Орал өңірі ОБЛЫСТЫҚ Қоғамдық-саяси газет
+6 С -3 С 0
0
Бейсенбі, 10 сәуір 2014 жыл №39 (19958)
www.zhaikpress.kz
Газет 1918 жылғы 17 қарашадан шығып келеді. 1968 жылы "Құрмет Белгісі" орденімен марапатталған
Ұлы достықтың ұйытқысы
oral_oniri@inbox.ru
Дала-қала
Біріккен кәсіпорындар екі елге де тиімді өнер
Дүлдүлдер ұшқан ұя Өзіміздің Оралдағы Дина Нұрпейісова атындағы балалар музыка мектебінде балауса өнерпаздардың шеберлігін сыннан өткізетін байқау-конкурстар жиі өтіп тұрады. Келіп, тамашалаймын дейтіндерге есік әрдайым ашық. Осындай өнер додасында озып шыққандар республикалық сахналарға жолдама алып жатады.
Жақында ғана Қарағанды қаласында өткен Қазақстан Респуб ликасының балалар музыка мектептері мен өнер мектептерінде білім алушы жас музыканттардың
Тоғыз жасар топжарған 48-ші фестиваль-конкурсынан 9 жастағы скрипкашы Байдәулет Сүндетқалиев бірінші орын алып оралды. Балғын өнерпаздың қабілет-қарымын педагогы Лариса Дуплихина өте жоғары бағалайды. «Байдәулет – өте сезімтал бала. Скрипканы жан дүниесімен сезініп, төгілген дыбыс-үнге жанытәні еріп тұрғандай болады», дейді. Концертмейстер Елена Полищук та Байдәулеттің қабіле тіне дән риза. Байдәулеттің әке-анасы музыканттар емес. Бірақ жеті музаның қайсысын да сүйетін, түсінетін жоғары білімді жастар. Балауса скрип кашының атасы Сүндетқали Сариевті көп адам біледі. Ол белгілі журналист, бір-екі кітабы шыққан, ақындықтан да құралақан емес жан. Мектепте оқып жүргенінде домбыра оркестріне қатысыпты.
Сүкең өз ортасында әрі-берідегі ақындардың өлеңдерін жатқа оқумен ерекшеленеді. Мұның немересі Байдәулетке қатты әсер еткені күмәнсіз. Музыка мен поэзияны ажыратуға бола ма! «Тегіне тартпай тұрмас» деген сөз бар. Сүндетқалидың әкесі, яғни Байдәулеттің бабасы Сары Шатайұлы есімі Нарын өңіріне мәлім айтулы жыршы болатын. Халық эпостарын таңды таңға ұрып төкпелегенде, жұрт ұйып тыңдап, уақыт межесін байқай алмай қалатын. Міне, ұрпақтар сабақтастығы, өнер жұғыстылығы деген осы! Байдәулет Сүндетқалиевтің болашағы алдында. Ол кәсіби музыкант бола ма немесе басқа ма мандықты қалай ма, есейе келе өзі ғана шешеді. Ал қазір ол дұрыс бағытта келе жатыр. «Өнерлі өрге
жүзер» дегендей, Байдәулеттен болашақта ұлтжанды, отансүйгіш, зерделі, үлкен жүректі азамат шы ғатынына сенімдіміз. Қорыта айтқанда, облыс аума ғында өнерге талпынған өрендер қаулап өсіп келеді. Бүлдіршін ән шілер, күйшілер, бишілер, суретшілер, өлең жазушылар қатары күн санап көбейе түсуде. Бұл Қазақстан халқының өркениет көшіне еркін ілесіп келе жатқанын көрсетсе керек. Топ жарып, 1-дәрежелі диплом алған тоғыз жастағы Байдәулет Сүндетқалиев соның кепілі іспетті.
Айтқали НӘРІКОВ, ақын, ҚР мәдениет саласының үздігі, Орал қаласы
4
8-9
2
АҚПАРАТ Бейсенбі, 10 сәуір 2014 жыл
oral_oniri@inbox.ru
Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығы Үзінді
Көп балалы аналарды «Алтын алқа» және «Күміс алқа» алқаларымен наградтау туралы ҚАУЛЫ ЕТЕМІН: 1. Жеті және одан да көп бала туып, тәрбиелегені үшін мына аналар «Алтын алқа» алқасымен наградталсын: Батыс Қазақстан облысы бойынша Айтқалиева Нұргүл Насиболлақызы – үй шаруасында, Қазталов ауданы Досымбаева Зәуре Досымбайқызы – үй шаруасында, Бөрлі ауданы 2. Алты бала туып, тәрбиелегені үшін мына аналар «Күміс алқа» ал қасымен наградталсын: Айтқалиева Гүлназ – орта мектеп мұғалімі, Қазталов ауданы Ғабдуллина Мәдина Жұмағалиқызы – үй шаруасында, Жаңақала ауданы Махамбетова Венера Бақытжанқызы – үй шаруасында, Қазталов ауданы Наурызова Ақтолқын Ғабдынасырқызы – орта мектеп тәрбиешісі, Қаратөбе ауданы Рахметова Алмагүл Қайратқызы – үй шаруасында, Қазталов ауданы Темірғалиева Тұрсын Мақсотқызы – үй шаруасында, Зеленов ауданы 3. Осы Жарлық қол қойылған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.
Қазақстан Республикасының Президенті Н.Назарбаев Астана, Ақорда, 2014 жылғы 27 наурыз №774
«Қызымын мен елімнің» Дәл осындай атаумен Тасқала аудандық мәдени-демалыс орталығында жерлесіміз, ҚР еңбек сіңірген әртісі, республикалық К.Байсейітова атындағы әншілер байқауының лауреаты, 2008-2009 жылдардағы Президент сыйлығының иегері, әнші Жұмағаным Рахи мованың шығармашылық кеші өтті. Концертке Дәулеткерей атындағы халық аспаптар оркестрі және Қазақстанның еңбек сіңірген әртісі Қанатқали Қожақов пен Қазақ станның еңбек сіңірген қайраткері Қатимолла Бердіғалиев қатысты. Әнші жары, Қазақстанға белгілі әнші-композитор Әшір Молдағайыновтың «Айша Бибі» операсынан Айша Бибі ариясын, Е.Брусиловскийдің «Қыз Жібек» операсынан Қыз Жібектің ариясын, Л.Хамидидің «Бұлбұл» және А.Алябьевтің «Соловей» әндерін орындап, кө рерменнің ыстық ықыласына бөленді. Концерт соңында аудан әкімінің орынбасары Л.Жұбанышқалиева әншіге жерлестері атынан рақмет айтып, аудан әкімінің алғысхатын табыс етті.
Ең бастысы – Бейбітшілік Қазақстан халқы ассамблея сының сессиясы Қазақстанның бейбітшілік және келісім мәдениетін нығайтып, ел стратегия сының маңызды қадамын белгі лемек. Бұл туралы кеше Астанадағы Орталық коммуникациялар қызметінде өткен баспасөз мәслихатында ұлысаралық және дінаралық қарым-қатынастарды зерттеу орталығының директоры Ай гүл Сәдуақасова хабарлады. «Ең басты мақсат - бейбітшілік мәдениетін, келісім мәдениетін қалыптастыру мәселесі қарасты рылады. Қазақстанның «біртұтас мемлекет, бір халық, бір ел» атты мақсаттары да талқыға салынады» деді ол. Оның ойынша, сессияда ассам блеяның өңірлердегі жұмысын те реңдету, облысаралық қарым-қатынастарды жоғары деңгейге кө теру мәселесі де үлкен маңызға ие болуы тиіс. Баспасөз мәслихатына қатыс қан Батыс Қазақстан облысындағы корей этномәдени бірлестігінің басшысы Максим Пактың айтуынша, корей халқының Қазақстанға
ҚР Президенті жанындағы Орталық Коммуникациялар Қызметі
қоныстанғанына 75 жыл толуына орай Батыс Қазақстанда корейлердің этномәдени бірлестігінің барлық активі «Қазақ халқына мың алғыс» деген монументті тұрғызу жөніндегі шешімді бірауыздан қабылдаған. «Біз Қазақстанның корейлер қауымдастығының бастамасын жалғастыруды ойладық. Естеріңізде болса, былтыр мамыр айында Үштөбе қаласында Қазақстан халқына алғыс ретінде монументтің іргетасын қалаған болатын. Батыс Қазақстан корейлері бұл іске атсалысуды шештік. Орал қаласы мәдениет және демалыс сая жайында «Қазақ халқына мың ал ғыс» монументін тұрғыздық. Ол граниттен жасалған және 1937 жы лы қиын-қыстау заманда таршылық өмір сүрсе де, корей халқын бауырына басып, бір үзік нанымен бөліскен қазақ халқына деген құрметімізді білдіреді. Біз қазақ тың мұндай жақсылығынан кейін шеткері тұрғымыз келмеді» дейді ол.
Сәкен МҰРАТҰЛЫ
іріткі салуға жол жоқ! Сейсенбіде облыс әкімі Нұрлан Ноғаевтың төраға лығымен облыс әкімдігі жанындағы терроризмге қарсы комиссияның кезекті отырысы өтті.
Гүлбаршын ӘЖІГЕРЕЕВА, «Орал өңірі»
Ө
ңірлік бұқаралық ақпарат құралдарын терроризмнің және экстремизмнің алдын алуға, тұр ғындарда экстремизмге қарсы сана қалыптастыру ісіне тиімді қатыстыру, арнайы мемлекеттік құқық қорғау органдарының өзара іс-қимыл деңгейін арттыру жолдары мәселесі бойынша облыстық ішкі саясат басқар масының басшысы Айгүл Есекенова баян етті. – Қоғамдағы БАҚ-тың идеологиялық жұмыстарының өзектілігі мен маңыз дылығын әлеуметтік зерттеулер дің қорытындылары дәлелдеп отыр. Басқарманың тапсырысы мен жүргізілген әлеуметтік зерт теудің нәтижесі «Соңғы үш жылда ақпараттың негізгі көзі не болып табылады?» деген сұраққа жауап берушілердің 59%-ы теледидар деп көрсетсе, 33%-ы бас пасөз басылымдары, 31,6%-ы интернет деп көрсетті. 2014 жылға арналған облыс тұрғындарының арасында діни экстремизм мен терроризмнің алдын алу, дәстүрлі құндылықтарымызды насихат тау, діни сауаттылықты арттыру бойынша ақпараттық сүйе мелдеу жөнінде медиа-жоспар жасалды. Осының негізінде облыстық, қалалық, аудандық қоғамдық-саяси газеттерде конфес сиялық келісімді нығайту, экстремизм мен терроризмге қарсы қабылданған мемлекеттік шаралар жөнінде, еліміздегі дін бостандығы мен діни ұйымдар туралы заңнамаларды түсіндіру бағытындағы және өзге де өзекті тақырыптарды қаузаған жа рияланымдар жарық көрді, - деді ол. Мемлекеттік органдардың өкілдерін, ғалымдармен қоғам дық пікір көшбасшыларын, ҮЕҰ мен дәстүрлі дін өкілдерін біріктіретін сараптамалық топ құрылып, халықпен тығыз жұмыста нуда. БАҚ арқылы мемлекеттік ақпарат тапсырысы аясындағы конкурстар ұйымдастыру жұмыс тары жалғасуда. Олар негізінен тұрғындардың діни сауаттылы ғын арттыру, діни экстремизм мен терроризмнің алдын алу, отбасы құндылықтарын нығайту тақырыптары мен мемлекеттік әлеуметтік саясаттағы жаңа қағидаттарды насихаттау бағытта рын қамтиды. Сондай-ақ бұл та қырыптардың электрондық және өңірлік баспасөз басылымда-
рында жазылу жайына тоқталған баяндамашы тақырыптарды ашу, журналистік шеберлікке қатыс ты сыни пікірлерін де білдірді. Сондай-ақ журналистердің шеберлігін дамыту бағытындағы алдағы жұмыстар ауқымымен таныстырды. Бұдан кейін сөз алған облыс тық дін істері басқармасының басшысы Талғат Нығметов ақпараттық-насихат жұмыстарын іске асыру жұмыстарының негізгі нәтижелерімен таныстырды. 2014 жылдың үш айында діни экстремизмнің алдын алу мақ сатында ақпарат-насихат топтары арқылы 10500 адамды қамтыған 91 шара өткізілген. Еліміздегі діни экстремизм мен терроризмге қарсы іс-қимыл жөніндегі 2013-2017 жылдарға арналған бағдарламаны өңірімізде жүзеге асыру мақсатында құрылған ақпарат-насихат топтарының жұмысын ұйымдастыру жөніндегі іс-шаралар жоспары бекітілген. Облысқа танымал дінтанушы, исламтанушы ға лымдар, дінбасылары, ауыл ақсақалдары, жастар көшбасшылары және өзгелері бар 230 адамды қамтыған 26 ақпаратнасихат тобы құрылған. Биыл ақпарат-насихат топтарын құру да өзіндік ерекшелік бар. Мемлекеттік мекемелер мен құқық қорғау органдарымен қатар, кәсіптік еңбек ұжымдарында да ақпарат-насихат топтары құры лып, өз жұмыстарын жүргізуде. Құрылған ақпарат-насихат топтары мүшелері 6 топқа бөлі ніп, наурыз айының 11-інен сәуірдің 7-сіне дейін алғашқы оқыту семинарлары өткізілген. «Оқыту семинарларын өткізудегі негізгі мақсат – құрылған топтар арқылы халық арасында діни экстремизмге қарсы ақпарат тық күресті қалыптастыру, діни сауаттылығын арттыру, теріс пиғылды діни ағымдардан жастарды сақтандыру» деді Талғат Рақымұлы. Оның айтуынша, арнайы мекемелерде жазаға тартылған тұлғалармен теолог мамандардың кешенді және түсін діру жұмыстарының нәтиже сінде террористік іс-әрекеттері үшін сотталғандардың басым бөлігі дәстүрлі діни бағытқа қай тарылған. Жастар арасында ді ни адасушылықтың алдын алу мақсатында арнайы жоспар құ
рылып, сол бойынша ақпарат-насихат жұмыстары жүргізілуде. – Буыны қатпаған жастардың арасында еліктеушілік көп. Мұ ны мамандар да айтып жүр. Өз деріңізбен өткен жиналыстарда талқылап та жүрміз. Осының қалай алдын алу керек? Жаңа баяндамада айтылғандай, ақпарат көз дерін респонденттердің 59%-ы теледидар десе, 33%-ы баспа сөз басылымдары, 32%-ы интернет деп көрсеткен. Ақпарат тық, жаңа заманауи техноло гиялар біздің өмірімізге, жұмысымызға, тұрмысымызға белсене енуде. Мұны да ескеруіміз керек. Экстремизмнің, терро ризмнің алдын алу ақпараттық саясат болып табылады. Әлі көзқарасы қалыптаспаған жас ұрпақ пәлсапаны білмейді, көбі несе еліктейді. Біздің міндетіміз – шынайы ақпаратты жеткізу, осы бағытта жұмыстану. Бір нәрсе болғанда, жанталаспауымыз ке рек, алдын алуымыз керек. Ақ парат-насихат жұмыстары мек тептерде, орта және жоғары оқу орындарында жүргізілуі тиіс. Қуанарлығы, ақпараттық-насихат топтары мемлекеттік органдарда ғана емес, ірі кәсіпорын дарда да құрылуда. Азаматтар экстремизмнен, терроризмнен келетін қауіпті жақсы біледі, сон дықтан мұндай кесапаттарға қар сы ақпараттық-насихаттық жұмыстарға тартылуда, - деген облыс әкімі Нұрлан Ноғаев облы сымызда бұл мәселелердің жеткілікті жазылмайтынын атап көрсетті. Нұрлан Асқарұлының айтуынша, мұндай тақырыптарға жазатын журналистер де аз. Сол себепті журналистердің және өзге де мамандардың арасында нақ осы мәселелерді түсіндіру жұмыстарын жүргізу қажет. «Өйт кені бір тақырыпты жазып, сараптама жасау үшін сол адамның өзі білікті болуы керек. Рас, бұрын мұндай түйткіл болған жоқ» деген облыс басшысы қоғамдағы үйлесімділікті сақтау еліміздің әр азаматының міндеті екенін, қоғамдағы саяси тұрақтылық, ұлтаралық, конфессияаралық келісім қоғамның әр мүше сінің түсіністігінен тұратынын, олардың мақсат-мүддесі бір еке нін еске салды. Суретті түсірген Темірболат ТОҚМАМБЕТОВ
ҚОҒАМ oral_oniri@inbox.ru
Бейсенбі, 10 сәуір 2014 жыл
Кеше Қаратөбе ауданында Батыс Қазақстан облысы әкімі жанындағы жастар ісі жөніндегі кеңес тің көшпелі жиыны өтті. Оған облыс әкімі, кеңес төрағасы Нұрлан Ноғаев қатысты.
Одақтың жаңа мүшесі Батысқазақстандық ақын Бауыржан Халиолла Қазақстан Жазушылар одағының мүшелігіне қабылданды. Сырым топырағында дүние ге келген Бауыржан жастайынан жыр додасына қосылып, айтыс көгінде жарқырай білді. Бірнеше рет республикалық додаларда үздік шыққан ол жыр мүшәйраларында да жүл десіз қалған жоқ. Талантты ақынның әр жылдары «Жұмбақ қыздың жанары», «Нәзік бұлт көшіп барады», «Жұлдыз жау ған жарық түн» атты кітаптары жарық көрген. Батыс Қазақстанда Қазақстан Жазушылар одағына мүше көзі тірі он қаламгер болса, солардың қатарына Бауыржан Ха лиолла қосылып отыр.
Е
ліміз тәуелсіздік алған алғашқы жылдардан бастап жастар мәселесі Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаевтың басты назарында болып келеді. Елбасының сарабдал саясатының арқасында ауыл жастары мемлекеттік «Жасыл ел», «Дипломмен ауылға», «Жастар тәжірибе
Жастар саясаты – ЖАРҚЫН ІСТЕРДІҢ ЖОЛАШАРЫ сі» бағдарламаларына белсенді қатысып, жоба игілігін көру де. Жастар саясатын дамытуға Елбасының биылғы «Қазақ стан жолы – 2050: Бір мақсат, бір мүдде, бір болашақ» атты Қазақстан халқына Жолдауында да баса мән берілгені баршаға мәлім. Ауқымды шара алдымен Қаратөбе мектеп-гимназиясының ауласына облыс әкімі Нұрлан Асқарұлының жастар ұйымы же текшілерімен бірге шырша көшеттерін отырғызудан басталды. Қонақтар гимназия фойесінде ұйымдастырылған балалар шы ғармашылығы орталығы оқушы ларының қолөнер көрмесімен танысты. Көшпелі отырысқа кеңес мү шелері, Қаратөбе ауданының әкі мі Асхат Шахаров, Сырым ауданының әкімі Абат Шыныбеков, Шыңғырлау ауданының әкімі Алдияр Халелов, ардагерлер, об лыстық, аудандық жастар ұйым дарының жетекшілері, бұқаралық ақпарат құралдарының өкіл дері қатысты. Көшпелі жиынды облыс әкімі, кеңес төрағасы Нұрлан Ноғаев жүргізіп отырды. – Елбасы тапсырмасымен елі мізде жастар мәселесі жүйелі жолға қойылып, ауқымды жұмыс тар жүргізіліп жатқанына куә міз. Бүгінгі басқосуда сіздердің пікірлеріңізді тыңдап, болашақта бірігіп атқаратын істерімізді айқындап алуға тиіспіз. Сон дықтан барлығыңызды ашық пікірталасқа шақырамын, - деді өңір басшысы. Жастар саясатын жүзеге асы рудың кейбір мәселелері туралы БҚО жастар саясаты мәселелері басқармасының басшысы Серік Молдағалиевтың, мемлекеттік жастар саясатының жүзе ге асырылуы туралы Қаратөбе ауданының әкімі Асхат Шахаров, Сырым ауданының әкімі Абат Шыныбеков, Шыңғырлау ауда нының әкімі Алдияр Халеловтің баяндамалары тыңдалды. Батыс Қазақстан облысы жастар саясаты мәселелері басқар масының басшысы Серік Молда ғалиев басқарманың облыс кө-
3
лемінде мемлекеттік жастар саясатын дамытуға бағытталған әлеуметтік маңызды жобалар мен жастар ұйымдарының және студенттер бағдарламаларының аясын кеңейту, облыстағы ресурстық орталықтың жұмысы туралы кеңінен әңгімеледі жә не алда атқарылатын жұмыс ба ғыттарын да баяндап өтті. Облыста 167 мың жас бар, олардың 4,5%-ы жұмыссыздар санатында. ЖОО және арнаулы орта оқу орындарын бітіруші 3735 жас маман жұмысқа орналасуы қажет. Жастарға арналған 53 маңызды әлеуметтік жоба қолға алынбақ. – Ұлт көшбасшысының жас ұрпаққа білдірген зор сенімі мен жоғары жауапкершілігін аудан жастарына ұғындыру және мемлекеттік жастар саясатын жүр гізуде Қаратөбе аудандық «Мұхит жастары» қоғамдық бірлестігі жұмыс жасап, көптеген шараларды іске асырып келеді. Қаратөбе ауданында 16 322 тұрғын болса, оның 4818-і жас тар санатын құрайды. Жыл сайын мемлекеттік әлеуметтік тап сырыс шеңберінде жастарға 2 млн. 900 мың теңге қаражат бө лініп келді. Биыл біз аталмыш қаражатты 4 млн. 500 мың теңгеге дейін өсірдік. Сонымен қатар аудандық бюджеттен жылы на ауылдық округтердегі жас тар қоғамдық бірлестіктері же текшілерінің жалақысы үшін 3 млн. 500 мың теңге бөлініп отыр. Өз кәсібін ашқан жас кә сіпкерлерді қолдап, мүмкіндігі шектеулі жастардың жұмысқа орналасуын да назардан тыс қалдырмау керек. Несие алып, өз кәсібін бастағысы келетін жастарға кепілдікке алынатын мү ліктің болмауы қолбайлау болып отыр. Сондықтан алдағы уақытта облыста шоғырланған қаржылық қолдау қорларымен біріге отырып, арнайы гранттар ұйымдастыру мәселесін қолға алу қажет екендігін Қаратөбе ауданының әкімі Асхат Бер лешұлы баяндап өтті. Сырым ауданының әкімі Абат Абайұлының айтуынша, аудан-
да 5295 жас бар, олардың 1563-і жұмыспен қамтылған. Ау данға 2009 жылдан бері «Дипломмен ауылға» мемлекеттік бағдарламасы бойынша 221 жас маман келіп, оның 58-і тұрғын үй несиесімен қамтылған. «Сырым жастары» және «Бұлдырты болашағы» ЖҚБ жүйелі жұмыс атқарып келеді. Шыңғырлау ауданының әкімі Алдияр Халелов те ауданындағы жастар саясатының, оларға арналған мемлекеттік бағдарламалар мен жобалардың ойдағыдай жүзеге асып жатқандығына кеңінен тоқталды. Жиын барысында «БҚО жаңа толқын» жастар қоғамдық бірлестігінің төрағасы Дәурен Сат қанов сөз алып, шетелдік тәжірибелерді өз өңірімізде енгізсек деген ұсынысын жеткізді. «Сырым елі» аудандық газетінің тілшісі Бауыржан Ширмединұлы, «Нұр Отан» партиясы «Жас Отан» жастар қанаты облыстық филиалының хатшысы Дархан Қадырәлиев, облыстық жастармен жұмыс жөніндегі ресурстық орталықтың жетекшісі Серік Тоқмамбетов жастарды жұмыс қа тарту, бос уақыттарын маз мұнды өткізу, облыстық жастар сайтының жұмыстарын жолға қою турасында өз ұсыныс-тілектерін жеткізді. Кеңес барысында облыс әкімі әр түрлі деңгейдегі мекеме басшылары мен кеңес мүшелерін жастармен жұмыс барысында туындайтын мәселелер төңіре гінде ой қозғауға шақырды. Облыс басшысы, кеңес төрағасы жиынды қорытындылап, онда қаралған мәселелердің маңыздылығына тоқталып, жастардың ісіне көңілі толатын дығын, патриоттық тәрбие беру, ұлттық салт-дәстүрімізді кеңінен насихаттау, оны жас ұрпақ санасына сіңіру бүгінгі заманның басты талабы екендігіне баса назар аударды. Көтерілген мәселелер мен ұсыныстарды аяқсыз қалдырмау жөнінде лауа зымды тұлғаларға тапсырма берді. Түс ауа облыстық, аудандық
жастар ұйымдары төрағаларының, ауыл жастары жетекшіле рінің қатысуымен семинар-тренинг өтті.
Нұрлан ҚҰМАРҰЛЫ, Қаратөбе ауданы
Бауыржан ШИРМЕДИНҰЛЫ, «Сырым жастары» ЖҚБ мүшесі: – Бүгінгі көшпелі жиын жас тар мәселесі төңірегінде өзекті ойлар қозғады. Облыс әкімінің аудан жастарымен кездесуі біз үшін өте маңызды. Мен өз ұсыны сымды, пікірімді білдірдім, жас тармен ашық пікір алмасу ұйымдастырғаны үшін Нұрлан Асқар ұлына ризашылығымды білдіре мін.
Қайрат ЖҰМАҚАЕВ, Қоскөл ауылдық округі «Жалын» жастар ұйымының жетекшісі: – Жастармен жұмыс жөнінде гі ресурстық орталық ашылған. Ол ауылда бос жүрген жастарды жұмысқа орналастыру бағы тын ұстанбақ. Орталықтың кеңесшілері жастармен жұмыс жө нінде мағлұматтар берді.
Имамдар бас қосты ҚМДБ-ның БҚО бойынша өкіл имамы Руслан Сұлтанов қала, аудан имамдарымен кезекті жиналыс өткізді. Облыс имамы Елбасы Жолдауына кеңінен тоқталып, ел өмірінде атқарылып жатқан игі істерді тілге тиек етті. Сондай-ақ теріс ағымдармен күресу, үгіт-насихат жұмыстарының ел-жұртқа ықпалын арттыру, қайырым дылық шараларын ұйымдас тыру туралы аудан-ауыл имам дарына тапсырма берді. Пайғамбарымыз Мұхаммед тің (с.ғ.с.) туған күні-мәуліт мерекесіне орай облыстағы бар лық мектеп оқушылары мен студенттер арасында «Мұхам мед Мұстафа (с.ғ.с.) - жер бетінің ең ұлы тәлімгері, тәрбиешісі», «Мұхаммед және ғылым», «Ғиб ратқа толы ғұмыр» атты тақырыптарға шығармалар бәйгесі жарияланды. Облыстық қазақ драма театрында өтетін бұл кеште ақындар айтысы, илаһи ән-жырлар, күй-терме лер орындалатын болады. Жи налыста осы мерекеге орай ұйымдастыру шаралары тал қыланды.
Қос бүлдіршіннің жеңісі Жуырда Астана қаласында өткен VIII халықаралық «Ақ көгершін» байқауына аттан ған теректілік қос бүлдіршін қуанышты жаңалықпен оралды. Тарқатып айтсақ, домбыратерме аталымы бойынша Қытай, Моңғолия тағы басқа елдерден келген 57 өнерпаздың арасынан Федоров қазақ мектебінің оқушылары жүлдегерлер қатарынан көрінді. Осыған дейін өткен халықаралық «Күншуақ», республикалық «Рауан» байқау ларының жеңімпазы Шұғыла Аманкелді бұл жолы да сәтті өнер көрсетіп, жүлделі III орынды иеленді. Дәл осы аталым бойынша Шапағат Аманкелді I дәрежелі дипломант атанды.
Өз тілшілеріміз
4
ДАЛА-ҚАЛА Бейсенбі, 10 сәуір 2014 жыл
oral_oniri@inbox.ru
Партия мен ассамблея ынтымақтасты
ЕАО: бүгін және ертең
Біріккен кәсіпорындар екі ЕЛГЕ дЕ тиімді Облыстық кәсіп керлік және индустриалды-инновация лық даму басқар масының мәліметі бойынша өңіріміз- де Қазақстан мен Ресейдің 13 біріккен кәсіпорны жұмыс істейді. Олардың арасында ең байырғысы - қаламыздағы «КАМАЗ» Орал автокөлік орталығы» ҚРБК» ЖШC.
Қ
ұрылғанына 40 жылға жуық уақыт болған бұл кәсіпорын – Ресейдегі «КАМАЗ» ААҚ-ның біздің еліміздің батыс өңіріндегі бірден-бір ресми диллері. Сол себепті Ақтө бе, Атырау, Маңғыстау облыстары аталмыш компанияның жүк кө ліктерін, өзге де өнімдерін Оралдан тасиды. – Біздің орталық «КАМАЗ» автокөлігін, арнайы техникаларын, қосалқы бөлшектерін сатумен, оларға техникалық қызмет көрсетумен, кепілді жөндеумен айналысады. Татарстан Республи касының Набережные Челны қаласы аумағында орналасқан «КАМАЗ» ААҚ-да жылына орта есеппен 150 мың автокөлік шықса, оның 120 данасын Батыс Қазақстан облысындағы заңды және жеке тұл ғалар алады. Жыл өткен сайын біздің техникаларымызға деген сұраныс артып келеді. Әсіресе, агроқұрылымдардың соңғы кезде біздің жүк көліктерімізге деген ықыласы ерекше. Егер салыстырып айтар болсақ, осыдан бесалты жыл бұрын шаруашылық тар облысымызға келетін техникалардың 10 пайызға жетержетпес көлемін алса, қазір ол 25% деңгейінде. Қаламыздағы «Оралагрореммаш» АҚ бізден 60 дана шасси алып, өрт сөндіру, әскери және өзге де бағыттар дағы техникаларды құрастыру да. Бізбен серіктес болуға ұмтылып жүрген өзге де кәсіп орындар бар. «КАМАЗ» ныспылы техникаларға деген сұраныс тың жоғарылауын Қазақстанның экономикалық әлеуетінің артуымен байланыстырамыз. Сондай-ақ мұны мемлекетіміздің шағын жә-
не орта бизнесті, ауыл шаруа шылығын қолдау бойынша атқа рып жатқан жұмыстарының же місі деп білеміз. Оны ресейлік басшыларымыз да, әріптестеріміз де айтады. Елбасымыздың бастамасымен қолға алынған Еура зиялық интеграцияның маңызды бағыттарының бірі - өзара тиімді экономикалық байланыс. Ол байланыстың жыл өткен сайын же тіліп келе жатқаны Ресейде де, Қазақстанда да айқын көрініс беруде. Мәселен, Кеден одағының жұмысы басталғалы бері шекарадан өту кезіндегі және басқа да көптеген кедергінің жойылғанын, инвестициялық тартымдылықтың жақсарғанын біз де айқын сезініп отырмыз. Бірыңғай экономикалық кеңістік біріккен кәсіпорын дардың дамуына оң ықпалын ти гізуде. Яғни мемлекеттік бағдарламаларға қатысып, ісімізді өріс тету үшін жеңілдетілген несие, өзге де көмектерді алуға мүмкіндігіміз мол. Бүгінгі күннің талабына сәйкес біз де қызметіміздің ауқымын кеңейткіміз келеді. Оған кәсіпорын аумағы тарлық етуде. Осы және өзге де мәселелеріміз ді шешу үшін жергілікті атқарушы билік барынша көмек қолын созып келеді. Біз сияқты біріккен кәсіпорындар мен мемлекеттік органдар арасындағы осындай байланыс екі ел арасындағы көптарапты экономикалық ынты мақтастықты одан әрі дамытуға өз септігін тигізері сөзсіз, - дейді «КАМАЗ» Орал автокөлік орта лығы» ҚРБК» ЖШC директорының орынбасары, бас инженер Виктор Кузнецов.
Сәкен МҰРАТҰЛЫ
Сәуірдің 8-і күні «Нұр Отан» партиясының мәжі ліс залында партияның облыстық филиалы мен Батыс Қазақстан халқы ассамблеясы хатшылығы арасында бірлескен қызмет және ынтымақтастық туралы меморандумға қол қойылды.
Б
ұл маңызды құжатты өз тараптарынан, тиісінше филиал төрағасының бі рінші орынбасары Серік Сүлеймен
мен хатшылық басшысы Ғайса Қапақов бекітті. Дөңгелек үстел түрінде өткен шараға қатысқан этномәдени орталықтардың жетекшілері күні бүгін әлемде болып жатқан аумалы-төкпелі жағдайларды, соның ішінде Украинадағыдай оқиғаларды Қазақстанда болдырмау үшін қоғамдық келісім мен татулықтың аса қажеттігіне баса назар аударды. Жиын барысында Қазақстан барлық ұлттар мен ұлыстардың ортақ Отанына айналу керек деген ой бірауыздан қуатталды. Меморандум төмен дегі мақсаттарды көздейді: батыс қазақстандықтардың ұлттық-мемлекеттік ұқсастығы мен бірлігін қалыптастырудағы этносаралық төзімділіктің, қоғамдық келісім
мен ішкі саяси тұрақтылықтың рөлін насихаттау, өңірде төзімді лік идеясын насихаттауға бағыт талған ұлттық стратегиялық міндеттерді жүзеге асыруға қатысу, этносаралық қатынастар сала сында қолданылып жүрген заңнаманы жетілдіру бойынша ұсы ныстар беру, өзге ұлт өкілдеріне мемлекеттік тілді үйрету жөніндегі орталықтың базасын нығай туға, оқытудың озық технология ларын енгізуге қатысу, мемлекеттік тілді дамыту және қолдауға бағытталған семинарлар мен тренингтерді, байқаулар мен акция ларды, басқа да іс-шараларды ұйымдастыруға көмек көрсету және тағы басқалар.
