3. Hotspots langs de IJssel - special Volkskrant 28-05-13

Commerciële bijlage

Dinsdag 28 mei 2013

Culturele & culinaire toppers

HOTSPOTS

LANGS DE IJSSEL

ERVAAR DE HANZESTEDEN LANGS DE IJSSEL

SALLAND: CULINAIR FIETSLAND

IJSSELDELTA: NEDERLAND IN HET KLEIN

Overal zijn sporen van een rijk verleden terug te vinden, met een prominente rol voor kunst en cultuur.

Waanders In de Broeren opent haar deuren. De uit 1466 stammende kerk is omgebouwd tot een mutlifunctionele boekhandel. Ook Museum de Fundatie (her)opent na een spectaculaire verbouwing. Twee regelrechte toppers.

De roemrijke geschiedenis van het Middeleeuwse Hanzeverbond heeft z’n sporen ruimschoots achtergelaten en de steden omgetoverd tot uitermate aantrekkelijke verblijfplaatsen. Elke Hanzestad heeft zijn eigen authentieke sfeer en charme. Kom cultuur snuiven, shoppen of lekker een hapje eten in een historisch decor.

Zoveel diversiteit aan landschappen binnen fietsbereik: langs de rivier de IJssel, tussentijds oversteken via pontjes en fietsveren en genieten van de prachtige uiterwaarden en vergezichten. Salland is ideaal om per fiets te verkennen vanwege de culinaire hoogstandjes en de gezellige inwoners, zowel in de stad Deventer als in de Sallandse dorpen.

Historische steden en waterwegen, unieke polders, dat is wat de IJsseldelta biedt. Het gebied wordt omringd door de Hanzesteden Zwolle, Kampen en Hasselt, de tapijtstad Genemuiden en watersportparadijs Zwartsluis. In het midden ligt het Nationaal Landschap IJsseldelta met daarin Mastenbroek, de oudste polder van Nederland.

© Pedro Sluiter

ZWOLLE: DYNAMISCHE HANZESTAD VOL CULTURELE PARELS

2 / Verborgen hotspots langs de IJssel

De 'Wolk' van De Fundatie. Een opmerkelijk opbouw bovenop het bestaande museumgebouw in hartje Zwolle. Foto Pedro Sluiter

ARTCLOUD ‘Het OOG’, of ‘de Wolk’, dat is hoe Museum de Fundatie zelf de ellipsvormige opbouw op het dak noemt. Maar nu al circuleren er tal van andere bijnamen: ‘het ei’, ‘de ufo’, ‘de zeppelin’ of ‘het ruimteschip’. Prinses Beatrix heropent op 31 mei het uitgebreide Museum de Fundatie in Zwolle.

De uitbreiding van het museum biedt plaats aan twee tentoonstellingszalen met een gezamenlijk oppervlak van bijna duizend vierkante meter. Een groot ovaal raam geeft uitzicht op de historische binnenstad. Ter gelegenheid van de opening zijn er drie exposities: hedendaagse fotografie van Pieter Henket, Duitse avant-gardekunst uit het begin van de 20ste eeuw en een nieuwe serie schilderijen van Jeroen Krabbé.

Een selectie topwerken uit de eigen collectie wordt gepresenteerd onder de titel ‘Van Turner tot Appel’.

Spectaculair ovaal “Ik kijk er met trots naar. Het is misschien wel één van de meest extraverte gebouwen van Europa”, zegt museumdirecteur Ralph Keuning. Het museum was met zijn tentoonstellingsprogramma al veelzijdig, maar nu is het gebouw zelf ook een belevenis geworden.

Net als de collecties en tentoonstellin-

gen een confrontatie van oud en nieuw.”

De opbouw is beplakt met 55.000 witblauwe tegeltjes in een amorfe structuur. “Het zorgt voor een diffuus spel van licht en kleur. Het ovaal gaat een spel spelen met de lucht en zal zelfs lijken op te stijgen. Ik denk dat de huidige bijnaam snel zal veranderen van ‘Het OOG’ in ‘De WOLK’.”

Van binnen is het nieuwe museum volgens Keuning te vergelijken met het Guggenheim in Bilbao. Vanuit een spectaculair atrium dat de hele hoogte van het gebouw vult (bijna 25 meter) zijn alle zalen te bereiken. Via het oude 19de-eeuwse pand stijgt de bezoeker op naar de 21ste-eeuwse ‘wolk’. De rechthoekige zalen en kabinetten maken dan plaats voor twee grote ovale zalen.

