Wegwijzer deeltijdwerk

Voor meer info: ABVV Hoogstraat 42 | 1000 Brussel Tel. +32 2 506 82 11 | Fax +32 2 550 14 00 infos@abvv.be | www.abvv.be Volledige of gedeeltelijke overname of reproductie van de tekst of illustraties uit deze brochure kan enkel met duidelijke bronvermelding. Š Maart 2009 Verantwoordelijke uitgever: Rudy De Leeuw Design by www.ramdam.be

www.equalpayday.be

Equal Pay Day 2009

Wegwijzer deeltijdwerk

Inhoud Inleiding

4

1. Gelijkheid v/m nog lang geen werkelijkheid

6

2. Deeltijdwerk, maar tegen welke prijs?

8

3. Deeltijdwerk: niet echt een vrije keuze

10

4. Wist je‌?

14

5. Gevolgen van deeltijdwerk

16

6. Enkele tips

22

7. Onze eisen

24

8. Nuttige info

26

VROUWEN / MANNEN: De verwijzingen naar functies of personen verwijzen zowel naar vrouwen als naar mannen.

2

3

een vrouwelijke aangelegenheid: 82 % van de

en na hun loopbaan, en waar mogelijk ook hun

deeltijdse werknemers zijn immers vrouwen.

rechten verbeteren.

Deeltijdwerk wordt door de overheid vaak

We gaan bovendien nog een stap verder. Om

voorgesteld als een vrije keuze en dé oplossing

ervoor te zorgen dat iedereen, zowel mannen

D

om werk en privéleven beter met elkaar te

als vrouwen, werk en privé beter kunnen

verzoenen. De realiteit is echter anders.

combineren, zullen we blijven pleiten voor een

die in februari 2009 in opdracht van ABVV

Deeltijdse

en zij-kant werd uitgevoerd door Dedicated

overtuigd voor deeltijdwerk.

In deze wegwijzer vind je een aantal sleutels

Research. Hoewel deeltijdwerk nog altijd in

In de peiling van ABVV en zij-kant antwoordt de

die je een beter inzicht verschaffen in

populariteit toeneemt, blijkt dat maar liefst

helft van de ondervraagden dat deeltijdarbeid

deeltijdwerk, in de voor- maar ook en vooral in

89 % van de ondervraagden niet op de hoogte

geen keuze is maar “ondergaan” wordt.

de nadelen ervan.

is van de rechten van deeltijds werkenden. Niet

In bepaalde sectoren is parttimewerk –

minder dan 94 % van de ondervraagden zegt

zeker voor bepaalde functies – meer regel

De ABVV afvaardiging in je bedrijf of de

ook niet op de hoogte te zijn van de gevolgen

dan

Bovendien

dichtstbijzijnde ABVV afdeling kunnen je ook

van deeltijdwerk op langere termijn. Er heerst

duwt het gebrek aan flexibele en betaalbare

met raad en daad bijstaan. Aarzel niet om

duidelijk een groot gebrek aan informatie over

kinderopvang en aan opvangvoorzieningen

contact met hen op te nemen.

deeltijdwerk. Nochtans zijn de gevolgen ervan

voor zorgbehoevenden veel werknemers, in de

niet te onderschatten.

eerste plaats vrouwen, naar deeltijdse jobs.

Uit tal van studies blijkt dat parttimewerk één

ABVV en zij-kant ijveren voor meer aandacht

van de oorzaken is van de ongelijkheid tussen

en respect voor de rechten van deeltijdse

vrouwen en mannen. Ook al zijn mannen de

werknemers. We willen werknemers, zowel

afgelopen jaren meer deeltijds gaan werken,

vrouwen als mannen, beter informeren over

deeltijdarbeid is en blijft in de eerste plaats

deeltijdwerk en over de gevolgen ervan tijdens

eeltijdwerk is een grote onbekende. Dat

algemene werktijdverkorting.

blijkt uit de opiniepeiling “Belgen en werk”,

4

werknemers

uitzondering

kiezen

geworden.

zelden

5

1 Gelijkheid v/m nog lang geen werkelijkheid!

E

r wordt vaak gedacht dat de gelijkheid tussen vrouwen en mannen op de arbeidsmarkt vandaag een realiteit is.

