Απολυμαντικά Χώρων και συσκευών

ΑΠΟΛΥΜΑΝΤΙΚΑ ΧΩΡΩΝΣΥΣΚΕΥΩΝ ΕΛΕΝΗ ΑΠΟΣΤΟΛΟΠΟΥΛΟΥ ΑΝ. ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ

ΑΠΟΛΥΝΑΝΤΙΚΑ Χημικά απολυμαντικά ή << μη αντιβιοτικοί αντιμικροβιακοί παράγοντες>> Περιλαμβάνουν μεγάλη ποικιλία ενώσεων που χρησιμοποιούνται -για την καταστροφή των μικρο οργανισμών, -τη μείωση του αριθμού τους ή -την αναστολή της ανάπτυξής τους

Ορισμοί Μικροβιοκτόνο (Germicide) << Παράγοντας που μπορεί να καταστρέψει μικρο οργανισμούς, κυρίως παθογόνους μικρο οργανισμούς>>. Ο όρος μικροβιοκτόνο περιλαμβάνει: – Και αντισηπτικά – και απολυμαντικά

Ορισμοί Αντισηπτικό <<Μικροβιοκτόνο που χρησιμοποιείται σε ζωντανούς ιστούς και δέρμα>>. Απολυμαντικό << Αντιμικροβιακό που χρησιμοποιείται μόνο σε άψυχα αντικείμενα>> – Επειδή μπορεί να προκαλέσει βλάβη στο δέρμα και τους άλλους ιστούς

Χημικά απολυμαντικά • Αλκοόλες – Αιθυλική και ισοπροπυλική αλκοόλη • Αλδεΰδες – Φορμαλδεΰδη – Γλουταραλδεΰδη – Ορθοφθαλδεΰδη- OPA • Αλογόνα – Χλωρίνη και παράγωγα χλωρίνης – Ιώδιο και ιωδοφόρα

Χημικά απολυμαντικά • Υπεροξείδια – Υπεροξείδιο του υδρογόνου – Υπεροξικό ή παραοξικό οξύ ( paracetic acid) • Παράγωγα τεταρτοταγούς αμμωνίου • Φαινόλες

Επίπεδα απολύμανσης • Απολύμανση υψηλού επιπέδου • Απολύμανση ενδιάμεσου επιπέδου • Απολύμανση χαμηλού επιπέδου

Απολύμανση υψηλού επιπέδου • Επιτυγχάνεται με – Γλουταραλδεΰδη, παρασιτικό οξύ, υπεροξείδιο υδρογόνου, ορθο φθαλδεΰδη (τοξικά) • Καταστρέφει – όλα τα βακτήρια, – μυκοβακτηρίδια, μύκητες, ιούς – και μερικούς σπόρους

Απολύμανση ενδιάμεσου επιπέδου • Επιτυγχάνεται με – Ενώσεις χλωρίου, αλκοόλες – Μερικές φαινόλες και ιοδοφόρα

• Αδρανοποιεί – βακτήρια , μύκητες , – μεσαίου και μικρού μεγέθους ιούς

Απολύμανση χαμηλού επιπέδου • Επιτυγχάνεται με – Ενώσεις τεταρτογενούς αμμωνίου, – Μερικές φαινόλες και ιοδοφόρα

• Αδρανοποιεί – – – –

Βλαστικές μορφές βακτηρίων Μύκητες Ιούς γρίπης HIV

Ταξινόμηση των αντικειμένων σύμφωνα με τον κίνδυνο μετάδοσης λοίμωξης • ΚΡΙΣΙΜΑ – Εισάγονται σε στείρους ιστούς ή το αγγειακό σύστημα – Απαιτούν αποστείρωση • ΗΜΙΚΡΙΣΙΜΑ – Έρχονται σε επαφή με βλεννογόνους και μη ακέραιο δέρμα – Απαιτούν απολύμανση υψηλού επιπέδου • ΜΗ ΚΡΙΣΙΜΑ – Έρχονται σε επαφή μόνο με ακέραιο δέμα – Απαιτούν απολύμανση χαμηλού επιπέδου

Κρίσιμα αντικείμενα •

Ταξινόμηση

•

Αντικείμενο

Εισάγονται σε στείρους ιστούς και το αγγειακό σύστημα Στείρο μικροβίων

•

Επίπεδο βακτηριοκτόνου δράσης

Καταστροφή όλων των μικρο οργανισμών και των σπόρων

•

Παραδείγματα

Χειρουργικά εργαλεία και συσκευές καρδιακοί καθετήρες, εμφυτεύματα

•

Μέθοδος

Αποστείρωση με ατμό, αέριο, χημική αποστείρωση

Χημική αποστείρωση κρίσιμων αντικειμένων Χημικό αποστειρωτικό

Συγκέντρωση

• Γλουταραλδεΰδη • Υπεροξείδιο του υδρογόνου -HP • Παρασιτικό οξύ-PA • Συνδυασμός HP+PA Συνδυασμός HP+PA

