Wedding-1_6 temp 03/12/2010 11:57 Page 1
December
www.abplgroup.com
2010
He&She Wedding
Photo By Mona Vora - www.monavora.com (I and I Media)
Your celebration Our passion
2
December 2010
Hindu Wedding H
indu weddings in India are based on a lot of customs and traditions. The entire wedding rituals (Lagna Vidhi) have ancient and religious background. In a broader sense, the rituals have a lot of common things, though in detail, they differ from family to family, region to region and from community to community. The way the Indian weddings are organised have attracted global attraction, particularly the religious significance of the rituals. Many non-Indians, including Westerners are also highly influenced by the rich cultures and traditions. Hindus prefer to follow as precisely as possible to conduct marriages as per their traditions even in foreign lands. That apart, a lot of foreigners are also impressed by the rituals and the fun of Hindu weddings and many even prefer to have a Hindu wedding, even of both the partners are non-Hindus or non-Indians. Indians and Hindus settled abroad have gone a step further. For the convenience of the guests at the wedding and sometimes to one of two getting married, it either happens to be a non-Hindu foreigner, Indian families have adopted a practice of preparing a brief description of the rituals and their significance as a handout and distribute to the guests to help them understand the significance and the values of the rituals. Here is one such brief description of a Hindu wedding: Bridal Saris Key customs of a Hindu Indian marriage start with the bridal outfit or the sari for the bride. It consists of a red and white sari heavily embroidered with gold thread. White signifies purity, while Red signifies fertility. It is customary for the bridegroom's family to gift the bride (Kanya) a wedding sari, so the bride will be wearing two saris. The first is a silk, white and red sari given to her by her maternal uncles (mama). The second, covering her head, is a heavier embroidered, red sari given to her by the groom’s family. The Wedding Ceremony The wedding day usually commences with a fast
Gujarat Samachar - www.abplgroup.com
for both, the bride and groom. The groom leaves his home accompanied by his best man and one of his younger female relatives whose job it is to keep the groom awake by shaking a metal pot filled with a few coins and a betel nut over his head. The history behind this curious custom is two-fold - weddings in India were traditionally held in the evening when many a groom might succumb to slumber! Also, the groom’s family is reminding him not to forget them now that he is going to have a new wife. The majority of the wedding ceremony will take place in a ‘Mandap’. The Mandap or wedding canopy is the focal point of every Hindu wedding ceremony, a sacred structure supported by four pillars under which the bride and groom are seated and exchange their wedding vows. Each pillar represents the four parents of the couple, without whose support, love and blessings, the marriage would not have come to take place. The sacred fire in the Mandap symbolises not only the illumination of the mind, knowledge and happiness but is also a clean and pure witness to the ceremony as it progresses. The ceremony itself is a collection of rituals performed by the bride, bridegroom, their respective parents and close relatives. The maharaj (priest) chants "mantras" from the Vedas that were originally written in Sanskrit. He will use the following in his
ceremonies: • Fresh flowers - to signify beauty; • Coconut - to signify fertility; • Rice and other grains, to signify the food necessary for sustenance of human life; • Ghee (purified butter) - to feed the sacred fire; • Kumkum (vermilion) - red powder used for marking the forehead to signify good luck and to say that your soul (husband) is with you.
Continued on page 4
3
December 2010
Marriage a Sanskar Marriage is an important milestone, an event to cherish for people all over the world. It does have a unique, special significance when it comes to the Indian society. Well, even as the law in UK defines marriage as a consensual union of two adult and eligible persons – a man and a woman, in this era of professionalism and importance of material comforts, marriages in the western world often end up in separation – mutual or otherwise. In a welcome contrast, marriages in the other parts of the globe and particularly in India tend to last longer, often life-long. Even the western world has acknowledged it. The reasons for this difference are not too hard to find, they lie in the deep rooted, strong religious and cultural traditions. Marriage is even today considered as an important and a very strong social institution in that part of the world. Hindus comprise the biggest community among Indians. Looking at the significance, importance of marriage among the Hindus, if one tries to understand the traditions and customs, a marriage is one of the sixteen Sanskars. Hardly any other religion in the world recognizes the sanctity of wedding between a man and woman, as Hinduism does. While marriage ceremonies and rituals are different from place to place and community to community, the underlying message is clear. The man will protect his bride and shall share all happiness with his ardhangini or better half, the bride pledges to follow the footsteps of her husband. Sat fera or saptapadi are commandments for the couple entering into a wedlock. The Indian or Hindu marriage ceremonies entail various stages and different rituals. Right from the vivah [betrothal] to marriage and home coming of the bride to groom’s place; there are series of events with each of them having socioreligious significance. With the passage of time, from match making to marriage ceremonies have undergone a sea change. There was a time when parents or guardians used to find a match for their children. With the spread of education and social liberalization, choice of a boy and a girl is now a basic aspect. In very few families, parents impose their will and decisions on their children. All these are a welcome change. It is becoming increasingly difficult to find a suitable match. This is true for both boys and girls. As the families get divided and social networking is loosening, arranging a marriage has become a challenge. Here becomes handy the services of match makers- marriage bureaus and their
modern online version- match making websites. Once the marriage is fixed, the woes for the parents begin. They have to arrange for virtually everything- from finding the venue to caterers. In between they have to plan for shopping. Buying jewelry to wedding outfits-the list is endless. Bride and groom have their own choices, and why not? After all, this is once in a lifetime occasion. Fortunately, services of professionals are available for each of our need. Similarly, there are businesses that offer a range of products for marriage shoppers. In short, if one wants to enjoy the event, forget most of the hassles, he or she has the option to leave all the tasks to professionals who are adequately experienced in their jobs. More and more people now hire the services of event management firms who arrange for virtually everything. I sympathise with all who had to face the unfortunate eventualities of ending their marriages, as that could have happened for a variety of reason. At the same time, I do congratulate all the couples who are happily married and wish that they remain so for the lifetime. I would also like congratulate and convey best wishes for all men and women who have decided to enter the wedlock as well as those thinking to do so. This special wedding issue, being brought out by our Indian BPO arm, Horizon, is exactly aimed at those British and European people, who either go for marriage shopping or for hosting a marriage in India. Many of us might have experienced the joy of shopping in India, and that too at much cheaper prices. I congratulate the Horizon team for planning and preparing this august issue –He and She. I also thank all the advertisers who have come forward to associate with us. C. B. Patel Publisher/Editor Gujarat Samachar & Asian Voice
Editor/Publisher: CB Patel Managing Editor: Jyotsna Shah Executive Editor: Kokila Patel News Editor: Kamal Rao Editor/Publisher: CB Patel Associate Editor: Rupanjana Dutta Advertising Managers: Alka Shah, Kishor Parmar Business Development Managers: Urja Patel, Liji George, Nikhil Gor Media Consultant: Rovin John George Chief Financial Officer: Surendra Patel Accounts Executive: Akshay Desai Graphics Design: Harish Dahya, Ajay Kumar Customer Service: Saroj Patel
Asian Business Publications Ltd
Karma Yoga House, 12 Hoxton Market (off Coronet Street), London N1 6HW. Tel: 020 7749 4085 Fax: 020 7749 4081 Email: aveditorial@abplgroup.com, gseditorial@abplgroup.com
AB Publications (India) Pvt. Ltd.
(BPO)
207, Shalibhadra Complex, Opp. Jain Derasar, Nr. Nehrunagar Circle, Ambawadi, Ahmedabad - 380015 Tel: +91-79-26465960 Email: gs_ahd@abplgroup.com Chief Exe. Director: Kamlesh Amin Editorial Co-ordinator: Suresh Samani New Editor: Dilip Trivedi Dy. Editorial Co-ordinator: Nilesh Parmar Design and Layout: Jashvant Dabhi
Horizon Advertising & Marketing
(Jumbo Advertiser)
205, Shalibhadra Complex, Opp. Jain Derasar, Nr. Nehrunagar Circle, Ambawadi, Ahmedabad - 380015 Tele-fax: +91-79-26466061 Marketing Manager: Ketuman Dave Asst. Marketing Managers: Namrata Pandya (Ahmedabad), Manish Shah (Vadodara), Dharmesh Joshi (Surat) Business Co-Ordinator: Beena Nair Marketing Executives: Hardik Shah, Karan Shah, Dhaval Shah
www.abplgroup.com
© Asian Business Publications Ltd
Gujarat Samachar - www.abplgroup.com
4 Continued from Page 2
Hindu Wedding Baraat (Marriage party of the groom) The groom arrives at the wedding ceremony location with his Baraat of family and friends. The Baraat g a t h e r s together and everyone dances in celebration. Traditionally, Gujaratis marry someone from another city, town or village, so the baraat signifies the groom entering the bride’s village. Ponkhvu
December 2010
girl until they meet for the first time at the actual moment of their marriage. Kanyadaan (Entrusting of the Daughter) Consent of the parents is obtained for the wedding to proceed. The bride's parents give their daughter to the groom by putting the bride's right hand into the groom's right hand (Hastamelap, joining of hands) while reciting sacred verse. The antarpaat separating the bride and groom is then lowered and the couple exchange flower garlands. The elders of the house place an auspicious cord around the couple's shoulders to protect them from evil influences. This also symbolises the couple's bond. Groom holds bride's hand and they both take vows to love, cherish and protect each other throughout life. Chheda-Chhedi
The groom’s scarf is tied to the bride’s sari which symbolises the union of their two souls. The maharaj chants mantras to invoke the blessings of the Goddesses for the bride. The arrival of the groom is the official start of the Gujarati wedding. The groom is welcomed by his mother-in-law. She will perform the ‘Aarti’ (A Hindu ritual in which incense is lighted and offered to deities) and she will then escort him to the Mandap. Madhuparka In the Madhuparka, the groom’s feet are washed and he is offered honey and milk. The bride’s parents wash the groom’s feet, as they believe that he is none other than the Lord Vishnu, to whom they are handing over his rightful consort, the Goddess Laxmi in the form of their daughter. It is at this time that the Saalis (sister-in-law) will try to steal the groom’s shoes. It is traditional that the groom should leave the wedding with the same pair of shoes that he entered with. If his shoes are stolen, he must offer his sister-in-laws money in order to get them back. Kanya Agamana The bride is led to the Mandap by her maternal uncles (Mama) and her sisters. When she reaches the Mandap, there is an antarpat (curtain) which separates her from the groom. Traditionally, the antarpat is meant to separate the boy and Gujarat Samachar - www.abplgroup.com
Varmala In this ceremony a cord is tied around the couple’s necks to protect them from evil. These cords are traditionally tied by the elders of the bride and groom, who come together to bless the couple and shower grains of rice and rose petals on them. Agni Puja (evocation of the holy fire) The maharaj sets up a small fire in a kund (copper bowl). Agni (fire) is the mouth of Vishnu and symbolises the illumination of mind, knowledge and happiness.
filled with puffed rice by her brothers signifying wealth and prosperity. Each time the couple circle the fire, they stop to touch with their toe a stone in their path. This symbolises obstacles in life that they will overcome together. These four rounds stand for the four basic human goals: Dharma – righteousness; Artha - monetary accomplishment; Kama - energy and passion in life and Moksha - liberation from everything in life. The groom, signifying his contribution in helping the union to attain dharma, artha and karma, leads the first three rounds. The bride signifying their continual journey to spiritual liberation leads the last round. As a fun tradition, at the end of the pheras, the bride and groom will rush to sit down first. It is said that the one who finds a seat first will rule the house. Saptapadi (seven steps) The bride and groom in total, walk seven times together around the fire. It is said in Hindu philosophy that if two people walk seven steps together, then they will remain lifelong friends. The seven steps and their promises are: • Our first step to provide for our family, avoiding those things that may harm us. • Our second step to develop our physical, mental and spiritual powers. • Our third step to increase our wealth by righteous and proper means. • Our fourth step to acquire happiness and harmony by mutual love, respect and trust. • Our fifth step so that we may be blessed with strong and virtuous children. • Our sixth step for self-restraint and longevity. • Our seventh step to be true companions and remain life-long partners. Saubhagya Chinha (blessing the bride) The groom blesses the bride by putting sindoor (vermilion powder) at the parting of her hair and by giving her a sacred necklace (Mangal Sutra). The Mangal Sutra represents the couple's love and sacred union. Hridaya-Sparsha (touching of hearts) The bride and bridegroom touch each other's heart reciting promises to each other. Chathurthi Karma The couple feed each other four times for nourishment of the bone, muscle, skin and soul. Saubhagyavati Bhava
Shilarohana (stepping on the stone) The bride places her right foot on a stone. The bridegroom tells her to be as firm as the stone in their home so that they can face their enemies and the difficulties of life together. Mangalfera (walking around the fire) The groom and the bride circle the sacred fire four times. They exchange sacred vows at the beginning of each phera (encircling walk) at the end of each phera, open palms of the bride are
In this tradition, married women from the bride’s side will whisper blessings into the bride’s right ear and will playfully try to grab the groom’s nose. This tradition reminds the groom that he has come rubbing his nose at their family’s door asking for their daughter’s hand in marriage. If he is caught, the groom will tug at their sari as a way of asking the bride’s family for gifts.
Continued on page 5
Wedding 2010 December 2010
5
Continued from Page 4
Hindu Wedding Aashirvaad (blessings) The maharaj blesses the bride and the groom. Flower petals and rice are given to the guests to shower them on the bride and groom with blessings. The wedding guests can then give their individual blessings to the bride and groom and once completed, the marriage ceremony ends. Vidaai (Bride's departure)
The farewell to the bride by her family and friends is a very emotional moment as the bride is leaving her parents home and all her childhood memories. She will now build a new life with her husband and his family. She leaves with tears of joy and sorrow. Paidu Cinchavu Before the wedding car departs for
the Hindu temple and then to the groom’s home; sisters of the bride will stand in front of the vehicle to ask the groom not to take their sister from them. The groom and his family ‘sweeten the sisters’ by giving them gifts and request they step out of the way, so that they can take the new bride home. The maharaj will then place a coconut under the front wheel of the car and wait for it to be broken by the weight of the car. The historic significance of this is that in the old days, the couple used a horse drawn carriage and the breaking of the coconut ensured that the vehicle was roadworthy for the journey. Aeki Beki After reaching the groom’s home, the couple will play a game called Aeki Beki in which a tray of water is mixed with milk and sindoor. In this tray are several coins and a ring. It is believed that the person who finds the ring two out of three times will rule the household.
