BK City Slim by 10times

Faculty of Architecture Faculty of Architecture

Facultyof ofArchitecture Architecture Faculty

Faculty of Architecture 2

Faculty of Architecture

Voor u ligt het rapport van de beoordelingscommissie BKCity SLIM. In het laatste kwartaal van 2010 heeft de Faculteit Bouwkunde van de TU Delft een studie laten verrichten door een aantal inventieve deskundigen. De opdracht: hoe maak je het Bouwkunde gebouw op een spraakmakende wijze duurzaam? De resultaten zijn opzienbarend en inspirerend en geven een goede basis voor de aanpak van het inmiddels wereldberoemde BKCity. BKCity is door de bijzondere vorm van hergebruik en inrichting op zichzelf al een daad van duurzaamheid. Met alle inspirerende ideeĂŤn uit dit rapport zal ons gebouw ongetwijfeld ook een duurzaam icoon worden.

Prof. ir. Wytze Patijn Supervisor TU Delft Campus

Mei, 2011

Facultyof ofArchitecture Architecture Faculty

Faculty of Architecture

Rapport van de Beoordelingscommissie inzendingen BKCity Slim

A. De opgave B. Deelnemers C. Beoordelingscommissie en werkwijze D. De inzendingen E. De conclusies F. Bijlagen > 1. Vergelijkingsmatrix > 2. Uitnodigingsbrief adviseurs > 3. Aanvaardingsbrief

Facultyof ofArchitecture Architecture Faculty

7 9 11 13 55 61 63 69 75

Faculty of Architecture

A. De opgave Het College van Bestuur van de TU Delft heeft in 2011 besloten, het aanvankelijk tijdelijke gebouw BKCity, als blijvende huisvesting voor de Faculteit Bouwkunde verder te ontwikkelen tot een spraakmakend duurzaam faculteitsgebouw. De Faculteit Bouwkunde ging daarom op zoek naar inventieve combinaties van architecten, installatie-adviseurs en duurzaamheidsdeskundigen die samen tot creatieve oplossingen konden komen voor het duurzaam maken van dit unieke monument. Vriend en vijand zijn het er over eens, dat wat tot nog toe gerealiseerd is met BKCity, al bijzonder spraakmakend en iconisch is. Met BKCity SLIM is het de bedoeling dit gebouw ook als hergebruikt monument op innovatieve wijze duurzaam te maken.

Duurzame toekomst

Er liggen de volgende vraagstukken: > Ontoereikende klimaat- en oude verwarmingsinstallatie; > Slecht te beheersen binnenklimaat, mede vanwege onge誰soleerde gevels en daken; > Hoog energieverbruik; > Achterstallig onderhoud aan platte daken, raampartijen en goten; > Extra ruimtebehoefte van 2000 m2 en 7000 m2 (bruto) in het gebouw; > Hoge exploitatielast. BKCity SLIM moet een spraakmakend, duurzaam gebouw worden met hoge architectonische kwaliteit en aandacht voor de monumentale waarde. Door innovatie wil BKCity SLIM slimme, volledige en in de praktijk werkende oplossingen voor het gebouw, zodat het energieverbruik flink afneemt en tegelijkertijd slim wordt omgegaan met het noodzakelijke onderhoud. Kortom: een streven naar een energieneutraal en CO2 neutraal monument met lage exploitatielasten. Facultyof ofArchitecture Architecture Faculty

Energie innovatie Met de term e-novatie doelen wij op het verduurzamen van het monumentale gebouw door energie-innovatie. E-novatie moet het gebouw voorbereiden op onafhankelijkheid van fossiele energiebronnen of hun reststromen en een lange duurzame toekomst. Daarom is het verduurzamen van BKCity door e-novatie meer dan energie en exploitatie: > Ecologische aspecten (o.a. sluiten van materiaal- en waterkringlopen) > Sociale aspecten (gezond en studiebevorderend binnen- en buitenklimaat) > Economische aspecten (o.a. optimale restwaarde van het gebouw) In verband met de oppervlakte van het gebouw (huidig bruto vloeroppervlakte is 46.000 m2), vraagt de Faculteit Bouwkunde een visie op het gehele gebouw, zowel wat ruimte als wat installatie betreft. De voorstellen moeten tevens bevatten hoe dit in tijd kan worden gerealiseerd. Opdrachtformulering > Ruimtelijke tekeningen (1:200/1:100); > Installatieconcepten; > Beeldbepalende fragmenten (1:20/1:5); > Berekeningen die de energieprestatie aantonen; > Voorstel voor realisatie in onderdelen en fases; > Berekeningen die mate van duurzaamheid aantonen. Beschikbare informatie > Nulmeting van BKCity met onder andere opgave achterstallig onderhoud en exploitatiekosten; > Monumentale waardestelling van BKCity; > Lange termijn huisvestingsplan voor de Faculteit Bouwkunde; > Reeds gegenereerde ideeĂŤn. Er is voor het totale project 25 miljoen euro beschikbaar inclusief BTW.

Faculty of Architecture

B. Deelnemers We hebben gezocht naar combinaties van duurzaamheidsdeskundigen en architecten om een zo compleet mogelijk integraal plan te krijgen, waar zowel de duurzaamheidsmaatregelen als de ruimtelijke ingrepen goed ge誰ntegreerd zijn. Bij de selecties van de bureaus is meer gekeken naar originaliteit en betrokkenheid dan naar ervaring en degelijkheid. Uiteindelijk zijn er de volgende vier combinaties uitgerold:

> 2012 architecten & CDC > Laura Alvarez Architecten & DGMR > Doepel Strijkers Architects & DWA > Except

Facultyof ofArchitecture Architecture Faculty

Faculty of Architecture

C. Beoordelingscommissie en werkwijze De beoordelingscommissie is als volgt samengesteld: Wytze Patijn Voorzitter projectgroep BKCity SLIM. Decaan Faculteit Bouwkunde Tu Delft (tot 1-1-2011); Paul Rullmann College van Bestuur en Portefeuillehouder FMVG TU Delft; Andy van den Dobbelsteen Hoogleraar Klimaatontwerp & Duurzaamheid, Faculteit Bouwkunde TU Delft; Anke van Hal Hoogleraar Duurzame Transformatie, Faculteit Bouwkunde TU Delft; Michiel Haas Hoogleraar Materialen & Duurzaamheid, Faculteit Civiele Techniek TU Delft; Job Roos Coรถrdinerend architect BKCity en Universitair Hoofddocent RMIT, Faculteit Bouwkunde TU Delft; Chris Dieke Bouwtoezicht en monumenten bij de gemeente Delft.

Bij de beoordeling van de inschrijvingen is door de commissie gelet op: Duurzaamheid van het concept > Hoe onderscheidend is het voorgestelde concept? BKCity heeft als ambitie een internationaal voorbeeld van e-novatie te worden. > Wat betekent de voorgestelde ingreep voor de exploitatielasten? > Op welke aspecten van duurzaamheid biedt het voorgestelde concept vooruitgang? Realiseerbaarheid van het concept > In hoeverre is het voorgestelde ontwerp ook daadwerkelijk maakbaar? > Wat is de economische realiseerbaarheid? > In welke mate is het een integrale gebouwoplossing?

