Πάνοσ Σότςικασ
ΑΣΣΙΚΗ ελεφκεροι χϊροι - ορεινοί όγκοι - παραλία αρωνικοφ Ρυκμιςτικό χζδιο
Κχνθ - 5
Υεριεχόμενα
Υρόλογοσ 1. Ασ διεκδικιςουμε τον ελεφκερο χϊρο 2. Ρα διευρφνουμε το κίνθμα των ελεφκερων–αδόμθτων–αυτοδιαχειριηόμενων χϊρων 3. Σι ελεφκεροι αςτικοί χϊροι πράςινου, ωσ ςυςτατικό ςτοιχείο κοινωνικοφ εξοπλιςμοφ 4. Υαναττικό Δίκτυο Ξινθμάτων Υόλθσ 5. Ψα βουνά τθσ Αττικισ εκπζμπουν S.O.S 6. «Ξράτοσ εν κράτει» το Ξαηίνο ςτθν καμζνθ Υάρνθκα 7. Υάρνθκα: όλθ θ εξουςία ςτο Ξαηίνο 8. Επερϊτθςθ του ΧΩΦΛΗΑ για τθν Υάρνθκα 9. Υάρνθκα: οι πολίτεσ παίρνουν τον λόγο 10. HEAVEN: 2θ Biennale Ακινασ ςτθν παραλία Φαλιρου 11. Ππίηνεσ ςτθν παραλία του Χαρωνικοφ 12. «Ελλθνικι ιβιζρα θ παραλιακι;» 13. Υϊσ κα κτιςκεί θ Αττικι 14. Ρζο Φυκμιςτικό Χχζδιο Αττικισ 15. Ωπόμνθμα για το Ρζο Φυκμιςτικό Χχζδιο Αττικισ
Υρόλογοσ Χτισ αρχζσ τθσ δεκαετίασ του’80 ξεκίνθςε από τον τότε υπουργό Χωροταξίασ και Υεριβάλλοντοσ θ «Επιχείρθςθ Υολεοδομικισ Αναςυγκρότθςθσ» των μεγάλων και μεςαίων πόλεων τθσ χϊρασ και το 1985 νομοκετικθκε το Φυκμιςτικό Χχζδιο Ακινασ-Αττικισ. Σι ελπίδεσ ωςτόςο για μια διαφορετικι πορεία ςτθν διαμόρφωςθ του φυςικοφ και δομθμζνου περιβάλλοντοσ, μζςα από ζναν κεντρικό πολεοδομικό ςχεδιαςμό που να δίνει προτεραιότθτα ςτισ κοινωνικζσ ανάγκεσ και το δθμόςιο ςυμφζρον, δεν κράτθςαν πολφ. Ψα ςχζδια του Αντϊνθ Ψρίτςθ ανατράπθκαν, από τθν πίεςθ κάποιων μεγάλων αλλά και μικρότερων «ςυμφερόντων». Υαράλλθλα, ςτθν Αττικι άρχιςαν να ςυγκροτοφνται από κινιςεισ πολιτϊν τοπικζσ αντιςτάςεισ για τθν υπεράςπιςθ των ελεφκερων χϊρων, τθσ δθμόςιασ γθσ, του παραλιακοφ μετϊπου και των ορεινϊν όγκων, οι οποίεσ τα επόμενα χρόνια επιχειρικθκε να ςυντονιςτοφν μζςω του «Υαναττικοφ Δικτφου Ξινθμάτων Υόλθσ και ενεργϊν πολιτϊν». Χε ςχζςθ με τα παραπάνω ηθτιματα, ςτα πλαίςια τθσ θλεκτρονικισ ςειράσ «Μχνθ», αναδθμοςιεφτθκαν κάποια κείμενά μου ςτα τεφχθ «ΓΑΛΕΑ», «ΕΛΛΘΝΙΚΟ» και «Ολυμπιάδα 2004: Λίγα χρόνια μετά…», ενϊ ετοιμάηεται ειδικό τεφχοσ με κείμενα για τον Ωμθττό. Χ’ αυτό το τεφχοσ, υπάρχουν μια ςειρά κείμενα και φωτογραφίεσ μου τθσ περιόδου 2007-2012 που αναφζρονται ςτουσ ελεφκερουσ χϊρουσ τθσ Ακινασ, ςτουσ ορεινοφσ όγκουσ τθσ Αττικισ (και κυρίωσ τθν Υάρνθκα), ςτθν παραλία του Χαρωνικοφ (και κυρίωσ τθν παραλία Φαλιρου), και τζλοσ, υπάρχουν κείμενα για το νζο Φυκμιςτικό Χχζδιο Αττικισ που προωκικθκε το 2009 από τον τότε υπουργό ΥΕΧΩΔΕ Γ. Χουφλιά και τελικά δεν κεςμοκετικθκε (όπωσ άλλωςτε και τα αντίςτοιχα Φυκμιςτικά Χχζδια που προϊκθςαν οι μετζπειτα υπουργοί περιβάλλοντοσ).
Υάνοσ Ψότςικασ Χεπτζμβριοσ 2012
1. Ασ διεκδικιςουµε τον ελεφκερο χϊρο* ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
*Δθμοςιεφτθκε ςτθν «Γαλζρα» #26 – Ροζμβριοσ 2007. Αναδθμοςιεφτθκε ςτα πλαίςια τθσ 2θσ Biennale Ακινασ 2009-HEAVEΡ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Ασ διεκδικιςουµε το «κενό». Ασ αξιολογιςουµε τον ελεφκερο χϊρο ωσ ςυςτατικό ςτοιχείο «κοινωνικοφ εξοπλιςµοφ». Ασ οικειοποιθκοφµε τουσ δρόµουσ, τισ πλατείεσ, τα πεηοδρόµια, τα δζντρα, τα παγκάκια, τισ ςτάςεισ των λεωφορείων. Ασ φυτζψουµε µε δζντρα τα πεηοδρόµια, τισ πραςιζσ, τισ νθςίδεσ των μεγάλων δρόµων. Ασ φυτζψουµε τα μπαλκόνια, τισ ταράτςεσ των ςπιτιϊν µασ. Ασ φροντίςουµε να μετατραποφν ςε χϊρουσ ηωντανοφσ, δροςεροφσ, όµορφουσ. Ασ νιϊςουµε τθ χαρά να μεγαλϊνουµε ζνα φυτό όπωσ ζνα παιδί, ασ μάκουµε τα παιδιά µασ να φροντίηουν και να μεγαλϊνουν μαηί µε ζνα φυτό… Ασ αναδαςϊςουµε ι ασ αφιςουµε να αναδαςωκοφν μόνα τουσ τα δάςθ που καίγονται… Χρειαηόµαςτε αλάνεσ, αδόµθτουσ χϊρουσ. Χρειαηόµαςτε τισ παραλίεσ ελεφκερεσ, αδόµθτεσ. Χρειαηόµαςτε προςβάςεισ προσ τθ κάλαςςα, ανοιχτζσ και ελεφκερεσ ςτον κακζνα. Χρειαηόµαςτε ποτάµια, ρζµατα. Χρειαηόµαςτε τα νερά τθσ βροχισ να κυλάνε ελεφκερα, χωρίσ εµπόδια, από τα βουνά προσ τισ κάλαςςεσ. Χρειαηόµαςτε τα ρζµατα να παραµζνουν ανοιχτά, κακαρά, πράςινα, να µθ «διευκετοφνται», να µθν «εγκιβωτίηονται» τα πρανι και οι κοίτεσ τουσ, να µθν μπαηϊνονται, να µθ μετατρζπονται ςε χϊρουσ ςτάκµευςθσ οχθµάτων, αυτοκινθτόδροµουσ, ςκουπιδότοπουσ. Ασ διεκδικιςουµε, ασ αφιςουµε χϊρο για το χϊµα. Ασ µθν επιτρζψουµε να «επενδυκοφν» όλα γφρω µασ µε τςιµεντόπλακεσ και άςφαλτο. Ασ ςπάςουµε το τςιµζντο για να ξαναβροφµε το χϊµα που υπάρχει από κάτω. Ασ µθν επιτρζψουµε να εξαφανιςτεί το χϊµα από τισ αλάνεσ που αποµείναν. Ασ αποτρζψουµε τθν τςιµεντοποίθςθ των αυλϊν των ςχολείων. Ασ διεκδικιςουµε τον δθµόςιο χϊρο. Ασ µθν επιτρζψουµε τθν επζλαςθ του ιδιωτικοφ ςε βάροσ του δθµόςιου χϊρου. Ασ µθ μετατρζψουµε τουσ δρόµουσ, τα πεηοδρόµια, τισ πλατείεσ, τα πάρκα, τισ παραλίεσ, ςε εµπορεφµατα. Ασ µθν εµπορευµατοποιιςουµε κάκε κοινόχρθςτο χϊρο. Ασ παραµείνουν κοινόχρθςτοι οι κοινόχρθςτοι χϊροι και όχι αποκλειςτικό προνόµοιο εκείνων που ζχουν το χριµα. Ασ µθ βάηουµε κάγκελα, ασ µθ ςχεδιάηουµε «αναπλάςεισ» δθµόςιων χϊρων για να τουσ αποδϊςουµε ςτθ ςυνζχεια ςε ιδιϊτεσ για εκµετάλλευςθ. Σι κοινόχρθςτοι χϊροι δεν ανικουν ςτο κράτοσ και ςε κρατικζσ Ανϊνυµεσ Εταιρείεσ, δεν ανικουν ςτουσ διµουσ και ςτισ δθµοτικζσ επιχειριςεισ. Ανικουν ςε όλουσ µασ, και όλοι πρζπει να ζχουµε δικαίωµα να τουσ χρθςιµοποιοφµε. Χρειαηόµαςτε φωσ, ιλιο, κακαρό αζρα. Χρειαηόµαςτε φαρδιοφσ δρόµουσ, μεγάλα πεηοδρόµια, πραςιζσ, κτιρια τζτοια ϊςτε να φτάνει ο ιλιοσ και το φωσ μζχρι τουσ κάτω ορόφουσ. Χρειαηόµαςτε ο αζρασ που αναπνζουµε να είναι κακαρόσ, να µθν είναι μολυςµζνοσ. Χρειαηόµαςτε πόλεισ χωρίσ ρφπανςθ από τα εργοςτάςια, τα λεβθτοςτάςια των πολυκατοικιϊν, από τθ λειτουργία των οχθµάτων που µασ μεταφζρουν. Χρειαηόµαςτε να επανεξετάςουµε τθ ςχζςθ µασ µε το Λ.Χ. αυτοκίνθτο για τισ κακθµερινζσ µασ μετακινιςεισ. Χρειάηεται να απεξαρτθκοφµε απ’ αυτό. Χρειάηεται να ςυνειδθτοποιιςουµε ότι το Λ.Χ. αυτοκίνθτο ζχει πλζον μετατραπεί ςτισ μεγάλεσ αλλά και ςτισ μεςαίεσ πόλεισ από ευλογία ςε κατάρα.
Ασ διεκδικιςουµε περιςςότερα και καλφτερα δθµόςια μεταφορικά μζςα. Ασ διεκδικιςουµε τθν επζκταςθ του μετρό, του τραμ, του προαςτιακοφ ςιδθροδρόµου. Ασ διεκδικιςουµε περιςςότερα λεωφορεία, περιςςότερεσ λεωφορειολωρίδεσ. Ασ διεκδικιςουµε ποδθλατολωρίδεσ. Χρειαηόµαςτε μια πόλθ διαφορετικι. Χρειαηόµαςτε ζναν κόςµο διαφορετικό. Ασ διεκδικιςουµε το αδφνατο. Ασ διεκδικιςουµε το «κενό», το αδόµθτο, το κοινόχρθςτο, το δθµόςιο, το ελεφκερο.
Εξάρχεια, οδόσ Ναυαρίνου: Πρϊθν υπαίκριο πάρκιν Ι.Χ αυτοκινιτων, ιδιοκτθςίασ του Σεχνικοφ Επιμελθτθρίου Ελλάδασ. Καταλιφκθκε τo 2009 και διαμορφϊκθκε ςε ελεφκερο χϊρο πράςινου και κοινωνικο-πολιτιςτικϊν δραςτθριοτιτων. (Φωτογραφίεσ από το πρϊτο διάςτθμα τθσ «κατάλθψθσ»)
2. Να διευρφνουμε το κίνθμα των ελεφκερων-αδόμθτων-αυτοδιαχειριηόμενων χϊρων* ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
*Αποςπάςματα ειςιγθςθσ ςτθ δθμόςια ςυηιτθςθ που ζγινε ςτα Γιάννενα ςτισ 29/4/2009, για τθν επανάχρθςθ του χϊρου του δθμοτικοφ αναψυκτιριου «ΣΑΧΘ». ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Ψο τελευταίο διάςτθμα, ζχει αναπτυχκεί ζνα «από τα κάτω» κίνθμα διεκδίκθςθσ ελεφκερων-αδόμθτων χϊρων ςε διάφορεσ περιοχζσ τθσ Ακινασ αλλά και ςε διάφορεσ ελλθνικζσ πόλεισ. Σμάδεσ και κινιςεισ πολιτϊν, οργανωμζνεσ ad hoc με αφορμι τθν πρόκεςθ κεντρικϊν ι τοπικϊν αρχϊν για αλλαγι τθσ χριςθσ και εμπορευματοποίθςθ κάποιου ελεφκερου-αδόμθτου χϊρου ι τθν αλλοίωςθ τθσ φυςιογνωμίασ κάποιου χϊρου πράςινου, καταλαμβάνουν δθμόςιεσ ι ιδιωτικζσ εκτάςεισ, με τθν ςυγκατάκεςθ ι όχι των ιδιοκτθτϊν τουσ και τουσ μετατρζπουν ςε αυτοδιαχειριηόμενουσ κοινωνικοφσ χϊρουσ. Χτθν Ακινα, τα πιο πρόςφατα παραδείγματα είναι το οικόπεδο του Ψεχνικοφ Επιμελθτθρίου Ελλάδοσ (ΨΕΕ), ςτθν ςυμβολι των οδϊν Χαριλάου Ψρικοφπθ-Ραυαρίνου-Ηωοδόχου Υθγισ, ςτα Εξάρχεια και το οικόπεδο του Διμου Ακινασ ςτθν ςυμβολι των οδϊν Υατθςίων και Ξφπρου. Ακόμθ, θ περίπτωςθ του κτιματοσ Υραπόπουλου ςτο Χαλάνδρι και τθσ παλιάσ Δθμοτικισ Αγοράσ Ξυψζλθσ, αποτελοφν χαρακτθριςτικά παραδείγματα επανάχρθςθσ και αυτοδιαχείριςθσ από ομάδεσ κατοίκων και επιτροπζσ πολιτϊν, εγκαταλειμμζνων από τον ιδιοκτιτθ τουσ κτιρίων. Αντίςτοιχεσ απόπειρεσ κατάλθψθσ και αυτοδιαχείριςθσ δθμόςιων ι ιδιωτικϊν χϊρων και κτιρίων, μεγαλφτερθσ ι μικρότερθσ διάρκειασ, πραγματοποιοφνται κατά καιροφσ και ςε διάφορεσ άλλεσ ελλθνικζσ πόλεισ. Ψο κοινό ςτοιχείο που ςυνδζει όλα αυτά τα εγχειριματα, είναι θ ανάγκθ ενόσ αυξανόμενου αρικμοφ πολιτϊν, κυρίωσ νζων, να διαμορφϊςουν ζναν «οικείο» χϊρο, πζρα από τουσ κακιερωμζνουσ εμπορευματοποιθμζνουσ ιδιωτικοφσ χϊρουσ προκάτ διαςκζδαςθσ και πζρα από τουσ αδιάφορουσ ζωσ εχκρικοφσ δθμόςιουσ ι δθμοτικοφσ χϊρουσ και εγκαταςτάςεισ «πολιτιςμοφ και αναψυχισ». Ψο ηιτθμα ποφ τίκεται κάποια ςτιγμι ςτισ περιςςότερεσ περιπτϊςεισ κατάλθψθσ και αυτοδιαχείριςθσ δθμόςιων ι ιδιωτικϊν κτιρίων, ελεφκερων και αδόμθτων χϊρων, είναι το «κεςμικό». Ξατά πόςο δθλαδι επιτρζπεται βάςει τθσ ιςχφουςασ νομοκεςίασ θ δυνατότθτα οικειοποίθςθσ ελεφκερων χϊρων ι αχρθςιμοποίθτων κτιρίων και εγκαταςτάςεων από άτυπεσ ομάδεσ και κινιςεισ πολιτϊν. Συςιαςτικά, τίκεται το ηιτθμα τθσ δυνατότθτασ δθμιουργίασ ενόσ «κεςμικοφ» ι ενόσ «εξωκεςμικοφ» κινιματοσ για διεκδίκθςθ ελεφκερων-αδόμθτων-αυτοδιαχειριηόμενων χϊρων. Θ εμπειρία από περιπτϊςεισ μακροχρόνιων καταλιψεων δθμόςιων χϊρων, αχρθςιμοποίθτων δθμόςιων ι ιδιωτικϊν κτιρίων και εγκαταςτάςεων ςε άλλεσ ευρωπαϊκζσ χϊρεσ και πόλεισ όπωσ π.χ. ςτθν Ξοπεγχάγθ, ςτθν Βαρκελϊνθ, ςτο Άμςτερνταμ, ςτο Βερολίνο ι ςε διάφορεσ ιταλικζσ πόλεισ, δείχνει ότι είναι δυνατόν να δθμιουργθκοφν εξωκεςμικά κοινωνικά κζντρα με πολφχρονθ λειτουργία. Χε κάκε περίπτωςθ ωςτόςο, οι ομάδεσ πολιτϊν που διεκδικοφν τθν επανάχρθςθ και τθν αυτοδιαχείριςθ ενόσ δθμόςιου ι ιδιωτικοφ χϊρου, κα πρζπει να ςυμφωνιςουν μεταξφ τουσ ςε ζνα «πλαίςιο λειτουργίασ», να ορίςουν κάποιουσ εκάςτοτε υπεφκυνουσ και να προωκιςουν μζςα από ςυνελευςιακζσδθμοκρατικζσ διαδικαςίεσ τουσ ςτόχουσ τουσ. Ψο κίνθμα για ελεφκερουσ-αδόμθτουσ-αυτοδιαχειριηόμενουσ χϊρουσ αναπτφςςεται και δυναμϊνει ςτο βακμό που μπορεί να αυτοοργανϊνεται, να αυτοπεριφρουρείται, να διευρφνει τουσ αλλθλζγγυουσ, να αξιοποιεί και να υπερβαίνει το ιςχφον «κεςμικό πλαίςιο» αποτρζποντασ κάκε απόπειρα κρατικισ ι δθμοτικισ παρζμβαςθσ και ελζγχου, κάκε αφορμι κρατικισ καταςτολισ.
Πατιςια , οδόσ Κφπρου: Σο 2009, ςε υπάρχοντα χϊρο πράςινου, κόπθκαν μεγάλα πεφκα και επιχειρικθκε από τον τότε Διμαρχο Ακινασ Νικιτα Κακλαμάνθ να δθμιουργθκεί υπόγειοσ χϊροσ ςτάκμευςθσ οχθμάτων. Οι αντιδράςεισ των κατοίκων απζτρεψαν αυτι τθν εξζλιξθ και μζχρι ςιμερα ο χϊροσ λειτουργεί ωσ αυτοδιαχειριηόμενο πάρκο γειτονιάσ. (Φωτογραφίεσ από τθν καταςτροφικι δθμοτικι επζμβαςθ και τισ πρϊτεσ κινθτοποιιςεισ των κατοίκων).
3. Οι ελεφκεροι αςτικοί χϊροι πράςινου, ωσ ςυςτατικό ςτοιχείο κοινωνικοφ εξοπλιςμοφ* ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
*Ειςιγθςθ ςτθν Θμερίδα με κζμα: «ΡΕΙΒΑΛΛΟΝ και ΡΟΛΙΤΙΣΜΟΣ-ΕΛΕΥΘΕΟΙ ΧΩΟΙ», Ρζα Λωνία, 2/5/2012. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Υαρουςίαςθ τθσ Θμερίδασ Θ «Ρανελλθνία Κίνθςθ Ενεργϊν Ρολιτϊν για τθν υγεία και το Ρεριβάλλον» (Ρα.Κ.Ε.Ρο.) διοργάνωςε, ςτισ 2 Μαΐου 2012, Θμερίδα με κζμα: «Ρεριβάλλον & Ρολιτιςμόσ – Ελεφκεροι Χϊροι». Τθν εκδιλωςθ τίμθςαν με τθ ςυμμετοχι τουσ ωσ ομιλθτζσ αξιόλογοι Ζλλθνεσ επιςτιμονεσ με μακρόχρονθ εναςχόλθςθ και δράςθ ςτο αντικείμενο αυτό. Θ εκδιλωςθ ξεκίνθςε με καλωςόριςμα από τθν Αντιπρόεδρο του Συλλόγου κα Άννα Κυριαηόπουλου όπου και ζδωςε τον λόγο ςτον Ρρόεδρο του (Ρα.Κ.Ε.Ρο.) κ. Χριςτο Μακαρϊνθ για ζνα ςφντομο χαιρετιςμό. Ο Ρρόεδροσ αφοφ ευχαρίςτθςε όλουσ όςουσ ιταν παρόντεσ ςτθν εκδιλωςθ, τουσ κάλεςε να ςτθρίηουν τζτοιεσ προςπάκειεσ ηθτϊντασ από τθ Δθμοτικι αρχι να κάνει ότι μπορεί για τουσ Φορείσ τθσ Νζασ Ιωνίασ ϊςτε να ςυνεχίςουν να προςφζρουν ζργο ςε αυτι τθν δφςκολθ εποχι τθσ οικονομικισ κρίςθσ που μαςτίηει τθ χϊρα μασ. Θεωρϊντασ ότι μζχρι ςιμερα κεωροφν το Διμο Νζασ Ιωνίασ αρωγό και ςφμμαχό τουσ ςε κάκε πρωτοβουλία τουσ. Αμζςωσ μετά ο Ρρόεδροσ του Συλλόγου κ. Χριςτοσ Μακαρϊνθσ ζδωςε το λόγο ςτον Διμαρχο τθσ Νζασ Ιωνίασ και οικοδεςπότθ του χϊρου του Συνεδριακοφ Κζντρου κ. Ηρακλή Γκότςη που και άνοιξε τθσ εργαςίεσ τθσ Θμερίδασ, αναφζροντασ πωσ τζτοιεσ πρωτοβουλίεσ πρζπει να παίρνονται και ότι θ Δθμοτικι αρχι κα είναι ςτο πλευρό του Συλλόγου ϊςτε να τον βοθκιςει να κάνει πράξθ τουσ ςκοποφσ και ςτόχουσ του. Στθ ςυνζχεια ξεκίνθςε θ εκδιλωςθ. Αναφζρονται οι ομιλθτζσ με τθν ςειρά που ζλαβαν το λόγο: Γρήγορησ Γουρδομιχάλησ Ρρόεδροσ του Συνδζςμου Ρεριβάλλοντοσ Διμων Ακινασ & Ρειραιϊσ, Χαρά Καφαντάρη Γεωλόγοσ, Θλεκτρα τροβολίδου Ραρατθρθτιριο Ελεφκερων Χϊρων Ακθνϊν & Ρειραιϊσ, Ειρήνη Γρατςία Συντονίςτρια MOnuMENTA, Πάνοσ Σότςικασ Ρολεοδόμοσ-Ρεριβαλλοντολόγοσ, Φερενίκη Βαταβάλη δρ. Αρχιτζκτων-Ρολεοδόμοσ, Γιώργοσ Χαςιώτησ Νομικόσ, ςυντονιςτισ νομικισ ομάδασ υποςτιριξθσ πολιτϊν WWF Ελλάσ, Νίκοσ Κατςαρόσ Επιςτθμονικόσ ςυνεργάτθσ ΕΚΕΦΕ Δθμόκριτοσ-π. Ρρόεδροσ ΕΦΕΤ, Σάςοσ Κεφαλάσ Θλεκτρολόγοσ Μθχανικόσ-Συμπαράταξθ Βοιωτϊν για το περιβάλλον. Στθν εκδιλωςθ ιταν παρόντεσ και χαιρζτθςαν: θ Επικεφαλισ τθσ προεκλογικισ εκςτρατείασ των Οικολόγων Ρράςινων κα Ιωάννα Κοντοφλθ και οι υποψιφιοι βουλευτζσ του ΣΥΙΗΑ κ.κ Ελζνθ Αυλωνίτου, Γιάννθσ Τόλιοσ. Επίςθσ μασ τίμθςαν με τθν παρουςία τουσ λίγοι αλλά εκλεκτοί από το Δθμοτικό Συμβοφλιο τθσ Νζασ Ιωνίασ, ειδικότερα οι κ.κ. Φϊτθσ Τςοπάνογλου Αντιδιμαρχοσ, Ραναγιϊτθσ Κωςτάκθσ Αντιδιμαρχοσ, Τάκθσ Κωςτιδάκθσ δθμοτικόσ ςφμβουλοσ κακϊσ και από Συλλόγουσ οι κ.κ: Θανάςθσ αφτόπουλοσ Ρρόεδροσ τθσ Ζνωςθσ ουμελιωτϊν Νζασ Ιωνίασ, Κϊςτασ Φωτεινάκθσ Ρρόεδροσ του ΟΙΚΟ.ΡΟΛΙ.Σ και των Φίλων τθσ Φφςθσ. Σθμαντικι ιταν και θ παρουςία μελϊν κοινωνικϊν και πολιτιςτικϊν φορζων από τθν Αττικι. Πλοι διαπίςτωςαν ότι ιταν μια ςθμαντικι εκδιλωςθ για τθν πόλθ μασ, για το περιβάλλον και τον πολιτιςμό. Τζτοιεσ εκδθλϊςεισ δεν γίνονται ςε τοπικό επίπεδο πάρα ςε περιφερειακό ι ςε επιμελθτιρια και πανεπιςτιμια και φυςικά κοινι ιταν διαπίςτωςθ ότι ατφχθςαν όςοι για τουσ δικοφσ τουσ λόγουσ δεν μπόρεςαν να παρευρεκοφν. Ευχόμαςτε από τθν πλευρά του Διμου Νζασ Ιωνίασ αλλά και των όμορων Διμων να ακολουκιςουν μια νζα ςειρά εξειδικευμζνων Θμερίδων με παρόμοια κζματα. Xριςτοσ Μακαρϊνθσ
Ειςιγθςθ με Κζμα «Σι ελεφκεροι αςτικοί χϊροι πράςινου ωσ ςυςτατικό ςτοιχείο κοινωνικοφ εξοπλιςμοφ». Τταν μιλάμε για «εγκαταςτάςεισ κοινωνικοφ εξοπλιςμοφ» ςτον αςτικό χϊρο, εννοοφμε ςυνικωσ, «κτιριακζσ εγκαταςτάςεισ». Δθλαδι, εγκαταςτάςεισ εκπαίδευςθσ, υγείασ, περίκαλψθσ, δθμόςιεσ υπθρεςίεσ, γραφεία, εγκαταςτάςεισ πολιτιςμοφ, ακλθτιςμοφ, αναψυχισ κλπ. Τμωσ εγκαταςτάςεισ κοινωνικοφ εξοπλιςμοφ δεν είναι μόνο κάποια κτίρια, αλλά και οι πλατείεσ, οι δρόμοι, οι δθμόςιοι χϊροι, οι ελεφκεροι αδόμθτοι χϊροι πράςινου, οι οποίοι είναι εξίςου αναγκαίοι για τουσ κατοίκουσ των πόλεων, και κυρίωσ των μεγαλουπόλεων. Θ διαρκισ και ραγδαία διόγκωςθ των πόλεων είχε ωσ αποτζλεςμα τθν ςυνεχι επζκταςι τουσ ςε αδόμθτουσ μζχρι τότε γεωργικοφσ και δαςικοφσ χϊρουσ, αλλά και τον ςταδιακό περιοριςμό των εντόσ τθσ πόλθσ δθμόςιων και ελεφκερων χϊρων πράςινου. Χτθν περίπτωςθ τθσ Ακινασ, αυτό που ςυνζβθ μεταπολεμικά ιταν, αφ’ ενόσ θ ςυρρίκνωςθ των ορεινϊν όγκων που περιβάλλουν το λεκανοπζδιο (Υεντζλθ, Ωμθττόσ, Υάρνθκα, Υοικίλο κ.ά.) και θ ουςιαςτικι εξαφάνιςθ τθσ γεωργικισ γθσ κυρίωσ ςτον κάμπο των Πεςογείων και αφ’ ετζρου θ ςυρρίκνωςθ των υφιςτάμενων πλατειϊν, πάρκων και κάκε δθμόςιου-ελεφκερου χϊρου πράςινου εντόσ τθσ πόλθσ.Υίςω απ’ αυτι τθν πραγματικότθτα, κρφβονται είτε κάποιοι καταπατθτζσ τθσ δθμόςιασ γθσ, είτε κάποιοι που εμφανίηονται ωσ κφματα των καταπατθτϊν, είτε κάποιοι νομότυποι ιδιοκτιτεσ δθμόςιασ γθσ (π.χ. Σικοδομικοί Χυνεταιριςμοί), είτε τζλοσ κάποιοι κερδοςκόποι που «επενδφουν» ςτθν μετατροπι τθσ δθμόςιασ γθσ και περιουςίασ ςε ιδιωτικι, ςτθν «αξιοποίθςθ» και τθν εκμετάλλευςθ του δθμόςιου χϊρου. Χυμπεραςματικά, θ ςυρρίκνωςθ, θ ιδιωτικοποίθςθ και δόμθςθ του ελεφκερου, δθμόςιου αςτικοφ και περιαςτικοφ χϊρου αποτελεί ζνα κεντρικό πολιτικό ηιτθμα ςιμερα, εφόςον αποςτερεί το κοινωνικό ςφνολο από ζνα πολφτιμο «δθμόςιο αγακό», το οποίο ανικει ςε όλουσ τουσ πολίτεσ.
