---o---
សកលវិ ទ្យោល័យេបៀល្រ�យ
Build Bright University
--o---
កិចក � រ�សវ្រជាវបុគល � អំពីករចិ��ម ឹ មាន់
Page 2
សកលវិ ទ្យោល័យេបៀល្រ�យ
Build Bright University
េសច��ែថ�ងអំណរគុណ សូមែថ�ងអំណរគុណយា ៉ ង្រជាលេ្រជចំេពះ៖ េលកឪពុ ក ្រពប សុខុម នង ិ អ�កមា�យេឃឿប សេខឿន ែដលបានផ�ល់
កំ ណីតចិ�ឹ � មបីបាច់ែថរក្សោ្របកបេដយ្រពហ�វហរធម៌ ផ�ល់ករបណ ិ ុ� ះ
បណា � លបង�ឹកបង�ត់នង ំ នា ូ � នល�ៗក�ុ ងកររស់េន េហីយដស់េតឿន ិ ផ�ល់ដប
ជានច រលះបង់អស់ពក ំ ិ �ឱ្យកូនតំងចត ិ �សក ិ ្សោេរៀនសូ្រត េដយេធ�ក ី ី មា�ង
កយ កមា�ង ំ ចត � យខ�ួនជាមនុ ស្សល�កុ � ង ិ � មិនខ�ចេនឿយហត់ េដីម្បឱ ី ្យកូនក
សង�មរហូតទទួលេជាគជ័យក�ុ ងករសិក្សោេដីម្បយ ី កចំេណះដឹងេទបេ្រមីស ង�មនិង ្របេទសជាតិ។
េលកស�ស � ចរ្យ ជួន ចន់ជាស�ស � ចរ្យបេ្រងៀននូវសកលវទ្យោ ិ
ល័យេបៀល្របាយ សខេខត�បាត់ដំបង ែដលបានកំ ពុ ងបេ្រងៀនដល់នស ិ ្សត ិ
ទំងអស់េដយភាពេស � ះ្រតង់ នង ំ បាន ិ េដយយកចត ិ �ទុកដក់ ្រពមទំង
ផ�ល់គំនិតដល់ខុ ំបា � ទេនក�ុ ងករសិក្សោ្រសវ្រជាវេដីម្បបេង � ី តេសៀវេភេនះ ី េឡង � ិ ឹ� ម ី ស�ីអំពីករបេងី តអជ ី វកម�ខួ �នឯងេនេ្រកម្របធានបទៈ ករច�
មាន់ ។
ជាចុ ងេ្រកយេនះខ�ុំសម ូ េលកៃដបួ ងសួងដល់វត�ុស័កិ � សទ� ី ិ ក� ិ ុ ងេលក
សូម្របសទ �ិ រជ័យសរិ សួ ូ ដល់ េលកឪពុ ក អ�កមា�យ ឯកឧត�ម ិ ព ី សជ ី� ន
បណ�ិត ្រគ�បាអចរ្យ ជាពិេសស្របជាពលរដ�ែខ�រទំងអស់ សូមជួបែតពុ ទ�ពរ
ទំងឡាយបួន្របករគឺ អយុ វណ�ៈ សុ ខៈ ពលៈ កុំ បីេឃ��ងឃាតេឡយ។ ី
កិចក � រ�សវ្រជាវបុគល � អំពីករចិ��ម ឹ មាន់
Page 3
សកលវិ ទ្យោល័យេបៀល្រ�យ
Build Bright University អារម�កថា
េសៀវេភខ�ម ឹ សរស�ព ី ី ករច� ិ ឹ � មមាន់ជាលក� ណៈ្រគ�សរ បានកសង
នង ំ វជន នង ិ េរៀបចំេឡង ី េដយមានកិច�សហកររវង ្រកសួងអប់រយុ ិ កីឡា
ជាមួយ VVOB។
េសៀវេភេនះចង្រកងេឡង ី ក�ុ ងេគាលបំណងជួយស្រម�លខ�ឹមសរ
ែដលទក់ ទង នង ឹ បេច�កេទសច� ិ ឹ � មមាន់តមេគាលករណ៍ធម�ជាតិ ទំង
្រទស ួ ៗឱ្យមានភាពងយ្រសួល ឹ ី � នង ិ ករអនុ វត�ជាក់ ែស�ងេនក�ុ ងេមេរៀននម ី យ
េហីយចំណាយថវកត ច ិ ិ តួចសំ េដេលក ី កម�ស់ គុ ណភាពអប់រ ំសុ ខភាព និងបរស ិ � នក�ុ ង្របេទសេយីងឱ្យកន់ែតមានភាពល�្របេសីរេឡង ី ។
ជាករពិតេទះបីេសៀវេភេនះបានចូលរួមផ�ល់ជំនយ ួ បេច�កេទសពីអ�ក
ជំនាញកសក ិ ម� នង ិ េ្រប្រី បាស់សមា�រ េពលេវល ក�ុ ងករ្រសវ្រជាវឯកសរ យា ៉ ងេ្រចន ី ក៏ េដយ ក៏ ខ�ម ឹ សរឯកសរ េនះមន ិ ទន់េពញេលញេនេឡយ ី
ស្រមាប់េលក្រគ�អ�ក្រគ� យកេទបេ្រងៀនេនាះេទ ក៏ ប៉ុែន�ឯកសរ េនះបាន ផ�ល់ជាលំ នាគ ំ ្រម�ស្រមាប់េលក្រគ� អ�ក្រគ�្រសវ្រជាវបែន�មក�ុ ងករេរៀបចំ
ដំេណីរករបេ្រងៀននិង េរៀនតមស � នភាពជាក់ ែស�ង ។ េយីងខ�ុំសង្ឃមថាេន ឹ
េពលែដល េលក្រគ� អ�ក្រគ�មានឯកសរេនះក�ុ ងៃដ េ្របៀបដូចជាមានទ្រប ី ឹ
ក្សោយា ៉ ងចំណានមា�ក់ ចូលរួមជួយេរៀបចំករបេ្រងៀន នងករេរៀន្របកប ិ
េដយ្របសទ� ិ ភាពជាមនខន។ ិ
្រកុ មករងរេយីងខ�ុរំ ករយជាន ំ ទួល េយាបល់ែក ី ិច�កុ � ងកររង់ចទ
លម�េន្រគប់ចំណ ុ ចទំងអស់ៃនខ�ឹមសរេមេរៀនក�ុ ងន័យស � បនាពីសំ ណាក់ េលក្រគ� អ�ក្រគ�។
្រកុ មករងរកសងឯកសរ
កិចក � រ�សវ្រជាវបុគល � អំពីករចិ��ម ឹ មាន់
Page 4
សកលវិ ទ្យោល័យេបៀល្រ�យ
Build Bright University មា�កា
Contents េសច��ែថ�ងអំណរគុណ ....................................................................................................... 3 អារម�កថា ................................................................................................................................. 4 មា�កា ...................................................................................................................................... 5 ជំព ូកទ� ១ ចំេណះដ�ងម ូលដា�នក�ងការច� ��ម � មាន់ ........................................................ 8 ុ 1. េសច��េផ��ម .................................................................................................................. 8 2. ផល្រ�េយាជន៍ៃនការច����មមាន់ ........................................................................... 8 3. ព ូជមាន់សំខាន់ៗែដលមានក�ង្រ�េទសកម� ជា ុ ុ ................................................... 9 3.1. ពូជក�ង�ស� ក ............................................................................................................. 9 ុ 3.2. ពូជេ្រក�ស�ក ........................................................................................................... 9 3.3. ករេ្រប�បេធៀបភាពខុសគា�រវងពូជមាន់នាច ំ ូលនិងមាន់កង�ស� ក ...................... 10 ុ� 4. ការេ្រជីសេរ�សព ូជមាន់ ............................................................................................ 10 4.1. លក�ណៈវ ិនិច័យ � ក�ងករេ្រជ សេរ សពូជមាន់េដម្បីយកមកចិ��ម ឹ ......................... 10 ុ 4.2. រេបៀបេ្រជសេរ សបាស្រមាប់េធ�ពូជ ....................................................................... 11 4.3. រេបៀបេ្រជសេរ សេមពូជ ......................................................................................... 11 4.4. ករេ្រជសេរ សយកពងល�ទុកពូជ .......................................................................... 12 4.5. ករេ្រជសេរ សកូនមាន់ .......................................................................................... 12 4.6. ករែថរក្សោកូនមាន់ ................................................................................................ 12 5. ការល ូតលាស់របស់សត�មាន់ ................................................................................ 13 5.1. ករលូតលស់របស់ស៊ុត ....................................................................................... 13 5.2. ករលូតលស់របស់មាន់ ....................................................................................... 14 6. ការដ�កជ��ួ នបងា�ំងមាន់ ........................................................................................ 16 កិចក � រ�សវ្រជាវបុគល � អំពីករចិ��ម ឹ មាន់
Page 5
សកលវិ ទ្យោល័យេបៀល្រ�យ
Build Bright University
ជំព ូកទ� ២ ការេរៀបចំ្រទ�ង.................................................................................................. 17 .1
ម ូលេហតុៃនការច���ម � មាន់េដាយដាក់្រទ�ងន�ងរបង .................................. 17
2. ការសាងសង់្រទ�ងមាន់ជាលក�ណៈ្រគ�សារ ......................................................... 18 2.1. លក�េនេពលេរៀបចំសងសង់្រទ�ងមាន់ ................................................................ 18 2.2. ករេរៀបចំបរ ិស�នក�ង្រទ� ងមាន់ ............................................................................. 18 ុ 2.3. ករេរៀបចំបរ ិស�នជុំវ ិញ្រទ�ងមាន់ .......................................................................... 19 3. លក�ណៈ្រទ�ងមាន់ ..................................................................................................... 19 3.1. លក�ណៈ្រទ�ងមាន់ទូេទ ......................................................................................... 19 3.2. ករសង់្រទ�ងមាន់េនេលទីខស � ់ ............................................................................. 20 3.3. ្រទ�ងពីែផ�ក .............................................................................................................. 21 3.4. ្រទ�ងស្រមាប់ដក់ និង្រក�ងកូនមាន់ ....................................................................... 21 3.5. ្រទ�ងស្រមាប់មាន់ពង ............................................................................................. 22 3.6. ករសង់្រទ�ងមាន់ែបបអជីវកម� ............................................................................. 23 ជំព ូកទ� ៣ ចំណ�មាន់ ........................................................................................................... 24 1. ្រ�េភទចំណ� ............................................................................................................... 24 2. ការផល�តចំណ�តាមែបបធម�ជា� ......................................................................... 25 2.1. ចំណីធម�ត ............................................................................................................ 27 2.2. ចកបាយទ ............................................................................................................ 29 2.3. ករចិ��ម ឹ ជេន�ន្រកហម ......................................................................................... 30 2.4. អនា�ក់សត�លត ិ � ...................................................................................................... 30 2.5. រេបៀបេរៀបចំកែន�ងស្រមាប់មាន់កយ................................................................... 31 2.6. េមចំណីបំប៉ន ......................................................................................................... 31 3. រេបៀបផល�តស�កចំ ណ� ន�ងទ�ក ............................................................................. 32 ូ កិចក � រ�សវ្រជាវបុគល � អំពីករចិ��ម ឹ មាន់
Page 6
សកលវិ ទ្យោល័យេបៀល្រ�យ
Build Bright University
4. រេបៀបផ�លច ់ ំណ� ន�ងទ�កសា�ត ............................................................................... 33 4.1.