Facultyof ofArchitecture Architecture Faculty

Ruimtelijke kwaliteit > Hoe is de stedenbouwkundige inpassing van het concept? > Hoe is de architectonische kwaliteit van de voorgestelde e-novatie? > In welke mate draagt de behandeling van het monument bij aan de ruimtelijke kwaliteit? > In welke mate is er sprake van een originele, onderscheidende visie?

Samenwerking / proces > Is er sprake van een realistische fasering? > Welke teamleden worden voorgesteld? > Hoe is het communicatief vermogen van de ontwerpers? > Geeft de inschrijver in zijn plan van aanpak ook blijk van inzicht in het proces dat nodig is om tot uitvoering van zijn ontwerp te komen?

De beoordelingscommissie is vier keer bijeen geweest in de periode december 2010 en januari 2011, waaronder twee sessies met de deelnemers. De commissie werd ondersteund door een analyseteam met de volgende samenstelling: Facilitair Management & Vastgoed TU Delft; exploitatieraming en realiseerbaarheid. PRC; realiseerbaarheid op investerings- en exploitatieraming. Sun Solutions; realiseerbaarheid op energievlak. Braaksma & Roos; ruimtelijke kwaliteit. ABT; realiseerbaarheid constructief. Base Consultancy; realiseerbaarheid.

Faculty of Architecture

D. De inzendingen

> > > >

2012 architecten & CDC Laura Alvarez Architecten & DGMR Doepel Strijkers Architects & DWA Except

Facultyof ofArchitecture Architecture Faculty

Faculty of Architecture

Toegepaste concepten > Isolatie, folie op ramen > Zonnewarmte terugwinning; PV-panelen, zonnecollectoren > Natuurlijke ventilatie met gebruik toren (Boeiing-vleugel) en nieuwe kleinere torens/ pijpen > Regenwateropvang voor toiletten > Herschikking functies a.d.h.v. temperatuurvraag > Lichtintensiteits-sensoren voor verlichting > Gebruik bestaande kanalen gevel voor ventilatie > Compartimentering door met deuren en afsluitingen > Toevoeging ruimten aan zuid- en westzijde > Stapeling met bestaande puien als nieuwe gevels aan zuidgevel

Facultyof ofArchitecture Architecture Faculty

> Z onnewarmte terugwinning, PV-panelen en zonnecollectoren

Faculty of Architecture

> Natuurlijke ventilatie via toren, Boeiing-vleugel en nieuwe, kleinere torens/ pijpen

Facultyof ofArchitecture Architecture Faculty

> Oogstkaart; hergebruik van bestaande bouwonderdelen

Faculty of Architecture

Facultyof ofArchitecture Architecture Faculty

Faculty of Architecture

> Zuidpatio; stapeling met bestaande puien als nieuwe gevels aan zuidgevel

Facultyof ofArchitecture Architecture Faculty

> Zuidgevel met hergebruikte puien

Faculty of Architecture

Beoordeling + Positief over de eenvoud van voorstellen en de financiële haalbaarheid, m.n. de natuurlijke ventilatie is interessant + Positief voor de isolatie, wel twijfels over duurzaamheid folie op bestaande ramen – Kritisch: functionele verschuivingen zijn organisatorisch niet haalbaar – Kritisch: toegevoegde ruimte is niet altijd functioneel, gaat ook ten koste van openheid van het gebouw naar de omgeving – Kritisch waar het de architectuur van de aanbouwen betreft, het beeld verandert ingrijpend en is te nadrukkelijk en rommelig ten opzichte van het monument

Facultyof ofArchitecture Architecture Faculty

Faculty of Architecture

Toegepaste concepten > > > > > > > > > >

Bestaand: klimaatwand en klimaateilanden Idem: dakisolatie Nieuwbouw: warmte-terugwinmuur en warmte dak Idem: atria met daken en aangrenzende zolderruimten PV-panelen in nieuwe gevels Lichtintensiteitssensoren Warmte en Koude opslag Aanzienlijke uitbreiding; nieuwe atria en werkruimten Parkeerkelder, half verdiept onder nieuwbouw Zolderuitbreiding bij atria

Facultyof ofArchitecture Architecture Faculty

Faculty of Architecture

> Aanzienlijke uitbreiding; toevoeging nieuwe atria en werkruimten

Facultyof ofArchitecture Architecture Faculty

> Nieuwe atria

Faculty of Architecture

Facultyof ofArchitecture Architecture Faculty

> Zuidgevel van de nieuwe aanbouw

Faculty of Architecture

Facultyof ofArchitecture Architecture Faculty

> Nieuw levert energie voor oud

> Warmtewin-muur

Faculty of Architecture

Beoordeling + Positief: integraliteit voorstellen van uitbreiding en het duurzaamheidsconcept + Positief: doordachtheid en compleetheid voorstellen + Positief: innovatief waar het de toepassing van PV betreft – Kritisch: uitbreiding maakt een gesloten bastion van BKCity, met alleen binnenhoven en gaat ook ten koste van openheid van het gebouw naar de omgeving – Kritisch: de architectuur is abstract en sluit niet aan bij het huidige informele concept – Kritisch: toegevoegde ruimte is onhaalbaar omvangrijk en te kostbaar

> K limaatprincipes

Facultyof ofArchitecture Architecture Faculty

Faculty of Architecture

Toegepaste concepten > Achterzetramen bestaande gevels > Aansluiting op retour TU Centrale met behoud bestaande radiatoren > Nivolair toepassing grote ruimten > Verduurzaming TU Centrale > Binnenisolatie (NO) en PV-singles (ZO) > Kelder functioneel maken met taluds > Dug out onder het voorplein > Aanpak met Quick wins

Facultyof ofArchitecture Architecture Faculty

Faculty of Architecture

> E nergie-scenario

Facultyof ofArchitecture Architecture Faculty

> Voorplein

Faculty of Architecture

Facultyof ofArchitecture Architecture Faculty

> Kelder functioneel maken met taluds

Faculty of Architecture

Facultyof ofArchitecture Architecture Faculty

> Pergola van PV-cellen

Faculty of Architecture

Beoordeling + Positief: eenvoud en haalbaarheid van het klimaatconcept + Positief: voorstellen voor verduurzaming TU Centrale + Positief: de toepassing van nivolairs in grote ruimten – Kritisch: weinig innovatief – Kritisch: de ruimtelijke oplossingen staan los van het klimaatconcept – Kritisch: de toegevoegde ruimte is niet functioneel en geforceerd (met name het plein)

Facultyof ofArchitecture Architecture Faculty

Faculty of Architecture

Toegepaste concepten > > > > > > > > > >

Groene serre als klimaatbuffer aan de Westzijde Isolatie daken en functioneel maken van de vliering Spouwisolatie en HRR+ ramen, zuidzijde PV-glas Retour vloerverwarming Groene binnengevel Regenwateropvang voor toiletten Verlichtingsysteem op 24 V Warmtekoudeopslag decentraal Biowaterfilter Gezondheidsbevordering, bewustwording en gedragsverandering

Facultyof ofArchitecture Architecture Faculty

> Integrale aanpak

Faculty of Architecture

> O verzicht maatregelen

Facultyof ofArchitecture Architecture Faculty

> B KCity als onderdeel van een regio-concept

Faculty of Architecture

> De kas als energie-bron

Facultyof ofArchitecture Architecture Faculty

> Gezondheidsmaatregelen

Health & happiness Phase 1 - Health measures Food: Healthy Snack Dispensers ‘You are what you eat’ - Foods high in sugar cause temporary highs followed by lows. This decreases work efficiency in the long run. Students work long hours and have few options for healhty snacks. Introducing nut and dried fruit dispensers provides a healthy alternative to sweets and chips, making students feel healthier and more energetic. Water Fountains Hydration is essential for work efficiency. A 2% drop in body water causes fuzzy memory and a decrease in concentration. An increase in water fountains not only reduces the need for bottled water, a major waste factor and source of CO2, but reduces demand for sugary drinks as wel, supporting students and employee health.

