Monitörden duvarlar atıksız yaşamlar Ta s a r l a d ı ğ ı b i r a y a k k a b ı m a ğ a z a s ı n ı n r a f l a r ı n ı A u d i 1 0 0 ö n camlarıyla oluşturan, mimaride “superuse / ayrıcalıklı kullanım” akımının yaratıcısı Césare Peeren, özel bir etkinlik i ç i n İ s t a n b u l ’d a y d ı . P e e re n , s ü rd ü r ü l e b i l i r m i m a r i a n l a y ı ş ı n ı v e projelerini bizlerle paylaştı. Ya z ı : B i ra y A n ı l B i re r F o t o ğ ra f l a r : E n g i n I r ı z
Çamaşır makinelerinden espresso barlar, otomobil ön camlarından ayakkabı rafları, rotor (makinelerin dönen bölümleri) kanatlarından çocuk oyun alanları… Kulağa şaka gibi gelebilir, ancak bunların hepsi gerçek. Üstelik fonksiyoneller. Rotterdam merkezli 2012Architechten, ekolojiye gönül veren herkesi heyecanlandıracak bu tür projeleri uygulayan dünyadaki ilk mimarlık ofisi. Yeni nesil birçok mimara ilham veren “superuse / ayrıcalıklı kullanım” akımının (www.superuse.org) fikir babası ise 2012Architechten’in kurucusu mimar Césare Peeren. Peki, nedir bu “superuse”? En basit haliyle anlatmak gerekirse, atıkları yapı malzemesi olarak kullanıp tasarım yapmak. Geri dönüşümden farkı ise şu: Geri dönüşüm sırasında atıklar yeniden bir hammadde haline getiriliyor ve bu sırada çok enerji harcanıyor. Ayrıcalıklı kullanım konseptindeyse objelerin mevcut özelliklerinden en uygun şekilde yararlanılıyor. Peeren’inki baba mesleği... Küçük bir çocukken, ev restore eden ve bu süreçte atıklardan faydalanan babasına yardım ediyormuş. Ayrıcalıklı kullanım fikri de daha o zamanlarda zihnine yerleşmiş. Delft Teknik Üniversitesi’nden mimar olarak mezun olduktan sonra, ortağı Jan Jongert’le ilk stüdyolarını da yine atık malzeme kullanarak inşa etmişler. Peeren o günleri şöyle anlatıyor: “Bu konsepti uygulamaya geçirmeye çalıştığımız ilk ticari proje, bir giyim mağazasıydı. Yüzde 99’u normal malzemeden oluşan bir mağaza tasarladık. Epey komplike bir tasarımdı. Müteahhit istediğimiz her şeyi yaptı, ama mobilyaların üstüne geçireceğimiz bir alüminyum tabakasını bulamadı. Daha önce dergi çıkardığımız için bu malzemenin basın sektöründe kullanıldığını biliyorduk. Malzemeyi kendimiz uygulamaya karar verdik, çünkü müteahhit formika kullanmayı önerdi. Önerdiği görünüm olarak zihminizdeki işin aynısıydı, ama kullanılmış malzeme olmadığı sürece bir anlamı yoktu. Mimaride büyük çapta atık malzemeleri kullanabileceğimiz yöntemler, araçlar ve deneyimler oluşturmak istedik. O yıllara kadar, bu yöntemi kimse kullanmadığı için kendimizi geliştirmek zorundaydık, bu da zamanla ayrıcalıklı kullanım konseptini oluşturdu.” 086 / Audi magazin