រេបៀបផ�លច ់ ំណី ..................................................................................................... 33
4.1. រេបៀបផ�លទ ់ ឹកស�ត ............................................................................................... 34 ជំព ួកទ� ៤ ជំង� ន�ងការបងា�រ............................................................................................. 35 1. ជំង�សំខាន់ៗរបស់មាន់ ............................................................................................ 35 2. ការេធ��អនាម័យ ន�ងការបងា�រជំង�េផ្សងៗ ........................................................... 38 3. កម��ធ�ចាក់ថា�ំការពារសុខភាពមាន់ ................................................................... 39 4. ការព�បាល ន�ងការបងា�រ ..................................................................................... 40 សរុប........................................................................................................................................ 41 ប�� �រ ូបភាព ........................................................................................................................... 42 ឯកសារេយាង ....................................................................................................................... 44
កិចក � រ�សវ្រជាវបុគល � អំពីករចិ��ម ឹ មាន់
Page 7
សកលវិ ទ្យោល័យេបៀល្រ�យ
Build Bright University
ជំព ូកទ� ១ ចំេណះដ�ងម ូលដា�នក�ងការច� ��ម � មាន់ ុ 1. េសច��េផ��ម ្របេទសកម�ុជា គឺជា្របេទសមួយែដលកំ ពុងអភិវឌ្ឍន៍ េហយ្របជាជនេនក�ុង្របេទស
ជាង៧០%ែដល្របកបមុខរបរកសិកម� មានដូ ចជា៖ េធ�ែ�សចំករ ដំដំណាំ និ ងចិ ��ឹមសត� ជាេដម ដូេច�ះេហយខ�ំុនឹងយក្របធានបទែដលទក់ ទងនិងករចិ ��ឹមសត�មក�សវ្រជាវ
េដម្បីឱ្យបានដឹ ងទំងអស់គា�។
ជាទូេទ កសិករចិ��ឹមមាន់ពំុសូវទទួលបានផលប៉ុ នា�នេទេដយសរែតកង�ះខត ករយកចិតទ � ុ កដក់េនក�ុងករចិ ��ឹម និងែថទំ។ ំ េដយេយងខ�ំុបានេឃញនូ វប� � ទំង ំ
ឡាយេនះេហយ េទ បខ�ំុេ្រជសេរ សយកករចិ ��ឹមមាន់ មកបង�ញជាលក�ណៈខ�តតូ ចែបប ្រគ�សរ ែដលជាវ ិធី ស�ស�ដ៏ងយ�ស�លក�ុងករអនុ វត�េនក�ុងសហគមន៍។
ម្យោ៉ ងេទៀតស្រមាប់ ្របជាកសិករែខ�រេយង ករចិ��ឹមសត�េគា ្រកបី ្រជ�ក មាន់ ទ គឺ
ជាករងរសំខន់ មួយបនា�ប់ ពីករេធ�ែ�សចំករេដ ម្បីបេង�ន្របាក់ ចំណូលស្រមាប់្រគ�សរ និងបង�ភាពងយ�ស�លដល់ជីវ ិភាព្របចំៃថ�។ េហតុ េនះេហយករចិ ��ឹមមាន់របស់្របជា កសិករសព�ៃថ�េនះបានជួ បនូ វប� � ជាេ្រច នដូ ចជា៖ មាន់ លូតលស់យឺត ចិ ��ឹមមិនគង់ និង ទទួលកររត្បោតខ�ំងពីជម�ឺឆ�ងជាេដម។ សរុបមក េដ ម្បីឱ្យ្រគ�សរកសិករចិ ��ឹមមាន់បានទិ ន�ផលខ�ស់ វទមទរនូ វដំ េណាះ �សយបេច�កេទសសម�សបេដយេ្រប្របាស់ឱ្យមាន្របសិទ�ភាពនូ វធនធានែដលមាន �សប់តមមូលដ�ន។ 2. ផល្រ�េយាជន៍ៃនការច����មមាន់ ករចិ��ឹមមាន់លក�ណៈ្រគ�សរគឺ ៖ -
ងយ�ស�លចិ��ឹមមិនេរ សចំ ណី
-
មានលទ�ភាពបន�ពូជេ្រចន (ផ�ល់កូនពី ១០ េទ ១៥ក្បោលេពលពងម�ងៗ)
-
ងយ�ស�លចំ េពះអ�កមិនមានករងរេ្រកផ�ះេមលែថដូចជាជនពិ ករ ឬ�ស�ីេម ផ�ះ កុមារ ។
កិចក � រ�សវ្រជាវបុគល � អំពីករចិ��ម ឹ មាន់
Page 8
សកលវិ ទ្យោល័យេបៀល្រ�យ
Build Bright University
-
ងយ�ស�ល្រគប់្រគង ែថទំ ចំ ណាយេដ មទុ នតិច និងេ្រប ចំណីធម�ជាតិ
-
លមកមាន់សំបូរសរធាតុ ចិ��ឹម ែដលអចេ្របជាជី ធម�ជាតិបានយា៉ ងល�
-
េ្រប ឱសថបុរណ (មាន់ េខ�)
-
ផ�ល់សច់ និងស៊ុតែដលជា្របភពចំណីអហរ និងបេង�ន្របាក់ចំណូលក�ុង្រគ�
សរ -
ទទួលផលក�ុងរយៈេពល៥-៨ ែខ
ចំណាយេដមទុនតិច េបេ្រប�បេធៀបេទនឹ ងករចិ��ឹមសត�ដៃទេទៀតដូ ចជា្រជ�ក
ជាេដម។ 3. ព ូជមាន់សំខាន់ៗែដលមានក�ង្រ�េទសកម� ជា ុ ុ 3.1. ពូជក�ង�ស� ក ុ
រូបភាពទី១ពូជមាន់កណូ� ង
រូបភាពទី ២ពូជមាន់ សំេព
រូបភាពទី ៣ពូជមាន់្រកញាស់
រូបភាពទី៤ពូជមាន់ សួយ �
រូបភាពទី៥ពូជមាន់ សំឡី
រូបភាពទី៦ពូជមាន់ ែច
3.2. ពូជេ្រក�ស�ក ពូជមាន់ែដលយកចូលពី្របេទសេ្រកមាន២្របេភទគឺ ពូ ជចិ ��ឹមយកសច (ភ�ីមុតរត ៉ូ អយលិន បា៉ ភីមា៉រក ុ ៉ អូ�ស�លប) និ ងចិ ��ឹមយកស៊ុត (អុី សេ្របានឡឺគន)។
កិចក � រ�សវ្រជាវបុគល � អំពីករចិ��ម ឹ មាន់
Page 9
សកលវិ ទ្យោល័យេបៀល្រ�យ
Build Bright University
រូបភាពទី ៧អយេអសេអអយខូនពណ៌េត�ត
3.3. ករេ្រប�បេធៀបភាពខុសគា�រវងពូជមាន់នាច ំ ូលនិងមាន់កង�ស� ក ុ�
ពូ ជក�ុង�ស�ក
ពូជនាំចូល
ចំ ណុចល�
ចំ ណុចល�
- ធំ េលឿន
- ធន់នឹងលក�ខណ�បរ ិស�នធន់ នឹងជំ ងឺ
- ផ�ល់ស៊ុតបានេ្រច ន
- មិ នេរ សចំ ណី - ្រកបភា�ស់កូនេដយខ�ួនឯង
ចំ ណុចមិនល�
ចំ ណុចមិនល�
- មិ នធន់នឹងលក�ខណ�បរ ិស�នងយទទួ លជំ ងឺ
- ខ�ួនតូ ច
- េរ សចំ ណី - មិ នសម�សបស្រមាប់ ករចិ ��ឹមជាលក�ណៈ្រគ�សរ
- ករលូតលស់យឺត - ផ�ល់ស៊ុតតិ ច (៦០្រគាប់/ឆា�ំ)
- ចំ ណាយទុ នខ�ស់កុងករចិ � ��ឹមនិ ង្រត�វករែថទំេទ តមបេច�កេទសជានិច�
4. ការេ្រជីសេរ�សព ូជមាន់ ករេ្រជសេរ សពូ ជមាន់មានសរៈសំខន់ ដូចជា៖ ពូ ជល�លូតលស់េលឿន ធន់ នឹងជម�ឺ េពញនិយមេលទីផ្សោរអចលក់ កុងតៃម� � ខ�ស់ និងអចរក្សោទុ កពូ ជចិ��ឹមបន�េទៃថ�ខងមុ ខ។ 4.1. លក�ណៈវ ិនិច័យ � ក�ងករេ្រជ សេរ សពូជមាន់េដម្បីយកមកចិ��ម ឹ ុ -
ស�ល់្របវត�ិច្បោស់លស់ គឺ ទិញមាន់ ពីកែន�ងែដលគា�នជំ ងឺ (េជៀសវងករជាន់ ឈមគា�)
-
េមមាន់មានពងេ្រចន (េលសពី១០្រគាប់/ករបន�ពូជម�ង) េចះភា�ស់ និ ងែថទំកូន បានល�
កិចក � រ�សវ្រជាវបុគល � អំពីករចិ��ម ឹ មាន់
Page 10
សកលវិ ទ្យោល័យេបៀល្រ�យ
-
Build Bright University
រូបរងធំ ខ�ស់ សង�រ គូទឬគុ មក � ន�ុយទូ លយ និងសុខភាពល�
-
ជាមាន់េពញវ ័យជំទង់អយុចប់ពី ៥-៦ ែខ
-
សុខភាពល� រហ័សរហួន ែភ�កភ�ឺ សិរពណ៌្រកហម ក្បោលេងបេឡងេល
-
ែស្បកភ�ឺ គា�នរបួសពិករ ដូ ចជា ចំ ពុះេវៀច េជ ងេខ� ែភ�កមមី...)
-
ងយ�ស�លរកទិ ញក�ុងមូលដ�ន
-
ត្រម�វករទី ផ្សោរេ្រជ សេរ សកូ នសរទី២ឬទី ៣
4.2. រេបៀបេ្រជសេរ សបាស្រមាប់េធ�ពូជ -
ស�ល់្របវត�ិច្បោស់លស់
-
បាែដលមានរូបរងធំ ល� រ ឹងមាំ មិ នែដលេក តជំងឺឆ�ង
-
មានភាពរហ័សរហួនពូ ែកជាន់ េម
-
មានអយុចេនា�ះពី ៩ែខេទ ៣ឆា�ំ
-
គួរមានទម�ន់២គី ឡូ្រកមេឡងេទ
-
បាមួ យក្បោលអចជាន់ េមបានពី១០េទ១២ក្បោល
-
ជ្រម�ះេចលនូ វបាចស់ែដលមានអយុេលសពី៣ឆា�ំ
រូបភាពទី៨្រទ�ងស្រមាប់បង�ត់ពូជមាន់
4.3. រេបៀបេ្រជសេរ សេមពូជ -
