ច្បាប់ក្រមង៉ុយ
ច្បាប់ល្បើកថ្មី
ច្បាប់លករ្តិ៍កា្ថ្មី
លេច្បកតីរ្ំ្ឹកដាេ់ល ឿន
ពាកយកាព្យប្បលៅជនប្បុេប្េី
លរ្ៀបលរ្ៀងវាយអ ថបទលដាយ៖
លោក មុនី ច្បនទ័េិ រ្ី Email:
khmersound@ovi.com
Website: www.khmersound.wordpress.com
ច្បាប់ទី ២
សេចក្តី រល ំ ក្ដាេ់ ស ឿន ឹ អ្នកព្ពះភរមយភាសាអ្៊ ូ ិ
លលកឝដទ ងគូ ាំ ព្រណមយផចង ់ ើ
ាំ បងគព្ពះពុ ទ ធព្គប់ព្ពះអ្ងគ
ព្ពះធម៌ព្ពះសងឃព្រលសើរសាយ ។
ព្ពះគុណព្គូឩបជាយាចារយ
មាតាបតាបលងក តកាយ ើ ិ
បលងកតព្ាជ្ញ ា ថ្លាវវងឆ្ងងយ ើ
ខស ាំុ ា ម ូ អ្ធរាយវចកពាកយជួ ន ។ ិ
ព្ពះពុទ ធសករាជព្ពះសាសនា
អ្តកនា ា កនាងធួន ិ
ពីពាន់បួនរយចតស ិ ិ បបួន
ជួនវខនងឝថង គ្មានកនាង ិ
លដម ័ ើ ឆ្ងន ាំមវមកនុងព្តីសក
ពិសាខលភាៀងធ្លាក់កាត់ទកមា ង ឹ
មួយលរាចឝថងលៅរលក ៍ តលៅហ្ម ង ើ
ឮពាកយអ្នកផងទស់ទទងគ្មន
មនបានកាប់ ចាក់ដល ់បាកវបក ិ
ឝថងលនះជវជកឝថងលនះជ្ញ
ចាក់លោតរាលលរាលលពាលពណ៌នា
និនាាលដៀលតាះចាស់បរា ុ ណ
ពួកចាស់លដៀលតាះអ្នកព្ាជាថី ា
លរឿងធម៌បាលីសដីព្រមាណ
ព្រមាថលៅមកមិនឈប់ខាន
ហាមព្ាប់មិនបានមិនបាត់មាត់។
ព្ពះធម៌ព្ពះពុទ ធវតមួយអ្ងគ
លោកសងឃបួសលរៀនមានលោយវតា
សងឃខ ាះលចះលសាើរមិនចា ាំសាាត់
លភាៗសូ ព្តភាាត់មនព្តូ វខយល ់ ើ ិ
លគព្ាប់ថ្លខុសព្រកាន់ខង ឹ
មិនដង ឹ ថ្លខនលរៀនម ិនដល ់ ួា
មិនវដលសួរលគលព្ពាះមនឆង ល់ ិ
សមាគល ់ថ្លខនព្តូ វមិនខុស ួា
។
។
។
។
។
អ្នកព្ាជាលោកសូព្តចាំបាលី
ថ្លលគធម៌ថីស ា ី បនា ដ ុះ
បលនាាសលៅមកលឆាយឆា ងល្មះ ើ
មនព្ពមចាំ ណុះខុសចាំណ ាំ ិ
ចាំទណកចាំលនះលចះរាល ់ខន ួា
ិ យព្ា ាំ បារាជិកបួនវន័
មហាវគគចល ុ វា គគអាទកមា ិ
ព្ពះអ្ងគគ្មានផ្ា ាំឱ្យល្ាះគ្មន
ផ្ា ាំទតឱ្យចា ាំសិកាាបទ
អ្នកបួសរាល ់វតាព្តូវសាមគ្មគ
ិ ព្ពះពុទ ធរូបរាល ់វហារ
វនាាលគ្មរពរាល ់យប់ឝថង
ាំ នមសាករបងគធម៌ បបទ ី
សូព្តហាហ្បមាត់លនឿយលជើងឝដ
មនដ ង ឹ ព្ាកដរតនឝព្ត ិ
មនលចះសង ័សយសួរអ្នកណ ិ
អ្នកព្ាជាលោកសូព្តចាំបាលី
វព្រលចញលសចកាឱ្យព សា ី ិ ារ
អ្នកលលាមនសា ដ ប់តាមពុទ ធដកា ី ិ
លគថ្លខនខុសព្រកាន់ ខង ឹ ួា
ធម៌សមពុលទ ធសូព្តោន់ៗ
ព្ពះពុទ ធរយពាន់ខ ាះមនដ ង ឹ ិ
លជឿជ្ញក់ថ្លលចះចប់បុណ ៉ ឹ ណង
មនព្រឹ ងលរៀនវព្របកបរយាយ ិ ។ ិ
លចះលហ្ើយមនដ ង ឹ ថ្លខនខុស ិ ួា
មនព្ពមចាំ ណុះអ្នកព្ាជាព្ាយ ិ
បាលីព្ចឡាំ ពាកយនិស្រសាយ
នឹកសាដយវបបចាស់មនផ្ ា ស់លចញ។ ិ
លគថ្លសូព្តធម៌មនលចះវព្រ ិ
បានបុណយខ ាះវដលវតមនលពញ ិ
លបលចះវព្រផងបានចាំ លណញ ើ
ខនរ ឹ ញវតវបបចាស់ ួ ា តទលនា
ចលចសទទងរ ឹ ឹ ងជវជក
ព្រកងព្រវកកព្រកួ តមនះ (មានៈ) ឹ
លនៅៗសព្តូវនងធម៌ ព្ពះ ឹ
ជ្ញតលព្កាយព្កឡាស់ ជ្ញលងង ់លលា ។ ិ
។
។
។
។
។
។
មានកាលព្កឡប់ជ្ញគថាង ់
មលម៉ងមម៉ងឆកូតមួលន៉
ពីលព្ពាះមនសា គ ល ់ព្ាជាព្រលៅ ិ
ហ្ៅឹងលៅលចះលហ្ើយមនព្រសប់ ។ ិ