Phase 2 - Health measures Fresh Food System Edible plants in the atrium and surrounding areas offer a free energizing snack picked from the source or served in bowls. Plants also act as air filtration systems improving air quality by removing Volatile Organic Compounds (VOC’s), fine particulates, and providing oxygen. The greenhouses can provide the restaurant and café with most of its fresh produce, saving money and providing a shorter path form source to mouth, resluting in fresher, healthier food, lower refrigeration costs and large secondary impact savings on food and transportation. The café’s food selection is both healthy and delicious and minimizes secondary impacts and waste.

Faculty of Architecture

BKCity Gym Remaing active is essential when working hard. Bikes that convert energy into electricityare a fun way to encourage students (and emplyees) to exercise. Earning food tokens in return for energy generation makes it personally rewarding, further encouraging students to get active.

Phase 3 - Health measures In the third phase all food is sustainably sourced. A large part of the food is grown in the attic greenhouses and the rest is sourced locally. The menu selection is made healthier and more divers, featuring delicious foods that generate a minimum of waste, environmental impact, and energy usuage.

Facultyof ofArchitecture Architecture Faculty

Beoordeling + Positief: samenhang en breedte van de voorstellen + Positief: het groene concept m.n. de Westserre met uitstraling, kan iconisch worden + Positief: het educatieve karakter – Kritisch: functionaliteit Westserre – Kritisch: realiseerbaarheid van een aantal voorstellen m.n. in financiële zin

Faculty of Architecture

Facultyof ofArchitecture Architecture Faculty

Faculty of Architecture

E. Conclusies Beoordelingscommissie BKCity Slim De Beoordelingscommissie concludeert over de voorstellen van de vier combinaties: 1. BKCity kan op basis van de voorstellen een spraakmakend en effectief duurzaam gebouw worden. De plannen laten bij elkaar genomen een groot aantal verschillende en overeenkomende, goed bruikbare voorstellen voor verduurzaming zien. Zoals het gebouw nu al sprankelend als architectonisch icoon is, kan dat ook gelden voor de duurzaamheidsaanpak van een monument. 2. Vanuit een oogpunt van exploitatie zijn de voorgestelde duurzaamheidsmaatregelen in zekere mate kostenneutraal. Dat geldt in het bijzonder voor isolatie- en installatietechniek. Nieuwe technieken zoals PVtoepassing vragen doorgaans om extra investeringen. 3. Bij elkaar genomen geven de duurzaamheidsvoorstellen van de vier combinaties de mogelijkheid om maatregelen te treffen die direct effect hebben op de energielasten. Dat zijn vooral de aanwezigheidsschakelingen voor verlichting, de isolatievoorstellen, het doen aansluiten van Zuidserre en het realiseren van een groene westserre. Daarnaast zijn interessante voorstellen voor energiebesparing gedaan die om nadere uitwerking en onderzoek vragen, zoals natuurlijke ventilatie, de toepassing van PV-cellen, de lage temperatuuraansluiting op de TU Centrale. 4. Waar het de extra ruimte vraag betreft, was het de bedoeling na te gaan of er deze een productieve rol zou kunnen spelen op het vlak van de energiebesparing. Dit blijkt maar in de meeste voorstellen in beperkte mate het geval te zijn en/of op functionele en vooral financiële bezwaren te stuiten.

Facultyof ofArchitecture Architecture Faculty

5. De combinatie van een aantal maatregelen met het wegwerken van achterstallig onderhoud, (o.a. daken en akoestiek) is daarentegen zeker wel goed uitvoerbaar. 6. In het algemeen gesproken wijken de voorgestelde ruimtelijke toevoegingen en aanvullingen nogal sterk af het huidige informele architectonische concept en staan in een aantal gevallen nogal los van de duurzaamheidsvoorstellen. Dit geeft aanleiding om geen van die voorstellen, met uitzondering van de westserre aan te bevelen.

Concrete voorstellen

7. Vrijwel iedere combinatie heeft gepleit voor aanwezigheidsschakelingen voor de verlichting van alle ruimte. De huidige energielasten bestaan voor circa de helft uit elektriciteitskosten. Deze maatregel kan een eerste directe besparing opleveren. 8. Isolatie van bestaande gevels en daken zullen de energielasten zeer effectief omlaag kunnen brengen. Meteen aanpakken dus, vooral in samenhang met het achterstallig onderhoud aan de daken. 9. D e isolatie van raamopeningen in de bestaande baksteengevels zal ook in grote mate kunnen bijdragen aan verlaging van energielasten. De monumentale waarde van de gevel vraagt hier om bijzondere oplossingen. In de beoordelingscommissie is het zogenaamde Breathing Window principe van Jon Kristinsson besproken als mogelijke oplossing, waarbij verwarming en ventilatie gecombineerd worden. Met name voor de kleinere ruimten lijkt dit principe een interessante en innovatieve manier, die nader moet worden onderzocht.

Faculty of Architecture

10. Het bruikbaar maken van de kapruimte blijkt overigens een naar verhouding kostbare maatregel te zijn zodat het beter is om te volstaan met het louter isoleren van de kapconstructie. 11. Het tot stand brengen van een groene serre aan de westzijde is een sterke oplossing, zowel in functioneel opzicht als vanwege de uitstraling. De functionele extra ruimte, die de groene westserre voor studieplekken en projectgroepen biedt, kan in het bestaande gebouw op een flexibele wijze kleinere ruimten ten behoeve van medewerkers en onderzoekers. Maar bovenal kan een groene westserre een zichtbare wervende en educatieve uitstraling hebben, die voor de Faculteit en de TU het thema Duurzaamheid belichaamt.Â

Nadere uitwerking en onderzoek:

12. De keuze voor natuurlijke ventilatie voor de grotere ruimten is een duurzame oplossing vanwege de energiebesparing en de eenvoud van techniek. Het verdient nader onderzoek en uitwerking met name in relatie tot bestaande kanalen en tot het Breathing Window concept van de kleinere ruimten. 13. Voor de kleinere ruimten dient het Breathing Window concept nader te worden uitgewerkt, deze zou uitgetest moeten worden m.n. aan de westzijde van het gebouw. 14. Het toepassen van PV-cellen op daken en nieuwe gevels of op de nieuwe groene serre voor de opwekking van elektriciteit als kan als aanvullende energiemaatregel interessant zijn. Het verdient uitwerking en nader onderzoek met name vanwege de kosten.