Ψρία παραδείγματα Ωμθττόσ: Ψο 1990, ςτθν «1θ Χυνάντθςθ για τον Ωμθττό» που πραγματοποιικθκε ςτθν Θλιοφπολθ, τζκθκε για πρϊτθ φορά το ηιτθμα τθσ υπεράςπιςθσ και προςταςίασ του Ωμθττοφ από κεντρικοφσ και τοπικοφσ ςχεδιαςμοφσ που ςτόχευαν ςτθν επζκταςθ του «κοινωνικοφ εξοπλιςμοφ» ςτον δαςικό χϊρο (νζοι αυτοκινθτόδρομοι, ςχολεία, νοςοκομεία, τουριςτικζσ και ακλθτικζσ εγκαταςτάςεισ κ.ά.). Πε δυο λόγια, για πρϊτθ φορά τζκθκε το ηιτθμα τθσ υπεράςπιςθσ των ελεφκερων χϊρων πράςινου, περιαςτικϊν και αςτικϊν, ωσ «ςυςτατικϊν ςτοιχείων κοινωνικοφ εξοπλιςμοφ». Από τότε μεςολάβθςαν πολλά. Θ «Υρωτοβουλία πολιτϊν για τθν προςταςία του Ωμθττοφ», αρχικά, και ςτθν ςυνζχεια θ «Διαδθμοτικι Επιτροπι για τθν διάςωςθ του Ωμθττοφ», με ςυνεχείσ παρεμβάςεισ, ςυνζβαλαν ϊςτε να μθν πραγματοποιθκοφν ςτον Ωμθττό αρκετοί από τουσ κεντρικοφσ και τοπικοφσ ςχεδιαςμοφσ (νζοι αυτοκινθτόδρομοι, νζεσ ςχολικζσ, εκκλθςιαςτικζσ και ςτρατιωτικζσ εγκαταςτάςεισ κ.ά.) Πε το νζο Υροεδρικό Διάταγμα για τθν προςταςία του Ωμθττοφ (2011), δικαιϊνονται εν μζρει οι απόψεισ και οι αγϊνεσ μασ, επεκτείνεται θ Αϋ Ηϊνθ απόλυτθσ προςταςίασ του βουνοφ και απαγορεφονται ςτο μεγαλφτερο μζροσ του νζεσ κτιριακζσ εγκαταςτάςεισ κοινωνικοφ εξοπλιςμοφ (πλθν εκπαιδευτθρίων και ανοιχτϊν ακλθτικϊν εγκαταςτάςεων ςτθν Β’ Ηϊνθ).
Υρϊθν αεροδρόμιο Ελλθνικοφ: Σ χϊροσ του πρϊθν αεροδρομίου Ελλθνικοφ και τθσ παραλίασ του Αγίου Ξοςμά ςυνολικισ ζκταςθσ 6.200 ςτρεμμάτων, επιχειρείται τα τελευταία χρόνια από τουσ εκάςτοτε κυβερνϊντεσ να «αξιοποιθκεί», με τθν μακροχρόνια παραχϊρθςι του ςε ιδιϊτεσ «επενδυτζσ» και τθν δόμθςθ του. Σ νόμοσ που ψθφίςτθκε πρόςφατα προβλζπει τθν δόμθςθ 3.760.000 τετραγωνικϊν μζτρων, για τθν καταςκευι τουριςτικϊν εγκαταςτάςεων, κζντρων διαςκζδαςθσ, καηίνου, εμπορικϊν κζντρων, πολυτελϊν κατοικιϊν και άλλων κτιρίων. Είναι προφανζσ ότι οι προβλεπόμενεσ χριςεισ δεν εξυπθρετοφν πραγματικζσ κοινωνικζσ ανάγκεσ αλλά επιλζγονται για να προςελκφςουν «επενδυτζσ», ϊςτε να «καλυφκεί» το τεράςτιο δθμόςιο χρζοσ, όπωσ ιςχυρίηονται οι ςθμερινοί διαχειριςτζσ τθσ εξουςίασ. Ωςτόςο, αυτό που πραγματικά κα καλυφκεί από το ξεποφλθμα του Ελλθνικοφ και τθσ παραλίασ του Αγίου
Ξοςμά, είναι μόνο οι τόκοι 3 μθνϊν από το ςυνολικό ποςό που πρζπει να πλθρωκεί ςτουσ δανειςτζσ τθσ χϊρασ. Απζναντι ς’ αυτά τα ςχζδια, προτείνεται από τουσ όμορουσ Διμουσ, τθν «Επιτροπι Αγϊνα» και δεκάδεσ άλλουσ κοινωνικοφσ φορείσ και ςυλλογικότθτεσ, θ δθμιουργία ενόσ Πθτροπολιτικοφ Υάρκου υψθλοφ πράςινου, πολιτιςτικϊν, ακλθτικϊν και άλλων κοινωνικϊν δραςτθριοτιτων για τθν κάλυψθ των πραγματικϊν αναγκϊν εκατομμυρίων κατοίκων τθσ Αττικισ. Συςιαςτικά προτείνεται μια διαφορετικι «αξιοποίθςθ» του εναπομείναντοσ αδόμθτου χϊρου και των υφιςτάμενων κτιριακϊν εγκαταςτάςεων, δθλαδι να κεωρθκεί ο ςυνολικόσ ελεφκεροσ χϊροσ του πρϊθν αεροδρομίου και θ παραλία του Αγίου Ξοςμά ωσ «ςυςτατικό ςτοιχείο κοινωνικοφ εξοπλιςμοφ» και να μετατραπεί ςε Πθτροπολιτικό Υάρκο. Ειδικότερα, το Ακλθτικό Ξζντρο του Αγίου Ξοςμά, ζχει ιδιαίτερθ ςθμαςία να διατθρθκεί ωσ χϊροσ πράςινου και λαϊκισ άκλθςθσ και να μθν παραδοκεί ωσ βορά ςτα επιχειρθματικά ςυμφζροντα, ντόπια και ξζνα για να το μετατρζψουν ςε ξενοδοχειακζσ εγκαταςτάςεισ και κατοικίεσ για λίγουσ και επϊνυμουσ.
Ζνασ πεηόδρομοσ ςτθν Θλιοφπολθ: Χτον Διμο Θλιοφπολθσ, τθν δεκαετία του ’80, μια ανεξάρτθτθ ομάδα αρχιτεκτόνων ςτθν οποία ςυμμετείχα, κατζκεςε ςτθν δθμοτικι αρχι μια ςειρά προτάςεισ οι οποίεσ προζβλεπαν μεταξφ άλλων και τθν διαφορετικι ιεράρχθςθ των μεγάλων οδικϊν αξόνων τθσ πόλθσ και τθν μετατροπι κάποιων αυτοκινθτόδρομων ςε πεηόδρομουσ και χϊρουσ πράςινου. Πεταξφ των προτάςεων που κατατζκθκαν και ζγιναν αποδεκτζσ, ιταν και θ μετατροπι ςε πεηόδρομο του τμιματοσ τθσ Ο. Θρϊσ Ξωνςταντοποφλου μεταξφ τθσ Οεωφ. Εκν. Πακαρίου και Υαπαναςταςίου, όπου είχε αρχίςει τότε θ καταςκευι μιασ ςειράσ εκπαιδευτικϊν και ακλθτικϊν εγκαταςτάςεων. Θ πρόταςθ αυτι, αφ’ ενόσ απζτρεπε τθν χριςθ αυτοφ του τμιματοσ τθσ Οεωφ. Θρϊσ Ξωνςταντοποφλου ςε αυτοκινθτόδρομο μεγάλθσ κυκλοφορίασ, παράλλθλο τθσ Ο. Βουλιαγμζνθσ, και αφ’ ετζρου ζδινε τθν δυνατότθτα για τθν «αξιοποίθςθ» ενόσ τμιματοσ του δθμόςιου χϊρου, ςτθν προκειμζνθ περίπτωςθ ενόσ αυτοκινθτόδρομου ςε ζνα γραμμικό άξονα πράςινου για τισ ανάγκεσ τθσ κυκλοφορίασ των πεηϊν. Χιμερα, το τμιμα αυτό τθσ Οεωφ. Θρϊσ Ξωνςταντοποφλου, διαμορφωμζνο κατάλλθλα, αποτελεί ζναν «δθμοφιλι προοριςμό» για τουσ κατοίκουσ τθσ περιοχισ και όχι μόνο, κυρίωσ τισ απογευματινζσ ϊρεσ οπότε μετατρζπεται ςε ζναν χϊρο βόλτασ, περιπάτου και ςυνεφρεςθσ ανκρϊπων που το περπάτθμα για λόγουσ υγείασ αποτελεί ζνα ςθμαντικό «φάρμακο», ιςοδφναμο άλλων «φαρμάκων». Αποδεικνφοντασ ζτςι ότι οι ελεφκεροι, δθμόςιοι χϊροι πράςινου, αποτελοφν ι μπορεί να αποτελζςουν ζνα «ςυςτατικό ςτοιχείο κοινωνικοφ εξοπλιςμοφ».
Ηλιοφπολθ, Λεωφ. Ηρϊσ Κωνςταντοποφλου: Σμιμα ενόσ αυτοκινθτόδρομου μετατρζπεται ςε πεηόδρομο, δθμιουργϊντασ ζναν αξονικό ελεφκερο χϊρο πράςινου–περίπατου–αναψυχισ και αποτρζποντασ τθν διαμπερι κυκλοφορία οχθμάτων από αυτό το τμιμα τθσ πόλθσ.
4. Παναττικό Δίκτυο Κινθμάτων Πόλθσ* ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
*Δθμοςιεφτθκε από τθν/τον «anonymous» ςτο «indy.gr», 9/10/2007, με τίτλο: «Θ εξαιρετικι ςυνζλευςθ του Ραναττικοφ Δικτφου Κινθμάτων Ρόλθσ». ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Υραγματοποιικθκε τθν Δευτζρα 8 Σκτωβρίου θ γενικι ςυνζλευςθ του Υαναττικοφ Δικτφου Ξινθμάτων Υόλθσ και Ενεργϊν Υολιτϊν. Υεριςςότερα από 100 άτομα, από πολλζσ και διαφορετικζσ ςυλλογικότθτεσ τθσ Αττικισ βρζκθκαν ςτθν κατειλθμμζνθ από τουσ κατοίκουσ τθσ περιοχισ πρϊθν δθμοτικι αγορά τθσ Ξυψζλθσ και ςε μια πραγματικά πολφ ενδιαφζρουςα ςυηιτθςθ, ξεδίπλωςαν ζνα τεράςτιο κομμάτι των ηθτθμάτων, περιβάλλοντοσ και ποιότθτασ ηωισ που απαςχολοφν τουσ πολίτεσ ςτο Οεκανοπζδιο και εκτόσ. Ξαταρχιν ιταν ο χϊροσ, θ υπζροχθ αγορά τθσ Ξυψζλθσ, που χωρίσ τθν δράςθ των κατοίκων κα είχε δϊςει τθ κζςθ τθσ ςε ζνα εμπορικό κζντρο. Ωπζροχο κτίριο τθσ δεκαετίασ του 30 που οι κάτοικοι που το ζχουν καταλάβει το ζχουν μετατρζψει ςε μια κυψζλθ, δραςτθριοτιτων. Χυμβουλι: ειδικά αν μζνετε ςτθν περιοχι, επιςκεφτείτε το και δϊςτε του ηωι για να μείνει πάντα ζτςι όμορφο.
Για τθ Χυνζλευςθ του Δικτφου Αρχικά ζγιναν κάποιεσ γενικζσ τοποκετιςεισ από τα άτομα του ανοιχτοφ ςυντονιςτικοφ του Υαναττικοφ. Θ Ελζνθ Πορτάλιου αναφζρκθκε εκτενϊσ ςτθν κατάςταςθ που ζχει διαμορφωκεί μετά τθ μεγάλθ οικολογικι καταςτροφι του καλοκαιριοφ και πωσ αυτό επθρεάηει τα κινιματα πόλθσ και τουσ αγϊνεσ μζςα και ζξω από το Οεκανοπζδιο. Πετά ο Πάνοσ Σότςικασ, μίλθςε για τθν θμερίδα που ετοιμάηει το Υαναττικό με κζμα: «Ράρνθκα–Υμθττόσ–Ρεντζλθ–Ροικίλο Προσ: Τα βουνά τθσ Αττικισ εκπζμπουν S.O.S. – Δράςεισ για τθ ςωτθρία τουσ & Κοινωνικόσ ζλεγχοσ». Θ θμερίδα κα γίνει τθν Ψετάρτθ 17 Σκτωβρίου ςτισ 6μμ ςτθν αίκουςα του Ψεχνικοφ Επιμελθτθρίου Ελλάδασ, Ξαραγεϊργθ Χερβίασ 4 και Χταδίου 5οσ όροφοσ. Κα υπάρξει ξεχωριςτι δθμοςίευςθ για το κζμα. Χτθ ςυνζχεια ζγιναν κάποιεσ ενθμερϊςεισ όπωσ π.χ. για τθν οργάνωςθ του site του Υαναττικοφ, που φιλοδοξεί να αποτελζςει τον θλεκτρονικό τόπο ενθμζρωςθσ και δικτφωςθσ των κινθμάτων πόλθσ. Χτο ςυντονιςτι τθσ κουβζντασ ζφταςε και ζνα ςθμείωμα για τθν πτϊςθ μιασ κεραίασ κινθτισ τθλεφωνίασ ςτα Πατιςια, μετά από διαμαρτυρία των κατοίκων. Πετά άρχιςαν οι τοποκετιςεισ τισ οποίεσ αναφζρουμε ςε τίτλουσ. Πίλθςε ο Διμαρχοσ Ελλθνικοφ Χριςτοσ Κορτηίδθσ. Ευχαρίςτθςε όλουσ για τθν αλλθλεγγφθ που ζδειξαν ςτον αγϊνα του Ελλθνικοφ, είπε ότι προγραμματίηεται δράςθ δενδροφφτευςθσ ςτο χϊρο του παλιοφ αεροδρομίου και ζνα διιμερο, τφπου φεςτιβάλ ςτο ίδιο μζροσ ςτο πρϊτο δεκαιμερο του Δεκεμβρίου. Από το 4ο διαμζριςμα μετά μίλθςε ζνασ γεωπόνοσ για το ηιτθμα του προαςτιακοφ αλλά και τα δάςθ. Εκπρόςωποσ του δικτφου για τα μεταλλαγμζνα μίλθςε για το ηιτθμα των δαςϊν αλλά και για μια κουβζντα που πρζπει να γίνει γφρω από ηθτιματα χωροταξίασ. Άλλοσ ομιλθτισ αναφζρκθκε ςτα Σουρκοβοφνια ωσ τον πλζον απειλοφμενο και καταπατθμζνο χϊρο εντόσ τθσ Ακινασ. Αναφζρκθκε από άλλον θ ςθμαςία τθσ κινθτοποίθςθσ ςχετικά με τθν κλιματικι αλλαγι. Ξάποιοσ από τθν Αρτζμιδα (Οοφτςα) είπε ότι ςτθν περιοχι, με 12 χιλιόμετρα παραλία, είναι δφςκολο να βρεισ χϊρο χωρίσ καφετζριεσ και ξαπλϊςτρεσ για να κάνεισ μπάνιο και αναφζρκθκε εκτενϊσ ςτα προβλιματα που δθμιουργεί το αεροδρόμιο, τισ υποςχζςεισ για πράςινο γφρω από αυτό, οι οποίεσ ποτζ δεν πραγματοποιικθκαν, και τθν αςτυφιλία ςτθν περιοχι λόγω πάλι του αεροδρομίου. Πια ομιλιτρια από τθν Ρομαδικι Αρχιτεκτονικι, αναφζρκθκε ςτο κζμα του Μεταξουργείου και τθν εκδίωξθ κατοίκων από τθν περιοχι με δικαιολογία τθν τζχνθ (εκκζςεισ) που ςτθν πραγματικότθτα ζχει ςαν ςτόχο να καταλθφκεί όλθ θ γειτονιά από οικοδομικά ςυμφζροντα. Θ Άννα Φιλίνθ από τθν Ανοιχτι Υόλθ, αναφζρκθκε ςτα προςφυγικά τθσ Οεωφόρου Αλεξάνδρασ και τον κίνδυνο που εκ νζου διατρζχουν,
λόγω του ότι περνάνε ςτθν δικαιοδοςία του διμου Ακθναίων που κζτει και πάλι ηιτθμα να γκρεμιςτοφν. Εκπρόςωποσ από το Γαλάτςι μίλθςε για το ολυμπιακό κζντρο ςτθν περιοχι και τθν άκλια κατάςταςθ ςτθν οποία βρίςκετε, που ςαν ςτόχο ζχει τθν μετατροπι του ςε εμπορικό κζντρο. Πίλθςε και ευρφτερα για τουσ ελεφκερουσ χϊρουσ τθσ περιοχισ, από τα Ψουρκοβοφνια και το Άλςοσ Βεΐκου μζχρι το πεδίο του Άρεωσ. Εκπρόςωποσ τθσ κίνθςθσ για τθ ςωτθρία του Κθφιςοφ πρότεινε τθν δθμιουργία ςυντονιςτικοφ για τθν ςωτθρία των ακτϊν του Χαρωνικοφ και ηιτθςε να εκδοκεί ψιφιςμα ςυμπαράςταςθσ του Υαναττικοφ ςτον αγϊνα των κατοίκων για τον Αςωπό ποταμό. Πία ομιλιτρια από το Ελλθνικό ανζφερε πωσ τα Ελλθνικά τουριςτικά Ακίνθτα, και τα Σλυμπιακά ακίνθτα, ξεπουλάνε ολόκλθρθ τθν ακτογραμμι του Χαρωνικοφ από τον παλιό ιππόδρομο ςτο Φαλθρικό δζλτα μζχρι τθν Ανάβυςςο. Άλλθ ομιλιτρια αναφερόμενθ ςε ζνα αγϊνα για ζνα πολφ μικρό παρκάκι ςτο Κουκάκι τόνιςε τθν αξία τθσ ςυμμετοχισ. Κζματα που αναφζρκθκαν παρακάτω ιταν για τθν οικοπεδοποίθςθ του ςτρατοπζδου Χαϊδαρίου και τισ διεκδικιςεισ τθσ Εκκλθςίασ ςε όλα τα βουνά τθσ Αττικισ, θ τςιμεντοποίθςθ του Ελαιϊνα που αποτελεί 9.500 ςτρζμματα αδόμθτθσ γθσ και τα δϊρα εκατομμυρίων ευρϊ του διμου Ακθναίων ςτισ ιδιωτικζσ καταςκευαςτικζσ και τισ ςυνζπειεσ για τθν Αττικι. Ακοφςτθκαν ακόμα για τισ κεραίεσ κινθτισ τθλεφωνίασ, το κτίριο τθσ Οζλασ Ξαραγιάννθ, τθν αντίςταςθ ςε νόμουσ και ςχζδια που κα κάνουν τον παλιό Ξαραμανλι να ωχριά ςε τςιμζντο ςε ςχζςθ με τον καινοφργιο, που με πρόςχθμα τθν τουριςτικι ανάπτυξθ δίνει δικαίωμα δόμθςθσ ςε εκτόσ ςχεδίου περιοχζσ και πολλά ακόμα. Ενδιαφζρον είχε και θ τοποκζτθςθ του βουλευτι του ΧΩΦΛΗΑ Περικλι Κοροβζςθ που είπε ότι ςτθν βουλι ςιμερα δεν υπάρχει πολιτικόσ λόγοσ και ο μόνοσ τζτοιοσ αναπτφςςεται εδϊ ςτα κινιματα. Γενικά θ ςυνζλευςθ είχε εξαιρετικό ενδιαφζρον και πζτυχε ςτο ακζραιο πιςτεφω το ςτόχο τθσ ανταλλαγισ ενθμζρωςθσ. Ψο ηθτοφμενο τϊρα είναι να πετφχουμε πρϊτον ςτθν αλλθλεγγφθ ςτα τοπικά κινιματα και δεφτερον ςτο ςυντονιςμό για τα υπερτοπικά ηθτιματα τθσ Αττικισ. Ψο Υαναττικό Δίκτυο ζχει ιδθ μια τεράςτια λίςτα ςυμμετοχϊν, ςυλλογικοτιτων κάκε είδουσ, από μικρζσ τοπικζσ πρωτοβουλίεσ και δθμοτικά ςχιματα, μζχρι ακόμα και ςυνδικαλιςτικά μθχανικϊν και άλλων. Είναι κρίςιμο κάκε ςυλλογικότθτα που δεν ζχει ακόμα ςυνδεκεί να το κάνει, γιατί αυτό κα πολλαπλαςιάςει τισ δυνατότθτεσ μασ μπροςτά ςτισ μεγάλεσ προκλιςεισ και τα γιγάντια ςυμφζροντα, ιδιωτικά και κρατικά που καταςτρζφουν το περιβάλλον ςτο όνομα τθσ «ανάπτυξθσ», δθλαδι, για να το ποφμε όπωσ είναι, του ΞΕΦΔΣΩΧ.