ព្រសិនលបឱ្នខ នខ ាបខាាច ើ ួា
អ្នកព្ាជាកាលណលោកនឹកសអប ់
ធម៌អាថ៌អ្នកណនឹងលចះចប់
កុកា ាំ ន់ទមាាប់ទលមាាយខន ួា
័ ទមាាក់ឱ្យទបសុភាពវយ
ិ យធាំជ្ញងកបន ព្ពះសូព្តវន័ ួ
ព្ពះអ្ភធមា ជ្ញមាាំមួន ិ
លចះលហ្ើយព្រធួនគួរលរៀនលទៀត ។
ពាកយពីបុណយជ្ញពាកយងាយ
ពាកយកបួនទូោយស្រសណុកលព្ជៀត
ឯពាកយគមពរទ ៀត ី ចលងអ ី
គួរលឆាៀតលព្ជីសរកយកឱ្យបាន ។
ឱ្យវបកគាំនតគ តឱ្យលព្ចី នផាូវ ិ ិ
មួយខុសមួយព្តូវជ្ញពីរសាាន
លគព្ាប់ថ្លខុសគួរឈប់ខាន
លឃើញព្តូវប៉ុនាានព្រមូលយក
ព្ពះឱ្សធព្ពះអ្ងគព្ទង ់លទសនា
អ្នកព្ាជាវចងចារចងទុកមក
ិ យលោកឝលលក ព្ពះសូព្តវន័
វព្រសពាលសៀតស៊កលព្ចីនព្រការ ។
ពាកយពិតព្ាកដបទបាលី
វព្រលចញលសចកាលឃ ី ើ ញពសា ិ ារ
គួរសាដប់ឱ្យវសដងសិនសុាំថ្ល
កុអា ាំ ងតព្មាតព្មាប់ចាស់
តព្មាយបុរាណយូរអ្វងែង
មនវលងព្ចឡាំ មានលលើសខ ែះ ិ
អ្នកព្ាជាជាំនាំលុ ឃើញខុសណស់
លចាលខ ាះទុកខ ាះលោយពសា ិ ដរ
យា៉ងធម៌ តលរាក ពីបុរាណ ិ
មនដ ង ឹ ជ្ញបានពីព្គូណ ិ
សូព្តោយចព្មះះខុសអ្ការា
មនបានជ្ញការព្រលយាជន៍ អ្ី ែ ិ
។
។
។
។
។
អ្នកព្ាជាលឃើញខុសលព្ចីនអ្លនាើ
រុះលរលរៀបចាំ ើ ផសាំបាលី
អ្នកលលាលៅធម៌តលរាកថា ី ិ
សមាទបបឡកចាំ អ្កខង ី ឹ
សលងាបលរឿងសូព្តធម៌ព្តូវខុស
កូនលៅព្រះសៗគួរខាំព្រឹង
ព្រប រកអ្នកព្ាជាព្រិតឱ្យដង ឹ
សាំ លឹងអ្ការាឱ្យព្ាកដ
ព្រការមួយលទៀតចាស់ជ្ញន់មុន
លធែបុ នបទ ើ ណយអ្ភលសកវបបលព្ចី ិ
លព្ចីនវបបរាប់អានគ្មានកាំណត់
សនាតថ្ល ់ លធែតាមបុ រាណ ើ
អាចារយមួយវប៉កអ្ភលសកខ ល ិ ិច
បងែលពព ាំ ិ ិលរលពចបាន
អាចារយមួយថ្លលធែតាមោន ើ
លាំអានគមពបឋមព្កាស់ ី
លទសន័ទសជ្ញតក៍ចប់អ្ភលសក ិ
ព្ពឹកវសអកលរៀបចាំមធុបាយាស
មានមារលលើកពសចាាំងលដរោស
លធែព្ចាសព្តឡប់ លព្កាយជ្ញមុន ។ ើ
លបលធែ វតាមសាស្រ្សាា ើ ឱ្យព្តូ ើ
នាងនាថសុជ្ញតាលគមានគុណ
ថ្លែយមនុបាយាសព្ពះមានបុណយ
និមនាលៅផសងបដងព្តាស ី
លទវតាលផអើលចុះលពញវផនដ ី
ព្គប់ទសផសងប ម ិ ី រលដោស់ ី
កលព្កីកញាប់ញ័រទងអាកាស ាំ
អ្រណស់ថ្លែយសពែសាធុការ ។
លហ្តុលនះអ្នកលចះចា ាំនិទន
លធែលរាងលធែ រានថ្ល ែ យលទវតា ើ ើ
អ្នកព្ាជាលចះថាីស្រសដថ្ល ី
អាចារយនា ាំលធែខូ ើ ចព្រលយាជន៍
អាកាសលទវតាលៅសាានខ ពស់
លគលខមជ្ញត មនុ សសកានអ្លសាច ើព ិ ិ
ឩសាហ្៍ោក់នាំឱ្យហ្ិនលហាច
ចាំលណញស្រសលមាចលចាមលរាមសុី។
។
។
។
។
។
។
អាចារយមួយលទៀតលចះលរៀបចាំ
ព្រណមយសាំ ពះព្កះងពាលី
ព្ពះឥសូព្ពះនារាយណ៍មានរទ ិ ីធ
លពញទលចាលឝព្តសរណគមន ៏។ ី
ចាំណីចាំទណកវចកោក់ទព នាងហ្ុី ងធរណីថ្លជ្ញធាំ
សូម=ឱ្យលគលធែអ្ែ វការ(គួរសម) ើ ី ទដលខនព្តូ ួា
ចាំលណញបាយលឆកវាសុីនាំ
សុាំ=ឱ្យលគលធែអ្ែ វការ(អ្ន កខ ពស់ លៅ អ្ន កទប) ើ ី ទដលខនព្តូ ួា
សូមសុាំទកដ សា ងកុសល ី ឹ
។
អាចារយជ្ញន់ចាស់លោះសង ័សយ
ថ្លរតនព្ត័យលគតមកល ់
តលមានលល កលឡ ើ ផល ើ ើ ើ ងជ្ញលដម
រាងដល ់លទវតាជ្ញសាកស ី ឹ
