Ράνοσ Τότςικασ
ΘΛΛΟΥΡΟΛΘ Ιςτορία, περιβάλλον, κοινωνικζσ αντιςτάςεισ κείμενα - άρκρα - ςυνεντεφξεισ 2000-2012
Μχνθ - 3
Ρεριεχόμενα
Ρρόλογοσ Α’ ΜΕΡΟ 1. Αναηθτϊντασ τα ίχνθ των Ρτολεμαίων ςτθν Θλιοφπολθ 2. Θ «εμπλοκι» τθσ Αττικισ ςτον Χρεμωνίδειο πόλεμο του… Κοςςυφοπεδίου 3. «Εδϊ, κάποτε… Συμβολι ςτθν ιςτορία τθσ Θλιοφπολθσ» 4. «Ζνα πολφτιμο βιβλίο, ενόσ αριςτεροφ πολίτθ» 5. «Θ τοπικι ιςτορία ςτθν δευτεροβάκμια εκπαίδευςθ τθσ Θλιοφπολθσ και το βιβλίο του Ρ. Τότςικα» 6. «H εξζλιξθ των κεωριϊν για τα κοινωνικά κινιματα» 7. Καταγγελία πνευματικισ υποκλοπισ
Β’ ΜΕΡΟ 8. Στακμόσ διοδίων ςε χϊρο αρχαιολογικοφ ενδιαφζροντοσ ςτον Υμθττό 9. Κζςεισ και προτάςεισ για τον Υμθττό 10. Εγκαταςτάςεισ τθσ ΔΕΘ ςτον Υμθττό και κοινωνικζσ διεκδικιςεισ 11. Κζντρο Κοινωνικισ Ραρζμβαςθσ Θλιοφπολθσ 12. Διεκδικιςεισ των κλθρονόμων Νάςτου από το Ελλθνικό Δθμόςιο 13. «Ασ απομυκοποιιςουμε τισ καταςτάςεισ» 14. Δθμοκρατία – Τοπικι Αυτοδιοίκθςθ – Άμεςθ Δθμοκρατία
Ρρόλογοσ H εναςχόλθςι μου με ηθτιματα που αφοροφν τθν Θλιοφπολθ, ξεκινά από τθν δεκαετία του ’60 και ςυνεχίηεται αδιάκοπα μζχρι ςιμερα. Από τθν δεκαετία του ’80, πλικοσ άρκρων και κειμζνων μου ζχουν δθμοςιευτεί ςε τοπικά ζντυπα, αλλά και ςτον θμεριςιο Ακθναϊκό τφπο, ενϊ από τθν δεκαετία του 2000 ζνα μεγάλο μζροσ των απόψεϊν μου ζχουν φιλοξενθκεί ςε θλεκτρονικά μζςα ενθμζρωςθσ. Κάποια επιλεγμζνα κείμενά μου δθμοςιεφτθκαν ςτο τρίτο μζροσ του βιβλίου μου «Εδϊ κάποτε… Συμβολι ςτθν ιςτορία τθσ Θλιοφπολθσ», εκδόςεισ ΚΨΜ (2005), το οποίο ςυνοδεφεται και από ζνα ομότιτλο θμίωρο DVD του Μάριου Νόττα. Στο τεφχοσ «Θλιοφπολθ: Λςτορία, περιβάλλον, κοινωνικζσ αντιςτάςεισ 2000-2012», περιλαμβάνονται δθμοςιευμζνα άρκρα, κείμενα και ςυνεντεφξεισ μου τθσ τελευταίασ δεκαετίασ, που αφοροφν τθν Θλιοφπολθ. Στο πρϊτο μζροσ υπάρχουν δφο κείμενά μου ςχετικά με τθν αρχαία ιςτορία τθσ περιοχισ όπου ςιμερα βρίςκεται θ Θλιοφπολθ, τα οποία δθμοςιεφτθκαν ςτο περιοδικό «Αρχαιολογία και Τζχνεσ» τεφχοσ 77–Οκτϊβριοσ 2000, το πρϊτο, και ςτθν εβδομαδιαία εφθμερίδα «ΕΡΟΧΘ», 18/4/1999, το δεφτερο. Ακόμθ, υπάρχει μια ςυνζντευξι μου για το βιβλίο μου «Εδϊ κάποτε… Συμβολι ςτθν ιςτορία τθσ Θλιοφπολθσ», κακϊσ και τρία κείμενα, τθσ Ελζνθσ Ρορτάλιου, τθσ Βιργινίασ Στεφανοποφλου και του Κανάςθ Τςακίρθ που ςυνόδευςαν τθν παρουςίαςθ του βιβλίου. Τζλοσ, υπάρχει θ καταγγελία μου, για πνευματικι υποκλοπι που επιχειρικθκε ςε ςχζςθ με το προαναφερόμενο βιβλίο μου επί δθμαρχίασ Κοδ. Γεωργάκθ. Στο δεφτερο μζροσ υπάρχουν υπομνιματα και κείμενά μου που αφοροφν τθν υπεράςπιςθ τθσ δθμόςιασ περιουςίασ, τισ αντιςτάςεισ που εκδθλϊκθκαν για τθν προςταςία του Υμθττοφ (Κζντρο Υπζρ-υψθλισ Τάςθσ (Κ.Υ.Τ.), νζοι αυτοκινθτόδρομοι κ.ά.), κακϊσ και κάποιεσ απόψεισ μου για ηθτιματα που αφοροφν τθν τοπικι κοινωνία και τθν τοπικι αυτοδιοίκθςθ. Ακόμθ, ςτο τεφχοσ αυτό περιλαμβάνονται φωτογραφίεσ μου, δθμοςιευμζνεσ ςτο προαναφερόμενο τεφχοσ του περιοδικοφ «Αρχαιολογία», κακϊσ και αδθμοςίευτεσ φωτογραφίεσ από το αρχείο μου. Επίςθσ περιλαμβάνονται φωτογραφίεσ του Φϊτθ Λφκου.
Ράνοσ Τότςικασ Λοφνιοσ 2012
Α’ ΜΕΡΟ
1. Αναηθτϊντασ τα ίχνθ των Πτολεμαίων ςτθν Ηλιοφπολθ* ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
*Αποςπάςματα κειμζνου που δθμοςιεφτθκε ςτο περιοδικό «Αρχαιολογία και Τζχνεσ» τεφχοσ 77, τον Οκτϊβριο του 2000. Μεγαλφτερο μζροσ του ίδιου κειμζνου, περιλαμβάνεται και ςτο βιβλίο μου «Εδϊ κάποτε… Συμβολι ςτθν ιςτορία τθσ Θλιοφπολθσ» που εκδόκθκε το 2005 από τισ εκδόςεισ ΚΨΜ. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Στθν μελζτθ των αρχαιολόγων Μ. Ρετροποφλου – Ε. Ρεντάηου «Αττικι: Οικιςτικά ςτοιχεία» (πρϊτθ ζκκεςθ–1970) επιςθμαίνεται: «Στθν κζςθ Καρά (ςθμερινι Θλιοφπολθ) υπιρχαν και αρχαία λατομεία που οι πζτρεσ τουσ χρθςιμοποιικθκαν ςε ςθμαντικά κτίρια τθσ Ακινασ. Γφρω από όλα αυτά υπιρχαν τοίχοι, κτίςματα και ίχνθ τάφων. Οι τοίχοι αυτοί και τα κτίςματα ίςωσ ανικαν ςε ςτρατόπεδο Αιγυπτίων ςτρατιωτϊν του Ρτολεμαίου κατά τον Χρεμωνίδειο Ρόλεμο, γιατί ςτθν ίδια κζςθ βρζκθκαν αργυρά και χρυςά νομίςματα, όςτρακα, οξυπφκμενοι αμφορείσ, βζλθ και βλιματα ςφενδονϊν». Το παραπάνω απόςπαςμα, παραπζμπει ςτθν ςυνζχεια ςτθν «Αρχαιολογικι Εφθμερίδα» του 1953-54, όπου δθμοςιεφεται κείμενο τθσ αρχαιολόγου κ. Ειρινθσ Βαροφχα-Χριςτοδουλοποφλου, με τον τίτλο «Συμβολι εισ τον Χρεμωνίδειο Ρόλεμο». Ραρακζτουμε ςτθν ςυνζχεια μια ςειρά ςθμαντικζσ πλθροφορίεσ που προζρχονται από το προαναφερόμενο κείμενο, επιδιϊκοντασ κυρίωσ να αναδείξουμε τον τρόπο με τον οποίο… εμπλζκεται θ περιοχι τθσ Θλιοφπολθσ ςτον πόλεμο αυτό. Απόβαςθ Αιγυπτίων ςτθν Αττικι (ςε βοικεια των Ακθναίων) Ο Χρεμωνίδειοσ πόλεμοσ που ζγινε γφρω ςτα 266-263 π.Χ., αποτελεί ζνα επειςόδιο από τθ ςφγκρουςθ των μεγάλων δυνάμεων τθσ εποχισ: των Μακεδόνων, των Ρτολεμαίων και των Σελευκίδων. Στον αγϊνα κατά των Μακεδόνων αναμίχκθκαν και οι Ακθναίοι ωσ ςφμμαχοι των Σπαρτιατϊν, κατά προτροπι του Χρεμωνίδθ. Γι’ αυτό και ονομάςτθκε ζτςι αυτόσ ο πόλεμοσ. Οι Μακεδόνεσ με τον βαςιλιά Αντίγονο, πολιόρκθςαν τθν Ακινα. Τότε, οι Ρτολεμαίοι, ςε βοικεια των Ακθναίων ζςτειλαν ςτόλο υπό τον ναφαρχο Ράτροκλο. Μζχρι το 1930 περίπου θ άποψθ που κυριαρχοφςε ιταν ότι ο Ράτροκλοσ δεν ανζπτυξε καμία δράςθ για να βοθκιςει τθν Ακινα και αυτό, κεωροφνταν ανεξιγθτο, αφοφ τότε οι Ρτολεμαίοι ιταν μια μεγάλθ και ιςχυρι οικονομικά δφναμθ, που κυριαρχοφςε ςτισ κάλαςςεσ. Άλλωςτε το τζλοσ του πολζμου αυτοφ αποτζλεςε μια καμπι για τθν ιςτορία τθσ Ακινασ, γιατί από τότε ζχαςε οριςτικά τθν πολιτικι τθσ κζςθ ςτον αρχαίο κόςμο. Νεότερα όμωσ ςτοιχεία που ιρκαν ςτο φωσ τισ επόμενεσ δεκαετίεσ, οφειλόμενα ςε τυχαία ευριματα και κυρίωσ ςε Ρτολεμαϊκά νομίςματα με χρονολογίεσ, και τα οποία ςυμπλθρϊνουν τισ υπάρχουςεσ πθγζσ, κλονίηουν τθν κυρίαρχθ άποψθ περί αδράνειασ του ναυάρχου Ράτροκλου. Σιμερα λοιπόν, με ςυγκεκριμζνα ςτοιχεία αποδεικνφεται ότι ςε αρκετά ςθμεία τθσ Αττικισ, υπιρξαν οχυρά των Ρτολεμαίων που χρθςίμευςαν ωσ ορμθτιρια για τθν βοικεια προσ τουσ Ακθναίουσ. Οι περιοχζσ από τισ οποίεσ προζρχονται –ςφμφωνα με τθν κ. Βαροφχα– τα ευριματα που αποδεικνφουν τθν παρουςία ςτρατιωτϊν των Ρτολεμαίων είναι: θ περιοχι αμνοφντοσ, θ χερςόνθςοσ τθσ Κορϊνειασ (ςθμερινό Ρόρτο-άφτθ) και το ςθμερινό Μαρκόπουλο, ςτα Μεςόγεια, θ Χερςόνθςοσ Μικρό Καβοφρι (κοντά ςτθν Βουλιαγμζνθ) και θ περιοχι τθσ ςθμερινισ Θλιοφπολθσ, ςτουσ πρόποδεσ του Υμθττοφ.
Ρτολεμαϊκά ευριματα ςτθν περιοχι τθσ Θλιοφπολθσ Ωσ πρϊτθ ζνδειξθ τθσ παρουςίασ των Αιγυπτίων ςτρατιωτϊν ςτθν Αττικι, προσ βοικεια των Ακθναίων, ιταν θ ανεφρεςθ το 1941 και 1943 ςτθν περιοχι του τότε Βϋ τομζα Θλιοφπολθσ, χρυςϊν αργυρϊν και χαλκϊν Ρτολεμαϊκϊν νομιςμάτων, βελϊν, βλθμάτων ςφενδόνθσ, κακϊσ και αγγείων, κυρίωσ αμφορζων. Ππωσ αναγράφεται ςτθν αναφορά θ οποία ςτάλκθκε τότε ςτο Υπουργείο: «Κατά τθν επιτόπιον επιςταμζνθν ζρευναν εξθκριβϊκθ ότι εισ τθν περιοχιν όπου ανευρίςκονται τα νομίςματα υπάρχουν και άλλα αρχαία ίχνθ ιτοι κεμζλια και άφκονα όςτρακα, πολλά «ςταμνάκια», τεμάχια από οξυπφκμενουσ αμφορείσ, τμιμα επιτφμβιασ ςτιλθσ, εισ μίαν περιωριςμζνθν ςχετικϊσ ζκταςιν, θ οποία ορίηεται προσ ΒΔ και Ν από είδοσ χειμάρρων. Από όλασ τασ ενδείξεισ, φαίνεται πικανϊτατον ότι τα ευριματα ζχουν ςχζςιν με τον Χρεμωνίδειον πόλεμον». Και θ αρχαιολόγοσ κ. Βαροφχα, ςχολιάηει, το 1953-54: «Δεν ζγινεν όμωσ τότε ουδεμία ανακοίνωςισ, διότι εφαίνετο δφςκολοσ θ εξιγθςισ τθσ παρουςίασ νομιςμάτων του Ρτολεμαίου Βϋ εισ μιαν περιοχιν τελείωσ απομεμακρυςμζνθν και απομονωμζνθ από τθν «νιςο του Ρατρόκλου», (ςθμ. Ρ. Τ.: που βρίςκεται κοντά ςτο Σοφνιο) αν και όλα τα δεδομζνα ςυνθγοροφν υπζρ τθσ υπάρξεωσ Ρτολεμαϊκοφ ςτρατοπζδου τθσ εποχισ του Χρεμωνίδειου πολζμου». Ρτολεμαϊκά νομίςματα Στθν Θλιοφπολθ το 1943 αναφζρκθκε θ ανεφρεςθ τριϊν χρυςϊν νομιςμάτων, ενϊ είχε διαδοκεί τότε ότι είχαν βρεκεί πολφ περιςςότερα… Ζνα από αυτά, του 4ου π.Χ. αιϊνα (ςτατιρασ του Μεγ. Αλεξάνδρου) και δφο τθσ εποχισ του Ρτολεμαίου Βϋ (271-263 π.Χ.) διοχετεφτθκαν ςε ιδιωτικζσ ςυλλογζσ. Επίςθσ βρζκθκε ζνα αργυρό νόμιςμα τθσ εποχισ του Ρτολεμαίου Αϋ (306-285 π.Χ.). Ακόμθ, βρζκθκαν 45 χάλκινα νομίςματα τθσ εποχισ του Ρτολεμαίου Βϋ και 5 τθσ εποχισ Ρτολεμαίου Αϋ. Εφρθμα Ρτολεμαϊκϊν χάλκινων νομιςμάτων ςτθν Θλιοφπολθ αναφζρκθκε το 1941. Πμωσ τα περιςςότερα από αυτά βρζκθκαν όπωσ και τα χρυςά, το 1943, ςε μικρό βάκοσ και ςε μια περιοριςμζνθ ςχετικά ζκταςθ διαμζτρου 500 μ. περίπου. Ιταν γνωςτά ςτα παιδιά τθσ περιοχισ ωσ «πουλάκια», λόγω του αετοφ με ανοιγμζνα τα φτερά που υπιρχε ςε αυτά. Τα περιςςότερα από τα 100 περίπου όμοια χάλκινα νομίςματα που βρζκθκαν ςτθν περιοχι τθσ Θλιοφπολθσ, περιιλκαν ςτο Νομιςματικό Μουςείο από δωρεζσ ιδιωτϊν, μερικά δε από αυτά, από αγορά. «Πμοια χάλκινα νομίςματα ανευρίςκονται ακόμα και περιζρχονται ςτθν κατοχι ιδιωτϊν ι ςτα χζρια μικρϊν παιδιϊν», αναφζρει το 1954 θ αρχαιολόγοσ κ. Βαροφχα. Επίςθσ από τθν ίδια προζρχεται θ πλθροφορία ότι ζνα Ρτολεμαϊκό χάλκινο νόμιςμα, βρζκθκε κατά τθν διάνοιξθ οδοφ ςτθν δυτικι πλαγιά του λόφου του Αγ. Κωνςταντίνου. Από τθν ομοιομορφία κατά το μεγαλφτερο μζροσ των τφπων και του μεγζκουσ των Ρτολεμαϊκϊν νομιςμάτων και από τθν ομοιότθτα των ςυνκθκϊν κάτω από τισ οποίεσ βρζκθκαν δεν γεννάται αμφιβολία, κατά τθν αρχαιολόγο κα Βαροφχα ότι «πρόκειται περί τθσ πλθρωμισ εισ το είδοσ τοφτο των ςτρατιωτϊν του Ρατρόκλου». Είναι αξιοςθμείωτο, επίςθσ ότι «εξ ουδεμίασ αναςκαφισ τθσ κυρίωσ Ελλάδασ προζρχονται όμοια νομίςματα […] πλθν των περιοχϊν εισ τασ οποίασ εςτάκμευςαν ςτρατεφματα Αιγυπτιακά». *…+
Οχφρωςθ Σφμφωνα με τθν αρχαιολόγο κ. Βαροφχα, θ μθ ανεφρεςθ μζχρι τότε (1954), «υπολειμμάτων οχυρϊςεωσ εισ τθν περιοχι Θλιουπόλεωσ, όπου τα ανωτζρω ευριματα, δθμιουργεί οριςμζνεσ απορίασ». Και τοφτο γιατί ο E. Dodwell, που είχε επιςκεφκεί τθν Ελλάδα το 1819, είχε επιςθμάνει ότι «εισ τθν κζςθ Καρά […] παρετθρικθςαν εκτόσ από λείψανα αρχαίων κτιςμάτων και υπολείμματα αρχαίων τειχϊν». Πμωσ, ςφμφωνα με τθν κ. Βαροφχα «ίχνθ τειχϊν δεν κατορκϊκθ να διαπιςτωκοφν, κακϋ όςον γνωρίηω, ενϊ ςυγκροτιματα από κεμζλια αρχαίων οικθμάτων είναι και ςιμερον ορατά εισ τθν περιοχιν του υποτικζμενου ςτρατοπζδου. Είναι δφςκολο επομζνωσ να υποςτθριχκεί μετά πικανότθτασ ότι υπιρξε τείχοσ ολοκλθροφμενου εισ ενιαίον οχυρόν. Το μόνο πικανόν, κα ιτο, ότι τοφτο υποςτιριηεν από τθν ευπρόςβλθτον πλευράν ςτρατοπζδου προφυλαςςόμενον κατά τα λοιπά από τασ απότομουσ κλιτφσ του Υμθττοφ και ίςωσ από τουσ περιρρζοντεσ τθν περιοχιν χειμάρρουσ από ΒΔ και Ν». Και όπωσ επιςθμαίνει θ κα Βαροφχα, εάν διαπιςτωκεί ότι υπιρξε πράγματι κάποιο οχυρό ςτθν περιοχι τθσ Θλιοφπολθσ είναι λογικό να ςυνδυαςτεί με τθν παρουςία Ρτολεμαϊκϊν ςτρατευμάτων, θ οποία τεκμθριϊνεται και από τα διάφορα ευριματα. Θ ζλλειψθ δε ςυςτθματικοφ οχυροφ, κα δικαιολογοφςε και τθν βιαςτικι εγκατάλειψθ του ςτρατοπζδου, όταν κατά το επόμενο ζτοσ ενζςκθψε αιφνιδίωσ ο βαςιλιάσ των Μακεδόνων Αντίγονοσ.
Συμπεράςματα 1. Το γεγονόσ τθσ φπαρξθσ ςτθν περιοχι τθσ ςθμερινισ Θλιοφπολθσ, πτολεμαϊκϊν νομιςμάτων και άλλων ευρθμάτων τθσ εποχισ του Χρεμωνίδειου πολζμου, φαίνεται να ιταν γνωςτό τουλάχιςτον από το 1941. Θ πρϊτθ ανακοίνωςθ ςτουσ αρχαιολογικοφσ κφκλουσ γίνεται το 1953-54 από τθν αρχαιολόγο Ειρινθ Βαροφχα- Χριςτοδουλοποφλου. Aπό όςο γνωρίηω, μζχρι ςιμερα δεν ζχει δθμοςιοποιθκεί τίποτα για το γεγονόσ αυτό ςτον τοπικό ι ςτον θμεριςιο τφπο. 2. Θ περιοχι ςτθν οποία εντοπίςτθκαν τα Ρτολεμαϊκά νομίςματα και τα άλλα ευριματα δεν περιγράφεται με ςαφινεια ςτθν ανακοίνωςθ τθσ Ειρ. Βαροφχα ςτθν «Αρχαιολογικι Εφθμερίδα» του 1953-54. Από τα ςτοιχεία που διακζτω, μπορϊ να ςυμπεράνω ότι θ περιοχι αυτι είναι γφρω από τθν παλιά εκκλθςία του Αγ. Νικολάου (τοποκεςία «Καρά»), όπου επί τουρκοκρατίασ βριςκόταν το τςιφλίκι του Μουςταφά Καρά Αλι και μζχρι το 1960, τα «περιβόλια του Μαμάθ». Από το πλικοσ των αρχαίων ευρθμάτων που εντοπίςτθκαν ςτθν περιοχι αυτι και από τθν φπαρξθ παλαιοχριςτιανικισ εκκλθςίασ ςτθ κζςθ τθσ ςθμερινισ, εκτιμάται ότι ςυνεχίςτθκε μζχρι τον 12 ο αιϊνα τουλάχιςτον θ κατοίκθςθ του χϊρου. 3. Ππωσ αναφζρεται από τον E. Dodwell ςτο βιβλίο του: «Ζνασ κλαςικόσ και τοπογραφικόσ γφροσ ςτθν Ελλάδα», που ζγραψε το 1819, ςτθν κζςθ «Καρά» εκτόσ από λείψανα αρχαίων κτιςμάτων, παρατθρικθκαν και υπολείμματα αρχαίων τειχϊν. Από τα ςτοιχεία που διακζτω αλλά και από μαρτυρίεσ παλιϊν Θλιουπολιτϊν, μπορεί να υποςτθριχκεί ότι ίχνθ τοίχου (ο οποίοσ γκρεμίςτθκε προκειμζνου να ανεγερκεί το 11ο Δθμοτικό Σχολείο γφρω ςτα 1985) υπιρχαν ςτθν περιοχι του Αγ. Νικολάου μζχρι ςχετικά πρόςφατα. Κατά ςυνζπεια, είναι δυνατόν, τα αναφερόμενα από τον Ε. Dodwell «αρχαία τείχθ» να είναι αυτά που γκρεμίςτθκαν το 1985.
Τοίχοσ που υπιρχε μζχρι το 1985 ςτθν περιοχι του Αγίου Νικολάου. ου Καταςτράφθκε κατά τθν καταςκευι του 11 Δθμοτικοφ Σχολείου Θλιοφπολθσ.
4. Θ φπαρξθ άφκονου νεροφ μζχρι τθ δεκαετία του ’70 ςτθν περιοχι αυτι (περιβόλια Μαμάθ) και θ απότομθ κλιτφσ των λόφων ςτα βόρειο-ανατολικά τθσ, ςυνιςτοφν ςτοιχεία απαραίτθτα για τθν προςωρινι παραμονι των ςτρατευμάτων του Ρατρόκλου ςτθν περιοχι του Αγ. Νικολάου. Ακόμθ, θ περιγραφι, κατά το 1941, τθσ περιοχισ όπου βρζκθκαν τα νομίςματα (και όπου υπιρχαν και άλλα αρχαία ίχνθ), ωσ οριοκετοφμενθσ ΒΔ και Ν από χείμαρρουσ, ςυμπίπτει με τθν περιοχι του Αγ. Νικολάου, όπωσ φαίνεται και ςτουσ «Χάρτεσ τθσ Αττικισ» του Κaupert, που ζχουν ςυνταχκεί γφρω ςτα 1880. 5. Κατά πάςα πικανότθτα, το ςτρατόπεδο των ςτρατιωτϊν του Ρατρόκλου ιταν λίγο ψθλότερα του ςθμερινοφ Αγ. Νικολάου, ΝΑ του Καρζα, ςε μια περιοχι θ οποία αποτελοφςε φυςικό οχυρό και βριςκόταν πολφ κοντά ςτο αρχαίο μονοπάτι που ςυνζδεε τθν Ακινα με το Κορωπί και το Σοφνιο, διαμζςου του Υμθττοφ και των Μεςογείων.
Υμθττόσ, Θλιοφπολθ: ίχνθ αρχαίων, ωμαϊκϊν και νεϊτερων λατομείων.
Φυςικό οχυρό ςτον Υμθττό, ςτθν περιοχι Ρροφιτθ Θλία Θλιοφπολθσ.
Υμθττόσ, περιοχι Ρροφιτθ Θλία Θλιοφπολθσ: αρχαίο λατομείο , είςοδοσ ςπθλαίου, ορυχείου των κλαςςικϊν χρόνων και ενδεχομζνωσ , λατρευτικόσ χϊροσ.
Υπόδειξθ ςτουσ αρμόδιουσ αρχαιολόγουσ του ΥΡ.ΡΟ, περιοχισ αρχαιολογικοφ ενδιαφζροντοσ ςτον Υμθττό (πάνω από τον Ρροφιτθ Θλία Θλιοφπολθσ), μετά τθν μεγάλθ πυρκαγιά του 1998.
ου
Εκπαιδευτικι επίςκεψθ μακθτϊν και κακθγθτριϊν του 8 Γυμναςίου Θλιοφπολθσ, ςτον αρχαιολογικό χϊρο, πάνω από τον Ρροφιτθ Θλία Θλιοφπολθσ.
2. Η «εμπλοκι» τθσ Αττικισ ςτον Χρεμωνίδειο Πόλεμο του… Κοςςυφοπεδίου* ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
*O Χρεμωνίδθσ, Ακθναίοσ πολιτικόσ και ςτρατιωτικόσ, ιταν ο ειςθγθτισ τθσ ςφναψθσ ςυμμαχίασ Ακινασ και Σπάρτθσ ενάντια ςτον Μακεδόνα βαςιλζα Αντίγονο Γονατά, ο οποίοσ ςυγκροφςτθκε και με τον Ρτολεμαίο τθσ Αιγφπτου για τον ζλεγχο του Αιγαίου. Μετά τον λεγόμενο «Χρεμωνίδειο Ρόλεμο» (266-263 π.Χ.), θ Ακινα ζχαςε τθν αυτονομία τθσ και οι Μακεδόνεσ επζβαλαν τθν κυριαρχία τουσ ςτο κεντρικό Αιγαίο. Το κείμενο που ακολουκεί, δθμοςιεφτθκε ςτθν «ΕΡΟΧΘ» ςτισ 18/4/1999 και αναδθμοςιεφεται εδϊ με ελάχιςτεσ ςυμπλθρϊςεισ και διορκϊςεισ. Γράφτθκε το 1999 κατά τθ διάρκεια του πολζμου ςτο Κοςςυφοπζδιο, όταν επεξεργαηόμουν ςτοιχεία για τον Χρεμωνίδειο Ρόλεμο που ενςωματϊκθκαν αργότερα ςτο βιβλίο μου «Εδϊ κάποτε… Συμβολι ςτθν ιςτορία τθσ Θλιοφπολθσ», το οποίο κυκλοφόρθςε το 2005 από τισ εκδόςεισ ΚΨΜ (βλ. ςελίδεσ 24-36 του βιβλίου). Το Κοςςυφοπζδιο δζχονταν τότε τθν επίκεςθ των Σζρβων, ενϊ εμφανίηονταν ωσ «ςφμμαχοι» κάποιεσ Αλβανικζσ παραςτρατιωτικζσ ομάδεσ, οι οποίεσ δροφςαν με τθν υποςτιριξθ των ΑμερικανοΝΑΤΟϊκϊν. Διακρίνοντασ αναλογίεσ και με χιουμοριςτικι διάκεςθ, μετζφερα τα τότε δρϊμενα ςτα βόρεια ςφνορα τθσ χϊρασ μασ, ςε όςα είχαν ςυμβεί δυο χιλιάδεσ χρόνια πριν ςτθν Αττικι και ειδικότερα ςτον χϊρο τθσ ςθμερινισ Θλιοφπολθσ. Σιμερα, θ κφρια διαφορά με όςα ςυνζβθςαν τότε, είναι ότι οι Σζρβοι δεν κζρδιςαν τον πόλεμο και δεν κυριάρχθςαν ςτθν περιοχι, όπωσ οι τότε Μακεδόνεσ και ότι τελικά, ςτο ςθμερινό Κόςοβο εγκαταςτάκθκαν τα ΑμερικανοΝΑΤΟϊκά ςτρατεφματα… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Φανταςκείτε τουσ Μακεδόνεσ ςτθ κζςθ των ςθμερινϊν Σζρβων. Φανταςκείτε τουσ Ακθναίουσ ςτθν ςθμερινι κζςθ των Κοςοβάρων. Φανταςκείτε τουσ Σπαρτιάτεσ ςτθ κζςθ των ςθμερινϊν Αλβανϊν. Φανταςκείτε τζλοσ, τουσ Ρτολεμαίουσ τθσ Αιγφπτου ςτθ κζςθ του ςθμερινοφ…ΝΑΤΟ και των Αμερικάνων. Γυρίςτε τθν Λςτορία και ςταματιςτε ςτον 3ο π.Χ. αιϊνα. Ρροςπακιςτε να φανταςκείτε τι ςυνζβθ ςτο χϊρο που ηοφμε εμείσ ςιμερα μεταξφ 266 και 263 π.Χ., κατά τθ διάρκεια του «Χρεμωνίδειου Ρολζμου» ςτον χϊρο τθσ Αττικισ και ειδικότερα ςτον χϊρο τθσ Θλιοφπολθσ. Λοιπόν, ζχουμε και λζμε:
Ο ςτρατόσ των Μακεδόνων/Σζρβων υπό τον βαςιλζα Αντίγονο, πολιορκεί τθν Ακινα/Κόςοβο, θ οποία είχε ςυνάψει ςυμμαχία με τουσ υπό τουσ –υπό τον βαςιλζα Αρζα– Σπαρτιάτεσ/Αλβανοφσ.
Ο ςτόλοσ των Ρτολεμαίων/ΑμερικανοΝΑΤΟικϊν αποβιβάηεται κοντά ςτο Σοφνιο, υπό τον ναφαρχο Ράτροκλο και οχυρϊνεται ςτο «νθςί του Ρατρόκλου» (ςθμερινό Γαϊδουρονιςι).
Αλλά ασ γίνουμε πιο ςυγκεκριμζνοι: Αιγφπτιοι ςτρατιϊτεσ του ςτρατοφ του Ρτολεμαίου Β’ καταλαμβάνουν κζςθσ μάχθσ ςε διάφορα ςθμεία τθσ Αττικισ: ςτον αμνοφντα, ςτθν χερςόνθςο τθσ Κορϊνειασ (ςθμερινό Ρόρτο άφτθ), ςτο Μικρό Καβοφρι (κοντά ςτθ Βουλιαγμζνθ) και, κυρίωσ, ςτθν περιοχι που αργότερα ονομάςτθκε «Καράσ» και ςιμερα ανικει ςτον Διμο Θλιοφπολθσ. Ρωσ ζφταςαν όμωσ μζχρι τθν Θλιοφπολθ οι ςτρατιϊτεσ του Ρτολεμαίου/ΑμερικανοΝΑΤΟικοί; Κάποιοι υποςτθρίηουν ότι ζφταςαν εκεί βαδίηοντασ από το αρχαίο μονοπάτι που ξεκινοφςε από τθν πόλθ τθσ Ακινασ και δια μζςου του Υμθττοφ (ςτον ςθμερινό μοναςτιρι Καρζα)-Κορωπίου-ΜαρκόπουλουΚερατζασ, κατζλθγε από τα «κλαςικά χρόνια» ςτο Σοφνιο. Θ ςυνζχεια ζχει ωσ εξισ:
αφοφ τα ςτρατεφματα του Ρτολεμαίου Β’ ςτρατοπζδευςαν ςτον Υμθττό, ςτθν περιοχι τθσ Θλιοφπολθσ,
αφοφ ιπιαν νεράκι από το «μζγα φρζαρ» που υπιρχε μζχρι πριν λίγα χρόνια ςτθν περιοχι του ςθμερινοφ Αγίου Νικολάου,
αφοφ ζφαγαν φρζςκα λαχανικά από τότε περιβόλια του τότε Μαμάθ (που υπιρχαν ςτον Άγιο Νικόλαο μζχρι τθν δεκαετία του’50),
αφοφ ζφαγαν αρνάκια του γάλακτοσ από τα κοπάδια του τότε κτθνοτρόφου Αλζξιου Νάςτου,
αφοφ ιπιαν κραςάκι από τουσ αμπελϊνεσ του κτιματοσ του τότε Γερουλάνου,
αφοφ είδαν τα τουριςτικά αξιοκζατα ςτθν περιοχι «Τράχωνεσ» του ςθμερινοφ Διμου Αλίμου, γενζτειρασ του ιςτορικοφ Κουκυδίδθ όπου φαίνεται να ιταν το κζντρο του αρχαίου Διμου Ευϊνυμου, τότε οι ςτρατιϊτεσ του Ρτολεμαίου/ΑμερικανοΝΑΤΟικοί αποφάςιςαν να τα μαηζψουν και να φφγουν.
Ππωσ υποςτθρίηουν οι ειδικοί: «το τζλοσ του πολζμου τοφτου είναι μια καμπι διά τθν ιςτορίαν των Ακθνϊν, διότι ζκτοτε χάνουν οριςτικϊσ τθν πολιτικιν των κζςιν εισ τον αρχαίον κόςμον, αι ςχετικαί πθγαί δίνουν πολφ αμυδράν εικόνα των γεγονότων». Επιςθμαίνω ότι το παραπάνω απόςπαςμα αναφζρεται ςτον «Χρεμωνίδειο Ρόλεμο» (το ξαναλζμε: 266263 π.X.) και όχι ςτον ςθμερινό πόλεμο ςτο Κοςςυφοπζδιο. Επιςθμαίνω επίςθσ ότι πάςα αντιςτοιχία με ςθμερινά πρόςωπα και καταςτάςεισ είναι ςυμπτωματικι. Άλλωςτε ο ΑμερικανοΝΑΤΟικόσ ςτρατόσ δεν ζχει (ακόμα;) εγκαταςτακεί οφτε ςτο Κόςοβο, οφτε ςτθν Αττικι… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
← Το «μονοπάτι του Αιγζα» ονομάςτθκε ζτςι από αυτοφσ που το ανακάλυψαν, δθλαδι από μια ομάδα φοιτθτϊν ςτο πλαίςιο των δραςτθριοτιτων του Ρολιτιςτικοφ Σωματείου «Αιγζασ». Θ διαδρομι του, ξεκινϊντασ από τθν πφλθ του Αδριανοφ ςτθν Ακινα, μζςω Ραγκρατίου και Καιςαριανισ ζφτανε ςτον Καρζα. Από ‘κεί άρχιηε το πζραςμα του Σφθττοφ, διερχόταν μζςα απ’ το ςθμερινό Κορωπί και τθ διαςταφρωςθ προσ Βάρθ και κατευκυνόταν προσ το Μαρκόπουλο, τθν Κερατζα και κατζλθγε ςτο Σοφνιο.
3. «Εδϊ, κάποτε… Συμβολι ςτθν ιςτορία τθσ Θλιοφπολθσ»* ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
*Συνζντευξθ ςτον Γρθγόρθ Σαϊτά τον Οκτϊβριο του 2005, που αναρτικθκε ςτον διαδικτυακό (ιςτό)τόπο «IlioupolisOnLine», με αφορμι τθν κυκλοφορία του βιβλίου μου «Εδϊ κάποτε… Συμβολι ςτθν ιςτορία τθσ Θλιοφπολθσ». ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Κφριε Τότςικα, πριν μασ μιλιςετε για το νζο βιβλίο ςασ «Εδϊ κάποτε... Συμβολι ςτθν ιςτορία τθσ Θλιοφπολθσ» κα κζλαμε να μασ δϊςετε μία εικόνα για εςάσ τον ίδιο και τισ δραςτθριότθτζσ ςασ γενικά. Κατ' αρχιν από πότε ηείτε ςτθν Θλιοφπολθ;
Στθν Θλιοφπολθ ηω από το 1953. Ιρκα όταν ιμουν επτά χρονϊν και ζχω κάνει εδϊ τθ ςτοιχειϊδθ και μζςθ εκπαίδευςθ –όχι ολόκλθρθ τθ μζςθ. Εδϊ ζηθςα όλα αυτά τα χρόνια και ςυνεχίηω να ηω ςτθν Θλιοφπολθ, εκτόσ από μια μικρι περίοδο κατά τθν διάρκεια τθσ δικτατορίασ όπου για λόγουσ αυτονόθτουσ αναγκάςτθκα να φφγω από το ςπίτι μου και βρζκθκα να ηω αλλοφ και μάλιςτα ζνα διάςτθμα ςτο εξωτερικό, ςτο Ραρίςι, όπου ζκανα και ςπουδζσ Αρχιτεκτονικισ.
Με τθν ιςτορία τθσ Θλιοφπολθσ από πότε αςχολείςτε;
Άρχιςα να αςχολοφμαι από τα μζςα τθσ 10ετίασ του ‘80 ςυνεργαηόμουν τότε με μία τοπικι εφθμερίδα, τθν «Αλικεια» –που πιςτεφω ότι ιταν από τα πιο αξιόλογα ζντυπα που κυκλοφοροφςανε τότε, αλλά και μζχρι ςιμερα δεν κυκλοφόρθςε ςτθν Θλιοφπολθ τόςο αξιόλογο ζντυπο. Από τότε λοιπόν ωσ ςυνεργάτθσ τθσ εφθμερίδασ «Αλικεια»– όπου διευκυντισ ιταν ο κ. Ηαχαρίασ Δρόςοσ, ζνασ εξαιρετικόσ άνκρωποσ, άρχιςα να αςχολοφμαι με τθν ιςτορία τθσ Θλιοφπολθσ, να μαηεφω υλικά, ντοκουμζντα κλπ και γφρω ςτο 1985 φτιάξαμε μαηί με άλλουσ ςυναδζλφουσ αρχιτζκτονεσ μια ομάδα δθμοτικι, πολυφωνικι, ανεξάρτθτθ, που κζλθςε ν' αςχολθκεί με τα ηθτιματα του Διμου. Επιχειριςαμε τότε να ςυνεργαςτοφμε
με τθν τότε δθμοτικι αρχι του κ. Κιντι, δεν υπιρξε ενδιαφζρον από τθν άλλθ πλευρά, και ζτςι το 1985 προχωριςαμε και πραγματοποιιςαμε μια εκδιλωςθ, –τθν πρϊτθ εκδιλωςθ που ζγινε με αφορμι τα 60 χρόνια από τθν δθμιουργία τθσ Θλιοφπολθσ– θ οποία ωσ γνωςτόν επιςιμωσ δθμιουργικθκε το 1925. Ζτςι λοιπόν μπορϊ να πω ότι από τότε, το 1985, όπου είχα ςυγκεντρϊςει ζνα υλικό και το είχα επεξεργαςτεί αρχικά, άρχιςα να μαηεφω υλικό και να αςχολοφμαι με τθν ιςτορία τθσ Θλιοφπολθσ. Το βιβλίο αυτό, το «Εδϊ κάποτε... Συμβολι ςτθν Ιςτορία τθσ Θλιοφπολθσ», κυκλοφόρθςε 20 χρόνια αργότερα με επιπλζον υλικό από αυτό που είχε ςυγκεντρωκεί τότε, το 1985, με προςκικθ καινοφργιων ςτοιχείων τα οποία πραγματικά νομίηω ότι ζχουν ιδιαίτερο ενδιαφζρον και κυρίωσ δεν ζχουν δθμοςιευτεί ποτζ μζχρι ςιμερα ςε άλλα ζντυπα και περιοδικά.