Gujarat Samachar - www.abplgroup.com
6
December 2010
પરંપરા અને આધુનનકતાની સોનેરી જુગલબંધી
માનુનીઓ અને આભૂષણો એટલે સમજોને જાણે ચોલી-દામનનો સાથ. ઘરેણાં એ વત્રીઓની સૌથી મોટી નબળાઈ છે. પા પા પગલી કરતી બાળકી પણ પગમાં પહેરેલાં ઝાંઝરના રણકારથી ઉત્તેજજત થઈ ઊઠે છે . ભારતમાં ઘોજિયામાં સૂ તે લા બાળકને પણ કંદોરો પહેરાવવાનો જરવાજ છે. કહેવાનો અથથ એ છે કે નાની બાળકીથી લઈને વયોવૃદ્ધ મજહલા સુધી, કોઈ પણ વત્રી એવી નહીં હોય જે ને જ્વેલરીનું આકષથણ ન હોય. બલ્કે એમ કહી શકાય કે પુરુષો પણ તેમાંથી બાકાત નથી. ઝાઝા નહીં તો વીંટી, ચેઈન કે હાથના કિા કે બ્રે સ લે ટ જે વા આભૂ ષ ણો પહેરવાનું પુરુષો પણ નથી ચૂ ક તા. તે માંય લગ્નસરામાં ઘરે ણાંની બોલબાલા વધી પિે છે. છેલ્લાં થોિાં વષોથમાં બ્રાન્િેિ જ્વેલરી અને જસગ્ને ચ ર લાઈન ઘરેણાંએ બજારમાં ધૂમ મચાવી છે. મહાનુભાવો ખાસ જ્વેલરી જિઝાઈન દ્વારા જિઝાઈન કરેલાં આભૂષણો ખરીદવાનો આગ્રહ રાખે છે . આવાં જ એક જ્વેલરી જિઝાઈનર ઘરે ણાંની જિઝાઈન જવશેનો પોતાનો મત વ્યક્ત કરતાં કહે છે કે જ્યારે જ્વે લ રી જિઝાઇજનંગ ની વાત આવે ત્યારે તેમાં ભૂતકાળ હોતો નથી. થોિા વષોથ પૂ વ થ ચાલતી જિઝાઈન ફરી પાછી રજનંગ ફેશન બની જાય છે . જવ ક્ ટો જર ય ન ઝવેરીઓ ઇજજપ્ત અને ગ્રીસની પુ રાતન કાળની જ્વે લ રી જિઝાઈનથી િભાજવત હતા. ભારતમાં આજની તારીખમાં મોગલ કાળના આભૂષણો જેવા ઘરેણાંની બોલબાલા છે. સે મી-િે ચ યસ ઘરે ણાંના ઉત્પાદનમાં પાયાની ભૂ જમકા ભજવનાર એક જિઝાઈનર હાઉસે બનાવેલું કલેક્શન ઘરેણાં ચાહકોના આકષથણનું કેન્દ્ર બન્યું છે. સોનાનો ઢોળ ચિાવેલા ચાંદીના આભૂષણો અને સેમી-િેચયસ નંગ જિેલાં ઘરેણાં વત્રીઓ
અને પુરુષો બંનેમાં ખૂબ લોકજિય બન્યાં છે. કુંદન જિેલાં કણથફૂલ, નેકલેસ, બ્રેસલેટ, બુટ્ટી, છિા, પાયલ, વીંછીયા અને કમરપટ્ટાની અનોખી ભાત પર જોનારની નજર ચોંટી જાય છે. એટલું જ નહીં, ખૂ બ સૂ ર ત કે શ આભૂ ષ ણો જોઈ દં ગ રહી જવાય. પુરુષો માટે બનાવેલા પરંપરાગત શૈલીના કુંદન જિેલા ને ક લે સ , બાજુ બં ધ અને અન્ય ઘરે ણાંઓ નો પણ ખૂ બ આકષથ ણ જમાવ્યું છે. થોિા સમય પૂવવે ઝાંખી પિી ગયેલી યલો ગોલ્િની ફેશને ફરી પાછું જોર પકડ્યું છે. વ્હાઇટ ગોલ્િ પહેરીને ધરાઈ ગયેલી માનુનીઓ માટે એક જ્વેલરી જિઝાઈનરે સોનામાં સેમીિે ચ યસ રત્નો જિે લાં આભૂષણો જિઝાઈન કયાાં છે. આ ઘરેણાં ટ્રેન્િી છતાં એથજનક હોવાથી ભારતીય અને પશ્ચચમી અને બં ને િકારના પજરધાન સાથે પહેરી શકાય છે. ભા રે ખ મ ઘરે ણાં અથવા રત્નો જિે લા કે ઝ્ યુ અ લ વે ર તરીકે ચાંદીના ઘરે ણાંઓ એ તે ની ચમક જાળવી છે. માત્ર ચાંદીનાં ઘરેણાં જિઝાઈન કરતાં જ્વેલરી જિઝાઈનરના મત મુજબ, ભારતીય વત્રીઓ પર અન્ય આભૂષણોની સરખામણીમાં ચાંદીના દાગીના વધુ શોભે છે . આ જિઝાઈનરે ચાંદીના ઘરે ણાં બનાવવાની શરૂઆત પરં પ રાગત જિઝાઈનથી શરૂ કરી હતી, પણ હવે તે
Gujarat Samachar - www.abplgroup.com
આ ધુ જન ક જિઝાઈ ન ના દાગીના પણ છે . બનાવે તે મ ના મતે , આજની તારીખમાં વટજલાંગ જસલ્વર એટલે કે ૯૨.૫ ટકા શુ દ્ધ ચાંદીના ઘરેણાં ફેશનમાં છે. અલબત્ત ઓક્સોિાઈઝ્િ કરેલા દાગીનાની માગ પણ યથાવત છે. આમ છતાં ઓક્સોિાઈઝ કરેલા આભૂ ષ ણો પરં પ રાગત તહે વારો દરજમયાન વધુ વેચાય છે. અન્ય એક જ્વે લ રી જિઝાઈનરના મત મુજબ, જતબેજટયન ચાંદી અત્યંત લોકજિય છે. જથયેટર આટટીવટ િોલી ઠાકોર હંમેશા હાથમાં ૨૫ જેટલી ચાંદીની ઝીણી બંગિીઓ પહેરી રાખે છે. હકીકતમાં તે હંમેશા, માત્ર ચાંદીના જ ઘરેણાં જ પહેરે છે. તે માને છે ચાંદીના કે આભૂ ષ ણો તે ને વધારે સું દ ર લાગે છે. ખરું જુ ઓ તો કપાળ પર મોટો ગોળ
લાલ ચાંદલો, એથજનક સાિી અને ચાંદીના દાગીના િોલી ઠાકોરની ઓળખ બની ગયા છે. જ્યારે ગાજયકા સુ જનતા રાવને રાજવથાની ચાંદીના આભૂષણો ખૂબ ગમે છે. દાગીના ખરીદી લીધાં પછી તે ની યોગ્ય જાળવણી પણ અત્યંત આવચયક છે. રત્નજજિત આભૂષણો પર ઘસરકા ન પિે તેનું ખાસ ધ્યાન રાખવું. ભારે કેજમકલ, ઊંચા ઉષ્ણાતામાન તેમ જ સખત તિકાથી પણ રત્નજજિત ઘરેણાંને નુકસાન પહોંચે છે. આ ઉપરાંત દરેક દાગીનાને એક સાથે રાખવાને બદલે અલગ અલગ રાખવાં જોઈએ. ઘરકામ કરતી વખતે અથવા બાગકામ કરતી વખતે વીંટી જેવી નાજુક જ્વેલરી ન પહેરવી જોઈએ. આ જ રીતે શ્વવજમંગ કરતી વખતે પણ રત્નો જિેલાં ઘરેણાં ન પહેરવા જોઈએ. શ્વવજમંગ પૂલનાં પાણીમાં રહે લું ક્લોરીન આભૂ ષ ણમાં જિે લા રત્નોને નુકસાન પહોંચાિે છે. એટલું જ નહીં, તેનાથી સેટીંગ ઢીલું પિી જાય છે , તે થી રત્ન નીકળી જવાનો ભય રહે છે.
7
December 2010
For India Inc, even marriages mix well with business In India, marriages among the equals are more common than anything else. There are many examples of Bollywood stars entering wedlock with actors or actresses. It seems they are more comfortable within the broader family of artistes. Then there are crossovers of sportpersons getting married to actors/actresses. Among professionals, doctors and IT professionals seeking life partner from among their own lot are very much the ‘in’ thing. Among the top business families too, marriages are sought to be arranged within the business community. There are many instances of the kind in the year 2010 itself to suggest that, though the history has more such records. This year, Rohan Murthy, son of Infosys founder Narayana Murthy wooed and won over Lakshmi Venu, daughter of TVS Motor chairman and managing director Venu Srinivasan. In this match though, it was perhaps
more of a cupid than other factors. In case of Lakshmi’s dad, the primacy of business was so much prominent that even after their marriage way back in 1982, her mother Mallika, daughter of Amalgamations Group chairman Sivasailam continued to pursue her business interests in her father’s empire, while Venu was in his own business. Yet, there is a strong feeling that successful businessmen like their children to marry children of other successful businessmen. That was the story in the pre-liberalisation eighties and that is pretty much how courtships are going on even these days. Ashni Biyani, daughter of India’s retail king Kishore Biyani (Big Bazar, Pantaloons etc.) got married to Vedanta Group head Anil Agarwal’s nephew Viraj Didwania last December. Viraj and Ashni continue to pursue the business interests of their respective families independently.
Tanvi Jindal and Krishna Shete is another business couple that came together in 2010. Tanvi is daughter of Sajjan Jindal, while Krishna’s father Raju Shete is the managing director of Radhakrishna group. The Dhoot family of the wellknown Videocon group too has followed the same path. Aniruddh, son of Venugopal Dhoot, the group founder wedded Pooja Poddar, daughter of Siyaram Silk Mills owner Arvind Poddar way back in 2003. Continuing with the trend, this year Venugopal’s nephew Saurabh tied the knot with Radhika, daughter of Sanjay Singhal, chairman of Bhushan Power and Steel. Does cupid have a role at all, or is it just good business sense? Or, are such weddings simple coincidences, because business families do tend to socialise in the same circuits? While a senior corporate adviser who did not want to disclose his identity said, “Match-making here is related to money. By marrying into
own ecosystems, they get stronger and compete better.” The business families also do go in for horoscope matching, but that is just one part of the affair. Mukesh Ambani’s two sisters were also married long back into business families. Dipti is married into the Salgaocar family of Goa, while Nina is a member of the Kothari family from Chennai. “Common friends, often other top industrialists, also occasionally play informal matchmakers,” says the head of a large, diversified business group on the condition of anonymity. These days, if the family networks don't fix the match, cupid gets to work at campuses in the US. "Most scions go to Harvard or Stanford or similar universities. They meet each other and become good friends through networks that culminate in marriages," said an expert on business families who did not want to be quoted.
Gujarat Samachar - www.abplgroup.com
8
December 2010
Guide for a radiant bride
Bride’s Footwear
Rajika Kacheria Your wedding day is your day to radiate & glow. Decide on the look you like to have on the wedding day. Set up a beauty regime so that you have a clear and glowing skin. With the advice of a hairdresser, get a hairstyle that suits you. Pay attention to make-up. Weeks prior to Wedding 4 to 5 weeks before wedding, have 3 to 4 facials. Have regular facials before your wedding. [If you are new to facials, please note that some facials may lead to skin ‘breakout’. So, experiment with different ones a few months in advance]. Exercise regularly. Do 30 minutes of aerobic exercise 3 times a week. Or go for walks. Include plenty of fruits, vegetables, sprouts and yogurt in your diet. Intake of adequate protein in the form of yogurt, paneer, fish and chicken is beneficial. Cut back fatty, processed foods. Do not go on a crash diet. Make sure you're getting the right amount of vitamins. Get yourself a regular body massage with til oil, after the massage you can take bread soaked in milk and massage this on the whole body. Wipe with a soft towel in a circular movement. This helps soften the skin and removes traces off dark patchyness on the skin as well. On your fingers and knees you can rub the rind of lemon daily, after you wash off massage in a moisturizer. One Week prior to Wedding Get a facial done once again especially a week before the wedding. Have a manicure and pedicure done. Apply warm oil. Follow with hot towel treatment and shampoo regularly. To make your skin clear and glowing, add lemon juice to a glass of warm water and drink it as first thing in the morning. Drink 8 to 10 glasses of water daily. Get plenty of rest. You need 8-9 hrs of rest to look fresh and really enjoy your wedding. Practice hair and makeup in advance so that you are confident and relaxed on the wedding day. Your makeup should be co-ordinated with the attire. It is best to have a complete trial for makeup and hairstyles; wear your bridal clothes jewelry and all – a complete dress rehearsal is important. You will know exactly how you look; if any changes are to be done you can do those and see how they look. All these helps, as on the Gujarat Samachar - www.abplgroup.com
final day you just have to relax. Do not try any new products in the week prior to wedding. Clean, tone and moisturize your face daily. Every evening, remove makeup and nourish the skin. Use products and weekly facemasks according to your skin type. Use sun block before going into the sun. There is no magic in skin care called instant glow but you can start working well in advance. Take portions of dried & powdered tulsi leaves to which 1 tsp of rose water has been added, 1 tsp milk powder, a
pinch or tsp chandan powder, 1 tsp rose powder and a pinch of saffron, mix the powders well. To make a paste, add more rose water to make into a paste. Apply on face and around the neck. Leave for 5-10 minutes. Regularize eating habits as well. Include salads, fruits and juices to your diet. If you plan to take birth control pill there are high chances of getting pimples so let your cosmetologist or beautician know so that she can guard and take care of your skin accordingly. Bridal tip for glowing skin Every morning exfoliate the top layers of dead skin cells with 1 tsp oatmeal, 2-3 tsp orange juice and a ½ tsp of Gram flour mixed to it make a past and gently massage it on the skin. Gently roll the grains in palm of hand, add small drop of warm water, gently rub it in circular motion on face & neck with fingertips (avoid the eye area). After that, apply plain yogurt or honey, leave it on 10-15 min. Rinse with warm water & apply your face cream over damp skin. To lighten dark lips, apply an almond cream and leave overnight. Bridal tip for mahendi To add glamour to your mahendi, you can apply zardozi mahendi, which is a golden lining on your mahendi. This gives a good get up of the mahendi. You can also put diamond bindis on the nails to add a dash of glamour to your nails.
Continued on page 21
Groom’s Footwear
9
December 2010
Marriage Management Dr Prashant Bhimani Consulting Chartered Psychologist ‘Hi doc, I am Rina. I took your appointment?’ I said, ‘Please come in’. She continued, ‘Well, meet Raj, my husband. I need to talk to you about our relationship. He has turned very different now-a-days, you know! we got married before 5 Yrs and 4 months. Ya...tell you the perfect duration. This man, my hubby, Raj was absolutely 180 degree different when we got married. He was at his best when we spent about six months of our courtship period. Wow...! Whenever I become nostalgic, I fall back to heavens.You know what? Although, he was busy with his work, he used to talk to me for hours and hours on phone. It’s only ‘me’, who used to insist, pl honey, put down the phone your work is suffering... and now doc, you won’t believe, he says the same lines with the difference, ‘What rubbish, Rina? Put the bloody phone down, why don’t you simply understand that your husband is working? I am telling you, now on I won’t pick it up again. I’m busy, don’t talk like a child. If I don’t concentrate in work who’s gonna pay for our bills?’ Rina was sounding like a ste. Her flow of complaints was broken by Raj in the middle of this blame game. ‘Look doc, don’t you think what I say is true? These females always are like this. bla... bla... bla... goes on & nothing substantial figured at. I am really fed-up. Don’t know, consulting lawyer would be ok or not? I mean, is divorce a final answer to all these nonsense? Really doc, I mean it .We have heard about you, so came to take a chance for final patch-up. One of our good friends has suggested your name, so we are here. Well, well... well. ‘Time’s up’ .This has become a routine talk in most couples now a days. On the contrary, it has started sounding loudly and precisely then before. We are living in 4 G mobile minds today. Having stress on one shoulder and ambition on the other, which in turn slow down the pace of routine happiness. So-called love-marriages have become Hatemarriages. ‘I, me and myself, nothing else’... Indian souls but individualistic minds. ‘Who cares?’... ‘I give a damn’. ‘To hell with him/ her’ ... are ‘The mantras’ today to live my so called ‘personal’ life. Friends, as an Indo-British individual, now the need has surfaced to redesign life. May it be marriage life, professional life or personal life. Certain things should be always kept
in mind like, lets ask ourselves: ‘why did we meet or get united first?’ If your answer is ‘love & care’, then my buddy, you are pressing right password to open the doors of your blissful and peaceful couple life. I am aware that you all know what a good marriage is all about, although friends, what we miss is the possible implication of our knowledge. Let me share some useful implication counseling, which I shared with Raj and Rina. Know yourself first. Have a balanced and factual picture of selfbehaviour. The right selfunderstanding is always useful. Just get out of old box kind of suffocated thinking. Believe me; you will have a fresh breath of happiness. Respecting each other is a spinelike function in any marriage. If we don’t respect the backbone suffers a traumatic injury called divorce or separation. Would you like to carry this kind of harshness in your next generation? Taking care of each other should emerge naturally. Well if we talk humanity or human rights, start it from the self. Let this charity begin at home first. Cherish your mate in all instances. You both are complementary to each other not competitor. You have all rights to love your spouse and be loved by him or her, but make your bondage stronger. Acquire the art and science of sexuality. Be experimental with your life partner in bed. It breaks the monotony and increase the interest in each other. Well, you need to express it without mental blocks. Get prepared for parenthood if you plan it. It is essential to prepare yourself for psychological parenthood then just for biological one. Financial
and emotional responsibilities must be taken care of. Harvest tolerance in your marriage. Every relationship requires nurturing. Tolerance is a strong quality, which we are loosing today. RO IN EU " E E K LY & % & %( . " ' (" $ AT I W U JAR ' % # ! & . " ST G " R E M Oevery side " ' & FO from F I R S Tthoughts come to us
When you tolerate it doesn’t mean that you are weak or spineless. I need to understand and value about my partner’s tolerance and must praise it by heart time to time. Everyone is seeking recognition than why not my spouse? Whenever you feel the need, never hesitate to contact a qualified expert. A psychologist or a counselor would be of a great help then just a well wishing friend because a friend can convert in to a party in disagreement whereas a professional wouldn’t. Last but not the least; do unto your mate, as you would have your mate do unto you. Mind well, you are not the boss of your spouse but can be the best buddy of him or her. So, these marriage management tips were shared with Raj and Rina. They are ready for change, would you? Wish you all a happy life and healthy minds. Have a great new year ahead. Ps: Names of clients are symbolic.
PE " '
Let noble
6$= 3
(
Volume
3
6$= 3
,*--
"
*, ,*+* % - " ,*
$ ,- *,
3
CE
,*+*
41 38, No.