“Ovale ruimtes zijn voor musea bijzonder. Nergens zijn er rechte wanden waar je iets aan op kunt hangen. Dit is buitengewoon spectaculair en vraagt om onconventionele tentoonstellingsconcepten. We verheugen ons erop.”

Pieter Henket: menselijke emotie Fotograaf Pieter Henket wijdt ‘Het OOG’ in. Hij vertrok een aantal jaren geleden als 19-jarige naar New York en verwierf wereldfaam met zijn foto voor de cover van het debuutalbum van Lady Gaga. Inmiddels is hij een veelgevraagd fotograaf met werk in Harper’s Bazaar, Esquire en Vogue. In De Fundatie krijgt hij zijn eerste solotentoonstelling, nadat afzonderlijke werken eerder werden getoond in het Metropolitan Museum in New York. “Wij hebben het geluk dat Pieter de zoon is van onze architect en het fantastisch vond om juist in Zwolle zijn museale wereldpremière te vieren”, zegt Keuning. Henket wordt wel vergeleken met de jonge Anton Corbijn. Niet zozeer vanwege overeenkomsten in de fotografie, als wel omdat beiden in staat zijn een levensgevoel van een tijd te pakken.

Daar waar Anton Corbijn dat deed in de jaren 80 en 90, vangt Henket de glitter en de glamour van de celebrities van nu.

Henket regisseert en ensceneert en gebruikt naast fotografie ook film. Dit laatste is in De Fundatie te zien in een grote video-installatie, getiteld ‘The Wait’, een vervolg op de foto’s van zijn ‘Interrogation Project’, een serie foto’s waarvoor hij bekende acteurs en actrices voor zijn camera haalde en hen zogenaamd beschuldigde van een misdaad die ze niet hadden begaan. De verschillende reacties op de beschuldiging werden een staalkaart van menselijke emotie.

John Heartfield, Die Rationalisierung marschiert-Maschinemensch im Eilmarsch, 19261927, Kunstsammlung Akademie der Künste, Berlin, © The Heartfield Community of HeirsVG Bild-Kunst c/o Pictoright Amsterdam 2013

Dans op de vulkaan De tentoonstelling ‘Dans op de vulkaan’, met Duitse kunst uit de tijd van de Republiek van Weimar, kwam tot stand in samenwerking met de Akademie der Künste in Berlijn. ‘Dans op de vulkaan’ belicht de turbulente periode tussen de twee wereldoorlogen in Duitsland, die gekenmerkt wordt door grote culturele bloei, balancerend tussen strijd en verval enerzijds en grote dromen anderzijds. De Republiek van Weimar,gemarkeerd door het einde van de Eerste Wereldoorlog in 1918 en de machtsovername door Adolf Hitler in 1933, kent daarom twee gezichten. De tentoonstelling in De Fundatie laat zien hoe Duitse kunstenaars deze merkwaardige januskop verbeeldden en becommentarieerden. ‘Dans op de vulkaan’ omvat werk van meer dan dertig kunstenaars, onder wie Käthe Kollwitz, Otto Dix, Max Beckmann, Lovis Corinth, Paul Citroen, George Grosz en John Heartfield.

Dinsdag 28 mei 2013 / 3

Pieter Henket, Pierre Hotel, New York City, 2007, courtesy Flatland Gallery Amsterdam-Paris

Jeroen Krabbé, Chagall-vis - 1955, 2011-2012, gemengde techniek, 189 x 147 cm

Vincent van Gogh, De molen 'Le blutefin',1886, olieverf op doek, collectie Museum de Fundatie Zwolle Heino-Wijhe

Franz Marc, De schepping van de paarden, 1913, gouache en aquarel op papier,Collectie Museum de Fundatie Zwolle Heino-Wijhe

Krabbés Dum Vivimus Vivamus

Van Turner tot Appel

De derde openingstentoonstelling betreft een nieuwe serie van 14 schilderijen van Jeroen Krabbé, die hij maakte naar aanleiding van zijn kindertekeningen. “Zo zijn New York, Berlijn en Amsterdam allemaal bijeen hier in Zwolle”, zegt Keuning. De serie van Krabbé heet ‘Dum Vivimus Vivamus’, oftewel: ‘Laat ons leven zolang we leven’, met andere woorden: maak iets van je leven en geniet ervan. Dit was de spreuk die hij van zijn ouders meekreeg en die onder zijn geboorteaankondiging staat. Krabbé combineerde in zijn nieuwe werk de ongebreidelde fantasie van toen met de volwassen visie van nu en ontdekte hoe dat kleine jongetje nog altijd meekijkt met de schilder van nu. Op de schilderijen figureren zijn vrouw Herma, zijn ouders, zijn broer Tim, de hond Kazan en een ‘Chagall-vis’. De doeken vertellen op caleidoscopische wijze het verhaal van een onvermijdelijk kunstenaarschap.

