เอกสารวิชาการ
ชางภาพ
กรมอูทหารเรือ (จัดพิมพเมื่อ กันยายน ๒๕๔๘)
สารบัญ หนา บทที่ 1 ประวัติการถายภาพ 1. ผูบุกเบิกการถายภาพ 2. กําเนิดกลองถายภาพ 3. พัฒนาการวาดภาพไปสูการถายภาพ 4. การถายภาพในเมืองไทย
1 2 3 6
บทที่ 2 กลองถายรูป และอุปกรณ 1. พัฒนาการของกลองถายรูป 2. สวนตาง ๆ ของกลองถายรูป 3. ประเภทตาง ๆ ของกลองถายรูป - แบงตามรูปรางและลักษณะของการใชงาน - แบงตามขนาดของกลอง - แบงตามวัสดุที่ใชรับภาพ 4. เทคโนโลยีการถายภาพ 5. อุปกรณตาง ๆ ที่ใชกับกลองถายรูป 6. การรักษากลองถายรูป
32 38 43
บทที่ 3 ความรูเกี่ยวกับการถายภาพ 1. การตั้งหนากลองถายรูป 2. เลนสและความรูเ กี่ยวกับเลนส 3. รูรับแสง เลนสไดอะแฟรม และเอฟสตอป 4. ชัตเตอรและความเร็วชัตเตอร 5. สภาพของแสงและการใชเครื่องวัดแสง 6. ฟลมและความไวของฟลม 7. การปรับโฟกัสหรือการหาระยะชัด 8. ชองมองภาพและการประกอบภาพ 9. ชองระยะชัดกับการถายภาพ 10. ฟลเตอรและความรูเกี่ยวกับฟลเตอร 11. การใสฟลมและการถอดฟลม
47 48 54 56 63 67 70 72 77 80 90
9 11 13
12. ลําดับขั้นของการถายรูป
93
บทที่ 4 การถายภาพแบบตาง ๆ 1. การถายภาพบุคคล 2. การถายภาพทิวทัศน 3. การถายภาพสิ่งกอสราง 4. การถายภาพสิ่งที่เคลื่อนไหว 5. การถายภาพในเวลากลางคืน 6. การถายภาพเงาดําหรือภาพซีลลุเอ็ท 7. การถายภาพวัตถุสิ่งของ 8. การถายภาพดอกไม 9. การถายภาพสัตว
96 110 113 116 120 126 128 130 134
บทที่ 5 การถายภาพดิจิตอล 1. ขนาดภาพ และจํานวนพิกเซล 2. อิมเมจเซ็นเซอร 3. ความลึกของสีและขนาดไฟล 4. อัตราสวนของภาพ 5. ความไวแสง 6. ขนาดภาพ
138 139 144 146 147 149
บทที่ 6 กลองถายภาพดิจิตอล 1. ชนิดของกลองดิจิตอล 2. การจัดเก็บภาพ 3. คุณสมบัติตาง ๆ ในกลองดิจติ อล 4. ฟงกชั่นเมนู - การเปลี่ยนโทนสีของภาพ - การเปลี่ยนโทนภาพมืดหรือสวาง
153 159 169 180
บทที่ 7 วิธีเลือกใชกลองดิจติ อลและการรักษา - เรื่องนารูการใชกลองดิจิตอล - การดูแลรักษากลองดิจิตอล
205 210
บทที่ 8 ระบบควบคุมการทํางานของกลอง - การถายภาพใหคมชัด
222
- ควบคุมการเปดรับแสง - การบันทึกแสงสี - เทคนิคการใชแฟลช
228 238 248
บทที่ 9 การตกแตง อัด ขยาย พิมพภาพดิจิตอล 1. หองมืดดิจิตอล 2. Adobe Photoshop 3. การพิมพภาพดิจติ อล 4. การใชประโยชนจากภาพดิจิตอล 5. ศัพทภาพถายดิจิตอล
254 263 343 357 361
บรรณานุกรม
387
บทที่ 1 ประวัติและเทคโนโลยีการถายภาพ 1. ผูบุกเบิกการถายภาพ ผูบุกเบิกงานดานการถายภาพตั้งแต เริ่มแรกโดยพยายามคิดคนกลองถายภาพและวัสดุไว แสง เพื่อบันทึกสิ่งตาง ๆ เก็บไว ไดแกบุคคลตอไปนี้ หลุยส จักส แมนเด ดาแกร (Louis Jacques Mende Dagurre) ค.ศ.1787 – 1851 เปนผู ประดิษฐคดิ คนกลองถายภาพโดยใชกลอง 2 ใบซอน กัน เนียพฟอร เนียพซ (Nicephore Niepce)ค.ศ.1765 – 1833 ไดคิดคนการทําแมพิมพ ซึ่ง กอใหเกิดวิธีการดาแกโรไทป อันไดรับความนิยมเปน อยางสูงในเวลาตอมา วิลเลี่ยม เฮนรี่ ฟอกซ ทัลบอท (William Hanry Fox Talbot) ค.ศ.1800 – 1877 ไดคนพบ กระบวนการอันเปนหลักการของการถายภาพ สมัยใหม โดยการบันทึกภาพเนกาตีฟไวบนกระดาษ ซึ่งสามารถอัดไดเทาตัวจริงหรือพิมพเพิ่มไดอีก มากมาย โทมัส เวดจวดู (Thomas Wedgwood) ค.ศ.1771 – 1805 ไดคนคิดเรื่องวัสดุไวแสง และการ ใหแสงอันเปนรากฐานของฟลมถายภาพ จอรจ อิสตแมน (George Eastman) ค.ศ.1854 – 1932 เปนผูคิดคนวิธีการถายภาพใหเปน ของงายและราคาเยา เหมาะสําหรับเปนเครื่องเลนของ คนทุกวัย ไดสรางกลองถายภาพทีใ่ ชฟลม มวนถายได 100 ภาพ
ดาแกร
เนียพซ
ทัลบอท
เวดจวูด
อิสตแมน ภาพที่ 1 ผูบุกเบิกการถายภาพ
2
2. กําเนิดกลองถายภาพ ในอดีตมนุษยรูจักการบันทึกสิ่งที่มองเห็น โดยการวาดสิ่งตาง ๆ ลงบนฝาผนังถ้ําเปน ภาพลายเสนงาย ๆ จิตรกรในสมัยกอนพยายามจะวาดภาพใหเหมือนจริงซึ่งตองใชเวลานานและเปนที่ ยุงยาก จนกระทั่งมีการคิดประดิษฐกลองชนิดแรกขึน้ คือกลองออบสคูรา (Obscura) มาใชวาดภาพกัน การใชกลองออบสคูราจิตรกรจะตองเขาไปในตัวกลองซึ่งมีขนาดใหญเทากับหอง ๆ หนึ่งโดยแสงจะ ผานเขาไปในรูที่ขางฝาดานหนึ่งแลวไปปรากฏเปนภาพหัวกลับบนฝาดานตรงขาม แนวความคิดของกลอง ออบสคูราไดมาจากอริสโตเติล (Aristotle) นักวิทยาศาสตรชาวกรีกได บันทึกไวเมื่อ 400 ปกอนคริสตศักราชวา ถาใหแสงผานรูเล็ก ๆ เขาไปในหองมืด แลวถือกระดาษขาวหางจากรูเข็ม 6 นิ้ว แสงที่ผานมาจากภายนอกจะปรากฏภาพ บนกระดาษมีลักษณะหัวกลับแตไมคอย ชัดเจนนัก เมือ่ ศตวรรษที่ 10 ไดมีชาว อาหรับชื่อ อัลฮาเซน(Alhazen) แหง ภาพที่ 2 กลองออบสคูราที่ใชในการวาด เมืองบัสซาราไดพบวาเต็นท ที่มรี ูเล็ก ๆ เมื่อลําแสงสองผานเขาไปภาพกลุมของบุคคลจะปรากฏบนผนังอีกดานหนึ่ง ภาพที่ปรากฏในกลอง ออบสคูราไมสวางเทาที่ควร ในป ค.ศ.1550 กิโลราโม การแดโน (Girolamo Gardano) ชาวอิตาเลี่ยนไดนําเลนสนูน ไปใสไวที่รูรับแสงของกลองจึงทําใหภาพดูสวางขึ้นแตภาพก็ยังไมชัดเทาที่ควร จนถึงป ค.ศ.1568 แดนีล บารบาโร (Daniel Barbaro) ไดคิดมานบังแสง (Diaphragm) เพื่อปรับขนาดรูรับแสงใหกวาง หรือแคบไดตามตองการ จึงทําใหมองเห็นภาพที่ปรากฏมีความชัดมากขึ้น ในศตวรรษที่ 16 จิตรกร ชาว อิตาเลี่ยนชื่อ กายดี และกานาเลตโต (Guidi and Ganaletto) ใชกลองออบสคูราวาดภาพ เมืองเว นิชเปนครั้งแรก การวาดภาพโดยจิตรกรตองเขาไปอยูภายในหองมืดในเวลานาน ๆ นั้นเปนการลําบากตอ การวาดภาพมาก จนถึงป ค.ศ.1769 จอรจ แบรนเดอร (George Brander) ชาวฝรั่งเศสไดประดิษฐกลอง ออบสคูราแบบตั้งโตะโดยสรางตัวกลองเปนกลองสี่เหลี่ยมมืดทึบซอนตอกันหลายใบ ทําใหการรับ ภาพในระยะไกลไดชัดเจนขึน้ ใชกระจกเงาวางมุม 45° รับภาพแทนฝาผนังดานใน ภาพจากกระจกเงา สะทอนขึ้นดานบนจิตรกรสามารถนั่งเขียนจากภาพที่ปรากฏ โดยไมตองเขาไปวาดในหองมืดอีก ตอไป
3 จากความคิดของ กลอง ออบสคูราที่ใชในการวาด ภาพนัน้ นักวิทยาศาสตรก็พยายาม หาทางที่จะใหภาพที่ปรากฏบนฝา ผนังดานในหรือบนกระจกรับภาพ ใหอยูคงทนถาวรโดยพยายามคิดหา วัสดุอะไรไปรับแสงใหเกิดภาพ โดยไมตองวาดใหเสียเวลา
3. พัฒนาการวาดภาพไปสูการถายภาพ
ภาพที่ 3 กลองออบสคูราแบบตั้งโตะ การคนพบสารไวแสง สารเคมีที่ไดรับการคนพบคือซิลเวอรคลอไรด (AgCI) เมื่อป ค.ศ.1663 โรเบิรต บอยล (Robert Boyle) พบวาเมื่อซิลเวอรคลอไรดโดนแสงสวางจะเปลี่ยนเปนสีเขม แตเขากลับคิดวาสารเคมี นั้นเกิดจากการถูกอากาศไมใชแสงสวาง ผูที่ทําการทดลองและยืนยันไดพบวาเกลือเงินจะเปลี่ยนเปนสีดําเมื่อถูกแสงสวางคือ โจ ฮัน เฮน ริช ชุลส (Johann Heinrich Schulze) ชาวเยอรมัน ทดลองในป ค.ศ.1727 โดยผสมชอลค เงิน และกรดไนตริกเขาดวยกันไดเกลือเงินสีขาว เมื่อนําไปถูกแสงสวางจะเปลี่ยนเปนสีดาํ โทมัส เวดจวดู (Thomas Wedgwood) ชาวอังกฤษ ทดลองใชกระดาษหรือหนังสัตวออน แชไวในสารละลายเงินไนเตรท ใชใบไมและปกแมลงวางทับบนกระดาษนําไปถูกแสง จากนั้นจึงเอา ใบไมและปกแมลงออกจึงมองเห็นบริเวณพื้นกระดาษสวนนัน้ เปนสีขาว สวนบริเวณที่โดนแสงเปน เงาดํา และพบวาหากใชวัสดุบาง ๆ ใหแสงลอดผานไปไดบางสีของภาพที่ไดจะเปนสีเทา แตภาพที่ เกิดขึ้นนัน้ ไมคงสภาพโดยสวนของสีขาวจะเริ่มมืดและคอย ๆ ดํามืดทั้งแผน การถายภาพโพสิตีฟ ภาพแรกของโลกเปนภาพถายโพสิตีฟถายโดย โจเซฟ เนียพฟอร เนียพซ (Joseph Nicephore Niepce) ชาวฝรั่งเศส เมื่อป ค.ศ.1826 ถายภาพอาคารที่อยูตรงขามกับหองทํางานของเขาที่ เมืองแกรส (Grass) ดวยกลองออบสคูราใชเวลา 8 ชั่วโมง โดยใชแผนดีบุกผสมตะกั่วฉาบดวยสารบีทู เมนสีขาว (White Bitumen) ถายเสร็จแลวนําไปลางดวยสวนผสมของน้ํามันจากตนลาเวนเดอร (Lavander) บริเวณที่ไมถูกแสงสารบีทูเมนจะถูกลางหลุดออกไป บริเวณทีถ่ ูกแสงสารบีทูเมนจะ แข็งตัวเหลือเปนแผนดีบกุ ผสมตะกั่ว ซึ่งมีสีดําเปนภาพโพสิตีฟ เนียพซตั้งชื่อกระบวนการถายภาพนี้ วาเฮโลกราฟฟ (Heliography) มีความหมายวาภาพทีว่ าดโดยดวงอาทิตย
4 กระบวนการถายภาพโดยใชสารบีทูเมนยังไมเปนที่แพรหลาย เนื่องจากสารบีทูเมนมี ความไวแสงต่าํ จะถายภาพหนึ่งตองใชเวลานาน และภาพที่ไดยังมีคณ ุ ภาพไมดีพอ แตวิธีการนี้กน็ บั วา เปนผลงานตนแบบการถายภาพที่นักวิทยาศาสตรรุนหลังไดนําไปคิดและพัฒนาตอไปอีก กระบวนการดาแกโรไทป (Daguerrotype) พัฒนาการถายภาพที่ใชเวลาลดลงจาก 8 ชั่วโมงเปน 30 นาที โดยหลุยส จักส แมนเด ดา แกร (Louis Jacques Mande Daguerre) จิตรชาวฝรั่งเศสนําแผนทองแดงชุบผิวดานหนึ่งดวยเงินแลว อาบดวยไอโอดีน แผนโลหะที่ชุบเงินกลายเปนสีเหลืองซึ่งเกิดจากเงินกับไอโอดีน (Ag+I2) นําแผน โลหะดังกลาวไปถายภาพในกลองออบสคูราใชเวลาถายประมาณ 30 นาที แลวนําเงินโลหะออกมาอัง ไอปรอท (Mercury Vapour) ภาพจะปรากฎขึ้นที่ละนอย เมื่อไดภาพชัดเจนเต็มที่แลวนําไปลางในน้ํา กลั่นซึ่งผสมดวยไฮโปเปนการคงสภาพ จากนั้นทําใหแหงดวยการลนเปลวไฟขัน้ สุดทายหุมดวยแกว อีกชั้นหนึ่ง เพือ่ ปองกันผิวปรอทที่ละเอียดออนหลุด และปองกันการเกิดปฏิกิริยาของเงินกับออกซิเจน การทดลองดังกลาวของดาแกรไดแสดงที่โรงแรมแกรนดในปารีส เมื่อป ค.ศ.1839 ลักษณะของภาพตาม กระบวนการดาแกโรไทปจะไดภาพที่ ละเอียดคมชัด ลักษณะของภาพจะกลับซาย เปนขวา เหมือนภาพในกระจกเงาถายได เพียงครั้งละ 1 ภาพ นําไปอัดขยายซ้ําไมได ผูที่ตองการถายภาพจะตองมีความอดทนใน การนั่งนิ่ง ๆ เปนเวลาครึ่งชั่วโมงเพราะ ความไวแสงของน้ํายาต่ํา รานถายภาพจึงทํา แกนเหล็กจับยึดศีรษะ ดานหลังเพื่อบังคับ ภาพที่ 4 การถายภาพทีใ่ ชเวลานาน ใหลูกคานั่งไดนิ่ง ๆ จนกวาจะบันทึกภาพ เสร็จ การคิดคนภาพเนกาตีฟ ความตองการที่จะไดภาพโพสิตีฟจํานวนมาก ๆ ในการถายภาพครั้งเดียว นั่นคือการ คิดคนภาพเนกาตีฟเปนภาพตนฉบับ แลวนําไปถายทอดใหเปนภาพโพสิตีฟจํานวนมาก ๆ เกิดจากการ วิจัยคนควาของ วิลเลี่ยม เฮนรี ฟอกซ ทัลบอล (William Henry Fox Tolbot) นักวิทยาศาสตรและนัก คณิตศาสตรชาวอังกฤษในป ค.ศ.1840 ไดพบกระบวนการถายภาพจากเนกาตีฟเปนโพสิตีฟใหชื่อ กระบวนการนี้วา แคโลไทพ (Calotype) ซึ่งมาจากภาษากรีก 2 คํา คือ Kalos (beautiful) และ typos (impression) รวมแลวมีความหมายวา ความประทับใจในภาพที่สวยงาม แตเพื่อน ๆ ของเขาแนะนําให ใชชื่อวา ทัลโบไทพ (Talbotype) ตามชื่อของเขา
5 กระบวนการทัลโบไทพเริ่มตนจากการถายภาพใหเปนเนกาตีฟ โดยนําเอากระดาษที่ฉาบ ผิวหนาดวยซิลเวอรไอโอไดดใสไปในกลองถายภาพ บันทึกภาพเสร็จแลวนํากระดาษที่ผานน้ํายา สรางภาพ ซึ่งมีชื่อวา แกลโลไนเตรทออฟซิลเวอร (Gallo nitrate of silver) ภาพจะคอย ๆ ปรากฏขึ้น จนไดความเขมพอดีจึงลงในน้ํายา คงสภาพซึ่งมีสวนผสมของโปรแต สเซียมโบรไมด และไฮโป ภาพที่ ไดนี้จะเปนภาพเนกาตีฟตอจากนั้น จึงนําภาพเนกาตีฟอัดลงบน กระดาษที่อาบผิวหนาดวยเงินคลอ ไรดลางกระดาษแผนใหมทถี่ ูกฉาย แสงนี้ดวยน้ํายาสรางภาพและน้ํายา คงสภาพ จึงไดภาพโพสิตีฟที่ สมบูรณเหมือนวัตถุที่ถายในครั้ง ภาพที่ 5 กระบวนการทัลโบไทพโดยทัลบอท แรก เพลทเปยก (Wet plate) กระบวนการนี้ไดพัฒนาวัสดุที่ใชถายจากแผนโลหะมาเปนกระจกและลดเวลาการ ถายภาพใหนอยลงโดยใชเวลาเพียง 3 วินาทีเทานั้น ผูที่คิดกระบวนการเพลทเปยกคือชางแกะสลักชาวอังกฤษชื่อ เฟรดเดอริค สก็อต อาร เชอร (Frederick Scolt Archer) ในป ค.ศ.1851 เขาทํากระดาษไวแสงใหมีความไวแสงมากขึ้นโดยใช กันคอตตอน (Gun cotton) ละลายในแอลกอฮอลและอีเธอรจะไดสารละลายเรียกวาโคโลเดียน (Collodion) มีชื่อทางเคมีวา เซลลูโลสไนเตรท (Cellulose Nitrate) มีลักษณะเปนของเหลวขนนําไป ฉาบบนแผนกระจก แลวจุม ลงในสารละลายเงินในเตรท และถายภาพขณะทีย่ ังเปยกอยูเ พราะจะทํา ปฏิกิริยากับแสงไดเร็ว ถาแผนกระจกแหงจะทําปฏิกริ ิยากับแสงชาลง เพื่อถายภาพเสร็จก็นําแผน กระจกไปลางในน้ํายากรดไพโรแกลลิก (Pyrogallic Acid) 2-3 วินาที ภาพจะคอย ๆ ปรากฏขึ้นจน พอดีแลวจึงคงสภาพดวยน้ํายาไฮโป เสร็จแลวจึงลางดวยน้ําทําแหงดวยการอังเปลวไฟออน ๆ ใช น้ํามันชักเงาฉาบแผนกระจกเพื่อปองกันความชื้นและรอยสกปรก เพลทแหง (Dry plate) เนื่องจากเพลทเปยกมีความไมสะดวกในการทํางาน เพราะผูถายภาพจะตองเตรียม กระโจมหองมืด ขวดน้ํายาและอุปกรณอื่น ๆ ชางภาพจะตองมีความชํานาญทําอยางรวดเร็วตองถายให เสร็จกอนที่เพลทจะแหง และสารโคโลเดียมมีกลิ่นเหม็น ยิ่งอากาศรอน ๆ ตองเขาไปอยูในกระโจม หองมืดที่อบอาวนับวาเปนการทํางานที่ยากลําบาก ดังนัน้ ในป ค.ศ.1871 นายแพทยชาวอังกฤษชื่อ ดร.
6 ริชารด ลีช แมคดอกซ (Dr. Richard Leach Maddox) ไดคิดทําน้ํายาไวแสงโดยใชสารเจลาติน (Gelatin) แทนโคโลเดียนทีม่ ีกลิ่นเหม็นผสมกับแคดเมียมโบรไมดและเงินไนเตรท ฉาบลงบนกระจก ผึ่งใหแหงในหองมืด เมือ่ แหงแลวจึงนําไปถายภาพ แมดดอกซ เรียกเพลทเจลาตินแหงนี้วา กระบวนการปราศจากกลิ่น (Ordorless process) ในป ค.ศ.1978 ชารล เบนเนท (Charles Bennet) ไดพบวิธกี ารทําเพลทแหง เชนเดียวกับแมดดอกซ แตมีวิธีการที่ดีกวา คือ เตรียมเพลทจากแผนเจลาติน เชน เงินโบรไมด (gelatin silver bromide) เพลทมีความไวแสงเพิ่มขึ้นสามารถถายภาพไดโดยใชเวลาเพียง 1/25 วินาทีเทานั้น ฟลมมวนกระดาษโปรงแสง ฟลมถายภาพมีการพัฒนาติดตอกันมาจนถึงป ค.ศ.1888 ยอรจ อีสตแมน (George Eastman) ชาวอเมริกัน ไดผลิตเพลทแหงใหใชกับกลองถายภาพแบบมือถือรุนแรกเปนรูปสี่เหลี่ยม มี ชื่อวากลองบอกซ โกดัก (Kodak Box Camera) ฟลมเปนกระดาษโปรงแสงฉาบน้ํายาเจลาตินโบรไมด เปนมวนยาวถายได 100 ภาพติดตอกัน ฟลมมวนเซลลูลอยด ในป ค.ศ.1889 อิสตแมนไดนําเซลลูลอยดมาใชเปนฟลมถายรูปแทนกระดาษโปรงแสง อันเปนจุดเริ่มตนของการผลิตฟลมที่ใชกันในปจจุบนั ฟลมในปจจุบันมีบริษัทผูผลิตจําหนายหลาย บริษัท มีทั้งฟลมเนกาตีฟและโพสิตีฟ ฟลม สีและขาวดํา ฟลมมีขนาดตาง ๆ กัน ทัง้ เปนมวนและเปน แผนตามลักษณะของกลองถายภาพแตละชนิด
4. การถายภาพในเมืองไทย อเนก นาวิกมูล (2530:14) ไดกลาวถึง การถายภาพเมืองไทยสมัยแรก ๆ ไวดังนี้ เมืองไทย เริ่มมีการถายภาพครั้งแรกในสมัยรัชกาลที่ 3 โดย สังฆราชชาวฝรั่งเศสชื่อ ปาเลอกัว เกิดในสมัย รัชกาลที่ 1 พออายุ 20 ปก็บวชเปนพระและเดิน ทางเขามาเมืองไทยทั้ง ๆ ที่ยังพูดภาษาไทยไมไดเลย แมแตคําเดียว การถายภาพครั้งแรกนี้จะถายไดครั้ง ละ 1 รูปอัดซ้ําไมได เรียกวา ถายภาพระบบดาแกโร ไทป คนไทยยังไมกลาถายรูปกันเพราะเกรงวาจะทํา ใหอายุสั้น ชาวสยามคนแรกที่ถายรูปเปนคือ พระยา กระสาปนกจิ โกศล (นายโหมด อมาตยกุล) นอกจากนั้นยังมีชางถายภาพรุนแรกคนอืน่ ๆ คือ
ภาพที่ 6 สังฆราชปาเลออกัว
7 - พระปรีชากลการ (นายสําอาง อมาตยกุล) ลูกชายของนายโหมด - หลวงอัคนีนฤมิตร (นายจิตร จิตราคนี) เปนชางภาพหลวงสมัยรัชกาลที่ 4 และรัชกาล ที่ 5 เปนขุนสุทนทรสาทิศลักาษณมากอน ตั้งรานอยูที่แพลอยน้ําหนาวัดกุฎจี ีนหรือวัดซางตาครูซ ตรงขามกับปากคลองตลาด - กรมหมื่นอลงกฎกิจปรีชา นองชายคนหนึ่งของรัชกาลที่ 4 ไมพบผลงานถายภาพ แตพบ บันทึกในหนังสือรัชกาลที่ 4 ที่เขียนไวในหนังสือการเดินทางไปสูมะละกาอินโดจีนและจีน หรือสิบปแหงการทองเที่ยวการผจญภัยและการพํานักในตางแดน ทรงเขียนไววาโปรดใหกรม หมื่นอลงกฎฯ เปนผูพาเขาเที่ยวชมพระราชวัง เพราะพระเจานองยาเธอเปนผูมีความเขาใจดีในงาน ถายรูป สมัยรัชกาลที่ 4 (พ.ศ.2394 – 2411) มีรานถายรูป ของคนไทยทีร่ ับจางถายภาพโดยตรง เปนของนายจิตร หรือขุนสุนทรสาทิศลักษณ เมื่อ พ.ศ.2406 เปนราน ถายรูปแหงแรกของชาวสยาม พระบาทสมเด็จพระจอม เกลาเจาอยูห ัว เปนพระมหากษัตริยไทยองคแรกที่ฉาย พระรูปใหปรากฏไวในสมัยนี้ นอกจากจะมีการถายรูป ดวยระบบดาแกโรไทปแลว ยังถายดวยระบบกระจก เปยก (Wet plate) อีกดวย สมเด็จกรมพระยาดํารงราชานุภาพ กลาว ภาพที่ 7 สมเด็จกรมพระยาดํารงฯ วาเมื่อแรกมีชา งถายรูปนั้น ไมคอยมีใครยอมถายรูปกัน เพราะเกรงวาจะเอาไปใชทํารายดวยเวทมนต ขนาด ขุนนางชั้นสูงก็ยังไมยอมถายรูป มีอยูคนหนึ่งไปถายรูป ที่รานนายจิตร ซึ่งเปนชางถายรูปที่มีชื่อเสียงสมัยรัชกาล ที่ 4 นายจิตรถายใหครึ่งตัว พอเจาของไปรับรูปก็ตกใจตี โพยตีพายวาจะตัดตัวใหเปนอันตรายไปเสียอีก สมเด็จกรมพระยาดํารงราชานุภาพ พระ บิดาแหงประวัติศาสตร ก็เปนเจานายพระองคหนึ่งที่ ภาพที่ 8 เจาจอมเอิบ บุนนาค กําลังถายรูปบิดา สนพระทัยการถายรูปมาก ไดทรงถายรูปในวังวรดิต บานเมืองและประชาชนตาง ๆ ระหวางเสด็จตรวจงาน เปนอัลบั้มหลายชุด
8 สมัยรัชกาลที่ 5 พ.ศ.2411-2452) พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลาเจาอยูห ัว และ เจานายบางพระองค ไดเริ่มสนพระทัยถายรูปเองใน ปลายรัชกาลไดทรงเลนกลองอยางจริงจัง เมื่อเสด็จ ประพาสไป ณ ที่ใด ๆ นายและขุนนางตลอดจน พอคา ขาราชการ นิยมเลนกลองถายรูปกันอยาง แพรหลาย รานถายรูปในสมัยรัชกาลที่ 5 ก็เพิ่ม ปริมาณขึ้นจากสมัยรัชกาลที่ 4 มาก ปรากฏวาใน ภาพที่ 9 รานถายรูป สมัย ร.5 กรุงเทพ ฯ สมัยนั้น มีสตูดิโอถายรูป 20 กวาแหง ลูกคาสวนใหญเปนเชื้อพระวงศ ขุนนาง พอคา คนมี เงิน สวนชาวบานทั่วไปยังไมคอยรูจักถายรูปกันนัก ในป พ.ศ.2447 ไดทรงจัดใหมีการอวดรูป ขึ้นเปนครั้งแรกในงานไหวพระพุทธชินราช วัดเบญจมบพิตร จัดใหมีรานถายรูปหลวงดวย พระองคจะเสร็จไปแวะเปนประจําทุกคืน บางครัง้ จะ ทรงเปนชางถายรูปเองดวย ในป พ.ศ.2448 ไดจัดใหมีการประกวดรูปขึ้นเปนครั้งแรก มีผูสงเขา ประกวดถึง 140 คนมีรูปถายทั้งสิ้น 1,184 รูป การถายรูปในป พ.ศ.2423 ยังใชวิธีถายระบบกระจกแหง (Dry plate) จนถึงป พ.ศ.2448 ในราชสํานักมีการถายรูปดวยฟลมเซลลูลอยดควบคูไ ปกับการถายดวยกระจก แตสว นใหญยังนิยมใช กระจกกันอยูห ลายป ตอจากสมัยรัชกาลที่ 5 วิชาถายภาพ ก็เปนที่รูจกั กันแพรหลายและไมกลายเปนของ แปลกอีก ตอไป ปจจุบันเมืองไทยมีรานถายรูปทั่วทุกแหงจนกลายเปนธุรกิจอยางหนึง่ มีการถายภาพ โดยใชกลองโพราลอยดซึ่งจะไดภาพภายใน 1 นาที มีรานโฟโตฟาสตที่สามารถจะบริการลูกจาอัด ขยายภาพจากฟลมที่ถายมาแลวไดภายใน 23 นาที นอกจากนัน้ ธุรกิจที่สําคัญอีกอยางหนึ่งคือ การ ถายภาพโฆษณาซึ่งเปนหัวใจของการผลิตภาพ เพื่อลงในวารสาร นิตยสารตาง ๆ ดังนั้นวิชาการ ถายภาพจึงจัดใหมีสอนในสาขาวิชาตาง ๆ สําหรับผูเรียนสาขาการถายภาพเทคโนโลยีและนวัตกรรม ทางการศึกษา นิเทศศาสตร ในสถาบันการศึกษาตาง ๆ และยังแยกแขนงยอยสําหรับงานถายภาพ เฉพาะดาน เพือ่ ผลิตชางภาพใหมีความสามารถในการถายภาพตอไป
9
บทที่ 2 กลองถายรูปและอุปกรณ 1. พัฒนาการของกลองถายรูป - กลองออบสคูรา (obscura) เปนกลองมืดที่เจาะรูเล็ก ๆ ดานหนึ่ง เมือ่ แสงผานรูเล็ก ๆ นั้น ไปกระทบที่ฝาดานตรงขาม จะเกิดเปนภาพหัวกลับ ตอมาจึงมีการคิดนําเอาเลนสและมานรูรับ แสงไปชวยศิลปนจะใชเปนเครื่องชวยวาดรูป - ป ค.ศ.1820 ดาแกร (Daguarre) เนียพย (Niepce) ชาวฝรั่งเศสและทัลบอต (Talbot) ชาว อังกฤษ คิดประดิษฐกลองถายภาพมีลกั ษณะเปนกลองไมมีเลนสติดอยูดา นหนา ใชแผนกระจกเคลือบ น้ํายาเปนฟลมถายไดครั้งละ 1 ภาพ - ป ค.ศ.1885 สามารถใชฟลมกระจกถายไดทีละหลายภาพ ฟลมแผนวางซอนกันอยูเมื่อ ถายแลวแผนฟลมจะพับตกลงไปในสวนลางของตัวกลอง - ป ค.ศ. 1888 บริษัท Eastman ผลิตกลองที่ใชกับฟลมมวนถายไดจํานวน 100 ภาพ เมื่อ ถายเสร็จจะตองสงกลองและฟลมไปใหบริษัทบรรจุฟลมมวนใหมมาให - ป ค.ศ. 1890 มีการประดิษฐกลองพับ (Folding Camera) ฝาเปดปดดานหนามีบานพับ เมื่อเปดฝาเลนสจะยืดออกมา - ป ค.ศ. 1913 นายออสกา บารแนค(Oskar Barnack) ประดิษฐกลองใชกับฟลมภาพยนตร 35 มม.
ภาพที่ 10 พัฒนาของกลองถายภาพแบบตาง ๆ
10 - ป ค.ศ. 1923 บริษัท ไลทซ (Leitz) ไดผลิตกลองไลกา (Leica) ออกจําหนายใชกับฟลม ขนาด 35 มม. - ป ค.ศ. 1905 เยอรมันมีโรงงานผลิตกลองถายภาพสิบกวาแหง เลนสผลิตจากโรงงาน Zeiss เปนสวนใหญ
กลองถายภาพ และสวนประกอบ กลองถายรูปเปนอุปกรณทสี่ ําคัญที่สุดที่ใชในการบันทึกภาพ ที่เรียกกันวา “การถายรูป” หลักในการเกิดภาพมีดังนี้คอื เมื่อแสงสวางสองไปยังวัตถุแสงจะสะทอนกลับไปยังกลองถายรูปโดย ผานเลนสเขาไปภายในกลอง ผานชัดเตอรซึ่งเปนตัวกําหนดชวงเวลาที่แสงผาน ผานรูรับแสงหรือ เลนสไดอะแฟรมซึ่งเปนตัวกําหนดพืน้ ที่ที่แสงผาน แลวผานตอไปยังฟลมถายรูปซึ่งเปนวัสดุไวแสง และเมื่อถายรูปตอๆ ไปจนกระทั่งฟลมหมดมวน นําฟลมออกจากกลองถายรูปไปลาง เมื่อไดฟลมเนกา ตีฟที่ผานกระบวนการลางฟลมมาแลว นําเนกาตีฟนีไ้ ปเขาเครื่องอัดขยายรูป โดยใหแสงผาน ฟลมเนกาตีฟลงไปบนกระดาษ แลวนํากระดาษไปลางตามขบวนการลางกระดาษ ก็จะไดรูปภาพถาย ตอไป
หากจะเปรียบกลองถายรูปกับนัยนตาของมนุษยแลว กระเปาะนัยนตาก็มีสภาพคลายกับ ตัวกลองถายรูป ที่หนาของกระบอกตาจะมีเลนสซึ่งที่กลองถายรูปก็จะมีเลนสเชนเดียวกันผิดกันแตวา นัยนตาของมนุษยดีกวาของกลองถายรูปมาก เมื่อแสงถูกสองไปยังวัตถุแสงนี้จะสะทอนผานเลนสตา เขาไปในกระบอกตา และไปปรากฏภาพที่เรตินา (Retina) ซึ่งอยูดานหลังของกระบอกตา เรตินานี้จะ ทําหนาที่คลายกับฟลมถายรูปนั่นเอง โดยทําหนาที่รับภาพและสงตอไปยังสมอง สวนฟลมถายรูปนั้น จะทําหนาที่บนั ทึกภาพเอาไวเพื่อรอการนําไปลางตอไป นอกจากนี้ภายในกลองถายรูปยังมีกลไกที่ ชวยในการควบคุมปริมาณของแสงที่จะเขาไปทําปฏิกิริยากับฟลมกลไกนี้เราเรียกวา “เลนส ไดอะแฟรม” (Lens Diaphragm) ทําหนาที่เปนตัวกําหนดขนาดของรูรับแสงภายในกลองถายรูป แสง
11 จะสะทอนจากวัตถุเขาไปทําปฏิกิริยากับฟลมถายรูปมากหรือนอยเพียงใดขึ้นอยูก ับกลไกนี้ หากจะ เปรียบเทียบกับนัยนตาของมนุษยก็คือ “มานตา” (Iris) ที่สามารถขยายใหมีขนาดกวางขึ้น หรือ หดให มีขนาดเล็กลงไดตามสภาพของแสงในขณะนัน้ เชน หากอยูในสภาพที่มีแสงสวางมาก ขนาดของชอง มานตาก็จะหรีเ่ ล็กลง และถาหากอยูใ นสถานที่ที่มีแสงนอย เชน การเดินเขาไปในโรงภาพยนตรทมี่ ืด ขนาดของชองมานตาก็จะขยายใหใหญขึ้น
2. สวนตาง ๆ ของกลองถายรูป สวนตาง ๆ ของกลองถายรูปในแตละชนิดอาจมีขอปลีกยอยแตกตางกันไปบางตามชนิด และราคาของกลองถายรูป แตอยางไรก็ตามโดยทั่วไปแลวไมวาจะเปนกลองถายรูปชนิดใด จะราคา ถูกหรือแพงเพียงใดก็ตาม กลองถายรูปจะตองมีสวนประกอบที่สําคัญดังตอไปนี้คอื เลนสกระบอก เลนส รูรับแสง ชัตเตอร ฟลม และชองมองภาพ
12 สวนตาง ๆ ของกลองถายรูปโดยทั่วไป ไมวาจะเปนกลองใด ๆ ก็ตาม จะตองมีสวน ตาง ๆ ดังตอไปนี้คือ 1. เลนส (Lens) มีหนาที่รบั แสงที่สะทอนจากวัตถุผานเขาไปยังฟลม ซึ่งอยูภายในตัว กลองถายรูป เลนสนี้จะทําหนาที่ขยายภาพของวัตถุใหมขี นาดใหญขึ้น เชน กลองที่ใชในวงการพิมพ หรือมีหนาทีย่ อ ขนาดใหภาพมีขนาดเล็กลงกวาวัตถุ เชน กลองถายภาพโดยทัว่ ไปเลนสของกลอง ถายรูปนี้มีตั้งแตกระจกเพียงชิ้นเดียว เชน เลนสของกลองบอกซ หรือ กลองอินสตราเมติก หรือ อาจจะประกอบดวยกลุมของเลนสตั้งแต 4 – 6 ชิ้น ขึ้นไป เชน เลนสของกลองสะทอนเลนสเดี่ยว เปน ตน 2. กระบอกเลนส เปนสวนที่ตอออกมาจากตัวกลองไปยังเลนส เพือ่ ใหสามารถปรับ ระยะระหวางเลนสถึงฟลมได การปรับระยะระหวาเลนสถึงฟลมนี้เราเรียกวา “การปรับโพกัส” ซึ่งทํา ไดโดยการหดเลนสเขาหรือยืดเลนสออกนั่นเอง สวนที่เปนกระบอกเลนสนี้มีทงั้ ชนิดที่ทําดวยโลหะ และชนิดที่ทําดวยหนัง เชน กลองพับ 3. เลนสไดอะแฟรม หรือ รูรับแสง เลนสไดอะแฟรม (Lens Diaphragm) เปนกลีบโลหะ ที่ควบคุมขนาดของรูรับแสง จะพบในกลองชั้นดีโดยทัว่ ไป กลีบโลหะนีจ้ ะปรับขนาดของรูรับแสง (Aperture) ใหมีขนาดใหญหรือเล็กไดตามใจชอบ โดยมีตัวเลขบอกที่วงแหวนรอบเลนสตัวเลขนี้เรา เรียกวา “เอฟสตอป” หรือ “เอฟนับเบอร” 4. ชัตเตอร (Shutter) เปนตัวควบคุมเวลาที่แสงจะผานไปยังฟลม ซัตเตอรนี้มีทั้งชนิดที่ อยูระหวางเลนส และ ซัตเตอรมาน ที่อยูด านหลังของตัวกลอง ดานหนาของฟลม ในการนี้จะมีตัวเลข ที่บอกชวงเวลาที่แสงจะผานไปยังฟลม เราเรียกวา “ความเร็วของชัตเตอร” (Shutter Speed) 5. แผนรองรับฟลม เปนสวนที่ฟลมจะตองเคลื่อนผาน แผนนี้จะเปนตัวที่บังคับฟลมใหมี ลักษณะราบเรียบเพื่อรอรับแสงที่ผานเลนสเขามา 6. ชองมองภาพ (View finder) เปนชองมองภาพของผูทําหนาที่ถายภาพไดมองไปยัง วัตถุที่ตองการถาย เพื่อที่ผูทที่ ําหนาที่ถายภาพจะไดปรับโฟกัสหรือหาระยะชัด ประกอบภาพชองมอง ภาพนี้มีทั้งชนิดที่เกิดความเหลื่อมของภาพ และ ชนิดทีไ่ มเกิดความเหลี่อมของภาพ
13 สวนตาง ๆ ของกลองถายรูป
3. ประเภทตาง ๆ ของกลองถายรูป ในปจจุบนั กลองถายรูปไดมผี ูประดิษฐออกมาจําหนายหลายประเภทดวยกัน ในแตละ ประเภทก็มีขอแตกตางออกไป บางประเภทก็มีราคาถูก ใชงาย และมีระบบภายในไมซับซอน เหมาะ สําหรับนักถายภาพสมัครเลน แตภาพที่ไดมามักมีคุณภาพต่ํา บางประเภทก็มีราคาแพง มีระบบภายใน ยุงยากซับซอน หากรูจักวิธีการใชที่ถูกตองแลว การถายภาพนัน้ ก็จะทําไดโดยวิธกี ารที่ไมยุงยากนัก และภาพที่ไดก็จัดวามีคุณภาพดีมาก ในกลองถายรูปแตละประเภทจะมีคุณสมบัติที่แตกตางกันออกไป บางชนิดมีขอดีใน เรื่องหนึ่ง แตอาจจะมีขอเสียในอีกเรื่องหนึ่ง เนื่องจากไมมีกลองใดทีม่ ีคุณสมบัติดที ี่สุดครบถวนอยูใน กลองเดียวกัน ดังนั้นกอนที่จะซอกลองถายรูปจึงควรจะตองตั้งคําถามตัวเองกอนวาควรจะเลือกซื้อ กลองประเภทใด งบประมาณที่จะใชในการซื้อกลองมีอยูเทาใด ใชอุปกรณประกอบกลองอะไรบาง ตองการนําไปถายภาพประเภทใดบาง เมื่อไดทราบวัตถุประสงคอยางกวาง ๆ นี้แลว การเลือกซื้อกลอง ถายรูปก็จะทําไดงายขึ้น
14 โดยทั่วไปแลวในกลองถายรูปก็มักจะมีลักษณะที่เหมือนกันในเรื่องที่ไดกลาวมาแลวคือ ประกอบดวยเลนส ตัวกลอง เครื่องควบคุมแสงอันประกอบดวย รูรับแสง และ ชัตเตอรแผนรองรับ ฟลม ชองมองภาพ ฯลฯ แตสวนอื่น ๆ ของกลองถายรูปนั้นจะมีขอที่แตกตางกันออกไป เชน คุณภาพ ในการใชงาน และ กลไกประกอบพิเศษตาง ๆ ซึ่งแลวแตบริษัทผูผลิตจะไดดดั แปลงทําขึ้น การแบงประเภทของกลองถายรูปตามรูปรางและลักษณะของการใชงาน ซึ่งแบงออกได เปน 8 ประเภทดวยกันคือ 1. กลองบ็อกซ (Box Cameras) เปนกลองที่มีกลไกไมยงุ ยากซับซอน จัดไดวาเปนกลอง ประเภทแรกทีไ่ ดมีผูผลิตขึ้นมาใชในโลก ปจจุบันนีเ้ กือบจะไมพบกลองชนิดนีว้ างจําหนายแลว กลอง ประเภทนี้มีวิธกี ารใชงายมาก เพียงแตขึ้นซัตเตอรและมองผานไปยังวัตถุโดยผานชองมองภาพ ไมตอ ง ปรับโฟกัสก็สามารถถายภาพไดแลว
กลองบ็อกซนี้จะมีหนากลองตายตัว หรือ มีหนากลอง (F-Stop) เพียง 2-3 อัตรา เชน เอฟ/8, เอฟ/11, เอฟ/16 และมีอัตราความเร็วของซัตเตอรคงที่เพียงอัตราเดียวคือประมาณ 1/50 วินาที ฉะนัน้ การใช กลองถายภาพชนิดนี้ควรใชเฉพาะวัตถุทหี่ ยุดนิ่งไมเคลื่อนที่ถายในสถานที่มีแสงสวางมากเพียงพอ เชน กลางแจง ระยะของการถายใกลสุด 6 ฟุต จนถึงระยะไกลสุด กลองชนิดนี้จึงเหมาะสําหรับผูที่เริ่ม เลนกลองใหม ๆ คุณภาพที่ไดจากการถายภาพดวยกลองประเภทนี้ ไดภาพที่มีคุณภาพไมดีนกั
15
กลองบ็อกซ จัดวาเปนกลองชนิดแรกที่ถูกผลิตขึ้นมาใชในโลก นับวาเปนกลองที่เหมาะแกการนํามาเปนตัวอยางในการสอนเรื่องกลองถายรูป 2. กลองพับ (Folding Camere) เปนกลองที่มีลักษะคลายกลองบ็อกซ แตชวงระหวาง เลนสถึงตัวกลอง จะมีกระดาษหรือหนังซอน ๆ กันเปนกลีบ ๆ ยืดหรือพับได มีลักษณะเปนลูกฟูก หรือ กระโปรง (Bellow) กลองพับที่มีคุณภาพดีจะมีเลนสชนิดดี ซัตเตอรมีความเร็วสูง มีกลไกตั้งแต วงแหวนสําหรับปรับโฟกัสจนถึงสวิตชไฟแวบ มีทั้งชนิดใชฟลมมวนขนาด 3 นิ้ว หรือ ฟลมนัมเบอร 120 เหมือนกลองบ็อกซ บางชนิดใชฟลม แผนหรือกระจก กลองพับเปนกลองทีส่ ามารถนําติดตัวไป ตามที่ตาง ๆ ไดสะดวก ใชในการถายภาพระดับตาไดอยางรวดเร็วฟลมที่ใชมีขนาดใหญเหมาะแกการ นํามาขยายเปนภาพขนาดใหญ ขอเสียของกลองถายรูปชนิดนี้คือลูกฟูก หรือ กระโปรงเมื่อเกาอาจรั่ว และคนหารูรวั่ ไดยาก ปจจุบันกลองชนิดนี้จึงหมดความนิยมไปเปลีย่ นมาเปนกลองมินิเอเจอร และ กลองสะทอนเลนสเดี่ยวแทน
16 3. กลองสะทอนเลนสเดี่ยว (Single Len Reflex) เปนกลองที่กําลังไดรับความนิยมมาก ในปจจุบนั นี้ กลองชนิดนี้มีราคาคอนขางแพงเมื่อเทียบกับกลองมินิเอเจอร แตประสิทธิภาพในการ ทํางานดีกวา คือใชประโยชนในการถายภาพสไสดไดดี โดยไมเกิดความเหลื่อมของภาพและ นอกจากนั้นยังเปนกลองที่สะดวกในการใชกับอุปกรณตา ง ๆ ประกอบ เชน เลนสชนิดตาง ๆ ฟลเตอรชนิดตาง ๆ ซึ่งกลองชนิดอื่น ๆ ทําไดไมสะดวกเทา
กลองชนิดนี้มีทั้งใชฟลมขนาด 35 ม.ม. และ ใชฟลมขนาด 3 นิ้ว ซึ่งฟลมขนาด 3 นิ้วนี้สะดวก มากในการนํามาขยายภาพขนาดใหญไดโดยเกรนของภาพไมแตก สวนกลองที่ใชฟล มขนาด 35 มม. นั้นใชสะดวกในการถายภาพและถายสไลด
17 4. กลองสะทอนเลนสคู (Twin Lens Reflex) เปนกลองที่ใชระบบการมองเห็นภาพจาก แสงสะทอนทีผ่ านเลนสเขามายังชองมองภาพเหมือนกลองสะทอนเลนสเดี่ยว แตแตกตางกันที่ กลอง สะทอนลนสคูนี้จะมีเลนส 2 ตัว เลนสบนสําหรับการมองภาพของผูถายภาพ สวนเลนสตัวลางสําหรับ การเกิดภาพบนฟลม กลองชนิดนี้เปนที่นิยมมากสําหรับชางภาพหนังสือพิมพโดยทัว่ ไป ทั้งนี้เพราะใช สะดวกในการถายภาพทามกลางฝูงคนจํานวนมาก เพียงแตชกู ลองขึ้นเหนือศีรษะแลวมองผานชอง มองภาพ ก็จะสามารถเห็นภาพขามศีรษะฝูงคนไปยังสิ่งทีต่ องการถายภาพไดแลว นอกจากนัน้ ฟลม ที่ ใชกับกลองถายภาพชนิดนีย้ งั เปนฟลมขนาดใหญคือ 3 นิ้ว ซึ่งขนาดที่แทจริงคือ 21/2 คูณ 21/4 นิ้ว ฟลมชนิดนี้เปนฟลมนัมเบอร 120 มีจํานวน 12 หรือ 24 ภาพตอฟลม 1 มวนสามารถนําฟลมมาอัด ขยายภาพใหญไดสะดวก
18 สวนตาง ๆ ของกลองถายรูปสะทอนเลนสคู สําหรับกลองถายรูปสะทอนเลนสคูนั้นมีสวนประกอบที่สําคัญดังภาพขางลางนี้
19 5. กลองเล็กหรือกลองมินิเอเจอร ( Miniature Cameras ) เปนกลองทีม่ ีลักษณะตาง ๆ เหมือนกับกลองสะทอนเลนสเดี่ยวมาก แตกตางกันเฉพาะระบบการมองภาพ สวนที่เกิดภาพกับสวนที่ ผูถายรูปมองไปยังวัตถุอยูคนละชองกัน กลองชนิดนี้สว นใหญจะใชฟลมขนาด 35 มม. เปนกลองที่มี ราคาถูกกวากลองสะทอนเลนสเดี่ยว และกลองสะทอนเลนสคู กลองมินิเอเจอรนี้เปนกลองที่ใช กับฟลมขาวดํา สี และสไลดได สวนใหญจะมีเครื่องวัดแสงภายในตัวกลองเหมือนกับกลองสะทอน เลนสเดี่ยว และกลองสะทอนเลนสคู แตกลองชนิดนี้เลนสจะติดกับตัวกลองและเปลี่ยนเปนเลนสอื่น ๆ ไมได หรือจะใชเทเลพลัสมาตอเลนสก็จะมีปญหาในเรื่องภาพที่เห็นจากชองมองภาพและสวนทีท่ ํา ใหเกิดภาพอยูค นละชองกัน กลองชนิดนี้จงึ ไมเหมาะจะใชกับอุปกรณประกอบ กลองมินิเอเจอรนี้บางกลองอาจจะไมมวี งแหวนปรับโฟกัส หรือบางกลองอาจจะมี ระบบปรับโฟกัสเพียงเปนรูปภาพของวัสดุที่ตองการถายแทน เชน ภาพของภูเขา หมูคน คนเต็มตัว คนครึ่งตัว และ เฉพาะใบหนาแทน กลองมินิเอเจอรบางชนิดอาจจะใชตัวเอฟสตอบแปรตามความเร็ว ของซัตเตอร และบางชนิดอาจใชความเร็วของชัตเตอรแปรตามเอฟสตอป
20 6. กลองที่ใชในวงการพิมพ (Press Typpe Camera) เปนกลองพับขนาดใหญ มีน้ําหนัก มากราคาแพง กลองประเภทนี้นิยมใชอยูใ นวงการนักถายภาพบุคคลในสติวดิโอตาง ๆ เปนที่นิยมกัน ในหมูน ักถายภาพอาชีพ นักหนังสือพิมพ สถาปนิก และ นักศิลปะโดยทั่วไป กลองชนิดนี้เนื่องจากเปนกลองที่มีขนาดใหญและมีน้ําหนักมาก จึงนิยมใชสามขาในการ ถายภาพ ฟลมที่ใชกับกลองประเภทนี้นิยมฟลมแผน มีตั้งแตขนาด 11/4 คูณ 31/4 นิ้วขึน้ ไป จนถึง กลองที่ใชถายฟลมในโรงพิมพซึ่งมีขนาดใหญมาก
กลองชนิดนี้เปนกลองที่ไมเกิด “ความเหลื่อม” ของภาพ เหมือนกับกลองสะทอนเลนส เดี่ยว
21 7. กลองขนาดใหญ เปนกลองที่ใชประโยชนในการถายภาพในงานเฉพาะตาง ๆ เชน กลองในสติวดิโอ (Studio Cameras) ตาง ๆ เพื่อใชในการถายภาพบุคคลโดยทั่วไป มีทั้งถายภาพหมู คน ภาพคนเต็มตัว ครึ่งตัว และ เฉพาะใบหนา กลองถายภาพทางอากาศเพื่อใชประโยชนในการถายทํา แผนที่ กลองถายภาพหมุนสําหรับการถายภาพหมูคนเปนจํานวนมาก ซึ่งกลองธรรมดาไมสามารถใช ถายภาพได กลัองสําหรับใชถายภาพทิวทัศนเพื่อใชประโยชนในการถายภาพเพื่อจัดทําปฏิทนิ หรือ รูปภาพขนาดใหญที่ตองการความชัดสูง ฯลฯ กลองทุกประเภทดังกลาวนี้ขอจัดอยูในกลองขนาดใหญ
22 8. กลองโพลารอยด ( Polaroid Land Cameras ) เปนกลองถายรูปเมื่อถายรูปแลวจะได ภาพทันที วัสดุที่ใชกับกลองชนิดนี้มีลักษณะเปนฟลมและกระดาษอัดรูปอยูในชุดเดียวกัน ภายหลัง จากการถายรูปแลวนําเอากระดาษและฟลม มาถูกแสงตามกําหนดเวลาแลวลอกเอาก็จะไดภาพถายที่ ตองการนับไดวาเปนกลองที่สะดวกมากจึงไดมีผูนํามาใชในวงการถายภาพเพื่อติดบัตรประจําตัว
ฟลมที่ใชกับกลองโพลารอยดนี้สามารถนํามาใชกับกลองสะทอนเลนสเดี่ยวทีใ่ ชกับฟลม 3 นิ้ว ได จึงนับวาสะดวกและไดภาพทีม่ ีคุณภาพเปนอันมาก ฟลมโพลารอยดนี้จงึ ไดรับความนิยมใน หมูนักถายภาพอาชีพใช ในการทดสอบการถายภาพนางแบบโดยวิธีการใหแสงในลักษณะตาง ๆ กอน การถายภาพจริงตอไป 9. กลองอัตโนมัติ (Automatic Setting Caneras) หรือกลองอินสตราเมติคเปนกลองที่มี ระบบถายภาพอยางงาย ๆ ไมตองตั้งความเร็วของชัดเตอร ไมตองตั้งระยะ และไมตอ งตั้งเอฟสตอป พอเลื่อนฟลมก็สามารถถายภาพไดเลย แตคุณภาพทีไ่ ดไมคอยดีนกั เปนกลองที่ไดรับความนิยมขึ้นมา แทนกลองบอกซในอดีต
23
กลองถายรูปเปนอุปกรณสําหรับบันทึกภาพมีรูปแบบตาง ๆ ตามลักษณะการใชงานแต ละอยางกลองถายภาพที่ออกแบบมาเพื่อใหความสะดวกแกผูใชที่ไมไดเรียนรูเรื่องการถายภาพ จะเปน กลองที่ไมมีกลไกสลับซับซอน เพียงแตจัดสิ่งที่ถายใหอยูในกรอบของชองมองภาพก็กดชัดเตอร บันทึกภาพไดเลย แตถาเปนกลองถายภาพที่ตองการคุณภาพหรือผลพิเศษบางอยางก็ตองมีกลไกของ กลองที่ทํางานไดมากขึ้น เชน การเปลี่ยนขนาดรูรับแสง การเปลี่ยนความเร็วชัดเตอร หรือมีกลไก อื่น ๆ เพิ่มเติมมากขึ้นตามจุดประสงค นอกจากนัน้ กลองถายรูปยังผลิตขึ้นมาสําหรับใชกับฟลมขนาด ตาง ๆ จึงมีรูปรางแตกตางกันไป กลองถายรูปสามารถแบงตามขนาดของกลองถายภาพได 3 ชนิด คือ 1. กลองถายภาพขนาดใหญ (Large Format Camera) หรือกลองวิว (Vlew Camera) กลองถายภาพขนาดใหญเปนกลองที่ใชสําหรับถายโฆษณา การถายภาพสถาปตยกรรม กลองชนิดนี้ใชพิลมแผนขนาด 4x5 นิ้ว, 5x7 นิ้ว, 8x10 นิ้ว ฟลมแผนขนาดใหญสามารถอัดขยายเปน ภาพขนาดใหญมาก ๆ ได โดยภาพจะมีความคมชัดเก็บรายละเอียดตาง ๆ ไดจัดเจน ฟลมแผนมีความ สะดวกโดแตละแผนบันทึกภาพและลางไดอยางอิสระนําไปใชงานไดทันที นอกจากนั้นยังมีผู ประดิษฐตดั แปลงทําที่ใสฟลมชนิดมวนมาใชกับกลองถายภาพขนาดใหญไดอีกดวย ภาพบนกระจกรับภาพของกลองถายภาพขนาดใหญ เปนภาพหัวกลับทําใหมองดูภาพ ลําบาก การใชเลนสขยายชวยในการมองภาพ จะชวยตรวจสอบความคมชัดของภาพทุกจุดโดยการวาง
24 เลนสขยายใหชิดกับแผนกระจกรับภาพ หากสวนหนึ่งสวนใดของภาพไมชัดสามารถแกไขไดโดยการ ปรับที่แผงยึดเลนสและกระจกรับภาพ กลองถายภาพขนาดใหญยังสามารถถายวัตถุระยะใกลไดโดยไมตองใชเลนส Close up ชวยโดยใชการยืดกระโปรงจีบใหยาวขึน้ ภาพบนกระจกรับภาพจะใหญเพิ่มขึ้น หากขนาดภาพยังไม ใหญพอก็ตอกระโปรงจีบเพิม่ ขึ้นไป และตอรางใหมีความยาวเพิม่ ขึ้น เนื่องจากแสงภายนอก โดยทั่วไปสวางทําใหการมองภาพบนกระจกรับภาพไมชัด จึงตองใชสิ่งที่ชวยบังแสงเพื่อทําใหการ ปรับภาพไดงายขึ้น ไดแก ผาคลุมศีรษะสีดําหนาไมใหแสงลอดผานไป เปนวัสดุที่มรี าคาถูก แตถาจะ ให สะดวกก็ใชกลองบังแสงวางปดตอจากกระจกฝา ดานลางของกลองบังแสงเปนกระจกเงา ดานบน เปนชองเล็ก ๆ ใชตามองใหชิดจะมองเห็นภาพในลักษณะตรงหัวตั้งขึ้นตามปกติ กลองถายภาพขนาด ใหญมีลักษณะพิเศษดีกวากลองถายประเภทอื่น ๆ คือสามารถควบคุมสัดสวนของภาพไดตามตองการ เชน การถายภาพตึกสูง ๆ กลองโดยทั่วไปจะตองเงยขึ้นเพื่อใหไดภาพทั้งยอดและโคน ภาพที่ไดจาก การถายลักษณะนี้จะเปนภาพตึกที่มีโคนใหญปลายเล็ก วิธีแกไขทําไดโดยปรับแผงยึดเลนสและ กระจกรับภาพใหขนานกับตัวตึก ลักษณะภาพทีไ่ ดจะเปนภาพที่เสนขอบตึกขนานกันทั้งหมด การ ปรับภาพใหอยูบริเวณใดของกระจกรับภาพทําไดโดยปรับเลื่อนใหกระจกไปอยูใ นตําแหนงที่ตองการ นอกจากนี้เมื่อกมกลองถายสิ่งของบนพื้นทีต่ ่ํากวาระดับกลอง ถายสิ่งของที่วางกระจัดกระจายใหชัด ทั้งสิ่งที่อยูใกลและไกลออกไป โดยการปรับสวนตาง ๆ ของกลองใหไดภาพตามตองการสามารถ ทดสอบโดยใชฟลมโพลารอยดถายกอนใชฟลมจริง สวนเสียของกลองถายภาพขนาดใหญ ไดแก น้ําหนักและขนาดของตัวกลอง ในการ ถายภาพแตละครั้ง จะตองจัดวางใหอยูในตําแหนงที่ถูกตอง วางบนขาตั้งกลองที่รับน้ําหนักไดมาก การเปลี่ยนยายมุมกลองไมมีความคลองตัว เหมาะกับการถายสิ่งของที่อยูนิ่ง ๆ กลองถายภาพ ที่มชี ื่อ เปนที่นิยมยอมมีราคาแพง อุปกรณประกอบการใชงานแตละชิ้นก็มีราคาแพงไปดวย ผูที่ใชกลองใหม ๆ ยังไมเคยชินจะมีความลําบากในการดูภาพหัวกลับบนกระจกรับภาพ อยางไรก็ตามกลองถายภาพขนาดใหญก็นบั วาเปนกลองสําหรับมืออาชีพ ที่ตองการ ถายภาพใหมีคณ ุ ภาพจริง ๆ นั่นคือการเนนสวนที่ตองการในภาพใหเดน การปรับแกไขลักษณะของ ภาพ สิ่งเหลานี้จะตองเรียนรูและเขาใจระบบการทํางานของกลองอยางแทจริง
25
ภาพที่ 11 กลองถายภาพขนาดใหญ 2. กลองถายภาพขนาดกลาง (Medlum Format Cameta) กลองถายภาพขนาดกลาง เปนกลองสําหรับชางถายภาพระดับอาชีพใชกับฟลม ชนิด มวน 120 ใชสะดวกและมีความคลองตัวในการใชงาน เนือ้ ที่ภาพบนฟลม มีขนาดตาง ๆ ตามตลับฟลม ที่บรรจุ ไดแก 6x4.5 ซม., 6x6 ซม. และ 6x7 ชม. กลองถายภาพขนาดกลางแบงเปน 2 ชนิด 2.1 กลอง 120 เลนสเดียวสะทอนภาพ (Single Lens Reflex) กลอง 120 เลนสเดี่ยวสะทอนภาพ เปนกลองที่ใชงานไดสะดวกและมีความ คลองตัวมากทีส่ ุด โดยแสงจะผานเลนสเขาไปในกลองกระทบกระจกเงาที่วางมุม 45 สะทอนไป ปรากฎบนกระจกฝาที่ดานบน ภาพที่กระจกฝาเปนภาพกลับซายเปนขวา มีความลําบากในการปรับ ภาพสําหรับผูท ี่ไมเคยชินเพราะทิศทางของการปรับตัวกลองจะตรงขามกัน แตสะดวกในการดูภาพบน กระจกฝาในการปรับระยะชัดเพราะมองเห็นภาพชัดเจน กลองชนิดนี้แบงชิ้นสวนที่สําคัญไดเปน 4 สวน ไดแก สวนที่ 1 ตัวกลอง เปนสวนที่มีกลไกการทํางาน ไดแกที่หมุนฟลม ทีต่ ั้งความเร็ว ชัดเตอร ปุมกดชัดเตอร ที่ตงั้ ความไวฟลม เปนตน ตัวกลองมี 3 ขนาด ตามที่ใสฟลม ดานหนาของตัว กลองมีกระจกเงาวางเอียง 45 เมื่อกดชัดเตอรกระจกเงาจะกระดกขึน้ เพื่อใหแสงจากเลนสผานไปยัง ฟลม ที่หมุนฟลมดานขางสามารถติดที่ขับเคลื่อนฟลม (motor drive) หรือจะติดมือจับเพื่อถือกลองได สบายขึ้น มีรูเสียบสายแฟลชและปุมถอดเลนส
26 สวนที่ 2 เลนส สามารถเลือกใชเลนสขนาดตาง ๆ ถอดเปลี่ยนไดตามความ ตองการ เลนสธรรมดา ((Normal Lens) มีความยาวโฟกัส 80-90 มม. ชางภาพควรมีเลนส 3 ขนาดเพือ่ เลือกใชใหเหมาะสมกับงานคือ เลนสธรรมดา เลนสมุมกวาง และเลนสถายระยะไกล สวนที่ 3 ชองมองภาพ แบงเปน 2 ชนิดคือ ชองมองภาพระดับเอว เปนชองมอง ภาพที่มีชองบังแสงเปนกรอบชองสี่เหลี่ยม กรอบนี้ชวยบังแสงรบกวนจากภายนอกไมใหสองไปที่ ภาพบนกระจก มีเลนสขยายเพื่อดูรายละเอียดของภาพโดยกมมองใหชิดกับเลนส เมื่อเลิกใชงานพับ กรอบบังแสงปดสวนบนของกลอง ชองมองภาพชนิดนีส้ ามารถจัดวางมุมกลองไดหลายแบบ เชน วาง กลองถายภาพลงติดกับพื้นโดยเงยกลองขึน้ หันเลนสไปดานขางกรณีแอบถายไมใหคนที่อยูดานขาง รูตัว ยกชูกลองขึ้นสูงกลับที่มองภาพลงเงยหนาดูภาพในชองมองเพื่อปรับภาพ ในกรณีที่ตองการถาย สิ่งที่อยูขางหนาแตมีคนหรือสิ่งของบังชองมองภาพอีกชนิดหนึ่งคือ ชองมองภาพระดับตา เปนชอง มองภาพแบบปริซึม ชองมองภาพแบบนีส้ ะดวกในการมองดูภาพ เพราะมองเห็นภาพตามที่เปนจริง ทุกอยาง ทําใหการปรับมุมกลองไมสับสน สวนที่ 4 ตลับใสฟลม มีขนาดภาพตาง ๆ ไดแก 6x4.5 ชม. ถายได 15 รูป, 6x6 ซม. ถายได 10 รูป, 6x7 ซม. ถายได 8 รูป การเลือกที่ใสฟลมจึงตองเลือกใหเหมาะสมกับการนํา สัดสวนของภาพไปใชกับลักษณะของงาน หากใชฟลมหลายชนิดในคราวเดียวกัน ก็ใชที่ใสฟลมหลาย อันแยกกัน
ภาพที่ 12 กลอง 120 เลนสเดี่ยวสะทอนภาพ 2.2 กลอง 120 เลนสคูสะทอนภาพ (Twin Lens Reflex) กลอง 120 เลนสคูสะทอนภาพ เนื้อฟลมมีขนาด 3 นิ้ว นิยมใชกนั มากในระยะแรก ปจจุบันใชกันนอยมาก เพราะมีกลองขนาด 35 มม. และกลอง 120 เลนสเดี่ยวสะทอนภาพซึ่งใชงานได ดีกวาลักษณะของกลองมีเลนส 2 ตัวที่มีขนาดความยาวโฟกัสเทากันยึดติดอยูแ ผงหนากลอง ระยะทาง จากเลนสตัวบนไปยังภาพทีป่ รากฏบนกระจกฝามีระยะทางเทากับเลนสตัวลางไปยังฟลมที่อยูใน กลอง เลนสทั้ง 2 ตัว ทําหนาที่คนละอยางคือ เลนสตัวบนใชสําหรับมองและปรับความชัดของภาพ สวนเลนสตัวลางทําหนาที่รับแสงผานกลองไปสูฟลม กลองถายภาพชนิดนี้ดกี วากลองถายภาพขนาด
27 ใหญตรงที่สามารถมองปรับภาพในขณะทีม่ ีฟลมอยูในตัวกลอง จะมองไมเห็นภาพชัว่ ขณะเมื่อกระจก เงากระดกขึ้นมาปดขณะทีก่ ดชัตเตอรเทานั้นสวนกลองถายภาพขนาดใหญ เมื่อใสฟลมลงหนากระจก รับภาพจะมองไมเห็น ภาพที่กระจกมองภาพดานหลังหากถายภาพบุคคลตองใหผูเปนแบบนั่งใหนิ่ง จนกวาจะถายภาพเสร็จ รูรับแสงของเลนสตัวบนมีขนาดความกวางคงที่และมีความกวางกวาขนาดรูรับแสงของ เลนสตัวลาง ทําใหการมองเห็นภาพไดสวางและชัดเจนงายตอการปรับความชัดของภาพที่ปรากฎบน กระจก กลอง 120 เลนสคูสะทอนภาพทัว่ ไปใชกับฟลมมวน มีขนาดภาพเปนสี่เหลี่ยมจัตุรัส กลองถายภาพบางรุนสามารถเปลี่ยนเลนสไดแตหาซื้อลําบากบางแบบมีเครื่องวัดแสงในตัวกลองแต ชางภาพมืออาชีพนิยมใชเครื่องวัดแสงแยกตางหาก เพราะวัดแสงไดแมนยํามากกวา ระบบการทํางานของกลอง 120 เลนสคูสะทอนภาพ ในกลองถายภาพมีลอฟลมเปลาอยู 1 อัน เปนลอสํารองอยูดานบน บรรจุฟลมมวนใหมไวดานลาง ดึงปลายกระดาษหุม ฟลมเสียบลงกลาง แกนลอฟลมดานบน โดยดานในของกระดาษหุมฟลมสีดาํ หันเขารับแสงจากเลนสในตัวกลอง หมุนที่ เลื่อนฟลมจนเห็นลูกศรหันหลังกระดาษหุมฟลมตรงตําแหนงที่บอกไวในตัวกลองจึงปดฝาหลังกลอง หมุนฟลมไปจนกวาตัวเลขบอกจํานวนฟลม ปรากฏเลข 1 จึงเริ่มถายภาพ ขอเสียของกลองถายภาพ ชนิด นี้คือการถายภาพวัตถุระยะใกลมากๆ ภาพที่เกิดบนฟลมจะเหลื่อม ไมตรงกับ ภาพที่ปรากฏบนกระจกรับภาพ เพราะ ตําแหนงของเลนสทั้งสองหางกันเล็กนอย การมองเห็นภาพกลับซายเปนขวา ทิศทาง กลับกัน ทําใหปรับภาพลําบาก และการ ใชเลนสมีขอจํากัดที่ไมสามารถเปลี่ยน เลนสได กลอง 120 เลนสคูสะทอน ภาพโดยทั่ ว ไปใช กั บ ฟ ล ม ม ว น มี ข นาด ภาพเปนสี่เหลี่ยมจัตุรัส กลองถายภาพบาง ภาพที่ 13 กลอง 120 เลนสคูสะทานภาพ รุ น สามารถเปลี่ ย นเลนส ไ ด แ ต ห าซื้ อ ลําบาก บางแบบมีเครื่องวัดแสงในตัว กลอง แตชางภาพมืออาชีพนิยมใชเครื่องวัดแสงแยกตางหากเพราะวัดแสงไดแมนยํามากกวา
28 3. กลองถายภาพขนาดเล็ก ( Small Format Camera ) กลอง ถายภาพขนาดเล็ก เปน กลองถายภาพที่นิยมใช กันทั่วไปใชกบั ฟลมชนิด มวน 35 ม.ม. ฟลมมวน หนึ่งถายได 24 ภาพ หรือ 36 ภาพ หาซื้อฟลมไดงาย กลองถายภาพ 35 ม.ม. เลนสเดี่ยวสะทอนภาพ เปนกลองที่สะดวกใน ภาพที่ 14 กลอง 35 มม. เลนสเดี่ยวสะทอนภาพ การใช มีความคลองตัว สามารถถอดเปลี่ยนเลนส ชนิดตาง ๆ ได ใชอปุ กรณเสริมตาง ๆ ไดอกี หลายอยาง เลนเทคนิคการถายภาพในลักษณะพิเศษตาง ๆ ไดตามตองการ กลอง 35 ม.ม. เลนสเดี่ยวสะทอนภาพ เปนกลองที่สงผานเลนสเขาสูตาเรียกวาระบบ TTL (Through The Lens ) กลอง 35 ม.ม.เลนสเดี่ยวสะทอนภาพแยกไดเปน 2 สวนคือ สวนที่เปนตัว กลอง (Body) และ เลนส ( Lens) 4. กลองถายภาพเฉพาะงาน กลองถายภาพยังมีอีกหลายชนิด ผลิตขึ้นมาเพื่อวัตถุประสงคในการใชงานที่แตกตาง กันไป เชน 4.1 กลองถายภาพขนาดจิ๋ว กลองถายภาพขนาดจิว๋ เปนกลองที่ใชฟลม 110 แบบกลัก ฟลมมีความกวาง 16 มม. ตัวกลองมีขนาดเล็กแบนสะดวกตอการพกติดตัว มีดามจับถือกระชับมือ กลองที่เล็กมากๆ เรียกวา Mini 110 ตัวกลองสั้นเมื่อใสฟลมกลัก กลักฟลมครึ่งหนึ่งจะเลยออกมานอกตัวกลอง กลอง ชนิดนี้มีขอ เสียคือนําฟลมไปอัดขยายเปนภาพที่มีขนาดใหญมากๆ ไมได จะมองเห็นรอยแตกเพราะ เนื้อฟลมถูกขยายสวนมากปจจุบันกลองที่ใชฟลม 110 ไดพัฒนารูปแบบใหไดภาพที่มีคุณภาพดีขึ้น โดยปรับความเร็ว ชัตเตอร ขนาดรูรับแสง ปรับระยะชัดได 4.2 กลองถายภาพ 126 กลองถายภาพ 126 ใชฟลมแบบกลักเชนเดียวกับกลองขนาดจิว๋ มีเนือ้ ที่ของภาพ บนฟลมขนาด 26 x 26 ม.ม. ใหความสะดวกแกผใู ชคือขนาดรูรับแสง และความเร็วชัตเตอรคงที่
29 กลองถายภาพที่ใชฟลมแบบกลักจะมีความสะดวกคือวางกลักฟลมทั้งกลักลงในกลอง ถายจนหมด มวนแลวเปดฝาหลัง หยิบกลักฟลมออกไปไดโดยไมตองกรอฟลมกลับ 4.3 กลองคอมแพ็ค (Compact ) กลองคอมแพ็ค เปนกลองถายภาพทีใ่ หความสะดวกแกผูใชเปนอยางมาก เริ่ม ตั้งแตการใสฟล ม ผูใชเปดฝาหลังกลองออกวางฟลม ลงในชองใสฟลมใหปลายฟลมวางพาดไปที่ ตําแหนงกลองบอกไวปด ฝากลองกดชัตเตอรปลายฟลมจะเลื่อนเขาแกนฟลมจนถึงตําแหนงภาพที่ 1 ยกกลองขึ้นมองภาพถายใหอยูในกรอบภาพของกลอง เมื่อกดชัตเตอรบันทึกภาพฟลม ใหมจะเลื่อนมา แทนที่ เมื่อถายภาพหมดมวนฟลมจะกรอกลับมาอยูในกลักตามเดิม ความสะดวกอีกประการหนึ่งคือ ไมตองปรับความเร็วชัตเตอรและขนาดรูรบั แสง ผูผลิตไดจํากัดความเร็วไวคงที่และขนาดรูรับแสง ตายตัวนอกจากนี้กลองบางรุน ยังมีไฟแฟลชในตัวสามารถใชถายภาพในที่มืดได กลองชนิดนี้ใชกับ ฟลมขนาด 35 ม.ม. ซึ่งหาซื้อไดงาย 4.4 กลองอินสแตนท (Instant) กลองอินสแตนทเปนกลองที่ใชฟลมแผนชนิดกระดาษเคลือบน้ํายา กระดาษ กลองหนึ่งมี 10 แผน เมื่อถายภาพเสร็จ ดึงปลายกระดาษที่มีเลขลําดับจํานวนภาพไว ลูกกลิ้งในตัว กลองจะรีดน้ํายาในถุงใหแตกออกทําปฏิกริ ิยากับกระดาษใหเกิดภาพในเวลาประมาณ 1 1/2 นาที กลองถายภาพชนิดนี้จึงเหมาะกับการถายภาพที่ตองการดวน แตมีขอเสียคือไมมีฟล มที่จะนําไปอัด ขยายตอไปได 4.5 กลองถายภาพทางอากาศ กลองถายภาพทางอากาศเปนกลองที่ใชมอื ถือสําหรับถายภาพบนเครือ่ งบิน ใช ฟลมแผนขนาด 4 x 5 นิ้ว ถายภาพสิ่งที่ลอยอยูในอากาศดวยกัน หรือถายจากอากาศลงสูพื้นดิน ความ ยาวโฟกัสของเลนสตายตัวที่ Infinity 4.6 กลองถายภาพใตน้ํา (Under water camera) กลองถายภาพใตน้ํา ตัวกลองจะไมมีสวนใดที่น้ําเขาไปขางในไดเลย เปนกลอง ถายที่ใชฟลม ขนาด 35 ม.ม. กลองถายภาพใตน้ํายังมีทตี่ ิดไฟแฟลช สําหรับถายภาพใตทะเลลึก 4.7 กลองพาโนรามา (Panorama) กลองพาโนรามาเปนกลองทีถ่ ายภาพมุมกวาง กลองถายภาพพาโนรามามีชนิด หมุน (Rofation) และชนิดไมหมุน (Nonrotation) กลองชนิดไมหมุนตัวกลองและเลนสอยูคงที่ มีมุม การรับภาพประมาณ 140 °
30 4.8 กลอง 4 เลนส กลอง 4 เลนสเปนกลองที่ใชกับฟลมโพลารอยด สวนมากจะใชถายรูปติดบัตร ถายครั้งเดียวได 4 รูป เพราะภายในกลองมีชองแบงไว 4 ชอง ใหเลนสแตละตัวรับแสงตกลงบนฟลม พรอมกันกลองบางรุนมี 6 เลนส ก็จะได 6 รูปติดกัน ในการถายภาพเพียงครั้งเดียว 4.9 กลอง 3 มิติ (Stereo camera ) กลอง 3 มิติ เปนกลองถายภาพที่มเี ลนส 2 เลนสติดกันอยูทหี่ นากลองมีระยะหาง เทากับตําแหนงของตาทั้ง 2 ขาง แสงผานเลนสทั้งสองบันทึกบนฟลมพรอมกัน ภาพที่ปรากฏบนฟลม จะเหลื่อมซอนกัน ตองมองผานแวนตาสีแดงและสีน้ําเงินจะเห็นเปนภาพ 3 มิติ 4.10 กลองหมุน ( Rotation camera ) กลองหมุนเปนกลองทีถ่ ายหมุนไดรอบตัว 360° สามารถตั้งอัตราความเร็วของ การหมุนของตัวกลอง รูรับแสงของกลองชนิดนี้เปนแถบยาวขวางแนวฟลม การตั้งความเร็วในการ หมุนของตัวกลองขึ้นอยูกับปริมาณแสงทีม่ ากหรือนอย 4.11 กลองเลนสหมุน ( Swing lens camera ) กลองเลนสหมุนเปนกลองถายภาพมุมกวาง มุมรับภาพ 110-150° ขึ้นอยูกับ คุณสมบัติของกลองแตละชนิด กลองเลนสหมุน 35 ม.ม. จะไดภาพมีขนาด 24 x 50 ซ.ม. กลองเลนส หมุนมีขอจํากัดคือไดมุมของภาพเทาที่มองเห็นในกลองเทานั้น 4.12 กลองพับ ( Folding camera ) กลองพับมีลักษณะพิเศษคือเวลาโฟกัสภาพเลนสจะเลื่อนเขาออกตามรางโดย กระโปรงจีบจะยืดหดเมื่อหดจนชิดตัวกลอง รางที่ติดกับฝาดานลางจะพับปดหนาเลนสพอดี
ภาพที่ 15 กลองถายภาพเฉพาะงาน
31
ภาพนี้ถายดวยกลองหมุน Round shot นิยมใชถายรูปหมู ใชพื้นที่ในการถายนอยโดยใหคนยืนหางจาก เลนสเปนรัศมีเทากัน สวนมากถายรูปหมูบณ ั ฑิต คนจีนนิยมถายญาติทั้งหมดในงานศพ กลองหมุนสามารถหมุนได 360 ภาพนี้ถายในมุม 100 ใชฟลม 120
ภาพนี้ถายดวยกลอง Swing lens ใชฟลม 135 ภาพนี้ถายดวยกลอง Instant ชนิด 6 เลนส ขนาดภาพบนฟลมยาวกวากลอง 35 ม.ม. ทั่วไป นิยมถายเปนรูปดวน ขนาดภาพ 1” ใชติดบัตร ภาพที่ 16 ภาพถายจากลองชนิดตาง ๆ กลองถายภาพสามารถแบงตามวัสดุที่ใชรบั ภาพได 2 ชนิด คือ 1. กลองถายภาพชนิดที่ใชฟลม กลองถายภาพชนิดที่ใชฟลมเปนกลองถายภาพที่เริ่มใชกนั มาตั้งแตอดีตจนถึงปจจุบนั เปนที่รูจักกันดี ในวงการถายภาพทัว่ ไป เมือ่ แสงผานเขาไปในกลอง ฟลม จะเปนตัวบันทึกภาพบนวัสดุไวแสงที่อยู บนฟลม ผานกระบวนการลางจะเกิดภาพเนกาตีฟ เมื่อนําเนกาตีฟไปฉายแสงผานไปบนกระดาษจึงจะ ไดภาพที่สมบูรณ กลองถายภาพขนาดเล็กที่ใชกับฟลม 135 ไดแก Niklon,Cannon, Minaita, Olmpus, Pentax, Yashica ฯลฯ กลองถายภาพขนาดกลางที่ใชกับฟลม 120 ไดแก Hasellblad, Mamiya, Bronica ฯลฯ กลองถายภาพขนาดใหญทใี่ ชกับฟลม 4 x 5 ซม. ไดแก Sinar , Horseman ,Gambo ฯลฯ 2. กลองถายภาพชนิดที่ไมใชฟล ม กลองถายภาพชนิดที่ไมใชฟล มหรือที่เรียกวากลองถายภาพดิจิตอล ปจจุบันกลอง ถายภาพชนิดนี้กําลังเขามามีบทบาทในการถายภาพมากขึ้น เมื่อแสงผานเขาไปในกลอง CCD เปน
32 อุปกรณไวแสงรับภาพและแปลงเปนสัญญาณทางไฟฟา บันทึกเก็บไวในหนวยความจําของกลอง สามารถนําภาพไปใชงานไดทันที เปนการประหยัดเวลาและไมตองใชฟลมใหสนิ้ เปลือง เพราะ สามารถลบและบันทึกภาพใหมได แตกลองถายภาพชนิดนีย้ ังมีราคาแพงเมื่อเปรียบเทียบกับกลอง ถายภาพชนิดที่ใชฟลม
ภาพที่ 17 กลองถายภาพทีใ่ ชฟลม และกลองถายภาพดิจิตอล
4. เทคโนโลยีการถายภาพ พัฒนารูปแบบการใชงานของกลองถายภาพและระบบระบบการทํางานอาศัยเทศโนโลยี ใหม ๆ เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและคุณภาพของงาน ยุคนี้จึงพัฒนาไปสูคอมพิวเตอร ตั้งแตระบบการ ถายภาพระบบการเก็บภาพ ระบบการดูภาพและระบบการพิมพภาพ ลวนอาศัยเครื่องคอมพิวเตอร ทั้งสิ้น การควบคุมระยะไกลดวยอินฟราเรด การถายภาพแบบหนวงเวลา โดยกดปุนชัดเตอรแลววิ่งไปอยูดานหนาเลนสเพื่อถาย ตนเองตองรีบวิ่งไปยังจุดที่โฟกัสรอไวในเวลา 10 วินาที เทคโนโลยีใหมไดตดั ปญหาดังกลาวใหหมด ไปได โดยใชระบบการควบคุมระยะไกลดวยอินฟราเรด การถายตนเองวิธีนี้เพียงแตถือเครื่องควบคุมระยะไกลดวยอินฟราเรดไปยืนในตําแหนงที่ ตองการหันใหทิศทางชองอินฟราเรดใหตรงกับกลองกดปุนกลองก็ทํางานทันที เหมือนกับการ ปรับเปลี่ยนชองโทรทัศนนั่นเอง เลนสถายภาพ 3 มิติ เลนสซูม 70-210 มม. F/2.8-4 ของ Vivitar เปนเลนสพิเศษที่สรางขึ้นมาเพื่อถายภาพ 3 มิติ ดวยระบบ Q-DOS โดยการใชสวิทชเลื่อนบนกระบอกเลนสและดูภาพจากแวนสามมิติที่กระจก ดานซาย เปนสีแดงดานขวาเปนสีน้ําเงิน
33 โปรแกรมการดคอมพิวเตอร กลองถายภาพโดยทั่วไปที่ใชกันกอนถายภาพแตละครั้ง ตองปรับความเร็วชัดเตอร ตั้ง ขนาดรูรับแสง ปรับระยะชัดของภาพ ดังนั้นผูถายภาพจะตองมีความรูเรื่องความสัมพันธระหวาง ความเร็ว ชัดเตอรและรูรบั แสง ไมเชนนั้นจะไดภาพที่มีปริมาณแสงผิดพลาดไป กลองถายภาพรุน ใหมจึงสรางโปรแกรมถายภาพพิเศษ เพือ่ ใหความสะดวกแกผูถายที่ไมจําเปนตองรูเรื่องการถายภาพ เพียงแตใช โปรกแกรมที่กาํ หนดไว กลอง Minolta รุน Dynax 7x1 จัดสรางโปรแกรมแรมการดคอมพิวเตอร 17 แบบ เชน โปรแกรมถายภาพกีฬา ถายภาพชัดลึก ชัดตื้น ถายภาพใกล ฯลฯ โดยเลือกการดที่เหมาะสมกับระบบ การถายแตละชนิดใสไปในกลองเทานั้น
ภาพที่ 18 โปรแกรมการดคอมพิวเตอร พัฒนาดานความเร็วชัดเตอร บริษัทผูผลิตกลองถายภาพพยายามแขงขันในดานความเร็วชัดเตอรของกลองถายภาพ แตเดิมซึ่งกลองมีความเร็วสูงสุดที่ 1/8000 วินาทีปจจุบนั กลองถายภาพ Minolta รุน Dynax 9xi มี ความเร็วชัดเตอรสูงสุดที่ 1/12000 วินาที ความเร็วชัดเตอรสูงมาก ทําใหผูถายภาพใชประโยชน 2 ประการคือ 1. ถายสิ่งที่เคลื่อนไหวเร็วมาก ๆ ใหหยุดนิง่ ได 2. ทําใหภาพชัดเฉพาะจุดที่ถา ยเพราะสามารถเปดความกวางของรูรับแสงไดมาก
34
กลองไรฟลม การใชฟลมถายภาพ ตองผานกระบวนการบันทึกภาพลงบน ฟลมลางฟลมดวยน้ํายาแลวจึงอัดขยาย เปนภาพแตการบันทึกภาพในระบบ ใหมไมตองยุงยากกับวัสดุที่เปนน้ํายา ตาง ๆ เพียงแตใชกระบวนการสราง ภาพระบบดิจติ อลผานคอมพิวเตอร และเครื่องพิมพภาพสี การถายภาพทีไ่ มตอง ใชฟลมจะตองใชกลองถายภาพดิจิตอล ที่ออกแบบมาเฉพาะและอุปกรณ ภาพที่ 19 การทํางานของกลองไรฟลม ตอพวง นํามาตอเขากับฟลมตอสายอินเตอรเฟสเขากับคอมพิวเตอรระดับสูง เมื่อกดชัดเตอรภาพที่ไดจะแปลงสัญญาณดิจิตอลสูคอมพิวเตอร สามารถตกแตงแกไข ภาพไดจากนัน้ จึงเอาทพทุ ออกเปนฟลม เปนภาพ หรือสงผานสายโทรศัพทไปยังที่ตอง ๆ ในเวลา อันรวดเร็ว จึงเหมาะสําหรับการบันทึกสิ่งที่ตองการไดภาพทันที เมื่อป พ.ศ.2529 กลองถายภาพแคนนอนไดพัฒนากลองถายนิ่ง อิเล็กทรอนิกส ระบบ ESP (Electronic Still Photography) แทนที่จะบันทึกภาพลงมาบนฟลมกลับใชบันทึกภาพลงบนแผน บันทึก ขอมูล (Micro Floppy Disc) ขนาดเสนผาศูนยกลาง 47 ม.ม. สามารถถายภาพได 50 ภาพ การดูภาพถายจะตองใชเครื่องอานและบันทึกแผนเก็บขอมูล (play/record) แสดงภาพ ผานจอ (High Resolution Graphic Monitor) ใหรายละเอียดทางแนวนอนได 300 เสน แนวดิ่งได 320 เสน หากตองการพิมพภาพลงบนกระดาษสามารถใชเครื่องพิมพ (Thermal Transfer Printer) เหมือนกับ การอัดรูปนั่นเองภาพดังกลาวสามารถสงผานโทรศัพทไปยังเครื่องรับ ซึ่งอยูหางไกลออกไปโดยใช เครื่องรับสงภาพ แผนบันทึกขอมูลสามารถนํากลับมาใชใหมโดยการลบภาพเกาออกไปไดคลายกับเทป บันทึกภาพทั่วไป คือการบันทึกภาพใหมลงไปภาพเกาจะถูกลบออกโดยสิ้นเชิง นอกจากนี้ยังสามารถ โอนยายภาพที่บันทึกไวแลวไปเก็บไวบนแผนบันทึกขอมูลแผนอื่นไดเหมือนกับการถายเทปนั่นเอง
35 โฟโตซีดี โฟโตซีดี เปนระบบ บันทึกภาพลงบนแผนจากตนฉบับ ที่ เ ป น รู ป หรื อ ฟ ล ม ใช สั ญ ญาณ ดิ จิ ต อ ล บั น ทึ ก ล ง บ น แ ผ น ซี ดี ลั ก ษ ณ ะ รู ป ร า ง ข อ ง แ ผ น ซี ดี ที่ บันทึกภาพเหมือนกับแผนซีดีที่ใช บันทึกเพลงตางกันเฉพาะสัญญาณ ที่ ใ ช บั น ทึ ก คนละแบบ โดยปกติ ก า ร เ ก็ บ ภ า พ จ ะ ต อ ง คํ า นึ ง ถึ ง ส ว นประกอบหลายอย า ง เช น อุ ณ หภูมิแ ละความชื่ น คุ ณสมบั ติ ของกระดาษอัดภาพหรือฟลมแตละ ชนิดแตละภาพที่บันทึกบนแผนซีดี สามารถเก็ บ ไว ไ ด น านกว า การ ภาพที่ 20 แสดงภาพสีเก็บไวบนแผนซีดี ถายภาพทั่วๆไปโดย สีไมซีดจาง กลองถายภาพ 3 มิติ การทําภาพ 3 มิติมีวิธีการตาง ๆ กันไดแก ทําใหภาพมีสีเหลื่อมแลวใชแวนโพลาไรซ หรือแวน 2 สีสองดู ใชกลองถายภาพในมุมเดียวกัน 2 ภาพ โดยใชกลองถายภาพที่ตดิ เลนส 2 ตัว ภาพที่ ไดเปนภาพในมุมเดียวกันแตมี ๒ เฟรม สองดูภาพดวยแวน 2 ตาสําหรับดูภาพ 3 มิติ เทคโนโลยีใหมของภาพ 3 มิติ ใชกลองถายภาพ 3 เลนส ใชฟลมขนาด 35 ม.ม. ถายภาพ ครั้งหนึ่งจะไดภาพ 3 เฟรม แตละเฟรมมีขนาด ½ เฟรม ของฟลมที่ถายจากกลองปกติ ฟลม 1 มวน จึงถายภาพ 3 มิติได 24 ภาพ สําหรับกลองถายภาพ 3 มิติ ชนิด 5 เลนสเปนกลอง 3 มิติระดับ มืออาชีพใชฟล ม 120ถายได 2 ภาพ มอง ดานหนาเห็นเลนส 6 ตัว โดยเลนสตัวบน ใชมองภาพอีก 5 ตัว บันทึก 5 ภาพ ทําให มองเห็นมุมภาพตอเนื่องวัตถุจึงมีทรวดทรง ภาพที่ 21 กลองถายภาพ 3 มิติ ใกลเคียงกับตาของคนเรา
36 เมื่อไดฟลมทีม่ ี 3 เฟรมแลว จึงนําไปเขาเครื่องอัดขยายภาพ 3 มิติซึ่งจะทําหนาที่สแกน ฟลมทั้ง 3 เฟรม แลวยิงรวมเปนภาพเดียวบนกระดาษอัดภาพพิเศษ เปนพลาสติกเคลือบสารเยลาติน พื้นผิวเปนลายเสนเปนลอนโคงคลายลายลูกฟูก เพื่อชวยในการกลืนภาพเขาดวยกัน และทําใหเกิดมุม ภาพที่ตางกัน จากการมองดวยตาทั้ง 2 ขาง ถาปดตามองทีละขางจะเห็น มุมภาพที่แตกตางกันระหวางวัตถุ และฉากหลังและภาพจะไมเปน 3 ภาพที่ 22 การมองเห็นภาพ 3 มิติ มิติ ภาพลักษณะเชนนี้ไมตองใช แวนแตจะมองเห็นภาพลึกเขาไป เปน 3 มิติ
การถายภาพระบบ APS ป พ.ศ. 2538 บริษัทผูผลิตอุปกรณถายภาพ 5 บริษัทคือ โกดัก ฟูจิ แคนนอน มินอลตา คิด ระบบถายภาพ Advanced Photographic System เรียกยอ ๆ วา APS เพือ่ พัฒนากลองถายภาพฟลม และ อุปกรณการถายภาพ ซึ่งมีขอแตกตางกับระบบการถายภาพแบบเดิมคือ 1 .ตัวกลองมีขนาด 2/3 ของกลองถายภาพ 35 ม.ม. ทั่วไป เพื่อสะดวกตอการพกพาและ ใชงาย 2. ฟลม 35 ม.ม. มีขนาดฟลม 24x36 ม.ม. แตฟลม APS มีขนาด 16.7x30.2 ม.ม. มีรู หนามเตยภาพละ 1 ชอง ทั้ง 2 ดาน ฟลม 1 มวนสามารถถายได 15, 25, หรือ 40 ภาพ 3. สัดสวนของภาพเลือกได 3 สัดสวนคือ ขนาดโปสการดทั่วไป (3 1/2x5 นิ้ว) ขนาด จัมโบ (4x6 นิ้ว) ขนาดพาโนรามา (3 1/2x10 นิ้ว) 4. ภายในกลักฟลมมีแถบแมเหล็กสําหรับบันทึกขอมูลการถายภาพ ไดแก ฟลมยังไมได ถายฟลมถายไปบางสวน ฟลม ถายไปแลวยังไมไดลาง ฟลมที่ลางเสร็จแลว 5. ถายแลวลางเสร็จเก็บไวในกลักได นําไปฉายดูบนจอทีวีและอัดเสียงบรรยายได 6. ตองลางกับเครื่องระบบ APS ซึ่งเครื่องลางสามารถทําภาพทั้งมวนออกมาในกระดาษ 8 นิ้ว เครื่องจะอานขอมูลและทําภาพที่บนั ทึกไวขณะถาย การตกแตงภาพดวยคอมพิวเตอร ภาพถายอาคารที่มีเสาไฟหรือสายไฟฟาที่ระโยงระยางเกะกะ สามารถลบออกดวยระบบ ดิจิตอลบนคอมพิวเตอร สีของทองฟาในภาพเดิมซีดจางมากเลือกทองฟาจากสไลดอกี รูปหนึ่งมาซอน เขาไปใหทองฟาเขมขึ้น จัดองคประกอบหรือเพิ่มเติมสิ่งตางๆเขาไปในภาพไดอยางกลมกลืนโดยใช โปรกแกรม Photoshop เปนอีกกาวหนึ่งของงานโฆษณาหรืองานสรางสรรคภาพใหดมู ีคุณคามาก ยิ่งขึ้น
37 สิ่งกอสรางสถาปตยกรรมที่สวยงาม ถูกสายไฟพาดไปมาทําใหภาพนั้นลดความเดนลง ไป หากหลีกเลี่ยงไปถายบริเวณอื่นทําใหองคประกอบของภาพขาดความสมดุล การแกไขวิธีธรรมดา ทั่วไปตองใชการขูดสิ่งที่รกนั้นออกและตกแตงสีใหมใหกลมกลืนกับภาพบริเวณนั้นเปนวิธีที่ลําบาก และไมแนบเนียนระบบดิจิตอลจึงสามารถแกไขปญหาเหลานี้ได กลองถายภาพระบบดิจิตอล ก ล อ ง ถ า ย ภ า พ ร ะ บ บ ดิ จิ ต อ ล เ ป น เทคโนโลยีการถายภาพที่นําสมัยที่สุด มีการคาดการณ วาระบบดิจิตอลจะเขามาแทนที่กลองที่ใชฟลมหรือไม เปนสิ่งที่ชางภาพจะตองพิจารณาความเหมาะสมกับการ ใชงาน กล องถา ยภาพระบบดิจิตอลพัฒนาไปอยาง รวดเร็วมากคือความละเอียดของภาพ สวนหลังดิจิตอล (Digltal back) บริษัทโก ดักไดผลิตสวนหลังดิจิตอลที่ใชกับกลอง 120 สามารถ ภาพที่ 23 สวนหลังดิจิตอล ใชกับกลอง Hasselblan 555ELD และ Mamiya RZ67 Pro 11 Kodak DCS Proback สําหรับกลองถายภาพ ขนาดกลาง มีความละเอียดถึง 16 ลานพิกเซล ใหไฟลภาพขนาด 48 MB เปนระบบ one –shot ที่ สามารถถายไดทั้งภาพนิ่งและภาพเคลื่อนไหว กลองหมุนระบบดิจิตอล กลองหมุน 360 โดยใชฟลมบันทึกภาพ มีใชักันมานาน เมื่อนําระบบดิจิตอลมาใชกับกลอง ถายภาพทั้งขนาดเล็ก ขนาดกลาง และขนาดใหญ กล อ งหมุ น จึ ง พั ฒ นาไปสู ร ะบบดิ จิ ต อล บริ ษั ท Spheron ไดผลิตกลองดิจิตอล สามารถบันทึกภาพ ได 360° คือการหมุนของกลองไดรอบตัวนั่นเอง กลองนี้มีชื่อวา Spheron VB Panocam กลองหมุนชนิดนี้มี CCD อยูภายใน กระบอกที่ตดิ อยูเหนือแทนหมุน บันทึกภาพ แบบตอเนื่องของการสแกนภาพแนวตั้ง สงผาน
ภาพที่ 24 กลองหมุนดิจิตอล
38 ขอมูลทางพอรต USB เขาสูฮารดดิสก การสแกน ภาพ 360° ใชเวลานอยกวา 60 วินาที กลองดิจิตอลมี Printer ในตัว Canon ไดเปดตัวกลองดิจิตอลรุน Micro B5 เปนกลอง ดิจิตอลแบบคอมแพ็คที่มี Printer ในตัว เมื่อถายแลวสามารถพิมพ ภาพออกมาไดในเวลา 30 วินาที เชนเดียวกับกลองอินสแตนท ดาน หลังจึงมีคาสเซ็ทสําหรับใสกระดาษเทานามบัตร ขนาด 54x54 ม.ม. ออกจําหนายในป 2001 กลองปากกา Spypen กลองถายภาพสําหรับนักสืบหรือตํารวจ มีรูปราง เหมือนปากกา ผลิตโดยบริษัท แอดวานซโฟโตซีสเต็มส จํากัด ประเทศเยอรมันมีขนาดความกวาง x ยาว x หนา 3.0 x 12.5 x 54 ซ. ภาพที่ 25 กลองปากกา ม.หนัก 55 กรัมเหน็บติดกระเปาเสื้อไดสบาย บันทึกไดทั้งภาพนิ่ง และภาพเคลื่อนไหว เทคโนโลยีทางการถายภาพมีการพัฒนาไปอยางรวดเร็วจนตามไมทัน เราจะตองกาวและ พัฒนาตามใหทันขาวคราวและขอมูลที่เปลี่ยนไป แตเทคโนโลยีใหมดังกลาวหมายถึงการใช งบประมาณในการจัดซั้อซึ่งตองใชจายคอนขางสูง จึงตองพิจารณาถึงความจําเปนและความเหมาะสม ในการนํามาใชวาคุมคากับการลงทุนหรือไปไม