DE
# \ Y +gD Y %YyB . " ) +,?BY7 #c'Y#Yh #,Yy)( \ ( ] #,Y _j" +Y &Y ]h y(B y (+c )Y,\ PY $]q , % "?# FKY'] `(n )%\% ,Y #Yh )Y,\ PY c# %\ c & Y \ c )?Bf Y% Y %h %Y Y Y !Y(Y w!@ !@ ,•%f Y &Y f FKY']Y +Y c $YBY Y#Y#Yh Y "f&c x b %\ , \ h )Y #Y fp % c Y( (Y \ &Y (c a! \ #Y%\ y( c)#Yh \ h Y +Y c c) # %Y \ Y%c &Y f "Hf(c&Yh urr \ ( Z Y%c y(B PY #Y d #{Y Y %
< 3 $3 6 $=
,•%f 3 3 Y Y Y #Y fp Y y(y( e &Y c# % Y < 3 : 3 F!F! Y, Y f Y \ ]h +% + ),c $ $ 3= PY % &\ &(Y% ,(Y#YhY +Y ]+h f h 3$Y%c _j" #c' Y 3 3F B %,c A <I : ES _j #Yh h #Y % \ ;$] Yh &Y/$Y , 23 9! g \ Y c Yh ,•%f ,Y #Yh c PY f Y% &z 3 : "3%5 Y #Yh f e ,% \ Y Y(p \ %f c %: 3 ? %\ %,c& Y(Y \ (k \ e &Y !Y(Y Y y)(c #Y ; < 3 ! % Y ( \W c #Yh $f•$c&Y )Y,\ PY LY%Y & " (Y 3 ; ]h , Y \ !\€ % Yh :,Y!Y !Y(Y y \ + $f•$ "3%5 23 Y Y !Y(Y cVh N=$ + p$]h , Y % $Yp c Y Y c trrv##Yh % 8> : 3 3= ]h +% Y, Y Y y)( 3F, !A f(Y #' a! \ #,Y _j" ,Y \ c f Y Y& y#&Y(\ +fy+$c) #,Yy)(%YyBY Y 3= %3F"! Y Y !Y(Y a! \ #Y%\ c Y \ c}3(#Yh %F 13 +Y c Y&#Yh Yh %!f' Y e &Y ) Y%c& c Y Y \, \ Y+ Y y(B su %c&\ (Y #Yh Y Y ,y%%+# #' Y , \ !c+\ c )f"Y$YB+#Yh #YB B Y +Y c D#] UY +% +#Yh f Y$Y f(Y c +])fy" Y \ y ( c +% f(Y #' Y , Y d ,•%f $c&Yh $f•$c&Y ,•%f +Y ] c# f(Y #Y fp \ !h c YY Y YY Y Yh f Y YY Y c !c5 (Y• f +% + c Y #c \ #Y Y ( , Y \ +Y c ` c Y &f # c $Y#Yh \ "yH"Y . y!%Y1$Y +h c Y , +Y #\ , c fp % (Yy hBf % , f #Y Y Y !Y(Y +f,# !Y!Y ` #Y,f& +•p$f f " f \ #Yh 8$Y+Y !Y!Y c# +y, ,•%f ( ) yE c "H +y, +% +#Yh c# Y y)>$ f "Y% Y Y p) c #,h c )f %(Y 0 +h f \ 0 Y Dy !,Y% Y Y ! Y((Y # Y(Y f Y$Y , %\ ~[/&) c $]%f
, Y
F
5 6 3
y# Y" #c Y? Y% "( $ ) ] %Y Y EY5 \ !J c ! (Y +h#y Y+ 9!c+c % ^y% # Y y( f c ] %Y #Yh 9!c+c % ! (Y #Y d EY5 y# Y"c •5$] %\#Yh \ #]-$f D? Y( +#T +Y#c #].$ D Y c %c5C #f \ c f, f , f ?(\ Y%\ &\ 3+Y, `(p c y(y ( ] %Y Y Yh c e f B % \ y #h c D3$] % +% Y% .$ D Y ] %Y Y !J c #] f c 6$f , \ Y% (Y f Y \ "Y y( Y+#Yh \ c Y +h#y !\ ] %Y Y ,(c y! e ]h $f +c % %\ TcB c EY5 9!c %\ D(Y+ Dy RY y()c* (\ y# Y"c y(O#Yh c %#Yh Y c# Y Y()c #f \ c Yh \ %#Yh W!W #;$Y , Y \ Y c y (Y+? ] %Y #Yh Z :#y+ !J c
3= 5
3 /3)
* :$:
F/
3 3 + 7 ) F! @'!: 5 H4' "
3 ; %!: ;+
# # $"' "$
%\ + Y+ y(MY l (\ )c #Yh d? Yh \ % #Y \ %\ Y f+p &m/(c ai Y Y'Y f #\ \ f c % Y ,)c!f&Y(\ EY5 , \ 8$Y+ yE <)$ c ] %Y Y ! (Y Y ) y c5 52+ c(\ f* Y yEy |, +% \ 9!c+c % !J Y Y3 Yy& y( c)\ ) )c ,k %\ c yE Y , ]h e y# Y" +c \ Y %\ #Yh +% Y%c f5+ c Xh y $#f yE oAc & %)c ~[/&) c y p$ \ :,\#Yh oAc+ D Y y $hyB ( Y%Y d %\ c (\ y * y (Y%\ &Y f \ #&#Yh Y Y# Y +p ~[/&) + ~[/&)Y D(HY #y, ]h e 1$Yh y(MY l ,Y& Y y!y +] \ yEy ) €+\ c Y<$]h /(c d? ? % \ %Y)c c %,c)c #y, Y c# \ $f &m T l %+h,Y% 9!c+c % h %%YQ\$ e) \ +# !,Y% Y y(MY &Yh!Y ] %Y Y EY5 p$ Y ' ]h ( Y $]%f ,k #y, Y \ c(Y f+p &m/(c Ify&Z y ! (Y Y y# Y" !J c f+p #Y d yE c &Y(\ ) )c A\ f+p ,f$ 52+ c 52+ y c y c5 )Y ]h c +Y c y c5 ,Y$% 1$] e) c# \ +Y #h `%\ ,k Y G\ %(Y ] "Y c l \ B (*p ( Y y(MY c Y# %(Y f (Yy $Y#Yh !\€ !Y f #Y d yE ] y c5 52+ l ,Y&#Yh c %h D(HY \ C )c + %c5 oAc Y f %Y$f &Y(\ ) #Yh y( c)\ y(MY c#Yh h , ]h e &c Y Y<$] )Y+ Y'#Yh #'c yE Y# %\ ) e c Y Y+ 3 #f \ tr &Y "] `(p y( c 3 6& . %Y ] B * :$: 3 /3) +Y4$f c
"
& "!
F % 0 : +GF F 3 3( 5 5% 5 3 3 F 3 3 +!5 3 5 3= $6 + 5 6 3 6 . 3 : : $%#B 5 : 6& 5% 5 :)- < 5 !3
)
%
("'$ & ! )%)
$ *"' $ $
%
( $
&" *"'$ ""$
&
%' % $ $" ' $ & $ ! % ! " ) " # ! $ %"!% ) * *"' % "'
+# *'
'
* & + $&*+ &$') %* - % '+ % ,% (, &- ) )&** + % * % + ) *+ & + .&)# + " ) + ) +& + ) +& . + ) + , % $ # $ # /&,% % &# ) * *&$ + % &) + %+ ) $ #/ ,) '&',# ) ' ) & + $ * *' # **, * ) ,%$ + / %/ &+ ) + +# % + $ )" + % /&, . ## ) - + $ ) & ) ) &$$ ++ +& %,$ ) & ,% (, &$$,% +/ - %+* . ) - . ', # +/ % &,) + +# * /&, ) %&+ *, * ) ) % * ) /&, . ## $ ** &,+ &% *, - %+* UK G.S. A.V. Both 1 Year £25 £25 £30 2 Years £45 £45 £55 *5 Years £110 £110 £140 *10 Years £200 £200 £250
G.S. £55 £100 £225 £450
EUROPE WORLD A.V. Both G.S. A.V. Both £55 £80 £70 £70 £100 £100 £150 £125 £125 £180 £225 £325 £300 £300 £400 £450 £650 £550 £550 £800 *Subscription paid will not be refunded
RATES VALID FROM 11.7.2002
*To Subscribe 5 or 10 years please pay by cheque
,! ) + & * %
* + **, ) $ &) !,*+
++
+ )) ) * * ## **,
"""
!
Please detach this form and send it with your payment or credit card instructions or by cheque to the address below
),+)( %
#
!
"*&$+
%% )*)($+ +*$$+
$ $
)(#)(
!
$' ", E-mail: support@abplgroup.com
Gujarat Samachar - www.abplgroup.com
10
બડઝાઇનર મેંદીઃ આ મેંદીની હડઝાઇનમાં ઘરચોળા સ્ટાઇલ, સાડી પલ્લુ સ્ટાઇલ, ફોટો ફ્રેમની હડઝાઇન, બુકેની હડઝાઇન, ઝરુખો, બાંધણી, જ્વેલરી, ચૂડી સ્ટાઇલ, પોલકા ડોટ્સ, હમરર વકક, મુગલાઇ હડઝાઇન જોવા મળે છે. આ હડઝાઇન લગ્ન પ્રસંગે કન્યા હસવાય અન્ય મહહલાઓ મૂકાવવાનું વધુ પસંદ કરે છે.
December 2010
જ્વેલરી મેંદીઃ આ મેંદી ગળાના ભાગે, બાજુબંધ પર, ડીપ નેકનું બ્લાઉઝ પહેયુું હોય તો તેની કકનારીએ મૂકવામાં આવે છે. તેમાં કપડાંને અનુરુપ રંગીન સ્ટોનનો ઉપયોગ પણ કરવામાં આવે છે. તેમાં કોઇપણ પ્રકારનું કલર વકક હોતું નથી.
રોઝ સ્ટાઇલ મેંદીઃ આ હડઝાઇન મેંદીની અન્ય હડઝાઇન કરતા જુદી જ છે. આ હડઝાઇનમાં હાથમાં મોટા ગુલાબ હડઝાઇન કરવામાં આવે છે, જેના લીધે હાથ ખૂબ જ ભરચક લાગે છે.
લગ્ન પ્રસંગે મેંદી,પીઠી, મીંઢોળ વગેરે હવહધઓ પ્રસન્નદામ્પત્ય જીવન માટેની આધારહશલા છે ‘હાથની મેંદીમાં તારું નામ લખ્યું છે, મારા નામ સાથે ખુલ્લે આમ લખ્યું છે. દાબમનીિેન શાહ પ્રીતની સુવાસથી મહેંકે છે આ હથેળી, તારા નામે જીવતર તમામ લખ્યું છે.’ કોઇ કહવહયહિએ લખેલી આ પંહિ વર-કન્યાના મેળાપ વખતે મેંદીનું મહત્ત્વ બયાન કરે છે. જે ઘર કે પહરવારમાં લગ્ન કે અન્ય શુભ પ્રસંગનું આયોજન થતું હોય છે ત્યાં કપડા, ઘરેણાં, મેકઅપ, ડેકોરેશન, વાનગી વગેરેની ચચાષ થતી હોય છે. આ તમામની સાથે સાથે મેંદીનું પણ મહત્ત્વ હોય છે. મેંદી શા માટે મૂકિામાં આિે છે? પાંદડું લીલુને રંગ રાતો, હેજી મારી મેંદીનો રંગ મદમાતો.. કેટલું મદમાતું આ છે. મેંદી, નારીના શૃંગારનું એક મહત્ત્વનું અંગ પણ છે. લગ્નમાં કન્યાને અને કેટલીક જલયાએ વરરાજાને પણ મેંદી મૂકવાનો હરવાજ હોય છે. આ હસવાય અનેક શુભ પ્રસંગે પણ મહહલાઓ હાથ-પગ અને પીઠ પર મહેંદી મૂકાવે છે. હવે મેંદી એક ફેશન બની ગઇ છે અને તેમાં હવહવધ ટ્રેન્ડ જોવા મળે છે. સામાન્ય રીતે કોઇ હવશેષ પ્રસંગ હસવાય પણ છોકરીઓના હાથમાં મેંદી જોવા મળે છે. મેંદીને સૌંદયષ પ્રસાધનનું સાધન માનવામાં આવે છે. મેંદી હવશે એવી માન્યતા પ્રવતતે છે કે મેંદી એક ઔષહધ છે, મેંદી લગાવવાથી ચામડીનો કોઇ રોગ હોય તો તે દૂર થાય છે, મેંદી મૂકવાથી ચામડીનું સુકાતી નથી, ગરમીમાં મેંદી ઠંડક આપે છે વગેરે વગેરે. હવે આપણે કોઇ શુભ પ્રસંગ માટે મેંદી મૂકવાની વાત કરીએ તો તેમાં અનેક પ્રકારની હડઝાઇન જોવા મળે છે. અમદાવાદના જાણીતા મેંદી હડઝાઇનર દાહમનીબેન શાહ ‘ગુજરાત સમાચાર’ સાથેની ચચાષમાં જણાવે છે કે મેંદી તો શુભ પ્રસંગની સૌથી ઓકષષક ઘરેણું છે તેથી છોકરીઓ-મહહલાઓની સૌથી મોટી મૂંઝવણ એ હોય છે કે હાથ કે પગ પર કેવી મેંદી મૂકવી જોઇએ. મેંદીમાં ડોલી, બ્રાઇડલ, બારાત, જરદોશી તથા અરેહબયન જેવી હવહવધતા જોવા મળે છે. હવે જમાનાની સાથે કલમકારી મેંદીનું પણ આગમન થયું છે. અત્યાર સુધી આપણે કપડા કે બેડશીટ પર આ કલમકારી હડઝાઇન જોવા મળતી હતી. પરંતુ હવે આ ટ્રેન્ડ મેંદીમાં પણ શરૂ થયો છે. જો કે ફેશન ક્ષેિે હંમેશા પહરવતષન આવતું હોય છે. હવે મોટાભાગની છોકરીઓ કલમકારી મેંદીનો આગ્રહ રાખે છે. કલમકારી હડઝાઇન મૂકવામાં જેટલી સારી છે તેટલો જ તેનો રંગ પણ સુંદર આવે છે. આ હડઝાઇનની સૌથી મોટી ખાહસયત એ છે કે તેના પર જરદોશી તથા હટક્કી-મોતી વકક સરસ રીતે કરી શકાય છે અને યોલય પણ લાગે છે. દાહમનીબેન કહે છે કે તેઓ છેલ્લા ૨૦ વષષથી મેંદી હડઝાઇન ક્ષેિે સંકળાયેલા છે તેમાં સૌથી વધારે કલમકારી હડઝાઇન્સની સૌથી વધારે માગ છે. શુભ પ્રસંગે મોંઘી સાડી-પોષાક પહેયાષ હોય તો તેની સાથે કેવી હડઝાઇનની મેંદી જામશે તેનો ખાસ ખ્યાલ રાખવો જોઇએ, અને તે માટે આગવું આયોજન પણ અહનવાયષ છે. ટેટૂ મેંદીઃ નવવધૂઓ શરીરના હવહવધ ભાગ પર મેંદીથી ટેટૂ પણ બનાવડાવે છે. અત્યારના આધુહનક સમયમાં આ નવી ફેશન વધુ જોવા મળે છે. મેંદી ઉપરાંત તેમાં હવહવધ કલરનો વધુ ઉપયોગ થાય છે. શુભ પ્રસંગોએ બાળકો પણ કાટટુનના ટેટૂ મૂકાવે છે. યુવતીઓ ડ્રેહસંગ પ્રમાણે બંગડીઓની હડઝાઇન બનાવડાવે છે અને તેમાં મેંદીની હડઝાઇનનો ટચ પણ આપી શકાય છે.
ગ્લલટર મેંદીઃ આ મેંદીમાં સ્પાકકલ કલરનો ઉપયોગ થાય છે અને તે કાયમી નથી હોતા. પાટટીમાં અને અન્ય ફંકશનમાં મહહલાઓ-યુવતીઓ આવી હડઝાઇન્સ મુકાવે છે. ખાસ કરીને પાહરવાહરક પ્રસંગોમાં તેનું આકષષણ વધારે હોય છે. મેંદી કોનની સાથે બ્રશથી પણ મૂકી શકાય છે અને તેમાં હીરા કે સ્ટોનનો ઉપયોગ થાય છે. હવદેશવાસી ભારતીયો આ મેંદીને વધુ પસંદ કરે છે. બાળકોને સ્કૂલમાં અને મહહલાઓને નોકરીના સ્થળે મેંદીનો પ્રહતબંધ હોય તો તેઓ મેંદી મૂકાવે છે. જો િણથી ચાર કલાક માટે જ રાખવી હોય તો આ મેંદી વધુ ફાયદાકારક છે.