Statistieken bewijzen nochtans het tegendeel. In België, maar ook in de rest van Europa, bestaan er nog altijd verschillen tussen vrouwen en mannen.

Vrouwen hebben niet dezelfde positie als mannen op de arbeidsmarkt en in de maatschappij. Dit uit zich onder andere in de loonongelijkheid.

In België vertegenwoordigen mannen 56,88 % van de werknemers op de arbeidsmarkt. Hun deel van de totale loonmassa (alle lonen samen genomen) bedraagt echter 63,84 %. Vrouwen vertegenwoordigen 43,12 % van de actieve bevolking maar maken slechts aanspraak op 36,16 % van de totale loonmassa.

De loonongelijkheid op de arbeidsmarkt is wel degelijk een feit, zoals ABVV en zij-kant al sedert de eerste Equal Pay Day in 2005 hebben aangekaart.

In 2005 bedroeg het gemiddelde brutoloon bij

6

vrouwen 2.049 euro per maand tegenover 2.720 euro bij mannen, een verschil van 25 % (*). In 2006 bedroeg het gemiddelde brutoloon bij vrouwen 2.106 euro tegenover 2.756 euro bij mannen, een verschil van 24 %.

Een milde verbetering dus, maar de evolutie verloopt veel te bescheiden.

“Vrouwelijke” sectoren, sectoren met veel deeltijdwerk De loonkloof of loonongelijkheid tussen vrouwen en mannen wordt verklaard door een reeks factoren.

De sector waar vrouwen en mannen tewerkgesteld zijn en het beroep dat ze uitoefenen beïnvloedt de loonverschillen: overwegend ‘vrouwelijke’ sectoren of beroepen betalen meestal lagere lonen.

Andere factoren zijn: > de toegang tot beroepsvorming: mannen krijgen meer en langere beroepsopleidingen; > de extralegale voordelen: mannen krijgen niet alleen meer extralegale voordelen dan vrouwen, ze krijgen ook vaker een bedrijfswagen, een gsm, een laptop, enz.; > het “glazen plafond” waarop vrouwen botsen als ze willen doorgroeien naar verantwoordelijke of leidinggevende functies.

Deeltijdwerk verklaart ook voor een deel de loonkloof. Ongeveer 8,5 % van de loonkloof kan verklaard worden door deeltijdwerk.**

Daarnaast zijn loonschalen in bedrijven vaak gebaseerd op verouderde functieclassificaties die de “vrouwelijke” functies onderwaarderen. * Bruto maandlonen voor deeltijdse en voltijdse werknemers (industriesectoren en diensten, ondernemingen met minstens 10 werknemers). Bron: FOD economie – Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie – Enquête over de structuur en de verdeling van de lonen. ** De loonkloof tussen vrouwen en mannen in België – Rapport 2008 – Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen en Mannen in samenwerking met de FOD Werk, Arbeid en Sociaal Overleg, de Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie van de FOD Economie en het Federaal Planbureau.

7

2 Deeltijdwerk, maar tegen welke prijs?

* Cijfers 2007 - Enquête Arbeidskrachten (EAK)

O

p de arbeidsmarkt maakt deeltijdwerk 23,7 % van de totale tewerkstelling uit*. Bij vrouwen bedraagt de deeltijdse tewerkstelling 42,6 %, tegenover slechts 7,8 % bij mannen.

Hoewel hoofdzakelijk vrouwen parttime werken, zien we dat vandaag ook meer en meer mannen deeltijds gaan werken. Tussen 1995 en 2007 nam deeltijdwerk bij mannen toe met 60 % (van 3,1 % naar 7,8 %), bij vrouwen slechts met 22 % (van 33,4 % naar 42,6 %).

