11 30 01 2014

Орал өңірі ОБЛЫСТЫҚ Қоғамдық-саяси газет

- 26 - 30

С

0

Бейсенбі, 30 қаңтар 2014 жыл №11 (19930)

www.zhaikpress.kz

Газет 1918 жылғы 17 қарашадан шығып келеді. 1968 жылы "Құрмет Белгісі" орденімен марапатталған

Тақсайдың таңғажайыбы

С

0

oral_oniri@inbox.ru

студент

әлі көп... "Бізді қанаттандырған "Орал өңірі"...

10

керуен сарай

8

Қарудың өзі –

қауіптің көзі!

Редакцияға облыстық ішкі саясат басқармасынан түскен жазбаша мәліметке қарағанда, соңғы жылдары біздің облыс аумағында снаряд пен зымыранға ұқсас заттардың табылуы және кейбір кісілердің оларды әуесқойлықпен жинауы жиілей түскен. Бұл, әрине, Қорғаныс министрлігін де алаңдатар жағдай. Сөзіміз жалаң болмауы үшін ел-жұрттың назарына тек былтырғы бір жылдың ішінде тіркелген бірнеше фактіні ұсынғанды қош көрдік.

2013 жылғы 17 қыркүйекте Бөкей ор­ дасы ауданына қарасты Сайқын кентінен 2 шақырымдай жердегі қоқыс төгетін маң­ нан жергілікті тұрғындардың бірі сыртқы белгілері бойынша авиациялық зақымдау құралдарына ұқсайтын заттың 31 данасын тапқан. Былтырғы қазан айының үшінде Жайық өзенінің жағасынан, дәлірек айтқанда, Ақ­ жайық ауданындағы Жаңабұлақ ауылының тұсынан 25 снаряд табылған. Ал осы оқиға­ дан үш апта кейін (24. 10. 2013) Бөкей ордасы

аудандық ішкі істер бөлімінің қызметкерле­ рі Орда кенті тұрғындарының бірінің аула­ сынан Ресейге жалға берілген 929-шы мем­ лекеттік ұшу-сынақ полигоны аумағынан жинап алынған зымыран бөлшектерін кері әкетуге мәжбүр болған. Араға бір апта са­ лып (03. 11. 2013) Зеленов ауданына қарасты Богатск ауылының төңірегінен Азамат соғысы жылдарынан бері «қалғып-мүлгіп» жат­қан снаряд табылған. Тура осындай «олжа» өткен жылғы қарашаның соңында Ақсай қаласының аумағынан табылды. Әрине, бұл

сонау сұрапыл жылдардан қалған оқ-дәрі һәм снаряд-бомба атаулы осымен тәмам деген сөз емес. Сол себепті пәленбай жыл­ дан бері бұғып жатқан әлгіндей қару-жарақ­ тың өзі нағыз қауіп-қатердің көзі екендігін ұмытпайық, ағайын! Алда-жалда әлгіндей қару-жарақ назарыңызға іліксе, дереу құқық қорғау, төтенше жағдайлар және қорғаныс істері жөніндегі құрылымдардың жергілікті мекемелеріне хабарласқаныңыз жөн.

Өз тілшіміз

Мәуліт мүбәрәк болсын!

24

2

АҚПАРАТ Бейсенбі, 30 қаңтар 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru Облыс әкімінің орын­ басары Марат Кәрімовтің төрағалығымен өткен ай­мақтық үйлестіру кеңе­ сін­де жалпы шамасы 2,2 млрд. теңгеге 19 жаңа жоба

P P

P

Ақжайық ауданындағы Тайпақ колледжінің бір топ студенті қазақ хандығының ең алғашқы астанасы – Сарайшыққа барып қайтты. Олар «Сарайшық» мұражайынан таусылмас әсер алды, тарихымызға қатысты білімдерін толықтырды, аңыз әңгімелерді күнделіктеріне жазып алды. Жәдігерлер­ дің әрқайсысының тарихына толық қанықты. Таяуда Орал қалалық мешітінде Алексей Ярмеленко ислам дінін қабылдады. Алексей ата-анасының христиан болғанына қарамастан, әрқашан ислам діні бұйырған ата-ана хақысын орындай­ тын­дығын, православ жолдастарымен достық қатынасын жалғастыра беретінін алға тартты. Өйткені Ислам – бейбітшілік, бірлік діні екенін түсінеді. Орал қалалық мешітінің наиб имамы Дүйсенәлі Бейімбет оған ыстық ықыласын білдіріп, «Намаз оқып-үйрену», «Құран оқып-үйрену», тағы басқа орыс тілінде жазылған діни кітаптарды сыйлады. Шыңғырлау аудандық балалар мен жасөспірімдер спорт мектебінде Теректі, Сырым, Қаратөбе, Шыңғырлау ау­да­нының командалары арасында волейболдан аймақ­тық кездесу өтті. Бір ерекшелігі – командалар аудан әкімдікте­рі­нің қызметкерлерінен құралғандығы. Тартысты өткен жарыста сырымдықтар жеңіске жетті.

Теректі ауданына қарасты Ақжайық ауылының әкімі Мүф­ тах Дүйсенғалиев ауыл тұрғыны, көп балалы ана Зәмзәгүл Шамғоноваға «Күміс алқаны» салтанатты түрде табыс етті. Бұл күнде ата-әже атанып отырған отағасы Азамат пен шаңы­рақтың шамшырағы Зәмзәгүл – немере қызығына бөленген бақыт­ты жандар.

Оның 16-сы жетіспейтін ин­фрақұрылымды тартуға бағытталған.

19 жобаға оң қабақ Гүлбаршын ӘЖІГЕРЕЕВА, «Орал өңірі» «Бизнестің жол картасы - 2020» бағдарламасы шеңберінде қол­ дау көрсетілетін жобалар моноқа­ лаларды дамыту, агроөнеркәсіп кешені, азық-түлік өндірісі және өзге де сервистік қызметтер көр­сетуге бағытталған. «Маженов» ЖК несиенің пайыздық мөлшер­ле­ ме­сін субсидиялау және «Даму» қоры арқылы ішінара кепілден­ дендіруге «Автожуғыш жабдығын сатып алу және ғимаратты жөн­ деу» жобасын ұсынды. Кәсіпкер Мерей Маженовтың айтуынша, облыс орталығындағы сауда үйі­нің бірінші қабатында орнала­са­ тын нысан сауда үйіне келуші­лерге көлік жуу қызметін көрсе­ теді. Онда 4 жаңа жұмыс орны ашыл­мақ. Моноқалаларды дамы­ ту бағдарламасы аясында ақсай­ лық «Галиева Ф.С.» ЖК-ның 190 млн. теңгені құрайтын «Автомаг»

дүкені ғимаратын қайта құру және жаңарту, жүк автокөлігін сатып алу, айналым қаражатын толықтыру» жобасы кеңес мүше­ лерінің қолдауына ие болды. За­ шаған кентінде орналасқан «Ав­ деева» ЖК-ның «Жиһаздық-ағаш ше­берханасының ғимаратын газ­ бен жабдықтау» жобасына және «Батыс МаркаЛамб» ЖШС-ның Ча­паев ауылы маңындағы ұсақ мал­ды союға арналған цехын газдан­ дыруға, электрмен қамтуға және ав­токөлік жолын салу бағы­тын­да­ғы 3 жобасына оң шешім шыға­ рылды. Зеленов ауданының Кө­шім ауылдық округіндегі «Жа­йық құс» ЖШС-ға қарасты құс фабри­касының индустриялық инфра­құ­рылымын дамыту бойынша 6 жә­ не «Батыс Пауэр» ЖШС-ның «Зе­ ле­нов ауданындағы Белес кенті маңындағы «Орал ГТЭС 200» ны­ санына тартылатын газ құбыры­ның құрылысы жобалары ма­құл­ данды. «Zhaik Petroleum Ltd» ЖШС-ның Зеленов ауданының Бе­-

Эпиджағдай тұрақты Сейсенбі күні Орал қаласы бойынша МСЭҚ басқар­ масының басшысы Мұхамед Арысбаев Орал қаласының 2013 жылғы санитарлық-эпидемиологиялық ахуалы жөнінде баспасөз мәслихатын өткізді.

Сочиге төртеу барады

Нұрлыбек РАХМАНОВ, «Орал өңірі»

Сочи олимпиадасына Батыс Қазақстан облысынан төрт бірдей шорт-трек шебері Айдар Бекжа­ нов, Нұрберген Жұмағазиев, Абзал Әжіғалиев және Инна Симонова қатысады.

Облыстық дене шынықтыру және спорт басқармасы жоғары спорт жетістіктері бө­лімі басшы­ сының міндетін атқарушы Әс­кер­ бек Нұрмұқановтың айтуынша, ли­­цензия са­ны (8) өзгермейді. Өкі­ нішке қарай, соңғы сәтке дейін батысқазақстандықтар үміт артқан Артур Сұлтанғалиев жара­қаты­нан айыға алмады. Сонымен қатар Ксения Мотова Сочи олимпиа­ дасынан тыс қалды. Халықаралық конькишілер одағының шеші­мі­­мен ол жүгіреді деген қашық­тық­ тың (1 мың метр) лицензиясы И.Си­ моноваға берілді. Сөйтіп, Инна енді 500, 1000, 1500 метр қа­шық­ тықтарда сынға түседі.

қаралып, мақұлданды.

Мұхамед Қайыржанұлының ай­ туынша, шаһардағы эпиде­миоло­гиялық жағдай қолайлы деп ба­ ғаланады. Былтыр жіті ішек жұқ­­ пасы 1,4 есе, жіті дизентерия 2 оқиғаға, ротавирусты жұқпа 6,8 есеге азайған. Бұрын кездескен бірқатар жұқпалар тіркелмеген. Орал қаласы бойынша тұрғын­ дар арасында алдын ала екпе­ ден діни ұстанымға байланысты

Шорт-тректен Қазақстан құра­ масында батысқазақ­стандықтарға қоса қостанайлық Денис Ники­ ша мен Ақтөбе облысы атынан сынға түсетін, Оралда туып-өскен Аслан Даумов бар. Шорттрек­ші­лер қазіргі кезде Мәдіғали Қар­ сыбеков, Чанг Гвоун Оук сынды мамандардың басшылығымен Түр­ кияда жаттығуда. Сол жақтан Со­ чиге аттанады.

Ғайса БӘЙМЕН

94 бас тарту жағдайы тіркелген. Жалпы облыс бойынша жұқпалы аурулардың 68 пайызы Орал қа­ ласынан тіркелген. Жедел рес­ пи­раторлы вирусты жұқпаның 31404 оқиғасы тіркеліп, бұл 2012 жылмен салыстырғанда 1,1 есеге төмен болып отыр. Туберкулез­ бен ауырғандар саны біртіндеп төмендеп келеді. Былтыр бұл ау­рудың белсенді түрі 1,1 есеге азай­ ған. Ал жануар тісіне іліккендер са­ ны 1,1 есеге артқан. Былтыр мұн­ дай 1244 оқиға орын алса, оның Жедел рес­пи­ раторлы вирус­ ты жұқпаның 31404 оқиғасы тіркеліп, бұл 2012 жылмен салыстырғанда 1,1 есеге төмен болып отыр.

1/1%

лес кентіндегі көмірсутегі шикіза­ тын өңдеу, сақтау кешеніне авто­көлік жолын, темір жол­дың тұ­ йықтығын салу, газбен жаб­дықтау, «Топан» ЖШС-ның өн­дірістік цех ғимараты құрылысы мен іргелес аумағын абаттандыру, цех жаб­­ды­ғын сатып алу жобалары қол­ дауға ие болды. Кеңесте Қаратөбе ауданында­ ғы «Еркебай» ШҚ-ның, Жаңақала ауданындағы «Наурыз» ШҚ-ның мал қыстақтарын электрмен жаб­дықтау жобалары қаралып, ма­құл­ данды. Облыс әкімінің орынбаса­ ры Марат Кәрімовтің айтуынша, алдағы уақытта Белес кенті аума­ ғын индустриалдық аймақ етіп да­мыту жобасы дайындалуда. Об­ лысымыз республика бойынша бизнеске сервистік қызмет көрсе­ту көрсеткіштері бойынша ал­дың­­ғы орындарда болса, іскер­лік бай­ланыстарды дамыту, кәсіпкер­ лердің «Назарбаев университе­ тінде» білім-біліктілігін шыңдау бойынша әлі де жұмыстану қажет.

61 пайызында бұралқы ит-мысық­ тан зардап келген. Өткен жылы барлығы 3829 ит, 221 мысық жә­не 3 түлкінің көзі құртылған. Басқарма құзырында тамақ өн­діру, сақтау, тасымалдау және сатумен айналысатын 1066 ны­ сан бар. Басқарма мамандары елімізде өндірілген 1775 кг, шет елдерден келген 1718 кг бұзыл­ған өнімді саттықтан алып тас­ таған. Жоспардан тыс 536 тек­ серіс жүргізілсе, оның 90-ы ша­ ғым бойынша. 1223 әкімшілік айып­­­пұл салынса, 15 нысанның жұ­мысы сот арқылы тоқтатылған. Тексеріс қорытындысы бойын­ ша медициналық тексерістен өт­пеген 188 адам қызметінен уа­қыт­ ша алыстатылған. Қаладағы жа­байы базарлар биыл толықтай жойылмақ.

– Елбасының биылғы Жолда­ уында денсаулық сақтау саласын­ дағы басты басымдық – алғашқы медициналық-санитарлық көмек­ ті дамыту, міндетті медициналық сақтандыруды енгізу мәселесін зерттеу, мемлекеттің, жұмыс бе­руші мен қызметкердің денсау­ лық үшін ортақ жауапкершілігі – медициналық қызметтің барлық жүйесінің басты қағидаты екен­дігі, спортпен шұғылдану, дұрыс тамақтана білу, жүйелі профи­лак­ тикалық тексерілу – аурудың ал­ дын алудың негізі екені айтылды. Біз осы бағытта халық арасында түсінік жұмыстарымен айналы­ судамыз, – дейді Орал қаласы бо­йынша МСЭҚ басқармасының басшысы Мұхамед Арыспаев.

ҚОҒАМ oral_oniri@inbox.ru

Бейсенбі, 30 қаңтар 2014 жыл

Агробизнес саласындағы Таяуда Ресей астанасын­ да «Қазақстан өңір­ле­рі – Мәскеу: ынтымақ­

Қуыршақ театры ашылды

ынтымақтастық кеңеймек

тастықты кеңейту» тақы­­өтті. Оған ба­тысқазақ­ стан­дық АӨК өкілдері де қатысып қайтты.

Сәкен МҰРАТҰЛЫ, «Орал өңірі»

А

гі агробизнестің экспорттық әле­ уеті ұсынылды.

– Форумның басты мақсаты – Мәскеу нарығына қазақстандық ауыл шаруашылығы және азықтүлік өнімдерін тікелей жеткізуді ұйымдастыру мәселелерін ре­ сейлік серіктестермен бірлесіп ше­шу болды. Соған байланысты өңірімізден «Батыс Күнбағыс»

АҚ, «Кублей», «Белес агро» ЖШС жетекшілері қатысып, өз тәжі­рибелерімен бөлісті. Ресей­лік та­рап қазақстандық ауыл шар­уа­­шылығы өнімдерін өндіруші­лер­мен тығыз да ұзақ мерзімді бай­ ланыс жасауға мүдделілік таныт­ты, – дейді облыстық ауыл шар­уа­шылығы басқармасының бас­ шысы Арман Өтеғұлов.

Ақынға арналған тақта Қаңтардың 22 жұлды­ зында Алма­ ты қаласы әкім­­дігінің ұйым­дасты­ руымен ұлт мақ­танышы Қадыр Мырза Әлі тұрған Жам­ был көше­сіндегі 163-үйге ескерткіш тақта орнатылды. Жақсыдан шарапат болар игі іске Алматы қаласының әкімі Ахметжан Есімов арнайы қатысып, сөз сөйледі. Ақынды ұлықтау мақсатында «Қадыр Мырза Әлі» қоғамдық қоры ұйытқы болған шараның ба­сы-қа­ сынан Ақ Жайық өңірінің азаматта­ ры да табылды. Ескерт­кіш тақтаны Алматы қаласының әкімі Ахметжан Есімов ашты. Алматылық зиялы қа­уым өкілдері көптеп қатысқан жиын­ да ақынның жерлестері атынан сөз алып, Ақ Жайықтың ыс­тық сәле­ мін жеткізген облыстық мәде­ниет, мұрағат және құжаттама бас­­қар­ма­-

Жаңақала ауданында жыл­ жымалы қуыршақтар театры жұмыс жасай бастады. Мәдени демалыс орталы­ғы­ның балалар мен жастар бөлімі жанынан құрылған жылжымалы қуыршақтар театры алғашқы қо­йылымын №3 «Бөбек» балабақ­ шасында сахналады. Олар бүл­ діршіндерге «Дос іздеген бота» ертегісін ұсынды. Әртістер қуыр­ шақтарға жан бітірді. Балалар­ дың көзі сахнада болды. Жылжымалы қуыршақ теат­ры алдағы уақытта ауылдың бала­ бақшаларын аралап, «Шегіртке мен құмырсқа», «Мақта қыз бен мысық», «Жеті лақ», «Үш аю» «Ба­ уырсақ» ертегілерін тарту етпек.

рыбын­да бизнес-форум

уыл шаруашылығы өнім­­де­рін өндірушілер мен өңдеушілер үшін үлкен маңыздылығы бар іс-ша­ раны ҚР Ауыл шаруашылы­ғы министрлігі, «ҚазАгро» АҚ, ҚРның РФ-дағы елшілігі және Мәс­кеу үкіметі бірлесе ұйым­дас­тыр­ ды. Елбасының ауыл шаруашы­лығы өнімдерінің экспорттық кө­ле­мін арттыру бойынша тапсыр­ масын орындау аясында өткізіл­ген шараға 90-ға жуық қазақстан­дық шаруашылық пен агроқұры­ лым өкілдері қатысып, елімізде­-

3

сының басшысы Айдар Батырха­ нов: – Қадыр ағамыз өз шығар­ма­ларымен поэзияда, жыр әлемінде үлкен сілкініс, бетбұрыс әкелген ақын, өлеңін қай та­қы­рыпқа арнаса да, өзіндік ерекшелігі, өзіндік мә­нері, көркемдік қолтаңбасы қа­­ лып­­­тасқан жыр дүлдүлі болатын, – деді.

Екі күндік форум барысын­да қазақстандықтар республи­ка­ мыздағы агроөнеркәсіп ке­шені­ нің бүгінгі жәй-күйімен ресей­­лік­терді таныстырып, әріптес­тікті дамытудың нақты тетікте­рін талқылап, ынтымақтастық ая­ сын ке­ңейту туралы уағдаластық­қа қол жеткізді.

Шағатай ауылдық кітапха­ насында «Қазақстан – 2050. Мәңгілік Қазақстан» атты дөңгелек үстел өтті. Дөңгелек үстелде ауыл әкімі әр түрлі ме­ кеме қызметкерлерімен бірге Елбасы Жолдауын талқылады.

Шағатайлықтар Жолдауды қолдайды

Д

өңгелек үстел барысында жеке кәсіпкер М.Ай­ таханова: «Елбасымыз шағын және орта бизнесті дамыту жөнінде өте жақсы бастамалар көтерді. Ең бастысы, ауылдағы шаруа қожалықтарына, кәсіпкер­лерге жеңілдетілген несие мәселесі шешілсе, елімізде шағын және орта бизнес қанатын кең жаятын болады» деген ұсыныс-пікірін білдірсе, Ы.Алтынсарин атындағы мектептің тәрбие ісінің меңгерушісі Ұ.Ғабдулова «Мектеп – оқушыны үлкен өмірге қадам бастырар қасиетті орын. Осы жолдағы ұстаздың еңбегіне Елбасы өз Жолдауында ерек­ше назар аударды. Елбасының сенімін ақтау үшін біз та­ ғылымды тәрбие мен сапалы білім беруден аянбай­мыз» – деп ағынан жарылды.

