Орал онірі №49

Орал өңірі ОБЛЫСТЫҚ Қоғамдық-саяси газет

+ 21 + 12

С

0

С

0

Сейсенбі, 6 мамыр 2014 жыл №49-50 (19969)

www.zhaikpress.kz

Газет 1918 жылғы 17 қарашадан шығып келеді. 1968 жылы "Құрмет Белгісі" орденімен марапатталған

oral_oniri@inbox.ru

Құрметті батысқазақстандықтар! Баршаңызды 9 мамыр – Ұлы Жеңіс күнімен шын жүректен құттықтаймын! Қазақстан Республикасының Президенті, Елбасы Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев: «Біздің халқымыздың және бүкіл ТМД халықтарының Ұлы Отан соғысында сұрқия сипатты обаны жеңіп шығу үшін қандай ұлы құрбандықтарға барғаны әрбір жаңа буынды тыным­ сыз тәрбиелеудің тақырыбы болуы керек», – деп атап көрсетті. Бұдан 69 жыл бұрын келген Жеңіс миллиондаған адамның ерен ерлігі мен қайтпас қайсарлығының ар­ қасында жетті. Оны қастер тұтып, есте сақтау – бүгінгі және келер ұрпақтың қасиетті борышы. Ерліктері тарих бетіне алтын әріппен жазылған, Жеңіс күнін жақындатуға үлес қосқан барлық ардагер­ леріміз батырлық пен ерліктің, қаһармандықтың симво­ лы, Отанға деген сүйіспеншілік пен адалдықтың өлшемі болып қала береді. Бұл – жанқиярлық ерлік пен елдіктің рухы өрлеп, Жеңіс жалауының желбіреген күні. Тәуелсіздік тұ­ғырының берік, еңсеміздің биік болуы осы қастерлі де қасиетті күннің жемісі. Ардақты ардагерлерімізге зор денсаулық, ұзақ ғұ­мыр, әрбір шаңыраққа ырыс-береке, шаттық пен қуаныш тілеймін! Игі тілекпен, Батыс Қазақстан облысының әкімі

мейрам

Отан қорғаудың алғышарты

Нұрлан НОҒАЕВ

жеңімпаздар

8-9

"Шаңырақта" шырқалған ән

керуен сарай

13

Кептеліс үшін кешірім сұрайды

24

2

АҚПАРАТ Cейсенбі, 6 мамыр 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru

«Қайырлы күн, құрметті студенттер!»

P

Еуразия экономикалық одағы келісімшартына қол қою биылғы мамырға жоспарланған. Келісімшартты жүзеге асыру мақсатында көлік саясатын үйлестіретін халықаралық құжатқа, сондай-ақ автомобиль, әуе және су көлігі салаларына қатысты бірқатар келісімдерге қол қойылады. ҚР Көлік және коммуникация министрлігіндегі Еуразиялық интеграция басқармасының басшысы Ерлан Әбсатов жаңа одақ ортақ көлік қызметі нарығын қалыптастыру, транзиттік әлеуетті тиімді пайдалану, көліктегі қауіпсіздік шарала­рын қамтамасыз ету, қолайлы инвестициялық ахуал қа­лып­ тастыру үшін құрылып отырғанын айтады.

P

ҚР Төтенше жағдайлар министрлігінде ведомство басшы­сы Владимир Божконың төрағалығымен өткен алқа мәжілі­сінде бір топ сала қызметкерлері үздік қызметтері үшін марапатталды. Олардың арасында біздің облыстық төтенше жағдайлар департаментінің қызметкерлері де бар. Конкурстың «Ең таң­даулы өрт қауіпсіздігін бақылау басқармасы» аталымын облыстық төтенше жағдайлар департаментінің мемлекеттік өрт қауіпсіздігін бақылау басқармасы (басқарма бастығы Жар­қын Фазылов) жеңіп алса, Орал қалалық төтенше жағдайлар бас­қармасы (басқарма бастығы Т.Еділбаев) еліміздегі «Ең таң­даулы қалалық бөлімшелер» үштігінің қатарында аталды.

P

Тасқала ауданының Мереке ауылында еңбек ардагері Семғали Ақжігітовтың 90 жылдығына арналған волейболдан әйелдер арасында аудандық турнир өтті. Еңбек Қызыл Ту және «Құрмет Белгісі» ордендерінің иегері, Қазақ ССР-ына еңбек сіңірген ауыл шаруашылығы қызметкері, Тасқала ауданының құрметті азаматы Семғали Жұлдызұлының мерейтойына орай өткізілген спорттық шараны марқұмның немерелері ұйымдастырды. Тасқала және Қазталов аудандарының ауылдарынан келген командалар сынға түскен сайыс нәтижесінде алаң иелері, яғни мерекелік арулар ешкімге дес берген жоқ. Тасқала ауданының орталығы мен Достық ауылдық округінің бұрымдылары қал­ған жүлделі орындарды өзара бөлісті. Жеңімпаздарға ақша­лай сыйлықтар тапсырылып, үздік ойын өрнегін көрсеткендер­ ге алғысхаттар берілді.

ҚР Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың өңір басшыларына жастармен жиі жүздесу жөніндегі тапсырмасына орай кеше облыс әкімі Нұрлан Ноғаев М.Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан мемлекеттік университетінің студенттері және ға­лым­дарымен кездесті.

Нұрлан Асқарұлы былтыр «Бо­­­­лашақ» бағдарламасы бойын­ша біздің өңірден 34 маманның шетелде біліктілігін же­тілдіріп қайтқанын мәлімдеді. – Барлық жетістіктің өзегі тек білім бол­мақ. Қашан да білімдеріңіз сапалы болса, бі­ліктілігіңіз сыр бермесі анық, – деді облыс әкімі кездесуде. Қазір қоғамдық өмірде Қазақ­ стан халқы ассамблеясының жұ­мысына айрықша мән берілуде. Төрағасы Елбасымыз болып табылатын Қазақстан халқы ас­ самблеясы Отанымыздағы ұлт­ аралық татулық пен дінаралық түсіністіктің ұйытқысы болып отыр. Облыс әкімі жастарға отан­ сүйгіштікпен қатар, өзге ұлттар­ға құрметпен қарау қазақстан­дық қоғамның негізгі қағидала­ рының бірі екендігін қадап айтты.

Серік ІЗБАСАРҰЛЫ, «Орал өңірі»

Өйткені бүгінгі елдің жарқын келешегі - жастар. Олар өткеннің қатерлі қаңсығынан аулақ жүріп, санасындағы батыл ойлары мен жарқын бастама­ларын еш кедергісіз жүзеге асырулары тиіс. Бұл орайда жас ұрпақтың жарқын болашаққа қа­тысты бастамалары билік тарапынан қолдау таба бермек. Нұрлан Асқарұлы жастардың өңір басшысының өмір және ең­бек жолына қатысты сұрақта­ры­на да жауап берді. Кездесу со­ңын­­да БҚМУ-дың ректоры А.Иман­ ғалиев Н. Но­­ғаев­қа «БҚМУ-дың құр­метті профессоры» атағы бе­ ріл­генін жариялап, облыс әкімі­не арнаулы киім мен дипломды салтанатты жағдайда табыс етті.

Велобәйгеге шақырамыз! Биылғы 8 мамыр күні Орал қа­ласында 2014 7 мамыр – Отан қорғаушылар күні мен Ұлы Же­ңіс мейрамына арналған әр түрлі мекеме қыз­мет­кер­лерінің қатысуымен көпшілік велобәйге өткі­ зіледі. Велобәйге мұз спорт сарайы маңынан сағат таңертеңгі 9.00-де басталып, Еуразия даңғылымен өтіп, Жеңіс алаңында (Стелла) аяқталады. Велобәйге соңынан алаңда бұқаралық-спорттық шаралар ұйым­ дастырылады (ойындар, көңілді старттар). Жарыс жеңімпаздарына шараның бас демеушісі «NIKE-тің» бағалы сыйлықтары табысталады. Велобәйгеге қатысқысы келетіндердің барлығын шақырамыз.

БҚО дене шынықтыру және спорт басқармасы

Жүлдегерлермен жүздесу Кеше қаладағы дарынды балаларға арналған маман­дан­дырылған С.Сейфуллин атындағы №11 мектеп-интернат кешенінде облыс әкімінің орынбасары Бақтияр Мәкен қатысқан кездесу өтті.

К

ездесуге республикалық пән олимпиадалары­ның, ғы­лыми жоба жарыста­ рының жүлдегерлері қа­тысты. Жүлдегер 54 оқушы мен олардың 30 мұғалімі қатысқан бұл кез­десу мей­ман­ға оқушылардың жобаларын таныстырудан бас­тал­ды. Жы­­лы шырайлы жүздесуде облыс әкімінің атынан оқу­шыларға есте­лік сый­лықтар, ұстаздарға гүл шоқ­ тары табыс­талды.

Кездесуде облыс әкімінің орын­ басары Б.Мәкен сөз сөйлеп, оқу­шылармен емен-жарқын пікір ал­масты. Республикалық олим­­пиа­ даның, ғылыми жоба жарыстары­ның жүлдегерлері мен олар­дың ұстаздары да өз ойларымен бө­ лісті. Кездесу соңында оқушылар мен ұстаздар мейманмен естелік су­рет­ке түсті.

Өз тілшіміз

Қ

айырлы күн, құрметті студенттер! Бұл кезде суді ертерек өткізуге жоспарлаған болатынбыз. Алайда түрлі себептермен бүгін ғана сәті түсіп отыр, – дей келіп, об­лыс әкімі қоғамдағы өзекті мә­­се­ лелерге ке­ңінен тоқталды. Облыс әкімі атап өткеніндей, Қа­зақстан Республикасы Прези­­денті Н.Назарбаевтың «Қазақ­стан – 2050» стра­­тегиялық Жолдауын­дағы мін­дет­тер бәріміз үшін ба­ сым бағыттар болып табыла­ды. Осы стратегия­­лық құжат­тан туындайтын идея айдан анық –

–

Қазақстанның іргелі 30 елдің қа­­та­рынан көрінуі және Отаны­мыз­­дағы ұлтаралық-дінаралық та­тулық­тың берік орнығуы. Қазір елі­міздегі қоғамдық тұрақтылық – біздің жарқын болашағы­мыз­ дың түпқазығы, аталмыш Жолдауда көрсетілген міндеттердің орындалуының берік ке­пілі. Осы бағыттағы ойларын ортаға сал­ ған соң облыс басшысы өңі­рі­мізде үдемелі индустриялық-ин­ но­вациялық даму бағдарламасы аясында 35 жоба жүзеге асы­ры­л­­ғанын және кейбір жоба-жоспарлар орындалу үстінде екенін тілге тиек етті. Бұ­дан бас­қа ша­ ғын және орта кәсіпкерлікті да­ мытудың қашан да әкімдіктің басты назарында бо­латынын атап көрсетті.

Суреттерді түсірген А.КУПРИЕНКО

Ректордың жүлдесі үшін Жақында М.Өтемісов атындағы БҚМУ-дың спорт залында дзюдо күресі бойынша университет ректоры Асхат Иманғалиевтің жүлдесіне арналған облыстық ашық турнир өтті. Шараны ашқан БҚМУ-дың проректоры Түймеш Дәрішева бұқаралық спорттың салауатты өмір салтын қалыптастыруға үлкен ықпал ететінін айтып, жас спортшыларға табыс тіледі. Аталмыш додада 1994-1997 жыл-

дары туылған 100-ден астам жас палуан алты түрлі салмақ бойынша сынға түсті. Боз кілем үстінде белдескен палуандар арасында 55 келі салмақта Нұрхан Мағзомов, 60 келіде Сұлтан Өтешев, 66 келіде Шынболат Хасанов, 73 келіде

Қуанышбек Досқалиев, 81 келіде Райымбек Амантурлин, 90 келіде Ерназар Хамзин, 100 келіде Темірлан Көлбай қарсыластарын тізе бүктіріп, әрқайсысы өз салмақ дәрежесінде жеңімпаз атанды. Жарыс соңында жеңімпаздар мен жүлдегерлер бағалы сый­лық­тармен марапатталды.

Рита СҰЛТАНҒАЛИЕВА, М.Өтемісов атындағы БҚМУ-дың баспасөз хатшысы

ҚОҒАМ oral_oniri@inbox.ru

Cейсенбі, 6 мамыр 2014 жыл

Облыс бойынша 7, 9 мамыр – Қазақстан Республикасының Отан қорғаушы және Жеңіс күніне арналған іс-шаралар жоспары Іс-шаралар атауы

Орындалу мерзімдері

Жеңістің 69 жылдығына арналған РФ Башкортостан Республикасы Инзер өзеніне 3 санатты жорық «Ерлік – елдік қорғаны» әскери-патриоттық әндер байқауы «Отан үшін от болып жанғандар» деректі фильмін көрсету

Өткізілетін орны

1-11 мамыр

Бағыт бойынша

2-6 мамыр

Облыс мектептері

2-9 мамыр

Гагарин кинотеатры

5517 «Сокол» әскери бөлімімен Отан қорғаушылар күніне арналған «Ерлік – елге мұра» атты мәдени шара, «Әлия ерлігі - өшпес тарих» тақырыбында естелік сағаты

6 мамыр

М.Мәметова мемориалдық мұражайы, Х.Есенжанов атындағы облыстық балалар және жасөспірімдер кітапханасы

Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің 22 жылдығына орай «Рухы күшті ел – алынбайтын қамал» атты мерекелік шара

6 мамыр

«Деркөл» демалыс орталығы саябағы

Кеңес Одағының Батыры Ахмедияр Құсайыновтың туғанына 90 жыл толуына арналған «Батыр адам» тақырыбында тағылымды шара

6 мамыр

Қазталов ауданының Ақпәтер ауылдық тарихи-өлкетану музейі

«Жеңісті жақындатқан ноталар» ҰОС және тыл ардагерлеріне арналған қайырымдылық концерті

6 мамыр

Орал қаласы

7 мамыр

Шаған өзені

7 мамыр

Аудандық алаңдар

7 мамыр - Отан қорғаушылар күніне орай «Зенит» зауытында жасалған күзет кемесін суға түсірудің салтанатты шарасы Қазақстан Республикасының Қарулы Күштері және Отан қорғаушылар күніне арналған салтанатты шара, концерттік бағдарлама Отан қорғаушылар және Ұлы Жеңіс мерекесіне арналған велобәйге көпшілік шарасы

7 мамыр

Орал қаласы

«Қазақстан армиясы» деректі фильм

7 мамыр

Гагарин кинотеатры

Мектеп оқушыларымен әскери-патриоттық шара

8 мамыр

П.Атоян стадионы

В.Катаев «Синий платочек» мелодрама «Жеңістің жырын жырлайық» атты Жеңіс күніне арналған әндерден концерттік бағдарлама

8 мамыр 9 мамыр

А.Островский драма театры Жастар мәдениет үйі

Аудан әкімдерінің ҰОС ардагерлерін қабылдауы, мерекелік дастарқан

9 мамыр

-

9 мамыр

Орал қаласы

9 мамыр

Жеңіс алаңы

«Братская могила», «Этих дней не смолкнет слава» атты және М.Мәметова, Г.Жуков, Т.Масин ескерткіштерге гүл шоқтарын қою рәсімі Жеңістің 69 жылдығына арналған «9 мамыр – Жеңіс күні» әскери бөлімдер шеруі, гүл шоқтарын қою рәсімі «Жауынгер ботқасы» атты театрландырылған көрініс

9 мамыр

Мәдениет және демалыс саябағы

Жеңістің 69 жылдығына арналған «Жеңіс туы желбіре!» атты салтанатты шара

9 мамыр

Ардагерлер саябағы

Кешкі концерттік бағдарлама. Отшашу

9 мамыр

Абай алаңы

«Жеңіс туы мәңгілікке желбіре!» мерекелік іс-шара даңқ ескерткішінде мерекелік шеру

9 мамыр

Деркөл ауылы Даңқ ескерткіші

Ұлы Жеңістің 69 жылдығына М.Мәметова музейінде «Парад Победы» деректі фильмін жоғары оқу орнының студенттеріне көрсету

9-10 мамыр

М.Мәметова мемориалдық музейі

«Жеңіс күніне» арналған спорттық каратэ WKS ашық республикалық турнир

9-11 мамыр

Зеленов ауданы Переметный ауылы

Чапаев ауылында Жеңіс күніне орай атжарыс

мамыр

Чапаев ауылы

Жеңіс күнінің 69 жылдығына арналған «Туған жерім, Отан, ел үшін» атты театрландырылған көрініс

мамыр

Облыстық қазақ драма театры

Бәсекелестікті қорғайтын агенттік Таяуда облыс әкімдігінде өңірімізге ҚР Бәсекелестікті қорғау агенттігі (Монополияға қарсы агенттік) төр­ ағасының орынбасары Тимур Баймұқановтың келуіне орай моно­полияға қарсы заңнама талаптарын түсіндіру тақы­рыбында кеңес өтті. Бұған облыс әкімінің орынбасары Ма­рат Кәрімов пен Батыс Қазақстан облысы бойынша монополияға қарсы инспекцияның басшысы Валихан Разов қатысты.

Айша ӨТЕБӘЛІ, «Орал өңірі»

Т

имур Баймұқановтың атап өткеніндей, аталмыш агенттікті көпшілік ҚР Та­­биғи монополияларды реттеу агенттігімен шатастырады. «Бұл дұ­­рыс емес, аталған екі агенттіктің жұмысы екі басқа. Табиғи моно­полияларды реттеу агенттігі мо­но­полияларды реттеу жұмысы­мен айналысса, біздің агенттік өзі­нің аты айтып тұрғандай, мо­но­­по­лияға қарсы, бәсекелестікті қорғайды», – деді ол.

– Елбасымыз өз Жолдауында бизнес саласына бөлінген қар­жылардың ел экономикасын өр­кен­детуге жұмсалуы қажеттігін қа­дап тұрып айтқан болатын. Мі­­не, осыған орай біз аймақ­тар­да­ғы кәсіпкерліктің даму барысын өз көзімізбен көру үшін іссапар­ ға шықтық. Мақсатымыз – аймақ­ тардағы кәсіпорындарда не жасалып жатыр, шығарған өнімдері

өзгелермен бәсекелестікке түсе ала ма, жоқ па, түрлі бағдарла­ ма­лар арқылы бөлінген ақша тиімді пайдаланып жатыр ма, соны іс жүзінде көру, кәсіпкерлер жағдайымен танысу. Өздеріңізге белгілі, біз бүгінгі таңда эконо­ми­ калық ықпалдастықтың ең биік шыңы – Еуразиялық экономи­ка­ лық одақтың табалдырығынан ат­тауға дайын тұрмыз. Бұған де­йінгі Кеден одағы мен Бірыңғай экономикалық кеңістік экономи­ калық ықпалдастықтың тиімді екенін көрсетіп берді. Осы тұс­ тарда біз одақтас елдерге өз тауарларымызды шығарып, олар­дың сапалы өнімдерін халқымыз­ ға қолжетімді бағамен ұсындық. Еуразиялық экономикалық одақ құрылған жағдайда кәсіпкерлік көкжиегі кеңиді. Одақтас елдер­ ге тауар шығару үдерісіндегі кедергілердің азаятыны өз алдына, біріккен кәсіпорындар саны көбейіп, ел экономикасына оң ықпалын тигізетін ірі холдингтер

жұмыс жасайтын болады. Бұдан басқа кәсіпкерлікті дамыту мақ­ сатында жаңа институттар құру жоспарланып жатқанын айтқым келеді. Оның бірі – сақтандыру институты болса, екіншісі – ескерту институты. Сақтандыру институты монополияға қарсы жә­не бәсекелестікті қорғау жөнін­ дегі заңды бұзғандар анықтал­ған жағдайда, оларды тәртіпке ша­ қырып, басшысына хат жазады, олар­ға заң негіздерін түсіндіріп, оны бұзуға болмайтынын ескертеді. Сөйтіп, оларды айыппұл тө­леу машақатынан құтқарады. Ес­керту институтының қызметі де осыған ұқсас, бұлардың сақтан­дыру институтынан бір айырма­ шылығы, қайсыбір бизнес нысандары монополияға қарсы және бәсекелестікті қорғау жөніндегі заңды бұзып, қандай да бір әре­ кетке барғанда, ескерту институты олардың қателерін айтып, ескерте отырып, келтірген зиян­да­рын дер кезінде қалпына кел­тіруге ықпал жасайды. Бұл жағ­ дайда да, заң бұзған кәсіпорын­дар айыппұл төлеуден құты­лып, ретсіз шығыннан сақтанды­рылады, – деген Тимур Бай­мұ­­қанов сол күні өңіріміздегі же­ текші кәсіпорындар – «Стек­ лосервис» және «Орал саудаөнеркәсіптік компаниясы» ЖШСда болғанын айтты. Оның сөзін­ше, аталмыш кәсіпорын тауарлары бәсекелестікке қабілетті бол­-

ғанымен, оларды даярлайтын ши­к­ ізаттар көршілес Ресейден тасы­ малданады екен. Тасымал жұмы­сының кәсіпорындарға бір­қа­тар қиындық туғызатынын жеткізген Тимур Баймұқанов мұндай түйткілді мәселенің шешімін та­бу үшін өз елімізде шикізат қо­рын жасақтау қажеттігін айтты. Бұдан кейін облыстық монопо­ лияға қарсы инспекция басшысы Валихан Әлиханұлы сөйлеп, ме­ кеменің өткен жылғы және 2014 жылдың І тоқсанында атқар­ған қызметі жөнінде баяндады. Осыдан соң облыстық кәсіпкерлік және өнеркәсіп басқармасы бас­ шысының орынбасары Миржан Сатқанов өндірістік салалардың дамуы жөнінде мәлімдесе, облыс­тық кәсіпкерлер палатасы ди­рек­ торының құқықтық мәселелері жөніндегі орынбасары Нұржан Мақ­­сотов кәсіпкерлікті дамыту ба­­ғытында атқарылып жатқан жұ­мыстар туралы әңгімеледі. Об­лыс­тық ауыл шаруашылығы бас­қар­масы­ның басшысы Марат Оң­ғар­беков девальвация тұсында бағаны тұрақтандыру үшін жа­сал­ ған жұмыстар жайлы әңгімелеп, әлеуметтік маңызы бар азық-тү­ ліктерді сақтау үшін қоймалар мен жылыжайлар санын көбейту­ ді ұсынды. Жиын барысында баяндама­шы­ларға бағаны реттеу және мо­но­полияға қарсы заңнама жө­нін­ де бірқатар сұрақтар қойылып, оған тиісті жауаптар қайтарылды.

3

Дайындық пысықталды Кеше Жәңгір хан атында­ ғы БҚАТУ-да мектеп оқушы­ ларының кезекті байқау сы­ нағы өтті. ҰБТ-ға дайындық барысын бақылайтын бұл сынаққа Тас­қала, Теректі және Орал қала­сының мектептерінен барлы­ ғы 383 шәкірт қатысты. Бұл шараға облыс әкімінің орынбасары Бақтияр Мәкен де кел­ді. Сынақ алдында облыс әкімінің орынбасары батыс­қа­ зақстандық шәкірттер әр­қа­шан білім көшінің басында келе жатқанына тоқталып, ағымда­ғы жылда да сол дәрежені сақ­тауға тілек білдірді. Облыстық білім басқарма­ сы басшысының орынбасары Зәуре Ғұмарованың айтуын­ша, биыл облысымызда 4735 оқушы мектеп бітірмек. Олар­дың 3420-сы ҰБТ-ға қатыса­ ды деп жоспарлануда. Олар­дың 219-ы «Алтын белгіден», 98-і «Ерекше аттестаттан» үміткер. Өңіріміздегі 9 тестілеу пунктінде 1-15 маусым аралығында ҰБТ сынағы өтеді.

Батырдың ұрпақтары бөбектерді қуантты Ұлы Жеңіс мерекесі қар­са­ ңында жерлесіміз, Кеңес Ода­ғының Батыры Ахмедияр Құ­ сайыновтың ұр­пақ­тары «Ме­йірім» бөбектер үйіндегі бө­ бектерге сыйлық таратып, тәтті тағамдар үлестірді. Балдырғандарға қуаныш сыйлау мақсатында өткі­зілген бұл шараны батырдың ұр­пақ­ тары әкелерінің туғанына 90 жыл толуына орай қолға алған.

– Әкеміз арамызда болса, 90 жасқа толар еді. Ұлы Жеңістің 69 жыл­дығы қарсаңында Отан үшін от кешкен әкеміздің ру­хына арнап, қайырымдылық ша­расын өткізуді қолға алдық. Санкт-Петербургтен бала-ке­ лін­дері ар­найы келіп, қамкө­ ңіл балаларды қуант­сақ деген идея айтты. Ең бастысы, бөбек­ теріміз жыла­масын, олардың де­ні сау болсын, елімізде же­ тімдер үйі болмаса екен деп ті­лейміз, – дейді батырдың үл­кен келіні Айна Құсайынова. Елу бүлдіршінге арналған «Мейі­рім» бөбектер үйінде қа­ зір 40 бөбек тәрбиеленуде.

Екі қолға – бір күрек Ақжайық ауданында биыл­ ғы жыл басталғалы бері 291 адам қоғамдық жұмысқа тар­ тылды. Ауданда өтіп жатқан «Шаруа күндері» шарасы бос отырған ауыл тұрғындарына нәпақа та­ уып беруде. Сәуір айынан бас­тап 142 адам шаруа қожалы­ғы­на, кәсіпкерлерге жұмыс­қа жол­данды. Ауылдық округ­тер­дің әкімде­рі олардың хал-жағ­ дайын, жұ­мыс барысын күнбекүн біліп отырмақ.

4

ДАЛА-ҚАЛА Сейсенбі, 6 мамыр 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru

Ұлы байлықты

Қазақстан халқының бірлігі күні Орал қала­сын­ да ерекше аталып өтті. Абай атындағы алаң­­да дәстүрлі түрде еңбек ұжым­дарының ше­руі­мен басталған мереке­лік шара «Ұлт бірлігі – ұлы байлық» театрлан­ды­ рыл­ған қойылымы­мен жалғасты.

250-ден аса мекеме, 35000-ға жуық адамды қамтыған мерекелік шеруде облысымызда жүзеге асы­ рылып жатқан мемлекеттік сая­сат, әлеу­­меттік-экономикалық тұр­­ғы­­дан ілгерілеу, орта және ша­ғын кәсіпкерліктің дамуы, білім, медицина, мәдениет, БАҚ сала­ сының үздік қызметтері және әр ұжымда бір мақсат туған елі­мізді түлетуге жұмылған отан­дас­та­ ры­мыздың достығы баяндалды. Ән-күймен көмкеріліп, бимен өр­нектелген ынтымақ мерекесі елі­міз­де мекен етіп жатқан түр­лі ұлттардың салт-дәстүрін, өнерін ұлықтады. Бір шаңырақтың астын­ дағы халықтар достығын көп­­шілікке паш етті. Мереке­лік қо­ йылымнан соң облыс әкімі Нұр­­лан Ноғаев сөз алып, батысқа­­зақ­стандықтарды мейраммен құт­ тықтады.

– Құрметті батысқазақстандық­ тар және қала қонақтары! Сіздерді Қазақстан халқының бірлігі күнімен шын жүректен құттық­тай отырып, дендеріңізге сау­лық, ашық аспан, ойлаған арман­да­ рыңыз орындалсын деп тілеймін. Елбасы Қазақстан халқы ас­ самблеясының ХХІ сессиясында «Біз халықты ортақ патриоттық қа­ғидалармен біріктірудің бірденбір сенімді әрі маңызды теті­гін таптық, қазіргі таңда соны жал­ ғастырып келе жатырмыз» деген болатын. Еліміздің әлеу­мет­тікэко­номикалық дамуы­­ның не­гі­зі – ұлт­таралық жара­сым, дін­­ара­лық түсіністік. Осыдан 19 жыл бұрын Қазақстан халқы­ның ассамблея­ сы құрылған бо­­ла­­­тын, ол қазір өзінің өмір­шең­ді­­гін дәлелдеді. Ассамблея мүшеле­рі қазіргі таңда қазақ­стандық қо­ғам­ның берекебір­лігіне өз­дері­нің айтулы үлесін қосып келе­ді. Ха­лық­тар достығы – біз үшін қасиетті ұғым, - деді Нұрлан Асқарұлы. Одан әрі өлкемізге танымал өнерпаздар мереке көркін қыз­дырды. «Шабыт», «Арухан», «Ға­ жайып» би ансамбльдері мың бұ­рала билесе, Ольга Романад, Та­рас Жауымбаев, Омар Хибашев, Рүс­тем Кереев және Салауат Мұхам­бет­жанов секілді әншілер әсем әндерді әуелетті.

* * *

Мереке күні түстен кейін қала­лық мәдениет және демалыс саябағында халықтық серуен өтті. Саябаққа жиналғандардың көңіл-күйі жайдары. Сәби көтеріп, бала жетектегендер де аз емес. Жастардың жайдары күлкісі алыстан естіледі. Келушілер, ең алдымен, саябақ аллеясы кіреберісінің екі жағында орналасқан «Шеберлер көрмесі» мен «Тәтті дәм­дер» бұрышын тамашалады. Сонан соң саябақтың орта тұсындағы 15 ұлттық-мәдени орталықтың ақ дастарқан жайып, ән-бимен қарсы алған қалашық­қа ат басын бұрды. Облыс әкімі Нұрлан Ноғаев та қалашыққа еніп, бар­ лық ұлт өкілдері даярлаған дас­тарқаннан дәм татты және олар­­мен емен-жарқын сөйлесті. Мей­рам­мен құттықтап, ізгі тілегін арнады. Сонан соң ұлттық-мәде­ни орталықтарының ән-биіне назар аударды. Екі сағатқа жуық уақытқа со­ зылған мерекелік шеру соңында Қазақстан халқы ассамблеясы жас­тар қанатының флеш-мобын тама­шалаған облыс әкімі Нұрлан Ас­ қарұлы: - Оралдықтар, құрметті жас­тар! Елбасымыз Нұрсұлтан Әбіш­ұлы Назарбаев пен об­лыс бас­шылы­ ғы күнделікті жұмы­сында жастар саясатына ай­рық­ша мән беріп, оның жүзеге асу барысын қада­ ғалап отырады. Соған бай­ла­ныс­

ты өңі­рімізде жастар сая­саты­мен айналысатын арнайы бас­қарма да құрылды. Өйткені сіздер, жастар – елдің бүгіні және келешегі болып табыласыздар. Елбасы Нұрсұлтан Әбішұлының асқақ мақ­­­­сат­­ты жоспарларын жүзеге асы­ру өзгелермен қатар, сіздер­ ге де жүктеліп отыр. Себе­бі бү­ гін­гі жастар қоғамдық өмір­де бел­сенді болуы тиіс. Ұлы Ота­ны­ мыздағы ұрпақтар сабақтас­ты­ғына сәйкес, сіздердің келешек­ те де Қазақстандағы халықтар достығы мүддесіне адал бола­ тындарыңызға сене­мін. Бұл үшін бүгінде Елбасымыз Нұрсұлтан Назарбаев қолдан кел­геннің бә­ рін жасап отыр. Олай бол­са, жас­ тардың келешекте салауат­ты өмір салтын сақтап, жат қылық­тардан аулақ жүруін қалай­мыз. Ең бастысы – сапалы білім алып, са­на­лы тәрбиеге ие болы­ңыз­­дар! Алда­ рыңызға жарқын мақ­сат қойып, соған жете біліңіздер! Бәріңізге бақыт тілеймін! – деп лебізін білдірді. Жастар шара соңында аспанға шар ұшырды. Мерекелік шеру кө­ ңілді әуен және игі ті­лектермен жалғасты.

Ақмоншақ ЖҰМАЕВА, Серік ІЗБАСАРҰЛЫ, “Орал өңірі” Суреттерді түсірген А.КУПРИЕНКО

Лианна ТЕМІРБАЕВА, «Арухан» би тобының мүшесі, татар ұлтының өкілі: – Бүгін – шаттықтың, достықтың мерекесі. Алаң­ға шыққан ағайынның бар­ лығы шат-шадыман көңіл күйде жүр. Олар бір-бірімен осылай үнемі достасып, бірлікте ғұмыр кеш­се, біздің еліміз өркендей береді. Менің достарым өте көп, олардың арасында орыс, қазақ, өзбек хал­қының перзенттері бар. Бала кезден бастала­тын дос­тық үлкен өмір жолында да жалғасын та­ба­ты­­ нына сенімдімін.

Михаил БЕЛЯЕВ, «Граммада» бело­ рус ұлттық-мәдени орталығының төрағасы: – Бүгін - отандаста­ры­ мыздың Ынтымақ кү­­ні. Біз, белорустар өзі­міз­ді Қазақстанда шетқақпай се­зін­­бейміз. Сонымен қа­­тар қандастарым сонау соғыстың ауыр жылдарында талай қазақ­тың ор­ тақ дұшпан­ға қарсы жанқиярлықпен шайқасқа­нын ешқашан ұмытпайды. Енді соғыс­тың бетін аулақ қылсын! Осы жомарт қазақ жерінде бүкіл ұлт өкіл­ дері та­ту-тәтті өмір сүре берейік!

Рахим МОМЕДОВ, «Бірлік» әзірбайжан жастар комитетінің жетекшісі: – Біз бірлігі жарасқан Қа­зақ­стан деген елде тату-тәтті ғұмыр ке­шіп жатырмыз. Бұл біз­дің өз үйіміз секілді. Хал­ қы жақсылыққа құ­мар, достық құшағы кең, еш­кімді кеудесінен итеріп өгейсітпейді. Барлық тұр­ ғынды мерекемен құттықтай отырып, халықтар достығы нығайта берейік дегім келеді. Біздің жас­тар комитеті бүгінгі Ынтымақ күні мерекесімен қатар Наурыз, қала күні меркелерін тойлауға үнемі атсалысып келеді. Он жылдан аса уақыттан бері өзіміз де атаулы шараларды жиі ұйымдастырып тұрамыз. Аветик АМИРХАНЯН, армян ұлттық-мәдени орталығының төрағасы: – Жайық өңірінде сан алуан ұлт өкілдері өмір сүріп жатсақ та, бәрімізді біріктіретін – бейбіт ең­бек, ор­тақ мүдде және Ел­­ба­­­сы­мыз Нұрсұлтан Назарбаев­ тың сара­лы саясаты. Қа­зір біздегі ұлт­­­тар арасында өзара тату­лық ахуалы орнаған. Бұған осы жердің қожайыны қазақ ұлтының кеңпейілдігі мен бауырмалдығы­ның да игі әсері бар. Біз, армяндар қазақ еліне ризамыз, осында алаңсыз өмір сүріп, жаны­мыз қалаған іспен айналысудамыз. Татулығы­мыз мен тыныштығымыз қашанда баянды болғай!