≥2.0% 7,5% ο,2% 1%+0,08% 7,5%+ 0,23%

• Χρόνος έκθεσης με οδηγίες κατασκευαστή

Ημι - κρίσιμα αντικείμενα •

Ταξινόμηση

Έρχονται σε επαφή με βλεννογόνους και μη ακέραιο δέρμα

•

Αντικείμενο

Απηλαγμένο από όλους τους μικρο οργανισμούς εκτός από μεγάλο αριθμό σπόρων

•

Επίπεδο βακτηριοκτόνου δράσης

Καταστροφή όλων των μικρο οργανισμών εκτός από μεγάλο αριθμό σπόρων

•

Παραδείγματα

Συσκευές αναπνευστικής θεραπείας και αναισθησίας, ενδοσκόπια, τονόμετρα ,κλπ

•

Μέθοδος

Απολύμανση υψηλού επιπέδου

Απολύμανση υψηλού επιπέδου ημικρίσιμων αντικειμένων •

Χρόνος έκθεσης ≥12 MIN -30 M , 20 °C Μικροβιοκτόνο Συγκέντρωση

• • • • • • •

Γλουταραλδεΰδη Ορθο φθαλδεΰδη 12 M Υπεροξείδιο του υδρογόνου –HP* Παρασιτικό οξύ-PA * Συνδυασμός HP+PA * Συνδυασμός HP+PA * Υποχλωριώδη

≥2.0% ο,55% 7,5% ο,2% 1%+0,08% 7,5%+ 0,23% 650-675 ppm

* Αισθητικές και λειτουργικές βλάβες

Μη - κρίσιμα αντικείμενα •

Ταξινόμηση

Έρχονται σε επαφή με ακέραιο δέρμα

•

Αντικείμενο

Μπορεί να αναμένεται να μολυνθεί με μερικούς μικρο οργανισμούς

•

Επίπεδο βακτηριοκτόνου δράσης

Καταστροφή βακτηρίων, μυκήτων , λιπόφιλων ιών

•

Παραδείγματα

Περιχειρίδες, βακτηρίες, κομοδίνα, ιματισμός τοίχοι, δάπεδα, έπιπλα ,κλπ

•

Μέθοδος

Απολύμανση χαμηλού επιπέδου ή καθαρισμός με απορρυπαντικό

Απολύμανση χαμηλού επιπέδου Μη – κρίσιμων αντικειμένων Χρόνος έκθεσης ≥ 1Min Μικροβιοκτόνο • Αιθυλική και ισοπροπυλική αλκοόλη • Χλωρίνη • Φαινόλες • Ιοδοφόρα • Ενώσεις τεταρτοταγούς αμμωνίου

Συγκέντρωση 70-90%

100 ppm( 1: 500 διάλυση Οδηγίες κατασκευαστή Οδηγίες κατασκευαστή Οδηγίες κατασκευαστή

Ταξινόμηση μη - κρίσιμων περιβαλλοντικών επιφανειών ( E. Spaulding) • Επιφάνειες ιατρικού εξοπλισμού • Επιφάνειες εσωτερικού χώρου (housekeeping surfaces) – Επιφάνειες με συχνή επαφή με τα χέρια ( πόμολα, διακόπτες, τροχήλατα, τοίχοι γύρω από την τουαλέτα στο δωμάτιο του ασθενή, οι άκρες από τις κουρτίνες κλπ) – Επιφάνειες με ελάχιστη επαφή με τα χέρια ( πατώματα , δάπεδα)

Απολύμανση επιφανειών • Μη κρίσιμες επιφάνειες – Επιφάνειες ιατρικού εξοπλισμού • Μπορεί να μολυνθούν με υλικά ασθενούς • Έρχονται συχνά επαφή με τα χέρια του προσωπικού • Απαιτείται καθαρισμός και απολύμανση χαμηλού ή και ενδιάμεσου βαθμού εξαρτώμενη από τη φύση και το βαθμό της μόλυνσης

Απολύμανση επιφανειών •

Μη κρίσιμες επιφάνειες – Επιφάνειες εσωτερικού χώρου (housekeeping surfaces) • Μπορεί να παίξουν ένα θεωρητικό αλλά μικρό σημαντικό ρόλο στη μετάδοση της νόσου • Επιφάνειες με ελάχιστη επαφή με τα χέρια – Απαιτείται καθαρισμός σε κανονική βάση, όταν λερωθούν και όταν φύγει ο ασθενής • Επιφάνειες με συχνή επαφή με τα χέρια – Απαιτείται καθαρισμός και απολύμανση χαμηλού ή ενδιάμεσου επιπέδου περισσότερο συχνά από τις επιφάνειες με ελάχιστη επαφή με τα χέρια