Мира ШҮЙІНШӘЛИЕВА, Орал қаласы

Мәншүк Молдашева, кітапханашы, Теректі ауданы

2014 жылдың 30 наурызына шығып кеткендердің орнына мәслихат депутаттарын сайлауды белгілеу туралы ҚАУЛЫ Қазақстан Республикасының «Қазақстан Республи­касын­ лары мен орталықтарын бұрынғы шекарамен анықтау. дағы сайлау туралы» Конституциялық заңының 101 және 3. Шығып кеткендердің орнына 113-баптарының 4-тармағына сәйкес, Батыс Қазақстан мәслихат депутаттығына үміт­кер­ облыстық сайлау комиссиясы қаулы етеді: лерді 2014 жылғы 30 қаңтар-28 ақ­ пан аралығында ұсыну; - №1 қалалық сайлау округі бо­ 1. 2014 жылдың 30 наурызы кү­ 4. Шығып кеткендердің орны­ ніне келесі мәслихаттардағы шы­йынша; на мәслихат депутаттығына үміт­ ­ғып кеткендердің орнына мәс­ли­ Жәнібек аудандық мәслихаты: керлерді тіркеуді 2014 жылғы 30 хат депутаттарын сайлауды белгі­ – №5 аудандық сайлау округі қаң­тар – 5 наурыз аралығында леу: бойынша; жүргізу; Батыс Қазақстан Шыңғырлау аудандық 5. Шығып кеткендердің орнына облыстық мәслихаты: мәслихаты: мәслихат депутаттығына үміт­кер­ - №19 облыстық сайлау округі бойынша; – №11 аудандық сайлау округі лердің сайлауалды үгіт-насихат жұ­ Орал қалалық мыстары 2014 жылдың 6 наурызы­ бойынша; мәслихаты: нан 2014 жылдың 28 наурызының 2. Сайлау учаскелерінің шекара­

жер­гілікті уақыт бойынша 24 са­ ғатына дейін өтеді.

6. Шығып кеткендердің орны­ на мәслихат депутаттарын сай­ лау өткізу бойынша негізгі іс-ша­ ралардың күнтізбелік жоспарын бекіту және оны сайлау өткізуді қамтамасыз ету үшін аймақтық сайлау комиссияларына жолдау.

7. Аталмыш қаулыны бұқара­лық ақпарат құралдарында жариялау.

Облыстық сайлау комиссиясының төрағасы А.ХАМЗИН

“Айгөлекке” – ұлттық сертификат Ақжайық ауданының Тайпақ ауылындағы тәжірибелі педа­ гог Алтынай Ибрашева бас­қа­ ратын “Айгөлек” балабақшасы облысымыздағы шағын меке­ мелер арасында “ТОП-100” қа­тарына еніп, халықаралық ұлт­ тық бизнес рейтингтер ода­ғының “Жылдың сала көшбас­ шысы” ұлттық сертификатына ие болды. Алтынай Абайқызы “2013 жылдың маманы” аталы­ мын еншіледі. Аудан әкімі На­ риман Төреғалиев балабақша ұжымына осы марапаттарды салтанатты жағдайда табыс етті.

Рухани кездесу М.Горький атындағы қалалық кітапханада «Діни сауаттылық – рухани қауіпсіздіктің кепілі » атты дөңгелек үстел болды. Шараға Орал қалалық меші­ тінің наиб имамы Дүйсенәлі Бейімбет қатысып, асыл діні­ міз­дің құндылығы туралы ай­ тып, еліміздің бас мүфтиі Ер­­жан қажы Малғажыұлының «Дін мен Дәстүр» атты кітабын та­ныс­тырды. Жәңгір хан атын­ дағы БҚАТУ студенттері қатыс­ қан шара соңында кітапхана меңгерушісі Бибігүл Ахметқы­ зы қатысушыларға кітаптар сыйлады.

Атаулы күнге арналды Шектеулі Кеңес әскерінің Ауғанстаннан шығарылуына 25 жыл толуына орай, Ақжа­ йық ауданының орталы­ғын­ дағы №1 орта мектеп оқу­шы­ларының арасында ша­ғын футболдан бәсеке ұйым­дас­ тырылды. Шара алдында ұл-қыздарға соғыстың себебі, зардабы ту­ ралы әңгімеленді. 16 команда қатысқан жарыста ересектер тобынан 9“б”, ал кіші топтан 7“б” сыныбының шәкірттері алдан көрінді.

Өз тілшілеріміз

6

ТАҒЗЫМ Бейсенбі, 30 қаңтар 2014 жыл

Қазаңды, апа, естідім

Күрмеліп тілім, қазаңды, апа, естідім. Ақындық жолда болмаған еді еш мінің. Қаралы хабар жеткен соң мендік жүрекке, Жерден де ауыр қайғы боп төнді кешкі мұң. Өз елін сүйіп өмірден өту көпке сын, Ел ырза саған «елім» деп сүйіп өткесін. Нар халқың енді ботадай болып боздайды, Өмірдің мынау заңына айтып өкпесін. Көп татқан еді тәңірі салған қайғыны, Жалғыздықпенен өтті ғой талай ай-жылы. Ақыл мен қайрат бойлаған сыршыл жүрекке, Жалғанның мынау жат көрінді екен қай мұңы? Өзіңді жоқтап қазіргі күнде ел қапа, Кіндік қан тамған қастерлі туған жер қапа. Өзіңіз татқан жетімдік мұңын бұл күнде, Шерленіп жаным сезініп жүрмін мен де, апа. Көңілдер күйреп кетті ғой алдан сын шығып, Маздаған үміт қараңғы тартып тұр сөніп. Мұз болып қатып Жайық та жатыр мұңданып, Шамасы келмей жылауға терең күрсініп.

Мәрлен ҒИЛЫМХАНОВ, ЖОББМ 10-сынып оқушысы, Жаңақала ауданы

oral_oniri@inbox.ru

Қазақтың ұлы ақыны, ҚР Мемлекеттік сый­ лығы­ның иегері, Қазақстанның халық жазушысы Фариза Оңғарсынованы соңғы сапарға шығарып салу рәсімі Астана қаласында, 27 қаңтар күні сағат 10.00-де «Көрме» ке­ шенінде өтті. Марқұммен қоштасуға еліміздің саяси тұлғалары, ақынжазушылар, ақынның поэзиясын сүйетін қалың қазақ жиналды.

Фаризамен қоштасты қалың қазақ А залы қоштасуды ҚР Ақ­ парат және мәдениет министрі Мұхтар ҚұлМұхаммед ашты. Ол Мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаевтың көңіл айту жеделхатын оқыды. Қалың қазақтың қабырғасы қайысқанын айтқан Елбасы жедел­ хатта: “Өлеңдерінен өзіне тән өр мінезі, өршіл рухы, адам санасының терең қалтарыстарына жіті үңіліп, соны таңғаларлық шебер­ лікпен аша білетін қуатты талант тегеуріні айқын сезіліп тұра­тын. Сондықтан да Қазақстан халқы ақиық ақын, тамаша журналист, көрнекті қоғам қайраткері бол­ ған қызын ерекше қадірледі. Хал­ қымыздың өзіне көрсеткен зор се­ німі арқасында ел Парламенті­нің депутаты болып сайлан­ды. Ақын­ ның есімі ұмытылмайды, оның шы­ғармалары Қазақстан хал­қының жадында әрдайым сақ­тала бере­ді деп сенемін» – деген. Алғашқы сөз Фариза апамыз­ дың рухани інісі, өмірде көп тіре­ гі болған Астана қаласының әкі­мі Иманғали Тасмағамбетовке беріл­ ді.

– Бүгін Алтайдан Атырауға де­йінгі Қазақстан, барша алаш жұр­ты ұлтымыздың ұлы ақыны, халықтың музасы, қазақтың Фа­ ризасымен мәңгілікке қоштасып тұр, – деді И.Тасмағамбетов мыр­ за. - Тірі күнінде-ақ аты аңызға ай­налған Фариза ақын өн бойын­ да өр рухтың жарқылы бар, таза

сенімнің ақтарылған ағыны бар, ерекше тұлғалардың бірі емес, бі­­регейі еді. Ғибратты ғұмырын­да поэзияның падишасы атанып, әділ сөзімен де, ақмаңдай жүзімен де, бал таңдай жырымен де қазақ поэ­зиясының нұры, халқының ба­тыр мінезді қызы екенін дәлел­ деп өтті. Ақынның егемен еліміз­дің еңсесін көтеруге қосқан сүбе­ лі үлесі де, сол жылдары қосқан қарымды күресі де көз алдымыз­ да. Кезінде Астананы ауыстырған кезде Елбасының: «Тәуелсіздік­тің ертеңіне кепіл, бүгініне шам­ шырақ болыңыз» деген тілегін қа­­был алып, Елордаға қоныс ау­дар­ ды. Бос келген жоқ, жан-жүрегі­мен, ой-өрісімен, ақыл-парасаты­ мен жастарға рух берді. Әдебие­тін арқалап, мәдениетін айшық­ тады. Ол аналық абзалдығымен, ерекше, өзіне ғана тән абызды­ ғы­мен ерекшеленді. Фариза ел есін­де, ұлтымыздың ұлылары са­ натында, тарлан тарихымыздың қанатында тұрған тарихи тұлға ретінде де мәңгі сақталады. Жа­ ныңыз жәннатта болғай, Апа!» Бұдан соң Фариза апамызбен өнерде де, өмірде де тете өскен Қа­зақстанның халық жазушысы, Еңбек Ері Әбіш Кекілбаев сөйледі. Ағамыз: «Періште әуезді ақын Фариза, шынында да, кемел ой­

шыл, керемет суреткер, ұлы ақын еді. Мәңгілік пен шексіздіктің ақаршақар шыңдарымен иықтас ақын­ ның киелі қаламынан туған жыр­ лар көңіліңді тебірентетін. Ол жаз­ған әр шығарма жарық көр­ген бойда халық жүрегіне барып шық ете қалатын. Оның жырларын ха­лық маңдайларына тигізіп, тө­бе­ леріне көтеретін. Ел оны алдас­ пан Махамбеттей айрықша қас­ тер­лейтін. Халықтық махаббатты түгелдей иемденген, бірден-бір өрен ақын еді, Бірден-бір өжет те өткір қайраткер еді. Халық оны ақ алмастай тіліп түсер турашылы­ ғы үшін, қара қылды қақ жарған әділ­­дігі үшін, ханнан да, қарадан да қаймықпайтын, бет қаратпас ба­тылдығы үшін, елден ерек өліпөшіп жақсы көретін» – деп толқыды. Ақын қызымен қоштасуға кел­ ген халықтың есебі болмады. Қа­зақтың біртуар қызы Астанадан 35 шақырым жердегі Ұлттық пан­ теонға жерленді. Ақынды соң­ғы сапарға шығарып салған халық күңіреніп, сай-сүйегіңді сыр­қы­ рат­қан жоқтау айтылды. Ол жоқ­­тау «Оның ауырғанын естіген ха­лық тікесінен-тік тұрып, теңсе­ ліп, тебіреніп кетті. Шетелден ал­ған емі шипа болып, сауығып ора­ луын тіледі. Бүкіл елі, тұтас мем­ лекеті, қалың қауымы түп-түгел

оның жазылып кетуін сұрап еді. Бірақ амал не?!» деген Әбіш аға­ мыздың аһ ұрған өкінішіндей еді. Жастық шақтағы құрбысы, Ақ Жа­­йықтан барған ақын Ақұштап Бақ­ тыгереева апамыз теледидарлар­ дан сөз сөйлеп, естеліктер айт­­­ты. Қаралы хабар жетісімен, об­­лыс әкімі Н.Ноғаев апамыздың туған-туыстарына көңіл айту же­делхатын жолдағаны мәлім. Фа­ риза ақынның өлмес жырларын, биік адамдық болмысын баға­ ла­ған басқа да үлкен-кіші ол ту­ ралы айтуға асығып жатты. Бұл Фариза ақынның өлмес өмірінің басталғаны еді. Ақынды жер қой­ нына тапсырып оралған ағайын, елдің игі-жақсылары қаралы аста сөз сөйлеп, Астана қаласының әкімі Иманғали Тасмағамбетовке алғыс айтты. «Тұтас ұлттың мақта­ нышы мен ар-ожданы, асыл қазы­насы бола алған Фариза ақынды соңғы сапарға шығарып салу рә­ сімі бұрын-соңды болмаған биік дәрежеде өтті, мұндай құрмет Мұх­­тар Әуезовке ғана көрсетіл­ ген еді» – деді олар. Бұл – Фари­ за ақынның поэзиясы ғана емес, адамдық болмысының да шырқау шыңда тұрғандығының дәлелі. Апамызды өнерде, әдебиетте жүрген жастар еңіреп шығарып салды. Батыс, Шығыс деп бөлмей, талантты жастарды бауырына тар­ тып, қолынан келген көмегін ая­ мады. Апамыздың шапағатын көп көрген солардың бірі мен едім. Бақұл бол, Апа!

Ұлдай САРИЕВА, Орал-Астана-Орал, «Орал өңірі»

«Жадымыздасың, жауынгер» Кеңес әскерінің Ауған­ станнан шығарылғанына 25 жыл толуына орай «Ау­ ған соғысының мүгедектері және ардагерлерінің БҚО қоғамы» қоғамдық бір­лес­ тігінде «Жадымыздасың, жауынгер» атты кез­де­су өтті. Оған Орал ақ­па­­рат­тық техноло­гия­лар кол­ леджінің студенттері қатысты.

Нұртас НАБИОЛЛАҰЛЫ, «Орал өңірі»

К

ездесу барысында атал­мыш бірлестік төраға­ сының орынбасары Ана­ толий Боровский бүгінгі Орал ақ­параттық технологиялар кол­ леджінде бір кездері білім алып, ауған соғысында қаза тапқан жер­ лестеріміз Андрей Емельянов, Сергей Изотов, Владимир Кар­пов сынды боздақтардың ерлік

істеріне кеңірек тоқталды. Сон­ дай-ақ студенттерді бірлестік жұ­ мы­сымен осыған дейін жеткен же­тістіктерімен таныстырып өтті. Кездесуге аталмыш колледжде білім алатын мүмкіндігі шектеу­лі студенттердің қатысуына көбі­ рек мән берілген. «Бұл мүмкіндігі шектеулі жандардың біздің қо­ғам­дық бірлестіктің назарынан тыс қалмайтындығының және оларға қатысты Елбасы Жолда­уында айтылған мәселелерге қол­ дау білдіретіндігіміздің айғағы»,

- дейді Анатолий Боровский. Ауған соғысы жайындағы естелік әңгімелер «Ауған соғысының мү­ гедектері және ардагерлерінің БҚО қоғамы» қоғамдық бірлестігі мүшелерінің студенттерге арнап дайындаған дастарқаны басында жалғасты.

мәселе oral_oniri@inbox.ru

Бейсенбі, 30 қаңтар 2014 жыл

7

• Облыстық білім басқармасының назарына!

Жаңақаладан шағым түсті... Тоқтар КЕНЖЕҒАЛИЕВ, «Орал өңірі» Редакцияға оқырманнан хат келді. Жаңақала ауданының тұрғыны Мұханбетова Үміттің атынан жазы­ лыпты. Алғашқы жолда­ рын оқи бастағаннан-ақ екіұдай күйге түстік. Тоқсан тоғыз пайыз қазақ тұратын ауыл­ да мұндай жағдайдың қалай орын алуы мүмкін деген сауал бірден көкейімізге келіп, жолға шықтық. Алдымен, арыз-хаттың мәтінінің негізгі тұстарымен оқырмандарды таныс­ тыра кетейік. Тағы бір қадап айтатын жағдай газет кесіп-пішіп төрелік айтатын сот немесе өзге де атқарушы құрылым (орган) емес. Біз осы мәселеге қатысты екі тараптың да ой-пікірін береміз және өз бетіміз­ ше нақты бір қорытынды жасаудан аулақпыз. Сонымен, редакцияға жолдан­ ған арызда (автордың стилисти­ касы сақталды) былай делінген: «Мен қызым Талапқалиева Аяжан Мұхтарқызын (12 жасар) 2010 жы­лы Қ.Жантілеуов атындағы саз мек­ тебінің домбыра бағыты бойын­ша оқуға бердім. Р.Екпінқызы ұс­-

тазы болды. Содан жанұя жағда­йына байланысты апайы жұмыс­ тан шықты. Әрбір ұстаздың алдын­да дұрыс сабақ ала алмай қина­лып жүргесін директор (Қ.Жанті­ леуов атындағы Жаңақала аудан­дық саз мектебінің. ред.) Н.Сапар­ға­лиұлына кіріп 2011 жылдың қа­зан айында Е.Ғұбайдуллиннің өнеріне қызығып, баламды осы жігітке домбырадан сабақ беруге сұрап алғам. Бұл ағайы 2012 жыл­дың ақпан айында қызыма сабақ үстінде ар-намысқа тиетін анайы сөздер (этикалық қағидатқа орай жарияламай отырмыз. ред.) айт­ қасын, қызым ақпан айында сабақ­ қа бармады. Содан ақпан айының 28-і күні «Бұрымды қыз» сайысы­ ның ашылуында оркестрмен күй тартуы керек, Аяжанды таңертең жібересіз бе, Аяжан сабаққа кел­ мей жүр деп 27 ақпан күні теле­ фон арқылы хабарласты. Қызыма не сөз Ертай айтып жүргенің? деп едім, кешірім сұрап, ешкімге ша­ ғым жазбауымды сұрады. Бірақ мен кешірім берген жоқпын.

04.03.2013 жылы саз мектебінің директоры Н.Сапарғалиұлы Их­ санға хабарлама бердім. Содан ол кісі қызметтік тексеру жүріп жатқан кезде Е.Ғұбайдуллин өз арызымен жұмыстан шықты де­ген жауап берді. №7 сайлау учас­кесінен сайланған депутат С.Ж.Жар­демалиев мырза да осындай жау­ ап берді. Е.Ғұбайдуллин 2013 жыл­дың қыркүйегінен бастап жұмыс­ қа қайта алыныпты. Осы мекеме­ де ұстаз болып сабақ беріп жүр. Қызым жарты жылдық сынақ тапсыруға барса 26.XII күні барса қазіргі сабақ беріп жүрген ұстазы Ә.Утеғалиев жұмыста болмаған, директор жоқ. Завуч Орнай деген қыз бала сынақ алу үшін комис­ сия құрамына Е.Ғұбайдуллинді қатыстырып сынақ алған. Қызым

сынақты тапсыра алмай келдім, Ертай ағай болды, қолым жүрмей қалды деп келді. Біздің Жаңақала­ да баланың ар-намысы, ата-ана құқығын ешкім ойламай ма? Осы жағдайды анықтап, газет бетінде жариялауыңызды сұраймын». Хат қолға тиген соң Жаңақала­ ға барып, Үміт Мұханбетовамен көзбе-көз сөйлестік (суретте). Ол

өз сөзінде жазылғандардың бәрін қуаттап, қызы Аяжанмен кездестір­ ді. Аяжанның айтқаны: «Мен түс кезінде емтихан тапсыратын соль­ феджио кабинетінде жалғыз өзім қалып қойып жүрдім. Ертай ағай сол кездері анайы сөздерді бір­неше рет айтты. Басында мен тү­ сінбей жүрдім. Тәжірибелі, бедел­ді, сыйлы мұғалім болғандықтан, ол кісіге қарсы шыға алмадым. Батылым жетпеді. Содан соң бірекі айдай сабаққа бармай қалдым. Ағай анама телефон шалғасын анам маған: «Неге домбыраға бар­ майсың?» деп ұрысты. Сол кезде болған жайды жылап айттым». Арыз иесі Үміт Мұханбетова­ның айтқандарын Ертай Ғұбай­ дуллин мүлде жоққа шығарып отыр. «Мен бұл айыптаумен ке­ ліспеймін, жала жауып тұр. Бұл ата-ананың маған не дейтінін білмеймін. Бірнеше ай бойына қайта-қайта келіп арызданып

жүр. Осы жерде жұмыс істегеніме он жылдың жүзі болды. Көптеген шәкірттер бітіріп шықты. Жетіс­ тіктерім көп. Тәрбиелі отбасы­нан шыққан адаммын. Әкем Аман­ жол облыс ақыны болды. Мүмкін арызданушының өкпе-реніші бо­лар маған деген. Қызымды бай­ қауларға көп апармайды деп. Ме­ нің тәрбиемде болғанда Аяжан­ды оркестрдің құрамына қостым. Ал жұмыстан шыққан себебім, жалған сөзге шыдай алмадым» дейді Е.Ғұбайдуллин. Осы мәселеге байланысты Қ.Жантілеуов атындағы аудандық саз мектебінің директоры Нұралы

Их­сан (суретте) былай деп түсі­нік берді: «Тексеру жүріп жатқан кезде Ертайдың өз еркімен жұ­мыстан шыққаны рас. Ол 2013 жылдың 7 наурызы күні арызын жазды. «4 наурызда Ү.Мұханбе­то­ вадан менің атыма арыз түсті, не жағдай болды?» деп сұрағанымда, Е.Ғұбайдуллин «Өзім де қыз өсі­ ріп отырмын, мен ондайға барған

P.S.