5. อุปกรณตาง ๆ ที่ใชกับกลองถายรูป นอกจากกลองถายรูปแลว ในการถายภาพเพื่อใหไดภาพที่มีคุณภาพ เราจําเปนที่จะตอง ใชอุปกรณตาง ๆ เขามาชวย อุปกรณตา ง ๆ ที่เห็นวามีความสําคัญที่นักถายภาพควรจะไดรูจกั มี ดังตอไปนี้
39 1. ที่บังแสง (Lens Shade) หมายถึงวัสดุทนี่ ํามาสวมตอจากเลนสกลองออกไปมีทั้งชนิด ที่ทําดวยยาง และ ชนิดที่ทําดวยโลหะ ประโยชนของที่บงั แสงนี้คือการปองกันแสงสวางที่สองมาจาก ดานขางหรือดานบนของกลองและจะมาถูกผิวหนาของเลนส ที่บังแสงนี้จะทําหนาที่ขวางทางของ แสงที่จะสองเขามาที่เลนส ซึ่งถาหากไมมีที่บังแสงนี้ภาพทีไ่ ดจะมีฝาหรือหมอกที่บังแสงนี้มผี ูผลิต ออกมาหลายขนาด เหมาะกับขนาดของเลนสที่แตกตางกัน
2. แวนกรองแสง (Filters) เปนวัสดุโปรงใสทํามาจากกระจก หรือ เจลาติน ใชสําหรับ สวมครอบเลนส แวนกรองแสงหรือฟลเตอรนี้ทําหนาที่แตกตางกันไปตามประเภทของฟลเตอร แวน กรองแสงสําหรับถายภาพขาวดําที่มีสีสันตาง ๆ กัน เชน สีเหลือง สม เขียว แดง ฟา น้ําเงิน ฯลฯ เมือ่ ใส แวนกรองแสงสีใดแลว แวนกรองแสงก็จะยอมใหแสงสีนั้นผานจะทําใหไดภาพของวัตถุสีนั้นมีสี สดใสขึ้น และ ในทํานองเดียวกันก็จะทําใหสีตรงขามเขมมืดลง นอกจากนัน้ ยังมีแวนกรองแสง “ยูว”ี ที่ใชประโยชนในการตัดแสงอุลตราไวโอเลต หรือ รังสีเหนือมวง ซึ่งจะชวยใหไดภาพที่สดใสขึ้น นอกจากนั้นฟลเตอร “ยูว”ี ยังใหประโยชนในการปองกันรอยขูดขีดตาง ๆ หรือ เศษฝุนละอองที่จะมา ติดเลนสดวย นอกจากนั้นยังมีฟลเตอรตาง ๆ เพื่อใชในการถายภาพเพื่อใหไดผลพิเศษทางภาพ เชน ครอสสกรีน เช็นเตอรโฟกัส มิราจเลนส และ โคลสอัพเลนส ฯลฯ ซึ่งเปนฟลเตอรที่ใชไดทั้งฟลมสี และพิลมขาวดํา
40 3. กระเปาสําหรับใสกลอง (Camera Case) ใชประโยชนในการบรรจุกลองเลนส ฟลม และอุปกรณตา ง ๆ เพื่อสะดวกในการนําติดตัวไปถายภาพนอกสถานที่ ทั้งนี้เพื่อปองกันการขูดขีดและ ฝุนละออง งายตอการเก็บรักษาและตรวจเช็คภายหลังจากการใชงาน กระเปาสําหรับใสกลองนี้มีทั้ง ชนิดที่เปนกระเปาแข็ง และ กระเปานิ่ม โดยเฉพาะกระเปานิ่มเปนกระเปาที่หาซื้อไดงายตามตลาดทั่ว ๆ ไป โดยการตัดแปลงกระเปาใสสิ่งของตาง ๆ นํามาเพื่อใชบรรจุกลองพรอมอุปกรณ
4. ขาตั้งกลอง (Tripod) ใชประโยชนในการติดตั้งกลองเพื่อใชในงานถายภาพ เหมาะ สําหรับใชในการถายภาพก็อปป การถายภาพโดยใชความเร็วชัตเตอรต่ํา การถายภาพในเวลากลางคืน และ การถายภาพตนเอง ฯลฯ โดยทัว่ ไปแลวเราจะใชขาตั้งกลองในกรณีทจี่ ําเปนตองถายภาพดวย ความเร็วชัดเตอรต่ํากวา 1/30 วินาที เพราะถาไมใชขาตั้งกลองแลวภาพที่ถายจะไหว
41 5. ชุดทําความสะอาดเลนส (Lens Cleaning Set) ใชประโยชนในการทําความสะอาด เลนสกอนการเก็บกลอง และ กอนการนํากลองออกมาใช ชุดทําความสะอาดเลนสโดยทั่วไปจะ ประกอบดวย ลูกยางสําหรับเปาลมโดยมีปลายเปนขนออน น้ํายาสําหรับลางเลนส กระดาษเยื่อสําหรับ เช็ดเลนส และผาชามัวรสําหรับเช็ดเลนส ชุดทําความสะอาดเลนสนี้มีจําหนายเปนชุดบรรจุอยูใน กลองหรือซองชวยใหสะดวกแกการนําติดตัวไปในที่ตาง ๆ การทําความสะอาดเลนสนั้นขั้นแรกเริ่มจากการใชแปรงและลูกยางเปาฝุนออกจาก บริเวณเลนสใหหมด สวนแปรงนั้นโดยทัว่ ไปไมนิยมใหถูกบริเวณเลนส แตใชปดฝุนออกจากบริเวณ กระเปาสําหรับใสกลองได เมื่อเห็นวาไมมีฝุนที่บริเวณเลนสแลวก็ใชน้ํายาลางเลนสหยดเพียง 1-2 หยดลงบนเลนส ระมัดระวังอยาหยดมากเกินไปเพราะน้ํายาจะแทรกเขาไปในบริเวณขอบเลนส หลังจากนัน้ ก็ใชกระดาษเยื่อเช็ดคราบสกปรกตาง ๆ ออกจากเลนสใหหมดแลวจึงใชผาชามัวรเช็ดซ้ํา อีกครั้งหนี่งที่เลนสก็จะสะอาด และเมือ่ เลนสสะอาดแลวเพื่อทีจ่ ะไมตองเสียเวลาเช็ดเลนสบอยครั้ง จนเกินไป ควรหาฟลเตอรสกายไลท หรือ ฟลเตอรยวู ี ครอบทับอีกครั้งหนึ่ง เมื่อเวลาที่จะนํากลองใช ถายภาพในโอกาสตอไป ก็ใชเพียงการทําความสะอาดทีฟ่ ลเตอรเทานัน้ 6. สายลั่นชัตเตอร (Shutter Cable Release) เปนสายที่ตอออกมาจากปุมลั่นชัตเตอร สายนี้อาจทําดวยโลหะหรือผาก็ได สายลั่นชัดเตอรนี้ใชคูกับขาตั้งกลอง ใชถายภาพดวยความเร็วชัต เตอรต่ํากวา 1/30 วินาที ในการถายรูปดวยสายลั่นชัดเตอรนี้เมื่อใชคูกบั ขาตั้งกลองแลว จะใชความเร็ว ของชัดเตอรต่ําเพียงใดก็ได เหมาะสําหรับการถายภาพก็อปปภาพ การถายภาพวัตถุที่มีขนาดเล็ก เชน ดอกไม พระเครื่อง หรือ ใชในการถายภาพในที่มีแสงสวางนอย เชน ในตอนกลางคืน ฯลฯ โดยปกติที่ สวนปลายของสายลั่นชัดเตอรนี้จะมีปุมสําหรับล็อค และเมื่อคลายปุมนี้สายลั่นชัดเตอรจะบังคับใหชัด เตอรของกลองลั่นไกทันที
7. เครื่องวัดแสง (Exposure Meter) กลองถายรูปโดยทั่วไปมักจะมีเครื่องวัดแสงอยูที่ ตัวกลอง เพือ่ วัดแสงที่สะทอนออกมาจากวัตถุและผานเลนสเขาไปในเครื่องวัดแสง ทําใหสามารถ ปรับความเร็วของชัดเตอรและเอฟสตอปไดพอเหมาะกับสภาพของแสงและความไวของฟลมทําให สะดวกแกการถายภาพเปนอันมาก แตอยางไรก็ตามการใชเครื่องวัดแสงที่ติดอยูที่ตวั กลอง ในบาง
42 โอกาสทําใหการวัดแสงผิดพลาดไปจากสิ่งที่ตองการ เชน กรณีที่จําเปนตองถายภาพทวนแสง หรือ แสงสองสวนทิศทางกับกลองและอยูดานหลังของวัตถุ ยังมีเครื่องวัดแสงอีกชนิดหนึง่ คือเครื่องวัดแสงที่แยกออกจากตัวกลอง ใชวดั ไดทั้งแสงที่ สะทอนออกมาจากวัตถุที่ตองการถายภาพ และ แสงที่สองมาจากดวงอาทิตย ไฟฟลัด หรือ ไฟแฟลช เปนตน
8. ไฟแฟลช (Flash gun) เปนอุปกรณสําคัญที่ใชคูกับกลองในการถายภาพในสถานที่ที่มี แสงสวางนอย เชน ในเวลากลางคืน ภายในหองที่แสงอาทิตยสองเขาไปไดนอย ฯลฯ ในบางครั้ง แมแตกลางแจงเวลาเที่ยงมีแสงแดดจัด บางครั้งการใชแฟลชก็เปนสิ่งที่จําเปน เพื่อเปนการลบเงา บริเวณใตคาง ใตจมูก และ ใตตา ทําใหไดภาพที่มีความสวยงามขึ้น แฟลชที่นิยมใชกันอยูมี 2 ชนิดคือชนิดที่ใชไฟหลอด โดยตองเปลี่ยนหลอดทุกครั้งที่ ถายภาพกับแฟลชอิเล็กทรอนิกสที่ใชในการถายภาพโดยใชแบตเตอรี่ และไมตองเปลี่ยนหลอดทุกครั้ง ที่ถายภาพ ปจจุบันแฟลชอิเล็กทรอนิกสไดมีการพัฒนากาวหนาไปมาก และในทางตรงกันขามความ นิยมในแฟลชหลอดก็คอย ๆ หมดไป จนกระทั่งในปจจุบันนี้รูเสียบแฟลชในกลองรุนใหมจะมีเพียงรู เดียวเพื่อใหกบั แฟลชอิเล็กทรอนิกส นอกจากนัน้ แฟลชอิเล็กทรอนิกสในปจจุบันไดมีการพัฒนา โดย เอาระบบคอมพิวเตอรมาใช โดยปรับความเขมของแสงที่จะถูกสงไปจากแฟลชไดเอง และมีการสะสม กระแสไวในตัวแฟลช โดยสามารถกดใหแสงแวบติดตอกันหลายครั้งได
43
6. วิธีการรักษากลองถายรูป กลองถายรูปในปจจุบันมีราคาแพงเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ คาซอมแซมเมื่อเกิดความเสียหายก็มี ราคาสูงขึ้น ฉะนั้นวิธีการรักษากลองถายรูปเพื่อใหสามารถใชกลองไปไดนาน เพือ่ ไมตองซอมแซม บอย ๆ จึงเปนเรื่องที่มีความสําคัญมาก หลักการรักษากลองถายรูปมีดังนี้
6.1 วิธีการรักษาเลนสกลองถายรูป เลนสของกลองถายรูปเปนอุปกรณที่สําคัญที่ทําใหเกิดภาพ ภาพที่ไดจากการถายรูปนีจ้ ะ มีความชัดเจนมากนอยเพียงใดนั้น เลนสของกลองถายรูปมีความสําคัญเปนอยางมาก โดยทัว่ ไปเลนส ตัวที่ติดกลองจะมีราคาอยูระหวาง 1 ใน 3 หรือ 1 ใน 4 ของราคากลองถายรูป หลักในการรักษาเลนส กลองถายรูปมีดังนี้ 1. อยาใหเลนสกลองถูกน้ําหรือเปยกน้ําเปนอันขาด ถาหากทํากลองตกน้ําจะตองรีบ นําสงชางซอมโดยเร็ว เพราะถาหากไมนําสงชางซอม น้ําสวนที่คางอยูตามชองวางระหวางเลนสก็จะ ทําใหเกิดคราบขึ้นตามผิวของเลนส หรือเกิดเชื้อราทีก่ ินอยูตามผิวของเลนสซึ่งจะขจัดใหหมดไปได ยาก คุณภาพของเลนสก็จะเสื่อมลงเรื่อย ๆ เมื่อเชื้อรากระจายมากขึน้ 2. อยาใหเกิดความชื้นบริเวณหนาเลนส โดยเฉพาะการนํากลองไปถายภาพหรือเก็บใน สถานที่ที่มีความชื้นสูง เชน บริเวณน้ําตก หองทําความเย็นที่มีความชื้นมาก ในตูเสื้อผาซึ่งเก็บ
44 ความชื้นไวมาก ฯลฯ เพราะถาหากเกิดความชื้นแลวจะทําใหเปนทีเ่ พาะเชื้อราได วิธีการปองกันก็คือ ภายหลังจากการนํากลองไปถายภาพในบริเวณที่มีความชืน้ สูงตองนํากลองมาทําความสะอาดทันที และเพื่อปองกันความชื้นบริเวณหนาเลนสควรหาสารดูดความชื้นบรรจุในถุงใสไวบริเวณหนาเลนส ดวยก็จะแกปญ หานี้ได 3. อยาใหเลนสไดรับความรอนจัดจนเกินไป สถานที่ที่มีความรอนจัดไดแก กระโปรง หลังรถยนต หากจําเปนก็ควรบรรจุไวภายในกระเปาอีกชั้นหนึ่ง บริเวณใกลตูอบ เตา เพราะจะเปนเหตุ ใหสารเคลือบเลนสเสื่อมหรือแตก ซึ่งจะมีผลตอภาพที่ถาย 4. อยาถายภาพทวนแสงแดดจัด ในการถายภาพทวนแสงโดยทั่วไปเรานิยมถายภาพ เฉพาะตอนเชาหรือตอนเย็น ซึ่งเปนเวลาทีม่ ีแสงแดดออน หากเปนเวลาตอนเที่ยงซึ่งมีแสงแดดจัดมาก หากเราถายภาพทวนแสงแลว แสงจากดวงอาทิตยจะผานเลนสของกลองถายรูปซึ่งเปนเลนสนูน แสง จะถูกรวมแสงเปนจุดเล็ก ๆ ซึ่งเพียงพอที่จะเผาชิ้นสวนตาง ๆ ภายในกลองถายรูปได รวมทั้งมีผลตอ สารเคลือบเลนสซึ่งอาจแตกหรือหลุดรอนได 5. อยาเปดฝาครอบเลนสและทิ้งกลองไวในที่มีฝุนละอองมาก เพราะจะมีผลทําใหตอ งทํา ความสะอาดเลนสบอย ๆ ซึ่งทําใหเลนสเสื่อมโดยไมจําเปน การทําความสะอาดเลนสทําไดโดยการใช ลูกยางเปาฝุนละอองออกใหหมด ใชน้ํายาหยดตรงกลางเลนสเพียง 1-2 หยดใชกระดาษเช็ดเลนสเพียง เบา ๆ แลวจึงใชผาชามัวรเช็ด ขอควรระวังจะตองไมมีฝนุ ละอองใด ๆ อยูที่เลนส หรือผาชามัวรเปน อันขาด เพราะการเช็ดเลนสจะเทากับเปนการขัดกระดาษทรายทําใหเลนสเปนรอย 6. อยาใชผาหรือกระดาษเช็ดหนาเช็ดเลนส เพราะจะทําใหเลนสเปนรอยขนแมวแกไข ยาก 7. ระมัดระวังละอองจากน้ําทะเล หากนํากลองถายรูปไปถายรูปตามชายหาด ระมัดระวัง ละอองจากน้ําทะเลใหมาก เพราะเปนตัวการสําคัญที่จะทําใหเลนสของกลองถายรูปเสื่อม 8. หาฟลเตอรใส ๆ ครอบเลนส วิธีการที่จะชวยใหเลนสเสื่อมคุณภาพขาที่สุดก็คือการ จัดหาฟลเตอรใส ๆ เชน ฟลเตอรสกายไลท ฟลเตอรปองกันแสงอุลตราไวโอเลต ฯลฯ ครอบเลนสเปน ประจํา เพราะการใชฟลเตอรชนิดนี้จะชวยปองกันฝุนละอองไดดี และไมตองทําความสะอาดเลนส บอย ๆ
45
6.2 ขอควรระวังในขณะใชกลองถายรูป ในขณะถายภาพเปนเวลาที่ชางภาพจําเปนตองใชความคิดเปนอยางมาก ทําอยางไรจึงจะ เลือกมุมถายภาพที่ดี จะตองถายภาพใหทนั กับเวลา การฝกหัดปฏิบัติตวั ใหถกู หลักและติดเปนนิสัย จะ เปนการชวยลดอุบัติเหตุ ความเสียหาย และขอผิดพลาดตาง ๆ ลงไดมาก หลักควรปฎิบัติมีดังนี้ 1. การเปดกลองเพื่อนําฟลมใสควรอยูในสถานที่ปลอดภัย เชน บนโตะ ในสนามหญา ทั้งนี้เนื่องจากวาในขณะนําฟลมใสเขาในในกลองนั้นจะตองถอดชิ้นสวนหลายชิน้ เชน กระเปากลอง ฝาครอบเลนส กลองฟลม ฯลฯ หากทําในสถานที่ไมปลอดภัยแลวอาจเกิดความเสียหายไดเชน กลอง หลุดมือ ลืมอุปกรณบางอยางทิ้งไว เปนตน 2. ขณะถายรูปควรใชสายคลองคอ เพื่อปองกันอุบัติเหตุเนื่องจากกลองหลุดมือหรือลืม กลองทิ้งไวในขณะถายภาพ 3. จัดหากระเปาเพื่อใสกลองและอุปกรณ นักเลนกลองโดยทั่วไปจะตองมีอุปกรณอนื่ ๆ ที่จําเปนอีกมากมาย เชน แฟลชถายรูป ขาตั้งกลอง เลนสถายใกลและถายไกล ฟลเตอรสายลั่นชัดเตอร ฯลฯ ซึ่งตองนําติดตัวไปดวยขณะถายภาพ เพราะหลีกเลี่ยงการสูญหาย ควรจัดกระเปาสําหรับใส อุปกรณเหลานี้ไวโดยเฉพาะ 4. ปรับปุมตาง ๆ ดวยความนุมนวล ไมวาจะเปนการปรับความเร็วของชัดเตอร การปรับ เอฟสตอป จะตองทําอยางชา ๆ เลื่อนทีละสตอบและอยาเลื่อนเร็วเกินไป เพราะกลไกที่อยูภ ายใน กลองที่จะทํางานตามการทํางานของวงแหวนที่อยูรอบเลนสดวย การปรับอยางเร็ว ๆ กลไกที่อยู ภายในอาจปรับตามไมทันได 5. ปรับเอฟสตอปกอนขึน้ ชัดเตอร โดยเฉพาะในกลองที่มีจุดออนบางชนิดการขึน้ ชัด ฉะนั้นตามหลักการใชกลองควรปรับทั้ง เตอรแลวมาปรับเอฟสตอปทีหลังจะทําใหชัดเตอรคาง ความเร็วของชัตเตอรและเอฟสตอปใหเรียบรอยกอน แลวจึงขึ้นชัตเตอร 6. ขึ้นชัดเตอรกอนตั้งอัตโนมัติ ในการถายภาพโดยใชขาตั้งและตองการถายภาพตนเอง ซึ่งจําเปนตองตั้งปุมอัตโนมัติ จะตองขึ้นชัดเตอรกอนตั้งอัตโนมัติ หากไมทําเชนนี้ชดั เตอรอาจคางได 7. ตรวจดูความเรียบรอยกอนเก็บกลอง สิ่งที่มักลืมกันเปนประจําไดแก ฝาครอบเลนสฝา ครอบรูเสียบแฟลช ปุมวัดแสง ฯลฯ ฉะนัน้ กอนเก็บกลองควรตรวจดูใหเรียบรอยเสียกอน 8. ในกรณีที่ตอ งการเก็บกลองและไมใชในชวงเวลานาน ๆ ใหปฏิบัตดิ ังนี้ 8.1 ปรับเอฟสตอปใหอยูใ นตําแหนงที่มีรรู ับแสงกวางทีส่ ุด หรือตัวเลขต่ําสุด
46 8.2 ตั้งความเร็วของชัตเตอรใหอยูที่ตําแหนง บี. เพื่อใหคลายสปริงมากที่สุดชวย ใหความคงทนของชัตเตอรอยูในระดับคงที่ตลอดไป หรือรักษาคุณภาพของลาน ใหอยูใ นระดับเดิม 8.3 อยาขึ้นชัตเตอรคางเอาไว เพราะจะทําใหลานตึงโดยใชเหตุ 8.4 เอาถานวัดแสงออก เพื่อหลีกเลี่ยงไฟช็อตและขี้เกลือขึ้น
บทที่ 3 ความรูเ กี่ยวกับการถายภาพ 1. การตั้งหนากลองถายรูป สิ่งที่สําคัญในการถายรูปนั้นมีสิ่งที่สําคัญอยู 2 ประการดวยกันคือ 1.1 การปรับแสง หมายถึงขบวนการที่แสงสะทอนจากวัตถุผานเลนสของกลองถายรูป ผานรูรับแสง และชัตเตอร เขาไปทําปฏิกิริยากับฟลม มีองคประกอบทีส่ ําคัญ 4 ประการคือ 1.1.1 แสงที่สะทอนจากวัตถุ แสงที่จะสะทอนจากวัตถุที่ตองการถายภาพจะมีมากหรือ นอยขึ้นอยูกับองคประกอบที่สําคัญอยู 2 ประการคือ ปริมาณของแสงที่สงมายังวัตถุมากหรือนอย ประการหนึ่ง และการสะทอนแสงของวัตถุอีกประการหนึ่ง เชน วัตถุสีขาวยอมสะทอนแสงไดดกี วา วัตถุที่เปนสีดําหรือสีเทา เปนตน 1.1.2 รูรับแสง (Aperture) คือชองทางที่แสงผานเลนสไปยังฟลม ขนาดของรูรับแสงนี้ อาจปรับใหมขี นาดใหญหรือเล็กได โดยกลไกที่เรียกวา “เลนสไดอะแฟรม”(Lens Diaphragm) ซึ่งมี ลักษณะเหมือนกลีบดอกไมทําดวยโลหะแผนบาง ๆ โดยมีตวั เลขที่บอกขนาดของรูรับแสงซึ่งเรา เรียกวา “เอฟสตอป” (F-Stop) หรือ “เอฟนัมเบอร” (F- Number) 1.1.3 ความเร็วของชัตเตอร (Shutter Speed) หมายถึงชวงเวลาที่แสงผานเลนสไปยัง ฟลม กลไกที่ควบคุมเวลาทีแ่ สงผานนี้เราเรียกวา “ชัตเตอร” มีทั้งชนิดที่อยูระหวางเลนส และชนิดมาน ที่อยูดานหนาของฟลมภายในตัวกลอง 1.1.4 ความไวของฟลม (Film SpeedD) หมายถึงคุณสมบัติในการรับแสงของฟลม ฟลม ในแตละชนิดมีความไวแสงไมเทากัน ฟลมที่มีความไวแสงมาก แสงเพียงเล็กนอยก็เพียงพอทีจ่ ะทํา ปฏิกิริยากับสารไวแสงบนเนือ้ ฟลมแลว แตสวนฟลมทีม่ ีความไวแสงนอยก็เพียงพอที่จะทําปฎิกิรยิ า กับสารไวแสงบนเนื้อฟลมแลว แตสวนฟลมที่มีความไวแสงนอยก็จะตองการปริมาณของแสงมากจึง จะเพียงพอที่จะทําใหปฏิกิริยากับสารไวแสงบนเนื้อฟลม หนวยวัดความไวของแสงที่นิยมใชกันอยูมี อยู 3 หนวยดวยกันคือ เอเอสเอ. (ASA.-American Standard Association) ซึ่งเปนหนวยวัดแสงตาม ระบบอเมริกัน และ ดิน (DIN Deutsch industry Norm) เปนหนวยวัดแสงตามระบบเยอรมัน ซึ่งองคประกอบทั้ง 4 ประการนี้มีสวนเกีย่ วของกับการปรับแสง ดังแสดงไดจากรูปใน หนาถัดไป
48
1.2 การปรับภาพ หมายถึงขบวนการนับตั้งแตเรามองผานชองมองภาพไปยังวัตถุที่ตองการถายภาพ ผูที่จะ ทําการถายภาพจะตองคํานึงถึงสิ่งที่สําคัญ 3 ประการดวยกันคือ 1.2.1 การปรับโฟกัส (Focusing) คือการปรับชวงระยะระหวางเลนสถึงวัตถุใหสัมพันธ กับเลนสถึงฟลม การปรับโฟกัสนี้ทําไดโดยการหมุนวงแหวนรอบเลนส เลนสจะยืดออกหรือหดเขา จนกระทั่งไดระยะพอเหมาะ ซึ่งจะดูไดจากภาพของวัตถุที่ผูที่ทําการถายภาพเห็นจากชองมองภาพ 1.2.2 การประกอบภาพ (Composition) คือการมองผานชองมองภาพไปยังวัตถุที่ ตองการถาย สิ่งนั้นอาจจะเปนภาพคน ภาพทิวทัศน หรือ สิ่งกอสรางก็ตาม จําเปนอยูเองที่เราจะตอง คํานึงถึงสิ่งตาง ๆ ที่จะประกอบเปนภาพ เพื่อใหไดภาพที่สื่อความหมายมากที่สุด มุมถายดีที่สุดอัตรา ของทองฟา พื้นดินและพื้นน้าํ ฯลฯ สิ่งเหลานี้อยูในเรื่องการประกอบภาพทั้งสิ้น 1.2.3 ชวงระยะชัด (Depth of field) คือชวงระยะชัดของวัตถุตาง ๆ ที่เราถายภาพ เนื่องจากภาพที่ถายดวยกลองถายภาพนัน้ ไมเหมือนกับภาพที่เราเห็นดวยตา ภาพที่เห็นดวยตานัน้ จะ ชัดตลอดทุกระยะ แตภาพทีเ่ กิดจากการถายภาพนั้นจะมีชวงหนึ่งชัด และอีกชวงหนึง่ ไมชัดฉะนัน้ การ ถายภาพนัน้ ผูถ ายภาพจึงควรจะมีความรูในเรื่องชวงระยะชัดบางพอสมควร เพื่อจะไดนําไปใชในการ ถายภาพเพื่อใหไดภาพที่สวยงามที่สุดตอไป รายละเอียดในแตละเรื่องจะไดกลาวเปนเรื่อง ๆ ไป
2. เลนสและความรูเกี่ยวกับเลนส ในกลองถายรูปทุกกลองในปจจุบันจะตองมีเลนส เลนสของกลองถายรูปนี้ ทํามาจาก แกวหรือกระจกคุณภาพดี มีความใสมาก ไมมีฟองอากาศ ทําหนาที่เหมือนกับเลนสนูน หรือปริซึม 2 อัน หันฐานเขาหากัน ในกลองราคาถูก ๆ อาจจะใชเลนสเพียงชิ้นเดียวโดยจัดทําเปนเลนสนูน ลักษณะ ของการรับแสงและรวมแสงตังในภาพ
49
แสงที่ผานเลนสนูนจะไปเกิดภาพที่จดุ หนึ่ง สวนในกลองถายรูปชั้นดีและมีราคาแพงโดยทั่วไป เลนสของกลองถายรูปจะมีลักษณะ เปนกลุมของเลนส มีตั้งแต 6 ถึง 8 ชิ้นดวยกัน แตละชิ้นมีลักษณะแตกตางกันออกไป บางชิ้นก็เปน เลนสนูนทั้งสองดาน บางชิ้นก็เปนเลนสเวาทั้งสองดาน แตถาสรุปการทํางานแลวก็จะทํางาน เหมือนกับเลนสนูนหรือปริซึมนั่นเอง เลนสของกลองถายรูปในปจจุบันไดมกี ารพัฒนาไปมาก มีการนําเอาน้าํ ยามาฉาบผิวหนา ของเลนสในแตละชิ้น ทําใหสามารถถายภาพทวนแสงไดดีขึ้น ไดภาพที่มีความคมชัดมากยิ่งขึน้
2.1 ชนิดของเลนส สําหรับกลองถายรูปที่สามารถถอดเลนสเปลี่ยนไดนั้น อาจสับเปลี่ยนเลนสไดเพื่อให เหมาะสมกับสิ่งที่จะถายและสถานที่ถายภาพ เราอาจแบงชนิดของเลนสไดดังนี้ 2.1.1 เลนสธรรมดาหรือเลนสปกติ (Normal Lens) เปนเลนสที่ติดกับตัวกลองมาแตเดิม เหมาะสําหรับการถายภาพทัว่ ๆ ไป สิ่งที่ถูกถายภาพจะอยูในสภาพที่เหมือนจริงเหมือนกับการ มองเห็นของนัยนตามนุษย ความยาวโฟกัสของเลนสชนิดนี้หากดูทหี่ นาเลนสจะอยูป ระมาณ 50 มม. หรือ 2 นิ้ว หรือระหวาง 45-58 มม. ซึ่งจะเทากับเสนทแยงมุมของฟลมถายรูปขนาด 35 มม. ซึ่ง ใกลเคียงการเห็นของนัยนตามนุษยคือ ประมาณ 54 องศา
50 2.1.2 เลนสมุมกวาง (Wide Angle Lens) เปนเลนสที่มีความยาวโฟกัสสั้นกวาเลนสปกติ และมีมุมถายภาพกวางกวาปกติคือประมาณ 60 องศาขึ้นไป เลนสมุมกวางนีเ้ หมาะสําหรับใชในการ ถายภาพในสถานที่จํากัด เชน ภายในหองที่ถายดวยเลนสปกติจะครอบคลุมสวนที่ตองการถายภาพไม หมด หรือ ภาพสิ่งกอสรางหรือทิวทัศนซงึ่ ถาจะถายภาพจะตองถอยหลังออกไปมากจะเห็นภาพไดไม กระจางชัด ภาพที่ถายดวยเลนสมุมกวางนีจ้ ะไดภาพที่ “ชวงระยะชัด” ลึกมากคือชัดตั้งแตระยะใกลซึ่ง อยูขางหนาวัตถุที่ถาย จนถึงระยะไกลสุดที่อยูดานหลังของวัตถุที่ถายแตเลนสมุมกวางนี้ก็มีขอเสียอยู ตรงที่ภาพของสิ่งที่อยูใกลจะมีขนาดโตไมไดสวนสัมพันธกับสิ่งที่อยูไกล ทําใหภาพที่ไดผิดเพีย้ นไป จากความจริง ฉะนั้นในกลองที่ราคาถูก ๆ ชนิดที่ไมมี “การหาโฟกัส” โดยการมองผานชองมองภาพ จะใชเลนสมุมกวางเปนเลนสติดกลองแทน โดย ใชภาพแทนการหาโฟกัส โดยทําเปนภาพของ ภูเขา (ระยะไกล) ภาพหมูคน ภาพคนเต็มตัว ภาพคนครึ่งหัว ภาพเคนเฉพาะใบหนา แทน 2.1.3 เลนสถายไกล หรือ เลนสเทเลโฟโต (Telephoto Lens) เปนเลนสที่มีคุณสมบัติ คลายกลองสองทางไกล เลนสถายไกลนีจ้ ะมีความยาวโฟกัสยาวกวาเลนสปกติ คือมีความยาวโฟกัส ตั้งแต 100 มม. ขึ้นไปจากความจริงที่วาหากเลนสของกลองถายรูปยิ่งมีความยาวโฟกัสมาก ขนาดของ ภาพจะมีขนาดโตขึ้น เลนสถายไกลนี้มมี ุมในการถายแคบกวาเลนสปกติ ทําหนาที่ขยายภาพที่อยูไกล ใหโตขึ้น เหมือนกับการเคลือ่ นกลองเขาไปถายในระยะใกลกับวัตถุ จึงสะดวกในการถายภาพสิ่งทีอ่ ยู ไกล ๆ ซึ่งผูถายภาพไมสามารถเขาไปถายภาพในระยะใกลวัตถุได เชน การถายภาพนก สัตวปา หรือ สัตวในสวนสัตว ฯลฯ เลนสถายไกลนี้มีราคาแพงและใชไดเฉพาะกลองสะทอนเลนสเดี่ยว สวนกลอง ที่ไมสามารถถอดเลนสไดจะตองใชเลนสเทเลพลัส (Tele-plus Lens) แทน โดยตอออกมาจากเลนสที่ ติดกลอง 2.1.4 เลนสซูม (Zoom Lens) เปนเลนสที่สามารถเปลี่ยนความยาวโฟกัสของเลนสไดใช ประโยชนเหมือนกับเลนสถายไกล หรือเลนสเทเลโฟโต แตกตางกันตรงที่เลนสเทเลโฟโตปรับความ ยาวโฟกัสไมได แตเลนสซูมนั้นปรับความยาวโฟกัสของเลนสได เชน 36-105 มม. หรือ 85-205 มม. เปนตน ยังมีขอที่จําเปนตองทําความเขาใจคือคําวา ซูมเลนส กับ เทเลซูมเลนสนั้น หากเลนสมี ความยาวโฟกัสอยูในชวงตั้งแตเปนเลนสมมุ กวางจนถึงเทเลโฟโตนั้นเราเรียกวา “ซูมเลนส” หรือ “เลนสซูม” แตถาเลนสนั้นมีความยาวโฟกัสอยูในชวงเทเลโฟโตขึ้นไปเราเรียกวา “เทเลซูมเลนส” เชน เลนสที่มีความยาวโฟกัส 36-105 มม. เปน “เลนสซูม” และ เลนสที่มีความยาวโฟกัส 85-205 มม. เปน “เลนสเทเลซูม” ขอแตกตางในการใชงานนัน้ “เลนสเทเลโฟโต” และ “เลนสซูม” มีขอดีกันคนละอยาง คือหากตองการถายภาพประเภทเดียวและระยะเดียวติดตอกัน เชน การถายภาพบุคคลหรือนางแบบ
51 เรานิยมใช “เทเลโฟโต” แตถาหากถายภาพการแขงขันกีฬา จําเปนตองเปลี่ยนความยาวโฟกัสอยาง รวดเร็ว เราก็นยิ มใช “เลนสซูม”
2.2 คุณสมบัตขิ องเลนส เลนสแตละเลนสมีคุณสมบัติไมเหมือนกัน กอนที่จะซื้อเลนสแตละเลนสมาใชงานควร จะไดศกึ ษาคุณสมบัติของเลนสนั้น ๆ ใหเขาใจเสียกอน สิ่งที่เราควรทําความเขาใจมีดังนี้ 2.2.1 ความยาวโฟกัสของเลนส เลนสแตละเลนสจะมีความยาวโฟกัสแตกตางกันออกไป ที่ขอบของเลนสจะมีตัวเลขบอกเอาไว เชน เอฟ. เทากับ 28 มม., 35 มม., 45 มม., 50 มม., 55 มม., 85 มม., 105 มม., 205 มม.,400 มม. เปนตน ตามความหมายของตัวเลขทีแ่ สดงไวทหี่ นาเลนสนั้น หากเขียนวาความยาวโฟกัสของ เลนสเทากับ 50 มม. แสดงวาเลนสนั้นเปนเลนสปกติ ถาเขียนวาความยาวโฟกัสของเลนสเทากับ 28 มม. หรือ 35 มม. ก็แสดงวาเลนสนั้นเปนเลนสมุมกวาง และ หากเขียนวาความยาวโฟกัสเทากับ 85 มม. หรือ 105 มม. หรือ 135 มม. หรือ 205 มม. แสดงวาเลนสนั้นเปนเลนสเทเลโฟโต และ ถาเลนส นั้นเขียนวาความยาวโฟกัสของเลนสเทากับ 85-205 มม. ก็แสดงวาเปนเลนสเทเลซูม เปนตน ตัวเลขของความยาวโฟกัสของเลนสนี้หมายถึงระยะที่วดั จากแกนมุมของเลนสจนถึง แผนฟลมดานหลังของกลอง การวัดจะตองวัดในขณะที่ปรับโฟกัสในระยะไกลสุด หรือ อินฟนิตี้ โดยทั่วไปในกลองถายรูปธรรมดาทั่วไป เลนสธรรมดาหมายถึงเลนสที่มีความยาวโฟกัสเทากับเสน ทแยงมุมของภาพที่ปรากฏบนฟลมเพราะเลนสที่มีความยาวโฟกัสขนาดนั้นเหมาะสําหรับถายรูปทั่ว ๆ ไป ความรูที่ควรทราบเกี่ยวกับความยาวโฟกัสของเลนสก็คือ เมื่อความยาวโฟกัสของเลนสยิ่งยาวก็จะ ทําใหมุมถายภาพแคบเขา และ การยนระยะทางที่มองเห็นไดไกลเขามาใกล เชน เลนสเทเลโฟโต หรือ
52 เลนสเทเลซูบ แตถาความยาวโฟกัสของเลนสยิ่งสั้น ก็จะทําใหมุมถายภาพกวางขึน้ เชน เลนสมุมกวาง หรือ เลนสวายแองเกิล เปนตน
2.2.2 ขนาดของเลนส เลนสของกลองถายรูปแตละกลองมักเขียนขนาดของเลนสไวบน ขอบเลนส เชน f/1.9, f/3.5, f/2.8 หรือ 1/3.5 เชน กลองถายรูปกลองหนึ่งที่หนาเลนสเขียนไววา f = 1.9 F = 55 มม. ถาทานตองการทราบเสนผาศูนยกลางของเลนสวาเลนสนี้จะยาวเทากับเทาใด ก็สามารถคํานวณไดจากสูตร f = F/D (f คือขนาดของเลนส, F คือ ความยาวโฟกัสของเลนส และ D คือเสนผาศูนยกลางของ เลนส) แทนคาในสูตร f = F /D หรือ f = F/D/f เทากับ 50/1.9 จะเทากับ 26.31 ดังนั้น เสนผาศูนยกลางของเลนสจะเทากับ 26.31 มม. แสดงวาขนาดของเลนส F ยิ่งนอยเทาใด ยิ่งตัวเลขนอย เทาใด ขนาดของเลนสก็จะยิง่ โตมากขึ้นเทานั้น 2.2.3 ความไวของเลนส (เลนสสปด) คือตัวเลขที่บอกความกวางที่สุดของรูรับแสงของ เลนสที่จะสามารถเปดได ดังตัวอยางเชน กลองถายรูปที่ใชฟลมขนาด 35 มม. กลองหนึ่ง ที่หนาเลนส เขียนวา 1/1.7/40 แสดงวากลองถายรูปกลองนี้มีความไวของเลนสเทากับ 1.7 หรือสามารถปรับเอฟ สตอปใหไดตวั เลขต่ําสุดเทากับ 1.7 และ มีความยาวโฟกัสของเลนสเทากับ 40 มม. ซึ่งจัดไดวาเปน เลนสมุมกวางหรือเลนสไวดแองเกิล
53 กลองนี้เลนสมีความยาวโฟกัส 50 มม.เปนเลนสปกติ และความ ไวของเลนส1.4 คือเปดรูปรับ แสงต่ําสุด 1.4
กลองนี้เลนสมีความยาวโฟกัส เทากับ 50 มม. และมีความไว ของเลนสเทากับ 1.7
2.3 สิ่งที่มีสวนเกี่ยวของกับเลนส สิ่งที่มีสวนเกี่ยวของกับเลนส พอสรุปเปนขอ ๆ ไดดังนี้ 2.3.1 โฟกัส (Focus) หมายถึงการปรับระยะระหวางเกมส กับ วัสดุไวแสงใหสมั พันธกับ ระยะจากเลนสถึงวัตถุ หากวัตถุอยูไกลมาก (๐๐) ระยะของการเกิดภาพชัด จะอยูที่จดุ โฟกัสของเลนส
54 หาก F เทากับ U เทากับ V เทากับ สูตรจะเปนดังนี้
ความยาวโฟกัสของเลนส ระยะจากวัตถุถึงเลนส ระยะจากเลนสถึงภาพ 1 F
=
1 1 + u V
2.3.2 ขนาดของภาพ (Image Size) ขนาดของภาพ กับ เลนสมีสวนสําคัญ พอสรุปเปน ขอ ๆ ไดดังนี้ 2.3.2.1 ขนาดของภาพจะใหญ หรือ เล็ก ยอมขึ้นอยูก ับ ระยะของวัตถุที่อยูหางจาก เลนสหากวัตถุอยูใกลเลนส ภาพที่เกิดขึน้ ที่ฟลมจะมีขนาดใหญ หากวัตถุอยูไ กลจากเลนส ภาพที่ เกิดขึ้นที่ฟลมก็จะมีขนาดเล็กลง 2.3.2.2 ขนาดของภาพจะขึน้ อยูกับความยาวโฟกัสของเลนส หากเลนสมีความยาว โฟกัสมาก ขนาดของภาพจะใหญกวาเลนสที่มีความยาวโฟกัสนอย อาจเขียนเปนสูตรไดดังนี้ ขนาดของภาพ เทากับ ขนาดของวัตถุ x ความยาวโฟกัสของเลนส ระยะจากวัตถุถึงเลนส
3. รูรับแสง เลนสไดอะแฟรม และ เอฟสตอป รูรับแสง (Aperture) คือชองหรือรูกลม ๆ สําหรับชองทางที่แสงผาน ชอง หรือ รู กลม ๆ นี้ อาจจะอยูที่แผนโลหะแผนเดียวเจาะรู หรือ อยูระหวางกลีบโลหะก็ได สําหรับในกลองมินิเอเจอร หรือ กลองรีเฟลกซ โดยทั่วไปแลวรูรับแสงนี้จะอยูระหวางกลีบโลหะที่วางเรียงซอน ๆ กัน กลีบโลหะนี้เรา
55 เรียกวา “เลนสไดอะแฟรม” (Lens Diaphragm) เลนสไดอะแฟรมนีจ้ ะทําหนาที่ควบคุมขนาดของรูรับ แสงซึ่งอยูตรงกลาง ใหมีขนาดใหญหรือเล็กลงได (ดังรูป)
ในการปรับใหเลนสไดอะแฟรมทํางานนี้จะตรงปรับที่บริเวณวงแหวนทีอ่ ยูรอบเลนสซึ่ง จะทําหนาที่ควบคุม โดยมีตวั เลขกํากับเอาไว ตัวเลขนี้เราเรียกวา “เอฟ สตอป” (F-Stop) หรือ “เอฟ นัม เบอร” (F-Number) โดยเขียนไวทวี่ งแหวนรอบเลนส ตัวเลขที่เขียนกํากับไวจะเรียงลําดับตั้งแตนอยไป หามากดังนี้ 1, 1.4, 2, 2.8, 4, 5.6, 8, 11, 16, 22, 34, 64,………………….. ระหวางตัวเลขหนึ่ง ๆ เราเรียกวา “สตอป” ในแตละสตอปจะกําหนดพื้นที่ทแี่ สงผาน เพิ่มขึ้นเปน 2 เทาของอีกสตอปหนึ่ง เชน พื้นที่ที่แสงฝานเมื่อตั้งเอฟสตอป 5.6 จะมากกวา เมื่อตั้งเอฟ สตอป 8 พื้นที่แสงผานจะมากกวา เอฟสตอป 11 อยู 2 เทา ดังแสดงในรูป
ภาพแสดงขนาดรูรับแสงและเอฟสตอป
ภาพกลองถายรูปแสดงใหเห็น วงแหวนเอฟสตอป
56
4. ชัตเตอร และ ความเร็วของชัตเตอร ชัตเตอร (Shutter) เปนกลไกอยางหนึ่งซึ่งอยูภายในตัวกลองถายรูป ทําหนาที่ในการควบคุม เวลาของแสงที่จะผานเลนสไปยังฟลม ชัตเตอรจะทําหนาที่ขวางกัน้ แสงที่จะผานนีไ้ วในการที่แสงจะ ผานชัตเตอรไปยังฟลมนี้ หากชวงเวลาที่แสงผานนาน ปริมาณแสงที่จะไปตกยังฟลม ก็จะมาก และใน ทํานองเดียวกันหากชวงเวลาที่แสงผานชัตเตอรนั้นสั้น แสงก็จะไปตกยังฟลมนั้นก็จะนอย ใน สมัยกอนการควบคุมเวลาทีแ่ สงจะผานไปยังฟลมนี้เราใชฝาครอบการเปดและปดใชมือจับฝาครอบ เปดออก ชวงเวลาใชความชํานาญในการกะเวลาเมื่อไดปริมาณแสงพอสมควรแลวก็จะปดฝาครอบ ในขณะนั้นฟลมเนกาตีฟทีใ่ ชในการถายภาพยังเปนฟลมที่มีความไวแสงนอย ปจจุบันฟลมเนกาตีฟที่ ใชอยูโดยทั่วไปนั้นเปนฟลมที่มีความไวแสงมากทั้งสิ้น ความรวดเร็วในการกําหนดชวงเปดปดของ ชัตเตอรจึงใชระยะเวลาสั้น ๆ โดยทั่วไปแลวจะสัน้ กวา 1 วินาที 4.1 ประเภทของชัตเตอร กลองถายรูปในปจจุบันนี้หากจะแบงประเภทตามความแตกตางของชัตเตอรแลว อาจ แบงออกไดเปน 2 ชนิดคือ 4.1.1 ชัตเตอรระหวางเลนส เปนชัตเตอรที่อยูระหวางเลนสในกลองถายรูป มีลักษณะ เปนแผนโลหะบาง ๆ ซอนกันเหมือนกลีบดอกไม เวลาชัตเตอรปดหมดแผนโลหะนี้จะวางซอนกันจน สนิทจนกระทัง่ แสงไมสามารถผานไปได สวนเวลาเปดแผนโลหะนีจ้ ะบานออก ชวงเวลานี้เองแสงจะ ผานเลนสเขาสูฟลม
57 กลองถายรูปในปจจุบันนี้จะมีความเร็วชัตเตอรตั้งแต 1 วินาที จนกระทัง้ 1/1,000 วินาที ลักษณะของการเปดปดชัตเตอรอาจแสดงใหเห็นได ดังรูปขางลางนี้
4.1.2. ชัตเตอรมาน ( Focal Plane) เปนชัตเตอรทที่ ําดวยแผนโลหะบางๆ หรือแผนผาอยู บริเวณดานหลังของกลองถายรูปในสวนที่บังแสงที่ผานเลนสไปยังฟลม ชัตเตอรมานนี้มีความเร็ว ตั้งแต 1 วินาที จนถึง 1 / 2,000 วินาที ชัตเตอรมานนีม้ ีขอเสียตรงที่หากนํามาถายภาพดวยแฟลชแลว จะตองตั้งความเร็วชัตเตอร 1 / 30 หรือ 1 / 60 วินาทีเทานั้น โดยที่กลองจะทําเครื่องหมายความเร็วของ ชัตเตอรที่ใชแฟลช “เอ็กซ ” หากตั้งความเร็วชัตเตอรเร็วกวานี้แลวภาพที่ถายไดจะไดรับแสงไมเต็ม ภาพ
58 นอกจากกลองถายรูปที่มีชัตเตอรอยางใดอยางหนึ่งใน 2 ประเภทนี้แลว ยังมีกลองที่มี ชัตเตอรทั้ง 2 ประเภทนี้อยูภ ายในกลองเดียวกัน
กลองที่มีชัตเตอรมานและชัตเตอรระหวางเลนสอยูภายในกลองเดียวกัน
4.2 ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับความเร็วของชัตเตอร ความเร็วของชัตเตอรหมายถึงชวงเวลาทีแ่ สงผานเลนสไปยังฟลม กลไกที่ควบคุมการ เปดปดของชัตเตอรนี้เราใชระบบสปริง หากตั้งใหสปริงตึงมากชวงเปดปดของชัตเตอรจะเร็ว หากตั้ง สปริงออนชวงเปดปดชัตเตอรจะชา ตําแหนงทีใ่ ชในการปรับความเร็วของชัตเตอรนั้นในบางกลองก็ จะอยูที่ตวั วงแหวนรอบเลนส บางกลองก็จะมาอยูที่ตัวกลองถายรูป ตัวเลขที่แสดงความเร็วของชัต เตอรนี้เริ่มจาก
59 T (timer)
หมายถึงเวลาถายรูปที่ตองนับเวลา การถายรูปโดยการตัง้ “T” นี้ทําไดโดยการถายรูปที่ ใชขาตั้งกลองและสายลั่นชัตเตอร ในการกดชัตเตอรครัง้ แรกนั้น ชัตเตอรจะเปดคางอยู เพื่อใหแสงฝานเขาไปทําปฏิกิริยากับฟลมตลอดเวลา จนกระทั่งกดปุนลั่นชัตเตอรครั้งที่ 2 ชัตเตอรจึงจะปด “T” นี้จะพบอยูใ นกลองถายรูปขนาดใหญราคาแพงที่ตองการ ชวงเวลาในการเปดรับแสงนาน ๆ เชน กลองที่ใชในงานกราฟคตามโรงพิมพตาง ๆ สวน ในกลองถายรูปขนาดเล็กเราอาจใชสายลั่นชัตเตอรตออกมาจากตัวกลองถายรูป โดยตอ ออกมาจากปุมลั่นชัตเตอร โดยสายลั่นชัตเตอรนี้จะมีปุมเกลียวสําหรับล็อค เหมือนกับ การตั้งความเร็วจองชัตเตอรที่ “T” B (Bulb) หมายถึงการถายรูปดวยการนับเวลาเหมือนกับการตั้ง “T” ที่กลองถายรูป แตกตางกัน ตรงที่ การตั้ง “B” นี้ใชเวลานอยกวา ฉะนัน้ ในชวงเวลาที่ตองการใหชตั เตอรเปดอยูก ็ให กดปุตชัตเตอร หรือ ปุมที่สายลั่นชัตเตอรและคางเอาไว จนกระทั่งครบตามกําหนดเวลา จึงถอนนิ้วมือออก ชัตเตอรก็จะลั่นปดตามเวลาที่เราตองการ ทั่ง “T” และ “B” นี้ นอกจากจะใชประโยชนในการถายภาพทีต่ องการชวงเวลาในการ เปดปดชัตเตอรนาน ๆ แลว อาจนํามาใชประโยชนในการตรวจดูความสะอาดของเลนสกลองถายรูป ได สวนในการถายภาพที่ตอ งการใชเวลาที่แสงเขาไปทําปฏิกิริยากับฟลมนาน ๆ นั้น ไดแกการ ถายภาพดวยแสงจากหลอดไฟขนาดเล็ก การถายภาพทิวทัศนในเวลากลางคืน การถายภาพวัสดุจดั ตั้ง ที่ใชแสงนอย ๆ ในการถายภาพนั้น ๆ จําเปนตองใชขาตั้งกลองและสายลั่นชัตเตอรเขามาดวย สวนความเร็วของชัตเตอรตามปกตินั้น จะเริ่มตั้งแต 1 วินาทีลงมาและจะลดลงมาทีละ ครึ่งเสมอ การลดลงมาทีละตําแหนงนี้เราเรียกวา “สตอป” เชนเดียวกับ “เอฟ-สตอป” ซึ่งจะมีผลทําให ปริมาณแสงทีผ่ านเลนสไปยังฟลมจะลดลงทีละครึ่งเชนกัน โดยเริ่มจาก 1 วินาที, ½ วินาที, ¼ วินาที….อาจเขียนไดโดยเรียงลําดับดังนี้ T, B, 1, 1/2, 1/4, 1/8, 1/16, 1/32, 1/64, 1/128, 1/256, 1/512, 1/1,024 วินาที ซึ่งหากเขียน เต็มที่ดังกลาวนี้จะตองเปลืองเนื้อที่เปนอยางมาก เพราะจําเปนจะตองบรรจุลงภายในวงแหวนรอบ กลองหรือ ภายในวงกลมเล็กที่ตัวกลอง ฉะนั้นจึงจําเปนที่จะตองปดตัวเศษที่เปน 1 ออกนํามาเขียนได ดังนี้ T, B, 1, 2, 4, 8, 16, 32, 64, 128, 256, 512, 1,024 และ เพื่อใหตวั เลขดูงายขึ้นโดยคํานึงถึงหลักที่วา ใหเปนหลักเต็ม เชน 1,000, 500, 250, 125, 60, 30, 15, โดยใชเหตุผลที่วาตามขอเท็จจริงแลวชวงความเร็วมาก ๆ ดังกลาวนี้ความเร็วจะเริ่ม ไมคอยแนนอนแลว เพราะกลไกในการทํางานของสปริง หรือ ความฝดของชัตเตอรที่เปนกลีบโลหะ หรือ ชัตเตอรที่เปนมานที่ทาํ มาจากผา ฉะนั้นจึงมีการปรับตัวเลขใหจําไดงายเขา ดังนี้
60 T, B, 1, 2, 4, 8, 15, 30, 60, 125, 250, 500, 1,000 หมายเหตุ
เฉพาะ “T” และ 1,000 มีเฉพาะในกลองถายรูปที่มีคุณภาพดี และ ราคาแพง ๆ เทานั้น สวนในกลองทั่วๆ ไป มักจะมีความเร็วของชัตเตอรต่ําสุดเพียงแค “B” และสูงสุดเพียง แค 500 เทานัน้
4.3 ความสัมพันธระหวางความเร็วของชัตเตอรกับเอฟสตอป จากที่ไดอธิบายมาแลวเราจะเห็นไดวา ความเร็วของชัตเตอรเพิ่มขึ้น 1 สตอป ปริมาณ ของแสงจะลดลงครึ่งหนึ่ง และในทํานองเดียวกันเมื่อปรับเอฟสตอปเพิม่ ขึ้น 1 สตอป ปริมาณของแสง ก็จะลดลงเหลือเพียงครึ่งหนึง่ เชนกัน ฉะนัน้ ในการถายภาพหากถายภาพที่เดิมความไวของฟลมเทาเดิม ตัวเลขของความเร็วของชัตเตอร และ ตัวเลขเอฟสตอป จะแปรตามซึ่งกันและกัน เชน ความเร็วของชัตเตอร เอฟ – สตอป
8 22
15 16
30 11
60 8
125 5.6
การปรับตัวเลขเอฟสตอป และ ความเร็วของชัตเตอร ในแตละชอง โดยการเพิ่มความเร็ว ของชัตเตอรขึ้นไป 1 สตอป และ ลดเอฟสตอปลงมา 1 สตอป ปริมาณของแสงที่จะผานเลนสเขาไปทํา ปฏิกิริยาบฟลมจะคงเดิม หากเราสามารถปรับเอฟสตอปใหสัมพันธกับความเร็วของชัตเตอรอยาง พอเหมาะแลว เข็มของเครื่องวัดแสงจะชี้ในตําแหนงที่พอดี ( ไมไปทาง บวก หรือ ลบ ) หากนําฟลม เนกาตีฟนี้ไปผานขบวนการลางฟลม สีดาํ เทา ขาว ของเนื้อฟลมเนกาตีฟก็จะเปนไปอยางสม่ําเสมอ ไมดําจัด หรือ ขาวจัด จนเกินไป สะดวกแกการนําไปอัดขยายรูปตอไป
61 4.4 ความสัมพันธระหวางความเร็วของชัตเตอรกับการเคลื่อนที่ของวัตถุ ในการถายภาพวัตถุที่กําลังเคลื่อนที่เพื่อที่จะใหไดภาพที่มีความชัดเจน ความเร็วของ ชัตเตอรมีความสําคัญมากเปนอยางยิ่ง โดยหลักแลัวความเร็วของชัตเตอรจะตองมีความเร็วมากกวา ความเร็วของวัตถุที่กําลังเคลื่อนที่ หลักในการตั้งความเร็วของชัตเตอรใหยดึ หลักสําคัญ 2 ประการ คือ 4.4.1 การสั่นของกลอง เพื่อหลีกเลี่ยงปญหากลองสั่นในขณะทีก่ ําลังอยูในมือของผูท ี่ ถายภาพ ตามหลักแลวหากการถายภาพในครั้งนั้นไมมีการใชขาตั้งกลองและสายลั่นชัตเตอรแลวการ ถายภาพควรตั้งความเร็วของชัตเตอรมากกวา 1/30 วินาทีขึ้นไป และทั้งนีห้ มายความวาผูถายภาพ จะตองรูจักวิธกี ารถายภาพอยางถูกตอง วัตถุไมมีการเคลื่อนไหว เชน เปนภาพของคนที่กําลังยืนนิ่ง สิ่งกอสราง ทิวทัศน ฯลฯ 4.4.2 การเคลื่อนไหวของวัตถุ ในการถายภาพของวัตถุที่กําลังเคลื่อนที่ นอกจาก จะตองตั้งความเร็วของชัตเตอรใหเร็วกวาวัตถุที่กําลังเคลื่อนที่แลว ยังจะตองคํานึงถึงระยะระหวาง กลองถายรูปกับวัตถุ และทิศทางของวัตถุที่เคลื่อนที่ดวย ตัวอยางของวัตถุที่กําลังเคลื่อนที่ไดแก คนเดิน คนวิ่ง คนเลนกีฬา รถยนตวิ่ง คนเลน สกี เครื่องบินบิน โดยตามหลักแลววัตถุที่อยูใกลจะตองตั้งความเร็วของชัตเตอรใหเร็วกวาวัตถุที่อยู ไกลและการถายภาพทีเ่ คลื่อนที่อยูในแนวตั้งฉากกับกลอง ก็จําเปนตองตั้งความเร็วของชัตเตอร มากกวาวัตถุทเี่ คลื่อนที่ตามแนวเฉียง และการถายภาพวัตถุที่เคลื่อนที่ในแนวเฉียงจะตองตั้ง ความเร็วของ ชัตเตอรมากกวาวัตถุที่เคลื่อนที่ในแนวเขาหากลองหรือเคลื่อนออกจากกลอง ความสัมพันธระหวางความเร็วของชัตเตอรกับความเร็วของวัตถุที่กําลังเคลื่อนที่อาจ สรุปไดดังตารางในหนาถัดไปนี้
62 4.5 ความสัมพันธระหวางความเร็วของวัตถุที่เคลื่อนที่ ทิศทาง และระยะของการถายภาพ ทิศทางการเคลื่อนที่ของวัตถุ
ระยะของการถายภาพ
วัตถุที่อยูนิ่ง ไมเคลื่อนไหว คนหรือสัตวทกี่ ําลังเดิน การเลนของเด็ก ๆ
คนกําลังวิ่ง, มาแขง ความเร็วประมาณ 30 ไมล/ช.ม. การเลนบาสเก็ตบอล, ฟุตบอล, วายน้ํา
รถยนต, รถไฟ, และ เครื่องบิน ดวยความเร็วสูง สําหรับวัตถุที่เคลื่อนที่ดวยความเร็วดังกลาว หากถายภาพในระยะใกลกวากําหนดใหเพิ่มความ เร็วของชัตเตอรมากขึ้น
63
5. สภาพของแสงและการใชเครื่องวัดแสง ในการวัดแสงเพื่อการถายภาพนั้นอาจวัดแสงไดใน 2 ลักษณะดวยกันคือ การวัดแสงที่ สะทอนจากวัตถุกลับมายังกลอง โดยการวัดจากเครื่องวัดแสงภายในกลอง หรือ วัดจากเครื่องวัดแสงที่ รับแสงสะทอนจากวัตถุ และ การวัดแสงจากแหลงกําเนิดของแสงโดยตรง โดยนําเครื่องวัดแสงเขาไป รอรับแสงที่สองมาจากแหลงกําเนิดของแสง เชน ดวงอาทิตย หลอดโฟโตฟลัดอิเล็กทรอนิกสแฟลช หรือ แฟลชหลอด ฯลฯ อยางไรก็ตามการวัดแสงนี้เราดูไดจากเครื่องวัดแสงภายในตัวกลอง และ เครื่องวัดแสง โดยเฉพาะ ซึ่งการที่เครื่องวัดแสงจะขึน้ ตัวเลขใดนัน้ ขึน้ อยูกับองคประกอบที่สําคัญดังตอไปนี้ คือ 5.1 ความสวางของตนกําเนิดของแสง แสงที่เราใชในการถายภาพไดแก แสงอาทิตย หลอดโฟโตฟลัด และ แฟลชถายภาพ ซึ่งจะกลาวโดยละเอียดไดดังนี้ 5.1.1 แสงจากดวงอาทิตย โดยทั่วไปแลวระยะทางจากดวงอาทิตยมายังโลกนัน้ ประมาณ 93 ลานไมล อาจจะใกลหรือไกลจากนี้กเ็ พียงเล็กนอย แตอยางไรก็ตามความสวางจากดวง อาทิตยก็มีความแตกตางกันไปตามแตละชวงเวลา โดยเรียงลําดับจากแสงมากไปหานอยไดดังนี้ - สภาพกลางแจง ไมมีเมฆ และริมชายหาดที่มีแสงสะทอนจากพืน้ ทราย - สภาพกลางแจงธรรมดา ไมมีเมฆมาบังดวงอาทิตย - สภาพกลางแจงธรรมดา แตมีเมฆครึ้มมาบังแสงจากดวงอาทิตย - สภาพภายใตรมไม หรือ ตามชายคาบาน - สภาพภายในบาน 5.1.2 แสงจากหลอดโฟโตฟลัดหรือแฟลช แสงจากหลอดไฟประเภทนี้จะมากหรือ นอยขึ้นอยูกับระยะหางระหวางหลอดไฟกับวัตถุ หากวัตถุหางจากหลอดไฟมากแสงที่จะสะทอนจาก วัตถุกลับไปยังกลองถายรูปและไปทําปฏิกิริยากับฟลมก็จะนอย และ ในทางกลับกันถาวัถตุหา งจาก หลอดไฟนอยแสงที่สะทอนจากวัตถุกลับไปยังกลองถายรูปและไปทําปฏิกิริยากับฟลมก็จะมาก 5.2 การสะทอนแสงของวัตถุ วัตถุแตละชนิดมีสภาพการสะทอนแสงแตกตางกัน โดยทั่วไปแลว วัตถุที่มีสีออนจะสะทอนแสงไดมากกวาวัตถุที่มีสีเขม ฉะนั้นในการถายภาพให พยายามหลีกเลี่ยงวัตถุที่มีสีตัดกันจัด เชน ผูที่ใสเสื้อขาว กางเกงดํา และ ถาหากมายืนกลางแจง บริเวณ ที่มีแสงแดดจัดดวยแลว การตัดกันของสียิ่งเพิ่มมากขึน้ อีก ภาพทีไ่ ดจะมีสีตัดกันจัดและทําใหบางสวน ของภาพขาดรายละเอียด ดวยเหตุนี้เองในการถายภาพบุคคล การถายภาพผูท ี่ผิวขาวผมดําตาดําจึงไดภาพไม สวยงามเทาตัวจริง หากจะถายภาพใหไดผลดีควรหลีกเลี่ยงมาถายภาพในบริเวณที่มแี สงนอยเพื่อ หลีกเลี่ยงสีที่ตดั กันจัด ในทํานองเดียวกันการถายภาพบุคคลที่มีผิวคล้ํามักไดภาพทีส่ วยงามกวาตัวจริง
64 เปนอันมาก แมจะใชไฟสองมากเทาใดสีก็ไมตัดกันมาก ทําใหผทู ี่มีผิวคล้ําเปนผูที่ถายภาพขึน้ และ เหมาะทีจ่ ะเลือกเปนแบบเพื่อถายภาพ
วัตถุที่มีสีแตกตางกันยอมสะทอนแสงแตกตางกัน 5.3 วิธีการใชเครื่องวัดแสง เครื่องวัดแสงในปจจุบันไดมกี ารพัฒนามากขึ้น บางเครื่องสามารถวัดแสงสะทอน จากไฟแฟลชได ทั้ง ๆ ที่ชวงระยะเวลาที่แสงแฟลชแวบนั้นสั้นมาก เครื่องวัดแสงบางเครื่องสามารถ วัดแสงสะทอนมาเฉพาะจุดได ทําใหการวัดแสงเปนไปอยางละเอียดลออมาก อยางไรก็ตาม การใช เครื่องวัดแสงก็ยังจัดแบงออกไดเปน 2 วิธีดวยกันคือ 5.3.1 วัดแสงที่สะทอนมาจากวัตถุ การวัดแสงดวยวิธีนเี้ รามักพบในเครื่องวัดแสงที่ ติดมากับตัวกลองถายรูป และ เครื่องวัดแสงโดยทั่วไป การวัดแสงดวยวิธีดังกลาวนีจ้ ะเปนผลรวมของ แสงทั้งหมดทีส่ ะทอนกลับมาที่เครื่องวัดแสงหรือตัวกลอง เปนการวัดแสงอยางหยาบ ๆ เหมาะสําหรับ การถายภาพตามแสงโดยทั่วไป โดยแสงจะสองผานมาทางดานหลังของผูเปนชางภาพไปยังวัตถุ และ การสะทอนแสงของวัตถุ รวมทั้งฉากหลังและฉากหนาใกลเคียงกัน (ดังภาพ)
การวัดแสงที่สะทอนมาจากวัตถุ
65 5.3.2 วัดแสงจากตนกําเนิดของแสง การวัดแสงโดยวิธีนที้ ําไดโดยการนําเอาเครื่องวัด แสงเขาไปขวางทิศทางที่แสงจะสองไปยังวัตถุ การวัดแสงดวยวิธนี ี้ปริมาณของแสงที่สองไปยัง เครื่องวัดแสงจะมากกวาวิธแี รก จึงจําเปนตองปรับปริมาณของแสงที่จะผานเขาไปในเครื่องวัดแสงให นอยลง การวัดแสงโดยวิธีนที้ ําไดละเอียดกวา จึงเหมาะแกการถายทําสไลดการถายภาพสีขนาดใหญ และ ภาพยนตร แตอยางไรก็ตามการคํานวณแสงเพื่อนําไปปรับเอฟสตอป และความเร็วของชัตเตอรก็ เปนไปอยางลําบากมากขึ้น เชนกัน
การวัดแสงจากตนกําเนิดของแสง 5.4 ความรูเกี่ยวกับเรื่องการแปลสี ในการถายภาพขาวดํา สีทกุ สีจะถูกแปลออกมาเปนสีที่อยูระหวาง สีขาวกับสีดํา คือ สี เทา ตาของคนเรามีความรูส ึกตอสีของวัตถุแตกตางกันไปจากวัสดุถายภาพ คือมีความรูสึกวาสีนา้ํ เงิน เปนสีที่เขม สีเหลืองและสีเขียวเปนสีที่ออน และสีแดงเปนสีที่เขม แตจากการถายภาพดวยฟลมขาวดํา เราพบวาการบันทึกลงบนฟลม มีความแตกตางไปจากที่ตามองเห็น เชนสีน้ําเงินจะกลายเปนสีเทาออน แทนที่จะเปนสีเทาแกตามความรูสึกที่ตามองเห็น สวนสีอื่น ๆ นั้นการบันทึกภาพกับที่ตามองเห็น ใกลเคียงกัน ในการบันทึกภาพลงบนวัสดุไวแสงนี้ภาพจะบันทึกในชวงที่เลนสเปดรับแสง การที่เรา มองเห็นภาพปรากฏขึ้นบนฟลมนั้นเนื่องจากสะทอนแสงของวัตถุผานเลนสไปทําปฏิกิริยากับฟลมนั้น ไมเทากัน บางสวนก็สะทอนแสงมากสวนของฟลมเนกาตีฟก็จะเปลี่ยนเปนสีดําจัด สวนที่สะทอนแสง กําลังดีก็จะเปนสีเทา และ สวนที่สะทอนแสงนอยหรือไมสะทอนแสงเลยก็จะไมเปลี่ยนแปลง เนื้อ ฟลมก็จะยังคงใสอยูเมื่อผานการลางในน้ํายาฟกเซอรแลว
66 หลักของการแปลสี หลักของการแปลสีสามารถสรุปไดเปนขอ ๆ ดังตอไปนี้ 1. แสงจะถูกดูดกลืนเมื่อแสงผานตัวกลางทีโ่ ปรงแสง 1.1 ถาเปนวัสดุโปรงแสงอยางสมบูรณ แสงจะสามารถผานไปไดหมด
1.2 ถาเปนวัสดุที่โปรงแสงไมสมบูรณ จะดูดกลืนแสงบางสวนเอาไวบาง
2. แสงจะสะทอนจากวัสดุผิวเรียบ หากวัสดุนั้นทํามุม 45 องศาจนหมด และจะถูกดูดไว บางเมื่อวัสดุนนั้ ไมโปรงใสอยางแทจริง
3. แสงที่สองไปยังวัตถุที่มีสอี อนมาก แสงจะสะทอนกลับคืนไปมากกวาแสงที่สอง ไปยังวัตถุที่มีสีเขม แสงจะสะทอนกลับไปนอย
67 4. สื่อที่มีสีและผิวหนาที่มีสี จะดูดกลิ่นสีที่เหมือนกับตัวเองนอยกวาสีอื่น ๆ เชน กระจําสีแดงจะดูดกลืนสีแดงไดนอยที่สุด และ จะปลอยใหสแี ดงผานไปไดมาก ที่สุด การที่เราเห็นวาวัตถุนนั้ มีสีแดง เนื่องมาจากเรามองผานมัน ในทํานองเดียว กัน การที่เรามองเห็นผิวหนาของวัตถุมสี ีอะไร เนื่องจากมันสะทอนหรือกระจาย แสงที่เหมือนกับตัวมันเองมากวาสีอื่น ๆ
6. ฟลมและความไวของฟลม ฟลมถายรูปเปนวัสดุไวแสงชนิดหนึง่ ซึ่งเมื่อถูกแสงแลวเกลือเงินซึ่งฉาบผิวของหนา ของฟลมจะเปนตัวที่ทําปฏิกริ ิยากับแสง เมื่อนําฟลมนี้ไปผานขบวนการลางฟลม โดยเริ่มจากน้ํายา สรางภาพ น้ํายาหยุดสภาพ และน้ํายาคงสภาพแลว ก็จะไดฟลมเนกาตีฟที่พรอมในการนําไปอัดขยาย ภาพตอไป
68 ประเภทของฟลมถายรูป ในการแบงประเภทของฟลมถายรูปนั้น มีหลักอยูห ลายประการที่นํามาพิจารณา ดังจะ สรุปเปนขอ ๆ ไดดังนี้ 6.1 แบงตามสี ฟลมถายรูปโดยทั่วไปอาจแบงออกไดเปน 2 ประเภทคือ ฟลมขาวดํา และฟลมสี 6.2 แบงตามขนาดของฟลม ขนาดของฟลมที่นิยมใชกันมากคือ ขนาด 35 มม. (ฟลม นัมเบอร 135) และฟลมขนาด 3 นิ้ว (ฟลมนัมเบอร 120) เปนตน ฟลมที่มีขนาดแตกตางกันจะตองใช กลองตางชนิดกัน ฉะนัน้ กอนที่จะไปซื้อฟลมควรไดศึกษากลองถายรูปที่ใชอยูเสียกอนวาใชฟลม ขนาดเทาใด 6.3 แบงตามสภาพความไวของสี ฟลมถายรูปไมวาจะเปนฟลมขาวดําหรือสไลดขาว ดําอาจแบงออกไดเปน 2 ชนิดดวยกันคือ “ฟลมแพนโครมาติก” และ “ฟลมออรโธโครมาติก” ฟลม แพนโครมาติก เปนฟลมทีม่ ีความไวตอแสงทุกสี บางทีเราเรียกวา “ฟลมเขียว” เปนฟลมที่นิยมใชกัน อยูในวงการถายภาพโดยทัว่ ไป ในการลางฟลมจะตองทําในหองที่มดื สนิทโดยเฉพาะตอนบรรจุฟลม ที่ไวแสงเกือบทุกชนิด ยกเวนสีแดง ฉะนัน้ ฟลมชนิดนีจ้ งึ สามารถนํามาลางไดภายในหองมืดที่เปดไฟ สีแดง บางทีเราจึงเรียกวา “ฟลมสีแดง” เปนฟลมที่ใชในการก็อปปภาพ และถูกนํามาใชในวงการพิมพ 6.4 แบงตามลักษณะของวัสดุที่นํามาทําฟลม วัสดุทนี่ ํามาทําตัวเนือ้ ฟลมมีอยูหลาย ชนิดดวยกัน เชน อาซิเตท กระจก ฯลฯ หากจะแบงประเภทตามลักษณะของวัสดุทนี่ ํามาทําเปนฟลม อาจแบงออกไดเปน ฟลมมวนขนาด 3 นิ้ว ฟลมมวนขนาด 35 มม. ฟลมแผน ฟลมแพ็คฟลมกระจก ฯลฯ เปนตน 6.5 แบงตามลักษณะของภาพ หากแบงตามลักษณะของภาพแลวฟลมถายรูปอาจแบง ออกไดเปน 2 ชนิดคือ ฟลมเนกาตีฟ (Negative film) ฟลมโพสิตีฟ (Positive film) และฟลมรีเวอรซัล (Reversal film) ฟลมเนกาตีฟเปนฟลมทีใ่ ชในการถายภาพโดยทั่วไป มีทั้งขาวดํา และสี ลักษณะของ ภาพจะกลับหรือตรงขามกับของจริง ตองนําไปผานขบวนการอัดขยายภาพจึงจะไดภาพเหมือนจริง สวนฟลมโพสิตีฟนั้นเปนฟลม ที่ใชประโยชนในการก็อปปภาพ เปนฟลมที่ความไวแสงนอย สามารถ นํามาลางภายในหองมืดที่เปดไฟแดงได เมือ่ ผานขบวนการลางฟลมแลว ฟลมนัน้ สามารถนํามาฉายได เหมือนกับสไลด สวนฟลมรีเวอรซัล เปนฟลมที่เราใชในการถายภาพยนตสไลดและฟลมสตริปเปน ฟลมที่มีทั้งชนิดขาวดําและสีภายหลังจากนํามาถายแลว เมื่อนําไปลางตามขบวนการลางฟลมสไลด โดยทั่วไปแลว ก็จะไดวัสดุโปรงใสมีภาพเหมือนกับของจริง พรอมที่จะนําไปใชกับเครื่องฉายตอไป 6.6 แบงตามความไวของแสง .ฟลมแตละยี่หอจะกําหนดความไวแสงของตนเองไว ตัวเลขที่กําหนดความไวแสงที่นิยมใชอยู ไดแก เอเอสเอ. หรือ ASA. (American Standard
69 Association) ซึ่งเปนระบบอเมริกัน สวนในระบบเยอรมันนั้นเราเรียกวา “ดิน” (Deutsch Industry Norm) ในฟลมแตละยีห่ อง ฟลมที่มีความไวแสงแตกตางกันจะมีชื่อเรียกแตกตางกัน เชน โกดัก พลัส –เอกซ เอเอสเอ. 125 โกดัก ไทรเอ็กซ เอเอสเอ . 400 โกดักแพนนาโตมิก เอเอสเอ. 64 ตามหลักแลวฟลมที่มีความไวแสงสูงฉาบไวที่เนื้อฟลมมากตองการแสงเพียงเล็กนอยก็ สามารถทําปฏิกริ ิยากับฟลมไดแลว ฉะนัน้ ฟลมที่มีความไวแสงมากจึงเหมาะแกการนํามาถายภาพใน บริเวณที่มแี สงสวางนอย เชน ภายในหองประชุม แสงของแฟลชไมสามารถสองไปถึงไดเนื่องจาก เปนการถายภาพในระยะไกล การถายภาพการเลนกีฬาในตอนกลางคืนในระยะไกล ฯลฯ แตขอเสีย ของฟลมที่มีความไวแสงก็คอื เมื่อลางฟลมดวยน้ํายาตามปกติแลว เมื่อนํามาอัดขยายภาพขนาดใหญ แลวเนื้อฟลมจะแตกทําใหไดภาพไมสวยสวนฟลม ที่มีความไวแสงต่ํานัน้ เหมาะสําหรับนํามาถายภาพ ทิวทัศน ภาพบุคคลที่ตองไปขยายเปนภาพใหญ ฟลมที่มีความไวแสงนอยเหมาะแกการถายภาพโดย ใชขาตั้งกลองและสายลั่นชัดเตอร ฉะนั้นในการถายภาพผูที่จะทําหนาที่เปนชางภาพจึงจําเปนที่จะตองมีความรูเกี่ยวกับ ฟลมถายรูปพอสมควร รูวาฟลมแตละชนิดใชประโยชนไมเหมือนกัน ในลักษณะภาพที่จะนําฟลมไป ถายนั้นเปนภาพอะไร จะตองใชเทคนิคในการถายภาพอยางไรบางจึงจะไดภาพสมบูรณที่สุด
70
7. การปรับโฟกัสหรือการหาระรยะชัด การปรับโฟกัสหรือการหาระยะชัด คือการปรับชวงระยะระหวางเลนสถึงภาพ (ฟลม) ใหสัมพันธกับระยะระหวางเลนสถึงวัตถุ (ดังภาพ)
ดังนั้นการปรับโฟกัสก็คือการเลื่อนเลนสเขา หรือ เลื่อนเลนสออกใหหางจากกลองหรือ ฟลมนั่นเอง โดยปกติแลวการถายภาพวัตถุที่อยูใกลจะตองยืดเลนสออกใหมากที่สุด และเมื่อวัตถุอยู ไกลสุดสายตาจะตองหดเลนสเขามาใกลมากที่สุด จนกระทั่งระยะจากเลนสถึงฟลมมีความยาวเทากับ ความยาวโฟกัสของเลนส ซึ่งมีบอกไวทหี่ นาเลนสของกลองถายรูป
จากสเกลของการหาระยะชัด หรือ การปรับโฟกัสอาจแสดงเปนภาพไดดังนี้ 30 10
15 5
10 3
7 2
5 4 3.5 3 2.5 2.25 (ฟุต) 1.5 1.2 1.0 0.9 0.8 0.7 (เมตร)
ฉะนั้นหลักการหาโฟกัสอาจสรุปไดดังนี้คอื หากถายภาพวัตถุที่อยูใ กลจะตองระมัดระวัง การปรับโฟกัสใหมาก หากผิดพลาดจะทําใหภาพที่ถายเบลอได แตถาหากถายภาพวัตถุที่อยูไกล การ ปรับโฟกัสหรือการหาระยะชัดหากผิพลาดเพียงเล็กนอย จะไมมีผลเสียหายมากนัก 7.1 ในกลองถายรูปตาง ๆ มีระบบปรับโฟกัสอยู 2 ประเภทคือ
71 7.1.1 ยืดเลนสออกหดเลนสเขา การปรับโฟกัสระบบนี้ทําไดโดยการยืดเลนสออก และหดเลนสเขามา จนกระทั่งชวงระยะระหวางเลนสถึงฟลมสัมพันธกับเลนสถึงวัตถุ กลองถายรูป โดยทั่วไปนิยมวิธีการปรับโฟกัสแบบนี้ 7.1.2 เลื่อนแผนรองรับฟลมเขาออก การปรับโฟกัสระบบนี้มกั พบในกลองพับ โดยทั่วไปการปรับโฟกัสก็คือการปรับระยะระหวางแผนรองฟลมถึงเลนส หากปรับใหไดระยะ พอเหมาะที่สดุ แลวจะไดภาพชัดเจน 7.2 ประเภทของภาพที่เห็นจากชองมองภาพ ในการถายภาพผูทําหนาที่ชา งภาพจะตองมองผานชองมองภาพไปยังวัตถุ ในการมอง ผานชองมองภาพนั้นจะตองมีการปรับภาพใหชัด ในกลองถายรูปโดยทั่วไปอาจแบงประเภทของการ ปรับโฟกัสออกเปน 2 วิธีดวยกันคือ 7.2.1 การปรับสภาพที่เบลอใหชัด กลองถายรูปประเภทนี้ในขณะทีภ่ าพยังไมไดปรับ โฟกัสภาพที่เห็นจะมีลักษณะเบลอจนกระทั่งไมรูวาเปนภาพอะไร จนกระทั่งไดปรับโฟกัสโดยการยืด เลนสออก หรือ หดเลนสเขา จนกระทั่งมีระยะหนึ่งจะไดภาพที่ชดั เจนที่สุดโดยภาพนั้นมีความชัดเจน สูงสุด (ดังภาพ)
การปรับภาพใหเบลอ
72 7.2.2 การปรับภาพใหซอนทับกัน การปรับภาพในกลองถายรูปชนิดนี้ใหดูเฉพาะ ภายในวงกลม ในขณะทีภ่ าพยังไมถูกปรับโฟกัสภาพจะเปน 2 ภาพ เหลื่อมกันอยู การปรับโฟกัส จะตองทําการหมุนปุนปรับโฟกัสจนกระทั่งภาพ 2 ภาพ ซึ่งอยูสวนบนและสวนลางตอกันสนิท จนกระทั่งเปนภาพเดียวกัน การปรับโฟกัสวิธีนี้คอนขางงายกวาวิธแี รก แตมขี อเสียตรงเมื่อตอง ตรวจสอบ “ความชัดลึก” ของภาพทําไดไมสะดวก (ดังภาพ) การปรับภาพใหซอนกัน
8. ชองมองภาพและการประกอบภาพ 8.1 ชองมองภาพ (View finder) คือกรอบ หรือ ชอง หรือ รู ที่ทําเปนรูปสี่เหลี่ยมตาม ลักษณะของภาพที่กลองนั้น ๆ ถายภาพได โดยทั่วไปชองมองภาพมักจะอยูสว นบนของกลองถายรูป เวลาถายภาพผูที่ทําหนาที่ชางภาพจะตองมองผานกรอบภาพ หรือ ชองมองภาพนี้ไปยังวัตถุ ถาหากไม มีชองมองภาพนี้แลวผูที่ทําหนาที่ชางภาพก็จะไมรวู ากลองบันทึกภาพหมดเนื้อที่ที่ตองการบันทึก หรือไม เชน เมื่อตองการถายภาพคนครึ่งตัว ถาไมมีชองมองภาพนี้ฟลม อาจจะบันทึกภาพคนโดยขาด บางสวนของศีรษะไป หรือ ในการถายภาพเฉพาะใบหนาแตสวนที่ตา่ํ กวาใบหนาอาจขาดหายไปได ชองมองภาพอาจแบงออกเปนประเภทตาง ๆ ไดดังนี้ 8.1.1 ชองมองภาพในกลองมินิเอเจอร ชองมองภาพจะอยูสวนบนของกลองถายรูป แตสวนที่เกิดภาพจะอยูสว นลาง ในสวนที่แสงผานเลนสไปยังฟลม ชองมองภาพชนิดนีภ้ าพที่มองเห็น จะไมใชภาพทีเ่ กิดขึ้นบนฟลมจริง ๆ กลองชนิดนี้จึงไมเหมาะแกการถายภาพที่ตองการความประณีต มากนัก ไมเหมาะแกการนํามาถายทําไตเติล ก็อปปภาพ หรือ การถายภาพในระยะใกล
73
8.1.2 ชองมองภาพในกลองสะทอนเลนสเดี่ยว ภาพที่มองเห็นจากกลองสะทอนเลนส เดี่ยวนี้เปนภาพเดียวกับทีเ่ กิดบนฟลมถายรูป เพราะเปนภาพที่มองเห็นจากการสะทอนแสงของปริซึม ภายในกลอง กลองชนิดนี้จงึ เหมาะแกการนํามาใชในการถายภาพสไลด โดยทัว่ ไป เพราะถึงแมจะมี การเปลี่ยนฟลเตอร หรือ เลนส เปนอยางไรก็ตาม ภาพที่ชางภาพมองเห็นก็เปนภาพเดียวกับที่เกิดขึ้น บนฟลม ทําใหชา งภาพสามารถปรับปรุงแกไขไดอยางสะดวก นับตั้งแตการวัดแสง การหาชวงระยะ ชัด การเปลี่ยนเลนสไปใชไวดแองเกิล หรือ เลนสเทเลโฟโต ฯลฯ ภาพที่เกิดบนฟลมก็เปนภาพ เดียวกับที่ชางภาพมองเห็นนั่นเอง
8.1.3 ชองมองภาพแบบกลองสะทอนเลนสคู การเกิดภาพของกลองสะทอนเลนสคู นั่นจะมี 2 สวน สวนบนเปนภาพที่เกิดจากการสะทอนไปยังชองมองภาพ สวนลางเปนสวนที่เกิดภาพ บนฟลม ชองมองภาพชนิดนี้ก็มี “ความเหลื่อมของภาพ” ไมเหมาะแกการนํามาถายภาพเปนสไลด แต เปนกลองที่เหมาะแกการถายภาพในฝูงชน เพราะเปนกลองที่สามารถถายภาพไดโดยการชูกลองขึ้น เหนือศีรษะและถายไปยังวัตถุ โดยการแหงนมองภาพผานชองมองภาพไปยังดานบนได
74
8.1.4 ชองมองภาพแบบกลองถายภาพขนาดใหญ กลองถายภาพขนาดใหญ เชน กลองถายภาพทิวทัศน กลองถายภาพทางอากาศ กลองถายภาพตามสติวดิโอ ฯลฯ ภาพที่เกิดจะอยู ดานหลังของกลอง เปนภาพที่เกิดความเหลื่อมของภาพนอยที่สุด
75 การตั้งกรอบภาพ เฉพาะกลองถายรูปที่ใชฟลม ถายรูปขนาด 35 มม. หรือ ฟลมนับเบอร 135 การตั้งกรอบ ภาพทําได 2 ลักษณะดวยกันคือ 1. การตั้งกรอบภาพตามแนวตั้ง (Vertical form) เหมาะสําหรับการถายภาพวัตถุที่มี ความสูงมากกวาความกวาง เชน ภาพคนกําลังยืน ภาพอนุสาวรีย ภาพเจดีย ภาพยีราฟ ฯลฯ เปนตน
2. การตั้งกรอบภาพตามแนวนอน (Horizontal form) ใชถา ยภาพสิ่งที่มีความสูงนอย กวาความกวาง เชน การถายภาพทิวทัศน การถายภาพสิง่ กอสราง การถายภาพหมูคนจํานวนมาก ฯลฯ เปนตน
76 8.2 หลักในการประกอบภาพ การที่เรามองผานชองมองภาพไปยังวัตถุและเลือกสวนตาง ๆ ใหบรรจุอยูภายในกรอบ ภาพ เพื่อใหไดภาพที่มีความสมบูรณมากที่สุด หลักที่สําคัญในการประกอบภาพมีดงั นี้ 8.2.1 เปนภาพที่ดูงา ยไมสบั สน ภาพที่ดีจะตองมีลกั ษณะดูแลวมีความเขาใจงาย เขาใจวาผูถายภาพตองการแสดงอะไร เปนภาพเกีย่ วกับอะไร 8.2.2 เปนภาพที่มีเนื้อเรื่องเดียว ในภาพเดียวควรมีวัตถุประสงคเดียว เชน เปนภาพ ทิวทัศนน้ําตก เปนภาพถายบุคคล เปนภาพถายสิ่งกอสราง อยางใดอยางหนึ่ง จะมีวตั ถุประสงคหลาย ประการไมได 8.2.3 เปนภาพที่มีความสมดุล ในการถายภาพความสมดุลดี 2 ชนิดคือการสมดุลตาม แบบ เชน การถายภาพบุคคลหนาตรง การถายภาพเจดีย โบสถ ฯลฯ โดยจัดทั้งทางซีกซายและขวา เหมือนกันทุกประการ สวนการถายภาพเพื่อใหเกิดความสมดุลทางสายตานั้น จะตองนําเอาสิ่งอื่น ๆ เขามาประกอบ เชน ลักษณะของสีที่หนักหรือเบา ลักษณะของรูปรางที่ใหญหรือเล็ก ลักษณะของผิวที หยาบหรือละเอียด ลักษณะของเสนที่นําสายตา ฯลฯ เพื่อใหไดภาพทีไ่ มหนักไปขางใดขางหนึ่ง 8.2.4 เปนภาพที่มีจุดเนนในภาพ ในภาพแตละภาพจะตองมีสิ่งที่ดึงดูดสายตา เชน ภาพทิวทัศนทางทะเลมีเรือลําเล็ก ๆ ลอยเดนอยูก ลางภาพ หรือ ภาพบริเวณชายหาดมีเด็ก ๆ กําลังกอ เจดียทรายอยูใ นภาพ ฯลฯ 8.2.5 ดูทิศทางของแสง ทิศทางของแสงมีสวนสัมพันธกบั การถายภาพเปนอยางมาก โดยทั่วไปเรานิยมการถายภาพตามแสงในชองตอนเชาหรือตอนเย็น เพื่อใหไดเงาที่ทอดลึกมีความ กระจาง หากตองการใหแสงเขามายังวัตถุเพียงดานเดียวก็ใหถายภาพโดยแสงเขาทางดานขาง หาก ตองการไดภาพเงาดําก็ใหถายภาพยอนแสง ฯลฯ 8.2.6 มุมของการถายภาพ ในภาพแตละภาพมีมุมในการถายภาพไมเหมือนกัน เชน ในการถายภาพทิวทัศนการถายภาพจากทีส่ ูงลงมาจะชวยใหเห็นสวนที่เปนพื้นดิน ทะเล มากที่สุด สวนการถายภาพอนุสาวรียเพื่อใหเกิดความสงางาม เรานิยมถายภาพจากที่ต่ําเงยมุมขึ้นไปยังอนุสาวรีย การถายภาพกดมุมต่ํานี้เราเรียกวา “ทิวทัศนตานก” (Bird's eye View) สวนการถายภาพมุมเงยเรา เรียกวา “ทิวทัศนตาหนอน “ (Worm's eye View) 8.2.7 มีความกลมกลืนเพื่อใหเกิดความเดน การถายภาพสิ่งที่มีควากลมกลืน เชน ภายในสวนทีม่ ีการตัดแตงไวอยางเปนระเบียบสวยงามจะชวยเนนใหอนุสาวรียที่ตั้งอยูภายในสวนนั่น เดนขึ้น ภาพฝูงคนที่กําลังดูการแขงขันกีฬาซึ่งกําลังแสดงความตื่นเตนเหมือน ๆ กันจะชวยสงเสริมให ภาพการแขงขันกีฬานั้นนาดูขึ้น เปนตน
77
ในการถายภาพสิ่งกอสราง เชนกัน
การประกอบภาพมีความสําคัญเหมือนกับการถายภาพประเภทอืน่
ๆ
9. ชวงระยะชัดกับการถายภาพ โดยปกติแลวการถายภาพเราจะตองมองผานชองมองภาพไปยังวัตถุ มีการปรับโฟกัส และ ประกอบภาพ นอกจากนั้นในการถายภาพที่ระยะใกล และ มีวัตถุที่อยูในภาพมีระยะแตกตางกัน มาก จําเปนทีจ่ ะตองคํานึ่งถึง “ชวงระยะชัด” ในการถายภาพใด ๆ ก็ตาม ในภาพจะตองประกอบดวย สวนตาง ๆ เชน วัตถุที่อยูในระยะชัด (In focus) วัตถุทอี่ ยูนอกระยะชัด (Out of focus) วัตถุที่อยูใ น บริเวณ “ฉากหนา” (Fore Ground) และ วัตถุที่อยูในบริเวณ “ฉากหลัง” (Back Ground) ดังภาพ
78 องคประกอบที่เกี่ยวของกับชวงระยะชัด สิ่งที่มีสวนเกี่ยวของกับชวงระยะชัดมีอยู 3 ประการดวยกันคือ 9.1 ระยะหางระหวางกลองกับวัตถุ หากถายภาพของวัตถุที่อยูในระยะไกล เชน ภาพ ทิวทัศนตาง ๆ อันไดแก ภาพแมน้ํา ลําธาร ภูเขา ทะเล ฯลฯ หรือ ภาพสิ่งกอสรางตาง ๆ เชน ภาพ อาคารเรียน วัด โบสถ เจดีย ฯลฯ ก็ไมจําเปนจะตองคํานึงถึงเรื่องชวงระยะชัด แตถาหากเปนการ ถายภาพวัตถุที่อยูในระยะใกล เชน ภาพของบุคคลเฉพาะใบหนา การถายภาพวัตถุสิ่งตาง ๆ โดยการ ใชโคลสอัพเลนส หรือ ทอตอเลนส หรือ กลองผายืดตอเลนส (เบลโลว) แลว ชวงระยะชัดก็เปนสิง่ ที่ ตองคํานึงถึงเปนอยางมาก เพราะมีชวงระยะสั้น จะตองมีการตรวจสอบชวงระยะชัดอยางรอบคอบ กอนที่จะลั่นชัตเตอร 9.2 ขนาดของรูรับแสง ขนาดของรูรับแสงมีสวนเกีย่ วของกับชวงระยะชัดเปนอยางมาก เชน หากเปดรูรับแสงโต หรือ ตั้งเอฟสตอปสูง ๆ เชน 2,8, 4 ชวงระยะชัดจะสั้นหรือแคบ แตถาหาก เปดรูรับแสงแคบ หรือตั้งเอฟสตอปสูง ๆ เชน 8, 11, 16, 22 ชวงระยะชัดจะกวางหรือยาว ในการ ถายภาพทิวทัศนโดยทัว่ ไป จึงนิยมการเปดรูรับแสงแคบ ๆ เพราะตองการระยะชัดลึกมาก สวนการ ถายภาพวัตถุเพื่อใหบริเวณรอบ ๆ เบลอ เพื่อใหวัตถุที่ถายดูเดน จึงนิยมเปดรูรับแสงกวาง ๆ เชน การ ถายภาพใบหนาของบุคคลใหดูเดน การถายภาพดอกไม ฯลฯ 9.3 ความยาวโฟกัสของเลนส กลองถายรูปแตละกลองไมวาจะเปนกลองที่สามารถถอด เลนสออกจากกลองไดหรือไมก็ตาม ที่ขอบเลนสจะมีตัวเลขความยาวโฟกัสของเลนสเอาไวเชน 35 มม. 48 มม., 50 มม., 55 มม., 85 มม., 105 มม., 205 มม., เปนตน ความยาวโฟกัสของเลนสมีสวน สัมพันธกับชวงระยะชัดเปนอยางมาก หากเลนสกลองมีความยาวโฟกัสสั้น เชน 35 มม. ซึ่งเปนความ ยาวโฟกัสของเลนสมุมกวาง ชวงระยะชัดจะกวางกวาเลนสธรรมดา หรือ เลนสเทเลโฟโต เพราะฉะนั้นในกลองที่ตองการใหชางภาพมือใหมใชโดยไมตองปรับโฟกัส เชน กลองอินสตราเมติ กจึงนิยมใชเลนสที่มีความยาวโฟกัสต่ํา สวนในการถายภาพบุคคลบางประเภท ทีม่ ีวัตถุประสงคที่จะ ใหไดภาพชัดเจนเฉพาะใบหนา สวนฉากหลังเบลอเรานิยมใชเลนสเทเลโฟโต หรือ เทเลซูม
79
ภาพนี้เปนภาพที่ถายใน ระยะใกล ตัง้ เอฟสตอป ตัวเลขต่ํา ๆ ซึ่งจะชวยให ไดภาพที่มีความชัดตื้น ซึ่งจะสังเกตไดจากผูที่อยู หนานัน้ เปนภาพที่ชัดเจน แตผูที่เปนฉากหลังนั้น เปนภาพทีไ่ มชัดเจน
ภาพนี้เปนภาพที่ถายในระยะใกล แตไกลกวา ภาพแรก เอฟสตอปตัวเลขสูง ๆ ซึ่งจะชวยให ไดภาพที่มีความชัดลึกมาก ซึ่งจะเห็นไดจาก ทั้งภาพของสุนทรภู และพระอภัยมณีเปนภาพ ที่ชัดทั้งคู
80
10. ฟลเตอรและความรูเกี่ยวกับฟลเตอร ฟลเตอร (Filter) เปนวัสดุใสหรือคอนขางใส ทําหนาที่กรองแสงที่สะทอนจากวัสดุ กอนที่จะผานเลนสเขาไปทําปฏิกิริยากับฟลม วัสดุที่ใชทําเจลาตินนี้คือ กระจก หรือ เจลาตินมีทั้งชนิด ที่เปนแผนสี่เหลี่ยมและชนิดที่แผนกลมกรอบโลหะ เวลาใชสวมบริเวณสวนหนาของเลนส
หลักการเกี่ยวกับแสงและสี ในการถายภาพทุก ๆ ภาพ การที่ฟลมจะบันทึกเปนภาพไดนนั้ จะตองมีแสงสองไปที่วัตถุ แสงนี้อาจจะเปนแสงจากดวงอาทิตย แสงจากหลอดโฟโตฟลัด หรือ ไฟแฟลชที่ใชในการถายภาพ โดยทั่วไปแลวแสงก็มีลักษณะเปนคลื่นเชนเดียวกับเสียง หรือ คลื่นบนผิวน้ํา ยก ตัวอยาง เชน การที่ เราโยนกอนหินลงไปบนพื้นน้ํา จุดทีก่ อนหินตกลงไปจะเกิดเปนละลอกของคลื่นแตกกระจายออกไป โดยยอดของคลื่นแตละยอดจะมีความสูงเทา ๆ กัน หากตัดใหเห็นในแนวขวางจะเห็นดังภาพ
แสงที่ถูกสงมาจากดวงอาทิตยนี้จะมีทั้งสวนที่มองเห็นไดดวยตาเปลา และสวนที่มองไม เห็นดวยตาเปลา สวนที่มองเห็นดวยตาเปลาเราเรียกวา แสงสเปคตรัม (Spectrum) อันไดแกแสงสีจาว ซึ่งแสงสีขาวนี้เมื่อนํามาสองผานปริซึมแลวจะแยกออกเปนแสงสีตาง ๆ รวม 7 สี ไดแก แสงสีแดง สม เหลือง เขียว น้าํ เงิน คราม และ มวงเรียงตามลําดับ (ดังภาพ)
81 รังสีแกมมา รังสีเอ็กซ
รังสีอุลตราไวโอเลต
อินฟราเรด
สั้นกวา 390
วิทยุ
ยาวกวา 670 แสงสเปคตรัม
มวง 400
น้ําเงิน
เขียว
เหลือง
460
500
510
สม 630
แดง 700
คลื่นของแสงแตละชนิดมีความยาวของคลื่นไมเทากัน คลื่นที่มีความยาวมากที่สุดไดแก คลื่นที่มีความยาวนอยที่สุด ไดแก รังสีแกมมา สวนแสงที่สามารถมองเห็นไดดว ยตาเปลาคือ แสง สเปคตรัม ซึ่งมี 7 สี ดังที่ไดกลาวมาแลวขางตน สวนรังสีชนิดอื่น ๆ อาจจับภาพไดโดยการใชฟลมบาง ชนิดบันทึกภาพ จากหนวยเปรียบเทียบ 1 ไมครอน เทากับ 0.000001 เมตร หรือเทากับ 0.0001 เซนติเมตร และ 1 ไมครอน จะเทากับ 1,000 มิลิครอน หากแสดงแสงสเปคตรัมโดยเรียงลําดับความยาวของคลืน่ แสงจะไดดังนี้ มวง