Απολύμανση επιφανειών Έγκριση ΕPA • Μικροβιοκτόνα που χαρακτηρίζονται ως << νοσοκομειακά απολυμαντικά >> (απολυμαντικά χαμηλού επιπέδου) έχουν δοκιμαστεί για τη δράση τους έναντι 3 μοκρο οργανισμών Pseudomonada aeruginosa, Staphylococcus aureus και salmonella cholera suis • Νοσοκομειακά απολυμαντικά με αποδεδειγμένη δράση έναντι του μυκοβακτηρίου ( απολυμαντικά ενδιάμεσου επιπέδου) ονομάζονται << φυματιοκτόνα νοσοκομειακά απολυμαντικά

Παράγοντες που επηρεάζουν την αποτελεσματικότητα της απολύμανσης • • • •

Ο αριθμός και η θέση των μικρο οργανισμών Η εγγενής αντοχή των μικρο οργανισμών Η συγκέντρωση και ο τύπος του απολυμαντικού Φυσικοί και χημικοί παράγοντες: – Θερμοκρασία, pH, σχετική υγρασία, σκληρό νερό

• Οργανικά και ανόργανα υλικά • Η διάρκεια της έκθεσης • Οι βιομεμβράνες

Παρασιτικό οξύ/υπεροξείδιο του υδρογόνου Νέο αποστειρωτικό

Πλεονεκτήματα • Δεν απαιτείται απενεργοποίηση • Η οσμή και ο ερεθισμός δεν είναι σημαντικά

Μειονεκτήματα • Ανησυχίες ως προς την συμβατότητα στα υλικά (χαλκός ορείχαλκος) και τις αισθητικές και τις λειτουργικές βλάβες • Περιορισμένη εμπειρία από κλινική χρήση

Γλουταραλδεΰδη- αποστειρωτικό/HLD Μειονεκτήματα

Πλεονεκτήματα • • • • •

Πολύ καλές βιοκτόνες ιδιότητες Δεν αδρανοποιείται παρουσία οργανικών υλικών Μη διαβρωτική για ενδοσκόπια, θερμόμετρα , ελαστικά και πλαστικά αντικείμενα Ελάχιστη αποτελεσματική συγκέντρωση 1-1,5% ( διαθέσιμοι δείκτες) Ελάχιστος χρόνος έκθεσης στο διάλυμα 2% και θερμοκρασία δωματίου 20´ για αδρανοποίηση και των ανθεκτικών μικρο οργανισμών

• • • • •

Σποροκτόνος μόνο σε pH 7,5-8,5 Πολύ ερεθιστική για το δέρμα, τους βλεννογόνους και το ΑΣ (0,05 ppm) Αποδεκτό Όριο Τιμής Συγκέντρωσης στο περιβάλλον 0,02 ppm) Απαιτεί παρακολούθηση του επιπέδου συγκέντρωσης (ειδικές δοκιμασίες) Απαιτεί καλό ξέπλυμα. (βλάβες κερατοειδούς, Πρωκτίτιδα από κατάλοιπα του διαλύματος)

Γλουταραλδεΰδη αποστειρωτικό/HLD

• • • •

•

Διάλυμα >2% με pH 7,5-8,5 θανατώνει βλαστικές μορφές βακτηρίων σε < 2´ Μύκητες και ιούς σε <10´ Σπόρους ειδών Bacillus και Clostridium σε 3h Μ Tuberculosis( και ανθεκτικές μορφές) – κατά 2,4 έως >5.0 λογαρίθμους σε10´ και – 4.0-6,4 λογαρίθμους σε 20´ Άτυπα μυκοβακτηρίδια σε 60´

• Απαιτεί ασφαλές εργασιακό περιβάλλον: ειδικούς απαγωγείς (ducted exhaust Hoods), συστήματα αερισμού με 7-15 αλλαγές αέρα /h, καμπίνες χωρίς απαγωγούς με απορροφητικά φίλτρα για τους ατμούς( ductless fume Hoods), • καλή εφαρμογή των καλλυμάτων στα δοχεία απολύμανσης,

Γλουταραλδεΰδη αποστειρωτικό/HLD Πλεονεκτήματα • Διάρκεια ζωής 14 ημέρες

Μειονεκτήματα • Μέτρα ατομικής προστασίας : γάντια, γυαλιά, μερικοί χρησιμοποιούν ειδικές μάσκες με οργανικά φίλτρα, μάσκες τύπου C που καλύπτουν το πρόσωπο και λειτουργούν με θετική πίεση • Απαιτεί εξουδετέρωση με διθεΐκό νάτριο για ασφαλή διάθεση