Әрине, мұндай мәселеде олай-бұлай деп нақты шешім шығару қиын. Дегенмен аядай ауылда жал­пы осындай әңгіменің шығуы да жақсы емес. Сондықтан тиісті орындар жағдайды зерделеп, тексеріп, тиісті жауа­ бын береді, істің ақ-қарасын анықтайды деген ойдамыз.

«Каменный» отқа оранды Кеше түс қайта Орал қаласындағы орталық базар маңында орналасқан «Каменный» кешенінде өрт шықты.

- Түстен кейін сағат үштен 37 минут кеткен­ де біздің өрт сөндіру және апаттан құтқару қызметіне Д.Нұрпейісова көшесінің бойындағы «Каменный» кешенін өрт шарпығаны жөнінде суыт хабар түсті. Дәл қазір ол жерде біздің депар­ таментке қарасты 15 техника және 65 жеке құрам жұмыс істеуде. Сағат 16.50-дегі мәлімет бойын­ ша ондағы сауда орындары мен дәмханалардан 35 адам шығарылды. Адам шығыны жоқ. Өрттің себеп-салдары мен аумағы анықталуда, тер­ геу-тексеру шаралары жүргізілуде, - деді бізге газетіміздің бүгінгі нөмірі қатталып жатқан кез­де хабарласқанымызда облыстық ТЖ департа­ ментінің баспасөз хатшысы Толқын Нұрқуатова.

Өз тілшіміз

емеспін, мені сондай деп ойлай­тын болсаңыз, мен жұмыстан кете­ йін», – деді. Сосын класында оқитын басқа да қыз балалармен, ата-ана­ лармен сөйлестім. Ертай арыз бе­ріп шығып кеткеннен кейін атааналар келіп, телефон шалып, «Ба­лаларымыз басқа педагогта оқы­ ғысы келмейді, Е.Ғұбайдуллинді қайта жұмысқа алуыңызды сұ­раймыз» деп бірнеше рет өтініш жасады. Сөйтіп, жаңа оқу жылы­ ның басында, нақты айтқанда, қыркүйекте Е.Ғұбайдуллин жұмыс­ қа қайта алынды. Менің ойымша, бұл мәселенің қазір қозғалу себебі – бізде әр­бір оқу тоқсанының соңында тех­ни­калық сынақ тапсырылады. Ү.Мұ­ханбетованың қызы, саз мекте­бі­нің 4-сынып шәкірті Аяжан Та­лап­қалиева 20 желтоқсан күнгі сы­ нақты тапсыра алмай қалды. Екі күйді жақсы ойнады да, үшінші шы­ғарманы дұрыс ойнай алмады. Қабылдау комиссия­сында өзім отырдым. Ол күні Е.Ғұбайдуллин болған жоқ. Астанада шәкіртте­рі­ мен халықаралық байқауда жүр­ді. Содан 26 желтоқсан күні сы­ нақты қайта тапсыруға Аяжанды тыңдаған комиссияның құрамы­ на директордың оқу-тәрбие ісі жөніндегі орынбасары О.Сапаро­ ва Е.Ғұбайдуллинді де кіргізген. Мектепте жұмыс жасағасын ол комиссияның құрамына кіруі тиіс деп ойлаймын. Екінші сынақта оқушы А. Талапқалиева шығарма­ ны орындап, сынақты тапсырды». Е.Ғұбайдуллин: «Аяжан сынақ­ ты қайта тапсырғанда оқу ісінің меңгерушісі келіп, «Ертай, сынақ ала қой», – деді. Мектепте істеге­ сін ол менің міндетім. Домбыра­ сын күйге келтіріп бердім. Жаман ойнаған жоқ. Сынақты ойдағыдай тапсырып кетті».

Суреттерді түсірген Темірболат ТОҚМАМБЕТОВ

азамат oral_oniri@inbox.ru

аруы бағындырмақ Иә, қамыстылық қаршадай қыз өзінің еттірлігінің арқасында оқу­ дан тыс уақытта қазақ радиосын­ да жұмыс істесе, қазір бас редак­ торлар клубында қызмет атқарып жүр.

- Наурыз айында алғашқы са­ раман басталмақ. Университетте бізге «Журналистикаға кіріспе» пә­ні­нен дәріс оқитын «Егемен Қазақстан» республикалық га­ зеті» АҚ-ның президенті Сауытбек Абдрахманов мені еліміздің бас басылымынан машықтан өтуге шақырды. Ол кісі маған «Бізде 1-курс студенттері машықтан өт­ пейді, бірақ сенің талабың мен талпынысыңды көріп, саған жеңіл­ дік жасап отырмын» - деді. Ал де­ канымыз Қайрат Сақ болса, өзінің туған жері – Оңтүстік Қазақстан облысындағы БАҚ-тарда сара­ман­ нан өтуге ұсыныс жасады. Сон­дайақ өзге де республикалық газеттер мен телеарналар шақыруда, - дей­ ді ол. Таяуда тұнғыш сессиясын өте жақсы тәмамдап, қысқы демалысқа келген сәтінде редакциямызға бас сұққан Шәрипаны газетіміздің бас редакторы «Орал өңірінен» са­раманнан өтуге шақырды. «Ние­тіңізге рақмет, өзімнің «Орал өңі­ рімді» сайттан оқып тұрамын, бұл бағытта нақты шешімді ата­анаммен, ұстаздарыммен ақыл­дас­ қаннан соң қабылдаймын», - деді Шәрипа бізбен қоштасарда.

Сәкен МҰРАТҰЛЫ

ұл-қыз тәрбиелеуімізбен жауап беруіміз шарт. Жазғы каникулдан Алматыға қайтып оралғаннан кейін «Бо­ла­ шақ» бағдарламасымен шетелде оқып келген бір жігітпен таны­ сып, жолдас-жора болып кеттім. Бір сөзінде ол «Ұрпақ алмаспай, біздің ел сыбайлас жемқорлықтың шырмауы мен зардабынан толық құтыла алмайды» – деді. Оның бұл пікірі мені әрі ойлантты, әрі қуантты. Ойлантқаны, қазіргі ат үс­ тіндегі лектің бізге біржола кезек беруі үшін әлі біраз уақыт керек. Ал қуантқаны, біздің толқынның жаңа жауған аппақ қардай жан тазалығы. Бір жас мемлекеттің перзен­ті саналатын үш өрен өзара әңгі­ мелесіп отырған көрінеді. Біреуі, - Біздің ел көркейгенше, мен бір мықты мемлекетке кетіп қалғым келіп жүр, - депті. Екіншісі, - Шір­ кін-ай, біздің ел іргелі мемлекетке айналғанша, мен ұзақ ұйқыға кет­ сем, - деп қиялдапты. Ал үшіншісі, - Мен өз Отанымды өз еңбе­ гіммен гүлдендіргім келеді, - деп бір-ақ кесіп, әлгілердің қасынан тұрып кеткен екен. Мен осы соңғы пікірді құптаймын, ал сен ше бауы­ рым? Асылы, біз жанбасақ лапылдап, аспан қалай ашылмақ???

Алпамыс ФАЙЗОЛЛА, ҚазМУ-дың студенті, Алматы қаласы

Бейсенбі, 30 қаңтар 2014 жыл

11

Тіл майданының

жауынгері Еліміз Тәуелсіздік алып, даңғыл даму жолына түскелі 20 жылдан асты. Осы сындарлы жылдарда, ел азаматтары, зиялы қауым өкілдері, ұлттық интеллигенция еліміздің әлеуметтік-саяси тіректерінің, рухани-мәдени қажеттіліктерінің түгенделуіне барынша еңбек етті. Осы ұлы топтың ішінде еңбегіне атақ-дақпырт тілемейтін, ісін бұлдамайтын замандасымыз, рухани мәдениет үшін, тіл мүддесі үшін ерен еңбек етіп келе жатқан ел азаматы Болат Жексенғалиев те бар. Бүгінде ердің жасы 50-ге келіп отырған Бәкеңнің бүкіл саналы ғұмыры ұлтқа қызмет етуге арналған.

О

л Жымпиты ауданы­ ның Тасқұдық ауы­ лында дүниеге келіп, орта мектепті тәмәмдады.

1986 жылы А.Пушкин атындағы Орал педагогикалық институ­ тына түсіп, қазақ тілі мен әде­ биеті мамандығы бойынша оқып, Меруерт ананың (ұстаз М.Жолдықайырова) алақанын, Мәтжан шалдың (проф.М.Тілеу­ жанов) шапағатын көрді. Шара­ басовтың шекпенінен шығып, туған ауылға жол тартты. Адам­ ның адамшылығы, кісілігі, шы­ ғар биігі - ақыл, білім, ғылым, жақсы ата, жақсы ана, жақсы құрбы, жақсы ұстаздан бастау алады. Осындай бұлақтардан сусындаған жас жігіт 19861990 жылдары Тасқұдық орта мектебінің қазақ тілі мен әде­

желкені» дегендей, осы кезең­ дерден бастап, Болат Өтеғали­ ұлы тіл мүддесін ту етіп, қо­­ғам­дық-саяси қызметпен айна­лысып келеді. Бәкең – күрес­ кер, ұлтшыл азамат. Ұлтшыл­дық - өз тіліңді сүю, туған тарихың­ ды біліп, өзгені де құрмет­ теу. Кезінде Ғ.Мұстафин «Біз ұлтшылдықпен күресіп едік, енді сендер ұлтсыздықпен күресіңдер» деп еді. Ұлтсыз­ дық дендеген, тамырына құрт түскен, рухани мешеулермен күресе жүріп, санасын оятуды, көзін ашуды Бәкең өзіне мін­ дет қылып алған секілді. Онысы кейде біреулерге ұнамай да жа­ тады.

1998-1999 жылдары ҚР ҒА А.Байтұрсынұлы атындағы Тіл білімі институтында ізденуші

2003 жылдардан бергі ке­зеңдерде Болат Өтеғалиұлы «Ағартушы» мемлекеттік тілді оқыту орталығының» директоры бола жүріп, халықаралық «Қазақ тілі» қоғамы» қоғамдық бірлестігі БҚО филиалының төрағасы, Қазақстан халқы Ас­самблеясының мүшесі ретінде өл­ кеміздің ономастикалық кеңістігінің сауығуына, көше атау­ларының қазақшалануына өз үлесін қосты, мемлекеттік тіл саясатына арналған бірне­ше халықаралық ғылыми-прак­ти­калық конференциялар­дың оз­дырылуына мұрындық болды. Осы конференцияларда тіл мәдениеті, терминология, ономастика мәселелері көтерілді.

биеті пәнінің мұғалімі, мектеп директорының орынбасары бо­лып жемісті еңбек етті. 1990 жы­лы М.Өтемісов атындағы Ба­ тыс Қазақстан мемлекеттік уни­­­верситеті қазақ тілі мен әде­биеті кафедрасының оқы­ту­ шысы болып, ғылыми-ұстаздық жолға түсті. Осы кезеңдерде Одақ ыдырап, қазақ тілі мәселесі ашық айтыла бастаған еді. Уни­ верситет жанынан қоғамдық негізде «Мақсат» тіл үйрету жә­ не аударма орталығы ашылды, Бәкең жетекші болып, іске кі­рі­ сіп кетті. «Мақсат - жетістіктің

болды. Белгілі ғалым, фоне­ тист Ә.Жүнісбековке шә­кірт болып, соңынан ерді. Болат Жексенғалиев – ғылыми дәреже қорғамаса да, қазақ тілінің фо­ нетика саласы бойынша рес­пуб­ ликадағы белгілі маман. Оның қаламынан туған кітаптар мен мақалаларда (Қазақ тілінің син­ гармо-орфоэпиялық норма­ла­ры, 2005 ж.; Фонетикалық тер­­мин­дердің түсіндірме сөздігі, 2005 ж.; Қазақша-орысша фоне­ тикалық сөздік (Ә.Жүніс­бекпен бірге, 2009 ж); Қазіргі қазақ тілі (Фонетика) пәні бойынша

практикалық сабақтың әдісте­ мелік нұсқауы, бақылау тап­ сырмалар мен жаттығулар» (оқу-әдістемелік құрал, Н.Сә­ дуақаспен бірге, 2006 ж. т.б.) қазақ тілі дыбыс жүйесінің, ор­ фографиясы мен орфоэпиясы хақында келелі тұжырымдар берілген. Мәселен, кеңестік заманда тілімізге енген жат сөздердің қазақ сөзінің жалпы сөйлеу интонациясына кері әсер ете бастағанын аңғарған ғалым «Орфографиялық сөз­ дікпен бірге орфоэпиялық сөз­ дік те күнделікті қажеттілікке айналып, «дұрыс сөйле!» та­ лабы қазақ тілі маманының басты құралдарының біріне айналуы керек. Сонымен бір­ ге қазақ жазылымының дұрыс айтылымын дәл көрсететін ар­­найы жазу – фонетикалық транс­ крипцияның (дыбыстаңба) да барлық оқулықтар мен сөз­дік­ терде қолданылатын ортақ үлгісін қабылдайтын уақыт кел­ ді», - дейді. Болашақта қазақ тілінің жазу, емлесіне реформа жасайтын болсақ, бұл пікірлер­­ді ескеру қажет-ақ. Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев «Қа­зақстан - 2050» стратегия­ сы – қалыптасқан мемлекеттің жа­ңа саяси бағыты» атты Жол­ дауы­на «Біз 2025 жылдан бастап әліпбиімізді латын қарпіне, ла­­тын әліпбиіне көшіруге кірі­ суіміз керек. Бұл – ұлт болып шешуге тиіс принципті мәселе», - деген еді. Елбасының осы пікірін қолдай отырып, ғалым «сайып келгенде, бұл арада әңгіме ХХI ғасыр басындағы қа­ зақ тіліне жазу реформасының қажеттілігінде, мәселенің пісіпжетілгенінде. Бәсекеге қабілетті тіл болу үшін де қазақ жазуына өзгерістер керек. Ең алдымен, тілдің табиғи заңына сүйенген ұлттық әліпби керек. Ал ұлт­тық әліпби ұғымына тоқталсақ, ол - жазудың сол тілдің төл заң­ дылығынан туындаған үлгісі»,-

деп ғылыми пікірін білдіреді.

2003 жылдардан бергі ке­ зеңдерде Болат Өтеғалиұлы «Ағартушы» мемлекеттік тілді оқыту орталығының» директо­ ры бола жүріп, халықаралық «Қазақ тілі» қоғамы» қоғамдық бірлестігі БҚО филиалының төрағасы, Қазақстан халқы Ас­ самблеясының мүшесі ретін­ де өлкеміздің ономастикалық кеңістігінің сауығуына, көше атау­ларының қазақшалануына өз үлесін қосты, мемлекеттік тіл саясатына арналған бірне­ше халықаралық ғылыми-прак­ти­ калық конференциялар­дың оз­дырылуына мұрындық болды. Осы конференцияларда тіл мәдениеті, терминология, оно­ мастика мәселелері көтерілді. Қабырғалы қалың еліміздің басты қазынасы – тәуелсіздікпен бірге түлеген төл мәдениетіміз бен туған тіліміз. Сондықтан да Г.Бельгердің сөзімен айтсақ, Қазақстанда ұлттық идея қазақ тілінен басталуы керек. Болат Өтеғалиұлы «...бізге ұлттық мүд­ деге негізделген идеология ке­ рек», - деп жалғастырады. Шы­ нында да, 2020 жылы халықтың 95 пайызы мемлекеттік тілде сөйлеуі үшін тіл саясатының ше­ шуші кезеңінде жұмыла жұмыс істеп, жоғымызды түгендеуіміз қажет-ақ. «Қазақ – жоқшы, жоғын із­ деген қуғыншы, қуғыншы қан­ дай болса, мал қайтпақшы» (Ахмет Байтұрсынұлы). Сол қу­ғыншының бірегейі, мемле­ кеттік тіл саясатына қоғамдық қолдаушы, тілші ғалым, күрес­ кер азамат - біздің Болат Өте­ ғалиұлы. Мерейлі жаста ме­ рейің үстем, қаламың ұшқыр, тұлпарың жүйрік болсын де­ мекпіз. Мұрат САБЫР, филология ғылымдарының докторы, профессор

12

жолдау Бейсенбі, 30 қаңтар 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru

«Мәңгілік Ел»

жобасы мәңгілік Ақұштап БАҚТЫГЕРЕЕВА, ақын, халықаралық «Алаш» сыйлығының иегері, Қазақстан Жазушылар одағы БҚО бөлімшесінің жетекшісі:

– Елбасымыздың биылғы Жолдауындағы «Мәң­гілік Ел» идеясы біздің көңі­лімізге қонады. Әсіресе, қа­ламгерлерге. Өйт­кені бұл – елді сүю, патриоттық тәрбиені насихаттау деген сөз. Ендеше, жас ұрпақ ата салтқа қарай бұрылып, өзінің дәстүрін, тарихын оқып үй­ренеді ғой деген үміттеміз. Қаламгердің елді, Отанды сүюге шақырған парасатты шығармалары оқырман жүрегінен орын алуға тиіс. Бізге қа­ зір салауат пен сауат бұрынғыдан да ке­рек сияқты. «Мәңгілік Ел» осыған түйіндейді. Біз егемендік алғалы көптеп ашылып жатқан қазақ мек­ тептері мен жоғары оқу орындарында білім алып жатқан жастарымызға ана тілде айтылған сөздің мәні мен маңызын, өткен ата-баба тарихы мен күрес жолын ұғындыра білуіміз керек. Оларға егемендіктің бізге не үшін керектігін айқындап алатын жоспарлы сабақтарды көптеп өткізу қажет. Бостан­ дықты ту қылып ұстап, елдің бірлігін, адамның бір-біріне

деген мейірімі мен қайырымдылығын қайта жаңғыртып, қоғамдағы әділетсіздікті азайтсақ... Өсіп келе жатқан жас ұрпақ туған топы­ ра­ғын, елін, жерін сүюге барлық күш-жі­ герін арнаса ғана біздің Қазақстан деген үлкен ел мәңгілік елге айналады. Әсіресе, елдегі ауыз­бір­лік тұрмысымыздың күннен-күнге жақсаруына ықпал етеді. Елба­ сы Жолдауы негізінен халқымызды бірлікке, еңбекке үндейді. Болашақта шәкіртақы, дәрігер мен мұғалімінің жалақысы өседі. Әрине, аздау, бірақ аз да болса өскені дұрыс. Биылғы Жолдауда халықтың жағдайын одан әрі жақсарту мақсатында біраз сала басшыларына нұсқау берілді. Оны орындау әр адамның санасына, намысына байланысты. Біздің елімізге қазір бірлік пен тыныштық ауадай қажет. Өйткені тыныштық бар жерде ғана өсу мен өркендеу, ертеңгі күнге деген үміт болады.