សសងាារករល ិ កគុ ណ ឹ
លធែបុ ទ ធថាី ើ ណយអ្ភលសកព្ពះពុ ិ
បូជ្ញភាផ្ ី ក សាាបារ ើ
ព្គប់ទសព្ា ាំបស ិ ី ឹ ងឱ្យមាន
អ្ភលសកព្ពះពុ ទ ធតា ាំងកសាង ិ
តាំណងព្ពះពុទ ធដ ៏ព្ទង ់ញាណ
រល ាំ ឹកលទវតាជ្ញព្រធ្លន
ព្ាជ្ញានិពាែនសាានផុតទុក ា
ថ្លលបលទវតាលខ មចាំ ណី ើ ើព
សអបបា ់ រម ើ នចង ់ជក់ ិ
បសាចលភា ៗ ក់ ិ ើ មនវលងភា ិ
អារុកលា ទវតាមនវលងលសាយ ិ
ចាំទនកចាំណីទឆអតសកបស ់ ល ក ់
លសសសល ់បានលព្រតសុីលព្កាយ
សុីព្គ្មន់រច ួ រស់លព្ពាះលគឱ្យ
បានលោយមគគផលកុសលោរ ។
លោកសូព្តតលរាកវតរាល ់ព្ពឹក ិ
យាំ កញ្ ិ ច ី ព្ចូចទកវថមយថ្ល ឹ
បញ្ូ ជ នអានសងសដល ់ដូនតា ិ
ព្ាថ្លនដូចលមដចក ៏សឹងបាន
វព្កងដូនតាណលៅជ្ញលព្រត
ឫមួយអ្វណាតជ្ញតរិ ចា ិ ឆន
លលសខ ែះប៉ុលណ ណ ះខុសប៉ុនាាន ើ
រាប់អានលទវតាព្ាថ្លនសុខ
។
។
។
។
។
។
ថ្លលបលទវតាម នព្ពមលសាយ ើ ិ
កុឱ្ ាំ យវតខុសចុះនរក
នរូលកតភាន់ ផត ុ កនងភក់ ើ ុ
ើ កងវាលវដដ វវក់ សងារ ុន
មនោច់ សង ័សយដូចអ្រហ្តា ិ
លោកកាត់កាមគុណនងតណ ា ិ
ព្តង ់ភាកម នងាកប ងលទវតា ឹ ិ ឹ
ព្ាថ្លននិពាែនគ្មានព្តឡប់
លឃើញឆគងមនផុ តភពទងប ាំ ី ិ
ធម៌អាថ៌បាលលចះម នចប់ ី ិ
មនលចាលស ិ ី ល៥ កមាបទ ១០
រាវលរៀបឱ្យសពែកឱ្ ុាំ យសល ់
សមបតស ួ ស ៌ ខ ុ លកតព ិា គ ើ ីទន
ល្ងយកនិពាែនមនដល ់ ិ
មនលដ រើ ហ្ួ សលសាតា មគគផល ិ
តមកល ់និពាែនទុកលោយវឡក
លនះចប់ចលមាយអ្ន កព្ាជាចាស់ ើ
ព្ាជាថីច ា ង ់ឈៅះព្រឹងព្រវកក
ព្ាកដនិពាែនជ្ញសាានឯក
ចាំទណកលសាតាកនុងវតបាន
ព្ជះថ្លាលធែបុ ើ ណយក៍លធែចុ ើ ះ
ទនណខានខុសព្តូវឱ្យខាន
អារកាករា ុាំ ប់អាន
ជ្ញសាានទបលថ្លករកលធែអ្ែ ើ ី
សលងាបលរឿងសូព្តធម៌ព្តូវខុស
កូនលៅសាដប់ចះុ ទងព្រះ ាំ សស្រសី
អ្នកព្ាជាពក ួ ចាស់និងពួកថាី
គរបចូ ី លចតា ិ លជឿពួកណ
លបលរឿងសូ ព្តធម៌អាថ៌បាលី ើ
គួរចូលព្ាជាថីខ ា ស ាំ ិ កា
ព្រលយាគព្រធ្លនមានមាព្តា
រាជការបានធព្រឡងជ្ញន់ ឺ
ព្ាជាជ្ញន់មន ុ លធែបុ ើ ណយទន
លធែរានលទវតាលោយសារធ្ល ា ប់ ើ
អ្នកលឆ្ងតលងង ់លលាគ្មនខាាចងាប់
អាចារយបងាគប់គ្មនលធែលៅ ើ
។
។
។
។
។
។
។
។
។
លបទបរជ្ញខានម នបានសុ ខ ើ ិ
មនបានធ្ល ា ក់ចះុ នរកលព្ៅ ិ
លបលធែ នព្ជកលៅ ើ លទវតាម ើ ិ
សាានលគសលៅធសនធឹងលហាះ
លហ្តុលនះគួរគតគួ ររព ាំ ឹង ិ
ជញ្ចឹងងកុឱ្ ាំ យសល ់ចលនាាះ
ចាស់មន ុ មានគុណរាប់មនអ្ស់ ិ
មនឱ្យលចាលលសាះក ៏មនបាន ិ ិ
គួរគតឱ្យព្គប់ សពែអ្លនាើ ិ
គួរលធែឬគួ របងអង ់ខាន ើ
លបលធែ ់ប៉នា ុ ា ន ើ ម ើ នខាតបង ិ
លបខាតក ៏គ្មានលទសទសអ្ែី ើ
ប៉ុវនាមនបាត់ ពាកយចាក់លោត ិ
ដបតមនុ សសលព្ចីនលឆ្ងតទងព្រះ ាំ សស្រសី ិ
លពាលថ្លលធែបុ ើ ណយតាមព្ាជាថាី
អាយុថយខជ្ញងដូ នតា ីា
ពាកយលនះសលងាបលសាះមួយវប៉ក
មានល្ាះព្រវកកលព្ចីនព្រការ
មនព្ាកដគមព រណ ិ ី
លពាលថ្លទកដ លី នះគ្មានគុណ ឹ
អ្នកព្ាជានា ាំឱ្យអ្នកលលាឆងល ់
សាយសុសសួរដល ់ពួកអ្នកមុន