Παραλία Αγίου Κοςμά, 11/5/08: υνζλευςθ του Παναττικοφ Δικτφου
Πρϊθν Δθμοτικι Αγορά Κυψζλθσ: υνάντθςθ του «Παναττικοφ Δικτφου»
5. Σα βουνά τθσ Αττικισ εκπζμπουν S.O.S.* ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
*Δθμοςιεφτθκε ςτο περιοδικό «Ουτοπία» #76, Χεπτζμβριοσ-Σκτϊβριοσ 2007. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Σι πρόςφατεσ πυρκαγιζσ που ζπλθξαν ζνα μεγάλο μζροσ τθσ χϊρασ, δεν μποροφςαν να μθν ςυμπεριλάβουν και τθν Αττικι, θ οποία αποτελεί εδϊ και πολλζσ δεκαετίεσ μόνιμο ςτόχο, όχι βζβαια του… «ςτρατθγοφ ανζμου», αλλά ςυγκεκριμζνων κερδοςκοπικϊν ςυμφερόντων. Υάρνθκα–Υεντζλθ– Ωμθττόσ–Υάνειο Τροσ, δζχκθκαν το φετινό καλοκαίρι ςοβαρά πλιγματα, τα οποία διαμορφϊνουν πλζον ζνα εφιαλτικό τοπίο-πλαίςιο, ςτο οποίο είναι υποχρεωμζνοσ να ηιςει ο μιςόσ περίπου πλθκυςμόσ τθσ χϊρασ, που «ςυνωςτίηεται» ςιμερα ςτθν Αττικι. Χφμφωνα με το ιςχφον «Φυκμιςτικό Χχζδιο τθσ Ακινασ» (Ρ.1515/1985), κα ζπρεπε να προωκείται για τθν Αττικι μια πολιτικι «ανάςχεςθσ τθσ εξάπλωςθσ τθσ πόλθσ», μείωςθσ του πλθκυςμοφ και των οικονομικϊν δραςτθριοτιτων και παράλλθλα μια πολιτικι αποκζντρωςθσ και περιφερειακισ ανάπτυξθσ. Τμωσ, θ πραγματικότθτα είναι διαφορετικι. Ψο λεκανοπζδιο τθσ Ακινασ «ξεχείλιςε» προσ το Κριάςιο Υεδίο και τον κάμπο των Πεςογείων. Θ πρωτεφουςα επεκτείνεται προσ όλεσ τισ κατευκφνςεισ, ςκαρφαλϊνοντασ προσ τουσ γφρω ορεινοφσ όγκουσ και κυρίωσ προσ τθν Υάρνθκα, τθν Υεντζλθ και τον Ωμθττό. Σι πυρκαγιζσ και οι εμπρθςμοί των βουνϊν τθσ Αττικισ, αποτελοφν μια «φυςικι ςυνζπεια» μιασ τζτοιασ εξζλιξθσ και «ανάπτυξθσ»…
Υάρνθκα Θ μεγάλθ φωτιά που ξεκίνθςε από τα Δερβενοχϊρια Βοιωτίασ και επεκτάκθκε ςτον Εκνικό Δρυμό τθσ Υάρνθκασ, ζφταςε μζχρι το ξενοδοχείο «Πον Υαρνζσ» και το καηίνο, καίγοντασ περίπου 56.000 ςτρζμματα. Αυτι θ καταςτροφι, ζφερε ςτο προςκινιο τθν απερίγραπτθ ανικανότθτα των μθχανιςμϊν δαςοπυρόςβεςθσ, αναδεικνφοντασ παράλλθλα και τουσ «επίςθμουσ» ςχεδιαςμοφσ για τθν Υάρνθκα. Εντελϊσ ςυνοπτικά, επιςθμαίνονται τα εξισ: Χτθν «Πελζτθ Υροςταςίασ του Σρεινοφ Τγκου Υάρνθκασ» που εκπονικθκε το 2003 από τον Σργανιςμό Ακινασ αναφζρεται ότι «…(επειδι) υπάρχουν ςιμερα ειδικζσ χριςεισ…(που) δθμιουργοφν προβλιματα ςτα ςθμαντικά οικοςυςτιματα του ορεινοφ όγκου, ςκόπιμθ κα ιταν θ ςταδιακι μείωςθ τθσ δραςτθριότθτασ τουσ και θ μετεγκατάςταςθ τουσ…». Πεταξφ των αςφμβατων χριςεων περιλαμβάνονται «…οι ςτρατιωτικζσ εγκαταςτάςεισ, το πάρκο κεραιϊν, οι εγκαταςτάςεισ του ΟΤΕ, οι ξενοδοχειακζσ εγκαταςτάςεισ, οι λατομικζσ εργαςίεσ, οι οργανωμζνεσ καταςκθνϊςεισ, κακϊσ και μερικοί χϊροι αναψυχισ…». Ωςτόςο ςιμερα, με το Υροεδρικό Διάταγμα που προωκείται από το ΩΥΕΧΩΔΕ, επεκτείνεται μεν ο πυρινασ και θ ςυνολικά προςτατευόμενθ δαςικι ζκταςθ ςτθν περιοχι τθσ Υάρνθκασ, πλθν όμωσ, όχι μόνο δεν προωκείται ζνασ ςχεδιαςμόσ μετεγκατάςταςθσ των «αςφμβατων χριςεων», αλλά αντίκετα γίνεται αποδεκτόσ ο Ρ.3139/2003 για το καηίνο.1 Άλλωςτε, με βάςθ αυτό το «δεδομζνο» εξαιρζκθκε από τον Υεριφερειάρχθ τθσ Αττικισ, θ αναδάςωςθ 62,5 ςτρεμμάτων δαςικισ ζκταςθσ που κάθκαν από τθν πρόςφατθ πυρκαγιά.
Ακόμθ, με το ίδιο Υ.Δ. εξαιρείται από τθν προςταςία μια ζκταςθ 500 ςτρεμμάτων ςτθν περιοχι των Αφιδνϊν (Ξιοφρκα), προκειμζνου να δθμιουργθκεί «Ψεχνόπολθ», δθλαδι μια εγκατάςταςθ όπου κα λειτουργοφν 134 εταιρίεσ πλθροφορικισ και τθλεπικοινωνιϊν, ςε κτίρια 120.000 τετραγωνικϊν μζτρων.2
Υεντζλθ Φζτοσ το καλοκαίρι ςτθν Υεντζλθ, θ μεγάλθ πυρκαγιά που ξζςπαςε ςτθν περιοχι τθσ Πονισ Αγίου Υαντελειμονα, κατζςτρεψε περίπου 7.500 ςτρζμματα δαςικισ ζκταςθσ, ςε περιοχζσ που είχαν καεί και παλαιότερα.3 Ψο 1998 είχαν καεί 8.000 ςτρζμματα, ςτθν ίδια περιοχι που είχε πλθγεί και το 1995. Από τισ ςυνεχείσ πυρκαγιζσ, ζνα μεγάλο ποςοςτό φυτϊν δεν κατάφερε πλζον να επιβιϊςει, μεταξφ αυτϊν και τρία τουλάχιςτον ενδθμικά είδθ. Χφμφωνα με ερευνθτικό πρόγραμμα4 που ξεκίνθςε το 1996, προκφπτει από αεροφωτογραφίεσ ότι το 1945 θ Υεντελικι γθ ιταν καλυμμζνθ με πευκοδάςθ, μεγάλεσ καμνϊδεισ εκτάςεισ, καλλιζργειεσ και δεν υπιρχαν οικιςμοί. Ψο 1995, ζνα μεγάλο μζροσ τθσ περιοχισ, είχε καλυφκεί αποκλειςτικά και μόνο από οικιςμοφσ. Σι αεροφωτογραφίεσ του 1945 δείχνουν, ότι τα ςθμεία απ’ όπου ξεκίνθςαν πυρκαγιζσ μεταξφ 1970 και 1995, ζχουν άμεςθ ςχζςθ με τθν οικοδομικι δραςτθριότθτα. Σι οικιςμοί επεκτάκθκαν, εξαπλϊκθκαν γφρω από τισ περιοχζσ που κάθκαν, χτίςτθκαν ςε ςθμεία που παλιότερα υπιρχαν πευκοδάςθ ι γεωργικζσ καλλιζργειεσ. Χφμφωνα με ςτοιχεία τθσ Ε.Χ.Ω.Ε. για το ίδιο χρονικό διάςτθμα, ο πλθκυςμόσ των διμων και των κοινοτιτων τθσ περιοχισ ζχει ςχεδόν διπλαςιαςτεί.5 Χτθν Υεντζλθ, 28 οικοδομικοί ςυνεταιριςμοί διεκδικοφν περίπου 25.000 ςτρζμματα δαςικϊν κατά κανόνα καμζνων ςτο παρελκόν εκτάςεων, οι οποίεσ ςτθ πλειονότθτα τουσ βρίςκονται μζςα ςτθ ηϊνθ απόλυτθσ προςταςίασ, όπωσ κακορίηεται με ςαφινεια ςτο Υ.Δ. προςταςίασ του ορεινοφ όγκου Υεντζλθσ. 6 Αρκετοί από τουσ οικοδομικοφσ ςυνεταιριςμοφσ ζχουν αγοράςει δαςικζσ εκτάςεισ, 10.000 ςυνολικά ςτρεμμάτων από τθν Πονι Υεντζλθσ, θ οποία διεκδικεί πάνω από 80.000 ςτρζμματα ςτθν περιοχι, με τίτλουσ που ανάγονται ςτθν εποχι τθσ Ψουρκοκρατίασ. Επιςθμαίνεται ότι θ ςυντριπτικι πλειοψθφία των δαςικϊν εκτάςεων τθσ Υεντζλθσ που κάθκαν φζτοσ το καλοκαίρι, βρίςκονται ςε περιοχζσ που ζχουν πουλθκεί από τθν Πονι Υεντζλθσ.7 Ψζλοσ, επιςθμαίνεται ότι εδϊ και μερικά χρόνια, επιχειρείται να ενταχκεί ςτο Χχζδιο Υόλεωσ αδόμθτθ ζκταςθ 6.000 περίπου ςτρεμμάτων ςτα όρια Υικερμίου-Φαφινασ (Ξαλλιτεχνοφπολθ), από τα οποία τα 3.000 περίπου είναι δαςικά. Θ ζκταςθ αυτι ανικει ςτουσ οικοδομικοφσ ςυνεταιριςμοφσ αξιωματικϊν (Α.Σ.Σ.Α.), υπαλλιλων του ΣΨΕ κλπ. Ψο Χυμβοφλιο τθσ Επικρατείασ ζχει επιςτρζψει ωσ παράνομο το ςχζδιο Υ.Δ. του ΩΥΕΧΩΔΕ, με το οποίο ουςιαςτικά προβλζπεται θ δθμιουργία μιασ νζασ πόλθσ 10.500 περίπου κατοίκων ςτισ πλαγιζσ τθσ Υεντζλθσ.
Ωμθττόσ Σ Ωμθττόσ αποτελεί ζναν από τουσ εναπομείναντεσ ελεφκερουσ ορεινοφσ όγκουσ τθσ Αττικισ, που προςτατεφεται από τθν δαςικι και τθν πολεοδομικι νομοκεςία (Υ.Δ. 544/1978), όπου οι χριςεισ γθσ περιορίηονται ςε ελεγχόμενεσ δραςτθριότθτεσ και «κοινωφελείσ» εγκαταςτάςεισ. Ωςτόςο, για κάποιουσ ο Ωμθττόσ κεωρείται ζνα «φυςικό εμπόδιο» για τθν επζκταςθ τθσ Ακινασ προσ τα ανατολικά και τθν ουςιαςτικι τθσ ςυνζνωςθ με τθν περιοχι του αεροδρομίου, ςτα Πεςόγεια. Χιμερα ο Ωμθττόσ, δζχεται ζντονεσ πιζςεισ για οικιςτικζσ επεκτάςεισ από ιδιϊτεσ διεκδικθτζσκαταπατθτζσ δθμόςιασ δαςικισ γθσ (Βάρθ–Γλυφάδα–Θλιοφπολθ–Χολαργόσ), όςο και από φορείσ του Δθμοςίου και τθσ Ψοπικισ Αυτοδιοίκθςθσ. Ακόμθ, δζχεται πιζςεισ από τθν εκκλθςία για λειτουργία κτιριακϊν εγκαταςτάςεων ςε διάφορεσ προςτατευόμενεσ δαςικζσ περιοχζσ (Βφρωνασ-Ξαρζασ, Ξαιςαριανι, Υαπάγου-Χολαργόσ). Θ εκκλθςία
ςχεδιάηει ςτον Ωμθττό, τθν καταςκευι Χυνοδικοφ Ξζντρου 67.000 τ.μ., ενϊ διεκδικεί ςυνολικά εκτάςεισ 14.000 ςτρεμμάτων, κεωρϊντασ κατά τα άλλα τον Ωμθττό ωσ…«Γθ τθσ Επαγγελίασ».8 Επιςθμαίνεται ότι θ μια από τισ δφο μεγάλεσ πυρκαγιζσ του φετινοφ καλοκαιριοφ ςτον Ωμθττό, εκδθλϊκθκε ςε ζκταςθ θ οποία διεκδικείται αφενόσ από ομάδα ιδιωτϊν που εκπροςωπείται από τον γνωςτό «κοριό-υποκλοπζα» τθλεφωνικϊν ςυνδιαλζξεων και πρϊθν πράκτορα τθσ ΕΩΥ Χριςτο Παυρίκθ και αφετζρου από τθν εκκλθςία (όρια Χολαργοφ-Υαπάγου). Ψζλοσ, μια ακόμθ ςοβαρι απειλι για τον Ωμθττό, ςυνιςτά θ επιμονι του ΩΥΕΧΩΔΕ για επζκταςθ τθσ Αττικισ Σδοφ ςτον δαςικό-ορεινό όγκο του Ωμθττοφ από τθν Ξαιςαριανι μζχρι τθν Αργυροφπολθ, ςτθν οποία πζραν των υπογειοποιθμζνων τμθμάτων, προβλζπονται ανιςόπεδοι κόμβοι, ςτακμοί διοδίων και επιφανειακά τμιματα οδοςτρϊματοσ ςτισ περιοχζσ τθσ Θλιοφπολθσ, τθσ Αργυροφπολθσ και του Ελλθνικοφ. Ακόμθ προγραμματίηεται θ ςφνδεςθ τθσ υπό επζκταςθ Αττικισ Σδοφ, με το Ξορωπί και το αεροδρόμιο των Χπάτων, μζςω ςιραγγασ και ενόσ ακόμα επιφανειακοφ αυτοκινθτόδρομου. Σι αυτοκινθτόδρομοι αυτοί, κα δϊςουν κατά τθ γνϊμθ μου και τθ «χαριςτικι βολι» ςτον Ωμθττό…
Επίλογοσ Από όλα όςα αναφζρονται παραπάνω, κεωρϊ ότι γίνονται κατανοθτοί οι επίςθμοι ςτόχοι και τα «αναπτυξιακά» ςχζδια για το μζλλον τθσ Αττικισ, τα οποία προφανϊσ βρίςκονται ςε ςφγκρουςθ με τθν προςταςία του φυςικοφ περιβάλλοντοσ και των δαςικϊν χϊρων που απζμειναν μετά τισ πρόςφατεσ πυρκαγιζσ. Ψο ηιτθμα του τίκεται, είναι αν υπάρχουν κοινωνικζσ και πολιτικζσ δυνάμεισ που είναι διατεκειμζνεσ να ςυγκροτιςουν ζνα ενιαίο μζτωπο αντίςταςθσ και να ςυγκρουςτοφν με τα οργανωμζνα ςυμφζροντα που προωκοφν αυτά τα ςχζδια, αποτρζποντασ μια τζτοια εξζλιξθ…
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Χθμειϊςεισ 1
Χφμφωνα με τον Ρ.3139/2003: «…επιτρζπεται θ ανακαταςκευι, θ αναμόρφωςθ, θ αναδιάταξθ, ο εκςυγχρονιςμόσ, κακϊσ και θ επζκταςθ και οι αλλαγζσ των χριςεων των προ του 1993 κτιριακϊν εγκαταςτάςεων των ξενοδοχείων «Μον Ραρνζσ» και «Ξενία» […] θ ανάπλαςθ του περιβάλλοντοσ χϊρου […] θ επζκταςθ του υπόγειου χϊρου ςτάκμευςθσ […] θ εκτζλεςθ ζργων για διαπλατφνςεισ τθσ οδικισ χάραξθσ […] κακϊσ και ζργων για τθ βελτίωςθ τθσ λειτουργικότθτασ και τθσ αςφάλειασ τθσ υφιςτάμενθσ οδικισ ςφνδεςθσ…». 2
«…Θ δθμιουργία τθσ μεγάλθσ αυτισ επζνδυςθσ ςτο ςυγκεκριμζνο ςθμείο εκτόσ από τθν αναβάκμιςθ των γφρω περιοχϊν, εκτιμάται ότι κα ανοίξει το δρόμο για τθν οικιςτικι ανάπτυξθ κυρίωσ ςτισ απζναντι περιοχζσ, όπου μζχρι ςιμερα ιταν απαγορευμζνθ, και όπου υπάρχουν διεκδικοφμενεσ εκτάςεισ από πολίτεσ, αλλά και οικοδομικοφσ ςυνεταιριςμοφσ…» («Ναυτεμπορικι», 11/11/2004). 3
Γφρω από τθ Πονι Αγ. Υαντελειμονα, ςφμφωνα με ερϊτθςθ ςτθ Βουλι του Υαν.Οαφαηάνθ (2003) «…εκτελοφνται ευρφτατεσ και ανεξζλεγκτεσ χωματουργικζσ εργαςίεσ ςτθν δαςικι περιοχι «Κοκκιναρά», θ οποία είχε καεί προ εικοςαετίασ, καταςτρζφοντασ πλιρωσ ςθμαντικό τμιμα δάςουσ τθσ Ρεντζλθσ που επζμεινε μετά τισ φωτιζσ του 1995 και του 1998…». Ακόμθ ο πρόεδροσ τθσ Ξοινότθτασ Ρζασ Υεντζλθσ Ξ. Ξοςοβίτςασ, ζχει επιςθμάνει ότι «…κάκε χρόνο οι εγκαταςτάςεισ τθσ Μονισ Αγ. Ραντελειμονα επεκτείνονται, τα κτίρια ξεπζραςαν τα 1.500 τ. μ. …». Χφμφωνα με ρεπορτάη τθσ «Ελευκεροτυπίασ» (24/5/2005): «…το μοναςτιρι ζχει χωρίςει το βουνό ςε επίπεδα, με διάνοιξθ ιδιωτικϊν δρόμων διαςτάςεων… λεωφόρου Κθφιςίασ. Τα κτίςματα, ςτθ ςειρά: μικρά διαμερίςματα, καφετζρια-εςτιατόριο, ξενϊνεσ και δωμάτια διαδοχικά…». 4
βλ. Ψομζασ Σικολογίασ του Ψμιματοσ Βιολογίασ του Υανεπιςτθμίου Ακθνϊν, με ςυντονίςτρια τθν κακθγιτρια Παργαρίτα Αριανοφτςου- Φαραγγιτάκθ. 5
βλ. διδακτορικι διατριβι του δαςολόγου Ε. Παροφδθ, με κζμα τισ χωροχρονικζσ μεταβολζσ του τοπίου ςτουσ ορεινοφσ όγκουσ τθσ Αττικισ.
6
βλ. ρεπορτάη τθσ Χαράσ Ψηαναβάρα («Ελευκεροτυπία», 17/8/2007) και τθσ Ψάνιασ Γεωργιοποφλου («Κακθμερινι», 19/8/2007). 7
Τπωσ αναφζρει ο αρχιμανδρίτθσ τθσ Λεράσ Πονισ Υεντζλθσ Ψιμόκεοσ Ξιλίφθσ («Ελευκεροτυπία», 19/8/2007), μια μεγάλθ δαςικι ζκταςθ 140 ςτρεμμάτων που είχε καεί το 1999 και το 2000, δεν αναδαςϊκθκε ποτζ. Αντίκετα, «ξεφφτρωςαν» αυκαίρετα ςτθν περιοχι, 5 βίλεσ-μπαγκαλόουσ ιδιοκτθςίασ τθσ μθ Ξυβερνθτικισ Σργάνωςθσ τθσ Εκκλθςίασ «Αλλθλεγγφθ», θ οποία ςχεδίαηε και τθν καταςκευι 72 οικίςκων-εκκεςιακϊν περιπτζρων, ςτον δαςικό χϊρο τθσ Λεράσ Πονισ που είχε καεί… 8
βλ. δθλϊςεισ αρχιεπίςκοπου Χριςτόδουλου («Ελευκεροτυπία», 22/4/2004).
Πάρνθκα, περιοχι Φλαμποφρι: κζα προσ το ξενοδοχείο Mον Παρνζσ και το Καηίνο
Κεραίεσ ραδιοτθλεοπτικϊν ςτακμϊν ςτθν Πάρνθκα
6. «Κράτοσ εν κράτει» το Καηίνο ςτθν καμζνθ Πάρνθκα* ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
*Ξείμενο ομιλίασ από τθν Θμερίδα «Ράρνθκα-Ρεντζλθ-Υμθττόσ-Ροικίλο Προσ: Τα βουνά τθσ Αττικισ εκπζμπουν S.O.S. – Δράςεισ για τθν ςωτθρία τουσ & Κοινωνικόσ ζλεγχοσ», που οργανϊκθκε από το «Υαναττικό Δίκτυο Ξινθμάτων Υόλθσ και Ενεργϊν Υολιτϊν», ςτισ 17 Σκτωβρίου 2007 ςτθν αίκουςα του Ψ.Ε.Ε. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Σ ορεινόσ όγκοσ τθσ Υάρνθκασ, ςυνολικισ ζκταςθσ 300.000 ςτρ. περίπου (ςτθν Αττικι), ζχει κθρυχκεί ωσ τοπίο ιδιαίτερου φυςικοφ κάλλουσ και κεωρείται ο μεγαλφτεροσ βιότοποσ τθσ Αττικισ, ζχοντασ, ςφμφωνα με το ΩΥΕΧΩΔΕ: «ςθμαντικότατο περιβαλλοντικό ρόλο, ειδικά ςτθ ςφνδεςθ αςτικοφ και περιαςτικοφ πράςινου ςε ολόκλθρθ τθν Αττικι». Σ Εκνικόσ Δρυμόσ τθσ Υάρνθκασ καταλαμβάνει ζκταςθ 175.000 ςτρεμμάτων περίπου –τθν οποία διαχειρίηεται το Δαςαρχείο Υάρνθκασ– εντόσ τθσ οποίασ περιλαμβάνεται και ο πυρινασ του Εκνικοφ Δρυμοφ ζκταςθσ 38.000 ςτρεμμάτων περίπου. Από τθν πρόςφατθ, μεγάλθ πυρκαγιά ςτθν Υάρνθκα (28/6/07) κάθκαν ςυνολικά 56.000 ςτρζμματα, εκ των οποίων τα 15.723 περιλαμβάνονται ςτον πυρινα του Εκνικοφ Δρυμοφ, ενϊ θ ςυνολικι καμζνθ ζκταςθ ελατόδαςουσ ανζρχεται ςε 20.488 ςτρεμμάτων. Ψο ΩΥΕΧΩΔΕ, φςτερα από μια διαδικαςία που κράτθςε αρκετά χρόνια, ετοίμαςε και ζςτειλε ςτισ 17 Λουλίου 2007 για υπογραφι ςτον Υρόεδρο τθσ Δθμοκρατίασ Υροεδρικό Διάταγμα, το οποίο, ςφμφωνα με τον κ. Χουφλιά: «είναι μια από τισ ςθμαντικότερεσ κεςμικζσ παρεμβάςεισ που κάνει το ΥΡΕΧΩΔΕ για τθν προςταςία του περιβάλλοντοσ». Υζρα όμωσ από τισ εκτιμιςεισ και τισ διακθρφξεισ του υπουργοφ ΥΕΧΩΔΕ, ασ δοφμε το ηιτθμα πιο ςυγκεκριμζνα.
Πελζτθ του «Σργανιςμοφ Ακινασ», 2003 Χτθν «Πελζτθ προςταςίασ ορεινοφ όγκου Υάρνθκασ» που εκπονικθκε τον Λοφλιο του 2003 από τον «Σργανιςμό Φυκμιςτικοφ Χχεδίου και Υροςταςίασ Υεριβάλλοντοσ Ακινασ» (που υπόκειται ςτο ΩΥΕΧΩΔΕ), αναφζρεται μεταξφ άλλων (ςελ. 71): «…Εντόσ των ορίων του ορεινοφ όγκου τθσ Ράρνθκασ υπάρχουν ςιμερα ειδικζσ χριςεισ προβλεπόμενεσ από το υφιςτάμενο κεςμικό πλαίςιο… Επειδι οι χριςεισ αυτζσ δθμιουργοφν προβλιματα ςτα ςθμαντικά οικοςυςτιματα του ορεινοφ όγκου, ςκόπιμθ κα ιταν θ ςταδιακι μείωςθ τθσ δραςτθριότθτασ τουσ και θ μετεγκατάςταςθ τουσ…». Πεταξφ των χριςεων που κεωρείται ότι δθμιουργοφν προβλιματα και κα ιταν ςκόπιμθ θ μετεγκατάςταςθ τουσ καταγράφεται και θ «Ηϊνθ Ε2», θ οποία περιλαμβάνει το εν λειτουργία ξενοδοχείο «Πον Υαρνζσ», κακϊσ και το πρϊθν ξενοδοχείο «ενία». Ακόμθ, ςτθν ςελ. 54 αναφζρεται: «…Οι αρνθτικζσ επιπτϊςεισ του «Μον Ραρνζσ» ςτο φυςικό περιβάλλον τθσ περιοχισ ςυνίςτανται κυρίωσ ςτθ μεγάλθ κυκλοφορία οχθμάτων ςε ςθμαντικό τμιμα του πυρινα του εκνικοφ δρυμοφ, κατά τισ νυχτερινζσ κυρίωσ ϊρεσ, που προκαλεί κορφβουσ, αυξθμζνθ ρφπανςθ, κίνδυνο πυρκαγιάσ και αναςτάτωςθ τθσ άγριασ πανίδασ τθσ περιοχισ, κακϊσ και αιςκθτικι αλλοίωςθ του τοπίου, δεδομζνου ότι οι εγκαταςτάςεισ του είναι ογκϊδεισ και αςφμβατεσ με το ευρφτερο περιβάλλον…». Επίςθσ, ςτθν ςελ. 63 επιςθμαίνεται: «…Στθν Ράρνθκα, τόςο κατά το παρελκόν όςο και πρόςφατα, ζγιναν πολλζσ καταςκευζσ ςτο ςφνολο τουσ ςε περίοπτεσ κζςεισ. Οι καταςκευζσ αυτζσ, με τθ μορφι που ζχουν και τον όγκο που καταλαμβάνουν, επθρεάηουν αρνθτικά τθν αιςκθτικι του τοπίου, τθν χλωρίδα και τθν πανίδα του ορεινοφ όγκου… Μεταξφ των αςφμβατων χριςεων περιλαμβάνονται οι ςτρατιωτικζσ εγκαταςτάςεισ, το πάρκο κεραιϊν, οι εγκαταςτάςεισ του ΟΤΕ, οι ξενοδοχειακζσ εγκαταςτάςεισ, οι λατομικζσ εργαςίεσ, οι οργανωμζνεσ καταςκθνϊςεισ, κακϊσ και μερικοί χϊροι αναψυχισ…».