Гүлжамал ЖОЛДЫҒАЛИ
Тарихы тамырлас қос аудан Өткен жылдан бастау алған «Бейбітшілік пен келісімнің жол картасы» мегажоба сы аясындағы елдікті, іскерлікті дәріп тейтін қанатын кеңге жайған ауқымды іс-шара марафонын көршілес жаңақалалықтар 5 сәуір күні қасиетті Нарын топырағында, яғни Хан ордасы ауылында бөкейлік терге табыстады.
А
уа райының қолайсыз данып, алдымен қар төпелеп, соңында жаң быр жауғаны да екі жақтың да делегациясына онша бөгет бола алмады. Осынау қоңсы қонған екі аудан өкілдері әуелі Бөкей ор дасы тарихи мұражай кешенінде бас қосып, өзара тәжірибе ал масу бағытында «Бейбітшілік пен келісім – қазақстандық достықтың алтын қазығы» атты дөңгелек үстел өткізді. Алғашқы кезекте Бөкей ордасы ауданының әкімі Нұрлан Рахымжанов жаңақалалықтарға «Қасиетті Нарын топы рағына қош келдіңіз!» айтты. Келген делегация құрамында 90 жас тағы қарт журналист, майдангер Жаданов Мәжит ата да болды. Дөңгелек үстелде әр аудан ның жетістіктері мен кемшін тұстары тілге тиек етіліп, өзара тәжірибе алмасылды. Сондай-ақ мал басын асылдандыру бағытында алдыңғы саптан көрініп жүрген жаңақалалықтар ұсақ шаруашылықтарды біріктіріп, мемлекеттен қомақты несие алуға қол жеткізіп жүрген бөкейліктерден үйренер істің көп екені де айтылды. Қасиетті Нарын топырағы – тұнып тұрған тарих. Кезінде Ор да ауылында дәрігер болған Шабалин қайтыс болғаннан кейін сүйген аруы Петербордан әдейі келіп, басына белгі орнатып, құл пытасына: «Пусть арфа сломана, – аккорд еще рыдает!.. Душою
всегда с тобой» деп жазу қалдырыпты. Бұл жай ақындар жырларына да арқау болды. Қос аудан өкілдерінің осынау жылы шырайлы жүздесуінен ке йін білім, медицина, мәдениет, ауыл шаруашылығы салалары бойынша тәжірибе алмасу, ортақ проблемаларды бірлесе шешу меморандумына қол қойылды. Хан ордасы ауылындағы «80 ер» ескерткішіне жаңақалалықтар, ҰОС ардагері Мәжит Жаданов пен ең бек ардагері Нәсіпқали Маханов, ҰОС-ында қаза тапқан ордалық боздақтарға арналған ескерткіш ке Жаңақала ауданының әкімі Лавр Хайретдинов пен Бөкей ордасы ауданының әкімі Нұрлан Рахымжанов, Кеңес Одағының Батыры М.Мәметованың ескерт кішіне Жаңақала аудандық мәс лихатының хатшысы Зәкария Сисенғали мен Бөкей ордасы ау дандық мәслихатының хатшысы Ерболат Таңатов гүл шоқтарын қойды. Ауылдық мәдениет үйінде көр шілес ауданның «Заман» театры өнерпаздары А.Оразбековтің «Бір түп алма ағашы» спектаклін жиналғандар назарына ұсынды.
Аталмыш қойылымнан соң, жаңақалалық өнерпаздардың концер ті тамашаланып, бөкейордалықтар оны да риясыз пейілмен қа былдады. Концерттен кейін сахнаға аудан басшылары көтеріліп, мегажоба эстафетасын Жаңақала ауданының әкімі Лавр Хайретди нов Бөкей ордасы ауданының әкімі Нұрлан Рахымжановқа салтанатты түрде табыс етті. Әрі өзі де осы өңірде туып-өскен Лавр Рашидұлы «Осындай қасиетті то пырақта дүниеге келгеніме мақтанып жүремін» деп ағынан жарыла отырып, Нұрлан Сағын тайұлына ескірмес естелік сыйға тартса, тарихи мұражай кешеніне арнайы әкелген бағалы сый лығын аталмыш кешен директоры Ғайса Мақымовқа табыстады. Өз кезегінде Бөкей ордасы ау даны әкімі Нұрлан Рахымжанов қадірлі меймандарға көз жауын алар ықылас гүлін тарту етті. Енді бөкейордалықтар осы мегажоба аясында іргелес Жәнібек ауданына бармақ.
Гүлнар ҚАДЫРОВА, Бөкей ордасы ауданы
ЕЛ-ЖҰРТ oral_oniri@inbox.ru
Бейсенбі, 10 сәуір 2014 жыл
Сейсенбі күні Сырым ауданының әкімі Абат
қамту, құрылыс саласына кеңінен тоқталып, жетістіктер мен әлі де аяқталмаған істер жайында кеңінен баяндады. Елді мекендерді абаттандыру мен санитарлық таза лық жайына да тоқталды. – Қазіргі заман адам баласын ең жедел байланыс жүйесіне тәуелді етіп қойған. Біздегі ескі сандық жүйелер жаңаға ауыстырылып, байланыс сапасы жақсарды. Ауданның барлық елді мекені телефон байланысымен қамтылған, оларда 3664 телефон бар. Бүгінде ғалам тор алыс ауылдарға да жетіп, оның қызығын 561 абонент көріп отыр, – деді әрі қарай Абат Абайұлы. Өткен жылы аудан бойынша 186 қылмыс тіркелген, көрсеткіш сәл төмендегенімен, алаңдатарлық ахуал бар. Әсіресе, мал ұрлығы тыйылмауда. Бұған бір жағынан, ха-
Шыныбеков жергілікті БАҚ өкілдері алдында «Қазақстан-Орал» телеарнасы арқылы баспасөз мәслихатын өткізді.
Серік ІЗБАСАРҰЛЫ, «Орал өңірі»
А
бат Абайұлы сөзін еш кіріспесіз нақты деректермен жарты сағатқа сыйғызып үлгерді. Аудан бюджеті былтыр 2,5 млрд. теңгеге бекітіліп, оның кіріс бөлігі ойдағы дай орындалған. Негізінен ауыл шаруашылығы саласымен айналысатын ауданда 360 шаруашылық құрылымы, соның ішінде 13 ЖШС, 347 шаруа қожалығы жұмыс жасайды. Осындай нысандарда 1357
керлік саласында 2157 адам еңбек етуде. Мемлекет тарапынан түрлі бағдарлама бойынша берілген несиенің нәти жесінде 77 жеке кәсіпкер жаңадан тіркеліп отыр. «Бизнестің жол картасы – 2020» бағдарламасының аясында өткен жылы үш жоба жүзеге асырылған. Алда ғы басты мақсат – өн дірілген етті шетелге
Жақсы істер
жалғасын табады
5
Жобалардың жандануын көздейді Сейсенбі күні «Алго ритм» технопаркі» ЖШСның қамқоршылық кеңе сінің отырысы өтті. Облыс әкімінің орынбасары Марат Кәрімовтің төрағалығымен өткен басқосуда технопарктің жұмысын жандандыру, өңіріміздегі инновациялық жо баларға қолдау көрсету жайы талқыланды. Отырыста «Алгоритм» техно паркі» ЖШС-ның директоры А.Есекенов аймақтық инновациялық жүйе жайлы ақпарат берді. «Қарашығанақ Петролеум Оперейтинг б.в.» құқықтық сұрақтар бойынша директоры Манлио Туччи аталмыш компанияның облыстың инновациялық дамуына үлесін әңгімеледі. Қамқоршылық кеңеске мүше облыстағы ірі та биғи қорларды пайдаланушы компаниялардың басшылары мен жоғары оқу орындарының ректорлары өңіріміздің инновациялық өркендеуіне қосар өздерінің үлестері мен ұсыныс тарын ортаға салды. Жиын соңында кеңестің жыл дық жоспары бекітіліп, алдағы отырыста қаржыландыруды күтетін ғылыми-инновациялық жобалар сарапталатыны белгілі болды.
Өз тілшіміз
Меморандумға қол қойды Сәрсенбіде БҚО бойынша монополияға қарсы инспекциясы мен өңірлік кәсіпкерлік палатасы араадам еңбек етіп жүр. Еселі еңбек тің өнбегі де бар. Әсіресе, мал шаруашылығында. Мәселен, биыл өткен жылмен салыстырғанда ірі қара 10,4, қой-ешкі 11, жылқы 12,3 пайызға өскен. Сонымен қатар өткен жылы 55 шаруа қожалығына асыл тұқымды мал басын көбейтуге арналған 80,5 млн. теңге жәрдемақша берілген. Өткен жылы ауданда 30,2 мың гектар алқапқа дәнді және майлы дақылдар егіліп, тиісінше 6261, 300 тонна өнім алынған. Бірақ 464 гектар алқапқа егілген және қолдан суа рылған көкөніс пен ботташық өнімі сырымдықтарды ренжітпе генге ұқсайды. Биыл да олар бұ рынғыша бау-бақша, ботташық өсірумен қатар, дәнді дақылдар егуді де жоспарлап отыр. Аудан әкімі, әсіресе, берік мал азығының қорына себепші – екпешөп өсіру ісіне басымдық бере сөйледі. Оның айтуынша, ауданда биыл 1100 гектар алқапқа екпешөп орналастырылатын болады. Өткен жылы ауданда 914 ша ғын кәсіпкерлік субъектісі тірке ліпті. Оның 48-і заңды, 866-сы – жеке тұлға. 664 тіркелген шағын кәсіпкерлік субъектілерінің 72,6 пайызы іс үстінде. Жалпы кәсіп
шығару, оның сапасын арттыра отырып, жартылай фабрикат немесе вакуумдық орама ретінде тұтынушыға ұсыну. Осыған орай «Қазагро» ұлттық басқарушы холдингі» АҚ-ның қатысуымен жү зеге асырылатын жоба бойынша Жымпиты ауылында орналасқан «Жібек жолы» шаруа қожалығы жұмыстануда. Аталмыш мақсатқа бөлінген 27,3 млн. теңге толық игеріліпті. Жобаға тікелей қатыс ты мал сою орнының құрылысы аяқталып, оның өндірістік қуаты бір ауысымда 2 тоннаға жуық ет өңдеу болып табылады. Сойылған мал етін сақтау үшін сыйым дылығы 15 тонналық тоңазытқыш қойылмақ. Бұдан басқа ауданда он мейрамхана жұмыс істейді, оның бесеуі Жымпиты ауылында. Халықты әлеуметтік қорғау мен жұмыспен қамту саласында да шешімін тапқан істер баршылық. Жыл басынан бері 964 адам тұрақты немесе уақытша жұмысқа орналасқан. Соның ішінде «Жұмыспен қамту – 2020 жол картасы» бағдарламасы бойынша 429 адам өз орнын тауыпты. 740 мүмкіндігі шектеулі адамды міндетті гигиеналық құралмен қамту ға 1,6 млн. теңге жұмсалған. Өт-
кен жылы «Жұмыспен қамту жол картасы» бағдарламасының аясында 59 адамға 71 млн. теңге несие беріліп, бөлінген қаржы көлік шеберханасын кеңейту, кулинария цехын ашу және мал өсіру мақсаттарына жұмсалған. Биыл да аталмыш бағдарлама бойынша ау данға 66 млн. теңге бөлінбек. удандағы білім беру жә не денсаулық саласы ның дамуы да қалыпты. Мәселен, білім беру саласы бойынша 13 орта, 8 негізгі, 4 бастауыш мектеп, 2 балабақша, 3 қосымша білім беру мекемесі жұмыс істейді. Ағымдағы оқу жылында аудандағы 25 мектепте 3110 оқушы білім мен тәрбие алуда. Ал денсаулық сақтау күзетінде 1 аудандық аурухана, 7 дәрігерлік амбулатория, 3 фельдшерлік-акушерлік орын, 23 медициналық орын, өкпе ауруханасы жұмыс жасайды. Оларда 35 дәрігер, 182 орта дәрежелі медицина қызметкерлері еңбек етіп келеді. Солардың жүйелі жұмысының нәтижесінде қан тамыры, обыр, өкпе ауруларымен нау қастанатындардың саны азайған. Бала өлімі де төмен. Аудан әкімі мәдениет пен спорт, тұщы сумен және тұрғын үймен
А
лықтың малды қараусыз қалды руы себеп болса, екіншіден, бақ ташының жетіспеуі де кері әсерін тигізіп отыр. Аудан әкімі сөзінің соңында елді мекендерге газ құ бырын тартудың жәй-жапсарына тоқталып, кейбір деректерді жария етті. Мәслихат соңында журналис тер аудан әкіміне жас мамандар ды елге тарту, жасөспірімдер арасындағы қылмыстың жәйі, Өлеңті өзенінің экологиялық ахуалы, жастар саясаты және басқалары хақында сұрақтар қойып, тиесілі жауаптарын алды.
“Бизнестің жол картасы – 2020” бағдарламасының орындалуы 81,3 6,0 3
2
2012 жыл
2013 жыл
Жобалар саны Қаржы көлемі, млн. теңге
сында өзара әріптестік жөніндегі меморандумға қол қойылды.
Гүлбаршын ӘЖІГЕРЕЕВА, «Орал өңірі» – Бұл құжатқа қол қоюдағы басты мақсат – еліміздегі кәсіпкерлікті одан әрі дамыту және оның өсу негізін қалыптастыру бойынша бірлескен және үйле сімді әрекеттерді іске асыру. Екі жақ та кәсіпкерлік саласындағы бәсекелестікті қорғау заңдылық тарын бұзушылықтарды анықтау, жою шешімдерін қабылдауда бір лескен шараларды алу арқылы өзара әріптестікті қолдауға ниетті, – деді ОКП-ның директоры Кеңес Абсатиров. БҚО бойынша монополияға қарсы инспекциясы басшысы Валихан Разов екіжақты байланыстың нарық субъектілері арасындағы заңды бәсекелестік жөніндегі еліміздегі заңдылықтар дың талаптарын сақтауда және заңбұзушылықтардың алдын алуда маңызды роль атқаратын дығын атап көрсетті.
6
қонақкәде Бейсенбі, 10 сәуір 2014 жыл
oral_oniri@inbox.ru
Ән-күйдің тарихы
«Ақкөкірек» Бұл әнге де мен ойда жоқта кезіктім... 2006 жылдың қазан айының он сегізінші жұлдызы. Сол күні Құлсары қаласында менің 70 жасқа толған мерейтойыма арналған кеш өтті. Кештің соңы банкетке жалғасты. Құлсарының игі жақсыларының ортасында ерекше құрмет көрдім. Тілек білдірушілердің ішінде менімен қатар отырған иманжүзді Жанаш Нұрмахан есімді жазушы кісінің өзіме және біздің ел ге байланысты қозғаған тарихи сөздері ерекше тебірентті. Адамды бауырына тарта сөйлейтін ақылды кісі сөзінің арасында маған мейірлі жүзбен қарап: - Шырағым, қазақтың әнін іздеп, шықпаған тауың, баспаған жерің жоқ. Бағана сахнада өзіңді ардақ тап сөйлеген жандардың бірі сені «Қазақтың комитасы» деді. Десін. Сен тауып, өмірге қайта әкелген
әндердің екінші өмірі басталып жатыр. Халықтың мұрасы өлмеді деген сөз. Сен біздің мына құла түзде сәулет түзеген қаламызға сүйсініп, «Құлсары» әнін шығар дың. Шалқымалы бір жайсаң әнді бердің. Ал мен саған: Күн бұлт, ай қараңғы, жел кемірек, Жарасар жолаушыға май текірек. Көп айдың көрмегелі жүзі болды, Жүр ме екен сау-саламат Ақкөкірек?! – деп шырқаған Сақып әншінің әнін
беремін, - деді. Дастарқан басындағы ду-дудың ішінде мен өзімнің әдетім бойынша «қапы қалмайын» деп әлгі шу мақты тез-тез қағаз бетіне түсірдім. Сосын Жанаш ақсақалдан: - Сақып әнші қай жерде, қай кезде өмір сүрген? – деп сұрадым. Жанаш ақсақал ойлана жымиып: - Үлкен кісілер Сақыпты қызыл қоғалық Шеркеш дейтін-ді. Сол сөздері дұрыс екен. Ашық үнді, асқақ сезімді аңқылдаған әнші болыпты. Ұмытпасам, отызыншы жылдарға дейін өмір сүріпті, - деді. - Сіз бұл әнді кімнен естідіңіз? – дедім тағы да.
Көкжиектері мүлде көрінбейтұғын Көп тұмандардан көз жазып бабаң, Көсегелі ойы келешекке көшкен... Мен де сол ұлы көшпен алға қозғалып барам! Қозғалып барам... қанатым талмай, Берерімді беріп... алатынды алмай... Оқырмандарым – оты барларым Сапасы сырлы саф алтындардай, Ақырғы арманды сендерге айтпасам, Ащы даусымнан ауа тұнғандай!
Қойшығұл ЖЫЛҚЫШИЕВ, Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері, Махамбет Өтемісұлы, Ахмет Байтұрсынов және халықаралық Зейнолла Қабдолов атындағы сыйлықтардың лауреаты, Қазақстанның құрметті журналисі, Қазақстан Жазушылар одағы Атырау филиалының директоры
Оқырмандарым Оқырмандарым, амансыңдар ма, Замандарыңа алаңсыңдар ма?! Мен сендерді көргім келеді ылғи Алау жағылған анау шыңдарда! Қазақ боп сонда қазықтай қағылып, Мәңгілік биікті аларсыңдар ма?! Асқаралы асу, ағын сулардан, Самсаған орман, самырсындардан Самал жұтатын, сайыпқырандарым, Қаншама жаудан сағың сынбаған! Тәуелсіздік деп ұрандайтұғын Ұнайды бүгінгі дауысың маған! Кермиық мынау кең жазық заман, Бодандықты ұмытқан боздауық далам,
Бүгін ғой, міне, ғажап күн-жайдары, Басымнан өтті азаптың айлары. Жасып жатпайтын, жасық татпайтын Қасық батпайтын қазақтың қаймағы Оқырмандарым, мен Өздеріңе тартқам ...Қойшығұлыңның осы жазатын жайлары!
Орамал (толғау) Армысың, Орал, армысың, Аман да есен бармысың?! Танытқан тарлан тұрпатын Тарихтан алған алғысын! Емін де еркін ел шалқып, Жамылғы жапқан жер барқыт. Сұңқарларың саңқылдап Тұлпарларың жер тарпып, Талайды көрген қайран Ел, Салқын да самал сайран ел. Шекара жайлап, шет қонған Бабадан қалған байрақ ел, Жүзіңді сүйдім еңселі, Қызыңды сүйдім мен сенің, Қасымның қайран Оралы, Қайырылып бір келсем деуші едім... Қайырылып қарап өткенге, Қайта бір келіп өпкенде,
Ақсақалдың ақсары жүзі сұр ланыңқырап, екі көзі ойға тұнды. Сөйтті де, ол қиырға көз салған жолаушыдай өз-өзінен бас изеп: - Жыңғылды тоғайы сыңсыған Жемнің бойы... Айранкөл деген жерде отырдық. Ол кезде он екі-он үш жастамын. Дүние сырын ұғыптүсініп қалғанмын. Біздің үйде құс мұрынды бір әйел қонақ боп бірнеше күн жатты. Өзі сергек, серпіп сөйлейтін жан екен. Сол кісі «О, шіркін, Сақып салған «Ақкөкірек» әні ғой» деп, жаңағы әнді сызылтты. Тебіренгенім сонша, көзімнен жас шығып кетті, - деді.
Қанша аңсаса да тап болмас Бақытқа мұндай көп пенде! Содан ба толқып тұрғаным, Содан ба шалқып тұрғаным... ...Өсиеттей оқып Жұбанды Қасиеттеп Қадыр жырларын. Ақ Жайық болып ағатын, Ғажайып болып жанатын, Жанғали ақын, қайдасың, Қырандай қанат қағатын. Өлеңнен ескен самала, Өнегесін, елім, бағала! Ақыннан шыққан абызым Ақұштап - аппақ шағала! Сексенге қарай тайғасын, Серіліктің көрмес пайдасын, Айтарын айтып салатын Айтқали ақын, қайдасың? Өбектеп күтіп өр елің, Табылып жүр ме керегің? Байтақ жырларға бас ие Сейтақовтарды көремін... Айналып сүйген айдын жұрт, Қайрат ақынға қайғырдық... Қайта ес жиып болғанша Біз Фариза ападан айырылдық! Аспанда Ай мен Күн ортақ, Аңырасқан кезде үн ортақ, Қайырлы болсын бәрі де Мәнісін жалғыз білер Хақ! Жайлауда жайсаң жыр жайып, Жағаңда жүзді нұр шайып, Жүзгенде су мен ну ортақ, Біздерге ортақ бір Жайық! Жайықтан ескен самал жел, Атырауға дейін аман кел! Салтанатым, сәнім сенікі Махаббатыңды маған бер!
- Ал ол әйелдің есімі кім болды? - Бәлмен! Елге белгілі кісі Құл нияздың әйелі. Бұлардың руы – Таз. Міне, шырағым, жасым сексен бесте... Балалық кезден есімде қалған бір ғажайып әннің жарқын елесі осы! – деп Жанаш ақсақал өз сөзін өзі қоштағандай боп, рақаттана күлімсіреді. О, шіркін, «Ақкөкірек» әні қан дай сырлы көкіректің төрінде жатыр екен десеңізші?!
(Көрнекті композитор Илья Жақановтың «Зәуреш» кітабынан алынды)
Үмітін үзсін үрейім, Арқамды саған тірейін! Сен дәмін татқан Жайықтың Мен нәрін алып жүрейін! Ақындар Елі - Оралым, Атымтай елім - Оралым! Сүйектес елге сый етіп Орамал-жырды орадым!..
Табылдымен қоштасу Табылды-ай, айналайын, ай, Табылды, Қалайша тастап кеттің байтағыңды, Аңызға айналдың да, Құдыреттен Қарызға алған өмір қайтарылды. Табылды-ай! Айналайын, ай, Табылды, Артыңда арман қалды жайқалулы. Артыңда Абыл қалды абыржыған Сен айтып кетсең-дағы айтарыңды. Табылды-ай, айналайын, ай, Табылды, Өзіңе тең келеді қай дарынды, Қазақтың құшағына сыймап едің, Ажалдың құндағынан жай табылды. Қайтеміз! Қайтеміз деп өткен бабаң, Көгімде жырың қалды көпке арнаған. Қарлығаш, Ақбаян мен Айнамкөзге Қосылып, мәңгі сені жоқтар ғалам. Жыр қалды жетімсіреп, әнің қалды, Сар дала, сайын өлкең сағымданды. Дендердің тауы, тасы жаңғырығып, Жоқтап тұр толағайдай Табыл-тауды! Жырлайды енді ақындар Тау туралы, Жырдағы маң-маң басқан нар тұлғаны. Қоштасу ақынменен бақұл деген Алқынған алтынбұлақ сарқылғаны. .. Табылды-ай, айналайын-ай, Табылды Арқасүйер інім ең артымдағы...
өнер oral_oniri@inbox.ru
Былтыр Атырау қаласында 1000 адамдық домбырашылар оркестрі жеті қат аспан мен жеті қабат жердің арасын күмбірлеген күймен кернеген еді. Бүгін, міне, Ақ Жайық атырабына көрші өңірден өнердің көш-керуені келді. Дина Нұрпейісова атындағы академиялық халық аспаптар оркестрі – бүгінде еліміздегі іргелі өнер ұжымдарының бірі. Өткен жылы оркестр екі рет Астана қаласында арнайы шақырумен болып, өнер көрсетті. Ал халықаралық мейрам - Наурыз мерекесі қарсаңында қазақ мәдениетін насихаттау мақсатында гастрольдік сапармен Германия, Түркия, Австрия секілді Еуропа елдерін аралап қайтты. Ұлттық өнерді ұлықтаған ұжымның бұл сапарына Атырау облыстық әкімдігі демеушілік көрсетті. Облыс әкімінің орынбасары Шыңғыс Мұқан бастаған делегацияны алдымен Түркия елі қошеметпен қарсы алды.
Түрік елін «СЕРПЕР» серпілтті «Дина оркестрінің бұл сапары қазақ-түрік халықтарының арасындағы мәдени ынтымақ ты нығайтты. Наурыз мерекесі тұсында болған бұл өнер тойы қазақ халқының дәстүрлі өнерін танытып, шетелдік кө рермендерді тәнті етті». Жансейіт ТҮЙМЕБАЕВ, Қазақстан Республикасының Түркиядағы төтенше және өкілетті елшісі Маниса қаласы – Осман мәдениетінің кіндігі аталатын шағын шаһар. Мұндағы муниципалитет мәдени орталығына жиналған Түркиядағы елшілік өкілдері мен зиялы қауым қазақ елінен барған өнерпаздарды жы лы шыраймен қарсылады. Түр кештің атақты «Көңілашарымен» басталған концертті көрермен бір жарым сағат уақыт бойы тап жылмай тамашалады. «Өнер ұлтқа бөлінбейді» дегенмен, әр халық өздерінің ұлттық әуені мен сазына елітетіні сөзсіз. Егер ол әуенді басқа халықтың ұлттық аспабымен орындауында тыңдаса, әсер мүлде бөлек. - Дина оркестрі түрік әуенде рінен попурри ұсынғанда, көрер меннің қошеметі тіпті керемет болды, - дейді оркестрдің директо ры Қ.Дүйсембай. – Философиялық тұжырымға толы терең сарынды шығарма – «Қорқыттың күйін» де зал сілтідей тынып тыңдады. Еліміздегі үкіметтік концерттердің өзінде репертуардан түспейтін Құрманғазының «Адай» күйі де түрік жұртына толайым әсер сыйлады. Өнер саласының үздігі Қайрат Кәкімов Мұхиттың «Айда йын» әуелеткенде, қол соқпаған жан жоқ. Оркестр орындауында ғы В.Моцарттың «Түрік маршы»,
Бейсенбі, 10 сәуір 2014 жыл
7
Ұлы дала әуендері
Дина Нұрпейісова атындағы академиялық халық аспаптар оркестрі Еуропа халқын өнерімен тамсандырды Н.Тілендиевтің «Махамбет поэмасы» да шоқтығы биік шығармалар қатарында қошеметке ие болды. Концертімізге арнайы келген Қазақстанның Түркиядағы төтен ше және өкілетті елшісі Жансейіт Түймебаев пен Маниса қаласының әкімі сөз алып, алғыстарын жеткізді. Келесі күні атыраулық өнер делегациясы Түркияның тарихи қаласы Стамбулдағы әйгілі «Топ қапы» алаңындағы Наурыз мерекесіне арналған бас концертке қатысты. Бұл концертті 15 млн. халқы бар Стамбулдың әкімі Қадір Тойбаш мырза, Стамбулдың жақсыжайсаңдары мен қонақтары тамашалады. Содан соң Топқапыда тігілген қазақ киіз үйіне кіріп, Наурыз көжеден дәм татты. Сол күні кешке оркестр Стамбулдың қазақтар көбірек қоныс тепкен Зейтинбурну ауданында концерт қойды. Атыраулық өнерпаздарды бастап барған облыс әкімінің орынбасары Шыңғыс Мұқан: - 250 млн. халқы бар түркі әле міндегі жері ең көп – Қазақстан, халқының саны көп – Түркия. Осы екі мемлекеттің арасын географияда Каспий мен Қара теңіз бөліп жатқанымен, бір-бі ріне деген бауырмалдық сезімін он ғасырлық уақыт та бөле ал маған. Экономикалық байланыс кәсіпкерлерді жақындастырса, мә дениет халықты бауырластырады. Түрік халқына Қазақстан халқының ыстық ықыласы мен мерекелік музыкалық сәлемін қабыл алы ңыздар!, - деді концерттің ашылу салтанатында. Құрманғазының «Серперімен» шымылдығы түрілген бұл кон церттік бағдарлама да тыңдау шыларды бір серпілтіп тастады. ҚР Мәдениет қайраткері Маржан Төреханова Л.Хамидидің «Қазақ вальсін» шырқағанында, үлкен залдың іші тербеліп кеткендей болды, - дейді оркестр директоры Қамбар Дүйсембай. - Белгілі күйші Ғатау Ібішев «Мұнайшы» атты өз шығармасын жоғары дәрежеде орындауымен ерекшеленді. Этномузыка танушы, күйші-композитор Ақнар Шәріпбаева Қорқыттың «Қасқырдың ұлуы» шығармасын жоғары деңгейде жеткізе білді. Рес публикалық байқаулардың жүлдегері Аманжан Басығариев Н.Ті лендиевтің «Өз елім» әнін орын дағанында, тағдыр жазуымен Түркия елінде өмір сүріп жатқан қандас бауырларымыздың толқы ныс үстінде болғанын аңғардық.
ШТРАУС шығармасы қос ішектен төгілді «Күй анасының атымен аталатын атыраулық оркестрдің концерті неміс жерінде табысты өтті. Оркестрдің өнерін тамашалауға мыңға жуық көрермен келді. Германиядағы қазақ диаспорасы мен Қазақстаннан көшіп келген азаматтар тебіреністерін жасыра алмай, алғыс айтуда.
Ел мен елдің арасын жалғайтын мұндай мәдени көпірлер көп болса, нұр үстіне нұр». Нұрлан ОНЖАНОВ, Қазақстан Республикасының Германиядағы төтенше және өкілетті елшісі - Түрік еліндегі концерттен кейінгі зор қошемет пен ықыласпейілді Германия астанасы Берлин қаласына табан тірегенде де жете сезіндік, - дейді оркестрдің көркемдік жетекшісі әрі бас дирижері Орақ Жауыров. - Жалпы мұндай мәдени сапар тәуелсіздік алғаннан бергі жылдарда алғаш рет болып тұрғанын баса айтқым келеді. Сол үшін облыс әкімі Бақтықожа Ізмұхамбетовке деген алғысымыз шексіз. Біз аймақ басшысының артқан сенімін лайықты ақтай алдық, көздеген мақсатымызға жеттік деп ойлаймын. Ұлттық аспаптарымыздың нағыз мерекесін жасадық, шетелдік талғампаз көрермен назарына қазақтың ұлттық әуенінің ғажайыптығын жеткізе білдік, орындаушылық шеберлігіміздің де жоғары екенін көрсеттік. Осындай өнер мерекесінің Наурыз тойымен тұспа-тұс келуі де біздің сапарымыздың мәнін арттыра түсті. Әсіресе, сол елдегі қандас тарымыз, қатты қуанды. Олардың жүздеріндегі шаттықты көріп, біз де шабыттандық». Берлиндегі өнер универси тетінің үлкен концерт залына да мыңнан астам көрермен жинал ған. Оның ішінде Федералдық Үкі мет және германиялық Бундестаг өкілдері, Берлиннің муниципал дық билік басшылығы, Германия ның қоғамдық-саяси және іскерлік орта өкілдері, Германияда аккредиттелген дипломатиялық корпус пен зиялы қауым болды. Мұнда да концерт Түркештің «Көңілашарымен» басталды. Неміс елінің тыңдармандары, әсіресе, оркестр И.Штраустың «Аңшылар полькасын» қазақтың ұлттық аспаптарына қосып орындағанда, ерекше риза болды. «Берлиндегі этнология мұра жайында өткен Наурыз тойын-
да оркестр мүшелері өнер көр сетті, - дейді Орақ Жауыров. – Германиядағы Түркия елшілігі ұйымдастырған мерекеге де қа тыстық. Мюнхен қаласында біз ұсынған бағдарлама жоғары ба ғаға ие болды. Тағы бір атап өтер лігі, қай елде, қандай концерт берсек те, ұйымдастырушылар тарапынан жауапкершіліктің үлкен болғаны және концерттен кейін де тарқап кетпей, көрермендерге қазақ халқының ұлттық салтдәстүрлері жөнінде мағлұматтар беріліп, ұлттық тағамдарымыздан дастарқан жайылды».