น้ําเงิน
เขียว
เหลือง
สม
แดง
395-445
445-495 495-520
520-570
570-595
595-620
620-670
อุณหภูมิสีของแสง อุณหภูมิสีของแสงเปนเรื่องที่นํามาใชอธิบายเกีย่ วกับเรื่องสี และความเขมของแสงได เปนอยางดี มาตราวัดอุณหภูมิสีของแสงเรียกวา “องศาเคลวิน” (Kelwin Degree) โดยปกติแลว แสงอาทิตยจะมีอุณหภูมิสีของแสงเฉลี่ยตลอดปประมาณ 5,000-6,700 องศาเคลวิน แสงจากดวง อาทิตยจะมีแสงสีน้ําเงินปนอยูมาก หลอดไฟฟาขนาด 60 วัตต จะมีอณ ุ หภูมิสีของแสงประมาณ 2,500 องศาเคลวิน ซึ่งมีแสงสีแดงปนอยูมาก และในทางตรงกันขามถาองศาเคลวินยิ่งสูง แสดงวาแสงสวาง มากจะยิ่งมีแสงสีน้ําเงินปนอยูมาก นักถายภาพใหม ๆ ควรทําความเขาใจในเรื่องอุณหภูมิสีของแสงไว ดวย ซึ่งจะมีความสําคัญตอการถายภาพสีมากวาการถายภาพขาวดํา ฟลมสีกลางวัน (Daylight) ที่ เหมาะในการถายภาพดวยแสงอาทิตย ซึ่งมีอุณหภูมิสีประมาณ 6,000 องศาเคลวิน ถาใชถายรูปดวย
82
แสงที่ มี อ งศาเคลวิ น ต่ํ า เช น ในการ ถายภาพในเวลากลางคืนโดยการใชแสง จากหลอดไฟนีออนหรือหลอดทังสเตน ภาพที่ อ อกมาจะมี แ สงสี แ ดงปนอยู ม าก ในทํ า นองเดี ย วกั น ถ า ใช ฟ ล ม กลางคื น (Type A.) ซึ่งเปนฟลมที่ตองการอุณหภูมิ สีของแสงประมาณ 3,400 องศาเคลวิน ไปถายภาพในเวลากลางวันที่มีอุณภูมิสี ของแสงสูงก็จะไดภาพที่มีสีน้ําเงินปนอยูในภาพมาก การแกไขภาพที่ใชกับฟลมถายภาพดวยแสงที่ไม ถูกตองก็คือการใชฟลเตอรชวย
ภาพถายในเวลากลางวัน
ภาพถายในเวลากลางคืนโดยใชแฟลชและแสง จากคบใต
83
การรูจักเลือกใชฟลเตอรอยางเหมาะสมจะชวยใหไดภาพที่มีความชัดเจนมากขึ้น ฟลเตอรบางชนิดก็ ชวยทําใหสีของวัตถุกับพื้นหลังมากขึ้น บางชนิดก็ชว ยใหภาพของทองฟาคล้ําขึ้น ทําใหเมฆลอยเดน ขึ้น ฯลฯ
84
การทํางานของฟลเตอร แสงมีคุณสมบัติสําคัญคือเดินทางเปนเสนตรงและสามารถสะทอนได วัตถุที่เปนสีดําจะ สะทอนแสงไดนอยกวาวัตถุที่มีสีขาว วัตถุที่มีผิวมันยอมสะทอนแสงไดดีกวาวัตถุที่มีผิวหยาบหรือ ขรุขระ นอกจากนีแ้ สงสวางยังถูกดูดกลืนได การถูกดูดกลืนของแสงนี้วัตถุที่เปนสีดําจะมีคุณสมบัติ ดูดกลืนสีไดมากกวาวัตถุที่มสี ีออน ซึ่งหลักอันนี้เรานํามาใชในการจัดทําหองมืดหรือสีภายในกลอง ถายรูป ซึ่งการใชสีดํานี้จะชวยปองกันการสะทอนแสงไดดี สําหรับแสงสวางที่สองมาจากดวงอาทิตย นั้นจะไมมีสี แสงจากดวงอาทิตยนี้เมื่อนํามาแยกโดยการปลอยใหแสงผานแทงปริซึมแลวจะพบวา แสงจะแยกออกเปน 7 สี อันประกอบดวย สีแดง สม เหลือง เขียว น้ําเงิน คราม และมวง (ดังรูป)
ในการถายภาพในบางครั้งเราอาจจะตองการใหสีบางสีผานและไมตองการใหสีบางสี ผานเลนสเขาไปทําปฏิกิริยากับฟลม ฟลเตอรหรือแวนกรองแสงจะทําหนาที่ดังกลาว โดยทั่วไปแลว ฟลเตอรที่นิยมใชในการถายภาพขาวดําไดแก ฟลเตอรสีเหลือง แดง สม เขียว น้ําเงิน และฟา ฟลเตอร ดังกลาวนีจ้ ะมีคุณสมบัติในการดูดกลืนสีแตกตางกัน ซึ่งจะไดนํามากลาวโดยละเอียดตอไป สวน ขนาดของฟลเตอรที่ใชอาจจะมีขนาดเล็กใหญแตกตางกันตามขนาดของเลนส การใชฟลเตอรในการ ถายภาพขาวดํานั้นมีวัตถุประสงคอยูหลายประการ เชน การปองกันรอยขูดขีดบริเวณหนาเลนส ชวย กรองแสงบางชนิดที่ไมตองการเอาไว ผลคือชวยตัดหมอกหรือลดแสงสะทอน นอกจากนัน้ ยังชวยเพิ่ม การตัดกันของสีใหมากขึ้น ฯลฯ
85
ทฤษฎีเกี่ยวกับแสงและฟลเตอร เจมเคลอรก แมกซเวลล (Jame Clerk Maxwell) ไดทําการทดลองเกี่ยวกับการทํางานของ แสงและไดใหขอสรุปเอาไวในป ค.ศ.1861 (พ.ศ.2404) วา “ถาแสงสีแดง น้ําเงิน และเขียว รวม 3 สี ถูกฉากมาซอนกันจะไดแสงสีขาว
ฉะนั้นหลักเบือ้ งตนในการใชฟลเตอรก็คือ ฟลเตอรสีใดในแมสี 3 สีนี้ คือ น้ําเงินแดง และเขียวนีจ้ ะยอมใหสีเดียวกับตัวผาน และจะดูดกลืนสีอีก 2 สีเอาไว ตัวอยางเชน ฟลเตอรสีแดงจะยอมใหแสงสีแดงผานและจะดูดกลืนสีอกี 2 สีเอาไว คือสีน้ําเงิน และสี เขียว (ดังรูป)
สวนฟลเตอรสีเขียวก็จะยอมใหแสงสีเขียวผานและจะไมยอมใหสีอีก 2 สีผาน คือสีแดง และสีน้ําเงิน (ดังรูป)
86
สวนฟลเตอรสีน้ําเงินก็ยอมใหแสงสีน้ําเงินผานและจะดูดกลืนสีอีก 2 สี คือสีแดง และสี เขียวเอาไว (ดังรูป)
สวนฟลเตอรสีเหลือง (ซึ่งมีความหมายถึงสีแดงและสีเขียว) ดูดกลืนแสงสีน้ําเงินเอาไว และจะยอมใหแสงสีแดงและสีเขียวผาน (ดังรูป)
ฟลเตอรสีเหลืองนี้จะ
จากความรูเรื่องฟลเตอรสีที่ใชในการถายภาพขาวดํานี้ เราสามารถนํามาประยุกตใชกับ การถายภาพประเภทตาง ๆ ได เชน การใชฟลเตอรสีแดงถายภาพดอกกุหลาบสีแดง ใบสีเขียวก็จะได ดอกกุหลาบมีสีเทา ๆ สวนใบกุหลาบจะมีสีเขม หรือถาหากใชฟลเตอสีเหลืองถายภาพทิวทัศนที่มเี มฆ สีขาวและทองฟาสีน้ําเงิน จะไดภาพของทองฟาสีคล้ําและเมฆสีขาวทําใหเมฆเดนมองเห็นชัดเจนมาก ยิ่งขึ้น ฟลเตอรแฟคเตอร (Filter Facter) เมื่อนําฟลเตอรมาสวมที่หนาเลนสของกลองถายรูปแลว ฟลเตอรจะทําหนาทีด่ ูดกลืน แสงบางสีเอาไว ทําใหปริมาณลดลง ไมเพียงพอที่จะทําปฏิกิริยากับฟลม ฉะนั้นจึงจําเปนตองปรับรูรับ แสงใหมีขนาดใหญขึ้น หรือปรับใหมีความเร็วของชัตเตอรลดลง การดูดกลืนแสงของฟลเตอรมาก
87 หรือนอยนีเ้ รากําหนดตัวเลขเปน “ฟลเตอรแฟคเตอร” ซึ่งจะเขียนบอกไวที่ฟลเตอรแตละตัว เชน 1, 2, 3, 4, … 8. วิธีการถายภาพใหถือหลักในการปฏิบัติไดดังนี้ หากใชฟลเตอรที่มีฟลเตอร แฟคเตอร 2 ใหเอา 2 คูณกับความเร็วของชัตเตอร หรือปรับรูรับแสงใหเพิ่มขึ้น 1 สตอป แลวใชความเร็วของ ชัตเตอรเทาเดิม ดังตัวอยาง เชน ในการถายภาพครั้งหนึ่งหากถายภาพโดยไมใชฟลเตอรแลวจะตองตั้งความเร็วของซัต เตอร เทากับ 1/125 วินาที และเอฟสตอปเทากับ 11 เราอาจจะตั้งเปนตารางแสดงการเปรียบเทียบให เห็นไดดังนี้ ฟลเตอร แฟคเตอร ความเร็วของชัตเตอร เอฟ - สตอป 2 1/60 11 2 1/125 8 3 1/60 11 3 1/125 6.3 4 1/30 8 4 1/125 5.6 หมายเหตุ คาฟลเตอร แฟคเตอร เทากับ 1 ถาใชความเร็วของชัตเตอร คงที่ ใหลดหนากลองลง ครึ่งสตอป เชน ลดจาก 11 ลงมาเปน 9 หรือจาก 8 ลงมาเปน 6 และในการถายภาพหาก ใชเครื่องวัดแสงชนิดที่แสงผานเลนสหรือผานฟลเตอรกอนถึงเครื่องวัดแสงเรื่องเกีย่ วกับ ฟลเตอรแฟคเตอรก็ไมจําเปนตองคํานึงถึง นอกจากความรูเกี่ยวกับเรื่องคุณสมบัติของฟลเตอรแลว การคํานวณคาของความเร็ว ของชัตเตอร หรือ เอฟ – สตอป ใหมีความสัมพันธกับฟลเตอรแฟคเตอร ก็เปนเรื่องสําคัญที่จะตองทํา ความเขาใจ มีความรูในการเลือกฟลมใหเหมาะกับชนิดของฟลเตอรสีตาง ๆ ดวย โดยเฉพาะการ ถายภาพดวยฟลมขาวดําจะตองเลือกชนิดของฟลมใหเหมาะสม เชน ฟลมออรโธโครมาติกมีความไว เฉพาะแสงสีนา้ํ เงินและแสงสีเขียว สวนแสงสีแดงนั้นจะไมทําปฏิกิริยาดวยฟลมแพนโครมาติกนัน้ จะ ไวตอแสงทุกสี นอกจากนั้นยังมีฟลมบางชนิดไวตอแสงสีน้ําเงินบางครั้งอาจนํามาใชถายรูปในความ มืดได เชน ฟลมอินฟราเรด เปนตน การใชฟลเตอรจึงจําเปนตองคํานึงถึงคุณสมบัติของฟลม จึงจะได ภาพถายที่ออกมามีลักษณะสวยงาม มีแสงสีถูกตองตามความเปนจริงมากที่สุด
88
ประเภทของฟลเตอรหรือแวนกรองแสง ฟลเตอรที่ใชในการถายภาพขาวดําซึ่งเปนที่นิยมใชในปจจุบัน อาจแบงออกไดเปน ประเภทตาง ๆ ดังตอไปนี้ 1. ฟลเตอรยูวี หรือ ฟลเตอรปองกันแสงอุลตราไวโอเลต (UV.filter) เปนฟลเตอรสีเหลืองจาง ๆ จนเกือบใสมีฟลเตอรเทากับ 1 สีที่ฟลเตอรชนิดนี้สามารถ ดูดกลืนไดคือแสงอุลตราไวโอเลตและสีน้ําเงิน คุณสมบัติของฟลเตอรแฟคเตอรชนิดนี้คือสามารถ ถายภาพผานเขาไปในหมอก หรือไอน้าํ โดยทําใหภาพนัน้ มีความกระจางชัดขึน้ เหมาะสําหรับ ถายภาพในชวงเวลาเชาและเวลาเย็น นอกจากนัน้ ฟลเตอรชนิดนี้ยังใชประโยชนในการสวมติดหนา เลนส เพื่อปองกันรอยขูดขีดและฝุนละอองตาง ๆ ทําใหในการถายภาพไมจําเปนที่จะตองทําความ สะอาดเลนสบอย ๆ เพียงแตทําความสะอาดฟลเตอรที่สวมครอบเลนสนี้อยูก็เปนการเพียงพอแลว ใน การถายภาพโดยทั่วไปก็ไมจําเปนที่จะตองเอาเลนสตัวนี้ออกจากกลองถายรูปเพราะไมมีผลตอการ ถายภาพตามปกติ 2. ฟลเตอรสีเหลือง แบงออกเปน 3 ชนิดดวยกัน คือ 2.1 ฟลเตอรสเี หลืองออน (Light Yellow) เปนฟลเตอรที่มีฟลเตอรแฟคเตอรเทากับ 1.5 สีที่ฟลเตอรชนิดนี้สามารถดูดกลืนไดคือ แสงอุลตราไวโอเลต และแสงสีมวงบางชนิด คุณสมบัติ ของฟลเตอรชนิดนี้ก็คือชวยใหภาพมีสีตัดกันมากยิ่งขึ้น ชวยใหทองฟาซึ่งมีสีน้ําเงินมีสีคล้ําลงเล็กนอย ชวยใหเมฆลอยเดนชัดเจนยิ่งขึ้น สวนวัตถุที่มีสีเหลืองและสีแดงจะมีความความกระจางชัดเจนขึ้น 2.2 สีเหลืองปานกลาง (Medium Yellow) เปนฟลเตอรที่มีคาของฟลเตอรแฟคเตอร เทากับ 2 สีที่ฟลเตอรชนิดนีส้ ามารถดูดกลืนไดก็คือแสงอุลตราไวโอเลต และสามารถดูดกลืนแสงสีน้ํา เงิน แสงสีมวง ไดดีกวาฟลเตอรสีเหลืองออน คุณสมบัติของฟลเตอรชนิดนี้คือการดูดกลืนแสงสีมวง สีน้ําเงิน และสีสมเขียว ฟลเตอรสีเหลืองปานกลางนี้จะชวยใหทองฟามืดคล้ําลงมากกวาการใช ฟลเตอรสีเหลืองออน การถายภาพภายในสวนที่มีสีเขียวเปนสวนใหญ เชน สีเขียวของสนามหญา ใบไม ฯลฯ สวนสีแดงและสีเหลืองซึ่งเปนสีของดอกไม และจะถูกขับออกมาใหเดนชัด และมีความ กระจางมากขึ้นจากพืน้ สีเขียว 2.3 สีเหลืองเขม (Dark Yellow) เปนฟลเตอรที่มีฟลเตอรแฟคเตอรเทากับ 3 มี คุณสมบัติทั่วไปคลายกับฟลเตอรสีเหลืองออน และสีเหลืองปานกลางดังที่ไดกลาวมาแลวแตฟลเตอร สีเหลืองเขมมีคุณสมบัติในการดูดกลืนสี และเพิ่มสีตัดกันไดมากกวา 3. ฟลเตอรสีสม แบงออกไดเปน 2 ชนิด คือ 3.1 สีสมออน (Light Orange) เปนฟลเตอรที่มีฟลเตอรแฟคเตอรเทากับ 3 สีที่ สามารถดูดกลืนไดคือ แสงอุลตราไวโอเลค สีมวง สีน้ําเงิน และสีเขียวบางชนิด คุณสมบัติของ ฟลเตอรชนิดนี้เหมาะสําหรับการถายภาพทิวทัศนตามภูเขา ทะเล หรือฉากที่มีลักษณะดังกลาว
89 ฟลเตอรชนิดนี้จะชวยทําใหสีแดงและสีเหลืองเดน และกระจางขึ้นไปจากสิ่งที่มีสีเขียวและสีน้ําเงินซึ่ง จะมีความคล้ําลง ฉะนั้นสีของดวงอาทิตยซึ่งมีสีแดงหรือสีเหลือง สีของภูเขาซึ่งเปนหินสีน้ําตาลจะ เดนชัดขึ้น สวนสีของทองฟาและสีของน้ําทะเลจะมีสีคล้าํ ลง 3.2 สีสมปานกลาง ( Medium Orange) เปนฟลเตอรที่มีฟลเตอรแฟคเตอรเทากับ4 สี ที่สามารถดูดกลืนไดดีกวาฟลเตอรสีสมออนคือสีเขียว สวนคุณสมบัตอิ ื่น ๆ ทั่ว ๆ ไปก็เหมือนกับ ฟลเตอรสีสมออน แตคุณสมบัติในการดูดกลืนสีและเพิ่มการตัดกันของสีมากกวาฟลเตอรสีสมออน 4. ฟลเตอรสีแดง แบงออกไดเปน 2 ชนิด คือ 4.1 สีแดงออน ( Light Red ) เปนฟลเตอรทมี่ ีฟลเตอรแฟคเตอรเทากับ 6 สีที่ สามารถดูดกลืนไดคือ แสงอุลตราไวโอเลค สีน้ําเงินมวง สีน้ําเงิน และสีเขียว คุณสมบัติของฟลเตอร ชนิดนี้คือการใชถายภาพดวยแสงอินฟราเรค ซึ่งเปนแสงที่มีรังสีต่ํากวาสีแดง 4.2 สีแดงปานกลาง ( Medium Red ) เปนฟลเตอรที่มีฟลเตอรแฟคเตอรเทากับ 8 สี ที่สามารถดูดกลืนไดดีคือ แสงอุลตราไวโอเลต สีน้ําเงินมวง สีน้ําเงิน สีเขียว และสีเหลือง คุณสมบัติ ของฟลเตอรชนิดนี้สามารถใชกับการถายภาพดวยแสงอินฟราเรด ซึ่งมีผลทําใหภาพที่ถายเปนภาพที่ แข็ง ขาดความนุมนวล และทําใหวัตถุที่มีสีเหลืองและสีแดงเดนชัดขึ้นกวาการใชฟลเตอรสีสมออน และฟลเตอรสีสมปานกลาง 5. ฟลเตอรสีเขียว แบงออกไดเปน 2 ชนิดคือ 5.1 สีเขียวเหลือง ( Yellow Green ) เปนฟลเตอรที่มีฟลเตอรแฟคเตอรเทากับ 2.5สี ที่สามารถดูดกลืนไดคือ แสงอุลตราไวโอเลค สีมวง สีน้ําเงินบางชนิด และสีน้ําเงินเขมคุณสมบัติของ ฟตเตอรชนิดนี้เหมาะสําหรับใชกับฟลมแพนโครมาติก ซึ่งมีความไวแสงตอสีทุกสีการถายภาพจากที่ รมโดยผานขอบประตูออกไปขางนอกที่มแี สงสวางมากกวาฟลเตอรสีเขียวเหลืองนี้จะชวยใหภาพที่ได มีความใกลเคียงกับภาพที่ตามองเห็นจริง ๆ 5.2 สีเขียว ( Green ) เปนฟลเตอรที่มีฟลเตอรแฟคเตอรเทากับ 4 โดยมีคุณสมบัติ ในการดูดกลืนสีเหมือนกับฟลเตอรสีเขียวเหลือง แตการดูดกลืนสีและการเพิ่มการตัดกันของสีมาก กวา 6. ฟลเตอรสีน้ําเงิน ( Blue ) เปนฟลเตอรที่มีฟลเตอรแฟคเตอรเทากับ 2 ในการ ถายภาพโดยใชหลอดไฟทังสเตน สีที่สามารถดูดกลืนไดดีคือสีแดงบางชนิด สีเหลือง และสีเขียว คุณสมบัติของฟลเตอรชนิดนี้เหมาะสําหรับการถายภาพดวยหลอดไฟทังสเตน ซึ่งจะชวยใหแสงไฟ สามารถสองไปไดไกลมากขึน้ ถาหากถายภาพดวยฟลมแพนโครมาติกและใชหลอดไฟทังสเตน การ ถายภาพนัน้ หากเปนการถายภาพในเวลากลางวันควรใชฟลเตอรสีเหลือง
90 7. ฟลเตอรโพลาไรซิ่งสกรีน ( Polarizing Screen ) เปนฟลเตอรที่ใชประโยชนในการ ถายภาพทิวทัศน ฟลเตอรชนิดนี้จะชวยใหทองฟามีสีเขมขึ้นโดยทีว่ ัตถุที่อยูในภาพไมเปลี่ยงแปลง นอกจากนั้นฟลเตอรชนิดนี้ยงั ใชประโยชนในการชวยขจัดแสงสะทอนที่เกิดจากวัตถุตาง ๆ เชนน้ํา แกว หรือวัตถุผิวมันที่มิใชโลหะ ฟลเตอรชนิดนี้ใชไดทั้งการถายภาพขาวดําและการถายภาพสีคาของ ฟลเตอรแฟคเตอรชนิดนี้จะเทากับ 2.5 ในการถายภาพโดยใชฟลเตอรชนิดนี้จะตองเปดหนากลอง (เอฟสตอป) มากขึ้น 1.5 สตอป หากถายภาพวัตถุที่มแี สงสะทอนมาก ๆ เพราะการสะทอนแสงนั้น สายตาของเรามักจะเห็นแสงสวางนอยกวาความเปนจริง ขอแนะนําในการใชฟลเตอรโพลาไรซิ่งสกรีนคือ กอนการถายภาพใหหมุนฟลเตอรไป เรื่อย ๆ ภาพทีเ่ รามองเห็นผานฟลเตอรจะทําใหเราทราบวามีความสดใสและความสลัวแตกตางกัน เมือ่ เลือกไดตามตําแหนงที่ตองการก็นําฟลเตอรนี้สวมเขากับเลนสกลองตามตําแหนงนัน้ ถาหากวากลองที่ใชเปนกลองสะทอนเลนสเดี่ยว ก็สามารถสวมฟลเตอรเขากับหนาเลนส ไดทันที โดยการมองผานชองมองภาพไปยังทิวทัศนที่ตองการถายภาพ แลวปรับฟลเตอรโดยการหมุน จนกระทั่งมองเห็นทองฟามีสีคล้ํามากที่สุด ก็ใหเลือกมุมนั้นสําหรับการถายภาพขอระมัดระวังคือ ฟลเตอรชนิดนี้ไมอาจปองกันหรือควบคุมแสงสะทอนทีเ่ กิดจากโลหะไดภาพที่ถายจะไมบังเกิดผลแต อยางใด ภาพที่ถายนี้จะมีสขี องทองฟาเขมมากที่สุด ถาหันหนากลองตั้งไดฉากกับดวงอาทิตย และมือ ถือของฟลเตอรนี้ชี้ไปทางดวงอาทิตย
11. การใสฟลมและการถอดฟลม ในการใสฟลมเขาไปในกลองกอนการถายภาพ ในกลองแตละยีห่ อมีวิธีการที่แตกตาง กันออกไปบาง แตสวนใหญแลวจะมีวิธกี ารที่ใกลเคียงกัน ในที่นจี้ ะขอกลาวเฉพาะกลองถายรูปเพียง 2 ประเภท ซึง่ เปนกลองที่ไดรับความนิยมใชกันอยางแพรหลายคือ กลองที่ใชฟลมขนาด 35 มม. ซึ่ง เปนกลองมินิเอเจอรหรือกลองสะทอนเลนสเดี่ยว และกลองที่ใชฟล ม ขนาด 3 นิ้ว ซึ่งเปนกลอง สะทอนเลนสคูหรือกลองสะทอนเลนสเดีย่ ว 11.1 การใสฟล มและการถอดฟลมสําหรับกลองที่ใชฟลม ขนาด 35 มม. กลองที่ใชฟลมขนาด 35 มม. นี้ ไดแก กลองมินิเอเจอรหรือกลองสะทอนเลนสเดี่ยว จํานวนรูปที่อยูในฟลมแตละมวนมีรูป 20 รูป และ 36 รูป หากนําไปใชกับกลองที่เปนระบบแบงครึ่ง หรือฮาลฟเฟรม ก็จะถายรูปไดจํานวนเพิ่มขึ้นเปน 2 เทาคือ 40 รูป และ 72 รูป ตามลําดับในการใช กลองที่ใชฟลมขนาด 35 มม. มีลําดับขั้นของการใสฟลมและถอดฟลมดังนี้ 11.1.1 การเปดกลองฟลม โดยทั่วไปจะมีกลองพลาสติกหรือกลองโลหะบรรจุอยู ภายในกลองกระดาษอีกชัน้ หนึ่ง ฟลมบางยี่หอถาไมมีกลองพลาสติกหรือกลองโลหะ ก็จะมีกระดาษ ทั้งยังเปนการปองกันอุบัติเหตุ ตะกัว่ ไวอีกชัน้ หนึ่ง ทั้งนีเ้ พื่อปองกันไมใหฟลมเสื่อมสภาพเร็ว เนื่องจากฟลมถูกรังสีอื่น ๆ เชน รังสีเอ็กซเรย รังสีอุลตราไวโอเลต รังสีอินฟราเรด ฯลฯ
91 11.1.2 การเปดฝากลองถายรูป ในกลองถายรูปแตละชนิดจะมีวิธีการเปดฝากลอง แตกตางกัน บางกลองก็เพียงแตเลื่อนสลักภายนอกกลอง บางกลองก็ดึงปุมมวนฟลมใหสลักฝากลอง หลุดออก 11.1.3 การนําเอาฟลมเขากลอง นําหลอดฟลมใสเขาไปในชองใสฟลม โดยใหเดือยของ แกนอยูดานบน แลวกดสวนที่เปนเดือยของแกนเขาที่ทั้งสองขาง 11.1.4 การทดสอบการเคลื่อนที่ของฟลม ภายหลังจากที่นําปลายฟลมเสียบเขากับที่ เสียบของแกนฟลมอีกขางหนึ่ง ลองขึ้นชัตเตอรใหฟลมเลื่อนไปสัก 1 ภาพเพื่อดูวาฟลมเคลื่อนที่เปน ปกติหรือไม แลวจึงปดฝากลองใหเรียบรอย 11.1.5 การตัง้ หมายเลขฟลม กดชัตเตอรเพื่อใหฟลมหมุนไปสัก 2 – 3 ภาพ จนกระทั่ง ฟลมขึ้นที่หมายเลข 1 คือรูปที่ 1 ในขณะที่ชัตเตอรในแตละรูปใหดูดว ยวาปุมรีวายดหมุนไปดวย หรือไม หากไมหมุนควรตรวจดูวามีความผิดพลาดเนื่องมาจากฟลมไมเคลื่อนที่หรือไม 11.1.6 การถายรูปตอ ๆ ไป ในการถายรูปตอ ๆ ไป ทําไดโดยการขึ้นชัตเตอรและกดชัต เตอร ( ซึ่งจะไดอธิบายโดยละเอียดตอไป ) จากรูปที่ 1, 2, 3, … จนกระทั่งถึงรูปสุดทายอาจจะเปน รูปที่ 20 หรือ 36 หรือ 36 หรือ 40 หรือ 72 ก็ได 11.1.7 การถอดฟลมออกจากกลอง ใหกดที่ปมุ รีวายด ( Rewind )โดยทั่วไปจะอยูที่ ดานลางของกลองถายรูป แลวจึงหมุนกรอฟลมกลับจนกระทั่งฟลมเคลื่อนที่กลับเขาหลอดฟลมจน หมดมวน แลวจึงเปดฝากลองนําฟลมออกจากกลอง เพื่อที่จะนําไปลางตามขบวนการลางฟลมตอไป
92 11.2 การใสฟล มและถอดฟลมออกจากกลองที่ใชฟลมมวน กลองถายรูปที่ใชฟลมมวนหรือฟลมขนาด 3 นิ้วโดยทั่วไป มักเปนกลองถายภาพ สะทอนเลนสคู หรือกลองถายภาพสะทอนเลนสเดี่ยว ฟลมมวนนี้เปนฟลมที่มีขนาดใหญและมี กระดาษหุมรองรับสวนที่เปนเนื้อฟลมอีกชั้นหนึ่ง ฟลมชนิดนี้โดยทั่วไปจะมีจาํ นวน 12 รูป แตก็มีบาง กลองที่สามารถนําไปถายรูปจํานวน 16 รูป และ 24 รูปได ลําดับขั้นในการใสฟลมและถอดฟลมเปน ดังนี้ 11.2.1 การเปดกลองฟลม นําฟลมออกจากกลองกระดาษแลวเอากระดาษตะกัว่ ทีฟ่ ลม ออก 11.2.2 การเปดกลอง เปดสลักกลองที่อยูท างดานลางของกลองออก ฝากลองถายรูปจะ เปดออก 11.2.3 การนําฟลมใสกลอง นําฟลมใสกลองใหรองแกนฟลมลงกันกับกลอง แกะ กระดาษที่ติดฟลมออก เอาปลายฟลมใสในรองยาวของแกนอีกอันหนึง่ ใหเต็ม 11.2.4 การตัง้ หมายเลขฟลม หมุนฟลมตามลูกศรไปเรื่อย ๆ จนกระทั่งขีดในกระดาษ ฟลมตรงกับขีดในกลองพอดี 11.2.5 การปดฝากลอง ปดฝากลองใหเรียบรอยโดยตรวจดูวาฝากลองปดสนิทหรือไม หากปดฝากลองไมสนิทจะมีผลใหแสงรั่วเขาไปถูกตามรอยขอบฟลม 11.2.6 การขึน้ รูปที่ 1 ใหหมุนฟลมไปเรื่อย ๆ จนกวาเลขในชองดูจํานวนฟลมจะขึ้น หมายเลข 1 แลวจึงหมุนทีห่ มุนฟลมกลับ โดยเก็บคืนไวในชองตามเดิม 11.2.7 การถายรูปตอไป ๆ ไป ใหกดชัตเตอรและดูในรายละเอียดลําดับขั้นของการ ถายภาพซึ่งจะกลาวโดยละเอียดตอไปเมื่อกดชัตเตอรแลวก็ทําการขึ้นฟลมรูปที่ 2,3,…จนกระทั่งรูป สุดทาย
93 11.2.8 การนําฟลมออกจากกลอง เมื่อถายรูปจนหมดมวนแลวไมตองกรอฟลมกลับ เหมือนกลองที่ใชฟลมขนาด 35 มม. ใหหมุนฟลมตอไปจนกระทัง่ ปลายฟลมหลุดออกมาจากกลัก ระวังอยาใหฟล มคลายออกจากกลัก และอยาใหฟลมหลุดมือ พับปลายฟลมสวนที่เปนกระดาษเขาขาง ใน ( เพื่อสะดวกในการแกะกระดาษฟลม ขณะนําออกลาง ) เอากระดาษกาวติดใหแนนพรอมทีจ่ ะ นําไปลางตอไป
กลองโรลลีเฟลกซเปนกลองที่ใชฟลมนัมเบอร 120 หรือฟลมขนาด 3 นิ้ว 12. ลําดับขั้นของการถายรูป ภายหลังจากการนําฟลมบรรจุเขาไปในกลองถายรูปเรียบรอยแลว ก็พรอมที่จะนําไป ถายภาพตอไป ลําดับขั้นในการถายภาพมีดังนี้ 12.1 การตั้งความไวของฟลม ฟลมที่นํามาถายมีความไวเทาใดดูไดทมี่ วนฟลมหรือที่ กลองฟลม เมื่อทราบความไวของฟลมแลวก็นํามาตั้งความไวของฟลม โดยปกติจะมีหนวยเปนเอเอส เอ. ( ASA. ) หรือ ดิน ( DIN. ) ในแตละกลองมีวิธีการตั้งความไวของฟลมไมเหมือนกันบางชนิดตัง้ ที่ ปุมตั้งความเร็วของชัตเตอร โดยการยกวงรอบขึ้นแลวตัง้ ความไวของฟลม การตั้งความไวของฟลม นั้นในแตละมวนตั้งเพียงครัง้ แรกครั้งเดียว ก็สามารถถายภาพไดตลอดทั้งมวน 12.2 การเปดฝาครอบเลนส สําหรับกลองถายรูปประเภทมินิเอเจอรจําเปนจะตอง ตรวจสอบดูใหแนวาในการถายภาพทุก ๆ ครั้งไดเปดฝาครอบเลนสหรือไม แตหากเปนกลองสะทอน เลนสเดี่ยวหรือสะทอนเลนสคู การลืมเปดฝากลองมักไมเกิดขึ้นเพราะถาหากลืมก็ไมสามารถมองผาน ชองมองภาพไปยังทิวทัศนทตี่ องการถายภาพได
94 12.3 การปรับแสง โดยการมองผานชองมองภาพไปยังวัตถุที่ตองการถายภาพ โดยให เข็มวัดแสงชี้ตรงกลาง ( ไมไปทางบวกหรือลบ ) ในการปรับแสงเปนการปรับความเร็วของชัตเตอร กับเอฟสตอปใหสัมพันธกนั ในการปรับความเร็วของชัตเตอรและเอฟสตอปนี้จะตองมีหลักในการปรับ ซึ่งไดกลาว โดยละเอียดในการถายภาพแตละประเภทตอไป 12.4 การขึ้นชัตเตอร กลองสวนใหญใชวธิ ีงางไกลั่นชัตเตอรขึ้น พรอมที่จะลั่นชัตเตอร ตอไป 12.5 การประกอบภาพ ใหมองผานชองมองภาพไปยังวัตถุ แลวประกอบภาพอยาง หยาบ ๆ เพื่อใหทราบวาระยะของการถายภาพเหมาะสมกับขนาดของภาพหรือไม 12.6 การหาระยะชัด โดยการเลือกวัตถุที่เมื่อมองผานชองมองภาพไปยังวัตถุแลวหมุน วงแหวนรอบเลนสเพื่อปรับโฟกัส การปรับโฟกัสคือการยืดเลนสออกหรือหดเลนสเขา ในการเลือก วัตถุเพื่อใหปรับโฟกัสงาย ๆ สําหรับผูที่หัดถายภาพใหม ๆ ควรเลือกสิ่งที่ดูงาย ๆ เชน ถาเปนกลองที่ ปรับโฟกัสโดยการทําใหภาพ 2 ภาพซอนกัน ก็ควรเลือกสิ่งที่ดูงาย ๆ เชน ในการถายภาพบุคคล เฉพาะใบหนาก็ใหเลือกปรับโฟกัสที่จมูก การถายภาพทิวทัศนระยะไกลก็ตองหาวัตถุมาเปนจุดทีด่ ึง ความสนใจ เชน เรือใบที่กําลังเลนอยูกลางทะเล คนกําลังเดินอยูตามชายหาดเจดียที่ตงั้ เดนอยูก ลางสิ่ง เนินดิน ฯลฯ 12.7 การประกอบภาพอยางละเอียด ในการประกอบภาพอยางละเอียดนี้เพื่อดูวาในภาพ นั้นถูกตองตามหลักการถายภาพแลวหรือยัง เชน มีวัตถุทตี่ องการถายภาพครบถวนหรือไมหากเปน การถายภาพหมูคน หมูคนอยูกลางภาพแลวหรือยัง มีบางคนอยูนอกกรอบภาพหรือไมมีสวนใดที่เขา มาอยูใกลกลองมากเกินไปจนเปนภาพเบลอหรือไม สิ่งตาง ๆ ที่อยูในกรอบภาพมีความสมดุลดีแลว หรือไม 12.8 การลั่นชัตเตอร กอนการลั่นชัตเตอรหากเปนกลองที่ใชฟลมขนาด 35 มม. ใหเอา ตัวกลองกดไวที่ขอบตา คิ้ว หรือโหนกแกมใหแนน กลั้นหายใจนิ่งแลวจึงลั่นชัดเตอร ถาหากเปน กลองสะทอนเลนสคูใหเอากลองแนบอกเหนือทองใหแนนแลวจึงกดชัดเตอร เมื่อถึงขบวนการขั้นที่ 8 แลวภาพนั้นก็จะถูกบันทึกลงบนฟลม หากจะถายรูปตอไปก็ให ยอนกลับมาตัง้ ตนที่ลําดับขั้นที่ 2-8 จนกระทั่งฟลมหมดมวน แลวจึงนําฟลมออกจากกลองถายรูปเพื่อ นําไปลางตอไป
95
96
บทที่ 4 การถายภาพแบบตาง ๆ 1. การถายภาพบุคคล 1.1 การถายภาพบุคคล จัดไดวาเปนสิง่ ที่ผูฝกหัดถายภาพในระยะแรกใหความสนใจมากที่สุด เพราะบุคคลมี สวนเกีย่ วของกับชีวิตประจําวันของเราเปนอยางมาก การถายภาพบุคคลไดแกการถายภาพที่มีลักษณะ ดังตอไปนี้ 1.1.1 การถายภาพบุคคลภายในครอบครัว โดยมีวตั ถุประสงคเพื่อเตือนความทรงจํา วาใครมีหนาตาเปนอยางไร ชอบทําอะไร ในขณะนั้นรูปรางหนาตาเปนอยางไร การถายภาพชนิดนี้ ควรปลอยใหเปนไปตามธรรมชาติ เชน ภาพคุณแมกําลังทําครัว คุณพอกําลังอานหนังสือ คุณลูกกําลัง พรวนตนไม ฯลฯ 1.1.2 การถายภาพมิตรสหาย มิตรสหายในที่นี้อาจเปนเพื่อรวมเรียน เพื่อนรวมทํางาน เพื่อใหทราบความเปนอยูทั่ว ๆ ไป ที่เปนชีวิตประจําวัน ทั้งในขณะที่กาํ ลังเรียน หรือกําลังทํางาน เชน ภาพเพื่อน ๆ กําลังนั่งเรียนภายในหองเรียน ภาพเพื่อน ๆ กําลังรวมเชียรกีฬา ภาพเพื่อน ๆ กําลังรวม พัฒนาสถานที่เรียน ภาพเพื่อน ๆ กําลังฝกงาน หรือฝกสอน ฯลฯ สวนเพื่อน ๆ ที่รวมทํางาน อาจเปนภาพทีก่ ําลังนั่งทํางานอยูที่โตะทํางาน ภาพขณะกําลัง ประชุม ภาพขณะกําลังมีงานสังสรรค ฯลฯ 1.1.3 ภาพบุคคลที่พบเห็นโดยทั่วไป ภาพบุคคลที่พบเห็นโดยทั่วไปนี้ อาจจะเปนภาพ ของบุคคลที่พบเห็นในขณะที่ออกไปทองเที่ยวตามตางจังหวัด ไดพบเห็นบุคคลที่กําลังประกอบอาชีพ ที่แตกตางกันออกไป เชน กําลังขายสินคา กําลังเดินอยูตามทองถนน กําลังพักผอนอยูใน สวนสาธารณะ กําลังตกปลาหรือทอดแห ฯลฯ 1.1.4 การถายภาพบุคคลโดยการแสดงแบบ เปนการถายภาพโดยมีวัตถุประสงคเฉพาะ เชน ตองการนําไปติดเอกสารของทางราชการ ตองการนําไปขยายเปนรูปขนาดใหญเพื่อตั้งโชวทบี่ าน หรือที่ทํางาน การถายภาพประเภทนี้จะตองใหไดภาพที่ชัดที่สุด หรือสวยงามที่สุด สวนมากนิยม ทํางานในสติวดิโอ ซึ่งจะกลาวโดยละเอียดตอไป
97
ในงานเลีย้ งโดยทั่วไป การถายภาพรวมกันมักเปนที่นยิ มกันมาก เพื่อใชประโยชนในการบันทึก กิจกรรมตาง ๆ เอาไว อาจจะเก็บเพื่อเตือนความทรงจํา หรืออาจใชประโยชนในงานประชาสัมพันธก็ ได 1.2 วัตถุประสงคของการถายภาพ ในการถายภาพบุคคลโดยทั่วไปมักมีวัตถุประสงคที่แตกตางกันอยู 2 ประการดวยกันคือ 1.2.1 การถายภาพเพื่อใหเห็นรายละเอียดมากที่สุด การถายภาพประเภทนี้เปนการ ถายภาพเพื่อใหเห็นรายละเอียดมากที่สุด มีความชัดลึกมากที่สุด ชัดจนกระทั่งสามารถมองเห็น รายละเอียดตาง ๆ บนใบหนาทั้งหมด เชน สิวผา ขุมขน แผลเปน และเหงื่อไคล ฯลฯ โดยทัว่ ไปไม คอยมีผูใดชอบการถายภาพในลักษณะนี้ เพราะเปนการประจานความนาเกลียดของตนใหผอู ื่นได มองเห็น แตอยางไรก็ตามการถายภาพประเภทนี้ก็มีชางภาพบางกลุมชอบ เพราะสะทอนใหเห็นตาม ความเปนจริง ทําใหเกิดความรูสึกไปในทางสงสาร เห็นใจ เกลียด กลัว ฯลฯ การถายภาพประเภทนี้ เปนการถายภาพเพื่อสงประกวด เพื่อเปนการแสดงความไวของเลนส โดยเปดรูรับแสงกวางที่สุด ภาพ ประเภทนี้เปนภาพถายเฉพาะใบหนา เชน ภาพเด็กกําลังรองไห ดวยความกลัว ภาพคนแกกําลังสูบ บุหรี่พนควันโขมง ภาพหญิงชรากําลังขอทาน ฯลฯ การถายภาพคนสวย ๆ โดยวิธีนี้ก็มีเชนเดียวกัน แตตองเปนคนสวยชนิดที่ไมมีที่ตยิ งิ่ เห็น รายละเอียดมากเทาใด ถายภาพในระยะใกลเพียงใดก็ยังเห็นความสวยงามอยู
98 1.2.2 การถายภาพเพื่อความสวยงาม การถายภาพประเภทนี้ไมไดมงุ หวังความชัดเจน มุงหวังเพียงวาจะทําอยางไรจึงจะใหผูเปนแบบมีความสวยงามมากที่สุด การถายภาพประเภทนี้ตองใช ศิลปะในการถายภาพเปนอยางมาก นับตั้งแตการใหผูเปนแบบแสดงทาทางสีหนา และแววตา การให แสงจากดวงไฟหลาย ๆ ดวงเพื่อใหแตละสวนของใบหนามีระดับแสงแตกตางกัน การจัดมุมกลองให เหมาะกับผูที่เปนแบบ ซึ่งบางคนก็ตองถายภาพในมุมกด บางคนก็ตองถายภาพตามมุมเงย ฯลฯ งานถายภาพชนิดนี้ตองอาศัยความชํานาญของชางภาพเปนอันมาก ดวยเหตุนเี้ องตาม รานถายรูปโดยทั่วไปจึงไดรบั ความนิยมจากลูกคาแตกตางกันออกไป รานถายรูปใดสามารถถายภาพ คนที่ไมสวยใหสวยไดจะเปนรานที่ไดรับความนิยมมากวารานที่ถายรูปเพียงแตวาเหมือนแตไมสวย
การถายภาพบุคคลทางดานขางโดยใหแสง เขามา ทางดานหนาของผูที่เปนแบบ ในภาพนี้มีชื่อวา “ในภวังคแหงดนตรี” ของ ธงชัย หลวงพิทักษ
ภาพครึ่งตัวถายดานตรง ภาพนี้มีชื่อวา “สาวเอย เขม็งมอง ฤาเรียกรองกลาวความนัย” เปนภาพของ สุจินต เสียดขุนทด ซึ่งไดรับรางวัลที่ 1 ในการ ประกวดภาพมหาวิทยาลัยป 2521-22
99 1.3 ระยะของการถายภาพกับขนาดของบุคคลในภาพ ขนาดของบุคคลในภาพจะมีขนาดเล็กหรือขนาดใหญนนั้ ขึ้นอยูกับระยะของการถายภาพ มากที่สุด หากตั้งกลองใหอยูหางจากบุคคลที่อยูภายในภาพออกมาภาพที่ไดจะวาบุคคลในภาพนัน้ มี ขนาดเล็ก หากเลื่อนกลองเขาไปใกลบุคคลที่เปนแบบมาก ๆ เขา ภาพของบุคคลผูนั้นก็จะมีขนาดใหญ ขึ้น จากภาพของหมูคน กลายเปนคนเต็มตัว ครึ่งตัว และเฉพาะใบหนาตามลําดับ ฉะนั้นจึงอาจกลาว ไดวาระยะของการถายภาพมีความสําคัญเปนอยางมาก โดยเฉพาะการถายภาพโดยใชเลนสปกติ การถายภาพบุคคลโดยทั่วไปแบงออกไดเปน 4 ประเภทคือ 1.3.1 การถายภาพหมูค น การถายภาพบุคคลจํานวนมากตั้งแต 10 คนขึ้นไป การตั้ง กรอบภาพนิยมการถายภาพตามแนวระนาบ การถายภาพแบบนี้จําเปนตองเลื่อนตัวชางภาพออกไป จนกระทั่งกรอบภาพครอบคลุมผูที่ถูกถายทั้งหมด ตองระมัดระวังผูที่อยูทางดานซายและทางดานขวา สุดอยาใหออกไปอยูนอกกรอบภาพ ควรเวนชวงคนทีอ่ ยูทางดานซายสุดและคนทีอ่ ยูทางดาวขวาสุด ใหหางจากกรอบภาพเทา ๆ กัน ระยะที่อยูท างดานบนกับระยะที่อยูดานลางควรเวนเทา ๆ กัน หรือเวน ดานบนใหมากกวาดานลางเล็กนอย ระมัดระวังอยาใหหวั หรือเทาของบุคคลใดบุคคลหนึ่งขาดไป ระยะของการถายภาพโดยใชกลองที่ใชฟล มขนาด 35 มม. และใชเลนสปกติจะอยูระหวาง 5-10 เมตร การถายภาพหมูคนนี้การจัดที่นั่ง และการดูทิศทางของแสงเปนเรื่องสําคัญ การจัดที่นั่ง ใหดแี ลวจะชวยใหกินเนื้อทีน่ อย และเห็นใบหนาของทุก ๆ คนไดชัดเจนที่สุด นอกจากนี้ตองระวังอยา ใหใบหนาของบุคคลหนึ่งไปบังแสงของอีกบุคคลหนึ่ง ระมัดระวังอยาใหตาของผูที่ถูกถายรูปหยี เนื่องจากมองไปในทิศทางของดวงอาทิตย 1.3.2 การถายภาพคนคนเดียวเต็มตัว โดยทั่วไปในการถายภาพคนคนเดียวเต็มตัวนี้ สวนที่ เปนความสูงมักจะมากกวาทางกวาง ฉะนัน้ ควรตั้งกลองในแนวตั้ง การปรับโฟกัสทั่ว ๆ ไป มักเลือก บริเวณใบหนา เมื่อปรับโฟกัสเรียบรอยแลวจึงประกอบภาพอีกครั้งหนึ่ง ในการถายภาพบุคคลเต็มตัว นี้จะตองระมัดระวังอยาใหหวั หรือเทาของผูเปนแบบขาด หรือออกไปอยูนอกกรอบภาพ ระดับกลองที่ ดีที่สุดคือผูเปนชางภาพควรยอตัว โดยใหหัวเขาหนึ่งยันพื้นสวนอีกเขาหนึ่งตั้ง โดยอาจเปนทีว่ างศอก ของแขนที่จับรอบเลนส การที่ใชมุมถายภาพดังกลาวจะชวยใหกลองอยูระดับกลางของภาพประมาณ เอวของผูถูกถาย ผูเปนแบบจะแลดูสงาผาเผย เกี่ยวกับเรื่องระดับของกลองที่ใชในการถายภาพนี้มีผลตอการถายภาพมาก เชน ถาถายภาพ จากที่ต่ําไปสูท ี่สูงในลักษณะมุมเงย ตัวแบบที่ถูกถายภาพก็จะดูงามสงา ดังเชน การถายภาพอนุสาวรีย ฯลฯ หากถายภาพในลักษณะมุมกด ผูเปนแบบก็จะดูต่ําตอยและไรคา ระยะในการถายภาพบุคคลคน เดียวตามแนวตั้งนี้ประมาณ 3 เมตร หากตัง้ กลองตามแนวนอนก็อยูใ นระยะ 5 เมตร
100 ทาทางของผูที่เปนแบบในการถายภาพก็คือการยืนกอดอก การยืนถือสิ่งของตาง ๆ เชน ใบ ปริญญาบัตร กระบี่ ถวยรางวัล ฯลฯ หรืออาจอยูในทากําลังจรดมวย ทารํา ฯลฯ 1.3.3 การถายภาพคนครึง่ ตัว อาจถายภาพไดทั้งในแนวระนาบและแนวตั้ง หากถายภาพ บุคคลตามแนวตั้งระดับทีเ่ หมาะสมก็คือตามแนวทรวงอก หรือระดับกระเปาเสื้อ หากถายภาพตาม แนวระนาบก็ควรเปนภาพทีก่ ําลังทํางานอยู เชน กําลังพิมพดีด กําลังเขียนหนังสือ กําลังเย็บจักร ฯลฯ ระยะของการถายภาพครึ่งตัวนี้จะอยูระหวาง 1-2 เมตร ในการถายภาพระยะใกลนี้จะตองมีความ ปราณีตในการปรับโฟกัสมากกวาการถายภาพคนเต็มตัว 1.3.4 การถายภาพคนเฉพาะใบหนา เปนการถายภาพในระยะใกลกวา 1 เมตร การปรับโฟกัส จะตองอาศัยความแมนยําและความประณีตเปนอันมาก การวางสีหนาของบุคคลผูเปนแบบ ตลอดจน การสรางอารมณในดวงตาก็เปนเรื่องสําคัญ ในการถายภาพเฉพาะใบหนานีห้ ากเปดรูรับแสงกวางมาก ๆ จะไดภาพที่มีความชัดตืน้ มาก โดยใหชัดเฉพาะเพียงใบหนา สวนฉากหลังเบลอ ก็จะไดภาพที่ สวยงามทีเดียว
101
102 การถายภาพคูร ะหวางชายหญิงเปนที่นิยมกันโดยทัว่ ไป โดยปกติแลวผูชายจะตองอยูขวามือ สวน ผูหญิงจะตองอยูซายมือ ผูชายจะเปนคนยืน และผูหญิงจะเปนคนนั่ง ดังแสดงในภาพ
ภาพคนครึ่งตัวก็จัดวาเปนภาพที่นิยมกันมาก เชนกัน การถายภาพใหผูเปนแบบมองกลองเอียง เล็กนอยพองาม การตั้งกลองใหตั้งระดับเดียวกับ แนวจมูก จะไดภาพดังที่เห็นนี้
การถายภาพเฉพาะใบหนาก็จดั วาเปนภาพที่ ไดรับความนิยมมากเชนกัน เหมาะสําหรับผู ที่มีใบหนาสวยสามารถพิศดูในระยะใกล มากได
103 1.4 หลักการถายภาพบุคคลกลางแจง การถายภาพบุคคลกลางแจงนี้หมายถึงการถายภาพบุคคลโดยใชแสงสวางจากดวงอาทิตย มี หลักที่สําคัญดังตอไปนี้ 1.4.1 การเปดรูรับแสง หากตองการถายภาพเพื่อใหชัดเฉพาะบุคคล สวนที่เปนฉากหลังเบลอ ใหตั้งเอฟสตอปต่ํา ๆ เชน 1.2, 1.8, 2.8 แตถาหากใหไดภาพที่มีความชัดโดยตลอดใหเปดรูรับแสงแคบ ๆ หรือตั้งเอฟสตอปสูง ๆ เชน 11, 16 หรือ 22 1.4.2 ระยะของการถายภาพ หากเปนการถายภาพหมูคนก็จะตองถายภาพในระยะไกลหาก เปนภาพคนเต็มตัวก็ใหเลื่อนกลองเขาไป และถาหากเปนการถายภาพคนครึ่งตัวก็จะตองเลื่อนกลอง เขาไปใกลอีก และถาเปนภาพคนเฉพาะใบหนาก็จะตองเลื่อนกลองเขาไปใกลมากทีส่ ุด ในการเลือ่ น กลองยิ่งเขาไปใกลนี้จะมีผลใหฉากหลังและฉากหนาของภาพเบลอยิ่งขึน้ จึงจําเปนตองใหความ ระมัดระวังมากขึ้น 1.4.3 สภาพของแสง ในการถายภาพในบริเวณที่มแี สงจัด ภาพที่ไดจะมีลักษณะแข็งและสี ตัดกันมาก ผมจะดําจนขาดรายละเอียดและสวนที่เปนผิวก็จะขาวมากไปจนขาดรายละเอียดฉะนั้น การถายภาพทีด่ ีควรเลือกถายภาพในชวงเวลาเชาหรือเวลาเย็น ตอนที่แสงแดดออน ๆ และไมมเี งาจะ ไดภาพที่มีความนุมนวลและมีรายละเอียดมาก แมแตเสนผมก็ยังเห็นรายละเอียดจะเห็นเรียงเปนเสน นอกจากนั้นการเลือกเวลาถายภาพตอนชวงเชา หรือเย็นนี้ ชวยใหไดแสงในแนวนอนซึ่งจะ ดีกวาแสงแดดในเวลาเที่ยงซึง่ ลงมาทางดานบนทําใหเกิดเงาบริเวณใตตา จมูก และคางทําใหไดภาพ ไมสวย การถายภาพในเวลาเชาหรือเย็นในตอนทีแ่ สงแดดออนทําใหถายภาพตามแสงได โดยผูเปน แบบตาไมหยีเนื่องจากเคืองแสงทางสองจากดวงอาทิตยโดยตรง 1.4.4 การเลือกฉากหลัง ในการเลือกฉากหลังในการถายภาพขาวดํา จะตองไมเลือกฉากหลัง ที่ยุงเหยิง เชน กองขยะ เศษผงหรือกระดาษเต็ม และจะตองไมเลือกฉากหลังทีม่ ีสีใกลเคียงกับตัว แบบ เชน สีเขียวของสนามหญา ฝาผนังที่มีสีเขม ฯลฯ การเลือกฉากหลังที่ดีจะตองเลือกฉากหลังที่สะอาด เชน กําแพง ฝาผนัง ฯลฯ ที่มีสีเทา สีฟา สี น้ําตาลออน เปนตน 1.4.5 ระดับของกลอง ในการถายภาพบุคคลกลองจะตองอยูในระดับเดียวกัน เชน หาก ถายภาพคนเต็มตัวผูเปนชางภาพจะตองนั่งเขายันพืน้ ถาถายภาพเฉพาะใบหนาและผูเปนแบบยืน ชางภาพจะตองยืนดวย ฯลฯ 1.4.6. การเลือกมุมถายภาพ การถายภาพบุคคลนิยมถายถาพอยู 3 มุมดวยกันคือ การถายภาพ ดานหนาตรง การถายภาพกึง่ ดานหนากับดานขางโดยเอียงหนาเล็กนอย และการถายภาพดานขาง ใน แตละคนยอมมีมุมถายภาพไมเหมือนกัน การเลือกมุมถายภาพใหเหมาะสมและการใหแสงที่ดจี ะชวย ใหไดภาพที่มคี วามสวยงามมากที่สุด
104 1.4.7. การใชแฟลชชวย ในกรณีทจี่ ําเปนตองถายภาพในเวลาเที่ยงหรือในที่ที่มีแสงแดดจัด หากตองการลบเงาบริเวณใตตา จมูก และคาง ใหใชแฟลชชวย 1.4.8 ระมัดระวังเงาของวัตถุตาง ๆ ในการถายภาพบุคคลจะตองระมัดระวังเงาของวัตถุตาง ๆ ดวย เชน การถายภาพบริเวณใตตนไมกจ็ ะตองระวังเงาของใบไมที่พาดลงมาบนใบหนาตลอดจนเงา ของสายไฟฟา หรือเงาของตากลองเองอาจจะไปเกิดขึ้นทีต่ ัวแบบได
ภาพนี้มีชื่อวา “ยิ้ม” ถายโดย ศุลีพร วงศภานุวัฒน เปนภาพที่ถายโดยใชแฟลช เพื่อเปดความสวางบน ใบหนา และลบแสงซึ่งสองมาทางดานหลังของสตรีทั้ง 2 คนนี้ สวนทีเ่ ปนผมจะขาวและนาดูยิ่งขึ้น
105
ภาพนี้เปนภาพที่ไดรับรางวัลยอดเยีย่ มของสมาคมถายภาพแหงประเทศไทย ป พ.ศ.2521-22 เปนภาพที่ถายโดยอํานวย นันทวิชิต เปนภาพเด็ก ๆ ในชนบทในขณะ เดินทางไปโรงเรียนตอนเชาในวันไหวครู
106 1.5 การถายภาพบุคคลภายในบานหรือภายในรมเงา การถายภาพบุคคลภายในบาน หรือภายในรมเงานีห้ มายถึงบริเวณทีม่ ีแสงอาทิตยสอง ลอดเขามาบาง ทั้งนี้เนื่องจากเปนเวลากลางวัน การถายภาพในลักษณะดังกลาวนี้ไดแกในบริเวณหอง ประชุม ตามระเบียงบาน ปากประตู ฯลฯ หลักในการถายภาพมีดังนี้ 1.5.1 เลือกสถานที่มีแสงพอสมควร สถานที่มีแสงสวางพอสมควรแกการถายภาพไดแก บริเวณปากประตู ริมหนาตาง หรือตามระเบียงบาน ฯลฯ 1.5.2 การตั้งกลอง พยายามหลีกเลี่ยงการถายภาพทวนแสงใหมากที่สดุ เชน การถายภาพ จากภายในหองออกไปขางนอกหอง โดยทีผ่ ูเปนแบบหันหนาเขามาภายในหอง หากจะเปลี่ยนมุมก็ทํา ไดโดยตากลองออกไปยืนนอกหอง ผูเปนแบบอยูที่ปากประตูใหแสงจากขางนอกหองสองเขามาที่ ใบหนา แลวถายภาพจากดานนอกเขามา ภาพที่ไดจะชัดเจนทีใ่ บหนาแตสวนที่เปนฉากหลังจะดําจัด 1.5.3 การเลนเงา การถายภาพประเภทนี้เหมือนกับการถายภาพโดยใชไฟดวงเดียว การ เลนเงาจึงเปนเรื่องสําคัญ การเอียงใบหนาอยางไรจึงจะไดภาพที่สวยงามมากที่สุด เปนศิลปะที่สําคัญที่ จําเปนตองฝกฝนใหเกิดความชํานาญ การถายภาพแบบนี้จะไดรายละเอียดเพียงซีกเดียว หากตองการใหไดรายละเอียดอีกซีก หนึ่ง วิธีการแกไขก็คือการใชแผนสะทอนแสงรับแสงและสะทอนไปยังอีกดานหนึ่งของใบหนาให ไดรับแสงแสวงมากขึ้น 1.6 การถายภาพบุคคลในขณะทัศนาจร ก็เปนภาพอีกประเภทหนึ่งที่มกั เจอปญหา และมีความ จําเปนที่จะตองแกไขเพื่อใหไดภาพที่ดีและชัดเจนมากทีส่ ุด มีหลักสําคัญดังนี้ 1.6.1 สถานที่ที่ควรถายภาพ ไดแกภาพในขณะทีก่ ําลังนั่งอยูภายในรถยนต รถไฟ เรือ เครื่องบิน หนาโบสถ ฯลฯ การถายภาพจําเปนตองใชแฟลตเขาชวย 1.6.2 การถายภาพโดยแสงสองเขามาทางดานเดียว เชน การถายภาพภายในรถไฟ รถยนต ที่มีแสงสองเขามาทางหนาตางเพียงดานเดียว ใชหลักเหมือนกับการถายภาพโดยใชไฟฟลัด เพียงดวงเดียว บริเวณที่ควรหลีกเลี่ยงคือบริเวณทีน่ ั่งดานหลังสุดภายในรถยนต เพราะการถายภาพใน บริเวณดังกลาวเปนการถายภาพยอนแสง จึงจําเปนตองใชแฟลชชวย 1.6.3 การถายภาพที่มีแสงเขามา 2 ดาน มีลักษณะเหมือนกับการถายภาพโดยใชไฟ ฟลัด 2 ดวง เชน บริเวณภายในรถซึ่งมีแสงเขามาทางหนาตางทั้งสองดาน การถายภาพก็ไมจําเปนตองใชไฟ แฟลชสําหรับถายรูป 1.6.4 การถายภาพที่แสงมาในแนวเดียวกับกลอง เชนการถายภาพบริเวณปากน้ํา ปาก ประตูโบสถ การถายภาพเชนนี้จะไดภาพที่มีฉากหลังดํา เปนภาพแบนไมมีความลึกแตก็มีความชัดเจน
107
ภาพนี้เปนภาพที่ถายโดย สุรศักดิ์ เลาหกุลเวทิต เปนภาพที่ไดรับรางวัลเกียรติยศ ประจําป พ.ศ.2521 -22 เปนภาพทีใ่ หแสงดี เด็กอารมณดีเปนภาพที่ใหคณ ุ คาทางความรูสึกมาก 1.7 การถายภาพโดยใชหลอดไฟโฟโตฟลัด การถายภาพปุคคลโดยใชหลอดไฟโฟโตฟลัดเปนที่นยิ มทั่วไปตามรานถายรูปหรือตาม ุ ภาพที่ดีจริงๆ ไฟโฟ สติวดิโอตางๆ ทั้งนี้โดยมีวตั ถุประสงคที่จะใหไดภาพที่มีความชัดเจนและมีคณ โตฟลัดที่ใชในการถายรูปทีน่ ิยมโดยทั่วไปมี 4 ดวงดวยกันคือ ไฟหลัก ไฟเพิ่ม ไฟสองฉากหลัง และ ไฟสองผม ซึ่งจะกลาวโดยละเอียดตอไป 1.7.1 หนาที่ของไฟฟลัดที่ใชในการถายภาพบุคคล หลอดไฟโฟโตฟลัดเปนหลอดไฟที่ใหความสวางมาก โดยมีความสวางตั้งแต 200 วัตตขึ้นไป โดยมีขาตั้งปรับระดับความสูงต่ําไดตามใจชอบ การจัดหลอดไฟนี้หากตองการแสงจาก หลอดไฟดวงใดมากก็ใหเลื่อนหลอดไฟดวงนั้นเขาไปใกลตัวแบบ แตถา หากตองการแสงจาก หลอดไฟดวงใดนอยก็ถอยหลอดไฟดวงนั้นออกไปหางๆ แสงจากหลอดไฟดวงนั้นก็จะลดลงหนาที่ ของหลอดไฟแตละดวงมีดังนี้ 1.7.1.1 หลอดไฟหลัก (Key light) เปนหลอดไฟดวงแรกทีใ่ ชในการถายภาพ การตั้งหลอดไฟดวงนี้ทํามุมกับกลองถายรูปไมเกิน 45 องศา หลอดไฟดวงนี้จะชวยเปดเงาดานหนึ่ง ของใบหนาใหเห็นรายละเอียดชัดเจนขึ้น มีหนาที่เหมือนกับแฟลชทีใ่ ชในการถายภาพโดยทัว่ ไป 1.7.1.2 หลอดไฟเพิ่ม (Fill light) เปนหลอดไฟดวงที่ 2 ที่เพิ่มขึ้น มีหนาที่เปดเงา อีกดานหนึ่งของใบหนา ทําหนาที่คลายกับแผนรีเฟล็กเตอร การตั้งหลอดไฟดวงนีจ้ ะตองตั้งอยูคนละ ฟากกับหลอดไฟหลัก และทํามุมไมเกิน 90 องศากับหลอดไฟดวงแรก หลอดไฟดวงนี้นอกจากจะชวย
108 เปดเงาอีกดานหนึ่งแลวยังชวยใหภาพมีความลึกขึ้น ชวยลบเงาใบหนาสวนที่เปนสันจมูก คิ้ว ริมฝปาก ใหนาดูยิ่งขึ้น 1.7.1.3 หลอดไฟสองฉากหลัง (Back light) เปนหลอดไฟดวงที่ 3 ทําหนาที่ลบ เงาอันเกิดจากบุคคลที่เราถายภาพไปบังแสงจากหลอดไฟหลักและไฟเพิ่ม ซึ่งจะตองไปเกิดเงาที่ บริเวณฉากหลัง หลอดไฟสองฉากหลังนี้จะเปนตัวที่ลบเงาของฉากหลัง หลอดไฟดวงนี้จะมีขนาดเล็ก และเตีย้ กวาหลอดไฟดวงอืน่ ๆ เพราะหลอดไฟดวงนีจ้ ะตองตั้งอยูใ กลกับฉากหลังในระดับต่ําฉะนั้น หลอดไฟดวงนี้จึงไมจําเปนตองมีความสวางเทากับหลอดไฟดวงอื่น ๆ 1.7.1.4 หลอดไฟสองผม (Hair light) หลอดไฟดวงนี้เปนหลอดไฟที่มีราคาแพง มากกวาเพื่อน หลอดไฟดวงนี้มีลอสําหรับเลื่อนได และมีกลไกลคลายเลนสไดอะแฟรมที่ชวยในการ เพิ่มแสงหรือลดแสงได หลอดไฟดวงนี้จะทําหนาทีส่ องบริเวณผมเพื่อใหมีความสวางมากกวาปกติ ทั้งนี้ เพื่อใหไดภาพของเสนผมที่เรียงเปนเสนและสะทอนแสงไปยังกลองใกลเคียงกับหลอดไฟดวง อื่น ๆ หลักการใชหลอดไฟเพื่อการถายภาพนีจ้ ําเปนตองฝกบอย ๆ และ การจัดจะตอง รวดเร็วทั้งนี้เนือ่ งมาจากหลอดไฟนี้มีความรอนสูง หากเปดหลอดไฟนีเ้ ปนเวลานาน ๆ ผูเปนแบบมัก ทนไมได เหงือ่ อาจจะออกมาทําใหผิวหนาที่แตงไวเสีย ฉะนั้นการจัดไฟนี้จึงตองจัดอยางรวดเร็วและ ถูกตอง ในปจจุบนั นี้ไดมีผูพยายามแกปญหาความรอนจากหลอดโฟโตฟลัด โดย เปลี่ยนเปนการใชระบบไฟแฟลชแทน โดยการจัดตั้งโคมไฟเหมือนกับโฟโตฟลัด แตใชเปนไฟแฟลช แทน ทําใหผูเปนแบบไมรอนเหมือนใชไฟโฟโตฟลัด
109 1.7.2 หลักการจัดอุปกรณเพื่อใชในการถายภาพบุคคลดวยไฟโฟโตฟลัด หลักการจัดอุปกรณเพือ่ ใชในการถายภาพบุคคลดวยหลอดไฟโฟโตฟลัดมีดังนี้ คือ 1.7.2.1 ใชเลนสที่มีความยาวโฟกัสยาว ๆ เพื่อใหชว งระยะชัดของภาพตื้น สะดวก ในการจัดตั้งไฟโฟโตฟลัด หากเกิดเงาของตัวแบบทีบ่ ริเวณฉากหลัง ภาพที่ปรากฎบนฉากหลังจะ เบลอดูไมนาเกลียด 1.7.2.2 จัดสวนใหญ ๆ ไปหาสวนยอย ในการจัดทาทางของผูเปนแบบ จะตองจัด จากสวนใหญ ๆ เชน จะใหยนื หรือนั่ง แลวจึงจัดสวนปลีกยอย เชน การวางแขน ทายืน การวางทาทาง การวางสีหนา การจัดความเรียบรอยของเครื่องแตงกาย ฯลฯ 1.7.2.3 การจัดฉากหลัง ควรเลือกฉากหลังสีเทาเพื่อไมใหสะทอนแสงมาก จนเกินไป และไมควรจัดทีน่ ั่งของผูเปนตัวแบบอยูใกลฉากหลังมากจนเกินไป เพื่อหลีกเลี่ยงการเกิด เงาที่บริเวณฉากหลัง 1.7.2.4 การถายภาพคนตัวใหญใหดูเล็กลง ใหใชเสื้อผาสีเขม ๆ หันดานขางให กลอง และพยายามตั้งกลองใหหางจากตัวแบบมากกวาปกติ 1.7.2.5 การถายภาพคนตัวเล็กใหดูตวั ใหญ ใหใชเสื้อผาสีออน ๆ หันดานตรงเขา หากลองและพยายามตั้งกลองใหเขาไปใกลตัวแบบมากกวาปกติ 1.7.2.6 การถายภาพผูม ีรูปรางอวนใหดูผอมขึ้น ใหใชเสื้อผาทีม่ ีลายเสนตรงตั้ง ฉากกับพื้นดินเอียงดานขางเล็กนอย 1.7.2.7 การถายภาพผูม ีรูปรางผอมใหดูอวนขึ้น ใหใชเสือ้ ผาที่มีลายขวางกับ ลําตัว ถายภาพดานตรงในระยะใกลมาก ๆ 1.7.2.8 การจัดมือ หากถายภาพคนเต็มตัวซื่งตองติดมือดวย หากเปนทานั่งใหใช มือประสานกันวางไวเหนือเขา หากเปนทายืนตรงควรหาอะไรมาถือ เชน กระนี่ ปริญญาบัตร หาก ถายภาพดานขางอาจใชทายืนกอดอก หากเปนสตรีใหใชทาทาวแขน หรือ ทาวคาง 1.7.2.9 การตั้งทิศทางของกลอง ควรเลือกทิศทางของกลองใหเหมาะสมกับ ลักษณะของแตละบุคคลซึ่งไมเหมือนกัน พรอมกันนั้นจะตองมีการจัดไฟเพื่อใหเกิดเงาที่เหมาะสม ดวย
110
2. การถายภาพทิวทัศน 2.1 การถายภาพทิวทัศน เปนภาพทีน่ ักถายภาพสมัครเลนโดยทัว่ ไปนิยมถายภาพกัน ทั้งนี้เพราะทิวทัศนมีความสวยงามตามธรรมชาติอยูแลว ภาพของทิวทัศนที่นิยมถายภาพกันไดแกภาพ ดังตอไปนี้ 2.1.1 ภาพของทะเล เปนภาพของทองทะเล โดยใหติดทองฟาที่มีเมฆลอยเดน มีเกาะ ชายหาด เรือหาปลา เรือใบ คนเดินตามชายหาด ฯลฯ 2.1.2 ภาพน้าํ ตก เปนภาพของน้ําตกที่ไหลมาตามลําธาร เปนการถายภาพดวย ความเร็วชัตเตอรต่ํา เห็นสายน้ําเปนละอองขาวนุมนวลสวยงามอีกประเภทหนึ่ง 2.1.3 ภาพทองทุง นา เปนภาพของชาวนากําลังเกี่ยวขาวโดยมองเห็นในระยะไกล มี กองฟาง มีควาย มีระหัดวิดน้าํ เขานา ฯลฯ 2.1.4 ภาพตามแมนา้ํ ลําคลอง โดยใหเห็นเรือวิ่งในระยะไกล ๆ มีดวงอาทิตยที่กําลัง ขึ้นจากขอบฟา หรือกําลังลับจากขอบฟา มีเรือโยงลากจูงเปนขบวน มีเรือบรรทุกน้ํามัน เรือบรรทุก สินคา ฯลฯ อาจจะเปนภาพทีต่ ิดบางสวนของสะพาน เจดีย ก็ได 2.1.5 ภาพของทิวเขา ความสวยงามของภูเขาขึ้นอยูกับรูปราง และแนวสลับซับซอน ตลอดจนบางภูเขามีความสวยของตนไม กอนหิน ถ้ํา นกที่กําลังบิน ฯลฯ 2.2 หลักในการถายภาพทิวทัศน ในการถายภาพทิวทัศนโดยทั่วไป ไมวาจะเปนภาพของ น้ําตก ทองทุงนา แมน้ํา ลํา คลอง หรือ ทิวเขา ก็ตาม อาจสรุปเปนหลักเกณฑสําหรับการถายภาพไดดังนี้ 2.2.1 ตั้งเอฟสตอปตัวเลขสูง ๆ การตั้งตัวเลขเอฟสตอบสูง ๆ เชน 22, 16, 11 จะชวย ใหไดภาพที่มคี วามขัดลึกกวาการตั้งเอฟสตอปต่ํา ๆ เชน 1.2, 1.8, 2.8 ทั้งนี้เพราะภาพที่เกิดจากการ ถายภาพทิวทัศนนั้นจะมีชว งระยะทีแ่ ตกตางกันมาก หากในภาพมีความกระจางชัดโดยตลอดก็จะมี คุณคามากยิ่งขึน้ 2.2.2 เปนภาพที่ถายในระยะไกล ทั้งนี้เนื่องจากภาพทิวทัศนนั้นเปนการถายภาพ สิ่งของที่มีขนาดใหญ ๆ ทั้งสิ้น เชน ลําธาร ทะเล ทองทุงนา ฯลฯ ฉะนั้นการตั้งระยะในการถายภาพจึง นิยมตั้งที่ระยะไกลสุด 2.2.3 การถายภาพในตอนเชาหรือเย็นดีกวาตอนเที่ยง ทั้งนี้เพราะการถายภาพใน ตอนเชาหรือตอนเย็นเปนการถายภาพในลักษณะตามแสงหรือทวนแสง หากเปนการถายภาพตามแสง จะไดความกระจางของภาพสูงมาก ทําใหเปนภาพที่มีความชัดเจน หากเปนการถายภาพทวนแสงก็จะ ไดภาพที่มีลักษณะเงาดําซึ่งเปนที่นิยมเชนกัน
111 2.2.4 ใชขาตั้งกลองและสายลั่นชัตเตอรชวย การใชสายลั่นชัตเตอรและการใชขาตั้ง กลองชวยทําใหสามารถถายภาพในชวงเวลาเชาหรือเยนที่มีแสงนอย โดยเปดรูรับแสงแคบเพื่อ ตองการความชัดลึกได ทั้งนี้จําเปนตองใชความเร็วของชัตเตอรต่ํา ๆ จึงจําเปนตองใชสายลั่นชัตเตอร เขาชวย 2.2.5 ใชฟลเตอรชวย ในการถายภาพทิวทัศนนั้นมีฟลเตอรที่มีสวนชวยใหภาพมี ความสวยงามขึ้นหลายชนิดดวยกัน เชน หากตองการใหทองฟามืดคล้ําลงไปเพื่อขับใหเมฆลอยขาว เดนขึ้นก็ควรใช ฟลเตอรสีเหลือง สม หรือแดง เปนตน หากตองการใหสามารถถายน้ําตกดวยความเร็ว ชัตเตอรต่ํามาก ๆ เพื่อใหเห็นความขาวนุมนวลของน้าํ ตกก็ใหใชฟลเตอร “เอ็นดี” เพื่อดูดกลืนแสง บางสวนลงไป 2.2.6 เลือกสิ่งที่มาประกอบเปนฉากหนา ในการถายภาพเพือ่ ใหเห็นความชัดลึก ของภาพไดมกี ารเปรียบเทียบใหเห็นชวงระยะไกลกับระยะใกล เรานิยมถายภาพใหตดิ ใบไมทยี่ อยลง มาจากดานบนของภาพ หรือการถายภาพโดยผานกรอบประตูโบสถไปยังวัตถุภายนอก ฯลฯ 2.2.7 นําคนเขามาประกอบในภาพ ในการถายภาพโดยใหตดิ ภาพของคนนั้นมี วัตถุประสงคเพื่อเปนการเปรียบเทียบขนาดใหเห็นวาสิ่งตาง ๆ ที่อยูใ นภาพนั้นหากเปรียบเทียบกับคน แลวมีความใหญกวามากนอยเพียงใด นอกจากนัน้ ภาพของคนยังชวยนําสายตาไดดี ภาพคนที่อยูใ น ภาพทิวทัศนควรเปนไปตามธรรมชาติ เชน คนกําลังตกปลา กําลังเดินเลนตามชายหาด กําลังเอานิ้วชี้ ไปที่เรือกลางทะเล ฯลฯ
112
ลักษณะของภาพทิวทัศนนั้น จะตองเปนภาพที่เกี่ยวกับสภาพที่เปนอยูในธรรมชาติ อันไดแก ทองฟา พื้นน้ํา ภูเขา ตนไม ตลอดจนสิ่งที่มนุษยสรางขึ้น เชน กระทอม ทาน้ํา ฯลฯ ซึ่งจะชวยใหภาพมีความ นาดูมากยิ่งขึ้น การถายภาพทิวทัศนนจี้ ะตองนําเอาสิ่งตาง ๆ มาแสดง โดยคํานึงถึง จุดเนน เอกภาพ และความสมดุล
113
3. การถายภาพสิ่งกอสราง 3.1 การถายภาพสิง่ กอสราง นั้นมีลักษณะใกลเคียงกับการถายภาพทิวทัศนเปนอยาง มากแตกตางกันเพียงแตวาภาพทิวทัศนเปนภาพของสิ่งตาง ๆ ที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติ สวนภาพ สิ่งกอสรางนั้นเปนภาพของสิ่งที่มนุษยไดสรางขึ้น ลักษณะของภาพสิง่ กอสรางไดแกภาพดังตอไปนี้ 3.1.1 ภาพอาคารสถานที่ตาง ๆ ไดแกภาพสถานที่อยูอาศัยของมนุษย หรือ ที่ ทํางานของมนุษย เชน ตึกเรียนตาง ๆ ภายในมหาวิทยาลัย พระทีน่ ั่งอนันตสมาคมตึกแถว แฟลต โรงแรม โรงเรียน ฯลฯ 3.1.2 ภาพโบราณสถานตาง ๆ โบราณสถานนั้นเปนสิ่งที่มีความสําคัญในอดีต มี คุณคาทางประวัติศาสตร เชน โบสถ เจดีย สถูป ประตูเมือง ฯลฯ 3.1.3 ภาพอนุสาวรียแ ละพระรูปตาง ๆ เปนสิ่งที่มนุษยสรางขึ้นเพื่อเคารพ สักการะบูชาอันไดแก อนุสาวรีย พระพุทธรูป รูปปน ฯลฯ สิ่งเหลานี้เปนตัวแทนของสิ่งที่มีชีวิต ฉะนั้นคุณคาของภาพที่ไดออกมาคือความเหมือน ความสงางาม และความนาเคารพสักการะ ฯลฯ 3.1.4 ศิลปะสมัยใหม ๆ ตาง ๆ เปนสิ่งที่แสดงความเจริญรุงเรืองของมนุษยใน ปจจุบัน เชน สะพาน ถนนลอยฟา ตึกสูง ๆ หองประชุม ฯลฯ 3.2 หลักในการถายภาพสิง่ กอสราง ในการถายภาพสิ่งกอสรางโดยทั่ว ๆไป ไมวาจะเปน อาคารสถานที่ โบราณสถาน อนุสาวรีย หรือ ศิลปะสมัยใหมตาง ๆ มีหลักสําคัญในการถายภาพดังตอไปนี้ 3.2.1 เปนการถายภาพในระยะกลาง คือไมเปนการถายภาพในระยะใกลจนเกินไป เพราะจะเก็บสวนตาง ๆ ของภาพไมหมด และไมเปนการถายภาพในระยะไกลเกินไป เพราะจะไมเห็น รายละเอียดและความชัดเจนเพียงพอ 3.2.2 เก็บสวนตาง ๆ ของภาพใหหมด ความสําคัญในการถายภาพสิง่ กอสราง โดยเฉพาะอาคารสถานที่ตาง ๆ จําเปนจะตองเก็บสวนตาง ๆ ของตัวอาคารใหหมด หากไมหมดแลว ภาพนัน้ ก็จะหมดคุณคาไป ในการนี้บางครั้งตองถอยไปถายภาพในระยะไกลทีพอเหมาะกับขนาดของ ภาพสิ่งกอสราง 3.2.3 เลือกเวลาที่เหมาะสมสําหรับการถายภาพ ในการถายภาพสิ่งกอสรางนั้น เรา นิยมเลือกเวลาที่ไมมีแสงแดดจัด เชน ในตอนเชาหรือตอนเย็น ขอสําคัญในชวงเวลาดังกลาวแสง จะตองสองมาทางดานหลังของกลอง โดยสองไปยังตัวสิ่งกอสรางซึ่งจะชวยใหไดภาพที่มีความชัด กระจางสูงสุด 3.2.4 ใชเลนสมุมกวางชวย เพื่อใหสามารถเขาไปถายสิ่งกอสรางไดในระยะใกล เพื่อใหไดความกระจางของภาพสูงสุด เราจึงนิยมนําเลนสมุมกวางเขามาชวย นอกจากนั้นการใชเลนส
114 มุมกวางยังแกปญหาในเรื่องเนื้อที่ถายภาพจํากัด เชน เมือ่ ถอยหลังออกมามาก ๆ อาจมีสายไฟหรือรั้ว หรือประตูมาบังกลอง เปนตน นอกจากนั้นหลักในการถายภาพประการอื่น ๆ ก็คลายคลึงกับการถายภาพทิวทัศน และ การถายภาพบุคคลโดยทั่วไป อาจนําเอาวิธีการถายภาพทิวทัศน และการถายภาพบุคคลมาประยุกต ใชได
115 การถายภาพสิง่ กอสราง การประกอบภาพเปนเรื่องสําคัญจะตองมีสวนตาง ๆ ที่จําเปนสําหรับบานให ครบ เชน หลังคา กําแพงบาน ถนน ฯลฯ
การถายภาพบานที่มีตนไมมาก ๆ การถายภาพใหติดถนน ใบไมยอย ๆ ในสวนที่เปนฉากหนาจะชวย ใหไดภาพที่มคี วามลึกและมีทัศนมิติ
การถายภาพสิ่งกอสราง
116 ในภาพนี้เปนภาพของ “บานพิษณุโลก” ซึ่งปจจุบันไดดัดแปลงมาเปนที่อยูสําหรับผูดํารงตําแหนง นายกรัฐมนตรีของประเทศไทย การถายภาพสิ่งกอสรางนี้ สวนที่เปนพื้นน้ําจะชวยใหเกิดเงา ทําใหได ภาพที่นาดูยิ่งขึน้
4. การถายภาพสิ่งที่เคลื่อนไหว 4.1 การถายภาพสิง่ ที่เคลื่อนไหว เปนภาพอีกประเภทหนึ่งที่ไดรับความนิยมเปนอยางมาก ความสนุกของการถายภาพ ประเภทนี้นั้นขึ้นอยูกับการเลือกกดชัตเตอรในชวงเวลาทีเ่ หมาะสม สิ่งที่เคลื่อนไหวที่ไดรับความนิยม ในการถายภาพกันไดแกลักษณะของภาพดังตอไปนี้ 4.1.1 ภาพรถวิง่ รถในที่นี้ไดแกรถที่มีความเร็วสูง เชน จักรยานยนต รถยนต รถไฟ ฯลฯ ความสนุกของการถายภาพขึน้ อยูก บั การตั้งความเร็วชัตเตอรใหเร็ว การจัดเตรียมปรับโฟกัสไว ลวงหนา เพื่อใหไดภาพที่ชัดเจนและหยุดนิง่ 4.1.2 ภาพการเลนกีฬา เปนภาพของกําลังเลนกีฬา เชน การเลนบาสเกตบอล ฟุตบอล เทนนิส แบดมินตัน ฯลฯ ความสวยงามของภาพคือสีหนาของผูที่กําลังเลนกีฬาทาทางของผู เลนกีฬา ฯลฯ ภาพประเภทนีน้ ิยมการถายภาพในระยะใกลพอสมควรเพื่อที่จะไดภาพที่มีความกระจาง ชัดมากที่สุด 4.1.3 ภาพพิธีการตาง ๆ เปนภาพที่มีการเคลื่อนไหวอยางชา ๆ แตการถายภาพ ประเภทนี้ก็จําเปนที่จะตองถายภาพในจังหวะที่เหมาะสม เชน ภาพการรดน้ําสังขคูบาวสาว ภาพการ รับปริญญาบัตรหรือประกาศนียบัตร ฯลฯ การถายภาพสิง่ เคลื่อนไหวนีไ้ มวาจะเปนภาพรถที่กําลังวิ่งซึ่งมีทิศทางการเคลื่อนที่ที่ แนนอน การเลนกีฬาไมมีทศิ ทางการเคลื่อนที่ที่แนนอนแตเราก็พอกะไดวาเราจะถายภาพในชวงเวลา ใด สวนการถายภาพในพิธตี าง ๆ นั้น เราสามารถกะระยะและจังหวะของการถายภาพไดซึ่งจะได กลาวโดยละเอียดตอไป 4.2 หลักการถายภาพสิ่งเคลื่อนไหว หลักการถายภาพสิ่งที่เคลื่อนไหว มีหลักการที่ควรคํานึงถึงดังตอไปนี้ 4.2.1 ทิศทางของวัตถุที่เคลื่อนที่ หากวัตถุนั้นเคลื่อนที่ในแนวตั้งฉากกับกลอง จะตองตั้งความเร็วของชัตเตอรใหเร็วกวาวัตถุที่เคลื่อนที่ตามแนวเฉียง และวัตถุที่เคลื่อนที่เขาหาก กลองหรือเคลื่อนออกจากกลองตามลําดับ 4.2.2 อัตราความเร็วของวัตถุ โดยทั่วไปหากตองการใหเห็นภาพของวัตถุที่กําลัง เคลื่อนที่หยุดนิ่งชัดเจน จะตองตั้งความเร็วของชัตเตอรสูงกวาความเร็วของวัตถุที่เคลื่อนที่
117 4.2.3 ระยะระหวางวัตถุกับกลอง หากวัตถุนนั้ อยูใกลกลองมาก ความเร็วของชัต เตอรจะตองเร็วมากขึ้น สวนวัตถุที่อยไกลจากกลองความเร็วของชัตเตอรก็อาจชาลงได นอกจากจะตองตั้งความเร็วของชัตเตอร เพื่อใหเหมาะสมกับทิศทางของวัตถุที่ เคลื่อนที่อัตราความเร็วของวัตถุ และระยะระหวางวัตถุกับกลองแลว ยังจะตองคํานึงถึงเรื่องตาง ๆ ดังตอไปนี้ 4.2.3.1 เตรียมตัวใหพรอมเพื่อสามารถกดชัตเตอรไดทันที เชน การตั้ง ความเร็วของชัตเตอรการตั้งหนากลองหรือเอฟสตอป และการปรับหาโฟกัสในการถายภาพ 4.2.3.2 ในบางครั้งอาจตองปรับโฟกัสกอนการกดชัตเตอร ไดแกการถายภาพ การเลนกีฬาตาง ๆ เชน การชกมวย การเลนบาสเกตบอล การตีเทนนิส ฯลฯ ก็ใหตงั้ เฉพาะเอฟสตอป และความเร็วของชัตเตอรเอาไวลวงหนา พรอมทั้งหาโฟกัสอยางหยาบ ๆ เอาไว ในขณะที่มองผาน ชองมองภาพไปยังวัตถุ ก็ใหประกอบภาพ ปรับโฟกัสอยางละเอียด และกดชัตเตอรในจังหวะที่ เหมาะสม เชน ในขณะทีน่ ักมวยฝายหนึ่งชกถูกหนาของอีกฝายหนึ่ง หรือในขณะที่นกั บาสเกตบอล คนหนึ่งไดลูกและกําลังโยนลูกเขาหวง เปนตน ผูที่ทําหนาที่ถายภาพจะตองรูจักธรรมชาติของกีฬาแต ละชนิด 4.2.3.3 การตั้งหนากลองหรือปรับเอฟสตอป ในการถายภาพสิ่งที่เคลื่อนไหว นิยมการปรับเอฟสตอปสูง ๆ ตั้งแต 8, 11, 16, และ 22 ขึ้นไป เพื่อใหไดชว งระยะชัดลึกทําใหงายแก การถายภาพ โอกาสพลาดจะไดนอยลง 4.2.3.4 ความเร็วของชัตเตอร ความเร็วของชัตเตอรโดยทั่วไปนิยมความเร็ว ตั้งแต 1/125 วินาที ขึ้นไป ยกเวนภาพทีต่ องการภาพของวัตถุชัดแตฉากหลังเคลื่อนไหว 4.2.3.5 ระยะของวัตถุกับกลอง โดยทั่วไปแลวนิยมถายภาพในระยะกวา 4 เมตร ขึ้นไปในการถายภาพคน ทั้งนี้หากถายภาพในระยะใกลกวานี้ชว งระยะชัดจะสั้นมาก และ จะทํา ใหภาพไหวไมชัดเจน 4.2.3.6 ความสวางในขณะถายภาพ ความสวางในการถายภาพเปนสิ่งสําคัญ มาก เพราะหากมีแสงสวางมากพอ จะชวยใหสามารถตั้งความเร็วของชัตเตอรไดสูงขึ้น และ สามารถ ปรับเอฟสตอปใหไดตัวเลขสูงขึ้น เพื่อที่ชวงระยะชัดจะไดกวางขึ้น 4.2.3.7 การเลือกฟลมที่ใชในการถายภาพ โดยทัว่ ไปในการถายภาพกีฬาเปน การถายภาพในระยะไกล ทั้งนี้เนื่องจากผูถายภาพไมสามารถเขาไปถายภาพในระยะใกลไดเพราะติด ขอบสนาม เชน กีฬาฟุตบอล บาสเกตบอล จําเปนตองใชเลนสซูมดึงภาพ จะใชแฟลชก็ระยะไมถึง การเลือกฟลมที่มีความไวแสงสูงจะชวยแกไขปญหานี้ได
118 4.2.3.8 มุมในการถายภาพ ในการถายภาพสิ่งเคลือ่ นไหวการเลือกมุมถายภาพ เปนสิ่งสําคัญชวยใหไดภาพที่ดีที่สุด เชน การถายภาพมาแขง จักรยานยนตแขง เขานิยมถายภาพ บริเวณมุมเลีย้ วกีฬาฟุตบอลนิยมถายภาพบริเวณดานขางใกลประตูฟุตบอล ฯลฯ 4.2.3.9 เลือกถายภาพหลายระยะ การถายภาพสิ่งเคลื่อนไหวบางครั้งการ ถายภาพเพียงภาพเดียวไมสามารถสื่อความหมายไดครบถวน จําเปนตองมีการถายภาพ 3 ระยะ เพื่อ แสดงความตอเนื่อง เชน ภาพการเลนชิงชาของเด็ก ๆ อาจถายภาพเปน 3 ภาพ ภาพแรกเปนภาพ ระยะไกล เพื่อใหเห็นชิงชาหลาย ๆ อันโดยเลนเปนกลุม ภาพที่ 2 เปนภาพเต็มตัว เปนภาพระยะใกล และภาพที่ 3 เปนภาพถายใหเห็นเฉพาะใบหนาแสดงความสนุกสนาน เปนภาพระยะโคลสอัพ หรือ ระยะใกลมาก 4.2.3.10 ความรวดเร็วในการกดชัตเตอรในจังหวะที่เหมาะสม การกดชัต เตอรในจังหวะที่เหมาะสมเปนสิ่งที่สําคัญในการถายภาพประเภทนี้ เชน การถายภาพการรดน้ําสังขคู บาวสาวเรานิยมถายภาพในขณะที่ผูใหญจรดหอยสังขที่มอื เจาบาวหรือเจาสาว การรับปริญญาบัตรนั้น ก็ถือเอาจังหวะที่ในหลวงทรงยื่นปริญญาบัตรถึงมือบัณฑิตใหมพอดี หากถายภาพผิดจากจังหวะนีแ้ ลว ภาพจะหมดคุณคา หรือความหมายผิดไป
119 การถายภาพสิง่ ที่เคลื่อนไหวในภาพนี้ชื่อวา “กระโดด” โดย ศิริพงษ ทองสุขศรี แหงเทคนิคกรุงเทพ เปนภาที่ถายดวยความเร็วของชัตเตอรสูง ภาพจึงดูหยุดนิ่ง แตสีหนาของบุคคลในภาพไดแสดงใหเห็น ถึงการที่ไดออกแรงกระโดดมาอยางเต็มที่
การถายภาพสิง่ ที่เคลื่อนไหวในภาพ เปนการแขงขันมอเตอรไซค มีชื่อภาพวา “แขง” ของสําเภา มหาจี ระรัตนแหงวิทยาลัยเทคนิคกรุงเทพ การถายภาพแบบนี้นิยมถายภาพจากดานขาง ในชวงรถเลี้ยว เพื่อใหตดิ ภาพรถหลาย ๆ คัน
ภาพนกพิราบกําลังบินนี้เปนภาพของ วีระศักดิ์ สุตันทวีบูลย เปนภาพที่ถายโดยใชเลนสเทเลโฟโต หรือเลนสเทเลซูม เพื่อใหไดภาพนกที่อยูไ กลเขามาอยูในระยะใกลหรือขนาดของนกใหญมากขึ้น และ อาจจะใชมอเตอรไดฟเพื่อใหไดหลาย ๆ ภาพในขณะกดชัดเตอร โดยแตละภาพทิ้งชวงเวลากันเพียง เล็กนอย แลวนําภาพทีไ่ ดนนั้ มาเลือกใหไดภาพทีด่ ีที่สุด จังหวะการกางปกของนกดีที่สุด
120 5. การถายภาพในเวลา กลางคืน การถายภาพในเวลา กลางคืนมีอยู 2 วิธีดวยกันคือ การ ถายภาพโดยใชแฟลช และการ ถายจภาพโดยไมตองใชแฟลช 5.1 การถายภาพโดยใชแฟลช การถายภาพโดยใชแฟลชนัน้ สวนมากเกิดจากสาเหตุทสี่ ําคัญ 2 ประการดวยกัน คือ 5.1.1 เพื่อใชถายภาพในบริเวณทีม่ ีแสงสวางนอย เชน การถายภาพในเวลากลางคืน หรือการถายภาพภายในบาน หรือภายในรมเงาตาง ๆ 5.1.2 เพื่อใชลบเงาบนใบหนาของคน เมื่อถายภาพกลางแสงแดดในขณะทีเ่ ปนเวลา เที่ยงวันแสงจะสองลงมาจากดานบน การใชแฟลชจะชวยลบเงาบริเวณใตคิ้ว จมูก และ ใตคาง เปนตน 5.2 ประเภทของแฟลชที่ใชในงานถายรูป แฟลชที่ใชในงานถายรูปอาจแบงออกไดเปน 2 ชนิดดวยกันคือ 5.2.1 แฟลชหลอด (Bulb flash) เปนแฟลชที่ใชงานถายรูป ปจจุบันมีใชในกลองอิน สตราเมติก สวนแฟลชที่ใชกับกลองมินิเอเจอร หรือกลองสะทอนเลนสเดี่ยวไดรับความนิยมนอยแลว เนื่องจากแฟลชหลอดนี้มีราคาแพง ไมคุมกับรายจายที่เสียไป สูแฟลชอิเล็กทรอนิกสไมได 5.2.2 แฟลชอิเล็กทรอนิกส (Electronic flash) เปนแฟลชหทีใ่ ชหลอดที่มีอายุยืน แต ละหลอดถายไดเปนหลาย ๆ รอยครั้งไป แฟลชชนิดนีใ้ ชกับแบตเตอรี่แหง เชน ถานไฟฉาย และ แบตเตอรี่น้ํา จึงสะดวกแกการนํามาใชเปนอันมาก ในปจจุบันนีไ้ ดมบี ริษัทตาง ๆ ไดผลิตแฟลชออกา ใหใชงานทีมปี ระสิทธิภาพการทํางานสูง มีระบบคอมพิวเตอรทชี่ วยคํานวณปริมาณของแสงที่จะ สงออกไปในแตละคราว ใหเหมาะสมกับลักษณะของภาพทีตองการถาย มีการปรับมุมแฟลชเพือ่ ให แสงสะทอนเพดานหองไปยังดานหลังของวัตถุที่ตองการถายภาพ เปนการลบเงาที่บริเวณฉากหลังอัน เกิดจากการทีว่ ตั ถุบังแสงที่สองไปยังฉากหลัง กลองถายรูปโดยทั่วไปสามารถใชไดทั้งแฟลขหลอดและแฟลชอิเล็กทรอนิกส โดยทั่วไปแลวแฟลชหลอดกับแฟลชอิเล็กทรอนิกส ความสัมพันธระหวางความเร็วของชัตเตอรกับไฟ แฟลชที่แวบจะเปนไปโดยอัตโนมัติ เราเรียกวา ระบบซิงโครไนซ (Synchronising System) ซึ่งมีอยู 2 แบบคือ แบบ “เอ็กซ” และ “เอ็ม” แบบ “เอ็กซ” ใชกบั แฟลชอิเล็กทรอนิกสสวนแบบ “เอ็ม” (บาง กลองใช “เอฟพี”) ใชกับแฟลชหลอด ความสัมพันธในการทํางานระหวางความเร็วของชัตเตอร กับ ไฟแฟลชทั้ง 2 ชนิดนี้ ในขณะที่ไฟแฟลชแวบขึน้ แสงจากหลอดจะสงไปยังวัตถุที่ถูกถายแลวจะ สะทอนกลับไปสูกลอง เปนเวลาพอดีกับชัตเตอรทํางานโดยเปดรับแสงใหผานไปยังฟลมพอดีไสของ
121 หลอดไฟแฟลขทั้ง 2 ชนิดนี้ ตั้งแตเริ่ตนสวางจนสวางเต็มที่นั้นจะมีอัตราความเร็วไมเทากัน หลอดไฟ แฟลชหลอดนัน้ ไสหลอดเปนใยทังสเตนซึ่งจะตองไดรับความรอนอยางเพียงพอจึงจะสางซึ่งจะกิน เวลามาก สวนแฟลชอิเล็กทรอนิกสไดรบั กระแสไฟเพียงเล็กนอยก็จะแวบแลว ฉะนั้นรูเสียบทั้ง 2 ชนิดนี้จึงตองแยกจากกัน กลองบางชนิดอาจจะใชรูเสียบแฟลชรูเดียวกัน แตมีปุมสับเปลี่ยนตําแหนง ระหวาง “เอ็กซ” กับ “เอ็ม” หลักการตั้งความเร็วของชัตเตอรในการถายภาพดวยแฟลชนั้น โดยทัว่ ไป เรานิยมใชความเร็ว 1/60 วินาที เพราะสิง่ ที่ถูกถายภาพมักจะเปนภาพนิ่งอยูกับที่ โดยเฉพาะกลองที่ ใชชัตเตอรมาน สวนกลองที่ใชชัตเตอรระหวางเลนสอาจถายภาพดวยความเร็วชัตเตอร 1/125 วินาที จนถึง 1/500 วินาที 5.3 หลักที่ควรคํานึงถึงในการใชแฟลช การถายรูปโดยใชแฟลชนั้นสวนมากจะตองคํานึงถึงสิ่งตาง ๆ หลายประการ เชน ชนิดของแฟลช ระยะของการถายภาพ ฉากหลังของวัตถุสะทอนแสงหรือไม ฯลฯ การใชแฟลชติด กลองอาจจะสะดวกในการถายภาพ แตจะไดภาพที่มีลกั ษณะแบนเรียบและดูไมนมุ นวลในบางครั้งผู ถายภาพอาจจะใชวิธีชูแฟลชขึ้นเหนือศีรษะประมาณ 1 ฟุต ภาพที่ไดจะดูนุมนวลกวาถาเปนการ ถายภาพที่มีฉากหลังเปนพืน้ สีขาว การแหงนแฟลชขึ้นสูเพดานหองแลวถายภาพ อาจชวยลดเงาของ ฉากหลังอันเกิดจากวัตถุไปบังแสงจากแฟลชได ถาเปนการถายภาพภายในหองที่มีเพดานมืดทึบ หรือ หองสติวดิโอขนาดใหญๆ หรือหองเพดานสูงๆ ใหเพิ่มเอฟสตอปขึ้นอีก1สตอป(เชน เดิมใชเอฟสตอป 16 ใหลดเปน 11) ในทางตรงกันขามถาเปนหองเล็ก ๆ แตมีเพดานหรือผนังเปนสีขาวก็ใหลดหนา กลองลง เชน จากเอฟสตอป 16 เปน 22 5.4 การตั้งหนากลองหรือเอฟสตอปเมื่อใชแฟลช การตั้งหนากลองเวลาใชแฟลชชนิดหลอดใหคํานวณดังนี้ ใหการะยะทางจาก หลอดไฟไปยังวัตถุที่จะถายโดยคิดเปนฟุต แลวนําไปหาไกดนัมเบอร (Guide Number) ซึ่งเปน หมายเลขที่เขียนไวทดี่ านขางของหลอด ผลลัพธที่ไดจะเปน เอฟสตอป ตัวอยาง เชน ถาใชฟลมโก ดักเวอริโคม แพน โดยใชแฟลชหลอดนัมเบอร 5 ความเร็วชัตเตอร 1/60 วินาที ระยะจากแฟลชไปถึง ยังวัตถุที่ถูกถาย 20 ฟุต ตัวเลขไกดนับเบอรของแฟลชนัมเบอร 5 คือ 205 ถาเอาระยะ 20 ฟุต ไปหาร ผลลัพธที่ไดคือ 10.25 หากตัด .25 ออก คงเหลือ 10 ก็ใหตั้งเอฟสตอปที่ 11 ซึ่งเปนคาที่ใกลเคียงที่สุด ในกรณีที่ใชแฟลชหลายตัวก็ตองคูณดวยสแควรรูทของจํานวนหลอดสมมติวาหลอดไฟที่ใชเปนชนิด เดียวกัน ไฟแฟลช 2 หลอด ไกดนัมเบอร เทากับ 1.4 ไฟแฟลช 3 หลอด ไกดนัมเบอร เทากับ 1.7 ไฟแฟลช 4 หลอด ไกดนัมเบอรเทากับ 2.0