ДАЛА-ҚАЛА oral_oniri@inbox.ru

ұлықтаған күн Достығымыз бен меймандос пейілімізді білдіретін мереке – 1 мамыр күні көптеген ұлт өкілдерінің құтты мекеніне айналған Тоғанас ауылында «Достық» клубы ашылды. Әр ұлттың басын қосып, татулықтың нығаюы жолында қызмет ететін аталмыш клуб аудан әкімдігінің қолдауымен, «Сырым жауһарлары» қоғамдық бірлестігі ұйытқы болуымен құрылды.

А

талмыш округте қазіргі таңда қазақтармен бірге орыс, татар, неміс, украин, белорус, башқұрт, чуваш сияқты өзге ұлт өкілдері бір шаңырақтың астында, бір атаның балаларындай тату-тәтті өмір сүріп келеді. Аудан әкімі Абат Шыныбековпен бірге аудан орталығынан барған қонақтарды ілтипатпен

қар­сылаған тоғанастықтар оларға орыс, украин ұлттарының дәм­ тұзын ұсынды. Бұдан кейін ауыл тұрғындары Зубарзат Латипова мен Евгений Парфенов лен­та қию рәсімін жасады. «Достық» клубы орналасқан бөлмеге беттеген көпшілік мұн­ дағы әр ұлттың тарихынан сыр шер­тетін буклеттерге көз жүгіртіп,

Cейсенбі, 6 мамыр 2014 жыл

5

ұлттық тағамдар түрлерімен танысты. Тоғанастықтарды аудан әкімі Абат Шыныбеков құттықтап, жерлестеріміздің татулығы ны­ ғайып, тұрмысы жақсара берсін деген бағытта тілегін білдірді. «Достық аллеясына» аудан әкі­ мі бастаған қонақтар мен өзге ұлт өкілдері жұпаргүл көшетін отырғызып, шара одан әрі жал­ ғасты. Отандастарымыздың жа­ рас­­­тығын арттыру мақ­­сатында құрылған клубтың келешекте та­­ тулықтың ордасына ай­налып, ұлт­­ тар арасындағы дос­тықты одан әрі нығайтары сөзсіз.

Мәншүк ЕРНИЯЗОВА, Сырым ауданы

* * * Өңдеу өнеркәсібіндегі шағын және орта бизнесті дамыту

Қ

азақстан халқ­ы­ның бірлігі күні мерекесін Терек­ ті жұртшылығы да зор ын­таықыласпен атап өтті. «Дос­тық» мә­де­ниет үйі­нің ала­ңында ха­ лық­тың қарасы өте көп бол­ды. «Қазақстанның бірлігі мызғы­ ма­­сын!», «Отанымыз жасасын!» деген ұрандар көпшіліктің көңі­ лінен шыққаны шүбәсіз. Мерекелік бағдар­ла­ма­ны аудан әкі­мі Жеңіс Серікқалиев ашып, бар­ша Қазақстан халқына, соның ішін­де теректіліктерге ізгі ниетін біл­дір­ ді. «Ақ желкен» балалар бақ­ша­­сы-­­­ ның бүлдіршіндері орын­да­ған «Ка­линка» әніне негіздел­ген би кө­ рермен қауымға керім ұнады. Эт­номәдени бірлестіктер де мере­ке­ ден тыс қалмай, өзде­ріне тән ұлт­ тық тағамдарын жинал­ған жұрт­шылыққа ұсынды. Еңкей­ген қа­рия­ дан бастап асыр салған сәбилер­ дің жадыраң жүзі тату­лық тойын түрлендіре түсті. Түрлі ұлттың әні мен биі, тағамы мен сусыны, киімдері мен көрне­кіліктері Теректінің төрін танымастай өз­гертті.

Қ

- Бүгінгі мереке біздің отба­сы­ мызға ерекше ыстық. Мамырдың алғашқы күнін күтіп, бұл мейрамды балаларымызбен шат-шадыман көңіл күйде атап өтеміз. Қазір мерекелік бағ­дарламаны тамашалап жүрміз. Әр түрлі ұлт өкілдері қоныстанған Теректі хал­қын достықтың мерекесімен құттықтаймыз! - деп ізгі ниеттерін білдірді Шин отбасы. «Алтын гюль» этномәдени орта­ лығының мүшесі Альфия Фасхутдинова да мерекелік лебізден қалыс қалмады.

- Мереке жоғары деңгейде өтуде. Елбасымыздың көреген саясатының арқасында құрылған Қазақстан халқы ассамблеясы да кезекті сессиясын өткізді. Түр­лі ұлт­тар­ды татулықта ұстау қиын­ның қиы­ны. Бірақ біздің ел ын­ты­ мақтың қан­дай болатынын дә­лел­ деп ке­ле­ді. Отанымыз жасасын! деді ол.

Әділет ОРЫНБАСАРОВ, Теректі ауданы

* * *

ырықтан астам ұлт-ұлыс­тың өкілдері жара­сым­ды тірлік кешіп отырған Зеле­нов халқы үшін бұл мерекенің маңы­зы терең, мәні бөлек. Бір шаңы­рақ астында бір үйдің баласын­дай тіл табысып, еңбекке жұ­мылып, қуа­ныш-қайғыны бірге бө­ліскен та­ту халқымыз мерейлі мерекеде орталық алаңнан табылды. «Ын­ ты­мағы жарасқан туған ел!» тақы­ рыбында өткен мерекелік шарада қазақ, өзбек, орыс, ар­мян, белорус, украин, молдо­ван, грузин, татар ұлттарының салт-дәстүр­ле­рі сахналанып, ән-биі салтанат құр­ ды. Ел иесі қазақ халқы­на арна­лып ақжарма тілектер жолданды.

Шараға қатысқан аудан әкімі Кәрім Жақыпов татулығы жарасып, ел ертеңінің берекелі болуы үшін ортақ мүддеге тоғысқан аудан халқына алғысын білдіріп, толайым табыс тіледі. Ұлттық әндерімен сахна төріне шыққан татар ұлттық мәдени бірлестігі «Шатлық», орыс ұлттық мә­ дени бірлестігі «Калинушка­ның» өнерлеріне тәнті болған жұрт­ шылық достық әнін бірге шырқа­ са, бірлігі мызғымас тату елдің ұр­ пақтары «Сәлем, саған, туған ел!», әнін қалықтатты.

Надежда ЕСЕТОВА, Зеленов ауданы

Бөлінген қаражат

100

ҚР Ұлттық қорынан

млрд. теңге

Несиелеудің артықшылықтары

50

млрд. теңге

ШОБ жаңа жобалары

25

млрд. теңге

қолданыстағы қарызгерлерді қайта қаржыландыру

50

млрд. теңге

азық-түлік өнімдерін өндіруге – тамақ өнеркәсібінің жобалары

Несиені қайдан және қалай алу керек? жаңа жобаға несие Қолданыстағы жоба бойынша несиені қайта қаржыландыру

Қызмет түрі: Өңдеу өнеркәсібі

БАНК

Кәсіпкер жаңа жобаны іске қосады немесе өңдеу өнеркәсібіндегі қолданыстағы жобасын дамытып, Банкке жолығады Мөлшерлеме жылдық 6%-ға дейін Сомасы 1,85 млрд. теңгеге дейін Мерзімі 120 айға дейін

Банк несиені мақұлдағаннан кейін кәсіпкерді қаржыландырады

Кепілдік жетіспеген жағдайда кәсіпкер «Даму» қорының кепілдігін қолдана алады

6

оқырман Сейсенбі, 6 мамыр 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru

Есімі ескерусіз қалмаса екен Соғыс кезіндегі ерлігі әскери марапатпен бағаланса да, кейін бейбіт кезеңде есімі ескерусіз қалған соғыс ардагерлері де бар. Солардың бірі – біздің әкеміз Нұрмұханбет Дәржіманов.

Әкеміз 1907 жылы Тайпақ ау­данының Есенсай ауылында дү­ние­ге келген екен. Ұлы Отан со­ғысында 1942 жылдың 1 ақпаны­нан 1945 жыл­дың 9 мамырына дейін 457-ші ат­қыштар полкінде миномет бата­реясында миномет­шілердің ко­мандирі болған, шені – сержант. Соғыстың соңына де­йін қатысып, елге тек 1945 жыл­дың 25 қыр­күйегінде ғана оралады. Әскерден оралған бойда ең­ бекке араласты. Ұзақ жыл бұ­рын­ ғы Тайпақ (кейін Ақжайық) ау­да­нының “Есенсай” кеңшарында тракторшылар бригадасының бри­­гадирі болып жемісті еңбек етті. Ол жұмысында да марапаттан кен­де болған жоқ. Әкеміз соғыс­та алған орден-медальдарын ылғи қадірлеп айтып отыратын. Сол қанды қырғында ол ІІ дәре­же­лі және ІІІ дәрежелі «Даңқ» ордендері­мен марапатталыпты.

Оларға қоса бірнеше әске­ри медальдары да бар. Шыны керек, әкеміз соғысқа қатысқанын айтып, мәртебе, сый­ лық күткенге жаны қас еді. Тіпті «мен соғыста болдым» деп кез келген жерде айта бермейтін, мақтануды білмейтін. Біз де кезінде жас болдық, әкеміздің сол қан қасаптан аман келгеніне «тәубе» деп, марапат де­гендердің бар-жоғына көңіл бөл­меппіз. Сол аяулы жанның өмірден өткеніне де біраз жыл өтті. Оның бергі жағында Ақжайық ауданы соғысқа қатыс­қандар туралы «Майдангерлер» атты екі томдық кітап шығарды. Онда әке­міздің аты да аталмайды. Со­ғыс­қа барып, медальдарын айтпа­ ғанда, екі бірдей «Даңқ» ордені­ мен марапатталғандар көп бол­мас, сонда кітапты құрасты­ру­ шылар неғып ескермеді екен.

Ақжайық ауданы әкімдігі бар, ардагерлер ұйымы бар, қала берді, әскери комиссариат бар осы кезге дейін бір селт еткен жоқ. Солардың бірде-біреуі әлі күнге дейін «Даңқ» орденіне Дәржіма­ нов деген жерлесіміз екі рет ие болыпты ғой» - деп ауыздарына алмағанына шыдай алмай, осы мақаланы жазып отырмыз. Біз, әрине, әкеміздің соғысқанын, ал­ ған марапаттарын бұлдап отыр­ ған жоқпыз. Дегенмен, ерлік – кейінгі ұрпаққа үлгі, алдыңғы тол­ қын ағалардың қанымен келген бейбітшілік бізге қай кезеңде де қымбат. Ендеше, кешегі қырғында жанын да, өмірін де аямаған аға ұрпақтың ерлігіне әр кез тағзым етуді ұмытпайық, олардың есімін ұлықтайық дегіміз келеді.

Біздің ауылдағы барлық мерекелік іс-шаралар Чапаев негізгі мектебінің ұжымы және ата-аналар комитетінің ұйымдастыруымен өтеді. Осының бір дәлелі 1 мамыр – Қазақстан халқының бірлігі күніне орай «Ырыс алды – ынтымақ» атты мерекелік шара өтті. Құтсиықтың орталық бөлігіне жиналған әуелі ауыл­дың үлкен-кішісі мектеп оқушылары арасында «Ұландар» тобының жетекшісі Елнұр Алмағанбетовтың ұйымдасты­р­уымен өткен вело­сипедшілер шеруін қызықтады. Содан соң ауыл тұрғын­дары дене шынықтыру пәнінің мұғалімі Жа­расат Ғабдушевтің ұйымдастыруымен өткен білек кү­шін сынау, гір көтеру, арқан тартыс сықылды спорттық шаралар­ды тамашалады. Спорттық ойындарға ауыл жас­тары тү­гелдей дерлік қатысып, үлкен белсенділік танытты. Ме­рекелік шараның соңын ала жеңімпаз-жүлдегер­лер алғыс­хаттармен марапатталды.

Ақжүніс ШОШАЕВА, кітапханашы, Құтсиық ауылы, Теректі ауданы

Сара НҰРМҰХАНБЕТҚЫЗЫ, Орал қаласы

Кәсіптік мереке қарсаңында Облыстық туберкулезге қарсы диспансердің мейірбикелері Жеңіс күні мен халықаралық мейірбикелер күні қарсаңында «Ұлы Отан соғысы жылдарындағы мейірбикелердің ерлігі» деген тақырыпта конференция өткізді. Конференцияда біздің мекеменің мейірбикелері белгіленген тақырыпта баяндамалар оқы­ ды. Аталмыш конференция соңы мейірбикелердің күшімен дайын­дал­ған мерекелік концертке ұласты. Ұлы Жеңісті дәріптеген шараға біздің меке­меде көп жылдар қызмет атқарған ең­бек ардагерлері арнайы шақырыл­ ды. Оларға сыйқұрмет көрсетіп, есте­лік сыйлықтар тап­сырдық. Үнемі науқастың жанынан табылып, оны жылы сөзімен емдейтін біздің сала­ ның мамандары үшін адамдар­ ға қуаныш сыйлау күнделікті әдетке айналған. Статистика бойынша соңғы жылдары өкпе ауруына шалдыққандар аза­й­ып

«Ырыс алды – ынтымақ»

келеді. Біздің мекемеде бар­ лы­ғы 163 орта ме­дицина қыз­меткері еңбек ете­ді. Оның 133-і – мейірбике­лер. Кәсіптік мереке

қарсаңын­да жыл бойы үздік деп таныл­ған 9 мейірбике ал­ ғысхат­пен марапатталды.

Марфуға САҚИПОВА, облыстық туберкулезге қарсы диспансердің бас мейірбикесі

Жетістік

адал еңбектен басталады Жақында Айдархан орта мектебінде «Болашақ саған қол соза ма?» атты кездесу кеші өтті. Кездесудің мақсаты – тү­леп ұшқалы отырған оқу­шы­ ларға мамандық таңдауда жөн сілтеу, еңбегімен еленген жандарды үлгі ету. Кездесуге тәжірибелі ұстаз А.Рысқалиева, әлеуметтік пе­дагог А.Жұмасалықова, психолог Г.Таңатова, кітапхана­шы Г.Қайрекешева, тарих пәнінің мұғалімі Ж.Алтайқы­ зы, аспаз Н.Таңатаро­ва қа­ тысты. Олар оқушылар­ға өз­дерінің мамандықтары туралы қызықты жайттарды баяндады. Мектеп психоло­ гы Г.Таңатова оқушының ма­ мандықты өз қабілетіне, іш­кі жан дүниесінің қалауына байланысты таңдағаны жөн екенін айта келе, қазіргі таң­ да кәсіптік-техникалық ма­мандықтардың сұ­ ранысқа ие екендігіне

тоқтал­ды. Ал әлеуметтік пе­­ дагог А. Жұмасалықова ма­­мандық таңдау адамның бо­лашағын анықтауы десе, тәжірибелі ұстаз А.Рысқа­ лиева оқушының қызуғы­шы­лығына қарай бейімдеп, ба­ғыттап оқыту қажеттігін алға тартты. Сонымен қа­тар ауыл шаруашылығы са­ ласындағы кәсіп иелерінің болашағы зор болатынына баса көңіл бөлді. Шара нә­ тижесінде шәкірттер қандай мамандықта да жетістіктің кілті – өз қалауыңмен таң­дау жасау, содан соң адал еңбек етуде екенін ұғынды.

Балжан Ишанова, Айдархан орта мектебінің мұғалімі, Жаңақала ауданы

Әдебиет әлемі oral_oniri@inbox.ru

Сейсенбі, 6 мамыр 2014 жыл

7

«Аманат» жорналы – аймақта Ақ Жайық ақын-жазушыларын әлем оқиды

«Аманат» жорналының негізін 2000 жылы Абай елінен шыққан, қазір Лондонда тұратын көрнекті жазушы Роллан Сейсенбаев қалап, жетекшілік етіп келеді. Бұл халықаралық басылым тоқсанына бір рет қазақ, орыс, ағылшын тілдерінде шығып, әлем оқырмандарына тарап отыр. Жорналдың құрылтайшысы халықаралық Абай клубы болып табылады. Бұл басылымның жылына бір рет шығарылатын «Жидебай» деген қосымшасы бар.

А

«

манат» жорналының халықаралық қоғам­ дық кеңесін жазушы Роллан Сейсенбаев басқарады. Кеңес құрамында есімдері төрткүл дүниеге мәшһүр қырық қалам­гер бар. Солардың ішінен тек қа­на Анатолий Ким, Валентин Распутин (Ресей), Әбіш Кекілбаев, Олжас Сүлейменов (Қазақстан), Анар (Әзірбайжан), Ада Ахрони (Израиль), Кэндзабуро Оэ (Жапония), Кристофер Хоум (ЮАР), Леон Робель (Франция), Розмари Уилкинсон (Америка), Саид Мохан (Үндістан), Ричард Маккейн (Ұлыбритания), Мумин Канаот (Тәжікстан), Себмен Усман (Сенегал), Робин Янсен (Аустралия), Тураж Атабаку (Голландия), Юстинас Марценкявигюсты (Литва) бөліп алып айтсақ, басылымның қаншалықты беделді екенін білуге болады. «Аманат» жорналының 2014 жылғы бірінші саны Ақ Жайық, Тәжікстан және Латын Америкасы жазушыларына арналыпты. Басылым көлемінің (356 бет) 80 пайызы өңіріміздегі ақын-жазушылар мен басқа да авторлардың өлең, әңгі­ ме, очерк, мақалаларына берілген. Осыған қарап Ақ Жайық атырабы қаламгерлерінің өркениет көші­ нің белортасында келе жатқанын аңғаруға болады. Халықаралық стандартқа сай шығатын басылымда әдеби туындылар арнайы айдармен топтастырып берілген. «Проза» айдарымен республика көлеміне көптен белгілі сақа жазушылар Энгельс Ғаббасов, Алексей Святынин, Геннадий Дорониннің өмір­дің ортасынан ойып алынған ойлы әңгімелері, жас та болса, жазғандарымен көпшілікті елең еткізе бастаған қаламгерлер Бауыржан Ғұбайдуллин мен Мира Шүйіншәлиеваның қазіргі кезең­ нің бет-бейнесін байқататын туындылары оқырманды бейтарап қал­ дырмасы күмәнсіз. «Ақ Жайық» кітапханасы» айдарымен классик ақындар Тайыр Жароков, Жұбан Молдағалиев, Қадыр Мырзалиевтің өлең-жырлары орыс тіліне аударылып бе­­рілген. Ұлы Отан соғысында ерлікпен қаза тапқан сырымдық ақын Абдолла Жұмағалиевтің өлең­дерін тебіренбей оқу мүмкін емес. Қазақ поэзиясына алды 55, соңы 35 жыл бойына өзіндік олжасын салып келе жатқан ақындар Қайрат Жұмағалиев, Айтқали Нә­ ріков, Ғайсағали Сейтақ, Татьяна Азовскаяның өлеңдерін үлкен

де, кіші де тұшына оқиды деп ойлаймыз. Жас «перілер» Бауыржан Халиолла, Мұнайдар Балмолда, Алпамыс Файзолланың өлең-жырларында үстем рух, биік пафос, қат-қабат ой бар. Халықаралық «Аманат» жорналы беттерінде жариялануы ар­қылы Ақ Жайықтың ақын-жазушы­лары әлем оқырмандарымен тұңғыш рет қауышып отыр. Лайым да со­ңы болмасын деп тілейік. «Юбилей» айдарымен көрнекті ақын Ақұштап Бақтыгерееваның мерейтойына орай арнаулы бөлім берілген. Мәскеулік белгілі орыс ақыны Татьяна Кузовлеваның ма­қаласы «Как научиться понимать свободу» деп аталады. Татья­ на Кузовлева қазақтың айтулы ақындарымен ұзақ жылдар бойына қиыспас достық қатынаста болып, өлеңдерін аударды. Ақұштап пен Татьяна күні бүгінге дейін шығармашылық тығыз байланыста келе жатыр. «Ақ Жайықтың ақ шағаласы» атанған ақын қыздың өлеңдерін орыс тілінде сөйлетуде, сол арқылы басқа жұртқа танытуда Татьяна Кузовлеваның еңбегі өте зор.

баурап алады. Мәдениет саласы қызметкерлері Роза Исатаева мен Ольга Чеканованың кітапхана және мұражай ісі жөніндегі мақалаларына да орынды орын берілген. Іргелі оқу орындарын басқарып отырған, басқарған профессорлар Асхат Иманғалиев, Қазыбай Бозымовтың мақалаларында тә­ у­ел­сіз Қазақстанды гүлдендіруді алдарына мақсат етіп қойған бо­ лашақ жас мамандарды даярлау мәселесі жан-жақты сөз болады. Орал қаласының әкімі Алтай Көлгінов, Бөрлі ауданының әкімі Марат Түсіпқалиев, «Қарашығанақ Петролиум Оперейтинг б.в.» бас директоры Дамиано Ратти өз ма­ қалаларында сеніп тапсырылған қызметті талапқа сай атқаруға бағытталған ойларымен бөліседі. Әдебиет мәселесіне қайта оралсақ, облыста он бір Жазушылар одағының мүшесі өмір сүріп, тың туындыларын дүние­ге келтіріп жатыр. Мұның сыртында «Қаламдас» қоғамдық қау­ым­дастығына біріккен қалалар мен ауыл-селоларда жүзге тарта жасжасамыс қаламгер әдебиет әле­

Халықаралық «Аманат» жорналында Батыс Қазақстан облысының әкімі Нұр­ лан Ноғаевтың журналист Қалиолла Қара­ ғойшинге берген сұхбаты жарияланған. Мұнда облысымыз бен Орал қаласының өткені, бүгінгісі, болашағы әңгіме арқауы болған. Ақ Жайық атырабы – ардақты ба­тырлардың, арқалы ақындардың, ке­ мең­гер күйшілердің киелі мекені. Өңір таланттарға қазірде де кенде емес. Облыс ақын-жазушыларының есімдері Қазақстан көлеміне кеңінен таныс. «...что касается местных авторов, то знаком творчеством Кайрата Жумагалиева, Акуштап Бактыгереевой, Жангали Набиуллина, Айткали Нарикова, Гайсагали Сейтак, Татьяны Азовской, более молодых Миры Шуиншалиевой, Мунайдара Балмолды» делінген сұхбатта.

«Аманат» жорналының бұл санында өлкетану­шы ғалымдар – профессор Мұрат Сдықов, доцент Дәметкен Сү­лей­менованың т а н ы м д ы қ - т а ғ ы л ы м­ д ы қ тақырыптағы мақала­лары ойөрісі кеңдігі, мазмұн тереңдігімен ерекшеленеді. Журналистер Бисен Жұмағалиев, Қазбек Құттымұ­ ратұлының өмірден өткен тұл­ға­лар туралы жазбалары дерек­тер­ дің дәлдігімен, кестелі тілімен

міне құлаш ұруда. Әдебиеттің болашақ тұрақты кадрлары, міне, осылардың арасынан шығады. Аймақ көлемінде әдеби күштерге Қазақстан Жазушылар одағының облыстық филиалы жетекшілік етіп келеді. Кітап шығару ісі өте күрделі­ леніп барады. Аймақтағы ақынжазушылар демеушілердің кө­ме­ гіне сүйеніп, аракідік кітап­тарын шығарушы еді. Қазір бұл арна

бітеліп қалды. Мемлекеттік тапсы­ рысқа оралдық қаламгерлер­дің қолы жетер емес. Сонда қайтпек керек? Жалақы мен зейнетақыға кітап шығару мүмкін бе? Анабір жылы облыс әкімдігінің қолдауымен жергілікті ақын-жа­зу­ шылардың жеті-сегіз кітабы «Ақ Жайық қаламгерлерінің кітапха­ насы» деген сериямен шыққан болатын. Бұл аймақ ақын-жазушыларын керемет қанаттандырған айтулы оқиға ретінде есімізде қалды. Осы игі іс жалғасын тапса екен. Ақын-жазушылардың көсіле жазатын кезі келді. Тәуелсіздікке қол жеткіздік. Ел іргесін бекіту жо­лында қаралай қалтақтамай, жан-жаққа жалтақтамай, қалам қайратын таныту керек. Ақ Жайық қаламгерлерінің шығарма­шылық мүмкіндіктері өте жоғары. Бұл жө­ нінде Қазақстан жазушы­лары­ның құрылтайларын­дағы баяндамалар мен жарыссөздерде айтылып келеді. Халықаралық аренаға шы­ ғуымыз жоғарыда айтылғанның кепілі болса керек. «Аманат» жорналының біздің облыс ақын-жазушыларына ар­ нал­ған 2014 жылғы бірінші саны­ ның тұсаукесер рәсімі Жұбан Молдағалиев атындағы ғылымиәмбебап кітапханасында болып өтті. Бұл елеулі мәдени шараға

зиялы қауым өкілдері, қарапайым оқырмандар, студент жастар қа­ тысты. Басқосуды облыстық «Приуралье» газеті бас редакторының орынбасары Қалиолла Қарағойшин ашып, басылымға шолу жасады. Тұсаукесер рәсіміне жорнал ав­ торларынан тарих ғылымдары­ ның докторы, профессор Мұрат Сдықов, тарих ғылымдарының кандидаты, доцент Дәметкен Сү­ лейменова, ақындар Айтқали Нә­ ріков, Ғайсағали Сейтақ, Мұнайдар Балмолда, Дмитрий Терещенко, Галина Самойлова қатысты. Шара барысында осы автор­ лар өлеңдерін оқып, өздері жаз­ ған мақалаларына қатысты мәсе­ лелерді қозғады. Жорнал авторлары шығармала­ рының беделді басылымда жариялануына мүмкіндік жасаған облыс әкімдігіне, Жұбан Молдаға­ лиев атындағы облыстық ғылы­миәмбебап кітап­ханасы басшылы­ ғына алғыс сезімдерін білдірді. «Аманат» жорналында аймақ ақын-жазушылары мен басқа да авторлардың туындылары жария­ лануы облыс өміріндегі елеулі оқиға болды.

Айтқали НӘРІКОВ, ҚР мәдениет саласының үздігі

8

мереке Сейсенбі, 6 мамыр 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru

7 мамыр – Отан қорғаушылар күні Кеше облыстық жоғары спорттық шеберлік мектебінде Кеңес Одағының және Ресей Федерациясының Батыры, жерлесіміз Николай Май­да­новты еске алуға арналған грек-рим күресінен V халық­аралық турнирдің ашылу салтанаты болды.

Майданов турнирі жалау көтерді Тоқтар КЕНЖЕҒАЛИЕВ, «Орал өңірі»

А

талмыш турнир облыс­тық ішкі саясат басқар­ масының қол­дауымен және Ауған соғысы ардагерлері мен мүгедектері БҚО қоғам­дық бірлестігінің ұйымдастыруы­мен өткендігін айтуымыз керек. Жа­ рыстың ашылу салтанатында сөз сөйлеген облыс әкімі­нің орын­-

Кеше облыстық ішкі саясат басқармасында Ұлы Жеңіс құрметіне арналған «Мәңгі өлмейтін полк» шеруін және «Жеңіс үшін аталарға мың алғыс!» автошеруін өткізу жайын талқылаған баспасөз мәслихаты өтті.

Гүлбаршын ӘЖІГЕРЕЕВА, «Орал өңірі»

Ш

аралардың бастама­ шысы болып табы­ латын БҚО-ның аза­маттық альянсы облыстық ішкі саясат басқармасының қолда­уы­ мен қоғамдағы барлық азамат­тық институттардың, саяси пар­тия­лардың, ҮЕҰ-лардың, қоғам­дық көшбасшылардың, зейнет­кер­лердің, жастардың, тұрғын­

басары Бақтияр Мәкен батыр жерлесіміздің атындағы сайысқа қа­тысушыларды қызу құттықта­ ды. «Құрметті жарысқа қа­тысушы­ лар, спортсүйер қауым! Міне, бес жылдан бері батыр жерлесіміз Николай Майдановтың атын­дағы турнирді ұйымдасты­рып келеміз. Жалпы, осы жерлесіміз секілді өзге де Ауған со­ ғысының ардагерлері интерна­ ционалдық борыштарын адал ат­­қарды. Кейбірі марқұм боп та

«Жеңіс үшін аталарға мың алғыс» дар­дың қатысуымен өтетін іс-ша­ раларға Орал қаласының тұр­ғын­дарын бір кісідей қатысуға ша­ қырады. «Мәңгі өлмейтін полк» ша­расын ұйымдастыру жастар бас­тамашыл тобының өкілі Денис Спиридоновтың айтуынша, ше­руге қатысушылар 9 мамыр күні сағат 8.30-да қазақтың батыр ұлы Темір Масин атындағы көше­ дегі №67 үй тұсынан қозғалып, Мәңгілік алауға гүл шоқтарын қоя­­ды. Бұл шараға қатысушылар со­ғыс боздақтарының фотосурет­­те­ рін қолға ұстап шығады. Қа­ты­сам де­ген үлкен-кішіге соғыс батыр­лары­ның фотосуреттері бе­ріледі.

– Автошеру 9-шағынауданнан 9 мамыр күні сағат 18.00 сағатта шығады. Әбілқайыр хан – депо кө­пірі - Петровскиий көшелері ар­-

Отанды қорғау - әр азаматтың қасиетті парызы. Одан қымбат һәм аяулы ұғым жоқ. Біздің бүгінгі кейіпкерлеріміз – осыны жете сезініп жүрген азаматтар.

Қатардағы жауынгер Нұрлан Қасенов

кетті. Ал енді біраз бөлігі бейбіт өмірге еселі еңбегімен үлестерін қосуда. Ресей мемлекетінен, елі­ міздің өзге өңірлерінен келген балғын балуандарға жеңіс тілей­ мін!» – деді Бақтияр Мәкенұлы. Турнирдің ашылу салтанатында, сондай-ақ қарулы күштер ардагері Николай Дегтярев та сөз алып, жас спортшыларды жеңіс­ке жігерлендірді.

қылы Еуразия даңғылына, одан әрі Достыққа, Сарайшық кө­ше­ ле­рі­мен Шаған жағалауы көшесі­ мен өрлей отырып, БҚАТУ тұ­сы­на барып, Мәңгілік алау монументіне гүл шоқтарын қою жоспарланған. Өткен жылы мұн­ дай шараға 350 көлік қатысты, биыл одан да көп боларына се­німдіміз. Қатысам деушілер көлі­­гімен де, жаяу да келіп қатыса алады. Көлігі жоқтарды өзге машина­ларға отыр­ғы­­­ замыз. Тек жол ере­жесін сақ­тау­­ды сұ­ раймыз, – деді «Же­ ңіс үшін ата­лар­ға мың алғыс!» авто­шеруі­ нің ұйым­­дас­тыру­­шы­сы Аслан Чукеев.

Қасиетті парыз

Қатардағы жауынгер Жандос Нұрымов

Тәуелсіздігіміз тамырын те­рең­ге, қанатын кеңге жайған заманда әскерге аттанған азаматты бақытты сарбаз десек артық айтқандық емес. Азат сана, жасын

жігер, тайсалмас табандылықты Орал шаһарындағы №5517 әскери бөлімінің қатардағы жауынгерлері Нұрлан Қасенов пен Жандос Нұрымовтың бойынан көруге болады. Жарты жыл бұрын үкілі үміт жетегінде әскерге аттанған олар қазір өмірлерін осы саламен байланыстырғысы келеді. Әскери қызметті жете меңгерген Нұрлан мен Жандос қазір бөлімдегі ең үздік сарбаздардың бірі. Сарбаздар үшін әскердегі ең қызықты сәттің бірі алғаш рет дабылды есту болған екен. Дабыл қағыл­ ғанда олар шошып, қандай қимыл-әрекет жасау керектігін білмей, абдырап қалғандарын жасырмайды. Бүгінде оның бәрі келмеске кетті. «Бастапқы кезде әскер өміріне үйреніп кету біраз қиындықтар туғыз­ ды,-дейді олар. - Таңмен ерте тұру, жүгіру, жаттығу жасау оңай болған жоқ. Алайда тәртіптің арқасында тез шынығып, әскери өнерді меңгерудеміз. Біз үшін Отан қорғаудан артық міндет жоқ».

Ерболат СҰЛТАНОВ, майор, Орал қаласы

Жаңақалалық жас қыран Қазақстан Қарулы Күштері сапында қызмет етіп, жерлестері мақтан ететін ердің бірі – 11971әскери бөліміндегі миномет батареясының командирі, аға лейтенант Әділжан Бахитов. Әділжан 1989 жылы Жаңақала ауданының Жаңақазан ауылын­ да, қарапайым отбасында дү­ ниеге келді. Әкесі Тарих ерте дүние салды да, екі ұлды өсі­ріпжетілдіру анасы Нұрсұлудың үлесінде қалды. Әділжан – екі ұлдың кішісі. Жасынан алғыр, ағасына ілесе жүріп, үй шаруасына араласып, ана мойнындағы тұрмыс тау­қы­ метін жеңілдетуге септесті. Са­ бағын жақсы оқыды. Спортқа бейім болды. Кейін отбасы аудан орталығы Жаңақалаға қоныс аударып, Әділжан орта мектепті сол жерден тәмамдады. Жігерлі жасты жаңа орта жатсынған жоқ. Өзінің бауырмалдығымен, қарапайымдылығымен, еңбек­ қор­лығы, табандылығымен жаңа ортаға бірден сіңісіп кеткен еді. Осы мектепті тәуір білімімен бітірген бір топ жасқа аудандық қорғаныс бөлімі бір жолдама ұсынды. Әділжанның жолы болып, осы жолдамаға ие болды. Сөйтіп, Алматы қаласындағы Құрлық әскерінің әскери институтына түсіп, кәсіби білім алуға қол жеткізді.