Қазақша «КАРМЕНГЕ» – қошемет «Венаның әлемдік музыка өнеріндегі орны баршаға әйгілі. Атыраудан келген ор кестрдің шырқаған әні мен шерткен күйі Вена қауымын риза қылды. Өткен жылы Австрияда Қазақстанның мәдени күндері өтіп еді. Биыл Австрия өнерпаздары Қазақ еліне өнерін алып барады. Халықтар достығын, бірлігі мен берекесін арттыратын осындай ша ралардың легі жалғасын таба берсе дейміз». Қайрат САРЫБАЙ, Қазақстан Республикасының Австриядағы төтенше және өкілетті елшісі Мәдени сапардың соңғы нүк тесі Австрия астанасы Вена қала сында қойылды. Өнер мереке сін елші Қайрат Сарыбай ашып, Қазақстан-Австрия арасындағы достық қарым-қатынастың тіні үзілмейтінін ерекше атап өтті. Австрия сыртқы істер министрлігінің мәдени байланыстар комитетін басқарып отырған Тереза Инжайн да сөз сөйлеп, осындай мә дени шаралардың ел мен елді жақындастырып, рухани байла нысын нығайтуға септігі зор еке ніне тоқталды. Облыс әкімінің орынбасары Шыңғыс Мұқан: - Симфониялық оркестрді әлем нің кез келген елінде тыңдай ала сыздар. Ал ұлт-аспаптар оркестрі
екі-үш елде ғана бар. Қазақстан – ұлттық аспаптарын сақтап қана қоймай, төл өнерін әлемдік музыка көшінен қалдырмай дамытып отырған елдердің бірегейі. Ұлт-аспаптары оркестрі орындаған бұл концертке Венада тек бүгін және қазір куә бола аласыздар. Бүгінгі кештің маңыздылығы да осында, - деп атап өтті. Австриялық көрерменді Дж.Бизенің «Кармен» операсына увер тюрасының қазақтың ұлттық ас паптарымен орындалуы ерекше әсерге бөледі. Мәдениет қайраткері Рахила Құлсариева дирижерлік еткен И.Брамстың «№5 Венгр биі» де тыңдарман қошеметіне ие болды. Қазақстанның еңбек сі ңірген қайраткері Айтқали Жайымовтың дирижерлігімен орындал ған Құрманғазының «Серперін» шетелдіктер сілтідей тынып тыңдады. Жоғары орындаушылық шеберліктеріне риза болысты. Сондай-ақ Ақмарал Ноғайбаева, Бауыржан Ақтаев, Гарибжан Мұқанғалиев, Серікқали Тәжіғалиев, Гүлжазира Әуезова, Арман Жайым секілді солистердің өнерлері де талайға таңдай қақтырды. Германия тұрғыны Сүлейман Шадкам Берлиндегі концерттен соң әсерінен арыла алмай, Вена дағы концерттік бағдарламаны да арнайы келіп көрді. Қазақ өнерін тамашалау үшін Берлинге Швейцария азаматтары арнайы келіпті. «Бұған дейін де қазақ елінен бірлі-жарым өнерпаздар келіп, концерт бергендерімен, мұндай үлкен құрамда және жоғары орын даушылық шеберлікте келген ешкімді көрмедім», - деп қуанышын жасыра алмады Сүлейман». Қош, «көрген де арманда, көр меген де арманда» болған бұл мәдени сапар да мәресіне жетті. Күй анасы Дина атындағы оркестр мен делегация мүшелері елге оралды. Айтар әңгімелері де көп, алған әсерлері тіпті керемет. Бастысы, ел мен елдің арасын жалғайтын өнер деген алтын қазына тағы бір қырынан жарқырап көрінді.
Бақытгүл БАБАШ, Атырау қаласы
8
өнер Бейсенбі, 10 сәуір 2014 жыл
oral_oniri@inbox.ru
Биыл - Құрманғазы атындағы Орал саз колледжіне 70 жыл
Дүлдүлдер ұшқан ті сазгерлер, Вильнюс кон серваториясының түлектері өз дерімен бірге литван, қала берді Балтық бойы елдерінің дәстүрлі мәдениетінің бір бөлшегін әкеліп, осындағы хор мен дирижерлыққа баулу жұмысын әлемдік деңгейге жақындатты.
... 1944 жыл. Еліміз тарихындағы ең сұрапыл соғыстың ауыр жылының бірі. Соған қарамастан әрі Жеңіс күнінің таяп қалғанына кәміл сенген сол кездегі Кеңес Одағының басшысы И.Сталин өзі құрметпен қарайтын, Қазақстан Компартиясы Орталық
Ж
Комитетінің бірінші хатшысы Жұмабай Шаяхметовке республикада жекелеген ғылым мен білім ошақтарын ашуына рұқсат берді. Соның қатарында Қазақтың қыздар педагогикалық институты, Орал музыкалық училищесі және басқалары бар. Бүгінде Құрманғазы атындағы Орал саз колледжі аталатын өнер ордасына биылғы 25 тамызда 70 жыл толмақ.
Ө
нер ұясының алғашқы директоры Константин Булдыченко болған екен. Сонан соң училищеге Алматы, Мәскеу, Ленинград және басқа ірі мәдениет орталықтарынан жоғары білікті мамандар шақырылған. Түрлі ұлт өкілдері болса да, сол кездегі ұжым бірден ұйымдасып, өзара тіл табысып, шығармашылықпен еңбек етуге кірісіпті. Мемлекет жаңадан ұйымдастырылған оқу орнына әдейі ғимарат бөліпті. Кейін жетпіс жыл ішінде саз колледжі талай рет орын ауыстырып, бүгінгі мекеніне 1970 жылы қоныстанған. Айтпақшы, К.Булдыченко туралы кезінде осы оқу орнының түлегі, Батыс Қазақстан облысы білім беру саласының ардагері Ізтілеу Сапаров мынадай естелік жазған екен: «Булдыченко училищеге қазақтың талантты балаларын жинап алып, бәріне тек оқытушы болып қана қойған жоқ, тек білім берумен шектелместен, бізді адамдық пен жақсы әдепке, әсем мәнерге үйреткен екінші әкемізге айналды. Ол жарқын тұлға, талантты сазгер және тамаша ұстаз болатын. Ұстаздың оқушылары, курстастарым кейін еліміз ғана емес, бүкіл әлемге танылған адамдарға айналды. Олар: КСРО халық әртісі, опера әншісі Роза Жаманова, Алматы консерваториясының профессоры, саз тарихы мен қағидатының маманы Ғафура Бисенова, Алматы консерваториясының оқытушысы Ғалия Сәменова, академик Қатбай Бержанов және басқалары. Осындай ұстазым бен курстастарым болғаны үшін тағдырыма разымын». Әрине, мұндай жүрекжарды пікірге алып-қосарымыз жоқ. Училище жұмысын үш бөлімнен бастапты. Олар: фортепьяно, ән айту, үрмелі және шекті аспаптар оркестрі. Бір айта кетерлік жәйт,
осы оқу орнының ашылуына және аяғынан тік тұрып кетуіне сол кездегі облыстық баспасөз бен радио мол үлесін қосты. 1948 жылдың шілдесінде облыстық орыс драма театрында алғашқы түлектердің концерті болып, оған оқу орнының хоры мен симфониялық оркестрі қатысқан екен. 1949 жылы училищеде баян сыныбы ашылып, оның негізін Александр Махаев қалады. Сонан соң ол отыз жылдан астам уақыт бойы халық аспаптары бөліміне басшылық етіп, талай өнерпазды тәрбиелеп, қияға ұшырды. Ал 1955-1957 жылдары өнер ұясына Алматы консерватория сының түлегі Бәсер Жүсібәлиев басшылық жасады. Ол жыл жарым бойы жұмыс істесе де, үлгілі дәрістер беріп, сольфеджио оқу лығын жазып үлгерді. Алайда сол жылдары бізде басқа жақтан келген мамандар жұмыс істегеннің өзінде, оқытушылар жетіскен жоқ. Сондықтан өз түлектеріміз – талантты да білікті сазгерлер оқу бітірген соң, туған ұясында қалып, оның өсіп-өркендеуіне мол үлесін қос ты. Солардың ішінен В.Акимовты ерекше атап көрсеткен жөн. Вениамин Иванович тек тікелей парызы - маман-сазгерлерді оқы тып-тәрбиелеумен шектелместен, облыс орталығының да мәдени өміріне белсене араласты, талай өрелі істерді тындырды. Константин Никитин. Құр манғазы атындағы Алматы кон серваториясының түлегі, тамаша кларнетші маман, сауатты сазгер Никитин ұжымды 19571960 жылдары басқарғанда Орал қаласындағы кларнет мектебінің негізін қалады. Сөйтіп, соңына өнегелі ісі мен жақсы атағын қал дырды. Егер Константин Григорьевич осылай өнімді еңбек етсе,
Нұржан СЕРТЕКОВ, Құрманғазы атындағы саз колледжінің директоры
ылдар жылжып өтіп жатты. 1966 жылы Орал саз училищесіне даңқты жерлесіміз, күй атасы Құрманғазының есімі берілді. Сонымен қатар саз (теориясы) қағидатының бөлімі ашылып, оның бастауында Алматы консерваториясының түлегі П.Слад ков тұрды. Сөйтіп, ол бұл пәннің оқу орнының жұмыс үдерімінде орнығып кетуіне лайықты үлесін қосты. Бұдан басқа сол жылы
ның түлегі, Қазақ КСР білім беру ісінің үздігі П.Киколенко болатын. Петр Михайлович басқарған жылдары көптеген саз аспабы сатып алынып, біздің училищенің материалдық-техникалық әлеуеті нығая түсті. Іскер басшы сол жылдары оқытушылар, әсіресе, жас мамандар үшін күн тәртібінен түспеген баспана мәселесін шешуге құлшына кірісті. Осылайша, П.Киколенко жас мамандар үшін отбасылық жатақхананың бөлінуіне мол еңбек сіңірді. Нә тижесінде талай оқытушы тұрғын үй азабынан құтылып, алаңсыз шығармашылық көңіл күймен ең бектенуге мүмкіндік алды. 1989 жылдан бастап, оқу орнында қазақ топтары үшін сабақ үдерімін мемлекеттік тілде жүргізу
Оқу орнының сыртқы көрінісі 1960-1963 жылдары онан кейін училищені басқарған Арслан Балғожин қазақтың ұлт аспаптары бойынша маман даярлау ісіне жан бітірді. Мамандығы домбырашы болғандықтан, А.Балғожиннің ықпалымен училищеде домбыра, бас қобыз, қобыз-прима бойынша мамандар даярлау басталды. 1963 жылы училище дирек торлығына тағайындалған Ю.Савельев оқу орнын 7 жыл бойы басқарды. Басшы ретінде ол тұла бойында жоғары мәде ниет пен терең білімді, іске шы ғармашылық көзқарас пен таңғажайып қарапайымдылықты өзара ұштастырған жан екен. Өзі еңбек еткен кезеңде сұңғыла басшы қызметі құлдырап кеткен симфониялық оркестр мен камералық сыныптың жұмысын қалпына келтірді. Хорға дири жерлық ету бөліміне сонау Виль нюстен ерлі-зайыпты мамандарРомуальдас және Беруте Шульскистерді қызметке шақырып, осында әкелді. Жоғары білік-
жоғары орындардың қаулысымен жергілікті ұлт өкілдерінің балалары үшін үш мамандықфортепьяно, шекті аспаптар және саз қағидаты бойынша екі жылдық дайындау курстары ашылып, жұмыс істей бастады. 1970 жылдың қазан айынан бастап, біздің оқу орнын тағы да Константин Никитин басқарыпты. Өзінен бұрынғы басшылар сияқты ол да училищенің жұмысын одан әрі алға бастыру үшін талай жұ мыс тындырды. Атап айтқанда, баға жетпес педагогикалық кадрларды сақтау үшін аяқтай жүріп, жас мамандарға пәтер бөлдіртті. Осы басшының ықпалымен ұжым да шығармашылық және өзара құрмет ауаны берік орнықты. Тіпті шақырумен бұрынғы Кеңес Одағының түкпір-түкпірінен келген тәжірибелі мамандар ұжым қатарын толықтырып, білім мен білік сапасын одан әрі жақсартты. Арада бес жыл өткен соң, ұжым тағы бір жаңа басшыны қабылда ды. Ол Алматы консерваториясы-
енгізілген. Бұрын бәрі де ресми тілде өтіп, әсіресе, ауылдан келген жас дарындарға қиын соққан-ды. Олардың сол кездегі қуанышын түсіну үшін тек көзбен көру керек. Осыған орай оқытушылар А.Ипатова, К.Жандәулетова, К.Нұр ғалиева секілді педагогтар олқы лықтың орнын толтырып, оқыту әдебиеті мен көрнекі құралдарды ана тілімізге аударуды қолға алды. Енді қазақ тілін білетін мамандар даярлауға ерекше назар аудары лып, оқытушы А.Қасымова жүр гізген саздық терминдер мен ау дарма негіздерін оқытатын курс енгізілді. Міне, одан бері де ширек ғасырдай уақыт өтті. Бүгінде келешек мамандарды кәсібіне оқыпүйрету мен даярлаудың сапасы ресми тілдегі бөлімнен артық болмаса, кем емес. Отанымыз тәуелсіздігін алатын 1991 жылдың наурызында Алматы консерваториясының түлегі, контрабас маманы, көп жыл бойы Құрманғазы атындағы қазақтың ұлт аспаптары мемлекеттік ор
өнер oral_oniri@inbox.ru
ұя кестрінде еңбек еткен Қырымге рей Қажымов ұжымға басшылыққа тағайындалды. Кез келген жа ңа басшының тың бастамамен келетін әдеті бар ғой. Өз өңіріміздің перзенті Қ.Қажымовтың бастамасы бойынша колледжде Мұ хит сыныбы ашылып, оған жетекшілікке Қазақстан Республикасы ның еңбек сіңірген мәдениет қыз
Бейсенбі, 10 сәуір 2014 жыл
сәуірдегі №66 жылғы шешіміне сәйкес, мемлекеттік қазыналық коммуналдық кәсіпорын болып табылады. Біздің ұжым БҚО білім беру басқармасының есебінен қаржыландырылып, ҚР Білім және ғылым министрлігіне бағыныш ты. 2000 жылдың 20 шілдесінен бастап, күні кешеге дейін ұжымға педагогика ғылымдарының док торы, профессор Махамбет Ержанов басшылық етті. Отыз жылдан астам уақыт бойы басшылық қызметте болған Махамбет Ер жанұлы алғашқы күннен бастап, жұмысын дөңгелентіп әкетті. Шығармашылық және ғылыми әлеуеті мол азамат студенттер мен
2002 жылы колледждің күрделі жөндеуіне бюджет есебінен 20,5 млн. теңге қаржы бөлініп, концерт залы жаңартылып, асхана мен 60 орындық жатақхана жөнделді. Мұның өзі алыс аудандардан келген оқушыларымыздың тұрмыс тық жағдайының жақсаруына игі әсер етті. Тап сол жылы колледж де «Кітапханашылық іс» маманды ғын оқыту басталды. Одан бір жыл бұрын компьютерлік сынып ашылып, саз аспаптарын жасау шеберханасы пайдалануға берілді және оқу залы, әдістемелік кабинет іске қосылды. Айтпақшы, бізде оқу үдерімін ұйымдастырудан басқа, ғылыми және әдістемелік жұмыс жақсы жолға қойылған. Бұдан басқа ұжымда аттестация мен оқытушылардың біліктілігін арттыру ісіне ұдайы көңіл бөлініп отыр. Осыдан он жыл бұрын саз колледжі ҚР Білім және ғылым
халықаралық өнер сайыстарының жеңімпазы да, жүлдегері де болып жүр. Олардың және кейінгі ізбасарларының да келешекте өнер биігінен көріне беруіне шын жүректен тілектеспіз. Тағы бір мысал. Тек 1978-2004 жылдар дың арасында ұжым халықара лық және республикалық конкурстардың 60 иегері мен дип ломанттарын тәрбиелепті. Бұл айтарлықтай көрсеткіш.
Б
ұл күндері ұжымда 180дей тәжірибелі ұстаз бен маман еңбек етеді. Арасындағы қосалқы түрде еңбек ететіндерді қоспағанда, негізгі де байырғы мамандарымыздың саны жүзден асып отыр. Колледж жылма-жыл мемлекеттік тапсырыс бойынша 100 оқушыны қабылдайды. Әрине, олардан бөлек ақылы түрде оқитындар да аз емес. Бүгінде
9
ғидаты, сәндік қолданбалы және халықтық кәсіпшілік өнері, туризм, хор дирижері және іс қағаздарын жүргізу мен мұрағаттану. Ұжым бұрынғы түлектеріміз, атақты өнер иелері болған және қазір де көзі тірі жандарды орынды түрде мақтан тұтады. Солардың ішінде КСРО халық әртісі, мемлекеттік сыйлықтың иегері, профессор Роза Жаманова, Қазақстан Республикасының еңбек сіңірген әртістері Тимур Тікішев, Нұралы Таңатар, Айтжан Тоқтағанов жә не өңірдің мәдениет, өнер мен білім саласында еңбек етіп жүр ген, ҚР-ның еңбек сіңірген әрті сі Қанатқали Қожақов, ҚР-ның еңбек сіңірген мәдениет қайрат кері Қатимолла Бердіғалиев, Қырымгерей Қажымов, Мақсот Омарғалиев, Махамбет Ержанов, Донеділ Қажымов, Тимур Орманшиев, өнертану ғылымдарының
Дариға Мұстақова, Алматыдағы Жасөспірім көрермендер театрының солисі, труба сыныбы бойынша бірінші бітірген тұңғыш қазақ қызы, біздің колледждің түлегі меткері, аузы дуалы айтыс ақыны Х.Бердіғалиев бекітілді. Бұл сы нып күні бүгінге дейін өрісін кеңейтпесе, тарылтқан жоқ. Еліміз тәуелсіздік алғаннан соң, қоғамдық-саяси ахуал өзгерсе де, көршілес Ресеймен, әсіресе, Л.Собинов атындағы Сарытау мемлекеттік консерваториясымен өзара тиімді және шығармашы лық қарым-қатынас жолға қойыл ды. Аталмыш консерваторияның таңдаулы сазгерлері бізге келіп, концерт қойып, осындағы әріп тестерімен тәжірибе бөлісуде. Біздің тарапымыздан да оларға бағытталған шығармашылық қа дамдар жоспарлы түрде жүзеге асырылды және асырыла бермек. Ал 1994 жылы училищенің 50 жылдық мерейтойы атап өтіліп, осы мерекелік шараға шақырылған алғашқы түлектер Роза Жаманова, Алматы консерваториясының профессорлары К.Мұхитов, Т.Тікішев, Т.Нұрәлиев, А.Тоқтағанов және басқалары осында өнер көрсетті және естеліктерімен бөлісті. 19972000 жылдары біздің оқу орнында директордың уақытша міндетін атқарушы болып Валентина Плетнева жұмыс жасады. Ол басшы әрі оқу ісінің меңгерушісі бола отырып, қос міндетін жауапкершілікпен атқарған. 1999 жылы 7 шілдесінен бері колледж білім беру құқығы бойынша №000055Б Мемлекеттік лицензиясына ие. Құрманғазы атындағы саз колледжі ҚР Үкіметінің 1998 жылғы 25 желтоқсандағы №1335 қаулысы және Батыс Қазақстан облысы әкімінің 1999 жылғы 6
оқытушыларға көмек ретінде 21 ғылыми және ғылыми-әдістемелік, ұсынбалар мен жасақтамалар жазып, өзін тың қырынан танытты. сыған дейін колледжді басқарған 9 аяулы жан ның және басқаларының есімін айрықша атауымыз өте орынды. Өйткені олардың кейбіреуі арамызда жүрсе, екіншілері өмірде
О
Оркестр, оркестр...
Колледж хоры
жоқ. Алайда олардың әрбіреуі соңында тек жақсы атағы мен жа ғымды естелік қалдырды. Бәрінің де есімі колледж шежіресіне алтын әріппен жазылған. Демек, бұрынғы әріптестерді ескеріп, есімдерін құрметтеу қашанда біз үшін ардың ісі болмақ.
министрлігінің жүйесінде Мемлекеттік аттестациялаудан ойдағы дай өтті. Жалпы, біздің ұжым үнемі шығармашылық ізденіс үс тінде. Мәселен, жас оқытушыла рымыз Марат Сарбөпеев, Ербол Ғұбайдоллин, Мұрат Аманшеев талай рет өңірлік, республикалық әрі
біздің колледж 10 мамандық бо йынша кадр даярлайды. Атап айтқанда, мынадай: аспаптық орындау және музыкалық өнер эстрадасы, әлеуметтік мәдени қызмет және халықтық көркем өнер шығармашылығы, ән салу, дизайн, кітапхана ісі, музыка қа
кандидаттары Сергей Погодин, Александар Самаркин және бас қалары бар. Қазір де колледж түлектері әлемнің үлкен сахналарында өнер көрсетіп жүр. Атап айтсақ, олардың қатарына ҚР мен РФ-ға еңбегі сіңген қайрат кер, Татарстанның еңбек сіңірген әртісі, Мәскеу қаласындағы Үлкен театрдың атақты әншісі Нұрлан Бекмұхамбетов, белгілі домбырашы, Құрманғазы атындағы мемлекеттік академиялық қазақ ұлт аспаптар оркестрінің дирек торы Нұрғиса Дәуешов, Құрман ғазы атындағы мемлекеттік академиялық қазақ ұлт аспаптар оркестрінің концертмейстері, «Дарын» мемлекеттік сыйлығының иегері Батыржан Мықтыбаев, М.Әуезов атындағы қазақ драма театрының әртісі, «Тарлан» жас тар сыйлығының иегері Назгүл Қарабалина және басқаларын қосқан жөн. Осы күндері колледж қабырғасында білім мен тәрбие алып жатқан оқушыларымыздың арасынан тәуелсіз Қазақстанның өнері мен мәдениетін одан әрі дамытатын дүлдүлдер шығатынына сеніміміз мол.
10
бұқара Бейсенбі, 10 сәуір 2014 жыл
oral_oniri@inbox.ru
«Ұзақ өмір сүру өз қолыңда!» Дүниежүзілік
Дүниежүзілік Денсаулық күніне орай Теректі ауданында кең көлемде акция ұйымдастырылды.
Денсаулық күніне орай «Жас Отан» жастар қанаты Бөкей ордасы аудандық филиалы және «Нарын жастары» жастар қоғамдық бірлестігі спорттық сайыс ұйымдастырды.
Спорттың гір тасын көтеру, қол күресі және арқан тарту түрлері бойынша өткен жарысқа аудандағы мекеме қызметкерлері және ауыл тұрғындары қатысты. «Ұзақ өмір сүру өз қолыңда!» ұранымен ұйымдастырылған спорт сайысы ның жеңімпаздары диплом және бағалы сыйлықтармен марапат-
талды. Шара барысында аудандық ау рухана дәрігерлері көпшілікке профилактикалық бағыттағы тү
сіндіру жұмыстарын жүргізді.
Сәндібек Жомартұлы, Бөкей ордасы ауданы
нің жас өнерпаздары домбыраPati өткізіп, домбыраның қоңыр үнін асқақтауы жұртшылықтың қызығушылығын тудырды. “Темекіні дәруменге айырбаста” акциясы да өз дәрежесінде өтіп, ұйымдастырушылар аудан тұр ғындарынан жиналған темекі тұқылдарын қоқыс жәшігіне салды. Теректі аудандық мәденидемалыс орталығының көркем өнерпаздар ұжымы да акцияға үлес қосып, алаңды әсем әнге бөледі. Жастар би билеп, соңында “Ұзақ өмір сүру өз қолыңда!” ұра нымен аспанға шарлар ұшырды.
Әділет ОРЫНБАСАРОВ, Теректі ауданы
***
*** Қаратөбе ауданының орталығында өткен акцияда аудан әкімі Асхат Шахаров тұрғындарды мерекемен құттықтап, оларға сергек көңіл мен мықты денсаулық тіледі. Алаңға жиылған аудан тұрғын дары, мекеме қызметкерлері мен мектеп оқушылары гимнастикалық жаттығулар жасап, бір ауыздан «Біз салауатты өмір салтын қолдаймыз!», «Ұзақ өмір сүруің өз қолыңда» деп ұрандатты. Ал аудандық орталық аурухана, салауатты өмір салтын қалыптастыру орталығы қызметкерлері тұрғындар үшін қандағы қантты тексеру, холестерин деңгейін анықтау, бой, салмақты өлшеу, қан қысымын тексеру жұмыстарын жүзеге асырып, көпшілікке тегін медициналық кеңестер берді. Акция шеңберінде арқан тартыс, қол күресі, гір тасын көтеруден жарыстар ұйымдастырылды.
Ертай БИМҰХАНОВ, Қаратөбе ауданы
***
«Жаттығуға дайындал!» атты спорттық шара кезеңінде «Сарыарқа» спорт клубының әдіскерлері дене жаттығуларының кешенін көрсетіп, көпшілік бұл жаттығуларды бірге орындады. Көңілді саз бен әсерлі ұрандар, жарасымды жат-
Қазталов ауданы орталығында өткен акция аясында жұртшы лыққа санпарақшалар таратылып, аурудың алдын алу жөнінде
әңгімелер айтылды. Сонымен қа тар тұрғындарға бірінші кезектегі медициналық тексерулер жасалды.
Гүлфия КӨШБАЕВА, Қазталов ауданы
Акцияға үлес қосыңыз! Батыс Қазақстан облысы табиғи ресурстар және табиғат пайдалануды реттеу басқармасы ағымдағы жылдың 10 сәуірі мен 10 мамыр аралығында облыстық санитарлық-экологиялық айлық өткізу жоспарланғанын хабарлайды.
Денсаулық күніне орай өткізілген «Ұзақ өмір сүру өз қолыңда!» акциясында ақсайлық ағайындар қала ортасындағы «Абай» даңғылына жиналды. Бөрлі ауданы әкімдігі және мекемелер мен қоғамдық ұйымдар бірлесе ұйымдастырған флешмоб тәуелсіз, өркениетті еліміздің әрбір азаматының дені сау болып, салауатты өмір салтын ұстануын насихаттау мақсатын алға қойды. Акцияның ашылу рәсімінде Ақсай қаласының әкімі Қ.Өтегенов сөз алып, жиналғандарды айтулы мерекемен құттықтады. Ұрпақ пен ұрпақты жалғастыратын
Аудан әкімінің орынбасары Лауаз Уалиев жиналғандарды мерекемен құттықтағаннан кейін жастардың бір қатарға тұрып, жаттығу жасап, бой қыздыруы, одан соң лезде қазақтың “Қара жорғасын” билеуі көрермендерге жағымды әсер қалдырды. Теректі аудандық орталық емхананың бастамасымен жүзеге асқан тегін медициналық қалашықтың жұмысына тыным болмады. Көп шілік аз уақыттың ішінде қан қы сымдарын өлшеп, салмағын, бой ұзындығын біліп, мамандарға алғысын білдіріп жатты. Әртүрлі спорттық ойындар оздырылып, жеңімпаздар аудан әкімінің алғысхаттарымен марапатталды. Оған қоса аудандық саз мектебі-
тығулар жиналғандардың жанына жігер беріп, спорт өнері ұзақ өмір сүрудің сара жолы екенін дәлелдегендей болды.
Жәмила НҰР, Бөрлі ауданы
Қазақстан Республикасы Қоршаған орта және су ресурстары министрлігінің 2014 жылдың 31 наурыздағы №15-02-31/880-И тапсырмасына сәйкес «Тұрақты даму» жер қоры» қоғамдық бірлестігімен бірлескен республика көлеміндегі «Бүкілқазақстандық орман отырғызу күні» акциясы өтеді. Айлық шеңберінде үстіміздегі жылдың 19 сәуірінде облысымызда тазалау және кө галдандыру іс-шаралары ұйымдастырылмақ. Сонымен қатар облыс бойынша 22 наурыз бен 22 сәуір ара лығында республикалық «Жасыл жапырақ-Зеленый лист» акциясы өтуде. Облыс тұрғындарын осы аталған акцияларға белсене қаты суға және облысымыздың көгалдануына өз үлестерін қосуға шақырамыз. Екпе материалдарын алу жөніндегі сұрақтармен келесі мекен жайға хабарласуға болады: Орал қаласы, Дамбы тұйығы 5/1, тел.: 26-52-57.
ЕСТЕЛІК oral_oniri@inbox.ru
Бейсенбі, 10 сәуір 2014 жыл
Біздің досымыз еді...
Күрмеуі қысқа тірлікте өмірдің ыстық-суығын бірге сезінген адал достың бейнесі әрқашан санаңды сәулелендіріп, жаныңды жадыратып тұратыны белгілі. Сондай аяулы азаматтардың бірі Қадыр Усағалиев болатын. Көзі тірі болса, Қадыр досымызға сәуірдің 12-сі күні 70 жасын тойлатып, сол тойда шалқып біз де отырар едік. Амал не, атпал азамат арамыздан ертерек кетіп қалды.
Қ
адыр Ғабдрахимұлы 1944 жылы, Ұлы Жеңіске тура бір жыл қалған да Орда ауданының Теректі ауылында дүние есігін ашыпты. Әке сі Ғабдрахим соғыс ардагері, ұзақ жыл колхоз басшылығын да, басқа да лауазымды қыз меттерде еңбек еткен, елге сый-
Біз бейбіт кезде өмірге келген ұрпақпыз. Соғыстың не екенін білген жоқпыз. Алайда, кей замандастар Ау ған соғысының қасіретін бастан кешті. Аман-сау әскерге кеткендердің кейбірі арнайы ұшақпен мырыш табытта жеткізілді. Ата-аналары аңырап қалды. Сол бір бейбіт заманда қатал соғыстың қасіретін шеккен құрдастар да аз болған жоқ. Соның бірі Талғат еді.
ге бермегенін де көрдік. Қадыр өте еңбекқор азамат болатын. Оқуды бітіргеннен кейін «Восход» кеңшарында, Орал дағы тәжірибе стансасында зоотехник болып еңбек етіп, асыл тұ қымды ірі қара малын
«Жігіттер, кең болайықшы!» дейтіН... лы кісі-тұғын. Майдандағы ерлігі үшін алған орден-медальдарына қоса, бейбіт еңбектегі жетістігі үшін Ленин орденін өңірге тақ қанын ел-жұрт жақсы біледі. «Әке көрген оқ жонар» демекші, Чапаев қазақ орта мектебін бітірген Қадыр колхозда екі жылдай жылқышы болды. Сосын әуелі Орал ауыл шаруашылығы техникумын, кейін Батыс Қазақстан ауыл шаруашылығы институтын зоотехник мамандығы бойынша бітірді. Осы екі арада Кеңес әскері қатарында азамат тық борышын өтеп, әскерде де өзін жақсы жағынан көрсетті. Күрестен спорт шеберлігіне үміт кер атанып оралған Қадыр оны серік етуін жалғастырып, әсіресе, ат спортын дамытуға айрықша үлесін қосты. Жиырма жыл бойы ат спортынан өткен сайыстарда топ жарып, жеңіс тұғырын ешкім-
өсіруде қомақты жұмыс атқарды. Шаруаның қыр-сырын жақсы білетін адам ол уақытта жерде қалмайтын. Орал облыстық партия комитетінің ұйғарымымен Қадыр Усағалиев өңірдегі ірі шаруашылық – Лбішін асыл тұқымды мал зауытының бас зоотехнигі лауазымына жоғарылатылды. Осы жерде ол 1982 жылдан өмірінің соңына дейін жұ мыс істеді. Іскерлігі мен алғырлығының арқасында зауыт ди ректорының бірінші орынба сарлығына дейін көтерілді. Әрине, Қадырдай азаматтың еңбектегі алған асулары туралы ұзақ айтуға болады. Дегенмен осы жерде оның адамгершілік келбетіне ерекше тоқталып өтсек дейміз. Ол ағайын-тума, жора-жолдастарына аса қайырым ды, ақжарқын мінезді, қолы ашық, жомарт азамат еді. Кү-
Жазылған жайдың жалғасы
Туыстарды табыстырды – Менің Қамысты ауылы ма ңындағы Пішендік деген жерде дүниеге келгенімді жүз жасқа жақындағанда өмірден өткен анам айтып отыратын, - дейді Ақоба ауылында тұрып жатқан қадірменді әжей Жұмағаным Жаманбалина. - Әкемді Жәку деп атайтын. Шын аты - Айжарық болатын. Соғыс уақытында қайтыс болды. Алты ағайынды болды. Кеңестік кезеңде кәмпеске, қасіретті соғыс өз ізін салмай қоймады. Содан әулетіміздің де басына бұлт үйіріліп, жолдары тарамдалған. Алайда тағдыр соқ
пағы мені немере ағайыныммен табыстырар деп кім ойлаған? Расымен де, кейуананы өмір бойы бір-бірінен хабарсыз бол ған туысы Жұпар Саламатова ұл-қызын ертіп, іздеп келеді. Ресейдің Палласовка қаласынан Ақобаға арнайы ат шалдырып келген. Жұпардың әкесі Байтас - Айжарықтың інісі. Шекара ауып, шетте қалған ағайынды лар ұрпағы көріскен сәттерінде біраз сырды ағытыпты. Ұлы Отан соғысы тақырыбын тереңірек қаузап жүрген Жәні бек аудандық газетінің редакто-
Білім басқармасы Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 30 наурыздағы №393 қау лысымен бекітілген «Орта білім беретін үздік ұйым» грантын беру тәртібін және оның мөлшерін белгілей отырып, оны беруге арналған конкурсты өткізу қағидаларын бекіту туралы» қаулысына сай ағымдағы жылдың 27 мамырында «Орта білім беретін үздік ұйым» атты кон курсының (сырттай) өтетінін хабарлайды.
11
лімсіреп отырған бейнесі көз алдымызда мәңгі қалды. Қолын дағысымен бөлісіп, біздерге: «Әй, жігіттер, кең болайық!» деу ден танбайтын. Бұл оның жиі айтатын мәтелі болатын. Қадыр мен, оның отбасымен 1970 жылдардан бері жақын білісіп, жақсы араласып жүрген кездер естен ешуақытта кетпейді. Қазақта «Орнында бар оңа лар» деген сөз бар. Күні бүгін Қадырдың шаңырағын зайыбы Гүлзада жүдетпей ұстап отыр. Төрт ұл-қыздан тараған немережиеннің қызығын көруде. Аяулы досымыздың жасамаған жасын Алла Тағала соларға берсін дегіміз келеді.