េមែដលមានរូបរងធំ ល� រ ឹងមាំ មិ នែដលេក តជំងឺឆ�ង
-
គួរមានទម�ន់១,៥ គី ឡូ្រកមេឡងេទ
កិចក � រ�សវ្រជាវបុគល � អំពីករចិ��ម ឹ មាន់
Page 11
សកលវិ ទ្យោល័យេបៀល្រ�យ
-
មានអយុ ពី ៧ែខេទ ៣ឆា�ំ
-
ផ�ល់ពងយា៉ ងតិ ចពី៤-៥ដងក�ុង១ឆា�ំ
-
ពងមួយសរៗបានពី ១0្រគាប់េឡងេទ
-
េជ ងពណ៌េលឿង
-
្រកបពងម�ងៗកូ នញាស់យា៉ងតិ ច៨ក្បោល
-
ពូែកចិ��ឹមកូនែដលរួចពីងប់ សល់យា៉ងតិ ច ៦ក្បោល
-
មិ នកច មិនចឹ កកូ នខ�ួនឯង ឬកូ នរបស់េមដៃទេទៀត
-
Build Bright University
គួ រជ្រម�ះេចលនូវេមចស់
ឬេមែដលមិ នមានលក�ណៈល�ដូចេរៀបរប់ ខងេលេចល 4.4. ករេ្រជសេរ សយកពងល�ទុកពូជ -
យកពី េមែដលមានរូបរងធំ ធាត់ រ ឹងមាំ មិនឆ�ងជំងឺ
-
ពងមាន់េនេលកទី ២ឬ៣ (សំបុកទី ២ ឬទី ៣)
-
សំបកពងរេលង (មិនេ្រគម) និ ងមិ នខូ ច្រទង់ ្រទយ
-
មានទម�ន់ធ�ន់េ្រប�បេធៀបពងេផ្សងេទៀត (១៥០្រកម េទ ១៦០្រកម)
4.5. ករេ្រជសេរ សកូនមាន់ -
កូ នេថា�ស សំេឡង�ស�យ េដ ររហ័សរហួន េរម្រតសុស េហយស�ួត
-
លមកមិនជាប់គូទ
-
ចំពុះពណ៌េលឿងបិទជិត េជ ងពណ៌េលឿង
-
មុ ខ្រកហមថា� ែភ�កភ�ឺ
4.6. ករែថរក្សោកូនមាន់ -
កូ នមាន់េទ ប ញាស់មក្រត�វបង�ត់ចំណីរយៈេពល១២េមា៉ ងេ្រពះក�ុងខ�ួន វមាន
អហរប្រម�ងរួចេ�សចេហយ។ េបផ�ល់ចំណីវភា�ម កូ នមាន់ អចស�ប់។ -
េពលផ�ល់ចំណី្រត�វផ�ល់ចំណីណាងយ�ស�លរ ំលយ និ ងមានជីវ ិជាតិ្រគប់ ្រគាន់ ស្រមាប់ករលូតលស់ (ម៉ ត់ ឬ្រគាប់លិៗ � ដូ ចជាកន�ក់ ចុ ងអង�រ)។
-
្រត�វផ�ល់ចំណីច្រម�ះដល់កូនមាន់ែដលគួ រមានជាតិ ្រប�េតអុី ន ជាតិ សច់ បែន� ៃបតង និ ងអំបិលបន�ិច (បរ ិមាណកន�ក់្រត�វេស�និងបរ ិមាណបែន�)។
-
មិ ន្រត�វបំ ែបកកូ នមាន់ េចញពី េមភា�មៗ (ទុ កេនជាមួយេមពី ៣-៧ៃថ�សិន)។
-
មិ នទុ កឱ្យកូ នមាន់ ្រត�វទឹក និ ងកេម�ៃថ�ខ�ំងេពក។
កិចក � រ�សវ្រជាវបុគល � អំពីករចិ��ម ឹ មាន់
Page 12
សកលវិ ទ្យោល័យេបៀល្រ�យ
-
Build Bright University
្រទ�ងកូ នមាន់្រត�វមានពន�ឺេចញចូល្រគប់្រគាន់ និង្រត�វរក្សោសីតុណ�ភាពែដល ខ�ស់បំផុតេន្រតឹ ម ៣៥អង្សោេស និ ងទបបំ ផុត្រតឹម២៦អង្សោេស។
-
មិ ន្រត�វទុ កកូ នមាន់ឱ្យ្រត�វខ្យល់េនេពលយប់។
-
ផ�ល់កេម�ឱ្យបាន្រតឹម្រត�វ។
5. ការល ូតលាស់របស់សត�មាន់ 5.1. ករលូតលស់របស់ស៊ុត ជាទូេទស៊ុតមាន់ញាស់េនៃថ�ទី២១ (េលសឬខ�ះ ៣ៃថ�)គិ តចប់ពីេមមាន់ចប់ េផ�ម្រកប -
ករលូតលស់របស់កូនមាន់ េនក�ុងស៊ុត ្រប្រពឹតេ� ឡងតមរយៈកំេដែដលផ�ល់តម រយៈេម្រកប (ភា�ស់តមធម�ជាតិ) ឬតមរយៈេ្របមា៉សុីន(ភា�ស់េដយសិប្បនិ មិត)� ។ តមរយៈករឆ�ុះេម លស៊ុត េគអចែបងែចកករវ ិវត�ៃនករបង�កំេណតរបស់ស៊ុតដូ ច ខងេ្រកម៖
-
ៃថ�ទី៤៖ មាន្រគាប់ េខ�មួយប៉ុ ន្រគាប់ សែណ�កែដលអចេម លេឃញបាន េប មិន េឃញេទ មានន័យថាស៊ុតេនាះខូ ច។
-
ៃថ�ទី៧៖ សរៃសឈម្រត�វបានគរេឃញសយេចញពី ចំណុចេខ� េហយថង់ ខ្យល់ េស�កជាងែផ�កេផ្សងៗេទៀត។ ្របសិនេប ្រគាប់ េខ�ចល័ត ស៊ុតេនាះខូច។
-
ៃថ�ទី៩៖ េឃញសរៃសឈម្រេច ន ថង់ខ្យល់េឃញច្បោស់ េហយែវងេខ�អច ចល័ត។
-
ៃថ�ទី១២៖ កូ នមាន់មានទំ ហំប៉ុន្របាក់កក់ េពលមានចលនាេគអចេឃញសរៃស ឈមច្បោស់។
-
ៃថ�ទី១៧៖ ១ភាគ៣ៃនស៊ុតទេទ ែផ�កនូ វសល់េពញេដយដុំេខ� េគអចេឃញចំពុះ កូនមាន់។
-
ៃថ�ទី២០៖ កូ នមាន់មានរូបរងេពញេលញ េហយែលង្រតឡប់បាន។
-
ៃថ�ទី២១៖ ញាស់
-
ដូចេនះេពល្រកប្រត�វរក្សោសីតុណ�ភាពឱ្យេនចេនា�ះពី ៣០ េទ៣៧អង្សោេស ប៉ុ ែន� េបសីតុណ�ភាពេលសពី៤២អង្សោេស បណា � លឱ្យសរៃសឈមខូ ច កូ នមាន់្រត�វ ងប់។ គួ របង�ិលពងេរៀងរល់៤េមា៉ ងម�ងេដ ម្បីឱ្យសីតុណ�ភាពទំងែផ�កខងេល និ ង ែផ�កខងេ្រកមបានេស�គា�។
កិចក � រ�សវ្រជាវបុគល � អំពីករចិ��ម ឹ មាន់
Page 13
សកលវិ ទ្យោល័យេបៀល្រ�យ
Build Bright University
រូបភាពទី៩ដំណាក់កលលូតលស់របស់ស៊ុតមាន់Copyright © CEDAC2011
5.2. ករលូតលស់របស់មាន់
កិចក � រ�សវ្រជាវបុគល � អំពីករចិ��ម ឹ មាន់
Page 14
សកលវិ ទ្យោល័យេបៀល្រ�យ
Build Bright University
ជាទូេទករលូតលស់របស់មាន់ ្រត�វបានែបងែចកេចញជា៥ដំ ណាក់កលសំខន់ ៗដូច ជា ដំណាក់កលស៊ុតដំណាក់កលកូ នមាន់ ដំណាក់ កលជំទង់ ដំ ណាក់ កលេមនិ ងបានិ ង ដំណាក់កលចស់ជរ។ ករ្រគប់ ្រគងនិ ងករែថទំមាន់ ្រត�វែ្រប្រប�លេទតមដំ ណាក់កល នីមួយៗ៖
រូបភាពទី១០ដំណាក់កលលូតលស់របស់មាន់Copyright © CEDAC 2011
កិចក � រ�សវ្រជាវបុគល � អំពីករចិ��ម ឹ មាន់
Page 15
សកលវិ ទ្យោល័យេបៀល្រ�យ
Build Bright University
6. ការដ�កជ��ួ នបងា�ំងមាន់ -
គួរទិញមាន់ែដលេពញវ ័យយកមកច��ឹមល�ជាងទិ ញកូ នមាន់ មកច��ឹម
-
ក�ុងេពលដឹ កជ�ូ� នសូមដក់ មាន់កុ�ង្រទ�ងែតមួ យកុំ េ្រច នេពកអចបណា � លឱ្យ ជាន់គា�ងប់
-
េជៀសវងករចងមាន់ ព្យួរេជ ង
-
្រទ�ងមាន់ ្រត�វមានខ្យល់េចញចូល្រគប់ ្រគាន់លម �
-
េ្រកយពីដឹកមកដល់១េមា៉ ង្រត�វផ�ល់ទឹកឱ្យមាន់ផឹកេដយលយជាមួ យេម្សៅវ ីត មីន(ច្រម�ះ) ឬស�រេដ ម្បីឱ្យវមានកមា�ំងេឡងវ ិញ និ ងរយៈេពល២េមា៉ ងេ្រកយ្រត�វ ផ�ល់ចំណីឱ្យវសុីជាធម�ត
-
េពលដឹកមកដល់្រត�វបង�ំងទុ កដុ យែឡក ១៤ៃថ�យា៉ងតិ ច មិ ន្រពែលងឱ្យចូល ក�ុងហ�ូងមាន់ឯេទៀត។
កិចក � រ�សវ្រជាវបុគល � អំពីករចិ��ម ឹ មាន់
Page 16
សកលវិ ទ្យោល័យេបៀល្រ�យ
Build Bright University
ជំព ូកទ� ២ ការេរៀបចំ្រទ�ង 1. ម ូលេហតុៃនការច���ម � មាន់េដាយដាក់្រទ�ងន�ងរបង -
ករពរមាន់ពីសត�សហវសី◌ុនិងពី ករបាត់ បង់
-
េជៀសវងបំ ផា�ញផលដំណាំេផ្សងៗេទៀត
-
ជាជ្រមកស្រមាប់ ករពរខ្យល់ េភ��ងកេម�្រពះអទិ ត្យ
-
ងយ�ស�លែថទំដូចជាផ�ល់ចំណីទឹ កបានកន់ ែតល�្របេសរ
-
ងយ�ស�លែថទំករចក់ ថា�ំករពរករព្យោបាលករករពរជំ ងឺករតមដនសុខ ភាពមាន់ ្របចំៃថ�
-
ងយ�ស�ល្រគប់្រគងមាន់៖ករបំ ែបកកូ នពី េមនិងមាន់ ធំករបំ ែបកមាន់ពីមាន់ េផ្សងៗេទៀតករបន�ពូជរបស់មាន់
-
ធានាករពរបរ ិស�ននិងសុខភាពមនុស្សក�ុងករឆ�ងជំងឺពីមាន់ដូចជាជំ ងឺ៖
ផា�សយបក្សី -
ងយ�ស�លចប់ េធ�មូ�បនិងចប់លក់
-
ងយ�ស�លេធ�អនាម័ យ
-
ករពរកុំ ឱ្យឆ�ងជំ ងឺ់ពីសត�ដៃទ
រូបភាពទី ១១្រទ�ងមាន់ មានរបងព័ទ�ជុំវ ិញ
កិចក � រ�សវ្រជាវបុគល � អំពីករចិ��ម ឹ មាន់
Page 17
សកលវិ ទ្យោល័យេបៀល្រ�យ
Build Bright University
2. ការសាងសង់្រទ�ងមាន់ជាលក�ណៈ្រគ�សារ ករសង់្រទ�ងមាន់គឺអ�ស័យេលចំនួនមាន់ ែដលេយងចិ��ឹមែត្រត�វអនុ វត�តមដង់សុី ២ េតមាន់កុង១ម � ។
ឧទហរណ៍៖្រទ�ងមាន់ស្រមាប់េដក ២ម x ៣ម កម�ស់ ២,៥ ឬ៣ម ទ�រ្រទ�ង ០,៦ម x ១ម
និងមានរបងឬសំណាញ់ព័ទ�ទំហំ ៣០០ម២េដ ម្បីឱ្យមានទី ធា�ស្រមាប់មាន់េដ រេលងរកចំណី ។ ទំហំេនះអចចិ��ឹមមាន់េមចំនួន ១០ និ ងកូនជំ ទង់ ៤០ក្បោល។ គួេ្រប្របាស់ធនធានែដលមានក�ុងភូ មិ �ស�ក ដូចជាឫស្សី កូ នេឈ ចំ េបង ស�ឹកេត�ត ឫ