Σε ποιουσ φορείσ δραςτθριοποιείςτε και από πότε αςχολείςτε με τα κοινά τθσ Θλιοφπολθσ;
Με τα κοινά τθσ Θλιοφπολθσ αςχολοφμαι από πολφ νζοσ, από τότε που τελείωςα τθν δευτεροβάκμια εκπαίδευςθ, από το 1966, κυρίωσ όμωσ μετά τθν δικτατορία αςχολικθκα με διάφορουσ ςυλλογικοφσ φορείσ που υπιρξαν τότε ςτθ Θλιοφπολθ, με ςυλλογικότθτεσ νζων, με πολιτιςτικά ςχιματα, με ςχιματα τα οποία κυρίωσ προςανατολίηονται ςτθν προςταςία του περιβάλλοντοσ και τελευταία ςυμμετζχω και ςτθρίηω το Κζντρο Κοινωνικισ Ραρζμβαςθσ Θλιοφπολθσ, που δθμιουργικθκε το φκινόπωρο του 2004. Νομίηω ότι ζχει ιδιαίτερθ ςθμαςία να ποφμε ότι πζρα από τα επίςθμα –ςε ειςαγωγικά ςχιματα, τισ επίςθμεσ δθμοτικζσ παρατάξεισ που ςυμμετζχουν ςτο δθμοτικό ςυμβοφλιο κλπ– υπάρχει ζνα αρχιπζλαγοσ, μια γκάμα δραςτθριοτιτων όλα αυτά τα χρόνια από το 1974 και μετά οι οποίεσ είναι αυτόνομεσ, ανεξάρτθτεσ, δεν ελζγχονται τελικά από το επίςθμο κατεςτθμζνο των κομμάτων είτε τθσ Δθμοτικισ Αρχισ και κεωρϊ ότι ζχει ιδιαίτερθ ςθμαςία να εξετάςει κανείσ κάποια ςτιγμι τθν παρουςία τουσ, τθν παρζμβαςι τουσ, τθν διαδρομι τουσ γιατί κατά τθ γνϊμθ μου ζχουν προςφζρει αρκετά πράγματα ς' αυτό που λζμε διαμόρφωςθ τθσ ςθμερινισ πραγματικότθτασ ςτο Διμο μασ. Δθλαδι πζρα από τθν «επίςθμθ» ιςτορία που γράφεται από τουσ δθμάρχουσ από τισ δθμοτικζσ παρατάξεισ, από τα κόμματα κλπ, υπάρχει μια υπόγεια, παράλλθλθ, ανεπίςθμθ ιςτορία, θ οποία ςυνικωσ δεν αναδεικνφεται. Αυτό το κομμάτι και αυτόν τον κόςμο κζλθςα περιςςότερο να εκφράςω μζςα από το βιβλίο που ζγραψα για τθν ιςτορία τθσ Θλιοφπολθσ κεωρϊντασ ότι πραγματικά είναι μια ςυμβολι να μιλάει κανείσ γι αυτοφσ τουσ ανκρϊπουσ οι οποίοι ζχουν δϊςει πάρα πολλά πράγματα από τθ ηωι τουσ, από τον χρόνο τουσ, ζχουν αγωνιςτεί, ζχουν ςτερθκεί πάρα πολλζσ χαρζσ για το δθμόςιο ςυμφζρον και νομίηω ότι πρζπει να αναδείξουμε αυτά τα ηθτιματα.
Το βιβλίο ςασ περιλαμβάνει τρεισ βαςικζσ ενότθτεσ. Θ πρϊτθ αναφζρεται ςτουσ αρχαίουσ Κλαςςικοφσ Ελλθνιςτικοφσ χρόνουσ. Θα κζλαμε να μασ πείτε για τα κζματα που αναπτφςςετε ςτθν ενότθτα αυτι.
Θ πρϊτθ ενότθτα αναφζρεται ςτθν αρχαία ιςτορία τθσ Θλιοφπολθσ. Οι περιςςότεροι Θλιουπολίτεσ αγνοοφςαν μζχρι τϊρα ότι θ Θλιοφπολθ ζχει αρχαία ιςτορία. Στθν Θλιοφπολθ ζχουν βρεκεί Μυκθναϊκοί τάφοι τθσ περιόδου του 1100 π.Χ. ςτθν περιοχι του Υμθττοφ, από τουσ οποίουσ βζβαια ζχουν κλαπεί τα πάντα (ότι υπιρχε μζςα). Κάποια απ αυτά τα ευριματα ζχουν βρεκεί ςε ξζνα μουςεία, π.χ. ςτο μουςείο τθσ Οξφόρδθσ ςτθν Αγγλία, υπάρχει κεραμικό αυτισ τθσ περιόδου. Υπάρχουν αρκετά ευριματα ςτθν Θλιοφπολθ από τθν κλαςςικι περίοδο, από το 500-400 π.Χ. τα οποία καταγράφονται ςτο βιβλίο και προζρχονται από αρχαιολογικζσ πθγζσ, από αρχαιολόγουσ που ζχουν εξετάςει αυτά τα ευριματα και τα ζχουν καταγράψει.
Επίςθσ ζνα κομμάτι από τθν αρχαία περίοδο όπου δεν ιταν κακόλου γνωςτό είναι αυτό που αναφζρεται ςτουσ ελλθνιςτικοφσ χρόνουσ, όπου ςτθν περιοχι τθσ Θλιοφπολθσ είχαμε τθν ςτρατοπζδευςθ των ςτρατευμάτων του Ρτολεμαίου του Β'. Είναι μια ενδιαφζρουςα ιςτορία θ οποία είναι ελάχιςτα γνωςτι, ςχεδόν κακόλου γνωςτι ςτθν Θλιοφπολθ, αν και υπάρχει μια βιβλιογραφία από το 1954, Κάποια αρχαιολόγοσ, θ κ. Βαροφχα Χριςτοδουλοποφλου ζχει αναφερκεί ς' αυτι τθν ιςτορία αλλά δυςτυχϊσ δεν υπιρχε μζχρι τϊρα καμία δθμοςιότθτα για το κζμα αυτό. Αυτό που μποροφμε να ποφμε είναι ότι ςτο χϊρο που ςιμερα βρίςκεται θ Θλιοφπολθ, υπιρξε από τα πολφ παλιά χρόνια μια ανκρϊπινθ παρουςία, υπιρξε ζνασ ανοιχτόσ και ανοχφρωτοσ οικιςμόσ, χωρίσ τείχθ. Πλεσ οι πλθροφορίεσ που ζχουμε μζχρι τϊρα μασ οδθγοφν ςτο ςυμπζραςμα ότι αυτόσ ο ανοχφρωτοσ οικιςμόσ υπιρξε και ιταν ςτθν περιοχι του ςθμερινοφ Αγίου Νικολάου. Εκεί ιταν μια επίπεδθ περιοχι, με περιβόλια, με γεωργικι γθ, με άφκονο νερό, που μποροφςε να καλλιεργείται, ςε αντίκεςθ με το υπόλοιπο κομμάτι που από εκεί και πζρα ξεκίναγαν τα βουνά, ο Υμθττόσ, μια ορεινι περιοχι που ιταν δφςκολο να καλλιεργθκεί. Υπάρχουν λοιπόν άφκονα ευριματα από τθν κλαςςικι περίοδο, από τθν παλαιοχριςτιανικι περίοδο ς’ αυτό το κομμάτι, το οποίο δυςτυχϊσ δεν ζτυχε ποτζ καμιάσ αρχαιολογικισ προςταςίασ, παρ' όλο που ηιτθςα το 2000 από τθν αρχαιολογικι υπθρεςία να κθρυχκεί προςτατευόμενθ αρχαιολογικά θ περιοχι*[1]. Ππωσ επίςθσ ςτθν περιοχι του Υμθττοφ, πάνω από τον προφιτθ Θλία, όπου και εκεί υπάρχουν ευριματα, υπάρχουν ίχνθ αρχαίων λατομείων από τουσ κλαςςικοφσ χρόνουσ αλλά και πολφ παλιότερα. Υπάρχει εξόρυξθ μαρμάρου από διάφορα λατομεία του Υμθττοφ πάνω από τθν Θλιοφπολθ το οποίο μάρμαρο χρθςιμοποιικθκε για τθν ακρόπολθ τθσ Ακινασ για το Δίπυλο, τον Ραρκενϊνα κλπ για να δομθκοφν οι υποδομζσ των ςπουδαίων αυτϊν μνθμείων παγκόςμιασ ςθμαςίασ. Το μάρμαρο λοιπόν αυτό είναι από τον Υμθττό και από τθν περιοχι τθσ Θλιοφπολθσ. Πςο και αν φαίνεται λίγο περίεργο, πζρα από το λευκό μάρμαρο τθσ Ρεντζλθσ που είναι παςίγνωςτο, αυτό το γκρίηο μάρμαρο με τισ κόκκινεσ φλζβεσ προςιλκυςε πολλοφσ και χρθςιμοποιικθκε πάρα πολφ. Μάλιςτα ςτουσ ρωμαϊκοφσ χρόνουσ, αυτό που μποροφμε να ποφμε είναι ότι επειδι άρεςε ςε κάποιουσ ρωμαίουσ, αυτοκράτορεσ και μθ, ζχουμε εξαγωγι αυτοφ του γκρίηο-κόκκινου μάρμαρου του Υμθττοφ. Επαφλεισ ρωμαϊκζσ κλπ είναι καταςκευαςμζνεσ με αυτό το μάρμαρο. κζλω να πω λοιπόν ότι θ περιοχι που βρίςκεται ςιμερα θ Θλιοφπολθ ζχει μια ιδιαίτερθ ςθμαςία θ οποία βζβαια δεν ζχει αναδειχκεί μζχρι ςιμερα και μζνει πραγματικά να γίνει μια ιδιαίτερθ δουλειά γι αυτόν τον τομζα. Ρριν πάμε ςτο δεφτερο μζροσ να ποφμε μερικά ακόμθ πράγματα για τθν αρχαία περίοδο. Ζχουμε κάποια γεγονότα ςτθν περίοδο των ελλθνιςτικϊν χρόνων, όπου ςτθ ςφγκρουςθ μεταξφ Μακεδόνων και Ακθναίων που υπιρξε, οι Ακθναίοι ςυμμάχθςαν μαηί με τουσ Αιγυπτίουσ, δθλαδι με τουσ Ρτολεμαίουσ, ενάντια ςτουσ Μακεδόνεσ. Οι Ακθναίοι λοιπόν βρζκθκαν από τθν μια μεριά να πολιορκοφνται από τουσ Μακεδόνεσ και από τθν άλλθ πλευρά, από το Νότο, να υποςτθρίηονται από τα ςτρατεφματα του Ρτολεμαίου που είχαν φτάςει με καράβια που υπό τον ναφαρχο τον Ράτροκλο φτάςει ςτο Σοφνιο. Δίπλα ςτο Σοφνιο όπωσ ξζρουμε υπάρχει μια μεγάλθ νθςίδα το οποίο λζγεται νιςοσ Ράτροκλοσ. Αυτό λζγεται γιατί τότε είχε ςτρατοπεδεφςει εκεί ο ναφαρχοσ Ράτροκλοσ των Ρτολεμαίων. Ιρκε λοιπόν ο ςτρατόσ των Ρτολεμαίων υπό τον Ράτροκλο μζχρι εκεί, και μετά πιραν ζνα μονοπάτι το οποίο ξεκινοφςε από κει και κατζλθξαν ςτον Υμθττό, ςτον Καρζα. Αυτό είναι ζνα χαρακτθριςτικό μονοπάτι. Οι Ακθναίοι όταν ικελαν να φτάςουν μζχρι το Σοφνιο, ξεκινοφςαν από το κζντρο τθσ Ακινασ και μζςω ςθμερινοφ Ραγκρατίου ζφταναν ςτο Καρζα, καβαλάγανε τον Υμθττό, βριςκόντουςαν ςτο Κορωπί (όλα αυτά με τα πόδια βζβαια ι με κάρα αργότερα, και από το Κορωπί πθγαίνανε προσ τθ ςθμερινι Βάρθ, από τθ Βάρθ προσ τα Καλφβια και φτάνανε τελικά μζςω Κερατζασ μζχρι το Σοφνιο). Αυτό ιταν το λεγόμενο μονοπάτι του Αιγζα. Το πιρε ο Αιγζασ μζχρι να φτάςει ςτο ακρωτιρι του Σουνίου και ν' αγναντζψει το γιο του τον Κθςζα, που κα γφρναγε από τθν Κριτθ ςτθν
γνωςτι ιςτορία με τον Μινϊταυρο. Αυτό λοιπόν το μονοπάτι το πιραν αντίςτροφα οι ςτρατιϊτεσ του Ρτολεμαίου, φτάςανε μζχρι τον Καρζα και μετά αφοφ είδαν ότι δεν τουσ ενοχλοφν οι Μακεδόνεσ και δεν υπάρχει τζλοσ πάντων κίνδυνοσ, κατζβθκαν (είναι προφανζσ αυτό, μζχρι το χϊρο αυτό που λζμε ότι υπιρχε ο ανοιχτόσ ανοχφρωτοσ οικιςμόσ, το ςθμερινό εκκλθςάκι του Αγίου Νικολάου). Εκεί βρζκθκαν ίχνθ από νομίςματα Ρτολεμαϊκά, βζλθ, όπλα τθσ εποχισ εκείνθσ και άλλα ευριματα. Μζχρι και ζνασ τάφοσ ενόσ Ρζρςθ μιςκοφόρου βρζκθκε, ο οποίοσ λεγόταν Άρταςτισ. Ζχουμε ζναν Ρζρςθ μιςκοφόρο καμμζνο ςτθν περιοχι μασ. Αυτά είναι ςθμαντικά πράγματα για να ξζρουμε λίγο πολφ ότι εδϊ ςτθν περιοχι μασ υπιρχε πριν κάτι πολφ ςθμαντικό για μασ και λιγότερο ςθμαντικό για κάποιουσ άλλουσ Αυτό που κζλω να πω κλείνοντασ αυτι τθν περίοδο, κατά πάςα πικανότθτα, ςτουσ κλαςςικοφσ χρόνουσ, εδϊ ςτθν περιοχι τθσ Θλιοφπολθσ υπιρχε ζνασ μικρόσ αρχαίοσ Διμοσ που λεγόταν Διμοσ Κθμακοφ. Κατά ςυνζπεια θ ςθμερινι Θλιοφπολθ ελάχιςτθ ςχζςθ πρζπει να είχε με τον αρχαίο Διμο Ευωνφμου, όπωσ αναφζρεται ςε διάφορα ζντυπα και κεωρϊ ότι εντελϊσ ατυχϊσ ο Διμοσ Θλιοφπολθσ ζχει επιλζξει τον Ευϊνυμο ςαν ζμβλθμά του. Εδϊ υπάρχει μια παραπλάνθςθ γφρω από το κζμα του Ευωνφμου, ο Ευϊνυμοσ βρίςκεται κάπου αλλοφ, το κζντρο του αρχαίου Διμου Ευωνφμου ιταν εκεί που είναι το κτιμα του Γερουλάνου, ςτουσ Τράχωνεσ, δθλαδι ςτθν περιοχι μεταξφ Αλίμου, Αργυροφπολθσ και αεροδρομίου του Ελλθνικοφ. Εκεί ιταν ο αρχαίοσ Διμοσ Ευωνφμου, εκεί ιταν το κζντρο, και μάλιςτα το νεκροταφείο του αρχαίου Διμου Ευωνφμου πριν από 2-3 χρόνια βρζκθκε να είναι προσ τθ μεριά του πρϊθν αεροδρομίου του Ελλθνικοφ. Δθλαδι δεν ιταν προσ τθν μεριά τθσ Θλιοφπολθσ οφτε καν το νεκροταφείο του Ευωνφμου. Άρα λοιπόν νομίηω ότι εδϊ υπάρχει μία διαςτρζβλωςθ ιςτορικι θ οποία πρζπει να αποκαταςτακεί κάποια ςτιγμι και να αναλάβει και ο Διμοσ τισ ευκφνεσ του γι αυτό. Τζλοσ πάντων αν διαβάςει κανείσ το βιβλίο νομίηω κα βρει λεπτομζρειεσ για όλα αυτά τα ηθτιματα που ςυηθτάμε, δεν χρειάηεται να τα αναλφςουμε εδϊ. Το δεφτερο μζροσ του βιβλίου αναφζρεται ςτθν περίοδο μετά τθν Τουρκοκρατία, δθλαδι μετά το 1830 κακϊσ και μετά το 1925, όπου δθμιουργικθκε επίςθμα θ Θλιοφπολθ. Σ' αυτι τθν περίοδο λοιπόν, ςτθν περιοχι μασ καταγράφεται ζνασ οικιςμόσ, ζνα μικρό χωριό με επίκεντρο τον ςθμερινό Άγιο Νικόλαο, εκεί που από τθν αρχαιότθτα υπιρχε ζνασ ανοιχτόσ - ανοχφρωτοσ οικιςμόσ. Ονομάηεται 'Καράσ'. Το 1890 καταγράφεται ωσ «Μικρόν χωρίδιον Καράσ» με 94 κατοίκουσ, από τθν τότε Στατιςτικι Υπθρεςία, το Υπουργείο Στρατιωτικϊν. Ωσ «χωριό Καράσ» καταγράφεται επίςθσ το 1923 από τον Οδθγό του Ελευκερουδάκθ με λιγότερουσ κατοίκουσ, 65 νομίηω. Ράρα πολλά από τα αρχαία ευριματα από τισ διάφορεσ αναφορζσ κα δει κανείσ ςιμερα να παραπζμπουν ςτο χωριό Καρά και όχι ςτθν Θλιοφπολθ, γιατί προχπιρξε ς’ αυτι τθν περιοχι. Εκεί υπιρξε ζνα μεγάλο τςιφλίκι επί Τουρκοκρατίασ. Αυτό το τςιφλίκι το είχαν διάφοροι, φζρεται ότι το είχε κάποιοσ Μουςταφά Καρά Αλισ για αρκετά χρόνια και από τον Μουςταφά Καρά Αλι, φαίνεται να ζμεινε το «τςιφλίκι Καρά», «Κτιμα Καρά». Στθν τελευταία περίοδο, κοντά ςτθν επανάςταςθ του 1821 ζχουμε ιδιοκτιτεσ με ςυγκεκριμζνα ονόματα. Αυτοί οι τελευταίοι Τοφρκοι ιδιοκτιτεσ το ποφλθςαν το 1830 ςε κάποιουσ Ζλλθνεσ και κάποιουσ ξζνουσ. Τζλοσ πάντων από το 1830 μζχρι και το 1922 αυτό το περίφθμο «κτιμα Καρά», μεταβιβάςτθκε ςε αρκετοφσ ιδιοκτιτεσ. Είχαμε δθλαδι αρκετοφσ ιδιοκτιτεσ που το πιρανε είτε τμθματικά ςτθν αρχι είτε ολόκλθρο ςτθ ςυνζχεια, κάποιουσ Άγγλουσ, ζναν Λταλό και διάφορουσ άλλουσ και από το 1866 ζχουμε ωσ ιδιοκτιτεσ, τον ναφαρχο Σωτθριάδθ που ιτανε και από τουσ ςυμμετζχοντεσ ςτθν Επανάςταςθ του 1821, τον Σκουηζ, τον Σκουφι και τελικά φτάνουμε ςτο 1922, που αυτό το κτιμα περνάει πια ςτον Αλζξιο Νάςτο.
Βζβαια, ζνα μζροσ του κτιματοσ αυτοφ το νοίκιαηε ο Νάςτοσ ωσ βοςκόσ που ιτανε για να βόςκει το κοπάδι του και αυτό χρθςιμοποιικθκε ωσ άλλοκι για να πει ότι 'ξζρετε κάτι, πζρα από το αρχικό τμιμα (το οποίο υπολογίηεται ςφμφωνα με επίςθμεσ αποφάςεισ των δικαςτθρίων 320 ςτρζμματα και το πολφ πολφ να ζφτανε ςτα 1.000 ςτρζμματα) αυτό το κτιμα λοιπόν ο κ Αλζξιοσ Νάςτοσ κεωροφςε ότι ζφτανε τα 12.000 ςτρζμματα. Δθλαδι ζβαηε μζςα ςτθν ιδιοκτθςία τθν οποία αγόραςε υποτίκεται από τον προθγοφμενο ιδιοκτιτθ, όχι μόνο το κτιμα Καρά όπωσ ιταν καταγραμμζνο το 1830 αλλά και τθν ευρφτερθ περιοχι που ζβοςκε τα ηϊα του και κεωροφςε ότι είχε χρθςικτθςία. Μάλιςτα, ζφτανε να ιςχυρίηεται ότι το «κτιμα Καρά» ζφτανε μζχρι τθν κορυφι του Υμθττοφ! Αυτό βζβαια από ζνα ςθμείο και μετά κατζρρευςε και ο ίδιοσ ςταμάτθςε να διεκδικεί όλο το κομμάτι που ςιμερα είναι εκτόσ ςχεδίου ςτον Υμθττό, ο ίδιοσ και οι κλθρονόμοι του εννοϊ. Δθλαδι κάποια ςτιγμι διεκδικοφςαν μζχρι τθν κορυφι του βουνοφ και από ζνα ςθμείο και μετά λζνε δεν διεκδικοφμε το δάςοσ του Υμθττοφ, τθν εκτόσ ςχεδίου περιοχι, διεκδικοφμε κάποια κομμάτια που δεν ζχουν δομθκεί ακόμα μζςα ςτθν Θλιοφπολθ ι δομθκικανε από διάφορουσ κρατικοφσ φορείσ κλπ. Υπάρχει λοιπόν μια διζνεξθ τα τελευταία χρόνια από τον Νάςτο και τουσ κλθρονόμουσ του οι οποίοι ποφλθςαν πάρα πολλά ςτρζμματα, πολφ περιςςότερα από αυτά που δικαιοφνταν. Δθλαδι ζχουν πουλιςει πάνω από 6.000 ςτρζμματα, ενϊ ςτθν καλφτερθ περίπτωςθ αυτό που τουσ ανικε να ιταν 1.000 ςτρζμματα. Και ςιμερα ακόμθ ςυνεχίηεται αυτι θ διζνεξθ με τουσ Νάςτουσ. Ζχουμε φτάςει ςτα δικαςτιρια, δεν υπάρχει μία οριςτικι απόφαςθ, υπάρχουν κάποιεσ αποφάςεισ που δικαιϊνουν τουσ κλθρονόμουσ Νάςτου, υπάρχουν άλλεσ αποφάςεισ που δικαιϊνουν το Ελλθνικό Δθμόςιο. Είναι μία κατάςταςθ που είναι ανοιχτι, υπάρχει πράγματι ζνασ τεράςτιοσ κίνδυνοσ να χακοφνε οικόπεδα, να χακοφνε δθμόςιοι χϊροι και να περάςουν ξανά ςτα χζρια των κλθρονόμων του Νάςτου, γι αυτό ακριβϊσ το κζμα τθσ δθμόςιασ ιδιοκτθςίασ, αποτελεί ζνα κεντρικό ηιτθμα για τθν Θλιοφπολθ και γι αυτό το λόγο δίνω και ςτο βιβλίο μου ζνα βάροσ τόςο ιδιαίτερο που καταλαμβάνει ζνα ςθμαντικό μζροσ από το δεφτερο μζροσ του βιβλίου. Στο δεφτερο μζροσ του βιβλίου επίςθσ, περιγράφεται θ ςθμερινι κατάςταςθ τθσ Θλιοφπολθσ, θ πολεοδομικι τθσ εξζλιξθ όπωσ ξεκίνθςε από το 1925 και όπωσ φτάνει μζχρι το 2005. Τα τελευταία δθλαδι 80 χρόνια. Υπάρχουν αναφορζσ ςυγκεκριμζνεσ για τθν πρϊτθ περίοδο τθσ ηωισ ςτθν Θλιοφπολθ δθλαδι από 1925, τθν προπολεμικι και τθν μεταπολεμικι περίοδο για τθν επόμενθ περίοδο, από το 1950 μζχρι τθν μεταπολίτευςθ το 1975 και μετά αναφζρομαι ςτθν πρόςφατθ φάςθ που ηοφμε, από το 1975 μζχρι ςιμερα, τα τελευταία δθλαδι 30 χρόνια. Στο τρίτο μζροσ, υπάρχουν αρκετά κείμενα δικά μου που ζχουνε γραφτεί με διάφορεσ αφορμζσ και διάφορεσ ευκαιρίεσ ςε ζντυπα τθσ Θλιοφπολθσ από το 1984 και μετά, τα οποία αναδθμοςιεφονται ς' αυτό το βιβλίο, γιατί πιςτεφω ότι ζχουνε μια ιδιαίτερθ ςθμαςία. Υπάρχουνε και κάποια άλλα κείμενα επίςθσ δικά μου τα οποία ζχουν γραφεί για κάποιεσ ςυλλογικότθτεσ ςτισ οποίεσ ςυμμετείχα όλα αυτά τα χρόνια, όπωσ θ Ρρωτοβουλία Ρολιτϊν για τθν Ρροςταςία του Υμθττοφ, θ Επιτροπι Αγϊνα Κατοίκων ενάντια ςτο ΚΥΤ τθσ ΔΕΘ και το Κζντρο Κοινωνικισ Ραρζμβαςθσ Θλιοφπολθσ ςτο οποίο ςυμμετζχω τϊρα. Επειδι πιςτεφω λοιπόν ότι αυτά τα κείμενα ςυμβάλλουν ςτθν καταγραφι και ανάδειξθ τθσ πρόςφατθσ ιςτορίασ τθσ Θλιοφπολθσ, κεϊρθςα ςκόπιμο να τα ςυμπεριλάβω μαηί με τα παλιότερα ςτοιχεία, ϊςτε τελικά να ζχει κάποιοσ που ενδιαφζρεται για τθν ιςτορία τθσ Θλιοφπολθσ, μια άποψθ όχι ςτατικι, μια άποψθ για τα αρχαία χρόνια, για τα παλιά χρόνια, αλλά μια άποψθ και για τθν ςθμερινι πραγματικότθτα και για το πωσ μποροφν να παρεμβαίνουν και πωσ παρεμβαίνουν ς αυτό που λζμε ςθμερινι
πραγματικότθτα κινιςεισ πολιτϊν, φορείσ πολιτϊν, αλλά και άτομα, όπωσ εγϊ, ςυμβάλλοντασ με τισ απόψεισ τουσ, με τισ ιδζεσ τουσ, με τισ προτάςεισ τουσ, αλλά και με τθν δραςτθριότθτά τουσ, ςτο να διαμορφωκεί ζνα ςυγκεκριμζνο πλαίςιο ηωισ για τθν πόλθ μασ.
Τι ςχζδια ζχετε για το βιβλίο ςασ;
Το βιβλίο αυτό, παρόλο που κυκλοφόρθςε μζςα ςτο καλοκαίρι (τον Λοφλιο δθλαδι) κι ζχουν περάςει δυόμιςι μινεσ από τότε, κεωρϊ ότι πάει αρκετά καλά. Μζςα ςτον Οκτϊβριο κα υπάρξει και μία δεφτερθ ζκδοςθ του βιβλίου, ςτθ ςυνζχεια κα παρουςιαςτεί δθμόςια και κα γίνουν κάποιεσ ςυηθτιςεισ ςε ςχζςθ με το βιβλίο. Ρρογραμματίηεται επίςθσ μία ζκκεςθ από τισ 20 Οκτωβρίου ωσ τισ 30 Λανουαρίου ςτο βιβλιοπωλείο «Απρόβλεπτο» με υλικά και ντοκουμζντα που περιλαμβάνονται ςτο βιβλίο μου. Τζλοσ προγραμματίηεται από τθν Κινθματογραφικι Λζςχθ Θλιοφπολθσ, μια προβολι τθσ ταινίασ του Μάριου Νόττα που ςυνοδεφει τθν ζκδοςθ, κακϊσ και μια ςυηιτθςθ για το βιβλίο και τθν ιςτορία τθσ Θλιοφπολθσ. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
*[1] Υςτερόγραφο Μετά τθν ζκδοςθ του προαναφερόμενου βιβλίου μου και τθν δθμοςίευςθ τθσ παραπάνω ςυνζντευξθσ, θ Αρχαιολογικι Υπθρεςία δζχτθκε τθν αίτθςθ που κατζκεςα το 2000 και εξζδωςε ςχετικι εγκφκλιο. Ζκτοτε θ περιοχι του Αγ. Νικολάου τυγχάνει αρχαιολογικισ προςταςίασ.
Ο τάφοσ του κτθνοτρόφου, κτθματία και καταπατθτι τθσ δθμόςιασ γθσ Αλεξίου Νάςτου, εκ των ςυνιδρυτϊν τθσ Θλιοφπολθσ. Βρίςκεται πλάι ςτο ξωκλιςι του Αγ. Γεωργίου και πίςω από το «ιερό» του Αγ. Κωνςταντίνου.
4. «Ζνα πολφτιμο βιβλίο, ενόσ αριςτεροφ πολίτθ»* ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
*Ομιλία τθσ Ελζνθσ Ρορτάλιου, κακθγιτριασ ΕΜΡ, ςτθν παρουςίαςθ του βιβλίου μου «Εδϊ κάποτε…Συμβολι ςτθν ιςτορία τθσ Θλιοφπολθσ», 5/2/2006. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Ευχαριςτϊ τον Ράνο Τότςικα, με τον οποίο με ςυνδζουν ακατάλυτοι δεςμοί φιλίασ και ςυντροφικότθτασ, που δθμιουργικθκαν μζςα ςε κοινοφσ αγϊνεσ με κζματα πόλθσ, για τθν πρόςκλθςθ να ςυμμετάςχω ςτθ ςθμερινι παρουςίαςθ του βιβλίου του «Εδϊ, κάποτε… Συμβολι ςτθν ιςτορία τθσ Θλιοφπολθσ». Σπεφδω να πω ότι το βιβλίο, πλοφςιο ςε ιςτορικά, πολεοδομικά, κοινωνικά ςτοιχεία και υλικό που μαρτυρεί αυτι τθν περιοδολόγθςθ, είναι μια ιδιότυπθ αυτοβιογραφία. Ο ίδιοσ ο υπογράφων είναι μάρτυρασ και ςυν-δθμιουργόσ ς’ ζνα τμιμα τθσ ιςτορίασ τθσ Θλιοφπολθσ και ταυτόχρονα, φζρνει ςτο φωσ διαδικαςίεσ και αποφάςεισ όπωσ και ερωτιματα που εκκρεμοφν για τθν καταγωγι και τθν εξζλιξθ τθσ πόλθσ του, ςτθν οποία ηει από τα πρϊτα παιδικά του χρόνια. Στο Ράνο ταιριάηει ο τίτλοσ «αριςτερόσ πολίτθσ», που εκείνοσ αποδίδει ςτον Κανάςθ Λϊλα, παλιό αντιδιμαρχο και άνκρωπο με κάρροσ, για τισ μάχεσ του εναντίον των μεγάλο-καταπατθτϊν τθσ δθμόςιασ γθσ ςτθν Θλιοφπολθ. Ζνασ πολίτθσ είναι ο Ράνοσ Τότςικασ, που ζχει εκλάβει τοισ μετρθτοίσ τον όρο και όςα ςθμαίνει από τθν αρχαιοελλθνικι του καταγωγι. «Μόνο εμείσ,…» λζει ο Ρερικλισ ςτον Επιτάφιο λόγο, «ζχουμε τθν δυνατότθτα να φροντίηουμε ςυγχρόνωσ και για τισ ιδιωτικζσ μασ υποκζςεισ και για τα πολιτικά πράγματα και να τα γνωρίηουμε εξ’ ίςου με το επάγγελμά μασ, κεωρϊντασ αυτόν που δεν μετζχει ςτθν πολιτικι ουκ απράγμονα αλλ’ αχρείον» (όχι φιλειρθνικό αλλά άχρθςτο). Ζνασ αριςτερόσ πολίτθσ είναι ο Ράνοσ Τότςικασ, με τθν ζννοια ότι επενδφει ςτθν αυτόκλθτθ πολιτικι του δράςθ αξίεσ και ςχζδια για τθν πόλθ που κα ζπρεπε να διαποτίηουν το αριςτερό όραμα του κόςμου. Θ πόλθ είναι ςυλλογικι υπόκεςθ, μασ λζει ςυνεχϊσ. Οι δθμόςιοι αλλά και οι κοινωνικοί κεςμοί που τθ ςυγκροτοφν πρζπει να αναφζρονται, πρωτίςτωσ, ςτθ ςυλλογικι διαχείριςθ τθσ ιςτορικισ, κοινωνικισ μνιμθσ, ςτθν υπεράςπιςθ τθσ δθμόςιασ περιουςίασ ωσ ςυλλογικισ ιδιοκτθςίασ και ςτθ διαρκι διαπραγμάτευςθ τθσ ςχζςθσ ανάμεςα ςτθν πόλθ και τθ φφςθ υπζρ τθσ διαφφλαξθσ τθσ δεφτερθσ. Το βιβλίο του «αριςτεροφ πολίτθ» Ράνου Τότςικα μπορεί να διαβαςτεί, λοιπόν, ςφμφωνα με τουσ προθγοφμενουσ τρεισ άξονεσ: τθσ μνιμθσ, τθσ δθμόςιασ περιουςίασ, και τθσ προτεραιότθτασ του φυςικοφ ςτοιχείου ςτθ διαμόρφωςθ τθσ πόλθσ. Αλλά, επειδι, πόλθ είναι οι άνκρωποι τθσ, και για το καλό και για το κακό, οι άξονεσ αυτοί αποςταςιοποιοφνται με τθν ανκρϊπινθ δράςθ, μζςα ςτισ κοινωνικζσ και πολιτικζσ ςυγκροφςεισ, που δεν ζλειψαν ςτθν ιςτορία τθσ Θλιοφπολθσ. Εδϊ ςυναντάμε μια άλλθ κεμελιϊδθ αριςτερι αρχι ςτθν προςζγγιςθ τθσ αςτικισ κοινωνιολογίασ του χϊρου. Ο χϊροσ τθσ πόλθσ είναι προϊόν κοινωνικϊν και πολιτικϊν ςυςχετιςμϊν, οι οποίοι διαμορφϊνονται ςτο πλαίςιο ςυγκροφςεων ανάμεςα ςτισ κοινωνικζσ ομάδεσ και τουσ πολίτεσ που μετζχουν ςτθν πόλθ. Μζροσ τθσ δράςθσ ενόσ αριςτεροφ πολίτθ αποτελεί παραδοςιακά θ ςυγγραφι, τθσ οποίασ ο δυναμιςμόσ είναι ευκζωσ ανάλογοσ με τθν εμπλοκι ςτα γεγονότα. Γεγονότα παροντικά, άμεςα, απτά, αλλά και παρελκόντα , που αποτελοφν εξ’ ίςου επίδικα αντικείμενα με όςα ςυμβαίνουν τϊρα. Θ δράςθ και τα
κείμενα των ςυντελεςτϊν τθσ ιςτορίασ και τθσ ςθμερινισ πραγματικότθτασ τθσ Θλιοφπολθσ ςυνκζτουν το βιβλίο «Εδϊ, κάποτε… Συμβολι ςτθν ιςτορία τθσ Θλιοφπολθσ». Ασ δοφμε το περιεχόμενό του από πιο κοντά. Το πρϊτο μζροσ του βιβλίου αναφζρεται ςτθν αρχαία ιςτορία τθσ Θλιοφπολθσ αποτελϊντασ, ακζλθτο ίςωσ, αντίβαρο ςτθν κυριαρχία τθσ ςτιγμισ και του ςυμβαίνοντοσ τϊρα ςτον ςφγχρονο πολιτιςμό, κυριαρχία ςυνυφαςμζνθ ςτενά με ιδιοτελείσ ςυμπεριφορζσ των ανκρϊπων, για τουσ οποίουσ ο κόςμοσ και θ πόλθ τουσ προςμετρϊνται ςτα ςτενά όρια τθσ ςυγκεκριμζνθσ φάςθσ τθσ προςωπικισ τουσ ηωισ. Δεν ςζβονται οι άνκρωποι γιατί δεν ξζρουν και δεν αξιολογοφν ότι εκεί που αφινουν τα ςκουπίδια τουσ ι ακουμποφν τεράςτιουσ όγκουσ νζων καταςκευϊν υπάρχουν ίχνθ ανκρϊπινθσ ηωισ από χιλιάδεσ χρόνια πριν , τα οποία αξίηει να διαςϊςουμε από τθ φκορά του χρόνου ωσ ενδείξεισ καταγωγισ και πολιτιςμοφ, ο οποίοσ δεν μπορεί παρά να βαςίηεται ςτθ ςυνείδθςθ και τθν αυτογνωςία. Το βιβλίο παρακολουκεί όλο τον αρχαίο διάλογο για τισ πικανζσ ιςτορικζσ οικιςεισ τθσ Θλιοφπολθσ ςτθν αρχαιότθτα ςε ςυνάρτθςθ με τουσ πζριξ διμουσ και καταλιγει ότι «κεωρείται βζβαιθ θ φπαρξθ ενόσ μικροφ ανοιχτοφ-ανοχφρωτου οικιςμοφ ςτθν περιοχι όπου βρίςκεται ςιμερα ο Διμοσ Θλιοφπολθσ από τθν Υςτεροελλαδικι Ρερίοδο (1600-1050 π.Χ.) […] ςτθν περιοχι του ςθμερινοφ Αγίου Νικολάου, όπου επί Τουρκοκρατίασ υπιρχε το «Τςιφλίκι Καρά» (ςελ. 33). Βζβαιθ πρζπει, επίςθσ, να κεωρείται «θ παρουςία και ςτρατοπζδευςθ ςτρατιωτϊν του Ρτολεμαίου Β’ κατά τθ διάρκεια του Χρεμωνίδειου Ρολζμου ςτθν περιοχι τθσ ςθμερινισ Θλιοφπολθσ» (ςελ. 35). Το ςθμαντικό εδϊ δεν είναι μόνο θ δθμοςίευςθ αυτοφ του υλικοφ, ϊςτε οι άνκρωποι που κα το διαβάςουν να γνωρίηουν τθν καταγωγι τθσ πόλθσ τουσ, αλλά το ότι ο ίδιοσ ο ςυγγραφζασ εμπλζκεται ςτθν αρχαιολογικι ζρευνα : εντοπίηει και φωτογραφίηει «κατά τθ διάρκεια τθσ εκςκαφισ για τθν καταςκευι του 11ου Δθμοτικοφ Σχολείου Θλιοφπολθσ, […] τμιμα παλαιοφ τοίχουσ […] (το οποίο) ενδεχομζνωσ να αποτελεί μζροσ των «τειχϊν» που περιγράφει ο E. Dodwell το 1819» (ςελ. 34) και παρακινεί με επιςτολι του το Υπουργείο Ρολιτιςμοφ να ερευνιςει ςε τμιμα του Υμθττοφ, που αποψιλϊκθκε από πυρκαγιά, αρχαιολογικά ευριματα, τα οποία ο ίδιοσ ο Τότςικασ εντόπιςε και κατζγραψε με επιςτθμονικι ακρίβεια (ςελ. 40). Το δεφτερο μζροσ του βιβλίου αναφζρεται ςτθ νεότερθ ιςτορία τθσ Θλιοφπολθσ. Στθν περιοχι «υπιρχε επί Τουρκοκρατίασ ζνα τςιφλίκι που φαίνεται να ανικε ςε κάποιον Μουςταφά Καρά Αλι» και το οποίο ζκτοτε «προςδιορίηεται ςαν «Καράσ» ι «Κτιμα Καρά» (ςελ. 44). Το βιβλίο παρακολουκεί, τεκμθριϊνοντασ ςυςτθματικά , τισ περιπζτειεσ τθσ ιδιοκτθςίασ Καρά, θ οποία από το 1830 μζχρι το 1922 αλλάηει ςυνεχϊσ χζρια γαιοκτθμόνων –δθλαδι νεότερων του Καρά τςιφλικάδων– για να περιζλκει, το 1922, ςτον κτθνοτρόφο Νάςτο, που ζβοςκε εκεί τα πρόβατά του. Από τα ςτοιχεία, τα οποία ςυγκεντρϊνει ο Τότςικασ, προκφπτει ότι θ ςφλλθψθ τθσ ιδζασ να δθμιουργθκεί «ιδιωτικόσ ςυνοικιςμόσ» ςτθν περιοχι τθσ ςθμερινισ Θλιοφπολθσ ανικει ς’ ζνα κτθματομεςίτθ Τηερετηοφλια (ςελ. 50), ο οποίοσ ςε ςυνεργαςία με τον Νάςτο ρυμοτομοφν εκτάςεισ, ςτθ βάςθ του πρϊτου ρυμοτομικοφ ςχεδίου τθσ Θλιοφπολθσ, που εκπόνθςε ο αρχιτζκτονασ Αριςτομζνθσ Βάλβθσ ωσ ζνα είδοσ κθποφπολθσ. Πμωσ, ο εμφανιηόμενοσ κοινωνικόσ εξοπλιςμόσ και θ διαμόρφωςθ κοινόχρθςτων εγκαταςτάςεων, όπωσ και οι φυτεφςεισ, δεν είναι για τουσ μεγαλοκαταπατθτζσ και τουσ επιτιδειουσ κτθματομεςίτεσ, οι οποίοι προςτίκενται ςτθν εταιρεία ι αποχωροφν, παρά ςτάχτθ ςτα μάτια των αφελϊν, με οξφ όμωσ ςτεγαςτικό πρόβλθμα, αγοραςτϊν. «Από το 1924 ωσ το 1930, θ εταιρεία «Δρανδάκθσ - Ράγκαλοσ και Σία Ο.Ε.» αγοράηει τμθματικά εκτάςεισ γθσ από τον Αλ. Νάςτο, τισ οικοπεδοποιεί και τισ μεταπουλά […] Οι πρϊτοι αγοραςτζσ τθσ Θλιοφπολθσ
είχαν ν’ αντιμετωπίςουν όπωσ είναι φυςικό, πάμπολλα προβλιματα […] δεν υπιρχε δίκτυο φδρευςθσ […] δεν υπιρχε θλεκτρικό ρεφμα […] δεν υπιρχαν δρόμοι » (ςελ. 53, 54). Από τότε, λοιπόν, αρχίηουν οι αγϊνεσ των οικιςτϊν τθσ ανακθρυγμζνθσ, το 1928, κοινότθτασ Θλιοφπολθσ. Ραρά οριςμζνεσ δθμόςιεσ παρεμβάςεισ για να μπει φρζνο ςε ακραίεσ παραλείψεισ των κτθματομεςιτϊν, θ κερδοςκοπία και οι καταπατιςεισ των κλθρονόμων πια του αρχικοφ Νάςτου ςυνεχίηονται και, μζχρι ςιμερα, υπάρχει αντιδικία και διεκδικιςεισ τεράςτιασ δθμόςιασ περιουςίασ από τθν οικογζνεια Νάςτου. Το αρχικό ςχζδιο πόλεωσ επεκτείνεται ςταδιακά και οι Νάςτοι επιχειροφν να οικοπεδοποιιςουν, τα πρϊτα χρόνια μετά τον πόλεμο, μζροσ του δάςουσ του Υμθττοφ. Ευτυχϊσ δεν κερδίηουν. Αλλά το δάςοσ κινδυνεφει άλλεσ δφο φορζσ να καταςτραφεί , τθ μια ωσ υποκείμενο τουριςτικισ ανάπτυξθσ και τθν άλλθ από το κράτοσ, το 1965, που κζλει να ςτεγάςει εκεί τον Συνεταιριςμό των Αςτυνομικϊν. Είναι κραυγαλζα και διδακτικι θ περίπτωςθ των Νάςτων, δυςτυχϊσ όχι μοναδικι ςτθν Ελλθνικι επικράτεια. Πταν το 1984 εκδίδεται θ απόφαςθ του Υπουργείου Οικονομικϊν, ς’ αυτιν «αναφζρεται ότι τα ιδιοκτθςιακά δικαιϊματα των κλθρονόμων του Νάςτου ζχουν εξαντλθκεί, κακόςον οι εκτάςεισ που ζχουν πωλιςει ξεπερνοφν τα 5.000 ςτρζμματα, αντί των 320 ςτρεμμάτων, που ιταν θ αρχικι ζκταςθ του «Κτιματοσ Καρά». Ρρόκειται, δθλαδι , για μια άκλια υφαρπαγι 5.000 ςτρεμμάτων δθμόςιασ περιουςίασ από μια και μόνθ οικογζνεια καταπατθτϊν. Ο Ράνοσ Τότςικασ ζχει εξαντλιςει το κζμα των καταπατιςεων, φωτίηοντασ πολφπλευρα τουσ ςυντελεςτζσ των εξελίξεων: οι καταπατθτζσ, οι δθμοτικοί άρχοντεσ που αντιδροφν , οι δθμοτικοί άρχοντεσ που ενδίδουν, ο λαόσ τθσ πόλθσ που παραμζνει απακισ, οι ενεργοί πολίτεσ που παρεμβαίνουν και πιζηουν το κράτοσ και τον διμο, ο τοπικόσ τφποσ και θ υποδειγματικι εφθμερίδα «Αλικεια», του αξζχαςτου εκδότθ Ηαχαρία Δρόςου, αλλά και λίγα πρόςωπα που, όμωσ, ζταξαν ςκοπό τθσ ηωισ τουσ τθ διαφφλαξθ τθσ δθμόςιασ περιουςίασ, πιο πολφ παρά αν ιταν δικι τουσ. Ζνα από τα πρόςωπα αυτά είναι και ο Ράνοσ. Και παρ’ ότι ο ίδιοσ ςεμνφνεται, τα ςτοιχεία και οι μαρτυρίεσ του βιβλίου, αλλά και θ προςωπικι γνϊςθ που ζχουμε από τουσ κακθμερινοφσ του αγϊνεσ, το αποδεικνφουν. Το βιβλίο αναφζρεται ακόμα ςτα κριτιρια και τισ αρχζσ του πολεοδομικοφ ςχεδιαςμοφ και τθσ τοπικισ ανάπτυξθσ ϊςτε θ πόλθ να ςχεδιάηεται και να ςυγκροτείται διαςφαλίηοντασ απολφτωσ το φυςικό τοπίο που τθν περιβάλλει ι το περικλείει, με προτεραιότθτα ςτισ δθμόςιεσ κοινωνικζσ υποδομζσ, τθ ςυλλογικι χριςθ του χϊρου τθσ και τθ διαςφάλιςθ τθσ δθμόςιασ υγείασ. Οι εκτενείσ αναφορζσ ςτον Υμθττό, το ρζμα τθσ Ρικροδάφνθσ, το Κζντρο Υπζρ-υψθλισ Τάςθσ, είναι παραδείγματα αυτϊν των αρχϊν ςχεδιαςμοφ και ανάπτυξθσ τθσ πόλθσ. Αλλά το βιβλίο «Εδϊ, κάποτε… Συμβολι ςτθν ιςτορία τθσ Θλιοφπολθσ» είναι ταυτόχρονα και μια ιςτορία του τοπικοφ τφπου και τθσ δθμοτικισ αρχισ, όπωσ, βεβαίωσ, και των κοινωνικϊν κινθμάτων για τα οποία κα μιλιςουν εκτενϊσ άλλοι. Είναι, δθλαδι, μια ςπονδυλωτι κα λζγαμε, ιςτορία τθσ Θλιοφπολθσ, θ οποία αναδεικνφει τισ μικρζσ και μεγαλφτερεσ νίκεσ του λαοφ τθσ, ςτισ μάχεσ που ζδωςε ςτο όνομα τθσ πόλθσ του. Απ’ αυτι τθν άποψθ το βιβλίο του Ράνου Τότςικα, είναι ζνα εγχείρθμα που πρζπει να βρει κατεπειγόντωσ μιμθτζσ, ανάμεςα ς’ αυτοφσ και ς’ αυτζσ που αςχολοφμαςτε με τισ πόλεισ, τα προβλιματα και τουσ ανκρϊπουσ τουσ.