Теміреш ИСҚАҚОВ, Жеңіс АМАНҒАЛИЕВ, Орал қаласы ры Ахмедияр Батырханов шығармашылық ізбен бұл кезде суге себепкер болған. Осы әу леттің басына түскен нәубеттің қатпарлы сырын «Орал өңірі» газетіне былтыр жариялаған «Сағыныш толы сарғайған хаттар» атты мақаласына кеңінен арқау қылған еді. Жұмағаным Жаманбалина шал ғайдан жол тартып келген тумасын шаңырағынан дәм татты рып, ыстық ықыласпен аттандырып салған. Жұпар Саламатова – сексеннің сеңгіріне шыққан жан. Бұл күнге дейін хабарошар алыспаған тағдыр иелері алда да араласпақ ниетте.
Нұртай ТЕКЕБАЕВ, Жәнібек ауданы
Аудандық (қалалық) білім беру бөлімдері мен облыстық мектеп басшылары конкурстың жеңімпаздарын анықтап жоғарыда аталған қаулымен бекітілген ереженің 11-тармағында көрсетілген өлшемдерге сәйкес тиісті материалдарды жә не өтінімді («Гранттар конкурсы» деген белгі қо йылған конвертті) ағымдағы жылдың 20 мамырына дейін облыстық білім басқармасына (211кабинет) тапсыруы тиіс. Батыс Қазақстан облысының білім басқармасы
Орда орта мектебінің 1984 жылғы бір түлегі – Талғат Шәріп қалиев. Ол сыныптастары ара сында бойы ұзын, салмақты қалпымен, ақыл-парасатымен ерек шеленген жігіт болды. Мектеп қабырғасында жүргенде, алысыпкүресетін едік. Әзіл-қалжыңы да бар. Талғаттың әке-шешесін, аға лары мен әпкелерін де жақсы білдік. Өсіп-өнген әулет болатын. Жасынан тарихи оқиғаларды жақсы білетін. Мектепте сол пәнді жақсы оқыды. Кейін Орал педагогика институтының тарих факультетіне оқуға түсті. Талғат Отан алдындағы әскери борышын өтеп жүрген тұста, яғни 1986-87 жылдары үнемі хат алысып тұрдық. Әуелі Қырғыз Респуб ликасының «Подгорное» деген жерінде болды. Содан кейін хат Ауған жерінен келе бастады. Ол хатында сыныптастарының амантүгелін және досымыз Мерекенің хал-жайын сұраған екен. 1986 жылы 23 қарашада Кабул дан жолдаған бір хатында «Айтар лықтай менде де жаңалық жоқ қой. Ауған хикаялары көп қой, бірақ хатқа да көп нәрсені жаза беруге болмайды ғой. Менің саған айтарым, қызықтамай-ақ қой бұл жақты. Ешкімге тілемеймін мұнда келуге. Өмір мен өлімнің арасы ғой бұл ара. Аман-есен қайтсақ болғаны да» деп жазыпты. Келесі бір хатында Бағлан деген жерге баратынын ескерткен екен. 1987 жылы 23 наурызда Ауғанстанның Герат қаласынан жазған хатын алдым. Біз сол кезде Герат тың нағыз қайнаған соғыстың ортасындағы қала екенін білген жоқпыз. Алла жар болып, Талғат аман-есен оралды. Институттағы оқуын жалғастырды. 1990 жылдары нарық заманы ның қиындықтарына төтеп бере жүріп, еңбек етті. «Соғыстың ардагерімін» деп кеуде кермеді, еш-
кімге салмағын салған жоқ. Бөкей ордасы тарихи-мұражай кешенінде, одан кейін аудандық «Орда жұлдызы» газетінің редакциясын да қызмет жасады. Мақалалары облыстық, республикалық мер зімді баспасөзде жарияланып тұрды. Негізінен Хан ордасының тарихы, оның өркендеу кезеңі туралы жазды. Жаңадан табылған жәдігерлер де мақаласына арқау болды. Мұражайда сақталған құнды деректерді көпшілік назары на ұсынды. Іссапармен Астанаға да келіп кетті. Өзінің ойларымен бөлісті. Ауған соғысында алған жара қаты да бар болар, бірақ сыр бер меуші еді. Өзім Ұлы Отан соғысы ардагерінің баласы ретінде соғыс көргендердің жай-күйін, денсау лығын, жан-дүниесін аздап болса да, түсінемін. Талғат та өзі айтпа ғанмен, оның өн бойынан жалынды жігеріне, денсаулығына соғыс тың зардабы тигені сезілетін-ді. Бойындағы күш-жігерін, білімін еліне толық жеткізе алмай кетті, Талғаттың асқақ арманының орындалуына Ауған соғысының зардабы тосқауыл болды. Соғыстың қасіреті қанша жылға дейін ұласып, шаңыраққа қайғы әкеле тінін осыдан да көресің. Енді, міне, биыл көктемде Тал ғаттың өмірден озғандығы туралы суыт хабар келіп жетті. «Ең болмаса, қоштаса алмай қалдық-ау» деп өкіндік. Мәдениетті де парасатты, керемет жігіт, бірге жүрген, ойнап-күлген досымыз еді. Арамыздан ерте кетіп қалды. Жа ны жәннатта болсын! Оның есімі жерлестерінің, замандастарының жүрегінде өмір бойы сақталары анық.
Айбатыр СЕЙТАҚ, ақын, Қазақстан Жазушылар одағының мүшесі, Астана
Орал қаласы және облыс тұрғындарының назарына! «Балық ресурстары мен басқа да су жануарларын, олардың бөліктері мен дериваттарын пайдалануға шектеу мен тыйым салуды енгізу, оларды пайдалану орындары мен мерзімдерін белгілеу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 7 наурыздағы №303 қаулысына сәйкес облыс тұрғындарының назарына ұсынамыз. Ағымдағы жылдың 1сәуір - 31 мамыр аралығында облыс көлеміндегі су арналарында балық өнімдерін қолдануға тыйым салынады. ІІМ, ҚОСМР, ККМ және ҰҚК бірлескен бұйрығына сәйкес Жайық – Каспий бассейні аумағында балық пен балық өнімдерінің заңсыз айналымын анықтауға, алдын алуға және жолын кесуге бағытталған «Бекіре – 2014» кең ауқымды балық қорғау акциясы өткізіледі. Іс шараның өткізілу барысымен облыс тұрғындары үздіксіз ақпаратта нып отыратын болады. БҚО ІІД әкімшілік полиция басқармасы, табиғатты қорғау полиция бөлімі
12
отандастар Бейсенбі, 10 сәуір 2014 жыл Ұлы Жеңіске
1945 2015
жыл
oral_oniri@inbox.ru
«Шаршауға уақыт жоқ» Оралдықтар кәріс қызы, қазақтың келіні Ляна
Беда Леонид Игнатьевич Ол 1920 жылы Қостанай облысы Ленин ауданының Ново-Покровка ауылында дүниеге келген. Орал мұға лімдер институтын, сондай-ақ аэро клубты бітірген. 1940 жылдың тамызында Орынбор авиация училищесіне оқуға жіберіледі. Сталинград үшін шайқастағы ұрыс күндері ұшқыш-штурмовик сержант Беда Еділ бойындағы қала ны қорғаушылар қатарында болған. Қырым ауданында дұшпанның құры лымдарын жоюда көрсеткен ерекше ерлігі, батырлығы және ержүректігі үшін 1944 жылы 26 қазанда Л.Бедаға Кеңес Одағының Батыры атағы бе рілді. Кенигсберг қаласына шабуыл жасауға қатысқаны үшін, шабуыл жасаушылар эскадрилиясын жетік басқарғаны, батырлығы және ерлігі үшін Леонид Игнатьевич Бедаға 1945 жылы 29 маусымда осы жоғары атақ екінші рет берілді. Соғыстан кейін генерал-майор Л.Беда Қызыл Тулы Әскери әуе академиясын бітірген. 1976 жылы ол қызметтік міндеттерін атқару кезінде опат болды. Л.Беда Ленин, «Қызыл Жұлдыз» ордендерімен, екі рет Қызыл Ту орденімен наградталған. Белоруссияда бір көше, Харьковте бір мектеп оның атымен аталады, Қостанайда Батырдың қола бюсті орнатылған.
Борисюк Александр Евстафьевич А.Борисюк 1921 жылы Тула облысының Белев қаласында дүниеге келген. 1925 жылы оның отбасы Батыс Қазақстан об лысы Зеленов ау данының Серебряков кентіне көшіп келеді. Қызыл Армия қатарына 1940 жылы шақырылған, 1941 жылдың қыркүйегінен Ленинград майданында болған. Борисюк бөлімде үздік минометші бола жүріп, әскери шеберлікті жетік меңгереді, дұшпанның ондаған атыс орындарын жояды. 588-атқыштар полкіндегі минометшілер взводының командирі, аға сержант А.Борисюк 1944 жылдың 9 шілдесінде Барышево (Пеллякяля) елді мекенінің солтүстік-батысындағы Карель мойнағында Вуокса өзенінен соғысып өту кезінде батырлық және ержүректік көрсетті. Жауынгер Жеңіс күніне жете алмады, ол 1945 жылдың 15 ақпанында қаза тапты, Грудзендза (Польша) қаласының солтүстік маңында жерленген. А.Борисюкке Кеңес Одағының Батыры атағы 1945 жылдың 24 наурызында берілді. Ленин, Қызыл Ту ордендерімен, басқа да медальдармен марапатталған. Өзінің туған ауылында оның атында көше бар, сондай-ақ оның аты Серебряков ауылында қайтыс болған жауынгерлерге арналған ескерткіш тақтада жазылған.
Тұрсынованы бұрыннан іскер әйел деп білетін. Енді ол Орал қалалық мәслихатының депутаты мандатын қолына алғалы бергі уақытта сайлаушыларының аманатын орындауда тыным таппайтын қайратты жан ретінде тағы бір қырынан танылды. Әсілі, Ляна Алексейқызы – жаратылысынан елгезек, халыққа қызмет көрсетуден асқан мерейлі міндет жоқ деп санайтын жан. Халық қалаулысы өзі депутаттыққа сайланған №16 сайлау округі тұрғындарынан түскен өтінішұсыныстардың бірде-бірін елеусіз қалдырған емес. Әр айдың бірінші аптасында №44 мектепте және ай сайын «Нұр Отан» партиясы бөлімшесінің ғимаратында тұрғындарды тұрақты қабылдайды. Кәсіпкерлік шаруасы да күнделікті назарды қажет ететіндігіне қарамастан, ол қабылдауға келген адамдардың әрқайсысын тыңдап, жылы сөзі мен көмегін аямайды.
Гүлбаршын ӘЖІГЕРЕЕВА, «Орал өңірі»
Ө
-
ткенде «Жеңіс» ша ғынауданының бір топ тұрғыны үйдің жертөлесінде орналасқан кафе нің заңсыз ашылғанына шағым данды. Кешкі уақыттағы даңғаза музыка мен дем алдырмайтын иістен әбден шаршадық десті. Тиісті құзырлы орындардан, со ның ішінде қалалық ішкі істер басқармасынан, ТЖ, санэпидемиология саласынан, ЖПИКтен мамандар шақырып, тұр ғындардың қатысымен мәсе лені шешу жолдарын бірге қарастырдық. Кафе заңды түрде ашылған болып шықты. Тұр ғындардың қойған талаптарына орай кәсіпкер тарапынан тиісті шаралар алынды. Сол тұрғын үйдің бірінші қабатында өзге де кәсіпкерлік нысандары жұмыс істейтіні анықталды. Тұрғындар да риза, кәсіпкерлік те қорғалды. Қазір де бұл мәселе депутаттың бақылауында, - деді депутаттың көмекшісі Светлана Әділова. Ляна Алексейқызы депутат болып сайланғанда, сайлаушылары қала орталығына қатынайтын №1, 8, 33 қоғамдық көліктер қозғалысын қалыпқа келтіруді аманаттады. Бұл іс те оң шешілді. Сондай-ақ сайлаушылар өз депутаттарына 6-шағынауданындағы заңсыз базарды жою үшін сауда базарын салуды сұрап, 40 өтініш жазды. Ляна Тұрсынованың із денісі арқасында жаңадан бой көтерген сауда үйінің бір бө лігінен саяжай өнімдерін сатуға арнайы орындар бөлінді. Сауда үйінің әкімшілігі бұрын көшеде жайма базарда тұрғандардың көпшілігіне ғимараттың ішінен орындар ұсынды. Мұндай мысалдарды Ляна Алексейқызының депутаттық қызметінен көптеп келтіруге болады. Қаланың Чапаев көшесіндегі тұрғындардың өтініші бойынша жаңа колонка қоюға септігі тиген. 6-шағын ауданда депутаттың араласуы-
мен 2 спорт алаңы, бір балалар алаңы салынған. Округте ақса қалдар кеңесі құрылып, жұмыс істеуде. Бір қызығы, кеңеске мүше болған қарапайым тұрғын дар қалалық мәслихаттың сессияларына қатысады. Осындай байланыстың арқасында билік пен халық арасындағы түсіністік нығая түспек. - Білесіз бе, адамдардан ал ғыс естуден асқан қымбат нәр се жоқ. Сол үшін жұмыс істеп, өмір сүруге болады, - дейді Л.Тұрсынова. - Біздің округте бірнеше аз қамтылған отбасылар бар. Олардың жағдайларын көзіммен көрдім, аз қамтылған отбасыларынан да төмен жағ дайда тірлік етуде. Мұндай от басылардың ішінде мектепте оқитын ұл-қызына мемлекеттен тиісті жеңілдіктерін ала алмай отырғандары да кездеседі. Өйткені қайсыбір балақандар дың әке-шешесі жоқ, әжесінің тәрбиесінде. Енді қайсыбір отбасы толық емес, бір отбасын отағасы 4 баламен тастап кеткен, көпшілігі пәтер жалдап тұрады. Осы отбасыларға жаңа жыл қар саңында сыйлықтар табыс еттік. Бірақ құттықтау шараларынан кейін кері қайтқанымызда, бір-бірімізбен сөйлесе алмай, жаман күй кештік, олардың тұр мыс-тірлігі жүректі ауыртады. Бүгінгі заманда ойын балала рының ашқұрсақ жүруі жанымды жүдетеді. Сондықтан №44 мектептен мектеп басшысы Ақ жарқын Темірханованың көме гімен осы отбасыларға көмек көрсететін пункт аштық. Қазірдің өзінде 50-60 пакет киім-кешек, ойыншық жиналды. Енді картоп, макарон өнімдерін сатып алып, жиналған затты тұрмысы төмен жаңағы отбасыларға үлестіре міз. Облыстық «Орал өңірі» газеті арқылы өздеріңіз кимейтін, бі рақ лақтырып тастауға қимайтын киімді, өзге де заттарды №44 мектептегі пунктке тапсыруға болатынын жеткізгім келеді, деді Ляна Алексейқызы. Светлана Тілепбергенқызы
ның айтуынша, депутаттың ұйым астыруымен мүмкіндігі шектеулі д екі тұрғынға кәсіпкер Ақыл бек Бисембаевтың демеушілік көрсетуімен 2 мүгедек арбасы сыйға тартылған. Енді кәсіпкер мүмкіндігі шектеулі 6 жанға дәрі-дәрмек алуға әрқайсысы 5-10 мың теңге шамасындағы сертификат табыс етпек. Ляна Алексейқызының бастауымен мүмкіндігі шектеулі жандар арасында дойбы, шахматтан жарыс өтті. Оның қабылдауына жұмысқа тұруға және құжат алуға көмек сұрап келетіндер көп. «Депутат олардың бірдебірін елеусіз қалдырмайды, бар лығының мәселесі бойынша тиісті орындарға қоңырау шалып, мәселені шапшаң шешуге ұмтылады. Осыдан-ақ мәселенің бәрін ақша емес, адамға деген ілтипат шешеді дегің келеді» дейді ағынан жарылған Светла на Тілепбергенқызы. Ляна Алек сейқызының көмегімен Самал Жұбатова деген жас №13 мектепке мұғалім, 3-топтағы мү гедек Абат Бекеев №34 мектепке күзетші болып орналасқан. Ал Мұханбеталиева Нұргүл есімді жас ана жұбайы қайтыс болып, бір баласымен ауылдан қалаға келгенінде ешбір құжаты болма ған екен. Оның жеке бас куәлігі, асыраушысынан айырылды де ген құжаты Ляна Алексейқызы ның көмегімен жасалып, Нұргүл дің өзі кафеге жұмысқа, баласы мектепке орналастырылған. Халық сеніміне селкеу түсір меуді ойлайтын Л.Тұрсынованың алдағы уақытқа жоспары көп. Шағын және орта кәсіпкерлік өкілдерінің бизнесіне қатысты түйткілді мәселелер болып жатса, оларды шешуге көмек қолын созбақ. - Уақыт тапшы, жұмыс ауқым ды, бірақ шаршауға болмайды. Кәсіпкерлігімде маусымдық жұ мыстарды ескергенде 100-ден аса адамды жұмыспен қамтып отырмын. Олардың да тұрмыстірлігі назарымда. Жағдайы нашар болып жатса, өнікті еңбек
ете алмайды. Ал тамақтану жү йесінде сапа мен мінсіз қызмет бірінші орында, - деді асханалар мен ресторандар жүйесінің дамуына үлес қосып жүрген Ляна Алексейқызы. Ол өзін алдымен сүйікті жар, бақытты ана, абзал әже санайды. Әйел заты үшін отбасындағы берекелі өмір бәрінен биік. Содан кейін кәсіпкер ретінде ел-жұртқа пайдам тисін деген қағиданы ұстанады. Өзінің айналасындағы адамдарға қолынан келгенінше көмек қолын созып, жүрек жылуын аямайтын халық қалаулысы әр кез сенім үдесінен шығуды мақсат тұтады. Сондықтан Ляна Тұрсынованың шаршауға уақыты да жоқ.
Мәншүк Ермұқанова, «Ару аналар» қоғамдық бірлестігінің жетекшісі: - Қоғамдық бірлестігімізде көп балалы, «Алтын алқалы» 14 зейнеткер ана бар. Биыл біздің көп ұлтты бірлестігіміздің құрылғанына 5 жыл толып, жақында үлкен концерт қойдық. Қа ладағы мектептер мен кол ледждерге барып, патриот тық, ұлттық салт-дәстүрді насихаттау бағытында жұ мыстанудамыз. Бірлестік мүшелері Орал шаһарының бір қиырынан және қала маңындағы Желаев, Селекционный, Круглоозерный ауылдарынан ардагерлер клубына немесе мектептер ге қатынайды. Қала ішінде қоғамдық көлікпен жүру қиындықтар туғызатын. Осы мәселені қалалық мәсли хаттың депутаты Ляна Тұрсыноваға айтып, өтініп едік, оң шешімін тауып отыр. Жүзі ғана емес, жүре гі де жылы іскер қызымызға алғысымызды айтып, батамызды берудеміз.
шаңырақ Бейсенбі, 10 сәуір 2014 жыл
oral_oniri@inbox.ru
Сегіз қырлы, бір сырлы азамат, бесаспап өнер иесі, халық арасынан шыққан тума талант, бір ауыз сөзге сайсақ, нағыз «самородок», марқұм Сағит Садықовтың есімі Ақ Жайық атырабына кеңінен танымал. Өзгесін айтпағанда, Сағит ағамыз бен Күләш жеңгеміз – жеті қыз, бір ұл тәрбиелеп өсірген өнегелі отбасы. Біз бүгін Сағит ағамыз өмірден озғанымен, үлкен қара шаңырақтың түтінін түтетіп отырған Күләш апамыз жөнінде әңгіме қозғағанды жөн көрдік.
Қ
азір ол кісі сексеннің бесеуіне аман-сау аяқ басып отыр. Өнерлі азаматтың зайыбы бүгінгі күні де үлкендікке бой алдыра қоймаған сергек қалпында. Мүмкін бұл қыздарының тілегі мен қос қолын жылы суға малып мәпелеп кү тіп бағуының да арқасы шығар. Бүгінде перзенттерінің бәрі де өмірден өз орындары мен ба қыттарын тапты. Қазір олар рес публиканың әр түкпірінде Астана, Алматы, Атырау және Орал қалаларында тұрып жатыр. Тұла бойы тұңғыштары Света қашанда қасынан табылса, қалған қыздары Айсұлу, Айжан, Клара, Райхан, Роза мен Венераның қай-қайсысы да аналарының қалжайын сұрап, үнемі хабарласып тұрады. Олардың бәрінің де туыпөскен топырақтары – Қазталов. Сондықтан да атамекендеріне үлкен бір іңкәр көңілмен оралатынын ана жүрегі үнемі аңғарып жүреді. Иә, халқымыз «Қыз – өріс, қыз – тілекші, қыз – өмірдің қыз ғалдағы» деп жатады. Әу бастан қалыптасқан осы тіркестер мен ұғымдарға қатысты Күләш апа мыздың өз ойы мен тұжырымы бар. Қыздың өріс болатын себебі – ол іргеңді кеңейтеді. Алысты жақын қылуға дәнекер болады. Өз уақыты келгенде құда болып, құдағи болып сыйласу да өмірдің бір бақыты мен қызығы. «Астың дәмін келтірген – тұз әулие, алысты жақын қылған – қыз әулие» деп халқымыз тектен-тек айтпайды дейді Күләш Садықова. Иә, алтын алқа иегері айтқандай, халқымыз қыз баланы тілекші деп әрдайым құрметтеп, қадірлейді. «Қыздың орны – төр» деп те айтады. Өйткені қыз жат жұрттық бола тұрса да, өмірдің түрлендірушісі, нәр берушісі болып қала бермек. Қыздар өмірдің сәні де, мәні де болып табылады. Қыз – барша адамзат баласының тамыр жайып, биік бәйтерекке айналуына септігін тигізе алатын құдірет, феномен. Қыз - барлық құт-берекенің бастауы. Күләш келін болып түскен кезінен бері Садық әулетіне құтбереке ала келгенін аға ұрпақ өкілдері әлі күнге дейін айтып отырады. Өзіміз де шет жағасын көре қалғандай, Сағит ағамыз екеуі сондай бір жарасымды жұп еді. Ол кісінің Күләш апамызға арнап шығарған бір өлеңі әлі күнге дейін елдің аузында жүр. Оны еске алып отырған себебім: бұл өлеңде асыл жарға деген айнымас махаббат, сыйластық пен құрмет сезімі бар. Сонымен бірге мұнда зайыбының отбасындағы орнын лайықты бағалау сарыны да айқын көрінеді. Бұл туынды
Күләш апа
сонысымен қымбат. Сонымен бірге жалқыдан асып, жалпыға тән сипат алуымен де қадір-қа сиетін биіктете алады. Ендеше, сол өлеңді газет оқырмандары ның назарына бергеннің еш айыбы жоқ секілді.
Күләшқа Менің шалқып-тасуым, Сенің арқаң, ғашығым. Ұнатушы ең әрқашан, Әңгіменің ашығын. Жастай сүйген жарым-ау, Сен қоңыр, мен сарылау. Сонда-дағы біздерге, Құт-береке дарыды-ау. Бәйбішем-ау, бәйбішем, Тал бойыңа сай мүшең. Сен ауырсаң, мен бейбақ, Шай орнына қайғы ішем. Жұбайым-ау, жұбайым! Аман жүрші, лайым. Сенің тәтті күлкіңнен, Жуымайды уайым. Сөзімнің бұл дұрысы, Жанымның сен ырысы. Мен артыңда қалмайын, Болсам да үйдің ірісі. Расында да, бұл кез келген ер-азаматқа, әрбір отбасы иесі не ой салатындай өлең деп ойлаймыз. Әр азамат өз жұбайын осылай бағалап, мерейін тасытса, отбасындағы берекенің одан са йын шырайы кіретіні хақ. Дәл осы арада тағы бір айтайын дегеніміз қыздар бірінен соң бірі дүние ге келіп жатқанда, оған Сағит ағамыз «Тағы да қыз ба?» деп қабағын шытпапты. Ол қыздарын өте жақсы көрген. Өмірден өз орындарын тауып кетуі үшін әкелік борышы мен парызын да бір кісідей атқарған. Оларға тиісті бағыт-бағдар беріп, жөн сілтеген. Жоғары оқу орындарына қыз дарын өзі ертіп алып барған.
Соның арқасы шығар, Сағит ағамыз бен Күләш жеңгемізден өрбіген перзенттердің бәрі де жоғары білім алып, қалаған ма мандықтарын игеріп шықты. Қыздардың бәрі де әкелерін өте жақсы көрді. Сағит марқұм елжұрттың ортасында осылай шал қып-тасып, мерейім өсіп, ауырмай жүргенім қыздарымның ар қасы дегенді үнемі айтып отыра ды екен. Осы арада Күләш апамыздан тағы да сыр тартып, ол кі сіге төмендегідей сауал қойдық. – Сағит ағамыз өзіңізге арнап шығарған өлеңінде сізді «әңгіменің ашығын» ұнататыны ңызды айтыпты ғой. Ендеше, ашы ғын айтыңызшы, ол кісі өзінің артынан бір мұрагердің дүниеге келгенін қалайтынын сізге құ лаққағыс қылған жоқ па? Бұған не дейсіз? – Мұны мүмкін іштей ойлаған да шығар. Пенде ғой. Бұған көзім анық жетпейді. Алайда бұл ойын маған да сездірген де, тіпті бір ауыз емеурін танытқан да емес. Сонысына осы күнге дейін қайран қалумен келемін. Кенже қызымыз Венерадан кейін жеті жылға де йін құрсақ көтермедім. Осындай ұзақ уақыттан соң көптен күткен ұлымыз дүниеге келді. Оның атын әкесі өзінің есіміне ұйқастырып, Сағи деп қойды. Кім біледі, бұл да мүмкін қыздарымыздың бір ініміз болса екен деген тілектерінің
қабыл болғаны шығар деген ой да келеді кейде. Иә, жасыратын несі бар, жеті қыздан кейін бір ұлды дүниеге әкелсем деген ой мен сезім Күләш апамызда да болыпты. Ол Сағит аға екеуінің арасында өмірге бір ұлдың аттауын қалапты да тұрыпты. Мұның өзі ең алдымен отбасының тірегі, қарағаштай пана, бәйтеректей сая бола білген қамқоршысы, арқа тұтар азаматы, адал жары Сағиттың артында өзінің ізін жалғайтын, ұр пағын жалғастыратын мұрагері болғанын қалағандықтан туын дағанын Күләш апамыз жасырып қалған жоқ. Құдайға шүкір, Сағи ата-ана үмітін ақтады деуге болады. Үйлі-баранды. Бұған дейін кеден саласында қызмет жасаған. Кейін мұнда штаттық кестенің қысқартылуына байланысты қа зір жеке шаруамен айналысады. Сөз соңында қылықты да қырмызы, әсем де ақылды қыз дар өсіріп, тәрбиелеген Күләш апамызға амандық тілейміз. Бүгінде ол – жиендері мен неме релерінің, шүлдірлеген шөбере лерінің балдай тәтті қылықтары на тоймай, олардың ортасында жүрген бақытты әже. Сондықтан да «Алтын алқа» иегеріне шынайы тілекпен ғұмыр жасыңыз ұзақ бола берсін демекпіз.
Темір Құсайын
Сапа және қолжетімділік – біздің құндылығымыз! Daewoo Gentra
12 200 ш.б. бастап
Ең көп жылдамдығы: 180 шақырым/сағ. 0-100 шақырым/сағ. екпіні: 11,9 с
Қала бойынша: 8,46 л/100 шақырым Жолда: 6,0 л/100 шақырым
Орал қ., 4-ш/а, 28-үй («CAR CITY URAL») Тел.: +7 (7112) 226-522
Көлемі: 1,5 л. Қуаттылығы: 79 кВт/107 л.с. КПП: 5 МТ/6 АТ Қауіпсіздігі: ABS, AIRBAG, иммобилайзер, ISOFIX, күндізгі қозғалғыш шамдары, орталық құлып Интерьер/экстерьер: РГК (ГУР), тұманға қарсы шамдары, электрлік әйнек көтергіштер Жайлылығы: кондиционер, қапталдағы айналарды жылыту Мультируль*, алдыңғы орындықтарды жылыту
3 жылға кепілдік немесе 100 000 шақырым жүгіріс *Топтамасына қарай бірге беріледі
Қазақстан Республикасы аумағында кез келген телефон арқылы қоңырау шалу ТЕГІН
13
Ұлы Жеңіске 1945 2015
жыл
Волков Филипп Григорьевич Ф.Волков 1901 жылы Орал облы сы Бөрлі ауданы ның Бөрлі ауылында дүниеге келген. Ұлы Отан со ғысы басталғанда бірінші күннен-ақ соғысқа аттанған. Мерген брон бұзушы, шабандоз Ф.Волков көптеген ұрыстарда ерек ше көзге түскен. Ол – Еділ бойын дағы тарихи ұрысқа қатысушы, дұшпанның көптеген танкісі оның танк атар мылтығынан дәлдеп атыл ған оқтан қиратылған. Филипп Григорьевич Волков туған ауылына оралған соң ұста балғасын қолына қайта алады. Оның ерлігі туралы ешкім ештеңе білген жоқ. Алайда «Правда» газетінде 1946 жылдың 15 мамырында КСРО Жоғарғы Кеңесінің Жарлығымен Ф.Волковқа Кеңес Одағының Батыры атағы берілгендігі туралы мақала жарық көрді. Ол Ленин, 3-дәрежелі Даңқ ордендерімен, медальдармен марапатталған. Соғыс кезінде алған жарақаттары Ф.Волковтың денсаулығын нашарлатты. Ол 1948 жылы қайтыс болды. Батыр жерлесімізді мәңгі есте сақтау мақсатында туған ауылында ескерт кіш орнатылған, оның атына көше берілген.
Гринько Иван Устинович И.Гринько 1922 жылы Ақтөбе облысы Жұрын ауданы Кузнецов ауылында туған. 1942 жылы қыркүйекте Орынбор әскери авиация мектебін бітіргеннен кейін соғысқа қатысады. Сталинград қала сын қорғауда ерлік көрсетіп, жаудың бірнеше самолеті мен техникасын құртады. Оған 1944 жылы Кеңес Одағының Батыры атағы беріледі. Соғыстан кейін Иван Устинович Орал қаласында тұрды, аэроклубта жұмыс істеп, өзінің бай тәжірибесін және ұшу өнерін жас ұшқыштарға үйретіп отырды. Ленин, 3-дәрежелі Кутузов, Александр Невский, 3 рет Қызыл Ту, екі мәрте Отан соғысы, «Қызыл Жұлдыз» ордендерімен марапатталған. 1989 жылы Орал қаласында қайтыс болды.