Сергей ПОГОДИН, облыстық орыс мәдениеті орталығының төрағасы: – Елбасының Жолдауында Отанымыздың да­муының бүгінгі және ертеңгі нақты мақ­ саттары көрсетілген. Президент ұсынған үштік ұран «Бір мақсат, бір мүдде, бір болашақ» респуб­ликаның бүкіл халқы үшін іс-әрекеттің тікелей басшылығы болып табылады. Қазақстанға әлемнің ең дамыған және әлеуетті отыз елінің қатарына енуіне мүмкіндік беретін әлеуметтікэкономикалық ұмтылысты тезірек жүзеге асыру біз үшін негізгі, бірыңғай стратегиялық мақсат болып табылады. Бұл барлық ел тұрғындарының әлеуметтік немесе ұлттық тегіне қарамастан, терең мүдделеріне сайма-сай. Бұдан басқа Президент Жолдауда біздің ортақ шаңырағымыз «Мәңгілік Ел» құру мақсатын қойды. Онда бәріміз өзара

келісім, тұрақты ынтымақ және қажырлы еңбек жағдайында біздің болашағымызды құрып, балаларымыз бен немере­ леріміз үшін ұлы елімізді жасаймыз. Елбасы Қазақстанның бүгінгі табыстарының көпке ортақ нәтиже, біздің талант­ ты және еңбексүйгіш халқымыздың бірлескен іс-қайраты екенін атап көрсетті. Алайда жасампаз еңбек тек әлеуметтік бейбітшілік, төзімділік, халықтың бір идея мен Көшбасшы төңірегінде ұйысуының нәтижесінде ғана мүмкін. Әрі ол келешек табыстардың кепілдігі болып табылады. Меніңше, бұл орайда Елбасы құрған Қазақстан халқы ассамблеясы ұйыстырушы маңызға ие болды және бола береді де. Өйткені аталмыш саяси ұйым Елбасы саясатын жүзеге асы­ рушы, ұйысудың маңызды тетігі және соны ұйымдастырушы. Біз басқалармен бірге Жолдауда басты орынға қойылған "Мәңгілік Ел" құру, сөйтіп, халықтың ғасырлық ұлы арманын жүзеге асыруға лайықты үлесімізді қосамыз.

Мәлік МҰХТАР, Ақжайық аудандық мәслихатының депутаты, «Нұр Отан» партиясы аудандық бөлімшесі партиялық бақылау комиссиясының төрағасы: – Түркілердің, яғни ежелгі ата-ба­бамыздың "Мәңгілік Ел" идеясы біздің ұлттық ұстанымымызға айналып отыр. Елба­ сымыз «Қазақстан – 2050» Стратегиясының түп қазығы етіп пәлсапалық категория – Мәңгілік Ел ұғымын алып, ұлы бағдарды нысаналады, ұлы са­бақтастықты жандандырды. Ұлттық идеоло­ гиямыз сол. Сонда ғана нығайып, мығым­да­нып, ширығып, түгенделіп, қанаттанып, айбар­ла­­нып, айдынданамыз. Ұғына білгенге осынау тарихи құжатта ой, пайым, толғам жетіп жатыр. «Тәуелсіздікке қол жеткізгеннен гөрі оны ұстап тұру әлдеқайда қиын. Бұл – әлем кеңістігінде ғұмыр кешкен талай халықтың басынан өткен тарихи шындық. Өзара алауыздық пен жан-жаққа тартқан берекесіз­ дік талай елдің тағдырын құрдымға жіберген. Тіршілік тезіне төтеп бере алмай, жер бетінен ұлт ретінде жойылып кеткен елдер қаншама... "Мәңгілік Ел" болу біздің өз қолымызда. Бұл үшін өзімізді үнемі қамшылап, ұдайы алға ұмтылуымыз керек», - деді Мемлекет басшысы. Ғасырлар жүзінде ата-бабамыз армандап, небір қатыгез жаумен арпалыса жүріп, қол жет­ кізе алмай кеткен, тек өткен ғасырдың аяғында алған асыл Азаттықты, тәу етер Тәуелсіздікті нығайту, уыстан шығарып алмай, қанатын қа­ тайту - бізге сын. Президент соны тағы да нық­ тап, айтудай-ақ айтты. Міндетімізді, парызы­ мызды, борышымызды еске салды, жадымыз­ды жаңғыртты, санамызды сілкінтті. Біздің ұжым жаңа Жолдауды талқылай оты­ рып, тірлікті ширатудың жолдарын пысықтап, бүкіл міндетті, парызды қалтқысыз орындауға одан әрі ұйыса түсті. Азаматтық қызметшілердің жалақысын жаңаша төлеуге байланысты Жол­ дауда айтылған тұжырымдар қызметкерлерге жігер үстеді. Әсіресе, «Нұр Отан» партиясы­ ның мүшелері орман алабындағы жас тал­ дарды күтуді сағатпен санаспай жүргізуге, то­ ғайлықтағы игіліктерді сақтауға тұрғындарды жұмылдыруға байланысты бастамалар көтеріп отыр. Демек, жұмыстың жемісі молая түсері кәміл.

үзіліс

Бейсенбі, 30 қаңтар 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru

Мені логистика қызықтырады

Салтанат АБАТОВА, Орал қаласындағы Назарбаев зияткерлік мектебінің 9-сынып оқушысы

Өткен жылы Қытайдың Гон­ конг қаласында өткен «Wikimania – 2013» ха­лық­аралық конференция­сына Қазіргі таңда википедияны ең мықты жобалардың бірі деп есеп­ теймін. Ғаламтор пайдаланушы ашық энциклопедиядан кез кел­ ген мәселе бойынша құнды мағ­ лұ­мат ала алады. Википедиада тек мәтіндер ғана емес, сурет қосуға, аудио-видео файлдарды салуға

да мүмкіндік бар. Авторлық құқық сақталуы керек. Егер оқушылар қандай тақырыпта жазарын біл­ мей жатса, орыс, ағылшын вики­ пе­диасынан аударуға болады, тек сапалы, тиянақты аударылуы қа­жет. Ең бастысы, көшірме бол­ май, нақ­ты фактілер мен мәлімет алын­ған дереккөздерге сілтеме жа­са­луы шарт. Біз қызығушылық та­ныт­қан өзге де мектеп оқушы­ла­ ры­на, ЖОО студенттеріне барып ше­берлік сыныптарын өткіземіз. Олар да өздерінің бос уакыты бол­ ған кез­де біздің мектепке келіп, ақыл-ке­ңес алуда. Гонконг қаласында теңіз жаға­ лауындағы «Жұлдыздар аллея­ сы» ұнады. Онда сол елдің «жұл­ дыз­дары» өз қолтаңбаларын қал­дырған. Әйгілі киноактерлер Джеки Чан мен Брюс Лидің мү­ сіндерін көрдік. Мені логистика саласы өте қызықтырады, сол себепті бола­ шақта логистика саласының қырсырын үйреніп, осы саланың жақ­ сы маманы болғым келеді.

P.S.

Логистика ұғымы ақ­ па­рат, тасымал­дау, мү­ліктеу, қоймалау, қап­та­ма­лау жә­не қауіпсіздік сияқты құ­рау­шы­ лардың бірлесуін қам­ти­ды. Ло­ гис­тика көптеген кәсіп­орын­дар­ дың негізгі функцияла­ры­ның бірі болып табылады. Логистика­ның негізгі көздейтін мақсаттарын жұ­ мыс өнімділігіне және өзіндік құн­ ға байланысты деп шартты түр­де бөлуге болады.

Біраз директор қызметінен босады Ақжайық ауданының әкімі Нариман Төреғалиевтың қатысуымен аудандық білім бөлімінің кеңейтілген алқа отырысы өтті.

50 білім беру ұйымының ара­ сындағы оқыту сапасы төмен 16 мектеп­тің атына сын айтылды. Өткен жылғы ҰБТ қорытынды­сы бойынша Харькин, Қаршы, Жаңа­­ жол мектептерінің директорлары, Ал­­ғабас, Алмалы, Қар­шы мектеп­ тері директорлары­ның оқу ісі жөніндегі орынбасарлары қыз­­ мет­терінен босатылды. Бол­ды­­ рев, Жайық, Ілбішін, Красно­ яр, Қадырқұл, Жаңажол негізгі мек­теп­терінде және бастауыш мектеп­тердің барлығында жоғары санат­ты мұғалімдердің болмауы ойлан­дырады. Аталмыш жиында аудан бас­ шысы өзі көзбе-көз білген өкі­нішті жайтты – кейбір жерде мұ­ға­лімдердің тіпті өз маман­дық­та­ рына қатысты дерек-дәйек­тер­ді білмейтінін қынжыла баянда­ды. Ол балаларды еңбекке баулу­да

үлгілі отбасылардан өнеге алуды және ата-аналармен тығыз бай­ ланыс орнатып, ұл-қызға пайдалы істермен шұғылдануға жол аша­ тын, яғни оларға «екі қолды қалта­ ға салатын уақыт» қалдырмайтын мұғалімдердің тә­жірибесін наси­ хаттау жөніндегі пікір-пайымын ортаға салды. Аудан әкімі жаңа мектеп бой көтерген ауылдарда мұндай қамқорлыққа лайықты қайтарым қажеттігін де баса айт­ ты.

Бекем БЕКҰЛЫ, Ақжайық ауданы

13

Аңызға айналған британдық сапа. Since 1924 17 890 ш.б. бастап

18 990 ш.б. бастап

20 860 ш.б. бастап

Барлық автокөлік АБҚ-мен (АКПП) Орал қ., 4-ш/а, 28-үй («CAR CITY URAL» ғимараты) Тел.: +7 (7112) 226-522

Ынтымақты «Толағай» Қаңтардың 24-і күні Орал қаласындағы №1 жалпы білім бере­ тін мектепте 1-сыныптар арасында «Толағай» отбасылар сайысы өтті. Сайысқа Ақбалиндер, Төлешовтер, Ғұбайдуллиндер, Темешовтер және Мұқанғалиевтердің жанұялары қатысты.

1-сынып жетекшілерінің ұйымдастыруымен өткен са­ йыстың негізгі мақсаты – са­ лауатты өмір салтын насихат­тап, спортпен жүйелі айна­ лысумен қатар, отбасындағы ынтымақ­ты нығайту. Сайыс бағдарламасына түр­лі қызықты эстафеталық ойын­ дар енгізілген. Велосипед­ пен әкелердің, машинамен балалардың, аналардың қап­ ты киіп, секіріп, кедергілер­ ден өтуі сияқты сәттері сәтті шық­ты. Ата-аналар мен оқу­ шы­лар сайысқа үлкен ықы­ лас­пен қатысты. Назым Сар­ қо­зиева, Дариға Дәулетова, Самал Кенжеғалиева, Мөл­дір Ғарифолла, Дамира Тоқ­тар­

бекова сияқты 1-сынып же­тек­шілері шәкірттерінің атааналарын сайысқа бел­сенді қатыстыра алды. Ата-ана­ лар мен оқу­шы­лар бар өнер­ле­рін, спортқа деген қа­білеттерін көр­се­тіп, өзге от­ басы­лар­ға үл­гі бо­ла білді. Осы сайыс ар­­қылы мек­теп пен ата-ана арасындағы бай­ла­­ныстың өзара тиім­ді екен­ді­гін бай­қау­ға бола­ды. Са­йыс со­ңын­да от­ба­сы­лық топ­тар ма­ра­патталды.

Динара ШАНКИШЕВА, "Орал өңірі"

14

ел-жұрт Бейсенбі, 30 қаңтар 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru

Шындық деп шырылдаған Жәнібек өңірінде көпке танымал, аузы дуалы абыз ақсақал­дардың бірегейі Төлеп Көбейсінов десек, артық айтпаған болармыз. Нарын құмының Мешітқұм ауы­лында 1937 жылы дүние есігін аш­қан Төлеп ағаға тағдыр жетімдіктің ащы дәмін тартуды о бастан жазса керек. Қайғы-мұңсыз асыр салуға, ананың аялы алақаны мен жылы құшағын ұзақ сезінуге мұрша бер­ гізбеген ажалдың өткір садағы дү­ниедегі ең қимас аяулы жан асыл анасын бес жасында ыстық құ­ша­ ғынан суырып алды. Әкенің қуат­ ты қолына арқа сүйеген, бұғанасы бекімеген бүлдіршіннің күреске толы ғұмыр жолы басталды. Ол се­гіз жасында-ақ колхоз жұмысы­ мен біте қайнасып жүріп, алғашқы ұстазы Емен Байтуғановтан сабақ алды. Мектеп жасындағы зерек бала колхозда есепші болып еңбек жолын бастап та кеткен. Соның дәлеліндей 1946-1956 жылдары колхозшы ретінде Төлеп ағаның ең­бек өтіліне еніпті. Төлеп Көбейсінов 1957 жылы Орал қаласынан бір жылдық ди­ қаншы-бригадир мамандығын ал­ ған соң, туған жер төсіне оралады. Арнайы мамандық иесі атанған ағамыз 1957-1961 жылдары «Орда» және «Бисен» кеңшарларында тракторшы, бригадир, «Бисен» кеңшарына қарасты №1 бөлімше­де агроном болып жемісті еңбек етеді. Жалынды жастығының жі­герімен Бисен ауылы тұрғында­ рының қолдауымен 200 түп алма ағашын егеді.

1961-1997 жылдары Төлеп аға Жәнібек аудандық тұқым бақылау лабораториясының лаборанты, ау­дандық атқару комитетінде жос­парлау комиссиясының төрағасы,

аудандық әлеуметтік қамсыз­дан­ дыру бөлімінің аға инспекторы, ауданымызда жаңа ашылған ауыл шаруашылығы өнімдерін сатып алу және оның сапасын жақсарту жө­ ніндегі мемлекеттік инспекцияның аға инспекторы, Жәнібек мал бор­ дақылау пунктінің бас агрономы, қаржы, салық мекемелерінде абы­ ройлы еңбек етті. Жалпы, 51 жыл еңбек өтілімен Төлеп ағамыз 1997 жылы құрметті еңбек демалысына шығады. Жәнібек аудандық мемлекеттік мұрағатындағы Т. Көбейсіновтің же­ке тектік қорында агроном ма­ ман ретінде кеңес берген және аудандық атқару комитетінің штат­ тан тыс нұсқаушысы бола жүріп, жазған сыни мақалалары сарғай­ған қағазда хаттаулы тұр. Мәселен, 1959 жылы 21 қазанда Төлеп Көбейсіновтің «Ара» жур­ налына аудандық құжат бөлімінің жұмысындағы кемшіліктер туралы жазған хатына бұл мәселенің аққарасы жан-жақты тексерілетінді­­гі жөнінде еңбекшілер хаттары бө­лімінің меңгерушісі, жазушы Өтебай Қанахиннің жауап хаты

сақталған. Бұның өзі сын садағына іліккен мекемеге баспасөздің ық­ пал етер пәрменінің күштілігін дәлелдесе керек.

1962 жылы 29 маусымда өлке­ лік газеттер редакциясындағы хат бөлімінің меңгерушісі Б.Есқалиев­тің Төлеп ағамызға жолдаған ха­тын да оқып шықтық. Онда жерле­сіміздің «Октябрь туы» газетінің белсенді тілшісі ретінде қаламы­ нан туған мақалаларының жұрт­ шылықтың арасында әсерлі пікір туғызғанын тілге тиек ете келе, ен­ ді жаңа өлкелік «Батыс Қазақстан», «Западный Казахстан» атты екі тілде газет шығатындығын, соған орай авторға алдағы уақытта бұ­ рынғыдан да шебер жазып, ой саларлық пікірлер ұсынады деп сенім білдірген. Төлеп Көбейсінов 1969 жылы 15 тамыздағы «Орал өңірі» газетіне «Ақоба советінің жұмысы нашар» атты мақаласын жариялап, онда аталған кеңес аумағындағы «Жәні­ бек» кеңшарындағы кемшілік­терді басты назарға алып, мал азығын дайындау жұмыстарының дұрыс ұйымдастырылмағанын, мал шаруа­

Жарқын бейнесі жадымызда Дүниеге келгеніне биыл 100 жыл толатын Көпбол Құбаевтың азаматтық қадір-қасиетін еске түсірудің жөні келді.

Бұдан 53 жыл бұрын, білім бе­ру ісіне ерекше көңіл бөліне бас­ таған кез болатын. Қазақ мектеп­ тері жабылып, орыс тілінде оқыту мәселесі күн тәртібінде тұрған. Ауданда екі орта және бірнеше сегізжылдық аралас мектеп қос тілде оқытушы еді. Мектеп мұға­ лі­мі тек қана білім беру ісі емес, қоғамдық-саяси, үгіт-насихат жұ­ мыстарына да жауапты. Қазақ сы­ ныптары аз болған соң, қазақша сабақ беретін мұғалімдердің ап­ талық жүктемесі де мардымсыз. Демек, айлық табысы да аз. Мек­ теп директорлары, соның ішінде Көпбол Құбайұлы қазақ сыныпта­ рын сақтау үшін мектеп жанындағы интернатқа маңайдағы бастауыш сынып оқушыларын көптеп тар­ ту арқылы класс санын көбейтіп, мұғалімдердің апталық жүктеме­

сін арттыруға тырысатын. Көпбол Құбайұлы балаларды сыныптан тыс еңбекпен баулу тәрбиесіне аса көңіл бөлді. Мектеп жанынан қоян өсірушілер, тәжірибе учас­ кесі, техникалық үйірмелер көп ұйымдастырылды. Мектеп мұ­ ға­­лімдерінің білім алуына және ОБЖИ-ден (оқытушылардың білім жетілдіру институты) сырттай бі­ лім алу ісіне жіті көңіл бөлінді. Мектепке жас мамандарды көп тартып, оларға тұрмыстық жағдай туғызуға ат салысты. Ерекше бір есте қалған қасиеті дойбы, шах­ мат ойындарын қатты қадірлейтін, өзі де жақсы ойыншы еді. 1967 жылы мұғалімдер арасында Ұлы Қазан төңкерісі мерекесіне орай ауданда спорттан жарыс өткізіл­ генде, Новопетров сегізжылдық мектебі командасының жүлделі

орын алғаны бар. Сонда Көпбол Құбайұлының қуанғанын көрсе­ ңіз, тіпті ерекше. Новопетров мектебінде тамаша оқу тәжіри­бе­лік учаскесі болды. Оны ұйымдас­ тырушы Бекежан Дәуленов би­ олог еді. Учаскенің өнімдері мек­теп жанындағы интернаттың ас­хана мәзіріне жыл бойы пайдаға асатын. Көпбол Құбайұлы өнімдер­ ді балалардың өздері өндіріп, қа­ жеттеріне жаратса да, Бекежан Дәуленовке ұйымдастырушылық қызметі үшін ерекше алғыс айт­ты. Сол үшін Көпбол Құбайұлы «Қа­зақ КСР білім бе­ру ісінің үздігі» төс­ белгісімен ма­рапатталған. Өмір­­ден өтсе де, Көпбол ағаның жар­қын бейнесі өмір бойы жады­ мызда.

Клим БЕКСЕЙІТОВ, зейнеткер-ұстаз, Шыңғырлау ауданының құрметті азаматы, Белогор ауылы

шылығы өнімдері сатылуының ой­ дағыдай еместігін мақаласына арқау етеді. Кейін осы мақалада орын алған мәселелерді тексеру үшін облыс орталығынан ауданымызға арнайы комиссия келіп, сол уақытта­ғы аудандық партия комитетінің хатшысы сөгіс алады. Содан соң мәселенің мәйегі белгілі болады. Көп ұзамай-ақ шындықты шырыл­ дап жүріп жазған мақала авторы жұмыспен қош айтысады. Алты ай бойы жұмыссыз жүрген ағамызға әділеттің ақ таңы атып, қайтадан жұмысқа орналасады. Көпті көрген азамат 1966 жыл­дан бері отбасылық өмірдің ыс­ тығы мен суығын бірге көтеріп келе жатқан Зәкия апамен ұрпақ­тарының қызығын көруде. Қашан­ да жылышырайлы мінезімен, қо­ нақжайлылық қасиетімен сұлу жү­зі нұр шашып тұратын Зәкия апа­ мыздың отағасына деген құрметі шексіз. Қазіргі кезде де ақасақал ау­ дандық ардагерлер кеңесінің мү­ шесі ретінде қоғамдық жұмыстар­ға белсене қатысады. Төлеп аға­мыз – аудандық «Шұғыла», облыс­-

тық «Орал өңірі», республикалық «Егемен Қазақстан» газеттерінің жарты ғасырдан астам уақыттан бергі тұрақты оқырманы. Ұлтжан­ ды азамат қалпында ана тіліміз­дің абыройын асқақтату, жас жет­ кіншектерді патриоттық бағытта тәрбиелеу, көп ұлтты елімізде достық пен ынтымақтастықтың үл­гісін көрсету бағыттарында ау­ дан­дық деңгейдегі жиналыстарда өзіндік ойын айтып жүргендігін жасыра алмаймыз. Төлеп аға 76 жылдық ғұмырын­да өмірдің ащысынан да, тұщы­ сынан да дәм татты. Аптабына күйді, аязына тоңды. Адамдардың ыстық құшағында, мейірімін төк­ кендей болып тұрып, мекерлік жасайтынын да көрді. Өмірді бү­кіл жан-тәнімен сүйген, қуатты құш­тарлықпен алға ұмтылған аға аяқ­ тан шалған тосқауылдарға жасы­ мады, мақтау-марапатқа тасымады. Еңбек деген бақыт бар, Ерінбеген жететін - демекші, ешуақытта шаршауды, болдымтолдым деуді білмейтін Төлеп ақ­ сақал қожасының ұсынықтылығын көрсететін тап-таза ауласын жай­қалтып, Зәкия апамен бірге қорақопсысындағы малын бағып, ты­ нымсыз еңбектенумен әлі де қа­рап отыр­ған жоқ. Бекем тұлға, бекем мінез, бекем бой, Жоқ оларда бөтен пиғыл, секемді ой. Әуел бастан жаны таза адамдар, Әдемі боп қартаяды екен ғой, деген ақын өлеңі осындай ақжар­ ма, кеңпейілді, жаны таза, сабыр­ лы, салиқалы, иманжүзді Төлеп ақсақалға арналғандай болады да тұрады.

