Орал Өңiрi №42

Page 1

Орал өңірі ОБЛЫСТЫҚ Қоғамдық-саяси газет

www.zhaikpress.kz

Газет 1918 жылғы 17 қарашадан шығып келеді. 1968 жылы "Құрмет Белгісі" орденімен марапатталған

+ 12 С +5 С 0

0

Бейсенбі, 17 сәуір 2014 жыл №42 (19961)

oral_oniri@inbox.ru

5

17


2

АҚПАРАТ Бейсенбі, 17 сәуір 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru

Қазақстан – 2050

P

Бөкей ордасы аудандық «Орда жұлдызы» газеті редакто­рының орынбасары Каримолла Ғайсин таяуда 63 жасқа толды. Журналисті зейнеткерлік жасына толуына орай оны аудан әкімі Нұрлан Рақымжанов қабылдап, ардагер әріптесімізге денсаулық пен шы­ғармашылық табыс тіледі.

P

Қазталов ауданындағы Тереңкөл ауылының тұрғыны Дарын Бекенов жолсапарда жүріп, төлқұжаттары мен ақшасын жо­ ғал­тып алған. Лажсыздан Бөрлі аудандық мешітіне келіп, жәр­дем сұрайды. Жағдайды түсінген мешіттің бас имамы Мей­рамбек Әбдірахманов оған қаржылай көмек ұйымдастырды.

P

«Сырым жастары» жастар қоғамдық бірлестігінің 10 жылдық мерейтойына арналып, Сарой ауылдық округінде баскет­бол­дан өткен ауыл біріншілігін аталмыш бірлестік пен «Жас Отан» жастар қанатының Сырым аудандық филиалы ұйым­дас­тырды. Жарысқа ауылдың 5 командасы қатысты. Нәтижесінде Ауылдық округ әкімшілігі 1-орыннан көрінсе, 2-орынды «Мектеп мұ­ғалімдері», 3-орынды «11-сынып оқушылары» командасы иеленді. «Үздік шабуылшы» аталымына «Ауылдық округ әкім­ші­лігі» командасының ойыншысы Нұрбек Мырзағалиев, «Үз­дік техникалық ойыншы» аталымына «Мектеп мұғалімде­рі» ко­мандасының ойыншысы Ержан Бисенғалиев лайық деп танылды.

Ана тілге арналды

Кеше Орал қаласы­­ның Сырым Датұ­лы атын­дағы ала­ ңын­да Елбасымыз Н.Назарбаевтың «Қазақстан жолы – 2050: бір мақсат, бір мүдде, бір болашақ» атты Жол­­да­ уында айтылған «Қазақ қазақпен қазақ­ша сөй­лессін!» деген ұла­ғатты сөзіне байланысты флешмоб болып өтті. Аталмыш шараны «Өрлеу» біліктілікті арттыру ұлттық

Кітапхана қайта ашылмақ

орталығы АҚ педагогикалық қыз­мет­керлердің білімін арт­тыру институтының ұжымы ұйымдастырды.

Орал қаласында жеті әлеу­­­меттік нысанды күрделі жөн­ деуге 900 миллион тең­геге жуық қаражат бөлінді. Бұл туралы М.Горький атын­дағы орталық кі­тапхананы күрделі жөндеу барысымен танысқан шаһар басшысы Алтай Көлгінов мәлім етті. Апатты жағдайда деп танылған аталмыш ғимаратты мердігер ком­пания «Балтемен» ЖШС толық жөндеуден өткізді. Жөндеу жұмыста­ рына барлығы 127 млн. теңге бөлінсе, соның 114 миллионы «Жұмыс­ пен қамтудың жол картасы – 2020» бағдарламасы бойынша, қалғаны жергілікті бюджеттен қарастырылды. Іргетасы 1976 жылы қаланған ғимаратта орталық кітапхана 1997 жылдан бері жұмыс жасап келеді. Кітапхана директоры Гүлайым Ақашаеваның сөзіне қарағанда, мұнда 150 мыңдай кітап қоры бар. «Жөндеу жұмыстарынан кейін ғимаратымыз кітапхана жүйесіне сәйкестендіріліп, қайтадан жаңартылды. Екінші қабат түгелдей бұ­ зылып, қайтадан тұрғызылды. Қалыпқа келтірілген жертөледе кітап қоймасы сақталатын болады. Алдағы уақытта ғаламтор залын аша­тын боламыз», – деді ол.

ҚР Президенті жанындағы Орталық Коммуникациялар Қызметі

Э

кономиканың өсуін қам­та­масыз етуге бағытта­ла­ тын негізгі қаржы көзінің бірі Мемлекет басшысының бас­тамасымен Ұлттық қордан бөлі­ не­тін 1 трлн. теңге болмақ. Биыл осы қаржының жартысы бө­лін­ бек. Бұл турасында апта басында ҚР Президенті жанындағы ОКҚ брифингіне қатысқан Экономика

зының «Адай», «Сарыарқа», «Кі­сен ашқан» туындыларының орындалуымен басталды. Сонан соң институт директоры, педагогика ғылымдарының кандида­-

Серпін САЯҚ Суреттерді түсірген Темірболат ТОҚМАМБЕТОВ

Көлеңкелi экономикадағы қаражат заңдастырылмақ

Ағымдағы жылы ел экономикасының 6% деңгейін­де өсуіне қол жеткізу үшін бірінші кезекте іске асырылуы тиіс шаралар белгіленді.

Сәкен ӘБІЛХАЛЫҚОВ, «Орал өңірі»

О

блыстық ішкі саясат және тілдерді дамыту басқармасы, өзге де мүд­делі тараптар ұйымдастыр­ған шара күй атасы Құрман­ға­

және бюджеттік жоспарлау министрі Ерболат Досаев мә­лімдеді. «Бұл қаражат бірінші кезекте экономикалық өсуді ынталандыру және экономиканың нақты секторына қолдау көрсетуге жұм­салмақ, - деді ол. – Сонан соң шағын және орта бизнесті несие беру арқылы қолдау және одан әрі тұрақты несие берілуі қамтамасыз етілмек. Банк секторын сауықтыруға және экономиканы несиелендіруге бағыттал­-

ты Софья Ізмұхамбетова сөз алып, елімізде ана тіліміздің өрі­сін ке­ңейту жолында біраз шар­уа тындырылғанын және ол жал­ ғаса беретінін баяндады. Осы атал­­мыш шараның да ана тіл ме­рейін өсіруге бағытталға­нын атап көрсетіп, жиналған­дар­­ды туған тілді қадірлеуге ша­қырды. «Жайық ұстазы» газетінің бас редакторы, ақын Ақмаржан Тау­баева өзінің «Тіл туралы толғаныстар» өлеңін, аталмыш ин­ститут директорының орын­ басары Елдос Набиоллаұлы, жетекші маман Рысты Қалау­қызы және басқалары қазақ ақын­да­рының туған тілге арналған өлеңд­ерін оқып берді. Шара со­ңында облыстық тілдерді дамыту басқармасының бөлім бас­шы­ сы Света Ғайниева және Софья Ізмұхамбетова шараның ұйым­ дастырылуына және оған бел­сенді түрде қатысқандарға ри­за­шылық білдірді. Ал жас­тар болса, алаңда би билеп, ән шыр­қа­ды.

мақ. Төртіншіден, жекешелен­ді­ рудің екінші толқынын жүргізіп, тарифтік саясатты реформалау, кө­леңкелі экономиканы азайту ар­ қылы жеке секторды кеңейту жә­не жаңа инвестицияларды тар­ту үшін экономиканың құры­лым­ дық сипаттарына реформалар жүргізу көзделуде». Министрдің айтуынша, респуб­ ликамыздың 2050 жылға дейін дамыған отыз елдің қатарына кі­руінің негізгі ережелері мен Ел­ басының тапсырмаларын іске асы­руға байланысты қабылданған «Жол картасы-2014» бағдарламасы 67 іс-шарадан тұрады. Оның ішінде 7 заң жобасын, 3 ҚР Прези­денті Жарлығы жобасын, 9 ҚР Үкі­

мет қаулысы жобасын әзірлеу көзделіп отыр, Осы брифингке қатысқан ҚР Премьер-министрiнiң орынбаса­ ры – Қаржы министрi Бақыт Сұл­ танов елімізде өткiзiлгелi отыр­­ған көлеңкелi экономикадағы қа­­ражатты заңдастыру шарасы туралы айтып бердi. Мүлiктiң заңдас­ тырылуы 2006-2007 жылдарда өт­кен дәл осындай шарамен бірдей болады. Қазiр соның негiзiнде заң жобасы дайындалуда. “Ал жария етiлетiн ақшаға келетiн болсақ, ол табыс болып табылмайды, - деді ол. - Сол себептен оған салық салынбайды. Жария еткен тұлғалар қылмыстық, әкiмшiлiк және тәртiптiк жауапкершiлiкке

тар­тылмайды. Шара барысында жария етiлген қаражаттар туралы жеке ақпараттар құпия болып сақталады. Салықтық, қызметтiк материалдар да құпия күйінде қалады. Заңдастырылған қара­жат екiншi деңгейлi банктерде ор­на­ ластырылмақ. Сонымен қатар оған қатысты баламалы құралдар ұсынылады. Егер азаматтар депозитке ақшаларын салғысы кел­месе, онда өзге банктік құрал­дарды сатып алу құқығы берiледi. Атап айтқанда, қаржысын Қазақ­стан экономикасына құя алады. Мә­селен, мемлекеттiк құн­ды қа­ғаздарды, екiншi дең­гейлi банк­тердiң облигацияларын сатып ал­уы­на болады, ұлттық компаниялар­дың, даму институттарының акцияларын, халықтық IPO арқы­лы мемлекеттiк меншiктегi компа­ ниялардың қағаздарын ала ала­ды. Сондай-ақ жекешелендiру­дiң екiншi толқыны аясында мүлiк­тi жеке меншiгiне сатып алуына болады”.


ҚОҒАМ oral_oniri@inbox.ru

Бейсенбі, 17 сәуір 2014 жыл

Кеше облыстық мәс­

«Алтын белгіден» 222 түлек үміткер

ли­хаттың кезектен тыс ХVІІ сессиясы өтті. Сессия жұмысына облыс әкімінің

Батыс Қазақстан облысы бойынша биыл 4713 оқушы мектеп бітірмек.

міндетін атқарушы Серік Шәпкенов қатысты. Сессияда бірінші бо­ лып сөз алған облыс­тық ау­мақтық сайлау ко­мис­ сиясының төраға­сы Абай Хамзин №19 Шыңғырлау сайлау округі­нен об­лыс­ тық мәслихат­тың депутаты болып Мадияр Байжанов сайланғанын хабарлап, оған депутаттық куәлікті табыстады.

Сәкен МҰРАТҰЛЫ, «Орал өңірі»

О

блыстық мәслихаттың ұйымдастыру, құқық, мәдениет және спорт мәселелері бойынша тұрақты комиссиясының төрайымы Зи­над­бану Мусина аталмыш ко­мис­­ сияның құрамында болған өз­ге­ ріспен таныстырды. Мұндай өзгеріс жөнінде, яғ­ни «Орта білім беретін үздік ұйым» грантын беру және облыс әкім­дігі жанындағы ҰБТ-ға әзірлену мен өткізу жөніндегі комиссиялар құрамындағы кадр­лық өзгерістер турасында об­ лыстық білім басқармасының бас­шысы Айгүл Мыңбаева айтып өтті. Өз кезегінде сөз алған облыс­ тық экономика және бюджетті жоспарлау басқармасының басшысы Руслан Бектемір 2014-2016

Облыс бюджеті 12,4 млрд. теңгеге көбейді жылдарға арналған облыстық бюд­жетке енгізілетін өзгерістер мен толықтырулар жөнінде баян­­­дады. «Облыстық мәслихат депутаттарымен 2014 жылға ар­налған облыстық бюджеттің кі­ріс бөлігін 12,4 млрд. теңгеге, со­ның ішінде республикалық бюд­ жеттен берілетін нысаналы транс­ферттер есебінен 4,5 млрд. теңгеге көбейту қолдау тапты, - деді Руслан Бектемірұлы. - Ал бюджеттің шығыс бөлігі негізінен әлеуметтік мәселелерді шешуге, Мемлекет басшысының тап­сырмаларын жүзеге асыруға бағытталмақ. Мәселен, мемлекеттік атаулы әлеуметтік көмек төлеуге 91, 8 млн. теңге, 18 жасқа дейінгі балаларға мемлекеттік жәрдемақылар төлеуге 22,6 млн. теңге, техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарында білім алушылардың шәкіртақы­

ларының мөлшерін көбейтуге 71,8 млн. теңге, вакциналарды және басқа да иммундықбио­логиялық препараттарды сатып алуға, тұрғындарды им­мундық алдын алу шараларымен қамтамасыз етуге 252,7 млн. теңге бөлінбек. Сондай-ақ мемлекеттік мекемелердің мемле­­кет­тік қызметші болып та­был­майтын қызметкерлерінің жә­­­­не жергілікті бюджеттен қаржы­ландырылатын мемлекеттік кә­сіпорындардың қызметкер­ле­рі­нің лауазымдық жалақысына ерекше еңбек жағдайлары үшін ай сайынғы үстемеақы төлеу­ге 2 658,1 млн. теңге (10%), ауыз су­мен жабдықтаудың баламасыз көздері болып табылатын аса маңызды топтық және оқшау сумен жабдықтау жүйелерінен ауыз су беру жөніндегі қызмет­тердің құнын субсидиялауға

184,0 млн. теңге, тұрғын үй құ­рылысына 108,8 млн. теңге, «Бизнестің жол картасы - 2020» бағдарламасы шеңберінде ин­дус­триялық инфрақұ­рылымды дамытуға 657,3 млн. теңге, ма­мандандырылған уәкілетті ұйым­ дардың жарғылық капиталдарын ұлғайтуға 286,2 млн. теңге қарастырылды». Содан соң халық қалаулыла­ ры облыстық (аумақтық) сайлау комиссияларының құрамына 7 адамды және облыстық мәсли­хат депутаттарын сайлау жө­ніндегі округтік сайлау комис­сиялары­ның құрамына 210 адам­ды сай­лады. Олардың ішінде «Нұр Отан», «Ақжол», «Ауыл», «Қазақстан пат­риоттары партиясы», «Бірлік» пар­тияларының және қоғам­дық ұйымдардың өкілдері бар.

түрлі көлемде бір реттік қар­ жы­­лай көмек тағайындалды, – дейді облыстық жұмыспен қам­ту және әлеу­меттік бағдарла­ма­ ларды үйлесті­ру басқармасы­-

күніне орай монументтерге, «Мәң­­гілік алауға» гүл шоқта­рын қою, қалалық саябақта «Солдат ботқасы» және тағы да бас­­қа әскери-патриоттық шараларды жос­­парлап отырмыз, - дейді қа­ ла­лық мәдениет және тілдерді дамыту бөлімінің басшысы Сай­ран Дүйсентегі. Аталмыш мей­рамдар­ды тойлауға қалалық бюд­жеттен 10 миллион теңгедей қар­ жы бөлініп отыр. Облыстық ішкі саясат бас­қар­ма­сының бөлім басшысы Ербол Көшековтың айтуынша, облысы­ мыздың үздік нышаны байқауына 30 жұмыс тапсырылды. Бүгінде олардың алтауы іріктеліп, комиссия қарауына ұсынылған. Шеші­ мі жақын арада белгілі болады. Сонымен қатар брифингте сөз алған Орал қалалық ішкі сая­сат бөлімі басшысының орынбаса­ры Валентина Юртаева мен облыс­ тық жастар саясаты мәселелері басқармасының бөлім басшысы Біржан Хайруллин «Игі істер уа­қыты» мен «Ардагерлерді ар­дақ­тайық» акцияларының барысы туралы баяндады.

Суретті түсірген Рафхат ХАЛЕЛОВ

Таяуда облыстық ішкі саясат басқар­ масында өткен баспасөз мәсли­хатында бұл туралы кеңірек айтылды. Брифинг­ те сонымен қатар Ұлы Отан соғысының ардагерлеріне көмек, «Ардагерлерді ардақтайық», «Игі істер уақыты» акция­ лары және Батыс Қазақстан облысының үздік нышаны байқауы туралы сөз болды.

Мерекелер

жоғары дәрежеде өткізілмек Ақмоншақ МАҚСОТҚЫЗЫ, «Орал өңірі» – Қазіргі таңда облыс бойын­ша 306 ҰОС-ның қатысушысы жә­не мүгедегі бар. Биыл оларға әлеу­ меттік көмек көрсету үшін бюджеттен 50,1 миллион теңге бөлі­ніп отыр. Онымен қамтылатын ҰОС қатысушылары мен мүгедек­ тері және оларға теңестірілген санат­тағы адамдардың жалпы саны – 11561. Қалалық және ау­ дандық мәслихаттар шешімдерімен әлеуметтік көмек көрсету, оның мөлшері және белгілі бір са­наттағы азаматтарды анықтау туралы ереже қабылданды. Күні бүгінде қаламыздағы, аудан­дар­ дағы ҰОС қатысушысы, мүгедегі

3

мен ҰОС қатысушысымен теңесті­ рілген адамдарға және басқа да соларға тең әр түрлі санаттағы жандарға ай сайын коммуналды қызметтерге ақы төлеуге әлеу­ меттік көмек көрсетілуде. Сонымен қатар жалғызбасты, мүгедек пен зейнеткерге қатты отын алу­ға, санаториялық-курорттық ем алу­ға, 90 жастан асқан адамға бір реттік әлеуметтік жәрдемақы беріледі. ҰОС-қа қатысушылар мен мүгедектеріне, оларға теңес­ тірілген адамдарға, бейбіт күнде әскери қызметін өтеп жүріп қаза тапқан жандардың отбасыларына, ҰОС кезінде тылдағы ерен ең­бегі үшін КСРО ордендерімен марапатталғандарға және тағы да басқа санаттағы адам­дарға

ның бөлім басшы­сы Қайырғали Надырғалиев. – Мамыр айындағы мемлекет­тік мейрамдарды өткізуге бай­ ланысты тұжырымдама жасақ­талды. Соның аясында түрлі мә­дени-көпшілік, спорттық, әске­ри-па­триоттық шаралар дайын­далды. Қаламызды мерекеге сай безендіру жобасы да бекі­ тілді. 30 сәуір­де «Бейбітшілік пен келісімнің жол картасы» ме­га жобасының финалдық кезеңі­ мен мерекелер­ді тойлау басталады. Сонымен қа­тар 1 мамыр күні қаламыздағы еңбек ұжым­дарының дәстүрлі шеруі өтеді. 7 мамыр мерекесін «Зенит» за­уыты жасаған әскери кемені суға түсіруден бастаймыз. Жеңіс

Облыс әкімдігінен түскен алдын ала мәліметке қарағанда, соның 3577-сі немесе 75,8 па­йызы ҰБТ-ға қатыспақшы. 222 тү­лек «Алтын белгіден», 102 жас ерекше аттестаттан үміткер. ҰБТ-ға қатысуға өтініш 10 нау­рыз­дан 25 сәуірге дейін қа­был­данады. Тест сынақтары бір­­­ыңғай ұлттық тестілеу пункт­терінде 1-15 маусым аралы­ ғында өткізілмек. Өткен жылы елдегі ҰБТ қо­ры­тындысы бойынша БҚО үшін­­ші орынды иеленген болатын. 5384 түлектің 3836-сы немесе 71,25 пайызы сынаққа қа­тысып, орташа 78,15 балл (2012 жылы – 77,39 балл) жинады, рес­ публикалық көрсеткіш – 74,5 балл. «Алтын белгіден» 209 үміткердің 92-сі немесе 44,02 пайызы (2012 жылы – 36,97 па­ йыз) өз білімін дәлелдеп шық­ ты. Республикалық көрсет­кіш – 35,8 пайыз. Ерекше аттестат­тан 120 үміткердің 34-і ғана немесе 28,3 пайызы (2012 жы­лы – 22,4 пайыз) сенімді ақтады.

Ресейден – жүлдемен Саратов облысының Алек­ сандров-Гай ауданын­да ша­ғын футболдан өт­кен «Надежда Заволжья – 2014» ат­ты турнирден Қазталов аудандық балалар мен жасөспі­рім­дер спорт мектебінің оқу­шы­лары жүлдемен оралды. Алты команда қатысқан жарыс­тың қорытындысы бо­ йынша «СДЮСШОР» (Саратов) бірінші орынды, Қазталов ау­ даны екінші, ДЮСШ (Ал-Гай) ко­мандалары үшінші орынды иеленді. Жерлесіміз Бексұлтан Ға­би­ дуллин «Үздік қорғаушы» атанды. Жарысқа демеушілік жаса­ ған аудандық құрылыс және сәу­лет бөлімі, аудандық мә­де­ниет және спорт бөлімінің бас­шылары Сағынғали Бегжанов, Мұхтар Нұрмақовқа жас фут­ болшылардың алғысы шексіз.

Тігін машиналары – мүгедектерге Оралда «Арба» қоғамдық бірлестігіне 10 жапондық «Джу­ки» тігін машинасы сыйға тартылды. Арбаға таңылған мүгедек­терге арналған тігін машина­ла­ рының техқұжаттарын «Диана-Плюс» ЖШС маркетинг бө­­лімінің басшысы Бақтыгүл Бек­ сүгірова табыс етті. «ДианаПлюс» ЖШС «Арба» қоғамдық бірлестігімен тұрақты байла­ ныс орнатып, қолдан келгенінше көмек көрсетіп келеді. «Ар­ба» бірлестігінің мүшесі Санду­ғаш Баймұқанованың атап өт­ке­ніндей, жаңа тігін машина­ ларының арқасында енді цех ашу мүмкіндігі туып отыр.

Өз тілшіміз


4

жастар Бейсенбі, 17 сәуір 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru

облыстық, 39,8 млн. теңгесі аудан­ дық және Орал қаласының бюджеттерінен бөлінді, - деді басқар­ма басшысы. Серік Берікұлының айтуын­ша, 2003 жылы құрылған облыстық жастар мәслихаты бел­сенді жұ­ мыс істеуде. Оның құ­рамында 30 депутат бар (12 депутат – аудандардан, 18 депутат – жас­ тар ұйымдарының төрағала­ры, оқу орындарының студенттері). Мәс­ли­хат жұмысы нәтиже­сінде жас отбасыларды баспанамен қам­­ту­­ға арналған «Жас отау» бағ­ дарламасы әзірленіп, жоғары жә­ не арнаулы орта оқу орындары студенттерінің қоғамдық көлікте жеңілдетілген жолақымен жүру

соның ішінде 1562 ауыл жастары­на жұмыс табылды. Осы жылы бұл жобамен 1115 жас қамтылмақ. «Дипломмен ауылға» асығатын жастар да жоқ емес. Олардың саны былтыр 528-ді құраса, би­ыл ауылдық жерлерге бұл бағдарла­ мамен 519 жас маман аттанғалы отыр. Оларды ынталандыру үшін бюджеттен 155,7 млн. теңге кө­ терме жәрдемақы және 311 жас­ қа жеңілдетілген несие арқылы баспана алуға 864,7 млн. теңге қарастырылыпты. «Жасыл ел» жә­не «Студенттік құрылыс және жас­ тар еңбек жасақтарының» жастарды жұмыспен қамту қарқыны да көңіл көншітерлік. Дәстүрлі түрде жұмыстанатын құрылыс отрядта­

лармен қамту, оларға құқықтық, экономикалық, психологиялық кө­мек көрсету, жұмыссыздық мәсе­ лелерін шешу болып табылады. Құрылған күннен бастап аталмыш ұжым қызметкерлері 24 ірі шара ұйымдастырып, 130 жасқа тиісті көмек көрсетіп, 18 замандасы­ мызды тұрақты жұмысқа орналас­тыр­ды. Сонымен қатар мұндай ор­­­талықтар әзірге Ақжайық, Тасқа­ла, Бөрлі және Зеленов ау­ дандарында ғана құрылған, бо­ ла­шақта қалған аудандарда да ашылмақ. Брифинг соңында Серік Берік­ұлы БАҚ өкілдері тарапынан қо­ йылған сұрақтарға жауап қай­ тарды.

«Жастарды жұмыспен қамтуды Осы аптаның сейсенбісінде «ҚазақстанОрал» телеарнасында өткен кезекті брифин­ гке облыстық жастар саясаты мәселелері басқармасы­ның басшысы Серік Молдағалиев (суретте) қатысып, жастар мәселесі төңірегінде ой қозғады.

Ақмоншақ МАҚСОТҚЫЗЫ, «Орал өңірі»

О

блысымыздағы 167 490 жасқа жетекшілік жасап отырған бас­­қар­ма бү­гінгі таңда жастардың өзек­ті мәселелерін шешуде бірқатар мемлекеттік бағдарламалар мен жоаларды жүзеге асыруда. Өңі­ріміздегі өзге де мемлекеттік және мемлекеттік емес ұйымдарымен, барлық деңгейдегі жастар қоғам­ дық бірлестіктерімен, жоғары жә­не арнаулы оқу орындарымен тығыз байланыса отырып, жас­тардың барлық санаттарын қамтитын іс-шараларға мұрын­дық болып келеді.

- Қазіргі уақытта облыста жастар мәселелерімен айналысатын 87 жастар ұйымы тіркелген, соның ішінде 62-сі облыс көлемінде, 25-і аудан деңгейінде қызмет атқара­ды. Облысымызда 2013 жылы жас­тарға бағытталған 51 түрлі әлеу­ меттік маңызды жоба жүзеге асы­рылды. Ал биыл жалпы 53 жоба, оның 25-ін біздің басқарма, 28-ін Орал қаласы және аудан әкімдік­ тері жоспарлауда. Облыс бойынша жастарға арналған әлеуметтік маңызды жобаларды жүзеге асы­ру үшін бөлінетін қаржының кө­ ле­мі жыл сайын артып келеді. Мәселен, осы салаға 2012 жылы 76,2 млн. теңге, былтыр 77,8 млн. теңге бөлінсе, ағымдағы жылы 84,8 млн. теңге қаражат қарасты­ рылды. Оның 45,0 млн. теңгесі

жақсартуға тырысудамыз» туралы ұсыныстар жасалды. Сонымен қатар ол жастарды жұмыспен қамту мәселесіне кеңінен тоқтал­ды. Деректерге сәйкес, 2013 жыл­ дың басында жастар арасында­ғы жұмыссыздық деңгейі 5,1 па­йызды құраса, ал жылдың соңын­да бұл көрсеткіш 4,5 пайызға тө­мендеген. Осы бағытта басқар­ма түрлі мемлекеттік бағдарламалар­ дың көмегімен жастарды қамтып отыр. Мәселен, өткен жылы облыста 2916 жас маман «Жұмыс­ пен қамту – 2020» бағдарламасы бойынша жұмысқа орналасқан. Бағдарламаның «Ауылдық жерде кәсіпкерліктің дамуына қолдау көрсету» бағытымен өткен жылы ауылдық жерлерде тұратын 92 жас азамат жеңілдетілген шағын несие алған, 2012 жылы олардың саны 322 болатын. Осылайша ауыл жастары өз кәсібін ашу немесе ұлғайту, ауылдарда жаңа жұмыс орындарын құру мүмкіндігіне ие болуда. «Жастар тәжірибесі» жобасына өткен жылы 2358 жас тартылса,

Жоғары оқу орындарын 2013-14 оқу жылы бітірушілер жөнінде ақпарат

рының қатарында осы жылы жаз айларында 1 250 жас еңбек етпек. - Биылғы жылы облыстағы 3 жо­ғары оқу орнын 4331 түлек тәмамдайды. Жоғары оқу орын­ дарының мәліметіне сәйкес, олардың ішінде 3590 түлекті жұ­мыспен қамту жоспарланып (82,9%), оның 1470-ін (33,9%) ауылдық жерге қызметке жіберу көзделіп отыр. Сонымен қатар облыс бойынша 38 ар­наулы оқу орнын бітірушілердің саны 8916 адамды құрайды. Олардың 5922-сін жұмысқа орналастыруды (66,4%), оның ішінде 1385 түлекті (15,5%) ауылдарға жіберуді қарастырудамыз. Жалпы ағымдағы жылда аталмыш оқу орындарын бітіретін 3735 адам жұмысқа орналастыруды қажет ететін болады, - деді Серік Мол­ дағалиев. Осы орайда жұмыс мә­ селелеріне қатысты түлектерге мемлекеттік бағдарламалар мен жобаларды түсіндіру бойынша семинар, тренингтер ұйымдасты­ рылатын болады. Жас отбасыларды баспанамен қамту да – басқарманың басты жұмыстарының бірі. «Тұрғын үй – жастарға» жас отбасыларды қол­ дау жобасы аясында көп пәтерлі 3 үй, «Қолжетімді баспана – 2020» бағдарламасының «Жас отбасы» бағытын жүзеге асыру шеңберін­ де Орал қаласында 360 пәтер пайдалануға берілгенін баяндаған басшы, оның ішінде 90 пәтерге әлі де жастардың орналаса алмау себептерін анықтайтынын айтты. Әзірге қоныстойын нақты тойлаған 270 жас отбасы ғана. Студент жастардың жатақхана мәселесі де өз кезегімен шешілу­де. Қазіргі таңда жатақханаға мұқ­ таж студенттердің 83%-ы баспа­ намен қамтылған. Елімізде жастар саясатын жүйе­лі жүзеге асыру барысында қо­ сымша орталықтар құру қолға алынғаны белгілі. Солардың қа­ тарында біздің өңірде де жастармен жұмыс жөніндегі ресурстық орталық құрылып, қазіргі таңда іс­ке белсене кірісіп кетті. Орталық­ тың негізгі мақсаты жастар саясатын насихаттау, тарату, жастар­дың барлық санатын түрлі шара-

Саида ПАПШЕВА, «Уральская неделя» газетінің тілшісі: - Сіз өткен жылы «Жастар тә­ жірибесі» жобасы бойынша 2358 жас жұмысқа тартылды дедіңіз. Қазіргі таңда солардың нешеуі тұрақты жұмысқа қабылданды? - Әзірге ол жастардың барлығы сол жерлерде еңбек етуде, өйт­ ке­­ні жоба мерзімі біткен жоқ. Біз оларды тұрақты жұмыс­қа қалды­руға күш саламыз. Сонымен қатар осы жоба аясында жас мамандарды мемлекеттік мекемекәсіпорындарға жұмысқа орналастыруды қарастырып отырмыз. Эльмира АМАНКЕЛДІҚЫЗЫ, «ТДК-42» телеарнасының тілшісі: - Жақында Қаратөбеде өткен көшпелі жиында Сырым ауданы жастар саясатының жұмысы­на қатысты сын айтылды. Сол туралы не айтасыз? - Бұл жерде сын айтылған жоқ, мәселе жұмыс қарқынының төмендігі туралы еді. Әр ауыл жастарының өз ерекшелігі бола­ ды. Бірі мәдени-көпшілік, бірі спорттық шараларда оза шабады. Бұрынғы кезде «Сырым жастары» өте белсенді ұйым болатын, бір сөзбен айтқанда, өзгелерді ша­ңы­на ілестірмейтін. Мүмкін соңғы кезде төрағаның жиі ауысуына байланысты болар, жұмыс­тары баяулады. Біздің айтқанымыз осы болатын. Айгүл ЛОГАШКИНА, «Қазақстан-Орал» телеарнасының тілшісі: - Өткен жылы ауылдық жерлерде тұратын 92 жас азамат жеңілдетілген шағын несие алған, 2012 жылы олардың саны 322 болды деп айттыңыз. Мұндай айыр­ машылықтың себебі не? Жыл­данжылға өсіп отыру керек емес пе? - Бірінші жылы несие кепілдік­сіз берілген болатын. Ал 2013 жы­лы несие алу үшін кепілдік талап етілді. Ауыл жастары үшін бұл қиын, өйткені кәсіп жүргізуге миллион теңге қажет болса, ауылдағы оның үйі әрі кеткенде 800 мың теңге­ге бағалануы мүмкін. Сондықтан бұл мәселені біз қарастырып жатырмыз.