14
ауыл-аймақ Бейсенбі, 10 сәуір 2014 жыл
oral_oniri@inbox.ru
Саралжын – махаббат ауылы Осы ғасырдың басында ауылдық аумақтарды дамытуға арналған мемлекеттік бағдарлама қабылдағаны белгілі. Соған орай еліміздің ауылдық елді мекендері әлеуметтік-экономикалық даму деңгейлеріне сәйкес топ-топқа бөлінді. Облысымыз бойынша даму әлеуеті төмен ауылдардың қатарына Бөкей ордасы ауданының солтүстік-шығыс жағында орналасқан Саралжын ауылдық округі де енді. Соңғы жылдары аталмыш округте қолға алынған оңды істер таяуда бұл ауылдың осы санаттан шығуына өз септігін тигізді. Ауыл кеші көңілді - 2009 жылы Саралжын ауыл дық округіне әкім болып келгенім де өзіме бірінші кезекте масылдықпен күресуді міндет етіп қойдым. Соның арқасында әлеу меттік жәрдемақы алатындар азайды. Мәселен, 2009 жылы 16 отбасы мемлекеттен осындай көмек алса, келер жылы ондай жанұялардың саны 7-ге дейін төмендеді. Одан кейін 3 отбасы қалды. Ал 2012 жылы әлеуметтік жәрдемақы алатын отбасы тіркелген жоқ. Ауыл халқының әлауқатының артуына мемлекеттік
риман», «Айбар», «Әдемі», «Мирас» шаруа қожалықтары жыл са йын 20 адамға әлеуметтік жұмыс беріп отыр. Округтегі қырыққа жуық трактордың жартысы және шөп шабу, жинау техникалары жаңарып, мал азығын дайындау жұмыстары ойдағыдай жүргізіліп, жоспар толығымен орындалуда. Кәсіпкерлік саласының да аясы кеңіп келеді. Ауылда сауда, суретке түсіру, халықтың демалысын ұйымдастыру, көлік жөндеу бойынша қызметтер көрсетіледі. Осындай нысандарды жиырма-
«Қане, тісіңді емдейік!» бағдарламалардың көп көмегі тиді. Осы бағдарламалардың арқасын да жұмыссыздар қатары да жыл санап азайып келеді. «Жұмыспен қамту – 2020» бағдарламасы бо йынша 2012 жылы үш адам 9 млн. теңге, былтыр жеті адам 14,2 млн. теңге көлемінде несие алды. Ол қаржының бәрі төрт түлік мал алуға жұмсалды. Нәтижесінде ок ругтегі 23 шаруа қожалығы мен тұрғындардың жеке шаруашылы ғындағы мал басы айтарлықтай өсті. Осы малдарды бағуға жұмыс сыздар санатындағы он төрт адам тартылды. Одан бөлек «На-
дан астам адам нәпақасын тауып жүр. «Ақбұлақ» бағдарламасына сәйкес «Ақмектеп-Саралжын» тұщы су құбыры іске қосылып, ауылдағы барлық әлеуметтік мекемеге, жүзге тарта тұрғын үйге су келіп тұр. «Дипломмен ауылға» бағдарламасы шеңберінде былтыр 4 жас маман келді. Ауылда ақсақалдар, әйелдер, жастар кеңестері белсенді түрде жұмыс істеуде. Соның нәтижесінде соңғы жылдары округте қылмыс атаулысы тіркелген жоқ. Міне, осы істері міз Саралжынның даму әлеуеті төмен ауылдардың қатарынан
шығуына әсерін тигізсе керек, деді бізбен әңгіме барысында Саралжын ауылдық округінің әкімі Қуантай Рашқалиев. Ауылдағы әлеуметтік мекемелер бүгінгі күннің талабына сай. Нақтылап айтсақ, жас ұрпақты заманауи білім нәрімен сусындату үшін Қ.Сағырбаев атындағы орта мектеп қажетті құрал-жаб дықтармен жабдықталған. Қазір аудандағы үздік білім ұяларының қатарында. Оқушылар аудандық қана емес, облыстық пән олимпиадаларында жақсы нәтиже көр сетуде. Түлектері ұлттық бірыңғай тестілеуден жыл сайын білімділігімен көрініп жүр. Мәселен, өткен жылы ҰБТ-ға қатысқан он бес оқушы 76,93 балл жинап, ауданда 2-орыннан көрінді. Төрт түлек мемлекеттік білім грантын иеленіп, жоғары оқу орындарының студенттері атанды. Түлек демекші, өткен жылы 11-сынып оқушысы Асыл Бақыт республикалық «ХХІ ғасыр көшбасшысы» ойынының жеңімпазы болып оралды. 2007 жылы үлгі жобамен салын ған мәдениет үйі мен ондағы кітап хана ауыл халқының мәдениетін көтеріп, рухани байлығын арттырып, тұрғындардың демалысы мен бос уақытын тиімді өткізу бағытында айтарлықтай жұмыс тар атқарып келеді. Мұнда домбыра, қобыз, драма, терме, би үйірмелері жұмыс жасайды. Саралжын - белгілі күйшілер Сейтек, Түркеш, Тұяқбердінің, әнші Аманғалидың, дирижер Шамғон ның кіндік қаны тамған киелі мекен. Осы бабалардың көшін жалғаушы ағайынды Әнуар мен Нұрлыбек Қазиевтерден, Қамар Жанғалиевадан, Эльмира Жапаевалардан тәлім алған ауыл жастары облыстық, республикалық өнер байқауларынан жүлдемен оралып жүр. Ал бүлдіршіндер «Балдаурен – 2013» балалар шығармашылық фестивалінде қатарының алды болуда. Ауыл жастарынан жасақ талған «Орда» КТК командасы түрлі деңгейдегі сайыстарда биіктерді бағындырып келеді. Ай десе аузы,
күн десе көзі бар саралжындық сұ лулар «Бөкей ордасы аруы» атты аудандық байқауында үздіктер сапынан көрінуде. Мәдениет үйін де ауыл және студент жастардың қатысуымен ақын-жазушылардың туған күндеріне және басқа да күнтізбелік атаулы күндерге орай әдеби-сазды шығармашылық кеш тер өтеді. Бұл өз кезегінде жас ұрпақтың кітаппен достасып, әде биет әлеміне жиі саяхат жасауына мүмкіндік берері сөзсіз. Мәдениет үйі қызметкерлерінің бастамасымен жыл сайын Наурыз мерекесіне орай ауылда «Көшелер аламаны» байқауы өткізіледі. Онда көше тұрғындары білім, өнер, спорт бағытында сынға түсіп, түрлі аталымдар бойынша марапатталады. Бөкейліктер Саралжынды «махаббат ауылы» деп те атайды. Себебі сәуір айының ортасында мұнда «Қозы-Көрпеш-Баян-Сұлу күнін» аудандық деңгейде тойлау дәстүрге айналды. Ауыл әкімдігі мен «Нарын жастары» қоғамдық бірлестігінің ұйытқы болуымен осы шара шеңберінде жас әншілер байқауы биыл осымен төртінші рет өткелі тұр. Алдағы уақытта оның аясын ұлттық салт-дәстүрлермен байыту ойда бар. «Осындай шараларды ұйымдастырудағы мақ сатымыз айқын, - дейді Саралжын ауылындағы жастар жетекшісі Оралхан Байқуатов. - Жастары мыздың Валентин күні секілді мән-мағынасы бұлыңғыр өзгенің
мереке-сымағынан аулақ болуы на және олардың бойында өзі міздің дәстүрімізге сай рухани құндылықтарды қалыптастыруға үлес қосу». Сайқыннан 200 шақырым қашықтықта, яғни ауданнан ең шалғай орналасқан ауыл тұрғын дарының бүгінгі таңда жоғары жаққа айтар екі базынасы бар. Біріншісі – жол. Орал-ЖаңақалаСайқын трассасына дейінгі 26 шақырым қашықтықтағы жолдың бойындағы екі балшықты сор көктем-күз маусымдарында көлік тің жүруіне үлкен кедергі. Жол демекші, биыл ауылішілік жолдар жөнделмек. Ол Саралжынның даму әлеуеті төмен ауылдардың қатарынан шығуына байланысты мүмкін болып отыр. Яғни биыл «Өңірлерді дамыту» бағдарламасы аясында қазынадан бұл округке 1,2 млн. теңге қаржы қаралған. Ауыл тұрғындары осы қаржыны жолды жөндеуге бөлген дұрыс деп шешіпті. Соған орай мамыр айында бұл бағыттағы жұмыстар басталмақшы. Екінші мәселе – көгілдір отын. «Мемлекет осы екі мәселемізді шешсе, әлеуметтікэкономикалық көрсеткіштер бойынша өзге ауылдармен бәсе кеге түсуге біз дайынбыз» – дейді саралжындықтар.
Сәкен МҰРАТҰЛЫ, Бөкей ордасы ауданы
Даладағы думан
Жаңғырық oral_oniri@inbox.ru
Бейсенбі, 10 сәуір 2014 жыл
«Ауғанстан мәңгі жүрегімде» Кеңес әскерінің ауған елінен шығарылуына 25 жыл толуына орай осыдан біразырақ уақыт бұрын мектебімізде «Ауғанстан мәңгі жүрегімде» атты ауған соғысының ардагерлерімен кездесу өтті. Оның мақсаты жасөспірімдердің санасында патриоттық тәрбие ұялату, ардагерлердің ерлік жолдарын өскелең ұрпаққа таныстыру болды. Кездесу кешіне ауған соғысының ардагерлері Кәрім Дүйсенов, Сағидолла Шошанов (суреттерде) шақырылды.
15
Доғарыстағы майор Талғат Ниязов Батыс Қазақстан облысында дүниеге келген. Ол 19861988 жылдары Ауғанстан жерінде әскери борышын атқарды.
1993 жылы Ақтөбе мемлекеттік медициналық университетін тәмамдады. 1994 - 2007 жылдары Оралдағы 5517, 5515 әске ри бөлімдерінде медициналық пункттің бастығы, медициналық қызметінің бастығы болды. Биыл Ауған елінен Кеңес ода ғы әскери құрамдарының елге қайтарылғанына 25 жыл. Осы
мыз тиген күні-ақ біз оқ тиіп, от-жалынға оранып, құлдилай құлаған бірнеше тікұшақты өз көзімізбен көрдік. Оның үстіне қар ұш қындап, іле-шала бұрқасын датып, күн райы да соғыс жағдайына сай сұрқай тартып тұрды. Осы әуежайдың басын да-ақ бізді әскери бөлімдерге
От-жалында
- Ауған соғысы мындаған жас жігіттердің өмірін қиды. Арада біраз жылдар өтсе де, олардың ерліктері ешқашанда ұмытыл майды. Кейінгі ұрпақ ержүрек ағаларының отансүйгіштік, туған еліне деген сүйіспеншілігін өнеге тұтады, - деді қос ардагер естелік әңгімелерінде. Оқушылар өмірінің жауқазын жастық шағын оқ пен оттың арасында өткізіп, елге аман-сау орал
Ауғанстанда әскери борышын өтеген Жәнібек ауылының тұрғыны Қанат Қабаев әскердегі зауалды шақтарды еске түсірсе, жүрегі шаншып, соғыс жағдайында жамап алған асқазан дерті мазасын ала бастайды. Оны Ауған жерінде ұрыс қимылдары басталғанына жыл толмай жатып, өзі құралпы жас жігіттермен бірге Ташкент қаласындағы әуежайдан беймәлім жаққа алып кетті. Тікұшақтан түскенде, әуежай дан 3 шақырым жердегі үлкен ша һар көзге түседі. Ғимараттар тау етегінен бастап, жоғары қарай өрмелете салынған екен. Бұл Ауғанстанның астанасы Қабыл (Кабул) қаласы болып шықты. Мұн да 3-4 сағат аялдаған соң қайта дан тікұшаққа мініп, ымырт түсе
ған майдангер ағалардың есте ліктерін зейін қоя тыңдады және өздерін қызықтырып жүрген сұ рақтарын қойды. Сондай-ақ «Ерлік – ұрпаққа мұра» атты тақырып та кітап көрмесімен танысып, ша радан алған әсерлерімен бөлісті.
Айдана ҚАЙЫРҚҰЛОВА, Шипов орта мектебінің кітапханашысы, Тасқала ауданы
орайда Ауған жерінде әскери борышын өтеген Талғат Шамұ ратұлы сол бір отты жылдар ту ралы төмендегіше әңгімелейді. «Туған жерім – Жымпиты ауылы. Анам – Рая, әкем Шамұрат біраз жыл ауданда жұмысшы болды, бертін келе үй тұрмысы мекемесінің басшысы болып жұмыс істеп, зейнетке шықты. Бүгіндері әкемнің жасы 78-ге қарады. Зайыбым – Гүлмира. Екі ұлымның үлкені Абзал қазір студент, ал кенжеміз Әлібек мектеп оқушысы. Мен әскерге 1986 жылдың желтоқсан айында шақырылдым. Әуелі Ауғанстанмен шекарада ғы Термезде болып, онда көп аялдамай, Ауғанстанның Құн дыз шаһарынан бір шықтық. Әуежайдың аумағында екі рет түнедік. Жат жерге табаны-
шыңдалған бөлу басталды. Талдықорған арқылы Термезге пойызбен жет кенше жолай танысқан біраз жора-жолдаспен жолымыз ажырады. Екі тәуліктен соң біздің топ Пули-Хумри провинциясына табан тіредік. Қазақ жігіттерінен әс керге Шымкенттен шақырылған Азамат екеуміз 92053-әскери бөліміне түстік. Маған медици налық пункттің санитар-нұсқаушысы міндетін жүктеді. Со дан ұрыс қимылдарына қаты сып, жараланған жауынгерлер ге дер кезінде медициналық көмек көрсеттік. Ұлы Отан со ғысында сыр бермеген жеңіс сарбаздарының немересіміз ғой. Сондықтан аталарымыздың
атына кір келтірмеу басты мұратмақсатымыз болды. Келешекте ұлдарым әскери мамандықты таңдап, жолымды қуам деп жатса, оған қарсы емеспін. Әр мамандықтың қиын шылығы бар, кейбіреу шыдайды, кейбіреу шыдамайды. Біздің балалар әскери саланы көріп өскендіктен, бұл мамандыққа тез бейімделетініне күмәнім жоқ. Ең бастысы, біздің жастарымыз қандай мамандықты меңгерсе де, Отанға қызмет – ортақ парыз екендігін ұмытпауы шарт».
Жазып алған Ерболат СҰЛТАНОВ, Орал қаласы
Қандағарда отқа шарпылған Қандағар шаһарының әуежайына қонды. Әскери гарнизонға орна ласқан сарбаздар таң атқасын тыс қа шыққанда, тағы да биік тауды көрді. Басында ағарып қар жатыр. Заңғар таудың басындағы қар бұл аймақта күндіз 50 градусқа дейін баратын жойқын ыстыққа шыдамай, түске дейін жым-жылас еріп кетеді екен. Қанат әскерде тікұшақ жөн дейтін бөлімде көлік жүргізушісі болды. Алғашында бас инженерді әуежайға, жөндеуді қажет ететін тікұшақтарды көруге апарып жүрді. Бертін келе, тау арасында, қышлақтарда дұшпандармен болған қақтығыстарға қатысты. - Дұшпандардың қашан шабуыл жасайтынын, қай қышлаққа баратынын кеңес офицерлері гарнизоннан екі шақырым қашықтағы полкпен, сондай-ақ Қандағардағы
ауғандық сардарлармен рация арқылы хабарласып, біліп отырды, - дейді ол бізбен әңгімесінде. - Біздің гарнизонның қасында ауған әскерлері де орналасты. Олар да дұшпандарға қарсы қақтығыстарға қатысты. Дұшпандар көбінесе тау қалтарыстарынан оқ жаудырып, көптеген қарулас тарымызды оққа ұшырды. Ұрыс қимылдары кезінде қаза тапқан, не жаралы болған сарбаздарды алып келу үшін төрт тікұшақ жіберіледі. Жерге қонған екі ұшаққа жаралыларды тиеп жатса, қалған екі ұшақ әуеде тұрып, төмендегілерін жау шабуылынан қорғайды. Осылай жаралыларды тиеп болғанша, кезекпе-кезек бір-бірін қауіп-қатерден сақтап тұрады. Жарақаттанған сарбаздарды әуежайға алып келгенімізде, сол жерде «Жедел жәрдем» автокөліктері күтіп алады. Тік
ұшаққа жаралыларды орналастырып жатқанда, тау-таста тығылып отырған дұшпандар оқ жаудырады. Осындай қақтығыстарда жау оғынан бір тікұшақ жарылып, ішіндегі екі сардар ажал құшқан. Екі жыл ішінде біздің бөлімнен 16 сарбаз шейіт кетті. Олардың мүрдесін мырыш табытқа салып, ұшаққа тиеп, елге аттандырып едік. Қаза тапқандардың көбі - бізден кейін әскери борышын өтеу ге келгендер. Бейшара балалар дұшпандармен атысып жатып, олардың құлаған біреуін көрсе, соны қызық көре ме, қайдам, орнынан тұрып қарайтын. Ал осы сәтте тау тасасындағы жау мергендері оны атып түсіретін. Сөй тіп, он екіде бір гүлі ашылмаған қаншама жас қыршын кетті... Кейіпкеріміз Қандағарда екі жыл болғанда, гарнизонмен екі араны тау бөліп тұрған атышу-
лы ауған шаһарын көре алмай кетіпті. Қаланың ішіне кіруге сарбаздарға рұқсат бермейді. Қақтығыс кезінде Қандағардан «Дұшпандар паналаған қышлақты жойыңдар» деген бұйрық болса, лезде сол жерге келген сарбаздар әуеде тұрған тікұшақтың ішінен оқ жаудырып, ашық ұрыстан қашып, бұқпантайлаған жауды құртып жібереді. Кеңес сарбаздары қышлақтағы бейкүнә балалар мен әйелдерге тиіспеді. Тек тасада тұрып оқ ататын дұшпандарды аңдып тұрып, қалт еткенінің көзін жойды. - Соғыстың аты – соғыс. Біз сол дәуірдің ұғымына сай борышымызды өтедік. Енді мұндай қақты ғыстардың бетін аулақ қылсын, - дейді Қанат.
Нұрымбек ЖАПАҚОВ, Жәнібек ауданы
16
әлеумет Бейсенбі, 10 сәуір 2014 жыл
ҚР Президенті жанындағы Орталық Коммуникациялар Қызметі
oral_oniri@inbox.ru
Колледждегі кездесу
Биыл Жәнібек ауданына «Жұмыспен қамту – 2020 жол картасы» бағдарламасының екінші бағыты бойынша 45 миллион теңге несие бөлінді. Бұған қатысуға барлығы 34 адам ниет білдіріп отыр.
Сейсенбі күні «Орал өңірі» газеті редакциясының
Жобаға қатысуға жолдама алды
алқа мүшелері Құрманғазы атындағы саз колледжіндегі
Қазақстанның экономикалық мүмкіндігі артады
оқырмандарымен кездесу өткізді.
Мәселен, Жәнібек ауылдық округі бойынша 14 адам ауылда кәсіпкерлікті дамытуды мақсат тұтса, Жақсыбай ауылының 4 тұрғыны ынта танытты. Сондай-ақ Ақоба, Борсы, Тау, Ұзынкөл ауылдық округтерінің әрқайсысынан 3 кісіден бағдарламаның екінші бағытына қатысуға мүдделі, ал Қамысты, Күйгенкөл ауыл дарының әрқайсысынан 2 адам өз жобасын ұсынды. Несиені алуға өтініш білдіргендер наубайхана, шаштараз, ағаш цехын ашу, жүн бұйымдарын өңдеп-өндіру, құрылыс материалдарын шыға ру, құс шаруашылығын дамыту бағытындағы жобаларды қолға алмақ.
Сейсенбіде Астанадағы Орталық коммуникациялар қызметінде Еуразиялық экономикалық одақ құрудың мәселелерін сөз еткен баспасөз мәслихаты өтті. Ақмоншақ МАҚСОТҚЫЗЫ, «Орал өңірі» - Бұл брифингтің басты тақырыбы – Қазақстанның интегра циялық саясаты. Еуразиялық эко номикалық одақ құру ұсынысын Елбасымыз осыдан жиырма жыл бұрын Мәскеуде жасаған. Алайда ол кезде бұған аса қызығушы лық болмады, себебі тәуелсіздігін жаңа ғана алып жатқан елдердің өз мәселелері де жеткілікті еді. Уақыт өте келе бұл ұсыныс қайта көтеріліп, бүгінде оны құрудың алғашқы кезеңі аяқталуға таяды. Одаққа қатысты қарастырылып жатқан бір азғантай мәселелер қалды, солар шешілсе, мамыр айының соңына таман үш елдің мемлекет басшылары аталмыш ұйым құру жөніндегі шартқа қол қоятын болады. Қазіргі таңда ЕЭО туралы түрлі пікірлер айтылып жатыр, менің айтарым, Еуразия лық экономикалық одақ – тек қана экономикалық бірлестік. Мұнда экономикалық әріптестік көзделген. Ұлттық құзыретке, тә уелсіздікке қатысты мәселелердің талқылануына жол берілмейді. Бұл одақ - Қазақстан үшін үлкен экономикалық мүмкіндік болмақ, - деді брифингте ҚР Премьер-ми нистрінің бірінші орынбасары Бақытжан Сағынтаев. - ЕЭО арқасында біздің экс порттық мүмкіндігіміз артады. Бұрын біз өзімізде өндірілген етімізді Ресейдің аумағында сату үшін ол жақтан келетін арнайы мамандардың тексерісін, кейін олардың сертификаттауын күтетін едік. Бұдан былай Ресейдің, Беларуссияның аумағында қазақстандық сертификатпен өнімдерімізді еркін сата аламыз. Біз қа зіргі таңда кешенді жоспар жасап жатырмыз. Бұл тек ауыл шаруашылығы мәселелерін ғана емес, сауда, бәсекелестік, техникалық реттеуді шешу механизмдерін қарастырады. Қазіргі таңда ауыл шаруашылығы өнімдерінің импорты азаюы байқалады. Жалпы, азық-түлік өнімдерімен өзімізді қамтамасыз етудеміз, - деді ҚР Ауыл шаруашылығы министрі Асылжан Мамытбеков.
Нұрымбек ЖАПАҚОВ, Жәнібек ауданы
Танапқа шығар кез таяу Сырым ауданының диқандары биылғы көктемгі далалық жұмыстарға кірісуге дайын отыр.
Басқосуда әуелі басылымның бас редакторы Бауыржан Ғұбайдуллин ғасырға жуық ғұмыры бар басылымның бүгінгі тыныс-тір шілігі, қазіргі бағыт-бағдарымен таныстырып өтті. Газеттің арнау лы тілшісі Қазбек Құттымұратұлы «Орал өңірінің» аумалы-төкпелі тарихына қатысты тың деректермен бөлісіп, жастарға тағылымды әңгіме айтты. Оқырмандар басылым туралы ой-пікірлерімен бөлісті. Олардың тарапынан газетте мүмкіндігі шектеулі студенттер, өнерлі жастар жайлы жарияланымдарды оқығы
Аудандық кәсіпкерлік, ауыл шаруашылығы және ветеринария бөлімінің басшысы Қонысбай Молдағалиевтің айтуынша, 38 шаруашылық құрылымы жоспарға сәйкесті барлығы 20500 гектарға тұқым сіңірмекші. Ал сол дәнді дақылдарды жікке бөлер болсақ, олардың ара сында 15300 гектар жаздық бидай, 5000 арпа, 200 гектар тары бар. Танаптың белгіленген көлеміне 2100 тонна тұқым қоры қажет болса, оның 80 пайызға жуығы әзір. Сондай-ақ кейбір шаруашылықтар жетіспейтін тұқым қорын қамту мақсатында «Егінжай» бағдарламасы бойынша несие алып, тұқым сатып алуға жұмыстануда. Жалпы аудан бойынша көктемгі далалық жұмыстарға 214 трактор, екі «Джон-Дир» тұқым себу кешені, 314 тұқым сепкіш, 2871 тырма, 7 тұқым улағыш техникалары қатыспақ. Далалық жұмыстарды атқаруға мемлекет тарапынан арзан датылған (литрі 94 теңге) 828 тонна дизель отыны бөлінген.
лары келетіндіктері айтылды. Оқырманның бірі облыстың оң түстік аймағындағы полигон мә селесін көтеруді ұсынды. Ұлы Отан соғысы тарихының әлі де ақтаңдақ беттері барын, соның бірі Ленин орденді партизан Ғалым Ахме дияровтың еленбей қалып жүр генін, жастардың елжандылық сезімін нығайтатын мақалалар күтетіндерін жеткізді. Өнер саласын таңдаған жастар, облыстан шыққан дарынды музыканттар жайлы танымдық деректерге қызығушы лықтары барын байқатты.
Мүсірбек АЙТАШЕВ, Сырым ауданы
Өз тілшіміз
Еңбекақы төлеудің жаңа үлгісі енгізілмек Таяуда облыстық бақылау және әлеуметтік қорғау департаментінің басшысы Берікболсын Нұржанов пен зейнетақы төлеу жөніндегі мемлекеттік орталық облыстық бөлімшесінің директоры Асқар Қожымов журналистер алдында биылғы жылдың 1 сәуірінен бастап әлеуметтік төлемдер мөлшерінің көбеюі жөнінде хабарлама жасады.
Б.Нұржановтың баяндауын ша, өңірде 77 мыңдай зейнеткер және 25 мыңға жуық түрлі әлеуметтік жәрдемақы және төлемақы алатын адам бар. Ол зейнетақы мөлшерінің арттыры-
2500
0 ад ам төле жәрде м мақ ы ал ақы ме н ады
бар ткер ейне
00 з
0 де 77 Өңір
Серік ІЗБАСАРҰЛЫ, «Орал өңірі»
Кірісі аз отбасылар мен көп балалы аналарға берілетін әлеуметтік көмек Семей
Семей ядролық сынақ аумағынан зардап шеккендерге бір жолғы төлемақы
12%-ға көбейді
12%-ға көбейді
Баланы асырап алуға байланысты берілетін бір жолғы ақшалай төлем
148 650 теңге Азаматтық қызметшілердің жалақысы 10%-ға көбейді
луы хақында толық түсінік бергеннен соң, азаматтардың жекелеген санаттарына арналған, №1 және №2 тізімі бойынша бері летін әлеуметтік арнайы жәр демақыларына тоқталды. Оның ішінде соғыс ардагерлері мен мүгедектері және басқалары бар. Семей сынақ аумағындағы ядролық жарылыс салдарынан зардап шеккен азаматтар ға бір жолғы ақшалай өтемақы 12 пайызға арттырылады. Аз қамтылған отбасылар мен көп балалы аналарға берілетін жәрдемақы мен әлеуметтік көмектің мөлшері 12 пайызға өсетін болады. Сондай-ақ отбасы мәртебесін нығайту мақсатында «Неке және отбасы туралы» ҚР Кодексіне ата-ананың қамқорлы ғынсыз қалған жетім баланы немесе балаларды асырап алуына байланысты бір жолғы ақшалай төлемнің мөлшерін тағайындау және қайтару тәртібін бекіту құзыретін беретін өзгеріс енгізілген. Бұл төлемнің мөлшері 148650 теңгені құрап отыр. Бұдан басқа азаматтық қызметшілердің жалақысын өсіру екі ке зеңде жүзеге асырылмақ. Біріншісі биыл 1 сәуірден жүзеге асы рылса, екіншісі, 2015 жылдың 1 шілдесінен бастау алады. Бұл жолы азаматтық қызметшілердің еңбегіне ақы төлеудің жаңа үлгісі енгізілуі тиіс.
МӘСЕЛЕ oral_oniri@inbox.ru
Бейсенбі, 10 сәуір 2014 жыл
Амандасудың өзін «Мал-жан аман ба?» деп бастай-
гіленген. Осы қаулымен бекітілген тәртіп бойынша ауру жануар анықталған кезде тиісті аумақтық мемветсанитарлық инспектор клиникалық-эпизоотология лық тексеру негізінде ветеринария саласындағы уәкілетті мемлекеттік орган белгілеген тәртіппен және нысан бойынша залалсыздандыру жөнінде тиісті нұсқама береді. Ал қайта өңдеуге бағытталған іс-шаралар және залал сыздандыру жұмыстары сол жердегі тиісті аумақтық мемветсани тариялық инспектордың міндетті түрде қатысуымен жүргізіледі. Қайта өңдеуге тапсыру жөнінде гі ветеринариялық іс-шараларды аяқтаған соң тиісті аумақтық мемветсанитариялық инспектор уәкілетті мемлекеттік орган белгілеген нысан бойынша олардың
тын ауылдағы ағайын үшін түліктің саулығы қашанда қымбат. Шынында да, күнкөрістің бір саласы сана латын төрт түлікке ит-құстан, ауа райының аяқ астынан болатын құбылыстарынан басқа да келер қауіп пен қатер көп. Соның бірі - дауасы жоқ ауру-сырқау. Солардың қатарында сырт көзге біліне қоймайтын бруцеллез ауруы да бар. Біз бүгін жаман айтпай жақсы жоқ, осындай індет малында біліне қалған (білініп те жатыр) шаруа не істеуі керек, амалсыз пышаққа ілінетін малға төленетін өтемақы мөлшері бұрынғы қалпында ма, оны қалай алуға болады деген сауалдардың төңірегінде әңгіме қозғамақпыз. Малшы ағайынды толғандырған сұрақтарды топтай отырып, облыстық ауыл шаруашылығы басқармасы ветеринария бөлімінің басшысы Қазбек Ташимовты әңгімеге тарттық.
17
т арды тапсыруға міндетті. Олар: ветеринариялық зертхананың сараптау актісі, мемветсан инспек торының тиісті нұсқамасы, қайта өңдеуге тапсыру жөніндегі мемветсан инспектордың актісі, қайта өңдеу орнының мал санын, олардың етінің салмағын растайтын құжаты, мал иесінің куәландыру құжаты, есепшоты, түлік тердің ветеринариялық құжат тары. Бұлардың біреуі жоқ болса немесе көрсетілген үлгіге сәйкес келмесе, қаржыны алу қиын. Осы құжаттарды негізге ала отырып, арнайы құрылған комиссия шешкен өнімдер мен шикізат құнының ставкасы негізінде орташа айлық нарықтық бағаның мөлшерін ескере отырып, аудан дық бөлім жергілікті бюджет есебінен нарықтық құнының 30 па
Бруцеллезге шыққан малға
өтемақы қалай төленеді?.. – Қазбек Қазиханұлы, жалпы осы бруцеллез ауруы бойынша өңіріміздегі жағдай қай дең гейде, көбейіп тұрған жоқ па? – Бұл ауру негізінен ірі қарада, қойда қауіпті жағдайда кездесетін, сондай-ақ түйеде, жылқы малында ұшырасатын індет қой. Шындығына келсек, облысымызда осы ауру ға қатысты күрделі эпизоотикалық жағдай қалыптасқан. Күні бүгінге дейін жыл басынан бері 1297 бас ірі қара бруцеллезге шыққан. Ал өткен жылы облыс бойынша осы дертке 5080 бас шалдығыпты. Ау дандардағы жыл басынан бергі жағдайға келетін болсақ, Ақжайық, Бөкей ордасы, Жаңақала, Жәнібек, Қазталов, Сырым, Тасқала, Теректі аудандарында аталмыш ауру кө бірек байқалуда. Аурудан құтылудың, алдын алудың бір-ақ жолы бар, ол – сырқаттанған түлікті уақтылы анықтау, санитарлық союға жіберу, орнын тазалау, дезинфекция лау. Осындай шаралар ауру шыққан жерлерде қазір атқарылып жатқаны даусыз. Басқа аурулармен салыстырғанда, емге көнбей тін кесел, әрине, мал басының өсіп-өніп кетуін тежейтіні даусыз. Дегенмен ауырған малды табында, қорада, келеде немесе бағымда одан әрі ұстауға болмайды. Оның одан әрі өршуіне жол бер меудің бір ғана жолы, жоғарыда айттым ғой, тағы да қайталайын – диагностикалық зерттеулер арқылы ауру малды анықтап, уақытында сою. Басқа жолы жоқ. Бұл індет жөнінде Үкіметтің 2013 жылы 9 тамызда шыққан 814 нөмірлі «Ветеринариялық (ветеринариялық-санитарлық) қағида ларын бекіту туралы» қаулысында толық көрініс тапқан. Бруцеллезге қарсы тексеруден өткен түлік ауруға оң нәтиже берген жағ дайда ол малды көп кешіктірмей, мал сою орындарына тапсыруды ұйымдастыру қажет. Мемлекеттік ветеринариялық-санитариялық инспекторының нұсқамасы бойынша жергілікті атқарушы орган басшысы, малдың иелері ауру
түлігін басқа малдардан оқшау лайды, әрі кеткенде 15 күн ішінде мал соятын арнайы орынға са нитариялық союға жібереді. – Осы арада ол малды кез келген сою пункті қабылдай бе ре ме, әлде арнайы белгіленген жерлерге апару керек пе? Сосын тағы иесі малын үйден со йып, сатып жіберуіне бола ма? – Бұл бағытта облыстық ауыл шаруашылығы басқармасы өңіріміздегі үш ет өңдеу кәсіпорнымен санитариялық мал сою туралы ме морандумға келіп, пәтуаласты. Ол кәсіпорындар мыналар: Орал қа ласындағы «Ақжайықплем» ЖШС, «Құспанов С.» ЖК, Зеленов ауданы ның «Ажиев С.» ШҚ. Тек қана осындай арнайы белгіленген орындарда сойылады, үйде сойып, өзі тұтынып, қалғанын сатуға қатаң тыйым салынады. Ауру мал анық талған бойда ауылдық округтегі ветеринариялық қызметкер ауру малдың жағына немесе сауырына ыстық немесе суық таңбалау әдісімен «Б» әрпін басып, белгі салады. Тағы бір айта кететін жәйт, үй-жайды, мал тұратын қо ра-қопсыны механикалық тазалау, профилактикалық дезинфек-
циялау мен дератизациялау мал иелерінің есебінен міндетті түрде атқарылуы керек. – Бруцеллезге шыққан малға өтемақы қалай белгіленеді, қа лай төленеді, оның мөлшері қандай? Бұрын қалай төленіп келді? – Енді амалсыздан сойысқа шы ғарылатын малға төленетін өтемақыға және оның қалай төлене тіндігіне келейік. Бұрын мұндай өтемақы мүлдем болмаған. Өйткені бұл ауруға бюджеттен ешқан дай қаржы қаралмаған-тұғын. Мал иесі ауру түлігін тапсырған жердің берген болмашы қаржысын алып қана келді. Енді биылдан бастап Үкімет бруцеллезге шыққан малға арнайы өтемақы белгіледі. Ол бұдан былай тұрақты төленеді. Мысалы, биылғы 2014 жылға облысқа бруцеллез ауруына шыққан малға жалпы нобайы 88,6 млн. теңге қаржы қа растырылған. Бұл барлық аудан ға бөлініп, бюджетіне салынды. Аталмыш қаржыны беру тәртібі ҚР Үкіметінің 2003 жылғы сәуірдегі №407 «Ветеринария саласындағы нормативтік-құқықтық кесімдерді бекіту туралы» қаулысымен бел-
тапсырылғаны жайында акт жасайды. Малдың қайта өңдеуге тап сырылғандығы туралы актіге мемветсанинспектор, қайта өңдейтін ұйымның басшысы және малдың иелері қолдарын қояды. Ол вете ринарияға қатысты саланың уәкілетті мемлекеттік орган ведом ствосы аудандық (қалалық) ау мақтық бөлімшесінің мөрімен бе кітіледі. Жануарды немесе оның өнімін алмай-ақ, міндетті залалсыздандырудан өткізгенде және қайтадан өңдегенде сол аумақтағы малдың бір басының және одан алынатын өнім мен шикі заттың нарықтық құнының 30 па йызынан аспайтын мөлшердегі құны жергілікті бюджет есебінен өтеледі. Мысалы, ет келісінің нарықтық құны 900 теңге болған жағдайда, бюджет 30 пайызын, яғни 270 теңгеге дейін өтейді, ал әр келісі 850 теңге болса, 255 теңгеге дейін. Ал қалған құнын малды сойған, оның өнімін қайта өңдеуден өткізген ұйым (орын) өтейді. Бірақ бұған дейін, яғни өтемақыны алғанша әлі біраз құ жаттарды реттеу керек. Союға тапсырылған малдың иелері аудандық кәсіпкерлік, ауыл шаруашылығы және ветеринария бө лімдеріне төмендегідей құжат-
йызынан аспайтын мөлшердегі өтемақыны мал иесіне төлейді. – Ауылдағы малы бруцеллезге шыққан шаруагердің өтемақысын төлеу сөзбұйдаға салынып кетсе, шаруа қайда барады, кімнен сұрайды? Сондай-ақ малынан ауру шықса да, оның көзін құртуға асықпаған адамға қандай заңи шара қолданы луы мүмкін? – Егер малы бруцеллезге шық қан шаруаның жоғарыда аталған құжаттары толық болғанымен, малының өтемақысын төлеу созылып бара жатса, онда ол аудандық әкімдікке жолығуы керек. Малы бруцеллезге шыққан түлік иесі мемветсанитариялық инспек тордың малды оқшаулау және 15 күн ішінде арнайы сою орнына тапсыру жөніндегі нұсқауын орындамаса, онда инспектор жеке тұлғаларға 10 АЕК, заңды тұлға ларға 25 АЕК көлемінде айыппұл салуға толық құқылы. Дұрысы, түлік иесі індетке шыққан малды уақыт оздырмай, тиісті жеріне жөнелтіп, үкімет белгілеген өтемақыны алып, қалған малының амандығын қам тамасыз еткені керек қой...