ស្សីសួត។ � ស្រមាប់ ្រកលទី ធា�្រទ�ងេដម្បីេអយវ�ស�លយកសេណម ឬទុ កេអយេស�ដុ ះ ក�ុងបរ ិេវណមាន់ េដ រស្រមាប់ បេង�តចំ ណីបែន�ម មានដូ ចជាដង�ូវ សត�លិត � ជាេដម។ 2.1. លក�េនេពលេរៀបចំសងសង់្រទ�ងមាន់
-
សង់េលដីទូលមិនលិចទឹក និងមិ នជាំទឹក
-
សង់ េនជិ ះផ�ះេដ ម្បីសុវត�ិភាព និ ងងយ�ស�លតមដន
-
េរៀបចំ បេណា � យពន�ឺៃថ�
-
មានជ� � ង ំ ែដលអចេអយខ្យល់េចញចូលបានល�
-
្រត�វមានរបាំងស្រមាប់ បិទបាំងេនេពលមានខ្យល់ ឬេភ��ងធា�ក់ខ�ំង
-
្រត�វមានម�ប់្រគប់ ្រគាន់ ដូចជាម�ប់េឈ េនក�ុងបរ ិេវណ្រទ�ងមាន់
-
្រត�វមានទី ធា�េអយមាន់់េដ រេនខងេ្រក្រទ�ង
-
្រត�វមានកែន�ងស្រមាប់ដក់ សកទឹ ក និ ងស�ូកចំណីេអយមាន់ ូ�
-
េ្រក្រទ�ងអច្រកលជាចំេប ង អង�ម ឬស�ឹកេឈ សួត � (េដ ម្បីេអយវ�ស�បយកជាតិ េសមពីកកសំណល់ទឹកមាត់មាន់ និ ងផ�ល់ជាដង�ូវ សតិ វល�ិត ស្រមាប់ ជាអហរ ធម�ជាតិដល់មាន់)
-
កុំចិ��ឹមមាន់េ្រកមផ�ះ េ្រពះវមានផលប៉ ះពល់ចំេពះសុខភាពរបស់មនុ ស្ស។ 2.2. ករេរៀបចំបរ ិស�នក�ង្រទ� ងមាន់ ុ
-
េធ�េធ�រស្រមាប់េអយមាន់ េដក
-
េធ�េធ�រស្រមាប់េអយមាន់ពង និ ងេអយបាន្រគប់ ចំនួនមាន់
-
ែគអចេធ�សំបុកអំ ពីលីក � េ��បង�ីឬែកស្រកដសែដលមានទំហំ៣០ x ៤០ស.ម េហយដក់ចំេបងស�ឹកេចក ឬករុង។ម្យោ៉ ងេទៀតេដ ម្បីកុំេអយមាន�សេមលេគ ដក់សឹក � ថា�ំជក់ ឬកេម�ចកម�ីថា�ំជក់ កុងសំ � បុកពងនី មួយៗ។
កិចក � រ�សវ្រជាវបុគល � អំពីករចិ��ម ឹ មាន់
Page 18
សកលវិ ទ្យោល័យេបៀល្រ�យ
-
Build Bright University
ក�ុង្រទ�ង្រត�វមានស�កទឹ ក និ ងស�ូកចំ ណី។ ឯេ្រក្រទ�ងក៏ ្រត�វមានផងែដរេដម្បីងយ ូ �ស�លដល់មាន់រកទឹកផឹក និងចំ ណី។
-
មុននឹ ងដក់មាន់ េនក�ុង្រទ�ង្រត�វេធ�ករសមា�ប់ េមេរគេដយបាចកំ េបារសេលៃផ�្រទ� ងទំងមូលេហយទុកេចល ពី ១េទ២អទិ ត្យ។
-
ទំហំ្រទ�ងគឺ ១ែម៉្រតកេរ ស្រមាប់មាន់បីក្បោល។ 2.3. ករេរៀបចំបរ ិស�នជុំវ ិញ្រទ�ងមាន់
-
េរៀបចំ ជ្រមកធម�ជាតិ ស្រមាប់ េពលែថ�្របសិនេប មិនមានម�ប់េឈ េទេគអចដំដូច ជាល�ុងកន�ំេថតរុកជា � តិហូបែផ�។
-
ទីធា�ជុំ វ ិញ្រទ�ង្រត�វមានពន�ឺ្រគប់ ្រគាន់ ែត្រត�វមានតុ ល្យភាពរវងម�ប់និងពន�ឺ
-
គួរេធ�របងព័ ទជ � ុំ វ ិញទី ធា�រកចំណីេនតមរបងអចដំរក ុ �ជាតិ ណាែដលងយដុ ះេហ យអចផ�ល់ចំណីេអយមាន់សុី (កន�ំេថត ល�ងខ� ង...) ុ
-
េរៀបចំ កែន�ងេអយមាន់កកយរកសត�លិត � សុីបែន�ម
-
កប់្រជ�យកំប៉ុសេ� ដម្បីេអយេកតសត�លិត �
-
ឧស្សោហ៍េបាសសមា�តលមកេចញពីក្រមាល្រទ�ងេអយស�ត។
3. លក�ណៈ្រទ�ងមាន់ 3.1. លក�ណៈ្រទ�ងមាន់ទូេទ ្រទ�ងបេណា � យៃថ�
រូបភាពទី ១២ ្រទ�ងបេណា � យពន�ឺៃថ�
កិចក � រ�សវ្រជាវបុគល � អំពីករចិ��ម ឹ មាន់
Page 19
សកលវិ ទ្យោល័យេបៀល្រ�យ
Build Bright University
-
អចដក់មាន់ជំទង់(អយុ១ែខកន�ះ ឬមាន់ជំទង់ ទម�ន់២,៥ខំ)១០ក្បោល/ម២
-
អចដក់មាន់ធំ ២-៣ក្បោល/ម២
-
អត�្របេយាជន៍ករពរមាន់ ពីករទទូ លរងផា�ល់ពីពន�ឺ្រពះអទិត្យែដលអចប៉ ះពល់ ដល់សុខភាពរបស់វ (េពលៃថ�្រតង់ ឬេពលេភ��ង)និ ងផ�ល់ជ្រមក 3.2. ករសង់្រទ�ងមាន់េនេលទីខស � ់
រូបភាពទី ១៣្រទ�ងមាន់េនេលទីទូល
រូបភាពទី ១៤្រទ�ងមាន់េនេលទីទូល
-
េពញនិយមស្រមាប់ករចិ ��ឹមមាន់ លក�ណៈ្រគ�សរ
-
សម�សបស្រមាប់ ្រគ�សរមានទីធា�តូ ច
-
ងយ�ស�លសងសង់ ចំណាយតិ ច
-
េលទួល (េលកដីធម�ត ឬចក់ សបសុីម៉ង់)េដ ម្បីករពរទឹ កេភ��ង ឬជាំទឹក មិ ន កខ�ក់កុង្រទ� � ង។ ្រទ�ងខ�សព ់ ីដី
រូបភាពទី ១៥្រទ�ងមាន់សង់ ផុតពី ដី កិចក � រ�សវ្រជាវបុគល � អំពីករចិ��ម ឹ មាន់
Page 20
សកលវិ ទ្យោល័យេបៀល្រ�យ
Build Bright University
-
សម�សបស្រមាប់្រគប់ភូមិស�ស�ជាពិ េសស ដីលិចទឹកឬជាំទឹក
-
សម�សបស្រមាប់ករចិ��ឹម្រទង់ ្រទយធំ(ឩទរហណ៍៖ ចិ ��ឹមមាន់ សច់ )
-
ងយ�ស�លេធ�អនាម័ យ ប៉ុ ែន�ចំណាយេ្រច នជាង្រទ�ងេផ្សងេទៀតបន�ិច។ 3.3. ្រទ�ងពីែផ�ក
រូបភាពទី ១៦្រទ�ងមាន់មានពី ែផ�ក -
ស្រមាប់ចិ��ឹមខ�តតូច និងមធ្យម
-
ងយ�ស�លេធ�អនាម័ យ
-
សម�សបស្រមាប់ តំបន់ ែដលមិ នលិចទឹក ឬជាំទឹកេនរដូវវស្សោ
-
មានបន�ប់ខ័ណ�ែចកមាន់េផ្សងៗគា�េទតម្របេភពផលិតកម�
-
ងយ�ស�លក�ុងករែបងែចក្រទ�ងស្រមាប់ េមកំ ពុងពង និ ងេមកំ ពុង្រកប។ 3.4. ្រទ�ងស្រមាប់ដក់ និង្រក�ងកូនមាន់
-
ងយ�ស�លបមា�ស់ទី
-
ដក់កូនមាន់ែដលេទបនិងញាស់បាន ១០ៃថ� ចំ នួន ១៤ក្បោល/ម២
-
កម�ស់០,៥-០,៨ ម
-
ងយ�ស�លក�ុងករចក់ថា�ំករពរ
-
ករពរកូ នមាន់ ពីេ្រគាះថា�ក់ ឬជម�ឺឆ�ងេផ្សងៗ និងអចេ្រប េដ ម្បី្រក�ងមាន់ឈឺេអយ ដច់ ពីគា�ផងែដរ
-
ងយ�ស�លេធ�អនាម័ យ
-
ងយ�ស�លផ�ល់កេម�ដល់កូនមាន់
កិចក � រ�សវ្រជាវបុគល � អំពីករចិ��ម ឹ មាន់
Page 21
សកលវិ ទ្យោល័យេបៀល្រ�យ
រូបភាពទី ១៧ ្រទ�ងស្រមាប់ ្រក�ងកូនមាន់
Build Bright University
រូបភាពទី ១៨ ្រទ�ងស្រមាប់្រក�ងមាន់
េទបញាស់និងេមមាន់
បេណា � ះអសន�
3.5. ្រទ�ងស្រមាប់មាន់ពង -
អចដក់េមមាន់ែត១ក្បោល/ម២
-
បាតសំបុក្រត�វករ្រកលសំណាញ់េដ ម្បីងយ�ស�លបង�ិលពង
-
្រត�វមានេធ�រស្រមាប់មាន់េដក
-
េរៀបចំ ជេណ� រេអយមាន់ងយ�ស�លេឡងេដក ឬ្រកបពង
-
សំបុកអចេធ�ពីសមា�រៈចស់ៗដូ ចជា េកស្រកដស ល�ី ក�ន�ក ជាល ឬសមា�រៈេផ្សងៗេទៀត
រូបភាពទី១៩េធ�ស្រមាប់មាន់េដកនិងពង
កិចក � រ�សវ្រជាវបុគល � អំពីករចិ��ម ឹ មាន់
រូបភាពទី២០សំបុកមាន់ពង
Page 22
សកលវិ ទ្យោល័យេបៀល្រ�យ
Build Bright University
3.6. ករសង់្រទ�ងមាន់ែបបអជីវកម� -
ចំណាយេដ មទុនេ្រច ន ទមទរនូ វបេច�កេទស្រតឹ ម្រត�វ ឧបករណ៍ទំ េនប
-
្រគប់ ្រគង និ ងែថទំករលូតលស់មាន់ បានល�ជាង
-
មាន្របព័ន�្រគប់្រគងកំេដស្រមាប់ មាន់
-
មាន្របព័ ន�សមា�ប់ េមេរគ េដ ម្បីេជៀសវងករផ�ុះជំ ងឺឆ�ងេផ្សងៗ
-
្រត�វករទីធា�ធំ ឬឆា�យពីផះ �
រូបភាពទី ២១្រទ�ងស្រមាប់ចិ��ឹមមាន់ ែបបឧស្សោហកម�ខ�តធំ
កិចក � រ�សវ្រជាវបុគល � អំពីករចិ��ម ឹ មាន់
Page 23
សកលវិ ទ្យោល័យេបៀល្រ�យ
Build Bright University
ជំព ូកទ� ៣ ចំណ�មាន់ 1. ្រ�េភទចំណ� ្របេភទចំ ណីអហរែដលមាន់ ្រតវូករមានទងំអស់ ៤្រក�មសំខន់ ៗដូចខងេ្រកម រួមមានអហរសងសង់អហរថាមពលអហរករពរនិ ងអហរជាតិែរ ៉។ កង�ះខត សមាសភាគចំណីអហរណាមួយខងេលេនះគឺេធ�ឱ្យមានជំ ងឺ ករែ្រប្រប�លខុ ស្រប្រកតី នូវ មុខងរេផ្សងៗរបស់សរ ីរង�លូតលស់យឺត។ ត្រម�វករចំណីជាទូេទ៖ -
ចំណីែដលល�្រត�វផ្សំពីសមាសភាគ២-៣មុ ខដូ ចជារុក�ជាតិ ្រគាប់ ធ��ជាតិនិង សត�លិត �
-
ផ�ល់យូរៗម�ងនូវសរធាតុសំេយាគែដលចំបាច់ េទក�ុងចំ ណីដូចជា្រពី មុិចនិ ងអំ បិល
-
ផ�ល់រក ុ ជា � តិ ៃបតងបែន�មញឹកញាប់ ដូចជាសំណល់បែន�ៃបតង
-
ផ�ល់ចំណីនិងទឹ កក�ុងបរ ិមាណសមល�មែដលអចសុីនិងផឹ កអស់កុ�ង១ៃថ�
-
លងស�ូកេរៀងរល់្រពឹ កឧស្សោហ៍ផា�ស់បូ�រចំ ណីនិងទឹ កក�ុងស�ូកឱ្យបានេរៀងរល់ៃថ�
