De Nieuwe Werker nr. 4 van 2008

De Nieuwe Werker Redactie: Tel. 02 506 82 43 Abonnementen: Tel. 02 506 82 11 Verant. Uitg.: R. De Leeuw • Hoogstraat 42 • 1000 Brussel

Twee-wekelijks magazine • 63ste jaargang • Nr. 4 22 februari 2008 • Ed. Brussel - Vl. Brabant - Limburg

Speciaal middenkatern

Op weg naar ... De sociale verkiezingen 2008 Werk en privéleven: een duivels koppel Volgens een studie

over de arbeids- en

levensomstandigheden van de Belgen blijkt dat 73% er

in slaagt werk en privéleven met elkaar te verzoenen,

maar dat ze de uitputting

nabij zijn. Daarbij hebben ze de indruk de hele tijd te hollen en hebben ze

nauwelijks hun kinderen zien opgroeien…

Herken je jezelf hierin?

Lees dan ook de rest van de

resultaten en getuigenissen uit diverse sectoren in ons speciaal middenkatern.

De lonen in ons land + ABVV-eisen voor meer koopkracht

EFI en milieu

14 februari

in een jaar van sociale verkiezingen

Valentijnsactie bij De Lijn in Antwerpen

Pagina 4-5

Pagina 6

Pagina 12

2

De Nieuwe Werker

• N°4 • 22 februari 2008

Regio Brussel Op het 1-Meifeest 2007 voerde de Vrouwencommissie van ABVV-Brussel bij het publiek een enquête over deeltijds werk. De resultaten daarvan stelt ze hier voor.

121 personen (waarvan 66% vrouwen) hebben de vragenlijst ingevuld. 18% van de ondervraagden werkte deeltijds.

Zoals reeds door andere studies was bevestigd, kiest de meerderheid (54%) van de deeltijds werkenden daar niet vrijwillig voor. 50% van de ondervraagde vrouwen en 67% van de ondervraagde mannen verklaarden voltijds te willen werken. Deze personen vonden geen voltijds werk, werken in een sector of oefenen een beroep uit waar voltijds werk schaars is omdat het deeltijds werk er veralgemeend is (bijv. de schoonmaaksector, de horecasector, de sociaalculturele sector, ...).

Andere redenen die aangehaald worden om die keuze te rechtvaardigen: om werk en een opleiding te kunnen combineren (50% van de mannen - 0% van de vrouwen); om praktische redenen voor kinderopvang (20% van de vrouwen - 0% van de mannen); voor het opvoeden van de kinderen (17% van de mannen - 10% van de vrouwen). 20%, tot slot, zegt deeltijds te werken omdat ze het zich financieel kunnen veroorloven (33% van de mannen - 15% van de vrouwen).

Deeltijds werk en gender

Meer dan de helft van de geïnterviewden bevestigden dat het op dit ogenblik moeilijk is om gezins- en beroepsleven te combineren zonder stress. Daarom is het in een gezin vaak nodig dat een van beiden z i j n / h a a r beroepsambities op een laag pitje zet. Wat de huishoudelijke taken betreft, is 83% van de ondervraagden het ermee eens dat de vrouwen hulp van hun partner en van hun kinderen moeten eisen en dat ook zij verantwoordelijkheid dragen.

78% geeft echter toe dat in hun gezin niet afgesproken werd wie het beroepsleven had moeten afstemmen op het gezinsleven.

80% van de ondervraagde personen gaat ermee akkoord dat deeltijds werk of een loopbaanonderbreking geen negatieve gevolgen mag hebben, noch voor de loopbaan, noch voor de loonontwikkeling. 71% vindt dat er een algemene arbeidsduurvermindering zonder loonverlies moet komen, zodat de werknemers meer tijd kunnen

besteden aan hun gezin, hun kinderen of aan opleiding.

54% van de ondervraagden zegt dat de afstand tussen werk- en woonplaats korter moet. 28% geeft bovendien toe dat de tijd op het openbaar vervoer tussen woon- en werkplaats een belangrijke rol speelt bij de keuze voor deeltijds werk.

Voor meer inlichtingen over de activiteiten van de Vrouwencommissie kan u terecht bij vroni.lemeire@abvv.be (02-552 03 60) of sophie.behselmann@cepag.be (02-213 16 10).

31 MAART 2008 - DAG VOOR GELIJK LOON

De loonkloof tussen vrouwen en mannen bedraagt nog steeds 25%!

Gemiddeld ligt het brutomaandloon van de werkneemsters 25% lager dan dat van hun mannelijke collega’s. Het ABVV vindt dat vrouwelijke werknemers, vrouwensectoren en -beroepen beter moeten verdienen! Voer samen met het ABVV actie voor betere verloning van vrouwen en voor het verkleinen van de loonkloof! Neem deel aan onze Equal Pay Day op 31 maart 2008. Meer info: www.abvv.be.

UITNODIGING OP HET FORUM « Gelijkheid voor vrouwen en mannen in de loopbaan : lessen uit het vakbondswerk van de afgevaardigden in de schoonmaaksector”

Brussel Zondag 16 maart 2008 Bezoek aan het Fort van Breendonk en de Dossinkazerne Dagindeling: - Bezoek van het Fort van Breendonk: Na een korte inleiding ontdekt de bezoeker de keuken, het bureau van de SS, de slaapzalen van de gevangenen en veel andere historische plekken. Meer informatie op: www.breendonk.be/ - Lunch - Bezoek van de Dossinkazerne: De hulp die de SS’ers in de maatschappij en van de instellingen genoten, de collaboratie door extreem rechtse bewegingen, de uitroeiing van bijna de helft van de joodse bevolking in België, ...

Meer informatie op: http://www.cicb.be/ Franstalige en Nederlandstalige gidsen.

Vertrek: om 9 uur, Rouppeplein.

Terugkeer rond 16.30 uur.

Deelname in de kosten: 7 euro (inbegrepen: reis heen en terug, toegang tot beide musea en middaglunch, drank niet inbegrepen). Gratis voor de jongeren, de (brug)gepensioneerden en de werklozen die aangesloten zijn bij het ABVV. Inschrijvingen vóór 6 maart 2008: tel. 02-213 16 10 - fax: 02-213 16 79 of via e-mail: tatiana.gerkens@cepag.be.

op woensdag 12 maart 2008 van 8.30 uur tot 13 uur Een organisatie van de vzw Centrale Culturelle Bruxelloise, ABVV-Brussel en de Algemene Centrale, met de steun van het Europees Sociaal Fonds.

Waar? Viva-SVV, Sint-Jansplein 1-2 in 1000 Brussel.

Vrije toegang,simultaanvertaling,inschrijving verplicht ten laatste op 7 maart 2008: tatiana.gerkens@abvv.be, 02-213 16 10.

Programma en informatie op: www.abvvbrussel.be

Regio Limburg www.abvvlimburg.be

LIMBURG (vroegere Culturele Centrale) C.C. ENIAC COMPUTERCLUB Elke maand is er een informatiebijeenkomst over een actueel thema. Voor onderwerpen en data, kijk op de website van Eniac.

De info gaat steeds door in het Oud Atheneum (1ste verdiep), Zoutstraat 46, St. Truiden.

Meer info: Geert Masuy, Velmerlaan 173, 3806 St. Truiden www.eniac.be eniacvzw@pandora.be C.C. BITMAPPERS Vrijdag 21 maart: DE GESCHIEDENIS VAN HET GEHEIMSCHRIFT DEEL 2 Eetfeest voor jong en oud op 23 februari om 17 u in het VOC. Iedereen is van harte welkom, ook niet-Bitmappers. Maaltijden tegen sociale prijzen. Keuze uit 5 menu’s: steak, videe, goulash, kippenfilet en vegetarisch, geserveerd met frietjes en groenten. Nadien is er een quiz met algemene thema’s met een ervaren quizmaster. Inschrijven is noodzakelijk en kan heel gemakkelijk online. Surf naar ons inschrijvingsformulier en schrijf je meteen in. Info: www.bitmappers.be of e-mail:

bestuur@bitmappers.be Info: Chretien Paesen, tel. 011 82 35 67 ’t VIRVELD DILSEN Vanaf 1 december kan je terecht op de website van ’t Virveld, www.’tVirveld.be.

Voor meer info: Jan Braun 0479 65 66 44 of jantjebraun@hotmail.com.

LINX+ HASSELT EEN BLIK ACHTER DE TRALIES Een programmareeks over geschiedenis, doelstellingen, praktijk en problemen van het gevangeniswezen. De reeks omvat 3 lezingen, een tentoonstellingbezoek en een filmvoorstelling.

Info: Maryscha Malina 011 22 97 77 Donderdag 13 maart om 20u in het VOC Hasselt Ingeburg Digneffe, moreel consulente in de gevangenis van Hasselt, Corne Miermans, penitentiair beambte en een ex-gedetineerde praten over hun ervaring met de dagelijkse praktijk in de gevangenis en wat daaruit te leren valt. Toegang is gratis.

ACOD senioren Infovergadering over erfenisrecht op dinsdag 11 maart om 14.00 uur in de zaal van ACOD Limburg (Kon. Astridlaan) Met notaris Gilissen als gastspreker Hij geeft u een antwoord op al uw vragen over erven, onterven enz…

Indien u wenst deel te nemen graag

een seintje bij Theunis Jean 0486 126 320 Wij zorgen dan voor koffie en taart.

Daguitstap: Het Gransland Donderdag 20 maart 2008 Bezoek aan heemkundig museum van Rijkevorsel en een rondrit door het meest noordelijke stukje van de provincie Antwerpen.

Meer info en inschrijven bij Theunis Jean 0486-126320 Deelnemers die lid zijn van ACOD betalen 10€, niet leden 12€ per persoon.

LINX+ TONGEREN Dinsdag LinX+ dag Vanaf dinsdag 4 maart van 18 uur tot 22.00 uur in de kleine feestzaal (Jekerstraat Tongeren) en daarna iedere dinsdag …

Een balletje op de pingpongtafel slaan, een krant lezen, een kaartje leggen, samen een gezelschapspel doen, een praatje maken en iets komen drinken …

Het kan allemaal, je komt er zeker vrienden tegen en maakt natuurlijk kennis met nieuwe toffe mensen Meer info Huybrechts Ivo 012-262911 VRIJETIJDSGIDS 2008 Een gids vol activiteiten met o.a. AndersBekekenReizen, bedrijfsbezoeken, kortingen, expo’s,

evenementen, daguitstappen. Gratis af te halen bij het lokale Linx+ kantoor.

Voor meer inlichtingen, kan je terecht bij Maryscha Malina 011 22 97 77 of maryscha.maryscha@abvv.be Wie mee wil naar het Natuurhulpcentrum bij Sil Janssen (die van dieren in nesten op TV) op zaterdag 10 mei om 10 uur moet snel inschrijven.

Deelnemers betalen 3,50€ per persoon op rekening Linx+ Limburg 001-5268327-42 met vermelding aantal deelnemers en bezoek Sil Janssen.

Tijdens het bezoek kom je alles te weten over verzorgen van wilde dieren, het bevrijden van vastgeraakte dieren en hoe men in Opglabbeek campagne maakt om wilde dieren te beschermen.

De Nieuwe Werker

• N°4 • 22 februari 2008

3

> EDITO

Ons deel van de koek De Nationale Bank begrijpt niet waarom er geklaagd wordt. In het pas verschenen jaarverslag stelt de NBB vast dat de gezinsinkomens in 2006 zijn blijven stagneren en dat niemand daar toen opmerkingen over maakte. In 2007 wordt geklaagd over het koopkrachtverlies, terwijl de gezinsinkomens met 2,5% gestegen zijn.

Het dient wel onderstreept dat de opflakkering van de prijzen zich pas eind 2007 heeft voorgedaan en dat het ergste dus nog moet komen…

De automatische indexering vangt weliswaar de zwaarste, maar niet alle schokken op: de gezondheidsindex evolueert trager dan de normale index omdat de brandstoffen er niet zijn in opgenomen.

Je hebt gezinnen en gezinnen De “gezinnen”, dat zijn wij allemaal, maar dat is ook Albert Frère, grote baas van GBL, met een loon van 5.518.074 euro in 2007. Dat is ook Carlos Brito, baas van InBev (Stella-Jupiler, enz.) die een loon aangeeft van 3.936.000 euro en ook Jean-Paul Vorton, baas van Fortis met een loon van 3.388.000 euro. Die hebben in elk geval geen reden tot klagen. Ook omdat hun loon niet aan de index gekoppeld is, maar wel aan de dividenden en de onbelaste meerwaarden op stock-options die ze zich in een milde bui toebedeeld hebben.

Volgens een studie van de Franse krant “La Tribune”, steeg het loon van drie van de vier CEO’s van de topbedrijven genoteerd op de Franse beurs, met maar liefst 40% in één jaar.

Zelfs als je geen rekening houdt met deze steenrijke bazen, dan is toch één zaak duidelijk: de “gezinnen” is een abstract woord, waar achter alle inkomensgroepen schuil gaan, van de laagste tot de hoogste! En die laatste ervaren uiteraard de gestegen levensduurte niet op dezelfde wijze.

Cijfers en feiten Eén zaak staat vast. Dit jaar stegen de bedrijfswinsten met 14%. Dit is een gemiddeld cijfer dat ongetwijfeld het faillissement van de kleine kruidenier omvat, maar ook de superhoge winsten van de op de Bel-20 genoteerde bedrijven. Hun winst is gestegen met maar liefst 38%, en

dan vergeten we nog Electrabel te vermelden dat in het boekjaar 2005-2006 een winst van 2,3 miljard noteerde.

Voor de vijf groten van de petroleumsector (Exxon Mobil, Shell, BP, Total en Chevron) vormt een dieselprijs van 1,2 euro per liter en een stookolieprijs van 0,715 euro/liter geen probleem. Samen maakten zij 128 miljard dollar winst op één jaar!

De CEO van Total verklaarde onlangs dat het bedrijf vandaag om de veertien dagen het resultaat boekt van het hele jaar 1995. Kan je dan nog spreken van een petroleumschok?

Een kruimel van een groter wordende taart Een enquête over de lonen die het ABVV bestelde bij DULBEA (het Departement Toegepaste Economie van de Université Libre de Bruxelles ULB) laat geen twijfel bestaan over de terechte bezorgdheid van de loontrekkenden.

DULBEA bevestigt immers dat het aandeel van de lonen in het bruto binnenlands product (= de nationale rijkdom) gedaald is van 57% in de jaren ‘80 tot 50% vandaag.

Erger nog, het individuele aandeel van de lonen is nog sterker gedaald als men rekening houdt met de gestegen werkgelegenheid: een groeiend aantal werknemers moet een kleiner deel van de koek delen…

Dit betekent echter niet dat de koek zelf kleiner wordt.

Het betekent gewoon dat anderen - diegenen die hun inkomen halen uit kapitaal en onroerende goederen - met een steeds groter stuk weglopen.

Volgens DULBEA neemt de toegevoegde waarde die aan de werknemers toekomt (omdat zij die toegevoegde waarde produceren) verder af, en het verschil wordt ingepalmd door de bedrijven.

voorstellen formuleert om de stijgende levensduurte te bestrijden, de prijzen beter te controleren, de energieprijzen en ook de energiefactuur te doen dalen door middel van energiebesparingen. Voorstellen ook voor een verbetering van de sociale uitkeringen, voor meer fiscale rechtvaardigheid en een eerlijker verdeling van de nationale rijkdom.

Portemonnee of kassa We richten ons niet alleen tot de regering. Die moet niet alles betalen. Ook de sectoren die de hoogste winst halen uit de stijging van de energieprijzen, moeten blijk geven van burgerzin en dus hun verantwoordelijkheid opnemen en in functie van hun middelen bijdragen aan de financiering van de Staat. Ze moeten hun portemonnee opendoen in plaats van in de kassa te grabbelen. Zij moeten de kosten dragen van de maatregelen die bedoeld zijn om de gezinsfacturen te verlagen.

Ten slotte moet ook de werkgevers begrijpen dat de gezondheid van de ondernemingen weliswaar een economische noodzaak is, maar dat ook de consumptie een belangrijk element voor de gezondheid van de economie vormt. En op dat vlak zijn de cijfers niet zo goed: in 2007 daalde het verbruik immers met 6,9%.

Via de lonen moeten de werknemers opnieuw hun deel van de koek krijgen, dit is niet meer dan rechtvaardig.

Bovendien moeten ook de vervangingsinkomens voldoende hoog zijn om een fatsoenlijk leven te kunnen leiden.

Een zwaarwegende, maar onaanvaardbare trend Ons land is geen alleenstaand geval. Dezelfde trend wordt waargenomen in heel Europa. Het is een zwaarwegende, maar onaanvaardbare trend.