122 สําหรับการตั้งหนากลองที่ใชแฟลชอิเล็กทรอนิกสนั้น ตั้งจากตารางคํานวณทางดาน หลังของแฟลช ซึ่งบอกตัวเลขเปนตาราง หรือเขียนตัวเลขภายในวงกลม มีที่ตั้งความไวของฟลม(เอ เอสเอ.) แลวจึงเทียบระยะของการถายภาพ (ซึ่งจะเขียนบอกเปนเมตร หรือฟุต) กับเอฟสตอป หาก ระยะของการถายภาพเปนระยะใกลก็จะตองเปดหนากลองใหมีตวั เลขเอหสตอปสูง ๆ หรือรูรับแสง แคบ ๆ แตถาหากเปนการถายภาพในระยะไกลก็จะตองเปดหนากลองใหเอฟสตอปมีตัวเลขต่ํา ๆ หรือ รูรับแสงกวาง ๆ เปนตน 5.5 การถายภาพในเวลากลางคืนโดยไมใชแฟลช 5.5.1 การถายภาพในเวลากลางคืนโดยไมใชแฟลช เรานิยมถายภาพที่มลี ักษณะที่ สําคัญดังตอไปนี้ 5.5.1.1 การตกแตงดวยไฟสีในโอกาสตาง ๆ เนื่องในโอกาสวันสําคัญตาง ๆ เชน วันเฉลิมพระชนมพรรษา วันลอยกระทง งานแหคบไฟ วันสําคัญทางศาสนาที่มีการเวียนเทียนรอบ โบสถ ฯลฯ ในวันดังกลาวเหลานี้จะมีการตกแตงโคมไฟตาง ๆ ใหมคี วามสวยงามอยูแลวเปนโอกาสที่ นาถายภาพเปนอยางมาก 5.5.1.2 ภาพสถานที่ตา ง ๆ ที่มีการตกแตง โคมไฟ เชน ภาพตึกรามตาง ๆ ที่มี การประดับโคมไฟไว ไฟโฆษณาตามแหลงชุมนุมชน ตามหนาโรงภาพยนตร ไนทคลับ อนุสาวรีย น้ําพุ น้ําตก ฯลฯ 5.5.1.3 ภาพรถที่วิ่งสวนไปมาตามทองถนน โดยที่ตามทองถนนดังกลาวนีไ้ ดมี การตกแตงไฟไวบางพอสมควร หากมีภาพของรถที่วิ่งไปมาก็จะทําใหไดภาพที่มีชีวติ ชีวาขึ้น โดยจะ ไดภาพที่มี 2 สวน คือ สวนหนึ่งจะเปนภาพที่เห็นไดชัดเจน เชน บริเวณฉากหลังของภาพตาง ๆ อัน ประกอบดวยน้ําพุ อนุสาวรีย สวนภาพที่เห็นวามีการเคลื่อนไหว ไดแก รถยนตที่วิ่งไปมา 5.5.1.4 ภาพในลักษณะอื่น ๆ เชน การถายภาพโดยอาศัยแสงไฟที่แวบออกมา จากฟาแลบ การเลนรอบกองไฟ ภาพไฟทีก่ ําลังไหมตึกรามบานชอง ฯลฯ เปนตน 5.5.2 หลักในการถายภาพโดยไมใชแฟลช 5.5.2.1 การเลือกสถานที่ จะตองมีแสงอยูบางอาจจะนอย แสงนีจ้ ะตองเปนแสง ที่สองไปยังวัตถุที่ตองการถายภาพ 5.5.2.2 การเลือกฟลม หากไมใชขาตั้งกลองก็ควรใชฟลมที่มีความไวแสงสูง ๆ เชน ฟลมโกดัก ไทรเอ็กซ ซึ่งมีเอเอสเอ.400 แตถา หากใชขาตั้งกลองก็อาจจะใชฟลม ที่มีความไวแสง ต่ํา ๆ ได โดยการปรับใหความเร็วของชัตเตอรต่ําลงมา 5.5.2.3 ระยะของการถายภาพ ภาพทิวทัศนในเวลากลางคืนนีเ้ รานิยมถายภาพ ในระยะไกล ๆ ซึ่งจะชวยใหไดภาพที่มีความชัดลึกกวาการถายภาพในระยะใกล
123 5.5.2.4 วิธีการวัดแสง ใหหันกลองไปยังทิศทางของภาพที่ตองการถาย ปรับ เอฟสตอปใหไดตัวเลขต่ําสุดหรือรูรับแสงกวางที่สุด เพื่อหาความเร็วของชัตเตอรวาจะออกมาเทาใด 5.5.2.5 ปรับเอฟสตอปใหตัวเลขสูง ๆ ในการถายภาพทิศทัศนในเวลากลางคืน นั้น เนื่องจากเราใชขาตั้งกลองและสายลั่นชัตเตอร เราจึงนิยมปรับรูรับแสงไปที่ตัวเลขสูง ๆ เชน 16 หรือ 22 ทั้งนี้เพื่อใหชว งระยะชัดกวางมาก ๆ เพื่อใหไดภาพที่มีความชัดโดยตลอด 5.5.2.6 คํานวณหาเวลาที่เหมาะสม ในการถายภาพทิวทัศนในเวลากลางคืนนัน้ โดยทั่วไปจะตองใชความเร็วของชัตเตอรต่ํากวา 1 วินาทีดวยกันทั้งสิ้น ฉะนัน้ การถายภาพจําเปนตอง ตั้งความเร็วของชัตเตอรที่ บี. หรือ ที. วิธีการคํานวณจะไดกลาวตอนทายโดยละเอียดตอไป 5.5.2.7 ใชสามขาและสายลั่นชัตเตอร การใชสามขาและสายลั่นชัตเตอรนี้จะ ชวยใหกลองไมเคลื่อนในขณะถายภาพ ทําใหไดภาพที่มีความคมชัดสูง เหมาะสําหรับการถายภาพที่ กินเวลาหลาย ๆ วินาทีขึ้นไป สวนในการณีที่ไมมีสามขาและสายลั่นชัตเตอร อาจใชวิธียึดกลองติดกับ หนาตาง รั้ว ขอบประตู หลังคารถ สําหรับเปนที่วางกลอง หากเปนกลองสะทอนเลนสคูก็ใหใชสาย คลองคอ แลวในขณะถายภาพก็จะตองใชวธิ ีแนบชิดกับหนาอก สวนการกดชัตเตอรนั้นใหตั้งปุมถาย อัตโนมัติ เพื่อใหชวงของการลั่นชัตเตอรนั้นกลองจะไดไมสั่น 5.6 วิธีการคํานวณหาชวงเวลาในการตั้งความเร็วของชัตเตอร ในเวลากลางคืนความสวางทัว่ ๆ ไปมีนอย แตอยางไรก็ตามภาพทิวทัศนในเวลากลางคืน ก็ควรเปนภาพที่มีแสงสวางบางพอสมควร ฉะนั้นภาพที่เหมาะแกการถายภาพจึงควรเปนภาพที่ สามารถวัดแสงได ในการวัดแสงนัน้ อาจจะเปดรูรับแสงใหกวางสูงสุด หรือปรับความเร็วจของชัต เตอรมาที่ 1 วินาทีก็ได สมมติวาเมื่อปรับรูรับแสงใหกวางที่สุดแลว โดยอาจจะเปน 2.8 หรือ 1.9 หรือ 1.4 ก็ตาม ที หลังจากนัน้ ใหปรับความเร็วของชัตเตอรตามเครื่องวัดแสง โดยใหเข็มวัดแสงชีใ้ นตําแหนงที่ไมไป ทางบวก หรือ ทางลบ หลังจากนั้นจึงใชวธิ ีคํานวณเพื่อปรับเอฟสตอปไปที่ตําแหนงสูงสุด หรือ เชน 16 หรือ 22 ดังตารางในหนาถัดไป ในการนี้ขอสมมติวาจากเครื่องวัดแสงวัดไดเอฟสตอป 1.4 ความเร็วของชัตเตอรเทากับ 1 วินาที เราอาจเทียบตามตารางดังนี้ เวลาเปนวินาที่ 256 128 เอฟ – สตอป 22 16
64 11
32 8
16 5.6
8 4
4 2.8
2 2
1 1.4
ภายหลังจากการเทียบตารางโดยใชหลักทีว่ า หากปรับเอฟสตอปเพิ่มขึ้น 1 สตอปเวลา จะตองเพิ่มมากขึ้นอีก 1 สตอปดวย เพื่อที่ปริมาณของแสงที่ผานเลนสเขาไปทําปฏิกิริยากับฟลมพอดี
124 ฉะนั้นหากตองการใหเอฟสตอปเทากับ 22 จะตองตั้งความเร็วของชัตเตอรเทากับ 256 วินาที หรือ ประมาณ 4 นาที ซึ่งนับวาเปนชวงเวลาที่นานมากจําเปนตองใชขาตั้งกลองสายสั่นชัตเตอร และนาฬิกา สําหรับจับเวลา ในการถายรูปโดยใชชว งเวลานาน ๆ เชน 4 นาทีนี้ เราจะตองปรับความเร็วของชัตเตอร ไปที่ บี. ในขณะลั่นชัตเตอรใหกดที่ปุมสายลั่นชัตเตอรแลวคางเอาไว ล็อคปุมลั่นชัตเตอรเอาไวที่ ที. ใชนาฬิกาจับเวลาจนกระทั้งครบตามเวลา 4 นาที จึงปลดปุมล็อคชัตเตอรก็จะลั่นปดทันที ในการถายภาพทิวทัศนในเวลากลางคืน อาจจะเลือกสถานที่ที่มีอาคารสูง ๆ แตละชั้นมี โคมไฟ หรือแสงวิทยาศาสตรประดับไวมาก ๆ หรืออาจจะถายภาพถนนหนทางที่มีรถวิ่งสวนกัน ขวักไขว มีน้ําพุที่มีแสงสี อาคารบานเรือน หางรานที่มกี ารประดับไฟโฆษณามาก ๆ นอกจากนัน้ ใน การถายภาพในยามค่ําคืนอาจจะนําวิธีการพลิกแพลงตาง ๆ เชน การถายภาพซอน 2 ครั้งในฟลม เดียวกัน ภาพที่ไดจะเปนภาพที่มีความแปลกตา นาดู แตทั้งนี้กลองที่ใชในการถายภาพจะตองเปน กลองที่สามารถขึ้นชัตเตอรไดโดยฟลมไมเคลื่อนที่ ในปจจุบนั กลองอัตโนมัติไดววิ ัฒนาการกาวไปอยางรวดเร็ว สามารถถายภาพไดโดยการ ปรับเอฟสตอปตามตําแหนงที่ตองการ ใชขาตั้งกลองและสายลั่นชัตเตอร หันกลองไปยังทิวทัศนที่ ตองการถายภาพ ตั้งความเร็วของชัตเตอรไปที่ตําแหนงอัตโนมัติ ( A ) แลวลั่นชัตเตอรชัตเตอรก็จะ เปดคางตามเวลาที่เหมาะสม เพื่อใหแสงที่สะทอนจากวัตถุผานไปทําปฏิกิริยากับฟลมจนกระทั่งครบ ตามเวลา ชัตเตอรก็จะลั่นปดเองโดยอัตโนมัติ
125
ภาพนี้เปนภาพถายในเวลากลางคืนโดยไมใช แฟลช ใชแตเพียงแสงเทียน ถายโดยการ ใชขา ตั้งกลอง และสายลั่นชัตเตอร ภาพนี้มีชอื่ วา “นี่หรือชีวิต” ถายโดย ธงชัย หลวงพิทักษ
ภาพนี้มีชื่อวา “เลนคน เดียว” ถายภาพโดย สถิตย พูนทรัพย เปนภาพที่ถาย โดยไมใชแฟลช เชนเดียวกัน
126
6. การถายภาพเงาดําหรือภาพซีลลุเอ็ท ภาพเงาดําหรือภาพซีลลุเอ็ท ( Silhouette ) เปนภาพที่มีลักษณะคลายภาพถายในเวลา กลางคืน โดยเห็นเฉพาะรูปรางของสิ่งที่ตองการถายภาพเทานั้น สวนรายละเอียดตาง ๆ ไมเห็นเปน ภาพที่ตัดกับฉากหลังซึ่งเปนสีขาวหรือสีเทา ทําใหวัตถุที่ตองถายภาพเดนชัดเจนยิ่งขึน้ 6.1 ลักษณะของภาพเงาดํา ลักษณะของภาพเงาดําหรือภาพซีลลุเอ็ทที่ใครขอแนะนําใหถายภาพมีดังนี้ 6.1.1 ภาพทิวทัศน โดยเปนภาพของทิวทัศนตาง ๆ อาจจะเปนการถายภาพบริเวณ ชายหาดในขณะที่ดวงอาทิตยกําลังขึ้นหรือตก มองเห็นแสงออน ๆ ที่สองไปยังกอนเมฆและพื้นน้ํา โดยเห็นเงาดําของเกาะ ชายหาด พื้นน้ําทีเ่ ปนระลอก เงาของตนไม เงาของหนุมสาวที่กําลังเดินอยู บริเวณชายหาด คนกําลังตกปลา เงาของชาวประมง ที่กาํ ลังแลนอยูกลางทะเล ฯลฯ สิ่งตาง ๆ ที่กลาว มานี้จะมองไมเห็นรายละเอียด เห็นแตเพียงรูปรางเปนเงาดําเทานั้นเอง 6.1.2 วัตถุสิ่งของตาง ๆ โดยการจัดฉากสีขาวหรือสีเทาและใชดวงไฟสองไปยัง ฉากเพื่อใหวัตถุที่ตั้งขวางทิศทางของกลองกับฉาก วัตถุสิ่งของนี้อาจจะเปนแจกันใสดอกไม หุนจําลองที่มรี ูปรางสวยงาม ผลไม ฯลฯ การถายภาพชนิดนีจ้ ะไมเห็นรายละเอียดของวัตถุสิ่งของ เห็นแตเพียงรูปรางที่ปรากฏเดนอยูบนพื้นฉากหลังสีขาวเทานั้นเอง 6.1.3 ภาพคน การถายภาพเงาดําของคนนั้นอาจจะเปนการถายภาพคนเต็มตัว ครึ่ง ตัวหรือเฉพาะใบหนาก็ไดโดยเนนใหเห็นเฉพาะบางสวนที่ตองการใหเห็นบางสวนก็เปนเงาดํามืดทํา ใหเกิดความสงสัยหรืออยากที่จะดูภาพในลักษณะนี้เปนภาพที่ตองใชศลิ ปะเปนอยางมากในการ ถายภาพประเภทนี้เปนการดึงเอาความเดนความสวยของผูที่ไมคอยมีความสวยออกมาใหปรากฏ ใน การเลือกผูที่เปนแบบจึงนิยมเลือกเอาผูที่มีรูปรางสวยงามหรือรูปหนาดี ผมสวย มาเปนแบบในการ ถายภาพ 6.2 หลักในการถายภาพเงาดําหรือภาพซีลลุเอ็ท หลักในการถายภาพเงาดําหรือภาพซีลลุเอ็ท อาจสรุปเปนขอ ๆ ไดดังนี้ 6.2.1 เปนการถายภาพทวนแสง อาจจะเปนการถายภาพทวนแสงอาทิตยในขณะดวง อาทิตยที่กําลังขึ้นหรือกําลังตกก็ได ขอสําคัญในขณะนัน้ แสงจะตองไมจาจนเกินไป เพราะจะทําให ภาพที่ไดมีสีตัดกันสูงทําใหไมเห็นรายละเอียด 6.2.2 เปดรูรับแสงแคบ ๆ ในการถายภาพประเภทนี้เรานิยมเปนภาพที่มีลักษณะชัดลึก ชวงความชัดมาก ฉะนั้นจึงตองเปดรูรับแสงแคบ ๆ หรือเอฟสตอบสูง ๆ เชน 22 หรือ 16 เปนตน สวน ความเร็วของชัตเตอรนั้นจะเร็วหรือชาเพียงใดก็ได
127 6.2.3 ถายภาพในชวงเชาหรือกอนค่ํา ในเวลาดังกลาวจะไดเห็นดวงอาทิตยกลมโต มี ขนาดใหญ และสามารถมองเห็นไดดว ยตาเปลา ทําใหไดภาพของดวงอาทิตยที่สวยงาม นอกจากนัน้ ยังจะไดภาพของ ภูเขาสูง ๆ อนุสาวรีย เจดียตาง ๆ เรือที่กําลังแลนเขาฝง ฯลฯ 6.2.4 ใชอุปกรณในการถายภาพประกอบ อุปกรณตาง ๆ ที่ควรเลือกนํามาใชในการ ถายภาพประเภทนี้ นอกจากยางสําหรับครอบบังแสงที่สวมตอเลนสแลว ควรจะใชขาตั้งกลองหรือ สายลั่นชัตเตอรเขาชวย อาจจะใชฟลเตอรสีเหลือง หรือสีสม หรือสีแดง เพื่อใหทองฟามีสีคล้ํายิ่งขึ้น เพื่อที่เมฆจะไดเชนชัดเจนขึน้ 6.2.5 การจัดไฟเพื่อถายภาพ ในการถายภาพวัตถุที่นํามาจัดตั้ง หรือการถายภาพคน เพื่อใหไดภาพเงาดํานั้น เรานิยมใชดวงไฟอยางนอย 2 ดวงสองไปทีฉ่ ากหลังสีขาว โดยตั้งวัตถุขวาง กั้นระหวางกลองกับฉาก โดยไมใชดวงไฟสองไปยังวัตถุเลย 6.2.6 การปรับแสง โดยทั่วไปแลวในการถายภาพเงาดําหรือภาพซีลลุเอ็ทนี้ เรานิยม ปลอยแสงใหผานเลนสไปยังฟลมใหนอยกวาปกติเล็กนอย อาจจะ 1 หรือ 2 สตอป ซึ่งจะชวยใหได ฟลมที่ไดผานการลางมาแลวมีลักษณะใสเปนสวนใหญ สะดวกในการนํามาอัดขยายภาพ 6.2.7 การลางฟลม ในการถายภาพเงาดํานี้ เพื่อสะดวกในการนําฟลมมาอัดขยาย หาก เปนภาพเงาดําทั้งมวนก็ควรนํามาลางดวยน้ํายาลางฟลมที่ใหสีตัดกันสูง หรือลางโดยใชชว งเวลาลาง นานกวาธรรมดา ก็จะไดฟล มที่มีสีตัดกัน จัดเหมาะสําหรับนํามาอัดขยายเปนภาพเงาดํา หรือภาพ ซีลลุเอ็ท
ตัวอยางของภาพเงาดําหรือซีลลุเอ็ท มีชื่อ วาภาพ “สูเหยาสูเรือน” ถายภาพโดย จิต วิมล กิจเจริญผล แหงมหาวิทยาลัย รามคําแหง
128
7. การถายภาพวัตถุสิ่งของ 7.1 การถายภาพวัตถุสิ่งของเปนการถายภาพในระยะใกล เพื่อใหเห็นรายระเอียดของ สิ่งของที่ตองการถายภาพอยางชัดเจน มีการดึงสิ่งที่เปนลักษณะเดนของวัตถุออกมาปรากฎใหเห็นใน ภาพ ภาพวัตถุสิ่งของที่เรานิยมถายภาพกันไดแกภาพที่มลี ักษณะดังตอไปนี้ 7.1.1 เครื่องใชตาง ๆ ภายในบาน เปนการถายภาพเพื่อใหเห็นความสวยงามของการจัด บาน หรือจัดอาคารสถานที่ ใชประโยชนในการโฆษณาขายเครื่องเรือนตางๆ เชน ชุดรับแขก โตะ เขียนหนังสือ โตะรับประทานอาหาร เตียงนอน ตูเสื้อผา ตูใสหนังสือ อางลางหนา ฯลฯ ความสวยงาม ของสิ่งเหลานั้นๆ กับสถานที่ ตลอดจนการเลนเงาและแสง ฯลฯ 7.1.2 อาหารและเครื่องดื่ม ในการถายภาพอาหารและเครื่องดืม่ ตางๆ เราเนนใหเห็น ความนารับประทานของอาหาร เชนไอศกรีมเปนกอนแข็ง เบียรซึ่งเย็นเจีย๊ บจนหยดน้ําเกาะ อาหารที่ รอนจนควันลอยขึ้น ผลไมซึ่งแสดงความสดและผลไมขนาดใหญ ฯลฯ ภาพประเภทนี้เรานิยมใชเพื่อ ประโยชนในการโฆษณาสินคาประเภทอาหาร อาจจะเพื่อไวใชในงานโฆษณาในหนาหนังสือพิมพ โทรทัศน และภาพยนต เปนตน 7.1.3 ของใชของคน เชน การถายภาพนาฬิกา แวนตา แหวน ปากกา ความนาใชของ สิ่งเหลานี้เราจะเห็นไดชดั เจนเมื่อประดับอยูที่ตัวบุคคล เชน แวนตาจะนาใชหรือไมจะตองเห็น ในขณะสวมอยู ปากกาจะนาใชก็จะดูไดในขณะเขียน เสื้อจะสวยจะตองอยูใ นขณะทีก่ ําลังสวมใส ฯลฯ 7.1.4 ศิลปวัตถุตา ง ๆ เชน ภาพของพระพุทธรูป ศิลปกรรมสมัยใหม หุนจําลองของ ตัวอยาง ในการถายภาพประเภทนี้เรานิยมการเลือกมุมที่สวยงาม การใหแสงที่เหมาะสมเพื่อใหไดภาพ ที่สวยงามที่สดุ และเหมาะกับลักษณะของวัตถุมากที่สุด 7.2 หลักในการถายภาพวัตถุสิ่งของมีดงั นี้ 7.2.1 ศึกษาลักษณะเดนของวัตถุนนั้ ๆ ในการที่จะถายภาพวัตถุสิ่งของตาง ๆ นั้น จะตองศึกษาลักษณะเดนของวัตถุสิ่งของนั้น ๆ ใหเขาใจเสียกอน วาตองการเนนใหเห็นวาสิ่งนั้นนากิน นาใช หรือนาจับตองอยางไร แลวจึงตอย ๆ หารายละเอียดในดานอืน่ ๆ ตอไป 7.2.2 เลือกวิธีการใหแสง ในการถายภาพประเภทนี้มีทั้งที่ใชแสงสวางจากดวงอาทิตย แสงจากหลอดโฟโตฟลัด แสงจากแฟลชหลอดหรือแฟลชอิเล็กทรอนิกส โดยทั่วไปแลวเรานิยมการ ปลอยใหแสงเขาเพียงดานเดียว สวนอีกดานหนึ่งจะใชแผนสะทอนแสงเขาชวย ซึ่งในดานทีใ่ ชแผน สะทอนแสงนีจ้ ะมีความเขมของแสงนอยกวา
129 7.2.3 การเลือกฟลมที่ใช หากมีความประสงคที่จะนําไปขยายเปนภาพขนาดใหญ ควร ใชฟลมที่มีความไวแสงต่ํา เพื่อที่จะนํามาลางฟลมและนําไปขยายเปนภาพขนาดใหญไดโดยฟลม เนื้อ ไมแตก แตถาไมมีความประสงคที่จะตองนําไปขยายเปนภาพขนาดใหญแลว และเครื่องมือประกอบ อื่น ๆ ก็ไมมี เชน ขาตั้งกลองและสายลั่นชัตเตอร ก็ควรเลือกฟลมที่มีความไวแสงสูง ๆ เพื่อใหถายภาพ ไดโดยไมตองใชขาตั้งกลองและสายลั่นชัตเตอร เขาชวย 7.2.4 การเปดรูรับแสง หากตองการใหภาพมีความชัดมากก็ควรตั้งเอฟสตอปสูง ๆ หรือเปดรูรับแสงแคบ ๆ เชน 16 หรือ 22 แตถาตองการใหไดภาพชัดเจนเฉพาะวัตถุสิ่งของที่ตองการ ถายภาพ ก็ควรปรับเอฟสตอปไปที่ตัวเลขต่ํา ๆ เชน 1.2, 1.8, 2, 2.8 ก็จะทําใหฉากหลังเบลอวัตถุ สิ่งของที่ถายภาพก็จะเดนยิ่งขึ้น อยางไรก็ตามเกีย่ วกับเรื่องนี้เปนเรื่องละเอียดออนมากฉะนัน้ จึงควร ตรวจเช็ค “ชวงระยะชัด” ใหดี ซึ่งจะดูไดจากกลไกที่อยูที่วงแหวนรอบเลนสกลองหรือปุมตรวจเช็ค “ชวงระยะชัด” 7.2.5 การตั้งระดับกลอง โดยทั่วไปแลวเรานิยมตั้งกลองใหอยูในระดับสูงกวาวัตถุ สิ่งของที่ตองการถายภาพเล็กนอย จะชวยใหไดภาพที่สวยงามและชัดเจนขึ้น 7.2.6 การตั้งมุมกลอง การตั้งมุมกลองเปนเรื่องที่มีความสําคัญเปนอยางมาก ควรจะ การถายภาพมุมไหนจึงจะสื่อความหมายมากทีส่ ุด ไดมีการศึกษาเสียกอนวาวัตถุสิ่งของชนิดใด สวยงามที่สุดและเกิดเงาสวยงามที่สุด 7.2.7 ระยะของการถายภาพ โดยทัว่ ไปแลวการถายภาพวัตถุสิ่งของนี้มักเปนการ ถายภาพในระยะใกล โดยไมเกินกวา 3 ฟุต ยกเวนการถายภาพเครื่องใชภายในบาน แตอยางไรก็ตาม ระยะของการถายภาพนีจ้ ะขึน้ อยูกับขนาดของวัตถุ หากวัตถุมีขนาดใหญก็จะตองถายภาพในระยะไกล หากเปนวัตถุทมี่ ีขนาดเล็กจะตองเขาไปถายในระยะใกล และถาเปนการถายภาพในระยะใกลมากก็ จะตองใชอุปกรณตาง ๆ เขาชวย เชน โคลสเลนส หรือโคลสอัพทิวบ หรือเบลโล เปนตน 7.2.8 การใชอุปกรณประกอบ อุปกรณที่ใชในการถายภาพวัตถุสิ่งของนี้ อาจจะตองใช ไฟสําหรับสอง เลนสสําหรับถายภาพ ขาตั้งกลองและสายลั่นชัตเตอรเพื่อใชในการถายภาพดวย ความเร็วชัตเตอรต่ํา ฉากที่จะชวยใหวัตถุทตี่ องการถายภาพนั้นเดนชัดเจนขึ้น ฯลฯ
130
ในภาพนี้เปนภาพเครื่องสําอาง ที่ถายมาเพื่อประโยชนการโฆษณา
8. การถายภาพดอกไม การถายภาพดอกไมเปนการถายภาพในระยะใกล และตองการความสวยงามมากในการ ถายภาพดอกไมโดยใชฟลมขาวดําเพื่อใหเกิดความสวยงามนั้นเปนเรื่องยาก จําเปนจะตองนําเอา ความรูในเรื่องของการใหแสง การใชฟลเตอรเพื่อเพิ่มสีตัดกันและการใชอุปกรณในการถายภาพใน ระยะใกลเขาชวย ซึ่งจะไดกลาวเปนเรื่อง ๆ ไป
131 8.1 ลักษณะของการถายภาพดอกไม ในการถายภาพดอกไมนั้นเรานิยมการถายภาพเฉพาะดอกไมจริง ๆ เพียง 1 ดอก โดยมี ใบ กานดอก และฉากหลังเล็กนอยเปนสวนประกอบ ลักษณะของดอกไมที่ดีควรจะเปนดอกไมที่มี ลักษณะในชวงใกลบานเต็มที่ ยังไมมีตําหนิใด ๆ เปนภาพที่มีความชัดเจนทั่วทั้งดอก มีสีที่แตกตางจาก ใบและฉากหลังที่จะชวยขับใหดอกไมเดนชัดเจนยิ่งขึ้น ดอกไมที่นยิ มถายภาพไดแก ดอกบัว ดอก กุหลาบ ดอกพูระพงหรือดอกชบา ดอกกลวยไมประเภทดอกใหญ เชน แคทลียา ฯลฯ สวนดอกไม อื่นๆ ไดรับความนิยมรองลงมา เชน ดอกมะลิ ดอกกลวยไมประเภทหวาย ดอกเข็ม ฯลฯ 8.2 หลักในการถายภาพดอกไม หลักในการถายภาพดอกไมอาจจะสรุปไดเปนขอ ๆ ดังนี้ 8.2.1 กลองที่ใชในการถายภาพ ควรเปนกลองที่ไมมีการเหลือ่ มของภาพ เชน กลอง สะทอนเลนสเดี่ยว สวนกลองสะทอนเลนสคู กลองมินิเอเจอร ไมควรนํามาใช เพราะจะไมสะดวกใน การนํามาใชกบั โคลสอัพเลนส หรือมาโครเลนส ซึ่งจะตองถอดเลนสตัวเดิมออก 8.2.2 การเลือกฟลมที่ใช นิยมใชฟลมที่มีความไวแสงสูง ๆ เพื่อใหไดภาพที่มีความ แตกตางระดับของสีไดดี ในการลางฟลมนิยมใชน้ํายาลางเพื่อใหไดฟลมเนกาตีฟเนื้อละเอียดเพื่อ สะดวกในการนําไปอัดขยายตอไป นอกจากนั้นการเลือกฟลมนิยมใชฟล ม ประเภทแพนโครมาติกซึ่งมี ความไวตอแสงทุกสี ทั้งนี้เนือ่ งจากการถายภาพดอกไมอาจจะตองเจอกับสีหลาย ๆ สี เชน สีขาว มวง เหลือง แดง สม ของดอกไม สีน้ําเงินของสีทองฟา เปนตน 8.2.3 ใชขาตั้งกลองและสายลั่นชัตเตอร เพื่อสะดวกในการปรับโฟกัสใหเทีย่ งตรง เพื่อที่ กลองจะไดไมขยับเนื่องจากการถายภาพในระยะใกล และเมื่อกดปุมลัน่ ชัตเตอร กลองจะไดไมขยับ โดยเลื่อนเขาหรือถอยออก ซึ่งจะมีผลทําใหการปรับโฟกัสคลาดเคลื่อน 8.2.4 การใชอุปกรณในการถายภาพในระยะใกล โดยทั่วไปเรานิยมใชโคลสอัพเลนส หรือมาโครเลนส หรือโคลสอัพทิวบ ฯลฯ ทําใหสามารถเขาไปถายในระยะที่ใกลกวาธรรมดา ทําให ไดภาพของดอกไมที่จะปรากฎในภาพมีขนาดใหญมากขึน้ 8.2.5 การใชฟลเตอร การใชฟลเตอรในการถายภาพดอกไมนั้นมีวัตถุประสงคเพื่อให ดอกไมที่ตองการถายภาพมีความเดนชัดยิง่ ขึ้น ตัดกับสีของใบไมและฉากหลังยิ่งขึ้น การที่เราจะ เลือกใชฟลเตอรสีอะไรนั้น ขอใหกลับไปอานในเรื่องหลักการใชฟลเตอรอีกที่ ซึ่งไดกลาวโดยละเอียด มาแลว 8.2.6 การปรับหนากลอง เนื่องจากการถายภาพดอกไมเปนการถายภาพในระยะใกล และใชโคลสอัพเลนส ชวงระยะชัดจะตองสั้นอยูแลว ฉะนั้นเพื่อใหภาพของดอกไมที่มีขนาดเล็กได
132 ชัดเจนทัว่ ทั้งดอก เราจึงควรปรับเอฟสตอปตัวเลขสูง ๆ หรือรูรับแสงแคบ ๆ เชน 22 หรือ 16 สวน ความเร็วของชัตเตอรนั้นหากจะตั้งความเร็วต่ํามาก ๆ ก็ไมเปนไร เพราะเราใชขาตั้งกลองและสายลั่น ชัตเตอรอยูแลว 8.2.7 การใชแสงไฟชวย แสงที่นิยมนํามาใชในการถายภาพมีทั้งแสงสวางจากดวง อาทิตย ซึ่งเรานิยมถายภาพในชวงเชาหรือเย็นที่มีแสงสวางนอย ๆ แตถาหากเปนการถายภาพโดยใช หลอดไฟโฟโตฟลัดหรือไฟแฟลช เรานิยมสองทางดานขางเพื่อหลีกเลี่ยงภาพดอกไมแบนและไมมีมติ ิ 8.2.8 การเลือกมุมในการถายภาพ ดอกไมในแตละชนิดมีมุมทีม่ ีความสวยงามไม เหมือนกัน เชน ดอกบัว ดอกกุหลาบ นัน้ สวยทุกแงมมุ ไมวาจะเปนดานขางหรือดานตรง จึงเหมาะ สําหรับคนฝกหัดถายภาพในระยะแรก แตถาไปถายภาพดอกไมนั้นจะยากกวา เพราะไมสามารถ ถายภาพใหเกิดความชัดเฉพาะดอกได จะตองชัดทั้งชอ ทําใหภาพขาดความเดนชัดไป นอกจากนั้นการ เลือกผิดมุมทําใหไมสามารถถายภาพใหชัดทั่วทั้งดอกได 8.2.9 การตรวจชวงระยะชัด ในการถายภาพดอกไมนั้น เนือ่ งจากเปนสิ่งที่มีขนาดเล็ก มาก และมีความหนาหรือมีมิติพอสมควร จึงจําเปนที่จะตองตรวจเช็คชวงระยะชัดอยางละเอียดโดยดู จากการมองผานชองมองภาพไปยังดอกไม ในขณะกดปุมตรวจเช็ดชวงระยะชัด เปนตน ในการถายภาพของดอกไมเปนสิ่งที่สนุกมาก และจะตองใชการฝกหัดและแกไข ขอบกพรองตาง ๆ ภายหลังจากการถายภาพมา หากไดมีโอกาสฝกบอย ๆ ก็จะชวยใหไดภาพดีและ สมบูรณมากขึ้น
ภาพดอกกุหลาบและดอกชบา
133
แบบทดสอบเรื่องการถายภาพแบบตาง ๆ
จากภาพขางบนนี้ จงตอบคําถามตอไปนี้ใหเขาใจชัดเจน 1. ภาพนีจ้ ุดเนนอยูที่ใด 2. ภาพนีแ้ สงเขามาจากดานใดมากที่สุด 3. ภาพนี้ถายภาพดวยความเร็วของชัตเตอรสูงหรือต่ํา 4. การตั้งมุมกลองในการถายภาพนี้ ผูถายภาพอยูใ นลักษณะยืนหรือนัง่ 5. จังหวะในการถายภาพนี้ ควรอยูในลักษณะใด 6. ทักษะที่สําคัญที่สุดในการถายภาพนี้อยูท ี่ใด (การปรับโฟกัส, การประกอบภาพ การกดชัตเตอรในจังหวะที่เหมาะสม หรือการถายเพื่อใหไดความแปลก) 7. ภาพนี้มีความสมดุลของภาพดีหรือไม 8. ภาพนี้เปนภาพที่ถายในตอนเชา ตอนเทีย่ ง หรือตอนเย็น 9. ภาพนี้เปนภาพถายประเภทใด 10. ภาพนี้เปนภาพที่ถายตามแนวตั้งหรือแนวนอน เฉลย 1.เด็กผูชายทีก่ าํ ลังกระโดด 3. ความเร็วชัตเตอรสูง 5. เด็กลอยตัวสูงสุด 7. สมดุลดี อาจหนักทางดานขวาเล็กนอย 9. เปนภาพสิ่งเคลื่อนไหว
2. ทางดานขวา 4. กําลังนั่งถายภาพ 6. การกดชัตเตอรในจังหวะที่เหมาะสม 8. ตอนเชาหรือตอนเย็นเพราะเงาทอดยาว 10. แนวนอน
134
9. การถายภาพสัตว 9.1 ในการถายภาพสัตว หากจะแบงประเภทตามลักษณะของการถายภาพ และประโยชน ของการใชงานอาจจะแบงออกไดเปน 4 ประเภทดวยกันคือ 9.1.1 สัตวเลี้ยงภายในบาน ไดแกสัตวเลี้ยงเพื่อเปนเพื่อนทีใ่ กลชิด อันไดแก สุนัข แมว ฯลฯ และสัตวเลี้ยงเพื่อความสวยงามและเพื่อความเพลิดเพลิน ไดแก กระรอก หนูพุก กระตาย นก ชนิดตาง ๆ ไกแจฯลฯ การถายภาพมักเนนในดานความนารัก ความเปนเพื่อนใกลชิดกับผูเลี้ยง และ ความแสนรู รูจ ักประจบเจาของ 9.1.2 สัตวเศรษฐกิจ ไดแกสัตวทนี่ ํามาเลี้ยงเพื่อเปนการคา เพื่อใชงาน หรือเพื่อเปน อาหารของมนุษย เชน หมู เปด ไก หาน ปลา วัว ควาย แพะ ชาง มา ฯลฯ ในการถายภาพสัตวประเภท นี้มักเนนถึงความสมบูรณ ลักษณะดี เติบโตเร็ว ใหผลผลิตสูง และเหมาะแกการเปนพอพันธุหรือแม พันธุ เมื่อนําสัตวชนิดนั้น ๆ มาเลี้ยง จะสามารถนําผลกําไรมาใหผูเลี้ยงไดมากมาย 9.1.3 สัตวเลี้ยงภายในสวนสัตว สวนสัตวในปจจุบันไดรับความนิยมมาก มีทั้งที่เปน ของรัฐบาลและเอกชน มีทั้งภายในกรุงเทพ ฯ และตางจังหวัด สวนสัตวในปจจุบนั มีทั้งสวนสัตวปด คือการเลี้ยงสัตวไวภายในกรงขนาดเล็ก และมีสวนสัตวเปด โดยการเลี้ยงสัตวภายในพื้นที่ขนาดใหญ ปรับปรุงสภาพโดยรอบใหใกลเคียงธรรมชาติ ในสวนสัตวของรัฐบาล เชนที่ สวนสัตวดุสิต สวนสัตว เขาเขียว ชลบุรี สวนสัตวเชียงใหม ฯลฯ จะเนนในดานมีสัตวมากประเภทที่สุด ทั้งภายในประเทศและ ภายนอกประเทศ จากทัว่ ทุกมุมโลก สวนสวนสัตวของเอกชน เชน สวนสัตวตามโรงแรมและ ศูนยการคา ฟารมจระเข สมุทรปราการ ฯลฯ จะเนนในดานสัตวทแี่ สนรู คุนเคยกับคนไดงาย หรือ สัตวที่แปลก ๆ จากสวนตาง ๆ ของโลก มีการโฆษณาใหผูไปดูมากมาย เปนตัวเสริมใหผูไปใชบริการ ของศูนยการคาและโรงแรมมากยิ่งขึ้น 9.1.4 สัตวตามธรรมชาติ ไดแกสัตวตามวนอุทยานตาง ๆ เชน เขาใหญ ทุงนเรศวร จะมี สัตวปาประเภทตาง ๆ ใหไดเห็น เชน เสือ ชาง กวาง เกง ฯลฯ นักนิยมถายภาพสัตว จะมีอุปกรณ ตางๆ ในการถายภาพ เชน เทเลซูม หรือ เทเลโฟโต นอกจากนัน้ ก็ยังมีสัตวในทองถิน่ ตาง ๆ เชน นก ปากหางทีว่ ัดไผลอม นก ผีเสื้อ ตัวบุง ในสวนทั่ว ๆ ไป 9.2 หลักการถายภาพสัตว หลักการถายภาพสัตว ไมวาจะเปนสัตวเลีย้ งภายในบาน สัตวเลี้ยงภายในสวนสัตวและ สัตวธรรมชาติ โดยทั่วไป เรามีหลักในการถายภาพที่พอสรุปไดเปนขอ ๆ ดังตอไปนี้ 9.2.1 ความรูเรื่องสัตวที่ตองการถายภาพ ในการถายภาพสัตวชนิดใดก็ตาม จําเปน จะตองศึกษาถึงนิสัยใจคอของสัตวชนิดนัน้ ๆ เชน กระรอกชอบอยูตามโพลงไม เสือในสวนสัตวชอบ ออกมาเดินในยามเชา สวนตอนบายจะนอนหลับภายในถ้ํา นกนางนวลชอบกินกากหมู ฯลฯ และ
135 ลักษณะสัตวทไี่ ดรับความนิยม หรือมีราคาแพง เชน ลักษณะของพันธุแทของสุนัขพันธุหลังอาน แมวพันธุสีสวาท ไกแจยิ่งตัวเล็กยิ่งมีราคา ไกไขตองตัวเล็กกระดูกเชิงกรานใหญ ฯลฯ ตลอดจนทายืน หรือทานอนทีส่ วยงามของสัตวนานาชนิด เชน สุนัขนั่งลิ้นหอย แมวนอนบนหลังคา ฯลฯ 9.2.2 การใชอุปกรณในการถายภาพ ในการถายภาพสัตวจําเปนตองใชอุปกรณตาง ๆ ประกอบ เชน การใชเทเลซูม หรือเทเลโฟโต เพื่อดึงภาพสัตวในระยะไกลใหเขามาใกล เชน การ ถายภาพสัตวในปา นกทีก่ ําลังบิน ฯลฯ การใชอุปกรณที่ใชในการถายภาพสัตวทมี่ ีขนาดเล็ก เชน โคลสอัพเลนส โคลสอัพทิวบ หรือ เลนสมาโคร เพื่อใชในการถายภาพตัวบุง แมลง ปลาตีน ผีเสื้อ แมลงปอฯลฯ ตลอดจนการใชแฟลช เพือ่ ใชในการถายภาพสัตวในเวลากลางคืน การใชขาตั้งกลอง และสายลั่นชัตเตอร เพื่อใชในการถายภาพดวยความเร็วชัตเตอรต่ํา การใชมุงสีเขียวพลางตัวและการ ใชกลองถายภาพจําลองในการถายภาพนก หรือรังนก 9.2.3 การใชเครื่องลอ ในการถายภาพสัตวจําเปนตองรูถึงนิสัยใจคอของสัตว เพื่อชวย ใหไดภาพดีทสี่ ุด ในการใชเครื่องลอนั้นอาจจะใชกระดูกยางลอใหสุนัขสนใจเขามาคาบ การใชปลา ตะเพียนลอใหลูกแมวสนใจเขามาเลนโดยใชเทาหนาตะปบ 9.2.4 การใชเสียง เปนกลวิธีอีกอยางหนึ่งทีจ่ ะชวยใหสัตวสนใจ เชน การใชกระปอง บรรจุหินแลวเขยาเพื่อลอใหลูกสุนัขสนใจ ทําหนาแปลก ๆ ใหถายภาพ การใชกระดาษแกวหอของขยี้ ใหเกิดเสียงลอใหลูกแมวเกิดความสนใจทําหนาแปลก ๆ ใหถายภาพ ตลอดจนการทําเสียงเลียนแบบ สุนัข และแมว เพื่อใหไดทาทางแปลก ๆ ของสุนัขและแมว ทําใหไดภาพที่ดี ๆ นารัก และแปลกตา 9.2.5 การใชอาหาร การใชอาหารมัน ๆ เชน ปลาทอด ขาวเกรียบ กากหมู ลอใหสุนัขกิน เพื่อใหสุนัขเลียปากตัวเอง ก็จะไดภาพสวย ๆ ไปอีกลักษณะหนึ่ง 9.2.6 การใชคนชวย โดยใหคนทีท่ ําหนาที่เปนผูชวยในการจับสัตวนั้น ๆ มาถายภาพ ชวยทําใหเกิดเสียง ชวยเอาอาหารมาลอ เชน การเอาตุก ตา หรือเศษกระดาษผูกเชือกแกวง ก็จะชวยให ไดภาพที่มี่ความสวยงามไปอีกลักษณะหนึ่ง 9.2.7 การเลือกฉากหลัง ในกรณีที่เราสามารถเลือกฉากหลังได เชนการถายภาพสัตว เลี้ยงภายในบาน การถายภาพสัตวในธรรมชาติที่เคลื่อนไหวอยางชา ๆ ตัวบุง มด ตัวหนอน เราอาจจะ จัดฉากหลังได โดยการใชเปนแผนกระดาษสี ผาผืนโต ๆ ที่มีสีตัดกับสัตวที่ตองการถายภาพ ก็จะชวย ใหไดภาพที่มคี วามนาดูมากยิ่งขึ้น 9.2.8 มุมกลองและระยะการถายภาพ ในการถายภาพสัตวนานาชนิด โดยเฉพาะพวกนก แมว สุนัข และสัตวเศรษฐกิจตาง ๆ หากถายภาพใหไดเปนมุมเงย เอาฉากหลังเปนทองฟาหรือทิวทัศน ก็จะชวยใหภาพสัตวนั้นมีความนาดูยิ่งขึ้น ดังนั้นในบางครั้งชางภาพจําเปนจะตองนอนราบกับพื้น เพื่อใหไดภาพที่มีความสวยงาม นาดูมากทีส่ ุด สวนระยะของการถายภาพหากถายภาพไดในระยะใกล มากเทาใด ความกระชับของภาพก็จะมีมากขึ้นเทานั้น ชวยใหสามารถเห็นรายละเอียดอยางชัดเจน
136 9.2.9 การใชสิ่งอืน่ ๆ ประกอบ เพื่อชวยใหไดสัตวที่มีความแปลกตา อาจจะเปน ภาพลูกสุนัขทีก่ ําลังกินนมแมแมว ลูกสุนขั ที่กําลังนั่งตักคน ปลาโลมากําลังโดดขึ้นเหนือน้ําเพื่อลอด หวง สัตวที่มีชวี ิตกับสัตวสตาฟ เด็กกับสัตวเลี้ยง สิ่งเหลานี้จะชวยใหไดภาพที่มีความนาดูยิ่งขึ้น
137
บทที่ 5 การถายภาพดิจิตอล เมื่อคิดจะเลนกลองดิจิตอลลและภาพถายระบบดิจิตอล คําถามมากมายเกิดขึน้ ทันที แมวาคุณ จะรอบรูและเชี่ยวชาญเรื่องกลองและการถายภาพดวยฟลมเปนอยางดีทวาการเปลี่ยนจากกลองใชฟลม ไปเปนกลองดิจิตอลนั้น มีสงิ่ ตาง ๆ มากมายใหคณ ุ เรียนรู และศึกษาเพื่อทําความเขาใจใหถองแท จะ ไดประโยชนอยางเต็มที่ อยางไรก็ตามคุณไมตองถึงกับนับหนึ่งใหม เพราะพื้นฐานเดิมทางดานการ ถายภาพสามารถนํามาใชได โดยตองศึกษาพื้นฐานของระบบการถายภาพดิจิตอลใหเจาใจเสียกอน และแนนอนเรือ่ งราวที่จะนําเสนอในหนังสือนี้จะเกี่ยวของกับคอมพิวเตอร อยางไรก็ตามเทคโนโลยี หลายอยางในปจจุบันชวยใหผูที่ตองการถายภาพโดยที่สดุ ทายเปนภาพบนแผนกระดาษ สามารถใช งานไดโดยไมตองพึ่งพาคอมพิวเตอร แตถาตองการใชงานใหไดเต็มประสิทธิภาพ คุณก็หลีกเลี่ยง ไมไดที่จะตองใชคอมพิวเตอรรวมกับกลองถายภาพดิจิตอล
อะไรคือภาพถายดิจิตอล? ภาพดิจิตอลสรางขึ้นมาจากจุดสี่เหลี่ยมขนาดเล็กที่เรียกวา Picture Element หรือที่นิยมเรียก กันวา Pixel จุดเหลานีแ้ ตละจุดมีสีหนึ่งสี เหมือนกับภาพศิลปะที่ศิลปนสรางขึ้นมา โดยใชวัสดุชิ้นเล็ก ๆ หลาย ๆ สี มาประกอบกันนับหมืน่ นับแสนชิ้น จนกลายเปนภาพทีเ่ หมือนภาพขึน้ มา จนตาของเรา แยกจุดเหลานัน้ ไมออก มองเห็นเปนภาพถายที่เหมือนจริงตามธรรมชาติ หากคุณเปดภาพดิจิตอลจาก คอมพิวเตอร แลวซูมภาพขยายขึ้นมาก็จะเห็นจุดสี่เหลี่ยมดังกลาว แตเมื่อซูมกลับไปที่อัตราขยาย 100% หรือเล็กกวาก็จะมองไมเห็น Pixel สวนเครื่องพิมพภาพแบบอิงคเจ็ตพริ้นเตอรก็ใชหลักการ เดียวกันคือ ใชหมึกสีพิมพเปนจุดสีแตละสีที่ มีขนาดเล็กมาก พิมพเปนภาพถายอัน สวยงาม
ภาพศิลปะที่ทาํ ขึ้นมาจากเม็ดสีขนาดเล็ก จํานวนมากหลักการคลายกับพิกเซลสีขนาด เล็ก ๆ รวมกับเปนภาพถายดิจิตอล
138
1. ขนาดภาพและจํานวนพิกเซล คุณภาพของภาพถายดิจิตอลที่พิมพออกมาหรือแสดงบนจอมอนิเตอร ขึ้นอยูกับจํานวน พิกเซลเปนหลัก ถามีจํานวนพิกเซลมากในพื้นที่เทาเดิม คุณภาพก็จะดีขึ้น และสิ่งนี้บางครั้งเราจะ เรียกวา Resolution ยิ่งมีจํานวน พิกเซลมากเทาไหร การแสดงรายละเอียด ของภาพก็จะมากขึ้น ตามลําดับ นอกจากนีจ้ ะทําใหภาพมีความคมชัดมากขึ้นดวย นัน้ หมายถึงวาการนําภาพดิจิตอลไปขยาย ใหมีขนาดใหญ ตองใชภาพที่มีจํานวนพิกเซลมากพอ จึงจะไดภาพทีด่ ูเปนธรรมชาติ หากใชภาพที่มี จํานวนพิกเซลต่ํา การขยายภาพจะทําใหมองเห็นพิกเซลของสีแตละสีอยางชัดเจน แตกตางกับการอัด ขยายภาพดวยฟลม ถาขยายมากจะมองเห็นเกรนภาพเปนจุด ๆ ขนาดภาพดิจิตอล จะวัดกันโดยใช จํานวนพิกเซลในแนวนอนคูณดวยพิกเซลในแนวตั้ง เชน 1600 x 1200 พิกเซล เทากับ 1.92 ลาน พิกเซล เปนตน ซึ่งคุณจะเห็นวากลองดิจิตอลสวนใหญจะโฆษณาโดยระบุวากลองของตนมีความ ละเอียดเทาใด อาจจะเปน 2 หรือ 3 ลานพิกเซลหรือมากกวาการเลือกซื้อกลองดิจิตอลที่มีความละเอียด สูงกวายอมดีกวาแนนอน แตอยาลืมวาราคาจะสูงตามขึ้นไปดวยเชนกัน
ภาพดานบนแสดงใหเห็นวาเมื่อดูภาพจากมอนิเตอร ที่ 100% จะมีความคมชัดสวยงามเหมือนจริง แตถาซูม ขยายขึ้นมาดูที่ 600% จะมองเห็นพิกเซลเปนรูป สี่เหลี่ยมขนาดเล็กอยางชัดเจน (ขวาบน) และเห็นชัด มากขึ้นเมื่อซูมเพิ่มเปน 1200% (ขวา)
139
2. อิมเมจ เซ็นเซอร กลองถายภาพดิจิตอลมีสวนประกอบหลัก ๆ คลายกับกลองที่ใชฟลม แตที่แตกตางมากที่สุด คือเปลี่ยนจากการรับภาพดวยฟลมไปเปนหนวยรับภาพที่เรียกกันวา Image Sensor ประกอบไปดวย พิกเซลจํานวนมาก ขึ้นอยูก ับวาออกแบบมาใหมีความละเอียดมากนอยเทาใด ในแตละพิกเซลของ อิมเมจ เซ็นเซอร จะประกอบไปดวย โฟโตไดโอด ทําหนาที่แปลงภาพที่เกิดจากแสงไปตกกระทบ วัตถุแลวสะทอนผานเลนสเขามา แปลงใหเปนสัญญาณดิจิตอล โดยทั่วไป อิมเมจ เซ็นเซอร ในกลอง ดิจิตอล จะใชชุดอุปกรณที่เรียกกันวา CCD (มีกลองเพียงไมกี่รุนทีใ่ ชแบบอื่น) ตอไปนี้จะขอเรียกวา CCD แทนอิมเมจเซ็นเซอร ซึ่งหลายคนขนานนามให CCD วา ดิจิตอลฟลม เพราะมันทําหนาที่ เหมือนกับฟลมนั้นเอง เซ็นเซอรภาพในกลองดิจติ อลทําหนาที่รับภาพแทนการใช ฟลมในกลองทั่ว ๆ ไป สวนใหญใช CCD หรือ CMOS คุณภาพจากกลองดิจิตอลจะขึ้นอยูกับเซ็นเซอรภาพโดยมี หนวยวัดเปนพิกเซล หากเปนกลองคอมแพคจะมีความ ละเอียดประมาณ 2-4 ลานพิกเซล กลองแบบ SLR บางรุนมี ความละเอียดถึง 6 ลานพิกเซล และมากกวา 10 ลานพิกเซล ในดิจิตอลแบ็ค ที่ใชกับกลองขนาดกลางหรือขนาดใหญ ภาพ ทางดานลางแสดง CCD แบบบันทึกครั้งเดียว
จอมอนิเตอรโดยทั่วไปจะแสดงภาพที่ 72 dpi ภาพ ดานขวานี้เปนมอนิเตอรที่ปรับความละเอียดไวที่ 640 x 480 พิกเซล แสดงภาพทีม่ ีความละเอียด 640 x 480 พิกเซล ขยาย 100% เต็มจอพอดี
140 ปจจุบัน CCD มีหลายขนาด และเปนสวนสําคัญที่สุด รวมทั้งมีราคาสูงที่สุดในกลองดิจิตอล แตละตัว CCD ที่มีขนาดใหญจะมีราคาแพง นิยมใชในกลองระดับมืออาชีพ เชน กลองแบบ SLR หรือ กลองขนาดกลางที่ใชดิจิตอลแบคแทนแมกกาซีนฟลม สําหรับกลองคอมแพคดิจิตอลมีขนาดตั้งแต 1/3 นิ้ว, 1/2 นิ้ว หรือ 2/3 นิ้ว เปนตน เมื่อเทียบกับขนาดกับฟลม 35 มม.แลว ขนาดของ CCD โดยทั่วไปจะเล็กกวา เชน CCD ขนาด 2/3 นิ้วจะมีขนาด 8.8 x 6.6 มม. ในขณะที่ฟลม มีขนาด 24 x 36 มม.
เซ็นเซอรภาพแบบตางๆ อิมเมจเซ็นเซอรที่ใชในกลองดิจิตอลยุคแรก ๆ ราว 4-5 ปที่ผานมา มีสองแบบคือ Area Array จะเปน CCD ที่มีขนาดเต็มพื้นที่ในการรับภาพ วิธีนี้ถาตองการความละเอียดสูง ๆ ตองใช CCD ที่มี ขนาดใหญ มีพื้นที่รับภาพมาก ๆ ทําใหตนทุนการผลิตสูง จึงมีการคิดคนแบบ Linear ขึ้นมาใช CCD เปนแถวยาวสแกนจากดานหนึ่งไปยังอีกดานหนึง่ ของพื้นที่รับภาพ ซึ่งจะสังเกตไดวาแบบหลังนี้ให ความละเอียดสูงมาก แตมีปญหาคือการถายภาพแตละภาพใชเวลานาน เหมาะกับการถายภาพสิ่งที่อยู นิ่ง ไมมีการเคลื่อนไหว กระทั่งในปจจุบนั กลองดิจิตอลเกือบทั้งหมดเปนแบบ Array เหลือแตกลองที่ ใชในสตูดิโอถายภาพประเภทดิจิตอลแบคเพียงไมกี่รุนเทานั้นที่ยังใชแบบ Linear ทั้งนี้เนื่องมาจาก CCD มีราคาที่ลดลงมากแลวนั้นเอง
เซ็นเซอรภาพในปจจุบนั เปนแบบ One – shot ถายภาพครั้งเดียว ตัวเซ็นเซอรจะรับแมสีของแสงทั้ง สามสี คือ R, G, B พรอมกัน จากนัน้ สงตอไปยัง หนวยประมวลผลกอนที่จะจัดเก็บลงในแผนการด หรือหนวยความจําตอไป
Area Array Sensors ออกแบบให CCD เต็มพื้นที่รับภาพ คลายกับการรับภาพดวยฟลม เมื่อ กดชัตเตอร ชุดเซ็นเซอรภาพทั้งหมดจะรับภาพพรอม ๆ กันแตวิธีนี้ยงั แบงรูปแบบออกเปน 4 อยางคือ แบบใชชิพตัวเดียวถายภาพครั้งเดียว โดยวางตําแหนงฟลเตอร 3 สี RGB บนโฟโตไดโอดแตละชิน้ สลับไปมา หลังจากรับภาพแลวสีทั้งสามจะถูกรวมเปนภาพเดียว วิธีนี้ใชกับกลองดิจิตอลเกือบทั้งหมด ตอมาเปนแบบชิพตัวเดียว แตถาย 3 ครั้ง โดยแตละครั้งตองใชฟลเตอร 3 สี บังหนาอิมเมจเซ็นเซอรที ละสี ไมสามารถใชถายภาพสิ่งเคลื่อนไหวได และแบบชิพสองตัวถายภาพพรอมกัน ตัวแรกถายสีแดง
141 และน้ําเงิน อีกตัวถายสีเขียว วิธีนี้ตองผานกระบวนการ Interpolation เพื่อปรับภาพใหมีสีถูกตองตาม ธรรมชาติ สุดทายคือใชชิพสามตัวถายครั้งเดียว ชิพแตละตัวจะทําหนาที่รับภาพสีแดง เขียวและน้ําเงิน ตามลําดับ กลองแบบนี้จะใหภาพที่มีความละเอียดสูงมาก แสดงสีไดเยี่ยม ความลึกของสีสูงถึง 16 บิต ตอสีหรือ 48 บิต RGB แตราคาสูงมากทีเดียว
Leaf Voice ดิจิตอลแบ็ครุน นี้เหมาะสําหรับใชถายภาพหุนนิ่ง เพราะออกแบบใหถายภาพซ้ํากัน 3 ครั้ง (RGB) รวมเปนภาพสีหนึ่งภาพ โดย CCD ที่ใชมีความละเอียด 6 ลานพิกเซล การถายภาพซ้ํา 3 ครั้ง ทําใหความละเอียดสูงถึง 18 ลานพิกเซล เหมาะสําหรับงานสิ่งพิมพขนาดใหญ เชน ภาพโปสเตอร โดยที่คุณภาพสูงไมแตกตางกับการใชฟลม ขนาดใหญ เชน 120 หรือ 4 x 5 นิ้ว หรือจะเลือกถายภาพ ขาวดําก็ได โดยถายภาพเพียงครั้งเดียว การใชงานจะเหมาะสมกับสดูดิโอถายภาพนิง่ เพื่องานโฆษณา แคตตาล็อคและงานศิ ลปะตาง ๆ Linear Sensors ปจจุบันใชในกลองดิจิตอลระดับไฮเอนดบางรุน วางตําแหนง CCD เรียงเปน แถวยาว หนึง่ แถวหรือมากกวา เมื่อกดชัตเตอรถายภาพ ชุดเซ็นเซอรจะทําการกวาดภาพหรือสแกน ภาพจากดานหนึ่งไปยังอีกดานหนึ่งตามพื้นที่ของภาพทั้งหมด การถายภาพแตละภาพจึงจะตองใชเวลา พอสมควร สวนความละเอียดคิดตามพืน้ ที่การสแกนภาพในแนวตั้งคูณแนวนอน สวนใหญจะมีพนื้ ที่ มากเทากับพืน้ ที่ของฟลมขนาด 120 หรือฟลมแผน 4 x 5 นิ้ว ขนาดไฟลจึงใหญมากกวาสิบลานพิกเซล สําหรับเครื่องสแกนเนอรทใี่ ชแสกนภาพหรือฟลมใชหลักการนี้ในการสแกนภาพ จึงไมนาแปลกใจที่ สแกนเนอรสามารถสแกนภาพไดความละเอียดสูงกวากลองดิจิตอลแตมีราคาถูกกวามาก
142
Phase ONE เปนผูผลิตดิจิตอลแบคสําหรับใชกับ กลองภายภาพขนาดกลางและกลองขนาดใหญ(4 x 5 นิ้ว) ออกแบบใหใชแทนฟลมแบคหรือแมกกาซีน ฟลม ขนาดเล็กกะทัดรัด ถายภาพเพียงครัง้ เดียว ให ภาพที่มีคุณภาพสูง โดยใชเซ็นเซอรภาพแบบ CCD ขนาด 36.9 x 24.6 มม. ความละเอียด 6.4 ลาน พิกเซล หรือ 3120 x 2060 พิกเซล แสดงสีได 42 บิต สามารถถายภาพซ้ําได 3 ครั้ง เพิ่มความละเอียดสูง กวา 15 ลานพิกเซลหรือ 5300 x 3056 พิกเซล เซ็นเซอรภาพ(FOVEON) ออกแบบตางจาก เซ็นเซอรภาพแบบ CCD ทั่ว ๆ ไป โดยมี ทั้งหมดสามชัน้ หรือสามเลเยอร โดยในแต พิกเซลจะรับสีได 3 สี ขึ้นอยูกับวาแสงที่ตก กระทบจะมีสีอะไร ชั้นบนสุดรับสีน้ําเงิน ถัด ลงมารับสีเขียว และสีแดงอยูลางสุด ทําให ภาพที่ไดมีโทนสีดีเยีย่ ม มีความคมชัดสูง เก็บ รายละเอียดตาง ๆ ไดครบถวนสมจริงตาม ธรรมชาติ ใกลเคียงกับการใชฟลม เริ่มใชครั้ง แรกในกลอง Sigma SD-9 ซึ่งเปนกลองแบบ SLR Fujifilm 4 Generation Super CCD Systems นับตั้งแตป 1999 ฟูจิเริ่มผลิตเซ็นเซอรภาพสําหรับกลองดิจิตอล โดยใชชื่อวา Super CCD ผลิตกลองออกมาทั้งสําหรับ มืออาชีพและสมัครเลน กระทั่งถึงวันนี้ Super CCD ได พัฒนาสูยุคที่สี่แลว โดยมีจุดเดนที่ความไวแสงสูงถึง ISO 1600 สีสันและความคมชัดดีเยี่ยม สามารถบันทึก ไฟลวิดีโอไดถึงขนาด VGA ที่ 30 เฟรม / วินาที และ เก็บรายละเอียดไดดีทั้งโทนมืดและสวางเหมือนฟลม
143
เปลี่ยนแสงใหเปนดิจิตอล กระบวนการสรางภาพดิจิตอลจะเริ่มตนจากแสงที่ผานเลนสเขามาตกกระทบกับ CCD โดย มีชัตเตอรเปนตัวควบคุมปริมาณแสง ซึ่งระบบชัตเตอรสวนใหญมี 3 แบบคือ อิเล็กทรอนิกสชัดเตอร เซ็นเซอรอยูในชุด CCD โดยจะตัดแสงทันทีเมื่อปริมาณแสงพอดีตามที่ปรับตั้งเอาไว และอิเล็กโทร เมคคานิก ชัตเตอร เปนชุดชัตเตอรกลไกทีค่ วบคุมดวยอิเล็กทรอนิกสเหมือนในกลอง 35 มม.ทั่ว ๆ ไป (แบบนี้มกั ใชในกลองดิจิตอล SLR) สุดทายคืออิเล็กโทรออฟติคัล ชัตเตอร เปนแบบอิเล็กทรอนิกสอยู ทางดานหนา CCD หลังจาก CCD รับภาพแลว จะแปลงสัญญาณภาพเปนดิจติ อล สงผานไปยังหนวยประมวลผล หรือ อิมเมจโพรเซสซิ่งทําการคํานวนและวิเคราะห โทนภาพสวนมืด สวนสวาง และรายระเอียดตาง ๆ สุดทายจะจัดเก็บขอมูลภาพลงบนสื่อหรือการดซึ่งเปนหนวยความจําขนาดเล็กชนิดถอดเปลี่ยนได
เริ่มจากแสงที่ตกกระทบกับวัตถุ ภาพแสดงกระบวนการสรางภาพภายในกลองดิจิตอล สะทอนผานไปยังเลนส ซึ่งมีไดอะแฟรมควบคุมปริมาณแสง (รูรับแสง) จากนัน้ จึงผานตอไปยัง ฟลเตอรอินฟราเรด ที่อยูทางดานหนาเซ็นเซอรภาพเชน CCD โดยมีอุปกรณแปลงภาพใหเปนสัญญาณ ดิจิตอล คือ ACD Converter สุดทายไดขอมูลดิจิตอลที่มีรหัสเลข 0 และ 1 เรียกวา Binary Number
144
3. ความลึกของสีและขนาดไฟล การที่ภาพดิจิตอลจะสวยงามใกลเคียงกับธรรมชาติมากหรือนอย จะขึน้ อยูกับ CCD (Charged Couple Device) ที่ใชวามีการแสดงสีไดมากนอยแคไหน เราเรียกสวนนี้วา Color Depth หรือความลึก ของสี มีหนวยวัดเปนบิต ยิ่งจํานวนบิตมากเทาได การแสดงสีและโทนภาพจะมากขึ้นไปตามลําดับ แสงที่ผานเลนสไปยัง CCD ที่ใชรับภาพยังเปนระบบอะนาลอคแตเมื่อถูกแปลงโดย ACD Converter ขอมูลที่ไดจะเปนสัญญาณดิจิตอล (Binary Digits) ซึ่งเหมือนกับที่คอมพิวเตอร ทัว่ ๆ ไปใชในการ ประมวลผลนั้นเอง โดยใชคา ตัวเลขเพียงสองชุดคือ 0 และ 1 มีคาต่ํา สุดคือเลขสองชุดหรือ 2 บิต (1 บิตคือขาวดํา) สามารถเปลี่ยน แปลงได 4 แบบ ดังนี้ 00 (=0), 01 (=1), 10 (=2), 11 (=3) คาตัวเลขนี้เองที่ทําใหภาพมีโทนที่แตกตางกัน ภาพที่มีสี 2 บิต จึงมีเพียง 4 โทน คือ ดํา, เทาเขม, เทาออน, ขาว ทํานองเดียวกัน ถาภาพมี 3 บิต จะแสดง โทนได 8 โทน ถาจํานวนบิตมากขึ้น โทนภาพก็จะ มากตามไปดวย เชน 4 บิต = 16 โทน 8 บิต = 256 โทน ภาพสี RGB ที่แสดงสีได 8 บิตตอสี หรือรวมทั้งหมด 24 บิต ตองนําตัวเลขของพิกเซลทั้ง หมดมาคูณกัน จึงจะทราบไดวาแสดงสีได เทาไหร คือ 256R x 256G x 256B เทากับ 16.7 ลานสี ซึ่ง กลองดิจิตอลเกือบทั้งหมดในปจจุบันแสดงสีได 24 บิต หรือ 16.7 ลานสี แตก็มกี ลองคอมแพคบางรุน เชน Canon Pro70 แสดงสีไดถึง 30 บิต หรือบางรุนแสดงสีไดลึกมากถึง 36 บิต เทากับกลองดิจิตอล ในระดับมืออาชีพ การที่มจี ํานวนบิตมากจะทําใหมีโทนภาพที่ละเอียดมากยิ่งขึน้ ผลที่คือภาพที่มี รายละเอียดเหมือนจริงตาม ธรรมชาติ นั่นเอง และจํานวนบิตของสีจะสัมพันธกับขนาดของไฟลภาพ ดังตอไปนี้ 8 bits = 1 byte 1,024 byte = 1 kilobyte (KB) 1,024 kilobyte = 1 megabyte (MB) 1,024 megabyte = 1gigabyte (GB)
145
บน : ฟลม 35 มม. ขนาด 24 x 36 มม. เทากับเซ็นเซอรภาพ ของกลองดิจิตอล บางรุน เชน Canon EOS Ids, Contax N Digital หรือ Kodak DCS Pro 14n บน : Nikon D1x, D100 ใช CCD ขนาด 2.7 x 15.6 มม. CCD ขนาด 2/3 นิ้ว
CCD ขนาด นิ้ว
CCD ขนาด 1/3 นิ้ว
146
4. อัตราสวนของภาพ การใชฟลมถายภาพขนาด 35 มม. จะไดภาพบนแผนฟลม ขนาด 24 x 36 มม. อัตราสวนคือ 1:50 ถานําไปอัดขยายบนกระดาษขนาด 4 x 6 นิ้ว จะไดภาพทีพ่ อดีกบั ฟลม เพราะมีอัตราสวน 1:50 เทากัน แตจอมอนิเตอรของคอมพิวเตอรทวั่ ไปนัน้ มีอัตราสวน 1:33 แสดงความละเอียดที่ 640 x 480, 800 x 600 หรือ 1024 x 768 พิกเซล อัตราสวนของภาพที่ไดจากกลองดิจิตอลจึงมีขนาด 1.33 เมื่อนํา ภาพไปพิมพดว ยการดาษขนาด 4 x 6 นิ้วภาพที่ไดจะไมเต็มกระดาษ หรือถาใชกระดาษ 8 x 10 นิว้ ภาพจะใกลเคียงมากที่สุด เพราะกระดาษขนาดนี้อัตราสวนคือ 1:29 Image Width x Height Aspect Ratio 35 mm Film 36 x 24 mm 1.50 Display Monitor 800 x 600 pixels 1.33 Nikon 950 1600 x 1200 1.33 Photo Paper 4 x 6 inches 1.50 Photo Paper 8 x 10 inches 1.29
ภาพนี้ถายจากกลองดิจิตอล Nikon D1 ขนาดภาพ คือ 2000 x 1312 พิก เซล เมื่อปรับขนาดภาพใหมีความ กวาง 8 นิ้ว จะไดความสูง 12.2 นิ้ว
เมื่อนําภาพไปพิมพดวยกระดาษขนาด 8 x 10 นิ้ว จะตองตัดสวนของภาพทิ้งไปทั้งสองดาน เพื่อใหความสูงเทากับ 10 นิ้ว ตามขนาดของ กระดาษ
147
5. ความไวแสง ขอดีอีกอยางหนึ่งของกลองดิจิตอลคือ ใชเซ็นเซอรภาพที่สามารถปรับความไวในการรับแสง ไดหลายระดับ แตกตางกับฟลมที่มีคาความไวแสงคงที่ การเปลี่ยนคาความไวแสงตองเปลี่ยนฟลม แต กลองดิจิตอลสามารถเลือกคาความไวแสงที่ตองการไดตลอดเวลา เพื่อความเหมาะสมกับสภาพแสง หรือสิ่งที่ตองการถายภาพ ความไวในการรับแสงของเซ็นเซอรภาพ ไมวาจะเปน CCD, CMOS หรือแบบอื่น ๆ จะใชวิธี เทียบคากับคาความไวแสง ISO ที่ใชในกลองฟลม ซึ่งสังเกตุไดจากสเปคของกลองดิจิตอลที่มักใชคํา วา “เทียบเทากับความไวแสง ISO …” โดยกลองแตละรุนจะมีคาความไวแสงไมเทากัน กลองบางรุนมี คาความไวแสงเริ่มตนที่ ISO 100 และสูงสุด 400 บางรุนอาจจะเริ่มตนที่ ISO 50 และสูงสุดถึง 3200 เลยทีเดียว ขอควรจําอยางหนึ่งของการใชกลองดิจิตอลคือ กลองจะมีระบบปรับความไวของแสง อัตโนมัติตามสภาพแสงที่ใชถายภาพหากถายในที่มืด กลองจะเลือกความไวแสงใหสูงขึ้น เพื่อให สามารถบันทึกภาพได การใชความไวแสงสูงจะไมมเี กรนหยาบเหมือนกับฟลม แตจะปรากฎการ เหลื่อมล้ําของสีหรือพิกเซล เรียกวา Noise ทําใหภาพที่ไดไมสวยงามเทาที่ควร อยางไรก็ตามเรา สามารถเขาไปแกไขในฟงกชั่นเมนูเลือกปรับคาความไวแสงเอง หากตองการใหไดภาพที่มีคุณภาพดี ที่สุด ควรเลือกใชคาความไวแสงที่ ISO ต่ําสุด หากแสงไมพอใหใชแฟลช หรือปรับความเร็วชัตเตอร ต่ําแลวใชขาตัง้ กลองชวย การปรับความไวแสงใหสูงขึ้นควรเปนทางเลือกสุดทายเทานั้น ความไวแสง ที่สูงจะมีประโยชนในกรณีทตี่ องการความเร็วชัตเตอรที่สูงขึ้นทําใหภาพคมชัด มีระยะชัดลึกมากขึ้น หรือชวยใหแฟลชทํางานไดไกลขึ้น เปนตน
148 กลองดิจิตอลเกือบทั้งหมดสามารถเปลี่ยนความ ไวแสงหรือ ISO ไดอัตโนมัติตามสภาพแสงที่ใช ถายภาพหากถายภาพในอาคารที่มีแสงนอยโดย ไมใชแฟลช กลองจะเลือกความไวแสงสูง แตถา ถายภาพกลางแจงจะเลือกความไวแสงที่ตา่ํ ลง แต ผูใชสามารถปรับเลือกคาความไวแสงที่ตองการ เองได เพื่อใหไดผลตามแบบที่ตองการ เชน การ ถายภาพที่ตองการหยุดความเคลื่อนไหวตาง ๆ เพียงปรับความไวแสงใหสูงขึ้น จะทําใหได ความเร็วชัตเตอรที่สูงขึ้น ตามดวย โดยภาพจะไม ปรากฎเกรนหยาบเหมือนกับฟลม แตจะปรากฎ การเหลื่อมล้ําของสีหรือที่เรียกวา Noise ถาเปน กลองระดับไฮเอนด จะปรากฎ Noise ที่นอยมาก
149
6. ขนาดภาพ ยังมีการเขาใจผิดคอนขางมากเกีย่ วกับเรื่องของขนาดภาพ และความละเอียดหรือจํานวนของ พิกเซล ผูผลิตกลองตางพยายามชักจูงใหผูซื้อเขาใจวา ความละเอียดในกลองของตนนั้นเพียงพอกับ การใชงานทัว่ ๆ ไป ซึ่งเปนเพียงขอเท็จจริงสวนหนึ่งเทานั้น เชนกลองดิจิตอล 2 ลานพิกเซลสามารถ พิมพภาพขนาด 8 x 10 นิ้วได เรามาดูกันวาจริงเท็จแคไหน ถาคุณใชอิงคเจ็ตพริ้นเตอรพิมพภาพจาก โปรแกรม Adobe Photoshop จะพบวาภาพหยาบมาก ทัง้ ๆ ที่เครื่องพิมพมีคุณภาพสูง ดูตัวอยางภาพที่ โชวใหดูก็คมชัดเหมือนการใชฟลม ทั้งนี้เพราะคา Resolution ถูกกําหนดไวที่ 72 dpi ตามการแสดงผล ของจอมอนิเตอร แตถาลองปรับเพิ่มคา Resolution ใหสูงขึ้นเชน ภาพขนาด 1600 x 1200 pixel เปดดู Image Size จาก Photoshop จะระบุ Resolution 72 dpi หากเปลี่ยนเปน 150 dpi ขนาดภาพจะเปลี่ยน จาก 22 x 16 นิ้วเปน 8 x 10 นิ้วเมื่อพิมพภาพใหมคณ ุ ภาพจะดีขึ้น แตยังไมคมชัดเทาที่ควร กระทั่ง เปลี่ยนเปน 300 dpi ขนาดภาพ 4 x 5 นิ้ว ภาพจะคมชัดดีที่สุด ในทํานองเดียวกับการนําภาพไปอัด ขยายจากมินแิ ลปที่เปนระบบดิจิตอล สวนใหญจะพิมพภาพที่ความละเอียด 200 – 400 dpi หากคุณ กําหนดไวที่ 400 dpi (ดีที่สุดใกลไมตางกับการใชฟลม) ขนาดภาพสําหรับ 3 ลานพิกเซลจะเหลือเพียง 3 x 4 นิ้วเทานั้น หากตองการภาพ 8 x 10 นิ้ว ตองการไฟลภาพที่มีความละเอียดถึง 4200 x 3200 พิก เซล หรือ 14 ลานพิกเซล!!! อยางไรก็ตามการพิมพภาพที่ 200 dpi ก็ยังอยูในเกณฑที่ยอมรับได นั่น หมายถึงวากลองที่มีความละเอียดเพียง 3 ลานพิกเซล (1600 x 1200 พิกเซล) จะพิมพภาพจากมินแิ ลป ใหมีคุณภาพดีไดในขนาด 6 x 8 นิ้ว
ภาพทางดานขวาเปนตัวอยางเปรียบเทียบกับภาพที่มองเห็นจากอมอนิเตอร หากกําหนดความละเอียดของ ภาพที่ 72 dpi จะไดภาพขนาด 22 x 16 นิ้ว เมื่อเปลี่ยนความละเอียดเปน 144 dpi ขนาดภาพจะเล็กลงเหลือ 8 x 11 นิ้ว (เหมาะสําหรับการพิมพแบบอิงคเจ็ท) แตถาเปลี่ยนเปน 300 dpi จะไดขนาดเพียง 3.84 x 5.28 นิ้ว (เหมาะกับ การพิมพออฟเซ็ท)
150
151 สําหรับฟลม 35 มม. ที่มีความไวแสง ISO 100นั้น ความละเอียดจะเทียบเทากับ 14 ลาน พิกเซล อยางไรก็ตามแมวา จะมีความละเอียดที่เพียง แตการเก็บรายละเอียดของภาพในโทนมืดและ โทนสวางยังหางไกลกับฟลม พอสมควร ยกเวนเซ็นเซอรภาพบางชนิดทีพ่ ยายามออกแบบให เหมือนกับฟลมมากที่สุดเชน Foveon ที่พัฒนาใหมี 3เลเยอร แยกการรับแสงแตละสี หรือ R G B หรือ จะเปนเซ็นเซอรแบบ Super CCD ของฟูจกิ ็ใชหลักการคลาย ๆ กันเพื่อใหเก็บรายละเอียดของโทน ภาพไดครบถวน อีกไมกี่ปเราคงจะไดเห็นเซ็นเซอรภาพที่มีคุณภาพดีเทากับฟลมหรือดีกวาดวยซ้ํา ไป!!!
152
152
บทที่ 6 กลองถายภาพดิจิตอล ในการถายภาพโดยใชฟลมนั้น ฟลมจะทําหนาที่บันทึกและจัดเก็บภาพ แตสําหรับกลอง ดิจิตอลนั้น ทั้งสองสิ่งจะทําหนาที่แยกจากกัน โดยมีอิมเมจเซ็นเซอร (เชน CCD) ทําหนาที่รับภาพ สวนการจัดเก็บภาพเปนหนาที่ของหนวยความจําซึ่งมักใชการดขนาดเล็กที่มีความแตกตางกันออกไป ภาพแตละภาพมักจะถูกบีบอัดใหมีขนาดเล็ก กินเนื้อที่ในหนวยความจํานอย ทําใหจัดเก็บภาพได จํานวนมาก แตในกลองบางรุนจะมีรูปแบบการเก็บภาพแบบไมบีบอัดใหเลือกใช เพื่อใหไดภาพที่มี คุณภาพที่ดีที่สุด ระบบภาพดิจติ อลเริ่มตนเมื่อคุณใชกลองถายภาพ อาจจะเปนกลองที่ใชฟลมสไลด ฟลมเนกา ตีฟ หรือกระทั่งฟลมโพลารอยดที่ไดภาพบนกระดาษทันที จากนั้นนําภาพที่ไดไปแสกนดัวย สแกนเนอร แปลงภาพใหเปนดิจิตอล แตจะเปนการงายกวาถาหากคุณใชกลองดิจิตอลถายภาพ เพราะ ทันทีที่คุณกดชัตเตอร ก็จะไดภาพดิจิตอลที่จัดเก็บลงในการด พรอมทีจ่ ะนําไปใชงานไดทันที ระบบการทํางานของกลองดิจิตอลในดานเทคนิค กระบวนการถายภาพแทบจะไมแตกตางกับ การใชกลองทีใ่ ชฟลม องคประกอบตางๆ จะเหมือนกันมากอาทิ เลนส ชัตเตอร และระบบ บันทึกภาพ สิ่งที่แตกตางกันอยางเห็นไดชัดมีเพียงเรื่องของสวนที่ใชรับภาพแทน ฟลม โดยใชสิ่งที่ เรียกวา Charge coupled device หรือ CCD ซึ่งมีความไวในการรับแสงสีตาง ๆ ที่ผานเลนสเขามา จากนั้นจะ แปลงภาพใหเปนสัญญาณดิจิตอล แลวจัดเก็บบันทึกลงในแผนการด
153
1. ชนิดของกลองดิจิตอล เนื่องจากกลองดิจิตอลไมไดใชฟลมที่มีรูปแบบตายตัวเหมือนกับกลองใชฟลมการออกแบบ จึงเปนไปอยางอิสระ เราจึงพบกับกลองดิจิตอลที่มีหลากหลายรูปทรงบางรุนแบนราบจนดูไมออกวา เปนกลองถายภาพ บางรุนมีขนาดเล็กนิดเดียว ทวาในปจจุบันกลองดิจิตอลจากยี่หอตางๆ มักออก แบบใหดูคลายกับกลองที่ใชฟลมธรรมดา จนบางครั้งแทบจะแยกไมออกวาเปนกลองชนิดใดกันแน ไมวาจะเปนกลองคอมแพคขนาดเล็กหรือกลอง SLR ที่มีประสิทธิภาพสูง หรือกระทั่งดิจิตอลแบคที่ ตอเขากับกลองขนาดกลางไปจนถึงกลองวิวที่มีขนาดใหญ สําหรับบริษัทที่ผลิตกลองดิจิตอลมีหลากหลายมาก ทัง้ จากผูผลิตกลองที่ใชฟลมเดิม อาที Kodak Fujifilm Nikon Canon Minolta หรือ Olympus และผูผลิตอุปกรณคอมพิวเตอร อิเล็กทรอนิกส รายใหญอยาง Sony Panasonic Sanyo Epson หรือ Toshiba เปนตน ซึ่งสวนใหญจะผลิตกลองดิจิตอล แบบคอมแพคขนาดเล็กสําหรับผูใชทั่ว ๆ ไป เพราะเปนตลาดที่มีขนาดใหญที่สุด สวนกลุมผูใชระดับ มืออาชีพจะมีกลองแบบ SLR ที่มีประสิทธิภาพสูงคุณภาพใกลเคียงกับการใชฟลม
คอมแพคดิ จิ ต อลรุ น ใหม ๆ มี ค วาม ละเอียดสูงมาก เชน Nikon CoolPix 5700 ความละเอียด 5 ลานพิกเซล ให ภาพถ า ยที่ เ ที ย บเท า กั บ การใช ฟ ล ม ธรรมดา และยั ง มี คุ ณ สมบัติ ที่ดี เด น อีกมากมาย
154
Point and Shoot กลองประเภทเล็งแลวถายระบบดิจิตอลนั้น จะคลายกับกลองประเภทเดียวกันที่ใชฟลม 35 มม. การใชงานงายและสะดวก เพราะมีขนาดเล็ก ระบบการทํางานตาง ๆ เปนแบบอัตโนมัติ ผูใชเพียง เล็งภาพในชองมองแลวกดชัตเตอรเทานั้นอีกทั้งยังมีราคาถูกเมื่อเทียบกับกลอง ดิจิตอลแบบอื่น ๆ ทั้ง หมด บางรุน มีราคาเพียงไมกี่พันบาทเทานั้น แตคุณภาพที่ไดก็อยูใ นระดับปานกลางพอใชงานได เทานั้นหากนําไปใชพิมพภาพจะไดขนาดไมใหญเกิน 4 x 6 นิ้ว เหมาะสําหรับการนําไปใชงาน อินเตอรเน็ตมากกวาเชน ภาพประกอบเวบเพจ หรือใชสงทางอีเมล
155
Prosumer กลองคอมแพคระดับไฮเอนด จะมีประสิทธิภาพและคุณภาพสูงขึ้น ตามลําดับราคา บางรุนมี ระบบการทํางานมากมายและใหภาพที่มีความละเอียดสูงเทียบเทากับกลองระดับมืออาชีพ ซึ่งบางครั้ง เราจะเรียกกลองประเภทนีว้ า Prosumer หรือประเภท กึ่งมืออาชีพนัน้ เอง โดยทัว่ ไปจะมีความละเอียดตั้งแต 2 ลานพิกเซลขึ้นไป และคุณสมบัติระดับกาวหนาอื่น ๆ เชน ระบบโฟกัสอัตโนมัตผานเลนส (TTL) ระบบ บันทึกภาพหลายแบบ และระบบแมนนวลควบคุม การทํางานตาง ๆ เชนโฟกัส และไวทบาลานซซึ่ง คุณสมบัติเหลานี้เปนที่ตองการของนักถายภาพ กลองดิจิตอลแบบ Prosumer แมจะเปน สมัครเลนที่จริงจังไปจนถึงมืออาชีพสวนภาพนั้น เพียงกลองคอมแพคขนาดเล็ก แตมีความ สามารถขยายไดถึง 8 x 10 นิ้ว หรือมากกวา ละเอียดสูง ประสิทธิภาพการทํางานดีเยี่ยม มีระบบการทํางานตาง ๆ มากมาย ปจจุบัน ไดรับความนิยมสูงมาก
156
157
Professional Cameras กลอง 35 มม. SLR และกลอง SLR แบบ APS ระดับมืออาชีพหลายรุนถูกนํามา ดัดแปลงให เปนกล องดิจิตอล โดยที่ยังคง คุ ณ สมบัติ ต า ง ๆ ในการใช ง านเอาไว บ าง ยี่หอก็มีการออกแบบใหม โดยใชพื้นฐานมา จากกล องระดับมื ออาชีพ อีก ทั้งยังมีค วาม ละเอี ย ดสู ง หลายล า นพิ ก เซล จึ ง เป น ที่ ต อ งการของช า งภาพมื อ อาชี พ เพราะให ความสะดวกกวาการใชฟลมแบบเดิมมาก อุปกรณตาง ๆ อาที เลนส แฟลช ฟลเตอร ก็ ยังคงใชไดเหมือนเดิมตามปรกติ กลองดิจิตอลแบบ SLR มี ระบบการทํางานเทียบเทา กับกลองในระดับมืออาชีพ ใชเซ็นเซอรภาพ CCD ทีมี คุณภาพสูง เหมาะสําหรับ ชางภาพมืออาชีพที่ตองการ ความรวดเร็ว ในการทํางาน โดยที่มี คุณภาพใกลเคียงกับ การใชฟลม
EOS 10D กลองดิจิตอล SLR รุนใหมลาสุด ของ Canon นับเปนกลองที่มีเทคโนโลยี ระดับสูงมากรุน หนึ่ง ใช CMOS ความ ละเอียด 6 ลานพิกเซล ใชเลนสและอุปกรณ ตาง ๆ ของ Canon ไดทุกอยาง จําหนายใน ราคาไมถงึ แปดหมื่นบาทเทานั้น
Olympus E-20 กลองดิจิตอล SLR ชนิ ด ถอดเปลี่ ย นเลนส ไ ม ไ ด เป น กล อ งที่ มี ป ระสิ ท ธิ ภ าพสู ง มาก ใช เซ็นเซอรภาพแบบ CCD ความ ละเอียด 5.24 ลานพิกเซล เลนสซูม 35 –140 มม. F2.0 – 2.4 มีฮอทชุ เสียบแฟรชภาพนอกสามารถใช แฟรชของโอลิมปสรุน G – 40 ชวย
158
Digital Back สํ า หรั บ ช า งภาพมื อ อาชี พ ที่ ใ ช ก ล อ งขนาด กลางไปจนถึงกล องขนาดใหญ ที่ตองการภาพถาย คุณ ภาพสู ง สุด สามารถถ า ยภาพดิจิ ต อลได โดยใช อุปกรณที่เรียกวา ดิจิตอลแบค แทนแมกกาซีนฟลม สวนการควบคุมระบบการทํางานตาง ๆ ของกลอง ยั ง คงเดิ ม การใช ง านต อ งต อ สายเคเบิ ล เข า กั บ คอมพิวเตอร เนื่องจาก CCD ที่ใชมีขนาดใหญ และ ความละเอียดสูงมากประกอบกับเทคโนโลยีในการ ผลิตทั้งดานฮารดแวรและซอพทแวร ทําใหมีคุณภาพ เทียบเทากับการใชฟลม บางรุนดีกวาฟลมดวยซ้ําไป ดิจิตอลแบคบางรุนมีขอจํากัดในการใชงานเฉพาะใน สตูดิโอ เพราะตองตอเขากับคอมพิวเตอรตลอดเวลา แต ก็ มี บ างรุ น ที่ มี ช อ งใส ก าร ด จั ด เก็ บ ภาพและจอดู ภาพแบบ LCD ในตัว
DCS Pro Back ออกแบบใหมีขนาด เล็ก น้ําหนักใกลเคียงกับแมกกาซีน ฟลมธรรมดา ดานหลังมีจอมอนิเตอร และใชแบตเตอรี่ขนาดเล็กอยูทาง ดานลางหากชารจไฟเต็มจะถายภาพ ได 150 ภาพ
159
2. การจัดเก็บภาพ กล อ งดิ จิ ต อลบางรุ น มี ห น ว ยความจํ า สําหรับใชจัดเก็บภาพที่ถายไปแลว แตกลองสวน ใหญจะจัดเก็บภาพดวยหนวยความจําชนิดถอด ออกได มีลักษณะเปนแผนการดขนาดเล็กที่เรียก กันวา Flash Memory Card มีอยูหลายแบบหลาย ชนิดดวยกัน ไมใชมาตรฐานเหมือนกันหมดแบบ ฟลม ๓๕ มม. ดังนั้นกลองยี่หอหนึ่งอาจจะใช การดของอีกยี่หอไมได โดยทั่วไปจะนิยมการด แบบ Compact Flash หรือมักเรียกสั้น ๆ วาการด CF สวนการดแบบ Smart Media ที่ปจจุบันมี ความจุสูงสุด 128 MB กําลังจะเลิกผลิตโดยมี การดแบบ xD Picture Card มาแทน การด อื่น ๆ ที่นิยมใชเชน Memory Stick และ SD/MMC เนื่ อ งจากภาพดิ จิ ต อลมี คุ ณ ภาพสู ง ขนาด ไฟลภาพจึงมีขนาดใหญตองใชพื้นที่ในการจัดเก็บ มากพอสมควร ถาเปนกลองที่มีความละเอียดสูงมาก เทาใด ก็ตองการพื้น ที่ในการจัดเก็บภาพมากขึ้นตาม ไปดวย เมื่อถายภาพจนเต็ม คุณสามารถถอดเปลี่ยน การ ด อั น ใหม เ พื่ อ ใช ถ า ยภาพต อ เหมื อ นกั บ การ เปลี่ ย นฟ ล ม นั่ น เอง และกล อ งดิ จิ ต อลทุ ก แบบจะ เลือกโหมดการบีบอัดขอมูลภาพได 2-3 ระดับหรือ เปนการเลือกขนาดภาพ หากมีการบีบอัดขอมูลมาก ขึ้ น หรื อ เลื อ กขนาดภาพที่ เ ล็ ก ลง คุ ณ จะสามารถ ถายภาพไดจํานวนมากขึ้นดวยการดอันเดิม
การบรรจุการดลงในกลองดิจิตอลมัก ออกแบบเปนบานพับขนาดเล็ก มีปุมกดให การดเลื่อนออกมา ไมตองเปดฝาหลัง เหมือนกับกลองใชฟลม
การดแบบ Compact Flash หรือ CF ไไดรับความนิยมมากที่สุดในปจจุบัน มีความจุใหเลือกหลายขนาด มีทั้ง แบบ Type I และ Type II ปจจุบัน CF Type I มีความจุสูงสุดถึง 4 GB
การด SD/MMC มีขนาดเล็กและบาง เฉียบทําใหกลองที่ใชการดแบบนี้ ออกแบบใหมีขนาดเล็กมาก ๆ ได มีความ
160
Flash Memory อุปกรณอิเล็กทรอนิกสแบบพกพาที่มีขนาดเล็กเชน กลองดิจติ อล เครื่องบันทึกเสียง โทรศัพทมือถือ หรือเครื่องบันทึกขอมูลมือถือแบบปาลม ลวนแลวแตตองการหนวยความจําในการ จัดเก็บขอมูลตาง ๆ และตองการออกแบบใหมีขนาดทีเ่ ล็กมากดวย ซึ่งหนวยความจําที่ใชนี้จะมีราคา แพง เรียกกันวา Flash Memory ซึ่งมีสวนที่ใชบันทึกขอมูลเรียกวา Solid State Chips ซึ่งชิพแบบนี้จะ คลายกับหนวยความจําทีเ่ รียกวา RAM ซึ่งใชในคอมพิวเตอรทั่ว ๆ ไปนั่นเอง เพียงแตหนวยความจํา แบบนี้สามารถบันทึกขอมูลลงไปไดโดยทีไ่ มตองพึ่งพาแบตเตอรี่ ขอมูลไมมีการสูญหายเมื่อปดสวิตซ อุปกรณที่ใช ชิพที่ใชเก็บขอมูลจะถูกออกแบบในรูปรางตาง ๆ กันเรียกวา Card ดังนั้นเราจึงมักเรียก รวมกันวา Flash Memory Card ซึ่งสามารถนําไปเสียบเขากับกลองดิจติ อล เพื่อบันทึกภาพหรือนําไป ใสในเครื่องคอมพิวเตอรเพือ่ ถายโดนหรือกอปปภาพ จากนั้นลบภาพในการดทิ้งทั้งหมด และนํามาใส ในกลองดิจติ อลเพื่อใชถายภาพตอ แฟลชเมมโมรี มีหลายชนิด แตที่ถือเปนมาตราฐานและไดรับการยอมรับมานานคือ PC Card หรือเดิมเรียกกันวา PCMCIA ขนาด คือ 85.6 x 54 มิลลิเมตร เปนมาตรฐานที่ใชไดกับคอมพิวเตอร แบบโนตบุคทัว่ ๆ ไป ซึ่งมักมีชอ งใสการดแบบนีก้ ลองถายภาพดิจิตอลในยุคแรก ๆ เชน กลองของ Kodak แบบคอมแพครุน DC50 หรือกลองแบบ SLR สําหรับมืออาชีพจะใชการดแบบนี้ในการจัดเก็บ ภาพ หลังจากถายภาพแลวจึงสามารถนําการดไปใสเขากับคอมพิวเตอรโนตบุกไดทนั ที
เนื่องจากแฟลชเมมโมรี มีขนาดคอนขางใหญ ทําใหการออกแบบกลองดิจิตอลที่มีขนาดเล็ก ทําไดยาก กระทั่งบริษัท SanDisk ไดผลิตการดขนาดเล็กที่เรียกวา Compact Flash (CF) โดยผลิตครั้ง แรกเมื่อป 1994 โดย ใชมาตราฐานการผลิตแบบ ATA สามารถนําไปใสในอะแดปเตอรแบบ พีซี การดได ทําใหไดรับความนิยมอยางแพรหลายมาจนถึงทุกวันนี้ ผูผลิตกลองดิจิตอลจํานวนมาก เลือกใชการด CF ในการจัดเก็บภาพเพราะสามารถออกแบบกลองใหมีขนาดเล็กมาก ๆ ได ปจจุบัน การดชนิดนี้เขาสูรุนที่สองที่เรียกวา Type II หนา 5 มิลลิเมตร (เดิมเปน Type I หนา 3.3 มิลลิเมตร) มี
161 ความจุสูงมากจากเดิมที่มีตั้งแต 4-128 เมกะไบท ปจจุบันมีความจุมากถึง 1 GB แลว และกําลังจะมี ความจุ 2 และ 4 GB ในเร็ว ๆ นี้ (เมษายน 2546) SmartMedia การดจัดเก็บภาพอีกแบบหนึ่งที่มีขนาดเล็กและบางกวาคอมแพคแฟลช (45 x 37 x 0.76 มิลลิเมตร) ออกแบบโดยใชมาตราฐาน ATA มีขนาดความจุหลายแบบใหเลือกใชตั้งแต 4128 เมกะไบท นําการดชนิดนีไ้ ปใสในอะแดปเตอรแบบฟลอปปดิสกได ทําใหใชงานไดกบั คอมพิวเตอรเกือบทุกชนิด หรือจะใชอะแดปเตอรแบบพีซีการด ก็ไดเชนกันปจจุบันการดชนิดนี้ไมมี การพัฒนาตอใหมีขนาดความจุสูงกวา 128 MB Sony Memory Stick การดชนิดนี้มีขนาดเล็ก มาก รูปทรงยาวคลายหมากฝรั่งออกแบบโดยบริษัท โซนี่ ใชไดกบั กลองดิจิตอล เครื่องบันทึกเสียง กลอง วีดีโอดิจิตอล กรอบรูปดิจติ อล เครื่องเลนเพลงMP3 และอื่น ๆ อีกมากมาย ปจจุบันมีผูผลิตอิสระทําการด ชนิดนี้ออกมาขายดวยปจจุบนั รุน Memory Stick Pro มี ความจุสูงสุด 1GB SD/MMC การดที่มีขนาดเล็กมากมีความจุสูง ปจจุบันสามารถพัฒนาไดถึง 1 GB และเพิ่ม เปน 2 GB ในเร็ว ๆ นี้ และไดรับความนิยมในกลองรุนใหม ๆ หลายยีห่ อ XD Picture Card เปนการดที่มีขนาดเล็กที่สุด พัฒนาโดยฟูจฟิ ลมและโอลิมปส ปจจุบันมี ความจุสูงสุด 1 GB และจะมีขนาด 2 GB ในเร็ว ๆ นี้
Rotating Magnetic Media IBM Microdrive การดแบบฮารดดิสกทมี่ ีขนาดเล็กที่สดุ ในโลก ปจจุบนั มีความจุสูงถึง 1024 MB ใชไดกับกลองดิจิตอล ทั่วไปที่ใชการดแบบ CF Type II นอกจากหนวยความจําแบบแฟลชเมมโมรีแลว ยังมี กลองดิจิตอลแบบอื่นที่จัดเก็บภาพดวยสื่อบันทึกแบบจานหมุน เชน แผนฟลอปปดิสก หรือฮารดดิสก ที่เราคุนเคยกันดีอยูแลว Flopy Disk