De eigen collectie van De Fundatie kent vele grote namen uit meer dan vier eeuwen kunstgeschiedenis. Begin 2010 was het museum wereldnieuws met de ontdekking in de eigen collectie van het schilderij De molen ‘Le blute-fin’ van Vincent van Gogh. Onder de titel ‘Van Turner tot Appel’ is een presentatie van topstukken uit de eigen collectie samengesteld, met werken van schilders als William Turner, Charles-François Daubigny, Isaac Israëls, Piet Mondriaan, Francis Picabia, Franz Marc, Constant Permeke en Karel Appel. Uit de beeldhouwkunstcollectie is werk te zien van onder meer Edgar Degas, Alexander Archipenko, John Rädecker, Ossip Zadkine, Marino Marini en Lynn Chadwick.

Recente aanwinsten van De Fundatie zijn ‘Devant la maison au toit jaune’ van Marc Chagall en ‘Tafel voor de Ridders van de Wanhoop’ (VERZET) van Jan Fabre.

William Turner, Impressie van lucht en water, ca 1840, olieverf op doek, collectie Museum de Fundatie Zwolle Heino-Wijhe

KASTEEL HET NIJENHUIS EN DE BEELDENTUIN Op nog geen 15 kilometer van Zwolle ligt het Kasteel Het Nijenhuis.

Het kasteel is de tweede locatie van De Fundatie en toont delen van de collectie en wisselexposities in een volstrekt andere en sfeervolle setting. Vorig voorjaar werd de nieuwe beeldentuin van het kasteel geopend. De beeldencollectie van Museum de Fundatie en de Provincie Overijssel werd hiervoor uitgebreid met een genereuze bruikleen van ruim 40 werken uit de collectie van Beelden aan Zee in Scheveningen.

In deze door Theo en Lida Scholten bijeengebrachte collectie staat het mensbeeld centraal. In de beeldentuin is werk te zien van beeldhouwers als Andreu Alfaro, Karel Appel, Kenneth Armitage, Frode Bolhuis, Jan Bronner, Pino Castagna, Tom Claassen, Eugène Dodeigne, Pjotr Müller, Mario Negri, Charlotte van Pallandt, Han Wezelaar en de Zhou Brothers.

Echte blikvangers zijn de metershoge beelden van Heringa/Van Kalsbeek, Ronald A. Westerhuis en David Bade, die werden aangekocht in samenwerking met Mojo Concerts. Het Nijenhuis, tussen de Sallandse dorpen Heino en Wijhe, heeft met ‘Hannema's’ een uitstekend museumcafé en de honderd witte zwerfstoeltjes maken de beeldentuin bovendien de plek voor een zomerse picknick.

Kasteel Het Nijenhuis ‘t Nijenhuis 10 Heino/Wijhe aanvullende informatie: www.museumdefundatie.nl

4 / Verborgen hotspots langs de IJssel

De roemrijke geschiedenis van het Middeleeuwse Hanzeverbond heeft z’n sporen ruimschoots achtergelaten en steden omgetoverd tot uitermate aantrekkelijke toeristische trekpleisters.

De ontwikkeling heeft zich doorgezet langs de noordelijke IJssel waar de Hanzesteden verborgen hotspots herbergen. In de 21e eeuw laat het erfgoed van de Hanze zich nog uitstekend genieten: culinaire en culturele ontdekkingen in Deventer, Hattem, Zwolle, Hasselt en Kampen.

VERBORGEN HOTSPOTS LANGS DE IJSSEL

Hanzetijd is de Kamper Kogge, een type schip dat veel zeewaardiger was dan eerdere modellen. Een replica is te bezoeken. Ook is er onlangs één gevonden in de vaargeul van de IJssel. Wellicht met een schat aan boord, maar in ieder geval met een schat aan kennis over de economische ontwikkeling van Kampen als één van de machtigste Hanzesteden tussen 1200 en 1500.

Hasselt: hooi & oude wapens Hanze komt van 'hansa', oudhoogduits voor 'groep' of 'gevolg', en was een samenwerkingsverband van handelaren tijdens de middeleeuwen. Het verbond bestond op het hoogtepunt uit een kleine 200 steden, van Londen tot Novgorod. In Nederland waren langs de IJssel zeven steden aangesloten: Hasselt, Kampen, Zwolle, Hattem, Deventer, Zutphen en Doesburg. We nemen een kijkje in de noordelijkste vijf, gelegen op de Veluwe, in Salland en in de IJsseldelta.