Daarom zal het ABVV samen met de andere vakbonden van het Europees Vakverbond EVV aan de Europese betoging deelnemen op 5 april in Ljoebljana, de hoofdstad van Slovenië. Om deze onrechtvaardigheid aan te klagen. Om betere lonen te eisen voor iedereen, om zich te verzetten tegen het spelletje waarbij werknemers tegen elkaar uitgespeeld worden ten koste van de lonen.

Het is ook daarom dat het ABVV, nu de regering bezig is met het opstellen van de begroting 2008, een aantal

HET FEDERAAL ABVV WERFT AAN:

1 Verificateur (m/v) Plaats in de organisatie: Onder de verantwoordelijkheid van en rapporteren aan de directeur van de externe audit Context van de functie: In de federale auditdienst Doel van de functie: • De conformiteit en de regelmatigheid van de boekhouding “sociale prestaties” van het ABVV en een aantal specifieke boekhoudingen in de gewestelijke afdelingen van het ABVV (zowel Nederlandstalige als Franstalige) controleren op basis van de richtlijnen van de RVA. • (Nieuwe) boekhouders opleiden en bijstaan bij het aanleren van de specifieke aspecten van de boekhouding “sociale prestaties”; Vereiste competenties: • Minstens diploma van het hoger onderwijs van het korte type: handelsstudies (boekhouding) • Kunnen werken met een PC (in een Windowsomgeving) • Franstalig met een goede kennis van het Nederlands • Zin voor verantwoordelijkheid en discretie • Stressbestendig • Teamspirit Wij bieden: Een overeenkomst van onbepaalde duur Barema zoals het bij het ABVV van toepassing is Extralegale voordelen Zend uw kandidatuur voor 29 februari 2008 naar: Federaal ABVV - Christine Bartholomi, Administratief Directeur Hoogstraat 42 - 1000 Brussel - christine.bartholomi@fgtb.be Technische informatie over de functie: Christian LAENEN - 02/506 82 93 - christian.laenen@abvv.be

COLLOQUIUM

Vrijdag 14 maart 2008 - Brussel 60 jaar Bedrijfsorganisatiewet

Naar een effectievere bescherming van personeelsafgevaardigden?

Organisatie: Progress Lawyers Network Met de steun van ABVV en ACV Voor meer info: www.progresslaw.net

Man/Vrouw Om de teksten in De Nieuwe Werker niet onnodig lang te maken gebruiken we bij verwijzingen naar personen en/of functies meestal alleen de mannelijke vorm. Bijvoorbeeld: werknemer, arbeider, adviseur,... Uiteraard hebben deze termen zowel betrekking op mannen als op vrouwen!

Anne Demelenne Algemeen Secretaris

Rudy De Leeuw Voorzitter

Oproep: 6 maart 2008 ACTIEDAG ONLINE

in solidariteit met de werknemers in Iran !

Op 6 maart willen de Internationale Transportarbeidersfederatie (ITF) en de Internationale Vakvereniging (IVV) alle werknemers mobiliseren om online en via de website www.labourstart.org Ayatollah Ali Khamenei, leider van de islamitische republiek Iran, te wijzen op de schendingen van de vakbondsrechten in zijn land.

Tevens is het de bedoeling de arrestatie van Mansour Osanloo en Mahmoud Salehi, de oprichters van de transportvakbond in Teheran, nogmaals aan te klagen. Hun enige fout is dat ze een vrije vakbond oprichtten. Na mishandelingen van beide syndicalisten en intimidaties van hun families werden ze nu veroordeeld tot 5 jaar gevangenisstraf. Enkel en alleen omdat ze de vrachtwagenchauffeurs in Teheran wilden verenigen in een vrije vakbond.

Het ABVV steunt samen met onze vakcentrale BTB deze internationale oproep! U toch ook?

www.abvv.be Vlaams ABVV website: www.vlaamsabvv.be PUBLICITEIT ABVV website:

SOCIALISTISCHE MUTUALITEITEN

4

De Nieuwe Werker

• N°4 • 22 februari 2008

> EEN STUDIE VAN DULBEA (DEPARTEMENT TOEGEPASTE ECONOMIE ULB) VOOR HET ABVV

De lonen in ons land

H

et ABVV vroeg Dulbea (het departement Toegepaste economie van de Université Libre de Bruxelles) een studie te maken over de loonstructuur in België. We willen ons stellingen en voorstellen in verband met lonen en koopkracht immers baseren op wetenschappelijk onderzoek. Gelijk loon voor gelijk werk is nog altijd niet echt van toepassing in ons land, hoewel wettelijk geregeld. Dat blijkt elk jaar weer als we de lonen van mannen en vrouwen - die een

zelfde werk doen - vergelijken voor onze Equal Pay Day (de dag voor gelijk loon v/m).

Uit het onderzoek van Dulbea blijkt dat niet alleen het geslacht een rol speelt maar ook de leeftijd, de sector, de regio, de grootte en de rendabiliteit van het bedrijf…

Hieronder geven we enkele hoofdlijnen uit het omvangrijke rapport weer.

Het aandeel van de lonen in het BBP (Belgisch bruto product) daalt Het BBP is zo wat de indicator voor de rijkdom in ons land. Het aandeel van de lonen daarin is gedaald tot 51% (dat was in 1981 nog 58%).

Maar het aandeel van mensen met andere inkomens dan loon stijgt (inkomsten uit dividenden, aandelen…..).

Jongeren/ouderen

Mannen/vrouwen In ons land verdienen vrouwen gemiddeld 18% minder dan mannen. In onze buurlanden schommelt die kloof tussen 4 en 25%.

Minder dan de helft van dat verschillen m/v kan verklaard worden door de verschillen tussen jongens en meisjes in beroepskeuze en later in de al dan niet bewuste keuze voor de sector waarin ze gaan werken. Meisjes kiezen nog veel te veel voor de “traditioneel vrouwelijke sectoren”.

Ook het feit dat vrouwen veel meer dan mannen deeltijds werken (vaak niet als een bewuste keuze maar omdat ze geen voltijds contract krijgen; dat is een typisch fenomeen in de distributiesector) verhoogt natuurlijk de loonkloof nog meer.

Deeltijds/voltijds Opvallend blijft dat bij de mannelijke werknemers slechts 7% deeltijds werken. Bij vrouwen ligt dat percentage op 41%!

Vrouwen hebben vaak niet echt de vrije keuze tussen voltijds en deeltijds werken, ze werken vaak in lagere functies (kaderleden die deeltijds werken zijn witte merels) én in sectoren die slechter betalen.

Uiteraard verdienen deeltijds werkenden minder dan mensen die voltijds werken. Maar bovendien zijn allerlei premies en bonussen voorbehouden voor voltijdse werknemers en werkneemsters.

Vooral bij de bedienden blijkt de leeftijd een belangrijke rol te spelen voor het loonniveau.

Arbeiders bereiken gemiddeld het maximumloon dat ze kunnen verdienen rond 46 jaar; voor bedienden is dat rond hun 54ste jaar.

Bij bedienden stijgt hun beginloon met zo’n 70% tot hun “maximumloon”.

Bij de arbeiders bedraagt dat verschil maar een goede 12%.

Ex - werklozen Opmerkelijk is dat het loon van mensen die werkloos zijn geweest en terug aan de slag kunnen, gemiddeld 5,1% lager ligt dan dat van hun collega’s.

Dat loonverschil neemt toe in functie van de lengte van de voorbije werkloosheidsduur. Met andere woorden: mensen worden “gestraft” door een lager loon als ze een werkloosheidsperiode achter de rug hebben.

Eens ze vier jaar aan één stuk werken is dat loonverschil wel weggewerkt.

Kleine/grote bedrijven Werknemers in KMO’S verdienen gemiddeld minder dan werknemers in grote bedrijven: een gemiddeld uurloon in een bedrijf met minder dan 50 werknemers bedraagt bruto 11,97 euro.

In ondernemingen met meer dan 1.000 werknemers is dat bruto uurloon gemiddeld 16.37 euro!

Dulbea zegt dat dit grote verschil kan verklaard worden door het feit dat grote bedrijven meestal winstgevend zijn, in sterke sectoren thuishoren, dat de anciënniteit van de werknemers er vaak hoger ligt en dat de bedrijfscao’s er meestal boven de minimum loonafspraken gaan.

Ook de gerealiseerde winsten hebben een invloed: binnen één sector betaalt een bedrijf dat tweemaal zoveel winst boekt als een ander, lonen die een goede 6% hoger liggen dan in de minder winstgevende ondernemingen uit dezelfde sector.

Sectoren De loon verschillen tussen “sterke en zwakke” sectoren zijn niet conjunctuurgebonden. De energiesector bijvoorbeeld betaalt de hoogste lonen.

De horeca sector bengelt helemaal onderaan, met lonen die 10 à 15% lager liggen dan gemiddeld.

Regionale verschillen Ook de regionale verschillen in lonen vinden uiteraard hun oorzaak in verschillen in bedrijfswinsten en onderhandelingen op regionaal, subregionaal en lokaal niveau.

Volgens Dulbea bedraagt het maximumverschil 7 euro per uur.

Algemeen genomen kan gesteld worden dat het gemiddelde loon in Vlaanderen hoger ligt dan in Wallonië (zowel voor arbeiders als voor bedienden). Brussel scoort dan weer het best voor de bediendelonen.

Meer informatie?

Het omvangrijke rapport dat Dulbea maakte in opdracht van het ABVV kan geconsulteerd worden op www.dulbea.org.

De samenvatting vind je op www.abvv.be (klik daar op “Dossiers”)

De Nieuwe Werker

ABVV-eisen voor meer koopkracht

W

erknemers en sociaal gerechtigden worden geconfronteerd met een sterke toename van de inflatie. Ook al biedt de automatische indexatie van lonen en sociale uitkeringen de Belgische werknemers een betere bescherming tegen de prijsstijging dan bij hun kameraden in de buurlanden, toch is er ook bij ons een zeker koopkrachtverlies.

Sommige werkgeverskringen mee verantwoordelijk voor toegenomen inflatie Dat is niet alleen zo omdat de gezondheidsindex de explosie van de brandstofprijzen niet opvolgt, maar vooral ook omdat de prijzen van levensnoodzakelijke producten zoals stookolie, aardgas, elektriciteit en voedingsproducten zeer veel stegen.

Dit wordt vooral door mensen met een bescheiden inkomen sterk aangevoeld omdat zij minder kunnen genieten van de relatieve prijsdalingen op sommige andere (niet levensnoodzakelijke) producten zoals PC’s, GSM’s, internationale reizen…

Maar is er meer aan de hand. Een aantal van de levensnoodzakelijke producten kenden prijsstijgingen die niet verantwoord kunnen worden door internationale verschijnselen, zoals de stijging van de olieprijzen of van de grondstofprijzen voor voedingsproducten. De voorbije liberaliseringgolven elimineerden een ernstige controle op de prijsontwikkeling.

Sommige patronale kringen maken hier handig gebruik van om hun prijzen meer dan nodig te verhogen en zijn dus verantwoordelijk voor een deel van de prijsstijging!

Sterke stijging van de winst na belastingen Tegelijk kunnen we vaststellen dat de ondernemingen de laatste jaren goed tot zeer goed geboerd hebben.

Het nettoresultaat - na belastingen - van de Belgische ondernemingen steeg met 14% in 2006 en met 250% sinds 2002! De explosie van de fiscale en parafiscale subsidies aan de ondernemingen de voorbije jaren is hier niet vreemd aan. Sommige van die voordelen werden tussen de sociale partners besproken en waren soms een onderdeel van een sociaal akkoord.

Andere, zoals de “notionele intrestaftrek”, werden zonder overleg toegekend en op een zo’n slordige manier door de Minister van Financiën uitgewerkt dat ze kunnen misbruikt worden voor frauduleuze fiscale constructies.

Dit kost handenvol geld en zorgt ervoor dat het effectieve belastingtarief op de winsten in België gedaald is tot 25%. Het is juist dat de maatregel bedoeld was om het eigen vermogen

van de ondernemingen te versterken. Maar ondertussen namen verschillende ondernemingen, waaronder ook banken, onnodige risico’s in hun beleggingen. Dit leidde naar een toename van de schulden door de kredietcrisis.

Een deel van die belastingverlaging gaat bovendien naar ondernemingen die dit helemaal niet nodig hebben. Zo betaalde Electrabel door de notionele intrestaftrek 30 miljoen belastingen minder!

De Premier moet dus niet zeggen dat er geen geld is voor een sterke verbetering van de koopkracht. Voor de verbetering van de koopkracht is wel een ander fiscaal beleid nodig dan dit van de liberalen die beweren dat lagere belastingtarieven leiden tot meer belastinginkomsten.

Het verschil tussen een socialistische en liberale visie op belastingbeleid Door het extreem liberaal belastingbeleid laat de overheid geld liggen dat nuttig kan gebruikt worden.

Er wordt niet alleen met geld gemorst voor ondernemingen die het niet nodig hebben. Er worden ook kansen gemist om de belastingen rechtvaardig te innen door een desorganisatie van het ministerie van financiën. Zo blijkt uit ABVV-berekeningen dat nog altijd aanvaard wordt dat een deel van de zelfstandigen een sterk onderschat belastbaar inkomen aangeeft.

En er worden ook kansen gemist om aanbevelingen van de Hoge Raad voor Financiën op te volgen. Indien hun piste om de kapitaalinkomsten beter te belasten zou opgevolgd worden, zouden er - zonder nadelige gevolgen voor het concurrentievermogen tot 3 miljard euro aan extra middelen kunnen gevonden worden. Dit bedrag zou voor een deel kunnen aangewend worden om een sociaal belastingkrediet te geven aan de lage en middelgrote lonen.

Zo’n socialistische visie op een herverdeling van de fiscale druk, botst natuurlijk met de visie van de liberale minister van financiën. Diezelfde minister ziet geen graten in een bijkomende lineaire verlaging van de personenbelasting, maar vindt een verlaging van de onrechtvaardige BTW tarieven op gas en elektriciteit onbetaalbaar.

Loonstijgingen moeten het loonaandeel in het nationale inkomen herstellen!

Vandaag zitten niet de winsten van de ondernemingen in de problemen, maar wel de koopkracht van de werknemers en sociaal gerechtigden! Natuurlijk moeten we oog blijven hebben voor de lange termijn en willen we de toekomst van de werkgelegenheid niet op het spel zetten. Het kan niet langer dat ondernemingen hiervoor alleen maar rekenen

• N°4 • 22 februari 2008

5

op staatssteun en loonmatiging. We eisen dat ook zij hun verantwoordelijkheid nemen en het Belgische deficit op het gebied van innovatie en vormingsinspanningen wegwerken.

Wij komen op voor een verstandige verhoging van de koopkracht, zeker van diegenen die het sterkst onder de prijsstijgingen lijden.

Koopkracht verbeteren gebeurt uiteraard in de eerste plaats door loonsverhoging. Dit jaar moeten de sociale partners (werkgevers en werknemers) hun eisenbundel voor een nieuw IPA uitwerken (interprofessioneel akkoord dat de loon en arbeidsvoorwaarden voor de werknemers uit de privé sector voor twee jaar vastlegt).

De verhoging van de bruto lonen zal hier een centrale plaats in krijgen.

Het ABVV zal niet aanvaarden dat werknemers uit de verschillende landen tegen elkaar uitgespeeld worden. We zullen niet aanvaarden dat Belgische werknemers met de vinger worden gewezen omwille van onze automatische indexkoppeling. De vakbonden in de buurlanden passen hun looneisen ook aan in functie van de gestegen inflatie.

Het Europees Vakverbond, EVV, heeft op initiatief van het ABVV een duidelijke oproep gedaan aan alle Europese syndicale onderhandelaars om “in 2008 looneisen te stellen, die zo sterk zijn als mogelijk in de huidige omstandigheden”.

Nergens mag aanvaard worden dat de lonen de “aanpassingsvariabele” worden om een antwoord te bieden op de stijging van de grondstofprijzen of dat de werknemers moeten betalen voor de internationale kredietcrisis, die een gevolg is van financiële speculaties.

Oproep voor een verstandige mix van maatregelen gericht op het herstel van de koopkracht en voor een verstandiger fiscaal beleid Het ABVV pleit voor een beleid gericht op een herstel van de koopkracht, in de eerste plaats van de mensen met een laag en middelgroot inkomen. De automatische loonindexering moet onverkort behouden blijven.

We eisen ook een sterkere controle op de prijzen. Tegelijk pleiten we voor een aanpak van de inflatie, door een verlaging van de energieprijzen, maar ook voor de ondersteuning van investeringen voor energiebesparing en voor maatregelen gericht op betaalbare huisvesting.