Er zijn verschillende vormen van deeltijdwerk: er is het vrijwillig

deeltijds

werken

(gebaseerd

op

een

deeltijdse

arbeidsovereenkomst), maar daarnaast zijn er ook de zogenaamde thematische verloven (voor ouderschap, palliatieve zorg en ziektezorg), het tijdskrediet en tenslotte de loopbaanonderbreking (in de openbare diensten).

Opgelet! Weet dat de verschillende vormen van deeltijdwerk andere gevolgen kunnen hebben voor je sociale zekerheidsrechten in geval van werkloosheid, ziekte, invaliditeit, pensioen. Informeer je hierover bij de ABVV afgevaardigde of het plaatselijke ABVV kantoor.

8

9

3 Deeltijdwerk: niet echt een vrije keuze*

* De cijfers die hier vermeld worden komen uit het rapport van het Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen en Mannen – Vrouwen en mannen in België – Genderstatistieken en genderindicatoren - 2006

Daarnaast zijn er ook sectoren en bedrijven die via hun personeelsbeleid deeltijds werk stimuleren, hoofdzakelijk voor uitvoerende functies en dus vooral voor vrouwen. Door de crisis is dit fenomeen nog toegenomen.

E

Sommige werkgevers zien hierin (in afwachting

r wordt vaak vanuit gegaan dat deeltijdwerk

dat de crisis overgaat) een interessant

een vrije, individuele keuze van de werknemer

financieel alternatief voor het ontslag van

is. Werkgevers hebben trouwens de neiging om

werknemers.

Familiale of persoonlijke redenen en het

deeltijdwerk voor te stellen als een win-winsituatie.

In sommige sectoren wordt deeltijdwerk

feit geen voltijds werk te vinden worden

Statistieken tonen echter aan dat slechts 11,2 %

ook

aangehaald door respectievelijk 25,6 % en

van de deeltijds werkende vrouwen en 9,6 %

“zwaarte” van het werk en de vermoeiende

van de deeltijds werkende mannen kiezen voor

werkomstandigheden. Een voorbeeld hiervan

een deeltijdse baan omdat ze niet voltijds willen

is de gezondheids- en de zorgsector.

aangewend

als

antwoord

op

de

Een buitenkans voor de werkgever?

Werkgevers schakelen steeds meer deeltijdwerk

> B i j d e m a n n e n v e r k l a a r t 25,5 % deeltijds

werken. Deeltijdse arbeid als een vrije keuze dient dus sterk genuanceerd te worden.

18 % van de vrouwen.

te

werken

omdat

ze

geen

voltijdse baan vinden. 22,8 % haalt

Vrouwen en mannen: niet dezelfde redenen

persoonlijke of familiale redenen aan.

Vrouwen en mannen gaan ook niet om dezelfde

te werken om voor de kinderen te zorgen.

Minder dan 4 % van de mannen zegt deeltijds

redenen deeltijds werken.

in. Er zijn sectoren – vaak overwegend “vrouwelijke” sectoren – die het werk bijna uitsluitend

via

deeltijdarbeid

organiseren:

de distributie, de schoonmaak, diensten aan

> Bij vrouwen is de belangrijkste reden om deeltijds te gaan werken de zorg voor en de opvoeding van de kinderen (28,4 %).

personen, dienstencheques, …

10

11

> Bovendien zijn er veel meer mannen dan vrouwen die deeltijds werken om een opleiding te volgen (6,9 % mannen tegenover 1,3 % vrouwen), omdat ze nog een andere deeltijdse baan hebben (7,2 % mannen tegenover 1,7 % vrouwen), of omdat ze vervroegd uittreden (3,4 % mannen tegenover 0,9 % vrouwen).