Deventer: koek & bijen Den Haag heeft zijn hopjes, Kampen zijn uien en Deventer zijn koek. Al meer dan 400 jaar geniet de stad internationale faam vanwege de hoge kwaliteit van de kruidkoek, de bijtjes en de honingkoek.

Eén koekfabriek heeft de tand des tijds overleefd: JB Bussink. In het gelijknamige koekwinkeltje op de Brink wordt dagelijkse verse koek gebakken.

Deventer geldt als één van de oudste steden van ons land. Daaraan dankt de stad haar historische gebouwen, die het decor vormen voor (inter)nationale evenementen als Deventer op Stelten en het Dickens festival.

Hattem: meel & kruiden Het stadje met de dikste stadsmuren van Nederland. Als een stad in vroeger

eeuwen belegerd werd, moest de voedselvoorziening niet in gevaar komen: de stadsmolen binnen de vestingmuren aan de Molenbelt is hier korenmolen De Fortuin. Iedere zaterdag open en de molen levert meel aan het grootste bakkerijmuseum van Nederland. Verder kent het stadje nog twee musea: het Voerman Museum toont werken van de luchten boven de IJssel van Voerman senior en werken van junior met de bekende aquarellen voor de Verkade-albums. Ook Anton Pieck heeft er zijn museum, met litho’s, etsen, reistekeningen en olieverfschilderijen. De Kruidentuin bij de Franse school is opengesteld voor iedereen. Neem dan vooral een schaartje mee: iedereen mag hier geurende kruiden knippen voor het avondmaal. Uit eten kan in een van de 30 (!) horecagelegenheden in het stadje.

Zwolle: lekker koken & eten Een kilometerslang lint aan schitterende koopmanshuizen leidt langs de Willemskade naar het stadscentrum. In vijf panden aan de Willemskade zijn goede restaurants gevestigd. In het centrum zijn er nog eens vijftig restaurants om een tafel te reserveren. In de top 100 van UNESCO-monumenten staat de Sassenpoort in Zwolle. Een imponerende middeleeuwse poort in een gezellig winkelstraatje met restaurantjes richting het stadscentrum. De poort is elke woensdagmiddag en zaterdag open.

JE WAANT JE IN ZWOLLE SOMS IN DE MIDDELEEUWEN. DE MIDDELEEUWSE SASSENPOORT STAAT IN DE TOP 100 VAN UNESCO-MONUMENTEN De Librije, het sterrenrestaurant van Jonnie en Therese Boer, ligt aan het Broerenkerkplein 13-15. Leren koken volgens hun filosofie kun je in de voormalige gevangeniskeuken van het Zwolse Huis van Bewaring, op het Spinhuisplein. Verderop, aan het Meerminneplein, is Librije´s winkel, met pure culinaire producten die geserveerd worden in het beroemde restaurant.

Een virtuele tour door Zwolle vind je op www.vvvzwolle.nl.

Kampen: watersport & cultuur Kampen heeft één van de mooiste rivierfronten van Nederland. Bijna 500 monumenten getuigen van een glorieus verleden van de Hanzestad waar watersport en cultuur een prominente rol spelen. De Plantage is het horecaplein van de stad. Het Ikonen Museum heeft nu de tentoonstelling 'Russische Ikonostase'.

Verantwoordelijk voor de welvaart in de

De lichtstad van het Noorden, althans tijdens het traditionele Euifeest (hooifeest) half augustus. Straten en grachten in het charmante en overzichtelijke Hanzestadje worden dan verlicht. Het stadje werd bekend vanwege de handel in boter, hooi, scheepsbouw, de lakenweverij, maar ook vanwege personenvervoer. In de middeleeuwen onderhielden schippers een veerdienst naar Amsterdam. In het raadhuis op de Markt, een laat-gotisch gebouw uit de 15e eeuw, is een verzameling schilderijen en oude wapens, waaronder één van de grootste collecties haakbussen ter wereld.

VAARGIDS HANZESTEDEN Het water, de uiterwaarden, natuurgebieden en de eeuwenoude Hanzesteden hebben een grote aantrekkingskracht op de recreatievaart en toeristen. De Hanzesteden zijn ook op waterrecreatie en boottoerisme uitstekend ingericht. In een speciale Vaargids Hanzesteden staan naast de passantenhavens de locaties van unieke restaurantjes en culturele bezienswaardigheden vermeld.