We vragen ook invoering van een sociaal belastingkrediet voor lage en middelgrote inkomens en een reeks verbeteringen voor de sociaal gerechtigden. Het ABVV geeft ook aan waar het geld moet vandaan komen, nl. van die ondernemingen die nu misbruik maken van sommige prijsstijgin-gen en van een socialer en doeltreffender belastingbeleid.

Maatregelen voorgesteld door het ABVV voor een verbetering van de koopkracht 1. Op korte termijn

(onder meer in kader van de begroting 2008 )

• Rechtvaardiger fiscaliteit o BTW-verlaging gas en elektriciteit van 21% naar 6% en gelijkwaardige maatregelen voor stookolie (ten laste van betrokken sectoren) o Invoering van een sociaal belastingkrediet voor werknemers met laag en middelgroot inkomen o Evaluatie en beperking van de notionele intrestaftrek o Belasting - ook van de zelfstandigen - op reële inkomsten (betere controle aangegeven inkomsten) o Betere belastingheffing op kapitaalinkomsten o Afschaffing verlaagde tarieven in de vennootschapsbelasting o Evaluatie van en moratorium voor nieuwe fiscale loonsubsidies • Verbetering sociale uitkeringen en betere financiering sociale zekerheid o Verhoging van de laagste uitkeringen die onder armoededrempel liggen o Omzetting van de forfaitaire welvaartsbonus voor de pensioenen naar een maandelijkse procentuele verhoging o Wettelijke pensioenen: doelstelling is pensioenen aan 75% van het loon, met als eerste stap een geleidelijke versterking van de rustpensioenen van de eerste pijler o Maatregelen om terugkeer naar werk aan te moedigen: soepeler definitie van samenwonende met gezinslast in de werkloosheid door de invoering van een tussenliggende categorie (gezinshoofd behoudt statuut alleenstaande) o Invoering ASB (algemene sociale bijdrage) o Evaluatie van en moratorium op nieuwe bijdrageverlagingen voor de ondernemingen • Bestrijden van de inflatie o Toepassing omgekeerd “kliksysteem” binnen de grenzen van wat momenteel wettelijk toegestaan is

o Versterkte bevoegdheid van de CREG (controle en reguleringscommissie elektriciteit en gas) o Versterkte prijzencontrole (verruimde bevoegdheden en verplichting tot grotere transparantie in prijsvorming).

2. Tegen 2009/2010 Aan de regering vragen we: • Verbeterde sociale uitkeringen o Koppeling van de sociale uitkeringen aan de welvaart (toekenning om de twee jaar - aan iedere uitkeringstrekker - van een verhoging met minimaal 1%; van de minima met 2% en verhoging van de plafonds met 2,5% o Maatregelen om terugkeer naar werk aan te moedigen en te bevorderen. Percentage van 60% in eerste periode voor samenwonende werkzoekenden o Herwaardering werkloosheidsen invaliditeitsuitke-ringen in de 2e periode o Uitkering van minstens 55% van het laatste loon aan alleenstaande werklozen in de 2e periode o Nieuwe verhoging percentage in tweede periode tot 55% voor alleenstaande invaliden • Vermindering energiefactuur en toegang tot comfortabele huisvesting o Financiering van een energiefonds om kansarme gezinnen de gelegenheid te geven hun woning te isoleren en op die manier hun energiefactuur te verminderen door middel van een structurele ingreep

o Huurstop, behalve in welomschreven voorwaarden, en betere band tussen gevraagde huur en aangegeven kadastraal inkomen o Bank-huurwaarborg: die mogelijkheid moet hard gemaakt worden o Kosteloze energieaudit voor bepaalde eigenaarscategorieën o Bouw van sociale woningen.

Aan de werkgevers vragen wij: • Loon naar werken: verhoging van het loonaandeel in het BBP o In het kader van het IPA 2009-2010: een aangepaste verhoging van de reële brutolonen en van het gewaarborgd minimum maandinkomen o Rekening houden met de stijging van de brandstofprijzen en de weerslag ervan voor de werknemers in het kader van hun woon-werkverkeer - verplichte toekenning van een gelijkwaardig bedrag aan de integrale kostprijs van het abonnement openbaar vervoer - alle werkgevers, ook in de KMO’s, verplichten te zorgen voor collectief vervoer voor hun werknemers door bedrijfsvervoerplannen, die voorzien in een aanmoediging voor de werknemers om het openbaar vervoer te gebruiken voor woonwerkverkeer - het dragen door de werkgever (fiscaal vrijgesteld voor de werknemers) van de verhoging van de kosten voor het woon-werkverkeer van werknemers die alleen maar met hun eigen auto op het werk kunnen geraken (atypische werkuren, bedrijf niet bereikbaar met openbaar vervoer, …).

6

De Nieuwe Werker

• N°4 • 22 februari 2008

> MILIEU

EFI en milieu in een jaar van sociale verkiezingen De Economische en Financiële Informatie (EFI) komt minstens elk voorjaar op de ondernemingsraad (OR) aan bod. Voor veel militanten is EFI synoniem met de jaarrekening. Dit klopt niet.

De leden van de OR hebben recht op 4 EFI-infopakketten: • De basisinformatie: telkens na de sociale verkie-zingen, met jaarlijkse actualisatie.

• De jaarlijkse informatie moet binnen de drie maanden na de afsluiting van het boekjaar en voor de algemene aandeelhoudersvergadering verstrekt worden. De gegevens worden besproken op een speciale OR. • De periodieke informatie: driemaandelijkse ‘tussentijdse’ informatie.

• De occasionele informatie: bij belangrijke wijzigingen zoals sluiting, overname,…

Omdat 2008 wegens de sociale verkiezingen een speciaal jaar is leggen we de focus op de basisinformatie. De belangrijke luiken daarbij zijn: de concurrentiepositie, de toekomstverwachtingen, wetenschappelijk onderzoek en overheidshulp.

Brochure Voor veel militanten blijft EFI een moeilijke puzzel van vlottende activa, voorzieningen, waardever-minderingen enz.

Onze brochure ‘Op zoek naar de centen voor het milieubeleid van je onderneming. EFI en milieu’ helpt je op de OR de juiste vragen te stellen.

Enkele mogelijke vragen die je kan stellen: • Over de concurrentiepositie: Hoeveel investeren de concurrenten in milieu? Hoe zit het met hun milieu-imago? Wat investeert het bedrijf zelf?

• Over de toekomstverwachtingen: Wat zijn de milieueffecten van de producten die het bedrijf maakt? Verwacht men problemen bij de hernieuwing van de milieuvergunning?

Je kan de brochure gratis downloaden op www.abvvmilieu.be.

Kost het milieu teveel?

Laat je niet overdonderen met argumenten dat milieu alleen maar geld kost. Wat men uitspaart door in milieu te investeren is niet opgenomen in EFI. Voor energie-intensieve bedrijven kun je het bedrag dat het bedrijf uitspaart op vlak van energiegebruik vaak achterhalen op basis van de energieplannen.

Meer info: Contacteer je beroepscentrale of Danny Jacqmot van het milieuproject van het Vlaams ABVV via tel. 02 506 82 35 of milieu@vlaams.abvv.be.

> JONGEREN

Workshops sociale verkiezingen voor jonge kandidaten (-35)

Voor wie?

Voor alle jonge kandidaten onder de 35 jaar.

Worskhop 1: The basics

• Doelgroep: absolute nieuwkomers en beginners.

• Thema’s: Waar ben je nu eigenlijk aan begonnen? Wat wil dat zeggen, werknemersvertegenwoordiger zijn? Waar kan je je als nieuwkomer aan verwachten binnen het grote ABVV?

Workshop 2: Face 2 face

• Doelgroep: alle - ook de al ervaren - kandidaten.

• Thema’s: Hoe voer ik campagne op mijn bedrijf? Waarom zouden mensen op mij of het ABVV-team stemmen? Hoe overtuig ik snel mensen om voor mezelf of het ABVV-team te stemmen?

Waar en wanneer?

Alle info vind je op www.workingclassheroes.be.

Schrijf jezelf in en verwittig snel andere jonge kandidaten en je beroepssecretaris.

Organisatie: ABVV-jongeren vzw i.s.m. Vorming & Actie vzw.

Linx+ boekenservice: 15% korting Op deze titels krijg je 15% korting op de gangbare boekhandelprijzen. Uitgebreider aanbod (140 boeken) op www.linxplus.be.

Jacques Pauwels Het Parijs van de Sansculotten Dit boek neemt je mee naar het hedendaagse Parijs en toont de littekens van de turbulente geschiedenis van de Franse Revolutie tot aan de Communards in 1871. Deze originele en interessante manier van schrijven zal de drempel naar historische boeken zeker verlagen.

Het maakt een bezoek aan de lichtstad alleszins interessanter.

Uitgeverij Epo, 240 blz.

Prijs met 15% korting: € 16,57 (+ verzendingskosten).

Tom Lanoye Schermutseling Een strenge selectie en grondige bewerking van stukken die Lanoye de afgelopen vijf jaar schreef. Een woelig tijdsgewricht, voorzien van commentaar door een eeuwige woelwater aan wie onlangs de Gouden Ganzenveer werd toegekend ‘vanwege zijn bevlogen schrijverschap, briljante taalvondsten en scherpe satirische pen, waarmee hij zijn opinie en ideeënrijkdom vormgeeft”.

Uitgeverij Prometheus, 200 blz.

Prijs met 15% korting: € 16,95 (+ verzendingskosten).

Gerry De Mol Het draagbare paradijs Een bundeling interviews met negen zangeressen met zeer diverse achtergronden: van Armenië over Rwanda en Haïti tot Alabama en Antwerpen… Negen zangeressen die op maximaal honderd kilometer van uw deur wonen en in dit boek hun leven vertellen: van waar komen ze en waarom zijn ze hier beland? Hoe voelen ze zich, waarnaar streven ze, wat vinden ze belangrijk? Bij elk van de verhalen hoort een portret van de zangeres, gemaakt door de onlangs overleden fotograaf Patrick De Spiegelaere.

Uitgeverij Epo, 206 blz. (boek + cd) Prijs met 15% korting: € 17,00 (+ verzendingskosten) Dang Thuy Tram Dagen van vuur In 1967 ging Dang Thuy Tram, een jonge Vietnamese arts, als vrijwilliger werken in een veldhospitaal van het Nationaal Front voor de Bevrijding van ZuidVietnam. Drie jaar later werd ze gedood door Amerikaanse troepen, vlak bij haar kliniek. In haar dagboek, dat ze tussen 1968 en 1970 bijhield, schreef ze over de toewijding aan haar familie en haar land, de gruwelen en de vernedering van de oorlog, haar verlangen naar haar geliefde… Een Amerikaanse soldaat kreeg haar dagboek vlak na haar dood in handen. Tegen alle voorschriften in vernietigde hij het niet. In 2005 overhandigde hij het aan de 81-jarige moeder van Dang Thuy Tram.

Uitgeverij Artemis & Co, 240 blz.

Prijs met 15% korting: € 16,10 (+ verzendingskosten).

Hoe bestellen?

Deze boekenservice is een samenwerking tussen Linx+ (de cultuurwerking van het Vlaams ABVV) en Boekhandel De Groene Waterman.

Bestellen kan schriftelijk bij Linx+, Watteeustraat 10, 1000 Brussel, fax 02 289 01 89, info@linxplus.be of via www.linxplus.be.

Vermeld duidelijk je adresgegevens (+ je telefoonnummer) en welke boeken je bestelt. Leveringstermijn: 10 werkdagen.

Metaal

De Nieuwe Werker

De vakbonden hebben geen acties georganiseerd rond koopkracht met het oog op de nakende sociale verkiezingen. Het bewijs daarvoor is dat er in weinig of geen bedrijven over de eisen een opbod is geweest tussen de vakbonden. De industriebonden hebben integendeel gehoor

7

> INTERIMARBEID

Een spook waart door het land – het spook van de koopkracht…

“Koopkrachthysterie”, zo noemt het patronaat de acties van de afgelopen maanden. Als het al hysterie is, dan wel van het aanstekelijke soort.

In de vorige Werker vond je al een behoorlijke lange lijst van bedrijven waar akkoorden werden gesloten (soms met en in de meeste gevallen zonder staking. Die lijst is nog langer geworden: Duracell, Sylvania, Crown Speciality Packaging Hoboken, Spicer, Philips Brugge, Tyco, Bosal, EADS (Oostkamp), Crown Verpakking (Deurne), Sadef, VLD Jonckheere, Superia (Zedelgem), Cools Parts (Zedelgem),… En dan lopen in verschillende bedrijven de onderhandelingen nu nog. Volgens Timmermans van het VBO (interview De Morgen) doen al de patroons die toegevingen omdat de vakbonden hen het mes op de keel zetten. Ze moeten wel want, zo zegt hij, er bestaat geen OCMW voor ondernemingen die op het einde van de maand niet rond komen. Neen, maar gelukkig bestaat er dan zoiets als notionele interestaftrek en andere fiscale spitsvondigheden. Noch de arbeiders, noch de vakbonden willen het sociaal overleg zoals dat bestaat in België op de helling zetten. Zo’n uitspraken zijn een regelrechte belediging voor de arbeiders die elke week in hun winkelkarretje geconfronteerd worden met de gestegen levensduurte. En het is heus meer dan tien procent van de bevolking dat er koopkracht bij ingeschoten is.

• N°4 • 22 februari 2008

gegeven aan wat leefde bij de arbeiders en deze verzuchtingen verwoord. In de overgrote meerderheid van de gevallen is dat afgehandeld op de traditionele manier, binnen het sociaal overleg. En ze hebben in de meeste gevallen gebruik gemaakt van een systeem (de “nietrecurrente” oftewel eenmalige voordelen) waar het patronaat vragende partij voor was tijdens de laatste Interprofessionele Onderhandelingen. Zij hadden hierbij misschien niet aan de arbeiders gedacht, maar zolang er geen eengemaakt werknemersstatuut is, moeten de arbeiders nu eenmaal voor zichzelf opkomen.

Laat ons dus vooral redelijk zijn: daar waar het kon zijn koopkrachtakkoorden onderhandeld of is men nog in onderhandeling. Dat is één zaak. Het heeft geen zin om nu al schoten voor de boeg te lossen met het oog op interprofessionele en/of sectorale onderhandelingen. Van de politiek hebben we de afgelopen maanden kunnen leren dat de ander provoceren niet tot eerbare compromissen leidt.

Wat de koopkracht betreft, hebben de vakbonden op een verantwoorde manier hun werk gedaan. Het zou goed zijn, indien de (interimof andere) regering hun deel zou doen om de koopkracht van de bevolking te vrijwaren.

Herwig Jorissen Voorzitter

Het probleem met interimarbeid is dat de praktijk helemaal anders is dan de wettelijke theorie

N

aar aanleiding van een aantal acties bij de toeleveranciers van Ford is ABVV-Metaal een campagne gestart ‘Stop Misbruik Tijdelijke en Interimarbeid’. De sp.a diende ondertussen onder impuls van Hans Bonte, Meryame Kitir en Peter Vanvelthoven een wetsvoorstel ter verbetering van het statuut van de uitzendkrachten in. Het wetsvoorstel van de sp.a is een goed initiatief om een aantal scheefgegroeide situaties terug recht te zetten (dagcontracten, het te laat afleveren van contracten,…). Maar een goede wettelijke basis is één zaak, de uitvoering en naleving ervan in de praktijk een andere. Het grote probleem is immers niet zozeer het formele statuut, maar wel het gebruik ervan in de praktijk dat helemaal niet overeenstemt met het theoretische kader. De commentaren o.a. door Jan Denys, die gelanceerd werden naar aanleiding van onze verklaringen in de pers vorige week, vertrekken louter vanuit een theoretische arbeidsmarkt benadering.

De praktijk ziet er evenwel anders uit: - interimmers bouwen geen anciënniteit op, ook al werken ze jaren in eenzelfde bedrijf; - bij een collectieve sluiting wordt een interimarbeider werkloos gesteld; - interimarbeiders werken aan de laagste looncategorieën; - contracten worden aangepast om ziekte- en feestdagen niet te moeten uitbetalen; - de wettelijke motieven worden willekeurig ingevuld, zonder controlemogelijkheid.

Theoretisch - wettelijk heeft een interimarbeider misschien evenveel als een vaste arbeider, maar in de praktijk van het loonzakje scheelt het een hele kluit. ABVV-Metaal wil dat het misbruik van interimarbeid stopt en dat interimarbeid enkel gebruikt wordt voor wat het dient (tijdelijke vermeerdering van werk of de vervanging van een vaste werknemer). ABVV-Metaal erkent dat interimarbeid positieve invloed heeft gehad op de bestrijding van zwartwerk, de toeleiding van kansengroepen, … en in specifieke gevallen ook economisch zinvol is.

Alleen is het meer dan tijd dat er orde op zaken wordt gesteld en dat de wetgeving gerespecteerd en toegepast wordt.

