Орал Онірі №14

Орал өңірі ОБЛЫСТЫҚ Қоғамдық-саяси газет

- 17 - 24

С

0

С

0

Бейсенбі, 6 ақпан 2014 жыл №14 (19933)

www.zhaikpress.kz

Газет 1918 жылғы 17 қарашадан шығып келеді. 1968 жылы "Құрмет Белгісі" орденімен марапатталған

Чемпионға –

oral_oniri@inbox.ru

ақпарат

250 мың $ "Кедергісіз болашақ" басталды

2

естелік

13-14

Қазақтар Нева жағасын­дағы айқаста

8-9

Әже де

балық аулайды

Ақпанның 1-і күні Жалпақтал ауылында ауыл әкімшілігі, аудандық балалар мен жасөспірімдер спорт мектебі және ауданаралық балық инспекциясының ұйымдастыруымен қысқы балық аулау бойынша жарыс өтті.

Б

ұл ерекше сайыстың басты мақсаты ауыл тұрғындары арасында салауатты өмір салтын нығайтып, табиғат аясында демалыс мәдениетін насихаттау, сонымен қатар бетін қалың қар мен мұз басқан өзен-көлдегі балықтарға қажетті оттегін жіберу болатын. Бұл сайысқа қатысушылар көп болды. Жарысқа қатысушылар мұз бетінде сапқа тұрып, оларға сайыс­ тың шарттары таныстырыл­ды. «Ақ балық-ау, ақ балық, қарма­

ғымды қап, балық» дегендей, жа­ рысқа қатысушы әр балықшыға қармақ салатын орындары белгі­ леніп, сайыс басталып кетті. Бір қызығы, жас шектеуі белгіленбе­ген қызықты додаға ауылдың үл­кен­кішісі, тіпті бір әйел де қатысты. Ақпанның аязына қарамастан, әрқай­сысының мақсаты белгіленген жерден шектеулі уақытта балықты неғұрлым көбірек аулау болатын. Межелі уақыт жеткенде, балық­

шылар қармақтарын жинап, қай­та сапқа тұрды. Төрешілер әр қа­ тысушының аулаған балықтарын санап әуре. Көп кешікпей жеңім­ паздар да анықталды. Бұл сайыс­ қа ауылымыздың жеке кәсіпкері, спорт жанашыры Әлібек Сар­ таев демеуші болып, үш орынға сыйлық тіккен болатын. Жарысқа қатысқан 26 балықшының ішінен ең көп балық аулаған бірінші орын иегері Ақылбек Жұбановқа мұз оятын бұрғы, екінші орын алған

Мейірбек Батырхановқа екі кісілік күрке, үшінші орын алған Нұржан Есеновке балық аулайтын қармақ сыйға тартылды. Ал жарысқа қатысушы жалғыз әйел адам, алты бірдей бала тәрбиелеп өсіріп, бүгінде әже атанған «Күміс алқа» иегері Асылай Кенжеғалиеваға өзі қызмет жасайтын электр жүйесінің басшысы Бауыржан Бердалиев демеуші болып, ынталандыру сыйлығымен марапаттады.

Жарысқа қатысушылар ұйым­ дас­тырушыларға өз алғыстарын білдіріп, бұл шара әрі қарай да жалғасын тауып, дәстүрге айналса деген ұсыныстарын білдірді. Сайыс соңында әр балықшы өзі ойған ойықтарға балық біткенде қажетті оттегімен қамту мақсатында қа­ мыс, қоға салып кетті. Нұрбек ОРАЗАЕВ, Жалпақтал ауылы

2

АҚПАРАТ Бейсенбі, 6 ақпан 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru

Газ бағасының күрт өсуіне P

Кеше облыстық тарихи-өлкетану музейінде ақын, Қа­ зақстанның халық жазушысы Қадыр Мырза Әлиге арналған «Қадыр – балалар әдебиетінің атасы» атты шара өтті. Қала оқырмандары, оқушылар мен студенттер қатысқан шарада ақын өлеңдеріне жазылған әндер шырқалып, бала­бақ­ша бүлдіршіндері өнер көрсетті. Мектеп жасына дейінгі бүлдіршіндерді ақын өлеңдерімен таныстыру мақсатында өткен шараға профессор Серікқали Шарабасов және Қ.Мыр­ залиев атындағы қоғамдық қордың директоры Донеділ Қажымов қатысып, сөз сөйледі.

P

Жақында Теректі ауданына қарасты Шағатай ауы­лын­ дағы Ы.Алтынсарин атындағы орта мектепте Фариза Оңғарсыноваға арналған «Сіз біздің жүрегіміздесіз...» атты еске алу кеші өтті. Осы шара барысында ақынның өмір­баяны мен әдеби мұрасы туралы айтылып, Фариза Оң­ ғарсынованың өлең­деріне жазылған әндер шырқалды.

P

Ақжайық ауданына қарасты Есенсай ауылының тұрғы­ны, жеке кәсіпкер Нұрсұлу Ақмұқанова «Раш» ЖШС-мен бірігіп, 2,5 млн. теңге несие алды. Бұл қаржыға үйінің қа­ сынан ша­ғын наубайхана салып, қажетті жабдықтар сатып алды. Бүгінде онда тәулігіне 72 дәмді қалаш пісіріп, тұрғындарға өткізуде.

Осыдан бірер күн бұрын Ақтөбе қаласын­ да самбодан ҚР Ішкі әскерлері «Батыс» өңір­лік қолбасшысының кубогы үшін сайыс аяқ­­талды. Осы дода барысында еліміздің батыс аймағына кіретін об­лыстардағы ішкі әскер құрылымдарынан келген 30-дан аса палуан күш сынасты. Өте тартысты өткен жарыс нә­ тижесінде командалық есеп бойынша бірінші орынды Ақтөбедегі №6655 әскери бөлімнің командасы иеленді. Ал Оралдағы №5517 әскери бөлімге қатысты палуандар екінші орын­ға табан тіресе, үшінші орын ақтаулықтарға (№6656 әск. бөлім) бұйырды. 74 келі салмақ бойынша боз кілемге шығып, бақ сынаған Оралдағы әскери бөлімде келісімшарт бойынша қызмет ететін сержант Еркін Құмарғалиев барша қарсыласын жығып, жеңіс тұғыры­на көтерілді.

Палатада жаңа директор Кәсіпкерлер палатасы өңірлік кеңесінің 5-отыры­сын­­да БҚО кәсіпкерлер палатасының директоры болып тағайындалған Кеңес Әбсатиров таныстырылды.

Айша ӨТЕБӘЛІ, «Орал өңірі» 1959 жылдың 20 мамырында біздің өңірде дүниеге келген Кеңес Ғарапұлы Орал құры­лыс техникумын, кейін Батыс Қа­зақстан ауыл шар­уашылығы институтын бітіріп, экономистұйымдастырушы маман­­ды­ғын алған. Еңбек жолын қа­ра­пайым инженерліктен бастаған ол ҚР Индустрия және сауда министрлі­­гінің шағын бизнесті қол­дау жө­ніндегі комитет төрағасы лауазымына дейін көтеріл­ді. Соңғы жыл­дары туған жеріне оралып, Қазақстан метрологиялық инс­ти­ тутының батысқазақстандық бө­лімшесіне жетекшілік етті. Жиынды жүргізген Валерий Жү­нісов Кеңес Ғарапұлын жаңа қыз­метімен құттықтап, оған жер­гілікті кәсіпкерлер атынан үл­кен сенім артты. Өз кезегінде сөй­ле­-

ген жаңа директор облыстық кә­ сіпкерлер палатасының жұ­мы­сын жандандыруға уәде берді. Бұдан соң кәсіпкерлер ҚР ҰКП Президиумының отырысында ай­тылған ақпараттық деректермен танысып, өздеріне берілген тап­сырмаларды орындау жайын талқылады. Осы отырыста Валерий Кенжеғалиұлы қазақстан­дық үлес жөнінде мәселе көтеріп, жер­гілікті бизнесмендердің жағ­ дайына алаңдаушылық білдірді. Ол сондай-ақ жергілікті бизнесмендерден кәсіпкерлік жөніндегі заңның дұрыс жасақталуына атсалысуды сұрады. Жиында кәсіпкерлер «Жайық­ жылуқуат» АҚ тарифына қатысты мәселені де көтеріп, коммунал­дық қызмет бағасының соншама ша­рықтап кеткендігіне қынжылыс біл­дірді. Олардың сөзінше, жеке тұлғалар мен заңды тұлғалар тө­ лейтін төлемақы арасы тым алшақ болмауы керек.

Өткен сейсенбіде Премьер-министр Серік Ах­ме­ тов­тің төрағалық етуі­мен өткен Үкіметтің кезекті селек­тор­лық жиынында елімізде газ өндіру және азаматтық авиация­ ны дамыту мәселелері талқыланды.

Еламан БАДЕНҰЛЫ, «Орал өңірі»

Ү

кімет отырысында бірінші мә­селе бойынша баян­дама жасаған ҚР Мұнай және газ министрі Ұзақ­бай Қара­ балин елімізде газ саласын дамы­ту тұжырымдамасында аудан­дар­ ға, елді мекендерге және басқа да нысандарға газ тарту­дың ба­ сым­дығын анықтау бойынша өл­ шемдер айқындалады. Сонымен қатар газды даярлау бойынша бірыңғай инфрақұры­лымды енгізу, ішкі нарыққа газ­ды жеткізу бойынша көлік­тік ин­фрақұрылымды әртараптан­дыру және басқа да мүмкіндіктер қа­ растырылатынын атап өтті. Қазіргі кезде ҚР Табиғи моно­-

жол берілмейді полияларды реттеу агенттігі мүд­де­лі мемлекеттік органдармен бір­­лесе тұтыну топтары бойынша тауарлық газға дифференция­лан­­ған бағаларды есептеу әдісін әзір­­леуде. Биылғы 1 мамы­рдан бастап әр өңір бойынша дифферен­цияны ескере отырып, тұтыну­ шылар үшін соңғы баға бе­кіті­ле­ді. Ал оған дейін газдың қол­ даныста­ғы бағасы сақталады. «Біз бүгін бекітіп отырған газ бағасын қалыптастыру қағидат­ та­ры газ бағасының кенеттен көтерілуіне ықпал етпеуі тиіс, әсі­­ресе, жылу беру маусымының ор­ та кезінде. Бұл – нөмір бірінші мә­селе. Сондықтан бұл мәселені жі­ ті бақылауда ұстау ке­рек», - деді Үкімет басшысы Серік Ахметов.

– Өткен жылы Қазақстанның азаматтық авиация саласының ел экономикасына қосқан үлесі 320 млрд. теңгеге жетті, – деді ҚР Кө­лік және коммуникация министрі Асқар Жұмағалиев. Оның мәлімдеуінше, өткен жыл ішінде қазақстандық авиакомпаниялармен 5 млн. жолаушы тасымалдан­ ған. Ал республикалық әуежай­-

лар 10 миллионға жуық адамға қызмет көрсеткен. Ағымдағы жы­ лы «Air Astana» компаниясының әуе паркі 6 заманауи ұшақпен то­­лығатын болады. Оның бірі «Boe­ ing 767», екеуі «Embraer 190», ал үшеуі «Airbus 320». Олардың бар­ лығы да – зауыттан жаңа шыққан ұшақтар», – деді «Air Astana» әуе ком­паниясының вице президенті Ербол Оспанов өз сөзінде. Үкімет отырысын қорытын­ды­ лаған ҚР Премьер-министрі Серік Ахметов ағымдағы жылы Қа­зақ­станның әуе компаниялары Еуро­ одақтың әуе кеңістігінде ұшуға шек­теу қоятын «сұр тізімінен» шы­ғатындығын атап өтіп, Көлік жә­ не коммуникация министрлі­гіне ИКАО талаптарымен байла­ныс­­ты қосымша туындап отырған барлық мәселелерді таяу арада жоюға тапсырма берді. Сондай-ақ Премьер-Министр Эко­­номика және бюджеттік жоспарлау министрі Ерболат Досаев­ қа Көлік және коммуникация министрлігімен бірлесіп, туында­ған мәселелерді талқылағаннан ке­йін ұсыныс енгізуді жүктеді.

«Кедергісіз болашақ» басталды Кеше «Нұр Отан» партиясы Орал қалалық филиалының қабылдау бөлмесінде Жолдауды қолдаған игі шара өтті.

Ұлдай ҚАБОШҚЫЗЫ, «Орал өңірі» «Нұр Отан» партиясында Елбасы атап көрсеткен мүгедектер­дің өмір сапасын жақсартуға арнал­ ған жоба іске қосылды. Партия мүшесі, №16 округтен сайланған қалалық мәслихаттың депутаты Ляна Тұрсынованың бастамасымен өткен шарада жобаны алғаш қол­­даушы «Оралремстрой» ЖШС директоры Ақылбек Бисембаев арбаға таңылған Әсел Садырова мен Мақузия Қайсағалиеваға су жа­ңа арба сыйлады. Жобаның мақсаты – мүгедек­тер мен мүмкіндігі шектеулі жан­дарға кедергісіз жағдай жасау, жұ­ мысқа орналастыру және олар­дың құқығын тиімді жүзеге асыру үшін құқықтық алаң қалып­тастыру. Бұл тұрғыда ағымдағы жылы Парламент депутаттары мүгедектердің құқықтарын қорғау жөнінде заң жобасын қарайды деп күтілуде.

– Елбасы тарапынан «Нұр Отан» партиясына берілген бірден-бір тапсырма – мүмкіндігі шектеулі жан­дарға қолдау көрсету, оларды қатарымызға қосу. «Кедергі­сіз болашақ» атты үлкен жоба ая­сын­ да әр сәрсенбі мүмкіндігі шек­­теулі жандар үшін ашық есік күн­ дері болып белгіленді. Олар әр сәрсенбіде бар жағдайын айтып «Нұр Отанға» келе алады, – деді жиынды ашқан «Нұр Отан» партиясы Орал қалалық филиалы

төрағасының бірінші орынбасары Әлібек Байнешов. Облыста 25200 мүгедек бар, со­ ның 11300-і қалалықтар. Ал жиын­ ға қатысқан «Арба» қоғамдық ұйымының басшысы Гүлмира Бат­ пақ­құлованың айтуынша, облыс­та ар­баға таңылған 811адам бар (бұл тіркелгені ғана).

– Олардың бәрінде де арба бар, – деді Гүлмира Батпаққұлова.

– I топ мүгедектеріне мемлекет та­рапынан жаялығынан бастап ар­ба­ға дейін бәрі тегін беріледі. Бөл­ ме арбасы 7, ал сыртта қыдыруға арналған арба 4 жылға беріледі. Бір қиындығы мүгедек арбасы Ресей мен Тайвань елінен әкеліне­ді. Қазақстанда жасала басталған арба бағасы қымбат болған соң, бұл іс тоқтатылды. Қолда бармен ептеп күн көрудеміз. «Арба» қо­ғам­дық қорында арба жөндейтін екі шебер бар. Бүгінде бұл ұйымда спорт, қол­ өнер, тігін үйірмелері жұмыс істей­ ді. III топтағы мүгедектер еңбек етуге 100 пайыз қабілетті болса, ал I-II топтағы адамдарды икемдеу, яғни қайта бейімдеу қажет. Депутат Ляна Тұрсынованың ай­-

туынша, қалалық мәслихат депу­ тат­тарының 80 пайызы кәсіп иелері екен. Алдағы күндері №16 округ аумағында орналасқан кә­сіп иелерін дөңгелек үстелге жинау арқылы оларды мүмкіндігі шектеулі жандарға көмек көрсе­ туге тарту қолға алынбақ. Сол отырыста мүгедектерді жұмысқа орналастыру жайы да қозғалмақ. Әлеуметтік салаға демеушілік жа­ саған кәсіпкерлерге мемлекет са­лық төлеу мен несие беруде жеңілдік береді. Шараға қатысқандар Әселді жа­ ңа арбасына отырғызып, құттық­ тады. Ал 2013 жылы екінші рет инсульт алған Мақузия Қайсаға­ лиева төсекке таңылған себепті ша­раға келе алмады. 65 жастағы апамыздың ұлы Асхат Қайсағали анасына көрсетілген көмек үшін жүрекжарды алғысын айтты.

– Төрт жылдан бері сыртқа шыға алмай отыр едім. Маған сыртта жүруге арналған арба сыйлаған Ақылбек мырзаға алғысым шексіз. Өте қуаныштымын. Енді мүмкін болып жатса, жұмыс істегім келе­ді, – деді қуанышын жасыра ал­ маған Әсел Садырова.

ҚОҒАМ oral_oniri@inbox.ru

Бейсенбі, 6 ақпан 2014 жыл

3

Қайырымдылық Ақжайық ауданының Ал­ғ­ а­бас ауылдық округіне қа­расты Жа­ңажол елді меке­нін­ дегі мектепте «Қайы­рым­ ды жүрек, жомарт қол» ат­ты шара ұйымдас­тырылды.

«Нұр Отан» партия­ сы Бөрлі аудандық фи­лиалы депутаттар фракциясының жиналысы өтіп, онда Президент Н.Назарбаевтың «Қазақстан жолы – 2050: Бір мақсат, бір мүдде, бір болашақ» атты Жолдауы талқыланды.

А

удан әкімі, еліміздегі көш­басшы партияның аудандық филиалының төрағасы М.Түсіпқалиев, филиал төрағасының бірінші орынбасары Б.Балмолдин және 9 депу­тат қатысқан басқосуды фракция жетекшісі Л.Құсайынова жүргізіп отырды. «Елбасы халыққа Жол-

Биылғы ма­мыр айында «ЭКСПО – 2017» ха­лық­ аралық ма­ман­дан­ды­рыл­ ған көрме нысандарының құрылысы басталады.

«ЭКСПО» көрмесі – тиімді жоба Бұдан бөлек ел ішінде, сонымен қатар шетелдерде ақпарат­ тық-коммуникациялық стратегия бойынша жұмыстар жүргізілмек­ші. Ол шаралар «ЭКСПО» көр­ме­ сіне келушілердің санын барын­ша молайту үшін жасалынбақ. Бұл туралы сейсенбі күні ҚР Прези­ денті жанындағы ОКҚ-да өткен брифингте ҚР Қоршаған орта жә­не су ресурстары министрі Нұрлан Қаппаров мәлім етті.

– Кейбір адамдарда «ол бір рет­тік шара, нысан салады, ақ­ша­ ны жұмсайды, «ЭКСПО»-ны өт­кізді, осымен бітеді» деген ой қа­ лыптасқан. Жоқ, олай емес. Бұл көпшіліктің халықаралық маман­дандырылған көрмені дұрыс тү­ сіне алмай жүргендігін көрсе­те­ ді. Шын мәнінде, «ЭКСПО» – елі­міздің дамуы үшін ауқымды әлеу­ меттік-экономикалық тиімді жо­­ба. Өйткені ол көптеген саланың дамуына серпін береді, - деді Нұрлан Қаппаров. Министр сондай-ақ өндірісте және тұрмыста жаңашыл техно­ло­гиялардың негізінде электр қуатын барынша үнемдеу, кө­лік­ терді экологиялық таза отынға ауыстыру және соған сәйкес ин­фрақұрылымдар құру міндетте­рі қойылып отырғанын айтты.

Өз тілшіміз

Жолдауға қолдау дауында, әдеттегідей, басым ба­ғыттарды нақтылап берді. Елі­міздің дамыған 30 елдің қа­та­ры­­ на кіруі жолында атқа­ры­ла­­­тын іс-шаралардың жоспары анық та айқын. Біздерді, депу­таттарды, халық сайлады. Сон­дық­тан да ха­лықтың мүддесі үшін қызмет етуіміз керек», – деген Луиза

Хамиқызы Жолдаудағы әлеу­мет­тік сала бойынша айтылған тың тапсырмаларға тоқталып, депутаттарды нақты жұмыстану­ға шақырды. Мінберге көтеріл­­ген депутаттар фракциясының мү­шелері, №9 Северный сайлау округі бойынша мәслихаттың депутаты А.Агаев пен №7 Желез­-

нодорожный сайлау округі бо­йынша мәслихат депутаты Е.Ке­ мал­­ханов Жолдауда санамалап көр­сетілген бағыттар бойынша ой­ларын ортаға салып, ел болып еселі еңбек ету қажеттігін айтты. Осы жиында сонымен қатар пар­тияның Бөрлі аудандық фи­лиалы депутаттары фракциясы­ ның осы жылы атқаратын жұ­мыс­та­рының жоспары бекітілді.

Ясипа РАБАЕВА, Бөрлі ауданы

Жаңажолдық тұрғындар Ж.Рах­матуллиев табысы аз от­ басындағы 3 балаға, Т.Төлеуов 9 балаға, Б.Ермекқалиев 5 бала­ға, Х.Ахметов 3 балаға, Б.Ғаб­ душев пен Г.Шынғалиева 2 ба­лаға, мұғалімдер қауымы 11 ба­лаға оқу-құралдары жә­не киімкешек жөнінен көмек көр­сет­ті. Осын­дай қайырым­дылық құрметіне ауыл көркемөнер­­паз­дары ән әуелетті.

Жағдай қалыпты Теректі аудандық кәсіпкер­ лік, ауыл шаруашылығы жә­не ветеринария бөлімінің берген мәліметі бойынша, мал қыстату аудан аумағын­ дағы 15 селолық округтегі 73 қыстақта тиісті деңгейде өтуде. Бүгінгі таңда аталған қыс­тақ­тарда 35685 ірі қара, 42951 қой, 8542 ешкі, 6918 жыл­қы және 2451 шошқа бағымда тұр. Қысқа дайындық ретінде биыл мал басын қыстан шы­ ғынсыз алып шығу үшін 79,006 тонна шөп, 26,328 тонна басқа да жемшөп қоры дайында­лып, қыстақтарға толықтай жет­кізіл­­ ген болатын. Бүгін­де дайын­ далған шөптің 35,000 тоннасы, жем қорының 17,265 тоннасы жұмсалды.

Жарма мен жұмыртқа арзандады Облыста тауар мен қыз­мет­тер ба­ғасы биыл­ғы қаң­тарда 2013 жылдың жел­тоқ­ санымен салыстырғанда 0,4 пайызға өс­ті. Облыстық статистика департаментінен түскен мәліметке қа­рағанда, азық-түлік тауарла­ры ішінен сүт өнімі 0,8, жеміс пен көкөніс 0,7, балық және теңіз өнімдері 1,2, картоп 4,5, темекі 9,2 пайызға көтерілсе, жарма 3,4, жұмыртқа 2,6 па­ йызға арзандады.

Екі адам газдан уланды З ақпан күні кешкісін Жә­ нібек ауданынан табиғи газ­дан уланған екі адам ауыр халде санавиациямен об­лыс­ тық ауруханаға жеткізілді. Облыстық төтенше жағ­дай­ лар департаментінен түскен мә­ліметке қарағанда, Ұзынкөл ауылында тұратын ерлі-за­йып­ ты 1963 жылғы Н. деген азамат пен 1964 жылғы Л. деген азаматша қазіргі кезде аталмыш аурухананың жансақтау бө­лім­ шесінде жатыр. Оқиғаның себеп-салдары анық­талу үстінде.

Өз тілшілеріміз

4

іссапар Бейсенбі, 6 ақпан 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru

Жәнібек ауданы әкімінің жұртшылық алдындағы есепті жиналысына қатысуға келген облыс әкімі Нұрлан Ноғаев алдымен аудандық мәдениет үйінің фойесінде орнатылған бірнеше слайд арқылы аудандық жұмыспен қамту және әлеуметтік бағдарламалар, білім беру, мәдениет, тілдерді дамыту, спорт және дене шынықтыру, денсаулық сақтау, ауыл шаруашылығы, кәсіпкерлік, тұрғын үй, коммуналдық шаруашылық, жолаушы көлігі және автомобиль жолдары бөлімдері басшыларының мәліметтеріне назар аударып, құлақ түрді. Жиында аудан әкімінің қорытынды есебі бейнетүсірілім арқылы көрсетілген соң аудан басшысы Мұрат Мұқаев қосымша баяндама жасады.

Ауыз су мәселесі

өзекті

А

-

уданда мал басын өсі­ру, тиісінше мал өнім­ дерін алуда ілгерілеу тенденциясы байқалады, – деді ол. – Былтыр мал шаруашылығын қолдауға берілген демеуқаржы мөлшері 95,0 млн. теңге құраса, биыл ауыл шаруашылығы құры­ лым­дарының сұранысына сай бұл қаржы 200,0 млн. теңгеге жетеді деп жоспарлануда. Жыл басынан кәсіпкерлік саласында 68 жаңа жұмыс орны ашылды. Аудан әкімі бұдан әрі «Бизнес­ тің жол картасы – 2020» бағдар­ ламасына сәйкес 10 ШҚ электр желісін, 2 ШҚ газ құбырын тартуға қамданып жатқанын, қазір 3 жоба бойынша жобалық-сметалық құ­жат дайындалғанын, кәсіпкерлікті дамыту картасындағы жобаларға сай биыл Қамысты, Тау ауылда­рында сәйкесінше наубайхана, дәріхана іске қосылғанын, кәсіпкерлікті да­мыту мақсатында басқа да ілкімді істердің қолға алынғанын баяндады. Оның айтуынша, «Ақ­ бұлақ» бағдарламасына сәйкес Қамысты, Жәнібек ауылдарына ауыз су жүргізу үшін жобалықсметалық құжаттама жасауға был­тыр 30 пайыз қаржы бөлінсе, биыл жобалық жұмыстарды аяқ­ тауға 12,8 млн. теңге бөлінген. Өткен жылы аудан орталығының бас жоспарына түзету енгізілген. «Қолжетімді баспана – 2020» бағдарламасы бойынша жергілікті бюджет есебінен барлығы 74 пәтер болатын 38 үйдің жобалықсметалық құжаттары жасалуда. Соның ішінде биыл 10 тұрғын үй салуға облыстық бюджеттен 83 млн. теңге бөлінген. Өңір басшысы Нұрлан Ноғаевтың бастамасымен ҚР Көлік және коммуникация министрлігі автомобиль жолдары комитеті қазір Жәнібек-Қазталов республикалық автожолының 20 шақырымын күрделі жөндеу үшін жобалық құжаттама әзірлеген. Өт­ кен жылы асар әдісімен Жәнібек

ауылындағы бірқатар көшелер­ дегі жалпы ұзындығы 3 шақырым жолға қиыршық тас төселген, биыл бұл жұмыстар жалғасын таппақ. Сонымен қатар Мұрат Рахметұлы аудандағы өзекті мәселелерді де жіктеп айтып өтті. Олардың ішінде Ақоба, Талов және Ұзынкөл ауылдарына «Ақбұлақ» бағдарламасы бойынша ауыз су құбырын тарту Бөкей ордасы топтық су құбы­ рының Мұратсай-Жәнібек тарма­ ғын реконструкциялау, шаруа­шы­ лықтарды техникалық сумен қамту, әлеуметтік нысандарды салу және жөндеу сияқты шешімін күткен мәселелер бар.

– Орал-Жәнібек бағытындағы жол біркелкі ретке келіп қалды, – деді жиында сөз алған зейнеткер Бекет Әліпқалиев. – Қазірдің өзінде ауыл мен қаланың орта­ сындағы жол бір сағатқа қыс­қар­ ды. Қамысты ауылындағы мек­­теп­­тің былтыр пайдалануға бері­­ луіне байланысты күллі аудан тұрғын­­дары, құрметті Нұрлан Асқарұлы, Сізге осы күнге дейін алғысын жаудыруда. Аудан ардагерлері атынан Сіздің ел игілігі жолындағы атқарған қызметіңіз­ ге алғыс айтып, алдағы атқарар істеріңізге сәттілік тілеймін. Сонымен бірге Сізден Ақоба ауылына «Ақбұлақ» бағдарламасына сай ауыз су құбырын тарту мен аудан орталығында үлгі жобадағы балабақшасын салу жайын шешуді сұраймыз. Жиында кәсіпкер Нина Дуюнова Елбасының биылғы Жолдауын­ дағы басым бағыттарды қолдай­ тынын, мемлекеттің кәсіпкерлерге жасап отырған қамқорлығын, елі­ мізде, соның ішінде Жәнібек ауданында да халықтар достығының салтанат құрғандығын айта келіп, шалғай ауылдарда несие алудың қиындығын, сол сияқты аудан­ ға гранттың аз бөлінетінін тілге тиек етсе, жас маман дәрігер Ай­зада Асқарқызы аудандық

ауруханада жұмыс істеу үшін қо­ лайлы жағдайдың барлығы да жасалғанын, былтыр жоғары оқу орнын бітіріп, Жәнібекке келген­ де өзіне үй берілгенін ризашылық­ пен баяндап, аудан әкімінің жыл ішінде атқарған қызметіне оң ба­ға берді. Жиында сондай-ақ Талов, Жәнібек ауылдарында тұра­тын зейнеткерлер Темірболат Қожах­ метов пен Қабаш Жүнісов сөз сөйлеп, алғашқысы «Ақбұ­лақ» бағ­дарламасы бойынша Талов ауы­лына ауыз су әкелуді жедел­ детуді өтінсе, екіншісі аудан негізінен мал шаруашылығымен айна­ лысқандықтан, суландыру және ауданның ішіндегі жолдарды жөн­ деу мәселелерін жандандыруды сұрады. удан әкімінің есептік жиынында облыс әкімі Нұрлан Ноғаев Елбасы биылғы Жолдауында алда атқарылар жұмыстарды айқын­ дап бергенін, Президенттің тап­ сырмаларын орындау мақсатында ауылдардың алыс-жақындығына қарамастан қай жерде газ, су, жол, тағы да басқа мәселелер туындаса, сол жердегі халықтың тұрмысын жақсарту жолында жүйелі түрде іс атқаруға күш салынатынын жеткізді.

- Ауыз су мәселесі өзекті, - деді облыс басшысы Нұрлан Ноғаев. - Республикалық деңгейде Өңірлік даму министрлігіне елді мекендердің қайсысына ауыз су құбырын тарту жөнінде мәселе­ лер жинақталып, соған сәйкес ба­ сымдылықтарды ескере отырып, шешім қабылданады. Облыста қордаланған мәселелер Үкіметтің алдына қойылып, шама-шарқынша қаржы алып отырмыз. Дегенмен ойлағанымыздың бәрі бірдей шешіле қойған жоқ. Сондықтан 2014 жылғы бюджетті нақтылау үстінде ұсыныстарыңызды шешу үшін іс-әрекет жасайтынымызға сіздерді сендіргім келеді. «Ақбұ­

А

лақ» бағдарламасы бойынша Ақоба, Талов ауылдарында ауыз су құбырын тартудың жобалықсметалық құжаттамасы дайын, 2014 жылдың бюджетін нақтылау кезінде немесе келесі жылдың бюджетіне кіргізу үшін жұмыстана­ мыз. Сіздердің талаптарыңыз бен ұсыныстарыңызды ескере отырып, Жәнібек ауданы орталығын­ да үлгі жобадағы 290 орындық балабақша салу үшін 540 млн. теңге қаржы бөлінді. Енді соны са­ латын мердігерді анықтау жөнін­ де тендер жүргізілуде. «ҚПО б.в.» компаниясының әлеуметтік са­ла­ ны дамыту үшін бөлінетін қаржы­ сы­нан бұл балабақшаның құры­лы­ сы биыл басталады. Су мәселесі жөнінде Үкімет тарапынан бағдар­ лама қабылданды. Бүгінгі таңда мал азығын дайындау, құдықтар қазу, бөгеттер салу туралы «Агробизнес - 2020» бағдарламасы бар. Сол бағдарламаның талабына сәйкесті серіктестіктер жұмыс жасап кеткенге дейін облыстық бюджеттен қандай мүмкіндік бар, соны қарастырып, шешім қабылдаймыз. Облыстағы 12 ауданның 6-уында асфальт жол жоқ. Осы мәселе бойынша Президент Үкіметке тапсырма берген болатын. Биыл 6 млрд. теңге бөлінеді, облыстық бюджеттен 3-4 млрд. теңге қарас­ тырудамыз. Келер жылы респуб­ ликадан 7 млрд. теңге, сосын 2016 жылы тағы да 7 млрд. бөлу жөнінде жоспар бар. Биылдың өзінде республикадан 4 млрд. бөлінді. Осы қаржы бөлінгесін Шыңғырлау, Қаратөбеге баратын жолды бітіреміз. Сосын Жаңақала, Қазталов, Жәнібек, Бөкей ордасы аудандарына жол салу үшін барлық күшті саламыз. Чапаев ауылынан бері қарай салынып жатқан жол қарқынды жалғаса береді. Биыл республикалық меншіктегі 6 шақырым айналма жол жә­не 20 шақырым жол осы Жәнібек­тен Оралға қарай жүреді, Жалпақ­

талға қарай 60 шақырымның 20 шақырымы салынады. Өнегеден Бисенге қарай, Бисеннен Сайқын­ ға дейін жол салу жоспарлануда. Әрине, бұл бір күндік жұмыс емес. Бірақ бөлінген қаражаттың жоспары орындалып, осы мәселені шешуге мүмкіндік туады. Сонымен бірге Жәнібекте ауданішілік жолдарды және тротуарларды да бірден жөндеу жоспарымызда бар. Бұған 200-250 млн. теңге қаржы кетеді. Осындай жұмыстарға сәйкес министрліктерден қаражат бөлу жөнінде Сенат және Мәжіліс де­ пу­таттарынан үлкен қолдау көріп отыр­мыз. Олармен кездескен сайын облыс жұртшылығының атынан ризашылығымды ұдайы жеткізе­мін. иын аяқталған соң облыс әкімі Нұрлан Ноғаев аудан орта­лы­ ғындағы «Тұрғын үй комму­нал­дық шаруашылығын жаңғыр­ту» бағдарламасына сай өткен жылы республикалық бюджеттен бөлін­ ген 8,9 млн. теңге қаржыға күрделі жөндеуден өткен екі қабатты көп пәтерлі үйдің жай-жапсарымен танысты. Осында тұратын Лаура Кенжәлиеваның үйіне бас сұғып, отбасы мүшелерімен тілдесіп, пәтердің жөндеуден ойдағыдай өткеніне ризашылығын білдіріп, дастарқаннан дәм татты. Облыс басшысы бұдан соң Жәнібек колледжінде болып, бухгалтерлер мен аспаздар дайындайтын кабинеттерге кіріп, осы мамандықтар бойынша дәріс беретін оқыту­ шы­лардың жұмыстарына жіті на­зар аударды, сондай-ақ осын­да білім алып жатқан шәкірт­тер­дің жатақханасының жағдайы­ на қанықты. Нұрлан Асқарұлы аудандық балалар мен жасөспі­ рім­дер спорт мектебіне кел­­ген­де шағын футболдан жасөс­пі­­рім­ дер командасының құрамы­мен сөйлесіп, - Жаны саудың тәні сау деген, спортқа жақын жүріңіздер, күн сайынғы жаттығудан қалма­ ңыздар. Кім біледі, мүмкін ара­ ларыңыздан бір кездері олимпиада чемпиондары шығар, сон­­­дықтан спортты үнемі серік еті­ңіздер. Бәріңізге де ақжол тілеймін, - деді. Облыс әкімі спорт мекте­ бінің жанындағы мұзайдынында да болып, мұнда алдағы уақытта істелетін жұмыстарға ден қойып, ұсыныс-кеңесін айтты.

Ж

Нұрымбек ЖАПАҚОВ, Жәнібек ауданы

АУЫЛ-АЙМАҚ oral_oniri@inbox.ru

Бейсенбі, 6 ақпан 2014 жыл

Ақпанның 4-і күні Бөкей ордасы ауданының әкімі Нұрлан Рахымжанов 2013 жылы атқарылған жұмыстарды қорытындылап, алда тұрған міндеттер хақында жұртшылықтың алдында есеп берді.

5

лелер бұрыннан таныс болса керек, іркілмей жауап берді. Кедендік одақ негізінде облысы­мыз­ ға жүктелген ет экспорты, мал бордақылау алаңының жұ­­мы­сын жандандыру бойынша ке­ле­лі әң­ гіме қозғап, жүн, тері да­­йындау ісіне кәсіпкерлерді тарту қажет­ тігін айтты. Құры­лыс­қа қатысты мә­селелердің кейбірін жанында­ғы көмекшілері ар­қылы анықтатып, сұрақ иесін қанағаттандырды. Әр мемлекет­тік қызметші халық­қа қызмет көрсететін мемлекеттік өкіл еке­нін, олардың бұқарамен ын­ты­мақтас­а жұмыс істеуі тиістігін жә­не ақ­парат құралдарымен ты­ ғыз бай­ланыста болуы қажет­ті­гін баса айтты. Бұл, айналып келгенде, билік пен бұқараның арасын жақын­дастыра түсетін айқын жол

Ел алдындағы есеп

жұртшылықтың көкейіндегі жайларға түрткі болды

А

удан әкімінің есеп беру жиналысына облыс әкі­мі Нұрлан Ноғаев қатысты. Баяндамасын Ел­­ба­­­сы­­мыздың «Қазақстан жолы – 2050: Бір мақ­ сат, бір мүдде, бір бола­шақ» атты Жолдауын қолдаудан баста­ған ау­дан әкімі Нұрлан Сағынтай­ұлы Рахымжанов мемлекетіміздің әлем­нің алдыңғы қатарлы 30 елі сапына енуі стратегиясы бойынша атқарылуы керек шаралар нақтыланып, қолға алынуы қажет істер толығымен көрсетілген бұл құжатты бөкейліктердің де болашағына бағыт-бағдар екендігін атап көрсетті. Асқара­лы міндеттерді орындауда «Нұр Отан» партия­сына ерекше жауап­кер­ шілік жүк­телгеніне тоқталып, пар­ тия­ның бөкейлік филиалы жұ­мы­ сы­нан да біраз мәліметтер бер­­­ді. Мақсат-мүддесі, іс-қи­мыл­да­ры бір арна­ға тоғысқан аудан хал­қы­­ның Ұлт көшбасшысы белгілеген асу­ лар­ды алуға сүбелі үлес қо­са­­ры­на сен­дірді. Баяндама бойынша жарыссөз­ ге алғашқы болып көтерілген сай­қындық зейнеткер Ноқаш Қа­ дымов тындырылып жатқан істерді көзбен көріп, құлақ естіп отырғандықтарын, ауданға әкім болып келгеніне жарты жылдан жаңа асса да, Нұрлан Сағынтай­ ұлы­ның жұртшылық көңілінен шыққанын айта келіп, бірқатар көкейкесті мәселелерді қозғады. Олардың ішінде аудан орталығы көшелеріне асфальт төсеу, 17 жыл­дан бері пайдаланылып келе жат­қан «Аймекен» су көзіне балама бола алатын «Шанабас» су кө­зін қайта қолданысқа қосу, Сай­ қын стан­сасының үстінен өтетін ре­сейлік 15 жолаушы пойызы­ның ең болмаса біреуінің аялдауы­на қол жеткізу, жастарды еңбекке баулу, кадр тәрбиесі т.б. бар.

- Біз ерте есейдік, - дейді ол.