ត្រម�វករចំ ណីគឺ េទតមអយុនិង្របេភទផលិតកម� (ស៊ុតសច់)
្រក�មអហរ
សរៈសំខន់
កង�ះ
្របភព
អហរសង
-ជំ រញ ុ ករលូត
- ្រកិ ន្រកធំ
អហរសងសង់ មាន្របភពពីរក ុ �
សង់
លស់និងករបន�
-ករបន�ពូជ
ជាតិ និងសត�ដូចជាេម្សៅឬ្រតី
(ជាតិសច់
ពូជ
ថយចុ ះ
េ្រក�មកំ ពិសជេនន�សត�លិត �
និង្រប�េតអុី ន)
- បេង�តឆ�ឹងសច់
-ឆាប់េក តជំ ងឺ
្រគាប់ធ�� ជាតិសែណ�កេសៀង
ស៊ុតេរម
សែណ�កបាយសែណ�កដី លច � ក
- ្រទ្រទង់សុខភាព
បាយទ្រតកួ នផ�ី។
អហរថាម
-្រទ្រទង់ សុខភាព
- ឈឺេ្រច ន
អហរថាមពលមាន្របភពមក
ពល
រងកយ
- ទទួលផល
ពី រក ុ ជា � តិ និងសត�ដូចជាេម ម
- ជួ យរ ំលយអ
តិ ច
ហរ
- ្រកិ ន្រកធំ
ដំ ឡូងមីដំឡូងជា�េមម្រតវកន�ក់
- ផ�ល់កំេដដល់ កិចក � រ�សវ្រជាវបុគល � អំពីករចិ��ម ឹ មាន់
ខ�ញ់សត�េ្របងរុក�ជាតិកកដូ ង អង�រេពតស�រេត�តបាយ�ស
Page 24
សកលវិ ទ្យោល័យេបៀល្រ�យ
Build Bright University រងកយសត� - �ស�បយកសរ ធាតុអហរ - ជួ យដល់ករបន� ពូ ជនិ ង្របព័ន� សរៃស្របសទ - ជំរញ ុ ករលូត លស់
អហរករពរ
-សំេយាគសរ
(ជាតិវ ីតមីន)
ធាតុចិ��ឹមពីចំណី
-ខូ ចមុ ខងរសរ ី មានក�ុងរុក�ជាតិៃបតងនិងរុកជា � តិ រង�
ពណ៌េលឿងដូចជាករុតែផ�េឈ
អហរ
- សុខភាពសត�
ទុំ េល�ទុំ ្រគាប់ធុ��ជាតិ
- ្រទ្រទង់សុខភាព
ថយចុ ះ
- ជំរញ ុ ករលូត
- មិ នសូវលូត
លស់
លស់
- ទប់ស�ត់េមេរគ - ជួ យរ ំលយ អហរ អហរជាតិ ែរ ៉
-ជួយដល់ករលូត
- ្រកិ នេស�ក
រុក�ជាតិៃបតងបែន�្រគាប់ធុ��
លស់ឆឹង �
ស�ង ំ
ជាតិ េម្សៅ្រតី សំបកខ្យងេលៀស
- លូតលស់ល�
- ករកេក ត
្រគំ ងវក�មអំ បិលេខ�
- ករពរជំងឺ
ស៊ុតមិ នល�បង� កំ េណតទប - ជំ ងឺពុកឆងឹ � ទន់ េជ ង
2. ការផល�តចំណ�តាមែបបធម�ជា� ្រត�វេរៀបចំកែន�ងមាន់កយ (កំប៉ុសមា � ន់ ) ដូ ចខងេ្រកម៖ •
េ្រកមម�ប់េឈ
កិចក � រ�សវ្រជាវបុគល � អំពីករចិ��ម ឹ មាន់
Page 25
សកលវិ ទ្យោល័យេបៀល្រ�យ
Build Bright University
•
េធ�របងព័ ទ�ជុំវ ិញរេណ � កម�ស់៣តឹ កកុំឱ្យមាន់ កកយសំរមេចញពី រេណ �
•
្របមូ លស�ឹកេឈ អង�មឬសរធាតុ េផ្សៗដក់ កុងស៊ � ុម (េលកែលងលមក សត�)ឧស្សោហ៍េ�សចទឹក ឱ្យេសមគួ របែន�មដីខះ � េទ បឆាប់រលួយ។េពល
រលួយេ្រប ជាជីដក់ដំណាំរច ួ បែន�មស�ឹកេឈ និងកកសំណល់ថី ម � កវ ិញ។ តរង្របភពចំណីមាន់ ្របភពចំណី
្របេភទចំណី្របេភទចំណី
ចំណីក�ងទឹ ុ ក
្រតកួ នចកបាយទកំេបា�កកំ ពឹស្រតី លិត � ៗ។
ទីផ្សោរ
េពត�ស�វសែណ�កចុ ងអង�រកន�ក់។
េនែក្បរផ�ះ
ស�ឹកមនកន�ំេថតស�ឹកដំឡូងជា�ស�ឹកបាសស�ឹក្រមំជេន�នកេណ��រដង�ូវកក សំណល់ផ�ះបាយបាយកក (មិ នជូ រផ�ូម)
រូបភាពទី២២ "ក"
រូបភាពទី ២២ "ខ"
រូបភាពទី២២ "គ"
រូបភាពទី២២ "ឃ"
កិចក � រ�សវ្រជាវបុគល � អំពីករចិ��ម ឹ មាន់
Page 26
សកលវិ ទ្យោល័យេបៀល្រ�យ
Build Bright University
រូបភាពទី២២ "ង"
រូបភាពទី២២ "ឆ"
រូបភាពទី២២ "ច"
រូបភាពទី ២២ "ជ"
រូបភាពទី ២២ "ឈ"
រូបភាពទី២២៖្របេភទស�ក ឹ បែន�និងរុកជា � តិស្រមាប់ផលិតចំណីមាន់ធម�ជាតិ Copyright © CEDAC 2011
2.1. ចំណីធម�ត សរៈសំខន់ៃនករផលិតចំណីមាន់ េដយខ�ួនឯងគឺ ចំណាយតិចជាងករទិ ញចំ ណី
ពីទីផ្សោរេ្រប ្របាស់វត�ុធាតុ េដ មែដលមាន�សប់ងយ�ស�លេធ�និងមានលក�ណៈសម�� ។
តរងរូបមន�ផ្សំចំណីស្រមាប់កូនមាន់ (ចប់ពីញាស់រហូតដល់អយុ៣សបា�ហ៍)៣០-
៧០្រកម(១ក្បោលកុង � ១ៃថ) សមាសធាតុចំណី្រត�វផ្សំ
ជេ្រមសទី១
ជេ្រមសទី២
ជេ្រមសទី៣
១) កន�ក់
៣គក
៣គក
៣គក
២) ចុងអង�រ
៣គក
៣គក
៣គក
កិចក � រ�សវ្រជាវបុគល � អំពីករចិ��ម ឹ មាន់
Page 27
សកលវិ ទ្យោល័យេបៀល្រ�យ
Build Bright University
៣) េម្សៅ្រតី
១គក
៤) ជេន�ន
១,៥គក
៥) កេណ��រេឈ
១គក ០,៥គក
៦) េម្សៅេពត្រកហម
១គក
៧) េម្សៅសែណ�កេសៀងលីង
២គក
៨) ស�ឹក្រម�ម
២គក
២គក
០,៥គក
០,៥គក
៩) អំបិល
០,៥គក
០,៥គក
០,៥គក
១០) ្រពីមុិច (មានលក់ េនទី ផ្សោរ)
០,៥គក
០,៥គក
០,៥គក
សរុប
១០,១គក
១០,១គក
១០,១គក
សមា�ល់៖ចំ ណីសត�េផា�តេល្រប�េតអុី នជាេគាលសរធាតុ េផ្សងៗអ�ស័យតម្រប� េតអុីន។កន�ំុេថតកុំ ឱ្យេលស៤% េ្រពះវអចេធ�ឱ្យមាន់ ្រកិនឬផា�កករលូតលស់។ក�ុង
រយៈេពល២សបា�ហ៍ដំបូងកូនមាន់្រត�វករសុីចំណីម៉ ត់។
តរងរូបមន�ផ្សំចំណីស្រមាប់មាន់ពង = ៧០-១០០្រកម (១ក្បោលក�ង១ៃថ� ) ុ
សមាសធាតុចំណី្រត�វផ្សំ
ជេ្រមសទី១
ជេ្រមសទី២
ជេ្រមសទី៣
១) កន�ក់
៣គក
៣គក
២គក
២) ចុងអង�រ
១គក
១គក
១គក
៣) េម្សៅ្រតី
១គក ១គក
១គក
៤) ជេន�ន ៥) កេណ��រេឈ
០,៥គក
៦) េម្សៅេពត្រកហម
៣គក
២គក
៧) េម្សៅសែណ�កេសៀងលីង ៨) ស�ឹក្រម�ម
២គក ០,៥គក
១គក
១គក
១គក
១គក
២គក
២គក
០,១គក
០,១គក
០,១គក
១១) អំបិល
០,០៥គក
០,០៥គក
០,០៥គក
១២) ្រពីមុិច(មានលក់េនទីផ្សោរ)
០,០៥គក
០,០៥គក
០,០៥គក
១០,២គក
១០,២គក
១០,២គក
៩) ចកបាយទ ១០) សំបកខ្យងេខ�្រគំ
សរុប កិចក � រ�សវ្រជាវបុគល � អំពីករចិ��ម ឹ មាន់
Page 28
សកលវិ ទ្យោល័យេបៀល្រ�យ
Build Bright University
តរងរូបមន�ផ្សំចំណីស្រមាប់មាន់សច់= ៧០-២០០្រកម (១ក្បោលក�ុង១ៃថ�) សមាសធាតុចំណី្រត�វផ្សំ
ជេ្រមសទី១
ជេ្រមសទី២
ជេ្រមសទី៣
១) កន�ក់
៣គក
៣គក
៤គក
២) ចុងអង�រ
២គក
១គក
៣) េម្សៅ្រតី
១គក
០,៥គក
៤) ជេន�ន
០,៥គក
០,៧គក
៥) កេណ��រេឈ
០,៣គក
៦) េម្សៅេពត្រកហម
២គក
២,៥គក
៧) េម្សៅសែណ�កេសៀងលីង
១គក
០,៥គក
៨) ស�ឹក្រម�ម
១គក
១គក
១គក
៩) ចកបាយទ
១គក
១គក
១០) អំបិល
១គក
១គក
០,៥គក
០,៥គក
០,៥គក
១០,០៥គក
១០,០៥គក
១០,០៥គក
១១) ្រពីមុិច (មានលក់ េនទី ផ្សោរ) សរុប
៣គក
2.2. ចកបាយទ អចេ្របជាចំ ណីមាន់ េដយដកេចញពី �សះមកសំដិលឱ្យវ�សពប់ បនា�ប់មក លយកន�ក់ឬចុងអង�រ រួចបាចឱ្យសុី។ ករេរៀបចំចិ��ឹមចកបាយទក�ុងរេណ � ៖ •
ជីករេណ � ទំហំ ២ម x ៣ម ជេ្រម០,៣ម- ០,៤ម (អចែ្រប្រប�លតមស�នភាពដី)
•
្រកលថង់ បា�ស�ិចេនបាតរេណ � រួចប�ូ� លទឹ កជេ្រម ០,២ម- ០,៣ម
• • • •
លយលមកេគា ឬ្រជ�កេសមជាមួ យទឹក រួចចក់ចូលក�ុងរេណ � ដក់ពូជចកបាយទ១គកចូ លក�ុងរេណ �
រក្សោទឹ កក�ុងរេណ � មិនឱ្យរ ីងេទ
មួយសបា�ហ៍េ្រកយមកអចដួសឱ្យមាន់ សុីបាន
កិចក � រ�សវ្រជាវបុគល � អំពីករចិ��ម ឹ មាន់
Page 29
សកលវិ ទ្យោល័យេបៀល្រ�យ
Build Bright University
រូបភាពទី២៣ ចកបាយទ 2.3. ករចិ��ម ឹ ជេន�ន្រកហម យកជេន�ន្រកហមមកឱ្យមាន់ សុីេ្រកយចិ ��ឹមមាន់ បាន ៤០-៤៥ៃថ� េដយចិ �� � ឬ ំ លយជាមួយធាតុផ្សំេផ្សងៗ(កន�ក់�ស�វ ចុ ងអង�រ។)។ • • •
ជីករេណ � េលដីែដលមិ នលិចទឹ កក�ុងជេ្រម០,៣ម- ០,៤ម ឬេ្រប េផ ង ពងចស់ៗ ្រកលថង់ បា�ស�ិចេនបាតរេណ � ឬសុីម៉ង់េដ ម្បីកុំឱ្យជេន�នចក់ចូលេទក�ុងដី ដក់កំប៉ុសេ� ធ�ពីលមកេគា (េសម ឬស�ួត) លយជាមួយកេម�ចកម�ីរក ុ ជា � តិ
•