ДАЛА-ҚАЛА oral_oniri@inbox.ru

Бейсенбі, 17 сәуір 2014 жыл

«Бір тал кессең, Көктем мезгілі қай заманда да жаңалық пен тазалықтың жаршысы іспеттес. Көк шыға қолға алынатын тазалық жұмысы биыл біздің өңірімізде жылдағыдан ертерек басталды. Ресми түрде сенбілік өткізу бұрынғыдай бір ай емес, биыл екі айға созылмақшы.

Айша ӨТЕБӘЛІ, «Орал өңірі» Әдетте, тазалық айында қала көшелері қыстағы күл-қоқыстан тазарып қана қоймай, жас терек­ термен де толықтырылып жүр. Оның үстіне биыл Қоршаған орта және су ресурстары министрлігі «Тұрақты даму» жер қоры» қоғамдық бірлестігімен бірлесіп, республика көлеміндегі «Бүкілқазақстандық орман отыр­ ғызу күні» акциясын жариялады. Аталмыш айлық шеңберінде 19 сәуірде облысымызда тазалау және көгалдандыру іс-шаралары ұйымдастырылмақ. Қазіргі кезде облыс бойынша 22 наурыз-22 сәуір аралығында республика­лық «Жасыл жапырақ - Зеленый лист» акциясы өтуде. Осыған орай «ТҮКШЖКжАЖБ» ММ бөлім басшысының орынбасары Бекжан Тоғжановпен ха­барласып, көгалдандыру жұмы­ сының қаншалықты деңгейде жү­ ріп жатқанын сұрадық. - Орал қаласының тұрғын үйкоммуналдық шаруашылық, жолаушы көлігі және автомобиль жолдары бөліміне қарасты көп сала­лы мемлекеттік коммунал­дық жол пайдалану кәсіпорнының көгалдандыру бөлімі – қаланы көгалдандырумен айналысатын бір­ден-бір бөлім, - деді ол. - Жыл са­йын бөлім қызметкерлері­­нің бас­та­масымен қала аумағын­ да гүл­зар­лар орнату, көшеттер мен жа­сыл желектер отырғызу, оларды күту жұмыстары жүргізі­ ліп келеді. Мысалы, былтыр 250 гүл құмырасына гүл егіліп, бар­ лық саябақтың жасыл қорлары­ на күтім жұмыстары жасалды. Өт­кен жылы қала аумағының 13 000 шаршы метр жеріне гүл көшеттері отырғызылды. Биыл жаз айларында 15 000 шаршы метр жерге гүл көшеттерін отыр­ ғызуды жоспарлап отырмыз. Кө­галдандыру бөлімі аталған жұмыстармен қатар, ағаштар мен бұталар отырғызу, оларды күтіп ұстау, жалпықалалық аумақта орналасқан құрғақ және апатты ағаштарды кесумен айналысады. Өткен жылы 286 дана қылқанжапырақты боз арша, 170 дана шырша, 330 дана қарағай және 8000 дана әр түрлі жапырақты ағаштар отырғызылды. Қала бойынша 649 дана апатты ағаштар түбімен кесілді, себебі олардан енді пайда жоқ. 853 дана ағаштың діңгектері тазартылып, олардың әбден құрғап кеткен бөліктері мен ауру бұталары кесілді. 176

мың шаршы метр жол бойында­ ғы көшеттерге декоративтік тә­сілде, 653 дана ағашқа шар тәріздес тәсілде қию жұмыстары жүргізілді. Көктем айлары басталысымен, қала көшелері бо­ йынша 200 дана қарағай мен 107 дана шырша отырғызылды. Биыл да жылдағыдай көктемжаз айларында көгалдандыруға қатысты ауқымды жұмыстар атқару көзделуде. Атап айтсақ, қосымша 100 данадан аса шырша мен 7 мың дана жапырақты ағаш отырғызамыз деп отырмыз. Сонымен қатар гүл көшеттерін егу және оларды күтіп-баптау да басты назарда болмақ. 19 сәуір - Бүкілқазақстандық орман отырғызу күніне орайластырып өткізілетін қоғамдық іс-шаралар кезінде 2000-ға жуық жасыл желек отырғызу жоспарлануда. Бұл шараларға қала тұрғындары қатысып, қаламыздың ажарын ашуға атсалысулары керек. Қала­ мызды жасыл желекке тол­тыр­

«Ақас» – үздік кәсіпорын

он тал ек!» Биыл тек наурыз айының өзінде Жәңгір хан көшесіне 200 түп қарағай отырғыздық. Қала бойынша 350 шырша ағашын отырғызуды жоспарлап отырмыз. - Нарықтық қарым-қатынасқа көшуімізге байланысты бүгінде ағаштар да ақша тұратын болды. Соған қарамастан, жылда тазалық айлығында қаламызда мыңдаған жас шыбықтар отыр­ ғызылуда. Шырша секілді ба­ ғалы ағаштарды отырғызуда кә­ сіпкерлер көмектесуде. Мысалы, былтыр Болат Бушанов дейтін кәсіпкер қала орталығындағы Карев үйінің маңайына жеті метрлік шыршаның жетеуін отырғы­ зып, шаһарымыздың көркеюіне айтарлықтай үлес қосты. Биыл да демеушілерден құр алақан емес-

піз. «Тойота центр» ЖШС директоры Әбдірахманов, «Әлімбек» ЖШС-ның жігіттері секілді аза­мат­ тар алдағы «Бүкілқазақстан­­дық орман отырғызу күні» акция­сы­­на қатысып, қаламыздың көр­нек­ті жерлеріне шырша ағашын отыр­ ғызбақ, - деген Лұқпан Батырұлы елін, туған жерін сүйетін отаншыл азаматтардың көгалданды­ру ісіне үлкен үлес қосып жүрге­нін ризашылықпен жеткізді. Қазақ «Атадан мал қалғанша, тал қалсын!» дейді. «Бір тал кес­сең, он тал ек» дейтін бабамыз саялы бақ жайқалтуды болашаққа баға жетпес мұра қалдырумен парапар санаған. Сол үрдіс күні бүгінге дейін жалғасын табуда. Жасыл желектің пайдасын жете түсінген ата-бабамыз ағаш отырғызу жұ­ мысына үлкен маңыз берген.

2013 жылы отырғызылған ағаштар

286 дана арша 170 дана шырша 330 дана қарағай

8000 әр түрлі

Барлығы 8 786 дана 2014 жылы 10 000 дана ағаш отырғызылады

5 000 дана осы маусымда

5 000 дана күзде егіледі

Қала аумағында отырғызылған гүл көшеттері

2013 жылы – 13 000 шаршы метр 2014 жылы – 15 000 шаршы метр аумаққа отырғызылады сақ, оның көріктілігі өз алдына, сонымен бірге жұтатын ауамыз да тазарар еді, аптап ыстық­та дамылдап алар саялы бақтар да көбейер еді. Мемлекеттік коммуналдық көп салалы жол пайдалану кә­ сіпорнына қарасты көгал­дан­ дыру бөлімінің меңгерушісі Лұқпан Өтебалиевтің сөзінше, бү­гінде нарық заңына сәйкес мекемелердің ағаш алу тәртібі өзгерген. Қазіргі тәртіп бойын­ша, аталмыш бөлім жоспар бойын­ша отырғызылуы тиіс ағаш­ тардың саны мен құнын портал­ ға шығарады. Мемлекеттік сатып алу заңы бойынша тендерді ұтып алған тұлға жеткізуші болып табылады. Ағаш отырғызу жұмысы жоспарлы түрде жыл сайын жүр­ гізіледі. Мы­салы, биыл 10 мың түп ағаш отыр­ғызуды жоспарлап отырмыз. Мұ­ның 5000-ын осы мау­ сымда отырғызсақ, қалған 5000ын күзге салым егу көзделуде.

5

Көшетті қалай егу керек? 1. Ең алдымен ағаш көшетін отырғызатын орын топыраққа және ағаштың түріне қарай дайындалуы тиіс. Ағаш отырғызу үшін шұңқыр­ларды ең кем дегенде 10 күн бұрын қазып қою керек. 2. Көшеттің шұңқырының енін және тереңдігін 50-60 см етіп қазған дұрыс. Беткі топырағын бір бөлек, астыңғы топырағын бір бөлек етіп қою керек. Бұрыннан шығарылған көшеттерді топырақ ішінде сақтау қажет. 3. Көшеттің тамыры және сабағы ауруға шал­дық­паған болуы шарт және тиісті құжатта­ры бар көшеттер­ден алу керек. 4. Күнге ең аз дегенде алты ай күйген көңнен сұйық тыңайтқыш жасап, осы­ған көшеттің тамырын батыру керек. Қазылған шұңқырға кө­шетті отырғы­зып, беткі топыраққа қорадан шыққан көңнен қосып, бар болса химия­лық тыңайтқыш араластырып, ағаштың тамырын жабу керек. Оның үс­тін астыңғы топырақпен жауып, аяқпен нығыздаса­ңыз, тіпті жақсы. 5. Суару үшін көшеттің түбін аздап ашып, дереу су құйған жөн. Осыдан соң отырғызған ағаштарыңызды күніне бір рет қанғанын­ ша суарып, мәпелеп күтсеңіз, ол мәуелі терекке айналып, сізге және отбасыңызға сая болады. Жеміс ағаштары болса, жеміс-жидегін бе­ ріп, сіздің дастарқаныңызға ырыс-береке әкеледі.

Еліміздегі ұлттық биз­ нес рейтинг 2012-2013 жыл­дардың қорытындысы бо­йынша Қазақстан Республи­касындағы кәсіп­ орын­дардың экономи­ калық рейтингтерін анықтау шараларын жүргізді. Жүргізілген зерттеу жұмыстарының нәтижесінде Батыс Қазақ­ стан облысы бойынша Те­ ректі ауданындағы «Ақас» агрофирмасы» ЖШС бюд­ жетке төленетін салықтар мен міндетті төлемдер төлеуші үздік кәсіпорын деп анықталды. Агрофирма облыстағы кәсіп­ орындар арасында «Жеке табыс салығы» критерийі бойынша 1-орынды иеленіп, элитарлық құр­­мет белгісімен марапатталып отыр. Бұл компания өзінің бастауын 1995 жылдан алады. Қатауолла Ашығалиев басшылық жасайтын кәсіпорын ауыл шаруашылығы саласында қызмет етеді. Негізінен мал шаруашылығында, етті бағыттағы қазақтың ақ бас тұ­қым­ ды ірі қара малы мен сүтті бағыт­ тағы голштин тұқымды ірі қара малын ұстап өсіруде. Сонымен қатар жұмыртқа өндіруге ба­ғыттал­ған құс фабрикасы да жұ­мыс жа­сай­­ды. Агрофирманың қыз­меті мұ­ нымен шектелмейді, өсім­дік шар­уа­шылығы саласында ауыл шар­уа­шылығы дақылдарын өсіру­ мен, дәнді дақылдардың тұқы­мын өндіру­­мен де айналысады. Серіктестік өндіріске қажетті заманауи ауыл шаруашылығы ке­ шендерімен, техникалармен то­ лықтай жабдықталған. - Біздің компания ауыл шаруа­ шылығы өнімдерін қайта өңдеу саласына да көңіл бөліп отыр. Тауарлы фермада өндірілген сүт арнайы цехта қайта өңделіп, тұр­ ғындарға дайын сүт өнімдері ре­тінде ұсынылады. Өндірілген ауыл шаруашылығы және қайта өңделген өнімдеріміз облыс орта­ лығындағы ішкі сауда орындары арқылы қала тұрғындарына ұсынылуда, - деді серіктестік директоры Қатауолла Ашығалиев. «Ақас» агрофирмасы» ЖШС-да, оның барлық саласында 430 адам тұрақты жұмыспен қамтылған және оның сыртында өсімдік шар­­уа­шылығында маусымдық жұ­ мысқа жұмысшылар тартылады. Серіктестік 2001 жылы эконо­ миканың аграрлық секторының «Он жылдықтағы үздік кәсіпкер» республикалық конкурсының же­ ңімпазы болды. Ал компания бас­ шысы Қатауолла Мирәліұлы сол жылы ауыл шаруашылығы өндірі­ сін дамытуға қосқан үлесі үшін «Құрмет» орденімен, 2013 жылы «Ауыл шаруашылығы саласының үздігі» белгісімен марапатталды. Компанияның басшысы Қа­ тауол­­ла Ашығалиевтің айтуынша, ал­дағы уақытта өндіріс көлемін арттыру мақсатында ірі қара малын өсіретін жасақтауыш шаруа­ шылық құру, сүтті бағыттағы ана­ лық мал басын 500-ге және етті бағыттағы мал санын 600-ге жет­ кізу көзделуде.

Гүлнар ШӘҢГЕРЕЙ, Теректі ауданы


6

оқырман Бейсенбі, 17 сәуір 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru

Көк туым тұрсын желбіреп! Сабындай қысқа қамшының, Майдандай шайқас өмірде Не жетсін, шіркін, не жетсін, Шадыман өмір кешуге Егемен елдің көгінде, Ғажайып, қандай ғаламат!

Отырған ата-әжеңмен Төбе боп үйдің төрінде. Жарасар қандай әдемі, Құс біткен жүзсе теңімен,

Бейжай қала алмадым

Жұмақтың ашық көлінде, Бәрінен ғажап, керемет, Желбіреп тұрса көк туым Егемен елдің көгінде!

Тәттігүл ТӨЛЕБАЕВА, 11-сынып оқушысы, Қарауылтөбе ауылы, Ақжайық ауданы

көп, тұрақты орын жоқ... Соңғы жылдары қаланы айтпай-ақ, аудан, ауыл орталықтарында жолаушы тасуды кәсіп еткен такси жүргізушілердің қатары күн санап көбеюде. Тек Тасқала ауданы орталығынан Орал қаласына таксистер үш жерден аттанады. Орал қаласына дейінгі 75 шақырым жерге 600 теңге алса, ауыл ішінде бір үйден келесі көшеге апарса, 200 теңге, ал теміржол бекетінен әрі қарай өтсең болды, 300 теңге төлей­ сің. Әрине, зорлап таксиге ешкім отырғызбайды, өз еркің­мен, сұраған бағасын берсең болды, баратын жеріңе апарып тастайды. Адам таситын таксистердің қайсысы заңды, қайсысы заңсыз жүріп жатыр, ол жағын жолаушы білмейді. Дұрыс-бұрысын, анық-қанығын тиісті орындар бақылайтын шығар. Тұрғындарды алаңда­ татыны, таксистер тұратын арнайы орын жоқ. Олар тұрғын­­дар көп жүретін жерлерде тұ­рады. Оқушылардың жолдан өтіп, мектепке баруына ке­дергі келтіреді, адамдар­ дың қажетті заттарын

алу үшін сауда-саттық орын­дарға кірейін де­се, дүкен алды қаз-қатар жол бермей тізіліп тұрады. Бұл мә­селе бүгінге дейін өз шешімін таппай келеді. Таксистер тұратын ыңғайлы орын жоқ емес, селоның күн шығыс бетінде автобекет бар. Алды кең, тұрғындардың да жү­ріп-тұруларына ешқандай кедергі жоқ. Округ әкімі осы жерді белгілеп, нақты шешім шығарса, шешімді орындау міндетті екенін әрбір такси жүргізушісі түсінбейді емес. Ол шешімді МАИ қызметкерлері ба­ қылауға алса, шешімнің орын­ далары сөзсіз. Тағы бір айта кететін жағдай, жолаушылар жолақысы 600 теңгені төлей тұрса да, таксистер қалада да, ауылда да барған келген жолау­ шыны баратын жеріне жеткіз-

бей, Орал қаласында орталық базарға дейін апарса, аудан орталығына әкелгенде ауыл ішіне әкеліп, “Мен әрі қарай бармаймын” деп тұрып алатында­ры түсініксіз. Жолаушы таситын жүргізу­ шілердің патенттерінің баржо­ғын тексеріп, ал заңсыз жо­лаушы тасумен айналысатын­­дар­ға әкімшілік тарапынан ба­қылауды күшейту - жол сақ­шы­лары, көлік бақылау инспек­ циясы, салық басқармасы қыз­ мет­керлерінің міндеті. Талап кү­шей­се, жол-көлік оқиғасы да азаяды. Біздің осынау пікірімізге тиісті орындар құлақ асар деп ойлаймыз.

Бисенбай ӨТЕГЕНОВ, зейнеткер, Тасқала ауданы

Эхинококтен сақтаныңыз Біз таяуда эхинококк ауруы туралы зерттеу жүргіздік. Жұмыс нәтижесінде оның, өкінішке орай, облысымызда жыл санап өсіп келе жатқанын байқадық. Деректерге сүйенсек, 2011 жы­­ ы 30, 2012 жылы 46, былтыр 48 л адам эхинококке шалдыққан екен. Әсіресе, ауылдық аймақтар­ да бұл ауру өршіп тұр. Адамды одан құтқару үшін ота жасалады, жылына орта есеппен 30-35 адам дәрігерлердің пышағына түсуге мәжбүр болады. Эхинококк адамға иттен және үй жануарларынан жұғады. Адам­

дардың көп байланысатыны ит болғандықтан, ауру көбінесе солар арқылы тарайды. Ал ит осы ауруға шалдыққан қой, сиыр, басқа да үй жануарларын жеу арқылы эхинококты жұқтырады. Аурудың өршіткіші – гелми­тоз құрты мен сол құрттың жұмырт­ қасы (протосколикс). Ол жұмырт­қалар адам денесіне еніп, 2-3 жылдан кейін бауыр мен өкпе­-

ге, кейде миына әсер етеді. Ендеше, «денсаулықты – бірінші бай­ лығымыз» десек, тамақтанғанда қолымызды жуып, көкөністерді та­залап жегеніміз абзал. Хайуанат­ тарға тым жақын болу­дан сақтану керек. Қашан да дана хал­қымыз­дың «Ауырып ем іздегенше, ауыр­майтын жол ізде» де­ген на­қылы жадымызда жүрсе екен.

Манас АМАНГЕЛДИЕВ, Данияр ЖАУЛЫБАЕВ, №42 «Ақ ниет» гимназиясының оқушылары

“Мені Қосарал ауылындағы Ұлы Отан соғысы ардагерлеріне арналған ескерткіштің жұмбақта айтылғандай «айдаладағы ақ отау, аузы-мұрны жоқ отауға» айналғаны алаңдатады. Ескерткіштің қазіргі жәй-күйі суреттегідей. Айналасындағы құлаған тастарды жаны ашыған бір жан қалап қойыпты... Соңғы жылдары ардагерлер қатары сиреді. Жеңіс мерекесі қарсаңында жеткіншектердің ардагерлерді құрметпен еске алып, тағзым етер жерінің дәл қазіргі жағдайы маған қатты әсер етті. Бейжай қала алмадым” деп “Орал өңірінің” редакциясына хат жазған екен Сырым ауданы, Қосарал ауылындағы оқырманымыз Гүлнәр Қалымбетова. Біз бұл хатты Жетікөл ауылдық округінің әкімі С.Иманғалиевке жолдаған едік. Оған төмендегідей жауап алдық. Қосарал ауылының тұрғыны Гүлнәр Қалымбетованың «Орал өңірі» газетінің редакциясына жол­ даған мақаласына орай төмендегі жағдайды хабарлаймын. Жетікөл ауылдық округінің Қос­ арал ауылында 31.03.2014 жылы ауылдық округ әкімі, шаруашылық құрылым жетекшілері мен жеке кәсіпкерлердің қатысуларымен «Туған жерге тағзым» атты акциясы үндеуімен таныстыруға арналған жиналыс өтті. Осы акция аясында атқары­ луға тиіс жұмыс ретінде екі нысан ұсынылды. Біріншісі – Ұлы Отан соғысында қаза тапқандарға ар­налған бұрынғы ескерткішті жа­ ңартып, орталық саябақты жөнге келтіру. Екіншісі – мектептің бу қа­ зандығының ескі ғимаратын (котельный) жөндеп, спорт залға айналдырып, қайта жасау. Жиналыста «Бөлекқұмақ» шаруа қожалығының жетекшісі Т.Рысов ауылымызды көркейту бағытын­ дағы игі істерді қолдайтынын, «Байқадам» шаруа қожалығының жетекшісі Т.Әбілқайыров Ұлы Же­ ңістің 70 жылдығы қарсаңында ескерткішті жөндеп, саябақты қалпына келтіру осы жерде ту­ған азаматтардың парызы екендігін айтса, «Қарақұдық» шаруа қожалығының жетекшісі А.Есен­ғалиев, «Жігер-3» шаруа қожалы­

ғы­ның жетекшісі Ғ.Хасан ауы­ лымыздың көрікті болып, таза, саябағы, ескерткіші жаңарып тұр­ ғаны бәрімізге де ортақ міндет екендігіне тоқталып, акцияға үн қосатындықтарын айтты. Сонымен «Туған жерге тағзым» акциясы аясында Қосарал ауы­ лындағы орталық саябақты жөнге келтіру жұмыстары жүргізілмек. Саябақтағы ескерткіш өтпелі кезеңде қараусыз, күтусіз қалып, жауын-шашын, жел, тағы басқа сыртқы факторлардың әсерінен ескіріп, тозып, жөндеуді, қалпына келтіруді қажет етіп тұрғандығы рас. Туған жерімізді, ауылымызды одан әрі өркендету, абаттандыру, көркейту бағытында атқарылатын игілікті істерге үлес қосуға ша­ қырған аудан кәсіпкерлерінің «Ту­ған жерге тағзым» атты үндеуін қуаттап, ауыл азаматтары, «Бай­ қадам» шаруа қожалығының же­текшісі Т.Әбілқайыров, «Қарақұ­ дық» шаруа қожалығының жетекшісі А.Есенғалиев, тағы басқалары Ұлы Жеңістің 70 жылдығы қар­са­ ңында саябақты, ондағы ескерт­ кішті қайта қалпына келтіру, жа­ңарту жұмыстарына көмек бере­тін ниеттерін білдірді.

С.ИМАНҒАЛИЕВ, Жетікөл ауылдық округінің әкімі


ЕЛ-ЖҰРТ oral_oniri@inbox.ru

Бейсенбі, 17 сәуір 2014 жыл

7

Биыл Қазақстан Рес­ публикасы Қоршаған ор­та және су ресурс­ тары министрлігі «Тұ­­рақты даму» Жер қоры» қоғамдық бір­ лес­тігімен бірлесіп, рес­пуб­лика көлемінде «Бүкілқазақстандық ор­ ман отырғызу күні» акциясын жариялады. Айша ӨТЕБӘЛІ, «Орал өңірі»

Жапырақ жайсын жас терек А

талмыш акция аясын­да ағымдағы жылдың 19 сәуірінде облысымыз­да тазалау және көгалдандыру іс-шаралары ұйымдастырылмақ. Осыған орай сәрсенбіде «Қазақ­ стан-Орал» телеарнасында орман қорын арттыру және көгалдан­ дыру тақырыбында баспасөз мәс­лихаты ұйымдастырылып, бұған БҚО табиғи ресурстар және та­ биғат пайдалануды реттеу бас­қар­ масы басшысының орынбаса­ры Назгүл Жабасова, облыстық іш­кі саясат басқармасының бөлім бастығы Жамал Ихсанова, «Қазақ­станның БҚО Аза­маттық аль­ян­ сы» ЗТБ атқарушы дирек­торы Га­мал Түзелбаев, мем­ле­кеттік ком­ муналдық көп салалы жол пай­ далану кәсіпорнына қа­расты кө­галдандыру бөлімінің мең­ге­ру­шісі Лұқпан Өтебалиев қатысты. Жиын­ды жүргізген «Қазақстан» рес­публикалық телерадиокорпора­ ция­сы» АҚ БҚО фи­лиа­лы директо­­ ры­ның орынбасары Ерденбек Жыл­­­қайдарұлы алдымен көтері­ ліп отыр­­ған мә­се­ленің маңызына тоқталып, содан кейін жиынға қа­ тысушыларға сөз кезегін берді. Алғаш болып сөз тізгінін Назгүл Жабасова алды. – Көктем шыға жас шыбықтар отырғызу біз үшін дәстүрге ай­ налған. Былтыр да 20 наурыз-22 сәуір аралығында өткен «Жасыл

Аңқаты ауылы ке­ ңес­тік заманда атағы дүйім елге жайылған миллио­нер «Правда» газеті атындағы кең­ шар­дың бөлімшесі еді. Қиын-қыстау ке­зеңнен ха­лық­­тың бірлігі мен ұйым­шылдығы арқасын­да аман-есен өтіп, бүгін­ ге жетті. Елді мекенде 260-тың үстінде тұрғын тұрады.