– Соғыс есейтті. Әкелеріміз май­ данға кетті, шешелеріміз солар­ дың орнын басты. Бесіктен беліміз шықпай жатып, еңбекке аралас­­ тық, тіркемеші болдық, өгіз ай­да­ дық, науқандық жұмыстарға қа­­-

тыс­тық. Біраз мұғалімдер жазғы каникулда комбайн штур­валына отырды. Қа­зір­гі жастардың жұ­ мысқа ынтасы шамалы. Бұл – жастай бау­лыма­ған­ның салдары. Кей үл­кен­­дер, әсіресе, лауазымды қыз­мет­кер­лер жас­тарды баулу орнына, олар­ды бақ­таластай кө­ реді. Зейнет жа­­сына толды екен, үйлерінде отыр­сын. Елбасымыз ұсынған Мәңгілік Ел идеясын алға тартқан Ш.Жек­ сенбаев атындағы орта мек­тептің директоры Ардақ Әлиева бұл асқақ арманның жүзеге асуы жолында білім, ғы­лым қажеттілі­гіне назар аударып, білім негізі қала­ натын алтын ұя ғимаратының 2002 жыл­дан бері жөндеу көр­ ме­генін айтып, ағым­дағы жылы күр­делі жөндеу жүр­гізуге көмек сұрады. Саралжындық зейнеткер Жұма­ бай Кенжеғалиев ауыл тұрмысының жылдан-жылға жақса­ ра түскенін, «Ақбұлақ» бағдар­ ламасына сай, ауыз су жеткі­зі­ ліп, тұрғындардың 80 пайызы үйлеріне су құбырын кіргізіп ал­ ғандығын, шағын бизнестің өріс ала бастағанын, оған жастардың ұмтылысы қуантатынын жеткізіп: «Енді Саралжын­ға табиғи газ желісі тарты­лып, «Сай­қын-Орал» гридеріне дейін­гі жол­ға қатты жабын тө­селсе, мұр­тымызды балта шаппас еді», - деді. Аудандық ардагерлер кеңесі ұйымының төрағасы Асылбек Сәрсенғалиев аудан әкімінің еңбек ардагерлерімен тығыз байланыс ұстап, ақылдасып отыратынына, барынша қамқорлап жатқанына, Нұрлан Сағынтайұлының араласуымен қариялардың бас қосып, мәдени демалулары үшін жайлы екі бөлменің берілгеніне ризашылық білдірді. Болашақта жастарға арналған тұрғын үйлер көптеп салынса деген тілек айтты. Басқа сөйлеушілер болма­ған­ дықтан, сөз кезегі облыс басшысы Нұрлан Ноғаевқа берілді. Бөкейліктермен тағы да жүздесу­ге сәті түскеніне қуанышты еке­нін жеткізген Нұрлан Асқарұлы 2013

жыл еліміз үшін табысты, жемісті жыл болғанын, Елбасы тапсырмасы бойынша көптеген игі істердің тындырылғанын алға тартты. Қар­ қынды дамып отырған қазіргі за­ ман­да халық талабының да ұда­йы өсетіні, бүгінгі қол жеткен та­быс­ тың ертеңге өлшем бола ал­­май­ тыны жөнінде терең ой қозға­ған ол жос­пар-болжамдардың нақты деректерге сүйене, мүмкіндіктер­ ге, қажеттіліктерге қарай жасалатынын түсіндірді. Экономикалық тиімділікке екпін берді. Сайқын ауылы көшелерін асфальттау үшін зауыт салудың күлдей шығын екенін, ол істі бұйырса енді 4-5 жылда облыс орталығынан келе­ тін асфальт жолмен бірге атқар­ған оңды екенін дәлелдеді. Мемле­кет күре жолдарды дамытуға кө­ңіл бөліп, облысымызға осы мақсат­ қа (2014-2015-2016 жылдарға) 20 млд. қаржы бөліпті. Бірінші кезекте Шыңғырлау, кейін Қазталов­Жәнібек бағыттарына, содан соң Өнеге-Бисен-Сайқын жолына асфальт төселмек екен. Жарыссөзге қатысушылар қоз­­­ғаған мәселелерге түсінік бер­

ген облыс әкіміне залдан сұ­рақ қоюшылар да табылды. Сай­қын­ дық зейнеткерлер Елдос Кен­ же­­ғалиев пен Әбухан Исалиев мал өнімдерін көршілес Ресейге

екендігіне тоқталды. Сосын ауданымызда осы бағыттағы жұ­­мыс­тар кемшін екендігін, оған дә­лел бір округтегі жетістікті екінші ауыл­да­ғылардың білмеуі болды.

Елбасымыз ұсынған Мәңгілік Ел идеясын алға тартқан Ш.Жек­сенбаев атындағы орта мек­тептің директоры Ардақ Әлиева бұл асқақ арманның жүзеге асуы жолында білім, ғы­лым қажеттілі­гіне назар аударып, білім негізі қала­натын алтын ұя ғимаратының 2002 жыл­дан бері жөндеу көр­ме­ генін айтып, ағым­дағы жылы күр­делі жөндеу жүр­гізуге көмек сұрады. өткізу, шекарадан өту, Сайқынға үй салуды жобалағанда облыс орталығынан қашықтықты ескеру жайын сұраса, масиндік зейнет­кер Ерболат Зейнешев: «Мал тері­сі мен қой жүні шұңқырларға тас­та­лу­да. Алатын кісі болса, тегін бе­рер едік. Тек көз алдымызда шіріп жат­қаны жанымызға ба­та­ды» деп өз ойын білдірді. Нұрлан Асқарұлына бұл мәсе­

Өз ойын осылайша ашық біл­дір­ ген облыс басшысы аудан, ауыл әкім­деріне және барша атқамінер азамат­тарға нақты тапсырмалар берді. Күн тәртібіне сай есеп беру жиналысының қаулысы қабыл­ данды.

Каримолла ҒАЙСИН, Бөкей ордасы ауданы

6

ӘЛЕУМЕТ Бейсенбі, 6 ақпан 2014 жыл

Поэзия падишасымен қоштасу

oral_oniri@inbox.ru

Тәбәрік Туған айдың алғашқы кү­ні кең байтақ қазақ даласы­ның әр қиырынан ағыл­ған халық Атырауда күні кеше ғана жарқын жүзін туған жердің топырағы жасырған Фариза ақынның жетісін өткізді. Осы жиынның соңы­на ала ел-жұртқа Фариза апа туралы «Өтеді уақыт, өтеді өмір демде..» атты естеліктер жинағы мен ол кісінің өмірі мен өлеңінен сыр шертетін деректі фильм­дер дискісі тара­ тылған екен. Осы тәбәрікдүниелердің бір-бір данасын біздің редакцияға еңбек ардагері Шораев Асқар ағамыз жеткізді.

«Шаттық нұрын әлемге шаш әр таңым, Менің де бұл шыңдардан асар шағым» – деп жырлаған халқымның Фаризасы Кеткенің бе арадан болып сағым. Құнсыз алып, пендесін пұлсыз беріп, Орны толмас жағдайға тағдыр жерік. Бойтұмардай ел сені есіне ұстар Шындық солай, келеміз әр кез көріп. Фәни жалған өмірден өткенің бе, Арманыңды алға сап кеткенің бе, Заңғары едің халқыңның, айбары едің Амал нешік, ақтық күн жеткенінде.

Ибрагим ҒАБДОЛЛА

Қиналмай босану өз қолыңызда! Әр әйел дүниеге перзент әкеліп, ана болуды армандайды. Қазіргі медицинада баланы еш қиындықсыз табиғи жолмен дүниеге әкелу үшін бар жағдай жасалған.

Б

іздің облыстық пери­на­талдық ор­та­лықта әр бо­санатын бөлменің өзі үй жағда­йына ыңғайлы жабдықтал­ған. Әйел­дің еш асқынусыз әрі қа­уіпсіз босануы үшін медици­на қыз­меткерлері де бар мүмкіндікті жасайды. Адамнан адам шыға­рып, оны дүниеге әкелу, әри­не, оңай емес. Ол үшін әйел тарапынан да алдын ала психологиялық да­йындық, аз-кем сабыр қажет. Босанудың өзі үш кезеңнен тұрады. Бірінші – толғақ бастал­ғаннан бастап, жатыр мойнының толық ашылуына дейінгі кезең. Жеке босану бөл­ месінде бір бо­санушыға бір акушер қызмет көр­сетеді. Әйелдің жеңіл тамақ пен су ішуіне және еркін тұрып-жү­руіне шектеу қойылмайды. Бұл ке­зеңде бұрынғыдай толғақты же­ңілдету үшін дәрілер қолда­ныл­майды. Екінші – жатыр мойны то­лық ашылғаннан бастап, бала босанғанға дейінгі кезең. Бұл кезеңде әйелдің ыңғайлы, еркін қозғалуына мән беріледі. Нәрес­тенің хал-жағдайын бақылап, босанатын әйелді сабырға шақыру­да акушердің атқарар ролі зор. Үшінші – бала босанғаннан бастап, бала жолдасы шыққанға дейінгі кезең. Бұл кезеңде де бәрі табиғи, бұрынғыдай жатырға мұзды па­кет қойылмайды. Антисептиктермен қынапты өң­ демейді. Қазіргі бала босанудың тағы бір ерекшелігі – әйел­дер босанған­нан кейін перзентханада бұрын­­ғы­дай ұзақ жатпайды. Сәбиі мен анасының жағдайы

қалыпты болса, екі-үш күннен кейін үйге шы­ғады. Бұ­ның да өз сыры бар. Ана мен баланың көп ұзамай өз отбасына оралуы кішкентай шарана­ның жанұя мүшеле­рінің микрофлорасына тез үйренуіне оң әсер етеді. Қысқасы, дені сау ұрпақты дүниеге әкелу – әр ананың өз қо­лында. Ол үшін жүктілік кезінде қажетті кеңестерді қаперге ала жүріп, әр әйел өзін босануға алдын ала дайындауы қажет. «Мен баламды аман-сау дүниеге әке­ле­мін» деп жігер­леніп келген әйел­дің толғағы жеңіл болып, боса­ну үрдісі жеңіл өтеді.

Балғаным КАУКЕЕВА, облыстық перинаталдық орталықтың жоғары санатты акушері

Еңбектің бәйгеторысы ...Қажымұраттың бүгінгі өмір жолымен таныспыз. Оның әкесі Ақболат Молдабеков есеп-қисап саласында, ал анасы Сәбила аспаз болып еңбек етті. Қарапайым еңбекқор отбасында өскен Қажымұрат та мектепті тым жақсы бітіргенімен, еңбек жолын бұрынғы Тайпақ ауданының «Өлеңті» кеңшарында механизатор болып бастады.

Еламан ӘЙПІШЕВ, «Орал өңірі» Өйткені әкесі жү­рек талмасынан 52 жасында өмір­ден өтті. Атақонысқа тұрақтап, жас­­тайынан еңбекке араласуы­ ның бір сыры осында болса керек. Кейін Бөрлі ауыл шар­ уашылығын механикалан­ды­ ру техникумында оқып бі­лім алды. Қайтадан ауылына ке­ліп трактор бригадасының бригадирі, машина-трактор ше­­берханасының меңгерушісі, бө­лімше меңгерушісі қыз­мет­те­­рін атқарды. Жұмыс десе, ішер асын жерге қоятын Қажы­мұ­ рат – сеніп тапсырылған жұ­ мысты ыждағаттылықпен атқа­рып, шаруашылық бас­шы­ла­ рының алғысына бөленген азамат. «Өлеңті» совхозында ши­рек ғасырға жуық уақыт ең­бек етіпті. Қажырлы еңбегі баға­­ла­нып, «Ерен еңбегі үшін» ме­ да­лімен, мақтау грамоталары­мен марапатталды. Қажымұратты бір көрген­нен-ақ өз ісіне мығым жан еке­нін байқайсың. Сондай-ақ бидай өңінен жайсаң мінезі де бірден аңғарылады. Ауылда туып, ақ қар, көк мұзды кең даланың өтінде ең­бекпен шыңдалып өскені ай­қын аң­ғарылады. Жанына серік, өмі­ ріне көрік болған жемісті ең­бегі қайратын жанып, жіге­рін маздатып, талпынысын ұштап, әр аттаған қадамына қуат бе­ ріп биіктерге өрлетті. Кезінде моншақтатқан маңдай терімен шаруасын шалқытқан Қа­жы­мұрат бүгінде ал­пыстың ас­қарына шығып отырса да, қы­­ рықтың қырқасындағы жі­гіт­­тей қай­ра­тынан қайт­паған. Еліміз тәуелсіздік алып, Ке­ ңес одағы келмеске кеткенде кеңшар тарап, жұмыссыз қал­ ған. Содан 1996 жылы Орал қа­ ласына қоныс аударып, «Орал су арнасы», «Жайықжылуқуат» ме­кемелерінде жұмыс істеген. Соңғы бес жылда қарттар мен мүгедектерге арналған жалпы үлгідегі Орал медициналықәлеуметтік мекемесінде шар­ уашылық меңгерушісі қызме­тін атқарып келеді екен. Ең­бек жолына әбден қанық болған соң әңгімені отбасы жайына бұрдық.

– Сонау механизатор ретін­де кеңшардың түрлі жұмыс­та­

рын атқарған күндер келмеске кетті. Қыстың қаһарлы, жаздың аптап ыстық күндерінде таң­ның атысы, күннің батысы жұ­ мыста жүретін едік. Ол кезде демалыс алып санаторий не­месе курортта демалу дегенді білмедік қой. Оны айтасыз, жас болып би кешіне, «вечерге» ба­ руға онша ынталы болмадым, – деді Қажымұрат жымиып. Бұл оның шын сөзі, жүрегіндегі шы­найы сыры екенін аңғарып, от­басы туралы әңгімеге нүкте қойдық.

– Біздің Қажымұрат асыл аза­мат. Ол бізге қызметке келгелі көп шаруа тындырылды. 2011 жылы су тасқыны болғанда күнтүні жүгіріп жүріп барлық жұ­ мыстың басы-қасында болды. Мекемеде 7 ғимарат бар. Бар­лығының жылу және су құ­быр­ лары жаңартылды. Ескірген жы­лыжайдың төбесін қайта жаң­ ғыртып, жылу жүйесін қал­пы­на келтірді. Кір жуатын, монша, тамақ дайындайтын үй­дің су құбырлары түгелдей ауыс­ тырылды. Ауланы абаттанды­ру жұмыстарын жүргізу­ді ұйым­дас­тыру Қажекеңнің қадаға­ла­уында. Өткен жылы 50 түп ақ­ қайың көшеті отыр­ғызылды. Қа­жымұраттың өте ең­бекқор, се­ніп тапсырылған істі тындырым­ ды атқаратынына көзіміз әб­­ден жетті. Ол келгелі директорымыз Аманкелді Бая­нов шар­ уашылық жұмыстары­на алаң­­­дамайтын болды, – деп әңгіме­ ге араласты Қажымұрат замандасымыз қазіргі уақытта еңбек ететін мекеме директорының әлеуметтік мәселелер бойынша орынбасары Теміржан Хасанов. Иә, ол бұл күнде еңбегі­мен келген бақытын жұбаныш тұ­тады. Әт­тең, өмірден ертелеу кеткен ата-анасының шаңы­рағын мықтап, ұрпағын өрбі­тіп, шаруа­сын құнттап, дәуле­тін шал­қытуға демеп отыра­тын жар бұ­йырмады. Бірақ та қазаны қай­наулы, оты маздау­лы. Қазір қарындасы Бақты­гүл екеуі ел қа­тарлы ғұмыр кешуде.

– Осының бәрі тек еңбектен тапқан бақытың, Қажымұрат. «Ал­пыс – тал түс» деген ғой, ал­ да жай­машуақ күндер көп бол­ғай, – деген тілек айтып, біз мерейтой иесімен қоштастық.

ІССАПАР oral_oniri@inbox.ru

Бейсенбі, 6 ақпан 2014 жыл

7

Бұған дейін барлық ауылдық округтердің орталықта­ рын, елді мекендерді аралап, жергілікті жерде халықты қабылдауды ұйымдастырып, өткен жылда атқарылған жұмыстардың есебін беріп, тұрғындармен ашық пікірлесуге мүмкіндік жасаған, олардың пікірін, ұсыныс-тілектерін көзбе-көз тыңдаған Жаңақала ауданының әкімі Лавр Хайретдинов қорытынды есеп беру жиыны 4 ақпан күні аудан орталығында өтетінін, оған облыс әкімі Нұрлан Ноғаев қаты­сатынын да елдің есіне сала жүрген еді. Сондықтан да болар, қорытынды жиынға барлық округ тұрғындарының өкілдері қатысты және облыс басшысына айтар тілектерін де жұптап келгені байқалды.

Орынды ұсыныстар А

удан әкімі Л.Хайрет­ди­ новтің есебі әдеттегідей б е й н е к ө р­ с е­ т і­ л і м д е р ар­қылы қарапайым тілмен жатық әңгіме түрінде өрбіді. Жалпы, өткен 2013 жыл Жаңа­ қала ауданы үшін табысты болды деуге толық негіз бар. Алдымен есепті жыл ішінде аудан бойынша 486 сәби дүниеге келіп, бақилық болғандар саны 175-пен шекте­ ліп, табиғи өсім 313 адамды құ­ рауы құптарлық көрініс еді. 1990 жылы ауданда халық саны 21000 болса, осындай қалыпты өсім нәтижесінде бүгін 24000-ға жетіп отыр. Ал 1900 жылы осы қисымда 40000 халық болғанын ескерсек, әлі де өсу мүмкіндігі мол екенін аңғаруға болады. Ауданның бюджеті соңғы екі жылда бірқалыпты, 2565,8 млн. теңгені құрайды. Салық түсімі 505,7 млн. теңгеден 515,3 млн. теңгеге жетіп, аз да болса көбейе түскен. Ал мұның сыртында респуб­ ликалық және облыстық бюджет­ тен қаржыландыру арқылы ау­­дан­ға 1876,6 млн. теңгеге инвес­ тиция тартылып, ауқымды жұ­мыс­ тар жүргізілді.

2012 жылы әлеуеті жоғары ел­ ді мекендер қатарында жалғыз Қызылоба ауылдық округі болса, 2013 жылы Жаңақала, Бірлік, Қызылоба, Жаңажол округтерінің енуі, Пятимар, Жаңақазан ауылда­ ры тірек ауылдық елді мекенде­рі болып анықталғаны ауданның эко­номикалық-әлеуметтік жағда­ йы­ның жақсарғанын көрсетеді. Ауданның халқының ежелден негізгі кәсібі – мал шаруашылығы. Өткен жыл бұл салада да табыс­ты болды. Ірі қара саны 42226 басқа, қой мен ешкі 149020 бас­­қа, жылқы 12769 басқа, түйе 947 басқа жетіп, мал басының сақта­­луы алдыңғы жылмен салыстыр­ ғанда сиыр 113 пайызға, қой мен ешкі 110,3 па­йызға, жылқы 111,3 пайызға, түйе 100,3 пайызға, құс 106,2 пайызға орындалды. Жалпы, ауданда мал тұқымын асылдандыру, осы мақсатта ше­ телдік селекциядан мал алып өсі­­руге айқын бетбұрыс бар. Өт­кен жылы жеке тұрғындар 2831 бас сиырын, «Хафиз» шаруа қожалы­ғы 69 бас сиырын асыл­тұқымды аталық мал ұрығымен қолдан ұрықтандырды. Мұның сыртында «Мұса» шаруа қожа­ лығы «ҚазАгроҚаржы» АҚ арқы­-

айтылды лы АҚШ-тан 120 бас гере­форд қашары мен 4 бұқасын лизингпен сатып алып өсіруде. Бұл – облыс бойынша алыс шетелден гере­форд тұқымын алған бірінші қо­ жалық. Сол сияқты «Хафиз» шаруа қо­жалығы қазақтың ақбас сиы­­рының 60 бас қашары мен 7 бас бұ­қасын сатып алды. Шаруа қожалықтарын құру­­дың тиімділігін де жаңақалалықтар тү­ сініп келеді. Соңғы екі жылда 77 шаруа қожалығы жаңадан құ­рыл­ ды. Олардағы шартты мал басы­ ның үлесі 49,0 пайызды құрайды. Ауданда мал басын көбейту мақсатында несиелік ұйымдардан 2012 жылы 21 адам 145,6 млн. тең­ ге несие алып, 785 бас мал малданса, 2013 жылы 18 адам 112,2 млн. теңге алып, 607 бас мал сатып алды. Сол сияқты соңғы екі жылда аудан тұрғындары 110 дана ауыл шаруашылығы техникаларын жа­ңа­дан сатып алды. Бұл – облыс бо­ йынша жақсы көрсеткіш. Денсаулық сақтау ісінде де ілгерілеу бар. Кейінгі екі жылда ана өлімі орын алмаса, бала өлімі 11ден 5-ке дейін азайды. Шағын және орта кәсіпкерлік­тің дамуы да қалыпты жолға қо­ йылып келеді. Жұмыспен қамту­ды жақсарту мақсатында 2012 жы­ лы 382 млн. теңге несие алынса, 2013 жылы 86 млн. теңге бөлініп, мақсатты игерілді. Жылдық жұмысының есебін осы­­лайша баян еткен аудан әкімі Л.Хайретдинов қол жеткен табысты да, орын алған олқылықтар мен кемшіліктерді де бүкпей сарап­тап, алдағы міндеттерді айқын­дап берді. Бұл күнгі жиында баяндама­ны талқылауға 14 адам қатысып, үлкен белсенділік танытты. Өкі­ ніштісі, сөйлегендердің бірі ат­қа­ рылған істерге ризашылық та­ны­­тып, сол шаруаға ұйытқы бол­ған аудан басшысына қолдау білдірсе, бірі шәй өкпелерін арқау етіп, жеке мәселелерін кезексіз шеш­педі деп сынап, бірі қара басы үшін айыптауға дейін барды.

– Өткен жылы ауқымды жұ­ мыс атқарылды. Жыл аудан үшін өте табысты болды. Осындай ау­қымды шараның қисынын келтіріп, ұйытқы болғаны үшін аудан

басшысына қолдау білдіремін, – деген аудандық мәслихаттың де­пута­ты, аудандық электр тора­ бының басшысы Ш.Абуғалиев ау­дандық аурухананы жаңа емха­на­ға көші­ріп, босаған ғимарат­ты әлеумет­тік мекеме ашуға, сол ар­қы­лы жұмыс орнын көбейтіп, жұмыс­сыз­дықты азайту­ға пайдаланса де­ген ұсынысын білдірді. удан орталығынан ком­­му­нал­дық үйлер салу, жас мамандарға жалға бе­­­ріп, баспана мәселесін шешу жа­йын­да ой қосты. Сондай-ақ ол ау­дандағы электр желілерінің әб­ ден то­зып, ескіргенін де облыс басшысының назарына берді.

– Біз, аға ұрпақ өкілдері, қу­ғынсүргінді, аштықты, соғысты, то­қы­рауды көрдік. Бұл күнге елдің қа­ лай жеткенін білеміз. Болған­ның үстіне болсын деп ашкөздік­ке бармай, шүкіршілік ететініміз сон­­дықтан. Қазіргі жақсы тұрмыс біз­ дің аталарымыздың түсіне кір­меген. Барымызды бағалай біле­ йік, – деп парасаттылықпен сөзін бастаған жаңақазандық зейнеткер Н.Галимулдина Елбасы тапсыр­ма­ сымен барлық деңгейдегі әкім­дердің есеп беруі жауапкерші­лік­ті арттыратынын, соның нәти­жесінде ауданда атқарылған жұ­ мыс­тардың тұрғындарға толық таныстығын айтып, ризашылы­ғын білдірді. «Ақбұлақ» бағдарламасымен ел­ді мекендерімізге ауыз су жеткізілсе, аудан орталығымен ара­ да­ғы автокөлік жолы жөнделсе, бүгінде 50 баланы ғана қабылдап отырған 150 орындық балабақша ғимараты күрделі жөндеуден өтіп, толық пайдаланса, ескіден қал­ған екі қабатты ағаш үй тарихи ғи­ марат ретінде сақтауға қойылса деген тілектерін жеткізді. Аудан әкімі есебіне оң баға берді. Мұнан кейін сөз алған Т.Сем­ғалиев, М.Ғабдул­лина, А.Атауова, Н.Ғабдушева және Р.Төлегенов се­кілді аудан тұрғындары да ше­ шімін таппай жүрген жеке шаруа­ларын билік тізгінін ұстаған аза­ маттардың назарына ұсынды. Келелі мәселе көтергендер­дің бірі аудандық мәслихаттың де­путаты С.Жәрдемалиев болды. Ол бұдан 20-30 жыл бұрын геоло­-

А

гиялық барлау жұмысы жүріп, мұ­най көзі табылған Балғын елді ме­ке­ніндегі жер асты байлығын қайта зерттеу жұмысы жалғасса, жұмыс орны ашылар еді, Жаңақа­ла колледжі жастарды соған қа­ жетті мамандыққа оқытар еді деген ұсы­нысын айтты. Ауданаралық сауықтыру ор­та­ лы­ғы­ның директоры А.Досәлиев дәрігерлер тапшылығын, ауыл тұр­­ғыны А.Ахметова аудандық саз мектебі орналасқан жердің ба­лалардың жүріп-тұруына қолай­ сыз­­дығын, мүмкін болса қо­лай­­лы жерге көшіруді, Мәштек­сай ауыл­ дық округінің әкімі С.Мұхам­бет­ жанова екінші деңгейдегі банк­­тердің несие беру кепілдігіне ауыл­­дық жердегі үйді өте арзан­ ға бағалайтынын мәселе етіп кө­ терді.

– Ағайын, бүгінгідей алқалы жиында қара бастың қамын күйт­­теп, өнбес дауды қумай, ор­тақ мә­­селемізді көтеріп, елді­гімізді танытып, сүттей ұйыған бірлігі­міз­ді бұзба­сақ қайтеді, – деп аталық сө­зін айтқан ауыл азаматы Айту­ған Шарафутдин ауданда атқа­­рыл­ған істердің молдығын, ау­дан бас­шы­сы­ның ел жағдайын кө­терудегі іс­керлігін әңгімелеп, ел­ді қолдау­ға шақырды. Қоғамдық ұйымдардың белсенділігі жоқ­ты­ ғын, аза­мат­тық қоғам құру үшін оның қажеттігін жеткізді. Ауданда баспанамен қамту­дың қиындығын айтып, «Қолжетім­ді баспана» бағдарламасы ауыл­ға жет­се деген пікірін облыс бас­шы­ сының қаперіне ұсынды.

– Аудандық бюджет қаржы­ сының сыртында өткен жылы ау­ данға республикалық, облыстық бюджеттен 2 миллиард теңгеге жуық инвестиция келіп, өте ау­ қымды жұмыстар жүргізілді. Мұн­дай жұмыстардың биыл да жү­ ретінін білеміз. Әлемдік қаржы дағ­­­дарысына қарамастан елімізде осындай жұмыстардың жүруі – көп елге бұйырмағаны құптар­ лық, қуанарлық, қолдарлық жағ­дай, – деген аудандық газет ре­дакторы Ө.Ақбасов ауданда қар­қынды жүріп жатқан құрылыс жа­йын әңгімелеп, кезінде белгі­­сіз себептермен инженерлік ком­ му­никациялық инфрақұры­лымы жүр­­гізілмей үй салушыларға жер телімдері беріліп кеткенін, бүгін үй салғандардың газ, су, электр жарығынсыз отырғанын айтып,

мүм­кіндік болса осы іске қаржы бөлуді, жыл сайын 500-ге жуық сәби өмірге келіп, табиғи өсім 300 кісіден асып отырған аудан ор­талығында балабақшамен қамту­ дың қалыстығын қозғап, бұл мә­ селе­лері облыс басшысының на­за­рында болуын сұрады. Мұнан кейін талқылау тоқтап, Батыс Қазақстан облысының әкімі Н.Ноғаев сөз алды.

– Бүгінгі сіздермен кездесуіміз – Президентіміздің атқарушы би­ лік пен халық арасындағы байланысты жүйелі жолға қою жө­нін­дегі тап­сыр­масының орында­луы.

2013 жылы облысымызда да, сіз­дердің аудандарыңызда да ат­қа­рылған істер жетерлік. Деген­­мен ол жетістіктер биылға өлшем болмайды. Алдымыз­да­ғы міндет­ тер одан да ауқымды. Біз­дің мін­детіміз – заң аясында сіздер­ге жо­­ға­ры, сапалы қызмет көрсе­ту. Оны Елбасымыз бақылап, Үкі­мет қа­дағалап отырады. Бүгінгі пікір алмасуда сөйле­ген азаматтар ау­дан әкімін біреуі­ңіз қолдап, біреулеріңіз сынап, кей­ біреуле­ріңіз айыптап та жатыр­сыздар. Бұл – заңды құбылыс. Бұ­ған ешқан­дай үркіп қараудың қа­жеті жоқ. Бүгіндері біз азаматтық қоғам құру бағытындамыз. Мем­ле­кет­тің атқа­ратын істерін билік­ тің үш тар­мағы ғана емес, халық та етене араласып шешу міндетіміз... айқап отырсыздар, рес­ пуб­ликалық, облыстық, аудандық бюд­жеттің ба­сым көпшілігі әлеу­мет­тік мәсе­ лелерді шешуге ба­ғыт­талды. Ха­лықтың талабы жетер­ліктей. Бар­лығын дереу шешіп тас­тау мүм­ кін емес, – деген облыс бас­шы­сы биылғы Жолдау жүкте­ген жауап­кершілікті де айта ке­ліп, есеп­ті кездесу барысында көтерілген мәселе, қойылған сұ­рақ­тарға нақ­­ты жауап беріп, жиын­ды қо­ры­тын­дылады. Облыс әкімі Н.Ноғаев сапар барысында АҚШ-тан асыл­тұқым­ ды герефорд ірі қарасын әкеліп, сол түлікті түлетуге ниеттеніп отырған «Мұса» шаруа қо­жа­­­лы­ ғында болып және ау­дан орта­ лығындағы әлеуметтік ны­сан­­дар­ды аралап, олардағы жұмыс жағ­ дайымен танысты.

Б

Өмірзақ ТҰРАҚБАЙҰЛЫ, Жаңақала ауданы

8

естелік Бейсенбі, 6 ақпан 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru

Қазақтар Нева Сол бір сұрапыл жылдары Нева жағасында, ұлы Ленин қаласы үшін болған жойқын соғыстар, ондағы біздің жерлестеріміздің ерлік істері бұл күндері ойға қайта оралып, мені аса толғантуда. Зымырап бара жатқан уақыт. Күні кешегідей көз алдыңда Ленинградтың қаһармандық қорғанысы. Ойласам, Ұлы Жеңіске де 70 жылға жуықтапты. Ол күндер – ерлік пен елдікті бүкіл ғаламға танытқан қан майданның хикаясы, қаһармандық шежіресі.

Бисен ЖҰМАҒАЛИЕВ, Ленинградтың қаһармандық қорғанысына қатысушы, полковник

С

арғыш тартқан майдан дәптері­ не әлсін-әлсін қараймын. Онда жазылған да, жазылмаған да сыр бар. Көп нәрсе ойға оралады, ерлік те көзге елестейді. Кейбір деректер, эпизодтар қайта жаңғырып, жарқырай түседі. Әттең, озған уақыт өзімен бірге көп нәрсені ала кеткен, кейбір ерлердің есімі ғана есте, фамилиясы ұмытылған. Көбінің мекені де көмескіленген. Өмірден өткендері де баршылық. Әйтсе де, ерлігімен кейінгіге өшпейтін із қалдырған адамдар қатарда мәңгі тұратыны анық. Сол отты күндердің елесі емес, көрінісінен аздап болса да алдарыңа тартпақшымын. Ұлы Жеңістің мүшел тойы қарсаңында аяулы ерлерді ардақтаған абзал. ...1941 жылдың күзінде фашистер Ленин­ градқа тақалып келді. Гитлершілдер қалаға жедел кіруді ойлаған. Біздің әскер­леріміз Ленинградқа фашист қаупі төнгенде Қа­ зақстан еңбекшілері: «Осы қатерлі күндер­ де біз сендермен біргеміз, ленинг­рад­тық туыс­тар», - деп хат жазды. Жүзге келген Жамбылдың «Ленинградтық­ өренім» деген өлеңі қаланың қорғау­шы­ларына таусылмас жігер, қажымас қайрат берді. Ұлы Ленин дананың, Атындағы қаланың – Бесігінде тел өскен, Балаларым, жараным, Сәулетім, сәнім - айбарым! Анасындай даланың, Өзендердің алабын Байқағанда байыптап, Бейнесін көрем Неваның... Ленин атты қаланың Қорғап құрыш алабын Бұрқана түс, балаларым! – Сәулетім, сәнім – айбарым! – деген еді Жәкең ақсақал.

Әйелдер бұл өлеңді оқып, көздеріне жас алды, солдаттар оны сүйіктілерінің бей­несімен қатар, гимнастеркаларының қалтасына салып, майданға алып кетті. Біз Ленинградтың кең проспектілері арқылы Пулково тауындағы алдыңғы шепке кейін бара жатқанда, Жамбылдың үлкен суре­ тінің астында үлкен әріптермен жазыл­ ған өлеңдерді (плакат) оқып, рухымыз кө­ терілген еді. Жамбыл өзінің осы өлеңімен Ленинград­­тың батыр қорғаушыларының қатарына тұрды. Ленинград жау қоршауында қалғанда Қазақстан еңбекшілері оған азық-түлік жәр­ демін берді. Алыстағы Қазақстаннан жау қоршауындағы қаһарман ленинградтық­ тарға эшелон-эшелон сыйлықтар барып жатты. «Осы сыйлықтар сіздерді әрқашан ойымыздан шығармайтындығымызды, сіздермен бірге екендігімізді білдірсін» - деп жазды қазақстандықтар. Соғыс жылдарын­да Ленинградтың қорғаушыларына Қазақстан 300 вагоннан астам азық-түлік сыйлығын жіберді. Қазақ халқы Ленинград партизандарына да көп жәрдем берді. Қазақ Республикасы­ ның өкілдері екі рет партизандарда болып, оларға 17 вагон азық-түлік жеткізді. Сонымен қатар Ленинград партизандарына республикамыз еңбекшілері алты мың жұп аяқ киім берді. Партизандар бұл жәрдемді өте жоғары бағалады. «Сіздердің туысқандық қамқорлығыңыз бізді қуантады, фашист сұмырайларын жоя беруде бізге күш беріп, қайраттандырады», - деп жазды Ленинград партизандары қазақ халқына. Қазақстан Ленинград облысының фашистерден азат етілген аудандарының

шаруашылығын қалпына келтіруге көп жәрдемдесті. Орал облысының еңбекші­ лері Ленинград облысының 15 ауданын қамқорлығына алып, оларға айтарлықтай жәрдем көрсетті. Халық шаруашылығын қалпына келтіру қорына 2 миллион сом қаржы берді. 180 мың пұт астық, 35 мыңнан астам пұт ет, 12 мыңнан аса пұт жеміс жөнелтті. Қазақ халқы өзінің ленинградтықтармен дос екендігін осылай көрсетті. РСФСР Жоғарғы Советінің V сессиясында 1945 жыл депутат Г.Бумагин (КПСС Ленинград облыстық комитетінің секретары) былай деген еді: «... Ленинград партизандарына көп уақыттан бері азық-түлік, мүлік және киім-кешек жәрдемін беріп келген Қазақстан халқы Ленинград жерін неміс басқыншыларынан азат етуде маңызды міндет атқарды. Осы трибунада тұрып мен бүгін, біздің партизандарымызға берген жәрдемі үшін, қазақ халқына ленинградтықтардың атынан орыс халқының зор алғысын айтқым келеді». Бұл бүкіл Ленинград еңбекшілерінің, оның ержүрек партизандарының алғысы еді. Қазақ халқының батыр ұлдары ұлы Ленин қаласын қорғаушылардың алдыңғы сапында болды. ... Жауынгерлер окопта отырып, шабуыл­ дың басталуын күтті. Ротаның партия ұйым­­дастырушысы, аға сержант Сұлтан Бай­ мағамбетов оң жақ шетте жатыр еді. Ракета атылды. Шабуыл басталды. Жауынгерлер окоптарынан атып тұрып, жауға ұмтылды. Сым бөгетінің түбіне жеткенде, бөлімшенің ілгерілеуіне дұшпанның оқ себелеген бір дзоты көлденең болды. «Қалайда болмасын,

дзотты жою керек», - деген шешімге келді Сұлтан. Кімді жіберу керек, кім ыңғайлы? Көп ойлауға уақыт жоқ, жау оғы командирді де қатардан шығарды. Гранаталар тізбегін алып, қажырлы Бай­ мағамбетов еңбектей алға жылжыды. Жат­ қан жауынгерлер одан көз алмады. Бірнеше минуттан кейін Сұлтан дзоттың оң жағынан шықты да, амбразураға пәрменмен барлық гранаталарды лақтырды. Жарылыс. Дзот­ тың үні өшті. Жауынгерлер «Уралап» тұра ұмтылды. Кенеттен жаңағы дзоттың сол жағынан, осы уақытқа дейін дыбыс бермеген басқа бір дзот ажал оғын себеледі. Баймағамбетов оған ұмтылды! Не пайда, лақтырылатын граната қалмаған. Дзот атуды себелей берді. Әрқашан да батыл қимылдайтын Сұлтан ұшып тұрды да, жүгіріп барып денесімен дзоттың амбразурасын жапты. Пулемет тұншығып, үнін өшірді. Сұлтанның «Алға!» деген ақырғы дауысы жауынгерлерді ерлікке бастады. Жауды шебінен қуып шықты. Бұл оқиға 1943 жылдың жиырма екінші тамызында болған еді. Сол күндерде Ленинград майданында жергілікті маңызды ұрыстар болды. Синявино-Мга сазы үстінде совет жауынгерлері немістермен әрбір метр жер үшін айқасты. Өте қатал, сұрапыл шайқас талай адамның өмірін әкетті. Сұлтан Баймағамбетовтің ұлы ерлігі майданға тез тарады. Оның бөліміне мен де бардым. Бөлім ұрыстан шығып, жауынгерлер жаңа ғана естерін жинауда екен. Бірінші кездесе кеткен жауынгерден: - Сұлтан Баймағамбетовті білесің бе? – деп сұрадым.

- Сұлтан! Оны білмейтін кім бар дейсің,

естелік Бейсенбі, 6 ақпан 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru

жағасындағы айқаста қайран батыр... – деп жауынгер көзіне жас алды. Сұрастыра келсем, Сұлтан бөлімінің сүйіктілерінің бірі екен. Сұлтан қынжылғанды білмейтін, әрқашан да көңілді, ақжарқын адам, нағыз тайсалмайтын коммунист екен. Ұрыстарда Сұлтан 6 рет жаралы болған, бірақ тапсырманы орындамай, қатардан кетіп көрмеген. Сұлтан Баймағамбетов – қарапайым, қа­ тар­дағы қазақтардың бірі. Ол 1920 жылы Қостанай облысындағы Семиозер ауда­ нының «Қоянды ағаш» колхозында туған. Армияға 1940 жылы шақырылған, оған дейін туған ауылында ауыл советінің секретары болып істеген. Жалын шашып тұрған дзоттың амбразурасына жақын барғанда, осы қарапайым коммунист не ойлады? Әрине, амбразураны денемен жабудың өлім екенін ол жақсы білді. Сонда да ол өлімнен бас тартпады, титтей де жасқанбады. Ол адал жанын қиып, Неваның жағасындағы жеңіске жол ашты. Ленинград майданы әскери кеңесінің мү­шесі А.Жданов Сұлтан Баймағамбетовтің ерлігін естігенде өте ризашылық білдірді. Сол жылдың аяғында СССР Жоғарғы Со­ ветінің Президиумының Жарлығы бойынша Сұлтанға Совет Одағының Батыры ата­ ғы берілді. Сұлтан Ленинград майданында Матросовтың ерлігін қайталаған бірінші жауынгер еді. Бүкіл Еуропада жүргізген қанды жорық­ тарында уақытша жеңістеріне мас болған фашист сұмырайлары Невадағы ұлы қа­ ланың іргесінде маңдайларын бірінші рет тасқа соқты. Қаһарман ленинградтықтар­ дың ерлік қорғанысы неміс жауыздарын үң­ гір қазып, бас паналауға мәжбүр етті. ...1944 жылдың жазы, майданның алғы шебі. Окоптың ішіндегі жер үйде төрт жауынгер отыр. Ортада отырған еңгезердей қараторы жігіт мен іздеп келген батыр артиллерист. Журналистің сұрағы белгілі ғой.

- Николай, омырауыңдағы екі «Даңқ» ордені мен қос «Ерлігі үшін» медалін не үшін алдың? – дедім мен.