ដក់ ដីែដលមានពូ ជជេន�ន េ�សចទឹ កេសមៗជានិ ច�ែតមិនឱ្យេសមេជាគេទ
•
យកស�ឹកេត�ត ឬថង់បា�ស�ិចមក្រគបជាដំ បូលរេណ �
•
េរៀបចំដក់កំប៉ុសថ � ីប � ំេពញកែន�ងចស់េនេពលចូ កដី ឱ្យមាន់សុី។ 2.4. អនា�ក់សត�លត ិ�
េយងេធដ � ូ ចគា�នឹ ងករចិញឹមជេនន� ែដរ ែត្រគាន់ែតមិ នយកថង់បា�ស�ិចេទ្រទប់បាត �
រេណ � េឡយ។ •
េធ�ជាកំប៉ុសេ� ដយផ្សំពីលមកសត� និ ងកំ េទចរុក�ជាតិ
•
យកសំបុកកេណ��រសុីេឈ មកបំ ែបកេហយដក់ចូលេទក�ុងកំប៉ុស�
•
េធ�របងបាំងនិង្រគបេដយែមកេឈ ឬបនា�ឫស្សី
•
េ�សចទឹ កេសមៗជា្របចំ
•
េរៀបចំ ឱ្យមានេ្រច នកែន�ងេផ្សងៗេនក�ុងទីធា�ស្រមាប់ មាន់ េដ រ
•
ពីរសបា�ហ៍សត�លិត � េក តេ្រច ន អចឱ្យមាន់ កយសុីបាន។
កិចក � រ�សវ្រជាវបុគល � អំពីករចិ��ម ឹ មាន់
Page 30
សកលវិ ទ្យោល័យេបៀល្រ�យ
Build Bright University
2.5. រេបៀបេរៀបចំកែន�ងស្រមាប់មាន់កយ ករេរៀបចំ កែន�ងស្រមាប់មាន់ កយ (កំ ប៉ុសមាន់) ជួ យឱ្យមាន់ លូតលស់េលឿន តម រយៈករចឹកសុីចំណីសត�លិត � ែដលសម្បូរេទេដយជាត់ សច់ និ ងអចេចៀសវងករបាត់ បង់េផ្សងៗេដយសរវមិ នេដ រឆា�យ។ ម្យោ៉ ងវ ិញេទៀត កំ បុ៉សមាន់វជាជីកំប៉ុសដ៏ លែ� ដល េយងអចយកវេទេ្រប ្របាស់ស្រមាប់ដក់ ដំណាំេផ្សងៗ។ •
េ្រជសេរ សកែន�ងមានេឈ
•
ជីករេណ � ជំ េ្រម ០.៣ ែម៉ត ទំហំ ៣x៤ ែម៉ ត (ឬតមសនា� ភាពជាក់ ែស�ង ) ជុំវ ិញេដមេឈ ។
•
េធ�របងព័ ទជ � ុំវ ិញរេណ � កំពស់ 0.៣ ែម៉ តេដ ម្បីកុំឱ្យមាន់ កយស្រមាមេចញពី រេណ �
•
្របមូ លស�ឹកេឈ លមកសត�េគា ្រកបី អង�មឬសរធាតុ េផ្សងៗដក់ កុ�ងស៊ុម េហយ ឩស្សោហ៍េ�សចទឹ កជាពិេសសេនរដូ វ្របាំង និងកប់ េ្រជាយសរធាតុ កុ�ងស៊ុមេនាះ េដម្បីឱ្យេក តសត�លិត � ជាចំណីស្រមាប់មាន់ ។ 2.6. េមចំណីបំប៉ន
េដម្បីបេង�ន្របសិទភា � ពៃនករលូតលស់ និ ងធន់្រទំេទនឹ ងជំ ងឺឆ�ងេផ្សងៗ េយងអច េធ�េមចំណី និង េមថា�ំេដម្បីបំប៉នមាន់ របស់អក � ។ ្របេភទចំ ណី និ ងេមថា�ំេនះមានលក�ណៈ ងយ�ស�លក�ុងករេធ� េដយសរធាតុផ្សំងយ�ស�លរក ដូចជាបែន� ែផ�េឈ ្រគប់្របេភទ។ ល។ វ ិធីទូេទស្រមាប់ផលិតេមចំណីេនះមានដូចតេទ៖ -
វត�ុធាតុេដម ៖ •
សរធាតុ �សស់មាន ៖ បែន��សស់ េម មរុកជា � តិ ែផ�េឈ ។ល។ ច្រម�ះគា�យក
៣ ភាគ • -
ស�រេត�ត ១ ភាគ
វ ិធីេធ� ៖ • • •
យកវត�ុធាតុ េដ មទំងអស់មក្រចបល់ចូលគា�ឱ្យសព�
្រចកចូ លក�ុងែកវ ឬធុ ងែដលមាន្រគបបិ ទឱ្យជិ ត កុំ ឱ្យខ្យល់ចូលបាន
រក្សោទុ កក�ុងកែន�ងម�ប់រយៈេពលយា៉ ងតិ ច ១៥ ៃថ�និងឧស្សោហ៍េប កបេ��ញ ខ្យល់ ១ៃថ�ម�ងេដម្បីករពរកុំ ឱ្យផ�ុះ
•
េនេពលធាតុផ្សំទំងេនាះកច់ បានល� វនឹ ងេចញជាតិ េហយមានក�ិនឈ�ុយ រសជាតិជូរ្របែហល្រក�ចឆា�រ។
កិចក � រ�សវ្រជាវបុគល � អំពីករចិ��ម ឹ មាន់
Page 31
សកលវិ ទ្យោល័យេបៀល្រ�យ
•
Build Bright University
យកេមែដលជាទឹ ក កេកតេនក�ុងដបេនាះមកលយជាមួ យនឹ ងទឹកឱ្យមាន់
ផឹក ឬលយជាមួយចំណីឱ្យមាន់ សុីជាេរៀងរល់ៃថ�េដយេ្រប ក្រមិត ១ %។ ឧទហរណ៍៖ ក�ុងចំ ណី១០០គ.្រក ឬទឹ ក ១ លី្រត។ េប ចំណី១ គ.្រក ឬទឹ ក ១លី្រត េយងលយជាមួយនឹ ងេមេនាះចំនួនែត ១C.C េទ។
3. រេបៀបផល�តស�កចំ ណ� ន�ងទ�ក ូ
េយងអចផលិតស�កចំ ណី និ ងទឹ ក តមរយៈករៃច�សមា�រៈែដលមាន�សប់េន ូ
តមមូលដ�នដូចជា ដបទឹកសុទ� បំពង់ ឫស្សី និ ងបំ ពង់ ទីបជ័ រ។ 3.1. ស�កចំ ូ ណី
រូបភាពទី២៤ ស�ូកចំ ណី
3.2. ស�កទឹ ូ ក
រូបភាពទី២៦ ស�ូកទឹក
កិចក � រ�សវ្រជាវបុគល � អំពីករចិ��ម ឹ មាន់
រូបភាពទី ២៥ ស�ូកចំ ណីែវង
រូបភាពទី២៧ ស�ូកទឹក
Page 32
សកលវិ ទ្យោល័យេបៀល្រ�យ
Build Bright University
4. រេបៀបផ�លច ់ ំណ� ន�ងទ�កសា�ត 4.1. រេបៀបផ�លច ់ ំណី ករផ�ល់ចំណី្រគប់្រគាន់មានន័យថាមាន់ បានសុីែឆ�តេហយមានគុ ណភាពសម�សប េទតមត្រម�វករលូតលស់និងកររស់េន។ -
មាន់អយុ ១-១៥ៃថ� គួរផ�ល់ចំណី៤-៥ដងក�ុង១ៃថ� េ្រកយមកបន�យេន្រតឹ ម
២-៣ដង -
មាន់ ជំទង់្រត�វករចំ ណីសរុប្របែហល១ខំកុង១ៃថ� �
ចំណី្រត�វដក់ កុងស� � � ៃថ� ូក េហយផា�ស់បូរជាេរៀងរល់
ស�ូកចំ ណី្រត�វលងទឹ កឱ្យស�តេរៀងរល់្រពឹ ក កុំ ផល � ់ចំណីែដលឆាប់ ផូម �
ចម�ិនចំ ណីមាន់ ែដលលយសមាសធាតុ ច្រម�ះឱ្យឆ�ិន និ ងម៉ត់េដ ម្បីឱ្យ្រកពះ (េកះ) មាន់ ងយ�ស�ល
-
រ ំលយអហរ និង�ស�បយកជី វជាតិ អស់លទ�ភាព
-
ដីខ្សោច់ ១ភាគ លយជាមួ យេម្សៅសំបក េលៀស េខ� ្រគ�ំ ៤ភាគ ដក់កុងស� � ូកចំណីេដយែឡកជាប់ ជានិច� េដ ម្បីជួយរ ំលយអហរក�ុង្រកពះ (េកះ) មាន់ និ ងបេង�នលទ�ភាព�ស�បយកសរធាតុចិ��ឹម។
-
ចំេពះកូ នមាន់ ែដលេទបនឹ ងញាស់ភា�ម្រត�វបង�ត់អហរវរយៈេពលយា៉ ងតិ ចបំ ផុត ១២េមា៉ ង េ្រពះក�ុងខ�ួនរបស់វេនមានអង�េលឿងែដលជាចំ ណីប្រម�ងសំរប់ ចិ��ឹម ជីវ ិតវេនេឡយ។ ្របសិនេប រហ័សផ�ល់ចំណីឱ្យវសុីេពកេនាះ បណា � លឱ្យវមួល និង ងប់បាន។
-
ចំណីកូ នមាន់ជាចំ ណីែដលងយ�ស�លរ ំលយម៉ដ� ឬ្រគាប់លិត � ៗដូ ចជា កន�ក់ ចុ ង អង�រ ជាេដម។
-
ករផា�ស់បូរទមា � � ប់ ពីករឱ្យ�ស�វ អង�រ ែដលឱ្យមាន់ សុីមកផ�ល់ជាកន�ក់ ឬចុ ងអង�រ លយជាមួយនឹងបែន�ៃបតងដូ ចជាៈ ្រតកួ ន ឬចកបាយទវ ិញ េ្រពះវជួយសន្សំ
ក៏ដូចជាជួយកត់បន�យនូវករចំ ណាយេទេលចំណីេហយជួ យឱ្យមាន់ លូតលស់ េលឿន និងមានសុខភាពល�។
កិចក � រ�សវ្រជាវបុគល � អំពីករចិ��ម ឹ មាន់
Page 33
សកលវិ ទ្យោល័យេបៀល្រ�យ
Build Bright University
4.1. រេបៀបផ�លទ ់ ឹកស�ត ទឹកគឺជាែផ�កមួយដ៏សំខន់របស់មាន់ ែដលមាន្របែហល ៦៥% េទ ៧០% ៃនទម�ន់ខួនទំ � ងមូល។ ទឹ កស្រមាប់ ឱ្យមាន់ផឹក្រត�វែតស�ត េហយ្រគប់្រគាន់ េទតមអយុ របស់មាន់ែដលជាកត�ចំបាច់បំផុតេ្រពះវមានតួនាទី ជួយ៖ -
- រ ំលយអហរ និង�ស�បយកសរធាតុ ចិ��ឹម
-
ដឹកជ�ូ� នសរធាតុចិ��ឹមែដលបានរ ំលយេទកន់សរ ីរង�
-
ដឹកជញូនកកសំ ណល់បេញ�� េចល � រក្សោលំនឹងសីតុណ�ភាពក�ុងខ�ួនសត�
កមា�ត់និងលងជាតិពុលេចញពីខួ�ន
-
លូតលស់េលឿន និងពងេ្រចន
-
ទឹកស្រមាប់មាន់ផឹក្រត�វ្រតំសំបកេស� វល�ិបណូ� លេព្រជ ស�ឹកេស� ្របក់ ែផ� ្របេមា
យដំរ ី ខ�ី េម មខ�ឹមស គល់សឹក � ៃ្រគតុ កស្រមាប់ ឱ្យមាន់ផឹកជា្របចំ -
មាន់ែដលខ�ះទឹកមានករលូតលស់យឺត េហយងយ�ស�លទទួ លរងនូវជំ ងឺ េផ្សងៗ។ ជាចំបាច់មុននឹងដក់ទឹក ្រត�វេធ�ករលងសមា�តស�ូកជាេរៀងរល់ៃថ� កុំឱ្យកខ�ក់ែដលអចប៉ះពល់ដល់សុខភាពមាន់។
កិចក � រ�សវ្រជាវបុគល � អំពីករចិ��ម ឹ មាន់
Page 34
សកលវិ ទ្យោល័យេបៀល្រ�យ
Build Bright University
ជំព ួកទ� ៤ ជំង� ន�ងការបងា�រ 1. ជំង�សំខាន់ៗរបស់មាន់ ជំងឺមាន់វេធ�ឱ្យសុខភាពរបស់មាន់ ចុះេខ្សោ យ ែដលបង�េឡងេដយបាក់ េតរ ី វ ីរុស ្រព�ន កត�បរ ិស�ននិងកត�មួយចំនួនេផ្សងេទៀត។ តរងជំងឺមាន់ ្របេភទជំងឺ ១) ញូកស
ឬដេង�កច់
ករបង�ជំងឺ
េរគស��
ករករពរ
- បង�េដយវ ីរុស
- េខ្សោយ សំកុក ធា�ក់ស�បឈរមា�ក់ឯង
- ចក់ថា�ំករពរ