Facultyof ofArchitecture Architecture Faculty

15. De aansluiting op het energienet van de TU lijkt interessant, vanwege de mogelijkheid om aan te sluiten op de retour met een lage temperatuur. Dit veronderstelt zonder meer een goed geĂŻsoleerd gebouw. Het verdient uitwerking en nader onderzoek met name ook voor verduurzaming van de TU Centrale zelf.

Over de aanpak:

16. Het duurzaam maken van het gebouw valt in feite uiteen in een aantal deelprojecten, die nader te faseren zijn:

>d e totstandbrenging van de groene westserre en het aansluiten van de zuidserre; > i solatie van bestaande gevels (na-isolatie) en (breathing windows), gevelopeningen (verbeteren U-waarde glas) en daken (flinke na-isolatie). Hier ligt ons inziens een uitdaging ten aanzien van het karakter van het bestaande gebouw. Nadere studie gericht op innovatieve oplossingen van de schil in een goede relatie ten opzichte van het monument. Met name de belevingswaarde daarvan, komen bij een te â&#x20AC;&#x2DC;makkelijkeâ&#x20AC;&#x2122; opvatting over na-isolatie in de knel. De ambities ten aanzien van duurzaamheid moeten zowel technisch, functioneel als cultureel in balans zijn; > herzien van installaties gericht op natuurlijke ventilatie en (her)gebruik van een lage temperatuurinstallatie; > aansluiting op de retourleiding van het TU warmtenet van de als transitie-oplossing naar een volledig duurzaam energiesysteem; > onderzoek naar verduurzaming van de TU energiecentrale; > onderzoek naar de toepassing van PV-cellen; > het opstellen van een totaalplan met klimaatconcept, waarin genoemde voorstellen in samenhang ontwikkeld worden en in een werkplan in de tijd gefaseerd worden.

Faculty of Architecture

Betrokkenheid adviseurs:

17. De differentiatie in voorstellen en aanbevelingen maakt een enkelvoudige keuze voor één van de vier deelnemende combinaties niet logisch en dus niet mogelijk. 18. Het verdient dus aanbeveling om uit de combinatie per onderdeel een andere adviseur te betrekken:

> > > > >

Groene westserre, Except: Tom Bosschaert Breathing Windows: Jon Kristinsson Natuurlijk ventilatie: CDC, Tom Haertsen Onderzoek toepassing PV-cellen: DGMR, Paul van Bergen Verduurzaming bestaande installaties en energiecentrale: DWA, Kees Wisse

19. G elet op de beperkingen, die de architectonische voorstellen in meerdere opzichten hebben, maakt betrokkenheid van de architecten uit de combinaties niet logisch en is dus niet noodzakelijk. 20. Het opstellen van het totaalplan met klimaatconcept en de coördinatie zal door de staande organisatie worden verzorgd onder leiding van de Decaan Faculteit Bouwkunde met betrokkenheid van de Supervisor Campus, de vigerend, coördinerend architect en de hoogleraren Duurzaamheid van de TU Delft.

Facultyof ofArchitecture Architecture Faculty

Faculty of Architecture

1. Vergelijkingsmatrix 2. Uitnodigingsbrief adviseurs 3. Aanvaardingsbrief

Facultyof ofArchitecture Architecture Faculty

BEOORDELINGSCRITERIA BEOORDELINGSCRITERIA

Realiseerbaarheid van het concept Realiseerbaarheid van het concept

TOEGEPASTE CONCEPTEN

Exploitatie Raming PRC

Investering Raming Opgave + beoordeling PRC

t.o.v. van nul-scenario

Relatief iets lager 2 -/- 5% Kosten per m Absoluut: hoger Belastingen € 48.713 Verzekeringen € 41.309 Onderhoud € 201.284 Verbruik € 342.314 Diensten/middelen € 39.332 ICT € 152.582 Facilitair man. € EXPLOITATIEKOSTEN € 140.905

Opgave Nieuwbouw: 3.935 m2 € 1.382 € 5.436.297 Renovatie: 46.421 m2 € 201 € 9.324.080 Staart: € 5.898.036 Totale bouwkosten 50.356 m2 € 410 € 20.658.413 Opslag (incl. btw) € 3.925.098 Subtotaal 50.356 m2 € 488 € 24.583.511

2012 / CDC PASSIEVE AANPASSINGEN: Isolatie Zonnewarmtewinning Natuurlijke ventilatie Regenwateropvang ACTIEVE AANPASSINGEN: Lichtintensiteit sensor Bewegingssensor PV-cellen Zonnecollectoren TERREIN Parkeerproblematiek Buitengebieden ENERGIESCENARIO Warmte Elektriciteit

NETTO CONTANTE WAARDE

LA ALVAREZ (dgmr) Bestaande Hoofdgebouw Klimaatwand Klimaateilanden Dak isolatie Nieuwbouw Warmtewinmuur Warmtedak Atria (dak en ruimte) TERREIN Parkeerproblematiek Buitengebieden Ruimtelijke herindeling ENERGIESCENARIO Warmte- en koudeopslag Ventilatie

Faculty of Architecture

Kosten ontwerp niet opgenomen in opgave Nieuwbouw: 3.935 m2 € 166 € 652.737 Renovatie: 46.421 m2 € 138 € 6.411.334 Staart: € 1.907.678 TOTALE BOUWKOSTEN 50.356 m2 € 178 € 8.971.750 Opslag (incl. Btw) € 10.889.983 Subtotaal 50.356 m2 € 394 € 19.861.732 TOTALE INVESTERING 50.356 m2 € 883 € 44.445.244

VAN DE (MEER)KOSTEN bij 5% :

€ 46.863.048

t.o.v. van nul-scenario

Relatief lager 2 -/- 12,5% Kosten per m Absoluut: hoger Belastingen € 159.000 Verzekeringen € 134.834 Onderhoud € 437.580 Verbruik € 490.677Diensten / middelen € 172.252 ICT € 668.219 Facilitair man. € EXPLOITATIEKOSTEN € 1.081.207

Opgave Nieuwbouw 17.233 m2 € 988 € 17.026.321 Renovatie 46.421 m2 € 168 € 7.803.325 Staart €Totale Bouwkosten 63.654 m2 € 390 € 24.829.646 Opslag (incl. Btw) €Subtotaal 63.654 m2 € 390 € 24.829.646 Kosten ontwerp niet opgenomen in opgave Nieuwbouw 17.233 m2 € 165 € 2.842.894 Renovatie 46.421 m2 € 66 € 3.084.365 Staart € 11.050.147 Totale Bouwkosten 63.654 m2 € 267 € 16.977.406 Opslag (incl. Btw) € 20.903.526 Subtotaal 63.654 m2 € 595 € 37.880.932 TOTALE INVESTERING 63.654 m2 € 985 € 62.710.578

NETTO CONTANTE WAARDE

Faculty of Architecture

€ 81.263.107 VAN DE (MEER)KOSTEN bij 5% :