- Не үшін алғанымды айтсам, олардың әрқайсысының өз алдына тарихы бар, ол менің өмірімнің алуан-алуан белестері, - деп бастады Николай. – Мен 1939 жылы армияға алынғанмын. Содан бері осы Ленинград маңында жүрмін. Синявино саздары, Красное Селоның маңы, Пулково жоталары, Ладога көлі мен туып-өскен Солтүстік Қазақстанның жерлеріндей ыстық, ал Неваны талай шомылған Есілден кем көрмеймін. Мен осы ұлы қаланың түбіндегі болған барлық ұрыстарға қатынастым. Гвардия аға сержанты, зеңбіректің командирімін. Бір ұрыста маған барлауға барып, жау­ дың күші туралы мәлімет алып келу міндеті жүктелді, күн батысымен жау тылына өтіп, түнімен барлауда болдым. Көрген-білгендерім ауыр зеңбірек тұрған жер, алты ұңғылы миномет пен штабтық жер үйі, траншея, қатынас жолы, дзот және басқа да осылар сияқты ұрысқа маңызы бар мәліметтер еді. Ертесіне менің көрсетуім бойынша батареямыз жау қорғанына оқ жаудырды. Сөйтіп, дұшпанның үш пулемет дзотын, танкке қарсы ататын 2 зеңбірегін және 70-ке жуық солдатын құрттық. Осы ұрыстан кейін полковник менің омырауыма ІІІ дәрежелі "Даңқ" орденін тақты.

- Гвардия аға сержант Тәжиев, сізді батарея командирі шақырды, - деді бір жауынгер жүгіріп келіп.

Біз батарея командирінің блиндажына қарай жүрдік.

- Сіз қай жердікісіз? - деді ол маған жолда. Мен жөнімді айттым. Ол жастайынан балалар үйінде тәрбие­ ленгендіктен, тіпті Николай деп сонда аталғандығын айтты. Тәжиев тығыз бұйрық алып, бізбен қоштасып блиндаждан шығып кетті.

- Сіз бұл жігітті бұрыннан білесіз бе? – деді Николай кеткеннен кейін маған батарея командирі. Мен білмейтінімді айттым.

– Біздің Николай жігіттің жігіті, айтқан­ дарыңды тапжылдырмай орындайды, асыл жүректі, батыр адам. Менің батареямда жүргелі Тәжиев бірнеше ерлік көрсетті. Батарея жауынгерлері жақсы құрметтейді.

- Сіз Тәжиевтің ерліктерінен бір эпизод айтып беріңізші, - дедім мен оған.

- Өзіңізге белгілі болар, өткен жылы Ленинград іргесінде болған шабуылды ұрыстар, - деп бастады командир әңгімесін.

– Сол шабуылда біздің бөлім ұрыстың басынан аяғына дейін шабуылшы әскерлердің алдыңғы сапында болды. Жаяу әскерлер шабуылдың алғашқы күні-ақ дұшпанды өкшелей қуып, алға басты. Елді мекенде фашистер азып-тозып кеткен әскерлерінің сілімтіктерін жинап, қатты қарсылық көр­ сетті. Немістердің цементтен жасалған бірнеше оқ ату ошақтары дамылсыз оқ жау­ дырып, жаяу әскерлерге ілгері жылжуға мүмкіндік бермеді. Мұндай қиын-қыстау кезде жаяу әскерге артиллерияның көмек беретіні белгілі ғой. Сондықтан бөлім командирі танкке қарсы аттанып, зеңбіректерді жаудың оқ ататын ошақтарына тура көздеп ату үшін жаяу әскерлердің алдына жылжытуды бұйырды. Тура көздеп ату үшін зеңбіректі дұш­ панның нақ көз алдына күндіз ілгері жылжыту өте қиын. Бұл түнгі кезде ғана істелетін жұмыс. Бірақ ұрыста уақыт қымбат, түнді күте алмайсың. Тап осындай қиын уақытта басқа расчет командирлеріне үлгі көрсетіп, жауып тұрған дұшпан оғына қарамастан, Тәжиев өзінің зеңбірегін алға жылжытты. Оның соңынан басқа зеңбірек расчеттары да алға басты. Зеңбіректер дұшпанның дзоттарына тура көздеп оқ жаудырды. Осы ұрыста батыр қазақ дұшпанның 3 дзотын қиратып, 9 солдатын жер жастандырды. Сөйтіп, оның зеңбірегі жаяу әскерлерге жол ашып берді. Командир сөзін аяқтамай, советтің қуат­ ты зеңбіректерінің дауысы жер жаңғырық­ тырды.

- Әне, көрдіңіз бе, атыс басталды. Қазақ жігіті Николай Тәжиев жауға оқ нөсерін төге бастады, - деді комбат жер үйден шығуға ыңғайланып. Осындай құдіретті қаруы, батыр адамдары бар халықтың мен де бір ұлы екеніме мақтандым. ...Батыр қаланың қорғаушыларын еш нәр­се мұқата да алмады. Олар аштыққа да, суыққа да, күн сайын үздіксіз атылған дұшпанның снарядтарына да жасымады.

900 күнге созылған сұрапыл ұрыста көр­сеткен ленинградтықтардың қажымас та­бандылығындай оқиғаны тарих бұрынсоңды көріп-білген емес. Әрбір жауынгер, әрбір ленинградтық, сондай-ақ бүкіл совет халқы сүйікті қаланың шеккен сансыз азабы үшін жаудың аяусыз кек алатын уақыттың күн сайын жақындай түскенін жақсы білді. «жау Ленинград іргесінде деген сезім бізге дамыл бермейді» деді олар.

- Неміс снарядтары Нева проспектісінде жарылып жатқанда, біздің жүрегіміз қанға

Ибат Құбашев (Тасқала) боялады. Жау өздігінен кетпейді, оны тек соққылау аз, оның басын алу керек. Ленинград осыны талап етеді». Бұл бүкіл совет елінің пікірі еді. Ленинградтың жауынгерлері дұшпанмен тікелей ұрыс даласында айқасуды шыдамсыздықпен күтті. Ұлы айқас 1944 жылғы қаңтар айының 14-і күні 9 сағат 30 минутта басталды. Кенеттен тұс-тұсынан атылған зеңбіректердің дауысы жер жаңғырықтырды. Бұған атақты «Катюшалар» да үн қосты. Аспан мен жердің арасын қара түнек түтін қаптап, еш нәрсені көруге мүмкіндік болмады. Барған сайын еселей түскен күшті артиллерия атысы екі сағатқа созылды. Қар басқан Ленинград даласына алтын сәулесін шашыратып, күн де шығып келе жатты. Бұл тарихи ұрыстың, Ленин қаласына жау қоршауын бұзу үшін болған ұлы айқастың бірінші күні еді. Жауға өлім соққысын әзірлеп окопқа отырған жауынгерлер кейін бұрылып қараса, ұлы адамның атындағы қаланы көретін. Енді Ленинградтың көрген зәбірі үшін жаумен толық есептесетін уақыт жетті. Неміс снарядтары мүгедек еткен Ленинградтың жасөспірімдері де, ұлы қаланың немістер қиратқан зәулім сарайлары мен ескерткіш­ тері де жаудан аяусыз кек алуға шақырды. Жігерлі Ленинград жауынгерлері жаудың қорғаныс шебіне тұс-тұсынан тұра ұмтыл­ ды. Немістердің блиндаждарына, окоптарына кек гранаттары мен оқтары қардай жауды. Түске дейін жауынгерлер майдан бойынша жаудың үш қорғаныс шебін алды. Шабуылдың күші барған сайын өрістей берді. Немістер жанталасып қарсылық көр­ се­­туге кірісті, өйткені олар жан-жағынан қорша­лып алынған, баратын жерлері жоқ еді. Енді жеңіс күнінің сәулесі Петергоф пен Стрельняға да түсті. Ропшаны танкішілер алып үлгерді. Дудергоф тауларына біздің әскерлер барып та қалды. Ленинград тү­ біндегі ұрыстар көлемін ұлғайта түсті. Жа­ңа ұрыстар жаңа батырлар туғызды. Алдыңғы шепте әскерлермен бірге біз де жүрдік. Петергофтың, Павловскінің, Пушкин мен Гатчиноның қасиетті сарайлары мен ескерткіштерін немістер қиратып кеткен, жүз жылдар бойы тұрған жержүзілік маңызы бар әсем парктердің зәулім биік ағаштары, ескілікті жібек пен мақпалдардың жыртындылары қанқұмар фашистердің өртіне ұшы­рап жанып жатыр, әр жерде аса сирек кездесе­тін Италия суретшілерінің карти­­на­ларының қалдықтары, басы сынып түс­кен статуялар шашылып қалған.

9

Николай Тәжиев (Орал) Міне, Пушкин қаласы. Оны ол уақытта тану қиын еді. Немістер ойрандаған сарайлар мен үйлер өрттің түтінінен күңгірт тартқан. Жер жүзіндегі ең көркем сарайлардың бірінен саналатын Екатерина сарайын да немістер қиратып, өртеп кеткен. Бұл со­ рақылықтардың бәрі де жауынгерлердің жауға өшпенділігін арттырып, оларды жаңа ерліктерге шақырды. Жаңа ұрыстарда жаңа ерлер шығып, аттарын даңққа бөледі. Ленинград іргесінде болған ұрыстарға түгел қатынасып, онда шыныққан, төрт жауынгерлік орденнің иегері, қызыл әскер Батула Аманжолов асқан ерлік көрсетіп, бұл жолы да көзге түсті. Пулково тауының бауырында Батула өз ротасына жол ашты. Отанын жанындай сүйген, ол үшін барлық күшін, жігерін аямаған батыл барлаушы, аға сержант Ибат Құбашев тоғыз жүз тәулік жау торып, Ленин қаласын қаһармандықпен қорғады. Ол отыз «тіл» әкеліп, 100 фашисті көрге тықты. Құбаш өзін ленинградтықпын дейтін. Өйткені алты рет жараланғанда, оған үнемі ленинградтықтардың қандары құйылып, сауыққан-ды. Ұлы қала өз ұлының ерлігін лайықты бағалап, оның омырауына тоғыз жауынгерлік орден мен медаль тақты. Қазақ жігіті Қашаубай Дабылов 15 ақ фин­ге жалғыз өзі қарсы тұрып, асқан ерлік көрсетті. Ол сұрапыл ұрыста қаза тапты, бірақ жауды бір метр де ілгері аттатпады. Атақты Қашаубай Қызыл Ту орденімен наградталып, өзі қызмет еткен Ленинград полкінің тізімінде мәңгі қалдырылды. Ол – полктің ең құрметті солдаты. Қашаубай өз полкінде мәңгі өмір сүреді. «Ленинградтың қаһарман қорғануы» музейінде жайнаған жас жігіттің суреті тұр. Бұл Ленинград майданында «Даңқ» орденінің тұңғыш толық иегері, бүкіл майданға атағы шыққан нағыз батыр, өте тапқыр барлаушы Сайдолла Темірбеков. Ол Шымкент облысынан еді. Ленинградтың қоршауын алу жолындағы сұрапыл соғыста қаза тапты. Ол күнде 22 жаста болатын. ...МОСКВА. Талайды көрген Қызыл Алаң.

1945 жылдың 24 маусымы. Мұнда бұл күні Гитлершіл Германияның талқанын шығарып, оның көңірсіген, жазықсыз адамдарының қанына боялған сасық әскер туын аяққа басуға совет жауынгерлері – даңқты жеңімпаздары жиылған еді. Мұнда Қара теңізден Баренц теңізіне дейінгі кең майданда тарих көріп-білмеген жеңіске жеткен бірнеше майдандардың даңқты батыр жауынгерлері салтанатты сап түзеп тұр. Бұл жеңіс парады еді.

10

жолдау Бейсенбі, 6 ақпан 2014 жыл

Ерболат МҰҚАЕВ, Қазақстан Республикасы Парламенті Сенатының депутаты

oral_oniri@inbox.ru

туризмнің жетекші еуразиялық орталықтарының біріне айналмақ. Абай атамыздың істі қалай аяқталғанынан емес, қалай бас­ талғанынан танимыз деген тамаша сөзі бар. Қазақ елінің бүгінгі бастамасына қарап, оның кемел болашағын тануға болады. Мәңгілік Ел болудың мұратта­ рын айшықтауда, Мәңгілік Елдің кемел келбетін қалыптастыру­да шешілуі тиіс негізгі мәселелер мен жеті міндет Президент Жол­ дауының негізін құрайды. Ең басты бірінші міндет – ин­ новациялық индустрияландыру. Еліміздегі өндіруші секторлар тиімділігін арттыру. Шикізат өн­ діру мен өңдеудің жаңа тәжіри­бе­ ле­рін жетілдіру. Геологиялық бар­ лау саласында әлемдік нарыққа шығу. Бұлардың алғашқы бес­жыл­ дық­та жүзеге асырылуы тиіс ша­­ралар ретінде атап көрсеткен.

Төртінші міндет – инфра­құ­ ры­лым­дық үштаған: агломера­ цияның, көліктің, энергетиканың дамуын қамтамасыз ету. Агломерация – елді мекендерді біріктіру, жинақтау. Ха­­лық пен инвестицияның шоғыр­лан­ған ірі орталықтарын қалыптас­тыру. Ғы­лым мен техниканың соңғы жетістік­те­рін пайдалану арқылы қол жеткі­зі­ле­тін экономиканың ұстыны болып табылады. Көлік инфра­құрылымы – индустриялық экономика мен қоғамдық өмірдің тамы­рына қан жүгіртетін жүйе. Бұл елі­міз­де қарқынды жүзеге асырылуда. Энергетика – ХХІ ғасыр үшін әлем­дік деңгейдегі аса ірі мәселелер­дің бірі. Дүние жүзінде энергетика­лық тапшылық жаһандық пробле­маға айналып отыр. Еліміз үшін мұны шешудің басты жоспары Жолдауда нақты айтылған. Ол жаңа мұнай өңдеу

осы мін­дет­тің ішіне әлеуметтік қызмет­кер­лер­дің әлеуметтік па­ кет­терін қай­та қарастыру, 2015 жыл­дың бірін­ші шілдесінен бас­тап ден­сау­лық сақтау саласы қыз­мет­ керле­рі­нің жалақысын - 28, білім бе­ру са­ласы қызметкерлерінің жала­қысын - 29, әлеуметтік қорғау 40 пайызға дейін, мүгедек жан­­дар мен асыраушысынан айы­рылған адамдардың жәр­дем­ақы­сын 25 пайыз, 2016 жыл­дың 1 қаңтары­ нан бастап сту­денттердің шәкірт­ ақысын 25 па­йыз­ға көтеру туралы мә­селені Үкі­мет­ке қарауды тап­­ сыр­ды. Мұ­ның барлығы дамыған 30 елдің қатарына енудің страте­ гия­лық жоспарларын жүзеге асыруда халықтың әл-ауқатын бүгін­ гі күн­нен бастап көтеруді қолға алып, бірге алып жүруді, қазірден бастап біртін-біртін жылжып кө­ терілетіндігімізді білдіреді.

Жаңа дәуірдің кемел келбеті «Қазақстан жолы - 2050: Бір мақсат, бір мүдде, бір болашақ» деп аталатын биылғы Жолдауда қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты, стратегиясы «Қазақстан - 2050» бағдарламасын жүзеге асырудағы негізгі міндеттер анықталып, Қазақ Елін әлемдегі дамыған 30 елдің қатарына қосудағы басты жоспарлар мен атқарылуы тиіс шаралар айқындалған. Мұны ел болашағының тұтқасын нық ұстауға жасалған сенімді қадам деп қарау керек. Елбасымыз «Қазақстан - 2050» стратегиясын жүзеге асырудың ең негізгі екі кезеңіне тоқталады. Оның бірінші кезеңі – 2030 жылға де­йінгі индустриялық даму; екін­ шісі, 2030-2050 жылдар аралы­ ғын­дағы ғылыми инновация мен жасыл экономика қағидаларына негізделген орнықты дамуды жү­ зеге асыру. Елбасы Жолдауын халыққа мемлекеттің мақсаттары мен мін­деттерін, жоспарларын түсін­ діретін басты құжат деп қараған дұрыс. Жолдауда мәңгі­лікті мұ­ рат еткен Қазақ Елі үшін келешек жаңа дәуірдің кемел келбеті айқындалған. Бұл әзірге біздің

мұратымыз ғана болғанымен, оны жүзеге асырудың барлық мүмкіндіктері елімізде бар екендігіне өзіміз түгілі, бәсекелес сырт мемлекеттердің де көз жеткізе бастаған жайы бар. Кезіндегі «Қазақстан – 2030» стратегия­лық бағдарламасының сәтті жүзеге асы­рылуы бұған айқын дәлел бо­­ла алады. Аталмыш жоспарға сәйкес біздің еліміз экономикада ішкі жалпы өнімнің жыл сайынғы өсімін 4 пайыздан кем қылмауды, инвестиция көлемін 18 пайыздан ішкі жалпы өнімнің 30 пайызына дейін ұлғайтуды, Қазақстанның экспорттық әлеуетіндегі шикі­ зат­тық емес өнімнің үлесін 70 па­ йызға дейін арттыруды көздейді. Қазір шағын және орта бизнес Қазақстанның ішкі жалпы өнімі­ нің 20 пайызын өндіретін болса, 2050 жылға қарай бұл көрсеткіш 50 пайызға дейін көтерілмек. Бұл елімізді біртін-біртін сыртқы экономикалық тәуелділіктен құт­­ қаруға жол ашпақ. Сонымен қа­ тар 2050 жылға дейін еліміздің жалпы ішкі өнім көлемі жан басына шаққанда 13 мың доллардан 60 мың долларға дейін арттыру жоспарланған. Яғни қазіргіден 4-5 есе артық деген сөз. Мұнымен қоса жоспарға алынған мақсаттарды оңтайлы жүзеге асыра алатын болсақ, қазақстандықтардың өмір сүру ұзақтығы 80 жасқа дейін ұл­ ғайып, Қазақстан медициналық

Одан кейінгі бесжылдық пен кезеңдерде мобильді, мульти­ме­ диялық, нано және ғарыштық технологиялар, робот техникасы гендік инженерия салаларын дамыту, болашақтың энергиясын іздеу мен ашудың негізін салу міндеттері тұр. Сонымен қатар мемлекет жұмысының негізгі бөлігі Қазақстан бизнесін, яғни шағын және орта бизнесті дамытуға барынша қолайлы жағдай жасау, ғылымды экономикалық дамудың негізіне айналдыру мәселелерін шешу жоспарланған. Екінші міндет – Қазақстанның агроөнеркәсіп кешенін инно­ва­ ция­лық бағытқа түсіру. Яғни ауыл шар­уашылығын заманауи техно­ логияларды енгізу арқылы дамы­ туды қолға алу. Елімізде ауыл шаруа­шы­лығы өнімдерді өндіру­ ге деген зор мүмкіндіктің бар екенін ескер­сек, өнім өндіруде үлкен жетістік­терге қол жеткізу­ге болатындығына сенеміз. Үшінші міндет – Қазақстан ғы­ лымының әлеуетін арттыру. Яғни ғылымды инновация мен эконо­ миканың, өнім алу мен табиғат ресурстарын пайдаланудың негізгі көзіне айналдыру. Себебі ғылым­ сыз технологияда өнім өндірудің, энергия көздерін пайланудың жаңа әдістері де жүзеге аспайды. Сон­ дықтан ғылымның әлеуетін арттыру қарқынды дамуымыздың кепілі болмақ. Бұл - әлемдік тәжірибеде дәлелденіп келе жатқан іс.

зауытын салу және еліміздегі бай уран өнімін тиімді пайдалану, ел экономикасына қызмет еткізу үшін атом электр стансасын салу. Бұл энергетикалық тәуелсіздікке қол жеткізуде тиімді болмақ. Бесінші міндет – шағын және орта бизнесті дамыту. Бұл Жал­ пыға ортақ еңбек қоғамының қуат­ты экономикалық негізі бол­ мақ. Шағын және орта бизнесті дамыту ішкі жалпы өнімді өндіру­ ді 20 пайыздан 50 пайызға де­йін көтеруде аса маңызды. Мұның елімізді сыртқы экономика­лық тәуелділіктен құт­қа­рудағы рөлі зор. Мемлекеттің эко­номикалық қуатын арттырмақ. Алтыншы міндет – қазақстан­ дықтардың әлеуетін ашатын жаңа мүмкіндіктер жасау. Яғни Жолдау­ да жоспарға алынған бұл мәселе қоғамдық ресурс – азаматтардың денсаулығын, білімін жетілдірумен байланысты. Мұнда білім бе­ру деңгейін жетілдіру, мектеп­ ке дейінгі біліммен қамтуды 100 пайызға жеткізу, халыққа ме­ди­ ци­налық-са­нитарлық көмек көр­ сету жүйесін дамытуды қолға алу жоспар­ланған. Сонымен қа­тар Жол­дауда жал­пы­қа­зақ­стан­дық мә­де­ни саясаттың тұжы­рым­да­ма­ сын әзірлеу қажеттілігі айтылған. Мәдени ментальділік, мемлекеттік тілді ары қарай дамыту, мұны ұлттың ұйытқысына айналдыра білу қажеттігі де басты назарға алын­ған. Елбасы Жолдауында

Жолдаудағы мемлекет алдына қойылған жетінші міндет – мемлекеттік институттар жұмысын жетілдіру. Әлемдегі 30 дамыған елдің қатарына қосылуда адал бәсекелестік, әділеттілік, заңның үстемдігі және жоғары құқықтық мәдениет ахуалы, сот жүйесі іс жүзінде ашық және қолжетімді болуын, әкімшілік реформа қа­ жетсіз қағазбастылық пен құжат айналымының қо­лай­сыз үдерісі­ не айналмауын қам­тамасыз етуді қолға алу қажетті­гін айтады. Президент Жолдауындағы же­ ті басты міндет жүзеге асырыл­ ған жағдайда Мәңгілік Қазақ Елі үшін жаңа дәуірдің кемел келбеті айқындалмақ. Ендігі бас­­ты мұрат – Елбасының Жолдауда белгілеп берген міндеттерді ел болып, жұрт болып жүзеге асыруды қолға алу. Оған қазақстандық әрбір азаматтың қосар үлесі зор. «Қарашада қара үй тұр, қарай­лай жүр артыңа» деген дана­лық сөзді көңілге түйіп, өз елінің патриотымын деген әр азамат қазақтың Мәңгілік Ел болуына тамшыдай болса да үлесін қосса, Қазақ Елінің жарқын болашағы нақты жоспардан жүзеге асқан шындыққа айналмақ. Біздің де басты міндетіміз осы. Бұл – ба­ба­ларымыз­ дың тұрмысы ба­қуат­ты, түтіні түзу шыққан, ұрпағы ертеңіне сеніммен қарайтын ба­қытты Ел болу арманын орын­даудағы ортақ парызымыз.

Жаһан жаңалықтары Таяуда бір-бірімен текеті­рес Оңтүстік және Солтүстік Корея төрт жылғы үзілістен соң, 1950-1953 жыл­ғы азамат соғысының кесірі­нен ажы­рап қалған бауырлар­­дың кез­де­суін ұйымдасты­­ру­ға ке­ лісті. Кез­десу елдің сол­түс­ тігіндегі Кымгансан тауы­ның баурайындағы туристік кешенде 20-25 ақпан арасында өтеді.

Испанияның ең жоғары билік иесі, король Хуан Карлос бірінші ел тарихында тұңғыш рет өзінің жұбайына, София ханым мен тақ мұрагерінің зайыбы, ханша Летисияға ресми жала­қы тағайындады. Ол жылына 63 мың еуроны құрап отыр. Бұдан басқа ханым мен ханшаның өкілдік мұқтажы үшін қазына­ дан өзге қаржы-қаражат та қарастырылған.

Еуропалық қайта құру және даму банкісінің баспасөз қызме­ ті хабарлағанындай, аталмыш халықаралық қаржы институты Украинаның қуат көздерін қалыпты ұстау және осы елдегі шағын, орта кәсіпкерлікті қолдау үшін 155 млн. доллар бөлген. Мұның өзі – қоғамдық тұ­ рақтылықтан айырылған осы ел үшін үлкен демеу.

Дайындаған Серік ИХСАНҒАЛИ

ардагер oral_oniri@inbox.ru

Бейсенбі, 6 ақпан 2014 жыл

11

Жан досыммен мақтанамын Шымкенттік досым Әминолла Ермаханбетовпен танысқаныма жарты ғасырдан аса уақыт өткен екен. Қарап отырсам, сонау 1958 жылдан бері бірбірімізді білісіп, дос болып, отбасымызбен араласып-құраласып жүрген жайымыз бар. Бізді біріктіретін тағы бір жағдай - тұңғыш Президентіміз, Ұлт көшбасшысы Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевпен қанаттас жүріп, өндірісте еңбек еткеніміз болса керек. Әминолла досым (фото­ да сол жақта) таяуда мерейлі 75 жасын атап өтті. Сол тойда Елбасымыздың досына жолда­ған құттықтау жеделхаты оқылды. «Құрметті Әминолла Ермаханұлы! Біз жас кезімізде Днепродзержинскіде, Теміртауда бірге оқып, металлургия комбинатында қа­ тар жұмыс істеп, қиындықтарда құрыштай шыңдалған достармыз. Өмір жолыңыз сәтті қалыптасып,

Халқымызда «қарапайымдылық» деген бір қасиетті ұғым бар. Бұл қызмет бабында әлдеқалай қол жеткізген табысын малданып, көпшілік назарына ілігу үшін тыраштанып жүретіндерге емес, қандай қызметін де мінсіз атқарғанына қарамастан «барға қанағат, жоққа салауат» деуден танбайтын кісілігі мен кішілігі сәйкес жандарға тән қасиет болса керек. Бүгінде жетпіс жасқа жетіп отырған еңбек ардагері Ізгілік Оспанғалиұлы Ысқақовты осы санатқа жатқызуға әбден болады.

- Мен негізі бақытты адаммын,деген еді ол бірде маған ағынан жарылып, – өйткені ертеректе бір ғұлама «Бақытты алыстан із­ деу­дің қажеті жоқ. Оны өз айна­ лаң­нан, отбасының берекесінен, өз­ара тү­сіністік пен сыйластықтан, ел-жұртыңның береке-бірлігінен табу керек», - деген екен. Қазір мен­де соның бәрі де бар. Оған қо­са жұбайым Сара Тұрниязқызы екеу­міз отба­сы­мызда Асылбек және Әнуар­бек есімді екі бала тәр­бие­леп өсіріп, қазір солардан жеті немере сүйіп отырмыз. Енді солардың бақытты болуы үшін бүгінгідей «қой үстіне бозтор­ғай жұ­мырт­қалаған» мамыра­жай бейбіт өмір мәңгілік болғай деп тілейміз». Ал оның еңбек кітапшасын парақтай қалсаңыз, 1966 жылғы 22 наурыздан бастап 1995 жылға дейін облыстық әлеуметтік қам­

зор абыроймен еңбек етіп, ұр­ пақ өсіріп, кезекті мерейжасқа жақсы көңіл күймен келгеніңізге өте қуаныштымын. Деніңіз сау, отбасыңыз аман-есен болып, төк­ кен маңдай теріңіздің жемісін, бала-шағаңыздың бақыты мен қуаныш-қызығын ұзағынан көре беріңіз!» - депті Нұрсұлтан Әбіш­ ұлы өз жеделхатында.

Иә, Елбасымыздың ақ тілегіне алып-қосарымыз жоқ. Олардың дос­тығы сонау 1960 жылдары бас­ талды. Днепродзержинскіде бір­ге оқып, «Қазақстан магниткасында» бірге қызмет етті. Еңбек­тегі алғашқы қадамын мартен це­хын­ да болат құюшы болып бас­таған Әминолла Ермаханұлы 1967 жы­лы Қарағанды политехникалық инс-

титутын тәмамдап, 1968-70 жылдары Теміртау қаласындағы «Ме­ тал­лургжилстрой» тресінде аға ин­же­нер, бөлім бастығы болған.

1970-72 жылдары Қарағанды об­ лыс­тық «Казсельхозтехника» ме­ ке­ме­сінің Егіндібұлақ аудан­дық бірлестігінде бас инженер, бас­ тық, 1973-75 жылдары Шымкент облыстық байланыс басқармасы автобазасының директоры, 197582 жылдары «Шымкентстрой» автобазасының директоры, 198297 жылдары ОҚО тұтынушылар одағына қарасты автобірлестіктің бас директоры лауазымдарын абыроймен атқарып, 2002 жылы зейнет демалысына шықты. Әминолла - артық-ауыс дүние­ ге қызықпаған, жанына жақсы дос, жора-жолдас жинаған, қайда жүрсе де, қарапайым мінезінен айнымаған азамат. Соның бір кө­ рінісі – Елбасымызбен осы күнге дейін жалғасып келе жатқан ерек­ ше сыйластығы. «Бірге оқыған, еңбек еткен достарымен бас қос­ қан кезінде Нұрсұлтан Әбішұлы бәрімізбен қалжыңдасып, көңілді отырады. Көбіне жастық шағымыз туралы естелік айтамыз. Сондайда оның жадының мықтылығына таңғаламын. Кейде біз ұмытып кеткен, осыдан жарты ғасыр

бұрын арамызда өткен қызықты сәттерді қаз-қалпында баяндап береді. Кейде әңгіме соңын елдегі жағдайларға бұрып, байыпты мәселелер хақында салиқалы ойлар қозғайды» - дейді Әбекең. Әминолла Ермаханұлы ұлттық салт-дәстүрді өте жақсы біледі, оны жастарға үйретуден жалық­ қан емес. Тарихты, бүгінгі саясатты да қалт жібермей отыратынды­ғы оның ұзақ та өнегелі өмір жолы­нан өткендігінің куәсі болса керек. Әбекең зайыбы Розамен бірге 6 перзент (үш ұл, үш қыз) тәр­биелеп өсірді. Бәрі жоғары білімді. Үл­кен ұлы Болат кеден сала­сында қыз­мет етеді. Екінші ұлы Қанат­тың, өкініш­ке қарай, ғұмыры қыс­қа болды. Одан ке­ йінгі қыз­да­ры Бақыт пен Ләззат­ тың маманды­ғы - дәрігер. Тағы бір қызы Ақмарал – эконо­мист. Кенже ұлы Берік – заңгер. Әбе­­ кең мен Роза – осы ұл-қызда­ры­­нан 22 немере, бір шөбере сү­йіп отыр­­ған ар­­дақ­­ты ата, аяулы әже. Көркем мінезбен көпке үлгі болған ардақты досымның ғұмы­ ры­ның ұзақ болуын Алладан ті­ леймін.

Асқар ШОРАЕВ, еңбек ардагері, Орал қаласы

Қонақ арылмайтын отбасы

сыздандыру бөлімі саласында же­місті еңбек еткендігіне көз жеткізер едіңіз. Тек 1995-2001 жылдары «Қазақгаз» мемлекеттік хол­динг компаниясында жалпы бө­лім меңгерушісі болып істе­ге­ні болмаса, 2001 жылы осы сала­ға қай­та оралып, зейнеткерлік­ке шық­­қанға дейін Еңбек және әлеуметтік қорғау министрлігінің зей­­нет­­ақы және жәрдемақы де­ пар­та­мен­тінде бөлім мең­ге­ру­ші­сі қызме­тін атқарған.

- Мен 1964 жылы Сәкен Сейфуллин атындағы қазақ орта мектебін бітіргеннен кейін «Мир» кинотеатрына киномеханик болып жұмысқа орналасқан едім, - деп бастады Ізгілік Оспанғалиұлы өз еңбек жолы туралы әңгімесін.

– Сонда бір жыл жарымдай істегеннен кейін облыстық атқару комитетінде ұйымдастыру бө­лі­ мінің инспекторы болып істейтін Айтқалиев Сайын аға кез­десіп, облыстық әлеуметтік қам­сыз­дан­ дыру бөліміне қазақ тілін жақсы білетін жергілікті кадр іздесті­ріп отырғандығын айтты. Келсем, ме­кеме басшысы Райса Сейіт­құ­ лова апа өте білікті де мейірімді адам екен, көп сөзге бармастан мені негі­зінен іс-қағаздарымен шұғыл­да­натын аға инспектор етіп қабылдады. Ізекеңнің айтуына қарағанда, Райса апасының оған жасаған жақсылығы тек мұнымен шектелмеген сыңайлы. Жас жігіттің тапсырылған жұмысқа жауапкершілікпен қарайтын іскерлігі мен

тындырымдылығын бағалап, келесі жылы Орал педагогикалық институтының тарих факультетіне сырттай оқуға түсіп, оны ойдағыдай бітіріп шығуына жанжақты жағдай туғызған. ...Әлеуметтік қамсыздандыру бөліміне келушілер қашан да көп болатыны белгілі. Біреулері зейнеткерлікке қашан және қалай шығатынын сұрап келсе, енді біреулері мүгедектігі мен жәрдемақыларын қалай және қандай жолмен алуы қажеттігін егжей-тегжейлі түсіндіріп беруіңді талап етеді. Сондықтан бұл жөніндегі заңнамаларды жете білумен қатар, оны келушілердің көңілінен шығатындай етіп тү­ сіндіруің керек. Сонымен бірге осы салаға қатысы бар басқа да ұйым-мекемелермен тығыз байла-

ныс жасап отыруға тиістісің. Мен осы мақаланы жазу барысында Ізгілік Оспанғалиұлын жақсы біледі-ау деген бірнеше адаммен пікірлесіп көрген едім. Ұзақ жыл бойы облыстық ардагерлер кеңесінің төрағасы болған және сол тұста қалалық мүгедектер қоғамына жетекшілік еткен Қадыр Ғайсин, Хамза Сафин сынды соғыс және еңбек ардагерлері оның білікті де іскер қызметкер болғандығын баса көрсетсе, көрші-көлемдері ерлізайыпты Ысқақовтардың жанжақты жарасым тапқан отбасы жә­не екеуі бір мекемеде ұзақ жыл ең­бек еткендігін үлкен ілти­пат­­пен әңгімелейді.

- Мысалы, біз ерлі-зайыпты Ыс­қақовтармен ширек ғасырдан астам уақыт бойы бір үйде тұрып

келеміз, - деді байырғы көршісі Роза Барасова бізбен әңгімесінде.

– Рас, Ізгілік Оспанғалиұлы да, Сара Тұрниязқызы да көп балалы отбасынан шыққандығына байланысты үйлерінен кісі арылмайды. Бірақ осы жылдар ішінде бір-біріне дауыс көтере сөйлегенін естіген емеспіз. Есесіне үйлерінде қонақ болған күндері жарасымды күлкіге аралас әуезді ән әуенде­ рі естіліп жататыны бар. Себебі екеуі де жас кездерінде көркем­ өнерпаздар үйірмесіне қатысқан ән­шілер болса керек. Ал бұ­лар­дың ме­йір­бан­дығы мен қонақ­жай­лы­ғы туралы сөзбен айтып жеткізу қиын шығар... Ізгілік Оспанғалиұлының кімкіммен де ортақ тіл табысып, қажет жерінде көмек қолын ұсынуға әзір тұратын абзал қасиеттері туралы осыдан жарты ғасыр бұрын орта мектепті бірге бітірген Мария Бекеева, Маржан Ақбасова, Алтын Жұмашева сынды сыныптастары да үлкен ілтипатпен әңгімелер еді. Олар Ізекеңнің бала кезінен көпшіл болғандығын, мектептің қоғамдық жұмыстарына белсене араласумен бірге спортпен айналысып, әсіресе, бокс жарыстарында ерекше көзге түскендігін атап көрсетеді. Осындай ізгі қасиеттері мен ақжарқын мінезіне сәйкес әлі күнге дейін байланыста­рын үзбей, жиі хабарласып-ара­ласып тұратындығын мақтан етеді.

Базарғали СӘНИҰЛЫ, Орал қаласы

12

деНсаулық Бейсенбі, 6 ақпан 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru

Онкологиялық аурудан сақтықты күшейткен ұтады Халыққа онкологиялық көмек беруді жетілдіру, онкологиялық дерт атаулыны ерте анықтау үшін скринингтік бағдарламаларды ұйымдастыру және өткізу отандық денсаулық сақтау саласының басты міндеті саналады. Бұл жұмыстардың Батыс Қазақстан облысындағы үйлестірушісі – алпыс жылдай тарихы бар облыстық онкологиялық диспансер.

О

блыста онкологиялық қызмет­тің қалыпта­ суы сонау 1957 жылы радиологиялық бөлім негізінде онкологиялық диспансер ашыл­ған сәттен бастау алды. Бүгін­гі таңда ол – халыққа онко­логия­ лық көмек көрсететін, сондай-ақ он екі аудандық орталық ауруханада және бес қалалық емханада аталмыш жұмыстың жүргізілу барысын қадағалайтын жетекші медициналық мекеме. Онкодиспансер аккредиттеуден өткен, со­ған орай ол көрсететін медици­ налық қызмет сапасы сәйкес сертификатпен кепілдендіріледі. Онколог-дәрігерлер заманауи медициналық техникаға және құ­ ралдарға сүйеніп, озық әдіс­тер мен технологияларды енгізу арқылы

облыстық денсаулық сақтау бас­ қармасы медициналық көмек ұйымдастыру бөлімінің басшысы Нұржамал Жұмағұлова. Онкологтар тәжірибесіндегі та­ғы бір жаңалық маммограмға екін­ші оқу құрылғысын енгізу мен архив ашу болды. Қазіргі таңда мұндай архив көмегімен мамандар өткен жылдардағы тексеру қорытындыларын талдап, осы арқылы анықталған сырқаттың қарқынын бақылай алады. Сонымен қатар медициналық мекеме деңгейінде маммографиялық суреттердің техникасы мен сапа­сына бақылау күшейтілді. Маммотест стереотаксикалық құрыл­­ғысын сатып алу және ауруды анықтау сатысына маммография өлшемдерін, УДЗ (ультра­дыбыс­

диагностика және сырқатты емдеу әдістерін үнемі жетілдіріп отырады. Мәселен, 2013 жылы біздің облысымызда республикада алғаш болып өңеш, асқазан, бауыр және еркектік без қатерлі ісіктерін ерте кезден анықтау мақсатында скрининг өткізу шарасы енгізілді. Бұл тәжірибе оң нәтиже берді: қаралушылардың кейбірінен дамудың алғашқы сатысындағы он­кологиялық сырқат анықталып, оларға дәл уақытында арнайы ем қолдану арқасында көптеген адамның денсаулығы мен өмірін сақтап қалу мүмкін болды.

– 8 стационарлық және 1 жыл­­жымалы маммограф сүт безі қатерлі ісігін анықтауға арналған скринингті кең көлемде өткізуге мүмкіндік береді. Толық­тай жаб­дықталған жылжымалы препа­ раттың жайлылығы батыс­қазақ­ стандық әйелдердің көпші­лігінің бұл тексеріс түріне қолже­тімділігін арттырды, мақсатты топ­тың қамту аумағы 9 ауданның тұр­ғындарына дейін ұлғайды, – деп атап өтті

тық зерттеу) стереотаксисін енгізу арқасында сүт безі қатерлі ісігін бастапқы даму кезеңінде анықтау бұрынғыдан да мүмкін бола түс­ті. Онкологиялық сырқатты анық­тау жеделдігі көп жағдай­да маммография, УДЗ және биопсияны жүргізетін маман – рентге­ нологтың аталған зерттеу­лердің барлығын бір уақытта жүргізіп, қорытындысын біржолата беретіндігімен тікелей байланысты.

Түрі көп онкология Қазіргі таңда онкологиялық дис­пансерде хирургиялық, радио­логиялық бөлімшелер, жалпы онкология, сәулелік диагностика бөлімі: компьютерлік томограф, УДЗ, рентген аппарат­тары, мам­мог­рафиялық аппарат; эндоско­ пиялық бөлме, патомор­фология­ лық, цитология­лық, клини­калықдиагностикалық зертхана және емханалық бөлім қызмет жасайды. Күн сайын онкоорталықтың

емханалық қызметінде онкологхирург, онколог-маммолог, онко­гинеколог шамамен 60 емделу­ шіні қабылдайды. Емделуші диаг­ ностикасы үшін міндетті түрде гистологиялық және цитоло­гиялық зерттеуден өту қажет, гисто­логиялық зерттеуден өту көрсет­ кіші бір жыл ішінде 7 мыңды, ал цитологиялық зерттеу көрсеткіші – 55-60 мыңды құрайды.