2011 жылы осы институтты тәмамдаған жас офицер әскери еңбек жолын 21/450 Отар гарнизонында взвод командирі болып бастады. Тәртіпті, жігерлі, әскери білікті маман оңды істерімен көзге түсіп, 2013 жылы Мерке қаласындағы әскери бөлімге рота командирі болып ауысты. Оның жұмыстағы жетістігіне Қазақстан Республикасы Конституциясы күніне арналған І әске­ ри шеруді дайындағаны және қатысқаны үшін 2009 жылғы 30 тамыз күнгі ҚР Қорғаныс министрі Ә.Жақсыбековтің, сондай-ақ өз міндетін сапалы орындағаны, жоғарғы көрсеткіштері, үлгілі тәртібі үшін 2011 жылы 19 қа­

ра­ша күні 21/450 әскери бөлі­ мінің командирі, подполковник Каюмовтың, «Оңтүстік» өңірлік қолбасшылығының әскери командирі А.Жарғұловтың қолымен ал­ған мадақ грамоталары толық дәлел. Бұл марапаттаулар қата­ рына 2013 жылғы 2 қараша күн­ гі ҚР Қорғаныс министрі Ә.Жақ­ сыбековтің тағы бір грамотасын қосуға болады. Онда «Қызмет­тік міндеттерін үлгілі орындаға­ны, бағынысты жеке құрамын шебер тәрбиелегені және оқытып үйреткені, сонымен қатар Қа­зақ­ стан Республикасының қор­ға­ ныс қабілетін нығайту ісіне жеке сіңірген еңбегі үшін марапат­ талады» деп жазылған. Дәл сол жылы, сол күні осын­дай үздік әскери ұланды тәр­бие­легені үшін анасы Нұр­сұ­­лу Ермек­қы­ зының атына Қа­зақ­стан Рес­ публикасы Қарулы Күш­те­рі Құр­ лық әскерінің бас қол­бас­­шы­сы, генерал-лейтенант М.Май­кеев қол қойған алғысхат та келді. Мұның бәрі – жерлесіміз Әділ­ жан Тарихұлының қорғаныс ісін­ дегі жемісті ісіне берілген лайық­ ты баға. Әділжан қазір отбасылы. 2013 жылы қызылордалық сұлу Ай­ нұрмен шаңырақ көтерген. Ай­­нұр – жоғары білімді психолог. Екеуі­нің бір ұлдары бар. Жа­ңа­ қала­лықтар Әділжандай жер­ лесте­рін мақ­тан етеді.

Өмірзақ АҚБАСОВ, Жаңақала ауылы

мейрам oral_oniri@inbox.ru

Сейсенбі, 6 мамыр 2014 жыл

9

7 мамыр – Отан қорғаушылар күні

«Әскердегі бір күн» Құсайын ШӘКЕН, Орал қаласындағы М. Ықсанов атындағы №36 жалпы орта білім беретін мектептің АӘД пәнінің жоғары санатты ұстаз-ұйымдастырушысы, запастағы аға лейтенант

пәнінің негізгі міндеті де келешекте Отанын, елін-жерін қорғай алатын ұлттық намысы мен рухы ас­қақ жігерлі ұл-қыз тәрбиелеу, әс­кер қатарына сауатты, мораль­ дық жа­ғынан дайын азаматтарды да­йындау. Алғашқы әскери дайындық жас ұрпақтың санасында отан­ сүйгіштік, ұлтжандылық сезімдерін беркіте отырып, әскери бағыттағы білім-білікті жетілді­ реді. Тілге тиек болып отырған пәннің бағдарламасы бойынша саптық адыммен жүру, «АК-74» автоматын жылдам шашып-жинау, тактикалық ұрыс өнерін үйрену, әскери жарғылардың талаптарымен танысу және азаматтық қор­ ғаныстың алғышарттарын мең­­геру жасөспірімнің бойында шап­­шаң­дық, ұқыптылық, тез әрі дұ­рыс шешім қабылдау, өзара

лігі үшін» медалінің иегері Манарбек Әмірға­­лиевпен, Батыс Қазақстан об­лыстық «Ауғанстан ардагерле­рі одағы» қоғамдық бірлестігі төр­ағасының орынбасары, «Ерлігі үшін» медалінің иегері Мерлан Нұрхановпен болған жүздесулердің оқушылар үшін тәрбие-тағылымы мол болды. Сонымен қатар 7 мамыр – Отан қорғаушылар күніне және 9 мамыр – Жеңіс мерекесіне арналған 2-4 кластар, 5-8 кластар арасында өткізілетін «Сап және ән» байқауы да, 10-11 кластар арасындағы дәстүрге айналған «Жас сарбаз» сайысы да жыл са­ йын жоғары деңгейде өтіп, шә­ кірттеріміздің Отан қорғау ісіне және әскери мамандықтарға де­ ген ынта-ықыласын арттыра түсу­ де. Мәселен, мектебіміздің түлек­ те­рі Марат Досымов бүгіндері

Отан қорғаудың

Жақында «Жас Отан» ЖҚ жас жеткіншектерді отансүйгіштікке тәрбиелеу және жастар арасында қазақ әскерінің беделін көтеру мақсатында «Әскердегі бір күн» атты шара ұйымдастырды. Бұған №40 орта мектеп оқушыларынан құрылған жас инспекторлар мен полицейлер тобы қатысты. Аталмыш шара барысында мектеп оқушылары №5517 әскери бөлімінде болып, ондағы азаматтық борышын өтеп жүрген сарбаздардың әскери өмірімен танысты. Оқушылар

олардың казармаларына барды, жауынгерлердің тыныға­ тын, тамақтанатын, шынығатын орындарын көрді. Осы жерде сарбаздар оқушыларға арнайы қорғану тәсілдерін көрсетіп, әскери техникалармен және қару-жарақтармен таныстырды. Оқушылар, әсіресе, кинология бөлімінің жұмысына қызықты. Оларға неміс иттерінің иіс сезгіштігі, нұсқауларды пәрменді орындауы қатты ұнады. Шара соңында оқушылар тәжік-ауған шекарасын қорғауда қаза тапқан отандастарымыздың рухына тағзым етті.

Өз тілшіміз

Алғашқы әскери дайындық пәні (АӘД) бозбалаларды Қазақстан Республикасының Қарулы Күштері қатарында Отан алдындағы азаматттық борышын өтеуге дайындайтын мемлекеттік жүйенің алғышарты, яғни бастапқы бөлігі болып табылады. Сол себепті аталмыш сабақ меншік түріне қарамастан барлық үлгідегі жалпы білім беретін мектептерде, орта арнаулы оқу орындарында (колледждерде) және кәсіптік-техникалық мектептерде әскерге шақырылуға дейінгі және әскерге шақырылу жасындағы жасөспірімдер үшін міндетті оқытылатын пәні болып саналады. ҚР Конституциясының 36-ба­ бын­да «Қазақстан Республикасын қорғау – еліміздің әрбір азама­ты­ ның қасиетті борышы және мін­­де­­ті» деп көрсетілген. Отанның ла­йық­­ты қорғаушысы болып қа­лып­­та­су – ер жігіттен көптеген қа­дір-қа­ сиет, қарым-қабілетті та­лап ететін күрделі құбылыс. Сон­дық­тан әрбір жасөспірім мектеп қа­бырғасынан бастап өзін әске­ри қызметке жә­ не өз Отанын қор­ғауға әрдайым дайын болуы керектігін ұғынуы шарт. Алғашқы әскери дайындық

алғышарты жол­­дас­тық көмек, тәртіпке мо­йын­сұну мен жинақылық сияқты на­­ғыз әс­ке­ри­лерге тән қасиет­тер­­ дің қа­лыптасуына ықпал етеді. Ал мұн­дай мінез-құлық жиын­ты­ғы былайғы өмірде де еш артық­ тық етпейді. Сол себепті ата-ана өз перзен­тінің әп дегеннен ал­ ғашқы әскери дайындық пәніне өте жауапкершілікпен қарауын қа­ дағалағаны жөн. Бір сөзбен айт­қан­ да, алғашқы әскери дайындық – ұл баланы ер-азамат ретінде тәр­ биелеп, шыңдаудың өміршең үр­ дісі. Осы орайда АӘД арқылы қыз балалар да алғашқы медицина­­лық көмек негіздерін меңгеріп, өмір­­дің әр түрлі сын-сынақтары­на әзір­л­ігін ширата түседі. Біздің мектебімізде оқушылар­ ды патриоттық бағытта тәрбиелеу жыл сайын көптеген іс-шаралар арқылы оқу жылының басынан бастап соңына дейін үздіксіз жалғасады. Осы сөзіміздің бір дәлеліндей, жылма-жыл сәуір-мамыр айларында өтетін «Патриот» акция-айлығы кезінде Ұлы Отан соғысы және ауған соғысының ар­ дагерлерімен кездесулер ұйым­­­дастырылады. Мысалы, жа­уын­ гер-интернационалист, «Қы­зыл Жұл­­дыз» орденінің иегері Мұхтар Есболатовпен, тәжік-ауған ше­ к­­ара­сында орын алған әскери қақ­ты­ғыстарға қатысушы, «Ер-

Ке­ңес Одағының екі дүркін Баты­ры Т.Бигелдинов атындағы Ақ­ төбе қаласындағы әуе қорғанысы күштері әскери институтының курсанты болса, Кемел Иманбаев Алматы қаласындағы құрлық әс­ керлері институтының курсан­ ты. Олар каникулға келген кездерінде өздерін үлкен өмірге қанаттандырған алтын ұяла­рын­ да болып, оқушылармен кезде­ сіп, жас ұрпаққа патриоттық тә­ лім-тәрбиенің жүйелі берілуіне өз үлестерін қосып жүр. Ретті жерінде айта кетейін, өрім­тал­дай жастардың отаншыл көз­қа­рас­та­ рының нығаюына спорт та ерек­ ше рөл атқарады. Сол себепті біздің білім ошағында мектептен тыс жұмыс орталығының жанынан «Баскетбол», «Тоғызқұмалақ» үйірмелері және «Бейбарыс» әс­ кери-патриоттық клубы жұмыс істейді. Шәкірттеріміз қала­лық, облыстық, тіпті ішінара рес­пуб­ли­ калық сайыстарда жүлде­лі орындардан көрініп жүр. Қорыта айтқанда, мектеп бі­ті­ру­ ші түлектер моральдық тұр­ғыдан және дене бітімінің дамып, жетілуі жөнінен өз елін қорғауға барынша дайын болуы керек. Мұндай талап үдесінен көрінуге алғашқы әскери да­йын­дық пәні оқытушы­ ларына қоса, әрбір ата-ана да үне­ мі мүдделілік танытса, тіпті керім.

10

жеңімпаздар Сейсенбі, 6 мамыр 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru

Ажал аузынан

аман қайтқан

Соғыстан аман оралған сарбаздардың бірі менің атам Сырым Сапаров еді.

М

айдан жолдары тура­ лы айтқанда, «ей, тә­ңірім, соғысты ен­ді ешкімнің басына бере көр­ме­ сін!» деген бір тілекпен бас­тап, соны­мен аяқтайтын. Өзі бірде қа­руластарымен Чехословакия­ның Либерец қала­сы маңында не­міс­ тердің қоршауында қалады. «Айнала у-шу, неміс дауыстарын ес­тіп жатырмыз. Іштей ту­ған жермен, тума-туысқандармен қош­тасып жатырмын... Тірі қалам де­ ген ой болған жоқ. Өлсем, шейіт болғандардан артық емеспін, тұт­ қын болғанша не де болса, соңғы оқты өзіме жұмсармын деген шешімге келіп, тапаншамды ың­ ғайлап ала берген едім. Қасымда орта жастан асқан сібірлік жолдасым П.Юшиннің: - Саша, тек қана 19-дасың, ажалға асықпа, қолға түсер боп қиналсаң, оғың өзіңде емес пе? - деген басу сөзін өмірі ұмытпаймын», дейтін. Шынында да тамырының үзіліп қалмай, үш ұл, үш қыз тәрбиелеп өсіріп, олардан бізді көргеніне мың мәрте тәубе етуші еді. Менің ойымша, атамның тағды­ ры қиын да қызықты, сұлу да саналы сияқты. Ол ес білгелі ұстаздық етіп, тарих пәнінен дәріс берді.

Қиын болатыны тұстастары жоқ­шылықты аз көрген жоқ. «Қос­ көлдегі мектепке бір үйдің балалары Жұмаш пен Бейсен бір аяқ киіммен келетін. Кезектесіп киетін».

- Сонда олар мектепке күн аралатып барады екен ғой? - деймін мен. «Жо-оқ, етік кигені жалаң аяқты­сын арқалап келетін. Оқығысы келеді, қатарластарынан, тіпті бі­ рінен-бірі қалғысы келмейді. Ол уақытта оқуға деген ынта сонша­ лықты зор болатын». Ғұмырының қызықты болатыны: бар уақытын тек қана еңбекке жұмсады. Қолы бір қарап отырмау­ шы еді. Ағаштан түйін түйген шебер болатын. Сол кездің бағамымен есептегенде өзіміз тұрған кең үйді салған да, оның ішін өз қолынан шыққан жиһазбен жасақтаған да өзі екен. Түрлі әйнектелген шкафтар, сандық, кітап жинап қоятын сөре (оның үсті толған кітап болатын), столдар т.б. Немере-жиендеріне шағын домбыра жасап беретін. Онысы ойыншықтан гөрі шын домбыраға көп ұқсайтын, неше түрлі әннің сазын өзі салып, тартып отыратын. Табиғат аясын өте жақсы көруші еді. Балыққа, шөп шабуға кейде бізді де ілестіре кететін. Бала емеспіз бе, біз тек

ойынға баратынбыз... шіркін, сол бір кез бақытты сәттер екен! Ауылда атамның кете-кеткенше еш еңкеймей, тік жүргенінің сырын балықшылығымен байланыстырады. Малға мая-мая шөпті қолмен шабатын. Өзі бақша егетін де және сол бақшасынан келер жылға тұқымдық алып қалуды еш ұмытпайтын. Бақшасы өнім берген сәтте дастарқанға бәрімізді жинап, келер жылға тілек тілеп, бата ететін. Сол бала кездегі жеген қияр мен қызанақтың, қауынқарбыздың дәмі таңдайымда әлі тұрғандай... Әңгімені өте қызықты етіп айтушы еді. Бейне бір көркемсуретті кино көріп отырғандай боласың. Ауданымыздың көптеген мектеп­ теріне басшылық қызметке ша­қыр­ ғанда бармапты. Ажал аузынан қайтқан көкем ауылын қимай, сол жұмыстарға бармай, С.Меңде­шев атындағы мектептен зейнетке шықты. Барлық ауыл-аймақ өмірінің сонына дейін ардагерлер кеңе­ сінің төрағасы болған атамды отырыстың көркі, ауыл ұйытқысы еді деп естеріне алып отырады. Домбырамен әнді шырқата салғанда, құлақ құ­рышын қанды­

Жәнібектен ұшқан

жеңімпаз

Ұлы Отан соғысы кезінде елімізді зұлым жаудан азат ету жолында ерлермен қатар бұрымды бойжеткендер де қолдарына қару алып, тобықтан қан кеше жүріп, сан ерліктің үлгісін көрсетті. Солардың бірі – біздің жерлесіміз, қазақтың қанатты қызы атанған Хиуаз Доспанова. Отан қорғау жолында талай мәрте қауіп-қатерге толы сындарлы жолдан өткен батыр жайында біраз жазылды. Алайда осы кезге дейін Х.Доспанованы Ұлы Отан соғысына Мәскеу қаласынан шақырылған деген мәліметке қанық болатынбыз. Қан майданнан оралмаған жерлестерімізді іздестіру жұмысымен шұғылдана жүріп, күні кеше тың дерекке тап болдық.

Р

есей Федерациясы Қор­ ғаныс министрлігінің ор­ талық мұрағатының электрондық базасы арқылы дай­ын­ далған «Подвиг народа» сайтынан кездескен мәлімет бізді де бейжай қалдырмады.

Соғыс жылдары У-2 ұшағымен әуеден соққы беріп, талай мәрте неміс әскерлерінің желігін басып, қабырғасын қаусатқан батыр жерлесіміз жайында дерек былайша өрбиді. Мұрағат құжаттарындағы орыс тіліндегі нұсқасын сол қал­ пында еш өзгертпей қағаз бетіне түсірдік. Ендеше, назар аударайық: Доспанова Хыйуаз (құжатта солай) год рождения ___ ___ 1922. сержант. В РККА с 1941 года. Место призыва: Джаныбекский РВК, Ка-

захская ССР, Западно-Казахстан­ ская обл., Джаныбекский р-н. Иә, біз негізге алған құжатта артық-кемі жоқ тап осылай жа­ зылған. Ал енді Х.Доспанованың ерлігі мен батылдығы үшін «Қызыл Жұлдыз» орденіне ұсынылғандағы марапат қағазына зер салайық. Құжат бетіндегі деректі орыс тіліндегі нұсқасы бойынша сөзбе-сөз келтіруді дұрыс санадым. Фамилия, имя и отчество Дос­ панова Хыйуаз (құжатта солай)

рады. Әншіліктен алған марапаттары да көп бола­тын. Ауылдық кеңес ауданға, облыс орталықтарына, басқа ауыл­дарға концерт қоятын болса, атама келетін. Ешкімнің меселін қайтармайтын көкем жастармен әзіл-қалжыңы жарасып жүре бе­ретін. Жиын-жиналыстарда, түрлі шараларда сан түрлі тақырыптар­да оқитын баяндамасы дайын болатын. Шебер де шешен, мәде­-ниет­ті, дәлелді, тарихи фактілермен сөйлейтін. Ақындар айтысына да қатысып, талай мәрте жүлдегер атанды. «Кейбірі қағазға қарап бас алмай, жаттай алмай отырғанда, маған құйылып келіп қалады, айта берем» деп көңілдене «есеп беретін». Ақын емеспін, кез келген қазақ ақынжанды болады деп есептеген атамыз кез келген жағдайда өлең шығарып, суырып салып қалжыңдасып, айта беретін, әсіресе, құрдастарына шығарғандарын халық әнімен айтып, отырған жерін думанға бөлейтін. Орыс тіліне жетік, арабша да жақсы оқи алатын. Құран Кәрімді

Военное звание Сержант Должность, часть Стрелок бомбардир 588 ночного легко-бомбардировочного авиационного полка Представляется к ордену «КРАС­ НАЯ ЗВЕЗДА» 1. Год рождения 1922 г.

2. Национальность казашка 3. С какого времени состоит в Красной Армии 1941 4. Партийность чл. ВЛКСМ-1937 5. Участие в боях (где и когда) в Отечественной войне с 27 мая 1942 г. Южный фронт 6. Имеет ли ранения и контузии не имеет 7. Чем ранне награжден (за какие отличия) не награждалась 8. Каким РВК призван Джаныбекским РВК (құжатта солай) Өкінішке орай, 9 графадағы тұрғылықты мекенжайы деген тұ­ сы өшірілген. Әрине, Х.Доспано­ ва­ның тұрғылықты жері не үшін өшірілгені бізге беймәлім. Сонымен қоса осы марапат қағазының төменгі жағында Х.Доспанова­ ның жауынгерлік ерлігіне қысқа да нұсқа мәлімет жазылған. Ол мәліметті де орыс тіліндегі нұсқа­ сы қалпын­да келтіре кетейін: Стрелок бомбардир 588 ночного легко-бомбардировочного авиационного полка сержант ДОСПАНОВА на фронте Отечественной войны по борьбе с немецкими оккупантами с 27 мая 1942 г.

түпнұсқадан оқып отырушы еді. Жүрегі таза болғандықтан болар деймін, ауыл-ел атам кете-кеткенше құран оқыттырып, фатиха сұрап, ақ дастарқандарына жиі шақырып, әңгіме-дүкен құрып отырушы еді. Қаншалықты ақжарқын болса, соншалықты кішіпейіл болатын. Соншама өнер бір басында бола тұрып, барлығы оған келіп, ақыл-кеңес сұрап жатқанда да, ешбір көтерілмейтін. Заманында «Тұрғын үй-91» деген бағдарлама болды. Еңбегі сіңген ардагерлерге кезексіз үй салып беруші еді. Ауылдағылар түгел алып болып, атама ең соңынан кезек келді, күн суытып, күз түсіп, құрылыс жұмысы келер жылға қалып қойды. Сонда да жаны жайдары атамыз еш ренжімеді, директорға кірмеді. «Құрылыс болған соң асықпаған жақсы» деп нүктесін бір-ақ қойды. Құрылысшылар қазіргі БҚАТУ-дың студенттері болатын. Жігіттерді өз балаларындай қабылдады, оларға үнемі дастарқанымыз жаюлы болды, моншамыз әзір тұрды, өзі де құрылыс жұмысына көмектесіп, әзілдесіп, әңгімелесіп, қастарында жүрді. Атамның көзін көріп, аз уақыт болса да тәлімін алған сол ағалар қазір қайда екен?! «Жаз бойы қанша үй салдық, бірақ сіздерге (жұмысқа) қуана-қуана келеміз» - дейтін. Оның себебі... себебі менің атам бас әріппен жазылатын Адам болатын. Ардагер ата, ұлағатты ұстаз, мейірімді әке, бейнетқор балықшы, тәлімді тәрбиеші, ақынжанды айтыскер, жарқыраған әнші, тындырымды шаруа, терең білімді тарихшы болатын.

Айым АҚБОЛАТҚЫЗЫ, Мәстексай ауылы, Жаңақала ауданы

Летает на самолете У-2. За период боевой работы тов. ДОСПАНОВА сделала 102 боевых ночных вылета, сбросив 15902 кг бомб разного калибра по уничтожению живой силы и технике противника. Тов. ДОСПАНОВА штурманское дело знает отлично. Ориентируется в сложных метеоусловиях и горной местности отлично. Как штурман экипажа много работает над повышением своих знаний по штурманскому делу. С 9 июля по 27 сентября 1942 г. Тов: ДОСПАНОВА, будучи стре­локбомбардиром временно исполняла обязанности адъютанта эскадрилии. Хорошо сочетала свою боевую работу с работой адъютанта. Как адъютант эскадрилии смогла отлично поставить учет и отчетность по боевой работе каждого летающего экипажа и всей эcкадрилии в делом. Иә, «Подвиг народа» сайтына салынған мұрағат құжаттары осылайша сыр шертеді. Сұрапыл со­ғыс жылдары толтырылған құжатқа ешкімнің де күмәні бола қоймас. Сонымен қатар адам тағдырына қатысты сырды ішіне бүгіп жатқан Ресей еліндегі мұрағат құжаттары әлі талай тың деректермен қуан­ тар деген ойдамын.

Ахмедияр БАТЫРХАНОВ, Жәнібек ауданы

жеңімпаздар oral_oniri@inbox.ru

Сейсенбі, 6 мамыр 2014 жыл

11

Қос орденді

қаһарман

Мырзағали МҰХАМБЕТОВ, соғыс және еңбек ардагерлері облыстық ұйымы басқармасының төрағасы:

"Мерейлі мерекеге Б

із осыдан санау­ лы айлар бұрын арнайы пленум өткіздік. Онда ал­ дағы атқарылатын жұмыстар, соның ішінде Жеңіс күнінің ке­зекті мерекесіне орай шаралар белгіленіп, аудандық ұйым­­ дардың төрағаларына со­ны жүзеге асыру міндеттелді. Ау­дан­ дық демекші, аталмыш төра­ ғалардың жұмыс мүмкін­дігін арттыру мақсатында аумақтық бес семинар өткізілді. Онда «Қа­зақстан-2050» стратегиясы­ мен қатар, басқа да міндеттер талқыланып, нақты мақсаттар белгіленді. Бұдан басқа Орал қаласында Ақтөбе, Атырау, Ба­ тыс Қазақстан, Маңғыстау об­лыстары ардагер ұйымдары­ ның жетекшілері қатысқан рес­­­пуб­ли­калық аймақтық семинар да болып өтті. Онда да басқа мәселелермен қатар, Жеңіс күнін атап өту жайы да талқыланды. Жалпы, осы ұлы мерекенің қар­саңында құрмет­ ті жерлестеріміз, соғыс ардагерлері Қа­лам Сүйінішәлиев, Николай Котельников, Хамза Сафин және басқалары жастармен жүйелі кездесулерге қатысып, оларға тек соғыс туралы әңгімелеп қоймай, отансүйгіштік хақында да келелі ой өрбітті. Бұл орайда София Иманғалиева сынды еңбек ардагерлерінің қомақты үлесін айтпай кетуге болмайды. Ұлы Жеңістің 69 жылдығы қарсаңында «Нұр Отанның» «Жас Отан» қанаты белсенділе­ рінің ұйымдастыруы­мен «Ардагерді аялайық!» атты іс-шарасы ойдағыдай жүзеге асырылуда. Жастар облыс ау­мағын­ дағы барлық со­ғыс ардагері мен мүгедектерін, то­ғыз мыңнан астам тыл ардаге­рін қамқорлыққа алды. Олар қа­ риялардың үйіне барып, ар­дагерлердің әлі жетпейтін жұ­мыстарын атқар­ды, дәрі-дәр­

даярмыз"

мегі мен азық-түлігін жеткізді. Басқалай да көмегін аяған жоқ.

9 мамыр күні майдангерлер өзгелермен бірге мерекелік шеруге шығып, өзге де шараларға қатысады. Жеңіс күніне орай мемлекет тарапынан әр соғыс ардагеріне 50 мың, тыл ардагеріне 3 мың, концлагерьдің тұтқындарына 10 мың, Ленин­ град құрсауынан зардап шеккендерге 10 мың теңгеден ақшалай сыйлық беріледі. Таяу­ да Орал қаласы әкімдігі мен қалалық мәслихаттың ортақ шешіміне орай оралдық со­ ғыс ардагерлері коммуналдық төлемдерден құ­тылды. Бұл да майдангерлер үшін қомақты сый. Мемлекеттен өзге, ардагерлер жұмыс істеген бұрынғы еңбек орындары да майдангерлерге арнаулы сыйақы ұсынбақ. Мәселен, «Зенит» зауыты (басшысы В.Валиев) әр соғыс ардагерін 10 мың, тыл ардагерін 5 мың теңгемен марапаттамақ. Орайы келгенде айта кеткен жөн, В.Жүнісов («Конденсат» АҚ), А.Амирханян («Айдана» ЖШС), Ш.Құрманәлина (Орал педагогикалық колледжі) және бірқатар мекемелердің бас­ шы­ларына соғыс пен ең­бек ар­ дагер­леріне көрсетіп жүр­ген қамқорлықтарына шын жүрек­ тен ризамыз. Ұлы Жеңістің 70 жылдығы­на даярлық қазірдің өзінде басталды десек, артық айтқандық болмас. Мәселен, өңіріміздегі жастар ұйымдарының белсенді өкілдері біздің және өзге мүдделі тараптардың қолдау­ы­ на сүйене отырып, «Ешкім де ұмытылған жоқ» айдарымен игі­­лікті шараларға ұйытқы болуда. Жастар ұйымдарының бел­ сенділері соғыс жылдарында­ғы қаһар­ман­дардың, қала берді хал­қы­мыздың сүйікті әндеріне ай­налған әуендерді бейнетас­ па-дискіге түсіріп, өз заман­ дастарының арасында таратуға

кірісті. Мақсат – аға ұрпақтың ерен ерлігіне құрмет және жастарды отансүйгіштік рухына тәрбиелеу, ұрпақтар са­­бақ­­тастығын жалғастыру. 70 жыл­ дыққа байланысты аудандар­да байқау-фестиваль бастау алмақ. Оған қатысу­шы ердің жасы алпыстан жоғары, әйел затының жасы елу бестен кем болмауы тиіс. Фестивальға қатысушылар ән салып, би билеп, домбыра тартып, өнер көрсетулері керек. Әрине, өнердің өзегі – Отан, туған ел, бейбітшілік туралы сазды шығармалар. Байқау 6 мамырда Ақжайық ауданында басталып, 11 маусымда облыс орталығында нәтижеленуі керек. Облыстық байқаудың жеңімпаздары соңынан Астана қаласына аттанбақ. Олар «Қайран ерлер, қаһарман ардагерлер!» атты республикалық фестивальға қатысатын болады. Республикалық өнер байқауы келесі жылға жоспарланған. Қазір байқаудың ұйымдастыру алқасы жұмысына қызу кіріс­ ті. «Жайық Пресс» ЖШС-ның басшылығы өңірдің соғыс ардагерлері және мүгедектері жөнінде кітап шығаруды жоспарлауда. Қалалық және аудандық ардагерлер ұйымдары бар­ лық жерде соғыс және еңбек ардагерлерінің тұрмыс жағ­ дайы мен денсаулығын үнемі назарда ұстайды. Осы орайда облыс әкімі Н.Ноғаев пен қала әкімі А.Көлгіновтің көмегі мен қолдауын үнемі сезініп отырамыз. Облыстық білім беру, денсаулық сақтау басқармалары, ішкі істер департаменті және басқа да мемлекеттік құрылымдар бізге түсіністікпен қарайтыны мен қолғабыс беруге әзір тұратындығына да ризамыз. Осындай ынтымақтың келешекте жарасымды жалғасын табарына сенеміз.

Осыдан 69 жыл бұрын жеңіс жалауын желбіреткендердің қатарында аға лейтенант Опа Байтілесов те болды. Ол 1917 жылы Орал облысының Чапаев ауданында жарық дүниеге көрінген. Мырзағалидың Опасы 1932 жылы 4 класты бітіріп, еңбекке ерте араласқан.

Б

олашақ жеңіс сарбазы 1936 жылы Чапай ет совхозында Чапаев жұмысшылар кеңесі­ нің хатшысы ретінде ресми түрде өз еңбек жолын бастайды. Ал 1938 жылы Қызыл әскер қатарына алынған біздің кейіпкеріміз ел басына күн туып, Ұлы Отан соғысы басталғанда өз за­мандастары сияқты жанын шү­ берекке түйіп, ел қорғауға кіріседі. Майдан даласында ерлі­ гіне қоса, ұйымдастырушылық қа­­рым-қабілетімен көзге түскен О. Байтілесов 1942 жылы ОңтүстікБатыс майданда бөлім командирі, ротаның саяси жетекшісі, атқыштар ротасының командирі міндеттерін мінсіз атқарып, жеңіс­ ті жақындата түседі. Отан үшін от кешкен Опа Байтілесовтың жорық жолы 1942-1943 жылдары ротаның саяси жетекшісі және атты әскер взводы командирінің орынбаса­ ры ретінде 53-ші атқыштар диви­ зиясының 223-ші атқыштар пол­ кі­нің құрамында жалғасады. Сол жылдары Оңтүстік-Батыс майда­ ны аумағындағы шайқастарға қа­ тысып, жанқиярлық ерлігімен көз­ ге түскен О. Байтілесов 1943 жылы үш ай Оңтүстік-Батыс майданға қатысты кіші командирлер курсынан өтеді. Содан кейін ол Батыс майданда 152-ші атқыштар дивизиясына қарасты 1079-шы полк­ тің құрамында ерлікпен соғысып, 1943 жылдың жазында Украинаны азат ету үшін болған шайқастарға қатысады. О. Байтілесов үшінші Украина майданы 544-ші атқыштар полкінің 52-ші атқыштар дивизия­ сы атқыштар ротасының командирі ретінде Прут және Днепр өзендерінен өтерде үлкен ерлік көрсетіп, ол қаруластарымен бірге Ясско-Кишинев бекінісін тасталқан етіп бұзып, жауға қирата соққы береді. Осы ұрыста неміс фашистерінің көптеген солдатофицерлері тұтқынға түскен. Соғыстың барлық ауыртпалы­ ғын ел-жұртпен бірге қайыспай көтерген ержүрек аға лейтенант Опа Байтілесов 1944 жылдың 5 сәуірінде аяғынан ауыр жарала­ нып, әскери госпитальда біраз уақыт емделіп, кейін әскер қа­ тарынан біржола босатылған.

Сұрапыл соғыс жылдарында көр­ сеткен қайтпас қай­сарлығы мен ерен ерлігі үшін Опа Байтілесов І, ІІ дәрежелі Ұлы Отан соғысы ордендерімен, «Мәскеуді қорғағаны үшін», «1941-1945 жыл­дардағы Ұлы Отан соғысында Германияны жеңгені үшін» медальдарымен және КСРО Қарулы күштері мен Ұлы Жеңістің мерейтойларына қатысты көптеген медаль­мен марапатталды. Соғыстан кейін Опа Мырзағалиұлы «Чапаев» асыл тұқымды мал зауытының орталығы Шағатай ауылында тұрып, әуелі Чапаев машина-трактор стансасы партия ұйымының хатшысы, бертін келе жұмысшылар кооперациясы мен педагогика саласында халқы үшін қалтқысыз қызмет ет­ті. Осылайша О. Байтілесовтың қан майдандағы орден-медальдарына енді жасампаз еңбектің марапаттары да қосылды. Опа ағай зайыбы Мәдина апай екеуі 6 перзент сүйіп, оларды тең құрбы­сының алды қылып өсірді. Бұл күн­дері ержүрек майдангердің ұл-қыздары тәуелсіз Қазақстанның халық шаруашылығының әр саласында жемісті еңбек етіп жүр. Опа аға мен Мәдина апаның тұңғыш перзенттері Райса мен кенжесі Ерболат өз өмірлерін ғылымға ар­нады. Райса Опақызы ауыл ша­ руашылығы ғылымдарының кан­ ди­даты болса, Ерболат Опаұлы бү­ гінде ветеринария ғылымдарының докторы, профессор. Сондай-ақ жеңіс сарбазының Дариға, Риза, Серікқали және Әлия есімді ұлқыздары да жоғары білімді мамандар ретінде әрқайсысы өз саласы бойынша ақ адал еңбек етіп, ел дәулетін еселеуде. Сұрапыл соғыс жылдарында Отан үшін от кешіп, қанды көйлек қаруластарымен бірге жеңісті жа­қындатқан Опа ағай да, ұзақ жыл педагогика саласында мінсіз қызмет еткен Мәдина апай да, өкінішке орай, біраз жылдан бері біздің арамызда жоқ. Бірақ бүгінгі ашық аспан, бейбіт күннің аясында олардың ұл-қыздарына қоса, қос ардагердің немере-шөберелері де алаңсыз ғұмыр кешуде.

Динара ИҒАЛИҚЫЗЫ, Орал қаласы

12

жеңімпаздар Cейсенбі, 6 мамыр 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru

Ұлы Жеңіске 1945 2015

жыл

НЕТҚАЛИЕВ Ерденбек Нетқалиұлы Е.Нетқалиев 1914 жылы Батыс Қазақстан облысы Жә­ні­бек ауданы Қа­ мысты ауылында туған.