Ook de overheersende geslachtsgebonden en stereotype vooroordelen en verwachtingen in onze samenleving beïnvloeden het deeltijdwerk: vrouwen “kiezen” voor deeltijdwerk om familiale redenen, mannen om meer individuele, persoonlijke redenen.

Als een man zijn carrière onderbreekt om eerder “vrouwelijke” redenen, zoals de opvoeding van de kinderen, betaalt hij hiervoor de volle rekening. Studies tonen namelijk aan dat als hij later het werk hervat, zijn loon nog trager evolueert dan dat van een vrouw die haar loopbaan om dezelfde reden onderbroken heeft.

12

13

4 Wist je…?

derde van de wekelijkse arbeidsduur van een

!

voltijds werknemer van dezelfde categorie.

vraagt, zij/hij voorrang moet krijgen als er

overeengekomen

arbeidsduur

een voltijdse baan vrijkomt, op voorwaarde

gedurende een trimester met gemiddeld

uiteraard dat zij/hij de vereiste kwalificaties

één uur per week overschreden wordt, dan

bezit en de nieuwe uurregeling aanvaardt. De

kan de deeltijdse werknemer vragen dat zijn

werkgever moet haar/hem bovendien op de

overeenkomst aangepast wordt.*

hoogte brengen van alle vacante plaatsen die

Als

!

Dat de wet deeltijdse werknemers tegen

discriminaties beschermt. Ze mogen niet minder gunstig behandeld worden dan voltijdse werknemers in eenzelfde situatie. Jammer genoeg is de werkelijkheid soms anders. (zie ‘Gevolgen van deeltijdwerk’).

!

Dat

de

arbeidsovereenkomst

of

Dat als de deeltijdse werknemer dit

de

* Let wel, uitzonderingen / afwijkingen op bovenvermelde algemene regelgeving zijn mogelijk bij koninklijk besluit of bij collectieve arbeidsovereenkomst. Gegeven het aantal afwijkingen op de algemene regelgeving, doe je er best aan informatie in te winnen bij de ABVV afgevaardigde in je bedrijf of bij de plaatselijke ABVV afdeling.

aan de kwalificaties beantwoorden.

het

arbeidscontract voor deeltijdwerk schriftelijk

Opgepast met “aanhangsels” of “bijvoegsels” bij de arbeidsovereenkomst!

opgesteld moeten worden. Het moet zowel het

Het betreft hier een steeds meer gangbare werkgeverspraktijk om deeltijdse werknemers

deeltijdse werkregime (het aantal uren) als de

een bijvoegsel (aanhangsel) bij de arbeidsovereenkomst te laten tekenen. In dit bijvoegsel

overeengekomen uurregeling (het uurrooster)

staat dat je gedurende een welbepaalde periode meer uren zal werken. Na afloop van die

bevatten. Is er geen schriftelijk arbeidscontract,

periode stelt de werkgever voor dit aanhangsel éénmaal, tweemaal, driemaal, soms voor

dan wordt de overeenkomst als een voltijdse

maanden en zelfs jaren, te verlengen. Wat je aantal werkuren betreft hang je dus ‘aan

overeenkomst beschouwd.

een draadje’. Waarom laten sommige werkgevers dergelijke bijvoegsels tekenen? Heel eenvoudig: ze willen over de mogelijkheid beschikken om gemakkelijk je aantal werkuren

!

Dat elke prestatie van een deeltijds werk-

te kunnen verminderen, zonder dat ze daarvoor je instemming nodig hebben. Het

nemer minstens 3 opeenvolgende werkuren

volstaat immers gewoon te wachten tot het bijvoegsel bij de overeenkomst verstrijkt. Op

moet omvatten. Bovendien mag de wekelijkse

die manier hopen ze eveneens te ontsnappen aan je recht om de overeenkomst te laten

arbeidsduur in principe niet korter zijn dan één

aanpassen als je regelmatig bijkomende uren werkt, of aan het betalen van overuren.

Dergelijke praktijken zijn onwettig.