Υπεροξείδιο του υδρογόνου αποστειρωτικό/HLD Πλεονεκτήματα • •

• • • •

Δεν απαιτεί ενεργοποίηση Ενισχύει την απομάκρυνση των οργανικών υλικών και οργανισμών Δεν υπάρχει πρόβλημα διάθεσης, οσμής, ερεθισμού Συμβατή με τα μέταλλα, πλαστικά, και ελαστομερή Δεν πήζει το αίμα Αδρανοποιεί το Cryptosporidium

Μειονεκτήματα • Ανησυχίες ως προς την συμβατότητα με τα υλικά (χαλκό ορείχαλκο, ψευδάργυρο, νικέλιο και επαργυρωμένα, και επινικελωμένα) και τις αισθητικές βλάβες • Σοβαρή βλάβη σε επαφή με τα μάτια

Ορθο φθαλδεύδη - (OPA) HLD Μειονεκτήματα

Πλεονεκτήματα • •

• • • •

Έχει εξαιρετική μικροβιοκτόνο δράση Διάλυμα OPA 0,21% μειώνει κατά 6 λογαρίθμους τα μυκοβακτηρίδια σε 6´( Γλουταραλδεύδη 1,5% σε 32´) Έχει εξαιρετική σταθερότητα σε ένα μεγάλο εύρος pH (3-9) Δεν απαιτείται ενεργοποίηση Έχει διακριτική οσμή Δεν είναι ερεθιστική για τα μάτια και ρινικούς βλεννογόνους

•

Βάφει γκρί τις πρωτεΐνες συνεπώς το δέρμα , τον ιματισμό και τις επιφάνειες του περιβάλλοντος – Απαιτεί • καλό ξέπλυμα αντικειμένων για την αποφυγή αποχρωματισμού δέρματος και βλεννογόνων • εκπαίδευση προσωπικού και • ατομικά μέτρα προστασίας: γάντια , γυαλιά, αδιάβροχη ποδιά

Ορθο φθαλδεύδη – ( OPA) HLD Πλεονεκτήματα • Δεν απαιτείται παρακολούθηση έκθεσης των επαγγελματιών υγείας • Άριστη συμβατότητα με τα υλικά • Χρόνος έκθεσης ιατρικού εξοπλισμού για απολύμανση υψηλού επιπέδου 12´ σε 20°c

Μειονεκτήματα • Απαιτείται αδρανοποίηση με Γλυκίνη (25 grams/ gallon) για ασφαλή διάθεση στο σύστημα αποχέτευσης • Περιορισμένη εμπειρία από κλινική χρήση • Περισσότερο δαπανηρή από τη γλουταραλδεύδη

Υπεροξικό οξύ ή παρασιτικό οξύ αποστειρωτικό /HLD Πλεονεκτήματα • Ευρεία μικροβιοκτόνο δράση σε ≤ 5´ με περιεκτικότητα 100 ppm • Σποροκτόνο δράση σε 15´με περιεκτικότητα 50010. 000 ppm δηλ 0,05-1% • Παρουσία οργανικών αλάτων απαιτείται περιεκτικότητα 200-500 ppm ακόμη και σε χαμηλές θερμοκρασίες

Μειονεκτήματα • Οξειδώνει χαλκό, ατσάλι , ορείχαλκο και γαλβανισμένο σίδερο – Αλλά η προσθήκη ειδικών ουσιών και η ρύθμιση του pH μπορεί να μειώσουν αυτή τη δράση

Υπεροξικό οξύ ή παρασιτικό οξύ αποστειρωτικό /HLD Πλεονεκτήματα • Δεν αφήνει κατάλοιπα πάνω στα όργανα • Δεν δημιουργεί επικίνδυνα προϊόντα κατά την αποδόμησή του (οξικό οξύ, οξυγόνο, νερό και υπεροξείδιο του υδρογόνου)

Μειονεκτήματα • Σοβαρές βλάβες δέρματος και ματιών

Υπεροξικό ή παρασιτικό οξύ αποστειρωτικό /HLD Μειονεκτήματα

Πλεονεκτήματα •

Υπεροξικό οξύ (0,2%) χρησιμοποιείται σαν αποστειρωτικό σε αυτόματα μηχανήματα για θερμο ευαίσθητα εργαλεία (ενδοσκόπια, αρθροσκόπια κλπ ).