1936 жылы Алматы зооветерина­ риялық институтын бітірген. 1939 жылдан бастап Кеңес Ар­миясының қатарында, 1940 жылы кіші лейтенанттар курсын бітіргеннен кейін Ұлы Отан соғысына қатысады. Батыр офицердің жауынгерлік ерлігі бір­неше рет жоғары наградалармен аталып өткен. Бір ұрыс кезінде Нетқалиевтің эскадроны жаудың 400 солдаты мен офицерін, бірқатар техникасын жойды, 80 неміс солдаты мен офицерін тұтқынға алды. Ерденбек Нетқалиұлы Нетқалиев 1945 жылы 2 ақпанда қаза болды. Ратценбург (Германия) қаласында жерленген. Оған қайтыс болғаннан кейін 1945 жылы 24 наурызда Кеңес Одағының Батыры атағы берілді. Ленин, Қызыл Ту, «Қызыл Жұлдыз» ордендерімен марапатталған. Жамбыл (Тараз) қаласындағы оның отбасы тұрған көшеге Кеңес Одағының Батыры Е.Нетқалиевтің есімі берілген.

ПАНФИЛОВ Дмитрий Иванович Д.Панфилов 1913 жылы Батыс Қазақстан облысы Бөрлі ауданы Бөрлі ауылында туған. Оның отбасы 1929 жылы Қырғыз ССР Ош облысының Жалалабад қаласына қоныс аударады.

1935-1937 жылдар аралығында Кеңес Армиясының қатарында болады. 1941 жылдың 24 маусымында әскерге шақырылып, Мәскеуді қор­ғауға, Брянск төңірегіндегі шай­ қастарға қатынасады. Шайқас кезінде ол өзінің танкісімен жаудың көптеген солдаттары мен техникасын жойды, 95 солдат пен офицерді тұтқынға алды. Соғыс кезінде көрсеткен батыр­ лығы мен ерлігі үшін Д.Панфиловқа 1945 жылы 24 наурызда Кеңес Ода­ ғының Батыры атағы берілді.

1946 жылдан бастап лейтенант Дмитрий Панфилов запаста болып, Жалалабадта электроприбор зауытында жұмыс істеді. Ленин, Қызыл Ту, Отан соғысы ордендерімен марапатталған.

1985 жылы 10 желтоқсанда қайтыс болды, Ферғанада жерленген.

Қос майданның

ардагері

Жеңіс туын желбіретіп елімізге алып келген ардагер ағаларымыз бен апаларымыздың бір шоғыры әлі де ортамызда бар.

С

олардың бірі - Орал қаласының тұрғыны, Ұлы Отан соғысының ардагері Төреш аға Мұрадимов. Осыдан тоқсан екі жыл бұрын Тайпақ ауданының Еңбекші ауылында қарапайым отбасында дүниеге келген. Алдымен, Қызылжар сегізжыл­дық мектебін, одан кейін Еңбекші орта мектебін, содан соң Орал педучилищесін «өте жақсы» деген бағамен тәмамдаған. 1940 жылы А.С.Пушкин атындағы Орал педагогикалық институтының тарих факультетіне студент болып қабылданады. Бірақ соғыс жағ­ дайына байланысты ұстаздық мамандық алып үлгерген жас амалсыздан өзі бітірген Еңбекші орта мектебіне мұғалім болып қабылданады. 1942 жылы әскер қатарына шақырылады. Соғыс басталған жылы Ленинград әске­рибайланыс училищесі Орал қаласына көшіп келген еді. 1942 жылдың тамыз айында сол училищеге курсант болып қабылданып, он айда байланысшы-радист мамандығын алып шығады. Училищеде бірге оқыған қазіргі Тасқала ауданының тумасы Тасболат Жұ­ма­ ғалиев екеуі байланысшы-радист ретінде 1943 жылдың наурыз айында Қызылтулы 12-Мелитополь шабуылдаушы инженерліксаперлік бригадасының құрамында Мәскеу қаласына жол тартады. Аталған бригада құрамында (әрқайсысы шабуылдаушы инженерлік-саперлік бригада деп аталады) бес батальон болады. Біздің кейіпкеріміз жерлесі Тасболат Жұмағалиев екеуі 5-батальон құрамында ұрыстарға қатысады.

- Біздің майдангерлік жолымыз Мәскеу­­ден басталып, Будапешт және Вена қалаларын, көптеген елді мекендерін жаудан тазартумен тікелей байланысты өтті, - дейді май-

дангер. Төреш ағамыздың өңірінде Отан соғысы орденімен қатар «Будапешті алғаны үшін», «Венаны алғаны үшін» медальдары жарқырайды. Майдангер Мұрадимов пен Тасболат Жұмағалиев Ұлы Жеңіс күнін Вена қаласына жақын Бруа деген қалада қарсы алған. Сөйтіп, екеуі де әскер қатарынан 1946 жылы босап, елге аман-есен оралған. Тасболат Орал қаласындағы мекеме, кәсіпорындарда көп жыл жұмыс істеп, бақилық болды. Өз туған ауданына оралған Төреш аға­ мызды коммунист ретінде шақырып алып, орта мектепке директор етіп тағайындаған. Т.Мұрадимов 1954-1963 жылдары Тай­ пақ аудандық партия комитетінің бөлім меңгерушісі, аудандық партия комитетінің хатшысы, екінші хатшысы, аудандық кеңес атқару комитетінің төрағасы міндетін атқарған. Партия, кеңес органдарында көп жыл жауапты қызмет атқарып, тәжірибесі толысқан коммунисті Чапаев ауданының «Алғабас» кеңшарына директорлық жұ­мыс­ қа тағайындаған. Шаруашылық жетек­шісі болып бірнеше жыл еңбек еткен бұрынғы майдангер, педагог кейінгі жылдарда Чапаев және Теректі аудандарында орта мектептердің директоры міндетін атқара­ ды. Көп жылғы ұстаздық қызметі жоғары бағаланып, "Қазақ КСР халық ағарту ісінің үздігі" және "КСРО халық ағарту ісінің үздігі" төсбелгілерімен марапатталған. Өмірдің ең биік шыңы – жастық дейтін болсақ, жастық кезеңін майданда, кейін партия, кеңес органдарында, халыққа білім беру саласына арнаған екі майданның да ардагері Төрешекең 1985 жылдан бастап республикалық дәрежедегі дербес зейнеткер. 1996 жылдан бастап Орал қаласында тұрады.

Төреш ағамыз бүгінде бақилық болған жеңгеміз екеуі жарық дүниеге жеті перзент әкелген. Әрқайсысы өз алдына бөлек отбасылы, балалы-шағалы. Балалары әкесіне, немерелері атасына көмектесіп тұрады. Демек, Төкең балалары мен немерелерінің қамқорлығында. Төкең әлі де тың, сергек. Орал қалалық және облыстық ардагерлер ұйымы кеңесіне белсенділікпен араласып жүретін елгезек жан. Жақсы істерге жаны сүйсініп, келеңсіз істерді көрсе, өзінің орынды сынын айтып жүретін қаламыздың шынайы патриоты. Көшелердегі жар­намалардың мемлекеттік тілде жазылуына көңілі толмай, сыни мақалалар жазып жүретін әдеті бар. Екі майданның ардагері Төкең: - Енді соғыс болмасын, жастарымыз еңбеккер, білім­ ді де мәдениетті болып өссін! Еліміздің тыныштығы мәңгі сақталсын, халқымыз аман болсын! – деген игі тілегін әрқашан айтып, жастармен кездесуге ұдайы қатысып жүреді. Тоқсан жастан асқан тарланбоз ғұмырлы болғай!

Ғилаж НАУРЗИН, ардагер журналист

Құрметті соғыс ардагерлері, тыл еңбеккерлері және «Урал Тех Сервис» ЖШС қызметкерлері! Сіздерді 9 мамыр Жеңіс күні мерекесімен шын жүректен құттықтаймын! Арайлап атқан әрбір таңдарыңыз сіздерге бақыт пен қуаныш сыйласын! Дендеріңізге саулық, ұзақ ғұмыр, қажымас қайрат, ілтипат пен бақ-береке тілеймін. Әрқашанда елімізде тыныштық орнап, аспанымыз ашық болсын! Құрметпен, «Урал Тех Сервис» ЖШС директоры Александр БАКЛАН

жеңімпаздар Cейсенбі, 6 мамыр 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru

13

Ұлы Жеңіске

«Шаңырақта»

К

ездесуді ашқан облыстық мүгедек­ тер қоғамы бірлестігінің төрағасы Жұмажан Қожжанов жинал­ған­дар­ ды Ұлы Жеңіс күнімен құттық­тады. Бұдан соң Мұхтар Әжіғұлов, Павел Букаткин, Бисен Жұмағалиев, Қадыр Ғайсин сынды майдангерлер естеліктерін ортаға салды. Дастарқан басында ардагерлер бір-бі­­рі­­ мен шүйіркелесіп, сонау сұрапыл жылдар­

шырқалған ән Суретті түсірген А.КУПРИЕНКО

Жеңіс мерекесі қарсаңында «Батыс Қазақстан облысы мүгедектері ерікті қоғамы» қоғамдық бірлестігінің ұйымдастыруымен «Шаңырақ» мейрамханасында майдангерлер үшін арнайы дастарқан жайылды.

1945 2015

дағы қарулас достарын еске алып, жан алып, жан беріскен қиын-қыстау кездерді ой електерінен өткізді. Облыстық халық шығармашылығы ор­ талығының өнерпаздары ардагерлерге арнап ән мен биден шашу шашты. «Шаңырақ» мейрамханасы қонақтарға қазақтың ұлттық тағамдарын ұсынды. Ал ардагерлер қан

Қадірлі Ұлы Отан соғысының ардагерлері мен тыл еңбеккерлері! Құрметті «Урал Кров Авто» ЖШС ұжымы! Сіздерді Ұлы мереке – Жеңіс күнімен құттықтаймын! Бұл күні біз майдан даласында қай­ сарлықпен, тыл жұмысында қажыр­лық­ пен Отанымыздың жарқын болашағы мен тәуелсіздігін сақтап қалған аға буын алдында бас иіп, рухтарына тағзым етеміз. Батылдық пен ерліктің, қаһармандық­ тың символы, Отанға деген сүйіспенші­ лік пен адалдықтың үлгісі болған қадірлі ардагерлер, денсаулықтарыңыз мықты, ғұ­мырыңыз ұзақ болсын! Ұжымға бейбіт өмір, отбасы аман­ дығы мен бақыт тілеймін. «Урал Кров Авто» ЖШС-ның бас директоры Валерий БЕЛАШ

майдандағы «фронтовой 100 грамды» да ұмыт қалдырмай ырымын жасады. Сонымен қатар жеңіс сарбаздары сұрапыл жылдарда өздеріне жалын-жігер сыйлап, күш-қайрат берген әндерді шырқауды да ұмытпады. Еламан БАДЕНҰЛЫ, «Орал өңірі»

Құрметті Ұлы Отан соғысының ардагерлері мен тыл еңбеккерлері, «ҚазТрансОйл» АҚ Батыс филиалының ұжымы!

Жеңіс күні – ең маңызды мейрамдардың бірі. Бұл жай ғана ауқымды мереке емес, біздің аспанымыз ашық, әр күніміз бейбіт болуы үшін жанын салғандарды еске алу күні. Аталған ұлы адамдардың кейбіреулері әлі күнге ортамызда, дәл осы күні сол жандарды құттықтауға және бізге сыйлаған ең бағалы сыйлықтары - өміріміз бен бостандығымыз үшін алғыс айтуға асыға­мыз. Кейбір жандар өз ерлігі әлем бейнесін мәңгі­лік­ ке өзгерткен ұлы іс болғандығын біліп үлгермес­ тен, майдан даласында оққа ұшты. Кейбіреулері соғыста алған жарақатынан қаза тапты. Жыл өткен сайын Ұлы Отан соғысы ардагерлерінің қатары сиреп барады, сол себепті оларға ешкім де, ешқашан да ұмытылмайтындығын айтуға асыққанымыз жөн. Қадірлі біздің ардагерлер! Сіздерге денсау­ лық пен сергектік, бақыт пен мейірім тілейміз! «ҚазТрансОйл» АҚ Батыс филиалының Орал мұнай құбыры басқармасы басшысы М.ИГАЛИЕВ

жыл

САДОМСКОВ Павел Степанович П.Садомсков 1923 жылы Батыс Қазақстан облысы Приурал ауданы Дариян ауылында туған.

1942 жылдың қыркүйегінен майданда. 1943 жылдың ақпанына дейін Одесса жаяу әскерлер училищесінде оқиды, оны бітіргеннен кейін майданға жіберіледі. Бір ұрыс кезінде Садомсков қаза болған бөлімше командирін ауыстырып, командование алға қойған тапсырманы мүлтіксіз орындауды қамтамасыз етеді. Днепрден соғысып өту кезіндегі көрсеткен батырлығы мен тап­ қырлығы үшін П.Садомсковқа 1943 жылы 17 қазанда Кеңес Одағының Батыры атағы беріледі. Соғыстан кейін Куйбышев қа­ ласындағы аэродром жабдықтары зауытында жұмыс істеді. Ленин, Отан соғысы ордендерімен мара­ патталған. Дариян ауылының құрметті азаматы.

СКОРОБОГАТОВ Анатолий Маркович А.Скоробо­ гатов 1906 жылы Батыс Қазақстан облысы Камен (қа­зіргі Тасқала) ау­даны 1-Шежін ауылында туған. А.Скоробогатов соғыстың бас­ талғаны туралы хабарды Мәскеу қаласында естиді. Ол әскер қатарына сұранып, 1941 жылы майданға жіберіледі. А.Скоробогатовтың танк полкі майданның қиын учаскелерінде со­ ғысты, жеңісті жақындатуға зор үлес қосты. Бір ұрыс кезінде оның машинасы істен шықты, бірақ экипаж ұрысты жалғастырып, жаудың 30 солдаты мен офицерін жойды. А.Скоробогатовқа қайтыс бол­ған­ нан кейін 1945 жылы 24 наурызда Кеңес Одағының Батыры атағы берілді. Выборгте жерленген. Ленин, Қызыл Ту ордендерімен марапатталған.

14

бұқара Сейсенбі, 6 мамыр 2014 жыл

Әскери әлеуетіміз

паш етілмек

7 мамырда Астанада өтетін әскери шеруге 2,5 мың адам, 250 техника мен 75 әуе техникасы қатысады.

Ш

еру Қазақстанның әс­ кери әлеуетін көрсе­ тіп, жастардың патриоттық се­зiмдерiн күшейтіп, рухтарын көтермек. Бұл туралы 4 мамыр күні ОКҚ-да өткен брифингте парад басшысы, ҚР ҚК Құрлық әскерлерінің бас қолбасшысы, генерал-лейтенант Мұрат Майкеев мәлiм еттi.

- Биылғы әскери шерудің ерекшелігі көп. 2011 жылы біз елі­мізге шет елдерден, атап айтқанда, Ресей мен Түркия­дан, Израильден алынған әске­ри жүйелерді паш еткен болатынбыз. Ал биыл отан­дық әске­риөндірістік зауыт­тарда құрас­ты­ рылып, жаңғыр­­тылған техникалар көрсе­тіледі. Бұл бұған дейін болмаған. Қазақстанның

заманауи қорғаныс өнеркәсібі 350-ден астам танк, 40-тан астам БМП, 110-нан астам БТР-ды бізге ұсынып отыр. Олардың құрастырылымы толықтай елі­ міздің зауыттарында жүзеге асты. Қазақстандық техниканың сапасы шетелдіктен еш кем түспейді. Біз қазір көптеген радиостансамызды сандық жү­йеге көшірдік. «Eurocopter» тікұшақтары да шығарылуда. Артиллериялық жүйелер күр­ делі жөндеуден өткізілді. Бұдан бөлек, әскери шеру барысында батыстық стандарттар бойынша жарақталған арнайы операциялық күштер де салтанатты түрде саппен жүріп өтетін болады, - деді Мұрат Майкеев.

Сәкен МҰРАТҰЛЫ

мөлшері артты

Таяуда, яғни 30 сәуірде бастап қолданыстағы Әкімші­лік құқық бұзушылық туралы кодекске өзгеріс­тер енгізілді. Соған сәйкес көлік жүргізу­ шілеріне салынатын айыппұл көлемі өсті.

еше БҚО ІІД әкімшілік полициясы басқармасында өткен баспасөз мәслихатында заңнамаға енгізілген осы өз­ герістер турасында сөз болды. Аталмыш басқарманың бөлім басшысы Ербол Әлімбекеров­ тің айтуынша, кодекстің 462бабына сәйкес, жылдамдықты белгіленген көрсеткіштен 10-20 км/сағ аралығында асырған­ дар бұрынғыдай 5 емес, 10 АЕК көлемінде айыппұл төлейтін болады. Сонымен қатар тыйым салынған жерге көлігін қойған­ дар, рұқсат етілмеген жерден бұрылғандар және қиылыста кептеліс туғызғандар да бұ­ рынғыға қарағанда екі есеге көп шығынданбақ. Ал жолдың қарсы бетіне шығып кеткен жүргізушілер көлік жүргізу куә­ лігінен 12 айға айырыл атын болады. Бұрын мұндай ереже­ ні бұзған­дар 15 АЕК көлемінде айып­пұл­мен құтылатын.

Біз толарсақтан қан кешкен майдан даласын көрген жоқпыз, оқ-дәрі исі мұрнымызға келген де емес. Біз торғай шырылдағаннан қас қарайғанша сіңіріне ілініп бейнет шеккен тыл адамдарының арасында болған жоқпыз, мойнын қамыт қажап, әбден титығы жеткен өгіздер де, өңіміз түгілі, түсімізге кірген емес. Әйтсе де, біз соғыс көрген әкелерден жаралып, соғыс көрген аналарды еміп (Жарасқан) өскенбіз. Біз соғыс қасіретін том-том кітаптардан оқып, кинолардан көріп қана қоймай, сол қанды қасаптардың ортасынан келген майдангерлер­ дің қойнында жатып, фашист басқыншылары салған қырғынды өз ауыздарынан естіп өскен ұрпақпыз. Бүгінгі әңгіме арқауы тоқсанның төріне төр­леген майдангер Мәжит Жаданов туралы болмақ.

Тоқсанның

төрінде

Айыппұл

К

oral_oniri@inbox.ru

Көлікті мас күйінде жүргізе­ тіндерге де заң талабы күшей­ тіліп отыр. Енді мұндай азаматтар көлік жүргізу құқынан 3 жылға дейін айырылса, мас күйінде жол апатына себепкер болған жүргізушілер 5 жылға дейін кө­лік тізгінін қолына алмауы тиіс. Бұған қоса жол полициясына қарсы­лық танытып, көлігінен түспей­тін жүргізушілерді 5 АЕК көле­мінде айыппұл күтіп тұр.

- 2008 жылы жол ережесіне қатысты әкімшілік заңнамаға өзгерістер енгізілген еді. Артын­ ша жол-көлік оқиғалары күрт азайды. Содан бергі алты жыл ішінде көлік саны да, ереже бұзушылық та артты. Енгізілген мына өзгерістер де сондай тиімділік әкеледі деп сенеміз, дейді Ербол Әлімбекеров.

Сәкен ӘБІЛХАЛЫҚОВ, "Орал өңірі"

М

әжит ағамызды көрген сайын бір оқиға есімнен кетпейді. Ол кезде ағамыз аудандық партия комитетінің арқыраған бюро мүшесі, аудандық кеңес атқару комитеті төрағасының күркіреген бірінші орынбасары. Мәжақаңның алдына бару арыс­ танның аузына барумен бірдейдеген сөзді де құлағымыз шалып қалады. Жастықтың буы шығар, бір күні батылым жетіп, Мәжақаңның (қазір өзім отырған) кабинетінен бір-ақ шықтым. Сірә, төрағаның орнына уақытша қалғанын естіген болуым керек. Тап зәру болмасам да, келіп қалған соң ұялған тек тұрмас дегендей ағамыздан пәтер сұрайын. Айтса айтқандай, Мәжақаңның жүзі ызғарлы екен, менің сөзім аяқталар-аяқталмастан, өңі бұ­рын­ ғыдан да бұзылып, көйлегін кө­ теріп жібермесі бар ма, қолтыққа дейін түрілген көйлекті бір қолы­ мен ұстап, екінші қолымен қабырға тұсын нұсқап: «Міне, мына қабыр­ ғаларды түгелдей немістерге бердім, мен сендей кезімде үй емес, окопта отырғанмын», деп айқай салмасы бар ма? Көзім атыздай болды, сонда да «Қабырғалары жоқ адам бұл жерде неғып отыр» деген ой келіп қалмасы бар ма? «Ой, ағай, ондай жағдай болса, біз де отырармыз» деуге ғана мұршам келіп, обалы не, алдыммен кірген есіктен артыммен шығып едім-ау. Мәжақаңның күркірі күшті бол­ ғанмен, жауары жоқ екен. Кейін қалаған пәтерлерімді алуға септігі тиді ғой. Мәжақаңның әр кездескен сайын «Мен соғыстың алдында Мәс­тексайдың мектеп-жатақхана­ сында әкеңмен бірге жаттым. Тө­

легеннің әкесі Тастай мен әкең Жүс­­іпқали мені орталарына алып жатушы еді» дейтін сөздері әрдайым көңілімнің топсасын бо­сатып, жанарыма жас үйіреді. «Әкең өлсе де, әкеңнің көзін көр­ гендер өлмесін» деген осы екен. Мәжақаң 22 жасында қызыл әскер қатарына шақырылып, 1943 жылдың 5 шілдесінде Воронеж майданының құрамында ОрёлКурск иініндегі тарихи шайқасқа кіреді. Кейін Белгород, Белая Цер­ ковь қалаларын жаудан босатуға қатысады. Кезекті бір шайқаста ауыр жараланып, әскери госпитальда ұзақ емделіп, 1945 жылы елге оралады. Бейбіт өмірдегі еңбек жолын мұғалімдіктен бастаған Мәжақаң кейін журналистік салаға ауысып, облыстық «Екпінді құрылыс» (қазіргі «Орал өңірі») газетінің меншікті тілшісі, Фурманов аудандық «Колхоз туы», кейін «Коммунист» газетінің редакторы болып абыройлы қызмет атқарды. Мәжит аға бұл салада да сол кезеңнің талабына сай қызметкер болыпты. Оған замандастарының: «Бастығың Мәжит болса...» деп басталатын әзіл өлеңі куә. Мәжақаңның журналистік жо­­лының өзі бір шығармаға арқау боларлық. Қаламгер талай мемлекет, қо­ғам, шаруашылық қай­ рат­керлері­мен сапарлас, сарыаяқ­ тас болып, ол күндерден бүгінгі ұрпаққа сарқылмас сыр шертеді. Мәскеу қаласынан жоғары оқу орнын бітіріп келгеннен кейін, ұзақ жылдар баспасөз, партия, кеңес жұмыстарында басшылық қызметтер атқарған Мәжақаң іскерлігімен халқының құрметіне бөленді. Жаңақала ауданы қайта шаңы­ рақ көтерген кезде аудандық ке­

ңес атқару комитеті төрағасының бірінші орынбасары болып келген Мәжақаңның аймақта бой көтерген ғимараттардың әр кірпішінде қолтаңбасы бар десек, артық айтқандық болмас. Қазір де М.Жаданов қа­ламын қолынан тастаған емес. Ол – Қазақ­ станның құрметті журналисі. Мәжит Ғұмарұлының майдан­ дағы және бейбіт ең­бектегі ерен істері өзінің лайықты бағасын алды. Көптеген жауынгерлік медаль­ дардың қатарынан І дәрежелі Отан соғысы ордені орын алса, «Құрмет Белгісі» ордені, Республика Жоғары Кеңесінің грамоталары бейбіт өмірдегі жасампаз еңбегі­ нің куәсіндей болып, төрінде ілулі тұр. Мәжит Жаданов – Жаңақала ауданының құрметті азаматы. Ақсақал бұл күндері тоқсанның төріне озып, ауыл-аймағының абызына айналды. Көп жылдар бойы өмірлік се­ рігі болған Зайда апаймен бірге ұлдарын ұяға қондырып, қызда­ рын қияға өрістетіп, шөбере көріп отырған жағдайы бар. Тек бүгіндері сыйлы қарияның қасында өмірлік серігі жоқ екендігі жанға батады. Соңғы жылдары бірінен соң бірі түсіп жатқан тағдыр тауқыметіне Мәжақаң жауынгерлік рухын қар­ сы қойып жеңер, сөйтіп, Жамбыл бабамыздың жасына да барар деген үміттеміз. Ел тілегі осы, Мәжақа, ендеше, еңсеңіз әрдайым биік болсын!

Закария СИСЕНҒАЛИ, Жаңақала аудандық мәслихатының хатшысы, Қазақстан Журналистер одағының мүшесі, ақын

жеңімпаздар oral_oniri@inbox.ru

Сейсенбі, 6 мамыр 2014 жыл

Жерлестер Александр Мололкин мен Василий Бантюков бүгінде өмірде жоқ. Бірақ оларды жәнібектіктердің сан ұрпағы жақсы біледі. Бірі көп жыл бойы аудан орталығындағы кеңшараралық интернатты басқарса, екіншісі №1 орта мектепте ширек ғасырдай директор болды. Екеуі де – Жәнібек ауылының перзенттері. В.Бантюков

Серік ИХСАНҒАЛИ, «Орал өңірі»

Б

иыл негізі қаланғанына ғасыр толатын Жәнібек ауылының байырғы тұр­ғындары хақын­да шағын анық­ тама. Жәнібекте өзге ұлт өкілдері темір жол өт­пестен бұрын да өмір сүрсе керек. Солар­дың басым көпшілі­гі – орыс­тар. Орыс болғанда да, хрис­­тиандық­тың пра­вославие тар­­ма­­ғы­ның молокан бағытын ұстанғандар. Кезінде осы туралы Жәнібектің байырғы тұрғыны, мар­құм Алексей Кожанов айтқан-ды. Жәнібекте өткен ғасырда тегі бір болғанымен, өзара еш туыстығы жоқ Рогожкин, Кожанов және басқа әулеттер өмір сүрді. Солардың дені қазақшаға судай еді. Бузулуков деген жерлесіміз малдәрігерлік дәріхана­ сын көп жыл басқарып, келген қазақпен тек сол тілде сөйлескені өз алдына, соғымға үнемі жылқы сойып жүрді. Біздің бала кезімізде аудан орталығы халқының басым көпшілігі болмаса, онда жартысына жуығы орыс ұлтынан құралды. Сол ұлттың ұл-қызымен бірде келісіп, бірде керісіп өссек те, текке бөліну, алакөздену атымен болған жоқ. Міне, Бантюков пен Мололкин де сол орыстардың қатарынан.

1941 жылы Жәнібекте орта Бақилық сапарға аттанғанына отыз жылға жуықтаған әкем Жәрдем Әлжанов көзі тірі болса, биыл 24 маусымда 90 жасқа толар еді (суретте анаммен бірге). Майдангер әкем қамыққанға қолұшын созған, көмек беруге даяр тұратын, уәдесіне берік, бір сөзді азамат болатын.

Б

ітірген ісін ешкімге міндет қылмай, ол үшін ма­дақ, сый-сыяпат күт­пей дүниеден өткен ол тәлім­ді тәр­ биесімен ұрпақ санасына адамгершілік нұрын төге білді. Биік парасат пен кісіліктің жиынтық бей­несі болған ұстаз ретінде әкем­ ді өзгелерден ерекшеленді­­ріп тұратын қасиеттер – мәдениет­ тілігі, ақыл-кеңесті сылап-сипап отырып айтатындығы, жүрегінің нә­зік пернесінің шәкірт жүрегіне жол таба білетіндігі еді. Бұрынғы Тайпақ ауданының Қызылжар ба­лалар үйінде 1949-1952 жыл-

мектеп бітірген А.Мололкин өзі сұранып, майданға аттанды. Мәс­ кеу қаласын жаудан қорғауда үлкен ерлік танытып, ауыр жараланған. Емделіп, қайтадан түрлі майданда соғысқан жерлесіміз тағы да ауыр жараланып, елге оралды. Жәнібекте 1950 жылға дейін әскери дайындық пәнінен сабақ беріп, кейін Ташкент қаласынан пединститутпен теңестірілген кә­ сіподақтар мектебін бітірді.19531957 жылы Орда ауылындағы балалар үйін басқарды. 1958-1984 жылдары Жәнібек кеңшараралық интернатының меңгерушісі болды. Тамаша ұстаз, сезімтал тәрбие­ ші, есті азамат Александр Васильевич қазақтың салт-дәстүрін, әдет-ғұрпын жақсы білетін. Қазақ тілінен де қара жаяу емес-ті. Алайда оның туған тілімізде көсіліп сөйлегенін көргенім жоқ. Бірақ жақсы түсінетін. Сол жылдары интернаттың тәрбиеленушіге де, олардың ата-анасына да қатты ұнаған себебі: мұнда оқушылардың тұрмыс жағдайына ерекше көңіл бөлінген еді. Төсек-орын апта са­ йын ауыстырылатын. Моншасы істеп тұрды. Асханадағы тамақ мәзіріне келсек, ондағы тағам түрлері кез келген отбасының дастарқанынан табылмайтын. А.Мололкин тәрбиеленушінің тамағында көкөніс пен жемістің жүйелі түрде болуына айрықша мән берген-ді. Интернаттың бас аспазы, бұрынғы майдангер, мар­

құм Қалампыр апай ізгі де жұмсақ адам еді. Қашанда тамақ ішкісі келетіннің қолын қағып көрген жоқ.

1984 жылы Жәнібекте қыс қат­ ты, аязды болды. Сол кезде үйіне рұқсатсыз кеткен бір тәрбие­ле­ нуші далада үсіп өліп, интернат меңгерушісіне партиялық қа­таң сөгіс берілді. Өмір бойы жұ­мысынан сөгіс түгілі, ескерту де алып көрмеген соғыс ардагеріне қатты батса керек, Мололкин 1985 жылдың көктемінде көз жұмды. Осы тамаша адамның жаназасында тек оны емес, біздің де балалық және бозбалалық алтын шағымызды да жерлеуге әкеткендей көрінген еді. Интернат та 80-жылдардың аяғында жабылып тынды. Василий Бантюков 1942 жылы әскерге шақырылғанымен, Батыс­ тағы соғысқа етене қатыспапты. Ол жекелеген әскери бөлімдерде радиотелеграф ісін оқып-үйреніп, ұзақ жаттыққанға ұқсайды. Сонан соң оны өзгелермен бірге жапон соғысқұмарларына қар­ сы майданға аттандырған. 1945 жылдың 8 тамызынан 3 қыр­күйе­ гіне дейін Василий Ефимович Солтүстік-Шығыс Қытай мен Кореяны азат етуге қатысты. Кейін сол жақта әскери қызметте болып, Жәнібекке 1950 жылы оралған. Алғашқыда аудан орталығында­ ғы №1 орта мектепте математика пә­нінің мұғалімі, кейін 1963-1985

А.Мололкин жылдары мектеп директоры болып еңбек етті. Кезінде «Қазақ КСР-ы білім беру ісінің үздігі» төсбелгісінің иегері болды. Зейнетке шыққан соң, жұбайы Евгения сол жақтан болғандықтан, Мәскеу қаласының төңірегіне қоныс аударды. Алайда ұжымға жазған хатының бірінде ол: «Менің осы жаққа келуім - өмірдегі үлкен қателігім» деген екен... Орал-Жәнібек тас жолы­ның бо­йында аудан орталығынан шық­ қанда, «Бантюков» атты шағын ел­­ді мекен бар. Көнекөздердің айтуынша, оның Бантюков әулетіне қатысы бар сыңайлы. Сірә, аталмыш әулет кезінде сіңірі шыққан жарлы-жақыбайдың қатарында болмаған... Аудандық газет редакциясында еңбек еткен жылдары олар туралы мақала жазып, талай пайымдауларын қағаз бетіне де түсірдік. Марқұм А.Мололкин Мәскеуді қорғауда қазақтар мен сібірлік

15

орыстардың қаһармандығын талай айтқан-ды. «Әрине, астананы қорғаудағы қаруластардың ерлігі зор. Алайда жасыратыны жоқ, орыс қысы да біздің «жағымызға» шықты. Жеңіл-желпі киініп, өрекпіп келген озбыр дұшпанның кенеттен сарышұнақ аяз соққанда, техникасы да, өздері де қатып қалып, мүсәпір күйге түскені бар. Кезінде Наполеонды сорлатқан орыс қысы тағы да бізге көмектесті. Үстінде шолақ тон, аяғында байпақ, қо­ лында биялайы бар кеңес сарбаздары болса, қыстан қысылған жоқ» - деген сөзі есімде қалыпты. Ал Бантюковтың айтқаны мынау: «Неміс те, жапон да осал қарсылас емес. Жапонның әскери техникасы шамалы болса да, шайқаста өліспей, беріспейтін. Біздің әскер азат еткен қытай мен кәрістің жапоннан көрмеген қорлығы жоқ екен. Еңірегенде, етегіне жас толады. Жалпы, қытай мен кәрістің өте еңбекқор халық екеніне көзім жетті. Олардай еңбек етсе, біздің орыс пен қазақ зорығып өлер еді. Әттең, тым кедей және жұпыны тұрады...». Қазіргі Қытай мен Оңтүстік Ко­ реяның экономикада талай биік асуларды бағындырып, әлемдегі алдыңғы қатарлы орындарды иеленгенін ескерсек, В. Бантюковтың сөзінің қаншалықты ақиқатқа сай екені өз-өзінен түсінікті. Ұлы Отан соғысының ардагерлері А.Мололкин мен В.Бантюков­ ты осылай еске түсіріп, оқырман назарына ұсынғанды жөн көрдік. Өйткені олар да миллиондаған өзге қаруластарымен бірге Ұлы Жеңіске лайықты үлесін қосты ғой.

Қыдырбай Еркінәлиев, бұрынғы тәрбиеленуші, Орал қаласының тұрғыны, еңбек ардагері: - Осы тамаша адамның өмірден өткеніне отыз жылдай уақыт болыпты-ау. Александр Васильевич өте ұлағатты, өнегелі кісі еді. Бізді, қазақ балаларын өзінің екі қызынан кем көрмеген шығар. Менің бұл өмірдегі бүкіл жетістігімде оның да лайықты үлесі бар. Ардақты азаматты ешқашан ұмытпаймын.

Әке рухына

тағзым

дары тәрбиеленген С.Сариева, Д.Мы­­сиева сияқты еңбек ардагер­ лерінің: «Сол бір қиын-қыстау кезеңде әке-шешеден ерте айы­ рылған біз жылы сөзге, мейірімге зәру едік. Аңсаған әкелік мейірімді біздей жетімдерге бере білген Жәрдем аға аса мейірбан, жүрек жылуы мол адам болды» - деуі абзал азаматтың соңына ескірмейтін естеліктер қалдырғанының айғағындай.