– 50 орынға шақталған хи­рур­ гиялық бөлімде онкологиялық сырқатты жою үшін ота жасаудың сан түрлі қызметі көрсетіледі. Біз тыныс алу мүшелері, кіші жамбас сүйегі, ішек-қарын жолы, зәр шығару, сүт және қалқанша безі сырқаттарын емдейміз. Күрделі ота қатарына қосаймақтық ұл­ ғайған лимфодиссекциялы өңешті субтотальды кесіп алып тастау (резекция), өңештің қатерлі өскіні кезіндегі кеңейтілген құрама гастроэктомия, пульмоноэктомия, ло­ бэктомия, гастроэктомия, субтотальды кесіп алып тастау (резекция) және жоғары мамандандырылған ме­ди­циналық көмектің басқа да түрле­рі енеді. Соңғы кездері ұйқы безі, көмей резекциясы, көкірек қуысы ақауларының пластикасы, сонымен қатар сүт безі пластикасы секілді оталар және т.б. енгізілді, – деді бізбен әңгімесінде облыстық онкологиялық диспансердің директоры, жоғары санатты дәрігер Есенгелді Рабаев.

45 орынға арналған жалпы онкология бөлімінде терапия нә­тижесін көрсететін иммунды гисто­ химиялық сараптама­ның міндетті бақылану­ымен химиятера­пиялық, жасушатера­пиялық және иммунды терапиялық емдеу жүргізіледі. Ісікке қарсы кешенді емдеу ра­ диологиялық бөлімде жүргізіле­ді. Мұндағы медициналық құрыл­ ғылар санатында ең бастысы – гамма және рентгенді терапиялық құрылғылар. Жылына мұнда 500-ге жуық науқас ем алады. Жоспарлы режимде 15 орынға шақталған оңалту-сауықтыру бөлі­ мі, сонымен қатар 10 орынға ар­ нал­ған паллиативті емдеу бөлімі жұмыс істейді. Емханалық қызмет бір ауысымда 150 адамды қабылдай алады. Оның құрамына кеңес алу бөлімі кіреді, мұнда онкохирург, маммолог, онкогинеколог, онкоЛОРдәрігер, урологтан кеңес алуға болады. Емханада сондай-ақ па­ раклиникалық, эндоскопиялық, рент­генді диагностикалық, ульт­ ра­дыбыстық бөлімдер және цито­ логиялық зертхана орталығы бар.

Облыстық онкологиялық диспансер директоры Есенгелді Рабаев Жылына бұл жерден 15 мың­нан астам емделуші кеңестік-диаг­нос­ тикалық көмек алады.

Титтей де күдік болмасын... Облыстық онкологиялық дис­ пан­сердің материалдық-техни­ка­лық базасы жыл санап артып келеді. Соңғы уақытта мұнда «Siemens» компьютерлік томографы, италияндық өндірістен шық­ қан маммографиялық аппарат, эн­доскопиялық зерттеу жүргізуге арналған бейнекешендер, өкпені жасанды желдету аппараты, қан анализаторлары, көрсету деңгейі жоғары микроскоптар секілді заманауи құрылғылар пайда болды. Олар өз кезегінде онконауқастар­ ға диагноз қою және емдеу ісін айтарлықтай жақсартты. Медициналық техника сырқат­ қа қарсы күреске қажеттің бә­ рімен қамтылғанымен, көптеген сырқаттың пайда болу сипаттамасы әлі күнге толық зерттелмеген. Сол себепті патологияны уақтылы анықтау үшін аурудың алдын алған жөн, дейді онколог-дәрігерлер.

– Бұл жұмыс алғашқы медици­ налық-санитарлық көмек деңгейін­ де жүргізілетіндіктен, онкология­ лық қызмет АМСК бөлімше­лері­мен тығыз қарым-қатынаста жұмыс істейді. Осыған орай онколог-дә­

рігерлер емхананың меди­ци­на­лық қызметкерлерін онкосақ­тықты сақ­ тау бойынша оқытуды жүргізіп келеді, бұл ретте сырқатты анықтау барысында титтей де күдік болмауы баса назарға алынады. Тек­ серудің мұндай тәсіліне өткен жылы 271 дәрігер, 312 фельдшер, 569 медбике оқытылды. Оқытуды жүргізу үшін ҚазҒЗИ-дың маман­ дары да шақырылды, – дейді Есенгелді Байзол­лаұлы. Облыс тұрғындарына онколо­ гиялық көмек беруді жақсарту шарасының бірі ретінде скрининг­ тік тексеруді ұйымдастыру, оларды өткізу әдістеріне басты мән беріледі. Өйткені сырқатты дәл уақытында анықтау адам өмірі, оның ұзақ жасауы мен сапасы үшін күресте жеңіске жетуге жол ашады. Тұрғындардың мақсатты топтарына скрининг жүргізу жә­ не сырқатты бастапқы кезеңінде анықтау туралы методикалық нұс­ қаулық әр дәрігердің қолын­да бар. Онкосақтық шарасына азаматтар да оқытылады: емханаға келген кездерінде оларға ақпарат­ тық-үлестірмелі материал­дар бе­рі­леді. Мұндай материал­дардың негізгі мақсаты – азаматтарды өз денсаулықтарына жана­шыр­лық­ пен қарауға үндеу. Көп жағдайда онкологиялық аурулар­дың белгісі білінбей, адам тек скрининг кезінде ғана науқас екендігін білетіндіктен, халық арасында мұндай жұмыстар жүргізудің маңызы зор. Онкосырқаттардың асқынуына жол беру жағдайлары ерекше қа­дағаланады. Ауруы асқынған адамдардың әрқайсысын тексеру нәтижесінде мұндай жағдайға жол берген дәрігерлерге ұйымдықәдістемелік және тәртіптік шара қолданылады. Аталмыш жұмыс сан қырлы және біздің облыста ол өз дең­ гейінде жүзеге асырылуда. Өткен жылдың қорытындысы бойынша БҚО-да скринингтік бағдар­ла­ маларды ұйымдастыру мен өткі­зу тәжірибесі үздіктер қатарынан та­былғандығы бұған дәлел бола алады.

Светлана ПОСТНОВА ж

спорт Бейсенбі, 6 ақпан 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru

“Хабар” телеарнасынан Сочи-2014 олимпиадасының көрсетілу КЕСТЕСІ

13

Чемпионға – 250 мың $

Астана уақытымен № р/с

Эфир күні

Эфир уақыты

2

07.02.2014 (жұма)

08.02.2014

3

(сенбі)

01.35-03.35

4

09.02.2014

10.10-12.50

5

(жексенбі)

12.50-15.10

6

23.25-01.15

7

01.15-03.15

8

10.02.2014

10.45-12.50

9

(дүйсенбі)

12.50-14.30

10

16.50-18.10

1

Мазмұны

Берілуі

Уақыт/ мин./ “Хабар” т/а

22.00-01.30

Олимпиада ойындарының ашылу салтанаты

тікелей

210

23.55-01.35

Фристайл. Могул. Әйелдер. Финал (Галышева)

тікелей

100

жазба

120

жазба

160

Тау шаңғысы. Жылдамдықпен түсу. Ерлер

тікелей

140

Трамплиннен секіру. Ерлер

тікелей

110

Биатлон. Спринт. 7,5 км. Әйелдер (20.20-22.20)

Шаңғы жарысы. Скиатлон. 15 км. Ерлер (15.50-17.45 эфир 09.02.13) Тау шаңғысы. Суперкомбинация. Жылдамдықпен түсу. Әйелдер

жазба

120

жазба

125

тікелей

100

Тау шаңғысы. Суперкомбинация. Слалом. Әйелдер

тікелей

80

Биатлон. 12,5 км. Ерлер (20.50-22.20)

жазба

90

Фристайл. Могул. Ерлер. Финал (Рейхерд)

Шаңғы жарысы. Спринт. Ерлер, әйелдер. Квалификация (Полторанин) Шаңғы жарысы. Спринт. Ерлер, әйелдер. Финал (Полторанин) Конькимен жүгіру спорты. 500 м. Әйелдер. Екінші жүгіру (Айдова) (20.30-22.00)

тікелей

100

тікелей

63

тікелей

123

жазба

90

Биатлон. Спринт. 10 км. Ерлер (нақты көрсетілім уақыты 20.20-22.20 )

Конькимен жүгіру спорты. 5000 м. Ерлер (17.25-20.25 эфир 08.02.2013)

11

22.00-23.30

12

23.55-01.35

13

11.02.2014

15.50-16.53

14

(сейсенбі)

17.50-19.53

15

22.10-23.30

16

12.02.2014

12.50-15.10

Тау шаңғысы. Жылдамдықпен түсу. Әйелдер (Тікелей эфир)

тікелей

140

17 18

19 20 21

22 23 24

25 26 27 28

29

(сәрсенбі)

13.02.2014 (бейсенбі)

14.02.2014 (жұма)

15.02.2014 (сенбі)

16.02.2014

19.55-21.15 23.45-01.30

15.50-17.40 21.00-01.30 01.30-04.00

15.50-17.55 21.00-01.25 01.30-04.00

12.50-15.10 15.50-17.30 19.25-21.25 23.00-01.30

12.50-15.10

Конькимен жүгіру спорты. 1000 м. Ерлер (Кузин) Хоккей. Чехия – Швеция

Шаңғы жарысы. 10 км. Әйелдер Мәнерлеп сырғанау. Ерлер. Қысқа бағдарлама (Тен) Хоккей. Ресей – Словения (18.30-21.00)

Шаңғы жарысы. 15 км. Ерлер (Полторанин) Мәнерлеп сырғанау. Ерлер. Еркін бағдарлама (Тен) Хоккей. Канада - Австрия

Тау шаңғысы. Супергигант. Әйелдер Шаңғы жарысы. Эстафета 4х5 км. Әйелдер Коньки. 1500 м. Ерлер (Кузин) Хоккей. Швейцария – Чехия

Тау шаңғысы. Супергигант. Ерлер

тікелей тікелей

тікелей тікелей жазба

тікелей тікелей тікелей

тікелей тікелей тікелей тікелей

тікелей

135 105

110 270 150

125 205 150

140 110 120 150

150

30 31 32

33

(жексенбі)

17.02.2014

16.30-18.30 23.00-01.30 01.30-04.00

23.10-01.10

Тау шаңғысы. Эстафета 4х10 км. Ерлер Хоккей. Финляндия – Канада Хоккей. Ресей – Словакия (18.30-21.00)

Трамплиннен секіру. Командалық жарыс

тікелей тікелей жазба

тікелей

120 150 150

120

34

35

(дүйсенбі)

18.02.2014

01.10-02.40

12.55-15.00

Биатлон. Масс-старт. 12,5 км. Әйелдер (20.50-22.20)

Тау шаңғысы. Әйелдер. 1 түсу

жазба

тікелей

90

125

36 37

38

(сейсенбі)

19.02.2014

16.25-18.10 23.00-02.05

14.00-16.20

тікелей жазба

тікелей

105 185

140

39

(сәрсенбі)

17.35-19.00

тікелей

85

40 41

42

20.02.2014

23.00-01.30 01.30-03.40

10:10-12:20

тікелей жазба

жазба

150 130

130

43

(бейсенбі)

13:10-15:00

жазба

110

44

45 46 47

48 49 50

51

21.02.2014 (жұма)

22.02.2014 (сенбі)

23.02.2014

21.30-01.40

18.00-20.30 23.00-01.30 01.30-03.40

15.20-17.25 22.40-01.00 01.00-03.20

12.50-15.55

Тау шаңғысы. Әйелдер. 2 түсу Конькимен жүгіру спорты. 10 000 м. Ерлер (18.55-22.00)

Хоккей. 1/4 финал Шаңғы жарысы. Командалық спринт. Ерлер, әйелдер (Полторанин, Чеботько) Хоккей. 1/4 финал Биатлон. Аралас эстафета (20.20-22.30).

Сноуборд. Ерлер (14:55 - 17:05 эфир 19.02.2013) Конькимен жүгіру спорты. Әйелдер.

(19:25 - 21:25 эфир 19.02.2013) Мәнерлеп сырғанау. Әйелдер. Еркін бағдарлама

Хоккей. 1/2 финал Хоккей. 1/2 финал Биатлон. Эстафета 4х6 км. Әйелдер (20.20-22.30)

Шаңғы жарысы. Масс-старт. 30 км. Әйелдер Мәнерлеп сырғанау. Биатлон. Эстафета 4х7,5 км. Ерлер (20.20-22.40)

Шаңғы жарысы. Масс-старт. 50 км. Ерлер (Полторанин)

тікелей

тікелей тікелей жазба

тікелей тікелей жазба

тікелей

250

150 150 130

125 140 140

185

52 53

(жексенбі)

21.55-00.30 00.30-03.25

Олимпиада ойындарының жабылу салтанаты Хоккей. Финал. Ерлер. (18.00-20.55)

155 175

тікелей жазба барлығы мин

барлығы/ сағ/

7181 119,68

Күні ертең басталатын Сочидегі ақ олимпиадаға 80 мемлекеттен 3 мыңнан аса спортшы қатыс­ пақшы. Қазақстаннан баратын атлеттер саны – 52. Еліміздің бұған дейінгі жетіс­ тіктеріне тоқталар болсақ, алдымен ауызға оралатын есім – әйгілі шаңғышы Владимир Смирнов. Ол 1994 жылы Лиллехамерде алтыннан алқа тақты. В.Смирнов­ тың қоржынында алтынға қоса күміс пен қола жүлде де бар. Сондай-ақ 1998 жылы Наганода конькиші Людмила Прокашева қола медальға, 2010 жылы Ванкуверде биатлоншы Елена Хрус­талева күміс медальға қол жеткізді. Тәуелсіздік жылдары қа­ зақстандық атлеттер жеңіп ал­ған медальдардың жалпы саны – 6 (1 алтын, 3 күміс, 2 қола). Енді Сочиде кімнен үміт күте­

міз? Мамандардың пікірінше, алтыннан басты үміткер – шаңғышы Алексей Полторанин. Одан ке­йінгі орындарда конькиші Де­нис Кузин мен мәнерлеп сырға­ нау шебері Денис Тен орналас­қан. Біріншісі әлем чемпионы болса, екіншісі - әлем чемпиона­ тының күміс жүлдегері. Қазақ елі олимпиада қаһар­ мандарын жақсылап марапат­ тауға әзір. Атап айтсақ, алтын медаль иегері - 250 мың, күміс жүлдегер – 150 мың, қола медаль иесі 75 мың АҚШ долла­рын қалтаға басады.

Тоқтар ҒАБДІРЕШҰЛЫ

«Жігердегі» жанды істер Ақжайық ауданының орталығы Чапаевта өткен күзде «Жігер» спорт клубы ашылған болатын. Бүгінде аталмыш клуб дене шынықтыру мен спорттың бұқа­ ралылығын өрістету бағытында белсенді жұмыс атқаруда. Қазір­гі кезде мұнда хоккей, тоғызқұ­ малақ және шахмат үйірмелері ашылып, спорттың аталған түр­ леріне 70-ке жуық бала жазыл­ды. Өздері қалаған өнерге үйре­ ніп, бауыр басу үшін оларды ау­-

дан әкімдігі қажетті ғимарат, құ­ рал-жабдықтармен қамтамасыз етті. «Жігердің» жаңа жыл қарса­ ңында ашылған велоспорт үйір­месі облыстың спортсүйер қауы­ мына мәлім болып та үлгерді.

Бекем БЕКҰЛЫ, Ақжайық ауданы

«Конденсат-Жайықмұнай» көш басында Павлодарда өткен екінші турдан кейін «КонденсатЖайықмұнай» көш басындағы орнын сақтап қалды. Бұл турда батысқазақстан­ дықтар «Тараз» бен «Павлодар­ ды» ұтқанымен, екі рет қарсы­лас­тарына есе жіберді. Әуелі ел чем­пионы «Алматыдан» 0:3 есебімен ұтылды, бұл «Конденсат-Жайық­мұнайдың» биылғы чемпионат­ тағы алғашқы жеңілісі еді. Одан кейін Өскеменнің «ШығысҚорға­ сынҚұрылысынан» 2:3 есебімен тізе бүкті. Сөйтіп, «КонденсатЖайықмұнай» өзінен кейінгілер­ді біраз жақындатып алды. Қа­-

зір оларда 34 ұпай болса, өс­кемендіктерде 32, алматы­лық­ тарда 30 ұпайдан бар. Демек, чемпиондық атақ үшін талас әлі жалғасады деген сөз. Аталмыш турда оралдықтардан жас ойыншы Владимир Прокофьев үздік ойыншы атанды. Үшінші тур ойындары 12-21 ақпанда Өскеменде, 4-тур 10-21 наурызда Таразда өтеді.

Арман БОЛАТҰЛЫ

14

спорт Бейсенбі, 6 ақпан 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru

«KAZsport» телеарнасындағы (6.02.2014-24.02.2014) XXII қысқы олимпиада ойындарының көрсетілу кестесі (Астана уақыты) №

Көрсетілу күні

1

6 ақпан

Көрсетілу уақыты 11:55 – 19:40

2

19:55 - 20:45

3

21:30 - 00:55

Жарыс атауы/шаралар СНОУБОРД. Слоупстайл. Ерлер. Әйелдер. Квалификация ФРИСТАЙЛ. Могул. Әйелдер. Квалификация Мәнерлеп сырғанау. Командалық жарыстар. Ерлер. Жұппен. Қысқа бағдарлама

4

7ақпан

18:30 - 21:50

5

7 ақпан

22:00 - 01:00

Мәнерлеп сырғанау. Командалық жарыстар. Ерлер. Жұппен. Қысқа бағдарлама Ашылу салтанаты

6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

8 ақпан

10:45 - 11:25 11:25 - 13:00 14:40 - 15:50 15:50 - 17:00 20:20 - 21:55 21:55 - 22:25 22:25 - 23:35 23:55 - 01:35 01:35 - 03:35 03:35 – 04:35

Күн қорытындысы СНОУБОРД. Слоупстайл. Ерлер. Жартылай финал СНОУБОРД. Слоупстайл. Ерлер. Финал Шаңғы жарысы. Скиатлон. Әйелдер БИАТЛОН. Ерлер. Спринт ФРИСТАЙЛ. Могул. Әйелдер. Жартылай финал ТРАМПЛИННЕН СЕКІРУ. Ерлер. Квалификация ФРИСТАЙЛ. Могул. Әйелдер. Финал Конькимен жүгіру спорты. Ерлер. 5000 м Олимпиада алауының эстафетасы

16

9 ақпан

08:15 – 11:05

17

11:10 - 12:05

18 19 20 21 22 23 24 25

12:15 – 13:00 13:00 - 15:10 15:45 - 17:30 17:30 - 19:30 19:30 - 20:15 20:15 - 22:10 22:10 – 23:25 23:25 - 01:15

26

01:15 - 04:00

27 28 29 30 31 32 33 34 35

10 ақпан

36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47

11 ақпан

48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59

12 ақпан

60 61 62 63 64 65 66 67

13 ақпан

68 69 70 71 72 73 74 75 76 77

14 ақпан

78 79 80 81 82 83 84 85

15 ақпан

ҚР спортшы­ларының қатысуымен

Мәнерлеп сырғанау. Командалық жарыстар. Әйелдер. Мұз үстінде билеу. Қысқа бағдарлама Мәнерлеп сырғанау. Командалық жарыстар. Жұппен. Еркін бағдарлама Күн қорытындысы Тау шаңғысы спорты. Ерлер. Жылдамдықпен түсу Шаңғы жарыстары. Ерлер. Скиатлон Конькимен жүгіру спорты. Әйелдер. 3000 м СНОУБОРД. Әйелдер. Слоупстайл. Жартылай финал БИАТЛОН. Әйелдер. Спринт СНОУБОРД. Әйелдер. Слоупстайл. Финал ТРАМПЛИННЕН СЕКІРУ. Ерлер Мәнерлеп сырғанау. Командалық жарыстар. Ерлер. Әйелдер. Мұз үстінде билеу. Еркін бағдарлама

10:00 - 11:00 11:00 - 14:00 15:40 - 18:35 18:55 - 20:15 20:50 - 21:50 21:50 – 22:30 22:30 - 23:55 23:55 - 01:35 01:35 - 03:35

Күн қорытындысы КЁРЛИНГ. Швейцария – Швеция. Ерлер ШОРТ-ТРЕК. Ерлер. Әйелдер Конькимен жүгіру спорты. Ерлер.500 м (1-жүгіру) БИАТЛОН. Ерлер. ФРИСТАЙЛ. Могул. Ерлер. Квалификация Конькимен жүгіру спорты. Ерлер.500 м (2-жүгіру) ФРИСТАЙЛ. Могул. Ерлер. Финал ХОККЕЙ. Әйелдер. США – Швейцария

10:00 - 11:00 11:00 - 14:00 14:00 - 15:30 15:50 - 16:50 17:50 - 19:50 19:50 - 20:30 20:50 - 21:50 21:50 – 23:05 23:25 – 01:05 01:05 – 02:40 02:40 - 03:50 03:50 - 05:00

Күн қорытындысы КЁРЛИНГ. Швеция – Канада. Әйелдер ФРИСТАЙЛ. Слоупстайл. Әйелдер. Шаңғы жарысы. Ерлер. Әйелдер. Спринт. Квалификация Шаңғы жарысы. Ерлер. Әйелдер. Спринт. ¼, ½, финал Шолу БИАТЛОН. Әйелдер Конький жарыс спорты. Әйелдер. 500 м (1-жүгіру) ТРАМПЛИННЕН СЕКІРУ. Әйелдер Конькимен жүгіру спорты. Әйелдер. 500 м (2-жүгіру) СНОУБОРД. Халфпайп. Ерлер. Квалификация СНОУБОРД. Халфпайп. Ерлер. Финал

08:25 – 09:25 09:25 - 12:50 12:50 - 15:10 15:25 - 16:20 16:20 – 17:30 18.20 - 19:15 19:55 - 21:40 21:45 - 01:00 01:00 – 01:45 01:45 – 02:40 02:40 - 03:50 03:50 - 05:00

Күн қорытындысы Мәнерлеп сырғанау.Жұппен. Қысқа бағдарлама Тау шаңғысы спорты. Әйелдер. Жылдамдықпен түсу Шаңғы жарысы. Трамплиннен секіру СНОУБОРД. Халфпайп. Әйелдер (1-айналым) Шаңғы жарысы. Шаңғы жарысы. 10 км Конькимен жүгіру спорты. Ерлер. 1000 м Мәнерлеп сырғанау.Жұппен. Еркін бағдарлама Шана спорты. Ерлер. Екілік. 1-айналым Шана спорты. Ерлер. Екілік. 2-айналым СНОУБОРД. Халфпайп. Әйелдер (2-айналым) СНОУБОРД. Халфпайп. Әйелдер. Финал

10:00 - 11:00 11:00 - 14:00 14:35 - 15:20 15:55 – 18:30 18.30 - 21.00 21:00 - 01:30 01:30 - 03:20 03:30 – 05:05

Күн қорытындысы КЁРЛИНГ. Швейцария - Швеция. Әйелдер СКЕЛЕТОН.Әйелдер. 2-айналым ШОРТ-ТРЕК.Ерлер. Әйелдер ХОККЕЙ. Ресей – Словения. Ерлер Мәнерлеп сырғанау. Ерлер. Қысқа бағдарлама Шаңғы жарысы.Ерлер. 10 км Конькимен жүгіру спорты. Әйелдер. 1000 м

08:40 - 09:40 09:40 – 11:00 11:00 – 12:50 12.50 - 14:30 15:10 – 15:40 15:40 - 17:55 18.30 - 19:50 19:50 – 21:00 21:00 - 01:25 03:30 - 06:00

Күн қорытындысы Шана спорты. Ерлер. Эстафета БИАТЛОН. Жекеленген жарыс. 20 км. Ерлер Тау шаңғысы спорты. Жылдамдықпен түсу. Ерлер.

15 км-лік тау шаңғысы жарысының тарихы Шаңғы жарысы. Ерлер. 15 км Тау шаңғысы спорты. Слалом. Ерлер. БИАТЛОН. Әйелдер. 15 км Мәнерлеп сырғанау. Ерлер. Еркін бағдарлама КЁРЛИНГ. Ресей – США. Ерлер

09:20 – 10:40 10:40 - 11:50 11:50 - 12:50 12:50 - 15:10 15:50 - 17:30 17:30 – 18:20 18:30 - 21:00 21:00 - 23:00

ФРИСТАЙЛ. Акробатика. Квалификация. Әйелдер ФРИСТАЙЛ. Акробатика. Финал. Әйелдер Күн қорытындысы Тау шаңғысы спорты. Әйелдер. Супергигант Шаңғы жарысы. Эстафета 4х5 км. Әйелдер КЁРЛИНГ. Хайлайтс ХОККЕЙ. Ерлер. США - Ресей Конькимен жүгіру спорты. Ерлер. 1500 м

+

+

+ + + + + + +

+ +

+

+ + + + + +

№

Көрсетілу күні

86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97

16 ақпан

98

17 ақпан

99 100 101 102 103 104 105 106 107 108

Жарыс атауы/шаралар

23:00 - 01:30 01:30 - 03:05

ХОККЕЙ. Ерлер. Швейцария - Чехия Шорт-трек. Ерлер (1000 м). Әйелдер (1500 м)

10:00 - 11:00 11:00 – 12:40 12:50 - 15:10 15.50 - 18:30 18:30 - 20:50

Күн қорытындысы ТРАМПЛИННЕН СЕКІРУ. Ерлер. К-125 Тау шаңғысы спорты. Ерлер. Супергигант Шаңғы жарысы. Эстафета 4х10 км. Ерлер ХОККЕЙ. Ерлер. Ресей – Словакия

ҚР спортшыларының қатысуымен

+

+ +

20:50 - 22:00

БИАТЛОН. Ерлер. Масс-старт

+

22:05 – 23:00 23:00 - 01:30 01:30 - 03:25

СНОУБОРД. Әйелдер. Кросс ХОККЕЙ. Ерлер. Финляндия – Канада Конькимен жүгіру спорты. Әйелдер. 1500 м

+

10:00 - 11:00

Күн қорытындысы

11:00 – 11:50 12:00 - 15:25 15:25 - 16:30 19:40 - 20:50 20:50 - 21:55 21.55 - 23.25 23:25 – 00:35 00:35 - 04:10

ХОККЕЙ. Хайлайтс Мәнерлеп сырғанау. Мұз үстінде билеу. Қысқа бағдарлама СНОУБОРД. Ерлер. Кросс ФРИСТАЙЛ. Акробатика.Ерлер. Квалификация БИАТЛОН. Әйелдер. Масс-старт Олимпиаданың бірінші аптасының қорытындылары ФРИСТАЙЛ. Акробатика. Ерлер. Финал Мәнерлеп сырғанау. Мұз үстінде билеу. Еркін бағдарлама

10:00 - 11:00 11:00 – 12:55

+ + +

109

12:55 - 15:00

110

15:25 – 17:30

111

17:30 - 18:55

112 113 114 115 116 117

18:55 - 22:00 22:00 – 22:55 23:00 – 01:30 01:30 – 04:00 04.00 - 04:50 04:50 – 05:35

Күн қорытындысы Трамплиннен секіру. Ерлер. Командалық жарыс Тау шаңғысы спорты. Әйелдер. Алғашқы мүмкіндік ШОРТ-ТРЕК. Әйелдер. Ерлер Тау шаңғысы спорты. Әйелдер. Екінші мүмкіндік Конькимен жүгіру спорты. Ерлер. 10000 м Шаңғы жарысы. Трамплиннен секіру ХОККЕЙ. Плей-офф. Ерлер ХОККЕЙ. Плей-офф. Ерлер БОБСЛЕЙ. Әйелдер. 1-айналым БОБСЛЕЙ. Әйелдер. 2-айналым

09:15 – 10:10 10:10 - 11:10

Шаңғы жарысы Күн қорытындысы

119

11:10 - 12:55

СНОУБОРД. Квалификация. Ерлер. Әйелдер

+

120

12:55 – 15:00

Тау шаңғысы спорты. Ерлер. Алғашқы мүмкіндік

+

118

18 ақпан

Көрсетілу уақыты

19 ақпан

Шаңғы жарысы. Ерлер.Әйелдер. Командалық спринт. Квалификация Шаңғы жарысы. Ерлер.Әйелдер. Командалық спринт. Финал

+ + + +

121

15:05 - 17:00

122

17:35 - 19:00

+ +

123

19:00 - 20:20

СНОУБОРД. Финал. Ерлер. Әйелдер

+

124

20:20 – 22:00

БИАТЛОН. Аралас эстафета

+

+ +

125

22:00 – 23:00

Тау шаңғысы спорты. Ерлер. Екінші мүмкіндік

+

126 127

23:00 - 01:30 01:30 - 04:00

ХОККЕЙ. Ширек финал. Ерлер ХОККЕЙ. Екінші ширек финал. Ерлер

+

+

+ + + +

+ + + + + + + +

+

+

128 129 130 131 132 133 134 135 136

20 ақпан

08:00 – 11:00 11:00 - 13:00 13:55 – 14:50 14:50 - 15:25 15:25 - 16:50 16:50 – 18:00 18:00 - 20:30 21:00 - 01:10 01:10 - 04:35

Мәнерлеп сырғанау. Әйелдер. Қысқа бағдарлама БОБСЛЕЙ.Әйелдер. 3 және 4-айналым Шаңғы жарысы. Командалар ФРИСТАЙЛ. Ерлер. Ски-кросс. Квалификация ФРИСТАЙЛ. Ерлер. Ски-кросс. Финал Шаңғы жарысы. Эстафета ХОККЕЙ. 3-орын үшін арналған матч. Әйелдер Мәнерлеп сырғанау. Әйелдер. Еркін бағдарлама КЁРЛИНГ.Әйелдер. Финал

137 138 139 140 141 142

21 ақпан

10:00 - 11:00 11:00 - 13:25 13:40 - 14:25 15:25 - 17:00 18:00 - 20:20 20:20 - 22:00

Күн қорытындысы ХОККЕЙ.Әйелдер. Финал ФРИСТАЙЛ.Әйелдер. Ски-кросс ФРИСТАЙЛ. Әйелдер. Ски-кросс. Финал ХОККЕЙ. Ерлер. Бірінші жартылай финал БИАТЛОН. Әйелдер. Эстафета Тау шаңғысы спорты. Слалом. Әйелдер. Алғашқы мүмкіндік ХОККЕЙ. Ерлер. Екінші жартылай финал Тау шаңғысы спорты. Слалом. Әйелдер. Екінші мүмкіндік

143

22:00 – 23:00

144

23:00 - 01:30

145

03:30 – 04:45

146 147 148

22 ақпан

07:00 – 10:00 10:00 - 11:00 11:00 - 13:45

КЕРЛИНГ. Финал. Ерлер Күн қорытындысы ШОРТ-ТРЕК. Ерлер. Әйелдер СНОУБОРД. Ерлер.Әйелдер. Параллельный слалом. Квалификация

149

13:45 – 15:20

150 151 152 153 154 155

15:20 - 17:25 17:25 – 19:35 20:20 - 22:00 22:00 - 00:30 00:30 – 02:30 02:30 – 03:45

Шаңғы жарысы. Әйелдер. Масс-старт. 30 км СНОУБОРД. Ерлер. Әйелдер. Параллельный слалом. Финал БИАТЛОН. Ерлер. Эстафета 4х7,5 км ХОККЕЙ. Ерлер. 3-орын үшін арналған матч Мәнерлеп сырғанау. Показательные выступления Тау шаңғысы спорты. Слалом. Ерлер. Алғашқы мүмкіндік

08:20 – 09:20 09:20 - 11:50 11:50 - 12:50 12:50 - 15:25 15:25 - 16:35 16:55 - 18:00 18:00 - 20:55 21:30 - 22:00 22:00 - 00:30

БОБСЛЕЙ. Ерлер.Төрттік. 2-айналым Мәнерлеп сырғанау. Күн қорытындысы Шаңғы жарысы. Ерлер. Масс-старт. 50 км БОБСЛЕЙ. Ерлер. Төрттік. 3-айналым БОБСЛЕЙ. Ерлер. Төрттік. 4-айналым ХОККЕЙ. Финал. Ерлер «Олимпиада қорытындылары» Олимпиада ойындарының ресми жабылуы

09:00 - 10:00

Күн қорытындысы

156 157 158 159 160 161 162 163 164

23 ақпан

165

24 ақпан

+ +

+ +

+

+ + + + +

+

+

тағзым oral_oniri@inbox.ru

Бейсенбі, 6 ақпан 2014 жыл

15

Оралдиевке оралмауға болмайды (Ақ Жайық өңірінен шыққан тұңғыш журналистердің бірі, тағдыры жұмбақ қаратөбелік Медеш Оралдиев туралы тың деректер) 2004 жылы 19 маусымдағы республикалық «Жас алаш» газетінің №73 санында Айтбай Сәулебектегінің «37-нің Оралдиеві» атты мақаласы шықты. 2005 жылы 4 тамызда облыстық «Орал өңірі» газетінің №93 санында ардагер журналист Қайыржан Хасанов та осы тақырыпта мақала жазды. Ақ Жайық өңірінен шыққан тұңғыш журналистердің бірі Медеш Оралдиев жөнінде тереңірек білгіміз келіп, біз де азын-аулақ тың мәліметке қол жеткіздік. Бар саналы ғұмырын газет ісіне арнап өткен Медеш Оралдиев 1890 жылы Қаратөбе ауданының Соналы ауылында дүниеге келген. Ата-анадан екі ағайынды. Арабша хат таныған. Сауатты адам болған. М.Оралдиев еңбек жолын Жымпиты аудандық Кеңес ат­қа­­ру комитетінде жауапты қыз­мет­тен бастаған екен. Қарағанды облысынан сұрау салып алдырған мәліметтер мен бүгінде сексеннің үстіне шыққан қызы Медешова Роза апайдан алынған фотода­ ғы жазуларға сүйене отырып, төмендегі жайттарды аңғардық. Журналист Медеш Оралдиев 1930 жылдары облыстық «Қызыл ту» газетінде қызмет жасап, кейіннен Алматыға қоныс аударғанға ұқсайды. Ол 1934 жылы Семей өңірінен шығып тұрған «Социалды Шығыс» газетінде қызмет жасаған. Оған осы газеттің ұжымымен 1934 жылы 5 мамырда түскен фото дәлел (ол газет бүгінгі таңда «Семей таңы» деп аталады). Көп кешікпей Медеш ағай Қарағандының Қарқаралысына ауысып, редактордың орынбасары болып қызмет атқарған. Ол кездегі Қарқаралының газеті «Еңбек майданы» деп аталыныпты.

- Мен негізі Семейдің Абыралысында 1933 жылы дүниеге келгенмін. Апам Клара 1927 жылғы, сіңлім менен екі жас кіші еді, - дейді Роза апай. - Әкем өте сауатты, арабша хат танитын, ақынжанды адам болатын. Алғаш Жымпитыда, одан соң Оралда газетте жұ­ мыс жасады. Алматыда, Семейдің Абыралысында, Қарағандының Қарқаралысында газет шығару ісіне белсене араласқанын сәби болсам да білетінмін. Алматыда жүргенде әкемнің жинаған құ­жаттары, өлеңдері мен мақа­ лалары ұрланып кетті деп естігенмін шешемнен. Мұрасының жо­ ғалуы өзегімізді өртейді.

- Қарқаралыда тұрғанда күнітүні жұмыста жүретін әке-шешем шиеттей қыздарын бағуға қолы тимей, Күләнда есімді қазақ қызын күтуші етіп алғаны бар. 16-17 жас шамасындағы жетім қыз екен. Күтуші қыздың дос жігіті НКВД-

да қызмет жасайтынынан хабардармыз. Әке-шешем жетім қызға көп көмектескен болуы керек. Тұрмысқа шыққан соң да біздің үйге келіп-кетіп жүретін. Бір күні әкем Қарағандыға жи­ налысқа кетіп, содан келмей қал­ ды. Бұл 1937 жыл болса керек. Әкем «халық жауы» болып ұсталып кеткен соң, апыл-ғұпыл бір түнде жиналып, елге көшіп кеттік. Сонда бізге жәрдемдескен жалғыз

Сонымен қатар кітапта келтірген мынандай деректер бізді ойлантпай қоймады: 1942 жылдың қаңтар айының ішінде: «Орал қаласы. Сібірге қарай кетіп барамын. Медеш» деген телеграмма алдым. Таңғал­ дым. Себебі оның алдында Қара­ ғандыдан, Қарқаралыдан сұра­ ғанымызда: «Әкеңіз 1937 жылы атылып кетті» деген хабар алған едік. Сөйтіп жүргенімізде, 1942 жылдың мамыр айының ішінде Красноярск өлкесінің Камск деген қаласынан бізге жиен ақ­

адам – сол НКВД-ның қызметкері болды. Өздігімізден көшуге қау­ қар болды ма, шырағым, ол кезде. Қалыңдығының сөзін жерге қалдырғысы келмеді ме, әлде шырылдаған бізді аяды ма, үлкен көмек жасағанын әлі күнге дейін ұмыта алар емеспін, - деп ауыр күрсініп алды Медештен қалған жалғыз тұяқ Роза апай. Бүгінде сексеннен асса да, ардақты әкеге деген сағынышын жасыра алмаған Роза Медешова еріксіз жанарына жас үйіріп, алдымызға отбасы альбомында сақталған сарғайған суреттерді ұсынды... Шөптікөл ауылында тұратын Оралдиевтің жиені, әдебиетшіұстаз Мұрат Жанғалиев те фотоматериалдар ұсынып, біраз көмегін жасады. Өлкетанушы журналист Қа­ йыржан Хасановтың «Ескірмейтін есімдер» кітабында Медеш Оралдиевтің Алаш қайраткері Сәкен Сейфуллинмен дәмдес, сырлас, мұңдас болғандығы баяндалады.

қозылық жігіттен хат келіп, онда: «Осында ұсталған жігіттерді кү­ зетеміз. Қазақтардың ішінде Медеш нағашым да бар. Ол кісімен сөйлестім. Үлкейген, қартайған. Шашы, сақал-мұрты ағарып кеткен. Мынау нағашымның сендерге жазып берген хаты» деп арабша жазылған хатты бірге салып жіберіпті. Ауылдағы сауаттылардың өзі әлгі хатты оқи алмады. «Құран әрпі» десті олар. Әттең, сол хатты кейініректе жоғалтып алғаныма осы күні қатты өкінемін» депті М.Оралдиевтің үлкен қызы Клара апай көзі тірісінде қаратөбелік журналист Қайыржан Хасановқа берген сұхбатында. Біз сұратқан мәліметтерді іздестіріп табуға жәрдемдескен қа­ рағандылық ардагер журналист Екатерина Кузнецова, Қарағанды облысы Қарқаралы аудандық «Қарқаралы» газетінің бас редакторы Рымбек Смағұловқа ай­тар алғысымыз шексіз. Шынын айту керек, біздің діттеген мақсатымыз Қаратөбе өл­ кесінде кіндік қаны тамған жур-

налист Медеш Оралдиевтің әдеби мұрасын іздеу еді. Өкінішке қарай, оған қол жеткізе алмадық. Есесіне Қарқаралыда «Еңбек майданы» газеті редакторының орынбасары болып жүрген кезінде, дәлірек айтсақ, 1937 жылы «халық жауы» атанып ұсталған кездегі Медеш Оралдиевтің жеке ісінде сақталған соңғы фотосы, журналист Е.Кузнецованың кітабынан көшірмелер қолымызға тиді. Фотоның астында «Медеш Оралдиев, Қарқаралыда шығып тұрған қазақ газетінің редакторы. 1937 жылы қарашаның 22-сі атылған. Лагерьдегі жеке ісіндегі суреті» деп жазылған. Кәнігі журналист Е.Кузнецова 1995 жылы Қарағанды қаласын­ дағы ҰҚК мұрағатында болып, жа­ зық­сыз жапа шеккендер жөнінде кі­тап жазуға бел буып, мәлімет­ тер­мен таныса бастайды. Сонда Медеш Оралдиевтің жеке ісімен танысады. Қасындағы фотограф әйел жеке істегі жоғарыда айтыл­ ған суретті фотоға түсіріп алады... Сонымен бірге М.Оралдиев жетекшілік етіп, қол қойған «Еңбек майданы» газетінің 1938 жылғы логотипін алдырдық.