Onderhandelen en actie voeren voor meer koopkracht... het loont

M

idden januari brak een stakingsgolf uit bij de toeleveranciers van de automobielindustrie in Limburg. In verschillende bedrijven werd gestaakt voor meer koopkracht, tegen de te hoge werkdruk en de onzekerheid van tijdelijke (interim)contracten.

Ook in een aantal bedrijven uit onze sectoren werden spontane acties gevoerd of onderhandelingen opgestart voor meer koopkracht en meer menselijke arbeidsomstandigheden.

Johnson Controls Geel, een toeleverancier van Ford Genk, beet de spits af voor onze sectoren.

Daar kwam na 2 stakingsdagen een akkoord tot stand, waarbij een loonsverhoging werd bedongen van €0,55 per uur vanaf 1 januari 2008 en het stelsel van het anciënniteitsverlof werd verbeterd.

Ook in de diverse vestigingen van textielverzorgingsgroep Malysse – Sterima legden eind januari de werknemers spontaan het werk neer. Arbeidsbelasting, koopkracht en de invoering van de nieuwe functieclassificatie waren

Diverse akkoorden over de verhoging van de koopkracht kwamen ook tot stand aan de onderhandelingstafel, zonder stakingsacties.

Enkele voorbeelden zijn: • Johnson Controls Assenede: daar werd een loonsverhoging van € 0,50 per uur bedongen vanaf 1 februari 2008. Daarnaast werden nog talrijke andere voordelen verbeterd zoals een hogere opleg bij tijdelijke werkloosheid, een hogere mobiliteitsvergoeding en anciënniteitspremies, uitbreiding van het anciënniteitsverlof en de drempel voor het tijdskrediet die van 15 naar 17 % wordt verhoogd.

• Stankiewicz – Grobbendonk: vanaf 1 februari + € 0,20 per uur voor wie minstens 6 maanden in dienst is.

• Liebaert – Deinze: vanaf 1 februari + € 0,25 per uur.

• Microfibres Laarne: optrekking van het bedrag van de maaltijdcheque met € 0,70.

Bij UCO Yarns – Brugge brak een spontane staking uit op vrijdag 8 februari.De werknemers hadden er genoeg van dat de directie stelselmatig een dringende bijeenkomst uitstelde waarop onze syndicale delegatie aandrong. Terecht, want de werkdruk en de onrechtvaardige loonpolitiek van UCO Yarns zijn geen zaken waarvan men de bespreking lichtzinnig moet uitstellen. Als de werkgever voldoende centen heeft om enkele werknemers uit de hogere functies extra te belonen, dan provoceert hij op een onverantwoorde manier door elk gesprek over een koopkrachtverhoging te weigeren voor de groep werknemers die het hardst moet werken.

Bij de opmaak van dit artikel (op vrijdag 15 februari), was het sociaal conflict bij UCO Yarns nog aan de gang.

hier de grote knelpunten. Pas na een tweede voorstel van de werkgever werd een akkoord bereikt rond o.a. de vervroegde toepassing van de maaltijdcheques en de indexering, het optrekken van loongroep 1 naar loongroep 2, de invoering van een stelsel van anciënniteitspremies en een bonus in 2009.

In een maatschappij waar de werkgevers stelselmatig minder belastingen moeten betalen en veel managers zichzelf riante en immorele bezoldigingen toekennen, terwijl de werknemers steeds harder moeten werken en door de enorm gestegen levensduurte toch hun koopkracht zien dalen, dringen correcties zich op.

Het aandeel van de lonen in het bruto binnenlands product daalt stelselmatig sedert 1980.

Er is een kritisch dieptepunt bereikt en een spoedig herstel is nodig.Als de werkgevers en de beleidsverantwoordelijken de hoogdringendheid van deze problematiek niet willen inzien en weigeren er daadwerkelijk ook iets aan te doen, dan valt het te verwachten dat het ongenoegen in sommige bedrijven de vorm van spontane acties aanneemt.

Sectorakkoord meesterkleermakers, kleermaaksters en naaisters Op 16 januari 2008 werd een sectoraal akkoord bereikt voor de meesterkleermakers, -kleermaaksters en naaisters (paritair comité 107).

De krachtlijnen van dit akkoord zijn: • Koopkracht.

Verhoging van de baremieke en effectieve lonen met € 0,10 op 1 februari 2008 en met € 0,06 op 1 oktober 2008.Vanaf 1 januari 2009 invoering van maaltijdcheques met een nominale waarde van €2,20, waarvan het patronaal aandeel € 1,11 en het werknemersaandeel € 1,09 bedraagt.

• Brugpensioen.

Verlenging van het sectoraal brugpensioenstelsel op 58 jaar tot 31 december 2009.De werkgevers engageren zich om voor dezelfde duur CAO n° 92 toe te passen die een brugpensioenstelsel invoert vanaf 56 jaar voor wie 40 jaar loondienst bewijst, met minstens 78 arbeidsdagen vóór de leeftijd van 17 jaar.

• Anciënniteitsverlof.

Vanaf 2008 worden er 3 dagen anciënniteitsverlof toegekend, met behoud van loon, betaald door de werkgever, volgens onderstaande modaliteiten: - 1 dag anciënniteitsverlof voor de werknemers met 10 jaar dienst in de sector - 2dagen anciënniteitsverlof voor de werknemers met 20 jaar dienst in de sector - 3 dagen anciënniteitsverlof voor de werknemers met 25 jaar dienst in de sector.

• Syndicale premie.Vanaf 2008 wordt het bedrag van de syndicale premie verhoogd tot € 120,00.

8

De Nieuwe Werker

Voeding - Horeca - Diensten

• N°4 • 22 februari 2008

> OP WEG NAAR DE SOCIALE VERKIEZINGEN

Afdeling West-Vlaanderen

Aline Verhaeghe: “Een delegee komt niet voor zichzelf op” In de aanloop naar de sociale verkiezingen publiceren we de komende maanden een reeks interviews met afgevaardigden uit de verschillende afdelingen. Deze keer is het de beurt aan Aline Verhaeghe uit de afdeling West-Vlaanderen.

Aline Verhaeghe is sinds 1994 in dienst bij roomijsfabrikant Artic Frisa te Kuurne. Ze werkt er als arbeiderlijnverantwoordelijke in een ploegensysteem, en in het roomijsseizoen (van januari tot begin augustus) in de vaste nachtploeg. Ondanks de slechte resultaten van de voorbije jaren is ze als delegee blijven benadrukken dat de arbeiders daar niet de dupe hoeven van te zijn.

waren totaal niet op de hoogte van de plannen van de directie en keken dan ook verbaasd op toen er ineens een tiental Polen tewerkgesteld werden. De werkgever bracht hen van hun verblijf naar de fabriek en terug. Ze werkten niet aan de wettelijke verplichte lonen in het bedrijf, maar volgens stukwerk aan dumpingprijzen. Ze presteerden 13 uur per dag en in het weekend. Ik vermoedde dat er het om illegale tewerkstelling ging en stapte naar de secretarissen.

Toen deze de werkgever om uitleg vroegen, werd het project onmiddellijk stopgezet.”

Maar in 2006 werd een goed zomer voorspeld waardoor de productie ineens op volle toeren moest draaien. “Dan hebben we versterking gekregen van niet minder dan 150 interim-arbeiders. Twee maanden lang, een periode die op voorhand vast lag, hebben zij met dagcontracten gewerkt”, kijkt Aline terug. “Om interims te kunnen inschakelen, moest de directie het akkoord krijgen van de delegees. Mijn ACV-collega heeft onmiddellijk toegestemd, maar ik niet. Ik werk in het seizoen in de “Op de werkvloer vaste nacht, en de situatie is daar volledig moeten ze echt scheefgegroeid. We werken dan met 15 vaste krachten en ten minste 40 interim. op je kunnen Bovendien zijn dat voortdurend andere rekenen!” mensen, dus moet alles telkens opnieuw uitgelegd worden. Door mijn protest hebben sommigen een tijdelijk contract gekregen, maar natuurlijk niet degenen die volgens ons het best presteerden. Volgend seizoen zal men het anders invullen. Misschien komt er dan meer weekendwerk in de plaats. Het is afwachten.”

Ophefmakende gebeurtenissen Aline staat voor haar derde sociale verkiezingen. Ze is eerder verkozen in de ondernemingsraad en aangeduid in de syndicale delegatie, waardoor ze een beschermde status geniet. Maar dat is bij Artic Frisa hoegenaamd geen garantie. In het najaar van 2003 werden twee collega’smilitanten ontslagen. Maar Aline is niet iemand die de schouders laat hangen.

“Ik hoor het de directie nog letterlijk zeggen: de rooie rakkers deden te moeilijk”, vertelt Aline. “Ondanks onze protestactie en het verzet van de delegees en secretarissen zijn onze collega’s moeten gaan. Dat was een zware klap.

Je stelt je dan voortdurend de vraag of het wel een goed idee is om door te gaan. Maar eigenlijk mag je daar niet mee inzitten: een delegee zet zich niet in voor zichzelf, maar voor zijn collega’s. Dan ben ik dan ook blijven doen.

Ze kunnen immers iedereen ontslaan, beschermd of niet.

Je wordt geen delegee om beschermd te zijn, maar om de rechten van je collega’s af te dwingen.”

Aline heeft zich nadien sterk op de voorgrond gewerkt in het belang van haar collega’s. In 2004 klaagde ze de dubieuze tewerkstelling aan van Poolse werknemers. “We

met zo’n 150 arbeiders en 50 bedienden, nu is dat herleid tot een 100-tal arbeiders en 20 bedienden.”

Recente ontwikkelingen

Rustig is het blijkbaar nooit bij Artic Frisa. Nauwelijks een jaar later, in 2005, moest er door de slechte resultaten geherstructureerd worden. “Goede resultaten waren er de laatste jaren niet meer. In 2003 hadden we dankzij de hete zomer nog winst gemaakt, maar in 2004 draaiden we weer verlies. Er moest dan ook geherstructureerd worden”, herinnert Aline zich. “We hebben gelukkig wel het aantal naakte ontslagen kunnen beperken, maar een zijn toch een pak mensen afgevloeid. Pijnlijk. We waren op dat moment

Aline moet afwachten omdat Artic Frisa net (eind 2007) overgenomen is door IJsboerke. Met het nieuwe seizoen voor de deur zullen er geen ontslagen komen, maar het wordt waakzaam volgen wat er na augustus gebeurt. “Het is een zeer vervelende situatie”, zegt Aline. “We weten dat IJsboerke nog maar twee jaar geleden Mio uit Luik overnam.

Daar zijn er van de 80 personeelsleden zo’n 30-tal ontslagen.

Ik kan me niet voorstellen dat de nieuwe groep, onder de naam Belgian Icecream Group, nu op drie verschillende plaatsen hetzelfde product gaat maken. Ik verwacht dus een rationalisering en harmonisering, maar wat dat concreet inhoudt valt nog te bezien. Onze merknaam Artic is waarschijnlijk de reden voor de overname. Wij staan erg sterk in Frankrijk en IJsboerke komt daar niet van de grond.

Maar een merknaam betekent nog geen werkzekerheid.”

Belgische Transportarbeidersbond > LANGE EN ZWARE VRACHTWAGENS

De chauffeurs hadden andere beleidsklemtonen verwacht van de minister van Mobiliteit!

De Minister van Mobiliteit, Yves Leterme, verklaarde de laatste dagen voorstander te zijn van een experiment met lange en zware vrachtwagens (LZV) of de zgn. ecocombi’s. De minister komt daarmee tegemoet aan de vraag van de werkgeversfederaties uit de vervoerssector. ABVV-BTB had van de minister andere prioriteitskeuzes verwacht die wel een antwoord bieden op de vele problemen waar de professionele chauffeurs vandaag mee te maken hebben.

Vandaag is de maximum tonnenmaat voor vrachtwagens door Europese regelgeving bepaald op 40 ton, en de maximumlengte 18,75 meter. De vrachtwagentypes die de minister bij experiment wil toelaten op bepaalde trajecten brengen dit op 60 ton en 25,25 meter.

Om u een idee te geven: 25 meter is de lengte van 5 tot 6 gezinswagens na elkaar; de helft van een Olympisch zwembad, … of je neemt de huidige traditionele trekker met oplegger, en plaatst daar nog eens 2 standaard personenvoertuigen achter.

ABVV-BTB maakt dan ook sterk voorbehoud tegen dit plan, om volgende redenen:

- In een druk “bereden” land als België stellen zich ongetwijfeld zware veiligheidsproblemen (dode hoek; verkeersdrempels en ronde punten; samenhang met inhaalverbod op snelwegen met 2 rijvakken, of inhaalverbod bij neerslag; “muurvorming” op het eerste rijvak van de snelwegen …). De verwijzingen naar het buitenland stellen ons niet gerust: de USA of de Scandinavische landen zijn in dezer niet vergelijkbaar met ons superdruk bereden wegennet; - Onze infrastructuur is trouwens niet “uitgerust” om deze LZV op te vangen: parkings, tankstations, draaicirkel…

- Zwaardere ladingen zullen ongetwijfeld nog meer schade aanrichten aan de nu reeds zwaar gehavende wegen die dringend nood hebben aan infrastructuurwerken om de huidige verkeersstroom in veilige omstandigheden te laten verlopen; - Niemand maakt zich in dit dossier blijkbaar zorgen voor de tewerkstelling van de chauffeurs: de tewerkstelling in de sector zal afnemen gezien er meer lading op één truck kan. Wat met de weggesaneerde vrachtwagenchauffeur?

- Dergelijke LZV zullen nog meer vorming en opleiding vragen, nog meer kennis en kunde eisen van de chauffeur, terwijl er nu al krapte is op de arbeidsmarkt aan geschoolde chauffeurs. De gesprekken met de werkgeversfederaties in verband met de implementatie van Europese Richtlijn die voorziet in 5 dagen vorming per 5 jaar verlopen nu reeds moeizaam!

Zijn de werkgevers trouwens bereid om het besturen van deze LZV ook extra te verlonen?

- Stress en druk op de chauffeur zal ongetwijfeld toenemen, samen met de omvang en moeilijker handelbaarheid van de truck en de lading.

ABVV-BTB had andere beleidsprioriteiten verwacht van de minister, die met dit experiment niets anders doet dan de werkgevers op hun wenken te bedienen. We herinneren in dit verband aan het 10 puntenmemorandum waarin we o.a. pleitten voor veilige en comfortabele parkings, beperking van de “cabotage”, vereenvoudiging van de wegcode, …

Meer informatie: Frank Moreels, Federaal Secretaris BTB wegvervoer en logistiek, frank.moreels@btb-abvv.be of gsm: 00 32 475 243896. Zie ook de BTB website: www.btb-abvv.be

Zie ook onze website: www.btb-abvv.be

De Nieuwe Werker

> EEN KIJK OP DE VAKCONGRESSEN – NR 1

Delegees denken aan de toekomst van hun sector

I

n alle sectoren van de Algemene Centrale van het ABVV worden vakcongressen gehouden.

Er komen er zo achttien aan de beurt. In een speciale reeks brengen we daar verslag van uit.

We laten horen hoe het met elke sector gesteld is, maar we luisteren vooral naar de toekomstplannen van de delegees. Wat willen zij ondernemen om de arbeidssituatie in hun sector te verbeteren?

In de aanloop naar de sociale verkiezingen is het een goede zaak daarvan op de hoogte te zijn.

> SCHOONMAAKSECTOR

Fatsoenlijk werk betekent normale werkuren De werkdruk in de schoonmaak heeft een alarmpeil bereikt, de mensen moeten fatsoenlijke arbeidsomstandigheden krijgen. Dat idee stond centraal op het vakcongres van ABVV-vakbondsafgevaardigden uit de sector.

De voorbije jaren werd ongetwijfeld vooruitgang geboekt op een aantal gebieden. Zo werd de carenzdag volledig afgeschaft. Er werd een pensioenfonds opgestart voor de sector en er werd meer geld vrijgemaakt voor opleiding.

Maar het grote probleem is de onmenselijke werkdruk en daar willen de delegees verandering in brengen. De waanzinnige prijzenslag tussen schoonmaakbedrijven heeft tot gevolg dat schoonmakers en schoonmaaksters met minder werkuren steeds grotere oppervlakten moeten onderhouden. Ze leven in grote onzekerheid omdat ze geregeld werkuren verliezen of omdat hun onderhoudsopdracht verhuist naar een andere firma.

De delegees willen meer samenwerking met de vakbondsafgevaardigden van ondernemingen-cliënten zodat die de werkomstandigheden van de schoonmaaksters mee in het oog kunnen houden. En er zal voort geijverd worden voor een verbetering van de koopkracht. De automatische loonindexering moet zeker behouden blijven.