А

уылда фельдшерлік пун­­кт, шағын орталық және дүкен халыққа қалтқысыз қызмет етуде. Мектеп жасындағы балаларды ауылдық округ орталығы Тоғанастағы ор­

жапырақ» акциясына 40 мың адам қатысып, олар 45 мың түп ағаш отырғызған болатын. Биыл Бү­кілқазақстандық орман отыр­ғы­­зу кү­ніне орай, 19 сәуір күні облыс көлемінде жаппай ағаш отыр­­ғызу жұмысы жүргізілмек. Осы ша­раға 150 мыңға жуық ек­ пе ағашты дайындап қойдық. Сұ­ ра­ныс жасағандарға тал-терек­терді беруге дайынбыз. Биылғы ағаш отырғызу акциясына шамамен 37 000 адам қатыспақ. Олар 42 000 түп ағаш отырғызады деп жоспарлануда, – дей келе Наз­гүл Жабасова облыс тұрғында­рын осы бір игілікті іске бір кісі­дей атса­лы­суға шақырды. Бұдан кейін Гамал Түзелбаев өт­кен аптада өздерінің Темір Ма­­син көшесінің бойында сенбі­лік ұйымдастырғандарын, бұған «Еу­разия» банкі БҚО бөлімшесі мен «Василец» ЖШС қызметкер­лері мен Орал газ-мұнай және сала­ лық тех­нологиялар колледжінің студент­­тері қатысқа­нын айтты. «Тазалық сақ­тау мен көгалдан­ды­­ру – қала тұр­ғында­рының мін­ детті жұмысы» де­ген ол сөзі­­нің соңында ҮЕҰ бас­шыларының атал­ған аймақтағы сая­бақты кү­тімге алу туралы шешім қабыл­ дағанын жеткізді. Оның сөзін жал­ ғастырған Жамал Ихсанова тал егу, оны күтіп-баптау ісі жастар­ды еңбекке баули­тынын айтып,

Ертеңнен үміт бар та мектепке тасымалдауға авто­бус бөлінген. Автобус істен шы­ ғып қалған жағдайда немесе қыс­ты күндері ауданнан «УАЗ» немесе «ГАЗель» көліктері шығып, оқушыларды тасымалдайды. Аңқатыда мал өсірумен, егін шаруашылығымен айналысатын алты шаруа қожалығы жұмыс іс­тейді. Шаруа қожалықтары «Сы­ баға» мемлекеттік бағдарлама­сы бойынша асыл тұқымды мал сатып алуға төмендетілген па­ йызбен несиелік қаржы алды. Ауыл тұрғындары да төрт түлік мал өсіруге бейжай қарамайды. Жал­пы, бұл мекеннің әлеуметтікэкономикалық жағдайын қалып­ты деп бағалауға негіз бар.

Ауылда «Жұмыспен қамту 2020 жол картасы» бағдарламасы бойынша жұмыс орындары ашылып, бағдарлама аясында бір кә­ сіпкерге несие бөлу жоспарлануда. Дегенмен де ауылдың түйінді әлеуметтік түйткілдері бар, бірақ оларды шешу бағытында жұмыс­тар қолға алынған. Ауылдағылар ауыз суды жеке құдықтарынан жә­ не екі қоғамдық құдықтан алып пайдаланып отыр. Мал біткен ауыл іргесіндегі Шолақаңқаты өзе­нінен суарылады. Биыл аудан әкімінің есептік кездесуінде тұр­ғындар шахталық құдықтарды та­залау мәселесін көтеріп, құ­дық­ тарды тазалау аудандық іс-шара-

лар жоспарына енгізілген. Яғни биыл тазаланады деп күтілуде. Аңқатылықтарды бүгінде жол сапасы, қысқы уақыттағы электр жарығының сөніп қалуы, өзен үс­тіндегі көпір жайы, ауыл­дың ажарын кетірген күл-қоқыс­тарды тазарту сықылды мәселелердің ше­шілуі ма­залап отырғаны рас. Әри­ не, бұл мәселелердің барлығы аудан басшылығының назарында, бақы­лауда тұр. Биыл жолдарға қолда бар мүмкіндіктермен қат­ты жабынмен төсеу жоспарлан­ ған. Өткен жылы жолдардың біраз бөлігі қолдағы бар материалдар­мен, яғни бұрын пайдала­ныл­ған асфальтпен жөнделген. Электр жарығы мәселесін шешу үшін жыл

облыс тұрғында­рын ағаш отыр­ғызу ісіне жаппай қатысуға үндеді. Жиын барысында сөйлеген Лұқпан Өтебалиев аталмыш сала қызметкер­лерінің көгалданды­ру жұмысы­мен тек науқан кезінде ғана емес, жыл бойы айналыса­ тынын айтып, биыл қаланың көр­ некті жерлеріне 700-ден астам қылқан жапырақты ағаштардың отырғызылғанын алға тартты. – Сенбілікте 350 шырша егу көзделуде. Оның 100 данасы бюджеттен бөлінген қаржыға сатып алынса, қалған 250-ін жеке кәсіпкерлер өз қаржыларына са­тып алып, қаланың көрнекті жерлеріне отырғызбақ. Бұл «Мерей» сауда үйі мен «Айя» салоны, «Тойота Центр», «Әлімбек», «Гелиос», «Квант» секілді же­келеген серіктестік қожа­йын­дарының қа­лаға көрсеткен құрметі десек, ар­ тық болмас, – деді ол. Бұдан соң жиынға қатысушы­ лар журналистер тарапынан қо­йылған сұрақтарға жауап берді. Мысалы, Лұқпан Батырұлы қо­йыл­­­ған сұрақтың ретіне қарай, биыл Жеңіс күніне орайласты­­рып, кө­галдандыру картасы бойынша 14 000 шаршы метр аумаққа гүл­зар қалыптастыру жоспарланғанын айт­ты. Ол сондай-ақ қаладағы 7080 жылдық ағаштардың пайдасы­нан зияны көп екенін айтып, олар­­­дың біртіндеп алынып, орнына қарағай, шырша секілді кө­ рік­ті ағаштардың отырғызылып жатқанын жеткізді. сайын Тоғанас электрмонтерлары профилактикалық жұмыстар жүргізіп келеді. Өзен үстіндегі көпірмен жүру қауіпсіз болуы үшін биыл оны ағымдағы жөндеуден өткізу көзделіп отыр. Ауылдағы күл-қоқысты шығару жолға қойылған. Енді ауылды газдандыру жұмыстарына келсек, өткен жылы елді мекенді газдандырудың техникалық-экономикалық негіздемесі жасақталып, биыл газдандыру жұмыстарының жобалықсметалық құжаттама дайындауға қаражат бөлу жоспарланған. Сондықтан аңқатылықтар алдағы жылдары ауылға газ құбыры тартылып, көгілдір отынның қызығын көруден үмітті.

Айтуған ЕСБОЛҒАНОВ, Аңқаты ауылы, Сырым ауданы



Айша ӨТЕБӘЛІ, «Орал өңірі»


10

қаламгер Бейсенбі, 17 сәуір 2014 жыл

Туған жердің тыны­ сынан тұп-тұнық өлең өрнек туғызатын, тапқантаянғанын, жиған-тер­ генін осы бір өлкеге арнап жүрген ақын атаулының ішінде Ақұштаптың орны бір бөлек.

Ақын жанарында – туған жер

С

ебебі сонау балалық ша­ ғынан бастап туған жер­ дің тұтам жусаны мен қырының қоңыр иісін қошақан­ дай мейірлене жұтар ғажап тірлік оның өлеңінде өрнекті зер сал­­ған. Терістіктен бастау алып, ай­бынды Каспийге құятын Жа­ йықтың тұмса тұнығы да ақын жүрегін әрқашан әлдилеп келе­ ді. Туған жерінің күні мен түні де өзге өңірден өзгерек. Оның тылсым табиғаты да тағдырыңа таңба салғандай етене жақын, ерекше құбылыс. Ал оны баршамыз ақындай сезіне алмаспыз. Тыңдамай үнін ағынның, Құмары қанбас жанымның. Жайығым менің – жарығым, Сағындым сені, сағындым. Сандуғаш шырқап жаңа әнді, Бөлейтін сазға далаңды. Бесігім болған ақ айдын, Сағындым сенің жағаңды, - деуі тек әйтеуір, туған жер үшін жазыла салған жадағай жыр емес. Ақын өзінің қызы Тахминаға жазған хатында Отан туралы одаға маңдай сүйейді. Кіндік қаны тамған далаға дара жыр арнайды. Тарихы мен тағдырдан сан жылаған, Дала менің секілді жалғыз Анам. Теңдесі жоқ байлық боп бабалардан, Осы дала еншіге қалды маған. Тегің осы Ана мен Ата көрген, Жолығады бір бақыт баталы ерге. Отан деген от жалын сезіміңді, Алданышқа аз күндік сата көр­

ме, - деп өз перзентіне өтініш ете отырып, Отан, туған жер ұғымын Тәңірдей табынар зәулім биікке асқақтатады. Иә, Отан – айбарлы айдын, киелі кеңістік, текті төр. Отанымызды үлгі ету туған жерге деген шексіз сүйіспеншіліктен туады. Сөйтіп, келер күндеріне күнгей болып, шырын шуақ болып төгілері шын­дық. Ал осының бәрі кім үшін керек? Бізге керек. Ертеңгі күн­ нің жарығын молырақ көру үшін қызына, сол арқылы бүгінгі ұр­пақ­ қа ұлылықтың ту болар бастауын көрсетеді. Жастардың жолына Отан деген ұлы сөзді кес-кестей қояды. Аттап көр. Туған елдің арын жоқтар, жерін желек етер, тауы мен тасын, суы мен нуын, адамы мен аңын аялар бүгінгі ұландардың құлағына құяр нәрсе көп. Соның бәрі туған елді сүюден басталады. Перзенттік борыш туралы терең

«Мен ақын қарындасым Ақұштап Бақтыгерееваны нә­зік лирик деп жүрген едім, оның ауыл жайлы тебіренісін оқып, кей жігіттерде кездеспей­тін адамзаттың үні мен намыс оятар ойларына қатты разы болдым. Ол - өмірге ұлт мүд­ де­сі­мен қарайтын батыл ақын».

Ә.Нұршайықов

Ж

айықтың өр ақыны Ақұштап Бақты­ге­реева алдағы тамыз айының та­ма­­ша күндерінде ел-жұртымен бірге өзінің кезекті мерейтойын атап өтпек. Осынау жылдар ішін­ де жерлес ақын апамыз туралы қанша­ма айшықты ойлар айтылды. Әлі де айтыла бермек. Ақұштап жырлары маған ерекше ыстық әсер етеді, жан жүрегім­ ді бөлекше баурайды. Ақұштап апа сонау балалық кездің өзінде облыс көлемінде өткен айтыста өңшең жүйрік, өнерлі ақындар ішінде топ жарып, оза шауып, бәйге алған екен. Міне, сол жылдардан бері шабыты шарықтап, қазақ поэзиясында жібек желдей ескен өзіндік үнімен, кестелі жырымен бүгінгі ұрпаққа үлгі боп келеді. Әр оқырман, әр оқушы ақын шығармашылығын үлкен жүрекпен, тебіреніспен қа­ былдайды.

oral_oniri@inbox.ru

Өзінің балапан жырларын мектеп қабырғасында ұшырған Ақұштап ақын – бүкіл саналы өмі­ рін поэзияға арнаған қаламгер. Әдетте, ақын шығармашылығы белгілі бір тақырыпқа бағышта­ лады ғой. Оның өлеңдерін де бірнеше та­қырыпқа бөлуге болады. Соның ішінде шоқтығы биік тұратыны - Ана тақырыбы. Ақынның 2001 жылы жарық көрген «Ақ шағала» жыр кіта­бын­ дағы «Аналар» топта­масы­ның алғашқы жолдарын анасын са­ ғын­ған ақынның мұңлы жы­­рына балауға болады. Бұл тақы­­рыпта қалам тартпаған ақын жоқ шы­ ғар. Дегенмен Ақұштап апаның ана та­­­қырыбына жазған өлеңдері мүлде тың сипатта. Ақынның о дүние­лік болған анасымен сыр­ ласуы, сұхбаттасуы ерекше әсерлі. Маған, ақын апамыздың «Өрім­ тал», «Жайық қызы», «Ақ­желең»,

түсініктің әліппесі де әріде жатыр. Оның бәрін ақын Ақұштап сезім шеңберінде шегендеп, ой орманында ождан қыла біледі. Соның бірі – Жайықтың жанайқайы. Жыл сайын суы тартылып, жағасы жүдей бастаған Жайық туралы қаншама айтылып, жазылып жатса да, түйткіл түйіні тарқатылар емес. Трансшекаралық өзеннің өкпесін қысып, суын сығымдап жатқан көрші елмен татулығымыз әлемге аян. Лайым, солай болғай. Бірақ Жайықтың төменгі саласы көп­тен су көрмегендіктен, ажарсыз аңғарға айналып барады. Тамырына су жетпегендіктен, желекті аққайың жетімсіреп, көрікті көктерегіміз көлеңке болудан қалды. Ал осы­­ған қоса аң-құс азайып, таби­ ғатқа жасалар құзғын-қиянат арна­ сы­нан асып барады. Бұл – ақын жүре­гіне ауыр соққы. Сол соқ­қы өлең болып, өңменіңнен өтеді. Ақ Жайық алыста емес, іргедемін, Өзіңмен ақ тілегім бірге менің. Сенің де көңіліңде алаң көп-ау, Үңілсем, жанарыңнан мұң көремін. Жаныма қайтсем дауа таба аламын, Саусақты шеңгел гүлге жараладым. Көгіңде құстар үні көбейсін деп, Өзіңе қайта оралған шаға­лаң­ мын, - деп жырлауы өзінің асқақ ақындығын танытуды мұрат етуден гөрі, туған табиғаттың тұмса тұнығын сақтауды салмақтаған салиқалы жыр екенімен дауалы. Қолдан келер болса, бүгінгі біз де, кейінгі өскін де ақын жолында болуымыз – туған жердің түтіні түзу ұшса деген тілекпен астасқанымызды аңғартады. Дәл осындай аңғарымды алға тартқан

ақын жолы қашанда дара. Кеудемді жанап өттіңдер, Жүр едім жырды бастамай. Азайып неге кеттіңдер, Даламның қарлығаштары-ай!немесе Боз жусан дала, боз белдер, Құландар еркін кезген жер. Маңқиған дала мінездің Қадырын аз-ау сезгендер, - деуі нені аңғартады? Иә, тұп-тура тікесіне тірелер болсақ, туған даламызды аздырып-тоздырудан сақ­тандырады, табиғатын, аң-құ­ сын көздің қарашығындай қор­ғау­ ды қалт жібермей қадағалайды. Сөйтіп, баршамызды осы бір тірлікке төте қарауға үндейді. Иә, ақын апамыздың туған жер туралы толғаныстары аз емес. Есті жыр, елер құлаққа жетсе дейді. Кейде сол өскен даласына кіндігі­ нен байланған кейіпкер, қанаты­ мен қалқан болар қарлығаш, өңі­ ріне өң берер гүл болып тербелері тебірентпей қоймайды. Туған жер, мәңгі өзіңнен, Айыңмын әр түн айналған. Үзілмес нәзік сезіммен, Кіндігім саған байланған. Өзіңе іңкәр жүректен, Жыр жолы әр кез төгілген. Көктемгі қырды түлеткен, Қызғалдақ гүлің едім мен. Бір сәтке тыным алмайды, Ұяда ұрпақ қалды ма аш. Өзімнен тағы аумайды, Мазасыз құсың қарлығаш, - дейді қалтқысыз көңілмен. Үлкеніміз бар, кішіміз бар, басшымыз бар, қосшымыз бар ақын әлеміне сергек қарағанымыз жөн. Ақын мұқатуға жоқ, мүсіркеуге қарсы. Сондықтан барыңды бар, жоғыңды жоқ деп айтар төрелік төрінде отырғаны қай-қайсымыз үшін де қажет. Себебі ол – туған жеріне бұйырған тәңірдің сыйы. Ақын

апамыз Оралға оралды. Туған жеріне келді. Себебі туған жерге деген сағыныш оны әр кез Оралға тартты да тұрды. Өнерге қанат қақтырғаның үшін, Өмірден орын таптырғаның үшін, Өзіңе сүйеп арқамды әр кез, Өткір шындықты айттырғаның үшін Оралдым саған. Жүректе шерді айта қалайын деп, Көңілде сырын байқап алайын деп, Жалған күлкіге шаршаған жанарымды Мөлдір айдынға шайқап алайын деп Оралдым саған, - дейді. Туған жерге ұмтылыстың өзі қазанында қайнап, ернеуінен асар кезде елге оралды. Ақ сөйлеп, адал күлетіндермен, Шындықты жақтап жүретіндермен, Сыйластық сырын білетіндермен Танысқым келеді менің. Жаманға жағынбайтындармен, Жоқтыққа тарылмайтындармен, Арманнан арылмайтындармен Табысқым келеді менің, - деген сөзінің мазмұнынан нені аң­сайтынын ақын жүрегі алды­ мызға әкеледі. Иә, ақынды аспанмен астасқан туған жері, оның адал, шыншыл азаматы, жәдігөйжағымпаз қылықтан аулақ жан­ дары, жоқтан бар жасайтын ерен ерлері әр кез жанарында жүреді.

Тілес ЖАЗЫҚБАЙ, Қазақстан Журналистер одағының мүшесі

«... Азайып неге кеттіңдер,

даламның қарлығаштары-ай?!»

«Сені ойлаймын» секілді жарығыменжылуымолжи­ нақтары көңі­ліме қатты ұнады. Ақұштап ақын­ ның бүкіл шы­ғармашылығын шолып шыққан адам оның жырының ең басты екі тірегін байқар еді: ол – ақын­ның туған ел мен жерге деген ыс­­тық махаббаты және қоғамдағы, өмір­дегі қайшылық­ тар мен әді­летсіздіктерге, адам қолымен жасал­ған қиянаттарға қарсы күрескер­лігі. Сонау кеңес заманның қы­ты­ мыр кезеңінде ақын апамыз өз батылдығы мен сыршылдығын үл­кен жүрекпен тербеп жазған «Даламның қарлығаштары-ай» өлеңін алайықшы. Кеудемді жанап өттіңдер, Жүр едім жырды бастамай, Азайып неге кеттіңдер, Даламның қарлығаштары-ай?! Топтанып ұшқан үйірің, Достардай еді-ау жаны ізгі Адамнан кеткен мейірім, Сендерде қалған тәрізді, –

де­ген өлең жолдарында адамнан кет­кен мейірім, жақсы мен жа­ мандық, ақынның бүгінге деген, келешекке деген қасіреті сыйып тұрғандай. Ол өмір үшін күресіп, өлең үшін шарқ ұрып, қанатынан қауырсы­ны ұшып талпынған кезі жақсы­лық атаулыға, туған жерге деген ықыласы деп түйемін. Туған жер – ақын поэзия­сын­да­ ғы мәңгі тақырып. Ақындар үшін жырланатын тақырып әр алуан. Соның ішінде Ақұштаптың ту­ған жерге арнаған өлеңдері өте ерек­ше. Өзінің Ақ Жайығына де­ген ыстық сезім махаббатын он­да­ған өлең жазса да, жыр етіп тауыса алмай қояды. Ол Жайыққа арнап: Ақ Жайық сенсің әр кез сыйынарым, Сен десе, жыр жолы боп құйыламын. Әзірше жыл өткізбей келіп тұрам, Кім білсін неше келу бұйырарын...

немесе О, Ақжайық анам сынды ардақтым, Демалыста тағы саған бармақпын. Неткен мұнша қастерлісің мен үшін, Бір өзіңе бірнеше жыр ар­ наттың, деуі қандай ғажап жыр де­се­­­ңізші?! Жайығына осылай тебіренген ақынның елінде дуалы ауызбен текті сөз айтып, тентегін тыйып отыратын Ақұштаптай ақынның болғаны қандай жақсы!

Жансая ҚАЗИЕВА, Жаңажол негізгі мектебінің 7-сынып оқушысы, Ақжайық ауданы


сұрақ-жауап oral_oniri@inbox.ru

Бейсенбі, 17 сәуір 2014 жыл

СҰ-ға мүше Қазақстан Д айда төрт болған жағд н і ауруларда л р ү т р ә і т ік түл пелер сап к е н ы т а р ы н сақтанд солай болға р е г Е ? а м а тыйыл расын неше а л а м а д й а жағд кетпей ме? п а л й а ж л е түрлі кес хсанов, Қалиолла И аны Жәнібек ауд

Эпизоотиялық шаралар ДСҰ талаптарына сәйкестендіріледі

?

ап

ау

ж қ

а р ұ

С

!

11

БАҚ-тан Соңғы кезде ң і», жастарды л е ж ік т т е м «әлеу ейсбук», ф « , » р е г о л б аузынан « здерді көп ө с н е г е д » р «туитте ға буынға А . қ ы д л о б еститін индерге м р е т л ұ б у е түсініксізд іп, олардың р е б а м а т қ аны андай екенін қ ы н р о ы ғ а қоғамд р. жазсаңызда ЛІ, Асқар БЕРДӘ ы ауданы Бөкей ордас

Қазбек ТАШИМОВ, облыстық ауыл шаруашылығы басқармасының ветеринария бөлімінің басшысы: - Күні бүгін Батыс Қазақстан облысы бойынша төрт түлік малды аса қауіпті ауруларға қарсы вак­цинациялау ҚР Ауыл шаруашы­ лығы министрлігімен бекітілген жоспарға сәйкес, белгіленген кө­ лемде жүргізіледі. Ағымдағы жылы облыс көлеміндегі әр ауданның, елді мекеннің эпизоотикалық жағдайы ескеріліп, түйнеме, қара­ сан, құтыру, пастереллез, брадзот, жоғарғы патогенді құс тұмауы, лептоспироз, листериоз, эхинококкоз, бруцеллез, ту­беркулез, маңқа, лейкоз, хламидиоз, паратуберкулез т.б. ау­ руларға қарсы жануарларды вакцинациялау жә­не қан сына­ма­ларына зерттеу жүргізіледі. Болашақта еліміз ДСҰ-ға мүше болған жағдайда төрт түлік мал­ды аса қауіпті ауруларға қарсы вакцинациялау мүлдем тоқ­та­тыл­майды. Дегенмен республикалық эпизоотияға қарсы шаралар жоспарлары ДСҰ талаптарына сәйкестендіріледі. Лавр ХАЙРЕТДИНОВ, Жаңақала ауданының әкімі: - ДСҰ-ға енген жағдайда төрт түлікке қатысты екпе жұмыстары доғары­луы немесе біраз шектеу­ге ұшырауы ықтимал. Қазіргі біз­дің жағдайы­мызда бұл біраз қи­ындыққа тірейді. Өйткені біз­де жұқпалы мал ауруларының ошақтары әлі де кездеседі. Осы жұқпалы мал ауруларының ал­дын алу жұ­мыс­тары жүргізілмеген жағдайда түйнеме, құ­ тыру, қарасан сияқты аса қауіпті аурулардың белең алуы мүмкін. Бүгінгі таңда малды бруцеллезге қарсы егуді тоқ­та­тып, құтыру, қарасан сияқты ауруларға қарсы егуді едәуір мөлшерде қысқартып тастады. Оның үстіне бруцел­лезге зерттеуде бұрыннан қалыптасқан классикалық әдістің ор­нына ИФА (иммуно-ферментті анализ) компьютерлік өте сезімтал аппаратымен тексертті. Нәтижесі не болды? Мал ба­сын айтарлықтай кемітті. 2009-2011 жылдары осының салда­рынан мүйізді ірі қара саны ауданымызда 10 мың басқа күрт азайып кетті. Осыдан кейін барып бұл әдістің дұрыс еместігін министрлік түсініп, 2012 жылдан бастап классикалық әдіс­ пен тексеруге рұқсат етілді. Көршілес Ресейде бұрыннан классикалық әдіс қолданылады. Менің пікірімше, мал атаулы барлық жұқпалы індеттен толық сауықпайынша, аурудың алдын алуға қарсы егулерді сап тыймаған жөн. Бұған егуі тоқталған бруцеллез ауруы­ның әлі де көбірек шығып жүр­гені дәлел. Өткен жылы «Эпизоотияға қарсы іс-шараларды жүргізу» бағдарламасы бойынша ірі қараны егу 25000 басқа, қарасанға қарсы егу 13000 басқа қаралған, бөлінген вакцина толық мал басына жетпейді. Бруцеллезге қарсы тиімді вакцинамен мал егілсе, жұқпалы дерттің таралуы азаяр еді деген пікірдеміз.

Гүлфайрус УӘЛИАХМЕТ, - Жалпы, ға блогер: ламтор (ин тернет) нег «блогосфер із ін а», «блогер де жаңа м » термині, едиакеңісті секілді бел к дамыған ұғымы пай гілі бір плат нан кейін да болды. ф о р «блог», мада өз бл W o ды блогшы rd p re ss.com нем огын жүргі деп таниты ес зе е ті ke н , н re өзінің азам быз. Уақыт kinfo.kz ды. Оған w аттық ұстан өте келе, б ordpress.co лог жүргізу ымы бар ад m секілді п ге жоғарыдағ ам­қызығушыл латформан ы әлеуметті ық төмендей ы Қазақстан к ж ел б п іл ас ай тап әлеум ердің қарқы тадаланушыл еттік желіл арына шек нды дами ердегі белсе теу қоюы, бастауы да алды. Оның н д ә і интернет сер етті. О 5 мың тұрақ сы кезден қолданушы ты оқырман басде оның мы ларын “бло ы болса, ж ңнан аса о гшы” деп та аз б ас қы ына 500 «л ну белең рманы бол әлемде, бат айк» басса са, соны “б ыста мәсел немесе туи логшы” деп ен жаңа ақ ттертеп, оны әр атай бастад п ар ат тудырмайты і қарай тар ы. Асылынд ат н а ат , ғы ес ы лыми н белгілі бір кі ақпаратқа қазақстанд ықтар әдет нақты алаң жаңа бір м те “блогшы ы бар адам әлімет үс­ тын тұрақты ” д д ы “блогшы еп азаматты қолданушы ” деп танид қ көзқарас ны айтып ж ы. Ал ын интернет келмейді” д үр. “Бұл ан те жиі білд ейді Қазақст ы қт ам іріп отыраа академиял анға блог те Еркімбай. Б ық ортада рминін алға ірақ бүгінгі қолдануға ш алып кел қазақ ғалам нақты ген – бірін ге н то ж аңа медиан р қолданушы ші кезекте ы ң л аз ар ө кі ам ы л аттық көзқ і Асхат осы түсінік одан танбай арасы айқы ті құп көред тын ғаламто н әрі көзқар і. Блогшы д рды белсен суреттерін е­ас ын үнемі кө ді қолдан жариялап рсетіп отыр ушы. Әйтп отыратын ад ат ес ы е, н, күнде өз қы Ал әлеумет амды блогш тік желілер зығушылығы ы деуге кел қазіргі қоға мейді. м геніміз - бұл ен м да елеулі м адамдарды ән-маңызға ң ақпаратты құралы бо ие. Жалпы қ қарым-қат лып табыл , әлеуметтік ы н ад асы, яғни за ы . Бүгінде қа желі дема­сыз етіл манауи қар зақстандықт ген. Ал әл ым-қатынас ардың 53% еуметтік ж жасау шымыз. Бүг -ы елілерді қо ғаламтор қы індері “Фей лданушылар зметімен қа сбук”, “В ко ж ағ мта­желілерге ең ынан Орта нтакте”, “М лық Азияд бектеген бал ой Нур”, “М а кө ад ей ш ан еңкейге л.ру”, “Твитт бас­ді орыстілд н қарияға д і виртуалды ер” секілді ейін жүгінед әлеуметтік кеңістік жау әлеуметтік і. Б астапқыда лап алғанм желі алға ш “Мейл.ру” се ен, бүгінде ығып отыр жөнінен бы кіл“Фейсбук” . Қазақстан лтыр 213 ел секілді ағы со ң ғы л д ш ің ат ы іш ал н ін ға ті д лді н е 113 орын 2004 жылы желінің қол ға тұрақтаға ашылған “Ф данушылар н ы б ей о са латын. сбук” әлеум Мәселен, ө ны зім барлық еттік желіс інде 1 мил әлеуметтік радиоэфир л и ж ар елілерде ті дқа жуық ад ге шығуға, ркелгенмін ам тіркелге ойын еркі . Әр адамн әлеуметтік н. н айтуға м ың газетке, желілер бер үм кі н теле немес д ігі бола бер іп отыр. О Не ойлайсы е нда әрдайы мейді. Мұн з, не көрд м сізді оқи дай мүмкін іңіз, жеке тын аудито д расыз. Онд ік ті о й -п ік іріңізді көп рия бар, ц а сізді қолд шілікке сол ензура жоқ. айтындар д меттік желіл мезетте жед а, даттайты ер дәл бүгін ндар да, пік ел жеткізіп де ой еркін ірін қосаты отыдігіне мүмкі ндар да бар ндік беріп тұ . Яғни әлеу­ р. -


12

ЕЭО: табыс бастауы Бейсенбі, 17 сәуір 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru

Өркенді өндіріс ошағы – «Орал механикалық зауыты» ЖШС Батыс Қазақстан өңіріндегі байырғы кәсіпорындардың бірі – «Орал механикалық за­ уыты» ЖШС машина жасау саласындағы бай тәжірибесімен еліміз­ ге танымал. Бастауын алған 1933 жылдың өзінде-ақ кәсіпорын тракторды, автокөлікті, қозғалтқыштар мен өзге де ауыл шаруашылығы техникасын жөндеуге мамандануға бағыт ұстады. 1965 жылдан бастап өндіріс орны трактордың қосалқы бөлшектерін өндіруге бет бұрды. Бүгінде механикалық за­ уыт көпсалалы кәсіпорын деңгейіне көтерілді.