– Χρόνος κύκλου αποστείρωσης 30-45´ – Χαμηλή θερμοκρασία 50-55° C

• •

•

•

Χρησιμοποιείται μόνο για εμβαπτιζόμενα εργαλεία Μικρός αριθμός εργαλείων μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε κάθε κύκλο Βιολογικοί δείκτες δεν είναι κατάλληλοι για παρακολούθηση ρουτίνας Πολύ ακριβότερη από την απολύμανση υψηλού επιπέδου

Υπεροξικό οξύ ή παρασιτικό οξύ αποστειρωτικό /HLD Πλεονεκτήματα • Υπεροξικό οξύ (0,35%) είναι για χειρονακτική χρήση – Ταχεία αποτελεσματική δράση για ευρύ φάσμα μικροοργανισμών

Μειονεκτήματα • Θαμπώνει τα μεταλλικά μέρη των ενδοσκοπίων • Είναι ασταθές με αποτέλεσμα χρόνο ζωής 24h

Παράγωγα τεταρτογενούς αμμωνίου-LLD

•

Πλεονεκτήματα Χρησιμοποιούνται ως απολυμαντικά μη κρίσιμων επιφανειών (δάπεδα, τοίχους έπιπλα)

•

Μυκητοκτόνα, βακτηριοκτόνα, και ιοκτόνα (λιπόφιλους ιούς)

• •

Καλές απορρυπαντικές ιδιότητες Εμπορικές ονομασίες: zephiran , Roccal (benzalkonium chloride), Cetavlon (Cetrimide)

Πανιά με απολυμαντικό-ψεκαστήρας

Μειονεκτήματα • Εμφάνιση νοσοκομειακών επιδημιών από μολυσμένα διαλύματα για απολύμανση κυστεοσκοπίων και καρδιοσκοπίων) • Μη σποροκτόνα, φυματιοκτόνα, ή ιοκτόνα (υδρόφιλους ιούς) Επιβίωση και πολλαπλασιασμός gram αρνητικών βακτηρίων • Μείωση δραστικότητας παρουσία σκληρού νερού , βάμβακος και γάζας

Aλκοόλες :Αιθυλική και ισοπροπυλική -ΙLD Πλεονεκτήματα • Βακτηριοκτόνες, Μυκοβακτηριοκτόνες, μυκητοκτόνες ιδιότητες,

Μειονεκτήματα • Είναι εύφλεκτα υλικά, πρέπει να φυλάσσονται σε ψυχρό και καλά αεριζόμενο χώρο

•

Άριστη μικροβιοκτόνο δράση σε υδατικά διαλύματα 60-90%

•

Εξατμίζονται πολύ γρήγορα και τα αντικείμενα πρέπει να εμβαπτίζονται πλήρως στην λκοόλη

•

Είναι βακτηριοκτόνα επιλογής για μυκοβακτηριοκτόνο δράση και θεωρούνται ως <πρότυπα> με τα οποία πρέπει να συγκρίνονται όλα τα άλλα μυκοβακτηριοκτόνα

•

Μείωση βιοκτόνου δράσης σε αραίωση <50%

•

Δεν συστήνονται για αποστείρωση ιατρικών και χειρουργικών εργαλείων – επειδή δεν είναι σποροκτόνες και – δεν διεισδύουν σε υλικά πλούσια σε πρωτεΐνες (ιστοί, αίμα)

•

Προκαλούν μετουσίωση των πρωτεϊνών

Αιθυλική αλκοόλη -ΙLD •

•

•

Πλεονεκτήματα Σε συγκέντρωση 60-80% αδρανοποιεί όλους τους λιπόφιλους ιούς, αρκετούς υδρόφιλους( όχι τον ιό ηπατίτιδας Α) και άλλα είδη ιών (HIV, αστροϊοί) Σε συγκέντρωση 70% θανατώνει τους μύκητες σε καλλιεργητική μορφή σε 20´ και σε παρασιτική μορφή (στους ιστούς) σε 1´ Σε συγκέντρωση 95 % θανατώνει το Μυκοβακτηρδιο Φυματίωσης στα πτύελα ή νερό σε 15 sec

Ισοπροπυλική αλκόλη -ΙLD • Χρόνος έκθεσης 10 sec- 1h • Σε συγκέντρωση – 30-100% θανατώνει P aeruginosa σε 10 sec – 40-100% Serratia marcescens, E coli , Salmonella typhi – 60-95 % Gram θετικά βακτήρια S aureus, Streptococcous pyogenes σε 10 sec – 20% κύστεις Acantamoemba culbestroni

Αλκοόλες -ΙLD Πλεονεκτήματα Χρησιμοποιούνται για • απολύμανση θερμομέτρων στόματος και ορθού, • μικρές επιφάνειες π .χ ελαστικά πώματα φιαλιδιών και • επιφάνειες ιατρικού εξοπλισμού