9

> STANDPUNT

Fatsoenlijk werk, fatsoenlijk loon Delegees uit de verschillende beroepssectoren van de Algemene Centrale – ABVV houden dezer dagen vakcongressen. Ze bepalen samen wat ze de volgende jaren gaan doen om de werkomstandigheden van hun collega’s te verbeteren. In elke sector zijn er andere prioriteiten, want elke sector heeft zijn eigen kenmerken. Maar toch komt overal dezelfde dubbele bekommernis terug. De mensen willen fatsoenlijke jobs en ze willen dat hun koopkracht in stand wordt gehouden.

Ze hebben overschot van gelijk. Op de twee fronten wordt hen het leven moeilijk gemaakt.

Er zijn de laatste jaren heel wat jobs bijgekomen. De Nationale Bank spreekt in haar jaarrapport over 70.000 nieuwe werkplaatsen in 2007. Mooi zo, maar tegelijk gaat er een kleiner deel van de welvaart naar de werknemers. Het aandeel van de lonen in het bruto binnenlands product daalt van 51 naar 47%. Meer jobs voor minder geld, wat zijn dat dan voor jobs?

Het gaat inderdaad in veel gevallen over werkplaatsen van mindere kwaliteit, met wankele statuten, van tijdelijke aard, waarbij heel wat mensen geen rechten opbouwen en blijven hangen rond minimumlonen.

Onze delegees zullen daar blijven tegen ingaan en opkomen voor goede jobs, met degelijke arbeidsrechten en degelijke opleiding.

Tegelijk is ook de koopkracht een prioriteit. De stijgende levensduurte is wel degelijk een probleem. Werkgevers weigeren die realiteit te zien en spreken over ‘koopkrachthysterie’. Je zou voor minder misprijzen kwaad worden. Loonindexeringen volgen de stijgende consumptieprijzen met grote vertraging, en maar gedeeltelijk.

Maar vooral het feit dat vandaag de dagdagelijkse, levensnoodzakelijke producten de lucht inschieten, tast de koopkracht van de mensen echt aan. Die situatie doet zich trouwens in heel Europa voor, reden waarom het Europees vakverbond een grote demonstratie organiseert op 5 april in het Sloveense Ljubljana, terwijl de Europese financiesministers daar bijeen zijn.

De vakbondsafgevaardigden van de Algemene Centrale gaan rond dat thema voort campagne voeren. Onderhoudscontracten moeten oog hebben voor de kwaliteit en de haalbaarheid van het werk en niet alleen voor de prijs, zo vinden ze. Ze willen vooral dat de mensen niet vroeg in de ochtend en laat ’s avonds, maar tijdens de normale werkuren kunnen schoonmaken. Dan kunnen ze ook een normaal sociaal en familiaal leven leiden en krijgen ze meer kans op een voltijdse job.

Er zijn ook nog andere aandachtspunten voor de toekomst. De tewerkstellingsgaranties moeten verbeteren voor de schoonmaaksters wanneer hun opdracht door een ander bedrijf wordt overgenomen. De mobiliteitsvergoeding moet omhoog.

• N°4 • 22 februari 2008

De koopkracht moet beter beschermd worden, zoveel is duidelijk.

Het ABVV wil dat de regering een reeks sociale maatregelen neemt.

Maar ook in de verschillende sectoren zullen onze delegees blijven vechten voor een fatsoenlijk loon dat meegaat met ons welvaartspeil. De beste manier om hen daarin te steunen bestaat erin voor hen te stemmen bij de komende sociale verkiezingen.

(18 februari 2008) De delegees uit de schoonmaaksector willen dat de mensen kunnen werken tijdens de normale werkuren, zoals iedereen.

> BEWAKINGSSECTOR

Een mobiliseringscongres Tijdens hun Vakcongres hebben de afgevaardigden uit de bewaking ruimschoots uiting gegeven aan hun ongenoegen t.o.v. de werkgeversfederatie van de sector. Zij verwachten van deze federatie minder arrogantie en minder tegenwerking.

Tijdens hun Vakcongres hebben de afgevaardigden uit de bewaking ruimschoots uiting gegeven aan hun ongenoegen t.o.v. de werkgeversfederatie van de sector. Zij verwachten van deze federatie minder arrogantie en minder tegenwerking.

de bewakingsagenten op de luchthavens, overname van werven en organisatie van de werfbezoeken. In dit opzicht vraagt het Congres eveneens dat meer systematische acties worden overwogen om de bedrijven te bestraffen die de CAO’s niet naleven.

Sedert verschillende maanden stellen de afgevaardigden een ontaarding van de sociale betrekkingen in de sector vast. De onderhandelingen zitten muurvast. Het Congres heeft o.a. de Vakcommissie belast om – indien mogelijk in gemeenschappelijk front – de leden te mobiliseren en sensibiliseringsacties te organiseren ten einde de werkgeversfederatie tot meer openheid aan te zetten tijdens de onderhandelingen.

Wat de humanisering van de arbeid betreft, meent het Congres dat volgende punten prioritair zijn : uitbetaling van de overuren vanaf 175 uur, een degelijke overeenkomst inzake stand-by zonder opgelegd systeem en een verbetering van de voorwaarden van de planningcontroles.

Welke zijn de struikelblokken?

De werkgeversfederatie blokkeert de onderhandelingen inzake stand by, niet-naleving van de CAO’s, eerbiediging van de weekends, overschrijding van de gepresteerde uren, inmenging van de klanten, classificatie die opnieuw onaangepast is, het statuut van

Jacques Michiels algemeen secretaris

Alain Clauwaert voorzitter

De afgevaardigden uit het waardentransport wachten op de verwezenlijking van de beloftes die voortvloeien uit het interprofessioneel akkoord op het stuk van het brugpensioen op 56 jaar voor de gewapende beroepen.

Kortom, de toon is gezet. De oproep tot mobilisering werd gehoord en binnenkort zullen er acties worden georganiseerd.

De afgevaardigden uit de bewakingssector verliezen hun geduld.

Zij verwachten meer respect en gehoor vanwege de werkgevers.

10

De Nieuwe Werker

• N°4 • 22 februari 2008

Bedienden - Technici - Kaderleden

> SOCIALE VERKIEZINGEN 2008

Wil je mee aan de start staan, grijp nu je laatste kans!

M

et rasse schreden nadert de ultieme datum waarop jij als kandidaat aan de sociale verkiezingen kunt deelnemen. Er ligt een mooie uitdaging te wachten in jouw onderneming: opkomen voor de rechten van je collega’s.

Hieronder laten we als sluitstuk van onze reeks interviews met toekomstige kandidaten een ‘panel’ van zes BBTK-afgevaardigden aan het woord. Hun ervaringen zijn samen te vatten in één simpele boodschap: “Zonder kandidaten zijn er geen verkiezingen en zonder goede kandidaten en verkozenen… geen garanties voor een goede syndicale werking.”

Is dat niets voor jou? Als je tussen 18 en 65 jaar oud bent en ten minste 6 maanden in dienst bent in een bedrijf of instelling met minstens 50 werknemers dan kom je in aanmerking voor een plaats op de kandidatenlijst voor het Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk (CPBW). Als er 100 werknemers zijn kun je je kandidaat stellen voor de Ondernemingsraad. De BBTK steunt je met het nodige campagnemateriaal en heel wat nuttige informatie. Je bent ook wettelijk beschermd tegen ontslag en eenmaal verkozen kun je deelnemen aan een specifiek vormingsprogramma.

> Claudine ROGET

Doe je mee?

Be Tv ♦ Communicatie

Neem contact op met de BBTK-afvaardiging van je bedrijf of, als die er niet is, met de regionale afdeling waar je bent aangesloten. Het is hoog tijd, want – afhankelijk van de verkiezingsdatum in jouw bedrijf – worden de kandidatenlijsten ten laatste tussen 11 en 24 maart 2008 definitief ingediend.

“Sociale vooruitgang waarmaken !”

> Ingrid VYT

Solvay ♦ Industrie “Sociale vooruitgang waarmaken ! Dat is onze taak als afgevaardigden.

In ons bedrijf is de nieuwe functieclassificatie een belangrijk probleem. Meestal komen de taken die iemand toegewezen krijgt niet overeen met zijn of haar reële capaciteiten. Onze afvaardiging is daar zeer veel mee bezig. Als we dat niet deden zouden de functieomschrijvingen telkens geruisloos worden goedgekeurd zoals de directie ze opstelt. Op termijn zou dat heel wat moeilijkheden opleveren. De mensen informeren en problemen voorkomen, ook

dat behoort tot ons takenpakket… Het doet veel deugd als je erin slaagt om iets gedaan te krijgen voor de collega’s. En voldoening vind je ook als blijkt dat zij je inspanningen appreciëren. Het vergt wel veel inzet van elke afgevaardigde want de resultaten komen niet uit de lucht vallen.

Hoe meer wij ons engageren in het syndicale avontuur, des te sterker is de sociale bescherming die we de werknemers kunnen garanderen!”

> Luc HOTEL

Arjo Wiggins ♦ Industrie “Ik kies ervoor om met het vakbondswerk een echte toegevoegde waarde bij te dragen aan mijn werkomgeving.”

“Tijdens de opleidingen waar je als verkozene kan aan deelnemen, leer je andere mensen uit andere sectoren kennen.

Ook dat is verrijkend”

“Voor mij persoonlijk was het een periode van nieuwe, zeer leerrijke ervaringen toen ik destijds als jongere terechtkwam in een groep van mensen met ettelijke jaren ondervinding. Ik heb de kans gekregen om langzaam te groeien en opleidingen te volgen waarbij je ook andere ervaringen en problemen onder ogen krijgt dan die van je eigen bedrijf.

Tijdens de opleidingen en andere activiteiten/momenten waar je als verkozene kan aan deelnemen leer je dan weer andere mensen uit andere sectoren kennen. Ook dat is verrijkend.

Om de 2 jaar een degelijke cao tot stand brengen, dat is niet altijd simpel want je moet rekening houden met alle bedienden (shift en dag, oud en jong, verschillende functieniveaus, man en vrouw, lange en korte anciënniteit) die elk hun specifieke verzuchtingen hebben.”

> Annick OWEL “In 2004 ben ik afgevaardigde geworden op een nogal speciale manier. Ik was toen niet eens lid van BBTK. Een van mijn collega’s was op een onrechtvaardige manier ontslagen en ik heb hem toen goed geholpen.

De BBTK-delegatie vond dat ik het zo goed had aangepakt dat ze mij vroegen op hun lijst te komen bij de sociale verkiezingen van dat jaar. Ik heb toen

mijn verantwoordelijkheid opgenomen. Het is altijd gemakkelijk om kritiek te hebben op vakbondsacties, maar om zaken te doen vooruitgaan blijft het syndicale team toch altijd de beste hefboom. Eigenlijk is mijn engagement een morele keuze: ik kies ervoor om met het vakbondswerk een echte toegevoegde waarde bij te dragen aan mijn werkomgeving.”

> Marie-Noëlle CHAMPENOLS

Sint-Jozefziekenhuis ♦ Social Profit “Het is meer dan ooit nodig om zich te verzetten tegen de opgang van het neo-liberalisme”

“Om mijn collega’s te overtuigen leg ik hen uit dat het in het belang van onze kinderen meer dan ooit nodig is om zich te verzetten tegen de opgang van het neoliberalisme – een strekking die ons op zeer sluwe wijze aan het omvormen is tot moderne ‘slaven’.

Bij mijn eerste contacten met de directie was ik

Vzw Domino ♦ Social Profit “Toch hebben we heel wat kunnen verwezenlijken door aandacht te hebben voor gevoeligheden die typisch zijn bij bejaardenhulp.”

Toen ik eraan begon bestond er in de sector van de bejaardenzorg nog geen echte traditie van een sterke vakbondswerking. Toch hebben we heel wat kunnen verwezenlijken, en konden we eigen accenten leggen door aandacht te hebben voor gevoeligheden die typisch zijn bij bejaardenhulp. Zoals het voorkomen van rugklachten. Zonder een sterke vakbond ziet de directie zulke zaken al te gemakkelijk over het hoofd. nogal verlegen, maar dat heb ik grotendeels kunnen overwinnen, dank zij de vakbond. Er is een belangrijke BBTK-afvaardiging in het ziekenhuis waar ik werk.

Ik kijk met ongeduld uit naar nieuwe collegaafgevaardigden om bij onderhandelingen nog beter het solidariteitsprincipe te kunnen verdedigen.”

De directie gaf ons qua salaris en arbeidsvoorwaarden het wettelijk minimum, meer kon er nooit af. Aanvankelijk hoorde ons rusthuis nog bij een ziekenhuis. Toen het zich daar later van afsplitste, was het niet eenvoudig om het loonsverschil weg te werken dat er jarenlang was tussen rusthuispersoneel en verpleegkundigen in hospitalen. Eindelijk verdienen we nu evenveel als onze collega’s uit andere instellingen.

Zonder de vakbond was die belangrijke stap nooit gezet.”

De Nieuwe Werker

• N°4 • 22 februari 2008

11

Regio Vlaams-Brabant

De seniorenwerking blijft groeien !

Op 8 februari zetten 170 Senioren leden het nieuwe jaar in met een hapje en een drankje in het Achturenhuis te Leuven. In hun toespraken haalden de Voorzitter van de Seniorencommissie Henri Clygnet en de Provinciaal Secretaris Steven Marchand het belang aan van een goed draaiende seniorenwerking binnen het ABVV. Het succes van de werking is vooral het gevolg van de diversiteit in het aanbod. Vooreerst is er de syndicale werking via

de vertegenwoordigingen in een aantal overlegorganen van het ABVV, de deelname aan het colloquium, en de tweedaagse studiedagen. Ook de organisatie van infonamiddagen rond thema’s die specifiek gericht zijn op de interessesfeer van de senioren zijn een succes.

Dit wordt afgewisseld met een aantal ontspannende culturele activiteiten, in samenwerking met de cultuurdienst Linx+ Vlaams-Brabant.

____________ Senioren

Een blik op het programma 2008 laat zien dat dezelfde weg zal bewandeld worden met o.a.: infonamiddag over gezonde voeding, bedrijfsbezoek Imec, …

Indien jij ook wil deel uitmaken van deze groep en meer info wenst, kan je steeds terecht bij Linx+ Winnie Van Nerum, Maria-Theresiastraat 119, 3000 Leuven, 016/27.18.89, winnie.vannerum@abvv.be Bedankt aan iedereen voor het voorbije jaar en tot op één van de volgende activiteiten !

Katarakt, ook in Vlaams-Brabant

Limburg zal het niet graag horen,maar Haspengouw ligt ook gedeeltelijk in Vlaams-Brabant. Meer zelfs ook de hele streek van Zuid-Oost Hageland is bekend voor “het fruit”.

Linx+ Vlaams-Brabant wil de streek rond Tienen dan ook extra in de verf zetten met de uitstap: “Hageland; verhaal van suiker en fruit”.

Op deze dag bezoeken we de suikerfabriek in volle campagne en gaan we in de namiddag langs bij een groot fruitbedrijf die hun appelen en peren ook verwerken in diverse streekproducten waarvan de perenadvocaat de absolute topper is.

Wanneer: 16 oktober of 6 november voor de prijs van € 20.

Meer info en inschrijvingsformulieren via www.linxplus-vlaamsbrabant.be of Linx+ Vlaams-Brabant, Maria-Theresiastraat 119, 3000 Leuven, 016/27.18.87 Voor de snelle beslissers

4 maart: expo 58

Busuitstap vanuit Centraal station naar Atomium, daarna busrondrit met uitleg over de sociaaleconomische urbanistische gevolgen van expo ’58. Driegangenmenu in ’t Kapiteintje’, bezoek fototentoonstelling met tv-stukjes en volkstheater. prijs: € 35 Meer info en inschrijvingsformulieren via www.linxplus-vlaamsbrabant.be of Linx+ Vlaams-Brabant, Maria-Theresiastraat 119, 3000 Leuven, 016/27.18.87

4 maart: Europa-quiz

In deze quiz kan u uw kennis testen over de EU en Europa. Linx+ Vlaams-Brabant organiseert in samenwerking met S-plus deze quiz en Mia De Vits zal persoonlijk aanwezig zijn om tekst en uitleg te geven. Aarzel niet om uw team, bestaande uit vier personen, in te schrijven. Het winnende team gaat naar huis met acht tickets voor een driedaagse uitstap naar het Europese Parlement in Straatsburg (halfpension). Deze driedaagse vindt plaats van 16 tot 18 november 2008.

Deelnameprijs is € 2 per persoon (ook voor supporters). Koffie/thee bij onthaal inbegrepen.