1924 жылы Атырау облысының Қарабау елді мекенінде дүниеге келген Жәрдем Әлжанов 1943 жылы Тайпақ ауданынан майданға аттанып, II дәрежелі Отан соғысы, III дәрежелі Даңқ ордені мен бірнеше жауынгерлік медальдарға

ие болып, 1947 жылы елге оралды. Оның сонау 1945 жылы мамырда Чехияның астанасы Праганы жеңілгеніне ызалы нацистердің жермен-жексен етіп қиратып тас­ тауынан құтқарып қалғандардың бірі болғанын мақтан етемін. Оның майдан жолы – ұрпаққа өнеге. Ал бейбіт өмірде ұзақ жылғы ұстаздық еңбегі үшін «Халық ағарту ісінің үздігі» атанды. Қызылжар жетім балалар үйінен кейін өмірінің соңына дейін мектеп директоры, партком хатшысы, аудандық кәсіподақ комитетінің төрағасы лауазымдарында еңбек етті. Үлкен әулеттің отағасы, ардақ­ ты әке, қамқор ата ретінде де парызын өтей білген әкем ана-

мыз Сағира екеуі өркен жайған алып бәйтеректей, соңына негізін ұстаздар құрайтын «Әлжанов­ тар әулеті» аталатын, жалпы ең­­бек өтілі 350 жылдан астам уа­ қытты қамтыған ұлағатты ұрпақ қалдырды. Өйткені Тайпақ өңі­рін­ де Әлжановтар әулетін білмейтіндер жоқ. «Әкең өлсе де, әкеңді көрген

өлмесін» дегендей, өмірден өт­ кеніне талай жыл өтсе де, күні бүгінге дейін біз оның шарапатын көрген жандардың аузынан жылы сөздер естіп келеміз.

Гүлнәр ЖӘРДЕМҚЫЗЫ, облыстық тілдерді дамыту басқармасының қызметкері

16

ел-жұрт Сейсенбі, 6 мамыр 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru

Жаһаншаны

қанаттандырған ұстаз

Мен бүгін Сырым елінің оқуағарту саласының көш басында тұрған ұстаздардың ұстазы, Жымпиты уезінде 1890 жылы ашылған болыстық мектептен кейін екі жылдық «Приходская школа» ашылып, сонда мұғалімдік жолын бастаған Құрбанғали Сүйірбайұлы Сүйірбаев туралы айтпақпын. Құрбанғали Сүйірбайұлы 1864 жы­лы Жымпиты уезінің Жымпиты ауы­лын­да дүниеге келіп, 1947 жылы дү­ние салған. Сол кездің өзінде ол еуро­па­ша білім алған ел ішіндегі бір­ азы­рақ көзі ашық, озық ойлы адам­ дар­дың бірі болды. Қ.Сүйірбаев тіпті Орынбор семинариясын «алтын погонмен» Ахмет Байтұрсыновтан бұ­ рын бітірген адам. Соған қарағанда Жым­питы жерінің зиялы қауымының көшбасында талай мықтылардың тұр­ ғанын аңғарасың. Ал осы ұстаздың алдын көріп, алғашқы дәрісін тыңдау бақыты бұйырған шәкірттердің бірі – Жаһанша Досмұхамедов. Бар ғұ­мы­

рын ағартушылық салаға арнаған Құр­банғали Сүйірбайұлы өмірде әділ, жан-жақты, жауапкершілігі жоғары тұлға болған. Сонымен қатар ол сол кездегі қазақ жерінің басына түскен барлық ауыртпалыққа бір кісідей атсалысып, айналасындағы оқи алмай қалғандарға, аш-жалаңаштар мен же­ тімдерге де көмек қолын созудан әсте жалықпаған. «Ұстазы жақсының ұста­ мы жақсы» дегендей, жақсы қасиет­ терімен шәкірті үшін ерекше адам болғанын түсіну қиын емес. Себебі ке­йін ер жеткен Жаһанша елге кел­ген кезінде ағайын іздеп барып, өзінің фотосуретін игі тілекпен сыйлауы со­ ған дәлел (жоғары суретте). Үл­кей­геніне қарамастан Ұлы Отан соғы­ сының бастапқы кезінде де са­бақ беруден қол үзбеген ағамыз от­ба­ сында екі ұл тәрбиелеп, мұға­лім­дік

Ғалым еңбектерінің тұсауы жаңа ғимаратта кесілді Таяуда Батыс Қазақстан гуманитарлық академиясының су жаңа оқу ғимараты аталмыш оқу орнының профессоры, түркітанушы ғалым, филология ғылымдарының докторы Мұрат Сабырдың ғылыми еңбектерінің тұсаукесерімен ашылды.

«Сүйікті мұғаліміме риза шәкіртінен» Санкт-Петербург, заң институ­ ты, 1909-1910 жж.

жолға бағыт берген абзал жан. Бүгін­де Сүйірбаевтар әулетінің ұстаз­дық өтілі 350 жылды құрайды. Оған себеп Қ.Сүйірбаевтың екі ұлынан бастап немерелері мен шөберелері де ұстаздық жолда жас ұрпаққа сапалы білім, саналы тәрбие беруде айтулы үлес қосып келе жатқан жапырағы жайқалған, тамырын тереңге тарт­ қан үлкен әулеттің үрім-бұтағы. Нақтырақ айтсақ, Құрбанғали Сүйірбайұлының екі ұлы Жәлел мен Хамит те жылдар бойы оқу-ағарту саласында жемісті еңбек еткен азамат­тар, ал екі неме­ресі Ахме­ толла және Роберт – ғылым докторлары. Рах­метол­ла мен Шай­дол­ла – ғылым кандидаттары. Сондай-ақ екі шөбересі Ғарифолла мен Әлима да – ғылым кандидаттары, ал шөбересі Гүлмира қазіргі заманғы білім алып, магистр атанып отыр. Мәселеге осы тұрғыдан келгенде, ардагер ұстаздың еңбегі мен есімін ел-жұрт жадында жаңғыртып, тарихта қалдыру мақсатында. Сырым ауданының орталығы – Жымпиты­ ның бір көшесіне Құрбанғали Сүйір­ байұлының атын беруді ұсынамын және мұны зиялы қауым өкілдері қолдайды деп ойлаймын.

Айнагүл ОЙШЫБАЕВА, С.Датұлы атындағы тарихи-өлкетану музейінің меңгерушісі, Жымпиты ауылы, Сырым ауданы

Заман талабына сай жоғары оқу орнына арнап салынған бұл ғимарат академияның материалдық-техникалық базасын нығайтумен қатар, білім сапасының арта түсуіне оң ықпал етері сөзсіз. Бес қабатты қос білім ғимаратын­ да оқу үдерісін жүргізуге барлық мүмкіндік жасалған. Алқалы жиындар өткізуге арналған үлкен акт залы мен барлық қажетті құралжабдықпен жабдықталған жайлы жатақхана, асхана, кітапхана, дәрісханалар кешені білім алушыларға жасалып отырған жайлы жағдай екені белгілі. Ғылыми мәжіліске қатысушы зиялы қауым мен профессорлық-оқытушылық құрам, сон­дайақ студенттер білім көкжиегін кеңейтуге ар­­найы салынған мұндай ғимараттар елі­міз­­дің білімі мен ғылымын дамытуға соны серпін беретіндігін атап өтіп, ХХІ ғасырдағы қазақ руха­нияты, ұлттық болмыс сабақтастықтары туралы өз ойларын ортаға салды. Сондай-ақ осы игі іске ұйытқы болып, білім мен ғылымды қол­дап отырған Батыс Қазақстан гуманитарлық ака­де­миясының басшылығына алғыстарын білдірді. ҚР білім беру ісінің құрметті қызметкері, «Жоғары оқу орнының үздік оқытушысы» атағын екі мәрте иеленген Мұрат Бөкенбайұлының бұл күні үш бірдей монографиялық еңбегінің тұсаукесері болып өтті. Отандық түркітану мен әлемдік медиевистикадағы мәшһүр ғалым­дар Ә.Нәжіп, Б.Сағындықұлы, А.Ибатов, Ә.Құрыш­ жанов, Ә.Керімовтердің тікелей ізбасар шәкірті Мұрат Бөкенбайұлының бірінші кітабы «Құтып­ тың «Хұсрау мен Шырын» поэмасының лексикаграмматикалық сипаты» атты монографиясында ХІV ғасырда жазылған Алтын Орда дәуірінің құнды жазба ескерткіші Құтыптың «Хұсрау мен Шырын» поэмасының тілі жан-жақты зерттелген. Қазақ тілінің қайнар көзі болып табылатын бұл жәдігерліктің дыбыс жүйесі, орфографиялық ерекшеліктері, лексикалық қабаттары, тұрақты тіркестері, реликт түбір тұлғалары, морфоло­гия­ лық көрсеткіштері қазіргі қазақ тілі деректерімен салыстырыла қарастырылып, көне қып­шақ тілінде жазылған жәдігерліктің қазақ тіліне бір табан жақын екені анықталған. Сонымен қатар «Хұсрау мен Шырын» поэмасы ежелгі дәуір әдебиетінің мұрасы ретінде қарастырылып, поэмадағы эпостық сарындар екшеленіп, орта ғасырда өмір сүрген қыпшақ ақыны Құтып пен қазақтың бас ақыны Абай арасындағы рухани үндестік, сөз саптауларындағы ұқсастық, тарихи тамырластық терең ашылған. Екінші кітап «Орта ғасыр жазба ескерткіште­

ріндегі фразеологиялық және парамиология­ лық қордың этномәдени сипаты» (Ж.Исинамен бірлікте) монографиясында орта ғасыр жазба жәдігерліктерінің тіліндегі тұрақты тіркестердің этномәдени сипаты, мақал-мәтелдердің кумулятивтік қасиеті, фразеологизмдер мен мақалмәтелдердің құрылымы мен грамматикалық сипаты, қанатты сөздердің этнолингвистикалық мәні зерттелген. Ескерткіштегі тұрақты тіркес­ тер мен қазіргі қазақ тіліндегі тұрақты тір­кес­те­ рі­нің ұқсастықтарын, диахрондық тұрғы­дан бай­ ланыстылығы, айырмашылықтары са­ра­лан­ған. Мақал-мәтелдердің кумулятивтік қасиет­тері ай­­қын­далып, ұрпақ жалғастығы мен ұлт са­бақ­ тастығының маңыздылығы дәлелденген. Үшінші кітап «Қазақ тегі» – іргелі жоба аясында қазақ тілінің тарихын фонетикалық, мор­ фологиялық деңгейлерде зерттеу бағытында жазылған еңбек. Осы зерттеудің нәтижесі ре­ тінде «Қазақ тілінің шығу тарихы: фонетика» атты монографияның 1-томы екі кітап болып жа­рық көрді. Осы ұжымдық еңбек авторларының бірі – Мұрат Сабыр. Зерттеудің бірінші бөлімінде қазақ тілі фонетикасының тарихы, оның ішінде, түркі тілдерінің жүйелік ерекшеліктері, қазақ тілінің өзіне тән белгілері, көне және жаңа түркі тілдерінің жүйелік ерекшеліктері, қазақ тілінің өзіне тән белгілері, көне және жаңа түркі тілде­ ріндегі буын сабақтастығы, ескерткіштер тіліндегі бір буынды, екі буынды түбірлердің қазақ тіліндегі баламаларымен ортақтастығы, ежелден қазірге дейін сыртқы пішіні өзгеріске түспеген қазақ сөздері, сөз құрамындағы тарихи фонетикалық айырмашылықтар қарастырылады. Ұжымдық еңбек болып табылатын монографияның М.Са­ быр «Сөз құрамындағы тарихи фонетикалық айырмашылықтар» атты төртінші тарауын жазды. Екінші бөлімде Түрік қағанаты тұсындағы, Қарахан мемлекеті тұсындағы, Алтын Орда мемлекеті ыдыраған тұстағы көне қазақ тілі деректері сөздік түрінде зерттеледі. Кітап зерттеушілерге, филологтарға, ЖОО және орта мектеп ұстаздарына, докторанттар, магистранттар, студенттерге, қазақ тілін сүйетін оқырман қауымға арналған. Ұжымдық еңбек болып табылатын монографияның М.Сабыр «Алтын Орда мемлекеті тұсындағы көне қазақ тілі деректері» атты үшінші тарауын жазды. Қазіргі таңда «Қыпшақтану» мәселесімен айналысып, кешенді зерттеу жүргізіп жүрген ғалым Мұрат Бөкенбайұлына алдағы күнде де шығармашылық табыстар тілейміз.

Азамат МАМЫРОВ, БҚГА-ның доценті

әлеумет oral_oniri@inbox.ru

«Партия үш күнге қайтып келсе, талайының артынан түтетіп от жағар едім». Келмеске кеткен кеңестік компартияның идеологиясына шын беріліп, «Коммунизм құрамыз» деген ұранға әбден сенген Нашу апаның осы бір сөзін ағайын-тума тұрмақ, бүкіл Көктерек, Жетібай жері жақсы біледі. Аты да, заты да бөлек Нашу Сарықызының алдынан Көктеректің жасы да, жасамысы да қия өтпейді. Кезінде «бюроға салам деп» қорқытатын апамыз қазір де қаһарынан тайған жоқ. Темірдей тәртіпті, субординацияны жаны қалап тұратын оның өрлігін де, ірілігін де сыйлап, қатты да, жай айтқан сөзін ауылдастары көңілдеріне алып, өкпелеген емес. Бұйрық раймен сөйлесе де, көктеректіктер үшін «айналайын» дегендей.

Нашу Сариева өткен ғасырдың 50-ші жылдарынан еңбекке араласып, 1995 жылы зейнеткерлік демалысқа шыққанға дейін Бөкей ордасы ауданының дамуына үлес қосты. 1959 жылдан 1964 жылдар аралығында «Бисен» кеңшарына қарасты Жамбыл ауылындағы (бұ­рынғы №3 бөлімше) МТМ-да нормалаушы болып бастап, 1964 жылдан құрметті демалысқа жет­ кен­ше Көктерек ауылында (бұрын­ ғы №4 бөлімше) кітапханашы болып қызмет атқарған. Көзі қарақ­ты оқырман үшін «Қызыл отау» де­ген ұғым жақсы таныс. Еңбек жолы­ ның басым бөлігінде осы «Қызыл отауда» кеңестік идеологияны мәдени-ағарту шаралары арқылы

Сейсенбі, 6 мамыр 2014 жыл

17

Темірдей тәртіптен таймаған

насихаттауға тер төкті. Еңбек жо­ лындағы Әділ Ашығалиев, Болат Әзиев, Биболат Аюпов, Уәли Ғаббасов, Меруерт Жұмақаева се­ кілді көптеген әріптес, үзеңгілес азаматтарды құрметпен еске алып отырады. Белсенділігі мен жұ­­ мысқа деген алғырлығы арқа­сын­ да 1972 жылы партия қатарына қабылданды. Негізгі қызметімен қоса бастауыш партия ұйымының жұмысын да қатар алып жүрді. Бұл, бір жағынан, Нашу апаның бойындағы жауапкершілік пен қайрат-жігері болса, екіншіден, ата-анасының алдындағы «пер­ зент­тік борышым» деп түсінді. Өйт­кені әкесі Сары Ищанов пен анасы Жұмағаным Дәулеталиева да Кеңес өкіметіне беріле жұмыс істеп, партияның қатарында бол­ ған жандар. Әкесі 1928 жылдары байларды кәмпескелеу науқаны­ на қатысқан. Нашу апаның апа­сы Жеміс Сарықызы (менің әжем): «Әкеміз Бисен Жәнекешевпен қа­тар жүріпті. Бөрлі де (қазіргі Те­­ мір Масин ауылдық округі) совет бол­ған. Нашуден кейінгі дүниеге кел­ген қыздың есімін Бөрлінің бан­

ды шыққан жерінің аты деп Тоғай қойыпты» деп отыратын. Әкесі ке­ ңестік идеологияға берілгені ме, әлде әлденеден сезіктенгені ме балаларының есімін де жиналыс­ қа апарып қояды екен. Сезіктенуі дейтінім, ол кісі 1938 жылы қайтыс болыпты. Бұл, біріншіден, қуғынсүргін жылдарына тұспа-тұс кел­се, екіншіден, Нашу апа да, апасы Же­ міс әжеміз де әкелерінің туғанда­ рын алыстатып айтуға тырысады. Мысалы, әкелерінің қарындасы­ нан туған Қамидолла деген жиендерін «мамамның қайын сіңлісі­­нен туған» деп түсіндіреді бізге. Сондай-ақ руларының Төре Тө­ леңгіт екенін де Жеміс әжеміздің басына қойылған құлпытастан біл­ дім. Нашу апа да, әжеміз де көзі­ мізді ашқалы Дуан Төлеңгіт, Су бермеген Төлеңгіт дегендерді ай­ тып, осы рудан тарағандарды аға­ йын тұтып жүретін. Сөйтсек, Дуан деген анасының руы, Су бермеген нағашы әжелерінің руы екен. Ал әкелерінің Төре екендігін неге жасырып келді екен деп ойлаймын. Тағы бір жәйт, Нашу апалардың Зейнолла деген жалғыз ағалары болыпты. 1939 жылы әскерге алынып, 1946 жылы оралған екен.

1946 жылдан 1952 жылға дейін Ордада, кейін 1952 жылдан 1955 жылға дейін Ресейдің Волгоград облысы Палласовка ауданында мал дәрігері болып жұмыс істепті. Алайда ауыр дертке шалдығып, өмірден ерте кеткен. Сол ағасы да «Қара маманың арқасында кәмпескеге ұшырамадық» деп айтып қалыпты бір сөзінде. Қара мама дегені әкесі Сарының Сәрсенғали деген ағасының кемпірі. Жарықтық, салдыр-салақтық па, әлде бар болғандық па, ыдысаяғы шашылып, астықты қаптың жанынан тесіп алып, шайлардың

қорабы сыртта, тезектің үстінде жатады екен. Өзі көмірдей қара, бірақ үнемі ақ көйлек киіп жүріпті. Сол жеңгейдің де ұқыпсыздығы әулетті саяси сүргіннен сақтап қалған секілді. Нашу апаның үйінде Мартук деген сиырлар болды. Әлі күнге дейін бар. Оның тұқымын апамыз аға-жеңгесінің көзіндей сақтап келеді. Өйткені ағасы Зейнолла мен жеңгесі Үміт 1954 жылдары Ерболат деген жиенін жас жарымында өз тәрбиелеріне алып, «баламыз қаймақты жақсы көреді» деп Мартук деген сүтті сиырды сатып алыпты. Ол кезде Нашу апа анасымен бірге Палласовкадағы ағажеңгесінің қолында тұрған. Кейін ағалары қайтыс болып, Бөкей ордасы ауданының Көктерек ауылына көшіп келгенде де, сол сиырдың тұқымын бірге әкеледі. Бүгінде алпысқа келген інісі Ерболаттың (Ерес деп еркелетеді) үйленгенін де Нашу апам аңызға бергісіз қылып әңгімелеп отырады. «76-ның ақпанында түтеген боранда Көктеректе той жасадық. Көктеректе бірінші рет кеңседе стол құрып, той өткізген мен. Орес екеуміз тамақты Астраханнан пойызбен Жәнібекке әкеліп, автобаздың бастығы Смирновтың машинасымен Көктерекке жеткенбіз» деген әңгімесін бүкіл ауылы жатқа білетін шығар. Нашу апаның бір ерекшелігі, есте сақтау қабіле­ ті керемет. Бір айтқан әңгімесін екінші бір адамға әңгімелесе де жазылған кассета секілді сол қалпында, қайталап шығады. 1969 жылы үздік шопан Рахима Боранбаеваны Мәскеуге Жоғарғы Кеңес­ тің депутаттығына ұсынар кезде қасына сенімді өкіл болып Оралға келгенін, Бисен Жұмағалиевтің «Волгамен» қарсылап алғанын да

Ескерту Өндіріс кәсіпорындарының басшылары мен қызметкерлеріне (құрылыс, ауыл шаруашылығы, көлік және байланыс) және Батыс Қазақстан облысының тұрғындарына «Интергаз Орталық Азия» АҚ «Орал» магистраль­ды газ құбыры басқармасы Ба­­тыс Қазақстан аумағын­да бағаналардағы километрлік және ескертпе бел­гілері­ мен «Союз», «Оренбург-Новопсков», «Средняя Азия Центр» ма­гистральды газ құбырлары, жоғары қысым­ды газ құбырлары бұрылыстары, тех­­но­логия­лық байланыс желілері және жаб­­дықтарымен КС және АГРС, МГ құ­ра­ мына кіре­тін телемеханиктер мен электр желілері са­ лынғанын ескертеді. Қазақстан Республикасының магистраль­ды құбыр­лар­ ды және байланыс желілерін қорғау ережесіне сай келесі қорғалатын ай­мақтар белгіленеді: - магистральды газ құбырлары жолын бой­­лай құ­ бырдың әрбір жағынан 25 метр қашық­тықтан өтетін шартты түрдегі сызықтармен шектелген жер учаскесі.

- көп тарамды құбырлар жолын бойлай шеткі құбырлардың осінен 25 метр қашықтықтан өтетін шартты сызықтармен шектелген жер учаскесі.

- барлық бағытта 100 метр қашықтықта жер учаскесі түрінде тұйықталған сызықпен шектелген ком­прес­ сорлық және газ таратқыш стансалардың айналасы.

- байланыс желілері жолын бойлай желі осінің әрбір жағынан 2 метр қашықтықтан өтетін шартты сызықтармен тұйықталған жер учаскесі. РҰҚСАТ ЕТІЛМЕЙДІ: Байланыс желілері және құбырлардың қорғалатын аймақ­та­рында құбырларды жә­не байланыс же­лілерін пайдалануға кедергі жа­сайтын немесе олар­дың за­ қымдануына әке­летін барлық әрекеттерге тыйым салынады. Жекелеп айтқанда: - айыру және километрлік белгілерді, бақылау өл­шегіш баған­дарды және орындарды ауысты­ру­ға, кө­міп тастауға немесе жұлып тастауға; - газ құбырының шеткі желісінен 350 метр­ге де­йінгі аймақта жобалау және құрылыс жүргі­зу­ге, сондай-ақ газ құбырларының қан­дай да бір инже­нерлік коммуникациялармен қиылы­суы­на (канал, арық, кәріз, әр түрлі мақсатқа арналған жолдар); - люктерді, қоршауларды және сызық­тық ­ те­ле­­­ме­ха­ника жүйе­ле­рінің блок-бокс есіктерін және ка­бель­­ді

байланыстың қыз­мет көрсетілмейтін кү­шейткіш пункттерін ашуға, сызықтық арматура то­раптарын, катодты қорғаныс стансасын, желілік және бай­қау бағандарын немесе басқа да желілік құрыл­ғыларды қоршауға, крандарды және ысыр­маларды ашып-жабуға, байланыс құ­рылғы­ларын, құбыр телемеханиктерін жә­не энер­гиямен жаб­дықтауды айыруға; - әр түрлі қоқыс үйетін орындарды жа­сауға, қышқыл, тұз және сілті ерітінділерін төгуге; - жағаны бекітетін, су өткізетін құрылғы­лар­ды, құбырды, байланыс жүйелерін және жергілікті аумақ­ та тасымалданатын өнімнің апатты ағуынан сақтай­тын жер үймелері және өзге де құрылыс­тар­ды бұзуға; - өрт таратуға және қандай да бір ашық немесе жабық өрт көздерін орналастыруға; Магистральды құбырлар және байланыс желіле­рінің қорғалатын аймағында «Интергаз Орталық Азия» АҚ «Орал» магистральды газ құбыры басқар­масының жазбаша рұқ­сатынсыз тыйым салынады: - кез келген құрылыстар мен қондырғылар ор­натуға; - әр түрлі ағаштар мен бұталар отырғызуға, мал азы­ ғын, тыңайтқыштарды, материалдар­ды, шөп пен сабан­ды қоймалауға, мал ұстауға, мұз ойып дайындауға, балық аулау учаскелерін белгілеу­ге, балық, басқа да су жануарлары мен өсім­діктерін аулау­ға, суару орнын жасауға; - құбыр жолдары үстімен өткелдер жасау­ға, ав­то­көлік, трактор және механизмдер үшін тұрақ­тар жасауға, ұжымдық бау-бақша орна­ластыруға; - мелиоративтік жер жұмыстарын жүргізу­­ге, су­ланды­ ру және кептіру жұмыстарын жүр­гізуге; - кез келген ашық, көтергіш, тау, құрылыс, мон­таждау және жарылыс, грунт жоспарлау жұмыста­рын жүргізуге; - геологиялық түсіру, геологиялық бақылау, із­дестіру, гео­де­зиялық және ұңғымалар, шурф­тар құрылысы мен грунт үлгі­сін (топырақ үлгісінен басқасын) алуға байланысты басқа да іздестіру жұмыстарын жүргізуге тыйым салынады. Магистральды құбырлардың қорғалатын ай­ма­­ғын­ да кез келген жұмысты орындау кезінде, жоға­ры қысымды газ өткізгіш құбырлар бұрылысында, КС және АГРС тех­нологиялық байланыстар желілері-

мен, МГ құрамына кіретін теле­механика және электр желілерінде мекемелер мен азаматтар міндетті: - «Интергаз Орталық Азия» АҚ «Орал» магистральды газ құбыры басқармасынан жазбаша ма­гистральды құбырлардың қорғау аймақ­тарында жұмыс жасауға рұқ­сатын алу қажет. Жұмыс жа­сауға рұқсат өндіруші­ де жұмыс істейтін тұрба құбырлары­ның сызбасы бар жобалау және ат­қарушы құжаттама болған жағдайда ғана беріледі; - бес тәуліктен көп емес уақытта «Интергаз Орталық Азия» АҚ «Орал» магис­тральды газ құбыры басқар­ масы өкілінің қатысуымен жұмыс жүргізу уақыты мә­ лімделуі тиіс.

- жұмысты құбырдың сақталуын қамта­ма­сыз ететін шарттарды, технологиялық байланыс же­лілері мен құрылыстарын, МГ құ­рамы­на кіретін телемеханика және электр желілері және айыру белгілерін сақтай отырып жүргізу қажет. Ауыл шаруашылығы жұмыстарын қорға­­латын аймақ­ тағы жер өңдеу ережелерін қатаң сақтай оты­рып жүргізу қажет (өңдеу тереңдігі 0,4 метрден ас­пау керек. Өңдеу бағыты газ құбыры осіне перпен­дикуляр болуы шарт). Магистральды құбырлар және телеком­муника­ция желілерін қорғау ережелеріне, сондай-ақ қор­ғалған аймақта жұмыс жүргі­зу талаптарына сай келмейтін жұмыстарды тоқтатуға құқылы. Магистральды құбырларды қорғау ережесі, байланыс желілері және электр то­­раптарының қор­ғалуын билік және бас­қа­рудың жергілікті орган­ дары атқаруға міндетті. Сондай-ақ құбырлар өтетін аумақта жұмыс жүргізетін басқа да кәсіп­орындар мен тұрғындарға да міндетті. Аталған талаптар мен ережелерді, заң­ды бұз­ған азаматтар мен ла­уазымды тұлғалар белгі­ленген тәртіп бойынша жауапқа тартылады. Туындаған сұрақтар бойынша мына мекен­жай­ға хабарласуға болады: «Интергаз Орталық Азия» АҚ «Орал» магистральды газ құ­быры басқармасы, Орал қаласы, Д.Нұрпейі­сова көшесі 17/6. Диспетчер қыз­ метінің те­лефоны: 8 (7112) 51-55-08 (тәулік бойы), Қа­был­дау бөлмесі/факс: 8 (7112) 51-54-99.

қанша жыл өтсе де шатастырмай айтып шығады. Жиын-той, отырыстарда сөз алғанда Нашу апа ешқандай қыстырма сөз қоспай таза сөйлейді және тыңдаушыны өзіне қаратып, елді ұйытады. Партияның тарқағанына қанша уақыт өтсе де, апамыз мінбеде тұрғандай, әр сөзін ерекше екпінмен айтады. Нашу Сарықызы бүгінде кіндіктен жалғыз. Алдындағы Зейнолла деген ағасы мен Қапен, Жеміс деген апалары өмірден өтті. Әкесі алты ағайынды болған. Олардан тараған ұрпақтардың бірқатары Палласовка, Жәнібек жағында және Ақтөбе аймағында тұ­рады. Жоғарыда айтып өткендей, апамыздың есімі де ерекше қо­ йылған. Нашу деген сөздің қан­дай мағына беретінін іздеп, еш мәлі­­ мет таппадым. Діни қыз­меткер­­лер­ге де хабарласып көріп едім, араб сө­зіне де ұқсамайтынын айтты. Мүм­кін әкесі парсы, ноғай тіл­­де­­­рін­де хат танып, сол елдің кі­ та­­бы­­нан алды ма екен... Әкеден ерте қалып, балалық шағы соғыс жылдарымен тұспатұс келді. Тайғара мен Орданың арасындағы К.Маркс, «Нариман», «Қызыл ту», «Қарғалы» колхоздарында аға сауыншы болған анасына қолғабыс етіп, бұзау бағып, масақ терген Нашу апа тылдың жұмысына да бала жасынан араласты. Еңбек және тыл ардагері биыл 9 мамырда 80 жасқа толып отыр. Өлкенің өркендеуіне өзіндік үлесін қосқан ардагердің еңбегін аудан басшылығы елеусіз қалдырмай, тым құрыса, кітап, жинақтардың ішіне енгізсе деймін.

Артур МАҒЗОМОВ, Астана

«Күншығыс еліне виза» 4 мамыр күні Батыс Қазақстан облыстық қазақ драма театрында «Күншығыс еліне виза» атты қойылымның премьерасы болды.

Орыс тілінен аударылған аталмыш шығарма бүгінгі күн тақырыбын, қоғамның көлеңкелі жақтарын қозғайды. Яғни жастардың жеңіл өмір іздеп, шетелге кетуі, жезөзекшелікке салыну, маскүнем әке, қыздарын адам қылмақ үшін мойны ырғайдай болған ана, ерлізайыптылар­дың арасындағы қилы қарымқатынас – бәрі көрініс табады. Басты рольдерде Бақытжан Өтеғалиев, Талиғат Жігеров, Нұргүл Жұбатова, Жанар­гүл Құрманғалиева, Айнұр Болатова сынды театрдың танымал әртістері ой­ найды. Бұл – биыл театрдың бас режиссері Мұқан­ға­ли Томанов сахналаған екінші қойылым. Мұның алдында «Жасыл жапырақты күз» атты мистика­ лық драма көрермендер назарына ұсынылған болатын.

Арман БОЛАТҰЛЫ

18

қаулы-қарар Сейсенбі, 6 мамыр 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru ЖОБА

ЖОБА

2014 жылғы «___»___________ № ___ Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің қаулысымен бекітілген «Мал шаруашылығы өнімдерінің өнімділігін және сапасын арттыруды субсидиялау» мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламенті

2014 жылғы «___»___________ № ___ Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің қаулысымен бекітілген «Асыл тұқымды мал шаруашылығын дамытуды субсидиялау» мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламенті

(Соңы. Басы газеттің №40 санында)

1.Жалпы ережелер 1. «Мал шаруашылығы өнімдерінің өнімділігін және сапасын арттыруды субсидиялау» мемлекет­тік қызметі (бұдан әрі - мемлекеттік қызмет) мекенжайы Қазақстан Республикасы Ауыл шар­уашылығы министрлігінің www.minagri.gov.kz ресми сайтында көрсетілген «Батыс Қазақстан облысының ауыл шаруашылығы басқармасы» (бұдан әрі - Басқарма) жә­не аудандық және Орал қалалық кәсіпкерлік, ауыл шаруашылығы және ветеринария бөлімдері (бұдан әрі - Бөлім) мемле­кеттік мекемелерде көрсетіледі.

2. Мемлекеттік қызмет көрсету формасы - қағаз түрінде.

3. Көрсетілетін мемлекеттік қызметтің нәтижесі бюджеттік субсидияларды әрі қарай қызмет алушының банктік есепшотына аудару үщін қазынашылықтың аумақтық бөлімшесіне төлем шоттарының тізілімін ұсыну болып табылады.

2. Мемлекеттік қызмет көрсету процесінде көрсетілетін қызмет берушінің құрылымдық бөлімшелерінің (қызметкерлерінің) іс-қимыл тәртібін сипаттау 4. Мемлекеттік қызмет көрсету бойынша рәсімдер­ дің (іс-қимылдардың) басталуына негіз болып: Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2013 жыл­ғы 31 желтоқсандағы №1542 «Мал шаруашылығын­да мемлекеттік қызмет стандарттарын бекіту туралы» қау­ лысымен бекітілген «Мал шаруашылы­ғы өнімдерінің өнімділігін және сапасын арттыру­ды субсидиялау» мемлекеттік қызмет Стандарттың 1, 2 қосымшаларына сәйкес өтінім нысандарын (бұ­дан әрі – Стандарт); стандарттың 9 тармағына сәйкес құжаттар тізбесін қабылдау болып табылады.

5. Мемлекеттік қызмет көрсету процесінің құра­ мына кіретін әрбір рәсімнің (іс-қимылдың) мазмұны.

1) Бөлімнің жауапты орындаушысы: қызмет алушыдан құжаттардың толық пакетімен бірге өтінімдерді қабылдайды және тіркеу журналына тіркейді. нәтижесі - өтінімнің қабылданғаны туралы талон беру; өтінімдерді қабылдап алғаннан кейін құжаттар пакетін және қызмет алушының шарттар мен талаптарға сәйкестігін тексереді. қызмет алушының белгілі деңгейге сәйкестігі анықталғаннан кейін аудан және Орал қаласы бойынша жиынтық акт дайындайды және оны әкім бекітеді. нәтижесі – бекітілген аудан және Орал қаласы бойынша жиынтық акті; бекітілген жиынтық актіні Басқармаға ұсынады.

2) Басқарманың жауапты орындаушысы: Бөлімнен жиынтық актілерде қабылдайды және тіркеу журналына тіркейді, жиынтық актілер бойынша қызмет алушыларды шарттар мен талаптарға сәйкестігін қарайды. нәтижесі - тіркеу журналына жиынтық актілерді тіркейді; сәйкестігін анықтағаннан кейін аудандар және Орал қаласы бойынша жиынтық актілерді Комиссия­

ның қарауына жібереді.

3) Комиссия аудандар және Орал қаласы бойынша жиынтық актілерді қарайды, облыс бойынша жиынтық акті жасайды және оны Комиссия төрағасына бекітуге жібереді.

4) Комиссия төрағасы облыс бойынша жиын­тық актіні бекітеді. Басқарма қазынашылықтың аумақтық бөлімшесіне есепшоттарының тізілімін тапсырады.