Σ νόμοσ 3139/2003 για το Ξαηίνο Ωςτόςο, παράλλθλα με τθν «Πελζτθ του Σργανιςμοφ Ακινασ» για τθν προςταςία του ορεινοφ όγκου τθσ Υάρνθκασ, προωκικθκε και ψθφίςτθκε ο νόμοσ 3139/2003 για το καηίνο τθσ Υάρνθκασ, ο οποίοσ όχι μόνο δεν λαμβάνει υπ’ όψιν του τισ υποδείξεισ τθσ «Πελζτθσ του Σργανιςμοφ Ακινασ», αλλά κινείται ςε εντελϊσ διαφορετικι κατεφκυνςθ. Χυγκεκριμζνα ςτο άρκρο 3 αναφζρεται: «…Στθν κζςθ «Μαυροβοφνι», ςε ζκταςθ 90.000 τ.μ. όπου βρίςκονται οι εγκαταςτάςεισ του ςυγκροτιματοσ-ξενοδοχείου «Μον Ραρνζσ» και του άνω ςτακμοφ τελεφερίκ (οι οποίεσ περιιλκαν ςτθν κυριότθτα τθσ «Ελλθνικά Τουριςτικά Ακίνθτα Α.Ε.»), επιτρζπεται θ ανακαταςκευι, θ αναμόρφωςθ, θ αναδιάταξθ, ο εκςυγχρονιςμόσ, κακϊσ και θ επζκταςθ και οι αλλαγζσ των χριςεων των προ του 1993 κτιριακϊν εγκαταςτάςεων… Επιτρζπεται επίςθσ θ καταςκευι υπόγειων χϊρων ςτάκμευςθσ χωρθτικότθτασ μζχρι 300 κζςεων… θ ανάπλαςθ του περιβάλλοντοσ χϊρου και των υπαίκριων ακλθτικϊν εγκαταςτάςεων, θ αναδιαρρφκμιςθ του υπαίκριου χϊρου ςτάκμευςθσ, κακϊσ και κάκε άλλθσ αναγκαίασ εργαςίασ για τθ βελτίωςθ τθσ λειτουργικότθτασ, τθσ αςφάλειασ, τθσ αντιςειςμικισ κωράκιςθσ και τθσ αιςκθτικισ του ςυγκροτιματοσ. Ακόμθ, ςτθν προαναφερόμενθ ζκταςθ κατά τθ διάρκεια εκτζλεςθσ των εργαςιϊν, επιτρζπεται θ εγκατάςταςθ προςωρινϊν λυόμενων καταςκευϊν… επιφάνειασ όχι μεγαλφτερθσ των 3.000 τ.μ.…» «…Στθ κζςθ «Σανατόριο», ςε ζκταςθ 25.000 τ.μ. όπου βρίςκονται οι εγκαταςτάςεισ του πρϊθν ξενοδοχείου «Ξενία», επιτρζπεται θ ανακαταςκευι, θ αναδιάταξθ και ο εκςυγχρονιςμόσ των προ του 1993 κτιριακϊν εγκαταςτάςεων…». Τςον αφορά τθν περιοχι του «Πον Υαρνζσ» και τθν περιοχι του πρϊθν «ενία», θ προβλεπόμενθ δόμθςθ ανζρχεται ςυνολικά ςε 25.300 τ.μ. Ακόμθ, ςτθ κζςθ «Πετόχι», όπου βρίςκεται ο κάτω ςτακμόσ του τελεφερίκ, ςε ζκταςθ 51.000 τ.μ. προβλζπεται να δομθκοφν εγκαταςτάςεισ 2.500 τ.μ. και μζγιςτο φψοσ τα 21 μζτρα. Χτον ίδιο χϊρο προβλζπεται θ ανακαταςκευι, θ επζκταςθ και ο εκςυγχρονιςμόσ των υφιςτάμενων κτιρίων, θ καταςκευι μζχρι δφο υπογείων ορόφων για ςτάκμευςθ 1000 αυτοκινιτων, θ αναδιαρρφκμιςθ του υπαίκριου χϊρου ςτάκμευςθσ κ.α. Ψζλοσ, οι υπαίκριεσ ακλθτικζσ εγκαταςτάςεισ του ςυγκροτιματοσ του «Πον Υαρνζσ» δεν προςμετρϊνται ςτθν κάλυψθ, ενϊ επιτρζπεται θ επζκταςθ του υπόγειου χϊρου ςτάκμευςθσ και εκτόσ του περιγράμματοσ των κτιρίων. Επίςθσ, επιτρζπεται θ εκτζλεςθ των απαιτοφμενων ζργων για μικρζσ τοπικζσ διαπλατφνςεισ τθσ οδικισ χάραξθσ «…για τθ βελτίωςθ τθσ λειτουργικότθτασ και τθσ αςφάλειασ τθσ υφιςτάμενθσ οδικισ ςφνδεςθσ…». Απ’ όςα αναφζρονται παραπάνω προκφπτει ότι όταν υλοποιθκοφν όςα προβλζπονται ςτο άρκρο 3 του νόμου 3139/2003, κα μεταβλθκεί ο χαρακτιρασ μιασ δαςικισ ζκταςθσ περίπου 166.000 τ.μ. ςτο «Πον Υαρνζσ» και ςτο πρϊθν «ενία» τθσ Υάρνθκασ, κα τςιμεντοποιθκεί και κα δοκεί βορά ςτα επιχειρθματικά ςυμφζροντα.
Ψο Υ.Δ. του ΩΥΕΧΩΔΕ και θ γνωμοδότθςθ του ΧτΕ Χτισ αρχζσ του 2006, το ΩΥΕΧΩΔΕ προϊκθςε Υ.Δ. με τίτλο: «Ξακοριςμόσ Ηωνϊν Υροςταςίασ του Σρεινοφ Τγκου Υάρνθκασ (ν. Αττικισ)». Πεταξφ των «Ηωνϊν Υροςταςίασ» τθσ Υάρνθκασ εμφανίηεται και θ «Ηϊνθ Ε2», θ οποία περιλαμβάνει τισ λεγόμενεσ ηϊνεσ τουριςμοφ, οι εγκαταςτάςεισ των οποίων ζχουν κακοριςτεί με τον Ρ.3139/2003 ςτον οποίο αναφερκικαμε παραπάνω. Είναι προφανζσ ότι θ κεςμοκζτθςθ του Υ.Δ. από τον ςθμερινό υπουργό ΥΕΧΩΔΕ ςθμαίνει πζρα των όποιων βελτιϊςεων και κετικϊν μζτρων, όπωσ θ επζκταςθ του πυρινα του Εκνικοφ Υάρκου, τθν υλοποίθςθ ενόσ νόμου που εκπονικθκε από τθν προκάτοχο του υπουργό ΥΕΧΩΔΕ. Πε δυο λόγια ΡΔ και ΥΑΧΣΞ προωκοφν τθν ίδια «τουριςτικι πολιτικι» ςτθν Υάρνθκα, που ζχει ωσ επίκεντρο τον εκςυγχρονιςμό και τθν επζκταςθ του καηίνο. Δθλαδι προωκοφν τθν επζκταςθ κάποιων εγκαταςτάςεων ςτθν Υάρνθκα οι οποίεσ ςφμφωνα με
τθν «Πελζτθ του Σργανιςμοφ Ακινασ», είναι αςφμβατεσ με το ευρφτερο περιβάλλον και κα πρζπει ςταδιακά να μετεγκαταςτακοφν… Ψο Χυμβοφλιο τθσ Επικρατείασ, γνωμοδοτϊντασ επί του ςχεδίου Υ.Δ. του ΩΥΕΧΩΔΕ απεφάνκθ ότι: «…θ Ηϊνθ Ε2 νομίμωσ, κατ’ αρχιν, ορίηεται ωσ ηϊνθ τουριςμοφ…», παραπζμποντασ ςτον υπάρχοντα νόμο 3139/2003. Αυτό όμωσ το «κατ’ αρχιν», κα πρζπει να διερευνθκεί ειδικότερα.
Πετά τθν καταςτροφι τθσ Υάρνθκασ, τι κα γίνει με το καηίνο; Θ μεγάλθ φωτιά που κατζςτρεψε τθν Υάρνθκα ςτισ 28 Λουνίου, ζφερε ςτο προςκινιο οριςμζνα ηθτιματα όπωσ:
Υόςο αναγκαίεσ και αναπόφευκτεσ είναι οι εγκαταςτάςεισ που προβλζπονται από τον Ρ.3139/2003;
Γιατί ζπρεπε να εξαιρεκοφν από τθν αναδάςωςθ 62.500 τ.μ., προκειμζνου να επεκτακοφν οι εγκαταςτάςεισ του καηίνο, του «Πον Υαρνζσ» και του πρϊθν «ενία»; (βλ. απόφαςθ 3220/23.07.2007 τθσ Υεριφζρειασ Αττικισ)
Ψο ηιτθμα που τίκεται αφορά κακαρά πολιτικζσ επιλογζσ. Γιατί, δεν μποροφν χρθςιμοποιθκοφν ωσ πρόςχθμα κάποιεσ ςυμβατικζσ υποχρεϊςεισ, που προκφπτουν από τισ ιςχφουςεσ απαράδεκτεσ ρυκμίςεισ του νόμου 3139/2003. Εδϊ θ κυβζρνθςθ, αλλά και ο κακζνασ κα πρζπει να πάρει μια ξεκάκαρθ κζςθ…
Ξοινωνικζσ παρεμβάςεισ «Ράνω ςτθν καμζνθ Ράρνθκα θ Hayatt εκδιλωςε το ενδιαφζρον τθσ να αγοράςει από το δθμόςιο (και όπου να ‘ναι κα το καταφζρει) το υπόλοιπο 49% του Καηίνου τθσ Ράρνθκασ, αφοφ από το 2008 κα ελζγχει το 51%... Ραρά τα αποκαΐδια ςτον Εκνικό Δρυμό, το κεφάλαιο κάνει τα δικά του όνειρα για καηίνο-κζρδθ. Άλλωςτε θ προοπτικι των κυρίαρχων είναι να αναδειχκεί θ χϊρα περίπου ςε ζνα απζραντο καηίνο...». (Υαναγιϊτθσ Οαφαηάνθσ, «Αυγι», 29/7/07)
Χτισ 8 Λουλίου από το «Υαναττικό Δίκτυο» διοργανϊκθκε Σδοιπορικό ςτθν καμζνθ Υάρνθκα, από το Πον Υαρνζσ μζχρι τθν Αγία Ψριάδα και ακολοφκθςε ςυνζλευςθ των ςυμμετεχόντων. Επίςθσ το «Υαναττικό Δίκτυο» ςυμμετείχε ςε όλεσ τισ εκδθλϊςεισ διαμαρτυρίασ που ζγιναν ςτο κζντρο τθσ Ακινασ κακϊσ και ςτθ ςυγκζντρωςθ που ζγινε μετά τθν πυρκαγιά ςτον Ωμθττό, από τοπικοφσ φορείσ. Ακόμθ το «Υαναττικό Δίκτυο» με ανακοίνωςι του εκδιλωςε τθ ςυμπαράςταςι του ςτουσ 27 ςυλλθφκζντεσ ςτθν Υάρνθκα και ηιτθςε τθν ακϊωςι τουσ. Κεωρϊντασ ωσ απαράδεκτο και αντιςυνταγματικό το νόμο 3139/2003 για το καηίνο, υποςτθρίηουμε όλεσ τισ παρεμβάςεισ που γίνονται ςτθν κατεφκυνςθ τθσ ακφρωςθσ τθσ απόφαςθσ 3220/23.7.2007 του Γ. Γ. Υεριφζρειασ Αττικισ, θ οποία προωκεί τθν εξαίρεςθ των 62,5 ςτρεμ. από τθν αναδάςωςθ, λόγω καηίνου. Επίςθσ κεωρϊντασ ωσ ανεπαρκζσ για τθν προςταςία τθσ Υάρνθκασ το Υ.Δ. που προωκείται από το ΩΥΕΧΩΔΕ, κα προβοφμε ςε όλεσ τισ αναγκαίεσ ενζργειεσ για τθν ακφρωςι του.
Πάρνθκα 2007: φωτογραφία από τθν ιςτοςελίδα Environmen.gr
Πάρνθκα 2009 : Εκςκαφζσ ςτον δαςικό χϊρο γφρω από το Καηίνο (φωτ. «τρζφθσ»)
Πάρνθκα, 2009: Ενθμερωτικι εκδιλωςθ για τισ επεκτάςεισ του Καηίνο
7. Πάρνθκα: όλθ θ εξουςία ςτο Καηίνο* ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
*Δθμοςιεφτθκε ςτθν «ΕΡΟΧΘ», 29/ 8 /2010. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Πάρνθκα, περιοχι Μον Παρνζσ-Καηίνο, μετά τθ μεγάλθ καταςτροφικι πυρκαγιά του 2007. (Φωτογραφία από το ιςτολόγιο του «Αντίβαρου»)
Ασ ξεκινιςουμε με ζνα φλασ-μπακ: Ψον Λοφνιο του 2007 καίγονται ςτθ Υάρνθκα 56.000 ςτρζμ. δάςουσ από τα οποία τα 20.000 ελατόδαςοσ. «Μασ ζκλεψαν τθν ανάςα», ζγραφαν τότε τα πρωτοςζλιδα των εφθμερίδων. Σργανϊνεται άμεςα και αυκόρμθτα μεγάλθ ςυγκζντρωςθ διαμαρτυρίασ ςτθν πλατεία Χυντάγματοσ και ςτθ ςυνζχεια μεγάλθ μουςικι εκδιλωςθ, γεγονόσ πρωτοφανζσ για τζτοιου είδουσ ηθτιματα. Οίγεσ εβδομάδεσ αργότερα, με απόφαςθ του Γ.Γ. Υεριφζρειασ Αττικισ εξαιροφνται από τθν αναδάςωςθ 62,5 ςτρ. καμζνθσ γθσ, ςε ζκταςθ που είχε παραχωρθκεί ςτθν επιχείρθςθ «Ελλθνικό Ξαηίνο Υάρνθκασ Α.Ε». Θ ενζργεια αυτι κεωρείται πρόκλθςθ. Ξατατίκενται δφο προςφυγζσ ςτο Χυμβοφλιο τθσ Επικρατείασ από μζλθ του «Υαναττικοφ Δικτφου». Ψο Ροζμβριο του 2008, εκδικάηεται ςτο Ε’ τμιμα του ΧτΕ θ πρϊτθ προςφυγι κατά του Υ.Δ. με τίτλο «Ξακοριςμόσ Ηωνϊν Υροςταςίασ του Τγκου Υάρνθκασ», θ οποία αφορά τθν ακφρωςθ τθσ ανακαταςκευισ και τθσ επζκταςθσ των τουριςτικϊν εγκαταςτάςεων του Ξαηίνο, του Πον Υαρνζσ και του πρϊθν ξενοδοχείου «ενία». Επιςθμαίνεται ότι ςφμφωνα με τον νόμο 3139/2003, (τθσ Βάςωσ Υαπανδρζου, του
Άκθ Ψςοχατηόπουλου και του Ρικόλαου Δρυ), για τισ τουριςτικζσ εγκαταςτάςεισ ςτθν Υάρνθκα παραχωρείται ζκταςθ 166.000 τ.μ. ςυνολικά, ενϊ θ επιτρεπόμενθ δόμθςθ ανζρχεται ςε 27.800 τ.μ.
Θ άποψθ του ειςθγθτι Τπωσ αναφζρει ςτθν Ειςιγθςι του ο Χφμβουλοσ Επικρατείασ Ρικ. Φόηοσ, «…με Βαςιλικό Διάταγμα και με απόφαςθ του 1969 κθρφχκθκε ο Εκνικόσ Δρυμόσ Ράρνθκασ ωσ τοπίο ιδιαίτερου φυςικοφ κάλουσ… Ραραλλιλωσ με τον νόμο 2160/1993 κατζςτθςαν νόμιμεσ οι κτιριακζσ εγκαταςτάςεισ που είχαν ανεγερκεί –μζχρι τθ δθμοςίευςι του– από τον ΕΟΤ χωρίσ οικοδομικι άδεια… (ξενοδοχείο Μον Ραρνζσ, και ξενοδοχείο Ξενία ςτθν Αγία Τριάδα)… Ο Ν.3139/2003 προβλζπει τθν επζκταςθ του Μον Ραρνζσ και του Στακμοφ του Τελεφερίκ (όχι του Ξενία) και αναφζρει ρθτϊσ ότι οι κζςεισ όπου τα δφο αυτά ξενοδοχεία υπάρχουν είναι εκτόσ πυρινα του Εκνικοφ Δρυμοφ. Εν τοφτοισ από διάφορα ςτοιχεία προκφπτει ότι βρίςκονται εντόσ (του πυρινα του Εκνικοφ Δρυμοφ)… Οι εκτάςεισ αυτζσ πάντωσ είναι δάςοσ...». Ξαι ο ειςθγθτισ καταλιγει: «…Συνεπϊσ το κακεςτϊσ του Ν.3139/ 2003 αποτελεί νομοκετικι υποβάκμιςθ του κακεςτϊτοσ προςταςίασ των δαςϊν και είναι επομζνωσ αντίκετο προσ το άρκρο 24 του Συντάγματοσ..» Θ άποψθ του ειςθγθτι περί αντιςυνταγματικότθτασ του Ρ.3139/2003, οδιγθςε τθν εκδίκαςθ αυτισ τθσ προςφυγισ ςτθν Σλομζλεια του ΧτΕ. Ωςτόςο, αν και πζραςαν δυο χρόνια από τότε και ζχει ςυηθτθκεί θ υπόκεςθ, δεν ζχει ακόμθ ανακοινωκεί θ απόφαςθ.
Ψο «νόμιμο» δεν είναι πάντα και «θκικό» Πζςα ς’ αυτι τθ ςυγκυρία, τισ παραμονζσ του Δεκαπενταφγουςτου θ «Ξαηίνο Α.Ε.» προχωρά ςτθν επζκταςθ των προβλεπόμενων από τον –αντιςυνταγματικό, κατά τον Ρ. Φόηο– νόμο 3139/2003 εγκαταςτάςεϊν τθσ (βιολογικόσ κακαριςμόσ, υπόγειοσ χϊροσ ςτάκμευςθσ, ελικοδρόμιο) ςε περιοχι καμζνθ και αναδαςωμζνθ, όχι από το δαςαρχείο. Πια ενεργι πολίτθσ αντιλαμβάνεται τι ςυμβαίνει και το καταγγζλλει ςτισ αρμόδιεσ αρχζσ. Ψο ηιτθμα δθμοςιοποιείται, παίρνει διαςτάςεισ, δθμιουργείται ςφγχυςθ και τελικά οι «αρχζσ» παίρνουν κζςθ:
Θ Ρομαρχία ανακοινϊνει ότι: «…θ καταςκευι μονάδασ υγρϊν αποβλιτων του Καηίνο εκδόκθκε με ςφμφωνο γνϊμθ του Δαςαρχείου Ράρνθκασ…».
Ψο Δαςαρχείο Υάρνθκασ κεωρεί, ότι: «…οι εκτάςεισ που εμπίπτουν ςτο άρκρο 3 του Ν.3139/2003 βρίςκονται ςε νόμιμθ αλλαγι χριςθσ και δεν κθρφςςονται αναδαςωτζεσ…».
Θ Ειδικι Γραμματζασ Υεριβάλλοντοσ υπόςχεται ότι: «…κα διερευνθκεί όλο το πλαίςιο των αδειοδοτιςεων και θ νομιμότθτα των πράξεων…».
Σι Επικεωρθτζσ Υεριβάλλοντοσ, φςτερα από αυτοψία ςτα ζργα του «Ξαηίνο Υάρνθκασ Α.Ε», κατζλθξαν ότι: «…οι εκτελοφμενεσ εργαςίεσ πραγματοποιοφνται ςε ζκταςθ των Ε.Τ.Α (Ελλθνικά Τουριςτικά Ακίνθτα Α.Ε.) θ οποία δεν ζχει κθρυχκεί αναδαςωτζα μετά τθν πυρκαγιά του 2007 διότι ςφμφωνα με τον Ν.3139/2003, επιτρζπεται θ ανακαταςκευι, θ αναμόρφωςθ και ο εκςυγχρονιςμόσ των εγκαταςτάςεων και του περιβάλλοντοσ των κτιριακϊν χϊρων…».
Σ Χυνιγοροσ του Υολίτθ επιςθμαίνει ότι: «…θ υποχρζωςθ για κιρυξθ αναδάςωςθσ περιλαμβάνει όλεσ τισ καείςεσ δαςικζσ εκτάςεισ χωρίσ εξαίρεςθ…» και ερωτά εάν «προ τθσ πυρκαγιάσ είχε ςυντελεςτεί κατ’ εξαίρεςθ μεταβολι του προοριςμοφ των δαςϊν», ςφμφωνα με το Χφνταγμα και τθ δαςικι νομοκεςία.
Θ εκπρόςωποσ του Ρομικοφ Χυμβοφλιου του Ξράτουσ απαντϊντασ ςτο ερϊτθμα του Χυνιγορου του Υολίτθ γνωμοδοτεί ότι: «…θ αναδάςωςθ υπεριςχφει του νόμου που επιτρζπει ζργα ςε μία περιοχι… ςτον βακμό μάλιςτα που δεν είχε ξεκινιςει θ εκτζλεςθ ζργων μζςα ςτθν περιοχι όπου ο Ν.3139/2003 ζδινε το ςχετικό δικαίωμα…».1
Ψζλοσ, θ υπουργόσ ΩΥΕΞΑ, δεν ζκανε μζχρι ςιμερα δεκτι τθν παραπάνω ςυγκεκριμζνθ Γνωμοδότθςθ τθσ Ρομικοφ Χυμβοφλου του Ξράτουσ.
Ακόμθ, πζρα από τισ απόψεισ των αρμόδιων «αρχϊν», αξίηει να επιςθμάνουμε τθν διλωςθ του πρϊθν προζδρου του ΧτΕ Πιχ. Δεκλερι ότι: «…κακοριςτικό για τον χαρακτιρα μιασ ζκταςθσ είναι τι ιταν πριν τθ φωτιά και όχι τι λζει ο νόμοσ…».2
Ψο καηίνο «τα παίρνει όλα»… Υζραν των όςων αναφζρονται παραπάνω, θ ουςία του ηθτιματοσ βρίςκεται αλλοφ: ςτθ νζα πραγματικότθτα που διαμορφϊνεται μετά τισ πρόςφατεσ εξελίξεισ ςτθν υπόκεςθ «Ξαηίνο Υάρνθκασ Α.Ε.». Ασ γίνουμε περιςςότερο ςαφείσ: Ψο «Ελλθνικό Ξαηίνο Υάρνθκασ Α.Ε.», ανικει ςιμερα κατά 51% ςτο ελλθνικό Δθμόςιο, και ςυγκεκριμζνα ςτθν ΕΨΑ Α.Ε., ενϊ το 49% ανικει ςτθν Ξοινοπραξία τθσ Hayatt/Regency με τθν Ελλθνικι Ψεχνοδoμικι του κ. Ππόμπολα. Ψα «ζργα» που γίνονται αυτιν τθν περίοδο ςτθν εξαιρεκείςα από τθν αναδάςωςθ ζκταςθ των 62,5 ςτρ. ςυμπίπτουν χρονικά με τθ διαδικαςία παραχϊρθςθσ του 2% των μετοχϊν τθσ ΕΨΑ Α.Ε. ςτθν προαναφερόμενθ Ξοινοπραξία , θ οποία, με τίμθμα μόλισ 7,2 εκατ. ευρϊ, κα διακζτει τθν πλειοψθφία των μετοχϊν και το μάνατημεντ του «Ξαηίνο Υάρνθκασ Α.Ε.».3
Σι πολίτεσ αντιςτζκονται Είναι προφανζσ ότι ανοίγει πλζον ο δρόμοσ για το ξεποφλθμα του ςυνόλου των τουριςτικϊν εγκαταςτάςεων ςτθν Υάρνθκα, που ςιμερα ανικουν κατά πλειοψθφία ςτο ελλθνικό Δθμόςιο, (ζναντι του εξευτελιςτικοφ ποςοφ των 180 εκατ. ευρϊ περίπου) και για τθν ολοκλθρωτικι ιδιωτικοποίθςθ του Ξαηίνο τθσ Υάρνθκασ, με ό,τι αυτό ςυνεπάγεται. Πεταξφ άλλων, ανοίγει ο δρόμοσ για τθν ιδιωτικοποίθςθ ενόσ τμιματοσ του Εκνικοφ Δρυμοφ τθσ Υάρνθκασ. («εντόσ» ι «εκτόσ» πυρινα…) Από τα μζλθ του «Υαναττικοφ Δικτφου» κατατζκθκε ςτισ 26/8 ςτο ΧτΕ αίτθςθ αναςτολισ οικοδομικϊν εργαςιϊν, για τισ επεκτάςεισ των εγκαταςτάςεων του «Ξαηίνο Υάρνθκασ Α.Ε.». Τπωσ αναφζρεται ςτθν αίτθςθ αναςτολισ ο Ρ.3139/2003 και άλλεσ αποφάςεισ του ΕΣΨ «αντίκειται ςτο άρκρο 24 παρ 1 του Χυντάγματοσ κακϊσ επιτρζπουν τθν μεταβολι του προοριςμοφ των δαςϊν κυρίωσ μζςα ςτον Υυρινα του Εκνικοφ Δρυμοφ τθσ Υάρνθκασ, χωρίσ να προζχει για τθν Εκνικι Σικονομία ι να επιβάλλεται από το δθμόςιο ςυμφζρον θ χριςθ Ξαηίνο, ενοδοχείου κλπ».4 Χτο ΧτΕ προςζφυγε και ο Ξ. Διάκοσ, υποψιφιοσ Υεριφερειάρχθσ Αττικισ. Εξάλλου, οι «Εκελοντζσ Δαςοπροςταςίασ Αττικισ» (ΕΔΑΧΑ), προςζφυγαν ςτο Διοικθτικό Εφετείο Ακθνϊν, του οποίου ο πρόεδροσ του Ε’ τμιματοσ αποφάςιςε ςτισ 27/8 τθν προςωρινι διακοπι των εργαςιϊν που γίνονται ςτθ περιοχι του Ξαηίνο. Ξλείνοντασ, τίκεται το ηιτθμα: Ξάποιοι πολίτεσ δίνουν ζνα αγϊνα για να παραμείνει ολόκλθρθ θ Υάρνθκα δθμόςιοσ και δαςικόσ χϊροσ. Σι αρμόδιεσ κρατικζσ υπθρεςίεσ τι ακριβϊσ κάνουν; Σι αρμόδιοι πολιτικοί και περιβαλλοντικοί φορείσ τι κζςθ παίρνουν; ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Υαραπομπζσ: 1
«Ελευκεροτυπία», 20,21,25/8/2010
2
«Το Βιμα», 26/8/2010
3
«Press Time», 21/8/2010
4
Υεριοδικό «Oυτοπία», Χεπτζμβριοσ-Σκτϊβριοσ 2007
Σο πρϊθν ξενοδοχείο «Ξενία» ςτισ καμζνεσ πλαγιζσ τθσ Πάρνθκασ
8. Επερϊτθςθ του ΤΡΙΖΑ για τθν Πάρνθκα * ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
*Δθμοςιεφτθκε ςτθν «ΕΡΟΧΘ», 24/1/2010. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Τον Απρίλιο του 2009 κατατζκθκε ςτθ Βουλι από ολόκλθρθ τθν Κοινοβουλευτικι Ομάδα του ΣΥΙΗΑ Επερϊτθςθ για τθν Ράρνθκα και τον Υμθττό (που ςυνζταξα ωσ επιςτθμονικόσ ςυνεργάτθσ του Ρερικλι Κοροβζςθ), θ οποία ωςτόςο δεν ςυηθτικθκε επειδι θ κυβζρνθςθ τθσ ΝΔ ζκλειςε πρόωρα τθ Βουλι λόγω Ευρωεκλογϊν. Τα ηθτιματα ωςτόςο που τζκθκαν από τθν Επερϊτθςθ παραμζνουν και ηθτοφν απαντιςεισ από τθν ςθμερινι κυβζρνθςθ ΡΑΣΟΚ. Στο μεταξφ, προςτζκθκαν νζα προβλιματα, όπωσ θ ζγκριςθ Μελζτθσ Ρεριβαλλοντικϊν Επιπτϊςεων που αφορά τθν ανακαταςκευι, αναμόρφωςθ, αναβάκμιςθ, και λειτουργία του παροπλιςμζνου εδϊ και δεκαετίεσ πρϊθν ξενοδοχείου «Ξενία». Στθν ςυνζχεια παρουςιάηουμε το μζροσ τθσ Επερϊτθςθσ τθσ Κ.Ο. του ΣΥΙΗΑ που αφορά τθν Ράρνθκα. Ράνοσ Τότςικασ
– – – Ψισ τελευταίεσ δεκαετίεσ, τα βουνά τθσ Αττικισ αντιμετωπίηουν μια ολομζτωπθ επίκεςθ από πολλά και ποικίλα, μικρά και μεγάλα ςυμφζροντα, που απειλοφν τον δαςικό τουσ χαρακτιρα και τθν ίδια τθν υπόςταςι τουσ. Σ ορεινόσ όγκοσ τθσ Υάρνθκασ, ςυνολικισ ζκταςθσ 300.000 ςτρεμμάτων περίπου (ςτθν Αττικι), ζχει κθρυχκεί ωσ τοπίο ιδιαίτερου φυςικοφ κάλλουσ και κεωρείται ο μεγαλφτεροσ βιότοποσ τθσ Αττικισ. Από τθν μεγάλθ πυρκαγιά ςτθν Υάρνθκα ςτισ 28/6/07, κάθκαν ςυνολικά 56.000 ςτρζμματα, εκ των οποίων τα 15.723 περιλαμβάνονται ςτον πυρινα του Εκνικοφ Δρυμοφ, ενϊ θ ςυνολικι καμζνθ ζκταςθ ελατοδάςουσ ανζρχεται ςε 20.488 ςτρεμμάτων. Ψο ΩΥΕΧΩΔΕ, φςτερα από μια διαδικαςία που κράτθςε αρκετά χρόνια, τον Λοφλιο του 2007 κεςμοκζτθςε Υροεδρικό Διάταγμα για τον «κακοριςμό Ηωνϊν Υροςταςίασ του Σρεινοφ Τγκου Υάρνθκασ» (ΦΕΞ 336Δ’ /24.7.2007).