អ្នកមួយលររារង ់ទរកពុន
មនទន់ ចល ូ ស៊ន ុ ស៊បមា ់ ា ងៗ ិ
អ្នកលព្កាយបលណ ា យសួរអ្នកមាន
ថ្លដមា ី នគុណប៉ុនាានយា៉ង
សមាគល ់លគ្មលអ្ែីជ្ញតកតាង ឹ
មានអាងលឃើញកនុងគមពរណ ី
អ្នកមាាងថ្លអាងនគរកាយ
បរមតាអ្ធរាយកន ងសាស្រ្ សាា ិ ុ
ធ្លតុទកតួ ន អ្ងគអ្ការា ឹ
ជ្ញគុណមាតាពីរដណាប់
ធ្លតុទករ ាំ ឹកពលសមា ាំ ឹ ល ី
វកាំយកនាំ រហ្ូ តចប់
ធ្លតុដ ី លកសាមាំសាំសពែ
បញ្ចប់ បតា ាំ ណ ុ បតា ិ គ ិ
។
។
។
។
។
។
។
។
។
អ្នកលចះបដកលឆា យប ដង ិ ើ ី
ថ្លលនាះជ្ញកងពួកលកសា
លៅធម៌អាចម៌លនាមក ៏លលអើមោអង
អ្នកណរល ាំ ឹកគ្មានព្រលយាជន៍ ។
អ្នកមួយថ្លភាវនាកុឈ ាំ ប់
ជ្ញទអ្សុ កផាូវអ្លសាធ ី
អ្សារឥតការសាាប់ជ្ញលខាមច
លគដុតលឆះលខាាចគ្មានខមសារ ឹា
គួរគតកុ សា ាំ ា យកុស្រាំ សលណះ ិ
រូបរាងទងអ្ស់ ាំ ជ្ញអ្និចាច
អ្និចចម ាំ នលទៀងលលអ ៀងសងាារ ិ
សងឃមរូ ឹ បាលនះមនបាន ិ
សរឝសសាច់ទសបកសលងែគព្គប់
ជ្ញសាកអ្សុកកមាោធន
របស់ខាងកនុងទងប៉ ាំ ុនាាន
មុនជ្ញមនខានរោយបាត់ ិ
ទកដ ខា ី ងលព្ៅក ៏មានគុណ ឹ
លព្ពាះដលី កតមុ នលទបលក តសតែ ើ ើ ើ
លកតសពែ រប ូ កាយអ្ធរាយកាត់ ើ ិ
លលកឡាត់ លះឃ្លាឱ្យយា៉ងខ ី ា ើ
គមពរឝព្តលភទលដ ម ើ សាសនា ី
ឝព្តយុតឝព្តតាព្គប់ជ្ញបី
ព្ពះពុទ ធលចញសាងអាងទកដ ី ឹ
សនសាំបារមកន ាករប ី ងភទ ុ
។
។
។
។
។
ភទ ាករប=ភទ ាកលប=ភព្ទកលប=មួយកាលឬល្មះកាលវដលមានព្ពះពុទ ធ៥អ្ងគបានព្តាស់
ភទ ាកលបលនះមានព្ពះពុទ ធ៥
បានលរៀនលចះចា ាំជ្ញសណ ា ប់
សវមាងថ្លចុះនរកមួយករប
លោកព្ាប់ថ្លលព្ពាះលជរទកដ ី ។ ឹ
អ្នកមាាងថ្លអាងលរៀនសាស្រ្ស ា
វព្រអ្ស់គ្មថ្លបទបាលី
ព្ពះពុទ ធទតាព្គប់ភពទងប ាំ ី
ព្តង ់គុណទកដ ម ី ិនលឃើញមាន ។ ឹ
លកសាអ្ការាទងព្ា ាំ ាំតូ
មិនគួរលបើយកមកសននិោធន
លយើងលចះដង ៊ន ឹ វដលវតមនហា ិ
ដូចលពាលបាំពានហ្ួ សពុទ ធដកា ។ ី
ពាកយលនះអ្នកលលាលកតសង ័សយ ើ
សពែឝថងលៅកនុងឩលបកាា
មនទន់ ោច់លស្រសចលៅខាងណ ិ
មនលឃ ។ ិ ើ ញពសា ិ ា រសាដប់មនបាន ិ
ម៉ាងលទៀតព្ាជាថាីសី លដៀលតា ដ ះ
ចងាាន់ថ្លែយព្ពះថ្លឱ្យខាន
ដបតព្ពះម នឆ្ងន់ លៅលពញចាន ិ ិ
របស់បុនា ៉ ា នបានអាចារយ
រលបៀបរាប់បាតមានកលនាាង
មួយល្ងពីរល្ងលៅបាយោរ
បាយោក់ហ្ឹ ៅងលតឱ្យអ្ន កណ ើ
អ្សារឥតការឥតព្រលយាជន ៏
ព្ពះពុទ ធមនឆ្ងន់ មនលចះសដ ិ ិ ី
លយើងអាងបាលឩទ សដល ់ ី ិា
តលមកនចងា ា ន់លលកតមក ល់ ើ ើ
លសសសល ់ព្រលគនលននសាមលណរ។
សមណៈបួសលរៀនមានសីលដប់
ព្រសពែព្រលសើរព្គ្មន់លបទដរ ើ
បញ្ូ ច នមគគផលដល ់ឳវម៉
បវងែរឩទសតាមព្ាថ្ល ន ិធ
អ្នកលរគាំនិតគតឝគកា ន ញ់ ិ
ចូលបទកាំណញ់ លព្ៅតព្មា
ទុកសុីមាត់ឯងឆ្ងងញ់ ពសា ិ
ខាាចបានអាចារយសុីខាតទុន
អ្នកមាាងថ្លអាងោក់ឱ្យលព្រត
លោយលហ្តុគ្មនឃ្លានគ្មនហ្ិនលហាច
គ្មនសុីខះ្មកា នអ្លសាច ិ ុា
បចលបាចវចកទនគ្ម ន សុីផង ិ
លព្រតព្តូវជ្ញញាតធម៌ តលរាក ិ ិ
គ្មនបានលងបមកលព្ពាះលគផសង ើ