Әңгімелескен Есенжол ҚЫСТАУБАЕВ
18
денсаулық Бейсенбі, 10 сәуір 2014 жыл
oral_oniri@inbox.ru
Қызылша – бұл балалар арасында жиі кездесетін жұқпалы ауру. Қызылша тыныс жолдарының шырышты қабатының қабынуымен, дене қызуының көтерілуі, терінің бөртуімен сипатталады. Егер адам бұрын қызылшамен ауырмаса және оған қарсы вакцинаны алмаған болса, науқас адаммен қарым-қатынас кезінде оны жұқтыру қаупі өте жоғары екені анық дәлелденген. Сондықтан да вакцинаны, барлық алдын алу шараларын дер кезінде қолға алудың маңызы зор.
Тез жұғатын И
нфекция ауа арқылы және сілекей арқылы жұғады. Қызылшамен ауырған кезде пайда болатын жөтел мен түшкіру инфекцияның таралуына себеп болады. Инфек цияның басты таралу жолы – қызылшамен ауыратын адам. Ол адам инкубациялық, яғни жасырын кезеңнің 2-інші күнінен бастап 4-інші күн бөртпе шығу аралығында айналасына ауруды таратушы қауіп көзі болып табылады. Ал бесінші күннен бастап денедегі бөртпелер жұқпалы болып есептелмейді. Қызылшамен ауырып, емделіп жазылған адамдарда өмірлік иммунитет қалыптасады. Ондай аналардан дүниеге келген сәбилер 3 айға дейін ауруды қабылдамайды, себебі осы аралықта сәбилердің қанында ананың антителі сақталады. Қы зылшамен бұрын ауырмаған адамдар кез келген жаста ауруды қабылдап алуы мүмкін. Аурудың бастапқы кезеңінде науқастың дене қызуы көтеріліп, мұрыннан су ағады. Сонымен қатар коньюнктивит, қатты жөтел болады. Бөртпе шығу мезгілі де осы кезең. Аурудың дене қызуы 39-40 градусқа дейін көтеріліп, көңіл күйі бұзылып, бас ауырғаны ұлғайып, тәбеті төмендейді, ұй қысы бұзылады. Аурудың денесіне бөртпе шығады. Бірінші күні ауырған баланың бетіне, құлақтың сыртына, мойнына, терінің үстіне көтеріліп теңбіл бөртпе шығады. Екінші күні денесіне жайлап, кейбір бөртпелер қосылып ұлғаяды. Үшінші күні бөртпе қолдарына, аяқтарына тарайды. Бөртпе шы ғып болғаннан кейін аурудың дене қызуы төмендеп жалпы жағдайы жақсара бастайды.
Алғашқы белгілері байқал ғанда сіз не істеуіңіз керек? Қызылша ауруының алғашқы белгілерін байқасаңыз, міндетті түрде дәрігерге қаралыңыз. Бұл диагнозды дер кезінде анықтап, емдеу шараларын жүргізіп қана қоймай, айналаңыздағы адамдар дың жұқпалы дерттің алдын алуына мүмкіндік бересіз. Ал дәрігер қандай шара алуы қажет? Көп жағдайда қызылшаны анық тау қиындық тудырмайды. Учаскелік дәрігер науқастың белгілеріне қарап, диагнозын қойып, емдеу жолдарын айтады. Кейде ауруды анықтау үшін серологиялық әдіс қолданылады. Асқынбаған қызылша болса, төсекте жату керек, сұйықты көп ішіп, құнарлы тамақ жеген жөн. Дене қызуын түсіретін, тұмауға және қақырық түсіретін препараттарды, дәрумендерді пайдаланған дұрыс. Қызылшаның асқынған түрі
дерт
болса әрі қарайғы емдеу стационарда жүргізіледі. Аталмыш сырқатқа қарсы қандай екпе бар, енді соған келейік. Қызылшаға қарсы вакцинация екі рет жүргізіледі: ең бірінші қызылшаға қарсы вакцина балаға 12-15 айында, екіншісі 6 жасында жүргізіледі. Ресейде тек қызылша компонентінен тұратын моновакцина тіркелген: - Қызылша вакцинасы (Ресей) - Рувакс (Франция). Сонымен қатар құрама вакцина да бар: - ММР ІІ (қызылша, паротит) (АҚШ) - Приорикс (қызылша, паротит) (Бельгия)
Бибігүл АЙТБАЕВА, облыстық жұқпалы аурулар ауруханасы балалар бөлімінің меңгерушісі
Тұрғындар назарына! «Батыс Қазақстан облысы бойынша Жылжымайтын мүлік орталығы» РМҚК 2014 жылғы 5 сәуірде қолданысқа енгізілген 2013 жылғы 31 желтоқсандағы №1586 ҚР Үкіметінің қаулысымен бекітілген Мемлекеттік қызмет стандарттарына сәйкес өтініштерді қабылдау және мемлекеттік қызметті көрсету нәтижелерін беру: «Міндетті мемлекеттік тіркеуге жатпайтын жылжымалы мүлік кепілін тіркеу және міндетті мемлекеттік тіркеуге жатпайтын жылжымалы мүлік кепілін тіркеу туралы куәліктің телнұсқасын беру тек қана ХҚКО арқылы көрсетілетін қызмет алушының тіркелген жері бойынша және «электрондық үкіметтің» www.e.gov.kz веб-порталы арқылы: «Екінші деңгейдегі банктердің» ақпараттық жүйесі мен өзара іс-қимыл арқылы көрсетілетіні; «Жылжымайтын мүлік объектілерінің техникалық паспортын беру» тек қана ХҚКО арқылы көрсетілетін қызметті алушының жылжымайтын мүлік объектісінің орналасу орны арқылы және www.e.gov.kz «электрондық үкімет» веб-порталы арқылы техникалық паспортты алуға өтініш беру бөлігінде жүзеге асырылатыны туралы хабарлайды. Жылжымайтын мүлік объектілерінің техникалық паспортын беру бойынша қызмет көрсету қалыпты және жеделдетілген түрде бекітілген Баға көрсеткішіне коэффициент қолдану арқылы қарастырылған. Әкімшілік
Авитаминоз Көктемде кейбіріміздің ағзамызда әлсіздік пайда болып, әр түрлі сырқатқа душар болып жатамыз. Мұның себептері қандай?
деген не?
К
өктемде адам ағзасы ның иммунды жүйесі жұқарып, дәрумен қорын тауысады, ал оларды қалпына келтіру қиын. Қыстың суығында үйде жылы жерде отырып аз қимылдаймыз, көктем келісімен бірден пайда болатын қимылдардан сылбыр-селқостыққа ұрынамыз. Қар еріп, ауа райы өзгеріп жатқанда, адамдар қан қысы мының төмендеуі мен бас ауруларынан зардап шегеді. Оған қоса күніне сан рет құбылатын күн райы бар, жаурайсыз, терлейсіз, керімсалға (сквознякқа) ұрынасыз, суық тигізіп аласыз. Жалпы, көктемгі әлсіреу авитаминозға да байланысты. Бұл - әлдебір дәруменнің ағзаға жетіспеушілігінен туындайтын ауру. Көктемда біз тез шаршап, ұйқыға жата кеткіміз келіп тұрады, депрессияға тез берілеміз. Кейбір жағдайда шашымыз түсіп, ерніміз жарылып, жалақ болып кетеді. Бұл – авитаминоз дертінің белгілері. Көбіне әлсіздікті сезінсек, “Мен авитаминозбын” деп жатамыз. Әлбетте, тексерілмей тұрып, бұлай деу дұрыс емес. Шын мәнінде, авитаминоз өте жаман аурулардың қатарына кіреді. Аурудың алғашқы белгілері білінген бойда, оны бірден жоюға тырысыңыз.
Қандай дәрумен жетіспейтінін қалай білеміз? Егер ұйқыңыз қашып, тәбе тіңіз жоғалса, басыңыз сол қылдап ауыра бастаса, ағзаға В1 мен В9 дәрумендері жетіспейді деген сөз. Есте сақтау қабілетінің нашарлауы, іштің
ауруы В12 дәруменінің жетіспеушілігінен туындайды. D мен Е дәрумендері жетіспесе, ол бірден байқалмайды. Тез арықтау, терлеу осы дәрумендердің азаюынан хабар береді. Сондай-ақ В15, К, РР дәрумендердің аздығын да өздігімізден анықтау қиынға түседі.
Авитаминоздың емі – дұрыс тамақтану Құрамында дәрумендері көп дәм-тағамды жеңіз. Мысалы, С дәруменін жеткілікті мөлшерде алу үшін күніне 25 стақан таза алма шырынын мейлінше кө бірек немесе 4 стақан апельсин не шабдалы шырынын ішу керек. Ал ағзаңызға В1 дәрумені жетіспейтін болса, қара нан мен майсыз етке құмар болғаныңыз жөн. Кальцийдің жетіспеушілігін жойғыңыз келсе, күн сайын 1,5 литр сүт ішкен жөн немесе 300 грамм ірімшік жеңіз. Дұрысы – кәдімгі көкөніс терден бастаңыз. Әрі оларды сатып алуды қалтаңыз да көтереді. Пияздың құрамында темір, калий басқа да микроэлементтер бар, дәрігерлер ай сайын тамаққа 600-700 грамм пияз қосуы керек дейді. Сәбіз де – ең пайдалы көкөніс. Оның құрамында В1, В2, В6, С, Е, РР, К дәрумендері мен қатар минералды тұз да бар. Сәбіз көздің көруін жақсартып, терінің жақ саруына әсер ете алады. Қызыл шаны да көбірек жеңіз. Оның шаршауды басып, депрессиядан құтқаратынын көбіміз біле бермейміз. Дегенмен авитаминоздың белгілері білінсе, бірден дәрігерге қаралаңыз. Себебі ауруды анықтамай тұрып, көкөністер мен тамақтарды қалай-солай жей беруге болмайды.
Гүлзада ҚАРАҒҰСОВА, №2 қалалық емхананың дәрігері, Орал қаласы
ле деген досына ке деген жігіт Вано йбо лу сұ Тбилисилік Гого қ жо міні л бойында бір ін ей йл сө зға жатып, жолай та қы гі пты. Сөйтіп әл лы қа і ріп кө мб сә ді ен жетк құрыпты. Ал з түспей дымы ең рд ке ы лп десе, аузына сө рбез қа әлгі бойжеткен ке го талдай сымбатты керек. Содан Го е рс бе ай ұз ен нім , жө но өз Ва , басып, естен, - Вано ласына кірер-кірм ау ң іні ы үй зд қы ың ын лу сұ дос қандай жатқанда, менің ң жаңа саған келе здың тау бұлағыны қы л со ін, рк бе? Ші көзін н ге көргенімді білесің іре лд мө кен жүзімдей суына қанып піс тындай албыраған Алматының апор ын еайтсаңшы! Сос уылжып піскен ши ы! Бәрінен бұрын ген де ат бб екі бетін айтсаңш ха ма з ғы шы! Вано, міне, на дей ернін айтсаң . Сол кезде - деп даурығыпты ке осы болса рек! ббасы нағыз маха Вано, - Атаңның ирған ав бат, бұл барып тұ таминоз! - деген екен.
қаулы-қарар oral_oniri@inbox.ru
Бейсенбі, 10 сәуір 2014 жыл
ЖОБА Мәслихаттың 2014 жылғы “____“ № _____ шешіміне Қосымша
(Соңы. Басы газеттің №36 санында)
Батыс Қазақстан облысының 2014-2015 жылдарға арналған энергияны үнемдеудің кешенді жоспары 50
Тамшылатып суаруды енгізу көлемін 320 - га дейін ұлғайту
51
Ауыл шаруашылық техникасын сатып алу
52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62
63 64
Ылғалды үнемдейтін ресурстар технологиясын енгізу көлемін 300-га ұлғайту жиыны 2020 жылға дейін ТҮКШ жаңғырту бағдарламасы аясында ғимараттарды терможаңғырту элементтерін қолдану арқылы барлық кондоминиум нысандарына ағымдағы және күрделі жөндеу жүргізу жиыны Облыс бойынша энергия тұтыну талдауын және мониторинг жүргізу
Ауыл шаруашылық сектор Аграрлық кәсіпорын (келісім Қабылдау актісі бойынша) Аграрлық кәсіпорын (келісім Келісім бойынша) Аграрлық кәсіпорын (келісім Қабылдау актісі бойынша) Тұрғын үй секторы Мемлекеттік комиссия актісі
2014-2015
2014-2015
622,0
2014-2015
622,0
Өз қаражаттары, лизинг, несие Өз қаражаттары, лизинг, несие Өз қаражаттары, лизинг, несие
2015 ж.
1625000,0*
Республикалық бюджет
1 625 000,0
ЭжТҮКШБ, қала және аудан әкімдері
жарты жылда 1 рет 2013-2015
ЭжТҮКШБ, қала және аудан әкімдері
Энергетика және коммуналды сектор Іс-шараны орындау есебі
Қолданыстағы инженерлік жүйелерді жаңарту аясында облыстағы Мәлімет ЭжТҮКШБ “ЖЖҚ” АҚ, “БСА” ЖШС, “БҚЭЖТК” АҚ инженерлік жүйелердегі ысыраптарды азайту Энергия үнемдегіш шамдарды қолдану арқылы елді мекендердегі Іс-шараны орындау есебі ЭжТҮКШБ, қала және аудан әкімдері саябақ және көше жарықтандыруын жаңарту Орал қаласы Алматинская көш. Фабричная көш.бастап Жымпиты көш. дейін су құбырын қайта жаңарту, Жымпиты көш. Алматинская көш. Мемлекеттік комиссия актісі ЭжТҮКШБ, Орал қаласы әкімі бастап Деповская көшесіне дейін су құбырын салу Орал қаласы Есқалиева көш. Еуразия көш.дейін Досмұхамедов көш.дейін және Досмұхамедов көш. Есқалиев көш. КНС-2 дейін өздігінен ағатын Мемлекеттік комиссия актісі ЭжТҮКШБ, Орал қаласы әкімі Д1000 кәріз коллекторын қайта жаңарту Шаған өзені арқылы өтетін екі дюкер құрылысы Мемлекеттік комиссия актісі ЭжТҮКШБ, Орал қаласы әкімі Бөрлі ауданының Ақсай қаласының 10-шағынауданындағы ыстық сумен Мемлекеттік комиссия актісі ЭжТҮКШБ, Бөрлі ауданының әкімі жабдықтау және жылу желілерін қайта жаңарту Орал қ.ЖЭО коллекторынан Павильон-1 дейін ТМ-7 коллекторын қайта Мемлекеттік комиссия актісі ЭжТҮКШБ, Орал қаласының әкімі жаңарту жиыны Баламалы энергия көздерін қолдану бойынша жобалар БҚО, Орал қаласында 2 кВт жел қондырғыларын сериялап өндіруді Өнімді шығару “ЗападЭнергоПром” ЖШС ұйымдастыру Бюджеттік сектор Тұрғындарда қолданыста болған құрамында сынабы бар энергия КжӨБ және ТРжТПРБ, қала және аудан үнемдегіш шамдарды кәдеге жарату бойынша іс-шараларын Мәлімет ЭжТҮКШБ әкімдері ұйымдастыру Бюджеттік орындарда энергия үнемдеуші шамдарды ауыстыру арқылы Мәлімет ЭжТҮКШБ қала және аудан әкімдері, ББ,ДСБ,МБ энергияны тиімді жарықтандыру жүйесін енгізу жиыны Көлік секторы
Қажет етпейді
2014-2015
104 860,0
Өз қаражаттары
2014-2015
бөлінген қаражат көлемінде
Жергілікті бюджет (қала және аудандық)
2014
121 340
Республикалық бюджет
2014
383 049
Республикалық бюджет
2014
220 426
Республикалық бюджет
2014
36 093
Республикалық бюджет
2014
447 875
Республикалық бюджет
1 313 643,0
2013
-
Өз қаражаттары
2014-2015
3000,0** 3000,0**
Жергілікті бюджет (облыстық)
бөлінген қаражат көлемінде 6 000
2014-2015
Жергілікті бюджет Көлік кәсіпорындарының өз қаражаттары Көлік кәсіпорындарының өз қаражаттары
65
GPS енгізу мәселесін қарастыру, автобус паркін үнемдегіш автобустармен ауыстыру мәселесін қарастыру
БҚО әкімдігіне мәлімет
ЖКжАЖБ
2014-2015
***
66
Коммуналдық және бюджеттік көліктерді экономиялық және экологиялық тиімділігіне байланысты сұйытылған газға көшіру
БҚО әкімдігіне мәлімет
ЖКжАЖБ
2014-2015
***
мәлімет ИжЖТМ
Қала және аудан әкімдіктері
2014
Қажет етпейді
-
мәлімет ҚР ИжЖТМ
Облыс, қала және аудан әкімдіктері
2014
Қажет етпейді
-
19
Әкімшілік іс-шаралар
67
Қолданыстағы оқу орталықтарында энергия аудит және энергия менеджмент бағыты бойынша оқу орталығын ашу мәселесін қарастыру
68
Облыс әкімінің сайтын энергия үнемдеу бөліміменен толықтыру және оны ҚР Индустрия және жаңа технологиялар министрлігінің интернет ресурсындағы энергия үнемдеу бөлімімен синхрондау
Ортақ ұйымдастырушылық шаралар 69
70
71 72
Қала және аудан әкімдіктерінің штатына энергия менеджер маманын енгізу мәселесін ұсыну Энергия үнемдеу мәдениетін арттыру: - су және энергия шығындарын азайту, энергия қорларды рационалды қолдану мақсатында қызметкерлерді энергия үнемдеуге үйрету; - бөлімшелерді ақпараттық қамтамасыз ету. Энергия үнемдеу іс-шарасын насихаттау (телеарнада тематикалық алғы сөз, ақпараттық баспа материалдар жариялау) “Энергия үнемдеу негіздері” тақырыбы бойынша оқу орындарында сынып сағаттарын және дәрістерін өткізу Қала және аудан әкімдіктерінің және мүдделі тұлғалардың қатысуыменен, БҚОФ “Нұр Отан” бөлімшесінде энергия үнемдеуді насихаттау бойынша дөнгелек үстел өткізу жиыны республикалық бюджеттен 2014 2015 жергілікті бюджеттен 2014 2015 кәсіпорынның қаражатынан 2014 2015 барлығы 2014 2015
ЭжБЖБ
Қала және аудан әкімдіктері
2014
Қажет етпейді
-
Мәлімет ЭжТҮКШБ
ЭжТҮКШБ, ІСБ, Қала және аудан әкімдіктері, ұйым басшыларына (келісім бойынша)
2014-2015
бөлінген қаражат көлемінде
Жергілікті бюджет (қала және аудандық)
Мәлімет ЭжТҮКШБ
ББ
Әрдайым
Қажет етпейді
Мәлімет ЭжТҮКШБ
ЭжТҮКШБ, қала және аудан әкімдіктері, “Нұр Отан” ХДП
Әрдайым
Қажет етпейді
-
2 833 783,0 1 208 783,0 1 625 000,0 6 000,0 3 000,0 3 000,0 1 360 461 723 896,0 636 565,0 4 200 244 1 935 679,0 2 264 565,0
Ескертпе: * - 2015-2017 жылдарға республикалық бюджетті жасақтаған кезде 2015-2017 жылдардың шығын көлемдері бекітілген заңнамаларға сәйкес қаралады ** - Қаржыландыру көлемі сәйкесінше жылда жергілікті бюджетті жасақтаған кезде анықта лады *** - Болжамды шығындар жыл сайын нақтыланады Шартты белгілер: ЖАО - жергілікті атқарушы орган МЭР - мемлекеттік энергетикалық реестр ББ - БҚО білім басқармасы
ДСБ -БҚО денсаулық сақтау басқармасы МБ - БҚО мәдениет басқармасы ІСБ -БҚО ішкі саясат басқармасы КжӨБ-БҚО кәсіпкерлік және өнеркәсіп басқармасы ЭжТҮКШБ-БҚО энергтика және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық басқармасы ТРжТПРБ -БҚО табиғи ресурстар және табиғат пайдалануды реттеу басқармасы ЖКжАЖБ - БҚО жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары басқармасы “БҚЭЖТК” АҚ- “Батыс Қазақстан электр желілерін таратушы компаниясы” АҚ “БСА”ЖШС - “Батыс су арнасы” ЖШС “АЖК” МКК - “Ақсайжылуқуат” МКК ЖЖҚ АҚ- “Жайыкжылуқуат” АҚ “ҚазТрансГаз Аймақ” АҚ - “ҚазТрансГаз Аймак” АҚ
20
ТЕЛЕЖОСЫҚ Бейсенбі, 10 сәуір 2014 жыл
oral_oniri@inbox.ru
ДҮЙСЕНБІ, 14 сәуір ҚАЗАҚСТАН
6.00 «ТАҢШОЛПАН». 8.30, 11.30, 16.30, 19.30, 22.40, 1.45 ЖАҢАЛЫҚТАР 8.40 «Апта. Kz» 9.45, 20.05 «Айтуға оңай...» 10.30 «Парыз». 11.40 «Қазақтың қолөнері» 11.55 «Дауа» 12.25 «Ақсауыт». 13.00 «Еңбек түбі - береке» 13.05 «Татонка». 13.30 «Зерде». 14.05 «ӘЙЕЛ БАҚЫТЫ». Ток-шоу. Тікелей эфир 15.10 «КЕЛІН». 16.00 «Менің Қазақстаным» 16.50 ӨЗЕКЖАРДЫ 17.10 «Біз қазақша сөйлейміз». Реалити шоу 17.50 «Ғажайыпстанға саяхат». 18.00 «ЗАҢ ЖӘНЕ БІЗ». Тікелей эфир 18.30 «Парыз». 20.50 «ЖЕДЕЛ ЖӘРДЕМ». 21.40 «Шетелдегі қазақ балалары». 22.10 «ТҮНГІ СТУДИЯДА Нұрлан Қоянбаев» 23.10 «SPORT.KZ» 23.30 «Келін». 0.15 «Түнгі студияда Нұрлан Қоянбаев» 0.45 «Көкпар» Ұлттық ойын 1.30 «Өзекжарды» 2.20 «Дауа»
Орал
16.50 «Апта» 17.30 “Сыр толғау”
Қазақстан-Орал
06.55 Аңдатпа 07.00 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» 07.30 «Телемаркет», жарнама 07.25 “Шырқайды Жайық” 08.00 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» 08.30 “Паудер парк”. Телехикая. 09.15 «Свое дело» (с сурдопереводом) 09.35 “Сыр толғау” 10.00 “Темірқазық” 10.20 “Балапаннан” базарлық 11.10 “ЕРЖҮРЕК РЕНЖЕРЛЕР “. Балалар телехикаясы 12.00 “Марвел”. Мультсериал 12.40 “Жизнь и приключения Мишки Япончика”. Телехикая. 13.30 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары (сурдоаудармамен) 13.45 Новости «АҚЖАЙЫҚ» 18.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары . Тікелей эфир 18.15 «Телемаркет», жарнама 18.20 “КУЛЬТУРНОЕ НАСЛЕДИЕ” 19.00 Новости «АҚЖАЙЫҚ» . Тікелей эфир 19.15 «Телемаркет», жарнама 19.20 “ЗАҢҒА СҮЙЕН” 20.00 “ЖАЙЫҚ ЖАУҺАРЛАРЫ” 20.30 “ТОПЖАРҒАН” 21.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары 21.30 Новости «АҚЖАЙЫҚ» 22.00 “ПАУДЕР ПАРК”. 22.50 “Жизнь и приключения Мишки Япончика”. Телехикая.
23.40 “Культурное наследие”. Деректі сериал. 00.00 «Ақжайық» жаңа лықтары (сурдоаудармамен) 00.30 Новости «Ақжайық» (с сурдопереводом) 01.00 Аңдатпа
ХАБАР
06.00 «Жаңа күн». 08.00 Ақпарат арнасы – Жетi күн. Сараптау бағдарламасы. 9.00 Информационный канал - аналитическая программа Жетi күн 10.00 Хьюитт «Дәмхана» 11.30 «Туған өлке». 12.00, 16.00, 19.00, 23.10, 00.30 Жаңалықтар 12.15 Көзқарас 12.45 «Әр үйдің сыры басқа». Деректі драма. 13.15 Айтұмар 14.00, 17.00, 20.00, 23.40 Новости 14.10 «Шальной ангел». 15.00 «Семейные мелодрамы». 15.50 «Подари детям жизнь». 16.15 «Әлемдік мұхит құпиясы» 17.15 «Жігіттер хикаясы». 18.10 «Біз». Ток-шоу. 19.30 «Бюро расследований». 20.30 «Сулейман Великолепный». 21.20 «След». 22.10 Көзқарас 22.40 Тотальный футбол
00.10 Журналдар Бизнес Ауа райы Спорт Журналдар
ЕУРАЗИЯ
5.00 «П@УТINA+» 5.50 ЖАҢАЛЫҚТАР 6.00 Телеканал «ДОБРОЕ УТРО» 10.00 «ГАДАНИЕ ПРИ СВЕЧАХ» 10.55 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ» (каз) 11.20 «ВРЕМЯ ОБЕДАТЬ» (каз) 11.55 «МОДНЫЙ ПРИГОВОР» (каз) 13.00 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз) 13.35 «П@УТINA» 14.00 «НОВОСТИ ДНЕМ» 14.25 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ»
14.50 «СУДЕБНЫЕ ИСТОРИИ» 15.50 «ДАВАЙ ПОЖЕНИМСЯ» 17.00 ЖАҢАЛЫҚТАР 18.00 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз) 18.30 «В НАШЕ ВРЕМЯ» (каз) 19.30 «П@УТINA» 20.00 «НОВОСТИ В 20.00» 20.30 «ПУСТЬ ГОВОРЯТ» 21.45 Многосерийный детектив «ШПИОНСКИЕ ИГРЫ» 22.55 Премьера. «КУРАЖ» Многосерийный фильм 0.50 «ВЕЧЕРНИЙ УРГАНТ» 1.25 «КОМИССАР МОНТАЛЬБАНО» (каз)
СЕЙСЕНБІ, 15 сәуір ҚАЗАҚСТАН
6.00 «ТАҢШОЛПАН». 8.30, 11.30, 16.30, 19.30, 22.40, 2.05 ЖАҢАЛЫҚТАР 8.45, 20.50 «Жедел жәрдем». 9.40, 20.05 «Айтуға оңай...» 10.25 «Сүйкімді жәндіктер». 10.35, 18.30 «Парыз». 11.45 «Sport.kz» 12.10 «Алаң» ток-шоуы 13.00 «Еңбек түбі - береке» 13.05 «Татонка». 13.30 «Зерде». 14.05 «ӘЙЕЛ БАҚЫТЫ». Тікелей эфир 15.10 «КЕЛІН». 16.00 «Ұлттық өнім» 16.25 «Еңбек түбі -береке» 16.50 «Ас болсын!» 17.35 «Сыр-сұхбат» 18.10 «EXPO ЖОЛЫ» 21.40 «Жаныңда жүр жақсы адам». 22.10 «ТҮНГІ СТУДИЯДА Нұрлан Қоянбаев» 23.10 «EXPO жолы» 23.30 «Келін». 0.15 «Түнгі студияда Нұрлан Қоянбаев» 0.45 «Ұлттық өнім» 1.10 «Еңселі Елорда» 1.20 «Ас болсын!»
Орал
16.50 «Ақжайық» жаңалықтары 17.15 “Темірқазық” 17.35 «Жандауа»
Қазақстан-Орал
06.55 Аңдатпа 07.00 «Ақжайық» жаңалықтары (сурдоаудармамен) 07.25 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» 07.55 «Телемаркет», жарнама 08.00 Новости «Акжайык» (с сурдопереводом) 08.30 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» таңғы сазды ақпараттық бағдарлама. 09.00 “Паудер парк”. Телехикая. 09.45 “Заңға сүйен” 10.15 “Замансөз” 10.45 “Бәрекелді” 11.05 «Арнайы репортаж» 11.30 “ЕРЖҮРЕК РЕНЖЕРЛЕР “. Балалар телехикаясы 12.00 Батыс Қазақстан облыстық жастар саясаты мәселелері жөніндегі басқармасының басшысы С.Б.Молдағалиевтің қатысуымен тікелей эфирдегі баспасөз мәслихаты 12.40 “Жизнь и приключения Мишки Япончика”. Телехикая. 13.30 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары (сурдоаудармамен) 13.45 Новости «АҚЖАЙЫҚ» (с сурдопереводом) 13.55 «Телемаркет», жарнама, аңдатпа 14.00-17.55 Үзіліс 18.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары . Тікелей эфир 18.20 “КУЛЬТУРНОЕ НАСЛЕДИЕ”. 19.00 Новости «АҚЖАЙЫҚ» . Тікелей эфир 19.20 Батыс Қазақстан облыстық жастар сая
саты мәселелері жөніндегі басқармасының басшысы С.Б.Молдағалиевтің қатысуымен баспасөз мәслихаты 20.00 “В СТРЕМЕНАХ ВРЕМЕНИ”. Деректі фильм 20.20 “АТАМЕКЕН” 20.40 “БУДЬТЕ ЗДОРОВЫ” 21.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары 21.30 Новости «АҚЖАЙЫҚ» 22.00 “ПАУДЕР ПАРК”. Телехикая. 22.50 “Жизнь и приключения Мишки Япончика”. Телехикая. 23.40 “Культурное наследие”. 00.00 «Ақжайық» жаңалықтары (сурдоаудармамен) 00.30 Новости «Ақжайық» (с сурдопереводом)
ХАБАР
06.00 «Жаңа күн». 08.00, 10.00, 12.00, 16.00, 19.00, 22.40, 00.30 Жаңалықтар 08.10 «Бюро расследований» 08.40 «Моя планета». 9.00, 14.00, 17.00, 20.00, 23.30 Новости 9.10, 18.10 «Біз». Ток-шоу. 10.10, 21.20 «След». 11.00, 20.30 «Сулейман Великолепный» 12.15 Көзқарас 12.45 «Әр үйдің сыры басқа». 13.15 «Айтұмар». Отбасылық бағдарлама. 14.10 «Шальной ангел». 15.00 «Семейные мелодрамы». 15.50 «Подари детям жизнь».