– «Оралдиев ісі» ҰҚК бас­қар­ масында сақтаулы. Ал аты-жөні Қарағанды облысы бойынша саяси қуғын-сүргінге ұшырап, атылғандар қатарында «Азалы кітапқа» енген. Бұл кітап 1997 жылы жарық көрді. Оралдиев «Қарқаралы ісі» бойынша Асыл­ беков, Ғатаулиндермен бірге айыпталған, – дейді бізге бірқатар деректі электронды пошта арқылы жолдаған зерттеуші-журналист Е.Кузнецова. Е.Кузнецованың жетекшілігімен шыққан кітапта: «Медеш Оралдиев 1890 жылы Батыс Қазақстан облысында туған. Орта білімді. Қарқаралыда қазақ тілінде шыққан округтік газет редакторы болған.

1937 жылы 22 қарашада «Қар­ қаралы ісі» бойынша Асылбеков, Нұрсейітов, Ғатаулиндермен бір күнде тұтқындалып, «Бұ­рын­ғы Қар­қаралы округіндегі контр­ре­ волюциялық топта бол­ғаны үшін» айыпталған. НКВД «үштігінің» үкімімен ең ауыр – ату жазасына кесілген. Үкім сол күні орындалған. Қарағанды облыстық прокуратурасы 1989 жылғы 16 қазанда қылмыс құра­ мы болмағандықтан ақтаған» деп баяндалған («Азалы кiтап. Книга скорби. Расстрельные списки. Ка-

раганда, Карагандинская область» под ред. Е.Кузнецовой. Алматы, 1997 г.). «Қарқаралы» газетінің редакторы Рымбек Смағұлов «Ше­ жірелі жылдар сыр шертеді» атты мақаласында «Қарқаралы ок­руг­тік «Еңбек майданы» газеті ал­ғаш­қы кезде араб әрпімен басылып, «Правданың» жартысындай көлеммен шығып тұрған. Оның тұңғыш редакторы Жұмабай Орманбаев... Редактордың орынбасары Медеш Оралдиев те қала­ мы жүйрік журналист болған. Ол коллективтендіру кезіндегі шо­лақ белсенділерді, жеке басының пай­­дасын көздейтін мансап­құ­ марларды, төрешілерді шенеген, содан сталиндік репрессияның құр­баны болып, кейіннен ақ­тал­ ды» деп жазады. Бұл, әрине, қа­­зір­гі қар­қа­ралылық редактордың көне баяндамалардан кездестіріп келтірген дерегі ғана.

- Қаратөбелік Медеш Оралдиев Орал қаласында облыстық «Қызыл ту» газетінде қызмет еткен тұста қолына ақын Қасым Аманжоловтың өлеңі тисе керек-ті. Арада көп уақыт өтпей М.Оралдиев Семей, Қарағанды облыстарына қоныс аударады. Күндердің күнінде Қасым Аманжолов шықпай жатып қалған өлеңін іздеп, редакцияға келсе, редакциядағылар: «Өңдеңкіреу керек. Оралдиев», - деп шиыра қол қойған ақынның өлеңін тауып беріпті», - дейді қаратөбелік қария Нұртай Қарабаев облыстық газеттің ертеректе шыққан сандарынан көзі шалған тарихи мақалалардың бірін еске түсіріп.

2004 жылдан бастап Медеш Оралдиев жөнінде республика­ лық, облыстық, аудандық газет беттерінде көлемді мақала жазылып келе жатса да, жыл сайын 31 мамыр – Саяси-қуғын сүргін құр­ бандарын еске алу күніне орай ұйымдастырылатын іс-шараларға оның ұрпақтары мен туыстары­ ның шақырылмауы көңілімізді құ­ лазытады. Жазықсыз жапа шегіп, «халық жауы» атанғандар жөнінде шара ұйымдастырушы сала басшылары ендігі сәтте ойланар деген үмітіміз де жоқ емес. Күні бүгінге дейін тағдыры жұмбақ күйінде қалып отырған қаратөбелік тұңғыш журналистің сүйегі қайда жерленгені де бел­ гі­сіз. Басында айтқанымыздай, әде­би мұрасын табу тіпті қиынға соқ­ты. Амал қанша, қолда бар, қо­ сым­ша табылған деректерге тәу­бе етіп, елім деп өткен есіл ердің рухына бас идік.

Ертай БИМҰХАНОВ, Қаратөбе ауданы

16

ХАТ-ХАБАР Бейсенбі, 6 ақпан 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru

Бір үзім нан...

Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің қаулысы 14 қаңтар 2014 жыл

№1

Орал қаласы

Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің кейбір қаулыларының күшін жою туралы «Қазақстан Республикасындағы жергiлiктi мемлекеттiк басқару және өзiн-өзi басқару туралы» 2001 жылғы 23 қаңтардағы, «Нормативтiк-құқықтық актiлер тура­лы» 1998 жылғы 24 наурыздағы Қазақстан Республика­сының Заңдарын басшылыққа ала отырып, Батыс Қа­ зақстан облысының әкім­дігі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

1. Осы қаулының қосымшасы­на сәйкес Батыс Қа­ зақстан облысы әкімдігінің кейбір қаулы­ла­рының күші жойылсын.

2. Осы қаулының орындалуын бақылау Батыс Қа­­­зақстан облысы әкімі аппаратының басшысы М.Л.Тоқ­ жановқа жүктелсін.

Облыс әкімі

Ленинград қаласының жау қоршауынан азат етілгеніне 70 жыл толуына орай Раздольный жалпыға орта білім беретін мектебінде арнайы сабақ өтті. Сабақты мектеп кітапханашысы Л.Дьяконова мен тарих пәнінің мұғалімі А.Шүкірғалиева өткізді.

Н.Ноғаев

2014 жылғы 14 қаңтардағы №1 Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің қаулысына қосымша

Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің күші жойылған кейбір қаулыларының тізімі 1. 2012 жылғы 14 желтоқсандағы №253 «Көмірсутек шикізатын қоспағанда, жер қойнауын пайдалану сала­ сындағы мемлекеттiк қызмет регламенттерін бекiту туралы» (Нормативтік-құқықтық актілерді мемлекет­тік тіркеу тізілімінде №3161 тіркелген, 2013 жылғы 23 ақпан­да «Орал өңірі» және 2013 жылғы 16 ақпанда «Приуралье» газеттерінде жарияланған) Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің қаулысы.

2. 2012 жылғы 14 желтоқсандағы №254 «Дене шы­ нықтыру және спорт саласындағы мемлекеттік қыз­ меттер регламенттерін бекіту туралы» (Нормативтік-құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде №3162 тіркелген, 2013 жылғы 23 ақпанда «Орал өңірі» және 2013 жылғы 16 ақпанда «Приуралье» газеттерінде жарияланған) Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің қаулысы.

3. 2012 жылғы 14 желтоқсандағы №255 «Білім сала­ сындағы мемлекеттік қызметтер регламенттерін бекіту туралы» (Нормативтік-құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде №3166 тіркелген, 2013 жылғы 16 ақпанда «Орал өңірі» және «Приуралье» газеттерінде жарияланған) Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің қаулысы.

4. 2012 жылғы 21 желтоқсандағы №259 «Мұрағат­ тық анықтамалар беру» электрондық мемлекеттік қыз­мет регламентін бекіту туралы» (Нормативтік-құқық­тық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде №3151 тіркелген, 2013 жылғы 16 ақпанда «Орал өңірі» және «Приуралье» газеттерінде жарияланған) Батыс Қазақстан об­лысы әкімдігінің қаулысы.

5. 2012 жылғы 27 желтоқсандағы №276 «Жер қа­ тынастары, геодезия және картография саласындағы мемлекеттік қызметтердің регламенттерін бекіту туралы» (Нормативтік-құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде №3172 тіркелген, 2013 жылғы 23 ақ­­панда «Орал өңірі» және «Приуралье» газеттерінде жа­рияланған) Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің қау­ лысы.

6. 2013 жылғы 29 наурыздағы №40 «Заңды тұлғалар­дың түстi және қара металл сынықтары мен қалдықта­ рын жинауы (дайындауы), сақтауы, қайта өңдеуi және өткiзу жөніндегі қызмет түрін жүзеге асыруға лицензия беру, қайта ресімдеу, лицензияның телнұсқаларын беру» электрондық мемлекеттік қызмет регламентін бе­кіту туралы» (Нормативтік-құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде №3262 тіркелген, 2013 жылғы 9 мамырда «Орал өңірі» және «Приуралье» газетте­ рінде жарияланған) Батыс Қазақстан облысы әкімдігі­нің қаулысы.

7. 2013 жылғы 29 наурыздағы №41 «Батыс Қазақстан облысының ауыл шаруашылығы саласындағы элек­ трон­дық мемлекеттік қызмет регламенттерін бекіту туралы» (Нормативтік-құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде №3288 тіркелген, 2013 жылғы 30 ма­мырда «Орал өңірі» және «Приуралье» газеттерінде жарияланған) Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің қаулысы.

8. 2013 жылғы 29 наурыздағы №45 «Дін қызметі са­ ласындағы уәкілетті органмен келісім бойынша ғибадат үйлерін (ғимараттарын) салу және олардың орналасатын жерін айқындау, сондай-ақ үйлерді (ғимараттар­ды) ғибадат үйлері (ғимараттары) етіп қайта бейіндеу (функ­ционалдық мақсатын өзгерту) туралы шешім бе­ру» мемлекеттік қызмет регламентiн бекіту туралы» (Норма­тивтік-құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімін­де №3289 тіркелген, 2013 жылғы 15 маусым­да «Орал өңірі» және «Приуралье» газеттерінде жария­ ланған) Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің қаулысы.

9. 2013 жылғы 20 мамырдағы №72 «Батыс Қазақстан облысының қоршаған ортаны қорғау саласындағы электрондық мемлекеттік қызмет регламенттерін бекіту туралы» (Нормативтік-құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде №3301 тіркелген, 2013 жылғы 1 тамызда «Орал өңірі» және «Приуралье» газеттерін-

де жарияланған) Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің қаулысы.

10. 2013 жылғы 6 маусымдағы №92 «Денсаулық сақтау саласы кадрларының даярлаудан, біліктілікті жо­ғарылатудан және қайта даярлаудан өткені туралы құ­жаттар беру» мемлекеттік қызмет регламентін бекі­ту туралы» (Нормативтік-құқықтық актілерді мемле­кет­тік тіркеу тізілімінде №3311 тіркелген, 2013 жылғы 3 та­­мызда «Орал өңірі» және «Приуралье» газеттерін­де жа­рияланған) Батыс Қазақстан облысы әкімдігі­нің қау­лысы.

11. 2013 жылғы 6 маусымдағы №93 «Батыс Қазақстан облысының ауыл шаруашылығы саласындағы мемле­ кеттік қызмет регламенттерін бекіту туралы» (Нормативтік-құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізі­лімінде №3312 тіркелген, 2013 жылғы 8 тамызда «Орал өңірі» және «Приуралье» газеттерінде жария­­лан­ған) Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің қаулысы.

12. 2013 жылғы 6 маусымдағы №94 «Ауылдық елдi мекендерге жұмыс iстеуге және тұруға келген денсау­лық сақтау, бiлiм беру, әлеуметтiк қамсыздандыру, мә­ дениет, спорт және ветеринария мамандарына әлеу­ меттiк қолдау шараларын ұсыну» мемлекеттiк қызмет регламентiн бекiту туралы (Нормативтік-құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде №3308 тіркелген, 2013 жылғы 3 тамызда «Орал өңірі» және «Приуралье» газеттерінде жарияланған) Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің қаулысы.

13. 2013 жылғы 6 маусымдағы №101 «Екiншi және үшiншi, жасөспiрiмдер арасындағы бiрiншi, екiншi және үшiншi, біліктiлiгi жоғары және орта деңгейдегi екiн­шi санатты жаттықтырушы, біліктiлiгi жоғары деңгей­де­ гi екiншi санатты нұсқаушы-спортшы, біліктiлiгi жоғары және орта деңгейдегi екiншi санатты әдiскер, спорт төрешiсi спорттық разрядтары мен санаттарын беру» мемлекеттік қызмет регламентін бекіту туралы» (Нормативтік-құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімін­де №3309 тіркелген, 2013 жылғы 3 тамызда «Орал өңірі» және «Приуралье» газеттерінде жарияланған) Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің қаулысы және 2012 жылғы 12 қазандағы №182 «Туристiк ақпарат, оның iшiнде туристiк әлеует, туризм объектiлерi және туристiк қыз­меттi жүзеге асыратын тұлғалар туралы ақпарат бе­ ру» (Нормативтік-құқықтық актілерді мемлекеттік тір­кеу тізілімінде №3108 тіркелген, 2012 жылғы 11 жел­ тоқ­санда «Орал өңірі» және «Приуралье» газеттерінде жарияланған) Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің қаулысы.

14. 2013 жылғы 6 маусымдағы №95 «Сәулет және қала құрылысы саласындағы мемлекеттік қызмет регламенттерін бекіту туралы» (Нормативтік-құқықтық актілер­ді мемлекеттік тіркеу тізілімінде №3310 тіркелген, 2013 жылғы 3 тамызда «Орал өңірі» және «Приуралье» га­зет­терінде жарияланған) Батыс Қазақстан облысы әкім­дігінің қаулысы.

15. 2013 жылғы 6 маусымдағы №103 «Облыстың жер­гілікті атқарушы органының жануарлар дүниесін пай­даланушыларға аңшылық алқаптар мен балық шар­ уашылығы су айдындарын және (немесе) учаскеле­рін бекітіп беру мен аңшылық және балық шаруа­шы­лық­ тарының қажеттіліктері үшін сервитуттарды белгілеу жөнінде шешімдер қабылдауы» мемлекеттік қызмет рег­­ламентін бекіту туралы» (Нормативтік-құқықтық акті­ лерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде №3313 тіркелген, 2013 жылғы 25 тамызда «Орал өңірі» және 2013 жылғы 25 шілдесінде «Приуралье» газеттерінде жарияланған) Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің қаулысы.

16. 2013 жылғы 6 маусымдағы №105 «Әлеуметтік қор­ғау саласындағы мемлекеттік қызметтердің регламенттерін бекіту туралы» (Нормативтік-құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде №3314 тіркел­ген, 2013 жылғы 15 тамызда «Орал өңірі» және «При­ уралье» газет­терінде жарияланған) Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің қаулысы.

Сабақта 5-6-сыныптың оқу­шы­ лары өлең оқыды. Сол кезде Ле­нинградта болған әр адамға тие­сілі бір үзім нанның мөлшері көрсетілді. Бұл бір үзім нан шыр­ пының қорабының көле­мін­дей болатын. Қоршау кезінде мерт бол­ған жандарды бір минут үн­ сіздікпен еске алдық. Еске алу ретінде шамшырақ жағылып, қол­ дан-қолға берілді. Біздің ауылымызда, өкінішке

орай, Ұлы Отан соғысының бірде-бір ардагері қалған жоқ. Бірақ біздің қалауымыз, әр бала осы же­ңістің қалай келгенін, олардың аталары мен арғы аталары қан­дай қиындыққа тап болғанын бі­ луі, сезінуі, бейбіт өмірді бағала­уы қажет.

Т.МАЛКИНА, Раздольный мектебінің мұғалімі, Зеленов ауданы

Құрметті жүргізушілер! Автоматты жылдамдық өлшегiштер арқылы жазып алынған және «Зияткерлік қиылыс» жүйесімен анықталған жол қозғалысы ережелерi­нің бұзылғандығы туралы мәлiмет алу үшiн сіздерге төмендегідей әрекеттерді орындау қажет: 1) ҚР ІІМ сайтына кіру http://mvd.gov.kz/portal/page/portal/mvd/MVD 2) «Интерактивті қызметтер» тарауынан «Жылдамдық өлшеуіш­тер бойынша ақпарат» бөліміне кіру Интерактивті қызмет

3) «Жылдамдық өлшеуіштер бойынша ақпарат» бөлімінде сервисті қолдану бойынша нұсқаулықтарды сәйкесінше орындау Жылдамдық өлшеуіштер бойынша ақпарат ҚР ІІМ-ИНТЕРАКТИВТІ ҚЫЗМЕТТЕР ЖЫЛДАМДЫҚ ӨЛШЕУІШТЕР БОЙЫНША АҚПАРАТ Сервисті қолдану нұсқаулығы Автоматты жылдамдық өлшегіштердің жазып алынған жол қозғалысы ере­ желерінің бұзылғандығы туралы мәлімет алу үшін техникалық төлқұжаттың нөмірін және көлік құралының нөмірін енгізу керек. Іздестіруді жылдамдату үшін қай қалада ЖЕБ орын алғанын жазу керек. Техпаспорттың нөмірі «№» таңбасыз және бос орындарсыз көрсетіледі, мысалы: ХХ00000000 Көлік құралының нөмірі бос орынсыз көрсетіледі, мысалы: Ү000ҮҮҮ

*тех.паспортының нөмірі:

*Көлік құралының нөмірі:

Қала: Орал

Іздеу:

тазалау

БҚО ІІД ӘПБ

қаулы-қарар oral_oniri@inbox.ru

Бейсенбі, 6 ақпан 2014 жыл

ЖОБА

Батыс Қазақстан облысы аумағында құрылыс салудың ЕРЕЖЕСІ (Соңы. Басы газеттің №12 санында) Қорытынды ережелер 421. Осы Құрылыс салу ережесін бұзғаны үшін жауапкершілік Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес белгіленеді. Батыс Қазақстан облысы аумағында құрылыс салудың ережесіне 1-қосымша Сілтемелік заңнамалық, нормативтік-құқықтық актілер­ мен нормативтік-техникалық құжаттардың тізбесі Қазақстан Республикасының 20.06.2003 ж. № 442-II Жер кодексі. Қазақстан Республикасының 09.01.2007 ж. № 212-III ҚРЗ Экологиялық кодексі Қазақстан Республикасының 30.01.2001 ж. №155-II «Әкім­ шілік құқықбұзушылықтар туралы» Кодексі. Қазақстан Республикасының 2009 жылғы 18 қыркүйектегі «Халықтың денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы» Кодексі. Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 23 қаңтардағы № 148-II «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы» Заңы. Қазақстан Республикасының 1992 жылғы 2 шілдедегі №1488-XII «Тарихи-мәдени мұра объектілерін қорғау және пайдалану туралы» Заңы. Қазақстан Республикасының «Тұрғын үй қатынастары туралы» Заңы. Қазақстан Республикасының «Жеке тұрғын үй құрылысы туралы» Заңы. Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 16 шілдедегі «Қазақстан Республикасындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы» Заңы. Қазақстан Республикасының 2003 жылдың 19 желтоқсанындағы № 508-II «Жарнама туралы» Заңы. Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2009 жылғы 29 қыркүйектегі № 1467 «Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 6 мамырдағы № 425 қаулысына өзгертулер мен толықтырулар енгізу туралы» қаулысы. Елді мекендерде сыртқы (көрнекі) жарнама объектілерін орналастыру ережесі // ҚР Үкіметінің 2008 жылғы 7 ақпандағы №121 қаулысымен бекітілген. Құрылыс объектілерін жобалау үшін бастапқы материалдарды (деректерді) ресімдеу және беру; Жаңа объектiлер салуға және қолданыстағы объектiлердi өзгертуге рұқсат беретiн рәсiмдердi өткiзу ережесi // ҚР Үкіметінің 2008 жылғы 6 мамырдағы №425 қаулысымен бекітілген. Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2001 жылғы 15 қа­ зандағы №1328 «Қазақстан Республикасындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы» Қазақстан Республикасының Заңын іске асырудың кейбір мәселелері» қаулысы. Қазақстан Республикасының 1996 жылғы 22 қарашадағы №48-1 «Өрт қауіпсіздігі туралы» Заңы. Қазақстан Республикасының «Телерадио хабарларын тарату туралы» 2012 жылғы 18 қаңтардағы № 545-IV Заңы; Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2009 жылғы 16 қаң­ тардағы №14 Қаулысымен бекітілген «Өрт қауіпсіздігіне қойылатын жалпы талаптар» техникалық регламенті. ҚР ҚНжЕ 3.01-02-2001 Жеке тұрғын үй құрылысы аудандарын жайғастырып жоспарлау және құрылысын жүргізу. ҚР ҚНжЕ 3.01-01-2008 «Қала құрылысы, қалалық және ауылдық елді мекендерді жоспарлау және құрылыстарын салу». ҚР ҚБҚ 1.02-01-2002 Қазақстан Республикасының сәулет және қала құрылысы ескерткіштерін қайта құруға және қайта жаңартуға жобалық құжаттаманы әзірлеу, келісу, сараптамадан өткізу, бекіту тәртібі және құрамы туралы нұсқаулық. ҚР ҚН 3.01-07-2011 Қазақстан Республикасындағы қала құрылысы жобаларының құрамы, әзірлену, келісілу және бекітілу тәртібі туралы нұсқаулық. Батыс Қазақстан облысы аумағында құрылыс салудың ережесіне 2-қосымша Терминдер мен анықтамалар Уақытша сауда және қызмет көрсету нысандары - пайдалану мерзімі шектеулі, бөлшектеу мүмкіндігі қарастырылған, жеке тұрған, кіріктіре және жапсарластыра салынған объектілер; аталған объектілерді нақты телімде пайдалану мерзімі жергілікті атқарушы органдардың шешімімен, уақытша сауда (қызмет көрсету) объектісі паспортымен, жер телімін (үй-жайды) жалға беру келісімшартымен анықталады. Жазғы алаңы бар уақытша сауда нысандары - бір бөлігі сатушы сөрелерін, үстелдерді, орындықтарды, шатырларды (қалқаларды) және басқа да жылжымалы мүлікті орналастыру үшін пайдаланылатын жалға берілген жер телімінде орналасқан уақытша объектілер. Қала - таратып орналастыру жүйесінің белгілі бір аумақтық тұтастықтағы орталығы болып табылатын, бір орталықтық, әдетте, қалалық агломерациядан басымдықты көлемімен және экономикалық әлеуетімен айрықшаланатын, орнықты әлеуметтік, еңбектік, өндірістік, экономикалық және инфрақұрылымдық байланыстарға ие қала маңы аймағының барлық елді мекендеріне ықпал ететін басымдықты қала, жалпыұлттық, өңірлік деңгейдегі көшбасшы немесе жергілікті деңгейдегі тірек қала. Қала құрылысы негіздемесі -белгіленіп отырған құрылыс объектісінің пайдалану талаптарына сәйкестігін негіздеу үшін қажет болатын аумақтың негізгі қала құрылысы сипаттамалары (параметрлер, пайдалану шарттары және шектеулер) анықталатын қала құрылысы жұмыстарының түрі. Қала құрылысы жағдайы - тиісті сәулет-кеңістіктік ортаны және белгілі бір уақыт кезеңінде аумақты пайдалану және құрылыс салу шарттарын қалыптастыратын нақты аумақ элементтері қасиеттерінің жиынтығы (құрылыс салу, табиғи ландшафт, жер телімдері, жол-көлік желісі, инженерлік орналастыру және т.с.с.). Құрылыс салушы (тапсырыс беруші, өтініш беруші) өзіне меншік немесе жер пайдалану құқығында тиесілі, сондай-ақ жергілікті атқарушы органмен берілген жер телімдерінде, өз қаражаттарының, мемлекет немесе үлескерлер қаражаттарының есебінен жаңа құрылысты жүзеге асыруға не қолданыстағы объектіні өзгертуге ниетті, мүдделі жеке немесе заңды тұлға (меншік иесі). Жер комиссиясы - заңмен белгіленген тәртіпте жергілікті атқарушы органдармен құрылған және жер телімдеріне құқық берумен байланысты мәселелерді қарастыратын комиссия. Қолданыстағы нысанды өзгерту - (өмір сүру, қызметтер көрсету, өнім шығару, пайда табу және т.с.с.) мақсаттарында қолданыстағы ғимараттың (құрылыстың) жекелеген үй-жайларын немесе басқа да бөліктерін қайта құру, қайта жоспарлау немесе қайта жабдықтау бойынша жұмыстарды жүзеге асыру.

Инженерлік, көліктік және әлеуметтік инфрақұрылым­ дар - елді мекеннің тұрақты дамуын және жұмыс істеуін қамтамасыз ететін инженерлік жабдық құрылыстары мен коммуникацияларының (су құбырлары желісі, кәріз, жылумен жабдықтау, электр желілері, байланыс коммуникациялары), жол-көлік жүйесінің (автокөлік, электр, су және әуе көлігі мен жаяу жүргіншілер қозғалысы жүйесі), сондай-ақ халыққа әлеуметтік және мәдени-тұрмыстық қызмет көрсету нысандар кешені. Сәулет және қала құрылысы істері бойынша жергілік­ ті органдар - облыс, аудан, қала және басқа да елді мекендер аумағында сәулет және қала құрылысы қызметін мемлекеттік реттеу функцияларын жүзеге асыратын жергілікті атқарушы органдар. Мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылауы органы – облыс, аудан, қала және басқа да елді мекендер аумағында сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы бақылау және қадағалау функцияларын және лицензиялауды орындауға уәкілетті мемлекеттік орган. Құрылыс салуға ордер – дайындық жұмыстарын, аумақты абаттандыру жұмыстарын, желілік құрылыстар салу, бұзуға жататын құрылыстарды кейіннен кәдеге жарату, сондай-ақ басқа техникалық қиын емес нысандарды білдіретін жер қазу және құрылыс-монтаждау жұмыстарын жүргізуге рұқсат беру құжаты. Мердігер - заңнамамен белгіленген тәртіпте мердігерлік келісімшарты және (немесе) мемлекеттік контракт бойынша сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласында­ ғы жұмыстарды немесе қызмет көрсетулерді орындайтын жеке және заңды тұлғалар (бірлескен кәсіпорындарды қоса алғанда). Толық дайындық - ішкі өңдеу (қаптау, майлау, түсқағаз жабыстыру) жұмыстары аяқталған, таза едендер төселген, санитарлық-техникалық жабдықтар мен құралдар, тұрмыстық мақсаттағы электротехникалық құралдар, ас үйлік газ немесе электр плиталары және пәтерішілік есік блоктары орнатылған, салынып біткен ғимараттар. Жарнама - адамдардың белгісіз санына арналған және жеке немесе заңды тұлғаға, тауарларға, тауар белгілеріне, жұмыстарға, қызмет көрсетулерге қызығушылықты қалыптастыруы немесе қолдап отыруы және олардың сатылуына септігін тигізуі тиіс, кез келген тәсілдермен, кез келген нысанда таратылатын және орналастырылатын ақпарат. Мамандандырылған кәсіпорын - бақылау және қадағалау функцияларын есепке алмағанда, мемлекеттік монополияға жатқызылған немесе мемлекет функциясы болып табылатын (соның ішінде жер телімдерін мемлекеттік қажеттіліктер үшін мәжбүрлі түрде алу бойынша жұмыстарды жүргізу) салаларда қызметтерін жүзеге асыратын мемлекеттік коммуналдық кәсіпорын. Құрылыс - жаңа объектілерді (ғи­ма­раттарды, құры­лыс­ тарды және олар­дың кешендерін, коммуника­ция­ларды) салу және (немесе) қолда­ныстағыларын өзгерту, құрастыру (бөл­ шектеу), онымен байланысты технологиялық және инже­нерлік жабдық, құрылыс материалдарын, бұйымдары мен конструк­ ция­ла­рын дайындау (жасап шығару), сондай-ақ аяқтал­маған объек­тілердің құрылысын тоқтатып қою және өз ресурс­тарын сар­қыған объектілерді кейіннен кәдеге жарату бойын­ша жұ­ мыс­тарды жүзеге асыру арқылы өндірістік және өндіріс­тік емес мақсаттағы негізгі қорларды құру бойынша қызмет. Құрылыс алаңы - салынып жатырған объектіні, уақытша құрылыстарды, техниканы, топырақ үйінділерін орналастыру, құрылыс материалдарын, бұйымдарын, жабдықтарын жинақтау және құрылыс-монтаж жұмыстарын орындау үшін пайдаланылатын аумақ. Абаттандыру – жұмыстар жиынтығы (аумақтарды инженерлік дайындау бойынша; жол құрылғылары, коммуника­ ция­лық желілер мен сумен жабдықтауды дамыту, кәріздер, энергиямен жабдықтау және т.б.) және (тазалау, аумақтарды кептіру және көгалдандыру, микроклиматын жақсарту, ауа бассейінінің ластануынан қорғау, ашық су қоймалары мен топырақ, санитарлық тазалау, шуылды төмендету және т.б. бойынша) басқа аумақтарды жай күйін келтіру мақсатында іске асырылатын іс-шаралар. Құрылыс үшін жарамды, орташа қолдану немесе пайдалысын, тұрғындар өміріне қолайлы жә­не мәдениетті жағдай жасау.

Tелерадио хабар тарату саласы мен техникалық реттеу – 1) жеке жерсеріктік және эфирлік қабылдау құрылғысы – жеке теле-радиосигналды қабылдауға арналған құрылғы (телевизиялық байланысты қабылдаушы аспап); 2) кабельді коммуникация – теле-, радиоканалдардың ғимарат (құрылыс) ішінде таралуын қамтамасыз ететін кабельді байланыс жүйесі; 3) теле-радиоканалдардың ұжым­дық қабылдау жүйесі теле-радиоканалдарды қабылдауды бір немесе бірнеше ғимарат көлемінде қамтамасыз ететін техникалық құралдар жиынтығы; 4) міндетті теле-радиоканал – Қа­зақстан Республикасының бүкіл ау­ма­ғында көпканалды хабар тарату үшін мін­дет­ті Қазақстан Республикасы Үкі­ме­ті бе­кіт­кен тиісті тізбеге кіретін теле-, радиоканалдар. Қала құрылысы регламенті - (режим, шектеулерді қоса алғандағы рұқсат, ауырлық түсу, тыйым салу және сервитуты) жер телімдері аумақтарын және басқа да жылжымайтын нысандарды пайдалану, сондай-ақ белгіленген заң талабына сәйкес олардың барлық өзгеруі мүмкін жағдайлары. Жер телімдерін және басқа да жылмайтын нысан­ дарды пайдалануға рұқсат - жылжымайтын нысандарды қала құрылысы регламентіне сәйкес пайдалану, аталған нысандарды пайдалануға белгіленген Қазақстан Республикасы заңнамаларына сәйкес шектеулермен сервитуттар. Заңсыз құрылыс (өз бетінше құрылыс) - құрылыс (өз бетінше құрылыс жүргізу) осы мақсатқа арналмаған, Қазақстан Республикасы заңнамасымен белгіленген, сондай-ақ қажетті рұқсаттар алынбай жер телімінде жасалған жеке тұрғын үй, басқа да құрылыстар, ғимараттар немесе басқа да жылмайтын мүліктер. Құрылыс нормалары мен ережелері - құрылысты жобалауды іске асыру барысында міндетті түрде орындалуға жататын нормативтік-техникалық құжат. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызм­етiнiң субъектiлерi - Батыс Қазақстан облысы аумағында адамның мекендейтiн және тiршiлiк ететiн ортасын қалып­тастыруға және дамытуға қатысатын мемлекеттiк органдар, жеке және заңды тұлғалар. Пайдаланушы ұйым - инженерлік коммуникация (су­ құбырлары және электрлік желілер, газ және жылумен жабдықтау, байланыс және т.б.) ғимараттар мен құрылыстарды пайдалануды іске асырушы ұйым.

Құрылыс салуды реттейтiн сызық (құрылыс салу сызығы) – кварталдар, шағынаудандар аумағы және жос­ парлау құрылымындағы басқа да элементтер шекарасынан, көшелерден, жолдардан, алаңдардан шегiндiре отырып үйлердi (ғимараттарды, құрылғыларды) орналастыру кезiнде белгiленетiн құрылыс салу шекарасы (қызыл сызық) және жер сілкінісі, табиғи немесе техногендік сипаттағы басқа да апаттар нәтижесінде ғимараттардың (құрылыстар, құ­рыл­ғылар) құлаған үйінділерінің таралуы мүмкіндігінің барынша көп болатын аймағының шекарасы (сары сызықтар) немесе жер учаскесi шекарасы. Жоба – сәулет, қала құрылысы және құрылыс құжаттамасы (сызбалар, графикалық мәтіндік материалдар, инженерлік және сметалық есептер) түрінде ұсынылған адамның тұруы және өмір сүруі үшін қажетті жағдайларды қамтамасыз ету бойынша жеке және заңды тұлғалардың немесе мемлекеттің ойы. Нобай (нобайлық жоба) - жобалық (жоспарлық, ке­ңiс­ тiктiк, сәулеттiк, технологиялық, конструкциялық, инженерлiк, әшекейлiк немесе басқа) шешiмнiң оңайлатылған схема, сызба, бастапқы сұлба (сурет) нысанында орындалған және осы шешiмнiң түпкi ойын түсiндiретiн түрi. Авторлық қадағалау - құрылыстың барлық кезеңінде және аяқталған нысандарды пайдалануға қабыл­дау­ кезінде жо­ баны әзірлеуші тұлғалар­мен іске асырлатын жүргізіліп жа­тыр­ ған құ­рылыс-монтаждау жұмыста­ры­ның ­ жобалау шешімімен сәйкес келуін қа­дағалау. Техникалық қадағалау - орындалған жұмыстың сапасын, мерзiмiн, құнын, қабылдап алынуын және объектiнiң пайдалануға берiлуiн қоса алғанда, жобаны iске асырудың барлық сатысында құрылысты қадағалау. Елді мекендердің аумақтарында құрылыс салу мо­ ниторингі - тіршілік іс-әрекеті ортасының ахуалын бірыңғай әдістеме бойынша зерттеумен жүргізілетін жылжымайтын нысандардың өзгеруі мен жағдайларын бақылау жүйесі. Жол органдары - автокөлік жолдары бойынша мемлекеттік уәкілетті орган, жалпы пайдаланымдағы мемлекеттік автокөлік органдарын басқаруды жүзеге асратын оның аумақтық органдары. Жобалаушы - жобалау-іздестіру қызметтерінің тиісті түрлерін жүзеге асыруға лицензиясы бар заңды және жеке тұлғалар. Сәулет-жоспарлау тапсырмасы - объектiнiң мақсатына, негiзгi өлшем­дерiне және оны нақты жер учаскесiне (алаңға, трассаға) орналастыруға қойылатын талаптар кешенi, сондайақ осы елдi мекен үшiн қала құрылысының регламенттерiне сәйкес белгiленетiн, жобалау мен құрылысқа қойылатын мiндеттi талаптар, шарттар мен шектеулер. Жол бойындағы жолақтар – тұрғындар көліктерінің қа­ уіпсіз қоз­ғалысын қамтамасыз ету үшін жерлерді пайда­лану­ дың шектеулері, ерекше шарттары орнатылған шекара­лар­ дағы авто­мобиль жолдарының бөлу сы­зықтарына жанасқан жер телімдері. Бөлу сызығы – автомобиль жол­да­рының тиісті конструктивтік эле­мент­терін және инженерлік құрыл­ғы­ла­ры­н ор­наластыру үшін, сондай-ақ ғимараттар, құрылыстар, қор­ ғалатын декоративті екпе ағаштарын және пайдалану үшін қажетті жол байланысы құрылғыларын орналастыру үшін автомобиль жолдары өтетін көліктік жолдар. Сейсмикалық қауiптiлiгi жоғары аймақтар (аудандар) сейсмикалық әсерiнiң жиiлiгi жетi және одан да көп балл бо­луы мүмкiн (күтiлетiн) аудандар. Сәулет жобасы - ғимаратты (монументтi) жасаудың дербес жобасы ретiнде, сондай-ақ құрылысқа арналған жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасының бiр бөлігi ретiнде құрылыс жобасын немесе құрылысқа арналған өзге де құжаттаманы әзiрлеу үшiн қажеттi көлемде объектiге қойылатын әлеумет­ тiк, экономикалық, функционалдық, инженерлiк, техникалық, өртке қарсы, жарылысқа қарсы, санитариялық-гигиеналық, экологиялық, сондай-ақ энергия тиімділігі және өзге де талаптар кешендi түрде ескерiлетiн сәулеттік-көркемдiк, компози­ циялық және көлемдiк-жоспарлау шешiмдерін қамтуға тиіс. Құрылыс жобасы (құрылыстық жоба) - құрылысқа арналған жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасының негiзгi бөлігi ретiнде нысанның орналасқан жерiнiң қала құрылысы тұрғысынан негiзделуi, құрылыс жүргiзу және нысанды пайдалануға беру үшiн қажеттi көлемде экономикалық, сәулет, көлемдiк-жоспарлау, функционалдық, технологиялық, конструкциялық, инженерлiк, табиғат қорғау, энергия үнемдейтін және өзге де шешiмдерді қамтуға тиiс. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi сала­ сындағы инжинирингтiк қызметтер көрсету - оңтайлы жо­ балық көрсеткiштерге қол жеткiзу мақсатында құрылыстың дайындығын және жүзеге асырылуын қамтамасыз ететiн қызметтер кешенi (техникалық және авторлық қадағалау). Сараптамалық жұмыстар - ғимараттар мен құры­ лыстардың жобаларына сараптама жасау және олардың сенімділігі мен тұрақтылығына техникалық тексеру жүргізу жөніндегі жұмыстар. Жобалардың мемлекеттік сараптамасы - Қазақстан Республикасы Үкіметінің уәкілдік берген заңды тұлғалар жүргізетін жобаның қандай да бір басқа қызметін (жобалау алдындағы немесе жобалау-сметалық құжаттамасын) жүзеге асыру құқығынсыз және қызметін қайталауға жол берілмейтін бірыңғай мемлекеттік жүйе болып табылатын кешенді бағалаудың міндетті түрі. Құрылыс-монтаждау жұмыстары - жалпықұрылыс, әр­ леу, санитарлық-тех­никалық, арнаулы, сондай-ақ мон­таж­дау жұмыстарын қамтитын ғи­ма­раттар мен құрылыстарды салу бойын­ша орындалатын жұмыстар кешені. Атқару құжаттамасы – сызбалар бойынша болмысында жасалған жұ­мыстардың немесе оларға енгізілген өзгерістердің сәйкестілігі туралы жазбалары бар жұмыс жүргізуге жа­ уапты тұлғалар жасаған нысан құрылысының жұмыс сызбалар кешені, сертификаттар, техникалық паспорттар және материалдардың сапасын куәландыратын басқа да құжаттар, жасырын жұмыстарды куәландыру актілері, жұмыстар журналы, аралық, түпкілікті қабылдау, жүйелерге сынақ жүргізу актілері және басқалар. Жұмыс комиссиясы - нәтижелерiн мемлекеттiк қабылдау комиссиясына ұсыну үшiн нысанның дайындығына кешендi бағалау жүргiзетiн уақытша алқалы орган. Қабылдау комиссиясы - нысанның (кешеннің) дайын­ дығына кешенді тексеру, технологиялық жабдықтар мен инженерлік жүйелерге бақылау сынағын жүргізетін және салынған объектiнi пайдалануға қабылдайтын алқалы орган. Мемлекеттік қабылдау комиссиясы - мемлекеттік инвестициялар есебінен немесе олардың қатысуымен, сондайақ мемлекеттік және қоғамдық мүддедегі басқа да құрылысы аяқталған нысандарды пайдалануға қабылдау үшін белгіленген тәртіпте тағайындалатын комиссия.