Μειονεκτήματα Μετά από παρατεταμένη χρήση: • Καταστρέφουν τις κόλλες των φακών στα διάφορα όργανα • Διογκώνουν και σκληραίνουν ελαστικά εξαρτήματα και πλαστικούς σωλήνες • Αποχρωματίζουν λαστιχένια και πλαστικά υλικά • Καταστρέφουν τα άκρα των τονομέτρων ( καταστροφή κερατοειδούς)

Φορμαλδεΰδη

Υγρή και αέρια μορφή αποστειρωτικό/HLD • Καταστρέφει πρωτεΐνες και νουκλεΐκά οξέα των μικροβίων • Βακτηριοκτόνος, ιοκτόνος, ,Μυκητοκτόνος, Σποροκτόνος Μυκοβακτηριοκτόνος • Χρησιμοποίηση των υδατικών διαλυμάτων (φορμαλίνη 37 % ) στην παρασκευή εμβολίων γρίπης και πολυομελίτιδας και την συντήρηση ανατομικών παρασκευασμάτων

• Δυνητικά καρκινογόνο • Ανώτατο όριο έκθεσης 0,75 ppm σε 8 h • Έντονη οσμή και ερεθιστική δράση στους βλεννογόνους και το δέρμα και σε πολύ χαμηλά επίπεδα <1 ppm

Φορμαλδεΰδη

Υγρή και αέρια μορφή αποστειρωτικό/HLD • Χρησιμοποίηση των ατμών παραφορμαλδευδης για απολύμανση θαλάμων βιολογικής ασφάλειας, πριν από τη συντήρηση ή αλλαγή των φίλτρων

• Βραδύτερη σποροκτόνο δράση (2 h) από γλουταραλδεΰδη (15´) Για τους παραπάνω λόγους έχει εγκαταλειφθεί

Χλώριο και παράγωγα χλωρίου -ΙLD Υποχλωριώδη -ΙLD Πλεονεκτήματα • Είναι τα συχνότερα απολυμαντικά χλωρίου • Δατίθενται – σε υγρή μορφή ,υδατικό διάλυμα υποχλωριώδους νατρίου 4-6% (οικιακή χλωρίνη-bleach) και – στερεή μορφή (υποχλωριώδες ασβέστιο)

Μειονεκτήματα • Προκαλούν ερεθισμό ματιών • Προκαλούν εγκαύματα στοματοφάρυγγα, οισοφάγου και στομάχου • Σε συγκεντρώσεις>500 ppm – Διαβρώνουν τα μέταλλα, – αποχρωματίζουν τα υφάσματα – Απελευθερώνουν τοξικά αέρια χλωρίου όταν ενωθούν με ενώσεις αμμωνίου ή άλλα οξέα

Υποχλωριώδη -ΙLD • • •

• • •

Πλεονεκτήματα Έχουν ευρύ αντιμικροβιακό φάσμα Δρούν ταχύτατα Απομακρύνουν αποξηραμένους και μονιμοποιημένους οργανισμούς και βιομεμβράνες από τις επιφάνειες Δεν παρουσιάζουν σοβαρή τοξικότητα Δεν αφήνουν τοξικά υπολείμματα Δεν επηρεάζονται από την σκληρότητα του νερού

Μειονεκτήματα •

Πρέπει να φυλάσσονται σε κλειστά αδιαφανή δοχεία

Υποχλωριώδη -ΙLD • Η μικροβιοκτόνος δράσης του χλωρίου οφείλεται στο υποχλωριώδες οξύ (HOCI) που βρίσκεται σε ισορροπία με το λιγότερο δραστικό uποχλοριώδες ιόν(OCI) • H ισορροπία αυτή εξαρτάται από το pH • Η απολυμαντική αποτελεσματικότητα του χλωρίου μειώνεται με την αύξηση του pH όπου υπερτερεί το υποχλωριώδες ιόν

Υποχλωριώδη -ΙLD • Χαμηλές συγκεντρώσεις ελεύθερου χλωρίου – <5 ppm θανατώνουν βλαστικές μορφές βακτηρίων και – <25 ppm το μυκόπλασμα μέσα σε δευτερόλεπτα σε απουσία οργανικής ύλης – 200 ppm αδρανοποιούν διάφορους λιπόφιλους ιούς και τον HIV σε 10 ´ και τους μύκητες σε < 1h • Υψηλές συγκεντρώσεις 1000 ppm θανατώνουν το M Tuberculosis

Παράγωγα που απελευθερώνουν χλώριο -ΙLD

• • •

Xλωριούχο διοξείδιο, Διχλωροϊσοκυανουρικό Νάτριο, Χλωραμίνη -Τ

• Έχουν παρατεταταμένη μικροβιοκτόνο δράση διότι διατηρούν το χλώριο για μακρότερο χρονικό διάστημα