14

15

5 Gevolgen van deeltijdwerk

Niet

Deeltijds werken betekent automatisch minder verdienen. Maar dit deeltijds loon gaat ook gepaard met een vermindering van de sociale zekerheidsrechten (in geval van werkloosheid, pensioen)

en

met

moeilijkheden om een loopbaan uit te bouwen.

Wie deeltijds werkt grijpt ook naast een aantal extralegale voordelen en is bovendien financieel minder zelfstandig.

werknemer

is

Voor de werkloosheid

maaltijdcheques.

moet nagaan worden of een werknemer iedere

beschouwd wordt als voltijdse of als deeltijdse

voormiddag werkt heeft recht op een

werknemer in de wettelijke zin van het woord.

halftijdse

werknemer

die

maaltijdcheque per gewerkte dag, dus

Voor het loon

invaliditeit,

halftijdse

Voor het recht op werkloosheidsuitkeringen

Een

ziekte,

elke

gelijk. Nemen we het voorbeeld van de

op vijf maaltijdcheques per week. Maar

Als de arbeidsduur van een werknemer

een halftijdse werknemer die 2,5 dag per

gelijk is aan de maximale arbeidsduur in de

week werkt, heeft slechts recht op drie

onderneming én als haar/zijn loon met een

maaltijdcheques.

bepaald bedrag overeenkomt, dan wordt

Een

andere

berekeningsmethode

zou

zij/hij als voltijdse werknemer beschouwd.

kunnen zijn dat de maaltijdcheques voor

Alle

andere

deeltijdse werknemers worden toegekend

werknemers.

werknemers

zijn

deeltijdse

op basis van het aantal gepresteerde werkuren per trimester, in verhouding

De werkloosheidsreglementering onderscheidt

tot het aantal werkuren dat een voltijdse

echter verschillende categorieën deeltijdse

werknemer presteert.

werknemers:

(1)

de

vrijwillig

deeltijdse

werknemers, (2) de deeltijdse werknemers Verschillende studies tonen ook aan dat –

met behoud van rechten, en tenslotte (3)

voor een zelfde functie en met een zelfde

de met voltijdse werknemers gelijkgestelde

anciënniteit – het uurloon van een deeltijds

deeltijdse werknemers.

werknemer trager evolueert dan dat van een voltijds werknemer.

Deeltijdse van

rechten

voorwaarden

werknemers kunnen

met

behoud

onder

bepaalde

aanspraak maken

“inkomensgarantie-uitkering”

16

op

van

een de

17

De “inkomensgarantie-uitkering” (IGU) werd ingevoerd om werkzoekenden te helpen opnieuw aan de slag te gaan aan degelijke financiële voorwaarden. Het is eigenlijk

Rijksdienst Voor Arbeidsvoorziening (RVA) ter

betreft

aanvulling op het loon (raadpleeg hiervoor

werknemers zowel jonger als ouder dan 50 jaar

de werkloosheidsdienst van het ABVV en de

en het deeltijdse tijdskrediet voor werknemers

website van de RVA

jonger dan 50 jaar. In deze gevallen wordt

een aanvullende werkloosheidsuitkering.

Bedoeling is de werkzoekende die een deeltijdse baan aanvaardt, bovenop haar/ zijn loon nog een deel van de vroegere werkloosheidsuitkering te garanderen.

Sinds 1 juli 2008 hebben alle werknemers (en niet enkel meer de gezinshoofden) recht op het hoogste (forfaitair) bedrag van 2,82 euro per uur. Er wordt dus geen rekening meer gehouden met de gezinssituatie om het bedrag van de inkomensgarantie-uitkering te berekenen als de werknemer het werk deeltijds hervat.

Hoewel alle rechthebbende werknemers voortaan aanspraak kunnen maken op het hoogste bedrag, dient de toegang tot de IGU zelf nog verbeterd te worden. Zo zijn er

bijvoorbeeld

deeltijdse

werknemers

die vandaag nog uitgesloten zijn, mensen die een deeltijdse job van minder dan 1/3 hebben aanvaard.

