klimaat is hot en dat kan je gerust op beide manieren interpreteren. Sinds Al Gore met zijn documentairefilm An Inconvenient Truth de wereld rondreisde, heeft de klimaatverandering een permanente plaats in het publieke debat opgeëist. Gefrustreerd door de schijnbare onmacht van politici en navelstaarderij op het internationale toneel, besluiten mensen over te gaan tot actie en starten zelf drukkingsgroepen. Van lokale tot internationale schaal, van persoonlijke tot multimediale communicatie: vele jongeren en ouderen zetten zich in om hun steentje bij te dragen tegen de klimaatopwarming. Misschien ben je, zonder het te beseffen, jezelf wel gaan engageren bij één van de vele acties. Heb je zelf al eens een uurtje het licht uitgedaan tijdens Earth Day, samen met tienduizenden anderen? Of heb je eens geprobeerd hoe het voelt om een tijdje geen vlees te eten tijdens Dagen Zonder Vlees? Acties als deze zijn heel toegankelijk en geven je minstens het gevoel iets gedaan te hebben. Want laten we wel wezen: het zijn niet deze individuele of collectieve acties die de klimaatverandering zullen tegenhouden. Belangrijker is om het thema op de agenda te houden, door het regelmatig met ludieke initiatieven onder de aandacht te brengen, en zo het draagvlak bij de burger voldoende groot te houden. En dan maar hopen dat de politiek volgt. In dat opzicht is het succes van Klimaatzaak een interessante case. In het consensusmodel dat de Belgische politiek typeert, is het zelden gezien dat een drukkingsgroep op een dergelijke agressieve manier handelt. Het is één ding om een online petitie te starten, het gaat een stapje verder om in groep poedelnaakt door een stad te fietsen, maar een mediagenieke rechtszaak als deze tegen de overheid of politici starten, daarvoor moet je eerder in de Verenigde Staten zijn. Een uitspraak van de rechtbank zal niet voor eind 2016 zijn. Dankzij Martijn Sanders weten we wat de aanklacht in Nederland heeft opgeleverd:
een veroordeling van de overheid, omdat “de staat haar zorgplicht tegenover de burgers niet nakomt en onrechtmachtig handelt”. Aan die uitspraak werd echter geen dwangsom opgelegd. Wat met de juridische afdwingbaarheid? Is dit niet vooral een symbooluitspraak? De juridisering van de maatschappij is een kwalijk fenomeen, zeker wanneer het slechts als middel dient om een geldingsdrang en aandachtshonger van BV’s te stillen. Het valt te betreuren dat de groene beweging hierdoor een negatief en verzuurd imago krijgt aangemeten. De buitenproportionele dadendrang van Klimaatzaak werpt een schaduw over positieve en verbindende acties. Laat ons maar wat naïever zijn. Met een positieve, misschien idealistische, boodschap bereiken we meer dan met het tegen elkaar opzetten van mensen door het zoeken naar een zondebok. Het geitenwollensokkenimago van duurzame acties behoren intussen wel tot het verleden. Steeds meer worden ook economische voordelen van verduurzaming bij productie en consumptie duidelijk. Neem een voorbeeld aan The Shift. Dat zijn bedrijfsleiders rond het VBO en ngo’s rond de Bond Beter Leefmilieu, die zich vanaf september bewust en expliciet samen engageerden om de uitstoot van broeikasgassen tegen te gaan. Jonge ondernemers en activisten worden onder de noemer Generation T ondersteund om hun ambitieuze plannen kracht bij te zetten. Want enkel samenwerken werkt. Wir schaffen das. Met christendemocratische groet,
Pieter-Jan Crombez Hoofdredacteur Radikaal pieter-jan@jongcdenv.be
IT’s THE ECOLOGY, STUPID
23
Zomerunief
Beach BBQ JONGCD&V
Enkele moedige tsjeven lieten zich niet afschikken door het koude weer, en trotseerden de wilde Noordzeegolven op onze BBQ. Met een recordopkomst van 120 deelnemers kunnen we van een groot succes spreken. Met dank aan Maarten, Niels, Freek, Ine en Benoit voor de puike organisatie!
Beide edities van onze Zomerunief waren een groot succes. We trokken in totaal met een 50-tal jongeren op verkenning door politiek Brussel.
Bureauweekend
Deze zomervakantie trok het nationaal bureau op weekend om de verdere jaarplanning te bespreken en uit te werken.
Afterwork
Onze afterworkdrinks vallen duidelijk in de smaak, daarom organiseren we er maar liefst 4 per jaar. De volgende staat gepland op 10 december!
Werkgroep Ethiek
Ter voorbereiding van ons volgend congres over Ethiek kwam de nieuwe werkgroep onlangs bij elkaar voor een eerste brainstormmoment.
24 RADIKAAL
Provinciale startmomenten
In elke provincie lieten we onze leden kennismaken met de ‘orange cocktail’, die alle ingrediënten bevat voor een succesvolle afdelingswerking.