162 แผนดิสกที่เปนสื่อบันทึกขอมูลที่เรารูจักกันเปนอยางดี เพราะใชกันอยางแพรหลายใน คอมพิวเตอรทวั่ ๆ ไป ไมวาจะเปนแบบตั้งโตะหรือกระเปาหิ้ว โดยมีขนาดมาตราฐาน 3 นิ้ว กลองที่ จัดเก็บภาพดวยแผนฟลอปปด ิสก จึงมีขนาดคอนของใหญแตมีขอ ดีในเรื่องความประหยัดเพราะ แผนดิสกชนิดนี้มีราคาถูกมาก แถมยังใชงานสะดวก เพราะหลังจากถายภาพแลวสามารถนําแผนดิสก เสียบเขาเครื่องคอมพิวเตอรไดเลย ไมตอง ใชสายเคเบิลหรืออุปกรณอื่น ๆ ใหยุงยาก ปจจุบันกลอง ของโซนี่ ตระกูล Mavica หลาย รุนที่ใชแผนดิสกแบบนี้ ขอเสียมีเพียงเรื่องความจุทมี่ ีเพียง 1.44 MB เทานั้น แตถาเปนกลองรุนใหม ๆ จะอานแผนฟลอปปดสิ กที่มีความจุสูงถึง 120 MB ของ Super Disk ได (ตองใชเครื่องอานแผนของ Super Disk)
Click! Disk drive เปนสื่อบันทึกขอมูลที่ผลิตออกมาเพื่อแกปญ หาเรื่อง การดแบบแฟลช แมมมอรี่ ที่มีราคาแพง หลังจากที่ ถายภาพดวยการดแลวคุณสามารถกอปปภาพจากการด ไปยังแผนดิสก ที่มีชื่อเรียกวา Clik! (ความจุ 40 MB) จากนั้นลบภาพในการด แลวนําไปใชถายภาพตอไดเลย ซึ่งชุดอุปกรณ Clik! สําหรับใชงานนอกสถานที่นั้นทํางานไดดว ยแบตเตอรี่เพียงกอนเดียว โดยไมตอง พึ่งพาคอมพิวเตอรใหยุงยาก มีชอ งอานการดทั้งแบบ Compact Flash และ Smart Media หลังจากเสียบ การดเรียบรอยแลว เพียงกดปุม ภาพที่อยูใ นการดทั้งหมดจะถูกกอปปไ ปยังแผนดิสก Clik! ทันที โดย แสดงผลใหทราบบนจอ LCD ขนาดเล็กวา ยังมีพื้นที่สําหรับเก็บภาพบนแผนดิสก Clik! อีกเทาไร หากเต็มก็เปลี่ยนไปใช Clik! แผนใหม ซึ่งแผน Clik! มีราคาถูกมาก ทําใหไดรับความนิยมมาก พอสมควร
Hark Disks สื่อบันทึกขอมูลที่ใชกันทั่วไปในเครื่องคอมพิวเตอร ปจจุบันมีการผลิตใหมีขนาดเล็ก กะทัดรัดในรูปแบบของ พีซีการด ความจุหลายรอยเมกะไบทจนถึง 5120 MB หรือ 5 GB การถายภาพ ที่มีความละเอียดสูงในกลองระดับมืออาชีพจึงไดรับความสะดวก เพราะการดหนึ่งแผนจะใชถายภาพ ไดหลายรอยภาพ จนถึงกวาหนึ่งพันภาพ ไมจําเปนตองใชการดหลายแผนใหสิ้นเปลือง หรือไมตองนํา คอมพิวเตอรกระเปาหิว้ ออกไปกอปปภาพนอกสถานที่อีกตอไป และIBM ก็ไดผลิตฮารดดิสกที่มี ขนาดเล็กที่สุดในโลก ในรูปทรงแบบเดียวกับการด Compact Flash หรือ CF Type II มีความจุสูงมาก ละเอียดสูง ๆ แตการดชนิดนี้ก็มีของเสียอยูบาง เนื่องจากฮารดดิสกมหี ัวอานจานดิสกที่หมุนดวย
163 ความเร็วสูง หากทําตกหลน หรือการกระแทกที่รุนแรง จะทําใหฮารดดิสกเสียหายจนใชการไมไดการ ใชงานการดแบบนี้จึงตองมีความระมัดระวังมากพอสมควร
Down Loading Images หลังจากถายภาพเรียบรอยแลว การใชงานในคอมพิวเตอรคุณตองทําการถายโอนภาพ หรือ ดาวนโหลด (บางครั้งเรียกวา ทรานเฟอร) จากกลองไปยังคอมพิวเตอรซึ่งมีวิธีทําอยูหลายทาง อาทิ การใชสายเคเบิลเชื่อมตอกลองกับคอมพิวเตอร การนําการดไปใสในอะแดปเตอรแลวใสเขาไปใน คอมพิวเตอร หรือใชอุปกรณอานการดโดยเฉพาะที่ตอ เชื่อมเขากับคอมพิวเตอร เมื่อโหลดภาพจน หมดแลว สามารถลบภาพในการดทั้งหมดทิ้ง แลวนําไปถายใหมไดอีก แตกอนลบภาพในการดทิ้ง ตองแนใจวาภาพตนฉบับถูกจัดเก็บไวอยางดีแลว เชน บันทึกลงในซีดีรอม เพราะภาพที่ลบไปไม สามารถเรียกกลับคืนมาไดอีก
Cable ปรกติเมื่อซื้อกลองดิจิตอลมาจะมีสายเคเบิลแถมมาใหดวย 1-2 แบบ ทั้งนี้เพราะคอมพิวเตอร แตละรุนจะมีพอรตสายเคเบิลเพียง 1-2 แบบเทานั้น โดยมีแบบมาตรฐานคือ Serial Ports (ปรกติใช เชื่อมตอกับโมเด็ม) ใชงานงายแตการรับสงขอมูลจะชามาก และแบบ USB ที่นิยมใชกันอยางแพร หลายในปจจุบันเพราะใชงานงายไมยุงยาก เสียบสายเคเบิลไดโดยไมตองปดเครื่องกอน มีความเร็วใน การรับสงภาพดีกวาแบบซีเรียล และใชตอพวงกับอุปกรณตาง ๆ พรอมกันไดถึง 127 อยาง แตถา ตองการรับสงภาพแบบความเร็วสูงตองใชพอรต FireWire มีการรับสงขอมูลที่รวดเร็วมากถึง 400 เม กะบิตตอวินาที ออกแบบโดยแอปเปล คอมพิวเตอร มีชื่อมาตรฐานสากลวา IEEE1394 ใหความเร็วสูง กวา USB (เวอรชั่น 1) หลายสิบเทา ตอพวงกับอุปกรณตาง ๆ ไดถึง 63 อยางในเวลาเดียวกัน มีกลอง ดิจิตอลระดับมืออาชีพแบบ SLR หลายรุนที่ใชพอรทแบบนี้ รวมทั้งดิจิตอลแบคก็นิยมใชพอรต FireWire เชนกัน หากเปนคอมพิวเตอรแมคอินทอชในปจจุบันจะมีพอรตแบบนี้เปนมาตรฐานทั้งแบบ ตั้งโตะและโนตบุค สวนคอมพิวเตอรพีซีรนุ ใหมในปจจุบันก็เริ่มมีพอรต IEEE1394 เชนกัน นอกนั้น ตองซื้อการด FireWire มาใชเชนยีห่ อ Orange-Link Card Slots ถาเปนพีซี การด สามารถนําไปใสใน คอมพิวเตอรโนตบุคไดเลย แตถาเปนการด CF หรือ Smart Media ตองใสในพีซกี ารดอะแดปเตอร เสียกอน สําหรับคอมพิวเตอรแบบตั้งโตะ อาจหาซื้อไดรวทอี่ านพีซีการดมาใสเขาไปในเครื่อง คอมพิวเตอร เมื่อตองการถายโอนภาพเพียงนําการดมาเสียบเขาไปในชองอานก็ใชงานไดเลย
164
คอมพิวเตอรสวนมากมีพอรต USB เวอรชั่น 1.1 เปนมาตรฐาน แตปจจุบันพัฒนาถึงเวอร ชั่น 2.0 เร็วกวา IEEE - 1394 ทําใหการโหลด ภาพจากกลองไปยังเครื่องคอมพิวเตอรเร็ว กวาเดิมหลายสิบเทา หากไมมีตองซื้อการดที่ มีพอรต แบบนี้มาใส ซึ่งต องดูด วยวากลอง ดิจิตอลที่ใชรองรับ USB 2.0 หรือไม
ในปจจุบัน คอมพิวเตอรทั้งแบบตัง้ โตะ และแบบพกพา เริ่มมีพอรตความเร็วสูง แบบ IEEE-1394 หรือ Firewireเปน มาตรฐาน การโหลดภาพจากกลองที่มี พอรต Firewire จึงรวดเร็วมาก แตถาไม มีสามารถซื้อการด PCI ที่มีพอรต IEEE – 1394 มาใสในเครื่องคอมพิวเตอรได
หลังจากถายภาพเสร็จแลว สามารถนําการดไมวาจะเปน CF , SmartMedia หรือ Memery Stick ไปใสในพีซี อะแดปเตอร แลวใสใน คอมพิวเตอรโนตบุคทั่ว ๆ ไปไดทันที โดยจะมองเห็นเปนอีกไดรวหนึ่ง สามารถ กอปปภาพไปเก็บไวในฮารดดิสกของคอมพิวเตอรได
165 การใชกลองดิจิตอลออกถายภาพนอกสถานที่ จําเปนตองมีคอมพิวเตอรโนตบุค เพื่อถาย โอนภาพและตรวจสอบคุณภาพได ปจจุบันพอรต USB เวอรชั่น 2.0 กําลังไดรับความนิยมในกลองดิจติ อลบางรุน และเริ่มมีใน คอมพิวเตอรรนุ ใหม ๆ ทั้งหลาย แตการตอเชื่อมสายอินเทอรเฟสไปยังคอมพิวเตอร ตองดูวา คอมพิวเตอรทใี่ ชมีพอรตแบบเดียวกันนี้หรือไม สําหรับความเร็วในการถายโอนขอมูลของ USB 2.0 ทําไดเร็วกวา IEEE1394 คือประมาณ 480 เมกกะบิตตอวินาที
Card Readers วิธีหนึ่งที่นยิ มกันมากคือ ซือ้ อุปกรณอานการดแบบภายนอกมาใช โดยเสียบสายเคเบิลเขากับ เครื่องคอมพิวเตอร(มีทั้งแบบ Serial, USB และ FireWire) จากนัน้ นําการดมาเสียบเขาที่เครื่องอาน ทั้งนี้ตองเลือกซื้อแบบที่ตรงกับการดที่ใช อาที CF, Smart Media หรือ Memory Stick (บางรุนอาน การดไดหลายแบบ) Alkaline แบตเตอรี่แบบนี้มีกําลังไฟสูงเหมาะกับอุปกรณอิเล็กทรอนิกสแบบไฮเอนด เชน กลอง ดิจิตอล แตมีขอเสียคือราคาแพง ใชถายภาพไดไมเทาไหร แบตเตอรี่กห็ มด ตองซื้อมาตุนไวเยอะ ๆ ใน การใชกลองแตละครั้ง
วิธีถายโอนภาพไปยังคอมพิวเตอรที่สะดวก คื อ ใช เ ครื่ อ งอ า นการ ด ที่ ต อ สายเข า กั บ คอมพิวเตอร ในภาพใชเคเบิลแบบ Firewire ทําใหถายโอนภาพรวดเร็วมาก
การด CF จาก LEXAR MEDIA รุน Profressional มีความเร็วในการบันทึกและ อานเร็วกวาการด CF ทั่ว ๆ ไป มีทั้งรุน 8X – 12X จําหนายพรอมชุดอานการดดวย
166
ScanDisk ไดผลิตอุปกรณอานการดแบบใหม มีชองใสการดถึง 4 ชอง ใชไดกับการดทุกชนิด ใช อินเทอรเฟสแบบ USB 2.0 ซึ่งเร็วกวาเดิมถึง 40 เทา เร็วกวาแบบ IEEE-1394 ถาไมมีก็สามารถซื้อ การด USB 2.0 แบบ PCI มาใสในคอมพิวเตอร ก็จะทําใหใชงานไดเชนกัน หรือจะใชกับ USB 1.1 ก็ ได แตความเร็วการโหลดภาพจะชากวามาก สามารถใชไดทั้งคอมพิวเตอรพีซีและแมคอินทอช ScanDisk 6 in 1 ใชอินเทอรเฟสสําหรับ เชื่อมตอกับคอมพิวเตอรแบบ USB 2.0 ซึ่งมี ความเร็วการถายโอนขอมูลถึง 480 เมกะบิต/ วินาที เร็วกวาแบบ USB 1.1 ที่มีความเร็วเพียง 12 เมกะบิต เทานั้น
167
168
Batteries กลองดิจิตอลในวันนี้แตกตางจากกลองระบบกลไกในอดีตอยางมาก เชน กลอง Leica ที่มี ระบบการทํางานแบบกลไกลวน ทํางานโดยไมตองพึ่งแบตเตอรี่ แตสําหรับกลองดิจิตอลแลว แบตเตอรี่ คือสิ่งที่สําคัญมาก หากไมมแี บตเตอรี่ก็ไมสามารถใชงานใด ๆ ไดเลย กลองแตละรุนอาจใช แบตเตอรี่ที่แตกตางกัน เชน แบตเตอรี่ขนาด AA หรือ แบตเตอรี่แพคที่ออกแบบมาโดยเฉพาะ สวน ใหญสามารถชารจไฟใหมได มาดูชนิดของแบตเตอรี่วา มีแบบใดบาง NiCad หรือ Nickel Cadmium เปนแบตเตอรี่ที่ สามารถชารจไฟใหมไดหลายรอยครั้งกวาแบตเตอรี่ จะเสื่อม มีขอดีในเรื่องของความประหยัด แตขอเสียที่ เห็นไดชัดและนับเปนปญหาใหญคือ หากยังมีกําลังไฟ หลงเหลืออยู หรือชารจไปเพียงนิดหนอยและนําไป ชาร จ ใหม เมื่อ กํา ลั ง ไฟเต็มแล ว จะใชง านไดไ ม เ ต็ ม กําลังไฟจริง ๆ มักเรียกกันวา เมมโมรี เอฟเฟคท และ ถาทําเชนนี้บอย ๆ แบตเตอรี่จะไมสามารถเก็บไฟได อีก เชน ปรกติตองชารจ 2 ชั่วโมง หากชารจแค 30 นาทีแลวนําไปชารจใหมจนเต็ม จะใชงานไดตามกําลัง ไฟที่ชารจภายใน 30 นาทีเทานั้น NiMH แบตเตอรี่ชนิดนี้นิยมใชกันมากในกลอง ดิจิตอลทั่ว ๆ ไป เพราะใชงานไดนานกวาแบบ NiCad ประมาณ 30 เปอรเซ็นต สามารถชารจใหมไดไมนอย กวา 1000 ครั้ง บางยี่หอมีกําลังไฟสูงถึง 1600-2000 มิลลิแอมป การใชงานจึงยาวนานกวาปรกติและไมมี ผลเรื่องเมมโมรี เอฟเฟคทมากนัก
กลองดิจิตอล ที่ใชแบบเตอรี่ ขนาด AA บางรุน ระบุวาใช แบตเตอรี่ชารจ NiCd หรือ NiMH ที่ชารจไฟใหมได เปน ทางเลือกที่ชวยใหประหยัด คาใชจายไดมากกวาแบบอัล คาไลนธรรมดา
Li-ion หรือ Lithium Ion แบตเตอรี่ชนิดพิเศษ ใหกําลังไฟสูงกวา NiMH ถึงสองเทาในขนาดทีเ่ ทากัน ชารจไฟเต็มไดเร็ว ชารจไดมากกวา 500 ครั้ง และไมมีผลเรื่องเมมโมรี่ เอฟเฟคท แตขอเสียคือมีราคา แพง
169
AC Adapter กลองดิจิตอลเกือบทุกรุนจะสามารถใชไฟ บานไดโดยผานเครื่องแปลงไฟ หรือเอซีอะแดป เตอร ซึ่งสวนใหญจะแถมมาใหพรอมกลอง หาก เปนการใชงานในบานหรือในสถานที่ซึ่งมีปลั๊กไฟ AC หรือการใชงานที่ไมมีการเคลื่อนยายตําแหนง กลอง การใชไฟบานจะเปนการประหยัดกวา และ สามารถเปดกลองทิ้งไวไดตลอดเวลา รวมทั้งเปด ใชฟงกชั่นอืน่ ๆ อาทิ เปดจอภาพ LCD ทิ้งไวโดย ไมตองกลัววาแบตเตอรี่จะหมดเสียกอน
3. คุณสมบัติตาง ๆ ในกลองดิจิตอล
กลองดิจิตอลบางรุน ออกแบบใหใช กับแบตเตอรรแี่ พ็ค จากผูผ ลิตกลอง โดยตรง มีรปู รางหนาตาและกําลัง ไฟไมเหมือนกับแบตเตอรรี่ทวั่ ๆ ไป โดยจะแถมแบตเตอรรี่ พรอมเครื่อง ชารจมาใหพรอมกับตัวกลอง มีทั้ง ชนิด NiMH และ Lithium Li - ion
กลองดิจิตอลแตละรุนมีคุณสมบัติตาง ๆ มากมาย โดยเฉพาะรุน Prosumer มีมากกวากลองที่ ใชฟลมเสียอีก แตที่จําเปนและควรนํามาใชพิจารณาตัดสินใจ ซื้อกลองดิจิตอลสักตัวมีอยูไมมากนัก ตอไปนี้คือสิ่งที่คุณควรใหความสําคัญเปนอันดับตน ๆ ครับ
Frame Rate ในการถายภาพดวยฟลม หลังจากกดชัตเตอรไปแลว แสงจะผานเลนสไปตกกระทบกับฟลม ซึ่งทําปฏิกิริยากับสารเคมีบนแผนฟลมทันทีเพียงชัว่ เสี้ยววินาที จากนัน้ คุณสามารถถายภาพตอไดเลย ความเร็วในการถายภาพติดตอกันจะขึ้นอยูก ับความเร็วของมอเตอรที่ใชในการเลื่อนฟลม โดยทัว่ ไป จะอยูที่ 2-4 ภาพตอวินาทีแตถาเปนกลองรุนโปรจะเร็วกวานี้ สําหรับกลองดิจติ อลที่ไมใชฟล ม ความเร็วในการถายภาพตอเนื่องจะเกี่ยวของโดยตรง กับความเร็วในการจัดเก็บภาพ รวมทั้งความเร็ว ในการประมวลผลของคอมพิวเตอรดว ย (กลองดิจิตอลจะวาไปแลวก็คือคอมพิวเตอรตัวหนึ่งนัน่ เอง)
170 ยิ่งมีความละเอียดสูงมากเทาใด การประมวลผลหรือ Image Processing ก็จะชามากขึ้นเทานั้น ตองรอ ใหจดั เก็บภาพลงการดเรียบรอยกอนถึงจะถายภาพตอไปได กลองรุนแรก ๆ ตองรอกันหลายวินาทีกวา จะถายภาพตอไปได แตปจ จุบันมีการออกแบบใหมโดยใสหนวยความจําแบบแฟลชเมมมอรีเขาไปใน ตัวกลอง (ยิ่งมากยิ่งดี แตตนทุนการผลิตจะสูงขึ้น) เชน 24 หรือ 32 MB หลังจาก CCD หรือเซ็นเซอร ภาพ รับแสงทีผ่ านเลนสมาแลว จะบันทึกเก็บไวในแฟลชเมมโมรีของกลองกอน ทําใหถายภาพตอได เลย ซึ่งมีขีดจํากัดตรงที่ถาแฟลชเมมโมรีเต็มจะถายตอไมได จนกวาจะมีการประมวลผลและถายโอน ขอมูลภาพดิจติ อลไปยังแผนการดเสียกอน และในระหวางถายโอนนั้น เมื่อมีเนือ้ ที่วางในแฟลชเมม โมรี คุณก็สามารถถายภาพตอไดเลย ความเร็วในการถายภาพตอเนื่องนี้จะระบุไวในขอมูลจําเพาะ หรือสเปคของกลองแตละรุน การเลือกซื้อจึงตองพิจารณาในขอนี้ดว ยเชนกัน เพราะคุณจะเกิดความหงุดหงิดขึ้นไดในขณะถายภาพ เพราะตองรอใหจัดเก็บภาพลงการดเรียบรอยเสียกอน
171
Creative Controls กลองดิจิตอลเกือบทั้งหมดเปนระบบอัตโนมัติ คือกลองจะปรับตั้งการทํางานใหทุกอยาง ตั้งแตโฟกัส วัดแสงปรับความเร็วชัตเตอร และรูรับแสง รอใหผูใชเล็งภาพแลวกดชัตเตอรเทานั้น นอกจากนี้ยังมีโปรแกรมพิเศษแบบอื่น ๆ อีก อาทิโปรแกรมถายภาพบุคคล ภาพกีฬา ภาพทิวทัศน ภาพกลางคืน หรือมาโคร แตถาคุณตองการสรางสรรคภาพเอง ในบางรุนยังมีระบบออโตชัตเตอร เพื่อ ควบคุมการเคลื่อนไหวของวัตถุ ออโตรูรับแสงใชควบคุมระยะชัดลึก หรือกระทั่งระบบแมนนวลที่ เลือกความเร็วชัตเตอร รูรับแสงและระยะโฟกัสไดดว ยตนเอง (อานเรื่องระบบควบคุมการทํางานของกลอง – Exposure Mode)
Fuji Finepix S30 โหมดบันทึกภาพ
White Balance สภาพแสงแบบตาง ๆ จะไมเหมือนกัน เชน แสงจากดวงอาทิตยในชวงเวลาเชา สาย บาย เย็น หรือแสงจากไฟประดิษฐในอาคาร แสงไฟตามทองถนน หรือกระทัง่ แสงจากกองไฟ อุณหภูมสิ ีที่ แตกตางกัน ทําใหภาพที่ไดมีโทนสีที่ไมเหมือนกัน หากถายภาพชวงพระอาทิตยขนึ้ หรือตก ภาพจะ ออกโทนสีสมแดง หรือถายภาพในอาคารดวยไฟนีออนสีจะออกอมเขียวเปนตน กลองดิจิตอลจึงมี ระบบปรับสมดุลแสงขาว หรือไวทบาลานซ ทําใหไดโทนสีถูกตองเสมอ ไมวาจะถายภาพในสภาพ แสงแบบไหน ผิดกับกลองใชฟลมที่ตองใชฟลเตอรแกสี หรือใชฟลมชนิดพิเศษแกไขใหไดสีที่ถูกตอง
172 แตบางครั้งคุณอาจตองการสีสันที่ผิดแผกไปตามสภาพแสงที่ใช กรณีนี้กลองตองมีระบบไวทบาลานซ แบบแมนนวลใหคุณปรับตั้งเอาเอง ซึ่งกลองบางรุนก็ไมมรี ะบบนี้มาให
Exposure Value หรือ EV คือชวงความสัมพันธระหวางรูรบั แสงและความเร็วชัตเตอร เชน EV 3 เทียบเทากับ คารูรับแสง 1/2.8 และ ความเร็ว 1 วินาที หรือเทากับ 1/1.4 ที่ ¼ วินาที ชวงของ EV จะเปนตัวบงบอก วากลองตัวนี้มชี วงในการรับแสงกวางมากนอยแคไหน ยิง่ มีชวง EV กวางมากก็จะดีมาก เพราะ บางครั้งเราตองถายภาพในสภาพแสงที่นอยมาก ๆ เชน กลองที่ระบบในสเปความีชว ง EV 1-20 จะ ดีกวากลองที่มีชวง EV 3-18 เปนตน
173
Lenses ถาเปนกลองดิจิตอลแบบ SLR จะถอดเปลี่ยนเลนสได มีเลนสใหใชมากมายเชนเดียวกับ กลอง SLR ที่ใชฟลม แตในกลองคอมแพคสวนใหญจะเปนเลนสซูม ถามีชวงซูมมากก็จะใช ประโยชนไดดีกวาแตราคาก็จะสูงขึ้นดวย กลองบางรุนใชเลนสพิเศษที่มีคุณภาพสูง ทําใหภาพคมชัด และสีสันสวยงาม อาทิ เลนส Aspherical หรือ เลนสที่มีชื่อเสียงอยาง Carl Zeiss T* Leica หรือ Schneider นอกจากนีต้ องคํานึงถึงรูรับแสงกวางสุดของเลนสดวย ยิ่งกวางมากยิ่งดี เพราะใชถายภาพ ในสภาพแสงนอยไดดี และมีคุณภาพทีด่ ีกวา เชน f /2.8 f /2
Panorama กลองบางรุนมีฟงกชั่นถายภาพแนวกวางพาโนรามาเพียงถายภาพเปนสวน ๆ จากซายไป ขวา แลวนํามารวมกันดวยซอพทแวรทแี่ ถบมาให ภาพจะถูกนํามาตอกันเปนแนวยาวอัตโนมัติ การทํา ภาพพาโนรามาแบบแนวยาวไมจําเปนตองมีกลองพิเศษแบบพาโนรามา(ซึ่งมีราคาแพงมาก) หรือเขา ไปดาวนโหลดซอพทแวรมาทดลองใชกอนก็ไดจากเวบไซดตาง ๆ เชนที่ WWW.easypano.net มี โปรแกรมที่นา สนใจเชน Panoweaver การใชงานงายมาก เพียงถายภาพเปนชวง ๆ ตามที่ตองการจาก ซายไปขวาก็ได แตตองใหมสี วนที่เหลื่อมกันบาง จากนัน้ เปดภาพดวยซอพทแวร แลวคลิ๊กกําหนดจุด ที่เหมือนกันในแตละภาพ โปรแกรมจะทําการตอภาพใหกลมกลืนกันอัตโนมัติทันที หรือถาใครใช โปรแกรม Photoshop ไดดีกส็ ามารถนําภาพมาตอเองก็ไดเชนกัน
174
Size and Weight กลองคอมแพคดิจิตอล สวนใหญมีขนาด เล็กและน้ําหนักเบา สะดวกในการพกพาไปใช ถายภาพตามทีต่ าง ๆ กลองบางรุนอยาง Canon ixus มีขนาดเล็กมาก ใสกระเปาเสื้อเชิ้ตไดเลย แต การออกแบบกลองใหเล็กและเบานั้น คุณสมบัติ บางอยางดังทีไ่ ดกลาวมาอาจจะลดลง เชน มีชวง ซูมสั้น หรือใชเลนสที่มีรูรับแสงกวางสุดไมมาก นัก เปนตน
175
Built-in Flash บอยครั้งที่คุณตองถายภาพภายใต สภาพแสงที่นอ ยมาก ตองใชแฟลชชวย ซึ่ง กลองสวนใหญจะมีแฟลชในตัวอยูแลว ยกเวนกลองแบบ SLR บางรุน ความแตกตาง อยูที่กําลังไฟแฟลชและระยะในการทํางาน ไดไกลที่สุดมากนอยแคไหน รวมทั้งระบบ แฟลชตาง ๆ อาทิ แฟลชลบเงา แฟลชแกตา แดง หรือแฟลชสัมพันธกับความเร็วชัดเตอร ต่ํา เปนตน
TTL Viewfinders ภาพที่คุณเห็นในชองมองอาจจะไมตรงกับ ภาพที่ปรากฏบนจอมอนิเตอร เชน การถายภาพใน ระยะใกล ๆ กลองบางรุนจึงออกแบบใหชอ งมองภาพ มองผานเลนสแบบ TTL (Thru-the lens) ซึ่งจะมองเห็น ภาพจริงที่ถูกตองเสมอ แมวากลองบางรุนสามารถดู ภาพจริงไดจากมอนิเตอรกอนที่จะกดชัตเตอรถายภาพ แตวิธีนจี้ ะทําใหแบตเตอรีห่ มดลงอยางรวดเร็ว แต กลองรุนใหม ๆ จะออกแบบใหมี Optical Viewfinders ที่ปรับภาพในชองมองใหสัมพันธกับชวงทางยาวโฟกัส ของเลนส ซึ่งใชงานไดดใี กลเคียงกันแบบ TTL
176
Orientation Sensor คุณสามารถถายภาพไดทั้งในแนวนอนและ แนวตั้ง ซึ่งกลองบางรุนมีเซ็นเซอรที่ทําใหรูวาภาพที่ ถายนั้นเปนแนวตั้ง เมื่อมีการเปดชมจากจอ LCD หรือจากโทรทัศน หรือเปดจากคอมพิวเตอร ภาพถาย ในแนวตั้งจะถูกปรับใหเปนแนวตั้งโดยอัตโนมัติ
Voice Annotation กลองบางรุน มีไมโครโฟนในตัว คุณสามารถบันทึกเสียงลงในแตละ ภาพ หรือจะเลือกบันทึกเฉพาะเสียงก็ได เพื่อใชเตือนความ ทรงจําหรืออื่น ๆ นับเปนคุณสมบัติที่ยอดเยีย่ มมาก และคุณ สามารถเปดฟงเสียงไดเมื่อมีการเปดชมภาพ
177
Digital Print Order Form ( DPOF) ในกลองบางรุน คุณสามารถระบุจํานวน ภาพที่ตองการพิมพในแตละภาพไดเชน ภาพที่ 1 พิมพ 2 ภาพ หรือภาพที่ 5 พิมพ 10 ภาพ โดยขอมูล นี้จะถูกบันทึกลงในแผนการดที่ใชจัดเก็บภาพ เมื่อ คุณสงการดไปยังศูนยบริการพิมพภาพหรือมินิ แลปดิจิตอล คุณก็จะไดจํานวนภาพตามทีร่ ะบุ เอาไว(เครื่องพิมพตองมีคุณสมบัติที่รองรับระบบ DPOF ดวยเชนกัน)
LCD Monitor กลองดิจิตอลสําหรับผูใชทั่ว ๆ ไป ตัวแรกที่ผลิตโดย Apple Computer รุน Quick Take 100 เมื่อหลายปกอน ยังไมมจี อมอนิเตอรสําหรับเปดชมภาพที่บันทึกไปแลว ตอมา Casio ผลิตกลอง
178 ดิจิตอลโดยมีจอมอนิเตอรเปนรายแรก ทําใหผูใชมองเห็นภาพไดทันทีหลังจากกดชัตเตอรถายภาพไป แลว จนถึงปจจุบันมีกลองดิจิตอลในตลาดหลายรอยรุน เกือบทั้งหมดมีจอมอนิเตอรสําหรับการดูภาพ กอนถาย เปดชมภาพที่บันทึกไปแลว รวมทั้งใชดูฟงกชนั่ เมนูตาง ๆ และนี่คือจุดเดนสําคัญอยางหนึ่งที่ กลองถายภาพชนิดใชฟลมไมสามารถทําไดชวยลดความผิดพลาดตาง ๆ ในการถายภาพไดมากอยางที่ ไมเคยมีมากอน จอมอนิเตอรในกลองดิจิตอลมีหลายขนาด เชน 1.5 จนถึง 2.5 นิ้ว (วัดตามเสนทแยง มุม) หากเปนแบบ TFT ภาพจะมีความคมชัดสูง สามารถมองภาพจากทางดานขางไดคมชัดพอ ๆ กับ การมองไปตรง ๆ และถาดูตามสเปคกลองจะพบวามีการระบุความละเอียดของจอมอนิเตอร เชน 120,000 พิกเซล ยิ่งมีความละเอียดมากภาพที่มองเห็นก็จะชัดเจนมากยิ่งขึ้นตามลําดับ กลองดิจิตอลบางรุนออกแบบใหจอมอนิเตอรสามารถปรับกมเงย หรือพลิกหมุนไดรอบ ทํา ใหสะดวกในการถายภาพมุมมองตาง ๆ อาทิ มุมสูง มุมต่ํา หรือแมกระทั่งการถายภาพตนเอง
Histogram แมวาเราจะดูภาพที่บันทึกไปแลวไดจากจอมอนิเตอร แตการที่จอมีขนาดเล็กและมีปจ จัยอื่น ๆ อีกหลายอยาง เชน ความสวางของจอ หรือแสงสวางจากรอบ ๆ ทําใหภาพที่มองเห็นนั้นไมถูกตอง ชนิด 100% หากมองเห็นภาพสวางพอดี แตเมื่อนําภาพไปใช เชน เปดดูจากคอมพิวเตอรหรือนําไป พิมพเปนภาพบนกระดาษ ภาพที่ไดอาจจะมืดหรือสวางเกินไป ดังนั้นกลองดิจิตอลสวนใหญจึง ออกแบบใหมกี ารแสดงคาโทนของภาพในโหมดเปดชมภาพ โดยแสดงใหเห็นเปนกราฟ เรียกวา Histogram กราฟ Histogram จะ แสดงคาของแสงในแตละภาพ ตั้ ง แต ภ าพตั้ ง แต ส ว นที่ ส ว า ง ที่ สุ ด ในภาพ จนถึ ง ส ว นที่ มื ด ที่สุด หากถายภาพไปแลว เมื่อ เปดดูกราฟ Histogram ปรากฏ วาโทนภาพโดยรวมมืดเกินไป ทั้ง ๆ ที่ดูจากจอมอนิเตอรแลว สว า งพอดี แสดงจอมอนิ เ ตอร แสดงผลไม ถู ก ต อ ง วิ ธี แ ก คื อ ป รั บ ล ด ค ว า ม ส ว า ง ข อ ง จอมอนิเตอร ลงมา เปน ตน และสามารถถ ายภาพใหม อีกครั้ง โดยเปดรับแสงใหมากขึ้นจนไดคา
179 แสงที่พอดีไมมืดและสวางเกินไป และกลองบางรุนสามารถเลือกใหแสดงกราฟ Histogram พรอม ๆ กับการแสดงภาพ โดยไมจําเปนตองถายภาพกอน ทําใหรูไดวาภาพที่กําลังจะถายนั้นมีคาแสงเปน อยางไร สามารถปรับใหถูกตองพอดี กอนที่จะลงมือกดชัตเตอรถายภาพ
180
4. ฟงกชั่นเมนู กลองดิจิตอลทุกรุน ไมวาจะถูกหรือแพง เกือบทั้งหมดมีสิ่งที่เรียกวา Menu เปนฟงกชั่น การใชงานที่ทาํ ให การถายภาพดวยกลองดิจิตอล เกิดประโยชนสูงสุดอยางที่ไมเคยมีมากอนในกลอง แบบใชฟลมและดวยเหตุที่มจี อมอนิเตอรสําหรับเปดชมภาพขนาดที่ใหญกวาจอ LCD แบบทีใ่ ช แสดงผลในกลอง 35 มม. ทั่ว ๆ ไป ทําใหสามารถใชประโยชนจากจอมอนิเตอรนี้ในการแสดงเมนูตาง ๆ ซึ่งผูใชสามารถปรับตั้งหรือเลือกใชงานใหเหมาะสมกับภาพที่กําลังจะถายไดตามตองการ แมวาใน กลองแตละรุน แตละยี่หอ จะมีเมนูที่แตกตางและมากนอยไมเหมือนกัน แตหลัก ๆ แลวจะคลาย ๆ กัน ประมาณ 70-80 % หากเรียนรูวิธีการใชเมนูจากกลองดิจิตอลตัวหนึ่ง จนใชงานไดอยางคลองแคลว ก็ ไมใชเรื่องยากที่จะใชงานในกลองดิจิตอลรุนอื่น ๆ เมื่อมีกลองดิจิตอลอยูในมือแลว ขอใหศึกษาการใช เมนูตาง ๆ ใหครบถวน เมื่อถึงเวลาถายภาพจริงจะพบวาเกือบทุกอยางคุณสามารถควบคุมไดอยาง งายดาย
181 ตัวอยางเมนูกลอง Nikon Coolpix 995
182
183
184
185
186
การเปลี่ยนโทนสีของภาพ คุณสามารถปรับเปลี่ยนโทนสีของภาพจากกลองดิจิตอลได หากเปรียบเทียบกับกลอง แบบใชฟลมจะคลายกับการนําฟลเตอรสีมาบังหนาเลนสนั่นเอง หากตองการโทนสีหลาย ๆ แบบคุณก็ ตองมีฟลเตอร หลาย ๆ อัน แตสําหรับกลองดิจิตอลแลว สวนใหญจะมีฟงกชั่นนีใ้ หมากับตัวกลองเลย โดยเฉพาะกลองรุนใหม ๆ จะมีฟงกชั่นการปรับโทนสีที่หลากหลายมาก เพื่อใชในการสรางสรรคภาพ แบบตาง ๆ เชน ถายภาพวัตถุที่มีสีขาว แลวเลือกโหมดสีแดง ภาพทีไ่ ดจะมีโทนสีแดงทั้งภาพเปนตน แตสําหรับกลองบางรุนจะมีโหมดพิเศษ เชน Black & White ถายภาพแลวไดรูปขาวดํา หรือ Sepia ภาพที่ไดจะมีโทนสีน้ําตาลแดงเหมือนกับภาพขาวดําเกา ๆ ที่เก็บเอาไวหลายสิบป เปนตน ในกลองดิจติ อลสวนใหญจะมีฟงกชั่นไวทบาลานส หรือการปรับสมดุลยแสงขาวอัตโนมัติ (เลือกโหมด White Balance ไปที่ตําแหนงAuto) ในโหมดนีก้ ลองจะเนนปรับภาพใหมีอณ ุ หภูมิสี ใกลเคียงกับแสงกลางวันจากดวงอาทิตยประมาณ 5,500 องศาเคลวินหรือแสงสีขาว เมื่อใชกลอง ถายภาพในสภาพที่มีอุณหภูมิสีผิดเพี้ยนไป เชน ในวันที่มีเมฆครึ้มหรือถายภาพในที่รม อุณหภูมสิ ีจะ สูงกวาปรกติ เชน 6,500 องศาเคลวิน ซึ่งจะมีสีฟาปะปนอยู การใชโหมดไวทบาลานซอัตโนมัติจะ ปรับแกสีใหถกู ตอง โดยเพิ่มโทนสีสมแดงใหมากขึ้น เปนการชดเชยหรือหักลางกันนั่นเอง แตถา อุณหภูมิสีเปลี่ยนแปลงไปมากโหมดออโตก็จะทํางานไดไมดีเทาที่ควร ภาพที่ไดจงึ มีสีไมถูกตองหรือ ในบางกรณี เชน ถายภาพพระอาทิตยตกแลวใชโหมดออโต แทนที่จะไดภาพโทนสีสมแดงเหมือนกับ ที่ตาเห็น จะไดภาพที่มีโทนสีปรกติ ไมสวยงามเทาที่ควรตองปรับเลือกโหมดไวทบาลานซเอง ซึ่งใน กลองดิจิตอลรุนเล็ก ๆ ที่มีราคาประหยัดอาจจะไมมมี าให โดยทั่วไปการปรับไวทบาลานซแบบเลือกเอง (บางยี่หอเรียกวา Presetหรือ Manual) จะมีให ใช 5 อยาง โดยแสดงเปนภาพสัญลักษณตา ง ๆ ที่เปนมาตรฐานสากลเริ่มจาก Fine (สัญลักษณรูปดวง อาทิตย) ใชสําหรับการถายภาพกลางแจงทั่ว ๆ ไป เชน เดียวกับการใชฟลม Daylight โหมด Incandescent (สัญลักษณรูปหลอดไฟวงกลม) ใชกับภาพที่มีแสงสวางจากหลอดไฟทั้งสเตนหรือที่มัก เรียกกันวา หลอดไส ซึ่งใหแสงสีสมแดง โหมด Fluorescent (สัญลักษณรูปหลอดไฟนีออน)ใชเมื่อ ตองการถายภาพในบานหรือในอาคารที่มีแสงสวางจากหลอดไฟนีออน โหมด Cloudy (สัญลักษณรูป กอนเมฆ)สําหรับถายภาพในวันที่มีเมฆครึม้ หรือถายภาพในที่รม เชน ใตชายคาบาน สุดทายคือ โหมด Speedlight (สัญลักษณรูปสายฟา)มักมีในกลองรุนที่ใชกบั แฟลชภายนอกได
187 สําหรับการถายภาพที่มีสภาพแสงผสม กันมากกวาหนึ่งอยาง เชน ในบานที่มีแสงจากไฟ ฟลูออเรสเซนท (นีออน) และไฟทังสเตน ขอ แนะนํา ให คุณ เลือ กใชแสงเพีย งชนิดเดีย ว เพื่อ ปองกันสีบางสวนของภาพที่อาจจะผิดเพี้ยนไป ได โดยการปดไฟบางอยางเชน ปดไฟทังสเตน เหลื อ แต ไ ฟฟลู อ อเรสเซ น ท เป น ต น แต ก รณี เชนนี้ หมายถึงการถายภาพโดยปดแฟลชนะครับ หากใชแฟลชถายภาพ แสงที่มีอยูก็ไมมีผลมาก นัก เพราะแสงแฟลชจะมีปริมาณแสงที่มากกวา ยกเวนฉากหลังที่อยูไกลออกไป ซึ่งแสงแฟลช สองไปไมถึง ก็จะมีโทนสีตามสภาพที่เปนอยูจริง ในกรณีที่ใชแฟลชถายภาพแลวปรากฏวาคนที่อยู ในภาพไดรับแสงแฟลชพอดี แตฉากหลังมืดทึบ นั่นเปนเพราะความเร็วชัตเตอรสูงเกินไป ตองใช โหมดแฟลช Slow Sync หรือสัมพันธกับ ความเร็วชัตเตอรต่ํา จะชวยใหฉากหลังที่ไดรับ แสงจากไฟฟลูออเรสเซนท หรือไฟชนิดอื่น ๆ สวางขึ้น ในกลองบางรุน เชน Olympus C4040 จะมีฟงกชั่นปรับไวทบาลานซเอง แบบเดียวกับที่ ใชในกลองวีดโี อ เมื่อเลือกฟงกชั่นนีใ้ หเล็งกลอง ไปยังสวนทีเ่ ปนสีขาว(ตองเปนสีขาวจริง ๆ ไมมี สีอื่นผสมอยู อาจใชกระดาษขาวแทนก็ได) จากนั้นกดปุม OK กลองจะปรับอุณหภูมิสีจาก แสงในขณะนัน้ ใหสมดุลกับแสงสีขาว ทําให ภาพมีโทนสีทถี่ ูกตองแมนยํา นอกจากนี้ยังมี ฟงกชั่นปรับสมดุลแสงขาวแบบเลือกเอง (+/-) แสดงเปนแถบเลื่อนบนจอ LCD ถาเลื่อนขึ้น(ได 7 ขั้น)ภาพจะมีโทนสีน้ําเงินมากขึ้นตามลําดับ แต ถาเลื่อนลง (7ขั้นเชนกัน) จะมีโทนสีแดงมากขึ้นเรื่อย ๆ ในฟงกชนั่ นี้อาจประยุกตไปใชเพื่อใหเกิดผล
188 พิเศษแทนการปรับแกสี เชน ใชถายภาพพระอาทิตยตก แลวปรับเพิ่มโทนสีแดง ทําใหภาพดูมีสสี ัน สวยงามมากขึน้ เปนตน การเปลี่ยนโทนภาพมืดหรือสวาง ขอดีของกลองดิจิตอล คือหลังจากกดชัต เตอรถายภาพไปแลวคุณสามารถเปดดูภาพไดทันที ถา เปนกลองดิจิตอลราคาประหยัด อาจจะตองรอนาน หนอยกวาทีจ่ ะเปดภาพได เพราะตองรอใหบันทึกภาพ ลงการดเสร็จเรียบรอยกอน แตถาเปนรุนกลางจนถึงรุน สูงแบบไฮเอนดจะเร็วขึ้นตามลําดับ บางรุนเปดดูไดทัน ที่ไมตองรอเพราะมีบัฟเฟอร หรือหนวยความจํา ชั่วคราวในตัวกลองสูงมากนั่นเองเมื่อพบวาภาพถายที่ ไดมืดหรือสวางเกินไป เราสามารถปรับแกไขไดโดย ใชฟงกชั่นชดเชยแสง หรือExposure Compen sation (อานดูวิธีใชจากคูมือของกลองแตละรุน ซึ่งออกแบบ มาไมเหมือนกัน) โดยทั่วไปจะปรับชดเชยแสงแบบ บวกและลบ แสดงเปนสัญลักษณกับตัวเลข และยัง เลือกไดวาใหคาแสงที่ปรับชดเชยในแตละขั้นแตกตาง กันเทาใด โดยมีหนวยเปน EV เชน 1/3 หรือ ½ EV เปนตน หากเลือกไปในทางบวก (+) จะเปนการเพิ่มคา แสงใหมากขึน้ ภาพที่ไดจะดูสวางขึ้น แตถาเลือกไป ในทาง (-) จะทําใหคาแสงลดลง และไดภาพที่มืดลง บางรุนสามารถชดเชยแสงได +/-3 EV แตบางรุนก็ทํา ไดมากถึง +/-5 EV แตการใชงานจริงเราจะชดเชยแสงกันประมาณ 2-3 EV เทานั้น ยกเวนภาพที่มแี สง ตางกันมาก เชน การถายภาพยอนแสงที่มีฉากหลังสวางมาก ๆ ใบหนาคนจะดําทึบจนขาดรายละเอียด ตองชดเชยแสง +3 EV หรือมากกวา เพื่อใหใบ หนาคนสวางมีรายละเอียดที่ชัดเจน แตกรณีเชนนีฉ้ าก หลังก็จะสวางขึ้นตามไปดวย หากตองการแสงพอดีทั้งที่ฉากหลังและตัวคน ตองใชแฟลชชวยเรียกวา การ Fill Flash นั่นเอง
189
190
ชุดอุปกรณสําหรับมือสมัครเลน การถายภาพดวยกลองคอมแพคดิจิตอล ใหความสนุกสนาน เพลิดเพลิน เปนงานอดิเรกที่ วิเศษไมตางกับการถายภาพโดยใชฟลมมากนัก และจะสนุกกวาการใชฟลมดวยซ้ําไป เพราะสามารถ เห็นผลงานไดทันทีไมตองรอลุนใหเสียเวลา ลดความผิดพลาดตาง ๆ ไปไดมาก และชวยใหการฝกฝน
ดานการถายภาพเปนไปอยางรวดเร็ว ไมวาจะเปนเรื่องของการปรับควบคุมกลอง การใชความเร็ว ชัตเตอรและรูรับแสง ตลอดไปถึงการจัดองคประกอบภาพเพื่อใหไดภาพที่สวยงามในที่สุด อุปกรณที่ จําเปนนอกเหนือจากตัวกลอง คือ การดจัดเก็บภาพ ควรเลือกที่มี ความจุสูงให เหมาะสมกับความละเอียดของกลองที่ใชเชน กลอง 3 ลานพิกเซล ควรใชการด 128 MB จะถายภาพที่ ความละเอียดสูงสุดฟอรแมท JPEG ไดประมาณ 80-100 ภาพ แตถาเลือกฟอรแมท RAW หรือ TIF อาจจะเหลือประมาณ 20-30 ภาพเทานั้น หากมีคอมพิวเตอรโนตบุคขนาดเล็ก ก็สามารถโหลดภาพมา เก็บไวที่ฮารดดิสกของคอมพิวเตอรกอน จากนั้นลบภาพในการดแลวนําไปถายภาพตอนอกจากนี้ ก็มี แฟลชภายนอกเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการทํางาน สําหรับปรับมุมภาพใหกวางขึ้นหรือถายภาพไดไกล มากยิ่งขึ้นสําหรับอุ ปกรณ ทําความสะอาดก็ไ มควรละเลย เชน ลูกยางเปาลม ไลฝุนละอองตาง ๆ กระดาษเช็ดเลนสพรอมน้ํายาทําความสะอาด หาซื้อไดจากรานจําหนายอุปกรณถายภาพทั่วไป และ
191 ทั้งหมดควรเก็บไวในกระเปากลองที่ออกแบบมาโดยเฉพาะ มีความทนทานและกันน้ําได นอกจากนี้ ควรมีขาตั้งสามขา หรืออยางนอยก็เปนขาเดี่ยว ทําใหถายภาพไดอยางมั่นใจวา ภาพจะคมชัดแนนอน โดยเฉพาะในสภาพแสงที่นอยมาก ๆ เปนตน
ชุดอุปกรณสําหรับมืออาชีพ ปจจุบันนักถายภาพมืออาชีพหันมาใชกลองดิจิตอลกันมากขึ้น ทั้งนี้เปนเพราะกลอง ดิจิตอลในระดับอาชีพแบบ SLR หรือดิจิตอลแบค มีคุณภาพสูงไมแตกตางกับการใชฟลมมากนัก อีก ทั้งมีราคาที่ลดลงมาก แมวาจะยังแพงกวากลองใชฟลมหลายเทา แตเทียบกับความสะดวก ความ รวดเร็วและความคุมคาแลว การใชกลองดิจิตอลจะใหประโยชนมากกวา อุปกรณตาง ๆ ที่ใชสําหรับมืออาชีพยังคงเหมือนกับการใชฟลม นั่นคือ เลนสมุมกวาง หรือซูมมุมกวาง ซึ่งอาจตองเลือกใชชนิดที่มีมุมกวางมากกวาปกติ เพราะขนาดของ CCD หรือ เซ็นเซอรภาพมีขนาดเล็กกวาฟลม ทําใหตองเพิ่มทางยาวโฟกัส เชน Nikon Dix ตองคูณ 105 เทา
192
เปนตนนอกจากนี้ก็มีซูมมาตรฐาน เลนสมาโคร และเลนสเทเลโฟโต ซึ่งขึ้นอยูกับลักษณะของงานเปน สําคัญอุปกรณอื่น ๆ ที่จําเปนเชน ฟลเตอร C-PL แฟลช สายลั่นชัตเตอร ชุดทําความสะอาดกลอง และเลนส สําหรับอุปกรณทางดานกลองดิจิตอลคือการดความจุสูงที่สุดเทาที่จะซื้อมาใชได เพราะ กลองดิจิตอลแบบมืออาชีพมีความละเอียดสูงมาก และควรถายภาพฟอรแมท RAW หรือ TIFF เพื่อให ไดภาพที่มีคุณภาพสูงสุดนอกจากนี้คอมพิวเตอรโนตบุคก็มีความจําเปนในการโหลดภาพหรือใชสง ภาพผานทางอินเตอรเนท และเพื่อใชตรวจสอบคุณภาพของภาพถาย
193
194
บทที่ 7 วิธีเลือกใชกลองดิจิตอลและการรักษา จะเลือกซื้อกลองดิจิตอลอยางไรดี ? นับเปนปญหายอดนิยมของผูทสี่ นใจหรือกําลังจะ ตัดสินใจเลือกซื้อกลองดิจิตอลมาไวใชงานสักตัวหนึ่ง ทั้งนี้เปนเพราะวากลองดิจิตอลในปจจุบันมีให เลือกซื้อมากมาย ทั้งยี่หอเดียวกับผูผลิตกลองใชฟลม และยีห่ อใหม ๆ นับไมถวน รวมทั้งยีห่ อ ของ ผูผลิตเครื่องใชไฟฟาอิเล็กทรอนิกสทั้งหลาย นับรวมทัง้ หมดแลวเกือบ ๆ 200 รุนทีเดียวการที่จะ ตัดสินใจเลือกซื้อกลองดิจิตอลสักหนึ่งตัว จึงนับเปนเรื่องที่นาปวดหัวไมนอย โดยเฉพาะบรรดา มือใหมที่ไมเคยรูเรื่องกลองดิจิตอลมากอน บทความนี้ใชเปนแนวทางในการตัดสินใจของคุณครับ
1. งบประมาณ กอนอื่นตองมาดูกันวาคุณจะตั้งงบไวสักเทาใด ในการหาซื้อกลอง ดิจิตอลคูใจ เพราะราคาในตลาดมีตั้งแตกลองแบบงาย ๆ ราคาไมกี่พันบาท ซึ่งทําอะไรไมไดมากนัก ที่ พอใชไดจะเริม่ จากหมืน่ ตน ๆ ไลเรียงลําดับไปตามสเปค และคุณภาพที่ดีขึ้นจนถึงหลักแสนหรือ หลาย ๆ แสน เมื่อตั้งงบไวแลวเชน สองหมื่นบาทก็มองหาเฉพาะกลองที่อยูในงบของเรา รุนที่มีราคา สูงกวาคงไมตอ งนํามาพิจารณาใหปวดหัว
195 2. เซ็นเซอรภาพ ถาดูตามสเปคมักจะเขียนวา Image sensor หรือ Image recording พูด งาย ๆ ก็คืออุปกรณ ที่ใชรบั ภาพแทนฟลม นั่นเอง บางยี่หอใช CMOS แตสวนใหญหรือเกือบทัง้ หมด ใช CCD ขนาดใหญบาง เล็กบาง แตใหญกวายอมไดเปรียบ เพราะเก็บรายละเอียดไดมาก(แพงกวา) อาจจะดูจากสเปควาใช CCD ขนาดเทาใดเชน 1/1.8 นิ้ว, 1/2.7 นิ้ว หรือ 2/3 นิ้ว (วัดตามแนวทแยงมุม)
3. ความลึกของสี หรือ Bit Depth บางทีก็เรียก Color Depth ยิ่งมีความลึกของสีมาก เทาใด ก็จะเก็บรายละเอียดของเฉดสีไดดมี ากขึ้น เชน 10 บิต/สี หรือ 12 บิต/สี หมายความวาสี ธรรมชาติ มี 3 สีคือ RGB ถา 1 สี แสดงได 13 บิต 3 สี ก็จะได 36 บิต เปนตน ถาเปนกลองระดับไฮ เอนด อาจจะทําไดถึง 16 บิต/สี หรือ 48 บิตที่ RGB นั่นก็เทียบกับฟลม สไลดดี ๆ นี่เอง แตไมรูวา ทําไมมีกลองบางยี่หอ บางรุนเทานั้นที่เปดเผยวากลองของตัวเองมีระดับความลึกของสีเทาใด ยิ่งถา เปนกลองที่สเปคต่ําเชน 8 บิต/สี (อันที่จริงก็เยอะ แลว เพราะจะได 24 บิตที่ RGB แสดงสีได 16.7 ลานเฉดสี) แทบไมอยากจะพูดถึงกันเลย แตถา กลองระดับโปรมักจะโชวตวั เลขใหเห็นจะ ๆ เลยวา ใครไดมากกวากัน การที่เฉดสีนอยจะทําใหการแยก สีไมดีเทาที่ควร เชน กลีบดอกไมสีแดงเขม แดง ปานกลางและแดงออน ดูดว ยตาเปลา ก็ไลเฉดสีกัน ดี แตถายออกมากลายเปนสีแดงสีเดียว ถาใชฟลม สไลดจะไดใกลเคียงกับที่ตาเห็น (สไลดโปรจะทํา ไดดีกวา)
196 4. ดูความละเอียด ตองดูที่ Effective เวลาซื้อกลองดิจิตอลเรามักจะไดยินคนขายบอกวา ตัวนี้ 3 ลานพิกเซล ตัวนี้ 4 ลานพิกเซล แตสวนใหญเปนความละเอียดของเซ็นเซอรภาพ ขนาดภาพจริง จะนอยกวานัน้ ลอง ดูสเปคในคูมือหรือ โบรชัวร หาคําวา Effective ซึ่งก็คือ ขนาดภาพจริง ๆ ที่จะ ได เชนในโบรชัวร บอกวา 5.24 ลาน พิกเซล แตตามสเปคระบุชัดวาขนาดภาพใหญสุดที่ไดคือ 2560 x 1920 พิกเซล ถาคูณดูก็จะได4.9 ลาน พิกเซล 5. Interpolate ในกลองบางรุน ถาเราดูที่ขนาดภาพตามสเปคอาจจะแปลกใจเพราะ คูณ ออกมาแลวไดความละเอียดมากกวาเดิมเชน CCD 3 ลานพิกเซล แตไดขนาดภาพถึง 6 ลานพิกเซล ทั้งนี้เปนเพราะมีการใชเทคโนโลยีบางอยางเพิ่มความละเอียดใหสูงขึน้ นั่นเอง เชน Super CCD ของ Fuji หรือ Hypict ของ EPSON เปนตน แตคุณภาพจะดีไมเทากับความละเอียดแท ๆ ของ CCD อยางไรก็ตามก็นับวาเปนการเพิ่มคุณภาพใหดีกวาเดิมโดยใชเทคโนโลยีมาชวย ตางกับการนําภาพไป เพิ่มความละเอียดดวยซอพทแวรเชน Adope Photoshop ซึ่งคุณภาพจะแยลงอยางเห็นไดชดั เมื่อเพิ่ม ความละเอียดถึง 1 เทาแบบนี้ วิธีการนี้เรามักจะเรียกกันวา Interpolate ซึ่งกลองที่มีฟงกชั่นเหลานีจ้ ะมี เมนูใหเลือกวาจะใชหรือไม
197 6. ปรับลดขนาดภาพ แมวากลองที่มีความละเอียดสูงจะเปนเรื่องที่ดี แตตองไมลืมวา ขนาดไฟลที่ไดจะใหญมาก กิน แมมมอรี่ในการดมาก ถาการด ความจุ นอย ๆ เชน 16 MBใช กลอง 3 ลานพิกเซล ถายไปไมกี่ ภาพก็เต็มแลว ตองใชการด ที่มี ความจุสูง ๆ บางครั้งเราตองการ เพียงแคบนั ทึกเตือนความจําหรือ ใชสงอีเมล หรือไมก็ใชประกอบ เว็บไซตซึ่งตองมาลดความ ละเอียดดวย Photoshop หรือ โปรแกรมอื่น ๆ ใหเหลือแค 640 x 480 พิกเซลหรือเล็กกวานัน้ แต กลองดิจิตอลสวนใหญจะเลือก ขนาดภาพไดหลายแบบ เพื่อให เหมาะสมกับงานที่จะนําไปใช เชนกลอง Olympus E-20 เลือก ขนาดภาพได 5 ระดับ เล็กสุดที่ 640 x 480 พิกเซล 7. การตอบสนอง หรือ Response อันนี้กลองดิจิตอลเกือบทัง้ หมดไมยอมระบุไว ในสเปคกลองของตัวเอง แตถาเปนกลองโปรอยาง Canon EOS-1D หรือ Nikon D1x จะถือวาเปนจุดเดน เอามาคุยไวใน โบรชัวรกันเลยครับ ทั้งสองรุนนี้การตอบสนองตั้งแตเปดสวิตซ กลองแลวพรอมที่จะกดชัตเตอรถายภาพ ไดใชเวลาไมถึง 1 วินาที เกือบจะเทากับกลองออโตโฟกัส 35 มม. ที่ใชฟลม ทีเดียว (เร็วกวากลองคอมแพค 35 มม.) ทําใหไมคอยรูสึกวาใชกลองดิจิตอลหรือใชฟล ม 8. Buffer ยิ่งมากยิ่งดี การที่มีบัฟเฟอรหรือหนวยความจําในตัวกลองมาก ๆ จะชวยให การถายภาพเปนไปอยางตอเนื่องรวดเร็ว กลาวคือ หลังจากที่เรากดชัตเตอรถายภาพไปแลว ขอมูลภาพ ที่ผานอิมเมจโปรเซสซิ่งจะถูกพักเก็บไวกอนดวยบัฟเฟอรกอนที่จะบันทึกลงในการดตอไป (ขณะ
198 บันทึกมักใชไฟสีเขียวหรือสีแดงกระพริบเตือนใหทราบ) วิธีนี้ทําใหเราถายภาพตอไปไดเลย ไมตอ ง รอบันทึกลงการดใหเสร็จเสียกอน ถาบัฟเฟอรเยอะก็จะถายตอเนื่อง ไดเร็วและไดหลาย ๆ ภาพ ติดตอกัน เชน สเปคกลองระบุวาถายภาพตอเนื่องไดเร็ว 3 ภาพตอวินาที ติดตอกันรวดเดียว 10 ภาพ หมายถึงวาถาครบ 10 ภาพ จะกดชัตเตอรตอไมได เพราะบัฟเฟอรเต็มแลว ตองรอใหบันทึกลงการด กอน เมื่อมีที่วา เหลือพอก็จะถายภาพตอไดอีก โดยไมตองรอใหเก็บภาพลงการดกอนครบทั้ง 10 ภาพ กอน ในกลอง Nikon D1x และ Canon EOS-1D มีบัฟเฟอรอยางเหลือเฟอ เมื่อกดชัตเตอรไปแลว สามารถเปดดูภาพซูมขยายดูสวนตาง ๆ ของภาพหรือลบภาพทิ้งไดทนั ที แทบไมตอ งรออะไรเลย แต ในบางยีห่ องอาจตองรอนานเปนนาทีกวาจะเปดดูภาพได 9. ไฟลฟอรแมท RAW กลองระดับไฮเอนดที่มีความละเอียดสูง จะมีฟอรแมทที่เรียกวา RAW ใหเลือกนอกเหนือจาก JPEG หรือ TIFF ทั้งนี้เพราะในฟอรแมท RAW จะเก็บขอมูลความลึก ของสีไดดีกวา เชน Nikon D1x ฟอรแมท RAW จะได 12 บิต/สี แตถาเปน JPEG จะเหลือ 8 บิต/สี เปนตน และยังมีไฟลขนาดเล็กกวาฟอรแมท TIFF โดยที่คุณภาพไมไดลดลงเหมือนกัน แตการเปดชม ภาพตองใชกับซอพทแวรที่มาพรอมกับกลองเทานั้น ไมสามารถเปดจากโปรแกรม Adope Photoshop
หรือโปรแกรมตกแตงภาพอื่น ๆ นอกจากนี้ภาพในฟอรแมท RAW ยังสามารถปรับแตงหรือแกไข ภาพที่ถายมาไมดีใหดีเหมือนกับการถายภาพใหมอกี ครั้ง เชน การปรับภาพใหสวางหรือมืดลง หรือ การปรับไวทบาลานซ เปนตน
199 10. ไวทบาลานซหรือสมดุลแสงขาว ฟงกชั่นนี้มีในกลองดิจิตอลทุกรุน ซึ่งที่ผานมาเราจะ รูจักไวทบาลานซในกลองวีดีโอซึ่ง ใช CCD รับภาพเชนกัน สวนใหญจะมี ระบบปรับไวทบาลานซ อัตโนมัติ ทําใหภาพถายมีสีสันถูกตอง ไมวาจะ ถายภาพกลางแจงหรือสภาพแสงอื่น ๆ ที่มีอุณหภูมิ สีแตกตางกัน ถาเปนกลองใชฟลมซึ่งสมดุลกับแสง กลางวันที่มีอณ ุ หภูมิสี 5000 – 5500 องศาเคลวินจะ ไดภาพที่มีสีถูกตองเมื่อถายภาพดวยแสงกลางวัน หรือแสงแฟลช เทานั้น ถาอยูในที่รมอุณหภูมิสีจะ สูงภาพจะมีโทนสีฟา หรือชวงเย็นอุณหภูมิต่ําภาพจะมีโทนสีสมแดง แตกลองดิจติ อลจะใหสีถกู ตอง เสมอ และยังมีระบบ Preset ใหปรับตั้งตามสภาพแสงแบบตาง ๆ อีก แตละรุนเลือกไดไมเทากัน เชน แสงดวงอาทิตย แสงในที่รม แสงจากไฟฟลูออเรสเซนทในอาคาร แสงไฟทังสเตน เปนตน กลองบาง รุนมีระบบถายภาพครอมไวทบาลานซ โดยจะถายภาพ 3 หรือ 5 ภาพติดตอกัน แตละภาพมีการ ปรับเปลี่ยนอุณหภูมิสีที่แตกตางกัน จากนั้นเลือกเก็บไวเฉพาะภาพที่มีโทนสีถูกตองสมจริงมากที่สุด หรือจะปรับแกอุณหภูมิสีดว ยซอพแวรที่แถมมาพรอมกับกลองก็ได 11. กลองคอมแพคดิจิตอลรุน เล็ก ราคาประหยัด จะใชเลนสเดี่ยว ซูมไมได เชน 35 มม. ดีขึ้นมาหนอยจะซูมได 2-3 เทา เชน 35-70 มม. หรือ 35-105 มม.เปนตน ตัวเลขนีเ้ ปนการเทียบกับ กลองใชฟลม 35 มม. แตถาดูที่ตัวเลนสจริง ๆ จะระบุตัวเลขนอยกวามาก ทั้งนี้เพราะ CCD ขนาดเล็ก กวาฟลมมากนั้นเอง เชน Minolta Dimage 7 เลนส 7.2-50.8 มม. เทียบเทากับ 28-200 มม. ถาเปนเลนส ซูมที่เริ่มตนดวยมุมกวางมากกวา จะ ใชประโยชนในที่แคบ ๆ ไดดกี วา เชน เริ่มที่ 28 มม. หรือ 30 มม.
12. ดิจิตอลซูม ลูกเลนที่มีก็ดีไมมีก็ไมเปนไร เวลาดูโฆษณากลองดิจติ อลวา ซูมไดมาก นอยแคไหน ใหดูที่ Optical Zoom ซึ่งจะบอกไวในสเปค เชน 3 x ก็คือ 3 เทา นับจากเลนสชวงกวาง สุด เชน 30-90 มม. และบอกตอวามีดิจิตอลซูม 2 x รวมแลวซูมได 6 x คือ 30-180 มม. แตในความเปน
200 จริงชวงซูมที่ดจิ ิตอลสูงสุด180 มม. นั้น ขนาดภาพจะเล็กลงดวย เชน ความละเอียด 3 ลานพิกเซล ถา ซูมที่ดิจิตอลจะเหลือแค 1.5 ลานพิกเซล เปนตน ไมใชวา ซูมไดมาก ๆ โดยที่ความละเอียดเทาเดิมหาก คุณใช Optical ซูม 3 เทา ถายภาพที่ 3 ลานพิกเซล แลวเอารูปมาครอปหรือตัดสวนใหเหลือ 1.5 ลาน พิกเซล เทากับวารูปนั้นถูกถายดวยเลนสซูม 6 เทา เชนกัน แตถาใชดิจิตอลตั้งแตแรกก็จะสะดวกขึ้น บางตรงที่ไมตองมาตัดสวนภาพทีหลัง และกลองดิจิตอลเมื่อใชดิจิตอลซูม คุณภาพจะไมลดลง (ลดแต ขนาดภาพ) ตางกับกลองวีดโี อ ยิ่งซูมดิจิตอลมากเทาไหรก็หยาบมากขึน้ เพราะเอาภาพที่มีอยูแลวมา ขยายใหญนั่นเอง
13. จอมอนิเตอร อยากจะเรียกวาอุปกรณเปลืองแบตเตอรี่ เพราะสวนนี้ใชพลังงานจาก แบตเตอรี่มาก ขนาดไมไดใชเปดจอทิ้งไวไมนาน แบตเตอรี่ที่ซื้อมาใหมหรือชารจมาเต็ม ๆ ก็หมดลง อยางรวดเร็ว กลองดิจิตอลที่ดีควรจะปรับความสวางไดและแสดงสีไดถูกตองตามธรรมชาติ ซึ่งจะชวย ใหการจัดการสีกับคอมพิวเตอร และเครื่องพิมพภาพสีเปนไปอยางราบรื่นถูกตองตรงกันมากทีส่ ุด จอมอนิเตอรทใี่ หสีผิดเพีย้ น(แมวาภาพจะใหสีถูกตองเมื่อเปดจากคอมพิวเตอร) จะดูแลวชวนหงุดหงิด คิดวารูปจะออกมาเพี้ยนตามจอ
201 อยาลืมดูสเปคดวยวามีฟงกชนั่ ซูมภาพที่ถายไปแลวหรือไม และซูมขยายภาพไดมากนอย แคไหน ยิ่งมากยิ่งดี ถาไดถึง 100 % จะดีที่สุด เพราะเห็นภาพไดเต็ม ๆ วา แตละจุดคมชัดแคไหน ระยะชัดลึกครอบคลุมหมดหรือเปลา ถาไมดีจะไดถายใหม กลองบางรุน เชน SONY DSC –F707 ออกแบบใหพลิกตัวกลองกับ เลนสได ทําใหสะดวกในการ ถายภาพมุมสูงหรือมุมต่ํา บางรุนพลิกหมุนไดรอบ เชน Canon G2 14. บันทึกเสียงลง ในไฟลภาพได ลูกเลนนี้มี เฉพาะในกลองบางรุนเทานัน้ สวนใหญจะบันทึกไดนาน 5-15 วินาที ซึ่งก็พอเพียงกับ การเตือนความทรงจําตาง ๆ สามารถเปดฟงก็ไดเมื่อใช โหมดเปดชมภาพจาก จอมอนิเตอรหรือ คอมพิวเตอร 15. Optical Viewfinderในเมื่อการดูภาพจากจอมอนิเตอรสิ้นเปลืองแบตเตอรี่มาก เราก็ ควรมาดูภาพจากจอแบบออฟติคัลแทน เพราะใชพลังงานเพียงเล็กนอยเทานั้นจากการซูมใหสัมพันธ กับทางยาวโฟกัสของ เลนส แตกลองบางรุนไมมี ชองมองภาพแบบนี้มาให จึง ควรดูสเปคใหดีดวย ขอเสีย ของชองมองภาพออฟติคัล คือไมไดมองภาพผานเลนส เวลาถายภาพใกลจะเกิดการ เหลี่ยมล้ํากันตองดูภาพ
202 ดานบนไมใหเกินเสนขีดทีแ่ สดงไว ถาตองถายภาพใกลก็อาจใชวธิ ีดูภาพจากจอมอนิเตอรแทนจะ ดีกวาแตกลองบางรุนจอมอนิเตอรมีไวเพือ่ ดูภาพที่ถายไปแลวกับดูเมนูตาง ๆ เทานัน้ 16. วีดีโอคลิป กลองถายภาพนิ่งดิจิตอลบางรุนถายภาพเคลื่อนไหวไดดว ยรูปคลายกับ กลองวีดีโอ แตสวนใหญมีภาพขนาดเล็กมาก เชน 320 X 240 พิกเซล แตบางรุน เชน Fuji FinePix S602ถายวีดีโอไดขนาด 640 x 480 เทากับกลอง วีดีโอทั่วไป บางรุนถายภาพเคลื่อนไหวอยางเดียว แตบางรุนบันทึกเสียงไดดวย ฟอรแมทภาพมีทั้ง แบบ MPEG และ Quick Timeโดยถายภาพที่ ความเร็ว 10-15 ภาพ/วินาที ขนาดไฟลเล็กมาก เหมาะสําหรับใชสงภาพไปทางอีเมล กลองรุนใหม ๆ มีฟอรแมท MPEG ถายวีดีโอคลิปไดนานไม จํากัดเวลา วีดีโอคลิปในกลองดิจิตอลมักมีขนาดเล็ก หากมีขนาด 640 x 480 พิกเซล ความเร็ว 30 เฟรม/วินาที จะเทากับกลองวีดีโอทั่วไป แตไฟลจะมีขนาดใหญมาก ถาใชเพื่อสงอีเมลขนาด 320 x 240 พิกเซลหรือเล็กกวาจะทําใหสงไดเร็วขึ้น 17. ระบบโฟกัส กลองดิจิตอลเกือบทุกรุนเปนระบบออโตโฟกัส ทํางานไดรวดเร็วไม แตกตางกันมากนัก บางรุนมีจุดโฟกัสเฉพาะตรงกลางภาพแตบางรุนมี 3 หรือ 5 จุด กระจายอยูทวั่ ทั้ง ภาพ ไมวาตัวแบบ หรือสิ่งที่ตองการจะอยูในตําแหนงใด ก็จะปรับโฟกัสไดอยางแมนยํา โดยกลองจะ เลือกจุดโฟกัสอัตโนมัติ หรือเลือกเองก็ได แตบางครั้งเราจําเปนตองใชระบบแมนนวลโฟกัส เพื่อผล พิเศษบางอยางระบบแมนนวล โฟกัสมักจะใหเลือกตัวเลขระบุ ระยะโฟกัสเอง ซึ่งผิดพลาดไดงาย กลองบางรุนมีวงแหวนหมุนปรับ โฟกัสจะแมนยํากวาคลายกับกลอง SLR นอกจากนี้มีโหมดอินฟนิตี้ (สัญลักษณรูปภูเขา)สําหรับการ ถายภาพสิ่งที่อยูระยะไกล กลองจะ ถายภาพไดเร็วขึ้นเพราะไมตอ งปรับ หาโฟกัสอีกและควรพิจารณาดู โหมดถายภาพมาโครดวยวามีหรือไม
203 แมวากลองบางรุนจะระบุวาถายไดใกลสุดเพียงไมกี่เซนติเมตร แตเปนการถายภาพที่ชวงซูมมุมกวาง (เหมือนกลองวีดีโอ) ซึ่งใชประโยชนไดไมดีเทากับมาโครที่ชวงเทเล ลองซูมเลนสที่ชวงเทเลดูแลว ถายภาพใกล ๆ ดูวาไดมากนอยแคไหน 18. ระบบแฟลช กลองคอมแพคดิจิตอลสวนใหญมีแฟลชขนาดเล็กในตัว ทํางาน อัตโนมัติเมื่อแสงนอยเกินไป และมีระบบแฟลชกับความเร็วชัตเตอรตาํ่ ทําใหการใชแฟลชถายภาพ เวลากลางคืนฉากหลังไมดําทึบ หรือระบบสัมพันธแฟลชที่มานชัตเตอรที่สองเพื่อการใชเทคนิคพิเศษ ถายภาพเคลื่อนไหว ระบบแฟลชแกตาแดงเมื่อใชถายภาพคนในระยะใกลแบบตรง ๆ แตจะดีมากถา สามารถใชแฟลชภายนอกได ซึ่งกลองบางรุนจากผูผลิตกลองใชฟลม เชน Canon Minolta และ Nikon มีฮอทชูเสียบแฟลชมาดวย สําหรับนําแฟลชของกลอง 35 มม. มาใช เปนการเสริมประสิทธิภาพของ กลองใหสูงมากยิ่งขึ้น
และเกิด Noise แตบางรุนใชแฟลชภายนอกไดเหมือนกลอ35 มม. ทําใหใชงานไดไกลและใหภาพที่มีคุณภาพดีกวา
204 19. ระบบบันทึกภาพ สําหรับฟงกชั่นการถายภาพจะไมแตกตางกับกลองใชฟลมมากนัก สวนใหญมี ระบบโปรแกรมอัตโนมัติเปนหลัก โดยกลองจะเลือกคาความเร็วชัตเตอร และรูรับแสงที่เหมาะสม ถา แสงนอยก็จะปรับความ ไวแสงใหสูงขึ้น(เลือก โหมดความไวแสงที่ออ โต) ทําใหใชงานงาย ถา หากคุณมีความรูเรื่อง เทคนิคการถายภาพ ก็ อาจใชโหมดออโตชัต เตอร ออโตรูรับแสง หรือแมนนวล และใน ระบบอัตโนมัติยังมี ฟงกชั่นปรับชดเชยแสง กรณีที่ตองถายภาพยอน แสงหรือภาพที่มีฉากหลังมืดทึบ เพื่อใหไดภาพที่มแี สงพอดี นอกจากนี้ยังมี ระบบถายภาพครอม โดย กลองจะถายภาพตอเนื่อง 3 หรือ 5 ภาพ ในแตละภาพมีคาแสงที่แตกตางกันตามที่กาํ หนดไว บางรุนมี ระบบถายภาพซอนดวยเพื่อสรางสรรคภาพพิเศษบางอยาง 20. ความไวแสงหรือ ISO กลองดิจิตอลมีขอไดเปรียบกลองใชฟลม อยางมากในเรือ่ งของการปรับตั้งคาความ ไวแสงฟลม หากเปนกลองคอมแพค ดิจิตอลที่มีราคาถูกอาจจะมีคาความไวแสง คงที่ เชน ISO 100 อยางไรก็ตามกลอง ดิจิตอลเกือบทัง้ หมด จะปรับเปลี่ยนคา ความไวแสงได เชน ISO 100 - 800 เปน ตนโดยมีทั้งระบบออโต เมื่อถายภาพใน สภาพแสงนอย กลองจะเพิ่มความไวแสง ใหสูงขึ้น ทําใหถายภาพไดโดยไมตองใช ขาตั้งกลอง แตความไวแสงที่สูงจะมีการ เหลื่อมล้ําของสีหรือ Noise เพิ่มมากขึ้น
205 ตามลําดับ บางรุนมีฟงกชนั่ ลด Noise เรียกวา Noise Redution หรือจะเลือกปรับตั้งคาความไวแสง เองแบบแมนนวลก็ได 21. แบตเตอรี่ กลองถายภาพดิจิตอล ตองการพลังงานมากกวากลองใชฟลมหลายเทา เพราะระบบการทํางานเปนแบอิเล็กทรอนิกส ควบคุมดวยคอมพิวเตอร และยังมีจอมอนิเตอรที่ใชดู และเปดชมภาพ ซึ่งกินไฟมากทีเดียว สําหรับผูใชที่ไมคุนเคยอาจจะแปลกใจเมื่อใชแบตเตอรี่ใหม แต ถายภาพไดไมกี่สิบภาพแบตเตอรี่ก็หมดแลว หากกลองระบุใหใชแบตเตอรี่แบบ AA ซึ่งใชไดทั้ง อัลคาไลนและลิเธี่ยม ขอแนะนําใหเปลี่ยนไปใชแบตเตอรี่ชารจแบบ Ni-MH จะใชงานไดนานกวา และควรเลือกชนิดที่มีกําลังไฟสูง เชน 1,800 หรือ 2,000 มิลลิแอมป โดยทั่วไปแบตเตอรี่ชนิดนี้จะ ชารจไฟใหมได 500 – 1000 ครั้ง ทําใหประหยัดกวา สวนกลองที่ใชแบตเตอรี่แพคแบบ Li-MH หรือ Li-ion ที่ แ ถมมา พรอมกลองจะใชงาน ได ดี อ ยู แ ล ว แต ค วร ซื้ อ แบตเตอรี่ สํ า รอง เพิ่มอีกอยางนอยหนึ่ง ก อ น เพราะในกรณี ฉุ ก เฉิ น จะเปลี่ ย นไป ใชแบตเตอรี่ธรรมดา ทั่ ว ๆ ไ ป ไ ม ไ ด เหมือนกับกลองที่ใช แบตเตอรี่ AA
เรื่องนารูการใชกลองดิจิตอล กลองดิจิตอลแมจะมีหลักการทํางานคลายกับกลองใชฟลมคือ แสงผานเลนส ผานรูรับ แสง และมานชัตเตอร ไปตกกระทบกับเซ็นเซอรภาพ (ซึ่งสวนใหญนยิ มใช CCD ) กอนกดชัตเตอรก กลองจะปรับโฟกัสและวัดแสง หรือจะปรับตั้งเองก็ได เพื่อใหเกิดผลตามที่ตองการ แตดวยความที่ เปนดิจิตอลทําใหปรับแตงฟงกชั่นหรือลูกเลนตาง ๆ ไดมากมายอยางที่ไมเคยมีมากอนในกลองใช ฟลม จึงตองเรียนรูเพิ่มเติมและทําความเขาใจใหดี จึงจะใชกลองดิจิตอลไดอยางคุมคาเต็ม ประสิทธิภาพและไดประโยชนสูงสุด
206 1. ปดสวิทซทุกครั้งที่ไมไดใชงาน กลองดิจิตอลมีระบบการทํางานแบบอิเล็กทรอนิกส ควบคุมดวยคอมพิวเตอรทั้งหมด ทําใหสิ้นเปลือง แบตเตอรี่มากควรปดสวิทซทุกครั้งที่เลิกใชงาน จะชวย ใหคุณถายภาพไดมากขึน้ โดยไมตองเปลี่ยนแบตเตอรี่ บอย ๆ หากมีฟงกชั่น Auto off ใหตั้งเวลาปด อัตโนมัติเมื่อไมไดใชงาน 30 หรือ 60 วินาที 2. ใชแบตเตอรี่ชารจดีกวา กลองดิจิตอล หลายรุนใชแบตเตอรี่แบบ AA อัลคาไลน โดยแถมมาใหดวย 3 หรือ 4 กอน แตคุณอาจตกใจเมื่อใส แบตเตอรี่ใหมเขาไป กดชัตเตอรถายไป 20-30 ภาพโดยเปดดูภาพจากจอมอนิเตอรและใชแฟลช ถายภาพ แบตเตอรี่ก็หมดเสียแลว ขอ แนะนําใหเปลี่ยนไปใชแบตเตอรี่แบบ นิ เกิล-เมทัลไฮไดร (NIMH)ซึ่งชารจไฟเพิ่ม ได ราคากอนละ 100-250 บาทเลือกแบบ ที่ใหกําลังไฟ 1500-2000 มิลลิแอมป จะ ถายภาพไดนานขึ้น ถาหมดก็ชารจใหม ซื้อเผื่อไวสัก 2-3 ชุด ก็จะดีสวนกลองที่ แถมแบตเตอรี่ NIMH หรือ Li-ion มาใหอยูแลว อาจซื้อเพิ่มอีกสักหนึ่งชุดเผื่อฉุกเฉิน 3. ดูภาพในชองมองออฟติคัลในกลองใชฟลมแบบ SLR หรือ คอมแพค เราจะมองภาพ จากชองมอง ซึ่งกลองดิจิตอลก็มีเชนกัน เรียกวาชองมองภาพออฟติคลั ออกแบบใหสัมพันธกับทาง ยาวโฟกัสของเลนสทุกชวงซูม และยังดู ภาพจากจอมอนิเตอรแบบ LCD ทาง ดานหลังไดดวย ทําใหผูใชนิยมดูภาพจาก จอมอนิเตอรแทน แตวธิ ีนี้แบตเตอรี่จะ หมดเร็วมาก ควรใชเฉพาะเทาที่จําเปนเชน การถายภาพมาโครระยะใกล ๆ ซึ่งจะให มุมภาพที่ถูกตองตามความเปนจริง ถา ถายภาพไกล ๆ ซัก 5 เมตรขึ้นไป ใหดูจาก ชองมองภาพแบบออฟติคัลแทน 4. เปลี่ยนไปใชการดความจุสูงการดจัดเก็บภาพมีหลายแบบ เชน CF Microdrive SmartMedia Memorystick SD MMD เปนตน ปจจุบนั มีความจุสูง และราคาที่ลดลง เชน CF ความจุ
207 128 MB หาซื้อไดในราคาเพียง 3,000-4,000 บาทเทานัน้ ปจจุบนั การด CF มีจําหนายในขนาด 1024 MB แลว หรือการด Microdrive (ใชแทนการด CF Type IIไดในบางยี่หอ)ความจุ 340,500และ1024 ก็นาสนใจเพราะเทียบขนาดขนาดความ จุแลวถูกกวามากทีเดียว แตเปนการด แบบฮารดดิสก ตองระวังอยาใหตก หลนจะเสียหายไดงาย เมื่อการดมีความ จุสูง ก็จะชวยใหถายภาพไดมากขึ้น ใน บางครั้งเมื่อไมแนใจเรื่องสภาพแสง อาจถายภาพครอมเผื่อไวหลาย ๆ ภาพ แลวคอยมาเลือกภาพทีด่ ีที่สุดภายหลัง
5. อยาใสการดขณะเปดสวิตซกลอง เพื่อลดความเสียหายที่อาจเกิดขึ้นได ไมควรใส การดขณะที่สวิตซกลองถูกเปดอยู และควรใส การดดวยความระมัดระวัง ใหใสการดเขาไปตรง ๆ ในดานที่ระบุไวในคูมือ หากใสผิดดานจะใส ไมไดอยาไปฝนโดยเด็ดขาด หากจะใหผูอื่นยืมไป ใชควรอธิบายใหเขาใจดวยทุกครั้ง 6.ใชแฟลชภายนอก กลองบางรุนสามารถใช แฟลชภายนอกได โดยเสียบเขากับฮอทชูหรือสายซิงค แฟลช วิธีนี้ทาํ ใหไดภาพทีด่ ขี ึ้นและใชงานไดไกลกวาแฟลช ขนาดเล็กที่ติดอยูบนตัวกลอง การใชแฟลชที่มีกําลังไฟสูง ภายนอกทําใหใชรูรับแสงแคบได สงผลใหภาพมีระยะชัด ลึกมากขึ้น และประหยัดแบตเตอรี่ที่ตัวกลองเพราะไมตอง ใชแฟลชที่มีอยูในตัว 7. ล็อคภาพสําคัญเอาไว กลองบางรุน มีฟงกชั่นล็อคภาพ ปองกันการลบโดยไมตั้งใจ เพราะสวนใหญเนนใหลบภาพทิ้งไดงาย ๆ เพื่อ ถายภาพใหมตอไป ทําใหเผลอลบภาพสําคัญทิ้งไป
208 ดังนั้นหลังจากถายภาพจนไดภาพทีพ่ อใจแลวควรกดปุม ล็อคภาพทุกครั้ง 8. จัดเก็บภาพดวยซีดีรอม หลังจากถายภาพจนการดเต็มแลว เรามักถายโอนภาพทั้งหมด ไปยังเครื่องคอมพิวเตอร ซึง่ ภาพจะเพิ่มมากขึ้นเรื่อย ๆ แมวาฮารดดิสกของคุณจะมีมากแคไหน แตถา เกิดปญหาเสียขึ้นมา ภาพทีค่ ุณอุตสาหถายมาทั้งหมดก็จะสูญหายไปทันที เพื่อความปลอดภัย ควร บันทึกภาพลงแผนซีด-ี รอม ซึ่งมีความจุ 650-700 MB ตอแผน ราคา 20-30 บาท เทานั้น ควรเลือกแผนซีดที ี่มีคุณภาพเชน KODAK FUJIFILM หรือ SONY ซึ่งมี ความคงทนเก็บรักษาไดยาวนานหลายสิบ ป สวนเครื่องเขียนแผนซีดีราคาลดลงมาก ประมาณ 4,000 บาทขึ้นไป และควรเขียน แผนซีดีไวสองแผน เก็บรักษาไวโดยไม นํามาใชงานหนึ่งแผน อีกแผนสําหรับการ ใชงานทั่ว ๆ ไปถาแผนซีดีเสียหายหรือสูญ หายยังมีตน ฉบับอีกแผน นํามากอปปเพือ่ ใชงานไดอกี 9. ซูมขยายภาพดูความคมชัดฟงกชั่นดิจิตอลที่ผมใชบอยคือ หลังจากถายภาพไปแลว ให กดปุมซูมขยายภาพขึน้ มาดู โดยซูมใหมากที่สุดจากนัน้ เลื่อนดูสวนตาง ๆ ของภาพวาคมชัดเพียงพอ หรือไม บางครั้งการถายภาพดวยชวงซูมเทเล แลวเปดรูรับแสงกวาง ระยะชัดลึกจะนอยมากทําให ความคมชัดมีเฉพาะ บางสวนเทานัน้ หาก เปนกลองใชฟล ม ตองรอหลังจากลาง ฟลมแลว ถึงจะรูวา ภาพที่ไดมีความ คมชัดดีมากนอยแค ไหน นอกจากนี้ใน กรณีที่ถายภาพดวย ความเร็วชัตเตอรต่ํา แลวไมมั่นใจวาภาพจะคมชัดเพียงพอ สามารถซูมขยายภาพขึ้นมาดูไดเชนกัน
209 10. ปรับความสวางของจอมอนิเตอร หาก คุณถายภาพโดยวัดแสงใหพอดีแลวพบวาภาพที่ปรากฏ ในจอมอนิเตอรมืดเกินไปหรืออันเดอร อยาเพิ่งโทษวา ระบบวัดแสงผิดพลาด ลองโหลดภาพเขาสู คอมพิวเตอรแลวเปดภาพนัน้ ดู ขอแนะนําใหใชซอพ แวรเปดภาพทีแ่ ถมมาพรอมกลอง ถาพบวาภาพสวาง พอดี แสดงวาจอมอนิเตอรมดื เกินไป ใหเลือกเมนูปรับ เพิ่มความสวางจนเทากับที่ปรากฎบนจอคอมพิวเตอร 11. ใชกราฟฮีตโตแกรม กลองดิจิตอลสวนใหญในปจจุบันมีฟงกชนั่ แสดงกราฟฮีตโต แกรมบนจอมอนิเตอร ทําใหทราบไดทันวาภาพที่ ถายไปแลวมีโทนภาพดีมากนอยแคไหนหากสวน ที่เปนชาโดว(โทนมืด) หรือ สวนที่เปนไฮไลท (โทนสวาง) ไมดีพอสามารถปรับแกไขโทนหรือ คอนทราสทจากฟงกชั่นเมนู แลวถายภาพใหมจน ไดโทนภาพดีที่สุด แมวา จะสามารถปรับแกไข โทนภาพจากซอพแวรตกแตงภาพเชน Adope Photoshop ก็ตาม แตการถายภาพใหมีโทนภาพดี ที่สุด โดยไมตองปรับแตงหรือปรับเพียงเล็กนอย จะใหภาพที่ดกี วา มีรายละเอียดครบถวนตั้งแต สวนสวางที่สดุ จนถึงมืดที่สดุ 12. เลือกใชฟอรแมท RAW หรือ TIFF กลองดิจิตอลมักมีฟอรแมทภาพใหเลือกใช 2 อยาง คือ JPEG เปนการบีบอัดภาพใหมีขนาดไฟลเล็กลง เพื่อประหยัดเนื้อที่ในการจัดเก็บภาพ มี ขอเสียคือคุณภาพลดลง การไลเฉดสีไมดีพอ เพราะแสดงสีไดเพียง 24 บิต หากตองการภาพคุณภาพ สูงสุด ควรเลือกฟอรแมท RAW หรือ TIFF ซึ่งจะไมมีการบีบอัดขอมูล อีกทั้งการดจัดเก็บภาพใน ปจจุบันมีความจุสูง และราคาที่ลดลงตามลําดับ ใน อนาคตอาจไมมีความจําเปนตองใชฟอรแมท JPEG อีกตอไปและฟอรแมท RAW ยังสามารถ บันทึกภาพใหแสดงสีได 12 บิต/สีหรือ 36 บิต (RGB) การไลเฉดสีจึงดีเยี่ยม ไดภาพที่ดูเปน ธรรมชาติเชน เดียวกับการใชฟลม
210
การดูแลรักษากลองดิจิตอล กลองดิจิตอลมีระบบการทํางานที่ควบคุมดวยอิเล็กทรอนิกสเกือบทั้งหมดแมวาจะมีการ ผลิตอยางประณีต เลือกใชวัสดุที่มีความแข็งแรงและมีความทนทาน ผานการทดสอบทั้งใน หองปฏิบัติการและภาคสนามในอุณหภูมทิ ี่แตกตางกันเปนจํานวนนับพันนับหมืน่ ครั้ง แตก็มีความ จําเปนที่จะตองมีการดูแลรักษาใหถูกตองเพื่อใหกลองถายภาพอยูในสภาพที่ดีที่สุด เพื่อการใชงานที่ ยาวนานคุมคากับเงินที่เราตองจายไป การเก็บรักษาและการทําความสะอาดจึงเปนสิ่งจําเปนทีค่ วรจะตองเรียนรูไวบาง นอกเหนือจากการใชงานถายภาพทัว่ ๆ ไป
211
การเก็บรักษากลอง ในเมืองไทยของเรามีความชื้น คอนขางสูง หากเก็บรักษากลองไมดีพอ อาจทํา ใหเกิดราที่ชิ้นเลนสได ควรเก็บไวในกระเปา กลองแลวใสสารกันขึ้นไวขางใน(หาซื้อไดจาก รานจําหนายกลองถายภาพทัว่ ไป) หรือจะเก็บไว ในกลองพลาสติกที่มีฝาปดมิดชิดก็ไดเชนกัน แตถามีงบพอควรซื้อตูกันขึน้ มาใช มีตั้งแตขนาด เล็กจนถึงขนาดใหญ ภายในปรับควบคุม ความชื้นสัมพัทธใหคงที่อตั โนมัติ ไมตองกังวล วาเลนสจะขึน้ ราอีกตอไป และกินไฟนอยมาก ไมเปนการสิ้นเปลือง หากเทียบกับความเสียหาย ที่อาจเกิดขึ้นได และยังเก็บอุปกรณอื่น ๆ เชน เลนสคอนเวอรเตอร ฟลเตอรแฟลช ฯ ขอควรระวังอยางยิ่งคือ ไมควร เก็บกลองและอุปกรณไวในตูเสื้อผาหรือตูไม เพราะ ตูเหลานี้จะมีความชืน้ สูงกวาอากาศดาน นอกมาก อาจสรางความเสียหายกับกลองได สําหรับกลองถายภาพที่มิไดถูกนํามาใชงานบอย ๆ หรือ นาน ๆ ใชงานสักครั้งหนึ่ง มีวิธีการเก็บ รักษาแตกตางไปจากกลองทีถ่ ูกใชงานประจํา เชน ควรถอดแบตเตอรี่ออกจากตัวกลอง. และ ยายที่เก็บกลองเพื่อใหอณ ุ หภูมิและความชืน้ แตกตางกัน (ยกเวนมีตกู ันชืน้ ) เพราะความชื้น และอุณหภูมิทเี่ ปลี่ยนแปลง ไมคงที่ จะทําใหรา ไมสามารถเกิดขึ้นได
212
การทําความสะอาดกลอง กลองและเลนสเมื่อนําออกไปใชงานเสร็จเรียบรอยแลวควรทําความสะอาดทันที กอน เก็บเขาตูเก็บ แมวาทั้งกลองและเลนสจะผานการเคลือบผิวหรือแอนโนไดซมาอยางดีก็ตาม แตถา ปลอยใหคราบเหงื่อหรือรอยนิ้วมือซึ่งมีความเค็มจับอยูนาน ๆ จะทําใหดูโทรมเร็ว นอกจากนี้เศษผง ขนาดเล็กและฝุนละอองที่จบั ตาตามซอกมุมของตัวกลองและเลนส เมื่อสะสมไวนาน ๆ จะทําให ระบบการทํางานเกิดการชํารุดเสียหายได จึงควรทําความสะอาดทุกครั้งภายหลังที่นําไปใชงาน
213
214
บทที่ 8 ระบบควบคุมการทํางานของกลอง กลองถายภาพดิจิตอลมีหลักการทํางานสวนใหญคลายกับกลองที่ตองใชฟลม กอนที่จะกด ชัตเตอรถายภาพตองมีการปรับโฟกัส วัดแสง ปรับความเร็วชัตเตอรและรูรับแสงที่เหมาะสมทําใหได ภาพที่คมชัดและคาแสงถูกตองพอดี หากเปนกลองสําหรับชางภาพที่จริงจังหรือ Serious Photographer ไปจนถึงชางภาพมืออาชีพ กลองในระดับไฮเอนด ดูจะเหมาะที่สุดเพราะชางภาพ สามารถควบคุมกลองดวยระบบการทํางานตาง ๆ ที่เพียบพรอมไมตางกับกลองที่ใชฟลมซึ่งสามารถ ควบคุมเรื่องของแสงและความเคลื่อนไหวของวัตถุในภาพใหเปนไปตามที่ตองการได ทั้งนีก้ ลอง ดิจิตอลทั้งหมดไมวาจะเปนแบบใด จะมีระบบอัตโนมัติมาให ซึ่งกลองจะควบคุมระบบบันทึกภาพ ทั้งหมดตั้งแตการโฟกัสและปรับคาตัวเลือกตาง ๆ ตามสภาพแสงบและสถานการณที่กําลังถายภาพ เพื่อใหไดภาพดีที่สุดในเวลาอันรวดเร็ว นอกเหนือจากระบบบันทึกภาพที่เหมือนกับกลองใชฟลมทั่วไปแลว กลองดิจิตอลยังมี ฟงกชั่นควบคุมการทํางานอืน่ ๆ อีก ซึ่งผูใชจําเปนตองเรียนรูและทําความเขาใจใหดเี สียกอน จึงจะใช งานไดอยางมีประสิทธิภาพ ตอไปนี้จะเปนเรื่องราวของระบบการควบคุมกลองทั้งหมดที่มีอยูในกลอง ดิจิตอลทั่วๆ ไป เริ่มจากการเลือกระดับคุณภาพและขนาดภาพา ความเร็วซัตเตอรสําหรับควบคุมแสง และการเคลื่อนไหว รูรับแสงกับระยะชัดลึก ความสัมพันธของความเร็วซัตเตอรและรูรับแสงและ สุดทายคือเรื่องของโหมดการบันทึกภาพแบบตาง ๆ
215
Image Quality and Size กลองดิจิตอลจะใหภาพที่มีความละเอียดแตกตางกัน บางรุนความละเอียดต่ําบางรุน ความละเอียดสูง เชน ๓ ลานพิกเซล หรือ ๕ ลานพิกเซล เปนตน ศัพททางคอมพิวเตอรเรียกภาพ ดิจิตอลแตละภาพวา ไฟล ดังนั้นเราอาจเรียกอีกอยางหนึ่งวา ขนาดไฟลภาพ มีหนวยวัดเปนเมกะไบท (MB) อาทิภาพความละเอียด 2 ลานพิกเซล จะมีขนาดไฟลประมาณ 5.7 MB ถาถายภาพหลายๆ ภาพก็จะตองใชพื้นที่ในการดมากขึ้นเชน 10 ภาพตองใช 57 MB หรือ 20 ภาพตองใชมากกวา 100 MB เปนตน แตการดจัดเก็บภาพความจุ 128 MB นั้นราคาสูงประมาณสามพันบาทขึ้นไป ดังนั้นกลอง ดิจิตอลจึงมีการบันทึกไฟลภาพในฟอรมแมทที่มีการบีบอัดขอมูลใหมขี นาดเล็กลง เพื่อเพิ่มเนื้อที่ให จัดเก็บภาพไดมากขึ้น โดยมักเลือกใหฟอรแมท JPEG (อานวา เจ-เพ็ก) ซึ่งเปนฟอรแมทหนึ่งของ การบีบอัดขอมูลที่ไดรับความนิยมมากที่สดุ เพราะขนาดไฟลเล็กลงมาก โดยที่คุณภาพลดลงไมมาก นัก นอกจากนี้ยังเลือกการบอัดแบบ JPEG ไดอีกหลายระดับตามแตชนิดของกลองแตละรุน บางรุน เลือกได 3 ระดับ คือ ต่ํา ปานกลาง และสูง ถาเลือกคุณภาพต่ํา จะเก็บภาพไดมากที่สุดแตคุณภาพ ลดลงไปพอสมควร สําหรับคุณภาพสูงจะใกลเคียงกับภาพที่ไมมกี ารบีบอัดขอมูล แตมีพื้นที่ในการ เก็บภาพไดมากพอสมควร เชน ไฟลภาพ ขนาด 7.5 MB ถาเลือก JPEG คุณภาพสูงสุดจะเหลือ ประมาณ 1 MB เปนตน หากตองการบันทึกเพื่อเปดชมจากโทรทัศนหรือคอมพิวเตอรหรือใชสงภาพ ทางอีเมล ควรเลือกฟอรแมท JPEG ระดับต่ําก็เพียงพอ แตถาจะนําไปอัดขยายหรือพิมพเปนภาพถาย บนกระดาษ รวมทั้งงานสิ่งพิมพตาง ๆ ควรเลือกระดับสูงสุด อยางไรก็ตามกลองระดับไฮเอนดจะมี ฟอรแมท TIFF (อานวาทิฟ) เปนฟอรมแมทที่ไมมีการบีบอัดขอมูลเลย เพือ่ ใหไดภาพถายที่มี คุณภาพสูงสุดเทาที่สเปคของกลองจะทําไดแตตองใชการดจัดเก็บภาพที่มีความจุสูง เชน 360, 500 หรือ 1000 MB ซึ่งอนาคตจะมีการดที่มีความจุสูงเพิ่มมากขึ้นเรื่อย ๆ