1. Vergelijkingsmatrix

BEOORDELINGSCRITERIA BEOORDELINGSCRITERIA

van het concept Realiseerbaarheid van het concept

TOEGEPASTE CONCEPTEN

Exploitatie Raming PRC

Investering Raming Opgave + beoordeling PRC

t.o.v. nul-scenario

t.o.v. nul-scenario Opgave Nieuwbouw 1.970 m2 € 2.238 € 4.409.000 Renovatie 46.421 m2 € 405 € 18.823.250 Staart € 1.767.750 Totale Bouwkosten 48.391 m2 € 517 € 25.000.000 Opslag (incl. Btw) €Subtotaal 48.391 m2 € 517 € 25.000.000 Kosten ontwerp niet opgenomen in opgave Nieuwbouw 1.970 m2 € 895 € 1.762.700 Renovatie 46.421 m2 € 31 € 1.432.425 Staart € 7.709.832 Totale bouwkosten 48.391 m2 € 225 € 10.904.957 Opslag (incl. Btw) € 17.952.479 Subtotaal 48.391 m2 € 596 € 28.857.436 TOTALE INVESTERING 48.391 m2 € 1.113 € 53.857.436 € 55.591.969

DSA / DWA Bestaande Hoofdgebouw Achterzetraam Bestaande radiatoren Nivolair-systeem Binnen-isolatie (NO) PV-shingles (ZO) Energiebronnen Quick Wins Nieuwbouw Talud detail Voorplein (dugout) Terrein Parkeerproblematiek Buitengebieden Ruimtelijke herindeling Energie Energiesenario’s > Materialen Gezondheid NETTO CONTANTE WAARDE

Relatief ong. gelijk 2 -/- 2% Kosten per m Absoluut: hoger Belastingen € 56.319 Verzekeringen € 47.759 Onderhoud € 75.421 Verbruik € 174.492Diensten/middelen € 19.691 ICT € 76.388 Facilitair man. € EXPLOITATIEKOSTEN € 101.085 VAN DE (MEER)KOSTEN bij 5% :

EXCEPT Bestaande Hoofdgebouw Nieuwe daklichten Bruikbaar maken tussenvloeren Daken serres Dak isoleren binnenzijde Grijs water circuit N. zijde kozijnen verv. HR++ Z. zijde kozijnen verv. Pv dubbelglas Spouwisolatie Groene binnengevel Retourvloerverwarming Nieuwbouw Klimaatserre westzijde Tussenvloeren Terrein Parkeerproblematiek Buitengebieden Ruimtelijke herindeling Energie Energiesenario’s Verlichting 24V (12V DC) Decentrale warmtewisselaar Decentrale warmtekoudeopslag BIO-waterfilter Materialen Gezondheid NETTO CONTANTE WAARDE

t.o.v. van nul-scenario

t.o.v. nul-scenario

Relatief ong. gelijk 2 -/- 1% Kosten per m Absoluut: hoger Belastingen € 44.910 Verzekeringen € 38.084 Onderhoud € 313.506 Verbruik € 322.046Diensten / middelen € 21.990 ICT € 85.306 Facilitair man. € EXPLOITATIEKOSTEN € 181.750

Opgave Nieuwbouw 2.200 m2 € 1.127 € 2.478.325 Renovatie 46.421 m2 € 456 € 21.161.983 Staart €Totale bouwkosten 48.621 m2 € 486 € 23.640.308 Opslag (incl. btw) €Subtotaal 48.621 m2 € 486 € 23.640.308 Kosten ontwerp niet opgenomen in opgave Nieuwbouw 2.200 m2 € 775 € 1.704.200 Renovatie 46.421 m2 € 63 € 2.920.474 Staart € 10.145.035 Totale Bouwkosten 48.621 m2 € 304 € 14.769.709 Opslag (incl. Btw) € 19.205.008 Subtotaal 48.621 m2 € 699 € 33.974.717 TOTALE INVESTERING 48.621 m2 € 1.185 € 57.615.025

VAN DE (MEER)KOSTEN bij 5% :

€ 60.733.686

Facultyof ofArchitecture Architecture Faculty

BEOORDELINGSCRITERIA BEOORDELINGSCRITERIA

Realiseerbaarheid Realiseerbaarheid van het concept

xxxx

TOEGEPASTE CONCEPTEN

Energie Sun Solutions

Bouwkundig ABT

- Besparing door isolatie van wanden, daken en plafonds is reëel, besparing door aanpassen ramen is hoog ingeschat. - De besparing op het gebied van ventilatie (van geforceerd naar natuurlijk) is hoog ingeschat. Dit geldt zowel voor de warmte als de elektriciteitsbesparing. De ademende ventilatie (middels buizen) zal een extra ventilator nodig hebben om de verse lucht heen en weer te laten gaan. - Opbrengst van PV-panelen aan de hoge kant ingeschat gerelateerd aan het oppervlak en orientatie. Geen opslag elektriciteit meegenomen, hoogste opbrengst zit in de zomermaanden (vakantie). - Bij de zonnecollectoren geen bestaande techniek zoals hier aangegeven, rendementen onbekend. - Per compartiment zal er een separate regeling aangebracht moeten worden. Draagt bij aan het comfort maar verbruikt meer energie. - Lichtintensiteitsensor besparing circa 20% op verbruik aan elektra. Plaatsen van energiezuinige verlichting bespaard 910 MWh en vraagt een investering van € 1,6 mln. Per MWh besparing wordt circa 1800 euro geïnvesteerd, huidige kostprijs elektriciteit is circa 160 €/MWh. Daarnaast is de besparingsinschatting erg hoog, huidige systeem is redelijk nieuw (2 jaar oud) en deels energiezuinig uitgevoerd.

- Plaatsing elementen op toren mogelijk, hiervoor is controle van bestaande constructie noodzakelijk. - Kanalen in spouw tbv luchttransport niet mogelijk. - Tbv hemelwater gebruik opvang tanks in de kelder apart funderen. - Dakbelasting PV-panelen circa 30-40 kg/m2, verzwaring constructie noodzakelijk - Tbv de zonnecollectoren verzwaring dakconstructie noodzakelijk

ENERGIEBESPARING ONTWERP: ONZEKERHEIDSFACTOR: WERKELIJKE ENERGIEBESPARING:

71,8% 0,65 47%

LA ALVAREZ (dgmr)

- Warmtemuur zelfstan- K limaatwand, klimaateilanden, dak isolatie zijn energetisch gunstig, dig funderen. klimaatbeheersing optimalisatie. Het zijn standaard technieken. Bestaande Hoofdgebouw Warmtewinmuur, warmtedak, bestaande techniek. Goed toepasbaar. - Dakisolatie constructie Klimaatwand dak verzwaren. - Atria (dak en ruimte) duurzaamheid, geen energiebesparing. Klimaateilanden - H et gehele concept van energievoorziening door de nieuwbouw werkt bij variant 4. - Klimaateilanden niet Dak isolatie geschikt voor belasting. De anderen vragen nog steeds toegevoegde energie. Nieuwbouw - I n variant 1 wordt de nieuwbouw een warmteleverancier van 11.789 GJ. Warmtewinmuur Dit is 18% van de huidige warmtebehoefte, aangezien het oude deel blijft zal de Warmtedak warmtebehoefte voor het gehele gebouw op hetzelfde niveau blijven. Atria (dak en ruimte) - I n variant 2 levert warmteterugwinning en isolatie twee maal zoveel energieTERREIN besparing op als bij de nieuwbouw. Parkeerproblematiek - PV panelen zijn laag ingeschat qua prijs en hoog qua opbrengst per m2. - Besparing op verlichting van 25% dmv daglichtafhankelijke regeling is hoog. Buitengebieden Ruimtelijke herindeling ENERGIESCENARIO Warmte- en koudeopslag Ventilatie