Экспортқа иек артқан «Орал механикалық зауыты» ЖШС – Минск мотор зауытының қозғалтқыштарымен жұмыс істейтін МТЗ-80....82, МТЗ-90...92, МТЗ-100...102 сериялы «Беларусь» тракторларының түрлі модификацияларына, ЗИЛ-130, ЗИЛ-5301, ГАЗ-3308, ГАЗ-3309, ГАЗ-33104, автокөліктеріне, ПАЗ-3205, ЛАЗ695, ПАЗ-4230, ПАЗ-4234 автобустарына және өзге де техникаға иінді біліктер шығаратын Қазақ­ стандағы жалғыз өндіріс ошағы.

За­уыттың өнімдерінің 80%-ы Ре­ сей­ге, Белоруссияға және Еги­пет, Пәкістан, Өзбекстан, Вьетнам сы­қылды шетелдерге экс­порт­қа шығарылады. - Өнімдеріміз нарықта сұра­ нысқа ие. Бұрын тек Ресейге, Белоруссияға экспортқа шы­ға­ ратынбыз. Экспорт көлемі жыл санап ұлғайып келеді. 2013 жыл­ дың қортындысы бойынша шыға­ рылған өнімнің 91%-ы сыртқа шы­­ғарылды. Тәуелсіздік алған жыл­дардың басында зауыт жылына 2000 иінді білік шығарған болса, бүгінде оның саны 10 мыңға жетіп жығылады. Өнімнің жоғары сапасына қол жеткізуге тек жоғары технологиямен жетіспейсіз, сонымен бірге білікті мамандардың да болуы шарт, - деді «Орал механика­

Зауыттың басшысы, өндірістің білгірі, өндіріс орнын ұзақ уақыт бойы басқарып келе жатқан Есен Ал­ғалиұлы Байшекенов өндірісті оңтайландыруды ешкімнің нұс­ қа­уынсыз ертерек қолға алды.

ас­ты. Бұрынғы өндірістік базаның мүмкіншілігін пайдалана отырып, аспапты-жөндеу базасының негі­ зінде жаңа өндіріс ашылды. Жаңа өндіріс әмбебап құрал-жаб­дық­ тармен қамтамасыз етілді. Солар­ дың көмегімен механикалық өң­деу жұмыстарының барлық түр­ле­рі, сонымен қатар ірі көлем­ ді бөлек­тер­ді өңдеу істері атқа­ рылуда. Өнім­нің сан алуан­дығы да өндіріс орны­ның әлеуе­тін, инженерлік-техни­ка­лық кадрларының интеллектуал­дық деңгейінің жоға­ рылығын көрсеткендей. Осындай ілкімді шаруалардың арқасында бүгінгі таңда механикалық зауыт еліміздің батыс өңіріндегі мұ­найгаз саласына қосалқы бөл­ шектер шығаратын және құ­ралжабдықтарға күрделі жөндеу жа­сайтын көшбасшы кәсіп­орын­дар­ дың бірінен саналады. Кәсіпорынның стандартты емес құрал-жабдық өндірісі цехында түрлі саланың ұйымдары мен кәсіпорындарының тапсырыс­ тары бойынша күрделі һәм әр түрлі мақсаттағы бұйымдар да­ йындалады. Соның ішінде өнер­ кәсіп салалары үшін стандартты емес жабдықтар, өндірістік және азаматтық ғимараттар мен құрылымдарға, шаруашылық (фер­ма, мансард, эстакада, траверс) мақсатындағы нысандарға металл құрамалары, өнеркәсіптік аймақты жайландыруға қажетті қоршау, қада, көліктерге арналған қақпа металл құрамалары, шикізат пен түйіршікті материалдар

Мұнда бірде-бір цех есігін жап­ қан жоқ, қайта бірнеше цех біріктіріліп, бір өндіріс орны құрылды. Сөйтіп, қиын кезеңдерде кадрларды сақтап қалып, жаңартуларды жүзеге асырды. Сондай жанкеш­ ті еңбектің арқасында байырғы өндіріс ошағы өзінің әлеуетін сақтап қалды. Кадрлардың біліктілігі заман ағымына сай жаңа өнім түрлерін шығаруға мүмкіндік бер­ді. 2009 жылдың басында кәсіп­ орын мұнайгаз кә­­сіпшілігі, бұр­ғы­ лау құрал-жаб­ды­ғын дайындауға жә­не жөндеу жұмыстарын жүргі­ зуге лицензия алды. Сондықтан бұл бағыттағы жұмысты нөлден бастады десе де болады. Тың салаға бет бұру өндірістік негізгі қорларды қай­та құру, жаңа технологияны өн­діріске енгізу негізінде жүзеге

бункерлері, гидротехникалық құ­ рылымдарға арналған металл құ­ рамалары жасалады. Жалпы өндіріс орнының тех­ никалық мүмкіндігі жоғары. Өйт­ кені кәсіпорындағылар тапсырыс берушінің күрделі тапсырмала­рын кешенді орындаумен қа­тар, оларды бірлесе дайындау, бөл­ шектердің сызбаларын жасақ­ таудан бастап, стандартты емес жабдықтар мен металл құра­ма­ ларын монтаждауға бек қабілет­ті. Зауыт мұнайгаз саласындағы ірі компаниялармен, соның ішін­де Атырау қаласындағы «Қазмұ­най Газ-Бұрғылау», «Заман энерго» ЖШС-лары мен «Абылайхан групп» АҚ, ақтаулық «Си Бу» инженерлік бұрғылау компаниясы ЖШС, ақтөбелік «Nur Munai Service» ЖШС,

«Орал механика­лық зауыты» ЖШС-ның директоры Есен Алғалиұлы Байшекенов лық зауыты» ЖШС-ның директоры Есен Байшекенов. Басшының айтуынша, 2012 жылдан бастап зауыт ескірген Д-240 қозғалтқыштары­на иінді білік шығаруды тоқтатты. Оның орнына жаңа үлгідегі Д-243 дизельді трактор қозғалтқышына иінді білік өндіруді бастады. 2013 жылдан бастап Д-245 трактор мен автокөлік қозғалтқыштарына жә­ не Еуро-2, Еуро-3, Еуро-4 модификацияларына арналған иінді білік түрлері өндірісін игерді.

Басым бағыттар

жаңаөзендік «Бұрғылау» ЖШС, Ақсай қаласындағы «Қазбургаз» АҚ, «Великая стена» қазақ-қытай бұрғылау компаниясы» ЖШС, «Ақсайгазсервис» АҚ, оралдық «Жайықмұнай» ЖШС сықылды

ға тоқмейілсіп отырған жоқ. Қа­ зіргі еңбек үрдістерін жүйелі бас­қару негізінде өндірісті же­тілді­ ру, жаңа технологияларды енгізу, жа­ңа өндірістерді игеру, шыға­ ры­ла­тын өнім түрлерін мо­лайту

компаниялармен тығыз байланыс орнатқан. Сондай-ақ кәсіпорын облыстағы машина жасау саласы кәсіпорындарының «Машзауыт» консорциумы құрамында Қарашығанақ, Теңіз, Қашаған, Қаражанбас, Бозащы, Қарақұдық, Шынар кен орындарында жұмыс істейтін жер қойнауын пайдаланушылар үшін қызмет көрсету, тап­ сырыстарды орындау, тауарлар өндіру тендерлеріне қатысады. Механикалық зауыттың негізгі қызмет түрлерінің бірі – құрылыс индустриясы саласына құрылыс материалдары мен бұйымдарын шығару. Қазіргі уақытта зауытта қабырғалық кірпіш, тақтатас түрлері, жол жиегіне арналған тас түрлері шығарылуда. Жоғары

арқылы өндіріс орнын же­тілдіру жұмыстары үнемі жүргізіледі. 2009 жылдан бастап кәсіпорынға ИСО 9001:2008 халықаралық стан­ дарттары талаптарына сәйкес са­ па менеджменті жүйесі ен­гі­зі­ліп, сертификатталды. Мұндағы бар­ лық өнім отандық өндіріс өнім­­ дері ретінде қазақстандық kz сапа жүйесі сертификаттарына ие. Кәсіпорын бұдан екі жыл бұ­ рын жасанды тас жасаудың соны тех­нологиясын игерді. Зауыт «Бе­тоннан мәрмәр жасау» технологиясына негізделген бұйым­ дар­дың кең түрін көпшілікке ұсы­ ну­да. Мұның өзі архитектуралық бетон дайындау саласындағы жаңа шешім десе де болады. Осы технологияның көмегімен бетоннан сыртқы беті айнадай жылтыр және түрлі-түсті, табиғи мәрмәрдан, граниттен, малахиттен және өзге де сәндік тастардан айырғысыз, тіпті физикалықмеханикалық қасиеттері жағынан әлдеқайда мықтырақ өнім алуға қол жеткізген. Оралдықтар сәндік қолданбалы бетонды экология­ лық тазалығына, тұтынушылық қасиеттеріне бола оны кез келген интерьерді, қас беттік және ландшафтық жұмыстарды орын­ дауда кең пайдалануда. Зауыттың қаржы-экономика­ лық жағдайы тұрақты және әлеу­ мет­тік міндеттемелер уақы­тында орын­далады. Ұжымдағы жұ­мыс­ шылардың орташа жалақы­сы соң­ғы мәлімет бойынша 90 мың тең­ге шамасында. Ақпан айында еліміздегі теңге бағамының өзгеруі кезінде зауыт басшылығы өңірімізде бірінші болып ұжым­ дағы жұмысшылардың жалақы­сын 10%-ға өсірді. Жалпы, жұмыс­ шыларға еңбек жағдайын жасау көп салалы кәсіпорын басшылы­ ғы­ның назарындағы басты мә­се­ле десе де болады. Зауыттың өр­ кендеуі­нің сыры өндіріс оша­ғы­ның жо­ғары технологиялы жаб­ дық­тар­мен жаб­дықталуында ғана емес, бас­шы­лықтың ұжым мүше­ лерін шы­найы қамқорлауында жатса керек. Ж

технологиялық финдік жаңа желі орнатылып, мырышталған және полимерлік қаптамалы ұзындығы 2-12 метрге жететін НС-44, С-21, С-10 қабырғалық, қаптама, төбе жабын материалдарының үш тү­ рін өндіру іске асты. Өнімділігі жоғары жабдық айына сапалы 60 мың шаршы метр дайын өнім өндіреді. Сондай-ақ кәсіпорында металл пластикалық терезе мен есік құрылымдарын дайындау мен монтаждау жұмыстары қызмет­те­рі көрсетіледі.

Келешек көкжиектері Нарық заманында жаңа өнім­ дер өндірісі мен бірқатар қыз­ мет көрсету түрлерін мең­гер­ген зауыттықтар қол жеткен табыс­­тар­

Гүлнар ШӘҢГЕРЕЙ


үзіліс Бейсенбі, 17 сәуір 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru

Елімізде білім беруді дамытудың 2011-2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасында педагог мәртебесіне ерекше мән беріліп, мұғалімнің кәсіби біліктілігіне қойылатын талаптарды күшейту шаралары қарастырылған.

«Әлем өзгеруімен

біз де өзгереміз»

Б

ұл бағытта 2012 жылдан бастап «Назарбаев зияткерлік мектептері» ДББҰ педагогикалық шеберлік орта­ лығы Кембридж универ­си­тетінің білім беру факультетімен бірле­

сіп, Қазақстан Республикасында мұғалімдердің біліктілігін арт­ тырудың жаңа жобасын жаса­ды. Жоба негізінде үшінші (база­лық), екінші (негізгі), бірінші (ілгері) деңгейлердегі және білім беру

ұйымдары басшыларының біліктілігін арттыру бағдарламалары әзірленіп, оқыту жүзеге асуда. №37 орта білім беретін мек­ тебінің ұжымы да бүгінгі таңда Кембридж бағдарламасын қолға

алып, жүзеге асыруда. Мектеп­те ІІ негізгі деңгейді Бекзат Есенова, Гүлмира Сүлейменова, Қане­ кей Бектұрғанова, ІІІ базалық деңгейді Венера Жүсіпова мен Ләззат Мұхитова сынды ұстаздар

13

меңгеріп, сертификаттарын алып келіп, мектепте жемісті еңбек етуде. Жаңа форматта педагогика­лық кеңестер, әр түрлі тәжірибе ал­ масу сабақтары, ата-аналар жина­ лыстары қарқынды өткізіліп жүр. Әрбір мемлекеттің болашағы – мектебінде шыңдалады. Әлемдегі бүкіл елдер білім беру жүйесіне өзгерістер енгізуде. Әлем өз­ геруімен біз де өзгереміз. Осындай әлемдік өзгерістерге біздің мемлекетіміз де, біздің мұғалімдер қауымы да ілесіп, жаңаша әдістәсілдерді енгізіп, еліміздің ертең­гі тірегі, келешек келбеті жас ұр­пақ терең білім алса, болашағы­ мыз жарқын да нұрлы болмақ! Тамара МҰРАДЫМОВА, №37 орта мектептің директоры, Орал қаласы

Элитарлық білім берудегі

инновациялық тәжірибелер Дарынды балаларға арналған мамандандырылған мектептің ҚР Білім және ғылым министрлігі бекіткен жаңа үлгідегі ережесінде (19 шілде 2013 жыл, №289): «Мамандандырылған дарынды балалар мектептері – эксперименталдық оқу орны. Ол инновациялық озық тәжірибелерді, үздік оқу әдістері мен оқу жоспарларын практикаға ендіретін, апровациядан өткізетін шығармашылдық лаборатория... негізгі мақсат – элитарлық білім беру» – деп жазылған.

М

ектебіміз инновация­ лық бағыттарды үнемі жетілдіріп, жүзеге асы-

рып келеді. Мектепте әр оқушының өзін­дік таңдауы бойынша бейінді білім беру ұйымдастырылуда. Оқушы­ ларды өз қызығушылығы мен таң­даған кәсіби бағдарына қарай топтап, оларды шағын сыныптарда оқыту, әр оқушының қабілет, та­нымдық ерекшеліктеріне сәй­­кес жеке дара жұмыстар жүр­гі­ зу, сабақты 80 минут ұзақтықта ұйымдасты­ру қарастырылған. Білімді бақылаудың біртұтас мониторингтік жүйесін жүзеге асы­­­­руда оқушылардың білімді алу, мұғалімдердің білім беру үдері­­сі­нің деңгейін күнде­лік­ті, тоқ­ сандық, жылдық бақылау жүйесі арқылы нақты айқындаймыз. Оқу­ шылардың танымдық, білімдік, тәр­биелік сан алуан талаптарын қанағат­тандырып отыру мақса­ тында мониторингтік бақы­лау­дың нәтижесін үнемі зерттеп, зер­де­ леп тиімді жағын жетілдіріп, кемшіліктерді болдырмау бағы­тында үздіксіз жұмыстанып жүрміз. Оқушылардың жеке дара шы­ғар­машылық талаптарын қанағат­­танды­ру мақсатында сабақ­тан тыс уақытта олардың түрлі жарыстар­ ға, байқау­ларға, олимпиадаларға, ғылыми жобаларға, конференция­

ларға тұрақты қа­тысуын қамта­ масыз етеміз. Инновациялық жұмыстардың нә­ти­жесінде, мектептегі білім сапасы түлектердің жыл сайын 100 пайыз жоғары оқу орындарына грантпен қабылданылуын, университеттерде үздік білім алуын қамтамасыз етіп келеді. Оның сыртында, 100-ге жуық түлектері­ міздің «Болашақ» бағ­дарламасы бойынша әлемнің ең таң­даулы университеттерінде білім алуына мүмкіндік берді. Бұл бұған дейін, жалпы білім беретін оқу орында мүмкін болмаған, жоғарғы сапалы білімдік деңгей екенін атап өткен жөн. Жаңа үлгідегі мектептерде да­рынды да, қабілетті оқушылар­ дың өзіндік жеке дара дамуын қамтамасыз ету, олармен даралап сабақ үдерісінде жұмыс істеу­де, жалпы білім беретін мектеп та­рихында қалыптасқан 45 минуттық сабақтың қамтамасыз ете бермейтіндігін түсіне оты­рып, басқа да жоғарыда аталған тың тәжірибелермен қатар, са­­бақты 80 минут ұзақтықта ұйым­дастыру экспериментін бір­ден бұдан 20 жыл бұрын бас­таған болатынбыз. Теориялық тұрғыдан алған­ да, интеллектуалдық деңгейлері жоғары, бірыңғай қабілетті жас­ тардың топтастырылуы, білім

беру үрдісін 80 минут ұзақтық­ та өткізудің тиімділігіне, қажет­ тілігіне біз сенімді болғаны­мыз­ бен, дәл біздің жағдайы­мызда ол практикада болмаған мүлде тың әдістемелік жағдай еді. Көп кешікпей-ақ оқушылары­ мыз­дың түсінігі мен мүмкін­дігінің осы мақсат тұрғысынан көрінуі, дарынды балаларға білім беруде, бізді жоғарғы көрсеткіштерге жетуге үміттендірген, күнделікті істеріміздің ең басты стимулына айналды. Сөйтіп, төменгі де, жоғар­ ғы да сынып оқушыларымен жай мектепте де, басқа мамандан­ды­рылған дарынды балалар мек­ теп­терінде де сабақтың 45 минут ұзақтықта өткізілуі, қатаң бірыңғай оқушылардың таным мүмкіндігіне сәйкес келетін ғы­ лыми түсінік емес, шартты ғана алынған, ғасырлар бойы дәстүрлі қалыптасқан жағдай ғана екендігі практикада нақты көрінді.

Соңғы төрт жылдағы облыстық дарынды балаларға арналған мектеп-интернаттың білім сапасының көрсеткіштері

(түлектердің барлығы да 100% грантпен ЖОО-ға қабылданды)

41

120.8

5

15

Бітіргендер саны

34

36

Орта балл

118,7

117,2

4 2010 жыл

115,2

125 балл

2

-

«Алтын белгі»

9

13

«Үздік аттестат»

Нәсіпқали ДӘУЛЕТОВ, облыстық дарынды балаларға арналған мамандандырылған мектептің директоры, педагогика ғылымдарының кандидаты, «Құрмет» орденінің иегері

37

9

7

2011 жыл

2012 жыл

14

11

2013 жыл


14

ДЕНСАУЛЫҚ Бейсенбі, 17 сәуір 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru

Бүгінгі таңда еліміздің медицина саласы жоғары технология­лық диагностика, ғылыми негізделген тиімді емдеу әдістеріне қол жеткізе отырып, онкологиялық дертке шалдыққандарды оңалтудың тиімді жү­йесін қалыптастыруда.

Онкологиялық науқастарға УЧАСКЕЛІК ҚЫЗМЕТ КӨРСЕТІЛМЕК Ақмоншақ МАҚСОТҚЫЗЫ, «Орал өңірі»

О

сыған орай облысы­ мыздағы онкологиялық диспансерде ағымда­ ғы жыл басынан бері шеберлік сағаттары мен семинарлар өт­ кізілді. Мәселен, «Гепатоцеллюлярді карциномдарды емдеудің жалпы стандарты. Паллиативті ем­деу: ТАХЭ (транс-артериальды химияэмболизация), дәрілік те­ рапия» шеберлік сағатын жүргіз­ген Оңтүстік Қазақстан облыстық онкологиялық диспансері химия­ терапия бөлімінің мең­герушісі, медицина ғылымдары­ның канди­ даты Дәурен Әріпжа­нов өз тә­жі­ рибесімен бөлісті. Дә­рігер ма­ман­дардың айтуынша, бұл әдіс­ теменің артықшылықта­ры жетер­ лік. Оның нәтижесінде ісіктің ба­уыр жасушаларында та­ра­луы тоқ­татылады, ота жасал­майтын ісік­тер­ге әсер ете алады, ағзаның ісікке қарсы тұру қабілеті артып, ота кезінде және оның бары­

Қазіргі кезеңде қоғамда, әсіресе, жасөспірімдердің өзінеөзі қол жұмсауының, яғни суицидтің жиі­ леуі кім-кімді де алаң­ дататыны анық. Дерек­ көздерге сүйенсек, Қа­зақстан мен Ресейде жыл сайын 5-19 жас аралығындағы 3000дай адам өзіне-өзі қол жұмсайды екен. Әлемде өзіне қол жұмсап, өмір­­ мен қоштасып тына­тын жандар арасында ер адамдар көп болға­ нымен, жалпы суицидке, өкінішке орай, әйел заты да «кет әрі» емес. Әттең, күйзеліске ұшыраған жандарға рухани демеу болып, көмек беретін орталықтар бар екен­ дігін әлі көп ешкім біле бермейді. Жасөспірімдер мен ересектер өз сезім­ дері, күйзелістері ту­ ралы ашық айтуға қорқады.

сында асқынулар азаяды. Бұл шеберлік сағаты өңірі­міздегі он­колог дәрігерлерге айтулы дә­ ріс-тәжірибе болды. Сонымен қа­ тар Алматы дәрігерлердің білік­ті­лігін жетілдіру мемлекеттік инс­ ти­ту­тының ғалымдары өткізген се­минардың да бергені мол. Се­ми­нар аясында «Онкологиялық ау­руларды оңалтудың өзекті мә­ селелері» қарастырылды. Маман­­ дан­дырылған (хирургиялық, хи­мия­терапиялық, сәулелік) ем ал­ ған­нан кейінгі емделушілерге көрсетілетін оңалту көмегі жайлы осы саланың мамандары егжей-тегжейлі түсіндірді. – Қатерлі ісікті тексеру де, ем­деу де оңай емес. Бүгін­гі таңда мұндай науқастар хирургия­лық, сәулелік және дәрі-дәр­мек жолдары арқылы емделеді. Ең қиыны – асқынған сатыдағы адам­дарды емдеу. Біздің елімізде ауруды ас­ қындырып алғандар 12-14%-ды құрайды. Жалпы онкологиялық ау­ру­ға шалдық­қан­дарды емдеген кезде олардың ағзасында пси­­хо­логиялық, физио­логиялық,

ана­то­мия­лық өзге­ріс­ тер пайда болады. Кей­ де мүге­дектікке апа­ра­тын жағдайлар да ұшы­­расады. Алай­­­да олар­ дың жағдайын түзету, өмір сапасын жақсар­ ту­ға бола­ды. Ал­ды­мен науқас дұ­рыс та­мақтанып, де­­­не жатты­­ғу­ла­рын жасап, кейде үй шаруа­сына да азын-шоғын ара­ласқаны жөн. Ең біріншіден, бұл ауруға емде­лушінің психо­логия­лық да­ йын бо­луы маңызды. Оның санасезімінде, көңілінде се­нім бол­са, оталар да сәтті өтеді. Адам­ның қорқынышы ауруы­ның созыл­ма­лы болып кетуіне соқты­руы мүм­кін. Сондықтан науқас­тар­­ ды оңалту шараларын қолға ал­ған­­ның маңызы зор. Осындай диспансерлерде психотерапев­ тер­­­дің болғаны дұрыс. Мысалы, бүгінде сүт безі ісігі өршіп тұр. Ол асқынғанда кейде оны түгелдей алып тастауға тура келеді. Сол кез­де адамның психикасы бұзы­­ла­­ды, өйткені физиологиялық кө­ рінісі өзгереді. Мұндайда оның

сүт безінің орнына арнайы пласти­калық ота арқылы протез салып,

терісімен жауып, өзінің сүт безіндей қалыпқа келтіреміз. Кейбір сәу­лелік терапиядан кейін жара­лар шығады, ол уақытта дәрі-дәр­­ мектер көмектеседі. Міне, осын­­дай көмектер арқылы нау­қас­тың өмірін ұзартуға, олардың ауруды жеңуіне, көңіл күйінің ретте­луіне жәрдем беріледі, - дей­ді семинарды жүргізген Алматы дә­ рігерлердің біліктілігін жетілдіру мемлекеттік инс­ти­ту­тының онкология кафе­драсының профессо­ры Бәкір Қожах­метов (суретте). Осындай тәжірибе алмасу­лар­ды қолға алып отырған онко­ло­ гиялық диспансерде қазір паллиа­ тивті және сауықтыру көмегіне арналған 25 кереуеттік бөлімше ашылды. Сонымен қатар оларға учаскелік қызмет көрсетуді жолға қою, бұған аудан онкологтары­ның назарын аудару секілді жұ­ мыс­тар да күн тәртібінде тұр.

«Жаман аурудың» негізгі себебі Қатерлі ісік (рак) атаулы қазақ арасында бір сөзбен «жаман ау­ ру» деп те аталады. Әрине, ау­русырқаудың жақсысы жоқ, дегенмен де... Адам баласының онко­ло­гия­ лық дерттерге шалдығуының негізгі себебі ауаның техногендік тұрғыдан ластануы көрінеді. Лас ауа, әсіресе, өкпе мен қуықтың «жаман ауруына» жиі шалдық­ тырады екен. «Интерфакс-Украина» таратқан ақпаратқа қараған­­да, Дүниежүзілік денсаулық сақ­тау ұйымына қарасты Қатерлі ісікті зерттеу жөніндегі халық­ аралық агенттіктің (ҚЗХА) өкі­лі Керт Стрейф жақында әл­гін­

дей мәлімдеме жасаған. Оның сөзіне сенсек, ҚЗХА сарапшы­ ларының қолында «бар пә­ле» ауадан екендігін дәлел­ дейтін нақты деректер жеткілікті көрінеді. Мысалы, кең­сесі Францияның Лион қала­ сындағы Қатерлі ісікті зерттеу жөніндегі халықаралық агент­ тіктің мамандары, 2010 жылы тіркелген 223 мың өкпенің өте қатерлі дерті тікелей лас ауа­ның кесірі деп есептейді. Мұндай тұжырымға сарапшылар әлемнің әр қиырында ме­дициналық зерттеу жүргіз­ген­ нен кейін келген.

Өз тілшіміз

● Жирен жаман әдеттен! ол оған өмірлік жағдаяттармен кү­­ресу, көмек сұрау қиын екендігін көрсетеді. Жасырын суицид ке­зінде адам «өз тілегімен» өмір­ден ашық түрде кету жолын таң­ дамайды. Бұған тәуекелмен көлік айдау, қауіп-қатері мол спорт тү­ рімен айналы­суды жатқызуға болады. Жасөспірімдік және балалық жастағы суицидтің себебі көп. Сонымен қатар қоғамда идеология­ның әлсіздігі салдарынан бала

Суицидтің себебі көп, О

тбасы мен мектеп бір­лесіп баланың психо­ло­ гиялық денсаулығын қа­лыптастыруы, сақтауы және да­мытуы қажет. Суицидтік мінез-құ­лық­тың алдын алуда бала бойындағы өзгерістерді, іс-әрекетіндегі ауытқу белгілерін дер кезінде анықтап, психологиялық қолдау­ мен қамтамасыз еткен дұрыс. Са­лауатты өмір салтын қалыптас­ тырып, балаларға жанашырлық таныту, сенімді қарым-қатынас орнату, үлгерімі төмен оқушыларға оқуда көмек көрсету, сабаққа қа­

Сақ болайық! тысуы мен демалыс уақыттарын қадағалау арқылы оларды жа­ман­ дықтан құтқаруға болады. Суицид негізгі үш топқа бөліне­ ді: шынайы, демонстративті және жасырын. Шынайы суицидте өзі­не қол жұмсау алдын ала ойластырылады. Ондай шешім ұзақ күй­ зеліс, көңіл күйдің түсуі, депрес­сия­лық қалып жағдайында қабыл­ данады. Бұл кезеңді адамның ортасы байқамайды. Демонстра­тив­ ті суицидте жасөспірімнің өзіне зейін аударғанын қалайтындығы байқалады. Осы әрекеті арқылы

өзін ешкімге керек емес сезінеді. Олардың құндылық тура­лы көзқарасы өзгереді, өз мақсат­та­ рын дұрыс анықтай алмайды. Бү­ гінгі таңда өкінішке әкелетін тағы бір фактор – ерте жастан басталатын жыныстық өмір. Сондықтан ата-ана да, мектеп те баланың айналасындағы отбасылық, мек­теп­ішілік, топішілік қарым-қаты­нас­тарының бұзылмауын қада­ға­лау керек. Ішімдікке салыну, наша­қорлық, қылмыс жасау нәтиже­сінде де бала суицидке ұрынуы ықтимал. Бастысы, баланың деп­

рессияға ұшырауына жол бер­меу қажет. Баланы үмітсіздік, кінә, өзін-өзі сөгу, ашуланшақтық жаулап алғанда, ол шарасыз күй кешеді. Депрессия кезінде қозғалыс белсенділігі төмендейді немесе керісінше кінәлау, арыздану, жылдам, дауыстап сөйлеумен сипат­ талатын мінез-құлық пайда бола­ды. Ұйқысы бұзылады. Бас, іш ауыруымен сипатталатын соматика­ лық бұзылыстар байқалады. Мұ­ның алдын алу үшін баланың бо­ йында бұл қалып байқалысымен одан шығару шараларын ойластыру керек. Баламен жағымды әңгіме жүргізіп, болашаққа жос­ пар­лар құрып, оның бойына се­німділік ұялатқан жөн. Оны же­тіс­ тікке жеткен балалармен салыс­­тыру өзін-өзі бағалауын төмен­ детеді. Және депрессияның пси­ хофизиологиялық жағдай екен­дігін ескерсек, баланың күн тәр­ тібін сақтауы, таза жүруі, спорт­­тың қозғалыстық түрлерімен, әр түрлі бағыттағы сүйікті ісімен ай­ налысуына мән беру де артық емес. Сонымен қатар мектепте өмірлік құндылықтар бағытын­ да тәрбие сағаттарын, топішілік қарым-қа­ты­насты жақсар­ту мақ­ сатында тренингтер өткізу, «сенім телефоны» туралы ақпарат беру жұмыс­тары­на көңіл бөлген дұ­­рыс.