216 นอกจากระดับคุณภาพแลวในกลองดิจิตอลทั่วไปยังใหคณ ุ เลือก ขนาดภาพ หรือ Image Size ไดดว ย เพื่อความเหมาะสมในการนําไปใชงาน อาทิ กลองที่มาความละเอียด 3 ลาน พิกเซล อาจจะเลือกความละเอียดต่ําลง เชน 2 ลานพิกเซล, 1 ลานพิกเซล หรือ, 3 แสนพิกเซล ซึง่ ถา เลือกภาพที่มีขนาดเล็กลงจะทําใหไดภาพจํานวนมากขึ้นดวยเชนกันหากตองการใชภาพเพื่อสงทาง อีเมล การเลือกภาพขนาดเล็กจะเหมาะสมกวา เชน ขนาด 640 X 480 (VGA) ซึ่งจะแสดงภาพไปใช พิมพเปนภาพบนกระดาษก็ตองเลือกขนาดไฟลที่ใหญขนึ้ เชน พิมพภาพขนาด 8 X 10 นิ้ว ควรเลือก ขนาด 3 หรือ 5 ลานพิกเซล เปนตน
217
Shutter Control Light and motion ความเร็วซัตเตอร Shutter Speed คือ สิ่งสําคัญในการควบคุมปริมาณแสงที่ผานเลนสเขา มาและตกกระทบกับเซ็นเซอรภาพเชน CCD หาก ความเร็วชัตเตอร ต่ําแสงจะผานไดมาก ถาความเร็ว ชัตเตอรสูงแสงจะผานไดนอย นอกจากนี้ความเร็วชัตเตอรยังมีผล โดยตรงกับการเคลื่อนไหวของวัตถุ หากวัตถุหรือสิ่ง ที่ถายภาพมีการเคลื่อนไหวหรือเคลื่อนที่ดวยความเร็ว ก็ตองใชชัตเตอรสูงเพื่อหยุดการเคลื่อนไหว ใน ทํ า นองเดี ย วกั น หากใช ค วามเร็ ว ชั ต เตอร ต่ํ า สิ่ ง ที่ เคลื่อนไหวจะเบลอไมคมชัด ซึ่งเราใชความรูนี้กับ เทคนิคการถายภาพรูปแบบตาง ๆ ไดมากมาย คาความเร็วชัตเตอร มีหนวยวัดเปน วินาที(เริ่มจากความเร็วสูงสุดไปถึงต่ําสุดเชน 1/1000, 1/500, 1/250, 1/125,1/60,1/30,1/15,1/8,1/4, 1/2 และ 1 วินาที กลองบางรุนจะมีชวงความเร็วชัตเตอรที่ กว า งมากกว า นี้ และการแสดงผลให ท ราบจะระบุ จํานวนเต็มเทานั้น เชน 250 หมายถึง 1/250 วินาที ชวงความเร็วชัตเตอรที่หางกันในแตละขั้นเรียกวา 1 สตอป ถาหางกัน 2 ขั้น เชน 1/125 และ 1/30 จะเปน 2 สตอป
218
Aperture and Depth of Field รูรับแสง มีลักษณะเปน แผนบาง ๆ ซอนทับกันอยูภายใตตวั เลนส สามารถปรับใหมีชองแสงผานเขาไปกวาง หรือแคบ ทําใหปริมาณแสงผานไดมาก หรือนอยตามลําดับ การควบคุมปริมาณ แสงนี้จะมีผลโดยตรงกับภาพที่ได หาก แสงผานมากเกินไปภาพก็จะสวางหรือโอ เวอร ถาแสงผานนอยภาพจะมืดหรือ อันเดอร การเลือกใชรูรับแสงจะมี ผลโดยตรงกับระยะชัดลึกของภาพ ตั้งแต สิ่งที่อยูใกลไปจนถึงระยะไกลๆ หากใชรู รับแสงแคบจะทําใหภาพมีระยะชัดลึกมาก และมีความคมชัดสม่ําเสมอทั้งภาพ เชน การถายภาพทิวทัศน นิยมใชรูรับแสงแคบ มากที่สุดเพื่อใหภาพมีระยะชัดลึกสูงตั้งแต ฉากหนาไปจนถึงฉากหลังที่อยูไกล ออกไป แตถาเปนการถายภาพบุคคล นิยม ใชรูรับแสงกวาง ทําใหภาพระยะชัดนอย หากปรับโฟกัสที่ตัวแบบฉากหลังที่อยูห างออกไปจะพน ระยะชัด ดูเปนภาพเบลอ ทําใหคนดูเดนชัด ขึ้น คารูรับแสงมีหนวยวัดเปน f-stop คารูรับแสงที่แตกตางกันในแตละชั้น เรียกวา 1 สตอป โดยแสดงเปนตัวเลขตาง ๆ เชน f/1.4,f/2,f/2.8,f/4,f/5,f/11,f/16,f/22,f/32 เปนตน เลนสของกลองบางตัวอาจจะมีคา รู รับแสงที่กวางหรือแคบกวานี้ (ตัวเลขนี้ เรียงลําดับจากคารูรับแสงกวางสุดไปจนถึง แคบสุด) สําหรบเลนสที่ใชในกลองดิจติ อล ทั่ว ๆ ไป จะมีคารูรับแสงอยูในชวง f/2 ถึง f/16
219
Shutter Speed and Aperture ทั้งความเร็วชัตเตอรและรูรับแสง มีผลโดยตรงกับปริมาณแสงที่จะไปตกกระทบกับ CCD ในการถายภาพเราตองปรับทั้งสองสิ่งนี้ใหสัมพันธกันเสมอ เพื่อใหแสงผานเขาไปในปริมาณที่พอดี ตามสภาพแสงที่ใชถายภาพในขณะนั้น หากปริมาณแสงผานเขาไปมากหรือนอยเกินไป จะทําใหภาพ สวางหรือมืดเกินไป ซึ่งกลองดิจิตอลสวนใหญจะปรับควบคุมการเปดรับแสงใหอตั โนมัติ เพื่อใหภาพ ไดรับแสงที่พอดีทุกภาพ และในบางโหมดผูใชสามารถเลือกปรับเฉพาะความเร็วชัตเตอรหรือรูรับ แสงอยางใดอยาางหนึ่งเพื่อใหไดผลพิเศษเปนไปตามที่ตอ งการ จากนั้นกลองจะปรับอีกอยางให อัตโนมัติ นอกจากนีก้ ารถายภาพในสภาพแสงบางอยาง เชน ภาพยอนแสง หากใชกลองปรับให อัตโนมัติ ตัวแบบหรือวัตถุในภาพจะมืดทึบเกินไป คุณสามารถเลือกปรับชดเชยแสงเพิ่มขึ้น ทําใหตัว แบบดูสวางขึน้ ซึ่ง โปรแกรมควบคุมระบบการทํางานของกลองจะปรับความเร็วชัตเตอรใหต่ําลง เพื่อใหแสงผานไดมากขึน้ หรือปรับรูรับแสงใหกวางขึ้นทําใหแสงผานเขาไปไดมากขึ้นเชนกัน คาแสงของความเร็วชัตเตอรที่แตกตาง 1 สตอป จะเทากับคาของรูรับแสงที่แตกตางกัน 1 สต อป เมื่อปรับเปลี่ยนความเร็วชัตเตอรจะตองปรับเปลี่ยนรูรับแสงตามเสมอ เพื่อใหปริมาณแสงคงเดิม เชนเปลี่ยนจากความเร็วชัตเตอร 1/125 เปน 1/60 วินาที แสงจะเพิม่ 1 สตอป ตองปรับคารูรับแสง ลดลง 1 สตอป เชน จาก f/5.6 เปน f/8 ในการถายภาพทั่วไปเราจะเลือกความเร็วชัตเตอร 1/60 วินาที หรือสูงกวาเปนหลัก เพราะการ ใชความเร็วชัตเตอรต่ําเชน 1/30หรือ 1/15 วินาที ถายภาพโดยใชมือถือ ภาพจะเบลอไมคมชัด ยกเวนวา จะยึดกลองติดกับขาตั้งกลองซึ่งจะชวยใหกลองนิ่ง ไมสั่นไหว
220
Exposure Mode กลองดิจิตอลจํานวนมากมีระบบ บันทึกภาพ หรือโหมดตาง ๆ ใหใชมากกวาหนึ่ง อยาง ในแตละโหมดจะปรับควบคุมทั่งความเร็ว ชัตเตอรและรูรับแสงใหสัมพันธกันและยังมี โหมดพิเศษในการควบคุมระบบการทํางานอื่นๆ อีกหลายอยาง ซึ่งโดยทั่วไปจะเปนแบบอัตโนมัติ เพื่อความสะดวกสบายในการใชงาน
221
นอกจากโหมดตาง ๆ ดังที่ไดกลาวมาแลว กลองดิจติ อลบางรุนยังมีโปรแกรมถายภาพแบบ พิเศษอื่นๆ อีกเพื่อความสะดวกในการใชงาน เชน โปรแกรมถายภาพทิวทัศน(เนนระยะชัดลึกมาก) โปรแกรมถายภาพบุคคล (เนนระยะชัดลึกนอย) โปรแกรมถายภาพกีฬา (เนนความเร็วชัตเตอรสูงเพื่อ หยุดสิ่งเคลื่อนไหว) โปรแกรมถายภาพมาโคร หรือโปรแกรมถายภาพโคลสอัพระยะใกล เปนตนหาก ศึกษาการใชงานในโหมดตางๆ จนครบถวน จะชวยใหการถายภาพรูปแบบตาง ๆ เปนไปอยางมี ประสิทธิภาพ และไดภาพดีที่สุด
222 การถายภาพใหคมชัด การถายภาพระบบดิจิตอลก็คลายกับการถายภาพดวยฟลม นั่นคือภาพถายที่ไดจะตองคมชัดมี รายละเอียดตาง ๆ ครบถวนสมบรูณ แมวาภาพถายจะไดรับแสงพอดี ไมมืดหรือสวางเกินไป แตถา ปราศจากความคมชัด ภาพนั้นจะหมดคุณคาไปในทันที ทุกครั้งที่กดชัตเตอร สิ่งแรกที่เราตองการคือ ภาพถายที่คมชัดและในตอนนี้จะเปนเรื่องของการควบคุมใหไดภาพถายที่คมชัดสวยงานตามที่ ตองการ ปจจัยที่ทาํ ใหภาพถายคมชัดเรื่องหลัก ๆ 4 อยางดวยกัน คือจุดปรับโฟกัสชัดหากโฟกัสไม ถูกตองภาพก็จะไมคมชัด หรือสิ่งที่ตองการกลางภาพไมคมชัด แตสวนอื่นๆ คมชัด แสดงวาการปรับ โฟกัสผิดพลาด หรือภาพคมชัดเฉพาะจุดใดจุดหนึ่ง แสดงวาระยะชัดลึกชองภาพไมเพียงพอ นอกจากนี้การถือกลองไมนิ่งพอ โดยเฉพาะการใชเลนสเทเลโฟโตเพื่อถายภาพสิ่งที่อยูในระยะไกล ๆ จะทําใหภาพเบลอไมคมชัด รวมทั้งวัตถุทมี่ ีการเคลื่อนไหวก็จะทําใหสิ่งนั้นดูเบลอไมคมชัดเชนกัน สิ่ง ตาง ๆ เหลานี้หากคุณทําความเขาใจใหถองแท และสามารถควบคุมได จะทําใหไดภาพคมชัดในที่สดุ
หยุดการสั่นไหวของกลอง หากคุณไมตองการใหกลองสั่นไหวในระหวางการถายภาพ ซึ่งเปนสาเหตุหลักที่ทําใหภาพ ขาดความคมชัด สิ่งที่ควรปฏิบัติใหเปนนิสยั คือ ถือกลองใหนิ่งมากที่สุด และกดชัตเตอรถายภาพอยาง นุมนวล หากไมมั่นใจใหกลั้นหายใจไวชวั่ ครูระหวางกดชัตเตอร หรือจะยืนพิงสิ่งตาง ๆ เชนกําแพง เสา ตนไม หรืออื่น ๆ โดยเอามือแนบกับลําตัวใหมากทีส่ ุด ยิ่งนิ่งมากเทาใดภาพก็จะคมชัดมากยิ่งขึน้ เทานั้น ขอความจําในการถือกลองถายคือความเร็วชัตเตอรตองไมต่ํากวาเศษหนึ่งสวนทางยาวโฟกัส เลนส เชน ซูมเลนสที่ชวง 60 มม. ก็ควรใชความเร็ว 1/60 วินาทีขึ้นไปยิ่งความเร็วชัตเตอรสูงมาก เทาใด โอกาสที่จะไดภาพคมชัดก็จะมากขึ้นตามลําดับแตตองไมลืมที่จะปรับคารูรับแสงใหสัมพันธ กันดวย หากใชระบบบันทึกภาพแบบอัตโนมัติจะสะดวกกวามาก และถาใชระบบออโตรูรับแสงที่ ตองเลือกคาความเร็วชัตเตอรกอนจากนั้นกลองจะเลือกคารูรับแสงใหอัตโนมัติก็จะไดรับความสะดวก มาก
223 หากจําเปนตองถายภาพในสภาพแสงนอยเชนในรม ในอาคารหรือสภาพแสงตอนกลางคืน ความเร็วชัตเตอรจะต่ํามากเกินกวาทีจ่ ะใชมอื ถือ และเพื่อใหไดภาพที่คมชัดจําเปนตองใชอุปกรณ รองรับที่มั่นคงกวาการถือกลองดวยมือเปลา เชน วางกลองบนโตะหรืออื่น ๆ แตถาใหดีตองใชขาตั้ง กลอง ซึ่งกลองจะอยูนิ่งไมมีการสั่นไหวไมวาจะเปนทิศทางใดและเปนการรับประกันวาภาพถายจะ คมชัดแนนอน นอกจากนี้ยังจัดองคประกอบภาพไดอยางสะดวก ไมวาจะเปนการถายภาพใน แนวนอนหรือแนวตั้ง ทวาบางครั้งความเร็วชัตเตอรต่ํามาก ๆ เชน 1 วินาที แมจะตั้งกลองบนขาตั้งกลองแลวก็ตาม การใชนวิ้ กดปุม ชัตเตอร มีโอกาสที่กลองจะสั่นไหวได และสงผลใหภาพเบลอไมคมชัดไดเชนกัน วิธีแกไขคือใชระบบถายภาพหนวงเวลาหรือ Selffimer ซึ่งกลองดิจิตอลดิจิตอลทุกรุนมีระบบนี้มาให อยูแลว บางรุนเลือกตั้งหนวงเวลาที่ตองการได เชน 2–10 วินาที หลังจากกดชัตตเตอรไปแลวตองรอ เวลาที่กําหนดไว ชัตเตอรจงึ จะทํางานทําใหกลองนิ่งไมเกิดการสั่นไหว แตถาเปนกลองรุนที่มีรีโมท คอนโทรลไมวาจะเปนแบบมีสายหรือไมมีสาย สามารถกดชัตเตอรไดทันที่โดยไมตองรอหนวงเวลา และทําใหไดภาพที่คมชัดเชนกัน ในกรณีที่จําเปนตองใชมือถือกลองโดยไมมีสิ่งรองรับใด ๆ คุณอาจแกปญ หาโดยการเลือกคา ความไวแสงฟลมใหสูงขึ้น ซึ่งกลองดิจิตอลสวนใหญจะปรับเลือกได (กลองที่ใชฟลมตองใชวิธี เปลี่ยนฟลมมวนใหมที่มีความไวแสงสูงขึน้ ) แตตองไมลืมวาความไวแสงสูงมากเทาใด ก็จะปรากฎ noise หรือการเหลี่อมล้ําสีของพิกเซลมากขึ้น (ไมใชเกรนหยาบแบบฟลม) กลองระดับไฮเอนด จะมี noise ปรากฎใหเห็นนอยมาก เมื่อเลือกความไวแสงสูงขึน้ เพียง 1-2 ขั้น (มักเรียกกันวาสตอป เชน ISO 200 เปลี่ยนเปน ISO 400 จะตางกัน 1 สตอป) เมื่อความไวแสงสูงขึ้นจะสัมพันธกับความเร็วชัตเตอร ที่สูงขึ้นทําใหไดภาพที่คมชัดในที่สุด
224
ถายภาพเคลื่อนไหวใหคมชัด หากคุณปรับโฟกัสภาพใหคมชัดในจุดที่ตอ งการ และใชความเร็วชัตเตอรที่สูงเพียงพอแตยัง ไมคมชัด อาจจะเกิดจากสิ่งที่อยูในภาพมีการเคลื่อนไหวในขณะที่ชัตเตอร กําลังเปดรับแสง ภาพ ลักษณะนี้สังเกตไดอยางหนึง่ คือ ภาพสวนใหญจะคมชัดแตจะเบลอเฉพาะสิ่งที่มีการเคลื่อนไหว สามารถแกไขไดโดยการปรับความเร็วชัตเตอรใหสูงขึ้น ในกรณีเชนนีต้ องใชความสังเกตุถาวัตถุมกี าร เคลื่อนที่เร็วก็ตองใชความเร็วเพิ่มมากขึ้นตามลําดับ เชน คนกําลังเดิน ความเร็วชัตเตอรที่ 1/125 วินาที ก็เพียงพอ แตถาเปนคนขี่จักรยาน อาจตองใช 1/250-1/500 วินาที เพื่อหยุดการเคลื่อนไหว นอกจากนี้ ทิศทางการเคลื่อนไหวก็มีสวนสําคัญ สมมุติวาวัตถุเคลื่อนที่ตรงเขาหากลอง แลวใชความเร็ว 1/60 วินาที ภาพทีไ่ ดคมชัด แตถาวัตถุเคลื่อนที่ในแนวขวาง หรือผานหนากลอง อาจตองใชความเร็วที่ สูงขึ้นเปน 1/125 หรือ 1/250 วินาที เพื่อใหไดภาพที่คมชัด อยางไรก็ตามหากมีเวลาเพียงพอ คุณ สามารถถายภาพทดสอบกอนได โดยใชความเร็วชัตเตอรที่คาดคะเนเอาไว จากนัน่ เปดดูภาพจากจด LCD โดยใชฟงกชั่นซูมขยายภาพมาดูที่อตั ราขยาย 1:1 หรือ 100 % หากภาพเบลอก็เปลี่ยนไปใช ความเร็วชัตเตอรที่สูงขึ้น
ในบางครั้งเมือ่ ตองถายภาพสิ่งเคลื่อนไหวในสภาพแสงนอย เชนตอนเย็นขณะพระอาทิตย กําลังจะตก ปริมาณแสงชวงเวลานี้จะนอยมาก ความเร็วชัตเตอรสูงสุดอาจจะไมเพียงพอที่จะหยุดการ เคลื่อนไหวได การแกไขใหปรับคาความไวแสงหรือ ISO ใหสูงขึ้น หากยังไมไดใหใชแฟลชเพราะ ชวงแวบของแฟลชจะสั้นมากประมาณ 1/500 วินาที หรือเร็วกวา ซึ่งสามารถหยุดวัตถุหรือสิ่ง เคลื่อนไหวไดเกือบทุกชนิด ระยะหางของวัตถุที่มีการเคลื่อนไหวก็เปนสิ่งสําคัญอยางหนึ่งที่ไมควรมองขาม ถาสิ่ง เคลื่อนไหวอยูใ กลกับกลองมาก จะเห็นถึงความเคลื่อนไหวอยางชัดเจน โดยภาพที่ไดจะดูเบลอไม
225 คมชัด ยกเวนสิ่งที่อยูนิ่งเทานั่นจึงจะคมชัด แตถาสิ่งนัน้ อยูในระยะทีไ่ กลออกไปแลวใชความเร็วชัต เตอรเทาเดิม คุณจะสังเกตุเห็นไดอยางชัดเจนวา วัตถุที่มกี ารเคลื่อนไหวจะดูคมชัดมากยิ่งขึ้น ในทํานอกเดียวกันนี้ หากใชเลนสที่มีทางยาวโฟกัสแตกตางกันก็จะมีผลตอความคมชัดของ สิ่งเคลื่อนไหวดวย หากคุณซูมภาพไปที่ชว งเทเลโฟโตจะเห็นวาสิ่งเคลือ่ นไหวเบลอ ไมคมชัด แตถา ซูมมาที่ชวงเลนสมุมกวางแลวใชคาความเร็วซัตเตอรเทาเดิม จะสังเกตุไดวาภาพวัตถุมีความคมชัดมาก ขึ้น
226
จุดโฟกัสกับระยะชัดลึก เมื่อคุณมองไปรอบๆ ตัว ตั่งแตหนังสือที่กาํ ลังอานอยูนี้ ไปถึงสิ่งที่อยูรอบๆ ตัว อาทิ โตะ เกาอี้ ประตู หนาตาง หรือสิ่งใดก็ตามทุกอยางจะมองเห็นไดชัดเจน ทั้งนี้เพราะตาของเราจะปรับ โฟกัสใหชัดทันทีตลอดเวลาที่มีการเพงมองออกไป ทวาสําหรับภาพถายแลวมันไมไดคมชัดในทุกจุด เหมือนกับที่ตาเรามองเห็น ซึ่งสิ่งเหลานี้เราเรียกวาระยะชัดลึกหรือ Depth of field ในการถายภาพแตละครั้ง กลองสามารถ เลือกจุดโฟกัสไดเพียงจุดเดียวโดยทีจ่ ุด โฟกัสที่เลือกเอาไวจะคมชัดแนนอนแตสิ่งที่อยูในตําแหนงอื่นไมวาจะเปนดานหนาหรือดานหลัง อาจจะไมคมชัดหรือที่เรียกกันวาอยูน อกระยะชัดนั่นเอง ทั้งนี้ขึ้นอยูกับปจจัยหลายอยาง อาทิ ทางยาว โฟกัสของเลนส คารูรับแสงที่ใชถายภาพ และระยะหางของจุดโฟกัสกับกลอง หากทําความเขาใจกับ สามสิ่งนี้อยางถองแทคุณก็สามารถควบคุมใหภาพมีความคมชัดสม่ําเสมอทั่วทั้งภาพ ตั้งแตสิ่งที่อยูใน ระยะใกลที่สุดไปจนถึงสิ่งที่อยูไกลที่สุด กลองดิจิตอลโดยทั่วไปจะมีเลนสซูมในตัว ตั้งแตเลนสมุมกวางจนถึงเลนสเทเลที่ สามารถดึงภาพจากระยะไกลได ชวงของการซูมจะมากหรือนอยก็ขนึ้ อยูกับกลองแตละรุนหากเทียบ กับคารูรับแสงที่ เทากันและปรับ โฟกัสที่จุด เดียวกันแลว เลนสมุมกวางจะ มีชวงระยะชัด ลึกมากกวา โดยทั่วไปเรามัก ถายภาพดวย เลนสมุมกวางจึงไมคอยมีปญ หามากนัก แตถาซูมภาพเขามาชวงระยะชัดลึกจะเปลี่ยนไป สิง่ ที่อยู ทางดานหนาและดานหลังจะดูเบลอและไมคมชัด และจะเบลอมากยิ่งขึ้นเมื่อซูมภาพไปที่ชวงทางยาว โฟกัสสูงๆ เราอาจใชเทคนิคนี้ในการถายภาพบางอยาง เชนภาพบุคคลเพราะฉากหลังที่เบลอเพราะอยู นอกระยะชัดจะทําใหตัวแบบดูเดนชัดและสวยงาม ระบบบันทึกภาพของกลองดิจิตอลบางรุน มีโปรแกรมพิเศษสําหรับการถายภาพทีเ่ นนระยะ ชัดลึก โดยกลองจะเลือกคารูรับแสงแคบที่สุดเทาที่สภาพแสงในขณะนัน้ จะเอื้ออํานวย ซึ่งคารูรับแสง นี้เองเปนตัวกําหนดระยะชัดลึกอยางหนึ่ง มีหลักการจํางายๆ คือ รูรับแสงกวาง (ตัวเลขนอยเชน f/2 หรือ f/2.8) ระยะชัดลึกจะนอย แตถาใชรรู ับแสงแคบ (เชน f/16 หรือ f/22) ระยะชัดลึกจะมาก ถา ตองการระยะชัดลึกมากที่สดุ อาจจะเลือกระบบปรับคาความเร็วชัตเตอรอัตโนมัติ ซึ่งผูใชตองเลือกคา รับแสงกอน หรือจะใชระบบแมนนวลก็ไดโดยเลือกคารูรับแสงแคบ ๆ จากนั้นปรับความเร็วชัตเตอร
227 ตามใหสัมพันธกันโดยดูจากสเกลวัดแสงในกลอง หากความเร็วชัตเตอรต่ํามาก เชน ¼ วินาที ควรใช ขาตั้งกลองเพื่อใหไดภาพทีค่ มชัด ภาพดอกไมทางดานลางใชรูรับแสงกวางและ ถายภาพ ระยะใกลดวยเลนสเทเล ทําใหฉากหลัง เบลอเนื่องจาก มีระยะชัดลึกนอยนั่นเอง Nikon D1 เลนส 400 มม. 1/500 วินาที f/5.6 แฟรช Nikon SB-28DX ใชระบบ 3D TTL Matrix
228
ควบคุมการเปดรับแสง หลักการทํางานของกลองถายภาพ คือแสงผานเลนสไปตกกระทบกับเซ็นเซอรภาพ (เชน CCD) หากแสงผานมากเกินไปหรือนอยเกินไปก็จะสงผลใหภาพสวางหรือมืดเกินไปและยัง เกี่ยวของไปถึงเรื่องภาพที่มโี่ ทนภาพแตกตางจากปรกติทั่วๆ ไป เชน โทนสวางโทนมืด คอนทราสท ต่ําหรือคอนทราสทสูง แมวากลองสมัยใหมทั้งหลาย ทั้งแบบคอมแพคและ SLR จะมีระบบเปดรับ แสงอัตโนมัติ ซึ่งมีความเที่ยงตรงสูง แตนั่นหมายถึงสภาพแสงทัว่ ๆ ไปที่มีคาเฉลี่ยความเขมแสงทั้ง ภาพใกลเคียงกันเทานัน้ ถาตองถายภาพยอนแสง หรือถายภาพในสภาพแสงที่แตกตางกันมากตองใช ความรูและประสบการณในการควบคุมใหไดภาพแบบทีต่ องการ บางครั้งแมสภาพแสงเฉลี่ย สม่ําเสมอทั้งภาพก็จริง แตโทนภาพที่มดื ลงกวาปรกติเล็กนอยจะทําใหภาพดูดีและนาสนใจ ซึ่งขึ้นอยู กับความชอบของผูถายภาพดวย สวนที่ควบคุมการเปดรับแสงคือรูรับแสง กับความเร็วซัตเตอร ซึ่งจะทํางานสัมพันธ กันตลอดเวลาดังที่ไดทราบกันไปแลวในบทที่ผานมา ( Camera Control ) ระบบอัตโนมัติของกลองจะ เลือกคารูรับแสง และความเร็วชัตเตอรที่เหมาะสมใหอัตโนมัติ เพื่อใหภาพไดรบั แสงพอดี (ตามที่ โปรแกรมของกลองกําหนดเอาไว โดยจะเทียบกับคาความเขมแสงที่สะทอนจากกระดาษสีเทา 18 %) ทั้งนี้จะพิจารณาจากสภาพแสงในขณะถายภาพและทางยาวโฟกัสของเลนสดวย เพื่อใหไดความเร็วชัต เตอรที่เหมาะสม ทําใหไดภาพคมชัดสวยงาม ภาพเปรียบเทียบการใชรับแสงที่ แตกตางกันภาพละหนึ่งสตอป จะเห็นวา โทนภาพจะสวางและมืดแตกตางกัน Full FinePix S1 Pro เลนส Nikon 17-35 มม. 1/250 วินาที เปดรับแสงที่ f/8, f/11 และ f/16
229 อยางไรก็ตาม กลองดิจิตอลไดเปรียบกลองที่ใชพลิ มตรงที่วามีจอภาพมอนิเตอร สําหรับเปดชมภาพหลังจากกดชัตเตอรไปแลว(แตตอนนี้ไมแนวาจะไดเปรียบแลวครับเพราะกลอง คอมแพคใชฟล ม APS หรือกลอง SLR จาก Contax รุน N1 มีจอภาพใหดหู ลังจากถายภาพไปแลว เชนกัน) เมื่อดูแลวภาพมีโทนสวางหรือมืดเกินไปสามารถแกไขปรับใหภาพไดรับแสงพอดีตาม ตองการ(อานวิธีการปรับควบคุมในบทตอไป) ในกรณีเชนนี้อาจจะมีผูแยงวา ไมจาํ เปนตองมีความรู อะไรมากมายก็ถายภาพใหไดรับแสงพอดีไดโดยใชจอมอนิเตอรชวย แตอยาลืมนะครับวา การ ถายภาพสิ่งเคลื่อนไหวเชนภาพเหตุการณ การแสดง กิจกรรมตาง ๆ กีฬา สัตวปา และอื่นๆ อีก มากมาย หลังจากถายภาพไปแลวคุณแทบจะเรียกใหเหตุการณที่ผานพันไปยอมกลับมาใหถายภาพแก ตัวใหมอีกครั้งไมได และถาคิดวาจะไปแกไขดวยซอพทแวรตกแตงภาพเชน Photoshop ก็อาจจะไม ไดผลเต็มที่ 100 % เพราะบางภาพเชนภาพที่มีโทนสวางเกินไป รายละเอียดของภาพในสวนสวางหรือ ไฮไลทจะหายไปดวย ไมสามารถเรียกกลับคืนมาได ดังนั้นการบันทึกภาพใหไดรบั แสงพอดีคือสิ่งที่ จําเปนในการถายภาพเสมอ
230
เครื่องวัดแสงทํางานอยางไร ? ทุกๆ สิ่งที่ตาของเรามองเห็นจะมีความเขมแสงแตกตางกัน ดังที่ทราบกันดีอยูแลววา สิ่งที่เรามองเห็นนั้นเกิดจากแสงสองไปตกกระทบวัตถุแลวสะทอนผานมายังตาของเรา ถาวัตถุนั้น สะทอนแสงไดมากเราจะเห็นเปนโทนสวางแตถาสะทอนแสงไดนอยจะดูเปนโทนมืด สําหรับกลอง ถายภาพจะมองเห็นแตกตางกัน ยกตัวอยางงายๆ เชน ตารางหมากรุกที่มีสีขาวกับสีดํา (สะทอนแสง ไดมากและนอย) เรามองเห็นสีดําอยูในโทนมืดและสีขาวอยูในโทนสวาง แตเมื่อแสงสะทอนผานไป ยังกลอง คาแสงที่กลองอานไดจะเปนเพียงคา แสงเฉลีย่ คือสีเทา จากนั้นระบบวัดแสงในกลองจะนํา ปริมาณความเขมแสงที่อานได ไปควบคุมการเปดความเร็วชัตเตอรและรูรับแสงซึ่งภาพที่ไดจะเปน คาเฉลี่ยของแสงอยูตรงกลางระหวางสีดํากับสีขาวของตารางหมากรุกสวนที่เปนสีขาวจะออกเปนสี เทาไมขาวสนิท สวนที่ดําจะออกเทาไมดําสนิทเหมือนกับที่ตาเรามองเห็นเชนกัน หลักการทํางานในเครื่องวัดแสงทั่วๆไปจะเทียบจากคาแสงที่สะทอนจากกระดาษสีเทา ซึ่ง สามารถสะทอนแสงได 18% (สีขาวสะทอนแสงได 100%) ซึ่งเปนที่ยอมรับกันวาเปนคาเฉลี่ยของวัตถุ ตางๆ ดังนั้นการถายภาพดวยกลองระบบโปรแกรมอัตโนมัติทั่วๆไป จึงใหภาพทีพ่ อดีเมื่อใชภาพสิ่ง ตางๆที่มีคาเฉลี่ยนของแสงใกลเคียงกับคาแสงของโปรกแกรมที่กลองกําหนดไว ถาคาแสงเฉลี่ย แตกตางจากนีเ้ ชน สะทอนแสงได 5 % หรือ 40 % จะทําใหภาพมีโทนผิดไปจากความเปนจริง
231 เมื่อพูดถึงโทนภาพหลายคนอาจจะสงสัยวาเปนอยางไร เราจะเรียกโทนภาพโดยหมายถึงสวน สวางที่สุดในภาพ ไลเรียงลําดับไปจนถึงสวนที่มืดที่สุดในภาพ ถาสวนใหญของภาพมีความสวางมาก โดยมีสวนมืดเพียงเล็กนอยหรือไมมีเลย เราก็จะเรียกวาภาพโทนสวาง ในทํานองเดียวกันถาสวนใหญ ของภาพมีสีมืดทึบ เราก็จะเรียกวาภาพโทนมืด แตสําหรับภาพทั่วไปแลวจะมีตั้งแตสวนสวางที่สดุ ไป จนถึงสวนมืดสุด ถาถายภาพกลางวันโดยใชแสงอาทิตยภาพที่ไดจะมีชวงโทนภาพกวางมาก ภาพจะดู สดใสสวยงาม แตถาถายภาพในวันที่มีเมฆมาก ชวงของโทนภาพจะแคบลง ภาพทีไ่ ดจะมีสีทึมๆ โดย โทนภาพสวนใหญจะอยูตรงกลางระหวางสวนสวางสุด (ขาว 100%) และสวนมืดสุด (ดํา 100%)
232
ประเภทของระบบวัดแสงในกลองถายภาพ ปจจุบันกลองถายภาพมีการพัฒนาในเรื่องระบบวัดแสงไปมาก ถาเปนกลองคอมแพค ดิจิตอลทั่วๆไป จะเลือกระบบวัดแสงไมได มีเพียงระบบเดียวเชน เฉลี่ยหนักกลาง แตถาดีขึ้นกวานี้ จะเปนแบบเมตริกซ ที่แบงพื้นที่ในภาพออกเปนหลายๆสวน วิเคราะหสภาพแสงที่แตกตางกันแลว นํามาวิเคราะหดวยไมโครคอมพิวเตอร สวนคอมแพคระดับไฮเอนดจะมีระบบวัดแสงเฉพาะจุดให เลือกใชดว ย บางรุนมีระบบวัดแสงหลายๆ อยางใหเลือกใชและบางรุนมีขอมูลของภาพในสภาพ แสง แบบตางๆ นับหมื่นภาพเก็บไวในหนวยความจํา เพื่อใหคอมพิวเตอรวิเคราะหเปรียบเทียบทําใหได ภาพที่ไดรับแสงถูกตองมากที่สุด สําหรับกลองดิจิตอลแบบ SLR สวนใหญพัฒนามาจากกลองที่ใชฟล ม ซึ่งมีระบบวัดแสงที่ ทันสมัยใหความแมนยําสูง และมีใหเลือกใชครบทุกระบบ เหมาะอยางยิ่งสําหรับนักถายภาพที่มี ความรู ความเขาใจในการเลือกและควบคุมการเปดรับแสง นอกจากนี้ยังมีฟงกชั่นชดเชยแสง กรณีที่ ใชระบบบันทึกภาพอัตโนมัติ และระบบถายภาพครอมอัตโนมัติที่สามารถถายภาพติดตอกันหลายๆ ภาพ โดยทีแ่ ตละภาพเปดรับแสงแตกตางกันจากนั้นเลือกเฉพาะภาพทีไ่ ดรับแสงพอดีเก็บไว ที่เหลือ ลบทิ้งไปทั้งหมด แตการถายภาพครอมบอยๆ และลบภาพทิ้งบอยๆ คงจะไมสนุกเปนแน นอกจาก จะเสียเวลาแลว แบตเตอรีซ่ ึ่งเปนสิ่งจําเปนมากในกลองดิจิตอลจะหมดลงอยางรวดเร็ว เมื่อถายภาพ ไปเพียงไมกภี่ าพเทานั้น วิธดี ีที่สุดคือ ศึกษาวิธีการใชระบบวัดแสงแบบตางๆ ใหถองแท เพื่อใหการ กดชัตเตอรแตละครั้งไดผลดีที่สุด และยังเปนการแสดงใหเห็นวามีความรู ความเขาใจที่ถูกตอง ได ภาพตามที่จนิ ตนาการเอาไวในเวลาที่สั้นและรวดเร็ว
รูปที่ 27-28
233 ระบบวัดแสงเมตริกซ ในระบบนี้จะแบงพื้นที่ออกเปนหลายสวน ขึ้นอยูกับการออกแบบ ของผูผลิต เชน 5, 7, 9 หรือมากกวา โดยที่แตละสวนจะอานคาแสงแลวนํามาวิเคราะหเปรียบเทียบ กับตัวอยางที่เก็บเอาไว ทําใหไดภาพดีที่สดุ ตามสภาพแสงที่ใชถายภาพในขณะนัน้ ระบบวัดแสงหนักกลาง หรือเฉลี่ยหนักกลาง โดยทั่วไปการถายภาพนิยมใหคนหรือสิ่ง สําคัญที่ตองการถายภาพอยูต รงกึ่งกลาง ระบบวัดแสงแบบนี้จะเหมาะสมเพราะจะวัดแสงโดยเนนที่ สวนกลางภาพเปนหลักประมาณ 70% ของคาแสงเฉลี่ยทั้งภาพ ระบบวัดแสงเฉพาะจุด ในสภาพแสงที่แตกตางกันมาก การวัดแสงก็จะยุงยากมากขึ้น ระบบวัดแสงแบบนี้ใชไดผลดี เพราะมีพนื้ ที่ในการวัดแสงนอยมาก โดยทั่วไปจะมีพื้นที่ประมาณ 510% กลางจอภาพ การใชงานเพียงเล็งวงกลมกลางภาพไปยังสิ่งที่ตอ งการวัดแสง แตมีเคล็ดลับคือ ตองเลือกจุดทีม่ ีโทนภาพหรือคาแสงที่เปนกลาง ไมสวางหรือมืดเกินไป อาจจะใชวธิ ีวัดแสงหลายๆ จุด แลวหาคาแสงเฉลี่ยที่เหมาะสมก็ได ระบบวัดแสงแบบอื่นๆ กลองไฮเทครุนใหมมีการคิดคนระบบวัดแสงแบบใหมๆ ทีเ่ ที่ยงตรง และแมนยํามากขึ้น เชน ระบบ 3D เมตริกซของ Nikon วัดแสงโดยพิจารณาจากจุดโฟกัสระยะหาง ของวัตถุ เปรียบเทียบกับคาแสงที่ถูกแบงออกเปนสวนๆ โดยใชคาแสงตัวอยางจากขอมูลของภาพนับ หมื่นภาพ ซึ่งระบบสมัยใหมนี้จะใชงานไดดีแมวาสภาพแสงจะแตกตางจากปรกติมากเชนการถายภาพ ยอมแสง หรือการถายภาพโทนมืด โดยไมตองใชระบบชดเชยแสงชวย
234
เมื่อไหรตองชดเชยแสง ? แมวากลองสมัยใหมจะมีระบบวัดแสง ที่ชาญฉลาดมากนอยแคไหน แตถาพบกับสภาพแสงที่ ผิดปรกติไปมาก ภาพที่ไดจะมีโทนที่ผิดไปจากความเปน จริง ตองปรับแกใหไดภาพที่โอเวอรหรืออันเดอรจากคา แสงที่กลองวัดได โดยทั่วไปถาเปนกลองคอมเเพคที่มี ระบบบันทึกภาพอัตโนมัติ (เชนโปรแกรม, ออโตชัต เตอร หรือออโตรูรับแสง) เพียงอยางเดียว จะมีระบบ ชดเชยแสงมาใหดวย แตถาเปนกลองแบบ SLR หรือ กลองคอมแพคที่มีระบบแมนนวล คุณสามารถปรับคา ความเร็วชัตเตอรหรือคารูรับแสง โดยใหคาแสงที่วัดได มากหรื อนอยกวาตามที่ก ลองระบุไ ว ซึ่งจะเหมือนกับ การชดเชยแสงเมื่อใชระบบบันทึกภาพอัตโนมัตินั่นเอง
ภาพที่มีความเปรียบตางของแสงสูงหรือสภาพแสงที่ยุงยาก บอยครั้งเมื่อตองถายภาพใน สภาพแสงแดดจัด จะมีสวนของภาพที่ถูกแสงแดด โดยตรง และสวนที่เปนเงามืด ซึ่งเปนไปไมไดที่ เซ็นเซอรภาพจะสามารถรับแสงใหพอดีไดทั้ง สองสวน ทั้งนี้คุณตองพิจารณาเองวาตองการสวน ใดของภาพเปนสําคัญ จากนั้นเขาไปวัดแสงใกลๆ แลวคอยถอยหางออกมาถายภาพ หรือจะใช ระบบวัดแสงเฉพาะจุด (ถามี) เลือกวัดในสวนที่ ตองการก็ได นอกจากนี้ยังมีสภาพแสงที่ยงุ ยากอีก หลายรูปแบบ เชนภาพทิวทัศนที่มีหมอกในยาม เชา ภาพถายยามเย็นที่มแี สงแดดสองเฉียง 45 องศา ภาพการแสดงโดยใชไฟสปอตไลทตอน กลางคืนเปนตน ภาพที่มีโทนสวางกวาปรกติ สําหรับภาพทีม่ ีโทนสวางมากเชน ภาพชายหาดรินทะเล แสงที่สะทอนผานมายัง กลองสวนใหญจะมีคาความเข็มแสงมากกวา 18 % บางครั้งอาจจะมากถึง 50 % ทําใหกลองคิดวามี ความเขมแสงมาก ตองปรับความเร็วชัตเตอรสูงหรือรูรับแสงแคบเพื่อใหไดภาพที่รบั แสงพอดี แตใน
235 ความเปนจริงภาพที่ไดจะมีโทนมืดกวาปรกติ หาดทรายที่ดูดว ยตาเปลาเปนสีขาว จะกลายเปนสีเทา และสวนอืน่ ๆ ในภาพจะดูมดื กวาของจริง ภาพที่มีโทนมืดกวาปรกติ ในบางสถานการณสิ่งที่ตองการถายภาพมีสีสวนใหญเปนสีดําหรือโทนมืด เชนคนใสชุดดํา มี ฉากหลังเปนสีเขม แสงที่สองไปตกกระทบแลวสะทอนไปยังกลองจะมีปริมาณความเขมแสงนอยกวา 18 % ถาสิ่งนั้นมีโทนเขมสีทึบมาก อาจจะสะทอนแสงไดเพียง 5 – 10 % ทําใหกลองคิดวาสภาพแสง นอย ตองเปดชัตเตอรนานขึน้ หรือรูรับแสงกวาง ชดเชยใหไดภาพทีส่ วางพอดี แตภาพที่ไดจริงสิ่งที่ เปนสีดําจะไมดําจริง ปรากฏเปนสีเทาๆ เทานั้น ภาพที่มีฉากหลังสวางมาก บอยครั้งในการถายภาพ คุณจะพบวาฉากหลังมีความสวางมาก เชนการถายภาพยอนแสงที่มี ฉากหลังเปนทองฟาตําแหนงดวงอาทิตยพอดี เมื่อเปรียบเทียบความเขมแสงระหวางทีต่ ัวแบบกับฉาก หลังจะพบวาแตกตางกันมาก เมื่อแสงทั้งหมดผานไปยังกลองจะเปนเพียงคาแสงเฉลี่ยที่คํานาณจาก สวนสวางและสวนมืด (กลองจะไมทราบวาสวนไหนคือคน สวนไหนคือทองฟาและไมรวู าคน ถายภาพตองการสิ่งใดเปนสําคัญ) ผลที่ไดคือ ตัวแบบจะมืดทึบจนขาดรายละเอียดหรือที่เรียกวาภาพ เงาดํานั้นเอง ภาพที่มีฉากหลังมืดมาก ภาพลักษณะนีจ้ ะตรงขามกับภาพแบบยอนแสง กลาวคือสวนของฉากหลังมืดทึบ มีความเขม แสงนอยกวาทีต่ ัวแบบ มาก เชนมีแสงแดดสอง ไปที่ตัวคน แตฉากหลัง ไมถูกแสงแดด และเปน เงามืด และแนนอนวา กลองไมรูวาสิ่งที่เรา ตองการคือคนที่ถูก แสงแดดหรือฉากหลังที่เปนเงามืดระบบวัดแสงจะคํานวณเปรียบเทียบกับสีเทา 18 % ภาพที่ไดจะมี ฉากหลังที่สวางสวนตัวคนจะไดรับแสงมากเกินไป
วิธีการปรับชดเชยแสง กลองดิจิตอลทุกชนิดจะมีระบบชดเชยแสงใหใช บางรุนอาจจะมีมากกวาหนึ่งวิธี แตมี หลักการทํางานคลายๆ กัน สามารถปรับชดเชยแสงเพิ่มขึ้นหรือลดลงก็ได มีหนวยวัดเปนสตอป บาง รุนอาจจะปรับชดเชยแสงไดละเอียดถึง 1/3 หรือ ½ สตอป กรณีที่ความแตกตางๆ ของแสงมีไมมากนัก และตองการปรับชดเชยแสงใหถูกตองพอดีจริงๆ ภาพเปรียบเทียบทีแ่ สดงใหเห็นนี้ จะพบวาจากคา แสงที่กลองวัดได (0) หากปรับชดเชยแสงไปทางลบเชน –1 หรือ –2 โทนภาพจะมืดลง แตถาชดเชย
236 แสงเพิ่มเชน +1 หรือ +2 โทนภาพจะสวางขึ้น แลวเราจะเลือกคาการชดเชยแสงมากนอยแคไหนจึงจะ เหมาะสมลองพิจารณาจากตัวอยางตอไปนี้
+2 +1 0 -1 -2
ใชเมื่อสภาพแสงแตกตางกันมากเชนภาพคนยอนแสงดวงอาทิตย ใชกับภาพถายที่ฉากหลังมีความสวางปานกลาง เชนถานภาพคนริมชายหาดสีขาว เหมาะสําหรับภาพแสงเฉลี่ยทั่วๆ ไป ที่ไมมีโทนสวางหรือโทนมืดมากเกินไป ใชเมื่อฉากหลังมีโทนมืดกวาตัวคน เชนถายภาพคนที่มีผนังสีดําทึบ ใชกับแสงที่แตกตางกันมาก โดยตัวคนไดรับแสงสวางแตฉากหลังเปนเงามืด
อยางไรก็ตามหลังจากปรับชดเชยแสงแลวคุณ สามารถตรวจสอบภาพที่ถายไปแลวจากจอมอนิเตอร เพื่อดูวาไดภาพตามที่ตองการหรือไม หากมีความ ชํานาญเพียงพอการถายภาพครั้งเดียวก็ไดภาพที่ดี หรือ อาจจะแกไขอีกสัก 1-2 ภาพ ซึ่งทั้งหมดใชเวลาไมมาก นัก และไมเปนการเสียเวลา ทําใหไดภาพที่ดีที่สุด ไม พลาดโอกาสสําคัญในการถายภาพการทดลองฝก ปฏิบัติบอยๆ จะทําใหคณ ุ มีความชํานาญและช่ําชอง มากขึ้น ไมตองกังวลวาจะสิ้นเปลืองเหมือนกับการ ถายภาพดวยฟลม และเมื่อจําเปนตองถายภาพดวยฟลม คุณก็สามารถถายภาพไดดีเชนกัน
237
238
การบันทึกแสงสี อินเมจ เซ็นเซอร (เชน CCD) ที่ใชรับภาพของกลองดิจติ อลนั้น จะแปลงแสงที่ผานเลนสเขา มาใหเปนสัญญาณดิจิตอล ซึ่งเมื่อผานกระบวนการโปรเซสดวยซอพทแวรแลว จะไดภาพที่มีสีสันถูก เองตามธรรมชาติมากที่สุด ซึ่งสภาพแสงที่ใชถายภาพจะแตกตางกันออกไปเชน แสงตอนเชาตรู ตอน กลางวัน แสงจากไฟทังสเตน แสงจากไฟฟลูออเรสเซนท เปนตน แตกลองดิจิตอลจะมีระบบปรับ สมดุลยแสงขาวหรือไวทบาลานซ ทําใหไดภาพที่มีสีสันถูกตองเสมอ แตกตางกับการถายภาพดวย ฟลม ซึ่งสมดุลยกับแสงกลางวันหรือ อุณหภูมิสี 5500 องศาเดลวินเทานั้นหากถายกับแสงแบบอื่นๆ จะมีสีสันที่ผิดเพี้ยนไป ตองใชฟลเตอรแกสีใหถูกตอง แตก็มีฟลมบางชนิด เชน ฟลมทังสเตน ออกแบบมาใหใชกับไฟทังสเตน จะไดภาพที่มีสีถูกตองโดยไมตองใชฟลเตอรแกสี แตหากนําไปใช กับแสงแบบอืน่ สีจะผิดเพีย้ นเชนกัน
แสงสีตางๆ มาจากไหน ทําไมเราถึงมองเห็นสีตางๆ ? แสงจากดวงอาทิตยที่เราคุมเคยกันเปนอยางดี ใหแสงสีขาว ถา ใหแสงสีขาวนี้สองผานแทงแกวปริซึม แสงที่หักเหออกมาจะปรากฏเปนสีรุงเจ็ดสี นั่นหมายถึงวาใน แสงสีขาวนั้นประกอบดวยสีตาง ๆ รวมกัน โดยมีสีหลักที่เราเรียกวาแมสี 3 สี คือแดง เขียว และน้ําเงิน (Red, Green, Blue) วัตถุตางๆ ที่เรามองเห็นเปนสีขาว เชน เสื้อสีขาว หมายถึงวัตถุนั้นสะทอนสีทั้ง สามออกมาหมด ทําใหมองเห็นเปนสีขาว แตสําหรับใบไมสีเขียวหมายถึง แสงสีขาวที่สองไปตก กระทบจะถูกดูดกลืนสีแดงและน้ําเงินเอาไว สะทอนเฉพาะแสงสีเขียวออกมาทําใหมองเห็นใบไมเปน สีเขียว นีจ่ ึงเปนเหตุผลที่วาทําไมเราจึงมองเห็นสิ่งตางๆ รอบตัวปรากฎเปนสีตางๆ
239
240
ความสมดุลยของสี แสงจากดวงอาทิตยไมไดเปนแสงสีขาวตลอดเวลา ในชวงเชาและเย็น อุณหภูมิจะ เปลี่ยนแปลงไป อันเนื่องมาจากมุมในการสะทอนแสงในชั้นบรรยากาศ โดยคลื่นแสงสีแดงจะปรากฎ ใหเห็นมากทีส่ ุด หากเทียบเปนอุณหภูมิสแี ลวจะต่ํากวาแสงกลางวัน หรือต่ํากวา 5500 องศาเคลวิน วัตถุสวนใหญจึงมองเห็นเปนโทนสีสมแดง นอกจากนี้แสงไฟประดิษฐบางอยางเชน ไฟทังสเตนหรือ ไฟสปอตไลทก็มีอุณหภูมิสตี ่ําเชนกันแตกม็ ีการประดิษฐหลอดไฟที่เรียกวา Day Light ใหอุณหภูมิสี ใกลเคียงกับแสงกลางวัน มีอุณหภูมิประมาณ 5000-6000 องศาเคลวิน หลอดไฟบางชนิดเชน ฟลูออ เรสเซนทใหโทนสีอมเขียว แตหากมองดวยตาเปลาจะดูเปนแสงสีขาว และในบางสถานการณเชน ใน วันที่มีแสงแดดจัด หากถายภาพในที่รมอุณหภูมิสีจะสูง ทําใหภาพทีไ่ ดมีโทนสีฟา รวมทั้งในวันที่มี เมฆหมอกมากๆ หรือหลังจากพระอาทิตยตกไปแลว อุณหภูมิสีจะสูงมาก จนบางครั้งภาพที่ไดมีโทนสี น้ําเงิน อยางไรก็ตามหากอุณหภูมิสีแตกตางจากแสงกลางวันไมมากนักตาของมนุษยจะแยกแยะไม ออก เนื่องจากสมองของคนเราสามารถปรับแกสีใหถกู ตองไดโดยอัตโนมัติและความสามารถนี้เองที่ ถูกจําลองมาใชในกลองวิดีโอ ที่เรียกกันวา ออโตไวทบาลานซ หรือการปรับสมดุลยแสงขาวอัตโนมัติ นั่นเอง สําหรับกลองถายภาพนิ่งดิจิตอลก็มีสามารถนี้เชนกัน เพราะสวนที่ใชรบั ภาพหรืออิมเมจ เซ็นเซอรนั้น สามารถตรวจสอบไดวาแสงที่ใชถายภาพมีอุณหภูมิสีถูกตองหรือไม หากไมถูกตองก็จะ ปรับแกสีใหทนั ทีโดยอัตโนมัติดวยซอพทแวรที่ออกแบบเอาไวภายในตัวกลอง หรือจะเลือกปรับเอง ตามสภาพแสงแบบตางๆ ก็ได ซึ่งกลองดิจิตอลสวนใหญจะมีคุณสมบัติใหผูใชเลือกปรับไวทบาลานซ เองไดเชน แสงกลางวัน แสงไฟทังสเตน หรือแสงในทีร่ ม เปนตน ซึ่งคุณสามารถตรวจสอบไดวาภาพ ที่ถายมีสีสันถูกตองหรือไม จากจอมอนิเตอรแบบ LCD
241
242
ความสมดุลยของสีในชวงเวลาของวัน ในทางการถายภาพเราจะเรียกแสงที่ใช ถายภาพทั่วๆ ไปวาแสงกลางวันหรือ Day light ซึ่ ง เป น แสงจากดวงอาทิ ต ย ใ นเวลากลางวั น นั่นเอง โดยทั่วไปแสงกลางวันจะใหแสงสีขาว ทําใหเราไดภาพที่มีสีสันถูกตองตามความเปน จริ ง แต ใ นช ว งเวลาเช า หรื อ เย็ น อุ ณ หภู มิ สี จ ะ เปลี่ยนแปลงไปตามที่ไดกลาวมาแลว สงผลให ภาพที่มีสีสันผิดเพี้ยนไปดวย โดยแสงสีขาวจาก ดวงอาทิตยจะถูกตองตองมากที่สุดในชวงเวลา ประมาณ 9 โมงเชาจนถึงบาย 3 โมง อยางไรก็ ตามแสงสี ใ นช ว งเวลาอื่ น นอกเหนื อ จากนี้ จ ะ สรางบรรยากาศใหกับภาพถายจนไดภาพที่นาดู กวาแสงกลางวัน เชนชวงเวลาเชาตรูขณะที่พระ อาทิ ต ย ขึ้ น ใหม ๆ หรื อ ช ว งเวลาที่ ด วงอาทิ ต ย ใกลจะตก อุณหภูมิสีจะต่ํามาก ภาพที่ไดมีสีใน โทนอุนหรือเรียกกันวาวอรมโทน โดยภาพที่ ไดรับแสงจะออกไปทางสีสมแดง อีกทั้งปริมาณ แสงจะไมจัดจานเหมือนกลางวัน ทําใหภาพดู อบอุน เหมาะอยางยิ่งกับการถายภาพบุคคลหรือ ภาพทิวทัศนทั่วไป ในชวงเวลาทีพ่ ระอาทิตยขนึ้ หรือตกโทนสีของภาพนอกจากจะแปรเปลียน ไปแลวเรายังพบกับภาพความมหัศจรรยอนั งดงา มาของธรรมชาติอยูบอยครั้ง ซึ่งจะแตกตางกัน ไปในแตละวัน หากโชดดีจะไดภาพถายทีม่ ีกลุม เมฆบนทองฟาสะทอนแสงสีสมแดงอยาง สวยงาม ถาเปนภาพชายทะเลก็อาจจะมีเงา สะทอนกับผิวน้ําอีกดวย หรือชวงเวลาที่พระ อาทิตยใกลจะตก ปริมาณความเขมของแสงจะ ลดลงไปมาก มองเห็นภาพดวงอาทิตยกลมโตอยางชัดเจน ในบางครั้งจะมีเมฆริ้วบางๆ พาดผาน หาก เฝารอคอยเพื่อถายภาพก็จะไดภาพทีด่ ีและนาชม แตก็มขี อพึงระวังคือภาพถายในลักษณะเชนนี้ จะมี
243 ความแตกตางของแสงมากในตําแหนงของดวงอาทิตยและสวนอื่นๆ ในภาพ หากวัดแสงตามปรกติ บริเวณรอบๆ ภาพจะมืดทึบจนขาดรายละเอียด ตองปรับชดเชยแสงเพิม่ ขึ้นประมาณ 1-2 สตอป ซี่งก ลองดิจิตอลสวนใหญจะมีระบบชดเชยแสงมาใหอยูแ ลว และตองไมลมื วาการชดเชยแสงมาใหอยูแลว และตองไมลืมวาการชดเชยแสงเพิ่มตองปรับไปทางตําแหนงบวก สวนตําแหนงลบเปน การชดเชย แสงใหลดลง(อันเตอร) อยางไรก็ตามคุณสามารถดูผลที่เกิดขึ้นไดจากจอ มอนิเตอร LCD สิ่งที่นาสนใจอีกอยางหนึ่งของการถายภาพในชวงเวลาเชาตรูหรือเย็นก็คือ ภาพเงาดํา โดยการ ถายภาพใหเห็นสวนของทองฟาซึ่งมีโทนสีสมแดง คาแสงของทองฟากับวัตถุจะแตกตางกันมาก การ วัดแสงตามปรกติจะไดทองฟามีแสงพอดี แตวัตถุในภาพมืดทึบจนขาดรายละเอียด มองเห็นโครงราง อยางชัดเจน เชน ภาพคน หรืออาคารสถานที่ตาง ๆ หากปรับชดเชยแสงเพิ่มขึ้นเพือ่ ใหคนหรือวัตถุมี รายละเอียด สวนของทองฟาก็จะสวางเกินไปจนขวาซีด ถาตองการรายละเอียดจริงๆ ก็อาจใชแฟลช ชวย โดยวัดแสงเฉลี่ยทั้งภาพตามปรกติกอน หรือจะเลือกวัดแสงไปที่ทองฟาตรงๆ ได จากนั้นใช แฟลชเพิ่มรายละเอียด แตตองไมลืมวาแฟลชขนาดเล็กของกลองคอมแพคใชงานไดไมไกลมากนัก โดยทั่วไป โดยทั่วไปจะอยูในระยะ 2-4 เมตร เทานั้น ถาไกลกวานี้ตอ งปรับความไวแสง (ISO0ให สูงขึ้นแลวดูผลที่ไดจากจอมอนิเตอรLCD แตถาเปนกลองรุนที่ใชแฟลชภายนอกได ซึ่งมีกําลังไฟสูง กวา ก็จะใชงานไดไกลมากขึน้ การถายภาพกลางคืน ซึ่งแสงตางๆ เกิดจากไฟประดิษฐเชน ไฟจากรถยนตหรือไฟตามทอง ถนน รวมทั้งไฟที่สงตามปายโฆษณาตางๆ เหลานี้ทําใหไดภาพที่มสี ีสันสวยงาม แตตองไมลืมวา ปริมาณความเขมแสงโดยรวมมีนอยมาก และการกระจายแสงไมสม่ําเสมอ บริเวณที่ไมถูกแสงไฟจะ ดําทึบ โดยเฉพาะทองฟาจะมืดไมมีรายละเอียด จึงตองเลือกถายภาพในบริเวณที่ไดรับแสงมาก พอสมควร มิฉะนั้นภาพทีไ่ ดจะมีสว นสวางเฉพาะจุดเทานั้น และถาเปนคืนที่พระจันทรเต็มดวงคุณ อาจจะสรางสรรคภาพพิเศษแบบแปลกๆไดอีก โดยวางตําแหนงใหดวงจันทรอยูในภาพแลวใชเวลา ในการบันทึกภาพนานกวาปรกติ ซึ่งกลองคอมแพคดิจิตอลบางรุนสามารถใชความเร็วชัตเตอรต่ํา มากๆ ได เชน 8 หรือ 15 วินาที และควรใชรูรับแสงกวางสุด ถาดูแลวภาพยังมืดเกินไปก็อาจจะตอง ใชเวลานานขึ้นหรือปรับเพิม่ ความไวแสงใหสูงขึ้น สําหรับอุปกรณเพิ่มเติมคือ ขาตั้งกลองเพื่อ ปองกันการสัน่ ไหว หากมีรีโมทคอนโทรลหรือสายลั่นชัตเตอร ก็ควรใชทุกครั้ง ถาไมมอี าจใช ระบบถยภาพหนวงเวลาแทนก็ได เพราะการบันทึกภาพดวยเวลานานเชนนี้ หากใชมือกดปุมชัตเตอร ที่กลองตรงๆ อาจทําใหเกิดการสั่นไหวและภาพไมคมชัดในที่สุด
244
อุณหภูมิสใี นฤดูที่แตกตาง ในแตละปจะมีฤดูตางๆ ตั้งแตฤดูฝน ฤดูรอน ฤดูหนาว ในชวงเวลาทีแ่ ตกตางกันเชนนี้ ทําให เราไดภาพที่มโี ทนสีของชวงเวลาแตกตางกันดวย เชนฤดูฝน บอยครั้งทองฟาจะมืดครึ้มเต็มไปดวย กลุมเมฆอุณภูมิสีจะคอนขางสูง ภาพถายทีไ่ ดจะมีโทนสีฟาคอนขางมาก แตถาชวงจังหวะที่แสงแดด สองตรงไปยังวัตถุ โดยมีกลุมเมฆฝนเปนฉากหลัง จะไดภาพทีน่ าสนใจเชนกัน ถาเปนฤดูรอน อากาศมักจะรอนอบอาว เต็มไปดวยหมอกควัน และไอแดด ควรหลีกเลี่ยงการถายภาพในชวงเวลา กลางวัน แมวาภาพจะมีโทนสีที่ถูกตองตามธรรมชาติก็ตาม สวนฤดูหนาวจะไดภาพที่นาดูมากทีส่ ุด เพราะอากาศจะแจมใสในชวงเวลาเชาตรู มักมีหมอกบางๆ เมื่อตองแสงยามเชาจะสรางภาพอันอบอุน ไดอยางสวยงาม หากเดินทางไปถายภาพตามยอดดอยหรือภูเขาสูง โอกาสที่จะไดภาพงามๆ มีมาก ทีเดียว
245
ทิศทางของแสง แสงที่สองตรงไปยังวัตถุตาง ๆ จะมีทิศทางที่แตกตางกันออกไป หากเปนแสงกลางวันจาก ดวงอาทิตย ทิศทางแสงจะมาจากจุดเดียว ในมุมภาพทีแ่ ตกตาง จะมองเห็นแสงสองไปในทิศทางที่ แตกตางกันดวย เชน แสงทางดานหนา แสงเฉียง แสงจากดานบน หรือแสงที่สองมาจากทางดานหลัง เปนตน ทิศทางของแสงจะมีผลโดยตรงกับระบบวัดแสงอัตโนมัติของกลอง ทําใหภาพไดรับแสง พอดี สวางเกินไปหรือมืดทึบเกินไป นอกจากนีย้ ังสรางความรูสึกใหกบั ภาพได เชน แสงใหเห็นถึงมิติ ความลึก รูปรางหรือรูปทรงตาง ๆ หากเปนแสงทีส่ องตรงไปยังวัตถุทางดานหนา คาแสงสวนใหญจะเฉลี่ยใกลเคียงกัน สภาพ แสงเชนนี้ระบบวัดแสงอัตโนมัติทํางานไดผลแมนยํามากที่สุด แตภาพที่ไดจะดูแบนราบเกินไป ตาง กับแสงที่สองในมุมเฉียง เพราะจะมีทั้งสวนมืดและสวนสวาง ทําใหภาพดูมีมิติ และสภาพแสงเชนนี้ ระบบวัดแสงเฉลี่ยก็ยังใชงานไดดพี อสมควร เพราะจะมีการเฉลี่ยคาแสงในสวนสวางและสวนมืด ทั้งนี้ขึ้นอยูกับปริมาณของแสงดวยวาตกกระทบกับสวนใดมากกวากัน สําหรับ แสงที่สองมาจาก ดานหลังวัตถุ หรือ ที่เราเรียกวาการ ถายภาพยอนแสงมี ปญหายุงยากใน การวัดแสงมาก ที่สุด โดยทัว่ ไป กลองจะไดรับแสง มากเกินไป จนภาพทีไ่ ดเปนโทนมืด ตองปรับชดเชยแสงเพิ่มเพื่อใหภาพมีโทนสวางมากขึ้น แตแสง ในลักษณะเชนนี้สามารถสรางภาพใหดูนา สนใจไดดีทสี่ ุด เชนการถายภาพดอกไมที่มีกลีบบาง ดอกไมจะดูโปรงแสง ถาฉากหลังเปนสวนที่ไมไดรับแสงสวางหรืออยูในเงามืด ภาพของดอกไมจะดู โดดเดนมากทีเดียว หรือหากเปนการถายภาพบุคคลที่ยอ นแสงตรง ๆ จะปรากฎแสงสวางบริเวณขอบ ๆ ภาพและเสนผม หรือที่เรียกกันวา ริมไลท ซึ่งการปรับชดเชยแสงเพิ่มรายละเอียดใหตวั แบบจะทํา ใหแสงริมไลทสวางมากขึ้นดวย และยังมีตัวอยางอื่น ๆ อีกมากมาย
246
แสงนุมกระจาย แสงแดดกลางแจงมักจะเปนแสงที่มีความเขมสูง ทําใหภาพมีคอนทราสทมากในสวนสวางที่ ไดรับแสงโดยตรง และสวนที่เปนเงา แตหากเปนวันหรือชวงเวลาทีม่ ีเมฆมาก แสงจะแปรเปลีย่ นไป เปนแสงที่นุมกระจาย ปริมาณแสงจะเฉลี่ยเกือบจะทัว่ ทัง้ ภาพ แมวาปริมาณแสงจะนอยลงแตกไ็ ดภาพ ที่มีรายละเอียดครบถวน ไมตองกังวลกับเรื่องของเงาที่ดํามืดและการวัดแสงอัตโนมัติก็ทํางานไดผลดี มาก แมวาแสงกลางวันจะมีความเขมแสงสูง แตถา ถายภาพในที่รม แสงก็จะนุมกระจายเชนกัน เชน ภาพถายในอาคารที่มีแสงจากหนาตางหรือประตู ทําให ไดรายละเอียดอยางทั่วถึงทั้งภาพ หากเปนการถายภาพ บุคคลที่ยืนอยูใ กลกับหนาตาง ก็จะไดแสงที่ดูนุมนวล อยางสวยงาม เพราะเปนแสงที่สะทอนมาจากสิ่งรอบ ๆ ตัว ไมใชแสงที่สองตรงมาจากดวงอาทิตย ซึ่งนักถายภาพ บุคคลมืออาชีพมักใชเคล็ดลับนี้ในการถายภาพคน บางครั้งแมเปนการถายภาพกลางแจงก็จะใชแผนผาสีขาว ขนาดใหญ บังแสงจากดวงอาทิตยเอาไว ทําใหแสงที่สอง ผานผาขาว กลายเปนแสงนุมกระจายอยางงายดาย
247
248
เทคนิคการใชแฟลช ระบบแฟลชในกลองดิจิตอลเกือบทั้งหมดออกแบบเนนที่การใชงานสะดวกงายและแมนยํา มีระบบการทํางานแบบอัตโนมัติ เมื่อสภาพแสงนอยเกินไป หรือถายภาพยอนแสง แฟลชจะทํางาน เองทันทีเพื่อใหไดภาพดีที่สดุ ตามที่โปรแกรมกําหนดเอาไว อยางไรก็ตามระบบโปรแกรมอัตโนมัติ เหลานี้มีขีดความสามารถในระดับหนึ่งเทานั้น หากตองการใหไดผลแนนอน ตองมีความรูเรื่องการ ใชแฟลชบางพอสมควร ไมวาจะเปนเรื่องของสภาพแสง ความแรงของแฟลช ระยะหางความไวแสง อุณหภูมิสีของแสง และเทคนิคพิ เศษอื่น ๆ อีกหลายอยาง กลองดิจิตอลแบบคอมแพคทั้งระบบวิวฟายเดอร (ชองมองภาพไมผานเลนส) และแบบ SLR (มองภาพผานเลนส) มีระบบแฟลชใหเลือกใชหลายอยาง โดยเฉพาะในระดับไฮเอนดทั้งหลายจะมี ประสิทธิภาพใกลเคียงกับหลองระดับมืออาชีพทีเดียว
บางรุนสามารถใชแฟลชเฉพาะกิจภายนอกไดดว ย เปนการเสริมประสิทธิภาพใหสูงมาก ยิ่งขึ้นไปอีก ระบบแฟลชในกลองแตละตัวอาจจะมีมากหรือนอยแตกตางกัน กลองตางยี่หออาจจะใช ชื่อหรือสัญลักษณที่แตกตางกัน แมวาจะเปนระบบแฟลชแบบเดียวกันก็ตาม เชน ระบบแฟลช อัตโนมัติหรือออโต ทํางานเฉพาะเมื่อสภาพแสงนอยเกินไป ระบบเปดแฟลช ตลอดเวลาไมวาแสง ธรรมชาติจะมากหรือนอย ระบบแฟลชแกตาแดง ระบบปดแฟลชเมื่อตองการ ถายภาพดวยแสง ธรรมชาติ หรือแสงที่มีอยูเพียงอยางเดียว และระบบแฟลชสัมพันธกับความเร็วชัตเตอรต่ําใชเมื่อ ตองการถายภาพใหตดิ สวนของฉากหลังดวย เชน การถายภาพไฟกลางคืนตามงานเลีย้ งสังสรรคตาง ๆ เปนตน
249
ชนิดของแฟลช การถายภาพดวยแฟลชเริ่มมีใชมา ตั้งแตศตวรรษที่ 19 โดยเนนที่การใชงานในตอน กลางคืน จากนั้น มีการพัฒนาตอเนื่องเรื่อยมาจนถึง ปจจุบัน สําหรับกลองดิจิตอลเกือบทั้งหมดจะมี แฟลชขนาดเล็กติดมาดวย ทํางานสัมพันธกับกลอง อยางสมบูรณแบบ ชวยใหการถายภาพครอบคลุมได หลากหลาย และกวางขวางมากขึ้น แตแฟลชที่มี ขนาดเล็ก จะมีขอจํากัดในเรือ่ งของระยะหาง สามารถ ใชงานไดไมเกิน 10 ฟุตหรือใกลเคียง แตถาเปน ภาพถายระยะใกลจะไมมีปญ หาใด ๆ เชนภาพคนครึ่ง ตัว หรือภาพสัตวเลี้ยง เปนตน สําหรับกลองคอมแพครุนสูงบาง รุนมีฮอทชูอยูท างดานบนสําหรับใชแฟลชเฉพาะกิจ ภายนอก หรืออาจจะตองซือ้ กริปแบบดามจับเพื่อให ใชแฟลชภายนอกได เปนการเพิ่มขีดความสามารถให สูงขึ้น เชนเดียวกับกลองรุนสูงแบบมืออาชีพ (SLR ชนิดถอดเปลี่ยนเลนสได) นอกจากแฟลชเฉพาะกิจภายนอกที่ ออกแบบมาควบคูกับกลองของแตละยีห่ อ แลวยังมี วิธีใชแฟลชภายนอกไดโดยใชสเลฟหลักการทํางาน คือ เมื่อแฟลชขนาดเล็กที่กลองแวบออกไป แฟลชอีก ตัวอยูทภี่ ายนอก ซึ่งติดตั้งสเลฟเอาไวจะทํางานทันที อัตโนมัติ ไมตองใชสายพวงแฟลชใด ๆ ใหยุงยาก แต มีขอเสียคือ ระบบแฟลชไมสัมพันธกับกลอง ตองดู ภาพจากจอมอนิเตอรวาโอเวอรหรืออันเดอร จากนั้น ปรับคารูรับแสงแลวถายภาพใหมจนไดคา แสงที่พอดี ซึ่งถานําวิธีนี้ไปใชกับกลองชนิดที่ใชฟลมจะยุงยาก และโอกาสผิดพลาดสูงมาก แถมยังสิ้นเปลืองฟลมอีกตางหาก
250
แฟลชทํางานอยางไร? แฟลชทุกชนิดมักมีขอจํากัด ในเรื่องของระยะหางที่ใชถายภาพ ถาไกลเกินกําลังของ ไฟแฟลช ภาพที่ไดกจ็ ะมืดลงตามลําดับ หลักการทํางานของแฟลช คือ เมื่อกดปุมชัตเตอรแสงแฟลช จะถูกปลอยใหแวบออกไปตกกระทบกับวัตถุ แลวสะทอนแสงผานเลนสมายังเซ็นเซอรภาพ (เชน CCD) เมื่อปริมาณแสงเพียงพอกลองจะสัง่ ใหแฟลชหยุดการทํางานทันที ทั้งหมดนี้ใชเวลาสั้นมาก เพียงเสี้ยววินาที (ประมาณ 1/1000 วินาทีหรือสั้นกวา) แตถาสิ่งที่ตองการถายภาพอยูในระยะหางที่ ไกลเกินไป แสงแฟลชก็จะถูกปลอยออกไปเต็มกําลัง
หลังจากที่แสงแฟลชถูกปลอยออกไปแลวตองรอเวลาใหแฟลชชารจไฟเต็ม จึงจะ สามารถถายภาพตอได โดยทั่วไปจะมีสัญญลักษณเปนรูปสายฟาสีแดงติดสวางเตือนใหทราบวาแฟลช พรอมในชองมองภาพ และอาจจะแสดงรูปสัญญลักษณนี้บนจอ LCD ภายนอกดวยเชนกัน หาก แบตเตอรี่ออน ระยะเวลาการชารจไฟเต็มจะนานกวาปรกติ ถาแฟลชยังชารจไมเต็มแลวกดชัตเตอร ถายภาพ จะทําใหภาพที่ไดมดื ทึบหรืออันเดอร
251 กลองดิจิตอลรุนสูงสวนใหญจะปรับเพิ่มความไวแสง (ISO) ใหสูงขึ้นได การเพิ่ม ความไวแสงนีจ้ ะมีผลโดยตรงกับแสงแฟลช กลาวคือแฟลชจะใชงานไดในระยะทีไ่ กลขึ้นอีกเทาตัว หรือถาถายภาพในระยะเดิมจะสามารถปรับคารูรับแสงใหแคบลง ชวยเพิ่มระยะชัดลึกของภาพได เชนเดิม ISO100 ปรับเปลี่ยนเปน ISO200 ก็จะไดแฟลชที่มีกําลังแรงขึ้นอีกหนึง่ สตอป แตตอง ระมัดระวังเรื่องการใชคาความไวแสงที่สูงมาก ๆ ภาพที่ไดจะมีจุดพิกเซลที่มีส่เี หลี่ยมล้ํากันหรือ เรียกวา Noise ทําใหไมสวยงามเทาที่ควร ถาจําเปนควรปรับ เพิ่มความไวแสงจากคาต่ําสุดใหสูงขึน้ สักหนึ่งสตอปก็เพียงพอ กรณีที่ถายภาพวัตถุที่มีระยะหางจากกลองไมเทากัน เชน ภาพคนยืนเรียงกันหางจาก กลอง 3, 5 และ 10 เมตรตามลําดับ ระบบเซ็นเซอรแฟลชมักจะคํานวณแสงใหพอดีสําหรับคนที่อยู ใกลมากที่สุด สวนคนที่อยูไ กลออกไปก็จะมืดลงตามลําดับ ดังนั้นควรใหคนอยูในระยะที่ใกลเคียงกัน ใหมากที่สุด เพื่อใหแสงแฟลชสองไปไดสม่ําเสมอทั่วทั้งภาพ การใชแฟลชถายภาพคนในระยะใกล เชน ภาพใบหนาคนหรือคนครึ่งตัว อาจเกิด ปญหาจุดสีแดงที่ดวงตาหรือที่เรียกวา Red-eye กลองสวนใหญจะมีระบบแกตาแดงมาให โดยแสดง เปนสัญญลักษณรูปดวงตาในโหมดแฟลช หลักการทํางานคือ เมื่อกดปุง ชัตเตอร แฟลชจะปลอยแสงที่ มีปริมาณนอยออกไปครั้งหนึ่งกอน ทําใหมานตาหรี่ลง จากนั้นแฟลชจะปลอยแสงจริงออกไป แตใน กลองบางรุนจะมีไฟอีกดวงสองสวางเพื่อใหมานตาหรี่ลงกอนที่จะปลอยแสงจริงออกไป
252
แฟลชลบเงา เมื่อตองถายภาพคนกลางแจงที่มี สภาพแสงแดดจัด ในสวนที่เปนเงาจะดําทึบ ทําใหภาพไมสวยงามเทาทีค่ วร ถาทิศทาง แสงสองมาจากทางดานหนากลอง พื้นที่ สวนที่เปนเงาดําจะมีมาก จนใบหนาคนดูมืด ทึบ วิธีแกคือใชแฟลชเพิม่ รายละเอียดใน สวนที่เปนเงา เรียกวิธีการนี้วาแฟลชลบเงา หรือ Fill-flash โดยระบบวัดแสงแฟลชใน กลองจะคํานวณแสงแฟลชใหพอดีสัมพันธ กับแสงธรรมชาติอยางไรก็ตามกลองบางรุน มีปุมชดเชยแสงแฟลช สําหรับเพิ่มหรือลด ปริมาณแสงแฟลช หากดูภาพจาก จอมอนิเตอรแลวพบวาปริมาณแสงแฟลชที่ สองไปยังคนนอยเกินไปก็ใหกดปุมชดเชย แสงเพิ่ม (บวก, +) แตถา แสงแฟลชมาก เกินไปใหกดปุม ชดเชยแสงลด (ลบ.-) โดยทั่วไปจะปรับได +/-2 สตอป
253
แฟลชสัมพันธกับความเร็วชัตเตอรต่ํา การถายภาพกลางคืน เชน งานเลี้ยงรื่นเริงตาง ๆ คุณจะเห็นวาแสงสีจากไฟประดับดูสวาง ไสวและสวยงาม แตเมื่อถายภาพคนโดยมีฉากหลังเปนงานเลี้ยงเหลานัน้ จะไดภาพที่มีฉากหลังดํามืด ขาดรายละเอียด ทั้งนี้เปนเพราะความเร็วชัตเตอรสูงเกินไปนั่นเอง หากใชระบบโปรแกรมทั่ว ๆ ไป รวมกับการใชแฟลช กลองมักจะเลือกความเร็วชัตเตอรตา่ํ สุดประมาณ 1/125 วินาที หรือ 1/60 วินาที ภาพคนที่อยูในระยะใกลจะไดรับแสงพอดีจากแฟลช แตฉากหลังที่อยูไกลมากแสงแฟลชสองไปไม ถึงภาพฉากหลังจึงดํามืด หากลองวัดแสงดูเฉพาะสวนของฉากหลัง ความเร็วชัตเตอรอาจจะต่ําเพียง 1/30 วินาที หากถายภาพโดยใชระบบแมนนวลหรือออโตรูรับแสงโดยเลือกความเร็วตามที่วัดแสงได จริง จะทําใหฉากหลังชัดเจนเหมือนกับที่ตามองเห็น ไมดําทึบอีกตอไป แตบอยครั้งที่ความเร็วชัต เตอรต่ํามาก เชน 1/15 หรือ 1/8 วินาที อาจตองตั้งกลองบนขาตั้งเพื่อปองกันไมใหฉากหลังพรามัวอัน เนื่องมาจากการสั่นไหวของกลอง สําหรับกลองที่มีระบบบันทึกภาพแบบโปรแกรมเพียงอยางเดียวจะมีโหมดแฟลชที่เรียกวา Slow-sync โดยจะแสดงเปนตัวอักษร Slow จะใชไดผลแบบเดียวกับการปรับตั้งเอง โดยระบบ บันทึกภาพจะปรับความเร็วชัตเตอรใหถูกตองตามสภาพแสงที่มีอยูจริง การถายภาพโดยใชระบบ แฟลชแบบนี้อาจจะไม แสดงคาความเร็วชัตเตอรใหทราบ จึงจําเปนตองถือกลองใหนิ่งมากที่สุดเทาที่ ทําไดในขณะกดปุมลั่นชัตเตอร
254
บทที่ 9 การตกแตง อัด ขยาย พิมพภาพดิจติ อล 1.หองมืดดิจิตอล การตกแตงภาพคือ ขั้นตอนสําคัญ กอนที่จะถึงขั้นตอนการพิมพภาพดวยอิงคเจทพริ้นเตอร หรือสงไฟลภาพไปอัดขยายภาพจากดิจิตอลแบบทั่วไป แมวาภาพถายดิจิตอลของคุณจะใชกลองที่มี คุณสมบัติดีเยีย่ มเพียงใด ก็ไมไดหมายความวาภาพที่ไดจะสวยงามทุกภาพ แตถาคุณมีความรูความ เขาใจในการปรับแตงภาพใหมีคุณภาพดีที่สุด ภาพสุดทายที่พิมพออกมายอมมีคุณภาพดีเชนกัน
หองมืดดิจิตอล การถายภาพดวยฟลมหากคุณตองการอัดขยายภาพดวยตนเองจะตองมีหองมืด ซึ่งแสงไม สามารถผานเขาไปได เพราะฟลมและกระดาษอัดขยายภาพจะไวตอแสงมาก และตองมีอุปกรณตา ง ๆ อีกหลายอยาง เชน เครื่องขยายภาพ เครื่องจับเวลา น้ํายาลางฟลม ฯลฯ แตการอัดขยายภาพในระบบ ดิจิตอลนั้นสามารถทําในที่สวางได โดยอาศัยเครื่องมือเพียงไมกี่อยางเทานั้น เราจะเรียกสวนนี้วา หองมืดดิจติ อล คอมพิวเตอรคอื อุปกรณชนิ้ สําคัญในการตกแตงภาพ ควรใชคอมพิวเตอร ที่มีความเร็วสูงสุด เทาที่งบประมาณมีอยู เพราะภาพคุณภาพสูงนั้นจะมีไฟลใหญมาก หากคอมพิวเตอรชาเกินไป การ ทํางานแตละขัน้ ตอนจะกินเวลานานมาก จนทําใหเกิดความเบื่อหนายในที่สุด ตอมาคือ จอมอนิเตอร ยิ่งมีขนาดใหญมากเทาใดก็ยิ่งดี เพราะจะเห็นรายละเอียดของภาพในพื้นที่กวางขึ้น อีกทั้งโปรแกรม ตกแตงภาพมักมีเครื่องมือตาง ๆ มากมายจนดูเต็มจอไปหมด ขนาดมอนิเตอรที่เหมาะสมคือ 20 หรือ 21 นิ้ว อยางนอยควรใชมอนิเตอรขนาด 17 นิ้ว สวนคอมพิวเตอรโนตบุคนั้น สามารถใชกับงาน ตกแตงภาพไดดีเชนกัน โดยเฉพาะโนตบุครุนใหม ๆ ในปจจุบันมีความเร็วสูงมาก สเปคเครื่อง เทียบเคียงกับแบบตั้งโตะไดอยางสบาย เพียงแตราคาคอนขางสูง ถาสามารถจายไดคุณก็จะไดรับ ความสะดวกมากขึ้น เพราะสามารถพกพาไปใชงานถายภาพนอกสถานที่ โดยที่จะไดเห็นภาพจากจอ ขนาดใหญ แทนที่จะเปนภาพเล็ก ๆ บนจอมอนิเตอรของกลอง และเมื่อถายภาพจนการดเต็มแลว ก็ สามารถโหลดภาพมาเก็บไวในคอมพิวเตอรไดทันที อาจจะใชสายอินเทอรเฟสแบบ USB เชื่อมตอ กลองกับคอมพิวเตอร ซึ่ง USB นับเปนมาตรฐานที่มีอยูในคอมพิวเตอรเกือบทุกรุนในปจจุบัน รวมทั้งกลองดิจิตอลก็มี USB เชนกัน หากคุณใชคอมพิวเตอรแบบโนตบุค ซึ่งปรกติจะมีชอง อินเทอรเฟสแบบ PCMCIA สําหรับใส PC Card ทําใหนําการดมาใสเพื่อโหลดภาพไดทันทีโดยผาน การดอแดปเตอร (ไดทั้งการด Compact Flash, Smart Media หรือ Memory Stick)
255
256
อุปกรณจัดเก็บขอมูล แมวาการดที่ใชจะมีความจุสูงมาก เชน การดแบบ CF ของ IBM Microdrive มีความจุสูง มากถึง 1,024 MB หรือ IGB แตเมื่อบันทึกภาพ ไปเรื่อย ๆ การดจะเต็ม ตองถายโอนภาพลงสู ฮารดดิสกในคอมพิวเตอร ที่ในปจจุบนั มีราคา ลดลงมาก คอมพิวเตอรรุนใหม ๆ จะมีฮารดดิสก ขนาด 20-40 GB ซึ่งใชเก็บภาพไดนับพันนับหมืน่ ภาพ หากตองการนําภาพไปอัดขยาย หรือสงไปใช งานตามที่ตาง ๆ ก็อาจจะเลือกเก็บภาพลงใน แผนดิสก ที่มคี วามจุมาก ๆ เชน Zip ความจุ 100 หรือ 250 MB สามารถบันทึกและลบทิง้ ได แตที่ นิยม คือการจัดเก็บภาพลงบนแผน CD-R ความจุ 650-700 MB ตอแผน ทีส่ ําคัญคือ แผนซีดีเปลามี ราคาถูกประมาณ 15-30 บาท เทานั้น แตขอ แนะนําใหใชแผนที่มีคุณภาพดี โดยเพิ่มเงินอีกเพียง เล็กนอย เพราะจะมีอายุการใชงานที่ยาวนานนับสิบ ปหรือรอยป เชน Kodak Gold CD หรือ Silver นอกจากนี้ยังมีของ Fujifilm, Sony หรือ Imation เปนตน สําหรับเครื่องเขียนแผนซีดีจะมีมาใหใน คอมพิวเตอรบางรุนเทานั้น เชน Apple , HP, Macintosh , Compaq หากไมมีเครื่องเขียนซีดี ก็ สามารถหาซื้อมาไดตามรานจําหนายอุปกรณ คอมพิวเตอรทวั่ ไป ราคาเริ่มตนที่ ประมาณ 3,000 บาท ถาเปนรุนที่มีกลองสําหรับใชงานภาพนอก ราคาจะเริ่มตนประมาณ 4,000 บาท นับวาถูกมาก เมื่อเทียบกับอดีตที่มีราคาหลายหมื่นบาทจนถึงหลัก แสนทีเดียว
257
ซอพทแวร การจัดการภาพและตกแตงภาพ คุณจําเปนตองมีซอฟทแวรอยางนอย 2 โปรแกรม อันดับแรก คือโปรแกรมที่ใชในการจัดเก็บภาพใหเปนหมวดหมู ซึ่งปรกติจะมีแถมมาใหกบั กลองดิจิตอลเกือบ ทุกรุน หรือจะใชโปรแกรมอื่น ๆ ก็ไดมีใหเลือกใชมากมาย โดยโปรแกรมจะแสดงภาพขนาดเล็ก ๆ ในแตละโฟลเดอร ทําใหคน หาภาพไดอยางรวดเร็ว บางโปรแกรมสามารถแสดงภาพแบบสไลดโชว ได มีฟงกชั่นตั้งเวลาอัตโนมัติ พิมพชื่อภาพ หรือลูกเลนพิเศษบางอยาง เชน ทําใหภาพเลื่อนเขาเลื่อน ออกเหมือนสไลดมัลติวิชั่น สําหรับโปรแกรมที่มีความสําคัญมากที่สุดคือ โปรแกรมที่ใชในการตกแตงภาพชางภาพ สามารถจัดการกับภาพถายดิจิตอลใหมีคุณภาพดี และสวยงาม ไดอยางไมเคยมีมากอน อาทิเชน การ ปรับโทนภาพ(Curves) การปรับสมดุลยของโทนสี คอนทราสทและความสวางของภาพ รวมทัง้ การ เปลี่ยนขนาดภาพใหเปนไปตามที่ตองการ หรือจะตัดสวนที่ไมตองการทิ้งออกไป (ไมควรใช คุณสมบัตินี้ขยายภาพใหมีความละเอียดสูงขึ้น เพราะภาพจะไมคมชัดเทาที่ควร และหากตองการสง ภาพไปยังที่ตาง ๆ ทางอีเมลก็สามารถปรับใหเปนไฟลฟอรแมท JPEG เพื่อบีบใหภาพมีขนาดไฟลเล็ก
258 ลง ทําใหสงภาพไดอยางรวดเร็ว โปรแกรมจัดการภาพ และตกแตงภาพที่ไดรับความนิยมมากทีส่ ุด Adobe Photoshop รองลงมาคือโปรแกรม Paint Shop Pro ซึ่งเวอรชั่นใหม ๆ มีประสิทธิภาพสูงมาก ทีเดียว และกําลังเปนคูแขงที่สําคัญของ Adobe Photoshop
259
สแกนเนอร หากคุณไมมีกลองดิจิตอลก็ไมใชเรื่องใหญโตนัก เพราะปจจุบนั มีสแกนเนอรที่มคี ุณภาพดี มากมาย ใหคุณภาพใกลเคียงกับฟลมตนฉบับมาก แตขอแนะนําใหใชสแกนเนอรที่ออกแบบมา สําหรับสแกนฟลมเพียงอยางเดียว ซึ่งสวนใหญจะสแกนไดทั้งฟลมเนกาตีฟสีและฟลมสไลดอยูแลว เชน สแกนเนอรของ Nikon , Kodak หรือ Minotta แตถาตองการใหไดคุณภาพดีใกลเคียงกับฟลมมาก ที่สุดตองใชดรัมสแกนเนอร โดยใชบริการสแกนได จากศูนยบริการทั่ว ๆ ไป คิดราคาตามขนาดไฟล ประมาณ 10-20 บาทตอ 1 MB
260
จอมอนิเตอร จอมอนิเตอรมคี วามสําคัญพอสมควร หากเลือกใชจอขนาดใหญก็จะมีพื้นที่ในการแสดงภาพ มากขึ้น จอสวนใหญเปนแบบ CRT ใชหลอดภาพยิงลําแสงอิเล็กตรอนไปตกกระทบกับจอแกว ซึ่ง จะปรากฎเปนเม็ดสีฟอสเฟอรจุดเล็ก ๆ เรียงกันกลายเปนภาพที่เราเห็นกันนัน่ เอง แตจดุ เหลานีจ้ ะมี ความละเอียดมากจนแยกไมออกดวยตาเปลา และระหวาจอสกรีนกับปนลําแสงอิเล็กตรอนจะมีฉาก กั้นอยูมี 2 แบบคือ Shadow Mask และ Slot Mask ชองวางหรือระยะหางของจุดดังกลาวเรียกวา Dot Pitch ในปจจุบันมีระยะหาง 0.25 – 0.27 มม. สิ่งที่สําคัญที่คุณควรจะตองทราบเกี่ยวกับมอนิเตอร คือ ความสามารในการแสดงภาพโดยมี หนวยวัดเปนพิกเซล ถามีความละเอียดสูงก็จะมองเห็นสิ่งตาง ๆ มากขึ้น จอมอนิเตอรในปจจุบนั สวน ใหญสามารถปรับเลือกความละเอียดได อาจจะปรับทีป่ ุมควบคุมบนจอโดยตรงหรือจะเลือกจากเมนู Display ของ Control Panel ก็ได (Windows 98) เชนความละเอียด 640 x 480, 800 x 600 หรือ 1024 x 768 พิกเซลเปนตน แตการใชจอมอนิเตอรขนาดเล็ก แลวเลือกความละเอียดสูง ๆ ภาพและตัวอักษร จะดูเล็กเกินไป ดังนั้น ความละเอียดสูงจึงเหมาะกับจอที่มีขนาดใหญ เชน จอขนาด 15 นิ้ว จะแสดง
261 ผลไดดีที่ความละเอียด 600 x 800 หรือ 1024 x 768 พิกเซล แตถาจอขนาด 20 นิ้ว จะแสดงความ ละเอียดเพิ่มขึน้ ไดถึง 1280 x 1024 พิกเซล หรือมากกวา
แหลงกําเนิดแสงของจอมอนิเตอร จะใหอุณหภูมิสีที่แตกตางกันได ซึ่งจะเปนปญหา ใหญในการทําใหภาพมีสีผิดเพี้ยนไป คุณสามารถปรับแกอุณหภูมิสีของจอใหถูกตองได เราเรียกวา “White Point” เชนถาคุณตองการชมภาพจากจอมอนิเตอรตามปรกติ ใหเลือกอุณหภูมสิ ีที่ 9300 K (องศาเคลวิน) แตถาใหแสดงผลบนจอโทรทัศนตองปรับไปที่ 6500 K และถาตองการพิมพเปนภาพ ใหเลือก 5000 K สําหรับการปรับจอมอนิเตอรใหมีความสวางมากขึ้นหรือนอยลง เพื่อใหถูกตองตรงกับภาพ จริงนั้น เรียกวา Camera Correction จอมอนิเตอรสวนใหญจะมีคา Gamma มาตรฐานที่ 2.5 อยางไร ก็ตามถาพบวา ความสวางของจอไมถูกตอง คุณสามารถปรับแกไขได เพื่อใหถูกตองตรงกับภาพ ตนฉบับ
262
263
2. Adobe Photoshop Basic โปรแกรม Photoshop นับเปนโปรแกรมที่ใชจัดการเกีย่ วกับภาพทีไ่ ดรับความนิยมมากที่สุด ออกแบบสําหรับใชกับคอมพิวเตอร PC และ Apple Macintosh เวอรชั่นลาสุดป 2546 คือ 7 มี คุณสมบัติพิเศษตาง ๆ มากมายและซับซอน สามารถจัดการ ตกแตงและแกไขภาพไดหลากหลาย รูปแบบตามจินตนาการของผูใชและยังคงมีการปรับปรุง พัฒนาโปรแกรมเปนเวอรชั่นใหมอยาง ตอเนื่อง ซึ่งคุณสามารถอัพเกรดโปรแกรมเดิมที่ซื้อมาไดโดยจายเพิ่มเพียงเล็กนอย
CPU CPU นับเปนอุปกรณทสี่ ําคัญมากในการใชโปรแกรม Photoshop ควรเลือกคอมพิวเตอรที่มีความเร็วในการประมวลผล สูงสุดเทาที่คุณจะซื้อหามาได เพราะ Photoshop เวอรชั่นใหม ๆ มี ความซับซอนมาก หากเปน PC ควรใช CPU ตั้งแต Pentium III หรือ 4 ขึ้นไป สําหรับ Apple Macintosh ทุกรุนในปจจุบนั มี ประสิทธิภาพสูงมาก ใชงานโปรแกรม Photoshop ไดดี แมกระทั่งรุนที่มีราคาต่ําสุดก็สามารถใชงานไดแตตองเพิ่ม RAM ไมต่ํากวา 256 MB จึงจะทํางานไดผลดีมากที่สุด (ขอแนะนําที่ 512 MB หรือมากกวา)
Monitor
จอมอนิเตอรที่มีขนาดใหญ จะชวยใหการ ทํางานสะดวกมากขึ้น เพราะสามารถมองเห็น พื้นที่ภาพไดมาก โดยเฉพาะการซูมภาพเพื่อ ตกแตงรายละเอียด
โดยทั่วไปจอมอนิเตอรที่ใชคือขนาด 15 นิ้ว เพียงพอที่จะ ใชงานได แตจะไมสะดวกมากนัก เพราะการตกแตงภาพตองซูม ภาพขยายเพื่อดูรายละเอียดตาง ๆ ภาพที่เห็นจึงมีขนาดเล็กเกินไป และในกรณีที่เปด Palette ขึ้นมาใชหลายอยางจะบดบังภาพที่กําลัง ทํางานอยู จอภาพที่มีขนาดใหญจึงดูเหมาะสมกวาอาทิ 17 หรือ 21 นิ้ว นอกจากนี้คุณสมบัติอนื่ ๆ ที่จําเปนของมอนิเตอรคือ มีความ คมชัดสูงและที่สําคัญสามารถแสดงสีในระดับ 24 บิต หรือ 16 ลานสี จะทําใหภาพที่มองเห็นบนจอมีรายละเอียดครบถวน เหมือน จริงตามธรรมชาติ
264
Storage File ภาพที่ทําเสร็จสมบูรณจะ Save เก็บไวใน ฮารดดิสกของ CPU แตถาตองการสง File ภาพไปยัง ที่ตาง ๆ เชน สงไปเอาทพุทเปนฟลมสไลดหรือภาพสี หรือเก็บขอมูลภาพจํานวนมากตองใชดิสกภายนอก วิธีที่ดีที่สุดคือ ใชฮารดดิสกชนิดตอภายนอก CPU เพราะมีคุณสมบัติเชนเดียวกับฮารดดิสกทอี่ ยูภายใน ที่สําคัญคือบันทึกและอานขอมูลไดเร็วมาก มีใหเลือก หลายชนิดตามความจุของขอมูลที่สามารถเก็บไวได เชน 10GB, 20GB หรือ 60BG ขอเสียคือราคาสูงกวา สื่อบันทึกขอมูลชนิดอื่น ๆ เชน แผนดิสก ZIP ที่มี ความจะ 100-250MB ราคาแผนเปลาจะถูกกวาแตตอง มีเครื่องอานและบันทึกซึ่งเลือกไดวาจะใสเขาไปใน เครื่องคอมพิวเตอรหรือตอภายนอก ปญหาที่พบเปน ประจําคือ เสียหายไดงายหากใชงานไมระวัง จึง เหมาะสําหรับใชเก็บสํารองขอมูลมากกวาที่จะใชใน การบันทึกซ้ํา หลาย ๆ ครั้ง สวนสื่อบันทึกขอมูลที่ คุมคาที่สุดคือการบันทึกขอมูลลงแผน CD ในหนึ่ง แผนมีความจุมากถึง 650MB ราคาแผนซีดีเปลา ประมาณ 10-30 บาท สวนราคาเครื่องบันทึกประมาณ สองพันบาทขึ้นไป
Memory หนวยความจําชั่วคราวหรือ RAM คือสิ่ง สําคัญในคอมพิวเตอรที่ชว ย Photoshop ทํางานได รวดเร็วโดยเฉพาะไฟลภาพที่มีขนาดใหญ ขอควรจํา คือ ตองมี RAM 2-3 เทา ของขนาดไฟลภาพ
Save File การทํางานทุกครั้งควร Save File อยางสม่ําเสมอทุกระยะเพราะหากเกิดความผิดพลาดเชน กระแสไฟขัดของ โปรแกรมมีปญหา หรืออื่น ๆ งานที่ทํามาทั้งหมดอาจสูญหายไปตองเริ่มตนใหม หากเปนภาพที่ตองการกลับมาทําใหม ควร Save ใน Format PhotoShop แตถาเปนงานที่เสร็จ สมบูรณ ฟอรแมท TIFF คือทางเลือกที่ดี
265
Closing other applications เมื่อคุณใชโปรแกรม Protoshop ใหปดโปรแกรมอื่น ๆ ทั้งหมด เพราะโปรแกรมนี้มีความตองการ RAM มากเปน พิเศษกวาโปรแกรมอื่น ๆ การเปดโปรแกรมหลายอยางอาจทํา ให Photoshop ทํางานชากวาที่ควรจะเปน
Undo & Revert ขณะทํางานมักจะเกิดความผิดพลาดอยูเสมอ คุณ สามารถยอนกลับมาไดโดยใชคําสั่ง Undo ในเมนู Edit หรือ จาก History Palette แตถาตองการกลับมาทีจุด Save ครั้ง สุดทายตองเลือก File, Revert
RGB & CMYK ถางานที่ทําตองการใชกับงานสิ่งพิมพตองเลือกโหมด CMYK สําหรับงานสี่สีและ Grayscale สําหรับงานขาว-ดํา สวนโหมด RGB จะใชสําหรับการนําภาพไปเอาทพทุ เปน ฟลมสไลด/เนกาตีฟ รวมทั้งการพิมพภาพสีจากอิงคเจตพริ้น เตอร การเปลี่ยนโหมดใหเลือกจากเมนู Mode > ...