Παρουςίαςθ του βιβλίου και προβολι του DVD «Εδϊ κάποτε… Συμβολι ςτθν ιςτορία τθσ Θλιοφπολθσ». Από τα αριςτερά: Μάριοσ Νόττασ, Δθμιτρθσ Καλαντίδθσ, Βιργινία τεφανοποφλου, Πάνοσ Σότςικασ, Ελζνθ Πορτάλιου, Θανάςθσ Σςακίρθσ. .
5. «Θ τοπικι ιςτορία ςτθν δευτεροβάκμια εκπαίδευςθ τθσ Θλιοφπολθσ και το βιβλίο του Ράνου Τότςικα»* ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
*Ομιλία τθσ Βιργινίασ Στεφανοποφλου, κακθγιτριασ Μζςθσ Εκπαίδευςθσ, ςτθν παρουςίαςθ του βιβλίου μου «Εδϊ κάποτε… Συμβολι ςτθν ιςτορία τθσ Θλιοφπολθσ», 5/2/2006. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Τα τελευταία χρόνια κάνουν ςυχνά τθν εμφάνιςι τουσ ςτα ςχολεία διάφορεσ προτάςεισ για καινοφργιεσ εκπαιδευτικζσ δραςτθριότθτεσ εντόσ ι εκτόσ του ωρολογίου προγράμματοσ. Αναφζρουμε ενδεικτικά: Ρεριβαλλοντικι Εκπαίδευςθ, Αγωγι Υγείασ, Ρρογράμματα Εκπαιδευτικϊν Ανταλλαγϊν και Αδελφοποιιςεων, Ευζλικτθ Ηϊνθ Καινοτόμων Δράςεων, Ραρεμβατικά Ρρογράμματα για τθν Ρροϊκθςθ τθσ Λςότθτασ των Φφλων… Αναμφιςβιτθτα, πρόκειται για πρωτοποριακζσ ιδζεσ που, αν εφαρμοςτοφν ςωςτά, κα ζχουν κετικά αποτελζςματα. Θ εφαρμογι τουσ όμωσ ςυναντά δυςκολίεσ, γιατί δεν αποτελοφν οργανικά ενταγμζνεσ ςτο πρόγραμμα ςπουδϊν εκπαιδευτικζσ δραςτθριότθτεσ, αλλά ευκαιριακζσ και αποςπαςματικζσ προςπάκειεσ απορρόφθςθσ κονδυλίων τθσ Ε.Ε., γι’ αυτό και το μζλλον τουσ είναι αβζβαιο. Ζτςι, φκάνουν ςτο ςχολείο προτάςεισ για νεωτεριςτικζσ δραςτθριότθτεσ τισ οποίεσ καλοφνται να υλοποιιςουν –χωρίσ κακόλου μετεκπαίδευςθ ι με ταχφρυκμα ςεμινάρια– εκπαιδευτικοί που ςτθν πλειονότθτά τουσ κατζχουν τισ παλαιότερεσ μεκόδουσ διδαςκαλίασ. Είναι χαρακτθριςτικό αλλά και οξφμωρο ότι ειδικά τα τελευταία χρόνια, που όλα γφρω μασ αλλάηουν ταχφτατα, που όπωσ προαναφζραμε, οι εκπαιδευτικοί γίνονται αποδζκτεσ πολλϊν νζων προτάςεων, δεν εφαρμόηεται από τθν πολιτεία κανενόσ είδουσ επιμόρφωςθ των εκπαιδευτικϊν. Επομζνωσ, δεν πρζπει να αποροφμε που δεν υλοποιείται (απ’ όςο γνωρίηουμε τουλάχιςτον) θ διδαςκαλία τθσ τοπικισ ιςτορίασ, θ οποία ζχει μάλιςτα ενταχκεί επιςιμωσ ςτο αναλυτικό πρόγραμμα και προβλζπει διάκεςθ 10 διδακτικϊν ωρϊν ςτο πλαίςιο του μακιματοσ τθσ Λςτορίασ τθσ Γϋ Γυμναςίου. Γιατί δεν υλοποιείται: Ζνασ λόγοσ ,πολφ ςθμαντικόσ , είναι ότι το βιβλίο γενικισ Λςτορίασ τθσ Γϋ Γυμναςίου είναι δυςνόθτο με φλθ πολλαπλάςια εκείνθσ που μπορεί να διδαχκεί ςτον κακοριςμζνο χρόνο. Και πρόκειται για φλθ που περιλαμβάνει πολφ ςθμαντικζσ ιςτορικζσ περιόδουσ: Διαφωτιςμόσ, Γαλλικι επανάςταςθ, Ελλθνικι επανάςταςθ, Δθμιουργία Ελλθνικοφ κράτουσ, Βαλκανικοί πόλεμοι, Ραγκόςμιοι πόλεμοι, Μικραςιατικι καταςτροφι… Είναι δφςκολο λοιπόν, να εξοικονομθκοφν οι δζκα διδακτικζσ ϊρεσ που προτείνονται για τθ διδαςκαλία τθσ τοπικισ ιςτορίασ. Ζνασ άλλοσ λόγοσ, ςθμαντικότεροσ κατά τθ γνϊμθ μασ, είναι ότι οι εκπαιδευτικοί που καλοφνται να υλοποιιςουν το πρόγραμμα δεν ζχουν πειςτεί ότι αξίηει να παραμερίςουν διδακτζα φλθ που κεωροφν (και είναι) ςθμαντικι και τθν οποία γνωρίηουν πολφ καλά πϊσ να διδάξουν, για να αςχολθκοφν με κάτι που τουσ είναι άγνωςτο και δεν ξζρουν πϊσ να το διαχειριςτοφν. Δεν ζχει γίνει μζχρι τϊρα (απ’ όςο γνωρίηουμε πάντα, αλλά αν γινόταν κα ζπρεπε να το γνωρίηουμε) κάποιο ςεμινάριο, κάποια ςυνάντθςθ με τουσ εμπνευςτζσ του προγράμματοσ ι άλλουσ ειδικοφσ οφτε καν μια ενθμζρωςθ από εκπαιδευτικό ςφμβουλο. Αλλά οφτε και ζχει ρωτιςει ποτζ κανείσ αν πραγματοποιείται θ όχι και γιατί αυτι θ δραςτθριότθτα. Δεν είναι τθσ ϊρασ να αναπτφξουμε τα οφζλθ που κα προκφψουν για τουσ μακθτζσ από τθ διδαςκαλία τθσ τοπικισ ιςτορίασ με τισ ςφγχρονεσ μεκόδουσ που προτείνονται ςτο ςυγκεκριμζνο
πρόγραμμα, τα οποία κα είναι πολλαπλά τόςο ςτο γνωςτικό όςο και ςτο ςυναιςκθματικό και τον ψυχοκινθτικό τομζα. Κεωροφμε όμωσ, κοινά αποδεκτό ότι οι μακθτζσ κα ανταποκρικοφν με προκυμία ςε μια καινοτόμο εκπαιδευτικι διαδικαςία, που ςτο μεγαλφτερο μζροσ τθσ πραγματοποιείται ζξω από τθ ςχολικι αίκουςα και ότι το κζμα τθσ εναςχόλθςθσ, δθλαδι θ γνωριμία με τον χϊρο που τουσ περιβάλλει άμεςα (τθ γειτονιά, τθ ςυνοικία, τθν πόλθ τουσ) κα κεντρίςει ιδιαίτερα το ενδιαφζρον τουσ. Αν προςπακιςουμε λοιπόν, οι εκπαιδευτικοί, και επιτφχουμε (ςε κάποιο βακμό) να κατανοιςουν οι μακθτζσ μασ τθν εξελικτικι πορεία τθσ πόλθσ τουσ μζςα ςτο χρόνο και τον ρόλο των πολιτϊν ς’ αυτιν τθν πορεία και να ςυνειδθτοποιιςουν ότι τουσ αναλογεί ζνα μερίδιο ευκφνθσ για το παρόν και το μζλλον αυτισ τθσ πόλθσ, τότε κα ζχουμε υπθρετιςει ζναν βαςικό ςκοπό τθσ ιςτορικισ εκπαίδευςθσ και τθσ εκπαίδευςθσ γενικά, που είναι θ προετοιμαςία ενθμερωμζνων, ςυνειδθτϊν, υπεφκυνων, ενεργϊν πολιτϊν. Το βιβλίο του Ράνου Τότςικα που παρουςιάηουμε ςιμερα, δίνει τθν αφορμι να ςυηθτθκεί το κζμα τθσ τοπικισ ιςτορίασ και να προωκθκεί ελπίηουμε, θ διδαςκαλία τθσ ςτα ςχολεία τθσ πόλθσ μασ, ζςτω και χωρίσ τθν απαιτοφμενθ επιμόρφωςθ των εκπαιδευτικϊν, που προαναφζραμε. Μπορεί να ςυμβάλει ςτο να γνωρίςουν οι εκπαιδευτικοί τθσ Θλιοφπολθσ ςθμαντικζσ πλευρζσ τθσ ιςτορίασ τθσ πόλθσ, να ευαιςκθτοποιθκοφν οι ίδιοι, να διαπιςτϊςουν ότι ζχουν από κάπου να ξεκινιςουν, αν κελιςουν να διδάξουν τοπικι ιςτορία και… να προβοφν ςτο εγχείρθμα. Θ ςφντομθ, ςυγκροτθμζνθ και ηωντανι οπτικά και θχθτικά ταινία, που ςυνοδεφει το βιβλίο, μπορεί να λειτουργιςει άριςτα για τθν πρόκλθςθ ενδιαφζροντοσ και από τθ μεριά των μακθτϊν. Θ Θλιοφπολθ δε διακζτει λαμπρά μνθμεία ι μεγάλουσ ιρωεσ, που να προκαλοφν τθν εναςχόλθςθ με τθν ιςτορία τθσ, όμωσ, ζχει πολλά να πει ςε όςουσ κελιςουν να τθ γνωρίςουν. Αλλά το βιβλίο «Εδϊ, κάποτε… Συμβολι ςτθν ιςτορία τθσ Θλιοφπολθσ» δεν προςφζρεται μόνο για τθν πρόκλθςθ του ενδιαφζροντοσ. Αξίηει να αναφζρουμε τρεισ από τουσ ςτόχουσ τθσ διδαςκαλίασ του μακιματοσ, όπωσ ακριβϊσ αναγράφονται ςτο αναλυτικό πρόγραμμα και να δοφμε πόςο χριςιμο μπορεί να αποβεί το βιβλίο αυτό ςτθ ςχολικι πράξθ αρκεί, βζβαια, να μθ χρθςιμοποιθκεί ωσ ζνα ακόμα ςχολικό εγχειρίδιο αλλά ωσ πθγι άντλθςθσ υλικοφ. Ρρϊτοσ ςτόχοσ λοιπόν είναι: Να κατανοιςουν (οι μακθτζσ ) ότι θ ιςτορία είναι ανκρϊπινθ δραςτθριότθτα με ανκρϊπινα κίνθτρα, ενταγμζνθ μζςα ςε ανκρϊπινα μζτρα, δεφτεροσ: Να εκιςτοφν ςτθν παρατιρθςθ, τθν ζρευνα και τθν ερμθνεία ςυγκεκριμζνων ιςτορικϊν χϊρων ι κεμάτων, ξεκινϊντασ από πρωτογενζσ υλικό, και τρίτοσ: Να ευαιςκθτοποιθκοφν για προβλιματα τθσ τοπικισ κοινωνίασ μζςα ςτθν οποία ηουν και για τθν ανάγκθ ςυμμετοχισ τουσ ςτθ διαδικαςία προσ αναηιτθςθ λφςθσ των προβλθμάτων αυτϊν. Κεωροφμε ότι το βιβλίο αυτό του Ράνου Τότςικα μπορεί να βοθκιςει ςθμαντικά τον εκπαιδευτικό ςτθν προςπάκειά του για τθν επίτευξθ των ςτόχων αυτϊν. Γιατί ςτισ ςελίδεσ του αναδεικνφεται προπάντων θ ανκρϊπινθ δραςτθριότθτα που απορρζει από τθν ευαιςκθτοποίθςθ για τα κοινά προβλιματα και τθ διάκεςθ ςυμμετοχισ ςτισ προςπάκειεσ επίλυςισ τουσ. Επιπλζον, το βιβλίο αυτό περιζχει ζνα ςθμαντικό μζροσ από πρωτογενζσ υλικό μζςα από το οποίο οι μακθτζσ μποροφν να παρατθριςουν τθν ιςτορία εν τθ γενζςει τθσ: νομικζσ ενζργειεσ, υπομνιματα, επιςτολζσ, άρκρα ςε τοπικά ζντυπα, ειςθγιςεισ ςε θμερίδεσ,
προτάςεισ για επίλυςθ προβλθμάτων, καταγγελίεσ, πολιτικζσ αντιπαρακζςεισ, αγωνιςτικζσ κινθτοποιιςεισ. Κα βρουν επίςθσ χάρτεσ, τοπικά διαγράμματα, επίςθμα ζγγραφα, αποςπάςματα από εφθμερίδεσ, ανακοινϊςεισ πολιτιςτικϊν και άλλων εκδθλϊςεων, διαφθμίςεισ… Και κάτι ακόμα: παρακολουκϊντασ τθ δικαςτικι διαμάχθ των κοινωνικϊν φορζων και του δθμοςίου με τουσ καταπατθτζσ –κυρίωσ με τθν οικογζνεια Νάςτου– και τα κετικά, μζχρι τϊρα αποτελζςματά τθσ, τθν επαγρφπνθςθ μερίδασ των πολιτϊν και τισ ςυνεχείσ προςπάκειζσ τουσ, άλλοτε επιτυχθμζνεσ άλλοτε όχι, να περιςϊςουν ό,τι μποροφν από τθ δθμόςια γθ, να αποτρζψουν τθν καταςτροφι του δάςουσ και τθν οικοπεδοποίθςι του, να προςτατεφςουν το περιβάλλον αποτρζποντασ ενζργειεσ που επιβαρφνουν τθ δθμόςια υγεία και υποβακμίηουν τθ ηωι ςτθν πόλθ, παρακολουκϊντασ επαναλαμβάνουμε, όλα αυτά με οδθγό τισ ςελίδεσ του βιβλίου αυτοφ, οι μακθτζσ κα κατανοιςουν ότι θ ιςτορία δεν είναι απλά ςχολικό μάκθμα αλλά, όπωσ προείπαμε, ανκρϊπινθ δραςτθριότθτα και το ςθμαντικότερο, κα ςυνειδθτοποιιςουν ότι θ ιςτορία είναι παντοφ γφρω μασ, ότι τθ δθμιουργοφν οι πολίτεσ με τισ πράξεισ ι τισ παραλείψεισ τουσ και ότι επομζνωσ και οι ίδιοι με τισ πράξεισ ι τθν απραξία τουσ «γράφουν» και κα «γράψουν» και ςτο μζλλον ιςτορία. Εκτόσ από τα παραπάνω, ςτο βιβλίο αυτό υπάρχει θ μζχρι τϊρα γνωςτι βιβλιογραφία για τθν Θλιοφπολθ. Οφείλουμε όμωσ, να διευκρινίςουμε κάτι: θ τοπικι ιςτορία δεν αφορά μόνο το μάκθμα τθσ ιςτορίασ. Μπορεί να αποτελζςει αντικείμενο μελζτθσ και ζρευνασ και ςτο πλαίςιο άλλων μακθμάτων, όπωσ θ Κοινωνικι και Ρολιτικι Αγωγι, θ Γλωςςικι Διδαςκαλία, θ Γεωγραφία τα Καλλιτεχνικά. Ειδικά ςτθ διδαςκαλία του μακιματοσ τθσ Κοινωνικισ και Ρολιτικισ Αγωγισ το ςυγκεκριμζνο βιβλίο, μπορεί να προςφζρει πολλά. Γενικότερα, το βιβλίο «Εδϊ, κάποτε… Συμβολι ςτθν ιςτορία τθσ Θλιοφπολθσ», ςυμπλθρϊνει ζνα μεγάλο κενό που υπιρχε ςτθ βιβλιογραφία για τθν πόλθ μασ. Πταν κατά το ςχολικό ζτοσ 1998-1999 ςτο 8ο Γυμνάςιο Θλιοφπολθσ, με τθ ςυνάδελφο Αγγελικι Μθτροποφλου, δθμιουργιςαμε μια ομάδα περιβαλλοντικισ εκπαίδευςθσ με 25 εκελοντζσ μακθτζσ και αποφαςίςαμε να «γνωρίςουμε τθν πόλθ μασ» δε φανταηόμαςτε ότι κα βρίςκαμε ςυγκεντρωμζνα τόςο λίγα ςτοιχεία για το παρελκόν τθσ. Διαπιςτϊςαμε ότι ςϋ αυτι τθν 74χρονθ τότε πόλθ των 120 περίπου χιλιάδων κατοίκων, ιταν πολφ λίγοι εκείνοι που είχαν αςχολθκεί με τθν πορεία τθσ μζςα ςτο χρόνο. Στον πρόλογο του βιβλίου που παρουςιάηουμε ςιμερα, γίνεται μια αναδρομικι αναφορά ςε πρόςωπα, ζντυπα, εκδθλϊςεισ και γενικά προςπάκειεσ για τθν ανάδειξθ τθσ ιςτορίασ τθσ πόλθσ. Αναμφιςβιτθτα, πρόκειται για αξιζπαινεσ ενζργειεσ ευαιςκθτοποιθμζνων πολιτϊν. Ωςτόςο ιταν αποςπαςματικζσ και κάποιεσ φορζσ απλά επετειακζσ… Υπιρχε, λοιπόν, ζνα υλικό διάςπαρτο ςε εφθμερίδεσ και άλλα ζντυπα, το οποίο δφςκολα μποροφςε να προςεγγίςει κανείσ, αλλά και τομείσ αδιερεφνθτοι . Το βιβλίο που παρουςιάηουμε ςιμερα, ζρχεται να ςυγκεντρϊςει αρκετό από το διάςπαρτο υλικό, να γνωρίςει ςτουσ κατοίκουσ τθσ πλευρζσ τθσ Θλιοφπολθσ του χκεσ, να αναδείξει τθ δφναμθ του κινιματοσ των πολιτϊν –που ς’ αυτι τθν πόλθ διαδραμάτιςε πρωτεφοντα ρόλο– και κυρίωσ, να τονίςει τθν ανάγκθ επαγρφπνθςθσ για τθν Θλιοφπολθ του ςιμερα και του αφριο. Ρρζπει να επιςθμάνουμε ακόμα ότι ζχουμε μπροςτά μασ ζνα δείγμα τοπικισ ιςτορίασ που ςε καμιά περίπτωςθ δε γίνεται τοπικιςτικι. Ο ςυγγραφζασ δεν καταγίνεται με τθν ιςτορία τθσ πόλθσ του, γιατί κζλει να τθν προβάλει ιδιαίτερα, να τονίςει τθ μοναδικότθτά τθσ, τθν υπεροχι τθσ απζναντι ςτισ άλλεσ, όπωσ ςυμβαίνει ςτισ περιπτϊςεισ που επικρατεί τοπικιςτικό πνεφμα
Αςφαλϊσ, όπωσ ςε κάκε βιβλίο, ο δθμιουργόσ «βλζπει» τα γεγονότα από τθ δικι του οπτικι γωνία. Και, κα λζγαμε, πολφ περιςςότερο ο Ράνοσ Τότςικασ, αφοφ εκφράηει με ευκφτθτα, ειλικρίνεια, παρρθςία, χωρίσ ςτρογγυλοποιιςεισ και ςυμβιβαςμοφσ τισ απόψεισ, τθν κριτικι, τισ προτάςεισ και τισ προςωπικζσ περιπζτειεσ του από τθν ιδιαίτερα ενεργι ςυμμετοχι του ςτουσ κοινωνικοφσ αγϊνεσ και τθν ανάλθψθ πρωτοβουλιϊν για τθν ανάδειξθ και επίλυςθ προβλθμάτων. Και βζβαια, όπωσ κάκε βιβλίο κα κρικεί από τουσ αναγνϊςτεσ για τθν αξία του και κα ελεγχκεί από τουσ ειδικοφσ για πικανά λάκθ ι παραλείψεισ. Κεωροφμε όμωσ, ότι από όποια οπτικι γωνία και να δει ο αναγνϊςτθσ το «Εδϊ, κάποτε… Συμβολι ςτθν ιςτορία τθσ Θλιοφπολθσ», όςο διαφορετικι από του ςυγγραφζα κι αν είναι θ ματιά του, δε κα αμφιςβθτιςει τθν ανιδιοτελι προςπάκειά του (του ςυγγραφζα) να ςυμβάλει με τθν ουςιαςτικι, επίμονθ και εμπεριςτατωμζνθ μελζτθ των πθγϊν ςτθν ανάδειξθ και διατιρθςθ τθσ ιςτορικισ μνιμθσ ςτθν πόλθ μασ και το αδιάλειπτο ενδιαφζρον και τουσ αγϊνεσ του ίδιου και των φορζων ςτουσ οποίουσ ςυμμετζχει –όπωσ αποδεικνφονται από νομικζσ ενζργειεσ, αγωνιςτικζσ κινθτοποιιςεισ, επιςτθμονικζσ μελζτεσ και εναλλακτικζσ προτάςεισ που δθμοςιεφονται ςτο βιβλίο– για τθν ανάπτυξθ τθσ πόλθσ με γνϊμονα τον άνκρωπο και όχι το κζρδοσ. Μακάρι να βρεκοφν και άλλοι ςυμπολίτεσ μασ, που να ζχουν ςυγκεντρϊςει και να δθμοςιοποιιςουν ζνα αντίςτοιχο ι διαφορετικό ιςτορικό υλικό, εξετάηοντασ ίςωσ άλλεσ πτυχζσ τθσ ηωισ ςτθν πόλθ πιο ειδικζσ, όπωσ θ κοινωνία, ο πολιτιςμόσ, θ οικονομία, ιδωμζνο από τθ δικι τουσ οπτικι γωνία. Κα είναι ευπρόςδεκτο. Κάκε τζτοια προςπάκεια κρφβει κόπο, αφοςίωςθ και πάνω απ’ όλα αγάπθ για το αντικείμενο εναςχόλθςθσ. Και τα προϊόντα αγάπθσ είναι πολφτιμα για όλουσ.
Ρροβολι του DVD που ςυνοδεφει το βιβλίο μου «Εδϊ κάποτε… Συμβολι ςτθν ιςτορία τθσ Θλιοφπολθσ» και ομιλία ςε παιδιά Δθμοτικοφ Σχολείου ςτθν Θλιοφπολθ.
6. «Θ εξζλιξθ των κεωριϊν για τα κοινωνικά κινιματα»* ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
*Αποςπάςματα από τθν ομιλία του Θανάςθ Τςακίρθ, πολιτικοφ επιςτιμονα, ςτθν παρουςίαςθ του βιβλίου μου «Εδϊ κάποτε … Συμβολι ςτθν ιςτορία τθσ Θλιοφπολθσ», τθν 5/2/2006. Ολόκλθρο το κείμενο υπάρχει ςτο περιοδικό «ΡΟΣΕΧΩΣ», τεφχοσ 17, 2006, τθσ «Κινθματογραφικισ Λζςχθσ Θλιοφπολθσ». ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Το βιβλίο του Ράνου Τότςικα αποτελεί για εμάσ ςτθν Θλιοφπολθ που αςχολοφμαςτε με τθν πολιτικι κοινωνιολογία βιβλίο αναφοράσ γιατί είναι ζνασ ιςτορικόσ κακρζπτθσ των τοπικϊν κινθμάτων τθσ πόλθσ. Πμωσ, για εμάσ που δεν βολευόμαςτε με μια αποςτειρωμζνθ επιςτθμονικι, κατά τα άλλα, ανάλυςθ αλλά βουτάμε για να κολυμπιςουμε ςτο αρχιπζλαγοσ των κοινωνικϊν κινθμάτων με ακτιβιςτικι λογικι, το βιβλίο του Ράνου είναι βαςικό εφόδιο. Τα κοινωνικά κινιματα είναι που ςυχνά πρϊτα αρκρϊνουν λόγο για νζα πολιτικά ηθτιματα και ιδζεσ, αναγκάηοντασ ζτςι όςουσ βρίςκονται ςτο εςωτερικό του πολιτικοφ ςυςτιματοσ να αναγνωρίςουν νζουσ κοινωνικοφσ φόβουσ ι/και ανάγκεσ και επικυμίεσ. *…+ Θ κοινωνικι και πολιτικι ζρευνα μασ κζλει να είμαςτε ςυμμετοχικοί παρατθρθτζσ και όχι αποςτειρωμζνοι επιςτιμονεσ κλειςμζνοι ςτουσ τζςςερισ τοίχουσ ενόσ εργαςτθρίου ι ενόσ γραφείου. Ρρζπει να είμαςτε ενεργό κομμάτι των κινθμάτων. *…+
5 Φεβρουαρίου 2006: Ζκκεςθ φωτογραφικοφ υλικοφ ςε αίκουςα του «Οργανιςμοφ Ρροϊκθςθσ Εξαγωγϊν», κατά τθν παρουςίαςθ του βιβλίου μου «Εδϊ κάποτε… Συμβολι ςτθν ιςτορία τθσ Θλιοφπολθσ» και τθν προβολι τθσ ομότιτλθσ ταινίασ του Μάριου Νόττα από τθν Κινθματογραφικι Λζςχθ Θλιοφπολθσ και τισ εκδόςεισ ΚΨΜ. (φωτογραφία από το περιοδικό «ΡΟΣΕΧΩΣ», τ.17, 2006)
Ο πρϊτοσ κερινόσ κινθματογράφοσ ςτθν Θλιοφπολθ. Καταςκευάςτθκε τθν δεκαετία του ’50. Από τθν δεκαετία του ’80 λειτουργεί ωσ δθμοτικόσ κινθματογράφοσ.
Εδϊ κάποτε… υπιρχε ζνα κερινό ςινεμά…
7. Καταγγελία πνευματικισ υποκλοπισ* ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
*Κατατζκθκε ωσ Υπόμνθμα ςτον Διμο Θλιοφπολθσ (αρ. πρ. 31033/5.9.2006). Συηθτικθκε ςτθν ςυνεδρίαςθ του Δθμοτικοφ Συμβουλίου Θλιοφπολθσ ςτισ 12/9/2006, το οποίο αποφάςιςε τθν κατάργθςθ τθσ κυκλοφορίασ του Βιβλίου-Λευκϊματοσ «Θλιοφπολθ: Σελίδεσ Ιςτορίασ - 20οσ αιϊνασ». ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
1. Στισ 27/6/2006 κυκλοφόρθςε το βιβλίο-λεφκωμα: «Θλιοφπολθ: Σελίδεσ Ιςτορίασ - 20οσ αιϊνασ».
Εκδότθσ του βιβλίου είναι ο Διμοσ Θλιοφπολθσ, ο οποίοσ ζχει και τα πνευματικά δικαιϊματα (copyright) τθσ ζκδοςθσ ενϊ ωσ ςυγγραφζασ του βιβλίου εμφανίηεται μία 9μελισ «Ομάδα Εργαςίασ» με ςυντονιςτι τον κ. Γιϊργο Βοϊκλι, δθμοςιογράφο-ςυγγραφζα, διευκυντι του Γραφείου Τφπου του Διμου Θλιοφπολθσ. Τα υπόλοιπα μζλθ τθσ Ομάδασ Εργαςίασ είναι οι: Αρχιμανδρίτθσ Ειριναρχοσ Κεοδϊρου, πρόεδροσ τθσ Ομάδασ Εργαςίασ, Γεωργάκθσ Δθμοςκζνθσ, Δελλαπόρτασ Κωνςταντίνοσ, Διονυςάτοσ Κλζων, ΜάτακαΧαμογεωργάκθ Γαβριζλλα, Μθλοφλθσ Κωμάσ, Ρολυχρονόπουλοσ Νίκοσ, Χαραλαμπίδου Ζλλθ. 2. Το προαναφερόμενο βιβλίο-λεφκωμα ζχει 258 ςελίδεσ μεγάλου μεγζκουσ οι οποίεσ περιλαμβάνουν
κείμενα, φωτογραφίεσ, χάρτεσ και ζγγραφα με επεξθγθματικζσ λεηάντεσ. Το πρϊτο μζροσ του βιβλίου περιλαμβάνει ανυπόγραφο κείμενο 3 ςελίδων, το δεφτερο, ανυπόγραφο κείμενο 6 ςελίδων και το τρίτο, ανυπόγραφο κείμενο 2 ςελίδων. 3. Με ζκπλθξι μου διαπίςτωςα ότι ζνα μεγάλο μζροσ από τα ανυπόγραφα κείμενα του πρϊτου, του
δεφτερου και του τρίτου μζρουσ του Βιβλίου-Λευκϊματοσ, αποτελοφν κατά λζξθ αντιγραφι κειμζνων που ζχουν δθμοςιευκεί, αφενόσ το 1995 ςτο «Τοπικό Αναπτυξιακό Ρρόγραμμα (Τ.Α.Ρ.) Διμου Θλιοφπολθσ» και ςτο τεφχοσ «70 χρόνια Θλιοφπολθ - Συμβολι ςτθ διατιρθςθ και ανάδειξθ τθσ ιςτορικισ μνιμθσ» και αφετζρου ςτο βιβλίο μου «Εδϊ κάποτε… Συμβολι ςτθν ιςτορία τθσ Θλιοφπολθσ», εκδόςεισ ΚΨΜ, 2005. Τα ςυγκεκριμζνα αποςπάςματα κειμζνων που περιλαμβάνονται ςτο βιβλίο-λεφκωμα του Διμου Θλιοφπολθσ, χωρίσ να αναφζρεται θ πθγι τουσ, παρατίκενται ςτο Ραράρτθμα. (βλ. ςελ. 28, 43, 44, 46, 48, 49, 153, 155) 4. Στο βιβλίο-λεφκωμα του Διμου Θλιοφπολθσ υπάρχουν, μεταξφ άλλων, ςχζδια και χάρτεσ που
περιλαμβάνονται ςτο βιβλίο μου «Εδϊ κάποτε… Συμβολι ςτθν ιςτορία τθσ Θλιοφπολθσ», εκδόςεισ ΚΨΜ, 2005. Τα ςχζδια και οι χάρτεσ αυτοί, δθμοςιεφονται ςτο λεφκωμα, χωρίσ να ζχει ηθτθκεί θ άδεια αναδθμοςίευςισ τουσ οφτε από το ςυγγραφζα οφτε από τον εκδότθ, οι οποίοι ζχουν το copyright τθσ ζκδοςθσ. 5. Στισ 29/6/2006 με κείμενο-καταγγελία, δθμοςιοποίθςα τθν πνευματικι υποκλοπι κειμζνων μου, τα
οποία αναδθμοςιεφονται ςτο βιβλίο-λεφκωμα του Διμου Θλιοφπολθσ και ηιτθςα τθν πλιρθ αποκατάςταςθ τθσ αλικειασ, με τθν επικόλλθςθ διευκρινιςτικοφ αυτοκόλλθτου ςτο ςφνολο των προσ διάκεςθ βιβλίων. Το ίδιο κείμενο κατζκεςα και ςτον Διμο Θλιοφπολθσ (αρ. πρ. 24374/4.7.06). 6. Εξάλλου, ςτισ 6/7/2006, ο νόμιμοσ εκπρόςωποσ του «Τ.Α.Ρ. Διμου Θλιοφπολθσ» Αντϊνθσ
Αντωνόπουλοσ με επιςτολι του προσ τον Διμο Θλιοφπολθσ, τον Διμαρχο και τουσ Δθμοτικοφσ Συμβοφλουσ (αρ. πρ. 25055/7.7.06) ανζφερε μεταξφ άλλων τα ακόλουκα: «…Τθν περίοδο 1994- 1995 εκπονιςαμε το «ΤΟΡΙΚΟ ΑΝΑΡΤΥΞΙΑΚΟ ΡΟΓΑΜΜΑ» του Διμου Θλιοφπολθσ. Στθν «Ομάδα Μελζτθσ» ςυμμετείχαν 7 κφριοι μελετθτζσ, ενϊ 5 ειδικοί ςυνεργάτεσ ςτιριξαν τθν όλθ προςπάκεια.
