Орал онірі №36

Орал өңірі ОБЛЫСТЫҚ Қоғамдық-саяси газет

+4 С -5 С 0

0

Бейсенбі, 3 сәуір 2014 жыл №36 (19955)

www.zhaikpress.kz

oral_oniri@inbox.ru

Газет 1918 жылғы 17 қарашадан шығып келеді. 1968 жылы "Құрмет Белгісі" орденімен марапатталған

Сырадан келер

қоғам

кесір көп! Үш ауданның жолы жаңғыртылмақ

3

әлеумет

7

Зейнетақы мен жәрдемақының мөлшері артты

8

Шымқаладан

жүлдемен оралды

Н

аурыз айының 24-28-і күндері аралығында Шымкент қаласында өткен оқушылардың дәстүрлі рес­ публикалық пән олимпиадасында біздің облысымыздың 26 өрені бақ сынаған бо­ латын. Өңіріміздің намысын қорғаған оқу­ шылардың 9-ы жүлделі орынға ие болды. Қазақстан тарихы пәнінен білім бәйгесіне түскен облыстық дарынды балаларға ар­ налған мамандандырылған мектеп-интер­ натының 11-сынып оқушылары Айкөр­кем Қожантаева мен Игілік Мырзахмет (пән мұғалімі А.Әлмұханов) екінші орынға, 10-сы­ нып оқушысы Ақмаржан Бекет (пән мұғалі­мі А.Зайыров) үшінші орынға ие болды. Өз тілшіміз

"Аялаған Астана" Оралда

А

стана қаласының әкімдігі, «Нұр Отан» партиясы және «АРС» ком­па­ ниясының ұйымдастыруымен «Аялаған Ас­тана» рес­публикалық балалар музыка байқауы Орал қаласында кастинг өткізеді. Байқауға қатысушылар 8-12 жас аралы­ ғында болуы тиіс. Байқау 8 сәуір күні сағат 12.00-де жастар шығармашылығы орта­лы­ ғында өтеді. Аңықтама телефондары: 8702 418 77 26, 8 717 278 53 39.

2

АҚПАРАТ Бейсенбі, 3 сәуір 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru

Қазақстанда терроризм қатері төмен P

29 наурыз күні Батыс Қазақстан облысының «Ауыл жаста­ ры одағы» корпоративтік қоры Орал қаласындағы балалар үйінің тәрбиеленушілеріне арналған мәдени-танымдық шара өткізді. Осы шара барысында балалар үйінің 40 тәрбиеленуші­ сі облыстық тарихи-өлкетану музейінде болып, өлке шежіре­сіне қаныға түсті. Сондай-ақ сол күні балалар Ю.Гагарин атын­дағы кинотеатрда «Бәйтерек» атты отандық киноөнімді та­ма­ шалады.

P

Орал газ, мұнай және салалық технологиялар колледжін­ де облыстық «Үздік шеберлік сыныптар» байқауы өтті. Об­ лыс­тық білім басқармасы және оқу-әдістемелік кабинетінің ұйымдастыруымен өткен байқауға техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарынан келген 26 мұғалім қатысты. Байқау қорытындысында құқықтық мәдениетті қалыптас­тыру бағытында Бөрлідегі ауыл шаруашылығы кол­леджінің мұғалімі – Ержан Молдағалиев, жастар мен жасөспірімдерді деструктивті діни ағымдарға тартылуының алдын алу ба­ ғы­тында облыстық медициналық колледжінің мұғалімі Ай­ да Қабылтаева, зиянды заттардың алдын алу бағытын­да Орал гумантарлық-техникалық колледжінің мұғалімі Ақто­ты Аманбаева І орынды иеленіп, жеңімпаз атанды.

P

Тасқала ауданының Шежін ауылында қол күресінен аудан­дық ашық біріншілік өтті. Жарысқа Орал қаласы мен Бөрлі, Жаңақала, Жәнібек аудандарының спортшылары қатысты. Сайыстың осы түрінен облыс төңірегіндегі бәйгенің алдын бермейтін шежіндіктер өз ауылдарында өңір мықтыларын қарсылап, спортсүйер қауымды бір серпілтті. Білектілер іңірге дейін іріктелген қызу сайыстың қорытындысы бойынша ше­ жіндіктер бірінші, Бөрлі ауданы екінші, Орал қаласының құра­ма командасы үшінші орыннан көрінді.

Халықаралық ұйымдар терроризмнің жаһан­дық индексіне қатысты көрсеткіштерді жариялап келеді. Бұл зерттеулерде республикамыз лаңкестік қауіп-қатерлері өткір болып тұрған елдерге жатпайтыны айтылады.

М

әселен, Австра­лия­ дағы экономика жә­не бейбітшілік инс­ти­тутының террорис­тік қауіп-қа­терлерге қатысты зерттеулеріне қа­рағанда, Қа­зақстан әлгіндей қа­уіп кемшін мемлекеттер қа­та­рында тұр. Бұл туралы сейсен­бі күні Астанадағы Орталық ком­­му­никациялар қыз­метіндегі бри­ финг барысында саясаттанушы Ер­лан Қарин мәлім етті. Оның пайымдауынша, бұл аса маңызды мәселе. Өйткені соң­ғы жылдары елімізде орын алған терроризммен бай­ланысты оқи­

ғаларға орай ше­ телдік сарапшы­ лар Қазақстанды лаң­кестік қаупі жо­­­­ғары елдер қата­рына жат­қы­за­тын­дай асығыс мә­­лім­­­деме жасаған болатын. Ал шы­ найы жағдай басқаша. Терро­ ризм қау­пін бағалаудың түрлі жа­һан­дық индекстері бойынша Қазақ­стан лаңкестік қатер­лер ба­­­­рынша төмен мемлекеттер қа­та­рында. Мұны әр түрлі инс­титут­ тар­дың мәліметтері растайды. «АҚШ-та орналасқан аса ірі тал­

Сәкен МҰРАТҰЛЫ

Ассамблея жұмысына ғылыми ынтымақтастық керек

Азық-түлік себеті – 9784 теңге

Шығысқазақстандықтар ассамблеяны дамытудың 2020 жылға дейінгі тұжырымдамасын жүзеге асыруға толық дайын.

Батыс Қазақстан облысының жұмыс­ пен қамтуды үйлестіру және әлеуметтік бағдарламалар бас­қармасы “Кедейлік шегін анықтау тәртібі туралы” Қазақ­стан Республикасы Үкіметінің 2000 жыл­ғы 8 сәуірдегі №537 қаулысы­мен бекітілген, Кедейлік шегін анықтау ережесіне, сонымен қатар ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министр­лігі­нің 2014 жылғы 18 наурыздағы №103-Ө бұйрығына сәйкес төмен­дегі мәліметті ха­ барлайды: 2014 жылдың 1 тоқсанына ең төменгі күнкөріс деңгейі орташа есеппен жан басына шаққанда 16306 теңгені құрады. Соған байланыс­ ты 2014 жылдың 2 тоқсанына белгіленген кедейлік шегі 6522 теңге­ні және азық-түлік себетінің құны 9784 теңгені құрайды.

С.Хангереев, облыстық жұмыспен қамтуды үйлестіру және әлеуметтік бағдарламалар басқармасы басшысының орынбасары

Оған барлық жергілікті атқа­ру­шы және мемлекеттік орган­ дардың, қоғамдық институттар мен этномәдени бірлестіктер­дің атсалысуы қарастырылған. Құжат мемлекеттік, ұлттық сая­ сатты жүзеге асыруға бағытта­ лып отыр. Ол туралы кеше ҚР Президенті жанындағы ОКҚ-ның

Өскемен қаласында өткен көш­ пелі брифингінде ШҚО Ассам­блеясы хатшылығының басшы­сы Еркінбек Аязбаев айтты. «Қазір облыста ассамблеяның ХХІ сес­ сиясына дайындық жүріп жа­ тыр, – деді ол. – Айтулы жиында өткен жылғы сессияда берілген тапсырмалар қалай жүзеге асып

бойынша облыстық мәслихаттың депутаты болып Мадияр Жеңіс­ұлы Байжанов сайланды. Ол 1973 жылы дүниеге келген, ұлты – қа­зақ, «Нұр Отан» партиясының мү­ шесі, «Альсейт сервис» ЖШС ди­ рек­торының орынбасары болып қызмет атқарады. Сайлаушы­лар­ дың жалпы саны – 12 237, олардың ішінде қатысқандары – 11 346, оның ішінде М.Байжановқа да­уыс бергендер саны – 8 392 (75,3%), жарамсыз бюллетеньдер саны – 203.

Облыстық сайлау комиссиясының төрағасы А.ХАМЗИН Балалар мен жастарға арналған тегін ұлттық телефондық «сенім желісі» – 150. Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің бала­лар құқықтарын қорғау комитетінің «сенім телефоны» - 8-(7172)-74-25-28. Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің бала­лар құқықтарын қорғау комитетінің сайты: bala-kkk.kz.

жатқандығы және алда тұрған мін­деттер жөнінде ШҚО-дағы ҚХА төрағасы, облыс әкімі Бердібек Сапарбаев баяндама жасамақ». Шара барысында Қазақстан халқы ассамблеясының мүше­сі, Д.Серікбаев атындағы Шығыс Қазақстан мемлекеттік техноло­ гиялық университетінің кафедра меңгерушісі Нелли Краснобаева барлық өңірді ғылыми ынты­мақ­ тастыққа шақырды.

Мәди ЫҚЫЛАС

Әкімдер біліктіліктерін арттыруда

Батыс Қазақстан облыстық сайлау комиссиясының 2014 жылдың 30 наурызында өткізілген шығып кеткендердің орнына облыстық мәслихат депутаттарын сайлаудың дауыс беру нәтижелері туралы хабарламасы Шыңғырлау №19 облыстық ок­­ругтік сайлау комиссиясының шы­ғып кеткендердің орнына об­лыстық мәслихат депутаттарын сай­лау бойынша дауыс беру нә­ тижелері туралы хаттамасын не­гізге ала отырып, «Қазақстан Рес­публикасындағы сайлау туралы» Қазақстан Республикасы Конс­ти­ туциялық заңының 44, 108, 111бап­тарына сәйкес, облыстық сай­ лау комиссиясы хабарлайды: №19 Шыңғырлау сайлау округі

дау-са­раптамалық орталығы өз зерттеулерінде Қазақстан жө­нінде тіл қатпаған, – деді ол. – Оның себебін топшылай кетсем, ондай институттар республика­мыз­дың аумағында орын алған оқи­­ғаларды террористік акті­лер ретінде жіктемейді және тер­ро­ ризмге жатқызбайды».

Қ

азақстан Республикасы Президенті әкімшілігі-­ нің 2013 жыл­дың 17 қа­занындағы тапсырмасына орай Қазақстан Республикасы Прези­ дентінің жанындағы Мемлекет­ тік басқару академиясы облыс әкімдерімен және мемлекеттік қызметшілерді қайта даярлау жә­не біліктілігін арттыру өңірлік оқыту орталықтарымен бірлесіп 2014 жылдың 1-тоқсанынан бас­ тап кенттер, ауылдар, ауылдық округтер және аудандық маңызы бар қалалар әкімдерін оқытуды бастау тапсырылған болатын.

Осы тапсырманы орындау мақ­­сатында 2014 жылы наурыз айының 31-і күні мемлекеттік қызметшілерді қайта даярлау және біліктілігін арттыру ор­та­ лығында ауылдық округтер, кент­­­тер және ауыл әкімдері үшін «Жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару органда­ры қызметінің ұйымдастыру­­шы­ лық және құқықтық негіздері» та­қырыбында екі апталық семи­нар өз жұмысын бастады. Семинарды облыс әкімдігі аппарат басшысының орынбаса­ ры А.Нұралиев ашып, тың­дау­

шыларға БҚО ішкі саясат бас­қар­­масының басшысы Ай­гүл Есе­кенова «Қазақстан жолы – 2050: Бір мақсат, бір мүдде, бір бо­ла­ шақ» тақырыбында 2 са­ғат­тық дәріс оқыды. Семинардың алғашқы күні «Жер­гілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару органдары мен олардың лауазымдық тұл­ ғаларының қызметтерін ұйым­дас­тырудың құқықтық негізде­ рі», «Жергілікті атқарушы орган­ дардың бюджеттерін жоспарлау, әзірлеу, қорғау және орындау тәртібі» тақырыптары бойынша облыс деңгейіндегі мемлекеттік органдар басшыларының дәріс­терін тыңдау жоспарланып отыр. Олардың ішінде облыстық мәс­ лихат хатшысы Мәлік Құл­шар, БҚО бойынша әділет департаменті­­нің басшысы Әсия Мұхитова, БҚО бойынша тексеру комиссиясы­ның төрағасы Аманкелді Нұғы­ манов, БҚО бойынша қаржылық бақылау инспекциясының бас­ шысы Ғалилитдин Жазетов бар.

Мәжит ҚАЙЫРБАЕВ

ҚОҒАМ oral_oniri@inbox.ru

Бейсенбі, 3 сәуір 2014 жыл

Сейсенбі күні Астана қаласында Серік Ахметовтің төрағалығымен кезекті Үкіметі отырысы өтіп, онда қазіргі таңда ең өзекті саналып отырған үш мәселе қаралды.

Айша ӨТЕБӘЛІ, «Орал өңірі»

О

лар: Қарағанды облы­ сына қарасты Көкпекті ауылындағы су тасқы­ны, «2014-2016 жылдарға арнал­ ған республикалық бюджет ту­ ралы» ҚР Заңын іске асыру ту­ ралы» ҚР Үкіметінің 2013 жылғы 12 желтоқсандағы қаулысына өз­ герістер мен толықтырулар енгі­зу жөніндегі» Үкіметтің қаулы жо­басы және жылу желілерін жаң­ ғыртудың 2014-2020 жылдарға ар­налған кешенді жоспарын тал­ қылау. Онлайн режімінде өткен бұл жиынға облыс әкімі Нұрлан Ноғаев қатысты. Үкімет басшысы аталмыш жиын­ да ең алдымен Көкпекті ауылын­ да болған су тасқынына қатысты мәселеге тоқталды. Су тасқыны салдарынан шамамен 100 үйді су басқан. Қаза тапқандар бар. Үкі­ мет атынан қаза тапқандардың отбасылары мен туыстарына кө­ ңіл айтқан ол мемлекет басшысы­ ның тапсырмасына сәйкес Үкі­мет шешімімен аталған оқиғаның себептерін зерделеу, сонымен бір­ге жан-жақты көмек көрсету үшін ведомствоаралық комиссия құрылатынын жеткізді. Аталмыш комиссияға ҚР Төтенше жағ­дайлар министрі В.Божко басшы­ лық жасамақ. Үкімет басшысы Тө­ тенше жағдайлар министрлігіне, Қарағанды облысының әкіміне бөгетті су шайып кету салдарын жою, зардап шеккен отба­сы­ларға қажетті көмек көрсетуді тапсы­рып, бірде-бір отбасы билік на­ зарынан тыс қалмауы тиіс еке­нін айтты. Ол сондай-ақ барлық об­ лыс, аудан әкімдеріне көктемгі су тасқынын жіті назарда ұстап, төтенше оқиғаларға жол бермеу қажеттігін ескертті. Бұдан кейін сөйлеген Влади­ мир Божко Көкпекті ауылында су тасқынынан зардап шеккендер­ге қажетті көмектің көрсетіліп жат­қанын айтып, апаттан құтқару жұ­мысы кезінде 5 адамның мүрде­сі табылғанын жеткізді және олар­ дың аты-жөндерін жария етті. Ми­нистрдің сөзіне қарағанда, меди­ циналық көмекке 26 адам жүгін­ген. Олардың бесеуі суық тию, жүйке жүйесіндегі күйзеліс диаг­ ноз­дарымен ауруханаға жатқы­зылған. Жалпы, су тасқынынан 125 адам құтқарылған. Серік Ахметов су тасқыны қаупі жоғары өңір­лердегі гидро­ құрылғылардың жай-күйіне тұ­рақ­ ты мониторинг жүр­­гізуді тапсы­рып, барлық облыстар мен Аста­ на және Алматы қаласының әкім­ деріне елді ме­кен­дердің қа­уіп­сіз­ дігін қамта­ма­сыз етуде қосымша шаралар қа­был­дау қажеттігін ес­ кертті. Жалпы бақылау мен мони­ торинг жүргі­зу жұмысы Премьерминистр­дің бі­рін­ші орынбасары Бақытжан Са­ғынтаевқа жүктелді. Жиын барысында сөз алған ҚР Табиғи монополияларды реттеу агенттігінің төрағасы Марат Ос­ панов еліміздегі жылу жүйесінің қызметіне тоқталып, ондағы түйт­­кілді мәселелер жөнінде баян­ дады. Оның сөзінше, республика бойынша жылу желілерінің 7080 пайызы әбден ескірген. Осы­ған орай соңғы кездері қыс ай­ ларында қызмет көрсету сапасы бойынша проблемалық мәселе­ лер жиі туындап жүр. Оның үсті­ не уақыт өткен сайын аспандап бара жат­қан коммуналдық қыз­ мет төлемі де халықтың қалтасын

қағуда. Осындай түйінді мәселе­нің шешімін табу үшін тез арада жылу жүйесін жаңғыртпаса бол­майды деген пікірін жеткізген М.Оспа­нов Үкіметке жылу желі­лерін жаң­ғыртудың 2014-2020 жыл­дарға ар­налған кешенді жоспарын ұсын­ды. ТМРА төрағасы жылу желiле­рiн жөндеу жоспарының төрт нұс­қасын ұсынып, осы­лардың ішіндегі ең тиімдісі үшін­ші нұсқа екенін айтты. Бұл нұсқа бойынша тұрғын үй-

Үш ауданның жолы жаңғыртылмақ

Шыңғырлау ауданы

Жәнібек ауданы

коммунал­­­дық шаруашылығын жаңғырту бағдар­ламасы шең­бе­рiнде 120 млрд. теңге мөлше­рiндегі қаражат рес­пуб­ликалық бюд­ жеттен және осы республикалық бюджеттен бөлiнетiн қаржының кемiнде 10%-ы, яғни 12 млрд. теңге жергiлiктi бюджеттен бөлінуі тиіс. Марат Ос­панов бұл рет­те тариф арқылы шамамен 58 млрд. теңге қаржы келетінін айтты. Оның сөзінше, мұн­дай жағдайда тариф өсімі ор­та мер­зiмге арналған инфля­ция дәлiзi­ нiң шеңберiнде болмақ. Осы ке­шен­ді жоспарды талқылау ба­ры­­ сында сөйлеушілер жылу же­лі­лерінің 23 пайызы жеке тұлға­лар­ дың қолында екенін айтып, бұл мәселеге де сақтықпен қарау ке­ рек екенін сөз етті. ҚР Өңірлік даму министрлігінің өкілі ҚР Табиғи монополиялар­ ды реттеу агенттігі төрағасының жоғарыдағы ұсынысын қай жағы­ нан да тиімді деп бағалап, жылу желілерін жаңғыртудың 2014-2020 жылдарға арналған кешенді жос­ парын қолдайтынын жеткізді. Үкі­мет отырысына қатысушылар бұл мәселені ұзақ талқылап, нәти­же­ сінде аталмыш кешенді жоспар­ дың тиімді еке­нін, бірақ оның әлі де өңделуі тиіс екенін айтты. Селекторлық жиналыс аяқ­тал­­

Қаратөбе ауданы

ған соң облыс әкімі Нұрлан Но­ғаев сөйлеп, алды­ мен Қарағанды об­лы­­сын­дағы су тасқынынан зардап шеккендерге облыс тұрғында­ ры аты­нан көңіл айтты. Содан ке­йін әкім жоғарыда көтерілген мәсе­лелерге қатысты өз пікірін жет­кізіп, орынбасарларына осы бағытта нақты тапсырмалар берді.

– Біздің өңіріміз де су тасқыны қаупі жоғары ай­мақ­­қа жатады. Мұндай қауіптің ал­дын алу үшін дайындықтың бас­талғанына бір ай болды. Әзірге жағдай қалып­ты болғанымен, бізге босаң­су­­ға мүл­дем болмайды. Сондық­тан бә­ ріне дайын болуы­мыз керек. Жа­ қында қауіпті ай­мақ­­тарға барып, жағдайды өз көзі­мізбен көріп қайтуды жоспарлап отырмыз. Қыс­қасы, су тасқынынан бірде-бір адам жапа шекпеуі керек, бірдебір нысан суға кетпеуі тиіс. Келесі мәселеге келсек, биылғы жылу маусымы облыста қалыпты өтті деп есептеймін. Алты ай қыс­та жылу жүйесі істен шығып, тұр­ ғындардың тоңып қалған жағ­да­­йы тіркелген жоқ. Бұл – біздің соң­ ғы кездері жылу жүйесіне баса на­зар аударып, қауіпті аймақтар­да жылу желілерін дер кезін­де ауысты­рып үлгергеніміздің нә­ти­­­жесі. Қазіргі таңда біз­дің өңі­ріміз­дегі жылу же­лі­ле­рінің ескі­руі ша­мамен 54 пайызды құ­рай­­ды. Бұ­рын тозған желілер 70-80

пайыз болатын. Енді жаңа ғана айтыл­­ған жылу желілерін жаңғыр­ту­дың 2014-2020 жыл­дар­ға арналған ке­шенді жос­ пары аясында бұл жұ­мыс одан әрі жалғасын тап­пақ. Бұған рес­ публикалық және жер­гілікті бюд­ жеттен, сондай-ақ мекемеден бө­ лінген қаражат жұмсал­мақ. Мен жылу жүйесін жаңғыр­ту­ға қатыс­ты іс-шаралардың талапқа сай жүзе­ге асырылуын орын­баса­рым Алмаз Бадашев пен қала әкімі Ал­ тай Көлгіновке тапсырамын. Бұл істе жұмыстың және материалдар­ дың сапасы басты назарда болуы тиіс. Осы жұмысты атқаратын фир­ма­лар тәжірибелі болуы ке­рек және олар жұмыстарын белгілен­ ген уақытында тапсыруы тиіс. Үшінші мәселе, бұл – тазалық айлығы. Өткен сенбіде қала әкі­мі Алтай Көлгінов биылғы жыл­дың алғашқы сенбілігін ұйым­дас­тырды. Бұған мекеме-кәсіп­орын қызметкерлері атсалыс­қаны­мен, қа­ла тұрғындары жөнді қатыс­па­ ды. Тазалық ең алдымен тұрғын­ дардың өздері үшін қажет емес пе? Алдағы уақытта қала және облыс тұрғындарының сенбілікке түгелдей қатысуын қамтамасыз етуіміз керек, - деген облыс әкімі Нұрлан Ноғаев бұл жұмысты да Алмаз Бадашев пен Алтай Көлгі­ нов­ке тапсыратынын айтты. Жылу маусымының 15 сәуірде аяқталатынын қаперге салған Ал­маз Бадашев былтырғы Бесқонақ кезінде тоңып қалған тұрғын­дар­ дың жылуды 15 сәуірден кейін де тағы екі аптаға созуға болмай ма

3

деген тілегін жеткізді. Бұған облыс әкімі сол кездегі ауа райын қарап, қосымша жылытуға кететін шығын мөлшерін есептеп және оны кім төлейтінін анықтап барып, шешім қабылдау қажеттігін айтты. Бұдан кейін әкім жол құрылы­ сының сапасыз жүргізілетініне қын­­жылыс білдіріп, жыл сайын бір жер­ ді жамауды қою керекті­гін ескерт­ ті. Құрылыс жұмысында бар­лық технологияның қатаң сақта­луы қа­жет екенін талап еткен ол осы жұ­мыстың сапалы жүргізілуін қа­ла әкімі Алтай Көлгіновке тапсыр­ ды. Өңір басшысының айтуынша, биыл жол құрылысына 6 млрд. теңге бөлінген. Оның 36 шақы­ры­ мы қалада жүргізілмек. Сондай-ақ биыл Шыңғырлау, Қаратөбе жә­не Жәнібек ауданы мен Саратов облысы бағытындағы жолдар жаң­ ғыртылмақ. Облыста 2011-2020 жылдарға ар­налған ТҮКШ жаңғырту бағдар­ ла­масы жүзеге асырылуда. Бағдар­ лама аясында жылу, газ және 0,4 кВ электрмен қамтамасыз ету, соны­мен қатар қуаттылығы 100 Гкалл/ сағ дейінгі қазандықтарды жаң­ ғырту жұмыстары жүргізілу­де. Орал және Ақсай қалала­рын ор­талықтандырылған жылумен қам­­тамасыз етуді сәйкесінше «Жа­йық­­жылуқуат» АҚ және «Ақсай-жы­лу­ қуат» МКК жүзеге асырады. Аталмыш бағдарламаға сәй­ кес Орал қаласы бойынша мына төмендегі жобалар қайта құры­ лымдалды. Оларды атап көрсетер болсақ, 2012 жылы құны 194,4 млн. теңгеге ұзын­дығы 2,95 км жылу желілері бо­йын­ша 1 жоба, 2013 жылы құны 871,5 млн. теңгеге ұзындығы 3 км 5 жоба. Биыл өткен жылы бастал­ған ұзындығы 3,5 км ЖМ-7 қайта құрылымдау бойын­ша 1 жобаны аяқтау жоспарлануда, бұған 511 млн. теңге бөлінді. Сондай-ақ 2015 жылға жалпы құны 505 млн. теңге тұратын 3,3 км жылумен қамтамасыз ету желіле­ рін қайта құрылымдау бойынша үш жобаға өтінім берілді. Алдағы жылдары жүзеге асыру үшін желілерді қайта құрылымдау бойынша 8 жоба, сонымен қа­тар қуаттылығы 17,92 Гкалл/сағ «АТП Водстрой» қазандығын жаң­ғыр­ ту бойынша 1 жобаны дайындау жоспарланған. Қазіргі уақытта ҚР Өңірлік даму министрлігімен 2020 жылға дейін ҚР қалалары және елді мекенде­ ріндегі жылумен қамтамасыз ету секторын реформалау тұжы­рым­ да­масы жобасы дайындалған. Атал­мыш тұжырымдама жылумен қам­ тамасыз ету, энергиялық тиім­ділік сенімділігін арттыру мақса­тын­да жылумен қамтамасыз ету желілері және жылу көздерін жаң­ғыртуға бағытталған. ҚР табиғи монополияларды рет­теу бойынша агенттігінің 20142020 жылдарға жылу желілерін жаңғыртуға арналған кешенді жос­пары жобасына сәйкес Орал қа­ ласы бойынша республикалық жә­не жергілікті бюджет қаражаты, со­нымен қатар кәсіпорындардың өз қаражаттары есебінен 6,6 млрд. теңгеге 54 км қайта құрылымдау жоспарлануда. Бұл өз кезегінде жылу желілерінің тозу деңгейін 54,2%-дан 41,5%-ға (12,7%-ға) жә­ не ысырап деңгейін 19,4%-дан 17%-ға ( 2,4%-ға) төмендетуге мүм­ кіндік береді. Бүгінгі таңда қажетті көлемнің (982 тұрғын үй) 21,5%-ын құрайтын 207 жалпыүй есептегіш құралда­ры орнатылған.

2014 жылы «Жайықжылуқуат» АҚ және «Ақсайжылуқуат» МКК инвестициялық бағдарламалары шеңберінде тағы 189 және сәй­ке­ сінше 70 есептеу құралдарын ор­ нату жоспарлануда.

4

ауыл-аймақ Бейсенбі, 3 сәуір 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru

Егіс көлемі

едәуір ұлғаймақ

Сейсенбі күні Зеленов ауданының әкімі Кәрім Жақыпов жергілікті БАҚ өкілдерінің қатысуымен «Қазақстан-Орал» телеарнасында баспасөз брифингін өткізді. Нұрлыбек РАХМАН, «Орал өңірі»

ғанда 20 пайызға артық, – дейді әкім. Аталмыш аудан экономика­сы­ ның негізін ауыл шаруашылығы құрайды. Былтыр барлық дақыл­ дардың егістік алқабы 219,9 мың гектар болған. Биыл 260,3 мың гек­ тар жерге егіс егу жоспарланып отыр. Әкімнің айтқан мәліметінше, 2014 жылдың 1 қаңтарына ірі қара саны 36,1 мың, қой мен ешкі 43,2 мың, жылқы 3,3 мың, шошқа 13,6 мың бас құраса, құс саны 297,2 мыңға жеткен. Бәрінде де өсім байқалады. Былтыр ауданның ауыл шаруашылығы құрылымдары өсімдік шаруашылығын дамыту­ға 461,4 млн. теңге, мал шаруашы­лы­ ғын дамытуға 104,0 млн. теңге суб­ сидия алды.

Тікелей эфирде өткен жиында ол ауданның әлеуметтік-эконо­ми­ калық көрсеткіштерімен танысты­ рып, алдағы атқарылар бірқатар істерге де тоқталды. Былтыр ауданда өндірілген өнімнің көлемі 158 млрд. теңгені, негізгі капиталға инвестициялар 52,7 млрд. теңге және өсім 32,1%ды құраған. 22,0 мың шаршы метр тұрғын үй салынған. Мемлекеттік бюджетке 2,4 млрд. теңге, соның ішінде аудандық бюджетке 1,2 млрд. теңге жиналған.

- Бұл 2012 жылмен салыс­тыр­

2014 жылдың 1 қаңтарына ау­данда шағын бизнестің 2271 шар­ уашылық субъектілері тіркелген. Шағын бизнес саласында 4407 адам жұмыс жасауда. «Жұмыс­ пен қамту – 2020» бағдарламасы аясында республикалық бюджет­ тен бөлінген 49,4 млн. теңге то­лық игерілген. Аудандағы 22 ауылдық округ­тің 69 елді мекені бар. Халық са­ны – 54,9 мың. Былтыр дүниеге 792 сә­би келген. Мектепке дейінгі даяр­ лықпен қамтылу 100%-ды құ­рай­ ды. Оқушылардың 81%-ы ыстық тамақпен қамтылса, соның 68%-ы тегін тамақтандырылады. ҰБТ қо­ рытындысында аудан түлектерінің орташа балы 79,3 болды. Биыл ұлттық бірыңғай тестілеуді тап­

. . .

.

.

сыруға 372 түлектің 270-і ниет біл­ діріп отыр.

2013 жылдың қорытындысы бойынша жалпы қылмыстың саны 8,9%-ға өскен.

- Ресми жұмыссыздық деңгейі 0,34%-ды құрады. Ақылы қоғамдық жұмысқа 358 адам, кәсіптік даяр­ лыққа 96 адам жолданды, - дейді аудан әкімі Кәрім Жақыпов. Баспасөз брифингінде аудан әкімі бірқатар жаңа жобалармен таныстырып өтті. Биылғы жылға жоспарланған ең ірі инвести­ция­ лық жобалардың бірі - Мичурин ауылдық округіндегі «Родник фир­ масы» ЖШС-ның ауыз су өндірісі кешенінің құрылысы. Жоба құны – 1 млрд. теңге, жаңадан 80 жұмыс орнын ашу жоспарланған. Аяқталу мерзімі ағымдағы жылдың мамыр айына жоспарлануда. Сондай-ақ тағы бір жоба - Мичурин ауылдық округіндегі «ВККS LPG LTD» ЖШСның жобалық құны 1,3 млрд. тең­ ге көміртегі газдарын сақтау жә­­не өңдеу бойынша газтолтырғыш станцияның құрылысы. Белес ауылдық округінде «Жайық Пет­ ролеум ЛТД» ЖШС-ның жобалық құны 5,5 млрд. теңге көмірсутекті шикізатты өңдеу және сақтау жө­ніндегі кешенінің құрылысы да биыл желтоқсан айында аяқтал­ мақ. Аталмыш ауылда «Батыс Па­ уэр» ЖШС-ның жобалық құны 22 млрд. теңге, қуаттылығы 200 кВт газтурбиналық электрстанция құрылысы басталды. Көшім ауыл­ дық округіндегі «Жайық құс» ЖШСның қуаттылығы жылына 6350 тонна ет өндіретін құс фабрика­ сының құрылысы басталмақ. Жо­баның құны – 3,5 млрд. теңге, жа­ ңадан 224 жұмыс орнын ашу жос­ парлануда. Брифинг соңында аудан әкімі тілшілердің сауалдарына жауап берді. Саида ПАПШЕВА, «Уральская неделя» газеті: - Аудан орталығы Переметный ауылына дейінгі жол жөнделе ме? Екінші сауалым - «Каркула» шаруашылығындағы жұмыс орны қысқара ма?

- Жобалық-сметалық құжатта­ры әзірленуде. Биыл 26 шақыры­мы жөнделеді деп жоспарлануда. Ал «Каркула» шаруа қожалығын­ да ешқандай өзгеріс болмайды, басшылығымен сөйлестік. Роман КОПНЯЕВ, «ТДК-42» телеарнасы: - Мичурин ауылы облыс ор­та­лығына қосыла ма? Аудандық

мәслихатта бұл мәселе көте­ ріл­генін білеміз. Елді мекен Орал қа­ласының инфрақұрылымына қо­ сылса да, жолдары нашар, дұрыс жа­­рықтандырылмаған. Ішінде тіп­ті шаштараз да жоқ. Аудан құра­ мында қалғанын, әлде Орал қала­ сына қосылғанын құптайсыз ба?

- Бұл сұрақ шешілді – ауыл Зе­ленов ауданы құрамында қалды. Биыл аудандық бюджеттен қаржы бөлінді. Абаттандыру, жолдарын жөндеу, жарықтандыру жұмыста­ ры атқарылады. Гүлмира ЖҰМАБАЙҚЫЗЫ, «Қазақстан-Орал» телеарнасы: - Ауданға қарасты Достық ауы­лында көптеген үйлер салынуда. Олардың электр жүйесімен қамту мәселесі әлі толық шешілген жоқ. Екінші мәселе – ауданның көп елді мекендері мемлекеттік тілге ауыспай келе жатқа­ны. Ономастикалық комиссия жұ­мы­ сын айта кетсеңіз.

- Былтыр басталған жұмыстар биыл да жалғасады. 147 млн.тең­ге бөлінді. Мамыр айынан бастап жа­­ңа электр желілері тартыла бас­тайды. Ономастикалық мәселе­ лерге мораторий жарияланғаны көпке мәлім. Ақсақалдардан, ел­ден сұраныстар түсіп жатыр, қа­ растырып жатырмыз. Ардақ МҰРАТҚЫЗЫ, «Қазақстан-Орал» телеарнасы: - Егіндібұлақ ауылының ауыз су мәселесі қалай шешілуде?

- Бұл ауылдың жобалық-сме­ талық құжаттары әзірленіп, 2015 жылдың «Ақбұлақ» бағдарла­ма­сына қосу бағытында жұмыста­ну­ дамыз. Айнұр ҚҰРМАШЕВА, «Жайық үні» газеті: - Инвесторларды тарту бағы­тында қандай жұмыстар атқа­ры­ луда? Мүмкіндігі шектеулі жандарды жұмыспен қамту қалай жүзе­ге асуда?

- Инвестжобалардың көбін ше­ телдік компаниялар жүзеге асы­ руда. Аудандағы «Жайықмұнай» компаниясы әлеуметтік жауап­ кершілігін ұмытқан емес. Мектеп, балабақшаларға, мүгедек жан­ дарға көмек қолын созып келеді.

3 сәуір күні үлкен компаниялар­ дың басын қосып, мүмкіндігі шек­ теулі жандарды жұмысқа орналас­ тыру бағытында меморандумға қол қоймақпыз.