3. Мемлекеттік қызмет көрсету процесінде көрсетілетін қызмет берушінің құрылымдық бөлімшелерінің (қызметкерлерінің) өзара ісқимыл тәртібін сипаттау 6. Мемлекеттік қызмет көрсету процесіне қатыса­ тын құрылымдық бөлімшелер (қызметкерлер) тізімі: Бөлімнің жауапты орындаушысы; Басқарманың жауапты орындаушысы; Комиссия; Комиссия төрағасы; қазынашылықтың аумақтық бөлімшесі.

7. Құрылымдық бөлімшелер (қызметкерлер) арасында рәсімнің (іс-қимылдың) ретін сипаттау және әрбір рәсімнің (іс-қимылдың) орындалу ұзақтығын көрсету: 1) Бөлімнің жауапты орындаушысы: қызмет алушыдан құжаттардың толық пакетімен бірге өтінімдерді қабылдайды және тіркеу журналына тіркейді (15 минут), нәтижесі - өтінімнің қабылданғаны туралы талон беру; өтінімдерді қабылдап алғаннан кейін құжаттар пакетін және қызмет алушының шарттар мен талаптарға сәйкестігін тексереді (5 жұмыс күні); қызмет алушының белгілі деңгейге сәйкестігі анық­ талғаннан кейін аудан және Орал қаласы бойынша жиын­тық акт дайындайды және оны әкім бекітеді (3 жұмыс күні), бекітілген жиынтық актіні Басқармаға ұсынады (3 жұмыс күні); 2) Басқарманың жауапты орындаушысы: Бөлімнен аудан және Орал қаласы бойынша жиынтық актіні қабылдайды және тіркеу журналына тіркейді, жиынтық актілер бойынша қызмет алушыларды шарттар мен талаптарға сәйкестігін қарайды (3 жұмыс күні), сәйкестігін анықтағаннан кейін аудандар бо­йынша жиынтық актілерді Комиссияның қарауына жібереді (3 жұмыс күні); 3) Комиссия аудандар және Орал қаласы бойынша жиынтық актілерді қарайды, облыс бойынша жиынтық акті жасайды және оны Комиссия төрағасына бекітуге жібереді (5 жұмыс күні); 4) Комиссия төрағасы облыс бойынша жиынтық актіні бекітеді (3 жұмыс күні); 5) Басқарма қазынашылықтың аумақтық бө­лім­ше­ сіне есепшоттарының тізілімін тапсырады (3 жұ­мыс күні). Осы регламенттің қосымшасына сәйкес рәсімнің (іс-қимылдардың) реттілігі блок-схемасымен сүйе­ мелденеді.

«Мал шаруашылығы өнімдерінің өнімділігі мен сапасын арттыруды субсидиялау» мемлекеттік көрсетілетін қызметтің регламентіне қосымша Рәсімдердің (іс-қимылдардың) реттілігін сипаттайтын блок-схемасы Қызмет алушы құжаттардың толық пакетімен қоса өтінімдерді Бөлімге ұсынады

Бөлімнің жауапты орындаушысы: 1) қызмет алушының құжаттардың толық пакетімен бірге өтінімдерді қабылдайды және тіркеу журналына тіркейді және талон береді (15 минут); 2) өтінімдерді қабылдап алғаннан кейін құжаттар пакетін және қызмет алушының шарттар мен талаптарға сәйкестігін тексереді (5 жұмыс күні); 3) қызмет алушының белгілі деңгейге сәйкестігі анықталғаннан кейін аудандар және Орал қаласы бойынша жиынтық акт дайындайды (3 жұмыс күні); 4) әкім бекіткен жиынтық актіні Басқармаға ұсынады

Қазынашылықтың аумақтық бөлімшесі

1. «Асыл тұқымды мал шаруашылығын дамытуды субсидиялау» мемлекеттік қызметі (бұдан әрі - мемлекеттік қызмет) мекен-жайы Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің www.minagri. gov.kz ресми сайтында көрсетілген «Батыс Қазақстан облысының ауыл шаруашылығы басқармасы» (бұдан әрі - Басқарма) және аудандық және Орал қалалық ауыл шаруашылығы және ветеринария бөлімдері (бұдан әрі - Бөлім) мемлекеттік мекемелерде көр­ сетіледі.

2. Мемлекеттік қызмет көрсету формасы - қағаз түрінде.

3. Көрсетілетін мемлекеттік қызметтің нәтижесі бюджеттік субсидияларды әрі қарай қызмет алушы­ ның банктік есепшотына аудару үщін қазынашылық­ тың аумақтық бөлімшесіне төлем шоттарының тізілі­мін ұсыну болып табылады.

2. Мемлекеттік қызмет көрсету процесінде көрсетіле­тін қызмет берушінің құрылымдық бөлімшелерінің (қызметкерлерінің) іс-қимыл тәртібін сипаттау 4. Мемлекеттік қызмет көрсету бойынша рәсімдердің (іс-қимылдардың) басталуына негіз болып: Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2013 жылғы 31 желтоқсандағы №1542 «Мал шаруашылығында мемлекеттік қызмет стандарттарын бекіту туралы» қаулысымен бекітілген «Асыл тұқымды мал шаруашылығын дамытуды субсидиялау» мемлекеттік қызмет Стандарттың 2, 3, 4 қосымшаларына сәйкес өтінім нысандарын (бұдан әрі – Стандарт); Стандарттың 9 тармағына сәйкес құжаттар тізбесін қабылдау болып табылады.

5. Мемлекеттік қызмет көрсету процесінің құрамы­ на кіретін әрбір рәсімнің (іс-қимылдың) мазмұны: 1) Бөлімнің жауапты орындаушысы: қызмет алушыдан құжаттардың толық пакетімен бірге өтінімдерді қабылдайды және тіркеу журналына тіркейді. Нәтижесі - өтінімнің қабылданғаны туралы талон беру; өтінімдерді қабылдап алғаннан кейін құжаттар пакетін және қызмет алушының шарттар мен талаптарға сәйкестігін тексереді. қызмет алушының белгілі деңгейге сәйкестігі анықталғаннан кейін аудан және Орал қаласы бойынша жиынтық акт дайындалады және оны әкім бекітеді. нәтижесі – бекітілген аудан және Орал қаласы бойынша жиынтық акті; бекітілген жиынтық актіні Басқармаға ұсынады.

2) Басқарманың жауапты орындаушысы: Бөлімнен жиынтық актілерді қабылдайды және тіркеу журналына тіркейді, жиынтық актілер бойынша қызмет алушылардың шарттар мен талаптарға сәйкестігін қарайды. нәтижесі - тіркеу журналына жиынтық актілерді тіркейді; сәйкестігін анықтағаннан кейін аудандар және

Орал қаласы бойынша жиынтық актілерді Комиссия­ ның қа­рауына жібереді.

3) Комиссия аудандар және Орал қаласы бойынша жиынтық актілерді қарайды, облыс бойынша жиынтық акті жасайды және оны Комиссия төрағасына бекітуге жібереді.

4) Комиссия төрағасы облыс бойынша жиынтық ак­тіні бекітеді.

5) Басқарма қазынашылықтың аумақтық бөлімше­ сіне есепшоттарының тізілімін тапсырады.

3. Мемлекеттік қызмет көрсету процесінде көрсетілетін қызмет берушінің құрылымдық бөлімшелерінің (қызметкерлерінің) өзара іс-қимыл тәртібін сипаттау 6. Мемлекеттік қызмет көрсету процесіне қатыса­ тын құрылымдық бөлімшелер (қызметкерлер) тізімі: Бөлімнің жауапты орындаушысы; Басқарманың жауапты орындаушысы; Комиссия; Комиссия төрағасы; қазынашылықтың аумақтық бөлімшесі.

7. Құрылымдық бөлімшелер (қызметкерлер) арасында рәсімнің (іс-қимылдың) ретін сипаттау және әрбір рәсім­нің (іс-қимылдың) орындалу ұзақтығын көрсету: 1) Бөлімнің жауапты орындаушысы: қызмет алушыдан құжаттардың толық пакетімен бірге өтінімдерді қабылдайды және тіркеу журналына тіркейді (15 минут), нәтижесі - өтінімнің қабылданғаны туралы талон беру; өтінімдерді қабылдап алғаннан кейін құжаттар пакетін және қызмет алушының шарттар мен талаптарға сәйкестігін тексереді (5 жұмыс күні); қызмет алушының белгілі деңгейге сәйкестігі анық­ тал­ғаннан кейін аудан және Орал қаласы бойынша жиын­тық акт дайындайды және оны әкім бекітеді (3 жұмыс күні), бекітілген жиынтық актіні Басқармаға ұсынады (3 жұ­мыс күні); 2) Басқарманың жауапты орындаушысы: Бөлімнен аудан және Орал қаласы бойынша жиынтық актіні қабылдайды және тіркеу журналына тіркейді, жиынтық актілер бойынша қызмет алушыларды шарттар мен талаптарға сәйкестігін қарайды (3 жұмыс күні), сәйкестігін анықтағаннан кейін жиынтық актілерді Комиссияның қарауына жібереді (3 жұмыс күні); 3) Комиссия жиынтық актілерді қарайды, облыс бо­йынша жиынтық акті жасайды және оны Комиссия төрағасы­на бекітуге жібереді (5 жұмыс күні); 4) Комиссия төрағасы облыс бойынша жиынтық ак­ тіні бекітеді (3 жұмыс күні); 5) Басқарма қазынашылықтың аумақтық бө­ лімшесіне есепшоттарының тізілімін тапсырады (3 жұмыс күні). Осы регламенттің қосымшасына сәйкес рәсімнің (іс-қимылдардың) реттілігі блок-схемасымен сүйе­мел­ денеді.

«Асыл тұқымды мал шаруашылығын дамытуды субсидиялау» мемлекеттік көрсетілетін қызметтің регламентіне қосымша Рәсімдердің (іс-қимылдардың) реттілігін сипаттайтын блок-схемасы Қызмет алушы құжаттардың толық пакетімен қоса өтінімдерді Бөлімге ұсынады

Басқарманың жауапты орындаушысы: 1) бөлімдерден аудандар және Орал бойынша біріктірілген актіні қабылдайды және тіркеу журналына тіркейді, біріктірілген актідегі қызмет алушының шарттар мен талаптарға сәйкестігі мәніне қарайды (3 жұмыс күні).

2) сәйкес келетіндігін анықтағаннан кейін аудандар және Орал қаласы бойынша жиынтық актіні Комиссия қарауына ұсынады (3 жұмыс күні) 3) қазынашылықтың аумақтық бөлімшесіне төлем шоттарының тізілімін тапсырады (3 жұмыс күні)

Комиссия төрағасы облыс бойынша жиынтық актіні бекітеді (3 жұмыс күні)

1.Жалпы ережелер

Комиссия аудандар және Орал қаласы бойынша жиынтық актілерді қарайды және облыс бойынша жиынтық акт жасап Комиссия төрағасына бекітуге жібереді (5 жұмыс күні)

Бөлімнің жауапты орындаушысы: 1) қызмет алушының құжаттардың толық пакетімен бірге өтінімдерді қабылдайды және тіркеу журналына тіркейді және талон береді (15 минут); 2) өтінімдерді қабылдап алғаннан кейін құжаттар пакетін және қызмет алушының шарттар мен талаптарға сәйкестігін тексереді (5 жұмыс күні); 3) қызмет алушының белгілі деңгейге сәйкестігі анықталғаннан кейін аудандар және Орал қаласы бойынша жиынтық акт дайындайды (3 жұмыс күні); 4) әкім бекіткен жиынтық актіні Басқармаға ұсынады

Қазынашылықтың аумақтық бөлімшесі

Басқарманың жауапты орындаушысы: 1) бөлімдерден аудандар және Орал бойынша біріктірілген актіні қабылдайды және тіркеу журналына тіркейді, біріктірілген актідегі қызмет алушының шарттар мен талаптарға сәйкестігі мәніне қарайды (3 жұмыс күні).

2) сәйкес келетіндігін анықтағаннан кейін аудандар және Орал қаласы бойынша жиынтық актіні Комиссия қарауына ұсына­ды (3 жұмыс күні) 3) қазынашылықтың аумақтық бөлімшесі­­не төлем шоттарының тізілімін тапсырады (3 жұмыс күні)

Комиссия төрағасы облыс бойынша жиынтық актіні бекітеді (3 жұмыс күні)

Комиссия аудандар және Орал қаласы бойынша жиынтық актілерді қарайды және облыс бойынша жиынтық акт жасап Комиссия төрағасына бекітуге жібереді (5 жұмыс күні)

қаулы-қарар oral_oniri@inbox.ru

Сейсенбі, 6 мамыр 2014 жыл

жоба Фитосанитариялық қауіпсіздік саласындағы мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламентін бекіту туралы «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы» 2001 жылғы 23 қаңтардағы, «Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы» 2013 жылғы 15 сәуірдегі Қазақстан Республикасының Заңдарын және «Фитосанитариялық қауіпсіздік саласындағы мемлекеттік көрсетілетін қызметтер стандарттарын бекіту және Қазақстан Республикасы Үкіметінің кейбір шешімдеріне өзгерiстер енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 12 ақпандағы №78 қаулысын басшылыққа ала отырып Батыс Қазақстан облысының әкімдігі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ: 1. Қоса беріліп отырған «Пестицидтердi (улы химикаттарды) өндiру (формуляциялау), пестицидтердi (улы химикаттарды) өткiзу, пестицидтердi (улы химикаттарды) аэрозольдiк және фумигациялық тәсiлдермен қолдану жөніндегі қызметті жүзеге асыруға лицензияны беру, қайта ресімдеу, лицензияның телнұсқаларын беру» мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламенті бекітілсін.

2. Осы қаулының орындалуын бақылау Батыс Қазақстан облысы әкімінің орынбасары А.К.Өтеғұловқа жүктелсін.

3. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі. Облыс әкімі Н.Ноғаев

2014 жылғы «__»_______№ _____ облыс әкімдігінің қаулысымен бекітілген «Пестицидтердi (улы химикаттарды) өндiру (форму­ ляциялау), пестицидтердi (улы химикаттарды) өткiзу, пестицидтердi (улы химикаттарды) аэрозольдiк және фумигациялық тәсiлдермен қолдану жөніндегі қызметті жүзеге асыруға лицензияны беру, қайта ресімдеу, лицензияның телнұсқаларын беру» мемле­ кеттiк көрсетілетін қызмет регламенті 1. Жалпы ережелер 1. «Пестицидтердi (улы химикаттарды) өндiру (формуляциялау), пестицидтердi (улы химикаттарды) өткiзу, пестицидтердi (улы химикаттарды) аэрозольдiк және фумигациялық тәсiлдермен қолдану жөніндегі қызметті жүзеге асыруға лицензияны беру, қайта ресімдеу, лицензияның телнұсқаларын беру» мемлекеттік қызметі (бұдан әрі – мемлекеттік қызмет) Орал қаласы, Қ.Аманжолов көшесі 75 мекенжайы бойынша, телефондар: 51-27-42, 51-10-65, «Батыс Қазақстан облысының ауыл шаруашылығы басқармасы» мемлекеттік мекемесі (бұдан әрі – қызмет беруші), сондай ақ, www.e.gov.kz «электрондық үкімет» веб-порталы және «Е-лицензиялау» www.elicense.kz (бұдан әрі – ПЭП) веб-порталы, жеке және заңды тұлғаның (бұдан әрі – қызмет алушы) электрондық цифрлық қолтаңбасы (бұдан әрі – ЭЦҚ) болған жағдайда көрсетіледі.

2. Көрсетiлетiн мемлекеттiк қызметтiң нысаны: элек­ трондық (ішінара автоматтандырылған) және (немесе) қағаз түрінде.

3. Пестицидтерді (улы химикаттарды) өндіру (формуляциялау), пестицидтерді (улы химикаттарды) өткізу, пестицидтерді (улы химикаттарды) аэрозольдік және фумигациялық тәсілдермен қолдану жөніндегі қызметті жүзеге асыруға лицензия, қайта ресімдеу, лицензияның телнұсқасы не уәкілетті лауазымды адамның электрондық цифрлық қолтаңбасы (бұдан әрі – ЭЦҚ) қойылған электрондық құжаттар нысанында мемлекеттік қызмет көрсетуден осы мемлекеттiк қызмет стандартының 10 тармағында көрсетілген кезде және негіздеме сәйкес бас тарту туралы дәлелді түрдегі жауап көрсетілетін мемлекеттік қызмет нәтижесі болып табылады. Пестицидтерді (улы химикаттарды) өндіру (формуля­ циялау), пестицидтерді (улы химикаттарды) өткізу, пес­ тицидтерді (улы химикаттарды) аэрозольдік және фуми­ гациялық тәсілдермен қолдану жөніндегі қызметті жүзеге асыруға лицензия, қайта ресімдеу, лицензияның тел­нұс­ қасын беру мемлекеттік қызметі Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 12 ақпандағы №78 қаулысымен бекітілген.

2. Мемлекеттiк қызмет көрсету үдерісінде қызмет берушiнiң құрылымдық бөлiмшелерiнiң (қызметкер­ ле­рiнiң) iс-қимыл тәртiбiн сипаттау 4. Мыналар: Мемлекеттiк қызмет көрсету www.e.gov.kz «элек­ т­рон­дық үкімет» веб-порталы және «Е-лицензиялау»: www.elicense.kz веб-порталы арқылы көрсетіледі, қызмет алу­шының ЭЦҚ қойылған электрондық құжат нысанында сұрау салу бойынша рәсiмдердiң (iс-қимылдардың) бас­ талуына негiздеме болып табылады: стандарттың 1-қосымшасына сәйкес өтініш қабылдау; 5. Мемлекеттiк қызмет көрсету үдерісінiң құрамына кiретiн әрбiр рәсiмнiң (iс-қимылдың) мазмұны. Лицензия беру үшін: 1) Кеңсе маманы қызмет алушыдан Стандарттың 9тармағында көрсетілген қажетті құжат­тарды алған мезгілден бастап 30 минуттың ішінде қабылдап және оны тіркеу­ ді жүзеге асырады. нәтижесі – қызмет беруші басшылығына құжатқа бұ­ рыштама қоюға жолданады.

2) Қызмет беруші басшылығы 1 күннің ішінде түскен құжаттармен танысып, қызмет беруші жауапты орындау­ шыны белгілейді. нәтижесі – мемлекеттік қызметті көрсету үшін қызмет беруші жауапты орындаушыға жолданады; 3) Қызмет беруші жауапты орындаушы 4 жұмыс күн ішінде түскен құжатты қарап, қызмет алушыға лицензия жобасын дайындап немесе бас тарту туралы дәлелді түрдегі жауабы. нәтижесі – мүдделі органға лицензия жобасын дайындап немесе бас тарту туралы дәлелді түрдегі жауабын келісімге жолдайды.

4) Қазақстан Республикасының тұтынушылардың құқығын қорғау Агенттігі тұрғындардың саулығы сани­ тарлық-эпидемиологиялық тұтынушылардың құқы­ғын қорғау саласындағы аумақтық бөлiмшелерi (бұдан әрі – мүдделі орган) 5 жұмыс күн ішінде түскен құжатты қарап, ли­цен­зия беруге немесе бас тарту туралы дәлелді жауабына келісім береді. нәтижесі – қызмет алушының белгіленген талаптарға сәйкестігі немесе сәйкес еместігін белгілейді, мемле-

кеттік қызметті көрсету үшін жауапты орындаушыға қорытындысын ұсынады.

5) Қызмет беруші жауапты орындаушы 4 жұмыс күн ішінде мүдделі органнан түскен қорытындыны қарап, лицензияны беру немесе бас тарту туралы дәлелді жауа­бын әзірлейді. нәтижесі – әзірленген лицензияны беруге немесе бас тарту туралы дәлелді жауабына қол қоюға басшылыққа жібереді.

6) Қызмет беруші басшылығы 1 күннің ішінде лицензия­ ны беруге немесе мемлекеттік қызметті көрсетуден бас тарту туралы дәлелді жауабына қол қояды. нәтижесі – қол қойылған лицензияны немесе бас тар­ту туралы дәлелді жауабын жолдайды.

7) Қызмет беруші кеңсе маманы 30 минуттың ішінде қызмет алушыға лицензияны немесе бас тарту туралы дәлелді жауабын береді. нәтижесі – лицензияны немесе бас тарту туралы дәлелді жауабын беру. лицензияны қайта ресімдеу: 1) Кеңсе маманы қызмет алушыдан Стандарттың 9-тар­ мағында көрсетілген қажетті құжаттарды алған мезгіл­ден бастап 30 минуттың ішінде қабылдап және оны тіркеу­ді жүзеге асырады. нәтижесі – қызмет беруші басшылығына құжатқа бұрыштама қоюға жолданады.

2) Қызмет беруші басшылығы 1 күннің ішінде түскен құжаттармен танысып, қызмет беруші жауапты орындау­ шыны белгілейді. нәтижесі – мемлекеттік қызметті көрсету үшін қызмет беруші жауапты орындаушыға жолданады; 3) Қызмет беруші жауапты орындаушы 5 жұмыс күн ішін­де түскен құжатты қарап, қызмет алушыға лицензияны қайта немесе бас тарту туралы дәлелді жауабын ресімдейді. нәтижесі – қайта ресімделген лицензияны немесе бас тарту дәлелді жауабын қол қоюға басшылыққа жібереді.

4) Қызмет беруші басшылығы 1 күннің ішінде қайта ресімделген лицензияға немесе мемлекеттік қызметті көрсетуден бас тарту туралы дәлелді жауабына қол қояды. нәтижесі – қол қойылған қайта ресімделген лицензияны немесе бас тарту туралы дәлелді жауабын кеңсе маманына жолдайды.

5) Қызмет беруші кеңсе маманы 30 минуттың ішінде қызмет алушыға қайта ресімделген лицензияны немесе бас тарту туралы дәлелді жауабын береді. нәтижесі – қайта ресімделген лицензияны немесе бас тарту туралы дәлелді жауабын беру. лицензияның телнұсқасын беру: 1) Кеңсе маманы қызмет алушыдан Стандарттың 9тармағында көрсетілген қажетті құжаттарды алған мез­ гілден бастап 30 минуттың ішінде қабылдап және оны тіркеуді жүзеге асырады. нәтижесі – қызмет беруші басшылығына құжатқа бұрыштама қоюға жолданады.

2) Қызмет беруші басшылығы 4 сағатта түскен құжаттармен танысып, қызмет беруші жауапты орындау­ шыны белгілейді. нәтижесі – мемлекеттік қызметті көрсету үшін қызмет беруші жауапты орындаушыға жолданады; 3) Қызмет беруші жауапты орындаушы 1 жұмыс күн ішінде түскен құжатты қарап, қызмет алушыға лицен­зия­ ның дубликатын немесе бас тарту туралы дәлелді жауабын әзірлейді. нәтижесі – лицензияның дубликатын немесе бас тарту туралы дәлелді жауабын қол қоюға басшылыққа жібереді.

4) Қызмет беруші басшылығы 4 сағатта лицензияның дубликатына немесе мемлекеттік қызметті көрсетуден бас тарту туралы дәлелді жауабына қол қояды. нәтижесі- қол қойылған лицензияның дубликатын немесе бас тарту туралы дәлелді жауабын кеңсе маманына жолдайды.

5) Қызмет беруші кеңсе маманы 30 минуттың ішінде қызмет алушыға лицензияның дубликатын немесе бас тарту туралы дәлелді жауабын береді. нәтижесі – лицензияның дубликатын немесе бас тарту туралы дәлелді жауабын беру.

3. Мемлекеттiк қызмет көрсету үдерісінде қызмет берушiнiң құрылымдық бөлiмшелерiнiң (қызмет­кер­ ле­рi­нiң) өзара iс-қимыл тәртiбiн сипаттау 6. Мемлекеттiк көрсетiлетiн қызмет процесiне қа­ты­ сатын қызмет берушiлердiң, құрылымдық бөлiмшеле­рi­­нiң (қызмет­кер­ле­рiнiң) тiзбесi: 1) қызмет беруші басшылығы; 2) қызмет беруші кеңсе маманы; 3) қызмет беруші жауапты орындаушы; 4) мүдделі орган 7. Әрбiр рәсiмнiң (iс-қимылдың) ұзақтығын көрсете отырып, құрылымдық бөлiмшелер (қызметкерлер) арасындағы рәсiмдердiң (iс-қимылдардың) реттiлiгiн сипаттауды (мемлекеттiк қызметтi көрсету үшiн қажеттi барлық рәсiмдердiң (iс-қимылдардың) әрбiр рәсiмнiң

(iс-қимылдың) орындалу мерзiмiн көрсете отырып, сипаттамасын келтiру) ұзақтығын көрсете отырып, лицензияны беру, осы Регламенттің 1-қосымшасында, қайта ресімделген лицензияны беру, осы Регламенттің 2-қосымшасында, лицензияның дубликатын беру, осы Регламенттің 3-қосымшасында көрсетілген.

4. Мемлекеттiк қызмет көрсету үдерісiнде ақпараттық жүйелердi пайдалану тәртiбiн сипаттау 8. Қызмет берушінің ЭҮП арқылы әрбір қадамдық әрекеттері мен шешімдері (қызметті көрсету кезіндегі функционалдық өзара әрекеттесуі).

1) қызмет алушы компьютердегі интернет-браузерінде сақталып тіркелген өзінің ЭЦҚ куәлігінің көмегімен ЭҮПде тіркеуді жүзеге асырады (ЭҮП-де тіркелмеген қызмет алушы үшін жүзеге асырылады); 2) 1-үдеріс – мемлекеттік қызметті алу үшін қызмет алушы компьютердегі интернет-браузеріне тіркелген ЭЦҚ куәлігін бекіту, қызмет алушының паролін ЭҮП-ге енгізу (авторлау үдерісі); 3) 1-шарт – тіркелген қызмет алушы туралы деректер­ дің дұрыстығын логин (ЖСН/БСН) мен пароль арқылы ЭҮП-де тексеру; 4) 2-үдеріс – қызмет алушының деректерінде бар бұзушылықтарға байланысты авторлаудан бас тарту туралы хабарламаны ЭҮП-де қалыптастыру; 5) 3-үдеріс – қызмет алушының осы Регламентте көр­ сетілген қызметті таңдауы, қызметті көрсетуге арнал­ған сұрау салу нысанын экранға шығару және оның құрылымы мен форматтық талаптарын ескере отырып, алушының нысанды толтыруы (деректерді енгізуі), сұрау салу нысанына қажетті электрондық түрдегі құжаттарды қоса беруі; 6) 4-үдеріс – ЭҮТШ-де қызметке ақы төлеу, бұдан кейін төлем туралы ақпарат «Е-лицензиялау» МДБ АЖ-ға келіп түседі; 7) 2-шарт – «Е-лицензиялау» МДБ АЖ-да қызметті көрсету үшін төлем дерегін тексеру; 8) 5-үдеріс – «Е-лицензиялау» МДБ АЖ-да қызмет көрсету үшін төлемнің болмауына байланысты сұра­ты­ латын қызметтен бас тарту туралы хабарламаны қа­лып­ тастыру; 9) 6-үдеріс – сұранысты куәландыру (қол қою) үшін қызмет алушының тіркелген ЭЦҚ куәлігін таңдау; 10) 3-шарт – қызмет алушының ЭЦҚ тіркеу куәлігінің қолданылу мерзімін және кері қайтарылған (жойылған) тіркеу куәліктерінің тізімінде оның болмауын, сондайақ сұрау салуда көрсетілген ЖСН/БСН және ЭЦҚ тіркеу куәлігінде көрсетілген ЖСН/БСН арасында сәйкестендіру деректерінің сәйкестігін ЭҮП-де тексеру; 11) 7-үдеріс – қызмет алушының ЭЦҚ түпнұсқалығы­ ның расталмауына байланысты сұратылатын қызметтен бас тарту туралы хабарламаны қалыптастыру; 12) 8-үдеріс – қызметті көрсетуге сұрау салудың толтырылған нысанын (енгізілген деректерін) алушының ЭЦҚ арқылы куәландыру (қол қою); 13) 9- үдеріс – «Е-лицензиялау» МДБ АЖ-да электрон­ дық құжатты тіркеу (қызмет алушының сұранысы) және «Е-лицензиялау» МДБ АЖ-да сұранысты өңдеу; 14) 4-шарт – лицензияны беру үшін қызмет беруші қызмет алушының біліктілік талаптарына және негіздемелеріне сәйкестігін тексереді;

19

15) 10-үдеріс – «Е-лицензиялау» МДБ АЖ-да қызмет алу­ шының деректерінде бар бұзушылықтарға байланысты сұратылатын қызметтен бас тарту туралы хабарламаны қалыптастыру; 16) 11-үдеріс – қызмет алушының ЭҮП-де қалып­тас­ тырылған қызмет нәтижесін (электрондық лицензияны) алуы. Электрондық құжат қызмет берушінің уәкілетті тұлғасының ЭЦҚ пайдалана отырып қалыптастырылады.

9. Қызмет берушінің ЭҮП арқылы өзара iс-қимыл тәртiбiн және мемлекеттiк қызмет көрсету үдерісiнде ақпараттық жүйелердi қолдану тәртiбi осы Регламенттiң 4-қо­сым­шасында ұсынылады.

10. Қызмет беруші арқылы әрбір қадамдық әрекеттері мен шешімдері (қызметті көрсету кезіндегі функционал­ дық өзара әрекеттесуі).

1) 1-үдеріс – қызмет беруші қызметкерінің мемлекеттік қызметті көрсету үшін «Е-лицензиялау» МДБ АЖ-ға логин мен пароль енгізуі; 2) 1-шарт – қызмет берушінің тіркелген қызметкері туралы деректердің түпнұсқалығын «Е-лицензиялау» МДБ АЖ-да логин мен пароль арқылы тексеру; 3) 2-үдеріс – қызмет беруші қызметкерінің деректе­ рінде бұзушылықтардың болуына байланысты авторлаудан бас тарту туралы хабарламаны «Е-лицензиялау» МДБ АЖ-да қалыптастыру; 4) 3-үдеріс – қызмет беруші қызметкерінің таңдауы осы Регламентте көрсетілген қызметті таңдауы, қызметті көрсетуге арналған сұрау салу нысанын экранға шығаруы және қызмет беруші қызметкерінің қызмет алушы деректерін енгізуі; 5) 4-үдеріс – ЭҮШ арқылы ЖТ МДБ/ЗТ МДБ-ға қызмет алушы деректеріне сұрау салу; 6) 2-шарт – ЖТ МДБ/ЗТ МДБ-да қызмет алушы дерек­ терінің болуын тексеру; 7) 5-үдеріс – ЖТ МДБ/ЗТ МДБ-да қызмет алушы де­ ректерінің расталмауына байланысты деректерді алу мүмкін болмауы туралы хабарламаны қалыптастыру; 8) 6-үдеріс – қағаз тасығыштағы құжаттардың болуы туралы бөлігінде сұрау салу нысанын толтыруы және қыз­ мет беруші қызметкерінің қызмет алушы ұсынған қажетті құжаттарды сканерлеуі және оларды сұрау салу нысанына қоса беруі; 9) 7-үдеріс – «Е-лицензиялау» МДБ АЖ-да сұранысты тіркеу және «Е-лицензиялау» МДБ АЖ-да қызметті өңдеу; 10) 3-шарт – лицензияны беру үшін қызмет беруші қызмет алушының біліктілік талаптарына және негіздемелеріне сәйкестігін тексереді; 11) 8-үдеріс – «Е-лицензиялау» МДБ АЖ-да қызмет көр­ сету үшін төлемнің болмауына байланысты сұраты­латын қызметтен бас тарту туралы хабарламаны қа­лып­тастыру; 12) 9-үдеріс – «Е-лицензиялау» МДБ АЖ-де қалыптас­ тырылған қызмет нәтижесін (электрондық лицензияны) қызмет алушының алуы. Электрондық құжат қызмет берушінің уәкілетті тұлғасының ЭЦҚ пайдалана отырып қалыптастырылады.

11. Қызмет беруші арқылы өзара iс-қимыл тәртiбiн және мемлекеттiк қызмет көрсету процесiнде ақпараттық жүйелердi қолдану тәртiбi осы Регламенттiң 5-қосым­ша­ сында ұсынылады.

«Пестицидтердi (улы химикаттарды) өндiру (формуляциялау), пестицидтердi (улы химикаттарды) өткiзу, пестицидтердi (улы химикаттарды) аэрозольдiк және фумигациялық тәсiлдермен қолдану жөніндегі қызметті жүзеге асыруға лицензияны беру, қайта ресімдеу, лицензияның телнұсқаларын беру» мемлекеттік қызмет регламентіне 1-қосымша Рәсiмдердiң (iс-қимылдардың) реттiлiгiн сипаттау әрбiр рәсiмнiң (iс-қимылдың) ұзақтығын көрсете отырып, лицензия беру

«Пестицидтердi (улы химикаттарды) өндiру (формуляциялау), пестицидтердi (улы химикаттарды) өткiзу, пестицидтердi (улы химикаттарды) аэрозольдiк және фумигациялық тәсiлдермен қолдану жөніндегі қызметті жүзеге асыруға лицензияны беру, қайта ресімдеу, лицензияның телнұсқаларын беру» мемлекеттік қызмет регламентіне 2-қосымша Рәсiмдердiң (iс-қимылдардың) реттiлiгiн сипаттау әрбiр рәсiмнiң (iс-қимылдың) ұзақтығын көрсете отырып, лицензияны қайта ресімдеу

20

қаулы-қарар Сейсенбі, 6 мамыр 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru

«Пестицидтердi (улы химикаттарды) өндiру (формуляциялау), пестицидтердi (улы химикаттарды) өткiзу, пестицидтердi (улы химикаттарды) аэрозольдiк және фумигациялық тәсiлдермен қолдану жөніндегі қызметті жүзеге асыруға лицензияны беру, қайта ресімдеу, лицензияның телнұсқаларын беру» мемлекеттік қызмет регламентіне 3-қосымша Рәсiмдердiң (iс-қимылдардың) реттiлiгiн сипаттау әрбiр рәсiмнiң (iс-қимылдың) ұзақтығын көрсете отырып, лицензия дубликатын беру

жоба «Астық қолхаттарын беру арқылы қойма қызметі бойынша қызметтер көрсетуге лицензия беру, қайта ресімдеу, лицензияның телнұсқаларын беру» мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламентін бекіту туралы «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы» 2001 жылғы 23 қаңтардағы, «Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы» 2013 жылғы 15 сәуірдегі Қазақстан Республикасының Заңдарын және «Астық қолхаттарын беру арқылы қойма қызметі бойынша қызметтер көрсетуге лицензия беру, қайта ресімдеу, лицензияның телнұсқаларын беру» мемлекеттік көрсетілетін қызмет стандартын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 28 ақпандағы № 160 қаулысын басшылыққа ала отырып, Батыс Қазақстан облысының әкімдігі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ: 1. Қоса беріліп отырған «Астық қолхаттарын беру арқылы қойма қызметі бойынша қызметтер көрсетуге лицензия беру, қайта ресімдеу, лицензияның телнұсқаларын беру» мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламенті бекітілсін.