Συντονιςτισ τθσ «Ομάδασ Μελζτθσ» ιταν ο Αρχιτζκτων-Ρολεοδόμοσ Ράνοσ Τότςικασ, ο οποίοσ ιταν και ο ςυγγραφζασ του Κεφαλαίου 2 (Ιςτορικι Αναδρομι) και ο ςυντάκτθσ των χαρτϊν που το ςυνοδεφουν. Επίςθσ ιταν και ςυγγραφζασ μζρουσ του Κεφαλαίου 9 (Ρολεοδομία) κακϊσ και ο ςυντάκτθσ των χαρτϊν που το ςυνοδεφουν και μζρουσ του Κεφαλαίου 12 (Ρεριβάλλον). Με ζκπλθξι μασ πλθροφορθκικαμε ότι ςτισ 27 Ιουνίου 2006 κυκλοφόρθςε ςτθν Θλιοφπολθ βιβλίο-λεφκωμα με τίτλο «Θλιοφπολθ: Σελίδεσ Ιςτορίασ - 20οσ αιϊνασ», ςτο οποίο περιλαμβάνονται αυτοφςια αποςπάςματα από κείμενα του Ρ. Τότςικα τα οποία προζρχονται από το «ΤΟΡΙΚΟ ΑΝΑΡΤΥΞΙΑΚΟ ΡΟΓΑΜΜΑ» του Διμου Θλιοφπολθσ. Επειδι: α) Δεν αναφζρεται ςτο άλμπουμ θ πθγι των αποςπαςμάτων αυτϊν, δθλ. το «ΤΟΡΙΚΟ ΑΝΑΡΤΥΞΙΑΚΟ ΡΟΓΑΜΜΑ» του Διμου Θλιοφπολθσ. β) Δεν αναφζρονται τα ονόματα τθσ επιςτθμονικισ ομάδασ που ςυνζταξαν και ςυνζγραψαν το «ΤΟΡΙΚΟ ΑΝΑΡΤΥΞΙΑΚΟ ΡΟΓΑΜΜΑ», αυτοφςια αποςπάςματα του οποίου περιλαμβάνονται ςτο Άλμπουμ. γ) Αναγράφεται ότι, ςυγγραφζασ του Βιβλίου-Άλμπουμ είναι μια «Ομάδα Εργαςίασ» με επικεφαλισ τον Αρχιμανδρίτθ Ειριναρχο Θεοδϊρου και ςυντονιςτι τον κ. Γιϊργο Βοϊκλι, δθμοςιογράφο-ςυγγραφζα και διευκυντι του Γραφείου Τφπου του Διμου Θλιοφπολθσ. δ) Αναγράφεται ότι, το βιβλίο-λεφκωμα ςτθρίηεται ςε ιςτορικι ζρευνα του κ. Γιάννθ Ντθνιακοφ, ενϊ ζνα ςθμαντικό μζροσ τθσ ιςτορικισ ζρευνασ ζχει γίνει από τον Ράνο Τότςικα, για όλουσ αυτοφσ τουσ λόγουσ ηθτάμε να αποκαταςτακεί θ πραγματικότθτα με τθν προςκικθ διευκρινιςτικισ ςελίδασ ςτα βιβλία που μζχρι ςιμερα δεν ζχουν διατεκεί…». 7. Επιςθμαίνεται ότι ςτισ 3.7.06 ο Κ. Μθλοφλθσ, Δθμοτικόσ Σφμβουλοσ Θλιοφπολθσ και μζλοσ Ομάδασ Εργαςίασ για το Λεφκωμα, με επιςτολι του προσ το Διμο Θλιοφπολθσ ανζφερε μεταξφ άλλων:
«Ρλθροφορικθκα, μετά τθν παρουςίαςθ του βιβλίου, ότι ςτα κείμενα του πρϊτου, δεφτερου και τρίτου μζρουσ του βιβλίου, περιλαμβάνονται αυτοφςια αποςπάςματα κειμζνων των οποίων ςυγγραφζασ είναι ο γνωςτόσ ςυμπολίτθσ μασ Ράνοσ Τότςικασ, Ρολεοδόμοσ και τα οποία ζχουν δθμοςιευκεί το 2005 ςτο βιβλίο του «Εδϊ κάποτε… Συμβολι ςτθν ιςτορία τθσ Θλιοφπολθσ», εκδόςεισ ΚΨΜ, 2005, κακϊσ και το 1995 ςτο τεφχοσ «70 χρόνια Θλιοφπολθ - Συμβολι ςτθ διατιρθςθ και ανάδειξθ τθσ ιςτορικισ μνιμθσ». Τα αποςπάςματα αυτά περιλαμβάνονται επίςθσ και ςτο Τ.Α.Ρ. Διμου Θλιοφπολθσ (1995), ςτθν Ομάδα Μελζτθσ του οποίου ο Ρ. Τότςικασ ςυμμετείχε και ςυντόνιηε. Πμωσ, για τα εν λόγω αποςπάςματα δεν ςθμειϊνεται, ςαφϊσ και κατά περίπτωςθ, τόςο ο ςυγγραφζασ Ρ. Τότςικασ, όςο και οι πθγζσ προζλευςισ τουσ».
«Με βάςθ τα προεκτεκζντα, εκτιμϊ –εφόςον δεν υπάρχει άλλθ εκδοχι– ότι κα πρζπει δθμόςια να «ικανοποιθκεί» θ αλικεια και εκτόσ αυτοφ, ςε όςα αντίτυπα δεν ζχουν διατεκεί, να επικολλθκεί διευκρινιςτικό αυτοκόλλθτο για τα αποςπάςματα που ζχουν μεταφερκεί από άλλεσ πθγζσ…».
8. Επιςθμαίνεται ακόμα ότι, αντίςτοιχθ διευκρινιςτικι επιςτολι, προσ τον Διμο Θλιοφπολθσ (αρ. πρ. 24870/6.7.06) κατζκεςε και θ Γαβριζλλα Χαμογεωργάκθ, πρϊθν Δθμοτικι Σφμβουλοσ και μζλοσ τθσ Ομάδασ Εργαςίασ για το Λεφκωμα του Διμου Θλιοφπολθσ. Εξάλλου, επιςθμαίνεται ότι, άλλα μζλθ τθσ Ομάδασ Εργαςίασ για το Λεφκωμα (Κλζων Διονυςάτοσ, Κων. Δελλαπόρτασ) διλωςαν ότι δεν είχαν καμία ςυμμετοχι ςτθ ςυγγραφι των ανυπόγραφων κειμζνων του λευκϊματοσ.
9. Τζλοσ, επιςθμαίνεται ότι ωσ Επιςτθμονικοί Σφμβουλοι τθσ Ομάδασ Εργαςίασ για το Λεφκωμα του Διμου Θλιοφπολθσ αρχικά εμφανίςτθκαν οι κ.κ.: Χριςτοδοφλου Γεϊργιοσ, κακθγθτισ τθσ Λςτορίασ του Αρχαίου Ρολιτιςμοφ και Κλαςςικισ Φιλολογίασ Ρανεπιςτθμίου Ακθνϊν, Μουραηζλθσ Κωνςταντίνοσ, κακθγθτισ Αρχαίασ Λςτορίασ Ρανεπιςτθμίου Ακθνϊν, Καρμανολάκθσ Ευάγγελοσ, διδάκτορασ Λςτορίασ Ρανεπιςτθμίου Λωαννίνων και Φιλίππου Ευάγγελοσ, ιςτορικόσ ερευνθτισ. (βλ. ςυν. 4) Ωςτόςο, κανζνασ εκ των προαναφερόμενων δεν αναφζρεται ωσ Επιςτθμονικόσ Σφμβουλοσ ςτο βιβλίολεφκωμα που εξζδωςε ο Διμοσ Θλιοφπολθσ. Γιατί άραγε; 10. Στισ 7/7/2006 με Δελτίο του Γραφείου Τφπου του Διμου Θλιοφπολθσ που υπογράφεται από τον κ. Γ. Βοϊκλι (βλ. ςυν 5), επιχειρείται να δοκεί απάντθςθ ςτθν καταγγελία μου τθσ 29/6/06 περί πνευματικισ υποκλοπισ, ενϊ ςτισ 8/07/2006 το Γραφείο Τφπου του Διμου Θλιοφπολθσ μου απθφκυνε Επιςτολι (αρ. πρ. 25798/12.7.06–βλ. ςυν 6) ςτθν οποία αναφζρονται μεταξφ άλλων τα ακόλουκα: «…Ππωσ πολφ καλά γνωρίηετε, το Τοπικό Αναπτυξιακό Ρρόγραμμα Διμου Θλιοφπολθσ εκπονικθκε το 1995 από «Ομάδα Μελζτθσ» μετά από ςχετικι ανάκεςθ από τον Διμο Θλιοφπολθσ, θ οποία αμείφτθκε με βάςθ τθ ςχετικι ςφμβαςθ. Κατά ςυνζπεια, το Copyright τθσ, ανικει ςτον Διμο, ο οποίοσ τθν ανζκεςε, τθν παρζλαβε και τθν πλιρωςε. Αυτό ςθμαίνει ότι όχι μόνο δεν ζχει υποχρζωςθ ο Διμοσ να πάρει τθν άδειά ςασ και να αναφζρει το όνομά ςασ ωσ πθγι των κειμζνων του Λευκϊματοσ που βαςίςτθκαν ςτθν ειςαγωγι του, αλλά ότι εςείσ δεν είχατε το δικαίωμα να χρθςιμοποιιςετε εμπορικά το υλικό αυτό χωρίσ ζγγραφθ άδεια από τον Διμο….». Ακόμθ, ςτθν Επιςτολι του Γραφείου Τφπου του Διμου Θλιοφπολθσ κεωρείται απαξιωτικι θ αναφορά μου ςτθν Ομάδα Εργαςίασ του Λευκϊματοσ (θ οποία εμφανίηεται και ωσ «ςυγγραφζασ») και μου καταλογίηεται: α) «…ζλλειψθ ςεβαςμοφ ςτουσ κεςμοφσ και τα όργανα τθσ πόλθσ, που εκλζγονται με τθν ψιφο των δθμοτϊν και β) …προςβλθτικι ςτάςθ απζναντι ςτα πρόςωπα αυτά, με πολλά από τα οποία, μάλιςτα, ζχετε κατά καιροφσ ςυνεργαςτεί...» 11. Στισ 10/7/06, κοινοποιικθκε επιςτολι-απάντθςθ του Γραφείου Δθμάρχου του Διμου Θλιοφπολθσ Κοδ. Γεωργάκθ προσ τον κ. Αντϊνθ Αντωνόπουλο, νόμιμο εκπρόςωπο τθσ Ομάδασ Μελζτθσ του Τ.Α.Ρ. Διμου Θλιοφπολθσ (αρ. πρ. 25278/10.7.06–βλ. ςυν. 7) θ οποία, μεταξφ άλλων αναφζρει:
«[…] Το ΤΟΡΙΚΟ ΑΝΑΡΤΥΞΙΑΚΟ ΡΟΓΑΜΜΑ ΔΘΜΟΥ ΘΛΙΟΥΡΟΛΘΣ εκπονικθκε από τθν Ομάδα Μελζτθσ, τθσ οποίασ είςαςτε νόμιμοσ εκπρόςωποσ μετά από ςχετικι ανάκεςθ του Διμου Θλιοφπολθσ, παραδόκθκε ςϋ αυτόν και εξοφλικθκε με βάςθ τθ ςχετικι ςυμφωνία. Κατά ςυνζπεια, με βάςθ τθν ιςχφουςα νομοκεςία, τα πνευματικά δικαιϊματα (copyright) τθσ ωσ άνω εργαςίασ ανικουν ςτον Διμο Θλιοφπολθσ, ο οποίοσ ζχει το νόμιμο δικαίωμα να κάνει οποιαδιποτε χριςθ τθσ χωρίσ αναφορά ςτθν Ομάδα Μελζτθσ από τθν οποία εκπονικθκε.
Αυτό ιςχφει πολφ περιςςότερο για τον κ. Ράνο Τότςικα προςωπικά, κακϊσ από το ζγγραφο που παραλάβαμε δεν προκφπτει ότι ιταν ο ςυγγραφζασ του Κεφαλαίου 2, αποςπάςματα του οποίου, όπωσ ιςχυρίηεςτε, περιλαμβάνονται ςτο Λεφκωμα «Θλιοφπολθ: Σελίδεσ Ιςτορίασ - 20οσ αιϊνασ».
Με βάςθ τα παραπάνω, αν προκφπτει νομικό πρόβλθμα, αυτό αφορά τον κ. Τότςικα και τθν εμπορικι χριςθ των κειμζνων του Τοπικοφ Αναπτυξιακοφ Ρρογράμματοσ ςτα βιβλία του χωρίσ τθν ζγγραφθ άδεια του Διμου Θλιοφπολθσ. Κατά ςυνζπεια, κεωρϊ αβάςιμο το αίτθμά ςασ για προςκικθ «διευκρινιςτικισ ςελίδασ» ςτα αντίτυπα του Λευκϊματοσ που δεν ζχουν διατεκεί μζχρι ςιμερα. […]».
12. Στθν παρουςίαςθ του «Λευκϊματοσ» από τοπικό ζντυπο «ΤΟ ΒΘΜΑ ΤΘΣ ΘΛΛΟΥΡΟΛΘΣ» ςτισ 28 Λουνίου 2006 (βλ. ςυν 8), αναφζρεται μεταξφ άλλων ότι: «…το καυμάςιο αυτό Λεφκωμα είναι ζργο Ομάδασ Εργαςίασ που ςυγκροτικθκε πριν από τρία περίπου χρόνια με απόφαςθ του Δθμοτικοφ Συμβουλίου. Συντονιςτισ τθσ Ομάδασ Εργαςίασ και επιμελθτισ τθσ ζκδοςθσ είναι ο Γιϊργοσ Βοϊκλισ, δθμοςιογράφοσ, ςυγγραφζασ και υπεφκυνοσ του Γραφείου Τφπου του Διμου Θλιοφπολθσ. Είκοςι περίπου αρχεία που παραχϊρθςαν ςτο Διμο αντίςτοιχοι ςυμπολίτεσ μασ, ζδωςαν το υλικό το οποίο, κατανεμθμζνο κατά δεκαετία, ςυνοδεφεται από κείμενα που ςτθρίηονται ςε ζρευνα που εκπόνθςε, για λογαριαςμό του Διμου, ο ιςτορικόσ ερευνθτισ κ. Γιάννθσ Ντθνιακόσ…» Απϋ όςα αναφζρονται παραπάνω προκφπτει ότι, τα κείμενα του βιβλίου-λευκϊματοσ ςτθρίηονται ςε ζρευνα του ιςτορικοφ ερευνθτι κ. Γιάννθ Ντθνιακοφ. Αποςιωπάται ότι ζνα μεγάλο μζροσ των κειμζνων του βιβλίου-λευκϊματοσ (βλ. Ραράρτθμα) αποτελοφν κατά λζξθ αντιγραφι κειμζνων του Τ.Α.Ρ. Διμου Θλιοφπολθσ, Λανουάριοσ 1995, τα οποία επαναδθμοςιεφτθκαν ςτο τεφχοσ με τίτλο «Ράνοσ Τότςικασ - 70 χρόνια Θλιοφπολθσ - Συμβολι ςτθν διατιρθςθ και τθν ανάδειξθ τθσ ιςτορικισ μνιμθσ», Μάρτιοσ 1995, κακϊσ και ςτο βιβλίο μου «Εδϊ κάποτε… Συμβολι ςτθν ιςτορία τθσ Θλιοφπολθσ», εκδόςεισ ΚΨΜ, 2005. Εξάλλου, ςτθν επιςτολι τθσ 8/7/2006 του Γραφείου Τφπου του Διμου Θλιοφπολθσ (βλ. ςυν. 6), μεταξφ άλλων, αναφζρεται: «… Ακόμθ και αν υποτεκεί, λοιπόν, ότι από το ιςτορικό ερευνθτι κ. Γιάννθ Ντθνιακό, –ςτον οποίο ανζκεςε ο Διμοσ τθν ιςτορικι ζρευνα όπου βαςίςτθκαν τα κείμενα του Λευκϊματοσ– χρθςιμοποιικθκαν κάποια αποςπάςματα από το Τοπικό Αναπτυξιακό Ρρόγραμμα, αυτό δεν αφορά τον κ. Τότςικα, κακϊσ τα πνευματικά δικαιϊματα (copyright) του Τοπικοφ Αναπτυξιακοφ Ρρογράμματοσ ανικουν ςτον Διμο, ο οποίοσ το ανζκεςε, το παρζλαβε και το πλιρωςε…» 13. Ππωσ αναφζρεται ςτο κείμενό μου «Καταγγελία πνευματικισ υποκλοπισ» τθσ 29/6/06 (βλ. ςυν. 1): «…Ακόμθ, κεωρϊ απαράδεκτο, όχι μόνο να εμφανίηεται ωσ κείμενο κάποιασ «Ομάδασ Εργαςίασ» ζνα κείμενο που ζχω γράψει εγϊ, αλλά να αφαιρείται και κάποια «πθγι» τθν οποία εγϊ αναφζρω ςτο κείμενό μου!!!...» Ζτςι, ςτθ ςελίδα 141 του βιβλίου μου «Εδϊ κάποτε… Συμβολι ςτθν ιςτορία τθσ Θλιοφπολθσ» (και ςτθ ςελίδα 35 του τεφχουσ «70 χρόνια Θλιοφπολθ» κλπ), γράφω ότι: «Ππωσ αναφζρει ο Δ. Φιλιππίδθσ, κακθγθτισ Ε.Μ.Ρ. ςτο βιβλίο του «Για τθν Ελλθνικι πόλθ», μια από τισ ελάχιςτεσ προςπάκειεσ οργανωμζνθσ δόμθςθσ ςτθν Ακινα, με χρθματοδότθςθ από ξζνουσ επενδυτζσ, θ πιο φιλόδοξθ, από όλεσ, ιταν θ δθμιουργία ενόσ «νζου τφπου τουριςτικοφ χωριοφ» για διανοοφμενουσ και ςυνταξιοφχουσ από διάφορεσ ευρωπαϊκζσ πόλεισ, ςτον Υμθττό, ςτθν περιοχι τθσ Θλιοφπολθσ». Πμωσ ςτθ ςελίδα 153 του Βιβλίου-Λευκϊματοσ «Θλιοφπολθ: Σελίδεσ ιςτορίασ - 20οσ αιϊνασ», παραλείπεται το όνομα του κακθγθτι Φιλιππίδθ και ο τίτλοσ του βιβλίου του και παρατίκεται μόνο το
απόςπαςμα του κειμζνου μου που ακολουκεί, το οποίο εμφανίηεται ωσ κείμενο τθσ «Ομάδασ Εργαςίασ»!!! Ρραγματικά, κα ικελα να ξζρω, ποιο μζλοσ τθσ Ομάδασ Εργαςίασ, ευκφνεται για αυτό το ανοςιοφργθμα… Αναφερόμενοσ ςτο ηιτθμα αυτό ο κ. Γ. Βοϊκλισ με τθν επιςτολι που μου απθφκυνε (αρ. πρ. Διμου Θλιοφπολθσ 25798/12.7.06–βλ. ςυν. 6), δεν απαντά ουςιαςτικά ςτο ερϊτθμά που τίκεται, λζγοντασ: «Αλλά και επί τθσ ουςίασ, δεν μπορϊ να κατανοιςω τθ διαμαρτυρία ςασ για το ότι ςτθ ςυνοπτικι αυτι αναφορά ςτθν ιςτορία τθσ πόλθσ μασ, που ςκόπιμα χαρακτθρίςαμε «Σελίδεσ ιςτορίασ», δεν αναφερκικαμε ςε μία από τισ δεκάδεσ πθγζσ που είχαμε ςτθ διάκεςι μασ και ςτα όςα αναφζρονται ςϋ αυτιν για τθν αποτυχθμζνθ προςπάκεια δθμιουργίασ ςτθν Θλιοφπολθ «πρότυπου τουριςτικοφ χωριοφ». Τα ςυμπεράςματα δικά ςασ… Επιςθμαίνω ότι, ςτο κείμενο τθσ «ιςτορικισ ζρευνασ» που κατζκεςε ο ιςτορικόσ ερευνθτισ κ. Ντθνιακόσ, ζχει επίςθσ, ςκόπιμα, παραλειφκεί το όνομα του κακθγθτι κ. Δ. Φιλιππίδθ. 14. Με βάςθ όλα όςα αναφζρονται παραπάνω, α) Καταγγζλλω τθν πνευματικι υποκλοπι αυτοφςιων αποςπαςμάτων από κείμενά μου που αφοροφν τθν ιςτορία τθσ Θλιοφπολθσ, τα οποία ζγραψα τθν περίοδο 1985-2005 και ζχουν δθμοςιευτεί αφενόσ ςτο «Τοπικό Αναπτυξιακό Ρρόγραμμα του Διμου Θλιοφπολθσ» (1995) και ςτθν ζκδοςθ «70 χρόνια Θλιοφπολθ - Συμβολι ςτθ διατιρθςθ και ανάδειξθ τθσ ιςτορικισ μνιμθσ» (1995) και αφετζρου ςτο βιβλίο μου «Εδϊ κάποτε… Συμβολι ςτθν ιςτορία τθσ Θλιοφπολθσ», εκδόςεισ ΚΨΜ, 2005. β) Τόςο από τθν απάντθςθ του Γραφείου Τφπου του Διμου Θλιοφπολθσ (βλ. ςυν. 5) ςτθν καταγγελία μου όςο και από τθν απάντθςθ του Δθμάρχου Θλιοφπολθσ προσ τον κ. Αντϊνθ Αντωνόπουλο, νόμιμο εκπρόςωπο τθσ Ομάδασ Μελζτθσ (βλ. ςυν. 7), προκφπτει ότι ςτο βιβλίο-λεφκωμα του Διμου Θλιοφπολθσ «νομίμωσ» παρουςιάηονται κείμενα τθσ επιςτθμονικισ «Ομάδασ Μελζτθσ» του «Τοπικοφ Αναπτυξιακοφ Ρρογράμματοσ» ςτθν οποία ςυμμετείχα, ωσ κείμενα τθσ «Ομάδασ Εργαςίασ» του Βιβλίου-Λευκϊματοσ «Θλιοφπολθ: Σελίδεσ ιςτορίασ - 20οσ αιϊνασ»!!! Δθλαδι, κεωρείται «νόμιμθ» θ υφαρπαγι του ζργου που ζκανε μια «Επιςτθμονικι Ομάδα» και θ παρουςίαςι του ωσ «ςυγγραφικό ζργο» μιασ «Ομάδασ Εργαςίασ» για τθν ζκδοςθ ενόσ ΒιβλίουΛευκϊματοσ!!! γ) Επιςθμαίνω ότι, από τθν ιςχφουςα νομοκεςία (Νόμοσ 2121/1993, άρκρο 2) προκφπτει ότι κάκε δθμιουργόσ διατθρεί τα πνευματικά του δικαιϊματα, εκτόσ αν ρθτά τα παραχωριςει ςτον εργοδότθ του. Πμωσ, ςτθν προκειμζνθ περίπτωςθ, δεν προκφπτει κάτι τζτοιο, οφτε από τθν Σφμβαςθ Ζργου που υπεγράφθ μεταξφ Διμου Θλιοφπολθσ και τθσ Ομάδασ Μελζτθσ του Τ.Α.Ρ. (βλ. ςυν. 9), οφτε από κάποιο άλλο ζγγραφο. Κατά ςυνζπεια, δεν ζχουν καμιά νόμιμθ βάςθ όςα ιςχυρίηονται, τόςο το Γραφείο Τφπου του Διμου, όςο και ο Διμαρχοσ Θλιοφπολθσ. Ακόμθ, επιςθμαίνω ότι, ςφμφωνα με τισ προδιαγραφζσ, καμία ςυμβατικι υποχρζωςθ δεν είχε θ Ομάδα Μελζτθσ του Τ.Α.Ρ. Διμου Θλιοφπολθσ να αςχολθκεί με τθν ιςτορία τθσ Θλιοφπολθσ (βλ. ςυν. 10) και αν ζγινε κάτι τζτοιο, αυτό οφείλεται ςτθ δικι μου εναςχόλθςθ πριν τθν εκπόνθςθ του Τ.Α.Ρ. Επίςθσ, επιςθμαίνω ότι, για το ιςτορικό μζροσ του Τ.Α.Ρ. δεν πλθρϊκθκα από κανζναν αλλά το παραχϊρθςα δωρεάν, τόςο ςτθν Ομάδα Μελζτθσ του Τ.Α.Ρ., όςο και ςτον Διμο Θλιοφπολθσ. δ) Συνοψίηοντασ, πζραν τθσ νομικισ πλευράσ του ηθτιματοσ, κεωρϊ θκικά απαράδεκτο να εμφανίηεται αυκαίρετα το ςυγγραφικό ζργο τθσ Ομάδασ Μελζτθσ του Τ.Α.Ρ. Διμου Θλιοφπολθσ ωσ ζργο τθσ «Ομάδασ Εργαςίασ» για το βιβλίο-λεφκωμα του Διμου Θλιοφπολθσ και μάλιςτα, εν
αγνοία αυτισ τθσ «Ομάδασ Εργαςίασ». Επίςθσ, κεωρϊ θκικά απαράδεκτο να αποςιωπάται θ ιδιαίτερθ ςυμβολι μου ςτθν ζρευνα για τθν ιςτορία του Διμου Θλιοφπολθσ, να εμφανίηονται κείμενά μου ωσ αποτζλεςμα τθσ ιςτορικισ ζρευνασ του κ. Γ. Ντθνιακοφ και εν ςυνεχεία να εμφανίηονται ανυπόγραφα ςτο βιβλίο-λεφκωμα του Διμου Θλιοφπολθσ. 15. Επειδι κεωρϊ ότι θ ςτάςθ του Γραφείου Τφπου του Διμου και του Δθμάρχου Θλιοφπολθσ Κοδ. Γεωργάκθ, ςτο ςυγκεκριμζνο ηιτθμα, εγείρει ζνα μείηον πολιτικό και θκικό ηιτθμα, ηθτϊ να ςυηθτθκεί το κζμα ςτο επόμενο Δθμοτικό Συμβοφλιο, ϊςτε να λθφκεί μια ςυλλογικι, υπεφκυνθ και δίκαια (ελπίηω) απόφαςθ. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Ραράρτθμα Στο βιβλίο-λεφκωμα «Θλιοφπολθ: Σελίδεσ ιςτορίασ - 20οσ αιϊνασ» του Διμου Θλιοφπολθσ περιλαμβάνονται τα παρακάτω αυτοφςια αποςπάςματα από κείμενα που περιζχονται ςτο «Τοπικό Αναπτυξιακό Ρρόγραμμα Διμου Θλιοφπολθσ» (1995), ςτο τεφχοσ «70 χρόνια Θλιοφπολθ» και ςτο βιβλίο μου «Εδϊ κάποτε… Συμβολι ςτθν ιςτορία τθσ Θλιοφπολθσ», εκδόςεισ ΚΨΜ (2005). Συγκεκριμζνα:
Μζροσ Ρρϊτο του «βιβλίου-λευκϊματοσ», ςελ. 28 «Διακρίνουμε ιδθ ςτο «Διάγραμμα» αυτό, τουσ ςθμερινοφσ βαςικοφσ οδικοφσ άξονεσ τθσ Θλιοφπολθσ, τισ ςθμερινζσ κφριεσ πλατείεσ, τθ ςθμερινι ρυμοτόμθςθ, θ οποία βζβαια είναι αρκετά περιοριςμζνθ ςε ζκταςθ, κακϊσ δεν περιλαμβάνει αρκετζσ περιοχζσ που εντάχκθκαν αργότερα ςτο «ςχζδιο» (Αγία Μαρίνα, Άγιοσ Κωνςταντίνοσ, «Τυπογραφικά», «Αςτυνομικά» κτλ». «Κςωσ θ ςχεδιαςτικι τουσ αξία να είχε κάποια ςκοπιμότθτα τελικά, δθλαδι τθν πϊλθςθ οικοπζδων από το ςχζδιο ςε πελάτεσ που εφκολα εντυπωςιάηονται από ζνα κανονικό γεωμετρικό ςχιμα». Απ’ όςα αναφζρει ο Δ. Φιλιππίδθσ ςυνάγεται ότι πριν από το «Διάγραμμα υμοτομίασ» του 1925 για τθν Θλιοφπολθ, ιταν γνωςτά μόνο το ςχζδιο τθσ Εκάλθσ (1922 - αρχιτζκτων Σπ. Αγαπθτόσ) και Ψυχικοφ (1923 - αρχιτζκτων Αλ. Νικολοφδθσ) […] Θ Θλιοφπολθ, που ιταν αρκετά μακρφτερα από τθν Ακινα, δεν μπόρεςε να προςελκφςει τα μεςαία και ανϊτερα ςτρϊματα που είχαν ςαν πρότυπο ηωισ το προάςτιο (garden city), όπωσ επεδίωκαν οι πρϊτοι οικιςτζσ τθσ περιοχισ. Ζτςι, θ Θλιοφπολθ περιορίςτθκε ςτθν προςζλκυςθ κάποιων μικροαςτικϊν ςτρωμάτων και αργότερα, ςτισ περιοχζσ επζκταςθσ (Αγία Μαρίνα, Άγιοσ Κωνςταντίνοσ, Τυπογραφικά), κάποιων εργατικϊν ςτρωμάτων. Υπιρχαν βζβαια και οι εξαιρζςεισ (ανϊτεροι υπάλλθλοι, επιχειρθματίεσ, ζμποροι)». «Το ταμείο αυτό κα αναλάμβανε τθν οδοποιία και τθ δεντροφφτευςθ των 3 πρϊτων Τομζων και… για τον θλεκτριςμό και τθν φδρευςθ. Στθ ςυνζχεια όμωσ προζκυψαν διαφωνίεσ, οι οικιςτζσ διαςπάςτθκαν και δθμιουργικθκε νζο ςωματείο με τθν επωνυμία «Ζνωςισ οικιςτϊν Θλιουπόλεωσ - Ζργα». Μζροσ Δεφτερο του «βιβλίου-λευκϊματοσ», ςελ. 43, 44, 46, 48, 49 «Το 1929 ςυςτινεται το «Ειδικό Ταμείο Εφαρμογισ Σχεδίου Συνοικιςμοφ Θλιουπόλεωσ», το οποίο όμωσ καταργείται το 1930». «Τθν ίδια χρονιά ανακαλείται το «Διάταγμα υμοτομίασ Θλιουπόλεωσ» του 1925, με βάςθ το οποίο θ Εταιρεία Δρανδάκθσ – Ράγκαλοσ πουλοφςε οικόπεδα. Ππωσ αναφερόταν επίςθμα, «θ ανάκλθςθ του αρχικοφ διατάγματοσ ζγινε για να ανακεωρθκεί το ςχζδιο του ςυνοικιςμοφ». Επίςθσ αναφερόταν ότι «θ ανάκλθςθ γίνεται γιατί θ Εταιρεία δεν ανζλαβε τισ υποχρεϊςεισ τθσ και ςυνεπϊσ επιβάλλεται θ λιψθ προςτατευτικϊν μζτρων για τθν εξαςφάλιςθ των ςυμφερόντων του κοινοφ». «Το 1928, τζλοσ, εγκρίνεται το νζο υμοτομικό Σχζδιο Θλιουπόλεωσ, το οποίο μποροφμε να κεωριςουμε ςαν το εγκεκριμζνο ςχζδιο τθσ Θλιοφπολθσ. Το ςχζδιο αυτό αποτελεί ουςιαςτικά μια πιο επεξεργαςμζνθ εκδοχι του ςχεδίου του 1925. Εδϊ τα οικοδομικά τετράγωνα είναι αρκετά πιο ςαφι, ενϊ θ μικρότερθ κλίμακα (1:5.000) επιτρζπει μια καλφτερθ προςζγγιςθ ςτα όρια των δρόμων και των κοινόχρθςτων χϊρων. Αντίκετα με το ςχζδιο του 1925, το ςχζδιο του 1928 δεν προςδιορίηει τουσ χϊρουσ των απαιτοφμενων εγκαταςτάςεων κοινωνικοφ εξοπλιςμοφ, εκτόσ από ζνα χϊρο ςχολείου, ςτο ςθμείο που βρίςκεται ςιμερα το 1ο Δθμοτικό Σχολείο και ενόσ
χϊρου για εκκλθςία (ςτον οποίον τελικά ςιμερα, είναι χτιςμζνο το ςυγκρότθμα των ςχολείων τθσ Άνω Θλιοφπολθσ επί των οδϊν Κίμωνοσ και Γρθγορίου Αυξεντίου)». «Μετά τθν οριςτικι ζγκριςθ του πρϊτου υμοτομικοφ Σχεδίου τθσ Θλιοφπολθσ το 1928, αρχίηουν, προςπάκειεσ για επζκταςθ του ςχεδίου πόλεωσ. Αυτζσ οι προςπάκειεσ βρίςκουν αντίκετθ μια μεγάλθ μερίδα των κατοίκων, οι οποίοι δεν μποροφςαν να δεχτοφν τουσ λόγουσ τθσ επζκταςθσ, εφόςον ο εντόσ ςχεδίου ςυνοικιςμόσ παρζμενε αραιοδομθμζνοσ (350 οικογζνειεσ υπιρχαν όλεσ κι όλεσ), χωρίσ ςτοιχειϊδεισ εγκαταςτάςεισ τεχνικισ υποδομισ και εγκαταςτάςεισ κοινωνικοφ εξοπλιςμοφ». «Το 1931, με μοχλό πίεςθσ κάποιον «Λαϊκό Οικοδομικό Συνεταιριςμό» (από τυπογράφουσ του Εκνικοφ Τυπογραφείου) και φςτερα από αλθκινι μάχθ ςτο Κοινοτικό Συμβοφλιο, ςτισ 4 Μαΐου 1931 εγκρίνεται θ επζκταςθ του Σχεδίου Ρόλθσ ςτθν περιοχι του Ε τομζα, δθλαδι ςτθν περιοχι τθσ ςθμερινισ Αγίασ Μαρίνασ (θ οποία τότε αναφερόταν ςαν «Λαϊκόσ Τομζασ», ςε αντίκεςθ με τουσ άλλουσ τομείσ, που ιταν «Εξοχικοί» κλπ). […] Στθν πρϊτθ αυτι επζκταςθ (που ζγινε τελικά τθν 27/7/32), αντιτάχκθκαν ςκεναρά ο π0ρϊτοσ Ρρόεδροσ τθσ Κοινότθτασ Θλιοφπολθσ Θ. Ραλαμίδθσ και ο Σφμβουλοσ Καρτηαλιάκοσ».. «Δεν υπάρχει δίκτυο φδρευςθσ: αρχικά ζπιναν νερό από πθγάδια. Στθ ςυνζχεια εμφανίηονται διάφοροι «νερουλάδεσ», που διζκεταν βυτία και εμπορεφονταν το νερό (Ραρακφρασ και άλλοι). Το 1934 εμφανίηεται θ ΟΥΛΕΝ, όμωσ κα χρειαςτεί να περάςουν άλλα 30 χρόνια για να ολοκλθρωκεί το δίκτυο φδρευςθσ. […] Δεν υπάρχει θλεκτρικό ρεφμα. Στθν αρχι χρθςιμοποιοφςαν λυχνάρια και λάμπεσ. Το 1926 δθμιουργείται μια τοπικι εταιρεία, θ οποία από το 1932 ενιςχφεται και από τθν ΡΑΟΥΕ. Ενάντια ςτθ μονοπωλιακι εκμετάλλευςθ του θλεκτρικοφ ρεφματοσ από τθν τοπικι εταιρεία, ζγιναν μεταπολεμικά ςθμαντικοί αγϊνεσ]». «Δεν υπάρχουν δρόμοι, πζρα από ελάχιςτουσ κεντρικοφσ (Αλ. Νάςτου, ςθμερινι Μαρίνου Αντφπα, μζχρι τα Κανάρια)». «Θ ςυγκοινωνία, που αρχικά τερμάτιηε ςτον Άγιο Κωνςταντίνο, μετά το 1926 επεκτάκθκε μζχρι το ςθμερινό 1 ο Δθμοτικό Σχολείο. Μζχρι το 1936 που δθμιουργικθκαν τα ΚΤΕΛ, θ ςυγκοινωνία γινόταν κατά τρόπο ανταγωνιςτικό μεταξφ των οδθγϊν…». «Το Ρρϊτο Δθμοτικό Σχολείο, όςο και τα γραφεία τθσ Κοινότθτασ, ςτεγάςτθκαν αρχικά ςτο παλιό εκκλθςάκι του Αγίου Κωνςταντίνου». «Το 1941 γίνεται επζκταςθ ςτθν Κάτω Θλιοφπολθ με όρουσ δόμθςθσ καλφτερουσ απϋ αυτοφσ τθσ Αγίασ Μαρίνασ […] πραγματοποίθςαν μεγάλο ςυλλαλθτιριο […] αμφιςβιτθςαν τθν κυριότθτα του Κων/νου Νάςτου […] ηιτθςαν από το κράτοσ να ελζγξει τουσ τίτλουσ κυριότθτασ και να προςτατζψει το δάςοσ […] άρχιςε να οικοπεδοποιεί το ανατολικό τμιμα, ςτισ παρυφζσ του Υμθττοφ, χωρίσ να επιδιϊξει τθν ζνταξι του ςτο ςχζδιο πόλθσ […] αμφιςβθτϊντασ τθν κυριότθτα του Κων/νου Νάςτου ςε αυτι τθν περιοχι ηιτθςαν από το κράτοσ να ελζγξει τουσ τίτλουσ κυριότθτασ και να προςτατζψει το δάςοσ». «Γφρω ςτο ‘43-‘44, όταν οι φφλακεσ δεν μποροφςαν να ςυγκρατιςουν τουσ διάφορουσ «ξυλάδεσ», που ζκοβαν πεφκα είτε για να ηεςτακοφν, είτε για να τα πουλιςουν ςαν καυςόξυλα και να επιβιϊςουν, το δάςοσ του Υμθττοφ ςτθν Θλιοφπολθ ςϊκθκε χάρισ ςτθν αποφαςιςτικι παρζμβαςθ του εφεδρικοφ Ε.Λ.Α.Σ. και τθσ Ε.Ρ.Ο.Ν. […]». «Το 1954 […] γίνεται επζκταςθ ςτθν περιοχι Συκιζσ κοντά ςτον Άγιο Κωνςταντίνο, ςτα ςφνορα με τθ Χαραυγι. Το 1955 γίνεται επζκταςθ ςτθν περιοχι του Λόφου Γερμανοφ κοντά ςτα ςφνορα με το Διμο Υμθττοφ. Το 1957 […] γίνεται επζκταςθ ςτθν Κάτω Θλιοφπολθ (Λεωφ. Βουλιαγμζνθσ-Εκνάρχου Μακαρίου-Θρϊσ ΚωνςταντοποφλουΛεωνίδου). Το 1960 γίνεται επζκταςθ ςτθν περιοχι του Συνεταιριςμοφ Εργατϊν Τφπου, ςτθν Κάτω Θλιοφπολθ […]». Μζροσ τρίτο του «βιβλίου-λευκϊματοσ», ςελ. 153, 155 «Στα μζςα τθσ δεκαετίασ του ϋ60 και ςυγκεκριμζνα γφρω ςτα ϋ64-ϋ65, ζχουμε μια νζα απόπειρα «αξιοποίθςθσ» του Υμθττοφ. Τθν εποχι εκείνθ, θ δαςικι ζκταςθ που υπιρχε τότε πίςω από τον Ρροφιτθ Θλία, πζραςε ςτθν αρμοδιότθτα του Ε.Ο.Τ., ο οποίοσ άρχιςε να ςυηθτά με διάφορουσ ιδιϊτεσ επιχειρθματίεσ, Ζλλθνεσ και ξζνουσ, για τθν «τουριςτικι ανάπτυξθ» τθσ περιοχισ. Μια από τισ ελάχιςτεσ προςπάκειεσ οργανωμζνθσ δόμθςθσ ςτθν Ακινα με χρθματοδότθςθ από ξζνουσ επενδυτζσ, θ πιο φιλόδοξθ απ’ όλεσ, ιταν θ δθμιουργία ενόσ «νζου τφπου τουριςτικοφ χωριοφ» για διανοοφμενουσ και ςυνταξιοφχουσ από διάφορεσ ευρωπαϊκζσ πόλεισ ςτον Υμθττό, ςτθν περιοχι τθσ Θλιοφπολθσ. Οι τοπικζσ εφθμερίδεσ τθσ εποχισ, απογειωμζνεσ εντελϊσ, μιλοφςαν για μεγάλο ξενοδοχειακό ςυγκρότθμα με μπαγκαλόουη, πιςίνεσ, τελεφερίκ από το… Χίλτον με ςτακμό τθν Θλιοφπολθ και άλλουσ ενδιάμεςουσ ςτακμοφσ με προοριςμό το
αεροδρόμιο του Ελλθνικοφ κλπ. Είναι θ εποχι που θ Θλιοφπολθ ηοφςε το όραμα μιασ μεγάλθσ «τουριςτικισ ανάπτυξθσ». «Μια πρϊτθ βαςικι διαπίςτωςθ είναι ότι ςτθν κατθγορία «τεχνίτεσ, εργάτεσ και χειριςτζσ μεταφορικϊν μζςων», εντάςςεται το 42% του Ο.Ε.Ρ. το 1981, ζναντι του 52% του 1971. Δθλαδι, παρά τθν απόλυτθ αρικμθτικι αφξθςθ τθσ κατθγορίασ αυτισ των εργαηομζνων, που ιταν ιςτορικά θ κυρίαρχθ ςτθν περιοχι, το ειδικό τθσ βάροσ μειϊκθκε ςθμαντικά. Το γεγονόσ αυτό, οφείλεται ςτθν προςζλκυςθ νζων κατοίκων που εντάςςονται ταξικά ςτα νζα μικροαςτικά ςτρϊματα». «Ο Διμοσ Θλιοφπολθσ ςυγκεντρϊνει όλα τα τυπικά χαρακτθριςτικά πλεονεκτιματα για να κατοικθκεί από τα λεγόμενα νζα μικροαςτικά ςτρϊματα: ςχετικά αναβακμιςμζνο περιβάλλον, μικρι απόςταςθ από το κζντρο. Ζχει υπολογιςκεί ότι ο επιτρεπόμενοσ Συντελεςτισ Δόμθςθσ κα εξαντλείτο ςτο Διμο, αν φτάςει ςε «πλθκυςμό κορεςμοφ» που αντιςτοιχεί ςτουσ 140.000 κατοίκουσ».