បានសុីលោយសារោរមាងៗ
បានដូចបាំណងបណច់នឹក
ចងាាន់ថ្លែយព្ពះព្តូវបូជ្ញ
អាចារយវនាាសូព្តរល ាំ ឹក
។
។
។
។
។
។
ព្ពះពុទ ធមានគុណមុនភកា ិ ុ៏
បាយទកជ្ញទនមានមគគ ផល ឹ
។
ម៉ាងលទៀតព្ាជាថាីស្រសដផ្ ី ដ ច់
ថ្លពូនភនខ ាំ ាច់មនបានបុ ណយ ិ
ជីកដោ នវភៅកវរកតព្តះន ី
ដង ឹ បានជ្ញគុណព្រលយាជន ៏អ្ែី ។
នា ាំគ្មនអ្ុជធូបវហ្ទកសណ ិ
អាចរយលនាះឆអនខាងបាល ិ ី
លហ្ើយមានលចះធម៌បាំបស ួ ដី
មនដ ង ច ឹ ថ្លដលី ឆាយថ្លលមា ិ ើ
អ្នកមួយថ្លពូនភនខ ាំ ាច់សាអង
តាំណងលចតយព្ពះសរលពជា ិ
ព្ពះសាររើ កធ្លតុ ិ លយើងមនលភា ច ិ
ដបតបុ ណយលយើងតចលៅម នដល ់។ ិ ិ ិ
លបលធែ ា លឝថង ើ លោយវាលកណ ើ
គង ់ជ្ញប់នស័ ិ សយបានកុសល
ិ៍ តរ លបលដ ឹ ើ លពាធព ើ ម ិ តបានផល
ិ៍ កជ្ញមាប ់ តមកល ់លដម ើ លពាធយ
ពូនភនត ាំ លមកនលពាធ ព្ពឹ ើ ិ កស
រលឹកដល ់អ្ងគព្ពះចមភព
ព្ចះកាារ ៤ ផ្ា ាំងបងាាងផា ាំ ប ់
កុឱ្ ាំ យកាំពប់លហ្ៀរហ្ូ រដ ី
លបលចះរ ល ាំ កបានបុ ណយណស់ ើ ឹ
លជឿចុះព្ាជាចាស់កលុាំ ជឿថាី
ព្ាជាចាស់ក ៏លចះវព្របាលី
បរលោកលោកយ៍ ឹ ិ ក ៏ចាស់ដង
ចាស់មា ៉ ងចាស់ពិតគាំនិតពាល
ចាក់លោតលរាលរាលនា ាំលកមងខង ឹ
ឹ ចាស់មា ៉ ងផក ឹ ស្រសាកាាស្រសវង
ចាស់ហ្ឹ ៅងលៅលកមងក ៏សឹងបាន ។
ចាស់ជ្ញន់ពមុ ី នលព្ចីនខាាចចាប់
លធែតាមតព្មាល ់ចាស់បុរាណ ើ
បុរនគរធ្ល ើ ា ប់រាប់អាន
វតខានខាាចខុសកបួនតព្មា
លព្ចីនលជឿតព្មាប់កបួនលោកយ៍ ី
មានកូនព្រះសស្រសីព្តូវលរៀបការ
។
។
។
។
។
សមាាប់ព្ជូកមាន់សី ហ្ុ ុ ឺ ហា
ផឹកស្រសាលលៀនវភៅកជវជកល្ាះ។
បលណ ា យលអាយយកគ្មនទលទ
លមបានលធែលគវព្កងម នរស់ ើ ិ
នា ាំកូនវសនលខាមចអ្លសាចល្មះ
ពីលព្ពាះមានរាម ី នលរៀបការ ិ
លរៀបកចច ិ មងគលមានលព្ចីនយា៉ង
ពួកចាស់លព្ចីនអាងកបួនតព្មា
លបតាមតព្មាយព្ពះសូ ព្តថ្ល ើ
លមបានា ាំកូនចុះនរក
បុតទ ា រសសសងគលហា
ហ្ីលនាគ្មលមាធម៌អ្នកស្រសះក
សលរងាគះកូនផុតលៅកនុងភក់
ហ្ៅឹងលៅអាពុកពនាិចកូន
លបលធែ លឱ្យរួចបាប ើ មងគ ើ
រួចលពៀរដរាបអ្ស់តាដូន
មងគលយា៉ងលអបរសុ ិ ទ ធសូនយ
ព្រមូលបងរអូនសុីមាូសាា
ព្ជូកមាន់កចា ុាំ ាំបាច់សមាាប់
ឝតសាកមានស្រសាប់ទញព ិ ីផារ
ផសាំកន ូ ព្រះសស្រសីគ្មល ់លមបា
អាចារយព្រមូលអ្ស់ចាស់ទ ុាំ
ព្រះសស្រសីអ្ងគុយកាន់ពពល ិ
បងែលព្ា ាំបួនដណាប់ជាំ ុ ិ
លធែក ើ ចច ិ មងគលកនុងជាំនាំ ុ
ផសាំផុ ាំក គ ន ូ ព្រះសនិងកូនស្រសី
ចាស់ៗ លធែលព្ចី នលធែកន ើ ើ ុងលឆ្ងត
ចង ់ឱ្យលគលកាតនាលោកយ៍ ិ
លយើងលធែយា ើ ៉ ងតចព្កលឡកខ ិ ីា
បានរាព្រពនធ ដច ូ ៗគ្មន ី
លៅកូនសលរងាគះមាាយអាពុក
រួចលទសរួចទុកអ្ ា ស់មងមា ី
អាពុកសលរងាគះគ្មានលររា
ិ អាវាហ្៍វវាហ្មងគ ល
មនគួ របងាគប់ឱ្យលការជុក ិ
លហ្តុមាាយអាពុកនា ាំរវល ់
។
។
។
។
។
។
។
។
អាចារយវតងកបួនឱ្យអ្ាំ ពល ់
ពនយល ់អ្នកលងង ់ឱ្យបង ់ព្ទពយ។
អ្នកខលលគលជឿស ួ ិច ី លមាាំមន
ពាកយកបួនតព្មាលគមនរាប់ ិ