2. Осы қаулының орындалуын бақылау Батыс Қазақстан облысы әкімінің орынбасары А.К.Өтеғұловқа жүктелсін.

3. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі. Облыс әкімі

Н.Ноғаев

2014 жылғы «__»_______№ _____ облыс әкімдігінің қаулысымен бекітілген «Астық қолхаттарын беру арқылы қойма қызметі бойынша қызметтер көрсетуге лицензия беру, қайта ресімдеу, лицензияның телнұсқаларын беру» мемлекеттiк көрсетілетін қызмет регламенті 1. Жалпы ережелер

«Пестицидтердi (улы химикаттарды) өндiру (формуляциялау), пестицидтердi (улы химикаттарды) өткiзу, пестицидтердi (улы химикаттарды) аэрозольдiк және фумигациялық тәсiлдермен қолдануға байланысты қызметті жүзеге асыруға лицензия беру, қайта ресімдеу, лицензияның телнұсқасын беру» мемлекеттік қызмет регламентіне 4-қосымша ЭҮП арқылы мемлекеттiк қызмет көрсету процесiнде ақпараттық жүйелердi пайдалану тәртiбi

3 үдеріс

4 үдеріс

Сұрақ

Сұрақ

2 үдеріс

3 шарт

6 үдеріс

2 шарт

8 үдеріс

9 үдеріс

4 шарт

5 үдеріс

7 үдеріс

10 үдеріс

Сұрақ

Э Ұ П

1 шарт

Сұрақ

1 үдеріс

“Е-лицензиялау” МДБ АЖ

“Е-лицензиялау” МДБ АЖ

ЭҮТШ

Сұрақ

АЖ ЭҮП

11 үдеріс

Қызмет алушы «Пестицидтердi (улы химикаттарды) өндiру (формуляциялау), пестицидтердi (улы химикаттарды) өткiзу, пестицидтердi (улы химикаттарды) аэрозольдiк және фумигациялық тәсiлдермен қолдануға байланысты қызметті жүзеге асыруға лицензия беру, қайта ресімдеу, лицензияның телнұсқасын беру» мемлекеттік қызмет регламентіне 5-қосымша Қызмет беруші арқылы мемлекеттiк қызмет көрсету процесiнде ақпараттық жүйелердi пайдалану тәртiбi “Е-лицензиялау” МДБ АЖ

“ Е -л и ц е н з и я л а у

1 үдеріс

ЖТ МДБ ЗТ МДБ

ЭҮШ

1 шарт

3 үдеріс

4 үдеріс

2 үдеріс

2 шарт

“Е-лицензиялау” МДБ АЖ

6 үдеріс

7 үдеріс

5 үдеріс

“ М Д Б А Ж

Қызмет көрсетуші

Шартты белгілер: Бастапқы хабарлама Аяқтаушы хабарлама Аралық хабарлама Аяқтаушы қарапайым оқиға Қате Ақпараттық жүйе Үдеріс Шарт Басқару ағыны Хабарлау ағыны Соңғы пайдаланушыға жеткізілетін электрондық құжат

3 шарт

8 үдеріс

9 үдеріс

1. «Астық қолхаттарын беру арқылы қойма қызметі бойынша қызметтер көрсетуге лицензия беру, қайта ресімдеу, лицензияның телнұсқаларын беру» мемлекеттік қызметі (бұдан әрі – мемлекеттік қызмет) Орал қаласы, Қ.Аманжолов көшесі 75 мекенжайы бойынша, телефондар: 51-27-42, 51-10-65, «Батыс Қазақстан облысының ауыл шаруашылығы басқармасы» мемлекеттік мекемесі (бұдан әрі – қызмет беруші), сондай ақ www.e.gov.kz «электрондық үкімет» веб-порталы және «Е-лицензиялау» www.elicense.kz (бұдан әрі – ПЭП) вебпорталы, жеке және заңды тұлғаның (бұдан әрі – қызмет алушы) электрондық цифрлық қолтаңбасы (бұдан әрі – ЭЦҚ) болған жағдайда көрсетіледі.

2. Көрсетiлетiн мемлекеттiк қызметтiң нысаны: электрондық (ішінара автоматтандырылған) және (немесе) қағаз түрінде.

3. Астық қолхаттарын беру арқылы қойма қызметі бойынша қызметтер көрсетуге лицензия, оны қайта ресімдеу, лицензияның телнұсқалары не уәкілетті лауазымды адамның электрондық цифрлық қолтаңбасы (бұдан әрі – ЭЦҚ) қойылған электрондық құжаттар нысанында Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 28 ақпандағы № 160 қаулысымен бекітілген «Астық қолхаттарын беру арқылы қойма қызметі бойынша қыз­меттер көрсетуге лицензия беру, қайта ресімдеу, ли­ цен­зияның телнұсқаларын беру» мемлекеттік қызметі стан­дартта көрсетілген жағдайларда және негіздемелер бойынша бас тарту туралы дәлелді түрдегі жауап көр­ сетілетін мемлекеттік қызмет нәтижесі болып табылады.

2. Мемлекеттiк қызмет көрсету үдерісінде қыз­мет берушiнiң құрылымдық бөлiмшелерiнiң (қыз­меткерлерiнiң) iс-қимыл тәртiбiн сипаттау 4. Мыналар: Мемлекеттiк қызмет көрсету www.e.gov.kz «элек­ трондық үкімет» веб-порталы және «Е-лицензиялау»: www.elicense.kz веб-порталы арқылы көрсетіледі, қызмет алушының ЭЦҚ қойылған электрондық құжат нысанында сұрау салу бойынша рәсiмдердiң (iсқимылдардың) басталуына негiздеме болып табылады: стандарттың 1-қосымшасына сәйкес өтініш қа­ былдау; 5. Мемлекеттiк қызмет көрсету үдерісінiң құрамына кiретiн әрбiр рәсiмнiң (iс-қимылдың) мазмұны. Лицензия беру үшін: 1) Кеңсе маманы қызмет алушыдан Стандарттың 9тармағында көрсетілген қажетті құжаттарды алған мезгілден бастап 30 минуттың ішінде қабылдап және оны тіркеуді жүзеге асырады. Нәтижесі – қызмет беруші басшылығына құжатқа бұрыштама қоюға жолданады.

2) Қызмет беруші басшылығы 1 күннің ішінде түскен құжаттармен танысып, қызмет беруші жауапты орындау­ шыны белгілейді. Нәтижесі – мемлекеттік қызметті көрсету үшін қызмет беруші жауапты орындаушыға жолданады; 3) қызмет берушінің жауапты орындаушысы 8 (сегіз) жұмыс күні ішінде түскен құжаттарды қарап, қызмет алушыға лицензия жобасын дайындайды немесе бас тарту туралы дәлелді түрдегі жауабын береді. Нәтижесі – лицензияны немесе бас тарту туралы дә­ лелді түрдегі жауабты қол қою үшін басшыға жолдайды.

4) Қызмет беруші басшылығы 1 күннің ішінде лицензияны беруге немесе мемлекеттік қызметті көрсетуден бас тарту туралы дәлелді жауабына қол қояды. Нәтижесі – қол қойылған лицензияны немесе бас тарту туралы дәлелді жауабын жолдайды.

5) Қызмет беруші кеңсе маманы 30 минуттың ішінде қызмет алушыға лицензияны немесе бас тарту туралы дәлелді жауабын береді. Нәтижесі – лицензияны немесе бас тарту туралы дәлелді жауабын беру. Лицензияны қайта ресімдеу: 1) кеңсе маманы қызмет алушыдан стандарттың 9 тармағында көрсетілген қажетті құжаттарды алған мезгілден бастап 30 минуттың ішінде қабылдап және оны тіркеуді жүзеге асырады. нәтижесі – қызмет беруші басшылығына құжатқа бұрыштама қоюға жолданады.

2) Қызмет беруші басшылығы 1 күннің ішінде түскен құжаттармен танысып, қызмет беруші жауапты орындау­ шыны белгілейді. Нәтижесі – мемлекеттік қызметті көрсету үшін қызмет беруші жауапты орындаушыға жолданады; 3) қызмет беруші жауапты орындаушы 5 жұмыс күн ішінде түскен құжатты қарап, қызмет алушыға лицензияны қайта немесе бас тарту туралы дәлелді жауабын ресімдейді.

Нәтижесі – қайта ресімделген лицензияны немесе бас тарту дәлелді жауабын қол қоюға басшылыққа жібереді.

4) Қызмет беруші басшылығы 1 күннің ішінде қайта ресімделген лицензияға немесе мемлекеттік қызметті көрсетуден бас тарту туралы дәлелді жауабына қол қояды. Нәтижесі – қол қойылған қайта ресімделген лицензияны немесе бас тарту туралы дәлелді жауабын кеңсе маманына жолдайды.

5) Қызмет беруші кеңсе маманы 30 минуттың ішінде қызмет алушыға қайта ресімделген лицензияны немесе бас тарту туралы дәлелді жауабын береді. Нәтижесі – қайта ресімделген лицензияны немесе бас тарту туралы дәлелді жауабын беру. Лицензияның телнұсқасын беру: 1) кеңсе маманы қызмет алушыдан Стандарттың 9тармағында көрсетілген қажетті құжаттарды алған мезгілден бастап 30 минуттың ішінде қабылдап және оны тіркеуді жүзеге асырады. Нәтижесі – қызмет беруші басшылығына құжатқа бұрыштама қоюға жолданады.

2) Қызмет беруші басшылығы 4 сағатта түскен құжаттармен танысып, қызмет беруші жауапты орын­ даушыны белгілейді. Нәтижесі – мемлекеттік қызметті көрсету үшін қызмет беруші жауапты орындаушыға жолданады; 3) қызмет беруші жауапты орындаушы 1 жұмыс күн ішінде түскен құжатты қарап, қызмет алушыға лицензияның дубликатын немесе бас тарту туралы дәлелді жауабын әзірлейді. Нәтижесі – лицензияның дубликатын немесе бас тарту туралы дәлелді жауабын қол қоюға басшылыққа жібереді.

4) Қызмет беруші басшылығы 4 сағатта лицензия­ның дубликатына немесе мемлекеттік қызметті көрсе­ туден бас тарту туралы дәлелді жауабына қол қояды. Нәтижесі - қол қойылған лицензияның дубликатын немесе бас тарту туралы дәлелді жауабын кеңсе маманына жолдайды.

5) Қызмет беруші кеңсе маманы 30 минуттың ішінде қызмет алушыға лицензияның дубликатын немесе бас тарту туралы дәлелді жауабын береді. Нәтижесі-лицензияның дубликатын немесе бас тарту туралы дәлелді жауабын беру.

3. Мемлекеттiк қызмет көрсету үдерісінде қызмет берушiнiң құрылымдық бөлiмшелерiнiң (қызмет­ кер­лерiнiң) өзара iс-қимыл тәртiбiн сипаттау 6. Мемлекеттiк көрсетiлетiн қызмет процесiне қатысатын қызмет берушiлердiң, құрылымдық бөлiм­ шелерiнiң (қызмет­кер­лерiнiң) тiзбесi: 1) қызмет беруші басшылығы; 2) қызмет беруші кеңсе маманы; 3) қызмет беруші жауапты орындаушы; 4) мүдделі орган 7. Әрбiр рәсiмнiң (iс-қимылдың) ұзақтығын көрсете отырып, құрылымдық бөлiмшелер (қызметкерлер) арасындағы рәсiмдердiң (iс-қимылдардың) реттiлiгiн сипаттауды (мемлекеттiк қызметтi көрсету үшiн қажеттi барлық рәсiмдердiң (iс-қимылдардың) әрбiр рәсiмнiң (iс-қимылдың) орындалу мерзiмiн көрсете отырып, сипаттамасын келтiру) ұзақтығын көрсете отырып, лицензияны беру, осы Регламенттің 1-қосымшасында, қайта ресімделген лицензияны беру, осы Регламенттің 2 қосымшасында, лицензияның дубликатын беру, осы Регламенттің 3-қосымшасында көрсетілген.

4. Мемлекеттiк қызмет көрсету үдерісiнде ақпараттық жүйелердi пайдалану тәртiбiн сипаттау 8. Қызмет берушінің ЭҮП арқылы әрбір қадамдық әрекеттері мен шешімдері (қызметті көрсету кезіндегі функционалдық өзара әрекеттесуі).

1) қызмет алушы компьютердегі интернет-брау­ зерінде сақталып тіркелген өзінің ЭЦҚ куәлігінің кө­ мегімен ЭҮП-де тіркеуді жүзеге асырады (ЭҮП-де тіркелмеген қызмет алушы үшін жүзеге асырылады); 2) 1-үдеріс – мемлекеттік қызметті алу үшін қызмет алушы компьютердегі интернет-браузеріне тіркелген ЭЦҚ куәлігін бекіту, қызмет алушының паролін ЭҮП-ге енгізу (авторлау үдерісі); 3) 1-шарт – тіркелген қызмет алушы туралы деректердің дұрыстығын логин (ЖСН/БСН) мен пароль арқылы ЭҮП-де тексеру; 4) 2-үдеріс – қызмет алушының деректерінде бар бұзушылықтарға байланысты авторлаудан бас тарту туралы хабарламаны ЭҮП-де қалыптастыру;

(Жалғасы бар)

қаулы-қарар oral_oniri@inbox.ru

Сейсенбі, 6 мамыр 2014 жыл

21

Жоба «Ғибадат үйлерін (ғимараттарын) салу және олардың орналасатын жерін айқындау, сондай-ақ үйлерді (ғимараттарды) ғибадат үйлері (ғимараттары) етіп қайта бейіндеу (функционалдық мақсатын өзгерту) туралы шешім беру» мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламентiн бекіту туралы «Қазақстан Республикасындағы жергiлiктi мемлекеттiк басқару және өзiн-өзi басқару туралы» 2001 жылғы 23 қаңтардағы, «Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы» 2013 жылғы 15 сәуірдегі Қазақстан Республикасының Заңдарын басшылыққа ала отырып, Батыс Қазақстан облысының әкімдігі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ: 1. Қоса беріліп отырған «Ғибадат үйлерін (ғимараттарын) салу және олардың орналасатын жерін айқындау, сондай-ақ үйлерді (ғимараттарды) ғибадат үйлері (ғимараттары) етіп қайта бейіндеу (функционалдық мақсатын өзгерту) туралы шешім беру» мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламентi бекітілсін.

2. Осы қаулының орындалуын бақылау Батыс Қазақстан облысы әкімінің бірінші орынбасары С.Ж.Шапкеновке жүктелсін.

3. Осы қаулы алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі. Облыс әкімі

Н.Ноғаев

«Ғибадат үйлерін (ғимараттарын) салу және олардың орналасатын жерін айқындау, сондай-ақ үйлерді (ғимараттарды) ғибадат үйлері (ғимараттары) етіп қайта бейіндеу (функционалдық мақсатын өзгерту) туралы шешім беру» мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламенті 1. Жалпы ережелер 1. «Ғибадат үйлерін (ғимараттарын) салу және олардың орналасатын жерін айқындау, сондай-ақ үйлерді (ғимараттарды) ғибадат үйлері (ғимараттары) етіп қайта бейіндеу (функционалдық мақсатын өзгерту) туралы шешім беру» – мемлекеттік көрсетілетін қызметін (бұдан әрі – мемлекеттік көрсетілетін қызмет) Қазақстан Республикасы Үкіметінің «Діни қызмет саласындағы мемлекеттік көрсетілетін қызметтер стандарттарын бекіту туралы» 2014 жылғы 24 ақпандағы №137 қаулысымен бекітілген «Ғибадат үйлерін (ғимараттарын) салу және олардың орналасатын жерін айқындау, сондай-ақ үйлерді (ғимараттарды) ғибадат үйлері (ғимараттары) етіп қайта бейіндеу (функционалдық мақсатын өзгерту) туралы шешім беру» мемлекеттік көрсетілетін қызмет стандарты (бұдан әрі – Стандарт) негізінде «Батыс Қазақстан облысы дін істері басқармасы» мемлекеттік мекемесімен (бұдан әрі – басқарма) келісім бойынша «Батыс Қазақстан облысының сәулет және қала құрылысы басқармасы» мемлекеттік мекемесі (бұдан әрі – көрсетілетін қызметті беруші) көрсетеді.

2. Мемлекеттік көрсетілетін қызмет көрсету нысаны: қағаз түрінде.

3. Мемлекеттік қызметті көрсету нәтижесi – Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің ғибадат үйлерін (ғимараттарын) салу, олардың орналасатын жерін айқындау, немесе үйлерді (ғимараттарды) ғибадат үйлері (ғимараттары) етіп қайта бейіндеу (функционалдық мақсатын өзгерту) туралы шешімі (бұдан әрі – шешім) немесе Стандарттың 10-тармағында көзделген негіздер бойынша мемлекеттік қызметті көрсетуден бас тарту туралы дәлелденген жауап (бұдан әрі – бас тарту туралы дәлелденген жауап) болып табылады. Мемлекеттік қызмет нәтижесін ұсыну нысаны: қағаз түрінде.

4. Мемлекеттік қызмет жеке және заңды тұлғаларға (бұдан әрі – көрсетілетін қызметті алушы) тегін көр­ сетіледі.

2. Мемлекеттік қызмет көрсету процесінде көрсеті­ле­ тін қызмет берушінің құрылымдық бөлімшелерінің (қызметкерлерінің) іс-қимыл тәртібін сипаттау 5. Мемлекеттік қызметті көрсету бойынша рәсімді (іс-қимылды) бастауға негіздеме көрсетілетін қызмет берушінің Стандарттың 1,2-қосымшаларына сәйкес нысандағы өтініш қабылдауы болып табылады.

6. Мемлекеттік қызмет көрсету процесінің құрамына

кіретін әрбір рәсімнің (іс-қимылдың) мазмұны, оларды орындау ұзақтығы: 1) көрсетілетін қызмет берушінің кеңсе қызметкері отыз минут ішінде өтініш пен Стандарттың 9-тармағына сәйкес құжаттар тізбесін қабылдап, кіріс құжаттар журналына тіркеп және қызмет берушінің басшысының қарауына жолдайды; 2) көрсетілетін қызмет берушінің басшысы бір жұмыс күні ішінде көрсетілетін қызметті алушының өтінішін қарап, көрсетілетін қызмет берушінің бөлім басшысына жібереді; 3) көрсетілетін қызмет берушінің бөлім басшысы үш сағат ішінде көрсетілетін қызмет алушының өтінішін қарап, орындау үшін көрсетілетін қызмет берушінің жа­ уапты орындаушысына жолдайды; 4) көрсетілетін қызмет берушінің жауапты орындаушысы екі жұмыс күні ішінде көрсетілетін қызмет алушының өтініші мен құжаттарды зерделейді, хат дайындап басқарма басшысына келісімдеуге жібереді; 5) басқарманың кеңсе қызметкері отыз минут ішінде қызмет берушіден көрсетілетін қызмет алушының өтініші мен құжаттарын көрсетілетін қызмет берушінің ілеспе хатымен қоса (бұдан әрі - құжаттар) кіріс құжаттар журналына тіркеп, басқарма басшысының қарауына жолдайды; 6) басқарма басшысы бір жұмыс күні ішінде түскен құжаттарды қарап, басқарманың бөлім басшысына жібереді; 7) басқарманың бөлім басшысы үш сағат ішінде құжаттардың қойылатын талаптарға сәйкестігін қарап, орындау үшін басқарманың жауапты орындаушысына жолдайды; 8) басқарманың жауапты орындаушысы төрт жұмыс күні ішінде құжаттарды зерделейді, тексеру нәтижелеріне сәйкес шешімді келісімдеу туралы хат (бұдан әрі - хат) немесе бас тарту жөнінде дәлелденген жауап дайындап, көрсетілетін қызмет берушіге жолдайды; 9) көрсетілетін қызмет берушінің кеңсе қызметкері отыз минут ішінде хатты немесе бас тарту жөнінде дәлелденген жауапты тіркеп, көрсетілетін қызмет берушінің басшысының қарауына жолдайды; 10) көрсетілетін қызмет берушінің басшысы бір жұмыс күні ішінде хатты немесе бас тарту жөнінде дәлелденген жауапты қарап, көрсетілетін қызмет берушінің бөлім басшысына жолдайды; 11) көрсетілетін қызмет берушінің бөлім басшысы үш сағат ішінде хатты немесе бас тарту жөнінде дәлелденген жауапты қарап, орындау үшін көрсетілетін қызмет берушінің жауапты орындаушысына береді; 12) көрсетілетін қызмет берушінің жауапты орындау­

шысы үш жұмыс күні ішінде қол қоюға ғибадат үйлерін (ғимараттарын) салу, олардың орналасатын жерін айқындау, немесе үйлерді (ғимараттарды) ғибадат үйлері (ғимараттары) етіп қайта бейіндеу (функционалдық мақсатын өзгерту) туралы облыс әкімдігінің қаулысының жобасын (бұдан әрі – қаулы жобасы) немесе бас тарту жөнінде дәлелденген жауап әзірлейді; 13) көрсетілетін қызмет берушінің басшысы бір жұмыс күні ішінде облыс әкіміне немесе міндетін атқарушы тұлғаға қаулы жобасын жолдайды немесе бас тарту жөніндегі дәлелденген жауапты көрсетілетін қызмет алушыға беру үшін көрсетілетін қызмет берушінің бөлім басшысына ұсынады; 14) облыс әкімі немесе міндетін атқарушы тұлға сегіз жұмыс күні ішінде қаулы жобасына қол қойып, көрсетілетін қызмет берушінің басшысына жолдайды.

15) көрсетілетін қызмет берушінің басшысы бір жұмыс күні ішінде шешімді көрсетілетін қызмет алушыға беру үшін көрсетілетін қызмет берушінің бөлім басшысына береді. Көрсетілетін қызмет берушінің бөлім басшысы бір жұмыс күні ішінде тіркелген шешімді қызмет берушінің кеңсесі арқылы қағаз тасымалдағышта қызметті алушыға жолдайды.

7. Келесі рәсімді (іс-қимылды) орындауды бастау үшін негіз болатын мемлекеттік қызметті көрсету бойынша рәсімдердің (іс-қимылдың) нәтижесі: 1) көрсетілетін қызмет берушінің кеңсесінде көр­ сетілетін қызмет алушының өтініші мен Стандарттың 9тармағына сәйкес құжаттар тізбесін тіркеу және қызмет берушінің басшысына жолдау; 2) көрсетілетін қызмет беруші басшысының қарары; 3) көрсетілетін қызмет берушінің бөлім басшысының қарары; 4) көрсетілетін қызмет берушінің жауапты орындаушысы хат дайындайды және оны құжаттармен қоса келісімдеу үшін басқарма басшысына жолдау; 5) басқарманың кеңсесінде көрсетілетін қызмет берушінің хаты мен құжаттарды тіркеу және басқарманың басшысына жолдау; 6) басқарма басшысының қарары; 7) басқарманың бөлім басшысының қарары; 8) басқарманың жауапты орындаушысы көрсетілетін қызмет алушының құжаттарын келісімдеу мүмкіндігін анықтайды; 9) хатты немесе бас тарту жөнінде дәлелденген жа­ уапты тіркеп, көрсетілетін қызмет берушінің басшысының қарауына жолдау; 10) көрсетілетін қызмет беруші басшысының қарары; 11) көрсетілетін қызмет берушінің бөлім басшысының

Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің 2014 жылғы «__»____________ № ____қаулысымен бекітілген

қарары; 12) хатты немесе бас тарту жөнінде дәлелденген жа­ уапты көрсетілетін қызмет берушіге жолдау; 13) қаулы жобасын немесе бас тарту жөнінде дәлелденген жауап дайындау; 14) қаулы жобасын облыс әкіміне немесе міндетін атқарушы тұлғаға жолдау немесе бас тарту туралы дәлелденген жауапты қызмет алушыға беру үшін көрсетілетін қызмет берушінің бөлім басшысына беру; 15) облыс әкімі немесе міндетін атқарушы тұлғаның қаулы жобасына қол қою және көрсетілетін қызмет берушіге жолдау; 16) көрсетілетін қызметті берушінің бөлім басшысы тіркелген шешімді қызмет берушінің кеңсесі арқылы қағаз тасымалдағышта көрсетілетін қызметті алушыға ұсынуы.

3. Мемлекеттік қызмет көрсету процесінде көрсетілетін қызмет берушінің және басқарманың құрылымдық бөлімшелерінің (қызметкерлерінің) өзара іс-қимыл тәртібін сипаттау 8. Мемлекеттік қызмет көрсету процесіне қатысатын қызмет беруші мен басқарманың құрылымдық бөлім­ шелерінің (қызметкерлердің) тізбесі: 1) көрсетілетін қызмет берушінің кеңсе қызметкері; 2) көрсетілетін қызмет берушінің басшысы; 3) көрсетілетін қызмет берушінің бөлім басшысы; 4) көрсетілетін қызмет берушінің жауапты орындау­ шысы; 5) басқарманың кеңсе қызметкері; 6) басқарманың басшысы; 7) басқарманың бөлім басшысы; 8) басқарманың жауапты орындаушысы; 9. Әрбір рәсімнің (іс-қимылдың) реттілігі сызба түрінде осы мемлекеттiк көрсетілетін қызмет регламентіне қосымшада көрсетілген.

4. Халыққа қызмет көрсету орталығымен және (неме­ се) өзге де көрсетілетін қызметті берушілермен өзара іс-қимыл тәртібін, сондай-ақ мемлекеттік қызмет көрсету процесінде ақпараттық жүйелерді пайдалану тәртібін сипаттау 10. Осы мемлекеттік көрсетілетін қызмет халыққа қызмет көрсету орталықтары және басқа қызмет көрсетушілер арқылы көрсетілмейді.

11. Мемлекеттік қызмет көрсету тәртібі туралы толық ақпарат көрсетілетін қызметті берушінің ресми сайтында www.architecture-bko.gov.kz орналастырылған.

«Ғибадат үйлерін (ғимараттарын) салу және олардың орналасатын жерін айқындау, сондай-ақ үйлерді (ғимараттарды) ғибадат үйлері (ғимараттары) етіп қайта бейіндеу (функционалдық мақсатын өзгерту) туралы шешім беру»мемлекеттік қызмет регламентіне 1-қосымша Құрылымдық бөлімшелер (қызметкерлер) арасындағы рәсімдердің (іс-қимылдардың) реттілігі 1. көрсетілетін қызмет берушінің кеңсе қыз­ меткері отыз минут ішінде өтініш пен Стандарттың 9-тармағына сәйкес құжаттар тізбесін қабылдап, кіріс құжаттар журналына тіркеп және қызмет берушінің басшысының қарауына жолдайды;

10. көрсетілетін қызмет берушінің басшысы бір жұмыс күні ішінде хатты немесе бас тарту жөнін­ де дәлелденген жауапты қарап, көрсетілетін қызмет берушінің бөлім басшысына жолдайды;

2. көрсетілетін қызмет берушінің басшысы бір жұмыс күні ішінде көрсетілетін қызметті алушының өтінішін қарап, көрсетілетін қызмет берушінің бөлім басшысына жібереді;

9. көрсетілетін қызмет берушінің кеңсе қыз­ меткері отыз минут ішінде хатты немесе бас тарту жөнінде дәлелденген жауапты тіркеп, көрсетілетін қызмет берушінің басшысының қарауына жолдайды;

3. көрсетілетін қызмет берушінің бөлім бас­ шысы үш сағат ішінде көрсетілетін қызмет алушының өтінішін қарап, орындау үшін көрсетілетін қызмет берушінің жауапты орындаушысына жолдайды;

4. көрсетілетін қызмет берушінің жауапты орындаушысы екі жұмыс күні ішінде көрсетілетін қызмет алушының өтініші мен құжаттарды зерделейді, хат дайындап басқарма басшысына келісімдеуге жібереді;

5. басқарманың кеңсе қызметкері отыз минут ішінде қызмет берушіден көрсетілетін қызмет алушының өтініші мен құжаттарын көрсетілетін қызмет берушінің ілеспе хатымен қоса (бұдан әрі құжаттар) кіріс құжаттар журналына тіркеп, басқарма басшысының қарауына жолдайды;

8. басқарманың жауапты орындаушысы төрт жұмыс күні ішінде құжаттарды зерделейді, тексеру нәтижелеріне сәйкес хат немесе бас тарту жөнінде дәлелденген жауап дайындап, көрсетілетін қызмет берушіге жолдайды;

7. басқарманың бөлім басшысы үш сағат ішінде құжаттардың қойылатын талаптарға сәйкестігін қа­ рап, орындау үшін басқарманың жауапты орындаушы­ сына жолдайды;

6. басқарма басшысы бір жұмыс күні ішінде түскен құжаттарды қарап, басқарманың бөлім басшысына жібереді;

11. көрсетілетін қызмет берушінің бөлім басшысы үш сағат ішінде хатты немесе бас тарту жөнінде дәлелденген жауапты қарап, орындау үшін көрсетілетін қызмет берушінің жауапты орындау­ шысына береді;

12. көрсетілетін қызмет берушінің жауапты орындаушысы үш жұмыс күні ішінде қол қоюға ғибадат үйлерін (ғимараттарын) салу, олардың орналасатын жерін айқындау, немесе үйлерді (ғимараттарды) ғибадат үйлері (ғимараттары) етіп қайта бейіндеу (функционалдық мақсатын өзгерту) туралы облыс әкімдігінің қаулысының жобасын (бұдан әрі – қаулы жобасы) немесе бас тарту жөнінде дәлелденген жауап әзірлейді;

13. көрсетілетін қызмет берушінің басшысы бір жұмыс күні ішінде облыс әкіміне немесе міндетін атқарушы тұлғаға қаулы жобасын жолдайды немесе бас тарту жөніндегі дәлелденген жауапты көрсетілетін қызмет алушыға беру үшін көрсетілетін қызмет берушінің бөлім басшысына ұсынады;

14. облыс әкімі немесе міндетін атқарушы тұлға сегіз жұмыс күні ішінде қаулы жобасына қол қойып, көрсетілетін қызмет берушінің басшысына жолдайды.

15. көрсетілетін қызмет берушінің басшысы бір жұмыс күні ішінде шешімді көрсетілетін қызмет алушыға беру үшін көрсетілетін қызмет берушінің бөлім басшысына береді. Көрсетілетін қызмет берушінің бөлім басшысы бір жұмыс күні ішінде тіркелген шешімді қызмет берушінің кеңсе арқылы қағаз тасымалдағышта қызметті алушыға жолдайды.

22

хабар-ошар Сейсенбі, 6 мамыр 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru

Жаңақала ауданы Мәстексай ауы­ лының тұрғыны болған Ұлы Отан соғысының ардагері, еңбек ардаге­рі, ұлағатты ұстаз, әке­міз Сырым Са­ парұлы Сапаров ортамызда болса, 90 жасқа толар еді. Еске алып, әке, бүгін өзіңізді, Сағындық нұрға толы жүзіңізді. Аңсадық айтқан жылы сөзіңізді, Ақылшы бола білген кезіңізді. Тірі болсаң, жан әке, дәл бүгінде Тойлар едік 90-ға келген тойыңызды. Әкеміздің жатқан жері жарық, топырағы торқа, иманы жолдас болсын.

Сағына еске алушылар: бала-келіндері ЕлемесҚымбат, Есентемір-Бағдагүл, Ақболат-Ақмарал, қыз-күйеу балалары Өтеген-Гүлшат, СағидоллаАлма, Жайсан-Фатима, немере-жиендері, шөберелері Ақжайық ауданы Атамекен ауы­ лының тұрғыны болған аяулы әкеміз Серік Жұмаға­лиұлы Бекбатыров тірі болса, бүгін, 5 мамырда 58 жасқа толар еді. Амал қанша, аты суық ажал асыл жанды жақында арамыздан алып кетті. Асыл әке, асқар таудай ардағым, Көтеріп ең бір әулеттің салмағын. Жанымызға аяздай боп батады – Арамыздан мәңгі кетіп қалғаның. Топырағың торқа, жаның жәннатта болсын, жан Әке!

Сағынып еске алушылар: зайыбы Ақсұлу, балалары Әсет-Гүлжанат, Берік, Жасқайрат, немересі Ақтілек, қыз-күйеу балалары Айгүл-Ербол, Назгүл-Жәнібек Қаратөбе ауданы Шөптікөл ауылында дү­ниеге келген, Зеле­нов ауданы Пермь ауы­лының тұрғыны болған Өмірбек Тілекұлы Тоқжановтың өмір­ден өткеніне 30 сәуір­де 1 жыл болды. Сенсіз бірақ таң да атар, күн де батар, Жоқтығы бір өзіңнің жанға батар. Сағынып, сарғаюмен күн кешеміз, Иманың жолдас болғай бізден айтар.

Еске алушылар: аға-жеңгесі Жамбыл-Лиза, апа-жездесі Алшынбай-Маржан, қарындастары Гүлжан, Баян «РМ Lukas Kazakhstan» ЖШС жұртшылық пен уәкілет­ті ор­гандарға «ЧНГКМ. Турней ке­нінің СВ бөлігіндегі пласт қы­ сымын ұстап тұру жүйесін да­ мытудың 2-ші кезе­ңі – СППД оңтүстік орнатудың модернизациясы» жұ­мыс жобасының қоршаған ортаны қорғау бөлі­ мі бойынша қоғамдық тыңдау өтетіндігін хабарлайды. Қоғамдық тыңдау 2014 жыл­дың 27 мамыры күні сағат 11.00-де Зеленов ауданы Январцев а. мектеп ғи­маратын­да өтеді. ҚОӘБ материалдарымен «РМ Luсas Kazakhstan» ЖШС компаниясының мекенжайы бойынша танысуға болады: Орал қ., Есқалиев көш., 177, №210 кеңсе, 2-қабат. Анықтама алу телефоны: +7 (7112) 9397-66, e-mail: z.abugalieva@ pmlucas.com

Қаратөбе ауданы Егіндікөл ауы­лының тұрғыны болған бірі­­мізге адал жар, бәрімізге сүйікті әке Ислам Жақсығалиұлы Жақсыға­лиевті 1 ма­мыр күні 80 жасқа то­ луына орай сағыныш­пен еске аламыз. Өтсе де қанша уақыт, қаншама жыл, Әкетайым, біз біргеміз мәңгі сізбен. Бүгін, міне, жиналып еске алмақпыз Сырласып іштей ғана өзіңізбен.