Χτθν «Πελζτθ προςταςίασ ορεινοφ όγκου Υάρνθκασ» που εκπονικθκε τον Λοφλιο του 2003 από τον «Σργανιςμό Φυκμιςτικοφ Χχεδίου και Υροςταςίασ Υεριβάλλοντοσ Ακινασ» (που υπόκειται ςτο ΩΥΕΧΩΔΕ), αναφζρεται μεταξφ άλλων:
Πον Υαρνζσ - Ξαηίνο - ενία «…Εντόσ των ορίων του ορεινοφ όγκου τθσ Ράρνθκασ υπάρχουν ςιμερα ειδικζσ χριςεισ προβλεπόμενεσ από το υφιςτάμενο κεςμικό πλαίςιο… Επειδι οι χριςεισ αυτζσ δθμιουργοφν προβλιματα ςτα ςθμαντικά οικοςυςτιματα του ορεινοφ όγκου, ςκόπιμθ κα ιταν θ ςταδιακι μείωςθ τθσ δραςτθριότθτασ τουσ και θ μετεγκατάςταςθ τουσ…». Πεταξφ των χριςεων που κεωρείται ότι δθμιουργοφν προβλιματα και κα ιταν ςκόπιμθ θ μετεγκατάςταςθ τουσ, καταγράφεται και θ «Ηϊνθ Ε2», θ οποία περιλαμβάνει το εν λειτουργία ξενοδοχείο «Πον Υαρνζσ», κακϊσ και το πρϊθν ξενοδοχείο «ενία». Ωςτόςο, παράλλθλα με τθν «Πελζτθ του Σργανιςμοφ Ακινασ» για τθν προςταςία του ορεινοφ όγκου τθσ Υάρνθκασ, προωκικθκε και ψθφίςτθκε ο Ρ.3139/2003 για το Ξαηίνο τθσ Υάρνθκασ, ο οποίοσ όχι μόνο δεν λαμβάνει υπ’ όψιν του τισ υποδείξεισ τθσ Πελζτθσ αυτισ, αλλά κινείται ςε εντελϊσ διαφορετικι κατεφκυνςθ. Απ’ όςα αναφζρονται ςτο άρκρο 3 του Ρ.3139/2003, προκφπτει ότι ςτθν περιοχι του Πον
Υαρνζσ επιτρζπεται θ δόμθςθ 19.800 τ.μ., θ καταςκευι υπόγειων χϊρων ςτάκμευςθσ 300 κζςεων και θ εγκατάςταςθ προςωρινϊν λυόμενων καταςκευϊν επιφανείασ 3.000 τ.μ. Χτθ κζςθ «Πετόχι» του τελεφερίκ, θ προβλεπόμενθ δόμθςθ ανζρχεται ςε 2.500 τ.μ. και ςτθν περιοχι του πρϊθν «ενία» ςε 5.500 τ.μ. Τταν ολοκλθρωκοφν όςα προβλζπονται, κα μεταβλθκεί ο χαρακτιρασ μιασ δαςικισ ζκταςθσ περίπου 176.000 τ.μ., που κα τςιμεντοποιθκεί και κα δοκεί βορά ςτα επιχειρθματικά ςυμφζροντα. Ψο Χυμβοφλιο τθσ Επικρατείασ, γνωμοδοτϊντασ το 2006 επί του ςχεδίου Υ.Δ. του ΩΥΕΧΩΔΕ απεφάνκθ ότι: «…θ Ηϊνθ Ε2 νομίμωσ, κατ’ αρχιν, ορίηεται ωσ ηϊνθ τουριςμοφ…», παραπζμποντασ ςτον υπάρχοντα Ρ.3139/2003. Τμωσ μετά τθν κεςμοκζτθςθ του εν λόγω Υ.Δ., το ηιτθμα τθσ νομιμότθτασ τθσ Ηϊνθσ Ε2 μζςα ςτον πυρινα του Εκνικοφ Δρυμοφ, ςυηθτικθκε ξανά ςτισ 5 Ροεμβρίου 2008 ςτα πλαίςια του Ε’ Ψμιματοσ του Χυμβουλίου τθσ Επικρατείασ, φςτερα από αίτθςθ 5 μελϊν του «Υαναττικοφ Δικτφου Ξινθμάτων πόλθσ και Ενεργϊν Υολιτϊν» και ζχει παραπεμφκεί για απόφαςθ ςτθν Σλομζλεια του ΧτΕ. Τπωσ αναφζρει ςτθν Ειςιγθςι του ο Χφμβουλοσ Επικρατείασ Ρικ. Φόηοσ: «…με Βαςιλικό Διάταγμα και με απόφαςθ του 1969, κθρφχκθκε ο Εκνικόσ Δρυμόσ Ράρνθκασ ωσ τοπίο ιδιαίτερου φυςικοφ κάλλουσ… Ραραλλιλωσ με τον Ν.2160/1993 κατζςτθςαν νόμιμεσ οι κτιριακζσ εγκαταςτάςεισ που είχαν ανεγερκεί –μζχρι τθ δθμοςίευςι του– από τον ΕΟΤ χωρίσ οικοδομικι άδεια (ξενοδοχείο Μον Ραρνζσ και ξενοδοχείο Ξενία ςτθν Αγία Τριάδα)… O Ν.3139/2003, προβλζπει τθν επζκταςθ του Μον Ραρνζσ και του ςτακμοφ του Τελεφερίκ (όχι του Ξενία) και αναφζρει ρθτϊσ ότι οι κζςεισ όπου τα δφο αυτά ξενοδοχεία υπάρχουν είναι εκτόσ πυρινα του Εκνικοφ Δρυμοφ. Εν τοφτοισ από διάφορα ςτοιχεία προκφπτει ότι βρίςκονται εντόσ (του πυρινα του Εκνικοφ Δρυμοφ)... Οι εκτάςεισ αυτζσ είναι, πάντωσ, δάςοσ...». Ξαι ο ειςθγθτισ καταλιγει: «...Συνεπϊσ το κακεςτϊσ του Ν.3139/2003 αποτελεί νομοκετικι υποβάκμιςθ του κακεςτϊτοσ προςταςίασ των δαςϊν και είναι, επομζνωσ αντίκετο προσ το άρκρο 24 του Συντάγματοσ…». Χιμερα, κολό παραμζνει το τοπίο ςτθν Υάρνθκα, μετά τθν αναβολι τθσ ςυηιτθςθσ ςτο ΧτΕ και μιασ δεφτερθσ αίτθςθσ τριϊν μελϊν του «Υαναττικοφ Δικτφου Ξινιςεων Υόλθσ και Ενεργϊν Υολιτϊν» για ακφρωςθ τθσ απόφαςθσ του Γ. Γ. Υεριφζρειασ Αττικισ με τθν οποία εξαιρζκθκαν από τθν αναδάςωςθ 62,5 ςτρζμματα που κάθκαν ςτθν Υάρνθκα κατά τθν μεγάλθ πυρκαγιά τθσ 28/6/2007. Τπωσ αναφζρεται ςτθν αίτθςθ ακφρωςθσ, θ εξαίρεςθ από τθν αναδάςωςθ τθσ ςυγκεκριμζνθσ περιοχισ αντίκειται ςτο άρκρο 24 του Χυντάγματοσ, το οποίο δεν επιτρζπει τθ μεταβολι του προοριςμοφ των δαςϊν παρά μόνο για λόγουσ δθμοςίου ςυμφζροντοσ. Ξαι βζβαια, θ επζκταςθ του Ξαηίνο ςτον πυρινα του Εκνικοφ Δρυμοφ τθσ Υάρνθκασ, μετά τθν καταςτροφικι πυρκαγιά του περαςμζνου καλοκαιριοφ, δεν ςυνιςτά «δθμόςιο ςυμφζρον». Αντίκετα, κατά τα μζλθ του «Υαναττικοφ Δικτφου», φψιςτο «δθμόςιο ςυμφζρον» ςυνιςτά θ προςταςία και εν προκειμζνω θ αναγζννθςθ του Εκνικοφ Δρυμοφ τθσ Υάρνθκασ, ενόσ από τουσ τελευταίουσ πνεφμονεσ πραςίνου ςτθν Αττικι. Ψελικά, το ηιτθμα τθσ αντιςυνταγματικότθτασ του Ρ.3139/2003 παραπζμφκθκε να ςυηθτθκεί ςτθν Σλομζλεια του ΧτΕ και θ απόφαςθ που κα λθφκεί αποκτά κακοριςτικι ςθμαςία «εν όψει ότι μζροσ των ανωτζρω εκτάςεων δεν κθρφχκθκε αναδαςωτζο ωσ μθ δάςοσ», όπωσ επεςιμανε ο κ. Φόηοσ. Εν όψει δθλαδι τθσ εκδίκαςθσ τθσ αίτθςθσ ακφρωςθσ τθσ απόφαςθσ του Γ.Γ. τθσ Υεριφζρειασ Αττικισ, με τθν οποία εξαιροφνται από τθν αναδάςωςθ 62,5 καμζνα ςτρζμματα δάςουσ…
«Ψεχνόπολθ ςτθ Υάρνθκα» Mε τροποποίθςθ του ιςχφοντοσ Υροεδρικοφ Διατάγματοσ που προϊκθςε ο υπουργόσ ΥΕΧΩΔΕ (ΦΕΞ 619 Δ’/19.12.2007) κεςμοκετικθκε «ΒΕΥΕ-Ψεχνόπολθ» ςτισ Αφίδνεσ, ςε ζκταςθ 216 ςτρεμμάτων, ςτον αυχζνα μεταξφ των ορεινϊν όγκων τθσ Υάρνθκασ και τθσ Υεντζλθσ. Είχε προθγθκεί θ εξαίρεςθ από το κακεςτϊσ προςταςίασ του ορεινοφ όγκου τθσ Υάρνθκασ ζκταςθσ 500 περίπου ςτρεμμάτων δίπλα ςτθν Εκνικι Σδό Ακθνϊν-Οαμίασ, θ οποία είχε χαρακτθριςτεί μθ νόμιμθ από το Ε’ τμιμα του ΧτΕ ςτθν αρχικι γνωμοδότθςθ του 2006 για το ςχζδιο Υ.Δ. περί «κακοριςμοφ Ηωνϊν προςταςίασ του ορεινοφ όγκου τθσ Υάρνθκασ».
Θ «ΒΕΥΕ-Ψεχνόπολθ» ςτθν Υάρνθκα προβλζπεται να ζχει κτίρια ςυνολικισ επιφάνειασ 110.000 τετρ. μζτρων με φψοσ ζωσ 11 μζτρα και υπολογίηεται ότι κα χρειαςτοφν για τθν ολοκλιρωςι τθσ περίπου 500.000 κυβικά τςιμζντο. Χτισ εγκαταςτάςεισ κα εργάηονται 7.000 άτομα ενϊ οι επιςκζψεισ υπολογίηονται από 500-1.000 άτομα τθν θμζρα. Αυτό ςυνεπάγεται προςζλκυςθ νζασ κυκλοφορίασ που κα φτάνει τα 4.000 αυτοκίνθτα τθν θμζρα. Επιςθμαίνεται ότι θ περιοχι τθσ προγραμματιηόμενθσ «Ψεχνόπολθσ» βρίςκεται ςτον κακοριςτικό για όλο το λεκανοπζδιο αυχζνα μεταξφ Υάρνθκασ και Υεντζλθσ, το μοναδικό φυςικό «διάδρομο» των ρευμάτων των βόρειων ανζμων. Ξατά τθσ δθμιουργίασ Ψεχνόπολθσ ςτθν Υάρνθκα προςζφυγαν πολίτεσ ςτο ΧτΕ τον Φεβρουάριο του 2009.
Υςτερόγραφο (Αφγουςτοσ 2012) Το ΣτΕ, με τθν υπ. αρικ. 2880/2012 ακφρωςε το ΡΔ του 2007 κατά το ςκζλοσ που επζτρεπε να εγκαταςτακεί ςε ςυγκεκριμζνθ ηϊνθ του βουνοφ θ βιομθχανικι επιχειρθματικι περιοχι (ΒΕΡΕ) «ΤεχνόπολθΑκρόπολισ». Το ΣτΕ ακφρωςε τισ διατάξεισ του ΡΔ που εξαιροφςαν από τθν προςταςία του ορεινοφ όγκου τθσ Ράρνθκασ περίπου 500 ςτρ. , τα οποία προορίηονταν για τθν εγκατάςταςθ πάρκου υψθλισ τεχνολογίασ και ζρευνασ και απζρριψε τισ παρεμβάςεισ τθσ Α.Ε. «Ράρκο Επιχειριςεων Υψθλισ Τεχνολογία και Ζρευνασ Ακρόπολισ Α.Ε.» και του Συνδζςμου Επιχειριςεων «Ρλθροφορικισ και Επικοινωνιϊν Ελλάδοσ». Κατά τθσ δθμιουργία του Τεχνολογικοφ Ράρκου είχαν προςφφγει πολίτεσ από το «Ραναττικό Δίκτυο Κινθμάτων Ρόλθσ και Ενεργϊν Ρολιτϊν» και τθ Θεματικι του ΣΥΙΗΑ για το Ρεριβάλλον, κακϊσ και ο Διμοσ Αγίου Στεφάνου (νυν διμοσ Διονφςου).
Η χιονιςμζνθ Πάρνθκα από τουσ «Θρακομακεδόνεσ»
9. Πάρνθκα: οι πολίτεσ παίρνουν τον λόγο* ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
*Ειςιγθςθ ςτθν Χυνάντθςθ-Θμερίδα για τθν Υάρνθκα που διοργάνωςε ςτισ 12/12/2010 ςτο Υνευματικό Ξζντρο Ξοινότθτασ Κρακομακεδόνων το «Δίκτυο Υολιτϊν για τθν προςταςία τθσ Υάρνθκασ» ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Θ Υάρνθκα δεν είναι, απλϊσ, ζνασ από τουσ ορεινοφσ όγκουσ που περιβάλλουν το λεκανοπζδιο τθσ Ακινασ. Είναι ο πιο ςθμαντικόσ. Ξάποιοι το κατανοοφμε ςυνειδθτά, οι περιςςότεροι το νιϊκουμε ενδόμυχα. Χε αρκετοφσ από μασ θ ςχζςθ μασ με τθν Υάρνθκα είναι «βιωματικι», μεγαλϊςαμε και εξακολουκοφμε να ηοφμε μαηί τθσ. Για πολλοφσ ωςτόςο Ακθναίουσ, θ Υάρνθκα αποτελεί απλϊσ ζνα μακρινό ηωντανό ντεκόρ, ςτον βόρειο ορίηοντα τθσ πόλθσ. Τταν το καλοκαίρι του 2007 κάθκαν ςτθν Υάρνθκα 56.000 ςτρζμματα δάςουσ, εκ των οποίων τα 20.000 ελατόδαςοσ, χιλιάδεσ Ακθναίοι αντιλιφκθκαν το μζγεκοσ τθσ απϊλειασ και κατζβθκαν αυκόρμθτα ςτθν πλατεία Χυντάγματοσ, ςε μια πρωτόγνωρθ εκδιλωςθ διαμαρτυρίασ. «Πασ κλζβουν τθν ανάςα μασ», ιταν ζνα από τα ςυνκιματα των ςυγκεντρωμζνων, οι οποίοι κατιγγειλαν επίςθσ τθν αδράνεια, τθν ανεπάρκεια, τθν ανικανότθτα των αρμόδιων κρατικϊν αρχϊν να κζςουν ζγκαιρα υπό ζλεγχο μια πυρκαγιά που ξεκίνθςε από τα Δερβενοχϊρια, ςτθν Βοιωτία, και ζφταςε μετά από τρεισ μζρεσ μπροςτά από το Ξαηίνο, όπου και ςβιςτθκε… Ψον Αφγουςτο του 2007, λίγεσ μζρεσ μετά τθν καταςτροφικι πυρκαγιά, δθμοςιεφτθκε από το τότε ΩΥΕΧΩΔΕ το προ πολλοφ αναμενόμενο Υροεδρικό Διάταγμα (Υ.Δ.) για τθν προςταςία τθσ Υάρνθκασ, όπου μεταξφ άλλων, χωροκετοφνταν οι τουριςτικζσ ηϊνεσ Ε2 ςτθν Υάρνθκα, ςτθν περιοχι του Ξαηίνο – Πον Υαρνζσ, του τελεφερίκ και του πρϊθν ξενοδοχείου «ενία». Οίγεσ μζρεσ αργότερα, με απόφαςθ του Υεριφερειάρχθ Αττικισ, εξαιρζκθκε από τθν αναδάςωςθ ζκταςθ 62,5 ςτρεμμάτων ςτον πυρινα του Εκνικοφ Δρυμοφ, θ οποία είχε ιδθ παραχωρθκεί ςτο Ξαηίνο. Κεωρϊντασ πρόκλθςθ τισ μεκοδεφςεισ αυτζσ τθσ τότε Ξυβζρνθςθσ, κάποιοι πολίτεσ που ςυμμετείχαν ςτο «Υαναττικό Δίκτυο Ξινθμάτων Υόλθσ και ενεργϊν Υολιτϊν», προςζφυγαν ςτο Χυμβοφλιο τθσ Επικρατείασ (ΧτΕ) ηθτϊντασ να ακυρωκοφν αυτζσ οι πράξεισ των αρμόδιων κρατικϊν υπθρεςιϊν. Υαράλλθλα, τον Ροζμβριο του 2007, οργανϊκθκε από το «Υαναττικό Δίκτυο» Θμερίδα για τουσ ορεινοφσ όγκουσ τθσ Αττικισ ςτο Ψεχνικό Επιμελθτιριο Ελλάδοσ (ΨΕΕ), όπου καταγράφθκε μεταξφ άλλων, θ τότε κατάςταςθ ςτθν Υάρνθκα και διερευνικθκαν άλλεσ δυνατότθτεσ παρζμβαςθσ των πολιτϊν ςτθν κατεφκυνςθ τθσ προςταςίασ από τισ αυκαιρεςίεσ κάποιων κρατικϊν υπθρεςιϊν αλλά και κάποιων ιδιωτϊν (Ξαηίνο – Πον Υαρνζσ κλπ). Επιςθμαίνεται ότι το «Υαναττικό Δίκτυο», μια εβδομάδα μετά τθν μεγάλθ πυρκαγιά ςτθν Υάρνθκα το 2007, οργάνωςε παρζμβαςθ-ςυνζλευςθ ςτθν Αγία Ψριάδα, και αργότερα, κατιγγειλε τισ διϊξεισ ακτιβιςτϊν που ςυνελιφκθςαν ςτθν περιοχι γφρω από το τελεφερίκ. Ψον Ροζμβριο του 2008, εκδικάςτθκε ςτο Ε’ τμιμα του ΧτΕ θ πρϊτθ προςφυγι μελϊν του «Υαναττικοφ Δικτφου», τα οποία κεωροφςαν παράνομθ τθν φπαρξθ και λειτουργία τουριςτικϊν εγκαταςτάςεων ςτον πυρινα του Εκνικοφ Δρυμοφ τθσ Υάρνθκασ, οι οποίεσ επιτρζπονται ςφμφωνα με τον νόμο 3139/2003. Σ Ρικ. Φόηοσ, ειςθγθτισ τθσ υπόκεςθσ ςτο Ε’ τμιμα, δικαιϊνοντασ τουσ προςφεφγοντεσ, ανζφερε χαρακτθριςτικά: «… Το κακεςτϊσ του νόμου 3139/2003 αποτελεί νομοκετικι υποβάκμιςθ του κακεςτϊτοσ προςταςίασ των δαςϊν και επομζνωσ είναι αντίκετο προσ το άρκρο 24 του Συντάγματοσ…». Ξαι ο Ρικ. Φόηοσ κατζλθγε: «…Ειςθγοφμαι τθν εν μζρει ακφρωςθ του προςβαλλόμενου Ρροεδρικοφ Διατάγματοσ, όςον αφορά τισ (τουριςτικζσ) ηϊνεσ Ε2». Ωςτόςο, δφο χρόνια αργότερα, τον Ροζμβριο του 2010, θ εκδοκείςα επιτζλουσ απόφαςθ του Ε’ τμιματοσ του ΧτΕ, αγνοεί τον ειςθγθτι, και αποφαίνεται ότι όλα είναι εν τάξει, όλα ζγιναν κακϊσ πρζπει…
Αξίηει να επιςθμάνουμε ότι θ δεφτερθ προςφυγι ςτο ΧτΕ μελϊν του «Υαναττικοφ Δικτφου» κατά τθσ εξαίρεςθσ 62, 5 ςτρεμμάτων από τθν αναδάςωςθ, φςτερα από τρία χρόνια αναμονισ και τρεισ αναβολζσ, δεν ζχει ακόμθ εκδικαςτεί και προβλζπεται να ςυηθτθκεί τον Πάρτιο του 2011… Εν τω μεταξφ ωςτόςο, ζχουν ςυμβεί τα ακόλουκα:
Ψροποποιικθκε το 2008 το Υ.Δ. για τθν προςταςία τθσ Υάρνθκασ και προωκείται θ δόμθςθ 108.000 τ.μ. για τθ δθμιουργία μιασ «Ψεχνόπολθσ» ςτισ Αφίδνεσ (Ξιοφρκα), ςε μια ζκταςθ 216 ςτρεμμάτων που με το Υ.Δ. του 2007 είχε εξαιρεκεί από τθν προςταςία του βουνοφ. 93 πολίτεσ ζχουν προςφφγει ςτο ΧτΕ ηθτϊντασ τθν ακφρωςθ τθσ απόφαςθσ για τθν δθμιουργία «Ψεχνόπολθσ» ςτθν περιοχι τθσ Υάρνθκασ. Υροωκείται θ αδειοδότθςθ τθσ ανακαταςκευισ του «ενία» και θ λειτουργία ενόσ ξενοδοχειακοφ ςυγκροτιματοσ άνω των 10.000 τ.μ. και 141 κλινϊν ςτθν περιοχι τθσ Αγίασ Ψριάδασ. Αδειοδοτικθκε και υλοποιείται ιδθ με γοργό ρυκμό θ ανακαταςκευι και επζκταςθ του Ξαηίνο-Πον Υαρνζσ. Υαραχωρικθκε το 2% των μετοχϊν του ελλθνικοφ Δθμοςίου για το Ξαηίνο κλπ ςτθν Ξοινοπραξία Regency-Σμίλου Mπόμπολα, θ οποία κατείχε μζχρι τϊρα το 49% των μετοχϊν. ‘Ζτςι, το 51 % των μετοχϊν τθσ «Ξαηίνο Α.Ε.», ανικει πλζον ςε ιδιϊτεσ και όχι ςτο ελλθνικό δθμόςιο, όπωσ μζχρι τϊρα και αναμζνεται ςφντομα να παραχωρθκεί το 100% των μετοχϊν ςτθν ςυγκεκριμζνθ Ξοινοπραξία, με ότι αυτό ςυνεπάγεται. Εν ολίγοισ, κάποια τμιματα του πυρινα του Εκνικοφ Δρυμοφ τθσ Υάρνθκασ, ουςιαςτικά δεν αποτελοφν πλζον «δθμόςια κτιςθ», αλλά ζχουν παραχωρθκεί νομότυπα ςε ιδιϊτεσ για εκμετάλλευςθ.