លគថ្លមនរស់ ពីលព្ពាះធ្លាប់ ិ
មនងាប់ ពលព្ពាះម នលធែ លធម ិ ី ិ ើ ញ
យា៉ងដូចចនយួ នលៅោក់ផារ ិ
ស្រសះកវស្រសចាំការព្កះងភនលាំ ពញ
ិ លកតលឡ ញ ើ ើ ងដុះសក់មនលការវ ិ
រវល ់ដូចទញអ្ងគ ិ ុយលក់
ប៉ុវនាជ្ញតច ម ភសុីសាច់ ិ នលោ ិ
តមោច់មនវដលសុ ិ ី ព្រហ្ុ ក
វខ មរៗ ព្រវហ្សខ ែះលមាសព្ជក់
ទូលស្រសូវកនាកល់ ៅដូរចន ិ
លហ្តុវតជ្ញវខ មរសមបុរលលម
គាំនិតគតលៅម នសូ វឆអិន ិ ិ
រកសុីមនវឆអ តលជឿវចសិន ិ
អាចកវាក នទរទល ់បាន ិ ិ
១លកតអ្សស ើ ុ ជសមាាប់មាន់
ចាំអ្ិនព្គប់ព្គ្មន់ដស ួ ោក់ចាន
លរៀបវសនព្ពះភូមតាមបុ រាណ ិ
ថ្លខានខុសកបួនព្រឝពណី
ហ្ៅឹងលៅចាស់លឆ្ងតនា ាំលកមងលព្ពីល
វហ្កមាត់មាន់លមលចងា ក ពីរ ើ
អាវដងព្ពះភូមមានល្ ម លញី ិ
ថ្លវសនរកសុីបានផលស្រសូវ
មានជូនដូនតាលៅស្រសះកលព្រត
បវណាតសាំ បា៉នព្ចានសាំ លៅ
សាំ ពះអារកាជរួ ខាងឳ
ខាងវម៉ក ៏ព្តូវមនសូ វខុស ិ
ថ្លែយលចកថ្លែយស្រសាជ្ញរងាែន់
លខាមចចូលជះិ ជ្ញន់រប ូ ស្រសីព្រះស
កូនលៅលអ្ើយលជឿពុទ ធដកា ី ចុះ
រូបសាាប់ពលព្ពាះវតផលកមា ី
រូបសុខលោយសារវតផលបុណយ
កាលជ្ញតព ិ ីមុនជ្ញប់សីល ៥
។
។
។
។
។
។
។
។
ជ្ញតលនះអាយុ អ្លងែងឆ្ងន ាំ ិ
កូនលៅអ្នកចា ាំលជឿឱ្យជ្ញក់
។
ឱ្យលចះពីចារណចតា ិ ឯងផង
សាាប់ធម៌មង ា ៗគួរឱ្យភាាក់
កុលាំ ផញើរប ូ កាយនឹងអារកា
វព្កងធ្លាក់លទកនុងចតុរាបាយ
លបចង ់អាយុវវងយឺនយូរ ើ
លគ្មរពគុណព្គូអាពុកមាាយ
លបចង ់រកសុីសុខសរាយ ើ
លផញើកាយនឹកគុណរតនព្ត័យ
ាំ នមសាករបងគលពលោ ង ចព្ពឹក
ភាវនារល ាំ ឹករាល ់យប់ឝថង
កុថ្ល ាំ ធម៌ណលថ្លកណឝថា
សង ័សយព្តូវសួររាជបណឌិត
កុឱ្ ាំ យមនាលធម៌ ថីចា ា ស់ ិ
មួយធម៌ព្កោសមួយសាឹករត ឹ
ាំ ាំរុ ម រាជការជន ួ គាំនត ិ
រះគ ិ តតលមក នព្ពះសាសនា ិ ើ
តមកល ់សីលព្ា ាំសីលព្ា ាំបី
ឱ្យមនុសសព្រះសស្រសីរម ួ រកា
ផ្ាត់លផាៀងខាាចលលអៀងព្ពះពុទ ធដកា ី
ពិនិតយអ្ការាយកព្តឹមព្តូវ
ជាំនាំលុ បាះពុមោ ព ក់ព្កោស
ជ្ញការរហ្័សលធែលសៀវលៅ ើ
ឱ្យមានសូព្តលរៀនលព្ចីនតលៅ
ទុកលៅជ្ញលករអ្វងែ ា ិ៍ ងឆ្ងងយ
សពែឝថងអ្នកលលាសអបអ្ ់ នកព្ាជា
លពាលខាាងគ ាំ តខា ា ចឮសុសសាយ ិ
ថ្លធម៌លសៀវលៅវព្កងកាាយ
អ្ធរាយខស បៗវតគ្ម ន ឯង ិ ឹ
ឱ្យលសងៀមពីឝថងលនះតលៅ
ឯធម៌លសៀវលៅវផនដទី តង
មនវមនអ្ន កព្ាជាណហា៊នវកាង ិ
ខាាចវព្កងរាជការចាប់ោក់គក ុ ។
គមពរសា ឹ រូ ី ឹ ករតជ្ញគាំ
តមកល ់កនុងទូចាក់លសាទុក
។
។
។
។
។
។
។
គមពរលសៀវលៅលព្រី ព្គប់មុខ ី
ទាំនក ុ បាំរង ុ កនុងសាសនា
។
ចាស់ៗជ្ញន់មន ុ មានគាំនិត
គមពរសា ឹ លលគចារ ី ឹ ករតជួ
ពុាំលនាះជ្ញវលគលោយព្ជះថ្លា
លព្ចីនមានព្ាជ្ញាតចអ្ន កលចះ ិ
សលងាបបទវបបលរឿងព្រលៅ
ទូនាានអ្នកលលាឈប់ទក ុ លសាះ
សុាំលព្កីនអ្នកព្ាជាមានតព្មិះ
កុត ាំ ះលដៀលតា ះចាស់ជ្ញន់មុន ិ
កុថ្ល ាំ ចាស់លតលង ង ់លងីលលងើ ឹង
វព្កងលពាលលៅលលើអ្នកមានគុណ
កុលាំ ពាលថ្លចាស់ថយលថ្លកធុន