Меңдігүл ҒАРИФОЛЛАҚЫЗЫ, Жәнібек ауданы

18

қаулы-қарар Бейсенбі, 30 қаңтар 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru

ЖОБА

Батыс Қазақстан облысы аумағында құрылыс салудың ЕРЕЖЕСІ (Жалғасы. Басы газеттің №8 санында) 6. Уақытша сауда нысандарын орналастыру.

315. Көшелердің жарасымды сәу­лет­ тік келбетінің тиісті санитарлық жайкүйін сақтау мақсатында уақытша сау­ да нысандарын орналастыру қалалық (аудандық) атқарушы органдардың қаулысы және белгіленген тәртіппен бекітілген учаскені таңдау актісі бол­ған жағдайда ғана жүзеге асырылады.

316. Жұмыс істеп тұрған уақытша сауда объектілері оларды бұзу немесе басқа учаскеге ауыстыру туралы негіз­ делген ескерту алғанға дейін жұмыс істейді. Уақытша сауда нысандары ор­на­ ласқан жер телімдерін сауда ны­сан­ дарының иелері уақытша жер пайдала­ нушы құқығында пайдаланады.

317. Сауда және қызмет көрсетудің уақытша құрылысын (нысанын) орна­ ластыру рұқсатын ресімдеу және пас­ портын беру тәртібі (3-қосымшадағы 2-нысан): 1) сауда және қызмет көрсетудің уақытша нысандарын, кәсіпкерлік қыз­ метті жүзеге асыруға арналған ша­ғын сәулет нысандарын орналастыруға, орналастыру паспортының әрекет ету мерзімін ұзартуға, оны басқа тұлғаға қайта ресімдеуге, сондай-ақ нысанның орналасқан орнын, жер телімін жал­ ға алу мерзімдері мен шарттарын өзгертуге өтінішті тапсырыс беруші жергілікті атқарушы органға жібереді және ол басшылықтың бұрыштамасы бойынша сәулет және қала құрылысы істері жөніндегі жергілікті уәкілетті органға беріледі.

2) сәулет және қала құрылысы істері жөніндегі орган нысандарды орналас­ тыру, басқа тұлғаға қайта ресімдеу, сон­ дай-ақ оның дислокацияланған орнын өзгерту бойынша ұсыныс дайындайды; 3) материалдар санитарлық-эпиде­ миологиялық қызмет, қоршаған ор­ таны қорғау, мәдени мұраны қорғау саласындағы органдардың, ал қажет болған жағдайда – жер телімін бөлу мен орналастырылатын нысанды ин­ женерлік қамтамасыз ету шарттарын анықтайтын басқа да кәсіпорындар­ дың, ұйымдардың, мекемелердің қоры­ тындылары негізінде жер телімін бөлу жобасын және жалға беру келісімшар­ тын құрастыру үшін жер қатынастары жөніндегі жергілікті атқарушы органға жіберіледі; 4) сауда немесе қызмет көрсетудің уақытша нысанын орналастыруға жер телімін жалға беру келісімшарты неме­ се Жер кодексінің талаптарына сәйкес ресімделген жер теліміне меншік неме­ се пайдалану құқығын куәландыратын мемлекеттік акт негіз болып табылады.

5) жергілікті атқарушы органның шешімі негізінде сәулет және қала құ­ рылысы басқармасы (бөлімі) кешенді орналастыру схемасына сәйкес Сауда немесе қызмет көрсетудің уақытша ны­ санын орналастыру паспортын (бұдан әрі –Нысанды орналастыру паспорты) әзірлейді және тапсырыс берушіге бе­ реді. Нысанды орналастыру паспортын­ да нысанның орналасатын орны, оның типі, габариттері, конструкциялары­ның материалы, эстетикалық рәсімде­луі және т.б. көрсетіледі.

6) нысанды орналастыру паспорты келесі құжаттардан тұрады: жер телімін жалға немесе меншікке беру туралы мәліметтер (жер телімін пайдалануға беру туралы жергілікті кеңес шешімінен көшірмелер немесе үзінділер); нысан туралы мәліметтер; графикалық қосымша: өңдеу немесе бояу паспортымен сауда павильонының (дүңгіршегінің) сыртқы түрі; жер телімінің шектері мен нысан­ ның жергілікті жерге бекітілуі көрсе­ тіл­ген орналастырудың бас жоспары (М 1:500); жобалық құжаттама (нысанды орна­ ластыру құрылыс жұмыстарын: таба­

нын даярлауды, жер асты инженерлік желілерін өткізуді, аумақтың абаттан­ дырылуын және т.б. орындауды қажет ететін жағдайда); инженерлік желілерге қосылуға тех­ никалық шарттар; орналастыру және пайдалану ере­ желері (тапсырыс берушінің қолы қо­ йылған); пайдалануға қабылдау туралы мә­ ліметтер.

7) тапсырыс беруші Нысанды орна­ ластыру паспортын қаланың (ауданның) мүдделі қызметтерімен, сәулет және қала құрылысы істері жөніндегі жер­ гілікті атқарушы органмен келіседі, одан соң Нысанды орналастыру пас­ порты жергілікті атқарушы орган­мен бекітіледі; 8) нысанды орналастыру құрылыс жұмыстарын (табанын даярлауды, ірге­ тастарын орналастыруды, жер асты ин­ женерлік желілерін өткізуді, күш түсетін және қоршау конструкцияларының монтажын) орындауды қажет ететін жағдайда белгіленген тәртіпте жобалық құжаттама әзірленеді; 9) нысанды орналастыру пас­ портының әрекет ету мерзімі Қазақ­ станның Жер кодексіне сәйкес жерді пайдалану (жерді жалға алу) мерзімі­не белгіленеді; 10) нысанды орналастыруға өтінім, жобалық құжаттама және Нысанды орналастыру паспортының бір да­ насы сәулет және қала құрылысы іс­ тері жөніндегі жергілікті атқарушы органның мұрағатында сақталады. Тапсырыс берушіге Нысанды орналас­ тыру паспортының куәландырылған көшірмелерінің үш данасы беріледі. Нысанды орналастыру паспортының куәландырылған көшірмесінің бір данасын тапсырыс беруші бюджетке төлемдердің түсуін бақылау үшін тиісті жергілікті атқарушы органға береді. Келісімшарттың шарттары, сондай-ақ барлық паспорттық мәліметтер тиісті жергілікті атқарушы органда қызмет көрсетуді тіркеу журналдарына ен­ гізіледі; 11) Нысанды орналастыру пас­ портындағы кез келген өзгерістер ту­ ралы ақпарат мұрағаттық данада тірке­ леді.

7. Сауда, қызмет көрсету мен жарнаманың уақытша құры­лыс­та­ рын (нысандарын) орнату, орналас­ тыру, салу және пайдалануға қа­былдау ке­зінде паспорттық шарт­ тар­дың орын­далуын бақылау.

318. Сауда (мобильді сауда нысан­ дарын орнатудан басқа), қызмет көрсе­ ту, автосервис, жарнаманың уақытша нысандарын орналастыру және салу кезінде паспорттық шарттардың орын­ далуын, іргелес аумақтың абаттан­ дырылуын қоса алғанда, олардың эс­ тетикалық жай-күйін тексеруді арнайы уәкілетті органдар іріктемелі бақылау тәртібінде, сонымен қатар сәулет және қала құрылысы (сәулет, қала құрылысы және құрылыс) жергілікті бөлімдері, тарихи-мәдени мұраны қорғау орган­ дары, қаланың, ауданның, облыстың автомобиль жолдары жол инспекция­ сы қызметі (нысан жол шаруашылығы жерлерінде орналасқан болса) жүзеге асырады.

319. Сауда, қызмет көрсету, автосер­ вис және жарнаманың уақытша нысан­ дарын пайдалануға қабылдау жоғары­ да аталған органдары тағайындаған комиссиямен жүзеге асырылады жә­не олардың орналастырылуының пас­ порттық шарттар талаптарына сәйкес­ тігі тексеріледі. Пайдалануға қабылдау­ ды тіркеу паспорттағы тиісті жазба­мен жүзеге асырылады.

320. Сауда, қызмет көрсету, авто­ сервис және жарнаманың уақытша нысандарын орналастырудың (мо­ бильді сауда нысандарынан басқа), салудың паспорттық шарттарын бұз­ ғаны үшін оның иесіне Қазақстанның

қолданыстағы заңнамасына сәйкес сан­ кциялар қолданылады.

321. Әкімшілік шараларды қолдану тиісті мемлекеттік уәкілетті органда­ рымен іске асырылады: ұйымдар үшін – Қазақстан Рес­ публикасының «Қазақстан Респуб­ ликасындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы» Заңы­ ның 79-бабына сәйкес; азаматтар мен лауазымды тұлғалар үшін - әкімшілік құқықбұзушылықтар ту­ ралы заңнамаларға сәйкес.

322. Айыппұл төлеу азаматтарды немесе кәсіпорындарды орын алған бұзушылықтарды жоюдан босатпайды.

323. Өз бетінше орындалған жұ­ мыстар бойынша шығындар шамасы құқықбұзушы тарапынан ұсынылған құжаттар бойынша, ал олар болмаған жағдайда – осы жұмыстардың орында­ луымен байланысты мамандандырыл­ ған кәсіпорындардың бағалауы бо­ йынша анықталады.

324. Қала құрылысы саласындағы құқықбұзушылықтар үшін айыппұлдар салу тәртібі әкімшілік комиссиялар­мен анықталған: кәсіпорындар, олардың бірлестік­ тері, мекемелер және ұйымдар үшін Қазақстан Республикасының Жер ко­ дексімен; лауазымдық және жеке тұлғалар үшін Қазақстан Республикасының «Әкім­ ші­­лік құқықбұзушылықтар туралы» Ко­ дексімен.

325. Жарнаманы орнатудың пас­ порттық шарттары бұзылған, ресім­ делген рұқсат болмаған жағдайларда, сондай-ақ рұқсаттың әрекет ету мер­ зімі аяқталғаннан кейін уәкілетті орган бұзушылықтарды көрсетілген мерзім­ де жою туралы талаппен жарнамалық кәсіпорынға шығады. Осы талаптар орындалмаған жағ­ дайда және жарнама туралы заң­на­ма­ны бұзған жағдайда заңнамаға сәйкес тиіс­ті шаралар қабылданады.

326. Кімге тиесілі екендігі бел­ гісіз нысандар иесіз мүлік ретінде қарастырылады және акт жасалғаннан кейін жергілікті атқарушы органмен алынып тасталады.

327. Іргелес аумақта да, ғимараттар­ да да, жарнама тасымалдағыштарда да орналасқан сыртқы (көрнекі) жар­ нама және ақпарат нысандары та­за­ лықта ұсталуы және түнгі уа­қыт­та арнайы жарық құралдарымен жа­рық­ тандырылуы қажет. Оларды ұстауға рұқсат құжаты рә­ сімделген заңды және жеке тұлғалар жауапты болады.

328. Жарнама конструкциясын мон­ таждаудан (бөлшектеу) кейін осы кон­с­ трукцияның меншік иесі аумағын абат­ тандыруды немесе орналасу нысанын қалпына келтіруі қажет.

329. Ұсақ бөлшек сауда нысан­да­ рының сәулеттік және декоративтіктүстік безендірілуі сәулет және қала құрылысы істері жөніндегі жергілікті атқарушы органмен келісіледі. Ұсақ бөлшек сауда нысандарының жөнделуі мен боялуы, сәулет және қала құрылысы органымен келісілген түстік шешім мен сыртқы түрдің сақта­луын есепке ала отырып, олардың иеле­рінің есебінен жүргізілуі тиіс.

330. Ұсақ бөлшек сауда нысанда­ ры мен кешендеріне көліктік қызмет көрсету іргелес магистральдар мен жаяу жүргіншілер бағыттарындағы көлік пен жаяу жүргіншілер қозғалы­сы­ның қауіпсіздігіне кедергі келтірмеуі тиіс. Тауар жеткізетін автокөлік тұрағы, сау­да нүктелеріндегі тауарларды тиеу тек осы үшін арнайы бөлінген жерлерде ғана жүзеге асырылады. Бұл мақсат­тарда тротуарларды, жаяу жүргінші­лер жол­ дарын және гүлзарларды пай­да­лануға тыйым салынады. Сауда нүктелерінің иелері іргелес аумақтардың абаттандырылуының сақ­талуын қадағалауы тиіс. Іргелес жат­қан абаттандыру нысандарына,

жас көшеттерге, гүлзарларға және т.б. зиян келтірген сауда нүктелерінің ие­ лері абаттандыру нысандарын өз қа­ ражаттары есебінен бастапқы қал­пына келтіреді.

331. Ұсақ бөлшек сауда құры­ лыстарының иелері аумақты жинасты­ ру мен қоқысты шығару қызметтерін көрсететін ұйымдармен осы қызметтер жөнінде келісімшарттар жасасулары немесе оларды өз күштерімен орын­ даулары тиіс.

8. Құрылыс паспорты 332. Әзірленген жобаның (жұмыс жобасының) паспорты оның міндет­ ті бөлігі болып табылады. Жобаның (жұмыс жобасының) паспорты жобаның (жұмыс жобасының) негізіне алынған техникалық шешімдер, қабылданған негізгі күш түсетін конструкциялар мен техника-экономикалық көрсеткіштері туралы қысқаша ақпаратты ұсыну мақсатында құрастырылады. Паспортта жоба (жұмыс жобасы) бойынша жалпы мәліметтер, соның ішінде: нысанның атауы; оның орнала­ су орны; тапсырыс беруші; бас жоба­ лаушы; мердігер (нысан құрылысының мердігерлік тәсілі кезінде); жобаның авторлары; инвестициялар түрі; құ­ рылыстың ерекше шарттары; негізгі бастапқы мәліметтер; нысанның тех­ ника-экономикалық көрсеткіштері және қажет болған жағдайда, ғи­ма­рат­ тар мен құрылыстардың тізімі олар­ дың техникалық параметрлері­мен; нысанның ерекшеліктерін көрсететін негізгі эскиздік графикалық матери­ алдар; құрылыс процессіне авторлық бақылау жасайтын және технология­ лық сүйемелдейтін тұлғалар; жүргізіліп жатырған құрылыс-монтаждау жұ­мыс­ тары туралы мәліметтер; авторлық қадағалау нәтижелері; технологиялық сүйемелдеу; жүргізіліп жатырған құ­ ры­лыс-монтаждау жұмыстарының Қа­ зақстан Республикасының сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі ту­ ралы заңнама талаптарына, өндірістік, коммуналдық, тұрғын үй (үш және одан да көп қабаттар) мақсатындағы құ­ры­ лыс нысандарындағы мемлекеттік стан­дарттар мен нормативтерге сәй­кестігі көрініс табады. Ғимараттарды кеңейту, қайта құру және техникалық қайта жарақтандыру жобалары бойынша техникалық-эко­ номикалық көрсеткіштер қуат­ты­лық­тың ұлғаюын (азаюын) және ны­сан­ның басқа да көрсеткіштерінің өзге­руін есепке ала отырып, келтіріледі. Құрылыс нысанының мақсатына қарай техникалық-экономикалық көр­ сеткіштер тізбесіне қолданыстағы нор­ мативтерге сәйкес нысандардың кей­бір көрсеткіштер енгізілуі мүмкін.

333. Құрылыс паспортының фор­ масын, мазмұнын, есептеу тәртібін, жүргізілуін, ресімделуін және сақта­ луын облыстың қала құрылысы кеңесі анықтайды.

334. Нысандардың мақсатына және ақпараттың көлеміне қарай, тапсы­ рыс берушінің (бас жобалаушының) қалауы бойынша жобалардың (жұмыс жобаларының) паспорттары әр түрлі нысандарда құрастырылуы мүмкін. Алайда паспорттың көлемі А-4 піші­ міндегі 2 беттен аспауы тиіс. Бұл ретте ақ­параттар қысқа әрі нұсқа мазмұн­да­ луы тиіс.

9. Құрылыс алаңдарын ұстау жә­не жүктерді тасымалдау бойынша талаптар 335. Құрылыс алаңы құрылыс бас­ талған кезден бастап құрылыс са­лу­ шының басқаруында болады. Құ­ры­лыс алаңының шекаралары қол­даныс­та­ ғы нормалар мен ережелерге сәйкес әзірленген, барлық мүдделі органдар және қызметтерімен келісілген және құрылыс салушымен (тапсырысшы) бе­ кітілген құрылыстың бас жоспары­мен анықталады.

2013 жылғы «___»________ № ____ Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің қаулысына қосымша

336. Құрылыс бас жоспарында қа­ ралған көшелерді жабу, көліктердің жүруін шектеу, қоғамдық көліктер­дің жүруін өзгерту іс-шаралары жұмыс бас­ талар алдында қаланың (ауданның) жол полициясы органдарымен, көлік, бай­ ланыс мекемелерімен келісіледі. Шектеу қажеттілігі аяқталғаннан соң аталған органдар ескертілуі қажет.

337. Құрылыс-монтаждау жұмыс­та­ ры басталмас бұрын құрылыс алаң­да­ры мен оның сыртындағы жұмыс­тардың қа­уіпті аймақтары қоршалуы тиіс. Құ­ ры­лыс алаңына кірер кезде нысанның атауы, нысан бойынша құрылыс са­лу­ шының (тапсырысшының), мердігердің (бас мердігердің) атаулары, нысан бо­йынша жұмыс жасауға жауапты­лар­ дың аты-жөні, лауазымы мен те­ле­фо­ны көрсетілген ақпараттық қал­қан­дар ор­ натылуы тиіс.

338. Құрылыс алаңы және онда ор­ на­ласқан ғимараттар, уақытша құ­­ры­ лыстар мен құрылыстар Қа­зақ­стан Рес­ публикасының сәулет, қала құ­ры­лысы және құрылыс қызметі заң­намасы та­ лаптарына, мемлекеттік стандарттар­ мен нормативтерге, қол­даныстағы өрт, сани­тарлық-эпи­де­миологиялық норма­ лармен ережелер талаптарына сәйкес келуі тиіс.

339. Нысандардың құрылысын салу кезеңінде тіршілік қауіпсіздігін қамтамасыз ету, қаланың абаттанды­ рылуына теріс әсер етуін болдырмау, ластануларға жол бермеу, қолай­лы тех­нологиялық процесс пен құ­­ры­­лыстың эстетикалық қабылдануы мақ­сат­та­рын­ да құрылыс алаңдарының пери­метрі бойынша биіктігі екі метр­ден кем емес, көлденең толқынды, мырыш­пен қап­талған, боялмаған профильден жасал­ ған қоршау орнатылады. Қоқысты жи­нау үшін құрылғылармен немесе бун­ керлермен, сонымен қатар шыға беріс­ те көлік құралдары­ның дөңгелекте­ рін тазалау немесе жуу пунк­терімен жабдықталуы тиіс, ал же­лі­лі­лік нысан­дарда – қалалық (аудан) жер­гі­лікті ат­ қарушы органдар белгілеген орындар­ да. Бұдан басқа, атмосфералық ауаның шаң-тозаңмен ластануын болдырмау мақсатында құрылысы салынып жа­ тырған нысанды шаңнан қорғау экра­ нымен жабу түрінде табиғатты қор­ғау шаралары орындалады.