Орынғали Ерниязов, М.Өтемісов атындағы БҚМУ-дың магистрі


тарих oral_oniri@inbox.ru

Бейсенбі, 17 сәуір 2014 жыл

15

Батыс Қазақстанның баспасөз тарихынан

Қылышбай СҮНДЕТҰЛЫ, тарих ғылымдарының кандидаты Қызыл империяның қаһары соққан кеңестік заманда баспасөз түрін де, сипатын да өзгертті, тарихы да толық зерттел­ меді. Ғалымдар республика баспасөз тарихының баста­ уын кеңес үкіметі орнаған күнімен ұштастырып келді. Сөзіміздің дәлелі, оралдық қос облыстық газет бастауын «ХабарИзвестия» шыққан 1918 жыл 17 қарашадан алады. Шындығында бұл басы­ лымдар Бөкейдегі Хан ордасынан жарық көрген «Қазақстан» (16.03.19111913), «Ұран» (07.191705.1918) газеттерінің бас­ паханасы негізінде жарық көрді. Сондықтан Батыс Қазақстан облысындағы баспасөз күнінің туған күні 1911 жыл 16 наурыз күні деп жариялау қажет.

Ж

алпы, Қазақстанның батыс өлкесіндегі бас­ пасөз тарихы ту­ралы ғалымдар Х.Бекхожин, Б.Кен­ же­баев және С.Имашевтың ғана ең­бек­те­рінде аз ғана дерек кел­ ті­­ріл­ді. Бірақ нақты зерттеу бол­ ма­ды. Соның орнын толтыру мақ­ са­тында тарих ғылымдарының док­торы, профессор Әбілсейіт Мұқ­тар­­дың жетекшілігімен «Қа­ зақ­­стан­ның батыс өлкесіндегі бас­ па­­сөздің дамуы» (1917-1940 жж.) атты тақырыпта кандидаттық дис­­сер­тация қорғадым. Оның түп­ нұс­қасы кітап ретінде Махамбет Өтемісұлы атындағы БҚМУ мен Жұбан Молдағалиев атындағы кітапханаларда сақтаулы тұр. І бөлім (1919-1928 жылдар) Қызыл Армия 1919 жылы Орал облысының солтүстік аумағын ақ казактардан азат еткесін, 1 ақпаннан бастап Орал облыстық революциялық комитеті мен РКП(б) үні ретінде «Яицкая правда» шығарыла бастады. Кейін ол 1920 жылы 2 наурызда «Красный Урал» атауына ие болды. Алғашқы редакторы П.Г.Петровский. Қа­ лада «Яицкая правда» газетінен басқа Түркістан майданы №4

армиясының саяси үні – «Красный боец» газеті шығып тұрды. Алайда оның кейбір сыни мақалалары жергілікті үкіметтің «қытығына» тиіп, редакция қызметкерлері қу­ ғынға ұшырайды. Атап айтқанда, 1920 жылы 1 наурызда өткен Орал губернелік партия комитеті­ нің №24 мәжілісінде баспасөз мә­ селесі қаралып, «Яицкая правда» газетінің ұнамды жұмысы атап өтіліп, жауапты редактор Горюнов пен хатшысы Батураның жұмысына баға беріледі. Ал ұрыс даласында қаза болған солдаттарды жерлеудегі кемшілікті көрсетіп, жергілікті билікті сынағаны үшін «Красный боец» газетінің редакторы Котомко мен мақала авторын уақытша тұтқындауға қаулы қабылдайды [Батыс Қазақстан облыстық мемлекеттік мұрағаты (БҚОММ) 1- қ., 1- т., 57 - іс, 36 - п.]. Көп ұзамай «Красный боец» жабылып, «Яицкая правда» газетіне қосылады. Өлкеде ана тілінде газет шы­ға­ ру мәселесі де өткір тұрды. Бұл бағытта алғашқы қадам да жасалды. 1920 жылы қалада мұсыл­ ман­дарға арналып шығып тұрған «Яна фикр» газетінен басқа губернелік бюро жанындағы Шығыс халықтары бөлімінің «Красный Восток» газеті жанынан қазақ ті­ лінде газет шығару мәселесі қа­ ралды. 1920 жылы 2 ақпанда өткен №2 мұсылман-жұмысшыларының жалпы жиналысында губком жа­­нынан қырғыз-татар бөлімі құ­ рылып, оның алқа мүшелігіне сай­ланған Камил мен Хамид Тұхфатул­лин­дер қазақ тілінде газет шы­ғаруға қажетті қазақ кадры табыл­ған­ша газетті татарша шығара тұруға шешім алды [БҚОММ 1-қ., 1-т., 99-іс, 2-п.]. Жергілікті басшылар сол кезде шы­ғып тұрған «Яицкая правда» және «Яна фикир» және «Красный Восток» газеттері қазақ арасында жаңа үкімет саясатын өз мәнінде ұйымдастыра алмай отырғанын түсінді. Көп ұзамай 1920 жылы 21 ақпанда өткен Орал губерне­ лік партия комитетінің мәжілі­сін­ де «Қазақ-татар газеттері» атты мә­селе қаралып, қазақша газет шығаруға қаулы алынды. Қазақша газеттің редакциялық штаты 1 редактор, 1 хатшы, 1 қызметкер, 1 хат тасушы және 4 жолдас (сірә, тілшілер болар) болып бекілді. Татар халқын басылымсыз қалдырмас үшін губкомның қазақ-татар бөліміне мерзімді үнпарақтар (листовка) шығару міндеттелді [БҚОММ 1-қ., 1-т., 111-іс, 6-п.]. Міне, осылайша Орал қаласында «Қызыл ту» газетінің негізі қаланады. Бұған қосымша 1923 жылы 12 шілдедегі №3552 санды газет редакторы А.Байділдиннің Орал губернелік партия комитетіне жазған қатынас хаты да дәлел: «Қызыл ту» газеті 1920 жылдан РКП(б) Орал ұйымының апталық үні болып шығып келеді. Содан бері ½ жыл өтсе де, күн ертең 3 жыл толады. Үш жыл деген, жергілікті ұйымдардың шын ниеті бұрылғанда қазақ тілінде шыға­ тын губернедегі жалғыз газеттің жағдайын дұрыс жолға қоюға болатын жәйт. Азамат соғысы, аштық,

халық шаруашылығының қирауы қазақ еңбекшілер бұқарасының газет жұмысын жақсартуына кедергі болды. Міне, осыдан келіп жергілікті жауапты ұйымдардың газет жұмысына көңіл бөлу дә­ режесі өз мәнінде болмай отыр. Мен газеттің мұрағатын қарап отырсам, қай кезде де газеттің жайы күйсіз болғанын аңғарасың. Таралымы 170 пен 450 арасында болған» [БҚОММ 1-қ., 2-т., 507-іс, 29-31-пп.]. ол кезде қалада татар тілінде шығып тұрған «Қызыл шырақ» га­зеті­ нің таралымы нашар болды. Осы­ған орай 1920 жыл 4 мамыр күні Орал губернесінің алқа мәжі­ лісінде осы газетті ана тілін­де шығару керек делініп, Жымпи­тыға көшіруге шешім қабылдайды. 1920 жылы 8 қазанда өткен губ­ комның мәжілісі қаулысымен «Қызыл шырақ» газетін қазақ ті­ лінде шығару мақсатында ре­дак­ циялық құрамына Улямаев, Игмушмахамбетов және Тоқтыбаев кіргізіледі. Алайда сол жазда екі ай бойына Орал губернесінің мұсылман халқы газетсіз қалады, себебі Жымпитыға қаладан бас­ пахана кеш көшіріледі. Шілде айында Қазан қаласынан жергі­лікті татар-қазақ бөлімі күшімен татар тілінде әріптер алынады. Осының күшімен 1 тамызға үш касса әріп табылып, «Қызыл шы­ рақтың» екі саны қатар №14-15 нөмірлері 4000-8000 данадан шы­ғарылады. Сол секілді оның «Красный Восток» пен «Молодой борец» атты және басқа да жастар ұйымы ережелері басыл­ ған үндеулер мен үнпарақтар басылды. Осы тұста Орал облыс­ тық әскери-цензуралық баспа­сөз бө­­лімге 1920 жылы 31/08 №153 тө­мен­дегідей қатынас хат жолданады: «Орал губкомына қарасты Шығыс бөлімі жанынан «Красный Восток» («Қызыл шырақ») газеті шығады. Енді жа­ қында Жымпитыда уездік РКП(б) мен атқару комитетінің органы «ЭРК» («Свобода») қазақ тілінде шығаты­нын қатерге беремін. Хатшы: (Уля­маев)». Көп ұзамай татар-қазақ бөлі­ мінің жанынан шығып тұрған «Қы­зыл шырақ» газетінің баспаханасы негізінде Жымпитыда «Ерік» газеті шығып, сол кездегі дәуір үніне өзіндік үлесін қо­сады. Әсіресе, еңбекшілер ара­сында сауатсыздықты жою, мә­де­ниет жұмысы мәселелеріне көп орын беріледі. Уездік комитет жанындағы татар-мұсылмандар бөлімі берген төмендегі есебінен үзінді келтіре кетсек: «Киргиз-татар бөліміне Х.Тұхфатуллин тағайындалғасын, оның басшы­лығымен «Янги фикр­ дің» №3-4 саны әр 3 мың данамен шы­ғып, тоқтап қалды. Оның орнына қазақ тілінде «Ерік» га­-

С

зе­ті А.Мәметов­тың редактор­лы­ ғымен жарық көріп, №6-7 сан­да­ры әр данасы 3000-нан шы­ға­ рылды, жалпы айлық тара­лы­мы 21 000-ға жет­ті. Хатшы: (Улямаев)» [БҚОММ 1-қ., 1-т., 108-іс, 3-п.]. Газеттің таралымы тез өсіп, мазмұнды шығарылуына редактор Ахмет Мәметовтің қандай құл­ шыныспен кіріскені айтпаса да түсінікті. А.Мәметов 1920 жылдың аяғы мен 1921 жылдың көктемін­ де облыстық «Қызыл ту» газетіне редакторлыққа ауысады. Алаш­тың соңғы астанасы болған бұ­ рынғы Ойыл қаласында да татарқазақ газетінің жұмысын қайтадан қалпына келтіру жұмысы жүріп жатты. Алаштың ардақты ұлдары­ ның бірі А.Мәметов редакторлық еткен «Еркін қазақ» газетінің баспаханасы түгелімен Орынборға көшіріп әкетілгендіктен, баспа ісін жаңадан ұйымдастыру міндеті тұрды. 1920 жылы 23 қазан­ да Ойыл уездік партия ұйымы мәжілісінде хатшы Тухфатуллин­ нің төрағалығымен мұсылман газетін ұйымдастыру қаралды. Газет шығару үшін 2 мұсылманша әріп теруші мен 1 басушыға қоса ісшаралардың тізімі жасақталып, губернелік басшы ұйымдар алды­на мәселе етіліп қойылды. 1921 жылы 18 ақпаннан бастап губернелік жастар үшін әуелі осы газеттің жанынан, кейін бұл шешім өзгертіліп, «Красный Урал» газетінің форматы көлемінде айына екі рет «Юный пролета­рий» журналын шығарды. Сон­­дайақ губкомның қазақ-татар бөлімі жанындағы жастар фракция­сы­ ның қолдауымен қазақша «Жас­тар хабары» (Жастар дауысы) атты қосымша бетше шығарылады. 1925 жылы мамыр айында Кирглавлитоның тексеру қоры­ тындысында: «Красный Уралдың» №98-122 сандары 67100 данамен таралып, 25 баспа табақпен шыққан. «Қызыл тудың» №30-36 сандары 6200 данамен тарап, 7 баспа табақ, «Қызыл тудың» жал­ ғамасы ретінде шығатын «Жастар дауысы» газеті №1-13 сандары 8000 данамен таралып, 6,5 баспа табақ болса, «Красный новь» апталық газетінің №18-22 сандары 5180 данамен таралып, 5 баспа парақ болған [Қазақстан Республикасының Орталық мемлекеттік мұрағаты (ҚРОММ) 81- қ., 1- т., 1175- іс, 100- п.]. 1925 жылы 2 наурызда ВКП(б) Орталық Комитеті Қазақстан бас­ пасөзін дамытуға арнайы қаулы

қабылдады. Онда қазақ баспасө­ зін онан әрі өркендетудің жол­ дары белгіленіп, жергілікті бас­шы органдардың газет-журнал­дар­ға басшылығы төмен деп бағалан­ ды. Олардың арасында батыста шығатын «Қызыл ту», «Кедей» (Ақтөбе), «Жұмыскер тілі» (Гурьев) газеттері де бар-ды. Сөйтіп, атал­ ған қаулыны жүзеге асыру үшін 1925 жылы 26 маусымда өлкелік ко­ми­тет Секретариатының №49 мәжі­лісінде «Қазақ тіліндегі мерзімді баспасөздің жәйі ту­ралы» туралы мәселе қарал­ды. Мә­жі­ ліс қаулысымен республика­дағы бас­пасөзге бас­шылықты ны­ғай­ ту мақсатында саяси бө­лім­дер­ дің (баспасөз) штаты 3 адам­ға ұлғайтылды. Қысқар­тылып жә­не қайта жарақтанды­­рыл­­ған га­ зет­­тер­дің ішінде Бөкей губернесі, Орда қаласындағы «Ке­дей туы» жабылып, барлық құ­ралжабдығы Гурьев қаласындағы «Жұмыскер тілі» газеті редакция­ сы қарамағына берілді. Омбы қаласындағы «Эрик» газеті жабылып, ол жақтағы халықты «Сабан», «Кедей» газеттеріне қамту міндеттелді. Оралдық «Қызыл ту» газеті сақталынды [Қазақстан Республикасы Президентінің мұрағаты (ҚР ПМ) 141-қ., 1-т., 12-іс, 56-п.]. Бұдан кейін 1925 жылы 12 тамызда РК(б)П Қазақ обкомының жауапты хатшысы С.Қожановтың төрағалық етуімен өткен №74 бюро мәжілісінде бұл мәселе қай­ та қаралып, Орал губернесіндегі баспасөзді нығайту деген мақсат­ та «Красный Урал» немесе «Крестьянская новь» газеттерінің бірін жауып, қалған газетті шаруаларға арналған сипатын ұстауы қажет деп тапты. Гурьев уездік «Рабочая правда» газеті орталықтан алыста орналасқандықтан, жұ­ мысшыларға арналған газет болып сақталсын деген қорытынды­ ға келді [ҚР ПМ 141-қ., 1-т., 13 б-іс, 105-п.]. талған мәселе кейін Орал губернесінің жер­гілікті ұйым басшылары қатысқан жиналыста тал­­қы­ ланды. 1926 жылы 16 ақпан­­­да №15 губкомның бюро мә­жі­лі­сін­де газет редакторы Деловтың есепті баяндамасы тыңдалады. Осы мәжілісте га­зет қаржысын үнемдеу мен ны­ғай­ту, қар­жы жетіспеушілікті (дефицитность) жою мақсатында жоға­рыдағы екі газетті біріктіруге ше­шім алынады.

А

(Жалғасы бар)



Серік ИХСАНҒАЛИ, «Орал өңірі»


18

бұқара Бейсенбі, 17 сәуір 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru

Базарлы шаңырақ Жаңақалалық Уәсила Сұлтанова – алтын құрсақты батыр ана. 21 жа­ сында Меңдәлі Айғалиевке тұрмысқа шыққан ол 43 жасына дейін 15 перзент өмірге әкеліпті. Олардың біреуі жастай шетінесе, Жібегі 50-ге жақындағанда қайтыс болған. Қалғандары тірлігін жасап, үлкен бір әулет болып отыр. Уәсила апаның тұла бойы тұң­ ғышы - 1956 жылы дүниеге келген Әлімбайы. Одан кейінгі қызы Шымыр Ақсуат ауылына тұрмысқа шыққан. Жұмасы Жа­ңақаланың Айдархан ауылының тұрғыны, медби-

ке болып қызмет істейді. Ұлғанымы да туған ауылынан жырақтамай, Жаңақалада қалады. Ал Назым қызына Алматыда тұру бұйырған екен. Ол құрылыс саласында жұ­ мыс жасайды. Орал қаласында тұратын ұлы Сержанның да жоға­ ры білімі бар. Қызы Ардақ Теректі ауданына қоныс аударған. Әженің балаларының ішінде сағынаты­ ны - Майрасы. Өйткені ол алыста, Башқұртстанда. Ал Әлімбай, Нұржан, Мержан, Тоғжан және Біржаны ауылда, Мәстексайда тұрады. Батыр ана қазір Бір­жа­ нының қолында. Ауылдағы бала­ ларының бәрі - шетінен шаруа­ сын дөңгеленткен кәсіпкер. Әже­міз балаларының арқасында даңғарадай үйде, 4 немересінің

ортасында ешбір қиыншылық көрмей, қолын жылы суға малып отыр. Бір қызығы, балаларының барлығы – көп балалы отбасылар. Сондықтан да болар, ол тап қазір Құдай көпсінбей, көбейе берсін, 20 немере мен 24 жиенінің ар­дақ­ ты әжесі. Әрине, ол кісі балаларын жал­ ғыз өзі жетілдірген жоқ. Жолда­сы Меңдәлі жүргізуші болып жұ­мыс жасады. Ал атасы Айғали балық­ шы болған екен. Ауылдағы ба­лық арылмайтын Қараөзеннің саға­сы сол кісінің есімімен «Айғали тү­ бегі» деп аталып кетіпті. - Балаларым бірінің киімін бі­ рі киіп өсті. Үлкендері кішілерін бақты. Барлығын да аямай жұм­ садым. Соның арқасында олар

еңбекқор болып өсті деп ойлаймын, - деді батыр ана. Әжеміз әр баланың өз несібесі бар дейді. Келіндері болса ене­ сінен өнеге алып, қазақтың са-

Агентпен танысып,

Ә

лқисса, Ақтөбеден Оралға жеткізер пойызға аяқ артып, ку­пе­нің табалдырығын аттай берге­­нім сол еді, «Ой, Бәке, қайдан жүр­сің? Сені де көретін күн бар екен-ау?» деп купеге кірер-кірместен құ­­шақ жая ұмтылып, төс түйістіріп аман­ дасуға қам жасады бір бейта­ныс ер адам. Бір-бірімізді көрмегені­ мізге біраз жыл болып еді, сол се­беп­ті мен Медетті әп дегеннен таны­май қалдым. Әжептәуір толысып кетіпті. Ал ол болса, «Түк өзгерме­ген­сің, Бәке» деп қояды. Содан жол­се­рік билет тексеріп, өзіміз тө­сек-орнымызды жайғаған соң, бұйыр­ған дәмтұзбен шай ішуге кірістік. Мана апыл-ғұпыл сұрасқан аман­дықсаулық енді емен-жарқын әңгімедүкенге ұласты. Жанұяма қатысты жаңалықтарды мен де айтып жатырмын, Мәкең де қалысар емес. - Былтыр қызық болды, - деді Медет бір кез. – Наурыз айының соңғы сенбісінде қызыма құда түс­ті. Екі жақ тамыздың алғашқы ап­та­сына тойды белгіледік. Құда­ лар­мен уағдаласып, оларды шы­ ға­рып салған соң, ұлымды оңа­

скайппен құда түскен

Суретті салған Әділбек ӘДИЕТОВ

Осыдан екі-үш апта бұрын жеке шаруамен демалыс күндері Ақтөбеге барып қайтқанмын. Жақын жер болса да, жаныма жәйлі болсын деп, «Орал – Ақтөбе» және «Ақтөбе Орал» пойыздарына әрменбермен купелі вагонға билет алдым. Барарда купеде бейтаныс адамдар болды да, олармен жолай таныстым. Ал қайтарда өзіммен кезінде қызметтес болған Медетпен* бір купе­ де келдім. Әріптес кезіміз­ де Мәкеңмен тонның ішкі бауындай араласып кете қоймасақ та, сәлеміміз түзу болды.

ша­лап, «Жағдайды көріп тұрсың ғой, осы жазда әпкеңді ұзатамыз. Бір жылда екі той қиындау тиер, сен қабаттасып жүрмейсің ғой, әйтеуір?» деп сұрадым. Обалы не керек, ұлым ат-тонын ала қашты: «О не дегеніңіз, әке? Биыл менің үйленетін ойым жоқ»... Қайыр-хош, содан қыз ұзату тойына қызу кірістік. Көктем­нің бірінші айында құдаласқа­ны­­мыз­ бен, той-тамаша өтетін мей­рам­ ха­на табу оңайға түспеді. Жай­шы­­ лық­та біздің шағын шаһарымыз­да кафе-рестораннан аяқ алып жүр­ гісіз көрінеді емес пе, ал керегінде әлгіндей нысан таппай қиналдық. Көбі бос емес, босының өзі біздің көңілімізден шықпай, несін айтасыз, біраз әуреге түстік. Сөйтсек, алдағы жазда ұлын үйлендіріп, қызын ұзататын қазекем тойдың орнын белгілеуге Жаңа жылды қарсылағаннан кейін көп ұзамай, білек сыбанып кіріседі екен. Осылайша абыр-сабыр болып жүргенде, «Қуырдақтың көкесін түйе сойғанда көресің» дегендей, ұлым бір күні, «Көке, биыл маған да той жасайтын болдыңыз» деп қарап тұр. Ал керек болса?! Не істейсің енді, қуаныш қой. Оның үстіне бұрынғылар «Бойжеткен қызыңды ұзатуға, ержеткен ұлыңды үйлендіруге асық» деген

емес пе. Бұрынғы жанталас жанталас па, нағыз «тойжарыс» енді басталды. Ұлымның қалыңдығы Алматының өзінен болып шықты. Екеуі әуелі бір-бірімен агент ар­ қылы танысып, содан көп ұзамай кездесіп, несін айтасыз, қыз бен жігіт бір көргеннен бірін-бірі ұна­ тып, сезімдері жарасып қа­лыпты... Содан келешек келіннің ата-анасымен телефон арқылы сөйлесіп, құда түсетін күнді белгілеп, біз ертең ұшақпен Алматыға ұшамыз деп отырған күні сәске түс шамасында менің қолымдағы жасы сексеннен асқан анам аяқ асты қатты ауырып, қолға қарап қалды. «Бірінен соң бірі екі той» деп алыпұшып жүргенде, анамнан айырылып, қара жамылып қаламыз ба?» деген үрейлі ой да иектей бастады. Дереу жағдайды алға тартып, бара алмайтынымызды айтып, Алматыға хабарластық. Олар да үрпиісіп қалды. «Қап, ағайынтуыс, дос-жаранды шақырып, дас­ тарқанды қамдап қойып едік...» десті болашақ құда-құдағиымыз. Біздің әулетке қыздарын ұзат­ қалы отырған кісілердің жаюлы дастарқанын жиырғандай бол­ ғанымыз менің де жаныма қатты батты. Бірақ бір аяғы төрде, бір аяғы көрде дегендей халдегі анаң­ ды қалай тастап кетесің. Оның

үстіне үлкен кісі жағдайының на­ шарлағанын сезгесін төңіректегі қыз-күйеу, келін-баласына қоса, аяқ жетер жердегі ағайын-туысты жинап алды. Осындай жағдайды өз көзіңмен көріп тұрып, «Сендер күл болмасаңдар, бүл болыңдар! Ал мен ұлыма құда түсуге тиіспін» деп қалай кетіп қаласың?! Әйтеуір, Құдай сәтін салғанда ертеңіне екіндіге таман анамның беті бері қа­рап, жүзімізге қан жүгірді. Бірақ ол кезде ұшақ Оралдан ұшпақ тү­ гілі, Алматыға қонып қойған бола­ тын. Енді құдаларға жетер басқа амал болмағандықтан, «Анамыз­ дың оң­ал­ғанына мың шүкір!» десіп ағайын-туыс мәре-сәре болып шай ішуге кірістік. Бірер кәсе шай ішкесін, ұлым өз бөлмесіне бетте­ ген-ді. Біразырақтан соң ол «Кө­ ке, сізді құдаңыз шақырады» деді есіктен басын қылтитып. «Қайдағы құда?» деппін мен сасқанымнан. – Келсеңізші, қазір көресіз ғой, деді ұлым сөзді көбейткісі келмеген кейіппен. Ұлымның бөлмесіне енсем, оның ноутбугының мони­ торынан бейтаныс ер адамның бет-жүзі бірден көзге шалынды. Сол сол-ақ екен, ұлым құлағыма сы­бырлап үлгерді: «Көке, аманда­ сыңыз. Болашақ құдаңыз осы кісі». - Ассалаумағалейкум! - Уағалейкүм күміссалам, от­ аға­сы. Балалардан естіп-біліп жа­ тырмын, үлкен кісінің беті бері қараған екен, қуаныштымыз! - Иә, солай, солай, - дедім мен басқа сөз аузыма түспей, - Дәл қазір ағайын-туыс апамды ортаға алып, шай ішіп отырмыз. - Кеше өзіңізге айттым ғой, қызымызға құда келеді деген хабар жеткесін ағайын-туыс, дос-жаранды шақырып қойған­быз. Біз де қазір дастарқан басындамыз. - Ғафу өтінем, құда, жаңа­ғындай жағдаймен жете алмай қалдық («Құда» деген сөздің аузымнан қалай шыққандығын өзім де аң­ дамай қалдым). Құдды, осыны

­ ын көбейтуге үлестерін қосып н келеді.

Өмірзақ АҚБАСОВ, Жаңақала ауданы

күтіп тұрғандай ана кісі де, - Қой, қысылмаңыз, құда. Бүгін келе алмасаңыз, ертең келесіз дегендей. Амандыққа жететін еш­­­­теңе жоқ қой, ең бастысы, Ақ Жа­йықтың жағасында сіздер, Ала­ таудың баурайында біздер аман болайық, – дегені. Осындай игі тілек, ізгі ниеттен кейін әңгімеміз жарасып жүре берді. Қос құда скайп арқылы сүт пісірімдей сөй­ лескеннен кейін екі құдағайды бір-бірімен таныстырдық. Олар аз-кем тілдескеннен кейін су жа­ ңа алматылық құдамыз «Үлкен құдағайға амандасайын, хал-жа­ йын сұрайын» деді. Дереу ноутбукты апамның алдына жеткіздік... Не көп басыңды ауыртайын, Бәке, сол жолы негізгі әңгімені скайп арқылы пісірдік. Ертеңіне ертелетіп өзіме қоса зайыбым, інікелінім төртеуміз өзім «Бозжорға» атап кеткен «Джипіммен» Ақтө­ беге тарттық. Ақтөбеде туған ба­ жа-қайын бикем тұратын. Темір тұл­парымды солардың шарбағы­ на туарып, жақсылап бір шай ішіп алып, күні бұрын уағдаласқандай бажам мен қайын бикемді ілесті­ ріп, Ақтөбеден Алматыға ұштық. Алматының әуежайынан наға­­шым қос аутоарғымақпен қарсылап алып, құдалар ұсынған адреспен олардың мекенжайына бастады. Ол кісілер де қақпаны ашып тас­ тап, күтіп отыр екен. Біз көліктен тү­сер-түспестен, сөздерінің біс­ міллә­сін «Ал құдалар, қош келдіңіздер­ден!» бастады. Әңгімеміздің әп дегеннен жараса кеткені осы­ дан-ақ аңғарылып тұрған жоқ па. Сонымен, Бәке, сөздің қысқасы, қа­зы-қартаның ұзыны жақсы де­ ген­дей, менің шаңырағымдағы был­тыр­ғы екі той да керемет өтті. Қазір апам бала-келінім мен қызкүйеуім­нен қос шөбере көріп отыр. Адам­ның арманы таусылған ба, ара-арасында апам келесі жы­лы мек­теп бітіретін кіші ұлымды меңзеп, «Енді осы қарағымнан бір-екі шө­бере сүйсем, Аллаға риза­мын» деп қояды. Құдай үлкен кісі­ні сол күн­ге жеткізсін дейік, деп әңгімесін бір қайырды Мә­ кең...