Te verkrijgen via de VVV. Meer tips, ook over Doesburg en Zutphen op www.hanzesteden.info.

Dinsdag 28 mei 2013 / 5

DE KROON VAN WAANDERS Er zijn niet veel plekken in Nederland waar liefhebbers boeken kunnen kopen en tegelijk van kunst, debat, muziek en lekker eten kunnen genieten op een en dezelfde historische plek.

Maastricht heeft de schitterende Selexyz Dominicanen boekhandel, Wim Waanders wil dat overtreffen in Zwolle. Leunend tegen het conservatorium in het oude klooster, tegenover De Librije, heeft Wim Waanders in de Broerenkerk de kroon op zijn ondernemerschap gezet.

Medio juli opent Waanders In de Broeren, van een boekwinkel tot een unieke belevingswereld.

Verdwalen tussen boeken, kunst kijken in de expositieruimte, eten in het restaurant en een programma met lezingen, concerten, debat en voorstellingen.

Dit was de Droom van Waanders. Een droom die zeven jaar geleden begon en nu werkelijkheid wordt in de eens vervallen Zwolse Broerenkerk.

De wereld van Wim Waanders opent begin juli voor het publiek, met muziek, culinaire verrassingen en een expositie met kunstwerken van architect en stedebouwkundige H.P. Berlage uit het Haags Gemeentemuseum en een tentoonstelling van de Zilveren camerawinnaar Erik Hijweege.

De formule dat er naast iets te kopen ook iets te beleven moet zijn, is ontsproten aan de visie van Wim Waanders (69) van het handelen in en uitgeven van boeken, gedurende bijna 50 jaar, in een steeds veranderende tijd; de boekhandel leent zich tenslotte bij uitstek voor verkooplocaties buiten een winkel in een tijd waar de handel in boeken via internet een factor van belang is geworden.

Vijf werelden "Je gaat niet meer naar de stad om iets te kopen, maar om elkaar te treffen, om ergens een hapje te eten of iets te drinken. De binnenstad heeft de functie overgenomen van ontmoetingsplaats."

Dus bedacht Waanders zeven jaar geleden dat de Broerenkerk hét ontmoetingspunt moest worden van boekenliefhebbers met culinaire interesses en met een voorliefde voor kunst en cultuur.

In vijf 'werelden' worden aan het publiek naast 45.000 boeken allerlei nevenartikelen geboden. Wim Waanders: "Er is een wereld die alles voor buiten te bieden heeft, direct onder het enorme historische kerkorgel. Dus naast boeken over flora, fauna en reizen is er toeristische informatie uit Zwolle en de nabije regio te vinden."

De wereld 'Lekker binnen' biedt bijvoorbeeld naast kookboeken ook keukenarti-

kelen, en naast wijnboeken ook 50 verschillende wijnen, die ter plekke te proeven zijn. Er komt een brasserie met 125 couverts die te gebruiken is als vergader- en discussiecentrum met een muziekpodium waar het naastgelegen conservatorium gebruik van gaat maken voor lunchconcerten en masterclasses. "Natuurlijk worden er boeken, veel boeken, verkocht, hoewel dat waarschijnlijk maar vijftig procent van de omzet zal uitmaken."

De Broerenkerk werd verbouwd tot een spectaculaire multifunctionele boekwinkel.

wierp een monumentaal nieuw kerkraam. Daarnaast kregen de architecten de opdracht een interieur te ontwerpen dat qua stijl en uitstraling geïnspireerd moest zijn door het werk van de Bene-

dictijner monnik en architect Dom Hans van der Laan, oprichter van de Bossche School. In een ingetogen lettertje is treffend in een raam ingegraveerd: 'Huis voor het woord'.

'Huis voor het woord' Waanders investeerde naast een subsidie van 1 miljoen voor de restauratie nog eens 4 miljoen euro uit eigen zak om de leegstaande vervallen kerk op te knappen en uit te bouwen. "Ik werd ervoor voor gek verklaard.'' Zeven jaar en vier architecten verder hebben BK.architecten uit Utrecht een interieur getekend dat precies beantwoordt aan zijn visie. "Het is een tweebeukige hallenkerk, gebouwd door Dominicanen

“IN EEN WINKEL MOET ER NAAST IETS TE KOPEN, OOK IETS TE BELEVEN ZIJN. EEN BOEKWINKEL IS EEN LOCATIE DIE DAARVOOR BIJ UITSTEK GESCHIKT IS” Wim Waanders tussen 1466 en 1510 en gedecoreerd met schitterende plafondschilderingen.