Σκόνες που απελευθερώνουν χλώριο • Χρησιμοποιούνται για την απολύμανση κηλίδων βιολογικών υγρών σε πάγκους ή δάπεδα αντί διαλυμάτων χλωρίνης • Προσροφούν τις κηλίδες και τις στερεοποιούν • Καλύτερη βακτηριοκτόνο δράση έχουν τα σκευάσματα που περιέχουν 10% διαθέσιμο χλώριο • Μειονέκτημα θεωρείται η παραγωγή ατμών χλωρίου όταν έρχονται σε επαφή με ούρα

Οικιακή χλωρίνη Κυκλοφορεί σε διάφορες πυκνότητες 4-6% Αφού περιέχει 6.0% υποχλωριώδες νάτριο ή 60,000 ppm διαθέσιμου χλωρίου – Διάλυση 1: 1000 αποδίδει 60 ppm διαθέσιμου χλωρίου – Διάλυση 1: 10 αποδίδει 6000 ppm διαθέσιμου χλωρίου

Χρήσεις Απολύμανση κηλίδων αίματος • Για μικρές κηλίδες αίματος σε μη κρίσιμες επιφάνειες – δάλυση 1: 100 υποχλωριώδους νατρίου 6% (600 ppm ) ή – ένα Μυκοβακτηριοκτόνο απολυμαντικό • Για Μεγάλες κηλίδες αίματος η επιφάνεια – πρέπει να καθαριστεί • πριν χρησιμοποιηθεί ένα εγκεκριμένο απολυμαντικό ή • διάλυση 1: 10 υποχλωριώδους νατρίου

Χρήσεις Απολύμανση προπλασμάτων εκπαίδευσης καρδιοπνευμονικής αναζωογόνησης • 500 ppm διαθέσιμου χλωρίου για10´ Απολύμανση ανατομικών προπλασμάτων Απολύμανση οδοντιατρικών εργαλείων Απολύμανση ρουχισμού κατά την πλύση

Χρήσεις Χλωρίωση νερού • Σε δεξαμενές υδροθεραπείας • Σε ιατρικά απόβλητα πριν την τελική διάθεση • Στο σύστημα παροχής νερού στα κέντρα αιμοδιάλυσης και • στα μηχανήματα αιμοδιάλυσης • Στο σύστημα παροχής νερού των κλιματιστικών στα νοσοκομεία

Χρήσεις • Τα υποχλωριώδη διαλύματα – πρέπει να φυλάσσονται σε θερμοκρασία δωματίου (23 °C) σε κλειστά αδιαφανή , πλαστικά δοχεία – Όταν φυλάσσονται σε ανοικτά δοχεία πολυαιθυλενίου χάνουν 40-50% από την αρχική τους περιεκτικότητα σε διαθέσιμο χλώριο σε ένα μήνα

Ιώδιο και Ιωδοφόρα –ΙLD ή LLD • Τα διαλύματα ιωδίου ή βάματα (tinctures) έχουν χρησιμοποιηθεί ως αντισηπτικά δέρματος ή ιστών • Το πιο διαδεδομένο ιωδοφόρο είναι η ιωδιούχος ποβιδόνη, • Τα ιωδοφόρα – έχουν τη βακτηριοκτόνο δραστικότητα του ιωδίου, – είναι λιγότερο τοξικά και ερεθιστικά και – δεν βάφουν ιστούς και επιφάνειες

Ιωδοφόρα ΙLD ή LLD •

Η βακτηριοκτόνος δραστικότητα των ιωδοφόρων οφείλεται στη δράση του ελεύθερου ιωδίου

• Έχει παρατηρηθεί ότι η διάλυση τους αυξάνει τη δραστικότητα τους .

• Έτσι διαλύματα ιωδιούχου ποβιδόνης έχουν μεγαλύτερη δραστικότητα από ότι το μητρικό (πυκνό) διάλυμα

Ιωδοφόρα ΙLD ή LLD • Έχουν βακτηριοκτόνο, μυκοβακτηρικτόνο και μικρή μυκητοκτόνο και ιοκτόνο δρλαστικότητα • Χρησιμοποιούνται για την απολύμανση φιαλιδίων καλλιεργειών αίματος και ιατρικού εξοπλισμού όπως δεξαμενές υδροθεραπείας ,θερμόμετρα και ενδοσκόπια,