Бақытжан ҒАБДУЛЛИН, Орал қаласы * - кейіпкердің есімі өзгертілді


жарнама oral_oniri@inbox.ru

Бейсенбі, 17 сәуір 2014 жыл

“Ғылым әлемін ашамыз”

Мемлекеттік гранттарды ұсыну үшін конкурсты өткізу туралы хабарландыру Конкурс ұйымдастырушысы: Батыс Қазақстан облысының кәсіпкерлік және ин­дустриалдық-инновациялық даму басқармасы Мекенжайы және пошталық мекенжай: 090006; Орал қаласы, Х.Чурин көш., 116, каб. 108; электрон­дық пошта dprpzko@mail.ru Байланыс телефоны: 506436, 514148 Конкурс тақырыбы: ісін жаңа бастаған жеке кә­ сіпкерлік субъектілеріне, жас кәсіпкерлерге (29 жас­қа дейін), әйелдерге, мүгедектерге және 50 жастан асқан адамдарға экономиканың басым секторлары шеңберінде жаңа бизнес-идеяларды іске асыру үшін «Бизнестің жол картасы – 2020» бағдарламасы бойынша мемлекеттік гранттар беру Конкурс түрі: ашық конкурс Конкурсқа қатысу шарттары: конкурсқа ісін жа­ңа бастаған жеке кәсіпкерлік субъектілері (мемлекеттік қолдауға сұраған сәтте қайта тіркелген дара кәсіпкер немесе заңды тұлға ретінде мемлекеттік тіркелу мерзімі бір күнтізбелік жылдан аз болатын), жас кәсіпкерлер (29 жасқа дейін), әйелдер, мүгедек­тер және 50 жастан асқан адамдар қатыса алады. Конкурсқа қатысу үшін өтінім тапсыру орны: Батыс Қазақстан облысының кәсіпкерлік және

ин­дустриалдық-инновациялық даму басқармасы Конкурстық құжаттарды тапсыру тәртібі: конкурсқа қатысу үшін үміткерлер көрсетілген мекенжайы бойынша өзі, пошта немесе өзінің өкі­лет­ті өкілі арқылы бекітілген нысан бойынша өті­нім мен конкурстық құжаттаманың толық пакетін ұсы­нады. Конкурстық құжаттаманы ұсыну мерзімдері: 2014 жылдың сәуір айының 17 жұлдызынан 2014 жылдың 16 мамырына дейін жұмыс күндері сағат 10.00-ден бастап сағат 17.00-ге дейін (жергілікті уақыт) Өтінімдерді тапсыруды бастау уақыты және күні: 2014 жылдың 17 сәуірі сағ.10.00-ден бастап (жергілікті уақыт) Өтінімдерді тапсыруды аяқтау уақыты және күні: 2014 жылдың 16 мамыры сағ.17.00-ге дейін (жергілікті уақыт) Көрсетілген мерзім аяқталғаннан кейін келіп түс­кен өтінімдер қабылдауға жатпайды. Осы хабарландырумен және конкурстық құ­жат­та­мамен www.bko.gov.kz және www.businessbko.gov.kz сайттарында танысуға болады.

Жоғары қабілетті және сәулелік жүктемесі айтарлықтай төмен соңғы үлгідегі аппаратта Компьютерлік томография (қабатталған рентгенология) өткізіледі. Әмбебап аппаратта магнитті-резонанстық томография (МРТ) өт­ кізіледі. Зерттеудің барлық кескінді түрлері бар. Тексеруге дәрігер­дің нұсқауынсыз қабылданады. МРТ кабинетінің дәрігері бақылау аумағын белгілейді. Мекенжайымыз: Орал қаласы, Есенжанов көшесі, 19-үй, («Омега» зауыты ауданы), «Медициналық орталық» ЖШС). Анықтама алу үшін телефон: 53-72-59, 53-67-78 «Медициналық орталық» ЖШС-да келесі бөлімдер бойынша ақылы түрде ем-шаралар жүргізіледі: • хирургиялық • гинекологиялық • көз аурулары

• құлақ, мұрын және тамақ аурулары • ішкі аурулар • жүйке аурулары

Қосымша ақпаратты мына телефон арқылы алуға болады: 53-72-59.

19

Дәл осындай атаумен ғарышкерлер күніне орай «Дарын» республикалық ғылыми-практикалық орталығының ұйымдастыруымен Байқоңыр қаласында ғарыштық зерттеулер бойынша Х халықаралық ғылыми жобалар жарысы өтті. Оған республиканың барлық өңірі­ нен және шетелден келген 585 оқушы қатысты. Батыс Қазақстан облысынан барған дарынды жастардың арасында Тасқала ауданы «Сәулет» мектеп-ли­цейі­ нің 10-сынып оқушысы Нұрбек Ибраев пен Қ. Сәтбаев атындағы орта мектептің 10-сынып оқушысы Еламан Мертай бар еді. Оқушылардың ғылыми жобаларын еліміз бен Ресей ғалымдары бағалады. Аталмыш жарыста Нұрбек Иб­раев жеңімпаз атанса, Еламан Мертай екінші орынды иеленді. Бұл шебер ұландардың алғашқы жетістігі емес. Осыдан екі жыл бұрын, дәлірек айтсақ, 2012 жылы Алматы қа­ ласында өткен «Астротурнир» жарысында Нұрбек ІІІ орын алса, 2013 жылғы осы турнирде командалық ІІ орынға қол жеткізді, ал 2013 жылы «ЭКСПО - 2017 балалар көзімен» байқауында Еламан Мертай екеуі екінші орын алған еді.

Нұрбек 9 бағыттан тұратын жарыс­ тың 4-ші бөлімі «Автоматика, электро­ ника және телеметрия» бойынша «Ав­ тономдық робот KAZ-14» атты өзінің жобасын қорғады. - Ғылыми жұмыстармен айналыс­қа­­ ныма екі жылдай уақыт болды. Үнемі бір нәрсені ойлап, соны қалай да тауып шығаруға тырысамын. Сол себептен де болар, көбіне көңілім осы салаға қа­рай ауып тұрады. Сүйікті ісім – модель құрас­ тыру. Бос уақытымда футбол, волейбол ойнаймын және өлең жазамын. Бола­ шақта осы салада үлкен жобаларымды іске асырғым келеді, - дейді Нұрбек. Байқауда үлкен жетістікке жеткені үшін Н. Ибраев Қазақстан Республика­ сының кез келген жоғары оқу орнына арналған білім грантын ұтып алды және ҰБТ-дан босатылды.

Манас ӘЖІҒАЛИЕВ, Тасқала ауданы

Батыс Қазақстан облысы әкімдігі дене шынықтыру және спорт басқармасының «Олимпиада резервтерін даярлау орталығы» МКҚК Мемлекеттік сатып алу бойынша менеджер – 1 бірлік Қойылатын талаптар: жоғары немесе орта білім (экономика немесе құқық), 1 жылдан кем емес жұ­мыс өтілі, мемлекеттік сатып алу туралы заңды білуі, дербес компьютерді және мемлекеттік сатып алу туралы веб-порталды меңгеруі қажет. Қажетті құжаттар (түйіндеме, жеке куәлік, зейнетақы қоры келісімшарты, еңбек кітапшасы, диплом) ха­барландыру жарияланған соң 15 күн ішінде мына мекенжай бойынша қабылданады: Орал қаласы, Құр­ манғазы көшесі 179/5. Телефон/факс: 54 20 72, 54 20 28 Жоғары қабілетті және сәулелік жүктемесі ай­тар­лық­тай төмен соңғы үлгідегі аппаратта компьютерлік то­мография (қабатталған рент­ генология) өт­кізіледі. Баға­сы төмендетілді. Мекенжайымыз: Орал қа­ласы, Есенжанов көше­сі, 19-үй (“Омега” зауыты ауданы) “Ме­дициналық орталық” ЖШС. Анықтама алу үшін телефон: 53-72-59, 53-67-78

«Жайық Пресс» ЖШС-ға мемлекеттік сатып алу жөніндегі маман қажет. Түйіндемені 50-30-14 факс нөміріне жіберіңіз.

Сырым ауданы әкімінің аппараты, 090900, БҚО, Сырым ауданы Жымпиты ауылы, Қазақстан көшесі, 8-үй, 1-қабат, 9-бөлме, анықтама алу үшін телефондар: 8-(71134) 22210, факс 31276, электрондық мекенжайы: Akim_sirim@mail.ru, бос әкімшілік мемлекеттік лауазымдарға орналасуға конкурс жариялайды 1. Аудан әкімі аппаратының ұйымдастыру жұ­ мыстары, мемлекеттік қызметтер мониторингі және бақылау жөніндегі бөлімінің бас маманы E-4 (жала­қы еңбек сіңірген жылдарына байланысты 59 579 – 80 720 теңге) Функционалдық міндеттері: Аудан әкімінің аудан тұрғындары, мәслихат депутаттары алдында есеп беру кездесулерін дайындау, кестелерін жасақтау. Барлық деңгейде өтетін сайлау жұмыстарымен айналысу. Әкімдік мәжілістерінің, әкім және оның орынбасарлары өткізе­тін басқа да шараларды ақпараттық-аналитикалық жағын қамтамасыз ету, аудан активінің, басқа да жиналыстарды ұйымдастыру және хаттамаларын толтыру жұмыстары­мен айналысады. Аудан әкімі аппаратының жылдық, тоқ­ сандық жұмыс жоспарларын және аудан әкімінің айлық кестесін жасақтау. Әкімият отырыстарының өткізілуін ұйымдастыру, күн тәртібін жасақтау, шақырылатын лауазымды тұлғаларды анықтау және шақыру. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: 1. Жоғары білім. Мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес немесе осы санаттағы нақты лауазымның функционалдық бағытына сәйкес облыстарда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі бар болған жағдайда ортадан кейін­ гі білім 2. Білім, гуманитарлық ғылымдар, құқық, әлеуметтік ғылымдар және бизнес, ауыл шаруашылығы ғылымда­ры, қызметтер, ветеринария, техникалық ғылымдар жә­не технологиялар салаларындағы мамандықтар бойынша. 2. Сырым аудандық мәдениет, тілдерді дамыту, дене шынықтыру және спорт бөлімінің басшысы, E-R-1 санаты (жалақы еңбек сіңірген жылдарына байланысты 119 954 – 156 314 теңге) Функционалдық міндеттері: Мәдениет және тілдерді дамыту туралы мемлекеттiк саясатты iске асыру, оның оны жетiлдiруiн қамтамасыз ету. Мекемеге қарасты ұйымдарды бiлiктi мамандармен қамтамасыз ету және олардың бiлiктiлiктерiн арттыру. Аудандық мәдениет бөлiмiнiң жұмысын басқару, жетiлдiру, дамыту жоспар­ларын жасау. Ұлттық мәдени дәстүр мен әдет -ғұрыптар­ды жаңарту, сақтау және дамыту. Аудан бойынша мәде­­ни, тарихи ескерткiштердiң есепке алынуы, сақталуы, қалпына келтiрiлу жұмыстарын ұйымдастыру. Ауылдық округтердегі мәдениет үйлері мен ауылдық клуб ғима­

раттарының сақталуына, күтіп ұсталуын және оларға күрделі жөндеу жұмыстарын жүргізілуін қадағалау. Ауданда дене шынықтыру және спорт жөніндегі мемлекеттік саясатты жүзеге асыру, бұқаралық спорттың дамуын жүзеге асыру. Ауданда спорт түрлері бойынша бұқаралық-спорттық, мәдени-сауықтыру жұмыстары бо­йынша іс-шаралар дайындау және оларды жүзеге асыру. Ауданның спорт мекемелерінің барлық түрінде де мем­лекеттік стандарттың сақталуын қамтамасыз ету. Бөлiм­нiң жұмысын үйлестiредi. Облыс және аудан әкiмдерiнiң шешiмдерiнiң әкімдік қаулыларының, облыстық бағдар­ ламалардың орындалуын қамтамасыз ету. Өз саласы бойынша келіп түскен жеке және заңды тұлғалардың арыз-шағым, өтініштерін қарау және жауап беру. Қара­ мағындағы қызметкерлердiң жұмысын ұйымдастыру, бақылау, ынталандыру қабiлетi, азаматтарды қабылдау жұмысында тәжiрбиесi болу, мониторинг және анали­ тикалық ақпараттық әдiстерi мен түрлерiн бiлу Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Білімі жоғары; Білім, гуманитарлық ғылымдар, құ­қық, әлеуметтік ғылымдар және бизнес, қызметтер, ветеринария, өнер, техникалық ғылымдар және технологиялар салаларының мамандықтары бойынша мемлекеттік қызмет өтілі үш жылдан кем емес және жұмыс тәжірибе­сі келесі талаптардың біріне сәйкес болуы тиіс: 1) жоғары немесе жоғары оқу орындарынан кейінгі білім бағдарламалары бойынша Қазақстан Республика­ сының Президенті жанындағы білім беру ұйымдарында мемлекеттік тапсырыс негізінде немесе шетелдің жоға­ры оқу орындарында шетелде кадрлар даярлау жөнін­дегі республикалық комиссия бекітетін басым маман­ дықтар бойынша оқуды аяқтаған жағдайда мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес; 2) мемлекеттік органдарда басшылық немесе өзге лауазымдарда жұмыс өтілі бір жылдан кем емес; 3) осы санаттағы нақты лауазымның функционалдық бағыттарына сәйкес облыстарда жұмыс өтілі төрт жыл­дан кем емес, оның ішінде басшылық лауазымдарда бір жылдан кем емес E-G-3 санаттары бойынша конкурсқа қатысушы­ ларға қойылатын талаптар: Жоғары білім. Мемлекет­тік қызмет өтілі бір жылдан кем емес немесе осы санат­тағы нақты лауазымның функционалдық бағытына сәй­кес облыстарда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі бар

болған жағдайда ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі. E-G-3 санаттары бойынша жалақы еңбек сіңірген жылдарына байланысты 53 808 - 72386 теңге 3. Бұлдырты ауылдық округі әкімі аппаратының бас маманы-есепші, E-G-3 санаты Функционалдық міндеттері: Ауылдық округ әкімі аппаратының жылдық шығыс жобасын әзірлеу, бекітуге ұсыну. Тиісті бекітілген штаттық кесте бойынша уақтылы қызметкерлердің еңбекақыларын есептеу, төлеу. Қаржы және аппарат есебіндегі құнды заттардың есебін жүргі­ зу, сақталуына бақылау жасау, жыл аяғында инвентаризация өткізу. Жұмсалған қаржы құжаттарының дұрыс рәсімделуін, олардың заңдылығын қадағалау.Бухгалтерлік, статистикалық есептерді уақытында жасау және тапсыру. Қызметкерлердің жалақысынан тиісті төлемдерді зейнетақы қорларына аудару. Қаржының мақсатты және дұрыс жұмсалуын қадағалау. Округ әкімі аппаратында өтетін құрылыс, жөндеу және сатып алу жұмыстарына өтетін тендерлерді ұйымдастыру. Округ көлеміндегі шаруашылық жүргізуші заңды және жеке тұлғалардан бюджетке түсетін салық түсімдерінің орындалуына ықпал жасайды. Мүлікке есеп жүргізеді, бір жолғы төлемдерді жинайды. Мемлекеттік мекемелер мен мектепке дейінгі тәрбие мекемелерін материалдық техникалық жағынан қолдау және қамтамасыз ету; округ көлеміндегі мектеп оқушыларының тасымалын ұйымдастыру. Күрделі жөндеу жұмыстарының, елді мекендерді ауыз сумен қамтамасыз ету, көшелерді жарықтандыру, көгалдандыру мен абаттандыру, санитарлық тазалық жұмыстарына бөлінетін қаржылардың жұмсалуын бақылау; Ауылдық округ әкімі аппаратының теңгерімінде тұрған үйлердің есебін жүр­ гізеді, онда тұрып жатырған тұрғындармен келісімшарт жасайды. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Әлеуметтік ғылымдар және бизнес саласының қаржы, экономика, есеп және аудит мамандықтары бойынша 4. Аралтөбе ауылдық округі әкімі аппаратының бас маманы, E-G-3 санаты Функционалдық міндеттері: Әкімшілік-аумақтық бірліктің аумағында ветеринариялық-санитарлық қауіп­ сіздікті қамтамасыз ету жөніндегі ветеринариялық іс-ша­раларды орындайды. Жануарға ветеринариялық паспорт

береді. Ауылдық округ аумағында қолданылатын ве­теринариялық анықтаманы береді. Ауыл шаруашылығы жануарларын бірдейлендіруді жүзеге асыру. Елді мекен жерлерінде жануарларды жоюға арналған орындарды анықтайды. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Ветеринария саласының мамандықтары бойынша Конкурсқа қатысу үшін қажетті құжаттар: 1) өкілетті орган белгілеген нысандағы өтініш; 2) 3х4 үлгідегі фотосурет 3) өкілетті орган белгілеген нысандағы сауалнама; 4) бiлiмi туралы құжаттардың нотариалдық куәлан­ дырылған көшірмелері, 5) еңбек қызметін растайтын құжаттың нотариалдық куәландырылған көшірмесі; 6) денсаулығы туралы анықтама (ҚР Денсаулық сақ­ тау министрлігінің 2010 жылғы 23 қарашадағы №907 бұй­ рығымен бекітілген (ҚР нормативтік-құқықтық актілер­дің тізілімінде №6697 болып тіркелген) нысандағы; 7) ҚР азаматының жеке куәлігінің көшірмесі; 8) Құжаттарды тапсыру сәтінде уәкілетті органмен белгіленген шекті мәннен төмен емес нәтижемен тесті­ леуден өткені туралы қолданыстағы сертификат. Құжаттарды қабылдау мерзімі конкурс өткізу туралы хабарландыру соңғы жарияланған күнінен бастап 10 жұмыс күнінің ішінде, көрсетілген мекенжай бойынша сәйкесті мемлекеттік органға тапсырылуы тиіс. Конкурс комиссиясының қарауына құжаттарды қа­былдау мерзімінде азаматтардың өздері әкеліп берген немесе поштамен жіберілген (қоса тіркелген құжаттар­ дың тізбесі көрсетілген құжат тігілетін папкада орналас­ тырылған) құжаттары қабылданады. Құжаттардың толық емес пакетін ұсыну конкурс ко­миссиясының оларды қараудан бас тартуы үшін негіз болып табылады. Конкурсқа қатысу үшін құжаттарды электрондық пошта арқылы берген азаматтар құжат­ тардың түпнұсқасын әңгімелесу басталғанға дейін бір жұмыс күн бұрын кешіктірілмей беріледі. Осы құжаттар­дың түпнұсқасы берілмеген жағдайда тұлға әңгімеле­су­ден өтуге жіберілмейді. Әңгімелесуге жіберілген кандидаттар одан кандидаттарды әңгімелесуге жіберу туралы хабардар ету күнінен бастап бес жұмыс күні ішінде конкурс жариялаған Сы­рым ауданы әкімі аппаратында өтеді.


20

ТЕЛЕЖОСЫҚ Бейсенбі, 17 сәуір 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru

ДҮЙСЕНБІ, 21 сәуір ҚАЗАҚСТАН

16.00 «Менің Қазақстаным» 16.30, 19.30, 22.10, 2.05 ЖАҢАЛЫҚТАР 16.50 ӨЗЕКЖАРДЫ 17.10 «Біз қазақша сөйлейміз». Реалити шоу 17.50 «Ғажайыпстанға саяхат». 18.00 «ЗАҢ ЖӘНЕ БІЗ». Тікелей эфир 18.30 «Парыз». 8-бөлім 20.05 «АЙТУҒА ОҢАЙ...» 20.50 «ЖЕДЕЛ ЖӘРДЕМ» 21.40 «ТҮНГІ СТУДИЯДА Нұрлан Қоянбаев» 22.45 «SPORT.KZ» 23.05 «Келін». 23.50 «Түнгі студияда Нұрлан Қоянбаев»

0.20 «Көкпар» Ұлттық ойын 1.05 «Дауа» 1.40 «Ұлттық өнім» 2.40 «Өзекжарды»

Орал

16.50 «Апта» 17.30 “Сыр толғау”

Қазақстан-Орал

06.55-17.55 ПРОФИЛАКТИКА 17.55 Аңдатпа 18.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары . Тікелей эфир 18.15 «Телемаркет», жарнама 18.20 “МАХАМБЕТ”. Деректі фильм 19.00 Новости «АҚЖАЙЫҚ» . Тікелей эфир

19.15 «Телемаркет», жарнама 19.20 “ОПИРАЯСЬ НА ЗАКОН” 20.00 Жеңіс тарихы. “Солдат бақыты” 20.20 “ЖАЙЫҚ ЖАУҺАРЛАРЫ” 20.40 “ТОПЖАРҒАН” 20.50 «Телемаркет», жарнама 21.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары 21.25 «Телемаркет», жарнама 21.30 Новости «АҚЖАЙЫҚ» 21.55 «Телемаркет», жарнама 22.00 “ПАУДЕР ПАРК”. Телехикая. 26-бөлім 22.50 “МЕТОД ФРЕЙДА”. Телехикая. 4-бөлім 23.40 “В стременах времени”. Дерек­ ті сериал. 00.00 «Ақжайық» жаңалықтары (сурдоаудармамен)

00.30 Новости «Ақжайық» (с сурдопереводом) 01.00 Аңдатпа

ХАБАР

16.00, 19.00, 23.10, 00.30 Жаңалықтар 16.15 ВВС ұсынады «Әлемдік мұхит құпиясы». 17.00, 20.00, 23.40 Новости 17.15 «25-шақырым». 18.10 «Біз». Ток-шоу. 19.30 «Бюро расследований». 20.30 «Сулейман Великолепный». 4 сезон. 21.20 «След». 22.10 Көзқарас 22.40 Тотальный футбол 00.10 Журналдар

ЕУРАЗИЯ

16.00 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ» 16.30 «ДОСКА ПОЧЕТНЫХ» 17.00 ЖАҢАЛЫҚТАР 18.00 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз.) 18.30 «В НАШЕ ВРЕМЯ» (каз.) 19.30 «П@УТINA» 20.00 «НОВОСТИ В 20.00» 20.30 «ПУСТЬ ГОВОРЯТ» 21.45 «ШПИОНСКИЕ ИГРЫ» 22.55 Премьера. Александра Волкова, Владимир Фекленко, Владислав Котлярский в многосерийном фильме «КУРАЖ» 0.50 «ВЕЧЕРНИЙ УРГАНТ» 1.25 «КОМИССАР МОНТАЛЬБАНО» (каз.)

СЕЙСЕНБІ, 22 сәуір ҚАЗАҚСТАН

6.00 «ТАҢШОЛПАН» 8.30 ,11.30, 16.30, 19.30, 22.10, 2.05 ЖАҢАЛЫҚТАР 8.45, 20.50 «Жедел жәрдем». 9.40, 20.05 «Айтуға оңай...» 10.25 «Сүйкімді жәндіктер». 10.35, 18.30 «Парыз». 11.45 «Sport.kz» 12.10 «Алаң» ток-шоуы 15.10 «КЕЛІН». 16.00 «Ұлттық өнім» 16.25 «Еңбек түбі -береке» 16.50 «Ас болсын!» 17.35 «Сыр-сұхбат» 18.10 «EXPO ЖОЛЫ» 21.40 «ТҮНГІ СТУДИЯДА Нұрлан Қоянбаев» 22.45 «EXPO жолы» 23.05 «Келін». 868, 869-бөлімдері 23.50 «Түнгі студияда Нұрлан Қоянбаев» 0.20 «Ұлттық өнім» 0.45 «Еңселі Елорда» 0.55 «Ас болсын!» 1.40 «Ұлттық өнім»

ОРАЛ

16.50 «Ақжайық» жаңалықтары 17.15 “Темірқазық” 17.35 «Жандауа»

Қазақстан-Орал

06.55 Аңдатпа 07.00 «Ақжайық» жаңалықтары (сурдоаудармамен) 07.25 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» таңғы сазды-ақпараттық бағдарлама. 07.55 «Телемаркет», жарнама 08.00 Новости «Ақжайық» (с сурдопереводом) 08.30 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» таңғы сазды-ақпараттық бағдарлама. 09.00 “Паудер парк”. Телехикая. 26-бөлім 09.45 “Опираясь на закон” 10.15 “Замансөз” 10.45 “Бәрекелді” 11.05 «Арнайы репортаж» 11.25 «Свое дело» (с сурдопереводом) 11.45 Жеңіс тарихы. “Бәрі майдан үшін, бәрі жеңіс үшін!” 12.00 Бөкей ордасы ауданының әкімі Н.С.Рақымжановтың қатысуымен тікелей эфирдегі баспасөз мәслихаты 12.40 “Метод Фрейда”. Телехикая. 4-бөлім 13.30 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары 13.45 Новости «АҚЖАЙЫҚ» 13.55 «Телемаркет», жарнама,

аңдатпа 14.00 17.55 Үзіліс 17.55 Аңдатпа 18.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары . Тікелей эфир 18.15 «Телемаркет», жарнама 18.20 “МУЗЫКА ДУШИ”. Деректі фильм 19.00 Новости «АҚЖАЙЫҚ» . Тікелей эфир 19.20 Бөкей ордасы ауданының әкімі Н.С.Рақымжановтың қатысуымен баспасөз мәслихаты 20.00 История Победы. “Дети войны” 20.20 “АТАМЕКЕН” 20.40 “БУДЬТЕ ЗДОРОВЫ” 21.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары 21.25 «Телемаркет», жарнама 21.30 Новости «АҚЖАЙЫҚ» 22.00 Телехикая 22.50 “МЕТОД ФРЕЙДА”. Телехикая. 5-бөлім 23.40 “В стременах времени”. Деректі сериал. 00.00 «Ақжайық» жаңалықтары (сурдоаудармамен) 00.30 Новости «Ақжайық» (с сурдопереводом) 01.00 Аңдатпа

ХАБАР

5.00 «ҚҰРБЫЛАР» 5.50 ЖАҢАЛЫҚТАР

6.00 Телеканал «ДОБРОе утро» 10.00 Татьяна Казючиц, Анатолий Лобоцкий, Анна Большова в многосерийном фильме «ГАДАНИЕ ПРИ СВЕЧАХ» 10.55 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ» (каз.) 11.20 «ВРЕМЯ ОБЕДАТЬ» (каз.) 11.55 «МОДНЫЙ ПРИГОВОР» (каз.) 15.00 Новости 15.10 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ» 15.45 «ДАВАЙ ПОЖЕНИМСЯ» 17.00 ЖАҢАЛЫҚТАР 18.00 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз.) 18.30 «В НАШЕ ВРЕМЯ» (каз.) 19.30 «П@УТINA» 20.00 «НОВОСТИ В 20.00» 20.30 «ПУСТЬ ГОВОРЯТ» 21.45 «ШПИОНСКИЕ ИГРЫ» 22.55 Премьера. Александра Волкова, Владимир Фекленко, Владислав Котлярский в многосерийном фильме «КУРАЖ» 0.50 «ВЕЧЕРНИЙ УРГАНТ» 1.25 «КОМИССАР МОНТАЛЬБАНО» (каз.)