Het middenschip van zeventig meter lang en zeventien meter hoog moet open blijven, zo ervaar je de ruimte."

De Noorse kunstenaar Kjell Nupen ont-

BIJZONDERE EXPOSITIES VAN WAANDERS Zowel in de Broerenkerk als in de kloostergang van het naastgelegen voormalig kloostercomplex komt een tenstoonstellingsruimte, afsluitbaar van het conservatorium dat van hetzelfde gebouw gebruikmaakt. De gang is hoog en ruim genoeg om er grote werken te exposeren. Wim Waanders: "Geschikt voor de foto's van Erik Hijweege. Die zijn fors en de hele kloostergang komt ermee vol te hangen." Het licht komt vanaf de zijde van de middeleeuwse kloostertuin. De tuin zelf was voor de Zwollenaar een lang bewaard geheim, want die was tot voor kort niet openbaar te bezichtigen.

Binnen in de kerk komen op de derde verdieping, direct onder de vroeg 16e-eeuwse plafondschilderingen in de gewelven, wisselende exposities.

De eerste wordt ingericht rond het eigen werk van architect H.P. Berlage die faam verwierf met de bouw van de Amsterdamse koopmansbeurs – de Beurs van Berlage -, het Hubertusslot op de Hoge Veluwe en het gebouw voor het Haags Gemeentemuseum. Als 'totaalkunstenaar' maakte Berlage onder meer ook meubels, klokken en keramiek. Die expositie wordt ingericht door het Haags Gemeentemuseum. "De Broerenkerk wordt hiermee hun visitekaartje buiten de Randstad."

Op de derde verdieping in de zijbeuk is ook de reconstructie te zien van 'Zwolse Harry', gemaakt op basis van het gevonden complete skelet van de waarschijnlijk als zodanig oudst bewaard gebleven Zwollenaar. Dit skelet is te zien onder in de vloer van de kerk te midden van de ruim 4.000 Zwollenaren die hier sedert 1466 en 1835 hun laatste rustplaats vonden.

6 / Verborgen hotspots langs de IJssel

ZWOLLE UNLIMITED BETOVERT DE BINNENSTAD Spannend straattheater, concerten, verhalenvertellers, een wijnfestival en culinaire hoogstandjes, jammen met zigeunermuzikanten en een boekenmarkt. Onder de noemer Zwolle Unlimited biedt de stad komend weekeind, van 31 mei tot en met 2 juni, 17 bijzondere culturele activiteiten.

"Het festival bundelt de kleinschalige culturele en kunstzinnige pareltjes van de stad," zegt coördinator Marinda Lieferink. "Zwolle Unlimited is een concept dat verschillende initiatieven op cultureel en sportgebied samenbundelt. Zo creëer je met verschillende participanten een groot draagvlak." Lieferink verwacht 50.000 bezoekers die kunnen genieten van kunst en cultuur op verschillende plaatsen in de Hanzestad.

Nieuw is de locatie Ter Pelkwijkpark, waar cultuur en een jeugdsportcarroussel, onder meer georganiseerd door PEC Zwolle, worden gebundeld. Ook is er een podium voor amateurkunst en staat er de koepeltent van Nicole et Martin. "Dit is een voorstelling die je moet meemaken: een Zwitsers acrobatenduo met vertellingen in het teken van Grimm in het Nederlands."

Zie het gehele programma op www.zwolleunlimited.nl.

Librije, is een 'Smaakroute' te volgen, langs winkeltjes met plaatselijke producten, maar ook langs Librije's winkel, 't Konkeltje Koffie, Bonbonnerie Borrel, Brasserie Jansen, De Stadsbakker, GooodyFooods en Art's Eetwinkel.

Verteltheater De Verhalenboot In het water van de Thorbeckegracht, midden in de stad, ligt De Verhalenboot.

Dit is zowel een verteltheater als een vertelschool én een schrijversvakschool. Ook is De Verhalenboot organisator van Waterval Internationaal Vertelfestival tijdens Zwolle Unlimited.

De Verhalenboot heeft als doel het laten optreden en het opleiden van (nieuwe) vertellers en schrijvers. De Vertelacademie heeft, behalve in Zwolle, ook vestigingen in Utrecht, Amsterdam en Vlaanderen. De Schrijversvakschool is gevestigd in Groningen en De Verhalenboot fungeert als dependance in Zwolle.