16.15 «Әлемдік мұхит құпиясы» 17.15 «Жігіттер хикаясы». 19.30 Арнайы хабар 22.10 Көзқарас 23.10 Журналдар 00.00 Арнайы хабар 00.20 Журналдар
ЕУРАЗИЯ
5.00 «ҒАШЫК ЖҮРЕК» 5.50 ЖАҢАЛЫҚТАР 6.00 Телеканал «ДОБРОЕ УТРО» 10.00 «ГАДАНИЕ ПРИ СВЕЧАХ» 10.55 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ» (каз) 11.20 «ВРЕМЯ ОБЕДАТЬ» (каз) 11.55 «МОДНЫЙ ПРИГОВОР» (каз)
13.00 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз) 13.35 «П@УТINA» 14.00 «НОВОСТИ ДНЕМ» 14.25 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ» 14.50 «СУДЕБНЫЕ ИСТОРИИ» 15.50 «ДАВАЙ ПОЖЕНИМСЯ» 17.00 ЖАҢАЛЫҚТАР 18.00 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз) 18.30 «В НАШЕ ВРЕМЯ» (каз) 19.30 «П@УТINA» 20.00 «НОВОСТИ В 20.00» 20.30 «ПУСТЬ ГОВОРЯТ» 21.45 «ШПИОНСКИЕ ИГРЫ» 22.55 «КУРАЖ» Многосерийный фильм 0.50 «ДОСКА ПОЧЕТНЫХ» 1.25 «КОМИССАР МОНТАЛЬБАНО» (каз)
Қазақстан Республикасы “Динамо” ДСҚ “Мамандандырылған оқу орталығы” ЖШС БҚО филиалы
СәрСЕНБІ, 16 сәуір ҚАЗАҚСТАН
6.00 «ТАҢШОЛПАН». 8.30, 11.30, 16.30, 19.30, 22.40, 2.05 ЖАҢАЛЫҚТАР 8.45, 20.50 «Жедел жәрдем». 9.40, 20.05 «Айтуға оңай...» 10.25 «Сүйкімді жәндіктер». 10.35, 18.30 «Парыз». 11.45 «Ұлттық өнім» 12.05 «EXPO жолы» 12.25 «Заң және біз» 13.00 «Еңбек түбі - береке» 13.05 «Татонка». 13.30 «Жүзден жүйрік» 14.05 «ӘЙЕЛ БАҚЫТЫ». Тікелей эфир 15.10 «КЕЛІН». 16.00 «Шетелдегі қазақ балалары» (с субтитрами) 16.50 «ӨЗЕКЖАРДЫ» 17.10 «Еңбек түбі -береке» 17.15 «Туысқандар». Отбасылық зияткерлік шоу 18.05 «ҚЫЛМЫС ПЕН ЖАЗА» 21.40 «Жаныңда жүр жақсы адам». Деректі фильм 22.10 «ТҮНГІ СТУДИЯДА Нұрлан Қоянбаев» 23.15 «Өзекжарды» 23.30 «Келін». 0.15 «Түнгі студияда Нұрлан Қоянбаев» 0.45 «Сыр-сұхбат» 1.15 «EXPO жолы» 1.35 «Мың түрлі мамандық»
ОРАЛ
16.50 «Ақжайық» жаңалықтары 17.15 “Арнайы репортаж” 17.35 «Бәрекелді»
Қазақстан-Орал
06.55 Аңдатпа 07.00 «Ақжайық» жаңалықтары (сурдоаудармамен) 07.25 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» 07.55 «Телемаркет», жарнама 08.00 Новости «Акжайык» (с сурдопереводом) 08.30 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» таңғы сазды ақпараттық бағдарлама. 09.00 “Паудер парк”. Телехикая. 09.50 “Другой Уральск” 10.25 “Жайық жауһарлары” 10.55 «Топжарған» 11.15 “ЕРЖҮРЕК РЕНЖЕРЛЕР “. Балалар телехикаясы 12.00 “Марвел”. Мультсериал 12.40 “Жизнь и приключения Мишки Япончика”. Телехикая. 13.30 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары (сурдоаудармамен) 13.45 Новости «АҚЖАЙЫҚ» (с сурдопереводом) 13.55 «Телемаркет», жарнама, аңдатпа 14.00-17.55 Үзіліс 17.55 Аңдатпа 18.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары. Тікелей эфир 18.15 «Телемаркет», жарнама 18.30 “КУЛЬТУРНОЕ НАСЛЕДИЕ”. Деректі сериал. 8-бөлім 19.00 Новости «АҚЖАЙЫҚ». Тікелей эфир 19.20 “ВРЕМЯ ВАШЕГО ВОПРОСА”. Тікелей эфир 19.50 «Телемаркет», жарнама 20.10 “В СТРЕМЕНАХ ВРЕМЕНИ”. Деректі фильм
20.40 “ЖАСАМПАЗДЫҚ БЕЛЕСІ 2050” 21.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары 21.25 «Телемаркет», жарнама 21.30 Новости «АҚЖАЙЫҚ» 22.00 “ПАУДЕР ПАРК”. Телехикая. 22.50 “МЕТОД ФРЕЙДА”. Телехикая. 23.40 “Культурное наследие”. 00.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары (сурдоаудармамен) 00.30 Новости «АҚЖАЙЫҚ» (с сурдопереводом) 01.00 Аңдатпа
ХАБАР
06.00 «Жаңа күн». 08.00, 10.00, 12.00, 16.00, 19.00, 22.40, 00.30 Жаңалықтар 08.10 Арнайы хабар 08.40 «Моя планета». 9.00, 14.00, 17.00, 20.00, 23.30 Новости 9.10, 18.10 «Біз». Ток-шоу. 10.10, 21.20 «След». 11.00, 20.30 «Сулейман Великолепный». 12.15 Көзқарас 12.45 «Әр үйдің сыры басқа». Деректі драма. 13.15 «Айтұмар». 14.10 Светлана Ходченкова в мелодраме «Шальной ангел». 15.00 «Семейные мелодрамы». 15.50 «Подари детям жизнь...». 16.15 «Әлемдік мұхит құпиясы» 17.15 «25-шақырым». 19.30 Жаңа қоғам 22.10 Көзқарас 23.10 Журналдар 00.00 Жаңа қоғам
00.10 Журналдар Бизнес Ауа райы Спорт Журналдар
ЕУРАЗИЯ
5.00 «ҒАШЫК ЖҮРЕК» 5.50 ЖАҢАЛЫҚТАР 6.00 Телеканал «ДОБРОЕ УТРО» 10.00 «ГАДАНИЕ ПРИ СВЕЧАХ» 10.55 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ» (каз) 11.20 «ВРЕМЯ ОБЕДАТЬ» (каз) 11.55 «МОДНЫЙ ПРИГОВОР» (каз) 13.00 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз) 13.35 «П@УТINA» 14.00 «НОВОСТИ ДНЕМ»
14.25 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ» 14.50 «СУДЕБНЫЕ ИСТОРИИ» 15.50 «ДАВАЙ ПОЖЕНИМСЯ» 17.00 ЖАҢАЛЫҚТАР 18.00 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз) 18.30 «В НАШЕ ВРЕМЯ» (каз) 19.30 «П@УТINA» 20.00 «НОВОСТИ В 20.00» 20.30 «ПУСТЬ ГОВОРЯТ» 21.45 «ШПИОНСКИЕ ИГРЫ» 22.55 Премьера. «КУРАЖ» Многосерийный фильм 0.50 «ВЕЧЕРНИЙ УРГАНТ» 1.25 «КОМИССАР МОНТАЛЬБАНО» (каз)
Жоғары қабілетті және сәулелік жүктемесі айтарлықтай төмен соңғы үлгідегі аппаратта компьютерлік томография (қабатталған рент генология) өткізіледі. Бағасы төмендетілді. Мекенжайымыз: Орал қаласы, Есенжанов көшесі, 19-үй (“Омега” зауыты ауданы) “Медициналық орталық” ЖШС. Анықтама алу үшін телефон: 53-72-59, 53-67-78
«Медициналық орталық» ЖШС-да келесі бөлімдер бойынша ақылы түрде ем-шаралар жүргізіледі: • хирургиялық • гинекологиялық • көз аурулары
• құлақ, мұрын және тамақ аурулары • ішкі аурулар • жүйке аурулары
Қосымша ақпаратты мына телефон арқылы алуға болады: 53-72-59.
Тележосық oral_oniri@inbox.ru
Бейсенбі, 10 сәуір 2014 жыл
21
бейСЕНБІ, 17 сәуір ҚАЗАҚСТАН
6.00 «ТАҢШОЛПАН». 8.30, 11.30, 16.30, 19.30, 22.40, 2.05 ЖАҢАЛЫҚТАР 8.45, 20.50 «Жедел жәрдем». 9.40, 20.05 «Айтуға оңай...» 10.25 «Сүйкімді жәндіктер». 10.35, 18.30 «Парыз». 11.45 «Агробизнес» 12.10 «Қазақстан би әлемі» 12.30 «Мәлім де беймәлім Қазақстан» 13.00 «Еңбек түбі - береке» 13.05 «Татонка». 13.30 «Жүзден жүйрік» 14.05 «ӘЙЕЛ БАҚЫТЫ». Ток-шоу. Тікелей эфир 15.10 «КЕЛІН». 16.00 «Мың түрлі мамандық» 16.50 «Қылмыс пен жаза» 17.10 «EXPO жолы» 17.35 «Жиһанкез». Телесаяхат 18.00 «ШЕТЕЛДЕГІ ҚАЗАҚ БАЛАЛАРЫ» (Канада) 3-хабар 21.40 «Жаныңда жүр жақсы адам». Деректі фильм
ҚАЗАҚСТАН
6.00 «ТАҢШОЛПАН». 8.30, 11.30, 16.30, 19.30, 23.00, 1.45 ЖАҢАЛЫҚТАР 8.45, 20.50 «Жедел жәрдем». 9.40, 20.05 «Айтуға оңай...» 10.25 «Сүйкімді жәндіктер». 10.35, 18.30 «Парыз». 11.45 «МЕНІҢ ҚАЗАҚСТАНЫМ» 12.20 «Келбет» 12.45 «Ұлттық өнім» 13.05 «Татонка». 13.30 «Жүзден жүйрік» 14.05 «ӘЙЕЛ БАҚЫТЫ». Ток-шоу. Тікелей эфир 15.10 «КЕЛІН». 16.00 «Жан жылуы» 16.25 «Еңбек түбі - береке» 16.50 «ӨЗЕКЖАРДЫ» 17.10 «ЖАҢА ҚАЗАҚСТАН - 2050» 17.40 «ПАРЛАМЕНТ» 18.05 «ИМАН АЙНАСЫ» 21.00 ҚАЗАҚСТАН ХАЛҚЫ АССАМБЛЕЯСЫНЫҢ XXI СЕССИЯСЫ. САЛТАНАТТЫ КОНЦЕРТ
ҚАЗАҚСТАН
6.00 Қазақстан эстрада жұлдыздарының қатысуымен концерт 7.30 «СЕНБІЛІК ТАҢ». 8.35 «АГРОБИЗНЕС» 9.00 «ДАУА» 9.35 «АC БОЛСЫН!» 10.20 «Әзіл әлемі» 11.50 «ТЕЛҚОҢЫР» 12.35 ҚАЗАҚСТАН ХАЛҚЫ АССАМБЛЕЯСЫНЫҢ XXI СЕССИЯСЫ. САЛТАНАТТЫ КОНЦЕРТ 14.35 «ҚОШ КЕЛДІҢ, ӘЗНАУРЫЗ!». Ақындар айтысы. 16.00 «ЖАРҚЫН БЕЙНЕ» 16.30, 19.30, 22.40, 1.35 ЖАҢАЛЫҚТАР 16.50 «Еңселі Елорда» 17.05 Х/ф «Біздің сүйікті дәрігер» 18.40 «ЖАН ЖЫЛУЫ»
22.10 «ТҮНГІ СТУДИЯДА Нұрлан Қоянбаев» 23.10 «Қылмыс пен жаза» 23.30 «Келін». 0.15 «Түнгі студияда Нұрлан Қоянбаев» 0.45 «Ұлттық өнім» 1.10 «EXPO жолы» 1.35 «Мың түрлі мамандық»
Орал
16.50 «Ақжайық» жаңалықтары 17.15 “Топжарған” 17.35 «Жайық жауһарлары»
Қазақстан-Орал
06.55 Аңдатпа 07.00 «Ақжайық» жаңалықтары 07.25 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» 07.55 «Телемаркет», жарнама 08.00 Новости «Акжайык») 08.30 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» таңғы сазды ақпараттық бағдарлама. 09.00 “Паудер парк”. Телехикая. 23-бөлім
09.45 «Время вашего вопроса» 10.15 «Атамекен» 10.35 “Будьте здоровы” 11.00 “ЖАНЫҢДА ЖҮР ЖАҚСЫ АДАМ “. 12.00 “Марвел”. Мультсериал 12.45 “Метод Фрейда”. Телехикая. 1-бөлім 13.30 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары (сурдоаудармамен) 13.45 Новости «АҚЖАЙЫҚ» 13.55 «Телемаркет», жарнама, аңдатпа 14.00-17.55 Үзіліс 17.55 Аңдатпа 18.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары. Тікелей эфир 18.15 «Телемаркет», жарнама 18.20 “КУЛЬТУРНОЕ НАСЛЕДИЕ”. Деректі сериал. 9-бөлім 19.00 Новости «АҚЖАЙЫҚ». Тікелей эфир 19.15 «Телемаркет», жарнама 19.20 “ЕЛ АЛДЫНДА”. Тікелей
эфир 20.00 “В СТРЕМЕНАХ ВРЕМЕНИ”. Деректі сериал 20.20 “ЖЕРГІЛІКТІ УАҚЫТ” 20.40 “АЛТЫН БЕСІК” 21.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары 21.25 «Телемаркет», жарнама 21.30 Новости «АҚЖАЙЫҚ» 22.00 “ПАУДЕР ПАРК”. Телехикая. 22.50 “МЕТОД ФРЕЙДА”. Телехикая. 2-бөлім 23.40 “Культурное наследие”. Деректі сериал. 9-бөлім 00.00 «Ақжайық» жаңалықтары (сурдоаудармамен) 00.30 Новости «Ақжайық» 01.00 Аңдатпа
ХАБАР
06.00 «Жаңа күн». 08.00, 10.00, 12.00, 16.00, 19.00, 22.40, 00.30 Жаңалықтар 08.10 Жаңа қоғам 08.40 «Моя планета».
9.00, 14.00, 17.00, 20.00, 23.30 Новости 9.10, 18.10 «Біз». Ток-шоу. 10.10, 21.20 «След». 11.00, 20.30 «Сулейман Великолепный». 4 сезон. 12.15 Көзқарас 12.45 «Әр үйдің сыры басқа». Деректі драма. 13.15 «Айтұмар». 14.10 Светлана Ходченкова в мелодраме «Шальной ангел». 15.00 «Семейные мелодрамы». 15.50 «Подари детям жизнь». 16.15 «Әлемдік мұхит құпиясы» 17.15 «25-шақырым». . 19.30 Арнайы хабар 22.10 Көзқарас 23.10 Арнайы хабар 00.00 Журналдар Бизнес Ауа райы Спорт Журналдар
ЕУРАЗИЯ
5.00 «ҚҰРБЫЛАР» 5.50 ЖАҢАЛЫҚТАР
6.00 Телеканал «ДОБРОЕ УТРО» 10.00 «ГАДАНИЕ ПРИ СВЕЧАХ» Многосерийный фильм 10.55 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ» (каз) 11.20 «ВРЕМЯ ОБЕДАТЬ» (каз) 11.55 «МОДНЫЙ ПРИГОВОР» (каз) 13.00 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз) 13.35 «П@УТINA» 14.00 «НОВОСТИ ДНЕМ» 14.25 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ» 14.50 «СУДЕБНЫЕ ИСТОРИИ» 15.50 «ДАВАЙ ПОЖЕНИМСЯ» 17.00 ЖАҢАЛЫҚТАР 18.00 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз) 18.30 «В НАШЕ ВРЕМЯ» (каз) 19.30 «П@УТINA» 20.00 «НОВОСТИ В 20.00» 20.30 «ПУСТЬ ГОВОРЯТ» 21.45 Многосерийный детектив «ШПИОНСКИЕ ИГРЫ» 22.55 Премьера. «КУРАЖ» Многосерийный фильм 0.50 «ДОСКА ПОЧЕТНЫХ» 1.25 «КОМИССАР МОНТАЛЬБАНО» (каз)
жұма, 18 сәуір 23.30 «Келін». 0.15 «Келбет» 0.45 «Парламент» 1.05 «Иман айнасы» 1.30 «Өзекжарды» 2.15 «Ұлттық өнім»
Орал
16.50 «Ақжайық» жаңалықтары 17.15 «Атамекен» 17.35 “Алтын бесік”
Қазақстан-Орал
06.55 Аңдатпа 07.00 «Ақжайық» жаңалықтары 07.25 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» таңғы сазды ақпараттық бағдарлама. 07.55 «Телемаркет», жарнама 08.00 Новости «Акжайык» 08.30 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» таңғы сазды ақпараттық бағдарлама. 09.00 “Паудер парк”. Телехикая. 09.45 «Ел алдында» 10.20 “Жасампаздық белесі 2050”
10.40 “ЕРЖҮРЕК РЕНЖЕРЛЕР “. Балалар телехикаясы 11.25 “Марвел”. Мультсериал 12.10 “БІЛГІШТЕР БЕКЕТІ” 12.40 “Метод Фрейда”. Телехикая. 13.30 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары 13.45 Новости «АҚЖАЙЫҚ» 13.55 «Телемаркет», жарнама, аңдатпа 14.00-17.55 Үзіліс 17.55 Аңдатпа 18.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары. Тікелей эфир 18.15 «Телемаркет», жарнама 18.20 “КУЛЬТУРНОЕ НАСЛЕДИЕ”. Деректі сериал. 10-бөлім 19.00 Новости «АҚЖАЙЫҚ». Тікелей эфир 19.20 “ВРЕМЯ ВАШЕГО ВОПРОСА”. Тікелей эфир 19.50 «Телемаркет», жарнама 20.00 “Алтын сақа”. Мультфильм 20.10 “МӘҢГІЛІК ЕЛ” 20.40 «ЖАНДАУА»
21.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары 21.25 «Телемаркет», жарнама 21.30 Новости «АҚЖАЙЫҚ» 22.00 “ПАУДЕР ПАРК”. Телехикая. 22.50 “МЕТОД ФРЕЙДА”. Телехикая. 3-бөлім 23.40 “Культурное наследие”. Деректі сериал. 00.00 «Ақжайық» жаңалықтары (сурдоаудармамен) 00.30 Новости «Ақжайық» (с сурдопереводом) 01.00 Аңдатпа
ХАБАР
06.00 «Жаңа күн». 08.00, 10.00, 12.00, 16.00, 19.00, 01.40, 02.30 Жаңалықтар 08.10 Арнайы хабар 08.35 «Моя планета». 9.00, 14.00, 17.00, 20.00 Новости 9.10, 18.10 «Біз». Ток-шоу. 10.10, 21.20 «След». 11.00 «Сулейман Великолепный». 12.15 Көзқарас 12.45 «Әр үйдің сыры басқа».
13.15 «Айтұмар». 14.10 Екатерина Семенова в мелодраме «Две судьбы, новая жизнь» 15.00 «Семейные мелодрамы». 15.50 «Подари детям жизнь». 16.15 «Әлемдік мұхит құпиясы» 17.15 «25-шақырым». 19.30 Вектор развития 20.30 ХХІ сессия Ассамблеи народа Казахстана. Спецвыпуск, праздничный концерт 22.00 «Жұлдызды дода.Звездные войны». Развлекательное шоу. 23.30 Мегахит. Сэм Уортингтон в триллере «На грани» 01.10 Көзқарас 02.10 Журналдар Бизнес Ауа райы Спорт Журналдар
ЕУРАЗИЯ
5.00 «ҚҰРБЫЛАР» 5.50 ЖАҢАЛЫҚТАР 6.00 Телеканал «ДОБРОЕ УТРО» 10.00 Новости
10.05 «ГАДАНИЕ ПРИ СВЕЧАХ» Многосерийный фильм 11.00 «ЖҰМА УАҒЫЗЫ» 11.20 «ВРЕМЯ ОБЕДАТЬ» (каз) 11.55 «ЖИТЬ ЗДОРОВО» (каз) 13.00 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз) 13.35 «П@УТINA» 14.00 «НОВОСТИ ДНЕМ» 14.25 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ» 14.50 Премьера. «АЛЛА ПУГАЧЕВА - МОЯ БАБУШКА» 15.50 «ЖДИ МЕНЯ» 17.00 ЖАҢАЛЫҚТАР 18.00 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз) 18.30 «В НАШЕ ВРЕМЯ» (каз) 19.30 «П@УТINA» 20.00 «НОВОСТИ В 20.00» 20.30 «ПОЛЕ ЧУДЕС» 21.45 ПРЕМЬЕРА СЕЗОНА. «ТОЧЬВ-ТОЧЬ» 1.00 «ЧЕЛОВЕК И ЗАКОН» 2.00 «КОМИССАР МОНТАЛЬБАНО» (каз)
СЕНБІ, 19 сәуір 19.05 «АРНАЙЫ РЕПОРТАЖ» 20.05 «АЯГӨЗ АРУ». Республикалық Ә.Қашаубаев атындағы байқаудың бас жүлдегері, дәстүрлі әнші Перизат Тұрарованың ән кеші 21.45 «СІЗ НЕ ДЕЙСІЗ?» 22.15 «Арнайы репортаж» 23.15 Х/ф «Екі жақты тыңшы» 0.50 «Ғасырлар үні». Этномузыкалық фильм 2.10 «Жарқын бейне»
Қазақстан-Орал
08.55 Аңдатпа 09.00 «Ақжайық» жаңалықтары 09.30 «Алтын бесік» 09.50 «Телемаркет», жарнама 10.00 Новости «Ақжайық» 10.30 “Время вашего вопроса” 11.05 “Жергілікті уақыт”
11.25 “Телемаркет”, жарнама 11.30 “Марвел”. Мультсериал 12.30 “Сестра моя Люся”. Көркем фильм 13.55 «Телемаркет», жарнама, аңдатпа 14.00-16.55 Үзіліс 16.55 Аңдатпа, «Телемаркет», жарнама 17.00 “ЕРЖҮРЕК РЕНЖЕРЛЕР “. Балалар телехикаясы 17.45 “Екі езу” әзіл сықақ театрының концерті 19.00 «АПТА» 19.40 “ТЕМІРҚАЗЫҚ” 20.00 «ПАНОРАМА НЕДЕЛИ» 20.40 «СВОЕ ДЕЛО» 21.00 «СЫР ТОЛҒАУ» 21.20 «Телемаркет», жарнама 21.30 “СЕНБІЛІК ШОУ” 22.15 “Знай наших”. Көркем фильм 23.40 “Шарлоттаның күнделігі”.
Көркем фильм 01.00 Аңдатпа
ХАБАР
06.00 «Махаббат мерейі ». 07.30 ХХІ сессия Ассамблеи народа Казахстана. Спецвыпуск, праздничный концерт. 9.00, 14.00, 17.00, 20.00, 23.00 Новости 9.10 «Оян.Kz». 10.00, 12.00, 16.00, 19.00, 22.30 Жаңалықтар 10.10 «Дело вкуса с Татьяной Веденеевой» 10.40 ПРОД.ВОПРОС 11.00 «Сноски». 11.30 «Әр үйдің сыры басқа». 12.10 «Письма к Джульетте». 14.10 «Жансарай». Әшірбек Сығай. 15.00 «Сүйген жүрек». Концерт .
16.15 Бармысың, бауырым? 17.15 Кино. «Құдайлар шайқасы. Мәңгі өлмейтіндер». 19.30 «Энергия будущего». 20.30 Х/ф «Риддик» 23.30-02.00 Қазақтың мемлекеттік М.Әуезов атындағы академиялы драма театры. Б. Жәкиев , қоюшы режиссер Е.Обаев. «Жүрейік жүрек ауыртпай» /драма/
ЕУРАЗИЯ
5.00 Фильм «ФОРМУЛА ЛЮБВИ» (каз) 6.30 «ЖИТЬ ЗДОРОВО» (каз) 7.25 «ТАНҒЫ ПОШТА» 8.00 Новости 8.10 «СМАК» 8.45 Наталия Антонова, Валерий Николаев, Игорь Костолевский в фильме «СИНИЕ КАК МОРЕ ГЛАЗА»
10.35 «ФАБРИКА ГРЕЗ» с Ольгой Артамоновой 11.00 ауа райы 11.05 «ИДЕАЛЬНЫЙ РЕМОНТ» (каз) 12.00 «ИГРЫ РАЗУМА». Многосерийный фильм (каз) 12.55 «ДУ ҚОЛ ШОКОЛАД» 14.00 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ» 14.30 Юлия Кадушкевич, Павел Новиков в многосерийном фильме «ЗНАХАРКА» 19.00 Шоу «ЛУЧШИЙ ГОРОД.KZ» 20.00 «НОВОСТИ В СУББОТУ» 20.30 «СЕНБІЛІК ЖАҢАЛЫҚТАР» 20.45 «ТІЛШІ ТҮЙІНІ» 21.15 «СЕНБІЛІК ЖАҢАЛЫҚТАР» 21.35 Х/ф «БЕЛОЕ СОЛНЦЕ ПУСТЫНИ» (каз) 23.20 Х/ф «СИБИРЯК» 1.30 Фильм «ФОРМУЛА ЛЮБВИ» (каз) 3.00 «ИДЕАЛЬНЫЙ РЕМОНТ» (каз)
жекСЕНБІ, 20 сәуір ҚАЗАҚСТАН
6.00 Қазақстан эстрада жұлдыздарының қатысуымен концерт 7.05 «Мәлім де беймәлім Қазақстан» 7.35 «Умизуми командасы». 8.30 «Орман жанашырлары - 1». М/ф 10.05 «СЫР-СҰХБАТ» 10.35 «АҚСАУЫТ» 11.10 КӘСІПҚОЙ БОКС. Әлем чемпионы атағы үшін жекпе-жек. Бейбіт ШҮМЕНОВ (Қазақстан) – Бернард ХОПКИНС 12.15 «Сіз не дейсіз?» 12.45 «Шетелдегі қазақ балалары» 13.20 «ТУЫСҚАНДАР». 14.10 «ҚОШ КЕЛДІҢ, ӘЗ НАУРЫЗ!». Ақындар айтысы. 15.45 «Жиһанкез».
16.15 «Арнайы репортаж» 16.40 «ЕҢСЕЛІ ЕЛОРДА» 16.50 «ҚАЗАҚСТАН БИ ӘЛЕМІ» 17.05 «ТЕРІСҚАҚПАЙ». ӘЗІЛСЫҚАҚ КЕШІ 19.30 «АПТА. КZ» 20.35 «ЖАЙДАРМАН». Республикалық Премьер лига 1/8 финал. 2-топ 22.15 «АЛАҢ» ток-шоуы 23.05 «КӨКПАР». 23.50 «АПТА. КZ» 0.55 «Арнайы репортаж» 1.15 «Телқоңыр»
Қазақстан-Орал 08.55 Аңдатпа 09.00 «Апта» (сурдоаудармамен) 09.40 «Жандауа» (сурдоаудармамен) 10.00 «Панорама недели»
10.30 «Телемаркет», жарнама 10.40 “Мәңгілік ел” 11.00 “Сенбілік шоу” 11.45 “ЕРЖҮРЕК РЕНЖЕРЛЕР “. Балалар телехикаясы 12.25 “Марвел”. Мультсериал 13.00 “Тайна поющего острова”. Көркем фильм 14. 00 «Телемаркет», жарнама, аңдатпа 14.05-16.55 Үзіліс 16.55 Аңдатпа, «Телемаркет», жарнама 17.00 “ЕРЖҮРЕК РЕНЖЕРЛЕР “. Балалар телехикаясы 18.00 “Жеңіс тарихы. Бәрі майдан үшін, бәрі жеңіс үшін!” 18.15 “Жаныңда жүр жақсы адам”. Аймақтық телемарафон 19.15 “Сағындырған әндер ай” 20.00 «АРНАЙЫ РЕПОРТАЖ»
20.20 «БӘРЕКЕЛДІ» 20.40 “ЖЕНСКИЕ СЕКРЕТЫ” 21.00 “ЗАМАНСӨЗ” 21.25 «Телемаркет», жарнама 21.30 “МОЛОДЕЖНЫЙ ПРОСПЕКТ” 21.50 “Долгий млечный путь”. 23.05 “Өмір қаласы”. 01.00 Аңдатпа
ХАБАР
06.00 «Махаббат мерейі». 07.30 Айбын. 08.10 Балалар уақыты. «Роботым екеуіміз». 9.00 Куб удачи. Лотерея. 9.10 Союзмультфильм. «Янтарный замок» 9.30 Фильм-детям. «Синбад». 11.00 «Аленушка и Ерема ». Мультфильм. 12.40 АС АРҚАУ
13.00 «Жұлдызды дода. Звездные войны». 14.30 ТВ Бинго. 15.30 Кино. «Құпия белгі». 17.00 «Африка» Д/ф. 17.45 «Сол бір кеш...» 19.00 Ақпарат арнасы – Жетi күн. Сараптау бағдарламасы. 20.00 Информационный канал аналитическая программа Жетi күн 21.00 «Посмотрим, обсудим» с Олегом Борецким. Кино. «Ворон» 23.30 Кино. «Тығырық» 01.15 Кино. «А қаласы».
ЕУРАЗИЯ
5.00 «КОНТРОЛЬНАЯ ЗАКУПКА» (каз) 5.30 «БЕЛОЕ СОЛНЦЕ ПУСТЫНИ» (каз) 6.50 «СЕНБІЛІК ЖАҢАЛЫҚТАР» 7.05 «ТІЛШІ ТҮЙІНІ» 7.30 «СЕНБІЛІК ЖАҢАЛЫҚТАР»
7.45 «ВОСКРЕСНЫЕ БЕСЕДЫ» 8.00 Новости 8.10 «ЗДОРОВЬЕ» 9.10 «КАЗЛОТО». Прямой эфир (каз/рус) 9.55 Шоу «ЛУЧШИЙ ГОРОД.KZ» 11.05 «ОНИ И МЫ» (каз) 12.00 «ИГРЫ РАЗУМА». Многосерийный фильм (каз) 13.00 «Звездные разводы» (каз) 13.45 Премьера. «ХРАМ ГРОБА ГОСПОДНЯ» 14.50 «ДОБРЫЙ ВЕЧЕР, КАЗАХСТАН!» 15.55 Светлана Антонова в фильме «САМОЗВАНКА» 20.00 «АНАЛИТИКА» 21.00 «П@УТINA+» 22.00 «ДУ ҚОЛ ШОКОЛАД» 23.00 «ГОЛОСЯЩИЙ КИВИН». Часть 2 0.50 «ОНИ И МЫ» (каз)
22
хабар-ошар Бейсенбі, 10 сәуір 2014 жыл
oral_oniri@inbox.ru
Меңеш Сабырұлы Сабыров Елім деп соққан тағы бір аяулы жүрек мәңгіге дамыл тапты. Меңеш Сабырұлы Сабыров 1932 жылы Орда ауданы Жиекқұм ауылында дүниеге келген. 1950 жы лы Орда ауылындағы М.Горький атындағы (қазіргі Жәңгір хан атын дағы) орта мектепті күміс медальмен тәмамдады. Білімі жоғары, математика және физика пәнінің мұғалімі. Еңбек жолын Жиекқұм ауылын дағы негізгі мектепте математика пәнінің мұғалімі болып бастап, әр жылдары мектеп директорының оқу ісі жөніндегі орынбасары, мектеп директоры болып қызмет атқарды. 1963 жылдың 1 шілдесінде Ордада жаңадан құрылған санаторлық-сауықтыру мектеп-интерна тының бірінші директоры болып тағайындалды (қазіргі таңда бұл облыс орталығында орналасқан М.Өтемісов атындағы мектеп-интернаты). Сол жылдары облыста алғашқылардың бірі болып мектепте балет студиясы, мектептің қосалқы шаруашылығы да ұйым дастырылып, жұмыс жасады. Меңеш Сабырұлы 1967-1972 жылдары Жәнібек аудандық халық ағарту бөлімінің меңгерушісі қызметін атқарды. Бұл қызметті атқарған жылдары ауданда саз және
спорт мектептері ашылды, бала бақшалар қатары өсті, үлгі жобада аудан орталығында жаңадан мектеп ғимараттары салынды, ау данда педагог мамандармен қамту жұмысы жолға қойылды. Ұзақ жылдар бойы Орда аудандық атқару комитеті төрағасының орынбасары қызметін абыройлы атқарып, әлеуметтік салаға басшылық жасады. Қызмет атқарған жылдары ауданның әлеуметтік-экономикалық әл-ауқатын жақсарту жолында өлшеусіз еңбек жасап, ауданның білім, денсаулық, мәдениет салаларының дамып, материалдық-техникалық базаларының нығаюына, жұмыс сапасының артуына, білікті мамандармен қамтамасыз етуде аянбай тер төкті. М.Сабыровтың өзіндік ұстаны мы әр кез адалдықты серік ету болды. Білім саласына сіңірген еңбегі жоғары бағаланып, «КСРО ағарту ісінің үздігі» және «ҚазКСР ағарту ісінің үздігі» белгілерімен марапатталды. М.Сабыров – «Ерен еңбегі үшін», «Еңбек үздігі» медальдарының иегері. Қазақстан Компартиясы об лыстық комитетінің, халық депутаттары облыстық Кеңесінің Құрмет грамоталарымен, Бүкілодақтық Бейбітшілік қорының, Мәдениет
министрінің және Республика пе дагогикалық кеңесінің грамота ларымен наградталған. 1993 жылдан бастап Қазақстан Республикасына ерекше еңбегі сіңген дербес зейнеткерлікке шыққаннан соң Бөкей ордасы ауданы ардагерлер кеңесінің төрағасы, кейіннен облыстық ардагерлер ұйымы президиумының белсенді мүшесі болды. Меңеш Сабырұлының жарқын бейнесі батысқазақстандықтардың жадында әрдайым сақталады.
Н.Ноғаев, С.Шәпкенов, А.Өтеғұлов, Б.Мәкен, М.Кәрімов, А.Бадашев, М.Тоқжанов, М.Құлшар, А.Көлгінов, Б.Жұмағалиев, М.Мұқамбетов, А.Батырханов, А.Мыңбаева, Н.Рахымжанов
Борышкердің мүлкін (активтерін) бағалау бойынша қызметті сатып алу жөніндегі конкурсты өткізу туралы ақпараттық хабарлама Ескерту. 2-қосымша жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 05.06.2013 №574 қаулысымен Сырым ауданы әкімдігінің «Сырым» МКК, БҚО Сырым ауданы Жымпиты ауылы Әйтеке би к-сі, 11-үй. БИН 031240005015 (борышкердің атауы, мекенжайы, заңды тұлғалар үшін: БСН; сауықтыруды басқарушы Абсатыров Қайрат Муратович БҚО, Сырым ауданы Жымпиты ауылы, Қажымұқан к-сі, 2б (қала, көшесі, үйдің нөмірі, пәтер/бөлме нөмірі, телефон) мекенжайы бойынша тұрған борышкердің мүлкін (активтерін) бағалау бойынша қызметті сатып алу бойынша конкурс жариялайды. Конкурс 25 сәуір күні сағат 12.00-де БҚО, Сырым ауданы, Жымпиты ауылы, Әйтеке би к-сі, 11 мекенжайында өтеді. Борышкер мүлкінің (активтерінің) құрамына: 2010 жылы тұрғызылған туннелдік жылыжай; тех никалық жағдайы – қанағаттанарлық. Сауда жүргізу әдісі - ағылшындық. Бастапқы бағасы – 4867000 теңге (төрт миллион сегіз жүз алпыс жеті мың) (бағалау объектісі, шығарылған/ тұрғызылған жылы, техникалық жағдайы және басқа) кіреді.