ХАБАР

ЕУРАЗИЯ

06.00 «Жаңа күн». 08.00, 10.00, 12.00, 16.00, 19.00, 23.30, 01.00 Жаңалықтар 08.10 «Бюро расследований» 08.40 «Моя планета». 9.00, 17.00, 20.00, 00.00 Новости 9.10, 18.10 «Біз». Ток-шоу. 10.10, 21.20 «След». 11.00, 20.30 «Сулейман Великолепный». 4 сезон. 12.15 Көзқарас 12.45 Журналдар 15.00 «Телефон доверия». Документальная драма 15.50 «Подари детям жизнь». 16.15 ВВС ұсынады «Әлемдік мұхит құпиясы» . 17.15 «25 -шақырым». 19.30 Арнайы Хабар 22.10 Көзқарас 22.40 «Жансарай». Әшірбек Сығай. 00.30 Арнайы хабар 00.50 Журналдар Бизнес Ауа райы Спорт Журналдар

ЕУРАЗИЯ

СәрСЕНБІ, 23 сәуір ҚАЗАҚСТАН

6.00 «ТАҢШОЛПАН» 8.30 ,11.30, 16.30, 19.30, 22.10, 2.05 ЖАҢАЛЫҚТАР 8.45, 20.50 «Жедел жәрдем». 9.40, 20.05 «Айтуға оңай...» 10.25 «Сүйкімді жәндіктер». 10.35, 18.30 «Парыз». 11.45 «Ұлттық өнім» 12.05 «EXPO жолы» 12.25 «Заң және біз» 13.00 «Еңбек түбі - береке» 13.05 «Татонка». 13.30 «Жүзден жүйрік» 14.05 «ӘЙЕЛ БАҚЫТЫ». Ток-шоу. Тікелей эфир 15.10 «КЕЛІН». 16.00 «Шетелдегі қазақ балалары». 16.50 «ӨЗЕКЖАРДЫ» 17.10 «Еңбек түбі -береке» 17.15 «Толағай». 18.05 «ҚЫЛМЫС ПЕН ЖАЗА» 21.40 «ТҮНГІ СТУДИЯДА Нұрлан Қоянбаев» 22.45 «Өзекжарды» 23.05 «Келін». 23.50 «Түнгі студияда Нұрлан Қоянбаев» 0.20 «Сыр-сұхбат» 0.50 «EXPO жолы» 1.15 «Мың түрлі мамандық» 1.45 «Ұлттық өнім»

Орал

16.50 «Ақжайық» жаңалықтары 17.15 “Арнайы репортаж” 17.35 «Бәрекелді»

Қазақстан-Орал

06.55 Аңдатпа 07.00 «Ақжайық» жаңалықтары (сурдоаудармамен) 07.25 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» таңғы сазды-ақпараттық бағдарлама. 07.55 «Телемаркет», жарнама 08.00 Новости «Ақжайық» (с сурдопереводом) 08.30 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» таңғы сазды-ақпараттық бағдарлама. 09.00 Телехикая 09.50 “Сыр толғау” 10.15 “Темірқазық” 10.35 “Жайық жауһарлары” 10.55 «Топжарған» 11.15 “ЕРЖҮРЕК РЕНЖЕРЛЕР “. Балалар телехикаясы 12.00 “Марвел”. Мультсериал 12.20 История Победы. “Кто тебя помнит молодым” 12.40 “Метод Фрейда”. Телехикая. 5-бөлім 13.30 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары 13.45 Новости «АҚЖАЙЫҚ»

13.55 «Телемаркет», жарнама, аңдатпа 14.00 17.55 Үзіліс 17.55 Аңдатпа 18.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары. Тікелей эфир 18.15 «Телемаркет», жарнама 18.30 “АҚАН СЕРІ”. Деректі фильм 19.00 Новости «АҚЖАЙЫҚ». Тікелей эфир 19.20 “ВРЕМЯ ВАШЕГО ВОПРОСА”. Тікелей эфир 19.50 «Телемаркет», жарнама 20.00 История Победы. “Матай. Начало легенды”. 20.40 “СТРАТЕГИЯ СОЗИДАНИЯ 2050” 21.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары 21.25 «Телемаркет», жарнама 21.30 Новости «АҚЖАЙЫҚ» 22.00 Телехикая 22.50 “МЕТОД ФРЕЙДА”. Телехикая. 23.40 “В стременах времени”. Деректі сериал 00.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары (сурдоаудармамен) 00.30 Новости «АҚЖАЙЫҚ» (с сурдопереводом) 01.00 Аңдатпа

06.00 «Жаңа күн». 08.00, 10.00, 12.00, 16.00, 19.00, 22.40, 00.00 Жаңалықтар 08.10 Арнайы Хабар 08.40 «Моя планета». 9.00, 17.00, 20.00, 23.10 Новости 9.10, 18.10 «Біз». Ток-шоу. 10.10, 21.20 «След». 11.00, 20.30 «Сулейман Великолепный». 4 сезон. 12.15 Көзқарас 12.45 «Әр үйдің сыры басқа». Деректі драма. 13.15 «Айтұмар». 14.10 Екатерина Семенова в мелодраме «Две судьбы, новая жизнь» . 15.00 «Телефон доверия». Документальная драма 15.50 «Подари детям жизнь...». 16.15 ВВС ұсынады: «Мысыр» . 17.15 «25- шақырым». 19.30 Жаңа қоғам 22.10 Көзқарас 23.40 Жаңа қоғам. 23.50 Журналдар Бизнес Ауа райы Спорт Журналдар

5.00 «ҚҰРБЫЛАР» 5.50 ЖАҢАЛЫҚТАР 6.00 Телеканал «ДОБРОе утро» 10.00 Татьяна Казючиц, Анатолий Лобоцкий, Анна Большова в многосерийном фильме «ГАДАНИЕ ПРИ СВЕЧАХ» 10.55 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ» (каз.) 11.20 «ВРЕМЯ ОБЕДАТЬ» (каз.) 11.55 «МОДНЫЙ ПРИГОВОР» (каз.) 13.00 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз.) 13.35 «П@УТINA» 14.00 «НОВОСТИ ДНЕМ» 14.25 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ» 14.50 «СУДЕБНЫЕ ИСТОРИИ» 15.50 «ДАВАЙ ПОЖЕНИМСЯ» 17.00 ЖАҢАЛЫҚТАР 18.00 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз.) 18.30 «В НАШЕ ВРЕМЯ» (каз.) 19.30 «П@УТINA» 20.00 «НОВОСТИ В 20.00» 20.30 «ПУСТЬ ГОВОРЯТ» 21.45 «ШПИОНСКИЕ ИГРЫ» 22.55 Премьера. «МОТЫЛЬКИ». Многосерийный фильм 0.50 «ДОСКА ПОЧЕТНЫХ» 1.25 «КОМИССАР МОНТАЛЬБАНО» (каз.)


Тележосық oral_oniri@inbox.ru

Бейсенбі, 17 сәуір 2014 жыл

21

бейСЕНБІ, 24 сәуір ҚАЗАҚСТАН 6.00 «ТАҢШОЛПАН» 8.30 ,11.30, 16.30, 19.30, 22.10, 2.05 ЖАҢАЛЫҚТАР 8.45, 20.50 «Жедел жәрдем». 9.40, 20.05 «Айтуға оңай...» 10.25 «Сүйкімді жәндіктер». 10.35, 18.30 «Парыз». 11.45 «Агробизнес» 12.10 «Қазақстан би әлемі» 12.30 «Мәлім де беймәлім Қазақстан» 13.00 «Еңбек түбі - береке» 13.05 «Татонка». 13.30 «Жүзден жүйрік» 14.05 «ӘЙЕЛ БАҚЫТЫ». Токшоу. Тікелей эфир 15.10 «КЕЛІН». 16.00 «Мың түрлі мамандық» 16.50 «Қылмыс пен жаза» 17.10 «EXPO жолы» 17.35 «Жиһанкез». 18.00 «ШЕТЕЛДЕГІ ҚАЗАҚ БАЛАЛАРЫ» 21.40 «ТҮНГІ СТУДИЯДА Нұрлан Қоянбаев»

22.45 «Қылмыс пен жаза» 23.05 «Келін». 23.50 «Түнгі студияда Нұрлан Қоянбаев» 0.20 «Ұлттық өнім» 0.45 «EXPO жолы» 1.05 «Мың түрлі мамандық» 1.35 «Мәлім де беймәлім Қазақстан»

ҚАЗАҚСТАН

22.45 «Парламент» 23.05 «Келін». 23.50 «Жерұйық» тарихи драмасында 1.40 «Иман айнасы» 2.35 «Жарқын бейне»

6.00 «ТАҢШОЛПАН» 8.30 ,11.30, 16.30, 19.30, 22.15, 2.05 ЖАҢАЛЫҚТАР 8.45 «Жедел жәрдем». 9.40, 20.05 «Айтуға оңай...» 10.25 «Сүйкімді жәндіктер». 10.35, 18.30 «Парыз». 11.45 «МЕНІҢ ҚАЗАҚСТАНЫМ» 12.20 «Жарқын бейне» 12.45 «Жан жылуы» 13.05 «Татонка». 13.30 «Жүзден жүйрік» 14.05 «ӘЙЕЛ БАҚЫТЫ». Ток-шоу. Тікелей эфир 15.10 «КЕЛІН». 16.00 «Экономикалық одақтың бір тірегі. Беларусь Республикасы». Арнайы жоба 16.25 «Еңбек түбі - береке» 16.50 «ӨЗЕКЖАРДЫ» 17.10 «ЖАҢА ҚАЗАҚСТАН - 2050» 17.40 «ПАРЛАМЕНТ» 18.05 «ИМАН АЙНАСЫ» 20.50 «ҰЛТТЫҚ ШОУ» 21.55 «Жайдарман». Үздік әзілдер

ҚАЗАҚСТАН

6.00 Қазақстан эстрада жұлдыздарының қатысуымен концерт 7.30 «СЕНБІЛІК ТАҢ». 8.35 «АГРОБИЗНЕС» 9.00 «ДАУА» 9.35 «АC БОЛСЫН!» 10.20 «Әзіл әлемі» 11.55 «ТЕЛҚОҢЫР» 12.40 «Ұстаз». 14.05 «Шетелдегі қазақ балалары» 14.40 «КЕЛБЕТ» 15.10 «Қазақстан би әлемі» 15.25 «Мың түрлі мамандық» 16.00 Футболдан Әлем чемпионаты - 2013. «Road to Brazil». Арнайы хабар 16.30, 19.30, 22.40, 2.05 ЖАҢАЛЫҚТАР 16.50 Болат Әбділманов, Назгүл Қарабалина, Сергей Петров

ОРАЛ

16.50 «Ақжайық» жаңалықтары 17.15 “Топжарған” 17.35 «Жайық жауһарлары»

Қазақстан-Орал

06.55 Аңдатпа 07.00 «Ақжайық» жаңалықтары (сурдоаудармамен) 07.25 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» таңғы сазды-ақпараттық бағдарлама. 07.55 «Телемаркет», жарнама 08.00 Новости «Ақжайық» (с сурдопереводом) 08.30 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ»

09.00 Телехикая 09.50 «Время вашего вопроса» 10.20 «Атамекен» 10.40 “Будьте здоровы” (с сурдопереводом) 11.00 “Молодежный проспект” 11.20 История Победы. “Солдатское счастье” 11.35 “ЕРЖҮРЕК РЕНЖЕРЛЕР “. Балалар телехикаясы 12.00 “Марвел”. Мультсериал 12.45 “Метод Фрейда”. 13.30 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары 13.45 Новости «АҚЖАЙЫҚ» 13.55 «Телемаркет», жарнама, аңдатпа 14.00 17.55 Үзіліс 17.55 Аңдатпа 18.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары. Тікелей эфир 18.15 «Телемаркет», жарнама 18.20 “ЖЫРДЫҢ АЛТЫН ДІҢГЕГІ”. Деректі фильм 19.00 Новости «АҚЖАЙЫҚ». Тікелей эфир

19.20 “ЕЛ АЛДЫНДА”. Тікелей эфир 20.00 История Победы. “Все для фронта. Все для Победы” 20.20 “ЖЕРГІЛІКТІ УАҚЫТ” 20.40 “АЛТЫН БЕСІК” 21.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары 21.25 «Телемаркет», жарнама 21.30 Новости «АҚЖАЙЫҚ» 22.00 Телехикая 22.50 “МЕТОД ФРЕЙДА” 23.40 “В стременах времени”. Деректі сериал 00.00 «Ақжайық» жаңалықтары (сурдоаудармамен) 00.30 Новости «Ақжайық» (с сурдопереводом) 01.00 Аңдатпа

ХАБАР

06.00 «Жаңа күн». 08.00, 10.00, 12.00, 16.00, 19.00, 22.40, 00.30 Жаңалықтар 08.10 Жаңа қоғам 08.40 «Моя планета».

9.00, 17.00, 20.00, 23.30 Новости 9.10, 18.10 «Біз». Ток-шоу. 10.10, 21.20 «След». 11.00, 20.30 «Сулейман Великолепный». 12.15 Көзқарас 12.45 «Әр үйдің сыры басқа». Деректі драма. 13.15 «Айтұмар». 14.10 «Две судьбы, новая жизнь» . 15.00 «Телефон доверия». 15.50 «Подари детям жизнь». 16.15 ВВС ұсынады: «Мысыр». 17.15 «25- шақырым». 19.30 Арнайы Хабар 22.10 Көзқарас 23.10 Арнайы Хабар . 00.00 Журналдар

ЕУРАЗИЯ

5.00 «ҚҰРБЫЛАР» 5.50 ЖАҢАЛЫҚТАР 6.00 Телеканал «ДОБРОе утро»

10.00 «ГАДАНИЕ ПРИ СВЕЧАХ» 10.55 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ» (каз.) 11.20 «ВРЕМЯ ОБЕДАТЬ» (каз.) 11.55 «МОДНЫЙ ПРИГОВОР» (каз.) 13.00 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз.) 13.35 «П@УТINA» 14.00 «НОВОСТИ ДНЕМ» 14.25 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ» 14.50 «СУДЕБНЫЕ ИСТОРИИ» 15.50 «ДАВАЙ ПОЖЕНИМСЯ» 17.00 ЖАҢАЛЫҚТАР 18.00 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз.) 18.30 «В НАШЕ ВРЕМЯ» (каз.) 19.30 «П@УТINA» 20.00 «НОВОСТИ В 20.00» 20.30 «ПУСТЬ ГОВОРЯТ» 21.45 «ШПИОНСКИЕ ИГРЫ» 22.55 «МОТЫЛЬКИ». Многосерийный фильм 0.50 «ВЕЧЕРНИЙ УРГАНТ» 1.25 «КОМИССАР МОНТАЛЬБАНО» (каз.)

жұма, 25 сәуір

Орал

16.50 «Ақжайық» жаңалықтары 17.15 «Атамекен» 17.35 “Алтын бесік”

Қазақстан-Орал

06.55 Аңдатпа 07.00 «Ақжайық» жаңалықтары (сурдоаудармамен) 07.25 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» таңғы сазды-ақпараттық бағдарлама. 07.55 «Телемаркет», жарнама 08.00 Новости «Ақжайық» (с сурдопереводом) 08.30 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» таңғы сазды-ақпараттық бағдарлама. 09.00 Телехикая 09.45 «Ел алдында» 10.20 “Стратегия созидания 2050”

10.40 “ЕРЖҮРЕК РЕНЖЕРЛЕР “. Балалар телехикаясы 11.25 “Марвел”. Мультсериал 12.20 История Победы. “Дети войны” 12.40 “Метод Фрейда”. Телехикая 13.30 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары 13.45 Новости «АҚЖАЙЫҚ» 13.55 «Телемаркет», жарнама, аңдатпа 14.00 17.55 Үзіліс 17.55 Аңдатпа 18.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары. Тікелей эфир 18.15 «Телемаркет», жарнама 18.20 “Алғашқы Роза”. Деректі фильм 19.00 Новости «АҚЖАЙЫҚ». Тікелей эфир 19.20 “ВРЕМЯ ВАШЕГО ВОПРОСА”. Тікелей эфир 19.50 «Телемаркет», жарнама 20.00 Жеңіс тарихы. “Жастық шағын жоғалтқандар” 20.20 “МӘҢГІЛІК ЕЛ”

20.40 «ЖАНДАУА» 21.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары 21.25 «Телемаркет», жарнама 21.30 Новости «АҚЖАЙЫҚ» 22.00 Телехикая 22.50 “МЕТОД ФРЕЙДА”. Телехикая 23.40 “В стременах времени”. Деректі сериал 00.00 «Ақжайық» жаңалықтары (сурдоаудармамен) 00.30 Новости «Ақжайық» (с сурдопереводом) 01.00 Аңдатпа

ХАБАР

06.00 «Жаңа күн». 08.00, 10.00, 12.00, 16.00, 19.00, 00.30, 02.00 Жаңалықтар 08.10 Арнайы Хабар 08.40 «Моя планета». 9.00, 17.00, 20.00, 01.00 Новости 9.10, 18.10 «Біз». Ток-шоу. 10.10 «След». 11.00 «Сулейман Великолепный». 4 сезон.

12.15 Көзқарас 12.45 «Әр үйдің сыры басқа». Деректі драма. 13.15 «Айтұмар». Отбасылық бағдарлама. 14.10 Екатерина Семенова в мелодраме «Две судьбы, новая жизнь» . 15.00 «Телефон доверия». Документальная драма 15.50 «Подари детям жизнь». 16.15 ВВС ұсынады: «Мысыр» . 17.15 «25- шақырым». 19.30 Вектор развития 20.30 «Жұлдызды дода.Звездные войны». Развлекательное шоу. 22.00 Мегахит . Жан Рено в боевике «22 пули: Бессмертный». 00.00 Көзқарас 01.30 Журналдар Бизнес Ауа райы Спорт Журналдар

ЕУРАЗИЯ

5.00 «ҚҰРБЫЛАР» 5.50 ЖАҢАЛЫҚТАР

6.00 Телеканал «ДОБРОЕ УТРО» 10.00 Новости 10.05 Татьяна Казючиц, Анатолий Лобоцкий, Анна Большова в многосерийном фильме «ГАДАНИЕ ПРИ СВЕЧАХ» 11.00 «ЖҰМА УАҒЫЗЫ» 11.20 «ВРЕМЯ ОБЕДАТЬ» (каз.) 11.55 «ЖИТЬ ЗДОРОВО» (каз.) 13.00 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз.) 13.35 «П@УТINA» 14.00 «НОВОСТИ ДНЕМ» 14.25 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ» 14.50 Премьера. «СЕКРЕТ ВЕЧНОЙ ЖИЗНИ» 15.50 «ЖДИ МЕНЯ» 17.00 ЖАҢАЛЫҚТАР 18.00 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз.) 18.30 «В НАШЕ ВРЕМЯ» (каз.) 19.30 «П@УТINA» 20.00 «НОВОСТИ В 20.00» 20.30 «ПОЛЕ ЧУДЕС» 21.45 «ТОЧЬ-В-ТОЧЬ» 1.00 «ЧЕЛОВЕК И ЗАКОН» 2.00 «КОМИССАР МОНТАЛЬБАНО» (каз.)

СЕНБІ, 26 сәуір «Жерұйық» тарихи драмасында 18.45 «ЖАН ЖЫЛУЫ» 19.05 «АРНАЙЫ РЕПОРТАЖ» 20.05 Ескендір Хасанғалиевтың шығармашылық кеші 22.10 «СІЗ НЕ ДЕЙСІЗ?» 23.15 Карли Поуп, Брайан Остин Грин, Сара Рю «Қайта оралған сол бір сәт» мелодрамасында 0.50 «Ғасырлар үні». Этномузыкалық фильм 1.35 «Келбет»

Қазақстан-Орал

08.55 Аңдатпа 09.00 «Ақжайық» жаңалықтары (сурдоаудармамен) 09.30 «Алтын бесік» 09.50 «Телемаркет», жарнама 10.00 Новости «Ақжайық» (с сурдопереводом) 10.30 “Время вашего вопроса”

11.05 “Жергілікті уақыт” 11.25 “Телемаркет”, жарнама 11.30 История Победы. “Все для фронта. Все для Победы” 11.45 “Марвел”. Мультсериал 12.30 “ЕРЖҮРЕК РЕНЖЕРЛЕР “. Балалар телехикаясы 13.15 Мультфильм 13.55 «Телемаркет», жарнама, аңдатпа 14.00 16.55 Үзіліс 16.55 Аңдатпа, «Телемаркет», жарнама 17.00 “Балапаннан” базарлық 18.00 История Победы. “Сокращение штатов. Сайхин и Урда” 18.20 Шалқар шабыт. “Даламның дауысы” 19.00 «АПТА» 19.40 “ТЕМІРҚАЗЫҚ” 20.00 «ПАНОРАМА НЕДЕЛИ» 20.40 «СВОЕ ДЕЛО»

21.00 «СЫР ТОЛҒАУ» 21.20 «Телемаркет», жарнама 21.30 “СЕНБІЛІК ШОУ” 22.15 “РЫВОК”. Көркем фильм 23.35 “БАТЫРҒА ОҚ АТУ”. Көркем фильм 01.00 Аңдатпа

ХАБАР

06.00 «Махаббат мерейі ». 07.35 «Ким». Мультфильм 08.20 «Табиғаттың тартуы». Д/с. 08.55 «Подари детям жизнь...» 9.00, 17.00, 20.00, 23.00 Новости 9.10 «Оян . Kz». 10.10 «Дело вкуса с Татьяной Веденеевой» 10.40 ПРОД.ВОПРОС 11.00 «Сноски». 11.30 «Әр үйдің сыры басқа». Деректі драма. 12.00, 16.00, 19.00, 22.30 Жаңалықтар

12.10 Х/ф «Нянька по вызову» . 14.10 «Жансарай». Әшірбек Сығай. 15.00 Ән мен әнші. 16.15 Бармысың, бауырым? 17.15 Кино. «Жақсы дәрігер». 19.30 «Энергия будущего». 20.30 «План побега» боевик 23.30 Қазақтың мемлекеттік М.Әуезов атындағы академиялы драма театры. Баққожа Мұқай. «Сергелдең болған серiлер».

ЕУРАЗИЯ

5.00 Фильм «ДЕВЧАТА» (каз.) 6.35 «ИГРЫ РАЗУМА». (каз.) 7.25 «ТАҢҒЫ ПОШТА» 8.00 Новости 8.10 «СМАК» 8.45 «ЛЮБОВЬ ДЛЯ БЕДНЫХ» 10.35 «ФАБРИКА ГРЕЗ» с Ольгой Артамоновой

11.05 «ИДЕАЛЬНЫЙ РЕМОНТ» (каз.) 12.00 «ИГРЫ РАЗУМА». Многосерийный фильм (каз.) 12.55 «ДУ ҚОЛ ШОКОЛАД» 14.00 «УГАДАЙ МЕЛОДИЮ» 14.30 Елена Шилова, Иван Жидков в фильме «ВАСИЛЬКИ» 19.00 «Первый канал «Евразия» представляет шоу «ЛУЧШИЙ ГОРОД.KZ» 20.00 «НОВОСТИ В СУББОТУ» 20.30 «СЕНБІЛІК ЖАҢАЛЫҚТАР» 20.45 «ТІЛШІ ТҮЙІНІ» 21.15 «СЕНБІЛІК ЖАҢАЛЫҚТАР» 21.35 Любимые комедии. «ПОЛОСАТЫЙ РЕЙС» (каз.) 23.20 Олег Долин в остросюжетном фильме «РОДСТВЕННИК» 1.40 Фильм «ДЕВЧАТА» (каз.) 3.15 «ИДЕАЛЬНЫЙ РЕМОНТ» (каз.)

жекСЕНБІ, 27 сәуір ҚАЗАҚСТАН

6.00 Қазақстан эстрада жұлдыздарының қатысуымен концерт 7.05 «Мәлім де беймәлім Қазақстан» 7.35 «Умизуми командасы». 8.30 «Орман жанашырлары – 2». Мультфильм 10.05 «СЫР-СҰХБАТ» 10.35 «АҚСАУЫТ» 11.05 «Сіз не дейсіз?» 11.35 «Ұлттық шоу» 12.40 «Ұстаз». 7-8 бөлімдері 14.00 «КОН-ТИКИ» шытырман оқиғалы фильм. 16.00 Футболдан Әлем чемпионаты - 2013. «Road to Brazil». Арнайы хабар 16.35 «ЕҢСЕЛІ ЕЛОРДА» 16.50 «ҚАЗАҚСТАН БИ ӘЛЕМІ» 17.10 «Он жылдығымызға бес

жыл қалды». «Өнер қырандары» пародиялық театрының кеші 19.10 «Экономикалық одақтың бір тірегі. Беларусь Республикасы». Арнайы жоба 19.30 «АПТА. КZ» 20.35 «ЖАЙДАРМАН». Республикалық Премьер лига 1/8 финал. 3-топ 22.15 «АЛАҢ» ток-шоуы 23.05 «КӨКПАР». Ұлттық ойын 23.50 «Кон-Тики» К/ф. 1.40 «АПТА. КZ» 2.45 «Телқоңыр»

Қазақстан-Орал 08.55 Аңдатпа 09.00 «Апта» (сурдоаудармамен) 09.40 «Жандауа» (сурдоаудармамен) 10.00 «Панорама недели» (с

сурдопереводом) 10.30 «Телемаркет», жарнама 10.40 “Мәңгілік ел” 11.00 “Сенбілік шоу” 11.45 История Победы. “Матай . Начало легенды” 12.20 “ЕРЖҮРЕК РЕНЖЕРЛЕР “. Балалар телехикаясы 13.05 “Марвел”. Мультсериал 14.05-16.55 Үзіліс 17.00 “ЕРЖҮРЕК РЕНЖЕРЛЕР “. Балалар телехикаясы 18.00 Жеңіс тарихы. “Соғысты ұмыту мүмкін емес” 18.20 “Күлегеш” 18.40 “Атырау облысының Батыс Қазақстан облысындағы мәдениет күндерінің галаконцерті”. 20.00 «АРНАЙЫ РЕПОРТАЖ» 20.20 «БӘРЕКЕЛДІ» 20.40 “ДРУГОЙ УРАЛЬСК”

21.00 “ЗАМАНСӨЗ” 21.25 «Телемаркет», жарнама 21.30 “КАЧЕЛИ ЛЮБВИ”. Көркем фильм 23.10 “ЖОЛАЙЫРЫҚ”. Көркем фильм

ХАБАР

06.00 «Махаббат мерейі». 07.30 Айбын. 08.10 Балалар уақыты. «Роботым екеуіміз». 9.00 Куб удачи. Лотерея. 9.10 «Котенок по имени Гав» 9.40 Фильм-детям. «Синбад». 11.10 «Новые приключения Аленушки и Еремы» 12.30 “Қазақтың сәндікқолданбалы өнері”. 12.40 АС АРҚАУ 13.00 «Жұлдызды дода. Звездные войны».

14.30 В прямом эфире –ТВ Бинго. 15.30 «Африка». Д/ф. 3-я.с 16.05 «Жан Анам»-2013. Майра Ілясова. 18.15 Көзкөрген. 19.00 Ақпарат арнасы – Жетi күн. Сараптау бағдарламасы. 20.00 Информационный канал - аналитическая программа Жетi күн 21.00 «Посмотрим, обсудим» с Олегом Борецким. Кино. «Вавилон». 00.00 Кино «Викингтердің келімсектерге қарсы күресі» боевигінде.

ЕУРАЗИЯ

5.00 «КОНТРОЛЬНАЯ ЗАКУПКА» (каз.) 5.25 «ПОЛОСАТЫЙ РЕЙС» (каз.) 6.50 «СЕНБІЛІК ЖАҢАЛЫҚТАР»

7.05 «ТІЛШІ ТҮЙІНІ» 7.30 «СЕНБІЛІК ЖАҢАЛЫҚТАР» 7.45 «ВОСКРЕСНЫЕ БЕСЕДЫ» 8.00 Новости 8.10 «ЗДОРОВЬЕ» 9.10 «КАЗЛОТО». Прямой эфир (каз/рус) 9.55 Шоу «ЛУЧШИЙ ГОРОД.KZ» 11.05 «ОНИ И МЫ» (каз.) 12.00 «ИГРЫ РАЗУМА». 13.00 «САМОЛЕЧЕНИЕ» (каз.) 13.45 «КТО ХОЧЕТ СТАТЬ МИЛЛИОНЕРОМ?» 14.50 «ДОБРЫЙ ВЕЧЕР, КАЗАХСТАН!» 15.55 «Нелюбимая» 20.00 «АНАЛИТИКА» 21.00 «П@УТINA+» 22.00 «ДУ ҚОЛ ШОКОЛАД» 23.00 «КЛУБ ВЕСЕЛЫХ И НАХОДЧИВЫХ». Высшая лига 1.30 Фильм «ФОРМУЛА» (каз.) 3.15 «ОНИ И МЫ» (каз.)


22

хабар-ошар Бейсенбі, 17 сәуір 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru

Тоғай Құмарұлы Қожанғалиев Арыстай аптал азамат кенеттен үзілді. Тоғай Құмарұлы Қожанғалиев ел жұрты мен ауыл-аймағын әп сәтте есеңгіретіп, 64 жасқа дәл толар күні, яғни 12 сәуір туған күнінде қара жердің қойнына берілді. Жанына жақын жанда­ры мен құрдас, достары мейірім мен адалдық тұнған жүректен біржола айырылғандарына әлі сене алар емес. Қожанғалиев Тоғай 1950 жы­лы Ақжайық ауданы, қазіргі Жа­ңабұлақ ауылында дүниеге келген. Балалық шағы Тайпақ аумағындағы Базартөбе ауылына қарасты Қызылжар бөлімшесін­де өтіп, Тайпақ орта мектебінде білім алды. Адалдықты ту еткен азамат­ тың еңбек жолы мен отбасылық өмірге деген алғашқы қадамы Қарауылтөбе ауылымен етене байланысты. Тоғайды Қарауыл­ төбеден бөлек елестету мүмкін емес. 1970-72 жылдары әскер қата­ рынан келісімен, ерекше белсен­ ділігімен қайнаған еңбек май­да­-

нына араласып, 1972 жылы Тай­пақ орта мектебінде еңбек пәні­нің мұғалімі қызметіне қабыл­да­н­ ды. Міне, осы кезеңнен бастап Төкеңнің берілген жоспарды ар­ тығымен орындап, бірнеше ма­рапаттарға бөленген шақтары, аудандық депутаттыққа ұсыны­ лып, ел ісіне етене араласқан жұлдызды жылдары басталды. Аяулы жары, ұстаз Ағырыспен бірге Тайпақ орта мектебінен талай шәкіртті қияға ұшырды. Қарапайымдылықты жаны сүйетін Төкең өмір бойы байлық емес, дос жинады. Қолындағы­сын басқаға беруге асығатын адал азаматтың шаңырағынан Тайпақ өңірінің талай азаматта­ры дәм татып, төрінде жататын. Домбырамен төгілте тұрып «Он алты қыз» бен «Әдемі қызын» шырқағанда, ауылдың тал-терегіне дейін діріл қағып, зор дауысқа елеңдейтіндей әсер беретін. Еңселі еңбек пен адалдықтың үлгісі болған Тоғайдың өрелі өмі­ рі көпке үлгі. Ерекшелікті, еңбек­ті, шығармашылықты жаны сүй­ гені соншалықты, Кеңес үкіметі

Ақжайық ауданы Есенсай ауылының тұрғыны болған асқар та­у­дай ағамыз Мақсот Сапаұлы Жұмашев егер арамызда жүрсе, 18 сәуірде 70 жасқа толғанын тойлар едік. Әттең, сұм ажал бауыры­мызды бұл күнге жеткізбеді. Табиғатынан ақкөңіл, кеңпейіл, қамқоршы ағамызды қимастық­­пен, сағынышпен еске алып, топырағы торқа болып, жаны жәннат­та болсын деп тілейміз.