сұхбат oral_oniri@inbox.ru

Бейсенбі, 3 сәуір 2014 жыл

5

6 сәуір – Геологтар күні

Бисен Дауымов, «Жайықгидрогеология» ЖШС-ның бас директоры:

іздеу және барлау жұмыстарын жүргізеді. Өткен жылдың өзінде облыстың 27 елді мекенін сумен қамтамасыз ету үшін жер асты су көздерінің қорын анықтап, бекіт­ тік. Ұялы және Орда кен орында­ рының қорына бағалау жүргізіп, ол бекітілді. Бұл су көздері қорла­ ры өңірдің батысында орналас­қан көптеген елді мекендерді жоғары сапалы таза ауыз сумен қамтуға және сәйкесінше топтық су құ­быр­ларын дамытуға жол аша­ды. Облыс және аудандар бас­ ш­ы­лықтары біздің жер асты су көз­дері кен орындарын топтық су құ­бырларын құруға кеңірек пай­ далану жөніндегі ұсынысымызға түсіністікпен қарап отыр. Мы­сал-

2013 жылы осы партиямен По­ годаев және Тоқпай керамзиттік балшық кен орындарын, Приурал құмды-қиыршықты қоспа кен орындарын игерудің жобалары жасақталып, бекітілді. Сонымен қатар Атырау облысының Индер ауылы маңынан қиыршық тас материалын барлауға жобалықсметалық құжаттама жасақталды. Осының барлығы – компанияның, біздің геологтардың маңдай тер­ мен жасаған жұмыстары. Алдағы уақытта облыстың 36 елді ме­кенін сумен қамту көзде­ рін анық­тау және барлау жұмыс­ тары жүргізіледі. Көшім кен орны кезінде Камен топтық су құбы­­рын нығайту мақсатымен барлан­-

қуантады. Жер асты сулары есебі­ нен мал жайылымдарын суланды­ ру мәселесі де өз шешімін күтеді. Осы бағытта гидрогеологиялық ізденістер өт­кізуге мемлекет­ тік бағдарлама жасалса дей­ міз. Өйткені мал өсі­ріп отырған шаруа қожалықтары қаржы тапшылығынан мұндай ауқымды жұмыстарды жүргізе алмайды. Нақ осы мәселені шешпейінше, мал шаруашылығын дамыту қиын.

- Аптап ыстыққа, жауып тұр­ ған жаңбырға қарамастан дала төсін кезіп, тіршілік нәрі су көзін іздеп жүрген жандардың еңбегі қашан­ да құрметке лайық. Соның арқа­сын­да жер

«Біздің геологтар Ж

Елбасымыз Нұрсұлтан Назарбаевтың Жарлығына сәйкес, геологтардың кәсіби мерекесі анықталып, оның аталып өтетін күні сәуір айының бірінші жек­ сенбісі болып белгіленді. Бірін­ ші кезекте елімізде экономика мен ғылымның аса маңызды бір саласы ретінде геологияның да­ муына көңіл бөліне бастағанын атап өткім келеді. Бұған дейін геологиялық зерттеулер негізі­ нен мұнай мен газдың қорын іздеу мен барлауға бағыттал­ ған болса, қазір жұмыс істеп жатқан тау-кен металлургиялық кәсіпорындардың минералдықшикізаттық қорын толықтыру мақсатында пайдалы қазбалар мен жер асты суының жаңа кен орындарын анықтап, табудың қажеттігіне деген түсіністік қа­ лыптасты. Естеріңізде шығар, қайта құру кезеңіне дейін кеннің бір тоннасын қазып алсаң, оның екі немесе үш тоннасын барла деген ұстаным үстемдік етті. Ұлы Отан соғысы жылдарында май­ дан­дағы 10 оқтың 9-ы қазақстан­дық қорғасыннан соғылған десе­ ді. Мұның өзі қазақстандық гео­ логтар еңбегінің тиімділігін, елі­ міз­дің жер қойнауының байлы­ғын көрсетпей ме? Бүгінде тәуелсіз­дік алған еліміздің экономикасы­­ның қарыштап өрге басуына оның түрлі табиғи пайдалы қазбалар­ ға толы қазыналы қойнауының да аса зор ықпалы болғанды­ғы ақиқат. Жаңа кен орында­рын анықтау мен барлауда әлем­ дік геологиялық барлау ком­па­ нияларының тәжірибелері пайдаланылады. Озық технология­ сы бар шетелдік және отандық инвесторлар тартылды. Осының барлығын бір сөзбен айт­ сақ, түйінді түйткілдер мәсе­лесі шешіле бастады. Мысалға, Тұңғыштардың мекені болған табиғаты тамаша, тарихы терең Орда өңірінде, Нарын құмының жиегінде жатқан Бисен ауылдық округінің Жиекқұм ауылындағы қордаланған мәселелердің бірі ауыз су тапшылығы болатын. Осы­ дан 20-25 жыл бұрын құдықтан

еуропалық деңгейде еңбектенеді» Алдағы уақытта облыстың 36 елді ме­кенін сумен қамту көздерін анық­тау және барлау жұмыстары жүргізіледі. Көшім кен орны кезінде Камен топтық су құбырын нығайту мақсатымен барланған. Қаратөбе кені Қаратөбе, Сырым аудандарындағы, Тайпақ аумағындағы елді мекендерді жоғары сапалы сумен қамтыды. Менің ойымша, уақыт өте келе, бұл су қорларының көздеріне тағы сұраныс болады. 2014 жылы Ақсай қаласын сумен қамтуды жақсартуға Ақбұлақ кен орнының қорын пайдалану мәселесі бекі­тілмек. Сырым ауданындағы Кеңащы учаскесіндегі жер асты суы өз ағынымен аудандағы ауыз суға шөліркеп отырған елді ме­кендерге берілуі мүмкін. Ас­тана қаласындағы Назарбаев универ­ситеті жанынан гео­ло­­ гиялық зерттеулер орта­лығы құрылуда. Орталық жаңа озық құрал-жаб­дықтармен жаб­дық­та­ лып, оның жұмысына геология­ лық зерт­теу­лердің заманауи әдістәсілдерін пайдаланатын әлемге танымал гео­­логиялық компания­ ларды тарту көзделуде.

- Бисен Ғайнөшұлы, өзі­ ңіз­дің геология саласында жүргеніңізге 40 жылға жуық­ тады. Сіз басқаратын ком­ панияның биыл 60 жылдық мерейтойы. Кәсіптік мерекені қалай қарсылап отырсыздар? Алдағы жұмыс ауқымы қандай?

- Компаниямыз негізгі жұ­мыс бағытына сәйкес, өңір тұр­ғын­ дарын сумен қамтамасыз ету мақсатында жер асты су көздерін

ғ­ а, жобалау ұйымдары Жаңақа­ ла­ ауданының батысындағы жә­ не Қазталов ауданының оңтүс­ті­гін­де­гі елді мекендерді ауыз су­ мен қамтуда Құлшық жер асты суы кен орнының мүмкіндігін пайдалану бағытында жоба жа­ сақ­­­тау жұмыстарын бастады. Бұл өңір­­ді сумен қамтушы Қараөзен мен Сарыөзеннің ағын өлшем­­де­рі мен сапасы салмақты өзге­ рістер­ге ұшырағаны байқалуда. Өткен жылы облыстың 36 елді мекенін сумен қамту көздерін табуға және Көшім, Қаратөбе су кен орындары қорларын қай­ та бағалауға іздеу-барлау жұ­ мыстарының жобалық-смета­лық құжаттамасы бекітіліп, барлық са­ раптамадан өткізілді. Компания геологтарының бір партиясы облыстың құрылыс ин­ дустриясы үшін шикізат кен орын­ дарын барлауға маманданған.

­ған. Қаратөбе кені Қаратөбе, Сы­ рым аудандарындағы, Тайпақ аумағындағы елді мекендерді жоғары сапалы сумен қамтыды. Менің ойымша, уақыт өте келе, бұл су қорларының көздеріне тағы сұраныс болады. 2014 жылы Ақсай қаласын сумен қамтуды жақсартуға Ақбұлақ кен орнының қорын пайдалану мәселесі бекі­ тілмек. Сырым ауданындағы Кеңащы учаскесіндегі жер асты суы өз ағынымен аудандағы ауыз суға шөліркеп отырған елді ме­ кендерге берілуі мүмкін. Алдағы жылғы далалық жұ­ мыстарға дайындалу үшін біздің ұжымға өңірдің 40 елді мекенін сумен қамтуға қатысты іздеу-бар­ лау жұмыстарының жобалық-сме­ талық құжаттамаларын дайындап, бекітуіміз қажет. Кезінде Сайқын жер асты суы кен орнына барлау жасадық. Алайда шекараны бел­ гілеуден кейін кен орны Ресей аумағында қалып қойды. Біздіңше, кен орны Қазақстан аумағында жалғасады. Осы болжамды тек­ серу үшін далалық жұмыстарға сәйкесінше құжаттамалар дайын­ далуы керек. Ауыз су жетіспейтін Тасқала ауданы үшін Кузнецов ауылы маңындағы Камен жер асты су кен орнының қорына қайта бағалау жұмыстары жүргізіледі. Қызметіміздің негізгі бағытта­ рының бірі – іздеу-барлау жұмыс­ тарының негізі саналатын ги­­дро­­геологиялық және инженер­лікгеологиялық карталар жасау. Қа­зір­гі қолданыстағы гидрогео­ло­ гия­лық карталар бұдан 40 жыл бұ­ рын жасалған. Сондықтан оларды нақтылау қажеттігіне мемлекет та­ рапынан қаржы бөліне бастағаны

Перзенттік парызын білген азамат

ішкен тұщы суымыздың көзі жойы­ лып, бәрі ащы суға айналып еді. Су таситын көлікпен жиырма бес шақырым жерден жеткізілетін тұщы судың бір цистернасын төрт мың теңгеге сатып алып, соны барынша

үнемдеп, бір-екі ай бойы қолдануға тырысатынбыз. Бүгінде сол күндеріміз арт­ та қалды. Ауылға «Ақбұлақ» бағ­ дарламасы негізінде 2012 жылы басталған тұщы су тарту жұмысы

өткен жылдың соңында аяқталды. Ауылдағы 105 үйге су құбыры тегін тартылып, әр үйге кіргізіліп берілді. Үлкен қуаныш үстіндегі ауыл халқы осы келелі істің бас-қасында болған «Жайықгидрогеология» ЖШС-ның

астындағы байлық баға­ла­ нып, кейіннен кен жұмыс­та­ры жүргізіледі. Геологтардың жұ­ мысы маусымдық сипатқа ие. Осы жағдайда компанияның өт­кен жылғы табысы қандай?

- Иә, геологиялық барлау жұмыстарының маусымдық ерек­ шеліктері бар. Бөлінген қар­жы­ ның басым бөлігі жылдың жылы мезгілінде игеріледі. Солай бол­ ғанымен, қысқы маусымда кадр­ лар қысқартылмайды, оларға бел­гі­ленген жалақы мен салық төлемдері уақтылы төленеді. 2013 жылы мемлекет қазынасына 186 млн. теңге шамасында салықтар мен зейнетақы төлемдері ауда­рылды. Қазір «Жайықгидро­гео­ логия» ЖШС ұжымында 186 адам еңбек етсе, солардың әр­ қай­сысы мемлекетке 1 млн. тең­ геден үлес қосқан. Жалпы айтар болсақ, 2013 жылы 796,6 млн. теңгенің жұмысы атқарылып, бір қызметкердің еңбек өнімділігі 24316 АҚШ долларын құрады. Біз­ дің геологтар еуропалық деңгей­де еңбектенеді деуге болады. Ком­ пания әлеуметтік сала нысанда­ рына, мүгедектерге, зейнеткер­ лерге, аз қамтылған отбасыларға және жұмыссыздарға демеушілік көмекті тұрақты көрсетіп келеді. Сөзімнің соңында айта кетсем, геологтар – нәсіптерін кәсіптері­нен тапқан жандар. Олар өз кә­ сіп­терін мақтаныш тұтады және елі­міз­дің өркендеуіне алдағы уа­ қыт­та да күш сала береді. Мереке құтты болсын, әріп­тестер!

Сұхбаттасқан Гүлнәр ШӘҢГЕРЕЙ басшысы, жерлесіміз Б.Дауымовқа шексіз алғыс айтады.

Хиуаз ЖҰМАҒАЛИЕВА, Т.Масин атындағы орта мектеп директорының орынбасары, Бөкей ордасы ауданы

6

ОҚЫРМАН Бейсенбі, 3 сәуір 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru

Қазақ елі тәуел­сіздіктің 22 жылын­да қыруар іс тындырғаны белгілі. Соның

Әскери қызмет –

ар­қасында әлеуеті зор, қуатты мемлекетке айналды.

Д

амудың өзіндік мо­ делі әскери сала­ да да қалыптасты. Бұл Елбасының Жолдаула­ рында көрініс тауып келеді. Елбасы – ҚР Қарулы Күштер­ дің Жоғарғы қолбасшысы Нұрсұлтан Назарбаевтың бұл салаға жете мән беруінің ар­ қасында білімі мен біліктілігі жоғары әскерлеріміз әлем­дік деңгейде түрлі жетістік­ терге қол жеткізіп жүр. Қа­ рулы күштердің базасы да уа­қыт талабына сай жаңарып, толығуда. Соның нәтижесін­ де еліміздің қауіпсіздігі мен аймақтық тұтастығы қам­ты­ лып келеді. Республикамыз­ да жинақы, ұтқыр, кез келген жағдайда ұрыс жүргізе ала­ тын армия құрылды. Бүгінгі таңда еліміздің Қа­ рулы күштері көпшіліктің мақ­танышына айналды десек, ар­тық айтқандық емес. Со­

абыройлы міндет дан болса керек, әскери қызмет атқарғысы келетін жастар көп. Қазіргі таңда еліміздің түрлі ай­ мақтарында әскери борышта­ рын өткеріп келгеннен кейін атал­­мыш қызметті әрі қарай жал­ғастыруға ниет білдіруші азамат­ тар саны артуда. Бұл бағытта, яғни кәсіпқой армия құруға бай­ ланысты азаматтарды келісім­ шарт бойынша әскери қызмет­­ке қабылдауда Орал қаласының қор­ғаныс істері жөніндегі бас­ қар­масы да елеулі жұмыстар ат­қаруда. Басқармада қызметке тарту пункті жасақталған, келі­сім­­ шарт бойынша әскери қыз­мет­ке үміткерлермен сұхбат жүргі­зі­­ ліп, олардың денсаулығы, психо­логиялық жай-күйі тексеріледі. Жалпы, сынақтан өткен азамат­ тармен ҚР «Әскери қызмет және әскери қызметшілердің мәрте­ бесі туралы» заңға сәйкес келі­­сімшарт жасалады. Өткен жы­ лы оралдық 70 азаматпен осы бағытта келісімшартқа отырыл­ ды. Бүгінде олар Ақтау, Атырау

қалаларында жемісті еңбек ету­ де. Мемлекет тарапынан олар­дың әлеуметтік жағдайын жақ­ сарту бағытында тиісті шара­лар алынуда. Әскери қызметті өткеру ке­ зеңінде сарбаз, сержанттар те­ гін тұрғын үймен қамтамасыз етіледі. Басқа да жеңілдіктер қарастырылған. Қарулы күш­ тер­де қызмет ету, сондай-ақ әлем­нің біраз мемлекетін кө­ руге, ондағы оқу орындарын­ да әскери білім алуға, кәсіби білім деңгейін жоғарылатуға мүмкіндік береді. Сырттай оқу нысаны бойынша қосымша аза­ маттық білім алуға да болады. Оған еңбекақысы сақталатын оқу демалыстары беріледі. Жалпы алғанда, Қарулы күштер қа­тарында қызмет ету – қай уа­ қытта да абыройлы іс.

Рашид БАХЫТОВ, Орал қалалық қорғаныс істері жөніндегі басқармасының бөлімше басшысы

Жетімнің соңы мен болсам екен... Адамның арманы таусыл­ ған ба, шіркін? Менің де арма­ ным көп... Көзімді ашып, көңіліме өмір туралы ұғым енді ұялай бастағанда көргенім – жолы болмаған әкем мен шешем. Сол кезде алғаш рет Алла тағала ата-анама ақыл берсе екен деп армандадым. Олай деуімнің де себебі жоқ емес. Өйткені олар ішкілікке салы­ нып, отбасымыздың береке­ сін қашырып, менің балалық шағымның бақы­тын араққа ұрлатқан еді. Ойынның қы­зы­ғына малынып үйге келген­ де алдымнан шығып, арқам­нан қағатын анамның сыйқы сондай болды. Шарасыз­дық­ тан жылаушы ем, алайда амал не?! Сол ішкілік екеуінің түбі­не жетіп, ақыры мені тұл же­ тім атандырды. Бір күні мені облыстық балалар үйіне әкелді. Ең ал­ ғаш аулада ойнап жүрген ба­лаларды көргенде көңілім көтеріліп, көз алдыма мейі­ рімге толы жандар елесте­ ді. Елесім алдамапты. Ішке ен­генде, алдымнан шы­ғып қар­сы алған балалар үйінің директоры Раиса Ислам­­қы­зының жылы жүзі қуаны­ шымды еселеп жіберді. Осы­лайша өмірімде өзіме деген аналық мейірімді сездім. Мі­не, қазір төрт жылдан бе­рі жүрегінде балаға деген жы­

лылық ұялаған, жүзінен шуақ шашылған жандардың аялы алақаны мені бағып-қағып ке­ леді. Өмірдің қыр-сырына қа­ нығып, әр нәрсенің жөнжосығын осы жерде ұғын­ ғандаймын. Мұндағылар тәр­биеме де, оқуыма да кө­ңіл бөлді, соның арқасын­да ба­лалар үйінің беделді де бел­ сенді оқушысына айналдым. Күні кешегі бақытсыз бала­­лық шағым бірте-бірте ұмыты­ла бастады. Бұл жерге келгелі бері қиялым көк­ке қанат қа­ғып, алаңсыз армандайтын болдым. Мұ­ның бәрі жетім ба­лаларға деген көмек пен ниет­тің адал және көп болуы­ның ар­қасында деп білемін. Жыл сайын ондай көмектер ар­ тып келеді. Менің Шалқар кө­ліне, Ақтау қаласына, Бура­­бай шипажайына, еліміздің бас қа­­ласы Астана қаласына дем алуыма да мүм­кіндік туғыз­ған – солар. Сол үшін осы жолда еңбек етіп жүрген аға-апа­ ларыма балалық ақ жүрегім­мен шек­сіз алғыс айтамын. Менің бар тілегім, арма­ным – Қазақстандағы жетім баланың соңы мен болсам екен деген ой.

Диас ТАЙЖҰМИЕВ, 5-сынып оқушысы, облыстық балалар үйінің тәрбиеленушісі

на Оңалту орталығы кітап керекденсаулығына зор көңіл бөлуі­-

Өнермен өрілген өмір Таяуда Қараөзен мектеп-лицейінде әуесқой композитор, «Ерен еңбегі үшін» медалінің иегері, саз пәнінің мұғалімі Баян Қабиеваның шығармашылығы мен ұлттық салт-дәстүрімізді кеңінен насихаттау мақсатында кеш ұйымдастырылды.

60 жасқа толғалы отырған Баян Құбайқызы – шағын ауыл­ дың жақсы атын шығарып, бар ғұмы­рын өнерге арнап, өмір­дің әр­қилы ауыртпалығын қатар кө­ теріп келе жатқан жан.

Кешке әнші-ұстаздың халық­ аралық, республикалық өнер до­­даларын бағындырып жүрген термеші шәкірттері қатысып, өнер көрсетті. Баян Құбайқызы қойылған

са­уалдарға жауап бере отырып, болашақта Жалпақтал ауылы­ нан терме мектебін ашуды жос­ парлап отырғанын, арнайы қор ашқанын айтты. Әншінің бұл қадамын қолдаған ұстаздар қа­ уымы мен қонақтар қорға қар­ жылай көмектерін көрсетті. Кездесу соңында ауылдық ок­ руг әкімі Б.Қабдолұлы, мектеплицей директоры М.Ізбасарқы­зы, еңбек ардагерлері М.Темір­ханов, А.Мырзашева, Н.Сәрсен­ ғалиева, Д.Мұқамбетқа­лиева, кі­тап­ханашы З.Молдашева сөз сөй­леп, жас дарындарды шың­дап, еселі еңбек етіп жатқан ұс­тазға рақмет айтты.

Миржан ҚАРАБАЛИН, Қараөзен ауылы, Қазталов ауданы

лық Елбасымыздың ха қ сауықтыру ау­ қалада ауданаралы ңа Жа а нің арқасынд і. талығы ашылған ед ы руханасы оңалту ор тын орталыққа ос ла то л жы с бе на ны ға п, ыл кө аш ші лу Биыл нда емде луімнің сәті түсті. Мұ қыста менің де емде деген көзқарас­ е кк ілі пш кө ерінің сол ұжым қызметкерл лық директо­рынан рі түзу. Бізді орта тары мен ниетте қызметкерлеріне ар, кіші санитар зд қы е ик дб ме бастап . , жайлы қарсы алды дейін жылы сөйлеп ттықтыру секіл­ жа а нд лы жаттығу за ырылды. Ем беру, арнайы сапалы жүзеге ас ы ығ рл ба ің рін дастырады. ді қызметте тын да сәтті ұйым қы уа с бо ің рд ле талықтың ішкі Емделуші байқағанымыз, ор бір тө­дің біз да Алай үй жабдықтары, ры (ыдыс-аяқ, ас тта за ан ық нн ға ыл ал аш ру ем ша амдар на қоры) аз, ад ­ ол й да ын Ос сек-орын, кітапха ді. ылары келе ығ оқ ап кіт ­ да та ын ар ер жанд кейін арас лтыруға жәрдем ет то н ны ор ң ды ар қылықт р еді. былса, жақсы бола

ИЕВА, Жібек МЫРЗАҒАЛ батыр ана, , Сарыөмір ауылы ны да ау і кт Тере

көкейкесті oral_oniri@inbox.ru

Бейсенбі, 3 сәуір 2014 жыл

7

Сырадан келер

кесір көп!

Өткен жылы Үкіметтің кеңейтілген мәжілісінде Елбасымыз Н.Назарбаев Отанымыздағы спиртті ішімдіктер айналымына мемлекеттік бақылау қою жолында нақты шаралар алмай отырғандығы үшін жоғары атқарушы билікті қатаң сынға алды. Ол Үкіметтің алкогольдік лоббиге қарсы тұра алмай, заңды қатайтпауын тілге тиек етті. Сөйтсе, қарсы шаралар белгіленген мемлекеттік құжатты қабылдау өткен жылға белгіленгенімен, кейін 2015 жылға дейін ысырылыпты.

Серік ИХСАНҒАЛИ, «Орал өңірі»

Ұлт көшбасшысы Н.Назарбаев­тың бұл қоғамдық дертке алаңдауы өте орынды. Өйткені қазақ қоғамын­ да маскүнемдік белең алып отыр. Енді бізге қатысты ДСҰ (Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы) мәліметтеріне кезек берелік. Қазір Қазақстанда әр тұрғынға шаққанда, спиртті ішімдіктерді жыл бойына тұтыну 11 литрді құрайды. Көрші түркі тектес бауырлар түрікпен мен қырғызда одан екі есе (5-5,5 литр) кем. Ал өзбек пен тәжікте тіпті үш есе кем болып шықты. Ал жоғарыдағы халықаралық ұйым белгілеген «қалыпты» да шекті көрсеткіш – 8 литр. Елдің нарко­ диспансерлік мекемелерінде рес­ ми тіркелгендердің жалпы саны – 300 мың маскүнем. Іс жүзінде харам суға құштарлардың саны бұдан кемінде екі есе көп екенін мамандар да мойындайды. Ауыр қылмыстың 60 пайызы сыра, арақ-шараппен ауызданғандар­ дың еншісіне тиеді. Демек, жағдай дабыл қағарлықтай.

Алғашқы баспалдақ Міне, сол маскүнемдікке аяқ ба­ сар, алғашқы баспалдақ – сыраға шектен тыс құмарлық. Осы ақиқат күні бүгінге дейін талас туғы­зып келеді. Қауіптілігі сол, жылдан-жыл­ ға сыра десе, сілекейі шұбыратын­ дар көбейіп келеді. Рас, дәл санын ешкім білмейді. Солардың басым көпшілігін жастар құрайтыны тағы да белгілі. Жасөспірімдер (10-16 жастағы) бүгінде сыраны тұрақты сіміруде. Олардың қатарындағы бойжет­кендердің саны өсті. Жұрт арасында мынадай қате түсінік бар: «Сыра – құны арзан ішімдік. Әрі спирттік уыты да күшті емес. Тіпті кейбіреуінің қызуы да жоқ». Жалған әңгіме. Бірінші­ ден, артынан қалмай ішсең, ол да қалтаңды қағады. Екіншіден, мамандардың айтуынша, бұрын кеңестік кезеңдегі «Жигулевское»,

«Московское» сырасының құра­ мындағы спирт 1,5-3,5 па­йызды құраса, қазір бүкіл сыра түрінде дерлік 14 пайызға жетті, кейде одан да асып кетіп жүр. Қазір теледидарда «спиртсіз» сыра жар­намасы асқан арсыздықпен үздіксіз беріледі. «Жас Алаш» басылымының жазуынша, «спирт­ сіз» ішімдікті жарнамалаудан Ал­ маты қаласы елдің алдын бермей келеді. Шіркін-ай, соның орнына ұлттық асыл сусындар - қымыз бен шұбатты жарнамаласа ше?!

Сырадан келер кесірлер Біреулер «жеңіл» деп өзеурейтін бұл ішімдік, біріншіден, жүрекке аса зиянды, оның қалыпты қыз­ метін бұзады. Екіншіден, басқасын айтпағанда, сыраның көпіршігін­ де кобальт бар көрінеді. Ал ол ұдайы қолданса, ағзаға қатерлі. Көмірқышқыл газы туралы да осы­ ны айтқан жөн. Үшіншіден, сыра­ ны ұзақ пайдаланып, көп ішкен еркектің ағзасында әйел гормон­ дары пайда болады. Нәтижесінде семіздікке жол ашады. Ал сыраға құштар әйелдің ағзасы обыр дер­ тіне бейім. Сырақұмар әйелден ұстамалысы (эпилепсия) бар бала өмірге келуі де мүмкін. Кейде сон­ дай әйелде «мұрт» өсуі де ықтимал. Қала берді, сыра барлық алкоголь­ ді ішімдік сияқты бауырды құр­ тады, ми жасушаларын біртін­деп өлтіреді, қан қысымын күшейте­­ ді. Сыра тұтынатын жасөспірім­­­ дер, жігіттер біртіндеп белсіздік­ ке ұшыраса, бойжеткендер мен бикеш­тер бала көтеру қабілетінен айырылады. Жалпы, мамандар сы­ раны «емделуі қиын есірткі» деп тауып отыр. Тағы бір қатер – сы­ раны үнемі ішу арқылы адамдар, әсіресе, жастар мен әйелдер әрі қарай арақ-шарапқа қалай тар­ тылып кеткенін сезбей қалады. Кез келген спиртті ішімдік секілді сыра да адамның ақылын алып, қылмысқа және бұзақылыққа итер­ мелейді. Оған дәлел – 2002 жылы Мәскеудің Манеж алаңындағы жастардың жаппай бүлігі. Сыраға тойып алған футбол жанкүйерлері

сол кезде талай жазықсыз жанды жағасынан алып, көліктерді өртеп, дүкен сөрелерін қиратты. Сірә, немістің атақты саяси қайраткері Отто Бисмарк: «Сырадан адам жалқау, топас және белсіз болады» деп бекер айтпаса керек. Өзінің ұлттық мәдениетінің құрамдас бөлігі сыра ішу болып табылатын халық өкілінің даналық сөздерін­де түсінгенге ұғымды да терең мән жатыр.

Кімді кім улауда Қазір көршіміз Ресейде сыра қайнататын 296 зауыт жұмыс іс­ тейді. Солардың басым көпшілігі­ нің қожайындары – немістер, ағыл­шын­дар, американдықтар. Ара­сында түрік те жүр. Біздегі сы­ ра зауыттары мен оны өткізетін дү­кен­дер­дің тетігін шетелдіктер­ дің ұстап отырғаны тіпті де құпия емес. Сөйтіп, АҚШ пен Батыс, қала берді, Қытай тек рухани жағынан емес, шөлмек пен банкідегі өнім­ дерімен улап отыр. Әзірге олардың өктемдігі мен өрісіне кедергі бо­ лар ешкім жоқ. Көршілердің пайымдауынша, қазір жастар арасындағы сыра алкоголизмінен Ресей, Украина, Беларусь қатты зардап шегуде. Солардың қатарына Қазақстанды қосса да, артық емес. Осыған орай Ресейдің күні кешеге дейінгі бас санитарлық дәріге­рі Геннадий Онищенконың мына сөздерін кел­ тіре кеткен өте орынды: «Ресейді СПИД те, өкпе ауруы да емес, жас ұрпақ арасындағы сыра алкого­ лизмі құртып жатыр». Десе, де­ гендей. Қазір жыл сайын Ресейде маскүнемдіктің (соның ішінде сы­ раның!) кесірінен 400 мың адам мәңгілікке көз жұмады. Көрші елде 1990 жылы тұтынылған алкоголь өнімдері жан басына шаққанда 5,38 литрді құраса, 2005 жылы ол көрсеткіш 9,7 литрге жетіпті. Қазіргі деңгейі Қазақстаннан асып кетпесе, кем емес. Демек, Кеден­ дік одақ құрамындағы елдердегі спирттік ішімдікті, әсіресе, сыра­ ны тұтыну жәйі дабыл қағарлық дәрежеде.

Зиада МОЛДАҒАЛИЕВА, облыстық салауатты өмір салтын қалыптастыру орталығы директорының орынбасары: - Сыра - өте қатерлі спиртті ішімдік. Оны «же­ңіл сусын» деу ақымақтық. Сондай-ақ «алкогольсіз сыра» деп даурығу жалған. Өзім, әсіресе, сондай сыраның жар­ намасына үзілді-кесілді қарсымын. Өйткені сыра жастардың жанын да, тәнін де улауда. Біздің өңірде де осындай келеңсіз көрініс бар. Сондықтан спиртті ішімдіктерге қарсы мемле­ кеттік шараларды күшейтіп, сыраның жарна­ масын тоқтатуды жақтаймын. Түймеш ДӘРІШЕВА, М.Өтемісов атындағы БҚМУ-дың тәрбие және әлеуметтік істер жөніндегі проректоры: - Жастар, соның ішінде студенттер арасында сы­ ра алкоголизмі түйткілінің бары рас. Бірақ жастарды біржақты айыптауға да қар­ сымын. Өйткені олар бос уақытын өзіне де, өзгеге де пайдалы іске жұмсауды білмейді жә­не оған жағдай да жоқ. Мәселен, спортты алайық. Қаладағы көптеген спорт алаңдары не жабық тұрады, не пайдалану ақысы тым қымбат. Қолы бос болғасын, жастар не істейді, өзөзінен түсінікті. Жастарды басқа да әлеуметтік жұмысқа жаппай жұмылдыру кемшін. Қазір жастарға құрғақ ақыл айтудың уақыты өтті. Олармен ашық та айқын жүздесу қажет. Бұл орайда Ақұштап Бақтыгереева апамыздың қыздар арасындағы тәрбие жұмысы мен әріптесіміз Роза Мұхамбетқалиеваның тоқу мен тігу дәрістері әйтеуір, көңілге демеу. Олар студенттер тарапынан қолдау тауып отыр. Демек, жастар арасындағы тәрбие жұмысы мен оларды қоғамдық-әлеуметтік істерге жұмылдыру, спортқа кеңінен қатыстырумен мүмкін оң нәтижеге қол жеткізерміз.

8

әлеумет Бейсенбі, 3 сәуір 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru

Зейнетақы мен жәрдемақының

мөлшері артты

Елбасымыз Н.Назарбаевтың 2014 жылғы 14 ақпанда Қазақстан Республикасы Үкіметінің кеңейтілген жиналысындағы зейнетақы мен әлеуметтік төлемдерді көбейту туралы тапсырмасын іске асыру шеңберінде, сондай-ақ Қазақстан халқына арнаған 2014 жылғы 17 қаңтардағы «Қазақстан жолы–2050: Бір мақсат, бір мүдде, бір болашақ» Жолдауын орындау үшін ҚР Парламенті Сенатының «Қазақстан Республикасының кейбiр заңнамалық актiлерiне әлеуметтiк қамсыздандыру мәселелерi бойынша өзгерiстер мен толықтырулар енгiзу туралы» Заңы қабылданды.

Төлем түрі 1 топтағы мүгедектерге 2 топтағы мүгедектерге 3 топтағы мүгедектерге Бала жастан мүгедектерге

Төлем мөлшері (теңге) 01.01.2014 ж. 01.01.2014 ж. 01.04.2014 ж. 01.07.2015 ж. дейін бастап бастап бастап 25378 27154 28352 38028 19780- 20713 21164-22163 22162-23161 29696-30978 1380614775-17371 15574-18170 20937-24355 16235 18660 19966 20965 27987

Асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша берілетін мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақылар мөлшерінің өзгеруі: Төлем мөлшері (теңге) 01.01.2014 ж. 01.01.2014 ж. 01.04.2014 ж. 01.07.2015 ж. дейін бастап бастап бастап Отбасының еңбекке жарамсыз 12316 13178 13777 18428 1 мүшесі болғанда Отбасының еңбекке жарамсыз 21273 22762 23760 31832 2 мүшесі болғанда Отбасының еңбекке жарамсыз 26311 28153 29550 39523 3 мүшесі болғанда Отбасының еңбекке жарамсыз 27990 29949 31347 41873 4 мүшесі болғанда Отбасының еңбекке жарамсыз 28923 30948 32345 43369 5 мүшесі болғанда Отбасының еңбекке жарамсыз 6 және одан да көп мүшесі 30043 32146 33743 45078 болғанда Төлем түрі

А

талған Заң халықты әлеу­ меттік қамсыздандыру мен азаматтарды әлеу­ меттік қолдау жөніндегі заңдарға зейнетақы мен әлеуметтік тө­ лемдерді арттыруға бағытталған өзгерістер мен то­лық­тырулар енгі­ зуді көздейді. Зейнетақы төлемдерінің мөлшері 2014-2016 жылдарға арналған нақтыланған республикалық бюд­ жетте зейнетақы төлемдерінің мөл­­шерін осы жылдың басынан бас­тап арттырылғанын қоса есеп­ тегенде, базалық зейнетақыны 12%-ға дейін, еңбек зейнетақы­ ларын 14%-ға дейін арттыру көз­­делген. Осыған байланысты «Зей­ нетақымен қамсыздандыру ту­ ра­лы» Қазақстан Республикасы

Раушан Ғабдуәлиева, экономика ғылымдарының докторы, профессор, Жәңгір хан атындағы БҚАТУ-дың экономика және бизнес факультетінің деканы:

Заңына, зейнетақыны есептеу үшін қолданылатын табыстың шама­ сын ағымдағы жылдың 1 сәуірінен бас­тап 39 есе айлық есептік көр­сеткіштен (39*1852 (АЕК) = 72228 теңге) 41 есе айлық есептік көрсеткішке (41*1852 (АЕК) = 75932 теңге) дейін көбейту бөлігінде өзгерістер енгізілді. Бұл зейнетке биыл 1 сәуірден кейін шығатын адамдардың зейнетақысын, зей­ нетке бұған дейін шыққан адам­ дардың зейнетақы төлемімен те­ңестіруге мүмкіндік береді. Ба­ залық зейнетақы төлемінің мөл­шері 10 450 теңгеге дейін жет­ кізілді немесе 12%-ға дейін өсі­ рілді. Ең төменгі зейнетақы мөл­ шері 2014 жылдың 1 сәуірінен бастап, базалық зейнетақы төле­ мін қоса есептегенде 32186 теңге­ ні құрайды.