ફેબિકોલ મેંદીઃ આ પ્રકારની મેંદીમાં ફેહવકોલનો ઉપયોગ કરીને તેની મેંદી મૂકવામાં આવે છે અને પછી મેંદીથી હડઝાઇન બનાવવામાં આવે છે. ઇન્ડો અરેબિક મેંદીઃ આ મેંદી થોડી જાડી હોય છે. તેથી તે મહહલાઓ તેને ઘણી ઓછી પસંદ કરે છે. આ મેંદીમાં થોડી ઝીણી હડઝાઇનનો ટચ આપતા તે વધારે આકષષક લાગે છે. બ્રાઇડલ મેંદીઃ કન્યા માટેની આ મેંદીમાં ગણપહત, કન્યા હવદાય જેવા કેરેકટસષ વધુ ચલણમાં છે. આ હસવાય કુમકુમ પગલા, કંકોતરી, શ્લોક, ડોલી, ડોલીમાં કન્યા, હાથી, હાથી પર વરરાજા, ધજાવાળો, પીપૂડાવાળો, ઢોલકવાળો, શરણાઇ વગેરે સાથે મેંદીમાં રજવાડી અને હડઝાઇનર લૂક પણ આપવામાં આવે છે. ઘણીવાર લગ્નમાં કન્યા એવો આગ્રહ રાખે છે કે તેના કપડાંને અનુરુપ મેંદી મૂકવામાં આવે છે.
જરદોશી મેંદીઃ જરદોશી મેંદી મોટાભાગે ગરબા, પાટટી, તેમ જ સગાઇના પ્રસંગે વધારે ચલણમાં છે. ચહણયાચોળી, ચોલી સૂટ, સલવાર-દુપટ્ટા કે સાડીને અનુરુપ રંગ હડઝાઇન અને વકક પ્રમાણે જે રીતે હાથમાં મેંદી મૂકાવવાની હોય તેવું કુંદન વકક, જરદોશી વકક કરવામાં આવે છે. આ મેંદીનો ઉપયોગ નવરાહિ દરહમયાન વધારે થાય છે. ગ્લલટર કલસષ અને પ્લેઇન કલસષનો ઉપયોગ કરીને મૂકવામાં આવતી આ મેંદીના ટેટૂઝ પણ ઘણા આકષષક લાગે છે. Gujarat Samachar - www.abplgroup.com
12
Gujarat Samachar - Saturday 4th December 2010
Gujarat Samachar - www.abplgroup.com
December 2010 www.abplgroup.com
December 2010
13
Gujarat Samachar - www.abplgroup.com
14
December 2010
Wedcasting In the age of globalization, the great Indian wedding too has changed a lot. The entire family cannot get together as easily as in the past. But now, thanks to enterprising websites, more and more people are looking to broadcast their weddings on the web, or, ‘webcast’ their weddings. Who ever is unable to attend can watch it later on a PC or a laptop. A simple net search shows that there are quite a few personal, customized wedding websites. Popularly known as “wedsites”, they typically include a photo gallery, maps (for event locations), journal of the days leading to the wedding, a guestbook, email alerts for invitees etc. All guests, irrespective of where they are, can be kept in the loop. Interestingly, the clientele for such websites and webcasts consists mostly of Indian expats or NRIs. According to Meher Sarid, director of an event management firm, Sound of Music, “Out of a 100-odd clients in a year, 20% ask for wedsites. And these 20% are almost exclusively NRIs. Most Indians are apprehensive about
You miss a marriage, Yet enjoY it
Family members, close relatives (especially those abroad) can now watch how good the ceremony and the celebrations were putting up pictures and events from the wedding online on a public forum as they fear that 'nazar lag jaayegi' (it will attract the evil eye). That sentiment is quite strong”. S a l o n i Gupta, owner of Karismatic, a w e d d i n g planning firm adds, "Hardly anyone has all their friends and relatives in one place these days. They are all over the world. This way, you can ensure that even those who can’t make it to your wedding don't miss anything."
Gujarat Samachar - www.abplgroup.com
Gradually, though, India is warming up to the trend too. IBClive, a Chennai-based webcasting firm has had local clients in the last two years of its existence, mostly in Chennai and P o n d i c h e r r y, though they also serve abroad — in the US and UAE. A webcast is relatively not too heavy on your pocket if you consider the l a v i s h a r r a n g e m e n ts , says Shankar Narayan of IBClive. Sarid Meher said further that “The content is secure. The
images in the photo gallery are DRM (Digital Rights Management) protected, so no one can download them. As for a webcast, it can only be accessed with a password.” His firm did its first such webcast in 2004. The weblink to YouTube was made available to the bride, groom and the guests. Though the features of a wedsite are fairly similar to that of a social networking website, it has found more takers as they offer more control over content. “I won't webcast it, but will put the pictures and videos on the website. The content here is safer than a social networking site,” says 25-year-old Ashish Goel. Wedding planners also see wedsites as value-adds. Abhishek Jain set up a wedding planning website. "Observing user behaviour, we decided to expand to creating free wedsites as well. Earlier scanning wedding cards and mailing the jpeg images was common practice. But now, with wedsites one can do so much more," says Jain.
15
December 2010
Jodhpuri Sherwani This is very popular attire with the young generation. It gives the groom a regal look; he can wear appropriate jewellery to 'match' that of his bride. The length of the kurta must be 2 inches below the sleeve. This should be worn with a narrow trouser to match the kurta, made with the same fabric. The groom has a choice of either selecting suiting material or silk, which can be plain, jacquard or jamewari, depending upon his taste, skin colour and of course, budget. The shades preferred by Indian males are most often light shades like cream, fawn, dark fawn, white and off white. Grooms have the option to heighten the impact of their outfit by adding buttons in gold or silver or with precious stones. The groom can also go for some light embroidery on the neck and front, with in shades of brown, red or grey.
This is typical of North Indian and Punjabi weddings. Sherwani is long coat, buttoned up in front with Nehru collars. The sherwani falls well below the knees, and looks elegant especially if the groom is tall and the physique is perfect. Traditionally, the sherwanis worn are offwhite. Lately, colours have made a foray into sherwanis. If you dare to be different, try out black and other darker shades. Sherwanis can be of various types – the Peshawri and the Baloochi. They are usually embellished with embroidery and zardoshi work. The groom's sherwani is incomplete without the ghatcholas, flowing kurtas
with churidars and jooties or Indian sandals. The Turban or Safa: Safa and wedding turbans are traditional headgear worn by the men of both the sides during wedding. Wedding safa is a necessary part of a traditionally dressed groom – a must groom attire. The colourful safas are made of various materials – chunari or sheer cotton drape, with or without zari work, and ghatcholas. The groom's safa is traditionally red in color, and it goes well with the off-white sherwanis. Kurti Churidar A churidar is a long fitting pyjama worn by North Indian grooms. Churidars are usually fine muslins or cottons, white in color. The traditional churidar is tied with a ‘Nara’ at the waist. New variants come with an elastic, and do away with the hassle of tying the knot (of the nara, i.e)! What is special about them is that they are longer than the legs. Their extremes are crinkled and crumpled to fit. Creases thus developed resemble 'churis' or bangles, hence the name churidars. A churidar is a perfect accompaniment to long kurtas and sherwanis.
Gujarat Samachar - www.abplgroup.com
16
December 2010
સુખી સહજીવનના સોનેરી સુચનો સ્વામી સચ્ચિદાનંદજીની કલમે...
• સરકારમાન્ય ઉંમર થતાં યુવક-યુવતીઓએ લિ કરી લેવાં જોઈએ. કોઈ ખાસ મહત્ત્વપૂણણ લક્ષ્ય હોય તો મોડું કરી શકાય છે. ખાસ લક્ષ્ય વવના બહુ મોટી ઉંમર સુધી કુંવારા રહેવું ઠીક નથી. બાળલિોની માફક આ પણ ત્યાજ્ય છે. • લિ, પોતાની પસંદગી અને વડીલોની સંમવતથી થાય તો તે ઉિમ કહેવાય. કદાચ વડીલોની સંમવત ન જ મળતી હોય તો યુવકયુવતીઓએ ધીરજપૂવણક તેમને રાજી કરવા પ્રયત્ન કરવો જોઈએ. ધીરજપૂવણક રાજી કરવાના પ્રયત્ન પછી પણ જો વડીલો સંમત ન થાય તો પછી પોતાની મેળે લિ કરી લેવાં, પરંતુ કદી પણ આત્મહત્યા ન કરવી. પ્રેમ ધીરજ-સાહસ અને સમપણણની અપેક્ષા રાખે છે. • બંને ત્યાં સુધી પોતાની જ જ્ઞાવતમાં લિ કરવાં, પણ જો વર કે કન્યાની અછત હોય અને લિ થઈ શકવાની સંભાવના ન હોય તો આંતરજ્ઞાવતય લિ કરવાં. પણ તેમાં બને ત્યાં સુધી પોતાની નજીકની જ્ઞાવતમાં લિ કરવાં, જેથી વર-કન્યા અને બંને પવરવારોને એકબીજામાં ભળતાં કવઠનાઈ ન પડે. જો નજીકની જ્ઞાવતમાં પણ શક્યતા ન રહે તો દૂરની જ્ઞાવતઓમાં પણ લિ કરવાં, પણ લિ અવચય કરવાં. સમાજના ભયથી ઇચ્છા હોવા છતાં કુંવારા ન રહેવું. વર અથવા કન્યા બંનેમાંથી કોઈએ પણ ધમાાંતરણ કરવું પડે તેવાં લિ કરવાં નવહ. પોતાના ધમણમાં મક્કમ રહેવું. • લિ પહેલાં એકબીજાને સમજવા માટે કદાચ થોડો સમય નજીકમાં રહેવાનું યોગ્ય લાગે તો રહેવું, પણ લક્ષ્મણરેખા ઓળંગવી નવહ. ખાસ કરીને કન્યાઓએ, લક્ષ્મણરેખા ઓળંગવા ઉતાવવળયા થયેલા યુવકથી સાવધાન થવું. આવા આદશણ વવનાના ઉતાવવળયા માણસો બહુ વવશ્વાસપાત્ર નથી હોતા. પણ જો લક્ષ્મણરેખા ઓળંગવા કોઈ કન્યા ઉતાવળી થઈ હોય તો તેનો તો વવશ્વાસ રખાય જ નવહ. આવાં બંને આદશણહીન અને ઉતાવવળયાં માણસો કામપ્રધાન જીવન જીવતાં થઈ શકે છે. જેમાં અસ્થથરતા અને અતૃવિની પૂરેપૂરી સંભાવના છે. • યુવક-યુવતીઓએ લિમાં સોનું-ચાંદી, દરદાગીના કે બીજી આવથણક રકમને જરા પણ મહત્ત્વ આપવું નવહ. દહેજના દૂષણથી સમાજને મુિ કરવા પોતાનાથી જ શરૂઆત કરવી. સારી કન્યા કે સારો વર એ જ મોટું દહેજ છે, પછી તે ગરીબ ઘરનાં જ કેમ ન હોય. • થવમાની પુરુષે બને ત્યાં સુધી િીમંતની દીકરી સાથે લિ કરવાં નવહ. પણ જો િીમંત અને તેની દીકરી અવભમાન વવનાનાં નમ્ર અને સદગુણી હોય તો લિ કરવાં અને એ સસરાને પુત્ર ન હોય તો પુત્રની ખોટ પૂરી કરવી. તેમની સાચા હૃદયથી સેવા કરવી. • લિ એક પવવત્ર વવવધ છે, બે આત્માઓને એકબીજાથી જોડનારી કલ્યાણકારી વવવધ છે તેમ સમજીને બને ત્યાં સુધી શાથત્રીય વવવધથી લિ કરવાં. પણ જો તે શક્ય ન હોય તો, કોઈ મંવદરમાં કે કોટટમાં જઈને પણ લિ કરવાં. વર-કન્યા બંનેએ જીવનભરનાં સાથી થવાનું પવવત્ર વ્રત લેવું અને પાળવું. • શારીવરક અને આવથણક રીતે સમથણ હોય તેણે જ લિ કરવાં. આ બંને રીતે સમથણ ન હોય તેણે લિ ન કરવાં વહતાવહ છે. • વડીલોની સાથે રહેવું અને વમવિત થવું એ શરૂઆતમાં થયું તો થયું. જો શરૂઆતથી જ તેમાં વતરાડ પડી તો પછી કદાચ વમવિત થવું કવઠન થઈ જાય. • કન્યાએ કદી પણ વપયરપક્ષી ન થઈ જવું, પણ તેણે સાસરા પક્ષને વફાદાર અને સમવપણત થવું. વપયરપક્ષી કન્યાનું દામ્પત્ય ભાગ્યે જ સફળ થતું હોય છે. વપયર પ્રત્યે કે ત્યાંના માણસો પ્રત્યે મધુર સંબંધો રાખવા, પણ સાસરાની સંપવિ વપયર ભેગી ન કરવી. અથવા વપયવરયાની ચઢવણીથી ઘરમાં અસંતોષ કે ઝઘડા ન કરવા. વપયવરયાંઓએ પણ કન્યાને તેના સાસરા પક્ષને સમવપણત થવાના સંથકાર નાખવા. • લિજીવન એવી રીતે ગોઠવવું કે જેથી આવનારા બાળકને અટકાવવું ન પડે. લિ થયા પછી ઘણા સમય સુધી જાણી કરીને બાળકને અટકાવી રાખવું તે યોગ્ય નથી. કુદરતનો અપરાધ છે. પણ રાષ્ટ્રીય આવચયકતા પ્રમાણે એક કે બે બાળકો પછી સંતવત વનયમન જરૂર કરવું. જે ઘરમાં સામર્યણ ન હોવા છતાં ઢગલાબંધ છોકરાં ઉત્પન્ન કરાય છે તે રાષ્ટ્રના, પોતાના અને બાળકોના વવકાસને અવરોધે છે. આવું ન થવું જોઈએ. • બાળકોને પૂરેપૂરા સંથકાર અને વશક્ષણ આપવું. આ બંનેનું કતણવ્ય છે. તેમને યથાશક્ય યોગ્ય બનાવવાં એ જવાબદારી છે, તેમને ભરપૂર વહાલ, પોષણયુિ આહાર અને જીવનના ઉચ્ચ આદશોણ પોતાના જીવન દ્વારા આપવા. અથાણત્ થવંય પોતે જ આદશણ જીવન જીવવું. Gujarat Samachar - www.abplgroup.com