17

2013 жылғы «___»________ № ____ Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің қаулысына қосымша

Батыс Қазақстан облысы аумағында құрылыс салудың ережесіне 3-қосымша

Елдi мекендерде сыртқы (көрнекi) жарнама объектiсiн орналастыруға арналған рұқсат №__________ 20___жылғы “____”________берiлдi 20___жылғы “____”_______дейiн жарамды _______________________________________________ (Жергiлiктi атқарушы органның атауы) ұсынылған құжаттардың негiзiнде_____________________ (өтiнiш берушiнiң атауы, оның заңды мекенжайы, салық төлеушiнiң СТН) __________________________________________санын (сыртқы (көрнекi) жарнама объектiсiнiң түрi және алаңы) _______________________________________________ (сыртқы (көрнекi) жарнаманың орналасу объектiсi) ______________________орналастыруға рұқсат етедi. (орналасатын орны) Төлемнiң ай сайынғы мөлшерi________________теңге. Ескертпе: Сыртқы (көрнекi) жарнама объектiлерiн орналастыруға (орнатуға) және техникалық пайдалануға қойылатын талаптарды бұзғаны үшiн өтiнiш берушi Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамалық актiлерiне сәйкес жауапты болады. Басшы ________________________

Уақытша сауда (қызмет көрсету) объектісінің

паспорты Мекенжайы: ________________________________ Объект иесі: ____________________________________ Құрастырылды: ___________________ Қала (аудан)

БЕКІТЕМІН Жергілікті атқарушы органның орынбасары ____20 __ ж. Келісілді: Бас сәулетші ___________________________________ Сауда бөлімі ____________________________________ Тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық басқармасы (бөлімі) _______________________________________________ Ішкі істер басқармасы (бөлімі) _____________________ Энергиямен жабдықтау органдары ________________ Санэпидстанция ________________________________ Коммуналдық шаруашылық басқармасы _____________ Энергия қадағалау инспекциясы _____________________

Уақытша сауда (қызмет көрсету) объектісі туралы мәліметтер

Объект иесі: ____________________________________ Объект иесінің (пайдаланушының) заңды мекенжайы: ______ Тел. _______________,куәлік _____________________. Объектінің орналасқан жері: ____________елді мекені, ___________________көшесі. Объектіні орналастыру құқығы ______________негізінде_____ __________ мерзімге берілді. Объектінің метрикалық сипаттамалары: ұзындығы (м) _____, ені (м) _______, биіктігі (м) _________, құрылыс салу ауданы (шаршы м) ____, жазғы алаң (шаршы м) ____, аумақтың жалпы ауданы (шаршы м) _________________. Инженерлік желілерге қосылу: су құбыры ____________________________________ кәріз ____________________________________ газбен жабдықтау __________________________________ электр желісі_________________________________ телефон желісі_________________________________ Объектінің типі: ___________________________________

Нысанның жалпы түрі Орналастыру жоспары М 1:500 Орналастыру және пайдалану ережелері 1. Нысанды орналастыру немесе оны орналастыру кезіндегі құрылыс жұмыстары қолда­ныстағы заңнаманың, осы Паспорттың және жобалық құжаттаманың талаптарына толық сәйкестікте жүргізілуі тиіс.

2. Өз бетінше құрылыс салу немесе нысанды орналастыру, оны орналастыру мен пай­даланудың паспорттық ережелерін бұзу нысан иесіне әкімшілік шаралардың қолданылуына алып келеді.

3. Әкімшілік шаралардың қолданылуын Мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылау қызметі жүзеге асырады және Қазақстан Республикасының «Әкімшілік құқықбұзушылықтар туралы» Кодексіне және басқа да заңнамалық актілерге сәйкес анықталады.

4. Нысанның қалалық инженерлік желілерге қосылуын, сондай-ақ пайдаланудың техникалық талаптарының сақталуын нысан иесі қаланың тиісті қызметтерімен келіседі.

5. Нысан иесі осы Паспортта көрсетілген абаттандыру шектеріндегі жапсарлас аумақты таза ұстауға міндетті.

6. Нысанның міндетті түрде ұйымның атауы немесе оны пайдаланушы адамның аты-жөні көрсетілген маңдайша жазуы болуы тиіс.

7. Нысанды орналастыру кезінде қолданыстағы төсемдерді бұзуға, жас көшеттер мен инженерлік желілерді бүлдіруге үзілді-кесілді тыйым салынады.

8. Нысандардың құрылыс жұмыстарын жүргізу хабарлама алынғаннан кейін басталуы тиіс.

9. Паспорт (оның көшірмесі) міндетті түрде тек сауда нүктесінде болуы тиіс.

10. Паспорт осы Паспортқа келісім берген бақылаушы мекемелер мен қызметтердің талап етуі бойынша көрсетіледі.

11. Келісілген және бекітілген Уақытша сауда (қызмет көрсету) объектісінің паспорты меншік құқығын рәсімдеуге негіз болып табылмайды.

12.Нысанды комиссия пайдалануға қабылдап алады. Ережелермен таныстым, оларды орындауға міндеттенемін.

Тапсырыс беруші ______________________ 20__ ж. Пайдалануға қабылдау Нысан паспорттық шарттар мен жобалық құжаттаманы сақтай отырып, салынған (орналастырылған). Пайдалануға қабылданды. Комиссия төрағасы _________________________________ Комиссия мүшелері: _______________________________ _______________________________ _________________ 20___ ж. Құжаттың аббревиатураларының толық жазылуы ҚР ҚР

ҚР ҚНжЕ

ҚРЗ ҚР ҚТ НЖЖ

Қазақстан Республикасы ҚБҚ Қазақстан Республикасының Құрылы­сындағы басшылық құжаттары Қазақстан Республикасының Құрылыс нормалары мен ережелері Қазақстан Республикасының Заңы Қазақстан Республикасының құрылыс талаптары Нақты жайғастыру жобасы

18

Қаулы-қарар Бейсенбі, 6 ақпан 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru

(Жалғасы. Басы газеттің 1 ақпан №12 санында)

271

Мәслихаттың 2013 жылғы 13 желтоқсандағы №14-3 шешіміне 3 - қосымша

2015 жылға арналған облыстық бюджет

271

276 05

1

2

3

4

5

9

253

253

253

253

253

253

012 Дамуында проблемалары бар балалар мен жеткіншектерді оңалту және әлеуметтік бейімдеу 013 Мемлекеттік органның күрделі шығыстары 019 Облыстық мемлекеттік білім беру мекемелеріне жұмыстағы жоғары көрсеткіштері үшін гранттар беру 029 Әдістемелік жұмыс 033 Аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) бюджеттеріне жетім баланы (жетім балаларды) және ата-аналарының қамқорынсыз қалған баланы (балаларды) күтіп-ұстауға асыраушыларына ай сайынғы ақшалай қаражат төлемдеріне берілетін ағымдағы нысаналы трансферттер 042 Аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) бюджеттеріне үйде оқытылатын мүгедек балаларды жабдықпен, бағдарламалық қамтыммен қамтамасыз етуге берілетін ағымдағы нысаналы трансферттер 067 Ведомстволық бағыныстағы мемлекеттік мекемелерінің және ұйымдарының күрделі шығыстары 113 Жергілікті бюджеттерден берілетін ағымдағы нысаналы трансферттер 114 Жергілікті бюджеттерден берілетін нысаналы даму трансферттері Облыстың құрылыс басқармасы 007 Аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) бюджеттеріне білім беру объектілерін салуға және реконструкциялауға берілетін нысаналы даму трансферттер 037 Білім беру объектілерін салу және реконструкциялау Облыстың балалар құқықтарын қорғау басқармасы 001 Жергілікті деңгейде балалар құқықтарын қорғау саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер Денсаулық сақтау Кең бейiндi ауруханалар Облыстың денсаулық сақтау басқармасы 004 Республикалық бюджет қаражаты есебінен көрсетілетін және аудандық маңызы бар және ауылдың денсаулық сақтау субъектілері көрсететін медициналық көмекті қоспағанда, бастапқы медициналық-санитариялық көмек және медициналық ұйымдар мамандарын жіберу бойынша денсаулық сақтау субъектілерінің стационарлық және стационарды алмастыратын медициналық көмек көрсетуі Халықтың денсаулығын қорғау Облыстың денсаулық сақтау басқармасы 005 Жергілікті денсаулық сақтау ұйымдары үшін қанды, оның құрамдауыштары мен препараттарын өндіру 006 Ана мен баланы қорғау бойынша қызмет көрсету 007 Салауатты өмір салтын насихаттау 012 2011-2015 жылдарға арналған «Саламатты Қазақстан» Мемлекеттік бағдарламасы аясында бас бостандығын айыру орындарында отырған және босап шыққан тұлғалар арасында АҚТҚ- инфекциясының алдын алуға арналған әлеуметтік жобаларды іске асыру 017 Шолғыншы эпидемиологиялық қадағалау жүргізу үшін тест-жүйелерін сатып алу Мамандандырылған медициналық көмек Облыстың денсаулық сақтау басқармасы 009 Туберкулез, жұқпалы аурулар, психикалық күйзеліс және мінез-құлқының бұзылуынан, оның ішінде психикаға белсенді әсер ететін заттарды қолдануға байланысты, зардап шегетін адамдарға медициналық көмек көрсету 019 Туберкулезбен ауыратын науқастарды туберкулезге қарсы препараттармен қамтамасыз ету 020 Диабетпен ауыратын науқастарды диабетке қарсы препараттармен қамтамасыз ету 021 Онкогематологиялық науқастарды химия препараттарымен қамтамасыз ету 022 Созылмалы бүйрек функциясының жетіспеушілігі бар, аутоиммунды, орфандық аурулармен ауыратын, иммунитеті жеткіліксіз науқастарды, сондай-ақ бүйрегін транспланттаудан кейінгі науқастарды дәрілік заттармен қамтамасыз ету 026 Гемофилиямен ауыратын науқастарды қанды ұйыту факторларымен қамтамасыз ету 027 Халыққа иммундық профилактика жүргізу үшін вакциналарды және басқа иммундық биологиялық препараттарды орталықтандырылған сатып алу 036 Жіті миокард инфаркті бар науқастарды тромболитикалық препараттармен қамтамасыз ету 046 Онкологиялық науқастарға тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі шеңберінде медициналық көмек көрсету Емханалар Облыстың денсаулық сақтау басқармасы 014 Халықтың жекелеген санаттарын амбулаториялық деңгейде дәрілік заттармен және балаларға арналған және емдік тағамдардың арнаулы өнімдерімен қамтамасыз ету 039 Аудандық маңызы бар және ауыл денсаулық сақтау субъектілерінің медициналық көмекті және амбулаториялық-емханалық көмекті халыққа тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі шеңберінде көрсетуі 045 Халықтың жекелеген санаттарын емдеудің амбулаториялық деңгейінде жеңілдікті жағдайда дәрілік заттармен қамтамасыз ету Медициналық көмектiң басқа түрлерi Облыстың денсаулық сақтау басқармасы 011 Республикалық бюджет қаражаты есебінен көрсетілетін және аудандық маңызы бар және ауылдың денсаулық сақтау субъектілері көрсететін медициналық көмекті қоспағанда, жедел медициналық көмек көрсету және санитариялық авиация 029 Облыстық арнайы медициналық жабдықтау базалары Денсаулық сақтау саласындағы өзге де қызметтер Облыстың денсаулық сақтау басқармасы 001 Жергілікті деңгейде денсаулық сақтау саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер 008 Қазақстан Республикасында ЖИТС алдын алу және оған қарсы күрес жөніндегі іс-шараларды іске асыру 013 Патологоанатомиялық ашып тексеруді жүргізу 015 Ақпараттық жүйелер құру 016 Азаматтарды елді мекеннен тыс жерлерде емделу үшін тегін және жеңілдетілген жол жүрумен қамтамасыз ету

мың теңге

06

1

0

256

0 19 951 40 331 0

0 0 261

0 0 0 0

271

0 18 346 18 346

2

7 621 933 23 566 23 566 23 566

9

256

256

724 816 724 816 499 353 112 080 113 383 0

0 3 431 447 3 431 447 3 109 636

07

1

253

0 261

0 0 0

268 0 71 696

273

250 115

271

1 794 351 1 794 351 1 005 658 618 176

170 517 279

676 739 676 739 653 591

23 148 971 014 971 014 86 809 22 446 57 655 0 57 826

285 2

271

018 Денсаулық сақтау саласындағы ақпараттық талдамалық қызметі 028 Жаңадан iске қосылатын денсаулық сақтау объектiлерiн ұстау 033 Денсаулық сақтаудың медициналық ұйымдарының күрделі шығыстары Облыстың құрылыс басқармасы 038 Денсаулық сақтау объектілерін салу және реконструкциялау 083 "Жұмыспен қамту – 2020 жол картасы" шеңберінде ауылдық елді мекендерде орналасқан дәрігерлік амбулаториялар және фельдшерлік акушерлік пункттер салу Әлеуметтiк көмек және әлеуметтiк қамсыздандыру Әлеуметтiк қамсыздандыру Облыстың жұмыспен қамтуды үйлестіру және әлеуметтік бағдарламалар басқармасы 002 Жалпы үлгідегі медициналық-әлеуметтік мекемелерде (ұйымдарда) қарттар мен мүгедектерге арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету 012 Тірек-қозғалу аппаратының қызметі бұзылған балаларға арналған мемлекеттік медициналық-әлеуметтік мекемелерде (ұйымдарда) мүгедек балалар үшін арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету 013 Психоневрологиялық медициналық-әлеуметтік мекемелерде (ұйымдарда) психоневрологиялық аурулармен ауыратын мүгедектер үшін арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету 014 Оңалту орталықтарында қарттарға, мүгедектерге, оның ішінде мүгедек балаларға арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету 015 Балалар психоневрологиялық медициналық-әлеуметтік мекемелерінде (ұйымдарда) психоневрологиялық патологиялары бар мүгедек балалар үшін арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету Облыстың білім басқармасы 015 Жетiм балаларды, ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларды әлеуметтік қамсыздандыру 037 Әлеуметтік сауықтандыру Облыстың құрылыс басқармасы 039 Әлеуметтік қамтамасыз ету объектілерін салу және реконструкциялау Әлеуметтiк көмек Облыстың жұмыспен қамтуды үйлестіру және әлеуметтік бағдарламалар басқармасы 003 Мүгедектерге әлеуметтік қолдау көрсету Әлеуметтiк көмек және әлеуметтiк қамтамасыз ету салаларындағы өзге де қызметтер Облыстың жұмыспен қамтуды үйлестіру және әлеуметтік бағдарламалар басқармасы 001 Жергілікті деңгейде облыстың жұмыспен қамтуды қамтамасыз ету үшін және әлеуметтік бағдарламаларды іске асыру саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер 004 Ақпараттық жүйелер құру 007 Мемлекеттік органның күрделі шығыстары 011 Жәрдемақыларды және басқа да әлеуметтік төлемдерді есептеу, төлеу мен жеткізу бойынша қызметтерге ақы төлеу 017 Аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) бюджеттеріне арнаулы әлеуметтік қызметтер стандарттарын енгізуге берілетін ағымдағы нысаналы трансферттер 018 Үкіметтік емес секторда мемлекеттік әлеуметтік тапсырысты орналастыру 037 Аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) бюджеттеріне "Жұ­ мыспен қамту – 2020 жол картасының" іс-шараларын іске асыруға беріле­ тін ағымдағы нысаналы трансферттер 044 Жергiлiктi деңгейде көшi-қон iс-шараларын iске асыру 067 Ведомстволық бағыныстағы мемлекеттік мекемелерінің және ұйым­ дарының күрделі шығыстары 113 Жергілікті бюджеттерден берілетін ағымдағы нысаналы трансферттер 114 Жергілікті бюджеттерден берілетін нысаналы даму трансферттері Тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық Тұрғын үй шаруашылығы Облыстың денсаулық сақтау басқармасы 047 "Жұмыспен қамту – 2020" бағдарламасы бойынша ауылдық елді мекендерді дамыту шеңберінде объектілерді жөндеу Облыстың білім басқармасы 062 Аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) бюджеттеріне "Жұмыс­ пен қамту – 2020 жол картасы" шеңберінде қалаларды және ауылдық елді мекендерді дамытуға берілетін ағымдағы нысаналы трансферттер 064 "Жұмыспен қамту – 2020 жол картасы" бойынша қалаларды және ауылдық елді мекендерді дамыту шеңберінде объектілерді жөндеу Облыстың жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары басқармасы 021 Аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) бюджеттеріне "Жұ­ мыспен қамту – 2020 жол картасы" шеңберінде қалаларды және ауылдық елді мекендерді дамытуға берілетін ағымдағы нысаналы трансферттер Облыстың мәдениет, мұрағаттар және құжаттама басқармасы 015 Аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) бюджеттеріне "Жұ­ мыспен қамту – 2020 жол картасы" шеңберінде қалаларды және ауылдық елді мекендерді дамытуға берілетін ағымдағы нысаналы трансферттер Облыстың құрылыс басқармасы 014 Аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) бюджеттеріне мемлекеттік коммуналдық тұрғын үй қорының тұрғын үйлерін жобалауға, салуға және (немесе) сатып алуға берілетін нысаналы даму трансферттері 027 Аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) бюджеттеріне инженерлік-коммуникациялық инфрақұрылымды жобалауға, дамытуға, жайластыруға және (немесе) сатып алуға берілетін нысаналы даму трансферттері 072 Аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) бюджеттеріне "Жұмыспен қамту – 2020" бағдарламасы шеңберінде тұрғын жай салу және (немесе) сатып алу және инженерлік-коммуникациялық инфрақұрылымды дамыту және (немесе) сатып алуға алуға берілетін нысаналы даму трансферттері Облыстың Энергетика және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық басқармасы 008 Аудандар (облыстық маңызы бар қалалар) бюджеттеріне инженерліккоммуникациялық инфрақұрылымды жобалауға, салуға және (немесе) сатып алуға арналған нысаналы трансферттер 026 Көп пәтерлі тұрғын үйлерде энергетикалық аудит жүргізу 042 Аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) бюджеттеріне "Жұ­мыс­ пен қамту – 2020 жол картасы" шеңберінде қалаларды және ауылдық елді мекендерді дамытуға берілетін ағымдағы нысаналы трансферттер Облыстың дене шынықтыру және спорт басқармасы 010 "Жұмыспен қамту – 2020 жол картасы" бойынша қалаларды және ауыл­ дық елді мекендерді дамыту шеңберінде объектілерді жөндеу Коммуналдық шаруашылық Облыстың құрылыс басқармасы 013 Аудандар (облыстық маңызы бар қалалардың) бюджеттеріне коммуналдық шаруашылықты дамытуға берілетін нысаналы даму трансферттері

25 999 0 720 279 0 0 0 1 670 714 1 450 228 1 080 825 567 458 0 244 716 0 268 651 369 403 337 062 32 341 0 0 114 619 114 619 114 619 105 867 105 867 101 186 0 0 0 0 0 0 4 681 0 0 0 56 261 13 125 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0

13 125 0 13 125 0 0 0 43 136 0 0

Қаулы-қарар oral_oniri@inbox.ru

279

3 271

08 1 271 273

2 271

285

3 263 264

271 273 4 266 9 263

273

283

09 9 271 279

10 1 255

030 Коммуналдық шаруашылығын дамыту 033 Аудандардың (облыстық маңызы бар қалалар) бюджеттеріне сумен жаб­ дықтау және су бұру жүйелерін дамытуға берілетін нысаналы даму трансферттері 058 Аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) бюджеттеріне елді мекендерді сумен жабдықтау жүйесін дамытуға берілетін нысаналы даму трансферттері Облыстың энергетика және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық басқармасы 001 Жергілікті деңгейде энергетика және тұрғын үй-коммуналдық шаруа­ шылық саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қыз­ меттер 002 Ақпараттық жүйелер құру 004 Елді мекендерді газдандыру 010 Аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) бюджеттеріне сумен жабдықтауға және су бұру жүйелерін дамытуға берілетін нысаналы даму трансферттері 014 Аудандар (облыстық маңызы бар қалалар) бюджеттеріне коммуналдық шаруашылықты дамытуға арналған нысаналы даму трансферттері 113 Жергілікті бюджеттерден берілетін ағымдағы нысаналы трансферттер 114 Жергілікті бюджеттерден берілетін нысаналы даму трансферттері Елді мекендерді абаттандыру Облыстың құрылыс басқармасы 015 Аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) бюджеттеріне қалалар мен елді мекендерді абаттандыруды дамытуға берілетін нысаналы даму трансферттері Мәдениет, спорт, туризм және ақпараттық кеңістiк Мәдениет саласындағы қызмет Облыстың құрылыс басқармасы 016 Мәдениет объектілерін дамыту Облыстың мәдениет, мұрағаттар және құжаттама басқармасы 005 Мәдени-демалыс жұмысын қолдау 007 Тарихи-мәдени мұраны сақтауды және оған қолжетімділікті қамтамасыз ету 008 Театр және музыка өнерін қолдау Спорт Облыстың құрылыс басқармасы 017 Cпорт және туризм объектілерін дамыту 034 Аудандар (облыстық маңызы бар қалалар) бюджеттерiне спорт объектiлерiн дамытуға берiлетiн нысаналы даму трансферттерi Облыстың дене шынықтыру және спорт басқармасы 001 Жергілікті деңгейде дене шынықтыру және спорт саласында мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер 002 Облыстық деңгейде спорт жарыстарын өткізу 003 Әр түрлі спорт түрлері бойынша облыстың құрама командаларының мүшелерін дайындау және республикалық және халықаралық спорт жарыстарына қатысуы 004 Ақпараттық жүйелерді құру Ақпараттық кеңiстiк Облыстың ішкі саясат басқармасы 007 Мемлекеттік ақпараттық саясат жүргізу жөніндегі қызметтер Облыстың тілдерді дамыту басқармасы 001 Жергілікті деңгейде тілдерді дамыту саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер 002 Мемлекеттiк тiлдi және Қазақстан халықтарының басқа да тiлдерін дамыту 007 Ақпараттық жүйелер құру Облыстың құрылыс басқармасы 018 Мұрағат объектілерін дамыту Облыстың мәдениет, мұрағаттар және құжаттама басқармасы 009 Облыстық кітапханалардың жұмыс істеуін қамтамасыз ету 010 Мұрағат қорының сақталуын қамтамасыз ету Туризм Облыстың кәсіпкерлік және индустриалдық-инновациялық даму бас­ қармасы 021 Туристік қызметті реттеу Мәдениет, спорт, туризм және ақпараттық кеңiстiктi ұйымдастыру жөнiндегi өзге де қызметтер Облыстың ішкі саясат басқармасы 001 Жергілікті деңгейде мемлекеттік, ішкі саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер 004 Ақпараттық жүйелер құру 005 Мемлекеттік органның күрделі шығыстары 113 Жергілікті бюджеттерден берілетін ағымдағы нысаналы трансферттер Облыстың мәдениет, мұрағаттар және құжаттама басқармасы 001 Жергілікті деңгейде мәдениет және мұрағат ісін басқару саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер 003 Мемлекеттік органның күрделі шығыстары 032 Ведомстволық бағыныстағы мемлекеттік мекемелер мен ұйымдардың күрделі шығыстары 113 Жергілікті бюджеттерден берілетін ағымдағы нысаналы трансферттер Облыстың жастар саясаты мәселелерi бойынша басқармасы 001 Жергілікті деңгейде жастар саясатын іске асыру жөніндегі қызметтер 003 Мемлекеттік органның күрделі шығыстары 005 Жастар саясаты саласында iс-шараларды iске асыру Отын-энергетика кешені және жер қойнауын пайдалану Отын-энергетика кешені және жер қойнауын пайдалану саласындағы өзге де қызметтер Облыстың құрылыс басқармасы 019 Аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) бюджеттеріне жылуэнергетикалық жүйесін дамытуға берілетін нысаналы даму трансферттері Облыстың Энергетика және коммуналдық шаруашылық басқармасы 007 Жылу-энергетикалық жүйесін дамыту 011 Аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) бюджеттеріне жылуэнергетикалық жүйесін дамытуға берілетін нысаналы даму трансферттері Ауыл, су, орман, балық шаруашылығы, ерекше қорғалатын табиғи аумақтар, қоршаған ортаны және жануарлар дүниесін қорғау, жер қатынастары Ауыл шаруашылығы Облыстың ауыл шаруашылығы басқармасы 001 Жергілікті деңгейде ауыл шаруашылығы саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер 002 Тұқым шаруашылығын қолдау 003 Мемлекеттік органның күрделі шығыстары 004 Ауыл шаруашылығының ақпараттық-маркетингтік жүйесін дамыту 007 Ақпараттық жүйелер құру

Бейсенбі, 6 ақпан 2014 жыл 0 0 0 43 136 43 136 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 940 865 700 769 0 0 700 769 128 689 253 230 318 850 508 033 0 0 0 508 033 29 824

2 254

62 753 415 456 255

0 512 453 197 098 197 098 91 256 27 383 63 873 0 0 0 224099 148931 75168 13 584 13 584 13 584 206 026

279

3 254

271 4 255 5 254

81 736 81 736 0 0 0 49 431 49 431 0 0 0 74 859 74 859 0

271 6 251

0 0 0 0 0 0 0 4 010 364 3 230 798 3 230 798 69 117 75 111 0 0 0

9 255

19

010 Асыл тұқымды мал шаруашылығын мемлекеттік қолдау 968 451 013 Мал шаруашылығы өнімдерінің өнімділігін және сапасын арттыруды суб- 1 214 197 сидиялау 014 Ауыл шаруашылығы тауарларын өндірушілерге су жеткізу бойынша 29 431 көрсетілетін қызметтердің құнын субсидиялау 016 Жеміс-жидек дақылдарының және жүзімнің көп жылдық көшеттерін 15 572 отырғызу және өсіруді қамтамасыз ету 020 Басым дақылдарды өндіруді субсидиялау арқылы өсімдік шаруашылығы 704 040 өнімінің шығымдылығы мен сапасын арттыруды, және көктемгі егіс пен егін жинау жұмыстарын жүргізуге қажетті жанар-жағармай материалдары мен басқа да тауар-материалдық құндылықтардың құнын арзандатуды сусбидиялау 024 Малды қолдан ұрықтандыратын, мал шаруашылығы өнiмi мен шикiзатын 0 дайындайтын мемлекеттік пункттердi, ауыл шаруашылығы малын соятын алаңдарды, пестицидтердi, улы химикаттарды және олардың ыдыстарын арнайы сақтау орындарын (көмiндiлердi) салу және қайта жаңарту 029 Ауыл шаруашылығы дақылдарының зиянды организмдеріне қарсы күрес 77 849 жөніндегі іс- шаралар 030 Жануарлардың энзоотиялық ауруларының профилактикасы мен диаг- 0 ностикасына арналған ветеринариялық препараттарды, олардың профилактикасы мен диагностикасы жөніндегі қызметтерді орталықтандырып сатып алу, оларды сақтауды және аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) жергілікті атқарушы органдарына тасымалдауды (жеткізуді) ұйымдастыру 031 Ауыл шаруашылығы жануарларын бірдейлендіруді жүргізу үшін 0 ветеринариялық мақсаттағы бұйымдар мен атрибуттарды, жануарға арналған ветеринариялық паспортты орталықтандырып сатып алу және оларды аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) жергілікті атқарушы органдарына тасымалдау (жеткізу) 041 Ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілерге өсімдіктерді қорғау 9 319 мақсатында ауыл шаруашылығы дақылдарын өңдеуге арналған гер­ бицидтердің, биоагенттердің (энтомофагтардың) және биопрепа­рат­ тардың құнын арзандату 045 Тұқымдық және көшет отырғызылатын материалдың сорттық және себу 12 930 сапаларын анықтау 046 Тракторларды, олардың тіркемелерін, өздігінен жүретін ауыл ша­ 357 руашылығы, мелиоративтік және жол-құрылыс машиналары мен тетіктерін мемлекеттік есепке алуға және тіркеу 047 Тыңайтқыштар (органикалықтарды қоспағанда) құнын субсидиялау 20 114 048 Ауыл шаруашылығы дақылдарын қорғалған топырақта өсіру 34 310 Су шаруашылығы 198 885 Облыстың табиғи ресурстар және табиғат пайдалануды реттеу 0 басқармасы 002 Су қорғау аймақтары мен су объектiлерi белдеулерiн белгiлеу 0 003 Коммуналдық меншіктегі су шаруашылығы құрылыстарының жұмыс істе- 0 уін қамтамасыз ету Облыстың ауыл шаруашылығы басқармасы 0 009 Ауыз сумен жабдықтаудың баламасыз көздерi болып табылатын сумен 0 жабдықтаудың аса маңызды топтық жүйелерiнен ауыз су беру жөніндегі қызметтердің құнын субсидиялау Облыстың Энергетика және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық 198 885 басқармасы 032 Ауыз сумен жабдықтаудың баламасыз көздерi болып табылатын сумен 198 885 жабдықтаудың аса маңызды топтық жүйелерiнен ауыз су беру жөнiндегi қызметтердiң құнын субсидиялау Орман шаруашылығы 396 570 Облыстың табиғи ресурстар және табиғат пайдалануды реттеу бас­ 396 570 қармасы 005 Ормандарды сақтау, қорғау, молайту және орман өсiру 390 354 006 Жануарлар дүниесін қорғау 6 216 Облыстың құрылыс басқармасы 0 021 Орман шаруашылығы объектілерін дамыту 0 Балық шаруашылығы 0 Облыстың ауыл шаруашылығы басқармасы 0 034 Тауарлық балық өсіру өнімділігі мен сапасын арттыруды субсидиялау 0 Қоршаған ортаны қорғау 149 474 Облыстың табиғи ресурстар және табиғат пайдалануды реттеу 149 474 басқармасы 001 Жергілікті деңгейде қоршаған ортаны қорғау саласындағы мемлекеттік 43 974 саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер 008 Қоршаған ортаны қорғау бойынша іс-шаралар 105 500 010 Ерекше қорғалатын табиғи аумақтарды күтіп-ұстау және қорғау 0 011 ІІ, ІІІ, ІV санат объектілеріне мемлекеттiк экологиялық сараптама жүргізу 0 012 Ақпараттық жүйелер құру 0 013 Мемлекеттік органның күрделі шығыстары 0 017 Табиғатты қорғау іс-шараларын іске асыру 0 032 Ведомстволық бағыныстағы мемлекеттік мекемелерінің және 0 ұйымдарының күрделі шығыстары 113 Жергілікті бюджеттерден берілетін ағымдағы нысаналы трансферттер 0 114 Жергілікті бюджеттерден берілетін нысаналы даму трансферттері 0 Облыстың құрылыс басқармасы 0 022 Қоршаған ортаны қорғау объектілерін дамыту 0 Жер қатынастары 29 709 Облыстың жер қатынастары басқармасы 29 709 001 Облыс аумағында жер қатынастарын реттеу саласындағы мемлекеттік 29 709 саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер 002 Ақпараттық жүйелер құру 0 003 Жер қатынастарын реттеу 0 010 Мемлекеттiк органның күрделi шығыстары 0 113 Жергілікті бюджеттерден берілетін ағымдағы нысаналы трансферттер 0 114 Жергілікті бюджеттерден берілетін нысаналы даму трансферттері 0 Ауыл, су, орман, балық шаруашылығы және қоршаған ортаны қорғау мен 4 928 жер қатынастары саласындағы басқа да қызметтер Облыстың ауыл шаруашылығы басқармасы 4 928 019 Инновациялық тәжірибені тарату және енгізу жөніндегі іс-шараларды 0 өткізу 026 Аудандардың (облыстық маңызы бар қалалар) бюджеттеріне эпизоотияға 0 қарсы іс-шаралар жүргізуге берілетін ағымдағы нысаналы трансферттер 027 Жергілікті атқарушы органдардың ветеринария саласындағы 0 бөлімшелерін ұстау 028 Уақытша сақтау пунктына ветеринариялық препараттарды тасымалдау 4 928 бойынша қызмет көрсету 035 Азық-түлік тауарларының өңірлік тұрақтандыру қорларын қалыптастыру 0 (Жалғасы бар)

20

ТЕЛЕЖОСЫҚ Бейсенбі, 6 ақпан 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru

ДҮЙСЕНБІ, 10 ақпан ҚАЗАҚСТАН

6.00 «ТАҢШОЛПАН».

8.30, 11.30, 16.30, 19.30, 22.45, 1.40 ЖАҢАЛЫҚТАР 8.40 «Апта. Kz» 9.45 «Айтуға оңай...»

10.25 «Арнайы репортаж» 10.45 «Данышпан қарға».

10.55 «Зерде».

11.25 «Сочи-2014». Күнделік 11.45 «Қазақтың қолөнері» 11.55 «Дауа» 12.25 «Ақсауыт».

13.00 «Еңбек түбі - береке» 13.05 «Зигби».

13.25 «Зерде».

14.00 «ӘЙЕЛ БАҚЫТЫ». Ток-шоу. Тікелей эфир 15.10 «КЕЛІН».

16.00 «Менің Қазақстаным» 16.50 «ӨЗЕКЖАРДЫ» 17.10 «Білгірлер отауы». Зияткерлік сайыс 18.00 «ЗАҢ ЖӘНЕ БІЗ». Тікелей эфир 18.30 «Құтқарушы».

20.05 «АЙТУҒА ОҢАЙ...»

20.50 «СЫРҒАЛЫМ».

21.40 «Шетелдегі қазақ балалары». 1-хабар 22.10 «ТҮНГІ СТУДИЯДА Нұрлан Қоянбаев» 22.40 «СОЧИ-2014». Күнделік 23.20 «SPORT.KZ» 23.45 «Көкпар» Ұлттық ойын 0.25 «Келін».

1.10 «Түнгі студияда Нұрлан Қоянбаев» 2.10 «Дауа»

Орал

16.50 «Апта» 17.30 “Сыр толғау”

Қазақстан-Орал

06.55 Аңдатпа 07.00 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» таңғы сазды ақпараттық бағдарлама.

07.30 “Шырқайды Жайық” 08.00 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» таңғы сазды ақпараттық бағдарлама.

08.30 “Болашақ”. Телехикая. 1-бөлім 09.10 «Свое дело» 09.30 “Сыр толғау” 10.00 “Темірқазық” 10.20 “Балапаннан” базарлық 11.20 “БАЛА КҮТУШІ”. 78-бөлім 12.00 “Анна Герман”. Телехикая.

13.30 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары 13.45 Новости «АҚЖАЙЫҚ» 14.00 17.55 Үзіліс 17.55 Аңдатпа 18.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары. Тікелей эфир 18.20 Деректі фильм 19.00 Новости «АҚЖАЙЫҚ». Тікелей эфир 19.20 “ЗАҢҒА СҮЙЕН” 20.00 “ЖАЙЫҚ ЖАУҺАРЛАРЫ” 20.30 “ТОПЖАРҒАН” 21.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары 21.30 Новости «АҚЖАЙЫҚ» 22.00 “Болашақ”. Телехикая. 2-бөлім 22.45 “АННА ГЕРМАН”. Телехикая.

23.35 Деректі фильм

00.00 «Ақжайық» жаңалықтары 00.30 Новости «Ақжайық»

ХАБАР

06.00 «Жаңа күн».

07.45 Ақпарат арнасы – Жетi күн. Сараптау бағдарламасы.

08.45 Информационный канал - аналитическая программа Жетi күн 9.45 Олимпийские зимние игры в Сочи 2013. Лыжные гонки. Скиатлон. 15 км. Мужчины 11.50 Олимпийские зимние игры в Сочи 2013. Горные лыжи.Суперкомбинация. Скоростной спуск. Мужчины . Прямая трансляция.

13.30 Сочи 2013. Қысқы олимпиада ойындарының күнделігі.

13.40 «Экстремалды планета».

14.00, 20.00, 00.35 Новости.

14.10 «Свиридовы».

15.00 «Семейные мелодрамы». Документальная драма.

15.40 Сочи 2013. Дневник зимних олимпийских игр.15.50 Олимпийские зимние игры в Сочи 2013. Горные лыжи. Суперкомбинация. Слалом. Женщины. Прямая трансляция.

17.15 «Бажалар». Телехикая.

18.10 «Біз». Ток-шоу.

19.00, 22.30, 01.30 Жаңалықтар.

19.30 «Бюро расследований».

20.30 «След».

21.10 Олимпийские зимние игры в Сочи

2013. Биатлон. Гонка преследования.

12,5 км. Мужчины .

22.55 Олимпийские зимние игры в Сочи 2013. Фристайл. Могул. Мужчины. Финал. Прямая трансляция.

ЕЛ АРНА

7.30 “Ән арна”.

8.25 “Агент Z”.

9.25 “Ең қауіпті алпыс жыртқыш”.

10.00 Кино. “Алты жасар Алпамыс”.

11.10 Мультфильм. /каз./ 11.50 “Ұшқыштар”.

12.30 «Жар@йсың».

13.00 “Одноклассники”.

14.10 “Әйелдің бәрі әдемі”. Арулар жайлы бір үзік сыр.

14.50 Мультфильм 15.10 “Қарсы бақылау”.

16.00 “Өлең сөздің патшасы” 16.10 Деректі сериал. “Денсаулық А-дан Я-ға дейін”.

17.00 “Ән арна”. Музыкалық бағдарлама.

18.00 «Жар@йсың».

18.30 “Шіркін-Life” реалити-шоуы.

19.20 “Әйелдің бәрі әдемі”. Арулар жайлы бір үзік сыр.

20.00 “Подарок судьбы”.

21.00 “Сынақ” - үрей мен қорқынышқа толы реалити-шоу!

21.55 Кино. Дженнифер Гарнер в комедии “Как по маслу”.

23.20 «Жар@йсың».

ЕУРАЗИЯ

5.00 «ДӘРІГЕР АХМЕТОВА» 5.50 ЖАҢАЛЫҚТАР 6.00 Телеканал «ОЛИМПИЙСКОЕ УТРО» 10.00 Новости 10.05 «ДОБРЫЙ ВЕЧЕР, КАЗАХСТАН!»

11.00 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ» (каз.)

11.20 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз.)

11.55 «ЖИТЬ ЗДОРОВО» (каз.)

13.00 «ҮЙ БОЛУ ҚИЫН» 13.35 «П@УТINA» 14.00 «НОВОСТИ ДНЕМ» 14.25 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ» 14.40 «СУДЕБНЫЕ ИСТОРИИ» 15.45 «ДАВАЙ ПОЖЕНИМСЯ» 17.00 ЖАҢАЛЫҚТАР 17.30 «В НАШЕ ВРЕМЯ» (каз.)

18.25 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз.)

19.00 ЖАҢАЛЫҚТАР 19.30 «П@УТINA» 20.00 «НОВОСТИ В 21:00» 20.30 «ПУСТЬ ГОВОРЯТ» 21.40 «ПЯТНИЦКИЙ. Глава вторая» 22.40 Многосерийный фильм «КОРОЛЕВА БАНДИТОВ» 0.30 «НОВОСТИ» 0.55 «МАРУСЯ. ИСПЫТАНИЕ» (каз.)

1.40 «ЖИТЬ ЗДОРОВО» (каз.)

2.35 «КОНТРОЛЬНАЯ ЗАКУПКА» (каз.)

СЕЙСЕНБІ, 11 ақпан ҚАЗАҚСТАН

6.00 «ТАҢШОЛПАН».

8.30, 11.30, 16.30, 19.30, 22.45, 1.40 ЖАҢАЛЫҚТАР 8.45, 20.50 «Сырғалым».

9.40, 20.05 «Айтуға оңай...»

10.25 «Данышпан қарға».

10.35 «Сүйкімді жәндіктер».

10.50 «Білгіштер бекеті». Ғылыми11.25 «Сочи-2014». Күнделік 11.45 «Sport.kz» 12.10 «Алаң» ток-шоуы 13.00 «Еңбек түбі -береке» 13.05 «Зигби».

13.25 «Білгіштер бекеті». Ғылыми14.00 «ӘЙЕЛ БАҚЫТЫ». Ток-шоу. Тікелей эфир 15.10 «КЕЛІН».

16.00 «Ұлттық өнім» 16.25 «Еңбек түбі -береке» 16.50 «Еңселі Елорда» 17.05 «Ас мәзірі» 17.35 «Сыр-сұхбат» 18.10 «EXPO ЖОЛЫ» 18.30 «Құтқарушы». 6-бөлім 21.40 «Шетелдегі қазақ балалары» 22.10 «ТҮНГІ СТУДИЯДА Нұрлан Қоянбаев» 22.40 «СОЧИ-2014». Күнделік 23.20 «Еңселі Елорда» 23.30 «EXPO жолы» 23.55 «Мәлім де беймәлім Қазақстан» 0.25 «Келін».

1.10 «Түнгі студияда Нұрлан Қоянбаев»

Орал

16.50 «Ақжайық» жаңалықтары 17.15 “Темірқазық” 17.35 «Бәрекелді»

Қазақстан-Орал

06.55 Аңдатпа 07.00 «Ақжайық» жаңалықтары 07.30 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» таңғы сазды ақпараттық бағдарлама.