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Το πρϊτο υμοτομικό Σχζδιο τθσ Θλιοφπολθσ (1925).
Άγιοσ Γεϊργιοσ: Αναφζρεται ςτουσ χάρτεσ του Kaupert (1880) ωσ «ξωκλιςι». Ζχει κθρυχτεί διατθρθτζο μνθμείο από το Υπουργείο Ρολιτιςμοφ.
Άγιοσ Κωνςταντίνοσ: Ξεκίνθςε να χτίηεται μετά το 1925 δίπλα ςτο ξωκλιςι του Αγίου Γεωργίου και ςτζγαςε για ζνα διάςτθμα το πρϊτο δθμοτικό ςχολείο τθσ Θλιοφπολθσ.
Β’ ΜΕΡΟ
8. τακμόσ διοδίων ςε χϊρο αρχαιολογικοφ ενδιαφζροντοσ ςτον Τμθττό* ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
*Κατατζκθκε ωσ Υπόμνθμα ςτον Υπουργό Ρολιτιςμοφ (αρ. πρ. 3241/3.6.2009). ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Σφμφωνα με τισ αρχαιολογικζσ ζρευνεσ, υπάρχουν ίχνθ ανκρϊπινθσ ηωισ ςτθν δυτικι πλευρά του Υμθττοφ, τουλάχιςτον από τισ αρχζσ τθσ 3θσ χιλιετίασ π.Χ. Στθν περιοχι όπου ςιμερα βρίςκεται ο Διμοσ Θλιοφπολθσ και θ οποία μζχρι το 1925 ονομάηονταν «Καράσ», κεωρείται βζβαιθ θ φπαρξθ ενόσ ανοιχτοφανοχφρωτου οικιςμοφ, από τθν Μυκθναϊκι-Υςτεροελλαδικι Ρερίοδο (1600-1050 π.Χ.). Στα όρια τθσ ςθμερινισ Θλιοφπολθσ, ςφμφωνα με τον John S. Traill (The political organization of Attica, 1975), βρίςκονταν ζνασ αττικόσ διμοσ ο οποίοσ ονομάηονταν Κθμακόσ και ο οποίοσ ιταν ζνασ από τουσ διμουσ τθσ Ερεχκθΐδασ φυλισ, που διαμορφϊκθκαν μετά τθν μεταρρφκμιςθ του Κλειςκζνθ, ςτα τζλθ του 6ου αιϊνα π.Χ. Μικρό τμιμα τθσ ςθμερινισ Θλιοφπολθσ περιλαμβάνονταν ςτον αρχαίο διμο Ευϊνυμου, με κζντρο τουσ Τράχωνεσ. Επιςιμανςθ 1θ: Μυκθναϊκά αγγεία Από τον F. H. Stubbings (Annual of the British School of Athens, 1947) πλθροφοροφμαςτε ότι δφο αγγεία μυκθναϊκισ κεραμικισ (Υςτεροελλαδικισ Ρεριόδου ΛΛΛ) από τον «Καρά», επί τθσ δυτικισ πλευράσ του Υμθττοφ, που προζρχονται πικανϊσ από ζναν τάφο, βρίςκονταν ςτο μουςείο Ashmolean τθσ Οξφόρδθσ. Εξάλλου, από τον R. Hope Simpson (A Gazeheer and Atlas of Mycenaean Sites) πλθροφοροφμαςτε ότι βρζκθκαν: «αγγεία, πικανϊσ από ζνα τάφο κοντά ςτον «Καρά» ςτισ δυτικζσ πλαγιζσ του Υμθττοφ πλθςίον τθσ περιοχισ του Ρροφιτθ Θλία και ςε ζνα ςπιλαιο ςτουσ πρόποδεσ του Υμθττοφ. Οι δφο περιοχζσ είναι προφανϊσ ςυνεχόμενεσ και τα ευριματα πικανϊσ αντιπροςωπεφουν όχι περιςςότερουσ από ζνα οικιςμό». Επιςιμανςθ 2θ: Χρεμωνίδειοσ Ρόλεμοσ Κατά τθ διάρκεια του Χρεμωνιδείου Ρόλεμου (266-263 π.Χ.), είναι βζβαιο ότι ςτρατιϊτεσ του Ρτολεμαίου Β’ τθσ Αιγφπτου (ο οποίοσ είχε ςυμμαχιςει με τουσ Ακθναίουσ ενάντια ςτουσ Μακεδόνεσ που πολιορκοφςαν τθν Ακινα), ζφταςαν μζχρι τθ ςθμερινι Θλιοφπολθ. Αυτό ςυνάγεται από ζνα πλικοσ ευρθμάτων μεταξφ των οποίων και αργυρά και χάλκινα νομίςματα του Ρτολεμαίου Β’, βζλθ, βλιματα ςφενδονϊν, αμφορείσ κακϊσ και μια επιτφμβια ςτιλθ (πικανϊσ Ρζρςθ μιςκοφόρου) όπου αναγράφεται το όνομα «ΑΤΑΣΤΛΣ». Θ ακριβισ ςτρατοπζδευςθ των ςτρατιωτϊν του Ρτολεμαίου δεν είναι εξακριβωμζνθ. Ππωσ ωςτόςο αναφζρει ο James R. McCredie (Fortified Military Camps in Attica, 1966): «τυχαία ευριματα από νομίςματα, αιχμζσ από βζλθ, βλιματα από ςφενδόνεσ και κεραμικά ςτο προάςτιο τθσ Ακινασ Θλιοφπολθ, οδιγθςαν τθν αρχαιολόγο Ειρινθ Βαροφχα-Χριςτοδουλοποφλου, ςτθ ταφτιςθ αυτισ τθσ περιοχισ ωσ τοποκεςία μιασ ςτρατιωτικισ εγκατάςταςθσ. Τα ευριματα υπιρξαν μεταξφ 1941 και 1943 ςτο Δεφτερο Τομζα τθσ Θλιοφπολθσ, ςτουσ χαμθλοφσ πρόποδεσ του Υμθττοφ, μια περιοχι που παλαιότερα αποκαλοφςαν «Καρά» (και ζτςι αναφζρεται ςτο «Karten von Attica»). Τα περιςςότερα από αυτά προζρχονται ειδικά από τθν περιοχι γφρω από τθν οδό Νεφτωνοσ, ςτο προάςτιο αυτό». (ςελ. 46) Επιςιμανςθ 3θ: Δφο αιτιςεισ μου, τον Μάρτιο του 2000 Με τθν υπ’ αρικμ. 1908/27.3.2000 αίτθςι μου προσ τθν αρμόδια Β’ Εφορεία Αρχαιοτιτων (Αττικισ), επεςιμανα μεταξφ άλλων: «Τα τελευταία χρόνια ςτο τμιμα του ορεινοφ όγκου του Υμθττοφ που
εφάπτεται του Διμου Θλιοφπολθσ, ζχουν ςθμειωκεί μια ςειρά καταςτροφικζσ πυρκαγιζσ […] οι οποίεσ ωςτόςο ςυνζβαλαν ςτο να αποκαλυφκοφν κάποια ευριματα τα οποία πιςτεφω ότι αξίηει να διερευνθκοφν από τθν υπθρεςία ςασ. Συγκεκριμζνα, κοντά ςτο ξωκλιςι «Ρροφιτθσ Θλίασ», πάνω από τον υφιςτάμενο δαςικό δρόμο Καρζα–Θλιοφπολθσ–Αργυροφπολθσ, υπάρχουν λαξευμζνοι βράχοι, αρχαία λατομεία, ςπιλαιο με ίχνθ ανκρϊπινθσ παρουςίασ από τουσ Κλαςςικοφσ ι Ελλθνιςτικοφσ Χρόνουσ και πικανϊσ είςοδοσ αρχαίου ορυχείου. H περιοχι ςτθν οποία αναφζρομαι, οριοκετείται ςτο Τοπογραφικό Διάγραμμα τθσ Γ.Υ.Σ. που ςασ επιςυνάπτω ςε κλίμακα 1:5000, μεταξφ των ιςοχψϊν +300μ και +400μ. Επίςθσ ςασ επιςυνάπτω φωτογραφίεσ τθσ ςυγκεκριμζνθσ περιοχισ των λαξευμζνων βράχων, των λατομείων κλπ, κακϊσ και δθμοςιεφματα από τοπικό ζντυπο τθσ Θλιοφπολθσ, όπου προτείνεται θ διαμόρφωςθ ενόσ «χϊρου για τθν μνιμθ και τθν φφςθ», ςτθν περιοχι αυτι του Υμθττοφ, πάνω από τθν Θλιοφπολθ […] Κατόπιν των ανωτζρω, παρακαλϊ τθν υπθρεςία ςασ να προβείτε ςε όλεσ τισ ενδεδειγμζνεσ ενζργειεσ για τθν προςταςία των προαναφερόμενων αρχαιολογικϊν χϊρων και για τθν ανάδειξθ τθσ μνθμειακισ ςθμαςίασ τουσ. Επίςθσ ηθτϊ να μου απαντιςετε αν ςυμφωνείτε να ενταχκεί ςτον προγραμματιςμό και τον ςχεδιαςμό του Υπουργείου ςασ θ πρόταςι που κατακζτω για τθν διαμόρφωςθ ενόσ «χϊρου για τθν μνιμθ και τθν φφςθ» ςτθν περιοχι αυτι». Εξάλλου, με τθν υπ’ αρικμ. 2021/30.3.2000 αίτθςι μου επίςθσ προσ τθν Β’ Εφορεία Αρχαιοτιτων (Αττικισ), ηθτοφςα: «να προχωριςει ςε όλεσ ενδεδειγμζνεσ ενζργειεσ για τθν προςταςία και τθν ανάδειξθ τθσ αρχαιολογικισ ςθμαςίασ τθσ περιοχισ του Διμου Θλιοφπολθσ που περικλείεται από τισ Λεωφόρουσ Κοτηιά και Θρϊσ Κωνςταντοποφλου, κακϊσ και τισ οδοφσ Θεοτόκθ και Καρφςτου, όπου ζχουν βρεκεί κατά το παρελκόν αρχαιολογικά ευριματα των κλαςςικϊν και ελλθνιςτικϊν χρόνων». Επίςθσ ςτθν αίτθςι μου ανζφερα ότι: «όπωσ προκφπτει από προςωπικι μου ζρευνα, ςτθν περιοχι αυτι ζχουν ανευρεκεί ίχνθ παρουςίασ των ςτρατιωτϊν του Ρτολεμαίου Β’, κατά τθν διάρκεια του Χρεμωνίδειου Ρολζμου, το 266-262 π.Χ.». Επιςιμανςθ 4θ: Θ απάντθςθ τθσ Β’ Εφορείασ Αρχαιοτιτων Τον Δεκζμβριο του 2000 δθμοςιεφτθκε ςτο ζγκυρο περιοδικό «Αρχαιολογία και Τζχνεσ» αναλυτικό κείμενό μου με τίτλο «Αναηθτϊντασ τα ίχνθ των Ρτολεμαίων ςτθν Θλιοφπολθ» και το 2005 εκδόκθκε το βιβλίο μου «Εδϊ κάποτε… Συμβολι ςτθν ιςτορία τθσ Θλιοφπολθσ», όπου ζχουν ςυγκεντρωκεί και δθμοςιοποιοφνται, για πρϊτθ φορά, όλα τα ςτοιχεία αρχαιολογικοφ ενδιαφζροντοσ που είναι διακζςιμα για τθν περιοχι τθσ Θλιοφπολθσ/Καρά, προερχόμενα από τθν ελλθνικι και διεκνι βιβλιογραφία. Θ απάντθςι ωςτόςο τθσ Β’ Εφορείασ Ρροϊςτορικϊν και Κλαςςικϊν Αρχαιοτιτων, άργθςε να ζρκει, για πολλοφσ και διαφόρουσ λόγουσ. Ρροθγικθκαν δφο ακόμθ αιτιςεισ μου (αρ. πρ. 2151/14.3.2006 και 7998/30.10.06), όπου ηθτοφςα να μου γνωςτοποιθκοφν εγγράφωσ «οι ενζργειεσ που προζβθ θ υπθρεςία ςασ για τθν προςταςία των αναφερόμενων ςτισ αιτιςεισ μου αρχαιολογικϊν χϊρων ςτθν περιοχι του Διμου Θλιοφπολθσ και ςτο όροσ Υμθττόσ», κακϊσ και θ επιςφναψθ του βιβλίου μου «Εδϊ κάποτε… Συμβολι ςτθν ιςτορία τθσ Θλιοφπολθσ». Πςον αφορά τθν πρϊτθ αίτθςι μου (αρ. πρ. 1908/27.3.2000), όπωσ αναφζρεται ςτθν απάντθςθ που μου ζςτειλε θ Β’ Εφορεία Αρχαιοτιτων (αρ. πρ. 7998/13.2.2007) «μετά τθν από κοινοφ αυτοψία μασ ςε αρχαίο λατομείο ςτθν περιοχι αυτι, θ Υπθρεςία μασ προτίκεται να προβεί ςτθν τεκμθρίωςθ και τθν καταγραφι επί τοπογραφικοφ διαγράμματοσ των ορατϊν αρχαιοτιτων τθσ ευρφτερθσ περιοχισ. Στθν ςυνζχεια, για τθν αποτελεςματικότερθ προςταςία των αρχαίων, με βάςθ πάντα τα δεδομζνα τθσ ζρευνασ, κα κινθκεί θ διαδικαςία τθσ κιρυξθσ ενόσ αρχαιολογικοφ χϊρου, ςφμφωνα με τισ διατάξεισ του Ν.3028/2002 περί
προςταςίασ των αρχαιοτιτων και τθσ εν γζνει Ρολιτιςτικισ Κλθρονομιάσ. Ο ςχεδιαςμόσ ενόσ «χϊρου για τθν μνιμθ και τθν φφςθ», εκφεφγει των αρμοδιοτιτων του Υπουργείου Ρολιτιςμοφ». Πςον αφορά τθν δεφτερθ αίτθςι μου (αρ. πρ. 2021/30.3.2000), θ απάντθςθ τθσ Β’ Εφορείασ Ρροϊςτορικϊν και Κλαςςικϊν Αρχαιοτιτων (αρ. πρ. 7998/13.2.2007) αναφζρει ότι: «θ περιοχι του Αγ. Νικολάου που περικλείεται από τισ λεωφόρουσ Κοτηιά και Θρϊσ Κωνςταντοποφλου και τισ οδοφσ Θεοτόκθ και Καρφςτου εντάςςεται ςε περιοχι τθσ Θλιοφπολθσ που υπόκειται ςε αρχαιολογικό ζλεγχο». Το ςωςτό βζβαια είναι, ότι θ περιοχι αυτι εντάχκθκε ςε αρχαιολογικό ζλεγχο, μετά τθν υπόδειξθ που ζγινε ςτθν Β’ Εφορεία Ρροϊςτορικϊν και Κλαςςικϊν Αρχαιοτιτων, από τθν αίτθςι μου τθν 30/3/2000. Αυτό που ζχει εν τζλει ςθμαςία είναι, ότι ζςτω και κακυςτερθμζνα θ παρζμβαςι μου είχε κάποιο αποτζλεςμα… Ρρόςφατα, τον Λανουάριο του 2009 και κατόπιν των όςων αναφζρονται ςυνοπτικά παραπάνω, θ αρμόδια Β’ Εφορεία Ρροϊςτορικϊν και Κλαςςικϊν Αρχαιοτιτων, ςτα πλαίςια τθσ τροποποίθςθσ του ιςχφοντοσ από το 1978 Ρ.Δ. περί προςταςίασ του Υμθττοφ, πρότεινε τθν κιρυξθ αρχαιολογικοφ χϊρου ςτθν περιοχι του αρχαίου λατομείου «Β-ΒΑ του Ρροφιτθ Θλία Διμου Θλιοφπολθσ, 550μ Ν-Ν.Α πζρατοσ Λεωφόρου Σοφοκλι Βενιηζλου». Θ οριοκζτθςθ του χϊρου περιορίηεται περίπου ςτα ςθμεία που υποδείχκθςαν από το ςχεδιάγραμμα που ςυνοδεφει τθν 1908/27.3.2000 αίτθςι μου, ενϊ ςτθν αναφερόμενθ βιβλιογραφία δεν περιλαμβάνεται το βιβλίο μου «Εδϊ κάποτε… Συμβολι ςτθν ιςτορία τθσ Θλιοφπολθσ», εκδόςεισ ΚΨΜ, 2005… Επιςιμανςθ 5θ: Νζοσ οδικόσ άξονασ και ςτακμόσ διοδίων ςε περιοχι αρχαιολογικοφ ενδιαφζροντοσ Τον περαςμζνο Φεβρουάριο δθμοςιοποιικθκε από το ΥΡΕΧΩΔΕ θ Μελζτθ Ρεριβαλλοντικϊν Επιπτϊςεων (ΜΡΕ) των «Νζων οδικϊν αξόνων Αττικισ». Μεταξφ των τεχνικϊν ζργων που προβλζπονται για τθν καταςκευι τθσ ΝΔ επζκταςθσ τθσ «Αττικισ Οδοφ», περιλαμβάνεται και ζνασ μετωπικόσ ςτακμόσ διοδίων ςτον δαςικό χϊρο του Υμθττοφ, ςτθν περιοχι τθσ Θλιοφπολθσ (τζρμα Λεωφόρου Σοφοκλι Βενιηζλου) για να «εξυπθρετιςει» ζναν αυτοκινθτόδρομο 6 λωρίδων κυκλοφορίασ. Σφμφωνα με τθν ΜΡΕ, ςτο ςθμείο αυτό «υλοποιοφνται μεγάλθσ κλίμακασ επιχϊματα τα οποία κα είναι ορατά από τισ περιοχζσ Βφρωνα, Αλίμου, Θλιοφπολθσ, Αργυροφπολθσ» και κα διαμορφϊςουν μια εμφανι πλατφόρμα εμβαδοφ άνω των 4.500τ.μ, μικουσ 900μ, πλάτουσ άνω των 60μ και πρανζσ από μπετόν φψουσ 18μ. Αυτό που ωςτόςο αξίηει να επιςθμανκεί είναι ότι ο εν λόγω τερατϊδθσ ςτακμόσ διοδίων, πρόκειται να καταςκευαςτεί ςε δαςικι περιοχι, μεταξφ του υπό κιρυξθ αρχαιολογικοφ χϊρου του αρχαίου λατομείου ςτον Ρροφιτθ Θλία Θλιοφπολθσ και ςτθν περιοχι τθσ οδοφ Νεφτωνοσ. Δθλαδι ςε ζνα χϊρο όπου ζχουν βρεκεί, κατά τον αρχαιολόγο James McCredie (βλ. παραπάνω), νομίςματα, αιχμζσ, βζλθ, βλιματα, ςφενδόνεσ και κεραμικά τα οποία ανάγονται ςτθ περίοδο του Χρεμωνίδειου Ρόλζμου (266-262 π.Χ.). Ακόμθ, κοντά ςε ςθμείο με ευριματα των κλαςςικϊν χρόνων (βλ. Αρχαιολογικό Δελτίο 1961-62, Άγγ. Ανδρειωμζνου), ςτθν ςυμβολι των οδϊν Αρχιμιδουσ και Αρτζμιδοσ. Από όςα επιςθμαίνονται παραπάνω, προκφπτει ότι ο προγραμματιηόμενοσ ςτακμόσ διοδίων τθσ ΝΔ επζκταςθσ τθσ Αττικισ Οδοφ πάνω από τθν Θλιοφπολθ, κα καταςκευαςτεί ςε χϊρο αρχαιολογικοφ ενδιαφζροντοσ, αποτελϊντασ κατά κάποιο τρόπο ςφγχρονο μνθμείο άγνοιασ και αδιαφορίασ για τθν ιςτορικι διαδρομι τθσ περιοχισ…
Υμθττόσ, Θλιοφπολθ: Ρριν και μετά τθ μεγάλθ πυρκαγιά του 1998. Στθν περιοχι αυτι όπου ζφκαςαν και ςτρατοπζδευςαν οι ςτρατιϊτεσ του Ρτολεμαίου του Β’ (266-263 π.Χ.), προβλζπονταν θ δθμιουργία ενόσ μεγάλου ανιςόπεδου κόμβου για τθν νζα περιφερειακι λεωφόρο. Φςτερα από κινθτοποιιςεισ πολιτϊν, τα ςχζδια αποςφρκθκαν το 2009.
9. Θζςεισ και προτάςεισ για τον Τμθττό* ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
*Κατατζκθκε ωσ Υπόμνθμα τθσ «Διαδθμοτικισ Συντονιςτικισ Επιτροπισ για τθν Διάςωςθ του Υμθττοφ», ςτο Υπουργείο Ρεριβάλλοντοσ (αρ. πρ. 8120/22.12.09) και ςτο Υπουργείο Υποδομϊν (αρ. πρ. 2192/22.1.09). ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Με τθν εξαγγελία τθσ απόφαςθσ του υπουργοφ Υποδομϊν, Μεταφορϊν και Δικτφων ςε Συνζντευξθ Τφπου τθσ 16/12/09 για τθν ακφρωςθ τθσ δθμοπράτθςθσ των «Νζων Οδικϊν Αξόνων Αττικισ», δικαιϊνονται οι προςπάκειεσ και οι αγϊνεσ που αναπτφχκθκαν τα δυόμιςι τελευταία χρόνια από τθν «Διαδθμοτικι Επιτροπι για τθ Διάςωςθ του Υμθττοφ» και από άλλουσ κοινωνικοφσ φορείσ, ενάντια ςτα καταςτροφικά ςχζδια τθσ προθγοφμενθσ κυβζρνθςθσ. Είχε προθγθκεί βζβαια θ προςφυγι ςτο Συμβοφλιο τθσ Επικρατείασ τθσ «Διαδθμοτικισ», των Διμων Ελλθνικοφ, Αλίμου, Αργυροφπολθσ και Καιςαριανισ κακϊσ και άλλων κοινωνικϊν φορζων, κατά τθσ Κοινισ Υπουργικισ Απόφαςθσ (ΚΥΑ) με τθν οποία εγκρίκθκαν οι περιβαλλοντικοί όροι των προαναφερόμενων «Νζων Οδικϊν Αξόνων Αττικισ», ςυνολικοφ μικουσ 71,6 χιλιομζτρων, εκ των οποίων τα μιςά περίπου χιλιόμετρα χωροκετοφνται ςτον ορεινό όγκο του Υμθττοφ και ςτισ παρυφζσ του. Ο κ. υπουργόσ, μεταξφ των λόγων ακφρωςθσ τθσ δθμοπράτθςθσ των νζων αυτοκινθτόδρομων, ανζφερε και το γεγονόσ ότι «είναι εκτεκειμζνοι ςε προςφυγζσ ςτο Συμβοφλιο τθσ Επικρατείασ», αναγνωρίηοντασ ότι με τισ προςφυγζσ μασ ςτο ΣτΕ, ζχουν δικαιολογθμζνα τεκεί από τθν πλευρά μασ ηθτιματα που αφοροφν τθν νομιμότθτα αυτοφ του ζργου, δεδομζνου ότι ζνα τμιμα του δεν προβλζπεται από το ιςχφον υκμιςτικό Σχζδιο Ακινασ, ενϊ ςε κάποια άλλα τμιματα δεν υπάρχει εγκεκριμζνθ περιβαλλοντικι μελζτθ. Ο υπουργόσ Υποδομϊν, όπωσ προθγουμζνωσ και θ υπουργόσ Ρεριβάλλοντοσ, ςυνζδεςε τα όποια αναγκαία οδικά ζργα με τθν τροποποίθςθ του ιςχφοντοσ υκμιςτικοφ Σχεδίου Ακινασ, ανακοινϊνοντασ «διαβοφλευςθ» μζχρι τα μζςα του 2010 για το νζο υκμιςτικό και ςτθ ςυνζχεια «διαβοφλευςθ» και επαναδθμοπράτθςθ των νζων οδικϊν αξόνων. Το κυρίαρχο ωςτόςο ηιτθμα που τίκεται, είναι θ ςκοπιμότθτα ενόσ τζτοιου οδικοφ ζργου, το οποίο ο κ. υπουργόσ χαρακτιριςε «φαραωνικό», αποδεχόμενοσ και τισ δικιζσ μασ εκτιμιςεισ. Από το ιςχφον υκμιςτικό Σχζδιο Ακινασ, κεωρείται αναγκαία θ επζκταςθ τθσ Αττικισ Οδοφ ςτθν δυτικι πλευρά του Υμθττοφ, προκειμζνου να ολοκλθρωκεί και να «κλείςει» ο ενδιάμεςοσ οδικόσ δακτφλιοσ τθσ πρωτεφουςασ. Από πουκενά ωςτόςο δεν προκφπτει ότι ο ενδιάμεςοσ οδικόσ δακτφλιοσ πρζπει να διακζτει 6 λωρίδεσ κυκλοφορίασ, να ζχει πλάτοσ 30 περίπου μζτρων, να καταλιγει ςτον χϊρο του πρϊθν αεροδρομίου Ελλθνικοφ μζςω διαφόρων τοφνελ ςυνολικοφ μικουσ 14,5 χιλιομζτρων και να εξυπθρετεί «αςτικι ανάπτυξθ μικτϊν χριςεων, διοίκθςθσ, επιχειριςεων, τουριςμοφ και κατοικίασ», όπωσ προβλζπει για τον χϊρο του πρϊθν αεροδρομίου Ελλθνικοφ το προτακζν από τθν προθγοφμενθ κυβζρνθςθ υκμιςτικό Σχζδιο. Ακόμθ, από το ιςχφον υκμιςτικό Σχζδιο Ακινασ, δεν προβλζπονται εκτεταμζνεσ Ηϊνεσ για εγκαταςτάςεισ εκπαίδευςθσ, υγείασ, πολιτιςμοφ και ακλθτιςμοφ ςτθν ανατολικι πλευρά του Υμθττοφ, όπωσ προβλζπει το υπό τροποποίθςθ Ρροεδρικό Διάταγμα του 1978 «για τθν προςταςία του Υμθττοφ»,
οφτε νζοι αυτοκινθτόδρομοι όπωσ προβλζπει το προτακζν από τθν προθγοφμενθ κυβζρνθςθ υκμιςτικό Σχζδιο Αττικισ. Ριςτεφουμε ότι, επιδίωξθ τθσ ςθμερινισ κυβζρνθςθσ δεν μπορεί να είναι θ «υπζρβαςθ» προθγοφμενων αποφάςεων του ΣτΕ (όπωσ θ 67/1998) και θ «νομιμοποίθςθ» μζςω του νζου υκμιςτικοφ Σχεδίου Αττικισ των νζων αυτοκινθτόδρομων ςτον Υμθττό, οφτε μια λιγότερο «φαραωνικι» εκδοχι τουσ, αλλά θ αποκατάςταςθ και θ απόλυτθ προςταςία του δαςικοφ χϊρου του Υμθττοφ και θ αποτροπι νζων οικιςτικϊν επεκτάςεων. Με αυτι τθν ζννοια κεωροφμε ότι, κατόπιν τθσ ακφρωςθσ τθσ δθμοπράτθςθσ του ζργου «Νζοι Οδικοί Άξονεσ Αττικισ» και τθσ αναμενόμενθσ κατάργθςθσ τθσ ΚΥΑ με τθν οποία εγκρίκθκαν οι περιβαλλοντικοί όροι, πρζπει:
Να καταργθκεί το ιςχφον Ρ.Δ. του 1978 «για τθν προςταςία του Υμθττοφ». Στθ κζςθ του να προκφψει ζνα καινοφργιο που να προωκεί τθν απόλυτθ προςταςία του βουνοφ ςε μία ενιαία Ηϊνθ, βάςει τθσ περιβαλλοντικισ νομοκεςίασ (Εκνικόσ Δρυμόσ). Να εφαρμοςτεί θ ιςχφουςα νομοκεςία για τα παλιά και νζα αυκαίρετα κτίςματα (π.χ. αναψυκτιριο Μαγγίνα, ΚΥΤ τθσ ΔΕΘ κλπ) και να απαγορευτοφν νζεσ «κοινωφελείσ» κτιριακζσ εγκαταςτάςεισ εκπαίδευςθσ, υγείασ, πολιτιςμοφ και ακλθτιςμοφ, νζοι αυτοκινθτόδρομοι και κόμβοι ςτον Υμθττό.
Να προωκθκεί μζςω του νζου υκμιςτικοφ Σχεδίου Αττικισ θ οργάνωςθ τθσ μεταφορικισ υποδομισ ϊςτε να δοκεί προτεραιότθτα ςτθν ενίςχυςθ των δθμόςιων μεταφορικϊν μζςων και κυρίωσ των μζςων ςτακερισ τροχιάσ, κακϊσ και ςτθν προϊκθςθ των λεωφορειολωρίδων, των ποδθλατόδρομων και των πεηόδρομων. Να ολοκλθρωκεί ο ενδιάμεςοσ δακτφλιοσ με βάςθ το ιςχφον υκμιςτικό Σχζδιο (υπόγεια ςφνδεςθ τθσ υφιςτάμενθσ Ρεριφερειακισ Λεωφόρου Υμθττοφ ςτθν περιοχι ΚαρζαΘλιοφπολθσ με τθν Λ. Βουλιαγμζνθσ). Να δρομολογθκεί θ υπόγεια ςφνδεςθ τθσ ςθμερινισ απόλθξθσ τθσ Αττικισ οδοφ ςτθν περιοχι τθσ Καιςαριανισ με τθν κεντρικι περιοχι τθσ Ακινασ (περιοχι Χίλτον).
Να αποτραποφν νζεσ κτιριακζσ εγκαταςτάςεισ και οικιςτικζσ επεκτάςεισ ςτον χϊρο του πρϊθν αεροδρομίου Ελλθνικοφ και να μετατραπεί ο χϊροσ ςε «Μθτροπολιτικό Ράρκο υψθλοφ πράςινου, με ιπιεσ πολιτιςτικζσ και ακλθτικζσ δραςτθριότθτεσ».
Θζα από τον Υμθττό.
Κινθτοποίθςθ τοπικϊν φορζων τθσ Θλιοφπολθσ για δεντροφφτευςθ ςτον Υμθττό, μετά τθν μεγάλθ πυρκαγιά του 1998.
1989: Συνάντθςθ τθσ «Ρρωτοβουλίασ Ρολιτϊν για τθν προςταςία του Υμθττοφ» ςτο πυροφυλάκειο πάνω από τα «Αςτυνομικά».
Μάιοσ 1999: Εκδιλωςθ ςτον Ρροφιτθ Θλία Θλιοφπολθσ, για τα 10 χρόνια από τθν δθμιουργία τθσ «Ρρωτοβουλίασ πολιτϊν για τθν προςταςία του Υμθττοφ».
2008-2009: Κινθτοποιιςεισ τθσ «Επιτροπισ Θλιοφπολθσ ενάντια ςτουσ νζουσ αυτοκινθτόδρομουσ ςτον Υμθττό».
10. Εγκαταςτάςεισ τθσ ΔΕΗ ςτον Τμθττό και κοινωνικζσ διεκδικιςεισ* ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
*Ραρζμβαςθ ςτο τριιμερο για τθν Ενζργεια που διοργανϊκθκε ςτθν ΑΣΟΕΕ ςτισ 21-23/11/2008 από τουσ «Ρολίτεσ κατά του Λικάνκρακα». Δθμοςιεφτθκε ςτον Διαδικτυακό (ιςτό)τόπο «indy.gr» ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Ραραγωγι και διανομι θλεκτρικοφ ρεφματοσ Θ θλεκτρικι ενζργεια ωσ γνωςτόν, μεταφζρεται από τα εργοςτάςια παραγωγισ ςτουσ τόπουσ κατανάλωςθσ με τθ μορφι τριφαςικοφ ρεφματοσ υπζρ-υψθλισ τάςθσ. Tόςο τα εργοςτάςια παραγωγισ, όςο και οι εγκαταςτάςεισ διανομισ θλεκτρικισ ενζργειασ, προκαλοφν ςθμαντικζσ επιπτϊςεισ ςτθν υγεία του πλθκυςμοφ, αλλά και ςτο φυςικό περιβάλλον Είναι αρκετά γνωςτζσ οι επιπτϊςεισ από τθν λειτουργία των εργοςταςίων παραγωγισ θλεκτρικοφ ρεφματοσ ςτθ Κοηάνθ-Ρτολεμαΐδα, ςτθ Μεγαλόπολθ κ.ά. Στθ ςυνζχεια κα αναφερκοφμε ςτισ επιπτϊςεισ από τθ λειτουργία των εγκαταςτάςεων διανομισ θλεκτρικοφ ρεφματοσ τθσ ΔΕΘ, ςε μια περιοχι του πολεοδομικοφ ςυγκροτιματοσ τθσ πρωτεφουςασ και τισ κινθτοποιιςεισ των κατοίκων ςτθν περιοχι Θλιοφπολθσ-Αργυροφπολθσ, ςτουσ πρόποδεσ του Υμθττοφ. O Υμθττόσ Ο Ορεινόσ όγκοσ του Υμθττοφ ςυνολικισ ζκταςθσ 81.230 ςτρεμμάτων, προςτατεφεται κεςμικά από Ρροεδρικό Διάταγμα (544 Δ’/1978) και είναι ενταγμζνοσ ςτο Δίκτυο Ρεριοχϊν τθσ Ε.Ε. με ιδιαίτερθ οικολογικι αξία (ΝΑΤURA 2000). Ωσ οικοςφςτθμα παρουςιάηει υψθλι βίο-ποικιλότθτα, φιλοξενϊντασ ενδθμικά και προςτατευόμενα είδθ φυτϊν και ηϊων. Στα όρια του Υμθττοφ περιλαμβάνεται μόνιμο καταφφγιο κθραμάτων, «αιςκθτικό δάςοσ» γφρω από το Μοναςτιρι τθσ Καιςαριανισ κακϊσ και περιοχζσ με ςθμαντικζσ αρχαιολογικζσ ηϊνεσ. Υφιςτάμενεσ εγκαταςτάςεισ τθσ ΔΕΘ ςτον Υμθττό Τον δαςικό χϊρο του Υμθττοφ διαςχίηουν δφο γραμμζσ μεταφοράσ θλεκτρικοφ ρεφματοσ Υψθλισ Τάςθσ (150kw). Θ γραμμι μεταφοράσ Ραλλινθσ-Αργυροφπολθσ και θ γραμμι Λαυρίου-Αργυροφπολθσ. Θ πρϊτθ υφίςταται εδϊ και αρκετζσ δεκαετίεσ, θ δεφτερθ καταςκευάςτθκε χωρίσ νόμιμθ αδειοδότθςθ το 20022003 και κρίκθκε παράνομθ με απόφαςθ του Συμβουλίου τθσ Επικρατείασ, το 2005. Άλλεσ εγκαταςτάςεισ τθσ ΔΕΘ ςτον Υμθττό υπάρχουν ςτθ περιοχι των Διμων Γλυφάδασ, Βάρθσ, Γλυκϊν Νερϊν. Μζχρι το 2002 υπιρχε μια εγκατάςταςθ «Ηεφξθσ» ςτθ περιοχι Θλιοφπολθσ-Αργυροφπολθσ, θ οποία μετεξελίχκθκε παράνομα από τθ ΔΕΘ τα επόμενα χρόνια ςε Κζντρο Υψθλισ Τάςθσ 150/20kw. Νομοκετικζσ ρυκμίςεισ και κρατικι αυκαιρεςία Με αποφάςεισ του Νομάρχθ και τθσ Διεφκυνςθσ Δαςϊν (1985, 1992), αίρεται θ αναδάςωςθ ςτθν προςτατευόμενθ Β’ Ηϊνθ του Υμθττοφ προκειμζνου να καταςκευαςτεί Κζντρο Υπζρ-υψθλισ Τάςθσ (ΚΥΤ). Με τον νόμο 2516/1997 περί «ίδρυςθσ και λειτουργίασ βιομθχανικϊν και βιοτεχνικϊν εγκαταςτάςεων» προεγκρίκθκε θ καταςκευι Κζντρου Υπζρ-υψθλισ Τάςθσ τθσ ΔΕΘ ςτθν Β’ Ηϊνθ Ρροςταςίασ του Υμθττοφ ςτα όρια των Διμων Θλιοφπολθσ-Αργυροφπολθσ, δίπλα ςε κατοικίεσ, ςχολεία, ακλθτικοφσ και
εργαςιακοφσ χϊρουσ, κακϊσ και θ διζλευςθ εντόσ τθσ Α’ και Β’ Ηϊνθσ προςταςίασ του Υμθττοφ γραμμϊν μεταφοράσ υψθλισ τάςθσ θλεκτρικοφ ρεφματοσ. Με τθν απόφαςθ 67/11.2.1998 του ΣτΕ, θ καταςκευι ΚΥΤ ςτον Υμθττό κεωρείται «χριςισ αςυμβίβαςτοσ προσ τθν προςταςία και αποκατάςταςθ τθσ οικολογικισ ιςορροπίασ του Υμθττοφ» και ότι οι διατάξεισ του νόμου 2516/1997 «είναι ανίςχυροι ωσ παραβιάηουςεσ το περί προςταςίασ του περιβάλλοντοσ άρκρο 24 του Συντάγματοσ». Με τθν ΚΥΑ 115990/12.11.1998, εγκρίνονται περιβαλλοντικοί όροι «επζκταςθσ του ΚΥΤ 400/150kw». Το ΣτΕ με τθν απόφαςι του 2275/2000 ακυρϊνει τθν προαναφερόμενθ ΚΥΑ. Με τθν απόφαςθ 70/2000 τθσ Ε.Ε. του Οργανιςμοφ Ακινασ εγκρίνονται νζοι περιβαλλοντικοί όροι. Mε τον νόμο 2947/2001 περί «Ολυμπιακϊν Ζργων υποδομισ», χωροκετείται ξανά το ΚΥΤ 400/150kw ςτο ίδιο ςθμείο, κακϊσ και θ γραμμι Λαυρίου-Αργυροφπολθσ, με τουσ ίδιουσ περιβαλλοντικοφσ όρουσ τθσ ΚΥΑ 11590/1998, που είχαν απορριφκεί από το ΣτΕ… Ππωσ ανζφερε θ «Ακινα 2004 Α.Ε.», το ζργο κεωρείται αναγκαίο «για λόγουσ υπζρτατου Δθμοςίου ςυμφζροντοσ που ςχετίηονται με τθν διεξαγωγι των Ολυμπιακϊν Αγϊνων ςτθ χϊρα μασ *…] και επιβάλλεται θ καταςκευι του προκειμζνου να υπεριςχφςει ο δθμόςιοσ και εκνικόσ ςκοπόσ». Tζλοσ, με τθν ΚΥΑ 88547/26.11.2002, επανεγκρίνονται οι ίδιοι περιβαλλοντικοί όροι για τθν καταςκευι του ΚΥΤ 400/150kw. Επιπτϊςεισ ςτθ υγεία των κατοίκων - Οι απόψεισ των ειδικϊν επιςτθμόνων Σφμφωνα με οκταετι ζρευνα Αμερικανϊν ειδικϊν (2002), εκατομμφρια κάτοικοι χωρϊν που ηουν κοντά ςε πυλϊνεσ υψθλισ τάςθσ αντιμετωπίηουν αυξθμζνεσ πικανότθτεσ να προςβλθκοφν από ςοβαρζσ αςκζνειεσ, καρκινογζνεςθ, ι εκφυλιςτικζσ νόςουσ του νευρικοφ ςυςτιματοσ. Ο κακθγθτισ του Ρανεπιςτθμίου τθσ Αϊόβα (ΘΡΑ) Μ. Σοφκαλθσ, επιςθμαίνει ότι τα θλεκτρομαγνθτικά πεδία μποροφν να αλλάξουν τθ χθμεία του εγκεφάλου, να προκαλζςουν βλάβθ ςτο ανοςοποιθτικό ςφςτθμα και λευχαιμία ςε παιδιά που ηουν κοντά ςε πυλϊνεσ και καλϊδια υψθλισ τάςθσ. Ππωσ αναφζρει ο Ταξιάρχθσ Ραπαδόπουλοσ, κακθγθτισ ςτο Ρανεπιςτιμιο Ακινασ, οι επιδράςεισ γραμμϊν μεταφοράσ υψθλισ ι υπζρ-υψθλισ τάςθσ και των ΚΥΤ, που εκπζμπουν μθ ιονίηουςεσ ακτινοβολίεσ, είναι πρωτογενείσ και δευτερογενείσ. Οι δευτερογενείσ επιδράςεισ μποροφν να προκαλζςουν πολλζσ φορζσ ςοβαρότερεσ επιπτϊςεισ ςτθν υγεία των ανκρϊπων ποφ κατοικοφν ςε αποςτάςεισ μικρότερεσ των 500 μζτρων από τισ γραμμζσ μεταφοράσ και τα ΚΥΤ. Οι τιμζσ των θλεκτρικϊν και μαγνθτικϊν πεδίων ςτα πλθςιζςτερα ςθμεία πρόςβαςθσ των ανκρϊπων, είναι ςυνικωσ οριακά εντόσ των «ορίων επιτρεπόμενθσ ζκκεςθσ», αλλά και ςυχνά τα ξεπερνοφν. Τα όρια ποφ ζχουν τεκεί ςε Δ. Ευρϊπθ και Β. Αμερικι αναφζρονται ςε τιμζσ ζνταςθσ «αδιατάρακτων πεδίων». Οι τιμζσ όμωσ του αδιατάρακτου θλεκτρικοφ πεδίου μποροφν να αυξθκοφν ςθμαντικά με τθν παρουςία αγϊγιμων αντικειμζνων. Οριςμζνοι επιςτιμονεσ υποςτθρίηουν ότι αν ζνα πεδίο ι ακτινοβολία δεν είναι αρκετά ιςχυρό ϊςτε να προκαλζςει αφξθςθ κερμοκραςίασ ςε ζνα ηωντανό οργανιςμό, τότε δεν μπορεί να προκαλζςει καμία επίδραςθ ς’ αυτόν. Αποκλείουν δθλαδι τισ λεγόμενεσ «μθ κερμικζσ επιδράςεισ» ςε ηϊντεσ οργανιςμοφσ. Ωςτόςο, ςφμφωνα με ερευνθτικι ομάδα με επικεφαλισ τον κακθγθτι Βιολογίασ Κυττάρου και Βιοφυςικισ του Ρανεπιςτθμίου Ακθνϊν Λουκά Μαργαρίτθ, είναι δυνατι θ δράςθ ακόμθ και πολφ αςκενϊν θλεκτρικϊν και μαγνθτικϊν πεδίων ςτα κφτταρα με μθ κερμικό μθχανιςμό.