Info en inschrijvingen: 016/27.18.87

7 maart: oude en nieuwe industrie in Leuven

Ga mee op stap in Leuven langs de oude en nieuwe industrie. Eerst wandelen we langs de Vaartkom waar u de vergane glorie van pakhuizen en magazijnen ziet. Vervolgens bezoeken we het Museum voor Industrieel en Wetenschappelijk Erfgoed alwaar we meer informatie over het industriële patrimonium van Leuven krijgen.

Ons middagmaal nuttigen we in het hart van de studentenstad. Na de lunch maken we een sprong in de tijd en komen we terecht bij IMEC. Hier ontdekt u wat nanotechnologie is.

Meer info en inschrijvingsformulieren via www.linxplus-vlaamsbrabant.be of Linx+ Vlaams-Brabant, Maria-Theresiastraat 119,

Vanaf 1 maart 2008 wijzigen de openingsuren van de ABVV-kantoren in Aarschot en Haacht Vanaf 1 maart 2008 wijzigen de openingsuren van de werkloosheidskantoren van ABVV Aarschot en ABVV Haacht.

In onderstaande tabel krijgt u een overzicht wanneer u, voor onze dienstverlening, terecht kan in deze kantoren.

Maandag

Dinsdag

Woensdag

Donderdag

Vrijdag

Aarschot

08u30 – 12u00 13u00 – 17u00

08u30 – 12u00 13u00 – 15u00

08u30 – 12u00

08u30 – 12u00 13u00 – 17u00

08u30 – 12u00

Haacht

08u30 – 12u00 13u00 – 17u00

08u30 – 12u00 13u00 – 17u00

08u30 – 12u00

08u30 – 12u00

08u30 – 12u00 13u00 – 15u00

Mini-cruise Engeland van donderdag 27 tot zaterdag 29 maart 2008 Vanuit Zeebrugge varen we op donderdag 27 maart 2008 naar de Noord-Engelse havenstad Hull, van waaruit we twee interessante mogelijkheden voor een dagtrip aanbieden. Je kan kiezen tussen: - het middeleeuwse stadje York (max. 98 deelnemers) - bezoek aan kasteel met tuin (max. 49 deelnemers)

York

York heeft zo veel moois te bieden dat men er gemakkelijk een paar dagen kwijt kan. Maar één dag York is ook al een feest. Omdat York zo’n kleine stad is, ligt al het bezienswaardige gewoon binnen wandelafstand.

Meng zijn boeiende geschiedenis met zijn unieke monumenten, doe er een scheutje winkelen bij en een mespuntje pub-bezoek, nog wat wandelen en een snuifje musea-kijken en je krijgt een heerlijke cocktail die geen enkele andere stad je in zo’n korte tijd kan bieden.

CASTLE HOWARD en RIVAULX ABBEY

Castle Howard, vooral bekend van de BBC-serie Brideshead Revisited, ligt op een halfuurtje rijden van York. Het kasteel uit de zeventiende eeuw is in verschillende stijlen gebouwd. Want zo ging het vroeger met de armlastige landlords als de bodem van de schatkist zichtbaar werd. Dan werd de bouw van een kasteel rustig tien jaar of langer opge-schort.

Castle Howard heeft een schitterend interieur met kostbare meubelen en schilderijen van Gainsborough, Holbein en Tintoretto.

Rievaulx Abbey is een 11e-eeuws Cisterciënzer klooster waarin eens 150 monniken en 500 lekenbroeders woonden en dat de basis vormde van waaruit diverse andere abdijen werden gesticht. Het overleefde jammer genoeg de Dissolution niet. Deze ruïnes behoren tot de mooiste van Engeland. De dicht beboste vallei van de rivier de Rye biedt eveneens een prachtige achtergrond.

Tickets vanaf € 125,00 voor volwassen; vanaf € 80,00 voor kinderen Meer info: Linx+, 02/289.01.81, reizen@linxplus.be

12 > Valentijnsactie in Antwerpen • N°4 • 22 februari 2008

ABVV-militanten en federaal voorzitter Rudy De Leeuw ijveren voor een betere combinatie arbeid-gezin-vrije tijd

© Indymedia

De Nieuwe Werker

Op donderdag 14 februari 2008 deelden ABVV-militanten van De Lijn op de Franklin Rooseveltplaats chocoladen hartjes en affiches met de ABVV-voorstellen en tips uit onder de passagiers en de collega’s op bus en tram.

De chauffeurs van De Lijn wilden met deze Valentijnsactie dringend aandacht vragen voor een betere combinatie van arbeid, gezin en vrije tijd.

Steun kregen ze hierbij van onze voorzitter Rudy De Leeuw die hen persoonlijk een hart onder de riem kwam steken.

De ‘tips voor een harmonieuzer leven’ kan je lezen op pagina 2 van het extra middenkatern.

Speciaal katern Sociale verkiezingen 2008 Nr. 3 - februari 2008 Verant. Uitg.: R. De Leeuw • Hoogstraat 42 • 1000 Brussel

Op weg naar …

De sociale verkiezingen 2008 5 > 18 mei 2008

2

De sociale verkiezingen 2008

> COMBINATIE ARBEID & GEZIN

Een hindernisloop HET ABVV HEEFT door de firma 'Dedicated Research' een enquête laten uitvoeren over de arbeids- en levensomstandigheden van de Belgen. 1.700 personen beantwoordden de vragen. We hadden het in een vorige editie al over stress op het werk. Maar ook het luik "werk en privéleven" spreekt boekdelen.

Zo leren we dat 73% erin slaagt werk en privéleven met elkaar te verzoenen, maar dat ze wel de uitputting nabij zijn.

Enkele tips voor onze afgevaardigden voor een harmonieuzer leven Er zijn heel wat - soms ingewikkelde mogelijkheden om je werktijd individueel te verkorten.

Moederschap: de wet doen naleven

De wet beschermt zwangere vrouwen tegen ontslag en geeft ze het recht afwezig te blijven voor geneeskundige onderzoeken.

Zwangere vrouwen kunnen een aangepast werk vragen dat geen gevaar inhoudt voor hen of hun baby. Na acht weken zwangerschap mogen ze geen overuren doen of 's nachts werken.

Vaderschap: ook de vader heeft rechten

Ook de vaders hebben recht op vaderschapsverlof en ze kunnen eveneens van het ouderschapsverlof gebruik maken. Maar ze laten niet altijd hun rechten gelden.

Geef dus correcte informatie aan je collega's werknemers.

Werktijd: de goede regeling vinden Dit antwoord wordt bevestigd in de volgende vraag: 73% van de ondervraagden hebben de indruk de hele tijd te hollen.

Noteer dat jongeren van – 30 jaar en de groep tussen 30 en 40 jaar de grootste moeite ondervinden om werk en privéleven te verzoenen. Het wordt iets minder moeilijk voor de groep tussen 41 en 50 jaar.

Maar de problemen nemen opnieuw toe bij de vijftigers.

Die cijfers verbazen ons niet want ze komen vrij goed overeen met de gezinscyclus: de

jongeren moeten hun ouderschap zien te runnen met kleine of schoolgaande kinderen. Ze krijgen het ietwat gemakkelijker als de kinderen groter en zelfstandiger worden en eventueel buitenshuis gaan studeren. De problemen stapelen zich opnieuw op als bejaarde of ziekte (groot)ouders geholpen of verzorgd moeten worden.

Er zijn heel wat - soms ingewikkelde - mogelijkheden om je werktijd individueel te verkorten. Je moet ze dus kennen en met elkaar combineren, en soms over de concrete regeling ervan onderhandelen.

Verlof om dwingende redenen: werknemers kunnen per jaar tien dagen verlof om dwingende redenen nemen (klein verlet). Die tien dagen worden normaal niet betaald, maar je kunt erover onderhandelen.

Tijdskrediet: deze formule kent een groot succes. Men verkort zijn werktijd of onderbreekt zijn carrière, hetzij om persoonlijke redenen, hetzij om een welbepaalde reden (ouderschapsverlof, vorming/opleiding, geneeskundige bijstand of palliatieve zorg). De RVA compenseert voor een stuk het loonverlies. Deze regeling is echter onderworpen aan een drempel van 5% van het aantal werknemers (uitgezonderd voor de oudere werknemers) en aan een beperking in de tijd. Drempel en duurtijd kunnen met de werkgever afgesproken worden. Toch verdient het aanbeveling na te gaan of de wet geëerbiedigd wordt.

Arbeidsorganisatie: laat je verbeelding werken

De vraag naar flexibiliteit gaat veelal uit van de werkgevers. Maar ze kan ook uitgaan van de werknemers als ze de stress willen verminderen of werk en gezin beter willen combineren. Aanpassing van de werkuren, soepeler uren in functie van de openingsuren van de crèche, van de uurregeling van het openbaar vervoer, of in functie van de opleidingsbehoeften, en zelfs de mogelijkheid om op bepaalde dagen telewerk te doen: daarover kan allemaal onderhandeld worden.

Mobiliteit

De verplaatsing van en naar het werk kan de tijd die men buitenshuis doorbrengt, danig verlengen. Maar door mobiliteitsplannen kan soms én de kostprijs én de duur ervan verlaagd worden. Kosteloos woon-werkverkeer voor de werknemer is een belangrijk streefdoel, maar minder tijd doorbrengen onderweg en een gezonder leefmilieu zijn eveneens onze doelstellingen.

Ook de vaders hebben recht op vaderschapsverlof en ze kunnen eveneens van het ouderschapsverlof gebruik maken.

Noteer voorts ook dat de werknemers in grote bedrijven minder lijden dan in de KMO's, waarschijnlijk omdat de mogelijkheden om zijn werktijd te herschikken

groeien met de grootte van de onderneming en het aantal personeelsleden (flexibele uren, tijdskrediet, enz.).

De sociale verkiezingen 2008

Deeltijds werken, is dat de oplossing?

In de handelssector zijn deeltijdse contracten schering en inslag.

Wat zeker niet wil zeggen dat die werknemers het gemakkelijk hebben om hun werk en hun gezinsleven op elkaar af te stemmen: hun uurroosters moeten lange openingstijden dekken, soms beginnen ze zeer vroeg of hebben ze laat gedaan en de uurroosters wisselen nogal. En het loon van een deeltijdse bediende is navenant. In een winkel werken en niet genoeg geld hebben voor je boodschappen, dat is zoals de schoenmaker die met slechte schoenen rondloopt. Er zijn er die redelijk rondkomen, maar in het algemeen blijkt deeltijds werken lang niet de beste oplossing te zijn. Je hebt wat vrije tijd maar meestal kun je die niet naar besteden zoals je wil en het beperkte loon beperkt bovendien je sociale rechten, soms pas op lange termijn. Denk maar aan de verminderde pensioenrechten. Daarom zijn de BBTK-afgevaardigden dagelijks in de weer om de flexibiliteit onder controle te houden en gepaste oplossingen te zoeken.

Vrijwillig deeltijds

“

Toen ik begon te werken vond ik de vrijheid van een deeltijds contract wel leuk,” vertelt Diana Hellebaut, “En toen ik aan kinderen begon, kwam dat voor een moeder goed uit. Met mijn opgeschoten tieners, die nog thuis wonen, een pleegkind en bovendien een inwonend kleinkind van 13 maanden, mag je wel zeggen dat ik een druk gezinsleven heb. Daarnaast ben ik nog met veel andere dingen bezig, o.a. de wereldwinkel in mijn gemeente en ook op politiek vlak heb ik mij enige tijd geëngageerd.”

Diana vond zelf een goed evenwicht tussen werk en privéleven. Als kassierster bij Delhaize is zij tegelijk BBTK-hoofddelegee voor de regio

Antwerpen. Zij zetelt in het CPBW voor Antwerpen en Limburg en in de Ondernemingsraad.

Daarvoor reist ze veel van winkel tot winkel, doorgaans met het openbaar vervoer – haar gsm in de aanslag.

“Met een 24-urencontract is dat allemaal goed te combineren, op voorwaarde dat je je eigen flexibiliteit zelf een beetje kunt organiseren.

In mijn bedrijf loopt die flexibiliteit nog niet te veel de spuigaten uit – althans voor wie een vast contract heeft.” Hoe dan ook, het “omkaderen” van de flexibiliteit en het bewaken van de afspraken, dat blijft een dagelijks gevecht.

“Met een 24-urencontract is dat allemaal goed te combineren, op voorwaarde dat je je eigen flexibiliteit zelf een beetje kunt organiseren. “

E

3

De flexibiliteit onder controle houden

r bestaan oplossingen om de flexibiliteit wat in de hand te houden en zo de druk op de werknemers wat te verminderen. “Wij hebben bekomen dat er niet met uitzendkrachten wordt gewerkt,” zegt Paule. “Met zo’n precair statuut ben je dikwijls verplicht om superflexibele uurroosters te aanvaarden. Ze doen je geloven dat je alleen zo aan een vast contract geraakt. Dat geldt trouwens ook voor de collega’s: wie meer uren wilt, moet bewijzen dat hij of zij flexibel is.”

“Bij Carrefour hebben we gelukkig geen gebroken uurroosters.”, voegt Paule eraan toe. Als je bijvoorbeeld ‘s morgens drie uren moet komen werken en tegen sluitingstijd nog eens twee uren, dan kun je je privéleven wel helemaal vergeten.

Bij Delhaize,” zo vertelt Diana, “worden de uurroosters minstens 10 werkdagen op voorhand aangeplakt. De meesten hebben ook nog vaste roulementsdagen, wat van belang is als je in een sector zit waar 6 dagen op 7 gewerkt wordt. En onze late uren worden extra vergoed...”

“In de vakantieperiodes kunnen we het zo organiseren dat er niet te veel gaten in de uurroosters vallen: er zijn bijvoorbeeld voorrangregels (o.a. prioriteit voor ouders van schoolgaande kinderen) en er worden maximaal studenten ingeschakeld – dikwijls kinderen van personeelsleden.”

Kortom, Diana kan getuigen van een redelijk “omkaderde” flexibiliteit. Er zijn randvoorwaarden afgesproken die bijdragen tot een betere combinatie van werk en privéleven. Zelfs al kun je als afgevaardigde, zoals Paule verduidelijkt, “niet op elke individuele vraag ingaan, want dan zou er op sommige momenten niemand aan de kassa zitten of zou er niemand zijn om de rayons aan te vullen,” onderstreept Paule. Maar soms moet een afgevaardigde ook ingrijpen als er zich een noodsituatie voordoet. “Als bijvoorbeeld een moeder of vader een aangepast uurrooster wil omwille van een kindje dat langdurig ziek is, dan steunen wij dat en gewoonlijk krijgen we dat wel geregeld in overleg met de directie. Wij leren de managers de uurroosters te hanteren als een goede huisvader.”

Een kindje krijgen, hoeveel kost dat?

Zwangere vrouwen die op inactief worden gezet moeten een degelijk inkomen behouden

Gedwongen deeltijds

E

en honderdtal kilometer ten zuiden van Antwerpen trotseert Paule Thibaut de kou, in de diepvriesafdeling van Carrefour in Gosselies (Charleroi). Zij werkt ook deeltijds, maar onvrijwillig. Gedwongen. Dat is bij Carrefour zowat de algemene regel. Twee derde van de collega’s heeft een halftijds contract of nauwelijks iets meer.“Om de eindjes aan elkaar te knopen moet ik aanvaarden om bijkomende

“Om de eindjes aan elkaar te knopen moet ik aanvaarden om bijkomende uren te presteren, maar dat is niet simpel.”

uren te presteren, maar dat is niet simpel. Er zijn weken dat ik mijn kinderen bijna niet zie.”

Dat geldt misschien voor iedereen die werkt, maar hier komt nog bij dat de uurroosters in de praktijk zeer variabel en onvoorspelbaar zijn. Dat is vaak moeilijk te organiseren. “Mijn vriend gaat de kinderen van school afhalen. In het weekend kan ik nog altijd mijn ouders inschakelen,” zegt Paule.

Is er iets belangrijkers in het leven dan de geboorte van een kindje?

En is het dan niet te gek voor woorden dat heel wat arbeidsters dat verheugende moment moeten betalen met een fiks loonverlies?

Want zo is het wel degelijk. Zwangere vrouwen die op hun werk risico’s lopen voor hun gezondheid moeten ofwel een andere, veilige taak krijgen, ofwel tijdelijk stoppen met werken.

In de meeste gevallen kiest de werkgever voor de gemakkelijkste oplossing. De werkneemster wordt preventief verwijderd, zoals het in vaktermen heet. Het gaat over zowat 20.000 toekomstige moeders per jaar. Sommigen onder hen blijven een volledig loon ontvangen, kleuterleidsters bijvoorbeeld. Anderen krijgen een uitkering van het ziekenfonds en een bijpassing van het Fonds voor Beroepsziekten en komen zo aan 90% van hun loon. Maar meer dan de helft van de toekomstige moeders krijgen gedurende enkele maanden alleen een uitkering van het ziekenfonds en moeten het stellen met 60% van hun loon.