Ψο πιο πρόςφατο επειςόδιο τθσ ιςτορικισ αυτισ ανατροπισ που ςυντελείται τα τελευταία χρόνια ςτθν Υάρνθκα, παίχτθκε φζτοσ το καλοκαίρι, όπου πολίτεσ ςυςπειρωμζνοι γφρω από τον ΕΔΑΧΑ κατάφεραν να ςταματιςουν τισ οικοδομικζσ εργαςίεσ ςτον περιβάλλοντα χϊρο του Ξαηίνο, ςτον οποίο ςθμειωτζον προβλζπεται από τον ιςχφοντα νόμο 3139/2003 θ καταςκευι υπόγειου χϊρου ςτάκμευςθσ 300 κζςεων. Ωςτόςο, οι μετζπειτα δικαςτικζσ αποφάςεισ, επζτρεψαν ςτθν Ξοινοπραξία τθν ςυνζχιςθ των οικοδομικϊν εργαςιϊν, αποδεικνφοντασ για μια ακόμθ φορά πόςο ανίςχυροι είναι οι δικαςτζσ και οι νόμοι μπροςτά ςτα οργανωμζνα ςυμφζροντα… Ξλείνοντασ, κζλουμε να επιςθμάνουμε ότι μζςα από τθν ςθμερινι τραγικι κατάςταςθ και το ηοφερό άμεςο μζλλον που διαφαίνεται για τθν Υάρνθκα, ξεπιδθςε θ αναγκαιότθτα για τθν δθμιουργία ενόσ ανεξάρτθτου «Δικτφου πολιτϊν για τθν προςταςία τθσ Υάρνθκασ». Ψο «Δίκτυο» αυτό, που ζχει ηωι δφο περίπου μθνϊν, ξεπιδθςε ςτισ 3 Σκτωβρίου από μια παρζμβαςθ-ςυνζλευςθ πολιτϊν ςτθν Υάρνθκα και ςυςπειρϊνει ιδθ ζνα ςθμαντικό αρικμό πολιτϊν τόςο από τισ περιοχζσ γφρω από τθν Υάρνθκα, όςο και πολίτεσ που δραςτθριοποιοφνται ςε άλλα ςθμεία τθσ Αττικισ, ςε πρωτοβουλίεσ κατοίκων, δθμοτικζσ παρατάξεισ κλπ. Σι πολίτεσ παίρνουν τον λόγο λοιπόν, για να προςτατεφςουν τθν Υάρνθκα από κάκε είδουσ αυκαιρεςία: κράτουσ, ιδιωτϊν, εκκλθςίασ, ΣΨΑ. Σι πολίτεσ παίρνουν τον λόγο, αποφαςιςμζνοι να χρθςιμοποιιςουν όλα τα μζςα για να αποτρζψουν τθν μεγαλφτερθ ακόμα κατάρρευςθ του οικοςυςτιματοσ τθσ Υάρνθκασ, για να αποτρζψουν τθν ιδιωτικοποίθςθ ενόσ ακόμθ «δθμόςιου αγακοφ». Για να υπεραςπιςτοφν εν τζλει, το δθμόςιο ςυμφζρον, τθν δθμόςια περιουςία, τθν ανάςα τουσ…
12/12/2010: υνάντηςη- Ημερίδα του «Δικτφου Πολιτών για την προςταςία τησ Πάρνηθασ» ςτο Πνευματικό Κζντρο Ιρακομαμεδόνων
10. ΗΕΑVEN: 2θ Biennale Ακινασ ςτθν παραλία Φαλιρου* ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
*Από τισ 15 Λουνίου ζωσ τισ 4 Σκτωβρίου 2009, πραγματοποιικθκε θ 2θ Biennale Ακινασ HEAVEN ςε υπαίκριουσ χϊρουσ και κτιριακζσ εγκαταςτάςεισ που βρίςκονται ςτο Δζλτα Φαλιρου, ςτο Υάρκο Φλοίςβου και ςτον Ππάτθ. Χτο κτίριο Φλοίςβου και ςτθν παραλία Υαλαιοφ Φαλιρου πραγματοποιικθκαν μια ςειρά εκδθλϊςεισ υπό τον γενικό τίτλο «Live» με επιμζλεια του Δθμιτρθ Υαπαϊωάννου και του Ηάφου αγοράρθ. Θ «ομάδα Φιλοπάππου» ςυμμετείχε ςτθν 2θ τθσ Ακινασ από 13 ζωσ 28 Λουνίου με το ζργο: «Ξι εγϊ ςτθν Αρκαδία», «…ζνα εικαςτικό περιβάλλον από δράςεισ, εργαςτιρια και ανοιχτζσ ςυηθτιςεισ με παιγνιϊδθ και αυτοςχεδιαςτικό χαρακτιρα», όπωσ ανζφερε θ ςχετικι παρουςίαςθ του προγράμματοσ. Χτα πλαίςια των δράςεων τθσ «ομάδασ Φιλοππάπου», το Χάββατο 20 Λουνίου, υπό τον τίτλο «Ανιχνεφοντασ το εφιμερο ςτθν πόλθ», παρουςίαςα ςτθν παραλία του Φλοίςβου μια ςειρά απόψεισ και προτάςεισ για τθν Αττικι, τισ μετακινιςεισ, τουσ αυτοκινθτόδρομουσ, τθν αςτικι επζκταςθ και τα graffiti, απ’ όπου και οι φωτογραφίεσ που ακολουκοφν. Ξάποιεσ απ’ αυτζσ τισ φωτογραφίεσ δθμοςιεφτθκαν ςτο blog «faliron-bay-athens». Ακόμθ, παρατίκενται φωτογραφίεσ από άλλεσ δράςεισ και εκκζςεισ ςτο κτίριο του Φλοίςβου. …………………….………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
ΦΑΛΗΡΙΚΟΣ ΟΡΜΟΣ, ΨYΤΤΑΛΕΙΑ PHALIRON BAY ATHENS, PSYTTALEIA Α multimedia study of the southern shore of the city of Athens The city's shoreline revisited by Water Girls and Water Boys Itineraries in a lost paradise A developing project
θσ
Καλοκαίρι 2009: Εκδθλϊςεισ ςτον «Φλοίςβο», ςτα πλαίςια τθσ 2 Βiennale Ακινασ HEAVEN
20/6/2009: Εκδήλωςη τησ Ομάδασ Φιλοπάππου ςτην παραλία Φλοίςβου
Παραλία Φλοίςβου, 20/6/2009: «Ανιχνεφοντασ το εφήμερο ςτην πόλη»
11. «Μπίηνεσ» ςτθν παραλία αρωνικοφ* ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
*Δθμοςιεφτθκε ςτθν «Γαλζρα» #10 – Λοφλιοσ 2006. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Ψθν επόµενθ δεκαετία, το κζντρο βάρουσ τθσ Ακινασ μετατοπίηεται ςτθν παραλία του Χαρωνικοφ. Από τθν περιοχι του Χταδίου Ειρινθσ και Φιλίασ μζχρι τον Άγιο Ξοςµά, ζνα «οικιςτικό ςυνεχζσ» βρίςκεται υπό διαµόρφωςθ. Χε μια ζκταςθ λίγων χιλιοµζτρων, πζραν των όςων προχπιρχαν, καταςκευάςτθκαν τα τελευταία χρόνια μια ςειρά εγκαταςτάςεισ που χρθςιµοποιικθκαν κατά το εικοςαιµερο των Σλυµπιακϊν Αγϊνων και από τότε παραµζνουν κλειςτζσ ι χρθςιµοποιοφνται ελάχιςτα: γιπεδο μπθτσ βόλεϊ και τάεκβον-ντο ςτθν παραλία τθσ Ξαλλικζασ, Λςτιοπλοϊκό Ξζντρο Αγ. Ξοςµά, εγκαταςτάςεισ κανό-καγιάκ, μπάςκετ, ξιφαςκίασ, ςοφτ-µπολ και μπζιη-μπολ ςτο χϊρο του πρϊθν αεροδροµίου του Ελλθνικοφ. Εγκαταςτάςεισ που ςτοίχιςαν πανάκριβα ςτον ελλθνικό λαό και που κα πλθρϊνει για πολλζσ δεκαετίεσ τα δάνεια και τουσ τόκουσ. Εγκαταςτάςεισ που κα μποροφςαν να γίνουν προςωρινζσ, να γίνουν λυόµενεσ και μετά να μεταφερκοφν αλλοφ, όπου υπιρχαν πραγµατικζσ ανάγκεσ, ζγιναν μόνιµεσ και μετά ζψαχναν να βρουν τι κα τισ κάνουν. Τχι όλεσ βζβαια. Γιατί κάποιεσ απ’ αυτζσ είχαν φτιαχτεί µε ςκοπό να παραχωρθκοφν ςε ςυγκεκριµζνα ςυµφζροντα και είναι κζµα χρόνου να περάςουν ςτα χζρια τουσ. Χτον Αγ. Ξοςµά, χωροκετικθκε ζνα δικεν «Σλυµπιακό Ξζντρο Λςτιοπλοΐασ». Χτθν πραγµατικότθτα, αυτό που ζγινε ιταν θ καταςκευι μιασ τεράςτιασ μαρίνασ 1.000-1.200 ςκαφϊν, ςε μια ζκταςθ 425 ςτρεµ., ςτθν οποία προβλζπεται να δοµθκοφν εγκαταςτάςεισ επιφάνειασ 64 περίπου ςτρεµµάτων: εµπορικά καταςτιµατα, μπανγκαλόου µε ςουίτεσ κατθγορίασ 5 αςτζρων, χϊροι εςτίαςθσ, ψυχαγωγικζσ(;) πολιτιςτικζσ(;)-ακλθτικζσ και υπαίκριεσ δραςτθριότθτεσ, κακϊσ και ζνα ελικοδρόµιο για να µθ διαςταυρϊνονται οι VIP’s µε το λαουτηίκο... Σ χϊροσ του πρϊθν αεροδροµίου του Ελλθνικοφ προβλζπεται να αποτελζςει ζνα ςφγχρονο παράδειςο, ςφµφωνα µε τουσ εµπνευςτζσ μιασ «ιδζασ» που ξεκίνθςε επί ΥΑΧΣΞ και προωκείται επί ΡΔ. Χε μια ζκταςθ 1.000 ςτρεµµάτων προγραµµατίηεται θ καταςκευι υπερπολυτελϊν διαµεριςµάτων, δίπλα ςτο Γκολφ τθσ Γλυφάδασ, ςε χαµθλά κτίρια, µε φαρδείσ δρόµουσ και πεηοδρόµια. Χαράσ ευαγγζλια, λοιπόν, για τουσ ευτυχείσ προνοµιοφχουσ (Ζλλθνεσ, Γιαπωνζηουσ, Αµερικάνουσ, Ευρωπαίουσ, κ.ά.) που κα μποροφν να πλθρϊςουν ακριβά, για ν’ αποκτιςουν ζνα διαµζριςµα ςτον παράδειςο του Ελλθνικοφ, µε κζα τθ κάλαςςα, δίπλα ςτο «μεγαλφτερο πάρκο τθσ Ευρϊπθσ», όπωσ διακθρφττουν οι εκάςτοτε «αρµόδιοι» υπουργοί... Χτθν πραγµατικότθτα λοιπόν, προγραµµατίηεται να χτιςτεί ςτο Ελλθνικό μια καινοφρια πόλθ τουλάχιςτον 10.000 κατοίκων υψθλϊν ειςοδθµάτων, κακϊσ και ζνα ξενοδοχείο επί τθσ Οεωφ. Υοςειδϊνοσ, κοντά ςτθ μαρίνα του Αγ. Ξοςµά, για τθν εξυπθρζτθςθ κάποιων «υψθλϊν φιλοξενοφµενων ι επιςκεπτϊν». Χτον υπόλοιπο χϊρο του πρϊθν αεροδροµίου του Ελλθνικοφ, ςτο λεγόµενο «Υάρκο», προβλζπεται να διατθρθκοφν 41 από τα υπάρχοντα μικρά και μεγάλα κτίρια, μεταξφ των οποίων και οι «προςωρινζσ» Σλυµπιακζσ εγκαταςτάςεισ, και να παραχωρθκοφν ςε ιδιϊτεσ για εκµετάλλευςθ για τα επόµενα 20-25 χρόνια. Τςον αφορά τον ενδιάµεςο χϊρο μεταξφ των κτιρίων, προβλζπονται δρόµοι αςφαλτοςτρωµζνοι ι τςιµεντοςτρωµζνοι (όχι χωµατόδροµοι), πλατείεσ µε τςιµεντόπλακεσ (πιραµε μια ιδζα όςοι επιςκεφτικαµε το 4ο Ευρωπαϊκό Ξοινωνικό Φόρουµ) και ό,τι αποµείνει, κάτι ηαρντινιζρεσ δθλαδι, κα φυτευτοφν µε γκαηόν, πανςζδεσ κλπ, ϊςτε να µθν κρφβονται, βρε αδερφζ, τα τραπεηοκακίςµατα των καφετεριϊν και οι «άλλεσ δραςτθριότθτεσ».
Θ μελζτθ που παρουςίαςε πρόςφατα ο κ. Χουφλιάσ δε λζει κουβζντα για πόςα ςτρζµµατα από τα ςυνολικά 5.300 κα φυτευτοφν µε υψθλό πράςινο, ποφ κα είναι αυτά, αν κα υπάρχει ςυνζχεια μεταξφ τουσ κλπ. Τµωσ, το πιο μεγάλο ανζκδοτο είναι θ διαβεβαίωςθ των «αρµοδίων» ότι το ξεποφλθµα 1.000 ςτρεµµάτων ςτο Ελλθνικό και θ δθµιουργία μιασ νζασ πόλθσ 10.000 κατοίκων, γίνεται... για να χρθµατοδοτθκοφν ζργα ςτον υπόλοιπο χϊρο που αποµζνει, ςτο λεγόµενο «πάρκο», κακϊσ και ςε... διάφορεσ υποβακµιςµζνεσ περιοχζσ τθσ Ακινασ. Χαράσ ευαγγζλια λοιπόν για τουσ κατοίκουσ του Αςπροπφργου, τθσ Πάνδρασ, του Ξαµατεροφ και του Ηεφυρίου. Οίγθ υποµονι ακόµα και όπου να ’ναι καταφκάνει ηεςτό χριµα απ’ το Ελλθνικό. Τµωσ, εκτόσ από τον Αγ. Ξοςµά και το Ελλθνικό, ςτον παράκτιο χϊρο του Χαρωνικοφ ξεκίνθςε ι προβλζπεται να ξεκινιςει θ εκµετάλλευςθ από ιδιϊτεσ μιασ ςειράσ άλλων εγκαταςτάςεων: περιοχι ςταδίου Ειρινθσ και Φιλίασ (μαρίνα μεγάλων ςκαφϊν), παραλία Ξαλλικζασ (γφρω από το μπθτσ βόλεϊ και το τάε-κβο-ντο), παλιόσ Λππόδροµοσ, παραλία Υ. Φαλιρου (εµπορικό κζντρο Βωβοφ και Village World) κ.ά. Επιςθµαίνεται ότι ςτο παραλιακό μζτωπο του Χαρωνικοφ, ςυςςωρεφονται ιδθ τρεισ μεγάλεσ ιδιωτικοποιθµζνεσ μαρίνεσ (Αλίµου, Φλοίςβου, Ηζασ). Ψι αποµζνει για τουσ «µθ προνοµιοφχουσ»; Σι πρϊθν πλαη του ΕΣΨ (Αλίµου, Βοφλασ, Βουλιαγµζνθσ, Βάρκιηασ) οι οποίεσ ζχουν ιδθ παραχωρθκεί ςε ιδιϊτεσ για εκµετάλλευςθ µε ακριβό ειςιτιριο ειςόδου και κάποιεσ ελάχιςτεσ ελεφκερεσ (για πόςο ακόµα;) παραλίεσ. Αλλά γι’ αυτά κα πρζπει να μιλιςουµε μιαν άλλθ φορά...
Παραλία Φαλήρου-μαρίνα Φλοίςβου
Περίπατοσ ςτην μαρίνα Φλοίςβου
12. «Ελληνική Ριβιζρα η παραλιακή;»* ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
*Άρκρο – ζρευνα τθσ Ζμμθσ Υανοφςθ ςτον «Αδζςμευτο Τφπο», 17/10/2010 ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Γενικι ανακατανομι-αξιοποίθςθ τθσ παραλιακισ ηϊνθσ μικουσ 40 χιλιομζτρων, από τον Υειραιά μζχρι το Ξορωπί, δρομολογεί θ κυβζρνθςθ λίγεσ μζρεσ μετά τθν υπογραφι τθσ «ςυμφωνίασ προκζςεων» με το Ξατάρ και ςε μια προςπάκεια να προλειάνει το ζδαφοσ για ςειρά ηωογόνων(;) επενδφςεων. Ζργο διόλου εφκολο αν λάβουμε υπόψθ μασ ότι με τον πολφτιμο αυτό χϊρο των 7.000 ςτρεμμάτων κάτω από τθν Υαραλιακι ςχετίηονται ιδιοκτθςιακά 24 διαφορετικοί φορείσ, από υπουργεία ζωσ διμουσ. Θ κυβζρνθςθ ευαγγελίηεται, εξάλλου, το άνοιγμα μεγάλου μικουσ ακτϊν ςτουσ πολίτεσ. Πζχρι ϊρασ πάντωσ το 80% παραμζνει απρόςιτο για το κοινό, ενϊ το υπόλοιπο 20% δεν διακζτει οφτε ςτοιχειϊδεισ υποδομζσ για αναψυχι και άκλθςθ. Ξι αν επίςθμοσ ςτόχοσ είναι θ παραλιακι ηϊνθ να μετατραπεί τα επόμενα χρόνια ςε μία «Φιβιζρα» κατά τα πρότυπα εκείνθσ ςτθ Ρίκαια τθσ Γαλλίασ, οι ςυλλογικότθτεσ των πολιτϊν από τθν πλευρά τουσ ζχουν άλλθ γνϊμθ. Πε τθν αρωγι επιςτθμόνων -κρίνοντασ από το παρελκόν- απαντοφν πωσ οι ξενόφερτεσ επενδφςεισ και οι εγχϊριεσ ιδιωτικζσ πρωτοβουλίεσ από τθ μια και θ λαϊκι αναψυχι από τθν άλλθ είναι δρόμοι παράλλθλοι... που δεν ςυναντϊνται πουκενά. Πε αυτό ςαν αρχι τουσ δθλϊνουν πωσ δεν είναι διατεκειμζνοι να περιμζνουν άπρακτοι μζχρι τθν κοπι τθσ κορδζλασ. Χχετικά με το μζλλον τθσ παραλιακισ ηϊνθσ και του Ωμθττοφ θ Διαδθμοτικι Χυντονιςτικι Επιτροπι για τθ Διάςωςθ του Ωμθττοφ πρόκειται να πραγματοποιιςει αφριο ςτισ 12 το μεςθμζρι ςυνζντευξθ Ψφπου ςτον Δικθγορικό Χφλλογο Ακινασ (Ακαδθμίασ και Παυρομιχάλθ). Χτθ βάςθ τθσ ανακοίνωςθσ που εκδόκθκε, μίλθςε ςτον Ξυριακάτικο «Αδζςμευτο» το μζλοσ τθσ Χυντονιςτικισ, πολεοδόμοσ-περιβαλλοντολόγοσ, Πάνοσ Σότςικασ: «Αυτοί που προωκοφν τα νζα ςχζδια για το Ελλθνικό και τθν παραλία του Αγίου Κοςμά με τθν εταιρεία Qatar Holdings κεωροφν απαραίτθτθ και τθν επαναπροϊκθςθ των παλιότερων «αναπτυξιακϊν» ςχεδίων του ΡΑΣΟΚ και τθσ ΝΔ για τθ
δθμιουργία ενόσ νζου οδικοφ δικτφου, ςτθ δυτικι πλευρά του Υμθττοφ. Ζτςι, κεωροφν ότι κα εξυπθρετοφνται με το νζο οδικό δίκτυο οι τουριςτικζσ και εμπορικζσ εγκαταςτάςεισ τθσ παραλιακισ ηϊνθσ, οι οποίεσ προβλζπεται να περιλαμβάνουν μαρίνα ελλιμενιςμοφ καλαμθγϊν που κα χρθςιμοποιείται ωσ βάςθ για κρουαηιζρεσ ςτο Αιγαίο, ξενοδοχείο, πλωτό καηίνο, μίνι αεροδρόμιο για τα lear jet και τα ιδιωτικά ςκάφθ των επιςκεπτϊν κακϊσ και… ολίγον πράςινο». Τπωσ ςθμειϊνεται χαρακτθριςτικά: «Είναι προφανζσ ότι τα νζα ςχζδια που προωκοφνται ςτο χϊρο του πρϊθν αεροδρομίου Ελλθνικοφ όςο και οι νζοι αυτοκινθτόδρομοι που ςχεδιάηονται ςτον Υμθττό δεν προωκοφν το δθμόςιο ςυμφζρον, αλλά τα επιχειρθματικά ςυμφζροντα κάποιων κερδοςκόπων και κάποιων μεςαηόντων. Ρραγματικι ανάγκθ είναι ελεφκερεσ παραλίεσ ανοιχτζσ και προςιτζσ ςτον κακζνα. Χρειαηόμαςτε εκτεταμζνουσ χϊρουσ πράςινου, χρειαηόμαςτε ζνα μθτροπολιτικό πάρκο ςε ό,τι απζμεινε από το χϊρο του πρϊθν αεροδρομίου Ελλθνικοφ. Ο Υμθττόσ, θ παραλιακι ηϊνθ, ο χϊροσ του πρϊθν αεροδρομίου Ελλθνικοφ είναι δθμόςια αγακά, ανικουν ςε όλουσ μασ και όχι ςε μια κυβζρνθςθ που εκλζχτθκε προβάλλοντασ ζνα τελείωσ διαφορετικό πρόγραμμα από αυτό που υλοποιεί. Είναι δθμόςιεσ κτιςεισ, δεν είναι εμπορεφματα προσ αγοραπωλθςία. Δεν ιδιωτικοποιοφνται, δεν τεμαχίηονται, δεν παραχωροφνται ςε κανζναν. Ασ το καταλάβουν αυτό όςοι δεν το ζχουν καταλάβει ακόμθ…». Χτο ίδιο μικοσ κφματοσ, ο τοπικόσ εξωραϊςτικόσ ςφλλογοσ τθσ Βάρκιηασ με τθ ςτιριξθ τθσ Χυντονιςτικισ Επιτροπισ για τθ Διάςωςθ του Χαρωνικοφ ζχουν κατακζςει προςφυγι ςτο ΧτΕ κατά του Υ.Δ. που αφοροφςε τισ χριςεισ γθσ και τουσ όρουσ δόμθςθσ ςτθν παραλία, διότι δεν προςτατεφει επαρκϊσ το ευαίςκθτο οικοςφςτθμα των ακτϊν. Πιλϊντασ ςτον «Κυριακάτικο Αδζςμευτο» για τα όςα δρομολογοφνται ςτθν παραλιακι ηϊνθ, θ πολιτικι μθχανικόσ και μζλοσ τθσ Χυντονιςτικισ Επιτροπισ Μαριλζνα Ιατρίδου δεν αφινει περικϊρια κετικισ ερμθνείασ. Εξ ου και οι ςυλλογικότθτεσ πολιτϊν είναι με το όπλο παρά πόδασ. «Πςα δρομολογοφνται ςιμερα ςτθν Ραραλιακι που ςυνδζονται με τουσ αυτοκινθτοδρόμουσ ςτον Υμθττό και προσ αεροδρόμιο, αποτελοφν παλιά ςχζδια προθγοφμενων κυβερνιςεων του ΡΑΣΟΚ τα οποία ςτο παρελκόν αποτρζψαμε οι πολίτεσ με κινθτοποιιςεισ. Είμαςτε ςίγουροι ότι κζλουν να γίνει Λασ Βζγκασ θ Ραραλιακι. Άλλωςτε το καηίνο είναι το μόνο που κα τουσ αποφζρει χριματα ςιμερα. Τα εμπορικά κλείνουν το ζνα μετά το άλλο... Καηίνο ικελαν να κτίςουν και ςτο Φλοίςβο παλαιότερα και τουσ ςταματιςαμε εμείσ με τθ ςυμβολι τθσ εφθμερίδασ ςασ... Δυςτυχϊσ τα πράγματα είναι πολφ ςκοφρα. Πλα τα «φιλζτα» τα προορίηουν προσ πϊλθςθ. Το ενδιαφζρον εςτιάηεται ςτο Φαλθρικό όρμο, τθν Ανάβυςςο (όπου ετοιμάηονται να κτίςουν ςπίτια πάνω ςτο κφμα) και τθ Λομπάρδα. Θ κυβζρνθςθ αυτι τθ ςτιγμι κάνει το αντίκετο από αυτό που κα ζπρεπε. Αν κζλουν να προςελκφςουν τουριςμό πρζπει να αναβακμίςουν τθν πόλθ και όχι να τθν υποβακμίηουν ςτο όνομα τθσ ανάπτυξθσ. Να αναπλάςουν όλουσ τουσ ελεφκερουσ χϊρουσ και να τουσ κάνουν πάρκα να μθν πνίγεται ο επιςκζπτθσ από το καυςαζριο...». Χτον καιρό των απεγνωςμζνων επενδυτικϊν προςκλθτθρίων –πζραν του Ελλθνικοφ– το μεγαλφτερο ενδιαφζρον παρουςιάηει θ ευρφτερθ περιοχι του Φαλθρικοφ Δζλτα (από τισ εκβολζσ του Ξθφιςοφ ςτο Ποςχάτο μζχρι τα όρια του Διμου Υ. Φαλιρου), κακϊσ επίςθσ θ Ανάβυςςοσ και θ Οομπάρδα. Αναλυτικότερα, επί τάπθτοσ βρίςκονται οι ακόλουκεσ περιπτϊςεισ:
ΠΥΛΨΧ ΒΣΟΕΝ: Υρόκειται για εγκαταςτάςεισ ςε ηϊνθ 130 ςτρεμμάτων όπου θ προθγοφμενθ κυβζρνθςθ ονειρευόταν να ορκϊςει το «Ουκαβθττό τθσ παραλίασ». Θ ςφμβαςθ ζχει υπογραφεί από το 2007, όμωσ δφο χρόνια τϊρα ζχει ςταματιςει θ καταβολι των μιςκωμάτων (1,3 εκατ. ευρϊ το χρόνο), κακϊσ εκκρεμεί θ ζγκριςθ τθσ μελζτθσ περιβαλλοντικϊν επιπτϊςεων. Σ ιδιϊτθσ μάλιςτα διεκδικεί αποηθμίωςθ από το Δθμόςιο φψουσ 6 εκατ. ευρϊ.