• માતાએ થતનપાન જરૂર કરાવવું. થતનના દૂધ ઉપર બાળકનો ઈશ્વરીય હક છે, તે તેની પાસેથી છીનવી ન લેવો. માત્ર પોતાની જુવાનીના લોભમાં આવો હક છીનવી લેનાર માતાને કેન્સર થવાની શક્યતા છે. • બને ત્યાં સુધી બાળકોને પોતાની દેખરેખમાં પોતાના સંથકાર સાથે ભણાવવાં. યુવાવથથા કરતાં પણ કકશોરાવથથામાં તેનું રક્ષણ કરવું વધારે મહત્ત્વનું છે. યુવાવથથામાં તો કદાચ તે પોતે પોતાનું રક્ષણ કરી લેશે, પણ કકશોરાવથથામાં તે પોતે પોતાનું રક્ષણ કરી શકે તેમ નથી હોતું. એટલે કુસંગથી, કુસંથકારો કે કુઆદતોથી તેનું રક્ષણ કરવું જરૂરી છે. ખાસ કરીને કામભૂખ્યા માણસો પાસે તેને રહેવાની ફરજ પાડવી નવહ. જે લોકો લિ વવનાનું જીવન જીવે છે, તે મોટા ભાગે કામભૂખ્યા હોય છે. જે લોકો કઠોર ધાવમણક વનયમો પાળીને થત્રીઓથી સંદતર દૂર રહેતા હોય છે, તેમની વાસનાભૂખ આવિત
બાળકો તરફ વળી જતી હોય છે. આ બધા ખરાબ માણસો છે તેવું નથી, પણ વ્યવથથા ખરાબ છે, જે સારા માણસને પણ ખરાબ થવા મજબૂર કરે છે. એટલે બાળકોને આવા માણસોથી સાચવવાં જરૂરી છે. આ વનયમ માત્ર પુરુષ વગણ માટે જ નથી, પણ થત્રીવગણ માટે પણ તેટલો જ મહત્ત્વનો છે. કકશોરાવથથાની કુટેવો માણસને જીવનભર ત્રાસદાયી થઈ શકે છે. • બાળકોને વ્યાયામ, આસન-પ્રાણાયામ, ઘોડેસવારી, શથત્રવવદ્યા, તરવું, પવણતારોહણ, ગીત-સંગીત-નૃત્ય વગેરે જરૂર શીખવાડવું. • બાળકોને અવતશય ભગતડાં ન બનાવવાં, માપસરની ધાવમણકતા જરૂર હોવી જોઈએ, પણ ભજનમંડળીઓમાં મંજીરાં વગાડતાં અને પારકું ખાતાં ન શીખવાડવું. તે થવાવલંબી, થવાવભમાની અને કતણવ્યપરાયણ બને તેનું ધ્યાન રાખવું જોઈએ. • બને તો સંયુિ કુટુંબમાં રહેવું, પણ જો એ ન જ બની શકે તો કુટુંબ સાથે પ્રેમ રાખીને જુદા થવું. જુદાં થતી વખતે સંપવિની ભાગવહેંચણીમાં ઝઘડો ન કરવો. જતું કરવું અને નમતું જોખવું. આવા ભાગ-વહેંચણીના ઝઘડામાં થત્રીઓને દાખલ ન કરવી. તેમના દાગીના ઉતરાવવા નવહ અને તેમની કઠપૂતળી પણ થવું નવહ. • જુદાં થતી વખતે અને થયા પછી પણ માતા-વપતા વડીલો પ્રત્યે પૂરેપૂરું માન રાખવું. તેમને વંદન કરવાં, પ્રસંગ ઉપર તેને આગળ રાખવાં અને તેમનો મોભો સાચવવો. કદી પણ બાળકો આગળ વડીલોની વનંદા કરવી નવહ. તેવી વનંદા સાંભળવાથી બાળકોનાં કોમળ મન તરત જ દુવષત થાય છે. • હલકા માણસોને વમત્ર બનાવવા નવહ. કદાચ ધંધાઅથથે તેમનો સંબંધ હોય તો પણ બને ત્યાં સુધી તેમને ઘર બતાવવું નવહ. તેમની હલકી દૃવિ અને હલકી વૃવિ તમારા ઘરને દૂવષત કરી શકે છે. હલકાં માણસો સારા ઘરની ભોળી થત્રીઓને દૂવષત કરી શકે છે. • પવત-પત્નીએ બને ત્યાં સુધી સાથે ને સાથે રહેવું. એકીબીજાનો સાથ અને ઉપસ્થથવત એકબીજાનું રક્ષણ કરે છે, પણ જો ધંધા-ઉદ્યોગ કે મહત્ત્વનાં કારણોસર એકબીજાથી બંનેને દૂર રહેવાનું થાય તો, બન્નેએ મક્કમતાથી વવયોગને સહન કરી લેવો. પ્રેમની કસોટી વવયોગ છે. સાચો પ્રેમ વવયોગમાં પણ મક્કમ રહે છે. તે વવરહના અવિમાં શુદ્ધ થાય છે અને પછીના યોગમાં ઝળહળી ઊઠે છે. કદાચ લાંબા વવયોગમાં કોઈનાથી મક્કમ રહી શકાયું ન હોય અને નાનુંમોટું થખલન થઈ ગયું હોય તો અને ભૂલ સુધારવાની પણ ખાતરી હોય તો ક્ષમા આપવી. માણસ પવરસ્થથવતનો દાસ છે એટલે ઉદારતા બતાવવી, પણ જો આવી ભૂલ વારંવાર કરવામાં આવે તો પછી જે યોગ્ય લાગે તે કરવું. • પવત-પત્નીએ પ્રવતવિત માણસોની હાજરીમાં કે બાળકોની હાજરીમાં એકબીજાને ઉતારી પાડવાં નવહ. વાણી ઉપર સંયમ રાખવો. મેણાં કે
મમણભેદી વાણી બોલવી નવહ. કોઈ ન હોય ત્યારે લડી લેવું. ખાસ કરીને પત્નીએ ધીરજ અને સહનશવિ વધારે રાખવી. • પવત-પત્નીએ પરપુરુષ કે પરથત્રીનાં ન ગમે તેવાં વખણ ન કરવાં. આવા વખાણ શંકા-કુશક ં ા પેદા કરી શકે છે. બને તો એકબીજાનાં પૂરાં અને સાચાં વખાણ કરવાં. આથી પ્રેમ વધે છે. એકબીજાની કૃવતઓની કદર કરવી. જેમ કે સારી રસોઈ, સારું ગીત, સારો સત્કાર, થવચ્છતા વગેરન ે ાં. • પવત-પત્નીએ પરથપરની નાનીમોટી ભૂલોનો થવીકાર કરી લેવો અને માફી માગી લેવી, પરથપરમાં અક્કડ કે વજદ્દી થવું નવહ. • યથાશવિ અને રુવચ પ્રમાણે કામસુખ ભોગવવું, જેમાં બંનેએ સંતોષ રાખવો. અસંતોષની કોઈ સીમા નથી એટલે પરથપરમાં થોડાક પ્રમાણમાં અસંતોષ હોય તો પણ મન મનાવીને સંતોષ રાખવો. બંનેએ પ્રેમના દ્વારા એકબીજાને પ્રોત્સાવહત કરવાં, હતોત્સાવહત કરવાં નવહ. • પવત-પત્નીએ કદી પણ એવી ક્લબો કે મંડળોમાં દાખલ થવું નવહ, જ્યાં પવત-પત્નીની મયાણદા કે પાળ તોડીને પરથત્રી કે પરપુરુષો સાથે મુિ રીતે કામાચાર થતો હોય અથવા તેવી પ્રેરણા અપાતી હોય. આ ચીકણી માટીના ઢાળ ઉપર દોડવાની રમત છે. આવી રમતમાં સુખ થોડું અને દુખ વધારે હોય છે. • પવત-પત્નીએ એવા સંપ્રદાય, પંથો કે મંડળોમાં દાખલ ન થવું કે જ્યાં ‘કામ’ને ગંદો માનીને તેનાથી મુિ થવાનો ઉપદેશ અપાતો હોય. આવા લોકો સતત કામવનંદા કરીને પવત-પત્નીને એકબીજાથી વવરિ કરી દે છે અને પછી ઘરભંગ કરાવી દે છે. પવત-પત્નીને ભાઈ-બહેન બનાવી દેવાં કે તેમને બ્રહ્મચયણની દીક્ષા આપવી એવું બધુ જ્યાં થતું હોય ત્યાંથી દૂર રહેવ.ું આવા લોકો એવી લડાઈ લડવા નીકળ્યા છે જેમાં તેમની હાર વનસ્ચચત છે. ખોટાં કારણો કે અલ્પ કારણોસર આવી લડાઈ કરાવવી તે સાધના ન કહેવાય. તેમાંથી પરાજ્ય વસવાય કશું મળવાનું નથી. • પવત-પત્નીએ કામાચારનો અવતરેક ન કરવો, તેમ વનસ્ચચત કારણ વવના તેનો સંદતર ત્યાગ પણ ન કરવો. મધ્યમ માગણ - સંયમમાગણ - અપનાવવો, જેથી લાંબું જીવન જીવી શકાય. સદંતર ત્યાગ કરનારા વનગ્રહવાદીઓ વહેલા મરી જતા હોય છે. તો બીજી તરફ અવતરેક કરનારા પણ રોવગિ થઈને વહેલા મરતા હોય છે. • પવત-પત્નીએ એકબીજાને ભરપૂર પ્રેમ કરવો. કદી પણ વવશ્વાસઘાત ન કરવો. કદાચ કોઈ નાના-મોટા કારણસર એકબીજાથી રીસ ચઢે તો, તેને બહુ લાંબી ચલાવવી નવહ, પણ ઉદારતાથી એકબીજાને મનાવી લેવાં. મનાવી લેનાર મહાન છે. • ઢળતી અવથથામાં જો દીકરા-દીકરીઓથી જુદાં થવું પડે તો બંનેએ એકબીજાને સાથ આપવો. સાથે રહેવું. • પ્રૌઢ કે વૃદ્ધ દંપતીએ કુદરતી વનયમ પ્રમાણે ઇંવિયોની વશવથલતા પ્રાિ થાય તો બંનેએ તેને થવીકારીને ઇસ્ન્િય સુખોની લાલસા છોડી દેવી. તો પણ વૃદ્ધાવથથામાં જો બંનેનું શરીર વનરોગી હોય અથવા કોઈ સંક્રામક - ચોપી રોગ ન હોય તો પ્રવતવદન થપશણપૂવણકનું વહાલ જરૂર કરવું. આવા વહાલથી બંનેના સંબંધો સારા રહેશે, તાણ ઓછી થશે, આરોગ્ય સારું રહેશે, લાંબુ આયુષ્ય થશે અને ચહેરો તેજથવી રહેશે. વહાલ કરવું એ પાપ નથી, પણ પવત-પત્ની માટે કતણવ્ય પણ છે. • પવત અથવા પત્નીએ મરતી વખતે બની શકે તો પાછળ રહી જનાર પવત કે પત્નીને પુનલણિ કરી લેવાની છૂટ આપવી. એટલું જ નવહ, દબાણ પણ કરવું જેથી પાછળ રહેનાર એકાકી રહીને દુખી ન થાય. પણ જો પાછળ રહેનારની ઇચ્છા ન હોય તો દબાણ કરવું નવહ. • ધમણ અને સમાજની એવી વ્યવથથા કરવી વહતાવહ છે કે કોઈ પણ પુરુષ કે કોઈ પણ થત્રીને મજબૂરીથી એકાકીપણે જીવવું ન પડે. એકાકીપણાને આદશણ કે પવવત્ર ન માનીને સજોડાને આદશણ કે પવવત્ર માનવું જોઈએ. • લિ કયાણ પછી ઘણા સમય પછી પણ સંતાન ન થતું હોય તો દોરાધાગા કે હોમ-હવન કરાવવા નવહ, પણ સારા અને સાચા ડોક્ટરો પાસે યોગ્ય વચકકત્સા કરાવવી. તેમ કયાણ પછી પણ જો સંતાન ન જ થાય તો બંનેએ સંતોષ માનવો. બધાં જ દંપતીઓ સંતાન પેદા કરવા નથી હોતાં. સંતાન વવના પણ સેવાભાવી જીવન જીવીને જીવનનને ધન્ય કરી શકાય છે. તેમ છતાં પણ જો સંતાનની તીવ્ર લાલસા હોય તો યોગ્ય બાળકને દિક લેવું અને મન મનાવવું. • પવત-પત્નીએ પોતાના ભાઈ-બહેનો, મા-બાપ વગેરે સાથે સારા સંબંધ રાખવા. પોતે બને ત્યાં સુધી ભૂલ ન કરવી, પણ જો બીજાં કોઈ ભૂલ કરે તો ક્ષમા આપવી. પવરવાર તોડવો નવહ કે તૂટવા દેવો નવહ. અનુસંધાન પાન ૧૭
www.abplgroup.com
Gujarat Samachar - Saturday 20th November 2010
17
December 2010
સુખી સહજીવનના...
• પતિ-પત્નીએ બને ત્યાં સુધી સમાન ધમશમાં લગ્ન કરવું, પણ કદાચ કોઈ કારણસર તભન્ન ધમોશમાં લગ્ન થયાં હોય િો બંનેએ એકબીજાના ધમશનો આદર કરવો જોઈએ િથા બંનેને પોિપોિાના ધમશનું પાલન કરવાની છૂટ હોવી જોઈએ. પણ જો આવી છૂટ ન આપી શકાય અને એક જ ધમશનો દુરાગ્રહ કરવામાં આવે િો િે અપમાનજનક ધમાાંધિા ગણાવી જોઈએ, આવી વ્યતિ (પતિ અથવા પત્ની જે કોઈ હોય) ત્યાજ્ય ગણાવી જોઈએ. • પતિ-પત્નીએ અતિશય શોખીન કે તવલાસી જીવન ન જીવવું જોઈએ. પૈસાની પૂરેપૂરી શતિ હોય િો પણ અતિશય િડકભડકવાળું જીવન અશાંતિ અને અશ્થથરિા આપે છે િેમ સમજીને િેનાથી દૂર રહેવું તહિાવહ છે, પણ સાથે સાથે અતિશય સાદું જીવન પણ ન જીવવું જોઈએ. સગવડો થવીકારવી, વધારવી અને ભોગવવી એ કોઈ દોષ નથી. જાણી કરીને સુખ-સગવડોનો તિરથકાર કરવો, િેની તનંદા કે ઈર્યાશ કરવી એ ત્યાગ નથી, રોગ છે. િેનાથી બચવું જોઈએ. • પતિ-પત્નીએ સાથે મળીને પરમાથશ કરવો. સેવા કરવી. બને િો કોઈ
માનવિાવાદી સેવાભાવી સંથથા જોડાઈને બની શકે િેટલી સેવા પ્રવૃતિ જરૂર કરવી, િેથી તનમશળિા અને ધન્યિાનો અનુભવ થશે. • પતિ-પત્નીએ કદી પણ લગ્ન પહેલાંનાં સંબધ ં ો માટે તજજ્ઞાસા રાખવી નતહ. કદાચ બેમાંથી કોઈ પણ એકના અન્ય કોઈની સાથે નાનોમોટો સંબધ ં હોય િો પણ િેને ભૂલી જવાનુ.ં જો આવા સંબધ ં ને િાજો કરવામાં આવશે િો બંનન ે ું આકષશણ ઓછું થઈ જશે અને લગ્નભંગ સુધી વાિ વધી શકે છે. ખાસ કરીને પત્નીએ િો ભોળપણમાં કે અતિતવશ્વાસમાં પોિાના પૂવસ શ બ ં ધ ં ો તવશે કશું કહેવું નતહ. હજી ભારિમાં આવા સંબધ ં ોનો થવીકાર કરી શકાય િેવી શ્થથતિ ઉત્પન્ન થઈ નથી. એટલે કદાચ બેમાંથી કોઈ એકના કે બંનન ે ા પૂવસ શ બ ં ધ ં ો હોય િો પણ િેની ખણખોદ ન કરીને િેના ઉપર પડદો પાડી દેવાનો. ‘ન જાણવુ’ં એ પણ સુખનું કારણ બની શકે છે, એટલે બંનએ ે એકબીજાના ભૂિકાળમાં બહુ વલોણું ફેરવવું નતહ. િેમાંથી માત્ર કોઠી ધોઈને કાદવ જ કાઢવાનો રહેશ.ે આવું ડહોળું પાણી ન િો પી શકાશે કે ન ઢોળી શકાશે. ‘માણસ છે’ કદાચ કાંઈ થયું હોય િો પણ ક્ષમ્ય ગણીને વિશમાનને ન્યાય આપવાનો. હા, જો ભૂિકાળના સંબધ ં ોને વિશમાનમાં પણ કોઈ ચાલુ રાખિું હોય કે ચાલુ રાખવા માગિું હોય િો િે અનથશ છે, પાપ છે. િેમાંથી છૂટવું જોઈએ. એક સાથે એક મ્યાનમાં બે િલવાર રાખી શકાય નતહ. રાખનાર પોિે જ પોિાની િલવારોથી વીંધાઈ જશે. એટલે વિશમાનની પૂરપે રૂ ી વફાદારી રાખવી. ઉપરના સલાહ સૂચનો જેટલા જીવનમાં ઉિારી શકાશે િેટલું જ જીવન વધુ સુખમય થશે. ‘લગ્નસંથથા’ િૂટવી ન જોઈએ. નર-નારીના પતિ-પત્ની િરીકેના સંબંધો પણ િૂટવા ન જોઈએ. બંને બળવાન અને સુખદાયી બને િો જીવનના ઘણા પ્રશ્નો ઉકેલાઈ શકે છે. પરમાત્મા મંગળ કરે.
I Sarees I Chania Choli I Kurtis I Dress Material I Decorative Items for Wedding Ceremony I Gift Articles I Sherwani I Chapples I Mojdi I 1 gm gold jewellery I Catering I Bridal wear
Website: www.swatis.com
અનુસંધાન પાન ૧૬નું ચાલુ
• પતિ-પત્ની બંનેએ જીવનભર પૂરી વફાદારીથી સાથે જ રહેવાનું લક્ષ્ય અને આદશશ રાખવા જોઈએ, પણ કદાચ કોઈ અસાધારણ કારણસર બંનેએ એમ લાગે કે સાથે રહી શકાશે નતહ, િો બંનેએ સાથે મળીને ગંભીરિાપૂવશક તવચાર કરીને સદભાવ સાથે છૂટાં થવું. છૂટાં થિી વખિે કડવાશ ન વધારવી અને છૂટાં થયા પછી પણ સારા સંબંધ રાખી શકાય િો જરૂર રાખવા. • કદાચ કોઈ અસાધારણ કારણસર છૂટાં થવું જ પડે અને જો બાળકો હોય િો બંનેએ બાળકોનો પ્રથમ તવચાર કરવો. બાળકોના તહિ માટે પણ જો સાથે રહી શકાય િો રહેવા પ્રયત્ન કરવો. પણ જો કોઈ તહસાબે સાથે ન જ રહી શકાય િો પછી જેને બાળકો પ્રત્યે િીવ્ર લાગણીઓ હોય િેની પાસે બાળકો રાખવાં. • જો પતિના કારણે છૂટાછેડા થયા હોય અને પત્ની આવક તવનાની હોય િો પતિએ િેના ભરણપોષણ માટે યોગ્ય રકમ બાંધી આપવી, પણ જો પત્ની ફરીથી લગ્ન કરી લે કે નોકરી-ધંધો કરે િો આવો હક ન રહે. પણ જો પત્નીના કારણે, પત્નીએ જ છૂટાછેડા માગ્યા હોય, પતિ િેને રાખવા બધી રીિે િૈયાર હોય િેમ છિાં જો પત્ની કોઈ પણ ભોગે રહેવા િૈયાર ન હોય, બલકે બીજે લગ્ન કરી લેવાની િેની પૂવશગોઠવણી હોય િો િેવી પત્નીને ભરણપોષણનો હક ન રહેવો જોઈએ. • છૂટાછેડા લીધા પછી પણ જો બંનેને એમ લાગે કે ઉિાવળમાં ભૂલ થઈ ગઈ છે અને િેને સુધારવી જોઈએ, અથાશત્ પતિ-પત્ની િરીકે ફરીથી સંબંધ ચાલુ કરવો જોઈએ. જો આવું દૃઢ અને મક્કમિાથી લાગે િો બંનેએ પ્રાયશ્ચચિ કરીને ફરીથી લગ્નસંબંધ બાંધી લેવો જોઈએ. ભૂલને સુધારવી એ ડહાપણનું કામ છે. ફરીથી અજાણ્યા માણસો સાથે પનારું પાડીને ગોઠવાવું િેના કરિાં જૂનાં અને જાણીિા માણસ શું ખોટાં? • છૂટાં થિી વખિે નાની-નાની વથિુઓ લેવા કે વહેંચવા માટે ઝઘડા કરવા નતહ. જેને જે જોઈએ િે લઈ લે અથવા મારે કશું નથી જોઈિું િેવું ઉદાર વલણ રાખનાર, તદલવાળાં છે િેનો જ પાછળથી તવજય થવાનો હોય છે. જેની સાથે જીવનનાં ઘણા વષોશ તવિાવ્યાં, િેની સાથે હવે િુચ્છ વથિુઓ માટે ઝઘડો શો? જે ત્યાગશે િે િરશે, જે પકડશે િે ડૂબશે.