18

Í

www.rva.be).

het

voltijds

tijdskrediet

voor

maximum drie jaar gelijkgesteld.

Voor het “zuiver” of vrijwillig deeltijds werken

Voor het pensioen

met een deeltijds arbeidscontract zijn er geen

Als werknemers voor een bepaalde periode

gelijkstellingen.

de werktijd verminderen of de loopbaan

* IGVM - Vrouwen en mannen in België – Genderstatistieken en genderindicatoren - editie 2006.

onderbreken, kan dit belangrijke gevolgen hebben voor het einde van hun loopbaan en voor hun pensioen. Die gevolgen zijn afhankelijk van de manier waarop de werktijd verkort wordt.

je vroeger 30 jaar voltijds gewerkt hebben.

Het gevolg hiervan was dat vrouwen die deeltijds werkten nooit aanspraak konden

Een volledige beroepsloopbaan bestaat, zowel voor vrouwen als voor mannen, uit 45 voltijds gewerkte en/of met werk gelijkgestelde jaren.

De beroepsloopbaan bestaat dus niet alleen uit gewerkte periodes maar ook uit daarmee gelijkgestelde periodes: bepaalde periodes van werkloosheid, ziekte,

Om het minimumpensioen te krijgen, moest

invaliditeit of

loopbaanonderbreking.

Periodes van loopbaanonderbreking worden over het algemeen gelijkgesteld. Uitzondering

maken op het minimumpensioen, zelfs al hadden ze een lange loopbaan.

Sinds 2006 werd, dankzij het ABVV en de toenmalig minister van pensioen

Voor de toegang tot de gezondheidszorg Om recht te hebben op de gezondheidszorgverzekering van de mutualiteit dienen er via het loon voldoende financiële bijdragen te gebeuren. Wanneer de bijdragen van het deeltijdse loon niet volstaan, zal de deeltijdse werknemer zelf de aanvullende bijdrage moeten betalen aan zijn/haar mutualiteit.

B. Tobback, een einde gesteld aan die discriminatie. Ook vrouwen met een recht op het minimumpensioen. Maar

Voor de regels m.b.t. de arbeidsduur en feestdagen

het pensioenbedrag blijft uiteraard in

De regels m.b.t. de arbeidstijd en de

verhouding staan tot de gepresteerde

feestdagen zijn voor deeltijdse werknemers

jaren/dagen.

meer ingewikkeld en worden door sommige

deeltijdse loopbaan hebben voortaan

19

werkgevers wel eens “vergeten”. Raadpleeg de

zeilen binnen de onderneming en bij het

ABVV afgevaardigde of ABVV afdeling indien je

vakbondswerk. Voor wie deeltijds werkt is

twijfelt aan de toepassing van de regels in je

het niet evident om een vakbondsmandaat

bedrijf.

uit te oefenen. Bovendien is wie deeltijds werkt minder beschikbaar voor vergaderingen of voor informele momenten die ook deel

Voor de flexibiliteit

uitmaken van de bedrijfscultuur.

In tal van sectoren is deeltijdwerk een verplichting. De uren en werkplaatsen zijn er bovendien zo gespreid dat de werknemers, zelfs als ze dit zouden willen, hun baan niet met een andere deeltijdbaan kunnen combineren.

Voor het einde van de arbeidsovereenkomst Als een werknemer in loopbaanonderbreking (tijdskrediet, zorgverlof, …) ontslagen wordt, moet de opzegtermijn berekend worden op

Voor promotie en opleiding Deeltijdse werknemers krijgen minder kans om promotie te maken of opleidingen te volgen.

Bepaalde categorieën deeltijdse werknemers zijn zelfs uitgesloten van betaald educatief verlof. Raadpleeg de ABVV afgevaardigde of ABVV afdeling om de vormingsrechten te kennen.