Кепілдік жарна бастапқы бағаның 10% мөлшерінде №KZ946010181000893390» Казақстан Халық Банкі» БИК HSBKKZKA есепшотына аударылады. Конкурсқа қатысу үшін өтінімдер осы хабарлама жарияланған күннен бастап он бес жұмыс күні ішінде БҚО Сырым ауданы Жымпиты ауылы, Әйтеке би к-сі, 11-үй, (қала, көшесі, үйдің нөмірі, пәтер/бөлме нөмірі, телефон) мекенжайы бойынша сағат 09.00ден бастап 18.00-ге дейін қабылданады, түскі үзіліс 12.00-ден бастап 14.00-ге дейін. Өтінімдер мен кон курсқа қатысушыларды тіркеу сауда басталардан 1 сағат бұрын тоқтатылады. Конкурсты ұйымдастыру бойынша шағымдар БҚО Орал қаласы, Некрасов көшесі, 30/1, БҚО бойынша салық комитеті, 206-бөлмеде. (Комитеттің, Комитеттің аумақтық бөлімшесінің мекенжайы) (көше, үй, кабинет, тел. нөмірі, электрон дық пошта) мекенжайы бойынша сағат 09.00-ден бастап 18.30-ге дейін қабылданады, түскі үзіліс сағат 12.30-дан бастап 14.00-ге дейін.
“Қазпошта” АҚ БҚОФ атынан Қоғамның меншігіндегі жылжымайтын нысандарды сату туралы аукцион жариялайды № 1 ЛОТ - Мына мекенжай бойынша орналасқан ғимарат: БҚО, Шыңғырлау ауданы, Шыңғырлау ауылы, Клышев көш. 112, жалпы ауданы 828,5 ш.м., салынған жылы 1973 жыл, бастапқы бағасы 1 759 162 (бір миллион жеті жүз елу тоғыз мың бір жүз алпыс екі) теңге. № 2 ЛОТ - Мына мекенжай бойынша орналасқан ғимарат: БҚО, Зеленов ауданы, Переметный ауылы, Гагарин көш., 137, жалпы ауданы 514,86 ш.м., салынған жылы 1987 жыл, бастапқы бағасы 4 580 267 (төрт миллион бес жүз сексен мың екі жүз алпыс жеті) теңге. № 3 ЛОТ - Мына мекенжай бойынша орналасқан ғимарат: БҚО, Бөрлі ауданы, Ақсай қаласы, Ихсанов көш., 89, жалпы ауданы 153,94 ш.м., салынған жылы 1965 жыл, бастапқы бағасы 839 176 (сегіз жүз отыз тоғыз мың бір жүз жетпіс алты) теңге. № 4 ЛОТ - Мына мекенжай бойынша орналасқан ғимарат: БҚО, Зеленов ауданы, Щапов ауылы, Мир көш., 1, жалпы ауданы 258,78 ш.м., салынған жылы 1988, бастапқы бағасы 971 172 (тоғыз жүз жетпіс бір мың бір жүз жетпіс екі) теңге. Аукционға қатысуға ниет білдіргендердің өтініштері 25 сәуір 2014 ж., сағат 17.00-ге дейін Орал қаласы, Қ.Аманжолов көш. 104/1, 204-каб. қабылданады. Аукционды ұйымдастырушы болып «Қазпошта» Акционерлік Қоғамының Батыс Қазақстан облыстық филиалы (әрі қарайҚоғам) саналады. Аукцион мүлікті сатуды жүзеге асыру үшін ағылшын әдісі мен өткізіледі. Аукцион 28 сәуір 2014 жылы сағат 11.00-де мына мекенжай
бойынша өтеді: Орал қаласы, Қ.Аманжолов көш., 104/1, конференц-зал. Қатысушылардың өтінімдері орыс тілінде және аукционның құжаттамасындағы 1-қосымшада көрсетілген түрде болуы керек. Аукционға қатысушы (Қоғамның қызметкері) әр лоттың бастапқы бағасының 30% (отыз пайыз) көлемінде жарналық кепілдеме төлейді. Жарналық төлем кассаға қолма-қол немесе «Қазпошта» АҚ БҚОФ аударымдар арқылы мына деректемелерге төленеді. «Қазпошта» АҚ БҚОФ СТН - 271800049791, ЖСК KZ89563L339000000729, БСН 000141004338 в АО «Қазпошта», БИК - KPST KZ KA, Жеке тұлғаларға – жеке басын куәландыратын құжаттың нотариалды түрде куәландырылған көшірмесі, төленген жарналық кепілдемені растайтын кіріс кассалық ордердің көшір месі. Заңды тұлғаларға – жарлығының және заңды тұлға ретінде мемлекеттік тіркеуден өткендігі жөніндегі құжатының нотариалдық расталған көшірмесі және де кіріс кассалық ордердің көшірмесі немесе төлемақы өткендігі жөніндегі құжат, яғни кепілдемелік салым төлегендігін растайтын құжаттар керек. Қосымша ақпаратты мына телефондар арқылы білуге болады: 8 (7112) 515561, 511798, «Қазпошта» АҚ БҚОФ Құқықтық қамтамасыз ету және сатып алу секторы.
Әкеміз Сапаның дүниеден өткеніне 30 жыл болды. Ұлы Отан соғысына қа тысып, қатты жарақат алды. Соғыстан кейінгі ауыр жылдарды ауылдастары мен бірге бөлісті. Еңбектің есесін арт тыруға атсалысты. Мұғалім болып ұрпақ тәрбиеледі, оларды Отан жолында рухтандырды. Анамыз екеуі 10 бала тәр биелеп өсірді. Олардың да еңбекқор болуын, жоғарғы білім алуын қадағалады. Еліне еңбек етуді жатпайтұрмай үйретті. Сөйтіп, азаматтықтың ақ туын әлдиледі. Ағайынның арасы ажырамасын деп тіледі. Бүгін біз аяулы әкемізді еске аламыз. Жадымызда мәңгі жүрер әке шапағатына оранып, адалдықтың ақ жолында келеміз. Оның өнегесі мәңгілік мұрамыз болары анық.
Еске алушылар: Жұмашевтар әулеті атынан Өтеш Сапаұлы, Ақжайық ауданы Көнеккеткен ауылы Тайпақ ауданы, Жаманқұдық ауылында ғұмыр кешкен Құттымұрат Құлтумаұлы Қабжановтың өмірден өткеніне мамыр айында 1 жыл болмақ. Ағайынға асқар тау, ел-жұртқа сыйлы болған шежіре ақсақа лымыздың 1 жылдық асы мамыр айының 2-сі, жұма күні өз ауылында өтетінін барлық ағайынға, дос-жораларына хабарлай мыз. Жыл толыпты өмірден Сіз өткелі – Сағынып көңіл көшін жүдеткелі. Жан Әке, жайың – жаннат болсын дейміз, Мәңгілік бейнең тірі жүректегі.
Еске алушылар: ұл-қыздары Қазталов ауданы Бостандық ауылында тұрған қадірлі де аяулы құрбыларым Есенгелді Дүйсақов пен Айғаным Жақыпова өмірден ерте кетті. Жаны жайсаң атаана, құрметті ұстаз, елге танымал тұлға болып еді. Айғаным тірі болса, 15 сәуірде 66 жасқа толар еді. Бүгін оларды сағынышпен еске ала отырып, қимас та қызық күндердің қайта оралмасына сенгің кел мейді... Бірге өскен, қызық кешкен құрбы-құрдас, Бауырдан артық едің кейде қимас. Сағынып, сол күндерді еске аламыз – Көңілде есімдерің бір жоғалмас. Жандарың жаннатта, топырақтарың торқа болсын!
Еске алушылар: Бекбау Ахметовтың отбасы «Орал қаласының білім беру бөлімінің оқу-өндірістік комбинаты» КММ келесі бос қызметке конкурс жариялайды. Жүргізуші В, С санатты. Талаптар: 1. Қажетті құжаттар тізімдері көрсетілген конкурсқа қатысу туралы өтініш; 2. Жеке тұлғаны растайтын құжаттың көшірмесі; 3. Білімі туралы құжаттардың көшірмесі (нотариуста куәландырыл ған); 4. Кадрлық есеп бойынша толтырылған жеке парақша; 5. Еңбек қызметін растайтын құжаттар көшірмесі (нотариуста куәлан дырылған); 6. Алдын ала медициналық куәландырудан өткендігі туралы құжат. Конкурсқа қатысу туралы құжат конкурс талабы газетте жарияланғаннан күннен бастап 15 күнтізбелік күн ішінде келесі мекенжайға тапсырылуы тиіс: БҚО, Орал қаласы, Ғұмар Қараш көшесі, 28-үй, тел.: 51-12-40.
Орал қаласының білім беру бөлімі Батыс Қазақстан облысы бі лім басқармасының басшысының орынбасары Сабиров Нұрлан Меңешұлы және Орал қаласының білім беру бөлімінің басшысы Төремұратова Жансұлу Меңешқызына әкесі Сабыров Меңеш Сабырұлының қайтыс болуына орай қайғыларына ортақтасып, көңіл айтады. Облыстық, қалалық ардагерлер ұйымының кеңесі Орал қаласының тұрғыны, еңбек ардагері Сабыров Меңештің дүниеден озуына байланысты марқұмның отбасы мен тума-туыс қандарына қайғырып көңіл айтады.
23
хат-хабар oral_oniri@inbox.ru
Бейсенбі, 10 сәуір 2014 жыл
Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің қаулысы 2014 жыл 1 сәуір №43
Орал қаласы БҚО әділет департаментінде 8.04.2014 ж. №3492 болып тіркелді
Асыл тұқымды мал шаруашылығын дамытуды және мал шаруашылығы өнiмiнiң өнiмдiлiгi мен сапасын арттыруды субсидиялау бағыттары бойынша субсидиялар көлемдерін бекіту туралы «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы» 2001 жылғы 23 қаңтардағы Қазақстан Республикасының Заңына, «Асыл тұқымды мал шаруашылығын дамытуды, мал шаруашылығы өнiмiнiң өнiмдiлiгi мен сапасын арттыруды жергілікті бюджеттерден субсидиялау қағидаларын бекiту туралы» 2014 жылғы 18 ақпандағы №103 Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулысына сәйкес Батыс Қазақстан облысының әкімдігі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ: 1. Асыл тұқымды мал шаруашылығын дамытуды және мал шаруа
шылығы өнiмiнiң өнiмдiлiгi мен сапасын арттыруды субсидиялау бағыт тары бойынша субсидиялар көлемдері қосымшаға сәйкес бекітілсін. 2. «Батыс Қазақстан облысының ауыл шаруашылығы басқармасы» мемлекеттік мекемесі және аудандар мен Орал қаласының әкімдері осы қаулыны жүзеге асыру жөніндегі қажетті шараларды алсын. 3. Осы қаулының орындалуын бақылау облыс әкімінің орынбасары А.К.Өтеғұловқа жүктелсін. 4. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.
Облыс әкімі
Н.Ноғаев
«КЕЛІСІЛДІ» Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрі _____________ А.С.Мамытбеков «____» ____________2014 ж. 2014 жылғы «01» 04 №43 Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің қаулысымен бекітілген
Асыл тұқымды мал шаруашылығын дамытуды және мал шаруашылығы өнiмiнiң өнiмдiлiгi мен сапасын арттыруды субсидиялау бағыттары бойынша субсидиялар көлемдері №
Сауда-саттық Ағаш ұста шеберлігі, есік қондыру, балкон рамасын жасау. Тел.: 8-701-180-44-20, 8-777-390-97-16 Үй салуға жер телімі сатылады. 12 сотық. Жаңақала ауылы, барлық құжатта ры бар. 340 000 теңге. Тел.: 8-701-420-57-30, 8-777-734-51-37, 8-7172-37-00-37 Трактор МТЗ-50, косилька КТП-6, тырнауыш 6-М автоматпен краповик, прицеп, талкай барлық құрылымдар 5 предмет сатамын. Тел.: 87114252450, 87786483367, 87751563437 Зашаған кентіндегі №30 мектеп ауданында орналасқан 100 м² саман кірпішпен қапталған, 4 б., газ, әжетхана, ванна, телефон, салынып бітпеген 2 сарай және 1 гаражы бар. Жер телімі – 12 сотық үйімді сатамын. Бағасы – 61, 000 ш.б. немесе 3 бөлмелі пәтерге ауыстырамын. Тел.: 8-777-060-22-99, 8-705-212-34-11 Тасқала ауданы Тасқала ауылынан үй сатылады. Газ, электр жарығы, телефон, су үйге өткізілген. Аулада қора, жемшөп орны (сеновая), монша, жеміс ағаштары бар. Жері – 7 сотық. Тел.: 51-61-19 (қалада), ұялы тел.: 8-747-640-89-63, Тасқаладағы тел.: 21-3-78 Ақжайық ауданы Чапаев ауылында 10 сотық жер телімімен үй сатылады. Барлық жағдай жасалған. Тел.: 8-707-455-49-70, 8-777-392-43-52 Балконы бар бір бөлмелі жатақханаға жалға жіберемін. Тел.: 8-778-277-05-63, Орал қ., Гагарин көшесі, 36/4, 44-пәтер Ақжайық ауданы Бударин ауылында үй сатылады. Газдандырылған, телефон, су, жөндеу жасалған. Монша, қорасы бар. Тел.: 8-777-564-08-87, 8-771-849-01-76, 8-7112-28-49-11, 8-7113-6-97-750 Ақжайық ауданы Чапаев ауылында Гагарин көшесі, 12, 1-пәтер мекенжайы бойынша орналасқан үй сатылады. Гаражы, жазғы асүйі, моншасы, шаруашылық құрылыстары, бақшасы, 8 сотық жер телімі бар. Тел.: 8-701-318-82-95, Чапаев ауылындағы тел.: 91-3-74, 91-0-77, 91-9-39 Үлкен шаған ауылынан тас жол шетінен жайылымға ыңғайлы 10 сотық жер телімін сатамын. Тел.: 22-03-21, 8-701-161-92-14, 8-777-194-17-74 Жаңақала ауданы орталығында орналасқан жұмыс істеп тұрған әмбебап сау да үйін сатамын. Қасында «Талап» дәріханасы бар, жер телімі – 0,300 га, бизнес үшін қолайлы, құрылыс материалдарын, ірі габаритті тауарлар саудасы үшін ыңғайлы орын. Құны 60,000 ш.б. Келісуге болады. Тел.: 51-79-25, 23-67-04, 8-701-635-19-56, 8-777-201-42-46 Қызмет көрсету Құрылыс жұмыстары: сантехника, су құбыры, кәріз жүйесі, электрлік, ағаш ұстасының жұмыстары, кафельдік және ішкі жұмыстарды орындаймын. ГВЛ, ГКЛ орнату, іргетасын қалаудан төбесін жабуға дейінгі жұмыстарды жасаймын, “кіл тін тапсыру”. Тас қалау. Дәнекерлеу жұмыстары. Сапалы! Қымбат емес! Тел.: 8-705-328-60-54, 8-701-849-07-78
Субсидиялау бағыты
Етті бағыттағы ірі қара мал шаруашылығы Асыл тұқымды және селекциялық жұмысты жүргізу тұқымдық түрлендірумен қамтылған ірі қара малдың аналық мал басы асыл тұқымды ірі қара малдың аналық мал басы жалпы табындарда етті бағыттағы тұқымдық бұқаларды күтіп-бағу Асыл тұқымды және селекциялық ірі қара малды сатып алу отандық асыл тұқымды ірі қара мал импортталған асыл тұқымды ірі қара мал (Австралиядан, АҚШ-тан және Канададан) импортталған селекциялық ірі қара мал (Ресейден, Белоруссиядан және Украинадан әкелінген асыл 3) тұқымды малды қоса есептегенде) 3. Сиыр етін өндіру үшін мал азығы құнын арзандату: 1) 1-деңгей 2) 3-деңгей 4. Бірінші субсидиялау деңгейдегі бордақылау алаңдарына өткізілген бұқашықтарды субсидияландыру Барлық сомасы Сүтті бағыттағы ірі қара мал шаруашылығы 1. Селекциялық және асыл тұқымдық жұмысты жүргізу 1) асыл тұқымды ірі қара малдың аналық мал басы 2. Асыл тұқымды ірі қара малды сатып алу 1. 1) 2) 3) 2. 1) 2)
1) импортталған асыл тұқымды ірі қара мал (Ресейден, Белоруссиядан және Украинадан) 3. Сүт өндіру үшін мал азығы құнын арзандату: 1) 1-деңгей 2) 2-деңгей Барлық сомасы Жұмыртқа бағыттағы құс шаруашылығы 1. Тағамдық жұмыртқа өндіру үшін азық құнын арзандату: 1) 2-деңгей Барлық сомасы Шошқа шаруашылығы 1. Шошқа етін өндіруге арналған азық құнын арзандату Барлық сомасы Қой шаруашылығы 1. Селекциялық және асыл тұқымдық жұмыстарды жүргізу 1) Тұқымдық түрлендірумен қамтылған аналық қой басы 2) Асыл тұқымдық зауыттар мен шаруашылықтардағы асыл тұқымдық аналық қой басы 2. Асыл тұқымды тоқтылар мен тұсақтарды сатып алу 3. биязы жүн өндіру үшін азық құнын арзандату Барлық сомасы Жылқы шаруашылығы 1. Асыл тұқымды жылқыларды сатып алу 2. Қымыз өндіру үшін азық құнын арзандату Барлық сомасы Түйе шаруашылығы 1. Шұбат өндіру үшін азық құнын арзандату Барлық сомасы Барлығы:
Ескерту: аббревиатуралардың толық жазылуы АҚШ - Америка Құрама Штаттары;
1 бірлікке СубсиСубсиарналған Өлшем субсидиялар диялау дия сомасы, бірлігі норматив- көлемі мың теңге тері, теңге бас бас бас
18 000 20 000 104 000
26 723 6 000 61
481 014 120 000 6 344
бас бас
154 000 200 000
1 200 124
184 800 24 800
бас
118 000
350
41 300
кг кг бас
220 120 15 000
4 195 2 073 2 122 5263
710 700 456 060 254 640 78 945 1 647903
бас
20 000
1 100
22 000
бас
118 000
100
11 800
кг кг
25 15
2 700 1 500 1 200
55 500 37 500 18 000 89 300
дана
2,6
102 002 265 205 265 205
кг
98
1 000
98 000 98 000
бас
1 500
34 998 19 998
52 497 29 997
бас
1 500
15 000
22 500
бас кг
8 000 130
1 500 5,4
12 000 702 65199
бас кг
40 000 60
114 83
4 560 4 980 9 540
кг
55
3
165 165 2 175 312
кг – килограмм.
«Аян» ШҚ (серия 12915 №0620197, 25.05.2012 ж.) өз жұмысын тоқтат қандығын хабарлайды. “Гусманов Е.Ж.” ЖК (СТН 271110006863, куәліктің сериясы 07915 №0004981, 04.03.2009 ж.) өз жұмысын тоқтатқандығын хабарлайды. «Куспаев Кабдрахман Днишевич» ЖК өз жұмысын тоқтатқандығын хабарлайды. СТН 271811751072, ИИН 460731300712
«Жайық Пресс» ЖШС-ға мемлекеттік сатып алу жөніндегі маман қажет. Түйіндемені 50-30-14 факс нөмеріне жіберіңіз.
«ОРАЛ ӨҢІРІ» Батыс Қазақстан облыстық қоғамдық-саяси газеті. 090000, Орал қаласы, Мұхит көшесі, 57/1. Е-mаіl: оral_oniri@inbox.ru Меншік иесі: «Жайық Пресс» ЖШС Бас директор
Жантас Набиоллаұлы САФУЛЛИН
Бас редактор Бауыржан ҒҰБАЙДУЛЛИН Редакция алқасы: Есенжол Қыстаубаев, Сырымбек Тұяқов (бас редактордың орынбасарлары), Жаннат ЕСПОЛАЕВА (жауапты хатшы), Тоқтар КЕНЖЕҒАЛИЕВ (қоғамдық-саяси бөлім), Қазбек ҚАБЖАНОВ (арнайы тілші), Сәкен ӘБІЛХАЛЫҚОВ (экономика бөлімі), Нұрлыбек РАХМАНОВ (гуманитарлық бөлім). Меншікті тілшілер: Тілес ЖАЗЫҚБАЙ (Ақжайық ауданы) Нұрымбек Жапақов (Жәнібек ауданы) Өмірзақ Ақбасов (Жаңақала ауданы) Серік Жұмағалиев (Қазталов ауданы) Мүсірбек Айташев (Сырым ауданы)
8-711-42-21-720, 8-711-35-21-770, 8-711-41-21-755, 8-711-44-31-468, 8-711-34-31-126
Телефондар: Бас редактор 51-25-80, Бас редактордың орынбасарлары 24-17-08, 51-18-08,
Жауапты хатшы 50-83-99. Жарнама қабылдау тел/факс: 51-51-09; Бухгалтерия 50-63-99.
Газет ҚР Мәдениет және ақпарат министрлігінде 2006 жылғы 4 мамырда тіркеліп, №7201-г куәлігі берілген
Е-mail: zhaikpress@inbox.ru Қолжазбаларға пiкiр айтылмайды және пайдаланылмаған хат авторларына жауап қайтарылмайды. Деректердің дәлдiгi үшiн автор жауапты. Жарияланым авторларының пiкiрлерi редакция көзқарасын бiлдiрмейдi. Редакция тапсырысымен жазылмаған материалдар үшін қаламақы төленбейді. «Орал өңірінде» жарияланған материалдарды сілтемесіз көшіріп ба суға болмайды. Мақалалар электрондық нұсқада қабылдана ды. Ж белгісімен жарияланған материалдар ақылы болып есептеледі.
Газет облыстық «Орал өңірі» газетi редакциясының компьютерлiк орталығында терiлiп, беттелдi. "Жайық Пресс" ЖШС баспаханасында басылды Индексі: 65428 Таралымы: 16748, 6 баспа табақ. Газет аптасына үш рет шығады. Корректорлар: Н.СҰЛТАНОВА, Д.шанкишева, ж.жайлауова Кезекшi редакторлар: с.ихсанғали, а.қабылова
24
керуен сарай Бейсенбі, 10 сәуір 2014 жыл
oral_oniri@inbox.ru
15 оқушының 12-сі жүлдегер ҚР Білім және ғылым министрлігінің «Дарын» республикалық ғылыми-практикалық орталығының ұйымдастыруымен 4-6 сәуір аралығында Байқоңыр қаласында өткен «Ғылым әлемін ашамыз» атты Х халық аралық ғылыми жарысқа қатысқан облыстық балалар техникалық шығармашылығы орталығының (ОБТШО) оқушылары олжалы оралды. ОБТШО-дан барған 15 оқушы ның 12-сі жүлделі орындарға ие болып, үшеуі «Дарын» грамотасымен марапатталды. Осыған байланысты таяуда аталмыш орталықта жеңімпаздармен кездесу өтті. Жиынға қиялы ұшқыр өнертапқыш балаларға қоса, педагогтар мен ата-аналар қатысты. - Еліміздің 14 облысы мен Ресей Федерациясынан қатысқан 585 оқушының арасынан біздің оқушыларымыздың ғылыми жоба ларының үздік атануы - облысымыз үшін үлкен мерей-мәртебе. Бұл жыл бойғы еңбектің нәтижесі деп білемін. Оқушыларымыздың осындай жетістікке жетуіне үлкен үлес қосқан ұстаздар қауымына рақмет. Мектеп бітіргелі отырған
Жәнібек ауданы Тау ауылының тұрғыны, аяулы әжеміз Мұхила Арыстанғалиқызы КАРАКЕЕВАНЫ 15 сәуірде 75 жасқа толу туған күнімен шын жүректен құттықтай мыз! Кең пейілді, жаны жомарт, жанұямызға жылу болған әжемізге он сегіз мың ғалам ның жақсылығын, дүниенің шуағын, өмір дің қызығын, жүрегіне Алланың нұрын тілейміз. Қай маңда, қай тарапта жүрсек те, сіздің ақыл-кеңесіңізді ұмытпаймыз. Арман мен үміт, мұрат пен мақсат, алға сүйресе, ол-дағы сіздің мерейлі мәртебеңіз деп білеміз. Денсаулығыңыз қуатты, ғұмырыңыз шуақты болсын! Немере леріңіздің ризашылығына бөленіп, абырой-беделіңіз арта берсін, әжетай! Сіз барда біз шексіз бақыттымыз!
түлектерімізге білімдерін жалғас тырып, еліміздің болашағына үлестерін қосуға тілектеспін, - де ді облыстық білім басқармасының тәрбие ісі және қосымша білім беру бөлімінің бас маманы Фарида Сүлейменова. Азамат ЖАННЕТҚАЛИЕВ, Зеленов ауданы Достық мектебінің 11-сынып оқу шысы, «Ғылым әлемін ашамыз» Х халықаралық ғылыми жарыстың ІІІ орын иегері: - Байқоңыр қаласында өткен жарыс өте жоғары деңгейде ұйымдастырылған. Танымдық экскурсиялар жүргізілді, қала тарихынан сыр шертетін бейнебаяндар көрсетілді. Қорқыт ата музейін көрдік. Ғылыми жобаларымызды қор ғауда үлкен қолдау көрсеткен же-
текшілеріміз Бақытжан Мәуленов пен Алтай Көшеғалиевқа алғысы мыз шексіз. Ару ҚУАНЫШ, Орал қаласының Ә.Молдағұлова атындағы №38 мектеплицейінің 11-сынып оқушысы, «Ғылым әлемін ашамыз» Х халықаралық ғылыми жарыстың І орын иегері: - Маған Байқоңыр қаласы өте ұнады, жақсы әсермен оралдым. Қала туралы көптеген тың деректер алдық. Өзге облыстардан келген дарынды оқушылармен танысып, жаңа достар таптық. Қонақтар, яғни біздер үшін дайындалған концерттер де көңілімізден шықты. Біз облысымызды лайықты көрсете алдық деп ойлаймын.
Динара ШАНКИШЕВА
Гиппократ антына беріктігін дәлелдеді Осыдан бір ай турасында Қазталов ауданында тұратын отбасы мыздың тірегі, ақылшы әкеміз Жәрдем Рахметов оқыстан қатты сырқаттанып қалды. Сол кезде Жаңатаң ауылының медбикесі Галя Рахаддинова мен
ауданымыздағы дәрігерлер оның қасынан табылды. Олардың білім ділігі мен біліктілігінің, шипалы қолдарының арқасында әкеміз ауруынан сауықты. Сөйтіп олар өздерінің Гиппократ антына берік екендерін дәлелдеді.
Жанұямызға қуаныш сыйлаған аудан дәрігерлері мен медбикеміз Галяға ризашылықтарымызды білдіріп, дендеріне саулық, отбасыларына амандық, жұмыстарына табыс тілейміз.
Рахметовтар отбасы
Үш адамды қағып кеткен... 6 сәуір күні Орал қаласында шамамен сағат 20.30-да Орал-Желаев тасжолының бойында орналасқан «Медведь» саунасына қарсы жерде белгісіз біреу мемлекеттік нөмірі 030, сериясы беймәлім «Тойота Камри» ныспылы автокөлігімен үш жолаушыны қағып кеткен де, оқиға орнынан бой тасалаған.
БҚО ішкі істер департаментінің баспасөз қызметінен түскен мәлі метке қарағанда, жүргізілген шаралардың нәтижесінде 10-15 ми нут өткеннен кейін Ә.Молдағұлова көшесінің бойындағы «Анвар» дүкенінің қасында Орал қалалық ішкі істер басқармасы жол-патрульдік полициясы батальонының қызметкерлері аталған авто көлікті айдап келе жатқан 1975 жылғы жүргізуші, Теректі ауданы әкімінің орынбасары Абзал Бірә лиевті ұстады. Медициналық сараптама қоры тындысына сәйкес А.Бірәлиев орташа дәрежедегі алкогольдік ішім
Құттықтаймыз!
дік ішкен күйде болған. Бірақ ол жаяу жүргіншілерді қағып кетке нін мойындаған жоқ. 7 сәуір күні кеште тексерутергеу барысында бұл азаматтың кінәсі дәлелденіп, оған қатысты ҚР Әкімшілік құқықбұзушылық ко дексінің 467-бабы 3-бөлімі және 469-бабы бойынша әкімшілік хаттамалар толтырылды. Жол-көлік оқиғасы салдарынан 9 жасар және 20 жасар қыз ал ғашқы медициналық көмек көр сетілгеннен кейін үйлеріне жібе рілсе, басынан жарақат алған 43 жасар әйел облыстық клиникалық ауруханаға жатқызылды. Облыс
тық аурухана директорының орынбасары Жұмабек Шайхиевтің айтуынша, қазір ол ем алу үстінде, жағдайы орташа. Сот-медициналық сараптама қорытындысы бойынша жүргізуші А.Бірәлиевке қатысты қылмыстық іс қозғау туралы мәселе шешілетін болады. А.Бірәлиевтің «Нұр Отан» партиясы Теректі аудандық бөлімшесі саяси кеңесі бюросының шешімімен партия беделін түсіретін әре кеттері үшін партия қатарынан шы ғарылғаны да белгілі болды. Бұл туралы «Нұр Отан» партиясы БҚО бөлімшесінің баспасөз қызметінен хабарлады. Сонымен қатар аудан әкімі аппаратының басшысы міндетін атқарушы Мансұр Төлегеновтің сөзіне қарағанда, А.Бірәлиев қызметінен босатылды.
Арман БОЛАТҰЛЫ
Бүгінде арнасы асқан бұлақтайсыз, Жат мінез, жалған сөзді ұнатпайсыз. Туысқа да, досқа да қадірлісіз, Маңына сәуле шашқан шырақтайсыз.
Игі тілекпен: немерелеріңіз Аягөз, Перизат Шаңырағымыздың бас иесі, балаларының асқар таудай сүйеніші, немере-жиендерінің ардақты атасы, Сайқын ауылының тұрғыны Елдос КЕНЖЕҒАЛИЕВ жеті асудың бел ортасы – 75 жасқа толып отыр. Осынау мерейлі белесінде отағасына, әкемізге, атамызға шаңырағымыздың тамыры терең бәйтеректей тірегі болып, ортамызда жүре беріңіз, деніңіз сау, тірлігіңіз қуаныш пен қызыққа толы болсын деп тілей отыра, Жетпіс бесің – жеті белес ортасы, Асқар таудың сияқтанған жартасы. Өсіп-өніп, қанат жайсақ бүгін біз, Әкелікті ақтай білген арқасы. Құтты болсын жетпіс бестің белесі, Тоқтамасын өмір-көштің кемесі. Жамбылдайын жүз жасыңды көрейік, Мерейтойлар тойланумен келесі, - деген шынайы ақ тілегімізді өзіңізге осынау атаулы күніңізге арнағымыз келеді.
Игі тілекпен: зайыбыңыз Ғайни, ұл-келініңіз, қызыңыз, немере-жиендеріңіз, жиеншарыңыз Сырым ауданы Жымпиты ауылының тұрғыны, сүйікті әкеміз, атамыз Серікбол Алпысбайұлы МҰХАНОВТЫ мерейлі 60 жасымен шын жүректен құттықтаймыз! Жан әке, құтты болсын 60 жасың, Біз үшін ардақты ғой алтын басың. Немереден көріңіз шөберені, Жыр алыбы Жамбылдың көріп жасын.
Құттықтаушылар: бала-келініңіз ТемірболатЖанаргүл, қыз-күйеу балаңыз Жалғас-Жаннұр, қызыңыз Айгүл және немере-жиендеріңіз Қазталов ауданы Қараоба ауылының тұрғыны, құрметті Елизавета Халиолла қызы Кайбушеваны мерейлі 45 жасымен құттықтаймыз! Лиза апа, Мереке аға екеуіңіз мәнді де сәнді ғұмыр кешіп, ұлдарыңыздың қызы ғын көріп, бақытты отанасы, еліңіздің аяулы келіні болып аман жүруіңізге тілектеспіз.
Игі тілекпен: Қаресов Аманжолдың қыздары Гүлдана, Ұлдана, Алина, Айсезім
Жарамсыз деп танылсын Гнедко Аягоз Федоровна атына Экономика және ақпараттық технологиялар колледжі ҚазИИТУ, Техникалық және кәсіптік білім туралы 25 маусым 2012 жылы берілген диплом №0313271 жоғалуына байланысты жарамсыз деп танылсын. БҚО Жәнібек ауданы Күйгенкөл ауылдық округінің тұрғыны Кубаев Қалидың атына 06.06.2007 жылы берілген мемлекеттік жер актісі №0115939 жоғалуына байланысты жарамсыз деп танылсын.