Small File กอนจะเริ่มงานในไฟลจริง ควรทดลองทําโดย เปลี่ยนขนาดไฟลใหเล็กลง เพราะผลตาง ๆ จะเสร็จสมบูรณ อยางรวดเร็ว เมื่อทดสอบจนเปนที่นาพอใจแลวจึงคอยลงมือ ปฏิบัติในไฟลงานจริงตอไป หากเริ่มที่ไฟลจริงตั้งแตแรกจะ เสียเวลามาก โดยเฉพาะไฟลที่มีขนาดใหญอาทิ 80MB หรือ มากกวา ซึ่งหากไมไดผลเปนที่นาพอใจจะเสียเวลาโดยเปลา ประโยชน การเปลี่ยนขนาดไฟลภาพเลือกเมนู Imoge , Image Size จากนัน้ ลดคาความละเอียดไปที่ 72 dpl และปรับขนาด ภาพโดยคลิ๊กเลือก Proportion สังเกตดูที่ New Size
266
การจัดสี Color แสงสีขาวจากธรรมชาติหรือแสงจากดวง อาทิตยเกิดจากการผสมของแมสีสามสีคือ แดง เขียว และน้ําเงิน (RGB) ซึ่งเหมือนกับสีที่ปรากฏบน จอมอนิเตอร หากนําภาพดิจิตอลที่ทําจากคอมพิวเตอร ไปเอาทพุทเปนภาพจากเครือ่ งพิมพภาพสีหรือเปนฟลม สไลด จะไดสีที่ใกลเคียงกับจอมอนิเตอร แตถา นําไปใชทางการพิมพตาง ๆ สีสันจะผิดเพีย้ นไป เพราะ ทางการพิมพใชแมสี ไซแอนมาเจนตาและเหลือง (CMY) ซึ่งผสมกันแลวจะไดสีดํา นอกจากนี้ขอบเขต ของสีก็ปรากฏแตกตางกัน จอมอนิเตอรสามารถแสดงสี ไดสูงสุด 16.7 ลานสี นอยกวาที่ตามนุษยสามารถ มองเห็น สวนการพิมพจากโรงพิมพอยูในระดับหมื่นสี เทานั้น
267
สวนประกอบหลักของโปรแกรม PhotoShop
268
การใชเครื่องมือตาง ๆ เบือ้ งตน โปรแกรม Photoshop มีเครื่องมือตาง ๆ ให ใชมากมายโดยจัดเปนหมวดหมูเพื่อใหใชงานงายและ สะอวก เครื่องมือหลักทั้งหมดจะอยูใ น Tool ใช สําหรับตกแตงแกไขภาพ และ Palette ใชสราง หนากากเลเยอร และแซลแนล สําหรับงานที่ซับซอน และยุงยากกวาปกติ คุณสามารถเลือกใชเครื่องมือ ตาง ๆ ที่อยูใน Toolbox โดยการคลิ๊กเลือกเครื่องมือที่ ตองการ หรือกดตัวอักษรทีแ่ ปนคียบอรดก็ได (ตัวอักษรที่อยูว งเล็บ) และยาย Toolbox ไปวางไว ในตําแหนงทีต่ องการไดโดยคลิ๊กคางไว แลวลากที่ แถบสีเทาทางดานบน
269
Toolbox Overview, ตัวอยางการใชเครื่องมือในทูลบอกซ
270
รูปที่ 80
271
272
273
ความละเอียด , ขนาดไฟล, และเอาทพุช ภาพตัวอยางทางดานซายนี้เปนการทํางาน เพื่อนําภาพไปทําเปนสิ่งพิมพจากโรงพิมพ ซึ่งพิมพ ที่ความละเอียด 175 lpi ความละเอียดของการ สแกนภาพที่เหมาะสมคือสองเทาของความละเอียด ที่ใชในการพิมพนั่นคือ 350 dpi ซึ่งภาพที่ไดจะ คมชัดเหมือนกับตนฉบับ แตถาพิมพที่ความ ละเอียดต่ํากวา อาทิ 200 dpi ภาพจะหยาบและไม คมชัด ถาใช 72 dpi ภาพจะหยาบมาก ภาพ A สแกนจากสไลดดวยดรัมสแกนเนอรขยาย 8 x 8 นิ้ว ที่ความละเอียด 72 dpi เมื่อนําไปพิมพดวยอิงคเจ็ท พรินเตอรภาพจะหยาบมาก แตเมื่อนําไปเปดดูจาก PhotoShop ที่ 100 % ภาพจะมีขนาด 8 x 8 นิ้ว และคมชัดเหมือนตอน ฉบับเพราะมอนิเตอรแสดงความละเอียดที่ 72 dpi เทากัน สวนภาพ B สแกนที่ 8 x 8 นิ้ว แตใชความละเอียด 300 dpi ขนาด ไฟล 16.5 MB ภาพบนจอมอนิเตอรที่ 100% จึงมีขนาดใหญมาก เมื่อนําไปพิมพจะมีคุณภาพสูงสุด คมชัดดุจภาพถาย
274
วิธีการใช Palette Adobe Photoshop มีเครื่องมือตาง ๆ ใหเลือกใช มากมาย จัดเปนหมวดหมูอยูใน Toolbox และอีกสวน หนึ่งจะแยกเปน Palette เพื่อความสะอวกในการทํางาน เมื่อเริ่มตนใชโปรแกรมคุณจะพบวา Palette จะถูกจัดเก็บ ไวรวมกันเปนชุด ๆ แตละชุดจะมีตั้งแต 2 – 4 Palette ซึ่ง สามารถยายสลับตําแหนงหรือแยกออกมาตางหากได รวมทั้งการซอนใหเห็นเพียงชื่อของ Palette ก็ได
วิธีการเปด/ปด Palette จากเมนูบาร เลือก Winsow > show ... เมื่อตองการ ซอนใหเลือก Window > Hide... แตถาตองการซอน Palette ทั้งหมดใหกดแปนคียบอรด Shitt + Tab และเมื่อตองการดู Palette ทั้งหมดใหกดคียบอรดดังกลาวซ้ําอีกครั้ง แตถากด ปุม Tab อยางเดียวจะซอน Toolbox และ Palette ปรับตําแหนงของ Palette และ Dialog boxes วิธีการปรับ Palette ใหกลับสูตําแหนงมาตรฐาน 1.เลือก File > Preferences > General 2.คลิ๊ก Reset Palette .... วิธีการปรับ Palette ใหกลับสูตําแหนงมาตรฐานทุกครัง้ ที่ เปดโปรแกรมครั้งใหม 1.เลือก File > Preferences > General 2. คลิกยกเลิก Save Palette Location เพื่อให Palette กลับสูตําแหนงมาตรฐานเมื่อเปด โปรแกรม Photoshop ใหมทุกครั้งที่มีการเปดโปรแกรม วิธีการใช Context Menu เมื่อเลือกเครื่องมือจาก Toolbox ที่ตองการแลวคุณสามารถเลือกคําสั่งจากเมนูยอยที่อยูใน Option palette และตําแหนงของ Bush ไดอยางรวดเร็ว โดยคลิ๊กเลือกที่ภาพไดทันที วิธีการเปด Context Menu 1. วางตําแหนงเมาทที่ภาพ 2. เลือกปฏิบัติดังนี้ • สําหรับ Macintosh กดปุม Control และคลิ๊กเมาทคางไว
275 • สําหรับ Window คลิกเมาทที่ปุมขวา วิธีการใช Navigator palette Navigator palette ใชสําหรับการเลือกภาพสวนใด สวนหนึ่งอยางรวดเร็ว ใชซมู ขยายภาพหรือยอภาพ ปรับไดละเอียดครั้งละ 1% วิธีการขยายภาพ • คลิ๊กปุม Zoom in หรือ Zoom out เพื่อยอ หรือขยายภาพ • เลื่อนแถบ Zoom slider • พิมพตัวเลขกําหนดอัตราขยายภาพเปน เปอรเซ็นต • กดปุม Commond (Mocintosh) หรือ Ctrl (Window) จากนั้นลากเมาทเลือกพื้นทีภ่ าพที่ ตองการขยายในภาพเล็กของ Palette วิธีการเปลี่ยนสีกรอบแสดงขอบเขตภาพ คามาตรฐานกําหนดใหกรอบแสดงขอบเขตภาพ เปนสีแดง แตสามารถเปลี่ยนไปเปนสีอื่นไดกรณีที่ ภาพมีโทนสีเดียวกัน 1. เลือก Palette Option จากเมนูยอยของ Navigator palette 2. เลือกอยางใดอยางหนึ่งตอไปนี้ • เลือกสีที่ตองการจากเมนูทกี่ าํ หนดไวแลว • เลือกสีจาก Custom color 3. คลิ๊ก OK กําหนดหนวยและไมบรรทัด ทุกภาพทีเ่ ปดขึ้นมาสมารถแสดงไมบรรทัดไดโดย เลือก View > Show Ruler จะปรากฎแถบไม บรรทัดอยูทางดานบนและซาย สําหรับหนวยของไมบรรทัดนั้นเลือกจาก File > Preference > Units & Rulers เลือกหนวยที่ตอ งการจากชอง Ruler มีใหเลือกหลายแบบเชน นิว้ เซ็นติเมตร พอยท ไพกา พิกเซล หรือเปอรเซ็นต รวมทั้งกําหนดขนาดความกวางของคอลัมนและระยะหางของคอลัมน
276 การนําภาพมาใชใน PhotoShop ภาพทุกชนิดสามารถนําเขามาใชในโปรแกรม Adobe PhotoShop โดยใชไดเกือบทุกฟอรแมท ตั้งแตภาพที่ไดจากการสแกนดวย สแกนเนอร ภาพสไลด ภาพวาด ภาพถายจากกลองดิจิตอลหรือ กระทั่งภาพจากกลองวีดีโอในบทนี้จะแนะนําใหคณ ุ รูจักกับ พื้นฐานของภาพ ในระบบดิจิตอล อาทิ ความละเอียด ขนาดไฟล เพื่อใหไดผลงานที่มีคุณภาพสูงสุด ภาพใน PhotoShop คือ Bitmap ภาพที่นําเขามาหรือวาดขึ้นใหมในโปรแกรม Photoshop จะมี ลักษณะที่เรียกวา Bitmap กลาวคือภาพจะประกอบไปดวยจุด สี่เหลี่ยม (พิกเซล) ขนาดเล็ก ถาดูบนจอมอนิเตอรที่อัตราขยาย 1:1 จะมองไมเห็นจุดเหลานี้ และภาพจะมีโทนที่ตอ เนื่องเหมือน ภาพถายที่พิมพบนกระดาษ (A) แตหากซูมขยายขึ้นมาเชน 600% ก็จะมองเห็นพิกเซล (B) และชัดเจนขึ้นเมือ่ ขยายมากขึน้ ตามลําดับ
ภาพความละเอียดสูงดีที่สุด ภาพที่มีความละเอียดสูงจะเหมาะสําหรับนํามาใชตกแตงหรือ แกไขมากที่สดุ เพราะเมื่อซูมขยายขึ้นมามาก ๆ ยังมีความคมชัด และเห็นรายละเอียดตาง ๆ ไดครบถวนทําใหตกแตงภาพไดงาย แต ภาพที่มีความละเอียดสูงขนาดไฟลก็จะใหญมากขึ้นตามไปดวย สงผลใหคอมพิวเตอรทํางานชาลง จึงควรเลือกภาพทีม่ ีขนาดไฟล เหมาะสมกับคอมพิวเตอรที่ใชดวย
ภาพเพื่อการพิมพ หากตองการตกแตงภาพเพื่อไปใชในการพิมพ ควรเลือกสแกน ภาพที่ความละเอียด 300-350 dpi (C) แมวาภาพที่มีความละเอียด 72 dpi จะดูคมชัดบนจอมอนิเตอรก็ตาม (D) (ขยายที่ 1:1) ภาพบนจอมอนิเตอร ภาพที่ปรากฏบนจอมอนิเตอรนั้นมีลักษณะเปนพิกเซล ขนาดเล็กจํานวนมาก คามาตรฐานที่แสดงบน จอมอนิเตอรสําหรับ Apple Macintosh ถูกกําหนดไวที่ 72 dpi สวน PC กําหนดไวที่ 92 dpi ใน โปรแกรม PhotoShop เมื่อภาพที่นําเขามามีความละเอียดสูงกวาคาของมอนิเตอร ภาพที่ปรากฏบนจอ ก็จะมีขนาดใหญกวาของจริง ยกตัวอยางเชน ภาพขนาด 4 x 4 นิ้ว สแกนที่ความละเอียด 144 dpi (สองเทาเมื่อเทียบกับความละเอียดของมอนิเตอร) เมื่อนําไปเปดใน Photoshop และขยายที่ 100 % จะ ไดภาพปรากฎบนมอนิเตอรขนาด 8 x 8 นิ้ว (สองเทาของภาพตนฉบับ)
277 การแสดงคาความละเอียดและขนาดไฟล ภาพทุกภาพใน Photoshop จะแสดงคา ความละเอียดขนาดไฟล ขนาดสัดสวนของ ภาพ จํานวน แซนแนล ทีม่ ุมลางซายของ ภาพ
วิธีดูขนาดไฟล คลิ๊กที่สามเหลี่ยมทางมุมลางซายจะปรากฎ เมนูยอย ใหเลือก Document Sizes ตัวเลข แสดงขนาดไฟลจะปรากฎในชองดานลาง ซายสุด ตัวเลขชุดแรกคือขนาดไฟลจริงที่ จะนําไปพิมพผานเครื่องพิมพและไมรวม Layer หรือ Channel สวนตัวเลขชุดที่สอง คือขนาดไฟลที่กําลังทํางานอยู ซึ่งจะรวม เอา Layer และ Channel ทั้งหมด หากมี การสราง Layer และ Channel มากขนาด ไฟลก็จะใหญมากขึ้นตามลําดับ การ ทํางานจะชาลง ถา Layer หรือ Channel ที่ไมไดใชควรลบทิ้งใหหมด วิธีดูขนาดภาพแซนแนลและความละเอียด กดปุม Option (Macintosh) หรือ Alt (Window) คางไวกอน จากนั้นคลิ๊กที่ตัวเลข ทางมุมลางซายจะปรากฎกรอบ แสดงขอมูลขนาดภาพ ความ ละเอียดและโหมด (A ) : กดปุม Command (Mocintosh) หรือ Ctri (Window) คางไวแลวคลิ๊กที่ ตัวเลขทางมุมลางซายจะแสดง ความละเอียดเปนพิกเซลและ อัตราสวนภาพ ( B )
278
การเปลี่ยนแปลงขนาดภาพที่ตองการพิมพ ภาพที่นําเขามาในโปรแกรม Photoshop ไมวาจะมีขนาดและความละเอียดเทาใดก็ตาม คุณสามารถ เปลี่ยนแปลงแกไขไดตามตองการ แตถาตองการนําภาพนั้นไปทําเปนสิ่งพิมพที่พมิ พดวยระบบออฟ เซ็ท ตองสแกนดวยความละเอียด 350 dpi เมื่อพิมพออกมาจะไดภาพที่คมชัดเหมือนธรามชาติ หาก ความละเอียดต่ํากวานี้ ภาพจะดูเบลอและหยาบเกินไป ถาภาพที่นําเขามามีความละเอียดต่ํา เชน 144 dpi คุณสามารถเพิ่มความละเอียดได (ขนาดไฟลจะใหญขึ้น) เปน 350 dpi โดยเลือก Image > Image Size แตภาพจะคมชัดนอยกวาเมื่อเทียบกับภาพที่สแกนมา 350 dpi พอดี สวนภาพที่มีความละเอียดสูง กวานีจ้ ะไมมีความจําเปนและทําใหการทํางานชาลง
279
Selection, Layer, Channel การใช Selection การตกแตงภาพในโปรแกรม PhotoShop นั้น คุณสามารถเลือกตกแตงไดทั้งมดหรือเลือกเฉพาะ บางสวนในภาพ วิธกี ารเลือกตองทําสิ่งที่เรียกวา Selection เสียกอนเปนการกําหนดบริเวณพื้นทีท่ ี่ ตองการเมื่อกําหนด Selection ไดแลว คุณสามารถ กอปป เคลื่อนยาย ระบายสี หรืออื่น ๆ ตามตองการ โดยจะไมมีผลกับภาพที่อยูนอก Selection
การสราง Selection เครื่องมือที่ใชสราง Selection จะอยูใน Toolbox เริ่มจาก Marquee และ Lasso ใชเมาทลากเพื่อกําหนด Selection ถัดมาคือ Magic Wand และ Coler Range ใช สราง Selection อัตโนมัติในบริเวณที่มีโทนสีใกลเคียง กัน เมื่อคุณใช Selection tool คุณสามารถกําหนดคา ตัวเลือกตาง ๆ ไดจาก Option palette นอกจากนี้ยัง สามารถใช Pen tool เพื่อสราง Path ในสวนที่มีลวดลาย ยุงยากทั้งเสนตรงและเสนโคง ซึ่งสามารถเปลี่ยน Path ใหเปน Selection ในภายหลัง
การใช Marquee tool Marquee tool มีทั้งหมดสี่แบบ คุณสามารถ เลือกพื้นที่ในรูปสี่เหลี่ยม วงกลม ซึ่งเลือกไดจากมุมใด มุมหนึ่งหรือจากจุดศูนยกลางก็ได
วิธีใช Marquee tool 1. เลือก Marquee ที่ตองการจาก Toolbox แลวลาก เมาทเลือกพื้นที่ที่ตองการ
280 หมายเหตุ : ปรับเปลี่ยน Rectangle, Eliptical หรือเสน Selection ในแนวตั้ง แนวนอน โดยการกดปุม Option (Mac) หรือ Att(Windows) แลวคลิกที่ Marquee หรือกดปุม M ที่คียบอรด 2. เมื่อ Marquee tool ใน Option palette ยังเลือกลักษณะของ Selection ไดสามแบบ คือ แบบธรรมดา แบบอัตราสวนคงที่ และแบบกําหนดขนาดของ Selection 3. การสราง Selection รูปสี่เหลี่ยมหรือวงกลม เลือกไดสองวิธี คือ คลิกเมาทลาก Selection ที่ตองการจากมุมใดมุมหนึ่ง หรือกดปุม Option (Mac)/Att(Windows) คางไวกอนจะเปนการสราง Selection จากจุดกึ่งกลาง วิธีใช Lasso & Polygon Lasso tool Lassor ( e ) และ Polygon Lasso ใชสรางเสน Selection แบบอิสระไมจํากัดรูปแบบ เมื่อลากเมาทจนครบรอบ จะได Selection Selection ตามตองการ วิธีใช Lasso tool 1. คลิกสองครั้งที่ Lasso tool เพื่อเปด Option palette 2. คลิกยกเลิก Anti-allased 3. ลากเมาทไปตามทิศทางที่ตองการ 4. ขณะลากเมาทสราง Selection สามารถสรางเสนตรงไดโดย กดปุม Option (Mac)/Att(Windows) วิธีใช Polygon Lasso tool ใชสรางเสน Selection อิสระแบบเสนตรง เริ่มตนโดยคลิกเมาท หนึ่งครั้งที่จุดเริ่มตน จากนัน้ คลิกที่จุดตอ ๆ ไป และเมื่อกดปุม Option (Mac)/Att (Winddows) จะสามารถลากเสนไดอิสระ เหมือนกับ Lasso
281
วิธีใช Magic wand tool Magic wand ใชสราง Selection ในบริเวณที่มีโทนสี เหมือนกับตําแหนงที่คลิกเมาท 1. คลิกสองครั้งที่ Magic wand tool จะได Option palette 2. ตั้งคา Tolerance เพื่อกําหนดคาพิกเซลของโทนสี ที่ใกลเคียงกัน เลือกไดจาก 0 – 255 หากตั้งคา ตัวเลขนอยจะไดโทนสีที่เหมือนกันเทานัน้ แตถาตั้ง คามากขึ้น โทนสีที่คลายกันและอยูต ดิ กันจะถูก เลือกดวย วิธีใช Color Range Color Range ใชงานคลายกับ Magic wand แตจะ เลือกโทนสีที่คลายกันทั้งภาพ หรือเฉพาะใน บริเวณ ที่มี Selection กําหนดขอบเขตไวกอนแลว 1. เลือก Select > Color Range (รูป 1) 2. เลือก Sampled Colors จากเมนูยอย 3. ใชไอคอน คลิกบริเวณที่ตองการสราง Selection ในที่นี้เลือกทองฟา จะสังเกตไดวา บริเวณที่มีโทนสีฟาจะปรากฏเปนสีขาว แตถาสีขาว ปรากฏเพียงบางสวนก็จะได Selection เพียงเทานั้น สามารถปรับเพิ่มชวงของโทนสีไดโดยการคลิก เลื่อน Fuzziness (ในวงกลมสีแดง) ตัวเลขที่เพิ่มขึ้น จะทําใหโทนสีที่ใกลเคียงกันถูกเลือกซึ่งสังเกตุได จากสีขาวในไดอะล็อกบอกซ (รูป 2) และถา ตองการเพิ่มพืน้ ที่สีขาวใหใชไอคอน Eyedropper ที่มีเครื่องหมายบวก จากนั้นคลิก OK จะได Selection ของทองฟา (สวนที่เปนสีขาวใน ไดอะลอกบอกช) 4. เลือก image >Adjust Hue/Saturation คลิกเลื่อน แถบสไลดของ Hue ไปทางขวาหรือพิมพตวั เลข
282 24 ลงไปและคลิกเลือก Preview เพื่อดูผลที่เกิดขึ้น จะเห็นวาทองฟามีสีเขมขึ้นโดยตัวนกยัง เหมือนเดิม (รูป 3) วิธีการลดหรือขยาย Selection หลังจากได Selection ที่ตองการแลว คุณสามารถเปลี่ยนแปลงหรือแกไขอาทิ ขยาย ลด หรือเปลี่ยน ขอบใหกวางขึน้ 1. เลือก Select > Modify > Expand 2. พิมพตัวเลข 1 – 16 เพื่อขยายขนาดของ Selection ใหใหญขึ้น แลวคลิก OK 3. เลือก Selct > Modify > Contract 4. พิมพตวั เลข 1 – 16 เพื่อลดขนาดของ Selection ใหเล็กลงแลวคลิก OK วิธีการปรับขนาดเสนรอบนอกของ Selection Selection ไมวาจะสรางดวยวิธีใดจะมีขนาดของเสนอีก 1 พิกเซล คุณสามารถปรับขนาดใหใหญขึ้น ไดตามตองการ 1. เลือก Select > Modify > Border 2. พิมพตัวเลข 1 – 64 เพื่อเปลี่ยนขนาดของเสน Selection วิธีการปรับ Selection ใหขอบนุมและเบลอ Selection ปรกติดจะมีเสนขอบที่คมชัด แตสามารถเลือกใหขอบเบลอไดโดยกําหนดคา Feather ที่ ตองการ 1. ใช MarqueeTool จาก Toolbox สรางกรอบ Selection สี่เหลี่ยมลอมรอบภาพ (1) แลวใหเลือก Selec > Feather กําหนดคา 10 พิกเซล (2) 2. เลือก Select > Inverse (3) 3. เปลี่ยนสี Background เปนสีเหลือง 4. เลือก Edit, Cut จะเปนการระบายสีเหลืองลงในกรอบ Selection (4) วิธีการเพิ่ม Selection Selection ที่สรางเอาไวแลวสามารถปรับเพิ่มในสวนอืน่ ๆ ไดอีก 1. ใช MarqueeTool จาก Toolbox สราง Selection ที่ตองการ 2. กดปุม Shift ที่คียบอรด คางเอาไวแลวใชเครื่องมือเชน marquee หรือ Lasso สราง Selection บริเวณอืน่ เปนการเพิ่มพื้นที่ Selection วิธีการลด Selection Selection ที่สรางเอาไวแลวสามารถปรับเพิ่มในสวนอืน่ ๆ ไดอีก 1. ใช MarqueeTool จาก Toolbox สราง Selection ที่ตองการ 2. กดปุม Option (Macintosh) หรือ Alt (Windows) คางเอาไวแลวใชเครื่องมือเชน Marquee หรือ Lasso สราง Selection ภายในเปนการลดพื้นที่ Selection บริเวณนั้น
283 วิธีการใช Path Path ใชสําหรับกําหนดบริเวณที่ตองการทํางาน โดยใช Pen tool จาก Toolbox คลิกสราง Path จากนั้นเปลี่ยน Path ใหเปน Selection เพื่อ ทํางานในลําดับตอไป ซึ่ง Path สามารถเลือกได เสนตรงและเสนโคง รวมทั้งปรับเปลี่ยนไดในทุก จุด เมื่อเสร็จแลวยัง Save เก็บไวได หรือจะกอป ป Path ไปใชกับภาพอืน่ ๆ ใน Path แตละชุดจะ มีจุดที่เชื่อมตอเสน Path เรียกวาจุด Anchor และ ในแตละจุดจะมีแขนที่ใชปรับสวนโคงของเสน วิธีการสราง Path แบบเสนตรง ใน Path palette จะแสดงภาพขนาดเล็ก และชื่อ ของ Path ซึ่งถามี Path จํานวนมากจะดูไดจาก การ คลิกขยาย Palette หรือใชแถบเลื่อนทางดาน ขวา 1. เลือก Window > Show Paths 2. เลือก Pen tool ( ) จาก Toolbox คลิก หนึ่งครั้งที่จุดเริ่มตนในภาพ จะไดจุด Anchor และใน Path palette จะปรากฏแถบ ชื่อ Work path พรอมภาพขนาดเล็กแสดงจุด ที่คลิกลงไป 3. ใช Pen tool คลิกจุดตอไปจะไดจุด Anchor จุดที่สอง ระหวางจุดจะมีเสน Path ปรากฏ เปนเสนตรง 4. คลิกจุด Anchor ตอไปจนมาจบที่จุดเริ่มตน เปนอันสิ้นสุดการสราง Path และใน Path palette ปรากฏภาพขนาดเล็กเปนเสนตาม รูปรางที่คลิกเลือกไว 5. ในเมนูยอยของ Path palette เลือก Sove Path จะไดไดอะล็อคบอกซใหตั้งชื่อโดยจะมีชื่อ Path 1 อัตโนมัติ สามารถเปลี่ยนชื่อไดตาม ตองการ หากตองการเปลี่ยนชื่อภายหลังใหคลิกที่ชื่อ Path สองครั้ง
284 วิธีสราง Path แบบเสนโคง การคลิกเมาทเพื่อสราง Path แบบทีละจุดจะได Path แบบเสนตรง แตถาคลิกเมาทคางไวแลว ลากเสน Path จะโคงตามทิศทางการลากเมาท สําหรับใชเลือกภาพที่มรี ูปรางโคง 1. เลือก Pen tool จาก Toolbox เลือก View > Show Rulers. คลิกเมาทคางที่แถมไมบรรทัด ดานบนแลวลากเสนไกดลงมาถึงกึ่งกลางภาพ. คลิกเมาทคางไวที่เสนไกดดานซาย จากนัน้ ลาก เมาทลงมาทางดานลางเฉียงไปทางขวาเล็กนอย 2. คลิกจุดที่สองโดยใหอยูในตําแหนงกึ่งกลางเสนไกดแลวลากเมาทเฉียงขึ้นดานบน จะไดเสน Path โคงแบบครึ่งวงกลม 3. คลิกจุดที่สามโดยใหอยูในแนวเสนไกดทางดานขวาแลวลากเมาทเฉียงลงดานลาง จะไดเสน Path โคงแบบครึ่งวงกลมทางดานบนอีกเหนึ่งเสนตอเนื่องกัน 4. กดปุม Option + Control (Macintosh) คางไวเพื่อเปลี่ยนใหเปน Convert-anchor point หรือเลือก จากทูลบอกซ จากนั้นคลิกทีแ่ ขนทางดานลางเลื่อนขึ้นไปทางดานบน จะไดเสนโคงอยู 5. คลิกจุดสุดทายแลวลากเมาทลงทางดานลางเพื่อสรางเสนโคงอีกครั้งหนึ่ง ดานบนเหมือนกับเสนโคงชุดที่สอง 6. กดปุม Command คางไว ไอคอนจะเปลียนเปน Direct Selection (รูปลูกศร) คลิกที่เสน Path จะสามารถปรับ Path ไดตามตองการ ในที่นี้คลิกลากลงมาทางดานลางเพื่อใหเสนโคงต่ําลง
วิธีการเคลื่อนยาย Path หลังจากสราง Path เสร็จเรียบรอยแลวเราสามารถเคลื่อนยายตําแหนงเสน Path ทั้งหมดไดโดยใช Direct Selection Tool จาก Toolbox คลิกลากกรอบสี่เหลี่ยมลอมรอบเสน Path ทั้งหมด จะปรากฏจุด ดําที่จุด Anchor ทั้งหมด จากนั้นคลิกที่เสนใดเสนหนึ่ง แลวลากเมาทไปจะเปนการยายเสน Path ทั้งหมด
285 วิธีการวาดเสนใน Path หลังจากไดเสน Path ตามตองการแลว สามารถวาด เสนลงไปใน Path ได ซึ่งตองเลือกกอนวาจะวาดเสน รูปแบบใดอาทิ ดินสอ พูกัน และขนาดของเสน เสน แข็งหรือเสนทีม่ ีขอบนุม เปนตน 1. คลิก Pencil tool และเปด Brush palette เลือก ขนาดที่สี่แถวบน และเลือกสี Foreground สีแดง 2. ใน Path palette คลิกที่ Path 1 3. เลือก Stroke Path จากเมนูยอยใน Path palette จะปรากฏไดอะล็อคบอกใหเลือกรูปแบบการวาด เสน ใหเลือก Pencil แลวคลิก OK 4. จากเมนูยอยใน Path palette เลือก Tum of Path วิธีการเปลี่ยน Path ใหเปน Selection คลิกเลือกที่ Path 1 ใน Path palette แลวเลือก Make selection จากเมนูยอย การเคลื่อนยาย Selection หลังจาก Selection แลว คุณสามารถเคลื่อนยายไปยัง ตําแหนงอืน่ ๆ ไดตามตองการ แตถาจะยายภาพที่อยู ใน Selection ตองเปลี่ยนไปใช Move tool กอน เมื่อ ลากเมาทยายภาพออกไปแลวจะปรากฏสีของ Background แทนที่ ในภาพนี้เลือก Background สี ขาว หาก Selection ยังคงอยูสามารถยายตําแหนงไป ไดตามที่ตองการ จนกระทั่งยกเลิก Selection ภาพที่ เคลื่อนยายออกมาก็จะติดกับ Background ทันที
286
วิธีการกอปปภ าพใน Selection 1. เปดภาพทีต่ องการ 2. เลือก Rectangle marquee ลากเสน Selection 3. เลือก Move tool คลิกที่ภาพาพรอมกับกดปุม Option (Macintosh) หรือ Alt (Windows) คางไว แลวลากเมาทไปทางขวา จะเปนการกอปปภาพนก อีกภาพหนึ่ง หมายเหตุ : หากกดปุม Shift รวมดวยจะทําใหภาพที่ กอปปอยูในแนวเดียวกับภาพเดิม วิธีการกอปป Selection จากภาพหนึง่ ไปยังอีกภาพหนึง่ 1. เปดภาพทีต่ องการ 2. เลือก Rectangle Marquee ลากเสน Selection 3. คลิกที่ภาพภายใน Selection คางไวแลวลากเมาท ไปยังอีกภาพหนึ่งจะเปนการกอปป Selection หมายเหตุ : หากกดปุม Shift รวมดวยจะทําให Selection ที่กอ ปปอยูในตําแหนงเดียวกับภาพเดิม วิธีการใช Quick Mask Quick Mask เปนเครื่องมือที่อยูใน Toolbox ใชสราง Selection อยางรวดเร็ว เพื่อใหการทํางานสะดวกมาก ยิ่งขึ้น โดยไมจําเปนตองใชเครื่องมืออื่น ๆ เชน Lasso หรือ Path ซึ่งใชงานไดเหมือนกันแตชา กวา การใช Quick Mask ตองสราง Selection ขึ้นมาเสียกอนโดย ใช Marquee Lass, Magic Wand, Path หรืออื่น ๆ จากนั้นใหคลิกที่ไอคอน Quick mask ซึ่งอยูทางดาน ลางของ Toolbox (ลูกศรชี้สีแดง) จะเห็นวามีสีแดง ความเขม 50% อยูภายใน Selection หมายถึงบริเวณที่ เปน Selection ซึ่งเราสามารถเพิ่มหรือลดสีแดงนี้ไดโดย ใชเครื่องในการวาดภาพเชนพูกัน (Paintbrush) หรือ ยางลบ (Eraser) การเพิ่มพื้นที่สีแดงจะเปนการเพิม่ Selection และการลดพื้นที่สีแดงจะเปนการลดพื้นที่ Selection เชนกัน นอกจากนี้ยังสามารถเปลี่ยนโทนสีของ Quick Mask จากสีแดงไปเปน
287 สีอื่น ๆ รวมทั้งการกําหนดความเขมจางเพื่อใหเหมาะสมกับภาภพที่กาํ ลังทํางานอยูโ ดยการ คลิก 2 ครั้งที่ไอคอน Quick Mask จะปรากฏไดอะลอกบอกซ Quick Mask Option ใหเลือกสีและพิมพ ตัวเลขกําหนดความเขมจางที่ตองการ (Oppacity) รวมทัง้ เลือกไดวาจะใหสีที่ปรากฏใน Quick Mask อยูภายในหรือภายนอก Selection (Color Indicates)
1. สรางไฟลงานใหม Flle > New กําหนดขนาดภาพที่ตองการ จากนั้นคลิกเมาทที่ Marquee Tool คางไวเลือก Elliptical ที่เปน รูปวงกลมลากเมาทสรางเสน Selection รูปวงรี 2. คลิกเลือก Quick Mask ทางดานขวาจะเห็นวาพื้นที่นอก Selection มีสีแดงอยู 3. ใช Paintbrush Tool เลือกขนาดที่ตองการจาก Brush Palette แลวคลิกที่ภาพทางดานซาย สีที่ไดจะเปนสีแดง จากนั้นเปลี่ยน Foreground เปนสีขาวแลวคลิกระบายสีขาวทางดานขวา 4. กลับมาคลิกเลือก Quick Mask ทางดานซาย เพื่อเขาสูสภาพ ปรกติ จะเห็นวาพื้นที่สีแดงที่ระบายเพิ่มจะมีสวนของ Selection ลดลงและพื้นที่สีขาวที่ระบายลงไปจะมีสว นของ Selection เพิ่มขึ้น วิธีการใช Type Tool Type Tool เปนเครื่องมือที่อยูใน Toolbox ใชสรางตัวอักษรแบบตาง ๆ โดยเลือก Type Tool แลวคลิกที่ภาพหนึ่งครั้ง จะปรากฏ ไดอะล็อกบอกซใหกําหนดแบบหรือฟอนตของตัวอักษร ขนาดและอืน่ ๆ จากนั้นจะไดตัวอักษรตามที่ตองการปรากฏอยูบนภาพ ฟรอนททมี่ ี ใหใชทั้งภาษาไทยและภาษาอังกฤษตามที่ใสเอาไวในโฟลเดอรของ System และเลือกพิมพตวั อักษรได 4 แบบคือ ปรกติ, ตัวโปรงมี เฉพาะ Selection, ตัวปรกติในแนวดิ่งและตัวโปรงในแนวดิ่ง
288
Adobe Type Manager หากคุณใชฟรอนทโพสคริปตและตองการตัวอักษรที่สวยงามไมมีขอบหยัก ตองใชโปรแกรม Adobe Type Manager หรือ ATM ของ Adobe โดยใสไวในโฟลเดอร Control Panels การใชงานใหคลิก สองครั้งที่ไอคอน ATM เพื่อเปดโปรแกรมนี้ จากนั้นเลือก File > Preferences และปรับคาในชอง Character Cache Size ที่ 1MB (ในวงรีสีแดง) จากนัน้ Restart เครื่องใหมเพื่อให ATM ทํางาน และในไดอะลอกบอกซของ Type Tool ใหคลิกเลือก Anti-Aliased (ในวงรีสแี ดง) จะชวยให ตัวอักษรทีพ่ ิมพใน Photoshop มีความสวยงาม ไมปรากฎขอบหยักบริเวณสวนโคงของตัวอักษร • ตัวอักษรแบบปรกติ สีของตัวอักษรจะเปนไปตามสี Foreground เสมอ หากตองการสีตัวอักษร แบบอื่นตองเลือกสีจากไดอะล็อกบอกซของ Type Tool ในชอง Color • หากตองการดูแบบและขนาดตัวอักษรที่จะไดจริง ใหคลิกเลือกที่ Preview ในไดอะล็อกบอกซ ของ Type Tool • ตัวอักษรแบบปรกติเมื่อพิมพไปแลวจะเปนเลเยอรใหมโดยอัตโนมัติ หากตองการรวมตัวอักษร เขากับ Background ใหเลือก Merge Down จากเมนูยอ ยของ Layer Palette
289
การใช Layer
การตกแตงภาพใน PhotoShop เราสามารถแบงภาพออกเปน ชั้น ๆ หรือ Layer ไดโดยแตละภาพจะแยกออกจากกัน เมื่อ เลือกทํางานทีภ่ าพหรือเลเยอรใดจะไมมีผลกับเลเยอรอื่น ๆ ชวยใหการตกแตงภาพสะดวกมากยิ่งขึน้ และเมื่อดูภาพจริงจะ มองเห็นเปนภาพเดียวกัน ตองดูที่ Layer Palette โดยเลือก จากเมนูไปที่ Window > Show Layer จะไดพาเล็ตดังภาพ ขางบน ในภาพตัวอยางนี้มีเลเยอรอยูสามภาพ ดานลางสูดคือ สวนที่เรียกวา Background ถัดขึ้นไปเปนเลเยอรตา ง ๆ คือ Fish 1, Fish 2 และ Fish 3 ภาพที่มองเห็นจากภาพจริง (1) จะ ดูเหมือนเปนภาพเดียวกันทั้งหมด และไดแสดงใหเห็นถึง ความสัมพันธระหวางภาพในแตละเลเยอรในภาพที่ (2) และ (3) ภาพ Background ที่อยูดานลางสุดของพาเล็ตตจะเปนภาพที่ เต็มพื้นที่ทั้งหมด แตสําหรับ Layer อาจจะเปนภาพเต็มหรือ เพียงสวนหนึ่งสวนใดเทานั้น ดังเชนเลเยอรชื่อ Fish 3 พื้นที่ ภาพมีเพียงเฉพาะภาพปลาเทานั้นสวนทีเ่ ห็นเปนตาราง หมากรุกจะเปนพื้นทีว่ าง เมื่อดูในภาพจริงจะมองทะลุลงไป เห็นเลเยอรหรือแบคกราวดที่อยูดานลาง (4) และพื้นที่วาง ในเลเยอรที่เปนตารางหมากรุกสีเทานี้ยังเลือกไดวาจะใหมี ขนาดใหญหรือเล็กหรือใหมองเห็นเปนพื้นที่สีขาว รวมทั้ง เลือกสีของตารางหมากรุกไดโดยเลือกจากเมนู Flle >
290 Preferences > Transparency & Gamut จากนั้นตั้งคาตัวเลือกตาง ๆ ใน ไดอะล็อกบอกซ (5) Layer สรางขึ้นใหมไดโดยเลือกคําสั่ง New Layer จากเมนูยอ ยในพาเล็ต หรือ คลิกที่ไอคอนรูปกระดาษ ทางดานลาง และเมื่อใช Type Tool ที่ Toolbox พิมพตัวอักษรลงไปในภาพ จะไดตัวอักษรเปน Layer ใหมอตั โนมัติ นอกจากนีย้ ังสามารถลบเลเยอรที่ไมตองการทิง้ ไปไดโดยการคลิ๊กแลวลากไปที่ ไอคอนรูปถังขยะ ซึ่งการสรางเลเยอรเพิ่มขึ้นจะทําให โปรแกรมตองใชหนวยความจําหรือ RAM มากขึ้นไปดวย หากมี RAM นอยจะทําใหการทํางานชาลง เราสามารถรวม เลเยอรแตละชุดเขาดวยกันหรือรวมเลเยอรทั้งหมดกับ Background เปนภาพเดียวกันได วิธีการสราง Layer ใหม คลิ๊กที่เลเยอรใดเลเยอรหนึ่ง แลวเลือกคําสัง่ New Layer จาก เมนูยอยในพาเล็ตตจะปรากฏไดอะล็อกบอกซ ใหพิมพชื่อที่ ตองการ หากเปนการสรางเลเยอรใหมครั้งแรกจะปรากฏชื่อ Layer 1 อัตโนมัติ และเลเยอรหรือแบ็คกราวดที่เลือกทํางานอยู ภาพดานซายคลิกเลือกที่ภาพปลาชื่อ Fish 1 เมื่อสราง เลเยอร ใหมจะอยูทางดานบน หากตองการปดไมใหมองเห็น Layer ไดใหคลิกปด ตาที่ Layer นั้น ภาพทางดานซายคลิกปดตาที่ Background ทําใหมองเห็นเปนพื้นตารางหมากรุกสีเทา ซึ่งพื้นตารางหมาก รุกนี้เลือกกําหนดขนาดใหญ-เล็กและกําหนดสีไดจากเมนู File > Preferences > Transparency & Gamut วิธีการยายสลับตําแหนง Layer 1. คลิกเลือกที่เลเยอรที่ตองการยายตําแหนง 2. ลากเมาทลง (หรือขึ้น) ไปทับเสนระหวางเลเยอรทั้งสองที่ ตองการใหเลเยอรไปอยูที่ตําแหนงนั้น (ลูกศรชี้) วิธีการยาย Layer 1. คลิกเลือกที่เลเยอรที่ตองการในเลเยอร พาเล็ตต 2. เลือก Move Tool จากทูลบอกซ หากใชทูลอื่นอยูใหกด ปุม Command (Macintosh) หรือปุม Ctrl (Windows)
291 3. คลิกที่ภาพที่กาํ ลังทํางานอยู ลากเมาทเพื่อยายตําแหนงของภาพในเลเยอรไปยังตํากหนงที่ตองการ ภาพดานซายคลิกยายภาพปลาลงมาทางดานลาง (ลูกศรชี้) หากตองการเลื่อนภาพในแนวดิ่ง, แนวนอน หรือแนวเฉียง 45 องศาใหกดปุม Shlft ที่ คียบอรดคางไวดว ย วิธีการกอปป Layer 1. คลิกเลือกเลเยอรที่ตองการกอปปจากเลเยอร พาเล็ตต 2. เลือกวิธีใดวิธหี นึ่งตอไปนี้ ที่เมนูเลือก Layer > Dupllcate Layer เลือก Du;llcate Layer จากเมนูยอยของเลเยอร พาเล็ตต คลิกลากเลเยอรที่ตองการไปทับไอคอนรูปกระดาษ ที่อยูทางดานลาง (วิธีนี้จะไดชื่อเลเยอรเดิมตอทายดวย copy) 3. พิมพชื่อที่ตองการแลวคลิก OK วิธีการกอปป Layer จากภาพหนึ่งไปอีกภาพหนึ่ง 1. เปดภาพทีต่ องการกอปปเลเยอร และคลิกเลือกเลเยอรที่ ตองการ หากตองการกอปปเ ลเยอรอื่น ๆ ดวยใหคลิกที่ ชองวางดานหลังไอคอนรูปตาของเลเยอรที่ตองการซึ่ง จะแสดงไอคอนลิงค 2. ใช Move Tool คลิกที่ภาพลากเมาทไปยังอีกภาพหนึ่ง หากตองการใหเลเยอรอยูใ นตําแหนงเดียวกันใหกดปุม Shift ที่คียบอรดคางไวดว ย และหากทั้งสองภาพมี ขนาดและความละเอียดเทากัน ตําแหนงของเลเยอรที่ กอปปไปจะอยูในตําแหนงเดียวกันพอดี สําหรับชื่อ ของเลเยอรจะเหมือนกันกับตนฉบับ วิธีใช Preserve Transparency ในแตละเลเยอรเราสามารถวาด ระบายสีหรืออื่น ๆ ไดตาม ตองการ โดยเลือกวาจะใหระบายไดทั้งภาพหรือเฉพาะสวนที่มภี าพอยูเ ทานั้น เชนภาพทางดานซายมี ภาพปลาชื่อ Fish 3 เมื่อใชพูกันระบายสีแดงลงไปเรากําหนดไดวาจะใหสแี ดงระบายไดทั้งภาพหรือ เฉพาะภาพปลาในเลเยอรเทานั้น
292 1. เปดภาพทีต่ องการทํางาน สราง Layer ใหม (ในที่นตี้ ั้งชือ่ Fish 3X 2. เปด Layer Palette และคลิกเลือกที่ Fish 3 3. เปลี่ยนสี Foreground เปนสีแดงและเลือก Faintbrush Tool ลากเมาทระบายสีแดงลงไปในภาพ จะเห็นวาสีแดงสามารถระบายสวนไหนของภาพก็ได 4. ที่เลเยอร พาเล็ตต คลิกที่ชอง Preserve Transparency (ในวงกลม) จากนั้นระบายสีแดงลงไป อีกครั้ง จะเห็นวาระบายสีไดเฉพาะภาพทีเ่ ปนเลเยอรเทานั้น Opacity การปรับความเขมจาง 1. ที่เลเยอร พาเล็ตต คลิกเลือกเลเยอรที่ตองการ 2. ที่ชอง Opacity พิมพตัวเลขกําหนดคาความเขมจางของภาพในเลเยอร ปกติจะเปน 100% หาก ตัวเลขลดลง ภาพก็จะจางลงตามลําดับ หรือคลิกที่เครื่องหมายยสามเหลี่ยมจะปรากฏแถบสไลด เลื่อนปรับคาความเขมจางโดยดูผลที่เกิดขึ้นไดจากภาพจริง Blending การผสมภาพในเลเยอร ในแตละเลเยอรเลือกปรับใหผสมกับเลเยอรหรือแบคกราวดที่อยูถัดลงไป ดานลางไดหลายแบบโดย เลือกจากเมนูโหมดในพาเล็ตต (ในวงกลม) ดูตัวอยางการผสมภาพหรือ Blending จากภาพตัวอยาง ทางดานลางนี้
293
294 การใช Clipping Group Clipping Group เปนการรวม Layer เขาดวยกัน โดยเลเยอรที่คลิกเลือกเอาไวจะผสมกับเลเยอรที่อยู ถัดลงไปทางดานลาง เฉพาะสวนที่ซอ นทับกัน เทานั้น ดังเชนภาพตัวอยางดานซายมีเลเยอรของ ภาพทะเลชื่อ Layer 1 ถัดลงไปเปนเลเยอรตัวอักษร SEA เมื่อใชคําสั่ง Cipping Group จากเมนูเลเยอร ภาพทะเลสวนที่ซอนทับกับตัวอักษรจะถูกรวมเขา ดวยกัน 1. คลิกเลือก Layer 1 ในเลเยอรพาเล็ตต 2. ที่เมนูเลือก Layer > Group with Previous ภาพทะเลจะถูกรวมเขาไปในตัวอักษร ***หากตองการรวมเลเยอรมากกวาสองเลเยอรให คลิกเลือก Link ที่ชองวางหลังไดคอนรูปตา การใช Layer Mask Layer Mask ใชสรางหนากากบังภาพในแตละเล เยอรเหมือนกับการเจาะเลเยอรใหทะลุลงไปนั่นเอง แตภาพเลเยอรตนแบบยังเหมือนเดิมไมเปลี่ยนแปลง และสามารถยายตําแหนงของบริเวณที่เปน Mask ไดตามตองการ 1. คลิกเลือกเลเยอรที่ตองการทํางาน 2. จากเมนูเลือก Layer > Add Layer Mask > Reveal All 3. ใช Type Mask Tool คลิกทางดานบนของ ภาพพิมพตัวอักษรลงไป 4. เปลี่ยนสี Foreground เปนสีดํา จากนั้นเลือก Edit > Fll (Foreground, l00% ) : Select > Deselect การสราง Layer Mask จาก Selection เปดภาพทีต่ องการ สราง Layer สองชุดคือ Layer 1
295 และ 2 1. คลิกปดไอคอนรูปตาที่ Layer 2 เพื่อไมใหมองเห็น Layer นี้ แลวคลิกเลือกที่ Layer 1 2. กดปุม Command (Maclntosh) หรือ Ctrl (Windows) คลิกที่ Layer 2 หนึ่งครั้งจะได Selection ของภาพนก 3. เลือกจากเมนู Layer > Add Layer Mark > Reveal Selection จะเปนการตัดเอาสวนที่อยูนอก Selection ออกไป มองเห็นสีเหลือของ Background ที่อยูทางดานลาง 4. เลือก Eraser Tool จาก Toolbox คลิกที่ภาพจะเปนการลบสีเหลืองของ Background ออกไป แตถาใชเครื่องมือวาดภาพเชน Paintbrush คลิกลากเมาทที่ภาพจะเปนการลบสวนของภาพใน Layer 1 มองเห็นพื้นที่สีเหลือของ Background มากขึ้น ตัวอยางการใช Layer Mask ภาพดานลางนีเ้ ปนตัวอยางการใช Layer Mask โดยนําภาพ สองภาพมาผสมเขาดวยกันตามขั้นตอนตอไปนี้ 1. ในตัวอยางนีใ้ ชภาพชื่อ Camera.psd และ Boat.psd ซึ่ง มี Layer สําเร็จที่เตรียมเอาไว : คลิกที่ภาพ Comera จากนั้นกดปุม Shift ที่คียบ อรดคางไวแลวใน Move Tool คลิกที่ภาพลากไปยังภาพ Boat เปนการกอปป ภาพนีไ้ ป : เปด Channel Palette : จากเมนูเลือก Layer > Add Layer Mask > Reveal All จะปรากฏ กรอบสี่เหลี่ยมอยูทางดานหลังไอคอนภาพในเลเยอรชื่อ Camera 2. กดปุม D ที่คียบ อรดเพื่อเปลี่ยนสี Foreground เปนขาว ดํา : เลือก Gradient Tool จากทูลบอกซ ลากเมาทจาก บนลงลางเฉพาะบริเวณกึ่งกลางภาพ เพื่อระบายสีไล โทนลงใน Layer Mask ทําใหภาพในเลเยอรชื่อ Camera จากหายไปเฉพาะสวนทีเ่ ปนพื้นที่สีดํา ตามที่ปรากฏใน Layer Mask (ในวงกลม)
296 วิธีการเปลี่ยนรูปรางของภาพใน Layer คุณสามารถเปลี่ยนแปลงรูปรางของภาพทีอ่ ยูใน Layer ได ตามตองการอยางอิสระ อาทิ ขนาด สัดสวน เพอสเปคตีฟ หรืออื่น ๆ 1. เปดภาพทีต่ องการ 2. ใช Rectangle marquee คลิกสรางกรอบ Selection สี่เหลี่ยม 3. เลือก Edif > Copy และ Edit > Paste จะไดภาพที่อยูใน Selection เปน Layer 1 อยูใน Layer palette 4. ที่ Layer palette คลิกที่ไอคอนรูปตาหนา Background (A) เปนการชอนไมใหมองเห็น Background และจะเห็น เปนพื้นตารางหมากรุกแทน (B) 5. ดูใหแนใจวายังอยูที่ Layer 1 แลวเลือก Select > Load Selection คลิก OK 6. เลือก Edit > Transfrom > Scale คลิกที่มุมลางขวาของ ภาพไอคอนของเมาทจะเปลีย่ นเปนลูกศรคู จากนัน้ กด Shift ที่คียบ อรดคางไวแลวลากเมาทยอ ใหภาพมีขนาด เล็กลง (C) 7. กดปุม esc ที่คียบอรดเพื่อยกเลิกการปรับยอภาพ เปลี่ยนมาเปนวิธีหมุนภาพโดยเลือก Edit > Transtrom > Rotate วางตําแหนงเมาทใหอยูนอกภาพในเลเยอร ไอ คอนจะเปลี่ยนเปนเสนโคงลูกศรคูใหคลิกที่จุดใดก็ไดใน ภาพแลวลากเมาทไปทางซายจะเปนการหมุนภาพไปทาง ดานขวา (D) 8. กดปุม esc ที่คียบอรดเพื่อยกเลิกการปรับหมุนภาพ แลวเลือก Edit > Transfrom > Distort เพือ่ ปรับภาพให บิดเบือน คลิกที่จุดใดก็ไดในบริเวณขอบภาพแลวลาก เมาทเพื่อปรับสัดสวนภาพ (E) 9. เหมือนขอ 8 แตเลือก Skew แลวคลิกทีจ่ ุดกึ่งกลางเสน ลากเมาทออกไป จะทําใหสดั สวนภาพทั้งซายและขวาเปลี่ยนไปพรอม ๆ กัน (F)
297 10. เหมือนขอ 6 แตเลือก Perspective แลวคลิกที่มุมภาพ ลากเมาทออกไป เปนการปรับภาพแบบมีมิติหรือเพอส เปคตีฟ (G) ปรับภาพใหนมุ นวลดวย Layer ภาพถายที่ดแู ข็งทื่อเกินไป เนื่องจากคอนทราสทสูง เชนภาพถายกลางแจง สามารถปรับใหดูนุมนวลไดโดย การใชเลเยอรและเปลี่ยนโหมดใหเปน Multiply 1. ตัวอยางนี้ใชภาพชื่อ Layer11.psd (A) 2. เปดเลเยอร พาเล็ตต คลิกที่ Background ลากไป ทับไอคอนรูปกระดาษทางดานลางเปนการกอปป เปนเลเยอรชื่อ Background copy 3. ที่เลเยอรพาเล็ตต พิมพตวั เลขกําหนดคา Opacity 40% (B) ภาพในเลเยอร Background copy ก็จะมี โทนสีจางลง ผสมกับภาพตนฉบับที่อยูดา นลาง ทํา ใหดนู ุมนวลขึ้น หรือจะใชวิธีเปลี่ยนโหมดจาก Nomal เปน Lighten ก็จะไดภาพที่นุมนวลอีก รูปแบบหนึ่ง (C) การกอปป Layer เปนภาพใหม Layer สามารถกอปปเปนอีกภาพหนึ่งไดโดยภาพใหม จะมีเฉพาะ Layer ที่เลือกเอาไว มีขนาดภาพและความ ละเอียดเทากัน ชื่อภาพจะเหมือนกับชือ่ ของเลเยอรที่ กอปปไป 1. คลิกเลือกเลเยอรที่ตองการ 2. ที่เมนูยอยในพาเล็ตต เลือก Duplicate Layer จะปรากฏไดอะล็อก บอกซ ใหพิมพชื่อที่ ตองการและเลือก Document ไปที่ New คลิก OK
298 การรวม Layer เขาดวยกัน Layer แตละสวนรวมเขาดวยกันไดเปนเลเยอรเดียวกัน อาจจะเลือกใหรวมกับเลเยอรที่อยูทางดาน ลาง รวมเลเยอรทั้งหมด รวมเฉพาะเลเยอรที่ลิงคเขาดวยกัน หรือรวมเลเยอรกับแบคกราวดเปนภาพ เดียวกันโดยเลือกคําสั่งตาง ๆ จากเมนูยอยในพาเล็ตต
1. คลิ๊กที่เลเยอร Birds 2. ที่เมนูยอยในพาเล็ตตเลือก Merge Down เปนการรวมเล เยอรนี้กับเลเยอร Mountain ที่อยูทางดานลาง 3. จากขอ 2 คลิกที่ไอคอนหลังรูปตาของเลเยอรนี้กับเลเยอร Background เปนการคลิคเขากับเลเยอรนี้ 4. ที่เมนูยอยในพาเล็ตตเลือก Merge Link เปนการรวมเล เยอรเฉพาะที่คลิคกันเทานั้น 5. ขอขอ 2 ที่เมนูยอยยในพาเล็ตตเลือก Merge Visible เปน การรวมเลเยอรทั้งหมดเขาดวยกัน 6. จากขอ 2 ที่เมนูยอยในพาเล็ตตเลือก Flatten lmage รวมเลเยอรทั้งหมดกับภาพ Background เปนภาพเดียว Layer Effect Layer Effect เปนคุณสมบัตใิ หมที่มีใน Photoshop 5 ชวยให การทําเทคนิคพิเศษบางอยางงายและรวดเร็วขึ้น เชนการสราง เงาทั้งภายนอกและภายในเลเยอร การทําใหเลเยอรดนู ูนขึ้น เปนภาพสามมิติ เหมาะอยางยิ่งสําหรับการใชสรางกรอบภาพ หรือตัวอักษรแบบตาง ๆ ซึ่งทําไดอยางรวดเร็วมาก และยัง กอปป Effect ไปใชกับภาพเลเยอรอื่น ๆ ได หรือจะแยก ออกเปนเลเยอรตามปรกติเชน เลเยอรที่เปนภาพและเงาออก จากกัน เพื่อความสะดวกในการปรับแตงภาพตอไป 1. คลิกเลือกเลเยอร SEA เพื่อทํางานในภาพนี้ (A) 2. ที่เมนูเลือก Layer > Effect > Drop Shadow จะปรากฏ ไดอะล็อกบอกชสําหรับตั้งคาตัวเลือก ตาง ๆ (B) คลิก OK จะไดภาพที่มเี งาอยูทางดานลางอยางงายดาย (C)
299 การแยก Layer Effect เปน Layer ธรรมดา Layer ที่มีการสราง Effect จะปรากฏสัญลักษณ (ในวงกลม) ใหทราบในเลเยอรพาเล็ตต ซึ่งเลเยอร นี้สามารถแยกออกเปนเลเยอรปรกติไดเพื่อปรับเลเยอรในแตละสวนใหเปนไปตามที่ตอ งการ 1. ที่เมนูเลือก Layer > Effect > Create Layer เลเยอรของภาพ SEA และเงาจะถูกแยกออกจากกัน การสรางเงาใหอยูภายในตัวอักษร 1. คลิกเลือกเลเยอร Effect เพื่อทํางานในภาพนี้ 2. ที่เมนูเลือก Layer > Effect > Inner Shadow จะปรากฏ ไดอะล็อกบอกซสําหรับตั้งคาตัวเลือก ตาง ๆ ใหตั้งคาตาม ตัวอยางนี้และคลิกเลือก Preview เพื่อดูผลที่เกิดขึ้นในภาพ จริง (E) 3. คลิก OK จะไดภาพที่มีเงาอยูภายในตัวอักษร (E) 4. หากตองการใหเลเยอรของตัวอักษรและเงาแยกออกจากกัน ใหเลือก Layer > Effect > Create Layer จากเมนูบาร การสรางภาพสามมิติ 1. คลิกเลือกเลเยอร Effect เพื่อทํางานในภาพนี้ 2. ที่เมนูเลือก Layer > Effect > Bevel & Emboss จะปรากฏ ไดอะลอกบอกซสําหรับตั้งคาตัวเลือก ตาง ๆ ใหตั้งคาตาม ตัวอยางนี้และที่ Style เลือกที่ Emboss คลิกเลือก Preview เพื่อดูผลที่ เกิดขึ้นในภาพจริง (G) 3. ภาพที่ไดจะดูนูนขึ้นเปนภาพสามมิติ (H) 4. จากขอ 3 เปลี่ยน Style เปน Inner Bevel และคลิกเลือก Down เพื่อใหดูเหมือนกับตัวอักษรถูก 5. เจาะลึกลงไป คลิก OK (I) 6. จากขอ 3 เปลี่ยน Style เปน Pillow Emboss จะได
300 ตัวอักษรที่มีเสนขอบนูนขึ้นมา คลิก OK (J) การโหลด Selection จาก Layer ทุกภาพในเลเยอรสามารถโหลด Selection ไดซึ่งจะปรากฎเฉพาะขอบรอบนอกของภาพในเลเยอร เทานั้น เชนภาพนกที่ใชเปนตัวอยางทางดานซาย มีนกเปน Layer 1 และทองฟาสีน้ําเงินเปน Background เมื่อโหลด Selection เขามา จะไดเฉพาะเสนรอบนอกของตัวนกเทานัน้ และหากในเล เยอรมีภาพเต็มพื้นที่จะได Selection ของกรอบสี่เหลี่ยมทัง้ ภาพนัน่ เองเหมือนกับคําสัง่ Select > All 1. เปดเลเยอรพาเล็ตต คลิกเลือกที่ Layer 1(A) 2. กดปุม Command (Macintosh) หรือ Ctrl (Windows) พรอมกับคลิกที่ Layer 1 จะไดเสน Selection รอบตัวนก (B) 3. ที่เมนูเลือก Layer > Effect > Outer Glow จากนั้นตั้งคาตัวเลือกตาง ๆ ตามตัวอยางและเลือก สีขาวที่ชองสีดานหลัง Mode คลิก OK( C ) 4. ภาพที่ไดจะมีเสนขอบสีขาวฟุงกระจายออกมารอบนอกตัวนก ( D ) หากตองการแยก Layer Effect นีอ้ อกจากกัน ใหเลือก Layer > Effect > Create layer จะไดภาพเลเยอรนกตนฉบับอยูทาง ดานบนและเงาสีขาวที่ฟุงกระจายอยูทางดานลาง 5. ภาพนกใน Layer 1 ไดคัทมาโดยใช Magic Wand Tool จาก Toolbox ซูมขยายภาพที่ 300% จะ สังเกตุไดวา มีเสนขอบรอบนอกตัวนกอยู ( E ) สามารถลบทิ้งไดโดยเลือกคําสั่ง Layer > Matting > Defringe พิมพตัวเลข 1 พิกเซล คลิก OK เสนขอบรอบนกจะหายไป ( F )
301
การใช Channel ทุกภาพใน Photoshop จะประกอบดวย Channel หากเปน ภาพขาวดําจะมีเพียงแชนแนลเดียว แตถาเปนภาพสีใน โหมด RGB จะมี 3 แชนแนล หรือ 3 สีประกอบเขา ดวยกัน สําหรับโหมด CMYK ที่มี 4 สีจะมี 4 แชแนล การ ใชงานตองเปดพาเลตตขึ้นมาเสียกอนโดยเลือก Window > Show > Channel สวนที่อยูทางดานบนสุดคือ Composit Channel หรือแชนแนลชื่อ Black แตถาเปนภาพสีจะมีชื่อ RGB หรือ CMYK ตามดโหมดที่เลือกเอาไว การเปลีย่ น โหมดเลือกจากเมนู Image > Made > … เลือกโหมดที่ ตองการ ถัดลงไปจะแสดงแชนแนลตาง ๆ เชนโหมด RGB จะมี 3 แชนนัลคือ R, G และ B สวนโหมด CMYK จะมี 4 แชนแนลคือ C, M, Y และ K หากคลิกที่แชนแนล ใดก็จะแสดงภาพใหเห็นเฉพาะในแชนแนลนั้น เมื่อ ตองการกลับมาที่ภาพสีหรือ Composit Channel เหมือนเดิมใหคลิกที่แชนแนลดานบนสุด การสราง แชนแนลใหมจะอยูถัดลงไปทางดานลางโดยมีชื่อเรียงกัน จาก Alpha 1, 2, 3.. หรือเรียบกวา Channel #4, #5, #6… ตามลําดับโดยดูตัวเลขระบุลาํ ดับแชนแนลที่อยูทางดาน ขวาสุด วิธีการสราง Channel ใหม เลือก New Channel จากเมนุยอยในแชนแนลพาเล็ตต จะ ปรากฏไดอะล็อกบอกชใหกาํ หนดคาตัวเลือกตาง ๆ และ มีชื่อ Alpha 1 อัตโนมัติพิมพเปลี่ยนชื่อใหมไดตาม ตองการ เลือกพื้นที่ในการสราง Mask ได 2 แบบคือ Mask กับ Selection และเลือกสีไดโดยคลิกที่ชอง Color รวมทั้งกําหนดคาความเขมจางหรือ Opacity ( ปกติอยูที่ 50% ) จากนั้นคลิก OK
302 วิธีการยายตําแหนง Channel 1. หากยังไมมีแชนแนลพาเลตต ใหเลือกจากเมนุ Window > Show > Channel ในภาพนี้จะมี Alpha Channel อยู 2 แชนแนลคือ Alpha 1 และ Alpha 2 เปน แชนแนลที่ 4 และ 5 ตามลําดับ 2. คลิกที่ Alpha 1 ลากลงมาทางดานลางใต Alpha 2 เปน การยายตําแหนงของแชนแนล วิธีการกอปป Channel 1. คลิกที่แชนแนลที่ตองการกอปป จากเมนูยอ ยในพา เล็ตตเลือก New Channel พิมพชื่อที่ตองการ ในไดอะล็อกบอกช คลิก OK 2. อีกวิธีหนึ่ง คลิกลากแชนแนลไปทับไอคอนรูป กระดาษทางดานลางจะเปนการกอปป โดยชื่อจะ เหมือนกับตนฉบับตอทายดวย copy
303 สราง Channel เพื่อกําหนด Selection ในแตละแชนแนลเราสามารถเปลี่ยนกลับไปเปน Selection ไดเรียกวิธกี ารนี้วา Load Selection เลือก ได 3 วิธีคือ • คลิกที่แชนแนลที่ตองการแลวคลิกที่ไอคอนวงกลมเสนประทางดานลางหนึ่งครั้ง ( A ) จะได Selection ของแชนแนลนั้น • ลากแชนแนลไปทับไอคอนวงกลมเสนประทางดานลาง วิธีนี้จะได Selection ของแชนแนลที่ลาก ไปไมวาจะอยูแ ชนแนลใดก็ตาม • เลือกจากเมนู Select > Load Selection ในไดอะล็อกบอกชเลือกแชนแนลที่ตองการเปลี่ยนใหเปน Selection( B ) ที่แชนแนลเราสามารถกําหนดไดวาจะใหพนื้ ที่สีขาวปรากฏเปน Selection ( Masked Areas ) หรือให พื้นที่สีดําปรากฏเปน Selection( Selected Areas ) โดยการคลิกสองครั้งที่แชนแนลที่สรางขึ้นใหม ( ไมใชแชนแนล RGB หรือ CMYK ) แลวเลือกจากไดอะล็อกบอกช หรือจะเลือกเปนแบบ Spot Color ก็ไดเพื่อสรางสีพิเศษเพิ่มเติมจากภาพเดิม( C ) วิธีการใช Selection จาก Channel หลังจากได Selection ที่ตองการแลวเราสามารถจัดการภาพเฉพาะสวนที่อยูภายใน Selection ไดตาม ตองการซึ่งจะไมมีผลกับสวนที่อยูภายนอก Selection เชนการระบายสี การใชฟลเตอรหรืออื่น ๆ นอกจากนี้ในแชนแนลที่มีแตสีขาวกับสีดาํ เรายังสามารถระบายสีขาวหรือสีดําลงไปก็ไดโดยเลือก แชนแนลที่ตองการกอน จากนั้นปรับแตงโดยใชเครื่องมือตาง ๆ ในทูลบอกช ดังภาพตัวอยาง ดานซายและขวาใช Gradient Tool ระบายสีแบบไลโทนลงใน Selection ของแชนแนล จากนั้นโหลด Selection ใหมแลวระบายสีลงในภาพจริง
Enhancing Photos การตกแตง แกไขภาพถาย ภาพถายที่ไดมากจากการถายภาพดวยฟลมแลวนําไปอัดขยายเปนภาพหรือภาพจากกลองดิจิตอลมักจะ มีทั้งภาพที่ดแี ละไมดีบางครัง้ ภาพมืดหรือสวางเกินไป สีภาพซีด สีเพื้ยน คอนทราสทต่ํา ภาพขาด รายละเอียด ภาพเหลานี้เราสามารถแกไขใหเปนภาพที่ดแี ละสวยงามได รวมทั้งภาพเกาเก็บ ภาพทีฉ่ ีก ขาด ลวนแลวแตแกไขไดทั้งสิ้นโดยใชโปรแกรม Photoshop ภาพสีซีด คอนทราสทต่ํา ภาพที่มีสีซีด คอนทราสทตํา่ อันเนื่องมาจากการถายภาพในสถาพแสงนอยเกินไปหรือความผิดพลาด จากการอันขยายภาพ ( A ) แกไขไดโดยการปรับคอนทราสทใหสูงขึ้น ( B )
304 จากเมนูเลือก Image > Adjust > Level จะปรากฏ ไดอะล็อกบอกชแสดงเปนกราฟและชองใหใสคา ตัวเลขลงไป ( C ) ใตกราฟมีสามเหลี่ยมสําหรับคลิก เลื่อนแถบสไลดปรับคอนทราสทและโทนภาพ หาก เลือนแถบสไลดดานซายเปนการเพิ่มโทนภาพมืด แถบสไลดตรงกลางเพิ่มดทนภาพกลางและแถบ สไลดขวาเพิ่มโทนภาพสวาง ซึ่งดูผลไดโดยคลิก เลือก Preview สําหรับภาพในตัวอยางนีใ้ ชวิธีคลิก เลือก AUTO เปนการปรับคอนทราสทอัตโนมัติ (D ) ภาพโทนมืดหรืออันเดอร ภาพที่มืดหรืออันเดอรเกินไป แกไขโดยการปรับ โทนภาพใหสวางขึ้น เลือกจากเมนู Image > Adjust > Curves จะปรากฏไดอะล็อกบอกชเปนกราฟ มี เสนกราฟในแนวเฉียง ใชเมาทคลิกที่จุดหนึ่งจุดใด ของเสนกราฟพรอมกับลากเมาทเลื่อนขึ้นจะเปนการ ปรับโทนภาพใหสวางขึ้น หากเลื่อนเสนกราฟลงมา ทางดานลางจะเปนการปรับโทนภาพใหมดื ลง หรือ จะคลิกที่ปุม Auto เพื่อปรับอัตโนมัติก็ไดจากนัน้ จึง ปรับอยางละเอียดอีกครั้งที่เสนกราฟ และสไตลใน การปรับโทนภาพนี้สามารถ Saveเก็บไวโดโดย คลิก ที่ปมุ Save เมื่อตองการใชใหคลิกที่ปุม Load แลว เปดไฟลที่เซพเก็บเอาไวขึ้นมา ภาพโทนสวางหรือโอเวอร สําหรับภาพทีโ่ อเวอรหรือสวางเกินไปสามารถแกไขใหมีโทนภาพปกติ ภาพมีสสี ันและความสวาง ถูกตองไดโดยการซอนภาพเดียวกันสองภาพหรือมากกวาโดยใช Layer 1.เปด Layer Palette คลิกที่ Background ลากลงไปทับไอคอนรูปกระดาษทางดานลางเปนการกอปป เลเยอรได เลเยอรชื่อ Background copy ที่เมนุของโหมดเลือก Multiply จะเห็นวาภาพที่โทนสีเขมขึ้น หากยังดูสวางเกินไปใหกอปปเลเยอรอีกครั้งหนึ่งโทนภาพก็จะมีสีเขมขึ้นอีก
305 ภาพเงาดําหรือซิลลูเอต ภาพถายยอนแสงเชนภาพถายขณะพระอาทิตยตกดิน มักจะไดภาพเงาดํา แตหากภาพมีรายละเอียดอยูบางและ ตองการทําใหเปนเงาดําทึบไมมีรายละเอียดหรือที่ เรียกวาซิลลูเอต ใหสราง Selection ที่ตัวแบบเสียกอน จากนั้นระบายสีดําลงไปเพื่อปรับใหเปนภาพเงาดํา ภาพฉากหลังเบลอ วิธีทําใหภาพเดนชัดคือการถายภาพใหฉากหลังเบลอ แต ถาภาพที่ไดมฉี ากที่คมชัดหรือเบลอเพียงเล็กนอย แกไข ไดโดยสราง Selection ที่ตัวแบบจากนั้นกลับ Selection เปนตรงขามโดยเลือกจากเมนู Select > Inverse แลว ปรับใหเบลอ Filter > Blur > Gaussian Blur ภาพขาวดํา Bitmap ภาพสีและภาพขาวดําแบบเกรยสเกลเปนภาพที่มีโทน ตอเนื่องสําหรับภาพขาวดําเลือกปรับใหเปนภาพ Bitmap ได มีลักษณะเปนภาพขาวจัดและดําจัด วิธีการ เปลี่ยนใหเปนภาพขาวดําโดยเลือกจากเมนู Image > Mode > Grayscale และเปลี่ยนโหมดเปน Bitmap ใน ลําดับตอไปซึ่งเลือกได 5 แบบตามภาพตัวอยางทาง ดานลางนี้ สําหรับภาพแบบ Custom Pattem จะตอง Define Pattem เสียกอน
306 ปรับภาพใหคมชัด การปรับภาพเพิ่มความคมชัดเรียกวา Unsharp Masking แมวาในกลองดิจิตอลระดับไฮเอนดหลายรุน จะมีฟงกชั่น การปรับเพิ่มความคมชัดแบบนี้มาใหดวยซอฟทแวรที่อยู ในตัวกลอง แตบางครัง้ ภาพที่ไดจะดูแข็งกระดางเกินไป ควรปรับที่โหมดปรกติ แลวใชซอฟทแวรตกแตงภาพ ปรับแตงภายหลัง ซึ่งสวนใหญจะอยูใ นเมนูฟลเตอรหรือ Unsharp Mask Filter นั่นเอง วิธีการใชฟลเตอรชนิดนี้เรา ตองพิจารณาดูภาพตนฉบับเสียกอน โดยเฉพาะในเรื่องของ คอนทราสท เพราะการใชฟลเตอรชนิดนี้ในความเปนจริง คือการเพิ่มคอนทราสทนั่นเอง หากซูมภาพขยายขึ้นมาดู พิกเซลจะเห็นวาภาพที่มีการปรับแตงเพิ่มความชัดแลว ความแตกตางของเม็ดสีในแตละพิกเซลจะมีมากขึ้น ทําให ดูเหมือนกับภาพคมชัดมากขึ้นนั่นเอง ในโปรแกรม Photoshop เมื่อเลือกใชฟลเตอร Unsharp Mask จะมี ตัวเลือก 3 อยางคือ Threshole ใชปรับความสวางระหวาง พิกเซล ถาเลือกที่ตําแหนง 0 ภาพจะมีความคมชัดมากทีส่ ุด แตถาดูแลวภาพแข็งกระดางเกินไปใหปรับเพิ่มคานี้ใหมาก ขึ้นแลวดูผลที่เกิดขึ้น อยางที่สองคือ Amount มีหนวยวัด เปนเปอรเซ็นตเริ่มจาก 0-500% หากปรับตัวเลขมากขึ้น ภาพก็จะมีคอนทราสท มากขึ้นจนดูเหมือนกับวาภาพมี ความคมชัดมากขึ้นนั่นเอง แตถามากเกินไปสีจะจัดจนได ภาพที่ไมนาดู การปรับนีจ้ ะขึ้นอยูกับลักษณะของภาพและขนาดไฟลภาพ โดยทั่วไปควรเริม่ ตนที่ ตัวเลข 100% จากนั้นคอยปรับคาอื่น ๆ ตาม สุดทายคือ Radius ใชปรับเพิ่มคอนทราสทเชนกัน แตจะมี ความแตกตางของพิกเซลที่มากกวา ลองปรับในขั้นแรกเพียง 1 หรือ 2 พิกเซลเพื่อเปรียบเทียบผลที่ เกิดขึ้น ปรับความอิ่มตัวของสี หากภาพถายมีสีสันไมสดใส สามารถปรับอยางงาย ๆ ได ดวยเมนู Saturation ซึ่งเปนการปรับเม็ดสี ของแตละพิกเซลใหสดและเขมมากขึ้น โดยปรับตัวเลขได + /- 100 ปรกติผมจะปรับภาพใหมีสีสด มากขึ้น + 5 หรือ + 10 หากปรับมากกวานีส้ ีของภาพจะดูจัดมาก และถาเปนการถายภาพกลางแจงที่มี แสงแดดจัด หรือภาพจากการใชแฟลชไมจาํ เปนตองปรับในเมนูนี้ หากตองการทําภาพใหเปนขาวดํา
307 หรือมีสีที่ซีดจางลงสามารถทําไดเชนกัน โดยปรับตัวเลขไปทางลบสีจะดูซีดจางลง จนกลายเปนภาพ ขาวดําในตําแหนงศูนย การตัดสวนภาพ สําหรับภาพถายที่มีการจัดองคประกอบอยางลงตัวจะดู สวยงาม นาชม แตถาภาพดังกลาวมีสว นที่เกินมาหรือมุม ภาพทางดานขางออก อาจจะทําใหภาพดูดขี ึ้น ดังนั้นกอนที่ จะลงมือพิมพภาพควรพิจารณาองคประกอบของภาพใหดี เสียกอน ซึ่งการตัดสวนภาพดวยโปรแกรม Photoshop นั้น ทําไดสะดวกและงายมาก โดยใชเครื่องมือจากทูลบอกชที่มี ชื่อเรียกวา Cropping จากนัน้ ลากเมาทเลือกขอบเขตภาพที่ ตองการ แตการตัดสวนภาพตองพิจารณาขนาดของภาพให สัมพันธกับขนาดของกระดาษดวยเชน กระดาษขนาด A4 ประมาณ 8 X 11.5 นิ้ว ควรจะตัดสวนภาพใหมีอัตราสวน ในดานกวางและยาวเทากับกระดาษพอดี เพื่อใหพิมพภาพ ไดเต็ม หากใชอิงคเจ็ทพริ้นเตอรรุนใหม ๆ ของ EPSON เชน Stylus Photo 870 หรือ 890 จะสามารถพิมพภาพได แบบไมมีขอบขาวดานขาง หมือนกับการอัดขยายภาพจาก แลปสีทั่ว ๆ ไปนั่นเอง การปรับสมดุลยสี ภาพถายแตละภาพอาจจะมีโทนสีที่ไมถูกตองซึ่งมีสาเหตุ จากหลายประการ เชน สภาพแสง อุณหภูมิสี จนถึงการ สแกนภาพ เราสามารถปรับสีที่ผิดเพี้ยนใหถูกตองไดอยาง งายดายโดยใชเมนู Color Balance (หรือ Hue Balance) ในเมนูนี้ยังเลือกใหปรับแกโทนสีภาพได เฉพาะไดเฉพาะโทนมืดของภาพ (Shadows) โทนสวาง (Highlight) หรือโทนกลาง (Midtones) ถา พิจารณาจากภาพแลว พบวามีสีผิดเพี้ยนทัง้ ภาพใหเลือกที่โทนกลาง แตถาผิดเพี้ยนเฉพาะสวนสวาง ของภาพก็เลือกที่โทนสวาง เปนตน สวนการปรับนั้นจะมีชองใหใสตวั เลขลงไป 3 ชอง หรือจะใชวิธี เลื่อนแบบสไลดก็ได ชองแรกจะเปนการปรับเพิ่มโทนสีฟา (Cyan) และสีแดง (Red) หากคิดวาสีใดใน ภาพนอยเกินไป ก็สามารถปรับเพิ่มสีนั้นใหมากขึ้นไดเลย หรือใชการปรับโทนสีตรงกันขามก็ได เชน ถาดูภาพแลวพบวามีโทนสีแดงมากเกินไปก็ใหเพิ่มสีฟาเขาไป จนไดภาพที่มีสีถูกตองตามธรรมชาติ
308 แกไขภาพเกาในอดีต ภาพถายในอดีตหลายสิบปมีการเสื่อมสภาพไปตาม กาลเวลาเราสามารถนํามาตกแตงแกไขใหดขี ึ้นได ดังเชนภาพตัวอยางดานซาย เปนภาพขาวดําซึ่งมีดทน สีเปลี่ยนไปทางอมเหลืองปรับแกสีโดยใช color Balance จากเมนู Image และ โทนภาพที่มีคอน ทราสทต่ําใช Level ปรับใหโทนภาพสีดําเขมขึ้น และ รอยดางของภาพใช Rubber Stamp กอปปภาพพืน้ ที่ บริเวณใกลเคียงทับลงไป สุดทายใช Dod/Bum ปรับ เพิ่มความสวางหรือมืดเฉพาะบางสวนของภาพ ภาพผิวหยาบ Noise ภาพถายธรรมดาปรับใหดนู า สนใจไดงาย ๆ โดยใช ฟลเตอร Noise ภาพที่ไดจะมีผวิ หยาบเหมือนภาพ เกรนแตกเนื่องจากขยายภาพใหมีขนาดใหญ แตการ ปรับใชฟลเตอร Noise ภาพผิหยาบที่ไดยังคงมีความ คมชัดอยูเหมือนเดิมและเลือกลักษณะของภาพได 2 แบบคือ Uniform และ Gauissian และเลือกไดวา เกรนภาพจะใหเห็นเปนเม็ดสีหลาย ๆ สี หรือเปนแบบ ขาวดําโดยคลิกเลือกในไดอะล็อกบอกช เปลี่ยนภาพถายเปนกราฟฟก ภาพถายตามธรรมชาติปรับเปลี่ยนใหเปนภาพกราฟฟกแบบสองมิติไดหลายรูปแบบ ตามภาพตัวอยาง ดานซายนีใ้ ชภาพทองฟา จากนั้นเปลีย่ นใหเปนภาพขาวดําและภาพบิทแมพตามลําดับซึ่งจะไดภาพไฮคอนทราสทแบบขาวจัดดําจัดแลวจึงเปลี่ยนกลับมาเปนภาพสีเหมือนเดิมโดยระบายสีไลโทนในสวน ที่เปนโทนสีขาวและโทนสีดํา สุดทายพิมพตัวอักษรและระบายสีไลโทนพรอมทั้งสรางเงาใน Layer 1. เปลี่ยนภาพเปนขาวดําเลือก Lmage > Mode > Grayscale และเปลี่ยนเปนภาพไฮ-คอนทราสท เลือก Image > Mode > Bitmap 2. ในไดอะล็อกบอกชของ Bitmap เลือกที่ Diffuslon Dither คลิก OK จากนั้นเปลีย่ นกลับมาเปน ภาพ Grayscale ( 1 Pixel ) และภาพสี RGB 3. เลือก Select > Color Range ใช Eyedropper คลิกที่บริเวณทองฟาของภาพและปรับแถบสไลด
309 Fuzziness ไปที่ 200 คลิก OK จะได Selection เฉพาะสวนของ ทองฟา 4. ที่คียบอรดกดปุม Command ( Macintosh ) หรือปุม Ctrl ( Windows ) พรอมกับกดปุม J เปนการกอปปภาพภายใน Selection ใหเปนเลเยอรใหมชื่อ Layer 1 และที่พาเล็ตตคลิก เลือก Preserve Transparency (ในวงกลมสีแดง ) 5. เปลี่ยนสี Foreground เปนสีน้ําเงินเขมและสี Background เปนสีฟาออน 6. คลิก 2 ครั้งที่ Gradient Tool เพื่อเปด Option Palette เลือก สไตลการไลโทนสีแบบ Foreground to Background 7. กดปุม Shift คางไวและคลิกลากเมาทที่ภาพจากดานบนลง ลาง 8. ที่คียบอรดกดปุม Command ( Macintosh ) หรือปุม Cttl( Windows ) และคลิกที่ Layer 1 ในเลเยอร พาเล็ตต เพื่อโหลด Selection ของเลเยอรนี้ จากนั้นเลือก Select > Inverse เพื่อ กลับSelection เปนตรงกันขาม : และทีพ่ าเล็ตตคลิกยกเลิก Preserve Transparency : เปลี่ยนสี Foreground เปนสี น้ําตาลแลวระบายสีไลโทนในภาพโดยใช Gradient Tool 9. เปลี่ยน Foreground เปนสีขาว ใช type Tool พิมพตัวอักษร SKY จากนัน้ ใช Move Tool คลิกลากตัวอักษรไปไวที่ กึ่งกลางภาพ 10. ที่เลเยอร พาเลตต ตัวอักษรทีพ่ ิมพเอาไวจะปรากฏเปนเลเยอร ใหมชื่อ SKY ตองเปลี่ยนใหเปนเลเยอรธรรมดาเสียกอนโดย เลือก Layer > Type > Render Layer ; เลือก Filter > Distort > Ripple พิมพตัวเลขกําหนดคาไวที่ 437 และเลือก Medium คลิก OK 11. ที่คียบอรดกดปุม Command( Macintosh ) หรือปุม Ctrl( Windows ) และคลิกที่ SKY ในเลเยอร พาเล็ตต เพื่อโหลด Selection ของเลเยอรนี้ ; คลิกเมาทคางไวที่ Gradient Tool และเลือกการ ระบายสีไลโทนแบบวงกลมโดยเลือกไปที่ Radial Gradient Tool 12. เปด Option Palette เปลี่ยนสไตล Gradimt เปน Spectrum 13. คลิกเมาทที่กึ่งกลางภาพลากออกไปหาของภาพจะเปนการระบายสีไลโทนแบบสีรุงวงกลม ; Select > None
310 14. สรางเงาของตัวอักษรโดยเลือก Layer > Effect > Drop Shadow จะปรากฏไดอะล็อกบอกชให ตั้งคาตาง ๆ เพื่อสรางเงาใหใชตามตัวอยางในภาพนี้หรือจะปรับตั้งคาเองก็ได ; ที่เลเยอรพาเล็ตต เลือกคําสั่ง Flatten Image จากเมนูยอยเพื่อรวมภาพเลเยอร ทั้งหมดและ Background เปนภาพเดียว ผสมภาพสีกับขาวดํา ภาพถายสีจะมีสีสันตามธรรมชาติ สวนภาพขาวดําจะมีเพียง สองสีคือขาวกับดําเทานั้น เราสามารถปรับใหภาพสีผสมกับ ภาพขาวดําได โดยใช Path สรางเสนรอบตัวแบบที่ตอ งการ จากนั้นเปลี่ยนใหเปนเสน Selection ซึ่งเปนบริเวณที่ตองการให เปนภาพสีเหมือนเดิม ตอไปกลับ Selection ไปยังบริเวณอื่น แลวปรับเปลี่ยนโทนสีโดยใช Hue/Satu- ration เปลี่ยนใหเปน โทนสีเดียว ลดความสดของภาพและปรับใหโทนภาพสวางขึ้น เล็กนอย 1. เลือก Pen Tool จาก Toolbox คลิกที่ภาพเพื่อสรางเสน Path บริเวณรอบตัวผูหญิงทีก่ ําลังฟอนรํา อยู หรือ เปด Path Palette คลิกที่ Path 1 ที่ทําสําเร็จเอาไวแลว 2. ที่เมนูยอยของ Path Palette เลือก Make Selection จะ ปรากฏไดอะล็อกบอกชขึ้นมาก ใหพิมพตัวเลขไวที่ 1 Pixel และคลิกเลือก Anti-aliased เพื่อใหเสนขอบ Selection มีความนุมนวล คลิก OK 3. ที่เมนุเลือก Select > Inverse เพื่อกลับ Selection เปน ตรงกันขาม จากนั้นเลือก Image > Adjust > Hue/Saturation จะปรากฏไดอะล็อกบอกช ใหเลือก Edit ที่ Master, Hue = -146. Saturation = -100. Ughtness = 32 คลิก OK 4. ภาพที่ไดจะมีฉากหลังเหลือเพียงโทนสีเดียว สวนตัว แบบยังคงมีสสี ันเหมือนเดิมดูเดนและแปลกตาไปจาก ภาพทัว่ ๆ ไป
311
312
Painting การใชสี Foreground และ Background สี Foreground และ Background จะอยูท างดานลางของ Toolbox โดยมีสี Foreground อยู ดานบนใชสําหรับการระบาย วาดหรือเขียนลงไปในสวนของ Selection ที่กําหนดไว สวน Background จะอยูทางดานลางใชสําหรับการระบายสีแบบตอเนื่องและเปนสีที่ปรากฏแทนที่ภาพทีถ่ ูก ลบไปดวย Eraser tool สีมาตรฐานของโปรแกรมคือ Foreground ดํา และ Background ขาว เลือกได โดยการคลิก Defarlt (ดูภาพดานลาง) เมื่อตองการเปลี่ยนสีเพียงคลิกที่ Foreground หรือ Background จะปรากฏ ไดอะล็อกบอกชใหเลือกสีที่ตอ งการ (เมื่อเลือกทํางานใน Channel สี Foreground จะเปนสี ขาวและ Background จะเปนสีดํา) การใชเครื่องมือ Palntbrush ทุกชนิดจะมี ประสิทธิภาพและไดผลดีมากหากใชรวมกับกระดาน อิเล็กทรอนิกสที่ใชปากกาแทนเมาทเชน WACOM เพราะจะไดลกั ษณะการวาดเสนหรือระบายสี เชนเดียวกับการใชดินสอสี พูกันหรือสีสเปรย เมื่อคลิกเมาทที่ Foreground หรือ Background จะปรากฏไดอะล็อกบอกชใหเลือกสีที่ตองการดังนี้
การใช Paintbrush Tool 1. คลิ๊กสองครั้งที่ Paintbrush Tool เพื่อเปด Option palette 2. เลือก Mode เพื่อเลือกวิธกี ารระบายสี 3. เลื่อนแถบสไลดตั้งคา Opacity เพื่อปรับความเขมจางในการระบายสี
313 4. คลิกเลือก Mode เพื่อกําหนดใหการระบายสีมีสวนปลายจาง หายไปหรือเปลี่ยนไปเปนสี Background 5. เลือก Wet Edges เพื่อระบายสีแบบสีน้ํา ภาพดานลาง Off คือ ระบายสีปกติและ On เลือก Wet Edges การใช History Brush Tool หลังจากใช เครื่องมือวาดภาพตาง ๆ เชน Airbrush, Paintbrush, Pencil หรือ Line สามารถลบสิ่งที่วาดไปไดโดยใช History Brush Tool คลิกบริเวณที่มีการวาดลงไป โดยสีที่ระบายทับลงไปจะเปนสีขาวเสมอและกําหนดขนาดไดจาก Brush Palette การใช Airbrush Tool Airbrush ใชระบายสีแบบสีสเปรย สีที่ระบายจะนุมนวลและมีสีเขมขึ้นเมื่อระบายสีซ้ํา ๆ ในที่เดียวกัน 1. คลิ๊กสองครั้งที่ Airbrush Tool เพื่อเปด Option palette 2. เลือก Mode เพื่อเลือกวิธีการระบายสี 3. เลื่อนแถบสไลดตั้งคา Pressure เพื่อปรับน้ําหนักในการระบายสี 6. คลิ๊กเลือก Fade เพื่อกําหนดใหการระบายสีมีสวนปลายจางหายไปหรือเปลี่ยนไปเปนสี Background การใช Pencil Tool Pencil ใชระบายสีแบบดินสอสี สีที่ระบายจะมีลักษณะเปนเสนแข็งภาพที่ไดจึงเปนแบบ Bitmap 1. คลิ๊กสองครั้งที่ Pencil tool เพื่อเปด Option palette 2. เลือก Mode เพื่อเลือกวิธีการระบายสี 3. เลื่อนแถบสไลดตั้งคา Opacity เพื่อปรับความเขมจางในการระบายสี 5. คลิกเลือก Fade เพือกําหนดใหการระบายสีมีสวนปลายจางหายไปหรือเปลี่ยนไปเปนสี Background การใช Line Tool Line tool ใชวาดเสนตรงบนภาพ สามารถตั้งคาตัวเลือกตาง ๆ ไดจาก Option paiette อาทิ ขนาดเสน คมแข็งหรือออนนุม รวมทั้งการกําหนดปลายเสนใหเปนลูกศรซึ่งเลือกรูปแบบไดตามตองการ เมื่อลากเสนที่ภาพจะไดเสนตรงในทิศทางที่เลือกไว หากกดแปน Shift คางไวจะไดเสนตรง แนวตั้งแนวนอนหรือแนวเฉียง 45 องศา
314
1. 2. 3. 4. 5. 6. 6.
คลิ๊กสองครั้งที่ Line tool เพื่อเปด Option palette เลือก Mode เพื่อเลือกวิธีการระบายสี เลื่อนแถบสไลดตั้งคา Opacity เพื่อปรับความเขมจางในการระบายสี กําหนดตัวเลขขนาดของเสน กําหนดเสนขอบแข็งหรือขอบนุม(Anti-aliased) กําหนดใหปลายเสนเปนลูกศรดานใดานหนึ่งหรือทั้งสองดาน กําหนดลักษณะของหัวลูกศรโดยการคลิก Shapeจะไดไดอะล็อกบอก Arrowhead shape กําหนด ลักษณะของหัวลูกศรทีต่ องการดังนี้
Width กําหนดความกวางหัวลูกศรจาก 10 – 1000% Length กําหนดความยาวหัวลูกศรจาก 10 – 5000% Concavity กําหนดฐานหัวลูกศรจาก -50 - +50%
315 การใช Eraser tool Eraser ใชเปลีย่ นพิกเซลของภาพ เลือกไดสองแบบคือถาทํางานที่ Background ที่อยูใ น Toolbox หรือ ถาทํางานอยูใน Layer จะเปนการลบภาพออกใหเปนภาพโปรงแสงมองเห็น Layer หรือ Background ที่อยูดานลาง 1. คลิ๊กสองครั้งที่ Eraser tool เพื่อเปด Option palette 2. เลือกชนิดของการทํางาน จากเมนูยอย คือ paintbrush, airbrush, Pencil, หรือ Block หมายเหตุ หลังจากใช Eraser ลบ ภาพออกไปแลวสามารถนําภาพเดิมทีลบออกกลับมาไดโดยการกดปุม Option แลวคลิกเมาส (Macintosh) หรือ ปุม Alt (Windows) แลวคลิกเมาสและเปลี่ยนชนิดของ Eraser ไดโดยการกดปุม E 3. เลือกปรับความเขมจางหรือน้ําหนักของโทนสีโดยการเลื่อนแถบสไลด 4. เลือก Fade เพือ่ ใหภาพจางหายไปโดย กําหนดคาตัวเลขที่ตองการ 5. หากตองการสลับการลบภาพและนําภาพ กลับเขามาใหมใหคลิก Eraser to save 6. ถาตองการลบภาพใหเปนภาพลักษณะ โปรงแสงใหคลิ๊กเลือก Wet Edge การใช Brushes palette Brushes palette ใชสําหรับเลือกขนาดในการวาดหรือระบายสี ซึ่งจะแสดงใหเห็นเมื่อเลือกเครื่องมือ สําหรับการวาดหรือตกแตงภาพใน Toolbox ขนาดที่กําหนดมาใหมีตงั้ แตเล็กเพียง 1 พิกเซลจนถึง 100 พิกเซล นอกจากนี้ยังสามารถเปลี่ยนแปลงหรือเพิ่มเติมขนาดไดตามตองการ 1. เลือกเครื่องมือที่ตองการจาก Toolbox 2. เลือก Window > Show Brushes 3. คลิกเลือกขนาดและรูปแบบของ Brushes ที่ตองการ
316 วิธีการสราง Brush ใหม เลือกวิธีใดวิธหี นึ่งตอไปนี้ คลิ๊กพื้นทีว่ างดานลางขวาใน Brush palette เลือก New Brush จากเมนูยอยใน Brush palette
ภาพพรีวิวของ Brush ที่สรางขึ้นใหมจะปรากฏใหเห็นทางมุมลางขวา ซึ่งไดจากการกําหนดขนาด
ขอบภาพคมชัดหรือนุมกระจาย รูปวงกลมหรือวงรีและองศา วิธีการยกเลิก Brush กดปุม Command (Macintosh) หรือปุม Ctrl (Window) ไอคอนจะเปลี่ยนเปนรูปกรรไกรแลวคลิกที่ Brush ที่ตองการลบทิ้ง วิธีการสรางรูปทรง Brush ใหม คุณสามารถสรางรูปทรงของ Brush ไดตามตองการโดย การเลือกจากภาพถายหรือภาพที่วาดขึ้นมาก็ไดแลวเก็บ ไวใน Brush palette
317 1. ใช selection Marquee เลือกสวนของภาพที่ตองการทําใหเปน Brush โดยเลือกภาพไดขนาดใหญ สุดไมเกิน 1000 x 1000 พิกเซล 2. เลือก Define Brush จากเมนูยอยใน Brush palette รูปที่เลือกไวจะปรากฏในชองสุดทาย 3. คลิ๊กสองครั้งที่ Brush ใหมเพื่อกําหนดคาระยะหาง ของ Brush เมือ่ คลิกเมาทลงในภาพ 4. เลือกเครื่องมือที่ตองการจาก Toolbox อาทิ Paintbrush หรือ Pencil แลวคลิกลงในภาพโดยสีที่ได คือสีของ Foreground วิธีการใช Paint Bucket Paint Bucket ใชคลิกเพื่อเปลี่ยนสีในภาพ โดยจะระบายสี Foreground ลงในบริเวณที่มีโทนเดียวกับจุด ที่คลิ๊กเมาท และใน Option ยังเลือกลักษณะการระบายไดอีก 18 แบบ
1. คลิ๊กสองครั้งที่ Paint Bucket tool เพื่อเปด Option palette 2. 3. 4. 5.
เลือก Mode เพื่อเลือกวิธีการระบายสี เลื่อนแถบสไลดตั้งคา Opacity เพื่อปรับความเขมจางในการระบายสี พิมพตัวเลขกําหนดคา tolerance ที่ตองการเพื่อระบายลงในรูป คลิ๊กเลือก Anti-aliased เพื่อใหระบายสีแบบนุมนวล
318 วิธีการใช Gradient tool Gradient tool ใชสําหรับระบายสีสองสีหรือมากกวาแบบไลโทน โดยคลิ๊กเลือกจากทูลบอกชมีทั้งหมด 5 แบบ ตั้งคาตัวเลือกเพิ่มเติมไดจาก Option palette ตั้งแตวิธีการระบายสี ความเขมจาก เปนตน
1. เลือกสวนใดสวนหนึ่งของภาพที่ตองการระบายสี โดยใชเครื่องมือใน Toolbox หากตองการเลือก ทั้งภาพไมตองสราง Selection ใหคลิกลากเมาทที่ภาพไดเลย 2. คลิ๊กสองครั้งที่ Gradient tool จาก Toolbox 3. เลือก Mode เพื่อเลือกวิธีการระบายสี 4. เลื่อนแถบสไลดตั้งคา Opacity เพื่อปรับความเขมจางในการระบายสี 5. หากตองการใหสีไลโทนแบบนุมนวลใหคลิ๊กเลือก Dither 6. หากตองการใหสีไลโทนกลับเปนตรงกันขามเลือก Reverse การใชงาน Gradient 1. เลือกชนิดของการระบายสีทตี่ องการ ( Gradient ) 2. วางตําแหนงเมาทที่จุดเริ่มตนการระบายสี แลวลากเมาทไปในอีกจุดหนึ่งจะไดแถบสี ไลโทนตาม ที่ตั้งคาเอาไวใน Option palette หากลากเสนยาวแถบสีไลโทนจะมี ชวงการไลโทนสีที่มากขึ้นและ เมื่อ ตองการใหแถบสีเปนเสนตรงหรือเฉียง45
319 3. องศาใหกดปุม Shift คางไวดวย วิธีสรางและกําหนดสี Gradient ในไดอะล็อกบอกชของ Gradient Editor คุณสามารถกําหนดและสรางแถบสีไลโทนใหมไดทั้งแบบ สองสีหรือมากกวา รวมทั้งการแกไขแถบไลสีเดิมหรือลบทิ้งก็ได
1. คลิ๊กสองครั้งที่ Gradient tool เพื่อเปด Option palette 2. คลิ๊กที่ Edit 3. กําหนดสีที่ตองการดวยวิธีการตอไปนี้ • คลิ๊ก New เพื่อสรางแถบสีใหม พิมพชื่อที่ตอ งการ • หากตองการเปลี่ยนแปลงแถบสีเดิมใหกอปปแถบสีน้นั กอนโดยคลิ๊กที่ Duplicate แลวพิมพ ชื่อใหม แตถาตองการชื่อเดิมที่ตอทายดวย Copy ใหกดปุม Option(Macintosh) หรือ alt(Window) กอนการคลิ๊กเมาท • หากตองการแถบสีไลโทนที่กําหนดมาใหแลว ให คลิ๊กที่ชื่อแถบสีที่ตองการ 5. เลือกสีที่ตองการดังนี้ • คลิ๊กที่กรอบสีขาวดานลางเพือ่ เลือกสีที่ตองการจาก Color Picker และคลิ๊ก OK • คลิ๊กที่ Foreground( F ) เพื่อเลือกสี Foreground ตามที่อยูใ น Toolbox • คลิ๊กที่ Background( B ) เพื่อเลือกสี Background ตามที่อยูใน Toolbox • วางเมาทที่แถบสีไลโทน ไอคอนจะเปลี่ยนเปน Eyedroper จากนัน้ คลิ๊กเลือกสีที่ตองการ 6. คลิ๊กที่กรอบสี่เหลี่ยมทางดานซายใตแถบสีไลโทนเพื่อเปลี่ยนสีสุดทาย จากนั้นเลือกสีดวยวิธีใน ขอ 5 7. เพื่อเปลี่ยนตําแหนงของสีเริ่มตนหรือสีสุดทายใหเลือกปฏิบัติดังนี้ • ลากกรอบสี่เหลี่ยมใตแถบสีไลโทนทางดานซายหรือขวาไปในตําแหนงที่ตองการ
320 • คลิ๊กที่กรอบสี่เหลี่ยมใตแถบสีไลโทนแลวพิมพตัวเลข 0-100% เพื่อเปลีย่ นตําแหนงของสี เริ่มตนหรือสีสุดทาย 8. เพื่อเปลี่ยนตําแหนงของแถบสีตรงกลางใหคลิกที่กรอบสี่เหลี่ยมทีอ่ ยูดานบนของแถบสีไลโทน เลื่อนไปทางดานซายหรือขวา 9. คลิ๊ก OK ทําใหไดแถบสีใหมตามที่ไดเลือกเอาไว
วิธีการเพิ่มสีไลโทนมากกวาสองสี ในไดอะล็อกบอกชของ Gradient Editer คลิ๊กดานลางของแถบสีไลโทนเปนการเพิ่มกรอบสี่เหลี่ยมอีก อั น หนึ่ ง สํ า หรั บ ใช กํ า หนดสี เ พิ่ ม ขึ้ น เป น สี ที่ ส าม คุ ณ สามารถกํ า หนดสี ที่ ส ร า งขั้ น ใหม แ ละเลื่ อ น ตําแหนงตามที่ตองการ หากตองการยกเลิกสี่ที่เพิ่มขึ้นใหมใหคลิ๊กที่กรอบสี่เหลี่ยมแลวลากเมาทลงมา ดานลาง
การระบายภาพลงใน Selection ภาพใน Selection นอกจากการระบายสีแลวคุณสามารถเลือกระบายภาพลงไปไดโดยเลือกภาพที่ ตองการกอนเพื่อทําเปน Pattem หลังจากใชคําสั่ง Fill แลวจะไดภาพที่เลือกไวปรากฏอยูภายใน Selection ที่กําหนดไว หรือเปดภาพทีเ่ ปนไฟล PostScript เขาสูโปรแกรม PhotoShop จากนั้นจึงใช Selection กําหนดใหเปน Pattem แลวระบายลงในภาพหรือ Selection ที่กําหนดไว
321
1. เลือก File > Open เปดภาพจากซีดี-รอม 2. เลือกไฟลที่สรางจากโปรแกรม illustrator ชื่อ Cylinderal 3. ในไดอะล็อกบอกชพิมพตวั เลขกําหนดขนาดภาพ 2.6 x 2.6 นิ้ว ความละเอียด 350 dpi โหมด RGB 4. ใช Marquee Selection เลือกพื้นที่ภาพที่ตองการ 5. เลือก Edit > Define Pattem 6. เลือก File > New เปดภาพใหมโดยกําหนดในไดอะล็อก บอกชดังนี้ 2.6 x 2.6 นิ้ว, 350 dpl, RGB 7. เลือก Edit > Fill ในไดอะล็อกบอกชเลือก Pattem, 100%, Normal ภาพที่เลือกไวจะถูกระบายเปน
ภาพเล็ก ๆ จากดานบนซายลงสูดานลางขวา หากมีการสราง Selection ไวกอนภาพก็จะถูกระบาย ลงใน Selection เทานั้น
322
Filter Effects บทนี้จะเปนเรือ่ งของเทคนิคการใชฟลเตอรแบบตาง ๆ ทั้งฟลเตอรของ Adobe PhotoShop ที่ใหมา พรอมกับโปรแกรมและฟลเตอรจากบริษทั ผูผลิตซอพทแวรอาทิ Meta Tool หรือ KPT ฟลเตอรชวยใหคุณเปลี่ยนแปลงภาพตนฉบับใหเปนภาพพิเศษไดอยางรวดเร็ว เชน การเปลี่ยน โทนสีบิดเบือนภาพ ปรับใหภาพคมชัดหรือเบลอ ทําใหเปนเหมือนภาพวาดหรือทําใหเปนภาพพื้นผิว แบบตาง ๆ เปน นอกจากนี้คณ ุ ยังสามารถออกแบบหรือแกไขฟลเตอรทใี่ หมาไดตามตองการโดยเลือก Custom filter หรือ Filter Factory ที่อยูในซีดี-รอมของโปรแกรม Adobe PhotoShop เรื่องของฟลเตอร Plug-In ฟลเตอรที่ซื้อมาตางหากเชน KPT เมื่อ Install เรียบรอยแลว( ดูวิธี Install ฟลเตอรที่ซื้อมาจาก คูมือของแตละบริษัท ) ฟลเตอรจะเขาไปอยูในโปรแกรม Photoshop อัตโนมัติ เมื่อเปดโปรแกรม Photoshop อีกครั้งหนึ่งจะไดฟลเตอรดังกลาวปรากฏที่เมนู Filter หากฟลเตอรทตี่ องการใชไมอยูในโฟลเตอร Plug-in ของโปรแกรม Photoshop ใหทําดังนี้ • สําหรับ Macintosh คลิ๊กลากฟลเตอรที่ตองการลงใน โฟลเดอร Plug-in ของ Photoshop แลวเปดโปรแกรม ขึ้นมาใหม • สําหรับ Window ใหกอปปฟ ลเตอรไปใสในชัพไดเร็ค ทอรี่ PLUGINS ของ Adobe Photoshop แลวเปด โปรแกรมขึ้นมาใหม วิธีดูผลของการใชฟลเตอรจากภาพพรีวิว 1. ใช Selection tool จาก Toolbox เลือกพืน้ ที่ใน ภาพที่ตองการใชฟลเตอร 2. เลือก Filter จากเมนู Filter จากเมนู จากนัน้ เลือก ชนิดของฟลเตอรที่ตองการจากเมนูยอย 3. เมื่อไดไดอะล็อกบ็อกซของฟลเตอร ใหเลือก Option และใสตัวเลขกําหนดคาที่ตองการ 4. ผลของการใชฟลเตอรจะปรากฏในภาพขนาดเล็ก หากไดผลที่ตอ งการแลวใหคลิ๊ก OK
323 ผลพิเศษของการผสมภาพจากฟลเตอร ภาพจากการใชฟลเตอรสามารถผสมภาพระหวางภาพตนฉบับกับภาพทีใ่ ชฟลเตอรโดยเลือกคําสั่ง Filter > Fade แลวเลือกคาการปรับใหภาพที่ใชฟลเตอรจางลงผสมกับภาพตนฉบับและเลือกลักษณะ การผสมภาพจากเมนูยอย 1. เลือก Filter > Sketch > Note Paper ( หรือฟลเตอร อื่น ๆ ตามตองการ ) 2. เลือก Filter > Fade Note Paper ( หรือชื่อ ฟลเตอรอื่น ๆ ที่เลือกไว ) จะไดไดอะล็อกบอกช สําหรับกําหนดคาตัวเลขความเขมจางในการผสม ภาพที่ ใ ช ฟ ล เตอร กั บ ภาพต น ฉบั บ และเลื อ ก Mode แสดงลักษณะของภาพที่ตองการผสมเลือก ได 16 แบบ สําหรับภาพตัวอยางดานลางนี้เลือก โหมด Luminosity และเลือกความเขมจาง 58%
324 Filter Shortcuts เทคนิคตอไปนี้เปนวิธีทจี่ ะชวยใหคณ ุ ประหยัดเวลาและทํางานไดรวดเร็วมากขึน้ โดยเฉพาะการใช ฟลเตอรแบบตาง ๆ • เพื่อยกเลิกการใชฟลเตอรใหกดปุม Command + Period( จุด ) ที่คียบอรดสําหรับ Macintosh หรือ Esc สําหรับ Windows • เพื่อยอนกลับไปที่ภาพเดิมหรือกลับมาใชฟลเตอรใหมใหกดปุม Command + Z ที่คียบอรด สําหรับ Macintosh หรือ Ctrl + z สําหรับ Windows • เพื่อใชฟลเตอรครั้งสุดทายซ้ําอีกครั้งใหกดปุม Command + F ที่คียบอรดสําหรับ Macintosh หรือ Ctrl + F สําหรับ Windows • เพื่อแสดงไดอะล็อกบอกชสาํ หรับตั้งคาตาง ๆ ของฟลเตอรที่ใชครั้งสุดทายใหกดปุม Command + F ที่คียบอรดสําหรับ Macintosh หรือ Ctrl + F สําหรับ Windows • เพื่อแสดงไดอะล็อกบอกชสาํ หรับตั้งคาตาง ๆ ของฟลเตอรที่ใชครั้งสุดทายใหกดปุม Command + Option + F ที่คียบอรดสําหรับ Macintosh หรือ Ctrl + Alt + F สําหรับ Windows เทคนิคการใชฟลเตอรเฉพาะบางสวนของภาพ หากไมมกี ารกําหนด Selection ในภาพ หลังจากใชคําสั่งฟลเตอร ผลที่ไดจะเกิดขึน้ กับทั้งภาพ แตถา มี Selection ผลที่ไดก็จะอยูเ ฉพาะใน Selection เทานั้น ภาพดานลางซายใช Selection รูปวงกลมแลว เลือก Select > Inverse เพื่อกลับใหเปน Selection นอกวงกลม และเลือก Edit > Fill ( Foreground, 50%, Normal ) สําหรับภาพลางขวาเลือก Selection > Feather( 20 ) กอนเพื่อใหขอบ Selection เบลอ แบบไลโทนไมคมชัดเหมือนภาพดานซาย
วิธีปรับภาพใหนุมนวลหรือคมชัด ฟลเตอรที่ใชบอยมากที่สุดคือฟลเตอร Blur และ Sharpen เนื่องจากฟลเตอรทั้งสองชนิดนี้จะใชเพื่อ ปรับภาพใหดนู ุมนวลหรือคมชัดมากขึ้น หากภาพตนฉบับที่นํามาทํางานสแกนจากเครื่องสแกนเนอร ที่มีคุณภาพไมดี จะมีปญหาเรื่องภาพไมคมชัดเทาตนฉบับ คุณสามารถแกไขไดงาย ๆ โดยการใช ฟลเตอร ปรับใหภาพคมชัดขึ้น แตกระทําไดเพียงเล็กนอยเทานัน้ เพราะการใชฟล เตอรดังกลาวเปน
325 การเพิ่มคอนทราสทใหกับภาพจนดูเหมือน ภาพคมชัดขึ้น หากปรับใชมาก ๆ ภาพก็จะมี คอนทราสทสูงเกินไปจนผิดจากสภาพจริง สวนภาพที่ดูคมแข็งจากการถายภาพใน สภาพแสงแดดจัด สามารถปรับใหดูนุมขึ้น ไดโดยใชหลักการเดียวกัน นั่นคือการลดคอ นทราสทของภาพลง รวมทัง้ ภาพที่มีตนฉบับ เปนภาพพิมพตาง ๆ เมื่อนํามาสแกนจะ ปรากฏเปนรอยจ้ํา ๆ ซึ่งเกิดจากเม็ดสกรีนที่ ใชในการพิมพเรียกวาตาเสือ่ หรือมอเรย สามารถแกไขไดโดยใชฟลเตอร Blur วิธีใชฟลเตอร Blur 1.เลือก Filter > Blur > Gaussian Blur พิมพตัวเลขกําหนดคาความเบลอที่ตองการ คลิ๊ก Pevlew เพื่อดู ผลจากการใชฟลเตอรในภาพขนาดเล็ก จากนั้นคลิ๊ก OK วิธีใชฟลเตอร Sharpen 1. เลือก Filter > Sharpen > …เลือกลักษณะการปรับภาพใหคมชัดจาเมนูยอยที่ตองการ ดูตัวอยาง จากภาพดานลางนี้
วิธีใชฟลเตอร Color Halftone ภาพที่เกิดจากการใชฟลเตอร Color Halftone จะเหมือนกับภาพพิมพที่ถูกขยายใหญจนมองเห็นเม็ด สกรีน ซึ่งคุณสามารถกําหนดขนาดของเม็ดสกรีนที่ตองการได รวมทัง้ มุม องศาของเม็ดสกรีนในแต ละสีเหมาะสําหรับการทําภาพพิเศษแบบตาง ๆ หรือจะใชเปนฉากหลังประกอบกับภาพอื่น ๆ ก็ได
326 1.เลือก Filter > Pixelate > Color Halftone คลิ๊กเลือก Default เพื่อปรับคาตามมาตรฐานที่โปรแกรมตั้ง มาใหและพิมพตัวเลข 4 pixel ที่ชอง Max. Radius จากนัน้ คลิ๊ก OK
วิธีใชฟลเตอร Brush Strokes ฟลเตอร Brush Stroke ใชสําหรับปรับใหภาพถายดูเหมือนภาพวาดซึ่งมีใหเลือกใชหลายแบบ ใน แตละแบบจะสามารถกําหนดลักษณะของการวาดได อาทิขนาด ความเขม คอนทราสท ความชัด ความนุม เปนตน 1. เลือก Filter > Brush Stroke > …เลือกชนิดของฟลเตอรที่ตองการจากเมนูยอย ( 8 แบบ )
327 วิธีใชฟลเตอร Displace ฟลเตอร Distort > Displace เปนฟลเตอรพิเศษที่ใช ปรับภาพธรรมดาใหดูนูนขึน้ ตามที่ตองการซึ่งอาจจะ นูนเปนตัวอักษร ภาพลายเสน ภาพวาดหรือภาพอะไร ก็ได โดยสรางภาพที่ตองการเสียกอนแลวเซพเก็บไว ในไฟลฟอรแมท Photoshop เมื่อเลือกใชฟลเตอร Displace จึงเปดภาพที่สรางเก็บเอาไวซึ่งจะทําใหได ภาพนูนในรูปแบบที่ตองการ
3. 4. 5. 6.