ΠΑΦΛΡΑ: Σι ναυτακλθτικζσ εγκαταςτάςεισ μαηί με τθ χερςαία ζκταςθ των 93,3 ςτρεμμάτων προβλεπόταν να περάςουν ςε χζρια ιδιωτϊν. Θ δθμοτικι αρχι Ξαλλικζασ διαφϊνθςε κι ζτςι δόκθκαν ςτουσ κατοίκουσ και τα ναυτακλθτικά ςωματεία, που ιδθ προχωροφν ςτθν αξιοποίθςθ των κτιριακϊν
εγκαταςτάςεων ςυνολικισ επιφάνειασ 4.900 τ.μ. Ζχει ανοίξει επίςθσ το «φυλακιςμζνο» γιπεδο τθσ παραλίασ.
ΨΑΕ ΞΒΣ ΡΨΣ: Χτθν ζκταςθ των περίπου 160 ςτρεμμάτων, δίπλα από τθν Εςπλανάδα, κυριαρχεί το εντυπωςιακό κτίριο των 11.600 τετραγωνικϊν που εδϊ και ζξι χρόνια προβλζπεται να διαμορφωκεί ςε ςυνεδριακό κζντρο 4.000 κζςεων.
ΑΓΛΣΧ ΞΣΧΠΑΧ: Ψο μζλλον των 425 ςτρεμμάτων ςτθ ςυγκεκριμζνθ περιοχι περνά από τισ δικαςτικζσ αίκουςεσ, όπου εκκρεμεί μια προςφυγι του Διμου Ελλθνικοφ και το αποτζλεςμα μιασ διαιτθςίασ ςτθν οποία προςζφυγε ο εκμιςκωτισ.
ΑΡΑΒΩΧΧΣΧ: Σ λόγοσ για τθν παραλιακι ζκταςθ 1.600 ςτρεμμάτων ςτισ Αλυκζσ, που ζχει απαλλοτριωκεί από το 1972 για τουριςτικι εκμετάλλευςθ. Ψο πρόγραμμα αυτό όπωσ και θ ςκζψθ μετεγκατάςταςθσ του Λπποδρόμου από το Φάλθρο, δεν προχϊρθςαν. Χε κάκε περίπτωςθ, θ ζκταςθ του Δθμοςίου είναι μεγάλθ και προορίηεται με ταχείσ ρυκμοφσ για... επενδφςεισ.
ΟΣΠΥΑΦΔΑ: Υρόκειται για δθμόςια ιδιοκτθςία 246 ςτρεμμάτων, που ζχει εκχωρθκεί από το 1989 και για 50 χρόνια ςτο Διμο Ξορωπίου. Σ τελευταίοσ το ζχει εκμιςκϊςει ςε ιδιϊτεσ και υπάρχουν καταγγελίεσ για πολεοδομικζσ παραβάςεισ.
ΥΕΛΦΑΛΑΧ: Δεφτεροσ ςε προίκα ακινιτων προσ αξιοποίθςθ είναι ο Σργανιςμόσ Οιμζνοσ Υειραιϊσ (ΣΟΥ), που ωσ ανϊνυμθ εταιρεία είναι και πιο ευζλικτοσ. Σ ΣΟΥ υπερθφανεφεται για τθν ζκταςθ των 660 ςτρεμμάτων ςτθ Δραπετςϊνα, όπου προβλζπεται το πειραϊκό City, εξίςου λαμπερό μ’ εκείνο του Οονδίνου! Δεν είναι τυχαίο ότι ο πρόεδρόσ του Γ. Ανωμερίτθσ οργάνωςε επίςκεψθ από καλάςςθσ ςε ομάδα ξζνων επενδυτϊν. Εκ των ιδιοκτθτϊν θ Εκνικι Ψράπεηα (350 ςτρζμματα), ο ΣΟΥ (100 ςτρ.), το Δθμόςιο (50 ςτρ.), τα ΕΟ.ΥΕ. που ζχουν αγοράςει τα 50 ςτρζμματα τθσ Mobil και θ ΑΓΕΨ που διακζτει τα υπόλοιπα 110 ςτρζμματα. Ξατά καιροφσ ζχουν γίνει μελζτεσ από διάφορουσ φορείσ, ενϊ θ μελζτθ του Σργανιςμοφ τθσ Ακινασ περιμζνει ςτα ςυρτάρια των αρμοδίων από τα τζλθ του 2002.
Ψο Υάρκο Φλοίςβου ςτον Διμο Υ. Φαλιρου Ιταν ζνασ «κρανίου τόποσ»... επί τθσ Υαραλιακισ που κα μποροφςε να γεμίςει ρουλζτεσ. Χε λιγότερο από 4 χρόνια όμωσ μετατράπθκε ςε μια όαςθ πραςίνου και αναψυχισ. Εκεί οι δθμότεσ -και όχι μόνο- μποροφν να περπατάνε, να γυμνάηονται, να απολαμβάνουν κερινό κινθματογράφο, τα μικρά παιδιά παίηουν με αςφάλεια ςτισ παιδικζσ χαρζσ, οι ναυτοπρόςκοποι αναπτφςςουν πλικοσ δραςτθριοτιτων κ.ά. Σ λόγοσ για το πάρκο Φλοίςβου ζκταςθσ 80 ςτρεμμάτων, το οποίο με τθν υλοποίθςι του αποδεικνφει ζμπρακτα τθ φίλο-περιβαλλοντικι οπτικι τθσ δθμοτικισ αρχισ Υ. Φαλιρου ςε... καιροφσ χαλεποφσ. Πιλϊντασ ςτον Ξυριακάτικο «Αδζςμευτο» ο διμαρχοσ Υ. Φαλιρου Διονφςθσ Χατηθδάκθσ εξθγεί: «Αυτό το πάρκο μασ το ζδωςε θ Ρολιτεία ςε πολφ κακι κατάςταςθ και το μετατρζψαμε ςε ζνα καυμάςιο πάρκο ελεφκερο για τουσ πολίτεσ. Ζχουμε φυτζψει ς’ αυτό 3.500 δζντρα άνω των 3,5 μζτρων, καλλωπιςτικά φυτά τα οποία ςυντθροφμε μόνοι μασ». Θ κεντρικι ιδζα του ζργου ιταν θ επίτευξθ κλιματικοφ και περιβαλλοντικοφ οφζλουσ και για το λόγο αυτό επελζγθςαν κυβόλικοι, για τθ διαμόρφωςθ των διαδρόμων, από ψυχρά υλικά που αντανακλοφν τθν ακτινοβολία του ιλιου και ζτςι επιτυγχάνεται μείωςθ τθσ κερμοκραςίασ κατά 2,5 βακμοφσ C. Θ παρακολοφκθςθ τθσ αποδοτικότθτασ των ςυγκεκριμζνων υλικϊν ζγινε από τθ μελετθτικι ομάδα του Υανεπιςτθμίου Ακθνϊν, υπό τθν κακοδιγθςθ του κακθγθτοφ Πατκαίου Χανταμοφρθ. Χτον απόθχο των όςων δρομολογοφνται για το Ελλθνικό, ο κ. Χατηθδάκθσ όςον αφορά το διμο του, τισ επενδφςεισ, αλλά και τθν ελεφκερθ πρόςβαςθ ςτθν παραλία... είναι απόλυτοσ! «Θ παραλία του Δ. Ραλαιοφ Φαλιρου είναι και κα παραμείνει ελεφκερθ. Δεν πρόκειται να επιτρζψουμε ςε κανζνα να κάνει κάκε είδουσ αξιοποιιςεισ. Ρετροδολάρια δεν χρειαηόμαςτε ςτο Ρ. Φάλθρο. Το να κάνουμε νυχτερινά κζντρα ςτθν παραλία και ο κοςμάκθσ να πλθρϊνει για να βρζξει τα πόδια του εγϊ το κεωρϊ απαράδεκτο.
Θ παραλία ανικει ςτο διμο, κα είναι ελεφκερθ για τουσ δθμότεσ. Αρκεί και εκείνοι να ςζβονται αυτό που τουσ παρζχεται. Υπάρχει πρόβλθμα με τα απορρίμματα. Ελπίηω αυτό να διορκωκεί με τον καιρό. Οικονομικά είμαςτε πλεοναςματικοί, δεν χρειαηόμαςτε κανζνα να κάνει επενδφςεισ. Τελεία και παφλα. Θ κυβζρνθςθ οφείλει να δρομολογεί επενδφςεισ ςε χϊρουσ που μποροφν να τισ φιλοξενιςουν. Εμάσ μασ ξζρουν και γι’ αυτό δεν μασ ενοχλοφν», λζει κλείνοντασ ο διμαρχοσ.
Αξιοποίθςθ εκτάςεων και αναπλάςεισ Χτθν αξιοποίθςθ εκτάςεων που διαχειρίηεται ςτο παραλιακό μζτωπο ςτοχεφει από τθν πλευρά τθσ και θ Ελλθνικά Σουριςτικά Ακίνθτα... επιχειρϊντασ ςειρά αναπλάςεων. Πε τθν επιτυχι εκκακάριςθ του πρϊθν κάμπινγκ Βοφλασ και το γκρζμιςμα εγκαταλειμμζνων κτιρίων, θ ζκταςθ των 65 ςτρ. αποτελεί τϊρα πια προτεραιότθτα ςτα γενικότερα πλάνα. Επενδυτικό ενδιαφζρον φζρεται να ζχει εκδθλωκεί για τθν περιοχι, όπου, μεταξφ άλλων, προβλζπεται να χωροκετθκοφν χριςεισ τουριςτικισ ανάπτυξθσ. Ψθν ίδια ςτιγμι, άμεςα ςχζδια τθσ εταιρείασ εντάςςεται θ διαμόρφωςθ τθσ ελεφκερθσ πλαη Βάρκιηασ. Εξάλλου, ζνα από τα βαςικά ςχζδια τθσ ΕΨΑ αφορά τθ δθμιουργία ποδθλατόδρομου-πεηόδρομου που κα διατρζχει τουσ διμουσ Αλίμου (μικουσ περίπου 2.551 μζτρων), Βοφλασ (4.024 μ.), Βουλιαγμζνθσ (8.305 μ.) και Γλυφάδασ (4634 μ.). Σι μελζτεσ για τουσ διμουσ Αλίμου, Βοφλασ και Βουλιαγμζνθσ βρίςκονται ςτο τελικό ςτάδιο ζγκριςθσ από τον Σργανιςμό Φυκμιςτικοφ Χχεδίου Ακθνϊν και πρόκειται να δθμοπρατθκεί θ καταςκευι τουσ. Ψα κονδφλια τόςο για τθν ανάπλαςθ τθσ παραλίασ Βάρκιηασ όςο και για τθν καταςκευι ποδθλατόδρομου αναμζνεται να αναηθτθκοφν από το ΕΧΥΑ.
Ξαι «ορκοπεταλιζσ» Σι Ποδθλάτ(ιςς)εσ είναι μια ανοικτι ςυνζλευςθ ποδθλατϊν και ποδθλατιςςϊν ςτθν Ακινα που προςπακεί με ακτιβίςτικουσ και όχι μόνο τρόπουσ να προωκιςει τθ χριςθ του ποδθλάτου ςτθν πόλθ. Σι βαςικζσ επιλογζσ που διζπουν τθν πρόταςι τθσ ςυνζλευςθσ ποδθλατϊν ςυμπεριλαμβανομζνων των ςχεδίων για ανάπλαςθ τθσ Υαραλιακισ είναι ςαφείσ. Σι ποδθλατικοί άξονεσ κατά ςειρά προτεραιότθτασ πρζπει: 1. Ρα περνοφν από τα κζντρα των διμων ι των ςυνοικιϊν, δθλαδι τα κεντρικά τουσ ςθμεία όπου παρατθρείται πυκνότθτα κατοίκθςθσ, εμπορίου, ψυχαγωγίασ και κοινωνικισ ςυνεφρεςθσ. 2. Ρα περνοφν δίπλα ι μζςα από πάρκα ι περιοχζσ με φυςικι βλάςτθςθ και γενικά ελεφκερουσ χϊρουσ ι χϊρουσ αναψυχισ, κεωρϊντασ τθν αναψυχι ωσ τμιμα τθσ κακθμερινότθτασ και ωσ αυτονόθτθ ςυνζχειά τθσ. 3. Ρα ςυνδζουν ςε υπερτοπικό επίπεδο ευρφτερεσ περιοχζσ ι ςθμεία του Οεκανοπεδίου, όπωσ τθν πόλθ με τθ κάλαςςα, το Βορρά με το Ρότο, τθν Ανατολικι με τθ Δυτικι Ακινα, τθ λεκάνθ του Λλιςοφ με τθ λεκάνθ του Ξθφιςοφ… 4. Ρα διατρζχουν όςο πιο κεντρικοφσ δρόμουσ γίνεται λαμβάνοντασ υπόψθ δφο υπαρκτζσ παραμζτρουσ: Ψθν αςυμβατότθτα του ποδθλάτου με τισ υπερβολικά μεγάλεσ ταχφτθτεσ των αυτοκινιτων ςτουσ δρόμουσ ταχείασ κυκλοφορίασ (Ξθφιςίασ, Ξθφιςόσ…) και τθ δυςκολία που προκφπτει από τθν αναγκαιότθτα αφαίρεςθσ κζςεων ςτάκμευςθσ και περιοριςμοφ του αυτοκινιτου. 5. Ρα αξιοποιοφν διαδρομζσ ςτο λεκανοπζδιο με μικρι κλίςθ εδάφουσ, ϊςτε θ μετακίνθςθ να μθν είναι ιδιαίτερα κουραςτικι. Σι ροζσ του νεροφ ακολουκοφν τθν ίδια ενεργειακά χαμθλι πορεία δθμιουργϊντασ τα ρζματα, που είναι φυςικόσ οδθγόσ για τθν πορεία που μπορεί να ακολουκιςουν οι ποδθλατικοί άξονεσ (ςε όςα ζχουν καλυφκεί μπορεί να διακρικεί θ χάραξι τουσ κάτω από τθν άςφαλτο).
Παραλία Φαλήρου
Παραλία Φαλήρου – Ολυμπιακζσ εγκαταςτάςεισ
Παραλία Φαλήρου – Καςτζλα
13. Πωσ θα κτιςθεί η Αττική* ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
*Δθμοςιεφτθκε από το blog «syriza-vyrona» ςτισ 23/4/2009 με τίτλο: «Α-μετροζπεια Σουφλιά με τςιμζντο». Ψο γράφθμα με τίτλο «Οι ενςτάςεισ για τα ζργα» που προζρχεται από τθν εφθμερίδα «ΤΑ ΝΕΑ», απθχεί αλλά δεν εκφράηει με ακρίβεια τισ κζςεισ και τισ προτάςεισ τθσ «Διαδθμοτικισ Επιτροπισ για τθν Διάςωςθ του Υμθττοφ». ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Χε νομιμοποίθςθ όλων των μζχρι ςιμερα αυκαιρεςιϊν και οικοδόμθςθ προοπτικά όλων των ελεφκερων περιοχϊν τθσ Αττικισ οδθγεί το νζο ρυκμιςτικό ςχζδιο που παρουςίαςε ο υπουργόσ ΥΕΧΩΔΕ Γ. Χουφλιάσ. Χχζδιο το οποίο, ςφμφωνα με τουσ ειδικοφσ, βρίςκεται πίςω ακόμα και από το ρυκμιςτικό του '85. Ρομιμοποιοφνται οι παρεκκλίςεισ ςε εκτόσ ςχεδίου περιοχζσ για δόμθςθ ςτα 750 τετραγωνικά, ο ςυντελεςτισ δόμθςθσ ορίηεται ςτο 4 ακόμα και ςε πυκνοδομθμζνεσ περιοχζσ τθσ Ακινασ, εντάςςονται ςτο νζο ςχζδιο οι πρόςφατεσ εξαγγελίεσ του υπουργοφ για αυτοκινθτόδρομουσ ςτθν περίμετρο του Ωμθττοφ αλλά και μζςα ςτθν καρδιά του βουνοφ. Επίςθσ οι οδικοί άξονεσ επεκτείνονται ςτθν ανατολικι πλευρά του Υεντελικοφ μζχρι τθν εκνικι οδό ςτισ Αφίδνεσ μετατρζποντασ όλεσ αυτζσ τισ περιοχζσ –ανάμεςά τουσ και καμζνεσ– ςε αξιοποιιςιμα οικόπεδα. Ωσ δζλεαρ ο Γ. Χουφλιάσ ανακοίνωςε τθ δθμιουργία οκτϊ νζων γραμμϊν μετρό μικουσ 220 χιλιομζτρων με διακόςιουσ ςτακμοφσ, δθλαδι τον οκταπλαςιαςμό του υπάρχοντοσ δικτφου, που προφανϊσ για να καταςκευαςτεί χρειάηεται και τον ανάλογο χρόνο και χριμα. Ψθ χφδθν ανάπτυξθ του Οεκανοπεδίου τθσ Ακινασ και εν γζνει τθσ περιφζρειασ Αττικισ με οδθγό τθν κερδοςκοπία ζρχεται όχι μόνον να νομιμοποιιςει το ανακεωρθμζνο ρυκμιςτικό ςχζδιο τθσ Ακινασ, αλλά και να ενιςχφςει. Χε πολλά ςθμεία βρίςκεται πιο πίςω και από αυτό του 1985, το οποίο ςτθν πορεία ανατράπθκε για να χωρζςει π.χ. το νζο αεροδρόμιο ςτα Χπάτα ι το πλικοσ των ολυμπιακϊν εγκαταςτάςεων. Σ νζοσ ςτρατθγικόσ ςτόχοσ που κυριαρχεί είναι αυτόσ «τθσ ιςόρροπθσ οικονομικισ ανάπτυξθσ, βελτίωςθσ τθσ ανταγωνιςτικότθτασ και ενίςχυςθσ του ρόλου τθσ Ακινασ ωσ διεκνοφσ και ευρωπαϊκισ μθτρόπολθσ και ωσ πόλθσ-πφλθσ για τθ νοτιοανατολικι Ευρϊπθ». Υαρότι ςτισ κατευκφνςεισ περιλαμβάνεται θ ανάςχεςθ τθσ εξάπλωςθσ και διάχυςθσ του οικιςτικοφ ιςτοφ ςτον εξωαςτικό χϊρο, επιτρζπει επεκτάςεισ ςχεδίων πόλθσ και νζεσ αναπτφξεισ, ενϊ δεν τολμά να καταργιςει οφτε τισ παρεκκλίςεισ ςε εκτόσ ςχεδίου περιοχζσ για δόμθςθ ςτα 750 τ.μ. με πρόςωπο ςτο βαςικό οδικό δίκτυο. Σφτε μειϊςεισ ςυντελεςτϊν δόμθςθσ ςε πυκνοδομθμζνεσ περιοχζσ τθσ Ακινασ προβλζπονται, παρά για να χρυςωκεί το χάπι παρουςιάηεται ωσ μζτρο το εξισ: «Ο ανϊτατοσ ςυντελεςτισ δόμθςθσ ςτθν περιοχι τθσ Ακινασ δεν μπορεί να υπερβαίνει το 4. Οι Συντελεςτζσ Δόμθςθσ (Σ.Δ.) που υπερβαίνουν το όριο αυτό μειϊνονται ςτο 4». Πε τθν προςκικθ τθσ... ευχισ «αναλογικι μείωςθ πρζπει να γίνει και ςτουσ ιςχφοντεσ Σ.Δ. που ζχουν ςιμερα τιμζσ μεταξφ 2 και 4».
Σι αυτοκινθτόδρομοι του Ωμθττοφ Ψο επικαιροποιθμζνο ρυκμιςτικό υπό μορφι ςχεδίου νόμου που ανακοίνωςε χκεσ ο υπουργόσ Γ. Χουφλιάσ νομιμοποιεί τουσ οδικοφσ άξονεσ που γαηϊνουν Ωμθττό και Πεςόγεια, κακϊσ δεν προβλζπονται από κανζνα ςχεδιαςμό. Σι καταςτροφικοί αυτοκινθτόδρομοι που τϊρα ςταματοφν λίγο μετά τθ Οεωφόρο Παρακϊνοσ, αγκαλιάηουν και τθν Ανατολικι Υεντζλθ για να βγουν ςτθν εκνικι οδό ςτισ Αφίδνεσ, πριμοδοτϊντασ τθν Λ.Χ. μετακίνθςθ, παρότι το ςχζδιο νόμου προβάλλει τθν αποκάρρυνςθ τθσ χριςθσ του Λ.Χ. Διατθρείται και ο ξεχαςμζνοσ οδικόσ άξονασ Ξατεχάκθ μζςω νζασ ςιραγγασ Ψουρκοβουνίων -Εκνικισ Σδοφ.
220 χλμ. μετρό! Για να κολϊςει τα νερά χκεσ ο υπουργόσ... ανζγνωςε τθ δθμιουργία οκτϊ νζων γραμμϊν μετρό μικουσ 220 χλμ, με 200 ςτακμοφσ, όταν οφτε θ μελζτθ τθσ εξαγγελκείςθσ γραμμισ U, Γαλάτςι-ΥανεπιςτιμιοΠαροφςι, δεν ζχει ολοκλθρωκεί, οφτε βεβαίωσ είναι διαςφαλιςμζνθ θ χρθματοδότθςι τθσ. Ανάπτυξθ του τραμ δεν προβλζπεται. Θ Αττικι χωρίηεται ςε ζξι ενότθτεσ. Χτθν πρϊτθ περιλαμβάνεται το πολεοδομικό ςυγκρότθμα Ακινασ - Υειραιά με ςτόχο να αναδειχκεί ο τελευταίοσ «ωσ διαμετακομιςτικό κζντρο ςτθ μεςογειακι λεκάνθ με τθν παράλλθλθ αναβάκμιςθ των λιμενικϊν εγκαταςτάςεων ςε κόμβο ςυνδυαςμζνων μεταφορϊν».
Χτθ χωρικι ενότθτα Ανατολικισ Αττικισ-Πεςογείων κλειδϊνει θ δθμιουργία του δεφτερου λεκανοπεδίου, κακϊσ προορίηεται για «ςθμαντικζσ διαπεριφερειακζσ λειτουργίεσ (μεταφορζσ) και οικονομικζσ δραςτθριότθτεσ», όπωσ και δραςτθριότθτεσ «εξαρτθμζνεσ και ελκυόμενεσ από τον διεκνι αερολιμζνα». Ξακορίηεται πλζγμα αναπτυξιακϊν αξόνων και ςτον κεντρικό, διεκνοφσ και εκνικισ εμβζλειασ του Οεκανοπεδίου, ενιςχφονται οι υφιςτάμενεσ χριςεισ γραφείων και υπθρεςιϊν ςτθ διαδρομι Υειραιάσγιπεδο Ξαραϊςκάκθ, ΧΕΦ, ολυμπιακζσ εγκαταςτάςεισ, Ο. Χυγγροφ, κζντρο Ακινασ-Οεωφόροσ ΞθφιςίασΠαροφςι! Χτουσ πόλουσ εκνικισ και μθτροπολιτικισ εμβζλειασ περιλαμβάνεται ο Ελαιϊνασ, με ζμφαςθ «ςτισ επιχειριςεισ, τισ επιτελικζσ διοικθτικζσ υπθρεςίεσ, τισ εμπορευματικζσ μεταφορζσ, αλλά και τον πολιτιςμό, τθν αναψυχι και τον ακλθτιςμό» και το Παροφςι «με εξειδίκευςθ ςτισ επιχειριςεισ, το υπερτοπικό εμπόριο, τθν αναψυχι και τον ακλθτιςμό». Επιπλζον ενιςχφει τθ διαςπορά των επιτελικϊν υπθρεςιϊν κεντρικισ διοίκθςθσ, υπουργεία κλπ, αφοφ εκτόσ του κζντρου και των μεμονωμζνων χωροκετιςεων ςτθ Πεςογείων (υπουργείο Δικαιοςφνθσ), Παροφςι (υπουργείο Υαιδείασ) επιτρζπονται και ςτο Ελλθνικό και ςτθ Οεωφ. Βουλιαγμζνθσ. Υεριλαμβάνει όλεσ τισ ολυμπιακζσ εγκαταςτάςεισ με τισ μεταολυμπιακζσ χριςεισ και προβλζπει τθ δθμιουργία κζντρου επεξεργαςίασ επικίνδυνων ελαιωδϊν και τοξικϊν υλϊν. Ωσ εγκαταςτάςεισ διεκνοφσ εμβζλειασ, μεταξφ άλλων, χαρακτθρίηονται και χωροκετοφνται: νζο Αρχαιολογικό Πουςείο ςτθν Ακαδθμία Υλάτωνοσ, Εκνικι Ουρικι Χκθνι και Εκνικι Βιβλιοκικθ ςτον Υαλιό Λππόδρομο, το ςυνεδριακό Ξζντρο ςτο Φάλθρο, ςτο υποτικζμενο Πθτροπολιτικό Υάρκο Ελλθνικοφ εκκεςιακό κζντρο, μουςειακό ςφμπλεγμα Αεροπορίασ, κζντρο Πεςογειακισ Ψζχνθσ, νζο Αρχαιολογικό Πουςείο Υειραιϊσ, Πουςείο Ποντζρνασ Ψζχνθσ Γουλανδρι! Σ ορεινόσ ο όγκοσ του Ωμθττοφ παραμζνει ωσ περιαςτικό πάρκο, ενϊ ο υπουργόσ μετά τθν κατακραυγι προανιγγειλε: «μόνον 9 δθμοτικά αναψυκτιρια που κα χωροκετθκοφν ςτο βουνό». Ψο Χχζδιο Ρόμου κα κατατεκεί τον Χεπτζμβριο ςτθ Βουλι, φςτερα από διαβοφλευςθ. Σ υπουργόσ επζδειξε Χτρατθγικι Πελζτθ Υεριβαλλοντικϊν Επιπτϊςεων και επιχειρθςιακό ςχζδιο εφαρμογισ του Φυκμιςτικοφ. Δεν δόκθκαν ςτουσ δθμοςιογράφουσ. Ψο Χχζδιο Ρόμου εςτάλθ εκ των υςτζρων θλεκτρονικά.