17
I Western Outfit ‘MAYUR’ Bunglow, Opp. Gandhigram Railway Station, Ellisbridge, Ahmedabad - 380 009 Phone: +91-79-26585359 Mobile: +91-98253 16117 E-mail: swatiscreation@swatis.com, swatifoods99@yahoo.co.in Gujarat Samachar - www.abplgroup.com
18
December 2010
Bridal Trousseaus Urvi Chauhan Marriage is one special day in the life of a young lady when she wants to look the most beautiful, as gorgeous as a Princess or a Queen. It is on this occasion when all eyes eagerly wait for a glimpse of her. To take care of this special event, many fashion designers offer very very attractive, exclusive and exotic variety of bridal trousseaus in exquisite designs and patterns ranging from exclusively made Indian wedding Lehangas to elegant looking Bridal Sari to graceful Bridal Suits. Made up of rich brocade, it involves fabulous embroideries and studded with pearls, diamonds as well as other gemstones. Indian bridal wear tap into the wealth of rich Indian fabrics such as brocades, silks, tissue, crepes, velvet, gaji silk, patolas, bhandhej, laheriya, georgette for bridal saris or lahengas. Among Hindus, white and red are special colours for a bride on the occasion of marriage. Hindu
Gujarat Samachar - www.abplgroup.com
brides normally attire in colors of red, pink and maroon but now-a-days unique selection of shades and colours like Purple, Turquoise, Navy Blue, Burgundy, Peacock Blue, Chocolate, Lime, Emerald Green, Cream, Olive, Deep Pink, Reddish Brown, Camel, Lavender, Grey, Aqua and more are also in vogue. Indian bridal wear is hot and offers an exclusive range of designer wedding dresses with different patterns! Westernization is leading to a blend of traditional and modern look. Latest trends in dresses are also very much noticeable these days. Indian bridal wear include wedding wear, traditional Pakistani wedding dress, wedding lahengas & corsets etc. Designer couture wedding embroidery and much more with the complex marodi work, vasali work, mirror work, zardosi, sarwoski kundan, dabka, silver, gold & antic, Tye and dye, beads, beads of work are also available in the variety of substances such as brocade, tissue, chiffon, net, organza etc. The costume of a woman is the formal attire. Bridal Saris have not only gained momentum in Indian weddings but also entered the arena of beauty pageants. Bridal wear is not just a piece of clothing but has lot of personal sentiments attached to it. In fact, according to Hindu rituals, the father of the girl calls upon the bridegroom and hands over the responsibility of his daughter who is bedecked in her bridal trousseau. This explains the reason of incorporating traditional designs in bridal dress while giving it a modern, contemporary look. In Rajasthan, tie and dye Laheriya Dupatta is used to make the bedding of the bridegroom
for his Tilak ceremony. Bridal trousseau definitely has a religious significance. Yet it has become more of a fashion statement these days. People spend hundreds of thousands of rupees to buy the best of bridal Lehanga with delicate designs and prints. It is here that the fashion designers show their art. Our Indian culture is so rich that virtually every region has something unique to offer. Mirror work of Rajasthan, Phulkari embroidery of Punjab, Laheriya print of Gujarat and other works like marodi, vasali, kundan, resham, zari and zardosi are ruling the fashion industry. So young ladies, just embellish your beauty and glamour with latest designer Bridal outfit that matches your style and personality and give you just the perfect look on your special day when all eyes would be on you. Indian designers have changed the market of Bridal wear in the world and because of that, not only Indian Brides and Grooms but even foreigners prefer to wear our costumes for their weddings and follow Indian customs. Current designer trends maximize your usages of costumes & mix and match concept where you can wear the same dress in different ways. You will find lots of Anarkalis in Net, Chiffon and Georgette fabrics in different vibrant colors like Red, Rani, Green, Mauve etc. For those who love saris but donâ&#x20AC;&#x2122;t know how to drape it, there are â&#x20AC;&#x2DC;Ready to Wearâ&#x20AC;&#x2122; Saris!!! It is made according to your measurements or you can buy ready made. It is approx 4 mt. In length & ready pleats are inbuilt so just need to wear it like a skirt & a stole. In this you will find different mix & match concept like Net palav with lots of work or thick borders & plain palav with contrast pleats in Georgette fabrics. Chickenkari palav & net pleats in festive colors are also in demand. You can see Net lehngas with gota work, or fishcut style in velvet choli and net chaniya or jadtar jwellery in ghaghra with brocade choli & real crystals.
19
December 2010
ભારતીય લગ્ન પ્રસંગના પ્રતીકો અને રરવાજો જોરાવરસસંહ જાદવ ભારતીય લગ્નપ્રથા આયય સંસ્કૃતતની આગવી દેણ મનાય છે. લગ્ન દ્વારા સમાજરૂપી સરોવરને સંયમની પાળ બાંધી માનવજીવને સુસંસ્કારી બનાવવાનો આ સંસ્કાર વેદકાળથી લોકજીવનમાં વહ્યો આવે છે. આવી અનેક આગવી પરંપરાઓને કારણે ભારતીય સંસ્કૃતતનો જોટો જગતભરમાં જડવો મુશ્કેલ છે. બ્રહ્મચયય, ગૃહસ્થ, વાનપ્રસ્થ અને સન્યાસ માનવજીવનના આ ચાર આશ્રમો પૈકી ગૃહસ્થાશ્રમનો મુખ્ય સંસ્કાર છે તવવાહ કે લગ્ન સંસ્કાર. તવવાહ તવ+વહ્ ધાતુ પરથી બનેલો શબ્દ છે. તવવાહનો અથય થાય છે પત્ની સ્વીકાર અથવા તેને માટેની પ્રવૃતિ. કન્યાને તેના તપતૃગૃહેથી આદરપૂવયક લઈ જવી તે. ડો. ભગવતી પ્રસાદ પંડ્યા નોંધે છે કે ‘તહંદુ તવવાહનો આદશય કામને તનયંતિત કરી, શુભ સામાતજક સેવા કરી આધ્યાત્મમક ઉન્નતત દ્વારા માનવ-તવકાસની સ્પધાયમાં રહેલો છે.’ લગ્ન પ્રસંગના પ્રતીકો અને તવતશિ તરવાજો પણ મળે છે. આ પ્રતીકો ભૌતતક વસ્તુઓના માધ્યમ દ્વારા જીવનના ગૂઢ રહસ્યો પર પ્રકાશ પાડે છે. એવા લગ્નજીવન સાથે જોડાયેલા કેટલાક પ્રતીકો માટે લોકજીવનના તરવાજો પર ઉડતી નજર કરીએ. લગ્ન પ્રસંગે ઉપયોગમાં લેવાતાં ધૂંસળ, મુશળ, સંપુટ, રવૈયો, ઇડીપીડી, િાક વગેરે પ્રતીકો માનવ જીવનનાં ગૂઢ રહસ્યોના ખ્યાલ આપનારાં બની રહે છે. એટલું જ નતહ, પણ વરવધૂને પ્રમયક્ષ કે અપ્રમયક્ષરૂપે કંઈને કંઈ કહે છે. આ બધાં પ્રતીકોની પાછળ આતથયક કે આધ્યાત્મમક ભાવનો સંકેત છુપાયેલો છે. માનવજીવનનું રહસ્યદશયન કરાવતાં આવાં પ્રતીકો સંસ્કૃતત અને સમાજનું દશયન પણ કરાવે છે. આ તવભાગમાં ગણેશસ્થાપન, માંડવો, રામણદીવડો, ઉકરડી, માણેકસ્તંભ વગેરે પ્રતીકો જોયા પછી અન્ય કેટલાંક પ્રતીકો પર ઊડતો દૃતિપાત કરીએ. • ગોત્રદેવતાઃ લગ્નના પ્રારંભે વરકન્યાના ઘેર ગણપતત અને ગોિેજની સ્થાપના કરાય છે. ગોિજ એ કુળદેવી છે. લગ્ન પ્રસંગ તનતવયઘ્ને ઉકેલવા ગણપતતની પૂજા અને શુભાશીવાયદ માટે કુળદેવી ગોિજનું અચયન કરવામાં આવે છે. બ્રાહ્મણ પલાળેલા ગેરુ કે કંકુ વડે ઓરડાની તદવાલ ઉપર ગોિજનું તચિ આલેખે છે. જુદા જુદા પંથકોમાં ગોિજનાં તવતવધ પ્રકારનાં મનોહર આલેખનો જોવા મળે છે. • મીંઢળઃ સંસ્કૃતમાં મદનફળ તરીકે જાણીતું મીંઢળ લગ્ન પ્રસંગે વરકન્યાને હાથે અને માણેકસ્તંભ સાથે બાંધવામાં આવે છે. મીંઢળમાં દૃતિકોણને તવકેત્ન્િત કરવાની મોટી શતિ છે. શ્રી ભગવતીપ્રસાદ પંડ્યા કહે છે કે મીંઢળ હાથમાં રહેલ મુખ્ય નાડી ઉપર બંધાયેલું હોવાથી રોમતછિો દ્વારા ઝેરી પદાથોયને દૂર કરે છે, કારણ કે તેમાં તવષ દૂર કરવાનો ભારે મોટો ગુણ છે. લગ્ન પ્રસંગે મોટા જમણવારમાં વરકન્યાના ખોરાકમાં કોઈ વાર તવષમય પદાથય આવી જાય તો આ મીંઢળ ઉપયોગમાં આવે છે. હાથે મીંઢળ બાંધનાર યુવાન કે યુવતી અનેક લોકોના સમૂહમાં જુદાં ઓળખાઈ આવે છે. હસ્તમેળાપ વખતે વરકન્યાના શરીરમાં ઉિેજના ન આવી જાય તે માટે પણ મીંઢળબંધન અતનવાયય મનાયું છે. • પીઠીઃ લગ્ન પ્રસંગે વરકન્યાને પીઠી ચોળવાનો પરંપરાગત તરવાજ છે. પીઠી શબ્દ સંસ્કૃત ‘તપિ’ અને પ્રાકૃત તપઠ્ઠ ઉપરથી આવ્યો છે. એનો અથય થાય છે વાટેલું અથવા લોટ. ઘઉંલા, જવલા, નખલા, કપૂરકાચલી, હળદર, કંકુ, ચણા કે મગના લોટમાં ગુલાબજળ નાખીને તૈયાર કરાય છે. પીઠીથી વરકન્યાને શરીરસૌષ્ઠવ અને સૌંદયય પ્રાિ થાય છે. ભીના વાનવાળાં વરકન્યા પીઠી ચોળવાથી ઊજળાં દેખાય છે અને એનાથી દેહશુતિ પણ થાય છે. કહેવાય છે કે પીઠીમાં વીજતળક બળ ઉમપન્ન કરવાની અને કામદેવને આવાહન કરવાની ભારે મોટી શતિ સમાયેલી છે. • વરનમણુંઃ વરનમણું એ આયયસંસ્કૃતતની સ્વાગત ભાવનાનું આગવું પ્રતીક છે. માંડવા પક્ષની સ્િીઓ વરરાજાના સામૈયા વખતે માથે ઇંઢોણી મૂકી તેના પર બેતડયું કરી ઉપર વસ્િ ઢાંકી, વરરાજા ઊભા હોય મયાં જાય છે અને જળના પાણી વડે સૌનું સ્વાગત કરે છે. આ બેતડયાને વરનમણું કહે છે. આ વરનમણું એ પૂણય કુંભનું પણ પ્રતીક છે. • વરરાજાનું પોંખણુંઃ વરરાજા તોરણે આવે છે મયારે કન્યાની માતા એમને પોંખવા આવે છે. આ પ્રસંગે ગોરમહારાજ એક થાળીમાં ધૂંસળ, મુશળ, રવૈયો, િાક, જારના સાંઠાના ચાર કટકા, ઇડીપીડી અને સંપુટ લઈ કન્યાની માતાના હાથમાં રામણદીવડો લેવરાવી બારણાના તોરણ પાસે જાય છે. કન્યાની માતા વરને આ બધી સામગ્રીમાંથી એક-એક વસ્તુ લઈને પોંખે છે. આ બધી પ્રતીકામમક ચીજો કંઈ ને કંઈ સંદેશ આપે છે. જેમ કે, • ધૂંસળઃ ધૂંસળ એટલે ધોંસરું કે જોસરું. ખેતીનું આ પ્રધાન અંગ છે, અને સહકાયયનું પ્રતીક છે. ગૃહસ્થાશ્રમ પણ એક ધૂંસળ છે. સ્િીપુરુષ બંને સંસારરૂપી ગાડાના વાહકો છે. બંનેએ જવાબદારીની ધૂંસળ વહન કરવાની છે એમ સંયુિ ભાવનાના આદશોયને વ્યિ કરે છે. સજોડ બનવાથી સુખી થવાય અને કજોડ બનવાથી દુખી થવાય એવી ભાવના પણ આ પ્રતીક દ્વારા વ્યિ થઈ છે. • મુશળઃ મુશળ એટલે સાંબેલું. ખાંડતણયામાં ખંડાયા બાદ અનાજ ખાવા લાયક બને છે. સ્િી-પુરુષોએ સમાજમાં સુખ, દુખ, હષય, શોકની
ખાંડણીમાં ખંડાવું પડે છે. ખંડાવાથી જેમ ડાંગરનાં ફોતરાં દૂર થાય છે તેમ વર-કન્યાએ અહંકાર રૂપી તવકારો દૂર કરીને જન્મજન્માન્તર માટે સંબંધ બાંધવાનો છે. એકબીજાના હૃદયમાં સ્થાન મેળવવાના અતધકારી બનવાનું છે. • રવૈયોઃ રવૈયો એ ગોપ સંસ્કૃતતનું મહત્ત્વનું અંગ ગણાય છે. ડો. ભગવતીપ્રસાદ પંડ્યા કહે છે કે દહીંને વલોવીને જેમ તેમાંથી નવનીત - માખણ કાઢી લેવામાં આવે છે તેમ ગૃહસ્થાશ્રમની ગોળીમાં ધમય ફરજરૂપી રવૈયાથી સ્વચ્છંદતારૂપી દહીંને વલોવીને પ્રેમ અને સુસ્નેહનું નવનીત તારવવાનું છે. રવૈયાનું પ્રતીક વરને ગાયો પાળવાની, કન્યાને દોતાં-વલોવતાં ને ઘી તાવતાં શીખવાની પ્રેરણા આપે છે.