ENERGIEBESPARING ONTWERP: ONZEKERHEIDSFACTOR: WERKELIJKE ENERGIEBESPARING:

Faculty of Architecture

100% 0,60 60%

BEOORDELINGSCRITERIA BEOORDELINGSCRITERIA

Realiseerbaarheid Realiseerbaarheid van het concept

xxxx

TOEGEPASTE CONCEPTEN

Energie Sun Solutions

Bouwkundig ABT

- Achterzetraam bestaande techniek, besparingen niet aangegeven. - Bestaande radiatoren blijven beschikbaar Voldoende rendement. - Nivolair-systeem bestaande techniek. 30% besparing kan gerealiseerd worden, hier niet inzichtelijk gemaakt. - Binnen-isolatie (NO)bestaande techniek. - PV-shingles (ZO) levert elektra, duurzaamheidsaspect. - Extra ruimte creert behoefte aan verwarming en koeling. - PV-panelen is optioneel, PV-shingels rendement niet aangegeven. - In het algemeen lastig om een relatie te leggen tussen besparingen en investeringen.

- PV-shingles zelfstandige draagconstructie. - Dakisolatie constructie dak verzwaren. - Nieuw staalconstructie tbv dak, nieuw vloerconstructie, nieuw onderliggende constructie, en hierdoor extra fundering noodzakelijk - de dugout zelfstandige fundering, doorbraken naar bestaande keldernivo heeft veel constructieve aanpassingen tot gevolg. - Atelier ruimte onder grondwater nivo, aandacht houten paalfundering en waterdichtheid.

EXCEPT

ENERGIEBESPARING ONTWERP: ONZEKERHEIDSFACTOR: WERKELIJKE ENERGIEBESPARING:

50% 0,60 30%

- Nieuwe daklichten extra daglicht bespaart op verlichting - Grijs water circuit duurzaamheidsoptie, geen energiebesparing Bestaande Hoofdgebouw - Zuid zijde kozijnen vervangen PV-dubbelglas, de kosten PV-glas (42€/m2) Nieuwe daklichten erg laag. Bruikbaar maken tussenvloeren - Reductie door energiemangement niet 5-15% maar 2-5%. Daken serres Besparing op isolatie is 33% van het totale energieverbruik. Uitvoeren Dak isoleren binnenzijde maatregelen brengt kosten voor energie terug naar 100k per jaar. Grijs water circuit - Decentrale warmtekoudeopslag en warmtewisselaar geen energiebesparing. N. zijde kozijnen verv. HR++ - Reductie verlichting (39 en 29%) hoog ingeschat. Z. zijde kozijnen verv. Pv dubbelglas Verlagen armaturen is goede optie. Spouwisolatie - Vervangen automaten naast energiebesparing ook een gedragsverandering Groene binnengevel - PV-panelen in ramen en dak. Opbrengst PV-panelen klopt, lage prijs per m2. - De gebruikte technieken in het plan zijn weliswaar bekend maar nog niet Retourvloerverwarming allemaal volledig in de praktijk bewezen. Nieuwbouw Opgegeven besparings % zijn daardoor erg indicatief. Klimaatserre westzijde Tussenvloeren Terrein Parkeerproblematiek Buitengebieden Ruimtelijke herindeling Energie Energiesenario’s Verlichting 24V (12V DC) Decentrale warmtewisselaar Decentrale warmtekoudeopslag BIO-waterfilter Materialen ENERGIEBESPARING ONTWERP: 78% Gezondheid ONZEKERHEIDSFACTOR: 0,60 WERKELIJKE ENERGIEBESPARING: 47%

- Nieuwe daklichten hebben extra constructieve voorzieningen benodigd. - Dakisolatie constructie dak verzwaren. - Nieuw staalconstructie tbv dak. - Nieuw vloerconstructie. - Nieuw onderliggende constructie, en hierdoor extra fundering noodzakelijk.

Facultyof ofArchitecture Architecture Faculty

BEOORDELINGSCRITERIA BEOORDELINGSCRITERIA TOEGEPASTE CONCEPTEN

Ruimtelijke kwaliteit ruimtelijke kwaliteit Ruimtelijkheid B&R

Bestaande gebouw Extra m2 netto: 0 m2 - Herschikking functies op basis van temperatuurbehoefte - BG en 1e : intensivering van gebruik gangen door dubbelzijdig gebruik. Directe relatie met buiten vervalt. - Toevoegen van dubbele verkeersruimtes aan oostzijde (wat is de nut hiervan?) toevoegen van bruikbare ruimtes voor werkplaatsen aan westzijde - 2e bruikbaar maken van ontsluitingsgang in midden dmv toevoegen extra ontsluitingsgang aan buitenkant - Geen gebruik maken van vliering - Openheid van het gebouw wordt teruggedrongen. - Toevoegen van extra scheidingen in de gangen (transparante gesloten puien) en alle onderwijsruimtes voorzien van deuren (compartimentering) - Plaatselijke aanraking interieur monument in verlengde huidige aanpak Nieuwbouw Extra m2 bruto: 4400 netto:1700 m2 - De toegevoegde ruimtes worden gekwalificeerd als “traffic spaces”. De Netto bruto verhouding van het (verhoudingsgewijs al ongunstige gebouw) verschuiven verder. - Aan de oostzijde lijkt het toevoegen van nieuwe ruimtes uiteindelijk alleen tot toevoegen van nieuwe verkeersruimtes; een klimaatbuffer. - Aan de westzijde worden wel kwalitatieve ruimtes gecreëerd. - Rondom het gebouw worden veelvuldig terrassen toegevoegd in hoeverre zijn dergelijke hoeveelheiden noodzakelijk en handig (erg veel buitengevel oppervlak) Relatie uitbreiding tot oudbouw - Vanuit de campuszijde is het bestaande gebouw volledig bedekt met een nieuwe gevel, het dak met PV-cellen. Het tweezijdig maken van de gang vergt behoorlijk veel ingrepen in metselwerk (toegangen). - Relatie tussen oud en nieuwbouw zal lastig bij monumentenzorg liggen, veel ingrepen in gevels noodzakelijk