14. Νζο Ρυκμιςτικό χζδιο Αττικισ (ΡΑ) υμπεράςματα – Παρατθριςεισ - χόλια* ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
*Υεριλαμβάνονται ςε κείμενο που κατζκεςα ςτισ 8/9/2010 ςτον « Σργανιςμό Φυκμιςτικοφ Χχεδίου και Υεριβάλλοντοσ Ακινασ» (ΣΦΧΑ), ςχετικά με τθν «Αναφορά Εργαςίασ» τθσ Σμάδασ «Υεριβάλλον-Αγροτικι γθ» , ςτθν οποία ςυμμετείχα. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Υζραν των όςων παρατθριςεϊν μου ενςωματϊκθκαν ιδθ ςτo B’ Χχζδιο τθσ «Αναφοράσ Εργαςίασ», (βλ. κείμενό μου τθσ 31/8/2010), παρακζτω ςτθν ςυνζχεια κάποιεσ παρατθριςεισ μου που δεν ενςωματϊκθκαν κακϊσ και κάποιεσ άλλεσ, τισ οποίεσ κεωρϊ ςθμαντικζσ: 1. Σρεινοί όγκοι Ψο ΦΧΑ 1985 αποτζλεςε μια προςπάκεια αναχαίτιςθσ παρεμβάςεων και εξελίξεων που επιφφλαςςαν αρνθτικό περιβαλλοντικό αντίκτυπο ςτθν Αττικι και ζτυχε χαμθλοφ βακμοφ εφαρμογισ. Θ κεςμοκζτθςθ κακεςτϊτοσ προςταςίασ για ςυγκεκριμζνουσ ορεινοφσ όγκουσ δεν απζτρεψε τισ αυκαίρετεσ και νομότυπεσ παρεμβάςεισ εκ μζρουσ κάποιων ιδιωτϊν, κάποιων εκπροςϊπων τθσ εκκλθςίασ, κάποιων ΣΨΑ και κάποιων άλλων φορζων του Δθμοςίου. Για παράδειγμα, ςτθν περιοχι του Εκνικοφ Δρυμοφ τθσ Υάρνθκασ, με το Υ.Δ. του 2007 (ΦΕΞ 336 Δ’/ 24.7.2007), πζραν των όποιων ενδεδειγμζνων ρυκμίςεων, προωκικθκαν και ρυκμίςεισ που επιτρζπουν τθν ανακαταςκευι και τθν ουςιαςτικι επζκταςθ των εγκαταςτάςεων του Πον Υαρνζσ, του Ξαηίνο και του πρϊθν ξενοδοχείου «ενία» ςτον δαςικό χϊρο του πυρινα του ορεινοφ όγκου, κακϊσ και τθν δθμιουργία «Ψεχνόπολθσ» ςε περιοχι εξαιρεκείςα από τισ Ηϊνεσ προςταςίασ. Χτον ορεινό όγκο του Ωμθττοφ, με τροποποίθςθ του ιςχφοντοσ από το 1978 Υ.Δ. (ΦΕΞ 544 Δ’/31.8.1978), δόκθκε θ δυνατότθτα ανακαταςκευισ και ουςιαςτικισ επζκταςθσ εκκλθςιαςτικϊν μοναςτθριακϊν εγκαταςτάςεων ςτον δαςικό χϊρο. Πε τθν προωκοφμενθ πρόςφατα τροποποίθςθ του Υ.Δ. του 1978, επιδιϊκεται θ δόμθςθ εγκαταςτάςεων εκπαίδευςθσ ζωσ 8.000 τ.μ. εντόσ τθσ Βϋ Ηϊνθσ προςταςίασ, ςε περιοχζσ χωρίσ υφιςτάμενο οδικό δίκτυο. Υαράλλθλα δίνεται θ δυνατότθτα καταςκευισ νζων αυτοκινθτόδρομων ςε δαςικζσ περιοχζσ. Ακόμθ, κεωρείται «δεδομζνθ» θ λειτουργία Ξζντρου Ωψθλισ Ψάςθσ τθσ ΔΕΘ ςτον χϊρο τθσ υφιςτάμενθσ Β’ Ηϊνθσ προςταςίασ του Ωμθττοφ, ςτα όρια των Διμων Θλιοφπολθσ-Αργυροφπολθσ, χωρίσ καμία ζγκριςθ Υεριβαλλοντικϊν Τρων και παρά τισ αποφάςεισ του 2005 του Χυμβουλίου τθσ Επικρατείασ που αποκλείουν τζτοιου είδουσ εγκαταςτάςεισ ςτον Ωμθττό. Χτθν δαςικι περιοχι τθσ Υεντζλθσ, θ επιμονι κάποιων Σικοδομικϊν Χυνεταιριςμϊν να δθμιουργιςουν μια οικιςτικι επζκταςθ για 10.000 κατοίκουσ ςτα όρια των Διμων Φαφινασ και Υικερμίου, προςζκρουςε μζχρι ςιμερα ςτθν άρνθςθ του Χυμβουλίου τθσ Επικρατείασ… 2. Γεωργικι γθ Πε ςτόχο τθν πλθκυςμιακι αναχαίτιςθ ςτθν Αττικι και τθν Υεριφερειακι Ανάπτυξθ, ςτόχοσ ου νζου ΦΧΑ κα πρζπει να είναι θ κάλυψθ οικονομικϊν και λοιπϊν δραςτθριοτιτων εντόσ τθσ κεςμοκετθμζνθσ αςτικισ γθσ (αρχι τθσ ςυμπαγοφσ και ςυνεκτικισ πόλθσ). Χυνεπϊσ, πρζπει να κεωρείται λάκοσ θ κεςμοκζτθςθ χριςθσ «γεωργικισ γθσ» και ταυτόχρονα θ χριςθ «εκπαίδευςθσ, πολιτιςτικϊν και ακλθτικϊν εγκαταςτάςεων», π.χ. εντόσ τθσ Β’ Ηϊνθσ προςταςίασ του Ωμθττοφ, που οδθγεί πρακτικά ςτθν εξαγορά τθσ (φτθνισ) γεωργικισ γθσ από ιδιϊτεσ, ςτθν εξαφάνιςθ τθσ γεωργικισ γθσ, ςτθν ουςιαςτικι επζκταςθ τθσ πόλθσ και τελικά ςτθν παραβίαςθ τθσ αρχισ τθσ ςυμπαγοφσ και ςυνεκτικισ πόλθσ(βλ. νζο Υ.Δ. για τθν προςταςία του Ωμθττοφ που προωκείται).
3. Δαςικι γθ Θ μζχρι ςιμερα ζλλειψθ Ξτθματολογίου ςε εκτεταμζνεσ περιοχζσ τθσ Αττικισ, δίνει τθν δυνατότθτα ςε ιδιϊτεσ να καταπατοφν ι να διακατζχουν μεγάλεσ ι μικρότερεσ δαςικζσ εκτάςεισ, οι οποίεσ αφοφ «χάςουν» τα δαςικά τουσ χαρακτθριςτικά, μετατρζπονται ςε δικεν «καλλιεργοφμενεσ» και ςτθ ςυνζχεια μεταπωλοφνται και χτίηονται αυκαίρετα ι νομότυπα. Θ ραγδαία εξαφάνιςθ τθσ δαςικισ γθσ ςτθν Αττικι, φςτερα από τισ επανειλθμμζνεσ μεγάλεσ καταςτροφικζσ πυρκαγιζσ των τελευταίων ετϊν, αποτελεί επίςθσ ζνα πλιγμα ςτο φυςικό περιβάλλον εφ’ όςον ςυνδζονται με τθν περαιτζρω ιδιωτικοποίθςθ τθσ δθμόςιασ γθσ. 4. Ειδικοί ςτόχοι
Αποτροπι δθμιουργίασ κάποιων εγκαταςτάςεων και υποδομϊν, δθμόςιων ι ιδιωτικϊν, που προωκικθκαν τα τελευταία χρόνια (π.χ. πολεοδόμθςθ ενόσ ςθμαντικοφ τμιματοσ του χϊρου του πρϊθν αεροδρομίου Ελλθνικοφ, πολεοδόμθςθ του εναπομείναντοσ κτιματοσ Ξαμπά, επζκταςθ των εγκαταςτάςεων του Ξαηίνο και δθμιουργία «Ψεχνόπολθσ» ςτθν Υάρνθκα, καταςκευι ΧΩΨΑ ςτθν Αν. Αττικι κ.ά.).
Αποκάρρυνςθ τθσ χριςθσ του Λ.Χ. αυτοκινιτου και προϊκθςθ ενόσ δικτφου δθμόςιων μεταφορικϊν μζςων και κυρίωσ, μζςων ςτακερισ τροχιάσ. Αποτροπι τθσ καταςκευισ Δυτικισ Υεριφερειακισ Οεωφόρου και δικτφου νζων αυτοκινθτόδρομων ςτον Ωμθττό κακϊσ και ςτον κάμπο των Πεςογείων. Επζκταςθ του δικτφου των λεωφορειολωρίδων και παράλλθλθ προϊκθςθ δικτφου ποδθλατόδρομων.
Αποτροπι τθσ εμπορευματοποίθςθσ των υπό ανάπλαςθ δθμόςιων χϊρων (πλατειϊν, πεηόδρομων κ.ά.) κακϊσ και τθσ μεταβολισ τθσ ςφνκεςθσ του πλθκυςμοφ των υπό ανάπλαςθ περιοχϊν.
Αποτροπι παρεμβάςεων ςτα ανοικτά ρζματα που απζμειναν, με βάςθ τθ λογικι τθσ «διευκζτθςθσ» και του «εγκιβωτιςμοφ». Αποκατάςταςθ τθσ κοίτθσ και των πρανϊν των ρεμάτων όπου αυτό είναι ακόμθ δυνατόν (π.χ. ρζμα Υικροδάφνθσ ςτθν περιοχι τθσ Θλιοφπολθσ).
Αποτροπι επζκταςθσ των υπαρχόντων ι καταςκευισ νζων βιομθχανικϊν εγκαταςτάςεων μεγάλθσ όχλθςθσ ςτθν ιδιαίτερα υποβακμιςμζνθ περιβαλλοντικά περιοχι τθσ Δυτικισ Αττικισ(Χκαραμαγκάσ, Αςπρόπυργοσ, Ελευςίνα, Πζγαρα κ.ά.).
5. Ψελικό Χυμπζραςμα Εν τζλει, «ενςωμάτωςθ τθσ περιβαλλοντικισ διάςταςθσ ςτισ πολιτικζσ του νζου Φυκμιςτικοφ Χχεδίου Αττικισ», ςθμαίνει ριξθ με ςυγκεκριμζνα οικονομικά ςυμφζροντα, άρα και πολιτικι βοφλθςθ για κάτι τζτοιο…
15. Τπόμνθμα για το Νζο Ρυκμιςτικό χζδιο Αττικισ (ΡΑ): Ελλθνικό – Τμθττόσ - νζοι αυτοκινθτόδρομοι* ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
*Υερίλθψθ ειςιγθςθσ ςτθν Δθμόςια Χυηιτθςθ του Διμου Ελλθνικοφ για το ΦΧΑ, 9/9/2009. Kατατζκθκε ωσ «Ωπόμνθμα», ςτα πλαίςια τθσ «διαβοφλευςθσ» για το νζο Φυκμιςτικό Χχζδιο Αττικισ, ςτισ 14/9/2009. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Χτο νζο «Φυκμιςτικό Χχζδιο Αττικισ» (ΦΧΑ), περιλαμβάνονται μια ςειρά ςτρατθγικοί, γενικοί και ειδικοί ςτόχοι οι οποίοι, όπωσ ιςχυρίηονται οι ςυντάκτεσ του, κινοφνται ςτθν κατεφκυνςθ τθσ λεγόμενθσ «βιϊςιμθσ ανάπτυξθσ». Ωςτόςο, αν λάβουμε υπ’ όψιν μια ςειρά άλλων ςχεδίων, προτάςεων και προγραμμάτων που προωκοφνται παράλλθλα με το ΦΧΑ από το ΩΥΕΧΩΔΕ, τον Σργανιςμό Φυκμιςτικοφ Χχεδίου Αττικισ (ΣΦΧΑ) και άλλουσ κρατικοφσ φορείσ, διαπιςτϊνουμε ότι ςτθν πραγματικότθτα προωκοφνται διαφορετικζσ κατευκφνςεισ και πολιτικζσ, οι οποίεσ ςε μεγάλο βακμό βρίςκονται ςε αντιπαράκεςθ με τουσ διακθρυγμζνουσ ςτόχουσ του νζου ΦΧΑ. Αναφερόμενοσ ειδικότερα ςτθν ευρφτερθ περιοχι τθσ Ρότιο-Ανατολικισ Ακινασ, επιςθμαίνω: 1. Χτον χϊρο του πρϊθν αεροδρομίου Ελλθνικοφ προωκείται θ δθμιουργία μιασ μεγάλθσ κλίμακασ οικιςτικισ επζκταςθσ, περιλαμβάνοντασ ςφμφωνα με το ΦΧΑ «αςτικι ανάπτυξθ μικτϊν χριςεων, διοίκθςθσ, επιχειριςεων, τουριςμοφ και κατοικίασ». Δθλαδι προωκείται ζνα νζο οικιςτικό ςυγκρότθμα ςτο οποίο μπορεί να δομθκοφν ςυνολικά και ςε πολλοφσ ορόφουσ, μζχρι 1.325.000 τ.μ. (και όχι 300.000 τ.μ. όπωσ εμφανίηει παραπλανθτικά το ΩΥΕΧΩΔΕ, μπερδεφοντασ ςυνειδθτά τθν κάλυψθ με τθν δόμθςθ) ςτο οποίο κα κυκλοφοροφν τουλάχιςτον 10.000 άνκρωποι, κάτοικοι, εργαηόμενοι και επιςκζπτεσ. Για τθν «εξυπθρζτθςθ» του νζου αυτοφ πολεοδομικοφ ςυγκροτιματοσ ςτον χϊρο του πρϊθν αεροδρομίου Ελλθνικοφ και τθσ παραλιακισ ηϊνθσ, επεκτείνεται ςτον ορεινό όγκο του Ωμθττοφ θ Αττικι Σδόσ και δθμιουργείται θ Δυτικι Υεριφερειακι Οεωφόροσ Ωμθττοφ. 2. Θ νζα Δυτικι Υεριφερειακι Οεωφόροσ ςτον Ωμθττό και θ επζκταςι τθσ από τον Ανιςόπεδο Ξόμβο Ξατεχάκθ μζχρι τθν Οεωφόρο Υοςειδϊνοσ, ςυνολικοφ μικουσ 14,5 χλμ περίπου, κα είναι υπόγειοποιθμζνθ ςτο μεγαλφτερο μικοσ τθσ. Αυτό ωςτόςο δεν ςθμαίνει ότι δεν προκφπτουν ςοβαρά περιβαλλοντικά και κυκλοφοριακά προβλιματα από τθν καταςκευι και τθν λειτουργία τθσ τόςο ςτο οικοςφςτθμα και ςτισ ηϊνεσ προςταςίασ του Ωμθττοφ από όπου διζρχεται, όςο και ςτουσ παρακείμενουσ Διμουσ Ξαιςαριανισ, Βφρωνα, Θλιοφπολθσ, Αργυροφπολθσ, Γλυφάδασ και Ελλθνικοφ. Πε τθν νζα Δυτικι Υεριφερειακι Οεωφόρο Ωμθττοφ, (θ οποία κεωρείται τμιμα του εςωτερικοφ περιφερειακοφ οδικοφ δακτυλίου του Οεκανοπεδίου τθσ Ακινασ), τα οξυμζνα ςιμερα προβλιματα τθσ διερχόμενθσ υπερτοπικισ κυκλοφορίασ οχθμάτων, και ιδιαίτερα Λ.Χ. από τουσ Διμουσ αυτοφσ, δεν αντιμετωπίηονται με ζναν ουςιαςτικό τρόπο, απλϊσ περιορίηονται, και μετατοπίηονται για κάποιο μικρό χρονικό διάςτθμα. 3. Σι «Σδικοί Δακτφλιοι», που εξακολουκοφν να διζπουν τισ επιλογζσ και του νζου ΦΧΑ, διαμορφϊνονται με τθν κατάργθςθ του προβλεπόμενου από το ΦΧΑ του 1985 ενδιάμεςου –και υπόγειου εν μζρει– οδικοφ δακτυλίου που κα ςυνζδεε τον υφιςτάμενο οδικό άξονα Οεωφ. Ξατεχάκθ-Οεωφ. Αλίμου ςτθν περιοχι Ξαρζα με τθν παραλιακι Οεωφ. Υοςειδϊνοσ μζςω του ρζματοσ Υικροδάφνθσ. Θ επιλογι αυτι του ΩΥΕΧΩΔΕ, οφείλεται ςτουσ αγϊνεσ των κατοίκων τθσ περιοχισ για τθν προςταςία του εναπομείναντοσ ανοιχτοφ τμιματοσ του ρζματοσ Υικροδάφνθσ ςτουσ Διμουσ Θλιοφπολθσ, Αγίου Δθμθτρίου και Υαλαιοφ Φαλιρου κακϊσ και ςτθν απόφαςθ του ΧτΕ που δικαίωςε αυτοφσ τουσ αγϊνεσ. Ωςτόςο, ςτα ςχζδια του ΩΥΕΧΩΔΕ για τουσ νζουσ αυτοκινθτόδρομουσ, δεν περιλαμβάνονται ςοβαρζσ εναλλακτικζσ λφςεισ αντί τθσ επζκταςθσ τθσ Δυτικισ Υεριφερειακισ ςτον Ωμθττό. Ακόμθ, δεν λαμβάνονται ουςιαςτικά υπόψθ και απορρίπτονται χωρίσ ςοβαρά επιχειριματα, εναλλακτικζσ προτάςεισ που ζχουν κατατεκεί από Δθμοτικζσ αρχζσ και κινιςεισ πολιτϊν.
4. Τςον αφορά τον προβλεπόμενο από το νζο ΦΧΑ οδικό άξονα τθσ Ρότιο-Ανατολικισ Υεριφερειακισ Οεωφόρου Ωμθττοφ, δεν προκφπτει θ ςκοπιμότθτα και θ προτεραιότθτα του με βάςθ τουσ ςτόχουσ και τισ κατευκφνςεισ του ΦΧΑ ενϊ θ επιφανειακι διζλευςι του ςτον προςτατευόμενο δαςικό χϊρο του Ωμθττοφ πάνω από το Ξορωπί δθμιουργεί τισ προχποκζςεισ μιασ ανεξζλεγκτθσ «ανάπτυξθσ» επιχειρθματικϊν δραςτθριοτιτων ςτθν περιοχι. Τπωσ ωςτόςο διλωςε ο υπουργόσ ΥΕΧΩΔΕ, μεταξφ των «επτά κφριων ςυνιςτωςϊν τθσ προςφοράσ των νζων αυτοκινθτόδρομων ςτουσ κατοίκουσ του λεκανοπεδίου… είναι και θ οργάνωςθ τθσ ανάπτυξθσ των περιοχϊν τθσ Ανατολικισ και Νότιασ Αττικισ μζςα από ζνα πλιρεσ δίκτυο αναβακμιςμζνων αξόνων… αφοφ πλζον οι οδικοί άξονεσ κα προθγοφνται τθσ οικιςτικισ ανάπτυξθσ…». (Χυνζντευξθ Ψφπου 17/2/2009). 5. Θ δθμιουργία ενόσ νζου «πόλου ανάπτυξθσ» ςτθν περιοχι των Διμων Ξορωπίου και Βάρθσ, φαίνεται ότι αποτελεί επιλογι κάποιων ςυγκεκριμζνων ςυμφερόντων που ζχουν αγοράςει φτθνι ςχετικά γθ ςτθ περιοχι αυτι , εντόσ τθσ Β’ Ηϊνθσ προςταςίασ του Ωμθττοφ. για τθν δθμιουργία κτιριακϊν εγκαταςτάςεων νζων ιδιωτικϊν κζντρων εκπαίδευςθσ και υγείασ. Ζτςι εξθγοφνται τόςο θ άμεςθ προϊκθςθ τθσ καταςκευισ τθσ Ρότιο-Ανατολικισ Υεριφερειακισ Οεωφόρου Ωμθττοφ, ςτα πλαίςια τθσ ενιαίασ εργολαβίασ των 71,6 χλμ των «Ρζων αυτοκινθτόδρομων Αττικισ» όςο και οι ςκανδαλϊδεισ όροι δόμθςθσ τθσ Β’ Ηϊνθσ Ωμθττοφ, που αναδεικνφονται από τθν τροποποίθςθ του Υ.Δ. του1978 για τον Ωμθττό το οποίο προωκεί ο Σργανιςμόσ Φυκμιςτικοφ Χχεδίου Ακινασ (ΣΦΧΑ). 6. Σ ορεινόσ όγκοσ του Ωμθττοφ αναφζρεται από το νζο Φυκμιςτικό Χχζδιο ωσ «περιαςτικό πάρκο αναψυχισ και πολιτιςμοφ, κζασ και πεηοπορίασ» και από το νζο Υ.Δ. για τον Ωμθττό ωσ «Ράρκο Φφςθσ (NATURA) και Ιςτορικϊν Μνθμείων». Δθλαδι αντιμετωπίηεται ουςιαςτικά ωσ «Κεματικό Υάρκο» και όχι ωσ ζνασ ενιαίοσ δαςικόσ χϊροσ που απαιτεί κακεςτϊσ απόλυτθσ προςταςίασ . Θ οργάνωςθ του «Ράρκου» κα κακοριςτεί «...μετά από ειδικι μελζτθ, που κα εγκρικεί από τον ΟΣΑ μετά από ςφμφωνθ γνϊμθ των αρμόδιων υπθρεςιϊν» τριϊν υπουργείων. Τπωσ χαρακτθριςτικά αναφζρεται ςτθν ειςιγθςθ του Σργανιςμοφ Ακινασ (17/12/2008) «…μετά τθν δθμιουργία του νζου αεροδρομίου και τθν κατακόρυφθ πλθκυςμιακι και οικιςτικι ανάπτυξθ των Μεςογείων , ο Υμθττόσ τείνει να περικυκλωκεί ςχεδόν κακ’ ολοκλθρία από οικιςτικό ιςτό. Συνεπϊσ είναι πολφ κοντά ο χρόνοσ που ο Υμθττόσ κα αντιμετωπίηεται ςαν ζνα ενιαίο αςτικό πάρκο όπωσ ο Λυκαβθττόσ ι τα Τουρκοβοφνια…».
Χυμπεράςματα Από όςα αναφζρονται παραπάνω προκφπτει ότι:
Ψο νζο ΦΧΑ, περιλαμβάνει για τθν περιοχι τθσ Ρότιο-Ανατολικισ Ακινασ μια ςειρά πολιτικζσ επιλογζσ οι οποίεσ κινοφνται ςε μια διαφορετικι κατεφκυνςθ, πζραν των όποιων διακθρυγμζνων γενικϊν και ειδικϊν ςτόχων.
Θ περιοχι του πρϊθν αεροδρομίου Ελλθνικοφ-Αγίου Ξοςμά, μετατρζπεται ςε Διοικθτικό Επιχειρθματικό και Ψουριςτικό Ξζντρο τθσ Ρότιο-Ανατολικισ Ακινασ και όχι ςε «Πθτροπολιτικό Υάρκο Υράςινου», όπωσ ιςχυρίηεται το ΩΥΕΧΩΔΕ.
Θ προβλεπόμενθ δυτικι επζκταςθ τθσ Αττικισ οδοφ ςτον Ωμθττό κα δθμιουργιςει ςοβαρά περιβαλλοντικά και κυκλοφοριακά προβλιματα ςτθν ευρφτερθ περιοχι, χωρίσ να αντιμετωπίςει μακροπρόκεςμα τα υπάρχοντα προβλιματα Δεν ζχουν ουςιαςτικά αναηθτθκεί εναλλακτικζσ λφςεισ, παρότι ζχουν κατατεκεί ςοβαρζσ προτάςεισ.
Θ προϊκθςθ τθσ καταςκευισ μιασ επιφανειακισ Ρότιο-Ανατολικισ Υεριφερειακισ Οεωφόρου ςτον Ωμθττό, ςυνδζεται με τθν προοπτικι ανάπτυξθσ επιχειρθματικϊν δραςτθριοτιτων ςτθν περιοχι Ξορωπίου-Βάρθσ και ειδικότερα εντόσ τθσ Β’ Ηϊνθσ προςταςίασ του Ωμθττοφ, θ οποία αντιμετωπίηεται ωσ «εκτόσ ςχεδίου» περιοχι ςτθν οποία επιτρζπεται θ δόμθςθ νζων ιδιωτικϊν και δθμόςιων κτιριακϊν εγκαταςτάςεων εκπαίδευςθσ, υγείασ, πολιτιςμοφ, ακλθτιςμοφ και αναψυχισ.
Σ ορεινόσ όγκοσ του Ωμθττοφ, αντιμετωπίηεται από το νζο ΦΧΑ ωσ «περιαςτικό πάρκο», με νζουσ αυτοκινθτόδρομουσ, «κοινωφελείσ» ιδιωτικζσ κτιριακζσ εγκαταςτάςεισ και επιχειρθματικζσ δραςτθριότθτεσ ςτθν προοπτικι τουριςτικισ ανάπτυξθσ τθσ περιοχισ, και όχι ωσ ενιαίοσ δαςικόσ χϊροσ απόλυτθσ προςταςίασ.
ο
Εν αναμονή του νζου «Ρυθμιςτικοφ χεδίου Αττικήσ»…. (φωτογραφίεσ από το 11 υνζδριο Αρχιτεκτόνων, Ζάππειο 2010)