340. Құрылыс материалдарын және құрылыс қоқысын тасымалдау кезінде қозғалыс қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында көлік құралының жүк бөлігі жолдың көлік жүретін бөлігінің ласта­ нуын және авариялық жағдайлардың туындауын болдырмайтын тиісті ар­ найы материалмен жабылуы тиіс.

10. Жер қазу жұмыстарын және құрылыс-монтаждау жұмыстарын жүргізуге қойылатын талаптар.

341. Жер қазу және құрылыс-мон­ таждау жұмыстарын жүргізу тиісті уәкі­летті орган берген ордер негізінде жүзеге асырылады.

342. Жұмыс өндірісіне ордер келесі жағдайларда ресімделеді: 1) құрылысты бұзу (құрылыс қоқы­ сын ретке келтіру мақсатында); 2) инженерлік коммуникациялар мен құрылыстарды жүргізу, ауыстыру және авариялық жөндеу бойынша қазаншұңқырларды ашу, аумақтарды жоспар­ лау бойынша жер қазу жұ­мыстары; 3) инженерлік (технологиялық) тун­ нельдердің, дәліздердің құрылысы; 4) құрылыс жүргізу кезеңіне уақыт­ша қоршау және күрделі қоршау орнату.

343. Жер асты және жер үсті инже­ нерлік коммуникациялар мен құ­ры­лыс салуға (қайта құру, кеңейту, жа­ңарту, күрделі жөндеу) ордер келесі құжат­ тардың негізінде ресімделеді: 1) қаланың (ауданның) мүдделі қыз­ меттерімен келісілген жұмыс түр­лері көрсетілген жұмыс жүргізу ордерін ресімдеуге өтініш;

(Жалғасы бар)

Қаулы-қарар oral_oniri@inbox.ru

Бейсенбі, 30 қаңтар 2014 жыл

19

(Жалғасы. Басы газеттің 23 қаңтар №8 санында)

Мәслихаттың 2013 жылғы 13 желтоқсандағы №14-3 шешіміне 2-қосымша

2014 жылға арналған облыстық бюджет

08

1

271 273

2

271

285

3

263 264

271 273 4

266

9 263

273

283

09

9 271

279

10 1

255

015 Аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) бюджеттеріне қалалар мен елді мекендерді абаттандыруды дамытуға берілетін нысаналы даму трансферттері Мәдениет, спорт, туризм және ақпараттық кеңістiк Мәдениет саласындағы қызмет Облыстың құрылыс басқармасы 016 Мәдениет объектілерін дамыту Облыстың мәдениет, мұрағаттар және құжаттама басқармасы 005 Мәдени-демалыс жұмысын қолдау 007 Тарихи-мәдени мұраны сақтауды және оған қолжетімділікті қамтамасыз ету 008 Театр және музыка өнерін қолдау Спорт Облыстың құрылыс басқармасы 017 Cпорт және туризм объектілерін дамыту 034 Аудандар (облыстық маңызы бар қалалар) бюджеттерiне спорт объек­ тiлерiн дамытуға берiлетiн нысаналы даму трансферттерi Облыстың дене шынықтыру және спорт басқармасы 001 Жергілікті деңгейде дене шынықтыру және спорт саласында мемлекет­ тік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер 002 Облыстық деңгейде спорт жарыстарын өткізу 003 Әр түрлі спорт түрлері бойынша облыстың құрама командаларының мүшелерін дайындау және республикалық және халықаралық спорт жа­ рыстарына қатысуы 004 Ақпараттық жүйелерді құру Ақпараттық кеңiстiк Облыстың ішкі саясат басқармасы 007 Мемлекеттік ақпараттық саясат жүргізу жөніндегі қызметтер Облыстың тілдерді дамыту басқармасы 001 Жергілікті деңгейде тілдерді дамыту саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер 002 Мемлекеттiк тiлдi және Қазақстан халықтарының басқа да тiлдерін дамыту 007 Ақпараттық жүйелер құру Облыстың құрылыс басқармасы 018 Мұрағат объектілерін дамыту Облыстың мәдениет, мұрағаттар және құжаттама басқармасы 009 Облыстық кітапханалардың жұмыс істеуін қамтамасыз ету 010 Мұрағат қорының сақталуын қамтамасыз ету Туризм Облыстың кәсіпкерлік және индустриалдық-инновациялық даму басқармасы 021 Туристік қызметті реттеу Мәдениет, спорт, туризм және ақпараттық кеңiстiктi ұйымдастыру жөнiндегi өзге де қызметтер Облыстың ішкі саясат басқармасы 001 Жергілікті деңгейде мемлекеттік, ішкі саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер 004 Ақпараттық жүйелер құру 005 Мемлекеттік органның күрделі шығыстары 113 Жергілікті бюджеттерден берілетін ағымдағы нысаналы трансферттер Облыстың мәдениет, мұрағаттар және құжаттама басқармасы 001 Жергілікті деңгейде мәдениет және мұрағат ісін басқару саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер 003 Мемлекеттік органның күрделі шығыстары 032 Ведомстволық бағыныстағы мемлекеттік мекемелер мен ұйымдардың күрделі шығыстары 113 Жергілікті бюджеттерден берілетін ағымдағы нысаналы трансферттер Облыстың жастар саясаты мәселелерi бойынша басқармасы 001 Жергілікті деңгейде жастар саясатын іске асыру жөніндегі қызметтер 003 Мемлекеттік органның күрделі шығыстары 005 Жастар саясаты саласында iс-шараларды iске асыру Отын-энергетика кешені және жер қойнауын пайдалану Отын-энергетика кешені және жер қойнауын пайдалану саласындағы өзге де қызметтер Облыстың құрылыс басқармасы 019 Аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) бюджеттеріне жылуэнергетикалық жүйесін дамытуға берілетін нысаналы даму трансферт­ тері Облыстың Энергетика және коммуналдық шаруашылық басқармасы 007 Жылу-энергетикалық жүйесін дамыту 011 Аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) бюджеттеріне жылуэнергетикалық жүйесін дамытуға берілетін нысаналы даму трансферт­ тері Ауыл, су, орман, балық шаруашылығы, ерекше қорғалатын табиғи аумақтар, қоршаған ортаны және жануарлар дүниесін қорғау, жер қатынастары Ауыл шаруашылығы Облыстың ауыл шаруашылығы басқармасы 001 Жергілікті деңгейде ауыл шаруашылығы саласындағы мемлекеттік сая­ сатты іске асыру жөніндегі қызметтер 002 Тұқым шаруашылығын қолдау 003 Мемлекеттік органның күрделі шығыстары 004 Ауыл шаруашылығының ақпараттық-маркетингтік жүйесін дамыту 007 Ақпараттық жүйелер құру 010 Асыл тұқымды мал шаруашылығын мемлекеттік қолдау 013 Мал шаруашылығы өнімдерінің өнімділігін және сапасын арттыруды субсидиялау 014 Ауыл шаруашылығы таурларын өндірушілерге су жеткізу бойынша көрсетілетін қызметтердің құнын субсидиялау 016 Жеміс-жидек дақылдарының және жүзімнің көп жылдық көшеттерін отырғызу және өсіруді қамтамасыз ету 020 Басым дақылдарды өндіруді субсидиялау арқылы өсімдік шаруашылығы өнімінің шығымдылығы мен сапасын арттыруды, және көктемгі егіс пен егін жинау жұмыстарын жүргізуге қажетті жанар-жағармай материалда­ ры мен басқа да тауар-материалдық құндылықтардың құнын арзандату­ ды субсидиялау 024 Малды қолдан ұрықтандыратын, мал шаруашылығы өнiмi мен шикiзатын дайындайтын мемлекеттік пункттердi, ауыл шаруашылығы малын соятын алаңдарды, пестицидтердi, улы химикаттарды және олардың ыдыста­ рын арнайы сақтау орындарын (көмiндiлердi) салу және қайта жаңарту

мың теңге 0 1 940 865 700 769 0 0 700 769 128 689 253 230 318 850 508 033 0 0 0 508 033 29 824

2

62 753 415 456 0 512 453 197 098 197 098 91 256 27 383

254

255

279

63 873 0 0 0 224099 148931 75168 13 584 13 584

3

254

271 4

13 584 206 026

5

81 736 81 736

255 254

0 0 0 49 431 49 431 0 0 0 74 859 74 859 0

271 6

0 0

251

0 0 0 0 0

9 255

3 989 795 3 210 229 3 210 229 69 117 75 111 0 0 0 961 115 1 214 197 29 431 14 084 699 480

0

11

2

271

029 Ауыл шаруашылығы дақылдарының зиянды организмдеріне қарсы күрес жөніндегі іс- шаралар 030 Жануарлардың энзоотиялық ауруларының профилактикасы мен диагности­ касына арналған ветеринариялық препараттарды, олардың профилак­ тикасы мен диагностикасы жөніндегі қызметтерді орталықтандырып сатып алу, оларды сақтауды және аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) жергілікті атқарушы органдарына тасымалдауды (жеткізуді) ұйымдастыру 031 Ауыл шаруашылығы жануарларын бірдейлендіруді жүргізу үшін ветеринариялық мақсаттағы бұйымдар мен атрибуттарды, жануарға арналған ветеринариялық паспортты орталықтандырып сатып алу және оларды аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) жергілікті атқарушы органдарына тасымалдау (жеткізу) 041 Ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілерге өсімдіктерді қорғау мақ­ сатында ауыл шаруашылығы дақылдарын өңдеуге арналған гербицид­ тердің, биоагенттердің (энтомофагтардың) және биопрепарат­тардың құнын арзандату 045 Тұқымдық және көшет отырғызылатын материалдың сорттық және себу сапаларын анықтау 046 Тракторларды, олардың тіркемелерін, өздігінен жүретін ауыл шаруа­ шылығы, мелиоративтік және жол-құрылыс машиналары мен тетіктерін мемлекеттік есепке алуға және тіркеу 047 Тыңайтқыштар (органикалықтарды қоспағанда) құнын субсидиялау 048 Ауыл шаруашылығы дақылдарын қорғалған топырақта өсіру Су шаруашылығы Облыстың табиғи ресурстар және табиғат пайдалануды реттеу бас­ қармасы 002 Су қорғау аймақтары мен су объектiлерi белдеулерiн белгiлеу 003 Коммуналдық меншіктегі су шаруашылығы құрылыстарының жұмыс істеуін қамтамасыз ету Облыстың ауыл шаруашылығы басқармасы 009 Ауыз сумен жабдықтаудың баламасыз көздерi болып табылатын сумен жабдықтаудың аса маңызды топтық жүйелерiнен ауыз су беру жөніндегі қызметтердің құнын субсидиялау Облыстың Энергетика және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық басқармасы 032 Ауыз сумен жабдықтаудың баламасыз көздерi болып табылатын сумен жабдықтаудың аса маңызды топтық жүйелерiнен ауыз су беру жөнiндегi қызметтердiң құнын субсидиялау Орман шаруашылығы Облыстың табиғи ресурстар және табиғат пайдалануды реттеу бас­ қармасы 005 Ормандарды сақтау, қорғау, молайту және орман өсiру 006 Жануарлар дүниесін қорғау Облыстың құрылыс басқармасы 021 Орман шаруашылығы объектілерін дамыту Балық шаруашылығы Облыстың ауыл шаруашылығы басқармасы 034 Тауарлық балық өсіру өнімділігі мен сапасын арттыруды субсидиялау Қоршаған ортаны қорғау Облыстың табиғи ресурстар және табиғат пайдалануды реттеу бас­ қармасы 001 Жергілікті деңгейде қоршаған ортаны қорғау саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер 008 Қоршаған ортаны қорғау бойынша іс-шаралар 010 Ерекше қорғалатын табиғи аумақтарды күтіп-ұстау және қорғау 011 ІІ, ІІІ, ІV санат объектілеріне мемлекеттiк экологиялық сараптама жүргізу 012 Ақпараттық жүйелер құру 013 Мемлекеттік органның күрделі шығыстары 017 Табиғатты қорғау іс-шараларын іске асыру 032 Ведомстволық бағыныстағы мемлекеттік мекемелерінің және ұйым­ дарының күрделі шығыстары 113 Жергілікті бюджеттерден берілетін ағымдағы нысаналы трансферттер 114 Жергілікті бюджеттерден берілетін нысаналы даму трансферттері Облыстың құрылыс басқармасы 022 Қоршаған ортаны қорғау объектілерін дамыту Жер қатынастары Облыстың жер қатынастары басқармасы 001 Облыс аумағында жер қатынастарын реттеу саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер 002 Ақпараттық жүйелер құру 003 Жер қатынастарын реттеу 010 Мемлекеттiк органның күрделi шығыстары 113 Жергілікті бюджеттерден берілетін ағымдағы нысаналы трансферттер 114 Жергілікті бюджеттерден берілетін нысаналы даму трансферттері Ауыл, су, орман, балық шаруашылығы және қоршаған ортаны қорғау мен жер қатынастары саласындағы басқа да қызметтер Облыстың ауыл шаруашылығы басқармасы 019 Инновациялық тәжірибені тарату және енгізу жөніндегі іс-шараларды өткізу 026 Аудандардың (облыстық маңызы бар қалалар) бюджеттеріне эпизоотияға қарсы іс-шаралар жүргізуге берілетін ағымдағы нысаналы трансферттер 027 Жергілікті атқарушы органдардың ветеринария саласындағы бөлім­ шелерін ұстау 028 Уақытша сақтау пунктына ветеринариялық препараттарды тасымалдау бойынша қызмет көрсету 035 Азық-түлік тауарларының өңірлік тұрақтандыру қорларын қалып­ тастыру 038 Жануарлар ауруларының диагностикасы, жануарларды алдын алу, ем­ деу, өңдеу үшін қолданылатын ветеринариялық және зоогигиеналық мақсаттағы атрибуттарды және бұйымдарды сатып алу, сақтау және та­ сымалдау 040 Мемлекеттік ветеринариялық ұйымдарды материалдық-техникалық жабдықтау үшін, қызметкерлердің жеке қорғану заттарың, аспаптарды, құралдарды, техниканы, жабдықтарды және инвентарды орталықтан­ дырып сатып алу Өнеркәсіп, сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі Сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі Облыстың құрылыс басқармасы 001 Жергілікті деңгейде құрылыс саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер 023 Ақпараттық жүйелер құру 109 Қазақстан Республикасы Үкіметінің шұғыл шығындарға арналған резервінің есебінен іс-шаралар өткізу 113 Жергілікті бюджеттерден берілетін ағымдағы нысаналы трансферттер 114 Жергілікті бюджеттерден берілетін нысаналы даму трансферттері

77 849 0

0

9 319

12 930 357 15 422 31 817 198 885 0 0 0 0 0 198 885 198 885 396 570 396 570 390 354 6 216 0 0 0 0 0 149 474 149 474 43 974 105 500 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 29 709 29 709 29 709 0 0 0 0 0 4 928 4 928 0 0 0 4 928 0 0

0

77 158 77 158 56 876 56 876 0 0 0 0

22

хабар-ошар Бейсенбі, 30 қаңтар 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru

Шаңғышылар сайысы

Боранда екі адам адасты

Теректі ауданының Долин ауылында салауатты өмір салтын насихаттау және бұқаралық спортты дамы­ ту мақсатында «Шынықсаң, шымыр боларсың» атты шаңғы жарысы ұйымдастырылды.

Батыс Қазақстан облысында екі тұрғын боранды күндері адасып кеткен болатын.

Жарысқа ауыл әкімшілігі мен мектеп қызметкерлері қатысты. Олар жарыс кезінде Жаңаталап - Долин бағыты бойынша 12 шақырым жерді жүріп өтті. Аталмыш шара барысында Долин ауылдық округі әкімі ап­па­ратының бас маманы Серік Жармұқанов шаңғы үйренуші жастар­ға бағыт берсе, ал шаңғы тебуді шебер меңгерген БҚИТУдың 3-курс студенті Иван Кругляк алдыңғы қатардан көрінді. Шаңғы­шылар арасында өткен сайыста аппараттың жетекші маманы Александр Бондаренко топ жарды. Ол 12 шақырым­дық жолды 27 минут 45 секундта жүгіріп өтті. Жеңімпаздарды ауыл әкімі Бақытжан Митанов құттықтап, оларға осынау спорттық шараға белсене қатысқаны үшін алғыс­хат табыс етті. Мұндай шара алдағы уақытта да жалғасын тап­ пақ.

Газетіміз бұдан бұрын жазғанындай, 19 қаңтар күні Сырым ауданы Сарыой ауыл­дық округінде Ахметжан қыстағында тұрған 1961 жылғы Жолдығали Мұхамедияров жоғалып кетті. Өкініш­ке қарай, қаншама іздестіру жұмыста­ры жүргізілсе де, ол әлі күнге дейін табылған жоқ. Облыстық төтенше жағдайлар де­пар­таментінен түскен мәліметке қара­ғанда, екінші оқиға сәтті аяқталды. 24 қаңтар кү­ні мал қарауға кеткен Ақжайық ауданы Сайқұдық ауылының 74 жасар тұрғынын іздеуге де жедел-құтқа­ру жасағы жұмыл­ дырылды. Жолдан адасқан ол Қособа ел­ді мекеніне дейін аман жетіп, туыстары­на хабарласқан.

Индира ІЛЕСҚЫЗЫ, Долин ауылдық округінің жетекші маманы, Теректі ауданы

Арман БОЛАТҰЛЫ

Тұтынушылар назарына! «ҚазТрансГазАймақ» АҚ Батыс Қазақ­стан өн­ дірістік филиалы қолданыстағы заңнамаға сәй­ кес газбен қамту желіле­ріне өз бетінше қосыл­ған тұтынушылар газ жүйесінен айырылып, шығын сомасы өндірілетіндігін хабарлайды.

Тұтынушылар назарына! Ықылассыз мердігерлердің тарапынан газ­дандыру бойынша қызметтер көрсету кезін­де алаяқтық жағдайлардың жиіле­нуіне байланыс­ты, БҚО тұтынушылары газдандыру бойынша «ҚазТрансГазАй­мақ» АҚ Батыс Қазақстан өн­ді­ рістік филиалы­на жүгінулерін сұраймыз. Ме­ кенжайы: Орал қ., Гагарин көшесі, 29-үй.

Орал қаласының №1 жалпы орта білім беретін мектебі бос орындарға конкурс жариялайды: 1. Бастауыш сынып мұғалімі – 2 бірлік (демалыстағы негізгі қызметкердің орнына) 2. Қазақ тілі мен әдебиеті пәні мұғалімі – 1 бірлік Қажетті құжаттар: 1. Конкурсқа қатысу туралы өтініш 2. Білімін және біліктілігін анықтайтын құжаттардың кө­шір­ месі 3. Жеке куәлік көшірмесі 4. Кадр есебі жөніндегі іс-қағаздары (мекенжайы, телефоны) 5. Еңбек кітапшасының көшірмесі 6. Медкітапшасының көшірмесі 7. Сотталмағандығы жөнінде анықтама (халыққа қызмет көрсету орта­лы­ғынан) Конкурсқа қатысу үшін қажетті құжаттар хабарландыру шыққан соң 15 күнтізбелік күн ішінде төмендегі мекенжайға қабылдау бөлмесіне тапсырылуы қажет: Орал қаласы, М. Жүнісов көшесі, 12. Тел./факс: 51-16-73

Тяпухина Т.Т ЖК автомотокөліктер және тіркемелерге мына мекенжай бойынша техникалық тексеру жүргізеді: Шолохов көшесі, 7/1, «Пиц. топ» жанармай бекеті ауданында, бұрынғы №7 АЗС. Кестеге сәйкес облыс аудандарына да қызмет көрсетеді. Ақпарат алу үшін телефондар: 8-777-203-44-03, жұмыс тел.: 52-66-26 «Медициналық орталық» ЖШС-да келесі бөлімдер бойынша ақылы түрде ем-шаралар жүргізіледі: • хирургиялық • құлақ, мұрын және тамақ аурулары • гинекологиялық • ішкі аурулар • көз аурулары • жүйке аурулары Қосымша ақпаратты мына телефон арқылы алуға болады: 53-72-59

“Standard” сақтандыру компаниясының Орал қаласындағы филиалы заңды ме­кен­жайының өзгергенін хабарлайды. Жаңа заңды мекенжайы: Қазақстан Республика­сы, Орал қаласы, индекс 090000, Құрман­ға­зы кө­ шесі, 165.