Εξάλλου ο επίκουροσ κακθγθτισ Κ. Λιολιοφςθσ επιςθμαίνει ότι «όλο και περιςςότεροι Επιςτιμονεσ πιςτεφουν πλζον ότι υπάρχει πρόβλθμα με τισ γραμμζσ μεταφοράσ θλεκτρικοφ ρεφματοσ υψθλισ τάςθσ. […] Είναι ενδεικτικό ότι πριν πζντε χρόνια θ απόςταςθ αςφαλείασ από γραμμζσ υψθλισ τάςθσ ιταν 50 μζτρα και τϊρα ορίηεται ςτα 200 μζτρα». Ενϊ ο Ν. Κατςαρόσ, ερευνθτισ του Εκνικοφ Κζντρου Φυςικϊν Ερευνϊν «Δθμόκριτοσ» επιςθμαίνει ότι «είναι γνωςτό ότι οι εταιρείεσ παραγωγισ θλεκτρικοφ ρεφματοσ ςε όλο τον κόςμο χρθματοδοτοφςαν κατευκυνόμενεσ ζρευνεσ ποφ ζδειχναν ότι δεν υπάρχει ουςιαςτικό πρόβλθμα για όςουσ ηουν κοντά ςε πυλϊνεσ». Οι κινθτοποιιςεισ των κατοίκων 2002-2008 Το Νοζμβριο του 2002, κάτοικοι τθσ Θλιοφπολθσ και τθσ Αργυροφπολθσ, ςυςπειρωμζνοι γφρω από τθ «Διαδθμοτικι Επιτροπι Αγϊνα», αυτό-οργάνωςαν τισ κινθτοποιιςεισ τουσ και προχϊρθςαν ςτθν κατάλθψθ του χϊρου που βρίςκεται μπροςτά από τθν είςοδο των εγκαταςτάςεων τθσ ΔΕΘ, διακόπτοντασ τισ εργαςίεσ που είχαν ξεκινιςει τθν άνοιξθ τθσ ίδιασ χρονιάσ για τθν καταςκευι ΚΥΤ 400/150kw και 150/20kw . Με τθν ςυνεργαςία, ςτθ ςυνζχεια, των δθμοτικϊν αρχϊν Θλιοφπολθσ-Αργυροφπολθσ και πολλϊν τοπικϊν κοινωνικϊν και πολιτικϊν φορζων, οι κάτοικοι τθσ περιοχισ προχϊρθςαν ςε πολφμορφεσ κινθτοποιιςεισ (Συνελεφςεισ, ςυγκεντρϊςεισ διαμαρτυρίασ, πορείεσ, δεντροφυτεφςεισ), τόςο ςτον χϊρο των παράνομων εγκαταςτάςεων τθσ ΔΕΘ, όςο και ςτο κζντρο τθσ Ακινασ (ζξω από τθ Βουλι, το ΥΡΕΧΩΔΕ, το ΣτΕ κ.ά.). Ραράλλθλα, αναπτφχκθκε ζνα ευρφτατο μζτωπο αλλθλεγγφθσ και ο αγϊνασ των κατοίκων τθσ Θλιοφπολθσ-Αργυροφπολθσ ζγινε ευρφτερα γνωςτόσ. Τουσ επόμενουσ 6 μινεσ , με ευκφνθ τθσ «Διαδθμοτικισ Επιτροπισ Αγϊνα» ςυνεχίςτθκε θ κατάλθψθ του χϊρου μπροςτά από τθν είςοδο των εγκαταςτάςεων τθσ ΔΕΘ, αποτρζποντασ τθν υπονόμευςθ των κινθτοποιιςεων από κάκε φορζα τοπικισ ι κεντρικισ εξουςίασ και τθν διαςτρζβλωςθ του από κάποια Μζςα Μαηικισ Ενθμζρωςθσ. Ωσ αποτζλεςμα τθσ αδιάλλακτθσ ςτάςθσ των κατοίκων τθσ περιοχισ , θ τότε κυβζρνθςθ Σθμίτθ αναγκάςτθκε να υποχωριςει και να ανακοινϊςει τθ ματαίωςθ τθσ καταςκευισ τθσ πτζρυγασ του ΚΥΤ των 400/150kw το οποίο, μζχρι τότε ιςχυρίηονταν ότι ιταν εντελϊσ απαραίτθτο για τθν διεξαγωγι των Ολυμπιακϊν Αγϊνων. Τον Μάιο του 2003 θ εξουςία περνά ςτθν αντεπίκεςθ. Λςχυρζσ αςτυνομικζσ δυνάμεισ (ΜΑΤ κλπ), ειςζβαλλαν ςτθ περιοχι και ανακατζλαβαν το χϊρο τθσ ειςόδου των εγκαταςτάςεων τθσ ΔΕΘ, για να δϊςουν τθ δυνατότθτα ςτουσ εργολάβουσ να προχωριςουν οι εργαςίεσ που είχαν διακοπεί από τθν παρζμβαςθ των κατοίκων και να καταςκευαςτεί τελικά, αυκαίρετα, θ πτζρυγα του ΚΥΤ των 150/20kw. Οι κάτοικοι, αντιδρϊντασ ςτθν κρατικι αυκαιρεςία, ςυγκροφςτθκαν το επόμενο διάςτθμα επανειλθμμζνα με τουσ μθχανιςμοφσ καταςτολισ των αγϊνων τουσ χωρίσ ωςτόςο να καταφζρουν να αποτρζψουν τθν ςυνζχιςθ των παράνομων εργαςιϊν. Ραρά τθ ςκεναρι αντίςταςι των κατοίκων, θ κάμψθ των αγωνιςτικϊν κινθτοποιιςεων, ιταν αναπόφευκτθ. Οι αποφάςεισ του ΣτΕ και ο ςχεδιαςμόσ τθσ ΔΕΣΜΘΕ Οι κινθτοποιιςεισ των κατοίκων επανζρχονται ςτο προςκινιο το 2005.Το Συμβοφλιο τθσ Επικρατείασ, αν και κακυςτερθμζνα, (δθλαδι μετά τθν ολοκλιρωςθ από τθν ΔΕΘ των παράνομων εγκαταςτάςεων του ΚΥΤ 150/20kw και μετά τθν διεξαγωγι των Ολυμπιακϊν Αγϊνων), δικαιϊνει τουσ αγϊνεσ των κατοίκων τθσ περιοχισ:
Με τθν απόφαςθ 1672/2005 του ΣτΕ, ακυρϊκθκε θ ΚΥΑ 88547/26.11.2002 με τθν οποία είχαν εγκρικεί οι Ρεριβαλλοντικοί Προι για το ζργο επζκταςθσ του Κζντρου Υπζρ-υψθλισ Τάςθσ (ΚΥΤ) 400/150kwςτθ Β’ Ηϊνθ Ρροςταςίασ του Υμθττοφ ςτα όρια των Διμων Θλιοφπολθσ-Αργυροφπολθσ. Με τθν απόφαςθ 1678/2005 του ΣτΕ ακυρϊκθκε θ απόφαςθ 8800/27.2.2002 του ΥΡΕΧΩΔΕ, με τθν οποία κακορίςτθκαν όροι και περιοριςμοί δόμθςθσ για το προαναφερόμενο ΚΥΤ. Με τθν απόφαςθ 1676/2005, ακυρϊκθκε θ ΚΥΑ 130575/28.1.2003 με τθν οποία εγκρίκθκαν οι περιβαλλοντικοί όροι για το ζργο τθσ καταςκευισ τθσ Γραμμισ Μεταφοράσ Θλεκτρικισ Ενζργειασ 400/150kw από το Λαφριο ςτθν Αργυροφπολθ.
Οι λόγοι για τουσ οποίουσ το ΣτΕ ακφρωςε τισ προαναφερόμενεσ υπουργικζσ αποφάςεισ, ςυνοψίηονται ςτο ότι «το ΚΥΤ επετράπθ να καταςκευαςτεί εντόσ τθσ Β’ Ηϊνθσ Ρροςταςίασ του Υμθττοφ, με ςυνζπεια τθν κατά παράβαςθ των διατάξεων του άρκρου 24 του Συντάγματοσ υποβάκμιςθ του περιβάλλοντοσ και τθν επιδείνωςθ τθσ κατάςταςθσ αυτοφ»και ότι «θ εγκατάςταςθ του ΚΥΤ εντόσ τθσ Β’ Ηϊνθσ του Υμθττοφ κρίκθκε ωσ αςυμβίβαςτθ με τθν προςταςία τθσ οικολογικισ ιςορροπίασ του βουνοφ». Θ ΔΕΘ μζχρι ςιμερα, όχι μόνο δεν ζχει ςυμμορφωκεί με τισ προαναφερόμενεσ αποφάςεισ του ΣτΕ, αλλά κεωρεί επιτακτικι ανάγκθ τθν καταςκευι του Κζντρου Υπζρ-υψθλισ Τάςθσ ςτον ςυγκεκριμζνο χϊρο. Ππωσ αναφζρει θ μελζτθ ανάπτυξθσ ςυςτιματοσ μεταφοράσ2006-2010 που εκπονικθκε από τον Διαχειριςτι Ελλθνικοφ Συςτιματοσ Μεταφοράσ Θλεκτρικισ Ενζργειασ (ΔΕΣΜΘΕ) «το ΚΥΤ Αργυροφπολθσ είναι το κριςιμότερο ζργο για τθν αςφάλεια τροφοδότθςθσ του Νότιου Συςτιματοσ και κυρίωσ του Λεκανοπεδίου Αττικισ. […] Θ καταςκευι του ΚΥΤ Αργυροφπολθσ αποτελεί ςτρατθγικό ςτόχο για ολόκλθρο το Νότιο Σφςτθμα από πλευράσ ευςτάκειασ τάςεων, αλλά και ειδικότερα για τθν περιοχι Αττικισ. Θ εξεφρεςθ άλλου χϊρου για τθν ανάπτυξθ ΚΥΤ ςτθ ΝΑ Αττικι είναι εξαιρετικά δφςκολθ, αλλά ζςτω και αν αυτό επιτευχκεί, κα είναι εξαιρετικά αμφίβολθ ζωσ αδφνατθ θ εξαςφάλιςθ νζων οδεφςεων Γραμμϊν Μεταφοράσ για τθ ςφνδεςι του. Για το λόγο αυτό ο ΔΕΣΜΘΕ κεωρεί ότι κα πρζπει να καταβλθκεί κάκε προςπάκεια για τθν ταχφτατθ υλοποίθςι του ζργου. Ζχει υιοκετθκεί θ καταςκευι τθσ πλευράσ 400kw με τεχνολογία GIS (κλειςτοφ τφπου) που κα μειϊςει δραςτικά τθν αιςκθτικι όχλθςθ».
Επίλογοσ Τθν άνοιξθ του 2008 γίνεται μια ακόμθ απόπειρα να αναςυγκροτθκεί θ «Διαδθμοτικι Επιτροπι Αγϊνα Θλιοφπολθσ-Αργυροφπολθσ ενάντια ςτισ εγκαταςτάςεισ τθσ ΔΕΘ ςτον Υμθττό». Ρραγματοποιείται μια ςυγκζντρωςθ διαμαρτυρίασ και γκρεμίηονται κάποια κάγκελα τθσ περίφραξθσ. Φςτερα από ενζργειεσ των δθμοτικϊν αρχϊν Θλιοφπολθσ-Αργυροφπολθσ, πραγματοποιείται αυτοψία από τθν Ρολεοδομία Ακθνϊν. Ππωσ ανζφερε ανακοίνωςθ τθσ «Ρρωτοβουλίασ Ρολιτϊν για τθν Ρροςταςία του Υμθττοφ» εκείνθσ τθσ περιόδου: «Oι εξελίξεισ που δρομολογοφνται αναμζνεται να κακορίςουν το μζλλον των εγκαταςτάςεων τθσ ΔΕΘ ςτον Υμθττό…Μόνο θ αγωνιςτικότθτα των κατοίκων, όπωσ και ςτο παρελκόν μπορεί να δείξει το δρόμο, που δεν είναι άλλοσ από:
Τθν απόρριψθ των ςχεδίων τθσ ΔΕΘ για τθ δθμιουργία ΚΥΤ 400/150kw.
Τθν οριςτικι μετεγκατάςταςθ του υφιςτάμενου παράνομου ΚΥΤ 150/20kw.
Tθν αναδάςωςθ και τθν απόδοςθ του χϊρου ςτουσ πολίτεσ…».
Θλιοφπολθ, περιοχι «Ρανόραμα» (Αςτυνομικά): «ςυνφπαρξθ» με τουσ πυλϊνεσ μεταφοράσ θλεκτρικοφ ρεφματοσ υψθλισ τάςθσ.
2002-2003: Οι κινθτοποιιςεισ των κατοίκων αποτρζπουν τθν επζκταςθ των εγκαταςτάςεων τθσ ΔΕΘ, πλθςίον τθσ κατοικθμζνθσ περιοχισ.
θσ
Μακθτικι κινθτοποίθςθ ενάντια ςτο Κζντρο Υπζρ-υψθλισ Τάςθσ , κατά τθν παρζλαςθ τθσ 28 Οκτωβρίου 2002.
Οι κάτοικοι τθσ περιοχισ του ΚΥΤ γιορτάηουν τα Χριςτοφγεννα του 2002 ςτθν «Ραράγκα» που είχαν ςτιςει ςτθν είςοδο των εγκαταςτάςεων τθσ ΔΕΘ.
Μάιοσ 2003: οι κάτοικοι αντιςτζκονται «γλεντϊντασ» με τθν παρουςία των ΜΑΤ.
Φεβρουάριοσ 2003: Δενδροφφτευςθ ςτον χϊρο των εγκαταςτάςεων τθσ ΔΕΘ με τθν παρουςία του Μανϊλθ Γλζηου.
Μάρτιοσ-Απρίλιοσ 2003: οι κινθτοποιιςεισ των κατοίκων ενάντια ςτο ΚΥΤ κλιμακϊνονται.
Μάιοσ 2003: επζμβαςθ των ΜΑΤ για τθν ςυνζχιςθ των εργαςιϊν του ΚΥΤ.
Μάιοσ 2003: αςτυνομικζσ δυνάμεισ προςτατεφουν το Δθμαρχείο τθσ Θλιοφπολθσ, από οργιςμζνουσ πολίτεσ .
2008: οι εγκαταςτάςεισ του ΚΥΤ, αν και ζχουν κρικεί παράνομεσ από το Συμβοφλιο τθσ Επικρατείασ, εξακολουκοφν να λειτουργοφν…
11. Κζντρο Κοινωνικισ Παρζμβαςθσ Ηλιοφπολθσ* ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
*Συνοπτικόσ απολογιςμόσ 2004-2006 ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Το «Κζντρο Κοινωνικισ Παρζμβαςθσ Ηλιοφπολθσ» (Κ.Κ.Π.Η.), δθμιουργικθκε το φκινόπωρο του 2004, ωσ ζνασ ανεξάρτθτοσ πόλοσ ςυςπείρωςθσ και παρζμβαςθσ πολιτϊν τθσ Θλιοφπολθσ, ςτα προβλιματα που αφοροφν τθν περιοχι. Στο διάςτθμα που ακολοφκθςε, το Κ.Κ.Ρ.Θ. αςχολικθκε με τα παρακάτω ηθτιματα:
Υπεράςπιςθ τθσ δθμόςιασ περιουςίασ Διοργάνωςθ μεγάλθσ ςυγκζντρωςθσ-ςυηιτθςθσ ςτισ 17 Λανουαρίου 2005, ςτο κζατρο «Μίκθσ Κεοδωράκθσ» τθσ Αργυροφπολθσ, με τθν ςυμμετοχι κοινωνικϊν φορζων τθσ ευρφτερθσ περιοχισ. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
υγκρότθςθ τθσ «Επιτροπισ για τθ υπεράςπιςθ των δθμόςιων κτθμάτων ςτθν Ηλιοφπολθ», θ οποία διοργάνωςε εκδιλωςθ διαμαρτυρίασ ςτισ 22 Μαρτίου 2005 ζξω από το κερινό κινθματογράφο «Θλιοφπολισ» και μοίραςε Υπόμνθμα με υπογραφζσ μελϊν ςτθν παρζλαςθ τθσ 28 θσ Οκτωβρίου 2005.
2005: Εκδιλωςθ διαμαρτυρίασ για τθν υπεράςπιςθ τθσ δθμόςιασ περιουςίασ ςτθν Θλιοφπολθ.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Δενδροφφτευςθ ςτον «Λόφο Γερμανοφ», ςτισ 20 Μαρτίου 2005, προκειμζνου να αποτραποφν νζεσ καταπατιςεισ.
Μζλθ τθσ «Επιτροπισ για τθν υπεράςπιςθ τθσ δθμόςιασ περιουςίασ ςτθν Θλιοφπολθ» ςτον «Λόφο Γερμανοφ» ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Κατάκεςθ Τπομνιματοσ και Σεχνικισ Ζκκεςθσ ςτουσ Διμουσ Θλιοφπολθσ και Αργυροφπολθσ (Μάρτιοσ 2006) ςχετικά με τα πραγματικά όρια του κτιματοσ Καρά και τθν πραγματικι ιδιοκτθςία των κλθρονόμων Νάςτου. Κατάκεςθ του Υπομνιματοσ και τθσ Τεχνικισ Ζκκεςθσ ςτο Ρολυμελζσ Ρρωτοδικείο Ακθνϊν που εκδικάηει τθν διζνεξθ μεταξφ του Ελλθνικοφ δθμοςίου και των κλθρονόμων Νάςτου (10 Οκτωβρίου 2005). Διοργάνωςθ υνζντευξθσ Σφπου για το ίδιο ηιτθμα (Μάρτιοσ 2006) ςτο Μουςείο Εκνικισ Αντίςταςθσ, ςε ςυνεργαςία με τθν δθμοτικι παράταξθ «Θλίου-πόλισ, ανκρϊπινθ πόλθ».
Ρροςταςία του Υμθττοφ Παρζμβαςθ και διακοπι τθσ διαδικαςίασ δθμοπράτθςθσ δθμόςιου δαςικοφ χϊρου ςτθν Βϋ Ηϊνθ προςταςίασ του Υμθττοφ (9 Μαρτίου 2005). Κατάκεςθ προςφυγισ ςτο υμβοφλιο Επικρατείασ ςτισ 31 Μαρτίου 2005, ςε ςυνεργαςία με πολίτεσ από τον Διμο Βφρωνα, ενάντια ςτθν επζκταςθ του ςχεδίου πόλεωσ ςτθν περιοχι του γθπζδου τθσ «ΔΛΑΝΑ» (Αγ. Μαρίνα), εντόσ τθσ Βϋ Ηϊνθσ προςταςίασ του Υμθττοφ. Κυκλοφορία ανακοίνωςθσ ενάντια ςτα ςχζδια επιφανειακισ (κατά το μεγαλφτερο τμιμα τθσ), καταςκευισ τθσ Ρεριφερειακισ Λεωφόρου Υμθττοφ (Λοφνιοσ 2005). Ανάδειξθ με άλλουσ τοπικοφσ φορείσ, του ηθτιματοσ παραχϊρθςθσ προσ εκμετάλλευςθ για 8 χρόνια, του Δϋ Ακλθτικοφ Κζντρου ςτα όρια των Διμων Θλιοφπολθσ-Αργυροφπολθσ, από τθν δθμοτικι αρχι Θλιοφπολθσ ςε ιδιωτικό ποδοςφαιρικό φορζα και τθσ αυκαίρετθσ δόμθςθσ εντόσ του χϊρου αυτοφ (8 Νοεμβρίου 2006).
Λςτορία τθσ Θλιοφπολθσ Διοργάνωςθ εκδιλωςθσ ςτισ 13 Λουνίου 2005, ςτθν κεντρικι πλατεία Θλιοφπολθσ (παιδικι χαρά), για τα «80 χρόνια από τθν δθμιουργία τθσ Ηλιοφπολθσ», με ομιλίεσ, προβολι ταινίασ, ζκκεςθ υλικϊν και ντοκουμζντων κλπ.
Από τα αριςτερά: Θωμάσ Μθλοφλθσ, Γαβριζλλα Χαμογεωργάκθ, Ταξιάρχθσ Ραπαδόπουλοσ, Ράνοσ Τότςικασ.
Εκδιλωςθ του «Κζντρου Κοινωνικισ Ραρζμβαςθσ» για τα 80 χρόνια από τθν δθμιουργία τθσ Θλιοφπολθσ.
Κζντρο Υπζρ-υψθλισ Τάςθσ (ΚΥΤ) ΔΕΘ
Το Κ.Κ.Ρ.Θ., ςε ςυνεργαςία με άλλουσ τοπικοφσ φορείσ, οργάνωςε ενθμερωτικζσ ςυγκεντρϊςεισ και εκδθλϊςεισ διαμαρτυρίασ ζξω από τθν είςοδο των εγκαταςτάςεων τθσ ΔΕΘ. Συμμετείχε ςε δφο ςυναντιςεισ με τον υπουργό Ανάπτυξθσ (Λοφλιοσ 2005 και Φεβρουάριοσ 2006).
Διοργάνωςε, μζςω τθσ «Συντονιςτικισ Επιτροπισ ενάντια ςτισ εγκαταςτάςεισ τθσ ΔΕΘ ςτον Υμθττό», μια ςειρά κινθτοποιιςεισ φορζων τθσ Θλιοφπολθσ, τον χειμϊνα του 2005 και ςυμμετείχε ςτθν προςπάκεια αναςφςταςθσ τθσ «Διαδθμοτικισ Επιτροπισ Αγϊνα», προωκϊντασ ζνα «πλαίςιο κζςεων και αιτθμάτων για τθν απομάκρυνςθ των εγκαταςτάςεων τθσ ΔΕΗ από τον Τμθττό».
Άλλα ηθτιματα Το Κ.Κ.Π.Η. ςυμμετείχε ςε εκδθλϊςεισ που διοργανϊκθκαν από διάφορουσ τοπικοφσ φορείσ και ςτιριξε, ςτο μζτρο των δυνατοτιτων του, διάφορεσ πρωτοβουλίεσ. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
Στισ 8/3/06 παρουςίαςε ςτο Μουςείο Εκνικισ Αντίςταςθσ, το βιβλίο του Χαρίλαου Μθχιϊτθ «Δραματικι Ρορεία - Από τθν απελευκζρωςθ 1944 ςτθν τραγωδία του Δεκζμβρθ και ςτθ Βάρκιηα», ςε ςυνεργαςία με το βιβλιοπωλείο «ΑΡΟΒΛΕΡΤΟ» και τθν δθμοτικι παράταξθ «Θλίου-πόλισ, ανκρϊπινθ πόλθ».
2006: Εκδιλωςθ ςτο Μουςείο Εκνικισ Αντίςταςθσ παρουςίαςθσ βιβλίου του Χαρίλαου Μθχιϊτθ. Από αριςτερά: Φοίβοσ Οικονομίδθσ, Χαρίλαοσ Μθχιϊτθσ, Κϊςτασ Κονδφλθσ, Ράνοσ Τότςικασ.
Στισ 14/4/05, διοργάνωςε εκδιλωςθ με κζμα «Λατινικι Αμερικι: Κάτι αλικεια ςυμβαίνει εδϊ», ςε ςυνεργαςία με το βιβλιοπωλείο «ΑΡΟΒΛΕΡΤΟ».
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Στισ 17/4/06 διοργάνωςε ςτο Μουςείο Εκνικισ Αντίςταςθσ, εκδιλωςθ με κζμα «Σο ηιτθμα τθσ Αλλθλεγγφθσ ςιμερα» ςε ςυνεργαςία με τθν «Αυτόνομθ Ρρωτοβουλία Θλιοφπολθσ».
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Στισ 21/6/06 διοργάνωςε ςτο «Ειδικό Σχολείο», δθμόςια ςυηιτθςθ με κζμα: «Εκπαίδευςθ και κοινωνία - Σο ανταγωνιςτικό χολείο ςτθν κοινωνία τθσ βίασ και τθσ αυκαιρεςίασ και οι κεςμοί κοινωνικοφ ελζγχου», ςε ςυνεργαςία με τθν «Αυτόνομθ Ρρωτοβουλία Θλιοφπολθσ».
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Εξάλλου, το Κζντρο Κοινωνικισ Ραρζμβαςθσ ςυμμετείχε ςτο «4ο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Φόρουμ», που πραγματοποιικθκε ςτισ 4-7 Μαΐου 2006 ςτον χϊρο του πρϊθν Αεροδρομίου Ελλθνικοφ, με ταμπλό, παρεμβάςεισ ςε πάνελ ςυηθτιςεων κλπ.
Επίςθσ, ςυμμετείχε το 10ο και 11ο Αντιρατςιςτικό Φεςτιβάλ που πραγματοποιικθκαν ςτισ αρχζσ Λουλίου 2005 και 2006 ςτθν πλατεία Ρρωτομαγιάσ (πρϊθν ςχολι Ευελπίδων).
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Ακόμθ, με αφορμι τισ πρόςφατεσ δθμοτικζσ εκλογζσ, το Κ.Κ.Ρ.Θ. διακίνθςε «Ερωτθματολόγιο με 12 ερωτιματα προσ υποψιφιουσ Δθμάρχουσ», ςε ςυνεργαςία με τθν «Ρρωτοβουλία Ρολιτϊν για τθν προςταςία του Υμθττοφ» και τθν «Αυτόνομθ Ρρωτοβουλία Θλιοφπολθσ».
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Τζλοσ, το Κ.Κ.Ρ.Θ. ςτιριξε τον αγϊνα τθσ «Επιτροπισ Κατοίκων Περιοχισ ΜΕΣΡΟ Ηλιοφπολθσ», ςχετικά με τθν λειτουργία των ειςόδων οχθμάτων προσ Θλιοφπολθ, από τθν Λεωφόρο Βουλιαγμζνθσ (βλ. Κοινι Ανακοίνωςθ 24/4/06).
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
2006: Δθμόςια Συηιτθςθ για τθν κατάςταςθ και τισ προοπτικζσ ςτον Διμο Θλιοφπολθσ
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
22 Μαΐου 2005, Δθμοτικόσ κινθματογράφοσ «Θλιοφπολισ»: Εκδιλωςθ τθσ «Αυτόνομθσ Ρρωτοβουλίασ Θλιοφπολθσ» ενάντια ςτθν κρατικι τρομοκρατία.
12. Διεκδικιςεισ των κλθρονόμων Νάςτου από το Ελλθνικό Δθμόςιο* ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
*Κατατζκθκε ωσ Υπόμνθμα Κοινωνικϊν Φορζων τθσ Θλιοφπολθσ, ςτον Ειςαγγελζα Εφετϊν Ακθνϊν κ. Κολιοφςθ. (αρ. πρ. 60756/14.4.2007) ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Α’ Μζροσ: Σφντομο ιςτορικό 1. Στισ 10 Οκτωβρίου 2006 ξεκίνθςε ςτο Ρολυμελζσ Ρρωτοδικείο Ακθνϊν θ δίκθ που αφορά τθν διζνεξθ των κλθρονόμων Νάςτου με το Ελλθνικό Δθμόςιο, τουσ Διμουσ ΘλιοφπολθσΑργυροφπολθσ-Αλίμου και τον «Οργανιςμό Σχολικϊν Κτιρίων Α.Ε.». Οι Νάςτοι διεκδικοφν εκατοντάδεσ οικόπεδα ςυνολικισ ζκταςθσ 300 περίπου ςτρεμμάτων, ςτισ εντόσ ςχεδίου περιοχζσ των προαναφερόμενων Διμων, αλλά και ςτθ δαςικι περιοχι του Υμθττοφ, παρά το γεγονόσ ότι ιδθ ζχουν πουλιςει ςτθν ίδια περιοχι χιλιάδεσ ςτρζμματα που δεν τουσ ανικουν.
2. Το χρονικό τθσ διζνεξθσ μεταξφ του Ελλθνικοφ Δθμοςίου και των κλθρονόμων Νάςτου ζχει βακιζσ
ρίηεσ και αφορά τα όρια και τθν ζκταςθ του λεγόμενου «Κτιματοσ Καρά», θ φπαρξθ του οποίου ανάγεται ςτα χρόνια τθσ Τουρκοκρατίασ. Ππωσ προκφπτει από τθν ιςτορικι ζρευνα, το 1830 οι μζχρι τότε Τοφρκοι ιδιοκτιτεσ του, ποφλθςαν το «τςιφλίκι Καρά» ςτον Νικόλαο Καπετανάκθ και τον Γαετάνο Μοράλια. Στα χοτηζτια-ςυμβόλαια τθσ αγοραπωλθςίασ αναφζρεται ότι το «τςιφλίκιΚαρά» είχε ζκταςθ «4 ηευγάρια», δθλαδι τθν ζκταςθ που μποροφςαν να οργϊςουν 4 ηευγάρια βόδια ςε μια περίοδο ςποράσ. Από τότε το «τςιφλίκι (ι Κτιμα) Καρά» άλλαξε αρκετοφσ ιδιοκτιτεσ και το 1922 κατζλθξε ςτον κτθνοτρόφο Αλζξιο Νάςτο, ο οποίοσ ιςχυρίςτθκε ότι το κτιμα που αγόραςε είχε ζκταςθ 12.773 τ.μ. και περιλάμβανε όλο τον ςθμερινό Διμο Θλιοφπολθσ και τον δαςικό χϊρο του Υμθττοφ μζχρι τθν κορυφι του όρουσ, το μεγαλφτερο τμιμα του ςθμερινοφ Διμου Αργυροφπολθσ, κακϊσ και ζνα μικρό τμιμα του ςθμερινοφ Διμου Αλίμου. 3. Το ηιτθμα που τίκεται ςιμερα και αποτελεί το αντικείμενο τθσ δικαςτικισ διζνεξθσ μεταξφ των
κλθρονόμων Νάςτου και Ελλθνικοφ Δθμοςίου, είναι ότι οι ιςχυριςμοί του Αλεξίου Νάςτου και των κλθρονόμων του ζχουν αποδειχκεί αναλθκείσ, τόςο ωσ προσ τθν ζκταςθ, όςο και ωσ προσ τα όρια του «Κτιματοσ Καρά». Ρλθν όμωσ, οι κλθρονόμοι Νάςτου επιμζνουν να απαιτοφν να τουσ αποδοκοφν εκτάςεισ και οικόπεδα που δεν ανικουν ςε αυτοφσ, αλλά ςτο Ελλθνικό Δθμόςιο, δθλαδι ςε όλουσ τουσ Ζλλθνεσ πολίτεσ. Οι κλθρονόμοι Νάςτου προςπακοφν ςε διάφορα δικαςτιρια να αποδείξουν ότι οι χειμερινζσ και κερινζσ βοςκζσ που αναφζρονται ςτο «τςιφλίκι Καρά» όπωσ και οι δαςικζσ εκτάςεισ που υπιρχαν ςε αυτό, τουσ ανικουν ιδιοκτθςιακά. Πμωσ, κάτι τζτοιο δεν ιςχφει, αφοφ οι «βοςκζσ» ςιμαιναν απλά «νομζσ», δθλαδι χριςθ εκτάςεων για βόςκθςθ μικρϊν και μεγάλων ηϊων. «Πλα τα λιβάδια ςτα διάφορα τςιφλίκια, για τθν επικαρπία των οποίων δεν ζχει να παρουςιάςει κάποιοσ ζγγραφο (ταπί), δθλωκζν επί Τουρκικισ εξουςίασ, κεωροφνται ωσ δθμόςια και θ νομι μζνει ωσ και τοφδε εισ το δθμόςιον», ανζφερε μεταξφ άλλων το Διάταγμα με το οποίο ρυκμίςτθκε νομοκετικά το 1834 το ηιτθμα των λιβαδιϊν. Επιςθμαίνουμε ότι για το «τςιφλίκι Καρά», δεν υπιρξε ποτζ κάποιο τζτοιο «ταπί». 4. Ασ δοφμε κάποια ηθτιματα πιο ςυγκεκριμζνα:
α) Σφμφωνα με τθν 261/1981 απόφαςθ του Αρείου Ράγου, προκφπτει ότι: «το ηευγάρι» αφοροφςε καλλιεργοφμενθ ζκταςθ 80 ςτρεμμάτων ομαλισ και 100 ςτρεμμάτων ανωμάλου εκτάςεωσ και ότι
τα αναφερόμενα ςτα χοτηζτια τοπωνφμια, ιταν τοποκεςίεσ τθσ ευρφτερθσ περιοχισ και όχι τα ςυγκεκριμζνα όρια τθσ εκτάςεωσ των ηευγαριϊν που όριηαν τθν ακριβι περίμετρο τουσ». Κατά ςυνζπεια, ςτθ περίπτωςθ του «Κτιματοσ Καρά» θ ςυνολικι ζκταςθ των «4 ηευγαριϊν» δεν πρζπει να ξεπερνοφςε τα 320 ςτρζμματα ομαλισ και 400 ςτρζμματα ανϊμαλθσ καλλιεργοφμενθσ ζκταςθσ. β) Σφμφωνα με τθν απόφαςθ 4910/1977 του Εφετείου Ακθνϊν: «ο Νάςτοσ δια τθσ μεκόδου τθσ επεκτάςεωσ τθσ αρχικισ περιουςίασ του των «τεςςάρων ηευγαριϊν», δθλαδι 320-520 κατ’ ανϊτατο όριο ςτρεμμάτων, επζτυχε να ςφετεριςτεί χιλιάδεσ ςτρεμμάτων γθσ κάτωκεν των προπόδων τθσ δυτικισ πλευράσ του Υμθττοφ». γ) Σφμφωνα με τθν απόφαςθ 23/1997 του Ειςαγγελζα Εφετϊν Ακθνϊν: «το Κτιμα (τςιφλίκι) Καρά» είχε ζκταςθ θ οποία δεν υπερζβαινε τα χίλια (1000) ςτρζμματα […] Θ ζκταςθ αυτι μετεβιβάςκθ κατά κυριότθτα, νομι και κατοχι με το υπ’ αρικμ. 3611/31-12-1922 ςυμβόλαιο υπό των κλθρονόμων του Μιλτιάδθ Σκουφι ςτον Αλζξιο Νάςτο […] ο οποίοσ ιταν και μιςκωτισ τμθμάτων του ρθκζντοσ κτιματοσ […] Με τθν αγορά του «Κτιματοσ Καράσ» ι και ολίγον πρότερο, ο Αλζξιοσ Νάςτοσ ιρχιςε να εκδθλϊνει πρόκεςθ καταπατιςεωσ και ςφετεριςμοφ εκτάςεων μθ μεταβιβαςκζντων με το ρθκζν υπ’ αρικμ. 3611/31-12-1922 ςυμβόλαιο και ανθκουςϊν ςτο Δθμόςιο, ςτο οποίο περιιλκε μετά τθν απελευκζρωςθ εκ του Τουρκικοφ ηυγοφ. Τθν αρωγι δια τθν υλοποίθςθ τθσ τοιαφτθσ προκζςεωσ προςζφερε κατ’ αρχάσ θ εταιρία «Δρανδάκθσ - Ράγκαλοσ και Σία Ο.Ε.» με τθν ςφνταξθ τθσ υπ’ αρικμ. 364/1925 πράξεωσ […] (με τθν οποία) μετεβιβάςκθ υπό του Αλ. Νάςτου προσ τθν εταιρία ζκταςθ τριϊν χιλιάδων (3000) περίπου ςτρεμμάτων».
5. Στισ δεκαετίεσ που ακολοφκθςαν, οι κλθρονόμοι Νάςτου κατάφεραν να ενταχκοφν ςτο Σχζδιο
Ρόλεωσ του Διμου Θλιοφπολθσ χιλιάδεσ ςτρζμματα που ιςχυρίηονταν ότι τουσ ανικαν (Αγ. Μαρίνα, Κάτω Θλιοφπολθ, Αγ. Κωνςταντίνοσ-Συκιζσ) και ςυνζχιςαν να πωλοφν οικόπεδα ανενόχλθτοι. Θ αντίςτροφθ μζτρθςθ γι’ αυτοφσ αρχίηει το 1950, όταν κατάφεραν να εγκρικεί το Βαςιλικό Διάταγμα (ΦΕΚ 299/19-9-1950), με το οποίο εγκρίνεται θ ρυμοτόμθςθ 1250 ςτρεμμάτων δαςικοφ χϊρου του Υμθττοφ, πάνω από τθν Θλιοφπολθ. (βλ. ςυν. 1) Το 1951, μετά τον ξεςθκωμό των κατοίκων και τθσ τότε Κοινότθτασ Θλιουπόλεωσ, κινθτοποιικθκε και το Υπουργείο Γεωργίασ, με αποτζλεςμα το προαναφερόμενο Βαςιλικό Διάταγμα να ακυρωκεί, εφ’ όςον αμφιςβθτικθκε θ κυριότθτα των κλθρονόμων Νάςτου επί του δαςικοφ χϊρου του Υμθττοφ. Με τισ αποφάςεισ 111184/1076/20-6-1953 και 5855/5-4-1957 του Υπουργείου Γεωργίασ, απορρίπτονται οι απόψεισ και τα αιτιματα των κλθρονόμων Νάςτου και κακορίηονται τα όρια του δαςικοφ χϊρου. Το 1962, τοποκετείται από το Υπουργείο Γεωργίασ ορόςθμο (ςυρματόπλεγμα) κακ’ όλο το μικοσ του δαςικοφ χϊρου του Υμθττοφ, ςτθν περιοχι τθσ Θλιοφπολθσ. Οι κλθρονόμοι Νάςτου προςφεφγουν ςτα δικαςτιρια και με τθν απόφαςθ 2/1963 του Ειςαγγελζα Εφετϊν Ακθνϊν, θ περιοχι μεταξφ του εγκεκριμζνου ςχεδίου πόλεωσ του Διμου Θλιοφπολθσ και του ςυρματοπλεγμζνου δαςικοφ χϊρου, κεωρείται διακατεχόμενθ από τουσ κλθρονόμουσ Νάςτου, κακϊσ και κάποιουσ άλλουσ ιδιϊτεσ, οι οποίοι αγόραςαν οικόπεδα από τουσ Νάςτουσ, μερικοί από τουσ οποίουσ είχαν χτίςει νόμιμα ι αυκαίρετα κτίςματα. Στθ ςυνζχεια γίνεται Κτθματογράφθςθ τθσ περιοχισ, ςυντάςςεται προςωρινόσ Κτθματολογικόσ Χάρτθσ και Ρίνακασ. Οι φερόμενοι ωσ «ιδιοκτιτεσ οικοπζδου» ςτθν περιοχι, υπζβαλλαν αντιρριςεισ κατά του Κτθματολογικοφ Χάρτθ, οι οποίεσ ςτα δευτεροβάκμια δικαςτιρια δεν ζγιναν αποδεκτζσ. (βλ. ςυν. 2) Ζτςι, θ περιοχι αυτι κεωρείται μζχρι ςιμερα δθμόςια, δαςικι, αναδαςωτζα και διακατεχόμενθ, ενϊ με το Ρ.Δ. 544/1978 εντάςςεται ςτθν Β’ Ηϊνθ προςταςίασ του Υμθττοφ, ςτθν οποία απαγορεφεται κάκε δόμθςθ για ιδιωτικζσ κατοικίεσ.