Мемлекеттік әлеуметтік жәр­ демақылардың мөлшері «Мүгедектігі, асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша және жасына байланысты берілетін мем­­лекеттік әлеуметтік жәрдем­ақылар туралы» Қазақстан Респуб­ликасы­ның Заңына мүгедектігі және асы­раушысынан айырылу жағдайы бо­йынша төленетін жәрдемақыларды: - 2014 жылдың 1 сәуірінен 12%ға дейін; - 2015 жылғы 1 шілдеден бастап 25%-ға арттырылуы қарастыры­ лып отыр. Көрсетілген екі жылда жоспарланып отырған жәрдем­ ақыны арттырулар оның мөлше­ рінің 2013 жылмен салыстырғанда 50%-ға өсуін қамтамасыз етеді. Мүгедектігіне байланысты бері­ летін мемлекеттік әлеуметтік жәр­ демақылар мөлшерінің өзгеруі:

Сондай-ақ азаматтардың жеке­ леген санаттарына арналған, №1 және № 2 тізімі бойынша беріле­тін әлеуметтік арнайы жәрдемақы­ лар, Семей сынақ полигонын­да ядролық сынақтардың салдары­ нан зардап шеккен азаматтарға біржолғы ақшалай өтемақы, аза­ маттардың жекелеген санаттары­ на арналған арнаулы мемлекеттік жәрдемақылардың мөлшері 12%ға дейін арттырылады. Балалы отбасыларға берілетін мемлекет­

тік жәрдемақылар мөлшері де ай сайынғы жәрдемақы тағайындау үшін белгіленген айлық есептік көрсеткіштің еселенуін арттыру арқылы көбейтіледі. 2014 жыл­ дың 1 сәуірінен бастап, зейнетақы және жәрдемақы төлемдері жаңа мөлшерде төленеді.

ғы және Біртұтас эко­номикалық кеңістік құрылды. Кеден одағын (КО) құрудың түпкі мақ­са­ты Біртұтас экономикалық кеңістік (БЭК) қалыптастыру болып табы­ латыны белгілі. КО және БЭК жұмысы оған қа­ тысушы елдердің әрқайсысының бәсекеге қабілеттілігін арттыруға бағытталған. Сонымен қатар КО-ға мүше елдердің экономикасы­ның тұрақты дамуын қалыптас­тыруға және құрылымдық жа­­ғы­нан қайта құруға, әлемдік на­рықта инте­ г­рациялық бірігуге, Қазақстан, Ре­сей және Белоруссия өндіруші­ ле­рінің неғұрлым тығыз коопе­ рациялары үшін біртұтас көліктік энергетикалық және ақпараттық жүйе құруға жағдай туғызады.

- Әрине, қазірдің өзінде Кеден­ дік одаққа, еркін экономикалық аймаққа бірігуге ынталы екендік­ терін бірқатар елдер мәлімдеді.

2020 жылға дейін-ақ бүгінгі үш­­ тіктің кедендік одағы үлкен эко­ номикалық қауымдастыққа ай­ наларына сенім мол. Қазақстан КО-ға мүше болудан ұтылған жоқ. Өйткені кедендік декларациялау үрдісі қысқартылды, транзитті сау­ да операцияларының әлеуетті өсімі қамтамасыз етілді, Қазақ­стан­ның логистикалық нарығы­ ның жедел дамуы байқалды, қазақ­стан­дық тауарлардың Ресей жә­не Беларусь арқылы транзиті қысқартылды. Сонымен қатар ке­ден тарифінің өсімі бюджетке түсетін түсімдердің және еліміз­дің

импортқа (Кеден одағына мүше емес) кедендік тарифтердің өсуі қазақстандық нарықта олардың бағасының өсіміне ықпал етті. Екіншіден, кейбір жекелеген та­ у­ар­-лардың бағасы ресейлік на­ рықта едәуір жоғары болатын, соған орай қазақстандық және ресейлік бағаны бірдей жасау қазақстандық нарықта бағаны ас­ пандатып жіберді. Үшіншіден, КОға кірмейтін елдерден контрабан­ да тәуекелділігі жоғарылайтыны анық. Төртіншіден, кейбір отан­ дық тауар өндірушілер бағалық бәсекелестікке төтеп бере алмауы ықтималдығы жоғары. КО және БЭК-тің кейбір кері әсерлеріне қарамастан жаһандық аумақта оң ықпалы басымырақ.

- Бұдан 20 жыл бұрын Елбасымыз Нұрсұлтан Назарбаев Мәскеу мемлекеттік университетінде кеңестің «шекпенінен» шыққан тәуелсіз мемлекеттерді Еуразиялық интеграция­лық қауымдастыққа бірігуі тиіс де­­­­ген идея айтты. Оның дұрыс­ тығын өмірдің өзі көрсетті. Бұ­ ған қа­тысты пікіріңізді білсек дейміз.

«Еуразиялық одақ - интеграцияның

НЕҒҰРЛЫМ ЖОҒАРЫ ДЕҢГЕЙІ»

- Әлемдік экономикадағы жа­ һан­дық өзгерістер, мемлекет­тер­­ дің өзара тәуелділігі, әлеумет­ тік-экономикалық мәселе­лердің күр­деленуі әлемдік қауымдастық­ тың барлық елдерімен дос­тық және өзара тиімді қарым-қа­тынас­ тарды одан әрі нығайту­ды қажет е­те­ді. Қазақстан бүгінде ТМД ке­ңісті­гінде жақын көршілермен әріптес­тік және тығыз өзара бай­ ла­ныс­ты жүйелі жандандыру сая­ сатын жалғастыруда. Ресей және Белоруссиямен бірге Кеден ода­

Өзінің қызмет ету барысында Ке­ ден одағы экономикалық өсімнің тұрақты қарқынын сақтап келе­ ді. Кеден одағы елдерінің жалпы өнімінің жиынтық өсімі 3,5%-ды, осы елдер арасындағы өзара сау­ даның өсімі 8,7%-ды, сыртқы сау­да өсімі 3,2%-ды құрады.

- Раушан Смадинқызы, Қазақ­ стан экономикасы Кеден ода­ ғына мүше болудан қандай пайда тапты, жалпы бұл үрдістің кері әсері болды ма?

аумағында біріккен кәсіпорындар құру арқылы инвестиция көле­ мінің өсіміне қол жеткізілді. Ресей­ мен шекаралас аймақтар Кеден одағы жағдайында қосымша ин­ вестициялар тарту мүмкіндігіне ие болды. Енді Кеден одағына мүше бо­ лудың ел экономикасына кері әсері болды ма деген сауалға кел­ сек, әрине, еліміздің экономикасы тек ұтып қана қойған жоқ, кейбір жағдайлардан ұтылыс тапты. Бірін­ шіден, өзге елдерден әкелінетін

Өйткені Бір­тұтас экономикалық кеңістік – бұл жалпы саны 170 млн. адамнан тұратын жалпы нарық, инфра­­­құрылымға, капиталдың, қыз­­мет­­тің, жұмыс күшінің еркін ай­на­­лымына тең қолжетімділік. Мұндай одақ инвестиция және кәсіпкерлік белсенділік үшін елі­ міздің тартымдылығын арттыра­ ды. Бұлардың барлығы, түптеп кел­ генде, КО елдерінің, соның ішінде Қазақстан тұрғындарының өмір сүру деңгейін жоғарлатуға әсер етеді деп күтілуде.

Райхан ИБРАЕВА, зейнетақы төлеу мемлекеттік орталығы облыстық бөлімшесі директорының орынбасары

- Еуразиялық экономикалық ин­ теграция жөніндегі деклара­цияға сәйкес 2015 жылдың 1 қаңта­рына тараптар халықаралық келісім­ дерді кодификациялау аяқталып, елдердің интеграциясының ең жоғарғы деңгейі Еуразиялық эко­ номикалық одақ құрылуы тиіс. Мұндай одақты құру үдерісі БЭКке қосылу қалай жүретіндігіне және тепе-теңдестірілген макро­ эко­номикалық, еңбек, қаржы, та­ уарлар мен қызметтер нарығын құрылымдық реформалау жұмыс­ тарының қалай жүретін­дігіне жә­не энергетика, көлік және те­ лекоммуникация саласындағы еу­ разиялық желіні құру үрдістеріне байланысты болмақ. Бұл – өмір сү­рудің жоғары стандарттарын қа­ лыптастыруды көздейтін интегра­ цияның неғұрлым жоғары дең­гейі. Экономикалық одақ шеңберін­ де оған қатысушы мемлекеттер валюталық одақты қалыптастыру үшін негіз болып саналатын бір­ тұтас валюталық-қаржылық сая­ сатты жүргізуі мүмкін. Сұхбаттасқан Гүлбаршын ӘЖІГЕРЕЕВА, «Орал өңірі»

шаңырақ oral_oniri@inbox.ru

Бейсенбі, 3 сәуір 2014 жыл

Зайыбы Марзия сонау жетпісінші жылдардың аяқ кезінде кесекөлденең келген кесепаттан көз жұмған кезде Жаңабай ердің жасы – елуге енді ғана іліккен еді. Сөйтіп, төрт ұл мен төрт қыздың барлық тәрбиесі мен тауқыметі қосағасына қарап қалды. Марзия марқұм ең болмағанда құрсағын жарып шыққан ұл-қыздарының алдының отбасын құрғанын көре алмай кетті. Ол кезде екеуінен өрбіген перзенттердің тұңғышы Әдемі жиырманың үстіне шықса, кенжелері Бекен төрт жаста ғана болатын.

Ә

рине, адами тұрғыдан қарастырғанда, Жаңа­ байдың қайтадан төсек жаңғыртуына толық моральдық құқығы бар еді. Өйткені денсаулы­ ғы темір үзердей азаматқа елу де­ ген не тәйірі. Оның үстіне сөз сал­ са, ел ішінде Құдай қосқан қосағы дүниеден өткен соқталдай ер азаматқа, қарапайым еңбек торы­ сына қарсы келе қоймайтын, тіпті бұдан дәмелі дерліктей әйел заты да аз болмайтын. Осылай бола тұра ол саналы түрде әйел алудан бас тартты. Кейбір философиялық қисын­ дарға сүйенсек, о бастағы әйел заты мен ер адамның табиғаты бір-бірінен мүлдем алшақ жа­ тыр десе де болғандай. Айталық, көп жағдайларда ер-азаматынан айырылған жесір әйел тағдырдың дегеніне тез көндігіп, әрі қарай ешбір қиналмастан өмір сүре бе­ реді екен. Әйелдің қырық жаны бар деген осы да. Ал, жарықтық, ер адамдар туралы бұлай деп ай­ ту­дың қисыны келе бермейді. Өйт­ кені әйелсіз олардың күні қиындау да қараңдау десек, шындықтан алшақ кете қоймайтын шығармыз. Өмірдің осындай сыны да Жа­ңабай Қайырбаевты мұқалта ал­мады. Төсек жаңғыртудан са­ налы түрде бас тартқан азамат бұдан кейінгі жылдарда әкелік қамқорлығы мен махаббатын ұлқыздарына төгумен болды. Бойы өсіп, бұғанасы қатпай тылдағы ауыр жұмыстарды атқарған, со­

Қайырбаевтар әулетінде үшем дүниеге келген шақ

Әке махаббаты ғыс басталғаннан кейінгі кезеңде онжылдық мектепті бітіруге де мүмкіндігі болмаған Жаңабай аға­мыз шоферлік курстан өткен соң халық арасында «Полутор­ ка» деп аталған сол кездің «те­ мір тұлпарына» қол жеткізеді. Бұл Ұлы Отан соғысы кезінде жап­пай пайдаланылған ЗИМ мар­ касындағы автокөліктердің әлі де болса жетілдіріле қоймаған соңғы тұяқтары еді. Бұлар неге «Полу­ торка» аталған? Сірә, бұл атау двигательдің күші мен мүмкінді­ гіне байланысты қойылған секілді. Біз биылғы жылдың қаңтар айында сексен бес жасқа қараған шағында өмірден озған ел ішін­ де абырой-беделі жоғары бол­ ған ақсақалдың еңбек кітапша­ сына үңіле қараймыз. Мұнда ол ұзақ жылдар бойы табан аудар­ мастан қызмет жасаған бір ғана шаруашылықтың атауы көрсеті­ ліпті. Бұл – Жымпиты ауданына қарасты бұрынғы "Сталин" колхо­ зы. Кейін бұл артельдік-ауыл ша­ руашылығы құрылым таратылып, оның орнына "Қособа" совхозы құрылған екен.

Міне, бар болғаны осы ғана. Осы жылдардың ішінде Жаңабай Қайырбаев автомашина рөліне ие болумен бірге, науқандық кез­ дерде шаруашылықтың барлық жұмыстарына араласқан. Ол не іс­ темеген десеңізші? Егін егіп, сабан айдаған. Машинамен малға шөп тасыған. Қатар жүрген замандас­ тары Бөпенияз Есқақов пен Мат­ нияз Қожагелдиннің біздің бүгін­гі кейіпкерімізге берген жазбаша анықтамалары да еңбек десе іш­ кен асын жерге қоятын жанның тыңдырымды ісін айғақтап бере алады. Кезінде өмірдің тауқыметін көп көрген, соның салдарынан оқи алмай қалған адамдар ара­ сында ендігі жерде өзім жетпеген биіктер мен арман-мақсаттарға кейінгі ұрпақтарым жетсе екен, олар жоғары білім алса екен деген табиғи түрдегі ата-аналық тілек­ тер мен мүдделер болады. Дәл осындай әкелік тілек Жаңабай Қайырбаевтың бойында да өне­ бойы маздап жанып өткені де ай­ дан-анық. Бүгінгі күн бедерінен қарағанда асыл әке осы мақсаты­

на жетті деуге болады. Сондайақ ол дәм-тұзы таусылғанша ұл-қыздарынан тараған немережиен­деріне де аталық мейірімі мен шапағатын төгіп өтті. Бұл жағ­дай­ ды өз перзенттері бізге көздеріне жас ала отырып әңгімелеп берді.

– Әкеміз өте еңбекқор, шар­ шап-шалдығуды мүлдем білмейтін адам еді. Тәртіп пен тазалықты өте жақ­сы көрді. Сөйтіп, анамыздың өмірден өткеніне қарамастан, ша­ ңырақ­ты аздырмай, тоздырмай ұстай білді. Ол кісінің күнделікті қызметі ауылдағы кір жұқтырмай жүру тіпті де мүмкін емес көлік жүргізу, шөп шабу мен оны тасу, жанармайды машина багіне қол­ мен құю, көліктің астына түсіп сыр берген тетіктерін жөндеу секілді сан салалы машақаты көп істермен байланысты болса да, ол үстіне шаң ти­гізбеуге тырысты. Бізден де осындай ұқып­тылықты талап етіп отырды. Әри­не, біз әкеміздің айтқанын екі ет­кен емес­ піз. Бәрімізді адам етіп тәрбиелеп өсірген, әрқайсысымызға қара­ ағаш­тай пана, бәйтеректей сая бола білген әкеміздің рухы­ның ал­

9

дында шексіз қарыздармыз, - дей­ ді марқұмның үлкен ұлы Мұхтар Жаңабайұлы. Дүние жүзінде екі жүзден астам мемлекет, төрт мыңның үстінде әр түрлі ұлт пен ұлыстың өкілдері бар екен. Солардың ара­ сында құдаларын құдайындай сыйлап төрге шығарған қазақтан басқа бірде-бір ел, бірде-бір ұлт жоқ екеніне бәс тігуге болады. «Астың дәмін келтірген тұз әулие, алысты жақын қылған қыз әулие» дейді халқымыз. Міне, осылайша қыз берісіп, қыз алысу арқылы қазақ елінің төрт бұрышы мен құда-құдандалы болып сыйласып жүрген әулеттің бірі – Қайырбаев­ тар әулеті. Осындайда: "Билік су­ дың үстіндегі мұз, бала артыңда қалған із, мына өмірдің қызығы сыйласатын сіз бенен біз" дейтін нақыл сөзге бергісіз халық дана­ лығы тілге еріксіз орала береді. Адамның сыйлы болуы, елжұрт пен ағайын-туыс арасындағы қа­дыр-қасиетінің биіктігі оның лауазымды қызмет атқаруымен өлшенбесе керек. Иә, қарапайым еңбек иесі, тұла бойы кісілік пен кішіліктен жаратылған жаны жай­ саң жан Жаңабай Қайырбаев­ты білетін, онымен аралас-құралас бола қалған азаматтардың қайқайсысы да оны көзі тірісінде төредей құрметтеп төріне шы­ғар­ ды. Әсіресе, бар саналы ғұмыры мен әкелік махаббатын өз пер­ зенттеріне арнаған іс-әре­кеті арқы­ лы өзі көруге тиісті қызықтардың бә­рін тәрк еткен әке өнегесінің географиялық ау­қымы мен ада­ ми кескін-келбеті өте кең деп ой түйе аламыз. Бірде оған бажасы Ела­ман: «Жәке, қу тізеңді құшақтап қашанға жүресің? Үйленбейсің бе» деп әзіл-шынын араластыра үн қатқанда ол: «Үйленбейін деп жүр дейсің бе? Үйленер едім-ау, бұлай істесем «балаларымнан айыры­ лып» қаламын ғой. Олардың көз­ деріне түрткі болып, көзге шыққан сүйелдей боламын ғой» деп жауап қайтарыпты. Қайран, алғаусыз әке көңілі, өз кіндігінен тараған ұл-қыздарына деген әкелік махаббат дегеніміз де мүмкін осы шығар. Мұны неге айтпасқа, өзгелерге үлгі-өнеге етіп таратпасқа деген ой келді. Осы ойдың жетегімен осы жолдарды жазғанды жөн көрдік.

Темір ҚҰСАЙЫН, Қособа ауылы, Сырым ауданы

Кәдеге жарар кеңестер:

А

Ш

әйнекке тұрған қақты кетіру үшін сізге картоп қабығы көмектесе алады. Картоп қабығын шәйнек түбіне салып, су құйып отқа қою керек. Қақтың көлеміне байланысты 10 минуттан 1 сағатқа дейін қайнату керек.

лтын түстес суреттері бар кесе, тәрелкелерді сода қо­сылған ерітінділермен жу­у­ға болмайды. Оларды ыстық суға шаю керек. Ал алтын түстес бояумен әшекей­ленген әйнек бокал, фужерлерді жылы су­ға бірнеше тамшы нашатыр спиртін қосып жуып, таза сал­ қын суда шаю қажет. Әйнек ыдыстарыңызды салқын тұзды суда шайсаңыз, ыдыстарыңыз айнадай жарқырап, хрусталь сынды жылтырайды.

Т

ұздың көмегімен кастрюль түбіндегі күйген тамақтың қалдықтарын оңай кетіруге бо­ лады. Ол үшін ыдыстың ылғалды түбіне бір қабат тұз сеуіп, бірнеше сағатқа қалдыру керек. Осыдан кейін кастрюль оңай тазарады.

Дайындаған Динара Шанкишева

10

әдебиет әлемі Бейсенбі, 3 сәуір 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru

Асқар таудай асқақтап... Ақын, сатирик, публицист, Қазақстан Жазушылар одағының мүшесі Аманкелді Шахин биыл алпысқа толады. Үш жанрда қатар қалам тербеген қаламгердің әр жылдарда “Мәңгі көктем” өлеңдер жинағы, “Сол бір сүргін” деректі публицистикалық кітабы, “Езуіңді жи” деректі хикаялары мен әзіл әңгімелері, “Жайсаңдары-ай Жайықтың” өлеңдер, әзіл әңгімелер, әндер, «Тілім қышиды» атты әзіл әңгімелер мен деректі хикаялар жинақтары, «Батыс Қазақстан облыстық соты» деп аталатын тарихи-танымдық кітаптары шықты. «Жарқ еткен дәурен» деген атпен шығармаларының таңдамалысы жарық көрген. Шығармашылығын ақындықтан бастаған қаламгер басқа жанрға мүлде ойысып кеткен жоқ. Алпысқа жыр тұлпарын арындата жетті. Тырнақалды туындыларын «Орал өңірі» газетінде жариялап, ұзақ жыл осы газетте қызмет жасаған қаламгердің мерейлі жасы қарсаңында жаңа өлеңдер топтамасын оқырмандар назарына ұсынып отырмыз.

Алпыс

Айта алар қасиетін ұрпағы өктем, Жайқалар бәйтеректей бір талы өскен. Маздатып махаббатын нұрлы өлкеге, Талайлар әнге қосып шырқап өткен!

Алаң жоқ өлең жайында, Қанатын қақса жыр жайып. Айналды бітпес уайымға, Ананың жасы ұлғайып.

Мұра боп кешегі өткен бабалардан, Жайықтың жағасында қала қалған. Келбетін сол шаһардың мың құбылтып, Жетелеп болашаққа барады арман.

Аманкелді ШАХИН Келгенменен түбінде бір кетуге, Көп тұруға, міндеттісің бекуге. Тудың екен ту көтеріп ғасырды, Кәрілікке тиістісің жетуге! Не болғаны тумай жатып тапталсақ, Тасқа айналмай, топырақты жастансақ?! Алтыншы асу алдым сені мәңгілік, Қалу үшін асқар таудай асқақтап!

Жүкті әйел Зілдей салмақ басады ма жаншылып, Біраз жүріп, аялдайды сәл тұрып. Келе жатыр көп ішінде жүкті әйел, Келе жатыр терлеп-тепшіп, алқынып. Жүктімін деп кісімсініп, бұлданып, Жатпаса да жолын ашып тұр халық. Бір өзінде дүниенің тұтқасы, Келе жатыр кердең басып, ырғалып!

Кемерлеген кемел өмір арнасын, Асау толқын, ағыстарың жалғасын. Адам – ғасыр биігіне жете алмай, Бей уақытта тұйықталып қалмасын!

Шек бола ма құдіреттің күшінде, Ғасыр бұғып жатыр оның ішінде! Тікесінен тұрып орын береді, Сыйлап оны үлкенің де, кішің де!

Құба жоны жататұғын жаңғырып, Сенің жолың – келер ұрпақ даңғылы. Шектелуге қақың тіпті жоқ мүлде, Әр пендеге өлшеулі бір бар ғұмыр!

Шынашақтай алпауытқа сыйлы тым, Жол бермесе жаның сыздар кей кісі... Құрсағына күллі әлемді сыйғызып, Жер көтеріп жүру оңай деймісің?!

Заулап өмір өте шығар қас-қағым! Тұрсын жайнап, аласармай аспаның. Қия шыңға қасқая өрле қырандай, Көрсін ұрпақ алдарының асқағын!

Ана жолы – жұмақ төрі, жарық Күн, Тоғыз айлық азабы бар анық шын. Құрсағы, әне, тоқ торсықтай айналып, Жұмыр Жердей домаланып қалыпты!

Көтергенсің небір ауыр жүкті де, Жайсаң өмір гүлденгенін нық тіле. Алпыс жасап, ата жасқа жеткенің, Қартайғандық емес, сірә, тіпті де!

Маңдайынан бағы тіптен жоқ ұшқан, Азабына қажеті жоқ болып таң! Жылжып қана келе жатыр жас ғұмыр, Кемелденіп, айы-күні толысқан!

Аман болып қанатың мен босағаң, Көрсін талай асқаныңды ел жотадан. Ұлғайдым де үнжұғаңды түсірме, Тектілік қой ұзақ ғұмыр жасаған!

Адамзаттың бақшасына гүл егіп, Ана біткен әлем тербеп жүреді. Ұқ! Кіп-кішкентай құрсағында толғатып, Келеді әйел Жер көтерген шіреніп!

Аз ба дейсің жеткізбеген армандар, Өркендемей, өспей көктей солғандар. Ғұмыр-жастың аса қажет екенін, Еске салып тұрады әттең сол жандар!

Жасанып жырдың жиһазы, Өнері өрге өрледі. Тек оны әттең қинады, Қимасы жалғыз елдегі.

Әуені көкке өрлейді, шыңға асады... Шалқиды, шарықтайды, сырласады. Сыңсиды, күмбірлейді, күңгірлейді, Мүлгиді, ғасырлармен мұңдасады.

Жасықтардай ысырылып бұрышқа, Әжімдердей қатпарланып тырыспа! Кейінгінің өз жолы бар жүретін, Қартайдым деп қара жолдан ығыспа!

Ата-баба аруағына сыйынып, Алға қарай арындасын жиі үміт. Тумай жатып сүрінгендер аз емес, Қанша ғұмыр кетті қыршын қиылып!

Жайқалып даласында өседі гүл, Шайқалып жағасында еседі нұр. Ақ Жайық – арайланған ұлы бастау, Ғажайып сұлулықтың мекені бұл!

Ақ Жайық Ақ Жайық, ару – Жайық, арман – Жайық, Бақыттың бүршігі бүр жарған Жайық! Төрінен небір дүлдүл қанат қағып, Өрінде өшпес мұра қалған Жайық!

Қалықтап аспанында достық үні, Шарықтап әсем қала өсті, міне. Сыланар қос қапталдан Шаған - Жайық, Бұралған қала арудың - қос бұрымы. Кернесе кемелденіп қаланы құт, Қол созып ертеңдерге, жанады үміт. ...Жайыққа еміренген сымбатты Орал, Жасарып күннен-күнге барады нық! *** Жайық жайын ел емес, Ақындарын мәрт еткен. Сөздің мұнда өзі емес, Найзағайы жарқ еткен! Көкіректе жыр тұнса, Алауладық, жандық біз! Арқырайтын күн туса, Махамбеті бар жұртпыз! Көтергенде мұң жүкті, Кесіп айтып, сес қайтқан. Желтоқсанда шындықты, Жұбаны бар бетке айтқан. Сөз саптаймыз байыпты, Даналықтың төріміз. ...Қадыры бар Жайықты, Қадірлемей көріңіз!

Қашалып таста қалған мұң Қайыр көрмей байдан да, Қайыр көрмей қайдан да. Қайыр көрмей баладан, Дүниеден өтті бір Адам... (Құлпытастағы жазудан) «Байдан қайыр көрмеген» Сұм соғыс оны жалмады. «Баладан қайыр көрмеген» Ұядан ұшты ұл. Самғады. Өрнектеп терең ойларды, Кемелі келіп, піскен көп, Шабытқа қанат байланды, Биіктен балаң түскен жоқ. Қазақтың болды ақыны, Танылып аты елге анық. Өлеңнің селі тасыды, Атағы жатты жер жарып.

Алматы ару – астана, Қол жетпес көптің арманы. Болса да елде қалды ана, Ұлына көшіп бармады. Қиқарлық па екен кәнігі, Қимастық па екен даласын. Түсіну қиын кәріні, Күш болды қозғау анасын. Жерсінбейді-ау шамасы, (Деймісің отыр баға алмай) Тау жақтың оған ауасы, Қойғаны мүлде жаға алмай! Қалада тұрмыс жайсыз деп, Ауыз да бармас айтуға! Барса ана ұлға қайта ізбен, Асығып тұрды қайтуға! Елінің рухы жеңетін, Таба алмай түзден жарасым. Әкеткен ана келетін, Апарып салып баласын! Дананы туған ананы, Елемей қойса елге сын. Шөктіріп бірақ барады, Кәрілік, шіркін, жеңгесін. Кеңейтіп отау, өрісін, Анаға тосын сый келді. Жаңартып елде қонысын, Қаладан жайлы үй берді. Сонда да көңіл тыншымай, Басылмай тіпті алаңы. Жырақта жүрген жыршыдай, Жаутаңдап елге қарады. Даласын қимай, анасын, Арада ақын жөңкілді! Қарсы алып ана баласын, Құшағын жайып ел тұрды! Беркініп ана қамалдай, Беркітіп ұлын Жайыққа! Өмірден байыз таба алмай, Айналды бір күн ғайыпқа! Жалт етіп жалған өтпелі, Өкініш қалды түйіліп. Таңбасы қандай текті еді, Көк тасқа түскен құйылып: «Қайыр көрмей байдан да, Қайыр көрмей қайдан да. Қайыр көрмей баладан, Дүниеден өтті бір Адам» ...Қашалып таста қалған мұң, Турасын айтқан алыпты ұқ! Жай тауып жатыр жалғанның, Кермегін татқан жарықтық!

хат-хабар oral_oniri@inbox.ru

Бейсенбі, 3 сәуір 2014 жыл

Бизнес пен биліктің өзара әрекеттесу жолдары 2013 жылдың қыркүйегінде Қазақстан Үкіметі және «Атамекен» Қа­зақстанның Ұлттық экономикалық» Одағының бірлескен шешімімен Қазақстан Респуб­ли­касының ұлттық кәсіпкерлер палатасы құрылды (ҚР ҰКП). Бұл – коммерциялық емес, билік пен бизнес­тің тиімді серіктестігі негізінде кәсіпкерліктің дамуы үшін қолайлы жағдайлар қа­ лыптастыру мақсатында құрылған өзін-өзі реттейтін ұйым. Палата мү­ше­лері Қа­зақстанда тіркелген коммерциялық заңды тұлғалар (сондай-­ақ банктік ұйымдар мен банктер, өнеркәсіп, ауыл шаруашылығы мен қар­ жылық сектор саласында ұлттық холдингтер құрамына кіретін ұлттық ком­паниялар мен ұйымдар); жеке кәсіпкерлер; шаруа (фермерлік) қо­ жалықтары болып табылады. Ұйымның негізгі функцияла­ ры кәсіпкерлердің заңды мүд­де­лері мен құқықтарын қорғау бо­лып табылады; кәсіпкерлік бел­ сенділіктің қоғамдық мони­торин­гісін өткізу; аймақтар­дағы кәсіп­ керлік қызметтің жағдайларын жасау; кәсіпкерлікті қолдау мен да­мытудың мемлекеттік бағдар­ ламаларына қатысу; отандық жә­-

не жергілікті өндірісті қолдау; даярлау, қайта даярлау, білік­ тілікті арттыру, кадрлардың сер­тификациясы мен аттестациясы; техникалық және кәсіби білімді дамыту; кә­сіпкерлік субъекті­ лерінің сырт­қы экономикалық қызметін ынталандыру, экономи­ ка диверсифика­циясы және ин­ вестиция тарту.

Мемлекеттік орган өкілдерінің кәсіпкерлерді қабылдау КЕСТЕСІ Өтетін орны: Орал қ., Т.Масин көшесі, 67, 2-қабат р/н

Мемлекеттік органдардың атауы

Қабылдау уақыты

1

БҚО салық департаменті

20.03.14 ж.

10.04.14 ж 15.05.14 ж.

10.00 с.

2

БҚО бойынша бақылау және әлеуметтік қорғау департаменті

28.03.14 ж.

11.04.14 ж.

05.05.14 ж.

10.00 с.

3

БҚО сәулет және қала құрылысы басқармасы

31.03.14 ж.

21.04.14 ж.

12.05.14 ж.

10.00 с.

4

Кәсіпкерлік және индустриялықинновациялық даму басқармасы

28.03.14 ж.

18.04.14 ж.

16.05.14 ж.

10.00 с.

5

Батыс Қазақстан облысының проку­ ратурасы

04.04.14 ж.

05.05.14 ж.

05.06.14 ж.

15.00 с.

6

БҚО бойынша тұтынушылардың құқықтарын қорғау департаменті

02.04.14 ж.

23.04.14 ж.

14.05.14 ж.

10.00 с.

7

БҚО бойынша монополияға қарсы инспекция

01.04.14 ж.

22.04.14 ж.

20.05.14 ж.

10.00 с.

8

БҚО бойынша қаржы полициясы департаменті

9

ТЖ бойынша департамент

10

БҚО бойынша Кедендік бақылау департаменті

11

БҚО бойынша табиғи монополиялар­ ды реттеу агенттігінің департаменті

12

13

14

15

10.04.14 ж.

15.03.14 ж.

10.06.14 ж.

02.04.14ж.

25.04.14 ж.

14.05.14 ж.

15.00 с.

10.00 с.

27.03.14 ж.

17.04.14 ж.

22.05.14 ж.

03.04.14 ж.

24.04.14 ж.

29.05.14 ж.

10.00 с.

Батыс Қазақстан облысының ауыл шаруашылығы басқармасы

04.04.14ж.

25.04.14 ж.

23.05.14 ж.

10.00 с.

Батыс Қазақстан облысының энергетика және коммуналдық шаруашылық басқармасы

07.04.14 ж.

28.04.14 ж.

19.05.14 ж.

10.00 с.

БҚО бойынша техникалық реттеу және метрология департаменті

07.04.14 ж.

29.04.14 ж.

13.05.14 ж.

15.00 с.

БҚО ҚР Ұлттық банкі филиалы

09.04.14 ж.

30.04.14 ж.

21.05.14 ж.

10.00 с.

10.00 с.

Қазақстанның барлық облыс­ тарында Ұлттық палата функция­лары мен міндеттерін орындау үшін кәсіпкерлердің аймақтық па­латалары (одан әрі КАП) құрылды. КАП-тың мін­деті – елдің әрбір аймағында кәсіп­керлік сектор­ ды дамыту және кө­бейту, сол аймақтағы мемлекеттік органдар мен биз­нестің өзара әрекеттесу механизмдерін жетілдіру. Жергілікті көлемдегі қыз­мет­ тер Аймақтық палата мен оның аудандық филиалдары арқылы жүзеге асырылады. Егер де мә­селе үкіметтік деңгейде шеші­луді талап етсе немесе оның шешілуі үшін заңнамаға қан­дай да бір өз­герістер енгізу қа­жет болған жағ­дайда бұл мә­се­ле Ұлттық кә­сіп­ керлер пала­тасының Басқарма деңгейіне тапсырылады. Мұндай құры­лым рұқсат етілген рәсімдер­ді жеңілдету, салықтық әкімші­лік­ті жақсарту, сондай-ақ кішігі­рім қа­лалар, аудандар мен ауыл кәсіп­керлерінің маңызды проб­лема­ ларын назарсыз қалдыр­мау секіл­ ді бизнестің жүйелі және көлемді мәселелерін бір уақытта шешуге мүмкіндік береді. Аймақтық кәсіпкерлер па­ла­­та­сының мақсаты – кәсіпкерлік субъектілерінің заңды мүдде­ле­рі мен құқықтарын қорғау жә­не қамтамасыз ету, аймақтық биз­нес­ті кең түрде қамту және оның шоғыр­лан­дыруын кәсіп­керлік қо­ ғамдас­тығының қалып­тасу про­ цесіне жан-жақты енгізу. Бизнес субъектілерінің жұ­мы­сы барысында туындайтын мәсе­лелерді тез шешу үшін, об­лыстық кәсіпкерлер Палатасы кейбір мем­ лекеттік органдар­мен бірлесе отырып тұ­рақты негізде «Ашық есік күн­дері» аясында кәсіпкер­ лерді қабылдауды ұйымдастыру­ ды шешті. Осыған орай облыстық кә­сіп­керлік субъектілері өкіл­де­рін аталған шараға белсенді қа­тысу­ларын сұраймыз. Мүдде­лі орган­дармен келісілген 2014 жылдың бірінші жартыжыл­ды­ғына арнал­ ған қабылдау кестесін мәлімет үшін ұсынамыз. Ж

М.НИГИШЕВА, БҚО кәсіпкерлер палатасының мемлекеттік органдармен өзара әрекеттесуді ұйымдастыру бөлімінің басшысы

11

Еліміздің Конституциясына сәйкес Қазақстан Республикасында әр азамат өзінің ана тілін пайдалануға құқығы бар және мемлекеттік тіл – қазақ тілі, ал орыс тілі ресми түрде қазақ тілімен тең қолда­ны­ла­тыны көрсетілген.