Сауда-саттық УАЗ-2206 сатамын, «В» санатты, 2011 ж. шы­ға­рылған, инжектор, 22-ш.м. жүгірген. Бағасы: 2 000 000 т.г. Ұялы тел.: 8-777-180-33-13 Орал қаласы 6-шағынауда­ны­нан 5 бөл­­мелі пә­тер сатылады. 8 (9)-қа­бат, лифт жұмыс жасайды. Жақсы жөн­деу жасал­­ған, пласти­калық терезелер, 3-балконы бар. Қасында мектеп, бала­ бақша, «Же­­ңіс» базары бар. Сондай-ақ 3 бөл­мелі пәтерге үстемақымен айыр­ бастау нұсқаларын қа­рас­ты­ра­мыз. Құны – 78 000 $ Тел.: 8-705-156-25-10, 8-702-790-59-12, 26-41-56, assa.30@mail.ru Жаңақала ауданы орталы­ғын­да ор­­ а­ласқан жұмыс істеп тұр­ған әмбебап н сау­да үйін сатамын. Қасында «Талап» дәрі­ханасы бар, жер телімі – 0,300 га, бизнес үшін қолайлы. Құрылыс мате­­риалдарын, ірі габаритті тауарлар сау­да­сы үшін ың­ғайлы орын. Құны – 75.000 ш.б. Түрлі нұс­қа, айырбас, бөліп төлеу. Тел.: 51-79-25, 23-67-04, 8-701-635-19-56, 8-777-201-42-46 2 бөлмелі пәтер сатылады. «Гормол­ завод» аялдамасы ауданы, кірпіш үй,

2-қабат (2). Су өл­шегіштері бар, пласти­ ка­лық терезе, кабельді ТВ, тел., жөндеу жүргізілген, жағдайы жақсы, бал­­кон. Шұ­ғыл! Саудаласуға бола­ды. Несиеге рә­ сім­деу мүмкіндігі де қарастырылған. Тел.: 8-705-328-43-38, 8-775-896-39-34, 52-52-36 Үлкен Шаған ауылынан, тас­жолдың қасы, газ, су, электр жа­рығы жүріп жат­ қан жерден мал жайылымы ыңғайлы жер телімін сатамын (10 сотық). Тел.: 22-03-21, 8-701-161-92-14 Орал қаласынан 50 шақы­рым, Вла­­ димиров­ка ауылында (Зеле­­нов ауданы), Орал-Аты­рау тас жо­­лы бойында (МАЙ посты, Көшім) үй сатылады, гараж, жаз­ ғы сарай, монша, жертөле, құдығы бар. Жер кө­лемі 15-20 сотық, жеміс-жидек ағаштары (алма, өрік т.б.) бар. Бағасы 1 млн. 500 мың теңге. Тоғай, өзендер қа­ сында. Тел.: 8-705-150-52-57, 8-775-300-20-40, 8-705-592-80-00 Орал қаласынан 20 шақырым жер­де, Пойма стансасынан үй сатылады, аумағы – 53 шаршы метр. Шунттал­ған, кірпішпен қаптал­ған. Гаражы үлкен, монша, жазғы асханасы бар, аула 23 со­тық, құ­дық – электр.мотор. қасында мектеп, бала­бақша, элеватор, масло­

завод бар. Бағасы – 3 000 000 теңге. Тел.: 8-702-332-97-55, 8-777-195-54-58 Үй салуға жер телімі сатылады. 12 сот­­ық. Жаңақала ауылы, бар­лық құжат­ та­ры бар. 340 000 теңге. Тел.: 8-701-420-57-30, 8-777-734-51-37, 8-7172-37-00-37 «ПАЗ», «КамАЗ» көліктеріне жабын­ды (чехол) тігуге тапсырыстар қабыл­ даймын. Тел.: 8-705-162-73-66 Жаңақала ауылына фармацевт не­месе прави­зор қажет. Тұрмыс­қа жай­ лы тұрғын үймен қам­та­масыз етеміз. Жалақысы – 60 000 теңге. Тел.: 8-705-389-87-68, 8-701-675-24-88 Қызмет көрсету Құрылыс жұмыстары: сан­­тех­ни­­ка, су құ­бы­ры, кә­різ жүйе­сі, электр­лік, ағаш ұс­та­сы­ның жұмыс­тары, ка­фель­дік жә­­ не іш­кі жұмыс­тар­ды орын­дай­мын. ГВЛ, ГКЛ орнату, ірге­­та­сын қа­лаудан тө­бе­­сін жабу­ға де­йін­гі жұ­мыс­тарды жасай­ мын, “кіл­тін тап­сыру”. Тас қалау. Сапалы! Қым­бат емес! Тел.: 8-705-328-60-54, 8-701-849-07-78

Бөкей ордасы ауданы Бисен ауылын­ да тұрған аяулы ана, ардақты әжеміз Жеміс Мағзомованы сағына еске ала­ мыз. Зымыраған уақыт-ай десеңізші, биылғы 31 қаңтар күні анамыздың дүниеден өткеніне тура он жыл то­ лады. Әкеміз Нәби өмірден ерте кет­кенде де, тағдыр сынағына мойын­ сұнбай, он баласын осы күнге де жеткізген асыл анамыз еді. Оның жарқын бейнесі көңіл төрінен ешқашан өшпек емес. Он жыл болды арамыздан кеткелі, Сағыныштың жасы бірақ кеппеді. Өзіңменен көркем еді-ау, анашым, Мына өмірдің қысы, жазы, көктемі.

Еске алушылар: бала-келіндері, қыз-күйеу балалары, немере-жиендері, шөберелері Жәнібек ауданы Ақоба ауылының, кейін Орал қаласының тұрғыны болған Звайда Бижанқызы Ержанова ана­ мызды сағынышпен қайғырып еске аламыз. Ақ жаулығы желбіреген, анашым, Біздер үшін дархан әрі данасың. Рухыңа тағзым етіп біз тұрмыз, Топырағың торқа болсын, анашым.

Еске алушылар: бала-келіндері, қыз-күйеу балалары Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің «Мемлекеттік қызметші­ лерді қайта даярлау, біліктілігін арттыру және мемлекеттік тіл­ді оқыту орталығы» мемлекеттік коммуналдық қазыналық кәсіп­орны азаматтық қызметшінің бос қызмет орнына конкурс өткі­зілетіндігін хабарлайды: Бағдарламашы лауазымына – 1 бірлік. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын біліктілік талаптары: Арнайы білім, электронды оқу құралдары мен бағдарламаларды жасау ісі бойынша жұмыс жасау. Конкурсқа қатысу үшін қажетті құжаттар тізімі: 1) қоса берілетін құжаттардың тізбесі көрсетілген конкурсқа қатысу туралы өтініш; 2) жеке басын куәландыратын құжаттың көшірмесі; 3) кадрларды есепке алу жөніндегі жеке парақ (нақты тұратын мекенжайы мен байланыс телефоны көрсетілген); 4) біліктілік талаптарына сәйкес білімі туралы құжаттардың көшірмелері; 5) еңбек қызметін растайтын құжаттың көшірмесі; 6) алдын ала медициналық куәландырудан өткені туралы құжат. Конкурсқа қатысушылар өзінің білімі, еңбек тәжірибесіне, кәсіптік деңгейіне қатысты қосымша ақпараттарды (ғылыми-әдістемелік еңбек­ тер мен жарияланымдар, қосымша біліктілік құжаттары, соңғы жұмыс орнынан мінездеме т.б.) тапсыра алады. Конкурсқа қатысушылардың құжаттары конкурс туралы хабарлан­ дырудың ресми бұқаралық ақпарат құралдарында жарияланған мер­ зімінен бастап 15 күнтізбелік күн ішінде сағат 9.00-ден 18.00-ге дейін төмендегі мекенжайда қабылданады: 090000, Батыс Қазақстан облысы Орал қаласы, М. Мәметова көшесі, 81, 302-бөлме. Тел.: 54-61-41.

«Жайық Пресс» ЖШС және облыстық «Орал өңірі» газетінің ұжым­ дары үнқағаздың бұрынғы қызметкері Тамара Әдиқызы Елеуоваға қайын атасы, тыл және еңбек ардагері Тұрсынғали Елеуовтің қайтыс болуына байланысты қайғысына ортақтасып көңіл айтады. №1 жалпы орта білім беретін мектебінің ұстаздар ұжымы осы мек­ тептің директоры Нұрлы Нығметқызы Даулетқалиеваға аяулы анасы Үміт Ерғалиқызының қайтыс болуына байланысты қайғысына ортақтасып, көңіл айтады. «ҚазИИТУ» ғылыми-білім кешенінің ректораты Кәсіптік бағдар және мониторинг орталығының директоры Қаленов Оразбай Базарбайұлы­ на анасы Үміттің қайтыс болуына байланысты қайғысына ортақтасып көңіл айтады. Аяулы азамат, бірге өскен құрбымыз Қажыгерей Қауысұлының мезгілсіз қайтыс болуына байланысты жұбайы Жұмағанымға, қызда­ры Сандуғаш пен Жайнагүлге, туған-туысқандарына қайғыларына ортақ­ тасып, көңіл айтамыз. Қажыақаңның топырағы торқа, жаны жәннатта, иманы жолдас болсын! Бірге өскен құрбылары: Сұлушаш, Бекболат, Өтеміс, Ғаният

хат-хабар oral_oniri@inbox.ru

Бейсенбі, 30 қаңтар 2014 жыл

Музыкалық тәрбие әдістері

Оқу-тәрбие жұмысында ұлттық мектептің негізгі ерекшелігі оқушыларды өз халқының ғасырлар бойы қол жеткізген та­ быстарына ұмтылуға тәрбиелеу, ұрпақты атабаба салт-дәстүрімен, әдет-ғұрпымен қайта табыстыру. Музыка өнері әрбір оқушының әсемдік әлеміне үйірсек болып қа­на қоймай, қорғауға және рухани мә­дени деңгейін көтеруге табиғи жағ­-

дай жасайды. Білім беру саласын­ да оқушылардың эстетикалық, эти­ка­лық және адамгершілік норма­ ларын меңгерту міндетін жүзеге асыруда музыка пәнінің орны ере­ кше. Музыка тәрбиесі жастарды өнер құндылықтарын жасауға қатыс­ тыра отырып олардың бойында бел­гілі адамгершілік-эстетикалық мәде­ниетті, көркемдік талғамды, шығар­ машылық қабілетті дамытады. Музыка сабақтарында шығарма­ шылық қабілетті дамытудың әдістері

сан түрлі. Оның әр сабақтың тапсыр­ ма орындату бөлімінің мысалдары­ нан көріп отыруға болады. Орта буын сынып оқушыларының жұмыс түрі – жеке тапсырма, топтық тапсырма­ лар, жан-жақты тапсырмалар – олар өз бетінше тыңдап жүрген күрделі музыкалық шығармаларды талдап беру. Оқушыларды шығармашылыққа даярлау ісіне зор мән беру керек. Мысалы, әнің әр түрлі нұсқасын табу үшін оларды біртіндеп қалыптаса­тын ритмикалық жеткілікті тәжірибе бо­-

луы шарт: әуеннің қай элементі өз­ гертуге қолайлы екенін түсінуі тиіс. Шығармашылық қабілетті дамыту ойлау қызметін жетілдірумен тығыз байланысты. Баланың ойлау қабілетін дамыту мәселесі, мектеп тәжірибе­сінде үлкен орын алады. Шығарма­ шылық қабілетті дамыту үшін олардың жас ерекшеліктерін ескермей болмай­ ды. Шығармашылық дарынды дамы­ ту, мақсатты және жүйелі жүргізілуге тиіс. Музыкалық шығарманы талдап, тыңдатудың екінші жағы – музыканы

23

ойнап көрсету. Мұғалім шығарманы өзі орындап көрсеткені тиімді.Шы­ ғарманы тыңдап болғаннан кейін оның мазмұнын түсінуге бағытталған сұрақтар жүйесін сабақтан бұрын жанжақты ойластырып алу қажет. Бала­ ны музыка тыңдауға, тыңдай отырып оны саналы түрде қабылдауға бау­ лу – музыкалық тәрбие беру жұмы­ сындағы күрделі міндеттердің бірі. Өйткені ол оқушының музыкалық мә­­дениеттілігін қалыптастырудың ал­ ғашқы шарты болып есептеледі.

Ш.Боранова, Үлкен Шаған орта мектебі, Зеленов ауданы

Ж

Сырым ауданы әкімінің аппараты, 090900, БҚО, Сырым ауданы Жымпиты ауылы, Қазақстан көшесі, 8-үй, 1-қабат, 9-бөлме, анықтама алу үшін телефондар: 8 (71134) 22210, факс: 31276, электрондық мекенжайы: Akim_sirim@mail.ru, бос әкімшілік мемлекеттік лауазымдарға орналасуға конкурс жариялайды 1. Сырым аудандық мәдениет, тілдерді дамыту, дене шынықтыру және спорт бөлімінің басшысы, E-R-1 санаты (жалақы еңбек сіңір­ ген жылдарына байланысты 109547 – 147985 теңге). Функционалдық міндеттері: Мәдениет және тілдерді дамыту туралы мемлекеттiк саясатты iске асыру, оның оны жетiлдiруiн қамтамасыз ету. Ме­ кемеге қарасты ұйымдарды бiлiктi мамандармен қамтамасыз ету және олардың бiлiктiлiктерiн арт­тыру. Аудандық мәдениет бөлiмiнiң жұмысын бас­ қару, жетiлдiру, дамыту жоспарларын жасау. Ұлттық мәдени дәстүр мен әдет-ғұрыптарды жаңарту, сақ­ тау және дамыту. Аудан бойынша мәдени, тарихи ескерткiштердiң есепке алынуы, сақталуы, қалпы­ на келтiрiлу жұмыстарын ұйымдастыру. Ауылдық округтердегі мәдениет үйлері мен ауылдық клуб ғимараттарының сақталуына, күтіп ұсталуын және оларға күрделі жөндеу жұмыстарын жүргізілуін қадағалау. Ауданда дене шынықтыру және спорт жөніндегі мемлекеттік саясатты жүзеге асыру, бұ­ қаралық спорттың дамуын жүзеге асыру. Ауданда спорт түрлері бойынша бұқаралық-спорттық, мә­ дени-сауықтыру жұмыстары бойынша іс-шаралар дайындау және оларды жүзеге асыру. Ауданның спорт мекемелерінің барлық түрінде де мемлекет­ тік стандарттың сақталуын қамтамасыз ету. Бөлiм­нiң жұмысын үйлестiредi. Облыс және аудан әкiмде­ рiнiң шешiмдерiнiң әкімдік қаулыларының, облыс­ тық бағдарламалардың орындалуын қамтамасыз ету. Өз саласы бойынша келіп түскен жеке және заңды тұлғалардың арыз-шағым, өтініштерін қарау және жауап беру. Қарамағындағы қызметкерлер­ дiң жұмысын ұйымдастыру, бақылау, ынталандыру қабiлетi, азаматтарды қабылдау жұмысында тәжi­ рибесi болу, мониторинг және аналитикалық ақ­ параттық әдiстерi мен түрлерiн бiлу. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Білімі жоғары; Білім, гуманитарлық ғылымдар, құқық, әлеуметтік ғылымдар және бизнес, қыз­мет­ тер, ветеринария, өнер, техникалық ғылымдар және технологиялар салаларының мамандықта­ры бойынша мемлекеттік қызмет өтілі үш жыл­ дан кем емес және жұмыс тәжірибесі келесі та­ лаптардың біріне сәйкес болуы тиіс: 1) жоғары немесе жоғары оқу орындарынан кейінгі білім бағдарламалары бойынша Қазақстан Республикасының Президенті жанындағы білім беру ұйымдарында мемлекеттік тапсырыс негізін­ де немесе шетелдің жоғары оқу орындарында ше­ телде кадрлар даярлау жөніндегі республикалық комиссия бекітетін басым мамандықтар бойынша оқуды аяқтаған жағдайда мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес; 2) мемлекеттік органдарда басшылық немесе өзге лауазымдарда жұмыс өтілі бір жылдан кем емес; 3) осы санаттағы нақты лауазымның функцио­ налдық бағыттарына сәйкес облыстарда жұмыс өтілі төрт жылдан кем емес, оның ішінде басшы­лық лауазымдарда бір жылдан кем емес.

E-G-3 санаттары бойынша конкурсқа қаты­ су­шыларға қойылатын талаптар: Жоғары білім. Мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес немесе осы санаттағы нақты лауазымның функцио­ налдық бағытына сәйкес облыстарда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі бар болған жағдайда орта­дан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі.

E-G-3 санаттары бойынша жалақы еңбек сі­ ңірген жылдарына байланысты 53813 - 72391 теңге.

2. Бұлдырты ауылдық округі әкімі аппа­ ратының бас маманы-есепші, E-G-3 санаты. Функционалдық міндеттері: Ауылдық ок­ руг әкімі аппаратының жылдық шығыс жобасын әзірлеу, бекітуге ұсыну. Тиісті бекітілген штаттық кесте бойынша уақтылы қызметкерлердің еңбек­ ақыларын есептеу, төлеу. Қаржы және аппарат есебіндегі құнды заттардың есебін жүргізу, сақ­та­ луына бақылау жасау, жыл аяғында инвентариза­ ция өткізу. Жұмсалған қаржы құжаттарының дұ­рыс рәсімделуін, олардың заңдылығын қадағалау. Бухгалтерлік, статистикалық есептерді уақытын­ да жасау және тапсыру. Қызметкерлердің жала­қы­сынан тиісті төлемдерді зейнетақы қорларына аудару. Қаржының мақсатты және дұрыс жұмса­луын қадағалау. Округ әкімі аппаратында өтетін құрылыс, жөндеу және сатып алу жұмыстарына өтетін тендерлерді ұйымдастыру. Округ көлемін­ дегі шаруашылық жүргізуші заңды және жеке тұлғалардан бюджетке түсетін салық түсімдері­ нің орындалуына ықпал жасайды. Мүлікке есеп жүргізеді, бір жолғы төлемдерді жинайды. Мем­ лекеттік мекемелер мен мектепке дейінгі тәрбие мекемелерін материалдық техникалық жағынан қолдау және қамтамасыз ету; округ көлеміндегі мектеп оқушыларының тасымалын ұйымдастыру. Күрделі жөндеу жұмыстарының, елді мекендерді ауыз сумен қамтамасыз ету, көшелерді жарық­ тандыру, көгалдандыру мен абаттандыру, сани­тар­лық тазалық жұмыстарына бөлінетін қаржы­ лардың жұмсалуын бақылау; Ауылдық округ әкімі аппаратының теңгерімінде тұрған үйлердің есебін жүргізеді, онда тұрып жатырған тұрғындар­мен келісімшарт жасайды. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын та­лаптар: Әлеуметтік ғылымдар және бизнес са­ла­сының қаржы, экономика, есеп және аудит маман­ дықтары бойынша.