- េកតេលមាន់ទូេទ
ឈរមិននឹងញ័រញាក់ ក�នា�ក់ ខួន � រមួលក
- បំែបកសត�ឈឺ
ជាពិេសសេលកូន
- មិនសូវសុីចំណី ឬមិនសុីែតម�ង
េចញពី សត�ជា
មាន់និងមាន់ជំទង់វ
- េឡងកំ េដក�ុងខ�ួន ផឹកទឹកេ្រចន
- សមា�ត្រទ�ង
ឆ�ងតមកររស់េន ឡូកឡំគា�
- ដំបូងរគេខៀវមានកិ�នឆួ លេឆ�ះមានឆ�ូត
េឡងវញិ េដយ
ឈមបនា�ប់មកលមកែ្របជារ ឹងសដូចកំ
េ្របកំេបារស
េបារ
- គា�នថា�ំព្យោបាលេទ
- មិនពងឬពងតិច (ពងមានរងមិនធម�ត សំបកទន់ ឬអត់សំបក ស៊ុតសរវ) - ដកដេង�មស�កខ�ីៗ ហមាត់ ស�ប េហៀរទឹក សំេបារ - អ្រតងប់ខ�ស់ ែតមានឱកសជាេដយ ឯកឯង ២) អសន�
- បង�េដយបាក់េតរ ី
- ករណីធ�ន់៖ ងប់េដយគា�នេរគស��
- ែបបបុរណ៖ ខ�ឹម
េរគមាន់
- េកតេលមាន់ទូេទ
ច្បោស់លស់រយៈេពល២៤ម៉
សរ៣ខំ ខ�ី៥ខំ ស�រ
និងបក្សីេផ្សងេទៀត
- េដរៗ្របកច់ងប់
េត�ត៣ខំ បុកចូល
- វឆ�ងតមករ
- ករណីមធ្យម៖ េឡងកំ េដសំកុក
គា� ផា�ប់ជាមួ យស�រ
រស់េនឡូកឡំគា�
- អត់ផឹក អត់សុី
ទុកកន�ះែខរួចេទប
- សិរជាំ េចញទឹករ ំអិ លេនចំ ពុះនិង្រចមុះ
យកមកប���កមាន់
- ពិបាកដកដេង�ម
១េសេសក�ុង១ក្បោល
- ជុះេ្រចន លមកពណ៌េលឿង្រពែលតគូទ
- តមបេច�កេទស៖
្របឡាក់លមកជុំ វ ិញ(អូសបនា�យ១-៣ៃថ�)
ចក់ ថា�ំករពរ
- មាន់ងប់
- អនាម័ យ្រទ�ងនិង
កិចក � រ�សវ្រជាវបុគល � អំពីករចិ��ម ឹ មាន់
Page 35
សកលវិ ទ្យោល័យេបៀល្រ�យ
Build Bright University - ករណី�សល៖ រលកែភ�ក្រចមុះ ្រតេចៀក
សមា�រេ្រប្របាស់
(េចញទឹកេលឿង្រពែលតខប់ ) កច់កេទ
- បំែបកសត�ឈឺេចញ
ខងេ្រកយ ្រតេចៀករលក
ពីសត�ជាេហយកប់
- េដរែលងរួច និងធា�ក់ស�ប
ដុតេចល - ផ�ល់ចំណីនិងទឹក ស�ត្រគប់្រគាន់ដល់ មាន់
៣)ផា�សយ បក្សី
- បង�េដយវ ីរុស
- មិនសុីចំណី សំកុក
- មិនអចព្យោបាល
H5N1
បានេទ
- េកតេលមាន់ទូេទ
- េឡងកំ េដក�ុងខ�ួនផឹកទឹកេ្រចន
- េរម�សអប់
- ចក់ថា�ំករពរ
និងបក្សីេផ្សងេទៀត
- ក្បោល និងណង់េឡងជាំេខ� និងេឡង
- អនាម័ យ្រទ�ង និង
- វឆ�ងតមកររស់
េហម
សមា�រេ្រប្របាស់
េនឡូកឡំគា�
- េហមសនា�ក់េជង និងជាំស�ងេជង
- ផ�ល់ចំណីនិងទឹក
- ឆ�ងតមរយៈ
- រគនិងេហៀរសំេបារកណា � ស់
្រគប់្រគាន់
សមា�រេ្រប្របាស់
- ែគរមិនរលយ
កុំបរ ិេភាគមាន់ឈឺ
- វេធ�ឱ្យមាន់ ងប់
- សំបកស៊ុតទន់ឬខូច្រទង់្រទយ
ងប់
េ្រចន
- ងប់ទន់ហន់កុ�ងចំនួនេ្រច ន។
- សមា�ប់ ឬកប់មាន់ ងប់េចល - េធ�អនាម័យៃដេជឱ្យ ស�ត
៤) ជំងឺរកស
- បង�េដយបាក់េតរ ី
- កូនមាន់៖ សំកុក សុីតិចឬមិ នសុី
ព្យោបាលតមថា�ំ
- េកតេលមាន់អយុ
- កនូ មាន់េ្រចនផ�ំុគា�េនកែន�ង មានកេដ
ធម�ជាតិ៖
- េឡងកេម�ផឹកទឹកេ្រចន
- ស�ឹកអង�ញ់៣គ.ក.
៤០-៥០%
- រកលមកពណ៌ស�សអប់ េពះធំ ចុះ
បុកពូតយកទឹក
- វក៏អចេកតេល
ស�ម
លយជាមួ យស�រស
មាន់ធំផងែដរ
- េរមបះ និងមានលមក្របឡាក់ជាប់គូទ
១គ.ក ទុក១សបា�ហ៍
ពិេសសេមមាន់ពង
- ក�នា�ក់ ខួនបត់ � ក្បោលរួចងប់
យកមកលយទឹក១០
- មាន់ជំទង់៖ រកេរម�សអប់
លី្រត រួចេ្រប មាន់ ១
- សិរេស�កស�ំង ចុះស�ម
ផឹក១ស�ប្រពបាយ
- ពងតិច សំបកទន់
- ករករពរ៖ អនា
១-១៥ៃថ�អ្រតងប់
ម័យ្រទ�ង ស�ូកចំណី
ស�ូកទឹក
- បំែបកមាន់ជាពី មាន ឈឺ
កិចក � រ�សវ្រជាវបុគល � អំពីករចិ��ម ឹ មាន់
Page 36
សកលវិ ទ្យោល័យេបៀល្រ�យ
Build Bright University - ករពរករចម� ពីសត�េផ្សងៗ
៥) អុតមាន់
(សត�កណុ� រ)
- បង�េដយវ ីរុស
- មានដុំពកេនេលែស្បក និងកែន�ងែដល
- បុកេ្រមចប���ក
- េកតេលមាន់ ទូេទ
គា�នេរមដូចជាសិរ បួរ ្រចមុះ ែគមចំពុះ
ជាពិេសសេលកូន
ជុំវ ិញែភ�ក្រតេចៀក េជង ក្បោល ណង់ គូទ
មាន់ឈឺ ២ដងក�ុង
មាន់និងមាន់ជំទង់
និងេជង
មាន់ធំ
- ភា�ក់ងរចម�ង
២-៣្រគាប់ ) រួចលប
សំខន់ របស់វគឺ
- ក�ុងសណា � នជាខន់ស�ក់ពិបាកដកដេង�ម
មាន្រគបរបាំងរន�្រចមុះ
េលមុខ្រកមរ
មូសនិងសត�លិត �
- េឡងពពឹកែភ�ក ខ�ក់ែភ�ក
- បុកស�ឹកអេ�ង�ង
ជ��ក់ឈមេផ្សង
- ពិបាកសុីចំណីនិងផឹកទឹក
អ�ង�ង១ទូកៃដលយ
េទៀត
- លូតលស់យឺត
ជាមួយកំ េបារ្រកហម
១ៃថ�(កូនមាន់១្រគាប់
- វក៏អចឆ�ង
១ក�ប់លបេលមុខ្រក
តមករប៉ះពល់
មរក�ុង១ៃថ�៣ដង រយៈេពល៣ៃថ�
រវងសត�ឈឺ
- ប���កេម�សទុំ (កូន
និងសត�ជា
មាន់និងមាន់ជំទង់ ២-៣្រគាប់ មាន់ធំ ៥-១០្រគាប់កុង១ៃថ� � )
រយៈេពល៣ៃថ�
- ករករពរ៖ចក់ ថា�ំ ករពរ អនាម័យ្រទ�ង ករពរមូ ស េបះ្រកមរ េលខួនមាន់ � រច ួ លង
របួសឱ្យស�តេដយ ៦) ្រព�នមូ ល
េ្របទឹកម�ូរឬទឹកអំបិល
- អនាម័ យ្រទ�ង ស�ូក
- េធ�ឱ្យេពះេវៀន
- េស�ក ស�ំង េរមសួត �
មាន់រមួ ល
- ចុះស�ម បាក់កមា�ំង
- បេ��ញជាតិ ពុល
- មិនសូវសុីចំណី
េធ�ឱ្យមាន់ពុលែដល
- លូតលស់យឺត
ពីមាន់ឈឺ
ងយ�ស�លឱ្យជំងឺ
- ចុះទម�ន់ ពងតិច
- យកស�ខ�ី៣ចំ ណិត
េផ្សងេទៀតរតត្បោត
- លមកមាន្រព�ន
ឬ្រគាប់ សែង�៣បុក
- មាន់ងប់
លយឱ្យមាន់ផឹក
កិចក � រ�សវ្រជាវបុគល � អំពីករចិ��ម ឹ មាន់
ចំណីស�ូកទឹក
- បំែបកមាន់ជាេចញ
Page 37
សកលវិ ទ្យោល័យេបៀល្រ�យ
Build Bright University
2. ការេធ��អនាម័យ ន�ងការបងា�រជំង�េផ្សងៗ េដម្បីេធ�អនាម័យនិងបង�រជំ ងឺេផ្សងៗរបស់មាន់េយងគប្បី ៖ -
សង់្រទ�ងមាន់ឱ្យដច់ពីផះ � និ ងឆា�យពី ្រទ�ងឬេ្រកលសត�េផ្សងេទៀត
-
បង�ំងមាន់ េទបនឹ ងយកមកដល់ថីព � ី មាន់ េផ្សងរយៈេពលយា៉ ងតិ ច ១៤ៃថ� មុ ននឹ ង ដក់ចូល្រទ�ង
-
បំបាត់ ្របភពទឹកកខ�ក់ែដលមានជុំវ ិញផ�ះ ្រទ�ងមាន់ និ ងទី ធា�ែក្បរខង្រទ�ងមាន់
-
្រត�វេបាសសមា�ត្រទ�ង និងលងសមា�តស�ូកទឹ ក ចំ ណីេរៀងរល់្រពឹ ក
-
ចំណី និងទឹក្រត�វមានគុណភាព មិ នជូ រផ�ូម
្រត�វលងសមា�ប់ េមេរគេល្រទ�ង ស�កទឹ ក ស�ូកចំណី និ ងបរ ិេវណ្រទ�ងេនេពលមាន ូ
ផ�ុះជម�ឺេដយកំេបារស។ទុ ក្រទ�ងឱ្យេនទំ េនរ២-៤សបា�ហ៍មុនដក់មាន់ ថី ច � ូលចិ ��ឹម
-
្រត�វយក្រទនាប់ សំបុកមាន់ ែដលេ្រប រច ួ េទដុតេចលកុំ ឱ្យេក តៃចឬ�សេមល
-
មិន្រត�វទិញមាន់ែដលសង្ស័យថាឈឺពីផ្សោរឬពី ភូមិែដលកំ ពុងផ�ុះជំ ងឺឆ�ងយកមកចិ ��ឹមឬបរ ិេភាគេឡយេ្រពះវអចនាំេមេរគមកជាមួ យ
-
្របសិនមានមាន់ ឈឺ ឬសង្ស័យថាេកតជំ ងឺ េយង្រត�វបំ ែបកវដក់ ្រទ�ងេផ្សង
-
ហមបរ ិេភាគមាន់ឈឺ ឬលក់វ ្រត�វកប់ ឬដុ តេចល
-
ហមឈ�ួញទិញមាន់ និងអ�កដៃទចូ លក�ុងទីធា� និ ង្រទ�ងមាន់
-
ចក់ ថា�ំករពរសុខភាពឱ្យបានេទៀងទត់និង្រតឹម្រត�វ (វក់ សង ំ )។
-
្រត�វទមា�ក់្រព�នមាន់ ជាេរៀងរល់ែខេនេពលែដលកូ នមាន់មានអយុ៣អទិ ត្យ។ ករទមា�ក់ ្រព�នមាន់អចជួ យឱ្យមាន់មានសុខភាពរ ឹងមាំ លូតលស់បានេលឿន េហយមិនងយេក តជំ ងឺឆ�ងេផ្សងៗេទៀតផង។
កិចក � រ�សវ្រជាវបុគល � អំពីករចិ��ម ឹ មាន់
Page 38
សកលវិ ទ្យោល័យេបៀល្រ�យ
Build Bright University
3. កម��ធ�ចាក់ថា�ំការពារសុខភាពមាន់ តរងកម�វ ិធីផល � ថា ់ � វ ំ ក់សង ំ ករពរជំងឺមាន់ ជេ្រមសទី១ សម�សបស្រមាប់មាន់ពូជ អយុ (ៃថ�)
វក់ សង ំ