Faculty of Architecture

Bestaande gebouw Extra oppervlakte bruto: ca 17900 m2 netto: 8133 m2 - Op verschillende plekken in het bestaande gebouw worden nieuwe trappenhuizen met liften toegevoegd. - De stalen vluchttrappenhuizen komen te vervallen. - De straat van BKCity veranderd in 2 met elkaar verbonden omlopen. - Vergroten van ruimtelijkheid in zolder door betrekken vliering en maken van openingen richting dak. - Grote gedeeltes van het gebouw worden “net” gemaakt Nieuwbouw Extra oppervlakte bruto: 4400 netto: 1700 m2 - Nieuwe ruimtes serres 4303 m2 weinig daglicht (tov huidige serres) - Nieuwe kelders 7123 m2 - Aantal serres gaat van 2 naar 5 - Nieuwe ruimtes worden met een verdiepingshoogte van 6m gerealiseerd. Relatie uitbreiding tot oudbouw - De nieuwe gevel schermt het oude gebouw voor een groot gedeelte af van de TU wijk. - Over aansluiting van bestaande aan nieuwe volumes is nagedacht. - Ingrijpende verandering structuur leidt tot veelvuldige ingrepen in bestaand gebouw - Een nieuw statig voorplein wordt gecreëerd . - Ligging aan de zuidoost kant ivm Mekelpark twijfelachtig. - Werking van fietsenkelder twijfelachtig. - Vrij vergaande versmelting van monument en nieuwbouw afhankelijk van uitwerking aansluitng

Faculty of Architecture

BEOORDELINGSCRITERIA BEOORDELINGSCRITERIA

Ruimtelijke kwaliteit ruimtelijke kwaliteit

TOEGEPASTE CONCEPTEN

Ruimtelijkheid B&R

DSA / DWA Bestaande Hoofdgebouw Achterzetraam Bestaande radiatoren Nivolair-systeem Binnen-isolatie (NO) PV shingles (ZO) Energiebronnen Quick Wins Nieuwbouw Talud detail Voorplein (dugout) Terrein Parkeerproblematiek Buitengebieden Ruimtelijke herindeling Energie Energiesenario’s > Materialen Gezondheid

Bestaande gebouw Extra oppervlakte netto: 1000 m2 bruto: 2610 m2 + 482 zonder daglicht - Goede mogelijkheid tot veilig gebruik ivm plaatsing programma rondom begane grond. - Quickwins: win 1–win 3 reeds gerealiseerd win 4: 320 m2 win 5: 60 m2 win 6 reed in gebruik win 7 320 m2 (totaal winst t.o.v. huidig 700 m2) - Nieuw gecreëerde ruimte in kelder 482 (west) 1000 (oost) - 428 m2 zonder daglicht (onder espressobar) Nieuwbouw Extra oppervlakte netto: ca 1559 m2 bruto: 1960 m2 - Kwaliteiten uitbreiding - Ruimtegebruik (bruikbaarheid nieuwe ruimtes) - Nieuw gecreëerde ruimte onder voorplein 1960 m2 Relatie uitbreiding tot oudbouw - De nieuwe ruimtes in de dug-out zijn door middel van 2 doorbraken in de gevel bereikbaar vanuit de centrale structuur. Hierdoor extra fundering noodzakelijk - Realiseerbaarheid van quickwins erg klein ivm lengte vluchtwegen - Ingrepen in meest beschermde deel van monument

Bestaande gebouw Extra oppervlakte bruto: max 3500 m2 - Bruikbaar maken van vlieringen ca 3500 m2 - Verder toevoegen van 3500 m2 (er staat nergens omschreven waar en hoe dit moet en kan gebeuren)

Nieuwbouw Extra oppervlakte netto: ca 500m2 bruto: 3315m2 - De volumes 2500 m2 (west) 365 m2 (oost) 450 m2 (zuid) worden slechtst gedeeltelijk gebruikt (pods). Relatie uitbreiding tot oudbouw - De ingezette trend van de serres wordt doorgevoerd. - Architectonische uitwerking summier beeld aansluitng oud en nieuw erg onduidelijk

Facultyof ofArchitecture Architecture Faculty

Faculty of Architecture

2012 Architecten & CDC Laura Alvarez Architecten & DMGR Doepel Strijkers Architects & DWA Exept

Uitnodigingsbrief adviseurs

12 oktober 2010 U.10.144

Bezoek Julianalaan 134 2628 BL Delft Correspondentie Postbus 5043 2600 GA Delft www.bk.tudelft.nl

Faculteit Bouwkunde Secretariaat Decaan Bouwkunde

Technische Universiteit Delft

De Faculteit Bouwkunde zoekt adviseurs voor de e-novatie van een uniek monument. De Faculteit Bouwkunde is op zoek naar inventieve architecten/installatieadviseurs en duurzaamheiddeskundigen die samen (alle combinaties zijn mogelijk) tot creatieve oplossingen komen voor het duurzaam maken van ons unieke monument. Wij zijn al ontzettend trots op wat we hebben gerealiseerd tijdens â&#x20AC;&#x2DC;The Making of BKCityâ&#x20AC;&#x2122; nu willen wij het gebouw duurzaam maken. Als geselecteerde gaat u deel uitmaken van het ontwerpteam BKCity SLIM, waarin u in samenwerking met eerder geselecteerde teams plannen maakt voor deze duurzaamheidopgave. U bent hierover al telefonisch benaderd.

Aan

Onderwerp

Ons kenmerk

Datum

De Faculteit Bouwkunde wil BKCity maken tot een spraakmakend duurzaam gebouw met hoge architectonische kwaliteit en aandacht voor de monumentale waarde. Door innovatie wil BKCity SLIM slimme, volledige en in de praktijk werkende oplossingen voor het gebouw zodat het energieverbruik flink afneemt en tegelijkertijd slim wordt omgegaan met het noodzakelijke onderhoud. Kortom: wij streven naar een energieneutraal en CO2 neutraal monument met lage exploitatielasten.

Duurzame toekomst Het College van Bestuur van de TU Delft heeft besloten het tijdelijke gebouw â&#x20AC;&#x201C; BKCity â&#x20AC;&#x201C; als blijvende huisvesting voor de Faculteit Bouwkunde te ontwikkelen. Wij zijn hier reuze enthousiast over; het is een dynamisch, flexibel en monumentaal gebouw. Om het gebouw verder te ontwikkelen voor een duurzame toekomst hebben wij het project BKCity SLIM gestart. In dit project willen we de volgende losse onderdelen aanpakken: > Ontoereikende klimaat- en oude verwarmingsinstallatie; slecht te beheersen binnenklimaat. > Hoog energieverbruik; > Achterstallig onderhoud aan platte daken, raampartijen en goten; > Extra ruimtebehoefte van 2000 m2 en 7000 m2 (bruto) in het gebouw; > Hoge exploitatielast.

2. Uitnodigingsbrief

Facultyof ofArchitecture Architecture Faculty

Faculty of Architecture

Opdrachtformulering > Ruimtelijke tekeningen (1:200/1:100); > Installatieconcepten; > Beeldbepalende fragmenten (1:20/1:5); > Berekeningen die de energieprestatie aantonen; > Voorstel voor realisatie in onderdelen en fases; > Berekeningen die mate van duurzaamheid aan te tonen.

In verband met de oppervlakte van het gebouw (huidig bruto vloeroppervlakte is 46.000 m2) vraagt de Faculteit Bouwkunde een visie op het gehele gebouw zowel wat ruimte als installatie betreft. De voorstellen moeten tevens bevatten hoe je dit in tijd kunt realiseren.