3. Жымпиты ауылдық округі әкімі аппа­ра­ тының бас маманы-есепші, E-G-3 санаты. Функционалдық міндеттері: Ауылдық округі әкімі аппаратының жылдық шығыс жобасын әзір­леу, бекітуге ұсыну. Тиісті бекітілген штаттық кесте бойынша уақтылы қызметкерлердің еңбекақы­ла­рын есептеу, тиісті төлемдерді зейнетақы қорла­ рына, әлеуметтік төлемдерді және салық төлемде­ рін уақтылы аудару. Қаржы және аппарат есебін­ дегі құнды заттардың есебін жүргізу, сақталуына бақылау жасау, жыл аяғында инвентаризация өт­кізу. Жұмсалған қаржы құжаттарының дұрыс рә­сімделуін, олардың заңдылығын, қаржының мақ­ сатты және дұрыс жұмсалуын жүзеге асыру. Бухгал­

терлік, статистикалық есептерді уақытында жасау және тапсыру. Мемлекеттік сатып алу жөніндегі комиссияның жұмысын ұйымдастыру. Ауылдық округтегі сатып алынған коммуналдық үйлерді балансқа алу және есебін жүргізу. Округ көлемін­ де­гі көшелерді жарықтандыру, көгалдандыру мен абаттандыру, санитарлық тазалық жұмыстарына бөлінетін қаржыларды құжаттар әзірленгеннен кейін уақытында аудару, жұмсалуын қадағалау. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Әлеуметтік ғылымдар және бизнес сала­сы бойынша қаржы, есеп және аудит, экономика, менеджмент мамандықтары бойынша.

4. Аралтөбе ауылдық округі әкімі аппара­ тының бас маманы – мал дәрігері, E-G-3 санаты. Функционалдық міндеттері: Әкімшілік-ау­ мақ­тық бірліктің аумағында ветеринариялық-са­­нитарлық қауіпсіздікті қамтамасыз ету жөніндегі ветеринариялық іс-шараларды орындайды. Жа­н­ уарға ветеринариялық паспорт береді. Ауылдық округ аумағында қолданылатын ветеринариялық анықтаманы береді. Ауыл шаруашылығы жануар­ ларын бірдейлендіруді жүзеге асыру. Елді мекен жерлерінде жануарларды жоюға арналған орын­ дарды анықтайды. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын та­лаптар: Ветеринария саласының мамандық­ тары бойынша.

5. Бұлдырты ауылдық округі әкімі аппа­ ратының бас маманы, E-G-3 санаты. Функционалдық міндеттері: Округ көлемін­де тілдерді дамыту және ішкі саясат мәселелері­мен айналысу, ауыл тұрғындарының баспасөз ма­териалдарына жазылуын ұйымдастыру. Округ әкі­мі­нің өткізетін жиналыстарын ұйымдастыру, хат­тама­лар толтыру. Жауапты саласы бойынша са­рапта­малар жасайды, хабарламалар, анықтамалар, есеп­тер дайындайды. Округ тұрғындарының ден­ сау­лығын сақтау мақсатында округ тұрғындарын флюорографиялық тексеруден өтуін басқа да профилактикалық шаралардың өтуін бақылау. Ок­ ругтегі мемлекеттік мекемелердің қыс маусымы кезінде бу қазандықтарының қалыпты жұмыс жа­ сап тұруын назарда ұстау. Округ аумағында мәде­ ни шараларды өткізуді ұйымдастыру. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Гуманитарлық ғылымдар, білім, құқық, әлеуметтік ғылымдар және бизнес, табиғи ғылым­ дар, техникалық ғылымдар және технологиялар, ауыл шаруашылығы ғылымдары салаларындағы мамандықтар бойынша.

6. Елтай, Талдыбұлақ ауылдық округі әкімі аппаратының бас маманы, E-G-3 санаты. Функционалдық міндеттері: ҚР Үкіметінің қаулыларының, облыс, аудан және ауылдық округ әкімдерінің, шешімдерінің, әкімдік қаулыларының орындалуын қамтамасыз етеді және бақылайды. Округ әкімінің өкім, шешімдерінің жобаларын ҚР Заңдарына сәйкес дайындау. Жеке және заңды тұлғалардан түскен өтініштерінің орындалуына жауапты. Статистикалық есепті уақытында жүргізіп отырады. Ауыл шаруашылығы мәселелерімен айна­

лысу, шаруашылық кітабын жүргізу. Ауылдық округ бойынша сараптамалар жасайды, хабарламалар, анықтамалар, есептер дайындайды. Нотариалдық әрекеттер мен азаматтық хал актілерді тіркеуді жүргізеді. Ауылдық округ әкімі аппаратының жыл­ дық және тоқсандық жұмыс жоспарын жасақтау. Шаруашылық кітаптарын жүргізу, ауыл шаруашы­ лық мәселелерімен айналысу. Ауыл тұрғындарын тұрғылықты жерлері бойынша есепке алу және есебін жүргізу. Округ бойынша сайлаушылар тізі­мін жасау және санын нақтылап отыру. Округте әс­ке­ри міндеттілермен, әскерге шақырылғандарды алғаш есепке алуды қамтамасыз етеді. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Гуманитарлық ғылымдар, білім, құқық, әлеуметтік ғылымдар және бизнес, табиғи ғылым­ дар, техникалық ғылымдар және технологиялар, ауыл шаруашылығы ғылымдары салаларындағы мамандықтар бойынша. Конкурсқа қатысу үшін қажетті құжаттар: 1) өкілетті орган белгілеген нысандағы өтініш; 2) 3х4 үлгідегі фотосурет; 3) өкілетті орган белгілеген нысандағы сауал­ нама; 4) бiлiмi туралы құжаттардың нотариалдық куәландырылған көшірмелері; 5) еңбек қызметін растайтын құжаттың нота­ риалдық куәландырылған көшірмесі; 6) денсаулығы туралы анықтама (ҚР Денсаулық сақтау министрлігінің 2010 жылғы 23 қарашадағы №907 бұйрығымен бекітілген (ҚР нормативтік-құ­ қықтық актілердің тізілімінде №6697 болып тіркел­ ген) нысандағы; 7) ҚР азаматының жеке куәлігінің көшірмесі; 8) Құжаттарды тапсыру сәтінде уәкілетті ор­ган­мен белгіленген шекті мәннен төмен емес нә­ тижемен тестілеуден өткені туралы қолданыстағы сертификат. Құжаттарды қабылдау мерзімі конкурс өткізу туралы хабарландыру соңғы жарияланған күні­нен бастап 10 жұмыс күнінің ішінде көрсетілген мекенжай бойынша сәйкесті мемлекеттік орган­ға тапсырылуы тиіс. Конкурс комиссиясының қарауына құжаттарды қабылдау мерзімінде азаматтардың өздері әкеліп берген немесе поштамен жіберілген (қоса тір­ келген құжаттардың тізбесі көрсетілген құжат тігілетін папкада орналастырылған) құжаттары қабылданады. Құжаттардың толық емес пакетін ұсыну кон­ курс комиссиясының оларды қараудан бас тартуы үшін негіз болып табылады. Конкурсқа қатысу үшін құжаттарды электрондық пошта арқылы берген азаматтар құжаттардың түпнұсқасын әңгімелесу басталғанға дейін бір жұмыс күн бұрын кешік­ тірілмей беріледі. Осы құжаттардың түпнұсқасы берілмеген жағдайда тұлға әңгімелесуден өтуге жіберілмейді. Әңгімелесуге жіберілген кандидаттар одан кан­ дидаттарды әңгімелесуге жіберу туралы хабардар ету күнінен бастап бес жұмыс күні ішінде конкурс жариялаған Сырым аудан әкімі аппаратында өтеді.

«ОРАЛ ӨҢІРІ» Батыс Қазақстан облыстық қоғамдық-саяси газеті. 090000, Орал қаласы, Мұхит көшесі, 57/1. Е-mаіl: оral_oniri@inbox.ru Меншік иесі: «Жайық Пресс» ЖШС Бас директор

Жантас Набиоллаұлы САФУЛЛИН

Бас редактор Бауыржан ҒҰБАЙДУЛЛИН Редакция алқасы: Есенжол Қыстаубаев, Сырымбек Тұяқов (бас редактордың орын­ба­са­р­лары), Жаннат ЕСПОЛАЕВА (жауапты хатшы), Тоқтар КЕНЖЕҒАЛИЕВ (қоғамдық-саяси бөлім), Қазбек ҚАБЖАНОВ (арнайы тілші), Сәкен ӘБІЛХАЛЫҚОВ (экономика бөлімі), Нұрлыбек РАХМАНОВ (гуманитарлық бөлім). Меншікті тілшілер: Тілес ЖАЗЫҚБАЙ (Ақжайық ауданы) Нұрымбек Жапақов (Жәнібек ауданы) Өмірзақ Ақбасов (Жаңақала ауданы) Серік Жұмағалиев (Қазталов ауданы) Мүсірбек Айташев (Сырым ауданы)

8-711-42-21-720, 8-711-35-21-770, 8-711-41-21-755, 8-711-44-31-468, 8-711-34-31-126

Телефондар: Бас редактор 51-25-80, Бас редактордың орынбасарлары 24-17-08, 51-18-08,

Жауапты хатшы 50-83-99. Жарнама қабылдау тел/факс: 51-51-09; Бухгалтерия 50-63-99.

Газет ҚР Мәдениет және ақпарат министрлігінде 2006 жылғы 4 мамырда тіркеліп, №7201-г куәлігі берілген

Е-mail: zhaikpress@inbox.ru Қолжазбаларға пiкiр айтылмайды және пай­­да­ла­ныл­маған хат автор­ларына жауап қай­та­рыл­май­ды. Деректердің дәлдiгi үшiн автор жауап­ты. Жарияланым авторларының пiкiрлерi ре­дак­ция көз­­қара­сын бiл­дiр­мейдi. Редакция тап­­сы­ры­сы­мен ­жа­зыл­ма­ған мате­риал­дар үшін қаламақы тө­лен­бейді. «Орал өңірінде» жа­рия­­лан­ған материалдарды сілтемесіз көшіріп ба­ су­ға бол­­май­­ды. Мақалалар электрондық нұсқада қабыл­да­на­ ды. Ж белгісімен жарияланған материалдар ақылы болып есептеледі.

Газет облыстық «Орал өңірі» га­зе­тi редакциясының компью­тер­­лiк орталығында терiлiп, бет­­тел­­дi. "Жайық Пресс" ЖШС баспаханасында басылды Индексі: 65428 Таралымы: 16548, 6 баспа табақ. Газет аптасына үш рет шығады. Корректорлар: Н.СҰЛТАНОВА, Д.шанкишева, ж.жайлауова Кезекшi редакторлар: қ.қабжанов, н.сафуллин

24

керуен сарай Бейсенбі, 30 қаңтар 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru

Мәуліт мүбәрәк болсын! Бисмилләһир рахманир рахим! Бүкіл әлемді жаратқан Аллаһ тағалаға сансыз мақтаулар, соңғы пайғамбарымыз Мұхаммед салаллаһу әлайһи уасалламға Алланың сәлемі болсын! Әмин! Құрметті мұсылман бауырлар! Қадірлі жерлестер! Күллі мұсыл­ ман әлемінің асыға күткен қа­ сиетті мерекесі – Мәуліт айы құтты болсын! Әрбіріңіздің ша­ңы­рақтарыңызға шаттық, отба­сыларыңызға тыныштық, жұмыс­тарыңызға табыс тілей отырып, барша әлемнің Жаратушысы Аллаһ тағала егеменді еліміздің болашағын жарқын, көк байра­ ғымыздың әрқашанда биік бо­ луын нәсіп етсін дегім келеді. Адамзат тарихында ең ұлы – сүйікті Пайғамбарымыз хазіреті Мұхаммед (с.а.с.) дүниеге келген мәуліт күні жөнінде Аллаһ та­ға­ла Құран Кәрімде «Ей, адамдар! Сендерге өз араларыңнан бір пайғамбар келеді. Сендер тауқы­ метке ұшырасаңдар – Оған ауыр тиеді. Ол сендердің тура жолда болғандарыңды қалайды, мүмін­ дерге құштар, өте жанашыр» («Тәубе» сүресі, 128 – аят), – деген. Ол Құрайыш тайпасынан, оның ішіндегі Бани һашим әулетінен шыққан. Туылған жері - дініміз үшін ең қасиетті орын санала­ тын һәм Аллаһ тағаланың нұры жауып тұратын Мекке қаласы. Әкесінің аты Абдуллах, оның әке­сі Әбдүлмүттәліп, оның әкесі Һа­шим, оның әкесі Абдулманап. Анасының есімі Әмина. Пайғам­ барымыз ата-анадан жалғыз. Өйткені әкесі перзенті өмірге келмей тұрғанда дүние салған, анасынан да пайғамбарымыз 6 жасында айырылған. Мұхаммед (с.а.с.) Исадан (ғ.с.) милади жыл санауы бойынша, 571 жыл кейін, 20 сәуірде, һижри санауы бойын­ ша Рабиул-әууал айының 12-сі, дүйсенбі күні дүниеге келген.

Құттықтаймыз! Жаңақала ауданы Жаңақала ауылы­ ның тұрғыны, әкеміз Абай Төрәліұлы Туралиевті мерейлі 60 жасымен шын жүректен құттықтаймыз! Жан әке, сіз жүргенде көзіңді сап, Өсеміз бәйтеректей өзің құсап. Ортада сіздер барда дара шындай, Бізге ашық кең пейілді сезім құшақ.

Мәуліт – араб сөзі, қа­ зақша «ту­ылған күн» деген м­а­ғына береді. Бұл атау Аллаһ тағаланың ең сү­й­ікті пендесі, Адамның (ғ.с.) Иса (ғ.с.) пай­ ғам­барға де­йінгі Алла тағала елшілерінің соңғысы әрі сарда­ ры Мұхам­мед­тің (с.а.с.) дүние­ ге келуінің құр­метіне берілген. Сондықтан да әр жылы Рабиул – әууал айында Аллаһ тағала өзінің сүйікті пайғамбары Мұхаммедтің (с.ғ.с.) үметті етіп жаратқанына сансыз шүкірлік етіп, Оған (с.а.с.) салауаттар айтып, Мәулітті Ислам әлеміндегідей мерекелеу бізде де дәстүрге айналып келеді. Мұсылмандар бір істі жақсы деп санаса, ол іс Алланың ал­дында да жақсы. Себебі хадисшарифте (с.а.с.): «Мұсылмандар жақсы көрген іс, Аллаһ тағала алдында да жақсы болады», – де­лінген имам Ахмад риуаятында. Жүнайд Бағди: «Кімде-кім Пай­ ғамбарымыздың (с.а.с.) мәу­літіне қатысып, оны ұлықтаса, ол шы­ нында да иманды», – деген. Хасан әл-Басри (р.а.): «Менің Ухуд тауындай алтыным болса, оны Пайғамбарымыздың (с.а.у) мәулітін оқытуға жұмсаған бо­ лар едім», - деген. Жалалуддин ас – Суюти (р.а.): «Бір үйде неме­ се мешітте Пайғамбарымыздың (с.а.у) мәуліті оқылса, сол үйдің немесе мешіттің адамдарын пе­ріштелер қоршап алады, олар­дың барлығына Аллаһ тағала­ ның рақметі жауады және үйіне

Құттықтаушылар: балакеліндеріңіз Артур-Гүлназ, Тимур-Дана, қыз-күйеу балаңыз Досжан-Эльгиза, немерелеріңіз Арнұр, Гүлнұр, Жаннұр, Ақтілек, Таир, жиендеріңіз Эльнара, Дана, Есжан

нұрмен оралады. Себебі періш­ телер Пайғамбарымызға (с.а.с.) мәуліт оқығаны үшін ол адамға салауат айтып тұрады», - дейді. Пайғамбарымызға (с.а.с.) сала­ уат айтудың артықшылығы жөнін­ де хадис-шәріпте (с.а.с.): «Қиямет күні маған ең жақын адам – Маған ең көп салауат айтқаны» (Имам Термизи). «Қасында Менің атым аталып, Маған салауат айтпаған адам – анық сараң» (Имам Тер­мизи). Бұл айда атап өткізудегі не­ гізгі мақсат – Мұхаммед (с.а.с.) пайғамбардың іс-әрекеттерін на­ сихаттау, салауаттар айту, жастар­ ға имандылық қағидаттарын тү­ сіндіру, оларды отансүйгіштікке, бауырмалдыққа, адамгершілікке, ата-ананы құрметтеуге және түр­ лі теріс қылықтардан сақтауға ша­ қыру. Қазіргі таңда рухани Мәуліт айы облысымызда жалғасын та­ буда. Ұлы Аллаһ тағала барша ниеттеріміз бен тілектерімізді қа­ был етсін! Әмин!

Руслан қажы СҰЛТАНОВ, Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының Батыс Қазақстан облысы бойынша өкіл имамы

Ақпан айындағы атаулы күндер Халықаралық мерекелер: 9 ақпан – стоматологтардың халықаралық күні; 11 ақпан – дүниежүзілік науқастар күні; 15 ақпан – интернационалист жауынгерлерді еске алу күні (Совет әскерлерінің Ауғанстан территория­ сынан шығарылған күні – 1989); 21 ақпан – туған тілдің халықаралық күні; 22 ақпан – қылмыс құрбандарын қолдаудың халықаралық күні. Батыс Қазақстан облысына қатысты елеулі оқиғалар: 1 ақпан – Батыс Қазақстан облыстық денсаулық сақтау бөлімінің құрылғанына 95 жыл (1919); 5 ақпан – жазушы, драматург Рахметжан Сәрсембайұлы Малабаевтың туғанына 130 жыл, Қаратөбе ауданының тумасы (1884-1962); 10 ақпан – суретші, Қазақстан Суретшілер одағының мүшесі, Қазақстан Ленин комсомолы сыйлығының лауреаты Қисамединов Мақым Мұстақұлының туғанына 75 жыл (1939-1984); 17 ақпан - журналист, ақын, Қазақстан Журналистер одағының мүшесі, Қазақстанның еңбек сіңірген мәдениет қызметкері Ғарифолла Көшенов 75 жаста, Бөкей ордасы ауданының тумасы (1939); 23 ақпан – БҚАТУ-дың ардагер ұстазы, профессор Сергей Шұғайұлы Жұбаевтың туғанына 75 жыл (1939-2010).

29 ақпан – этнограф ғалым, археолог әрі антрополог Алексей Николаевич Харузиннің туғанына 150 жыл (1864-1932).

Дайындаған Қазбек ҚҰТТЫМҰРАТҰЛЫ

Орал қала­сының тұрғыны, еңбек жо­лын ұстаздық қызметтен бастап, кейін көп жылдар бойы БҚО салық департа­ментінде адал да, қажырлы еңбек етіп келген біріміз­ге балдыз, бірімізге сің­лі, бірімізге на­ғашы апа болып келетін қадірлі Дәметкен Мұхамбетқызы Шавлетова­ны 1 ақпан туған күні мен зейнет жа­сына шығу қуанышты күні­мен шын жү­ректен құттықтаймыз! Бүгінгі күн – қуанышты жалғайтын, Бойға қуат, биіктерге самғайтын. Еңбегіңіз зор ғой салық ұжымда, Атыңызды басып ешкім алмайтын. Кетпесінші жүзден күлкі, көңілің, Ұзақ болсын қуаныш толы өмірің. Арманменен үміт оты жалғасын, Деп тілейміз аты өшпес Бақытты!

Ізгі ниет білдірушілер: Қаратөбе ауданы Шөптікөл ауылынан апа-жездеңіз Болат-Әсия, жиендеріңіз Нұрлан-Алтынай, Тойжан, Ұлан, Бахур-әл-Жалил Орал қаласының тұрғыны, сүйікті не­мереміз Аймар Маратұлы Мүтиғол­ ланы 7 жасқа толуымен құттықтаймыз. Оған зор денсаулық, сабағын «5»-ке оқып, тәртіпті, үлгілі оқушы болуына және өзінің жақсы көретін футбол ойы­ нын жақсы ойнап, болашақта елінің намысын қорғайтын футболшы болуын тілейміз.

Құттықтаушылар: атаң Мүтиғолла, әжең Сәрия, үлкен папаң Максим-Әлия, әкең Марат, анаң Айша, көкең МұратАйгүл, апаң Зоя, ағаң Диас, інілерің Әділет, Арман

www.zhaikpress.kz Облыстағы №1 медиахолдинг

Құрметті оқырман! Ғасырға жуық тарихы бар об­лыстық «Орал өңірі» мен «Приуралье» газеттерінің, сондай-ақ ау­дандық газеттердің электрондық нұсқасын www. zhaikpress.kz сайтынан оқи аласыздар. Сонымен қатар күн сайын­ ғы жаңа­ лықтармен танысуға да мүм­кіндік бар.