Арыз-шағымның барлығы дерлік орыс тілінде түседі...

Ү

йлесімді тіл саясатын орнату және Қазақ­стан­ да тұра­тын барлық этностың тілін дамыту бары­ сында ұлттық бірлікті бе­рік ұстаудың ма­ңызды факторы ретінде мемле­кеттік тілдің то­лық ау­қым­ды қол­даны­ луын қам­тамасыз ету мақ­са­тында Қа­зақ­­стан Республи­­ка­сы Президентінің 29.06.2011 жыл­ғы №110 Жарлығымен 2011-2020 жыл­дарға ар­налған тілдерді дамыту мен қолданудың мемлекеттік бағ­дар­ла­масы қа­ былданған болатын. Бағдарламаның орын­далуы­ ның мақ­­сатты көрсеткіші – 2017 жылға дейін мемлекеттік қыз­метшілермен, сондай-ақ мемле­кеттік қызмет көрсете­тін меке­ мелермен қазақ тілін қол­дануды 50 пайызға жеткізу. Алайда азаматтар мемлекет­ тік жә­не уәкілетті органдарға, сондай-ақ сот органына өтініш­ термен жүгінген кезде әр түрлі қиындықтарға кездеседі. Мысалы, өткен жылы азамат­тық іс­терді қарауға бағытталған Орал қа­лалық №2 сотына 16 мың­ нан астам арыз түсті, соның ішін­де мемлекеттік тілде - 745, яғни жалпы түскен арыз­дың төрт па­ йызын ғана құрайды. Ал мемле­кеттік мекемелермен сотқа бе­­рілген талап арыздар жоғарыда көр­сетілген санның бір пайызын ғана құрайды. Сот өндірісінде мемлекеттік тілдің төмен деңгейде қолданы­ луын сот­қа түсетін арыздардың басым бө­лігі орыс тілінде рәсім­ делуімен түсін­ді­руге болады. Де­генмен асы маңызды аспектіні ескеру қажет. Сот ісін жүр­гі­зу тілі арызды сотқа беру бары­сын­да белгіленеді. Тәжірибе көрсет­ кен­дей, сотқа жүгіну тілі арыз иесінің сөйлеу тілімен сәйкес келе бермейді. Мысалы, азамат орыс тілін меңгер­меуіне қарамастан, сот­қа орыс тіліндегі арызбен жүгінеді, өйткені ол сот­­қа жүгінбестен бұрын қорғауды қор­ғаушыдан немесе заңды өкілден із­дейді, ал соңғылар талап арызды орыс тілінде дайындайды. Сондықтан сотта талап арыз, арыз иесінің тілінде қаралады, ал істі қарау барысында талапкер өзінің ойын басқа тілде толық жеткізе алмай­ ды, нәтижесінде оған істі тың­ дау барысында ол күткендей өткізілмегені көрінеді. Заңда сот талқылауында сот ісін жүргізу тілін өзгерту мүмкін­ дігі көрсетілмеуі арыз иелері­нің жағдайларын қиындатады. Бұдан басқа кейбір арыз ие­лері екі тілді қатар меңгеруіне қарамас­тан, сотты дұрыс тү­сін­­бей қалу мүм­кіндігін ескеріп, орыс тілінде жү­гі­неді. Қазақстан Республикасының

аза­маттық іс жүргізу кодексінің 14-ба­бы сот ісін жүргізу тілін жет­ кілік­сіз меңгерген немесе мүл­ дем меңгер­мейтін тұлғаларға ана тілін қолдану арқылы түсін­ діру құқығы берілетінін көздейді. Арыз иесі бұл тұлғалардың қата­рынан, сот ісін жүргізу тілі оның таң­да­уымен жетік меңгер­ ген тілінде та­ғайындалған уа­ қытта шығады. Сот ісін жүргізу тілінің прин­ципін қамтамасыз етуде ұйым­дас­ты­ру­шылық жағы, яғни сот­та іс қарау барысында сот ісін жүргізу тілін ау­да­ру және аудар­ машының қызметі­нің ұсынылуы үлкен рөл атқарады. Ең басты мәселе – заң термин­дерін жетік меңгерген білікті аудармашы­лардың өте сирек кездесуі. Бұл кез­де құқықтық орбитаға түскен адам­ның тағ­ дыры сапалы аудармаға байла­ нысты болуы мүмкін. Қолданыстағы заңнамада сот процесіне аудармашы ретінде қатыса­тын тұлғаның аудармашы функция­сын орындау үшін тілді жеткілікті мең­ге­ру мүмкіндігін анықтайтын, оған қо­йылатын талаптар бойынша, сот ісін жүр­ гізу тілінде аудармашының ста­ тусы нақты көрсетілмеген. Ал Қазақ­стан Республикасының Қылмыстық іс жүргізу кодексінің 352-бабында ау­дармашының кө­рінеу қате аудар­масы үшін қылмыстық жауапкершілік көз­ делген. Сондай-ақ азаматтарға сотқа ана тілінде жүгіну құқығы жеткіліксіз тү­сіндірілмеуін де жоққа шығаруға болмайды. Мемлекеттік тілді меңгерген азамат тілді әрі қарай дамыту мақсатын­да оның барлық сала­да, соның ішін­де сот саласында да қолданылуын, сот ісін жүр­гізу тілі ретінде қазақ ті­лін таңдауға ықпал жасау арқылы ынталанды­ руы қажет. Бұл ұлттық игілік болып келе­тін біздің ана тіліміздің мәрте­бе­сін кө­теру үшін қажет.

Әсия ДҮЙСЕКЕНОВА, Орал қаласы прокурорының көмекшісі

12

денсаулық Бейсенбі, 3 сәуір 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru

Теректі ауданында денсаулық сақтау саласы 2011-2015 жылдарға арналған стратегиялық жоспарға және «Саламатты Қазақстан» бағдарламасына сәйкес дамуда. Денсаулық сақтауды жоспарлау және басқару жүйелері адам өмірін ұзарту, саламатты өмір салтын қалыптастыруға бағытталған.

Теректі аудандық ауруханасының бас дәрігері Мадияр ӨТЕШЕВ:

"Халқы саудың А

уданның солтүстік бө­лі­ гіне, 200 шақырымдық аумақта тұрғындарға 50 кереуеттік аурухана, ауысымына 250 адам қабылдайтын аудандық емхана, 35 орындық туберкулезге қарсы диспансер, 5 дәрігерлік ам­

булатория, 1 фельдшерлік-акушер­ лік пункт және 19 медициналық пункт тегін медициналық қыз­ мет көрсетуді қамтамасыз ету­ де. Ауданда медициналық меке­­мелердің бар қажетті құрал-жаб­ дық­тармен қамтылуына және ғи­ мараттарының таза да қалыпқа сай болуына назар аударылады. Аурухананың материалдық ба­ засы да жыл сайын нығайтылып оты­рылады. 2012 жылы облыс­тық денсаулық сақтау бас­қарма­ сы ауданға реаномобиль бөлген еді. Арнайы жабдықтал­ған авто­көлік зардап шеккендер­ге, ауыр науқастарға шұғыл жағ­дайла­р-

аурулардың ал­дын алу және ерте кезеңде анық­тауға бағытталған скрининг бағдарламасының маңы­ зы зор. Жалпы, өткен жылы скри­ нингпен аудан тұрғындарының 30 пайызы қамтылды. Қан айна­ лымы, түрлі ісік алды аурулары анықталған 106 адам диспансер­ лік есепке алынып, тегін дәрідәрмекпен қамтылды. Соның нә­тижесінде қан айналы­мы ауруы­ нан өлім саны 2012 жылғы 71-ден, 2013 жылы 42 жағдайға төмендеді. Сонымен қатар 33 әй­елде сүт безі патологиясы, 21 жатыр мойнын­да өзгерістер анықтал­ ған. Тоқ ішек, асқазан обырына шалдыққан адам­дар да ерте бастан анықталып, дер кезінде ем алды. Қатерлі ісік пайда болуы және одан өлу көрсеткі­ші төмендеді. 12 қант диабетімен ауыратын адам, глаукома ауруы да осы алдын алу шарасы кезінде анықталып, «Д» есебіне алынды. Ауруды ерте бастан анықтап, тиімді де уақтылы медициналық көмек беруге мүмкіндік туғызатын скрининг бағдарламасы жалғасуда.

ЕЛІ САУ"

да «алтын са­ғат­ты» пайдаланып, жедел көмек көрсетуде. 2012 жылы реаномобиль 32 мәрте, 2013 жылы 72 мәрте жолға шыққан. Соның ішінде 11 рет жол-көлік апатына шығып, 14 зардап шек­ кен адамды емдеу-көмек көрсету

орнына жеткізді. Сондай-ақ хи­ рургиялық науқастар, сәби боса­ ну кезінде де бұл көлік облыстық медициналық көмек орындарына дер кезінде жеткізу­ге мүмкіндік береді. Биылғы жылы Подстепный ауы­ лында күніне 75 адам қабылдау мүмкіндігі бар дәрігерлік амбу­ латория салынып, халық игілігі­ не берілуі жергілікті тұрғындар үшін қуанышты жайт болды. Сөй­тіп, аудандағы ірі елді мекен­ дердің бірі қазіргі күн талабы­ на сай медициналық қызметпен қамтылды. Мұнда акушер-гине­ колог, 4 жалпы тәжірибе дәрігері,

стоматолог, кардиолог, хиург ау­ руларды қабылдайды. Физиокаби­ нет, зертхана, 25 орындық күн­дізгі стационар емдеу жүргізуге дайын. Аудандық емхананың ар­на­йы ма­ мандандырылған дәрігерлері апта сайын Подстепный ауылына ба­ рып, қабылдау жүргізеді. Бізде дәрігерлерді мамандан­ дыру және олардың білімін жетіл­ діру жолға қойылған. Жыл басы­ нан бері Ақтөбе медициналық университетінде онколог дәрі­гер, Алматы қаласындағы оқу орнын­ да окулист пен эндокринолог оқуға жолданып, қайта даярлау­ дан өтті. Терапевт және педиатр­ лар қатарынан 4 маман жалпы тәжірибе дәрігері мамандығына қашықтықтан оқытылды. Сөйтіп, учаскелік желі 100 пайыз жалпы тәжірибе дәрігерлерімен қамты­ лып отыр. Ұжымдағы дәрігерлер қатары «Дипломмен ауылға» бағдарла­ма­ сы бойынша 6 жоғары білімді жас маманмен толықты. Соның ішінде акушер-гинеколог, хирург, тера­ певт, жалпы тәжірибе дәрігері, эпи­ демиолог дәрігерлері, қоғамдық денсаулық сақтау, салауатты өмір салтын қалыптастыру маманда­ ры бар. Қызметке келген жоғары білімді және орта буын медицина қызметкерлерінің оны мемлекет­тік несиемен тұрғын үйге қол жеткіз­ ді. Он екі медицина қызметкеріне көтермеақы төленді. Тағы бір көңіл толтырар көр­ сеткіш – демографиялық жағдайда табиғи өсім бар. 2012 жылы 416 сәби дүниеге келген болса, өткен жыл ішінде 463 нәресте туылған. Өткен жылы сәби шетінеуі болған жоқ. Биылғы үш айдың ішінде 104 сәби дүние есігін ашты. Сапалы көрсетілген қызмет пен алдын алу шараларының уа­қ­тылы жүргізілуі арқасында жалпы өлімжітім азайғандығы қуан­­тады. Түрлі

Күні бүгінге скринингке жататын жастағы аудан тұрғындарының 32 пайызы тексеруден өтті. Дис­ пансерлік есепке алынған ауру­ ларды дәрі-дәрмекпен 100 пайыз, тегін қамтамсыз ету арқасында әлеуметтік аурулардан өлім де азайды. Әлеуметтік ауру болып санала­ тын туберкулез дертіне шалдығу соңғы жылдары азайып келеді. Осы аурумен науқастанған 51 адамға, қатерлі ісікпен ауырған 118 адамға жергілікті бюджеттен 25 мың теңгеден бір мәртелік көмек берілді. Ауру балалар мен олардың ата-аналарына ел ішін­ де, алыс-жақын шетелге емделуге немесе ауруын анықтауға барарда көлік шығынына қаржы бөлініп, көмек көрсетіліп отыр. Жылжымалы медициналық ке­ шен өзінің жұмыс кестесіне сай

ауданның 10 елді мекенінде бол­ды. Кешен құрамындағы арнайы мамандандырылған дәрі­гер­­лер шалғай ауылдардағы тұр­­­ғын­дар­дың денсаулығын тек­­сер­ді, ауру­дың алдын алу, емделу жолда­ рын түсіндіріп, кеңес берді. Нә­ тижесінде 1500 адам медици­на­ лық қызметпен қамтылды. Күні бүгін автокешен ағымдағы жыл­дың жоспары бойынша біздің аудан аймағында жұмыс жасауда. Жалпы, тәжірибе дәрігерлерінің сырыл­ малы кесте бойынша жұмыс жа­ сауы және емхананың қабылдау уа­ қы­ты таңғы сағат 8-ден кешкі са­­ғат 20-ға дейін бекітілгеннен бе­рі тұр­ғын­дардың өздеріне ыңғайлы уақытта, жұмыстарын үзбестен қаралуына мүмкіндік жасалды. Тағы бір жақсы жетістік – халыққа мемлекеттік қызмет көрсету сапа­ сын арттыру мақсатында дәрігер­ ге қаралу үшін күні бұрын теле­ фон арқылы жазылу, үйге дәрігер шақырту, медицина мекемесіне тіркелу қызметі енгізілген. Соның нәтижесінде дәліз бойлай сары­ лып күтіп отырушылар азайды. Біздің аурухана өз қызметінде автоматтандырылған жедел жәр­ дем диспетчерлік қызметін пай­ даланады. «Жедел жәрдем» маши­ насына қойылған навигаторлар көліктің орнын тез анықтап, жол бойында немесе ауыл ішіндегі шақыртуларға тез арада жолдауға мүмкіндік береді. Осы бірегей бағдарлама арқылы науқастардың «Жедел жәрдемді» күту мерзімі қысқартылып отыр. Аурухана ұжымы Елбасының «Қазақстан жолы - 2050» стратегия­ сында көрсеткен денсаулық сақ­ тау саласындағы басты басымдық – алғашқы медициналық көмекті дамыту бағытында жұмыстануда. Мемлекеттің, жұмыс берушілер­ дің және қызметкердің денсаулық үшін ортақ жауапкершілігі – меди­ циналық қызметтің барлық жү­йе­ сінің басты қағидаты болып отыр. Біз осы қағидатты ұстанамыз. Спортпен шұғылдану, дұрыс та­ мақтана білу, профилактикалық тексерілу – аурудың алдын алу негізі. Сондықтан да аурухана ұжымы халық арасында салауат­ ты өмір салтын насихаттау, про­ филактикалық, скринингтік тек­­ серулерді жүйелі өткізуді қолға алып, осы бағыттағы жұмыстарды жүзеге асырмақ. ж

гүлдәурен Бейсенбі, 3 сәуір 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru

13

Пікірсайыс отауына – Ата-бабадан келе жатқан шешендік дәстүрді жалғастырып, белсенділігімен облыс жастары арасында танымал болып келе жатқан жастар ұйымының бірі – «БҚМУ «Ақиқат» пікір-талас орталығы жастар қоғамдық бірлестігі».

10 жыл Жастармен

жұмыс жалғасуда

А

талған бірлестік 2004 жылдың 2 сәуірінде М.Өте­місов атындағы БҚМУ жанынан Берік Досмағам­бетов, Жандос Шолақов, Саялбек Ғиззатов, Нұрлан Өміров, Нәсіпқали Нұрғалиев, Қалаубек Теміров сынды көздерінде оты, сөздерінде жалыны бар сту­ дент жастардың бастамасымен құрылды. Білім кеңістігінде еркін қалықтауға, ақпарат айдынында өз ой-пікірін қалыптастыруға, жастар арасындағы мәселелерді шешу­ ге өз үлестерін қосуға талпынған бірлестік мүшелері алғашында пікірсайыстан жолдастық кезде­ сулер ұйымдастырды. Сол жылы «Қазақстан-Орал» телеарнасының көмегімен айына екі мәрте ел алдына ұсынылған пікірсайыс ойын­ дарын өткізді. Алғаш құрылған кез­ден бастап осындай қарымды іс­ терді тындырған бірлестік бүгін­гі күнге дейін облыстық, респуб­ ликалық, халықаралық деңгейдегі жастар саясаты тақырыбына ар­налған бірнеше дөңгелек үстелдерге, телевизиялық ойындар мен бағ­ дарламаларға, пікірсайыс турнирлеріне тұрақты қатысып, төрешілік қызмет атқарып келеді. Бір­лестік пікірсайысшылары қалалық, облыстық, аймақтық, респуб­ликалық, халықаралық деңгейде үздік нәтижелерге қол жеткізді. Шешендік қасиеті мен алғырлы­ ғын білімділігі мен тез ойлау қабілеттілігін, тапқырлығын та­ ныта бастаған бірлестік мүшелері Қ.Теміров пен Б.Шурин Алматы қаласында өткен республикалық пікірсайыс турнирінде ең алғаш бағын сынады.

2006 жылы бірлестік мүшеле­ рі Қарағанды қаласында ұлттық пікірсайыс орталығының 10 жыл­ дығына орай өткен республи­ка­ лық пікірсайыс турниріне қатысып біліктілігін шыңдады. Сол жылы Ақтөбе қаласында өткізілген тур­ нирде М.Ақсанов, Б.Хайруллин, Р.Ашенова, Г.Жармұханова, А.Ка­ пустин, А.Грузьевтер қатысып, 4-орынға ие болды. А.Құспанова Қазақстан ұлттық телеарнасы бойынша жүзеге асырылған «Ата­ жұрт» телеойынының финалисі атанса, Қазақ ұлттық педагогика­ лық университеті ректорының кубо­гіне арналған республикалық тур­ниріне З.Мұқтар, Б.Мыңбаев, Р.Ашенова қатысып, қорытынды бойынша Р.Ашенова «Үздік тө­ реші» аталымымен иеленді.

2006 жылы бірлестік «Батыс Қа­ зақ­стан облысында пікірсайыс қозғалысын дамыту» жобасын жүзеге асыруға атсалысты. Сөзге ұста, саяси жан-жақты, ойын ер­ кін жеткізетін өткір тілді жастар­

Жаңадан құрылған «Жастармен жұмыс жөніндегі ресурстық орталығы» өз істерін жанжақты жалғастырып, көптеген мәдени-көпшілік шаралардың өтуіне мұрындық болуда.

мен әрқашан тоғысып отырған бірлестік «2006 жылдың ең үздік қалалық жастар қоғамдық бірлес­ тігі» аталымымен марапатталды. ІV «Рауан-2007» ауыл жастары құ­ рылтайының кубогіне арналған республикалық пікір-сайыс турни­ рінде А.Молдағалиев пен З.Мұқтар жүлделі І орынды иемденді. 2008 жылы өңірде Елбасының дәстүр­ лі Жолдауы аясында «Қазақстан халқының әл-ауқатын арттыру мемлекеттік саясаттың басты мақсаты» атты республикалық турнир өтті. Аталған турнирде М.Өтемісов атындағы БҚМУ-дың «Энергия» командасы топ жарды. «Алаш – тарих айнасы» атты Алаш қозғалысының 90 жылдығына орай Қызылорда қаласында өткен республикалық пікірсайыс турни­ рінде М.Қалабаева, А.Молдағалиев бас жүлдені жеңіп алса, Қазақстан Республикасының Мемлекеттік қызмет істері агенттігінің кубогі­ не орай Астана қаласында озды­ рылған халықаралық пікірсайыс турнирінде А.Жолдығалиева, Г.Жан­туриева агенттік кубогін же­ ңіп алып, облыс намысын тағы бір мәрте асқақтатты. «Нұр Отан» ХДП кубогы үшін 2011 жылы Аста­ на қаласында ұйымдастырылған республикалық пікірсайыс турни­ рінде Д.Мергенева, Л.Балчукова 3-орынды иемденсе, бейбітшілік пен жасампаздықтың 20 жылды­ғына орай Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық уни­вер­ ситеті ректорының кубогы үшін ұйымдастырылған республикалық пікірсайыс турнирінде А.Жақсы­ ғалиева «Үздік төреші» аталымы­ мен марапатталды. Алғаш құрылған кезден бастап БҚМУ «Ақиқат» пікір-талас орталы­ ғы жастар қоғамдық бірлестігінің төрағасы қызметін абыроймен атқарған жалынды жастар бүгінде беделді орындарда еңбек ету­ де. Атап өтсек, қазір 2004 жылы алғаш құрылған сәтте бірлестік төрағасы қызметін атқарған Берік Досмағамбетов ҚР БҚО бойын­ ша ұлттық қауіпсіздік комитетінің қызметкері, 2004-2005 оқу жыл­ дары бірлестік төрағасы қызметін атқарған Қалаубек Теміров Зеле­ нов ауданы әкімі аппаратының бөлім басшысы, 2005-2007 жыл­

дары бірлестік төрағасы қызметін атқарған Алмагүл Құспанова Орал қалалық №2 сотының бас мама­ ны, 2007-2008 жылдары бірлестік төрағасы қызметін атқарған Рани­ да Ашенова облыстық жастар сая­ саты мәселелері басқармасының маманы, 2008-2010 жылдары бір­ лестік төрағасы болған Алмагүл Исмағұлова облыстық денсаулық сақтау басқармасының әкімшілік және кадрлық жұмыстар бөлімінің бас маманы. Ал 2010 жылдан бас­ тап бірлестік төрағасы қызметін М.Өтемісов атындағы БҚМУ-дың оқытушысы Мерген Сүлейменов атқарып келеді. Қазақстан қоғамын дамытуға тың және айшықты ойларымен сайыс алаңына шығып, қоғамдағы келелі мәселелерді ортаға салып жүрген, білімді жастардың ба­ сын қосқан «Ақиқат» пікірсайыс орталығына биыл 10 жыл толмақ. Ел мүддесі үшін ой бөлісіп, тіл ұстартатын облысымыздағы пікір­сайыс отауы 10 жылдыққа орай М.Өтемісов атындағы Батыс Қа­зақ­стан мемлекеттік универ­си­ тетінің, БҚО жастар саясаты мә­селелері басқармасының қол­дау­ ымен қалалық, облыстық, рес­ публикалық деңгейдегі ірі іс-ша­ раларды өткізуді жоспарлап отыр. Бүгінгі таңда пікірсайыс бағ­ дарламасы жастардың жан-жақты білімімен қатар демокра­тиялық қоғамда тұлға болып қалыптасуына үлкен септігін тигізеді. Сондықтан сыни тұрғыда ойлауға қабілетті белсенді жастардың жаңа бір буы­ нын қалыптастыру үшін пікірса­йыс турнирлерінің деңгейін көтеру ерекше маңызға ие. Бүгінде осы бағытта тынымсыз жұмыстанып жүрген «БҚМУ «Ақиқат» пікір-та­ лас орталығы» жастар қоғамдық бірлестігінде жаңадан танылып, пікірсайысқа қызығушылығын та­нытып жүрген жастар аз емес. Қазақ, орыс тілдерінде шыңдалып жүрген пікірсайысшылардың ой­лары ұтымды, пікірлері тың. Белсенді жастар қатары артып, жүйелі ой түйінін ортаға салар орталықтың ізденісі мол болғай.

Л.МАҚСОТОВА, М.Өтемісов атындағы БҚМУ-дың студенті

А

з ғана уақыт ішінде қа­ла тазалығын сақтау бағытындағы «Экосақшы» айлығы, ХХІІ қысқы олимпиада ой­ын­ дарына қатысушы жер­лес­те­ рімізді қолдау шаралары, ҰОС ардагерлері, тыл еңбеккерлері мен жалғызбасты қарияларға көмектесу мақсатындағы «Үл­ кенге құрмет» акциясы т.б. ау­қымды шаралар ұйымдасты­ рылды. Жаңа орталық Елба­ сының биылғы Жолдауын тал­қылау және оны кеңінен на­си­ хаттауға арналған келелі оты­ рыстардан да сырт қалмады. Бастамасы көңіл көншітерлік орталықтың консултациялық кеңес бөлімінің қабылдауына келген жастардың талап-тілек­ терін аяқсыз қалдырмау үшін қызметкерлер барын салып жүр. Қазір барлық жеке кезде­ суге келгендер мен телефон арқылы хабарласқандарға жұ­ мысқа орналасу, «Қолжетімді баспана» бағдарламасы бойын­ ша сауалдармен, тұрғылықты мекенжай анықтау, жеке элек­ тронды кілт ашу, мемлекеттік қызметке өту үшін тест тапсы­ ру жолдары (заң жинақтары дайындалып үлестірілді) тура­лы толыққанды түсінік жұмыс­ тары жүргізілуде. Тиісті мекемелерге хат жол­

дап, аяқтай барып сөйлесіп, жастардың жұмыс табуына ықпал етуге ниеттенген олар­ дың тынымсыз еңбектері өз нәтижесін беріп те үлгерді. Атап айтсақ, декретке кетіп қайта жұмысына кіре алмай, кеңес алуға келген Ранида Тө­ремұратоваға ҚР ЕК 195бабының 3-тармағына сәйкес, бала үш жасқа толғанға дейін оның күтіміне байланысты жа­ лақысы сақталмайтын демалыс уақыты, қызметкердің орны мен лауазымы сақталатыны ту­ ралы кеңес беріліп, өз жұмыс орнына қайта орналастырыл­ ды. Ал Ерлан Кенжебай, Жайнар Төлеуғазиев, Ләззат Хасанова сынды жастарымыз жұмыс та­ уып, қызметтеріне кірісті. Бұл – жастармен жұмыс жөнінде­гі ресурстық орталықтың ал­ғашқы айда ғана атқарған ша­ руалары. Осындай жемісті жұ­мыстар әлі де арнасын таба­ тынына сенім мол. Жастар мүддесін көздейтін жас ме­ кеменің тындырған қыруар ша­руасына көпшілік көзайым бол­ сын деп тілейік. Айнабек БИСЕНҒАЛИЕВ Суретті түсірген Айбатыр НҰРАШ

Ерлан КЕНЖЕБАЙ: - Мамандығым – технолог. Мамандығыма сай жұмыс таба алмай, талай босағаны тоздырған едім. Жастармен жұмыс жөніндегі ресурстық орталықтың құрылғанын естіген бойда түйіндемемді алып, олардың қабылдауында болғанмын. Олар сөзімді жан-жақты тыңдап, барынша көмек қолын созуға ниетті екендіктерін білдірді. Сөйтіп, «Жастар тәжірибесі» мемлекеттік бағдарламасы бойынша жұмысқа тұрдым. Бұған орталықтың көп ықпалы болды. Бұл мекеменің ұжымына табыстар тілеймін. Жайнар ТӨЛЕҒАЗИЕВ: - Бос сенделмей, жұмыс тапқаныма қуандым. Жастармен жұмыс жөніндегі ресурстық орталығының құрылғаны жақсы болды. Себебі жастарды қолдайтын мекеменің болғаны құптарлық іс. Ләззат ХАСАНОВА: - Жалпы жастар үшін қарымды қимыл жасайтын бір орталық әуелден қажет еді. Осы орайда құрылған жастармен жұмыс жөніндегі ресурстық орталықтың жұмысы жемісті болсын. Биыл ғана жұмысын бастаған жаңа мекеме, жаңа әріптестер тың сер­ піліс жасап, жарқын жетістіктерге жетеді деген сенімдемін.

14

АРДАГЕР Бейсенбі, 3 сәуір 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru

Аманат арқалаған Аманкелді От тілді, орақ ауызды

Махамбет ақынның туға­ нына 120 жыл толға­лы

отырған шақта, әлеуметтік

әділеттілік үшін ат ойнатқан батырдың Қаройдағы мәңгілік мекенін қалың жұртшылықпен қауыш­ тырған Құрақ Бектұрғанов қарт­тың тарихи еңбегін жұрт жадында және бір жаңғыртқанды жөн санадық.

Б

ұл кісінің Махамбет қа­за болған жерге 1958 жылы академик Қажым Жұ­ма­ лиев пен Тайыр Жароковты ертіп келіп көрсеткеніне де бірнеше жылдың жүзі болды. Бүгінде Құ­рақ қарт дүниеден өтіп кеткені­мен, оны халыққа кеңінен та­ ныту ісімен ұлы Аманкелді ай­налысып келеді. Осыдан біразы­ рақ уақыт бұрын Махамбет Өте­ місұлы атындағы Батыс Қазақстан университетінің ректоры А.Иман­ ғалиев бастаған топтың құра­мын­ да Атырауға келген Аманкелді Құ­рақұлын индерліктер үлкен ықы­ласпен қарсы алып, аудан бас­­шылығы оның иығына шапан жапты. Бұл оның әкесіне деген елдің құрметі еді. Индербордағы бір көшеге Құрақ Бектұрғанов­тың есімі берілген. Бірақ осы әу­ лет туралы біз не білеміз? Ауданға келген сол сапарында Аманкелді Құрақұлы бір топ индерлікке «Әке аманаты» деген өзінің әңгіме­лер жинағын табыстады. Сол кітапты аудандық мәслихаттың хатшы­ сы Бағдат Шамұратұлынан алып оқысақ, мұнда Бектұрғановтар әулеті туралы біраз дерек бар екен. Аманкелді ағамыздың осы әң­ гімелер жинағына алғысөз жаз­ған Қазақстанның халық жазу­шы­ сы Әзілхан Нұршайықов: «Бұл кі­тап ойдан шығарылған көр­кем шығарма емес. Өмірдің өз ұшқын­ дары. Жарқ-жұрқ еткен шындық сәулелері. Әр этюд – үлкен әңгі­ менің негізі» деп жазыпты. Белсене еңбек етіп, қоғамның дамуына бір кісідей үлесін қос­ қан Аманкелді Құрақұлы зейнет­ ке шыққан соң да қарап жатпай өткен өмірін ой елегінен өткізіп, әсіресе, Махамбет тағдырына қа­ тысты деректерді жинақтап, бас­ па бетіне берді. Суыртпақтап ой өрбіткен Аманкелді ағамыздың кітабында көптеген жайлар сөз болады. Соның бірқатарына ға­на тоқтала өтсек дейміз. 1846 жыл­ғы қоңыр күзде жендеттердің қо­лынан жазым болардан екі-үш ай бұрын Махамбет ақын ағасы Бектұрғанға келіп: «Аға, өте жа­ ман түс көрдім. Түсімде өз басым өзіме келіп тағзым етіп, үш рет «қапы, қапы» деді. Сірә, мыналар маған қате жасайтын болар» деп­ ті. Қазақстанның халық жазушысы Берқайыр Аманшин «Махамбеттің бейіті табылып, зиратының басын­ да ескерткіш тұрса, ол енді аспан асты, жер бетінен өшпейтін бол­

са, бұл – осы Құрақ ақсақалдың еңбегі. Бұл үшін халқымыз Құрақ ақсақалға мәңгі-бақи қарыздар» деп қалай орынды айтқан?! «Осы еңбегімді әкем Бектұрғанов Құрақ Дінмұхамбетұлының рухына ар­надым» деп басталатын «Әке ама­ наты» кітабында автор былай дей­ді: «1946 жылдың қыс айлары­ ның орта тұсы еді. Ұлы Отан со­ ғысынан әкем Құрақ Бектұрға­нов оралғаннан кейін, балалышағалы біздің үйдің күйі едәуір оңалғандай болды. Төрт жылға со­зылған соғыстың басынан ая­ ғына дейін қатысқан әкем маған түсі өте суық, қара кісі сияқты кө­рінді. Маңғыстаудың ауқатты Адай әулетінен шыққан Жанбөпе әжемнің тәрбиесінде болған ма­ ған бұл «бөтен кісінің» тегеурін­ ді түрі мен қатқыл үні көп ұнай қоймады. Атам Дінмұхамбет пен әжем Жанбөпеге жасайтын ер­ келігіме басып, әкем келгеннен ке­йін төртінші күні дастарқан­ның шетін қайырып кетуім сол екен, солдаттың шапалағы жағы­ ма сарт ете қалды. Мен атама, әжеме қарадым. Олар маған ара­ ша түспеді. Әжем: «Балам, әкең ғой» дей салды. Сөйтіп, мен әке тәрбиесінің «дәмін» бірінші рет осылай татқан едім» деп баста­ латын ой иірімдеріне еліте оты­ рып, кітаптың соңғы бетіне қалай жеткеніңді білмей де қаласың. Өз­дерін «Атыраудың Қарабау-Қы­ зыл­қоғасының Берішіміз» деген бұл әулет 1931 жылы қысталаңда параходпен Тайпақ жеріне келіп түседі. Жолда көптеген туысынан айырылып ішқұса болып жүрген атасы содан 20 жылдан кейін, яғни 1951 жылы маусымда «Елге барамын, еліммен қоштасамын, әкем Тәшкеннің аманаты бар со­ны орындауым керек» деп жол­ ға шығады. Әкелі-немерелі үшеу Индерборға жетіп, зергер Ерма­ ған­беттің үйінде екі күн болып, одан ағайын-туыстарды аралай­ ды. Бір күні түс ауа үлкен обаға тап болады. Бұл ата-бабалары­ның мекені Қабанбай-Қарақал­пақ, ке­йін Қарой аталып кет­кен жер екен. «Елу жылдан аса уақыт өт­се де, ессіз ел­ді мекенді аралап жүр­ ген әкелі-балалы үш адамды көз алды­­ма елестетсем, әлі күн­ге тө­-

бе шашым тік тұ­рады» де­ген Аманкелді ағамыз бұл мекеннің байырғы тұр­­ғындары Жақ­сығұл, Қазы­ бай, Ахон Ғабдолла, Қара­ба­ла­лар­ды ұмытпай ес­ке ала­ды. Бұл кісі, яғни Ахон Ғабдолла (1850-1932) – ана­сының аға­сы мешіт ұс­та­ ған, терең білімді мол­да. Оның үлкен баласы Қабдырахман 1930 жылы Екате­ринбургтің түр­ме­­сін­­­де қаза тапқан. Ке­­ліні Тиын 1993 жылы 95 жа­ сында Аты­рау­да қайтыс бол­ған. Кіші баласы Ғаб­ долкәрім 1938 жылы Орал қа­ла­сында «ха­лық жауы» деген жаламен атылады (мүмкін бүгінгі таңда оларды білетін үлкендер Индерде бар шы­ғар деген үмітпен есімдерін жазып отырмыз). л Махамбет батырдың тұрғы­ласы, атасы Бек­ тұрған «Аю» моласына жерленген екен. Сол маңға ке­ліп тұрып атасы: «Құрақ, әкем Таш­ кеннің аманатын саған тапсы­ру үшін сенің соғыстан аман ке­ луіңді тіледім. Тілегімді Құдай бер­­ді. Енді сенің кезегің. Атамыз Бектұрған – Тәшкен әкеме, ол ма­ ған, ал мен саған аманат етемін. Мына атамыздың құлпытасы­нан 30-35 сажын жерде Махамбет Өте­ місұлының мүрдесі жерленген» деп тарихын баяндайды. Әке мен бала ақиық ақынның жерлен­ ген жеріне келеді. «Сен уақытың ке­ліп, осы дүниеден кететін ша­ ғыңда осы құпияны ең адал, айт­қаныңды бұлжытпай орындай­ тын ұлыңа аманат етерсің. Үкі­мет Махамбеттің моласын іздейді. Егер денесін қазып әкетпей, басы­ на ескерткіш орнатып, құрмет көр­­сететін болса, онда құпияңды жария ет. Керісінше жасасаң, біз саған риза емеспіз. Осыны орын­дай аласың ба?!» деген сертке тұражақ аманатын жеткізеді әке­ сі. Дегенмен бұл әулетке бейбіт өмірдің өзінде сол абыройлы да азаматтық аманатты орындау же­ңілге түспейді. Оны Аманкелді Құ­ рақұлының аталған кітабын оқып шыққан адам жақсы сезінеді. Олай дейтініміз 1966 жылы антропо­лог ғалым Н.Шаяхметовтың Махам­­бет­тің мүрдесін қазып алып кетіп, содан 17 жыл бойы баршаны, со­ ның ішінде Бектұрғановтар әуле­тін үлкен әуреге салғаны белгілі. Біреу білсе, біреу білмес әке­­сі­нің тапсырмасымен Аманкелді Құ­рақ­ ұлы батыр мүрдесінің соңынан Алматыға бірнеше рет барады. Та­лай рет көңілі алай-дүлей бо­ лып тапсырманы орындай алмай тү­ңілген сәттері де аз болмапты. Берген тапсырмасы орындалма­ ған әкесі бөлмесінен шықпай, са­ғаттап Құран оқып, қатты қина­ лады. «Әкем өз бөлмесінен шық­ пай Құранды ұзақ оқыды. Сірә, ата-бабаларының өсиетін толық орындай алмағанына, Махамбет

А

атамызды жоғалтқанына Алла­дан кешірім сұраған болуы керек» деп жазады онысын. «Қасқалдақтың қанындай сақтап, бір ғасырдан ас­там құпияда ұсталған Махам­ бет атаңнан да айырылып қал­дық қой!» деп көзінің жасын жаулы­ғы­ ның ұшымен сүрткен анасы Жо­на Көшенқызы да күңіренеді. Ақы­ рында, Құрақ Бектұрғанұлы Қа­зақ КСР Жоғарғы Кеңесінің төр­ ағасы И.Әбдікәрімовке орысша хат жазады. Оның соңы үлкен дүр­ белең әкеледі. Ақыры Махамбет мүрдесін Атырау қалалық ішкі іс­ тер бөліміне әкеліп, 1983 жылы 15 мамырда қайтадан жерлеу рә­­сіміне ұласқанын индерліктер жақ­ сы біледі. Оған да, міне, 30 жыл­ дай уақыт өтті. Кітаппен мұқият та­нысқан адам Махамбеттің күй­ші­ лік өнерін халыққа жеткізіп кет­ кен Қанаш Иманбаев пен Көшәлі Бозшаевтың да осы Бектұрғанов­ тар әулетімен дос болғанын біле­ ді.