Onderstaande criteria zijn de basis waarop uw plan beoordeeld wordt: > Duurzaamheid: onderscheidend en innovatief karakter, aantoonbare verbetering, vooruitgang Realiseerbaarheid: economische levensvatbaarheid, integrale oplossingen voor exploitatie en onderhoud; > Ruimtelijkheid: stedenbouwkundige inpassing, architectonische kwaliteit, originele en liefdevolle benadering; > Proces: faseerbaarheid in de verschillende onderdelen.

De Faculteit Bouwkunde vraagt van u een volledig plan met innovatieve oplossingen voor deze duurzame en complexe opgave zodat het op alle bovengenoemde aspecten werkelijk slaagt.

Facultyof ofArchitecture Architecture Faculty

Geselecteerde adviseurs > 2012 Architecten, Jan Jongert > Laura Alvarez Architecture, Laura Alvarez > DWA, Kees Wisse > Except, Tom Bosschaert > Climate Design Consult, Tom Haartsen > DSA, Doepel Strijkers Architects

Honorarium en vervolg Als honorarium voor uw tijd stellen wij voor het gehele ontwerpteam van EUR. 10.000,00 exclusief btw. beschikbaar.

Randvoorwaarde Wij willen snel starten met de uitvoering van uw visie voor BKCity. Wat ook zeker van belang is, is dat het gebouw tijdens de hele uitvoering grotendeels in gebruik is. Het is belangrijk uw integraal plan te faseren zodat het in deelprojecten uit te voeren is.

Beschikbare informatie > Nulmeting van BKCity met onder andere opgave achterstallig onderhoud en exploitatiekosten > Monumentale waardestelling van BKCity > Lange termijn huisvestingsplan voor de Faculteit Bouwkunde > Reeds gegenereerde ideeĂŤn > Er is voor het totale project 25 miljoen euro beschikbaar

Faculty of Architecture

Wytze Patijn, Decaan, Faculteit Bouwkunde

Met vriendelijke groet,

Startbijeenkomst en programma Op maandag 27 september 2010 van 13:00 tot 16:00, bent u van harte uitgenodigd op de startbijeenkomst in de Berlagezaal op de Faculteit Bouwkunde. Op deze bijeenkomst wordt er nadere informatie verstrekt en is er een vragenronde waarbij uw vragen worden beantwoord. Mocht u voor de 27e nog vragen hebben dan kunt u een email sturen naar b.s.freese@tudelft.nl

De beoordelingscommissie is als volgt samengesteld: Wytze Patijn Voorzitter projectgroep BKCity SLIM. Hoogleraar Architectonisch ontwerpen Faculteit Bouwkunde Tu Delft; Paul Rullmann College van Bestuur en Portefeuillehouder FMVG TU Delft; Andy van den Dobbelsteen Hoogleraar Klimaatontwerp & Duurzaamheid, Faculteit Bouwkunde TU Delft; Anke van Hal Hoogleraar Duurzame transformatie, Faculteit Bouwkunde TU Delft; Michiel Haas Hoogleraar Materialen & Duurzaamheid, Faculteit Civiele Techniek TU Delft; Job Roos Coördinerend architect BKCity en Universitair Hoofddocent RMIT, Faculteit Bouwkunde TU Delft; Chris Dieke Bouwtoezicht en monumenten bij de gemeente Delft.

om zelf adviseurs c.q. ontwerpers in uw plannen te betrekken. Ook bestaat er onzerzijds geen bezwaar tegen samenwerking en vorming van nieuwe teams uit de lijst van bovenstaande adviseurs. Elk team/adviseur kan echter slechts één maal indienen. De beoordeling zal plaatsvinden door een commissie, die alle voorstellen zal beoordelen op basis van de eerder genoemde criteria.

Op grond van uw voorstellen kiezen wij adviseurs die in het uitvoerings-proces op onderdelen worden betrokken. Het staat u vrij

Facultyof ofArchitecture Architecture Faculty

Faculty of Architecture

2012 Architecten & CDC Laura Alvarez Architecten & DMGR Doepel Strijkers Architects & DWA Exept

Deelname BKCity SLIM

12 oktober 2010 U.10.144

Bezoek Julianalaan 134 2628 BL Delft Correspondentie Postbus 5043 2600 GA Delft www.bk.tudelft.nl

Faculteit Bouwkunde Secretariaat Decaan Bouwkunde

Technische Universiteit Delft

In aanvulling op de brief van 9 september 2010 met kenmerk U.10.123, bevestigen wij uw deelname aan BKCity Slim met betrekking tot het opstellen van uw duurzaamheidvisie. Voor de deelname is per deelnemer en/of groep van deelnemers â&#x201A;Ź10.000 (ex. BTW) beschikbaar. Dit bedrag wordt betaalbaar gesteld nadat de presentaties zijn afgerond.

BKCity SLIM

Aan

Onderwerp

Ons kenmerk

Datum

Facultyof ofArchitecture Architecture Faculty

Wytze Patijn, Decaan, Faculteit Bouwkunde

Uitgangspunten: 1. Job Roos van Braaksma & Roos Architecten is op basis van een vervolgopdracht aangesteld als coördinerend architect en is verantwoordelijk voor de uitvoering van de architectenwerkzaamheden. 2. O.b.v. de beoordeling van de commissie bepalen wij of u betrokken wordt bij het vervolg van het traject BKCity Slim.

Gevraagd: 1. Visie op de duurzame renovatie van BKCity, in woord en beeld. 2. Tekeningen die de bouwkundige ingrepen duidelijk maken: Plattegronden en gevels (1:200/1:100) Beeldbepalende fragmenten (1:20/1:5) 3. Klimaat- en energieconcept Dit hoeft geen uitgebreid installatieschema te zijn, maar mag een schematische weergave van het beoogde systeem zijn, incl. bouwkundige en installatietechnische ingrepen. Het dient voldoende bekend te zijn om product 5 te kunnen leveren. 4. Berekening die energieneutraliteit na renovatie aannemelijk maakt. 5. Overzicht van voorgestelde andere duurzaamheidmaatregelen. Het wordt gewaardeerd als de totale duurzaamheidprestatie na renovatie wordt berekend. 6. Het verwerken in het concept van: Oplossing korte termijnproblematiek en achterstallig onderhoud. Bestemming huidige niet-gebruik zijnde volume 7. Een voorstel voor de fasering tijdens uitvoering. In de fasering dient rekening gehouden te worden met: > het gebouw dat in gebruik is en blijft; > huidige installatieschema’s; > financiële randvoorwaarden. 3. Aanvaardingsbrief

Tekst Wytze Patijn Shaida Freese Dennis Cruyen Martijn van Diggele Beeld 2012 Architecten & CDC Laura Alvarez Architecten & DGMR Doepel Strijker Architects & DWA Except Vormgeving 10times | Visuele Communicatie Druk Bestenzet, Zoetermeer

Uitgave van TU Delft, 2011

Faculty of Architecture

Facultyof ofArchitecture Architecture Faculty

Faculty of Architecture