Еске алушылар: іні-келіндері, қарындас-күйеу балалары кезінде ауылымызда ең алғаш рет өзінің үйлену тойын ұлттық киіммен өткізген де Төкең еді. «Азамат» деген ұғымның арнасына сыймайтын жан туралы қанша айтсақ та, тауыса алмасымыз анық... Ортамыздың сәні мен әні бол­ ған қайран Тоғай! Сенің атыңды өшірмес ұрпа­ ғың бар. Сенің жарқын бейнең біздің жү­регімізде мәңгілікке сақта­лады.

Қарауылтөбе топырағында бірге өскен құрдастары, жан достары, әскерлес достары, бір топ жолдастары

Сауда-саттық Ағаш ұста шеберлігі, есік қонды­ру, балкон рамасын жасау. Тел.: 8-701-180-44-20, 8-777-390-97-16

жалға жіберемін. Тел.: 8-778-277-05-63, үй тел.: 27-47-42 Орал қ., Гагарин көшесі, 36/4, 44-пәтер

Үй салуға жер телімі сатылады. 12 со­т­­ ық. Жаңақала ауылы, бар­лық құжат­та­ры бар. 340 000 теңге. Тел.: 8-701-420-57-30, 8-777-734-51-37, 8-7172-37-00-37

Ақжайық ауданы Бударин ауылында үй сатылады. Газдан­дырылған, теле­фон, су, жөндеу жасалған. Монша, қорасы бар. Тел.: 8-777-564-08-87, 8-771-849-01-76, 8-7112-28-49-11, 8-7113-6-97-750

Трактор МТЗ-50, косилька КТП-6, тырнауыш 6-М автоматпен краповик, при­цеп, талкай барлық құрылымдар 5 предмет сатамын. Тел.: 87114252450, 8-778-648-33-67, 8-775-156-34-37

Ақжайық ауданы Чапаев ауылында Гагарин көшесі, 12, 1-пә­тер мекенжайы бойынша орналасқан үй сатылады. Гара­ жы, жазғы асүйі, моншасы, шаруашы­лық құрылыстары, бақшасы, 8 сотық жер те­лі­мі бар. Тел.: 8-701-318-82-95, Чапаев ауылындағы тел.: 91-3-74, 91-0-77, 91-9-39

Зашаған кентіндегі №30 мектеп ауданында орналасқан 100 м² саман кір­піш­пен қапталған, 4 б., газ, әжетхана, ванна, телефон, салынып бітпеген 2 са­рай және 1 гаражы бар. Жер телімі – 12 сотық үйім­ ді сатамын. Бағасы – 61, 000 ш.б. немесе 3 бөлмелі пәтерге ауыстырамын. Тел.: 8-777-060-22-99, 8-705-212-34-11 Тасқала ауданы Тасқала ауылынан үй сатылады. Газ, электр жарығы, теле­фон, су үйге өткізілген. Аулада қора, жемшөп орны (сеновая), монша, жеміс ағаш­тары бар. Жері – 7 сотық. Тел.: 51-61-19 (қалада), ұялы тел.: 8-747-640-89-63, Тасқаладағы тел.: 21-3-78 Ақжайық ауданы Чапаев ауылында 10 сотық жер телімімен үй сатылады. Барлық жағдай жасалған. Тел.: 8-707-455-49-70, 8-777-392-43-52 Балконы бар бір бөлмелі жатақханаға

Үлкен шаған ауылынан тас жол шеті­нен жайылымға ыңғайлы 10 сотық жер телімін сатамын. Тел.: 22-03-21, 8-701-161-92-14, 8-777-194-17-74 Жаңақала ауданы орталығында орна­ ласқан жұмыс істеп тұрған әмбебап сау­да үйін сатамын. Қасында «Талап» дәріхана­ сы бар, жер телімі – 0,300 га, бизнес үшін қолайлы, құрылыс материалдарын, ірі габаритті тауарлар саудасы үшін ыңғай­лы орын. Құны 60,000 ш.б. Келісуге болады. Тел.: 51-79-25, 23-67-04, 8-701-635-19-56, 8-777-201-42-46 Владимировка ауылынан (пост – ГАИ «Кушум»), Орал қаласынан 46 км, ОралАтырау трасса (жол) бойында орналасқан, саманнан 2-3 бөлмелі үй сатылады, газ­

Батыс Қазақстан облысы бойынша экономикалық қылмысқа және сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес департаментінің (қаржы полициясы) басшылығы мен ұжымы қаржы полициясы органдарының ардагері Талғат Ғайнешұлы Амруллиннің мезгілсіз қайтыс болуына байланысты оның отбасы мен жақын-туыстарына орны толмас қайғысына ортақ­ тасып көңіл айтады. «ҚазИИТУ» ғылым-білім ке­ше­нінің ұжымы Экономика жә­не ақпараттық технологиялар колледжі­ нің кадр бөлімінің мең­ геруші­сі Айсұлу Сембіқы­ зы Ам­руллинаға жұбайы Талғаттың қайтыс болуына байланысты қайғырып көңіл айтады.

дандырылмаған (2-3 жылда күтілуде). Га­­раж, монша, құдық, қойма (погреб), жазғы үй, 2-3 мал қорасы бар, жеміс-жидек ағаш­тары баршылық. Кушум каналы, Жайық өзені, тоғай тиіп тұр. Мал ұстауға өте ың­ғайлы, жер көлемі жеткілікті, үй шетте орналасқан. Бағасы – 1 550 000 теңге. Саудаласуға болады. Тел.: 8-705-150-52-57, 8-707-849-98-13, 8-775-300-20-40, 8-705-592-80-00 Жиһаз сатамын. Жатын бөлме гарнитуры, 2 орындық жатын төсек, шкаф, 2 тумба, айна, комод, балалар шкафы сатылады. Үй тел.: 26-22-95, сағ. 19.00-ден кейін, 8-705-506-85-05 Ешкінің таралған таза түбітін аламын. 1 кг – 1000 теңге. Тел.: 8-702-853-48-21, 8-705-638-95-05 «Шағала» дүкені ауданынан кірпіш үй сатылады. 3-қабат, жалпы аумағы – 42,5 ш.м. екі бөлмелі пәтер, жиһазымен, тоңазытқыш, сплитжүйе, пластикалық терезелер. Бағасы – 42 мың $. Тел.: 8-701-512-88-67, 8-705-822-21-45 Барабаш Виктор Андреевич Қызмет көрсету Құрылыс жұмыстары: сан­­тех­ни­ка, су құ­бы­­ры, кә­різ жүйе­сі, электр­лік, ағаш ұс­ та­сы­ның жұмыс­тары, ка­фель­дік жә­­не іш­кі жұ­мыс­тар­­ды орын­дай­мын. ГВЛ, ГКЛ орна­ту, ір­ге­­­та­сын қа­лаудан тө­бе­­сін жабу­ға де­ йін­гі жұ­мыс­тарды жасай­мын, “кіл­тін тап­ сыру”. Тас қалау. Дәне­кер­­леу жұ­мыстары. Сапалы! Қым­бат емес! Тел.: 8-705-328-60-54, 8-701-849-07-78

Батыс Қазақстан облыстық мәслихат де­ путаттары және мәслихат аппаратының ұжымы Тасқала аудандық мәслихатының хатшысы Сансызбай Бақтығалиұлы Рахимовқа әкесі Бақтығалидың қайтыс болуына байланысты қайғысына ор­ тақтасып көңіл айтады.

Батыс Қазақстан «Еуразия» тіл­дер және менеджмент институты­ ның ректораты мен профессор­лықоқытушылық құрамы «Қар­жы» ка­федрасының доценті, экономика ғылымдарының кандида­ты Сатқа­ нова Римма Ғайнеш­қы­зы­на інісінің қайтыс болуына байланысты қай­ ғысына ортақтасып, көңіл айтады.

Тайпақ орта жалпы білім беретін мектебінің (Ақжайық ауданы Қа­ра­ уылтөбе ауылы) ұстаздар ұжымы осы мектепте ұзақ жыл жұмыс істеген жайсаң азамат, зейнеткер ұстаз Тоғай Қожанғалиевтің қайтыс болуына байланысты мар­ құмның жанұясына, ұл-қыздары­на, тума-туыс, жақындарына ауыр қай­ ғыларына ортақтасып көңіл айтады.

Жаңақала ауылының тұрғыны болған адал жар, қамқор әке, сүйікті ата бола білген Сержан Қаресұлы Қаресовтен 2013 жылдың 19 сәуірінде 66-ға қараған шағында айырылып қалғанымызға да 1 жылдың жүзі болды. Артында қалған балашағасын, жанұясын желеп-жебеп, пейіш­тің төрінде болуына Құран бағыштауда­ мыз. Топырағы торқа, жаны жәннатта, иманы жолдас болсын. Көрсем деп қуанышын ұл-қызыңның, Біз үшін жанұшырып өмір сүрдің. Асқақ рухың жұмаққа барып орнасын, Отыңды еш өшірмейді жалғасың. Отбасы боп жұма сайын, әкетай, Бағыштаймыз аруағыңа Құранды. Жатқан жерің жәйлі болсын, әкетай, Ұрпағыңа өмір берсін баянды.

Сағынышпен еске алушылар: зайыбы Жұмағаным, бала-келіні Абзал, Қайнар-Анаргүл, қыз-күйеу балалары Ерсайын-Арайлым, Нұрлыбек-Нұргүл, Меңдігүл, Динара және немерелері Қайсар, Дәурен, Дарын, Сабыржан, жиендері Сәния, Мирас, Ықылас, Шәкәрім, Нұрсезім, Нұрайым Ақжайық ауданы Жаңабұлақ ауылы­ның тұрғыны болған қимас бауырымыз Ғиниет Ибатұлы Сүндетовтің бақилық болғанына 1 жыл болуына орай сағы­ нышпен еске аламыз. Арыстаным, жыл болды кеткеніңе ортамыздан, Өшпейсің мәңгілікке жүрек пенен санамыздан. Еске алуда қайғымен ағаң сені, Айыға алмай жүректегі жарамыздан.

Еске алушылар: ағасы Нұрболат, жеңгесі Нұрсұлу, ағайын-бауырлары Жаңақала ауданы Жаңақазан ауылының тұрғыны болған, жүр­ген ортасына сүйкімді, ата-анасының аяулы ұлы, ағаларының сүйік­ті бауыры, іні-қарындастарының қамқоршысы бола білген Замир Өтеғұлұлы бүгінде тірі болса, 16 сәуірде 25 жасқа толар еді. Ұлы­ мыздың жарқын бейнесі әрқашан көз алдымызда, әр сөзі жүрегі­мізде сақталады. 25-ке толар едің сәуірде, Тірі болсаң, тойлар едік бүгінде. Әттең, әттең, арамызда жоқсың сен, Жүректерге жара салдың бұл күнде. Ұлымыздың топырағы торқа, иманы жолдас, жаны жәннатта болсын!

Сағынышпен еске алушылар: ата-анасы Өтеғұл-Венера, ағалары, іні-қарындастары Батыс Қазақстан облысының білім саласындағы бақылау департаменті ұжымы БҚО білім басқармасының басшысының орынбасары Нұрлан Меңешұлы Сабыровқа, Орал қалалық білім беру бөлімінің басшысы Жансұлу Меңешқызы Төремұратоваға әкесі Меңеш Сабырұлы Сабыровтың қайтыс болуына байланысты орны толмас қайғысына ортақтасып көңіл айтады. Батыс Қазақстан облыстық білім басқармасы, техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының директорлар кеңесі Батыс Қазақ­ стан облыстық білім басқармасы басшысының орынбасары Нұрлан Меңешұлы Сабыровқа әкесі, еңбек ардагері Меңеш Сабырұлы Сабыровтың қайтыс болуына байланысты қайғысына ортақтасып көңіл айтады.


хат-хабар oral_oniri@inbox.ru

Бейсенбі, 17 сәуір 2014 жыл

23

Шыңғырлау ауданы әкімінің аппараты, 091200, Батыс Қазақстан облысы, Шыңғырлау ауданы, Шыңғырлау селосы, Л.Клышев атындағы көше, 95, 2-қабат, 4-бөлме, анықтама үшін телефондар: 8-71137-33375, факс: 8-71137-33764, эл.мекенжай: akimchingirlau@mail.ru. бос әкімшілік мемлекеттік лауазымдарға орналасуға конкурс жариялайды Барлық конкурсқа қатысушыларға қойылатын жалпы бі­ліктілік талаптары: E-G-3 санатты үшін: жоғары білім. Мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес немесе осы санаттағы нақты лауазымның функционалдық бағытына сәйкес облыстарда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі бар болған жағдайда ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі. E-R-5 санаты үшін: Жоғары немесе ортадан кейінгі білім. E-G-3, E-R-5 санаттары үшін: Осы санаттағы нақты ла­ уазымның мамандануына сәйкес облыстардағы қатынастар­­ды реттейтін Қазақстан Республикасының нормативтік-құ­ қықтық актілерін және Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық актілерін тестілу бағдарламасына сәйкес бі­лу, «Қазақстан – 2050» Стратегиясы: қалыптасқан мемлекет­тің жаңа саяси бағыты стратегиясын білуі. Мемлекеттік тілді және компьютерде жұмыс істей білу. Осы санаттағы лауазымдар бойынша функционалдық міндеттерді орындау үшін қажетті басқа да міндетті білімдер. «Б» корпусы мемлекеттік әкімшілік лауазымдарының санаттарына үлгілік біліктілік талаптарын бекіту «Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызмет істері агенттігі төрағасы бірінші орынбасарының 2008 жылғы 9 қаңтардағы №02-01-02/5 бұйрығымен бекітілген. (Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2008 жылы 10 қаңтардағы №5084 тіркелген).

1. Ақбұлақ селолық округі әкімі аппаратының бас маманы E-G-3 санаты (№ 1-2) Функционалдық міндеттері: Селолық округ әкімі аппаратының номенклатурасын жасақтау, құжаттардың сақталуына жауап береді, белгіленген мерзімде қажет құжаттарды мұрағатқа тапсырады. Селолық округ әкімі аппаратының іс-қағаздарды жүргізу жұмыстарын үйлестіреді, «Қызмет бабында пайдалану үшін» деген белгісі бар туралы құжаттарға айналысуға, бақылауда тұрған құжаттардың орындалуына және хаттамалық тапсырмаларға жауапты. ЕУОЛ бағдарламасы бойынша жеке және заңды тұлғалардың өтініштерінің есепке алынуына жауапты. Ауыл шаруашылығы, кәсіпкерлік және жер қатынастары мәселе­ лерімен айналысу. Округ бойынша статистикалық есепті уақытында жүргізіп отырады. Селолық округінің электрон­дық шаруашылық кітабын жүргізеді және мемлекеттік қыз­мет көрсету стандарттары мен регламенттерінің орында­луына жауапты. Қоғамдық іс-шараларды ұйымдастыруға жә­не үйлестіру, қоғамдық ұйымдарымен жұмыс істеуге, село­лық округ әкімі аппаратының жылдық және тоқсандық жұмыс жоспарын жасақтау, округ көлемінде ішкі саясат мәселелерімен айналысу, азаматтық қорғаныс және төтенше жағдайлар мәселелері жөніндегі жұмыстарын ұйымдастыру. 2. Ащысай селолық округ әкімі аппаратының бас маманы бос мемлекеттік әкімшілік лауазымы Е-G-3 са­ наты (№ 1-3) Функционалдық міндеттері: Округ халықтың денсаулығын аурулардан қорғау мақ­ сатында санитариялық бақылау, тұрмыстық қатты қалдықтар орын жұмыстарымен айналасады. «Қызмет бабында пайдалану үшін» деген белгісі бар құжаттармен жұмыстанады. Мемлекеттік қызмет көрсету стандарттармен регламентерге жауапты. Округі ауыл шаруашылығы салалар мәселерімен жұмыстанады. Округтегі азаматтық қорғаныс, жұмылдыру

шараларымен және төтенше жағдайларға қатынастар мәселерімен шұғылданады. Табиғатты қорғау сұрақтармен айналасады. Округ бойынша статистикалық есепті уақытында жүргізіп отырады. Барлық қоғамдық бірлестіктермен жұмыстанады. Өзінің жұмысын ұйымдастыру, жоспарлау, болжау және бақылау. 3. Шыңғырлау ауданының сәулет, қала құрылысы және құрылыс бөлімінің жетекші маманы бос мемлекеттік әкімшілік лауазымы Е-R-5 санаты (№ 1-3) Функционалдық міндеттері: Бөлімнің бухгалтерлік есебін жүргізу. Бөлімнің қаржылықшаруашылық қызметіне талдау жасау. Жылдық шығыс жоба­сын әзірлеу, бекітуге ұсыну. Тиісті бекітілген штаттық кесте бойынша уақтылы қызметкерлердің еңбек ақыларын есептеу, төлеу және зейнетақы қорларымен жұмыстану. Мемлекеттік сатып алуды және есебін жүргізу. Қаржының және аппарат есебіндегі құнды заттардың есебін жүргізу, жыл аяғында инвентаризация өткізу. Объектілер мен басқа да коммуналдық құрылыстарды жобалауға салуға арналған бюд­ жет қаржысының мақсатты бақылау жүргізу. Мердігерлер­мен шарттар жасасу, орындалуын қадағалау, олардан қажет­ті мәліметтерді алдыру. Конкурс Қазақстан Республикасының Мемлекеттік қызмет істері агенттігі төрағасының 2013 жылғы 19 наурыздағы №06-7/32 «Бос әкімшілік мемлекеттік лауазымға орналасуға конкурс өткізу және конкурс комиссиясын қалыптастыру қағидаларын бекіту туралы» бұйрығы негізінде жүргізіледі. Конкурсқа қатысу үшін қажетті құжаттар: 1) осы қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес нысандағы өтініш; 2) 3х4 үлгідегі суретпен осы қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес нысанда толтырылған сауалнама; 3) бiлiмi туралы құжаттардың нотариалдық куәландырыл­ ған көшiрмелерi; 4) еңбек қызметін растайтын құжаттың нотариалдық куә­ ландырылған көшiрмесi; 5) Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігі­нің 2010 жылғы 23 қарашадағы №907 бұйрығымен бекітілген (Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық акті­ лердің тізілімінде 2010 жылы 21 желтоқсанда №6697 болып тіркелген) нысандағы денсаулығы туралы анықтама; 6) Қазақстан Республикасы азаматының жеке куәлігінің көшірмесі; 7) құжаттарды тапсыру сәтінде уәкілетті органмен белгіленген шекті мәннен төмен емес нәтижемен тестілеуден өткені туралы қолданыстағы сертификат. Азаматтар бiлiмiне, жұмыс тәжiрибесiне, кәсiби шеберлiгiне және беделіне қатысты (бiлiктiлiгiн арттыру, ғылыми дәрежелер мен атақтар берiлуi туралы құжаттардың кө­ шiрмелерi, мiнездемелер, ұсынымдар, ғылыми жарияла­нымдар және өзге де олардың кәсіби қызметін, біліктілігін сипаттайтын мәліметтер) қосымша ақпараттарды бере алады. Құжаттарды қабылдау мерзімі: Құжаттар конкурс өткізу туралы хабарландыру соңғы жа­ рияланған күнінен бастап 10 жұмыс күн ішінде ұсынылуы керек. Конкурс комиссиясының қарауына қабылдау мерзімінде қолма-қол тәртіпті немесе пошта арқылы жіберілген құжаттар (құжат тігілетін мұқабада орналастырылған) қабылданады. Азаматтар құжаттарды хабарламада көрсетілген электрондық пошта мекенжайына электронды түрде бере алады. Конкурсқа қатысу үшін құжаттарды электрондық пошта арқылы берген азаматтар құжаттардың түпнұсқасын әңгімелесу басталғанға дейін бір жұмыс күн бұрын кешіктірілмей береді. Әнгімелесу жүргізу уақыты мен орны: Әнгімелесуге жіберілген кандидаттар, оны кандидаттарды әңгімелесуге жіберу туралы хабардар ету күнінен бастап бес жұмыс күні ішінде Шыңғырлау ауданы әкімі аппаратында өтеді.

Облыс әкімінің қолдауымен ағымдағы жылдың қаңтар айынан бастап Батыс Қазақстан облысы әкімдігі жастар сая­саты мәселелері басқармасының «Жастармен жұмыс жө­ ніндегі ресурстық орталығы» коммуналдық мемлекеттік мекемесі құрылды. Мекеме қызметінің негізгі мақсаттары жастардың аза­мат­тық бастамаларын, рухани-адамгер­шілік, зияткерлік, шығарма­ шылық әлеуетін дамыту, қазақстандық отансүйгіштікті қалып­ тастыру. Жастар үшін кеңестер ұйымдастыру, соның ішінде

жас отбасыларға, Қазақстан аймағында жүзеге асырылатын барлық мемлекеттік, салалық және аумақтық бағдарлама­лар мен жобалар бойынша 14-29 жас аралығындағы жастарға әр аптаның сейсенбі, сәрсенбі күндері жастарды жұмысқа ор­ наластыру, психологиялық-педагогикалық және заңгерлік те­гін кеңестер беріп, қабылдаулар жүргізеді. Мекенжайы: Батыс Қазақстан облысы Орал қаласы, Петровский көшесі, №48 үй. Байланыс телефондары: 26-72-28.

Әкімшілік мемлекеттік қызметкерлердің лауазымдық жалақылары

Санаты

Еңбек сіңірген жылдарына байланысты

E-G-3 E-R-5

min 53808 49969

max 72386 67907

«Батыс» мәреге жетті Бокстан 2000-2001 жылдары дүниеге келген жасөспірімдер арасындағы Қазақстан Республикасының «Батыс» аймақтық біріншілігі мәресіне жетті. Жиырма салмақ дәрежесі бо­йынша ұйымдастырылған біріншілікте Атырау, Маңғыстау, Ақ­тө­ бе және БҚО спортшылары бақ сынасты. Сайыс нәтижесінде 11 батысқазақстандық жерлесіміз жүлделі орыннан көрінді. Атап айтқанда, Ақжол Жұматаев, Тұ­ рарбек Қалиев, Александр Каменщиков, Жандос Дулатов сын­-

ды спортшылар 1-орыннан кө­ рінсе, Оралбек Молдағали, Армат Маратов, Ержан Жұмажанов 2-орын, ал Досым Дүйсенғалиев, Нұрбек Төлепов, Таймас Рахметуллаев және Мадияр Төлегенов 3-орынға ие болды.

Өз тілшіміз

2014 жылдың 5 мамырында «Нұр Отан» партиясы БҚО филиалымен бірлесе отырып, Батыс Қазақстан облысы бойынша экология департаментінің басшысы Қ.Қапановтың қатысуымен «Қоғамның экологиялық мәселелері туралы» тақырыбында қоғамдық қабылдау өтетіндігін хабарлайды. Қоғамдық қабылдауға жазылу үшін 8 (7112) 50-79-04 телефонына хабарласуларыңыз сұралады. Өтетін орны: «Нұр Отан» партиясының ғимараты, 1-қабат, қоғамдық қабылдау бөлмесі, сағат 16.00-ден 17.00-ге дейін.

Назар аударыңыз! «Амагел» ЖШС ветеринарлық препараттарды, вакциналар­­ ы, витаминді-минералдық қоспаларды, зоотауарларды, жем­д ­шөп­терді, толтырғыштарды, жануарлар амунициясын және тағы басқаларды облысымыздағы ең қолжетімді бағалармен ұсы­нады. МЫСАЛЫ: ивермек 100 мл – 1005 тг, ивермек 250 мл – 2396 тг, ивермек 500 мл – 4760 тг, нитокс200-660 тг. Жеңілдіктер және жеткізу қарастырылған! Анықтама: Орал қ, Жамбыл көшесі 28, 23-73-72, 8-701-236-37-06 Сайт: www.Amagel.kz., эл.адрес:amagel url@mail.ru

«ОРАЛ ӨҢІРІ» Батыс Қазақстан облыстық қоғамдық-саяси газеті. 090000, Орал қаласы, Мұхит көшесі, 57/1. Е-mаіl: оral_oniri@inbox.ru Меншік иесі: «Жайық Пресс» ЖШС Бас директор

Жантас Набиоллаұлы САФУЛЛИН

Бас редактор Бауыржан ҒҰБАЙДУЛЛИН Редакция алқасы: Есенжол Қыстаубаев, Сырымбек Тұяқов (бас редактордың орын­ба­са­р­лары), Жаннат ЕСПОЛАЕВА (жауапты хатшы), Тоқтар КЕНЖЕҒАЛИЕВ (қоғамдық-саяси бөлім), Қазбек ҚАБЖАНОВ (арнайы тілші), Сәкен ӘБІЛХАЛЫҚОВ (экономика бөлімі), Нұрлыбек РАХМАНОВ (гуманитарлық бөлім). Меншікті тілшілер: Тілес ЖАЗЫҚБАЙ (Ақжайық ауданы) Нұрымбек Жапақов (Жәнібек ауданы) Өмірзақ Ақбасов (Жаңақала ауданы) Серік Жұмағалиев (Қазталов ауданы) Мүсірбек Айташев (Сырым ауданы)

8-711-42-21-720, 8-711-35-21-770, 8-711-41-21-755, 8-711-44-31-468, 8-711-34-31-126

Телефондар: Бас редактор 51-25-80, Бас редактордың орынбасарлары 24-17-08, 51-18-08,

Жауапты хатшы 50-83-99. Жарнама қабылдау тел/факс: 51-51-09; Бухгалтерия 50-63-99.

Газет ҚР Мәдениет және ақпарат министрлігінде 2006 жылғы 4 мамырда тіркеліп, №7201-г куәлігі берілген

Е-mail: zhaikpress@inbox.ru Қолжазбаларға пiкiр айтылмайды және пай­­да­ла­ныл­маған хат автор­ларына жауап қай­та­рыл­май­ды. Деректердің дәлдiгi үшiн автор жауап­ты. Жарияланым авторларының пiкiрлерi ре­дак­ция көз­­қара­сын бiл­дiр­мейдi. Редакция тап­­сы­ры­сы­мен ­жа­зыл­ма­ған мате­риал­дар үшін қаламақы тө­лен­бейді. «Орал өңірінде» жа­рия­­лан­ған материалдарды сілтемесіз көшіріп ба­ су­ға бол­­май­­ды. Мақалалар электрондық нұсқада қабыл­да­на­ ды. Ж белгісімен жарияланған материалдар ақылы болып есептеледі.

Газет облыстық «Орал өңірі» га­зе­тi редакциясының компью­тер­­лiк орталығында терiлiп, бет­­тел­­дi. "Жайық Пресс" ЖШС баспаханасында басылды Индексі: 65428 Таралымы: 16648, 6 баспа табақ. Газет аптасына үш рет шығады. Корректорлар: Н.СҰЛТАНОВА, Д.шанкишева, ж.жайлауова Кезекшi редакторлар: г.әжігереева, н.сафуллин


Құттықтаймыз!

Ақмоншақ МАҚСОТҚЫЗЫ, «Орал өңірі»

www.zhaikpress.kz

Құрметті оқырман! Ғасырға жуық тарихы бар об­лыстық «Орал өңірі» мен «Приуралье» газеттерінің, сондай-ақ ау­дандық газеттердің электрондық нұсқасын www.zhaikpress.kz сайтынан оқи аласыздар. Сонымен қатар күн сайын­ғы жаңа­лықтармен танысуға да мүм­кіндік бар.

ан!

ырм тті оқ

Құрме

қты гі қызы

а,

мақал

m де ok.co азетін o г b ” і e р і c ң a Орал ө рды www.f егі Енді “ а т лісінд зеті е ық ж л а к ң і а ж етт қ га

әлеум ” облысты ар. ірі асызд ң л ө а л и қ а о “Ор нан да ы с а ш парақ


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.