Ιωδοφόρα ΙLD ή LLD • Τα αντισηπτικά ιωδοφόρα δεν είναι κατάλληλα για χρήση ως απολυμαντικά σκληρών επιφανειών λόγω των διαφορετικών συγκεντρώσεων • Τα αντισηπτικά ιωδοφόρα περιέχουν λιγότερο διαθέσιμο ιώδιο από αυτά που χρησιμοποιούνται ως απολυμαντικά

• Τα διαλύματα των ιωδοφόρων δεν είναι συμβατά με υλικά από σιλικόνη

Φαινόλες ΙLD ή LLD •

Είναι βακτηριοκτόνες, μυκητοκτόνες ιοκτόνες και μυκοβακτηριοκτόνες ( Αμερικάνικο πρωτόκολλο Α,Ο Α.CAssociation of official Analytical Chemists)

• Χρησιμοποιούνται για την απολύμανση περιβαλλοντικών επιφανειών και μη κρίσιμων αντικειμένων • Διαλύονται σύμφωνα με τις αναφερόμενες οδηγίες στην ετικέτα

Φαινόλες ΙLD ή LLD • • • • • •

Μειονεκτήματα Δεν είναι σποροκτόνες Αφομοιώνονται από πορώδη υλικά Είναι ερεθιστικές για τους ιστούς και μετά από καλό ξέβγαλμα Για αυτό δεν συστήνονται για ημι κρίσιμα αντικείμενα Δεν συστήνονται για απολύμανση σε χρησιμοποιούμενες κούνιες βρεφών (Εμφάνιση Υπερχολερυθριναιμίας ) Μετά από τελική απολύμανση θερμοκοιτίδας /κούνιας απαιτείται καλό ξέβγαλμα και στέγνωμα

ΑΠΟΛΥΜΑΝΤΙΚΑ ΝΕΑΣ ΓΕΝΙΑΣ • Υπεροξειδωμένο νερό • Μέταλλα – Άργυρος

Υπεροξειδωμένο νερό Μειονεκτήματα

Πλεονεκτήματα •

• • • •

•

Βακτηριοκτόνο, ιοκτόνο Μυκοβακτηριοκτόνο , μυκητοκτόνο , σποροκτόνο Μείωση 5 log σε (< 2´) Μη τοξικό για βιολογικούς ιστούς Δεν είναι διαβρωτικό Είναι φθηνό, δημιουργείται από την ηλεκτρόλυση αλατούχου διαλύματος νερού Το τελικό προϊόν (νερό) δεν είναι βλαβερό για το περιβάλλον

• • • •

Αδρανοποίηση από οργανικά υλικά Είναι ασταθές Παρασκευή του διαλύματος την ώρα της χρησιμοποίησης του Περιορισμένες μελέτες

Μέταλλα σαν βακτηριοκτόνα: Άργυρος Πλεονεκτήματα • Βακτηριοκτόνο Μυκητοκτόνο, Ιοκτόνο για επιφάνειες-χέρια • Η διάρκεια αποτελεσματικότητας εξαρτάται από την ποσότητα του αργύρου και τον αριθμό των μικρο οργανισμών • Η αντιμικροβιακή δράση διατηρείται μετά από συχνό στεγνό σκούπισμα ή σκούπισμα με παράγωγα τεταρτοταγούς αμμωνίου • Φθηνό, υπολειμματική δράση για μεγάλο διάστημα

Παστερίωση

• Αναγνωρίζεται σαν εναλλακτική για την χημική απολύμανση των συσκευών αναισθησίας και αναπνευστικής θεραπείας • Καταστρέφει όλους τους παθογόνους μικρο οργανισμούς εκτός των σπόρων σε 70°C για 30´ • Παράγων αδρανοποίησης >5 log (Απολύμανση με θερμό νερό)

Πλυντήρια καθαρισμού και απολύμανσης με καταιονισμό • Αυτόματες και κλειστού τύπου συσκευές ( χειρουργικά εργαλεία, σωληνώσεις αναισθησίας, σκοραμίδες, λεκάνες πλυσίματος)

• Έχουν μικρό κύκλο καθαρισμού. Καθαρισμός και απολύμανση με καταιονισμό με ζεστό νερό σε 90°C για 1´ ή με ατμό.

• Τα χειρουργικά εργαλεία και αναισθησίας που καθαρίζονται δύσκολα, έχουν μεγαλύτερο κύκλο 20-30´ με χρήση απορρυπαντικού

Πλυντήρια καθαρισμού και απολύμανσης με καταιονισμό • Περιορίζουν τον χειρονακτικό καθαρισμό • Μειώνουν τα χημικά μικροβιοκτόνα • Περιορίζουν την χρήση αντικειμένων μιας χρήσης • Η πιθανότητα για τον enteroccoci να επιβιώνει και να διασπείρεται στο περιβάλλον είναι αμφισβητήσιμη