2005 жылы Махамбет мазары тұр­ғызылып, жан-жағы абаттан­ дырылып, үлкен-кіші тағзым етер та­рихи нысанға айналды. Бір өкі­ніштісі, батыр мүрдесі Жайық бо­йына қайта оралғанына риза бо­лып, баршаны жинап садақа бе­ ріп, ата-бабаларға, шейіт кеткен батырға арнап Құран оқыған Құ­ рақ Бектұрғанов қартқа Махам­бет ақынның қайта жерленуі ту­ ралы хабар жетпей қалыпты. Жа­рықтық, сөйтсе де «Батырдың сү­ йегін таба алмай кетемін бе деп едім. Батыр табылды. Өлімнің де бақыты бар деуші еді, енді анаң екеуміз бұл өмірге ризамыз» деп баласына ағынан жарылады. Осы­лайша, өткен қос ғасырдың небір дүрбелең шақтарын бастан кеш­ се де әулеттің бірлігін арттырып, арын биік қойған Бектұрғанов­тар­ дың қазақ тарихында қалдырған қасиетті ісінің жалғастырушысы Аманкелді Құрақұлы сол жолы Ма­ хамбет ақынның мазары басын­ да толғана тұрып, шешіле әңгіме айтуға пейілді екендігін жасыра алмаған. Бірақ осындай сапаршараларда үнемі асығып жүретін әдетіміз емес пе?! Осы жолы да дәл солай болды. Аманкелді ағамыз тол­қынды ойлар желісін «Махам­бет тірісінде де, өлісінде де бір Махамбет болып қала береді» деп қысқа қайырып, ойын іркуге мәж­ бүр болды. «Ата-бабалары­мыз, Ма­ хамбет атамыз армандаған өмір­ге халқымыз тек еліміз тәуелсіз­дік алғаннан кейін ғана қол жеткіз­ ді» деген Құрақ Бектұрғановтың ұлы Аманкелді айтқан ойға біздің де алып-қосарымыз жоқ. Баржоғы 1000 данамен шыққан кітап көптің қолына тие бермесі анық. Сондықтан онда қозғалған ойлар Индерге, Махамбет Өтемісұлына қатысты болғандықтан оқырман­ға жеткізуге асықтық.

Сүйеу ХАЛЫҚОВ, Индербор ауылы, Атырау облысы

Құрметті азамат атанды Өңірде басшылық қыз­ меттер атқарған еңбек ар­дагері Роза Көжековаға «Орал қаласының құр­мет­ ті азаматы» атағы берілді. Орал қалалық мәслихаты­ның ХХІ сессиясында депутат­ тар Орал қаласының әкімі Алтай Көлгіновтің Р.Көжековаға құр­мет­ті атақ беру туралы ұсыны­ сын қолдады. Биыл 75 жасқа толған Роза Лукьянқызы комсомол, партия ұйымдарында басшылық қыз­ меттер атқарды. Соның ішінде біраз уақыт бойы облыстық пар­ тия комитетінің идеология­лық жұмыстар жөніндегі хатшысы болды. Қазіргі таңда да өңірдің қоғамдық-саяси өміріне белсе­ не араласатын ардагер «Же­ңісОрал» қоғамдық қорына жетек­шілік етіп келеді. Аталмыш қор­ дың бастамасымен «Ақ Жа­йық­ тың үздік әйелдері» атты анық­тамалық жинақ жарық көрді.

Орал НАРЫНҰЛЫ

Тыл ардагерлерін ұмытпайық Жақында Қазталов ау­­да­нының әкім Нұрлан Бек­­қайырдың төрағалық етуі­ мен ауыл әкімдері, мекеме және қоғамдық ұйым же­ тек­шілерімен жиналыс өтті. «Нұр Отан» партиясының бас­тауымен өтіп жатқан «Арда­ герлерді ардақтайық» акция ая­сында келесі жылы тойлана­ тын Ұлы жеңістің 70 жылдығына әзірліктер басталып та кетті. Бұл туралы аудандық ардагерлер ке­ ңесінің төрағасы Уәлиолла Әбі­­шев хабарлама жасады. Май­ дангерлердің қатары күн санап сирей түсуде. Сол себепті ау­ данның ауылдық округтерінде тыл ардагерлері тізімге алынып, оларды айтулы мерекеде ұмыт қалдырмау жағы қазірден ойлас­ тырылуда.

Гүлфия КӨШБАЕВА, Қазталов ауданы

қаулы-қарар oral_oniri@inbox.ru

Бейсенбі, 3 сәуір 2014 жыл

15 ЖОБА

Батыс Қазақстан облысы мәслихатының шешімі Орал қаласы

№ _____

«___ » ________ 2013 жыл

«Батыс Қазақстан облысының 2014-2015 жылдарға арналған энергияны үнемдеудің кешенді жоспарын бекіту туралы» «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы» Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 23 қаңтардағы №148 Заңының 6-бабына және Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 30 қарашадағы №1404 қаулысы­мен бекітілген Қазақстан Республикасының энергия тиімділігін арттырудың 2012-2015 жылдарға арналған Кешенді жоспарының 25-тармағына сәйкес, Батыс Қазақстан мәслихаты ШЕШІМ ҚАБЫЛДАДЫ:

1. Батыс Қазақстан облысының 2014-2015 жылдарға арналған энергияны үнемдеудің кешенді жоспары қосымшаға сәйкес бекітілсін.

2. Осы шешім алғаш ресми жарияланған күннен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа ен­ гізіледі. Облыс мәслихаты сессиясының төрағасы _________________ Облыс мәслихатының хатшысы _________________

Батыс Қазақстан облысының 2014-2015 жылдарға арналған энергияны үнемдеудің кешенді жоспары №

Іс-шараның атауы

1 Көлемі 1500 тонна шартты отынды тұтынатын МЭР субъектілерінде энергия аудитті жүргізу 2

Аяқталуы Өнеркәсіп орталығы Энергия аудиттің қорытындысы, энергетикалық құжат

МЭР субъектілерінде энергияны үнемдеу жоспарларын дайындау

Энергия менеджмент бойынша халықаралық стандарттар талаптарына сәйкес МЭР субъектілерінде энергия жүйесі жұмыстарын құру, енгізу және ұйымдастыру Энергияны үнемдеу және энергия тиімділігін арттыру саласында МЭР субъектілері, облыс әкімдігі және ҚР Индустрия 4 және жаңа технологиялар министрлігімен үш жақты Келісім жасасу 3

5 “Энергияны үнемдеу”: іс-шараларды жоспарлау және өткізу тақырыбында мамандарды оқыту

Басшының бұйрығы Басшының бұйрығы Келісім сертификат

“Стройкомбинат” ЖШС (келісім бойынша) 6 Қызатын шамдарды энергия үнемдегіш шамдарға ауыстыру Іс-шараларды орындау туралы есеп 7 Орталық темір бетонды бұйымдардың жылу өңдеуін адрестік ылғалды жылу өңдеуге алмастыру Іске қосу актісі 8 Электр энергиясы және газды тұтынудың метрологиялық ішкі өндірістік есептеуін енгізу Іс-шараларды орындау туралы есеп 9 Шығарылған газдың жылуын қолдану үшін керамзитті гравиді өндірудің екінші желісін техникалық жасақтау Іске қосу актісі

«Ақ қайнар» нан өнімдері комбинаты» АҚ (келісім бойынша) 10 Қызатын шамдарды энергия үнемдегіш шамдарға ауыстыру Іс-шараларды орындау туралы есеп 11 Желілік сорғыларды GRUNDFOS типті электр энергиясын аз тұтынатын сорғыларға ауыстыру Іске қосу актісі

“Желаев нан өнімдері комбинаты” АҚ (келісім бойынша) Қызатын шамдарды энергия үнемдегіш шамдарға және жарықтандырғышты жарықдиодты жарықтандырғыштарға 12 Іске қосу актісі ауыстыру 13 Электр қозғалтқыштарда айналу жылдамдығын түрлендіретін жүйелік қондырғыларды орнату

Іске қосу актісі

Жауапты орындаушылар

Кәсіпорындардың басшылары (келісім бойынша) Кәсіпорын басшылары (келісім бойынша) Кәсіпорын басшылары (келісім бойынша) ЭжТҮКШБ, Кәсіпорын басшылары (келісім бойынша) Кәсіпорын басшылары (келісім бойынша)

ЖОБА Мәслихаттың 2014 жылғы “____“ № _____ шешіміне Қосымша

Орындау мерзімі

Болжамды шығындар, мың теңге

Қаржыландыру көздері

2014-2015

***

Кәсіпорынның өз қаражаттары

2014-2015 Қажет етпейді

-

2014-2015 Қажет етпейді

-

2014-2015 Қажет етпейді

-

2014-2015

***

Өз қаражаттары

“Стройкомбинат” ЖШС “Стройкомбинат” ЖШС “Стройкомбинат” ЖШС

2014-2015 2014-2015 2014-2015

1 000,0 3 000,0 800,0

Өз қаражаттары Өз қаражаттары Өз қаражаттары

“Стройкомбинат” ЖШС

2014-2015

1 300,0

Өз қаражаттары

“Ақ қайнар” АҚ

2014

67 500,0

Өз қаражаттары

“Ақ қайнар” АҚ

2014-2015

220 000,0

Өз қаражаттары

2014-2015

14 570,0

Өз қаражаттары

2014-2015

6 600,0

Өз қаражаттары

2014

90,0

Өз қаражаттары

2014-2015

400

Өз қаражаттары

Тұрақты

Қажет етпейді

2014-2015

1 000,0

Өз қаражаттары

2014-2015

260,0

Өз қаражаттары

2014

250,0

Өз қаражаттары

2014-2015

2 000,0

Өз қаражаттары

“Желаев нан өнімдері комбинаты” АҚ “Желаев нан өнімдері комбинаты” АҚ

“Нұржанар” АҚ (келісім бойынша) Желілік қосқыштың көмегімен зауыттың технологиялық қысымды жабдығынан жоғарлату сорғысы станциясына дейін 14 Іске қосу актісі 15 кВт электр қозғалтқышы бар сорғыны автоматты басқару

Орал «Зенит» зауыты (келісім бойынша)

“Нұржанар” АҚ

15 Қызатын шамдарды энергия үнемдегіш шамдарға ауыстыру Іс-шараларды орындау туралы есеп Орал «Зенит» зауыты Энергияны үнемдеу бойынша заманауи талаптарға сәйкесітігіне дайындалып жатырған және қолданыстағы 16 Аудит қорытындысы Орал «Зенит» зауыты технологиялық процестердің аудиті Тиекті арматураны уақтылы жөндеу және өндірістік, тұрмыстық ғимараттарға жылу тасымалдау кезінде жылу 17 Орындалған жұмыс актісі Орал «Зенит» зауыты энергиясын жоғалтпау мақсатында құбырлардың жылу оқшаулағышын және корпус ішін уақтылы ауыстыру Жылу жүйелерінің жылу бергіштігін және жылу энергиясының жоғалтуын азайту үшін сығылған ауаны қолдану арқылы 18 Орындалған жұмыс актісі Орал «Зенит» зауыты зауыт ішіндегі жылу жүйелерін тазарту Жылу энергиясының жоғалтуын азайту мақсатында ғимараттың сыртқы қабырғасымен жылыту құралдары арасында 19 Орындалған жұмыс актісі Орал «Зенит» зауыты жылу шағылдырғыш материалдарды қондыру Жылу энергиясының терезелер ойығы арқылы кететін ысыраптарын азайту мақсатында кестеге сәйкес зауыт ішіндегі 20 Іске қосу актісі Орал «Зенит» зауыты шыны рамаларын шыны пакеттермен алмастыру 21 Энергия тиімділігі көрсеткіштерін талдау (жыл сайынғы энергия және электр тиімділік есептері, энергия ресурстарын нормалау және т.б.) Есеп Орал «Зенит» зауыты Өндірісте үнемдеу резервтерін шығару үшін жылу энергия ресурстарын есептеу, қадағалау және жоспарлауды ұйымдастыру: 22 - электр энергиясы - өндіріс корпустарында және жеке телімдерде есептегіштерді орнату; Орындалған жұмыс актісі Орал «Зенит» зауыты -су - зауыт цехтарында су есептегіштерді орнату Жылу оқшаулағыш материалдарға қаражатты үнемдеу үшін қабырға және төбенің ашық жерлерін дәл анықтау үшін 23 Орындалған жұмыс актісі Орал «Зенит» зауыты терезе және есіктерге жылувизиялық қадағалау жасау

“Батыс Қазақстан құрылыс материалдар корпорациясы” АҚ (келісім бойынша)

2014-2015 Қажет етпейді 2014-2015

1 000,0

Өз қаражаттары

2014-2015

1 000,0

Өз қаражаттары

24 25

26 27 28

Қызатын шамдарды энергия үнемдегіш шамдарға ауыстыру Іске қосу аппаратураларын басқармалы теристорлы түрлендіргіштерге ауыстыру

Іс-шараларды орындау туралы есеп Іске қосу актісі “Батыс Қазақстан машина жасау компаниясы” АҚ (келісім бойынша) Қызатын шамдарды энергия үнемдегіш шамдарға ауыстыру Іс-шараларды орындау туралы есеп Өндірістік корпуста және кеңселік ғимараттардағы жылыту жүйесінің элеваторлық түйіндерін қосымша реттеу Іс-шараларды орындау туралы есеп Инфрақызыл газдық шағылдырғыштарды газды минималды тұтынуға қосымша реттеуді ұйымдастыру Іс-шараларды орындау туралы есеп “Жайықжылуқуат” АҚ (келісім бойынша)

“БҚҚМК” АҚ “БҚҚМК” АҚ

2014-2015 2014-2015

1 000,0 1 875,0

Өз қаражаттары Өз қаражаттары

“БҚМК” АҚ “БҚМК” АҚ “БҚМК” АҚ

2014 2014 2014

100,0 50,0 25,0

Өз қаражаттары Өз қаражаттары Өз қаражаттары

29 30 31 32 33 34 35 36

2009-2015 жылдарға энергия үнемдеу бағдарламасын түзету Іс-шараларды орындау туралы есеп Пайдалану мерзімі өтіп кеткен жылу желілері тұрбаларын жыл сайын 15 шақырымнан кем емес ауыстыру Қабылдау актісі Жылу желілерінде жылу оқшаулағыштарды қалпына келтіру Қабылдау актісі Ыстық сумен қамтамасыз ету жүйесінде жылу құбырларында циркуляцияны қалпына келтіру Қабылдау актісі Жылу энергиясын тұтынатын тұтынушыларды жылу есептегіш қондырғыларымен қамтамасыз ету Іске қосу актісі Ғимараттарды және жылу желілерін тепловизор арқылы жылу графиялық тексеру Тексеру актісі Энергия аудит жүргізу Тексеру актісі Энергия және ресурсты үнемдеу мәселесі бойынша техникалық персоналды оқыту Іс-шараларды орындау туралы есеп “Гидромаш-Орион-МЖБК” ЖШС (келісім бойынша)

“ЖЖҚ” АҚ “ЖЖҚ” АҚ “ЖЖҚ” АҚ “ЖЖҚ” АҚ “ЖЖҚ” АҚ “ЖЖҚ” АҚ “ЖЖҚ” АҚ “ЖЖҚ” АҚ

37

38 39

40 41 42 43 44

Қызатын шамдарды энергия үнемдегіш шамдарға ауыстыру

Іс-шараны орындау есебі Гидромаш-Орион-МЖБК ЖШС «Аспап жасау зауыты «Омега» АҚ (келісім бойынша) Қызатын шамдарды энергия үнемдегіш шамдарға ауыстыру Іс-шараны орындау есебі «Аспап жасау зауыты «Омега» АҚ Кәсіпорын аумағындағы ұзындығы 150 м 200 мм жылу желісін 89 мм желіге ауыстыру Іс-шараны орындау есебі «Аспап жасау зауыты «Омега» АҚ “Батыс Қазақстан электр желілерін таратушы компаниясы” АҚ (келісім бойынша) АСКУЭ енгізу ( электр энергиясын коммерциялық есепке алудың автоматты жүйесі) Іске қосу актісі “БҚЭЖТК” АҚ Теректі ауданы “Луговая-Долинская” 35 кВ ӘЖ қайта жаңарту: сымын ауыстыру Орындалған жұмыс актісі “БҚЭЖТК” АҚ Бөрлі ауданы “Қазақстан-Успеновка” 35 кВ ӘЖ қайта жаңарту: сымын ауыстыру Орындалған жұмыс актісі “БҚЭЖТК” АҚ Орал қаласында 10 кВ кабель желісін қайта жаңарту: кабельді ауыстыру Орындалған жұмыс актісі “БҚЭЖТК” АҚ Орал қаласында 0,4 кВ кабель желісін қайта жаңарту: кабельді ауыстыру Орындалған жұмыс актісі “БҚЭЖТК” АҚ

2014-2015 1 380,0 2014-2015 406 000,0 2014-2015 40 000,0 2014-2015 5 330,0 2014-2015 130 000,0 2014-2015 Қажет етпейді 2014-2015 3 000,0 2014 250,0

Өз қаражаттары Өз қаражаттары Өз қаражаттары Өз қаражаттары Өз қаражаттары Өз қаражаттары Өз қаражаттары

2014-2015

255,0

Өз қаражаттары

2014-2015 2014

3 545,0 186,0

Өз қаражаттары Өз қаражаттары

2014-2015 2014 2015 2014-2015 2014-2015

100 000,0 74 400,0 81 180,0 13 456,0 14 046,0

Өз қаражаттары Инвестициялық бағдарлама Инвестициялық бағдарлама Инвестициялық бағдарлама Инвестициялық бағдарлама

45 Орал қаласында 10 кВ ауа желісін қайта жаңарту: сымды оқшауланған аспалы сымға ауыстыру

Орындалған жұмыс актісі

“БҚЭЖТК” АҚ

2014-2015

18 346,0

Инвестициялық бағдарлама

46 Орал қаласында 0,4 кВ ауа желісін қайта жаңарту: сымды оқшауланған аспалы сымға алмастыру.

Орындалған жұмыс актісі

“БҚЭЖТК” АҚ

2014-2015

19 000,0

Инвестициялық бағдарлама

“КОНДЕНСАТ” АҚ

2014

1 970,0

Өз қаражаттары

“КОНДЕНСАТ” АҚ (келісім бойынша) 47 Қызатын шамдарды энергия үнемдегіш шамдарға ауыстыру Іс-шараны орындау есебі

“Батыс су арнасы” ЖШС (келісім бойынша) 48 Қызатын шамдарды энергия үнемдегіш шамдарға ауыстыру Іс-шараны орындау есебі Жер асты су қорғауы (ЖАСҚ) - ұңғымалардағы сорғыш құрылғыларын жаңарту. ЭЦВ-10-22кВт 65н 65м³/сағ. ескі қондырғысын GRUNDFOS 49 Іске қосу актісі 9,2кВт 65х63м³/сағ. жаңа қондырғыға ауыстыру. Ауыстырылатын 27 сорғы . КТП 10/04 40-100кВт қондырғысын КТП 25кВт ауыстыру жиыны

“Батыс су арнасы” ЖШС

2014

750,0

Өз қаражаттары

“Батыс су арнасы” ЖШС

2014

18 065,0

Өз қаражаттары

1 254 979,0

(Жалғасы бар)

16

Қаулы-қарар Бейсенбі, 3 сәуір 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru жоба

2012 жылғы 12 қазандағы №192 «Карантиндік режимді енгізе отырып, карантинді аймақты белгілеу туралы» Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің қаулысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы» 2001 жылғы 23 қаңтардағы, «Өсім­ діктер карантині туралы» 1999 жылғы 11 ақпандағы Қазақстан Рес­ публикасының заңдарын басшылыққа ала отырып және Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің Агроөнеркәсіп кешеніндегі мемлекеттік инспекция комитетінің Батыс Қазақстан облыстық аумақтық инспекциясының 2014 жылғы 15 қаңтардағы

№2-15-0024 ұсынысы бойынша облыс әкімдігі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ: 1. 2012 жылғы 12 қазандағы №192 «Карантиндік режимді енгізе отырып, карантинді аймақты белгілеу туралы» Батыс Қазақстан об­ лысы әкімдігінің қаулысының «Ақжайық, Бөрлі, Жәнібек, Зеленов, Қазталов, Теректі, Тасқала, Сырым, Шыңғырлау аудандары және Орал қаласының аумақтарында карантиндік режимді енгізе отырып, карантинді аймақ» қосымшасы осы қаулының қосымшасына сәйкес

2014 жылғы «___» ___________ №___ облыс әкімдігінің қаулысына ҚОСЫМША

Трекин

Ақжайық, Бөрлі, Жәнібек, Зеленов, Қазталов, Теректі, Тасқала, Сырым, Шыңғырлау аудандары және Орал қаласының аумақтарында карантиндік режимді енгізе отырып, карантинді аймақ Аудан атауы Ақжайық Барлығы Барлығы

Ауылдық округтердің атауы Бударин Жаңабұлақ

Ақжол

Чапаев Александров Бумакөл Канай Кеңтүбек Приуральный

Барлығы Барлығы

«Бірлес» ЖШС

Чапаев

Ақсуат

Барлығы Бөрлі

Ауылшаруашылығы құрылымдарының атауы

Пугачев Ақсай қаласы

Чапаев орман және жануарлар дүниесін қорғау жөніндегі мемлекеттік мекемесі Қаршы орман шаруашылығы Чапаев орман және жануарлар дүниесін қорғау жөніндегі мемлекеттік мекемесі Каленый орман шаруашылығы Чапаев орман және жануарлар дүниесін қорғау мемлекеттік мекемесі «Саша» ШҚ «Арай» ШҚ «Испусинов» ШҚ «Бума» ЖШС «Алия» ШҚ «Рауан» ЖШС «Нива» ШҚ «Яковенко» ШҚ «Алтын-Дала» ШҚ «Ақсай астық өнімдері комбинаты» ЖШС

Бөрлі Ақсай қаласы Бөрлі Приурал

Барлығы Жәнібек

Талов

Барлығы Зеленов

Белес

Бөрлі орман және жануарлар дүниесін қорғау мемлекеттік мекемесі Приурал орман және жануарлар дүниесін қорғау мемлекеттік мекемесі «Сабанов» ШҚ

«Арыстанов» ШҚ «Верниязов И.У.» ШҚ «Нұрдан» ШҚ Дариян «Алдагер» ШҚ «Матевосян А.С.» ШҚ Достық «Зенит Агро» ЖШС Егіндібұлақ «Шапошников В.А.» ШҚ «Цыганово» ЖШС «Алан» ШҚ «Сергалиев» ШҚ Железнов «Жалын» ШҚ «Авангард» ЖШС «Сарбас» ШҚ «Верниязов И.У.» ШҚ Зеленов Зеленов дақылдардың сорттарын сынау жөніндегі мемлекеттік учаскесі «Тасмухамбетов» ШҚ «Журавлев А.И.» ШҚ «Милешкин М.Н.» ШҚ «Нурсултан» ШҚ «Варданян А.С.» ШҚ «Ефимов В» ШҚ Красноармейск «Емболат» ЖШС Краснов «Скит» ШҚ «Асан-Аул» ЖШС «Каркула В.Н.» ЖШС «Мар-Эль» ШҚ Көшім «Доценко А.В.» ШҚ «Лукпанов» ШҚ «Кажман» ШҚ «Кәрім» ШҚ «Кристина» ШҚ «Нұрғожа» ШҚ «Манукян Шалико Аршалусович» ШҚ «В.Г.Павлов» ШҚ Макаров «Предко А.А.» ШҚ «Акназар-Жайык» ЖШС «Болгар» ШҚ «Дусупов» ШҚ Махамбет «Шунайбеков» ШҚ «Умаров Ф.А.» ШҚ «Ақ-Аю» ШҚ Мичурин «Ивановского» ШҚ «Дихан» ШҚ «Деметра» ШҚ Первосоветск «Пермское» ЖШС Переметный «Аубаков З.Б.» ШҚ «Берекетов С.М.» ШҚ «Долина» ЖШС «Замир» ШҚ «Колосок» ШҚ «Неткалиев» ШҚ «Тулпар» ШҚ «Хайруллин» ШҚ «Дамир» ЖШС «Колос» ШҚ «Каменский»ЖШС Рубежин

«Литвинюк» ШҚ «Мырза Джан» ШҚ

Чувашин Щапов Янайкин

Карантиндік объектінің Зақымдалған атауы алаң, га Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Арам шырмауық Арам шырмауық Жібек жалқы көбелегі

430 500 810 1740 1,5 1,5 7,3

Жібек жалқы көбелегі

11

Жібек жалқы көбелегі

16

Жібек жалқы көбелегі Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Арам шырмауық Арам шырмауық Арам шырмауық Жібек жалқы көбелегі

34,3 570 880 100 300 650 100 600 50 220 614 4084 63 150 213 108,9

Жібек жалқы көбелегі

108,2

Жібек жалқы көбелегі Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре

217,1 500 94 594 500 106 100 300 400 800 520 600 550 80 550 506 571 84 234

Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре

200 200 413 1450 400 120 200 1100 1071 774 463 1250 30 976 200 1800 536 100 100 420 1836 730 420 400 1000 372 490 350 400 1224 200 214 1200 380 696 468 252 746 850 900 353 5 100 400

Январцев Барлығы

Барлығы Барлығы Қазталов Барлығы Теректі

Переметный Достық Макаров Мичурин Рубежин Щапов Янайкин Январцев

жаңа редакцияда жазылсын.

2. Осы қаулының орындалуын бақылау облыс әкімінің орынбаса­ ры А.К.Утегуловке жүктелсін.

3. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбе­ лік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі. Облыс әкімі

Н.Ноғаев

«Дәуқара» ШҚ «Жардем» ШҚ «Ирменов М.З.» ШҚ «Колос» ШҚ «Орынғали & Б» ШҚ «Хабиев » ШҚ «Агрофирма «Ақас» ШҚ «Матевосян А.С» ШҚ «Акканат» ШҚ «Crown Батыс» ЖШС «Дүйсен» ШҚ «Қызылбас» ШҚ «Лесное» ЖШС «Исток» ШҚ «Жангалиев А.К.» ШҚ Батыс Қазақстан инженерлік технологиялық университеті

«Болгар» ШҚ «Десумбаев Б.К.» ШҚ

Январцев орман және жануарлар дүниесін қорғау ММ

Дарьян Трекин Қазталов Ақпәтер

«Қайнар» ШҚ

Ақжайық

«Гаухар» ШҚ «Мерлан» ШҚ «Назира» ШҚ «Абай. К» ЖШС «Исмагулов» ШҚ

Ақсуат

«Шолан» ШҚ «Кубай» ШҚ «Иржанова Т.Д.» ШҚ «Пойма-Агро» ЖШС «Мерали» ШҚ

Аңқаты Богданов

«Айсұлу» ШҚ «Ганиев Г.Г.» ШҚ «Родина» ЖШС Долинное «Иваныч» ШҚ «Долина» ШҚ «Шолан» ШҚ «Акколь» ШҚ «Галиев М.К.» ШҚ Новопавловка «Ахмадиев А.К.» ШҚ «Мадиев С.А.» ШҚ «Новопавловка» ШҚ «Бостандык» ШҚ Подстепное «Әліп» ШҚ «Ерәлі» ШҚ «Нуржан» ШҚ «Акжайыкплем» ЖШС «Абдрахман Айтиев атындағы» ЖШС Покатиловка «Покатиловка» ЖШС «Заречное» ШҚ Придорожное «Достык» ШҚ «Арай» ШҚ «Чапай» ШҚ Приречный «Жумагалиев» ШҚ Төңкеріс

Ұзынкөл Федоровка

Шаған

Барлығы Барлығы

Шағатай Шаған Ақжайық Долинное Шағатай Көнеккеткен

Барлығы Тасқала

«Махорин Г.В.» ШҚ «Шолан» ШҚ «Сатыбалды» ШҚ «Тонкерис» ЖШС «Кайрат» ШҚ «Жібек жолы» ШҚ «Шаракап» ШҚ «Жангалиев» ШҚ «Кусаинов Х.М.» ШҚ «Байбулатов И » ШҚ «Ахметов» ШҚ «Агрофирма «Ақас» ЖШС «Гусейн» ЖШС «М. Буранбаев» ШҚ «Бахтияр» ШҚ «Строитель» ШҚ «Агрофирма «Көкөніс» ЖШС «Чапаев асыл тұқымды мал зауыты» ЖШС

Ақтау

Ақжайық орман және жануарлар дүниесін қорғау ММ Октябрь орманшылығы Бөрлі орман және жануарлар дүниесін қорғау ММ Долин орманшылығы Ақжайық орман және жануарлар дүниесін қорғау ММ Октябрь орманшылығы Ақжайық орман және жануарлар дүниесін қорғау ММ Есенсай орманшылығы «Темиржан» ШҚ «Ак-Булак» ШҚ «Шынбай» ШҚ «Амир» ШҚ «Арай» ШҚ «Жанибек» ШҚ «Жексенов» ШҚ

Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре

300 313 400 408 200 210 744 1114 600 935 860 200 600 48 2300 400

Жатаған укекіре Арам шырмауық Арам шырмауық Арам шырмауық Арам шырмауық Арам шырмауық Арам шырмауық Арам шырмауық Арам шырмауық

41323 2 1 25 80 0,5 1 0,5 342

Арам шырмауық Көпжылдық ойраншөп Көпжылдық ойраншөп Көпжылдық ойраншөп Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Арам шырмауық Арам шырмауық Жібек жалқы көбелегі

452 216 184 400 100 50 150 220 139 200 1000 350 19,2 300 233 120 305 300 1,2 2433 200 352 210 462 913 700 650 1310 859 1542 2200 1168 160 205 440 500 1000 1056 300 1300 405 376 15 369 611 771 1110 110 290 100 350 682 170 280 1000 180 860 565 300 110 3050 32851,4 500 500 2,2

Жібек жалқы көбелегі

100

Жібек жалқы көбелегі

20

Жібек жалқы көбелегі

28

Жібек жалқы көбелегі Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре

150,2 480 540 300 70 720 627 80

Қаулы-қарар Бейсенбі, 3 сәуір 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru

Амангелді

Достық

Мерей

Тасқала

Шежін

Барлығы Барлығы Сырым

Ақтау Алғабас Аралтөбе Бұлан Елтай

Жосалы Талдыбұлақ

Шолақаңқаты

Барлығы Шыңғырлау Полтава Ащысай Шыңғырлау Барлығы

«Арғымақ-Тасқала» ӨК «Береке» ШҚ «Шағала» ШҚ «Ақкүтір» ШҚ «АИФ» ШҚ «Табын» ШҚ «Мамбетов» ШҚ «Чижа-1» ЖШС «Нуретова» ШҚ «Менслу» ШҚ «Енбек» ШҚ «Тамашев» ШҚ «Джубанышкалиев» ШҚ «Карен» ШҚ «Махамбет» ШҚ «Рустам» ШҚ «Аманбаев» ШҚ «Галиев» ШҚ «Акбидай» ШҚ «Ак-булак» ШҚ «Атамұра» ШҚ «Жалғас» ШҚ «Нетказиев» ШҚ «Аслан» ШҚ «Бірлік» ШҚ «Кемешов С.К.» ШҚ «Картоп» Жалгер Звено «Ташим» ШҚ «Жаппас» ШҚ «Луч» ЖШС «Аюпов» ШҚ «Дильназ» ШҚ «Заря» ШҚ «Алькор» ШҚ «Кажгали» ШҚ «Парасат» ШҚ «Осимтал» ШҚ «Ильшат» ШҚ «Колос» ШҚ «Наурзалиев Е.К.» ШҚ «Куаныш» ШҚ «Ақжол» ШҚ «Абу-Бакар» ШҚ «Шежін» ЖШС «Аманжол» ШҚ

«Арай-2» ЖШС «МТС «Алгабас» ЖШС «Жалын Б» ЖШС «Жымпиты» ЖШС «Жанаталап» ШҚ «Тінәлі» ЖШС «Даурен» ШҚ «Тұман» ШҚ «Нұр-Төре» ШҚ «Сақып» ШҚ «Нұр-Иман» ШҚ «Кеңашы» ШҚ «Көктөбе» ЖШС «Нұр-С» ШҚ «Арай» ШҚ «Атансай» ШҚ «Правда» ШҚ «Абай» ШҚ «Нұрдаулет» ШҚ «Қарағанды» ШҚ «Куспанкол» ШҚ «Есенгельды-Аружан» ШҚ «Сисен» ШҚ «Нурхат» ШҚ «Полтавский» ЖШС «Астана-1» ЖШС Шыңғырлау орман және жануарлар дүниесін қорғау жөніндегі мемлекеттік мекемесі

Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Арам шырмауық Арам шырмауық Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре Жатаған укекіре

Жатаған укекіре Шыңғырлау орман және жануарлар дүниесін Жібек жалқы көбелегі қорғау жөніндегі мемлекеттік мекемесі Барлығы Жібек жалқы көбелегі Орал қ. Орал орман және жануарлар дүниесін қорғау Жібек жалқы көбелегі жөніндегі мемлекеттік мекемесі Барлығы Жібек жалқы көбелегі Деркөл «Кайрат» ШҚ Жатаған укекіре Зачаганск «Донсков» ШҚ Жатаған укекіре «Сулейменов Ш.С.» ШҚ Жатаған укекіре «Ізденіс» ЖШС Жатаған укекіре Круглоозерное «МасКус» ЖШС Жатаған укекіре «Клад» ШҚ Жатаған укекіре «Сабыр» ШҚ Жатаған укекіре «Сарс» ШҚ Жатаған укекіре «Агрофирма»Яик» ЖШС Жатаған укекіре «Калентьев М.А» ШҚ Жатаған укекіре «Нур» ШҚ Жатаған укекіре «Жерихов» ШҚ Жатаған укекіре «Юнус» ШҚ Жатаған укекіре «Бакалкин» ШҚ Жатаған укекіре «Кайрат» ШҚ Жатаған укекіре «Жумажан» ШҚ Жатаған укекіре «Аулетжан» ШҚ Жатаған укекіре «Донсков» ШҚ Жатаған укекіре «Ернур» ШҚ Жатаған укекіре «Аль Мухан» ШҚ Жатаған укекіре «Сулейменов Ш.С.» ШҚ Жатаған укекіре «Табигат» ЖШС Жатаған укекіре «Ауыл шаруашылығы дақылдарының Жатаған укекіре сорттарын сынау жөніндегі Батыс Қазақстан облыстық инспектурасы» ММ «КТА» ЖШС Жатаған укекіре Барлығы Жатаған укекіре Деркөл Селекционный ауылы Арам шырмауық Барлығы Арам шырмауық Жиынтығы Жатаған укекіре Арам шырмауық Көпжылдық ойраншөп Жібек жалқы көбелегі Шыңғырлау

Аббревиатуралардың толық берілуі: ШҚ - шаруа қожалығы; ӨК - өндірістік кооператив; ЖШС - жауапкершілігі шектеулі серіктестік; қ.