Β’ Μζροσ: Επιςθμάνςεισ 1. Σχετικά με τθν κζςθ, τα όρια και τθν ζκταςθ του «Κτιματοσ Καρά» Από τα αρχικά πωλθτιρια του «τςιφλικιοφ Καρά» (1830), προκφπτει ότι αυτό βριςκόταν ςτουσ πρόποδεσ του Υμθττοφ, χωρίσ ωςτόςο να προςδιορίηεται από ποφ άρχιηαν οι πρόποδεσ του Υμθττοφ. Με βάςθ όςα αναφζρονται ςτθν Τεχνικι Ζκκεςθ-Αντιπραγματογνωμοςφνθ του δαςολόγου Ελευκζριου Φραγκιουδάκθ (ςυνταχκείςα το 2005 υπό τθν ιδιότθτα του Τεχνικοφ Συμβοφλου του Ελλθνικοφ Δθμοςίου), κακϊσ και ςτθν Τεχνικι Ζκκεςθ του πολεοδόμου Ραναγιϊτθ Τότςικα (θ οποία ζχει κατατεκεί ςτο δικαςτιριο από του Διμουσ Θλιοφπολθσ και Αργυροφπολθσ), προκφπτει ότι: α) Ωσ πρόποδεσ του Υμθττοφ και ανατολικό όριο του «τςιφλικιοφ Καρά», κα πρζπει να κεωρείται θ δυτικότερθ απόλθξθ του ορεινοφ όγκου του Υμθττοφ, δθλαδι ο λόφοσ που βρίςκεται ςιμερα το Δθμοτικό Άλςοσ Θλιοφπολθσ (Δθμοτικό Αναψυκτιριο - Ανοιχτό Κζατρο) και εφάπτεται τθσ επίπεδθσ, καλλιεργοφμενθσ παλαιότερα ζκταςθσ, γφρω από τθν εκκλθςία του Αγ. Νικολάου. Ακόμθ, ωσ ανατολικό όριο του «Κτιματοσ Καρά» και ωσ «πρόποδεσ του Υμθττοφ», κα πρζπει να κεωρείται το δυτικό όριο τθσ ζκταςθσ που παραχωρικθκε από τον Αλζξιο Νάςτο ςτθν εταιρία «Δρανδάκθσ - Ράγκαλοσ και Σία Ο.Ε.», τθν περίοδο 1920-1930. Δθλαδι θ νοθτι προζκταςθ τθσ (ςθμερινισ) Λεωφ. Κοτηιά (Θλιοφπολθ) μζχρι το (μπαηωμζνο ςιμερα) ρζμα τθσ Ρικροδάφνθσ (οδόσ Θρακλζουσ, Θλιοφπολθ) αφ’ ενόσ και αφ’ ετζρου, θ νοθτι προζκταςθ τθσ (ςθμερινισ) Λεωφ. Κοτηιά (Θλιοφπολθ) και τθν Λεωφ. Κριτθσ (Αργυροφπολθ). β) Ωσ βόρειο όριο του «τςιφλικιοφ Καρά», κα πρζπει να κεωρείται το ςθμερινό ρζμα τθσ Ρικροδάφνθσ, το οποίο ξεκινοφςε από το μοναςτιρι του Αγ. Λωάννθ Καρζα και ονομαηόταν «Σπικάρι». Σιμερα, ζνα μεγάλο μζροσ του ρζματοσ αυτοφ ζχει μπαηωκεί και ςτθ κζςθ του υπάρχουν οι οδοί Ρατριάρχου Γρθγορίου–Τςαμαδοφ–Θρακλζουσ, οι οποίεσ βρίςκονται πλθςίον του λόφου «Κοπανά». γ) Ωσ νότιο όριο του «τςιφλικιοφ Καρά», κα πρζπει να κεωρείται θ ςυμβολι τθσ (ςθμερινισ) Λεωφ. Βουλιαγμζνθσ, με τισ (ςθμερινζσ) Λεωφ. Κφπρου και Κριτθσ ςτθν Αργυροφπολθ. Επιςθμαίνουμε ότι από ζγγραφο του Υπουργείου Οικονομικϊν (αρ. πρ. 11818/716/6-3-1987), προζκυψε ότι ο Κων. Νάςτοσ «αδυνατεί να προςαγάγθ τουσ ηθτθκζντεσ τίτλουσ ιδιοκτθςίασ του, τουσ αφορϊντασ τθν εισ κζςιν «Γφριςμα» Υμθττοφ κατεχόμενθν ζκταςιν». δ) Ωσ δυτικό όριο του «τςιφλικιοφ Καρά», κα πρζπει να κεωρείται θ (ςθμερινι) Λεωφ. Βουλιαγμζνθσ και θ (ςθμερινι) οδόσ Κουμουνδοφρου του Διμου Αλίμου, δθλαδι θ παλιά δθμόςια οδόσ Ακθνϊν-Τραχϊνων, θ οποία διζρχονταν (τότε) λίγο δυτικότερα από τθν (ςθμερινι) Λεωφ. Βουλιαγμζνθσ.
2. Γενικι οριοκζτθςθ Από όςα αναφζρονται παραπάνω κα πρζπει να γίνει κατανοθτό ότι, θ προαναφερόμενθ «γενικι οριοκζτθςθ» του «τςιφλικιοφ Καρά» περιορίηεται ςε μια πολφ μικρότερθ ζκταςθ από αυτιν που ιςχυρίηεται ότι αγόραςε ο Αλζξιοσ Νάςτοσ το 1922 και ποφλθςαν μζχρι τθν δεκαετία του ’80 οι κλθρονόμοι του. Ακόμθ, κα πρζπει να επιςθμανκεί ότι τα «4 ηευγάρια» τθσ αρχικισ αγοραπωλθςίασ του 1830 περιλαμβάνονται ςτθν προαναφερόμενθ «γενικι οριοκζτθςθ» του «Κτιματοσ Καρά», όπωσ επίςθσ περιλαμβάνονται εκτάςεισ που δεν καλλιεργοφνταν και δεν
υπιρχαν ςε αυτζσ κάποιεσ άλλεσ χριςεισ. Κατά ςυνζπεια, κάκε διεκδίκθςθ εκτάςεων, οικοπζδων κλπ από τουσ κλθρονόμουσ Νάςτου, εκτόσ τθσ προαναφερόμενθσ «γενικισ οριοκζτθςθσ» του «τςιφλικιοφ Καρά» ςτθν περιοχι Θλιοφπολθσ-Αργυροφπολθσ-Αλίμου, δεν πρζπει να γίνει αποδεκτι. 3. Ρολεοδομικι, περιβαλλοντικι και ιδιοκτθςιακι αυκαιρεςία ςτον Υμθττό α) Ππωσ προαναφζρκθκε, μεταξφ του εγκεκριμζνου ςχεδίου πόλεωσ του Διμου Θλιοφπολθσ και τθσ περιφραγμζνθσ δαςικισ ζκταςθσ του Υμθττοφ, υπάρχει μια «λωρίδα» γθσ θ οποία είναι χαρακτθριςμζνθ ωσ δθμόςια, δαςικι, αναδαςωτζα και εν μζρει διακατεχόμενθ (ςφμφωνα με τθν απόφαςθ 2/1963 του Ειςαγγελζα Εφετϊν Ακθνϊν) από τουσ κλθρονόμουσ Νάςτου και κάποιουσ άλλουσ ιδιϊτεσ που αγόραςαν οικόπεδα από αυτοφσ, ενϊ ιςχυρίηονται ότι αγνοοφςαν τον δθμόςιο και δαςικό χαρακτιρα τθσ εν λόγω ζκταςθσ. Από όςο γνωρίηουμε «διακατεχόμενθ» κεωρείται μια δαςικι ζκταςθ που μπορεί να κατζχει ιδιϊτθσ, αλλά θ κυριότθτα ανικει ςτο Δθμόςιο μζχρισ ότου ο διεκδικθτισ αποδείξει ότι ζχει δικαιϊματα επί τθσ ζκταςθσ. β) Ωςτόςο, κα πρζπει να επιςθμάνουμε ότι πζραν των πιζςεων που αςκοφνται όλα αυτά τα χρόνια από τουσ κλθρονόμουσ Νάςτου και άλλουσ ιδιϊτεσ ςτθν διακατεχόμενθ δθμόςια δαςικι ζκταςθ, μια ςειρά αποφάςεων, πράξεων και παραλιψεων τθσ Δθμοτικισ Αρχισ τθσ Θλιοφπολθσ και άλλων φορζων, ζχουν ςυμβάλει ςτο να επικρατιςει ζνα κακεςτϊσ πολεοδομικισ αυκαιρεςίασ ςτθν περιοχι αυτι, αλλοιϊνοντασ τα δαςικά χαρακτθριςτικά τθσ και αποτρζποντασ τθν αναδάςωςθ τθσ. Υπενκυμίηεται ότι θ Δθμοτικι Αρχι τθσ Θλιοφπολθσ, κατά τθν δεκαετία του ’80 επζκτεινε τουσ αγωγοφσ αποχζτευςθσ ακακάρτων και εκτόσ των ορίων του εγκεκριμζνου ςχεδίου πόλεωσ, ςτον δαςικό, αναδαςωτζο και διακατεχόμενο χϊρο του Υμθττοφ, νομιμοποιϊντασ το οδικό δίκτυο που είχαν διανοίξει οι κλθρονόμοι Νάςτου με το «Β’ Διάγραμμα υμοτομίασ δάςουσ Υμθττοφ» το 1950. (βλ. ςυν. 1, 2)
Ακόμθ, υπενκυμίηουμε ότι με τθν απόφαςθ 44/1990, το Δθμοτικό Συμβοφλιο Θλιοφπολθσ ηθτοφςε να τροποποιθκοφν τα όρια τθσ Β’ Ηϊνθσ προςταςίασ του Υμθττοφ, με ςτόχο να ενταχκοφν ςτο ςχζδιο πόλεωσ 60 περίπου ςτρζμματα δαςικισ ζκταςθσ ςτθν προαναφερόμενθ περιοχι . (βλ. ςυν. 3) γ) Στθν απόφαςθ αυτι, είχαν αντιταχκεί πολίτεσ και φορείσ τθσ Θλιοφπολθσ, οι οποίοι ηθτϊντασ τθν αναδάςωςθ τθσ περιοχισ, ζκεταν επί πλζον τα ηθτιματα τθσ αυκαίρετθσ δόμθςθσ ςτθν περιοχι αυτι, τθσ καταπάτθςθσ του δθμόςιου δαςικοφ χϊρου και τθσ υλοποίθςθσ των αποφάςεων τθσ διοίκθςθσ και τθσ δικαιοςφνθσ. (βλ. ςυν. 4, 5, 6, 7) Μεταξφ άλλων, οι πολίτεσ ζκεταν το κζμα χοριγθςθσ αποφάςεων του Ειρθνοδικείου και του Ρρωτοδικείου Ακθνϊν που αφοροφςαν τισ αντιρριςεισ ιδιωτϊν, επί του προςωρινοφ Κτθματικοφ Χάρτθ και του Κτθματολογικοφ Ρίνακα τθσ περιοχισ, οι οποίεσ δεν δικαιϊκθκαν από τα αρμόδια δικαςτιρια. (βλ. ςυν. 8, 9, 10) Εξ’ άλλου, φορείσ και κινιςεισ πολιτϊν τθσ Θλιοφπολθσ, ζκεταν το ηιτθμα τθσ καταπάτθςθσ του δθμόςιου δαςικοφ χϊρου ςτον Υμθττό, υποβάλλοντασ υπομνιματα και καταγγελίεσ προσ τισ αρμόδιεσ αρχζσ (βλ. ςυν. 11, 12), ενϊ με Μθνυτιρια Αναφορά προσ τον αρμόδιο προϊςτάμενο τθσ Ειςαγγελίασ Ακθνϊν (βλ. ςυν. 13) και με Αίτθςθ προσ τθν Γενικι Διεφκυνςθ Ρολεοδομίασ του ΥΡΕΧΩΔΕ (βλ. ςυν. 14), ζκεταν το ηιτθμα τθσ παράνομθσ πολεοδόμθςθσ ςε δθμόςιο δαςικό χϊρο του Υμθττοφ, ςτθν περιοχι τθσ Θλιοφπολθσ.
Ακόμθ, με αίτθςθ προσ το Δαςαρχείο ηθτοφςαν να βεβαιωκοφν οι μθνφςεισ που ζχουν υποβλθκεί ςτθν περιοχι για παραβιάςεισ τθσ δαςικισ νομοκεςίασ, κακϊσ και τον αρικμό των πρωτοκόλλων διοικθτικισ αποβολισ που ζχουν εκδοκεί από το Δαςαρχείο, τα πρόςωπα και τουσ λόγουσ για τουσ οποίουσ εκδόκθκαν. (βλ. ςυν. 15) δ) Το 1998, θ Δθμοτικι Αρχι τθσ Θλιοφπολθσ ανζκεςε τθν εκπόνθςθ «Μελζτθσ για τθν προςταςία και τθν αξιολόγθςθ τθσ εκτόσ ςχεδίου περιοχισ του Διμου Θλιοφπολθσ», ςτθν οποία κατεγράφθ θ υφιςτάμενθ κατάςταςθ ςτθν περιοχι αυτι (ιδιοκτθςίεσ με τίτλουσ κυριότθτασ, ιδιοκτθςίεσ με χρθςικτθςία, κτίςματα με νόμιμθ άδεια, περιφραγμζνεσ εκτάςεισ, δθμόςιεσ δαςικζσ διακατεχόμενεσ εκτάςεισ κλπ). Ππωσ αναφζρεται ςτθν μελζτθ αυτι: «δεν υπάρχουν περικϊρια ανακεϊρθςθσ του υφιςτάμενου κεςμικοφ πλαιςίου (Ηϊνεσ προςταςίασ Υμθττοφ Α’ και Β’) επί τα χείρω […+ άρα θ ςυμμόρφωςθ αργά ι γριγορα τθσ πραγματικισ κατάςταςθσ με τισ επιτρεπόμενεσ προσ το ιςχφον Δ/γμα (544/1978) χριςεισ και θ απόδοςθ ςε τελικό ςτάδιο των αμφιςβθτοφμενων περιοχϊν ςε κοινι χριςθ αποτελεί μονόδρομο». (βλ. ςυν. 16) ε) Τζλοσ, επιςθμαίνουμε ότι το 2005 επιχειρικθκε και τελικά πραγματοποιικθκε πλειςτθριαςμόσ μιασ κατοικίασ και μιασ ζκταςθσ που βρίςκονται εντόσ τθσ προαναφερόμενθσ δθμόςιασ, δαςικισ, αναδαςωτζασ και διακατεχόμενθσ ζκταςθσ ςτον Υμθττό, ςτθν περιοχι τθσ Θλιοφπολθσ και για τθν οποία είχαν εκδοκεί από τον Δαςάρχθ τρία (3) πρωτόκολλα διοικθτικισ αποβολισ κατά των φερομζνων ιδιοκτθτϊν. (βλ. ςυν. 17) Ακόμθ, επιςθμαίνουμε ότι δίπλα ακριβϊσ από το ςυγκεκριμζνο κτίςμα, ξεκίνθςε το 2005 πυρκαγιά, θ οποία επεκτάκθκε αρκετά ψθλά ςτον Υμθττό. Επίςθσ, το 1998 ςτθν ίδια περιοχι είχε καεί ξανά δαςικι ζκταςθ 2.910 ςτρεμμάτων, ενϊ υπιρχαν και απϊλειεσ ςε ανκρϊπινεσ ηωζσ (τρεισ πυροςβζςτεσ και ζνασ εκελοντισ δαςοπυροςβζςτθσ).
Επίλογοσ Στισ 22/12/2006 κατατζκθκε από τουσ κλθρονόμουσ Νάςτου «Αγωγι Αποηθμίωςθσ» κατά του Ελλθνικοφ Δθμοςίου και των Διμων Θλιοφπολθσ, Αργυροφπολθσ και Αλίμου. Μεταξφ των διεκδικιςεων των κλθρονόμων Νάςτου περιλαμβάνονται τμιματα τόςο τθσ εντόσ, όςο και τθσ εκτόσ ςχεδίου περιοχισ του Διμου Θλιοφπολισ, θ οποία είναι χαρακτθριςμζνθ ωσ δθμόςια, δαςικι, αναδαςωτζα και διακατεχόμενθ από τουσ κλθρονόμουσ Νάςτου και άλλουσ. Δεδομζνου ότι τα τελευταία χρόνια ζχουμε αςχολθκεί επιςταμζνωσ με αυτι τθν περιοχι, κακϊσ και με τα προβλιματα που ζχουν προκφψει, ςασ κατακζτουμε φάκελο με ςχετικά ςτοιχεία τα οποία εκτιμάμε ότι κα ςυμβάλλουν ςτθν δικαςτικι ζρευνα που διεξάγεται. Στον βακμό που προκφπτουν ςυγκεκριμζνεσ ευκφνεσ, ηθτάμε να αςκθκοφν κατά παντόσ υπευκφνου οι προβλεπόμενεσ εκ του νόμου κυρϊςεισ. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Συνθμμζνα ζγγραφα Α
1. ΦΕΚ 299 ’/19.9.1950 «Ρερί άρςεωσ αναδαςϊςεωσ εκτάςεωσ 1.250 ςτρεμμάτων του ιδιόκτθτου δάςουσ Νάςτου». 2. Β’ Διάγραμμα υμοτομίασ Δάςουσ Υμθττοφ. 3. Απόφαςθ 44/1990 Δθμοτικοφ Συμβουλίου Θλιοφπολθσ 4. Ανοιχτι επιςτολι προσ το Δθμοτικό Συμβοφλιο Θλιοφπολθσ. (αρ. πρ. 12364/19.7.1990)
5. Υπόμνθμα προσ το Δθμοτικό Συμβοφλιο Θλιοφπολθσ. (αρ. πρ. 18482/28.7.1993) 6. Υπόμνθμα τθσ «Ρρωτοβουλίασ Ρολιτϊν για τθν Ρροςταςία του Υμθττοφ» προσ τθν Δθμοτικι Αρχι Θλιοφπολθσ. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17.
(αρ. πρ. 18481/28.7.1993) Τθλεγράφθμα ςτισ 10/4/1990 προσ Δαςαρχείο, Υ.ΡΕ.ΧΩ.Δ.Ε., Διμο Θλιοφπολθσ, Αςτυνομικό Τμιμα Θλιοφπολθσ. Απάντθςθ Υπουργείου Γεωργίασ - Τμιμα Δαςικοφ Κτθματολογίου. (αρ. πρ. 4796/18.11.1991) Απάντθςθ Υπουργείου Γεωργίασ - Γραφείο Νομικοφ Συμβοφλου. (αρ. πρ. 310/Φ6135/28.1.1992) Αίτθςθ προσ το Δαςαρχείο Ρεντζλθσ. (αρ. πρ. 391/19.1.1996) Καταγγελία προσ το Δαςαρχείο Ρεντζλθσ για καταπατιςεισ δθμόςιου Δαςικοφ χϊρου και αυκαίρετθσ δόμθςθσ ςτον Υμθττό, ςτθν περιοχι του Διμου Θλιοφπολθσ Υπόμνθμα προσ τθ Νομαρχία Ακθνϊν. (αρ. πρ. 4600/30.7.1998) Μθνυτιρια αναφορά προσ τον Ρροϊςτάμενο Ειςαγγελίασ Ακθνϊν για παράνομθ δόμθςθ ςε δθμόςιο δαςικό χϊρο του Υμθττοφ, ςτθν περιοχι του Διμου Θλιοφπολθσ (αρ. πρ. 45713/18.8.1998) Αίτθςθ προσ τθ Γενικι Διεφκυνςθ Ρολεοδομίασ του Υ.ΡΕ.ΧΩ.Δ.Ε. για παράνομθ πολεοδόμθςθ ςε δθμόςιο δαςικό χϊρο του Υμθττοφ, ςτθν περιοχι του Διμου Θλιοφπολθσ. (αρ. πρ. 1116/16.11.1999) Αίτθςθ προσ το Δαςαρχείο Ρεντζλθσ για μθνφςεισ και πρωτόκολλα διοικθτικισ αποβολισ ςτον Υμθττό. (αρ. πρ. 8098/15.11.1999) Μελζτθ για τθν προςταςία και τθν αξιοποίθςθ τθσ εκτόσ ςχεδίου περιοχισ του Διμου Θλιοφπολθσ Συμπεράςματα. (αρ. πρ. 31153/27.10.1998) Αίτθςθ προσ το Δαςαρχείο Ρεντζλθσ για πλειςτθριαςμό δθμόςιασ δαςικισ ζκταςθσ, ςτθν περιοχι του Διμου Θλιοφπολθσ. (αρ. πρ. 3654/15.4.2005)
Το παλιό εκκλθςάκι του Αγίου Νικολάου, χτιςμζνο ςτθν κζςθ παλαιοχριςτιανικισ εκκλθςίασ.
Ρεριοχι Αγίου Νικολάου, «Μζγα φρζαρ Καρά», δυναμικότθτασ παροχισ 1000 κυβικϊν μζτρων νεροφ θμερθςίωσ, ςφμφωνα με το «Διάγραμμα υμοτομίασ Συνοικιςμοφ Θλιουπόλεωσ» του 1925.
Π,τι απζμεινε από το «τςιφλίκι Καρά» ςτθν περιοχι του Αγίου Νικολάου.
13. «Ασ απομυκοποιιςουμε τισ καταςτάςεισ»* ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
*Συνζντευξθ ςτον Γιϊργο Βλαχάκθ τον Οκτϊβριο του 2010, που αναρτικθκε ςτον διαδικτυακό (ιςτό)τόπο «IlioupolisOnLine». ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Να ξεκινιςω από τθν τθλεφωνικι μασ επικοινωνία. Σε ρϊτθςα αν κα είςαι υποψιφιοσ, ωσ κάτι τζλοσ πάντων, ςτισ αυτοδιοικθτικζσ εκλογζσ, μου είπεσ «όχι, δεν ξζρω αν εςφ είςαι…», ςου απάντθςα «όχι» και αρχίςαμε να γελάμε. Γιατί, λοιπόν, δεν κζλεισ να είςαι υποψιφιοσ ςτισ εκλογζσ του Νοζμβρθ ;
Κατά αρχι πριν ςου απαντιςω να ςου πω ότι παρακολουκϊ αυτζσ τισ ςυνεντεφξεισ που παίρνεισ και κεωρϊ ότι είναι πολφ ςθμαντικζσ, με τθν ζννοια ότι αναδεικνφονται κάποια πράγματα που ςυνικωσ παραμζνουν ςτθ ςκοτεινι πλευρά του φεγγαριοφ. Για το ερϊτθμά ςου, τϊρα: Ζχω ξεπεράςει τα εξιντα και ζχω διανφςει μια διαδρομι ςτθν Θλιοφπολθ, όπου παρακολουκϊ τα δθμοτικά δρϊμενα και ςυμμετζχω με το δικό μου τρόπο, από λίγο πριν τθν δικτατορία μζχρι ςιμερα. Σε ζνα από τα πράγματα ςτα οποία ζχω καταςταλάξει μζςα από αυτι τθ διαδρομι είναι ότι αυτό το παιχνίδι που λζγεται τοπικι αυτοδιοίκθςθ , περνϊντασ από διαφορετικζσ φάςεισ , είναι ζνα υπονομευμζνο παιχνίδι πλζον.
Από ποιουσ ;
Από αυτοφσ που ζχουν τθν εξουςία και τουσ μθχανιςμοφσ τθσ γενικά, από αυτό που λζμε κομματικι και κρατικι γραφειοκρατία και μζςω των κεςμϊν και μζςω των προςϊπων που τουσ εκπροςωποφν. O κεςμόσ τθσ τοπικισ αυτοδιοίκθςθσ είναι φτιαγμζνοσ και ραμμζνοσ ςτα μζτρα τθσ κεντρικισ εξουςίασ που φτιάχνει τον εκλογικό νόμο και τον τρόπο που κα λειτουργιςει τελικά ζνα δθμοτικό ςυμβοφλιο ϊςτε να ελζγχει αυτι τθ κατάςταςθ.
Να ελζγχει με ςκοπό τι ;
Να προωκεί τισ κεντρικζσ πολιτικζσ επιλογζσ… π.χ. θ ςθμερινι πολιτικι εξουςία κζλει αυτό να κάνει μζςα από τον Καλλικράτθ.
Άρα δεν υπάρχει ΑΥΤΟδιοίκθςθ ;
Είναι πλζον αςτείο να μιλάμε για τοπικι αυτοδιοίκθςθ… Ρρζπει να μιλάμε για μια επζκταςθ τθσ κεντρικισ διοίκθςθσ ςε τοπικό επίπεδο και αυτό φαίνεται ιδιαίτερα με το Καλλικράτθ. Υπάρχει μια ιδεολογικι ςτάςθ λοιπόν απζναντι ςτθ λειτουργία τθσ λεγόμενθσ αυτοδιοίκθςθσ και ςε αυτό το παιχνίδι αν κανείσ ςυμμετζχει πρζπει να το κάνει με κάποιουσ όρουσ. Εγϊ δεν κζλω να είμαι εξάρτθμα τθσ κρατικισ μθχανισ ι κάποιασ κομματικισ μθχανισ. Δθλαδι τα μζλθ ενόσ κόμματοσ είναι εξαρτιματα ; Ριςτεφω ότι τα κόμματα γενικά είναι χριςιμα πολιτικά υποκείμενα ςτθν πορεία μεταςχθματιςμοφ τθσ κοινωνίασ, αλλά ςτθ μεγάλθ τουσ πλειοψθφία, ζτςι όπωσ ζχει εξελιχκεί θ κατάςταςθ, τα κόμματα είναι ςιμερα γραφειοκρατικοί μθχανιςμοί που δεν λειτουργοφν δθμοκρατικά και ςυμμετοχικά.
Κατά ςυνζπεια και οι δθμοτικζσ παρατάξεισ που ζχουν ςυγγζνεια ι αναφορά ςτα ανάλογα κόμματα , φαίνεται κακθμερινά ότι λειτουργοφν με ζνα τρόπο κακ’ εικόνα και ομοίωςθ με τθ λειτουργία των κομμάτων τουσ και του κράτουσ, όπου είναι αδφνατθ θ ουςιαςτικι ςυμμετοχι των πολιτϊν που τουσ απογοθτεφουν και τουσ διϊχνουν από αυτό το παιχνίδι και….
…ουςιαςτικι ςυμμετοχι… Εγϊ λζω ότι τα προβλιματα των πολιτϊν είναι μεγαλφτερα από τα προβλιματα τθσ πόλθσ… Αλλά πεσ μου για τα προβλιματα ςυμμετοχισ του κόςμου ςε όλεσ τισ ςυλλογικζσ διαδικαςίεσ…
Αυτό είναι αλικεια… Δε ςυμμετζχει ουςιαςτικά ο κόςμοσ γιατί δεν είναι κορόιδο πια… Δθλαδι όταν το 1985 το ΡΑΣΟΚ μίλθςε για Συνοικιακά Συμβοφλια και άλλουσ τζτοιουσ κεςμοφσ, ο κόςμοσ ζτρεξε ζνκερμα να ςυμμετάςχει. Πταν όμωσ του κατζβαςαν τθν κουρτίνα και του είπαν ότι αυτοί οι νζοι ςυμμετοχικοί κεςμοί δεν κα ζχουν καμιά αποφαςιςτικι αρμοδιότθτα, ο κόςμοσ ζνιωςε τθν κοροϊδία και απομακρφνκθκε.
Θ Αριςτερά
Νομίηω ότι δεν είναι άμοιρθ των ευκυνϊν τθσ και θ αριςτερά...
Σίγουρα… Εξάλλου όπου διαχειρίςτθκε θ αριςτερά Διμουσ ι και ςυνδικαλιςτικοφσ φορείσ δεν είχε ζνα διαφορετικό μοντζλο να παρουςιάςει… Δεσ τθν Καιςαριανι, ασ ποφμε, ι τθν Νίκαια… Οι δομθμζνεσ εξουςίεσ τθσ αριςτεράσ ζδειξαν ότι τελικά φοβοφνται τθν διαφορετικοφ τφπου λαϊκι οργάνωςθ και ςυμμετοχι του κόςμου... Δεν κζλθςαν ποτζ να ξεκοποφν από τθν παράδοςθ, ασ ποφμε, τθσ ιςτορίασ που θ αριςτερά κουβαλάει και να εμπιςτευκοφν τον κόςμο.
Μιλάσ ςτα κείμενά ςου για «αντιςυςτθμικι αριςτερά». Ρωσ τθν εννοείσ ;
Ρρζπει να γίνει ςυνείδθςθ ότι είμαςτε υποχρεωμζνοι να επιβιϊνουμε μζςα ςε ζνα ςφςτθμα ςτο οποίο κυριαρχεί το κερδοςκοπικό κεφάλαιο, που είναι θ αιτία του κακοφ για ό,τι μασ ςυμβαίνει. Αν δεν ανατραπεί αυτό το κοινωνικό-οικονομικό ςφςτθμα του βάρβαρου καπιταλιςμοφ, που εγκλθματεί πάνω ςτον άνκρωπο και το περιβάλλον, μζςα από αντί-ςυςτθμικοφ χαραχτιρα αριςτερά… Μιλάσ για ανατροπι του ςυςτιματοσ… και τθν ίδια ςτιγμι παρατθρείται μια λαϊκι ακινθςία… Ρωσ γίνεται να υπάρχει αυτι θ ακινθςία από τθ μια και από τθν άλλθ να προωκείσ, να προτείνεισ, να διαβουλεφεςαι, να ονειρεφεςαι με όρουσ ανατροπισ του καπιταλιςτικοφ ςυςτιματοσ ; Αυτι θ ακινθςία που λεσ είναι ζνα γεγονόσ ..και είναι αποτζλεςμα ενόσ μοντζλου καταναλωτικοφ που προωκικθκε τισ προθγοφμενεσ δεκαετίεσ, με μια κακυςτζρθςθ, ςτθ χϊρα μασ. Αυτόσ ο καταναλωτιςμόσ που επιβλικθκε, ωσ κυρίαρχο μοντζλο και διαδικαςία κοινωνικοφ status, τουσ κακιλωςε, τουσ αδρανοποίθςε και κυρίωσ θ πολιτικι διαχείριςθ από τθν πλευρά του ΡΑΣΟΚ, διζλυςε τισ όποιεσ αγωνιςτικοφ ι κινθματικοφ χαρακτιρα ςυλλογικότθτεσ υπιρχαν. Φτάςαμε λοιπόν ςε αυτι τθ λαϊκι ακινθςία, γιατί είχαμε τθ διαχείριςθ μιασ εικοςαετίασ από ςοςιαλιςτικζσ δικεν κυβερνιςεισ που εξϊκθςαν τον κόςμο, μζςω του καταναλωτιςμοφ, ςτθν υπερχρζωςι του και ο πολίτθσ οδθγικθκε ςτθ άποψθ ότι μπορεί να τα καταφζρει μόνοσ του και όχι μζςα από ανατρεπτικζσ και ςυλλογικοφ χαραχτιρα διαδικαςίεσ τθσ ίδιασ τθσ κοινωνίασ. Θ κατανόθςθ, θ ςυνειδθτοποίθςθ…
Τθν κατανόθςθ, τθν ςυνειδθτοποίθςθ όμωσ ότι χρειάηονται τζτοιου είδουσ διαδικαςίεσ κάποιοσ κα ζπρεπε να τθν εγκολπϊςει, να τθν προτείνει, να τθν δθμιουργιςει, να τθν ςυνοδεφςει, να τθν ςυντονίςει… κάποιοσ. Σθμαίνει πολιτικά πρόςωπα… Ρολιτικι οργάνωςθ…
Σωςτά… Για αυτό πιςτεφω ότι υπάρχει θ κοινωνικι αναγκαιότθτα ενόσ πολιτικοφ φορζα, ενόσ πολιτικοφ υποκειμζνου, επαναςτατικοφ, ανατρεπτικοφ, ριηοςπαςτικοφ, που κατά τθ γνϊμθ μου, δεν υπάρχει οφτε ςτο χϊρο το ςοςιαλδθμοκρατικό, οφτε ςτο χϊρο τθσ αριςτεράσ. Τζτοιου είδουσ πολιτικό υποκείμενο δεν είναι το ΚΚΕ ςε καμία περίπτωςθ, δεν είναι ο ςθμερινόσ Συναςπιςμόσ-ΣΥΛΗΑ και δεν είναι και καμία από τισ ακροαριςτερζσ ομάδεσ…
Ρερίμενε… Ανικεισ ςτον ΣΥΙΗΑ ;
Συμμετείχα ςτθ Κεματικι «Ρόλθ–Ρεριβάλλον–Οικολογία» του ΣΥΛΗΑ. Δεν ανικω οργανικά ςτον ΣΥΛΗΑ, γιατί εκεί δεν υπάρχουν μζλθ… υπάρχουν μόνο «ςυνιςτϊςεσ», δθλαδι δεν επιτρζπεται ςτουσ ανζνταχτουσ ςαν και μζνα να ςυμμετζχουμε ςτισ διαδικαςίεσ λιψθσ των αποφάςεων του. Δθλαδι οι ανζνταχτοι δεν ζχουν ψιφο. Πτι γίνεται ςτο ΣΥΛΗΑ είναι κάποιεσ διαδικαςίεσ ανάμεςα ςτισ ςυνιςτϊςεσ, που τον αποτελοφν... με ζνα τεράςτιο καπζλο από τθν πλευρά του ΣΥΝαςπιςμοφ.
Σε ζνα κείμενό ςου που αναφζρεςαι ςτα τεκταινόμενα ςτον ΣΥΙΗΑ, μιλάσ για άλλου τφπου οργάνωςθ... τα «Συμβοφλια». Μίλθςε μου για τθν ιδζα αυτι.
Κεωρϊ ότι το κεντρικό ηιτθμα που κα ζπρεπε να προωκιςει ζνα νζο επαναςτατικό πολιτικό υποκείμενο , υποκείμενο δθλαδι ουςιαςτικισ αλλαγισ, να το ποφμε ζτςι καλφτερα: …παρζνκεςθ... Εγϊ πιςτεφω ότι χρειάηεται μια επανάςταςθ, με τθν ζννοια του να ΕΡΑΝΑ-προςδιορίςουμε τθ ΣΤΑΣΘ ηωισ μασ… Κεντρικό ηιτθμα λοιπόν, κα πρζπει να γίνει ο επαναπροςδιοριςμόσ τθσ λειτουργίασ των πολιτικϊν υποκειμζνων, με μια άλλθ φιλοςοφία, που κα εμπιςτεφεται τθν λαϊκι βάςθ μζςα από τοπικζσ και κεματικζσ επιτροπζσ, για ςυμμετοχι και κινθτοποίθςθ των άμεςα ενδιαφερομζνων για τθ λφςθ κάποιου προβλιματοσ, που ςυναςπίηονται, διαλζγονται, προτείνουν δθμόςια και ςυλλογικά τισ απόψεισ τουσ. Αυτζσ οι διάφορεσ ςυναςπιςμζνεσ ομαδοποιιςεισ, ςυλλογικότθτεσ κλπ, μποροφν να ςυντονιςτοφν και να φτιάξουν ζνα κεντρικό πολιτικό ςχιμα. Το κόμμα λενινιςτικοφ τφπου, που λειτουργεί με τον δθμοκρατικό ςυγκεντρωτιςμό, που καταλιγει να ζχει μια γραφειοκρατικι θγεςία ανεξζλεγκτθ από τθ βάςθ, δεν μπορεί ωσ οργανωτικι μορφι να ςυνεχίηει να υπάρχει. Ρωσ μπορεί να αλλάξει; Μζςα από τα «Συμβοφλια»…
Ρωσ το βλζπεισ αυτό να γίνεται ςε επίπεδο πόλθσ ;
Στθν Θλιοφπολθ δεν βρζκθκε ποτζ ωσ τϊρα ζνασ ςχθματιςμόσ να μασ μιλιςει για το ζλλειμμα δθμοκρατίασ που υπάρχει ςτθ πόλθ. Υπάρχει ασ ποφμε ζνα δθμοτικό ςυμβοφλιο, που εκλζγεται με ζναν απαράδεκτο τρόπο… Ζνασ ςυνδυαςμόσ του 15% τθσ πρϊτθσ Κυριακισ, μεταξφ άλλων επτά, μπορεί να ζχει με τισ επαναλθπτικζσ εκλογζσ τθ διοίκθςθ του Διμου… Οι εκάςτοτε Διμαρχοι από τον Κιντι του ΚΚΕ, μζχρι τον Γεωργάκθ του ΡΑΣΟΚ και τον Αναγνϊςτου τθσ Δεξιάσ, δε κζλθςαν ποτζ να βρεκοφν απζναντι ςε αυτό το απαράδεκτο κλειςτό από τθν κοινωνία ςφςτθμα λειτουργίασ. Ο διμαρχοσ που κα βγει ασ ποφμε από αυτζσ τισ εκλογζσ μπορεί να προωκιςει τθν λειτουργία Τοπικϊν ι Κεματικϊν Συνελεφςεων, που κα γίνονται ςε μια ςυμφωνθμζνθ χρονικι ςτιγμι, κα ςυηθτάνε τα προβλιματα τθσ περιοχισ τουσ ι του αντικειμζνου τουσ και από κει και πζρα, τθν κατατικζμενθ πρόταςθαπόφαςι τουσ, κα πρζπει να τθν πάρει ςοβαρά υπόψθ ζνα διαφορετικά εκλεγμζνο δθμοτικό ςυμβοφλιο, ϊςτε αυτό να ψθφίςει μια ανάλογου χαρακτιρα απόφαςθ.
Νόμοσ είναι το δίκιο του εργάτθ ;
Πχι, διαφωνϊ με αυτό το ςφνκθμα… Είναι πολφ γενικό και αόριςτο… Για ποιόν εργάτθ μιλάμε;…
Άρα θ απόφαςθ για ζνα μεγάλο ι μικρό πρόβλθμα κα επαφίεται αποκλειςτικά ςτα χζρια των πολιτϊν ;
Πχι ςτα χζρια μιασ μικρισ ομάδασ πολιτϊν… Δεν μπορεί μια ομάδα ι μια ςυντεχνία να αποφαςίηει για «το δίκιο» όλθσ τθσ κοινωνίασ, αλλά να λαμβάνεται ςοβαρά υπ’ όψιν το τι λζει μια ςυλλογικότθτα πολιτϊν, με οποιοδιποτε κοινωνικό ρόλο μζςα ςτθ παραγωγι του ςυνολικοφ κοινωνικοφ αποτελζςματοσ, για τθ λειτουργία τθσ πόλθσ.