ӨҢ МЕН ТҮСТІҢ АРАСЫ «Түгінбай әулие дүниеден озды...» де­ген хабар жеткенде, әйгілі Жаныс би қапелімде: «Түгінбайдың өлгені ұят болған екен...» – депті. Күнара телефонмен сөйле­сіп отырған досым Талғат Бакушевтің қазасы ту­ралы естігенде мен де сондай күй кештім... Тым ерте тарқады ма базар біздің, Есітіп, естен тандым қазаңды, ізгім. Мен деген мың жігіттің арасынан, Таңдауы саған түсті-ау Ажал-қыздың...

Еске алушылар: зайыбы Мүнзила, ұл-қыздары, немере-жиендері Бөкей ордасы ауданы Бөрлі ауы­лының тұрғыны болған ана­мыз Шолпан Қойшы­баеваны бұл дү­ ние­ден өткеніне 6 мамыр­да бір жыл болуына байланысты сағы­ныш­пен еске аламыз. Анашым, ұл-қызыңның тірегі едің, Тірі болсаң, жанымызда жүрер едің. Болмасаң да бүгін біздің қасымызда, Айтқан сөзің, жарқын жүзің жадымызда.

Сүю-күю... Арпалыс... Жиі «аттандау...» Өмір деген — өзіңді сияқты алдау. Қамал бұзар қырықтан енді асқанда, Сенің өліп қалғаның ұят болды-ау.

Еске алушылар: ұл-қыздары

Білем, білем, «Бұл өмір — сынақ қана», Тым ерте аттандың-ау, бірақ, бала. Ақсиып, ылғи күліп жүруші едің, Жайраңдап жүр ме екенсің жұмақта да?!

Базаршоландық Қасымғали Сапар­ға­лиұлының өмірден өт­ке­ніне 1 жыл болды. Сөйтіп, жараты­лысы­нан жатты жатырқамайтын, жақсылыққа жаны дос жанның жү­ регі тоқтады. Біздер оны әр кез үл­гі тұт­тық. Жанұяның жан-жақты қа­ лыптасуына, ұрпа­ғы­­ның ізгілік жолында тәрбиеленуіне соншама мүд­ делі болатын. Әттең, өмірі қысқа болды. Азаматы­мызды, әкемізді са­ғы­ныштың сарғайған самалы­нан іздейміз. Баршаны бауырындай қа­былдай­тын, ағайын-туманы сыйлас­тық төрінде көретін, бала­ларын болашағым деп білетін қайран жүрек қа­пылыста тыным тапты. Қа­дірің қашан да биік, қам­қорлығың қалтқысыз, мейірі­мің мөлшерсіз, шаңы­рағымыздың шаттығы мен қуанышынан тұра­ тын сенің асыл бейнең, рухани дүниең бізбен мәңгі бірге.

Сәл қуанып, көңілім көктегенде, Бір нәрсеге қолым не жетпегенде, Іздеймін де... Біртүрлі сене алмаймын, Сені мына өмірде жоқ дегенге. Зіл қара тас кеудемді жаншығандай, Қысыламын кей сәтте жан шығардай. ...Әйнегінен пойыздың қарай берем, Қарсы алдымнан күлімдеп сен шығардай. Әй, бірақ, жазудан кім құтылар-ды, Рас шығып тағдырдың үкімі әлгі, Оралдың вокзалынан, міне, тағы, Сен емес, інілерің күтіп алды...

Бауыржан Бабажанұлы, Ақтөбе қаласы

Еске алушылар: зайыбы Бақытжамал, ұлдары Еркебұлан, Наурызғали

«Жайықмұнай» ЖШС ҚР-ның Экологиялық кодексінің (57-бап) та­лаптарына сәйкес ҚР Қоршаған орта және су ресурстары министр­лігі Экологиялық реттеу және бақылау комитетінің БҚО экология департаментіне «Чинарев мұнайгаз конденсатты кен орнындағы өнеркәсіптік ағындар мен кәріздік суларды көму полигонын пайдалану жобасының» қоршаған ортаға әсерін бағалау материалдарын мемлекеттік экологиялық сараптама өткізу үшін жолдайды. Барлық мүдделі азаматтар мен қоғамдық бірлестіктерге мемлекеттік экологиялық сараптаманы өткізу кезінде өз ойларыңызды төмендегі мекенжай бойынша білдіру мүмкіндігі бар екендігін хабарлаймыз: Орал қ, Л.Толстой көш. 59, ҚР Қоршаған орта және су ресурстары министрлігі Экологиялық реттеу және бақылау комитетінің БҚО экология департаменті, факс: 51-29-81, тел: 50-04-81, 51-53-52.

“Жайық Пресс” ЖШС және облыстық “Орал өңірі”, “Приуралье” газеттерінің редакция ұжымы Қазақстан Журналистер одағының мүшесі, журналистика ардагері Орынбай Жәкібаевтың қайтыс болуына байланысты марқұмның жанұясына, тума-туыстарына қайғыларына ортақтасып көңіл айтады.

Аталмыш хабарлама арқылы «Уральскагрореммаш» АҚ несиегер­ лерді ақпараттандыру және Қазақстан Республикасының 2003 жылғы 13 мамырдағы №415-ІІ «Акционерлік қоғамдар туралы» Заңының 70-б.

1-т. жүзеге асыру мақсатында «Қазақстан Халық Банкі» АҚ-мен ірі көлемде келісімшарт жасалғандығын хабарлайды.

ҚР АШМ АӨК МИК Батыс Қазақстан об­лыс­тық аумақтық инспек­ циясы ұжымы осы меке­менің басшысы Ғарапша Әділұлы Сахиповке інісі Жақсылықтың мезгілсіз қайтыс болуына байланысты қай­ғы­сы­на ортақтасып кө­ңіл айтады.

«Орал Терминал», «Белес Агро», «Авангард» ЖШС ұжымдары ком­паниялар тобының жетекшісі Мұрат Орынбайұлы Жәкібаевқа әкесі Орынбай Жәкібаевтың қайтыс болуына байланысты қайғысына ортақтасып көңіл айтады.

ҚР АШМ АӨК МИК Орал қалалық және аудан­дық аумақтық инспекция қызметкерлері ҚР АШМ АӨК МИК Батыс Қазақстан облыстық аумақтық инспекция­сының басшысы Ғарапша Әділұлы Сахиповке інісінің қайтыс болуына байланысты орны толмас қайғы­сы­на ортақтасып көңіл айтады.

Облыстық, қалалық ардагерлер ұйымының кеңесі Кеңестер Ода­ғының Батыры, соғыс және еңбек ардагері Жақсығұлов Садық Шакелұлының жұбайы Вера Сергеевнаның өмірден озуына байланысты марқұмның отбасы мен тума-туыс­қан­ дарына қайғырып көңіл айтады.

хат-хабар oral_oniri@inbox.ru

Сейсенбі, 6 мамыр 2014 жыл

Хабарландыру Келісімшарт бойынша әскери қызмет Орал қаласының қорғаныс істері жөніндегі басқармасы Ақтау, Атырау қалаларында орналасқан әскери бөлімдеріне келісімшарт бойынша әскери қызметке сарбаз және сержант лауазымдарына жинақтау жұмыстарын жүргізуде. Анықтама алу үшін: Мекенжайы: Орал қаласының қорғаныс істері жөніндегі басқармасы, Еуразия даңғылы, 100, №111, 341-кабинет Тел.: 53-86-60

«Батыс Қазақстан облысының дін істері басқармасы» ММ 090000, Орал қаласы, Дос­ тық даңғылы, 201-үй, 404-бөл­ ме, анықтама алу телефоны (8 711 2 50 63 95), электрондық мекенжай: dinzko@mail.ru «Батыс Қазақстан облысының дін істері басқармасы» ММ «Б» корпусы мемлекеттік әкімшілік лауазымдардың бос орнына ашық конкурс жариялайды: 1. Дінтану сараптамасы, мониторинг және ақпараттық талдау бөлімінің бас маманы, (санаты DО-4) лауазымдық жалақысы қыз­мет өткерген жылдарына байланысты 64 063 теңгеден 86 485 теңгеге дейін. Функционалдық міндеттері: - білім ордаларында, елді мекен­ дерде азаматтардың дiни сенiм бостандығына құқықтарын қам­ тамасыз ету саласындағы мемлекеттiк саясат мәселелерi бойынша діни ақпараттық-насихаттық топтарымен ағарту, түсiндiру жұ­ мыстарын жүргiзеді; - облыс аумағында құрылған дiни бiрлестiктердiң, дiни оқу орындарының қызметтерiне рейд­тік шара ұйымдастырады, зерделейді, талдайды, мониторинг жүргізеді және олар туралы ақпараттық дерекқорды қалып­ тастырады; - ғибадат үйлерiнен (ғимарат­ тарынан) тыс жерлерде дiни жо­раларды өткiзуге арналған үйжайлар қызметін, жеке және заң­

ды тұлғаларға көрсетiлетiн мемлекеттiк қызметті үйлестіреді.

- мемлекеттік тапсырыс негі­ інде берілген тақырыптардың қамтылуына бақылау орнатады; - бөлімнің айлық, тоқсандық және жылдық жоспарларын жа­ сақтайды және есептер дайындайды; - Мемлекеттік ақпараттық сая­ саттың бұқаралық ақпараттар құ­ралдары арқылы Қазақстан Рес­ публикасының «Діни қызмет жә­не діни бірлестіктер туралы» заң­намасын насихатталуын қам­та­ масыз етеді; - бұқаралық ақпараттар құрал­ дарының мониторингілерін жүр­ гізіп, медиа-жоспарлар әзірлейді; - Бөлімнің стратегиялық жос­парын және аумақтық даму бағ­ дарламаларын жасақтап, тиісті орталық атқарушы органдармен келісілуін қамтамасыз етеді. Үміткерге қойылатын та­ лаптар: мамандық бойынша жо­ ғары білім, мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес неме­се осы санаттағы нақты лауа­зым­ ның функционалдық бағытына сәйкес облыстарда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі бар болған жағдайда ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі. Гумани­ тарлық ғылымдары, әлеуметтік ғылымдар және бизнес (теоло­гия, дінтану, тарих, филология, социология, политология).

Құрметті салық төлеушілер! Орал қаласы бойынша салық басқармасы келесіні хабарлайды, яғни Сіз өзіңіздің жеке тұлғаларға арналған мүлік, жер, кө­ лік салықтар бойынша берешегіңізді және бар екендігі туралы nalog2718@yandex.kz сайтынан білуге болады. Пошталық адресте қалдырылған сұранысыңызға, жауабын 5 жұмыс күн ішінде аласыз.

Біздің газетіміздегі жарнамаңыз – сіздің табысыңыз. Тел: 51-51-09

23

«Батыс Қазақстан облысының денсаулық сақтау басқармасы» ММ 090001, Орал қаласы, ДостықДружба даңғылы, 201, 1-қабат, 115-бөлме, анықтама үшін телефондар: 8(7112)519227, факс 8(7112)511636, электрондық мекен-жайы: oblzdrav@westkaz.kz «Батыс Қазақстан облысының ден­ саулық сақтау басқармасы» ММ «Б» корпусындағы бос әкімшілік мемле­ кеттік лауазымдарға орналасуға кон­ курс жариялайды : 1. Басқарма басшысының эконо­ микалық жұмыс жөніндегі орынбаса­ ры, Д-О-2 санаты. Лауазымдық жалақысы еңбек сіңірген жылдарына байланысты 125564 теңгеден 169767 теңгеге дейін. Функционалдық міндеттері: - Облыстың денсаулық сақтау саласы бойынша бюджеттік өтінімдердің жасақ­ талуын және орындалуын бақылау; - Республикалық бюджеттің ағымдағы мақсатты трансферттер бойынша келі­ сімнің іске асырылуын бақылау - Денсаулық сақтау нысандарының материалдық-техникалық жағдайына мо­ниторинг жүргізу және жүргізілетін құрылыс барысын қадағалау; - Медициналық ұйымдарда қазіргі за­манғы технологиялардың енгізілуі, ме­ дициналық жабдықтардың тиімді пайдалануы мониторингі, қолданыстағы заң­намаларға сәйкес мемлекеттік сатып алу­ лардың жүзеге асырылуын бақылау. Конкурсқа қатысушыларға қойы­ латын талаптар: Білімі – жоғары, Ме­ди­ циналық немесе экономикалық. Жұмыс тәжірибесі келесі талаптар­дың біріне сәйкес болуы тиіс: 1) мемлекеттік қызмет өтілі үш жылдан кем емес; 2) жоғары оқу орындарынан кейінгі білім бағдарламалары бойынша Қазақ­стан Республикасы Президентінің жа­нын­ дағы білім беру ұйымдарында мемлекеттік тапсырыс негізінде немесе шетелдің жоғары оқу орындарында, шетелде кадр­ лар даярлау жөніндегі республикалық комиссия бекітетін басым мамандықтар бойынша оқуды аяқтаған жағдайда мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес немесе ғылыми дәрежесінің болуы; 3) мемлекеттік органдарда басшылық немесе өзге лауазымдарда жұмыс өтілі бір жылдан кем емес; 4) осы санаттағы нақты лауазымның функционалдық бағыттарына сәйкес облыстарда жұмыс өтілі төрт жылдан кем емес, оның ішінде басшылық лауазым­дарда бір жылдан кем емес. Дербес компьютерде жұмыс істей білуі.

2. Әкімшілік және кадрлық жұ­мыс­ тар бөлімінің бас маманы, D-O-4 са­ наты (негізгі қызметкердің бала күту демалысы мерзіміне). Лауазымдық жалақысы еңбек сіңір­ген жылдарына байланысты 64063 тең­ге­ ден 86485 теңгеге дейін. Функционалдық міндеттері: - Басқарма қызметкерлерімен, ар­найы тексеру қорытындысын алғанға дейін, келісімшарттар жасау бойынша құжаттар толтыру; - ҚР Мемлекеттік қызмет істері жөнін­ дегі агенттіктің БҚО бойынша департаментіне мемлекеттік қызметшілердің са­ны және бос лауазымдарға өткізілген конкурстар (АГС-6 нысаны бойынша), қазақ және шетел тілдерін оқып-үйрену курстарын ұйымдастыру туралы мәліметтер ұсыну; - ҚР Мемлекеттік қызмет істері жөнін­ дегі агенттіктің БҚО бойынша департаментіне аттестациядан өткен мемлекеттік қызметшілер, орталық және салалық оқу

орындарында біліктілігін арттырғандар туралы мәліметтер ұсыну; - Бөлімге келіп түскен хаттарға жауаптар мен бұйрықтар жорбаларын дайындау; Конкурсқа қатысушыларға қойы­ латын талаптар: білімі – жоғары, гума­ нитарлық ғылымдар (филология ма­ мандығы бойынша) немесе орта кәсіптік. Мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес немесе осы санаттағы нақты лауазымның функционалдық бағытына сәйкес облыстарда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі бар болған жағдайда орта кәсіптік білімі барларға рұқсат етіледі. Дер­бес компьютерде жұмыс істей білуі.

3. Ана мен бала денсаулығын қор­ ғау бөлімінің бас маманы, Д-О-4 сана­ ты (негізгі қызметкердің бала күту де­ малысы мерзіміне). Лауазымдық жалақысы еңбек сіңір­ген жылдарына байланысты 64063 тең­ге­ ден 86485 теңгеге дейін. Функционалдық міндеттері: - жасөспірімдерге медициналық кө­мек көрсету жағдайын талдау, оны ұйым­дастыру және бақылау. Балалар мен жасөспірімдерге жоғары маманданды­ рылған медициналық көмек көрсету саласындағы медициналық ұйымдардың қызметін үйлестіру. Балалар мен жас­өс­пірімдердің ауруларын төмендету бо­йынша нақты іс-шараларды әзірлеу және жүзеге асыру. Республикалық деңгей­ді қосқанда, стационарлық және амбула­торлық кезеңде балалар мен жасөспі­ рімдерге көрсетілетін медициналық кө­мек сапасын бақылау. Балалар мен жас­өспірімдердің денсаулығын қорғау сала­ сындағы мемлекеттік және салалық бағ­дарламалардың орындалуын талдау жә­не бақылау. Педиатрия мәселелері жө­ ніндегі конференциялар, семинарлар мен мәжілістерді ұйымдастыру және өткізуге қатысу.

- Талдай білу қабілеті, тіл табыса білу және атқаратын жұмыстарына жауапкершілікте болу. Конкурсқа қатысушыларға қойы­ латын талаптар: білімі жоғары немесе орта кәсіптік (медициналық). Мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес немесе осы санаттағы нақты лауазымның функционалдық бағытына сәйкес облыстарда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі бар болған жағдайда орта кәсіптік білімі барларға рұқсат етіледі. Дербес компьютерде жұмыс істей білуі.

4. Ішкі бақылау бөлімінің бас ма­маны, Д-О-4 санаты. Лауазымдық жалақысы еңбек сіңірген жылдарына байланысты 64063 теңгеден 86485 теңгеге дейін. Функционалдық міндеттері: - тегін медициналық көмектің кепіл­ді көлемі шеңберіндегі мемлекеттік тапсырысты орналастыру бойынша кон­ курсты ұйымдастыру және өткізу; - медициналық ұйымдарды аккредиттеу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу; - басқармаға қарасты кәсіпорын­дар­ дың байқау кеңесінің жұмысын мониторингілеу; - есеп берулердің сапалы түрде жә­не уақытылы ұсынылуын қамтамасыз ету; - талдай білу қабілеті, тіл табыса білу және атқаратын жұмыстарына жауапкершілікте болу.

Конкурсқа қатысушыларға қойы­ латын талаптар: білімі жоғары немесе орта кәсіптік (медициналық). Мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес немесе осы санаттағы нақты лауазымның функционалдық бағытына сәйкес облыстарда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі бар болған жағдайда орта кәсіптік білімі барларға рұқсат етіледі. Дербес компьютерде жұмыс істей білуі. Конкурсқа қатысу үшін қажетті құжаттар: - өкілетті орган белгілеген нысанда­ғы өтініш; - 3х4 үлгідегі суретпен өкілетті ор­ган белгілеген нысандағы толтырылған сауалнама; - бiлiмi туралы құжаттардың нота­ри­ал­дық куәландырылған көшiрмелерi не­ме­се өзге де заңдарда белгіленген тәр­тіп­пен куәландырылған көшірмелері /мем­лекеттік қызметшілер тапсыратын құжат­ тарды олар жұмыс істейтін мемлекеттік органдардың кадр қызметі куә­ландыра алады/; - еңбек қызметін растайтын құжаттың нотариалдық куәландырылған көшiрме­ сi немесе өзге де заңдарда белгіленген тәртіппен куәландырылған көшірмелері /мемлекеттік қызметшілер тапсыратын құжаттарды олар жұмыс істейтін мемле­ кеттік органдардың кадр қызметі куә­ ландыра алады/; - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің 2010 жылғы 23 қа­ рашадағы №907 бұйрығымен бекітілген (Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық актілердің тізілімінде 2010 жылы 21 желтоқсанда №6697 болып тіркелген) нысандағы денсаулығы туралы анықтама; - Қазақстан Республикасы азаматы­ ның жеке куәлігінің көшірмесі; - құжаттарды тапсыру сәтінде уәкілет­­ті органмен белгіленген шекті мәннен төмен емес нәтижемен тестілеуден өт­ке­ні туралы қолданыстағы сертификат қабылдау мерзімі конкурс өткізу туралы хабарландыру соңғы жарияланған күні­нен бастап 10 жұмыс күнінің ішінде, көр­ сетілген мекенжай бойынша сәйкесті мемлекеттік органға тапсырылуы тиіс. Кон­курс комиссиясының қарауына құжат­ тарды қабылдау мерзімінде азаматтар­дың өздері әкеліп берген, поштамен не­месе электрондық адресіне жіберілген (қоса тіркелген құжаттардың тізбесі көр­сетілген құжат тігілетін папкада орна­ ластырылған) құжаттары қабылданады. Құжаттардың толық емес пакетін ұсы­ну конкурс комиссиясының оларды қа­рау­дан бас тартуы үшін негіз болып та­была­ ды. Конкурсқа қатысу үшін құжат­тарды электрондық пошта арқылы берген азаматтар құжаттардың түпнұсқасын әңгімелесу басталғанға дейін бір жұмыс күн бұрын кешіктірілмей береді. Осы құ­жаттардың түпнұсқасы берілмеген жағ­дайда тұлға әңгімелесуден өтуге жіберілмейді. Әңгімелесуге жіберілген кандидаттар оны кандидаттарды әңгімелесуге жіберу туралы хабардар ету күнінен бастап бес күн ішінде конкурс жариялаған «Батыс Қазақстан облысының денсаулық сақтау басқармасы» ММ-да өтеді. Аталмыш лауазымдарға орналасатын үміткерлер үшін көтерме ақы шығындары, тұрғын үй және жеңілдіктер берілмейді. Конкурстық комиссия отырысына ба­қылаушылар мен сарапшылар қатыса алады.

«ОРАЛ ӨҢІРІ» Батыс Қазақстан облыстық қоғамдық-саяси газеті. 090000, Орал қаласы, Мұхит көшесі, 57/1. Е-mаіl: оral_oniri@inbox.ru Меншік иесі: «Жайық Пресс» ЖШС Бас директор

Жантас Набиоллаұлы САФУЛЛИН

Бас редактор Бауыржан ҒҰБАЙДУЛЛИН Редакция алқасы: Есенжол Қыстаубаев, Сырымбек Тұяқов (бас редактордың орын­ба­са­р­лары), Жаннат ЕСПОЛАЕВА (жауапты хатшы), Тоқтар КЕНЖЕҒАЛИЕВ (қоғамдық-саяси бөлім), Қазбек ҚАБЖАНОВ (арнайы тілші), Сәкен ӘБІЛХАЛЫҚОВ (экономика бөлімі), Нұрлыбек РАХМАНОВ (гуманитарлық бөлім). Меншікті тілшілер: Тілес ЖАЗЫҚБАЙ (Ақжайық ауданы) Нұрымбек Жапақов (Жәнібек ауданы) Өмірзақ Ақбасов (Жаңақала ауданы) Серік Жұмағалиев (Қазталов ауданы) Мүсірбек Айташев (Сырым ауданы)

8-711-42-21-720, 8-711-35-21-770, 8-711-41-21-755, 8-711-44-31-468, 8-711-34-31-126

Телефондар: Бас редактор 51-25-80, Бас редактордың орынбасарлары 24-17-08, 51-18-08,

Жауапты хатшы 50-83-99. Жарнама қабылдау тел/факс: 51-51-09; Бухгалтерия 50-63-99.

Газет ҚР Мәдениет және ақпарат министрлігінде 2006 жылғы 4 мамырда тіркеліп, №7201-г куәлігі берілген

Е-mail: zhaikpress@inbox.ru Қолжазбаларға пiкiр айтылмайды және пай­­да­ла­ныл­маған хат автор­ларына жауап қай­та­рыл­май­ды. Деректердің дәлдiгi үшiн автор жауап­ты. Жарияланым авторларының пiкiрлерi ре­дак­ция көз­­қара­сын бiл­дiр­мейдi. Редакция тап­­сы­ры­сы­мен ­жа­зыл­ма­ған мате­риал­дар үшін қаламақы тө­лен­бейді. «Орал өңірінде» жа­рия­­лан­ған материалдарды сілтемесіз көшіріп ба­ су­ға бол­­май­­ды. Мақалалар электрондық нұсқада қабыл­да­на­ ды. Ж белгісімен жарияланған материалдар ақылы болып есептеледі.

Газет облыстық «Орал өңірі» га­зе­тi редакциясының компью­тер­­лiк орталығында терiлiп, бет­­тел­­дi. "Жайық Пресс" ЖШС баспаханасында басылды Индексі: 65428 Таралымы: 16645, 6 баспа табақ. Газет аптасына үш рет шығады. Корректорлар: Н.СҰЛТАНОВА, Д.шанкишева, ж.жайлауова Кезекшi редакторлар: Т.кенжеғалиев, Е.Әйпішев

24

керуен сарай Сейсенбі, 6 мамыр 2014 жыл

oral_oniri@inbox.ru

Құттықтаймыз! Қаратөбе ау­даны Жусандыой ауы­лының тұр­ғыны, асқар тау­дай әке­ міз Са­ғын­дық Гупранов 75 жас­қа, аяулы анамыз Қымбат Гуп­ ранова 73 мүшел жасқа толып отыр. Ауыл шаруа­шылы­­ғы са­ласында жемісті еңбек ет­кен әкеміз бен көп жыл шәкірт тәрбиелеп, ұстаз­­дық ет­кен анамыздың отау тіккенде­ріне де биыл 50 жыл толып отыр. Осы бір қуанышты алтын той, мерейтойларымен құттықтай отырып, әке­міз бен анамызға зор денсаулық, бастарына амандық, немере-жиендерінің ортасында өмірдің қуанышы­на бөленіп жүре берулеріне шын жүректен тілектеспіз! Жан әке, аяулы ана құтты болсын, Қуаныш, шаттық бәрі сізде болсын. Өмірдің бар қызығын бірге көріп, Әрқашан жүздеріңіз нұрға толсын. Тәрбиелеп ұл-қызыңды адалдыққа, Үлгі тұтып, талпындық сізге ұқсауға. Біз үшін қадірлісіз әрқашанда, Ұрпағыңыз мақтанады сіздер барда.

Игі тілекпен: бала-келіндеріңіз Серік-Райгүл, Берік-Лилиана, Қанат-Дина, қыз-күйеу балаларыңыз, немере-жиендеріңіз Қазталов ауданы орталығында тұра­тын Шакуовтар әулеті­нің сый­лы отағасы Самат құ­дамыз бен отана­сы Ботагөз құдағайымыз­ ды ме­рей­лі 50 жаста­ры­мен құт­ тықтаймыз! Әрқа­шанда сау­шы­лық, аман­шылық тілей­міз. Тө­мен­дегі өлең жолдары сіздерге арналады. Жарқыраған әрдайымда жұлдызы, Құдам менен құдағайдың нұр жүзі. Жақсылыққа бейім қылып өсірген, Өнегелі, тәрбиелі ұл-қызы. Артқа тастап талай асу өткелін, Самат құда тәлімді ғой өткенің. Отбасыңның қызығына бөленші, Құтты болсын 50-інші көктемің! Ботагөздей құдағайым, асыл ма ең?! Бір келесіз жайнап әсем ғасырмен. Иман жүзді, мейірімді, жақсы ұстаз, Құттықтаймыз 50 деген жасыңмен! Жақсылықтан шуақ төгер адамға, Жандар аз-ау, мынау қилы заманда. Жүрейікші ажырамай арамыз, «Құда деген мың жылдық» қой, әманда!

Ақ тілекпен, Орал қаласының тұрғындары, құдақұдағайларыңыз Абат Сатыбайұлы, Диамара Қабденқызы

Сырым ауданы Тал­ды­бұлақ ауы­ лының тұр­ғыны, аяулы ана, асыл жар Жаңыл Қа­ й ы р ғ а л и­ қ ы з ы РАБАЕВАНЫ ме­ рейлі 73 мүшел жасы­мен құт­ тықтаймыз! Деніңізге сау­ лық, бо­йы­ңызға қуат, ба­лала­рыңыздың ара­ сында мол қуанышқа бөлене беріңіз деп тілейміз. Өмірдің әр қырынан іздеп арай, Бақыт құсы самғасын сізге қарай. Жетпістің бесеуінен еркін асып, Сәтті қадам басыңыз жүзге қарай!

Игі тілекпен: жұбайыңыз Рахим, қызыңыз Ясипа, немерелеріңіз Фариза-Жанәділ, бала-келініңіз, қыз-күйеу балаларыңыз, немере-жиендеріңіз

Теректі ауданы Подстепный ауы­ лының тұрғыны, Подстепный қа­ зақ ЖОББМ-ның мұғалімі Манас Ис­мағұлұлы АҚ­ҚОЖИНДІ ердің жасы 50 жа­сы­мен шын жү­ректен құт­ тық­тай­мыз! Өзіңіздің бойыңыздан та­былатын еразаматқа тән ұлт­тық намысты мінезіңізден, сіз тәрбиелеген шәкірт­теріңіз өмір атты теңізде қанаттары талмай, биіктер­ден кө­ рінуде. Сіз сан шәкірттің ыстық ықыласы­ на бө­лен­ген жансыз. Болашақта деніңізге саулық, отбасы­ңыз­ға амандық, сүйікті жиен­ деріңізбен қатар неме­релі болуыңызға ті­ лекшіміз. Өмірдің әр қырынан іздеп арай, Бақыт құсы самғасын сізге қарай. Елудің асуынан еркін асып, Сәтті қадам басыңыз жүзге қарай.

Ағымдағы жылдың төртінші мамыры күні таңғы сағат сегізден кете Зашаған кенті жағынан Орал қаласының орталық бөлігіне кіреберісте және осыған кері бағытта, сондай-ақ Шаған өзенін жағалай қалаға кіріп-шығар жолда, яғни үш бағытта бірнеше шақырымға созылған аутокептеліс орын алды. Осы жағдайға орай сол күні көптеген оралдықтар жұмыс пен сабақтан кешікті, Атырау бағыты­ на шыққан жолаушылар біраз кі­-

діруге мәжбүр болды. Әлгі аутокептеліс «Орал «Зенит» зауыты» АҚ-ның конвейерінен шыққан су жаңа кемені Шаған өзенінің жа­

ғалауына жеткізуге байланысты туындаған еді. Әрине, еліміздің қор­ғаныс қабілетін арттыру үшін тура 7 мамыр – Отан қорғаушылар күні мен 9 мамыр – Жеңіс мейрамы қарсаңында «Зенит» зауытынан кезекті кеменің шыққандығы батысқазақстандықтар үшін ортақ мерей. Бірақ «Кемені жағалауға жақындату уақыты жұрттың жаппай жұмысқа асығатын кез­ бен сәйкес келгені несі? 40-45 минутқа созылған кептеліс ба­

Құтты болсын қуанышты күніңіз, Мәнді-сәнді ұзақ өмір сүріңіз. Алпыс бестің асқарына жеттіңіз, Енді жүзге құлаш сермеп шығыңыз.

Құттықтаушылар: бала-келіндеріңіз, қыз-күйеу балаларыңыз, немере-жиендеріңіз Астана қаласында тұратын, мамы­ражай мамырдың 10-ында 63 жасқа толатын сыныптасымыз, заң ғылым­ да­рының кандидаты, адамгершілігі баршаға үлгі болар аяулы азамат, ақкөңіл досымыз Ғаният Хайдарұлы НАСЫРОВТЫ туған күнімен құттық­ таймыз! Ғұмыр жасы ұзақ болып, жа­н­ ұясы аман болып, жары Раушан екеуі ұлдары Райымбектің қызығын көруге жазсын деген тілек білдіреміз. Қазіргі жастарға елді сүю, үлкенді құрметтеу, антқа адал болудың айнымас үлгісіндей болар Ғаният­тың бір басында жақсы мінездер жетерлік. Жаны жақсылыққа толы, мінезі қа­рапайым жанның өнерге де таласы бар. Ғаният­тың Алла­ның құдіретімен бойына дарыған күйшілігі бар. Өнер­ге құштар­лығы секілді өмірге құштарлығы шексіз. Әр туған күнінде қаумалай айтылған тілектер азаймай, қа­ тары­мыз сиремей, әрқашан амандықпен кездесуге жазсын.

Игі тілекпен: Жарас, Мәншүк, Ермек, Дариға, Сұлушаш, Гүлайым, Саниолла, Есенболат, Нұрболат, Жұмабай, Бекболат, Салиха

Қазталов ауданы Қараөзен ауы­лының кішкентай тұрғы­ны, атаәже­сінің сүйік­ті немересі Ернияр Даниярұлы ЖҰМА­ГЕЛДІНІ 12 мамыр күні 1 жасқа толу туған күнімен шын жүректен құттықтаймыз! Зор денсаулық, ұзақ ғұмыр тілейміз. Ернияр – бауыр етіміз, Жүрегі құрғыр езілер. Ертеңгі жарқын келбетіміз, Аман болшы өзің еркеміз. Әулетіміздің еркесі болып өсіп келе жатқан кішке­не бала­па­нымыз тек қуанышқа бөлей берсін!

Құттықтаушылар: Подстепный қазақ ЖОББ мектебінің ұжымы

Кептеліс үшін кешірім сұрайды

Зеленов ауданы Жам­был ауылы­ ның тұрғыны, әкеміз Тоғызбай Дүз­ ба­тыр­ұлы Дүзбатыровты мерейлі 65 жа­сымен құт­тықтаймыз!

Құттықтаушылар: ата-әжең Жұмагелді-Гүлниса, әке-анаң Данияр-Айман, апаң Гүлзинат

рысында жеке және қоғамдық көліктердегі жолаушылардың арасындағы аяғы ауыр келін­ шекті толғақ қыспасы немесе жүрегі дімкәс адамның аяқас­ ты жағдайы нашарламасына кім кепіл?» деген мазасыз сұрақ­тар көлденеңдейді. Сол күні, яғни туған айдың төртінші жаңасында редакцияға әлгіндей сауалдарды алға тартып, бірнеше оқырма­ны­мыз хабарласты. Осы сауалдар негізінде біз қатынас хат түзіп, оны дереу аталмыш акцио­нерлік қоғамның басшылығына жолда­ дық. Обалы не керек, біз жауапты салыстырмалы түрде тез, ертеңіне түс ауа алдық. «Орал «Зенит» зауы­ты» АҚ-ның бас директоры В. Ва­ лиевтың өзі қол қойған жауапхатта жаңа кемені өзен жағалауына жақындатудың жай-жапсары ег­жей-тегжейлі баяндала келе, кә­ сіпорын басшылығы орын алған аутокептеліс үшін оралдықтардан кешірім сұраған.

Өз тілшіміз

Облыстық қазақ драма театрының мамыр айындағы репертуары анов р М.Том 11 мамы күз” ты қ а р жапы ) “Жасыл р д ло ама алық ме (мистик 7.00 1 : ты ы уақ Басталу

18 мамы р Қ.Қасы мов “Ромео м ен Джуль етта” (трагеди я) Басталу уа қыты: 17 .00

Газеттің келесі саны 13 мамыр, сейсенбі күні шығады.