08.00 Новости «Ақжайық» 08.30 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» таңғы сазды ақпараттық бағдарлама.

09.00 “Болашақ”. Телехикая.

09.45 “Заңға сүйен” 10.20 “Бәрекелді” 10.40 «Арнайы репортаж» 11.05 “Замансөз” 11.35 Мультсериал 12.00 “БАЛА КҮТУШІ”.

12.30 “Анна Герман”. Телехикая.

13.30 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары 13.45 Новости «АҚЖАЙЫҚ» 14.00 17.55 Үзіліс 18.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары. Тікелей эфир 18.20 Деректі фильм 19.00 Новости «АҚЖАЙЫҚ» . Тікелей эфир 19.20 “ЕЛ АЛДЫНДА”. Тікелей эфир 20.00 Деректі фильм 20.20 “АТАМЕКЕН”

20.40 “БУДЬТЕ ЗДОРОВЫ” 21.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары 21.30 Новости «АҚЖАЙЫҚ» 22.00 “Болашақ”. Телехикая. 3-бөлім 22.45 “АННА ГЕРМАН”. Телехикая.

23.35 Деректі фильм 00.00 «Ақжайық» жаңалықтары 00.30 Новости «Ақжайық»

ХАБАР

06.00 «Жаңа күн».

08.00, 10.00, 12.00, 16.00, 19.00, 22.30, 01.00 Жаңалықтар 08.10 «Бюро расследований» 08.40 «Моя планета». Д/сериал 9.00, 14.00, 16.15, 20.00, 23.30 Новости.

9.10 «Біз». Ток-шоу.

10.10, 20.30 «След».

11.30 Көзқарас 12.10 «Білгенге маржан...»

13.00 «Әр үйдің сыры басқа». Деректі драма.

13.30 Сочи 2014 .Қысқы олимпиада ойындарының күнделігі.13.40 «Экстремалды планета». Д/сериал 14.10 «Свиридовы».

14.40 Сочи 2013. Дневник зимних олимпийских игр.14.50 Олимпийские зимние игры в Сочи 2013. Лыжные гонки. Спринт. Мужчины, женщины. Квалификация. Прямая трансляция.

15.55 «Подари детям жизнь».

16.30 «Әуен әлеміне саяхат».Д/сериал 16.50 Олимпийские зимние игры в Сочи 2013. Лыжные гонки. Спринт. Мужчины, женщины. Финал . Прямая трансляция.

19.30 Арнайы хабар 21.10 Олимпийские зимние игры в Сочи 2013. Конькобежный спорт. 500 м. Женщины.

23.00 Журнал

ЕЛ АРНА

7.30 “Ән арна”.

8.25 “Агент Z”.

9.25 “Ең қауіпті алпыс жыртқыш”.

10.00 Кино. “Алты жасар Алпамыс”.

11.10 Мультфильм. /каз./ 11.50 “Ұшқыштар”.

12.30 «Жар@йсың».

13.00 “Одноклассники”.

14.10 “Әйелдің бәрі әдемі”. Арулар жайлы бір үзік сыр.

14.50 Мультфильм 15.10 “Қарсы бақылау”.

16.00 “Өлең сөздің патшасы” 16.10 Д/С “Денсаулық А-дан Я-ға дейін”.

17.00 “Ән арна”. Музыкалық бағдарлама.

18.00 «Жар@йсың».

18.30 “Шіркін-Life” реалити-шоуы.

19.20 “Әйелдің бәрі әдемі”.

20.00 “Подарок судьбы”.

21.00 “Сынақ” реалити-шоу!

21.55 Кино. “Как по маслу”.

23.20 «Жар@йсың».

ЕУРАЗИЯ

5.00 «ДӘРІГЕР АХМЕТОВА» 5.50 ЖАҢАЛЫҚТАР 6.00 Телеканал «ОЛИМПИЙСКОЕ УТРО » 10.00 Новости 10.05 «ВСЕГДА ГОВОРИ «ВСЕГДА» - 7 10.55 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ» (каз.)

11.15 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз.)

11.50 «ЖИТЬ ЗДОРОВО» (каз.)

13.05 «ҮЙ БОЛУ ҚИЫН» 13.35 «П@УТINA» 14.00 «НОВОСТИ ДНЕМ» 14.25 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ» 14.40 «СУДЕБНЫЕ ИСТОРИИ» 15.45 «ДАВАЙ ПОЖЕНИМСЯ» 17.00 ЖАҢАЛЫҚТАР 17.30 «В НАШЕ ВРЕМЯ» (каз.)

18.25 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз.)

19.00 ЖАҢАЛЫҚТАР 19.30 «П@УТINA» 20.00 «НОВОСТИ В 21:00» 20.30 «ПУСТЬ ГОВОРЯТ» 21.40 Премьера. «ПЯТНИЦКИЙ. Глава вторая» 22.40 «КОРОЛЕВА БАНДИТОВ» 0.30 «НОВОСТИ» 0.55 «МАРУСЯ. ИСПЫТАНИЕ» (каз.)

1.40 «ЖИТЬ ЗДОРОВО» (каз.)

2.35 «КОНТРОЛЬНАЯ ЗАКУПКА» (каз.)

СәрСЕНБІ, 12 ақпан ҚАЗАҚСТАН

6.00 «ТАҢШОЛПАН».

8.30, 11.30, 16.30, 19.30, 22.45, 1.40 ЖАҢАЛЫҚТАР 8.45, 20.50 «Сырғалым».

9.40, 20.05 «Айтуға оңай...»

10.25 «Данышпан қарға». 7-бөлім 10.35 «Сүйкімді жәндіктер». 27-28 бөлімдері 10.50 «Білгіштер бекеті». Ғылыми11.25 «Сочи-2014». Күнделік 11.45 «Ұлттық өнім» 12.05 «EXPO жолы» 12.25 «Заң және біз» 13.00 «Еңбек түбі -береке» 13.05 «Зигби». 5-6 бөлімдері 13.25 «Білгіштер бекеті». Ғылыми14.00 «ӘЙЕЛ БАҚЫТЫ». Ток-шоу. Тікелей эфир 15.10 «КЕЛІН». 772, 773-бөлімдері 16.00 «Мың түрлі мамандық» 16.50 «ӨЗЕКЖАРДЫ» 17.10 «Толағай». Отбасылар сайысы. (Іріктеу кезеңі - 2014 ж.)

18.00 «ҚЫЛМЫС ПЕН ЖАЗА» 18.30 «Құтқарушы». 7-бөлім 21.40 «Шетелдегі қазақ балалары» 22.10 «ТҮНГІ СТУДИЯДА Нұрлан Қоянбаев» 22.40 «СОЧИ-2014». Күнделік 23.20 «Өзекжарды» 23.35 «Сыр-сұхбат» 0.05 «Ұлттық өнім» 0.25 «Келін». 772, 773-бөлімдері 1.10 «Түнгі студияда Нұрлан Қоянбаев» 2.15 «Мың түрлі мамандық»

Орал

16.50 «Ақжайық» жаңалықтары 17.15 “Арнайы репортаж” 17.35 «Жандауа»

Қазақстан-Орал

06.55 Аңдатпа 07.00 «Ақжайық» жаңалықтары 07.30 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» таңғы сазды ақпараттық бағдарлама.

07.55 «Телемаркет», жарнама 08.00 Новости «Ақжайық» 08.30 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» таңғы сазды ақпараттық бағдарлама.

09.00 “Болашақ”. Телехикая. 3-бөлім 09.50 “Ел алдында” 10.25 “Жайық жауһарлары” 10.55 «Топжарған» 11.15 “Другой Уральск” 11.35 Мультсериал 12.15 “БАЛА КҮТУШІ”. 80-бөлім 12.45 “Анна Герман”. Телехикая. 10бөлім 13.30 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары 13.45 Новости «АҚЖАЙЫҚ» 13.55 «Телемаркет», жарнама, аңдатпа 14.00 17.55 Үзіліс 17.55 Аңдатпа 18.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары. Тікелей эфир 18.15 «Телемаркет», жарнама 18.30 Деректі фильм 19.00 Новости «АҚЖАЙЫҚ». Тікелей эфир 19.15 «Телемаркет», жарнама 19.20 “ВРЕМЯ ВАШЕГО ВОПРОСА”.

Тікелей эфир 19.50 Деректі фильм 20.40 “ЖАСАМПАЗДЫҚ БЕЛЕСІ 2050” 21.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары 21.25 «Телемаркет», жарнама 21.30 Новости «АҚЖАЙЫҚ» 22.00 “Болашақ”. Телехикая. 4-бөлім 22.45 “ДЕСАНТУРА. НИКТО, КРОМЕ НАС”. Телехикая. 1-бөлім 23.35 Деректі фильм 00.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары 00.30 Новости «АҚЖАЙЫҚ» 01.00 Аңдатпа

ХАБАР

06.00 «Жаңа күн».

08.00, 10.00, 12.00, 16.00, 20.30, 00.30, 01.45 Жаңалықтар 08.10 Арнайы хабар 08.35 «Экстремалды планета». Д/сериал 9.00, 14.00, 16.15, 21.00, 01.00 Новости.

9.10 «Біз». Ток-шоу.

10.10, 21.30 «След».

11.30 Көзқарас 11.50 Олимпийские зимние игры в Сочи 2013. Горные лыжи. Скоростной спуск. Женщины . Прямая трансляция.

14.10 Сочи 2014 .Қысқы олимпиада ойындарының күнделігі.

4.20 «Свиридовы».

15.10 Сочи 2013. Дневник зимних олимпийских игр.15.20 «Семейные мелодрамы». Документальная драма.

15.50 «Подари детям жизнь».

16.15 «Өмір ғажайыптары».Д/сериал.

17.15 «Оралу». Телехикая.

18.10 «Біз». Ток-шоу.

18.55 Олимпийские зимние игры в Сочи 2013. Конькобежный спорт. 1000 м. Мужчины Прямая трансляция.

20.15 Жаңа қоғам 22.45 Олимпийские зимние игры в Сочи 2013. Хоккей. Чехия – Швеция. Прямая трансляция.01.30 Журналдар Бизнес Ауа райы Спорт Журналдар

ЕЛ АРНА

7.30 “Ән арна”.

8.20 Ауа райы 8.25 “Агент Z”.

9.25 “Ең қауіпті алпыс жыртқыш”.

10.00 Кино. “Даладағы дүбір”.

11.20 Мультфильм. /каз./ 11.40 “Сынақ” 12.30 «Жар@йсың».

13.00 “Одноклассники”.

14.10 “Сенім. Білім. КZ”.

14.30 “Әйелдің бәрі әдемі”.

15.10 “Жас ұлан”.

15.50 “Бакуган: Жанкешті жауынгерлер”.

16.50 “Денсаулық А-дан Я-ға дейін”.

17.00 “Ән арна”.

18.00 «Жар@йсың».

18.30 “Архифакт” 18.50 “Что наша жизнь...”.

19.20 “Ерлердің ісі бітер ме?” ток-шоуы.

20.00 “Подарок судьбы”.

21.00 “Сынақ”

21.55 Кино. Эван МакГрегор в боевике “Нокаут”.

23.30 «Жар@йсың».

ЕУРАЗИЯ

5.00 «ДӘРІГЕР АХМЕТОВА» 5.50 ЖАҢАЛЫҚТАР 6.00 Телеканал «ОЛИМПИЙСКОЕ УТРО» 10.00 Новости 10.05 Мария Порошина, Ярослав Бойко в многосерийном фильме «ВСЕГДА ГОВОРИ «ВСЕГДА» - 7 10.55 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ» (каз.)

11.15 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз.)

11.50 «ЖИТЬ ЗДОРОВО» (каз.)

13.05 «ҮЙ БОЛУ ҚИЫН» 13.35 «П@УТINA» 14.00 «НОВОСТИ ДНЕМ» 14.25 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ» 14.40 «СУДЕБНЫЕ ИСТОРИИ» 15.45 «ДАВАЙ ПОЖЕНИМСЯ» 17.00 ЖАҢАЛЫҚТАР 17.30 «В НАШЕ ВРЕМЯ» (каз.)

18.25 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз.)

19.00 ЖАҢАЛЫҚТАР 19.30 «П@УТINA» 20.00 «НОВОСТИ В 21:00» 20.30 «ПУСТЬ ГОВОРЯТ» 21.40 Премьера. «ПЯТНИЦКИЙ. Глава вторая» 22.40 «КОРОЛЕВА БАНДИТОВ» 0.30 «НОВОСТИ» 0.55 «МАРУСЯ. ИСПЫТАНИЕ» (каз.)

1.40 «ЖИТЬ ЗДОРОВО» (каз.)

2.35 «КОНТРОЛЬНАЯ ЗАКУПКА» (каз.)

Тележосық oral_oniri@inbox.ru

Бейсенбі, 6 ақпан 2014 жыл

21

бейСЕНБІ, 13 ақпан ҚАЗАҚСТАН

6.00 «ТАҢШОЛПАН».

8.30, 11.30, 16.30, 19.30, 22.45, 1.45 ЖАҢАЛЫҚТАР 8.45, 20.50 «Сырғалым».

9.40, 20.05 «Айтуға оңай...»

10.25 «Данышпан қарға».

10.35 «Сүйкімді жәндіктер» 10.50 «Жүзден жүйрік» 11.25 «Сочи-2014». Күнделік 11.45 «Агробизнес» 12.10 «Ұлттық өнім» 12.30 «Ұлт мақтанышы».

13.00 «Еңбек түбі -береке» 13.05 «Зигби». 7-8 бөлімдері 13.25 «Жүзден жүйрік» 14.00 «ӘЙЕЛ БАҚЫТЫ».

15.10 «КЕЛІН».

16.00 «Мың түрлі мамандық» 16.50 «Қылмыс пен жаза» 17.10 «EXPO жолы» 17.30 «Ұлт мақтанышы».

18.00 «ШЕТЕЛДЕГІ ҚАЗАҚ БАЛАЛАРЫ» 18.30 «Құтқарушы».

21.40 «Шетелдегі қазақ балалары» 22.10 «ТҮНГІ СТУДИЯДА Нұрлан

Қоянбаев» 22.40 «СОЧИ-2014». Күнделік 23.20 «Ұлттық өнім» 23.40 «Қылмыс пен жаза» 0.05 «EXPO жолы» 0.25 «Келін».

1.10 «Түнгі студияда Нұрлан Қоянбаев»

ОРАЛ

16.50 «Ақжайық» жаңалықтары 17.15 “Топжарған” 17.35 «Жайық жауһарлары»

Қазақстан-Орал

07.00 «Ақжайық» жаңалықтары 07.30 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» 08.00 Новости «Ақжайық» 08.30 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» 09.00 “Болашақ”.

09.45 «Время вашего вопроса» 10.15 «Атамекен» 10.35 “Будьте здоровы” 10.55 Мультфильм 11.40 Деректі фильм 12.15 “БАЛА КҮТУШІ”.

12.45 “Десантура. Никто, кроме нас”.

13.30 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары

13.45 Новости «АҚЖАЙЫҚ» 14.00 17.55 Үзіліс 18.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары.

18.15 «Телемаркет», жарнама 18.20 Деректі фильм 19.00 Новости «АҚЖАЙЫҚ».

19.20 “ЕЛ АЛДЫНДА”.

20.00 Деректі фильм 20.20 “ЖЕРГІЛІКТІ УАҚЫТ” 20.40 “АЛТЫН БЕСІК” 21.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары 21.30 Новости «АҚЖАЙЫҚ» 22.00 “Болашақ”.

22.45 “ДЕСАНТУРА. НИКТО, КРОМЕ НАС”.

23.35 Деректі фильм 00.00 «Ақжайық» жаңалықтары 00.30 Новости «Ақжайық»

ХАБАР

06.00 «Жаңа күн».

08.00, 10.00, 12.00, 19.00 Жаңалықтар 08.10 Жаңа қоғам 08.20 «Моя планета». Д/сериал 9.00, 14.00, 17.00, 19.30 Новости 9.10 «Біз». Ток-шоу.

10.10 «След».

11.30 Көзқарас 12.10 «Білгенге маржан...»

12.50 Сочи 2014 .Қысқы олимпиада ойындарының күнделігі.

13.00 «Әр үйдің сыры басқа». Деректі драма.

13.30 «Экстремалды планета».

13.50 Сочи 2013. Дневник зимних олимпийских игр.14.10 «Свиридовы».

14.50 Олимпийские зимние игры в Сочи 2013. Лыжные гонки. 10 км. Женщины.

16.40 «Әуен әлеміне саяхат».

17.15 «Оралу». Телехикая .

18.15 «Біз». Ток-шоу.

20.00 Олимпийские зимние игры в Сочи 2013. Фигурное катание. Мужчины. Короткая программа. Прямая трансляция.

00.30-03.00 Олимпийские зимние игры в Сочи 2013. Хоккей. Россия – Словения.

9.25 “Ең қауіпті алпыс жыртқыш”.

10.00 Кино. “Қазақи оқиға”.

11.30 Мультфильм. /каз./ 11.40 “Сынақ” 12.30 «Жар@йсың».

13.00 “Одноклассники”.

14.10 “Побочный эффект”.

14.30 “Ерлердің ісі бітер ме?” ток-шоуы.

15.10 “Жас ұлан”.

15.50 “Бакуган: Жанкешті жауынгерлер”.

16.50 “Денсаулық А-дан Я-ға дейін”.

17.00 “Ән арна”.

18.00 «Жар@йсың».

18.30 Анимациялық “Қазақ елі”.

18.50 “Әзіл Tube” бағдарламасы.

19.20 “Ерлердің ісі бітер ме?”

20.00 “Подарок судьбы”.

21.00 “Сынақ” 21.55 Кино. Майкл Дуглас в комедии “Свадебная вечеринка”.

23.20 «Жар@йсың».

ЕЛ АРНА

ЕУРАЗИЯ

7.30 “Ән арна”.

8.25 “Агент Z”.

5.00 «ДӘРІГЕР АХМЕТОВА» 5.50 ЖАҢАЛЫҚТАР

6.00 «ОЛИМПИЙСКОЕ УТРО » 10.00 Новости 10.05 С/л «ВСЕГДА ГОВОРИ «ВСЕГДА» - 8 10.55 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ» 11.15 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз.)

11.50 «ЖИТЬ ЗДОРОВО» (каз.)

13.05 «ҮЙ БОЛУ ҚИЫН» 13.35 «П@УТINA» 14.00 «НОВОСТИ ДНЕМ» 14.25 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ» 14.40 «СУДЕБНЫЕ ИСТОРИИ» 15.45 «ДАВАЙ ПОЖЕНИМСЯ» 17.00 ЖАҢАЛЫҚТАР 17.30 «В НАШЕ ВРЕМЯ» (каз.)

18.25 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз.)

19.00 ЖАҢАЛЫҚТАР 19.30 «П@УТINA» 20.00 «НОВОСТИ В 21:00» 20.30 «ПУСТЬ ГОВОРЯТ» 21.40 Премьера. «ПЯТНИЦКИЙ. Глава вторая» 22.40 С/л «КОРОЛЕВА БАНДИТОВ» 0.30 «НОВОСТИ» 0.55 «МАРУСЯ. ИСПЫТАНИЕ» 1.40 «ЖИТЬ ЗДОРОВО» 2.35 «КОНТРОЛЬНАЯ ЗАКУПКА»

жұма, 14 ақпан ҚАЗАҚСТАН

6.00 «ТАҢШОЛПАН».

8.30, 11.30, 16.30, 19.30, 23.55, 2.15 ЖАҢАЛЫҚТАР 8.45 «Сырғалым».

9.40, 20.05 «Айтуға оңай...»

10.25 «Данышпан қарға». 9-бөлім 10.35 «Сүйкімді жәндіктер».

10.50 «Жүзден жүйрік» 11.25 «Сочи-2014». Күнделік 11.45 «МЕНІҢ ҚАЗАҚСТАНЫМ» 12.20 «Жарқын бейне» 12.50 «Еңбек түбі -береке» 12.55 «Зигби». 9-10 бөлімдері 13.25 «Жүзден жүйрік» 14.00 «ӘЙЕЛ БАҚЫТЫ».

15.10 «КЕЛІН».

16.00 «Жан жылуы» 16.25 «Еңбек түбі - береке» 16.50 «ӨЗЕКЖАРДЫ» 17.10 «ҚАЗАҚСТАН - 2050. МӘҢГІЛІК ЕЛ» 17.40 «ПАРЛАМЕНТ» 18.05 «ИМАН АЙНАСЫ» 18.30 «Құтқарушы».

20.50 «ҰЛТТЫҚ ШОУ» 21.55 «Жайдарман».Үздік әзілдер 22.20 «СОЧИ-2014». Күнделік

22.25 Кино «Тақиялы періште» фильмінде 0.25 «Келін».

1.10 «Парламент» 1.35 «Иман айнасы» 2.00 «Өзекжарды»

ОРАЛ

16.50 «Ақжайық» жаңалықтары 17.15 «Атамекен» 17.35 “Алтын бесік”

Қазақстан-Орал

06.55 Аңдатпа 07.00 «Ақжайық» жаңалықтары 07.30 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» 07.55 «Телемаркет», жарнама 08.00 Новости «Ақжайық» 08.30 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» 09.00 “Болашақ”. Телехикая.

09.45 «Ел алдында» 10.20 “Жасампаздық белесі 2050” 10.40 Мультсериал 11.20 “БАЛА КҮТУШІ”.

11.50 “Десантура. Никто, кроме нас”.

12.40 Деректі фильм 13.30 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары

13.45 Новости «АҚЖАЙЫҚ» 14.00 17.55 Үзіліс 18.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары.

18.20 Деректі фильм 19.00 Новости «АҚЖАЙЫҚ».

19.20 “ВРЕМЯ ВАШЕГО ВОПРОСА”. Тікелей эфир 19.50 Деректі фильм 20.10 “МӘҢГІЛІК ЕЛ” 20.40 «ЖАНДАУА» 21.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары 21.25 «Телемаркет», жарнама 21.30 Новости «АҚЖАЙЫҚ» 22.00 “Болашақ”.

22.45 “ДЕСАНТУРА. НИКТО, КРОМЕ НАС”. Телехикая. 3-бөлім 23.35 Деректі фильм 00.00 «Ақжайық» жаңалықтары 00.30 Новости «Ақжайық»

ХАБАР

06.00 «Жаңа күн».

08.00, 10.00, 12.00, 19.00 Жаңалықтар 08.10 Арнайы хабар.

08.35 «Моя планета». Д/сериал.

9.00, 14.00, 17.00, 19.30 Новости 9.15 «Біз». Ток-шоу.

10.10 «След 11.30 Көзқарас 12.10 «Білгенге маржан...»

12.50 Сочи 2014 13.00 «Әр үйдің сыры басқа». Деректі драма.

13.50 Сочи 2013. Дневник зимних олимпийских игр.

14.10 «Свиридовы».

14.50 Олимпийские зимние игры в Сочи 2013. Лыжные гонки. 15 км. Мужчины Прямая трансляция.

16.55 «Подари детям жизнь».

17.15 «Орталық ХАБАР». Сараптамалық бағдарлама.

18.05 Вектор развития 18.15 «Біз». Ток-шоу.

20.00 Олимпийские зимние игры в Сочи 2013. Фигурное катание. Мужчины.

00.30 -03.00 Олимпийские зимние игры в Сочи 2013. КанадаАвстрия. Прямая трансляция.

ЕЛ АРНА

7.30 “Ән арна”.

8.25 “Агент Z”.

9.25 “Ең қауіпті алпыс жыртқыш”.

10.00 Кино. “Қараш-Қараш”.

11.40 “Сынақ” 12.30 «Жар@йсың».

13.00 “Одноклассники”.

14.10 “Ерлердің ісі бітер ме?”

15.10 “Жас ұлан”.

15.50 “Бакуган: Жанкешті жауынгерлер”.

16.50 “Денсаулық А-дан Я-ға дейін”.

17.00 “Ән арна”.

18.00 «Жар@йсың».

18.30 “Жақсы адам”.

18.50 “Әсем әуен “Ел арнада” 19.20 “Ерлердің ісі бітер ме?”

20.00 “Подарок судьбы”.

21.00 “Сынақ” 21.45 Кино. Николас Кейдж в триллере “Медальон”.

23.15 «Жар@йсың».

ЕУРАЗИЯ

5.00 «ДӘРІГЕР АХМЕТОВА» 5.50 ЖАҢАЛЫҚТАР 6.00 «ОЛИМПИЙСКОЕ УТРО » 10.00 Новости 10.05 С/л «ВСЕГДА ГОВОРИ «ВСЕГДА» - 8

11.00 «ЖҰМА УАҒЫЗЫ» 11.15 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз.)

11.50 «ЖИТЬ ЗДОРОВО» (каз.)

13.05 «ҮЙ БОЛУ ҚИЫН» 13.35 «П@УТINA» 14.00 «НОВОСТИ ДНЕМ» 14.25 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ» 14.40. «ИРИНА МУРАВЬЕВА. «НЕ УЧИТЕ МЕНЯ ЖИТЬ» 15.50 «ЖДИ МЕНЯ» 17.00 ЖАҢАЛЫҚТАР 17.30 «В НАШЕ ВРЕМЯ» (каз.)

18.25 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз.)

19.00 ЖАҢАЛЫҚТАР 19.30 «П@УТINA» 20.00 «НОВОСТИ В 21:00» 20.30 «ПОЛЕ ЧУДЕС» 21.40 Премьера. «ПЯТНИЦКИЙ. Глава вторая» 22.40 Триллере «ТОТ, КТО ГАСИТ СВЕТ» 0.25 «АРАБСКАЯ ВЕСНА».

1.25 Фильм «НОСТАЛЬГИЯ ПО БУДУЩЕМУ» (каз.)

2.50 «МАРУСЯ. ИСПЫТАНИЕ» 3.35 «КОНТРОЛЬНАЯ ЗАКУПКА» (каз.)

СЕНБІ, 15 ақпан ҚАЗАҚСТАН

6.00 Қазақстан эстрада жұлдыздарының қатысуымен концерт 7.30 «СЕНБІЛІК ТАҢ».

8.35 «АГРОБИЗНЕС» 9.00 «Дауа» 9.35 «Аc мәзірі» 10.10 «Әзіл әлемі» 11.45 «Сочи-2014». Күнделік 11.50 «ТЕЛҚОҢЫР» 12.35 «МЫҢ ТҮРЛІ МАМАНДЫҚ» 13.05 «БІЛГІРЛЕР ОТАУЫ».

14.00 «Болашақ». 27-бөлімі 15.00 «Әли мен Айя». 5-бөлім 15.10 «ҚАЗАҚСТАН - 2050. МӘҢГІЛІК ЕЛ» 15.30 «КЕЛБЕТ» 16.00 «Мәлім де беймәлім Қазақстан» 16.30, 19.30, 23.50, 2.05 ЖАҢАЛЫҚТАР 16.50 «Бизнестің жол картасы». «Табыстылар тағылымы» 17.05 Кино «Тақиялы періште».

18.40 «ЖАН ЖЫЛУЫ» 19.05 «АРНАЙЫ РЕПОРТАЖ» 20.05 Гала-концерт.

21.30 «СІЗ НЕ ДЕЙСІЗ?»

22.00 «СОЧИ-2014». Күнделік 22.05 Кино «Ержүрек Уилл» 0.25 «Арнайы репортаж» 0.50 «Ғасырлар үні».

1.35 «Келбет»

және жас пианистер байқауы”.

19.00 «АПТА» 19.40 “ТЕМІРҚАЗЫҚ” 20.00 «ПАНОРАМА НЕДЕЛИ» 20.40 «СВОЕ ДЕЛО» 21.00 «СЫР ТОЛҒАУ» 21.30 Көркем фильм 23.30 Көркем фильм

Қазақстан-Орал

06.00 «Махаббат мерейі ».

07.35 Мультфильм 08.00 «Табиғаттың тартуы». Д/с.

08.55 Подари детям жизнь.

9.00, 17.00, 21.00, 01.00 Новости 9.10 «Мен көрген соғыс». Бақытбек Смағұл». Д/фильм.

10.00, 20.30, 00.30 Жаңалықтар 10.10 «Дело вкуса с Татьяной Веденеевой» 10.30 ПРОД.ВОПРОС 11.00 «Сноски».

11.30 Сочи 2014 . Қысқы олимпиада ойындарының күнделігі.

08.55 Аңдатпа 09.00 «Ақжайық» жаңалықтары 09.30 «Алтын бесік» 10.00 Новости «Ақжайық» 10.30 “Время вашего вопроса” 11.05 “Жергілікті уақыт” 11. 25 Мультфильм 11.40 «Балапаннан» базарлық 12.40 Көркем фильм 14.00 16.55 Үзіліс 17.00 «Балапаннан» базарлық 18.00 “Бірінші Халықаралық классикалық музыканың фестивалі

ХАБАР

11.50 Олимпийские зимние игры в Сочи 2013. Горные лыжи. Супергигант. Женщины . Прямая трансляция.

14.10 Сочи 2013. Дневник зимних олимпийских игр.

14.20 Документальный фильм.

14.50 Олимпийские зимние игры в Сочи 2013. Лыжные гонки. Эстафета 4х5 км. Женщины. Прямая трансляция.

16.30 Бармысың, бауырым?

17.10 «Аймақтар аламаны-2» республикалық телебайқауы 18.25 Олимпийские зимние игры в Сочи 2013. Коньки. 1500 м. Мужчины . Прямая трансляция.

21.30 «Энергия будущего». Д/ф.

22.00 Олимпийские зимние игры в Сочи 2013. Хоккей. Швейцария – Чехия . Прямая трансляция.

01.30 Кино. «Аңшы».

ЕЛ АРНА

7.30 Концерт “Әсем әуен “Ел

арнада”.

8.00 “Архифакт” 8.20 “Оян.KZ”.

9.10 “Сенім. Білім. КZ”.

9.30 “Суперпапа”. Реалити-шоу.

10.20 “Бауыржан Момышулы”.

13.40 “Әйелдің бәрі әдемі”.

14.10 “Алтыбақан” 14.40 “Ауылдың алты ауызы”.

15.10 Үнді фильмі. “Кек пен заң”.

18.20 “Что наша жизнь...”.

18.50 “Жігіт сұлтаны”.

20.30 “Әзіл-кеш” 21.10 Х/ф “Белоснежка и месть гномов”.

23.00 “Әсем әуен “Ел арнада”.

ЕУРАЗИЯ

5.00 Фильм «НОСТАЛЬГИЯ ПО БУДУЩЕМУ» (каз.)

6.45 «ИДЕАЛЬНЫЙ РЕМОНТ» (каз.)

7.30 «ТАҢҒЫ ПОШТА» 8.00 Новости 8.10 «ПРАВО НА КАЧЕСТВО»

8.45 Виктория Толстоганова, Ярослав Бойко, Ольга Арнтгольц в фильме «МАТЕРИНСКИЙ ИНСТИНКТ» 10.35 «ФАБРИКА ГРЕЗ» с Ольгой Артамоновой 11.05 «ИДЕАЛЬНЫЙ РЕМОНТ» 12.00 «ЧУДО».С/л 12.50 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ» 13.05 «ДУ ҚОЛ ШОКОЛАД» 14.00 Документальный фильм «БРАТЬЯ И ЗВЕЗДЫ» 15.00 Кино «ДОМ С СЮРПРИЗОМ» 19.00 Шоу «ЛУЧШИЙ ГОРОД.KZ» 20.00 «НОВОСТИ В СУББОТУ» 20.30 «СЕНБІЛІК ЖАҢАЛЫҚТАР» 20.45 «ТІЛШІ ТҮЙІНІ» 21.15 «СЕНБІЛІК ЖАҢАЛЫҚТАР» 21.35 Комедия. «Доктор Дулиттл» 23.10 Мировое кино. «ДЬЯВОЛ НОСИТ PRADA» 1.20 «ЗАПРЕЩЕННАЯ РЕАЛЬНОСТЬ» 2.45 «Доктор Дулиттл» (каз.)

жекСЕНБІ, 16 ақпан ҚАЗАҚСТАН

6.00 Қазақстан эстрада жұлдыздарының қатысуымен концерт 7.05 «Мәлім де беймәлім Қазақстан» 7.35 «Умизуми командасы».

8.30 V маусым. «Айгөлек».

10.05 «СЫР-СҰХБАТ» 10.35 «АҚСАУЫТ» 11.10 «Сочи-2014». Күнделік 11.15 «Сіз не дейсіз?»

11.45 «Ұлттық шоу» 12.50 «Шетелдегі қазақ балалары» 13.15 «ТОЛАҒАЙ».

14.05 «Болашақ». 28-29 бөлімдері 15.45 «Әли мен Айя». 6-бөлім 15.55 «ҰЛЫ ДАЛА ДҮБІРІ».

16.30 «Арнайы репортаж» 16.55 «ЕҢСЕЛІ ЕЛОРДА» 17.05 «Әзіл әлемі» 18.40 «ҒАСЫРЛАР ҮНІ». Этно-

музыкалық фильм 19.30 «АПТА. КZ» 20.35 «Жайдарман» 22.10 «АЛАҢ» ток-шоуы 23.00 «СОЧИ-2014». Күнделік 23.05 «КӨКПАР». Ұлттық ойын 23.45 Сара Хайланд, Мэтт Прокоп, Джордан Николс «Махаббат ертегісі» комедиясында 1.25 «Телқоңыр» 2.05 «АПТА. КZ»

18.00 Деректі фильм 18.45 “ЕКІ ЕЗУ”. Әзіл-сықақ театры 20.00 «АРНАЙЫ РЕПОРТАЖ» 20.20 «БӘРЕКЕЛДІ» 20.40 “ДРУГОЙ УРАЛЬСК” 21.00 “ЗАМАНСӨЗ” 21.30 «Телемаркет», жарнама 21.35 Көркем фильм 23.40 Көркем фильм 01.00 Аңдатпа

Қазақстан-Орал

06.00 «Махаббат мерейі».

06.50 Мультфильм.

07.10 «Табиғаттың тартуы». Д/с.

07.30 Айбын.

08.10 Балалар уақыты. «Фархат».

9.00 Куб удачи. Лотерея.

9.10 Х/ф «Письма богу».

11.05 «Моя планета».

11.50 Олимпийские зимние игры в Сочи 2013. Горные лыжи. Супергигант. Мужчины.

09.00 «Апта» 09.40 «Жандауа» 10.00 «Панорама недели» 10.30 «Телемаркет», жарнама 10.40 “Мәңгілік ел” 11.00 Мультфильм 11.20 «Балапаннан» базарлық 12.20 Көркем фильм 14.00 16.55 Үзіліс 17.00 «Балапаннан» базарлық

ХАБАР

14.10 АС АРҚАУ 14.30 В прямом эфире –ТВ Бинго.

15.30 Олимпийские зимние игры в Сочи 2014 Лыжные гонки. Эстафета 4х10 км. Мужчины. Прямая трансляция.

17.30 «Сол бір кеш...»

19.00 Ақпарат арнасы – Жетi күн. Сараптау бағдарламасы.

20.00 Жетi күн 21.00 «Одна судьба». Д/фильм.

22.00 Олимпийские зимние игры в Сочи 2013. Хоккей. Финляндия – Канада. Прямая трансляция.

00.30-03.00 Олимпийские зимние игры в Сочи 2013. Хоккей. Россия – Словакия

ЕЛ АРНА

7.30 “Гарфилд шоуы”.

8.20 “Оян.KZ”.

9.10 “Побочный эффект”.

9.40 Анимациялық фильм. “Артур және Урдалактың кегі”

11.10 “Алтыбақан” дәстүрлі музыка думаны.

11.40 “Ұят болмасын” 12.10 “Суперпапа”. Реалити-шоу.

12.50 М/ф “Маша и медведь”.

13.30 “Әйелдің бәрі әдемі”.

14.10 “Жас қанат - 2013”. республикалық жас орындаушылар байқауы.

15.40 Кино. “Маған тұрмысқа шық”.

17.05 “Туған өлке” 17.30 “Әзіл Tube” бағдарламасы.

18.00 “Жігіт сұлтаны”.

19.40 “Әзіл-кеш” 20.20 Х/ф “Любовь”.

22.20 “Саз әлемі-2013” 23.20 “Әуен әлеміне саяхат”.

ЕУРАЗИЯ

5.00 «ЗАПРЕЩЕННАЯ РЕАЛЬНОСТЬ» (каз.)

5.25 «КОНТРОЛЬНАЯ ЗАКУПКА» 6.50 «СЕНБІЛІК ЖАҢАЛЫҚТАР»

7.05 «ТІЛШІ ТҮЙІНІ» 7.30 «СЕНБІЛІК ЖАҢАЛЫҚТАР» 7.45 «ВОСКРЕСНЫЕ БЕСЕДЫ» 8.00 Новости 8.10 «ЗДОРОВЬЕ» 9.10 «КАЗЛОТО». Прямой эфир 9.55 Шоу «ЛУЧШИЙ ГОРОД.KZ» 11.05 «КРУЖЕВО СОБЛАЗНА» 12.05 С/л «ЧУДО».

12.50 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ» 13.05 «ПОСЛЕДНИЙ ОТПУСК» 14.05 «Угадай мелодию» 14.40 «ДОБРЫЙ ВЕЧЕР, КАЗАХСТАН!»

15.45 Кино «СИЛА ВЕРЫ» 20.00 «АНАЛИТИКА» 21.00 «П@УТINA+» 22.00 «ДУ ҚОЛ ШОКОЛАД» 23.00 Кино «БИБЛИОТЕКАРЬ 1. Возвращение в Копи Царя Соломона» 0.55 Кино «ЖЕМЧУЖИНА НИЛА» 2.30 «КРУЖЕВО СОБЛАЗНА» 3.25 «КОНТРОЛЬНАЯ ЗАКУПКА»

22

хабар-ошар Бейсенбі, 6 ақпан 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru

Мағжан Кенжеғалиев 87 жасқа қараған шағында ҚР құрметті журналисі, «Қарттарым, қазынам» санатындағы ақылман қария Мағжан Кенжеғалиев өмір­ ден өтті. Мағжан Кенжеғалиұлы 1927 жы­лы әйгілі Нарын құмының қой­ на­уындағы Ұялы ауылында дү­ние­ге келген. Орал педагогикалық институ­ тын бітіргеннен кейін Батыс Қа­зақстан және Көкшетау облыста­ рының мектептерінде мұғалім, ди­ректор, аудандық оқу бөлімінің инспекторы болып 14 жыл халық ағарту саласында еңбек еткен. Бі­ліктілігімен, іскерлігімен өзін сол салада жақсы танытқан. 1953 жы­ лы республикалық мұғалімдер сиезіне делегат болып қатысуы соның бір нақты дәлеліндей. Мағжан аға қайда, қандай қыз­мет істесе де, қолынан қаламын тастаған жоқ. Қаламының жүйрік­ ті­гі, жазу шеберлігі, білімдарлы­ ғы оны ақырында баспасөзден бір-ақ шығарса керек. 1967 жылы Алматы жоғары партия мектебін бітіргеннен кейін, М.Кенжеғалиев Тасқала аудандық «Екпін» газеті­нің редакторы болып тағайындал­

ды. 23 жыл бойы табан аудар­май, осы қызметте істеді. Мағжан аға басқарған тұста «Екпіннің» есімі республикаға ке­ңінен танылды. Газет редак­ция­ сы журналист кадрлар ұста­ха­насына айналды. Редактор М.Кен­ жеғалиевтің «Құрмет Белгісі» ор­денімен қоса әр жылдарда 6 медальмен марапатталуы - жемісті еңбегінің айқын ай­ғағы. Зейнетке шыққаннан кейін де ел ісінен қол үзген жоқ. Аудандық «Қазақ тілі» қоғамын басқарып, ұлттық сананы оятуға, қазақы болмысымызды, салт-дәстүріміз­ді қайта түлетуге білек сыбана еңбек сіңірді. Аудандағы қазақ мектебінің ашылуына, жер атау­ ларының бағзы атауын қайта иеленуіне, мұсылмандар мешітінің бой көтеруіне үлкен күш-жігер жұм­ сағандығына көпшілік куә. Жасының ұлғайғанына қара­мас­ тан Мағжан ақсақал студенттермен, мектеп оқушыларымен жиі кездесіп, қазақ әдебиеті туралы лекциялар оқитын. Айтулы ел ағасы сүйекке сіңді жазу өнерінен де өмірінің соңғы кездеріне дейін қол үзген жоқ.