Θ παράταξθ του αείμνθςτου Κϊςτα Κονδφλθ ζφερε για ςυηιτθςθ και ηφμωςθ μζςα ςτθν πόλθ τθν ιδζα του ςυμμετοχικοφ προχπολογιςμοφ…
Ρρϊτα από όλα ο «αείμνθςτοσ» είναι μια λζξθ που μου ςπάει τα νεφρα… Είχαμε ωσ τϊρα τον «αείμνθςτο» Κιντι… Κα πρζπει να φάμε μια ϊρα, για να ςου μιλάω για τον Κιντι ωσ Διμαρχο...
Για μίλθςε μου… Θα πρζπει να αξίηει θ αναφορά ςου, διότι ο Διμαρχοσ Κιντισ ζχει «αγιοποιθκεί», ιδιαίτερα ςτο κζμα τθσ δθμόςιασ περιουςίασ…
Δεν ξζρω ποιοι φταίνε γι’ αυτό, αλλά τόςο οι παλαιοί Διμαρχοι, όςο και οι ςθμερινοί υποψιφιοι Διμαρχοι κζλουν να εμφανιςτοφν ωσ ςυνεχιςτζσ του Κιντι ι ωσ άνκρωποι που ιτανε οι κολλθτοί του Κιντι κτλ. Ο Κιντισ ζχει ςοβαρζσ ευκφνεσ και βζβαια, δεν φταίει μόνο ο Κιντισ. Φταίει και το ΚΚΕ, που ζλεγχε τον Διμο τότε, επί 12 χρόνια, από το 1979 ζωσ το 1990, για τθν εξζλιξθ του Διμου και τθσ πόλθσ μασ. Αλλά πωσ κζρδιςε τισ εκλογζσ το 1978 ο Κιντισ, πωσ αναρριχικθκε ςτθν εξουςία του Διμου; Στισ τότε εκλογζσ είχαμε 49,9% του Δελαπόρτα, 25,1% του Κιντι και 24,9% του Μθχιϊτθ, με τον οποίο είχαν ςυναςπιςτεί όλοι πλθν του ΚΚΕ, το οποίο διακίνθςε τθ φθμολογία ότι ο Μθχιϊτθσ ιταν «βαςιλικόσ», για πάρει τισ ψιφουσ των αριςτερϊν και δθμοκρατικϊν ςτον α’ γφρο και να περάςει ςτον β’ γφρο. Ρράγμα που κατάφερε και ζτςι ςυςπειρωκικαμε όλοι ςτον β’ γφρο ενάντια ςτον χουντικό Δελαπόρτα… Ο Μθχιϊτθσ, βζβαια ιταν του ΚΚΕ Εςωτερικοφ και γι’ αυτό αντιμετωπίςτθκε με απαράδεκτο τρόπο από το ΚΚΕ. Να ξζρεισ, ότι τότε με τον Μθχιϊτθ, ιταν θ μοναδικι φορά που ιμουνα υποψιφιοσ δθμοτικόσ ςφμβουλοσ. Από τότε ςιχάκθκα όλθ αυτι τθν κατάςταςθ και δεν ξαναςυμμετείχα ωσ υποψιφιοσ ςε δθμοτικζσ εκλογζσ… Ασ δοφμε όμωσ τισ ευκφνεσ του «αείμνθςτου» Κιντι ωσ δθμάρχου: Υπιρχε θ απόφαςθ 4910 του Εφετείου από το 1977 που ζλεγε ότι κακϊσ οι Νάςτοι διεκδικοφν 12.000 ςτρζμματα ςτθν Θλιοφπολθ τθν Αργυροφπολθ και τον Άλιμο, γιατί δεν τουσ ανικουν πάνω από 520 ςτρζμματα. Μζχρι το 1980 λοιπόν, ο «αείμνθςτοσ» Κιντισ αγνοεί τθν απόφαςθ του 1977 του Εφετείου και επιτρζπει, δίνοντασ υψόμετρο, να χτιςτεί μια διϊροφθ κατοικία ςε μια αδόμθτθ μζχρι τότε περιοχι, το «Χαλικάκι», από κάποιουσ ςτουσ οποίουσ οι Νάςτοι, είχαν πουλιςει οικόπεδα, παράνομα, με βάςθ τθν απόφαςθ του Εφετείου. Δθλαδι, δυο χρόνια ςτθ διοίκθςθ του Διμου ο Κιντισ αγνοεί τθν απόφαςθ 4910/1977 του Εφετείου, δεν τθν ενεργοποιεί, δεν τθν εμφανίηει, αν και κα ζπρεπε να τθν γνϊριηε, γιατί ιταν και νομικόσ ςφμβουλοσ του διοριςμζνου από τθ χοφντα διμαρχου Δελαπόρτα… Μθν το ξεχνάμε αυτό. Τθν απόφαςθ του Εφετείου του 1977, ανακαλφπτει το 1980 ο Κανάςθσ Λϊλασ, που ιταν παλιόσ ΕΔΑίτθσ αγωνιςτισ και τθν δθμοςιοποιεί μζςω τθσ τοπικισ εφθμερίδασ «ΑΛΘΚΕΛΑ», που ζβγαινε τότε. Ζτςι ζγινε
γνωςτό ότι οι Νάςτοι δεν πρζπει να πουλιςουν τίποτα από τθν περιοχι Χαλικάκι αλλά και από ολόκλθρθ τθν Θλιοφπολθ. Για τθν αποκατάςταςθ τθσ αλικειασ λοιπόν, πρζπει να λζμε ότι ο Κιντισ ιταν εκείνοσ που επζτρεψε τθ δόμθςθ ςτθ περιοχι «Χαλικάκι» και μετά τθν αποκάλυψθ του Λϊλα και τισ δυναμικζσ αντιδράςεισ των κατοίκων τθσ περιοχισ, ςυντάχτθκε μαηί τουσ και διεκδίκθςε τα επόμενα χρόνια τθ δθμόςια περιουςία με τθν ςυμπαράςταςθ όλων μασ. Ρρζπει λοιπόν να υπάρξει, με βάςθ τα πραγματικά γεγονότα, απομυκοποίθςθ τθσ δθμαρχίασ Κιντι. Ασ κυμθκοφμε επίςθσ, ότι ο Κιντισ ηθτοφςε επζκταςθ του Σχεδίου Ρόλεωσ και ζφερε τουσ αποχετευτικοφσ αγωγοφσ μζςα ςτον δαςικό χϊρο του Υμθττοφ, ςτο τζρμα τθσ οδοφ Νεφτωνοσ, για να εξυπθρετιςει κάποιουσ που είχαν χτίςει αυκαίρετα και διακατείχαν δθμόςια δαςικι γθ. Ακόμθ, ο Κιντισ ιταν από τουσ ςυντάκτεσ του νόμου, που τελικά επζβαλλε ςτουσ πολίτεσ τθσ Θλιοφπολθσ, διπλό χαράτςι ςφνδεςθσ με το αποχετευτικό δίκτυο. Ρρζπει να ειπωκοφν αυτά και να απαντθκοφν από όποιουσ κζλουν να απαντιςουν.
Θ Ρόλθ, θ κυκλοφορία, ο Υμθττόσ
Ωσ πολεοδόμοσ, πωσ βλζπεισ τθν οικιςτικι ανάπτυξθ τθσ πόλθσ ;
Καμία πόλθ δεν μπορεί να προγραμματίςει ςιμερα τθν οικιςτικι τθσ ανάπτυξθ και κανζνασ διμοσ. Θ Θλιοφπολθ είναι μζροσ ενόσ ευρφτερου πολεοδομικοφ ςυγκροτιματοσ ςτο λεκανοπζδιο τθσ Ακινασ. Το ηθτοφμενο είναι, ςτο νζο υκμιςτικό Σχζδιο τθσ Αττικισ, ποια κζςθ κα μποροφςε να ζχει θ Θλιοφπολθ και πωσ κα μποροφςε να πλαςαριςτεί με ζναν καλφτερο τρόπο. Θ πόλθ μασ λοιπόν, ζχει κάποια ςυγκριτικά πλεονεκτιματα. Το κυριότερο από όλα είναι ότι ακουμπάει τον Υμθττό, ζχει πλάτθ το βουνό. Αυτό είναι που δεν πρζπει με κανζνα τρόπο να χάςει θ Θλιοφπολθ. Αυτό ςθμαίνει ότι δεν πρζπει ςτον Υμθττό να χτίηονται ςπίτια και «κοινωφελείσ εγκαταςτάςεισ», δεν πρζπει να λειτουργοφν αυτοκινθτόδρομοι, δεν πρζπει να υπάρχει καμία δόμθςθ, αλλά απόλυτθ προςταςία του βουνοφ. Οι παλιοί διμαρχοι, αλλά και τωρινοί υποψιφιοι, εξακολουκοφν να μιλάνε για οικιςτικι «ανάπτυξθ τθσ πόλθσ», προσ τθ μεριά του Υμθττοφ. Δθλαδι, ηθτάνε να δικαιωκοφν οι αυκαιρετιςαντεσ και οι καταπατθτζσ του δαςικοφ χϊρου και να τουσ δοκεί θ δυνατότθτα, να χτίςουν κάποιεσ πολυκατοικίεσ. Αναφορικά με τουσ αυτοκινθτόδρομουσ ςτον Υμθττό, ο ςθμερινόσ υπουργόσ Δθμόςιων Ζργων κ. ζπασ, πιζηεται από τισ καταςκευαςτικζσ εταιρίεσ να προχωριςει ςτθ δθμιουργία τουσ, πριν τθν ολοκλιρωςθ και ψιφιςθ του νζου υκμιςτικοφ Σχεδίου. Δυςτυχϊσ όλοι οι μζχρι τϊρα αλλά και οι υποψιφιοι Διμαρχοι είναι υπζρ τθσ δθμιουργίασ νζων αυτοκινθτοδρόμων ςτο βουνό ι δεν είδαμε πουκενά να είναι κατά. Ρρόςφατα δθμοςιεφτθκε από 4 ςυλλογικότθτεσ που δραςτθριοποιοφνται ςτθν Θλιοφπολθ, ζνα Ερωτθματολόγιο προσ τουσ υποψιφιουσ Δθμάρχουσ πάνω ςε όλα αυτά τα κζματα και περιμζνουμε τισ απαντιςεισ. Είναι υποχρεωμζνοι να απαντιςουν και να ξεκακαρίςουν τθ κζςθ τουσ, ιδιαίτερα εκείνοι που μιλάνε για ςτιριξθ και ενδυνάμωςθ τθσ κινθματικισ λογικισ ςτισ διεκδικιςεισ τθσ πόλθσ και των πολιτϊν.
Στο αςυνείδθτο όμωσ του κατοίκου τθσ πόλθσ, όλο αυτό που πάει να γίνει, είναι ανάπτυξθ και προςωπικι διευκόλυνςθ, ζωσ και πρόςκεςθ υπεραξίασ ςτο ακίνθτό του και ίςωσ αυτό να είναι μια αιτία μθ ςυμμετοχισ του, γφρω από τζτοια ηθτιματα…
Ρραγματικά ςτθ φιλοςοφία που πλαςάρεται ωσ μοντζλο ανάπτυξθσ και τρόπου ηωισ είναι αυτό που λεσ. Πμωσ αυτό καταρρζει εκ των πραγμάτων. Ο μικροαςτόσ Ευρωπαίοσ, δεν ηθτάει αυτοκινθτόδρομουσ για
να πάρει το αυτοκίνθτό του και να πάει ςτθ δουλειά του. Ζχει άλλα αιτιματα… Λζει, κζλω τραμ, μετρό, λεωφορείο-λωρίδεσ, ποδθλατοδρόμουσ…
Ροδθλατοδρόμοι μποροφν να γίνουν ςτθν Θλιοφπολθ ;
Στθν Θλιοφπολθ μποροφν να γίνουν τα πάντα… Δεν πρζπει να ανεχκοφμε άλλο τθν κατάτμθςθ τθσ πόλθσ από τθν διαμπερι κυκλοφορία. Κα ζπρεπε να αναηθτιςουμε να βροφμε άλλεσ εναλλακτικζσ λφςεισ, που ςθμαίνει πραγματικι λειτουργία τθσ δθμοτικισ ςυγκοινωνίασ, που ςθμαίνει express λεωφορειακι γραμμι που κα ξεκινάει από τθν Γλυφάδα και κα καταλιγει ςτθ Μεςογείων με μία ςτάςθ ανά Διμο. Σθμαίνει επζκταςθ του τραμ από τθν παραλία και το Ελλθνικό προσ τθν Αργυροφπολθ, τθν Θλιοφπολθ και ενδεχομζνωσ μζχρι τον Βφρωνα και τθν Καιςαριανι. Σθμαίνει λεωφορείο-λωρίδεσ. Αρκετοί δρόμοι τθσ πόλθσ ζχουν πλάτοσ 26 μζτρα κάτι ςπάνιο ςε άλλουσ Διμουσ. Μια διαφορετικι διαχείριςθ του ςθμερινοφ οδικοφ δικτφου τθσ πόλθσ, μπορεί να δϊςει τελικά μια ϊκθςθ ςτθ δθμοςίου χαραχτιρα μετακίνθςθ από τθν πόλθ μασ, προσ παντοφ και από παντοφ, προσ τθν πόλθ μασ. Χρειαηόμαςτε νζα κυκλοφοριακι μελζτθ και ςε αυτό ςυμφωνοφν πολλοί , αλλά όμωσ με μια νζα φιλοςοφία. Ρρζπει να το απαιτιςουμε αυτό. Και να αναφζρω κάτι πάνω ςε αυτό. Το δθμοτικό ςυμβοφλιο και ο ςθμερινόσ Διμαρχοσ Αναγνϊςτου, αποφάςιςαν κάποιεσ αποςπαςματικζσ κυκλοφοριακζσ ρυκμίςεισ. Ωσ πολίτθσ, κάνοντασ αιτιολογθμζνθ αίτθςθ ςτο ΥΡΕΧΩΔΕ, ηιτθςα και πζτυχα να μθ γίνουν δεκτζσ οι αποφάςεισ του δθμοτικοφ ςυμβουλίου, γιατί ζβλαπταν ςοβαρά τθν κυκλοφορία και τθν ποιότθτα τθσ ηωισ των κατοίκων κάποιων περιοχϊν του Διμου. Από αυτι τθν εξζλιξθ προκφπτει ότι ζνασ ενθμερωμζνοσ και ενεργόσ πολίτθσ μπορεί να καταφζρει αρκετά πράγματα. Ρόςο μάλλον κάποιεσ ςυλλογικότθτεσ… Τι άλλο μπορεί να γίνει ςτθν Θλιοφπολθ; Κα μποροφςε κάκε Διμοσ να φτιάξει πολεοδομικζσ επιτροπζσ γειτονιάσ. Ρροβλζπονται από προθγοφμενο νόμο, αναφζρονται με κάποια άλλθ ονομαςία και ςτον Καλλικράτθ. Αυτό δεν χρειάηεται λεφτά για να λειτουργιςει. Χρειάηεται απλά πολιτικι βοφλθςθ. Αλλά αυτοί φοβοφνται τον κόςμο, μθ και τουσ ξεφφγει από τον κομματικό-κρατικό ζλεγχο. Να ςου πω και κάτι άλλο. Ρροωκείται ζνα νζο Ρροεδρικό Διάταγμα ςε ςχζςθ με τθν προςταςία του Υμθττοφ, που είναι κετικό όςον αφορά τθν Θλιοφπολθ, μιασ που επεκτείνονται τα όρια τθσ Α’ ηϊνθσ προςταςίασ. Αντίκετα το Δθμοτικό Συμβοφλιο κατιγγειλε ακριβϊσ αυτό το κετικό ςθμείο του Διατάγματοσ που αφοροφςε τθν πόλθ, μάλλον για να μθν δυςαρεςτιςει κάποιουσ δθμότεσ-ψθφοφόρουσ (εν όψει των επικείμενων δθμοτικϊν εκλογϊν), οι οποίοι είναι καταγραμμζνοι ωσ διεκδικθτζσ δαςικϊν εκτάςεων και αυκαιρετοφχοι, από μια επιςτθμονικι μελζτθ που υπάρχει ςτο Διμο και εκπονικθκε επί δθμαρχίασ Κ. Γεωργάκθ.
Ο πρϊθν Διμαρχοσ μια και τον ανζφερεσ, ζλεγε ότι «ζνασ οικολόγοσ για τθν προςταςία των βατράχων, με ςταμάτθςε και δεν μου επζτρεψε να φτιάξω το ρζμα τθσ Ρικροδάφνθσ, προσ όφελοσ των κατοίκων και τθσ πόλθσ»...
Θ Ρικροδάφνθ είναι από τισ πιο μελανζσ ςελίδεσ τθσ δθμαρχίασ του Κ. Γεωργάκθ, που επζτρεψε να γίνει αυτό το ζγκλθμα το οποίο μάλιςτα το κεωρεί ωσ ζνα «μεγάλο ζργο». Επζτρεψε να γίνει ζνα ζργο, όπωσ γινόταν πριν από ςαράντα χρόνια από τθν ΕΥΔΑΡ, βλζπε Κθφιςόσ-Λλιςόσ. Επζτρεψε να εγκιβωτίςουν, να χτίςουν το ρζμα, να καταςτρζψουν τθν κοίτθ του... Το ζγκλθμα αυτό πράγματι το ςταματιςαμε, με απόφαςθ του Συμβουλίου τθσ Επικρατείασ, προβάλλοντασ τθν αναγκαιότθτα φπαρξθσ ολοκλθρωμζνθσ περιβαλλοντικισ μελζτθσ οριοκζτθςθσ του ρζματοσ. Ππωσ ςταματιςαμε και αρκετζσ άλλεσ αυκαιρεςίεσ, π.χ. τθν δθμιουργία ςχολικοφ ςυγκροτιματοσ ςτον δαςικό χϊρο του Υμθττοφ, ςτθν περιοχι «Διάνα», ςτα όρια με τον Βφρωνα που κα είχε ςοβαρζσ περιβαλλοντικζσ και πολεοδομικζσ ςυνζπειεσ ςτθν πόλθ...
Θα ςου πει τϊρα αυτόσ που το διαβάηει «Τι λεσ ρε Τότςικα… Δεν κζλεισ να γίνει ζνα ςφγχρονο ςχολικό ςυγκρότθμα ςτθ περιοχι τθσ Διάνα ; Αφοφ χρειάηεται…»
Ρρζπει να ςταματιςει αυτι θ καλλιεργθμζνθ αντίλθψθ, που λζει ό,τι μασ λείπει από πλευράσ υποδομϊν, να το κάνουμε εισ βάροσ του Υμθττοφ και εν γζνει εισ βάροσ του περιβάλλοντοσ…
Και ποια είναι θ πρόταςι ςου για το ςχολικό ςυγκρότθμα που πραγματικά χρειάηεται ;
Θ πρόταςι μου είναι ο επαναςχεδιαςμόσ και θ αναδιάρκρωςθ των υφιςτάμενων ςχολικϊν εγκαταςτάςεων και θ καταςκευι νζων, κατόπιν μιασ ςυνολικισ μελζτθσ που ςιμερα δεν υπάρχει. Ππωσ δεν υπάρχει πρόςφατο Γενικό Ρολεοδομικό Σχζδιο ςτθν Θλιοφπολθ. Και ο Γεωργάκθσ και ο Αναγνϊςτου ζλεγαν ότι απαιτείται και κα κινθκοφν ςε αυτι τθν κατεφκυνςθ, ανακεϊρθςθσ δθλαδι του Γενικοφ Ρολεοδομικοφ Σχεδίου τθσ πόλθσ, του πολεοδομικοφ καταςτατικοφ χάρτθ ασ ποφμε. Δεν ζγινε τίποτα από κανζνα τουσ, δεν τόλμθςαν να το προχωριςουν. Ο Αναγνϊςτου προκιρυξε διαγωνιςμό, ζχουμε τζςςερισ μελετθτζσ οι οποίοι ζχουν κατακζςει φακζλουσ και τελικά δεν επιλζχτθκε κανζνα από τα γραφεία ϊςτε να προχωριςει το κζμα. Ριςτεφω ότι αυτό ζγινε γιατί δεν τόλμθςε να αγγίξει κάποια ηθτιματα, φοβοφμενοσ τθν αντίδραςθ από μικροςυμφζροντα. Ζνα παράδειγμα που αφορά τισ ειςόδουσ τθσ πόλθσ: Θ Εργατϊν Τφπου είναι ζνασ φαρδφσ δρόμοσ 26 μζτρων που καταλιγει ςτθν Λεωφ. Βουλιαγμζνθσ. Και όμωσ δεν μπαίνει και δεν βγαίνει κανείσ από και προσ τθν Βουλιαγμζνθσ από τθν Εργατϊν Τφπου. Γιατί κάποιοι μεγαλοπαράγοντεσ τθσ δθμοτικισ εξουςίασ παίρνανε ψιφουσ από κατοίκουσ τθσ Εργατϊν Τφπου, οι οποίοι δεν κζλανε αυξθμζνθ κυκλοφορία εκεί. Και τελικά, μπαίνει κανείσ παρακάτω ςτθν Θλιοφπολθ, ακόμθ και από τθν Αγίου Λωάννου, που είναι ζνα δρομάκι πζντε μζτρα, με πεηοδρόμιο μιςοφ μζτρου.
Οι δθμοτικζσ παρατάξεισ και οι εκλογζσ του Νοζμβρθ
Ρωσ βλζπεισ τισ δθμοτικζσ παρατάξεισ και τουσ υποψιφιουσ Δθμάρχουσ που κατεβαίνουν ςτισ εκλογζσ του Νοζμβρθ ;
Κοίταξε να δεισ… Οι λαβόντεσ το «χρίςμα» από τα κόμματα εξουςίασ φζρουν τθ ςφραγίδα τθσ αναξιοπιςτίασ αυτϊν που τουσ προωκοφν. Πςοι κατεβαίνουν ωσ «αντάρτεσ» αλλά κινοφνται ςτα πλαίςια των κομμάτων εξουςίασ, ζχουν ευκφνθ με τον ζνα ι τον άλλο τρόπο γιατί ςτιριξαν τισ επιλογζσ αυτϊν που υπθρζτθςαν. Πςοι διαφοροποιοφνται τϊρα, που είναι κετικοφ χαραχτιρα κίνθςθ, πρζπει να κάνουν μια γερι αυτοκριτικι για τισ επιλογζσ τουσ το προθγοφμενο διάςτθμα. Γερι αυτοκριτικι πρζπει να κάνει και ο κ. Ρατςαβόσ ο οποίοσ ωσ υποψιφιοσ Διμαρχοσ το 1994 μζςω τθσ Κίνθςθσ Ρολιτϊν Θλιοφπολθσ είχε ςτθριχτεί από πολλοφσ. Το 1998 ωςτόςο, πιρε τθν ταμπζλα τθσ «Κίνθςθσ Ρολιτϊν» υπό μάλθσ, λεσ και ιταν δικι του θ Δθμοτικι Ραράταξθ και κόλλθςε ωσ τςόντα ςτον κ Κανελλόπουλο, ςτο ΚΚΕ δθλαδι. Και βζβαια, για τουσ 2 δθμοτικοφσ Συμβοφλουσ που εκλζχτθκαν με άλλθ παράταξθ και ςιμερα ςυςπειρϊνονται γφρω από τον κ. Ρατςαβό, υπάρχει όπωσ και να το κάνουμε, ζνα κζμα θκικισ τάξθσ… Από τθν άλλθ ζχουν δίκιο να αντιδροφν ςτο «καπζλωμα» από κάποιον κομματικό μθχανιςμό… Με το πρόςωπο του κ. Κοκοτίνθ δεν ζχω κανζνα πρόβλθμα. Δεν τον ξζρω, δεν ζτυχε ποτζ να ςυνεργαςτϊ μαηί του. Αυτό που με ενοχλεί είναι θ διαδικαςία «εμφφτευςισ» του, που κυμίηει άλλεσ εποχζσ. Πςον αφορά τουσ άλλουσ 2 αριςτεροφσ υποψιφιουσ διμαρχουσ (Τςατςοφλθ, Σόφθσ), κεωρϊ ότι δεν ζχουν να πουν για τθν πόλθ μασ τίποτα το ουςιαςτικό…
Δθλαδι προτείνεισ και ςτθρίηεισ αποχι ; Ρροςωπικά πιςτεφω ότι από τισ οχτϊ δθμοτικζσ παρατάξεισ, δεν υπάρχει μία που να μου ζχει δϊςει τζτοια δείγματα γραφισ, ϊςτε να πω ότι κάτω από οριςμζνουσ όρουσ κα μποροφςα να τθν υποςτθρίξω.
Κζλω να είμαι ςαφισ. Ρεριμζνω κι εγϊ, μαηί με πολλοφσ άλλουσ, τισ απαντιςεισ ςτα ςυγκεκριμζνα ερωτιματα που ζκεςαν ςτουσ υποψιφιουσ Δθμάρχουσ τζςςερισ ςυλλογικότθτεσ τθσ πόλθσ, πζρα από τισ γενικολογίεσ των προγραμμάτων τουσ που δεν ζχουν κανζνα νόθμα. Αν δεν απαντιςουν ςτα ςυγκεκριμζνα ερωτιματα, ςοβαρά και εμπεριςτατωμζνα, είμαι ςυνειδθτά υπζρ όχι μόνο τθσ αποχισ , αλλά και υπζρ του λευκοφ και του άκυρου. Δεν νομίηω ότι μόνο μζςα από τθν ψιφο μπορείσ να αλλάξεισ τα πράγματα. Από τθν άλλθ αν ψθφιςτοφν ςχιματα από το ΡΑΣΟΚ του Μνθμονίου και του Καλλικράτθ και από τθν ΝΔ που μασ ζφερε μζχρι εδϊ, κα δείξουμε πόςο θλίκιοι είμαςτε ωσ λαόσ, που από τθ μια μασ κατακρεουργοφν και από τθν άλλθ τουσ ψθφίηουμε. Ρρζπει να βροφμε τισ ρωγμζσ και να αγωνιςτοφμε μζςα από αυτζσ για να επιτφχουμε αυτά που κζλουμε. Σιμερα υπάρχουν κινιςεισ πολιτϊν , πρωτοβουλίεσ πολιτϊν, επιτροπζσ κατοίκων, δίκτυα, διαδθμοτικζσ επιτροπζσ. Μζςα από όλα αυτά τα ςχιματα μποροφμε να ςταματιςουμε, και το ζχουμε αποδείξει, καταςτρεπτικζσ πολιτικζσ και αποφάςεισ για τον χϊρο τθσ πόλθσ, αλλά μπορεί και να προωκιςουμε εναλλακτικζσ λφςεισ. Δεν είναι ανάγκθ να τα κάνουμε όλα αυτά μζςα από τισ μπλοκαριςμζνεσ και κομματικζσ δθμοτικζσ παρατάξεισ.
Θα δεχόςουν να πασ, άμιςκοσ ςου λζω εγϊ για να μθν παρεξθγθκεί το κζμα, ωσ ςφμβουλοσ πολεοδομικϊν και περιβαλλοντικϊν κεμάτων ςτον επόμενο Διμαρχο ;
Εγϊ δζχομαι να είμαι ςφμβουλοσ τθσ κοινωνίασ. Κζλω να πω ότι κα μποροφςα να ιμουνα άμιςκοσ τεχνικόσ ςφμβουλοσ και ςτισ οκτϊ δθμοτικζσ παρατάξεισ λζγοντασ τισ απόψεισ μου. Ιδθ λειτουργϊ ζτςι ςυμμετζχοντασ ςτθν Μόνιμθ Επιτροπι Χωροταξίασ και Ρολεοδομίασ του Τ.Ε.Ε., ςυμμετζχω ςε μια επιτροπι του Οργανιςμοφ Ακινασ, όπου με κάλεςε ο ςθμερινόσ πρόεδρόσ του ο Γιάννθσ Ρολφηοσ να του εκκζςω τισ απόψεισ μου ςε κάποια κζματα. Από τθν άλλθ, κζλω να πω ότι οι περί το ΡΑΣΟΚ κινοφμενοι, από τθ ςτιγμι που δεν κα ξεκακαρίςουν τισ κζςεισ τουσ αναφορικά με τθν πολιτικι του Μνθμονίου, που ακολουκεί θ κυβζρνθςθ του κόμματοσ από το οποίο προζρχονται και ςτθρίηονται λίγο ι πολφ, δεν πρζπει να κεωροφνται αξιόπιςτοι ςυνομιλθτζσ.
Ράνο, είςαι ζνασ άνκρωποσ που είναι ερωτευμζνοσ με τθ ηωι, που προςπακεί να βιϊνει τθν ιδεολογία του, που χαίρεται τθ ηωι μζςα από τθν αζναθ δθμιουργικότθτα που επιβάλλει, ςε όςουσ μποροφν να τθ δουν και να τθ νιϊςουν, είςαι ζνασ αιϊνιοσ νζοσ παρά τα εξιντα, τόςα, χρόνια που κουβαλάσ, ζχεισ κάνει ζνα μεγάλο πολιτικό-πολιτιςτικό ταξίδι, με ςτάςεισ ςε πόλεισ από όλεσ τισ θπείρουσ, που ςυνδζονται ςτο μυαλό ςου με πολιτικά κινιματα και ηϊςεσ κινθματικζσ διαδικαςίεσ… Ρεσ μου ζνα πράγμα για το οποίο ζχεισ μετανιϊςει ςτθ ηωι ςου…
Μετανιϊνω για τον πολφτιμο χρόνο που ζχαςα, μζχρι να κατανοιςω κάποια πράγματα και να αποφαςίςω να ξεκολλιςω από αυτά. Αν και ζπρεπε να το περάςω, νομίηω ότι μου ζφαγε κάμποςα χρόνια.
Θ νεολαία
Ασ κλείςουμε με τουσ νζουσ ςε θλικία ανκρϊπουσ. Βλζπω τθ νεολαία να ηθτάει δουλειά και να μθ βρίςκει , να ιςοπεδϊνεται μζςα από θλεκτρονικά βιϊματα κλειςμζνθ ςε ζνα δωμάτιο… Βλζπω τθ νεολαία να τα καίει απλά και να τα κάνει λίμπα απλά από ζνςτιχτο, εκφράηοντασ το αδιζξοδο…Βλζπω μια νεολαία που υπεραςπίηεται αρχζσ και αξίεσ και ταυτόχρονα αποςταςιοποιθμζνθ από αυτό που λζω κοινωνικι παραγωγι ζργου… Καταλαβαίνεισ πιςτεφω τι εννοϊ…
Ρολφ χοντρικά νομίηω ότι μποροφμε να ποφμε ότι υπάρχουν δφο ςφνολα ςτθ νεολαία. Ζνα κομμάτι που βιϊνοντασ το κοινωνικό αδιζξοδο, που αντανακλά θ δομθμζνθ όπωσ είναι πραγματικότθτα, κινείται ςτθν κατεφκυνςθ να ενταχτεί, ανεξάρτθτα από τισ όποιεσ κυςίεσ πρζπει να κάνει, ςε αυτό το ςφςτθμα, να βολευτεί, να τθ βγάλει κακαρι. Αυτό είναι το μεγαλφτερο και το κυρίαρχο κομμάτι τθσ νεολαίασ μασ. Ζνα άλλο, μειοψθφικό ςφνολο νζων, βλζπει ότι εκ των πραγμάτων δεν μπορεί να ενςωματωκεί ςε αυτό το ςφςτθμα και δεν κζλει να το κάνει, απλά για το βόλεμα του. Είναι εκ τθσ κζςεωσ του ενάντια ςε αυτό το οικονομικό και κοινωνικό ςφςτθμα ςτο οποίο είμαςτε υποχρεωμζνοι να ηοφμε. Αυτό το κομμάτι πολλζσ φορζσ γίνεται δικαιολογθμζνα βίαιο κατά τθ γνϊμθ μου. Οι μακθτζσ τθσ Θλιοφπολθσ ςθκωκικανε το Δεκζμβρθ του 2008, πιγαν ςτο αςτυνομικό τμιμα τθσ Θλιοφπολθσ και ανατρζψανε ζνα περιπολικό. Και κάνανε πολφ καλά. Γιατί δείξανε ςθμειολογικά ότι εμείσ κζλουμε να ανατρζψουμε αυτό το κακεςτϊσ τθσ αςτυνομοκρατίασ που δολοφονεί δεκαεξάχρονουσ. Πμωσ κάποιοι από αυτό το δεφτερο κομμάτι, από μια ςτιγμι και πζρα... ξζφυγαν. Ξζφυγαν ςτισ κατςαρόλεσ, ξζφυγαν ςτουσ ανεξζλεγκτουσ πυροβολιςμοφσ ςε τυχαίουσ αςτυνομικοφσ, ξζφυγαν ςτουσ καμζνουσ τραπεηοχπάλλθλουσ τθσ Σταδίου και μπλζχτθκαν ςε μεγαλφτερα αδιζξοδα, φζρνοντασ και το τζλμα…
Μιλϊντασ μαηί ςου Ράνο, ζνιωςα να ξφνει ο λόγοσ ςου και τα προςωπικά μου αδιζξοδα και πρζπει να ςου πω ότι επιβάλλεται μετά από αυτι τθν ςυνομιλία να τα εμπιςτευκϊ ξανά ςε κάποιουσ φίλουσ πίνοντασ ζνα κραςί μαηί τουσ και αγκαλιάηοντασ τθν αγαπθμζνθ μου, όπωσ αγκαλιάηει θ κάλαςςα τον κάβο. Σε ευχαριςτϊ για το χρόνο που μου αφιζρωςεσ.
Κι εγϊ ςε ευχαριςτϊ Γιϊργο…
Κακαρι Δευτζρα 2006 ςτο «Χαλικάκι».
Τρία εμβλθματικά κτίρια ςτο κζντρο του Διμου Θλιοφπολθσ:
«Κοίμθςθ τθσ Θεοτόκου», ο κεντρικόσ, «Μθτροπολιτικόσ Ναόσ» τθσ Θλιοφπολθσ
Μουςείο Εκνικισ Αντίςταςθσ
Το ςοφπερ μάρκετ «Βαςιλόπουλοσ», πρϊθν χειμερινό κινθματοκζατρο «Θλιοφπολισ»
14. Δθμοκρατία – Σοπικι Αυτοδιοίκθςθ – Άμεςθ Δθμοκρατία* ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
* Ραρζμβαςθ ςτθν δθμόςια ςυηιτθςθ του «Αντίλογου - Ελεφκερου Κοινωνικοφ Χϊρου Θλιοφπολθσ», τθν Δευτζρα 12 Δεκεμβρίου 2011, ςτο Ρολιτιςτικό-Κοινωνικό Στζκι του Δθμοτικοφ Άλςουσ Θλιοφπολθσ. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Δθμοκρατία ςε τοπικό επίπεδο ςθμαίνει ουςιαςτικι εμπλοκι τθσ τοπικισ κοινωνίασ (των φορζων τθσ και των πολιτϊν) ςτθν διαβοφλευςθ, τθν γνωμοδότθςθ και τθν λιψθ των αποφάςεων που τουσ αφοροφν, άμεςα ι ζμμεςα. Αυτό ςθμαίνει ότι θ ςυηιτθςθ για τα τοπικά ι γενικότερθσ ςθμαςίασ ηθτιματα, δεν περιορίηεται ςτο Δθμοτικό ι Τοπικό Συμβοφλιο, αλλά επεκτείνεται ςτισ γειτονιζσ, ςτουσ φορείσ ςτουσ πολίτεσ. Άμεςθ Δθμοκρατία ςθμαίνει ότι για όλα τα ςθμαντικά ηθτιματα που αφοροφν τθν πόλθ και τθν κοινωνία, λαμβάνονται γνωμοδοτιςεισ και αποφάςεισ ςε επίπεδο τοπικϊν λαϊκϊν ςυνελεφςεων και προωκοφνται μζςω εκλεγμζνων (και ανακλθτϊν, βζβαια) εκπροςϊπων προσ κάκε κατεφκυνςθ (αρμόδιοι κρατικοί φορείσ, Δθμοτικά Συμβοφλια, ΜΜΕ, κοινωνικά δίκτυα κλπ). Το Δθμοτικό Συμβοφλιο, ζχει τθν ευκφνθ τθσ τελικισ διατφπωςθσ των κζςεων τθσ τοπικισ κοινωνίασ, όπωσ εκφράηεται μζςα από τισ λαϊκζσ ςυνελεφςεισ, καταγράφοντασ και παρουςιάηοντασ τισ απόψεισ τόςο τθσ πλειοψθφίασ όςο και τισ μειοψθφοφςεσ απόψεισ. Θ τελικι απόφαςθ του Δθμοτικοφ Συμβουλίου, για όλεσ τισ γνωμοδοτιςεισ και τισ αποφάςεισ τοπικοφ χαρακτιρα, λαμβάνεται από ζνα «ςϊμα» το οποίο αποτελείται αποκλειςτικά από εκπροςϊπουσ των τοπικϊν λαϊκϊν ςυνελεφςεων. Για ηθτιματα υπζρ-τοπικισ ςθμαςίασ, οι αποφάςεισ λαμβάνονται από το Ρεριφερειακό Συμβοφλιο, (το οποίο αποτελείται από εκπροςϊπουσ που ζχουν εκλεγεί ςε τοπικό επίπεδο), αφοφ ζχει προθγθκεί ουςιαςτικι διαβοφλευςθ και ζχουν γνωμοδοτιςει οι τοπικζσ λαϊκζσ ςυνελεφςεισ. Το «μοντζλο» που παρουςιάηεται παραπάνω, απζχει προφανϊσ, παραςάγγασ από το ιςχφον ςιμερα ςτθν χϊρα μασ, αλλά και ςτον υπόλοιπο κόςμο όπου, απλϊσ, κάποιεσ εξαιρζςεισ, επιβεβαιϊνουν τον κανόνα (βλ. Μαριναλζντα, ςτθν Ανδαλουςία). Το ιςχφον ςτθν χϊρα μασ εκλογικό ςφςτθμα ςτισ Δθμοτικζσ και Ρεριφερειακζσ εκλογζσ, δίνει τθν δυνατότθτα ςε μια αρχικά εξαιρετικά μειοψθφοφςα παράταξθ (ακόμθ και του 15%), να ελζγχει τελικά το Δθμοτικό ι το Ρεριφερειακό Συμβοφλιο, προωκϊντασ ςυνικωσ αποφάςεισ που δεν εκφράηουν τθν μεγάλθ πλειοψθφία των πολιτϊν. Το γεγονόσ ότι δίνεται ςιμερα θ δυνατότθτα να εκπροςωποφνται ςτα δθμοτικά και περιφερειακά Συμβοφλια κάποιεσ μικρότερθσ εμβζλειασ παρατάξεισ, δεν αναιρεί τον βακιά αντιδθμοκρατικό τρόπο ςυγκρότθςθσ των Δθμοτικϊν και Ρεριφερειακϊν Συμβουλίων. Συνοψίηοντασ: Είναι προφανζσ ότι υπάρχει ςτθ χϊρα μασ (και όχι μόνο) ζνα «ζλλειμμα δθμοκρατίασ» το οποίο εμφανίηεται με όλα του τα χαρακτθριςτικά και ςτον χϊρο τθσ λεγόμενθσ «Τοπικισ Αυτοδιοίκθςθσ» (δθμαρχοκεντριςμόσ κλπ). Απζναντι ς’ αυτι τθν πραγματικότθτα, το αίτθμα των πολιτϊν δεν μπορεί να περιορίηεται ςε μια δικαιότερθ κατανομι των εδρϊν του Δθμοτικοφ ι Ρεριφερειακοφ Συμβουλίου, μζςω τθσ υιοκζτθςθσ του εκλογικοφ ςυςτιματοσ τθσ απλισ αναλογικισ, αλλά ςτθν λειτουργία λαϊκϊν ςυνελεφςεων με ουςιαςτικό αποφαςιςτικό χαρακτιρα ςε τοπικισ ςθμαςίασ ηθτιματα και γνωμοδοτικό
χαρακτιρα ςε υπζρ-τοπικά ηθτιματα. Δθλαδι ςιμερα ςτον χϊρο τθσ Τοπικισ Αυτοδιοίκθςθσ, το ηθτοφμενο είναι ι διεκδίκθςθ τθσ άμεςθσ δθμοκρατίασ, ςε αντικατάςταςθ του ιςχφοντοσ εκτρϊματοσ που βεβαίωσ καμιά ςχζςθ δεν ζχει με τθν «Δθμοκρατία».
Άνοιξθ 2011: Συνζλευςθ πολιτϊν ςτον χϊρο του «Δθμοτικοφ Άλςουσ Δ. Κιντισ»