1. เลือก Filter > Distort > Displace ( 10%, 10%, Tile, Wrap Around ) คลิก OK แลวเลือกภาพที่ ตองการ 2. เปด Channel Palette คลิ๊กที่ Channel 5 ลากลงมาที่ ไอคอนวงกลมเสนประทางดานลางเพื่อเปลี่ยนใหเปน Selection เปลี่ยน Foreground/Background เปนดํา/ขาว เลือก Edit > Fill > ( Foreground, 60%, Normal ) คลิกที่ Channel 6 เปลี่ยนใหเปน Selection และเลือก Edit > Fill ( Background, 60%, Nomal ) คลิกที่ Channel 4 เปลี่ยนใหเปน Selection แลวเลือก Image > Adjust > Hue/Saturation ( พิมพตัวเลข 95 ในชอง Hue ) ; Select > None
328 วิธีใชฟลเตอร Dust & Scratches ฟลเตอร Noise > Dust & Scratches ใชสําหรับปรับภาพใหพกิ เซลกลมกลืนกัน เหมาะสําหรับตกแตง ภาพที่มีรอยดาง( จุดเล็ก ๆ )ซึ่งชวยในการแกไขภาพไดอยางรวดเร็วและแนบเนียน โดยจะจําลอง พิกเซลที่อยูใกล ๆ กันทับลงไป 1. จะเห็นวามุมบนขวาของภาพมีจุดสีขาวที่ ตองการลบออกปรากฏอยู (ในวงกลม) 2. พิมพตัวเลข 100% ที่ชองดานลางซายของภาพ เพื่อขยายภาพขึ้นมา ใช Hand tool คลิ๊กที่ภาพ เลื่อนไปทางซายเพื่อใหมองเห็นจุดสีขาว 3. ใช Rectangular Marquee สรางกรอบ Selection ลอมรอบจุดสีขาว 4. เลือก Fllter > Noise > Dust & Scratches แลว พิมพตัวเลข 11 ลงในไดอะล็อกบอกซ จะเห็นวา จุดสีขาวดังกลาวหายไป คลิก OK ; Select > None
วิธีใชฟลเตอร Lens Flare Lens Flare เปนฟลเตอรสําหรับใชสรางภาพใหมีลักษณะเหมือนกับการภายภาพยอนแสงดวงอาทิตย ซึ่งจะปรากฏแสงฟุงหรือที่เรียกวาแสงแฟลร และมีแสงที่สะทอนเลนสปรากฏเปนวงซอน ๆ กัน เมื่อเลือกใชฟลเตอรจะไดไดอะล็อกบอกซ เพื่อเลือกทายาวโฟกัสของเลนสจาก 50-300 มม. 35 มม. และ 105 มม. ซึ่งจะไดลักษณะ ของแสงแฟรแตกตางกัน และคลิ๊กเลือก ตําแหนงของดวงอาทิตยจากภาพรีววิ ขนาดเล็ก
329 1. หากภาพไมไดอยูในโหมด RGB ใหเลือก Image > Mode > RGB Color 2. เลือก Filter > Render > Lens Flare คลิกตําแหนงของดวงอาทิตยใหอยูทางดานบนขวาและเลือก เลนสซูม 50-300 มม. จากนัน้ คลิ๊ก OK
วิธีใชฟลเตอร Lighting Effect ฟลเตอร Lighting Effect ใชสําหรับจัดแสงใหกับภาพถาย โดยเปดภาพอะไรก็ไดขึ้นมาแตตองอยูใน โหมด RGB จากนั้นเลือก Render > Lighting Effect ก็จะไดไดอะล็อกบอกซสําหรับจัดแสงโดยเลือก ลักษณะของแสงไดมากถึง 17 แบบ และยังเลือกแหลงกําเหนิดแสงที่แตกตางกันไดมากกวาหนึ่งดวง รวมทั้งเลือกสีของแสงที่ แตกตางกันไดดวย นอกจากนี้ยังสามารถปรับ ภาพธรรมดาใหดูเปนภาพ สามมิติ โดยการเลือก Texture เพือ่ สรางลวดลาย และพื้นผิว แลวจัดทิศทาง แสงใหดูสมจริง
330 1. เลือก Filter > Render > Lighting Effect (จะ ทํางานไดตอเมื่อภาพอยูใ นโหมด RGB เทานั้น) ตามคามาตรฐานของโปรแกรมจะกําหนดแสง ใหหนึ่งดวงสองจากทางดานลางขวาและเปน แสงสีขาว เมือ่ คลิ๊ก OK ก็จะไดภาพที่ตองการ 2. หากเลือกชนิดของแสงโดยเลือก Style แลว เลือก RGB Lights ก็จะไดแสงที่เกิดจากไฟ สามดวง คือ แดง เขียว และน้ําเงิน สองเขาหา กลางภาพ 3. ที่ภาพพรีวิวดานซายจะเห็นวาไฟแตละดวงมีจุด อยูส่จี ุด แตละจุดคลิ๊กปรับยึดเขา-ออกไดเพื่อให แสงกวางขึ้นหรือแคบลง รวมทั้งหมุนเพื่อปรับ ทิศทางแสงใหม (ลูกศรสีขาว) หรือคลิ๊กที่จุดตรง กลางแลวลากเมาทเพื่อเปลี่ยนตําแหนง (ลูกศรสี เหลือง)
4. จากขอ 1 เลือก Style ที่ Five Lights Up จะ ไดไฟหาดวงสองจากดานลางขึ้นมา และเลือกคา Properties โดยเลื่อนแถบสไลด Exposure ที่ 100 เพือ่ ใหพื้นทีน่ อกดวงไฟสวางขึน้ และ Amblence เลื่อนแถบสไลดไปทาง Positive 13 เปนการปรับใหภาพสวางขึน้ (ในวงกลมสีแดง)
331 วิธีใชฟลเตอร Sketch ฟลเตอร Sketch ใชสําหรับปรับภาพใหดู เหมือนภาพวาดระบายสี เลือกได 14 แบบ แตละแบบสามารถปรับตั้งคาตาง ๆ ได เพื่อใหไดภาพตามที่ตองการ ฟลเตอร บางอยางจะใชสีจาก Foreground/Background ที่ Toolbox จึงตอง กําหนดสีที่ตองการกอนใชฟล เตอร และเมื่อ เลือกใชฟลเตอรแตละชนิดจะมีภาพพรีววิ ขนาดเล็กเพื่อดูผลจากการใชฟลเตอร
1. เลือก Foreground สีเหลืองและ Background สีน้ําเงิน 2. เลือก Filter > Sketch > …เลือกชนิดของ ฟลเตอรที่ตองการ ในภาพดานลางเลือก Bas Relief
332 วิธีใชฟลเตอร Emboss ฟลเตอร EMBOSS ใชปรับภาพใหดูนนู ขึ้น โดยภาพจะปรากฏเปนสีเทา สามารถปรับเลือกทิศทาง แสงที่ตองการ กําหนดความสูงของภาพที่ตองการใหนนู ขึ้น และความเขมสีของภาพที่ได 1. เลือก Filter > Stylize > Emboss จะไดไดอะล็อกบอกซดงั ภาพดานลาง 2. กําหนด Angle = 135 ; Height = 4 ; Amount = 102 คลิก OK
333 วิธีใชฟลเตอร Texture ฟลเตอร Texture ใชปรับภาพใหเปนภาพพืน้ ผิวแบบตาง ๆ เลือกไดถึง 6 แบบ ในแตละแบบ สามารถตั้งคาในไดอะล็อกบอก เพื่อใหไดภาพตามตองการ (ภาพที่ใชฟลเตอร Texture ตองอยูใน โหมด RGB) 1. เลือก Filter > Texture >..เลือกชนิดของฟลเตอรที่ตองการ
334
335
336
337
338
เปลี่ยนภาพสีเปนขาวดํา หากคุณเคยดูภาพจากการประกวด คงจะสังเกตไดวามีภาพแปลก ๆ ที่ใชเทคนิคพิเศษใหเห็น อยูเสมอ ในอดีตนิยมการใชฟลมอินฟราเรดถายภาพใหมีสีผิดเพี้ยน คือตรงกันขามกับสีจริง เชน ใบไมสีเขียวกลายเปนสีแดง เปนตน หรือใชกรรมวิธีพิเศษยอมสีภาพถายในหองมืด บางครั้งก็ใช เทคนิคการบังแสงสรางภาพสีใหเปลี่ยนเปนภาพขาวดํา โดยเลือกใหบางสวนของภาพยังคงเปนสี เหมือนเดิม ซึ่งดูแปลกและนาสนใจมากทีเดียว เมื่อโลกเขาสูยุคดิจิตอล การถายภาพระบบดิจิตอลไดรับความนิยมอยางแพรหลาย กระบวนการลางอัดขยายภาพขาวดําหรือที่นิยมเรียกกันวา หองมืด ก็พลิกโฉมกลายเปนหองมืด ดิจิตอล ที่อาศัยเครื่องมือหลัก ๆ คือคอมพิวเตอร กับโปรแกรมตกแตงภาพ เชน Adobe Photoshop และเพื่อใหครบวงจรก็ตองมี เครื่องพิมพภาพสีอกี หนึ่งอยาง สําหรับพิมพภาพทีเ่ สร็จสมบูรณแลวลง บนกระดาษ ซึ่งเทคโนโลยีการพิมพภาพในปจจุบนั ไดกาวล้ําไปมาก ความคงทนอยูไดนานนับสิบป หรือรอยป เรียกวาทนกวาภาพถาย จากระบบซิลเวอรแฮไลทที่ใชฟลมดวยซ้ําไป
339
ใชอะไรบาง อันดับแรกคือการรําภาพดิจติ อล เขามา เรียกวา การอินพุท หากมีกลอง ดิจิตอลก็จะงายมาก เพราะกดชัตเตอร ถายภาพก็ไดไฟลภาพดิจิตอลที่จัดเก็บลง ในแผนการดขนาดเล็กทันที แตถาเปน ฟลมตองนําไปสแกนเสียกอนซึ่ง สแกนเนอร ที่สแกนฟลมไดคุณภาพดี ในปจจุบนั มีอยูมากมายในราคาไมสูง เกินไปนัก หากเปนแบบที่สแกนฟลม เพียงอยางเดียว เชน Nikon หรือ Minolta จะใหคุณภาพทีด่ มี ากใกลเคียง กับฟลมตนฉบับ แตราคาคอนชางสูง พอสมควร หากงบไมพออาจใชวิธีนํา ฟลมไปใชบริการสแกนภาพจากศูนยบริการตาง ๆ ก็ไดในราคาที่คิดตามขนาดไฟล เชน ดรัม สแกนเนอร ตอมาคุณตองมีเครื่องคอมพิวเตอรซึ่งปจจุบันมีประสิทธิภาพสูงมาก คอมพิวเตอรที่มีราคา ประหยัดเพียงหมื่นกวาบาทก็เพียงพอกับการใชงานแลว แตอาจตองซื้อหนวยความจําหรือ RAM เพิ่มประมาณ 128 MB จะชวยใหการทํางานรวดเร็วขึน้ และแนนอนวาคอมพิวเตอรที่มีประสิทธิภาพ สูงมากเทาใด ก็จะทํางานไดรวดเร็วมากขึ้นตามลําดับ สวนโปรแกรมตกแตงภาพแมจะมีใหเลือกมาก
340 แตที่นิยมใชกนั้ มากที่สุดคือ Adobe Photoshop เพราะมีความสามารถสูงและเปนมาตรฐานของการ จัดการดานภาพดิจิตอล ปจจุบันพัฒนาถึงเวอรชั่น 7 แลว 1. เปดภาพที่ตองการเปลี่ยนโทนสีขึ้นมา จากนั้นใชเครือ่ งมือที่อยูใน Toolbox เรียกวา Path สัญลักษณของไอคอนเปนรูปปากกาคอแรง ใช คลิกเลือกสวนตาง ๆ ของภาพที่ตองการ ในภาพนี้ คลิกเลือกพื้นที่รอบองคพระ และดอกบัวที่อยู ทางดานลาง 2. หลังจากไดเสน Path เรียบรอยแลว ก็ เปลี่ยนใหเปนเสน Selection จากนั้นกลับ Selection เปนตรงกันขาม เทากับวาเลือกพื้นที่ สวนที่อยูนอกองคพระ แลวเลือกจากเมนู Image ไปที่ Hue/Saturation ปรับเลื่อนแถบสไลด Saturation ไปที่ –100 สวนที่เปนสีใน Selection จะเปลี่ยนเปนขาวดํา 3. จากขอ 1 เราสามารถกําหนดใหสว นที่ เปนองคพระซึง่ อยูในเสน Selection เปลี่ยนเปน Layer เสียกอน จากนั้นเปลีย่ นโทนสีของ Background เปนขาวดําโดยการปรับ Saturation ตาม ขอ 2
341
342
343
3. การพิมพภาพดิจิตอล แอนเซิล อาดัม ชางภาพผูพิศมัยยภาพขาวดําที่ยิ่งใหญและมีชื่อเสียงกองโลกเคยกลาวงเอาไว วา “The negative is the score, the print is the perfomance.” คํากลาวนี้เปนจริงตอเนื่องมาถึง ปจจุบัน เราทุกคนยังคงชื่นชมกับภาพทีพ่ มิ พลงบนกระดาษ เพียงแตตนฉบับของภาพที่นํามาอัดขยาย ไมใชฟลมเพียงอยางเดียว แตเพิ่มสิ่งที่เรียกวาภาพดิจิตอล หากคุณยังไมเคยเห็นภาพที่อัดขยายโดย การพิมพจากไฟลภาพดิจิตอลดวยเครื่องพิมพหรือพริ๊นเตอรมากอน ผมกลารับประกันวาคุณไม สามารถแยกออกวาเปนภาพจากแลปสีที่เราคุนเคยกันมานานหรือจากพริ๊นเตอร และตองทึ่งมากขึ้น ไปอีกเมื่อทราบวาราคาของพริ๊นเตอรในปจจุบันต่ํามาก ในงบประมาณเพียงไมกพี่ นั บาท สามารถ พิมพภาพไดสวยงามคมชัดไมตางกับแลปสีที่มีราคาหลายลานบาทที่เดียว ที่สําคัญคือทั้งหมดสามารถ ทําไดดว ยตนเองที่บาน หรือที่เรียกวา “หองมืดดิจิตอล”
การพิมพภาพระบบดิจิตอล มีความหลากหลายเกินกวาที่คุณคาดคิดไวมาก เพราะมันไมใชการ พิมพภาพลงบนกระดาษเพียงอยางเดียว ยังสามารถเลือกชนิดของกระดาษแบบตาง ๆ ไดมากมาย รวมทั้งสติ๊กเกอรพลาสติก ผาหรือแมกระทั่งวัสดุพิเศษเชนพรม แกว เปนตน นอกจากนีย้ ังเลือกหมึก และเทคโนโยลีการพิมพที่แตกตางกันอีกหลายอาง นับวาการพิมพภาพดิจิตอลนั้นมีทางเลือกมาก
344 อยางไมเคยมีมากกอน แตไมไดหมายความวาทางเลือกเหลานั้นจะมีคณ ุ ภาพแตกตางกัน ภาพที่ไดยังมี ความชัด สีสัน และรายละเอียดที่ครบถวน สวยงาม สิ่งที่แตกตางคือเครื่องพิมพ และวัสดุที่ใช เทานั้น ปจจุบันเราสามารถพบเห็นภาพ พิมพดิจิตอลไดทั่วไปในชีวติ ประจําวัน ไมวาจะเปนภาพถายทั่ว ๆ ไปจากกลอง ดิจิตอลที่นํามาพิมพดว ยอิงคเจตพริ๊น เตอร ภาพประดับในกรอบตามสถานที่ ตาง ๆ ภาพโปสเตอรที่ติดโชวตามงาน แสดงสินคา รานอาหาร โรงแรม หรือ สามารถที่ทั่ว ๆ ไป จนถึงภาพคัทเอาท ขนาดยักษที่ใชโฆษณาสินคา พบเห็นได ทั่วไป โดยเฉพาะเมื่อขับรถไปตามทาง ดวน เปนตน สําหรับนักถายภาพแลวคุณ สามารถอัดขยายภาพไดดว ย ตนเองที่บาน โดยใชเครื่องพิมพที่ เหมาะสม ซึง่ ขอแนะนําเพียง 2 ชนิด คือแบบอิงคเจตพริน๊ เตอร มีคาใชจายที่ตา่ํ คุณภาพปานกลาง จนถึงสูง และแบบดรายชัพให คุณภาพสูงและคาใชจายสูง สํ า หรั บ อิ ง ค เ จ็ ต พริ๊ น เตอร ราคาเฉพาะเครื่ อ งพิ ม พ เ ริ่ ม ต น ที่ ประมาณห า พั น บาท ให ค วาม ละเอียดในการพิมพ 1,440 dpi ภาพที่ ไ ด ค มชั ด เหมื อ นภาพถ า ย และมีสีสันที่สวยงาม สวนรุนที่มี ราคาสู ง กว า นี้ จ ะมี คุ ณ สมบั ติ ที่ ดี ขึ้นตามลําดับ เชน ใชหมึก 6 สี ทําใหการไลเฉดสีละเอียดมากขึ้น หรื อ พิ ม พ ภ าพความละเอี ย ดได
345
มากถึง 2,880 dpi และมีความเร็วสูง แตขนาดภาพที่พิมพไดใหญสุด คือ A4 หากตองการขยายใหญ สุด คือ กระดาษ A4 หากตองการขยายใหญกวานี้เชน A3 จะมีราคาตั้งแตสองหมื่นกวาจนถึงประมาณ สี่หมื่นบาทเศษ สวนเครื่องพิมพรุนใหญจะมีราคาสูงกวามากประมาณ 1-3 แสนบาท คาใชจายอื่น ๆ คือหมึก โดยเครื่องพิมพขนาด A4 หรือ A3 จะใชตลับหมึก 2 ชุด แยกกันคือสี (4 สีหรือ 6 สี) และ ขาวดํา หากตองการพิมพภาพถายใหมีคุณภาพสูงสุด ตองเลือกกระดาษที่ผลิตมาโดยเฉพาะสําหรับ เครื่องพิมพอิงคเจตเชน Photo Paper Glossy Paper (กระดาษมัน) หรือ Matte Paper (กระดาษดาน) เปนตน คาใชจายสําหรับหมึกและกระดาษแบบ Glossy ขนาด A4 (8 x 10 นิ้ว) เฉลี่ยประมาณ 3080 บาทตอ 1 ภาพ ขึ้นอยูกับลักษณะของภาพวามีรายละเอียดมากนอยแคไหน เทียบกับการอัดขยาย ภาพ 8 x 10 นิ้วจากแลปสีที่มีราคา 20-50 บาทต อ ภาพ นั บ ว า คุ ม ค า มากที เ ดี ย ว สามารถควบคุ ม คุ ณ ภาพได ด ว ย ตนเอง และหากใช ก ล องดิ จิต อลจะไม สิ้นเปลืองฟลม และแนวโนมในอนาคต หมึกและกระดาษจะมีราคาที่ลดลงเพราะ มีผูใชมากขึ้นนั่นเอง
346
พิมพภาพถายสีไดอยางไร? เครื่องพิมพภาพจากคอมพิวเตอรในยุคแรก ๆ พิมพไดเพียงสีเดียว โดยเริ่มจากภาพขาวดํากอน ความละเอียดมีนอยมาก พิมพเปนภาพถายแบบหยาบ ๆ เทานั้น ตอมามีการคิดคนเลเซอรพริ้นเตอร ขาวดําที่มีความละเอียดสูงถึง 600 dpi ภาพถายที่พิมพออกมาจากระบบดิจิตอลเริ่มคมชัดมากขึ้น และ พัฒนาใหเปนเลเซอรพริ้นเตอรสีที่พิมพไดสวยงาม แตยงั หางไกลจากการอัดขยายภาพจากแลปสี เมื่อ มีการคิดคนวิธกี ารพิมพแบบอื่น ๆ เชน ดรายซัพ หรืออิงคเจตพริ้นเตอร ที่นอกจากหมึกแลวยังมี กระดาษที่ออกแบบมาเปนพิเศษ ทําใหไดภาพที่คมชัดมีรายละเอียดครบถวนสมบูรณตามที่ทุกคน ตองการ ภาพถายจากฟลมเนกาตีฟสีหรือสไลดสีเปนการผสมกันระหวางแมสี 3 สี คือ Red Green และ Blue (RGB) ซึ่งเปนแมสีของแสงนั่นเอง แตกระบวนการพิมพจะแยกสีดําออกมาตางหาก สวนสี 3 สีที่ใชพิมพ คือ Cyan Magenta และ Yellow (CMY และ K คือสีดํา) วิธีการนี้จะทําใหภาพมีโทนสี ที่ถูกตองและสวยงามตามธรรมชาติ ซึ่งกระบวนการพิมพจากโรงพิมพก็จะใชสี CMYK เชนกัน อยางไรก็ตามมีเครื่องพิมพบางชนิดเชน Epson Stylus Photo 870 ใชหมึกสีเพิ่มขึ้นอีก 2 สี คือ Light Cyan และ Light Magenta ชวยใหการไลเฉดสีดูกลมกลืนมากยิ่งขึน้ เชน สีผิวของมนุษย เปนตน เครื่องพิมพภาพทุกชนิดใชหลักการพิมพคลาย ๆ กัน คือ ใชหยดหมึกสีพื้นของแตละสีมาเรียง ตอดวยกันจนปรากฏเปนภาพถาย บางยี่หอใชเทคโนโลยีในการทําใหหยดหมึกมีขนาดเล็กและใหญ
ไมเทากัน สีของหยดหมึกแตละสีเมื่ออยูใกล ๆ กันจะดูกลายเปนอีกสีหนึ่ง ทําใหสามารถแสดงสี ตาง ๆ ไดครบถวนทั้งหมด โดยหยดหมึกดังกลาวมีขนาดเล็กมากจนไมอาจสังเกตไดดวยตาเปลา เวน แตวาจะนําภาพที่พิมพเสร็จแลวไปสองขยายดูกจ็ ะเห็นหยดหมึกเล็ก ๆ จํานวนมหาศาล น้ําหนักโทน สีของหยุดหมึกจะแตกตางกันออกไปบางก็เขมบางก็จาง ทําใหภาพถายมีโทนสีที่ไลระดับกันจาก ออนไปหาเขมเรียกวา Halftone หรือ Dithe หากเครื่องพิมพภาพทีใ่ ชมีคุณภาพไมดีพอ คุณจะพบวาภาพที่พิมพออกมาไมเหมือนกับที่ตา เห็นในธรรมชาติ ทั้งนี้เปนเพราะวาแสงสีในธรรมชาตินั้นมีชวงกวางของระดับสีมากกวาเครื่องพิมพ
347 นั่นเอง เราเรียกชวงกวางของสีนี้วา Color Gamut ซึ่งจะสัมพันธกับโหมดสีที่ปรากฏบน จอคอมพิวเตอร เราสามารถเปลี่ยนโหมดของสีไดหลายแบบโดยโหมด Lab จะมีชว งกวางของสีมาก ที่สุด แตทนี่ ิยมใชกั้นมากคือโหมด RGB และ CMYK สําหรับ RGB นั้น คา Gamut จะแสดงให เห็นเฉพาะบนจอมอนิเตอรเทานั้น สีบางสีเชน Pure Yellow ไมสามารถแสดงใหเห็นได แตเมือ่ นํา ภาพไปพิมพจากเครื่องพิมพที่มีชวงกวางของสีมากจะไดภาพถายที่สวยงามเหมือนจริงตามธรรมชาติ (เหนือกวาการพิมพระบบออฟเซ็ทจากโรงพิมพทั่ว ๆ ไป)
ชนิดของเครื่องพิมพ เครื่องพิมพภาพดิจิตอลมีอยูม ากมาย หลายชนิด ซึ่งใชเทคโนโลยีที่แตกตางกัน ออกไป รวมทั้งขนาดภาพทีพ่ ิมพไดก็ แตกตางกันดวย ตั้งแตขนาดโปสการดเล็ก ๆ ขนาด A4 A3 จนถึงภาพโปสเตอรขนาด ใหญ เรามาดูกันวามีเครื่องพิมพชนิด ใดบางที่เหมาะสมกับงานพิมพที่ตองการ Liquid Ink-jet Printer เครื่องพิมพ ชนิดนี้จะใชวธิ ีพิมพหยดหมึกที่เปน ของเหลวขนาดเล็กลงบนวัสดุตาง ๆ เชน กระดาษบางชนิดใชความรอน แตบางชนิด ก็ใชแรงดันไฟฟาในการควบคุมขนาดและ ตําแหนงของหยดหมึก ปจจุบันเครื่องพิมพ ชนิดนี้ไดรับความนิยมอยางแพรหลาย โดย เฉพาะงานพิมพภาพถาย เพราะใหคุณภาพสูงและมี คาใชจายที่ต่ํามากอยางนาทึง่ แตก็เหมาะกับงานพิมพ จํานวนนอย มีปริมาณไมมาก เครื่องพิมพที่นาสนใจ คือ Epson หรือ Canon ซึ่งมีรุน Photo ออกแบบ โดยเนนการพิมพภาพถายโดยเฉพาะ ปจจุบันมีหลาย รุนที่พิมพภาพไดความละเอียดสูงสุดถึง 2,880 dpi กระดาษที่ใชพิมพจากเครื่องพิมพชนิดนี้ใชไดตั้งแต กระดาษธรรมดา กระดาษปอนดแบบ Photo Paper ที่ออกแบบมาเปนพิเศษ และคุณภาพจะดีมาก ถาใช กระดาษคุณภาพสูง ทั้งแบบมัน (Glossy) และ แบบดาน (Matte)
348
349 Dye Sublimation เครื่องพิมพระดับไฮเอนด ใหภาพถายที่มีคุณภาพสูงมาก มักเรียกกันสั้น ๆ วา Dye Subs วิธีการพิมพจะใชหมึกที่มลี ักษณะเปนฟลมบาง ๆ 3 สี คือ CMY สวนสีดําจะเกิดจาก การผสมของทั้ง 3 สี การพิมพแบบนี้ตองใชคูกับกระดาษที่ออกแบบมาโดยเฉพาะเทานั้น โดยหมึกที่ เปนฟลมแตละสีจะรับภาพดิจิตอลมาพิมพลงไปแลวถายทอดลงสูกระดาษอีกทีหนึ่งดวยความรอน ขอเสียของการพิมพชนิดนี้คอื จะสิ้นเปลืองหมึกมาก หากเปนภาพขนาดเล็กที่พิมพไมเต็มพื้นที่ เพราะไมสามารถนําหมึกแตละแผนกลับมาใชไดอีก ทําใหคาใชจายสูงประมาณ 100 – 150 บาท ตอ ภาพขนาด A4 หนึ่งภาพ แตภาพทีไ่ ดจะมีคุณภาพสูง คมชัด มีโทนสีที่ตอเนื่องเทียบเทากับการอัด ขยายภาพจากแลปสี ทําใหไดรับความนิยมในกลุมผูใชระดับอาชีพพอสมควร เชนเครื่องพิมพจาก Kodak หรือ Tektronix เปนตน Solid Ink-jet Printer เครื่องพิมพชนิดนี้เหมาะอยางยิ่งสําหรับงานพิมพรายงานตาง ๆ รวมทั้ง สื่อสิ่งพิมพ เชนภาพกราฟ หรือกราฟฟก เพราะพิมพไดรวดเร็วและคาใชจายต่ํา ใชงานไดคุมคา เพราะพิมพบนกระดาษธรรมดาทั่ว ๆ ไป สามารถพิมพเฉพาะอักษร หรืองานพิมพที่มีเพียง 1-2 สี โดยไมสิ้นเปลืองมากนัก คุณภาพอยูในเกณฑปานกลางจนถึงระดับดี ใชตลับหมึก 4 สีแบบ CMYK หากเปนงานพิมพภาพถายสามารถเลือกกระดาษพิมพชนิด Photo ทําใหไดภาพที่มีความคมชัดสูง มาก ไมตางกับการอัดขยายภาพจากแลปสีทั่ว ๆ ไป
Thermal Wax Printer เครื่องพิมพชนิดนี้มีความเร็วในการพิมพสูง ใหคุณภาพดี เหมาะ สําหรับงานพิมพเพื่อแสดงหรือนําเสนอผลงานเปนภาพกราฟฟกตาง ๆ โดยมีคาใชจายต่ํา เพราะ ใชไดกับกระดาษเลเซอรที่ใชในสํานักงานอยูแลว แตถา เปนภาพถายการไลเฉดสีและโทนภาพไมดีนกั
350 เมื่อเทียบกับอิงคเจ็ตพริ้นเตอร หรือดรายซัพพริ้นเตอร กระบวนการพิมพจะใชหมึกพิมพแบบริบบอน ที่เคลือบสีทั้ง 4 สี เคลื่อนที่ผานหัวพิมพทใี่ ชระบบความรอน ถายทอดภาพเคลือบลงบนกระดาษอีก ทีหนึ่ง โดยภาพที่ไดเกิดจากจุดสีที่มีขนาดเล็กมาก
351 Color Laser Printers เครื่องพิมพชนิดนีม้ ีหลักการทํางานคลายกับเลเซอรพริ้นเตอรแบบขาว ดําทั่ว ๆ ไป ขอดีคือสามารถพิมพภาพไดรวดเร็วมาก โดยใชหมึกที่มีลักษณะเปนผง พิมพลงบน กระดาษธรรมดาทั่ว ๆ ไป หรือจะใชกระดาษอารตดานก็ได เพื่อใหไดคุณภาพที่ดีขนึ้ แมวาปจจุบัน จะมีความละเอียดสูงขึ้นมาก แตก็ยังพิมพภายถายไดดใี นระดับปานกลางเทานั้น เครื่องพิมพชนิดนี้จึง เหมาะกับงานพิมพทั่ว ๆ ไป ที่ตองการความรวดเร็ว และคาใชจายในการพิมพตอ แผนต่ํา (แตราคา เครื่องสูงมาก) เครื่องพิมพภาพสียังมีอีกมากมายหลายชนิด สวนใหญออกแบบมาเพื่อการใชงานเฉพาะทาง เชนเครื่องพิมพขนาดเล็กของ Sony Minolta หรือ Canon ที่พิมพเปนภาพขนาดเล็กจากกลองดิจติ อล โดยไมตองพึ่งพาเครื่องคอมพิวเตอรใหยุงยาก สามารถนําไปใชงานนอกสถานที่ไดอยางสะดวก คุณภาพทีไ่ ดสว นใหญจะดีมากใกลเคียงกับภาพถาย สวนเครื่องพิมพของ Fujifilm รุน Fujix Pictrography นั้นเปนเครื่องพิมพระดับไฮเอนดที่มีคุณภาพสูงมาก เพราะใหความละเอียดถึง 400 dpi และแสดงสีได 24 บิต ไฟลภาพขนาด 40 MB ใชเวลาในการพิมพเพียง 2 นาทีเทานั้น มีใหเลือก 2 รุน คือ 3000 และ 4000 พิมพภาพขนาด A4 และ A3 ตามลําดับ ราคาเครื่องไมสูงมากนัก และ ตนทุนการพิมพ ใกลเคียงกับระบบอิงคเจต
พิมพภาพจากศูนยบริการ หากคุณไมมีเครื่องพิมพภาพสีที่บาน สามารถใชบริการไดจากแลปสีระบบ ดิจิตอลทั่ว ๆ ไป ซึ่งปจจุบันมีใหบริการ หลายแหง ทั้งแลปของ Kodak Fuji หรือ อื่น ๆ บางแลปสีหรือสถานที่ บางแหง มีการนําเครื่องพิมพประเภทอิงคเจต หรื อดรายซับมาใหบริการดวย เพียงนําไฟล ภาพที่เก็บไวในแผนดิสกหรือ CD ไปใช บริการ เพียงไมกนี่ าทีกส็ ามารถนําภาพ กลับไปไดเลย และหลายแหงมีบริการ พิมพภาพขนาดใหญแบบโปสเตอรหนา กวาง 36 หรือ 44 นิ้ว สวนใหญเปน เครื่องพิมพแบบอิงคเจตพริ้นเตอรที่มี คุณภาพสูงไมตางจากเครื่องพิมพขนาดเล็ก หลังจากพิมพแลวสามารถใชบริการเคลือบพลาสติกเพือ่ ใหมีความหนามากขึ้น และปองกันน้ํา ฝุน ละออง หรือรอยขีดขวนตาง ๆ ไดดวย
352
สั่งอัดภาพทางอินเตอรเนท ใครจะไปคิดละครับวาสักวันหนึ่งมันจะเปนจริง เมื่อเราถายภาพเสร็จเรียบรอยแลว เราจะไม ตองฝารถราที่ติดขัดในเมืองใหญ ๆ เพื่อเดินทางไปยังแลปสีเพื่อลางอัดภาพอีกตอไปแลว เพียงแตคุณ มีไฟลรูปภาพแบบดิจิตอล ไมวาจะเปนจากกลองดิจิตอล หรือภาพจากการแสกนภาพ แลวมี คอมพิวเตอรอยูที่บานก็สามารถสั่งอัดภาพของคุณไดทันที ผานเครือขายอินเตอรเนท ไมตองออกจาก บานใหเสียเงินเสียเวลาอีกตอไป แถมบางครั้งยังไดอารมณเสียกลับมาบานเปนของแถมอีกตางหาก
บริษัท โกดัก (ประเทศไทย) จํากัด ไดเปดใหบริการอัดขยายภาพผานเว็บไซต www.kodakexpress.co.th โดยมีขั้นตอนการใชบริการที่งายดายมาก ๆ เริ่มตนโดยการลงทะเบียนใช บริการไมตองเสียคาใชจายใด ๆ เลย เสียเพียงคาลางอัดภาพซึ่งราคาก็เปนราคามาตรฐาน จากนั้นสง ภาพไปเก็บไวเลือกภาพที่ตองการอัดขยาย เลือก จํานวนและอืน่ ๆ และเลือกการชําระเงิน จากนั้น ก็เพียงแตรอใหภาพมาสงถึงบานเทานั้นเอง 1. กอนอื่นคุณก็ตองมีไฟลภาพที่จะสั่งพริ้น เตรียมเอาไวใหเรียบรอย เมื่อเขาสูอินเตอรเนท แลวก็ใหเขาไปในเว็บของโกดัก หากไมเคยใช บริการมากอนเลยก็ตองทําการลงทะเบียนกอน
353 โดยคลิกที่หวั ขอ ลงทะเบียน จากนั้นก็กรอกรายละเอียดในชองวางใหครบ เชนชื่อ รหัสผานสวนตัว และที่สําคัญคือชื่อที่อยูที่คุณจะใหสงภาพไปให 2. เมื่อกรอกรายละเอียดครบถวน และล็อคอินเรียบรอยแลว ทาง kodakexpress ก็จะใหพื้นทีใ่ นการจัดเก็บ รูปภาพของคุณประมาณ 20 MB เลย ทีเดียว โดยสามารถโหลดภาพไปเก็บ เอาไวเปน อัลบั้มสวนตัวไดอยาง เหลือเฟอ เมื่อคุณตองการนําภาพไปเก็บ ไวในอัลบั้มสวนตัวก็เพียงแตคลิกที่ BROWSE แลวทําการดาวนโหลด ภาพถาย (ควรแปลงไฟลภาพของใหอยู ในฟอรแมท JPEG เสียกอน) 3. เมื่อดาวนโหลดภาพของคุณไป เก็บไวเปนที่เรียบรอยแลวเราก็จะมีอัลบั้ม ภาพสวนตัวอยูในเว็บไซต โดยจะสั่งอัด ภาพเดีย๋ วนั้นเลยก็ได หรือจะเก็บเอาไว กอนแลวคอยสั่งอัดทีหลัง โดยภาพที่อยู ในอัลบั้มนั้นสามารถทําการตกแตงให เปนภาพแบบสติ๊กเกอรโปรสการด ปฏิทิน นามบัตร หรืออื่น ๆ อีกมากมายก็ ได ดวยโปรแกรมตกแตงภาพแบบงาย ๆ ที่มีใหเลือกใชอยางจุใจ 4. เมื่อตกแตงภาพเปนทีพ่ อใจ แลว หากตองการอัดภาพก็เพียงแตคลิกที่ เมนู สั่งอัดภาพ ก็จะเขาสูบริการอัดภาพ ผานอินเตอรเนททันที เลือกขนาดภาพที่ ตองการ ขนาดเล็กสุดคือ 3R (640 x 480 พิกเซล), 4R, 8R, หรือ 8 x 10 นิ้ว และเลือกชนิดของกระดาษวาจะเปน กระดาษแบบมันหรือดานก็ได ฯลฯ จากนั้นก็คลิกสั่งอัดภาพไดทันที
354 5. จากนั้นก็จะเขาสูการเลือกแลปสีที่อยูใ กลบานคุณทีส่ ุด โดยจะมีรายชื่อแลปตาง ๆ ทั้งใน กรุงเทพฯ และปริมณฑล รวมทั้งแลปใน ตางจังหวัด เมื่อเลือกไดแลวทางเว็บ ๆ ก็ จะแจงจํานวนภาพและราคาใหทราบ ซึ่ง สามารถเลือกวิธีชําระเงินไดหลายแบบ จะ จายเงินออนไลนผานบัตรเครดิต หรือจะจาย เมื่อภาพมาสงที่บานก็ได โดยภาพที่สั่งอัดนั้น จะมาถึงหนาบานคุณภายใน 3 วันเทานัน้ (ไม รวมวันหยุด) เพียงเทานี้คุณก็จะไดรูปภาพสวย ๆ ของคุณจากไฟลภาพดิจิตอลมาสงใหถึงหนา บาน โดยที่คุณไมตองเดินทางออกจากบานให เสียเวลา นับเปนบริการรูปแบบใหมที่ นาสนใจมากครับ หากคุณสนใจที่จะเขาไปใช บริการก็เขาไปที่เว็บไซต www.kodakexpress.co.th ไดทุกวัน ตลอด 24 ชั่วโมง
พิมพรูปใหสวยสมใจ คงไมมีใครปฏิเสธไดวาเทคโนโลยีใน ป จ จุ บั น มี ก ารพั ฒ นาอย า งรวดเร็ ว มาก จน บางครั้ ง บางคนยั ง แทบตามไม ทั น สํ า หรั บ อุปกรณที่อยูคูกับเครื่องคอมพิวเตอรมานานคง หนีไ มพนเครื่ องพริ้ นเตอร หรือเครื่องพิมพ นั้นเอง ซึ่งแตกอนพริ้นเตอรมีหนาที่แคพิมพ เอกสารที่ เ น น ตั ว อั ก ษรมากกว า พิ ม พ ภ าพ เครื่องที่สามารถพิมพภาพไดสวยงามก็มีราคา ที่ สู ง เกิ น กว า ความต อ งการ แต เ ดี๋ ย วนี้ ร าคา เครื่องพิมพลดลงจนแทบจะเรียกไดวาสามารถ แถบไปพร อ มกั บ เครื่ อ งคอมพิ ว เตอร ไ ด เ ลย ทีเดียว โดยเฉพาะเครื่องพิมพประเภทอิงคเจ็ต
355 สวนอุปกรณสนิ้ เปลืองที่ใชคูกันกับเครื่องพิมพแบบอิงคเจ็ตคือ น้ําหมึกและกระดาษแบบพิเศษ หรือที่เรียกกันติดปากวากระดาษอิงคเจ็ต ในการพิมพงานหนึ่งชิน้ หรือพิมพภาพหนึ่งภาพ เพื่อใหการ ใชงานไมสิ้นเปลือง ประหยัดคาใชจาย ทั้งประหยัดพลังงานน้ําหมึกที่ใชพิมพ กระดาษที่มีราคาแพง แลวยังไดภาพที่ไมสวยงามคมชัด วิธีการที่ดีที่สุดในการพิมพใหไดความสวยงามอยางมีประสิทธิภาพ เต็มที่ ตองใชหลายองคประกอบเขารวมกัน แตสําหรับผูใชงานเบื้องตน หลักงาย ๆ ในการพิมพ ภาพใหไดดีมีเทคนิคเล็กนอยในการสั่งพิมพงานดังนี้ครับ
การปรับแตงภาพ สิ่งที่สําคัญอยางยิ่งคงตองเปนเรื่องของภาพที่ตองการจะพิมพ ตองปรับแตงใหดดู ีที่สุดกอน โดยใชโปรแกรมแตกตางภาพที่มีอยูจัดการใหภาพมีความคมชัด ชัดเจน เดนขึ้นเพิ่มความสวางใหกับ ภาพที่แสงสีทคี่ อนขางมืด รวมถึงสวนประกอบของรูปที่ตองการตัดทิ้งบางสวนทีด่ ูไมเขากันออกไป และหากเปนภาพที่ถายดวยกลองดิจิตอลการปรับแตงอาจอยูในขั้นตอนของการตั้งฟงกชั่นในการ ถายภาพแลวสัง่ พิมพภาพผานเครื่องพิมพ หรืออาจจะปรับแตงภาพเพิ่มเติมในเครื่องคอมพิวเตอรอีก ครั้งก็ได
การเลือกใชกระดาษ ควรเลือกใชกระดาษใหถูกประเภทอยางที่แจงตั้งแตตน วากระดาษทีเ่ หมาะสําหรับเครื่องพิมพ ประเภทอิงคเจ็ตนั้นก็คือกระดาษอิงคเจ็ตนัน่ เอง แตก็ยังแบงออกเปนหลากหลายประเภทเชนกัน แต ในการพิมพภาพที่เหมาะสมที่สุดตองเปนกระดาษโฟโต เนื่องจากมีความหนาที่มากกวากระดาษปกติ ตั้งแต 150-260 แกรม ที่มีทั้งชนิดเงาและชนิดดาน ตามความชื่นชอบของแตละบุคคล สามารถ รองรับน้ําหมึกไดดี รองรับการพิมพที่มีความละเอียดสูง ๆ ได และแหงเร็วทันทีหลังพิมพภาพเสร็จ น้ําหมึกจึงไมซึมหือเยิ้ม พรอมมีคุณสมบัติในการกันน้ําไดดีอีกดวย
การสั่งพิมพภาพ เมื่อใชวัสดุไดตรงตามความตองการแลว การสั่งพิมพงานก็ตองถูกตองกับวัสดุนนั้ ๆ ดวย เชนกัน หากเครื่องพิมพของคุณมีฟงกชั่นการใชงานที่หลากหลายในการสั่งพิมพ คุณควรเลือก ฟงกชั่นหลัก ๆ อยูสองอยางคือ หนึ่ง…ชนิดกระดาษ ใหเลือกเปน Photo Paper/Photo Quality Glossy/ กระดาษพิมพภาพ หรือกระดาษพิมพรูปถายทีม่ ีใหเลือกตามแตละรุน แตละยีห่ อนั้น ๆ สอง.. ความละเอียดในการพิมพ ความละเอียดในการพิมพตองสัมพันธกับความละเอียดของ ไฟลภาพดวย หากภาพที่มีความละเอียดสูง หรือไฟลภาพขนาดใหญอยูแลว การสั่งพิมพควรเลือกที่
356 ความละเอียดตั้งแต 72 dpi เปนตนไปก็ได แต หากภาพนั้นมีความละเอียดต่ํา การสั่งพิมพที่ใช ความละเอียดสูงก็เปนการสิน้ เปลืองโดยใชเหตุ แต ห ากคุ ณ พิ ม พ ภ าพโดยตรงจากหน ว ย ความจําของกลองดิจิตอล ที่ปจจุบันนี้สามารถตอ ตรงกับเครื่องพริ้นเตอรไดเลย คุณก็สามารถเลือก ฟงกชั่นในการสั่งพิมพไดเชนเดียวกันกับการพิมพ งานปกติ เพี ย งแต เ ลื อ กฟ ง ก ชั่ น จากหน า จอที่ แสดงผลของเครื่องพิมพนั้น ๆ อยางไรก็ตามสิ่งที่ตองคํานึงถึงอยูเสมอใน การพิ ม พ ง าน หรื อ พิ ม พ ภ าพให ไ ด ดี ต าม วัตถุประสงคที่ตั้งไวตั้งแตแรกคือ เทคโนโลยีที่ใช อยู โดยส ว นประกอบต า ง ๆ ที่ ร วมตั ว กั น น อ ก เ ห นื อ จ า ก เ ท ค นิ ค เ บื้ อ ง ต น แ ล ว ยั ง มี สวนประกอบอื่น ๆ อีกมาก
357
4. การใชประโยชนจากภาพดิจิตอล การถายภาพดวยฟลมนัน้ ภาพที่อัดลงบนกระดาษเรามักจัดเก็บไวในอัลบั้ม ถาเปนสไลดก็ อาจจะเก็บไวในกลองหรือในแฟม การนําภาพออกมาดูหรือสงไปใหญาติพี่นองเพือ่ นฝูงดูทําไดจาํ กัด หากตองการสงใหดกู ันหลาย ๆ คนยิ่งยุงยากไปอีก ถาเปนสไลดตองมีเครื่องฉายสงไปใหดว ยเพราะ คงไมสะดวกแนกับการสองภาพขนาดจิ๋วกับหลอดไฟ แตเมื่อเปนภาพระบบดิจิตอลนอกจากการอัด ขยายเปนภาพบนกระดาษแลว การแสดงภาพโชวใหคนอื่นดูบางนัน้ เปนเรื่องที่แสนจะสะดวก งาย และรวดเร็ว เชน การนําภาพไปแสดงในเวบไซตผานเครือขายอินเตอรเนท ทุกคนสามารถเขามาชม ภาพไดพรอม ๆ กัน ไมวาจะอยูในจังหวัดใดหรือประเทศใดก็ตาม หรือจะสงภาพเขาสูเครือขายเน็ต เวิรกของคอมพิวเตอร ซึ่งจํากัดผูชมไดเฉพาะผูที่มีรหัสผานเทานั้น ถาจะสงภาพใหเพื่อนฝูงใน โอกาสพิเศษตาง ๆ สามารถสงภาพเปนโปสการดที่มีขอความประกอบและรูปแบบที่สวยงาม รวมทั้งการสงจดหายอิเล็กทรอนิกส พรอมภาพถายหรือที่เรานิยมเรียกกันวาอีเมล นัน่ เอง
สงภาพทางอีเมล
358 หากคุณตองการสงภาพถายไปใหใครสักคน ตองอัดภาพลงบนกระดาษแลวสงทางไปรษณีย หรือทางแฟกซ (สวนใหญเปนภาพขาวดํา) เปนการยุงยากเสียเวลาและคาใชจาย แตถาเปนไฟลภาพ แบบดิจิตอล คุณสามารถสงไปใหใครก็ได (ที่ใชอินเตอรเนท) ผานที่อีเมล ซึ่งปจจุบันถือวาเปนการ สงภาพที่ไดรบั การยอมรับและนิยมอยางแพรหลายทั่วโลก ผูรับปลายทางสามารถเปดชมภาพของคุณ หลังจากสงภาพไปแลวเพียงไมกี่วนิ าทีเทานั้น นอกจากนี้คณ ุ ยังสามารถสงไฟลที่เปนเสียงหรือ ภาพเคลื่อนไหวตาง ๆ (วีดีโอคลิป) ที่บันทึกจากกลองดิจติ อลไดดวย วิธีการสงภาพทางอีเมลนั้น แสนจะสะดวกและงายดาย เพียงคุณมีคอมพิวเตอรทเี่ ชื่อมตอกับ เครื่องขายอินเตอรเนท (หรือไปใชบริการจากอินเตอรเนทคาเฟ ที่คิดคาบริการเปนรายชั่วโมงก็ได) จากนั้นใชโปรแกรมสงอีเมล เชน Microsoft Outlook Express ที่มีอยูในเครื่องคอมพิวเตอรสวนใหญ อยูแลว (รับดวย Windows) ในการสงขอความคุณสามารถเลือกไฟลภาพใดก็ไดที่อยูในเครื่อง คอมพิวเตอร จะสงเพียง 1 ภาพหรือหลาย ๆ ภาพก็ไดแตมีขอควรจํากัดคือ ไฟลภาพควรเปน ฟอรแมท JPEG ที่มีการบีบอัดขอมูลประมาณ 60-70% ซึ่งจะมีขนาดไฟลที่เล็กลงมาก ทําใหการสง ภาพรวดเร็วขึน้ เพราะหากไฟลมีขนาดใหญมากเทาใด ก็จะกินเวลาในการสงภาพนานขึ้นตามลําดับ ยกเวนวาตองการสงภาพที่มคี วามละเอียดสูง ๆ เพื่อใหผูรับนําภาพนั้นไปพิมพดวยเครื่องพิมพอิงค เจ็ตพริ้นเตอร เชน ไฟลภาพขนาด 2 เมกกะไบต ใชเวลาสงประมาณ 10-12 นาที เปนตน แตถาเปน ไฟลภาพทีใ่ ชไดแคเปดดูจากหนาจอคอมพิวเตอร ขนาดไฟล 100 KB ใชเวลาสงเพียง 10-30 วินาที เทานั้น
ภาพประกอบเวบไซต จุดประสงคอยางหนึ่งของการใชกลองดิจิตอลคือ การนําภาพไปใชประกอบเวบไซด โดยได ไฟลภาพดิจิตอลทันทีพรอมใชงาน ไมเหมือนกับการถายภาพดวยฟลม ที่ตองนําภาพไปสแกนอีกครั้ง หนึ่ง การนําภาพไปประกอบในเวบไซตนั้น ควรปรับภาพใหมีขนาดเล็กมากที่สดุ เพื่อใหผชู ม สามารถเห็นภาพตาง ๆ ไดในเวลาที่รวดเร็ว เชน ขนาด 20 KB (Kilobytes) เปนตน เพราะหากตอง รอโหลดภาพนาน ๆ ผูชมอาจเปลี่ยนใจเลิกชมเวบไซตของเราไปเลยก็เปนได ในการตกแตงภาพเพื่อนําไปใชในการพิมพนั้น คุณสามารถเลือกทํางานที่ความละเอียดสูง และระดับสีทมี่ าก (Color Depth) เชน 16 หรือ 24 บิต แตเมื่อตองการนําภาพนัน้ มาใชในเวบไซต ตองปรับเปลี่ยนฟอรมแมทใหมจากเดิมที่เปน TIFF หรือ JPEG ที่ระดับความละเอียดสูง มาเปน JPEG ความละเอียดต่ําหรือปานกลาง หรือถาเปนฟอรมแมท BMP จะดีกวาเพราะขนาดไฟลเล็กมาก แตแสดงสีไดนอยกวา JPEG ปจจุบันนิยมใชฟอรแมท GIF เพราะแสดงภาพถายไดรายละเอียดของ สีดีกวา BMP และขนาดไฟลเล็กกวา JPEG มาก หากภาพถายไมคมชัดเทาที่ควร ใหใชฟลเตอร Unsharp ในโปรแกรม Adobe Photoshop หรือโปรแกรมอื่น ๆ เพื่อปรับใหภาพคมชัดมากขึ้น ตั้งแตกลางภาพจนถึงบริเวณขอบ ๆ ภาพ แตการ
359 ปรับเพื่อความชัด วิธีนจี้ ะเปนการเพิ่มความแตกตางของสีในแตละพิกเซล จนภาพดูเหมือนกวาคมชัด มากขึ้น ถาปรับมากเกินไปจะมีคอนทราสตสูงตองระมัดระวังในเรื่องนีด้ วย
ความละเอียดของภาพที่แสดงบนจอมอนิเตอรคือ 72 dpi ควรปรับลดภาพใหเทากัน สวน ขนาดของภาพถาตองการแสดงภาพเต็มจอมอนิเตอรพอดีใหปรับขนาดภาพเปน 800 x 600 พิกเซล ซึ่งคอมพิวเตอรสวนใหญในปจจุบันจะใชความละเอียดนี้เปนมาตรฐาน หากสูงวานี้ภาพทีไ่ ดจะลนจอ หรือใหญเกินไป
360 Adobe PDF File ในกรณีที่คุณตองการสงไฟลที่มีทั้งภาพถาย ตัวอักษร ขอความตาง ๆ โลโก หรืออื่น ๆ ที่มี การจัดวางหนาเอาไวแลว สามารถแปลงไฟลนั้นใหเปนฟอรแมท PDF ของ Adobe โดยใช โปรแกรมตาง ๆ เชน Word, PogeMaker, lllustrator หรือ QuakXpress ซึ่งบราวเซอรหรือโปรแกรม ที่ใชดูเวบไซตอยาง Internet Explorer หรือ Netscape ที่มี Plug – in ของ Adobe Acrobat จะสามารถ เปดชมไฟล PDF นี้ได (อานภาษาไทยทีท่ าํ จากไฟลตนฉบับไดดวย) ขอดีของไฟลฟอรมแมท PDF คือมีความคมชัดสูง อานไดในคอมพิวเตอรทุกชนิด เชน พีซี แมคอินทอช หรืออื่น ๆ ที่สําคัญคือ ไฟลมีขนาดเล็กมาก เปดชมไดอยางรวดเร็ว สามารถออกแบบใหมหี ลาย ๆ หนาแบบหนังสือเลม หรือแค็ตตาล็อกสินคา รวมทั้งซูมขยายดูสว นตาง ๆ และพิมพออกมาจากเครื่องพิมพเปนหนา ๆ ได
ใสกรอบภาพ ในกรณีที่คุณพิมพภาพดิจิตอลลงบนกระดาษ เรามีวิธีทําใหภาพดูนาสนใจหลายอยาง เชน การ ใสกรอบภาพ ซึ่งอาจจะเปนเพียงกระดาษโฟโตบอรด (กระดาษแข็ง) ธรรมดา ที่ตัดเจาะเปนชองพอดี กับขนาด รูปภาพ นํามาประกบกัน 2 แผน หรือนําไปใหรานกรอบรูปทําใหกไ็ ด มีกรอบหลากหลาย รูปแบบใหเลือก ถาใหดีควรใชกระจกชนิดที่ไมมีเงาสะทอนจะทําใหมองเห็นภาพไดชัดเจน ไมวาจะ มองภาพตรง ๆ หรือทางดานขาง จากนัน้ นําภาพมาติดประดับในบาน ในสํานักงานทําใหดูสวยงาม และยังใชเปนของขวัญในโอกาสพิเศษสําหรับบุคคลอื่น ๆ ไดดว ย ปจจุบันเครื่องพิมพภาพสีแบบ อิงคเจตพริ้นเตอร นอกจากมีคุณภาพดีมากแลวยังมีอายุในการเก็บรักษานานนับสิบป บางรุนเก็บภาพ ไดนานถึง 100 ป ทีเดียว
361
5. ศัพทถายภาพดิจิตอล A - Z 1 – Bit color หนวยที่เล็กที่สุด ตอหนึง่ หนวยพิกเซล ซึ่งไฟลภาพสามารถประมวลผลหรือ จัดเก็บได ในแตละบิตสีจะเปนสีขาวหรือสีดํา อันใดอันหนึ่ง 8 –Bit color/grayscale หากภาพมี 8 บิต/สี ในแตละพิกเซลจะสามารถแสดงโทนสีได 256 โทน หรือการแสดงระดับความออนแกของสีเทาในภาพขาวดํานัน่ เอง 24 –Bit color ในภาพสีแบบ RGB ที่แสดงสีได 8 บิต/สี หรือรวมทั้งหมด 24 บิต ตองนํา ตัวเลขของพิกเซลทั้งหมดมาคูณกันจึงจะทราบไดวาแสดงสีไดเทาไหร คือ 256 R x 256G x 256B เทากับ 16.7 ลานสี ซึ่งกลองดิจิตอลเกือบทั้งหมดในปจจุบันแสดงสีได 24 บิต หรือ 16.7 ลานสี นั่นเอง 36-Bit color ในกลองบางรุน สามารถแสดงบิตสีไดลึกมากถึง 12 บิต/สี หรือรวมกัน 3 สี RGB เทากับ 36 บิต การมีจํานวนบิตมาก จะทําใหมีโทนภาพที่ละเอียดมากยี่งขึน้ ผลที่ไดคือภาพที่มี รายละเอียดเหมือนจริงตามธรรมชาติมากที่สุด หากเปนดิจิตอลแบค ระดับไฮเอนดบางรุนแสดงสี ไดมากอยางนาทึ่งถึง 16 บิต/สี หรือ 48 บิต RGB ภาพที่ไดจึงไลเฉดสีไดดีเยีย่ มไมตางกับการใชฟลม
A A/D Converter Analogue to digital converter การแปลงสัญญาณอนาล็อก ใหเปนดิจิตอล เชน เสียง อุณหภูมิสี หรือภาพในกลองดิจิตอล จากนั้นจะจัดรูปแบบของไฟลฟอรแมทตามที่เลือกเอาไว แลวจึงจัดเก็บลง ในหนวยความจําหรือในแผนการดของกลอง AC adappter อุปกรณแปลงไฟสําหรับใชไฟหลักตาม AC เชนไฟบานทั่ว ๆ ไป ตอกับกลองดิจติ อล ทําให ใชกลองไดเต็มประสิทธิภาพ เพราะกําลังไฟเต็มตลอดเวลา สวนใหญจะแถมมาใหพรอมกับตัวกลอง หากไมมีสามารถหาซื้อมาเพิ่มได แตตองเลือกแบบที่ใหกําลังไฟเทากันตามที่ระบุไวในคูมือบางรุน สามารถชารจแบตเตอรี่ที่อยูใ นตัวกลองไดดวย สวน DC Adapter เปนการใชไฟ DC ภายนอกเชน ไฟจากทีจ่ ุดบุหรี่ในรถยนต เปนตน Accelerator เครื่องมือเฉพาะในรูปของการด หรือโปรแกรมที่ถูกออกแบบมาเพื่อเพิ่มความเร็วในการทํางานของ คอมพิวเตอร โดยมากจะเนนที่การใชโปรแกรมแบบกราฟฟก เชน Adobe Pphotothopp เปนตน
362 Access Time ชวงเวลาที่ตองใชเพื่อใหไดขอ มูลจากแหลงขอมูล เชนจากหนวยความจําฮารดดิสก ในกรณีของ ฮารดดิสกจะหมายถึงชวงเวลาที่หัวอานหรือเขียนเคลื่อนไปถึงตําแหนงขอมูลที่ตองการใชตัวเลข ที่ ไดระบุความเร็วของอุปกรณตาง ๆ Additive Colors สีที่ใชในการเติมแตง มีอยูสามสี คือ แดง, เขียว, น้ําเงิน ซึ่งเมื่อนําสามสีนี้มารวมกันจะเปนสีขาว Algorithm วิธีการและขั้นตอนของการควบคุมการปฏิบัติงานตามหนาที่ อยางใดอยางหนึ่ง เชน การประมวลผล ในกลองดิจติ อล Aperture รูรับแสง เปนสวนที่ใหแสงผานไปยังเซ็นเซอรภาพ วางตําแหนงอยูระหวางชิ้นเลนส ปรับใหกวาง หรือแคบไดเพือ่ ควบคุมแสงใหพอดี หากรูรับแสงกวาง แสงจะผานไดมากแตระยะชัดลึกนอย สวนรู รับแสงแคบแสงจะผานไดนอ ยและชวงระยะชัดลึกมาก Aliasing รอยหยัก คลายขั้นบันได ทีป่ รากฏบนภาพหรือเสนที่มลี ักษณะโคงหรือเฉียง เชน วงกลม เพราะการ จัดเรียงตัวของพิกเซลเปนแบบแนวนอน และแนวตั้งหากเสนไมไดอยูใ นแนวเดียวกับพิกเซลจะเห็น เปนเสนหยัก Analogue การเปลี่ยนแปลงรูปแบบทางกายภาพของการทํางาน ที่เปนไปอยางตอเนื่อง หรือมีคา ไดอยางตอเนือ่ ง ในชวงใดชวงหนึ่ง Analogue to Digital Converte (A/D Converter) เครื่องมือสําหรับแปลงสัญญาณแบบอนาล็อกใหเปนแบบดิจิตอล : ตัวยอ A/D Converter หรือ ADC
363 Anti-aliasing การลบรอยหยักหรือการขจัดรอยหยักคลายขั้นบันไดที่ปรากฏบนภาพหรือเสนที่มีลักษณะโคงหรือ เฉียง โดยการเฉลี่ยสีของพิกเซลขาง ๆ ใหดูราบเรียบกลมกลืนกัน ทําใหภาพที่ไดดูนุมนวล สมจริง ตามธรรมชาติ ในกลองดิจิตอลสวนใหญจะมีฟลเตอรแบบนี้บังอยูทางดานหนาของเซ็นเซอรภาพ แต ในกลองดิจติ อล SLR หรือดิจิตอลแบ็คบางรุนสามารถถอดเปลี่ยนฟลเตอรที่อยูหนาเซ็นเซอรภาพ สลับไปมาได เพื่อใหไดผลพิเศษเฉพาะอยางกับภาพถาย Application โปรแกรมคอมพิวเตอรที่ถูกออกแบบมาเพือ่ ใชในการทํางานอยางใดอยางหนึ่ง เครื่องคอมพิวเตอรก็ไมสามารถทํางานได
หากไมมีโปรแกรม
Archive ขอมูล หรือรูปภาพ ที่ถูกบันทึกในรูปแบบของแผนดิสก เทป หรือ สื่อที่ใชแสงในการบันทึก เชน แผน CD-RW Artifact สงที่ไมพึงประสงคของรูปภาพแบบอิเล็กทรอนิกส โดยปกติจะเกิดขึน้ ระหวางการบรรจุขอมูล Aspect Ratio อัตราสวนของขนาดภาพ ระหวางแนวนอนและแนวตั้งของรูปภาพ เชนฟลม 35 มม. มีอัตราสวน เทากับ 3 : 2, ขนาดภาพของจอทีวีมีอัตราสวนเทากับ 4 : 3, ฟลมขนาด 4 x 5 มีอัตราสวนเทากับ 4 : 5 เปนตน ATM (Asynchronous Transfer Mode) รูปแบบของเครือขายขอมูลที่สงถายขอมูลขาวสารในรูปของ Cells (ชองเก็บขอมูล) หรือ Packets (กลุมขอมูล) โดยการสงทีละกลุมเล็ก ๆ เชน สัญญาณวิดีโอ, เสียง และขอมูลที่สงถายกันไดใน เครือขาย Autofocus การปรับโฟกัสของเลนสใหคมชัดในจุดทีต่ องการอัตโนมัติ โดยใชเซ็นเซอรที่อยูในตัวกลอง ทํางาน ดวยอินฟราเรด หรือการเปรียบเทียบคอนทราสทของวัตถุ สวนใหญจุดโฟกัสอยูตรงกลางจอภาพ กลองบางรุนมีจุดโฟกัส 3 หรือ 5 จุด เลือกจุดโฟกัสอัตโนมัติ หรือเลือกเองโดยผูใช
364
B Background Processing การประมวลผลสวนหลัง คือ การประมวลผลที่มีลําดับความสําคัญนอย มักจะกระทําการในเวลาที่ ซีพียูวางจากการประมวลผลสวนหนา และดําเนินไปโดยไมมีการโตตอนกับผูใช Banding ในทางการพิมพภาพกราฟฟกหมายถึงรูปสี่เหลี่ยมผืนผาเล็ก ๆ ของภาพกราฟฟกที่สง ไปยังเครื่องพิมพ ของคอมพิวเตอร การที่แบงภาพกราฟฟกออกเปนรูปสี่เหลี่ยมผื่นผาเล็ก ๆ ก็เพื่อปองกันการผิดพลาด ของรูปภาพที่เครื่องพิมพจะพิมพออกมา Bandwidth นิยามของจํานวนขอมูล ที่สามารถเดินทางระหวางจุดสองจุดในชวงเวลาจําเพาะ หรือในการสื่อสาร เรียกวาความกวางของชวงคลื่น วัดจากชวงของความถีส่ ูงที่สุดมาหาความถี่ต่ําที่สุดในชวงความถีข่ อง คลื่นขนาดใดขนาดหนึ่ง Bindry เลขฐานสอง หมายถึงในระบบจํานวนเลขนี้ใชเลขเพียง 2 ตัวเทานั้น ไดแกเลข 0 และเลข 1 ซึ่งใน คอมพิวเตอรจะใชเลขฐานสองเปนหลัก Bit บิต เปนคํายอของ Binary digit หนวยขอมูลเล็กที่สุด ที่สามารถเก็บตัวเลขฐานสอง (0 หรือ 1) ได หนึ่งหลัก Bitmap รูปภาพบนจอภาพที่เกิดจากการรวมตัวกันของ bit โดยตัวเลขแตละตัวในรูปภาพจะตอบสนองตอ พิกเซลจุดหนึง่ ๆ บนจอภาพ ภาพที่เกิดจาก bit หรือเรียกอีกอยางหนึง่ วา bit image นี้จะถูกเก็บไว ในหนวยความจําของคอมพิวเตอร Brightness ความแตกตางของความสวาง ระหวางสวนที่สวางที่สุดกับสวนที่มืดทีส่ ุดของวัตถุหรือภาพนั้น โดยมี ชวงของความกวางจากคาสีดํา (มืด) ถึงขาว (สวาง) 255 ขั้น
365 Buffer บัฟเฟอร เปนสวนหนึ่งของหนวยความจําที่ใชสําหรับพักขอมูลเปนการชั่วคราว หลังจากกดชัตเตอร ถายภาพไปแลว ไฟลภาพจะจัดเก็บไวในบัฟเฟอรกอน จากนั้นจึงทยอยถายโอนไปยังการด ถามี บัฟเฟอรมากก็จะถายภาพตอเนื่องไดมาก แตถาบัฟเฟอรเต็ม จะไมสามารถถายภาพได จนกวาจะ บันทึกภาพลงในการดและมีที่วางเหลือในบัฟเฟอรสําหรับถายภาพตอไป Bulletin Board Service or BBS ระบบคอมพิวเตอรหรือโปรแกรม ที่ทาํ หนาที่เปนเหมือนแผงประกาศขาวเพื่อบริการสารสนเทศและ ขาวสารตาง ๆ แกผูที่สนใจ และสามารถเขาถึงไดโดยการเชื่อมตอดวยคอมพิวเตอรผานทางโมเด็ม Burst Mode บางครั้งเรียกวา Continuous mode เปนระบบถายภาพตอเนื่องในกลองดิจิตอล กลองที่มีความ ละเอียดสูงจะถายภาพตอเนือ่ งไดชากวาเพราะไฟลมีขนาดใหญ Byte ไบท ยอมาจาก binary term หนวยขอมูลที่ประกอบดวย 8 บิต สามารถเก็บอักษรไดหนึ่งตัว
C Calibration การเทียบสีของอุปกรณหนึ่งกับอุปกรณอื่น เชน เปรียบเทียบสีที่แสดงทางหนาจอภาพกับพริ้นเตอร หรือสแกนเนอร กับ Film Recorder หรือหมายถึงกระบวนการเปรียบเทียบสีของอุปกรณหนึง่ กับ เครื่องมือมาตรฐาน CCD (Charged Coupled Device) สวนรับภาพภายในกลองดิจติ อล มีลักษณะการทํางานคลายกับการรับภาพของฟลม เรียกอีกอยาง หนึ่งวา Image Sensor ซึ่งประกอบไปดวยพิกเซลจํานวนมาก ขึ้นอยูกับการออกแบบมาใหมีความ ละเอียดมากนอยเทาใด ในแตละพิกเซลของอิมเมจเซ็นเซอรจะประกอบไปดวย โฟโตไดโอด ทํา หนาที่แปลงภาพที่เกิดจากแสงใหเปนสัญญาณดิจิตอล จากนั้นสงผานไปยังหนวยประมวลผล กอนที่ จะจัดเก็บลงในหนวยความจําหรือการดจัดเก็บภาพ
366 CD แผนซีดี ยอมาจาก Compact Disc ถูกคิดคนและพัฒนาโดย Philips เปนสื่อจัดเก็บขอมูลประเภท จานแสงสําหรับ CD ขนาดเสนผาศูนยกลาง 12 ซม. บรรจุขอมูลได 650 หรือ 700 เมกะไบต หรือ เก็บขอมูลเสียงไดนาน 74-80 นาที CD drive อุปกรณที่ใชสาํ หรับอานขอมูลในแผนซีดี CD-R อุปกรณที่ใชสาํ หรับอานและบันทึกขอมูลในแผนซีดี CD-ReWritable Media คํายอ CD-RW คือแผนซีดีที่สามารถใชบันทึกขอมูลซ้ํา ๆ ได CD-ROM (Compact Disc, Read-Only Memory) แผนซีดีชนิดทีส่ ามารถใชอานขอมูลในแผนไดอยางเดียว ไมสามารถบันทึกหรือเปลี่ยนแปลงขอมูล ใด ๆ ไดอีก Channel ชองทางการสื่อสารระหวางเครื่องอุปกรณสองเครื่อง Chroma สีที่เปนองคประกอบของภาพถาย (พิกเซล) ซึ่งคาของ Chroma มาจากคาของ Staturation + Hue Chromatic adaption อุปกรณแกความคลาดของสี, ลักษณะการทํางานคลายกับฟลเตอร Clip Art ภาพ, แผนภูม,ิ แผนที,่ ไดอะแกรม และภาพลายเสนตาง ๆ เปนตน ที่สามารถนํามาแทรกไวใน เอกสาร ถูกจัดเก็บไวเปนหมวดหมูใ นรูปของ ซีดี-รอม หรือในเวบไซตตาง ๆ
367 CMOS (Complementary Metal-Oxide Semiconductor) แผนชิพแรมชนิดหนึ่ง สรางขึ้นจากวัสดุกงึ่ ตัวนําชนิด metal-oxide ซึ่ง CMOS จะกินไฟนอยมาก, สําหรับการถายภาพดวยกลองดิจิตอล CMOS จะทําหนาที่ในการรับภาพคลายการทํางานของ CCD แตราคาจะถูกกวานํามาใชในกลองดิจิตอล เปนรายแรก โดย Canon CK CMS (Color Matching System) (Color Management System) โปรแกรมหรืออุปกรณที่ถูกออกแบบมาเพือ่ ทําการเทียบสีใหไดผลที่ถูกตองตางกัน ระหวางอุปกรณที่ แตกตางกัน เชนจอคอมพิวเตอรกับภาพที่พมิ พออกมาจากเครื่องพิมพ เปนตน CMY (Cyan, Magenta, Yellow) แมสีที่ใชในการพิมพ 3 สี คือไซแอน (ฟา) มาเจนตา (มวงแดง) และเหลืองซึ่งเมื่อผสมในอัตราที่เทากันแลวจะไดสีดํา CMYK (Cyan, Magenta, Yellow, Black) โหมดที่ใชสนการพิมพภาพโดยเครื่องพริน้ เตอรสี หรือคาสีที่ใชในการพิมพระบบออฟเซ็ทของโรง พิมพ มี 4 สี คือ ไซแอน(ฟา), มาเจตตา (มวงแดง) เหลือง และดํา Color correction การแกส,ี การแกไขหรือการเพิ่มสีเขาไปในภาพ Color Wheel อุปกรณสําหรับการเลือกสีที่มีความกลมกลืนกัน ทําใหงา ยตอการแยกแยะสี และสวนผสมของสีนั้น ๆ CompactFlash card คํายอ CF เปนการจัดเก็บขอมูลหรือภาพถายดวยหนวยความจําภายนอกชนิดถอดออกได มีลักษณะ เปนแผนการดขนาดเล็ก มีความจุใหเลือกหลายขนาดตั้งแต 8 MB จนถึง 1 GB ใชในกลองดิจติ อล หลายยีห่ อเชน Nikon Canon Pentax Kodak ฯ Compression การบีบอัดขอมูล คือ กระบวนการที่ทําใหขอมูลมีขนาดที่เล็กลง เพื่อจะไดใชเนือ้ ที่ในการจัดเก็บ นอยลงหรือใชเวลาในการจัดทํานอยลงดวยในกลองดิจติ อลทุกแบบจะเลือกโหมดการบีบอัด ขอมูลภาพ
368 ได 2-3 ระดับซึ่งขอมูลในแบบรูปภาพหรือเสียงสามารถลดขนาดลงไดหลายเทา แตจะทําใหมกี าร สูญเสียขอมูลไปบางสวน จึงทําใหคุณภาพของรูปภาพหรือเสียงนั้นลดลงไปดวย Continous Tone ภาพที่มีโทนสีที่ตอเนื่องกันจากสวนสวางไปจนถึงสวนมืด หากมีระดับขั้นของการไลโทนมาก ภาพ ก็จะดูสมจริงเหมือนกับภาพที่มองเห็นในธรรมชาติ Contrast ความเปรียบตาง คือ ความแตกตางระหวางสวนสวาง และสวนมืดของวัตถุในภาพ คอนทราสทจะ มากหรือนอยเปนผลมาจากลักษณะของแสง, สีของวัตถุ, แสงฟุงและแฟลรของเลนสหรือ คุณภาพ ของเลนส เปนตน CPU (Central Processing Unit) หนวยประมวลผลกลาง เปนสวนที่สําคัญที่สุดของคอมพิวเตอร ทําหนาที่ควบคุม ประมวลผล และ การทําการสั่งงาน เทียบไดกับการทํางานของสมองมนุษย Cropping tool เปนเครื่องมือที่ใชสําหรับทําการตัดสวนสิง่ ที่ไมตองการออกไป เพื่อใหไดภาพในแบบที่ตองการ
D Data ขอมูล ซึ่งเปนคํานิยมทีใ่ ชเรียกทุก ๆ สิ่งที่สามารถนําเขามาหรือ นําออกไป หรือใชในการ ประมวลผลในคอมพิวเตอรได ซึ่งขอมูลทั้งหมดนัน้ จะตองเปนขอมูลในแบบดิจิตอลเทานั้น ซึ่งอาจ หมายถึง บิตหนึ่งบิต อักขระหนึ่งตัว ขอความทั้งหมดในเอกสาร หรือแฟมหนึ่งแฟม เปนตน DC Cameras เปนกลองดิจิตอลในระดับลางของ Kodak ซึ่งกลองดิจิตอลในระดับนี้จะมีความละเอียดของจํานวน พิกเซลที่ต่ํากวากลองในระดับมืออาชีพที่ผลิตโดย Kodak โดยกลองในตระกูล DC ของ Kodak นีจ้ ะ มีราคาถูก ในระดับไมกพี่ ัน จนถึงระดับหมื่นบาท
369 DCS Cameras เปนกลองดิจิตอลในระดับสูง (ไฮเอนด) ของ Kodak ซึ่งมีความละเอียดที่สูงมากในระดับหลายลาน พิกเซล มีทั้งแบบกลอง SLR และ ดิจิตอลแบค สําหรับกลองขนาดกลาง ซึ่งมีราคาที่สูงมากในระดับ หลายแสนบาทเลยทีเดียว Default setting คาหรือตัวเลือกที่คอมพิวเตอรหรือกลองดิจิตอลกําหนดไวจากโรงงาน ผูใชสามารถเปลี่ยนแปลงได ตามที่ตองการ Densitometer เครื่องมือที่ใชวัดปริมาณของแสง ซึ่งสามารถวัดไดทั้งแบบตกกระทบและแบบสะทอน Desktop Publishing การเตรียมตนฉบับสําหรับงานจัดทําสิ่งพิมพดวยคอมพิวเตอร เชน แผนพับ โปสเตอร หนังสือ หรือ นิตยสาร เปนตน โดยใชคอมพิวเตอร ซอฟทแวร และอุปกรณอื่น ๆ เชน เครื่องพิมพ สแกนเนอรฯ Digital สัญญานอิเล็กทรอนิคสที่แสดงออกมาเปนตัวเลข เชน ระบบดิจิตอลในคอมพิวเตอรประกอบไปดวย เลขฐาน 2 ไดแกเลข 0 และเลข 1 Digital back ชุดอุปกรณสําหรับบันทึกภาพดิจิตอลใชตอ เขากับกลองถายภาพขนาดกลางหรือกลองวิวแทนแมก กาซีนฟลม ทําใหถายภาพแบบดิจิตอลได โดยมีสายอินเทอรเฟสตอเชื่อมกับคอมพิวเตอร เพื่อจัดเก็บ ภาพลงในฮารดดิสกและแสดงภาพบนจอมอนิเตอร แตมีดิจิตอลแบคบางยี่หอเชน Kodak มีจอภาพ มอนิเตอรและชองใสการดเพื่อจัดเก็บภาพในตัว Digital camera กลองดิจิตอล คือ กลองที่ใชอิมเมจเซ็นเซอร (เชน CCD หรือ CMOS) ในการรับภาพแทนการใช ฟลม โดยแปลงสัญญาณจากแสงใหเปนดิจิตอล แลวจัดเก็บในแผนการดขนาดเล็ก มีจอมอนิเตอร สําหรับเปดชมภาพที่ถายไปแลว สามารถถายโอนไปยังเครื่องคอมพิวเตอรไดทันที เพื่อใชงานตาง ๆ เชน พิมพภาพลงบนกระดาษ หรือสงไปยังที่ตาง ๆ ทางอีเมล
370 Digital lmage รูปภาพดิจิตอล ประกอบขึ้นดวยพิกเซลที่มีลักษณะเปนรูปสี่เหลี่ยม จํานวนพิกเซลที่มากทําใหภาพมี ความคมชัดเมือ่ ขยายภาพใหมีขนาดใหญ DPOF (Digital Print Order Format) ไฟลฟอรมแมทรูปแบบหนึ่งที่สามารถกําหนดจํานวนภาพที่ตองการพิมพ หลังจากถายภาพไปแลว เมื่อนําไฟลภาพไปพิมพดว ยเครื่องพิมพที่มีระบบ DPOF จะทําใหพมิ พภาพไดตามจํานวนที่กําหนด เอาไวโดยผูถายภาพ Digital Projector อุปกรณที่นํามาเชื่อมตอกับคอมพิวเตอรสาํ หรับฉายภาพที่ปรากฏบนหนาจอ จอภาพ
คอมพิวเตอรไปยัง
Digital Zoom ระบบการซูมภาพในกลองดิจิตอลแบบคอมแพค โดยการตัดสวน (Crop) บริเวณสวนกลางของภาพ กลองบางรุนจะขยายภาพที่ถกู ตัดสวนนี้ใหมีขนาดใหญเทากับความละเอียดสูงสุดของกลองรุนนั้น คุณภาพทีไ่ ดจงึ ไมเทียบเทากับออฟติคัลซูม แตกลองบางรุนตัดสวนภาพโดยที่ไมเพิ่มความละเอียด ขนาดภาพทีไ่ ดจึงเล็กลงตามไปดวย แตคณ ุ ภาพความคมชัดยังเทาเดิม Digitization การแปลงใหเปนดิจิตอล ในทางคอมพิวเตอรไดแก การเปลี่ยนสัญญาณใหอยูในระบบ binary คือ เลข 0 และ 1 Disc แผนดิสก ใชบันทึกหรืออานขอมูลและ information มีลักษณะเปนแมเหล็กวาวแสง บันทึกขอความ หรืออานขอความจากแผนดิสกไดโดยการใชแสงเลเซอร บางทีเรียกวา แผนเลเซอรดิสก Disk แผนดิสกที่ใชกับคอมพิวเตอร ซึ่งมีลักษณะเปนแผนโลหะ (ฮารดดิสก) หรือ แผนไมลา (ฟลอปป ดิสก) เคลือบดวยสารแมเหล็ก สามารถใชเก็บขอมูลและ information ในรูปของดิจิตอล ลบขอมูล ทิ้งแลวบันทึกใหมได หากเกิดความเสียหายขอมูลก็จะหายไปดวย
371 Dithering วิธีการทําใหภาพจากจอภาพหรือเครื่องพิมพ มีสีหรือระดับของสีมากขึ้น โดยการนําจุดสีที่มีสีตางกัน มาอยูใกลกนั เพื่อใหตามนุษยมองเห็นเปนสีผสม Download-computer การบรรจุลง : การถายโอนขอมูลจากเครื่องคอมพิวเตอรหรือเครื่องใหบริการ (เชิรฟเวอร) มายังเครื่อง ที่กําลังใชงาน หรือเครื่องรับบริการ โดยผานระบบสื่อสารเชน อินเตอรเนท Download-camera การถายโอนภาพจากกลองดิจิตอลไปยังอุปกรณอื่น เชน คอมพิวเตอร โดยใชไดรเวอรที่ใหมาพรอม กับตัวกลอง หรือถายโอนผานซอฟทแวรของกลองที่ออกแบบมาโดยเฉพาะ DMax (Maximum Density) ชวงโทนมืดทีส่ ุดของภาพทีส่ ามารถบันทึกได แสดงเปนตัวเลข เชน 3.5 หรือ 4.0 ยิง่ มากยิ่งดี DMin (Minimum Density) ชวงโทนสวางที่สุดของภาพที่สามารถบันทึกได ตัวเลข 0 คือสีขาว DPI (Dots Per Inch) จุดตอนิว้ : หนวยยแสดงความละเอียดที่บอกถึงจํานวนจุดที่เครื่องพิมพสามารถพิมพหรือแสดง ไดใน หนึ่งนิว้ Drag and drop ลากแลวปลอย : คือการยายหรือเลื่อนตําแหนงโดยการลากเมาส และเมื่อตัวชี้เมาสกับไฟลหรือภาพ มาถึงตําแหนงใหมก็ปลอยปุม เมาส ใชในการกอปปไฟลหรืออื่น ๆ Driver โปรแกรมขับอุปกรณ : ซอฟทแวรที่ชว ยใหคอมพิวเตอรและโปรแกรมตาง ๆ สามารถสื่อสารและ ทํางานรวมกันได
372 DVD (Digital Versatile Disk) แผนดิสกจดั เก็บขอมูล ลักษณะคลายกับแผนซีด-ี รอม แตจัดเก็บขอมูลไดมากกวา ความจุสูงสุด 17.08 GB
E E-mail ยอมาจาก electronic mail คือระบบที่ชวยใหผใู ชสามารถสงขาวสารถึงกันทั้งขอความ รูปภาพ เสียง หรืออื่น ๆ โดยผานทางเครื่องคอมพิวเตอรที่เชื่อมตอในระบบสื่อสารหรือเครื่อขายที่เรียกวา อินเตอร เนท Effective ขนาดภาพทีไ่ ดจริงจากเซ็นเซอรภาพของกลองดิจิตอล โดยทั่วไปจะเล็กกวาความละเอียดของ เซ็นเซอรภาพ เชน เซ็นเซอรภาพความละเอียด 4.13 ลาน พิกเซล แตขนาดภาพใหญสุดที่ไดคือ 2272 x 1704 พิกเซล หรือ 3.87 ลานพิกเซล EPS (Encapsulated PostScript) การประมวลผลของภาพกราฟฟก ในรูปแบบโพสคริปท จากโปรแกรมกราฟฟกตาง ๆ นิยมใชกับ งานสิ่งพิมพระบบออฟเซท Ethernet อีเทอรเน็ต : มาตรฐานที่กําหนดรูปแบบโพรโทคอล และวิธีการสงสัญญาณในระบบเครือขายแลนที่ เชื่อมตอแบบบัส มีความเร็วสูง คิดคนโดย Xerox ในป 1970 และ เปนมาตรฐานในคอมพิวเตอรแอป เปล แมคอินทอช Exif (Exchangable image format) รูปแบบของไฟลฟอรมแมทที่ใชในการจัดเก็บภาพของกลองดิจิตอล เปนมาตรฐานในฟอรแมท TIFF หรือ JPEG มีการพัฒนาเวอรชั่นใหม ๆ อยางตอเนื่องเพื่อสนับสนุนการทํางานที่มปี ระสิทธิภาพมาก ขึ้น Export สงออก : แปลงขอมูล หรือสารสนเทศที่ใชในระบบหนึ่งหรือโปรแกรมหนึ่งใหอยูใ นรูปแบบที่ สามารถนําไปใชในระบบอื่นหรือโปรแกรมอื่นได
373
F Fiber Optics เสนใยแกวนําแสง : วิทยาการที่เกี่ยวกับการนําเอาเสนใยแกว หรือเสนใยพลาสติกชนิดพิเศษ มาใช ในการสงขอมูลดิจิตอล มีความเร็วสูงมาก แตคาใชจายก็สูงเชนกัน File แฟม : รูปแบบการเก็บขอมูลดิจิตอลที่มีการกําหนดตําแหนงเริ่มตน และตําแหนงสิ้นสุด รวมทั้งตั้งชื่อ เพื่อใหสามารถระบุถึงได File Format รูปแบบหรือโครงสรางของแฟมขอมูล ซึ่งกําหนดเอาไวในขณะทีถ่ ูกจัดเก็บไว และในขณะที่ถูก แสดงออกมาทางจอภาพ หรือถูกพิมพออกมาเปนฮารดกอปป เชน รูปภาพดิจิตอล เปนตน ในกลอง ดิจิตอลมักใชไฟล ฟอรแมท JPEG หรือ TIFF กลองบางรุนมีฟอรแมท RAW ซึ่งเปนรูปแบบที่ ออกแบบมาโดยเฉพาะของกลองแตละยีห่ อ File Server เครื่องบริการแฟมขอมูล เปนคลังเก็บแฟมขอมูลอยางหนึ่งในเครือขายแลนเครื่องบริการแฟมขอมูล จะทําใหบรรดาผูใชขอ มูลทั้งหลายสามารถเขาถึงเครือจขายไดทกุ คนที่ตอ งการใชบริการ Film Recorder อุปกรณสําหรับแปลงไฟลดจิ ิตอลไปเปนฟลม (บันทึกลงในฟลม) Filter/Image Senser แผนกรองแสงที่ใชบังหนาเซ็นเซอรภาพ หากเปนแบบ IR จะใชกรองแสงอินฟราเรด ทําใหไดภาพที่ มีความคมชัดสูง อีกแบบคือ Anti-aliase ทําใหภาพดูนุมนวลเปนธรรมชาติโดยเกลี่ยพิกเซลใหมีสี ใกลเคียงกัน Filter/Optical แผนกรองแสง ทําจากวัสดุประเภทแกว, พลาสติกหรือเจลาติน ใชโดยการสวมเขากับดานหนา หรือ ดานทายเลนสเพื่อผลพิเศษตามชนิดของฟลเตอรที่ใช
374 Filter/Software โปรแกรมที่ชวยใหคณ ุ เปลี่ยนแปลงภาพตนฉบับ ใหเปนภาพพิเศษไดอยางรวดเร็ว เชนการเปลี่ยน โทนสีบิดเบือนภาพ ปรับภาพใหคมชัด หรือเบลอ เปนตน FireWire การเชื่อมตอของขอมูลดิจิตอลที่มีความเร็วสูง สามารถรองรับการเชื่อมโยงขอมูลที่มีอัตราเร็วถึง 400 Mbps. ซึ่งถูกพัฒนาโดยบริษัท Apple Computer ภายใตมาตรฐาน IEEE1394 (Sony เรียกวา Hink) อินเทอรเฟสแบบนี้ใชในกลองดิจิตอล SLR ระดับสูง และในดิจิตอลแบ็ค สวนคอมพิวเตอรมีในพิธี บางรุน และแอปเปล แมคอินทอชทุกรุน FTP (File Transfer Protocol) เอฟทีพี : โพรโทคอลที่ใชในการถายโอนแฟมจากเครื่องคอมพิวเตอรเครื่องหนึ่ง ไปยังอีกเครื่องหนึ่ง บนเครือขายอินเตอรเนท Flash memory หนวยยความจําขนาดเล็ก ซึง่ มีสวนที่ใชบนั ทึกขอมูลเรียกวา Solid State Chips หนวยความจําแบบ นี้สามารถบันทึกขอมูลลงไปไดโดยทีไ่ มตองพึ่งพาแบตเตอรี่ ขอมูลไมมีการสูญหายเมื่อเปดสวิตช อุปกรณที่ใช ถูกออกแบบมาใหมีขนาดเล็กเหมือนการด สามารถนําไปใชกับกลองดิจิตอลเพื่อ บันทึกภาพหรือนําไปใสในเครื่องคอมพิวเตอรเพื่อถายโอน หรือกอปปภาพในรูปแบบที่เรียกวา แมมมอรี่การด ซึ่งในกลองดิจิตอลแตละยี่หอจะใชแตกตางกัน เชน CompactFlash, SmartMedia, MemoryStick, SD/MMC, xD Picture Card Flat Bed Scanner (Optical Xcanner) เครื่องสแกนภาพโดยใชแสง เปนเครื่องมือนําขอมูลเขา (input) อยางหนึ่ง ซึ่งใชแสงไปกระตุน อุปกรณใหกวาดลําแสงไปบนกระดาษหรือวัสดุอื่นเพื่อใหแปลความหมายของลักษณะความมืด และ ความสวางใหเปนสัญญาณดิจิตอล ควบคุมการทํางานโดยซอฟทแวรในคอมพิวเตอร Floppy Disk สื่อเก็บขอมูลที่มีจานแผนแมเหล็กชนิดโคงงอได อยูภ ายในแผนพลาสติกแข็ง (ชนิด 3.5 นิ้ว) ในการ ใชงาน ตองเสียบไวในชองเสียบของฟล็อปปดิสกไดรวจึงจะสามารถนํามาอานหรือบันทึกขอมูลลง ไปได แผนฟล็อปปดิสกชนิด 3.5 นิ้ว จะมีความจุขอมูล 1.44 เมกกะไบต
375
G GIF File Format รูปแบบหนึ่งของไฟลภาพดิจติ อล มีการบีบอัดขอมูลใหมีขนาดที่เล็กมาก แตจัดเก็บสีไดเพียง 256 สี ภาพที่ไดจึงมีคุณภาพดอยกวา JPEG ไมนยิ มใชกับภาพถาย แตเหมาะกับภาพประกอบเวบเพจ เพราะ ไฟลที่มีขนาดเล็กทําใหการโหลดภาพรวดเร็วกวา Gigabyte คํายอ GB มีคาเทากับ 1024 MB Gray Scale อัตราสวนสีเทา : อัตราสวนของโทนสีเทา ซึ่งมีการไลระดับความออนแก ที่อยูระหวางสีขาวกับสีดํา
H Halftone Image การสรางภาพใหมีระดับสีตาง ๆ อยางตอเนื่อง ดวยการใชจุดสีที่มีขนาดตางกันหรือมีความหนาแนน ของจุดตางกัน Hard Disk, Hard Drive อุปกรณจัดเก็บขอมูล มีจานวงกลมที่เคลือบดวยเมกเนติกที่มีความไวแสงโดยมีหวั ที่ใชบันทึกและ อานขอมูลจากจานดิสก จัดใหอยูในเครื่องคอมพิวเตอรสําหรับเก็บขอมูลตาง ๆ หรือจะใชแบบ ภายนอกก็ได โดยมีกลองใสฮารดิสกและชองตอเชื่อมกับคอมพิวเตอร ปจจุบันพัฒนาใหมีขนาดเล็ก เชนแบบ พีซกี ารด หรือขนาดเล็กเทาการด CF เรียกวา Microdrive คิดคนโดย IBM Hardware ฮารดแวร : สวนเครื่อง, สวนอุปกรณ หรือสวนประกอบของระบบคอมพิวเตอรที่สามารถเห็นหรือจับ ตองได เชน จอภาพ คียบอรด และเครื่องพิมพ HDTV มาตรฐานใหมของโทรทัศน ที่มีความคมชัดสูง ชนิด 1,125 เสน
376 Histogram กราฟแสดงโทนภาพดิจิตอล โดยมีความละเอียดในแนวนอน 256 ขั้น ตั้งแตชวงโทนที่มืดสุดจนถึง สวางที่สุด แนะแนวตั้งแสดงจํานวนของพิกเซลใชในการบอกคุณภาพของภาพถายดิจิตอลได มักจะ มีในการแสดงภาพบนจอมอนิเตอรของกลองดิจิตอลทั่ว ๆ ไป และเปดดูไดจากซอพทแวรตาง ๆ Hue โทรสี สามารถปรับเปลี่ยนไดจากซอพทแวรเชน Adobe Photoshop
I Icon รูปภาพหรือสัญลักษณขนาดเล็กบนหนาจอคอมพิวเตอร ที่ใชแทนคําสั่งหรือขอมูลคาง ๆ เชน แฟม และดิสกเพื่อทําใหผูใชสามารถจดจํา และเรียกใชไดงาย IEEE1394 ดู FireWire i-Link ดู FireWire Image Pac รูปแบบไฟลทถี่ ูกออกแบบมาโดยเฉพาะ เพื่อเก็บภาพทีม่ ีคุณภาพสูงใน CD ซึ่งปจจุบันใชในการทํา สิ่งพิมพ, วิทยาศาสตร และนํามาประยุกตใชในการคา Image Resolotion ความละเอียดของภาพ ซึ่งวัดจากจํานวนพิกเซลตอหนึง่ หนวยความกวางของภาพ เชน พิเซล/นิ้ว, พิก เซล/มิลลิเมตร เปนตน Import การนําขอมูลหรือสารสนเทศที่สรางจากระบบอื่นหรือโปรแกรมอื่นมาใชในระบบหรือโปรแกรมที่ กําลังทํางานอยู เชน การนําเอาภาพถายดิจติ อลอิมพอรทมาใชในโปรแกรม Photoshop เปนตน
377 Ink-jet Printer เครื่องพิมพระบบอิงคเจ็ต : เปนเครื่องพิมพที่มีหัวพิมพประกอบไปดวยรูเล็ก ๆ จํานวนมาก และใน เวลาที่พิมพน้ําหมึกจะถูกพนออกมาทางรูเล็ก ๆ เหลานี้ เพื่อทําใหเกิดเปนตัวหนังสือหรือรูปภาพบน กระดาษ Interface สายสัญญาณเชื่อมแตระหวางอุปกรณสองอยาง เชน กลองดิจิตอลกับคอมพิวเตอร เพื่อใหสื่อสารกัน ได Internet/WWW อินเตอรเนท : ระบบเครือขายที่ประกอบไปดวยคอมพิเตอรในที่ตา ง ๆ ทั่วโลกซึ่งเชื่อมตอทาง โทรศัพท ทั้งแบบมีสายและไรสาย มีบริการตาง ๆ มากมาย เชน การสงอีเมล การคนหาขอมูล ขาวสารตาง ๆ จากเวบไซต และการรับสงขอมูล เปนตน Interpolation การเพิ่มขนาดภาพใหใหญขึ้นโดยเพิ่มจํานวนของพิกเซล IrDA ยอมาจาก The Infrared Data Assosiation ซึ่งเปนสถาบันที่คิดคนการสงผานขอมูลระหวางอุปกรณ อิเล็กทรอนิกสหรือดิจิตอล โดยไมตองใชสาย ISO คาความไวแสงของเซ็นเซอรภาพ โดยเทียบกับคาความไวแสงของฟลม ใชหนวยวัดเปน ISO ความ ไวแสงที่สูงขึน้ จะทําใหภาพปรากฎ Noise มากขึ้นตามลําดับ สวนใหญกลองดิจิตอลจะมีคุณภาพดี และมี Noise นอยที่สุดที่คาความไวแสงต่าํ สุด J Jaz Drive อุปกรณบันทึกขอมูลมีคุณสมบัติคลายกันกับ Zip Drive แตสามารถเก็บขอมูลไดถึง 1000 เมกกะ ไบท หรือ 1 Gigabyte
378 JPEG Compression JPEG ยอมาจาก Joint Photographic Experts Group ซึ่งเปนมาตรฐานสําหรับการเก็บขอมูลภาพที่ ไดผานการบีบอัดขอมูลแลว โดยเลือกบีบอัดไดหลายระดับ ยิ่งบีบอัดมากเทาใดขนาดไฟลจะเล็กลง ไปตามลําดับ ซึ่งคุณภาพจะลดลงตามไปดวย
K Kilobyte กิโลไบท : ใชตัวตอวา KB มีคาเทากับ 1024 ไบท
L LAN (Local Area Natwork) เปนเครือขายที่ประกอบดวยเครื่องคอมพิวเตอรเชื่อมตอกันภายในพืน้ ที่หนึ่งที่มีอาณาบริเวณไมกวาง เชน ในหองหรือในตึกเดียวกัน Laser Printer เครื่องพิมพเลเซอร : เครื่องพิมพที่พิมพดวยหลักการแบบเดียวกับเครื่องถายเอกสาร กลาวคือเมื่อ เครื่องพิมพรับขอมูลที่จะพิมพจากคอมพิวเตอรแลว ก็จะนําขอมูลนี้ไปควบคุมกระจก เพื่อสะทอน แสงเลเซอรใหตกบนดรัมไวแสงและเกิดเปนภาพ ซึ่งภาพนีจ้ ะถูกแปลงเปนประจุไฟฟาเพื่อใหดดู จับ ผงหมึกได จากนั้นเครื่องพิมพก็จะปอนกระดาษที่ประจุไฟฟาสถิตแลวใหกลิ้งผานดรัมเพื่อดึงผงหมึก จากดรัมและเกิดเปนภาพขึน้ ขั้นตอนสุดทายกระดาษจะถูกทําใหรอ น เพื่อใหผงหมึกติดแนนกับ กระดาษ LCD Display/LCD Monitor จอภาพหรือจอมอนิเตอรที่ใชแสดงภาพถายที่ถายไปแลวในกลองดิจติ อลสามารถแสดงสีสันและ รายละเอียดไดครบถวน สามารถใชในการตรวจสอบความผิดพลาดของภาพถายไดทนั ที และยังใช ในการแสดงเมนูตาง ๆ อีกดวย สําหรับกลองที่มีชองมองภาพแบบออฟติคัล วิวฟายเดอร จะเลือกปด จอภาพไดเพื่อประหยัดแบตเตอรี่ LCD Panel ชองหนาตางสําหรับแสดงผลการใชงานของฟงกชั่นการถายภาพ ซึ่งจะใชเปนการควบคุมและสัง่ งาน โดยดูผลการปรับตั้งระบบการทํางานตาง ๆ ผานจอ LCD นี้
379 Lens สวนที่ใหแสงผานไปยังเซ็นเซอรภาพโดยรวมแสงใหปรากฎเปนภาพถายที่คมชัด ในกลองดิจติ อล แบบคอมแพคมักใชเลนสซูมที่มี กําลังขยาย 3-4 เทา สวนกลองดิจติ อล SLR ชนิดถอดเปลี่ยนเลนส ไดจะมีเลนสใหเลือกใชมากและคุณภาพทีด่ ีกวา Lithium-ion battery บางครั้งเรียก Lion เปนแบตเตอรี่ที่ใชเทคโนโลยี Lithium-ion ใหกาํ ลังไฟสูงใชไดนาน แตราคาแพง กวาแบตเตอรีท่ ั่ง ๆ ไป ขอดีคือชารจไฟใหมไดตลอดเวลาที่ตอ งการโดยไมมีผลเสียตอแบตเตอรี่ LPI (Line per Inch) ความถี่ของเสนในแนวตั้งและแนวนอนตอหนึ่งนิว้ ที่แสดงบนจอภาพ ความถี่ของจุดหรือพิกเซล นิยมใชในทางการพิมพออฟเซ็ท
ปจจุบันใชเปนหนวยยวัด
M Macro : Photo โหมดการถายภาพอยางหนึ่ง ชวยใหถายภาพไดใกลกวาปรกติ ทําใหถายภาพสิง่ ที่มีขนาดเล็กได กลองบางตัวถายภาพในโหมดมาโครไดใกลสุดเพียง 1 เซ็นติเมตรเทานัน้ Marquee เครื่องมือสําหรับใชในการ Selection ภาพ ซึ่งคุณสามารถเลือกพื้นที่ในรูปสี่เหลี่ยม, วงกลม ซึ่งเลือก ไดจากมุมใดมุมหนึ่ง หรือจากจุดศูนยกลางก็ไดเมื่อตองการ Croppping, ตัดสวนภาพ (Cutting) เปน ตน Megabyte (MB) มีคาเทากับ 1,048,576 ไบท มักจะพูดโดยประมาณวา หนึ่งลานไบท Megapixel (MP) มีคาเทากับ 1,000,000 พิกเซล มักใชคําวา หนึ่งลานพิกเซล
380 Memroy Card สื่อที่ใชในการจัดเก็บภาพของกลองดิจิตอล สามารถถอดออกได มีความจุใหเลือกตั้งแต 2 MB จนถึง 1 GB เชน CompactFlash, Microdrive, SmartMedia, Memory Stick, xD และ SD/MMC กลองบางรุน ใชการดแบบ PCMCIA หรือ PC Card Microdrive ฮารดดิสกขนาดเล็กที่พัฒนาโดย IBM มีขนาดเล็กเทากับการด Compact-Flash ใชไดกับกลอง ดิจิตอล มีความจุสูงสุด 1 GB Mode-camera ระบบการทํางานของกลองดิจิตอลแบบตาง ๆ Mode-software การปรับเปลี่ยนรูปแบบของภาพดิจิตอลดวยซอฟทแวร เชน การเปลี่ยนสี RGB, CMYK, Greyscale เปนตน Modem (Modulator/DEModulator) อุปกรณที่อยูภ ายในหรือภายนอก ใชแปลงสัญญาณดิจิตอลในคอมพิวเตอรไปเปนระบบอนาล็อก เพื่อสงผานสายโทรศัพทธรรมดาไปยังคอมพิวเตอรปลายทาง ซึ่งมีโมเด็มสําหรับแปลงกลับใหเปน ดิจิตอล ซึ่งแสดงผลไดเหมือนขอมูลที่สงมาจากตนทาง หากตองการใหการรับสงเร็วขึ้น จะมีระบบ อื่นที่ไมใชสายโทรศัพทธรรมดาเชน ISDN หรือ Fiber Optic แตคาใชจายจะสูงมากขึ้นตามลําดับ Morphing การสรางผลพิเศษในภาพเคลือ่ นไหวและวีดีโอ Multimedia สื่อผสม เปนวิธีการหรือรูปแบบการนําเสนอสารสนเทศที่เกิดจากการผสมผสานกันของเสียง ภาพนิ่ง และภาพเคลื่อนไหว
381
N Ni-MH (Nickel Metal Hydride Battery) เปนแบตเตอรีท่ ี่แนะนําอยางยิ่งสําหรับใชงานกับกลองดิจิตอล ซึ่งแบตเตอรี่ชนิดนีใ้ หพลังงานมากกวา แบตเตอรี่แบบ นิเกิลแคดเมี่ยมถึง 50% และยังสามารถชารจไฟใหมไดมากกวา 500-1000 ครั้ง สามารถชารจไฟไดรวดเร็วและใชงานไดยาวนานกวาแบตเตอรี่ทั่วไป NiCd (Nickel Cadmium Battery) แบตเตอรี่ชนิดชารจไฟใหมได พบไดในแบตเตอรี่ AA หรือ AAA ทั่วไปชารทไฟใหมได 500 – 1000 ครั้ง แตถาแบตเตอรี่ยังไมหมด หากนําไปชารจไฟ จะเกิดผลทําใหแบตเตอรี่เสื่อม ตองลางไฟที่คาง อยูจนหมดเสียกอน โดยกดปุม Discharged ที่เครื่องชารจ Noise จุดสีที่ไมพึงประสงคที่เกิดขึน้ ในภาพถายดิจิตอล มักเกิดขึ้นเดนชัด เมื่อปรับความไวแสง ISO ให สูงขึ้น หรือเมื่อถายภาพดวยความเร็วชัตเตอรต่ํา NTSC ระบบวีดีโอชนิด 525 เสน 30 เฟรม/วินาที สวนใหญถูกใชงานในประเทศสหรัฐอเมริกาและญี่ปนุ
P PAL ระบบวีดีโอชนิด 625 เสน 25 เฟรม/วินาที สวนใหญถกู ใชงานในทวีปยุโรป รวมทั้งในประเทศไทย ก็ใชระบบนี้ PC เปนคํายอของ Personal Computer ซึ่งหมายถึงคอมพิวเตอรสวนบุคคล PCMCIA เปนคํายอของ Personal Computer Mamory Card International Association เปนอุปกรณสําหรับ จัดเก็บขอมูลชนิดหนึ่ง ที่ถือเปนมาตรฐานและไดรับการยอมรับมานาน เรียกอีกอยางหนึ่งวา PC Card ใชไดกับคอมพิวเตอรแบบโนตบุคทั่ว ๆ ไป ที่มีชองสําหรับใสการดแบบนี้
382 Peripheral อุปกรณที่นํามาเชื่อตอกับคอมพิวเตอรและคอมพิวเตอรสามารถควบคุมหรือทํางานรวมกันได พริ้นเตอร, โมเด็ม, สแกนเนอร เปนตน
เชน
Photo CD เปนทางเลือกหนึ่งในการนําภาพถายจากฟลมมาแปลงเปนภาพดิจิตอลเพื่อใชรวมกับคอมพิวเตอร โดยอานจากแผนซีดีผานเครื่องอานโฟโตซีดีที่ตอเชื่อมกับคอมพิวเตอร รวมทั้งนําไปเปดชมภาพจาก โทรทัศนไดโดยผานเครื่องเลนโฟโตซีดี หรือเครื่องเลนซีดีที่ระบุวาเลนโฟโตซดี ี ได PhotoNet ภาพถายทีใ่ หบริการทางอินเทอรเน็ต PIC, PICT ไฟลฟอรมแมทแบบมาตรฐานของรูปภาพ พัฒนาโดย แอปเปลคอมพิวเตอรรองรับภาพสี RGB ที่มี หนึ่งแชนแนล Pixel (PlCture Element) จุดเล็ก ๆ บนภาพ ซึ่งแตละจุดจะไดรับการกําหนดสีเพียงสีเดียว เพือ่ ใหทั้งหมดประกอบกันขึน้ เปน ภาพ ถามีพิกเซลมากหมายถึงภาพละเอียดมาก Plug and Play ตอแลวใช : ความสามารถของเครื่องคอมพิวเตอรและอุปกรณพอพวง ซึ่งเมื่อนํามาตอเขาดวยกันแลว เครื่องคอมพิวเตอรก็รูจักและสามารถใชงานไดทันที POTS เปนคํายอของ Plain Old Telephone Service ซึ่งใชสําหรับเชื่อมตอกับคอมพิวเตอรเพื่อทําการ ออนไลน โดยผานทางโมเด็ม PPl (Pixels-per-inch) หนวยวัดความละเอียดของภาพบิดแมป
383
R RAM ยอมาจาก random access memory เปนหนวยความจําที่ใชเก็บขอมูล ซึ่งนอกจากจะนํามาอานได แลว ยังสามารถเปลี่ยนแปลงหรือบันทึกซ้าํ ได ขอมูลที่เก็บอยูในหนวยความจําชนิดนี้จะหายไป เมื่อ ไมมีแหลงจายไฟ RAW ไฟล ฟอรแมท ที่สามารถจัดเก็บขอมูลภาพดิจิตอลไดอยางครบถวน สมบูรณ อาทิ ขอมูลของสีที่ รองรับรูปแบบ RGB, CMYK หรือ Greyscale ภาพที่จัดเก็บในฟอรมแมทนี้ จะรักษาขอมูลตาง ๆ ไว สามารถแกไขไดทกุ อยางทั้งโทนภาพและสี ดวยซอพทแวรจากผูผลิตกลอง RGB แมสี 3 สี ไดแก สีแดง, สีเขียว และสีนา้ํ เงิน รวมกันเปนแสงสีขาว ใชในการแสดงผลทางหนาจอ คอมพิวเตอรและหนาจอโทรทัศน ROM รอม : ยอมาจาก read-only memory เปนหนวยความจําที่ใชเก็บขอมูล ซึ่งนํามาอานไดอยางเดียว ไม สามารถเปลี่ยนแปลงหรือบันทึกซ้ําได ขอมูลในรอมจะยังอยูแมไมมแี หลงจายไฟ
S Scanner สแกนเนอร : อุปกรณที่ใชในการนําภาพบนกระดาษมาใสไวในคอมพิวเตอร ดวยวิธีแปลงจุดสีบน ตําแหนงตาง ๆ ของภาพ ใหเปนขอมูลดิจิตอลแลวสงไปยังคอมพิวเตอร SCSI (Small Computor System Interface) สกัสซี : สวนตอเชื่อมแบบขนานความเร็วสูงที่ใชในการเชื่อมตอคอมพิวเตอรกับอุปกรณตอพวง เชน ฮารดดิสก และเครื่องพิมพ พอรท SCSI หนึ่งพอรทสามารถตออุปกรณได 7 อยาง โดยวิธีการ เชื่อมตอแบบสายโซเดซี ปจจุบันมีการพัฒนาไปหลากหลายรูปแบบ
384 Serial เรามักใชคําวา อนุกรม คือเรียงตามลําดับ ใชเปนมาตรฐานการเชือ่ มตออุปกรณในคอมพิวเตอรพีซี ทั่วไป แตความเร็วชากวาแบบอื่น ๆ เชน USB Self-timer คุณสมบัติหนึง่ ในกลองดิจติ อล ตองการใหกลองถายภาพได
ใชหนวงเวลาในกากรถายภาพอัตโนมัติ
บางรุนกําหนดเวลาที่
Smoothing คือการเฉลี่ยยคาพิกเซลที่อยูใ กลเคียงเพื่อใหภาพมีความกลมกลืนมากขึ้น Software ชุดคําสั่งที่ถูกเขียนขึ้นมาเพื่อสั่งใหคอมพิวเตอรปฏิบัติงานตามชิ้นงานที่ไดรับ เชน Word, Photoshop เปนตน Shutter ความเร็วในการตัดแสงที่ตกกระทบลงบน CCD ในกลองคอมแพคดิจติ อล ใชชัตเตอรอิเล็กทรอนิกส สวนกลองดิจติ อลแบบ SLR จะมีมานชัตเตอรแบบกลไกสําหรับปดกั้นแสงอยูหนาเซ็นเซอรภาพ กําหนดเวลาในการเปดปดโดยมีหนวยวัดเปนวินาทีควบคุมดวยระบบอิเล็กทรอนิกส การทํางานจะ สัมพันธกับคารูรับแสง เพื่อควบคุมแสงใหพอดี ทําใหภาพไมมดื หรือสวางเกินไป ความเร็วชัตเตอร สูงทําใหสิ่งที่มีการเคลื่อนไหวหยุดนิ่ง สวนความเร็วชัตเตอรต่ําจะทําใหสิ่งที่มีการเคลื่อนไหวพรามัว SLR (Single Lens Reflex) กลองถายภาพที่มองเห็นภาพในชองมอง ตรงกับภาพจริงที่ได โดยแสงที่ผานเลนสจะตกกระทบกับ กระจกสะทอนภาพแลวหักเหแสงไปยังปริซึม จากนัน้ สะทอนออกไปที่ชองมองภาพ เมื่อกดปุม ชัตเตอร กระจกสะทอนภาพจะดีดตัวขึ้น ใหแสงผานตรงไปยังเซ็นเซอรภาพ
T TIFF, TIF (Tagged Image File Format) ไฟล ฟอรแมท มาตรฐานที่ใชในการจัดเก็บภาพกราฟฟก ออกแบบโดย Aldus ซึ่งปจจุบันรวมเขา กับ Adobe และ Microsoft สามารถใชไดกับภาพสีและขาวดํา สามารถอานขอมูลภาพได จาก
385 คอมพิวเตอรทกุ ชนิด บางรูปแบบมีคุณสมบัติ LZW โปรแกรมไมสามารถเปดภาพแบบนี้ได
ซึ่งบีบอัดใหภาพมีขนาดเล็กลง
แตบาง
U Upgrade การปรับปรุงหรือเปลี่ยนแปลงทางดานฮารดแวรหรือซอฟทแวร เพื่อใหการทํางานมีประสิทธิภาพดี ขึ้น โดยทัว่ ไปหมายถึงคอมพิวเตอร หรือกลองดิจติ อลที่อัพเกรดโปรแกรมที่อยูในตัวกลอง หรือ Firmware ได ซึ่งจัดเก็บไวในหนวยความจําแบบที่ เรียกวา ROM USB (Universal Serial Bus) บัสอนุกรมสากล : ใชเชื่อมตอคอมพิวเตอรกับอุปกรณตอ พวงตาง ๆ รวมทั้งกลองดิจิตอลเพื่อโหลด ภาพ ตอสายหรือถอดสายไดโดยที่คอมพิวเตอรยังเปดทํางานอยู สามารถถายโอนขอมูลดวยอัตราเร็ว 10-20 เมกกะบิตตอวินาที (Mbps) สามารถรองรับอุปกรณไดหลากหลาย เปนมาตรฐานทีม่ ีใน คอมพิวเตอรสวนบุคคลทั้งพีซีและแมคอินทอช ปจจุบันพัฒนาถึงเวอรชั่น 2 ถายโอนขอมูลไดเร็วถึง 500 Mpbs หรือเร็วกวาเดิม 40 เทา ใกลเคียงกับ IEEE1394 ที่มีความเร็ว 400 Mpbs
V VGA ยอมาจาก Video Graphics Array มาตรฐานตัวปรับตอภาพ ที่สามารถแสดงภาพดวยความละเอียด สูงสุด 640 x 480 พิกเซล Viewfinder สวนหนึ่งของกลองถายภาพ ชองมองภาพเปนกรอบที่ใชแสดงขอบเขตของภาพซึ่งมีมุมรับภาพ ใกลเคียงกับทางยาวโฟกัสของเลนส ระบบมองภาพเปนแบบมองตรงไมผานเลนส ชองมองภาพแบบ ออฟติคัล จะมีชุดเลนสทปี่ รับมุมภาพใหสัมพันธกับเลนสซูมของกลอง การดูภาพจากชองมองวิว ฟายเดอรจะประหยัดแบตเตอรี่มากกวาการดูภาพจากจอมอนิเตอร Virtual Memory หนวยความจําเสมือน : พื้นที่เก็บขอมูลบนฮารดดิสกทปี่ รากฏตอแอปพลิเคชั่นโปรแกรม เสมือนเปน พื้นที่หนวยความจําที่มีขนาดใหญกวาพื้นทีท่ ี่มีอยูจริง
386
W Web master ผูออกแบบ จัดทํา และดูแลเวบไซด Web page แฟมขอมูลที่จดั เก็บในแบบ HTML หรือ XML รวบเอาไวที่เครื่องคอมพิวเตอรหลักหรือเซิรพเวอร ของผูใหบริการที่เรียกวา ISP เวบเพจแตละหนาเชื่อมโยงถึงกันในรูปแบบของ Link Website ที่อยูของขอมูลที่จัดทําในรูปแบบเวบเพจ เพื่อใหผูชมสามารถเขาไปดูได White Balance การปรับสมดุลยของแสงใหมีสีที่ถูกตอง โดยเทียบกับแสงสีขาวของดวงอาทิตยที่มอี ุณหภูมิสี 5,500 องศาเคลวิน ในกลองดิจิตอลสวนใหญมรี ะบบออโตไวทบาลานซ โดยกลองจะปรับอุณหภูมิสใี ห ถูกตองอัตโนมัติ และเลือกปรับตามสภาพแสงที่ใชไดเชนแสงอาทิตย แสงไฟทังสเตน หรือแสงไฟ ฟลูออเรสเซนท เปนตน WORM (Write Once, Read Many) แผนดิสกชนิดหนึ่งซึ่งสามารถอานซ้ํา ๆ ได แตไมสามารถเปลี่ยนแปลงแกไขใด ๆ ได เหมาะสําหรับ การเก็บขอมูลที่สําคัญเปนการถาวร WYSIWYG เปนคํายอของ What you see is what you get “คุณเห็นอยางไรก็ไดอยางนั้น” ซึ่งเปนลักษณะของ เอกสารและภาพกราฟฟกทีค่ ุณเห็นในจอภาพ เมื่อพิมพออกมาเปนฮารดกอปปแ ลว ลักษณะของ เอกสารหรือภาพกราฟฟกทีค่ ุณได ก็จะเหมือนกับลักษณะที่ปรากฏในจอภาพ
Z Zip Drive แผนดิสกแบบพิเศษ มีขนาดเล็ก ราคาไมแพง ใชเก็บขอมูลได 100 หรือ 250 เมกกะไบท ตองใช เครื่องอานแผน Zip โดยเฉพาะมีใหเลือกใชทั้งแบบภายใน หรือภายนอกเครื่องคอมพิวเตอร
387
บรรณานุกรม เกื้อกูล คุปรัตน และ รวมศักดิ์ แกวปลั่ง. การถายภาพเบื้องตน. พิมพครั้งที่ 5. กรุงเทพ ฯ : กิ่งจันทรการพิมพ (เลขที่ 1376/78 – 80 ศูนยการคาวรรัตน ซอยทนุรัตน.) ทวีศักดิ์ กิจวิวัฒนาชัย. พื้นฐานการถายภาพ. พิมพครั้งที่ 2. นครปฐม : เพชรเกษมการพิมพ (ขางสํานักงานกรมที่ดินจังหวัดนครปฐม ตําบลลําพะยา อําเภอเมือง). ประสิทธิ์ จันเสรีกร. กลองดิจิตอล. พิมพครั้งที่ 4. กรุงเทพ ฯ : สํานักพิมพอิมเมจ โฟกัส (หางหุนสวนจํากัด อิมเมจ โฟกัส เลขที่ 493/49 ถนนประชาราษฎร 2 บางซื่อ).
บรรณานุกรม กรมพัฒนาการชาง, กรมอูทหารเรือ “ความรูเบื้องตนสําหรับชางตัดเย็บ” กรุงเทพ ฯ อูทหารเรือธนบุรี, กรมอูทหารเรือ “กรรมวิธีการปฏิบัติงาน โรงงานชางเย็บ” กรุงเทพ ฯ เสถียร วิชัยลักษณ , รอยตํารวจโท และ สืบวงศ วิชัยลักษณ, พันตํารวจเอก “พระราชบัญญัติ ธง พ.ศ.๒๕๒๒” อุตสาหกรรม, กระทรวง “มาตรฐานผลิตภัณฑอตุ สาหกรรมผาใบ” - ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม ฉบับที่ ๔๕ (พ.ศ.๒๕๑๖) ออกตามความ ในพระราชบัญญัติมาตรฐานผลิตภัณฑ พ.ศ.๒๕๑๑ เรื่อง กําหนด มาตรฐานผลิตภัณฑอตุ สาหกรรมผาใบ - พระราชบัญญัติธง พ.ศ.๒๕๒๒ - กฎกระทรวง (พ.ศ.๒๕๒๔) ออกตามความ ในพระราชบัญญัติธง พ.ศ.๒๕๒๒ - กฎกระทรวง ฉบับที่ ๒ (พ.ศ.๒๕๒๖) ออกตามความ ในพระราชบัญญัติธง พ.ศ.๒๕๒๒ - กฎกระทรวง ฉบับที่ ๓ (พ.ศ.๒๕๓๕) ออกตามความ ในพระราชบัญญัติธง พ.ศ.๒๕๒๒ - แจงความสํานักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานพระบรม ราชานุญาตประดับแพรแถบเกียรติคุณแกธงชัยเฉลิมพล - ระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรี วาดวยการใช การชัก หรือ การแสดงธงชาติและธงของตางประเทศในราชอาณาจักร พ.ศ.๒๕๒๙ - บรรณานุกรม
64
71 87 88 89 90 91 102