វព្កងស៊ន ុ លៅលលើព្គូអាតាា
ដបតស កលព្ៅ ិ ិ សសនិងព្គូមនអ្ន ិ
ជ្ញកាួយជ្ញលៅជ្ញជីតា
ជ្ញសាច់ខាងមាតាឬបតា ិ
ព្ពះកមាចាវាចារយខ ាះជ្ញបង
ខ ាះព្តូវជ្ញធាំខ ាះជ្ញមា
ជ្ញព្គូឩបជាយ ៏បាំបស ួ ផង
ព្រលៅសពែឝថងវាយមាងៗ
លព្ពាះលោកបាំណងចង ់ឱ្យលចះ ។
ដល ់ខនលរៀនចា ាំជ្ញក់បាលី ួា
លឡើងពាកយសាំ ដអា ី ងតព្មិះ
តព្មូវខាងលណះខុសខាងលណះ
លដៀលតះថ្លព្គូ ខនលល ា លងង ់ ិ ួា
លោកព្គូមនដ ង ឹ ព្រឹងវតអ្រ ិ
ខាំលផញអ្ ើ ងករបាវការុង
សករកអមសករស្រសាក់ោក់មនគង ់ ិ
ចង ់លថកើនពូជពងសលបលករ ល្ ា ិ៍ មះ ។ ី
ខនលចះបនា ចកុ ប ាំ ចលឡ ិ ិ ើង ួា
ចលចងចលចះជវជកល្ ាះ ើ
លចះកប់ពពកយកកាំពស់
បនាុះបនានគ ់ ណ ុ ទបលៅ
លបច ាំ ច ុាំ លចង ើ តា ិ ធក ើ
គួរលលើកតលមកងគុ ណទុកលៅ ើ
។
។
។
។
។
។
លទសលនាះធ្លាក់ចះុ នរកលព្ៅ
លនៅៗ ឱ្យបាបពលព្ពាះមាត់ ី
លព្ពាះមាននិទនពុទ ធលឃ្លសនា
អាងលចះសាស្រ្សាាគមពរសា ា ត់ ី
ថ្លលចះលលសព្គូ ៗ បាំលភាច ើ
បាំទរាងកាំចាត់ឱ្យទណឌកមា
ព្រដូចនិទនវតប៉លុ ណ ណ ះ
អ្ស់លោកក ៏លចះលរៀនបានចា ាំ
ផាូចលផាើមមួយឃ្លាជ្ញពាកយផ្ា ាំ
ដូចមានចាំណច ាំ លាំ ណទជួន
ទាំនប់បរា ុ ណមានព្ាជា
លចះវចងបញ្ហ ា សាស្រ្សាាកបួន
ទុកឱ្យអ្នកលព្កាយលោះសាំ នន ួ
លបគ នគួរមានភ័យ ើ តឱ្យមួ ិ
ចាំលណទថ្លសតែបលរាលខា
អ្ងគុយវមកលឈើសុីទផាឝព្ជ
បុរសខុសព្ជះលគ្មានលក់ឝពៅ
លក់ឝពៅ=លក់លទ ែគុណ
បងលគ្មព្កបទ ាំ ន ី ងលមកូ
។
។
។
។
បុរសមានក់លទៀតលឡើងលដម ើ លឈើ
លបះវផាខាងលលើទចកបងរអូន
សុីទឆអតបនាិចលភាចគល ់សូនយ
បុរសមានក់បានកូនលភាចគុណមាាយ។
ចាំលណទទងប ាំ ចាំ ី ទណកលនះ
គួររះឱ្យជ ិ ត ាំ តឆ្ង ងយ ិ កុគ ិ
កុឆ ាំ ល ង ់នឹងពាកយលពាលអ្ធរាយ ិ
ព្រឹងគតលោះស្រ សាយព្ាជ្ញាស្រសាប់។ ិ
និយាយលដម ើ ព្គូលោយកាំបា ាំង
មានខសបមានខា ា ងលពាលបងា ាំ អ ប់ ឹ
បលងអលឱ្យអ្ន កដឝទសាដប់ ើ
បងអនដ ់ ច ូ កាប់គ្មស់ឫសគល ់
សុីទផាឆ្ងងញ់ ទផអមតាមទុខ ាំ ី ច
ឫសលិចកនុងដលី មលម នយល ់ ើ ិ
មនយកដ ចា ុ ទល ់ ី ក់កប់គណ ិ
អ្ាំ ពល ់ឱ្យបាបអ្ាំ ពីមាត់
ពីមុនកាលលកតមានរូ បកាយ ើ
អ្នកមាាយចញ្ ិ ច ឹ មបានធាំធ្លត់
។
។
នា ាំយកលៅទុកលៅឯវតា
លរៀនលចះចា ាំសាាត់បាំភាាត់គណ ុ
។
លភាចលគ្មព្កបទ ាំ ន ី ងលមកូ
សាបសូនយកុសលវដលសាងពីមុន
សាងលព្កាយសាងឱ្យវតខាតទុន
ពីលព្ពាះបាបស៊ន ុ ស៊យពីចតា ិ
ពិចារណគួរវតលកាតខាាច
ខនបានជ្ញព្ាជា លព្ពាះព្គូព្រិត ួា
ព្រឹងលព្រៀនព្រលៅចាប់ព្កមព្កិតយ
អាណិតដល ់គុណធងនអ្ ់ លនក
អ្នាគតកាលលៅខាងមុខ
ចូរចង ់ចា ាំទុកដល ់ទសអកៗ
កុស ាំ ប អ ចា ់ ស់ថីស ា ី លោយវឡក ដ
លមលវចកចាត់ ចតា ា ឱ្យលសមើ ើ ិ ថឹង
លធែបុ ើ ព្័ គ ើ ណយឱ្យលសាមះកុលាំ រសម
បាលីបថ្ល ី ន ក់ចា ាំលហ្ើយលតើ
ាំ តា មលនាលសដធច ិ ព្រលសើរ
ព្រសពែព្គ្មន់លបលធែ ើ បុ ើ ណយបាន ។
ព្ាជាថីលា ធែត តាមចុ ះ ើ ចលធែ ិ ើ