સાત સાત ડગલાં ધરતાં સોહાગગયાં, સાત સાત ડગલાં ભરતાં જી રે! સાથે પ્રગતજ્ઞાઓ કરતાં સોહાગગયાં, પ્રેમ-પંથ પગલાં ભરતાં જી રે! સાત સાત..... સુખદુખ સંગાગથની! જીવન સહચાગરણી! રક્ષા કરીશ ગનત્ય તારી જી રે ! સંસાર-સાગરે નાગવક! મુજ નાવડી, રહેજો સદાય એને તારી જી રે! સાત સાત..... શોભા કુલયોગગની! વધારજો કુટુંબની, કોયલ શાં ગુણગીત ગુંજી રે! મનનાં મંગદરમાં હું આપને પધરાવતી, પ્રભુ સમાન રહું પૂજીજી રે! સાત સાત..... સૂરજની સાખે મળ્યાં સજની! હો આપણે, છોડું ના સંગ કદી તારો જી રે! ગશયળ-શૃંગારથી રહો! વ્હાલમ વધામણે, સતીનો ધમમ સેવું મારો જી રે! સાત સાત..... ગૂંથાયે પ્રાણ પ્રાણ આજે પરમેશ્વરી! સન્માની સુખ દઉં ઉમંગી જી રે! વ્હાલમ! છો વૃક્ષ તમે, વગનતા હું વેલડી, સાચી-સુખદુઃખની સંગી જી રે! સાત સાત..... વીસરીને કલેશભાવ કરશું રસગોઠડી, જપીશું શાંગત-જાપ સ્નેહે જી રે! જીવનની લ્હાણ નવી લઇશું હો મીઠડી, અંતરમાં નાથ! રહેજો નેહે જી રે! સાત સાત..... બાંધી છે શૃંખલા પ્રીગતની સત્યથી, ક્ષમાના ભાવ ઉર ધારી જી રે! ધમમ કમમ મમમ તણી જ્યોગતનાં તેજથી, સીંચવી જીવન મહીં માધુરી જી રે! સાત સાત..... ઉરના અનુરાગથી, હો! સાથે સોહાગમાં, કરશું સફળ જીવન ફેરી જી રે! શ્રદ્ધાની પાંખથી હો! ઊડશું આકાશમાં, મંગળ કુંકુમ બધે વેરી જી રે! સાત સાત..... - મૂળજીભાઇ પી. શાહ • ત્રાકઃ લોઢાની અણીદાર િાકે તો માનવી ઉપર મહાન ઉપકાર કયોય છે. િાકે સૂતર આપ્યું. અને એ સૂતરનાં વસ્િો વડે માનવીએ પોતાની લજ્જાને ઢાંકી છે. આમ ગૃહસ્થાશ્રમની િાકથી પ્રેમનું સૂતર કાંતીને સૂતરના કાચા તાંતણે વરવધૂએ બંધાવાનું છે. આ િાક ધનપ્રાતિનું પણ સાધન બને છે. આ સાધન વડે માનવી માટે આતથયક ઉમથાનનો યજ્ઞ શરૂ કરવાનો સંકેત સમાયો છે.
• તીરઃ પોંખતી વખતે વપરાતા સતળયાને કેટલાક તીર તરીકે ઓળખે છે. આ અણીદાર સતળયો દંડનું તનશાન છે. અતવવેક, અમયાયદાવાળા માનવીને માટે એ અંકુશ છે. એનો બીજો સંકેત એવો છે કે સમાજમાં કોઈ ગણનાપાિ તસતિ મેળવવી હોય તો માનવીને વીંધી નાખે તેવાં સંકટો આવે છે. વીરલાઓ તો વીંધાવાની પરવા કયાય તવના ધ્યેયતસતિ મેળવીને જંપે છે. લોખંડનો સતળયો મતલન તત્ત્વોને દૂર રાખે છે તેવી પણ એક માન્યતા છે. • ઇડીપીડીઃ વરરાજાને પોંખતી વખતે વપરાતી ઇડીપીડી અંગે ડો. પંડ્યા નોંધે છે કે ઇડી એ શબ્દ મૂળ તો સંસ્કૃત ઇતત (આપતિ આફત) ઉપરથી આવેલ જણાય છે. ભતવષ્યમાં આપતિચક્રમાંથી કે ભૂતપ્રેત, તપશાચ આતદ મતલન તત્ત્વોના િાસમાંથી બચવા માટે આચરવામાં આવતો ટુચકો છે. ઇડીપીડી ઘઉંના લોટ કે રાખમાંથી અને કેટલીક વાર ચોખા અને કંકુમાંથી મૂતઠયા આકારની બનાવાય છે. કન્યાની માતા ચાર ઇડીપીડી લઈ વરરાજાની આગળથી ઉતારીને ચારે તદશાએ નાખે છે. રાખ ભૂતતત્ત્વોને દૂર રાખે છે અને કંકુ વડે ચારે તદશાએથી મંગલ શુકન પ્રાિ થાય છે એવી એની પાછળની ભાવના છે. • સંપુટઃ વરને પોંખતી વખતે છેલ્લી તવતધ સંપુટ ફોડવાની છે. માટીના એક કોતડયામાં દહીં, દૂવાય (ધરો), ચોખા, કે ડાંગર નાખી તેના પર બીજું કોતડયું ઊંધું વાળી ઉપર નાડાછડી વીંટવામાં આવે છે જેને સંપુટ કહે છે. વરરાજા પોતાના પગ નીચે સંપુટ ફોડે છે. સંપુટનો અથય એકબીજાની સાથે ભેગાં થવું કે એક-બીજામાં સમાઈ જવું એવો થાય છે. માટીના કોતડયાની માફક વરકન્યાનું જીવન સંયુિ બને છે. જીવનમાં દુખના ડુંગરા નીચે કચડાવાનો પ્રસંગ આવે કે સુખના સાગરમાં સહેલ કરવા મળે તો પણ સાથે રહેવું, જુદાં ન પડવું એ ભાવના સંપુટભેદનની પાછળ સમાયેલી છે. • સીમાસડયુંઃ લગ્ન પતી ગયા પછી જાન બારોટે છે. ગામ આખું વરકન્યાને તવદાય આપવા આવે છે. આ વખતે માટીની કોરી ચીતરેલી માટલીમાં ઘીનો દીવો મૂકીને જાનની સાથે આપવામાં આવે છે જેને સીમાતડયું કહે છે. કન્યાના ગામનો સીમાડો પૂરો થાય મયાં ખેતરના શેઢે દીવો કરીને સીમાતડયું મૂકી દેવાય છે. કહેવાય છે કે આથી સીમાડાના દેવ પ્રસન્ન રહે છે અને કન્યા સીમાડા બહાર જતી હોવાથી તેને કંઈ કનડગત કરતા નથી. માનવીની શ્રિાનું આ અનોખું પ્રતીક છે. લગ્ન પ્રસંગના ભાતીગળ લોકસરવાજો ગુજરાતમાં ભાલ, નળકાંઠા, વતઢયાર, ઝાલાવાડ, ગોહેલવાડ, હાલાર, કચ્છ, ચુંવાળ વગેરે પંથકોમાં અનેક લોકજાતતઓ વસવાટ કરે છે. આ દરેક જાતતના લગ્ન પ્રસંગના આગવા લોકતરવાજો પણ છે. પ્રાચીન પરંપરાથી ચાલ્યા આવતા આ તરવાજો લોકજીવનની આગવી સૂઝનાં દશયન કરાવે છે. કોઈ વાર વ્યવહાતરક બોધ અને મનોરંજન આપે છે તો કોઈ વાર સામાન્ય તવજ્ઞાનનું દશયન કરાવે છે. માનવરુતચનું વૈતવધ્ય અને વૈતચત્ર્ય દશાયવતા એવા કેટલાક તરવાજો અહીં ઊડતી નજરે જોઈએ. રાજપૂતોમાં, ખાસ કરીને ગરાસદારોમાં ખાંડા સાથે પરણવાનો તરવાજ છે. કન્યાનાં લગ્ન વરરાજાના ખાંડા સાથે થાય છે. ચોથો ફેરો કન્યા સાસરે આવીને વરરાજા સાથે ફરે છે. શ્રી ભગવતીપ્રસાદ પંડ્યા ‘લગ્નઃ એક સંસ્કાર’માં લખે છે કે વૃક્ષો સાથે લગ્ન કરવાનો તરવાજ પણ જાણીતો છે. તનણયયતસંધુ, સંસ્કાર-કૌસ્તુભ, સંસ્કારપ્રકાશ વગેરેમાં એક પછી એક એમ બે પત્નીઓ મૃમયુ પામે તો િીજો તવવાહ કરતાં પહેલાં ‘અકકતવવાહ’ નામની તવતધ કરવાનો તરવાજ છે. સૌભાગ્યવૃતિ અને વૈધવ્યતનવૃતિ માટે ‘અશ્વમથતવવાહ’નો તરવાજ છે. અખંડસૌભાગ્ય માટે કુંભતવવાહનો તવતધ છે. વરના મૃમયુ પછી લીલ પરણાવવાનો તરવાજ ભાલ તવસ્તારમાં જાણીતો છે. • કલવોઃ કલવો એટલે લગ્ન પ્રસંગે કન્યા પક્ષ તરફથી વરપક્ષને સૌ પ્રથમ મોકલાતું ભોજન. કલવો એ સંસ્કૃત ‘કલ્યવતય’ ઉપરથી ઉતરી આવ્યો હશે એમ મનાય છે. કલવો ‘કલવ’ કોતળયો ઉપરથી આવ્યો હોવાનું વધુ સંભતવત છે. અન્ય જાતતઓની જેમ રાજપૂતોમાં કલવાનો તરવાજ જાણીતો છે. વરરાજા પરણવા જાય મયારે ચાર જાનૈયા ને પાંચમા વરરાજા એમ પાંચ જણને બાકી રાખીને જાનને જમાડી લેવાય છે. પછી આ પાંચે જણને માંડવે બોલાવીને ચલવે બેસાડે છે. માંડવા નીચે મોટા તાસકમાં રાંધેલા ચોખા પીરસી તેમાં ગોળ નાખીને બોઘરણાથી ઘી પીરસે છે. પછી પાંચેય જણાને માથે ચાદર ઓઢાડી દેવામાં આવે છે. આ પ્રસંગે વીસ વીસ શેર ઘી પીવાઈ જાય છે. ઘણી વાર પીરસનારા થાકે પણ પીનારા થાકતા નથી. આજે આ તરવાજ નામશેષ થતો જાય છે. • ચીજ-જણસની ચોરીઃ જૂના વખતમાં રાજપૂત વરરાજા પરણવા જતા એ વખતે જાનૈયા માંડવે જમવા જતા. જમતી વખતે માંડવેથી ટબૂડી, લોટો, પ્યાલો કે વાટકી અને સાવરણી સંતાડીને પોતાની સાથે લઈ આવતા અને ગૌરવથી કહેતા કે અમે કન્યાને મયાંથી વાળીચોળીને બધું લઈ આવ્યા છીએ. મયાર બાદ તેડવા આવનાર કન્યાના મામા કે ભાઈ સાથે આ વસ્તુઓ પાછી મોકલી અપાતી. આ તરવાજ રાજપૂતો ઉપરાંત બીજી અન્ય જાતતઓમાં પણ જોવા મળતો. અનુસંધાન પાન ૨૨ Gujarat Samachar - www.abplgroup.com
20
December 2010
Horoscope matching: A scientific interpretation Every living body is made of many energy fields. Each energy field is governed by certain planets and signs of the zodiac. Thus every energy field may not be compatible with all other energy fields in this world, owing to governing planets and signs of zodiac, viz. water and fire do not jell well because water calms down the fire. This is the broad reason for the custom of Kundli matching or Horoscope matching. It gives one a fair idea about the compatibility between the proposed couple. The crux of horoscope matching is to create a healthy society with the help of a set guidelines or a set of rules. For e.g., a person with Mars powerfully placed in his or her birth chart, will be intense, full of zeal and very active, whereas a person with a weak Mars will not be so. If two such people marry, the person with a powerful Mars will feel that the partner is too dull or unenthusiastic and likewise, the person with weak Mars may feel too pressurised by the speed and intensity of the partner with strong Mars. This would not be an ideal match In Hindu or Vedic astrology system, the method widely used for Match Making is called Ashtakoot (the eight point method). As per this method, eight parameters are considered for measuring compatibility and each parameter is indicative of a facet of life. This system helps us know whether the person will be comfortable with the other in that facet of life. Each of these parameters are accorded points and if the total points thus recorded are above 18, it is considered to be average match, while if the points are less than 18, the match is not recommended. If obtained points are above 24, it is considered above average and if above 28, it is considered to be a good match. All the parameters taken into account while matching the horoscopes and the maximum marks attributed to each are as mentioned below along with the meaning of each parameter. This system has remained unbeaten since ages in judging the compatibility between a couple. Varna (Compatibility on Social values): 1 point Vashya (Compatibility on Adjustment levels): 2 points Tara/Dina (Compatibility on individual destinies): 3 points Yoni (Sexual compatibility): 4 points Grah Maitri (Compatibility on conjugal harmony): 5 points Gana (Compatibility on Personality traits): 6 points Bhakoot (Compatibility on social and economical status): 7 points Naadi (Compatibility to bear offsprings): 8 points Match making done by following this system is scientifically correct. !Q@ *Q@ /^B 1I$%I"J !"I M-M8 "J I* ,%I, Ganesha would like to P: *M - ^. M!I ] #M/ ^.#M/*IQ A3+I! cite an example. 1 P )^.=+ %M *I U#/U% Naadi Dosha in YXY I*%J M,Q J 1I"M ^% I- P & I*%KQ ,J : YZ -I *IQ M,Q J 1I"M ,J &.I*IQ ./M Kundli matching .I, %T$R ($I 6+P^!0 !IQ^@ .I,Q.I, *IH ,M-KQ indicates delays or difficulties in child birth. If *I,M 7+IQ"J ^%,I/ %2S [ -I *IQ 5 I$I,J ./J , Madhya Naadi Dosha is "I. *I,J ^1^C \ -I *L P %I >&M<+I-J> indicated as per guna $I,M-J ;+^B%KQ ^*-% 1*>+I%P *IHQ ,M-KQ P !P J %I / O *I,J &2M-I !L N-I 1Q(Q$ P .I !I( !P( ^% II* ,J (!I.M !P *T *IQ4+K %I* match, the couple may .M&I,*IQ -I) ^( %M1 %P ,J AP9-M* *P N- > P, 'O*J-J AP9-M* remain bereft of a child if >@J &KG0%I (%I. K I M I -_*IQ ^.-Q( `2 -M/ $I,Mthe affliction is strong ;+^B%KQ ^*-% *M-J ^.DI *M-J .>!K"J *K^B 1Q!I% AI^E enough. The reason is, ^.#M/+P ?J% I V*IQ *K< O-J ^. I*IQ ^.-Q( 'P%"J 1Q& W ,P Naadi indicates Prakriti (basic element) of a AM*)_ AM*J &Q J I I1 1Q& W ,M #,M .I! KE ,2M/M &2M-I 1Q(Q$ 2!P 2.M 1Q(Q$ %"J &I I 1Q(Q$ *I N 1Q& W ,P person. These Prakritis #,M $*U%I ;+^B *I N ^. I AI^E %M ^.#M/+P are Vaata, Pitta and L *K-I I! -M.J %M ^.#M/*IQ P & AP9-M* Kapha. If both the KH"J F,%I #/U% "I+ M !M* 6+P^!0"J )I4+%I #/U% "I+ M partners are born with ^.#M/*IQ 'P% &,"J ,M (M I I* ,.I*IQ ./M same Prakriti, the points /J. I., K%I .I *#I.I# K ,I! )I,! obtained under Naadi *P would be zero. The Gujarat Samachar - www.abplgroup.com
purpose of marriage is not only to continue having a happy life with each other but also to propagate the family. If the couple remains bereft of the happiness of parenthood, the marriage can be quite sorrowful in the later years, as there is no one to support the couple in the old age. The types of Naadi and the meanings are as given below: Adhya Naadi: Vaata: Windy disposition: Dry and Cold Madhya Naadi: Pitta: Bilious disposition: High Metabolic Rate Antya Naadi: Kapha: Phlegmatic disposition: Oily and suave Madhya Naadi Dosha is considered to be stronger of all the three as bilious disposition or Pitta Prakriti burns the semen, hence chances of a successful conception of progeny are very less, mainly because the longevity of sperm is only of 3 to 5 days and Pitta Prakriti has the tendency to burn it. Hence, a couple with Madhya Naadi Dosha has very low fertility. One can vouch for astrology as a science, far ahead in time that helps predict everything in such minute detail backed with a correct scientific explanation, just based on date, time
and place of birth of a person! Besides this, one also gets to know whether the couple proves to be lucky for each other or not; whether the couple will make financial progress post marriage or not? Such questions can be answered with ease through detailed horoscope matching. There are many other astrological parameters which are considered for the horoscope matching. This also includes the concept of composite charts, through which we can derive whether two people will be comfortable in each other's presence and how their lives would unfold; whether one will brighten or dampen positive qualities of the other. This is the reason why horoscope matching should be done for the bride and groom before finalising a marriage. In short, horoscope matching is a key to a successful and harmonious married life. Ganesha’s Grace, Bhavesh N Pattni (The GaneshaSpeaks Team)
21
December 2010
Kama Sutra in a new ‘Avatar’ as modern lifestyle guide The words ‘Kama Sutra’ instantly evoke a vision of the ancient Indian book on the art and the science of love making or the ultimate sex manual. Now, Penguin has announced the launch of ‘Kama Sutra’ as a complete, modern lifestyle guide, to be authored by AND Haksar, an Indian scholar and a leader in translation of Sanskrit texts. The pocket sized handbook with just text and no photographs or illustrations is scheduled to be published in February, 2011. It is planned as a “lifestyle guide for the modern man and woman.” This new edition of Kama Sutra is being described as a classy manual “covering every aspect of love and relationships”. It will include updated chapter headings such as 'Making a Pass', 'Why Women Get Turned Off', 'Girls to Avoid', 'Is he Worthwhile?', 'Getting rid of him', 'Moves towards sex,' and 'Some Dos and Don'ts'. Describing the publication that is in the making, the author had said, “The common perception of the Kama Sutra is that it is only about sex, but any honest reading of the book shows that it is about lifestyle and social relations between human beings. My attempt will be to stay as close as possible to the original text but to present it in a contemporary language which reflects the present day issues within the book." "Kama" means "the desire for sensual pleasure," but in contrast to popular theory, only one of the previous seven Kama Sutra's books is dedicated purely to sex.