Deeltijdse werknemers zijn over het algemeen

basis van haar/zijn fictief voltijds loon. Dit wil zeggen op het loon dat zij/hij verdiend zou hebben als zij/hij voltijds was blijven werken.

Daar staat tegenover dat het bedrag van de opzegvergoeding slechts op het deeltijds loon berekend wordt. Conclusie? De werknemer wordt minder ‘duur’ om ontslagen te worden dan vóór haar/zijn loopbaanonderbreking of arbeidsduurvermindering.

ook minder betrokken bij het reilen en

20

21

6 Enkele tips

x Problemen of vragen in verband met

ABVV afdeling en vraagt hen om informatie,

deeltijdwerk en de algemene organisatie van

advies en hulp.

de arbeidstijd kunnen aangekaart worden in de ondernemingsraad van je bedrijf. Spreek er

x Vrijwillig of onvrijwillig deeltijds werk heeft niet alleen gevolgen voor het loon, maar ook voor

loopbaanontwikkeling,

voor

vorming,

opleiding, en voor sociale zekerheidsrechten, zoals de toegang tot pensioen.

Als je dus ‘kiest’ om deeltijds te gaan werken maak dan je rekening op korte, maar ook op lange termijn. Zo kunnen later onverwachte en onaangename verrassingen voorkomen worden. x Als je deeltijds werkt, heb je ook het recht om contractueel een betere arbeidsovereenkomst en meer werkuren te bedingen. Je vakbond kan je daarbij helpen. x Wie slachtoffer is of meent te zijn van misbruiken die verband houden met deeltijds werken en met de organisatie van het werk (bv. opleiding, uurroosters, vakantiedagen, …), signaleert dit best zo vlug mogelijk bij de

22

vakbondsafgevaardigde of de plaatselijke

x Wil je je voltijdse arbeidstijd verminderen,

de ABVV afgevaardigde over aan.

denk dan ook aan je latere pensioen. Het is

absoluut aan te raden eerst de diverse vormen

x Aanvaard niet zomaar dat deeltijdse

van thematisch verlof op te nemen waar je

werknemers niet in aanmerking kunnen

recht op hebt (ouderschapsverlof, medische

komen voor een leidinggevende functie of

zorg, palliatieve zorg). Deze worden immers

geen recht hebben op loopbaanontwikkeling.

volledig gelijkgesteld met gewerkte periodes.

Neem vervolgens tijdskrediet (dat volledig of

x Ben je werkzoekend en krijg je een deeltijdse

gedeeltelijk gelijkgesteld wordt). En overweeg

baan aangeboden? Vraag dan via de vakbond

pas in laatste instantie om echt deeltijds –

het statuut van werkzoekende “met behoud

dus met een deeltijds arbeidscontract – te

van rechten” (voltijds werkzoekende) aan.

gaan werken, aangezien hier doorgaans geen

Dit geeft je niet alleen recht op vrijgekomen

gelijkstelling geldt.

werkuren bij het bedrijf, maar zorgt er ook voor dat je sociale zekerheidsrechten (denk maar

x Houd ook rekening met de belastingen. Twee

aan je pensioen) behouden blijven.

deeltijdse banen combineren kan nare fiscale gevolgen hebben. Wend je tot het ABVV voor meer inlichtingen. x Wist je dat er voor deeltijdse werknemers een specifieke treinkaart bestaat, de Railflex van de NMBS? (Info op

Í www.b-rail.be).

23

7 Onze eisen

moet er dringend iets gedaan worden aan

tijdskrediet voor individuele oplossingen.

het nijpend gebrek aan opvangvoorzieningen

Alleen op die manier zullen we er ook in slagen

voor kinderen en zorgafhankelijke personen.

om werknemers langer en meer comfortabel

Voor zij-kant en ABVV blijft de uitbreiding

aan het werk te houden!

van betaalbare, kwaliteitsvolle en flexibele

H

oewel

de

rechten

van

de

deeltijdse

collectieve opvangvoorzieningen een absolute

Sinds

prioriteit.

mogelijkheid voor werkgevers om collectieve

Maar dit is niet voldoende.