កុថ្ល ាំ លគខុសលហ្ើយឈប់ខាន
ព្ាជាថីចា ា ស់លព្ចីនលធែតាមបុ រាណ ើ
លព្ចីនលលើសប៉ុនាានបានលោយបទ។
កុលាំ ធែលោយរាប់ អានស្រសឡាញ់ ើ
ទុកជ្ញកាំណញ់ ហ្ួសកាំណត់
កាំលណើតមគគផលលជឿព្ាកដ
សនាតថ្លបានលព្ចីនព្រការ
កុលាំ ធែព្រកាន់ លោយយល ់មុខ ើ
លៅបុគល គ ិកទនគ្មានផោ
តា ាំងចតា ិ ចះុ ផាូវឩលបកាា
រការូបសុខដល ់សួគនា ៌ យ
សួគល៌ នាះលបចង ់ឱ្យបានឆ្ងប់ដល ់ ើ
សាងមគគសាងផលកុរា ាំ យមាយ
លឃើញលគខុសចតា ិ កលុាំ មលងាយ ើ
កុលាំ ពាលនយាយកាន់ មាាងៗ ិ
អ្នកព្ាជាលចះថាីព្តូវលោយវឡក
ចាំទណកព្ាជាចាស់ព្តូវលោយយា៉ង
។
។
។
។
។
។
កាន់យកទងព ាំ ីរជ្ញទអាង ី
សនសាំខសា ាំ ងនឹងបានសុខ
។
ពីឝថញលនះលៅលៅឱ្យនឹង
លសងៀមមាត់ឱ្យឈឹងខាាចនរក
ពីលព្ពាះល្ាះគ្មនលរៀងរាល ់ស្រសះក
បងថា ាំ ី ឹ ុ កព្តពា ាំងរាងលព្រះដ
មនល្ ា ះពីលរឿងលករលរឿងលកាះ ា ិ៍ ិ
ឬព្ទពយរបស់លគ្មព្កបី
លនះល្ាះពធម៌ ចាស់ធម៌ថី ា ី
លៅាចតា រកចាញ់ ឈ ៅះ ិ លកតកា ើ ី
លបកា ចមា ក រ ើ ព ី ទស្រសព ី ី
លៅព្កមសាោងាយជព្មះ
លនះកាព ថីធ ា ម៌ចាស់ ី ធម៌ ី
លនាះវព្កងវតព្ពះលទបកាត់ បាន។ ើ
លៅព្កមសពែឝថងឩបាសក
លចះខចប ដកព្ពះកមា ោធន ិា ិ
កាត់កព្តូ ី ា វចាប់អ្មាលមា៉ន
អ្នកកាម ងឩទ ធរណ៍ ី នខានរា ិ ឹ
អាវដងមនុសសមានក់រងចលចស ឹ
បានវតនិរលទសលព្ៅនគរ
វតទុកវាលៅវានា ាំវរ
ជាំហ្រវតរងទទ ឹ ងចាប់ ឹ
សលងាបបទវបបលរឿងព្រលៅ
អ្នកលងឹតលងង ់លលាគួរវតសាដប់
អ្នកលចះសូព្តធម៌មនសា គ ល ់សពា ិ
គួរព្តាប់អ្នកព្ាជាលចះបាលី
លធែបុ លាំ ចាលចាស់ ើ ណយលធែទនកុ ើ
លចាលលចញទុកខ ាះកបួនលោកយ ី
សូព្តលរៀនតាមវបបអ្នកព្ាជាថាី
កុប ាំ លភា ុ ណ ី ចគុណចាស់បរា
ធម៌អាថ៌ព្ចឡាំ កព្ុាំ ចលឡាត
ពាកយលពាលចាក់លោតឱ្យឈប់ខាន
រួមចតា ិ សះសាបានសុខសានា
នឹងឱ្យរុងលរឿងរកសាសនា ើ
កុឱ្ ាំ យលរៀវលរាយរតរងកមា ឹ
រាងរ ាំ ងរាល ើ ់ឆ្ងន ាំ ៥ វសា
។
។
។
។
។
។
។
វសសនារដូវព្តូវមនុសសថ្ល
រជួ ាំ លលទវតាលៅាព្កហាយ
។
មនុសសភូតកុហ្កឆក់ឆរលបាក
ឆ្ងន ាំលនះស្រសូវលថ្លករាស្រ្សអ្ ា ត់បាយ
ព្កលុយព្កកាក់ខ ែះព្ាក់ចាយ
មហាជនទងឡាយលក ាំ តលវទនា។ ើ
ភរមយខ បា ាំ ាុ ទលដម ើ ល្មះអ្៊ូ ិ
ពូជពងសអ្មបូរវខ មរអ្នកជ្ញ
អាពុកល្មះអ្៊ក ុ មានស័កងារ ិា
លៅពញាធមាធ្លរាលមស្រសះក
កនុងលខតាភលនាំ ពញ ឃុាំកប ាំ ល ូ
ពូជពងសព្តកូលមាចស់អ្ងគ ប៉ុក
ជីតាខាងមាាយល្មះពញា ប៉ុក
គ្មត់លធែលមស្រសះ កឃុាំសាពនថា ើ
អ្នកមាាយឳពុកបងរអូនជត ិ
ជីទត ូ មួយពតពូ ជចតា ិ ិ លអ
ដូនតាផសាំផុ ាំជ្ញ គ តាំណ
បងកបលងកតមកជ្ញខ បា ាំុ ា ទ ើ
ពូជខាងអាពុកមានព្ាជ្ញា
លព្ចីនលចះសាស្រ្សាាចា ាំកបួនខានត
ព្តកូលខាងមាាយព្ាជ្ញាឆ្ងាត
រូបរាងលព្ចីនសាអតគ្មានលគសអប ់ ។
ខឮ ាំុ ា មនុសសល្ាះពធម៌ អាថ៌ ី
គតវព្កងសាសនាវព្រព្តឡប់ ិ
ខចា ាំុ ា ប់អ្ធរាយពុ ាំសាយសពែ ិ
សនាតចាចប់លម៉ះា ឯងលហាង
។
។
។
។
ចប់ សូមអានចាប់ដឝទបនា….