The second and longest book outlines tips on how to enhance sexual pleasure and provides detailed descriptions of intricate sexual positions. The six other sections deal with social etiquette and good-living, courtship, marriage, extramarital relations, mistresses and courtesans and advice on how to enhance one's physical attractiveness. The book also includes relationship advice for women, such as avoiding men who talk too much and so on. The book also encourages women to seek out either a "fatalist wanting to spend his money fast" or a man "with a steady income" who is "as strong as a bull in sex", "full of life and not addicted to drinking" and "who flirts with them but is not in their control".
Penguin has announced February launch of the text only, pocket sized handbook by AND Haksar
Guide for a radiant bride Continued from page 8 Bridal tip for bindi BINDI & SINDOOR: If you intend using sindoor after wedding, you may have to practice for a neat look. Extra sindoor that drops on the skin can be cleaned with a wet tissue. You can even put liquid bindi on your forehead if you do not want to use sindoor in the hair. The liquid bindi can be applied just in the hairline starting from the forehead. This looks much neater. But if you want to look very traditional then the sindoor is the only answer. You can apply this with a pin also if you want a thin line or a small coin if you want a thicker, even line. Bindis play an important role on the face. If you have an oval face, bindi in any shape will look nice. If you have a round face, a long bindi will look much
better. A large face does not look good with a small bindi so make sure that the balance is there when you wear a bindi. A square shaped face can wear a round as well as a long bindi. You can avoid square shaped bindi. For a pare shaped face, you must avoid a drop shaped bindi and can wear a long as wall as a round bindi. (Beauty & Fitness Refinery: Cosmetologist, Columnist, Aromatherapiet, Nutrition Planner, Skin & hair care expert, Dressing and grooming for Bride, Facilitator for Personality development schools.) The above information is given in good faith and we hold no responsibility for any problem arisen thereafter.
Gujarat Samachar - www.abplgroup.com
22
December 2010
અનુસંધાન પાન ૧૯નું ચાલુ
ભારતીય લગ્ન પ્રસંગના પ્રતીકો અને રરવાજો • કન્યાનો ગવાળોઃ વીરમગામ વવસ્તારના વવિયાર પંથકમાં વસતા રાજપૂતોમાં લગ્ન પ્રસંગે કન્યાને આપવા ભરત ભરેલા થેલા જેવો ગવાળો તૈયાર કરવામાં આવે છે. આ ગવાળો તૈયાર કરીને કન્યાના ઓરડામાં મુકાય છે. જાન ઊઘલતાં પહેલાં વરપક્ષનો અડીખમ આદમી ઘરમાં ગવાળો લેવા જાય છે ત્યારે વવિયારી સ્િીઓ આ આદમીના બરડામાં ગરમ કરેલ તેલ અને હળદરમાં ઇંિોણીઓ બોળીને બરડામાં સબોડે છે. આદમી દોડાદોડ કરે તો ઓરડામાં વેરેલા મગ પર લપસીને પડે છે અને સ્િીઓ એને એવો તો સબોડે છે કે અઠવાવડયા લગી ઇંિોણીની સોળ્યું પડી રહે છે. • જાનનાં ગાડાં સંતાડવાંઃ સૌરાષ્ટ્ર અને ભાલ વવસ્તારમાં વરરાજા જ્યારે પરણવા જાય છે ત્યારે માંડવા પક્ષના જુવાવનયા જાનનું ગાડું કોકના વાડામાં, કોિમાં કે તળાવમાં સંતાડી આવે છે. કેટલાક વળી ગાડાના ખીલા, ઝૂંસરાં, કે પૈડાં અને વરરાજાના બૂટ સંતાડી દે છે. પછીથી અમુક પૈસા, નાવળયેર કે બશેર પાંચ શેર સોપાવરયું લઈને પાછાં આપે છે. • ધાન બાંધવાનુંઃ સૌરાષ્ટ્રના ગોવહલવાડ અને ઝાલાવાડ પંથકમાં જાન જમવા બેસે ત્યારે ધાન બાંધવાનો વરવાજ છે. માંડવા પક્ષનો આદમી નાનકડું ગીત બોલીને ધાન બાંધે છે. ત્યારે જાનૈયામાંથી જાણકાર વ્યવિ બાંધેલા ધાનને છોડવાનું ગીત બોલે પછી જ જાનૈયા જમવા પામે છે. જો કોઈને ધાન છોડતાં ન આવડે તો જાનૈયાને ભયાા ભાણા ઉપર કલાકો સુધી બેસી રહેવું પડે છે. આ વખતે માંડવાવાળા જાનૈયાની મશ્કરીઓ કરે છે. • ખારેકુંના કોથળા પર આસનઃ ભાલ પંથકના કણબી પટેલની જાનમાં વરરાજાની સાથે એની માતા પણ જાય છે. વરરાજાના સામૈયા વખતે જાનના ગાડામાં ખારેકુંની ભરેલી ગોણ્ય (કોથળો) મૂકે છે. એના પર વરની માતા માથે ચૂંદડી અને મોવડયો નાખીને બેસે છે. આજે તો ખારેકું મોંઘી થઈ ગઈ હોવાથી નાવળયેરનો કોથળો લઈ જવામાં આવે છે. • અંઘોળઃ સામાન્ય રીતે જાન સાંજના માંડવે પહોંચે છે અને રાતના લગ્ન લેવાય છે. પણ ભાલ વવસ્તારના કણબી પટેલની જાન સવારના માંડવે પહોંચે છે. સામૈયું થયા બાદ વરરાજા પોતાના ઉતારે જઈને પીઠી ચોળે છે. આ પ્રસંગે વરરાજાને નાહવા માટે માંડવેથી ગરમ પાણી મોકલવામાં આવે છે જેને ‘અંઘોળ’ કહે છે. • ત્યારે મળે સુખડીઃ ભાલ પંથકના ચૂંવાવળયા કોળીના લગ્ન પ્રસંગે વરરાજાની જાન વહેલા પરોવિયે માંડવે પહોંચે છે. મોંસૂઝણામાં
$)'
% $) "! &*'
&*" $
% '
$ + "" '( %# , """
* ' ) "
Gujarat Samachar - www.abplgroup.com
!
સામૈયાં થાય છે. પછી તરત જ જમવા બેસાડી દેવાય છે. આ માટે એક કહેવત જાણીતી છે કેઃ જ્યારે બોલે કૂકડી, ત્યારે મળે સુખડી. કોળી ભાઈની જાનમાં જમવામાં સુખડી ને ચણાનાં મવરયાં (વઘારેલા ચણા) જ હોય છે. આ માટે બીજી પણ એક કહેવત છે કેઃ કોળી ભૈની જાનમાં, િોલ વાગે તાનમાં; ખાવું-પીવું કાનમાં, સૂવું મેદાનમાં. • કાઠી ભાઈની જાનમાંઃ કાવઠયાવાડમાં વસતા કાઠીઓના લગ્ન પ્રસંગે દૂર દૂરથી જાણીતા િોલીઓને િોલ વગાડવા માટે તેડાવાય છે. િોલીઓને િોલે રમતા જોઈને આપણું હૈયું નાચી ઊઠે છે. કાઠીની જાનમાં મોટે ભાગે બધા જાનૈયા ઘોડા પર જ જાય છે. એક જાનમાં ૭૦થી ૮૦ ઘોડા હમચીકૂંડું ખૂંદતા હોય જ. આ ઘોડા માટે એક કહેવત છે કેઃ કાઠી ભાઈની જાનમાં, ઢોલ વાગે તાનમાં, નાચે ઘોડા મેદાનમાં... • નાક તાણવુંઃ વરરાજાને પોંખ્યા પછી કન્યાની માતા વરનું નાક પકડે છે. આથી વરરાજા એ વવવધ પ્રસંગે નાકે રૂમાલ રાખે છે. આ વરવાજ પાછળનો હેતુ એવો હશે કે સમાજમાં નાકની કકંમત ઘણી મોટી છે. તેથી ક્ષવિયો કહે છે કે ‘કાયા જાય તો ભલે જાય, પણ નાક ન જાજો નખ.’ પરણ્યા પછી વરરાજાએ પોતાની પ્રવતષ્ઠા જોખમાય ને નાક કપાય તેવું કોઈ કામ ન કરવું જોઈએ એ એવો આની પાછળનો સંકેત છે. • છેડો ઝાલવોઃ સાસુ જ્યારે વરરાજાને પોંખે છે ત્યારે વરરાજા સાસુનો છેડો પકડે છે. આ વખતે સાસુ વરરાજાને વીંટી, ઘવડયાળ કે સોનાના બટન કરાવી આપવાનું વચન આપે છે ત્યારે તે મૂકી દે છે. • રનશાન બાંધવુંઃ સૌરાષ્ટ્ર અને ગુજરાતના સીમાડાને અડીને ઊભેલા ભાલ પંથકમાં લગ્ન પ્રસંગે વનશાન બાંધવાનો વરવાજ છે. વરરાજાની જાનમાં બે-ચાર બંદૂકધારીઓ પણ આવે છે. આ પ્રસંગે કન્યાપક્ષ વાળા ગામના તળાવની પાળે ઊંચા ઝાડ ઉપર ઉપરાછાપરી બે વાંસ બાંધી, વાંસની ટોચે તીરકામઠું લટકાવી, કામઠાની દોરી સાથે વીંધ પાડેલી સોપારી લટકાવે છે. પવનમાં વહલોળા લેતી સોપારીનું વનશાન જાનવાળાએ પાડવાનું હોય છે. આ પ્રસંગે ગામ આખું ભેગું થાય છે. િોલીઓ િણ-િણ િોલ માથે રણીબામ રણીબામ બૂંવગયો વગાડે છે. જુવાનડાં રીવડયા ને પડકારા કરે છે. વનશાન પાડ્યા પછી જ જાનને જમવા દેવાય છે. પાકો વનશાનબાજ પહેલે ભડાકે સોપારી કે કામઠીને વછોડી નાખે છે, જ્યારે કાચા વનશાનબાજો કારતૂસના હારડા ખાલી કરી નાખે છે ત્યારે માંડવાવાળા મશ્કરીમાં કહે છેય ખરા કે ‘વનશાન પાડવાનો વેત નો હોય તો આવાં થોથાં ખભે ભરવીને હાલી શું લેવા નીકળો છો?’ • થાપાઃ લગ્નની વવવધ રૂડી રીતે પૂરી થઈ ગયા પછી વરકન્યા
કુટુંબીજનોને ઘેર કંકુના થાપા દેવા માટે જાય છે. ગુજરાત અને સૌરાષ્ટ્રમાં લગ્ન પ્રસંગે થાપા દેવાનો વરવાજ ખૂબ પ્રાચીન છે. એટલું જ નવહ, પણ આજેયે એવો ને એવો પ્રચવલત રહ્યો છે. શાસ્િોમાં કોઈ જગ્યાએ થાપા દેવોનો વવવધ હોવાનું માલૂમ પડતું નથી. આ એક માંગવલક અને લૌકકક વવવધ છે. કદાચ વરકન્યાને પરણાવનાર ગોરદેવો કે સ્િીઓએ આ વવવધ દાખલ કરી દીધો હોય તો નવાઈ પામવા જેવું નવહ. લગ્ન ઉકલી ગયા પછી ગોર મહારાજ િાંબાના તાસક લઈને તેમાં કંકુ નાખે છે અને તાસકમાં પાણી નાખીને થાપા દેવા માટે કંકુનું પાણી તૈયાર કરે છે. છેડાછેડી બાંધેલા વરરાજા, કન્યા, કન્યાના મામા અને અણવર થાપા દેવા માટે જાય છે. એ પ્રસંગે ગોર મહારાજ હાથમાં તાસક લઈને ચાલે છે. કન્યાના કુટુંબીઓના ઘેર જઈને પ્રથમ વરરાજા તાસકમાં બે હાથ બોળીને બારણાની બારસાખની બેય બાજુ થાપા મારે છે. એ થાપાની નીચે કન્યા થાપા મારે છે. થાપા એક માંગવલક વચહ્ન છે. પરણીને સંસારમાં ડગ દેતાં વરકન્યા થાપા મારીને કુટુંબીઓનું મંગલ ઇચ્છે છે. તેનાં પુિ-પુિીઓનાં લગ્ન વહેલાં વહેલાં આવે અને એના ઘેર લક્ષ્મીનો વાસ સહાય રહે એવી ઉદાત ભાવના અવભવ્યિ કરે છે. આમ થાપા એ મંગલ વચહ્ન હોવા ઉપરાંત પરણીને પરાયી બનેલી કન્યાનું મીઠું સંભારણું પણ બને છે. થાપા દીધેલું ઘર જોતાંવેંત જ આપણને ખ્યાલ આવે છે કે આ ઘેર કે તેમના કુટુંબીજનોમાં કન્યાનાં લગ્ન લેવાયાં છે. થાપા દ્વારા કન્યા પોતાના કુટુંબીજનોને યાદ આપે છે કે હું પરણીને પારકે ઘેર તો જાઉં છું પણ સૌ મને વીસરી ન જતાં. સારા મંગલ પ્રસંગે તમે મને ભૂલી ન જાઓ, અને યાદ કરીને તેડાવો તે માટે હું મારા હાથના થાપાની યાદ આપતી જાઉં છું. આમ થાપાના પ્રતીકની પાછળ અવનવી ભાવનાઓ ગૂંથાયેલી જોવા મળે છે. • વાઘરીઓનો રવરશષ્ટ રરવાજઃ વવિયાર અને ભાલ વવસ્તારના વાઘરીઓના લગ્ન પ્રસંગે સ્િીઓ પુરુષોનાં કપડાં પહેરી દાિી-મૂછો લગાવી, માથે ટોપો મૂકે છે, અને હાથમાં રૂમાલ લઈ િોલના તાલે તાલે નાચે છે, કૂદે છે અને ગાય છે. આ પ્રસંગે સ્િી-પુરુષો સમૂહમાં હીંચે છે અને પુરુષો માથે કાગળની લાંબી ટોપી પહેરી ખડીની મૂછો અને આંખે ગોળ ચકરડાં કરી િોલ રમે છે. • રિંદુ-મુસ્લલમની સંયુક્ત રવરધઃ કચ્છના બન્ની પ્રદેશમાં જત નામની મુસલમાન માલધારી જાવત વસે છે. આ જાવતમાં લગ્ન પ્રસંગે ગણેશની સ્થાપના કરાય છે. વરરાજાને ત્યાં માંડવો નાખીને વહંદુ વવવધ પ્રમાણે પીઠી ચોળાય છે અને ત્યાર બાદ મૌલવી વરકન્યાને કલમા પિાવે છે. • ગોળીમાં દિેજની રકમઃ ભાલ પ્રદેશમાં વસતા ભરવાડોમાં સમૂહ લગ્નની પ્રથા જાણીતી છે. એક માંડવે એંશીથી સો કન્યા પરણે છે. નાના નાના વરરાજાને તેડીને એમનાં મા-બાપ ફેરા ફેરવે છે. આ પ્રસંગે માંડવા નીચે વપત્તળની ગોળી મૂકાય છે. તેમાં જાનવાળા ઠરાવ્યા પ્રમાણે દહેજની રકમ નાખે છે. આ દહેજ સમજવા માટે ભરવાડણો જ જાય છે. એમાંથી લગ્નનું ખચા નીકળી જાય છે. • વર-કન્યાનું નૃત્યઃ ગુજરાતમાં વસતી ગામીત નામની આવદવાસી જાવતમાં વરરાજાની જાન કન્યાના ગામની ભાગોળે રાતવાસો કરે છે. ત્યાં આખી રાત નાચે છે. બીજે વદવસે સવારે કન્યાને ત્યાં જઈને વર અને કન્યા પક્ષના માણસો ભેગા મળીને નાચે છે. પછી બે માણસો વર અને કન્યાને કેડે બેસાડીને નાચે છે. આ વખતે વરરાજાના હાથમાં ખુલ્લી તલવાર અને કન્યાના હાથમાં મ્યાન હોય છે.