2004

bestaat

de

te voeren en daarbij te genieten van extra bijdrageverlagingen. Te weinig werkgevers

inkomensgarantie-uitkering of op het vlak van het minimumpensioen, blijft er nog een hele

In België wordt veel en hard gewerkt. Op

maken hier gebruik van, zelfs in tijden van

weg te gaan.

tal van werkvloeren neemt het werkritme

economische crisis waar werktijdverkorting

ABVV en zij-kant blijven ijveren voor betere

toe. Verschillende werkgevers en sectoren

een waardig alternatief vormt voor de

rechten voor de deeltijdse werknemers en voor

gebruiken deeltijdwerk als antwoord op de

werkloosheid.

de eerbiediging van bestaande rechten.

zwaarte en de flexibiliteit van het werk, in plaats van het probleem ten gronde aan

Die werktijdverkorting is de hoeksteen van

Onze recente opiniepeiling “Belgen en werk”

te pakken. Er zijn nochtans alternatieven:

twee van onze eisen:

geeft duidelijk aan dat de grote meerderheid

de

van de burgers weinig of niet geïnformeerd is

collectieve arbeidsduurverkorting invoeren.

werkomstandigheden

verbeteren

èn > meer vrije tijd en minder werkdruk voor al wie werk heeft!

over de rechten van deeltijds werkenden en nog minder over de gevolgen ervan op langere

Om iedereen de kans te geven werk en

termijn. Het is dan ook een essentiële opdracht

privéleven beter te combineren, pleiten

om werknemers degelijk te informeren.

ABVV en zij-kant al jaren voor collectieve arbeidsduurverkorting. Minder uren werken

24

januari

werktijdverkorting en de vierdagenweek in

werknemers hier en daar verbeterd werden, zoals bijvoorbeeld in het kader van de

1

Opdat deeltijdwerk echt een vrije, en niet

en op termijn komen tot 32 uren per week in

langer een opgedrongen keuze zou worden,

vier dagen zonder loonverlies, met daarnaast

> minder stress ; > meer kansen op werk voor al wie werk zoekt!

25

8 Nuttige info

Í www.zij-kant.be

Het ABVV, jouw vakbond Het

ABVV,

haar

werkloosheidsdiensten,

haar vakbondsafgevaardigden en vakbondssecretarissen zijn er om je met raad en daad bij te staan. Zie

Í www.abvv.be en de websites

van de beroepscentrales van het ABVV. Hier kan

je ook terecht voor hulp en het bestellen van tal van thematische brochures.

En verder op internet

Í www.equalpayday.be

Campagnewebsite met informatie over de oorzaken en de gevolgen van de loonkloof, instrumenten om de loonkloof te dichten en een bestelpagina voor het Equal Pay Day

Enkele brochures…

Sociaal-culturele beweging, website met

ABVV-Gids over en voor de gelijkheid

informatie, standpunten en actie over

man/vrouw “Gender mainstreaming in 10

gender en gelijke kansen.

sleutels”

Í www.igvm.be

Brochure ABVV over tijdskrediet

Hier vind je het jaarlijkse officiële rapport over

de

loonkloof

en

interessante

geslachtsgebonden statistieken.

van de FOD Werk

Í www.werk.belgie.be

Brochure “Uw rechten” (van BBTK

Voor algemene regelgeving over arbeidswetgeving.

Í www.rva.be Voor

informatie

en

Brochure “Wegwijs in de deeltijdse arbeid”

formulieren

Í www.bbtk.org)

over

loopbaanonderbreking.

Í www.rvponp.fgov.be Í www.kenuwpensioen.be

Voor informatie over pensioenberekening.

campagnemateriaal.

26

27