Батыс Қазақстан облысы әкімдігі дене шынықтыру және спорт басқармасының «Олимпиада резервтерін даярлау орталығы» МКҚК Таэквондо жаттықтырушысы – 1 бірлік (қойыла­тын талаптар: жоғары білім, бірінші санаттан кем емес санаты, 3 жылдан кем емес жұмыс өтілі) қажет. Қажетті құжаттар (жеке куәлік немесе төлқұжат, білімі туралы құжат, зейнетақы қоры келісімшарты, еңбек кітапшасы, түйіндеме) хабарландыру жарияланған соң 15 күн ішінде мына мекенжай бойынша қабылданады: Орал қаласы, Құрманғазы көшесі, 179/5 Телефон/факс: 54-20-72, 54-20-28 ҚР, БҚО, Орал қаласы, Әбілқайыр хан даңғылы, 6/2 мекенжайында орналасқан «Уральскдорстрой» АҚ-ға қатысты, СТН 271 800 003 298, ББН 920 840 000 436, 30.07.2004 жылғы №0341135 мемлекеттік тіркеу туралы куәлігі, 26.09.2013 жылғы Батыс Қазақстан облысының мамандандырылған ауданаралық экономикалық соты­ның шешімімен сауықтыру рәсімі қолданылды. Талап-шағымдар жарияланған күннен бастап екі ай ішінде мына мекенжай бойынша қабылданады: ҚР, БҚО, Орал қаласы, Әбілқайыр хан даңғылы, 6/2. Тел.: 8 (7112) 21-09-94. Біздің газетіміздегі жарнамаңыз – сіздің табысыңыз. Тел: 51-51-09

Теректі ауданы Жаңаөмір ауылы­ның тұрғыны болған аяулы әкеміз Тілеп Та­ ңатаров егер де ортамызда болса, 7 ақпанда 70 жасқа толар еді. Мерейлі жасына толуға өмір заңы бағындырмай, арамыздан алып кетті. Әкеміздің топы­ рағы торқа, иманы жолдас, жаны жән­нат­та болсын! Көп болды үлкен жүрек тоқтағалы, Қайырылып өз үйіне соқпағалы. Бүгін туған күніңде ұл-қыздарың Өзіңді, әке, сағынышпен еске алады.

Соңғы жылдары «Туған өлкем – Тасқала», «Төлеңгіттер тарихынан тәбәрік» атты публицистикалық кітаптарын жазып, жарыққа шы­ ғарды. Ол Балғаным жеңгеймен ұл-қыздарының, шүпір­леген немере-жиендерінің де қы­зығын көріп кетті. Тасқала ауданының құрметті азаматы Мағжан Кенжеғалиұлы, міне, осындай жан болатын. Марқұмның жаны жәннатта, топырағы торқа болсын! Жарқын бейнесі жадымызда ұдайы сақ­тал­ мақ.

Әріптестері

БҚО әкімдігі денсаулық сақтау басқармасының «Батыс Қазақстан медициналық колледжі» МКҚК бос орындарға конкурс жариялайды: Азаматтық қызметкерлер лауазымына конкурс жариялайды.

1. Хирургия пәні оқытушысы, біліктілігі «дә­ рігер-хирург» - 1 бірлік 2. Акушерлік ісі пәні оқытушысы, біліктілігі «дәрігер-гинеколог» - 2 бірлік 3. Терапия пәні оқытушысы, біліктілігі «дә­ рігер-терапевт» - 1 бірлік 4. Қоғамдық денсаулық сақтау пәні оқытушы­сы, біліктілігі «дәрігер» - 1 бірлік 5. Хирургиялық сала бойынша мейірбике пәні оқытушысы – жоғары санатты, еңбек өтілі 5 жылдан жоғары – 1 бірлік 6. Қаржы жұмыстары бойынша экономист – (бюджеттік салада) еңбек өтілі 5 жылдан кем емес – 1 бірлік 7. Лаборант (арнаулы орта медициналық біліктілік) – 3 бірлік Конкурсқа қатысушы азаматтық қызметкерлерге қойылатын талаптар: Жоғары білімді, еңбек өтілі, жұмыс тәжіри­ бесінің болуы, компьютер бағдарламасын, мемлекеттік тілді білуі қажет. Қажетті құжаттар: Түйіндеме, өтініш, білімі жөніндегі диплом, қосымшасы Конкурсқа қажетті құжаттар 2014 жылғы 18 ақпанға дейін қабылданады. Мекенжайы: Жәңгір хан көшесі, 67-ғимарат, 207-бөлме. Тел.: 8 /7112/ 50-11-83

Сауда-саттық УАЗ-2206 сатамын, «В» санатты, 2011 ж. шы­ға­рылған, инжектор, 22-ш.м. жүгірген. Бағасы: 2 000 000 т.г. Ұялы тел.: 8-777-180-33-13 Орал қаласы 6-шағынауда­ны­нан 5 бөл­­мелі пә­тер сатылады. 8 (9)-қа­бат, лифт жұмыс жасайды. Жақсы жөн­деу жасал­­ған, пласти­калық терезелер, 3-балконы бар. Қасында мектеп, бала­ бақша, «Же­­ңіс» базары бар. Сондай-ақ 3 бөл­мелі пәтерге үстемақымен айырбастау нұсқаларын қа­рас­ты­ра­мыз. Құны – 78 000 $ Тел.: 8-705-156-25-10, 8-702-790-59-12, 26-41-56, assa.30@mail.ru Жаңақала ауданы орталы­ғын­да ор­­ а­ласқан жұмыс істеп тұр­ған әмбебап н сау­да үйін сатамын. Қасында «Талап» дәрі­ханасы бар, жер телімі – 0,300 га, бизнес үшін қолайлы. Құрылыс мате­­риалдарын, ірі габаритті тауарлар сау­-

да­сы үшін ың­ғайлы орын. Құны – 75.000 ш.б. Түрлі нұс­қа, айырбас, бөліп төлеу. Тел.: 51-79-25, 23-67-04, 8-701-635-19-56, 8-777-201-42-46 2 бөлмелі пәтер сатылады. «Гормол­ завод» аялдамасы ауданы, кірпіш үй, 2-қабат (2). Су өл­шегіштері бар, пласти­ ка­лық терезе, кабельді ТВ, тел., жөндеу жүргізілген, жағдайы жақсы, бал­­кон. Шұ­ғыл! Саудаласуға бола­ды. Несиеге рә­ сім­деу мүмкіндігі де қарастырылған. Тел.: 8-705-328-43-38, 8-775-896-39-34, 52-52-36 Үлкен Шаған ауылынан, тас­жолдың қасы, газ, су, электр жа­рығы жүріп жат­ қан жерден мал жайылымы ыңғайлы жер телімін сатамын (10 сотық). Тел.: 22-03-21, 8-701-161-92-14 «ПАЗ», «КамАЗ» көліктеріне жабын­ды (чехол) тігуге тапсырыстар қабыл­ даймын. Тел.: 8-705-162-73-66

Сағынып еске алушылар: зайыбы Райса, ұл-келіндері, қыз-күйеу балалары, немере-жиендері, Таңатаровтар әулеті Осы жылдың 8 ақпанында Қаратөбе ау­даны Аққозы ауы­лының, кейіннен Да­риян ауы­ лының тұрғыны болған атамыз Нух Хайровтың өмірден озғанына 100 күн, ал әжеміз Алтын Ихсанованың бақилық болғанына 20 жыл болмақ. Өздерінің саналы ғұмырын­ да үлкенге құрмет, кішіге ізет көрсетіп өткен, ауылдастары арасында сыйлы болып, отбасыларынан ырыс-несібе кетпеген ата­мыз бен әжемізді сағына еске аламыз. Ендігі жерде атамыз бен әжеміздің иманы жолдас, топырағы мамық болғай. Олардың жарқын бей­не­лерін ешқашан ұмытпай­мыз, жүрегімізде мәңгі с ақтаймыз!

Еске алушылар: немере-келіндері Әміржан-Бағдагүл, Әлімжан-Марианна, Жанерке, Әділжан, шөберелері Алтынай, Маржан Ақжайық ауданы Қарауылтөбе ауылы­ ның тұрғыны болған кластасымыз Азамат Бисенов арамызда болса, 35 жасқа толар еді. Амал не, мезгілсіз келген сұм ажал құрдасымыздың туған күнін той­лауды бұйыртпады. Жадыраған жүзіңді көре алмай, Сағынышпен құрдастарың еске алады. Жап-жас болып мәңгілікке қалған бейнең, Жадымызда әрдайым сақталады.

Еске алушылар: Тайпақ орта мектебін 1996 жылы тәмамдаған кластастары Орал қаласының тұрғыны болған, бірімізге сүйікті ана, бірімізге ардақты жар, бірімізге аяулы жеңге, қара шаңырағымыздың ибалы келіні Бақытханым Нұрсұлтанқызы Әлжанованың өмірден озғанына 1 жыл болып отыр. Адал жар, аяулы ана, асыл арман, Сағыныш сізге деген басылар ма?! Көз жұмдың, дүниеден өттің ерте, Тағдырдың жазғанына шара бар ма?! Өзіңсіз таңдар атып, күн де батар, Жоқтығы бір өзіңнің жанға батар. Сағынып, сарғаюмен күн кешеміз, Иманың жолдас болсын бізден айтар.

Сағына еске алушылар: Даухарин және Баянгалиевтер отбасы

Хабарлама Үй салуға жер телімі сатылады. 12 сот­­ық. Жаңақала ауылы, бар­лық құжат­ та­ры бар. 340 000 теңге. Тел.: 8-701-420-57-30, 8-777-734-51-37, 8-7172-37-00-37 Жаңақала ауылына фармацевт не­месе прави­зор қажет. Тұрмыс­қа жайлы тұрғын үймен қам­та­масыз етеміз. Жалақысы – 60 000 теңге. Тел.: 8-705-389-87-68, 8-701-675-24-88 Қызмет көрсету Құрылыс жұмыстары: сан­­тех­ни­­ка, су құ­бы­ры, кә­різ жүйе­сі, электр­лік, ағаш ұс­та­сы­ның жұмыс­тары, ка­фель­дік жә­­ не іш­кі жұмыс­тар­ды орын­дай­мын. ГВЛ, ГКЛ орнату, ірге­­та­сын қа­лаудан тө­бе­­сін жабу­ға де­йін­гі жұ­мыс­тарды жасай­ мын, “кіл­тін тап­сыру”. Тас қалау. Сапалы! Қым­бат емес! Тел.: 8-705-328-60-54, 8-701-849-07-78

«Қазақстан Республикасы Табиғи монополияларды реттеу агентті­­гі­нің Батыс Қазақстан облысы бойынша департаменті «Бекбулатов» ЖК-ның 2014 жылға арналған су шаруашылығы жүйелерінің қызметі бойынша нормативтік-техникалық ысыраптарын бекітуге ұсынған өтініміне байланысты тыңдауды 2014 жылдың 11 ақпанында сағ. 11.00-де өткізеді. Мекенжайы: Достық даңғылы, 182/1, 63-бөлме. Анықтама 51-16-61 телефоны арқылы алуға болады.

Қазақстан Республикасы “Динамо” ДСҚ “Мамандандырылған оқу орталығы” ЖШС БҚО филиалы

хат-хабар oral_oniri@inbox.ru

Бейсенбі, 6 ақпан 2014 жыл

Сарыағаш шипажайы Айша Бибі емдеу-сауықтыру кешені:

Шипажай заманауи үлгідегі жиһаз және медициналық құралдармен жабдықталған. Байланыс тел.: 8 701 795 93 99, 8 701 712 41 22, 8 778 484 91 26. e-mail: bibigul055@gmail.com, a_bibi@bk.ru

• хирургиялық • гинекологиялық • көз аурулары • құлақ, мұрын және тамақ аурулары • ішкі аурулар • жүйке аурулары Қосымша ақпаратты мына телефон арқылы алуға болады: 53-72-59

Мекенжайымыз: ОҚО, Сарыағаш ауданы, Көктерек ауылы, Келес көшесі, б/н.

«Батыс Қазақстан облысының кәсіпкерлік және индустриалдық-инновациялық даму басқармасы» ММ «Б» корпусы бойынша бос мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына орналасуға конкурс жариялайды 090006, Орал қаласы, Х.Чурин кө­шесі 116, 1-қабат, 110-бөлме, анықта­ ма үшін телефондар: 8-(7112) 515453, факс: 8-(7112) 508009, email: industrybko@mail.ru Барлық конкурсқа қатысушы­ ларға қойылатын біліктілік талап­ тары: жоғары білім, мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес немесе осы санаттағы нақты лауазымның функционалдық бағытына сәйкес облыстарда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі бар болған жағдайда ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі. Әкімшілік мемлекеттік қызмет­керлердің лауазымдық жалақы­ лары: Д-О-4 санаты үшін лауа­ зымдық жалақысы қызмет өткер­ ген жылдарына байланысты 64063 теңгеден 86485 теңгеге дейін.

1. Инвестициялар бөлімінің бас маманы (1-бірлік) Функционалдық міндеттері: Қазақстан Республикасын үдемелі индустриялық-инновациялық дамыту жөніндегі 2010-2014 жылдарға арнал­ ған мемлекеттік бағдарламасын Ба­тыс Қазақстан облысында іске асыру. Инвестицияларды тарту мәселелері­ мен айналысады. Қазақстанды индус­ трияландырудың 2010-2014 жылдарға арналған картасын облыста іске асыру, жүйе құраушы кәсіпорындардың сатып алуларында қазақстандық құ­ рамды арттыру сұрақтарымен айналысады. Бөлімнің сұрақтары бойынша аналитикалық ақпарат, есептер дайындайды. Үміткерге қойылатын талаптар: құқық (құқықтану, халықаралық құ­қық), әлеуметтік ғылымдар және биз­нес (экономика, есеп және аудит, қаржы, менеджмент, маркетинг, жергілікті және мемлекеттік басқару, әлемдік экономика), техникалық ғы­лымдар және технологиялар маман­ дықтары бойынша білімі.

2. Өнеркәсіп бөлімінің бас ма­маны (1-бірлік) Функционалдық міндеттері: Қазақстан Республикасын үдемелі индустриялық-инновациялық дамыту жөніндегі 2010-2014 жылдарға арнал­ ған мемлекеттік бағдарламасын, «Өнім­ділік 2020» бағдарламасын Батыс Қа­ зақстан облысында іске асыру, инно­ вацияларды енгізу сұрақтарымен ай­налысады. Облыстағы өнеркәсіп кә­сіпорындарының қызметтеріне жәр­дем көрсетеді, өнеркәсіп кәсіпорын­ дардың жұмысына, облыста өнеркә­

Тіс күтімі

«Медициналық орталық» ЖШС-да келесі бөлімдер бойынша ақылы түрде ем-шаралар жүргізіледі:

- МИНЕРАЛДЫ СУМЕН ЕМДІК ШАҒЫН КЛИЗМА: тоқ ішек, асқазан, өт жолдарын шаю; - ЕМДІК ВАННАЛАР: бұғы мүйізінің ұнтағы, скипидарлы селендік, магний тұздарының қоспасымен; - Буын, сүйек қақсау ауруларын БАТПАҚПЕН, ПАРАФИН-ОЗЕКЕРИТ ҚОСПАСЫМЕН емдеу қызметтерін көрсетеді.

сіп­тің даму қорытындысына монито­ринг жүргізеді, өнеркәсіп кәсіпорын­ дарының көрме, жәрмеңке, байқау­ ларға қатысу үшін материалдар да­ йындап және қатысуын қамтамасыз етеді, жетекшілік ететін сала бойынша аналитикалық ақпарат дайындайды. Үміткерге қойылатын талаптар: әлеуметтік ғылымдар және бизнес (экономика, есеп және аудит, қаржы, менеджмент, маркетинг, жергілікті және мемлекеттік басқару, халық­ аралық қатынастар), техникалық ғы­лымдар және технологиялар маман­ дықтары бойынша білімі.

3. Әкімшілік-құқықтық бөлімі­нің бас маман-экономисі (1-бірлік) Функционалдық міндеттері: Басқарманың қаржы құжаттарын әзірлейді. Басқарма мүлігінің сақта­луы және бөлінген қаражат уақытын­ да игерілуі бойынша жұмысты ұйым­ дастырады. Мемлекеттік сатып алу­ды жүзеге асыруға қажетті тәсілдер­ді жүргізуді ұйымдастырады, мемле­ кеттік сатып алу бойынша қажетті құ­ жаттарды жинақтайды. Мемлекеттік сатып алу жоспарын әзірлейді. Жеке және заңды тұлғалардың өтініштері бойынша жұмысты ұйымдастырады. Басқармада электрондық құжат ай­ налымға және іс жүргізуге жетекші­ лік етеді. Жоғары тұрған мемлекеттік органдардың және басқарма бас­шы­ лығының тапсырмаларын орында­луын қадағалайды. Үміткерге қойылатын талаптар: әлеуметтік ғылымдар және бизнес мамандықтары (экономика, қаржы, есеп және аудит) бойынша білімі. Конкурс Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызмет істері агенттігі төрағасының 2013 жылғы 19 наурыз­ дағы № 06-7/32 бұйрығымен бекітіл­ген мемлекеттiк әкiмшiлiк лауазым­дар­ға орналасуға конкурс өткiзу жә­не конкурс комиссиясын қалыптасты­ру қағидалары негiзiнде жүргiзiледi. Конкурсқа қатысу үшін қажетті құжаттар: 1) осы қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес нысандағы өтініш; 2) 3х4 үлгідегі суретпен осы қа­ғи­ даларға 3-қосымшаға сәйкес нысанда толтырылған сауалнама; 3) бiлiмi туралы құжаттардың но­тариалдық куәландырылған көшiр­ме­лерi (мемлекеттік қызметшілер ұсы­ натын құжаттарды олар жұмыс істейтін мемлекеттік органның персоналды басқару қызметі (кадр қызметі)

куәландыра алады); 4) еңбек қызметін растайтын құ­жат­ тың нотариалдық куәландырылған көшiрмесi (мемлекеттік қызметшілер ұсынатын құжаттарды олар жұмыс істейтін мемлекеттік органның пер­соналды басқару қызметі (кадр қыз­ меті) куәландыра алады); 5) Қазақстан Республикасы Денсау­ лық сақтау министрлігінің 2010 жыл­ғы 23 қарашадағы №907 бұйрығы­мен бекітілген (Қазақстан Республи­ ка­сының нормативтік-құқықтық акті­лердің тізілімінде 2010 жылы 21 жел­тоқсанда №6697 болып тіркелген) ны­ сандағы денсаулығы туралы анық­тама; 6) Қазақстан Республикасы азама­ тының жеке куәлігінің көшірмесі; 7) құжаттарды тапсыру сәтінде уәкілетті органмен белгіленген шекті мәннен төмен емес нәтижемен тестілеуден өткені туралы қолданыстағы сертификат. Азаматтар бiлiмiне, жұмыс тәжi­ри­ бесiне, кәсiби шеберлiгiне және беделіне қатысты (бiлiктiлiгiн арттыру, ғылыми дәрежелер мен атақтар берi­ луi туралы құжаттардың көшiрмеле­рi, мiнездемелер, ұсынымдар, ғылы­ ми жарияланымдар және өзге де олардың кәсіби қызметін, біліктілігін сипаттайтын мәліметтер) қосымша ақпараттарды бере алады. Құжаттар конкурс өткiзу туралы хабарландыру соңғы жарияланған кү­нінен бастап 10 жұмыс күн ішінде ұсынылуы керек. Конкурс комиссия­ сының қарауына қабылдау мерзiмiнде қолма-қол тәртіпте (құжат тігілетін мұқабада орналастырылған) немесе пошта арқылы жіберілген құжаттар қабылданады. Азаматтар құжаттарды хабарлама­да көрсетілген электрондық пошта мекенжайына электронды түрде бе­ ре алады. Конкурсқа қатысу үшін құ­ жаттарды электрондық пошта арқы­­лы берген азаматтар құжаттардың түп­нұсқасын әңгімелесу басталғанға де­­йін бір жұмыс күн бұрын кешіктір­мей береді. Әңгімелесу жүргізу уақыты мен орны: әңгімелесуге жіберілген канди­даттар, оны кандидаттарды әңгіме­ лесуге жіберу туралы хабардар ету күнінен бастап бес жұмыс күні ішінде Батыс Қазақстан облысының кә­сіпкерлік және индустриалдық-инно­ вациялық даму басқармасында өтеді. Осы лауазымдарға орналасқан тұл­ ғалар үшін көтермелеу шығындары төленбейді, үй және жеңілдіктер бе­ рілмейді.

23

Тіс иегінің саулығы үшін ауыз қуысын тамақ қалдықтарынан тіс щеткасы мен пастамен, тіс жібі (флосс) және ауызды шайқауға арналған сұйықтықпен тазар­ тып тұру қажет. Тісті күніне екі рет таңғы астан кейін және кеште тазалау қажет: I. Таңғы астан кейін таңертең.

1. Тіс тазаларда міндетті түрде щетканы жуып алыңыз.

2. Щеткаға аздап тіс пастасын жағасыз.

3. Щетканың басын қызыл иек сызығына 45 градус бұрыш етіп ұстаңыз. Иектен тістің өткір жағына қарай және тістің іш жағын мұқият тазалаңыз.

4. Тістің сыртқы жағын щетканы айналдыра отырып тазалаңыз.

5. Астыңғы және үстіңгі азу тістердің шайнайтын бетін ысқылаңыз.

6. Тазалауды қызыл иекті уқалаумен аяқтаңыз.

7. Тілді де тазалау қажет. Ол үшін арнайы құрал қолданған дұрыс. Тілдің түп жағынан бастап ұшына дейін абайлап «қырыңыз».

8. Щетканы жуып, бас жағын жоғары қаратып, стақанға салып қойыңыз. Тіс щеткасын жиі ауыстырып тұру керек Қолдану барысында щетка ескіреді. Оның қызмет ету мерзімі адамның тіс тазалау жиілігіне, тазалау ұзақтығына,

уқалау күшіне және тіс пастасына да байланысты. Щетканы шамамен үш айда бір рет ауыстырып тұрса жеткілікті. Тұмау, ангина, тағы басқа жұқпалы аурулармен ауырып, жазылғасын да щетканы ауыстырған жөн. Ауыз шайқауға арналған сұйық­ тықтар Бұл сұйықтықтар тіс тазалығын арттырады, тіс дағының алдын алып, ауыз қуысын жағымсыз иістен қорғайды. Биологиялық белсенді компоненттері бар біртекті сұйықтықтың белгілі бір иісі мен түсі болады. Сұйық тазалағыштың әсері болу үшін, міндетті түрде алдымен тісті щеткамен, жіппен, тілді арнайы қасықпен тазалап алу керек. Ауызды сұйықтықпен шайқаған соң бірден түкіріп тастаңыз. Тілді тазалау жолдары Ауыз қуысының күтімінде тіс тазалығы өте маңызды. Көптеген микро ағза тілдің түбіндегі қыртыстарында жиналып қалады. Сондықтан тілдің түп жағын жақсылап тазалау қажет. Тілді паста жағылған щеткамен тазалағанда тіл түбінен бастап ұшына дейін жүргіземіз. Және щетканы тілге басыңқыраған дұрыс. Тіс пастасы құрамындағы бактерияға қарсы заттар тілді өте жақсы тазартады. Ж

Роза ДАВЛЕТКАЛИЕВА, облыстық балалар стоматологиялық емханасының І санатты медбикесі

Музыка жан азығы Қазақтың данышпан ақыны Абай: Туғанда дүние есігін ашады өлең, Өлеңмен жер қойнына кірер денең. Өмірдегі қызығың бәрі өлеңмен, Ойласаңшы бос қақпай елең-селең! деп нақтылағанын әркім-ақ біледі. Халық ежелден-ақ өлеңді, ән жалпы музыканы қатты қастерлеген, талантты өнер иелері шығарған әнкүйлер, ұрпақтан-ұрпаққа та­рап, бізге дейін аман-есен жетіп отыр. «Ән жоқ жерде адам тірлігі де жоқ», деп Ю.Фучек өте тауып айт­ қан. Музыка адамның ой-өрісін молайтып, дамытып отырады. Му­зыка адамды сезімталдыққа нәзік­ тікке баулиды. «Жақсы музыка сә­ бидей пәк те, абыздың көзіндей ақылға толы» - деп жоғары баға берген. Демек, музыканы адам ға­на емес, бүкіл табиғат, жан-жануар­ға дейін ұнатады. Ағаш жапырағы­ның сыбдыры, бұлақ суының сылдырай аққаны, құстардың үні, сезіне, түсіне білген адамға бәрі ән, бәрі музыка, жарасымды әуен. Табиғат аясында бірер сағат бо­ лудың өзі адамға бір аптаға қуат, күш-жігер беретіні сондықтан. Жақ­-

сы отырыстың, тойдың сәні де жақ­ сы әнмен тамылжыта салынған әсерлі музыка емес пе? Құрманғазы, Тәттімбет пен Дәу­ леткерейдің күйлері, назды да нәр­лі халық әндері, Шәмші Қалдая­қов пен Нұрғиса Тілендиевтің жан қақтырар сырлы сазды әндері қандай құдіретті, қандай әсерлі. Оларды тыңдап отырған сәтте жү­регің ерекше лүпіл қағып, жүйкең рақат сезімге бөленеді. Сазды да сырлы музыка, әсіресе, жасөспі­ рім­дер мен балалар үшін қажет-ақ. Музыка олардың нерв жүйесіне, жүйкесіне әсер етіп, ой-өрісін же­тілдіреді. Рухани дүниесін байы­тады. Музыканың өмірде атқара­тын мәні ерекше. «Құлақтан кіріп бойды алар, жақсы ән мен тәтті күй» - деп Абай атамыз бекер айтпаған. Музыка­лық шығарманың жаны – әуен. Адам­ның өзі тұнған ән. Осыған қарап әр халықтың, ұлттың музы­каға бейімделген, ерекше қасиет­ терін де айыруға болады. Ж

Ш.Боранова, Үлкен Шаған мектебінің саз пәні мұғалімі, Зеленов ауданы

«ОРАЛ ӨҢІРІ» Батыс Қазақстан облыстық қоғамдық-саяси газеті. 090000, Орал қаласы, Мұхит көшесі, 57/1. Е-mаіl: оral_oniri@inbox.ru Меншік иесі: «Жайық Пресс» ЖШС Бас директор

Жантас Набиоллаұлы САФУЛЛИН

Бас редактор Бауыржан ҒҰБАЙДУЛЛИН Редакция алқасы: Есенжол Қыстаубаев, Сырымбек Тұяқов (бас редактордың орын­ба­са­р­лары), Жаннат ЕСПОЛАЕВА (жауапты хатшы), Тоқтар КЕНЖЕҒАЛИЕВ (қоғамдық-саяси бөлім), Қазбек ҚАБЖАНОВ (арнайы тілші), Сәкен ӘБІЛХАЛЫҚОВ (экономика бөлімі), Нұрлыбек РАХМАНОВ (гуманитарлық бөлім). Меншікті тілшілер: Тілес ЖАЗЫҚБАЙ (Ақжайық ауданы) Нұрымбек Жапақов (Жәнібек ауданы) Өмірзақ Ақбасов (Жаңақала ауданы) Серік Жұмағалиев (Қазталов ауданы) Мүсірбек Айташев (Сырым ауданы)

8-711-42-21-720, 8-711-35-21-770, 8-711-41-21-755, 8-711-44-31-468, 8-711-34-31-126

Телефондар: Бас редактор 51-25-80, Бас редактордың орынбасарлары 24-17-08, 51-18-08,

Жауапты хатшы 50-83-99. Жарнама қабылдау тел/факс: 51-51-09; Бухгалтерия 50-63-99.

Газет ҚР Мәдениет және ақпарат министрлігінде 2006 жылғы 4 мамырда тіркеліп, №7201-г куәлігі берілген

Е-mail: zhaikpress@inbox.ru Қолжазбаларға пiкiр айтылмайды және пай­­да­ла­ныл­маған хат автор­ларына жауап қай­та­рыл­май­ды. Деректердің дәлдiгi үшiн автор жауап­ты. Жарияланым авторларының пiкiрлерi ре­дак­ция көз­­қара­сын бiл­дiр­мейдi. Редакция тап­­сы­ры­сы­мен ­жа­зыл­ма­ған мате­риал­дар үшін қаламақы тө­лен­бейді. «Орал өңірінде» жа­рия­­лан­ған материалдарды сілтемесіз көшіріп ба­ су­ға бол­­май­­ды. Мақалалар электрондық нұсқада қабыл­да­на­ ды. Ж белгісімен жарияланған материалдар ақылы болып есептеледі.

Газет облыстық «Орал өңірі» га­зе­тi редакциясының компью­тер­­лiк орталығында терiлiп, бет­­тел­­дi. "Жайық Пресс" ЖШС баспаханасында басылды Индексі: 65428 Таралымы: 16548, 6 баспа табақ. Газет аптасына үш рет шығады. Корректорлар: Н.СҰЛТАНОВА, Д.шанкишева, ж.жайлауова Кезекшi редакторлар: т.кенжеғалиев, н.рахманов

24

керуен сарай Бейсенбі, 6 ақпан 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru

Қазанға жеткізген Облысымызға кеңінен танымал фотограф Рафхат Халелов жуырда Татарстанның астанасы Қазаннан оралды. Ол онда фото көрмесін өткізуге барған еді. Аталмыш көрме Қазақстанның Ресей мен Татарстандағы мәдениет жылы аясында оздырылыпты. Әу бастан білім мен ілімнің ошағы болған, мәдениеті мен әдебиеті ертеден қалыптасқан, осал болмаған елге барып, көрмесін өткізген Рафхат Елжасұлы көңілді көрінді бізге. Тоғыз жолдың торабында жатқан татар елін қапелімде таңғалдыра қою оңай емес. Сондықтан Рафхат та «Қалай болады?» деп қобалжып барса керек.

Есенжол ҚЫСТАУБАЕВ, "Орал өңірі"

Қ

-

азақстанның Татар­ стандағы бас консулы Асхат Жарыл­қа­сын­ ұлы Нұсқабай ағайға көп рақмет. Ол кісі көрмені өзі ашып, сөз сөй­леп бастан-аяқ жүрді. Ашылу салтанатында Татарстан мәдениет министрінің орынбасары Гузель Нигматуллина, Татарстан Респуб­ ликасының мемлекеттік кеңесі мәдениет пен ғылым, білім және ұлттық мәселелер жөніндегі ко­ митет­тің төрағасы, Мемлекеттік сый­лықтың иегері, ақын Разиль Валиев, Қазандағы Достық үйі­нің директоры Ирек Шарипов, Та­тар­стандағы қазақтардың «Қа­зақ­стан» ұлттық-мәдени автоно­мия­сының жетекшісі Сағит Жақсы­бековтер де ақтарыла сөйлеп, ақ баталарын берді. Суретте­рім­нің басым көпшілігі қазақтың салт-дәстүрін, ұлттық нақышта­рын, тұрмыс-тіршіл­ігін баяндай­ тын. Сондай-ақ Ақ Жайықта тұ­рып жатқан сандаған ұлт өкілде­рінің өмірін бей­не­лейтін кадр­ ларым болды. Ұзын саны 100 су­Бұдан бұрын да хабарлағанымыздай, Сарой ауылдық округіне қарасты Ахметжан қыстағының тұрғыны, 1961 жылы туылған Жолдығали Мұхамедияров 19 қаңтардағы боранда жоғалып кеткен болатын.

Күні бүгінге дейін оны іздес­ тіру шарасы жүргізілсе де, еш­ қандай нәтиже бермей келген

«Смена»

Құттықтаймыз! Ақпәтер ауылының тұрғыны, ауыл­ дың сыйлы да ардақты ақсақалы, айрандай ұйыған тұтас жанұяның асқар тауы болып отырған атамыз, әкеміз Аманғали ДҮЙСЕНҒАЛИҰЛЫН 10 ақ­панда толатын мерейлі 75 жасымен құттықтаймыз. Деніңізге саулық, жанұя­ ңызға бақыт, мәнді де сәнді көңіл, не­мере-шөберелеріңіздің қасында жүзі­­ңіз­ден күлкі кетпей ұзақ та бақытты ғұмыр кешуіңізге тілектеспіз.

Тілек білдірушілер: зайыбыңыз Үміт, бала-келініңіз Ахмет-Нәбия, немере-келіндеріңіз Сайранбек-Айнагүл, Мирас-Жансая, Жомарт-Сәнше, Шаттыгүл, қыз-күйеу балаларыңыз Дулат-Дария, шөберелеріңіз Нұршат, Айдидар, Кәусар Теректі ауданы Үлкен Еңбек ауы­лы­ның тұрғыны, бірімізге асыл аға, бірі­ мізге бауыр Кеңес Жұмағалиұлы ЖҰ­МАҒАЛИЕВТІ 5 ақпанда толған мерей­лі 63 жасыңызбен шын жүректен құт­тықтай отырып, ақ тілегімізді жолдаймыз.

рет жоғары­дағы айтқан Достық үйінің ат шаптырым бөлме­сінің қабырға­ларына жағалай ілінді. Қа­ зандық ағайындарға қатты риза болдым, көрмемді төбелеріне кө­теріп алып кетті. Ұйымдасты­ру­ын айтамын да. Қобалжы­ғаным рас. Шет мемлекет, басқа жұрт дегендей... Көрмемді та­маша­лау­ ға тек татарлар ғана емес, якут, армян, орыстар дейсің бе, біраз ұлт өкілдері келді. Айтпақшы, сол Қазанда оқып жатқан қазақ жас­тарына қатты риза болдым. Олар «Ағалап» келіп, жанымнан шық­пай, көңілімді аспандатты. Ақ­тө­ беден сол жақта оқып жатқан бір қарындасым қазақы ұлттық киіммен келіп, мың бұ­рала билесе, Қазанда аспирантурада оқып жатқан астаналық қара көз қарындасымыз күй сандыққа отырып, қазақ әндерін құйқыл­ жытты, - дейді көрменің авторы Рафхат Халелов әлі сол Қазанда­ ғы күндердің әсерінен айырыла алмай.

- Рафхат, орынтағы әжептәуір бір ағаң сені Қазанда көрмесін өткізеді дегенде «қасқырды қан­ша бақсаң да, орманға қа­рай...» деп сыртыңнан қыжы­р­­татын кө­ рінеді. Сол айтқан­дай, Қазанда көрме өткізгенің ағайындарыңа бүйрегің бұрған болып тұр ғой...

- Әзіліңіз болар, түсіндім. Бұ­ ған дейін көрмелерім осы Орал қаласында өтті ғой, ол туралы өзіңіз жаздыңыз. Ал одан бұрын Алматы, Астана, Орынборда да көрмелерім болды. Енді рас нәр­ сені рас деу керек қой, ата-анам татар ұлтынан. Бірақ қазаққа бая­

ғыдан әб­ден сіңісіп кеткен. Екеуі де Қаратөбеде қарапайым ұстаз болды, қазір зейнет демалысында. Үйде қазақша сөйледік, орта мектепті қазақша бітірдік. Сонда қазақ болмаған неміз қалады. Көрмемді Қазанда өткізейін деген ой аяқ астынан келді. Орал­да былтыр Сабантой мерекесі өткені белгілі. Оған Татарстанның президенті Рустем Минниха­нов қатысты ғой. Сонда түсірген су­реттерім бар, одан бұрын біз­дің облыстың делегациясы Қазанға сапарла­ған кезде дүниеге келген фо­толарым бар, әлгілерден жи­нақтап арнайы жасаған альбомымды Татарстанның президентіне сыйладым. Ол қонаққа ұнап, Татарстанға шақырды. Енді ол елде көрмемнің өтуіне өзіміздің облыстың әкімі Нұр­лан ағам Ноғаев мықтап кө­мек­ тес­ті. Сөйтіп, Қазанға жол түсті. Суреттерімнің көрмесі ол жақта бір ай бойы өтеді. Құдай қаласа, алдағы күндерде Қызылордада көрме өткізудің реті шығайын деп тұр, - деді бізге фотограф. Рафхат бала кезінен фото­ өнерге құлай «ғашық» болса керек. Ұстаздың аты ұстаз ғой, Елақаң да (күллі Қаратөбеге мұғалім Елжас атанған) бала­ сының «бала махаббатын» жөр­гегінде тұншықтырмай, төртін­ ші сыныпта оқып жүрген жү­гірмегіне «Смена» фотоаппаратын сатып әперіпті. Айналған­да сол «Сменаның» Рафхатты Қа­занға жеткізгенін көрмейсің бе?.. «Талап тас жарады» деп қазе­кең де осындайда айтқан-ау, сірә...

Өмірін боран жалмады еді. Жақында, яғни 3 ақпан күні осы қыстақтың жігіттері жылқы іздеуге шыққанда, қастарындағы иттері қардың астында көмі­ліп қалған адам мүрдесін иіскелеп тауып алған. Сарой ауылдық округінің әкі­мі С.Бақтығалиевтің айтуынша, марқұм Жолдығали Мұхамедия­ ров боранды күні жолдан адасып, Бұлдырты ауылы бағытына қарай шығып кеткен. Ақыр соңы шаршап,

әлі құрыған соң, суыққа үсіп жан­ тәсілім қылғанға ұқсайды. Бір айта кетерлігі, марқұм Жол­дығалидың зайыбы да өткен жы­лы қыста өзеннен өтер кезде мұз ойы­лып кетіп қаза болған еді. Отбасы­ның соңында шиеттей жас бүлдір­шін балалары ғана қалға­ны қандай өкінішті...

Мүсірбек Айташев, Сырым ауданы

Құтты болсын Пайғамбар жасыңыз, Асулардан әлі талай асыңыз. Ұл-қызыңның, немерелеріңнің қызығына кенеліп, Қажымастан жүзден әрмен басы­ңыз, дей отырып, бақытты да ұзақ ғұмыр, зайыбыңыз Гүлжиянмен бірге тамырын тереңге жайған бәйте­рек­тей болып, біздің орта­мызда бірге жүруіңізге шынайы тілегі­мізді білдіреміз.

Құттықтаушылар: апа-жездеңіз Роза-Атолла, күйеу бала-қарындасыңыз Қадырәлі-Раушан, СерікРайхан, келініңіз Дариға, бауырларыңыз Кенжеахмет, Бауыржан, Бекежан, жиендеріңіз Нұрмұқановтар, Күнғалиевтер, Тілековтер отбасылары Қазталов ауданы Көктерек ауылының тұрғыны Ақзия ШОҢ­БАЕВАНЫ зейнеткерлік жасқа толуымен құттықтаймыз. Жан әпке, қашаннан-ақ жаны жақсым, Шыққандай жанарыңнан жадырап күн. Ең алғаш сен туылып қуантыпсың, Жандарын біздің үлкен шаңырақтың.

Құттықтаушылар: ініңіз Болат, келініңіз Өзипа, бауырларыңыз Самғат, Аяжан, Ақгүлім Жоғары қабілетті және сәулелік жүктемесі айтарлықтай төмен соңғы үлгідегі аппаратта компьютерлік томография (қабатталған рентгенология) өткізіледі. Бағасы төмендетілді. Мекенжайымыз: Орал қаласы, Есенжанов көшесі, 19-үй (“Омега” зауыты ауданы) “Медициналық орталық” ЖШС. Анықтама алу үшін телефон: 53-72-59, 53-67-78

www.zhaikpress.kz Облыстағы №1 медиахолдинг

Құрметті оқырман! Ғасырға жуық тарихы бар об­лыстық «Орал өңірі» мен «Приуралье» газеттерінің, сондай-ақ ау­дандық газеттердің электрондық нұсқасын www. zhaikpress.kz сайтынан оқи аласыздар. Сонымен қатар күн сайын­ғы жаңа­лықтар­ мен танысуға да мүм­кіндік бар.