- қала Қосымша ақпаратты 51-10-65, 51-27-42 телефондары арқылы БҚО ауыл шаруашылығы басқармасынан алуға болады.

200 450 322 200 200 100 109 425 130 100 270 200 150 200 300 400 300 100 152 100 100 100 215 60 200 580 250 115 150 313 200 300 180 200 113 484 477 420 145 270 70 50 300 250 250 13017 25 25 703 794 600 400 200 309 250 363 200 200 300 300 768 184 320 595 599 870 500 438 200 448 450 160 10151 379 1081 146,4 1606,4 95,1 95,1 12,4 12,4 312 150 300 490 800 40 658 138 550 100 15 205 150 200 149 150 666 150 77 250 300 743 100 632 7325 2 2 112616,4 1193,5 400 162,4

Жоғары қабілетті жә­ не сәулелік жүктемесі ай­ тар­лық­тай төмен соң­­ғы үлгідегі аппаратта ком­ пьютерлік то­мография (қабатталған рент­гено­ логия) өт­кі­зіледі. Бағасы төмендетілді. Мекенжайымыз: Орал қа­ласы, Есенжа­ нов көше­сі, 19-үй (“Оме­ га” зауыты ауданы) “Ме­ дициналық орталық” ЖШС. Анықтама алу үшін телефон: 53-72-59, 53-67-78

Біздің газетіміздегі жарнамаңыз – сіздің табысыңыз. Тел: 51-51-09

17

«Орал газтурбиналы электр стансасы» ЖШС (БҚО Зеленов ауданы, Мичурин с/о) 2013 жыл­ ға арналған инвестициялық міндеттемелерді орындау нәтижесі бойынша қоғамдық тың­ дау өткізетіндігін хабарлайды. Тыңдау 2014 жыл­дың 18 сәуірі күні сағ. 11.00-де ҚР Орал қ., Урдинская көш., 1/0, акт залы мекенжайында өтеді. Қатысушыларды тіркеу сағат 10.30-да бас­ талады. Күн тәртібінде: 2013 жыл бойына инвес­ти­циялық міндеттемелердің орындалу нәти­же­ лері туралы есеп. Тыңдауға тұтынушылар, қоғамдық бірлес­ тік, мемлекеттік құрылым өкілдері, тәуелсіз сарапшылар қатыса алады. «Медициналық орталық» ЖШС-да келесі бөлімдер бойынша ақылы түрде ем-шаралар жүргізіледі: • хирургиялық • гинекологиялық • көз аурулары

• құлақ, мұрын және тамақ аурулары • ішкі аурулар • жүйке аурулары

Қосымша ақпаратты мына телефон арқылы алуға болады: 53-72-59

Сауда-саттық Ағаш ұста шеберлігі, есік қонды­ру, бал­ кон рамасын жасау. Тел.: 8-701-180-44-20, 8-777-390-97-16 Үй салуға жер телімі сатылады. 12 со­­т­­ық. Жаңақала ауылы, бар­лық құжат­та­ры бар. 340 000 теңге. Тел.: 8-701-420-57-30, 8-777-734-51-37, 8-7172-37-00-37 Трактор МТЗ-50, касилька КТП-6, грав­ ля 6-М автоматпен краповик, прицеп, талкай барлық құрылымдар 5 предмет сатамын. Тел.: 87114252450, 87786483367, 87751563437 Зашаған кентіндегі №30 мектеп ауда­ нында орналасқан 100 м² саман кірпіш­ пен қапталған, 4 б., газ, әжетхана, ванна, телефон, салынып бітпеген 2 сарай және 1 гаражы бар. Жер телімі – 12 сотық үйімді сатамын. Бағасы – 61, 000 ш.б. немесе 3 бөлмелі пәтерге ауыстырамын. Тел.: 8-777-060-22-99, 8-705-212-34-11 Тасқала ауданы Тасқала ауылынан үй сатылады. Газ, электр жарығы, телефон, су үйге өткізілген. Аулада қора, жемшөп орны (сеновая), монша, жеміс ағаш­тары бар. Жері – 7 сотық. Тел.: 51-61-19 (қалада), ұялы тел.: 8-747-640-89-63, Тасқаладағы тел.: 21-3-78 Ақжайық ауданы Чапаев ауылында 10 сотық жер телімімен үй сатылады. Барлық жағдай жасалған. Тел.: 8-707-455-49-70, 8-777-392-43-52

Балконы бар бір бөлмелі жатақханаға жалға жіберемін. Тел.: 8-778-277-05-63, Орал қ., Гагарин көшесі, 36/4, 44-пәтер Ақжайық ауданы Бударин ауылында үй сатылады. Газдан­дырылған, телефон, су, жөндеу жасалған. Монша, қорасы бар. Тел.: 8-777-564-08-87, 8-771-849-01-76, 8-7112-28-49-11, 8-7113-6-97-750 Ақжайық ауданы Чапаев ауылын­ да Гагарин көшесі, 12, 1-пәтер мекен­ жайы бойынша орналасқан үй саты­ лады. Гаражы, жазғы асүйі, моншасы, шаруашылық құрылыстары, бақшасы, 8 сотық жер телімі бар. Тел.: 8-701-318-82-95, Чапаев ауылындағы тел.: 91-3-74, 91-0-77, 91-9-39 Теледидар сатамын (Жалпақтал ауы­ лы). Тел.: 8-711-38-21-777, 8-701-153-77-00, 8-777-184-02-33 Қызмет көрсету Құрылыс жұмыстары: сан­­тех­ни­ка, су құ­бы­­ры, кә­різ жүйе­сі, электр­лік, ағаш ұс­та­сы­ның жұмыс­тары, ка­фель­дік жә­­не іш­кі жұ­мыс­тар­­ды орын­дай­мын. ГВЛ, ГКЛ орнату, ір­ге­­­та­сын қа­лаудан тө­бе­­сін жабу­ға де­йін­гі жұ­мыс­тарды жасай­ мын, “кіл­тін тап­сыру”. Тас қалау. Дәне­кер­­ леу жұ­мыстары. Сапалы! Қым­бат емес! Тел.: 8-705-328-60-54, 8-701-849-07-78

Бүлік шығарған жетеу Орал қалалық соты түзеу колониясында бүлік ұйымдастырғаны үшін жазасын өтеп жатқан 7 сотталушыны ұзақ мерзімге бас бостандықтарынан айырды.

Б

ҚО сотының баспасөз қызметінен түскен мәліметке қарағанда, жал­ пы режимдегі РУ-170/2 колониясында жазасын өтеуші жетеу ҚР ҚК 360-бабы 3-бөлімі бойынша айыпты деп танылды. Өткен жылғы тамызда аталмыш мекеме­ ден тыйым салынған зат-мүліктерді шы­ ғаруға байланысты қарсылық шарасын ұйымдастырудың салдарынан 64 сотта­ лушы өз денелеріне түрлі жарақат салған болатын. Тергеу шаралары барысында бү­ лікті ұйымдастырушылар анықталды.

Сот үкімімен қылмысты ұйымдастырушы 7,5 жылға, қалған алтауы 5 жыл 1 айға сот­ талды. Олар жазасын өтеуді жалпы режим­ дегі колонияда жалғастыратын болады. Оған қоса айыпталушылар қылмысының аса ауыр екендігін көрсетпеген тергеушіге қатысты және аталмыш мекемеде сотта­ лушылар арасында тәрбие жұмысының жүргізілуіне ведомстволық бақылаудың жоқ­тығы үшін ҚР Қылмыстық атқару жүйе­сі комитеті атына жеке қаулы шығарылды. Арман БОЛАТҰЛЫ

18

шарайна Бейсенбі, 3 сәуір 2014 жыл

Қазақстан Республикасының Төтенше жағдайлар министрі В.Божко басқарған

oral_oniri@inbox.ru

Үш жасар вундеркинд Үш жастағы Алексис

Қазақстан делегациясы

Мартин АҚШ-тың Аризо-

26-27 наурызда Кабул

на штатының Куин-Крик

қаласында өткен «Нау-

қаласында тұрады.

рыз - 2014» Саммитіне қатысты.

Кабулдағы Саммитте

Ф

орумға Иран Ислам Республикасының Президенті Х.Руха­ ни, Пәкістан Ислам Рес­пуб­ ликасының Президен­ті М.Ху­­­сейн, Тәжікстан Рес­пуб­ли­ка­ сы­ның Президенті Э.Рахмон, Түркі­мен­стан вице-премьері – СІМ басшысы Р.Мередов, Әзір­бай­жан Республикасы вицепре­мье­рі Э.Эфендиев, сон­ дай-ақ БҰҰ Бас хатшысының орын­ба­са­ры Х.Ладсус қатысты. Қыр­ғыз­стан­ның делегациясын Төтенше жағдайлар министрі К.Боронов бастап келді. Индия, Түркия (сайлау өтуде) және Өзбекстан атынан осы елдер­дің елшілері қатысты. Саммитте Ауғанстан пре­ зиденті Х.Карзай құттықтау сөз сөйледі. Иран, Пәкістан мен Тәжікстан президенттері Ауғанстанға бейбітшілік пен гүлдену тілектестіктерін білді­ ріп, АИР-да алдағы 2014 жылғы сәуірде өтетін президенттік сайлаудың сәтті өтетіндігіне және ауғандық реттеу үде­рі­ сінің жалғасатындығына се­нім білдірді. Сондай-ақ әр түр­лі салаларда өзара тиімді ынты­ мақтастыққа шақырды. ҚР ТЖ министрі В.Божко ми­ нистрлермен, үкіметтік агент­­тіктердің басшыларымен жә­не Ауғанстан комиссияла­ры­ мен кездесулерде ауған биз­ нес субъектілерінің қа­зақ­стан­дық серіктестері­мен ын­ты­­мақ­тас­тығы, қазақ­стан­дық та­раптың конкурс негізінде Ау­ ғанстандағы тиімді жобаларға қатысуы, екіжақты сауда-эко­ номикалық ынтымақтастық жө­ніндегі үкіметаралық комис­ сияның қызметі, Ауғанстанның 2014 жылғы 17-18 сәуірде Ал­маты қаласында өтетін Еу­ ра­­зиялық іскери форумына қатысуы мәселелерін тал­қы­ лады. Саммитке келген үкімет мүшелері және Ауғанстанның әр түрлі өңірлерінің губер­на­ торлары, шетелдік делега­ция­ лардың басшылары Ауғанстан басшылығы мен халқы алдын­ дағы Елбасымыздың ынтымақ­ тастық және тату көршілік бойынша жүргізіп отырған саясаты, бірнеше жылдан бе­ рі көрсетіліп жатқан сүбе­лі экономикалық және гумани­ тарлық көмегіне жоғары баға берді.

Ол – жер шарының ең ақылды адамдары енген Mensa ұйымы­ның мүшесі. Жер шары халқының 2 пайызы вундеркиндтер екен. Ересек адамның ақыл-есінің орта есептік көрсеткіші 100 балл болса, ал Алексистің көрсеткі­ ші – 162 балл. Ол А.Эйн­штейн, С.Хокинг және Б.Гейтс сияқты ғұламалардың қатарына енді. Алексис 5-сыныптың бағ­дар­ла­ масын оқып тауысып, планшеттен испан тілін үйреніп алыпты.

68 жыл

ықылық атқан

айында дейлік жағд ке і ір б н те бай отбалқының үш баласы жоқ ер Үндістан ха д ел әй ті еруге бел Сол себеп бала туып б ен м күн кешуде. ол ж қ суррогатты сылар үшін байлапты.

лы а м а ң і н і р е д Үнді әйел ана туып берген седі, ал оны

н­ Ананд қала­сы Бұл тұрғыда и­ кл е ек уктивтік ж дағы репрод р. ы от п лы таны ника әлемге й­ са ай ен м ол ы ж Клиникада ос ге ір там сәби өм ын 10-нан ас ру ді ел өмірге әк келуде. Баланы мың долларға 28 е ін әке-шешес

тү нгі ады. Бұл бір кү 7800 доллар ал та­ ер әз ды ар долл тіршілігіне 1,2 ат ж үшін көп қара уып отырған ел п ы ту уге 2-3 бала а саналады. Біре ққ ы йл ба елі мол . берген үнді әй ді ле те еп ес болып қол жеткізген

Британдық Аманда Корби 11 жыл бойы ықылық атып келеді. Ол күніне бес рет 10 минут бойы тоқтаусыз ықылық атады. Бұл дертке шалдыққан Чарлз Осборн 68 жыл, яғни 1922 жылдан 1990 жылға дейін тоқтамастан ықылық атыпты. Ол бүгінде Гиннестің ре­ кордтар кітабына енген. Ал төрт жыл бойы селкілдеп мазасы кет­ кен британдық музыкант Крис Сэндстің ми ісігіне жасалған ота­дан соң ықылығы тоқтаған. Дәрі­ гер­лер оның ықылық атуына ба­ сын­дағы ісік әсер еткен дейді.

Алып адамның ізі «Бұдан ондаған миллион жыл бұрын адамның алып болғанына тағы бір дәлел табылды», – дейді ғалымдар. Африканың тау жартасынан аумағы 160 сантиметр болатын аяқ ізі табылды. Әрине, адамның аяқ ізін жартасқа тікесінен қоюы мүмкін емес. Бірақ із бұдан 200 жыл бұрын түскендіктен, «осы уақыт аралығында жер қо­й­нындағы әр түрлі дүмпулер салдарынан тастардың жылжып, қозғалуы мүмкін» – дейді мамандар. Олар: «Алып адам аяқ ізін балшық пен құмға емес, жаңа суыған магмаға басқан» – дейді. Швейцариялық археолог Грегор Сперри Египетте болға­нында алып адамның саусағын суретке түсіріп алған. Бүгінде ға­лым­­дар ұзындығы 38 сантиметр болатын саусақты іздеуде екен.

Шыбынды құтыртқан бактерия Сібірде 30 мың жыл бойы қатып жатқан вирус тірілді. Жаңа вирус өте үлкен әрі ешқашан өлмейтін көрінеді. «Оның адамға зияны жоқ, бірақ мәңгілік мұзды өлкелердің жы­ лынуы салдарынан одан да зор пәлелер шыға ма?» – деп қауіп­ тенеді ғалымдар. Алайда тоң­ ның астында қауіпсіз, керісінше адамға пайдалы вирустар да жатуы кәдік. Мысалы, табылған «Bacillius F» бактериясын жұқ­ тырған тышқанның өмірі екі есе­ ге ұзарып, шыбынға ерекше күш біткен. Салып қалсаң жалпасы­

Ким Чен Ынға елікте!

нан түсетін “шыбекеңнің” денсау­ лығы жақсарып, белсенділігі артып, адамға пысқырмайтын болыпты. Бұл тәжірибе әзірге адамға жасалған жоқ. Жасалса, не болар еді?!

Адам құқығы қайда тапталмаған? Солтүсті к Корей елінде еркектердің шашын ел басшысы Ким Чен Ын ның шаш үлгісіндей етіп қиюға жарлық шы қты. Осы кезге дейін ол елдің азаматтары өз қалауымен шаштарын он шақты үлгіде қиып келген болатын. Жаңа заң көбіне ұнамапты. Ен ді қарсы шыққандарды билік қалай жазалай­ ды? Бұл әзірге белгісіз .

Дайындаған Ұлдай ҚАБОШҚЫЗЫ

Қаулы-қарар oral_oniri@inbox.ru

Бейсенбі, 3 сәуір 2014 жыл

19 ЖОБА

«Облыс аумағында таралатын шетелдiк бұқаралық ақпарат құралдарын есепке алу» мемлекеттік көрсетілетін қызметтер регламентін бекіту туралы Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 23 қаңтардағы «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы», 2013 жылғы 15 сәуірдегі «Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы» Заңдарын басшылыққа ала отырып және Қазақстан Рес­ публикасы Үкіметінің 2014 жылғы 5 наурыздағы «Ақпарат

Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің 2014 жылғы «__» _________ №_______ қаулысымен бекітілді «Облыс аумағында таралатын шетелдiк бұқаралық ақпарат құралдарын есепке алу» мемлекеттік қызмет регламенті 2. Жалпы ережелер 1. Мемлекеттік қызметі «Батыс Қазақстан облысы ішкі саясат басқармасы» мемлекеттік мекемесімен көрсетіледі. (бұдан әрі - қызмет көрсетуші) Өтініштерді қабылдау және көрсетілген мемлекеттік қызметтердің қорытындысын беру жүзеге асырылады: 1) қызмет көрсетуші арқылы; 2) Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация Министрлігінің халыққа қызмет көрсету орталықтарының қызметін үйлестіру және мемлекеттік қызметтерді авто­ матизациялауды бақылау бойынша Комитетінің Рес­пуб­ ликалық шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорын Халыққа қызмет көрсету орталығы (бұдан әрі - Орталық) 3) «электрондық үкіметтің» веб-порталы www.e.gov.kz (бұдан әрi – портал) 2. Көрсетілетін мемлекеттік қызметтің нысаны: электрондық (ішінара автоматтандырылған) және (неме­ се) қағаз түрінде.

3. Мемлекеттік қызмет көрсету нәтижесі: Облыс ау­ мағында таралатын шетелдiк бұқаралық ақпарат құрал­ дарын есепке алу туралы анықтама. Көрсетілетін мемле­ кеттік қызметтің қорытындысының нысаны: электрондық және (немесе) қағаз түрінде. Мемлекеттік қызмет жеке және заңды тұлғаларға (бұдан әрі – көрсетілетін қызметті алушы) тегін негізде көрсетіледі. Қағаз түрінде анықтама алу үшін жолыққан жағдайда, көрсетілген мемлекеттік қызметтің қорытындысы элект­ ронды түрде рәсімделіп, қағазға басып шығару арқылы уәкілетті органның қызмет көрсетуші тұлғасының қолымен және мөрімен куәландырылады.

2. Мемлекеттік қызмет көрсету процесінде көр­ сетілетін қызметті берушінің құрылымдық бөлім­ шелерінің (қызметкерлерінің) іс-қимыл тәртібін сипаттау 4. Мемлекеттік қызметті көрсету бойынша іс-қимылды бастау үшін негіздеме болып табылады: көрсетілетін қызметті ЖАО және Орталыққа өтініш жасаған кезде Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 5 наурыздағы «Ақпарат саласындағы мемлекеттік көрсетілетін қызметтер стандарттарын бекіту туралы» №180 қаулысымен бекітілген (бұдан әрі - Стандарт); «электрондық үкімет» веб-портал арқылы өтініш жасаған кезде электрондық сұраныс болып табылады.

5. Мемлекеттік қызмет көрсету процесінің құрамына кіретін әрбір рәсімнің (іс-қимылдың) мазмұны және нәтижесі: 1) ЖАО жауапты орындаушы, қызмет алушы Стан­ дарттың 9-тармағында көрсетілген қажетті құжаттарын тап­сырған кезден бастап, қабылдау және тіркеу жұмыс­ тарын жүргізеді. Нәтижесі – құжаттарды ЖАО басшылығына резолю­ цияға жолдайды; 2) ЖАО басшысы кіріс құжаттарымен танысады және мемлекеттік қызметті беру үшін, ЖАО жауапты орындау­ шысын анықтайды. Нәтижесі – мемлекеттік қызметті көрсету үшін ЖАО жауапты орындаушысына қажетті құжаттарды жолдайды.

3) ЖАО жауапты орындаушысы келіп түскен құжаттарын қарайды, е-әкімшілік жүйесінде тіркеп, қызмет алушыға анықтама жобасын немесе дәлелді бас тартуды дайын­ дайды, ЖАО басшылығының қолын қойдырады. ЖАО басшылығы анықтамаға электронды түрде қол қояды. Нәтижесі – ЖАО-ның жауапты орындаушысы уәкілетті органның қызмет көрсетуші тұлғасының қолымен және мөрімен куәландырылған қызмет алушыға көрсетілген мемлекеттік қызметтің қағаз түрінде басып шығарылған қорытындысын 10 жұмыс күні ішінде береді.

3. Мемлекеттік қызмет көрсету процесінде көр­­ сетілетін қызметті берушінің құрылымдық бөлім­ше­ лерінің (қызметкерлерінің) өзара іс-қимыл тәртібін сипаттау 6. Мемлекеттік көрсетілетін қызмет процесіне қаты­ сатын қызмет берушілердің, құрылымдық бөлімшеле­рінің (қызметкерлерінің) тізбесі: 1) ЖАО жауапты орындаушысы; 2) ЖАО басшылығы.

7. Әрбір рәсімдердің (іс-қимылдардың) реттілігін си­ паттауы осы Регламенттің 1-қосымшасына сәйкес блоксхемамен сүйемелденеді.

1) ЖАО жауапты орындаушы 10 минут ішінде, Стандарттың 9-тармағында көрсетілген қажетті құжатта­ рын тапсырылған кезден бастап, қабылдау және тір­ кеу жұмыстарын жүргізеді және құжаттарды ЖАО бас­ шылығына резолюцияға жолдайды.

2) ЖАО басшысы кіріс құжаттарымен танысады және мемлекеттік қызметті беру үшін, ЖАО жауапты орындау­ шысын анықтайды.

3) ЖАО жауапты орындаушысы келіп түскен құжат­ тарын қарайды, қызмет алушыға анықтама жобасын неме­ се дәлелді бас тартуды дайындайды, ЖАО басшылығының қолын қойдырады және қызмет алушыға анықтаманы немесе дәлелді бас тартуды береді. ЖАО басшылығы анықтамаға электронды түрде қол қояды.

саласындағы мемлекеттік көрсетілетін қызметтер стан­ дарттарын бекіту туралы» №180 қаулысына сәйкес Батыс Қазақстан облысының әкімдігі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ: 1. Қоса беріліп отырған «Облыс аумағында таралатын ше­ телдік бұқаралық ақпарат құралдарын есепке алу» мемле­ кеттік көрсетілетін қызмет регламенті бекітілсін;

4. Халыққа қызмет көрсету орталығымен және (немесе) өзге де көрсетілетін қызметті берушілермен өзара іс-қимыл тәртібін, сондай-ақ мемлекеттік қызмет көрсету процесінде ақпараттық жүйелерді пайдалану тәртібін сипаттау 8. Халыққа қызмет көрсету орталығына жүгіну тәртібін, әр үдерістің көрсету ұзақтылығын сипаттау: 1) мемлекеттік қызмет алушы Орталыққа Стандарттың қосымшасына сәйкес өтінішті және қажетті құжаттарды электрондық кезек ретімен тапсыруды «кедергісіз» қызмет көрсету арқылы операциялық залда жүзеге асырады (15 минут ішінде); 2) 1-үдеріс – қызмет көрсету үшін Орталықтың операто­ ры Халыққа қызмет көрсету орталығы ықпалдастырылған ақпараттық жүйесінің ақпараттық жұмыс орнына (бұдан әрі – ХҚКО ЫАЖ АЖО) логинмен және парольді (авториза­ циялау үдерісі) енгізеді; 3) 2-үдеріс – Орталықтың операторы қызметті таң­ дайды, экранға мемлекеттік қызметті көрсету үшін сұра­ ныс нысанының шығуы және Орталық операторы қызмет алушының, сонымен қатар сенім хат бойынша қызмет алушы өкілінің (нотариалды куәландырылған сенім хат болған жағдайда, басқа куәландырылған сенім хатының мәліметтері толтырылмайды) мәліметтерін енгізеді (2 ми­ нут ішінде); 4) 3-үдеріс – электрондық үкімет шлюзі (бұдан әрі ЭҮШ) арқылы жеке тұлғалар мемлекеттік деректер қорына/ заңды тұлғалар мемлекеттік деректер қорына (бұдан әрі – ЖТ МДҚ/ЗТ МДҚ) қызмет алушының мәліметтері туралы сұранысын жолдау, сонымен бірге бірыңғай нотариалдық ақпараттық жүйесіне (бұдан әрі - БНАЖ) - қызмет алушы өкілінің сенім хат мәліметтері туралы (2 минут ішінде); 5) 1-шарт - ЖТ МДҚ/ЗТ МДҚ қызмет алушының мәлі­ меттерінің және БНАЖ сенім хат мәліметтерінің бар бо­ луын тексеру (1 минут ішінде); 6) 4-үдеріс – қызмет алушының ЖТ МДҚ/ЗТ МДҚ және сенім хаттың БНАЖ мәліметтерінің болмауына байланыс­ ты, мәліметтерді алуға мүмкіншіліктің жоқтығы туралы ха­ барламаны қалыптастыру (2 минут ішінде); 7) 5-үдеріс – электрондық үкіметінің аумақтық шлюзі ақпараттық жұмыс орнына (бұдан әрі – ЭҮАШ АЖО) ЭҮШ арқылы Орталық операторының электрондық сандық қолымен (бұдан әрі - ЭСҚ) куәландырылған (қол қойылған) электрондық құжаттарды (қызмет алушының сұранысын) жолдау (2 минут ішінде); Халыққа қызмет көрсету орталығы арқылы мемлекет­ тік қызметті көрсету бойынша іске қосылатын ақпараттық жүйелерін функционалдық өзара іс-қимылдары осы Регламентінің 2-қосымшасына сәйкес диаграммасымен келтірілген.

9. Мемлекеттік қызмет көрсетудің нәтижесін халыққа қызмет көрсету орталығы арқылы алу процесін (іс-қимыл), оның ұзақтылығын сипаттау: 1) 6-үдеріс - ЭҮАШ АЖО электрондық құжатты тіркеу (2 минут ішінде); 2) 2-шарт – қызмет беруші Стандартта көрсетілген қыз­ мет көрсетуге негіз болатын қызмет алушының жалғаған құжаттарының сәйкестігін тексереді (өңдеу) (2 минут ішінде); 3) 7-үдеріс – қызмет алушының құжаттарында бұзу­ шылықтың болғандығына байланысты, сұратылып отырған қызметтен бас тарту жөнінде хабарламаны қалыптастыру немесе қызмет алушы Орталықтың операторы арқылы тиісті құжаттарды алғандығы туралы қолхат алады (5 ми­ нут ішінде); 4) қызмет алушы Орталықтың операторы арқылы (10 жұмыс күні ішінде) ЭҮАШ АЖО қалыптастырылған қызметтің нәтижесін (Облыс аумағында таралатын ше­ телдiк бұқаралық ақпарат құралдарын есепке алу туралы анықтаманы немесе бас тарту туралы дәлелді жауап) ала­ ды.

10. «Электрондық үкімет» веб-порталы арқылы мем­ лекеттік қызмет көрсету кезінде көрсетілген қызмет беруші мен көрсетілген қызмет алушының жүгіну және рәсімдердің (іс-қимылдардың) реттілігі тәртібін сипаттау: 1) жеке сәйкестендіру нөмірі (бұдан әрі - ЖСН) және бизнес сәйкестендіру нөмірі (бұдан әрі - БСН) және парольдің (Порталда тіркелмеген қызмет алушылар үшін іске асырылады) көмегімен қызмет беруші Порталға тір­ келеді; 2) 1-үдеріс – қызметті алу үшін Порталда қызмет алушы ЖСН/БСН және паролін (авторизациялау үдерісі) енгізу үдерісі; 3) 1-шарт – ЖСН/БСН және пароль арқылы тіркелген қызмет алушының мәліметтерінің дұрыстығын Порталда тексеру; 4) 2-үдеріс – қызмет алушының құжаттарында бұзу­ шылықтың болғандығына байланысты, авторизациядан бас тарту жөнінде Порталда хабарламаны қалыптастыру; 5) 3-үдеріс – қызмет алушы осы Регламентте көрсе­ тілген қызметті таңдайды, қызметті көрсету үшін экранға сұраныстың нысаны шығарылады, және де үлгі талаптарының және оның құрылымын ескере отырып, қызмет алушы нысанды (мәліметтерді енгізу) толтырады, Стандарттың 9-тармағында көрсетілген қажетті құжаттар көшірмелерінің электрондық түрінде сұраныс нысанына жалғайды, сонымен қатар сұранысты куәландыру үшін қызмет алушы ЭСҚ тіркеу куәлігін алады; 6) 2-шарт – Порталда ЭСҚ тіркеу куәлігінің қолдану мерзімін және қайтарылған (күші жойылған) тір­ кеу куәліктерінің тізімінде жоқтығын, сонымен бірге сәйкестендіру мәлеметтерінің сәйкестігін (сұраныста көрсетілген ЖСН/БСН және ЭСҚ тіркеу куәлігінде көрсетілген ЖСН/БСН аралығын) тексеру; 7) 4-үдеріс – қызмет алушының ЭСҚ расталмағандығына

2. Осы қаулының орындалуын бақылау облыс әкімінің орынбасары Б.Мәкенге жүктелсін.

3. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі. Облыс әкімі

байланысты, сұратылып жатқан қызметтен бас тарту жөнінде хабарлама қалыптастыру; 8) 5-үдеріс – қызмет алушының сұранысын өңдеу үшін ЭҮШ арқылы қызмет алушының ЭСҚ куәландырылған (қол қойылған) электрондық құжаттарды (қызмет алушының сұранысы) ЭҮАШ АЖО жолдау; 9) 3-шарт - қызмет беруші Стандартта көрсетілген қыз­ мет көрсетуге негіз болатын қызмет алушының жалғаған құжаттарының сәйкестігін тексереді; 10) 6-үдеріс - қызмет алушының құжаттарында бұзу­шы­ лықтың болғандығына байланысты, сұратылып отырған

Н.Ноғаев

қызметтен бас тарту жөнінде хабарламаны қалыптастыру; 11) 7-үдеріс – қызмет алушы Порталда қалыптастырыл­ ған қызметтің нәтижесін (электрондық құжат ныса­ ны бойынша хабарлама) алады. Мемлекеттік қызметті көрсету нәтижесі қызмет берушінің құзырлы тұлғаның ЭСҚ куәландырылған электрондық құжат түрінде қызмет алушының «жеке кабинетіне» жолданады. Портал арқылы мемлекеттік қызмет көрсету кезін­ де ақпараттық жүйелердің функционалдық өзара ісқимылының диаграммасы осы Регламентінің 3-қосым­ шасында көрсетілген.

«Облыс аумағында таралатын шетелдiк бұқаралық ақпарат құралдарын есепке алу туралы анықтама беру» мемлекеттiк қызмет регламентіне 1-қосымша Рәсімнің (іс-қимылдың) ұзақтылығын көрсете отырып, құрылымдық бөлімшелер (қызметкерлер) арасындағы рәсімдердің (іс-қимылдардың) реттілігін сипаттау блок-схемасы ЖАО жауапты орындаушы, қажетті құжаттары, қабылдап, ЖАО басшылығына жолдайды (10 минут ішінде) ЖАО басшылығы құжаттарды қарауға ЖАО жауапты орындаушысын анықтайды ЖАО жауапты орындаушысы құжаттардың толықтығын тексереді, анықтама немесе бас тарту дәлелін дайындайды.

ЖАО басшылығы анықтамаға немесе бас тарту жөнінде дәлелге қолын қояды.

ЖАО жауапты орындаушысы мемлекет­ тік қызмет алушыға дайын нәтижесін береді.

(10 жұмыс күні ішінде)

«Облыс аумағында таралатын шетелдiк бұқаралық ақпарат құралдарын есепке алу туралы анықтама беру» мемлекеттiк қызмет регламентіне 2-қосымша Халыққа қызмет көрсету орталығы арқылы мемлекеттік қызметті көрсету бойынша іске қосылатын ақпараттық жүйелерін функционалдық өзара іс-қимылдары графикалық нысанының №1 диаграммасы

«Облыс аумағында таралатын шетелдiк бұқаралық ақпарат құралдарын есепке алу туралы анықтама беру» мемлекеттiк қызмет регламентіне 3-қосымша ЭҮП арқылы мемлекеттік қызметті көрсету бойынша іске қосылатын ақпараттық жүйелерін функционалдық өзара іс-қимылдары графикалық нысанының №1 диаграммасы

20

ТЕЛЕЖОСЫҚ Бейсенбі, 3 сәуір 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru

ДҮЙСЕНБІ, 7 сәуір ҚАЗАҚСТАН

6.00 «ТАҢШОЛПАН».

8.30, 11.30, 16.30, 19.30, 22.40, 1.45 ЖАҢАЛЫҚТАР 8.40 «Апта. Kz» 9.45, 20.05 «Айтуға оңай...»

10.30 «Әпке». 15-бөлім (с субтитрами) 11.40 «Қазақтың қолөнері» 11.55 «Дауа».

12.25 «Ақсауыт».

13.00 «Еңбек түбі - береке» 13.05 «Кони». 19-20 бөлімдері 13.30 «Зерде».Танымдық бағдарлама 14.05 «ӘЙЕЛ БАҚЫТЫ». Ток-шоу. Тіке­ лей эфир 15.10 «КЕЛІН».