វ ិធី េ្រប
៩
ញូកស F ឬ B1
១០
អុ ត
បន�ក់កុងែភ� � ក ឬ្រចមុ ះ
ជួ សេនែស្បកផា�ំងស�ប
២០
ញូកស F ឬ B1
៤០
ញូកស Lasota
បន�ក់កុងែភ� � ក ឬ្រចមុ ះ
+៦០
ញូកស M
លយទឹ កផឹក
ចក់ សច់ដុំ
ជេ្រមសទី២ សម�សបស្រមាប់មាន់លក់សច់ អយុ (ៃថ�)
វ៉ ក់សំង
វ ិធីេ្រប
៥
ញូកស I ២
១០
អុត
បន�ក់កុងែភ� � ក
ជួសេនែស្បកផា�ំងស�ប
+៤៥
អសន�េរគ
ចក់សច់ដុំ
រូបភាពទី ២៨ ករចក់វក់សង ំ
កិចក � រ�សវ្រជាវបុគល � អំពីករចិ��ម ឹ មាន់
Page 39
សកលវិ ទ្យោល័យេបៀល្រ�យ
Build Bright University
4. ការព�បាល ន�ងការបងា�រ ជំងឺមាន់ដូចជាអុត រក និ ង្រព�នមូ លអចព្យោបាលេដយេ្របថា�ំផ្សំពីធម�ជាតិ បាន ប៉ុែន�ជំងឺដៃទេទៀតែដលបង�េឡងេដយវ ីរុសមិ នអចព្យោបាលបានេទ ដូ េច�ះេហយេទ បអ�ក ចិ��ឹមមាន់ ភាគេ្រចនយកចិ ត�ទុកដក់កុ�ងករេ្របវ៉ក់សង ំ បង�រឱ្យបានេទៀងទត់និង្រតឹម
្រត�វ្របេសរជាងករព្យោបាល។
េដម្បីរក្សោសីតុណ�ភាពមាន់ ឱ្យេនសភាពធម�តេនក�ុងរដូ វេក�េយងអចេ្រប ្របាស់វ
ត�ុធាតុេដមមួយចំ នួនដូ ចជាៈ គល់សឹក � ៃ្រគ សំបកគ សំបកេស� វល�ិ៍បណូ� លេព្រជ ្របក់ ែផ� ្របមា៉ ត់ដី សំបកកណា � ល ខ�ី គល់ខឹម � ស។េយងអចេ្រប្របេភទណាមួ យក៏បានតមលទ� ភាពែដលអចរកបាន ដក់ ្រតំវក�ុងទឹ កឱ្យមាន់ផឹកជា្របចំ។
ឧទហរណ៖ សំបកគ ឬេស� ទំ ហំប៉ុន៣ធា�ប់ ៃដេទប៉ុនបាតៃដ ឬគល់សឹក � ៃ្រគ២
េដម្រតំកុងទឹ � ក២លី្រតដក់ ឱ្យមាន់ ផឹក។ ម្យោ៉ ងេទៀត េយងអចេ្រប សឹក � េស� ឬស�ឹក្របមា៉ ត់ ដី១ក�ប់ចិ���ំលយជាមួយចំណី១គ.ក ដក់ ឱ្យមាន់ សុីរល់ៃថ�។
េយងក៏អចេ្រប ្របាស់វត�ុធាតុ េដមេផ្សងេទៀតេដ ម្បីផ្សំថា�ំទមា�ក់ ្រព�នមាន់ ដូចជា ្រគាប់
សែង� ឬស�ឹក ្រគាប់កន�ំេថត ឬែផ�ស�ខ�ី េដយបុកឬកិ នលយនឹ ងចំណី ឬទឹ ក ឬប���កែត ម�ង (មាន១គ.ក េ្រប ្រគាប់ សែង� ឬកន�ំេថត៣្រគាប់ ឯែផ�ស�ខ�ីវ ិញ ពុ ះយក១ភាគ៨)។ េធ� ែបបេនះ ៣ៃថ�ជាប់ គា� ជាេរៀងរល់ែខ លុះ្រតែតអស់្រព�ន។
ចំេពះមាន់្រកបពងវ ិញ េយង្រត�វករពរសត��សេម ល េដយយកថា�ំខ�ំង (ថា�ំជក់) ឬស�ឹកេស� ឬេដមសវមា៉ វៃ្រព ស�ឹកស�ច់ ស�ឹកៃ្រគ ស�ឹក្រមះេ្រព ស�ឹកទ�នា�នែខ្រត ដក់ ្រកលេនបាតសំបុក េ្រពះវមានក�ិនមិនឱ្យ�សេម លមកជិ តបាន។ សត��សេមលេនះ េ្រក ពីបឺតឈមែដលេធ�ឱ្យសុខភាពមាន់ចុះេខ្សោ យ វក៏ អចចម�ងជំ ងឺេផ្សងៗដល់មាន់បានែដរ ជាពិេសសេពលេមមាន់កំពុង្រកបពង េប មាន�សេម ល េមមាន់ពិបាក្រកបពង េហយកូន មាន់ែដលញាស់មក នឹ ង្រត�វងប់េទវ ិញ។ េពលកូ នមាន់ ញាស់អស់េយងគួ រយកចំ េប ង ឬអ�ី ឬល្រគបវយកេទដុ តេចលេដម្បីសមា�ប់ ៃច និង�សេមល។
កិចក � រ�សវ្រជាវបុគល � អំពីករចិ��ម ឹ មាន់
Page 40
សកលវិ ទ្យោល័យេបៀល្រ�យ
Build Bright University
សរុប សរុបមក ចំណុចសំខន់ ៗបំ ផុតស្រមាប់ យកេទអនុ វត�កុ�ងករចិ��ឹមមាន់ ឱ្យទទួ ល
បានផលល�ដូចជា៖ •
េ្រជសេរ សពូ ជមាន់ ែដលល� មិ នធា�ប់ េក តជម�ឺឆង � មិ នជាប់ សច់ ឈមគា� និ ងករទុ ក េមបណា � ក់
•
ព័ទ�របងជុំវ ិញទីធា�ស្រមាប់ចិ��ឹមមាន់
•
បេង�នម�ប់េឈ គេមា�តស្រមាប់ឱ្យមាន់ ្រជកក�ុងទី ធា� េហយឧស្សោហ៍េ�សចទឹ កេន រដូវ្របាំង
•
សង់្រទ�ងស្រមាប់មាន់េដក និ ងពង
•
ផ�ល់ទឹកស�តឱ្យមាន់ផឹកជាប់ជា្របចំ
•
េចៀសវងករផ�ល់ចំណីែតមួ យមុខដល់មាន់
•
ចំណីមាន់ គួរមានលយបែន�មនូវបែន�ជាប់ជា្របចំ (ឧទហរណ៍៖ កន�ក់លយ្រតកួន ឬចកបាយទ)និ ងមានបែន�មជាតិ សច់ ដល់មាន់ម�ងមា�ល
•
បេង�តរេណ � កំប៉ុសមាន់ េដ ម្បីទក់ ទញសត�លិត � ជាចំ ណីបែន�មស្រមាប់មាន់
•
េ្របឱសថបុរណជាប់ជា្របចំតមរយៈករលយជាមួយនឹ ងចំ ណី ឬទឹកផឹ ក
•
ករពរសត��សេមលេនេលសំបុកមាន់ជាប់ជានិច�
•
ឧស្សោហ៍េធ�ករ្រត�តពិ និត្យ និ ងបង�ិលពងេពលមាន់ ្រកប
•
្រក�ងកូនមាន់ជាមួយេមរយៈពេល ១៥ៃថ�យា៉ងតិច និ ងដក់ទឹកលយខ�ីឬខ�ឹមសឱ្យ ផឹកជាប់ជា្របចំ
•
េធ�អនាម័ យកែន�ងចិ��ឹមមាន់ ឱ្យបានស�តជា្របចំ។
កិចក � រ�សវ្រជាវបុគល � អំពីករចិ��ម ឹ មាន់
Page 41
សកលវិ ទ្យោល័យេបៀល្រ�យ
Build Bright University
ប�� រ� ូបភាព ល.រ រូបភាព រូបភាពទី ១ រូបភាពទី ២
ចំណងេជង
្របភព
ពូជមាន់កណូ� ង
VVOB ImAgE 2010
ពូជមាន់សំេព
ករ ិយាល័យអប់ រ ំផ្សព�ផ្សោយកសិកម�
េលក ធា សវុធ ៃនមន�ីរកសិកម�េខត�កណា � ល
រូបភាពទី ៣
ពូជមាន់្រកញាស
VVOB ImAgE 2010
រូបភាពទី ៤
ពូជមាន់សួយ �
VVOB ImAgE 2010
ពូជមាន់សំឡី
VVOB ImAgE 2010
រូបភាពទី ៦
ពូជមាន់ែច
VVOB ImAgE 2010
រូបភាពទី ៧
អយ េអស េអ អយខូន ពណ៌
VVOB SEAL 2012
រូបភាពទី ៥
េត�ត រូបភាពទី ៨
្រទ�ងស្រមាប់បង�ត់ពូជមាន់
VVOB SEAL 2011
រូបភាពទី ៩
ដំណាក់កលលូតលស់របស់
Copyright © CEDAC 2011
ស៊ុតមាន់ រូបភាពទី ១០
ដំណាក់កលលូតលស់របស់
Copyright © CEDAC 2011
មាន់ រូបភាពទី ១១
្រទ�ងមាន់ មានរបងព័ទ�ជុំវ ិញ
េលក ធា សវុធ
រូបភាពទី ១២
្រទ�ងមាន់ បេណា � យពន�ឺៃថ�
េលក ធា សវុធ
រូបភាពទី
្រទ�ងមាន់េនេលទីទួល
េលក ធា សវុធ
រូបភាពទី ១៥
្រទ�ងមាន់សង់ផុតពីដី
េលក ធា សវុធ
រូបភាពទី ១៦
្រទ�ងមាន់ មានពី រែផ�ក
េលក ធា សវុធ
១៣និង១៤
រូបភាពទី ១៧ ្រទ�ងស្រមាប់ ្រក�ងកូនមាន់ េទ ប
េលក ធា សវុធ
ញាស់ និ ងេមមា រូបភាពទី ១៨
្រទ�ងស្រមាប់ ្រក�ងមាន់ បេណា � ះ
េលក ធា សវុធ
អសន� កិចក � រ�សវ្រជាវបុគល � អំពីករចិ��ម ឹ មាន់
Page 42
សកលវិ ទ្យោល័យេបៀល្រ�យ
Build Bright University
រូបភាពទី ១៩
េធ�ស្រមាប់ មាន់ េដក និ ងពង
េលក ធា សវុធ
រូបភាពទី ២០
សំបុកមាន់ពង
េលក ធា សវុធ
រូបភាពទី ២១
្រទ�ងស្រមាប់ករចិ��ឹមមាន់ ែបប
VVOB SEAL 2012
ឧស្សោហកម� រូបភាពទី ២២
្របេភទស�ឹក បែន�/រុក�ជាតិ
"ក"ដល់"ឈ"
ស្រមាប់ផលិតចំណីមាន់ធម�ជាតិ
Copyright © CEDAC 2011
រូបភាពទី ២៣ ចកបាយទ
VVOB SEAL 2012
រូបភាពទី ២៤
ស�ូកដក់ចំណីមាន់
េលក ធា សវុធ
រូបភាពទី ២៥ រូបភាពទី ២៦ និង២៧ រូបភាពទី ២៨
ស�ូកដក់ ចំណីមាន់ េធ�ពីេឈ
េលក ធា សវុធ
ស�ូកដក់ទឹក
េលក ធា សវុធ
ករចក់វ៉ក់សង ំ
VVOB SEAL 2011
កិចក � រ�សវ្រជាវបុគល � អំពីករចិ��ម ឹ មាន់
Page 43
សកលវិ ទ្យោល័យេបៀល្រ�យ
Build Bright University
ឯកសារេយាង
កសិករ និ ង ធម�ជាតិ ្របព័ ន�បេច�កេទសចិ ��ឹមមាន់ តមេគាលករណ៍ធម�ជាតិ ករចិ��ឹមមាន់ េរៀបេរៀង និ ងេបាះពុ ម�េដយអង�ករេសដក ក�ុងឆា�ំ២០០៧
េគាលនេយាបាយស្រមាប់ ករអភិ វឌ្ឍកម�វ ិធីសិក្សោ ឆា�ំ២០០៥-២០០៩
ៃន្រកសួងអប់ រ ំ យុវជននិងកីឡា ងយៗពី... ករចិ��ឹមមាន់ © Éditions SIPAR 2009 េសៀវេភែណនាំស្រមាប់អ�កបណុ� ះបណា � ល អំ ពីករចិ��ឹមមាន់លក�ណៈ្រគ�សរ
េរៀបេរៀងេដយកម�វ ិធីImage របស់ VVOB ឆា�ំ២០១០។ http://www.unicef.org/lifeskills
កិចក � រ�សវ្រជាវបុគល � អំពីករចិ��ម ឹ មាន់
Page 44