Schoonmaaksters die zwanger worden krijgen die rekening haast altijd gepresenteerd. Vakbondsafgevaardigden van de Algemene Centrale van het ABVV maakten zich daar boos over. Ze eisen een degelijk inkomen voor alle zwangere werkneemsters die op inactief worden gezet. Ondertussen is er een wetsvoorstel van Magda De Meyer van de sp.a en Jean-Marc Delizée van de PS dat een moederschapsuitkering wil invoeren van 90% van het begrensde loon.

De vakbondsmensen uit de schoonmaaksector blijven de zaak op de voet volgen. Het mooiste moment uit het leven van een moeder verdient de grootste zorg, en het recht op een volwaardig vervangingsloon.

4

De sociale verkiezingen 2008

Werk en privéleven: een duivels koppel EUROPA VEROUDERT. De leeftijdspiramide wordt smaller aan de basis en breder aan de top. De niet actieve ouderen worden steeds talrijker, en er zijn steeds minder actieven om de pensioenen te betalen. Een probleem dat met de dag scherper wordt.

Om het geboortecijfer op te krikken, moet het moederschap vergemakkelijkt worden en moeten de werknemers in de mogelijkheid gesteld worden om hun kinderen groot te brengen. Werk en privéleven verzoenen is dus geen privézaak die enkel de werknemers aanbelangt. Ook de hele maatschappij en de goede werking ervan spelen hier een belangrijke rol.

Onder "verzoening van werk en privéleven" verstaat men doorgaans de wijze waarop men zijn tijd na het werk beheert of de wijze waarop men verplichtingen t.a.v. de werkgever probeert te verzoenen met privé of sociale verplichtingen die niets met de werkgever te maken hebben (zoals administratieve, morele verplichtingen, …).

Maar het gebeurt dat het werk – hoewel duidelijk van de privétijd gescheiden – toch het privéleven binnendringt door de gevolgen die het heeft op het leven van het koppel.

Zo vindt 21% van de ondervraagden dat hun werk een invloed heeft op hun leven als koppel. Vooral de groep van 30 tot 40 jaar met kinderen verkeert in dit geval. Dit vertaalt zich uiteraard in afspraken over zich organiseren, over de taakverdeling binnen het gezin, enz.

Het ABVV vraagt een betere combinatie arbeid-gezin-vrije tijd Via sociaal overleg wil het ABVV: • Een striktere controle op de naleving van de wettelijke verlofstelsels: moederschapsverlof, vaderschapsverlof, ouderschapsverlof en zorgverloven.

• Een betere moederschapsbescherming, ook in geval van noodzakelijke verwijdering van het werk wegens risico voor de zwangere vrouw en haar toekomstige baby. Zwangerschap is geen ziekte en mag geen aanleiding geven tot discriminatie.

• Een betere (financiële) regeling voor tijdskrediet en verlof om dwingende redenen zodat meer werknemers en werkneemsters er in de praktijk gebruik van kunnen maken.

• Een gezinsvriendelijke arbeidsorganisatie,ook in zogenaamde ‘mannen’sectoren en zogenaamde ‘mannen’ bedrijven.

• Een goed mobiliteitsplan in alle ondernemingen: een goede zaak voor de combinatie arbeid-gezin-vrije tijd én voor het leefmilieu.

Er is bovendien dringend nood aan meer, flexibele, betaalbare en kwaliteitsvolle kinderopvang en algemene voorzieningen voor zorgbehoevende en oudere mensen. Een absolute prioriteit voor de overheid!

Het werk kan ook zo veel tijd in beslag nemen dat er geen tijd meer overblijft voor sociale contacten. Volgens de enquête van Dedicated Reserach verklaren 20% van de ondervraagden dat ze door hun werk geen tijd hebben om in een relatie te investeren of dat ze hun kinderwens uitstellen. Werk kan ook oorzaak zijn van relatieproblemen waarbij de relatie danig op de proef gesteld wordt: 21% zeggen hun partner te verwaarlozen omwille van hun werk.

Werk na het werk In de Vrek laat Molière Valère zeggen: "Je moet eten om te leven en niet leven om te eten". Je zou hetzelfde kunnen zeggen van werken: "je moet werken om te leven maar niet leven om te werken".

Maar sommigen hebben zoveel werk, dat ze werk meenemen naar huis. Volgens onze enquête doen 34% van de ondervraagden dit. Meer mannen dan vrouwen.

Meer bedienden uit de social-profit dan arbeiders.

In het slechtste geval kan werk oorzaak zijn van ernstige crisissen en zelfs van echtscheiding, vooral bij jongeren. Dit is het geval bij 7% van de ondervraagden met een piek van 17% bij de – 30 jarigen.

Hoewel de werknemers dit op het eerste gezicht "vrijwillig" schijnen te doen, worden ze in 25% van de gevallen wel door hun baas thuis opgebeld. Een cijfer dat een ander cijfer enigszins tegenspreekt: 84% (57% volledig, 27% vrij goed) zegt dat de werkgever hun privéleven volledig respecteert, EN een even groot percentage zegt de twee duidelijk van elkaar gescheiden te houden.

De sociale verkiezingen 2008 > BEWAKINGSSECTOR

Werken als de rest met vakantie is DE VAKANTIEDATA MIN OF MEER doen samenvallen met de schoolvakanties lukt niet altijd, vooral omdat de scholieren veel meer verlof krijgen dan werknemers.

Wat te zeggen dan wanneer men in een vakantiecentrum werkt, waar men per definitie werkt als de rest met vakantie is? Dit is zo voor de bedienden van de twee vakantiedorpen Center Parcs Erperheide in Peer en De Vossemeren in Lommel in Limburg of voor die van Sunparks aan de kust of in de Kempen.

“Werken in het weekend, op zon- en feestdagen en in vakantieperiodes is eigen aan de job.”, vertellen Sergio Cortesia, Cindy Pennemans en Noëlla Reymen, afgevaardigden van het ABVV. “Dat moet je vooraf goed beseffen, want het is zwaar en het vergt heel wat van je privéleven. Dit werk combineren met een gezin is zeker en vast niet vanzelfsprekend.

Wie zich niet bewust is van de nadelen, houdt het werk niet vol. Dit gaat zowel op voor de ouders als voor de jongeren, die een streep mogen trekken door hun Saturday Night Fever en de discotheekbezoeken.

Maar als er een plaats is waar je precies de kans krijgt een koppel te vormen en achteraf een gezin… is het die.

Tien dagen op voorhand « Voor deze werknemers », zegt Cindy, « bestaat hun syndicale opdracht er in hoofdzaak in de best mogelijke combinatie arbeid-gezin te vinden ».

Om eenieder de kans te geven zijn werk goed in te delen, heeft de ABVV-afvaardiging gevraagd dat de werkuren minstens 10 dagen op voorhand zouden worden meegedeeld. « In de praktijk is dat niet altijd het geval.», voegt Sergio eraan toe. “Het horecapersoneel krijgt hun uurrooster vaak minder op voorhand. Dat zorgt echt voor problemen; tracht die onzekerheid maar eens te combineren met het plannen

van je gezinsleven.” Maar hoe het ook zij, zorgen we ervoor dat degenen die weekendwerk verrichten anderhalf weekend per maand vrijaf hebben.

Onderhandelen Bij Sunparks Oost-Vlaanderen heeft Peggy Vanderhispallie bekomen de regels in het arbeidsreglement te laten opnemen. « Vroeger waren er veel problemen met de uurroosters. Vaak hingen ze niet op tijd uit en waren ze nog aan veranderingen onderhevig. Dat komt nu slechts zelden voor.

Als er toch een probleem is, stap ik rechtstreeks naar de directeur. Samen zoeken we dan een oplossing.”

Opvang In de toekomst wil Peggy zich engageren om opvangmogelijkheden te creëren voor werknemers met jonge kinderen. “De vorige ABVV-delegee is veranderd van job, omdat ze het niet zag zitten om het werk te combineren met de zorg voor een kind.

Zelf sta ik nu ook op een punt in mijn leven waar ik serieus nadenk over mijn kinderwens.”, vertelt Peggy. De combinatie arbeid-gezin wordt één van de hoofdthema’s van die sociale verkiezingen. Dit is geen bedrijfsspecifiek probleem. “Als vrouwen de horeca verlaten, is dat in de eerste plaats omdat ze geen opvang vinden als ze onregelmatige uren kloppen. »

“Werken in het weekend, op zonen feestdagen en in vakantieperiodes is eigen aan de job.”

“Als er een probleem is, stap ik rechtstreeks naar de directeur.

Samen zoeken we dan een oplossing.”

5

Hoe maak je onmogelijke werkroosters toch mogelijk ?

In de bewakingssector wordt uitzonderlijk veel flexibiliteit vereist van de werknemers. Mario Martini vertelt hoe dat met veel moeite in de hand wordt gehouden. Hij is vakbondsafgevaardigde bij ICTS, een bedrijf dat onder meer instaat voor de beveiliging van Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen in Zaventem.

ICTS werkt met zeer veel kleine bewakingscontracten waarvoor meestal prestaties moeten worden geleverd enkele uren ‘s ochtends en enkele uren ‘s avonds. Dat brengt mee dat de bewakingsagenten twee of drie keer per dag over en weer moeten. Niet eenvoudig om in die omstandigheden zijn beroep te combineren met zijn privéleven.

Wat is het grootste probleem met dit soort onderbroken werktijden ?

Mario Martini : Er zijn bij ons veel mensen die alleen voor hun kinderen moeten zorgen, en dat brengt dikwijls heel moeilijke situaties mee.

Er wordt een school gekozen, uitsluitend omdat die dicht bij het werk ligt. Heel jonge kinderen zijn op zichzelf aangewezen en moe«We zorgen ervoor ten alleen naar school trekken. dat de werkplanning Ik heb zelfs al ouders gekend die hun kind mee naar het zo weinig mogelijk werk nemen, tot ’s avonds hinder meebrengt.» laat, omdat ze geen andere opvangmogelijkheid hebben. Dat stuurt het gezinsleven compleet in de war. Het ergste is nog dat die moeilijke situatie de werkgever goed uitkomt. Want het gaat hier over werknemers die zich niet kunnen permitteren ander werk te zoeken. Ze hebben de job broodnodig, ze durven zelfs niet klagen.

Wat doe je daaraan als vakbondsafgevaardigde ?

Mario Martini : Wij geven voornamelijk aandacht aan de werkplanning. Onze werknemers hebben het niet gemakkelijk en dus zorgen we ervoor dat die planningen zo weinig mogelijk hinder meebrengen.

We proberen onmogelijke werkroosters toch mogelijk te maken. Goede oplossingen zijn er niet altijd, maar wat we doen helpt toch. Als delegees zitten we in een moeilijke positie. Langs de ene kant zien we hoe moeilijk het is voor de collega’s, maar langs de andere kant weten we dat die mensen hun job willen houden en dat ze dus geen risico’s willen nemen. In sommige gevallen hebben ze niet eens de 12 wettelijke rusturen tussen twee werkdagen. Toch moeten we dat door de vingers zien omdat ze anders verplicht zouden zijn halftijds te werken. En dat is financieel natuurlijk geen oplossing.

Wat verwacht je van de sociale verkiezingen?

Mario Martini : Wij gaan naar de sociale verkiezingen met ijzersterke argumenten. Het ABVV trekt altijd de kar als het over sociale verbeteringen gaat. Resultaten halen, dat is mijn beste propaganda. En resultaten halen we, ook al vraagt het soms tijd. Bij ons blijft het niet bij beloften, we maken er ook werk van.

6

De sociale verkiezingen 2008

"Ik heb mijn kinderen niet groot zien worden"

> EEN VERLETDAG VOOR GROOTOUDERS

Kleine stapjes vooruit helpen ook

Leven, een stabiele relatie uitbouwen, kinderen krijgen en opvoeden, het is allemaal niet zo gemakkelijk als je 8 uur per dag werkt, zonder de verplaatsingen te rekenen. Het schrijnende gebrek aan kinderopvangplaatsen komt dan nog bovenop alle andere problemen. Bovendien komen de openingsuren van de crèches en van de scholen meestal niet met de werkuren overeen, zeker niet als men volgens afwijkende uurregelingen werkt.

In de tabaksector krijgen arbeiders en arbeidsters nu ook een dagje vrij als ze grootouder worden.

De mogelijkheden voor werknemers om hun taak als ouder te verzoenen met hun werk steunen vaak op een zogezegd vrijwillige keuze om korter te werken. Maar meestal gaat het om een gedwongen keuze, die meteen ook leidt tot minder inkomen voor het gezin.

Welke zijn die mogelijkheden?

• Deeltijds werken: 43% van de vrouwen werkt deeltijds tegen slechts 7% van de mannen • Tijdskrediet: om en bij de 20.000 werknemers hebben hun loopbaan volledig onderbroken. 165.000 werknemers hebben hun werktijd verkort zonder opgave van reden. 38.000 anderen deden dit in het kader van ouderschapsverlof, medische hulp of palliatieve verzorging.

Ondanks die mogelijkheden om zijn werktijd te herschikken • verklaart 60% van de ondervraagden dat ze hun kinderen niet groot hebben zien worden …

• voelt 69% zich schuldig omdat ze zich onvoldoende met hun kinderen bezig gehouden hebben • zegt 65% dat hun kinderen zich jammer genoeg zelf moeten zien te redden.

Het zijn niet alleen de grote aandachtspunten die kunnen zorgen voor een betere harmonie tussen werk en privéleven, zoals tijdskrediet of goede kinderopvang. Soms zit het ook in kleine sociale verwezenlijkingen. Neem zo bijvoorbeeld de regelingen voor klein verlet. In de tabaksector slaagden de delegees van de Algemene Centrale van het ABVV erin een vrije dag te bekomen voor grootouders. In ons land staat de tabakindustrie nog voor een aantal belangrijke fabrieken van kwaliteitssigaren.

Met het klein verlet krijgen werknemers één of meer dagen betaald verlof voor welbepaalde omstandigheden. Arbeiders in de tabaksector hebben zo recht op twee dagen klein verlet als ze trouwen.

Verletdagen zijn er eveneens bij het overlijden van naaste familie. En ook voor het vervullen van burgerplichten is er voorzien in dergelijk omstan-

digheidsverlof, de deelname aan een jury in een rechtszaak bijvoorbeeld. Zo zijn er nog een hele reeks gebeurtenissen in het privéleven van werknemers waarvoor extra verlof wordt verleend.

In de tabaksector werd daar nu een nieuwe regeling aan toegevoegd. Bij het afsluiten van de laatste collectieve arbeidsovereenkomst voor de sector werd een verletdag opgenomen voor de geboorte van een kleinkind. Arbeiders die grootvader of grootmoeder worden kunnen binnen de twaalf dagen na de geboorte van hun nieuwe oogappel een bijkomend dagje vrij nemen.

Het is geen wereldschokkende verbetering, dat weten de ABVV-delegees uit de tabaksector ook wel.

Maar als mensen in de toekomst wat langer zullen moeten gaan werken, is het toch een comfortabel toemaatje. Een kleinkind krijgen is tenslotte ook een belangrijk moment in het leven.

“Geen problemen bij de Nationale Loterij” Margaretha Mouton is 53 jaar en werkt al bijna 34 jaar bij de Nationale Loterij in Brussel, als coördinatrice budget en planning op de dienst boekhouding. Toen de Nationale Loterij in 2004 voor de eerste keer sociale verkiezingen organiseerde werd ze samen met haar collega van de ACOD verkozen in de ondernemingsraad. Dit jaar komt Margaretha opnieuw op.

“Bij de Nationale Loterij doen er zich weinig problemen voor wat betreft de combinatie arbeid en gezin”, vertelt Margaretha.

“Voor zover ik me kan herinneren zijn we de voorbije vier jaar als vakbondsafgevaardigden nooit moeten tussenkomen bij probleemgevallen. De Nationale Loterij biedt haar personeel immers heel wat mogelijkheden om werk en gezin beter op elkaar af te stemmen.” Het personeel zit inderdaad niet verlegen om mogelijkheden om tot een betere afstemming te komen tussen werk en gezinsleven. Ze beschikken over een tijdskredietsysteem, een systeem van arbeids-

duurvermindering en kunnen overgaan tot vermindering van de halftijdse arbeidsprestaties.

“Bij de Nationale Loterij bestaat ook het zogenaamde 45-dagenverlof”, vervolgt Margaretha.

“Het verlof om dwingende familiale redenen is er uiteraard ook, zodat werknemers personen die onder hetzelfde dak wonen kunnen bijstaan in geval van ziekte of ongeval. Een buitengewoon, onbezoldigd verlof van tien dagen kan worden toegekend wegens overmacht.” Zoals op vele andere plaatsen bestaan er ook bij de Nationale Loterij de klassieke verloven zoals klein verlet, ouderschapsverlof voor man en

vrouw, enz. “Wellicht één van de interessantste regelingen voor het personeel is het vlottend uurrooster”, stipt Margaretha aan.