16.00 «Менің Қазақстаным» 16.50 ӨЗЕКЖАРДЫ 17.10 «Біз қазақша сөйлейміз». Реалити шоу 17.50 «Ғажайыпстанға саяхат».

18.00 «ЗАҢ ЖӘНЕ БІЗ». Тікелей эфир 18.30 «Әпке».

20.50 «СЫРҒАЛЫМ».

21.40 «Шетелдегі қазақ балалары».

22.10 «ТҮНГІ СТУДИЯДА Нұрлан Қоянбаев» 23.10 «SPORT.KZ» 23.30 «Келін».

0.15 «Түнгі студияда Нұрлан Қоянбаев»

0.45 «Көкпар» Ұлттық ойын 1.30 «Өзекжарды»

ОРАЛ

16.50 «Апта» 17.30 “Сыр толғау”

Қазақстан-Орал

06.55 Аңдатпа 07.00 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» таңғы сазды ақпараттық бағдарлама.

07.30 «Телемаркет», жарнама 07.25 “Шырқайды Жайық” 08.00 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» таңғы сазды ақпараттық бағдарлама.

08.30 “Паудер парк”. Телехикая.

09.15 «Свое дело» 09.35 “Сыр толғау” 10.00 “Темірқазық” 10.20 “Балапаннан” базарлық 11.10 “ЕРЖҮРЕК РЕНЖЕРЛЕР “. Балалар телехикаясы 12.00 Батыс Қазақстан халқы ассам­ блеясы хатшылығының жетекшісі Ғ.Қапақов және ұлттық мәдени орталық жетекшілерінің баспасөз мәслихаты 12.40 “Жизнь и приключения Мишки Япончика”. Телехикая.

13.30 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары

13.45 Новости «АҚЖАЙЫҚ» 13.55 «Телемаркет», жарнама, аңдатпа 14.00 17.55 Үзіліс 17.55 Аңдатпа 18.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары . Тікелей эфир 18.15 «Телемаркет», жарнама 18.20 “КУЛЬТУРНОЕ НАСЛЕДИЕ”. Деректі сериал.

19.00 Новости «АҚЖАЙЫҚ» . Тікелей эфир 19.15 «Телемаркет», жарнама 19.20 Батыс Қазақстан халқы ассам­ блеясы хатшылығының жетекшісі Ғ.Қапақов және ұлттық мәдени орталық жетекшілерінің баспасөз мәслихаты 20.00 “ЖАЙЫҚ ЖАУҺАРЛАРЫ” 20.30 “ТОПЖАРҒАН” 20.50 «Телемаркет», жарнама 21.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары 21.25 «Телемаркет», жарнама 21.30 Новости «АҚЖАЙЫҚ» 21.55 «Телемаркет», жарнама 22.00 “ПАУДЕР ПАРК”. Телехикая.

22.50 “Жизнь и приключения Мишки Япончика”. Телехикая. 6-бөлім 23.30 “Культурное наследие”. Деректі сериал.

00.00 «Ақжайық» жаңалықтары

00.30 Новости «Ақжайық» 01.00 Аңдатпа

00.10 Журналдар Бизнес Ауа райы Спорт Журналдар

ХАБАР

ЕУРАЗИЯ

00.30 Новости «Ақжайық» (с сурдопе­ реводом) 01.00 Аңдатпа

00.20 Журналдар Бизнес Ауа райы Спорт

ХАБАР

5.00 «ҒАШЫК ЖҮРЕК» 5.50 ЖАҢАЛЫҚТАР 6.00 Телеканал «ДОБРОЕ УТРО» 10.00 Многосерийный фильм «ГАДА­ НИЕ ПРИ СВЕЧАХ» 10.55 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ» (каз.)

11.20 «ВРЕМЯ ОБЕДАТЬ» (каз.)

11.55 «МОДНЫЙ ПРИГОВОР» (каз.)

13.00 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз.)

13.35 «П@УТINA» 14.00 «НОВОСТИ ДНЕМ» 14.25 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ» 14.50 «СУДЕБНЫЕ ИСТОРИИ» 15.50 «ДАВАЙ ПОЖЕНИМСЯ» 17.00 ЖАҢАЛЫҚТАР 18.00 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз.)

18.30 «В НАШЕ ВРЕМЯ» (каз.)

19.30 «П@УТINA» 20.00 «НОВОСТИ В 20.00» 20.30 «ПУСТЬ ГОВОРЯТ» 21.45 «ЛЕГАВЫЙ» 22.55 Премьера. «ПОЗДНЕЕ РАСКАЯ­ НИЕ».

0.50 «ВЕЧЕРНИЙ УРГАНТ» 1.25 «КОМИССАР МОНТАЛЬБАНО» (каз.)

06.00 «Жаңа күн».

08.00 Ақпарат арнасы – Жетi күн. Сараптау бағдарламасы.

9.00 Информационный канал - анали­ тическая программа Жетi күн 10.00 «Өбіс» комедиясы 11.30 «Туған өлке».

12.00, 16.00, 19.00, 23.10, 00.30 Жаңалықтар 12.15 Көзқарас 12.45 «Әр үйдің сыры басқа». Деректі драма.

13.15 Айтұмар 14.00, 17.00, 20.00, 23.40 Новости 14.10 «Шальной ангел» 15.00 «Семейные мелодрамы». Доку­ ментальная драма.

15.50 «Подари детям жизнь».

16.15 «Күн құпиясы».Д/ф.

17.15 «Жігіттер хикаясы».

18.10 «Біз». Ток-шоу.

19.30 «Бюро расследований».

20.30 «Сулейман Великолепный».

21.20 «След».

22.10 Көзқарас 22.40 Тотальный футбол

5.00 «П@УТINA+» 5.50 ЖАҢАЛЫҚТАР 6.00 Телеканал «ДОБРОЕ УТРО» 10.00 Многосерийный фильм «ГАДА­ НИЕ ПРИ СВЕЧАХ» 10.55 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ» (каз.)

11.20 «ВРЕМЯ ОБЕДАТЬ» (каз.)

11.55 «МОДНЫЙ ПРИГОВОР» (каз.)

13.00 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз.)

13.35 «П@УТINA» 14.00 «НОВОСТИ ДНЕМ» 14.25 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ» 14.50 «СУДЕБНЫЕ ИСТОРИИ» 15.50 «ДАВАЙ ПОЖЕНИМСЯ» 17.00 ЖАҢАЛЫҚТАР 18.00 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз.)

18.30 «В НАШЕ ВРЕМЯ» (каз.)

19.30 «П@УТINA» 20.00 «НОВОСТИ В 20.00» 20.30 «ПУСТЬ ГОВОРЯТ» 21.45 «ЛЕГАВЫЙ» 22.55 Премьера. «ПОЗДНЕЕ РАСКАЯ­ НИЕ».

0.50 «ВЕЧЕРНИЙ УРГАНТ» 1.25 «КОМИССАР МОНТАЛЬБАНО» (каз.)

СЕЙСЕНБІ, 8 сәуір ҚАЗАҚСТАН

6.00 «ТАҢШОЛПАН».

8.30, 11.30, 16.30, 19.30, 22.40, 2.05 ЖАҢАЛЫҚТАР 8.45, 20.50 «Сырғалым». (с субтитрами) 9.40, 20.05 «Айтуға оңай...»

10.25 «Сүйкімді жәндіктер».

10.35, 18.30 «Әпке». (с субтитрами) 11.45 «Sport.kz» 12.10 «Алаң» ток-шоуы 13.00 «Еңбек түбі - береке» 13.05 «Кони».

13.30 «Зерде».Танымдық бағдарлама 14.05 «ӘЙЕЛ БАҚЫТЫ». Ток-шоу. Тіке­ лей эфир 15.10 «КЕЛІН». (с субтитрами) 16.00 «Ұлттық өнім».

16.25 «Еңбек түбі -береке» 16.50 «Ас болсын!»

17.35 «Сыр-сұхбат» 18.10 «EXPO ЖОЛЫ» 21.40 «Жаныңда жүр жақсы адам». Деректі фильм.

22.10 «Түнгі студияда Нұрлан Қоянбаев» 23.10 «EXPO жолы» 23.30 «Келін». (с субтитрами) 0.15 «Түнгі студияда Нұрлан Қоянбаев» 0.45 «Ұлттық өнім».

1.10 «Еңселі Елорда» 1.20 «Ас болсын!»

Орал

16.50 «Ақжайық» жаңалықтары 17.15 “Темірқазық” 17.35 «Жандауа»

Қазақстан-Орал

06.55 Аңдатпа 07.00 «Ақжайық» жаңалықтары (сурдо­ аудармамен) 07.25 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» таңғы сазды ақпараттық бағдарлама.

07.55 «Телемаркет», жарнама 08.00 Новости «Акжайык» (с сурдопе­ реводом) 08.30 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» таңғы сазды ақпараттық бағдарлама.

09.00 “Паудер парк”. Телехикая.

09.45 “Замансөз” 10.15 “Бәрекелді” 10.35 «Арнайы репортаж» 11.00 “ЕРЖҮРЕК РЕНЖЕРЛЕР “. Балалар телехикаясы 12.00 Сырым ауданының әкімі А.Шыныбековтің қатысуымен тікелей эфирдегі баспасөз мәслихаты 12.45 “Жизнь и приключения Мишки Япончика”. Телехикая.

13.30 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары (сур­ доаудармамен) 13.45 Новости «АҚЖАЙЫҚ» (с сурдопе­

реводом) 13.55 «Телемаркет», жарнама, аңдатпа 14.00 17.55 Үзіліс 17.55 Аңдатпа 18.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары . Тікелей эфир 18.15 «Телемаркет», жарнама 18.20 “КУЛЬТУРНОЕ НАСЛЕДИЕ”. Деректі сериал.

19.00 Новости «АҚЖАЙЫҚ» . Тікелей эфир 19.20 Сырым ауданының әкімі А.Шыныбековтің қатысуымен баспасөз мәслихаты 20.05 “Семиреченский меридиан”. Деректі фильм 20.20 “АТАМЕКЕН” 20.40 “БУДЬТЕ ЗДОРОВЫ” 21.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары 21.25 «Телемаркет», жарнама 21.30 Новости «АҚЖАЙЫҚ» 22.00 «ИННОВАЦИЯЛЫҚ ИНДУСТРИЯ­ ЛАНДЫРУ ТРЕНДІ: ЖАҢА САПАЛЫҚ ДЕҢГЕЙ»: АЙМАҚТЫҚ ТЕЛЕКӨПІР 23.00 “Жизнь и приключения Мишки Япончика”. Телехикая. 7-бөлім 23.50 «Телемаркет», жарнама 00.00 «Ақжайық» жаңалықтары (сурдоаудармамен)

06.00 «Жаңа күн».

08.00, 10.00, 12.00, 16.00, 19.00, 22.40, 00.30 Жаңалықтар 08.10 «Бюро расследований» 08.40 «Моя планета».

9.00, 14.00, 17.00, 20.00, 23.30 Новости 9.10, 18.10 «Біз». Ток-шоу.

10.10, 21.20 «След».

11.00, 20.30 «Сулейман Великолеп­ ный». 4 сезон.

12.15 Көзқарас 12.45 «Әр үйдің сыры басқа». Деректі драма.

13.15 «Айтұмар».

14.10 Светлана Ходченкова в мелодра­ ме «Шальной ангел».

15.00 «Семейные мелодрамы». Доку­ ментальная драма.

15.50 «Подари детям жизньӘ».

16.15 «Ашық ғарыш кеңістігі». Д/с.

17.15 «Жігіттер хикаясы».

19.30 Арнайы хабар 22.10 Көзқарас 23.10 Журналдар 00.00 Арнайы хабар

ЕУРАЗИЯ

СәрСЕНБІ, 9 сәуір ҚАЗАҚСТАН

6.00 «ТАҢШОЛПАН».

8.30, 11.30, 16.30, 19.30, 22.40, 2.05 ЖАҢАЛЫҚТАР 8.45 «Сырғалым». (с субтитрами) 9.40, 20.05 «Айтуға оңай...»

10.25 «Сүйкімді жәндіктер».

10.35, 18.30 «Әпке». (с субтитрами) 11.45 «Ұлттық өнім» 12.05 «EXPO жолы» 12.25 «Заң және біз» 13.00 «Еңбек түбі - береке» 13.05 «Кони».

13.30 «Жүзден жүйрік» 14.05 «ӘЙЕЛ БАҚЫТЫ». Ток-шоу. Тікелей эфир 15.10 «КЕЛІН».

16.00 «Шетелдегі қазақ балалары».

16.50 «ӨЗЕКЖАРДЫ» 17.10 «Еңбек түбі -береке» 17.15 «Толағай». Отбасылар са­йысы.

18.05 «ҚЫЛМЫС ПЕН ЖАЗА».

20.50 «ЖЕДЕЛ ЖӘРДЕМ».

21.40 «Жаныңда жүр жақсы адам». Деректі фильм.

22.10 «ТҮНГІ СТУДИЯДА Нұрлан Қоянбаев» 23.15 «Өзекжарды» 23.30 «Келін».

0.15 «Түнгі студияда Нұрлан Қоянбаев» 0.45 «Сыр-сұхбат» 1.15 «EXPO жолы» 1.35 «Мың түрлі мамандық»

Орал

16.50 «Ақжайық» жаңалықтары 17.15 “Арнайы репортаж” 17.35 «Бәрекелді»

Қазақстан-Орал

06.55 Аңдатпа 07.00 «Ақжайық» жаңалықтары (сур­ доаудармамен) 07.25 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» таңғы сазды ақпараттық бағдарлама.

07.55 «Телемаркет», жарнама 08.00 Новости «Акжайык» (с сурдо­ переводом) 08.30 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» таңғы сазды ақпараттық бағдарлама.

09.00 “Паудер парк”. Телехикая.

09.50 “Женские секреты” 10.25 “Жайық жауһарлары” 10.55 «Топжарған» 11.15 “ЕРЖҮРЕК РЕНЖЕРЛЕР “. Бала­ лар телехикаясы 12.15 “БІЛГІШТЕР БЕКЕТІ”

12.45 “Жизнь и приключения Мишки Япончика”. Телехикая.

13.30 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары (сурдоаудармамен) 13.45 Новости «АҚЖАЙЫҚ» (с сурдо­ переводом) 13.55 «Телемаркет», жарнама, аңдатпа 14.00 17.55 Үзіліс 17.55 Аңдатпа 18.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары. Тікелей эфир 18.15 «Телемаркет», жарнама 18.30 “КУЛЬТУРНОЕ НАСЛЕДИЕ”. Деректі сериал.

19.00 Новости «АҚЖАЙЫҚ». Тікелей эфир 19.20 “ВРЕМЯ ВАШЕГО ВОПРОСА”. Тікелей эфир 19.50 «Телемаркет», жарнама 20.10 “Таным таяз, сана саяз болма­ сын”. Деректі фильм 20.40 “ЖАСАМПАЗДЫҚ БЕЛЕСІ 2050” 21.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары 21.25 «Телемаркет», жарнама 21.30 Новости «АҚЖАЙЫҚ» 22.00 “ПАУДЕР ПАРК”. Телехикая.

22.50 “Жизнь и приключения Мишки Япончика”. Телехикая. 8-бөлім

23.30 “Культурное наследие”.

00.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары (сурдоаудармамен) 00.30 Новости «АҚЖАЙЫҚ» (с сурдо­ переводом) 01.00 Аңдатпа

ХАБАР

06.00 «Жаңа күн».

08.00, 10.00, 12.00, 16.00, 19.00, 22.40, 00.30 Жаңалықтар 08.10 Арнайы хабар 08.35 «Моя планета».

9.00, 14.00, 17.00, 20.00, 23.30 Новости 9.10, 18.10 «Біз». Ток-шоу.

10.10, 21.20 «След».

11.00, 20.30 «Сулейман Великолеп­ ный».

12.15 Көзқарас 12.45 «Әр үйдің сыры басқа». Деректі драма.

13.15 «Айтұмар».

14.10 «Шальной ангел».

15.00 «Семейные мелодрамы» 15.50 «Подари детям жизнь...».

16.15 «Ашық ғарыш кеңістігі». Д/с.

17.15 «Жігіттер хикаясы».

19.30 Жаңа қоғам 22.10 Көзқарас

23.10 Журналдар 00.00 Жаңа қоғам 00.10 Журналдар

ЕУРАЗИЯ

5.00 «ҒАШЫК ЖҮРЕК» 5.50 ЖАҢАЛЫҚТАР 6.00 Телеканал «ДОБРОЕ УТРО» 10.00 «ГАДАНИЕ ПРИ СВЕЧАХ» 10.55 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ» (каз.)

11.20 «ВРЕМЯ ОБЕДАТЬ» (каз.)

11.55 «МОДНЫЙ ПРИГОВОР» (каз.)

13.00 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз.)

13.35 «П@УТINA» 14.00 «НОВОСТИ ДНЕМ» 14.25 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ» 14.50 «СУДЕБНЫЕ ИСТОРИИ» 15.50 «ДАВАЙ ПОЖЕНИМСЯ» 17.00 ЖАҢАЛЫҚТАР 18.00 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз.)

18.30 «В НАШЕ ВРЕМЯ» (каз.)

19.30 «П@УТINA» 20.00 «НОВОСТИ В 20.00» 20.30 «ПУСТЬ ГОВОРЯТ» 21.45 «ЛЕГАВЫЙ» 22.55 «ПОЗДНЕЕ РАСКАЯНИЕ».

0.50 «ДОСКА ПОЧЕТНЫХ» 1.25 «КОМИССАР МОНТАЛЬБАНО» (каз.)

Тележосық oral_oniri@inbox.ru

Бейсенбі, 3 сәуір 2014 жыл

21

бейСЕНБІ, 10 сәуір ҚАЗАҚСТАН

6.00 «ТАҢШОЛПАН».

8.30, 11.30, 16.30, 19.30, 22.40, 2.05 ЖАҢАЛЫҚТАР 8.45 «Жедел жәрдем».

9.40, 20.05 «Айтуға оңай...»

10.25 «Сүйкімді жәндіктер».

10.35, 18.30 «Әпке».

11.45 «Агробизнес».

12.10 «Қазақстан би әлемі» 12.30 «Ұлт мақтанышы». Деректі фильм.

13.00 «Еңбек түбі - береке» 13.05 «Кони».

13.30 «Жүзден жүйрік» 14.05 «ӘЙЕЛ БАҚЫТЫ». Ток-шоу. Тікелей эфир 15.10 «КЕЛІН».

16.00 «Мың түрлі мамандық» 16.50 «Қылмыс пен жаза».

17.10 «EXPO жолы» 17.35 «Ұлт мақтанышы». Деректі фильм.

18.00 «ШЕТЕЛДЕГІ ҚАЗАҚ

ҚАЗАҚСТАН

6.00 «ТАҢШОЛПАН».

8.30, 11.30, 16.30, 19.30, 22.40, 2.15 ЖАҢАЛЫҚТАР 8.45 «Жедел жәрдем».

9.40, 20.05 «Айтуға оңай...»

10.25 «Сүйкімді жәндіктер».

10.35 «Парыз».

11.45 «МЕНІҢ ҚАЗАҚСТАНЫМ» 12.20 «Жарқын бейне» 12.45 «Ұлттық өнім».

13.05 «Татонка».

13.30 «Жүзден жүйрік» 14.05 «ӘЙЕЛ БАҚЫТЫ». Токшоу. Тікелей эфир 15.10 «КЕЛІН».

16.00 «Жан жылуы» 16.25 «Еңбек түбі - береке» 16.50 «ӨЗЕКЖАРДЫ» 17.10 «ЖАҢА ҚАЗАҚСТАН - 2050» 17.40 «ПАРЛАМЕНТ» 18.05 «ИМАН АЙНАСЫ» 18.30 «Парыз».

БАЛАЛАРЫ» 18.30 «Парыз».

20.50 «ЖЕДЕЛ ЖӘРДЕМ».

21.40 «Жаныңда жүр жақсы адам». Деректі фильм.

22.10 «ТҮНГІ СТУДИЯДА Нұрлан Қоянбаев» 23.10 «Қылмыс пен жаза».

23.30 «Келін».

0.15 «Түнгі студияда Нұрлан Қоянбаев» 0.45 «Ұлттық өнім» 1.10 «EXPO жолы» 1.35 «Мың түрлі мамандық»

Орал

16.50 «Ақжайық» жаңалықтары 17.15 “Топжарған” 17.35 «Жайық жауһарлары»

Қазақстан-Орал

06.55 Аңдатпа 07.00 «Ақжайық» жаңалықтары 07.25 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ»

07.55 «Телемаркет», жарнама 08.00 Новости «Акжайык» 08.30 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» 09.00 “Паудер парк”. Телехикая.

09.45 «Время вашего вопроса» 10.15 «Атамекен» 10.35 “Будьте здоровы” 11.00 “ЕРЖҮРЕК РЕНЖЕРЛЕР “. Балалар телехикаясы 11.50 “Қазақ даласының құпиялары”. Деректі сериал 12.15 “БІЛГІШТЕР БЕКЕТІ” 12.45 “Жизнь и приключения Мишки Япончика”. Телехикая 13.30 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары 13.45 Новости «АҚЖАЙЫҚ» 13.55 «Телемаркет», жарнама, аңдатпа 14.00 17.55 Үзіліс 17.55 Аңдатпа 18.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары. Тікелей эфир 18.15 «Телемаркет», жарнама 18.20 “КУЛЬТУРНОЕ НАСЛЕДИЕ”

19.00 Новости «АҚЖАЙЫҚ». Тікелей эфир 19.15 «Телемаркет», жарнама 19.20 “ЕЛ АЛДЫНДА”. Тікелей эфир 20.00 “В СТРЕМЕНАХ ВРЕМЕНИ” 20.20 “ЖЕРГІЛІКТІ УАҚЫТ” 20.40 “АЛТЫН БЕСІК” 21.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары 21.25 «Телемаркет», жарнама 21.30 Новости «АҚЖАЙЫҚ» 22.00 “ПАУДЕР ПАРК”.

22.50 “Жизнь и приключения Мишки Япончика”. Телехикая.

23.35 “Культурное наследие”.

00.00 «Ақжайық» жаңалықтары 00.30 Новости «Ақжайық» 01.00 Аңдатпа

ХАБАР

06.00 «Жаңа күн».

08.00, 10.00, 12.00, 16.00, 19.00, 22.40, 00.30 Жаңалықтар 08.10 Жаңа қоғам

08.20 «Моя планета». Д/сериал 9.00, 14.00, 17.00, 20.00, 23.30 Новости 9.10, 18.10 «Біз». Ток-шоу.

10.10, 21.20 «След».

11.00, 20.30 «Сулейман Великолепный».

12.15 Көзқарас 12.45 «Әр үйдің сыры басқа».

13.15 «Айтұмар».

14.10 «Шальной ангел».

15.00 «Семейные мелодрамы».

15.50 «Подари детям жизнь».

16.15 «Ашық ғарыш кеңістігі». Д/с.

17.15 «Жігіттер хикаясы».

19.30 Арнайы хабар 22.10 Көзқарас 23.10 Арнайы хабар 00.00 Журналдар

ЕУРАЗИЯ

5.00 «ҒАШЫК ЖҮРЕК» 5.50 ЖАҢАЛЫҚТАР 6.00 Телеканал «ДОБРОЕ УТРО»

10.00 Многосерийный фильм «ГАДАНИЕ ПРИ СВЕЧАХ» 10.55 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ» (каз.)

11.20 «ВРЕМЯ ОБЕДАТЬ» (каз.)

11.55 «МОДНЫЙ ПРИГОВОР» (каз.)

13.00 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз.)

13.35 «П@УТINA» 14.00 «НОВОСТИ ДНЕМ» 14.25 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ» 14.50 «СУДЕБНЫЕ ИСТОРИИ» 15.50 «ДАВАЙ ПОЖЕНИМСЯ» 17.00 ЖАҢАЛЫҚТАР 18.00 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз.)

18.30 «В НАШЕ ВРЕМЯ» (каз.)

19.30 «П@УТINA» 20.00 «НОВОСТИ В 20.00» 20.30 «ПУСТЬ ГОВОРЯТ» 21.45 «ЛЕГАВЫЙ» 22.55 Премьера. «ПОЗДНЕЕ РАСКАЯНИЕ».

0.50 «ВЕЧЕРНИЙ УРГАНТ» 1.25 «КОМИССАР МОНТАЛЬБАНО» (каз.)

жұма, 11 сәуір 20.50 «ҰЛТТЫҚ ШОУ» 21.55 «Түнгі студияда Нұрлан Қоянбаев» 22.25 «Өзекжарды» 23.10 «Парламент» 23.30 «Келін».

0.15 «Сталинге сыйлық» драма 1.50 «Иман айнасы»

Орал

16.50 «Ақжайық» жаңалықтары 17.15 «Атамекен» 17.35 “Алтын бесік”

Қазақстан-Орал

06.55 Аңдатпа 07.00 «Ақжайық» жаңалықтары 07.25 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» 07.55 «Телемаркет», жарнама 08.00 Новости «Акжайык» 08.30 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» 09.00 “Паудер парк”.

09.45 «Ел алдында»

10.20 “Жасампаздық белесі 2050” 10.40 “ЕРЖҮРЕК РЕНЖЕРЛЕР “. Балалар телехикаясы 11.40 “БІЛГІШТЕР БЕКЕТІ” 12.10 “В СТРЕМЕНАХ ВРЕМЕНИ”. Деректі сериал 12.40 “Жизнь и приключения Мишки Япончика”. Телехикая.

13.30 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары 13.45 Новости «АҚЖАЙЫҚ» 14.00 17.55 Үзіліс 17.55 Аңдатпа 18.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары. Тікелей эфир 18.15 «Телемаркет», жарнама 18.20 “КУЛЬТУРНОЕ НАСЛЕДИЕ”. Деректі сериал.

19.00 Новости «АҚЖАЙЫҚ». Тікелей эфир 19.20 “ВРЕМЯ ВАШЕГО ВОПРОСА”. Тікелей эфир 19.50 «Телемаркет», жарнама 20.00 “Қозы, ешкі, һәм торы “.

Мультфильм 20.10 “МӘҢГІЛІК ЕЛ” 20.40 «ЖАНДАУА» 21.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары 21.25 «Телемаркет», жарнама 21.30 Новости «АҚЖАЙЫҚ» 22.00 “ПАУДЕР ПАРК”.

22.50 “Жизнь и приключения Мишки Япончика”. Телехикая.

23.30 “Культурное наследие”.

00.00 «Ақжайық» жаңалықтары 00.30 Новости «Ақжайық»

ХАБАР

06.00 «Жаңа күн».

08.00, 10.00, 12.00, 16.00, 19.00, 00.35, 02.00 Жаңалықтар 08.10 Арнайы хабар 08.35 «Моя планета».

9.00, 14.00, 17.00, 20.00, 01.05 Новости 9.10, 18.10 «Біз». Ток-шоу.

10.10, 21.20 «След».

11.00, 20.30 «Сулейман Великолепный».

12.15 Көзқарас 12.45 «Әр үйдің сыры басқа». Деректі драма.

13.15 «Айтұмар».

14.10 «Шальной ангел» 15.00 «Семейные мелодрамы».

15.50 «Подари детям жизнь».

16.15 «Ашық ғарыш кеңістігі». Д/с.

17.15 «Жігіттер хикаясы».

19.30 Вектор развития 20.30 «Жұлдызды дода. Звездные войны». Развлекательное шоу 22.00 «Вся королевская рать» 00.05 Көзқарас 01.35 Журналдар

ЕУРАЗИЯ

5.00 «ҒАШЫК ЖҮРЕК» 5.50 ЖАҢАЛЫҚТАР 6.00 «ДОБРОЕ УТРО»

10.00 Новости 10.05 «ГАДАНИЕ ПРИ СВЕЧАХ» 11.00 «ЖҰМА УАҒЫЗЫ» 11.20 «ВРЕМЯ ОБЕДАТЬ» (каз.)

11.55 «ЖИТЬ ЗДОРОВО» (каз.)

13.00 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз.)

13.35 «П@УТINA» 14.00 «НОВОСТИ ДНЕМ» 14.25 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ» 14.50 «ЖИЗНЬ – НЕ СКАЗКА» 15.50 «ЖДИ МЕНЯ» 17.00 ЖАҢАЛЫҚТАР 18.00 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз.)

18.30 «В НАШЕ ВРЕМЯ» (каз.)

19.30 «П@УТINA» 20.00 «НОВОСТИ В 20.00» 20.30 «ПОЛЕ ЧУДЕС» 21.45 ПРЕМЬЕРА СЕЗОНА. «ТОЧЬ-В-ТОЧЬ» 1.00 «ЧЕЛОВЕК И ЗАКОН» 2.00 «КОМИССАР МОНТАЛЬБАНО» (каз.)

СЕНБІ, 12 сәуір ҚАЗАҚСТАН

6.00 Қазақстан эстрада жұлдыздарының қатысуымен концерт 7.30 «СЕНБІЛІК ТАҢ».

8.35 «АГРОБИЗНЕС» 9.00 «ДАУА» 9.35 «АC БОЛСЫН!»

10.20 «Әзіл әлемі» 12.00 «ТЕЛҚОҢЫР» 12.45 «Мың түрлі мамандық» 13.20 «Біз қазақша сөйлейміз». Реалити шоу 14.00 «Сұңқар» 15.35 «ЖАРҚЫН БЕЙНЕ» 16.05 «ҚАЗАҚСТАН - 2050» 16.30, 19.30, 22.40, 2.00 ЖАҢАЛЫҚТАР 16.50 «Еңселі Елорда» 17.05 «Үш күн мереке» фильмі 18.40 «ЖАН ЖЫЛУЫ»

19.05 «АРНАЙЫ РЕПОРТАЖ» 20.05 «Әндер мен жылдар». Қазақстан эстрада жұлдыздарының қатысуымен концерт 22.10 «СІЗ НЕ ДЕЙСІЗ?»

23.15 «Қоқыс жинаушының футболшыға айналуы» фильмі 0.50 «Арнайы репортаж» 1.15 «Ғасырлар үні». Этномузыкалық фильм

Қазақстан-Орал

08.55 Аңдатпа 09.00 «Ақжайық» жаңалықтары 09.30 «Алтын бесік» 09.50 «Телемаркет», жарнама 10.00 Новости «Ақжайық» 10.30 “Ел алдында” 11.05 “Жергілікті уақыт” 11. 25 «Балапаннан» базарлық

12.25 “Санжар мен Қайсар”. Балалар телехикаясы.

13.00 “Шоқ пен Шер”. Көркем фильм 14.00 “Телемаркет”, жарнама, аңдатпа 14.05 16.55 Үзіліс 17.00 «Балапаннан» базарлық 18.00 “Бірінші Халықаралық классикалық музыканың фестивалі және жас пианистер байқауы”. Үлкен топ.

19.00 «АПТА» 19.40 “ТЕМІРҚАЗЫҚ” 20.00 «ПАНОРАМА НЕДЕЛИ» 20.40 «СВОЕ ДЕЛО» 21.00 «СЫР ТОЛҒАУ» 21.20 «Телемаркет», жарнама 21.30 “СЕНБІЛІК ШОУ” 22.10 “Махаббат машақаты”. Көркем фильм

00.25 “Мәлім де беймәлім Қазақстан”. Деректі фильм 01.00 Аңдатпа

ХАБАР

06.00 «Махаббат мерейі».

07.35 «Ким». Мультфильм 08.20 «Табиғаттың тартуы». Д/с.

08.55 «Подари детям жизнь...»

9.00, 14.00, 17.00, 20.00, 22.35 Новости 9.10 «Оян.Kz». Отбасылық бағдарлама.

10.00, 12.00, 16.00, 19.00, 22.05 Жаңалықтар 10.10 «Дело вкуса с Татьяной Веденеевой» 10.30 ПРОД.ВОПРОС 11.00 Юмористическое кукольное шоу «Сноски».

11.30 «Әр үйдің сыры басқа». Деректі драма.

12.10 Любимое кино. Одри Тоту в драме «Встречный ветер ».

14.10 «Жансарай». Әшірбек Сығай.

14.50 «Қос дауыс».Концерт .

16.15 Бармысың, бауырым?

17.15 Кино. «Сүйген жардан жырақта».

19.30 «Энергия будущего».

20.30 Триллер «Немыслимое».

23.05 «Ұмытылған» триллерi 00.35 Қазақтың мемлекеттік М.Әуезов атындағы академиялы драма театры. С.Балғабаев «Ғашықсыз ғасыр».

ЕУРАЗИЯ

5.00 Фильм «НЕ УКРАДИ» (каз.)

6.30 «ЖИТЬ ЗДОРОВО» (каз.)

7.25 «ТАНҒЫ ПОШТА» 8.00 Новости 8.10 «СМАК» 8.45 Фильм «АНГЕЛ»

10.35 «ФАБРИКА ГРЕЗ» с Ольгой Артамоновой 11.00 Ауа райы 11.05 «ИДЕАЛЬНЫЙ РЕМОНТ» (каз.)

12.00 «ИГРЫ РАЗУМА». (каз.)

12.55 «ДУ ҚОЛ ШОКОЛАД» 14.00 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ» 14.20 «ПАПА НАПРОКАТ» 19.00 «ЛУЧШИЙ ГОРОД.KZ» 20.00 «НОВОСТИ В СУББОТУ» 20.30 «СЕНБІЛІК ЖАҢАЛЫҚТАР» 20.45 «ТІЛШІ ТҮЙІНІ» 21.15 «СЕНБІЛІК ЖАҢАЛЫҚТАР» 21.35 Семейная комедия. «ЧОКНУТЫЙ ПРОФЕССОР» (каз.)

23.10 Вера Глаголева, Александр Розенбаум, Владимир Богданов в боевике «САЙД-СТЕП» 1.30 Фильм «НЕ УКРАДИ» (каз.)

3.00 «ИДЕАЛЬНЫЙ РЕМОНТ» (каз.)

жекСЕНБІ, 13 сәуір ҚАЗАҚСТАН

6.00 Қазақстан эстрада жұлдыздарының қатысуымен концерт 7.05 «Мәлім де беймәлім Қазақстан» 7.35 «Умизуми командасы».

8.30 «Барби - Рапунцель».

10.05 «СЫР-СҰХБАТ» 10.35 «АҚСАУЫТ» 11.10 «Сіз не дейсіз?»

11.40 «Ұлттық шоу» 12.45 «Шетелдегі қазақ балалары» 13.15 «ТОЛАҒАЙ». Отбасылар сайысы 14.05 «Сұңқар».

15.45 «Қазақ даласының құпиялары». Деректі фильм.

16.15 «Арнайы репортаж» 16.40 «ЕҢСЕЛІ ЕЛОРДА» 16.50 «ҚАЗАҚСТАН БИ ӘЛЕМІ»

17.05 «Әзіл әлемі» 18.40 «Ғасырлар үні». Этномузыкалық фильм 19.30 «АПТА. КZ» 20.35 «ЖАЙДАРМАН». Республикалық Жоғары лига 1/8 финал. 4-топ 22.10 «АЛАҢ» ток-шоуы 23.00 «КӨКПАР». Ұлттық ойын 23.40 «Әлемдегі ең бай мысық» комедия.