Sassenpoort Zwolle heeft van zichzelf veel aan bijzondere cultuur te bieden. Dat begint al bij de Sassenpoort: de imponerende middeleeuwse poort ligt aan een gezellig winkelstraatje met restaurantjes. In de stad, met onder meer toprestaurant De

Cultuurschip Thor, theaters Odeon en De Spiegel Cultuurschip Thor ligt eveneens in de Thorbeckegracht in het historische deel

van Zwolle en biedt volgens eigenaars Rik Elings (pianist, arrangeur, componist) en Cuun van der Eerden een podium voor 'culturele activiteiten op hoog niveau', vaak klassieke of akoestische concerten.

Een groter podium bieden de twee theaters Odeon en De Spiegel in de Zwolse binnenstad. Met ruim tweeduizend stoelen verdeeld over vier zalen biedt het theater 350 voorstellingen per jaar: belangrijk voor de stad, en met grootstedelijke uitstraling. Het verbouwde theater De Spiegel heeft als enige in Nederland een in hoogte verstelbaar plafond; in de hoogste stand verdubbelt het zaalvolume, zodat zelfs het kleinste detail op het podium uitstekend te horen is.

Hedon, beste poppodium van Nederland Aan de Burgemeester Drijbersingel ligt het muziekpodium Hedon, vorig jaar onderscheiden als 'beste poppodium van Nederland', met één van de beste programmeurs van Nederland. Dit week-

einde beginnen de verbouwingen die het cultuurpodium geschikt moeten maken voor het komend seizoen. Aldwin Ensing van Hedon: "Het pand wordt multifunctioneler en groeit van 500 naar een capaciteit van 850 man, krijgt een backstage-café en de oefenruimtes worden onder handen genomen zodat we beter geoutilleerd het nieuwe seizoen in kunnen."

Net geopend: Beeldenpark Anningahof Naast de beeldentuin van Museum de Fundatie op de locatie in Kasteel Het Nijenhuis is er op het vlak van beeldende kunst nog meer te ontdekken in Zwolle. Zo is er het Beeldenpark Anningahof, dat 26 mei is opengegaan. Het Beeldenpark viert dit jaar het tienjarig bestaan. Op het landgoed van bijna zes hectare aan de Hessenweg is een wisselende tentoonstelling ingericht van hedendaagse beelden van verschillende Nederlandse, Belgische, Engelse en Duitse kunstenaars.

STEDELIJK MUSEUM ZWOLLE Cultuurhistorie, maar ook hedendaagse kunst is te vinden in twee panden van het Zwolse Stedelijk Museum. Het 16e-eeuwse Drostenpand, in 1551 gebouwd door drost (bestuurder en rechter) Engelbert van Ensse, is aangekleed met stijlkamers uit de 18e eeuw. Er is een zilverkamer, een rijke patriottenkamer met jurken uit die tijd. Er is een 16e-eeuwse keuken ingericht met onder in het pand de archeologiekelder. Tijdelijke tentoonstellingen zijn te zien op twee verdiepingen in de nieuwbouw aan de Melkmarkt, eens het stadhouderlijk paleis waar de Overijsselse en Friese stadhouders hun intrek namen. De MuseumCoffeeShop is gratis toegankelijk. Buiten is een terras in de museumtuin.

Dinsdag 28 mei 2013 / 7

IN SALLAND ZIJN ALLE FIETSERS WELKOM In Salland is het landelijke keurmerk 'Fietsers Welkom' geïntroduceerd en dat blijkt niet voor niets.

Tussen de prachtige havezaten in het gebied tussen Deventer, Zwolle en de Sallandse Heuvelrug rijd je langs rijen donkere aarde waarin zich 'de koningin der groenten' verschuilt. Een culinair geheim om voor te stoppen in de authentieke boerderijwinkels of de restaurants onderweg.

De streek staat bekend als Salland Fietsland, en om die te ontdekken stelt Bennie Poppe van Hotel De Zwaan in Raalte een fiets ter beschikking. Een elektrische, van zijn vrouw. Met een gangetje van 25 kilometer per uur zoeft het door het schitterende landschap tussen Heeten en Heino waar één van de twee zogenoemde Sallandse 'smaakfietsroutes' is uitgezet. Want de streek kent nog meer geheimen dan de verborgen havezaten.