“Daarmee kan een personeelslid zelf bepalen wanneer hij of zij begint te werken, uiteraard met in achtneming van de glijtijd en stamtijd. Maar het geeft in elk geval de mogelijkheid om ’s morgens de kinderen naar school te brengen of ze ’s avonds te gaan ophalen zonder je een ongeluk te haasten. De inhaalrust voor het glijdend uurrooster bedraagt maximaal anderhalve dag per maand.”

“Wellicht één van de interessantste regelingen voor het personeel is het vlottend uurrooster”

De sociale verkiezingen 2008

7

Redding- en sleepdiensten U.R.S. Ludo Nieto is sinds jaar en dag zo’n beetje de pater familias van de ruime groep BTB-militanten en délégués die zich over het wel en wee ontfermen binnen een maritieme niche die in ons land zijn gelijke niet kent. “Bij spectaculaire scheepsrampen zoals met de Herald of Free Enterprise, British Trent, Olympic Dream, Pelican komen wij al eens in de picture…” zegt Ludo … “maar om eerlijk te zijn blijft ons zogezegd dagelijks routinewerk telkens grote risico’s inhouden die er constant de stress inhouden”.

herstructureringen in 1999. Dit bracht ons van een volcontinu systeem naar een regeling waarbij er na 7 dagen ononderbroken verblijf aan boord een vrije periode is van 14 dagen .

Op familiaal vlak was dit een grote ommezwaai die heel ingrijpend was en een hele aanpassingsperiode heeft gevergd.

Op 31/12/2007 zijn alle aandelen van de U.R.S. in handen van Smit Nederland beland wat ons natuurlijk extra alert maakt.

BTB draagt hierin een zeer grote verantwoordelijkheid vermits het bij de vorige sociale verkiezingen maar enkele stemmen heeft gescheeld om alle mandaten in BTB-rangen te krijgen.

U.R.S. opereert in alle Belgische havens die elk hun specificiteiten inzake arbeidsregelingen historisch hebben opgebouwd. In alle vestigingen hebben wij sterke vertegenwoordigers, getuige waarvan onze teamfoto waarop er zelfs nog enkele ontbreken.

Dit alles tot een coherent geheel smeden “Het C.P.B.W. is het vergt maandelijkse overlegvergaderingen forum bij uitstek om onder alle sectoren zodat onze vertegente waken over de woordigers in O.R. en C.P.B.W. met kennis van Om het leven aan boord kwaliteit aan boord van zaken en gedragen door een achterban die draaglijk te maken werden onze schepen” meer dan 80 % van de werknemers uitmaakt, heel gedetailleerde afspraken hun standpunten kunnen verdedigen. in bedrijfs-cao’s vastgelegd die Ook onze leden werkzaam op de hoogzeeslepers in een permanente bewaking vergen. offshorewerk overal ter wereld, komen in onze syndicale werking aan hun trekken, zij het dat er hier- Onze delegees moeten in de bijzondere werkgroepen voor afzonderlijke arbeidsregelingen en cao’s wer- constant bijsturen en op de rem gaan staan als de den gerealiseerd. patroon nog maar eens probeert een beetje verder te De één is al bewuster dan de andere in dit beroep ge- gaan in de toch al vrij flexibele arbeidsregelingen. stapt maar duidelijk is dat ons privé- en beroepsleven Kwaliteit van voeding en verblijfsaccommodatie danig werd beïnvloed door overleveringsstrategieën worden door ons permanent onder de aandacht gevan de U.R.S. t.o.v. de concurrentie en noodzakelijke houden.

Geregeld komen wij extra onder druk te staan door een tekort aan collega’s met de vereiste certificaten of door de gestage groei van de scheepvaarttrafieken, de alsmaar groter wordende afmetingen van de nieuwe generatie zeeschepen en de constante evolutie van de nieuwste sleepboten die alsmaar technologischer worden uitgerust.

Het C.P.B.W. is het forum bij uitstek om te waken over de kwaliteit aan boord van onze schepen. In onze private omgeving kiezen we met wie we onze tijd doorbrengen.

Op een kleine oppervlakte van een sleepboot een week samenleven doen we in opdracht met een opgelegde ploeg en vaak onder stresserende omstandigheden.

Het is dan ook een bijzondere opdracht in O.R. en C.P.B.W. om met die elementen rekening te houden die in dat samenleven enige harmonie kunnen brengen.

Wij hebben de indruk dat het ons aardig lukt want ondanks een mix van generaties, religie, cultuur, temperament en opleiding zijn er zelden problemen op dat vlak.

Op onze hoogzeeslepers blijft men 6 weken aan boord en daar is de mix van nationaliteiten en culturen nog veel groter maar ook daar overheerst de teamspirit.

“Vakbondswerk, privéleven en beroepsleven zijn best te combineren binnen een ploeg die bereid blijft om naar elkaar te luisteren en begrip opbrengt voor elkaar … en dat is precies wat wij nu al jaren zowel thuis als bij U.R.S. goed voor mekaar brengen...” verklaart onze URS-ploeg met grote unanimiteit.

Lees ook onze website www.btb-abvv.be

Flexibiliteit op mensenmaat: het kan Werkgevers hebben het altijd en alleen maar over “flexibiliteit”. Voor hen gaat het om een flexibele arbeidsorganisatie, met andere woorden, uurroosters die nauw op de productie of de rendabiliteit van de machines aansluiten. Het gaat ook om flexibele contracten: deeltijdse contracten, contracten van bepaalde duur, interimcontracten.

Maar flexibiliteit kan ook gunstig zijn voor de werknemers waardoor ze werk en privé-leven beter kunnen combineren. Bij Evadam, een textielrecuperatiebedrijf uit Roeselare, wordt flexibiliteit op mensenmaat georganiseerd.

Evadam (het vroegere Legein) is één van de grootste Belgische ondernemingen die tweedehandskledij verwerkt. Er zijn momenteel 96 werknemers in dienst. Het zijn voornamelijk jonge vrouwen, wat verklaart waarom er in het bedrijf altijd vraag is geweest naar systemen van deeltijdse tewerkstelling, tijdelijke uitstapregelingen, …

het systeem stapte een aanvullende groepsverzekering en, gedurende 2 jaar, een premie van het Vlaams Gewest.

Ingrid Ronse, Martine Vermeulen, Aloïs Debruyne, Katrien Bruneel, Nancy Vanbecelaere en Conny Verschuere zijn onze ABVV-delegees bij Evadam en vertellen dat het plan Vande Lanotte in belangrijke mate

Vermindering van de arbeidstijd In 1999 koos Evadam ervoor om de arbeidstijd te verminderen tot 32 uur/week. Dat was mogelijk dankzij het plan Vande Lanotte (die toen sp.a-minister was) dat de mogelijkheid voorzag om 32 uur per week te verdelen over 4 dagen. Na lange onderhandelingen en nadat de andere syndicale organisaties werden overtuigd, werd het licht uiteindelijk op groen gezet voor dit systeem.

Als financiële compensatie voor de arbeidsduurvermindering ontving elke werknemer die in

“De drempel voor het tijdskrediet, die in de sector textielrecuperatie op 10% is vastgelegd, werd gedeblokkeerd” tegemoetkwam aan een reële behoefte bij de werknemers.

80% van het personeel schreef zich voor dit systeem in. Het plan voorzag bovendien in extra aanwervingen, die uiteraard noodzakelijk waren om de productie op peil te houden.

Het plan Vande Lanotte was een experiment en kon helaas slechts worden ingevoerd ge-

durende 7 jaar. In 2006 werd dit systeem dan ook beëindigd.

Tijdskrediet zonder drempel Er moest dus wel worden uitgekeken naar een ander systeem van arbeidsduurvermindering, met name het tijdskrediet.

Maar het probleem was dat slechts 5% van het personeel tijdskrediet kan nemen.

De ABVV-delegees zijn erin geslaagd dit obstakel te omzeilen: de drempel voor het tijdskrediet, die in de sector textielrecuperatie op 10% is vastgelegd, werd gedeblokkeerd. Elke werknemer die in één of andere vorm van tijdskrediet wenst te stappen, krijgt onvoorwaardelijk de goedkeuring van het bedrijf. Er wordt wel een wekelijkse beurtrol voorzien om gelijktijdige afwezigheden zoveel mogelijk te beperken.

Alle werknemers in het bedrijf werken in een dagploegstelsel waardoor er geen problemen zijn met de kinderopvang: de kinderen kunnen op een rede-

lijk uur naar de opvang worden gebracht en gehaald. Inzake familiaal verlof stelt de firma zich voldoende flexibel op. Zelfs na uitputting van de 10 voorziene afwezigheidsdagen per jaar, kan een extra dag worden toegekend. Het volstaat een gemotiveerde vraag in te dienen.

Vakantie met het gezin De regeling van het jaarlijks verlof is een systeem dat zowel voor het bedrijf als voor de werknemers positief is. In overleg met de syndicale delegatie wordt een hoofdverlof van 2 weken vastgelegd. Werknemers hebben dan de keuze om de week vóór of na het hoofdverlof één week vakantie bij te nemen. Zo kunnen werknemers, van wie de partner een andere regeling van collectieve vakantie heeft, toch zo veel mogelijk samen van de vakantie genieten. Uiteraard

kwamen al deze faciliteiten niet vanzelf, maar werden ze mogelijk gemaakt door het syndicale werk. Het bewijst dat flexibiliteit op mensenmaat mogelijk is als er rekening wordt gehouden met de verzuchtingen van de werknemers.

De doelstelling van onze militanten bij Evadam, ook na de sociale verkiezingen van mei 2008, is deze vorm van sociale flexibiliteit te behouden in het belang van de werknemers. Elke nieuwe uitdaging zal worden geëvalueerd en ter discussie aan de directie van de onderneming worden voorgelegd.

Onze ABVV-kandidaten vinden het uitermate belangrijk dat de werknemers worden beloond voor de niet te onderschatten werkdruk die eigen is aan de sector.

8

De sociale verkiezingen 2008

Nog al te dikwijls moet de arbeider zelf verzinnen hoe men arbeid en gezin combineert Simonne Laeremans is hoofddelegee bij Duracell Batteries te Aarschot. Ze heeft een effectief mandaat in zowel Ondernemingsraad als Comité Preventie en Bescherming. In Duracell zijn ze met net geen 800 werknemers.

Bart Maessen is 37 jaar en is de hoofddelegee bij Ford Werke AG Lommel. Bij Ford Lommel werken ze net geen driehonderd personen.

We vroegen aan beide hoe ze arbeid en gezin combineerden.

Strijdvaardig als Simonne is, probeert ze ook binnen Duracell te zorgen voor een zo goed mogelijke afstemming van arbeid, gezin en vrije tijd voor alle werknemers. “Recent liep er vanuit het Vlaams ABVV op internet een enquête met betrekking tot hoe je onderneming scoort in het combineren van arbeid en gezin voor de medewerkers. We vulden die in, Duracell scoorde 74% en was bij de ‘winnaars’.”

Zowel bij Duracell als bij Ford Lommel is het echter vooral de werknemer zelf die heel inventief lijkt in het oplossen van praktische problemen, vooral dan naar kinderopvang toe. Simonne: “We werken met een 5-ploegensysteem: wisselende ploegen (vroegen en laten), en daarnaast vaste dag-, nacht- en weekendshiften. In de nachtshift en de weekendshiften zitten een aantal vrouwelijke arbeiders, die dit de ‘ideale’ oplossing vinden om hun gezinsleven te combineren met hun werk.

Daarnaast werken koppels dikwijls in afwisselende ploegen: terwijl de man de vroege shift heeft, werkt zijn vrouw in de late shift en/of omgekeerd. De opvang van de kinderen is zo altijd verzekerd. Maar, onder andere vanuit mijn ideologie als ABVV-er blijf ik me de vraag stellen in hoeverre dit een sociaal aanvaardbare oplossing is, en of dit wel een zo ideale combinatie van arbeid en gezin is, om nog maar te zwijgen over de verdere combinatie met vrije tijd.” Bart: “ Ik werk sedert

1990 bij Ford. Ik ben er begonnen in een 3 ploegen systeem en ik kan je verzekeren dat zoiets op termijn op je gezondheid weegt. Nu werkt men met wisselende shiften. De ene week van 6u ’s morgens tot 14u ’s middags, de ander week 14u ’s middags tot 22u ’s avonds. Persoonlijk vind ik dat een verbetering. Doordat mijn vrouw in de vaste dag werkt kunnen we de kinderopvang makkelijker en beter organiseren. Het is eigenlijk dankzij het systeem van de wisselende shiften dat ik mijn eigen situatie heb kunnen verbeteren.”

Tijdskrediet en ouderschapsverlof worden zowel Duracell als bij Ford maximaal benut. Simonne: “Voor tijdskrediet zitten we nu ongeveer aan 9% van de werknemers die in één of ander systeem van tijdskrediet zitten. Aangezien er veel jonge mannelijke werknemers zijn, is het opvallend dat vooral zij gebruik maken van het wettelijke systeem van ouderschapsverlof.

Alleszins een heel positieve evolutie, als je weet dat mannen tot voor een jaar of tien, er quasi niet aan dachten mee te zorgen voor een betere combinatie arbeid en gezin.

Het federaal vrouwenbureau van het ABVV heeft hierin een belangrijke rol gespeeld, met name door het blijven duwen aan hogere basisvergoedingen bij tijdskrediet. De vrouwelijke werknemers bij Duracell kiezen - gezien hun leeftijd - vooral voor de ‘uitloopbaan-mogelijkheden van het tijdskrediet.” Bart: “Ook bij ons wordt het ouderschapsverlof soepel toegepast. Daar werken we, vooral in het 4/5 systeem, met een roterende dag. De vraag is nu gekomen om die dag vast te maken. Ook qua organisatie zou dat makkelijker zijn. Momenteel zijn we dan ook aan het bekijken of en hoe we die vrije dag in alle afdelingen als vaste dag kunnen nemen.”

Of er verder vanuit de directie nog stimuli zijn om te zorgen voor een ideale

Hoe kandidaat worden?

Ben je geïnteresseerd?

Ga dan eens praten met de ABVV-delegee in je bedrijf of loop eens langs bij onze gewestelijke afdeling of je centrale.

Het ABVV staat zijn kandidaten met raad en daad bij.

Je staat er niet alleen voor!

Meer informatie vind je terug op de website van het ABVV: www.abvv.be en op de website van de sociale verkiezingen van het ABVV: www.sv2008.be Neem ook zeker eens een kijkje op websites van de beroepscentrales van het ABVV: www.accg.be • www.bbtk.org www.abvvmetaal.be • www.btb-abvv.be www.horval.be • www.bbtk.org www.acod.be

combinatie van gezin/arbeid/vrije tijd? Simonne: “De directie van Duracell is vrij soepel in het toekennen van familiaal verlof, dat bovendien conventioneel werd vastgelegd. Daarenboven trachten ze in uitzonderlijke omstandigheden (zoals bijvoorbeeld de hospitalisatie van een kind), samen met de syndicale delegatie, steeds te zoeken naar een oplossing voor de daarmee gepaard gaande praktische problemen.”

Volgens Bart is er “vanuit het bedrijf niet zoveel extra aandacht is voor de combinatie arbeid- en privéleven.

Zoals bij ons thuis moet ieder maar zien hoe men het allemaal gecombineerd krijgt. Bij ons lukt dat nu, maar het zou toch nog kunnen verbeteren. Al mogen we er als vakbond ook wel wat meer aandacht aan besteden, vind ik”.

Simonne is reeds geruime jaren actief in het syndicaal leven, en heeft het syndicaal werk in de loop der jaren enorm zien veranderen. “Bedrijven situeren zich op een geglobaliseerde markt, waardoor de uitdagingen er alleen maar groter op zijn geworden. Moederbedrijven vragen om kostenbesparingen, en daar moet je als vakbondsafgevaardigde een zo goed mogelijk antwoord op trachten te bieden. Streven naar een sociaal aanvaardbare arbeidsomgeving, waarin op een normaal, menselijk tempo kan gewerkt worden, is dé uitdaging van het dagdagelijkse werk van een syndicaal delegee. Maar, ook de werknemers zijn veranderd. Het lijkt alsof ze hun slagkracht kwijt gespeeld zijn door de vele gevechten en soms verloren veldslagen van de afgelopen decennia. Er heerst een soort gelatenheid onder hen.

“Vastklampen aan de laatste strohalm?” Niettemin blijven we als vakbondsafgevaardigde nog steeds vechten voor een behoud van tewerkstelling voor iedereen, binnen een zeer snel veranderde maatschappij, zonder daarvoor onze ideologische principes opzij te zetten.”