1.15 «АПТА. КZ»

Қазақстан-Орал

08.55 Аңдатпа 09.00 «Апта» 09.40 «Жандауа» 10.00 «Панорама недели» 10.30 «Телемаркет», жарнама 10.40 “Мәңгілік ел” 11.00 “Сенбілік шоу” 11.40 «Балапаннан» базарлық

13.20 “Қаралы сұлу”. Көркем фильм 13. 55 «Телемаркет», жарнама, аңдатпа 14.00 16.55 Үзіліс 16.55 Аңдатпа, «Телемаркет», жарнама 17.00 «Балапаннан» базарлық 18.00 “Томпақ” 18.50 “Шәмшісіз өткен 20 жыл”. Ш.Қалдаяқовты еске алу кеші 20.00 «АРНАЙЫ РЕПОРТАЖ» 20.20 «БӘРЕКЕЛДІ» 20.40 “ЖЕНСКИЕ СЕКРЕТЫ” 21.00 “ЗАМАНСӨЗ” 21.25 «Телемаркет», жарнама 21.30 “Әбжылан”. Көркем фильм 23.00 “Өмір өткелдері”. Көркем фильм 01.00 Аңдатпа

ХАБАР

06.00 «Махаббат мерейі ».

07.30 Айбын.

08.10 «Ким». Мультфильм 9.00 Куб удачи. Лотерея.

9.10 Фильм детям. «Три Ниндзя: Жаркий полдень на горе Мега».

10.40 «Приключения мышонка 3Dполный» Мультфильм .

12.05 «Әйел болмысы».Д/ф.

12.40 АС АРҚАУ 13.00 «Звездные войны. Жекпежек». Ток-шоу.

14.30 В прямом эфире –ТВ Бинго.

15.30 Кино. Скаут ТэйлорКомптон/ Девон Веркхейзер «Өбіс» комедиясында.

17.00 Көзкөрген.

17.45 «Сол бір кеш...»

19.00 Ақпарат арнасы – Жетi күн. Сараптау бағдарламасы.

20.00 Информационный канал - аналитическая программа Жетi күн 21.00 «Посмотрим, обсудим» с Олегом Борецким. Кино. «Я так давно тебя люблю».

23.35 Кино. «Құпия белгі София» боевигінде.

01.05-02.40 Кино. «Тірідей мені көміңдер» драмасында .

ЕУРАЗИЯ

5.00 «КОНТРОЛЬНАЯ ЗАКУПКА» (каз.)

5.40 «ЧОКНУТЫЙ ПРОФЕССОР» (каз.)

6.50 «СЕНБІЛІК ЖАҢАЛЫҚТАР» 7.05 «ТІЛШІ ТҮЙІНІ» 7.30 «СЕНБІЛІК ЖАҢАЛЫҚТАР» 7.45 «ВОСКРЕСНЫЕ БЕСЕДЫ» 8.00 Новости 8.10 «ЗДОРОВЬЕ»

9.10 «КАЗЛОТО». ПРЯМОЙ ЭФИР (каз/рус) 9.55 Шоу «ЛУЧШИЙ ГОРОД.KZ» 11.00 Ауа райы 11.05 «ОНИ И МЫ» (каз.)

12.00 «ИГРЫ РАЗУМА». (каз.)

13.00 «ФИНАНСОВЫЙ АПОКАЛИПСИС» (каз.)

13.45 Премьера. «СОСЕДСКИЕ ВОЙНЫ» 14.50 «ДОБРЫЙ ВЕЧЕР, КАЗАХСТАН!»

15.55 «БУДЕТ СВЕТЛЫМ ДЕНЬ» 20.00 «АНАЛИТИКА» 21.00 «П@УТINA+» 22.00 «ДУ ҚОЛ ШОКОЛАД» 23.00 «ГОЛОСЯЩИЙ КИВИН».

1.00 Фильм «ЧЕЛОВЕК, КОТОРЫЙ ЗНАЛ ВСЕ» (каз.)

2.45 «ОНИ И МЫ» (каз.)

3.30 «КОНТРОЛЬНАЯ ЗАКУПКА» (каз.)

22

хабар-ошар Бейсенбі, 3 сәуір 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru

Рахмет Хайреденұлы Жазира жазға бастаған сәуірдің 1 жұл­ дызында өмірінің 90-шы көк­теміне аяқ басқан ұстаз жүрегі соғуын тоқтатты. Күнінде Тайпақ өңіріне мәшһұр ұстаз, өңірге сыйлы азамат, аяулы жар, абзал әке болған Рахмет Хайреденұлы­ның қазасы өз кіндігінен тараған ұрпақ­та­ рын, жан жарын, тума-туыс, қатарласзамандастарын, ол азаматты жақсы біл­ген ұстаздарды, алдын көрген шәкіртте­рін қайғыртып, қайырымсыз ажалға мо­ йын ұсынтты. Ғасырға жуықтаған азаматтың өткен өмірі де ұрпаққа үлгі болардай. Ол бұ­ рынғы Тайпақ ауданы Сарытоғайдың (Зауральный) Бекет ауылында 1924 жы­лы 24 қыркүйекте дүние есігін ашқан.

1942 жылы Қызылжар орта мектебінің 10-сыныбын (Базаршоландағы) тәмамда­ған бойда әскерге алынады. Он сегіз жа­ сар бозбаланың көрер қызығы алда екен, майданға жолданбай, Челябинск әскери зауытына жұмысқа қалдырылды. Сол жерде 1944 жылға дейін темір жонушы токарь болды. Зауыт ұрыс даласында қи­ раған танктерді күні-түні қалпына кел­ тірумен айналысып жатты. 1944 жылдан бастап конструкторлық бюрода инженер болып істеген Рахмет Хайреденұлы Ұлы Жеңісті сол зауытта қарсы алып, елге тек 1946 жылы оралады. Рахаңның кейінгі бүкіл ғұмыры жас ұрпаққа ілім-білім бе­ ретін, тәлім-тәрбие дарытатын білім са­ласына арналды. Ол 1946-1984 жылдар аралығында Сарытоғай, Қызылжар, Тай­пақ орта мектептерінде мұғалім, оқу ісі­ нің меңгерушісі, директор, аудандық оқу бөлімінде инспектор болып істеді. Ал жиырма жылдан астам Тайпақ орта мек­ тебінде (Қарауылтөбе ауылы) директор болып абыройлы еңбек етті. Бірнеше мем­ лекеттік марапаттарға ие болды. Осы жыл­ дарда аталмыш мектептен талай шәкірт томағасын сыпырып, еліміздің елеулі оқу орындарында білімдерін жалғастырды. Рахаң бастаған ұстаздардың шәкірттері

Жәнібек ауданы Ұзынкөл ауылының тұр­ ғындары әу­летіміздің асқар тауы Сағадат Ахметовтің өмірден өт­кеніне 20 жыл, ал аяу­лы анамыз Сәуле Ахметованың ба­қи­лық болғанына 5 жыл болып отыр. Әке, ана, сағынамыз, сағынамыз, Қара жерге қия алмай қамығамыз. Өзгеше қолдан келер ештеңе жоқ, Амал жоқ, сұм тағдырға бағынамыз. Сағына еске алушылар: ұл-қыздары, келіндері, күйеу балалары, немере-жиендері

кейін жамағат назарында жүретін қыз­ меттер­дің тұтқасын ұстады, ел ағалары атанды, Қазақстанның білікті мамандар қатарын толықтырды. Олардың арасында бір кезде Рахмет ағаларындай ұстаз болу­ды армандап сол жолды таңдаған ізба­сарлары бүгінде жүздеп саналатын шы­ғар. Олар­дың бірқатары Рахаңның ал­ды­нан әуелі оқушы, кейін жас ұстаз болып екі дүркін шәкірт болғанын мақтан тұта­ды. Ұстаз­дықты жанындай сүйген ағамыз сыңа­рын да осы саладан жолықтырды. Қы­зылжар мектебінің атағын Кеңес еліне шығарған, Тайпақ өңірінің білімдар да­на­гөйі, Ленин орденімен екі дүркін ұлық­ талған Махамбетов Ғабдолла ұстаздың қызы, өзі де әке жолын таңдаған мұғали­ма Гүлжанмен көңіл жарастырды. Қос ұс­таз екі ұл, бес қыз тәрбиелеп, олардың бәрі де өздері таңдаған мамандықта­ры­ның иелері атанды. Ата-аналарына не­ мере-шөбере сүйдірді. Ұстаз ағаның ұр­пақ керуені өмір көшін әрі қарай жал­ ғастыруда. Хайреден әулеті үшін осынау ауыр күндерде біз жерлестері марқұм­ның жанұясына, тума-туыс, ағайындары­ на қайғыларына шын ниетімізден ортақ­ тасып, көңіл айтамыз. Талай ұрпақтың са­насына ізгілік пен адамгершілік дәнін еккен аяулы ағаның жаны жәннатта бо­лып, пейіште нұры шалқысын.

Тайпақ елінің азаматтары

Марқұмның 7-сі 5 сәуірде, сағат 12.00-де Селекционный ауылында “Арыстан” кафесінде (№7 автобус “Орал-2” аялдамасы) өтеді.

Құрметті тұтынушылар! «Батыс су арнасы» ЖШС ҚР табиғи монополияларды реттеу агенттігінің 2006 жыл­ғы 10 та­мыздағы №198-НҚ бұйрығымен бекітілген «Реттелетін қызметтер көрсету бо­йынша табиғи моно­полия субъектісінің қызметі ту­ралы есеп Ережелеріне» сәй­кес, 2013 жылғы кәсіпорын қыз­метінің қорытындысы бойынша ашық тыңдау өткізілетіндігі тура­ лы сіздің қаперіңізге салады. Тұтынушылар мен басқа да мүд­делі тұлғалар алдында ауыз су­ды жіберу және сарқынды суларды қашыртқылау қызметтері бойынша есеп беру. Тыңдау өткізу күні 2014 жыл­дың 15 сәуірі, сағат 11.00-де БҚО Зеленов ауданы Дариян ауылы мекенжайы бойынша.

Құрметті тұтынушылар! «Батыс су арнасы» ЖШС ҚР табиғи монополияларды реттеу агенттігінің 2006 жыл­ғы 10 та­мыздағы №198-НҚ бұйрығымен бекітілген «Реттелетін қызметтер көрсету бойынша табиғи моно­полия субъектісінің қызметі ту­ралы есеп Ережелеріне» сәй­кес, 2013 жылғы кәсіпорын қызме­тінің қорытындысы бойынша ашық тыңдау өткізілетіндігі туралы сіздің қаперіңізге салады. Тұтынушылар мен басқа да мүд­делі тұлғалар алдында ауыз су­ды жіберу және сарқынды суларды қашыртқылау қызметтері бойынша есеп беру. Тыңдау өткізу күні 2014 жыл­дың 16 сәуірі, сағат 11.00-де БҚО Теректі ауданы Федоров ауылы мекенжайы бойынша.

Құрметті тұтынушылар! «Батыс су арнасы» ЖШС ҚР табиғи монополияларды реттеу агенттігінің 2006 жыл­ғы 10 та­мыздағы №198-НҚ бұйрығымен бекітілген «Реттелетін қызметтер көрсету бойын­ ша табиғи моно­полия субъектісінің қызметі ту­ралы есеп Ереже­леріне» сәй­кес, 2012 жылғы кәсіпорын қыз­метінің қорытындысы бойынша ашық тыңдау өткізілетіндігі тура­ лы сіздің қаперіңізге салады. Тұтынушылар мен басқа да мүд­делі тұлғалар алдында ауыз су­ды жіберу және сарқынды суларды қашыртқы­лау қызметтері бойынша есеп беру. Тыңдау өткізу күні 2014 жыл­дың 21 сәуірі, сағат 09.00-де С.Датұлы, 4/4 мекенжайы бойынша.

Қазталов ауданы Қошанкөл ауылының тұрғыны болған шаңырағымыздың саялы бәй­терегі, аяулы әкеміз Нұрлан Нұржанұлы Мұхитовтың дү­ниеден озғанына 10 жыл болуы­ на орай сағынышпен еске аламыз. Маңдайынан шертпеген бір баланы, Әкені ойлап жүректі мұң шалады. Мәңгіге өзіңменен қоштасқалы, Зулап уақыт биыл, міне, 10 жыл болады. Өзіңді іздеп жүрміз әлі күнге, Не шара бар Алланың әміріне. Аруағыңды бағыштап еске аламыз, Әкежан, бір аунап жат қабіріңде. Жатқан жері жарық, топырағы торқа, жаны жәннатта, иманы жолдас болсын. Аруағына бас иіп, еске аламыз. Сағына еске алушылар: зайыбы Мақуза, ұлы Саламат, қыз-күйеу баласы Аманжол-Гүлжазира және жиендері Шыңғыс, Назира Қазталов ауданы Бостан­дық ауылында тұрған аяулы жар, асыл ана Талшын Сансызбайқызы Сұлтан­ға­лиева тірі бол­са, 8 сәуір күні 65 жасқа толар еді. Амал қан-ша, арамыздан ерте кетті. Ша­ңырағымыздың шаттығы, жы­лы ұямыздың ұйытқысы бол­ған ардақты жанды сағына еске аламыз. Бар кезінде білінбей ме жақсы адамның қадірі, Сен кеттің де, жүрміз, міне, әр сөзіңді сағынып. Ұл мен қызың, немерелер әлі іздейді өзіңді, Мейірім мен жылылыққа тұнып тұрған көзіңді. Тірлігіңде шашып өткен шуағыңның өтеуі – Жатқан жерің жарық болсын, жәннат болсын мекенің! Еске алушы: Бекбау Ахметовтың отбасы Бөкей ордасы ауданы Құр­манғазы ауылының тұрғыны бол­ған асыл жар, сүйікті ке­лін, аяулы ана, ұлағатты ұс­таз, қимас бауыр Жанна Сапар­ғалиқызы Таутенова егер де ортамызда болса, 1 сәуір күні 50 жасқа толар еді. Туған күніне орай са­ғы­ нышпен еске аламыз. Пендеміз пешенемен өлшенетін, Алланың жазғанына бағынамыз. Жан едің жүрегі кең, ел сыйлайтын, Бәріміз ақ жүзіңді сағынамыз. Еске алушылар: енесі, жұбайы, балалары және бауырлары Тасқала ауданы Ақтау ауы­лының тұрғыны болған аяулы бауырымыз Гүлнар Марат­қызы Аюпованың бақилық бол­ғанына 4 ай болды. Егер де арамызда болса, 3 сәуір күні 45 жас­қа толар еді. Жат­қан жері жарық, топырағы торқа болсын. Аңқылдап аппақ болған, апатайым, Білмедік боларыңды жазатайым. Сезбеппін бұрын-соңды, бауырымды-ай, Бүгін сол бауырымның ауырғаны-ай! Сағына еске алушылар: анасы Қилаш, барша туған бауырлары Орал қаласының тұрғыны болған Меңзипа Әдиетқызы Нұрғалиева тірі болса, 4 сәуір күні 56 жасқа толар еді. Тап осы 4-сәуір күні анамыздың дүниеден өткеніне 40 күн то­лып отыр. Жүрегі жылы, жүзі­нен мейірім нұры төгіліп тұ­ратын анамызды құрметтеп, жоғары бағалаушы едік. Ерте кеттің өмірден, Шықпайсың бір сәт көңілден. Өзіңсіз қалай күлеміз, Сағынып, аңсап жүреміз. Құран оқып, дұға бағыштаудан басқа қолымыздан келер дәрмен жоқ. Жатқан жерің жарық, иманың жолдас болғай, асыл жар, аяулы ана! Еске алушылар: жұбайы Меңдіхан және ұл-келіндері, қыз-күйеу баласы мен немере-жиендері

хат-хабар oral_oniri@inbox.ru

Бейсенбі, 3 сәуір 2014 жыл

23

Судьялықтан үміткерлерге көзқарастарыңызды білдіріңіз Батыс Қазақстан облыстық соты соттардың беделін арттыру, олардың қызметіндегі жариялылықты, ашықтық пен демократия­ лық бастауларды кеңейте түсу жөніндегі шараларды жүзеге асы­ ра отырып, біліктілік емтихандарын тапсырған және қалалық, аудандық соттардағы бос тұрған судьялық лауазым конкурсы­ на қатысуға үміткер тұлғалардың іскерлік, кәсіби, жеке және моральдық қасиеттерін терең зерттеудің қажеттілігін ескере отырып, мемлекеттік қызметшілер – судьяларға мемлекеттік та­лапты күшейту, олардың кәсіби біліктілігі, отаншылдығы, тәр­тібі, моральдық және адамгершілік бет-бейнесі жөніндегі ұста­ным­ дарды орындау мақсатында судьялықтан үміткерлердің тізім­ дерін жариялай отырып, жұртшылықтан аталған үміткерлердің әрқайсысы жөніндегі көзқарастарын, ұсыныс-тілектері мен сынескертпелерін күтеді.

1. Әбілқаримова Альбина Тельманқызы – 1976 жылы Батыс Қазақстан облысында дүниеге келген. Қызмет орны: Батыс Қа­ зақстан облыстық адвокаттар алқасының адвокаты; 2. Адушева Венера Шадиярқызы – 1971 жылы Батыс Қазақ­ стан облысында дүниеге келген. Қызмет орны: Батыс Қазақстан облыстық адвокаттар алқасының адвокаты; 3. Алдияров Ермекбай Сарбасұлы – 1963 жылы Атырау облы­ сында дүниеге келген. Жұмыста жоқ; 4. Асқаров Жомарт Асқарұлы – 1974 жылы Оңтүстік Қазақ­-

стан облысында дүниеге келген. Қызмет орны: Батыс Қазақ­стан облысы сот актілерін орындау департаменті бастығының орынбасары; 5. Батырғалиева Гүлфия Өтегенқызы – 1967 жылы Батыс Қа­ зақстан облысының, Тасқала ауданындағы, Ақтау кентінде дү­ние­ге келген. Қызмет орны: Батыс Қазақстан облыстық соты кең­ сесінің ұйымдастыру талдау бөлімінің бас маманы; 6. Жұмаева Мәншүк Мұхамедқызы – 1979 жылы Өзбекстан Республикасында дүниеге келген. Қызмет орны: Батыс Қазақстан облыстық адвокаттар алқасының адвокаты; 7. Дюсингалиев Асланбек Шәріпұлы – 1978 жылы Батыс Қазақ­ стан облысында дүниеге келген. Қызмет орны: Батыс Қазақстан облыстық сотының кеңсе басшысының орынбасары; 8. Құспанов Алтынбек Жақсылықұлы – 1980 жылы Батыс Қа­ зақстан облысында дүниеге келген. Қызмет орны: Батыс Қазақ­стан облыстық сотының кеңсесінің бақылау және құжат айналы­мы бөлімінің басшысы; 9. Наурзбаев Серік Тұяханұлы – 1976 жылы Алматы қаласын­да дүниеге келген. Қызмет орны: Батыс Қазақстан облыстық адвокаттар алқасының адвокаты; 10. Нұрғалиев Әлібек Мұратұлы – 1980 жылы Батыс Қазақ­стан облысында дүниеге келген. Қызмет орны: Сырым аудандық соты кеңсесінің кеңсе меңгерушісі; 11. Сарсенова Багдагүл Жолдыбайқызы – 1968 жылы Батыс

Газға қырағылық қажет-ақ

Батыс Қазақстан облыстық мәслихаттың шешімі ЖОБА Орал қаласы

__ _________ 2014 жыл

Батыс Қазақстан облысы бойынша 2014 жылғы әлеуметтік маңызы бар ауылдық және ауданішілік қатынастардың тізбесін айқындау туралы «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы» 2001 жылғы 23 қаңтардағы және «Автомобиль көлігі туралы» 2003 жылғы 4 шілдедегі Қазақстан Рес­ публикасының Заңдарына сәйкес Батыс Қазақстан облыстық мәслихаты ШЕШІМ ҚАБЫЛДАДЫ: 1. Батыс Қазақстан облысы бойынша 2014 жылғы әлеуметтік маңызы бар ауылдық және ауданіші­лік қатынастардың тізбесі қосымшаға сәйкес айқындалсын.

2. Осы шешім алғаш ресми жарияланған күннен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі. Сессия төрағасы Облыстық мәслихаттың хатшысы

Р.Хайруллин М.Құлшар

2014 жылғы __ ________ №__ Батыс Қазақстан облыстық мәслихаттың шешіміне ҚОСЫМША

1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

Қатынастардың нөмірі 2 1 2 10 12 15 11 12 13 14 17 1 2 3 6 8

Қатынастардың атауы

Аудандардың атауы

3 №1 Переметный а.(ауылдық) №2 Переметный а.( ауылдық) Переметный – Мичурин, Мичурин – Переметный Зеленый – Мичурин, Мичурин – Зеленый Белес – Мичурин, Мичурин – Белес Ақсай – Киров, Киров – Ақсай Ақсай – Жаңаталап, Жаңаталап – Ақсай Ақсай – Бестау, Бестау – Ақсай Ақсай – Успенов, Успенов – Ақсай Ақсай – Тихонов, Тихонов – Ақсай №1 Қазталов а. (ауылдық) №2 Жалпақтал а. (ауылдық) Қараөзен – Қазталов, Қазталов – Қараөзен Бостандық – Қазталов, Қазталов – Бостандық Әжібай – Қазталов, Қазталов – Әжібай

Еліміздің табиғи газбен қамтылған облыстарында жылыту маусымы басталғалы бері 21 келеңсіз оқиға тіркелді.

60 адам зардап шегіп, оның 34-і қайтыс болды. Орын алған оқиғалардың 85 пайызы – отын жануынан пайда болған улы газбен улану. Батыс Қазақстан облысында жыл басынан бері осындай 2 жайсыз жағдай орын алып, 5 адам көз жұмды.

Улану себептерін талдау нәти­жесі үйлердің мұржалары уақтылы тазартылмағаннан, түтін тартылуы жеткіліксіздігін және түтіндіктер­ дің талапқа сай болмауын көрсет­­ті. Улану мен жарылыстардың көп­ шілігі жылыту құралдарын дұрыс пайдаланбау салдарынан да орын алуда. Газдың жануы нәтижесінде адам ағзасын улайтын қасиеті бар улы газ бөлінеді. Ол газды анықтау қи­ын – түссіз, иіссіз, дәмсіз, тітір­ кендірмейді. Ауамен араласып, тез таралады. Жылыту пешінде көмір және ағаш жанғанда түтіннің тар­

тылысы болмаса, ошақтың аузы­ нан түтін шығады. Ал газда мұндай белгілер болмайды, сондықтан қырағылық керек. Қазір газдың иісін анықтайтын қауіпсіздік құ­ ралдары да шығарылуда. БҚО ТЖД және «ҚазТранс­Газ­Ай­ мақ» АҚ-ға жазбаша өтініштердің жиілеп кетуі себепті облысымызда кезектен тыс «Үйдегі газдың иісі» тақырыбында оқу-жаттығулары өтуде.

Ж.ТӨЛЕУОВА, БҚО ТЖД ТЖ және ӨҚ МББ бас маманы

Жарамсыз деп танылсын

Батыс Қазақстан облысы бойынша 2014 жылғы әлеуметтік маңызы бар ауылдық және ауданішілік қатынастардың ТІЗБЕСІ №

Қазақстан облысында дүниеге келген. Қызмет орны: Батыс Қа­ зақстан облыстық адвокаттар алқасының адвокаты; 12. Тұрманов Руслан Рухоллаұлы – 1976 жылы Батыс Қазақ­стан облысында дүниеге келген. Қызмет орны: «Каст компани» ЖШС заң кеңесшісі; 13. Уразгалиева Самал Қуанышқызы – 1975 жылы Батыс Қа­ зақстан облысында дүниеге келген. Қызмет орны: Шыңғырлау аудандық соты кеңсесінің бас маманы – сот мәжілісінің хатшысы; 14. Шайдиева Шынаргүл Амантайқызы – 1982 жылы Батыс Қазақстан облысының Қаратөбе ауданындағы Қаратөбе кентін­де дүниеге келген. Қызмет орны: Бөрлі аудандық маманданды­ рылған әкімшілік сотының кеңсе меңгерушісі; 15. Шукиров Мереке Өтепқалиұлы – 1976 жылы Батыс Қазақ­ стан облысында дүниеге келген. Қызмет орны: Батыс Қазақстан облыстық адвокаттар алқасының адвокаты; 16. Шүренова Ұлдай Марленқызы – 1983 жылы Батыс Қазақ­ стан облысында дүниеге келген. Қызмет орны: Батыс Қазақстан облыстық соты кеңсесінің ұйымдастыру талдау бөлімінің бас ма­ маны; Ұсыныс-тілектеріңізді Орал қаласы, Достық даңғылы, 204 мекенжайында орналасқан Батыс Қазақстан облыстық сотына жолдауыңызға немесе 51-09-03 телефонына хабарласуыңызға болады. Пікіріңіздің беймәлімділігі мен дербестігіне кепілдік беріледі.

“Бөкей ордасы аудандық орталық ауруханасы” ШЖҚ МКК-ның аты­на 2012 жылдың 21 қарашасында берілген №0176299 кадастрлық номері №08-126001-441 жер жер учаскесіне жеке меншік құқығын беретін актінің түпнұсқасы жоғалуына байланысты жарамсыз деп танылсын. Меншік иесі Сандыбек Кажатович Умаргалиевтың Батыс Қазақстан облысы Шыңғырлау ауданы Белогор ауылы ҚазССР 60 жылдық көшесі, № 22 үй мекенжайы бойынша орналасқан жер учаскесінің жеке меншік құқығын беретін акт №0107934 берілген күні 23.04.2007 жыл, кадастрлық нөмірі 08-128-011-026, жер учаскесінің алаңы 0,185 га жоғалуына байланысты жарамсыз деп танылсын.

4 Зеленов ауданы Зеленов ауданы Зеленов ауданы Зеленов ауданы Зеленов ауданы Бөрлі ауданы Бөрлі ауданы Бөрлі ауданы Бөрлі ауданы Бөрлі ауданы Қазталов ауданы Қазталов ауданы Қазталов ауданы Қазталов ауданы Қазталов ауданы

Қазақстан Республикасы “Динамо” ДСҚ “Мамандандырылған оқу орталығы” ЖШС БҚО филиалы

«ОРАЛ ӨҢІРІ» Батыс Қазақстан облыстық қоғамдық-саяси газеті. 090000, Орал қаласы, Мұхит көшесі, 57/1. Е-mаіl: оral_oniri@inbox.ru Меншік иесі: «Жайық Пресс» ЖШС Бас директор

Жантас Набиоллаұлы САФУЛЛИН

Бас редактор Бауыржан ҒҰБАЙДУЛЛИН Редакция алқасы: Есенжол Қыстаубаев, Сырымбек Тұяқов (бас редактордың орын­ба­са­р­лары), Жаннат ЕСПОЛАЕВА (жауапты хатшы), Тоқтар КЕНЖЕҒАЛИЕВ (қоғамдық-саяси бөлім), Қазбек ҚАБЖАНОВ (арнайы тілші), Сәкен ӘБІЛХАЛЫҚОВ (экономика бөлімі), Нұрлыбек РАХМАНОВ (гуманитарлық бөлім). Меншікті тілшілер: Тілес ЖАЗЫҚБАЙ (Ақжайық ауданы) Нұрымбек Жапақов (Жәнібек ауданы) Өмірзақ Ақбасов (Жаңақала ауданы) Серік Жұмағалиев (Қазталов ауданы) Мүсірбек Айташев (Сырым ауданы)

8-711-42-21-720, 8-711-35-21-770, 8-711-41-21-755, 8-711-44-31-468, 8-711-34-31-126

Телефондар: Бас редактор 51-25-80, Бас редактордың орынбасарлары 24-17-08, 51-18-08,

Жауапты хатшы 50-83-99. Жарнама қабылдау тел/факс: 51-51-09; Бухгалтерия 50-63-99.

Газет ҚР Мәдениет және ақпарат министрлігінде 2006 жылғы 4 мамырда тіркеліп, №7201-г куәлігі берілген

Е-mail: zhaikpress@inbox.ru Қолжазбаларға пiкiр айтылмайды және пай­­да­ла­ныл­маған хат автор­ларына жауап қай­та­рыл­май­ды. Деректердің дәлдiгi үшiн автор жауап­ты. Жарияланым авторларының пiкiрлерi ре­дак­ция көз­­қара­сын бiл­дiр­мейдi. Редакция тап­­сы­ры­сы­мен ­жа­зыл­ма­ған мате­риал­дар үшін қаламақы тө­лен­бейді. «Орал өңірінде» жа­рия­­лан­ған материалдарды сілтемесіз көшіріп ба­ су­ға бол­­май­­ды. Мақалалар электрондық нұсқада қабыл­да­на­ ды. Ж белгісімен жарияланған материалдар ақылы болып есептеледі.

Газет облыстық «Орал өңірі» га­зе­тi редакциясының компью­тер­­лiк орталығында терiлiп, бет­­тел­­дi. "Жайық Пресс" ЖШС баспаханасында басылды Индексі: 65428 Таралымы: 16648, 6 баспа табақ. Газет аптасына үш рет шығады. Корректорлар: Н.СҰЛТАНОВА, Д.шанкишева, ж.жайлауова Кезекшi редакторлар: А.жұмаева, н.рахманов

24

керуен сарай Бейсенбі, 3 сәуір 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru

Құттықтаймыз! Бөкей ордасы ауданы Темір Масин ауы­­лының тұрғыны, аяулы жар, аяулы әкеміз Бектұрсын БАЗАРОВТЫ 60 жас мерей­то­ йымен құттықтаймыз! Әкемізге зор ден­ саулық, қажымас қайрат, жұмыста табыс­ты, сүйікті әке болып жүре беріңіз демекпіз. Құтты болсын 60 деген жасыңыз, Қуаныштың кемерінен тасыңыз. Әрқашанда мықты болып денсаулық, Қажымастан жүзден әрмен асыңыз.

Құттықтаушылар: зайыбыңыз Ақмарал, келін-балаңыз Жалын-Айсұлу, қыз-күйеу балаларыңыз Нұрғазы-Жарқын, Бекзат-Айгерім, немереңіз Амир, жиеніңіз Аңсаған Қазталов ауданының тұрғыны, апамыз Маржангүл Жақсыбай­ қызы ҚҰСПАНО­ВАНЫ 58 жас зейнеткерлік жасымен құттық­тай­мыз! Өміріңізге мықты денсау­лық тілей отырып, ұл-қызда­рыңыз бен немере-жиендеріңіздің қызығын көре бері­ңіз дейміз. Құдайым, сізге ұзақ өмір сыйласын, Бақ пен дәулет шаңырағыңызға орнасын. Жаныңызда балаларыңыз аман боп, Өміріңіз күн көзіндей нұрлансын!

Игі тілекпен: сіңлілеріңіз Айжан, Гүлсара, іні-келіндеріңіз Талғат-Гүлсара, Марат-Шолпан, ҚанатВенера, жиендеріңіз Нұрлыбек-Нұргүл, Қалдыбек-Мая

«Бұл – менің алғашқы жүлдем» Наурыздың 25-27-сі аралығында Астана қаласында VIIІ «Ақ көгершін» халықаралық фестивалі өтті. Зеленов ауданы Макаров ауылынан барған Д.Нұрпейісова атындағы №1 музыкалық мектебінің оқушысы Армат Болат ән-терме байқауында жүлделі 2-орынға ие болды.

- Астанадан өте жақсы әсермен оралдым. Бұл - менің рес­­пуб­ликалық деңгейдегі алғашқы жүлдем. Еліміздің әр облысынан келген бала­лардың барлығы да өте өнерлі екен, олармен таны­сып, өзіме дос­тар тапқаныма қуаныштымын. Болашақта үлкен бе­ лестерді бағын­дырып, Ғарифолла Құрманғалиев сияқты әнші бол­ғым келеді. Кон­курсқа аттанар алдында Хатимолла Бердіғалиев әнімді тыңдап, риза­шылығын білдіріп, ақ батасын берді. Мұндай же­тістікке қол жеткізуіме көмектескен ата-анама, ұстазым Бейбіт Қажыға­ лиевке алғыс айтамын, - дейді Армат.

Динара ИҒАЛИ, Орал қаласы

«Нұрсәттегі» нұрлы сәт Орал қаласындағы №45 «Нұрсәт» балабақшасы да Наурыз мейрамын

Құтты болсын 50 деген жасыңыз, Аман болсын әрқашанда басыңыз. Бейнет көрмей, қызығы мол өмірде Әлі талай асулардан асыңыз.

Тілек білдірушілер: достарыңыз Бақтыбай-Маржан, балаларыңыз Өркен, Айзада, Арсен, қыз-күйеу балаларыңыз Ерік-Гүлсім, Ербол-Гүлсара, жиеніңіз Айзере Жаңақала ауданы Жаңақазан ауылы­ның тұрғыны, ағамыз Мұрат Сатқанұлы ҚАПАШЕВТІ шын жүректен құттықтаймыз! Құтты болсын 50 деген жасыңыз, Аман болсын әрқашанда басыңыз. Бейнет көрмей, қызығы мол өмірде Әлі талай асулардан асыңыз.

Құттықтаушылар: зайыбыңыз Гүлнәр, ұлдарыңыз Талғат, Тоқтар, іні-келіндеріңіз, қарындас-күйеу балаларыңыз, жиендеріңіз Орал қаласының тұрғында­ры, сүйікті ба­ла-келініміз, бауы­ ры­мыз АЛПАМЫС пен ӘСЕЛ­ ДІ 30 жасқа толуларымен шын жү­ректен құттықтаймыз! Сіздерге зор денсаулық, отбасылық ба­қыт, еңбектері­ ңізге табыс тілей отырып, өмір айдынында қол ұстасқан әр­бір қа­дам­дарыңыз жақсылық­қа, сәттілікке толып, мерейле­ ріңіз үстем болуын тілейміз. Сіздердің ата-ана мен бауырға, досқа деген қамқорлық, сыйлас­тық пейілдеріңі­зді біз әрқашан мақтан тұтамыз. Құтты болсын туған күн, мерекеңіз, Ұзақ жасап, молайсын берекеңіз. Ұл-қызыңның қызығына кенеліп, Талай-талай асулардан асыңыз.

ерекше атап өтті.

Ж

ылылық пен жаңа­ру­ дың мерекесі санала­ тын бұл күні барлық бүлдіршін ұлттық киім киіп, ерек­ше шаттанды. Мерекелік шара­ лардың салтанаты әз-Наурыздың абыройын асқақтатып, сәби жү­ регіне «Ұлтымыздың ұлы мейра­ мы» деген ұғымды сіңіргендей бол­­ды. Шараға қатысқан ата-ана­лар балабақша ұжымына, оның

Қаратөбе ауданының тұрғыны, досымыз Әлия Ғазиз келіні ЕСЕТОВАНЫ мерейлі 50 жасымен шын жүректен құттықтаймыз!

Құттықтаушылар: ата-анаңыз Жаңабай-Асылай, бауырларыңыз Злиха, Шыңғыс-Мөлдір, Жанасыл, ұл-қызыңыз Алдияр, Айша, кіндік балаңыз Мансұр ішінде ұжым басшысы Шәки­за Аманқызының, шара­ны ұйымдас­ тырушы бала­бақша тәрбиеші­ле­рі Гүлжанат Айдынғалиқызы, Ақ­гүл Аманжолқызы, Айнұр Қуа­ныш­қы­

зының еңбегіне дән риза. Ата-аналар атынан алғыс білдіруші

Сәуле АЛДАШҚЫЗЫ, Орал қаласы

«Жайық Пресс» ЖШС-ға мемлекеттік сатып алу жөніндегі маман қажет. Түйіндемені 50-30-14 факс нөмеріне жіберіңіз.