AAA1 asperges Dit is rijk platteland, waar de kooplieden uit de stad in de zestiende eeuw hun buitenhuizen zetten, maar waar ook zes telers de 'koningin van de groenten' uit de volle grond steken. Van 1 mei tot 24 juni is Salland Aspergeland en is de witte groente in de boerderijwinkels bij de telers aan huis te koop. De smaakfietsroute die in Raalte vertrekt, gaat langs twee van de telers. In de boerderijwinkel van Ogink in Raalte staat Margreet van Roosmalen, die vijf kilo asperges bestelt. "Ongeschild, om mee te nemen naar het westen." Haar kinderen in Amsterdam zijn er verzot op. "Toen ik vijftig jaar geleden hier kwam wonen, haalden we ze altijd uit Limburg. Dat was vroeger een delicatesse. Nu eet iedereen ze hier." En dat is te merken in de winkel van Ogink. Nadat ze vers uit het land achter de boerderij worden gestoken, kunnen ze ter plekke worden geschild. Op hoogtijdagen honderdvijftig kilo per uur, in allerlei diktes, die direct worden verkocht. Mevrouw Van Roosmalen gaat met de AA-kwaliteit naar huis, maar Ogink levert ook aan sterrenrestaurant De Librije. Topkok Jonnie Boer bestelt alleen maar AAA1. "Drieënhalve centimeter dik, en boterzacht," toont Herman Ogink.

Appelchips in het rustpunt Onderweg hebben verschillende boerenbedrijven hun erven opengesteld voor fietsers die even willen uitblazen. Rustpunten, waar een koffieapparaat staat, thee en limonade, een tafel met twee banken, en een schoon toilet. "Wij hebben het hier iets luxer aangepakt," lacht Annie Alfrink die de gast verwelkomt

met thee en zelfgemaakte 'baksels'. Zij en haar zus Esther runnen het rustpunt De Speld in de Hooiberg. "Onze doelstelling is mensen weer laten leren genieten van het platteland."

Terwijl een groep dames er is neergestreken voor een cursus 'koffielikeur maken', zoekt Esther naar een passage in een boek van Broos Seemann. De rustpunten zijn soms voorzien van een spreuk van deze plaatselijke journalist/schrijver die literatuurprijzen won voor zijn inspanningen om het Sallands dialect te behouden. De cursus koffielikeur wordt gegeven door Ralph Mulders, die zelf ook een rustpunt heeft ingericht in zijn wijngaard De Landman in Raalte. Zijn wijnstokken dragen cabernet, solaris en regent. Bezoekers kunnen er 'bier in een kwartier' maken.

Een windmolentje zorgt voor de energie,

“DE DOELSTELLING VAN ONS RUSTPUNT IS MENSEN WEER TE LEREN GENIETEN VAN HET PLATTELAND” Annie Alfrink die nu de droogkasten aandrijft waarin schijfjes Elstar liggen te drogen voor zijn appelchips, 'gedroogd met tegenwind'.

Havezaten en zwanendrift Sporen in het landschap verraden vaak de aanwezigheid van een oude havezate, landgoederen die in de middeleeuwen werden uitgegeven aan de adel in het gebied. Vaak versterkte huizen met grachten er omheen, waar de zwanen zwommen. De adel kreeg privileges als duivenslag en zwanendrift, die omstreeks de zestiende eeuw verdwenen, toen ook stedelingen zich vestigden in buitenplaatsen.

De buitenplaatsen, vaak een comfortabel huis met een modieus park er omheen, hadden een ander karakter dan de havezaten, die voor de regio de eco-

Fietsend door Salland kom je havezaten, rustpunten én asperges tegen.

nomische dragers waren. Toen de macht van de stedelingen groeide, werd het voor de eigenaren van de havezaten lastiger om economisch het hoofd boven water te houden. Veel van die adellijke huizen en kastelen zijn verdwenen, maar op veel plaatsen in Salland zijn de buitenplaatsen en havezaten nog wel te bewonderen. De fietstocht leidt langs een beroemde: Landgoed Het Nijenhuis in Heino, de tweede locatie van het Zwolse Museum de Fundatie, met zijn

Extra informatie: www.sallandaspergeland.nl www.sallandnatuurlijkgastvrij.nl

beroemde beeldentuin rondom het kasteel, waar bezoekers op talloze witte stoeltjes kunnen picknicken. Het kasteel zelf is enkele malen uitgebreid, onder meer met een tweede toren, een exacte kopie van het torentje in Den Haag. Een paar kilometer verder zijn Landgoed Den Alerdinck en het naastgelegen De Cockhof het afwijken van de 'smaakfietsroute' meer dan waard. Zwanendrift of niet, de zwanen zwemmen de bezoeker er nog altijd tegemoet.

COLOFON Redactie: Eindredactie: Vormgeving: Salessupport:

Frank Schouten Karin Bodegom Ann Rommens 088-5722890, salessupport@persgroep.nl Directeur dPA: Olav Bongarts

IJsseldelta